\id 1JN - NT0243 Kuni/Boazi [kvg] (Kuni Dialect) - Fumey Dec/2015 \ide UTF-8 \h 1 Zion \toc1 1 Zion \toc2 1 John \toc3 1 Zion \mt1 1 Zion \mt2 Zion-qa bugukhokhof pepa \is1 Megeat Manqat-qase \ip Nqanek pepa Zion ndøpeawám, ndego Yesu-gi paev ezoqa tuelv nøme gegoam. Ti-te ndígu tenø-peawám, Klisten ezoqam, Esia manqei-te giyageapam. Ta khøuwa-te ndøgo, Zion nqanek pepa gepeawam neka taqa zita-te, pepa menas nøme vø̄peawam, ndego é-møndø-lawaqape-év. Nqanek pepa misika-te, ndego ekeza iz veeáv. Geté zøtezat ezoqam, āv giniqeivím nqǽgo: Ta pepa misika-qa peawam matev, até kopó, av peawam matev ndægo, Yesu-qa emanqat mokho-te ndøgo, Zion gepeawam. Ndøgo ni āv qani-nømendím nqǽgo: Ta manqat ate qægoam, Zion ndøpeawám. Neka ndego até Manqat Qandoveveám-a, vø̄peawam. \ip Zion nqanek pepa misika gepeawam, ndego Efesus taon-té geyagám. Ta taon-te ndøgo, ndego Klisten bawan ezoqam-gé megeat ezoqa nøme ndøgoám. Manqat nøme, Zion Klisten ezoqam-te gepeawam, ponqom manqát. Geté ndego aiyaiyav manqat-us ndøpeawám. Zapa ndǿgo, ndego kuku kandambá ti-te, neka ndigu ‘nogi nakheis’ vøzø̄-akhaemam. Zion āv gene-ewág nqǽgo: Ezoqa nøme, khavozam manqat ndøvøndazát. Ndigu āv gini-manqatát nqǽgo: Yesu, Mbumbukiam-ge Yo, ndego ambá av nqǣgo, ùnime꞉-ezoqam-ēv. Neka manqat nøme gimanqatat, nqánek: Ezoqam-qa kha soqaqapé. Yaq ni bìzi-sanqawé. Neka ezoqa ambá av nqǣgo, Yesū ginī-khandī꞉z, geté mokho manqat qateqat betaqagó, yaq ndǿgo, toqoté-khandí꞉q. Geté Zion ndigu Klisten ezoqam, āv gezømbe-ovøyám nqǽgo: Manqat av nqægo, khavozam manqát neka ndøgo mokho mbaín. \c 1 \s1 Yesu Keliso, ndego Khandi Manqát \p \v 1 \x - \xo 1:1 \xt Zion 1:1\x*Ni zo manqat nqeizø-peaomit, ndøgo oskia ndøgoám, ibugukhokhof, atema ndakin. Ni mø̀iyogém, neka nikeza bøí qati-kewagám. Ni mø̀iqeivím, neka nikeza zendá qati-geagimám. Khandi Manqat niti-manqaté. \v 2 \x - \xo 1:2 \xt Zion 1:14\x*Nqanek Khandi, màndoveá. Ni mø̀iqeivím neka ezoqam-te, nì-unimanqatinát. Ni zo khandi miavmiav niti-zømesimít, ndøgo Eve namba qægoam, yaq ni-te vø̄fakhan. \v 3 Ni qeiqeivim neka vø̄iyogem, até zó-a, ni ndǿgo teizømbe-manqaté. Yaq zo ni namba zí꞉tøkuatát, neka ni Tat neka Yo namba, Yesu Keliso, bizī꞉-tøkuat. \v 4 \x - \xo 1:4 \xt Zion 16:24\x*Ni nqanek manqat tøti-peaomít ndǿgo: Ni ate nqazi꞉gu, khanakhanakh, tàbinimbi-tøtøvøyám. \s1 Niqa matev, mbomambá sa begó \p \v 5 \x - \xo 1:5 \xt 1 Tim 6:16; Zems 1:17\x*Manqat ndøgo, Yesu Keliso-te qeiyogem, neka zo nqati-zømesim, nqánek: Mbumbukiam, ndego wáev neka te mokho-te ndego, bøivun-qase mbaín. \v 6 \x - \xo 1:6 \xt 1 Zion 2:4\x*Yaq nakémbá, tizi-manqatat, av nqægo, te namba nqazi꞉-yage, gete ni bøivun-te neka manqa-zapa-te zua zigū, ni zì꞉khavozám neka unimanqatin-te yageáv. \v 7 Geté ni waev-te tizi-okhoat, av ndego ekezan, waev-te nde꞉yage, yaq ni yaqyaq-a, sizimú-tøkuatát. Yaq Yesu-qa kouk, ndego Mbumbukiam-ge Yo, niqa manqa-zapazapa ate ndægo, ginísungúz. \p \v 8 \x - \xo 1:8-9 \xt Psa 32:5; Prov 28:13\x*Tizi-manqatat, av nqægo, ni manqa-zapazapa mbaīn, ni nikeza