\id REV - Kuot NT [kto] -Papua New Guinea 2001 (DBL 2014) \h Mavaik \toc1 Ties la mavaikong Iesu Karisito pagap ai Ioanes \toc2 Mavaik \toc3 Re \mt1 Ties la mavaikong Iesu Karisito pagap ai Ioanes \c 1 \p \v 1 Uriro ties titot la omirtung ma pagap la ualam Morowa aun Iesu Karisito meba busingala teip am o ubi man pagap la eba betmeng at tara ila papoi. Ga Iesu la masinguala miriro na kikiritniap, ga asagaong angelo ang ga muo ai Ioanes, migana ang o ubi, ga mavaikong ai. \v 2 Ga turuo Ioanes la magimarung ara ga tuptam ara miriro pagap. Ga mavaiktung miriro ganam: Ties ang Morowa maime ga bais migat ang Iesu Karisito gat. \v 3 Are ratmat ga teip ga magaulap la ovasmeng uriro ties unuli, la eba malaminaismeng. Ga teip ga magaulap la mepto ga omeuluo uro ties la omirong Morowa, eba malaminaismeng. Memani, tara la tiesong Morowa maime miriro pagap meba betmeng la muor kagarat. \s1 Ioanes la omirong ties me maun ekelesiap na gamura ma lotup na provins Esia \p \v 4-5 Turuo Ioanes la omirtung uriro ties me miun ekelesiap la maionama onim na gamura ma lotup la maionama na provins Esia. Mariktung ira Morowa ga gamura ma Muranap ga Iesu Karisito meba maialang ubonuvarap ga kadik miun: Irie Morowa la unama titot ga unama tiralo gat, ga eba muong betang tubiat. Ga miriro gamura ma Muranap la busit man maionama leike ai luaga ang orong Morowa. Ga Iesu Karisito, irie la ume mavaik maset mirie tiesiap ganam am Morowa. Irie natauan migana la imua na una, ga Ila uke maiang mirier orongup ganam na uro kimanam. Irie la mitara naong me bulam, ga aurukong olabuan a iro maiogun, ga maduratong mirier kirinimup buam ganam. \v 6 Ga bukosarong ga betbuong inamaniap am, ga bunama gare gar miridaip meba ubibuong aime Morowa, irie mamo ang. Are ratmat ga me irie Iesu Karisito, narung me mirier teip ga magaulap ganam le maialang bonim ula kakanu aun ga eba amaning ngangas meba ualeng mabuo mirier pagap ganam atatan makin. Amen. \p \v 7 Miptang! Iesu Karisito la namo muong kabirana o uvau, ga mirier inamaniap la eba agimameng ma irap ma kan. Pa mirie teip tinan la mavuremeng binbap a Iesu Karisito o kier ga menamua tinan, mirie gat la eba agimameng. Ga mirier inamaniap ganam onim na kimanam la eba agatmeng papot aime, ga meliba kirat Memani, merau ma pagap la eba makosarang ira ma me tavuk ila kire la mime ameuluo. Eva, iriro paga la eba betang gare tiro. Amen. \v 8 Morowa la tiesong gare ro, “Turuo la mating urier kukunim gano. Turuot la tunama atatan makin, tunama lake migat ga puoieng iro la lagorang migat. Titot la tunama ga tiralo kan la tunama ga tubiat eba ina murang.” \s1 Agimaong Ioanes Iesu Karisito na kikiritniap \p \v 9 Turuo Ioanes, turuo papa ming iro nagan ira Iesu. Buavio giginanim iat ga bunama upat unualeap ang Morowa. Ga bubuor ganam la bume dus maranit ga iat buavio ngitngit, memani naganpang ira Iesu. Tume bais o ties ang Morowa ga tume ovaik bais ula mumuru ang Iesu. Are ratmat ga teip onim Rom la tokalameng ga tomaiabu na luguan o arubu abuo iriro ailan la meiva Patimos. \v 10 Tie, na sade, la ang Ila Kakani, Muranama Ila Babai la betong ira ruo iro kukunim ang ga toirorotong. Eva, malonim tuo la tupta non nigunama ila kakani a non migana gare nuloiap a taurima. \v 11 Irie la tiesong gare ro: “Mirier pagap ganam la magimanung, mamirnang iro babam ga masaganang ga mela mai ekelesiap onim na gamura ma pialap. Bop ma miriro lotup la are ro: Efeso, ga Samena, Pegamam, ga Taiataira, ga Sadis, Filadelfia, ga Laodisia.” \v 12 Tie, terigirung meba agimarang iriro migana la toulo. Na tara la terigirung ara, tie magimarung gamura ma lamup a gol la maiot. \v 13 Pa kabirana ma miriro lamup, agimarung non migana la kauna gare Migana migat ang Morowa. Irie la una buruma ila laklage la ualuan kibapien a, ga uno non kanam a gol la akalieng aroma a. \v 14 Bugam a ga kavurup a la mitara pasokmeng gare kavurup a sipsip o uvau ula pasokieng. Ga lilabie irapien a gare kit.\f + \fr 1:14 \ft Puoieng ira la eba magimaang mirier pagap ganam la maiot na dalap buo teip ga magaulap.\f* \v 15 Kibapien a la lilabie maset gare baras ain ila nei\f + \fr 1:15 \ft La meburua na kit ula kakanu ga agagermeng.\f* a nap a buruma puoieng la ulabie maset. Ga nigunama a la ulo gare burunam ula kakanu la ilo na tara la ilum bo pugama. \v 16 Na kilan a ila lamige, uariam gamura ma maralaip ga non apos la ame narain napupien la mitara ororin, maio tapma na nanam a. Pa pava a la mitara ilabie gare efan kabirana o la. \p \v 17 Na tara la agimarung, talet kagat ga tulum kagarat ai kiban a, ga karuna gare migana la uvara ra. Pa uabua kilan a ira ruo ga ugama, “Baraba nurau. Turuot la tunama atatan makin, tunama lake migat ga puoieng iro la lagorang migat. \v 18 Turuo la tinim. Pa tinan ga tuvara ra. Pa miptang, inagat teruara ga tinim atatan makin! Ga tuariam kip o nuvarap ga pianam maiong inamaniap mila mevara. Are ratmat ga mating kukunim meba ina temum inamaniap mila mevara ra. \v 19 Are ratmat ga titot le omirnang ties ma miriro pagap la magimanung, ga ma pagap la betmeng titot, ga ma pagap la eba betmeng tubiat. \v 20 Muana ma mirio gamura ma maralaip la magimanung na kilan tuo ila lamige, ga muana ma gamura ma lamup o gol la magimanung mitmat la are ro: Gamura ma maralaip la mavuomeng angelop mila umaiale bo gamura ma lotup. Pa miriro gamura ma lamup, la mavomeng ekelesiap ma miriro gamura ma lotup.” \c 2 \s1 Ties la ila mai ekelesiap la maionama onim na lotu Efeso \p \v 1 Tie, toulo gare ro, “Omirnang uro ties me ai angelo la uale mabuo ekelesiap na lotu la iot na taun Efeso gare ro: Miriro tiesiap la tiesiap am iriro migana la ume uariam gamura ma maralaip na kilan a ila lamige, ga ume unum kabirana ma gamura ma lamup a gol. Tiesong me milam gare ro, \v 2 Marit ara mirier tavukup ganam mim ekelesiap onim Efeso la makosarming ga mirie ubiap mim ganam la makosarming maranit. Ga mirit la dusming maranit me giginanim la betieng ira mi. Ga marit ara mirie tavukup mim gat: Tale kan naming meba alagiming iriro gar ma teip mila kiram ga mumaiong mi. Karuk. Ga mavuvuoming non teip la megama ‘pava gat Apostolop’ ga mavaikming mirie teip o kakarabunim it. \v 3 Pa mime omiuluan ties tung ga mime miavio giginanim na bonim tuo. Ga mime dus maranit ga miavio uriro giginanim ga tale kan palalaming ira iruo tavuk. Marit ara mirie tavukup mim. \p \v 4 “Pa mating ties ula mamaranu me non tavuk ming ila kire la akosarming gare ro: Tinan na tara la naganming namara ira ruo ga mitara naming me rulam. Pa titot la amiolai ra iruo tavuk. \v 5 Are ratmat ga onagiming maset la la naming namara me rulam ga milum ara lagum ira irio tavuk o na. Ga marigiming dalap mi ga akosarming tavuk ila mumuri la akosarming lake na tara la naganming namara ira ruo. Miptang, leba tale marigiming dalap mi gare tie la mirulo, tie eba ovugutara urie lam ming ira nap la dusieng. \v 6 Pa ame non tavuk ila mumuri la mime akosar. Mime nekaromila me tavuk maiang gar ang Nikolas. Turuo gat tume nekarorula me tavuk la mime akosar. \v 7 Miptang! Migana la amanim kigip, maset aptang uriro ties ang Muranama Ila Babai la uaramo me maun luguap o lotu. Migana la ume dus maranit ga okurupin giginanim, eba tairang meba arang parak iro kuguom la ime ialo ninimiap. Urio kuguom la iot na ubi ang Morowa na panbinim.” \s1 Ties la ila mai ekelesiap la maionama na lotu Samena \p \v 8 Tie, iruo migana la inagat ulo gare ro, “Umirnang me aun angelo la uale mabuo ekelesiap onim na lotu la iot na taun Samena. Miriro tiesiap la tiesiap am iriro migana la unama atatan makin, unama lake migat ga puoieng iro la lagorang migat. Uvara pa inagat teuara. Irie la miulo gare ro, \v 9 Orit giginanim ming ga ngitngit ming ga kagesming ma pagap migat. Pa irie pagat agarit. Memani, mimanim it papaluaip ma pagap la maiot toun. Ga marit gare ro: Non teip la megama ‘pava Iudaiap’, pa tale migat. Karuk. Miriet gar ang it Satan ga opukemeng ties ming ga minio kirat. \v 10 Tubiat it kirat ga eba miaving ngitngit, pa baraba mirau me iriro paga. Miptang! Satan la eba maala noba teip kabirana mi ga eba maionang na luguan o arubu meba mimerang nagan ming. Ga eba miaving non ara ngitngit ga giginanim puoieng ma manaburuan ma lap. Pa baraba omiolai nagan ming ira a. Karuk. Pa miaring maranit nagan ming ga ila puoieng na tara la eba mimenamung ga miving. Leba are ba rie, eva, eba talang uro uniap ula mumuru, ninimiap miun la iot atatan makin. \v 11 Are ratmat ga migana la amanim kigip, maset aptang uriro ties ang Muranama Ila Babai la uaramo me maun luguap o lotu. Migana la dusong maranit ga okurupin giginanim, tale kan puoong meba ala na uriro kit o lama narain nuvarap ga akiraraieng. Karuk kan migat.” \s1 Ties la ila mai ekelesiap la maionama na lotu Pegamam \p \v 12 Tie, iro migana la inagat tiesong gare ro, “Umirnang me aun angelo la uale mabuo ekelesiap onim na lotu la iot na taun Pegamam. Uriro ties la igamaro, tuaro apos la laklago ula mitara ororu ga ame narain napupien o lila ororin. Irie la miulo gare ro, \v 13 Orit man pianam la mionama una. Eva, na uriro pianam, Satan la uale migat mabuo teip ga magaulap gare orong. Pa miario maranit bonim tuo ga tale kan omiolai nagan ira ruo. Anagirung Antipas, irie migana la ume ouluan migat ties tung ga ume bais migat o. Pa na tara la menamua teip onim na iriro nap Antipas ga uvara, na uriro pianam la unama Satan una, na iriro tara la tale kan mime omiolai nagan ming ira ruo. Karuk. Pa mime tomiuluan maranit maset. \v 14 Pa matim non tiesiap mila mamaranim me milam. Memani, mimanim non teip ga magaulap kabirana mi la mime mameuluan tiesiap tinan Balam la misinguala. Tavuk ang Balam la are ro: Tinan la asinguala Balak\f + \fr 2:14 \ft Irie orong onim kantri Midian\f* o alang meba aranam dalap ma non inamaniap onim Israel meba akosarmeng tavuk ila kire ga melaming. Are ratmat ga marourouong Balak non teip ga magaulap onim Israel meba miong ngane la maialo lavang maun morowap o kakarabunim meba akosarmeng tavuk o sadak. \v 15 Aret tie, non gat teip ga magaulap mila kiram gare tiro la maionama kabirana mi. Mirie la mime omeuluan maranit uriro ties ula kiro la ume masinguala gar ang Nikolas. \v 16 Are ratmat ga mialam ibup mi iro uriro ties la uaramo gar ang Nikolas. Leba karuk ba, tie tatak it tara ga eba betang mi, ga eba neranamung ga teip ga magaulap la omeuluan uriro ties. Pa uriro apos ula laklago la iot na nanam tuo la eba makiraraieng. \v 17 Are ratmat ga migana ba la amanim kigip, maset aptang uriro ties ang Muranama Ila Babai la uaramo me maun luguap o lotu. Migana la akurupin tavuk ila kire, eba talang uriro parak a Mana la kogoiri la iot na pianam tung. Ga eba talang gat non tadas ila pasokong aun. Ga ira iriro tadas eba omirtang bonim ula nou, ga karuk kan a noba migana la oit uriro bonim. Pa miganat la uara iriro tadas, iriet talamet la eba oera uriro bonim.” \s1 Ties la ila mai ekelesiap la maionama na lotu Taiataira \p \v 18 Tie, iruo migana la inagat ulo gare ro, “Umirnang me aun angelo la uale mabuo ekelesiap onim na lotu la iot na taun Taiataira. Miriro tiesiap la tiesiap am irie Poi ang Morowa. Irapien a la lilabie gare kit ga ume magima mirier pagap ganam la maiot na dalap ma inamaniap. Ga kibapien a la mitara lilabie are baras ain ila nei. Irie la miulo gare ro, \v 19 Marit ara mirier tavukup ganam la makosarming. Mirit gat la mitara naming me non teip ga magaulap. Ga naganming maranit ira ruo. Ga ubiming maranit meba maagamilie teip ga magaulap. Ga na tara la ime bet giginanim ga mime dus maranit ga miavio urio. Migat, marit ara tavukup mila mumurum la mime makosar titot mirie la makurupmein tavukup mila mumurum la mime makosar tinan na tara la naganming namara ira ruo. \p \v 20 “Pa mating ties ula mamaranu me non tavuk ming ila kire la akosarming gare ro: Mimi la tale obunakming uriro magabun Iesebel la ionama kabirana mi la igama ‘turuo unuli.’ Ga man masingiala teip tuam o ubi ma non ara tavukup ga mavanaieng meba akosarmeng tavuk ila kire ga tavuk o sadak. Ga man masingiala meba maiong lavang la maiala maun morowap o kakarabunim. \v 21 Tuairo ka ma non taraiap ga ouantula meba marigiieng dalap o ga aiolaing iriro tavuk o sadak la ime akosar. Pa karuk. Kikisieng meba marigiieng dalap o. \v 22 Are ratmat ga miptang! Eba talang ngitngit ula kakanu un uriro magabun. Ga mirie teip la akosarmeng irie tavuk o sadak ga urie, leba tale marigimeng dalap ma ga maialam ibup ma ira ma miriro tavukup mila kiram, tie, eba talang ngitngit ga giginanim ula kakanu maun gat. \v 23 Ga eba tanamum lop iam uriro magabun ga meving. Me iriro tavuk tuang, mirier teip ga magaulap ganam na mirier lotup ganam meba omeira gare ro: Tume magima maset ga mavuvuorung pagap la maiot na agarip maiam ga na dalap ma teip ga magaulap. Eba tapulang uniap miun ut narit narit ira ma man tavukup la makosarming. \v 24-25 Pa titot tuga miralava mimi non ekelesiap onim Taiataira la tale kan omiuluan uriro ties ieng Isebel, ga tale kan omira uriro agat la meivo ‘Tapma kan na agat ula kagoiri ang Satan’. Tuga miralava gare ro: Mirier pagap ganam la mime agat ira ma ga mamiuluan, miarim maranit maset, puoieng na tara la eba ina terigirang me na urogo kimanam. Pa tale mating noba paga meba tabung ira mi meba amiuluan. Karuk. Irirot narit paga. \v 26-27 Tie, migana la makurupin tavukup mila kiram ga man ouluan ties tung, puoieng na tara la eba ina terigirang, eba talang kaguma aun garet tie la uala Mamo ruang toun tinan. \q1 “‘Ga eba ake me mirier garip ma teip ga magaulap na uro kimanam ga ualeng mabuo. Ga eba ualeng maranit mabuo ga eba makiraraang o pas a ain ga maparangenang, gare migana la aparangenong sospen o kimanam.’ \rq Sam 2:9\rq* \m \v 28 Ga non gat paga, eba talang urio marala la ime betieng parabira namur aun migana meba asingtala irie la okurupin ara danunumiap. \v 29 Are ratmat ga migana la amanim kigip, maset aptang uriro ties ang Muranama Ila Babai la uaramo me maun luguap o lotu.” \c 3 \s1 Ties la ila mai ekelesiap la maionama na lotu Sadis \p \v 1 Tie, Iruo migana la inagat ulo gare ro, “Umirnang me aun angelo la uale bo teip ga magaulap onim na lotu la iot na taun Sadis. Miriro tiesiap la tiesiap am iriro migana la uariam gamura ma muranap am Morowa ga gamura ma maralaip. Irie la miulo gare ro, ‘Marit ara mirier tavukup ganam la makosarming.’ Mirie non teip ga magaulap la mime ties gare ro, ‘Teip ga magaulap onim na uriro lotu la mime ameuluan tavuk ila mumuri ga mime ameuluan Iesu Karisito migat.’ Pa Karuk, tale migat. Kamena gare migana la uvara ra. Tale kan mime okosar ubi rung. Karuk. \v 2 Are ratmat ga temiara na duri ga mangangasming tavukup mim ganam la man maiot ka ga ebun mevara. Memani, tale kan agimarung noba ma tavukup mim la puvuvui gane na irap a Morowa ruang. \v 3 Are ratmat ga mimi le ina onagiming man ties la miaro ga mipto tinan. Tie, titot le ina omiuluan uriro ties ga marigiming dalap mi. Pa leba tale temiara uluo duri, tie eba ina terigirang me mi gare migana o pula. Are ratmat ga tala kan amit man tara eba bettang. \v 4 Pa mimanim ka non inamaniap la maionama tie Sardis, la tale ka mapalirmeng burap maiam. Tavuk ang iriro gar la puvuvui puoieng it meba menam burap maiam mila pasokmeng, ga memung ga turuo. \v 5 Are gat to, migana la makurupin tavukup mila kiram, eba tanang buruma ila pasokong ira a, ga tala kan oduratung bonim a iro babam o ninimiap la mamirmeng. Karuk. Ga eba aralava Mamo ruang ga angelop am gare ro: ‘Iruo migana la ume ouluan ties tung.’ \v 6 Are ratmat ga migana la amanim kigip, maset aptang uriro ties ang Muranama Ila Babai la uaramo me maun luguap o lotu.” \s1 Ties la ila mai ekelesiap la maionama na lotu Filadelfia \p \v 7 Tie, Iruo migana la inagat ulo gare ro, “Umirnang me aun angelo la uale bo teip ga magaulap la maionama na lotu la iot na taun Filadelfia. Miriro tiesiap la tiesiap am iriro migana la babai ga tavuk ang la migat ga uaria ki ang Devit. Ga leba anavang tabuna, tale kan puoong migana ba meba olung. Pa leba olung tabuna, tale kan puoong migana ba meba anavang. Irie la miulo gare ro: \v 8 Marit ara mirier tavukup ganam la mime makosar. Tuabua tabuna la unava leike mi ga karuk kan a migana ba la puoong meba olung. Mirit gare ro: Mimaning it tatak kukunim urie la man iot ka, ga mime omiuluan ties tung, ga tale mialam ibup mi iro bonim tuo. \v 9 Marit miriro teip a gar ang Satan la mime megama mirie a gar onim Iudaia, pa mirie teip o kakarabunim. Are ratmat ga miptang, eba makosartang mirio teip ga eba mumiong makafmeng dadebip ma mai kibap mi, ga eba meira mitara narung me milam. \p \v 10 “Ga eba uraleng mabuo ga urie uvuvuo la namo mavuvuoieng mirier inamaniap ganam na mirier napup ganam na kimanam, eba tale mioping. Memani, omiuluan ties tung ga dusming maranit mauluo giginanimup ganam la betmeng ira mi. \v 11 Kagarat ara meba ina terigirang me na urogo kimanam. Are ratmat ga miaring maranit nagan ming ira ruo. Babun mivanameng noba ga ba omela uriro kamniap ming leba talang miun. \v 12 Migana la makurupin tavukup mila kiram, eba akosartang ga eba dusang gare labinama na luguan o lotu ang Morowa. Are ratmat ga karuk kan a noba la puoong it meba akalaang ga ala lavie. Karuk kan migat. Eba onang tie atatan makin. Ga eba omirtang bonim a Morowa ruang ga bonim o pianam Ierusalem ula nou, uriro taun la kakanu ga nou la osagaong Morowa ga oiolai panbinim ga muio lourup. Ga are gat to, eba omirtang bonim tuo ula nou ira a. \v 13 Are ratmat ga migana la amanim kigip, maset aptang uriro ties ang Muranama Ila Babai la uaramo me maun luguap o lotu.” \s1 Ties la ila mai ekelesiap la maionama na lotu Laodisia \p \v 14 Tie, Iruo migana la inagat ulo gare ro, “Umirnang me aun angelo la uale bo ekelesiap la maionama na lotu Laodisia. Miriro tiesiap la tiesiap am iriro migana la muana o ties migat ga umet uaramo ties ula puvuvu ga ties migat. Ga irie la muana mar mirier pagap ganam la makosarong Morowa. \v 15 Marit mirier pagap ganam la mime makosar. Mirit tale kan mialam ibup mi toun, ga tale kan naganming maranit ira ruo. Are ratmat ga narung le mialam ibup mi toun, o narung le naganming maranit ira ruo. \v 16 Eva, tale kan mialam ibup mi toun, ga tale kan naganming maranit ira ruo. Are ratmat ga tuga midurattang. \v 17 Memani, mime ties gare ro, ‘Pamanim papot ma kakepup ga non gat pagap la maiot. Tale kan kagespang a noba paga.’ Pa uro ties ming la tale migat. Tale temit kan maset. Karuk. Miptang, mimi la saikming ara. Kikirat miie ga mibaim. Ga sasapming ga minaruim na irap a Morowa. \v 18 Are ratmat ga tuga mirorottang o ties gare ro: Asauming gol toun ga eba mimanim papot ma kakepup ga iriro gol tuang la asuamieng kit ga eba opugutiara parip ganam la maiot ira a. Temaieng le asauming buruma ila pasokong meba mialum neip mi, ebun migimameng la minum agarit maun naru neip ga eba mulimiba. Eva, temaieng le osauming kuguom meba miabung na irap mi, ga eba puoming meba uming maset. \v 19 Maime teip ga magaulap la narung migat maime, tume makakaurung ga arorottang tavuk maiang. Are ratmat ga mimamaranim ba le avuvuraming tavuk ming meba omiuluan ties ang Morowa ga marigiming dalap mi. \v 20 Miptang, dustung ira tabuna ga man bakbaktung, Leba noba migana la upta nigunama ruo ga unava tabuna, tie eba tobung ga tonang ga irie. Ga eba iat paraktang ga irie ga beting gare namurit dalap. \v 21 Migana la makurupin tavukup mila kiram, eba talang kaguma ga kerala aime meba onang ga turuo na nunamap tung gare orong. Ga eba ualeng bo mirier pagap ganam ga turuo, are Mamo ruang la uala kaguma toun, na tara tubiat uruale bo mirier pagap ganam. \v 22 Are ratmat ga migana la amanim kigip, maset aptang uriro ties ang Muranama Ila Babai la uaramo me maun luguap o lotu.” \c 4 \s1 Agimaong Ioanes Morowa la unama na nunamap ang orong na kikiritniap \p \v 1 Tie, tubiat a iriro paga, uri na panbinim ga agimarung non tabuna la unava ga man ut. Ga nivunama a iriro migana tinan la tupta la marikong maranit me rulam gare nuloiap a taurima, titot la tiesong gare ro, “Munang nakap togo, meba nosingtala mar mirie pagap ganam la eba betmeng tubiat.” \v 2 Pa talet kagat, Muranama Ila Babai la betong toi na kukunim ang. Pa na panbinim agimarung non luaga ang orong la ut, ga non migana la man unama ubuo uriro nunamap. \v 3 Iriro migana la unama, irie la agimarung la ulabie gare tadas iaspa ga tadas ila taktogi konilian. Non alabun a afarat la okaliieng nunamap a orong, ga ogimarung uriro alabun a afarat la ilabie gare tadas ila makmagadaong emeral. \v 4 Kagarat ai iriro luaga ang orong, 24 ma luagap o nunamap la akalimeng. Ga 24 ma teip mila uke la maionama mabuo. Mirie la menam sasaip mila laklakam mila pasokmeng, ga memaning begarip a gol gare begat maiong orongup, la ut na bugabip ma. \v 5 Ira a luaga ang orong, ogimarung ililak la aipieng ga ila tapmat, ga tupto alaga ula kakanu la betieng na uvau ga duk la ilo. Ga laike o nunamap ame gamura ma lamup la man melabie. Miriro lamup, mirie gamura ma muranap am Morowa. \v 6 Ga laike a luaga ang orong, agimarung non paga la ui are pirom ula kakanu ga mitara babau gare glas. Ga nagala ma pagap la maiot mila meinim la man dusmeng na taralap a luaga ang orong. Miriro nagala ma pagap la meinim la memanim papot ma irap la maialuam mirier napup ganam ma neip ma mila leike ga na ibup ma gat. \v 7 Tie, natauan paga la man inim are laion. Lama narain paga la man inim are bulmakau ila migana.\f + \fr 4:7 \ft cf. Eskiel 1:10\f* Lama naien paga la man inim ame pava gare pava a migana. Pa lama nagala paga la man inim kauna gare non laragam la man pavaula na panbinim. \v 8 Miriro nagala ma pagap la man meinim, mirier ut narit narit la memanim gunamur ma puvurup. Ga papot ma irap ma la maialuam neip ma, ga maionama mapat puvurup gat. Ga na ilengiap ga na arubuap la mime pumaiara gare ro, \q1 “Ila Kakani, Morowa la amaning urier kukunim gano, irie ila babai, ila babai, ila babai. Tiralo kan la unama ga titot la unama ga tubiat leba ina muong.” \p Tale kan mime agamelie la mime pumaiara gare ro. \v 9 Miriro pagap la man maialo bonim ula kanu aun iriro migana la unama bo luaga ang orong la man inim atatan makin. Ga man ovienmeng bonim a ga meivo temaieng aime. Ga mar mirie taraiap miriro nagala ma pagap la man meinim la mime okosar gare tiro. \v 10 Na iriro tara, miriro 24 ma teip mila uke la makofmeng dadebip ma na pava a iriro migana la man unama bo luaga ang orong. Ga lotumeng me ai iriro migana la unama atatan makin. Ga mime maiaram begarip maiam a gol ga maia buam kagarat u pava a luaga ang orong. Ga mime pumaiara ma sasangip gare ro, \q1 \v 11 “Ila Kakani, Morowa pang, makosarnung mirier pagap ganam. O kan agat nung la makosarnung mirier pagap ganam ga betmeng, ga titot miriro pagap ganam la maiot. Are ratmat ga nunuot la puoieng maset me mirier pagap ganam la meinim, ga maiavio bonim nuo me nakap ga maionama nopat na kukunim nung.” \c 5 \s1 Poi ang sipsip la uaro non babam la maialu na gamura ma napup a kendel wax \p \v 1 Tie, nam ara sasangip maiam ga tubiat agimarung irio migana la unama bo luaga ang orong na kilan ila lamige ga uario non babam. Urio babam la are babam ula laklago la maialu ga ovismeng. Ga urio babam la umirmeng iro na narain napupien o: Una ga lavie. Ga maialu ma gamura ma napup ga ovismeng maranit a ailu a kendel. \v 2 Ga agimarung non angelo ila mamarani la kupong maranit gare ro, “Aga migana ila mumuri la puoong meba madukdukang mirie ailup a kendel la maialu babam a ga menavang urio babam?” \v 3 Pa karuk kan a noba la puoong meba anavang urio babam ga ueng una na panbinim, o na kimanam, o upat kimanam, o na pianam maiong inamaniap mila mevara. \v 4 Tira karuk kan a migana ba la puoong meba anavang urio babam ga ueng una. Are ratmat ga mitara tuliba. Memani, titot la tale puorung meba arera man paga leba betang tubiat. \v 5 Man tuliba ga man tunama, pa non migana ila uke la toulo gare ro, “Buat gat nuliba. Agimanang! Non migana la meiva laion la muo na gar Iudaia, irie ea ila kakani ang orong Devit. Irie la akurupin karorama ang na danunumiap. Are ratmat ga puoong meba madukdukang gamura ma mirie ailup a kendel ga anavang uriro babam.” \p \v 6 Tiesong gare tiro, tie agimarung non Poi ang sipsip la man dusong kabirana a luaga ang orong, akalimeng miriro nagala ma pagap la man meinim ga teip mila uke. Ui gare la menamua ga uvara ra. Ga ame gamura ma kudirap ga gamura ma irap, ga mirier irap la mavuomeng miriro gamura ma muranap am Morowa. Irie la masagaong ga mela na urier kimanam. \v 7 Tie, iriro Poi ang sipsip la ula uaro uriro babam la iot na kilan ila lamige ang Morowa la unama bo luaga ang orong. \v 8 Ga na tara la uaro uriro babam, tie miriro nagala ma pagap la man meinim ga mirio 24 ma teip mila uke la kumumeng ai iriro Poi ang sipsip. Ga ut narit narit migana ila uke la maiaria non paga a musik la are gita, ga non dis a gol la dakieng ma urup o bonat ula kukufieng ga suamong. Miriro urup o bonat la mavuoong marikiap maiam inamaniap am Morowa. \v 9 Ga pumaiara o non sasang ula nou la igama: \q1 “Nunuot, puonung maset meba narang babam ga maduknang mirier ailup ma kendelip ganam la maialu. Muana la nomenam ga nuvara ra ga ina masaunung teip ga magaulap a olabuan nuo meba ina nalam aun Morowa. Eva, ina masaunung inamaniap onim na mirier garip ganam, ga ma mirier tiesiap ganam ga ma mirier non ara neip ga mirie inamaniap na mirier kantrip ganam onim na urio kimanam gano. \v 10 Ga makosarnung ga betmeng gare miridaip am iriro Morowa buang, ga betong gare orong maiang. Ga eba umaialeng mabuo teip ga magaulap onim na kimanam.” \s1 Avienmeng Poi ang sipsip \p \v 11 Tie, inagat uri, ga tuptam nivunap ma papot ma angelop. Uvas ma la mitara papot gare tausan milion. Mirie garip la man dusmeng ga akalimeng luaga ang orong ga pagap mila meinim ga teip mila uke. \v 12 Ga pumaiara maranit o sasang gare ro, “Iriro Poi ang sipsip, tinan la menamua ga uvara, la puoong maset meba arang kaguma ga mirier pagap ganam mila mumurum ga agat ula mumuru ga kukunim ula kanu gano. Puoieng maset me mirier inamaniap ganam le maiaving bonim a ga temeba aime, ga meiva temaieng aime.” \p \v 13 Ga tupto ties maiong mirier pagap la makosarong Morowa, la maiot na panbinim ga maiot na kimanam, ga mirie la maiot tatang upat kimanam na pianam la maionama teip mila mevara una, ga na pirom. Eva, mirier pagap ganam la maiot na mirier napup ganam la pumaiara gare ro, \q1 “Morowa la unama bo luaga ang orong ga Poi ang sipsip gat, eba liarang urier temaieng gano ga tenubap o uvien ga bonim ula kakanu ga urier kukunim gano, puoieng atatan makin.” \p \v 14 Tara la okosarmeng gare tiro, miriro nagala ma pagap la man meinim la megama, “Amen!” Ga teip mila uke la kumumeng ga lotumeng me ai Morowa ga Poi ang sipsip. \c 6 \s1 Poi ang sipsip la madukong gamura ma ailup a kendel iro babam \p \v 1 Tie, tubiat a iriro paga, agimarung Poi ang sipsip la uario urio babam la ame gamura ma ailup a kendel la maialu, ga apugutuara natauan ailu a kendel. Tie, na irie tara, tupta non ma mirio nagala ma pagap la meinim la uaramo ties, ga nivunama a la ulo gare duk la ilo. Tiesong gare ro, “Munang.” \v 2 Ga man agimarung non hos ila pasokong ga migana la unama abuo ga uaria bonara. Maialo non begat aun me ukurupnulap o danunumiap, ga ula makurupienong karorap