\id 1TH - Kobon NT [kpw] -Papua New Guinea 2005 (web version -2013 bd) \h 1 Desalonaika \toc1 Pol köp nöd u Desalonaika nɨbi bɨ kalɨp kalɨ kƚiñ rɨka \toc2 1 Desalonaika \toc3 1De \mt1 1 Desalonaika \mt2 Pol köp nöd u Desalonaika nɨbi bɨ kalɨp kalɨ kƚiñ rɨka \c 1 \p \v 1 Hon Pol, Sailas, Dimodi, kalöp Bapi God Bɨ Kub Jisas Krais apil mɨhau nɨbi bɨ kale daun kub Desalonaika mɨdpim gau, köp anɨbi kalɨ kƚiñ rɨkabun. \p God kalöp mög nɨŋöm ud aij gö, mɨd aij gɨmim. \x * \xo 1:1 \xt Ap 17:1-9\x* \s1 Desalonaika nɨbi bɨ Krais nɨp nɨŋ udöm cɨg aij gɨla \p \v 2 Sabe gun, kalöp magöŋhalö pör nöp God nɨp aij a gɨpun. \v 3 Bapi God nɨp sabe gun, pör nöp kalöp gasɨ nɨŋun, kale aige göl rö gɨpim u gasɨ nɨŋun, God nɨp aij a gɨpun. Kale Bɨ Kub hon Jisas Krais nɨp nɨŋ udmim cɨg aij gɨmim, nɨp wög gɨ aij gɨpim; kale Bɨ Kub hon Jisas Krais nɨp mɨdmagö lɨmim, kƚö gɨmim nɨp wög göl gɨ mɨdpim; kale Bɨ Kub hon Jisas Krais aip ram mɨnöŋ kumi kabö adö laŋ au arammim nan aij udnabim a gɨmim, marö auö gasɨ iru nɨŋagpim. \x * \xo 1:3 \xt 1Ko 13:13; Kol 1:4-6\x* \p \v 4 Añ mam aij. Hon nɨŋbun kale me, God mɨdmagö löm nɨbi bɨ nɨpe ke uda nɨbi bɨ gau mɨdpim. \v 5 Krais manö aij nɨpe u dam ram kale gau amun, kalöp manö magö nöp hag ñagno. Ana Uɫ nɨpe hanɨp aŋ daŋ mɨdöm, kƚö nɨpe hanɨp ñö nɨŋöl gɨ, Krais manö aij u manö nɨŋö yabɨƚ mɨdöp a gun, kalöp manö yɨjɨg göl yabɨƚ u hag ñɨno nɨŋ udpe. Kalöp aip hanmɨdun u, kalöp nan a gun anɨg göl gɨ mɨdmɨdun u, kale ke hadö nɨŋbim. \x * \xo 1:5 \xt 1Ko 2:4-5\x* \v 6 Bɨ Kub gɨmɨdöp u nɨŋmim, hon ke gɨmɨdun u nɨŋmim, anɨb unbö rö nöp gɨ mɨdaibe. Kale bɨsƚam yabɨƚ mɨdmɨdim pen Ana Uɫ nɨpe gö, kale Krais manö aij u nɨŋmim, mɨñ mɨñ göl gɨ nɨŋ ud mɨdaibe. \x * \xo 1:6 \xt Ap 17:5-9\x* \v 7 Anɨg göl gɨ aij gɨpe anɨbu, Krais nɨbi bɨ nɨpe Masedonia Propins mɨdeila gau abe, Akaia Propins mɨdeila gau abe nɨŋöm, anɨb unbö rö nöp gɨ aij gɨ mɨdeila. \p \v 8 Kale God nɨp nɨŋ udpe u, manö anɨbu aram aram, Masedonia Propins, Akaia Propins gau nöp wasö, ram mɨnöŋ gau gau magöŋhalö ara