\id 1PE - Karajá NT -Brazil 2011 (DBL -2013) \h 1 PEDRO \toc1 1 Pedro Tyyriti \toc2 1 Pedro \toc3 1 Pe \mt1 1 Pedro \mt2 1 Pedro Tyyriti \c 1 \p \v 1 Jiarỹ, Pedro warybe ritina rewahinyreri ubỹtỹ deòdỹỹna jiarỹ rare. Ibutumy judeu mahãdu‑ò rewahinyreri Ponto‑ò, Alatxia‑ò, Apadosia‑ò, Asia‑ò, Bitinia‑ò. \v 2 Kaiboho heka iitxe itxemy toite Deuxu Inytybyreny‑ò, Deuxu Tyytybytyhy araòbitinyrenyra, Jesuisi Kristu bityhynybenykemy tule tahãlubu‑di arasebenyrenykemy. Wiòhedỹỹna sõwemy ywina‑wana adeereny kanakemy watxireri. \p \v 3 Ibutumy àlàna Deuxu Inynyrỹ tyby‑ò rikiwahinyrenyke. Tii dori sõwemy ruxetòena inydeereny diwahinyde. Tai inyboho ixityre reamyhỹrenyre ratybienyrenykemy Deuxu sỹ mahãdu wo‑ki. Inyboho wijile iraròsònareny dire, Kristu rubu‑ribi rexixareki. \v 4 Tii wiòhedỹỹna wiwihikỹ inydeereny ririre. Biu bedekile riyrubunymy roire. Tiu rasunyõtyhy, retybyõtyhy, iruxerahakỹlemy lyrahakỹlemy roire. \v 5 Deuxu tarurusõwe‑di arayrubunyrenykre kia wiòhedỹỹna bitabenykemy tetyhynyteki. Tarasana heka kia rare. Ikonanatxu Deuxu bedexiteòsinykre. \v 6 Tai tahe beysabenyke. Bededỹỹnana tòbò reakreu, mabedewobenykre òsana aõmydỹỹnana sira òraru‑ki. \v 7 Tii tahe kawese‑ki atyhydỹỹnareny ityhymy ròhònykre. Atyhydỹỹnareny womati tỹrỹrỹhỹkỹ òwy ratyre iòwy dire. Tiu rabinaõtyhy. Heòtyru‑ribi womati tỹrỹrỹhỹkỹ ròhònyre wese atyhynareny kòdòhònykre àlàna, wowydyna, luuna Jesuisi Kristu‑ò, tii kedehemynykreu. \v 8 Kaiboho tuu tabitenyõte ihãrele tuure. Tetyhynytenyteri, tai tahe tỹxihikỹlemy deysatyhy‑di ahãtenyte. \v 9 Tai atarasadỹỹna‑di teteheteri, tetyhynytenyteki. \v 10 Juhuu Deuxu rybedu mahãdu ritỹỹraxinyra kia tarasanamy. Tule wiòhenadỹỹmy rarybere adeereny kanakemy. \v 11-12 Idi tahe dierydenyde ibededỹỹnanau kanaõkre urile ihewo‑ribi kanakremy. Katahe adeereny reare Deuxu Tyytybytyhy nade òraru‑ki. Ỹju mahãdu dori tamywimy tuu rieryrenykemy ihỹrenyre. Jesuisi Kristu aõhõkỹmy dỹỹnanamy tule toosònadỹỹnamy rarybemyhỹrenyreu, tiubedemybo kia kanakemy riijemyhỹrenyre. \p \v 13 Arayky‑ki birarutxynybenyke wereysana rara rotỹỹnymyhỹre wese. Òbitimy maraykynybenyke wiòhedỹỹna‑di bidimybedenykre‑ki Kristu kedehemynykreu. \v 14 Wijile kaiboho ywimy nodu riòre wesemy boibeke. Iwese juhu aykaraòtamy tatỹỹnymy tatemahã wese noõmy, abedeerykõmy