am na danunumiap ga eba gat makurupeling papot ma teip. \p \v 3 Tie, tubiat a iriro paga, Poi ang sipsip la odukong lama narain ailu a kendel la ialu babam, ga tupta lama narain paga ila inim la ugama, “Munang.” \v 4 Ga ina betong non hos, ila taktogi. Maialo kukunim aun migana la unama abuo irio hos. O urie kukunim o unuamuap, aduratong tavuk a malina maiang inamaniap onim na kimanam, ga makosarong teip meba man menamum non teip kabirana ma ga meving. Ga maialo non apos ula kakanu aun meba okosarang urio ubi. \p \v 5 Tie, tubiat a iriro paga, Poi ang sipsip la ina aduratong lama naien ailu a kendel la ualu babam, ga tupta lama naien paga ila inim la ugama, “Munang.” Ga ina gat agimarung hos ila pupuli, pa migana la unama abuo la uaria non kidikidi na kilan a ila lamige. \v 6 Ga tupta non nivunama a non migana la ovaikong ties kabirana ma nagala ma pagap la meinim, ga iriro nivunama la ulo gare ro, “Nala ga ubinang meba okosarnang ga kagesmeng teip o parak. Are ratmat ga uniap maiong teip o namurit la, la puoieng it meba asaumeng namurit sospen ila kakapi a wit o naien it ma sospelip a bali. Pa buat makiraranung kuop a oliva ga kuop a wain.” \p \v 7 Tie, tubiat a iriro paga, Poi ang sipsip la odukong lama nagala o ailu a kendel la ialu babam, ga tupta nivunama a lama nagala paga la inim la ugama, “Munang.” \v 8 Ga ina gat agimaong non hos ila makmagadaong kirat. Ga migana la unama abuo, bonim a Nuvarap. Pa pianam maiong teip la mevara ra meivo Ades, urie la man aiuluan. Ga ualo Morowa kukunim liun meba menamung noba ga aving na irio namurit gar maiang inamaniap ganam ga mavuotliong me na nagala ma garip onim na uro kimanam. Linamuam inamaniap ga mevara o apos, ga o abage, ga o non ara tafa, ga mamanip mila suvameng na panap. Pa naien ma garip ma inamaniap na uro kimanam la maionama ga meinim. \p \v 9 Tie, tubiat a iriro paga, Poi ang sipsip la odukong lama muanam ailu a kendel la ialu babam, ga magimarung muranap ma inamaniap upat lavang. Menamuam karorap maiam ga mevara tinan mirio teip la maiario maranit ties ang Morowa, ga ovaikmeng urio ties. \v 10 Mirio muranap la kupmeng maranit gare ro, “Ila Kakani, amaning kukunim gano ga nobabai ga tavuk nuang la migat gane. Namuk a tara la eba uanpala meba nabum inamaniap onim na kimanam na ties? Nabum kakalait meba napulang uniap ula kiro maun mirie inamaniap la pamenam ga pavara.” \v 11 Tie, ualam Morowa burap mila laklagam mila pasokmeng maun ut narit narit, ga mamelo gare ro, “Agamilie ro ka kirat. Karorap la eba ka menamum ga meving migap mim o ubi ga papap mim, aret tie la mimenam. Ga urie bat tapulang uniap ula kiro maun mirie inamaniap la mimenam ga mivara na tara la puoieng ara uvas ma inamaniap la eba menamum karorap maiam ga meving.” \p \v 12 Tie, tubiat a iriro paga, tie Poi ang sipsip la odukong lama gunamur ailu a kendel la ialu babam, ga ina gat agimarung murale ila kakani la betong na kimanam. Ga betong efan ga pupuli gare koip o nur mila tatalim. Ga ulang la betong ga taktogi gare olabuan. \v 13 Maralaip onim nakap la melum na kimanam gare ifif la odureieng kuguom a fik ga kabop o la tale piram la melum. \v 14 Panbinim gat la oulilimeng ara gare la oulilimeng teip babam ula laklago ga ovismeng. Ga kavilap ganam ga ailanip la mamiolai napup maiam ga tesirmeng ga mela. \v 15 Ga orongup onim na kimanam ga teip mila uke ga teip mila meke me teip o danunumiap ga teip la memaning papot ma kakepup ga teip o kukunim ga teip ganam o ubi agarit ga teip ganam la omeuluan agat maiong kan, mirie ganam la igomeng ga kagomeri ma na lup tapma na tadasip ga malonim ma tadasip mila kakanim bo kavilap. \v 16 Ga mamarikmeng kavilap ga tadasip ga megama, “Milaming ga pamialung ga pakagomiring na irap a migana la unama bo luaga ang orong ga Poi ang sipsip meba tale muong maun dalap mila papamnam ga pakiraraliong. \v 17 Memani, uriro la liong ula kakanu eba lipulang uniap ula kiro ira ma inamaniap la mime akosar tavuk ila kire, titot la betieng ara. Pa aga la puoong meba okabanang bukbuk liong ga onang maset? Karuk a noba.” \c 7 \s1 144,000 teip ga magaulap onim Israel la maiara ra kaguma a mida ang Morowa \p \v 1 Tie, tubiat ma miriro pagap, magimarung nagala ma angelop la dusmeng na nagala ma napup o kimanam. Ga maiariam nagala ma ififup o kimanam, meba tale oififieng ifif kimanam ga pirom ga kuop ganam. \v 2 Ga agimarung non angelo la aulai nap la ume bet efan ga muo betong. Irie la uaria kaguma a mida ang Morowa, irie la ume unama atatan makin, ga marikong maranit me mirio nagala ma angelop la ualo Morowa kukunim maun meba okirarameng kimanam ga pirom. \v 3 Ga iriro angelo la maulo, “Baraba okiraraming kimanam ga pirom ga kuop, puoieng ira tara la itpamu ra ubi meba pabung kaguma ang Morowa buang ira ma pavap ma teip o ubi am Morowa buang ka lake. Tie tubiat ga eba bat makiraraming pagap.” \v 4 Tiesong ara iruo angelo, tie mela tapmat ga maiabua kaguma ira ma miriro garip ma teip ga magaulap. Pa tubiat tupto uvas ma teip ga magaulap la maiara kaguma o mida. Maiabua kaguma ira ma 144,000 ma teip ga magaulap kabirana ma mirier garip onim Israel gare ro: \p \v 5-8 12,000 ma teip ga magaulap a gar onim Iudaia la maiara kaguma. Ga 12,000 ma teip ga magaulap a gar ang Ruben, 12,000 ma teip ga magaulap a gar ang Gat, ga 12,000 ma teip ga magaulap a gar ang Asa, ga 12,000 ma teip ga magaulap a gar ang Naptali, ga 12,000 ma teip ga magaulap a gar ang Manase, ga 12,000 ma teip ga magaulap a gar ang Simion, ga 12,000 ma teip ga magaulap a gar ang Livai, ga 12,000 ma teip ga magaulap a gar ang Isaka, ga 12,000 ma teip ga magaulap a gar ang Sebulon, ga 12,000 ma teip ga magaulap a gar ang Iosep, ga 12,000 ma teip ga magaulap a gar ang Beniamin. Miriro teip ga magaulap la maiara kaguma a mida ang Morowa. \s1 Gar ila kakani ma inamaniap la lotumeng me ai Morowa. \p \v 9 Tie, tubiat a riro paga, magimarung papot ma inamaniap la nebolameng ga man maionama, ga tale kan puoong migana ba meba mavasang. Miriro inamaniap la are ro: Inamaniap onim na mirier garip ganam, ga ma mirier tiesiap ganam ga ma non ara neip ga inamaniap onim na mirier kantrip ganam onim urio kimanam gano. Mirier inamaniap ganam la man dusmeng leike a iriro luaga ang orong ga leike a Poi ang sipsip. Ga maiabuam burap mila pasokmeng ga laklagam, ga maiariam babap o kuguom pam na kilalap ma. \v 10 Man kupmeng maranit gare ro, \q1 “Buaving bonim a Morowa buang irie la unama bo luaga ang orong ga Poi ang sipsip la ina bulagiliong.” \p \v 11 Ga mirier angelop ganam la man dusmeng ga akalimeng luaga ang orong ga teip mila uke gat ga nagala ma pagap la meinim. Ga kumumeng me lourup leike a luaga ang orong, ga lotumeng me ai Morowa. \v 12 Ga tiesmeng gare ro, \q1 “Amen! Aun Morowa buang, ovienbuong bonim a ga bualang bonim ula kakanu aun, irie la amanim mirier agarip ganam \q1 mila mumurum. Ga bualang temaieng aun, ga buaving bonim a me nakap. Eva, irie la amaning urier kukunim gano! Ga urie ngangas gano ula kakanu la iot aun. Mirier pagap ganam la am it Morowa buang atatan makin. Amen.” \s1 Ngitngit ang iriro gar ma ekelesiap la ne ra \p \v 13 Lotumeng ara, tie non migana ila uke la tomarikong, “Manit miriro teip ga magaulap la menam burap mila pasokmeng, mirie aga? Ga na man nap la mamaio?” \v 14 Pa tupulo ties ang gare ro, “Ila Kakani ruang, nunuo kan la manit.” Are ratmat ga toulo, “Iriro gar ma teip ga magaulap la maiavio giginanim ula kakanu ga ngitngit. Are ratmat ga magosmeng burap maiam a olabuan a sipsip ga pasokmeng maset. \p \v 15 Are ratmat ga mime dus na irap a luaga ang Morowa. Ga ma mirier ilengiap ga ma mirier arubuap ganam la mime lotu me ai ga okosarmeng ubi ang na luguan o lotu ila babai. Ga irie migana la ume unama bo iriro luaga ang orong, irie kan la eba onang ga mirie ga ualeng mabuo. \v 16 Are ratmat ga tala gat tafameng me parak, ga tala gat omerama me tapnuap. Muabari la tala gat malalengieng, ga noba paga la tala gat mapamareong neip ma. Karuk kan. Eva, eba maset maionang. \v 17 Memani, Poi ang sipsip la unama kabirana migat a luaga ang orong, irie la eba betang gare migana o unualeap. Eba malagiang ga mela na lu la ame burunam o ninimiap la betieng ana, ga eba maiarang burunam o ninimiap la iot atatan makin. Ga eba mavugutara mirier kup na irap ma ga eba tevurusmeng atatan makin.” \c 8 \s1 Poi ang sipsip la adukong lama gamura ailu a kendel \p \v 1 Tie, Poi ang sipsip la odukong lama gamura ailu a kendel la ualu babam, ga karuk kan o alaga ba la betieng na panbinim ila puoieng ira nap o muabari. \v 2 Pa tubiat ina magimarung mirio gamura ma angelop la dusmeng na irap a Morowa ga maiariam gamura ma taurip. \p \v 3 Urie, agimarung non angelo la muo dusong ai lavang. Uario falo a gol meba okosarang bonat la ame kukuf ula mumuru. Ga maialam papot ma urup aun, meba apamum marikiap maiam mirier inamaniap am Morowa, ga okosarmeng kamniap me ai Morowa bo irio lavang a gol la ut na irap a luaga ang Morowa. \v 4 Tie, urio bonat la ame kukuf ula mumuru ga marikiap maiam inamaniap am Morowa la amaiolai kilan a irio angelo ga mela nakap na irap a Morowa. \v 5 Tubiat, uaro angelo kit ira lavang ga osuvarong na uruo falo me bonat la ame kukuf ula mumuru, ga ogoong kit me todang lourup na kimanam. Ogoong ara, tie ilo duk ga beting alaga ula kakanu ga lalabie o ililak la ui tapmat ga didirieng kimanam. \s1 Nagala ma angelop la mafumeng tourip \p \v 6 Tie, titot miriro gamura ma angelop la maiariam gamura ma taurip la urangameng meba mafumeng. \v 7 Natauan angelo la afuong taurima ang, ga afarat o uvau ga kit la neupaong ga olabuan la betong ga ulum na kimanam. Are ratmat ga masuamieng kit gare 1/3 nap o kimanam ga asuamieng 1/3 nap ma kuop. Ga mirier palisip mila makmagadameng, mirie gat la masuamieng kit ganam. \p \v 8 Tie, tubiat a iriro paga, lama narain angelo la ina bun afuong taurima ang. Ga agomeng non paga are pugama ila kakani la suamong ga ula todang na pirom. Are ratmat ga 1/3 nap o uriro pirom la terigiieng ga betieng gare olabuan. \v 9 Ga 1/3 ma mirier pagap ganam la maiot na iriro nap o pirom la mevara ra. Ga obip mila kakanim la mime kali na iriro nap o pirom, 1/3 ma gat la kiribasmeng ara. \p \v 10 Tie, tubiat a iriro paga, lama naien angelo la ina bun afuong taurima ang. Ga non marala ula kakanu la suamieng maset gare pirit la ulum bo 1/3 ma mirier danurabip, ga na mirier kekepup o burunam. \v 11 Bonim o uriro marala la meivo “Kuguom la ame baboinim maset”. Ga 1/3 ma mirier danurabip ga na kakepup o burunam la terigimeng ga betieng ga baboim. Are ratmat ga papot ma teip ga magaulap la tapmaio o uriro burunam ga makiraraieng burunam ga mevara. \s1 Lama gunamur angelo la afuong taurima \p \v 12 Tie, tubiat a iriro paga, lama nagala angelo la ina bun afuong taurima ang. Ga makirarameng 1/3 nap a efan ga non nap a ulang ga non nap ma mirier maralap. Ga 1/3 nap o lalabie la betieng arubu ira a. Are ratmat ga 1/3 nap a efan ga o arubu la karuk o lalabie. \v 13 Iriro paga la ne ra, tie agimarung non laragam ila kakani la pavaula ga ula kabirana o panbinim. Pa tara la ula, tupta la kukupong maranit gare ro, “Kadik! Kadik! Makaranmeng maset teip ga magaulap la maionama na kimanam. Memani, mirie non naien la namo afumeng taurima maiang!” \c 9 \s1 Lama muanam angelo la afuong taurima ang \p \v 1 Tie, lama muanam angelo la ina bun afuong taurima ang ga ogimarung non marala la oiolai panbinim ga ilum me na kimanam. Ga maiala ki a irie lu la mitara namula la karuk a muana ba a. \v 2 Tie, unava marala iriro tabuna a lu, ga betieng bonat na lu ga masuameng kit pagap gare tara la betieng bonat ula kakanu ira kavinama. Urio bonat la betieng na lu la ialu muabari ga panbinim ga napup o kimanam la betmeng gare arubu. \v 3 Ga papaluaip ma kaup lare sikailap la mamaio na uriro bonat ga pauanmela ga mela lourup na kimanam. Ga miriro kaup onim na kimanam la maiaro kukunim ieng kunmara. \v 4 Tie, maulo Morowa gare ro, “Buat makiraraming palisip ga non ara non ara pagap la betmeng na kimanam ga kuop gat. Karuk. Ebat makiraraming mirio inamaniap la tale memaning kaguma ang Morowa la ut na pavap ma. \v 5 Pa kerula meba mialang ngitngit maun miriro inamaniap ga ila puoieng ira ma muanam ma ulangip, pa buat menamuam ga meving.” Urie, mela mirio sikailap tapmat ga maialo ngitngit ula kiro migat maun inamaniap. Ngitngit la maialo urio la kaina gare novuom ieng kunmara na tara la makaratieng inamaniap. \v 6 Na irie tara teip ga magaulap la eba omeping alang me nuvarap, pa tale kan puomeng meba oisinmeng. Eva, eba nameng meba meving, tala kan puomeng meba meving, pa ebat meimung ga ogasangenmeng uriro ngitngit. \p \v 7 Miriro sikailap la umai gare hos la arangameng me danunumiap. Na bugabip ma, pagap lare begarip a gol la maiot. Ga pavap ma la umei gare pavap ma inamaniap la maionama na kimanam. \v 8 Pa kavurup na bugabip ma, la laklagam gare kavurup ma magaulap. Pa logip ma la mitara kakanim ga ororim gare logip a laion. \v 9 Pa arop ma la ame pibap gare pibap ma abulap ga umai gare siot kapa maiang teip o danunumiap la mime maiabua bo arop ma. Pa puvurup ma la melo gare papot ma karisip la mime meranam hosup ga mime ibir ga mela na danunumiap. \v 10 Miriro sikailap la memaning patparip gare kunmara, ga tainamup me uvure o kuguom ula kiro la iot na iriro patpat. Na patparip ma la ame kukunim meba maialang ngitngit ula kanu maun teip ga magaulap, puoieng ira ma muanam ma ulangip. \v 11 Memaning non orong la ume uale mabuo. Iriro angelo, irie orong ila uale abuo iruo lu la ula ataradang lourup ga karuk kan a muana ba a. O ties Ebaraio la meivo bonim a iriro angelo Abadon. Pa ties onim Grik mime meivo bonim