\id GAL - 'Auhelawa NT [kud] -Papua New Guinea 2008 (DBL 2014) \h Galetiya \toc1 GALETIYA \toc2 Galetiya \toc3 Ga \mt1 GALETIYA \c 1 \s1 Awayauwedo \p \v 1 Yau Paulo, Yeisu Besinana yana tauyewasa teya, nigele tomowa yadi vesinuwaena, na hesi Yeisu yana vesinuwaena, yo hinage Tamada Yaubada. Ibom Yeisu mwalowoiyena i'abiye towolouyoi. \v 2 Na tahidao baidaguwao yami leta avetamalenawa omiu tautapwalolo, boda ehebo ehebo tupwa Galetiya holanai ammiyamiya. \p \v 3 Tamada Yaubada yo yada Bada Yeisu Besinana yadi ve'i'ilaena ammiya namwanamwa. \v 4 Wuwuna Tamada Yaubada yana nuwatuwu teina dova, ainaena Yeisu ibom italam ta imwalowoi yada pwanoli vehabadi, eeta ihaguigita teina bale'u yababana yana wahiyalaena, \v 5 teina vehabana Yaubada ainai tawalowalo vetuvehae, nigele yana aba'ovi. Moiha. \s1 Wasa namwanamwana ehebo ta'i \p \v 6 Abanuwapwanopwano teina aliguwai, wuwuna Yaubada mugai ivesinuwaigomiu ta ebe Besinana ainaena ve'i'ila amlobai, yo wasana namwanamwana amyemidiyei. Na mwayamwayauwena teina hauga amta'wata'wataena'o, na wasa vagana amyemidiyeine. \v 7 Wasa namwanamwana ehebo ta'i, na nigele teya hinage wasa iyamiyamiya, na hesi tupwadi tomowa bada hivelau pwanopwanogomiu'o, wuwuna nuwanuwadi yo Besinana wasana himwau gwaipile ta ainaena hi'oya'oyamaegomiu. \v 8 Besinana wasana mugai ambenaleine neta moihana, eeta havena teya yaiya vali wasa imohemohegomiu. Ai yo tausagenawasa galewaena nigele howahowana wasa vagana ayamohegomiu. Na ebe yaiya wasa namwanamwana imwau gwaipile ta vali wasa iyemahalava, vitai mata ilobai Yaubada ainaena. \v 9 Bada mugai awalo mahalava'o alimiyai, na teina hinage yawalo mahalavauyo neta ebe yaiya vali wasa imohegomiu, yababana mata ilobai Yaubada ainaena. \p \v 10 Vedova, tomowadine adi walo vetuvehae vehabana yanuwanuwatuwu, bo nuwana Yaubada ana walo vetuvehae? Wuwuna ebe tomowa yadi nuwatuwu yapaipaihowai, nigele howahowagu ta Besinana vehabana yavetaupaihowa. \s1 Paulo yana nuwabui \p \v 11 Tahiguwao, amnuwatuwu avivini neta wasa namwanamwana yawalowalo mahalavae, nigele tomowa aidiyena. \v 12 Wasane nigele tomowa yadi walomahalavao yo yadi ve'itao aidiyena, na hesi Yeisu Besinana yana ve'itao aliguwai ainaena. \v 13 Na yagu mumuga mugamugaina, haugana taumiya Yudeya yadi boda holanai yamiyamiya, neta ambenalena'o, ebeha Yaubada yana bodao ya'abi'abiye muyadi na nuwanuwagu yo yamutudi. \v 14 Ainaena agu yasowone taumiya Yudeya holanai yawahiyala gabaedi, wuwuna tubudao yadi mumuga vehabana ya'ai'aipate wahiyala na agu yasoyasowowa yadi aipate tupwana ta'i. \p \v 15 Haugana nigele hiyalabahigau, na mugai Yaubada yana ve'i'ilaena bada ivesinuwagau'o, \v 16 ta ibom yana nuwatuwena natuna aliguwai ive'itaei, ta yavetauyewasa vehabana nigele Yudeya aidiyai. Ainaena nigele yayalaulau tomowa aidiyai habi panivila wasa teina vehabana. \v 17 Nigele yayalau Yelusalem Besinana ana tauyewasa mugai aidiyai, na hesi yalau Alebiya, ta nemai yamiyamiya ana higa yalau gwaipilema Damasiko. \p \v 18 Mulitai bolimai tonuga tuluhadiyai yahae Yelusalem, Pita yatau bo'eyei, na nemai baidagu ahubena 15 amiyamiya. \v 19 Na Yeisu ana tauyewasa bahudi nigele yaya'itadi. Neta bada Yemesa, ibom yada Bada tahina. \v 20 Yagu walo teina Tamada mehenai yalelediwa nigele teya hinage oyama. \p \v 21 I'ovi na Yelusalem yalaugabaei ta yalau Siliya yo Silisiya yadi tupwa ainai. \v 22 Na haugana yamiyamiya aidiyai Besinana yana bodao Yudeya tupwanao aidiyai nigele agu oleya hiyahanapui. \v 23 Bada wasagu hibenalena'o ebeha ‘Ibom mugai iyeyemuyagitawa, na hesi bada inuwabui'o, ta wasa namwanamwana mugai ilaulaugagayoweiwa hauga teina iguguguyaei.’ \v 24 Ainaena Yaubada hiwalo vetuvehaeyei yagu nuwabui vehabana. \c 2 \s1 Besinana ana tauyewasao hitalam Paulo yana guguya ainai \p \v 1 Bolimai 14 hi'ovi na Banabasi baidagu ahaeuyo Yelusalem na Taito yalauvai ta baidamai ahahaene. \p \v 2 Na yagu lau wuwuna Yaubada yana ve'ita aliguwai. Eeta yahae Yelusalem, na yalau Yaubada yana bodao adi taumugaiwo aidiyai, ta abom a'au'aubabada, na yagu yewasa yaguguyaei hiya nigele Yudeya aidiyai. Wuwuna nigele nuwagu yaguguya awa'awawa, eeta yadi taumugaiwo yagu guguyane hi'awa namwanamwaei. \p \v 3 Na Taito i'wayabuigau ta ahahaene Yelusalem, ibom teya towaho Gilisi, na hesi taumugaiwone nigele hiyaloinaei yo ebe 'wapina hihapi vehulu ana ve'ive'ilala dova hibom. \v 4 Na tupwadi adi geluwo oya'oyamadi bada alimaiyai hiluwuma'o, nuwanuwadi yada miya namwanamwana Yeisu Besinana imomohegitawa hi'ita, na hibom nigele tauyemidi moiha, nuwanuwadi yo loina vitaina himohegai. \v 5 Na hesi yadi loina maudoina ata'wata'wataei, ta nigele teya hava ainai ayatalam. Havena yada wasa moihana himwaumwau gwaipile. \p \v 6 Na hinage tauyewasao tomowa hiyogaedi adi taumugaiwo, na hesi nigele yayamodemode aidiyai nuwana hiya taumugaiwo bo taumulitao wuwuna maudoida Yaubada mehenai tatoyatoyawa, hiya havena teya lauhepoi himwaumwauwi yagu guguyane ainai. \p \v 7 Na hesi taumugaiwone Yaubada yana veguveguyai hihanapuiya'o ebe yau wasa namwanamwana yaguguguyaei hiya nigele Yudeya aidiyai, na Pita hesi iguguguyaei Yudeya aidiyai. \v 8 Wuwuna Yaubada Pita wahiyala imohena'o yana paihowa Yudeya aidiyai, na yau hinage dova wahiyala imohegau yagu paihowa hiya nigele Yudeya vehabadi. \p \v 9 Ainaena taumugaiwone, Yemesa, Pita na Yoni, Yaubada yana velau aliguwai hi'ita lobai, na hitalam Banabasi yo yau alimaiyai, ta nimamaena avelau. Hitau tonugaone tomowa hi'awa taumugaiyedi hitalam alimaiyai ta ebe yau yo Banabasi alau hiya nigele Yudeya aidiyai, na hibom hilau Yudeya aidiyai. \v 10 Ta ehebo ginauli vehabana hivenuwamwauwegai, ebeha wewelohedi ahaguidi. Ginauli teina inamwanamwa alili eeta hauga maudoina ya'ai'aipate wahiyala vehabana. \s1 Paulo Pita iwalo debadebai \p \v 11 Hauganane Pita ilaoma Anitiyoki ainai, ta nemai yana mumuga nigele hiyadumwalu, ta yawalo debadebai yana mumuga yababadi vehabana. \v 12 Moiha ta'i, yana lau mugaima ainai yana mumuga namwanamwana, eeta Yaubada yana bodao hiya nigele Yudeya i'awa au'augeluwedi ta baidanao hi'ai'ai ehebo, na mulitai tupwadi Yemesa yana bodao hilaoma, ta Pita Yudeyao imeheuhedi, eeta ai toyawa nigele Yudeya baidanao ita'wata'wataei, yo ilaugabaidi. Neta Pita yana lauhapuli. \v 13 Eeta taumiya Yudeya bahudi hinage hi'oyama, ta Banabasi hinage yadi oyamane imulitaei. \p \v 14 Ainaena yau yahanapuiya'o ebeha Yeisu Besinana wasana dumwadumwaluna nigele hiyamulimulitaei moiha, ta maudoidi mehediyai Pita yapanivilaei, yawalo, ‘Augelu, owa Yudeya towahona, na tupwana hauga taumiya Yudeya yada mumugao utautau gabaedi na vali dalava mumugadi uve'ao'aonaedi, eeta vedova mata vali dalava tomowadiyaone u'abiye nuwabuidine ta ita Yudeya mumugada himulitaei?’ \s1 Yaubada i'awa namwanamwaegita yada yemidi a'ava ainaena \p \v 15 Hiya nigele Yudeya dalava maudoina aidiyai yabayababadi ta'i, na tabom hesi taumiya Yudeya, \v 16 tahanahanapui neta Yaubada tomowa i'awa'awa dumwaluwegita nigele Mosese yana loina ana awa'abiyena, na hesi yada yemidi Yeisu Besinana ainai vehabana. Wuwuna ita yada yemidi Yeisu Besinana ainai tamwauwiya'o ta Yaubada i'awa dumwadumwaluwegita. Na hesi yada yemidi nigele Mosese yana loina ana awa'abi ainai tayamwaumwauwi, wuwuna Yaubada nigele tomowa iya'awa'awa dumwadumwaluwedi Mosese yana loina ana awa'abi vehabana. \p \v 17 Maudoimai taumiya Yudeya nuwanuwamai yo Besinana yana mwalowoi ainaena Yaubada i'awa dumwaluwegai. Na tupwana hauga alaulau hapuli pwanoli ainaena, vedova teina, nuwana Besinana ivevelau pwanoligai? Nigele. \p \v 18 Yau ebe yawuyouyo ta yagu yemidi Mosese yana loina ainai yamwauwi, neta yayababa'o. \v 19 Wuwuna Mosese yana loinane bada iyemwalowoigau'o, na mulitai yana wahiyala aliguwena i'ovi'o, ta ebeha yawahi moiha yalobai Yaubada yana paihowa vehabana. \v 20 Besinana baidagu bada hive'abahi gogoigai'o, ta yamwamwalowoine na hesi yawahigu yalobauyoi, nigele yau yawahiguwena na Besinana yawahina aliguwai imiyamiya. Teina hauga mayawahigu yamiyamiya, na yawahigune wuwuna neta yagu yemidi Yaubada Natuna ainai. Besinana ibom yana ve'i'ilaena italamyowei, ta vehabagu imwamwalowoine. \p \v 21 Havena Yaubada yana ve'i'ilane aliguwai yauvauvalaei. Havena tanuwanuwatuwu ebeha Mosese yana loinao adi awa'abi ainaena Yaubada i'awa namwanamwaegita. Mata dova ta Besinana yana mwalowoine iveginauli awa'awawa. \c 3 \s1 Yemidi Besinana ainai \fig Gal 3.1|src="crucifix.tif" size="col" ref="Galetiya 3:0" \fig* \p \v 1 Omiu Galetiyao yauyaulemiu! Yaiya ivevenayaigomiune ta nuwamiune hipwanopwanone? Mugai ave'itagomiu ta nuwamiune himasele moiha Yeisu Besinana vehabana, ebeha aiwa lagalagana ainai imwalowoi na hesi amnuwagabaena'o! Ainaena yami nuwatuwu ebeha Mosese yana loina ana yemidiyena livahi amlobai? \v 2 Ehebo panivila yapanivilaegomiu: Aiteya amwaha ainaena Alu'aluwa Ve'ahihi amvavaine? Mosese yana loina ana paihowa ainaena, bo Besinana wasana ambenalei ta ana yemidi ainaena? \v 3 Yauyaulemiu! Yami tapwalolo yana vetuwuni amhanapuiya'o ebeha Alu'aluwa Ve'ahihi ainaena, eeta havena amtowotowoi ta ebeha yami tapwalolo amve'ovi ambom yami paihowa aidiyena. \v 4 Vedova ta ami lautowoi maudoina amyepaipaihiyei, na Besinana ana yemidi ainai am'aipate ahaya? \p \v 5 Ehebo hinage panivila: Yaubada ibom Alu'aluwa Ve'ahihi imohemohe alimiyai, na yana wahiyalaena yami paihowa wahiwahiyaladi ampaipaihowaidi. Vedova yana aiyauyao alimiyai, Mosese yana loinao adi awa'abi, bo Besinana wasana ana yemidi ainaena? \p \v 6 Amnuwatuwu avivini Abelaham neta ibom Yaubada iyemidiyei, ainaena Yaubada i'awa dumwaluwei, \v 7 yo amhanapui neta Yaubada ana tauyemidiwo hibom Abelaham natunao. \p \v 8 Mwalona Yaubada Abelaham iwalo auli, iwalo, \q1 ‘Owa alimwena mulitai vali dalava yadi awanamwanamwa hilobai.’ \q1 Na Yaubada yana walo teina Buki Ve'ahihi holanai iwalo \m mahalava mugai, neta dalava bagibagilidi adi abiye dumwalu Yaubada ana yemidi ibom ainaena. \p \v 9 Eeta tahanahanapui neta tauyemidiwone maudoidi adi awanamwanamwa hilobai, hiya Abelaham baidanao. \p \v 10 Na yaiyadiwo yadi nuwatuwu neta ebeha Mosese yana loina ana awa'abi ainaena hinamwanamwa, mata awayababa a'ava hilobai, wuwuna Buki Ve'ahihi iwalo, \q1 ‘Loina maudoina buki teina holanai ebe yaiya nigele \q1 iyamulitaei moiha, awayababa abo ilobai.’ \p \v 11 Nigele howahowana Yaubada i'awa dumwaluwegita ebe Mosese yana loina a'ava ta'awa'abiyei. Wuwuna Buki Ve'ahihi dova iwalo, \q1 ‘Taudumwalu yadi yemidiyena yawahi namwanamwana mata hilobai.’ \p \v 12 Mosese yana loina ana amwaha vagana, na yemidi ana amwaha vagana. Loina ana amwaha Buki Ve'ahihi ainai teina dova hileleya'o, iwalo, \q1 ‘Ebe yaiya loina maudoina i'awa abiyedi, \q2 yawahi namwanamwana ilobai.’ \p \v 13 Na nigele howahowana na loina maudoina tamulitaedi, eeta Besinana ive'aivelahegita ta ihaguigita teina loinane ana vitai ainaena. Loina ana vitai teina ebe nigele tayamulitaei mata tamwalowoi, eeta Besinana ita vehabada imwalowoi dova tauyababa mwala'idi adi oiyemwalowoi aiwa lagalagana ainai. Buki Ve'ahihi mugai yana walo teina dova iwalo, \q1 ‘Ebe yaiyadiwo aiwa lagalagana ainai himwauwidi ta himwalowoi, \q1 hiya awayababa hilobai Yaubada ainaena.’ \m Ta Besinana ita vehabada vitainane i'a'avalaine. \p \v 14 Ta Yeisu Besinana ainaena nigele Yudeya yaliyaya hilobai, dova yaliyayawa Yaubada iwalo yemidiyeiwa Abelaham ainai, ebeha maudoida yada yemidiyena mata Alu'aluwa Ve'ahihi iwawalo yemidiyeiwa imohegita. \s1 Waloyemidi vehabana \p \v 15 Tahiguwao, ehebo aba'ita yada mumuga ainaena yamohegomiu, teina dova: Ebe towaho iwalo yemidi yana heda ainai, yana waloyemidine nigele teya yaiya howahowana yo imwau gwaipiledi. \v 16 Dova hinage Yaubada yana waloyemidi Abelaham yana huhu imohei. \p Nigele ebeha Buki Ve'ahihi iyawalo, ‘Huhuwo aidiyai’ na hesi yana huhu ehebo ta'i ainai, neta Besinana. \p \v 17 Ana hanapu neta Yaubada yana ulewahi ivenuwamwau mugaiyei Abelaham ainai, eeta bolimai 430 tuluhanai Mosese yana loina imahalava. Na nigele howahowana waloyemidine iho'e, bo imwau gwaipilei loinanane ainaena, na hesi mayana wahiyala howola imiyamiya. \p \v 18 Amnuwanuwatuwu avivini, ebe ada awanamwanamwa talobai Mosese yana loina ainaena, neta mata nigele Yaubada yana walo yemidi tayalobai. Na hesi mugai Yaubada awanamwanamwa iwalo yemidiyei Abelaham ainai. \p \v 19 Na hava vehabana loina imamahalavane? Loinane i'a'abiye mahalavane alidai yada yababao vehabadi ta alidai imiyamiya ana higa Abelaham yana huhuwa Yaubada iwalo yemidiyeiwa imamahalavamane. Na loinane tausagenawasa aidiyena Mosese ivai, ta tomowa imohedi. \v 20 Na Yaubada yana waloyemidi ana mohene vagana, wuwuna Yaubada imohe dumwalu Abelaham ainai. \s1 Yada yemidiyena Yaubada i'awa natunaegita \p \v 21 Havena amnuwanuwatuwu ebeha Mosese yana loina Yaubada yana waloyemidi iveve'alehaei? Wuwuna nigele hinage teya loina howahowana yo