\id 1PE - Kunimaipa NT [kup] -Papua New Guinea 2002 (web version -2014) \h 1 Pita \toc1 1 PITA \toc2 1 Pita \toc3 1 Pit \mt1 1 PITA \imt1 Ñetï garosikao \ip 1 Pita ñetï epovoz ñetï kapot ev. Met Pita pop pi Iesuz mañairooh-abanari 12 porihanañ nap ok, pi Roma zei ahö potak hehapuh, paru añarab tairari zei maposikaroh het Iesuz homeo badae batah-poriz homet ñetï epov menah. Met Pita Roma zeitak het ñetï epov menahapuh zeitaz abatao ba iz batat Babilon pot menah. Met batam Babilon zei ahö potak horï ahoñ toohavoz zut Roma zei potak taput toohavoz homet Roma zeitaz abatao Babilon pot menah. Ma Iesu pi ñomat bal hakat helat hezaek maot erapan, povoz paru horï ahoñ metoohaek, Iesuz tin homeme hepanez homet mañah. \ip Met Iesu abarah maot hasahan krismasañ 34-z zut bon tahan Pita ñetï epov menat Iesuz añarab nari modarihö horï metoohaek paru kez tat pim nonoroh tin sohopanen tokat Kristo maot erat bat tinaek meñepanen hepanez homet menah. \c 1 \ms1 Pita ñetï garos epov menah \p \v 1 Met ne Pita Iesu Kristohö pim aposor abanap ba ou navatahan pim ñetiv haovai samohop ev. Met ne ari añarab Iesuz homeo badae batat hegin, mod nari kaev ravat ari oruahan rap rezat arim zei kapoñ betegipuh petev Pontas, ma Galesia, ma Kapadosia, ma Esia, ma Bitinia, zei mod posikaroh ari sat hezariz homet ñetiv ev menomaz toh. \v 2 Met darim Papap God pim zaitivok ari ba ou avatahan pim Pul Tinapuhö Iesu Kristoz hahan hezat ari baval hat tohopekez hat lop tinarizaronañ ba avatahan hezan pim uvevohö arim horiñ baolamah. \p Met God pim masakao ahoam anohopanen ari lop tinarizaronañ het tovai sohopekez ne zait toh. \s1 Dari abarah tin hek \p \v 3 Met God darim Amip Iesu Kristoz Papapuz abatao bat hel batohot piin biñ mañovai sohok. Met pot piin mañookaz kapot ev. Met pi tin pop zakep ahovonañ het Iesu Kristo meehan erat ñomahan maot baval hahaek, dari mageiri ba avatat pohazao tin het hekazao anahan bat hezaekaz epat homeameg, \v 4 Met darim Papap abarah sat bat hekaz hañ tin poñ ba oñ batat bizat korav ravat hezaek, tin poñ hamarahatü zañ tat horï ravamahavoz zut horï naravotü, ma girgir reamahavoz zut girgir narezotü, oñ tin hepanen tokat dari poek sat tin poñ bat hek. \v 5 Met ari Godiz homeo badae batat hez-poekaz pi petev pim kezavonañ arimaz tin korav hezan, tokat aliz metesik maot erat avat abarah tinaek bat ehelat eñet hañ tin poñ anapanez ari ñai bizat hez. \p \v 6 Met ev menoh-epovoz homet darim Papapuz biñ ravat hepek, oñ petev ari ev hamarah hezan, honoñai povor kao aritï ou ravamahan kakamao hateveteameg. Met honoñai poñ pohazao potam het hepan bon, povoz ari ahoam poñiz homehotunei. \v 7 Met honoñai aritï ou ravamahan hamoh-poñ upai ou ravamah bon, oñ ari Kristoz homeo badae batat hez-povoz God zu etat, Rotap paru pimaz homeo badae batat hez, ma betezam giz nenañinañ hamah, pot homet zu etamah. Hatevetei, met goliv hameg-pov nari bat hapisik meet itiñadek bareñamahan, ñadat lolo hat hamarar kulupiñ main ravamahan, pei gol tin pov main ravamah. Met ñadat kulupiñ bavon batamahavoz zut honoñai povor kao aritï emamahan arim zait horiñ hezaek bon tamahan, ari Iesuz homeo badae batameg-pov gol povoz zut tin ravamah. Met arim home pov am tin ravovai sohopanen, Iesu Kristo maot erapanez porah pi arimaz biñ ravat ari abat ahoñinañari ba avatapanen tin hepek. \v 8 Met batam ari Iesun et narë hetam pimaz zait tat loporizaro maneg, met petev ari amun tapupun et narë hez, oñ pimaz homeo badae batat biñ pimau ravat hez. Met arim biñ pov ahö ravat hezaek, modarin bar