a Apolion, muana o kogoiri urio bonim a migana o ukirara ma mirier pagap ganam. \v 12 Tie, giginanim ula kakanu onim lake la nora. Pa miptang, narain giginanimupien lisik la liot, litie la eba betliong. \s1 Lama gunamur angelo la afuong taurima \p \v 13 Tie, na tara la lama gunamur angelo la ina bun afuong taurima ang, tupta nivunama a non migana. Iruo nivunama la iura kabirana ma nagala ma kudirap la dusmeng ira ma nagala ma sikurup a lavang a gol la ut na irap a Morowa. \v 14 Aulo lama gunamur angelo la uaria taurima gare ro, “Miriro nagala ma angelop la maionama na luguan o arubu u burunam ula kakanu Iufretis, maviknang ga nairam ga mela.” \v 15 Are ratmat ga mavikong, pa tale mela maionama agarit. Karuk. Marangaong Morowa me irie nap o man muabari ga o man la ga a man ulang ga o man karanim, meba menamung 1/3 ma garip ma teip ga magaulap ganam na uro kimanam. \v 16 Memanim papot ma teip o danunumiap meba nemenamung. Pa uvas ma mirio inamaniap o danunumiap la maionama bo hosup la are 200 milion. Tupto urio uvas ma. \v 17 Ga magimarung hosup ga teip la maionama mabuo na kikiritniap tung. Ga ogimarung uniap maiong la are ro: Teip la mena siot kapa la iangong ga naien ma la taktogim gare kit, makmagadaong gare sapaia, kakoong gare salfa. Ga bugabip ma hosup la umei are bugabip ma laionip. Pa na nanamup ma osup, kit ga bonat ga tadas salfa o kit la betieng ga aipieng ga ila. \v 18 Ga miriro naien ma pagap mila kiram gare kit ga bonat ga tadas salfa la betmeng na nanamup ma miriro osup. Pa miriro naien ma pagap mila kiram la menamuam non 1/3 ma garip ma inamaniap ga mevara. \v 19 Memani, kukunim maiong miriro hosup la iot na nanamup ma ga na patparip ma. Patparip ma la umei gare kagok ga memaning bugabip. Pa hosup la mime makirara teip ga magaulap ma patparip ma. \p \v 20 Mirie non teip ga magaulap la tale kan menamuam ma miriro naien ma pagap mila kiram, ga tale ka marigimeng dalap ma ga maialam ibup ma ira ma tavukup la makosarmeng ma kilalap ma kan. Karuk. Ga tale kan amaiolai tavuk o lotu me mai muranap mila kiram ga morowap o kakarabunim la makosarmeng a gol ga silva ga baras ga tadas ga kuguom. Eva, miriro pagap la tale kan meinim ga puomeng meba umeing ga meptang ties ga memung tapmat. \v 21 Iriro gar ma inamaniap la menamuam mirie non inamaniap ga mevara, ga okosarmeng sanga ga ameuluan tavuk o sadak ga mapulameng pagap tapmat. Pa tale kan marigimeng dalap ma ga maialam ibup ma ira iriro tavuk ila kire. Karuk. \c 10 \s1 Angelo la ualo urio babam ula laklago aun Ioanes ga u \p \v 1 Uriro giginanim la no ra, tie agimarung non ara angelo ila mamarani la mavo na panbinim ga muo lourup, la ualuam neip a o uvau. Ga non alabun a afarat la iot na bugam a. Pava a la ilabie gare muabari, ga kibapien a la are libanapien la suamliong na tara la masuamieng kit panap. \v 2 Pa iriro angelo la uario tatak babam la inava na kilan a. Irie la laklage maset ga uabua kiban a ila lamige nakap bo pirom, pa non kiban a urilia ga ula nakap bo kimanam.\f + \fr 10:2 \ft Iriro la ovuoong ties ang la ilar mai mirier teip ga magaulap ganam na mirier kantrip la maionama na kimanam.\f* \v 3 Tie, kukupong maranit gare nulibap ang laion. Na tara la kukupong gare ro, tie gamura ma dukup la dukmeng ga maiaramo ties maiong. \v 4 Na tara miriro gamura ma dukup la melo ra, tie tuga omirtang ties la maiaramo. Pa tupta non nivunama na panbinim la toulo gare ro, “Uro ties la okosarmeng gamura ma dukup ga nupto, le kagoiring. Are ratmat ga baraba omirnung uriro ties gamura ma dukup la maiaramo.” \p \v 5 Tie, tubiat a iriro paga, ina gat agimarung iriro angelo la dusong ga uabua kiban a bo pirom ga na kimanam, la uavia kilan a ila lamige me nakap na panbinim. \v 6 Ga okosarong ties ula mamaranu ga tiesong gare ro, “Migat tatuan, na bonim a iriro Morowa la unama ga inim atatan makin la okosarong panbinim ga kimanam ga pirom ga mirier pagap la maiot na miriro naien ma pialap. Tara la namor ne ba titot. Morowa la tala gat puoong meba uanala. Karuk. \v 7 Pa tara la afuong lama gamura taurima ang ga betieng nuloiap, tie ties ang Morowa tinan la uraio la eba betieng la uakap. Ga betieng gare bat tie la ovaikong Morowa bais ang ula mumuru mai unulip am teip am o ubi.” \p \v 8 Ga nigunama a iriro migana tinan la tupta la betong na panbinim, la ina toulo gare ro, “Nala narang uriro tatak babam la inava ga iot na kilan a iriro angelo la dusong na pirom ga na kimanam.” \v 9 Are ratmat ga tula ai angelo ga arulo, “Nalang uriro tatak babam toun.” Pa toulo, “Narang ga nong. Tara la nu, urie la eba betieng ga mamaguieng maset na nanam nuo gare iuluma. Pa tubiat leba ila na karima nuo, eba babou ba maset.” \v 10 Toulo ra gare tiro, tie tuaro uriro tatak babam na kilan a iriro angelo ga tu. Eva, mitara mamaguieng gare iuluma na nanam tuo. Pa tara la turu ra, tie babou na karima ruo garet tie la toulo angelo.\f + \fr 10:10 \ft Iriro la ovuoong giginanim la eba betieng ira ma teip ga magaulap.\f* \v 11 Ga toulo gare ro, “Inagat naramang ties o unuli ang Morowa ma pagap la eba betmeng ira ma papot garip ma inamaniap, ga inamaniap onim na papot ma pialap ga inamaniap onim na papot ma tiesiap, ga naramang ties me mai papot ma orongup gat.”\f + \fr 10:11 \ft Iriro la ovuoong la la eba abalung migana uriro tatak babam lake makosarieng dalap mila kiram, are Ioanes la uaramo ties meba alang giginanim ula kakanu maun teip ga magaulap la maionama na kimanam.\f* \c 11 \s1 Unulipien la liaramo ties \p \v 1 Tie, tubiat a iriro paga, ualo irie angelo pas toun me nunumiap la kaina gare pas o uvuvuo ma pagap, ga toulo gare ro: “Tenara ga avuonang luguan ila babai ang Morowa ga lavang ang. Ga mavasnang gat teip ga magaulap la mime lotu ana. \v 2 Pa baraba ovuvuonung uriro pianam la iot lavie o kur la akalieng iriro luguan ila babai. Iriro le anolaing ga iot. Memani, uriro pianam la iot lavie o kur ang gar la tale onim Israel, ga eba damenamung ga okurupmeling uriro taun ula babau ga eba obutbutmeng ga ila puoieng ira ma 42 ma ulangip. \v 3 Ga eba talang kukunim liun narain teipien tuangan o uvaik ga eba lesagarang meba liaramang tiesiap o unuli me rulam ga lesagarang. Eba linam burap o kadik na neip lie, ga eba liaramang ties tung o unuli, ga ila puoieng na 1,260 ma lap.” \p \v 4 Litiro teipien la nevuoliong gare kuopien a Oliva ga lamupien la dusliong ga lira na irap a Ila Kakani la uale bo mirier napup o kimanam. \v 5 Pa leba migana ba la namo lekiraraang, tie eba betieng kit na nanamup lie ga eba masuamieng miriro karorap liam. Eva, leba migana ba la namo lekiraraang, tie eba aving met iriro tavuk. \v 6 Limaning kukunim aun Morowa meba onolining panbinim meba karuk ba a afarat ma mirier taraiap la man ovaikliong ties o unuli ang Morowa. Ga limaning gat kukunim meba origiliong burunam meba betieng gare ba olabuan ga lialam non ara non ara giginanimup maun meba makiraraieng teip ga magaulap onim na kimanam. Mirier taraiap ganam la namo akosarliong man paga na agat liong, tie puoliong it meba akosarliong. \v 7 Tara la itliamu ubi o bais o ties ang Morowa la ualo liun, iriro mamani ila suvaong onim na lu la tale amaning muana ba, la eba muong nakap, ga eba neanamung ga litie, ga anamungan ga living. \v 8 Pa tongalipien eba liot na alang ula kakanu na uriro taun ula kakanu, mime meivo bonim o Sodom ga Isip. Urirot taun la uvara Ila Kakani liang una iro maiogun tinan. \v 9 Non inamaniap onim na mirier garip ganam, ga ma mirier tiesiap ganam ga ma mirie inamaniap ma non ara neip ga mirie inamaniap na mirier kantrip ganam onim na urie kimanam gano. \v 10 Pa inamaniap onim na kimanam la eba temeba lime la livara, ga eba pumaiara ga parakmeng ga maialang kamniap kabirana ma kan. Memani, litiro narain unulipien la lialo ngitngit ula kiro maun mirier inamaniap ganam onim na kimanam. \p \v 11 Pa mirio naien ma lap ga nap la aipmeng ara, tie osagaong Morowa ifif o ninimiap ga iobu lina, ga teliara ga dusliong. Are ratmat ga legimameng inamaniap ga merau maset. \v 12 Tie, unulipien la lipta nigunama a non la unama na panbinim la lemarikong maranit gare ro, “Mumang togo nakap.” Tie, lila nakap na panbinim tapma na uvau, ga legimameng karorap la lila. \v 13 Na irirot tara, talet kagat ga betong murale ila kakani na kimanam, ga 1/10 a nap o taun la kiribasong, ga 9/10 ma napup la maiot ka. Ga unamuam iriro murale 7,000 ma inamaniap ga mevara ra. Are ratmat ga mitara merau non teip ga magaulap la tale kan mevara, ga maialo bonim ula kanu aun Morowa la unama na panbinim. \p \v 14 Tie, lama narain giginanim ula kakanu la no ra. Pa miptang! Tatak it tara la eba betieng lama naien giginanim ula kakanu. \s1 Lama gamura angelo la afuong taurima \p \v 15 Tie, lama gamura angelo la afuong taurima ang. Ga non nivunap na panbinim la kupmeng maranit gare ro, \q1 “Ila Kakani buang ga Karisito la betliong gare orong maiang inamaniap onim na urier kimanam gano. Ga eba ulialeng mabuo atatan makin.” \p \v 16 Ga mirio 24 ma teip mila uke la mime maionama mabuo luagap maiam na irap a Morowa, makafmeng dadebip ma ga mamei me lourup na kimanam, ga lotumeng me ai Morowa. \v 17 Ga megama, \q1 “Ila Kakani, nunuo Morowa la amaning urier ngangas gano, ga tiralo kan la nunama ga titot gat la nunama. Nuaror kukunim nung ula kakanu, ga betnung orong migat. Are ratmat ga pevo temaieng me noi. \v 18 Pa teip mirie la tale lotumeng me noi, la papamnam dalap ma me nulam. Are ratmat ga titot la ovaiknung bukbuk ula kanu ga betieng ara. Na iriro tara leba mavuvuonang teip mila mevara na ties. Ga titot tara la eba nalang uniap ula mumuru maun teip nuam o ubi gare unulip nuam, ga inamaniap nuam mila babaim, ga mirier inamaniap ganam la memaning bonim ula kakanu ga inamaniap agarit, la mime maiavio bonim nuo ga mime omeuluan ties nung. Ga irie tara gat la betong ara tara meba makiraranang miriro inamaniap la okirarameng kimanam.” \p \v 19 Tiesmeng ara teip mila uke, tie unava luguan ila babai ang Morowa la ut na panbinim, ga ogimarung Mirikbuom o Mida ang Morowa la iot na pianam la uakap tapma na luguan ang Ila Babai. Ga ilabie ililak ga ilo duk ga betieng non ara alaga ula kakanu. Ga betong murale ga ilum uvau na kimanam gare afarat. \c 12 \s1 Magabun ga daragon ila kakani \p \v 1 Tie, tubiat a iriro paga, agimarung non ara kaguma ila kakani migat la betong na panbinim. Ogimarung non magabun la ionama ga ina efan iro gare buruma iang. Pa kibapien o la dusliong nakap bo ulang. Ga iabuam 12 ma maralaip gare begat na bugam o. \v 2 Uriro magabun la mugo, ga ngitngit meba avarangeieng kulot la betong ara iro. Na tara la namo avarangeieng kulot, osainieng ngitngit ula kakanu migat ga kupieng maranit. \v 3 Urie, inagat agimarung non kaguma la betong na panbinim. Irio kaguma la are ro. Non daragon ila taktoki la amanim gamura ma bugabip, ga manaburuan ma kudirap la betmeng na bugabip a. Ga gamura ma begarip am orong la uabuam na bugabip a. \v 4 Pa patpat a la maruong 1/3 ma maralap onim na panbinim ga magoong na kimanam. Pa iriro daragon la dusong kagarat na irap o uriro magabun la namo avarangeieng kulot. Are ratmat ga ouanula magabun meba iaring kulot ga eba ong iriro kulot. \v 5 Tie, iaria ra uriro magabun kulot. Tubiat eba aring pas ang orong ga eba ualeng maranit mabuo mirier garip ma inamaniap la maionama na kimanam. Ga kakalait alagimeng angelop kulot ga ula nakap na panbinim. Ga maiala iruo kulot aun Morowa la ume unama bo luaga ang a orong. \v 6 Tie, igoieng uriro magabun ga ila na pianam la karuk ma inamaniap la maionama una. Pa na irio nap, orangaong Morowa non pianam ume, ga eba umaialeng non angelop am ubuo ga eba maialang parak un urio magabun puoieng ira ma 1,260 ma lap. \p \v 7 Tie, tubiat a iriro paga, danunumiap ula kakanu la betieng na panbinim. Non angelo ila uke, meiva Maikel ga gar ma angelop mila omeuluan ties ang la menamua iriro daragon ga gar ma angelop am. \v 8 Pa daragon ga gar ang la tale memaning kukunim meba okurupmeiling danunumiap. Are ratmat ga tale gat puomeng meba maionang na panbinim, are ratmat ga omaiolai nunamap maiong. \v 9 Pa angelop am Morowa la agomeng irio daragon me lourup. Iriro daragon ila kakani, irie lamot la unama tiralo kan, ga abopmaiala a Satan “Migana la ume mavuvuoong mirier inamaniap ganam ga mime melum”. Irie migana la ume mavana mirier inamaniap ganam onim na kimanam. Magomeng gat lourup me na kimanam ga irie. \p \v 10 Pa na panbinim tupta non nigunama la kupong maranit gare ro, \q1 “Titot Morowa buang la ina ra bulagiong gat, ga makurupin ara karorap am ga masinguala o kukunim ang ga irilio inamon ang. Pa Karisito la aula kaguma meba ualeng mabuo mirier pagap ganam ga ina malagiang inamaniap am. Memani, irio migana la ume mavuvuo papap buam, irie la mavuvuoong na irap a Morowa buang na ileng ga na arubu, pa titot la agomeng me lourup. \v 11 Ga papap buam \q1 la maiaro ngangas ira olabuan a Poi ang sipsip ga mamaranim la man ovaikmeng ties ang. Ga tale kan maset nameng ume ninimiap maiong kan, ga tale kan merau maime karorap maiam la namo menamum ga meving. Ga na iriro tavuk la akurupmein daragon. \v 12 Are ratmat ga nunuo panbinim, ga mimi garip ganam la maionama na panbinim, temaieng le temiba. Pa kadik, nunuo kimanam ga nunuo pirom, temamalienmang me giginanim ula kakanu la namo betieng ira me. Memani, Satan la ait ara tara ang la tale kan laklage ga uinier me tie lourup ga kukuim dalap a migat.” \p \v 13 Tie, na tara iriro daragon la teit la agomeng ara me lourup na kimanam, ula okalaong urio magabun la avarangeieng kulot. \v 14 Pa tale puoong meba uaring o. Karuk. Memani, Morowa la ualan narain puvurupien angan laragam ila kakani un uriro magabun, ga