tatemahãu. \v 15 Iweseõmy. Uritere adee rybedu òbitimy raremyhỹwesemy kaiboho ibutumy tuu botỹỹnybenyke kia‑ki òbitimy boibeke. \v 16 Raritinymy dori rỹire: —Òbitityhymy boibeke, jiarỹ dori òbitityhymy raremahã. \v 17 Deuxu iny wiribi rihitxihitxinyre aõbina bina widỹỹ òraru‑ki. Deuxu wiwese wesele iny luure tuu rarawetyynyõhyymyhỹre. Iwese bodee texitòenymahãte wese tamy bedeerykõ rira wese boibeke. \v 18-19 Kia teerymahãtenyte tuu ararybekre. Ixinamy rexihumyhỹredi aõkõ iwese womati tỹrỹrỹhỹkỹ iurahakỹ‑di aõkõ atarasanareny riòwynyre. Tahe Kristu hãlubu‑di aõhebo ibina botỹỹnybenyke‑ribi texitatenyta aõwidỹỹnabo booreny‑ribi teerytenytaki. Kristu tahe budoeni òbiti lyrahakỹ wesemy rare. \v 20 Tii juhu bededỹỹnanau taumy rubu‑ò riwahinykremy rexieryhyymy raremyhỹ, wijile kaò nade rurukremy aluunareny òraru‑ki. \v 21 Tule Deuxu tetyhynymahãtenyte Kristu òraru‑ki, Deuxu rubu‑ribi riixixadỹỹnyre tahe tamy loosòna riwahinyre, tai araròsònareny aityhydỹỹna Deuxu‑ki roimyhỹre. \p \v 22 Kaiboho atyytyby tesurònanytenyte inatyhyna dori teywinytenyta. Tai tahe wiluuluutyhymy rakatxirenyke. Wiluumy wesenadỹỹrenyõmy atximahãtenyte. \v 23 Wiji umydỹỹna juhu wese aõkõ iny bòtòdỹỹna raumydỹỹre wiji tahe Deuxu Rybe aumydỹỹnamy ihỹre. Kia tahe ituerenyõtyhy. Umytuedeõna diwahinyde. \v 24 Iwese ryberiti rarybere wese: \q1 —Ibutu iny asi wese rare. Inyloosòna asi noijesa wese rare. Asi ramoenymyhỹreu tõijesa rejuxunymyhỹre. \m \v 25 Deuxu Rybe tahe aõu aõuhyy rỹira. Rexihuõtyhy rỹira. Kia rybemy tahe adeereny rarybemyhỹre, Rybewihikỹ wahe. \c 2 \p \v 1 Ibutumy idi behuke ixi‑ribi, aõbinatyhyna‑di, rui‑di, inywitxira aõmydỹỹna xibure‑di aõ ikõkõmy ujõmo‑di ibutumy. \v 2 Tahe iwese tohouã howỹsy luure wese rybe‑ò bexiborenanyke. Atyytyby howỹsyna wese rare. Idi maumynykemy tarasana inatyhy‑ò. \v 3 Wanyrỹ dori wihikỹ rare. Kia teerytenyte. \v 4 Tamy bodoibedenyke. Tii dori manairuhykỹ wese rare. Heto tira widỹỹdu kia mana‑di rehura. Tahe Deuxu dee kia ixitarasanamy rare. Awimy heka tai rahare. \v 5 Kaiboho tule mana iruhukỹ wesemy tòimahãte heto òbiti wesemy aijõreny‑di kanaijedỹỹnydenykemy. Xiwena wedu mahãdu òbitimy boibeke, Deuxu dee wina xiwedỹỹna òbiti biwinybenykemy Jesuisi Kristu wowydynamy. \v 6 Kawese dori Ryberitina‑ki rỹire: —Betehebeny