yawahida imohegita bo yada mumuga i'abiye dumwaludi. Nigele. \v 22 Na hesi Buki Ve'ahihi maudoida i'awa yababaegita, eeta Yeisu Besinana ana tauyemidiwo hibom Yaubada yana waloyemidi hilobalobai. \p \v 23 Mugai haugana nigele yemidi tayahanapui, ita Mosese yana loina i'abi avivinigita na tamiya vitai, ana higa Yaubada yemidi i'abiye mahalava alidai. \v 24 Ta loinanane i'ita'ita avivinigita ana higa Besinana imahalava, na ebe tayemidi ainai mata Yaubada i'awa namwanamwaegita. \v 25 Teina hauga Besinana bada ilaoma'o, eeta loina yana ita avivini alidai i'ovi'o, \v 26 na hesi yada yemidiyena Yaubada howahowana i'awa natuguwegita, Yeisu Besinana baidada. \p \v 27 Wuwuna yaiyadiwo omiu ambapitaiso'o Yeisu Besinana yehanaena bada Besinana ibom baidamiu ammiya ehebo. \v 28 Na hinage maudoida Besinana baidada, na nigele teya wahei holadai iyamiyamiya. Ainaena taumiya Yudeya yo vali bodao ita ehebo, na taubadao yo yana taupaihowao hiya boda ehebo, yo hinage towatowaho na waiwaihiu hiya boda ehebo, ta maudoida Yeisu Besinana ainaena taveboda ehebo'o, \v 29 ta maudoida Abelaham yana huhu, wuwuna maudoida Besinana yana bodao, eeta Yaubada yana waloyemidi Abelaham ainai bada tavaiya'o. \c 4 \p \v 1 Ebe yaiya yana hauga gama ainai na tamana yana abaloina imohei, gamanane mata nigele iyavetauloina, na hesi ivetaupaihowa, \v 2 na yana tauve'itao alinadi i'awa abiyedi, ana higa aiteya hauga tamana italam na natunane ivetauloina. \p \v 3 Ita dova, wuwuna mugai yada yemidi mugamugaidi vehabadi tavetaupaihowa. \v 4-5 Ainaena Yaubada Natuna yana hauga ana lowainana ainai ivetamalenama, na hinana ilabahi ta ivetomowa alidai, neta ita Mosese yana loinao hipaipaigita, ta aidiyena ivavai vehulugitane. Teina ainaena Yaubada maudoida i'awa natuguwegita. \v 6 Eeta Yaubada Natuna alu'aluwana atedai imwauwiya'o ta Yaubada i'awa tamanaei, iwalo, ‘Tamagu!’ \v 7 Ainaena, omiu nigele ebeha yana taupaihowao, na hesi natunao, howola abo yana abaloina imohegomiu, dova yana waloyemidi. \s1 Taumiya Galetiyao Paulo nuwanuwana \p \v 8 Omiu mugai Yaubada nigele amyahanapui, ta yami abayemidiwo bale'u ginaulidi aidiyai, hibom dova yaubada oya'oyamao. \v 9 Na teina hauga Yaubada amhanapuiya'o, nuwana tawalo Yaubada ihanapuigomiu'o. Ainaena havena Yaubada amta'wata'wataei, na amwuyowuyo yami abayemidiwo tapitapiyadi vehabadi ampaipaihowa. \v 10 Yami nuwatuwu pwano vehabadi na tupwana ahubena, bo wai'ena, bo nuwana bolimai, bo vali hauga na vali hauga vehabadi yami paihowaone ampaipaihowaidi. \v 11 Teina vehabadi ya'atehawawali, ta nuwana mata yagu paihowao alimiyai amveginauli awa'awawaedi. \p \v 12 Tahiguwao, bada ami boda ainai yaluwu'o ta yau dova omiu, eeta ilowoinanegomiu ebe omiu yagu mumugao amvaidi. \p Nigele teya yababana aliguwai amyapaihowai. \v 13 Na amnuwatuwu avivini mugai yalaowa alimiyai ma'agu lovala, na besiwa wasa namwanamwana yaguguyaei alimiyai. \v 14 Ta nigele amyasosomanaegau taugu yana tapiya vehabana, na hesi amtalam aliguwai ta amlauvaigau dova Yaubada yana tausagenawasa ehebo bo nuwana Yeisu Besinana dova. \v 15 Na hinage amve'au'augeluwegau moiha, ebe howahowana mehemiu amvaivehuludi ta ammohegau mehegu yababadi adi miyalae. Na teina hauga vedova yada