\id 2TI - Kunimaipa NT [kup] -Papua New Guinea 2002 (web version -2014) \h 2 Timoti \toc1 2 TIMOTI \toc2 2 Timoti \toc3 2 Tim \mt1 2 TIMOTI \imt1 Ñetï garosikao \ip 2 Timoti ñetï epovoz ñetï kapot ev. Met Pol Roma zeitak kakam zeimakeh memerizahan hehaek, pi men ñomapanez pov totoi ravoohan, Timotiz homet pi ñetï mod epov menah. Met Pol pi tokat mod nao menat mod narihaz namee, oñ pim ñetï metë epov ev menah. Met ñetï epov Timoti pim ro pimaup zut ravat heh-pop kez tat Iesu Kristoz homeo badae batat hepanez homet mañah. Tat Pol modari horï metoohan pimauz tovai emoohavoz homet, Timoti taput tohopanez amun menat piin mañah. Tat epat piin mañah, “Met ni horï tairao netohopanezavoz kaev ravat betetun, oñ kez tat het añarab lop masak metat zaitivonañ het parum honoñaiñ ni ba oñ batohoz,” pot mañah. \ip Met Iesu abarah helat hasahan krismasañ 36-iz zut bon tahan Pol pim ñetï metë epov menat meeh. \c 1 \ms1 Pol Timoti popuz ñetï tokat epov menah \p \v 1 Ne Pol, met God pimauz hodadevok ne Iesu Kristoz aposor abanap ba ou navatahan hez. Met batam añarab tairari Iesu Kristonañ honeo ravat hepanez pori, pohao tin het hepanez pov hamanapanez pi au hakahan hezaekaz homet ne nemeehan, añarabon ñetï pov mañovai samoh. \v 2 Met Timoti ni nem ro pimaupuz zut ravat hez-tinapuz homet ñetï epov menomaz ev toh. Met God darim Papapur Iesu Kristo darim Amip ni masakavor zakepiv nanohopanen, lop tinarinañ hekez ne zait toh. \s1 Timoti Kristoz ñetiv tin mañohopan \p \v 3 Met nem iz mimihol Godiz ñetiv baval hat tovai emoohavoz zut, ne amun lop tinarinañ het baval haovai sohot pim gogot tin tovai samoh. Pot ne tohot nem toh-navoz ne homeamohopuh, Piuhö hañ horiv netapanez hez, pot ne homet ñaihet tamoh bon. Tat ne orah rezah alizañir kuturuñik nimaz homet Godin mañ mañovai ni tin netamahavoz piin biñ mañamoh. \v 4 Met ne ev hez-epek emomaz hat, ni ok nevetet emomaz tohon ni nemaz zakep tat iñ hañivoz homeamohopuh, maot emat niin etet biñ ahov ravomaz ne rotap ahoam zait tat hez. \v 5 Met nim Kristoz tin homehot hez-povoz ne homeamoh. Oñ nim añ izap pim abatao Lois, met nim nonop Iunis parup garos pimaz homehot hehavoz zut, petev ni amun tin pimaz homeo badae batat hez-pov ne hodad. \v 6 Met pot tameñiek, ganö ni unun manek hezavoz ne homet niin epat nañom, Met batam nem marañ nim gagaih nevizat Godin mañohon, pim gogot tovai sookez kezao nanahavoz ni homet tin bahorë hat het pim gogot tovai sohoz. \v 7 Met God dari ñaihet tat hekaz hodadeo naan, oñ kez tat dari lop tinarizaronañ het modari loporizaro manookapuh, darim hekazavoz tin korav hekaz hodad nen pov pi dari anamah. \p \v 8 Met pot God hodad pov anamah, povoz ni añaraboz ñaravatak bal haz rouvat pim ñetiv mañookez ñaihet tat tu ravotun, ma ne darim Amipuz ñetiv mañohovoz paru kaev ravat ne ev kakam zeimakeh nemerizahan hezavoz homet, ni nemaz kaev ravotun. Oñ God kezao ni nanohopanen pim ñetiv haovai sooken, modari kakamao ne netamahavoz