\id 1PE - NT0243 Kuni/Boazi [kvg] (Kuni Dialect) - Fumey Dec/2015 
\ide UTF-8
\h 1 Pita 
\toc1 1 Pita 
\toc2 1 Peter 
\toc3 1 Pita 
\mt1 1 Pita  
\mt2 Pita-qa bugukhokhof pepa  
\is1 Megeat Manqat-qase  
\ip Nqanek pepa, Pita ndøpeawám, ndego Yesu-gi paev ezoqa tuelv nøme gegoam. Ti-te ndígu tenø-peawám, Klisten ezoqam, manqei vinivinimba-te gipanqanim. Ta manqei vinivinimba-te ndøgo, ndigu andé manqei vini-ak me me꞉yageapám.  
\ip Pita Lom taon-té gegoám, nqanek pepa gepeawam. Ta taon-te ndøgo, ezoqa kopoáv, manqa-zapazapa vinivinimba ndømatønumám, ate av-té, bugukhokhof khøuwa, ezoqa Bebilon taon-te gi꞉matønumam. Yaq nakémbá, Pita Lom taon-qa yaq-te, yaya me꞉-etá, neka Bebilon mbo-akhá (5:13).  
\ip Klisten-av ezoqam, ndigu Klisten ezoqam, ngenøgim matev kandambá gizø-etoumam. Yaq Pita nginik Klisten ezoqam, zita tøpøzu manqat zøkhofotáv, av nqægo: Ndigu tiqa unimanqatin matev, até begeawát, khanakhanakh-us. Neka Pita ndigu matavap zømboqoá. Ndigu manqa mate bezømbo-nàvøe᷄m. Yesu ndigu mø̀ndø-khandí꞉z. Yaq nakémbá, ndigu bazaføgakh-us bewaniáp, oskia ndøgo, yage føgøføgakh tiqeivat. Neka Pita ndigu Yesu-qa qavane-qa yaq-te vø̄e-zømesim. Klisten ezoqam taqa yaq-te timatavupat, yaq kopømbaqapé, bazaføgakh-us tiyagat.  
\c 1  
\p
\v 1 No Pitá, nqanek pepa nqæpeaomit. No Yesu Keliso-gé u-aném. No pepa zo-té qatø-peaomít, zo Mbumbukiam gevevesam, zo nandav Pontus neka Galesia neka Kapadosia neka Esia neka Bitinia manqei-te qazo-panqanim, zo nqanek manqei-qape-te ande manqei vini-ak ezoqam me ndøzøte-yage.  
\v 2 \x - \xo 1:2 \xt Lom 8:29; 2 Tes 2:13\x*Mbumbukiam, nigi Tat, zo é-møndæ-otév, neka é-vø̄vevesam. Ndego zo Nqova Mbomambaqape-qa mokho-te, āv genekház nqǽgo: Zo tegé ezoqam zógoát, neka Yesu Keliso-qa manqat o-mba vozotó-ndapāt neka zo teqa kouk mokho-te vǿsungutāz.  
\p No āv qate-guligulím nqǽgo: Mbumbukiam-qa kuku matev neka sambi matev, zo nøme mba zømbó-khouwév.   
\s1 Yage mbomambaqape, ni yan-te ndønimbo-keoge  
\p
\v 3 Ni Mbumbukiam-qa iz, zí-eqatát, ndego nigi Evezøza Yesu Keliso-ge Mbumbukiam neka Eve. Mbumbukiam Yesu Keliso løvøte-te gekhandi꞉v, ndego teqa tanakh kandambaqape mokho-te, ni khandi ndakinak ni-etoám. Yaq ndakin ni te-te, tizio-taná ndǿgo: Ndego ni yage miavmiav ní-etoám.  
\v 4 \x - \xo 1:4 \xt Kol 1:12\x*Ta khandi ndøgo, gélanqayák neka gésoqayák neka elavøqase gemǿ-navøemák. Nqanek khandi, Mbumbukiam yan-te, zo nonqo me꞉mendewé,  
\v 5 \x - \xo 1:5 \xt Zion 10:28; 17:11\x*zo Mbumbukiam-qa bazaføgakh ndøkhakhasam, zo ndozo-unimanqatinat. Yaq vaev-te, zoqa khandi ndakinak gendóveá.  
\v 6 \x - \xo 1:6 \xt 1 Pita 5:10; Zems 1:2\x*Zo khøuwa elavøqasi-te nqanek, khamasim matev vinivinimba nqazø-fakhanam, zo mbøni zøvaév. Geté zo khanakhanakh kandambá.  
\v 7 \x - \xo 1:7 \xt Prov 17:3; Zech 13:9; Mal 3:3; Zems 1:3\x*Khamasim matev av nqægo, tøzømbe-fakhanám ndǿgo: Zo unimanqatin matev zømbé-khamasimát, eqeieqei tøpøtégo-a. Ate av-té, gol gøinam gi꞉løvusumatun, pageap ndøgo, gol-te tøtøkeapet, vø̄koqovøemɨn, uni vømē-mbomambaqape-ezɨn. Gol ndigu, gigiap fia kandakandá. Geté até ndigú-a, segé-nasiním. Geté zoqa unimanqatin matev, gol ùnime꞉-løvubám. Zo føgøføgakh tozo-geageapat, yaq Yesu Keliso tendoveao, tendoqavan, zo Mbumbukiam gé-eqazó, neka iz kandambaqape neka vizap matev vøzǿ-etoām.  
\v 8 \x - \xo 1:8 \xt Zion 20:29; 2 Ko 5:7\x*Zo Keliso ometeáv. Geté zo kuku zøgó, te-te. Até ndakín-a, zo ndego ometupáv. Geté zo sòzo-unimanqatinát, neka khanakhanakh ndø̄zø̄-āsø̄tø̄vē. Ta khanakhanakh ndøgo, kandambá. Khanakhanakh nøme ate ndægo, ùnime꞉-løvuám.  