kha, zìmbøe-khavozám neka unimanqatin manqat mbaín, ni mokho-te. \v 9 Geté niqa manqa-zapazapa Mbumbukiam-te tizi-vøndæmem, yaq ndego matev eqeieqei, av bugukhokhof ge꞉-ein, ndø̀matanám. Ndego niqa soqa matev, segembøé-navøém, neka manqa-zapazapa ate ndægo vønísungūz. \v 10 Tizi-manqatat, av nqægo, ni manqa-zapazapa gonemāv, ni Mbumbukiam, khavozam ezoqam zi꞉vewé neka ni mokho-te, teqa manqat mbaín. \c 2 \s1 Yesu nigí tøke ezoqám \p \v 1 \x - \xo 2:1 \xt Iblu 7:25-26; 9:24\x*Nogi nakheis! No zo nqanek manqat tæzømbe-peaomít ndǿgo: Zo andé manqa-zapazapa vøzøtégoāt. Geté ezoqa manqa-zapa tego, ni ezoqa nginîgú. Ndego ni zapaya, Tat manqat mbomanqaté, ndīnīmbō-vīgīm. Ngenek ezoqam, Yesu Kelisó, ndego ezoqam ndaføyamba-qape. \v 2 \x - \xo 2:2 \xt Zion 1:29; Kol 1:20; 1 Zion 4:10\x*Keliso niqa manqa-zapazapa, ekeza kha-té genøndáp, vø̄-evøzam. Geté niqá manqa-zapazapa mbá mbá, geté até manqei-qape ezoqam ate ndigu-qá manqa-zapazapá-ya. \s1 Gekha ezoqām ndigu, Mbumbukiam ndi꞉zøtezat, ndigu teqá matev bembopáev \p \v 3 Áv khazí꞉nøtēn, av nqægo, ni Mbumbukiam mìzi꞉nøtēn? Āv qazí꞉nøtén nqǽgo, ni teqa manqat o-mba tizimbøe-ndapat. \v 4 Ezoqa te-ein, av nqægo, “No Mbumbukiam mø̀tenøtén,” gete ndego Mbumbukiam-qa Manqat paveav tøgoat, ndego khavozam ezoqám neka te mokho-te, unimanqatin manqat mbaín. \v 5 \x - \xo 2:5-6 \xt Zion 14:21, 23\x*Gekha ezoqām ndego, teqa manqat o-mba ndo꞉ndape, te mokho-te ndøugu, Mbumbukiam-qa kuku matev, mø̀ndømu-khouwév. Yaq ta mokho-te ndøgo, ni āv qazi꞉nøtén nqǽgo: Ni te mokho-té qazu꞉gú. \v 6 Ezoqa te-ein, av nqægo, “No Mbumbukiam-qā mokho-tē qatu꞉yagē,” ndego āv teabete-yagé, av Yesu ge꞉yagam. \s1 Kuku matev-qa yaq-te \p \v 7 \x - \xo 2:7 \xt Zion 13:34; 2 Zion 5-6\x*Nøfuap mbomømboma! No ambá av nqǣgo, zo guguna manqat ndakinak nøzø-peaomīt. Āv taoká. Nqanek guguna manqat, awenegé, ate av-té, zo oskia qazømbe-goam. Nqanek awenege guguna manqat, zo bugukhokhof mòzo-ewagám. Nupøkhán mbá. \v 8 \x - \xo 2:8 \xt Lom 13:12; Zion 1:9\x*Geté unimanqatín. No zo guguna manqat ndakinak nøzø-peaomít. Yesu mokho-te, neka até zo mokho-té-a, ni āv qazi꞉qeiví nqǽgo: Nqanek guguna manqat, unimanqatín. Zapa ndǿgo, bøivun ndakin, gènavøemtét neka unimanqatin waev ndøkháev. \p \v 9 \x - \xo 2:9 \xt 1 Zion 4:20\x*Ezoqa te-ein, av nqægo, “No waev-tē qægō,” gete ndego Klisten ezoqa nøme ndesanqawe, ndego bøivun-te zua ndøgó. \v 10 \x - \xo 2:10 \xt Lom 14:13\x*Geté ndego ezoqam, ndego Klisten ezoqa nøme-te kuku ndømbogo, ndego waev-té geyagé. Yaq ndego gébøiavák. \v 11 \x - \xo 2:11 \xt Zion 12:35\x*Geté ndego ezoqam, ndego Klisten ezoqa nøme ndesanqawe, ndego bøivun-té gegó neka bøivun-té ge-okhó. Ndego otevateáv, ande āv kenēma. Zapa ndǿgo, bøivun teqa bøi, mø̀ndøgutáv. \p \v 12 No zo-té qatø-peaomít, nakheis. Zapa ndǿgo, Yesu Keliso zapaya, Mbumbukiam zoqa manqa-zapazapa, mø̀ndømbøe-navøém. \p \v 13 Neka no zo evøndipakha angana-té qatø-peaomít. Zapa ndǿgo, zo ndego mø̀zøte-zøtéz, ndego oskia gegoam, ande qandengaz, atema ndakin\f + \fr 2:13 \ft Ndego oskia gegoam, ande qandengaz, atema ndakin, Keliso me꞉manqaté.