zut, ni amun netohopanen kez tat hekez ev hamoh. \v 9 Met dari tin nao toogivoz homet God horï hegiekanañ maot pimeri ba avatah bon, oñ pimauz zaitivok pi masakao anat dari pim añarab tinari ravat hekaz hat ba ou avatah. Met batam nonair nai bonorah pi Iesu Kristoz homet epat hakahan heh, “Met ne Kristo meeman pi er horat paru masakao manohopan.” \v 10 Pot pi batam hakahan hehaek, petev dari maot pimeri ba avatamah-pop Iesu Kristo meehan pim masak etamahao ou ravahan dari etet hodad raveg. Met dari ñomat horï ravakaz nonoroh emoogin Iesu Kristo pi non pooroz kezao bavon batah, povoz dari pim tin tah-ñetï pov hatevetet abarah sat pohao tin het hekaz nonoroh petev hasameg. \p \v 11 Met God ñetï tin epov añarabon mañat pim kapot tin badede mañohomaz hat aposor gog abanap ne ba ou navatat gog epovok neñehan ne mañovai samoh. \v 12 Met pot mañovai soohovoz hat ne ev kakam zeimakeh nemerizahan het kakamao hatevetehot hez. Met ne ñetï epovoz kaev narav, oñ Iesu Kristo popuz ne tin hodad het pimaz homeo badae batamohon, pi nemaz tin korav ravat hezan, ne pim gogot tin tovai samoh, met pi am nemaz korav hepanen, tokat pi maot erapanez aliz pos ou ravapan, pot ne hodad hatat hez. \p \v 13 Met ni tin tovai sookez ñetï nañooh-rotap poñ ni tin pim nonoroh sohot tookezañ ok, povoz ni bahorë hat hekez ev nañamoh. Tat ni Iesu Kristonañ honeo het pimaz homeo badae batat tin hekepuh modari loporï manohot tin metovai sookë. \v 14 Met Godiz Pul Tinap darim loporizaroh hez-pop ni kezao nanohopanen ñetï rotap pov niin nañat pim gogot tookez nañahan pim gogot tameñ-pov tin bahorë hat het ñetï pov añarabon mañovai sookez ev nañamoh. \p \v 15 Met ni hodad, Esia zeisik aban Piselasir Emosenisir mod Iesuz homet hez-mapori ne kos rez nanat hez. \v 16-17 Met aban Onesiporas batam ne ev kakam zeimakeh nemerizahan hehon pi nemaz kaev ravat kos rez nanan, oñ Roma zei epatak emat nemaz ahoam mel tohot het tokat bar navatat pi orah rezah ne hehoek, emat helakao deip het ñetï muz tinao nañat nem home tinavonañ hemaz neñizooh, povoz darim Amip pimeri zakep metat meñizohopanen paru tin hepanez ne zait toh. \v 18 Met batam dei aban pop Epesas zeitak sat hegipuh pi ahoam ne neñizoohavoz ni hodad, povoz darim Amip maot erapanez aliz posik dari añarab an etapanez porah aban popuz zakep metapanez ne zait toh. \c 2 \s1 Timoti kez tat Kristoz gogot tohopan \p \v 1 Met ni nem ropuz zut ravat hezapun ne epat nañoman hatevet. Met Iesu Kristo dari masakao anamahavoz homet ni rez kek tat kez tovai sohoz. \v 2 Met batam añarab ahovokaroz ñaravatak ne het Godiz ñetiv haohon ni hateveteoñ-pov aban hodad tinavonañ het tamah-narin ni etet ba ou batekepuh, ñetï pov parun mañovai sooken paru hatevetet rap reet sat añarab modarin mañovai sohop. \p \v 3 Met ni Iesu Kristoz gog abanap ñai aban napuz zut ravat kez tat heken mod nari honoñaivor kakamao netohopanen ni kaev ravotun, oñ rez kek tat het tovai sookë. \v 4 Met ñetï ev