mañohopekez bapap tameg. \v 9 Met arim pot ravat hezavoz kapot ev. Met God ari pimaz homeo badae batat hezavon etet, ari maot pimeri tokat avat tinaek eñepanen hepekez homet, ari biñ pimau ravat hez. \p \v 10 Met batam God Kristo meepanen erat añarab pimeri bavatapanez hat ñetï pov hahan pim propet aban nari hatevetet añarabon epat mañooh, “Met tokat God añarab masakao manapan.” Oñ pim pot mañah-kap potaz ahoam epat homeoh, Met tair heriam tapanez ev hah batah? \v 11 Met Kristoz Pul Tinap parum loporizaroh hodadeo epat manooh, Met tokat God meepanez pop honoñaivor kakam ahov hatevetehot hepanezaek Godihö abat ahov manapan. Pot hodadeo hamanahan hehavoz paru epat homeoh, Met tairarah meepanen erapanez hah-pop meepanen erat tair etapan? Pot ahoam homeme het hodad narav, am heh. \v 12 Met batam propet aban pori heh-porah God hodad epov paru manah, “Met ne añarab tin metomaz hamoh-pov ari hepekezarah ou naravotü, oñ tokat narah ou ravapanen añarab mod narihö etepan.” Pot porin mañahan hatevetet hodad ravah. Met añaraboz metapanez hah-pov petev ou haravahan, God pim Pul Tinap abarahanañ hameehan aritï erat aban nari kezao manahan, batam propet porin mañah-ñetivoz kapot ba ou batat Iesuz ñetiv arin añahan hateveteg. Met enzolihol abarah hezaek, Iesu dari pimeri maot ba avatamah-ñetï povoz kapotaz hodad ravapanez zait tat homeamah, oñ paru tin hodad narav hez. \s1 Dari magei tinari ravat hekaz ñetiv \p \v 13 Met ari maot pimeri ba avatamah-ñetï pov ari hatevetet hodad haraveg, povoz arimauz tin korav het au orat hetunei, oñ arim hodadeo tin ba oñ batat Iesu Kristo maot ourah erapanez porah, avat helat masakavonañ pohazao bat hekaz tinao anapanez homet hezei. \v 14 Pot homehot Godiz hahan hezat baval hahot batam pim ñetivoz ari kut tat arim herï nenañinañ tohopekez povoz homehot zait horivonañ het toog-poñ maot natotü. \v 15 Oñ God ari ba ou avatah-pop tinaharam tamahaek piitï horï nao bon hezavoz zut, ari lop magei tinarizaronañ het tin nenañihar tohozei. \v 16 Met batam Godizao epat menahan hez, “Met ne tinaharam tamohop ev, povoz ari amun nem tamoh-potam tohozei.” Met pot menahan hez-taput ari tohozei. \s1 Dari avapanez hat pim rop meeh \p \v 17 Met God darim Papap ok pot hameg-pop betezam añarab an natotü, oñ horï tamahari hañ horiv metat tin tamahari hañ tinao manapan. Povoz ev ham eparah ari pohazao naketuzari okeg, pimaz ñaihetivonañ het, Pi deim ahopuz irih tin hek, pot homehot hezei. \v 18 Met ari hodad, batam ev hamarah arim izahol betezam horï tovai emooh-taput ari tovai emoogin, horiñihö birepez zut edemahan hegin, tokat bon tapanez monï ahos ma bolor karë potukanañ God ahö nai betet maot ba evilat ari piitï ba avatat non tinaoroh eñeh bon, \v 19-20 oñ batam nonair nai bonorah God pim rop Kristo dari maot avapanez homet ba ou batahan hehaek, petev aliz metes totoi ravovai samah-aliz epeñik meehan erat ou ravat ñomah. Met Zuda añarab sipsip ro obuloñir lamao nat tin heh-nenari bat bareñ eloohavoz zut Kristo horï nao bon tin pop ou ravahan pim uveo darim horï tamegiñiz hañiv ravahan pi ñomah. \v 21 Met pi pot tahan God pi maot baval hat abat ahov manah-popuz ari homeo badae batat epat homeameg, Met pi tokat dari amun baval akapanen tin hek. \s1 Darim modari tin metookazat ev \p \v 22 Met petev ari pim ñetï tin rotapuv baval haovai sohot lop tinarizaronañ ravat het zait horiñ betegipuh arim modariz zakep tat loporï manameg. Met pot tamegiek ne arin epat añom, Ari giz nenañinañ upai nakaotü, oñ loporizarotihanañ homet zakep tat paru tin