inihe Siaõ bede‑ki iny mana heto tiramy iwidỹỹ wesemy ritidire. Tii aõwihikỹtyhy wadee rare. Kia iny rityhynymyhỹkeki, tiu raixỹruõtyhy bede òtiidỹỹ ribedewonyõtyhy. \v 7 Kaiboho ityhydỹỹdu mahãdu, adeereny tii aõwiwihikỹ rare. Ityhydỹỹdukõdu mahãdu dee tahe kawese tii rare: —Hetotirawidỹỹdu kia mana‑di rehura. Kia mana tahe wiji juhuludu mana ritidimy roire. \v 8 Tule ijõ kiamy rare: —Mana idireny kedesedenykre. Kia mana awi aõkõ tamyreny rare. Reserenykre rybe ritxiõnymyhỹrenyreki Deuxu heka rierymyhỹre reserenykre. \v 9 Kaiboho tahe iny iitxese itxesemy aratarenyre, xiwena wedu mahãdu òbiti boibebenykremy, inyijoi òbiti boibeke, Deuxu hõrõ mahãdule, iruxeranamy marybebenykemy adee dori bededorohokỹ‑ribi anadydenyde taloosòna wiwihikỹ‑ò. \v 10 Kaiboho juhuu inyijoi aõkõ toitemahã tahe wiji Deuxu taijoimy aratara. Juhuu ruxetòena tuu inyõ riwahinyõhyyre adeereny, wiji tahe tii riwahinyra adeereny. \p \v 11 Waluuna mahãdu adeereny ararybekre. Kaiboho iwitxira bedeludu mahãdu wese atximahãtenyteki. Uritere òtaòtarenyõmy atyytyby òludu dori kia rare. Atyytyby aõbina dỹỹnana adeereny diwahinyde. \v 12 Ahotiludu mahãduy‑ki òbitimy boibeke. Tai omy ibinamy rarybekeki, tiiboho aumytuedeõnamy robimyhỹkemy tahe Deuxumy kiditoosòdỹỹnadenykre Deuxu hitxidỹỹna txuu. \p \v 13-14 Bede dinodu bede ywina rybe biywinymahãbenyke Wanyrỹ òraru‑ki Iòlòrybe, aõbo kai deòdu rybewydydu aõbo ibutumy birarenybenyke. Iòlò deòdu mynyduhykỹ doidenyde aõbinahakỹ widỹỹdu aõhõkỹmy risỹnymy rimymy risỹdỹỹnykremy ritamadỹỹnykremy tule aõwiwihikỹ widỹỹdu riteàlàdỹỹnykremy. \v 15 Aõwi wihikỹ widỹỹna‑di kaiboho hãbu bina biyrydỹỹnybenyke. Kia Deuxudeewi rare. \v 16 Kaiboho hãbu ixihyyludumy ahãtenyte urile aõbina bina widỹỹõmy boibekre. Deuxu deòduweselemy boibeke. \v 17 Iny ibutumy iòsana biywinyke. Ityhydỹỹdu seriòre luumy boibeke. Deuxu biwowydynybenyke. Iòlò bede dinodu biwowydynybenyke. \p \v 18 Deòdu mahãdu, awedu bityhynybenyke awedu wiwihikỹle‑ò sohojile aõkõ ibina bina‑wana dori bityhybenyke uritere bedeòtiidỹỹmy rỹiõmy. \v 19 Aõbina riwinyõhyymyhỹre deòdu tawedu‑ò. Tahe wedu teòdu‑ò aõhõkỹmy risỹnyre. Deòdu riòludunymyhỹre aõmy rarybeõhyymyhỹre, Deuxu rityhynymyhỹreki. Kia wese tahe Deuxudeewina rare. \v 20 Iny raòrarunymyhỹkeki, tai tahe òhòtenamy inyboho