puoieng meba pavaila ga ila lakuan ieng na pianam la karuk ma inamaniap la maionama una. Are ratmat ga eba ionang kakaliat aluo iriro daragon ga eba umaialeng angelop ubuo me parak na iriro nap, puoieng ma naien ma karaip ga nap. \v 15 Pa iriro daragon la uabalu burunam na nanam a. Uriro burunam la betieng gare ima ila kakani, ga uriva ga ula ouluan magabun. Iriro daragon la naong meba iriva uriro burunam ga iarivang urio magabun ga iving. \v 16 Pa tale puoong. Karuk. Memani, kimanam la oagaulie uriro magabun. Eva, inava kimanam gare non lu ga tapio o uriro burunam la uabalu daragon na nanam a. \v 17 Urie, ina olagimeng magabun, are ratmat ga iriro daragon la papamnam dalap a me uriro magabun. Ga ula meba puarang danunumiap ga lop iam: Mirie teip ga magaulap la mime mameuluan mirier maimaiap am Morowa ga maiaramo bais ula mumuru a Iesu la ameuluan. \v 18 Pa iriro daragon la dusong labinim u pirom. \c 13 \s1 Suvaima la betong na pirom \p \v 1 Tie, agimarung non suvaima la betong na pirom. Irie la ame gamura ma bugabip ga manaburuan ma kudirap a la betmeng ira ma bugabip a. Ga manaburuan ma begarip am orong la maiot mabuo kudirap a. Bo bugabip a la ame bop, pa muap ma mirio bop, mirie la non ara tavukup o upuke o ties ga ties kirat aime Morowa. \v 2 Ga irio suvaima titot la agimarung, irie la ui gare leopat o olama ila kakani, pa kibap a la gare kibap a bea, pa nanam a la gare nanam a laion. Ga ualo daragon kukunim ang ga luaga ang orong aun iriro suvaima. Ga ualo kukunim ula kakanu aun. \v 3 Ga ogimarung non bugam kabirana ma gamura ma bugabip am iriro suvaima la are la ovuremeng ga ivara. Pa buok na bugam a la balakieng ara, ga inar muru. Are ratmat ga mirier inamaniap ganam onim na kimanam la turupmaiaba kirat aime iriro suvaima la mepto ties ang ga omeuluo. \v 4 Ga lotumeng inamaniap me ai iriro daragon. Memani, uala kaguma ang aun iriro suvaima. Ga lotumeng me ai suvaima ga tiesmeng gare ro, “Aga la kauna gare iriro suvaima, ga aga la puoong meba neanamung ga irie, a? Karuk kan a noba!” \p \v 5 Tie, uaira Morowa iro suvaima ga tiesong o ties o tevien tapmat ga fugauong ira Morowa. Ga uaira Morowa meba akosarang iriro tavuk puoieng ira ma 42 ma ulangip. \v 6 Ga unavo nanam a ga fugauong ira Morowa. Fugauong iro bonim a Morowa ga pianam ang Morowa ga miriro garip am Morowa la maionama na panbinim. \v 7 Ga uaira Morowa iriro suvaima ga puaro danunumiap ira gar ang, ga makurupienong suvaima na danunumiap ga inia iriro gar. Ga uaira Morowa iriro suvaima ga uaro kukunim o danunumiap ga inia iriro gar. Ga ualo Morowa kukunim aun meba ualeng mabuo inamaniap onim na mirier garip ganam, ga mirier tiesiap ganam ga mirie inamaniap ma non ara neip ga mirie inamaniap na mirier kantrip ganam onim na urie kimanam gano. \v 8 Pa inamaniap ganam na kimanam, bop ma la tale maiot na babam o ninimiap la iot atatan makin na tara tubiat Morowa la okosarong uro inamon, eba lotumeng me ai irio suvaima. Urio babam o ninimiap la iot atatan makin, urie babam ang sipsip, tinan la menamua ga uvara. \v 9 Migana la amanim kigip, maset aptang uriro ties. \v 10 Man gar ma teip ga magaulap la mavuoong Morowa la eba masagaang ga mela na luguan o arubu, ebat mela na luguan o arubu. Karuk kan o alang ba meba obunakmeng inamaniap ba urio alang. Pa man teip ga magaulap la eba meving na kilalap ma non teip la maiario apos ula kanu, ebat meving na kilalap ma non teip la maiario apos ula kanu. Karuk kan o alang ba meba obunakmeng inamaniap ba urio. At iriro muana, teip ga magaulap a gar ang Morowa le dusmeng maranit na uro giginanim ga miaring maranit nagan maiong ira Morowa. \s1 Noba suvaima la betong na kimanam \p \v 11 Tie, agimarung non bun suvaima la teuara tatang na kimanam ga muo nakap. Iro bugam a, narain korupien la betliong gare kor a Poi ang sipsip, ga nuloiap ang la are non daragon. \v 12 Irio natauan suvaima la betong na pirom, la ualo kukunim ang aun lama narain suvaima la betong na kimanam. Ga okosarong kukunim gano ang suvaima ila natauan na irap a. Are ratmat ga kukunim liong la nevuoliong it. Ga man mamarani la man okosarong kimanam ga inamaniap la maionama na kimanam meba lotumeng me ai irio natauan suvaima. Irie suvaima la avuremeng ga uvara tinan, pa buok na bugam a la balakieng ara ga inar muri. \v 13 Ga lama narain suvaima la makosarong non ara pagap mila kakanim o turupnuabap. Na irap ma mirier teip ga magaulap, okosarong gat kit la maio na panbinim ga muio lourup na kimanam. \v 14 Na iriro tavuk la makosarong pagap o turupnuabap o kukunim la ualo natauan suvaima aun, ume mavana teip ga magaulap onim na kimanam, ga maulo teip ga magaulap gare ro: “Akosarming uniap a suvaima ga adusming, irie la namo inamung apos ula kanu tinan, pa man inim ka.” \v 15 Ga akosarmeng ga adusmeng uniap a iriro natauan suvaima. Ga uaro kukunim ga ualo ifif o ninimiap aun uniap a natauan suvaima meba tiesang iriro uniap. Pa leba noba teip ga magaulap la tale nameng meba lotumeng me ai uniap a suvaima, tie eba maalava noba ga menamum ga meving. \v 16 Tie, iriro lama narain suvaima la man mamarani ga maulo mirier teip ga magaulap ganam meba maiabung non kaguma na kilalap ma ila lamige o na pavap ma mirier teip ga magaulap ganam: Teip ga magaulap agarit, ga teip ga magaulap mila memaning bonim ula kanu, ga teip ga magaulap mila memaning kakepup ga teip ga magaulap mila baim, ga teip ga magaulap la mime akosar tavuk o agat maiong kan la menum ga teip ga magaulap o ubi agarit. \v 17 Are ratmat ga teip ga magaulap la tale memaning iriro kaguma a suvaima na kilalap ma ila lamige ga na pavap ma, tale puomeng it meba masaumeng pagap o masagameng pagap. Iriro kaguma la bonim a natauan suvaima la betong na pirom la ovuoieng bonim a \p \v 18 Met iriro muana, agatbuong maset me iriro paga: Teip ga magaulap la memaning agat, ovasmeng maset uvas ang suvaima. Memani, uriro uvas 666, la uvas o bonim a non migana. \c 14 \s1 144,000 ma inamaniap la pumaiaro sasang ula nou \p \v 1 Tie, agimarung Poi ang sipsip la dusong bo pugama Saion. Ga 144,000 ma teip ga magaulap la dusmeng ga irie. Ira ma pavap ma, iot umir a bonim a Poi ang sipsip ga bonim a ira ang. \v 2 Ga tupta non nivunama ila mumuri la mauo na panbinim, la are alaga o burunam ula kakanu o uvau la fukong. Tupto uriro alaga la kaina gare musik ma teip ga magaulap la mime asak gita ga betong nuloiap o. \v 3 Miriro 144,000 ma teip ga magaulap la pumaiara o non sasang ula nou kagarat ai luaga ang Morowa, ga na irap ma nagala ma pagap mila meinim ga mai 24 ma teip mila uke gat. Morowa la ina malagiong mirier teip ga magaulap kabirana ma mirier teip ga magaulap onim na kimanam. Are ratmat ga miriet la puomeng meba omeira sasang la maiaro. Karuk gat a noba migana ga magabun la puoong meba omeira uriro sasang. Karuk. Mirirot 144,000 ma inamaniap it. \p \v 4 Mirie teip la kamena gare migana la tale mapapaliraong neip a ga magabun. Karuk. Man maionama ga babaim maset. Ga na mirier pialap Poi ang sipsip la namo ala mana, mime ameuluan miriro inamaniap. Eva, mirie teip la malagiong Morowa kabirana ma teip ga magaulap onim na kimanam. Ga maionama gare natauan gar Morowa la alagiong ga ang kan ga Poi ang sipsip. Kamena gare natauan parak o kuguom la okakavameng me aun Morowa. \v 5 Ga tale kan ime bet ties o kakarabunim na nanamup ma. Ga karuk kan o kirinim o kiribas ba na ninimiap maiong. Karuk. \s1 Naien ma angelop \p \v 6 Tie, tubiat a iriro, agimarung non angelo la pavaula ga ula kabirana o uvau. Amaning ubi meba ovaikang uriro bais ula mumuru la iot atatan makin ga ilar mai inamaniap onim na mirier garip ganam, na mirier tiesiap ganam ga mai mirio inamaniap ma non ara neip ga me mai mirier kantrip ganam onim na urie kimanam gano. \v 7 Irie la kupong maranit gare ro, “Tara la betong ara ang Morowa meba mavuvuoang mirier teip ga magaulap ganam na ties. Are ratmat ga miraung aime ga mialang bonim ula kanu aun. Ga lotuming me ai irie la okosarong panbinim ga kimanam ga pirom ga mirier lup o burunam.” \p \v 8 Pa irie lama narain angelo la auluan natauan angelo ga tiesong gare ro, “Pianam ula kakanu Babilon, urio la kiribasieng ara! Kiribasieng ara! Eva, urie la kiribasieng ara! Urirot pianam Babilon la makosarieng mirier garip ma inamaniap ganam ga amiuluan tavuk maiang ila papali. Me iriro tavuk, iala wain ila mamarani maun ga tapmaio a.” \p \v 9 Pa lama naien angelo la leuluan ga kupong maranit gare ro, “Leba aga ba teip ga magaulap la lotumeng me ai iriro suvaima ga uniap a ga amela kaguma na pavap ma ga kilalap ma, \v 10 Tie, eba tapmaio a wain la ut na koi o bukbuk ang Morowa. Iriro wain migat la avuoong paga ila kire migat leba akosarang Morowa ira ma teip ga magaulap la mime akosar tavuk ila kire. Memani, papamnam dalap a maset maime. Are ratmat ga eba omela ngitngit ula kiro o kit la ilabie a tadas salfa na irap ma angelop mila babaim ga Poi ang sipsip. \v 11 Ga betieng bonat na uriro kit la ialo ngitngit maun, uriro leba tala kan no, pa eba ila nakap atatan makin. Miriro teip ga magaulap la mime lotu me ai suvaima ga muranama a, ga maiara kaguma o bonim a, eba ialang kit o ngitngit maun. Uriro kit la tale ime pu na ilengiap ga na arubuap, are ratmat ga eba tale agamelie. Karuk kan!” \v 12 Tie, Miptang, teip ga magaulap am Morowa la mime omeuluo maimai ang ga mime maiario nagan ming ira Iesu, tara la betong iriro paga ang suvaima, dusming maranit ga miaving uriro giginanim. \p \v 13 Tie, tupta non nivunama la kupong na panbinim gare ro, “Omirnang gare ro, ‘Titot ga ila puoieng ira ma mirier taraiap malonim, inamaniap la nagameng ira Ila Kakani ga mevara, eba malaminaismeng.’” Ga Muranama Ila Babai gat la ulo, “Eva, temeba migat. Eba omaiolaing urio ubi maiong ula mamaranu, ga eba agamelie. Memani, mime akosar tavuk ila mumuri ga eba apulang Morowa uniap ula mumuru me maun.” \s1 Agimaong Ioanes Morowa la mavuvuoong inamaniap na ties \p \v 14 Tie, inagat ogimarung non uvau ula pasokieng, ga non migana la kauna gare Migana migat ang Morowa la unama ubuo urio uvau. Amaning begat a gol bo bugam a, ga uario apos ula kanu la ororu maset meba mairitang palisip na kilan a. \v 15 Ga agimarung non angelo la uaira me lavie na luguan o lotu ang Morowa, irie la kupong mamaranit migat ame irie migana la unama bo uvau gare ro, “Narang apos nung ga oiritnang parak. Parakiap ganam onim na kimanam la piram ara. Are ratmat ga titot tara meba teiritieng uriro parak.” \v 16 Tie, irio migana la unama bo uvau, la uario apos ula kanu ang ga mairitong parakiap mila piram la maiot bo kimanam. \p \v 17 Ga agimarung non angelo la aulai luguan ang Morowa la ut na panbinim ga iura me lavie. Irie gat la uario apos ula kanu la ororu maset na kilan a. \v 18 Ga agimarung non gat angelo la aulai lavang ga muo. Irio angelo la amaning kukunim meba ualeng ubuo kit. Kupong mamaranit aime angelo la uario apos ula kanu la ororu maset meba mairitang palisip. Ga tiesong gare ro, “Parakiap a wain onim na kimanam la piram ara. Are ratmat ga narang apos nung la mitara ororu, ga maritnang lop maiam kuop a wain la maiot na kimanam.” \v 19 Tie, iriro angelo la uario apos ang ga makoratong mirier parakiap ganam ma kuop a wain. Ga magoong miriro parakiap ga mela tapma na enbam ula kakanu a tadas meba abutbutmeng wain. Uriro enbam ula kakanu la avuoieng paga ila kire la eba akosarang Morowa ira ma teip ga magaulap onim na kimanam. Memani, mitara papamnam dalap a maime. \v 20 Una uriro enbam a tadas la iot lavie o taun ula kakanu, mabutbutmeng miriro parakiap a wain. Ga marigiong parakiap a wain ga betmeng gare olabuan ga uriva tapma lavie o enbam. Ga uriva ga ula puoong ira ma 300 kilometap, ga muo nakap puoong ira muanam ma feet nakap. \c 15 \s1 Gamura ma angelop ga gamura ma giginanimup \p \v 1 Tie, magimarung non ara non ara kagup mila kakanim la betmeng na panbinim, ga turuptuaba migat. Ga magimarung gamura ma angelop la maiariam gamura ma pagap mila kiram migat meba makirarameng inamaniap. Ga miriro pagap mila kiram la eba nam ba, tie karuk gat a noba paga la eba betang. Ga mirio gamura ma pagap mila kiram leba nam ba, tie dalap mila papanam am Morowa la eba nam ba gat. \v 2 Urie, agimarung non paga gare pirom ula kakanu la okosarmeng a glas ga kit. Inamaniap la okurupmein danunumiap ga adumeng irio suvaima ga uniap a ga uvas la ovuoong bonim a, man dusmeng na taralap o uriro pirom la are tilagum ga maiariam gitap la ualam Morowa maun. \v 3 Ga pumaiara o sasang ang Moses, irie migana o ubi ang Morowa ga sasang ang Poi ang sipsip. Uriro sasang la igamaro, \q1 “Morowa pang, Ila Kakani la amaning kukunim gano, nume makosarnung non ara non ara \q1 ubiap mila mamaranim, ga na tara la magimapang, pame kabuat tedifpang. Nunuo orong maiang mirier garip ma inamaniap, ga tavukup nuam la puvuvum ga migat it ma ganam. \v 4 Ila Kakani, nunuot talamet la nunama ga nobabai. Are ratmat ga Ila Kakani, aga leba tale araung me nulam? Ga aga leba tale alang bonim ula kakanu noun? Karuk a noba. Nunuot talamet la nobabai migat. Mirier garip ma teip ga magaulap na uro kimanam leba mumaiong ga lotumeng me noi. Memani, tavuk nuang ila puvuvui la novaikong ara la uakap.” \p \v 5 Tie, tubiat a iriro, inagat agimarung luguan ang Morowa, irie luguan o lotu a sel na panbinim. Ga unava irie luguan o lotu sel la ovaikong ties migat ang. \v 6 Pa miriro gamura ma angelop la maiariam gamura ma pagap mila kiram migat meba makirarameng inamaniap, amaiolai luguan o lotu ang Morowa ga meura me lavie. Menam burap mila babaim maset ga melabie migat. Ga menam kanamup a gol la makaliong arop ma. \v 7 Pa non kabirana ma mirio nagala la meinim, irie la uaram gamura ma koip a gol ga