metohozei. \v 23 Met ari Godiz ñetï pohazao het hepanez pov hatevetet barotap bategiek, mageiri ravat pi pohazao het hez-popuz ñarohol haraveg. Met arim nonor pap avatahan ev het ñomepekezat ravat hegiek, pim ñarohol ravegiri mamog heg-potam nakez, oñ pim hezavoz zut ari pohazao het hepekezari haraveg. \v 24 Met pim ñetï pohazao het hepanezavoz batam epat menahan hez, \q1 Met añarab sisiñiñiz zut hezan parum bat hez-nonairnai potü amun sisiñ buñiz zut hez. Met sisiñ poñ ñu ravat bon tamahan pim buñ meverat hezaek ñu ravat bon tamahavoz zut, nonair nai parum bat hezatü bon tovai samah, \v 25 oñ darim ahopuz hahan hez-ñetï pov rotap bon natotü, oñ pohazao am het hepanezao ok. \rq Aisaia 40:6-8\rq* \m Met Godiz ñetï pohazao het hepanez hahan hez-pov aban nari emat arin añahan ari hateveteg. \c 2 \s1 Pi bah kapot tataraz zut hez \p \v 1 Met ari Godiz ñarohol raveg, povoz nonair nai horï epeñ pohazao betei. Met ñetï moreg hazao, ma lop houlorizaronañ het tovai sao, ma modariz kaev ravat hezao, ma modariz kosimaratï ñetï pekü hazao, ev menoh-epeñ map pohazao betet lop tinarizaronañ ravat hezei. \v 2-3 Met ari God masak etahavoz ñetï tinao hodad ravegipuh arim loporizaro muz raveg, povoz ñaro mageiri apeteiz ahoam zait tat inin inin namahavoz zut ari Godiz ñetï tinavoz ahoam zait tat homehozei. Met ñetï poñiz ari homehopeken bakez avatohopanen tin het hepekez nonoroh tinam sohopek. \p \v 4-5 Met ari Godiz zeimakez bah ahö tin pohao het hepanez poraz zut hezapuz totoi emat hezei. Met añarab nari bah poran etet, “Horir ev,” pot hat beteh. Oñ God bah por bahapuh, “Nem zei bah ahö tinar ev,” pot hat bat pim zeimakez bah kapot tatar bavatah. Met ari amun bah poraz zi tin pohao het hepanez goehavez zut ravat hezaek, God avat ari honeo pim Pul Tinapuz zeimakez zut ravat hepekez hahan hez. Tat ari Godiz gog añarab magei tinari ravat hepekepuh pi biñ ravohopanez hat Iesu Kristoz etahavoz homet arim loporizarotihanañ Godiz hañ tinañ metohopek. \v 6 Met batam Baiñetinavoz Tepatak epat menahan hez, \q1 Hatevetei, met nem zeimak Saion\f + \fr 2:6 \ft Pavar 6 -Met Saion abat pov, Zerusalem zeitaz abat modao ok.\f* zei ahö potak demomaz bah ahö tin nar ba ou batat, bah por nem zeimak bakez batapanez hat garos bareñohon hez. Met bah pot ravat hezaraz homeo badae batat hepanez pori tokat tu naravotü. \rq Aisaia 28:16\rq* \m \v 7 Met ari Kristoz zait tat homeamegiri, “Rotap deim bah ahö tinar ok,” pot pimaz hameg, oñ pimaz homeo badae navat hezariz homet batam epat menahan hez, \q1 Met aban nari zeimak demapanez bah nar bat etet, “Horir ev,” pot hat betehan oraehan bah tapur zeimakez tok bah kapot tatar bavatah. \rq Buk Song 118:22\rq* \m \v 8 Met epat amun menahan hez, \q1 Met bah por hepanen añarab tin et narë sohot bah porah eñahol urat ñodohopan. \rq Aisaia 8:14\rq* \m Pot menahan hez, met God pim ñeo elohopanez pori bah porah urat ñodohopanez batam pimauhö hahan hezaek petev taput tamah. Met paru Godiz ñetivoz barotap navat hez, povoz ok ñodat hañ horiv bamah. \p \v 9 Met ari pot natari, oñ darim ahopuz gog añarab magei tinari, ari kuturutak horï het toogiekanañ, Godihö maot ba ou avatahapuh pim kapotakari ba avatat pim aliz tinavok tin hepekez hah. Met pi tin nenavoharam tamah-popuz biñ ravat pim tin etamahat modarin mañohopekez okat tat ba ou avatah. \v 10 Met batam ari kut het Godiz añarab narav heg, oñ petev ari pimeri ravat hez. Met batam porah amun pi arimaz zakep nat, oñ petev pi arimaz zakep tat hez. \s1 Dari aban korav ahoriz irih tin hek \p \v 11 Met