\f*. \p Neka no zo ezoqa ndakinak-té qatø-peaomít. Zapa ndǿgo, zo ndego soqaqape, mòzo-tømbuinám. \p \v 14 No zo nakheis qazø-peawam, zapa ndǿgo: Zo Tat mø̀zøte-zøtéz. \p Neka no zo evøndipakha angana qazø-peawam, zapa ndǿgo: Zo ndego mø̀zøte-zøtéz, ndego oskia gegoam, ande qandengaz, atema ndakin. \p Neka no zo ezoqa ndakinak qazø-peawam, zapa ndǿgo: Zo bazaføgakh-ús. Mbumbukiam-qa Manqat, ndø̂ugú, zo mokho-te. Neka zo ndego soqaqape, mòzo-tømbuinám. \s1 Manqei-qape matev neka gigiap manqei-qape-te nqago, poev binìgu᷄ \p \v 15 \x - \xo 2:15 \xt Lom 8:7\x*Zo manqei-qape-te poev bezø̀go᷄, neka matev ate ndægo, manqei-qape-te nqago. Gekha ezoqām ndego, manqei-qape-te poev ndømbogo, te mokho-te poev mbaín, Tat-te. \v 16 \x - \xo 2:16 \xt Lom 13:14\x*Zapa ndǿgo, manqei-qape-qa matev, kopømba ande av kha-qa poev soqøsoqa, neka gekha gigiap o matev bøi toqoteqeiv taqapoe, neka khambuvap matev qoqa gigiap-qa yaq-te, ta matev ate ndægo, ambá av nqǣgo, Tat-tē qando-fakhatē. Geté ndøgo manqei-qape-qá matév. \v 17 \x - \xo 2:17 \xt Met 7:21\x*Nqanek manqei-qape, taqa poev soqøsoqa namba, ndø̀mø-navøém. Geté ezoqam ndego, Mbumbukiam-qa poev ndembopaev, ndego oskia ndǿgoát. \s1 Keliso-gi qaqa ezoqam-qa yaq-te \p \v 18 \x - \xo 2:18 \xt Met 24:5, 24; 2 Zion 7\x*Nogi nakheis. Khøuwa vaev avønín. Zo mòzoyogém, av nqægo, Keliso-ge qaqa ezoqam ndø̀geáv.\f + \fr 2:18 \ft Keliso-ge qaqa ezoqam ndégo, Antikrais ndimbo-akhayam\f* Geté até ndakín-a, Keliso-gi qaqa ezoqam kandambá, mø̀ndø-fakház. Yaq taqa yaq-te ndøgo, ni mìzi꞉nøtén, vaev khøuwa avønín. \v 19 \x - \xo 2:19 \xt Kel 20:30\x*Nginik ezoqam, ní namba zi꞉goám. Yaq ndigu ni gènøuván. Ndigu nigí ezoqám mbá. Ndigu amba nigi ezoqam tigunɨn, ndigu ambá oskia ndøgonɨ́n, ni namba. Geté ndigu ni mø̀ndø-nøuván. Yaq ta mokho-te ndøgo, ni mìzi꞉nøtén, ndigu ezoqam ate ndi꞉gu, nigí ezoqám mbá. \p \v 20 \x - \xo 2:20 \xt 1 Ko 2:15; 2 Ko 1:21; 2 Zion 2\x*Geté zo viní. Zapa ndǿgo, Keliso, ndego ezoqam ndaføyamba-qape, zo Nqova Mbomambaqape zø-etoám. Andé oil me zømbo-qóuz. Yaq ta zapaya ndøgo, zo ate ndøzøte꞉go, unimanqatin manqat, mø̀zøte-zøtéz. \v 21 No nqanek pepa nqazø-peaomit, zapa ambá av nqǣgo, zo unimanqatin manqat zø̀tezøtezāk. Geté zapa ndǿgo: Zo mø̀zøte-zøtéz. Neka zo mø̀zøte-zøtéz, khavozam manqat ate ndægo, unimanqatin-te fakhanumáv. \p \v 22 \x - \xo 2:22 \xt 1 Zion 4:3; 2 Zion 7\x*Yaq gê, khavozam ezoqam, gekha ezoqâm? Ezoqam ndégo, ndo꞉nawam, av nqægo, Yesu ndego Mesayā mbā. Ezoqam av nge꞉go, ndego Keliso-gé qaqa ezoqám. Ndego Eve-qa yaq-te ndō꞉nāwām-a, Yo-qa yaq-te ndō꞉nāwām. \v 23 \x - \xo 2:23 \xt Zion 5:23; 1 Zion 4:15; 5:1\x*Gekha ezoqām ndego, Yo-qa yaq-te ndo꞉nawam, ndego até Eve ndøsanqawé. Geté ezoqa ndego, ezoqam-qa bøi-te Yo nde-unimanqatinat, ndego até Evé-a, ndekhatîwí. \p \v 24 Mbumbukiam-qa Manqat, zo qazoyogem, zo ande qazøte-unimanqatinim, até vøgeawát. Zo oskia tozo-geatat, yaq zo Yo mokho-te neka Tat mokho-te, ate zóyagát. \v 25 Manqa mbusa, Yesu