\v 9 Zo khanakhanakh tøzøtegó ndǿgo: Zo mø̀zøte-zøtéz, zo Mbumbukiam ndø̀khandí꞉z. Ndøgo zoqa unimanqatin-qá yaq-fiá.   
\p
\v 10 \x - \xo 1:10 \xt Met 13:16-17\x*Mbumbukiam ezoqa ande āv kené-khandī꞉z, taqa yaq-te nqanek, tegi manqa vevezam ezoqam, zøtezat ndape-qa ndøgoám. Gèmbovawám. Neka ndigu teqa kuku matev-qa yaq-te, zo ndakin qazondapem, é-møndo꞉-manqatám.  
\v 11 \x - \xo 1:11 \xt Psa 22; Isa 53; Luk 24:26-27\x*Keliso-ge Nqova, ti mokho-te gu꞉goam, é-møndøzømbo-ovøyám, Keliso nqosøgeap ndǿndáp, yaq vaev-te, ndego iz kandambaqape vǿndāp. Yaq ndigu zøtezat-qa ndøgoám: Matev gekha khøuwa-tē qanǿfakhān, neka ande āv khanéfakhān?   
\p
\v 12 Mbumbukiam nginik manqa vevezam ezoqam, āv gene-zømesimám nqǽgo: Matev ndøgo, gi꞉manqatam, ambá av nqǣgo, tiqā khøuwa-tē qanǿ-fakhanām. Geté ndøgo zoqá khøuwa-té qanǿ-fakhanám. Matev ndǿgo, taqa yaq-te qazoyogem, zo ezoqa Nqova Mbomambaqape-qa mokho-te, Mbumbukiam-qa Manqat gi꞉zømesimam, ndego Mbumbukiam yan-te gendo-khofotav. Até enzol ezoqám-a, zøtezat nøme ndape-qa ndøgó, taqa yaq-te.   
\s1 Ndaføyamba bizigú, Mbumbukiam-qa bøi-te  
\p
\v 13 Zo Mbumbukiam, mø̀ndø-khandí꞉z. Yaq zo yage eqeieqei zomǿndapém. Yaq nakémbá, zo vø̀khakheinám, neka zøkeza yage, gènøzøgím. Zo Mbumbukiam-qá kuku matev-te mbá qanotazá, ndøgo zo tezø-etoam, Yesu Keliso tendoveao, tendoqavan.  
\v 14 \x - \xo 1:14 \xt Lom 12:2; Ef 2:3; 4:17-18\x*Zo Mbumbukiam-gi nakheis ndozogo neka manqa o-mba ndøzømbøe-ndape, yaq zo zøkeza kha, poev soqøsoqa-te, sa ndønqonqotø̀ve᷄, av bugukhokhof qazøtegoam, zo unimanqatin manqat zøtezateav qazogoam.  
\v 15 Geté gekha matēv ndøgo, zo ndozo-matanam, zo ndaføyamba ndøgó, ate av-té, Mbumbukiam ekezan ndaføyamba-qape nde꞉go, ndego zo gezø-akha.  
\v 16 \x - \xo 1:16 \xt Lev 11:44-45; Met 5:48\x*Zapa ndǿgo, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo, “Zo ndaføyamba-qape ndøgó. Zapa ndǿgo, no ndaføyamba-qapé.”   
\p
\v 17 \x - \xo 1:17 \xt Lom 2:11; Veve 2:23\x*Gèmbo-mataváp. Mbumbukiam ndego, zo Tat ndozombo-akhayam, ndego ezoqa ewaqape-qa matev ndegevewat, ndego yaq-mba okhomáv. Yaq nakémbá, zo nqanek manqei-qape-te, ande manqei vini-ak ezoqa me nqazøte-yage, zoqa yage-te, Mbumbukiam møe zombógoát.   
\p
\v 18 Zo mø̀zøte-zøtéz, zo khokho matev-te qazoyagam, ndøgo zogi atanakha-zapazapa-za-te qando-fakhan, yaq zo Mbumbukiam ambá av nqǣgo, monī genewī, zo vøzøtē-fakhaz. Gigiap av ngi꞉gu, segemǿ-nasiním.  
\v 19 \x - \xo 1:19 \xt Kel 20:28; Iblu 9:12-14\x*Geté ndego zo andé sip eqeieqei-qapu-qá kóuk genewí, ndugu soqain-qase mbain ndugu. Taqa fia kandamba tantáv. Ndøgo Keliso-qá kóuk.  
\v 20 \x - \xo 1:20 \xt 2 Tim 1:9-10; Ef 1:4\x*Manqei-qape khakheinøpøteav qagoam, Mbumbukiam Keliso é-møndo꞉-veatáv. Geté ndakin vaev khøuwa-te, ndego mø̀ndø-fakhán. Zo nonqó,  
\v 21 \x - \xo 1:21 \xt Zion 14:6; Lom 5:1-2\x*zo te mokho-te Mbumbukiam ndozo-unimanqatinat, ndego løvøte-te gekhandi꞉v neka iz kandambaqape vømbō-etoam. Yaq nakémbá, zo Mbumbukiam-te mbá qazonø-tazá, neka ndego ndōzō-ūnīmānqātīnāt.   
\p
\v 22 \x - \xo 1:22 \xt Zion 13:34; Lom 12:10\x*Zo unimanqatin manqat o-mba qazoto-ndapem neka Mbumbukiam-qa bøi-te vozō-eqeieqei-ez, neka izu Klisten-te, poev eqeieqei nandøzøgo, yaq zo yaqyaq-a kuku matev, bèzø-vøovét.  