nɨŋöm nɨbi bɨ gau magöŋhalö hadö nɨŋbal. \v 9 Anɨb u, hon ram mɨnöŋ rɨmnap amjakno, nɨbi bɨ anɨb gau ke aiud udöm hagpal, “Desalonaika nɨbi bɨ kalɨp manö aij u hag ñaibe, kalöp ud aij göm, nan piral sabe gɨmɨdal gau arö göm, God nɨŋö pör kamɨŋ mɨdöp u nɨp nɨŋ udöm, nɨpe hagöp rö nöp göm, \v 10 Ñɨ nɨpe Jisas umö, God gö uraka u, kumi kabö adö laŋ au nɨbö ado gɨ aunɨm a göm, abad mɨdpal,” a gɨpal. Jisas hanɨp nan a göm uma u me, God kal juöm pen ilön kub ñɨnab u udagnabun. \c 2 \s1 Pol Desalonaika mɨdöm Bɨ Kub nɨp wög ga \p \v 1 Añ mam bɨ, kale ke nɨŋbim, nöd ram kale auno u, yɨharɨŋ auagno. \v 2 Daun kub Pilipai nöd amun hag ñɨno, nɨbi bɨ rɨmnap hanɨp manö naij hagöm gɨ naij gɨla u pen God hanɨp abad mɨdöm gɨ nö, gɨla anɨbu gasɨ iru nɨŋagun, Desalonaika amun Krais manö aij u hag ñɨno, hanɨp u rö nöp gɨ naij gɨla u pen haƚöwaƚö hag ñɨ mɨdaino. \x * \xo 2:2 \xt Ap 16:19-24; 17:1-9\x* \v 3 Manö kalöp hagpun u dui gun, gasɨ naij nɨŋun, piral hagun, hag ñagpun. \p \v 4 Krais manö aij ud aröl a göm, God nɨpe ke hanɨp hag lö, manö aij anɨbu hag ñɨbun. Krais manö hag ñɨno, nɨbi bɨ gau nɨŋlö, kalɨp aij gaŋ a gun gagun; God nɨpe nɨŋö, nɨp aij gaŋ a gun gabun. God nɨpe nöp gasɨ mɨdmagö hon aŋ daŋ aigöl rö gɨ mɨdpun u nɨŋöb. \x * \xo 2:4 \xt Gal 1:10\x* \v 5 Kale ke nɨŋbim, kalöp aij gɨnɨm a gun manö kƚiñ aij rɨmnap kalöp hag ñagno; mani nan gau udun a gun manö hag ñagno. God nɨpe u rö nöp nɨŋöb. \v 6 Kale Desalonaika nɨbi bɨ hib hon hagpe adö arnɨm a gun manö hag ñagno. Nɨbi bɨ rɨmnap gau hib hon haglö adö arnɨm a gun manö hag ñagno. \p \v 7 Bɨ Jisas manö ud arep mɨdpun rö, kalöp manö yɨŋɨd hag ñeb rö, pen hane hagagno. Nɨbi gau ñɨ paiŋaŋ kale ud aij gɨpal rö u, kalöp hain aij gun ud aij gɨno. \v 8 Kalöp mɨdmagö yabɨƚ lɨ mɨdmɨdun. God Manö aij nɨpe u kalöp hag ñaino, hanɨp al pak lɨnɨg gɨblap arö gagbnop. Kale añ mam mɨdmagö hon me. \p \v 9 Añ mam bɨ, kale nɨŋbim, kalöp aip mɨdun wög kƚö gun uɫham mɨdmɨdun. Kalöp aip mɨdun, God manö aij nɨpe u kalöp hag ñɨ ajun, uɫham nan magö hanɨp ral