nañomaz toh-poñiz ni tin home, Met ñai aban nap ñaivok sapanepuh pim aban ahopuz mañohopanezat hatevetet baval hat ñai tovai sohopanezaek, pi gog pov betet modavok nasotü, oñ pim aban ahop piin etet pimaz biñ ravapan hat tin ñai tohopan. \v 5 Met ñetï modao ev, Met aban nari porü hat nae nap ritou metat tin nai bapanez garos ñetï kateñ parun mañapanen hatevet porü hat sapan. Met tin hatevetet porü hat sapanez pop sat bapan, oñ tin hat navet betezam porü hat sapanez pop tin poi pi navotü. \v 6 Met modao ev, Aban nap gog ahov tat pim gipiz ñedet tin korav hepanez pop rekot utap tapanen, pi garos bat napanen modari tokat parumotü bat napan. \v 7 Met ev Iesu Kristonañ honeo het kez tat tovai sookez nañoh-ñetï epeñiz homeoken pi hodadeo ni nanohopanen kapotaz tin hodad ravookë. \p \v 8 Met darim aban batam ahö heh-nap Devid popuz iz mimip Iesu Kristo pi het ñomahan maot baval hah-tin popuz homehozei. Met ne pim ñetï tin pov añarabon mañovai emoohovoz, \v 9 mod nari kaev ravat kakam ahov netat nemaz, “Horï tamahap ev,” pot hat horï tamahari senirepenañ medemamahavoz zut nedemahan ev kakam zeimakeh hez. Met Godiz ñetï tin pov senirepenañ ne ev nedemahan hez-epovoz zut paru rekot nademotuzat hez, oñ modari am mañovai samahaek, \v 10 ne ev nedemahan hez-epovoz ñaihet nat, oñ epat homeamoh, Petï modari ñetï epov am mañovai sohopanen, God añarab tairari pimeri ravapanez hat ba ou batahan hez-pori amun hatevetepanen, Iesu Kristoz homet hepanen piuhö pimeri bavatapanezaek, tokat aliz tinavok meñepanen pohazao het hepan. Pot homet petev parum horï netahan hez-epovoz homet ne ñaihet nat. \v 11 Met darim hameg-ñetï rotapuv ev menomaz toh, \q1 Met dari pinañ honeo het ñomak, povoz pinañ honeo am pohao tin het hek. \q1 \v 12 Met daritï honoñai nañ emohopanez porah boi tat dari tin tovai sohok, povoz pi hapanen pinañ honeo korav ahori ravat hek. Ma pi kos rez manat dari, “Pimaz unun,” pot hak, povoz pi zu taput dari kos rez anat, “Ne arimaz unun,” pot darin añapan. \q1 \v 13 Met dari pim zaitivok tin tovai sookaz hameg-pov elat ritou takan pi darim pot takazavoz zut nao natotü, oñ pim hahan hez-potam tin tovai sohopan. \m Ñetiv rotap darim hamegit ev menoh. \s1 Gog aban tinapuz biñ ravapanezat ev \p \v 14 Nem rop ev ñetï niin nañoh-epeñ nim togutak añarab hez-porin mañ. Tat Godiz abatavonañ epat mañohoz, “Met ari ñetï betez nañir nañ hat nae nari ser hameg-poñ betei.” Met paru nari hamoh-epat hat nae nap ser hamahaek, añarab modari hateveteamahan parum loporizaroh poñihö nameñiz, oñ paru hatevetet lop horirizaro ravamah. \v 15 Met ni tin pim gogot kez tat tookezavoz tokat God etepanen ni rotap tin tookë, povoz homet tu naravotü, oñ tu narav heken pi epat niin nañapan, “Met ni nem gog aban tinap hodadevonañ het nem ñetï rotapuv tinam añarab modarin mañovai emooñ.” Pot niin nañapan hat petev ni pim gogot kez tohoz. \v 16 Met añarab Godiz tin hom namee hezari ñetï betezañ hamahapuh, God kos