\id JOB Kapingamarangi 
\h Job 
\toc1 Di Kai o Job 
\toc2 Job 
\toc3 Job 
\mt1 JOB  
\mt2 Di Kai o Job  
\imt1 Di haga modongoohia:  
\im \bk Di Kai o Job\bk* la di kai o taane humalia dela ne tale ang gi nnagadilinga haingadaa e logo. Nia dama a maa guu mmade huogodoo, ono maluagina gu hagalee, gei mee gu haga mmaemmae i lodo dono magi huaidu. I lodo di beebaa deenei e iai ono helekai e dolu ala e haga modongoohia go tangada ne hihi di beebaa deenei, e haga modongoohia mai nia hoo o Job ngaadahi mo Job i di nadau noho i lodo nia haga mmaemmae. Di hagaodi gi muli God la hua dela ne haga gida ang gi Job.  
\ip Nia hoo o Job e haga modongoohia nia haingadaa o maa gi di hai o nadau hai daumaha. Digaula e hai bolo God e haga dagaloaha digau humalia, gei e hagaduadua digau ala e hai di huaidu. Deelaa laa di hagaduadua o Job le e hai dono hadinga bolo mee guu hai hala. Job e hai bolo nadau helekai la hagalee donu. Mee e hai bolo ia hagalee tau anga gi nia hagaduadua beelaa, idimaa, ia taane hai mee donu gei tangada humalia. Gei mee digi iloo ia, be dehee di hai a God dela e wanga dana huaidu gi tangada be mee, malaa, gei mee gu hai baahi gi God. Job digi bagege dono hagadonu, gei mee dono hiihai bolo ia gi mouli donu i mua o God, gei e hiihai labelaa bolo ia gii hai tangada humalia.  
\ip God digi huia di heeu a Job, gei Mee e helekai haga mmaa gi mee i di gili nia helekai hagatautau be nia ada mee ala e haga modongoohia di mogobuna mo dono kabemee. Job gu manawa balabala guu dugu a God bolo e kabemee gei e aamua, gei mee gaa huli gi daha mo ana helekai hagawelewele ala nogo hai hegau ai.  
\ip Di hagaodi o di kai o Job e haga modongoohia mai bolo mee guu hili dono magi guu hai be mee i di matagidagi, ge koia gu maluagina i mee i di matagidagi. God gu de hiihai gi nia hoo Job i di nadau de iloo tadinga o di haga mmaemmae Job. Job hua dela ne iloo bolo God la koia e aali i nia haganoho daumaha ala nogo hai hegau digaula i dono gili.  
\iot Di hagahonu di beebaa deenei:  
\io1 Telekai mugi mua \ior (1.1—2.13)\ior*  
\io1 Job mo ono ehoo dogodolu \ior (3.1—31.40)\ior*  
\io2 a. Nnelekai hai baahi mai baahi o Job \ior (3.1-26)\ior*  
\io2 b. Hagatau telekai matagidagi \ior (4.1—14.22)\ior*  
\io2 c. Hagatau telekai togolua \ior (15.1—21.34)\ior*  
\io2 d. Hagatau telekai togodolu \ior (22.1—27.23)\ior*  
\io2 e. Hagaamu di kabemee \ior (28.1-28)\ior*  
\io2 f. Nnelekai hagamuliagina mai baahi o Job \ior (29.1—31.40)\ior*  
\io1 Nnelekai mai baahi o Elihu \ior (32.1—37.24)\ior*  
\io1 Dimaadua e hui nnelekai a Job \ior (38.1—42.6)\ior*  
\io1 Di kai hagaodi gi muli \ior (42.7-17)\ior*  
\c 1  
\s1 Setan e hagamada a Job  
\p
\v 1 Dahi daane dono ingoo go Job, e noho i Uz. Mee e daumaha ang gi God ge manawa dahi. Mee tangada humalia, e hagaligaliga i daha mo nia huaidu.  
\v 2 Mee ana dama daane dogohidu ge dogodolu dama ahina.  
\v 3 Mee ana siibi e hidu mana (7,000), ge dolu mana (3,000) ‘camel’, ge dahi mana (1,000) kau, ge lima lau (500) ‘donkey’. Mee ana gau ngalua dogologo, gei di maa go mee labelaa dela koia e maluagina i nia henua i bahi i dua.   
\p
\v 4 Nia dama daane Job e hagadau haihai nadau hagamiami. Nia madagoaa digaula ma gaa hai nadau hagamiami, digaula e haga gahi mai labelaa nadau duaahina ahina dogodolu gi nadau hagamiami.  
\v 5 Nia luada o dono daiaa o nia hagamiami, gei Job e ala haga luada loo, e hai dana tigidaumaha i ana dama huogodoo, e haga madammaa digaula. Mee e haihai di mee deenei, idimaa, mee e hagabaubau bolo holongo ana dama gu hai hala ang gi God ge gu hai baahi gi Mee gei digaula e de iloo.   
\p
\v 6 Dahi laangi hua, nia daangada di langi ga hagagila gi mua o Dimaadua, gei Setan nogo i baahi digaula labelaa i di madagoaa deelaa.\x * \xo 1.6 \xt Genesis 6.2\x*  
\v 7 Dimaadua ga helekai gi mee, “Goe nogo hai dau aha?”  
\p Setan ga helekai, “Au nogo heehee hua i nia gowaa huogodoo, e haganiga henuailala.”   
\p
\v 8 Dimaadua ga heeu gi mee, “Goe gu gidee dagu dangada hai hegau go Job? Deai dahi dangada i hongo henuailala e manawa dahi ge e humalia be mee ai. Mee e daumaha mai gi di Au, gei mee e hagaligaliga huoloo gi dee hai dana mee huaidu.”   
\p
\v 9 Setan ga heeu, “Job le e mee di daumaha hua igolo adu gi di Goe maa mee ga ono hagahumalia mai doo baahi ai?  
\v 10 Nia madagoaa huogodoo Goe e benebene a mee mo digau dono hale mo ana mee huogodoo. Gei Goe e hagahumalia ana mee huogodoo ala e hai, gei Goe guu wanga gi mee nia mee e logo, nia manu a maa guu logo i lodo henua.  
\v 11 Malaa, dolomaa Goe gaa daa gi daha nia mee huogodoo mo mee, gei mee ga hagahuaidu Goe i oo mua!”\x * \xo 1.11 \xt Revelation 12.10\x*   
\p
\v 12 Dimaadua ga helekai gi Setan, “Nia mee a maa huogodoo gu i lala o mogobuna, malaa, goe hudee hagahuaidu ina tuaidina o maa.” Malaa, Setan gaa hana gi daha mo Dimaadua.   
\s1 Nia dama Job guu mmade mo ana maluagina gu hagalee  
\p
\v 13 Dahi laangi hua, nia dama Job ne hai di nadau hagamiami i di hale di tama madua.  
\v 14 Tangada kae hegau ga lele ia gi Job, ga helekai, “Gimaadou nogo hagamaluu di hadagee gi nia kau, gei nia ‘donkey’ nogo i lodo nia geinga hoohoo mai,  
\v 15 gei digau Sabea ga lloomoi, ga daaligi nia maa ga gaiaa nia maa. Digaula gu daaligi au gau ngalua huogodoo, ko au hua modogoau dela ne lele hagammuni belee hagi adu gi di goe!”   
\p
\v 16 Mee dela bolo ga hagaodi ana helekai, gei tuai dangada hai hegau ga hanaga labelaa ga helekai: “Di ila guu daba, gu daaligi nia siibi guu mmade, gei digau hagaloohi siibi huogodoo guu mmade, gei ko au hua modogoau dela ne lele hagammuni belee hagi adu gi di goe!”   
\p
\v 17 Mee deelaa bolo ga hagaodi ana helekai, gei tuai dangada hai hegau ga hanaga labelaa ga helekai, “Nia buini dauwa e dolu o digau Chaldea gu heebagi mai gi gimaadou, guu kae nia ‘camel’, gu daaligi au gau ngalua huogodoo guu mmade, ko au hua modogoau dela ne lele hagammuni belee hagi adu gi di goe.”   
\p
\v 18 Mee deelaa bolo ga hagaodi ana helekai, gei tuai dangada hai hegau ga hanimoi ga helekai labelaa, “Au dama nogo hai di nadau hagamiami i di hale dau dama daane madua,  
\v 19 malaa di madangi ne gono mai i hongo di anggowaa gaa ili di hale gii hinga, gu daaligi digaula huogodoo gii mmade, ko au hua modogoau dela ne lele hagammuni belee hagi adu gi di goe.”   
\p
\v 20 Job gu manawa gee, ga du gi nua ga hahaahi ono goloo. Mee gaa dahi dono libogo ga haga hinga ia gi hongo di gelegele.  
\v 21 Mee ga helekai, “Au ne haanau mai, gei agu mee ai, gei au gaa made deai agu mee ai. Dimaadua ne gaamai gi di au, gei dolomeenei, Mee guu kae nia maa gi daha mo au. Dono ingoo gi hagalaamua ina!”   
\p
\v 22 Ma e aha maa nia mee huogodoo ala ne hai, gei Job digi hai hala i di hagaanga nia huaidu gi God.   
\c 2  
\s1 Setan e hagamada labelaa Job  
\p
\v 1 Dahi laangi i golo, gei nia daangada di langi e haga gida mai labelaa gi mua o Dimaadua, gei Setan i baahi digaula.  
\v 2 Dimaadua ga heeu gi mee, “Goe nogo i hee?”  
\p Setan ga helekai, “Au nogo heehee hua i nia gowaa huogodoo e haganiga henuailala.”   
\p
\v 3 Dimaadua ga heeu gi mee, “Goe gu modongoohia dagu dangada hai hegau go Job? Ma tangada i henuailala e manawa dahi ge humalia be mee ai. Mee e daumaha mai gi di Au, gei mee e hagaligaliga huoloo gi dee hai dana mee huaidu. Goe ne hai Au gii dugu adu a mee gi hagahuaidu ina gei dono hadinga humalia ai, gei Job le e manawa dahi hua igolo.”   
\p
\v 4 Setan ga helekai, “Tangada le e wanga gi daha ana mee huogodoo e haga dagaloaha dono mouli.  
\v 5 Malaa, dolomaa Goe gaa hai a mee gii mmae dono huaidina, gei mee ga hagahuaidu Goe i mua o golomada!”   
\p
\v 6 Gei Dimaadua ga helekai gi Setan, “E humalia, dolomeenei gei mee gu i lala o mogobuna, malaa, goe hudee daaligidia a mee gii made.”   
\p
\v 7 Malaa, Setan gaa hana gi daha mo Dimaadua, gaa hai nia magibala gi moholehole i di gili Job.  
\v 8 Job gaa hana gaa noho i baahi di hagabae geinga, ga dahi mai dana baahi mee loloaabi belee haluhalu ono magibala.  
\v 9 Di lodo o maa ga helekai gi mee, “Goe e maaloo hua igolo do manawa dahi digi hai gee? Goe de ga hagahuaidu a God gii made goe?”   
\p
\v 10 Job ga helekai, “Goe e leelee balumee deai ono hadinga ai! Di madagoaa God ne gaamai gi gidaua tau mee humalia, gidaua ne hai mee hua gi nia maa. Malaa, gidaua e de hiihai di aha maa mee ga gaamai gi gidaua nia haingadaa?” Malaa, nia haingadaa huogodoo aanei e hagaduadua iei Job, gei Job digi helekai dahi mee hai baahi gi God.   
\s1 Nia hoo hagaaloho Job e loomoi  
\p
\v 11 Di madagoaa nia hoo Job dogodolu ala go Eliphaz mai di waahale Teman, mo Bildad mai di guongo Shuah, mo Zophar mai di guongo Naamah ne longono ginaadou bolo Job gu duadua ang gi deia, digaula ga maanadu bolo ginaadou e hula e haga manawa lamalia a mee.  
\v 12 Di nadau madagoaa hua ne hula ga gidee ginaadou Job haga mogowaa, gei digaula digi modongoohia ginaadou bolo ma go mee. Di madagoaa digaula ne modongoohia bolo ma go mee, digaula gu manawa gee huoloo, gu hahaahi nadau goloo, ge guu wanga nadau gelegele dogolia gi nadau libogo e haga modongoohia nadau manawa gee.  
\v 13 Gaa noho i golo i hongo di gelegele i baahi o mee i nia laangi e hidu ge hidu boo, hagalee leelee, idimaa digaula gu modongoohia di manawa gee o maa gu damanaiee.   
\c 3  
\s1 Nia helekai dee donu mai baahi o Job  
\p
\v 1 Muli mai, gei Job ga daamada ga hagahuaidu di laangi dela ne haanau ieia, ga helekai,\x * \xo 3.1 \xt Jeremiah 20.14-18\x*   
\sp Job  
\q1
\v 2-3 “Meenei God, hagahalaua ina di laangi dela ne haanau iei au.  
\q1 Hagahalaua ina di boo dela ne hagadili au!   