ginive, nqánek: Khandi miavmiáv. \p \v 26 No nqanek manqat nqazø-manqate, zapa ndǿgo: Ezoqa nandîgú. Ndigu zo tubam-qa ndøgó. \v 27 \x - \xo 2:27 \xt Zion 16:13\x*Geté Nqova Mbomambaqape, zo qazondafem, ndego Keliso zo ande oil me gezømbo-qouz, ndego zo mokho-té gunu꞉yagé. Yaq nakémbá, zo nømendim ezoqa nøme bezø̀go᷄. Zapa ndǿgo, matev ate ndægo, ndégo tene-zømesím. Teqa nømendim matev, unimanqatín. Khavozám mbá. Yaq nakémbá, Keliso-qa mokho-te, até vøugú, ate av-té, Nqova Mbomambaqape ge꞉zømesimam. \s1 Mbumbukiam-gi nakheis-qa matev, ande āv khané꞉gō \p \v 28 Unimanqatín, nogi nakheis. Zo Keliso-qa mokho-te, até vøugú. Yaq ndego tendoveao, ni kha føgakh-mbá qazígoát, neka teqa megemege-te, mivi mbaín, sizígoát, ta khøuwa-te ndøgo, tendoqavan. \v 29 \x - \xo 2:29 \xt 1 Zion 3:10\x*Zo mø̀zøte-zøtéz, Mbumbukiam, ndego eqeieqei-qapé. Yaq zo vø̀ezøtéz, gekha ezoqām ndego, matev eqeieqei ndematanam, ndego Mbumbukiam mokho-té genøqán. \c 3 \p \v 1 \x - \xo 3:1 \xt Zion 1:12-13; 16:3\x*Zøtéqeivīm? Tat, kuku khàpe mbøe-khouwév ni-te. Teqa kuku matev mokho-te, Mbumbukiam ni ekeza nakheis mi꞉næná. Yaq ndøgo unimanqatín. Ni uni tegé nakheis-ín. Geté manqei-qape ezoqam, ndigu zøtezateáv. Zapa ndǿgo, ndigu Mbumbukiam mè꞉zøtezák. \v 2 \x - \xo 3:2 \xt 2 Ko 3:18\x*Nøfuap mbomømboma! Ni ndakin mìzi-Mbumbukiam-gí-nakheis-én. Megemege-te ndo꞉go, ni ande āv khazígoāt, taqa yaq-te ndøgo, Mbumbukiam ni-te vevezupøteáv. Zuá. Geté ndǿgo tizi꞉-nøtenát: Keliso tendoveao, tendoqavan, yaq ni āv tizí꞉goát, av ekezan nde꞉go. Zapa ndǿgo, ni zí-ometám, ndego ande āv kenēgo. \v 3 Yaq nakémbá, gekha ezoqām ndego, Keliso-te ndo꞉tawe, tendoqavan, ndego matev eqeieqei-té geabeyagé, ate av-té, Keliso matev eqeieqei-te nde꞉yage. \p \v 4 Gekha ezoqām ndigu, manqa-zapa ndigu, ndigu Mbumbukiam-qá khafeap ndømøkuiám. Zapa ndǿgo, manqa-zapa matanam matev, ndøgo Mbumbukiam-qá khafeap møkuiam matév. \v 5 \x - \xo 3:5 \xt Zion 1:29; 1 Pita 2:22-24; 1 Zion 2:2\x*Zo mø̀zøte-zøtéz, Yesu ndǿgo tenegeavún: Ndego niqa manqa-zapazapa, géndáp. Neka te mokho-te ndego, manqa-zapazapa mbaín. \v 6 Yaq nakémbá, gekha ezoqām ndego, Yesu-qa mokho-te ndu꞉yage, ndego manqa-zapazapa matanam-te, sekemba géyageák. Geté gekha ezoqām ndego, manqa-zapa matanam-te sekemba ndeyage, ndego Keliso-qa yaq-te, mokho ndapeáv neka mè꞉-otevák ndego. \p \v 7 Nogi nakheis. Zo ezoqa betùba᷄m. Ezoqa ndego matev eqeieqei ndematanam, ndego ndaføyamba-qapé. Ate av-té, Keliso ndaføyamba-qape nde꞉go. \v 8 \x - \xo 3:8 \xt Zion 8:44\x*Geté ezoqam ndego, manqa-zapa matanam-te sekemba ndeyage, ndego nqova soqaqape-gé. Zapa ndǿgo, ande qandengaz, atema ndakin, ndego nqova soqaqape, manqa-zapazapa oskia ndømatanám. Geté Mbumbukiam-ge Yo, ndǿgo tenegeavún: Ndego nqova soqaqape-qa matev, tèabete-ngiú. \v 9 \x - \xo 3:9 \xt 1 Zion 5:18\x*Gekha ezoqām ndego, Mbumbukiam mokho-te geqan, ndego manqa-zapa matanam-te sekemba géyageák. Zapa ndǿgo, Mbumbukiam-qá yage matev mu꞉gú, te mokho-te. Yaq ndego kopømba mbaín, manqa-zapa matanam-te sa tema. Zapa ndǿgo, ndego