rez manamahan parum horiv map an pap manamah, povoz ni parum hamah-ñetï poñ hatevetetun, oñ kos rez manekë. \v 17 Met kesezañ garos aviam tat ahö ravat heris map bahorï batamahavoz zut parum ñetï betez hamah-poñ ahö ravat añarab ahovokaroz hodadeo bahorï batamah. Met aban pot tamahariz nañariviz abatavokaro Aimeniasir Pailitas ok. \v 18 Met parup poñariv ñetï rotapuvoz nonor betet betezam sohot epat moreg hamah, “Met dari ñomat bal hakat hezari eveg, tokat maot nañomotü.” Pot parup hamahaek añarab Iesuz homeo badae batat hez-mod nari hatevetet lop houlorizaro ravat pimaz homet hakez-pov maot bahorï batamah. \p \v 19 Oñ Godiz ñetï rotapuv bah kezar bareñamahan dao hat hezavoz zut, dao hat hezao ok. Met pim menahan hez-nao ev, Met God pimauz añaraboz pi tin hodad hez. Met mod epov amun menahan hez, Met nap, “Ne darim Amipuzap ev,” pot hapanez pop horï mapoñ kos rez manapan, pot menahan hez. \p \v 20 Met ñetï modao ev. Aban monisinañapuz zei ahomakeh pim perë nañir nañ ahoam biamahan oraez. Met perë poñiz nañ goliv ma silva povonañ matut tahan monï ahos manat pim bat em bizahan oraez, met nañ zihav ma hamar bat matut tah-poñ monï avis manat bat em bizahan oraez. Met aban ahori helakao emamahan golivor silva perë poñ bat gipiz tezat manamah, met aliz modañik poñ nav, oñ mod upaiñ bat gipiz tezat namah. \v 21 Met perë hamoh-poñiz zut añarab hez. Met aban nap pi home horiv betet lop tinarinañ hepanez pop pi perë golivor silvavonañ matut tahan oraez-tin poñiz nasiz zut pi hepan. Tat pi añarab modariz zut naketü, oñ Godiz gog aban tinap ravat hepanen, pim ahop gog ahö nao tapanez mañapan, povoz rekot pi gog pov am tovai sohopan. \p \v 22 Met aban ro houavehol parum zait horiñiz berevamahat tamah-poñikanañ ni bazei manat hekë. Tat home tinavonañ Iesuz homeo badae batat het, añarab modari loporï manat tin metookez non tin pooroh sookez rez kek tat tohoz. Met añarab mod nari lop tinarizaronañ het darim Amip meñizohopanen tin tohopanez mañamah-porinañ honeo ni ravat parum tohopanez taput tohoz. \v 23 Met ni hodad, paru nari orah rezah kut tat ñetï betezañ hamahaekanañ mogao tat ser nae nap hamah, povoz porinañ honeo het ñetï pot nañ tovai ni haotun. \v 24 Met tairap darim Amipuz gog aban tinap ravat hepanez pop modari ñetï nao hat nae nari ser nae nap hahopanen pi honeo nakaotü, oñ lop masakarinañ het modari masak metohot ñetï tin navor nao parun mañohopanen tin ravohopan. \v 25-26 Pot tohopanen modari Godiz ñetivoz kaev ravat ñetï horiv piin mañohopanen pi mogao natotü, oñ ñetï tinao parun am mañohopan. Met paru pori Godiz ñetivoz kaev ravat hezan Setenihö ari biv bizat anumaihol bamegivoz zut tat paru bahan pim zaitivok tovai samahaek, gog aban pop am ñetï rotapuv parun mañohopanen God meñizohopanen, paru loporizaro borourat hodad tinao bat Seteniz bivok holat hezaek, maot bil ñodapanen Godiz ñetï rotapuv baval hat emohopan ma tair? \c 3 \s1 Aliz metes ou ravapanez ñetiv \p \v 1 Met