ualam maun gamura ma angelop. Ga dalap mila papamnam am Morowa la unama atatan makin, la dakieng ma na mirio gamura ma koip. \v 8 Pa bonat la dakieng na luguan ang Morowa. Memani, lalabie ga kukunim ang Morowa la iot ana. Are ratmat ga tale kan puoong noba meba obung na luguan o lotu. Karuk. Eba ka mauanmela gamura ma angelop meba naitmaiamung ubi ira ma gamura ma pagap mila kiram. \c 16 \s1 Maurukmeng gamura ma koip la ame dalap mila papamnam am Morowa \p \v 1 Tie, tubiat a iriro, tupta non nivunama ila kakani la muo tapma na luguan o lotu ang Morowa la tiesmeng maime miriro gamura ma angelop gare ro. “Mila ga maurukming miriro gamura ma koip la ame dalap mila papamnam am Morowa todang na kimanam.” \p \v 2 Tie, ula natauan angelo ga aurukong koi ang na kimanam. Ga talet kagat ga non ara non ara buokup mila mamaranim mila kiram la betmeng ira ma teip ga magaulap la memaning kaguma a iriro suvaima, ga teip ga magaulap la mime lotu me ai uniap a. \p \v 3 Pa lama narain angelo la ula aurukong koi ang na pirom. Ga terigieng pirom ga betieng gare olabuan a migana la uvara ra. Ga mirier pagap la maiot ga meinim na pirom, la mevara ganam. \p \v 4 Pa lama naien angelo la aurukong koi ang na ima ga danuorabip. Ga miriro buraip ganam la betmeng gare olabuan. \p \v 5 Tie, tupta iriro angelo la ume uale bo bureip la ugama, “Tiralo la nunama ga titot gat la nunama. Mitara nobabai. Pa iro ties nung, nume mavuvuo maset teip mila kiram. Are ratmat ga tavuk nuang la puvuvui. \v 6 Teip ga magaulap nuam ga unulip nuam la menamuam ga mevara ga urukong olabuan ma. Are ratmat ga uala olabuan maun miriro teip ga magaulap mila kiram ga eba tapmaio a ga maiarang uniap maiong ula kiro a man tavuk la mime akosar.” \p \v 7 Ga tupta non nigunama la mauo ira lavang la tiesong gare ro, “Migat, Ila Kakani, nunuo Morowa la maning urier kukunim gano. Ga mavuvuo nung inamaniap na ties la migat o ga puvuvu gano.” \p \v 8 Tie, lama nagala angelo la ula aurukong koi ang nakap bo muabari, ga iaro muabari kukunim meba masuamieng teip ga magaulap na kit. \v 9 Uriro kit ula kakanu a efan la mitara papamno, ga masuamieng kirat miriro teip ga magaulap. Ga tiesmeng o ties o fugau me bonim a Morowa. Memani, irie kan la imuam miriro pagap mila kiram. Are ratmat ga tale kan marigimeng dalap ma ga maiaving bonim a Ila Kakani. Karuk. \p \v 10 Tie, lama muanam angelo la ula aurukong koi ang bo luaga ang orong, iriro suvaima. Ga tubiat ialu arubu inamon ang suvaima. Ga omela ngitngit ula kiro ga makaratmeng malobip ma na uriro ngitngit. \v 11 Oagatmeng uro ngitngit ga buokup maiam, ga tiesmeng o karan me Morowa onim na panbinim. Pa tale kan marigimeng dalap ma ga tale kan maialam ibup ma ira tavuk maiang ila kire la mime akosar. \p \v 12 Tie, lama gunamur angelo la aurukong koi ang na danuot ula kakanu Iufretis. Ga balakong lu o burunam, ga namo orangameng alang maiong orongup la mavuo na nap la ime bet muabari. \v 13 Ga magimarung naien ma muranap mila kiram la kamena gare rokrok, la temiara na nanam a iriro daragon, ga na nanam a suvaima, ga na nanam a iriro unuli o kakarabunim, irie lama narain suvaima. \v 14 Mirie rokrokup la muranap mila kiram maset la mime akosar non ara non ara paga o turupnuabap. Ga mamaiolai mirie naien ga mela mai mirier orongup ganam la maionama na mirier napup o kimanam meba mepamum meba pumaiarang danunumiap na uriro la ula kakanu ang Morowa la amaning urier kukunim gano. \p \v 15 Ila Kakani la toulo gare ro, “Miptang, turuo la eba bettang mi kakalait gare migana o pula la ume bet.\f + \fr 16:15 \ft Eba tale amira man tara leba ina murang.\f* Are ratmat ga migana la tale duriong, pa arangaang buruma ang ga onang, tie iriro migana la eba alaminaismeng. Memani, eba tale puoong meba amung un naru neip, are ratmat ga tala kan ogasangenong mulinubap na irap ma teip ga magaulap.” \v 16 Tie, miriro naien ma muranap mila kiram la iat mepamuam orongup na iriro nap, o ties Ebraio la meiva Amagedon. \p \v 17 Tie, lama gamura angelo la ula aurukong koi ang na pianam uakap la iot na panbinim. Ga tapma na luguan o lotu, non nigunama a non migana la mauo bo luaga ang orong Morowa la kupong maranit gare ro, “Marie ra.” \v 18 Ga lalabie o ililak la ililakieng tapmat, ga alaga ula kakanu la betieng, ga ilo duk, ga murale ila kakani la betong. Irio murale la mitara kakani maset, pa na tara la makosarong Morowa inamaniap ga muio puoieng titot, karuk kan a murale ba ila kakani gare irio la ume bet. Karuk kan. \v 19 Pa uriro taun ula kanu Babilon la akiripieng irio murale me ira ma naien ma napup. Ga mirier taunup mila kakanim maiam non garip na uro kimanam la melum ga kiram ganam. Eva, managiong Morowa mirier tavukup mila kiram la mime makosar teip ga magaulap onim Babilon. Are ratmat ga tapmaio a wain la ut na non koi o bukbuk ang Morowa. Iriro wain la avuoong paga ila kire migat la eba akosarang Morowa ira ma teip ga magaulap me tavuk ila kire. \v 20 Irio murale la betong ga mirier ailanip la maiot na pirom la tale gat maiot. Ga mirier kavilap ganam la pagomela ga tale gat maiot. \v 21 Ga tadasip a ais ila kakani la melum lourup, giginanim a irie ais la are 40 kilogram. Miriro la mamaio na panbinim ga melum nakap mabuo teip ga magaulap. Are ratmat ga tiesmeng kirat aime Morowa la masagaong miriro tadasip a ais meba makiraraang, muana la kakanu maset giginanim maiong. \c 17 \s1 Non magabun la ime okosar kirinim ula kanu la oila uniap ula kiro \p \v 1 Tie, tubiat ma miriro pagap, non angelo kabirana ma mirio gamura ma la maiariam gamura ma koip la muo ga toulo gare ro, “Munang. Ga eba nosingtala a man paga la eba apulang Morowa me un uriro magabun o sadak la ionama nakap bo burunam ula kakanu. Uriro magabun la mitara ime akosar tavuk o sadak. \v 2 Orongup onim na kimanam la akosarmeng tavuk o sadak ga uriro magabun.\f + \fr 17:2 \ft Iriro la mavuvuoong are la amaiolair Ila Kakani Morowa ga lotumeng ara me ai morowap o kakarabunim.\f* Ga teip onim na kimanam, mirie gat la akosarmeng iriro tavuk ga urie ga betmeng ga bangutmeng gare migana la menong.” \p \v 3 Tie, betong Muranama Ila Babai maranit toi, ga touap ga tula na pianam na kimanam la karuk ma inamaniap una. Na iriro nap, ogimarung non magabun la ionama nakap bo suvaima ila taktogi la amanim papot bop la dakmeng ira ma neip a. Pa miriro bop ganam la ame non ara dadep o fugau aime Morowa. Pa iriro suvaima la ame gamura ma bugabip ga 10 ma kudirap. \v 4 Pa uriro magabun la ina buruma ila mumuri ila taktoki maset. Ga tesasaieng a gol ga tadas ila mumuri maset ga gamale la maiaba kakepup apat. Ga iaria koi a gol na kilan o. Pa iriro koi la mitara dakong ma non ara non ara tavukup mila kiram, ga non ara tavukup mila papalim la mitara kikisong Morowa maime. \v 5 Pa ame bonim iro pava o. Uriro bonim la ame ties o kagonuri, la are ro: \q1 “Taun ula kakanu Babilon, urie naga maiong mirier magaulap ganam o sadak, ga maiong mirier tavukup ganam mila kiram maset onim na kimanam.” \p \v 6 Tie, ogimarung magabun, uriro magabun la tapio a olabuan ma inamaniap am Morowa la menamuam ga mevara, ga betieng ga bangutieng ga are magabun la menieng. Mirie la menamuam ga mevara, memani naganmeng ira Iesu ga mela baismeng o ties ang. Na tara la ogimarung uriro magabun, turuptuaba kan maset. \v 7 Pa iriro angelo la toulo, “Buat turupnuaba. Eba nosingtala a muana o ties ula kagoiri ieng uriro magabun, ga ties ula kagoiri ang iriro suvaima la amanim gamura ma bugabip ga manaburuan ma kudirap la ionama uriro magabun abuo. \v 8 Iiriro suvaima la agimanung ara, tinan la unama, pa titot la tale gat unama. Pa tubiat eba aolaing iriro lu la ula tatang maset la karuk a muana ba a, ga eba eura me lavie na iriro lu. Non teip ga magaulap onim na kimanam la tale mamirmeng bop ma na babam o ninimiap na tara la okosarong Morowa kimanam ga muio puoieng titot, miriro teip ga magaulap la eba agimameng iriro suvaima, ga eba man turupmaiaba kirat. Memani, tinan la unama pa titot la tale gat unama, pa tubiat eba ina betang, ga eba iouang ga ne ba. \p \v 9 “Teip ga magaulap la memaning agat ula mumuru, puomeng meba ameira maset muana a iriro paga. Miriro gamura ma bugabip la mavuomeng gamura ma pugulap la ionama magabun nakap mabuo. \v 10 Pa miriro gamura ma bugabip la mavuomeng gamura ma orongup. Pa muanam ma la makiribasmeng ara. Pa namurit ara la ut, pa irie la tale ka betong, pa tubiat ga eba betang ga ebat ualeng mabuo inamaniap a tatak it tara. \p \v 11 “Pa iriro suvaima tinan la unama, pa titot ga tale gat unama, irie la lama gamin orong. Irie namurit gar maiang gamura ma orongup ga eba iouang. \v 12 Pa miriro 10 ma kudirap la magimanung ara, la mavuomeng 10 ma orongup la tale ka memaning inamon maiong. Pa eba amela kaguma ga iriro suvaima ga eba umaialeng mabuo inamaniap gare orongup at tara ila papoi. \v 13 Mirio manaburuan ma orongup la ebat memaning namurit agat ga eba maialang urier kukunim maiong gano ga kaguma maiang aun suvaima. \v 14 Ga eba nemenamung ga Poi ang sipsip, ga eba makurupeling migat. Memani, irie Ila Kakani maiang mirier teip ganam mila kakanim, ga irie orong maiang mirier orongup. Ga mirier inamaniap la maionama ga Poi ang sipsip, eba okurupmeling danunumiap ga iriro Poi ang sipsip: Miriro garip la mepto bais ula mumuru, ga miriro garip la maiteong, ga miriro garip la mime omeuluan maset ties ang.” \p \v 15 Urie, toulo angelo gare ro, “Magimanung ara miriro danuorabip mila kakanim la ionama magabun o sadak kagarat mai. Urie la mavoieng mirier inamaniap onim na mirier pialap ganam, ga mirier inamaniap onim na mirier kantrip ganam ga mirier inamaniap la memanim non ara neip ga mirier inamaniap ma non ara tiesiap. \v 16 Pa iriro suvaima ga miriro 10 ma kudirap la magimanung ara, miriro ganam la eba nekaromela ga magabun o sadak. Ga eba okirarameng maset ga mavugutmaiara mirier sasaip iam ga pagap iam. Ga eba maiom neip o, ga eba osuameng ga no ba na kit. \v 17 Me tavuk ang Morowa, uabu agat ang kan na dalap ma, ga eba memaning namurit agat meba akosarmeng iriro paga meba betang na agat maiong. Ga eba maialang uriro kukunim gano aun suvaima. Eba okosarmeng gare tiro ga ila puoieng na tara me mirier pagap la uaramam Morowa leba betmeng migat. \v 18 Pa uriro magabun la ogimanung la ovuoieng uriro taun ula kakanu Babilon la uiale mabuo mirier orongup onim na kimanam.” \c 18 \s1 Babilon la okiribasmeng ara \p \v 1 Tie, tubiat a iriro paga, agimarung non angelo la mauo na panbinim ga muo to lourup. Amaning kaguma ila kakani migat ga lalabie ang ula kanu la okosarieng kimanam ga ilabie maset. \v 2 Ga kupong maranit kan na nivunama ila kakani ga ugama, “Taun ula kakanu Babilon la okiribasmeng ara! Okiribasmeng ara! Titot la betieng ara gare pianam maiong non ara non ara muranap mila kiram la maionama una. Ga non ara non ara kobengip mila kiram ga papalim gat la maionama una. \v 3 Memani, mirier garip ma inamaniap la makosarmeng papot ma tavukup o sadak ga urie. Irio tavuk la ui gare la tapmaio ra a wain iang ila mamarani. Ga orongup gat onim na kimanam la akosarmeng tavuk o sadak ga urie. Ga teip gat onim na kimanam la mime okosar ubi o butamat, mirie gat la maiaram papot ma kakepup a non ara non ara tavuk iang ila bangutong, meba masauieng papot ma pagap mila maiaba kakepup.” \p \v 4 Tie, tupta non nivunama na panbinim la tiesong gare ro, “Teip ga magaulap tuam, omiolaing uriro pianam ga miura me lavie. Babun nemiganming ga urie na kirinimup iam, ga ebun omila uniap ula kiro ma kiribasiap iam. \v 5 Memani, kirinimup iam la kamena gare putput ula kakanu maset, betmeng ga puomeng na panbinim. Ga maagatong Morowa mirier tavukup mila kiram iam uriro pianam. \v 6 Agatming tavuk iang uriro magabun o kirinim ga mipulang iriet tavuk iro. Ipamuam tavukup iam mila kiram ga mitara papot ma. Are ratmat ga mipamung gat uniap ieng ula kiro puoieng ira ma mirier tavukup mila kiram la makosarieng. Origieng burunam ula mamaranu na koi. Tie, iat gat mipamung kukunim ieng tapnuap ula mamaranu ga mialang un meba tavio. \v 7 Eva, iavio kan bonim o ga makosarieng papot ma tavukup o pringesnges. Are ratmat ga mialang papot ngitngit un, puoieng ira iriro tavuk la akosarieng. Ga okosarming meba iliba papot. Memani, man ime kan ties na dalap o gare ro, ‘Turuo orong la tunama abuo luaga ang orong. Tale karuna gare magabun la uvara ra lai iang ga urie la ionama agarit. Giginanimup la tale puomeng meba betmeng ira ruo meba taliba. Karuk kan migat.’ \v 8 Are ratmat ga ot namurit la, non ara giginanimup migat leba betmeng iro taun ula kakanu Babilon: Nuvarap ga nulibap ula kanu ga abage ula kakanu la eba betieng. Ga kit la eba osuamieng Babilon. Memani, Morowa, Ila Kakani la mavuvuoong ara tavukup mila kiram iam Babilon na ties, irie la amaning kukunim gano. \s1 Lagubuma ume Babilon \p \v 9 “Ga orongup onim na kimanam la akosarmeng tavuk ila kire ga urie, ga temeba ga urie magabun o kirinim me tavuk ila bangutong ga eba masaumeng papot ma pagap mila maiaba kakepup mapat. Ga miriro orongup eba ogimameng bonat o kit leba osuamieng ga eba meliba ga masakmeng arop ma. \v 10 Ga eba ogimameng urio ngitngit ula kiro aun Morowa, ga eba meraung migat. Eba dusmeng kakaliat uluo ga memama, \q1 “‘Kadik, Kadik, nokaranmeng ara Babilon. Nokakani ga nunuo pianam ula mamaranu migat! Pa at namurit tara o muabari, uniap ula kiro o kirinim nung la betieng ira nuo ga kiribasnung ara migat!’ \p \v 11 “Ga teip o butamat onim na mirie napup ganam na kimanam la eba oagatmeng Babilon, ga eba meliba o kadik ume ga eba maionang maun dalap mila giginam. Memani, karuk kan a migana ba gat la eba masouang pagap maiam. \v 12 Pagap maiam la are ro: gol ga silva ga tadasip mila mumurum ga gamalep la mitara ila uniap ma nakap ga burap mila mumurum mila pasokmeng ga non ara non ara burap mila taktogim ga burap a silka. Ga tie gat ame non ara kuop la ame kukuf ula mumuru ga non ara pagap la makosarmeng ma logip a elefan ga non ara pagap la makosarmeng o kuguom la maiaba kakepup upat ga a bras ga a ain ga a tadas ila mumuri la ame kagup. \v 13 Ga ame non pagap gat la maiot, gare sinamon ga liarana me parak ga urup me ukosar o bonat la ame kukuf ula mumuru ga non ara ailup la ame kukuf ula mumuru, meiva mira ga sanda ila mumuri ga wain ga ailu o kuguom Oliv ga plaua ga wit. Ga ame gat bulumakaup ga sipsipup ga osup ga karisip ga teip o ubi agarit, ga masagameng gat inamaniap la mime omeuluan ties ang ila kakani maiang. Pa karuk kan a noba meba masouang miriro pagap ganam. \p \v 14 Ga eba tiesmeng teip la mime okosar butamat gare ro, ‘Miriro pagap mila mumurum la temaiara dalap nuo meba naram la nomaiolai ga melara. Mirier pagap mila mumurum la ame uniap ula kakanu, ga mirier sasaip nuam mila mumurum, la nomaiolai ra. Are ratmat ga tala gat manula pagap lare tiro.’ \v 15 Pa inamaniap la okosarmeng butamat ma miriro pagap, la mamela papot ma kakepup na uriro taun, mitara merau me uriro ngitngit ga kiribas ieng uriro taun ula kakanu la babun maiop. Are ratmat ga dusmeng kakaliat uluo, ga man meliba o kadik ume ga eba giginam dalap ma. \v 16 Ga eba tiesmeng gare ro, \q1 “‘Kadik, kadik. Okaranmeng Babilon, uriro taun ula kakanu. Tinan la iabua sasa ila mumuri ila pasokong, ga non ara non ara burap mila taktogim ga masasaieng neip o a gol, ga a tadas ila mitara mumuri ga gamale ula mitara maiaba kakepup upat. \v 17 At narit nap o muabari, miriro kakepup ganam ga sasaip la kiribasmeng ara ganam.’ \p “Ga mirier keptenip ma sipup ga mirier teip mila masaumeng sipup meba mela na non pialap. Ga mirier boskurup ga mirier teip la memaning ubi o butamat na pirom, miriro inamaniap la dusmeng kakaliat uluo Babilon. \v 18 Ga ogimameng bonat o kit la osuamieng ga kukupmeng gare ro, ‘Man taun la kakanu migat la kaina gare uriro taun?’ \v 19 Ga agomeng kanauri o kimanam bo bugapip ma kan meba masingmaiala teip ga magaulap la kadikmeng migat, ga meliba ga giginam dalap ma ga man maionama. Ga kupmeng, \q1 “‘Kadik! Kadik! Okaranmeng ara uriro taun ula kakanu! Mirier irap maiam mirier sipup la mime menum na pirom, mirie la okosarmeng butamat ga uriro taun ga betmeng teip mila kakanim ma kakepup. Pa at narit nap o muabari la kiribasmeng ara! \v 20 Mimi gar na panbinim ga inamaniap am Morowa ga apostolop ga unulip, mimi ganam le temiba me iriro paga titot la betong iro uriro taun. Memani, Morowa la ovuvuoong na ties ga upulo uniap ula kiro me un me tavuk ila kire la akosarieng uriro taun ira mi.’” \p \v 21 Uriro ties la no ra, tie agimarung non angelo ila mamarani la uara non tadas ila kakani maset la are tadas o uritigi a wit. Uavia iriro tadas me nakap ga agoong ga ula lourup na pirom. Ga ugama, “Eba are ba ro, uriro taun ula kakanu Babilon la eba ogomeng maranit ga ila lourup, ga tala gat puomeng inamaniap meba ogimameng. Karuk. \v 22 Are ratmat ga nuloiap a gita ga non ara sasangip ga nuloiap a kadi ga nuloiap a taurima, tala gat mepto ira nuo. Karuk. Ga teip la ubimeng na non ara ubiap mila mumurum la tala gat mamaiop miriro teip ira nuo. Karuk. Nuloiap a tadas la ume maritigi kabop a wit, uriro non ara nuloiap gat la tala gat mepto ira nuo. Karuk. \v 23 Ga lalabie o lam la tala gat ulabie ira nuo. Ga alaga maiong kubap ga kubeulap la namo magimeng, la tala gat mepto ira nuo. Karuk. Teip nuam la okosarmeng butamat tinan la teip la memanim bop mila kakanim na uriro kimanam. Pa nunuo, Babilon la mavananung mirier teip ga magaulap ganam a tavuk ila kire gare la okosarnung sanga, ga nuranam dalap ma meba ameuluan tavuk ila kire la nume akosar. \v 24 Pa Morowa la ogimaong uriro taun la inamuam unulip ga inamaniap am, ga mirier inamaniap na kimanam. Uriro kirinim gat la iot iro taun Babilon gat. \c 19 \s1 Teip ga magaulap la temeba me Babilon la kiro \p \v 1 Tie, tubiat a iriro paga, tupta nivunama are gar ila kakani ma teip ga magaulap la kukupmeng la maionama na panbinim, ga megama, \q1 “Aleluia, buaving bonim a Morowa! Morowa buang iriet namurit la ina bulagiong. Amaning bonim ula kakanu ga kukunim. \v 2 Memani irie la ume mavuvuo tavukup maiam inamaniap na ties, ga ties ang la migat o ga puvuvui gano. Urio magabun ula kakanu o kirinim la mapalirieng mirier teip ga magaulap onim na kimanam a tavuk iang o sadak. Are ratmat \q1 ga uabu Morowa urio magabun na ties ga upulo ra uniap ula kiro me un. Urio magabun la imaning sik gat la inamuam inamaniap am Morowa o ubi ga mevara, ga upulo ra Morowa urio kirinim ieng ga okiribasong.” \m \v 3 Urie, ina marikmeng gare ro, \q1 “Aleluia, buaving bonim a Morowa! Bonat o kit la osuamieng taun ula kakanu Babilon, uriro la ime ila nakap mar mirie lap ga tale kan no!” \p \v 4 Ga 24 ma teip mila uke ga nagala ma pagap la maionama mila inim, la kumumeng ga lotumeng me ai Morowa la unama bo luaga ang orong. Megama, \q1 “Amen, buaving bonim a Morowa.” \p \v 5 Ga tupta non nivunama na nunamap ang Morowa la tiesong gare ro, \q1 “Mimi teip o ubi am Morowa buang, mimi gar la mime mirau aime ga mionama apat, ga mimi teip ga magaulap la mimaning bop ga mimi gat teip ga magaulap agarit, mimi ganam le miaving bonim a Morowa buang!” \s1 Poi ang sipsip la magiong ga okosarong parak o magi ula kakanu \p \v 6 Ga tupta non nivunama la are nuloiap la betieng aun gar ila kakani ma inamaniap la nebolameng ga tiesmeng, ga are gat danuorabip la meriva ga melo, ga are gat nuloiap ieng duk ula kakanu la ilo. La tiesmeng gare ro, \q1 “Aleluia, buaving bonim a Morowa buang! Ila Kakani, irie Morowa \q1 buang la amaning urier kukunim gano. Titot la unama ga uale mabuo mirier inamaniap are Orong. \v 7 Are ratmat le tebuba ga tevurusbuong maset ga bualang bonim ula kanu aun. Tara ang Poi ang sipsip la namo magiang la betong ara. Pa kuala ang la urangaieng me urio magi.\f + \fr 19:7 \ft Uriro ties o uvuvuo me Iesu Karisito la eba ina terigiang ga malagiang inamaniap am ga eba maionang iat atatan makin.\f* \v 8 Ga uala Morowa buruma ila mumuri la pasokong un magabun o magi, la mitara ililakong ga mitara babai, ga iabua iriro ira ma neip o. Iriro buruma ila mumuri la pasokong are la avuoong tavuk ila puvuvui maiang teip ga magaulap am Morowa.” \p \v 9 Tie, toulo angelo gare ro, “Umirnang gare ro: Miriro teip ga magaulap la mamarikong Morowa ga mumaio na parak ula kakanu o magi ang Poi ang sipsip, eba malaminaismeng.” Ga toulo, “Uriro la ties migat ang Morowa.” \p \v 10 Tie, tupto ties ang ga makoftung dadebip tuo kagarat ai kiban a iriro angelo meba loturang me ai. Pa toulo angelo gare ro, “Buat okosarnung gare tie. Memani, tale kan turuo Morowa. Turuot migana o ubi gare nunuo ga papap nuam, mirie la naganming ira Iesu ga mime bais o bonim a. Lotunang it me ai Morowa iriet narit! Memani, muana o ties aime Iesu la betieng aun Muranama Ila Babai, irie la uaramo ties o unuli me mai teip ga magaulap.” \s1 Ioanes la agimaong migana la unama nakap abuo hos ila pasokong \p \v 11 Tie, tubiat a iriro paga, uri me nakap ga ogimarung panbinim la inava ga non hos ila pasokong la unama non migana abuo. Amanin narain bopien are ro: Migana la ume uale maset bo ubi ang, ga migana la ume akosar tavuk it ila migat. Ame tavuk ila puvuvui, ume mavuvuo teip ga magaulap na ties ga ume okosar danunumiap. \v 12 Irapien a la are kit la ilabie. Are ratmat ga mait man pagap la maiot na dalap ma teip ga magaulap. Ga amanim papot ma begarip am orong la maiot na bugam a. Pa iro pava a la omirmeng non bonim. Pa karuk kan a noba migana o magabun la ait muana o uriro bonim. Iriet la oit. \v 13 Ga buruma ila laklage la ume una, olabuan la ut ira a. Pa bonim a la “Ties ang Morowa”. \v 14 Ga amip onim na panbinim la maionama bo hosup maiam mila pasokmeng, la ameuluan ga mela. Menam burap mila pasokmeng ga babaim maset. \v 15 Ga non apos ula laklago la mitara ororu maset, la iura na nanam a iriro migana me lavie. Ga eba anamung gar ma teip ga magaulap onim na kimanam la nekaromela ga irie. Ga uario non pas a ain ga uale maranit bo mirier garip ma teip ga magaulap la maionama na kimanam. Ga eba magoang ga mela na non enbam a tadas ga irie kan la eba teara ga mabutbutang miriro kabop a wain ga bureip ma la eba meriva me lourup. Uriro ties o uvuvuo la mavoieng dalap a Morowa la amaning kukunim gano, leba papamnam ba me inamaniap la mime makosar tavukup mila kiram. \v 16 Ga amaning non bonim la iot ira buruma ang ila laklage ga ira kiban a. Uriro bonim la are ro: Orong maiang mirier orongup ganam, ga Ila Kakani maiang mirier teip mila kakanim ganam. \p \v 17 Tie, agimarung non angelo la dusong nakap bo muabari, ga marikong me mirier kobengip ganam la pavamela nakap na panbinim ga ugama, “Mumiong nebolaming na uriro parak ula kakanu ang Morowa. \v 18 Eba miom neip ma mirier teip ganam: Ga eba miom neip ma orongup, ga neip ma teip mila uke me amip, ga neip ma teip mila mamaranim, ga neip ma hosup ga teip la maionama nakap mabuo, ga neip ma teip mila omeuluan kan agat maiong, ga neip ma teip o ubi la mime omeuluan ties maiong non teip la umaiale maranit mabuo, ga neip ma teip mila uke, ga neip ma teip agarit.” \p \v 19 Tie, agimarung iriro suvaima ga orongup onim na kimanam ga amip maiam, la nebolameng ara meba nemenamung ga iriro migana la unama bo hos ga amip am. \v 20 Pa iriro migana la avisong iriro suvaima la betong na pirom ga unulip o kakarabunim. Iriro unuli o kakarabunim la makosarong papot ma pagap o turupnuabap na irap a iriro suvaima. Ga na iriro tavuk la makosarong papot ma pagap o turupnuabap, ga mavanaong teip ga magaulap meba mela maiarang kaguma ang suvaima ga lotumeng me uniap a. Agoong iruo migana la suvaima ga unuli o kakarabunim la man inim ka me lourup na kin ila kakani la ame kit la ilabie a tadas salfa. Iruo tadas salfa la kakanu lalabie a gare pirom. \v 21 Pa iriro migana la unama bo hos, la unamuam non teip ga mevara o uriro apos ula laklago la iura na nanam a. Ga mirier kobengip ganam la mumaio maiom pupunesip ma miriro teip ga dakmeng karip ma maset. \c 20 \s1 Satan la unama na luguan o arubu ma 1,000 ma karaip \p \v 1 Tie, tubiat a iriro, agimarung non angelo la mavuo na panbinim ga muo lourup. Na kilan a la uaria ki a lu la ula namur maset la karuk kan a muana ba a. Ga uaria sen ila kakani maset. \v 2 Ga ula uat a iriro daragon, meiva gat lamot onim tiralo kan ga meiva ila kakani maiang muranap mila kiram, irie Satan. Ga avisong iriro angelo Satan a sen puoieng ma 1,000 ma karaip. \v 3 Ga agoong Satan na lu la ula namur maset la karuk kan a muana ba a, ga ulua tabuna a iriro lu, ga angingitong maranit. Are ratmat ga tale gat puoong Satan meba mavanaang garip ma teip ga magaulap na uro kimanam gat. Karuk. Pa 1,000 ma karaip la eba ka nam ba, tie tubiat eba bat avikang Morowa meba ala tapmat at tara ila papoi. \p \v 4 Tie, tubiat a iriro, magimarung non luagap am orong la maiot, ga non inamaniap la maionama bo miriro luagap. Mirie teip la amela kaguma meba avuvuomeng tavuk maiang teip na ties, la maionama bo miriro luagap a orong. Ga magimarung muranap ma teip ga magaulap la naganmeng ira Iesu la baismeng o bonim a, ga maiario maranit ties ang Morowa. At iriro muana, makoratmeng kakongup ma ga mevara. Ga magimarung gat muranap ma teip la tale lotumeng me ai suvaima, ga me ai uniap a ga tale kan maiara kaguma na pavap ma ga kilalap ma. Miriro teip ga magaulap la ina temaiara na una ga meinim. Eva, maionama ga umaiale bo teip ga magaulap mirie ga Iesu puoieng ira ma 1,000 ma karaip. \v 5 Iriro natauan tara la eba temaiara teip ga magaulap na una. Pa mirie non inamaniap la tala kan temaiara na una ga omela ninimiap. Karuk. Memani, eba mauanmela miriro 1,000 ma karaip leba ka nam ba. \v 6 Miriro teip ga magaulap leba temaiara na iriro natauan tara la eba malaminaismeng maset ga babaim maset. Memani, mirie am Morowa ga tala kan uabuam na ties ga na uriro kin la ame kit ula ilabie a tadas salfa, urie lama narain nuvarap. Karuk. Pa eba betmeng gare miridaip am Morowa ga Karisito. Eba maionang gare orongup ga Karisito ma miriro 1,000 ma karaip. \s1 Satan la kiribasong ara \p \v 7 Urie, tubiat la eba nam ba miriro 1,000 ma karaip, tie eba anavang angelo tabuna a iriro lu la unama Satan ana na luguan o arubu ga avikang. \v 8 Tie, eba muong Satan lavie ga mavanang garip ma teip ga magaulap la maionama na nagala ma sikurup o kimanam: Irie gar ang la meiva Gok ga Magok. Eba apamum Satan meba pumaiarang danunumiap. Uvas ma miriro garip la are ubiem labinim. \v 9 Ga eba mela na mirier napup o kimanam, ga okalimeng kem maiong teip ga magaulap am Morowa ga uriro taun Ierusalem la mitara naong Morowa ume. Pa ogimarung kit la maio na panbinim, ga masuamieng migat miriro teip o danunumiap ma amip am Satan. \v 10 Pa Satan la mavanaong garip ma teip ga magaulap, are ratmat ga agoong Morowa Satan na kin ula kanu la ila namur maset o kit la ilabie a tadas salfa. Na uriro kin, suvaima ga unuli o kakarabunim la legomeng, ga mirier naien la eba omela ngitngit na ilengiap ga na arubuap atatan makin. \s1 Mavuvuoong Morowa inamaniap la mevara \p \v 11 Tie, tubiat a riro paga, agimarung luaga ila pasokong ang orong, ga non migana la unama abuo iriro luaga. Ga kimanam ga panbinim la tevikliong ara ga tale gat lionama. \v 12 Ga magimarung teip ga magaulap la mevara ra tinan, teip ga magaulap la memaning bonim ga teip ga magaulap gat agarit. Man dusmeng kagarat ai iriro luaga ang orong, pa menavo non babam. Ga ina gat