nem hatari, ari ham eparah ahoam naketü, oñ añarab batiri emat aviam het maot samahavoz zut dei ev aviam hek, pot ari homehot arim ham heriñik zait horï hez-poñihö non horï naoroh sohopekez beri akahopan hezavoz zait poñiz eñatak tovai nasohotü. \v 12 Met ari añarab Godiz hodad naravariz ñaravatak hepekez porah, tin nenañ tovai sohopeken tin ravohopan. Oñ pot tin tohopeken paru betezam arimaz kaev ravat, “Ari horï tamegiri ok,” pot hahopanen am rez kek tat tin tovai sohopek, povoz tokat pi maot erapanez aliz posik paru hodad ravat arimaz epat hapan, “Ae, rotap paru tin tovai emooh.” Pot hat Godiz abatao bat hel batapan. \p \v 13 Met darim Amip ham eparah korav ravat hez-ahö poriz irih tin hepekez hahan hez, povoz zeisikaroz map ahop, \v 14 ma ahö popuz irih korav ahori ravat hepanez ba ou batahan hez-modariz irih ari het parum añohopanez nen potaharam tohozei. Met pori betezam ahori ba ou batahan hez bon, oñ añarab horï tohopanezari hañiv metohopanez, ma tin tohopanezariz paru tin ok tamah, pot hahopanez ba ou batahan hez. \v 15 Met epat amun tohopekez God zait tat hez. Ari tin tovai sohopeken aban helevoz zut kut het ñetï kapot bon betez nañ hahopanez pori arim tohopekezavon etet arimaz ñetï horiñ hapanez bapap tat hepan. \v 16 Met ari batam zait horiñiz kohat lopotak hegiekanañ God maot ba everevahan ari tin hez, povoz ganö ni nap epat hometun, Met pi ba neverevahan ne tin ev hezaek, rekot kilam horï goe nañ tohom, pot hat totun, oñ ni Godizap raveñivoz homet pim irih tin het tohoz. \v 17 Tat añarab mod maporiz abatañ bat hel batat tin metovai arim mod Iesuz homeamah-poriz amun zakep tat tin metohozei. Pot tohot Godiz ñaihet tat pim irih tin hezei, ma gavman aban map ahopuz abatao amun bat hel batat hezei. \s1 Kristo metoohan toohavoz zut took \p \v 18 Met aban ahori ari nari zum etamahan parum irih het itir as metohot hezariz ñetiv ev. Met arim ahö poriz ari nari nao tamegin zuam ser hat horï etamah, oñ nari tin masak etamah, povoz hometunei, oñ parum irih het, “Deim ahori ev,” pot hat parum añohopanez nen potam am tohozei. \v 19 Met ari, God tin tovai sohokaz hahan hez, pot homet taput tohopeken arim ahori betezam kakamao etohopanen Godiz homet am hepek, povoz pi arimaz biñ ravat hepan. \v 20 Oñ ari parum hapanezat hat navet horiam tepeken arim ahori ganö povon etet ourapan, povoz arimauz ganö tepekezavoz hañiv ok ourapan, povoz God etet arimaz, “Tin ok tah,” pot hapane? Evo, pot nakaotü. Oñ arim ahoriz añohopanezat hatevetet tin tohopeken, paru betezam ourat kakamao etohopanen boi tat am hepek, povoz pi arimaz, “Tin ok tamah,” pot hahopan. \v 21-23 Met modari ari kakam tepekez nao etohopanen ari am hepekez God hahan hez. Met Kristoz toohat homei. Met modari pi kakam ahov metoohan, pi kaev ravat hañ horiv namet, oñ arimaz homet am het ñomah. Met pi hamarah het horï nao nat, ma pim gizasikanañ ñetï moreg nao nak, oñ tin tooh. Toohan modari pimaz kaev ravat piin ñeo ñarah ñai mañat ñebul mañoohan pi parun ñetï horï nao hañ namañ, ma kakamao metoohan pi paru horï ravapanez ñetï pot nao nak, oñ God tinam añarab an tat hañiv metapanez popuz homet, Pi rekot nemaz korav hepan, pot homeh. Met pim pot metahan homet hehavoz zut dari home tinavonañ het tovai sohok. \v 24 Met darim horiñ betet pim zut tin tovai sookaz hat, Kristo pimauhö darim horï poñiz hañiv bat pim herisik kakam ahov hatevetet zirah urahan ñomah. Met pi pot tat ñomahaek dari tin raveg. \v 25 Met bol sipsipihol zeit betet betezam sat em tamahariz zut batam ari ravat Godiz kut tat