tokat aliz metes totoi ravohopanez porah horï honoñai ahoñ daritï ou ravohopanez poñiz ni hodad tekez ev menomaz toh. \v 2 Met hamoh-porah añarab nari epat tohopan, Paru Godiz ñaihet nat het monï ahos bohopanez homet biñ ravat modari tin metat manohopanez hom nametü, oñ bagiz gut tat parumau bohopan. Ma parumauz heriñ bat hel batat, “Dei tinari ev,” pot hahopan. Ma nari añarab modariz ñetï horiñ hat, “Betezari ok,” pot parumaz hahopan. Ma nari parum nonor papaz mañohopanezat elat hat naveteriz zut ravat hepan. Ma nari modari masak metohopanen, “Eperi tin ok masak etamah,” pot nakaotü. \v 3 Ma nari parum kapotakariz zakep namet het mogao tat parunañ honeo \m tin naketü. Met añarab modariz ñetï moregañ hahot paru home horivonañ het, parum hepanezavoz tin korav narav am zei ñai tat modari ur horï batohot añarab modariz tin tohopanezavoz kaev ravat hepan. \v 4 Met nari parumeri der gup metohopanen menohopan, ma nari paru betezam het Godiz biñ naravotü, oñ parumauz heriñ bat hel batohopanez homet biñavonañ hepan. \v 5 Met horï poñ tohot parum gizañinañ epat hahopan, “Met dei Godiz ñetiv baval hat samegiri ev.” Pot hahopan, oñ parum loporizaroh pim tinao bon hepanen, parum hahopanezavoz rotapuv ou naravotü. Met aban horï poñ haovai tohopanez pori ni amun bahorï navatapan hezavoz homet paruhanañ bazei manat hekë. \p \v 6-7 Met aban hahö-porihanañ nari modariz zeiñik lokat añ hodadeo bonorin ñetï moregañ mañamahan hatevetet barotap batamah. Met añ pori parum garos horï tooh-nañiz homeamahan loporizaroh an pap manamahan paru Godiz ñetï rotapuv hatevetet tin bahorë hat hepanez pap tat ñetï betez navor nao modarihö hamahan hatevetet zuam bamah. Povoz aban hamoh-pori ñetï moregañ mañamahan paru zuam hatevetet bamah. \v 8 Met batam aban Moses Israel añaraboz korav ahop ravat hehan, aban pim irih heh-nañariviz abatavokaro Zanisir Zambiris, narah Moses hahan, parup ñeo elat pi kos rez manah. Met pot kos rez manahavoz zut petev aban hamoh-pori amun home horivonañ het, “Dei Iesuz homet hez,” pot parum hamah-pov moregao ravamahaek, pim ñetï rotapuv kos rez hamanah, pot ravamah. \v 9 Met batam Zanisir Zambiris Mosesiz ñeo elat parupim abatavokaro bat hel batat hahan, añarab modari hatevetet zuam epat hah, “Met arip betezam hamegiñariv ok.” Pot hahavoz zut, paru petev hez-pori amun aviam het moreg haovai sohopanen, añarab parum kapotaz tin hodad tat epat hapan, “Met paru kut tat betezam okat hamah.” Pot hapanen ñetï poñ bon tapan. \s1 Timoti Godiz ñetiv bahorë hat hepan \p \v 10 Met Timoti, ne parum horï tamah-okat natavoz ni hodad, oñ ne Iesuz homet Godiz zait nenavok sohomaz zait tat nem hemazavoz tin korav het rez kek tat tovai añarab loporï manat ñetï rotapuv parun mañohot ne kaev narav hehon ni et hanereoñ. \v 11 Met ni hodad, batam Antiok zeitak ma Aikoniam zeitak ma Listara zeitak pim ñetiv mañohot hehon, paru kaev ravat kakamao ahoam ne netahaekanañ zei modañik amun aban nari honoñai