dapöm ñɨnaböl a gun, sɨdö aŋ sɨbön yaŋ mani wög rö gun nan ñɨŋmɨdun. \x * \xo 2:9 \xt Ap 20:34\x* \v 10 Kale nɨŋbim, hon kalöp nɨbi bɨ Krais nɨp nɨŋ udpim gau aip mɨdöl gun, kalöp gɨ aij nöp gun, bɨ asɨŋ mɨdagöp, bɨ manö ap mɨdagöp rö nöp mɨdaino. God nɨpe ke u rö nöp nɨŋöb. \v 11 Kale nɨŋbim, nap bɨ ñɨ pai kale ke hag ñɨ aij gɨpal rö kalöp gɨno. \x * \xo 2:11 \xt Ap 20:31\x* \v 12 God kalöp udö, nɨbi bɨ nɨpe nöp mailö halö mɨdeinabim. Anɨb u, kale God göp anɨbu nɨŋmim, gasɨ nɨŋ aij gɨmim, nagɨ aij adö u nöp gɨ mɨdaimim a gun, kalöp manö hain hag ñɨno. Kale gasɨ halö mɨdmim, kalöp gɨ naij gɨla u gasɨ iru nɨŋagmim, kƚö gɨmim, nagɨ aij adö u arö gagmim, a gun, manö anɨbu rö kalöp hag ñɨmɨdun. \p \v 13 Kalöp God manö aij nɨpe hag ñɨno nɨŋmim, manö kale ke nöp hagagaböl, God manö nɨpe ke hagaböl, a gɨmim nɨŋ udpe. Nɨŋö me, manö hag ñɨbun u, God manö kamɨŋ gasɨ mɨdmagö kale aŋ daŋ wög gö, magö pɨlöp. Anɨb u, hon pör nöp God nɨp aij a göl gɨ mɨdpun. \x * \xo 2:13 \xt 2De 2:13\x* \v 14 Pen añ mam bɨ. Krais nɨbi bɨ nɨpe ram mɨnöŋ Judia gau cöc ke ke gau ap magum göm God nɨp sabe gɨlö, Juda nɨbi bɨ gau kalɨp gɨ naij gɨla rö nöp, nɨbi bɨ kale ke Desalonaika gau mɨdpal kalöp u rö nöp gɨla. \x * \xo 2:14 \xt Ap 17:5\x* \v 15 Juda nɨbi bɨ gau kale God manö hagep bɨ gau kalɨp al pak löm, Bɨ Kub Jisas nɨp al pak löm, hanɨp yu gɨ yula. God kalɨp nɨŋöm ñɨñɨ lagöp. Kale nɨbi bɨ gau magöŋhalö nɨŋlö mulu lugöp. \x * \xo 2:15 \xt Ap 9:23,29; 13:45,50; 14:2,5,19\x* \v 16 Krais nɨp nɨŋ udlö kalɨp kamɨŋ gɨsön ñɨnab a gun, Krais manö aij nɨpe u Juda nɨbi bɨ wasö gau kalɨp hag ñɨno, Juda nɨbi bɨ gau kal juöm, hanɨp adan urön gɨpal. Gɨpal anɨbu, kale pör nöp nan si nan naij gɨmɨdal rö nöp gɨ dam dam dam arö, nan si nan naij kale asmen kub yabɨƚ rö mɨdöp. Pen mɨñi God kalɨp kal juöm gö marö kub yabɨƚ kalɨp auöp. \s1 Pol kalöp kauyaŋ am nɨŋnam, a ga \p \v 17 Añ mam bɨ. Kale aip mɨdno, Juda nɨbi bɨ hanɨp yu gɨ yula u, mög gö nɨŋöl gɨ mɨdpun. Hañ romaŋ hon aui mɨdpun pen gasɨ hon kalöp aip mɨdöp. Anɨb u, kalöp