\q1
\v 4 Meenei God, heia di laangi deelaa la gi bouli dongoeho.  
\q1 Goe haga de langahia ina di laangi deelaa.  
\q1 Hudee heia di maalama gii ina di laangi deelaa.   
\q1
\v 5 Heia di laangi deelaa gii hai di laangi haga manawa gee ge bouli dongoeho.  
\q1 Nia gololangi gi duulia di maalama o di laa.   
\q1
\v 6 Kaabee di boo deelaa gi daha mo di ngadau.  
\q1 Haga de langahia ina, hudee daulia dalia nia laangi.   
\q1
\v 7 Gi heia di boo deelaa gi ono huwa ai,  
\q1 gei deai dono tene no lodo ai.   
\q1
\v 8 Hai gi digau hai mogobuna gi hagahalaua ina di laangi deelaa,  
\q1 aalaa go digau ala e iloo di benebene di manu dragon go ‘Leviathan’.   
\q1
\v 9 Abaaba ina di heduu luada gi de maahina.  
\q1 Hudee wanga ina di hagadagadagagee o di luada gi di boo deelaa.   
\q1
\v 10 Hagahalaua ina di boo deelaa, dela go di boo ne haanau iei au no lodo,  
\q1 idimaa, ma gu haga uda mai gi di au nia haingadaa mo di manawa gee.   
\b  
\q1
\v 11 “Au bolo gii made hua i lodo tinae o dogu dinana  
\q1 be gii made hua i dogu madagoaa ne haanau.   
\q1
\v 12 Dogu dinana ne daahi au i hongo ono wae eiaha?  
\q1 Mee ne aha dela ne haangai au gi ono weuu?   
\q1
\v 13 Maa nei bolo au ne made i di madagoaa deelaa,  
\q1 gei au gu molooloo dolomeenei,   
\q1
\v 14 e kii be nia king mo nia dagi  
\q1 ala ne hau nia hale nia king ala gu mooho dolomeenei,   
\q1
\v 15 be e kii be nia dama daane di king  
\q1 ala ne haa nadau hale gi nia goolo mono silber,   
\q1
\v 16 be e kii be di tama dela ne haanau dono mouli ai.   
\q1
\v 17 I lodo nia daalunga, digau huaidu gu hagalee hai nadau huaidu,  
\q1 gei nia daane nogo ngalua duadua gu hagamolooloo hua.   
\q1
\v 18 Digau galabudi guu noho labelaa i di aumaalia,  
\q1 gu hagalee longono labelaa nia wwolowwolo  
\q1 mo nia hagahooho o digau hagaloohi.   
\q1
\v 19 Digau huogodoo la i golo, go digau ala e iloo nia daangada  
\q1 mo digau ala e de iloo nia daangada.\x * \xo 3.19 \xt Jeremiah 20.14-18\x*  
\q1 Nia hege la gu maahede gi daha mo nadau dagi.   
\b  
\q1
\v 20 “Ma e aha dela nia daangada e hai gi mouli i lodo di mouli huaidu?  
\q1 Ma e aha dela e wanga di maalama gi digau ala e manawa gee?   
\q1
\v 21 Digaula e tali hua nadau mmade, gei di made hagalee tale ang gi digaula.  
\q1 Digaula e hiihai gi taalunga i nia maluagina ala i golo.\x * \xo 3.21 \xt Revelation 9.6\x*   
\q1
\v 22 Digaula hagalee tenetene gaa dae loo gi di nadau mmade gaa danu.   
\q1
\v 23 God e dugu hagammuni nadau mouli maalia,  
\q1 ge abaaba digaula i nia baahi huogodoo.   
\q1
\v 24 I di madagoaa miami, gei au e manawa gee.  
\q1 Au e deemee di ngala i dogu lodo huaidu.   
\q1
\v 25 Nia mee huogodoo ala e mmaadagu iei au  
\q1 ge hagamadagudagu e kila aga i dogu baahi.   
\q1
\v 26 Au hagalee noho i di aumaalia,  
\q1 hagalee molooloo, ogu haingadaa hagalee e odi.”   
\c 4  
\sp Eliphaz  
\p
\v 1-2 Eliphaz, tangada mai Teman, ga helekai,  
\q1 “Meenei Job, goe hagalee ga manawa gee, maa au ga leelee adu gi di goe?  
\q1 Au gu deemee di noho hua dee muu.   
\q1
\v 3 Goe gu aago au daangada dogologowaahee,  
\q1 gei e hagamaaloo aga labelaa nia lima digau ala e paagege.   
\q1
\v 4 Di madagoaa tangada ne duadua ga bagege gaa hinga,  
\q1 gei au helekai e hagamaaloo aga a mee gi duu aga labelaa.   
\q1
\v 5 Dolomeenei di madagoaa ni oou e tale ginai nia haingadaa,  
\q1 gei goe gu manawa gee, gu deemee di duu maaloo gi di hagamada.   
\q1
\v 6 Goe gu daumaha ang gi God, gei do mouli gu madammaa huoloo,  
\q1 gei dehee laa do manawa maaloo mo do hagadagadagagee dolomeenei?   
\q1
\v 7 Haga maanadu ina malaa, ma iai tangada e donu guu hudu gi daha?   
\q1
\v 8 Au gu gidee nia daangada ala e dogi nadau mee huaidu,  
\q1 ge e haga nonnono nadau huaidu gadoo be nia lii laagau gi lodo nia gelegele,  
\q1 gei digaula e hagi nia huwa o nadau huaidu mo nadau hangahaihai huaidu.   
\q1
\v 9 God e hagahuaidu digaula gi dono hagawelewele  
\q1 gadoo be di madangi maaloo.   
\q1
\v 10 Digau huaidu e ngoloolo nadau lee, ge wwolowwolo gadoo be nia laion,  
\q1 gei God ga haga deemuu digaula ga hadihadi nia niha digaula.   
\q1
\v 11 Digaula gaa mmade gadoo be nia laion nadau mee e daaligi gii made ai,  
\q1 ge nadau mee e gai ai, gei nia dama digaula ga modoho gi daha.   
\b  
\q1
\v 12 “Dahi lee ne hanimoi be di lee haga moolee,  
\q1 gei au gu deemee di longono hagahumalia.   
\q1
\v 13 Di lee deelaa la guu hai gadoo be di midi hagamadagudagu dangada  
\q1 dela ne oho dogu moe.\x * \xo 4.13 \xt Job 33.15\x*   
\q1
\v 14 Au gu madagu gu homouli ogu lodo,  
\q1 gei dogu huaidina hagatau gu bolebole i dogu madagu.   
\q1
\v 15 Di angiangi guu tale mai gi ogu golomada,  
\q1 gei dogu gili guu wwana i dogu madagu.   
\q1
\v 16 Au gu gidee di mee dela e duu i ogu mua,  
\q1 gei au e daumada di maa e de iloo e au be di maa di aha.  
\q1 Gei au ga longono di lee dela e hanimoi i di gowaa dela e kila loo,  
\q1 e helekai boloo:   
\q1
\v 17 ‘Ma iai tangada dangada i golo e mee di donu i mua nia hadumada o God,  
\q1 be e madammaa i mua nia hadumada o Tangada dela ne hai a mee?   
\q1
\v 18 God hagalee hagadonu ana gau hai hegau ala i di langi,  
\q1 Mee guu gida ana huaidu i baahi ana gau di langi.   
\q1
\v 19 Malaa, dehee laa dana hai ga hagadonu ana mee  
\q1 ne hai gi ono lima mai i nia gelegele,  
\q1 nia mee o di gohu gelegele ala e mee hua di llomi be di bege.   
\q1
\v 20 Tangada e mee di mouli luada, gaa made i mua di hiahi,  
\q1 deai tangada e iloo ia ai.   
\q1
\v 21 Nia mee huogodoo ala e hai mee ginai mee la gu hagalee,  
\q1 mee guu made, gei mee digi iloo nia mee.’   
\b  
\c 5  
\q1
\v 1 “Job, wolo malaa be di maa tangada i golo e longono ia goe.  
\q1 Ma iai tangada di langi i golo e huli ginai goe?   
\q1
\v 2 Di manawa logo gaa made iei goe,  
\q1 mo tee hiihai la nia mee dadaulia, ono hadinga ai ma gaa hai.   
\q1
\v 3 Au gu gidee bolo ma go digau boiboi ala hagalee mmaadagu i di mee,  
\q1 gei au gu limalima hua guu dangi ang gi God  
\q1 gi hagahuaidu ina nia lohongo digaula.   
\q1
\v 4 Nia dama digaula e noho i lodo di haingadaa i nia madagoaa huogodoo,  
\q1 idimaa, tangada e hagamaamaa digaula i nia gowaa hai gabunga ai.   
\q1
\v 5 Digau hiigai gaa gai nia huwa laagau o digau ala boiboi,  
\q1 mono golee laagau labelaa ala e tomo aga mehanga nia geinga duduia,  
\q1 gei ogo digau ala e hieinu ga hiihai gi nia goloo digaula.   
\q1
\v 6 Di huaidu la hagalee tomo i lodo di gelegele,  
\q1 ge di haingadaa la hagalee tomo aga i lodo di gelegele.   
\q1
\v 7 Deeai! Tangada e gaamai ono haingadaa gi deia,  
\q1 gadoo be nia mada gologolo ala e baehabaeha aga i di ahi dela e ulaula.   
\q1
\v 8 Maa nei bolo au kooe, au e huli hua gi God  
\q1 mo di hagi anga gi Mee dogu haingadaa.   
\q1
\v 9 Gidaua e de iloo nia mee haga goboina a Maa ala e hai,  
\q1 gei ono mogobuna haga goboina deai ono hagaodi ai.   
\q1
\v 10 Mee e haga doo dana uwa gi hongo tenua, gei Mee e haga tiu nia hadagee.   
\q1
\v 11 E donu, ma go God dela e haga duu aga digau humalia hila gi lala,  
\q1 ge e wanga di tenetene gi digau ala e manawa gee.   
\q1
\v 12-13 Go Mee dela e haga ihala nia hagamamaanadu huaidu digau kabemee,  
\q1 ge e kumi digau kabemee i lodo nadau hegau  
\q1 gi deemee di humalia nadau hegau.\x * \xo 5.12-13 \xt 1-Corinthians 3.19\x*   
\q1
\v 14 Gei di maa le e oodee, gei digaula e haahaa nadau ala  
\q1 be digau i lodo di bouli dongoeho.   
\q1
\v 15 Gei God e duuli digau hagaloale gi daha mo nadau mmade,  
\q1 e duuli digaula gi daha mo digau ala e haga daamaha digaula.   
\q1
\v 16 Mee e wanga di hagadagadagagee gi digau hagaloale,  
\q1 ge e pono nia ngudu o digau huaidu.   
\b  
\q1
\v 17 “E maluagina go tangada dela e haga donu go God gii donu!  
\q1 Hudee hagawelewele maa God Mogobuna ga haga donu goe gii donu.\x * \xo 5.17 \xt Proverbs 3.11; Hebrews 12.5-6\x*   
\q1
\v 18 God e hagahili nia moholehole ala ne hai go Mee,  
\q1 ono lima e haga mmae goe, gei ono lima e hagahili.\x * \xo 5.18 \xt Hosea 6.1\x*   
\q1
\v 19 Nia madagoaa e hagadau gi muli,  
\q1 gei Mee e benebene goe gi daha mo di huaidu.   
\q1
\v 20 Di madagoaa hiigai ma ga dau mai, gei Mee e benebene do mouli,  
\q1 gei i lodo nia dauwa, gei Mee e duuli goe gi dee made.   
\q1
\v 21 God ga daa mai goe gi daha mo nia hai kai tilikai ala e hagahuaidu goe,  
\q1 gei Mee ga benebene goe gi daha mo di madagoaa huaidu ma ga dau mai.   
\q1
\v 22 Goe ga gadagada i di madagoaa huaidu mo hiigai,  
\q1 ge hagalee madagu i nia manu lodo geinga.   
\q1
\v 23 Dau hadagee ne hagamaluu ga deai ono hadu ai,  
\q1 gei nia manu lodo geinga ga hagalee daaligi goe.   
\q1
\v 24 Goe gaa noho i di aumaalia i lodo do hale laa.  
\q1 Do madagoaa dela gaa mmada gi au siibi,  
\q1 gei goe ga gidee bolo au siibi la gu benebene hagahumalia.   
\q1
\v 25 Goe gaa hai au dama dogologowaahee  
\q1 gadoo be nia lau geinga tolo i lodo di gowaa geinga tolo.   
\q1
\v 26 Goe ga mouli gaa dae loo gi do madagoaa e madua,  
\q1 e hai gadoo be nia ‘wheat’ lleu e tomo aga gaa dae loo gi tau hagi.   
\q1
\v 27 Job, gimaadou gu iloo di mee deenei  
\q1 i lodo di waalooloo madau hai hegau, gei di maa e donu,  
\q1 deelaa laa, goe dolomeenei gii donu adu gi oo lodo bolo ma e hai beenei.”   