\v 23 Zo nqawá qazonø-qaním. Geté zo ndakin ambá av nqǣgo, ezoqam-qā kōuk qazøteqāz, ndigu tipakhaez. Geté zo Mbumbukiam-qá khandi manqát qazøteqáz. Yaq ndøgo kopømba mbaín, tønavøem. Geté oskia ndǿgoát, miavmiav.   
\m
\v 24 \x - \xo 1:24-25 \xt Isa 40:6-8\x*Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo,  
\q1 “Ezoqa ewaqape andé gagayag me me꞉gó.  
\q2 Nakhamas-té ginǿ-nasiním.  
\q1 Até tiqá iz akhae matév-a, kopó.  
\q2 Andé gagayag nanga me mé꞉qatáz, vǿnasinīm.  
\q1 Unimanqatín. Gagayag gèpakhaɨ́n, neka nanga vø̄pomozɨn.   
\q2
\v 25 Geté Evezøza-qa manqat, oskia ndǿgoát. Miavmiáv.”  
\m Manqat nqánek, zo Manqat Mbomambaqape gi꞉zømesimam.   
\c 2  
\s1 Khandin mbaqambaqa-qa yaq-te  
\p
\v 1 \x - \xo 2:1 \xt Ef 4:22; Zems 1:21\x*Yaq nakémbá, zo manqa-zapazapa ate ndægo vø̀-ivøvém, khavozam matev neka Klisten matev ngusum-te sa toqotø-khaz neka ova matev neka ngenøgim manqat manqate matev.  
\v 2 Kopømba ande av nakhei nqonqon ndakinak ndi꞉gu, tete møqæ ndøzøya, zo ifin Mbumbukiam-qa Manqat yoge-té qabezø-vití. Yaq zo nqanek tete qanimav-qape tozologat, zo zófisám, khandi vozóndapēm.  
\v 3 \x - \xo 2:3 \xt Psa 34:8\x*Zo taqa mokhov qazøte-khamasem, zo mòzoqeivím, Evezøza-qa matev mbomambaqapé.   
\p
\v 4 Zo Evezøza-té qandozáv, ndego khandin nandi, khoev puanam ezoqam gisanqabem, gete Mbumbukiam geveataz. Teqa bøi-te ndøgo, nginik nandi, gigiap-qapé.  
\v 5 \x - \xo 2:5 \xt Ef 2:21-22; Veve 1:6\x*Até zó-a, zo andé khandin nandi me zøte꞉gó. Mbumbukiam, ekeza khoev, zó genewevét. Yaq ta khoev-te ndøgo, zo andé Mbumbukiam-gí iziz ezoqa ndaføya-ndaføya me zøtégoát, neka Mbumbukiam-te, Yesu Keliso-qa mokho-te, zoqa kha ande etoam matev me vøzøté-etoumemāt. Etoam matev av nqægo, Mbumbukiam, gèmbøe-khaneát.   
\m
\v 6 \x - \xo 2:6 \xt Isa 28:16; Ef 2:20\x*Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-peawáp nqǽgo,  
\q1 “Nqáe! No Zayon manqei-te, nandi nózáv.  
\q1 Nginik nandi, gigiap-qapé. No nøkezan nøveatáz.  
\q1 Yaq gekha ezoqām ndego, nginik nandi te-unimanqatintat,  
\q2 ndego mivi gégoák. Miavmiáv.”   
\p
\v 7 \x - \xo 2:7 \xt Psa 118:22\x*Nginik nandi, gigiap-qapé zo-te, zo ndozo-unimanqatinat. Geté tiqa yaq-te ndigu, unimanqatinteav ndigu, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-eín nqǽgo,  
\q1 “Nandi-qapi ndigu, khoev puanam ezoqam gisanqabem,  
\q2 ndigu mø̀ndømø-gigiap-qape-éz, khoev puanam nonqo.”   
\m
\v 8 \x - \xo 2:8 \xt Isa 8:14\x*Neka manqat nøme, āv qane-eín nqǽgo,  
\q1 “Nandi nginik,  
\q2 ezoqa ndǿkhaosumát, vǿ-o꞉atāt.”  
\p Ezoqa ndígu tíkhaosumát, ndigu Mbumbukiam-qa manqat o-mba ndapeav ndigu. Mbumbukiam é-møndømbøe-pøovám, matev āv tabezømbe-fakhán.   
\p
\v 9 \x - \xo 2:9 \xt Deut 7:6; 14:2; Isa 9:2; Tait 2:14; Kel 26:18; Ef 5:8\x*Geté zo viní. Zo Mbumbukiam-qá bawán. Ndego zo ekezan ndøveatáz. Zo Kawa Kandambaqape-gí iziz ezoqám. Ndego zo ekezan nonqo me꞉kház. Zo tegi zógoát, neka ezoqa teqa matev mbomømboma-qa yaq-te vǿe-zømesimāt, ndego zo gezø-akha, zo bugukhokhof khøuwa bøivun-te qazoyagam, yaq teqa waev bæbæs-qape-te vozōfakhaz.  
\v 10 \x - \xo 2:10 \xt Hos 2:23\x*Ibugukhokhof, zo Mbumbukiam-gi ezoqam goneáv. Geté ndakin, zo tegí ezoqám. Ibugukhokhof, zo Mbumbukiam-qa tanakh matev ndapeáv. Geté ndakin, zo mòzondapém.   