kauyaŋ am nɨŋun a gun, gasɨ u nöp nɨŋ mɨdpun. \v 18 Kalöp am nɨŋun a gɨ gasɨ nɨŋun, yad Pol, ñɨn mɨhöp aka mɨhau nɨgaŋ amnabin a gɨnö, pen Seden hanɨp adan wamöb. \v 19 Krais nɨbi bɨ rɨmnap halö gɨpal rö, kale abe gɨpe me, hon gasɨ halö mɨdpun; kale gɨpe, mɨñ mɨñ göl gɨ mɨdpun; kale gɨpe, Bɨ Kub hon Jisas aunab ñɨn u, manö aij ne hag ñɨno magö pɨlöp i, a gɨnabun. \x * \xo 2:19 \xt Plp 2:15-16; 4:1; 2De 1:4\x* \v 20 Kale nöp gasɨ nɨŋun, mɨñ mɨñ göl gɨ, aij a göl gɨ nöp mɨdpun. \c 3 \p \v 1 Pen kalöp mög nɨŋun am nɨŋun a gun, yɨŋɨd am nɨŋeb rö lagö, yad Pol, Sailas, hol mɨhöŋ daun kub Adens mɨdul, \x * \xo 3:1 \xt Ap 17:15\x* \v 2-3 mam hon Dimodi, hol aip God nɨp wög göm, Krais manö aij nɨpe u hag ñɨ ajöp u, nɨp hag yulo na. Kalöp gɨ naij gɨlö, nɨbi bɨ rɨmnap Krais nɨp arö gɨnaböl rö löp, Dimodi amöm, kalöp aip mɨdöm Krais manö aij u hag ñɨ aij gö, kale Krais nɨp nɨŋ ud pɨdöŋ gɨmim, gasɨ halö mɨdeinabim a gul, nɨp hag yulo na. Pen kale nɨŋbim, Krais nɨbi bɨ nɨpe mɨdpun rö, hanɨp gɨ naij gɨlö marö udnabun. \x * \xo 3:2-3 \xt Ap 16:1-3; 2Di 3:12\x* \v 4 Kale aip mɨdun, hanɨp gɨ naij gɨnaböl a gɨno u, kale anɨb unbö rö nöp gɨla u hadö nɨŋbim. \v 5 Anɨg geila, kalöp mög yabɨƚ nɨŋem, gasɨ iru nɨŋem, aige göl gɨmim mɨdpim u nɨŋnɨm a gem, Dimodi nɨp hag yunö. Gasɨ yad nɨŋnö u, Seden nɨpe kalöp ɫɨp gö manö uɫham hag ñɨno nɨŋbe u arö gɨmim rö löp, a gɨ gasɨ nɨŋnö. \s1 Dimodi ado gɨ apöm, mɨd aij gɨpim, a ga \p \v 6 Pen Dimodi kalöp am nɨŋöm apöm hagöp, Krais nɨp nɨŋ udmim cɨg aij gɨmim, nɨbi bɨ gau kalɨp mɨdmagö lɨmim, halɨp mɨhöŋ gasɨ nɨŋöl gɨ ñɨñɨ lɨbim. Hol mɨhöŋ mɨlö gai i mɨdul, kalöp mög nɨŋbul rö, kale pen u rö nöp ram mɨnöŋ kale gau mɨdmim, halɨp mɨhöŋ mög nɨŋbim, a göp. \x * \xo 3:6 \xt Ap 18:5\x* \v 7 Pen hanɨp gɨ naij gɨlö mɨd aij gagno ñɨn u, Dimodi apöm, kale Krais nɨp nɨŋ ud pɨdöŋ gɨpim manö u hagö, hanɨp mɨdmagö pɨƚu göp. \x * \xo 3:7 \xt 2De 1:4\x* \v 8 Kale Bɨ Kub cɨg aij gɨmim nɨp aip jɨm ñöl mɨdpim u nɨŋun, hon kamɨŋ yabɨƚ mɨdpun. \p \v 9 Mɨd aij gɨpim u nɨŋun, God