povor kao netoohan, kakam ahov hatevetevai emooh. Oñ darim Amip neñizoohan ne kaev narav het am rez kek tat tovai emooh. \v 12 Met rotap añarab tairari Iesu Kristonañ honeo het, “Ne Godiz homevok sohomaz zait toh,” pot hahopanez pori modarihö parumaz kaev ravat kakam ahov metohopan. \v 13 Met aban moregari am horï tovai sohopanen, parum horiñ ahö ravat an pap manat hepanen aban pori map horï ravat Seten paru moreg metohopanezavoz zut paru añarab modari moreg metohopanen, paruhoen amun horiv tohopan. \p \v 14 Met parum tamah-pot ni tovai totun, oñ batam ñetiv nañoogin ni hatevetet barotap bateñ-pov tin bahorë hat hekë. Met dei niin nañoogiriz ni tin hodad hakez, povoz deim nañoog-potam baval hat tovai sohoz. \v 15 Met ni goerah Godiz ñetï menahan hez-pov paru nañoohan, ni hatevetevai emooñiekanañ am ñetï povoz tin hodad hez. Met ñetï pov rekö hahot ni rekot home tinavonañ he, Iesu Kristoz homehot het pohao tin hekez nonoroh sookë, pot ni hahodad. \v 16 Met batam God aban nari hodadeo manoohan paru pim ñetiv tepatak menahan hez. Met dari ñetï pov tin hatevetevai sook, povoz ñetï rotapuvoz kapot tin hodad took, ma darim horï tamegiñiz hodad tat betet home tinavonañ het tovai sookazat ñetï poñihö rekot añairohopan. \v 17 Met dari Godiz gog abanari pim ñetï poñ orah rezah hatevetet baval hahok, povoz dari hodad tinavonañ het rez kek tat pim gog mapoñ tin tovai sohok. \c 4 \s1 Timoti Godiz ñetiv tin mañohopan \p \v 1 Met tokat Iesu Kristo maot ourah erat dari añaraboz ahop ravat het añarab ñomamaharir birirï hepanezari, dari maporiz tovai sameg-poñin etet an etapanez homet gogot tin tookez hat, Iesu Kristor Godiz etañik epat niin nañom. \v 2 Met ni orah rezah pim ñetiv añarabon mañohoz. Met paru hatevetepanez zait tohopan, ma zait natotuz porah, ni am mañohot paru home horivonañ hepanez pori hodad modao bapanez hat badede mañookë, ma ganö Iesuz homet hez-nari horï nao tapan hezavoz homet, ñetï pov tin badede mañohoz. Met nari kaev ravapanen ni amun kaev ravotun, oñ orah rezah pim ñetiv am mañovai sookez ev hamoh. \v 3-4 Met tokat añarab nari ñetï rotapuv hatevetet kaev ravat kos rez manohopan. Tat parumauz zaitivok horï tovai sohot, aban ahö navokaro ñetï betez nañ hahopanen, paru hatevetet biñ ravapanez poriz hahopanezavoz zait tat hepan. Tapanen mod pori parum iz mimiholoz ñetï betez poñ mañohopanen, hatevetet baval hat tovai sohot Godiz ñetï rotapuv kos rez manat hepan. \v 5 Oñ ni parum pot tohopanez poñ natotü, oñ rez kek tat honoñai nañ netohopanen kaev ravat home midin totun, oñ nari hatevetet pimaz homeo badae batat hepanez hat, am Godiz ñetiv rez kek tat mañohot pim gogot tin tovai sookez nañahan hez-pov ni am tin tovai sookë. \s1 Poliz gogot totoi bon tapanez tah \p \v 6 Met nemaz ne epat hodad, nem hamarah am hemaz pov bon tovai samahaek, totoi nemenapanen nem uveo berevapanen ne ñomat ham epar betet som. \v 7 Met ne Godiz gog abanap gog tomaz nañahan hehö-povoz