\c 6  
\sp Job  
\p
\v 1 Gei Job ga helekai anga,   
\q1
\v 2 “Maa nei bolo ogu haingadaa mo ogu lodo huaidu  
\q1 la ne pauna gi di mee pauna mee,   
\q1
\v 3 e koia e daamaha i nia gelegele o lodo tai.  
\q1 Deenei laa, goodou hudee lodo homouli gi agu helekai balumee.   
\q1
\v 4 God Mogobuna gu puu mai au gi di amu maalei,  
\q1 gei nia poisin o di amu maalei deenei gu modoho i lodo dogu huaidina hagatau.  
\q1 God gu hagatau gi lala ana mee belee hai baahi mai gi di au  
\q1 e hagamadagudagu au.   
\q1
\v 5 Di manu ‘donkey’ e tenetene huoloo i dono gaigai ana geinga tolo,  
\q1 gei di kau e gaigai ana geinga maangoo le e deemuu.   
\q1
\v 6 Gei di maa koai dela e mee di gai nia meegai ala ono toolo ai?  
\q1 Dehee di kala o di mee kene o di ngogo?   
\q1
\v 7 Au gu hagalee e hiihai gi nia meegai beenei,  
\q1 gei au e magi ma gaa gai nia maa.   
\b  
\q1
\v 8 “Ma e aha dela God hagalee e gaamai gi di au  
\q1 dagu mee dela ne dangi ai gi Mee?  
\q1 E aha dela hagalee e helekai mai gi dagu dalodalo?   
\q1
\v 9 Mee hagalee dela hua bolo Ia ga daaligi au gii made!   
\q1
\v 10 Maa nei bolo au gu iloo bolo Mee ga daaligi au gii made,  
\q1 gei au dela ga tenetene huoloo, ma e aha maa au gaa mmae huoloo.  
\q1 Au hagalee e hai baahi gi ana mee ala gu haga noho belee hai.   
\q1
\v 11 Aahee ogu mahi ala belee mee di mouli iei au?  
\q1 Ma e aha dela au e mouli hua igolo,  
\q1 ge deai dogu hagadagadagagee ai?   
\q1
\v 12 E hai behee? Au tangada hua ne hai mai i di hadugalaa?  
\q1 Dogu huaidina la ne hai hua gi di baalanga mmee?   
\q1
\v 13 Deai ogu mahi bolo gaa mee di haga dagaloaha au ai.  
\q1 Deai di gowaa e huli ginai au bolo e dangi anga i di hagamaamaa.   
\b  
\q1
\v 14 “I lodo di haingadaa beenei, gei au e hiihai gi ogu ihoo manawa dahi,  
\q1 ma e aha maa au gu diiagi a God be deeai.   
\q1
\v 15 Gei goodou go ogu ihoo hagaaloho, goodou gu halahalau au  
\q1 gadoo be nia dama monowai ala e maangoo i di madagoaa hagalee doo di uwa.   
\q1
\v 16 Nia monowai lligi aalaa guu honu i nia ‘snow’ mono ais,   
\q1
\v 17 malaa, di madagoaa mahanahana, gei nia maa gu hagalee,  
\q1 gei nia monowai aalaa la guu bagu gu maangoo.   
\q1
\v 18 Digau heehee i lodo henua gu dee gidee ginaadou nia wai,  
\q1 digaula ga nngalanngala hua dagidahi ga mmademmade hua i lodo di anggowaa.   
\q1
\v 19 Nia buini dangada mai i Sheba mo Tema e hula e halahala nia wai,   
\q1
\v 20 gei nadau hagadagadagagee la gu hagalee  
\q1 i baahi nia monowai lligi ala gu maangoo.   
\q1
\v 21 Goodou e hai gadoo be nia dama monowai aalaa mai gi di au,  
\q1 goodou gu gidee dogu duadua,  
\q1 gei goodou gu hagadautugi gi muli i godou mmaadagu.   
\q1
\v 22 E hai bolo e aha?  
\q1 Au gi hai adu gi goodou bolo gi gaamai tei mee dehuia,  
\q1 be e hui ang gi tangada i di hagangalua ihala  
\q1 belee hai ai di mee e hagamaamaa mai au,   
\q1
\v 23 be e daa au gi daha mo ogu hagadaumee be tagi hagamuamua?   
\b  
\q1
\v 24 “Goodou hagamodongoohia ina mai gi di au ogu ihala,  
\q1 gei au gaa noho deemuu ga hagalongo adu gi goodou.   
\q1
\v 25 Nia helekai ala e donu la koia e maaloo,  
\q1 gei godou helekai la deai ono hadinga ai.   
\q1
\v 26 Goodou e hagamaanadu bolo agu helekai le e hai hua be di madangi,  
\q1 gei dehee tadinga i di godou helekai gi agu helekai  
\q1 bolo e deai ono hagadagadagagee ai?   
\q1
\v 27 Goodou ga bilei ‘dice’ gi nia hege nadau maadua ai,  
\q1 ge haga maluagina goodou mai i godou ihoo hagaaloho!   
\q1
\v 28 Goodou mmada mai gi ogu golomada nei, au hagalee helekai tilikai.   
\q1
\v 29 Goodou gu iehe gei gu mogowaa loo gi mua,  
\q1 goodou gii lawa gi daha mo godou haihai hai gee.  
\q1 Goodou hudee hagi aga ina au, au e donu hua.   
\q1
\v 30 Goodou e hagabau bolo au e tilikai,  
\q1 goodou e hagamaanadu bolo au e de iloo eau  
\q1 di mee dela e donu mo di mee hai gee.   
\c 7  
\q1
\v 1 “Di mouli o tangada le e hai gadoo be di moomee  
\q1 ne hono ang gi tangada dauwa,  
\q1 e hai gadoo be di moomee haingadaa gi tuaidina.   
\q1
\v 2 E hai gadoo be di hege dela e hiihai huoloo  
\q1 gi di gowaa dela e malu ge magalillili,  
\q1 e hai gadoo be tangada ngalua dela e talitali dono hui.   
\q1
\v 3 Nia malama e hagadau mai e odi gi muli  
\q1 gei deai di mee e mouli ginai au ai.  
\q1 Nia boo huogodoo e gaamai gi di au di manawa gee.   
\q1
\v 4 Dogu madagoaa ma gaa moe gi lala belee kii, gei nia aawaa e duainau huoloo.  
\q1 Au e dagadaga i di boo dogomaalia e talitali di maalama o di luada.   
\q1
\v 5 Dogu huaidina guu honu ila, guu honu i nia magibala.  
\q1 Nia uugau e halihali mai i ogu magibala.   
\q1
\v 6 Ogu laangi e odi gi daha deai di hagadagadagagee ai,  
\q1 e limalima dono odi gadoo be di limalima o di iwi di maatiin dui mee.   
\b  
\q1
\v 7 “Meenei God, gi langahia bolo dogu mouli  
\q1 le e hai gadoo be di dogi e dahi, dogu tene la gu hagaodi.   
\q1
\v 8 Goe e daumada au dolomeenei, maalia gei Goe ga de gidee e Goe au.  
\q1 Maa Goe ga halahala au, gei au gu hagalee.   
\q1
\v 9-10 Tangada dela gaa made, gu hagalee hanimoi labelaa,  
\q1 e hai gadoo be di baahi gololangi dela ma ga hagalee i golo guu ngala gi daha.  
\q1 Digau ala nogo iloo ginaadou digaula, la gu de langahia digaula.   
\q1
\v 11 Deeai, au hagalee e noho deemuu!  
\q1 Au gu hagawelewele huoloo, guu mmala ogu lodo, au e hai loo gi helekai.   
\b  
\q1
\v 12 “Goe e aha dela e loloohi au?  
\q1 Goe guu hai au bolo au e hai gadoo be di iga damanaiee lodo moana?   
\q1
\v 13 Au gaa moe gi lala belee hagamolooloo,  
\q1 au e halahala be di maa di aha dela e mee di hagahumalia dogu mmae.   
\q1
\v 14 Gei Goe e hai au gi madagu i au midi.  
\q1 Goe ne hai hua au gii hai agu moe mo nia midi huaidu,   
\q1
\v 15 dela ga hidi mai iei au bolo au e mademade au  
\q1 gi daha mo di mouli huaidu dela i lodo tuaidina nei.   
\q1
\v 16 Deai dagu mee e gana ginai au ai. Au gu duadua di mouli.  
\q1 Goe gi diagia hua au, gu hagalee dahidamee dogu mouli.   
\b  
\q1
\v 17 “Ma e aha dela Goe e hagalabagau nia daangada dangada?  
\q1 Goe e aha dela e hagalongo gi nadau helekai?\x * \xo 7.17 \xt Pisalem 8.4; 144.3\x*   
\q1
\v 18 Goe e hagadina digaula i nia luada huogodoo,  
\q1 ge hagamada digaula i nia madagoaa huogodoo.   
\q1
\v 19 E hai behee, Goe e deemee di huli gi daha mo au  
\q1 i tama madagoaa, bolo gii mee au di holo agu haawale?   
\q1
\v 20 E hai behee, Goe e lodo huaidu gi ogu huaidu,  
\q1 ma Kooe dela e lawalawa nia daangada?  
\q1 Goe e aha dela e hai au di mee e hagamada mee?  
\q1 E hai behee, au guu hai di mee aamo mee dela e daamaha adu gi di Goe?   
\q1
\v 21 E hai behee, Goe e deemee di dumaalia mai gi di au i ogu huaidu?  
\q1 Goe e deemee di haga de langahia ogu hai hala?  
\q1 Au gu hoohoo dogu hana gi lodo dogu daalunga,  
\q1 gei au ga hagalee i do madagoaa dela ma ga halahala mai au.”   
\c 8  
\sp Bildad  
\p
\v 1 Bildad tangada Shuah ga helekai:   
\q1
\v 2 “Goe guu lawa i au helehelekai ono hadinga ai?   
\q1
\v 3 God hagalee e huli dana hagi aga.  
\q1 Mee hagalee e dugu di hai nia mee ala e donu.   
\q1
\v 4 Au dama guu hai di huaidu ang gi God,  
\q1 deelaa ne hidi ai a Mee gu hagaduadua digaula gi tau anga.   
\q1
\v 5 Deenei laa, huli ang gi Mee, dangidangi ang gi God Mogobuna.   
\q1
\v 6 Maa nei bolo goe e donu gei e madammaa,  
\q1 gei God ga haneia ga hagamaamaa goe,  
\q1 mo di gowadu labelaa gi di goe digau o doo hale gadoo be di hui.   
\q1
\v 7 O maluagina huogodoo ala ne hagalee, gaa hai hua nia balumee,  
\q1 e hagalee tau anga gi nia mee a God ala ma ga gowadu gi di goe.   
\b  
\q1
\v 8 “Hagamaanadu ina malaa tama madagoaa dulii di iloo mee o digau i mua.  
\q1 Hagabaubau ina malaa nia mee ala e donu  
\q1 ala nogo iloo ai tadau damana ala i mua.   
\q1
\v 9 Tadau mouli le e bodobodo hua, deai tadau mee e iloo gidaadou ai.  
\q1 Gidaadou e hai gadoo be di malu gololangi dela e malu adu i hongo henuailala.   
\q1
\v 10 Gei nia daane kabemee o di gowaa namua gi aago ina goe,  
\q1 hagalongo gi nadau helekai:   
\q1
\v 11 ‘Nia aalek e deemee di tomo i di gowaa dela ono wai ai,  
\q1 e deemee labelaa di tomo i di gowaa dela ono gelegele waiwai ai.   
\q1
\v 12 Maa nia wai la gaa bagu ga maangoo, go nia maa ala e mmade i mua,  
\q1 gei nia maa e lligi loo e deemee di hele bolo e hai di mee e hai hegau ai.   
\q1
\v 13 Digau ala nadau God ai, le e hai gadoo be nia aalek aanei.  
\q1 Nadau hagadagadagagee e limalima dono hagalee  
\q1 i di madagoaa ginaadou ma ga de langahia e ginaadou a God.   
\q1
\v 14 Digaula e hagadagadagagee hua gi di uga weleweleina o di bagaigee.   
\q1
\v 15 Maa digaula ga mmoe adu gi hongo di hale o di bagaigee,  
\q1 di hale o di bagaigee e mee di daahi aga digaula?  
\q1 Maa digaula gaa kumi di uga o di weleweleina,  
\q1 di uga deelaa e mee di daahi digaula gii mee di tuu hua igolo?’   
\b  
\q1
\v 16 “Tangada huaidu le e hai gadoo be tama laagau  
\q1 dela e tomo ngoohia i di gowaa dela e dii ginai di laa,  
\q1 e hai gadoo be tama laagau dela e dolodolo adu gi lodo di hadagee.   
\q1
\v 17 Nia aga o nia maa gu daabui ana hadu guu kumi nia hadu gi mau dangihi.   