nɨp aij a gun. God nɨpe gö, kalöp gasɨ nɨŋun, mɨñ mɨñ yabɨƚ gɨpun. Anɨb u, nɨp aij a göl gɨ mɨdpun. \v 10 Kauyaŋ am kalöp nɨŋun, Krais manö aij u hag ñɨno, Krais nɨp nɨŋ ud pɨdöŋ gɨmim a gun, kƚö gun God nɨp sɨdö aŋ sɨbön yaŋ sabe göl gɨ mɨdpun. \p \v 11 Anɨb u, Bapi God nɨpe ke abe, Bɨ Kub hon Jisas abe hanɨp adan hiɨklö, mɨdpim u nɨnabun. \x * \xo 3:11 \xt 2De 2:16\x* \v 12 Hon kalöp mɨdmagö yabɨƚ lɨbun rö, Bɨ Kub kalöp gɨ ñö, kale ke u rö nöp pen pen mɨdmagö lɨmim, nɨbi bɨ gau kalɨp magöŋhalö mɨdmagö lɨmim gɨmim. \v 13 Bɨ Kub Jisas kalöp kƚö nɨpe ñöm abad mɨd damöm, nɨbi bɨ uɫ nɨpe gau magöŋhalö udöm ado gɨ aunab ñɨn u, nɨpe apöm kalöp udö, God Bapi hon amgö ilö adö nɨpe u, kalöp manö ap mɨdagö nɨbi bɨ uɫ nɨpe mɨdeinabim. \c 4 \s1 God nɨp aij gɨnɨm adö u nöp gɨmim \p \v 1 Añ mam bɨ. Kale aip mɨdaino ñɨn u, kale aige göl gɨmim God nɨp aij gɨnab adö u nöp gɨnabim u kalöp hag ñɨno. Manö hag ñɨno u kale udmim anɨb unbö rö nöp göl gɨ mɨdpim. Pen uri hon Bɨ Kub Jisas nɨbi bɨ nɨpe mɨdpun rö, yad kalöp hagabin kale gɨ aij gɨmɨdim u, uri adö anɨbu nöp kƚö gɨmim rapɨn nöp gɨpe arnɨm. \v 2 Bɨ Kub Jisas hanɨp hagö kalöp manö nɨhön nɨhön hag ñɨno u kale hadö nɨŋbim. \p \v 3 God nɨp aij gɨnab u, kale nɨbi bɨ ke kamɨŋ aij mɨdmim, nɨbi si bɨ si gagnabim. \x * \xo 4:3 \xt 1De 5:23; 1Pi 1:16\x* \v 4 Kale magöŋhalö, God nɨp aij gɨnab adö u nöp hañ romaŋ kale abad mɨd aij gɨpe, nɨbi bɨ gau nɨŋlö kalöp manö ap mɨdagnab. \x * \xo 4:4 \xt 1Ko 6:13\x* \v 5 Nɨbi bɨ God nɨp nɨŋagpal gau, gasɨ naij nɨŋöm nɨbi si bɨ si udun a göm, gɨ ajpal rö gagmim. \v 6 Pen kale Krais nɨbi bɨ añ mam gau nan sɨkim gɨmim nan kale pɨƚɨ gɨ udagmim. Nɨbi bɨ rɨmnap anɨg geinaböl u, God kalɨp magöŋhalö pen ilön ñɨnab. Manö anɨbu kalöp nöd hag ñɨ aij gɨno. \v 7 Nan si nan naij gɨmim a göm, God hanɨp manö aij nɨpe hagöm udaga; gɨ aij göl gɨ nöp mɨdmim, nɨbi bɨ uɫ mɨdaimim a göm hanɨp uda. \x * \xo 4:7 \xt 1Pi 1:15-16\x* \v 8 Anɨb u, nɨbi bɨ manö hagabun anɨb i jɨ nɨŋnaböl gau, hanɨp jɨ nɨŋagnaböl; God nɨp jɨ nɨŋnaböl. Pen