ratximyhỹrenykeki, aõloosòna widỹỹna bohe kia rare. Inyboho riòludunymyhỹreki. Aõwiwihikỹ widỹỹna‑di inyboho ywina‑di òhòtenamy riòludunymyhỹrenykeki, kia Deuxudeewina rare. \v 21 Kaiboho biòludunymyhỹbenykemy tai iitxemy aratarenyra. Kristu tule dori òrarureny‑ki aõhõkỹmy rotỹỹnyre. Iwese timybo tii riwinyre wese kaiboho biwinybenyke. \v 22 Kristu dori tiu raòrarunyõtyhy, tule aõbinahakỹmy rarybeõtyhy, raruiõtyhy. \v 23 Tamy adebure iràmy ryryreu wobinamy aõkõ dirawyònyde. Rihetenyreu, aõma aõkõ dirawyònyde. Urile tii rexiwahinyre Deuxu dee. Deuxu dori òbitina‑di rihitxidỹỹnyre. \v 24 Inyòrarureny dori riwyre itxeò nihikỹ tyre‑ki. Tai tahe òraruna dee rakarurunyrenykre, tahe òbiti widỹỹna‑ò rakatximyhỹrenykre. Kristu wotõmomy iny riteytenymyhỹre. \v 25 Iwese budoeni reòsamyhỹre wese kaiboho toite. Wijile tahe kaiboho tòòsemy atxitenyte aitxeredu‑ò atyytyby wiòhedỹỹdu‑ò. \c 3 \p \v 1-2 Hãwyyreny, ahãbureny rybe bityhynybenyke. Tai inyõ ihãbu ityhydỹỹdu aõkõkeki, tii kidityhynykre tahãwyyhe‑ki, aõrybebo aõkõ roholareki ihe‑ki robireki. \v 3-4 Hãwyy ruxerana heka ixidee itidisirenyõmy atximahãbenyke aõ taumy‑ki ritidimyhỹre aõkõ hãwyy ruxerana rare. Aõ iwo‑ribi teysare, Deuxu Tyytybytyhy widỹỹna inytyhyna tii tahe hãwyy ruxerana rare. Rade sihodỹỹtyhy ibutu ratyre aõkõ rare. Womati tỹrỹrỹ noho tule aõkõre, tyy wiwihikỹ‑di rariamyhỹre tule aõkõre. Kia tahe Deuxu dee aõwiwihikỹtyhy aõkõ rare. \v 5 Tule ihetxiu hãwyy òbiti tuu rotỹỹnyre, tahãbu riywinyre, Deuxu rityhynyre. \v 6 Sara, Abraõ riòrese, tahãbu riywinyre. Itxi õhõtireny beake tawedumy tamy rarybere. Kiaboho hãwyyreny iriòre riòre atximahãtenyte. Tai aõwiwihikỹ widỹỹnamy botỹỹnybenyke. Bededỹỹnana jei jei lau brebuõmy. \p \v 7 Hãbu mahãdu, kaiboho tule asỹreny‑ki abedeeryna biyrubunybenyke. Ahãwyyreny biywinybenyke hõraõmy idi ahãbenyke, tiiboho dori itxõmotxirenyre iruruõrenyre. Iòsỹny bityhynybenyke. Wiwana Deuxu ruxetòena tarasadỹỹdu atximahãtenyte. Tai aixitòedỹỹnamy òbitimy bexitòenybenyke. \p \v 8 Tahe kaiboho ibutumy widi mohõtinybenyke wiwesewesele. Ityhydỹỹdu seriòre dee tòena luuna‑wana biwahinyke. Ruxetòena‑di boibeke iny‑ò ixityhydỹỹ aõkõ. \v 9 Inyõ aõbinamy adee rakeki, ixiòwydỹỹõmy. Inyõ rybe‑ki aõbinamy adee rakeki, irawyòdỹỹõmy. Wityhymy tamy marybeke. Kia‑ò tahe