ve'au'augeluwa? \v 16 Ana ita dova bada amveve'alehaegau, wuwuna walo moiha bada yamohegomiu'o. \p \v 17 Yami nuwabui wuwuna yami tauve'itao vauvaudi bada hi'ai'aipate vehabamiu, na hesi hi'oya'oyamaegomiu. Hibom nuwanuwadi ta yagu loina amta'wata'wataei na yadi loinao nuwamiu hivaidi. \p \v 18 Yagu loina teina ebe yau baidamiu tamiyamiya, bo nuwana ebe alimiyena yamiya daodao, yagu loina ehebo ta'i, neta howahowamiu ta am'aipate paihowa namwanamwana vehabana. \p \v 19 Natuguwao, vehabamiu ategu imuyamuya hauga maudoina yami nuwabui vehabana, na ana higa Besinana alimiyai imahalavauyo, ta atemiyai imiya, ta ainaena yagu abayaliyaya yalobauyoi. \p \v 20 Ebe dova yau baidamiu tamiyamiya, na ainaena amnuwabui ta agu lautowoi hinamwanamwa, na hesi bada yanuwanuwatuwu mwala'ina yami yababao vehabadi. \s1 Heiga yo Sela aubabadadi \p \v 21 Omiu nuwanuwamiu ta Mosese yana loinao ammulitaedi, na hesi adi hanapuwo nigele amyahanapuidi. \v 22 Amnuwatuwu avivini Abelaham aubabadana hileledi'o, natunao towatowahodi bwau, ehebo yana vahala ainaena, na bwaunane mwanena moiha ainaena. \v 23 Yana vahalane yehana Heiga, na mwanenane yehana Sela, ta Heiga yana hiuma mumuga bale'u ainaena, na Sela yana hiumane Yaubada yana waloyemidi ainaena, ta natuna yehana Aisake. \p \v 24 Na teina waiwaihiuwone au'aubabadadi aidiyena waloyemidi bwau ta'ita lobaidi'o. Waiwaihiu hitau bwau adi nuwamasele teina: Heiga dova Yaubada yana loina tomowa imohemohedi oya Sainai ainaena. Eeta natunao ilabahidi hiya taupaihowa paipaidi. \v 25 Na yadi tupwa Alebiya holanai, oya Sainai ainai, na Heiga ana 'ita dova hibom taumiya Yelusalem wuwuna wau hiya paipaidi Mosese yana loinao aidiyena. \p \v 26 Na Sela ana ita dova ita Yelusalem galewaena tomowada wuwuna ita natunao livalivahida. \p \v 27 Ginauli teina vehabana Buki Ve'ahihi ainai hileleya'o, iwalo: \q1 ‘Waihiu owa yaiyaipoim uyaliyaya. \q1 Mugai nigele uyalabalaba, \q2 na hesi uyaliyaya mwala'ina natumwao boda mwala'ina vehabana, \q2 na waihiune iya mamwanena himiyamiya \q2 manatudiyao, nigele adi boda.’ \p \v 28 Tahiguwao, ita Aisake dova, wuwuna Aisake hinana yaiyaipoina, na mulitai Yaubada yana waloyemidi vehabana ta ilalabalabane. \p \v 29 Na Isimeli Aisake ive'alehaei. Aba'ita teina, ibom mumuga bale'u ainaena hilalabahine ive'alehaei iya waloyemidiyena hilalabahine. Mugai hiya hitau bwauwone dova wau teina hinage tomowa, adi geluwo aidiyai hipaipaihowai. \p \v 30 Na Buki Ve'ahihi holanai loina lelelelena iwalo: \q1 ‘Vahalane manatuna uheusili mahalavaedi. Havena vahala natuna na natum moiha hiloiloina ehe'ehebo. Na hesi Aisake ibom abaloinane ivai.’ \p \v 31 Ita nigele Isimeli dova, wuwuna Isimeli taupaihowa paipaina natuna, na hesi ita Aisake dova, ta yada miya namwanamwana. \c 5 \p \v 1 Miya namwanamwa vehabadi Besinana ilivahigita ada paiwo aidiyena, eeta amtowolo wahiyala na havena amtalatalamyo Mosese yana loina paipaina ainai. \s1 Besinana yana loina namwanamwana \p \v 2 Yau Paulo yaguguya alimiyai ta ebe Mosese yana loinao aidiyai amtalam na Yudeyao yadi ve'ive'ilala 'wapimiu hihapi vehulu mata Besinana yana hagu alimiyai iveginauli awa'awawa. \v 3 Wuwuna ebe yaiya alimiyena italam ta 'wapina hihapi vehulu, howahowana