\s1 Ni andé Mbumbukiam-gí pingim-ák  
\p
\v 11 \x - \xo 2:11 \xt Gal 5:17, 24\x*Nøfuap mbomømboma! Zo nqanek manqei-qape-te, andé manqei vini-ak me zøte-yageáp. Yaq nakémbá, no nqazǿ-pouwe: Zo zøkeza kha, sa ndønqonqotø̀ve᷄, khatae-qa poev-te, ndøgo zoqa poev eqeieqei namba ndønøfeap.  
\v 12 \x - \xo 2:12 \xt Met 5:16\x*Geté zo ezoqa mokho-te nandozo-yageap, ndigu Mbumbukiam zøtezateav ndigu, zo matev eqeieqeí qane-yageáp. Yaq ndigu zo manqa-zapa-us ndizæza, ndigu segé-matøvemém, zoqa matev eqeieqeí. Yaq até ndigú-a, tìabiti-unimanqatiním, yaq Mbumbukiam-qa iz vǿ-eqanēm, ta khøuwa-te ndøgo, tendowav.   
\p
\v 13 \x - \xo 2:13 \xt Tait 3:1\x*Zo Evezøza-gi ezoqam ndozogo, zo megetapak-qá mokho-té qanu꞉gú. Oskiá ndøgo, kawa ezoqam kandambaqape ndego,  
\v 14 o gaman ezoqam ndigu, ndego gevevesam, ndigu yaq-fia nqosøgeap tizø-etoumat, ndigu manqa-zapazapa ndimatanam, neka tiqa iziz tizø-eqatat, ndigu matev eqeieqei ndimatanam.  
\v 15 \x - \xo 2:15 \xt 1 Pita 3:16\x*Zapa ndǿgo, Mbumbukiam-qa poev av nqǽgo: Zo matev eqeieqei mba tozogoat, yaq ndigu ezoqam, zoqa yaq-te khokho manqat ndimanqate, tiqa manqat gé꞉khoutáv.  
\v 16 Zo Mbumbukiam genqovotaz, zo ndømatàva᷄p, av nqægo, “Ni nqovotønāt. Yaq matev soqøsoqa sizīgoāt.” Āv taoká. Zo ndakin Mbumbukiam-gí pingim-ák. Yaq kopømba mbaín, matev sa tozo-matønumat, av zøkeza poev ndægo.  
\v 17 \x - \xo 2:17 \xt Lom 12:10\x*Zo ezoqa ewaqape gèzøvizáp, neka Klisten zøfuap-te kuku bezøgó, neka Mbumbukiam, møe-us mbovizáp, neka gaman kawa kandambaqape vozombó-vizupāt.   
\s1 Nqosøgeap tizindapet, ni Keliso-qá matev zimbó-paevém  
\p
\v 18 \x - \xo 2:18 \xt Ef 6:5\x*Zo sasae ezoqam, zo zøkeza megetapak-qá mokho-té qanu꞉gú. Gèzøvizáp. Ambá ti-mba ndīgu, ezoqa mbomømboma, zo matev eqeieqei ndizø-matanam, geté até ndigú-a, sasanqa ndigu.  
\v 19 Gekha ezoqām ndego, Mbumbukiam-qa matev ndembopaev, yaq ta zapaya ndøgo, ngenøgim matev tendap, yaq ndego ta nqosøgeap ndøgo sa te-eqatat, Mbumbukiam khanakhanákh te-te.  
\v 20 \x - \xo 2:20 \xt 1 Pita 3:14, 17\x*Geté zo matev soqøsoqa tozogoat, yaq ta zapaya ndøgo, yaq-fia nqosøgeap tozondapem, yaq ge zô ndozo-matavap, Mbumbukiam kopømbâ, khanakhanâkh zo-te? Āv taoká. Geté ndego zo-te, khanakhanakh ndǿgo tømbógoát, zo matev eqeieqei tozogoat, yaq ta zapaya ndøgo nqosøgeap tozo-upøgimat.  
\v 21 \x - \xo 2:21 \xt Met 16:24; Zion 13:15\x*Zo Mbumbukiam ndǿgo tezømbe-akhá. Zapa ndǿgo, até Kelisó-a, zo nonqo, nqosøgeap ndøndáp. Ndego zo gè꞉zømás, zo tømbø̄e-paevem-a.  
\v 22 \x - \xo 2:22 \xt Isa 53:9\x*Ndego manqa-zapa goneáv, neka teqa tou-te meakha manqat fakhaneáv.  
\v 23 \x - \xo 2:23 \xt Isa 53:7; 1 Pita 3:9\x*Ndigu gingenøitat, yaq ndego ngenøgim manqat qavøiwateáv, neka nqosøgeap gimbo-etøomem, yaq ndego utøve manqat einiáv. Geté ndego ekeza kha, Mbumbukiam-qá zenda-té genøvé. Zapa ndǿgo, ndego mø̀ndæ-otév, Mbumbukiam manqa ovøyam ezoqam eqeieqeí.  
\v 24 \x - \xo 2:24 \xt Lom 6:11; Isa 53:5-6\x*Niqa manqa-zapazapa, Keliso ekezan, tae mutui-té genøndáp, vø̄-evøzam. Ndego tenegoám ndǿgo: Ni manqa-zapazapa matanam-te, andé løvøte ezoqam me zí꞉goát, neka matev eqeieqei-té qabizi-yagé. Zo teqa nqamav mokho-té qazonø-eqeieqei-éz.  
\v 25 \x - \xo 2:25 \xt Ezek 34:5-6; Met 9:36; Zion 10:14; Iblu 13:20-21\x*Zo bugukhokhof, andé sip me zøtegoám. Zò-ewáz. Geté ndakin zøkeza sip keoge ezoqam-té qazonø-veséz, ndego zoqa yage, eqeieqei ndembo-keoge.   