\q1
\v 18 Gei di madagoaa nia maa ga daagi gi daha,  
\q1 tangada e modongoohia bolo ma nia laagau nogo i golo ai.   
\q1
\v 19 Uaa, deelaa di mee o digau huaidu e tene ginai.  
\q1 Gei hunu gau ala i golo ga loomoi gaa noho i nia lohongo digaula.   
\b  
\q1
\v 20 “God hagalee e de langahia digau ala e manawa dahi,  
\q1 be hagalee e hagamaamaa digau huaidu.   
\q1
\v 21 Gei Mee gaa hila adu gi di goe  
\q1 bolo goe gii mee labelaa di gadagada mo di tenetene.   
\q1
\v 22 Gei Mee ga haga langaadia digau ala e dee hiihai adu gi di goe,  
\q1 gei nia hale o digau haihai huaidu la ga hagalee.”   
\c 9  
\sp Job  
\p
\v 1 Gei Job ga helekai anga:   
\q1
\v 2 “Uaa, au gu longono nia mee aanaa i mua.  
\q1 Malaa e hai behee, tangada le e mee di wiini i God?\x * \xo 9.2 \xt Job 4.17\x*   
\q1
\v 3 Dehee di hai o tangada e mee di lagamaaloo gi Mee?  
\q1 Mee e mee di heeu ana hagadilinga heeu e mana  
\q1 ala e deemee di helekai ginai tangada.   
\q1
\v 4 God la koia e kabemee gei e mogobuna,  
\q1 tangada e mee di hai baahi ang gi Mee ai.   
\q1
\v 5 Mee e mee hua di haga menegenege ana gonduu,  
\q1 gaa oho labelaa nia maa gi dono hagawelewele,  
\q1 gei tangada e iloo dana hai ma gaa hai ai.   
\q1
\v 6 God gaa hai tenua gi ngalungalua,  
\q1 ga haga ngalungalua di gelegele,  
\q1 ga haga ngalua nia togo ala e daahi henuailala.   
\q1
\v 7 Mee e mee di dugu di laa dela belee hobo aga,  
\q1 nia heduu gi de maahina i di boo.   
\q1
\v 8 Deai tangada ne hagamaamaa a God dela ne hai di langi ai,  
\q1 be ne dagahi di iga damanaiee dela i lodo di moana.   
\q1
\v 9 God ne haganoho ana heduu gi di gili di langi,  
\q1 di Ibu Damana, di Waga Dogodolu, mo Madaligi,  
\q1 mo nia heduu ala i di baahi la ngaaga.\x * \xo 9.9 \xt Job 38.31; Amos 5.8\x*   
\q1
\v 10 Gidaadou e dee iloo di hai a Mee dela e hai ana mee hagagoboina,  
\q1 ana mogobuna e deemee di odi.   
\b  
\q1
\v 11 “God e hanadu laalaa, gei au e de gidee au a Mee.   
\q1
\v 12 Mee gaa kae dana mee dela e hiihai ginai,  
\q1 gei tangada e mee di dugu a Mee ai.  
\q1 Deai tangada labelaa e mee di heeu gi Mee boloo,  
\q1 ‘Goe e hai dau aha?’   
\q1
\v 13 Di hagawelewele o God le e noho mau.  
\q1 Mee e daaligi ono hagadaumee ala e hagamaamaa Rahab,  
\q1 di manu damanaiee i lodo di moana, e hai baahi ang gi Mee.   
\q1
\v 14 Dehee dagu hai e helekai ang gi God? Au ga helekai bolo aha?   
\q1
\v 15 Au tangada madammaa, dagu mee la hua dela belee hai,  
\q1 au e dangi tumaalia ang gi God, go dogu Dangada Hai gabunga.   
\q1
\v 16 Ma e aha maa Mee ga dumaalia mai gi di au bolo au gi helekai,  
\q1 gei au e hagalee hagadonu bolo Mee ga hagalongo gi agu helekai.   
\q1
\v 17 Mee e hagau mai dana madangi maaloo belee daaligi au,  
\q1 deai dono hadinga ai.   
\q1
\v 18 Gei Mee hagalee dumaalia mai gi di au gii dogi,  
\q1 gei gu hagahonu dogu mouli gii honu i di lodo huaidu.   
\q1
\v 19 Au ga hagamada e hono gi Mee? E hagamada e hono a God?  
\q1 Au gaa kae a Mee gi di gowaa hai gabunga?  
\q1 Ma koai dela e mee di lahi a Mee gi di gowaa hai gabunga?   
\q1
\v 20 Au e madammaa gei e manawa dahi,  
\q1 gei agu helekai la di lee o tangada huaidu.  
\q1 Nia mee huogodoo ala e helekai iei au, e hai be nia mee e hagi aga au.   
\q1
\v 21-22 Au e madammaa, gei au hagalee loo e hagadahidamee loo.  
\q1 Au guu buhi di mouli. Deai dahi mee e hagadahidamee ko au ai.  
\q1 Madammaa be huaidu, God e haga huaidu hua gidaadou.   
\q1
\v 23 Di madagoaa tangada madammaa ma gaa made haga limalima,  
\q1 gei God e gadagada ginai.   
\q1
\v 24 God guu dugu henuailala gi digau huaidu.  
\q1 Mee gu haga dee gida nia golomada o digau hai gabunga huogodoo.  
\q1 Gei di maa hagalee ni God ne hai, malaa ni ai ne hai?   
\b  
\q1
\v 25 “Nia laangi le e odi hua hagalimalima  
\q1 ge deai di laangi e dahi e humalia ai.   
\q1
\v 26 Dogu mouli le e hai gadoo be di waga dela koia e lele huoloo,  
\q1 e lele gadoo be di ‘eagle’ dela ma ga hagadii anga ia  
\q1 gi hongo dana ‘rabbit’ dela e kumi.   
\q1
\v 27-28 Maa au gaa gono gada, ga hagamada bolo e haga delangahia ogu mmae,  
\q1 gei ogu maanuhia huogodoo e loomoi gi di au belee hai au gi madagu,  
\q1 gei au gu iloo bolo God la hagalee e dugu au bolo au e madammaa.   
\q1
\v 29 Idimaa au dela guu hai tangada huaidu, malaa e hai ginai dagu aha?   
\q1
\v 30 Deai di ‘soap’ e dahi e mee di tono ogu huaidu ai.   
\q1
\v 31 God guu hudu au gi lodo di luwa gulugulua,  
\q1 gei ogu goloo hogi gu langaadia i di au.   
\q1
\v 32 Maa nei bolo God la tangada, gei au e mee hua di helekai anga.  
\q1 Gimaua gaa hula gi di gowaa hai gabunga  
\q1 belee hagadonu mau mehanga.   
\q1
\v 33 Gei deai tangada e mee di ulu adu gi mau mehanga ai,  
\q1 tangada e mee di hagadonu i mau mehanga mo God ai.   
\q1
\v 34 Meenei God, Goe gi hagalawa ina do hagaduadua mai au!  
\q1 Goe gi daawa gi daha au hai haga madagudagu dangada!   
\q1
\v 35 Au hagalee e madagu. Au ga helekai, idimaa au e iloo ogu lodo.   
\c 10  
\q1
\v 1 “Au guu buhi di mouli,  
\q1 hagalongo gi agu helekai mai i lodo dogu manawa gee.   
\q1
\v 2 Hudee hagahuaidu ina au, meenei God.  
\q1 Goe hagia mai be di maa di huaidu aha ne hai ko au?   
\q1
\v 3 Ma e donu Goe e tenetene gi dau hagaduadua au?  
\q1 E de hiihai gi au mee ala ne hai?  
\q1 Ga nomuli ga gadagada gi nia mee o digau huaidu ala ne haganoho?   
\q1
\v 4 Goe e gidee nia mee be di madau gidee?   
\q1
\v 5 Do mouli le e bodobodo gadoo be nia mouli o gimaadou daangada dangada?   
\q1
\v 6 Ma e aha dela Goe e hagailongo ogu huaidu huogodoo,  
\q1 gei e halahala ogu ihala huogodoo?   
\q1
\v 7 Goe e iloo hua bolo au ogu huaidu ai,  
\q1 gei tangada e mee di daa au gi daha mo doo lima ai.   
\b  
\q1
\v 8 “Aalaa go oo lima ala ne hai au,  
\q1 gei dolomeenei go oo lima la hua ala e daaligi au.   
\q1
\v 9 Goe gi langahia bolo Goe ne hai au mai i nia gelegele,  
\q1 gei Goe ga dagadagahi labelaa au bolo gii hai au nia gelegele labelaa?   
\q1
\v 10 Goe ne haga maaloo dogu damana bolo gii mee di hagadili au.  
\q1 Goe ne haga tomo aga au i lodo tinae o dogu dinana.   
\q1
\v 11 Goe guu wanga nia iwi mono goneiga gi dogu huaidina,  
\q1 gaa hii ogu iwi gi nia goneiga mo di gili.   
\q1
\v 12 Goe ne gaamai gi di au di mouli mo di manawa aloho,  
\q1 mo dau abaaba mai au dela gu dadaahi au.   
\q1
\v 13 Dolomeenei gei au gu iloo bolo i di madagoaa hagatau deelaa,  
\q1 gei Goe nogo hagamaanadu dau hai dela belee haga huaidu au.   
\q1
\v 14 Gei Goe nogo hagadinadina mai au be au e hai dagu mee huaidu,  
\q1 bolo gei Goe ga hagalee e dumaalia mai.   
\q1
\v 15 Maa au gaa hai di huaidu, gei au ga gidee dogu haingadaa mai i doo baahi.  
\q1 Maa au gaa hai di humalia, deai di hagaamu mai i doo baahi ai.  
\q1 Au gu hagaloale huoloo gei gu langaadia huoloo.   
\q1
\v 16 Maa au ga haadanga lamalia hagadahi,  
\q1 gei Goe ga waluwalu au gadoo be di laion,  
\q1 gei Goe e hai hogi au mogobuna belee haga huaidu au.   
\q1
\v 17 Nia madagoaa huogodoo  
\q1 gei Goe au gau hagamodongoohia belee hai baahi mai gi di au.  
\q1 Do hagawelewele mai gi di au le e damana mai  
\q1 i nia madagoaa huogodoo, gei Goe e haganohonoho dau mee  
\q1 i nia madagoaa huogodoo bolo Goe e hagahuaidu au.   
\b  
\q1
\v 18 “Meenei God, Goe ne aha dela ne dumaalia mai gi di au gi haanau mai?  
\q1 E humalia maa nei bolo au gii made gi daha  
\q1 i mua nia daangada ala ma gaa mmada mai gi di au.   
\q1
\v 19 Dogu hagahuudonu mai i tinae o dogu dinana  
\q1 gaa hana gi lodo taalunga, e koia e humalia i dogu haanau mai.   
\q1
\v 20 Dogu mouli la digi hoohoo bolo ga hagaodi?  
\q1 Goe gi diagia hua au! Goe dumaalia mai gi di au e hai ai ogu tene  
\q1 i lodo di madagoaa dulii dela e dubu i golo i dogu mouli.   
\q1
\v 21 Au gu hoohoo ga hagatanga gaa hana hagalee e hanimoi labelaa,  
\q1 e hana gi tenua o di bouli dongoeho gei e lodo huaidu,   
\q1
\v 22 tenua bouli dongoehe, manawa gee, gei e hinihini,  
\q1 di gowaa dela e maalama guu huli guu hai di bouli dongoeho.”   
\c 11  
\sp Zophar  
\p
\v 1 Zophar tangada Naamah ga helekai boloo:   
\q1
\v 2 “E hai behee, deai dahi dangada e mee  
\q1 di helekai anga gi nia helekai balumee aanaa ai?  
\q1 Nnagadilinga helekai e logo beenaa le e mee di hai goe gii donu?   
\q1
\v 3 Job, goe e hagamaanadu bolo gimaadou e deemee  
\q1 di helekai anga gi au helekai?  
\q1 Goe e hagamaanadu bolo au helekai balumee  
\q1 gaa hai gimaadou gii noho deemuu?   
\q1
\v 4 Goe bolo au helekai le e donu,  
\q1 gei goe e hai bolo goe e madammaa hua i mua nnadumada o God.   
\q1
\v 5 Au bolo gi gidee hualaa God dela ma ga helekai adu gi di goe!   
\q1
\v 6 Mee ga hagi adu gi di goe i nia hagadilinga e logo i di hai o di iloo mee,  
\q1 gei nia mee labelaa i golo ala e deemee i baahi o nia daangada.  
\q1 God e hagaduadua goe hagabalua i nia mee ala e tau adu gi di goe.   
\b  
\q1
\v 7 “Goe e mee di modongoohia e goe  
\q1 di hagaodi mo di geinga o di aamua mo di mogobuna o God?   
\q1
\v 8 Deai di hagageinga i di langi ang gi God ai,  
\q1 goe e deiloo e goe tagageinga deelaa.  
\q1 God e iloo Ia tenua o digau mmade,  
\q1 gei goe e deiloo e goe tenua deelaa.   