betezam heg, oñ petev ari loporizaro borouregin pi maot ari pimeri ba avatahapuh arimaz korav ravat hez. \c 3 \s1 Añarab tat hezariz ñetiv \p \v 1 Met ari añahol arim abuholoz añohopanezat hatevetet baval hat tohopek. Met pot tohopeken arim abuhol paru Godiz ñetiv barotap navat hepan, povoz ari tin parum añohopanezat tohopekezavon etet paru amun Godiz homeo badae batat hepan. Met ari añahol inin inin pim ñetiv parun mañohopeken pimaz homepan bon, \v 2 oñ arim tin tovai sohopekez povon etet paru epat hahopan, “Ae, nem añap Godiz eñatak samahaek, hodad tinao bat hez.” Pot hahopanezaek paruhoen pimaz homeo badae batat hepan. \p \v 3 Met ari añahol arim dimiholor moruñir red tin modañ ahoam meet gag taet baval hat redeo tin tohopekez nen poñizahar homehotunei, \v 4 oñ arim loporizaroh red tin tairañ metohopekez poñiz homehozei. Met arim loporizaroh red tin epeñ metohopekez ev añomaz toh, masakao, ma modariz zakep tat tin metohopekezao, ma ñetï tinañihar hahopekezao, met hahö-epeñ tovai sohopeken arim loporizaroh red poñ ahö ravovai sohopanen, God arin etehopanen ari tinari ravat hepek. Met loporizaroz red tin poñ pohao het bon nat hepanezañ ok, oñ heriñiz red hahö-poñ pohao naketuzañ ok. \v 5 Met batam darim añ iz mim nari Godiz homet parum loporizaroh red tinañ hepanez hat parum abuholoz mañoohat baval hat tovai sooh. \v 6 Met paru pot tooharihanañ añ Sera pop pi ev menoh-taput tat pim abup Abraamiz mañoohat tat epat haoh, “Met pi nemaz korav hezap ok.” Pot pim abupuz haoh. Met ari añ petev hezari pim tooh-taput tin tohopekez ñaihet natotü, oñ am tohopek, povoz Sera popuz iz mim tinari ravat hepek. \p \v 7 Met ari abuholoz homet arim tohopekez ñetiv ev menomaz toh. Met arim añaholoz homeme het ari tin honeo hezei. Met arim añahol ari abanariz kez hezavoz zut paru nakez, povoz meñizohozei. Met ari abuholor añahol honeo God masakao anahan ari pohao tin het hepekez nonoroh honeo sameg, povoz ari abuhol hodad tinavonañ het arim añaholoz korav ravat het meñizohozei. Oñ pot nat hepek, povoz Godin mañ mañohopekez porah pi haitokor merizat arim mañohopekezat hat navetetü. \s1 Dari lop honerinañ hekazao ev \p \v 8 Met ev menovai emoh-map epeñiz homehon kap hon epat ou ravahaek ne arin añomaz ev toh, Ari lop honerinañ het arimauz abatañ bat hor batat aban ahori ravat hepekez zait totunei, oñ ari Godiz togut ravegipuh nae nap bosir sau bavatat hezaek, nae nap zakep tat masak metovai sohozei. \v 9 Pot tohot hepeken modari horï nao etapanen hañ horiv metotunei, ma modari ñetï horï nañ arin añapanen hañ ñetï horiñ mañotunei, oñ mod pori tin hepanez pov metohozei. Met batam God ari ba ou avatah-porah masakao anohopanez hahan hezavoz zut, mod pori ari masak metohopeken pi amun masakao ari anohopan. \v 10-12 Met ev menoh-epovoz ñetï nao batam epat menahan hez, \q1 Met darim Amip tin tamaharin etehot hezan piin mañ mañamahan hateveteamah, oñ horï tamahari pi kos rez manamah, povoz aban nap biñ ravat tin hepanez zait tat homehopanez pop pi ñetï horiñ maot nak hep, ma añarab modarin ñetï moreg nañ namañ hep, oñ pi nonair nai horitü map betet tin nenañihar tohot lop tinarinañ het pim modarinañ tin honeo hepanez nonoroz rez kek tat homehot hep. \rq Buk Song 34:12-16\rq* \s1 Modari horï etohopanen tookazat ev \p \v 13 Met ari zaitivonañ tin tovai sohopeken añarab modarizaro ari bahorï etohopane? Evo, pot tohopeken paru mapori ari bahorï naetotü, \v 14 oñ honep honepuhö arim tin tohopekezavoz kaev ravat bahorï avatat kakam nao etohopan, povoz ari paru poriz ñaihet