Deuxu aõwiwhikỹ adee riwahinykre, tai ijõtxu Deuxu wityhynamy adee riwahinykre. \v 10 Tai inyõ tabededỹỹnanaluumy ratxike‑wana, tatxuu teysamy ratxikeki, tahe dòròtò rexitaake rybe bina lau iry riyryke wobina rybe lau. \v 11 Aõbina bina‑ribi bihenybenyke aõwiwihikỹlemy botỹỹnymahãbenyke. Ywina biijemahãbenyke ywina‑di ahãbenyke. \v 12 Deuxurue tahe òbiti mahãdu‑di retehemyhỹre. Tanohõti tahe ixitòena‑ò riijohonanymy ronymyhỹre. Aõbina widỹỹnadu‑ò tamyreny rayaranymy idi retehemyhỹre. \p \v 13 Kai aõwiwihikỹ widỹỹlemy tiu matxibekeki aõhe iny adee rotỹỹnyõtyhy. \v 14 Kai òbitiwidỹỹ òraru‑ki aõhebo bòtỹỹnykeki, deysamy atximahãke. Breburenyõmy iwese ilaureny ixiòhãrudỹỹrenyõmy. \v 15 Urile Kristu awedurenywesemy bisỹnybenyke aworeny‑ribi. Inyõ adeereny aratỹỹraxinyke‑wana aõherekibo Kristu tetyhynymyhỹtemy, kai bexiywinyhyy tamy ixidee rybena bydỹỹna biywinyhyymy idi ahãke. Arawyòdỹỹna ywina‑di tamy marybeke iòsỹny bityhynymy arayky òbiti‑di marybemahãke. \v 16 Tai tahe biixỹrudỹỹnyke umy ibinamy rarybekeki, tai dori òbitilemy Kristuko‑txi tariamahãte. \v 17 Tahe Deuxu dee wikeki, aõwiwihikỹwidỹỹ òraru‑ki inyõ aõhõkỹmy rotỹỹnykeki, kia tahe Deuxu dee awi rare. Aõbinahakỹwidỹỹ òraru‑ki aõhõkỹmy rotỹỹnykeki, kia tahe Deuxu dee awi rare. \v 18 Kristu tahe sohojihyyle rurure iny òraruna òraru‑ki. Òbitiwidỹỹdu tahe rurure òbitiwidỹỹdu aõkõ òraru‑ki, kaiboho ruruweselemy atximahãtenyte. Deuxu Tyytybytyhy direki kaiboho iruweselemy atximahãtenyte. \v 19 Kristu Tyytyby rara rotenawo‑ò, tyytyby‑ò ritỹnynymy rarybeke. \v 20 Noe hãwò nihikỹ riwinyreu, Deuxu riraòmy raremyhỹu urile hãbu mahãdu rityhynyõmyhỹre. Debò inataõ reurò inymy rohonyre rubu‑ribi bera‑ò rabòròròre. \v 21 Wiji, kia sebedỹỹna ijyy wese heka rare. Tahe aõsebedỹỹna aõkõ iny tarasanare. Sebedỹỹna‑ki Kristu rubu‑ribi ixixana inyboho riteòsinyreri iny Deuxu‑ò retehemyhỹre tarasana ritakemy. Bee tahe hãlubu suròdu aõkõ rare. Rexitòenymyhỹreki inywo rityranymyhỹre risuhònymyhỹre. \v 22 Kristu tahe wijile biu bede ronyre Deuxu rurunawe‑ribi tii ỹjuboho, dinoduboho, rurunaduboho wedu Kristu rare. \c 4 \p \v 1 Tahe Kristu taumy‑wana aõhõkõmy rotỹỹnyre. Tai tahe iwesemy mohõtinybenyke. Inyõ dori aõhõkỹmy rotỹỹnyre. Tai tahe òraruna‑ribi ixiixãwididỹỹmy rõhõtinyreri. \v 2 Tai kabede‑ki