\q1
\v 9 Di aamua o God la koia e damanaiee i henuailala,  
\q1 e koia e palaha i di moana.   
\q1
\v 10 Maa God gaa lahi goe gi di gowaa hai gabunga,  
\q1 ko ai e mee di dugu a Mee?   
\q1
\v 11 God e iloo Ia be ma ko ai dela e balumee.  
\q1 Mee e gidee Ia nadau haihai huaidu huogodoo.   
\q1
\v 12 Digau dadaulia ga daamada ga kabemee  
\q1 i di madagoaa o nia ‘donkey’ lodo geinga ala ga haanau gaidala.   
\b  
\q1
\v 13 “Job, huluhia oo lodo gii donu, huli anga gi God.   
\q1
\v 14 Kilia nia mee huaidu gi daha mo doo hale.   
\q1
\v 15 Huli gi digau o henuailala i di lodo maaloo mo di maudangihi.   
\q1
\v 16 Gei o haingadaa gaa mmaa gi daha mo au hagamamaanadu,  
\q1 e hai gadoo be di labagee dela ma ga hagalee,  
\q1 gei deai tangada e langahia eia dahi mee ai.   
\q1
\v 17 Gei do mouli la ga maalama gadoo be di maalama o di laa i di oodee,  
\q1 gei di bouli o do mouli la ga maalama gadoo be di maalama o di heniheni.   
\q1
\v 18 Gei goe ga dagaloaha i nia haingadaa, gaa noho i di hagadagadagagee.  
\q1 God ga benebene laa goe gaa hai goe gi molooloo.   
\q1
\v 19 Goe ga deai do madagu i o hagadaumee ai.  
\q1 Digau dogologo ga tangi adu gi di goe i di hagamaamaa.   
\q1
\v 20 Gei digau huaidu la ga hilahila gi daha  
\q1 i nadau uli nadau gai, gu iloo ang gi ginaadou  
\q1 bolo ma gu deai di gowaa i golo e dagaloaha ginaadou ai.  
\q1 Di mee hua e dahi dela e iloo ginaadou la go di made dela ga dau mai.”   
\c 12  
\sp Job  
\p
\v 1 Gei Job ga helekai anga,   
\q1
\v 2 “Uaa, goodou go nia lee o nia daangada.  
\q1 Di madagoaa goodou ma gaa mmade,  
\q1 gei di iloo mee la ga hagalee labelaa dalia goodou.   
\q1
\v 3 Agu hagamaanadu la koia i hongo godou hagamaanadu,  
\q1 gei au hogi hagalee i godou lala.  
\q1 Digau huogodoo e iloo ginaadou godou helekai ala ne hai.   
\q1
\v 4 Ogu ihoo hagaaloho e gadagada mai gi di au,  
\q1 digaula e gadagada, ma e aha maa au e donu ge e madammaa.  
\q1 Gei di madagoaa i golo God ne helekai gi agu dalodalo.   
\q1
\v 5 Deai godou haingadaa ai, dela e hidi ai goodou e hai daagala i di au.  
\q1 Goodou e hagamaawa tangada dela bolo gaa hinga.   
\q1
\v 6 Gei digau gaiaa, mo digau nadau god ai,  
\q1 e mouli i di aumaalia, ma e aha maa di nadau god la dela hua go nadau maaloo.   
\b  
\q1
\v 7 “Nia mee e logo belee kuulu go nia manu mamaangi  
\q1 mono manu dolodolo adu gi goodou.   
\q1
\v 8 Tangi anga gi nia mee mouli o henuailala mo lodo di moana i nadau iloo mee.   
\q1
\v 9 Nia mee huogodoo e iloo ginaadou  
\q1 bolo ginaadou ne hai go nia lima Dimaadua.   
\q1
\v 10 Ma go God dela e dagi nia mouli o nia mee huogodoo.  
\q1 Nia mouli o nia mee huogodoo la i lodo ono lima.   
\q1
\v 11 E hai gadoo be tolole dela e tene gi deia dela ma gaa momi nia meegai,  
\q1 godou dalinga e tenetene labelaa di hagalongo gi nnelekai.   
\b  
\q1
\v 12-13 “Digau mmaadua nadau kabemee i golo,  
\q1 gei God e hai mee gi di kabemee mo nia mogobuna.  
\q1 Digau mmaadua nadau iloo mee i golo,  
\q1 gei God e hai mee gi di iloo mee mo nia mogobuna ala e hagangalua ai nia mee.   
\q1
\v 14 Maa God gaa oho gi lala nia mee,  
\q1 malaa ko ai dela e mee di hagaduu aga nia maa?  
\q1 Ko ai dela e mee di hagamehede digau ala ne galabudi go God?   
\q1
\v 15 Di tau maangoo gaa hai, God ne daahi di uwa gi dee doo.  
\q1 Di labagee gaa hai, God ne hagamehede nia wai gii hali.   
\b  
\q1
\v 16 “God le e maaloo, gei e aali i nia madagoaa huogodoo.  
\q1 Digau gu halahalau mo digau halahalau dangada  
\q1 la guu too gi lodo ono mogobuna.   
\q1
\v 17 Mee gaa daa gi daha nia iloo mee o digau ala e dagi,  
\q1 gaa hai digaula gii hai be digau e laba,   
\q1
\v 18 ga hagamenege gi lala di king, gaa hai tangada galabudi.   
\q1
\v 19 Mee ga hagamenege ia gi lala digau hai mee dabu mo digau aamua.   
\q1
\v 20 Mee gaa hai gi deemuu nia dagi ala e hagadagadagagee ginai nia daangada,  
\q1 gaa daa gi daha nia iloo o digau mmaadua.   
\q1
\v 21 Mee gaa hai digau aamua gi langaadia, gaa daa nia maaloo o nia dagi.   
\q1
\v 22 Mee ga haga maalama di gowaa dela e bouli dongoeho be di made.   
\q1
\v 23 Mee ga haga maaloo dangihi ge wanga di mogobuna gi nia henua llauehe,  
\q1 ga nomuli gei Mee gaa oho ge haga magedaa digaula.   
\q1
\v 24 Mee gaa hai nia dagi la gi boiboi,  
\q1 gaa hai digaula gi heehee laba i lodo henua ga nngalanngala.   
\q1
\v 25 Digaula e haahaa nadau lima i lodo di bouli o di boo,  
\q1 e hingahinga gadoo be digau libaliba.   
\c 13  
\q1
\v 1-2 “Nia mee huogodoo ala e helekai ai goodou gu hagalongo ginai au i mua.  
\q1 Gei au gu iloo huogodoo, au koia e iloo i nia mee ala e iloo e goodou.  
\q1 Au hagalee i godou lala.   
\q1
\v 3 Au e hai ogu donu ang gi God Mogobuna, hagalee e hai adu gi goodou.  
\q1 Au e hiihai e lagamaalooo i ogu donu ang gi Mee.   
\q1
\v 4 Goodou e gahu godou dee iloo gi godou kai tilikai.  
\q1 Goodou e hai gadoo be tangada hagahili magi  
\q1 dela e deemee di hagahili tangada magi.   
\q1
\v 5 Hudee helekai, gei tangada ga hagamaanadu  
\q1 bolo goodou digau kabemee!   
\b  
\q1
\v 6 “Goodou hagalongo, gei au ga hagi aga dagu mee dela belee gabunga.   
\q1
\v 7 Goodou e aha ala e kai tilikai,  
\q1 goodou e hagabau bolo godou hai kai tilikai e humalia ang gi God?   
\q1
\v 8 Goodou e hagamada belee duuli a Mee?  
\q1 Goodou ga hagamaamaa dana baahi i lodo di gowaa hai gabunga?   
\q1
\v 9 Maa God ga haneia ga hagadina goodou,  
\q1 Mee gaa gida ana mee humalia i godou baahi?  
\q1 Goodou e hagamaanadu bolo goodou e mee hua di halahalau a God,  
\q1 gadoo be di godou halahalau nia daangada?   
\q1
\v 10 Ma e aha maa godou hai baahi anga le e ngala, malaa Mee e gabunga goodou.   
\q1
\v 11 Ono mogobuna gaa haa godou lodo gii honu i di mmaadagu.   
\q1
\v 12 Godou agoago podo la ono hadinga ai, e hai gadoo be nia lehu.  
\q1 Godou lagamaaloo le e paagege gadoo be di mugamuga.   
\q1
\v 13 Noho deemuu, dugua mai gi di au gi helekai,  
\q1 gei au e hadi hua nia huwa o agu helekai.   
\b  
\q1
\v 14 “Au gu togomaalia bolo au ga de hagahuodia dogu mouli.   
\q1
\v 15 Au gu deai dogu hagadagadagagee ai,  
\q1 malaa e hai behee maa God ga daaligi au?  
\q1 Gei au ga hagi anga gi Mee tadinga dogu gabunga.   
\q1
\v 16 Holongo deenei di hai ga dagaloaha iei au,  
\q1 idimaa, deai tangada huaidu e mee di duu maaloo i mua o God ai.   
\q1
\v 17 Deenei laa, goodou hagalongo gi agu helekai,  
\q1 godou dalinga gi kae ina agu mee ala ga hagamodongoohia adu.   
\q1
\v 18 Au gu togomaalia belee hagi aga ogu donu, idimaa au e iloo bolo au e donu.   
\b  
\q1
\v 19 “Meenei God, Goe dela ga hanimoi  
\q1 belee hagamodongoohia aga ogu huaidu?  
\q1 Maa Goe gaa hai beenei, gei au gaa noho deemuu gaa made.   
\q1
\v 20 Goe dumaalia mai gi di au e madau agu mee e lua.  
\q1 Goe gi dumaalia mai, gei au hagalee e bala hagammuni i di Goe:   
\q1
\v 21 Goe gii lawa i do hagaduadua au,  
\q1 ge hudee hagahuaidu ina au gi di madagu huaidu.   
\b  
\q1
\v 22 “Helekai i mua, meenei God, gei au ga helekai adu.  
\q1 Be ko au e helekai, gei Goe ga helekai mai gi agu helekai.   
\q1
\v 23 Aahee ogu huaidu? Dehee dagu mee hala ne hai?  
\q1 Di hala behee dela ne huaidu iei au?   
\b  
\q1
\v 24 “Goe e aha dela gu hagangala i di au?  
\q1 Goe e aha dela e dugu au be di hagadaumee?   
\q1
\v 25 Goe e hagamada belee hagamadagudagu au?  
\q1 Au hagalee di mee, au di mada geinga hua.  
\q1 Goe e heebagi gi di madageinga maangoo.   
\b  
\q1
\v 26 “Goe e hagailongo nia mee huaidu hai baahi mai gi di au,  
\q1 guu hai au gi daahi gi muli hogi nia hai hala o dogu mouli dama daane.   
\q1
\v 27 Goe gu lawalawa ogu wae gi taula baalanga,  
\q1 gei Goe e hagadina ogu heehee huogodoo,  
\q1 gei e hagadina hogi nia lohongo ogu babaawae.\x * \xo 13.27 \xt Job 33.11\x*   
\q1
\v 28 Idimaa go di hai deenei, malaa, gei au tangada hua gu mooho  
\q1 gadoo be di laagau bobo, e hai gadoo be di gahu dela ne gai go nia hingodo.   
\c 14  
\q1
\v 1 “Gidaadou huogodoo ne haanau mai paagege tadau mahi ai.  
\q1 Gidaadou huogodoo e mouli be di mee e dahi i lodo tadau haingadaa.   
\q1
\v 2 Gidaadou e tomo limalima hua mo di mae be nia akai,  
\q1 gei gidaadou e nngala limalima gadoo be nia malu mee.   
\b  
\q1
\v 3 “Meenei God, e hai behee? Goe gaa hila mai gi di au,  
\q1 be Goe gaa wanga au gi lodo di hagi aga ga hagi aga au?   
\q1
\v 4 Ma deai di mee madammaa e mee di hanimoi  
\q1 i di mee dela e dogolia be tangada ai.   
\q1
\v 5 Di waalooloo o dono mouli la gu modongoohia hua i mua,  
\q1 di hulu o nia malama ala e mouli iei mee  
\q1 la guu lawa di dugu, gei e deemee di huli.   
\q1
\v 6 Goe mmada gi daha mo mee, diagia a mee modogoia,  
\q1 be mee e mee di mouli i lodo di haingadaa o dono mouli.   
\b  
\q1
\v 7 “Ma iai di hagadagadagagee i golo ang gi di tono laagau  
\q1 dela guu hele gi lala, ma e mee di mouli labelaa gaa huwa.   
\q1
\v 8 Ono aga ga madumadua gei tuaidina o maa gaa made i lodo di gelegele,   
\q1
\v 9 gei di maa ga hagatiu gi nia wai, gei di maa ga matili aga be di laagau hoou.   
\q1
\v 10 Gei tangada gaa made, la dela hua gu hagaodi i golo.  
\q1 Mee guu made la dela hua gu hagalee.   