Mbumbukiam mokho-té genøqán. \v 10 Ezoqam ndigu, Mbumbukiam-gi nakheis ndigu, neka ezoqam ndigu, nqova soqaqape-gi nakheis ndigu, ni āv qazí꞉-matøvemém nqǽgo: Gekha ezoqām ndego, matev eqeieqei gonemav ndego, ndego Mbumbukiam-gé mbá; até ndegó-a, ndego Klisten ezoqa nøme-te kuku mbain ndego. \s1 Ni kuku binigú, yaqyaq-a \p \v 11 \x - \xo 3:11 \xt Zion 13:34\x*Manqat ndøgo, ibugukhokhof mba qazoyogem, Keliso ande qazøte-unimanqatinim, nqánek: Ni kuku binigú, yaqyaq-a. \v 12 \x - \xo 3:12 \xt Gen 4:8\x*Ni kopømba ande av Kein nde꞉go, bizìgu᷄. Ndego nqova soqaqape-ge ndøgoám, neka ekeza eveqase pakhapakha vømbō-khana. Gekha zapâ, gelavao? Zapa ndǿgo, ekeza matev soqaín. Geté eveqase-qa matev, eqeieqeí. \v 13 \x - \xo 3:13 \xt Zion 5:18-19\x*Nǿfuap! Yaq nakémbá, zo nqova bezø̀nda᷄f, manqei-qape ezoqam zo ndisanqaza. \v 14 \x - \xo 3:14 \xt Zion 5:24\x*Ni mìzi꞉nøtén: Ni løvøte mìzi-løvuím. Ni ndakin khandi-té qazigú. Zapa ndǿgo, ni Klisten nøfuap-te, kuku nigú. Geté gekha ezoqām ndego, kuku mbain ndego, ndego løvøte-te zua mu꞉gú. \v 15 \x - \xo 3:15 \xt Veve 21:8\x*Gekha ezoqām ndego, Klisten zifuap ndesanqaza, ndego ezoqa pakhapakha khaneam ezoqám. Neka zo mø̀zøte-zøtéz, ezoqa pakhapakha khaneam ezoqam, khandi miavmiav mbaín, te mokho-te. \p \v 16 \x - \xo 3:16 \xt Zion 13:1; Gal 1:4\x*Yesu ni nonqo, ekeza kha ndønqonqotáv. Ta mokho-te ndøgo, ni mìzi꞉nøtén, kuku matev eqeieqei, av nqǽgo. Yaq até ní-a, nigi Klisten nøfuand tøke nonqo, nikeza kha bizī-nqonqotav. \v 17 \x - \xo 3:17 \xt Deut 15:7\x*Ezoqa gigiap kopoav tømbogoat, yaq ndego Klisten zifu te-omet, ndego gigiap-qa ndepotonam, yaq ndego te-te tøkemav tøgoat, gê, Mbumbukiam-qa kuku matev, te mokho-te tǿgo? Āv taoká. \p \v 18 \x - \xo 3:18 \xt Zems 2:15-16\x*Nogi nakheis! Niqa kuku matev, ambá av nqǣgo, manqat mba begō. Geté ndøgo unimanqatin kuku matev begó. Matev matanám nambá. \v 19 Av tizigoat ndægo, yaq ni zí꞉nøtén, ni unimanqatin manqat-té qaziyagé. Yaq ni kopømbaqapé, Mbumbukiam-qa bøi-te, kha føgakh-mbá qazí-waniapát. \v 20 Niqa mbøni, ni ezoqa soqøsoqa tænæmbat, yaq ni mìzi꞉nøtén, Mbumbukiam niqa mbøni mø̀ndøløvú, neka ndego matev ate ndægo, mø̀ndæ-otév. Yaq nakémbá, ni mbøni vaev mbaín. \p \v 21 \x - \xo 3:21 \xt Iblu 4:16\x*Nøfuap mbomømboma! Niqa mbøni, ni ezoqa soqøsoqa nænaeav tøgoat, yaq ni Mbumbukiam-qa megemege-te, kopømbaqapé, kha føgakh-mbá qazígoát. \v 22 Yaq gekhām ndøgo, ni Mbumbukiam tizimbo-vi꞉mat, ndego segení-etoumát. Zapa ndǿgo, ni teqa manqat, o-mba zimbøe-ndapé neka matev ndǿgo tizi-matanám, ndego ndømbopoev. \v 23 \x - \xo 3:23 \xt Zion 6:29; 13:34\x*Teqa manqat, ni gini-løvua, nqánek: Ni tege Yo, Yesu Keliso, yà bizi-unimanqatinát, neka yaqyaq-a, kuku binigú, ate av-té, ibugukhokhof manqat ginimbi-løvua. \v 24 \x - \xo 3:24 \xt 1 Zion 4:13\x*Ezoqa ndego Mbumbukiam-qa Manqat o-mba ndembøe-ndape, av ni manqat ginimbi-løvua, ndego Mbumbukiam-qá mokho-té gunu꞉gú, neka Mbumbukiam, teqá mokho-té gunu꞉gú. Mbumbukiam ni mokho-te ngu꞉gu, ni ndǿgo tizi꞉nøtén, ndego ni tege Nqova gini-etoam. \c 