tat zuam dei dei totunei, oñ God eñizohopanez homet biñ ravat, \v 15 arim loporizaroh Kristoz abatao ba ahö batat, Deim Amip ok, pot homevai sohopek. Met pot homevai sohopeken mod nari emat ari narin epat at añapan, “Met tokat God ari pimeri tinaek eñepanen tin hepek, pot hamegivoz kapot tair? Dein badede añepeken hatevetek.” \v 16 Met pot nari arin at añapanen ari masakavonañ ñetï biaviavoharam parun mañepek. Tat arimauz tin korav het Kristoz ñetiv baval hat tin tovai sohopeken, mod nari ari pim nonoroh sohot tin tohopekezavoz kaev ravat arimaz ñetï horiñ hahopanez pori, arimaz ñetï hahopanez poñ moregañ ravapanen, tu ravat, “Ae, dari horï ev hag,” pot hapan. \v 17 Met ari horï nao nat tinam hepeken God mod nari bagaa navat hepanen kakamao hatevetehopekez nao etapanen am rez kek tat tohopek, povoz tin ok, oñ horï nañ tohopeken modari hañ bahorï etohopan, povoz arimauz ganovoz hañiv ok kakam pov etohopan. \s1 Kristo darimaz hat ñomah-ñetiv \p \v 18 Met Kristo pop amun kakamao metooh. Met pi aban tinam toohap ok, oñ dari añarab horiri darim horivoz hañiv bakaz God hahan hehaek, pi hañ pov bat honerah ñomahaek dari Godinañ honeo raveg. Met rotap abanari pim heris urahan ñomah, oñ pim pulip paru ur nañom, \v 19 oñ am birirï hehapuh sat añarab ñomah-nariz pulihol memerizahan hehaek ñetï tinao mañahan paru hateveteh. \v 20 Met batam aban Noa heh-porah akö pori hamarah parum ham heriñinañ birirï het horiñ toohan, God etet hañiv zuam namet, oñ am hehan Noa pim sip ahomak demoohan, añapur roholor parum añahol paru 8 nen pori kohat lokat hehan, ut baurorom ahor peloohan paru kohat tin hehan, añarab mod horï tooh-pori map iv havë ahovok emiv elat ñomahan, parum pulihol sahan memerizahan hezaek, Kristoz pulip sat porin ñetiv mañoohan hateveteohavoz ev hahö. \v 21 Met iv havë povok Noar pimeri tin hehavoz zu, Iesuz homeo badae bategin ivoh emeehan dari amun tin ravat hez. Met ivoh emeeh-pov darim heriñ duv hehaek olapanen maot tin ravakazao bon, oñ Iesu Kristo ñomahaekanañ maot baval hahavoz homet paru ivoh emeeh-pov, God darim zait horiñ bavetet lop tinarizaro anapanez hat pot etah. Met God Iesu Kristo bavirirï batahan bal hat, \v 22 pi abarah helat Godiz mar giñasiz nakoe tek tinatak het enzoliholor abarah hez-mod maporiz korav ahop ravat hez. \c 4 \s1 Godiz hodad natariz tamahat natotü \p \v 1 Met Kristoz herï korusik kakamao hatevetevai boi tat am home tinavonañ het toohavoz zut ari amun boi tat home tin povonañ hezei. Tepekepuh arim herï koruñik kakamao hatevetehopekez porah arim loporizaroh zait horiñ hepanezaek bon tovai sohopan. \v 2 Met ari ham eparah hepekez porah zait horï poñ tovai nasohotü, oñ Godiz hahan hez-nen pot tohot hepek. \v 3 Met petev Godiz hodad natariz horï ahoñ tovai samahavoz zut, ari batam taput tovai modariz añahol ma abuholoz zait tat bogï tovai bolor hadez zut toog. Tat ari topouroogirah bolor gipiz ahotü tat novai iv kezañ ahoam nat ari rumurat horï ahoñ toog. Pot tohot akö bitat matut tat bizahan oraeh-poriz zait tat, “Deim ahö eñizamahari ev,” pot hat akö poriz abatañ ba ahö batat heg. \v 4 Povoz paru nari Godiz hodad narav het horï ahö poñ am tamah-porinañ ari honeo narav tamegin paru arin etet, “Ui arimau, tair tat paru darihanañ ba zei anat hez batah?” pot hat arimaz kaev ravat ñebul arin añamah. \v 5 Met añarab ñomamaharir birirï hepanezari dari tokat God map an etapanez porah pim etañik paru horï poñ tamah-pori rouvat hepanen, pi parum tamah-poñiz kapotaz at mañapanen paru hañiv hapanez pap tat tu ravat hepanen