God nɨpe Ana Uɫ nɨpe kalöp ñab. \x * \xo 4:8 \xt Luk 10:16; 2Ko 1:22\x* \p \v 9 Krais nɨbi bɨ añ mam gau kalɨp mɨdmagö lɨmim a gun manö u kalɨ kƚiñ rɨkagun. God kalöp gasɨ aij ñö, kale ke nɨŋmim hadö pen pen mɨdmagö lɨbim. \x * \xo 4:9 \xt Jon 13:34\x* \v 10 Krais nɨbi bɨ nɨpe Masedonia Propins mɨdpal gau magöŋhalö u rö nöp hadö mɨdmagö lɨbim. Pen kalöp manö kƚö hagun hagabun, kƚö gɨmim pör nöp adö anɨbu nöp gɨpe kub arnɨm. \p \v 11-12 Pen kalöp nöd hagno rö, nɨbi bɨ gau aip agamɨj mɨd aij gun a gɨmim gɨpe arnɨm. Wög waryö kale gau ke gɨmim nan ñɨŋmim. Anɨb u, nan magö, mani nan kale gau ke mɨdö nɨŋöl gɨ, nan asɨb hag nɨŋagnabim me, nɨbi bɨ Krais nɨp nɨŋagpal gau, kalöp nɨŋlö aij gɨnab. \x * \xo 4:11-12 \xt Ep 4:28\x* \s1 Bɨ Kub ado gɨ aunab \p \v 13 Pen añ mam bɨ. Kalöp manö ap hag ñɨ aij gɨnabun. Nɨbi bɨ kale rɨmnap umaiöl, böŋ nöp umbal a gɨmim, nɨbi bɨ rɨmnap mög gö mɨɫöŋ gɨpal rö gagmim. \v 14 Jisas uma u, God gö uraköm kamɨŋ mɨdöp a gun nɨŋbun rö, nɨbi bɨ Jisas nɨp nɨŋ udöm umla gau, Jisas ado gɨ aunab ñɨn u, God gö, Jisas nɨbi bɨ nɨpe umla anɨb gau dap halö aunab a gun, nɨŋbun. \x * \xo 4:14 \xt Ro 14:9; 1Ko 15:3-4,12\x* \p \v 15 Pen Bɨ Kub nɨpe ke manö hag ñɨmɨdöp rö nɨŋbun, hon nɨbi bɨ kamɨŋ mɨdno nɨŋöl gɨ Bɨ Kub ado gɨ aunab gau, nɨbi bɨ nöd umla gau kalɨp arɨk aragnabun. \x * \xo 4:15 \xt 1Ko 15:51-52\x* \v 16 Manö kub ap kumi kabö adö laŋ nɨbö hagöm, ejol magöŋhalö gau abad mɨdöp ejol kub u wɨñ gauƚ gö nɨŋöl gɨ, God aƚɨŋ magö u hagö nɨŋöl gɨ, Bɨ Kub nɨpe ke kumi kabö adö laŋ au nɨbö aunab. Bɨ Kub auö, nɨbi bɨ Krais nɨp nɨŋ udöm umla gau, nöd uraknaböl. \v 17 Kale uraknaböl nɨŋöm God nɨpe hanɨp nɨbi bɨ nɨpe kamɨŋ mɨdeinabun gau kalɨp aip uɫ gö, kumi kabö laŋ ap ran jak am Bɨ Kub aip magum gɨnabun. Anɨb u, hon Bɨ Kub aip pör nöp pör nöp mɨdeinabun. \p \v 18 Anɨb u, manö hagabun anɨb i pen pen hag amɨl apɨl gɨmim, gasɨ halö mɨdaimim. \c 5 \s1 Bɨ Kub hon ado gɨ aunab u nɨŋun mɨd aij gun abad mɨdaiun \p \v 1 Pen añ mam bɨ. Bɨ Kub nɨpe ñɨn mai aunab, nɨbi bɨ nan nɨhön gɨlö