4 \s1 Áv khazí꞉nøtēn, nqova ndego, Mbumbukiam-gē? \p \v 1 \x - \xo 4:1 \xt Met 7:15; 1 Zion 2:18; 2 Zion 7; 1 Tes 5:21\x*Nøfuap mbomømboma! Zo ezoqa ewaqape ndø-unimanqatìna᷄t, ndigu ndimanqate, av nqægo, tiqa manqat Mbumbukiam-gē Nqova Mbomambaqape-tē qando-fakhatē. Geté zo ndigu nqova, gè꞉khamasím. Yaq zo tøzøté-zøtéz ndǿgo, ndego nqova, Mbumbukiam-tē gepøtendēwav-a. Zapa ndǿgo, khavozam Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqam kopoáv, nqanek manqei-qape-te gipanqanim. \v 2 \x - \xo 4:2 \xt 1 Ko 12:3\x*Zo Mbumbukiam-ge Nqova, āv qazøté-matøvemém nqǽgo: Gekha ezoqām ndego, ezoqa nøme-qa bøi-te nde-unimanqatinat, av nqægo, Yesu Keliso ndego manqei-qape-te gegeavun, vø̄-ezoqam-ev, nqova ndego, ndembogo, Mbumbukiam-té gendowáv. \v 3 \x - \xo 4:3 \xt 1 Zion 2:18\x*Geté gekha ezoqām ndego, Yesu-qa yaq-te ndo꞉nawam, ndego Mbumbukiam-ge Nqova mbaín. Geté ngenek nqova, Keliso-gé qaqa ezoqam-gé nqová. Zo mòzoyogém, tege nqova soqaqape, ndø̀ndowáv. Yaq ndakin mø̀ndø-geavún, nqanek manqei-qape-te. \p \v 4 \x - \xo 4:4 \xt Met 12:29; 1 Zion 5:4-5\x*Geté zo, nogi nakheis, zo Mbumbukiam-gí. Neka zo ndigu khavozam ezoqam, mòzo-tømbuzú. Zapa ndǿgo, nqova ndego, zo mokho-te nandu꞉gu, teqa bazaføgakh mø̀ndø-løvuám, ndego manqei-qape-ge nqova-qa bazaføgakh. \v 5 \x - \xo 4:5-6 \xt Zion 8:47; 15:19\x*Nginik khavozam ezoqam, manqei-qape-gí. Ndigu manqei-qape manqat mba me꞉manqaté. Yaq manqei-qape ezoqam, tiqa manqat, gèyogé. \v 6 Geté ni Mbumbukiam-gí. Gekha ezoqām ndego, Mbumbukiam nde꞉-otevat, ndego niqa manqat ndeyôgé. Geté gekha ezoqām ndego, Mbumbukiam-gē mbā, ndego niqa manqat yogeapáv. Yaq ni ndǿgo, tizí꞉nøtén, gekha nqovā ndego, unimanqatin manqat ndemanqate, neka gekha nqovā ndego, khavozam manqat ndēmānqātē. \s1 Kuku matev, Mbumbukiam-té qando-okhó \p \v 7 Nøfuap mbomømboma. Ni kuku binigú, yaqyaq-a. Zapa ndǿgo, kuku matev, Mbumbukiam-té qando-okhó. Gekha ezoqām ndego, kuku ndømbogo, ndego Mbumbukiam mokho-té genøqán, neka ndego Mbumbukiam mø̀ndæ-otév. \v 8 Ezoqa ndego kuku mbain ndego, ndego Mbumbukiam otevateáv. Zapa ndǿgo, Mbumbukiam, ndego kukú. \v 9 \x - \xo 4:9 \xt Zion 3:16\x*Mbumbukiam teqa kuku matev ni-te, āv gininømánd nqǽgo: Ndego tege Yo kopo ndokhofotáv, nqanek manqei-qape-te, yaq ni te mokho-te khandi miavmiav tabizī꞉-ndapem-a. \v 10 \x - \xo 4:10 \xt Lom 5:8-10; 1 Zion 2:2\x*Matev ambá av nqǣgo, ni Mbumbukiam-te kuku nigoām. Geté kuku, Mbumbukiam mbogoám, ni-te, neka tege Yo kopo niqa manqa-zapazapa evøzam nonqo vøndō-khofotav. Unimanqatin kuku matev nqánek. \p \v 11 Nøfuap mbomømboma! Mbumbukiam ni-te kuku av qambøegoam, yaq até ní-a, ni kuku binigú, yaqyaq-a. \v 12 \x - \xo 4:12 \xt Zion 1:18\x*Ezoqa kopo, Mbumbukiam ometeáv. Geté ni kuku tønigoat, yaqyaq-a, yaq Mbumbukiam ni mokho-té gunu꞉gú neka teqa kuku matev, sasae mø̀ndømukhóu, ni-te. \p \v 13 \x - \xo 4:13 \xt 2 Ko 1:22; 1 Zion 3:24\x*Áv khazí꞉nøtēn, av nqægo, ni Mbumbukiam-qā mokho-tē qazu꞉gū, neka ndego niqā mokho-tē gunu꞉gū? Ni ndǿgo tizí꞉nøtén: Ndego ni ekeza Nqova ni-etoám. \v 