hañ horiv metapan. \v 6 Met paru ñomah-narin ñetï tinao mañahan hatevetehavoz kapot ev. Met dari ham añarab maporiz ñomamegivoz zut parum horï toohañiz hañiv bat parum heriñ ñomah, oñ God pohao het hezapuz zut pohazao tin het hepanez hat pi sat parum puliholon mañah. \s1 God masak etamahat modari metook \p \v 7 Met ham eparar nonair nai ev hez-epotü map bon tapanezao totoi ev ravovai samah, povoz ari etañ elat arimauz loporizaroz tin korav het inin inin Godin mañ mañovai sohopeken pi hatevetehopan. \v 8 Tapanen ari zakep tat nae nap loporizaro manohopekez hamoh-epov ahoam kez tohopek, povoz nim mod nap nao netapanen loporih kaev ravekezaek, ni zuam unun manat maot hom nameotü. \v 9 Met Iesuz homeo badae batat hez-modari arimatak emohopanez porah ari kaev ravat, “Ae, ari sei,” pot parun mañotunei, oñ paru bat em batat gipizor orohopanezatü manohopek. \v 10 Met God ari masakao anat pim zaitivok gogot tin tohopekez hat ari nap nim nem kez tinañ main main anahan hezaek, kez tin poñinañ het arim modari tin metohozei. \v 11 Met ni nap, ñetï tinao modarin badede mañooken, God parun hamañamahavoz zut heriam ravohopan. Ma ni Iesuz homet hez-modari meñizookez pop Godiz kezavok het mod pori meñizookë. Met ari Kristonañ karar het pot tohopeken arim tohopekez-poñihö Godiz abatao ba ahö batohopan. Met pim kezavor abat ahö pov bon natotü, oñ pohazao potam het hepan. Rotap ev añoh. \s1 Dari Kristozari kakamao hateveteok \p \v 12 Met nem hat tinari, ari Godiz homeo badae batat hezaek honoñai poñir kañ aritï emamah-poñiz home midin tat, Kap tairatatihanañ daritï honoñai epeñ emamah batah, pot homehotunei. \v 13 Oñ Kristo hamarah het honoñai nañ hateveteohavoz zut, ari amun honoñai pot nañ hateveameg-okoekaz homet biñ ravat hezei. Met pot tohopeken pi alizavor abat ahovonañ ou ravapanez porah ari pinañ honeo biñ pimau ravat hepek. \v 14 Met ari Kristoz abatao haovai samegivoz modari kaev ravat ñetï horiñ arin añohopanen, ari epat hahopek, “Met rotap Godiz Pul Tinap kez ahovonañap dari honeo hezavoz paru kaev ravat okat darin añamah.” Pot hat biñ ravat hepek. \v 15 Met nari mod nari ur ñomamah, ma mod napuz nai givogï bamah, ma modapuz gog tamahao bahorï batamah, ma horï mod nao tamahaek, hañiv metamahan kakamao hateveteamah, oñ arihanañ nap pot nao tat kakamao metapanen bapanezavoz tin naravotü. \v 16 Oñ modari arin etet, “Kristozari ok,” pot arimaz hat kaev ravat horï etohopanen kakamao hatevetehopekezavoz ari kaev ravotunei, oñ, Kristoz abatao hamegivoz epat ok etamah, pot homet Godiz abatao bat hel batohozei. \p \v 17 Met God dari añarab an etat hañiv etapanez hahan hez-pov ev totoi emapanez tah. Met pi mamog dari pimeri ravat hezari an tat okat etapan, povoz tokat añarab pim ñetiv kos rez manamah-zakepiz pori rotap an tat honoñai horiñ metohopan. \v 18 Met ev menoh-epovoz zut batam epat menahan hez, \q1 Met añarab tin tovai samahari abarah sat hepanez, “Tinaek ak,” hat boi tat tovai sohopanezaek, paru añarab pi kos rez manat horï tamah-pori tair tat tin poek sapan? Evo, rekot nasotü. \rq Sindaun 11:31\rq* \m Pot batam menahan hez. \v 19 Povoz darihanañ nari ev het honoñaivor kakamao hatevetehopanez God gu hapanez pori am tin tohot epat homehopan, Met dari matut etat tinaharam etamah-pop darimaz tin korav hezaek, dari kakam epovoz home midin tohot naketü. \c 5 \s1 Ari koravori modariz korav hepek \p \v 1 Met ne Kristoz añarab ravat hezariz gog aban koravop ev. Met pi hamarah het kakamao hateveteohan ne pinañ honeo het nem etañinañ pim toohavon eteohö, met