nɨŋöl gɨ aunab u, kalöp hagagun. \v 2 Kale ke nɨŋbim, Bɨ Kub aunab u, nɨp abad mɨdeinaböl ñɨn u auagnab. Bɨ nan si udep gau nɨbi bɨ han arbal magö u aubal rö u aunab. \x * \xo 5:2 \xt Mad 24:42-43; 2Pi 3:10; Rep 3:3\x* \v 3 Mɨñi agamɨj mɨd aij gɨpun, hanɨp mɨñi nan ap gagnab a gɨnaböl ñɨn u nöp yɨŋɨd auö, gasɨ kub yabɨƚ nɨŋnaböl. Nɨbi ñɨ paiŋaŋ yag daunɨg gɨlö ilön göp rö u gɨnab; yɨŋɨd nöp ilön naij udlö pɨñɨŋ gɨ aröl rö lagnab. \x * \xo 5:3 \xt Mad 24:39; Luk 21:34-35\x* \p \v 4 Pen añ mam bɨ. Bɨ nan si udep gau apöm ram nap bɨ udlö, mɨdmagö kale pɨƚu gɨnab. Pen kale sɨbön böŋ au mɨdagpim rö, ñɨn kub anɨbu auö, mɨdmagö kale pɨƚu gagnɨm. \v 5 Kale magöŋhalö mailö ñɨ pai mɨdpim; kale magöŋhalö sɨdö aŋ ñɨ pai mɨdpim. Hon sɨbön ñɨ pai wasö. \x * \xo 5:5 \xt Ro 13:12\x* \v 6 Nɨbi bɨ rɨmnap uhön hanbal rö mɨdagaiun; gasɨ nɨŋ aij gun mɨdaiun. \v 7 Nɨbi bɨ uhön hanbal gau, sɨbön yaŋ nöp hanbal. Nɨbi bɨ ñɨg kƚö ñɨŋöm hauƚ lɨbal gau, sɨbön yaŋ nöp gɨpal. \v 8 Pen hon nɨbi bɨ sɨdö aŋ ajpun gau, gasɨ nɨŋöl gɨ mɨdaiun. God Manö nɨŋ udun, God nɨp mɨdmagö lɨ mɨdaiun; anɨg gɨno, sior pɨdöŋ ami bɨ rol lɨbal rö, pabɨƚ mɨgan hon u mɨdeinab. Bɨ Kub hon Jisas Krais aip ram mɨnöŋ kumi kabö adö laŋ au aramun nan aij udnabun a gɨpun u, gasɨ nɨŋöl gɨ mɨdaiun; anɨg gɨno, usajɨl pɨdöŋ bad lɨbal rö, nabɨc cög hon u mɨdeinab. \x * \xo 5:8 \xt Ais 59:17; Ep 6:14,17\x* \v 9 Nɨhön gɨnɨg: God hanɨp ga u, ilön kub udlaŋ a göm gaga; Bɨ Kub hon Jisas Krais gö, nɨp aip ram mɨnöŋ kumi kabö adö laŋ au aramun nan aij udnabun a göm ga. \v 10 Krais hanɨp a göm uma u, kamɨŋ mɨdno aunab aka umöl mɨdno aunab u manö mɨdagöp; amun pör pör nöp nɨpe aip kamɨŋ mɨdeinabun. \x * \xo 5:10 \xt Ro 14:8-9; 1De 4:14\x* \v 11 Anɨb u, Krais nɨbi bɨ nɨpe pen pen Krais manö aij u hag ñɨmim, nɨŋ ud pɨdöŋ gɨmim, gasɨ halö mɨdmim. Pen hagajɨn i kale anɨb unbö rö nöp hadö gɨpim. \s1 Manö hag naböŋ juöm, kale mɨdpim, a ga \p \v 12 Añ mam bɨ. Bɨ kub kalöp uɫham wög gɨ ñöl gɨ, manö ud asɨköl gɨ, manö hag ñöl gɨ mɨdpal gau, kalɨp ud aij