\q1
\v 11 E hai gadoo be nia monowai ala gu hagalee mmidi,  
\q1 mo e hai labelaa be nia monowai llauehe ala gu maangoo.   
\q1
\v 12 Nia daangada dangada gaa mmade la hagalee mmouli aga.  
\q1 Digaula hagalee e aala aga labelaa gaa dae loo gi di langi gaa lawa.  
\q1 Digaula ga hagalee loo e aala aga mai i nadau moe.   
\b  
\q1
\v 13 “Au e hiihai bolo Goe gi hagammuni ina au i lodo tenua o digau mmade.  
\q1 Heia au gii ngala gaa dae loo gi do hagawelewele gaa lawa,  
\q1 gei Goe gaa hai do madagoaa dela e langahia e Goe au.   
\q1
\v 14 Tangada ma gaa made, le e mee di mouli aga labelaa?  
\q1 Malaa, au e tali di madagoaa dela e humalia,  
\q1 e tali di madagoaa haingadaa la gii lawa.   
\q1
\v 15 Gei Goe ga gahigahi mai laa, gei au ga helekai adu,  
\q1 gei Goe ga tenetene mai gi di au dela ne hai Kooe.   
\q1
\v 16 Gei Goe ga dadaumada ogu heehee huogodoo,  
\q1 gei Goe hagalee hagailongo agu mee hala ala e haihai ko au.   
\q1
\v 17 Gei Goe gaa wwede huogodoo ogu ihala gaa dugu gi daha,  
\q1 gaa tono huogodoo ogu ihala ala ne hai gi daha.   
\b  
\q1
\v 18 “Di madagoaa i golo, gei nia gonduu la ga doloo gi lala,  
\q1 gei nia gowaa helemodu ga mmaanege gi daha.   
\q1
\v 19 Nia wai gaa hai nia hadugalaa gi monnono gi lala,  
\q1 nia uwa gaa mmili gi daha nia gelegele, gei Goe e hai beelaa,  
\q1 e daa gi daha di hagadagadagagee o tangada i di gili dono mouli.   
\q1
\v 20 O mogobuna e maaloo i tangada, e hagau a mee gii hana hua hagadahi,  
\q1 ono golomada guu huli hua gi di made.   
\q1
\v 21 Nia dama a maa e kae di nadau hagalaamua, gei mee e de iloo ia.  
\q1 Digaula e haadanga balua, gei di maa tangada e hagi anga gi mee ai.   
\q1
\v 22 Di mmae o dono huaidina la dela hua dana mee e longono ai,  
\q1 mo di manawa gee dela i ono lodo.”   
\c 15  
\p
\v 1 Eliphaz tangada mai Teman ga helekai boloo:   
\q1
\v 2 “Job, au helekai la deai ono hadinga ai.   
\q1
\v 3 Deai dahi dangada kabemee e mee di helehelekai  
\q1 be au helekai aanaa e leelee iei goe ai,  
\q1 be e duuli ia gi nia helekai ala e de iloo ono hadinga.   
\q1
\v 4 Maa nei bolo e hai hua be au helekai aanaa,  
\q1 malaa deai tangada e madagu i God ai,  
\q1 gei deai tangada e dalodalo gi God ai.   
\q1
\v 5 Do mouli huaidu le e hagamodongoohia go au helekai.  
\q1 Goe e hagamada bolo goe e gahu goe gi au helekai kabemee.   
\q1
\v 6 Ma hagalee ko au dela e haga huaidu goe,  
\q1 go koe hua dela e bida haga huaidu goe i au helekai ala e leelee iei goe.   
\b  
\q1
\v 7 “Goe e hagabau bolo ma kooe dela ne haanau matagidagi i henuailala?  
\q1 Goe nogo i golo i di madagoaa God dela ne haganoho nia gonduu?   
\q1
\v 8 Goe gu hagalongo gi di bilaan a God dela ne haganoho?  
\q1 Go kooe hua modogoe dela e hai mee gi di iloo mee o nia daangada?   
\q1
\v 9 Dahi mee igolo ai bolo kooe hua e iloo gei gimaadou e de iloo.   
\q1
\v 10 Gimaadou ne kabe madau iloo mai baahi digau mmaadua,  
\q1 go digau ala ne haanau mai i mua do damana.   
\b  
\q1
\v 11 “God e hiihai bolo e hagamanawa lamalia goe, gei goe e aha dela e dagalili?  
\q1 Gimaadou e helekai i di ingoo o God i di lee humalia, mo di noho baba.   
\q1
\v 12 Gei goe gu ngalua do manawa ga daumada hagawelewele mai gi gimaadou.   
\q1
\v 13 Goe gu hagawelewele gi God, gu helekai huaidu i Mee.   
\b  
\q1
\v 14 “Ma iai tangada i golo bolo ia e madammaa?  
\q1 Ma iai tangada i golo bolo ia e donu i mua o God?\x * \xo 15.14 \xt Job 25.4-6\x*   
\q1
\v 15 God hagalee hagadonu hogi ana gau di langi,  
\q1 idimaa digaula hagalee e madammaa i ono mua.   
\q1
\v 16 Gei nia daangada e inu nia huaidu gadoo be nia wai.  
\q1 Uaa, nia daangada gu huaidu, digaula la digau balumee hua.   
\b  
\q1
\v 17 “Deenei laa, Job, hagalongo mai, au ga helekai i agu mee ala e iloo.   
\q1
\v 18 Digau kabemee gu aago mai au gi nia mee ala e donu,  
\q1 ala ne kabe mai i baahi nadau damana ala i mua,  
\q1 digaula digi hagammuni dahi mee gi daha mo au.   
\q1
\v 19 Deai tangada tuadimee ne noho i baahi digaula ai,  
\q1 gei deai tangada i digaula ne dagi digaula gi daha mo God ai.   
\b  
\q1
\v 20 “Tangada huaidu dela e hagaduadua nia daangada,  
\q1 ga hagaduadua i di waalooloo o dono mouli.   
\q1
\v 21 Nia hagadilinga lee hagamadagudagu dangada e ulu gi lodo dono dalinga.  
\q1 Digau gaiaa ga heebagi gi mee i dono madagoaa e mamaanadu  
\q1 bolo ia guu noho i di aumaalia.   
\q1
\v 22 Deai dono hagadagadagagee ai bolo ia e mee di doo gi daha mo di bouli,  
\q1 idimaa tulumanu dauwa i golo e talitali belee daaligi a mee.   
\q1
\v 23 Nia manu mamaangi luuli gai dangada i lodo di anggowaa,  
\q1 e noho talitali belee gai tuaidina o maa.   
\q1
\v 24 Di haingadaa guu gahu a mee gadoo be di king maaloo mogobuna,  
\q1 e talitali belee hai tauwa.   
\b  
\q1
\v 25 “Deenei la go di hui o digau ala ma gaa llomi nadau lima ang gi God,  
\q1 belee heebagi ang gi God Mogobuna.   
\q1
\v 26-27 Tangada deelaa le e hagamuamua, e hai baahi,  
\q1 gei e de hagalongo, gei e maaloo di duu e daahi dana mee abaaba ia,  
\q1 e hana e heebagi ang gi God.   
\b  
\q1
\v 28 “Deenei la go tangada dela ne haga magedaa nia waahale,  
\q1 gaa kae nia hale nia daangada ne llele gi daha.  
\q1 Malaa, go tauwa dela e oho nia waahale mono hale aalaa.   
\q1
\v 29 Mee hagalee waalooloo ono maluagina,  
\q1 ono goloo e limalima hua di odi gi daha  
\q1 e hai gadoo be dono ada i hongo di gelegele ma ga hagalee.   
\q1
\v 30 Mee hagalee tanga gi daha mo di bouli,  
\q1 mee e hai gadoo be di laagau dela ma gaa wele ono manga  
\q1 gei di madangi gaa ili gi daha ono huwa.   
\q1
\v 31 Maa mee ga boiboi ga hagadonu hua di huaidu,  
\q1 malaa dono hui la dela hua go di huaidu.   
\q1
\v 32 I mua dono madagoaa ma ga dau mai,  
\q1 mee ga maangoo gadoo be di manga laagau dela gu maangoo  
\q1 gu hagalee e matili aga labelaa.   
\q1
\v 33 E hai be di laagau waini dela e monnono ono golee modo,  
\q1 be di laagau olib dela ono huwa gu malingi gi lala.   
\q1
\v 34 Digau nadau god ai la ga hagalee nadau hagadili.  
\q1 Di ahi gaa dudu nia hale o digau ala ne kumi  
\q1 nadau hui hala mai i nadau ngalua hala.   
\q1
\v 35 Aanei la nnagadilinga daangada ala e haganohonoho nadau hai huaidu,  
\q1 nia manawa digaula le e honu i nia huaidu i nia madagoaa huogodoo.”   
\c 16  
\sp Job  
\p
\v 1 Gei Job ga helekai anga,   
\q1
\v 2 “Au gu longono nia helekai aanaa i mua,  
\q1 gei godou helekai haga manawa lamalia ala ne hai mai gi di au,  
\q1 la gu hai hua di mee e mmae mai gi di au.   
\q1
\v 3 Goodou ga helehelekai ga hana hua beelaa?  
\q1 Godou helekai le deai ono hagaodi ai?   
\q1
\v 4 Maa nei bolo goodou ne noho i dogu lohongo,  
\q1 gei au gaa noho i godou lohongo,  
\q1 malaa, au e mee di helekai i nia mee huogodoo  
\q1 ala e helehelekai ai goodou.  
\q1 Au e mee di lialiagi dogu libogo gadoo be tangada kabemee  
\q1 mo di leelee logo adu gi goodou.   
\q1
\v 5 Au e mee di haga maaloo aga goodou gi agu helekai aago,  
\q1 mo di haihai agu helekai haga tenetene adu gi goodou.   
\b  
\q1
\v 6 “Gei agu helekai le e deemee di hai nia helekai hagamaamaa,  
\q1 gei dogu noho deemuu le e deemee di hagahili dogu mmae.   
\q1
\v 7 Meenei God, Goe gu hagadugina mai gi di au.  
\q1 Goe gu daaligi digau o dogu hale huogodoo gii mmade.   
\q1
\v 8 Goe guu kumi au, Goe go dogu hagadaumee.  
\q1 Ogu iwi mo dogu gili ala e dubu i golo,  
\q1 gei nia daangada guu hai di maa bolo di mee e hagamodongoohia ai ogu huaidu.   
\b  
\q1
\v 9 “God e hagihagi dogu huaidina la gi mooho i dono hagawelewele,  
\q1 ge e daumada mai au haga huaidu.   
\q1
\v 10 Nia daangada e hai daagala mai gi di au.  
\q1 Digaula gu haganiga au gi nadau lodo mo di paapaa ogu golomada.   
\q1
\v 11 God guu dugu au gi lodo nia lima o digau huaidu.   
\q1
\v 12 I mua gei au nogo mouli i di aumaalia,  
\q1 gei God guu llomi dogu uwa, gu hagamaawa au, mo di hai au haga huaidu.  
\q1 God guu hai au be di gowaa e hagamada hagabaeha,   
\q1
\v 13 mo di puu mai ana amu maalei mai i nia gowaa huogodoo,  
\q1 nia amu ala gaa dau i di au le e haga huaidu au, gei deai dono aloho i di au ai.   
\q1
\v 14 Mee gu haga huaidu au haga logowaahee.  
\q1 Mee ga puu mai au gadoo be tangada dauwa  
\q1 dela gu dadaulia hua i dono hagawelewele.   
\b  
\q1
\v 15 “Gei au e dangi wawe gei e ulu ogu goloo lodo huaidu,  
\q1 gaa noho gi lala i lodo nia gelegele pigi.   
\q1
\v 16 Au gu dangidangi gaa dae loo gi ogu golomada guu mmee,  
\q1 gu haga hula gei gu luuli i nia daalinga ogu golomada.   
\q1
\v 17 Gei au deai ogu huaidu i di hai huaidu ai,  
\q1 gei agu hai dalodalo gi God le e donu huoloo.   
\b  
\q1
\v 18 “Henuailala, goe hudee hagammuni ina nia huaidu ala ne hai mai gi di au!  
\q1 Goe hudee dumaalia gi dogu lee dela e hai ang gi di gowaa hai gabunga  
\q1 gii noho deemuu!   
\q1
\v 19 Gei au e iloo bolo ma tangada i golo i di langi  
\q1 dela e madalia au e hagamaamaa mai au.\x * \xo 16.19 \xt Job 19.25\x*   
\q1
\v 20 Ogu ihoo hagaaloho e hai dadaagala mai gi di au.  
\q1 Ogu golomada e halidangi ang gi God.   
\q1
\v 21 Au e hiihai bolo tangada gi hagamaamaa ina mai au gi God,  
\q1 gadoo be tangada ma ga madau di hagamaamaa gi dono ehoo hagaaloho.   
\q1
\v 22 Ogu ngadau gu hagadau gi muli, gei au e heehee i di ala  
\q1 dela deai tangada e mee di hana gi muli ai.   