ne kaev narav, oñ abanari gog nao kez tat bavon batamahavoz zut, ne kez tat Iesu Kristoz ñetï rotapuv bahorë hat pim gogot bavon batat garë haomaz ev toh. \v 8 Povoz God nem hañ tinao bat hezaek, darim Amip erat tinaharam an etapanepuh, hañ tinañ anapanez pop maot erapanez aliz posik nem tamohovoz hañ tinao nanapanen bat hem. Met ne nenap pot nanapan bon, oñ añarab pimaz zait tat pi maot erapanez ñai bizat etet hepanez-pori amun hañ tinañ manapanen bat hepan. \s1 Ñetï mod nañ ev \p \v 9 Met ni zuam nehaz emekez nonoroz mel tekez ne zait toh. \v 10 Met aban Dimas ham eparaz nonair naituz zait ahov tat nevetet Tesalonaika zeitak sat hez. Met aban modap Kresens Galesia zeisik sat hezan Taitas pi amun Dalmesia zei posik sat poek het gogot tamah. \v 11-12 Met ne aban Tikikas meehon pi Epesas zeitak sat het gogot tamahan, aban Ruka nenapuam deip ev hez, povoz ni Mak bavizat arip ev emepeken pi ne neñizohopanen, deip Godiz gogot honeo tookaz homeamoh. \v 13 Met batam ne Troas zeitak hehorah, ne zei pot betet emomaz tat nem tamaravokaz dim revahap ok aban Kapas popuz zeimakeh bizoh-dim pop bat, tep poek bizoh-poñ amun bat ev emekë. Met anumai kosiñinañ matut tahan menahan hez-tep poñ bat emekez ev hamoh. \p \v 14-15 Met ne añarabon Iesu Kristoz ñetiv mañoohon, aban nap pim abatao Aleksanda pi ain nañ matut tamah-pop ñetï povoz kaeven poh tat ne gaa tom hat kez tat honoñai nañ ahoam netoohaek, darim Amip pim pot netoohavoz hañiv metapan. Met ganö pi nem netoohat nihoz netapan hezavoz ev nañamoh. \p \v 16 Met garos paru Roma ñai abanari ñevok nevizat nem ñetiv haohan nem mod nap nenañ honeo het parun ñetiv mañah bon, oñ map nevetet ñaihet tat sahan nem main hehö. Met pot netahariz zakep tat, “God ni hañ horiv metotun,” pot piin mañamoh. \v 17 Met paru ne nevetet sahan God nenañ honeo het bakez navatahan ne ñaihet nat, oñ paru añarab Roma pat porin Godiz ñetiv map mañohon paru hateveteh. Met pot God nenañ honeo hehan paru kakamao nanet, ma men nanoñom tahan ne am ev tin hez. \v 18 Met rotap añarab ne bahorï netohopanen, pi am nenañ honeo het abarah pi ahop ravat hez-zei tin posik neñepanen, ne tin heman pi nemaz korav ravat hepan. Povoz dari pim abat ahovoz biñ haovai sohokan pohao ahö ravat hepanez ne zait toh. Rotap ev nañoh. \s1 Ñetï meteo ev \p \v 19 Met ne aban Akuilar pim añap Prisila poñarivir Onesiporasir añar ñaroz homet paru tin hepanez ne zait toh, pot parun mañekë. \v 20 Met aban Erastas am Korin zeitakam hez. Met dei aban Tropimas Mailitas zeitak het pi lamao tahan ne poek pi betet emohon pi poek am hez. \v 21 Met petev tamar ahov nat hez-eparah zuam emekez ne homeamoh. \p Met aban Iubulas, ma Pudens, ma Lainasir añ Klodia, met aban Iesuz homet zei epatak ev hez-modari amun nimaz homet, “Timoti tin hepanez dei zait teg,” pot hahan ev menoh. \p \v 22 Met Timoti nem rop, darim Amip masakao nanat ninañ honeo hepanez ne zait tat ev nañamoh. \q2 (Poliz ñetiv menahat nen ev.)