gɨmim. \v 13 God ke hagö wög anɨg gɨpal u, kalɨp mɨdmagö lɨmim ud aij gɨmim. Pen kale magöŋhalö agamɨj jɨm ñöl mɨdaimim. \p \v 14 Añ mam bɨ nɨŋim. Nɨbi bɨ wög gagöm mɨd aij gagpal gau kalɨp manö kƚö hagmim. Nɨbi bɨ mög gö gasɨ mɨlö lɨ mɨdpal gau kalɨp manö hain hagmim hag ñɨ aij gɨmim. Nɨbi bɨ hain gau kalɨp gɨ ñɨmim. Nɨbi bɨ gau magöŋhalö kalɨp pör nöp manö hain hagmim agamɨj mɨdaimim. \x * \xo 5:14 \xt 2De 3:6,11\x* \v 15 Nɨbi bɨ rɨmnap kalöp gɨ naij gaiöl, pen naij gagmim. Pen pen ud aij gɨmim, pen pen gɨ aij gɨmim. Pen nɨbi bɨ ke nɨbö gau abe, anɨb unbö rö nöp gɨmim. \x * \xo 5:15 \xt Ro 12:17; 1Pi 3:9\x* \v 16 Pör nöp mɨñ mɨñ göl gɨ mɨdmim; \x * \xo 5:16 \xt Plp 4:4\x* \v 17 pör nöp God nɨp sabe göl gɨ mɨdmim; \v 18 pör nöp God nɨp aij a göl gɨ mɨdmim. Krais Jisas nɨbi bɨ nɨpe mɨdmim anɨg göl gɨ mɨdaibe me, God nɨp aij gɨnab. \x * \xo 5:18 \xt Ep 5:20\x* \v 19 God Ana hanɨp gasɨ ñɨnɨm a gɨmim nɨŋöl gɨ mɨdaimim. \x * \xo 5:19 \xt Ep 4:30\x* \v 20 Nɨbi bɨ God manö hagep gau manö hagaiöl arö gagmim. \v 21-22 Pen nɨbi bɨ rɨmnap piral hagöl rö löp u, nɨŋ aij yabɨƚ gɨmim. God Manö yɨjɨg göl u hagaiöl nɨŋmim udmim; piral hagaiöl nɨŋmim udagmim. Naij adö rɨmnap gagmim. \x * \xo 5:21-22 \xt 1Jn 4:1\x* \p \v 23 God hanɨp nɨbi bɨ ud aij göp agamɨj mɨd aij gɨpun u, nɨpe ke kalöp abad mɨdöm gö, kale nɨbi bɨ ke kamɨŋ aij nɨpe mɨdeinabim. God nɨpe ke gö, Bɨ Kub hon Jisas Krais aunab ñɨn u, ana kale gau, gasɨ rɨmɨd mɨdmagö kale gau, hañ romaŋ kale gau magöŋhalö, asɨŋ ap mɨdagnɨm. \x * \xo 5:23 \xt 2De 3:3\x* \v 24 God kalöp manö aij nɨpe haga u, manö nɨpe hagöp rö, anɨb unbö rö nöp göp. Anɨb u nɨŋbun, aui hagajɨn rö kalöp gɨnab. \p \v 25 Añ mam bɨ. Hanɨp gasɨ nɨŋmim, God nɨp sabe gɨmim. \v 26 Kale Bɨ Kub nɨp nɨŋ udpim rö, Krais nɨbi bɨ añ mam magöŋhalö pen pen hag wɨhai udöl gɨ, alaun bom halumim. \v 27 Bɨ Kub hon u nɨŋ mɨdöp rö kalöp hagabin, manö kalɨ kƚiñ rɨkabin anɨbi, añ mam gau kalɨp magöŋhalö amgö lɨ hagpe nɨŋöl. \p \v 28 Bɨ Kub hon Jisas Krais kalöp mög nɨŋöm, ud aij göl gɨ mɨdainɨm.