\c 17  
\q1
\v 1 “Di hagaodi o dogu mouli la gu hoohoo mai hua.  
\q1 Au gu dogi ngadaa, gei gu deai nia mee i golo mai gi di au ai,  
\q1 dela hua go taalunga.   
\q1
\v 2 Au gu gidee nia daangada ala e haganneennee au.   
\q1
\v 3 Meenei God, au e donu, Goe gi hila mai gi agu helekai.  
\q1 Deai dahi dangada i golo e hagagila aga agu helekai ala ma ga helekai iei au ai.   
\q1
\v 4 Goe gu haga bouli nadau hagamaanadu  
\q1 bolo gi de longono hua digaula gi nia helekai dahidamee.  
\q1 Goe hudee heia digaula gi aali i di au.   
\q1
\v 5 I lodo di agoago podo e helekai i dahi dangada  
\q1 e wanga gi daha dono ihoo hagatenetene belee hui,  
\q1 gei ana dama gaa tale gi di hagaduadua.   
\q1
\v 6 Dolomeenei gei nia daangada e hai hegau  
\q1 gi di bida agoago deenei belee hai baahi mai gi di au.  
\q1 Digaula e loomoi e buibui nadau haawale mai gi ogu golomada.   
\q1
\v 7 Ogu lodo huaidu gu hidi mai iei au gu dee gida.  
\q1 Ogu lima mo ogu wae gu hegehege loo gadoo be di malu o tangada.   
\q1
\v 8 Digau ala e hai bolo ginaadou digau e donu,  
\q1 e obolima ang gi ginaadou.  
\q1 Digaula e hagi aga au bolo au deai dogu God ai.   
\q1
\v 9 Digau ala e hai bolo ginaadou e humalia,  
\q1 digaula e hagadonu bolo ginaadou e donu.   
\q1
\v 10 Maa nei bolo digaula huogodoo ne lloomoi gaa tuu i ogu mua,  
\q1 dahi dangada i digaula ne gidee au bolo e kabemee ai.   
\b  
\q1
\v 11 “Ogu laangi la guu odi gi daha, gei agu maanadu la gu hagalee gila.  
\q1 Dogu hagadagadagagee la gu hagalee.   
\q1
\v 12 Ogu ihoo hagaaloho e haihai mai bolo di boo la go di aa.  
\q1 Digaula e helekai mai bolo di maalama la gu hoohoo mai,  
\q1 gei au e iloo bolo au e noho hua i lodo di bouli.   
\q1
\v 13 Di mee dela e hagadagadagagee ginai au la dela hua go tenua o digau mmade,  
\q1 deelaa di gowaa gaa moe iei au no lodo, gaa kii i lodo di bouli.   
\q1
\v 14 Gei au ga haga ingoo di luwa bolo go dogu damana,  
\q1 gei au ga haga ingoo nia ila ala gaa gai au  
\q1 bolo go dogu dinana mo ogu duaahina ahina.   
\q1
\v 15 Ma iai di hagadagadagagee i golo mai gi di au?  
\q1 Ma koai dela e gidee ia di maa?   
\q1
\v 16 Di hagadagadagagee la hagalee e hana madalia au  
\q1 i di madagoaa dela ma gaa hana iei au gi tenua o digau mmade.”   
\c 18  
\sp Bildad  
\p
\v 1 Bildad tangada Shuah ga helekai,   
\q1
\v 2 “Job, tagadilinga dangada be goe deenaa e deemee di noho deemuu?  
\q1 Maa nei bolo goe ne noho deemuu ga hagalongo mai,  
\q1 gei gimaadou guu mee di helekai adu gi di goe.   
\q1
\v 3 Goe e hagamaanadu bolo gimaadou e boiboi gadoo be nia kau?   
\q1
\v 4 Goe e bida haga mmae hua goe gi do hagawelewele.  
\q1 E hai behee? Henuailala gaa hai di anga henua hua idimaa i do hagawelewele?  
\q1 E hai behee? God ga haga ngalua nia gonduu gei goe ga manawa lamalia?   
\q1
\v 5 Di maalama o tangada huaidu gaa huli ga bouli dongoeho.  
\q1 Di maalama deelaa ga hagalee e ulaula aga labelaa.\x * \xo 18.5 \xt Job 21.17\x*   
\q1
\v 6 Di maalama dela i lodo dono hale le e bouli.   
\q1
\v 7 I mua digaula nogo tuu mau dangihi,  
\q1 gei dolomeenei gei digaula gu tingatinga, e bida tingatinga gi lala,  
\q1 idimaa digaula e bida daudali nadau hagamaanadu.   
\q1
\v 8 Digaula e taele laa lodo di gubenge, gei nadau wae guu llawe.   
\q1
\v 9 Di hele guu hele nadau babaawae, gu daahi digaula.   
\q1
\v 10 Di hele guu danu i lodo di gelegele,  
\q1 guu dugu hagammuni i hongo di ala digaula.   
\b  
\q1
\v 11 “Di madagu e noho i nadau baahi e talitali.  
\q1 Di madagu e hana i nadau muli e daudali nadau hanga heehee.   
\q1
\v 12 Nogo maluagina huoloo i mua, gei dolomeenei gei digaula gu hiigai wawe.  
\q1 Di haingadaa e noho i nadau baahi e talitali.   
\q1
\v 13 Di magi huaidu huoloo guu gahu nadau gili,  
\q1 gaa hidi ai nadau lima mo nadau wae guu lleu.   
\q1
\v 14 Digaula gu laha mai gi daha mo nadau hale ala nogo noho ai i di aumaalia,  
\q1 ga dada mai gi mua di King o di Made.   
\q1
\v 15 Dolomeenei guu mee hua di noho di ingoo hua tangada  
\q1 i lodo nia hale digaula,  
\q1 i muli di hagamadammaa di hale gi nia ‘sulphur’.\f + \fr 18.15 \fq di hagamadammaa di hale gi nia ‘sulphur’: \ft I di madagoaa i mua deelaa, digaula gu haga madammaa nia hale gi nia ‘sulphur’ i muli tangada made ne noho i golo.\f*   
\q1
\v 16 Nia aga mo nia manga digaula la guu mae gu maangoo.   
\q1
\v 17 Nadau longo gu haga odi hua i lodo nadau guongo  
\q1 mo i henuailala hagatau, deai tangada e langahia eia digaula ai.   
\q1
\v 18 Digaula ga hagabagi gi daha mo tenua o digau ala e mouli,  
\q1 e hagabagi gi daha mo di maalama gii hula gi lodo di bouli dongoeho.   
\q1
\v 19 Gu deai nadau madawaawa ai, gei deai tangada ne dubu i nadau guongo ai.   
\q1
\v 20 Daamada i dua gaa hana gaa tugi i dai,  
\q1 huogodoo ala gu longono ginaadou nadau hagaduadua,  
\q1 ga bolebole huoloo i di nadau mmaadagu.   
\q1
\v 21 Deenei di hai o di hagaduadua o digau huaidu,  
\q1 di hagaduadua o digau ala hagalee e hagalabagau a God.”   
\c 19  
\sp Job  
\p
\v 1 Gei Job ga helekai,   
\q1
\v 2 “Ma e aha dela goodou e haga mmaemmae au gi nnelekai?   
\q1
\v 3 Nia madagoaa e hagadau, gei goodou e hai au hagahuaidu,  
\q1 hagalee langaadia di godou hagaduadua au.   
\q1
\v 4 Ma e aha maa au gu ihala, le e hai dana aha adu gi goodou?  
\q1 E mmae adu gi goodou behee?   
\q1
\v 5 Goodou e hagabau bolo goodou e mada humalia i di au,  
\q1 ge e hai bolo ogu haingadaa la nia mee e haga modongoohia ogu huaidu.   
\q1
\v 6 Goodou gi iloo bolo ma go God dela ne hai di mee deenei.  
\q1 Mee guu hai dana hele belee kumi au,   
\q1
\v 7 gei au e wolowolo i dogu hagaduadua deenei,  
\q1 gei di maa tangada e longono ai.  
\q1 Ma e aha maa au e dangidangi ogu donu, gei di maa di tonu e gidee au ai.   
\q1
\v 8 God gu duuli dogu ala, gei au e deemee di hana laa lodo.  
\q1 Mee gu haga de gidee dogu ala gi di bouli dongoeho.   
\q1
\v 9 Mee guu kae ogu maluagina huogodoo, gu hagahuaidu dogu ingoo.   
\q1
\v 10 Mee gu hagahuaidu au i nia gowaa huogodoo ala i dogu gili.  
\q1 Mee guu daa gi daha nia hagadagadagagee huogodoo ala i ogu lodo,  
\q1 gu diiagi au gi bagege gii made.   
\q1
\v 11 God gu damana dono hagawelewele mai gi di au,  
\q1 guu dugu au bolo di hagadaumee ni oono.   
\q1
\v 12 Mee gu hagau mai ana gau dauwa belee daaligi au,  
\q1 guu geli di nadau gowaa hai heebagi haganiga mai dogu gili.   
\q1
\v 13 God guu hai ogu duaahina gi de hiihai mai gi di au,  
\q1 au guu hai tangada huagee i baahi digau ala gu iloo ginaadou au.   
\q1
\v 14 Ogu gau mo ogu ihoo hagaaloho guu hula gi daha mo au.   
\q1
\v 15 Digau mai i daha ala nogo noho i dogu hale gu de langahia e ginaadou au,  
\q1 gei nia ahina ala e ngalua mai gi di au,  
\q1 guu hai au bolo au tangada huagee be tangada tuadimee.   
\q1
\v 16 Au ga gahigahi dagu dangada hai hegau, gei mee hagalee goou,  
\q1 gei au ga dangidangi gi mee gi hagamaamaa ina au,  
\q1 gei mee hagalee hagamaamaa au.   
\q1
\v 17 Gei dogu lodo e de hiihai gi di llamu o dogu dogidogi,  
\q1 gei ogu duaahina daane e de hiihai di lloomoi gi hoohoo mai gi di au.   
\q1
\v 18 Nia damagiigi e haga balumee au, mo di gadagada mai gi di au  
\q1 i di nadau madagoaa ma ga gidee ginaadou au.   
\q1
\v 19 Ogu ihoo hagaaloho e gulugulua i di au, digau ala e koia e aloho iei au  
\q1 gu hai baahi mai gi di au.   
\q1
\v 20 Dogu gili gu galugalua i di gili ogu iwi,  
\q1 dogu mouli gu hoohoo ga ulu gi daha mo au.   
\b  
\q1
\v 21 “Goodou ala go ogu ihoo hagaaloho,   
\q1
\v 22 Goodou e aha ala e hagahuaidu au be di hai a God dela ne hai mai gi di au?  
\q1 Ma digi dohu go godou hagaduadua au?   
\q1
\v 23 Au e hiihai huoloo bolo tangada gi langahia agu helekai aanei,  
\q1 gaa hihi gi lodo di beebaa!   
\q1
\v 24 Be e hihi gi hongo di hadu gi di mee paa mee baalanga,  
\q1 e hihi gii noho nia maa beelaa gi muli.   
\q1
\v 25 Gei au e iloo bolo ma tangada i di langi e hanimoi e hagamaamaa au.   
\q1
\v 26 I muli hogi dogu gili ga hunahuna go di magi,  
\q1 gei au gaa mmada gi God.   
\q1
\v 27 Au gaa mmada gi ogu golomada gi Mee,  
\q1 gei Mee hagalee hai be tangada henua gee.  
\b  
\q1 “Dogu manawa gu bagege, idimaa, goodou gu helekai boloo,   
\q1
\v 28 ‘Dehee tadau hai e mee di hagaduadua a mee?’  
\q1 Goodou ne halahala be di maa di aha dela gaa mee di godou hai baahi mai gi di au.   
\q1
\v 29 Gei dolomeenei, goodou gi mmaadagu i tulumanu dauwa  
\q1 dela e gaamai di hagawelewele o God i di gili nia huaidu,  
\q1 bolo gi iloo e goodou bolo ma Tangada i golo dela e hai dana hagi aga.”   
\c 20  
\sp Zophar  
\p
\v 1 Zophar, tangada o Naamah, ga helekai,   
\q1
\v 2 “Job, goe gu haga deaadee au, au gu hiihai bolo au ga helekai gi au helekai.   
\q1
\v 3 Au helekai ala e helekai iei goe, guu hai nia helekai lagamaaloo,  
\q1 gei au e iloo dagu hai e helekai iei au adu gi di goe.   
\b  
\q1
\v 4 “E donu bolo goe e iloo hua bolo mai i taamada,  
\q1 i di madagoaa dela ne dugu tangada gi hongo henuailala,   
\q1
\v 5 deai tangada huaidu e noho manawa lamalia i di madagoaa looloo ai.   