14 Neka ni āv qatiqeivím nqǽgo neka ezoqa āv qati-zømesím nqǽgo: Mbumbukiam ekeza Yo kopo, manqei-qape ezoqam-qa khandi꞉zat nonqo ndokhofotáv. \v 15 Gekha ezoqām ndego, ezoqam-qa bøi-te nde-unimanqatinat, av nqægo, “Yesu ndego Mbumbukiam-gē Yō,” Mbumbukiam ndû꞉gú, te mokho-te, neka ndego ezoqam, Mbumbukiam-qa mokho-te ndû꞉gú. \v 16 Neka nøme nqánek: Ni mìzi꞉nøtén neka mìzi-unimanqatiním. Mbumbukiam, kukú ni-te. \p Mbumbukiam, ndego kukú. Gekha ezoqām ndego, kuku matev-te ndeyage, ndego Mbumbukiam-qá mokho-té gunu꞉yagé neka Mbumbukiam teqá mokho-té gunu꞉yagé. \v 17 Av tizi꞉yagat, yaq Mbumbukiam-qa kuku matev, sasae mø̀ndømukhóu ni-te. Yaq ni manqa ovøyam khøuwa kandambaqape-te, kha føgakh-mbá sizígoát. Møe mbaín. Zapa ndǿgo, ni nqanek manqei-qape-te, āv qazi꞉yagé, av Keliso ge꞉yagam. \v 18 Kuku matev mokho-te, møe mbaín. Geté kuku matev ndøgo, qamu-khouwevɨn, ndøgo møe matev, gèngeatumatún. Zapa ndǿgo, møe matev ndøgo, yaq-fia ndape-qá yaq-té qanegó. Gekha ezoqām ndego, yaq-fia ndape-qa yaq-te møe sekemba ndego, te mokho-te, Mbumbukiam-qa kuku matev, sasae khouiáv. \p \v 19 Ni kuku nqanigu, zapa ndǿgo. Bugukhokhof kuku, Mbumbukiam ndøgó, ni-te. \v 20 Gekha ezoqām ndego, te-ein, av nqægo, “No kukū Mbumbukiam-te”, getē ndego Klisten zifu gesanqâwē, ndego khavozam ezoqám. Zapa ndǿgo, ndego Klisten zifu-te kuku mbain tegoat, ndego bøi nde-omete, yaq gê, ndego Mbumbukiam-te, kuku áv khambøégoāt, ndego ometupav ndøgo? \v 21 \x - \xo 4:21 \xt Mak 12:29-31\x*Keliso ni manqat, āv ginimbi-løvuá nqǽgo: Gekha ezoqām ndego, Mbumbukiam-te kuku ndømbogo, ndego até Klisten zifu-té-a, kuku bembogó. \c 5 \s1 Manqei-qape-qa matev soqøsoqa, āv khazí꞉-tømbuatāt \p \v 1 \x - \xo 5:1 \xt 1 Zion 4:15\x*Gekha ezoqām ndego, nde-unimanqatinat, av nqægo, Yesu ndego Mesayā, ndego Mbumbukiam mokho-té genøqán. Neka gekha ezoqām ndego, eve-te kuku ndømbogo, ndego até nakheis-té-a, kuku mbogó. \v 2 Áv khazí꞉nøtēn, av nqægo, ni Mbumbukiam-gi nakheis-te, kuku nqanîgū? Ni ndǿgo tizí꞉nøtén, ni Mbumbukiam-te kuku tønigoat neka teqa manqat o-mba tizimbøe-ndapat. \v 3 \x - \xo 5:3 \xt Zion 14:15, 23-24\x*Ni Mbumbukiam-te kuku tønigoat, yaq ni teqa manqat o-mba zimbøé-ndapát. Teqa manqat, føgakh mbaín, ni-te. \v 4 Zapa ndǿgo, gekha ezoqām ndego, Mbumbukiam mokho-te geqan, ndego manqei-qape-qa matev soqøsoqa gétømbuatát. Matev ndøgo, manqei-qape-qa matev soqøsoqa ndøtømbuat, niqá unimanqatin matév. \v 5 Gekha ezoqâm ndego, manqei-qape-qa matev soqøsoqa tetømbuatat? Ezoqam sate ndégo, nde-unimanqatinat, av nqægo, Yesu ndego Mbumbukiam-gē Yō. \s1 Mbumbukiam-qa unimanqatin manqat, ekeza Yo-qa yaq-te \p \v 6 \x - \xo 5:6 \xt Zion 1:29-34\x*Yesu Keliso nqanek manqei-qape-te gegeavun, ndego ibøkha iz ndøndáp neka teqa kouk vø̄wa. Ndego ambá av nqǣgo, ibøkha iz mba ndøndāp. Geté ndego até kouk mbowá. Nqanek manqat, Mbumbukiam-gé Nqova ndø-unimanqatinát. Neka ngenek Mbumbukiam-ge Nqova, unimanqatin ezoqám. \v 7 Matev misiká, ni-te Yesu-qa yaq-te, nqa-unimanqatinat. \v 8 \x - \xo 5:8 \xt Zion 15:26\x*Mbumbukiam-gé