\c 3  
\s1 Yage eqeieqei-qa yaq-te, yaq anganeam-a, yaq sævam  
\p
\v 1 \x - \xo 3:1 \xt Ef 5:22\x*Zo sakheis, zøkeza angana-qá mokho-té qanu꞉gú. Yaq zogi angana, ndigu Mbumbukiam-qa manqat unimanqatinteav ndigu, zoqa matev tiqeivat, yaq ndigu Keliso-té gindúqambúz, oskiá ndøgo, zo manqat manqatemav tozogoat.  
\v 2 Zapa ndǿgo, ndigu āv giníqeivát nqǽgo: Zoqa matev eqeieqeí neka zoqa yage vizap-ús.  
\v 3 \x - \xo 3:3 \xt 1 Tim 2:9\x*Zo ambá av nqǣgo, zøkeza kha mumat mbā zotó-khakheinumāt, kopømba ande av izum toqote-løvønøvem o gigiap fia kandakanda neka ndabua eqeieqei voqó-uzām.  
\v 4 Geté zoqa bugug keoge eqeieqei, zoqá mokho-té qabetu꞉gú. Ta bugug keoge eqeieqei ndøgo, navupav ndøgo, nqánek: Zo matev aiyaiyav-té qanøgó. Sasanqa-te ndømatàna᷄m. Mbumbukiam, bugug keoge eqeieqei nqánek qambøe-khaneát.  
\v 5 Gèmbo-mataváp. Até ndigú-a, sakheis, bugukhokhof giyagam, ndigu Mbumbukiam-gi gigoam neka te-te vo꞉tabam, tiqa bugug keoge, āv tønegoám, neka ndigu ekeza angana-qa mokho-te vø̄ugoam.  
\v 6 \x - \xo 3:6 \xt Gen 18:12\x*Sævam nømu, matev av nqægo gumatanam, Sælá. Ngunuk Eibleem-qa manqat, o-mba mo꞉ndapám, neka kawa vømbō-akhaemam. Zo tugí nakhei mbasí, zo matev eqeieqei tozo-matønumat neka utøve-qa yaq-te møe mbain vozógoāt.   
\p
\v 7 \x - \xo 3:7 \xt Ef 5:25\x*Até zo anganá-ya, zo sakheis namba ndøzøte-yageap, zo matev eqeieqei zømatanám. Zapa ndǿgo, zo mø̀zøte-zøtéz, sakheis-qa bazaføgakh andé mbaín, av angana-qa bazaføgakh ndægo. Zo gèzøvizáp. Até ndigú-a, zo namba khandi søzøtumú-ndapém, Mbumbukiam tezø-etoam. Soqaín ndøgo, zogi sakheis, matev soqøsoqa tozozø-matønumat, yaq ta matev mokho-te, zoqa guliguli matev, tøzømbø-khaz.   
\s1 Matev eqeieqei matanam zapaya, viniv matev tøqa-fakhanumat  
\p
\v 8 No ndakin, zo ezoqa ewaqapé suzumbu-manqaté. Zo ate ndøzøte꞉go, zo nqova kopo neka mbøni fokeam kopo bezømbegó. Zo Klisten bawan mokho-te, kuku bezøgó, yaqyaq-a, neka tanakh bezø̄go. Neka zo zøkeza iz, ndø-eqàwa᷄t.   
\p
\v 9 Ezoqa matev soqøsoqa tezøgoat o ngenøgim manqat tezø-manqatat, yaq zo mboqavøìna᷄m. Geté gèmbo-guligulimém. Mbumbukiam matev eqeieqei bembo-matanám. Zapa ndǿgo, ndego zo nqánek gezømbe-akhá. Yaq ndego até zó-a, matev eqeieqei zǿmatanám.  
\v 10 \x - \xo 3:10-12 \xt Psa 34:12-16\x*Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-eín nqǽgo,  
\q1 “Gekha ezoqām ndego,  
\q2 yage khoui-qa tegoat neka khøuwa eqeieqei zømete-qa vǿgoāt,  
\q2 teqa tou manqat soqøsoqa manqate, bè-iváv  
\q2 neka khavozam manqat, bemanqàte᷄.   
\q1
\v 11 Ndego manqa-zapa zitá geabetewuá neka matev eqeieqei bēmatanam.  
\q1 Ndego bazaføgakh be-asáz,  
\q2 ezoqa nøme namba, sambi-té geabeyagé.   
\q1
\v 12 Zapa ndǿgo, ezoqa ndaføya-ndaføya, Evezøza bøi zømbové,  
\q2 neka tiqa guligulim ndēzø̄yōgē.  
\q2 Geté ndego zitá gene-wuøezá, ndigu manqa-zapazapa ndimatanam.”   
\p
\v 13 Gê, zo ezoqa ndǿngenøzotat, zo bazaføgakh tozo-asazet, matev eqeieqei mba tozogoat?  
\v 14 \x - \xo 3:14 \xt Isa 8:12-13; Met 5:10; 1 Pita 2:20; 4:14\x*Geté até ndøgó-a, zoqa matev eqeieqei matanam zapaya, ezoqa soqaqape-te ti-ab, nqosøgeap vozóndapēm, zo khanakhanakh mbá qanegó. Zo ezoqa møe zø̀go᷄, neka ndøfofògea᷄p.  
\v 15 Geté zoqa mbøni-te, Keliso mba mbovizáp, ndego zoge Evezøza. Gekha khøuwā ndøgo, ezoqa zoqa vintøzat matev-qa yaq-te Yesu-te, manqa qæf yoge-qa tigoat, yaq zo é-mozoto-khakheinamát. Zo sozozǿ-qavøiú.  