yo hinage Mosese yana loina maudoidi i'awa abiyedi, \v 4 yo ebe yaiya owa nuwanuwam na Mosese yana loinao adi awa'abiyena mata awanamwanamwa ulobai, bada Besinana yana ve'i'ila alimwai ugabaena'o, ta utom vehuluya'o. \p \v 5 Na ita Yaubada tayemidiyei mata i'awa dumwaluwegita. Teina yada nuwa'avivini Alu'aluwa Ve'ahihi ainaena, na vehabana taha'waha'wa. \p \v 6 Moiha ta'i, Yeisu Besinana ainai Yudeyao adi ve'ive'ilala, neta hapi, nigele iya'abiye dumwalugita, yo hinage ebe hapi tata'wata'wataei neta nigele ginauli mwala'ina. Na hesi ebeha Yeisu tayemidi ainai na tavelawei, ibom ada tau'abiye dumwalu. \p \v 7 Omiu mugai amsagena wahiyala yemidi ana amwaha moihana ainaena, na yaiya imwau auhigomiune? \v 8 Laugagayo teina nigele Yaubada ainaena, wuwuna mugai Yaubada iyogaegomiu ibom yana amwaha ainai, na hesi laugagayo teina vali tomowa aidiyena. \v 9 Teina dova ehebo ginauli iu'iuna na yababana, tahowahowana yo maudoimiu i'abiye yababagomiu. \p \v 10 Yau yada Bada yayemidiyei ebeha howahowana i'abiye nuwamaselegomiu, ta yagu loina a'ava ammulitaei na ebe yaiya i'abiye tapiyagomiu, ana maiha Yaubada ainaena mata ilobai. \p \v 11 Tahiguwao, havena amnuwanuwatuwu yagu guguya vehabadi ta ebeha tomowa hapi hivai yo Yudeyao yadi loina himulitaei, na yagu guguya hesi Besinana yana mwalowoi aiwa lagalagana ainai vehabana, na guguya teina vehabana taumiya Yudeya hinuwanuwayababa ta hiveve alehaegau. \v 12 Moiha ta'i howahowana yo ami tau'abiye tapiyaone hivehapihapiuyoidi hibom. \p \v 13 Tahiguwao, Yaubada bada ivesinuwaigomiu'o ta livalivahimiu, na havena amnuwanuwatuwui ebeha nigele ami loina teya ta mumuga bale'u ammulimulitaedi, na hesi velau namwanamwa ana loinaena amlau ta ambom amvehaguhaguyoigomiu. \p \v 14 Wuwuna loina maudoina adi uini, loina ehebo teina, iwalo, \q1 ‘Am geluwo uvelau namwanamwaedi dova ubom amvelaune.’ \p \v 15 Ebe loinane teina amtaugabaei na ambom alimiyai amveve'alehauyoigomiu, howola ami boda amvesawali. \s1 Alu'aluwa ainona vagana na yada nuwalelewo vagana \p \v 16 Alimiyai yawalo, Alu'aluwa Ve'ahihi ammulitaei ta havena mumugada ainaena amlaulau. \p \v 17 Wuwuna yada nuwalelewo Alu'aluwa Ve'ahihi ive'ave'alehaedi, ainaena hinage Alu'aluwa Ve'ahihi yada nuwalelewo ive'ave'alehaedi. Eeta holadai hi'ale'aleha, na hava namwanamwana nuwanuwada ebe tapaihowai nigele howahowada tapaihowai. \v 18 Neta ta'i ebe Alu'aluwa Ve'ahihi imugaiyegomiu, Mosese yana loinao hi'o'ovi alimiyena. \p \v 19 Yada nuwalelewo yana paihowa tahanahanapuidi, neta pwanoli, mehe'ayo, aihigani, \v 20 balau, alawai awapa'ipa'i'i, aleha, alonagigili, modi'ini, aiduma, wahei, vehinahinali, \v 21 yo hinage abayaliyaya yababana bwahi wahiwahiyalana ana numa ainaena, yo tupwadi mumuga yababadi. Mumugaone teina vehabadi mugai yavenuwamwau'o, ta wau hinage yavenuwamwau alimiyai, ebeha adi taupaihowao havena Yaubada yana Abaloina ainai hiluwuluwu. \p \v 22 Na Alu'aluwa Ve'ahihi ainona namwanamwana atedai hibom neta, velau, yaliyaya, nuwadaumwali, alama'i'ita, atemuyamuya, vehaguhagu, nuwa'ehebo, \v 23 nuwahegoya, yo tuluhegoya. Na nigele teya loina iyamiyamiya yo mumugaone teina ilaugagayowedi. \v 24 Na hesi ita Yeisu Besinana iloinaegita, ta yada nuwalelewo