menavo non gat babam, urie la babam o ninimiap la maiot bop ma teip ga magaulap mila meinim ga maionama atatan makin ga Morowa. Ga mauluan Morowa tiesiap la mamirmeng na mirio babap ga mavuvuoong mirier teip ga magaulap mila mevara ra me man tavuk la mime akosar. \v 13 Tie, teip ga magaulap ganam la mevara na pirom, mela dusmeng na ties ang Morowa. Ga mirie gat teip ga magaulap la mevara ra ga muranap ma la mela na iou, mela dusmeng na ties ang Morowa. Ga mavuvuoong teip ga magaulap ganam ut narit narit na ties puoieng ira tavuk la akosarmeng. \v 14 Ga tubiat ga ogoong Nuvarap ga pianam o Ades me lourup na irie lu la ame kit la ilabie. Urio kin la ame kit la ilabie, la kakanu maset gare pirom. Iruo lu ila kakani la ame kit, irie lama narain nuvarap. \v 15 Ga teip ga magaulap ganam la tale maiot bop ma na babam o ninimiap, eba magomeng gat me lourup na kin ula kakanu la ame kit. \c 21 \s1 Ierusalem ula nou \p \v 1 Tie, tubiat a iriro paga, ogimarung panbinim ula nou ga kimanam ula nou la iot. Pa natauan panbinim ga kimanam la tevikliong ara ga tale gat lionama. Ga pirom gat la tale gat ionama. \v 2 Ga ogimarung uriro taun ula babau, urie Ierusalem ula nou la maio aun Morowa na panbinim ga muio to lourup. Ui maset gare magabun la namo magieng ga iabuam sasaip mila mumurum ga urangaieng meba auanila lai iang. \v 3 Ga tupta non la unama kabirana a iriro luaga ang orong la tiesong maranit are ro, “Miptang! Titot nunamap ang Morowa la unama ga teip ga magaulap! Ga eba onang kabirana ma, ga eba maionang teip ga magaulap am. Eva, Morowa kan la eba onang ga mirie ga eba irie ba Morowa maiang. \v 4 Ga eba mabalak ang kup na irap ma. Ga tala gat ina mevara, ga tala gat giginam dalap ma ga tala gat ina meliba ga omela ngitngit gat. Karuk. Memani, miriro giginanimup iam natauan kimanam la nam ara.” \p \v 5 Tie, iriro migana la unama bo luaga ang orong la ugama, “Miptang! Titot la makosartung mirier pagap ganam ga neim.” Ga ina gat toulo gare ro, “Omirnang uriro ties na babam. Memani, uriro ties la migat o ga puoieng me mirier teip ga magaulap le naganmeng migat iro.” \v 6 Ga toulo gare ro, “Mirier pagap ganam la makosartung la nam ara. Migat, turuot la lake bettung, ga turuot malonim migat. Turuo la muana ma mirier pagap ganam, ga tume ituamuam mirier pagap ganam. Pa aga teip ga magaulap ba la balakmeng nigunap ma eba talang burunam na kin o burunam la ame ninimiap ga eba tapmaio o, pa tala kan osaumeng. Karuk. Memani, eba talang uriro maun gare kamniap agarit. \v 7 Pa teip ga magaulap la mime dus maranit ga okurupmein giginanim ga okurupmein danunumiap, eva eba talam miruo pagap maun. Ga eba turuo ba Morowa maiang, ga eba mirie ba lop tuam. \v 8 Pa eba magomeng mirier teip ga magaulap na kin ula kakanu la ame kit la ilabie ma tadasip a salfa. Mirie teip ga magaulap la are ro: teip ga magaulap la mime merau ga ina mime tesuga, ga teip ga magaulap la tale naganmeng, ga teip ga magaulap la makosarmeng non ara non ara tavukup mila kiram maset, ga teip ga magaulap la menamuam inamaniap ga mevara, ga teip ga magaulap la akosarmeng tavuk o sadak, ga teip o sanga, ga teip ga magaulap la mime lotu me mai morowap o kakarabunim, ga inamaniap ganam o kakarabunim. Eva, eba magomeng ga eba maiarang nap maiang na kin ula kakanu la ame kit la ilabie ma tadasip a salfa. Uriro kin a salfa la mitara kakanu gare pirom. Miriro teip ga magaulap la eba maiaving giginanim ula kanu ga ngitngit ula kanu na uriro kin atatan makin. Urie la lama narain nuvarap.” \s1 Gas o taun ula nou Ierusalem \p \v 9 Tie, non angelo la muo toi. Irie non kabirana ma gamura ma angelop la maiaria koi la ame gamura ma pagap mila kiram o ugiginara ma teip ga magaulap onim na kimanam. La toulo, “Munang. Eba nosingtala o uriro magabun la magiieng ga Poi ang sipsip.” \v 10 Tie, betong Muranam Ila Babai maranit toi, ga touap ga tula nakap bo non pugama ila kakani la mitara ula nakap. Ga tosinguala o uriro taun ula babau Ierusalem, maio aun Morowa na panbinim ga muio to lourup. \v 11 Ilabie maset o lalabie ula kanu ang Morowa. Lalabie o la mumuri ga non ara maset, are tadas la ame uniap ula kakanu, meiva iaspa. Eva, ui uakap ga ililakong maset gare tilagu. \p \v 12 Merilio uro taun ula kanu maranit ma tadasip mila kakanim ga kudat ula kakanu o uriro taun la mitara ila nakap ga okaliieng uriro taun. Ame 12 ma tabup mila kakanim la maiot iro kudat, ga 12 ma angelop la dusmeng kagarat mai mirier tabup ganam. Ga bop ma 12 ma eap maiam onim Israel la maiot ira ma tabup. \v 13 Kudat onim na nap la betieng muabari, la ame naien ma tabup. Ga kudat onim not la ame naien ma tabup. Ga kudat onim saut la ame naien ma tabup. Ga kudat onim na nap la namila muabari la ame naien ma tabup. \v 14 Uriro kudat o taun la ame 12 ma tadasip meba ongangasmeng, ga bop ma 12 ma Apostolop am Poi ang sipsip la maiot ira ma miriro tadasip. \v 15 Tie, iriro angelo la tiesong ga turuo, la uario pas a gol me uvuvuo o uriro taun ga tabup o ga kudat la okaliieng. \v 16 Uvuvuo o uriro taun ula kakanu la betieng gare ro: Sikurup o taun la nagala ma napup o, ga laklaganim o ga kakanim o ga nakap o la nevuomeng it. Angelo la ovuvuoong uro taun o pas ang, ga kaguma o taun la puoong gare 2,400 kilometa. \v 17 Ga ovuvuoong gat kudat o, pa kudat la ila nakap puoieng gare 144 mitap. Iriro angelo la ovuoong kudat o uriro pas o uvuvuo maiong inamaniap. \v 18 Okosarmeng kudat o taun a tadas la maiaba nakap kakepup mapat, meiva iaspa. Pa taun kan la okosarmeng a gol migat ga mitara ulabie gare tilagu. \v 19 Pa muana o uriro kudat la okaliieng taun Ierusalem, la osasameng ma non ara non ara tadasip la ame uniap ula kakanu la mime masau. Natauan tadas ila mumuri na muana o kudat, meiva iaspa. Pa lama narain tadas ila kadidikong, meiva sapaia. Pa lama naien tadas la pasokong. Pa lama nagala tadas la makmagadaong, meiva emeral. \v 20 Lama muanam tadas la taktogi ga pasokong gat, meiva sadonikis. Pa lama gunamur tadas ila taktogi, meiva konilian. Pa lama gamura tadas ila iangong, meiva krisolait. Pa lama gamiala irie non ara tadas ila iangong, meiva topas. Pa lama manaburuan tadas la makmagadaong ga iangong gat, meiva krispores. Pa lama manaburuan ga namurit la makmagadaong gare pirom, meiva Iasint. Pa lama manaburuan ga narain la non ara tadas ila taktogi, meiva ametis. \v 21 Uriro kudat o taun la imanim 12 ma tabup mila kakanim ga miruo 12 ma tabup mirie 12 ma pelip.\f + \fr 21:21 \ft Miruo non ara bisip mila pasokmeng la mitara maiaba kakepup mapat.\f* Ut narit narit tabuna la makosarmeng a namurit namurit pel ila kakani. Alangip ganam o taun la makosarmeng it a gol migat ga iruo gol la ililakong migat gare tilagu. \p \v 22 Pa tale kan agimarunng luguan o lotu na uriro taun. Memani, Morowa Ila Kakani la amaning urier kukunim gano, ga Poi ang sipsip la lionama ga betliong garet luguan o lotu o uriro taun. \v 23 Are ratmat ga muabari ga ulang la tala gat lilabie na uriro taun. Karuk. Lalabie ila kakani ang Morowa ga lam ang Poi ang sipsip litie kan lilabie o uriro taun. \v 24 Mirier garip ma inamaniap leba memung na lalabie o uriro taun. Ga orongup onim na kimanam la eba mumaiong na uriro taun ga maiavim pagap maiam mila mumurum ga maialam bop mila kakanim. \v 25 Arubu la tala gat puoieng meba betieng na uriro taun. Karuk. Are ratmat ga mirier taraiap tabup o kudat la eba man menavang. \v 26 Ga mirier garip ma teip ga magaulap la eba mumaiong na uriro taun ga pagap maiam mila mumurum ga maialam bop mila kakanim ga mavienmeng bop ma. \v 27 Pa pagap mila papalim ga inamaniap la mime makosar non ara non ara tavukup mila kiram o mulinubap, ga inamaniap la mime ties o kakarabunim, mirie la tala kan puomeng meba maiobung na uriro taun. Karuk kan migat. Inamaniap it mila mamirong Poi ang sipsip bop ma na babam o ninimiap, miriet mi la eba mela maiobung na uriro taun. \c 22 \s1 Danuot o ninimiap la iot atatan makin ga kuguom o ninimiap la iot atatan makin \p \v 1 Tie, tubiat a iriro paga, iriro angelo kabirana ma gamura ma angelop la tosinguala o non burunam la ime ialo ninimiap la iot atatan makin maun teip ga magaulap. Babau gare tilagu ga mitara ililakieng. Muana o uriro danuot la betieng na luaga ang orong Morowa ga Poi ang sipsip. \v 2 Ga iriva ga ila. Kabirana maset o alang me na taun. Na taralap o burunam, anap me ro ga anap me toma, kuguom la ime ialo ninimiap la iot atatan makin maun teip ga magaulap urie gat la iot. Ime lopiat ma 12 ma taraiap na mirier karaip ga ime lopiat mar mirie ulangip. Pa babap o kuguom la ime mamurira garip ma teip ga magaulap. \v 3 Pa mirier pagap ganam la tale naong Morowa maime ga mirier inamaniap ganam eba makaranang, miriro la tala kan maiot tie. Karuk. Na uriro taun, Morowa ga Poi ang sipsip eba lionang na luaga ang orong ga ulialeng mabuo teip ga magaulap la maionama na uriro taun. Ga teip liam o ubi la eba lotumeng me ai. \v 4 Eba ogimameng pava a. Ga bonim a la eba omirmeng na pavap ma. \v 5 Ga eba tale gat betieng arubu ba, ga lalabie ma lamup ga ileng a efan la tala gat memaning ubi. Karuk. Memani, Morowa Ila Kakani kan leba alang ileng maun teip ga magaulap. Ga eba meke gare ba orongup atatan makin. \s1 Eba ina muong Iesu kakalait \p \v 6 Urie, toulo iriro angelo gare ro, “Urio ties gano la migat o, puoieng maime inamaniap ganam meba nagameng migat iro. Morowa Ila Kakani, irie la ume imuam muranap ma unulip meba baismeng o ties ang, irie la asagaong angelo ang ga muo meba masingala teip am o ubi ma pagap ganam leba betmeng kakalait.” \p \v 7 Tie, ugama Iesu, “Miptang, eba tala betang kakalait. Aga teip o magaulap ba la maiario maranit uro ties ang Morowa me man pagap la eba betmeng tubiat na uriro babam, miriro teip ga magaulap la eba malaminaismeng.” \p \v 8 Turuo Ioanes la tuptam miriro tiesiap, ga magimarung miriro pagap. Ga na tara la tuptam ga magimarung ara, tie kumurung kagarat ai kiban a angelo la tosinguala ma miriro pagap, meba loturang me ai. \v 9 Pa toulo, “Buat okosarnung are tie. Memani, tale kan turuo Morowa. Turuot migana o ubi gare nunuo ga papap nuam, mirie unulip ga mirier teip ga magaulap ganam la mime maiaro ties ang Morowa na uriro babam. Are ratmat ga lotunang it me ai Morowa iriet narit!” \v 10 Ga inagat toulo gare ro, “Uriro ties ang Morowa la iot na uriro babam, baraba opamunung. Karuk! Memani, tara ang Morowa la muor kagarat. \v 11 Are ratmat ga teip ga magaulap la mime akosar tavuk ila kire, eba ka man akosarmeng tavuk ila papali. Pa teip ga magaulap la mime akosar tavuk ila papali o kirinim, eba ka man akosarmeng tavuk ila kire ka. Pa teip ga magaulap la mime akosar tavuk ila puvuvui, eba ka man akosarmeng tavuk ila puvuvui. Pa teip ga magaulap la mavuvuoong Morowa namo am kan la babaim, eba ka man dusmeng maranit meba makosarmeng tavukup mila babaim.” \p \v 12 Tie, ugama Iesu, “Miptang! Eba kakalait tala ga eba tavim pagap meba talang uniap ula mumuru maun mirier teip ga magaulap ganam. Ga eba tapulang uniap maun mirier teip ga magaulap ganam ut narit narit, puoieng ira man tavukup la makosarmeng. \v 13 Migat, turuot la tunama lake me mirier pagap, ga turuot la tunama malonim migat. Eva, turuo, muana ma mirier pagap ganam, ga migana gat la ituamuam mirier pagap ganam. Turuo irie migana la unama atatan makin. Turuo onim lake ma mirie pagap ga eba tonang puoieng la eba nam ba pagap. Tomuana ma mirier pagap ganam, ga tume ituamuam mirier ubiap ganam la makosartung. \p \v 14 “Teip ga magaulap la mime magos burap maiam eba malaminaismeng. Memani, memaning kaguma meba mela maiobung na tabuna o taun ga puomeng gat meba omela parak o kuguom o ninimiap la iot atatan makin. \v 15 Pa non teip ga magaulap la eba maionang tapma lavie o uriro taun ang Morowa. Miriro la are ro: teip ga magaulap la mameuluan non ara non ara tavukup mila kiram, ga teip ga magaulap la mime okosar sanga, ga teip ga magaulap la mime ameuluan tavuk ila papali o kirinim, ga teip ga magaulap la mime menamuam non teip ga magaulap ga mevara, ga teip ga magaulap la mime lotu me ai morowa o kakarabunim, ga teip ga magaulap la mime na me tavuk o kakarabunim. \p \v 16 “Tie, turuo Iesu la asagarung angelo ruang ga ula mi, ga uaramo uriro ties mi mai ekelesiap la naganming ira ruo. Turuot tabarabo o kuguom ang Devit. Eva, turuo ea ang orong Devit. Ga turuo uriro marala la ime ilabie maset parabirat namur.” \p \v 17 Ga Muranama Ila Babai ga magabun ang Poi ang sipsip la megama, “Munang!” Pa teip ga magaulap la mepto uriro ties ga tiesmeng aime Iesu gare ro, “Eva, munang!” Pa aga teip ga magaulap la balakmeng nigunap ma, mumaiong. Ga teip ga magaulap la namo tapmaio, mumaiong ga maiarang burunam o ninimiap la iot atatan makin. Uriro gare kamniap la karuk o uniap ba o la eba alang Morowa miun. \p \v 18 Tie, turuo Ioanes la tualo ties ula mamaranu maun mirier teip ga magaulap ganam meba meptang ties o unuli ang Morowa la iot na uriro babam. Leba aga migana la eba ina abung noba ties agarit na uriro ties o unuli la iot na uro babam, tie, eba alam Morowa miriro pagap mila kiram maset la tiesong Morowa ma na uriro babam, aun iriro migana. \v 19 Pa leba aga migana la eba mavugutara noba tiesiap na uriro babam o ties ang Morowa, tie, eba apugutara Morowa iriro migana na uriro taun ula babau ga tala kan puoong meba arang parak o uriro kuguom o ninimiap ula iot atatan makin, are uriro babam la tiesieng ume. \p \v 20 Iriro migana la tiesong me miriro pagap ganam, titot la ugama, “Migat ara, ebat bettang kakalait!” Ga tupulo, “Eva, mitara narung noime ga uantula puoieng titot, Ila Kakani Iesu. Munang!” \v 21 Ubonuvarap ang Ila Kakani Iesu la eba iot maun teip ga magaulap ganam am Morowa. Amen.