tokat pim alizao ou ravapanen, ne maot pinañ deip honeo aliz tin povok hekazap ev. Met nem zut ari gog aban Iesuz añarab toguñ ravat hezariz koravorin ñetï katë epov añoman hatevetei. \v 2 Met ari upai koravori raveg bon, oñ arim marasik pim bol sipsipiholoz korav ravat hepekez God anahan bat hezaek, abanari parum bol sipsipiholoz korav ravat hezavoz zut, ari poriz tin korav ravat hepekez pi zait tat hez. Povoz ari, “Evo, dei gog epov tamegin monï avis anamah,” pot hat kaev ravotunei, oñ gog pov zaitivonañ tohot arim marasik bat hez-okori tin metohopekez homet tovai sohozei. \v 3 Met arim marasik anahan bat hez-okoriz ari aban ahori ravat paru ba irih batat hepekez homet ñetï kezañ mañohotunei, oñ parum etañik tin tovai sohopeken paru arim tohopekezavon etet taput tohot hepan. \v 4 Met pot ari tohot hepeken dari bol sipsipiholoz zut hezariz korav map ahop tokat maot erapanepuh, arim tohopekezañiz hañ tinañ alizavor red tin den peñ peñ elohopanezañ ari anapanen, pohazao bat hepeken bon natotü, oñ tin hepanen hepek. \s1 Darim abatañ bat hor batook \p \v 5 Met ari aban houaveriz amun homet epat añom, arim aban koravoriz irih tin het parum hahopanezat tohozei. Met ari mapori arim abatañ bat hor batat arim modariz irih hezei. Met ev hamoh-epovoz batam epat menahan hez, \q1 Met aban nap pimauz abatao bat hel batat, “Ne tinap ev,” pot hamah-popuz God kos rez manamah, oñ pimauz abatao bat hor batat modariz irih tin hez-popuz pi masakao manamah. \rq Sindaun 3:34\rq* \m \v 6 Pot menahan hez, povoz arimauz abatañ bat hor batat God kez ahovonañ hez-popuz mar kezasiz irih tin hepeken, tokat piuhö maot bat hel avatapanez homet hez-porah arim abatañ maot bat hel avatapan. \v 7 Met pi arimaz tin korav hez, povoz tairañiz ari honoñai tat, “Tair tom batah,” pot homeameg-map poñ piin bar mañovai sohopeken pi hatevetet ari eñizohopan. \p \v 8 Kar, petev ari etañ elat tin etehot hezei. Met arimaz kaeven poh tamah-Seten pop hadehol ñai tat anumai modari menat namahavoz zut ari emenat bahorï avatohopanez hat sat em tohot arin et ba emeamah. \v 9 Oñ ari Kristoz homeo badae batameg-poek kez tat rouvat het horï pop kos rez manohot epat homehopek, Met dari Kristoz kaev ravakaz hat kakamao hateveteamegivoz zut, pim añarab ravat hez-modari amun kakam horï povoz roketak het kakamao hateveteamah. Pot ari homet horï pop kos rez manohopek. \v 10 Met God masakavoz kapotaz mau popuhö tokat ari pim alizavok Kristonañ honeo pohazao tin het hepekez hahan hez. Met ari ev hamarah het honoñaivor kakamao hateveteameg-pov aviam het bon tapanen pi bakez avatohopanen, ari zei tok bah tin poraz zut kez tat rouvat hepek. \v 11 Met pim kez ahov pohao het hepanez ne zait toh. Rotap ev hamoh. \s1 Ñetï meteñ ev \p \v 12 Met ne ñetï tekï epov hahon aban Sailas neñizat menah. Met aban pop pi Iesu Kristoz gogot tin tamahaek nem bos pimaupuz zut ravat hezap ev. Met rotap God masakao anamah-ñetï epov rekö hat hatevetet arim loporizaroh bizat tin bahorë hat het tovai sohopekez homet ñetï epov hahon menah. \p \v 13 Met God ari ba ou avatahavoz zut Babilon añarab ba ou batahan Iesuzari ravat zei epatak hez-eperi arimaz homet epat añomaz hah, “Met paru tin hepanez dei zait teg.” Met aban Mak nem ro pimaupuz zut ravat hez-pop amun arimaz homet, “Paru tin hep,” pot arimaz hah. \v 14 Met ari topourameg-porah nae nap zakep tameg-pov tin ou ravohopanez hat mar nae nap manohozei. \p Met God ari Kristonañ ñed bat het añarab mapori lop tinarizaronañ hepekez ne zait toh. \q2 (Pitaz ñetiv menahat nen ev.)