yababadi i'oiye mwalowoidi'o ana aiwala lagalagana ainaena. \v 25 Na yawahi namwanamwana imohegita Alu'aluwa Ve'ahihi ainaena, ta howahowana Alu'aluwa Ve'ahihi imugaiyegita. \p \v 26 Na havena tanuwanuwahae, bo nuwana ada geluwo tata'wata'watadi, bo ta'alo'alomagigiliyedi. \c 6 \s1 Tavehaguhagu \p \v 1 Tahiguwao, ebe tahida ehebo yana lauhapuli ainaena ibe'u, omiu alu'aluwamiu wahiwahiyaladi amtowoi ta tahidane amvedumwalu, nuwahegoyaena, na hesi am'ita'itayoigomiu, ta ebe havena hinage yana aba be'une ainai ambe'ube'u. \p \v 2 Ami ava'avalao vitavitaidi aidiyai amvehaguhaguyoigomiu, wuwuna teina ada loina Besinana ainaena. \p \v 3 Ebe yaiya i'abihiniuyoi ebeha iya tauwasawasa, neta i'o'oyamauyowei. \v 4 Eeta howahowana ehebo ehebo ibom yana mumuga i'ita, aiteya paihowa namwanamwana na aiteya yababana. Na ebe namwanamwana, anawalo vetuvehaei yana nuwatuwuwena ibom ilautowoi na havena ana geluwo yadi walo ainaena. \v 5 Na ada ava'avala tabom ehebo ehebo ta'avalaidi. \p \v 6 Tapwalolo ana tauve'itao, ebe hanapu hive'itagita, howahowana ginauli tamohedi, ebe teya hava aidiyai i'ubwa. \p \v 7 Havena ubom u'oya'oyamauyoigo, wuwuna nigele howahowana Yaubada ta'oyamaei. Havaidova towaho itudai, ainaena ilau'eli. \v 8 Ebe yada nuwalelewo ainaena i'uma, lau'eline ainai yababana ilobai, na ebe Alu'aluwa Ve'ahihi ainaena i'uma, mata yawahi miyamiya vateyaina i'eli. \p \v 9 Havena yada paihowa namwanamwadi aidiyena tatapitapiya, wuwuna ebe havena tatapitapiya, mata laulau'eli ana hauga lau'eli namwanamwana talobai. \v 10 Ainaena howahowada hauga maudoina tomowa maudoidi tahaguhaguidi, na hesi Yaubada ana tauyemidiwo tahaguidi mwala'ina. \s1 Walo yana aba'ovi \p \v 11 Lele teina mehena mwala'ina yau nimaguwena yaleleyawa. \v 12 Yudeya yadi hapi ana tauvaiwo nigele nuwadi yagu guguyane teina dova: ada abiyedumwalu talobai Besinana yana mwalowoi a'ava ainaena, na nigele hapi ainaena. Eeta hive'ive'i'imanegomiu ta ebeha yadi hapine amvai, ta hi'awa namwanamwaegomiu. \p \v 13 Na amnuwatuwu avivini ebeha hapi ana tauvaiwo ilowoinanedi yo Mosese yana loinao maudoidi himulitaedi, na hesi nigele hiyamulimulitaedi. Neta ta'i nuwanuwadi hapi amvai, ta tenem yadi abagagasa yami luwu adi boda holanai vehabana. \fig Gal 6.13|src="hk00322b.tif" size="col" ref="Galetiya 6:13" \fig* \v 14 Na yau havena yawalo haehae, na hesi yada Bada Yeisu Besinana ana aiwa lagalagana vehabana yawalo haehae, wuwuna mumuga bale'u i'oiye mwalowoiya'o ta yana loinane aliguwai i'ovi'o, na hinage hibom mumuga bale'u ana taumulitao hita'wata'wataegau dova yau taumwalowoi. \p \v 15 Moiha ta'i, hapi nigele ginauli mwala'ina, na hinage ebe hapi nigele tayavai teina nigele ginauli mwala'ina. Ginauli mwala'inane ehebo ta'i, neta ebeha Yaubada Alu'aluwana i'abiye vauvaugita. \v 16 Ebe i'abiye vauvaugita mata Yaubada yana nuwadaumwali yo yana atemuyamuya imiya vahaligita ta dova Isileliwo moiha. \p \v 17 Teina hauga yo hauga ilalaoma aidiyai havena teya yaiya i'abi'abiye tau'wata'watagau, wuwuna 'wapiguwai Yeisu yana ve'ive'ilala himiyamiya, teina 'weyadine yalobaidi yana paihowa vehabana. \p \v 18 Tahiguwao, yada Bada Yeisu Besinana yana ve'i'ila namwanamwana alu'aluwamiu aidiyai. Moiha.