\v 16 \x - \xo 3:16 \xt 1 Pita 2:12\x*Aiyaiyav-té qanøzø-ovøyám neka vizap-ús. Neka zoqa mbøni-te, matavap eqeieqei mba bezømbu꞉gú. Zo Keliso mokho-te, yage eqeieqei tozondapet, yaq ezoqam ndigu, zoqa yaq-te manqat soqøsoqa ndimanqate neka ndingenøzoat, ndigu mivi ndǿndapemát.  
\v 17 Mbumbukiam tømbopoe, qoqa matev eqeieqei zapaya, nqosøgeap toqondap, ndøgo kopømbá. Geté soqain ndǿgo, manqa-zapa matanam zapaya, nqosøgeap toqondap.   
\p
\v 18 Até Kelisó-a, nqosøgeap ndøndáp, vø̄nanim. Kopo me꞉naním, niqa manqa-zapazapa vø̄-evøzam. Ngenek ezoqam eqeieqei-qape, nqanek matev, ni manqa-zapazapa-us ezoqam nonqo ndømatanám, neka zo Mbumbukiam-te, nakhoa vøzø̄-mboqoa. Khatae-te ndøgo, gèlaém. Geté Nqova Mbomambaqape-qa mokho-te, nqawa gèkhandí꞉v.  
\v 19 Yaq te mokho-te ndego, Keliso até nqová-ya, ndigu løvøte manqei-te, ande ndimbula mokho-te ndu꞉gu, manqat vømē-zømesim.  
\v 20 \x - \xo 3:20 \xt Gen 6–7\x*Ezoqa ndígu, Noa-qa khøuwa-te ndøgo, Mbumbukiam-qa manqat ndapeav qagoam. Mbumbukiam mø̀ndøzømbo-kewagám, Noa khagua-qape ge꞉khakheinumat. Geté ndigu teqa manqat gèsanqawém. Ta khøuwa-te ndøgo, ezoqam khapémbá, ate gi꞉goam, eit mbá, khagua-qape mokho-te gi-oz, vø̄khandi꞉z. Yaq ibøkha ndigu ngiæzoateáv.\fig Noa-qa khagua-qape|src="CO00628B.tif" size="span" copy="DCC" ref="3:20" \fig*  
\v 21 Até zó-a, zo ibøkha iz qazondapem, ibøkhá qazøte-khandí꞉z. Ta matev ndøgo, ambá av nqǣgo, khavim sunguzam nonqō. Geté gekha ezoqām ndego, ibøkha iz tendap, ndego Mbumbukiam-te manqa mbusa, āv genévé nqǽgo: Ndego Mbumbukiam-qa bøi-te eqeieqei yage-qa ndøgó. Zo ndǿgo tøzøte-khandí꞉z, Yesu Keliso løvøte-te gendo-khandi꞉v.  
\v 22 Yaq ndego yan-té genøqavíg, Mbumbukiam-qa nakeamo zenda-te vømø̄qom, neka enzol ezoqam ate ndi꞉gu neka nqova megetapak neka nqova bazaføgakh-us ndezømbo-kawaevat.   
\c 4  
\s1 Yage ndakinak, Yesu mokho-te  
\p
\v 1 \x - \xo 4:1 \xt Lom 6:2, 7\x*Keliso ekeza kha-te gepotonam, yaq até zó-a, zo āv tøne-matøvemém, av ndego ge꞉matøvem. Potonam matev tøzøfakhan, sozó-eqatát. Zapa ndǿgo, gekha ezoqām ndego, Keliso zapaya, kha-te tepotonam, ndego manqa-zapa, zitá genewuá.  
\v 2 Ndego nqanek manqei-qape-te zua teyagat, ndego ekeza kha-qa poev sekemba gembó-pavaták. Geté Mbumbukiam-qá poev mba mbópavát.   
\p
\v 3 \x - \xo 4:3 \xt Ef 2:2-3\x*Zo bugukhokhof, khøuwa kandambá, āv tøzøte-yagám, av ezoqa ndi꞉gu, Mbumbukiam zøtezateav ndigu, ndezømbe-khaneat. Zo mambe si zøwagám, neka kha-qa poev matev vozombō-pavam, neka lou loge kandakanda-te, matev soqøsoqa vinivinimba vozōgoam, neka ibøkha soqa izam si, vøzø̄wagam, neka tae khøuwiap o mbumbuk vizap matev soqaqape si, vøzø̄wagam.   
\p
\v 4 Yaq ndakin, zo ndigu ezoqam, nqova zozøndáf, zo ti-te qazøte-qataz neka ti namba khokhombap vøzø̄-ivøvem, ndigu ande bøsik me, manqa-zapa-te sa ndibusit. Yaq ndigu ta zapaya ndøgo, zo tiqa matev qazo-ivøvem, ngenøgim manqat zømanqaté.  
\v 5 \x - \xo 4:5 \xt Kel 10:42\x*Geté yaq ndigu manqa ovøyam ezoqam-qá megemege-té gemǿwán. Ndego khakheitáp. Ezoqa ewaqape tiqa matev-qa yaq-te gezømbé-sinøzám, gekha ezoqām ndigu, gipakhaetat o zua ngiyage.   
\p
\v 6 Yaq nakémbá, Manqat Mbomambaqape até ndigú-a, ndakin gipakhaez, vø̄yogem. Gipakhaez, ndigu manqa-zapa-qa yaq-fia, ekeza kha-té ginømbo-yogém. Geté nqova-te, ndigu zua ndøkhandi꞉zát, ate av-té, Mbumbukiam nde꞉khandi꞉vat.   