iny bededỹỹnanareny uhe hãbu òta òtawidỹỹ nohõtina wesemy aõkõ rakatximyhỹrenyke. Deuxu deewina widỹỹna‑ò rakatximyhỹrenyke. \v 3 Juhuu kaiboho sõwemy taòrarunytenyte, iwese ityhydỹỹdukõdu mahãdu wiji rỹira wese. \v 4 Aòraru‑ò biòwa mahãdu wiji bederiòtiinyre kai tii‑wana taòrarunykõmahãteki iwese tiiboho naòrarunymyhỹdenyde wese. Tai adee ibinamy rarybemyhỹrenyre. \v 5 Tule tiiboho ywisidỹỹdu Deuxu‑ò rirawyònykre. Idi dori òbiti ywisidỹỹna‑di rihitxidỹỹnykre iru mahãdu, rubumahãdu wana. \v 6 Tai tahe inyõ ituekre mahãdu‑ò Rybewihikỹmy rarybemyhỹre iumy dori rihitxidỹỹnykre ibutu hãbu wesemy. Tahe ityytyby Deuxumy irumy rarekre. \p \v 7 Boholabeny inyhe, bededỹỹnana konana iòhòra. Tai tahe inatyhymy mohõtinyke Deuxu‑ò òbitimy bexitòenykemy. \v 8 Ibutu ratyre wiluutyhymy atximahãbenyke. Kaiboho dori aluunadirenykeki wiòraruna‑di itxerekõmy ahãbenyke. Inyõ dori iluunadikeki, wiòraruna‑di itxerekõmy ihỹke. \v 9 Iny witxira dee awimy rỹira, roraludu isỹõmy rỹira aheto‑ò bisỹdỹỹnyke. Bitỹhidỹỹnyke roraludu luumy atximahã. \v 10 Wii biwiòhenanymy ahãbeny iwese bede teerytenyte wese biwiòhenanybenyke. Deuxu wiòhedỹỹdu wiitxura wahidỹỹdu wiwihikỹmy boibeke. \v 11 Inyõ rarybekeu, Deuxu rybedile kana rybeke. Inyõ reòbykeu. Deuxu ruudile kedeòbyke. Tai tahe Deuxule loosòna kia‑ribi kanatake Jesuisi Kristu òraru‑ki ibutumy aõna aõna‑di. Aõu aõu ibutumy ruruna, loosòna Jesuisi Kristu hõrõ rare. Kie. \p \v 12 Waluuna mahãdu, ixibedeòtiidỹỹõmy bede aõmydỹỹnana sira adee kanakreu. Kia tahe aõ brebudỹỹna aõkõ rare aõhebo adee kodotỹỹnykeki. \v 13 Tỹxihikỹlemy deysa‑di atximahãke kia aõhõkỹmy dỹỹnana dori Kristu aõhõkỹmy dỹỹnana‑ò biòwa atximahãte. Idi tahe tule kedeysakre Kristu loosòna òraru‑ki. \v 14 Inyõ adee ibinamy Kristuni òraru‑ki rarybekeki beysake. Kiau Deuxu Tyytyby heka loosòna sõwe‑di atyre‑ki kanakre. \v 15 Kaibohoõ rubudỹỹrenyõmy, wasirenyõmy, aõna aõna bina widỹỹõmy, inywitxira aõwysyna‑txi ròte. Kiake‑wana iòwydỹỹnamy aõhõkỹmy botỹỹnybenykre. Tii dori wadee awiõre. \v 16 Inyõ tahe aõhõkỹmy rotỹỹnykeki, ityhydỹỹdumy rare òraru‑ki tai ixyruõmy mabeke. Urile Kristunimy riwowydynykemy idi rare. Bededỹỹnanahe rehemynymy roire ityhydỹỹdu mahãdu‑di rihitxidỹỹnanymy riteranykemy. \v 17 Tahe inydee ywisidỹỹna ritelenykeki, timybohe Deuxu