Nqová neka ibøkhá neka kōuk. Yaq manqat ndøgo, nqanek matev misika nqa-unimanqatinat, kopó. \p \v 9 \x - \xo 5:9 \xt Zion 5:32-37\x*Ezoqa matev bøi gi꞉qeivimin, ni tiqa manqat, zì-unimanqatinimín. Geté manqat ndøgo, Mbumbukiam ndemanqate, mø̀ndø-løvuám, ezoqam-qa manqat. Zapa ndǿgo, ndego manqat, ekeza Yo-qá yaq-té gene-manqaté. \v 10 \x - \xo 5:10 \xt Zion 5:36-40; Gal 4:6\x*Ezoqam ndego, Mbumbukiam-ge Yo nde-unimanqatinat, ndego ekeza mokho-te, mø̀ndæ-otév, manqat ndøgo, Mbumbukiam ni-te nde-unimanqatinat, unimanqatín. Geté ezoqa ndego, Mbumbukiam-qa Manqat unimanqatinteav ndøgo, ndego Mbumbukiam khavozam ezoqam me꞉vewé. Zapa ndǿgo, ndego Mbumbukiam-qa Manqat unimanqatinimáv, ndego tege Yo-qa yaq-te nde꞉manqate. \v 11 Manqat ndøgo, Mbumbukiam ni-te nde-unimanqatinat, nqánek: Ndego ni khandi miavmiav ni-etoám. Neka nqanek khandi, ekeza Yo-qá mokho-té qanu꞉gú. \v 12 \x - \xo 5:12 \xt Zion 3:36\x*Ezoqam ndego, Mbumbukiam-ge Yo ndembogo, ndego khandi miavmiav mbogó. Neka ezoqam ndego, Mbumbukiam-ge Yo mbain ndego, ndego khandi miavmiav, mbaín. \s1 Khandi miavmiav-qa yaq-te \p \v 13 \x - \xo 5:13 \xt Zion 20:31\x*No nqanek manqat tæzømbe-peawám ndǿgo: Zo ezoqam, zo Mbumbukiam-ge Yo ndozo-unimanqatinat, zo vø̀ezøtéz, av nqægo, zo khandi miavmiav, ndøzø̂gó. \v 14 \x - \xo 5:14 \xt Zion 14:13-14; 1 Zion 3:21-22\x*Ni mìzi꞉nøtén, ni Mbumbukiam tizimbo-vi꞉mat, av ekeza poev ndægo, ndego niqa viam manqat, ndø̀-ewagát. Yaq nakémbá, ni møe mbaín, sizígoát, Mbumbukiam-te tizi-akhaemat. \v 15 Ni tizi꞉nøten, av nqægo, ndego niqa viam manqat ndø̀-ewagāt, yaq ni sizí꞉nøtén, ni ndìzi-ndapém ndøgo, ni tizimbøe-vi꞉mat. \p \v 16 \x - \xo 5:16 \xt Met 12:31\x*Ezoqa Klisten zifu te-omet, ndego manqa-zapa tego, manqa-zapa av nqægo, ndøgo ezoqa løvøte-te ituiav ndøgo, yaq ndego yà bembo-guligulím. Yaq Mbumbukiam ndego khandi mbó-etoám, av ndego manqa-zapa goneav qagoam, ndøgo løvøte-te ndø-itui.\f + \fr 5:16 \ft Manqa-zapa, ezoqa løvøte-te ndø-ituza, ndǿgo tøne-manqaté, ta zapaya ndøgo, ezoqa nqova-te tenanim.\f* Geté unimanqatín. Manqa-zapa nøme, nqâgó. Ndøgo ezoqa løvøte-té qanø-ituí. Taqa yaq-te, no manqatemáv, av nqǣgo, gè꞉guligulīm. \v 17 Matev soqøsoqa ate ndægo, manqa-zapá. Geté manqa-zapa nøme, ezoqa løvøte-te, gé-ituiák. \p \v 18 \x - \xo 5:18 \xt 1 Zion 3:9\x*Ni mìzi꞉nøtén, gekha ezoqām ndego, Mbumbukiam mokho-te geqan, ndego manqa-zapa matanam-te sekemba géyageák. Zapa ndǿgo, Mbumbukiam-ge Yo, ndego ekezan, Mbumbukiam mokho-te geqan, ndembøe-khakhâzám. Yaq nqova soqaqape, ndego ezoqam, kha gembó-khanazák. \p \v 19 Ni mìzi꞉nøtén, ni Mbumbukiam-gí, neka manqei-qape ate nqægo, ezoqa soqaqape-qá bazaføgakh mokho-té qanu꞉gú. \p \v 20 Neka ni mìzi꞉nøtén, Mbumbukiam-ge Yo mø̀ndø-geavún, neka nøtenat vønī-etoam, ni unimanqatin Mbumbukiam bizī꞉nøten. Ni ndego unimanqatin Mbumbukiam-qá mokho-té qazu꞉gú. Zapa ndǿgo, ni tege Yo Yesu Keliso-qá mokho-té qazu꞉gú. Ngenek unimanqatin Mbumbukiám, neka ndego khandi miavmiav zapá. \p \v 21 Nogi nakheis! Zo khape mbumbuk, zitá qane-wuøezá.