\s1 Matev ndøgo, Mbumbukiam gini-etoam, tizi-matønumat, ni eqeieqei bizimbo-keogé  
\p
\v 7 \x - \xo 4:7 \xt Lom 13:11-12\x*Gigiap ate nqægo, taqa vaev, avønín gemǿfakhán. Yaq nakémbá, zo matavap loloakh bezøgó, neka zøkeza kha, gènøzøgím. Yaq matev-qase, zoqa guligulim-te, gezømbǿ-khazák.  
\v 8 \x - \xo 4:8 \xt 1 Pita 1:22\x*Matev kandambaqape ndøgo, matev nøme ate ndægo qaløvuam, nqánek: Zo yaqyaq-a, kuku bezøgó. Bèzø-vøovét. Zapa ndǿgo, kuku matev, manqa-zapazapa kopoáv segégutáv.   
\p
\v 9 \x - \xo 4:9 \xt Iblu 13:2\x*Neka yaqyaq-a, khoev sège-manqaté. Bezømbo-qàsi᷄꞉v.   
\p
\v 10 \x - \xo 4:10-11 \xt Lom 12:6-8\x*Zo ezoqa kopokopo ate ndøzøte꞉go, Mbumbukiam matev vinivinimba gezø-etoumat, tozo-matønumat, zo ezoqa nøme zozømbé-tøkeát. Av tøzøtegoat ndægo, yaq zo ta matev-qa keoge ezoqam eqeieqei, zógoát, Mbumbukiam gezø-etoumat.  
\v 11 Mbumbukiam ezoqam matev gembo-etoam, manqat temanqatat, ndego nqanek manqat, Mbumbukiam-qá Manqat bemanqaté. Ezoqa nøme, tøkeam matev ndegeawat, ndego ezoqa bazaføgakh-us bezøtøkeé, ta bazaføgakh mokho-te ndøgo, Mbumbukiam gembo-etoam. Yaq ndǿgo, ta matev mokho-te ate ndægo, Mbumbukiam-qá iz be-eqawát, Yesu Keliso mokho-te. Teqa iz kandambá tantáv neka bazaføgakh ate ndægo, teqá. Miavmiáv.  
\p Amén. Nqanek manqat unimanqatín.   
\s1 Ta zapaya ndøgo toqote-potonam, Klisten ezoqam ndoqogo  
\p
\v 12 Nøfuap mbomømboma! Zo matev føgakh-qape nqazo-qeivi, ndøgo zoqa unimanqatin ndækhamasimit, zo nqova bezø̀nda᷄f. Zo ndømatàva᷄p, av nqægo, matev vini zøfakhān.  
\v 13 \x - \xo 4:13 \xt Kel 5:41; Zems 1:2; 1 Pita 1:6-7\x*Geté zo khanakhanakh mba bezø-asøtøvé. Zapa ndǿgo, zo āv tøzøte-potonumít, av Keliso ge꞉potonumat. Yaq ta khøuwa-te ndøgo, teqa bazaføgakh neka iz akhae tøndovea, ndego tendoqavan, zo khanakhanakh nøme mba zømbǿ-asøtáv.  
\v 14 \x - \xo 4:14 \xt 1 Pita 2:20\x*Zo khanakhanakh mbá qanegó, zo ezoqa ta zapaya ndøgo tingenøzotat, zo Keliso-gi ezoqam ndozogo. Zapa ndǿgo, nqanek matev, āv qane-unimanqatinát nqǽgo: Mbumbukiam-ge Nqova Mbomambaqape, nandêgó zo-te, ndego Nqova iz akhae-us neka bazaføgakh-us.   
\p
\v 15 Geté zo mokho-te, ezoqa nqosøgeap tendap, ndøgo ta zapaya ndøgo betègo᷄, ndego ezoqa pakhapakha ndezø-khaneam o gigiap nde-aqonam o ezoqam-qa matev-te, kesov ndesokhosam.  
\v 16 Geté gekha ezoqām ndego, Klisten ezoqam tepotonumit, ndego mivi bègo᷄. Geté ndego Mbumbukiam-qá iz be-eqawát.   
\p
\v 17 Khøuwa iz mø̀ndøndáp. Mbumbukiam-qa manqa ovøyam, avønín géngáz. Tegi ezoqam-té qanǿngáz. Mbumbukiam-qa manqa ovøyam ni-te tøngaz, ni tegi ezoqam nqazigu, yaq gê, ti-te ndigu áv khanégoāt, ndigu Mbumbukiam-qa Manqat Mbomambaqape o-mba ndapeav ndigu? Ti-te ndigu unimé꞉-soqá.  
\v 18 \x - \xo 4:18 \xt Prov 11:31\x*Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-eín nqǽgo, “Ezoqam ndaføyamba-qape-te føgakh tøgoat, te꞉khandi꞉v, yaq gê, ndigu ande gekham me zømbé-fakhān, ndigu Mbumbukiam ndisanqawe neka manqa-zapazapa sa ndimatanam? Ti-te ndigu unimé꞉-soqá.”   
\p
\v 19 Yaq nakémbá, gekha ezoqām ndigu, ndipotonam, av Mbumbukiam-qa poev ndægo, ndigu ekeza khatae, teqá zenda-te ndégo tiabenø-veém, ndigu gekhakheinøvem. Ndego unimanqatin ezoqám. Ndego matev āv genégó, av manqa mbusa ge꞉ve. Yaq ndigu ezoqam, matev eqeieqei matanam-te até be-apét.   