Rybewihikỹ ityhydỹỹdukõdu mahãdu‑ò kòdòhònykre. \v 18 Ryberiti‑ki roimyhỹre kia: —Òbiti mahãdu dee tarasana isirakeki, timybohe òrarudu mahãdu ròhònyke. \v 19 Tahe inyõ Deuxudeewi òraru‑ki aõhõkỹmy rotỹỹnykeki, Tatyytyby Deuxu‑ò rawahike tahe aõwiwihikỹ widỹỹmy rareke. Deuxu dori aõu aõu iny widỹỹdureny rare; iny wiòhedỹỹdureny rare. \c 5 \p \v 1 Ityhydỹỹdu‑ò itxeredu mahãdu‑ò aritohonykre ararybekre. Jiarỹ tule itxeredu‑ò rare. Kristu aõhõkỹmy rotỹỹnyreu, jiarỹ tuu rabire. Taloosòna kiditeòsinykreu jiarỹ awana watxire tewebromy rikitarenykremy. \v 2-3 Biwisinanyke aityhydỹỹdu butuna iwese itxeredu budoeni‑di retehemyhỹre wese idi beteheke. Ixideewimy kia biwinyke. Inywitxira deewimy aõkõ. Aõ nieru tarasa sohojilemy aõkõ, ityhydỹỹdu wiòhedỹỹmy. Aõ ityhydỹỹdu wedu wesemy aõkõ bisỹnybenyke, urile bexideòsinyke iwese ityhydỹỹdu òbiti rỹira wesemy. \v 4 Tahe itxeredu mahãdu wedutyhy kedehemynykeu, tii adee kidiwahinykre loosòna araheto. Tii tiu toosò ixãwiõtyhy. \v 5 Itxeredu mahãdu tỹmyra bierybenyke itxeredu mahãdu matuari‑ribi widee ixiwedeõmy ahãbenyke. Ixiwede mahãdumy dori Deuxu rarawetyynymyhỹre. Ixiwede aõkõ mahãdu‑ò tahe ruxetòena riwahinyke. \p \v 6 Ywimy ahãke Deuxuru‑ò iximy xiwedeõmy. Tii dori bede òbiti kanakeu akanaloosònykre. \v 7 Aõmydỹỹna witxira witxira biwahinybenyke Deuxu‑ò tii dori arawisinaymyhỹrenyre. Anawiòhenanykre. \v 8 Bexihãrubenyke aòludureny Satanasi‑ò. Òbitimy mohõtinybenyke. Tii dori leaõ reburemyhỹre wese rare. Tii rariarerimy ihỹre tibo riròkemy. \v 9 Atyhynatyhy‑di idi bexiumynyke. Aityhydỹỹdu seriòre‑dori awana aõhõkỹmy rotỹỹnyreri kia ixiradỹỹduhukỹle‑wana. \v 10-11 Iny Deuxu ruxetòenatyhy rỹire. Kaiboho urihimyò aõhõkỹmy botỹỹnybenykeu akanawiòhenanykre, akanarurudỹỹnykre, akanaòbitidỹỹnykre, anaijohonadỹỹnykre. Ibutumy ruruna ihõrõmy aõu aõu rarekehyymy idi watximahãre. \p \v 12 Kia waryberatiyla Sila‑wana adeereny riritinyre. Tii iny seriòrereny òbitityhy rare. Jiarỹ rarybereri kia Deuxu wiòhedỹỹna inatyhy rare. Kaiboho idi tyhy mohõtinybenyke. \v 13 Kowa hãwyy Babilonia hãwã ludu tule tarybe weityhyna adee diwahinyde. Tii tule itarasana mahãdu‑ò. Tule wariòre Marku arãrybeweityhynanyrenyre. \v 14 Widee buòbenyke narybewehityhynanyde. Ywina adeereny kanakemy watxireri Kristu tetyhynymahãtenyteki.