\c 5  
\s1 Guguna manqat, megetapak-te neka ezoqa ndakinak-te neka ezoqa ewaqape-te  
\p
\v 1 No ndakin zo Klisten megetapak-té qatø-manqaté. Até nó-a, no Klisten megeat ezoqám. Keliso nqosøgeap gepotom, no nøkeza bøí qateqeív, neka até nó-a, nqǣpōtōnām, Keliso zapaya. Neka até nó-a, matev qaniqanimav sizimú-ndapém, ta khøuwa-te ndøgo, Keliso-qa bazaføgakh neka iz akhae tøndovea, ndego tendoqavan. Yaq nakémbá, no zo megetapak, nqazǿ-pouwe:  
\v 2 \x - \xo 5:2 \xt Zion 21:15-17; Kel 20:28\x*Nandiv Klisten ezoqam, Mbumbukiam kopømba ande av sip ndi꞉gu, zoqa zenda-te ge-ab, zo eqeieqei zøkeogé. Zo khanakhanakh-us zøkeogé, ambá av nqǣgo, gezømbó-qasi꞉vāt. Zo nqanek sasae, moni-qa mba mè꞉go᷄. Geté zo poev ùni bezømbegó, nqanek sasae-te.  
\v 3 \x - \xo 5:3 \xt 2 Ko 1:24; Filip 3:17; Tait 2:7\x*Zo ndigu ndøtokhòna᷄z, Mbumbukiam zoqa zenda-te ge-ab. Geté zo matev eqeieqei ndømatanám. Yaq nandiv, zo ande sip me ndozozømbe-keoge, kopømbá, zoqa matev gembó-paevém.  
\v 4 Yaq ta khøuwa-te ndøgo, ndego sip keoge ezoqam kandambaqape tendoveao, zo yaq-fia neka iz kandakanda zó-upøgím. Ta yaq-fia ndøgo, gemǿ-lanqayák. Ndøgo miavmiáv.   
\p
\v 5 \x - \xo 5:5 \xt Prov 3:34; Ef 5:21; Zems 4:6\x*Zó-a, ezoqa ndakinak, zo megetapak-qá mokho-té qanu꞉gú.  
\p Neka zo ezoqa ewaqape, yaqyaq-a me꞉khambùva᷄p. Zapa ndǿgo, Mbumbukiam-qa Manqat, āv qane-eín nqǽgo,  
\q1 “Ezoqa ndi꞉khambuvap,  
\q2 Mbumbukiam gèsanqazá.  
\q1 Geté ti-te ndigu, ekeza kha ndivoat,  
\q2 ndego kuku mbogó.”   
\p
\v 6 \x - \xo 5:6 \xt Met 23:12; Luk 14:11; Zems 4:10\x*Yaq nakémbá. Zo me꞉khambùva᷄p. Mbumbukiam-qá zenda bazaføgakh mokho-té qanu꞉gú. Yaq khøuwa eqeieqei tømøndap, ndego zo ndø̀-eqazó.   
\p
\v 7 \x - \xo 5:7 \xt Met 6:25-30\x*Zoqa fofogeap ate nandægo, Mbumbukiam-qá zenda-té qanøveém. Zapa ndǿgo, ndego zo gèzø-keogé.   
\p
\v 8 \x - \xo 5:8 \xt 1 Tes 5:6\x*Gò꞉feazoát, neka gò꞉keogé. Zapa ndǿgo, zoge qaqa ezoqam, ndego nqova soqaqape, andé layon khobos-qape me me꞉-okhó, neka ndego ezoqa ngiæzoat-qa ndøvawé.\fig Layon|src="lion2.tif" size="col" copy="SIL" ref="5:8" \fig*  
\v 9 \x - \xo 5:9 \xt Ef 4:27; 6:11-13; Zems 4:7\x*Zoqa unimanqatin-te, bazaføgakh-us ndøwaniáp, neka gèmbøe-khakhazám, ndego. Zo mø̀zøte-zøtéz, até Klisten ezoqa nømé-a, nqanek manqei-qape-te ate nqægo, āv tini-potonumít, av zo ndøzøte-potonumit.  
\v 10 Mbumbukiam, ndego kuku kandamba ndømbogo, ndego zo gezø-akha, miavmiav Keliso Yesu namba teqa waev-te tozoyagat, zo ndakin khøuwa elavøqasi-te ndozo-potonumit, ndego zo ndø̀khakheinøvém, vozó-eqeieqei-ēz, neka bazaføgakh vøzǿ-etoām. Yaq zo føgøføgakh zówaniapát. Yaq zo ndòzoto-gevetømém, neka zó-o꞉azák.  
\v 11 Bazaføgakh ate ndægo, Mbumbukiam-qa ndǿgoát. Miavmiáv.  
\p Amén. Nqanek manqat unimanqatín.   
\s1 Vaev manqat  
\p
\v 12 \x - \xo 5:12 \xt Kel 15:22, 37-40; 12:2, 25; 13:13\x*No nqanek pepa khapelavøqase, Sailés namba niti-peaumavún. No mø̀tenøtén, ngenek unimanqatin Klisten ezoqám. No zo nqanek pepa mokho-te, andé gaga khaneam-qa nøzøgoám. Neka no zo āv qatezømás nqǽgo: Ndøgo unimanqatín. Mbumbukiam kukú zo-te. Ta kuku matev-te ndøgo, føgøføgakh até vøwaniáp.   
\p
\v 13 \x - \xo 5:13 \xt 2 Tim 4:11; Kel 12:2\x*Nginik Klisten bawan ezoqam, nqanek Bebilon taon mokho-te ngiyage, Mbumbukiam zo namba sa gumu-veataz, khaiya mboma manqat ndøkhofotaváv, zo-te. Neka até Mák-a, ndego kopømba ande av noge yo nde꞉go, khaiya mboma manqat ngēkhōfōtāvāv.  
\v 14 Tozo-møvabat, zenda kaka vø̀-itiamát neka vø̄ngenøndamat. Kuku matev-ús.  
\p Sambi ndø̀goát, zo namba, ate ndøzøte꞉go, zo Keliso-qa mokho-te ndozotu꞉gu.