\q1
\v 6 Dolomaa digaula ga tomo aga ga lloowehaa, gaa tugi i di langi,  
\q1 e llauehaa huoloo nadau libogo e taletale i nia gololangi,   
\q1
\v 7 gei digaula gaa ili gi daha gadoo be nia gohu gelegele,  
\q1 gei digau ala e iloo ginaadou digaula,  
\q1 la ga gologolo be digaula ne hula gi hee.   
\q1
\v 8 Digaula gaa mmaa gi daha gadoo be di midi,  
\q1 e hai gadoo be di moe i di boo, gei gu deemee di mmada ginai labelaa.   
\q1
\v 9 Digau huaidu la ga hagalee i nadau gowaa ala nogo noho ai,   
\q1
\v 10 gei nadau dama gaa hai di humalia e hui anga nia mee ala ne gaiaa  
\q1 ang gi digau hagaloale.   
\q1
\v 11 Nadau huaidina i mua nogo maaloo, i nadau madagoaa nogo dama daane ai,  
\q1 ge muli hua tama madagoaa dulii guu huli guu hai nia gelegele.   
\b  
\q1
\v 12-13 “Di huaidu la koia e maangala i lodo nadau ngudu,  
\q1 e dugu i lala nadau holole belee mommomi go ginaadou i di kala o di maa.   
\q1
\v 14 Gei i lodo nadau dinae e koia e mmala gono huoloo,  
\q1 koia e mmala laa hongo nia mee poisin huogodoo ala i golo.   
\q1
\v 15 Tangada huaidu ga lualua mai nia goloo ala ne gaiaa koia.  
\q1 God gaa daa labelaa gi daha nia maa mai i lodo dono dinae.   
\q1
\v 16 Nia mee o digau huaidu ala ne holo le e hai gadoo be nia poisin,  
\q1 e daaligi digaula gadoo be tangada dela ne kadi go di gihaa poisin.   
\q1
\v 17 Digaula hagalee e mouli bolo gii mmada ginaadou  
\q1 gi nia monowai lolo olib, be go di mmidi mai o nia wai milugu  
\q1 mono mee maangala ‘honey’.   
\q1
\v 18 Digaula gaa kae gi muli nia mee huogodoo ala ne ngalua ginai.  
\q1 Digaula gu deai nadau madagoaa e tenetene gi nadau maluagina ai,   
\q1
\v 19 idimaa i di nadau haga huaidu digau hagaloale,  
\q1 mo di nadau haga deiloo ginaadou digaula,  
\q1 mo di kae nia hale ala hagalee ne hau go ginaadou.   
\q1
\v 20 Nadau hagagailaa le e dee dohu ang gi ginaadou.   
\q1
\v 21 Digaula ga miami, la hagalee e dubu nadau mee,  
\q1 gei dolomeenei gei nadau maluagina ga haga odi gi daha.   
\q1
\v 22 I di ulu gi nua o nadau aali,  
\q1 taamaha o nadau haadanga balua gaa beehi digaula.   
\q1
\v 23 Dugu ang gi digaula gi geina nadau mee ala e hiihai ginai!  
\q1 God ga hagaduadua digaula i dono hagawelewele damanaiee.   
\q1
\v 24 Di madagoaa digaula gaa llele gi daha mo tulumanu dauwa baalanga,  
\q1 gei di maalei baalanga mmee gaa puu digaula.   
\q1
\v 25 Nia amu maalei gaa weu gi lodo nadau huaidina,  
\q1 gei nia dodo gaa hali mai i nia ngudu nia amu maalei aalaa.  
\q1 Di madagu ga haga bolebole nia manawa digaula.   
\q1
\v 26 Nia mee huogodoo ala ne benebene go digaula la ga mooho gi daha.  
\q1 Di ahi hagalee ne akaa gi nia lima o tangada dangada,  
\q1 gaa dudu digaula mo digau huogodoo o nadau hale.   
\q1
\v 27 Di langi ga hagi aga nadau ihala,  
\q1 henuailala ga haga modongoohia nadau huaidu.   
\q1
\v 28 Nadau maluagina huogodoo ga mooho  
\q1 i lodo di labagee o di hagawelewele o God.   
\b  
\q1
\v 29 “Deenei di hui hagaduadua o digau huaidu,  
\q1 di hui dela guu dugu go God ang gi digau beenei.”   
\c 21  
\sp Job  
\p
\v 1 Gei Job ga helekai,   
\q1
\v 2 “Hagalongo gi agu helekai,  
\q1 deenei di haga manawa lamalia e dahi e madau adu gi goodou.   
\q1
\v 3 Dugua mai dogu madagoaa e helekai iei au, ga nomuli,  
\q1 gei goodou gaa mee di gadigadi godou malaungudu mai gi di au.   
\b  
\q1
\v 4 “I dogu hai ogu donu, hagalee bolo e hai ang gi nia daangada dangada.  
\q1 Iai tadinga i golo dela e deemee di noho deemuu iei au.   
\q1
\v 5 Mmada mai gi di au. E dee dohu di godou daumada au  
\q1 mo di noho deemuu i godou lodo gologolo?   
\q1
\v 6 I dogu haga mamaanadu be di maa di aha dela ne hai mai gi di au,  
\q1 gei au gu homouli huoloo mo di bolebole i dogu madagu.   
\b  
\q1
\v 7 “Ma e aha dela God e dumaalia ang gi digau huaidu gi mouli,  
\q1 e dumaalia gi digaula gi mouli duai gei gi haadanga lamalia?   
\q1
\v 8 Digaula guu hai nadau dama, nadau dama gu hagadili labelaa nadau dama,  
\q1 gei digaula e mouli bolo gi gidee ginaadou digaula ala e tomo aga i lala.   
\q1
\v 9 Gei God digi dugu anga di haingadaa gi nadau hale,  
\q1 gei digaula e mouli i di mouli hagalee mmaadagu.   
\q1
\v 10 Gei nadau kau e hagadili, hagalee mmademmade nadau dama.   
\q1
\v 11 Gei nadau dama e lellele e hai nadau dadaagala tenetene  
\q1 gadoo be nia dama siibi,   
\q1
\v 12 e gaalege gi nia lee ‘harp’ mo nia lee o nia mee ala e iliili.   
\q1
\v 13 Digaula e mouli i di aumaalia, gaa mmade ge hagalee nadau mmae ai.   
\b  
\q1
\v 14 “Digau huaidu e hai ang gi God gi hudee haga deaadee ina ginaadou.  
\q1 Digaula hagalee e hiihai bolo gi iloo di manawa a God ang gi ginaadou.   
\q1
\v 15 Digaula e haga mamaanadu bolo ginaadou hagalee e hai hegau  
\q1 gi God Mogobuna, gei e hagalee e humalia ang gi ginaadou di hai dalodalo gi Mee.   
\q1
\v 16 Digaula e haga mamaanadu bolo ginaadou e gila humalia hua mai i nadau mahi,  
\q1 gei au e hagalee e donu loo gi nadau haga mamaanadu.   
\b  
\q1
\v 17 “Di maalama o digau huaidu le e mee di diinai?  
\q1 Iei tangada i digaula guu tale gi di haingadaa?  
\q1 E hai behee? God gu hagaduadua digau ala huaidu gi dono hagawelewele,   
\q1
\v 18 gaa ili digaula gadoo be nia geinga maangoo ne ili go di madangi,  
\q1 be nia gohu i lodo di madangi damana?   
\b  
\q1
\v 19 “Goodou e haga maanadu bolo God le e hagaduadua di tama  
\q1 idimaa i nia huaidu o dono damana.  
\q1 Deeai, God le e hagaduadua hua tangada huaidu gi ono huaidu,  
\q1 mo di hagamodongoohia aga bolo Ia e hai di mee deenei  
\q1 idimaa i nadau hai huaidu.   
\q1
\v 20 Digau huaidu gii bida hai mee gi nadau hagaduadua.  
\q1 Digaula gi longono ginaadou di hagawelewele a God Mogobuna.   
\q1
\v 21 Di mouli o tangada ma ga hagaodi, le e hai behee, ia e haga mamaanadu  
\q1 bolo ana dama le e noho tenetene?   
\q1
\v 22 Ma iai tangada e mee di aago a God,  
\q1 dela e hagadonu hogi gii donu digau ala e aamua?   
\b  
\q1
\v 23-24 “Hunu daangada e mouli maaloo hua gaa dae loo gi di laangi o nadau mmade.  
\q1 Digaula e mmade i di manawa lamalia mo di aumaalia,  
\q1 nadau huaidina e tomo humalia i nadau miami humalia.   
\q1
\v 25 Hunu daangada e hagalee manawa lamalia.  
\q1 Digaula e mouli gaa mmade hua i lodo nadau lodo huaidu.   
\q1
\v 26 Huogodoo e hai be di mee e dahi,  
\q1 digaula huogodoo gaa mmade gaa danu gi lala.  
\q1 Nia huaidina digaula huogodoo gaa honu i nia ila no lodo.   
\b  
\q1
\v 27 “Au e iloo godou hagamamaanadu huaidu e hai baahi mai gi di au.   
\q1
\v 28 Goodou e heheeu boloo, ‘Dehee di hale o tangada aamua deenei,  
\q1 go taane dela nogo haihai nia mee huaidu?’   
\q1
\v 29 Goodou gu helekai ang gi digau ala e heehee?  
\q1 Goodou e de iloo di hagailoo dela ne gaamai go digaula?   
\q1
\v 30 I di laangi dela e hagaduadua nia daangada go God gi dono hagawelewele,  
\q1 gei digau huaidu e dagaloaha i nia madagoaa huogodoo.   
\q1
\v 31 Deai tangada e hagi aga tangada huaidu ai,  
\q1 be e hui anga nia mee huogodoo ala ne hai go mee ai.   
\q1
\v 32 I di madagoaa dela e lahi iei mee gi di gowaa dela e danu ai digau mmade,  
\q1 go nia daalunga ala gu hagaloohi hagahumalia,   
\q1
\v 33 di llongo dangada dogologo e dagi e hula gi taalunga,  
\q1 gei mee e moe i lodo nia gelegele balabala.   
\b  
\q1
\v 34 “Gei goodou! Goodou e hagamada au  
\q1 gi godou helekai haga manawa lamalia balumee!  
\q1 Godou helekai mai gi agu helekai le e tilikai!”   
\c 22  
\sp Eliphaz  
\p
\v 1 Eliphaz, tangada mai Teman, ga helekai,   
\q1
\v 2 “Ma iei tangada igolo koia e kabemee, e dahidamee ang gi God?\x * \xo 22.2 \xt Job 35.6-8\x*   
\q1
\v 3 O hangaahai donu guu hai di mee hagahumalia a God?  
\q1 Be o hangaahai humalia e hagamaamaa a Mee?   
\q1
\v 4 Hagalee go do hagamadagudia a God dela e gabunga iei goe,  
\q1 ge e lahi iei goe gi di gowaa hai gabunga.   
\q1
\v 5 Deeai, Mee e gabunga goe, idimaa goe gu hai hala huoloo,  
\q1 guu hai nnagadilinga huaidu huogodoo.   
\q1
\v 6 Bolo gii mee ai di hui di boibana o do duaahina adu gi di goe,  
\q1 goe guu kae ono goloo huogodoo, deai di mee ne dugu belee ulu iei mee ai.   
\q1
\v 7 Goe gu dumaanga nia wai ang gi digau ala gu duadua,  
\q1 gei gu dumaanga nia meegai gi digau hiigai.   
\q1
\v 8 Goe ne hai hegau gi o mogobuna mo do waawa aamua  
\q1 bolo goe gaa dagi tenua deenei hagatau.   
\q1
\v 9 Hagalee go nia ahina ala guu mmade nadau lodo  
\q1 ala digi hagamaamaa ina kooe, gei goe gu gaiaa ge hai haga huaidu hogi  
\q1 nia dama nadau maadua ai.   
\q1
\v 10 Dolomeenei gu iai nia hele e logo gu haganiga mai i oo daha,  
\q1 gei goe gu madagu hagalimalima.   
\q1
\v 11 E koia e bouli dongoeho huoloo, gei goe ga de gidee goe gi daha.  
\q1 Di labagee ga mmidi ia ga haga melemu goe.   
\b  
\q1
\v 12 “E hai behee? God la hagalee e noho i di langi i nua loo,  
\q1 e mmada ia i hongo nia heduu,  
\q1 ma e aha maa nia maa koia e mogowaa loo i nua loo?   
\q1
\v 13 Gei dolomeenei gei goe e heeu boloo, ‘Ma di aha dela e iloo ai a God?  
\q1 Mee e noho e ngala i nia gololangi, malaa, dehee dana hai e gabunga gidaadou?’   
\q1
\v 14 Goe e hagamaanadu bolo nia gololangi maadolu higahiga  
\q1 ala gu abaaba a Mee bolo gi de gidee a Mee gi daha,  
\q1 i dono madagoaa dela e heehee i lala di langi.   
\b  
\q1
\v 15 “Goe e hagamaanadu bolo goe e haele i nia ala  
\q1 ala e heehee ai digau huaidu i nia madagoaa huogodoo?   
\q1
\v 16 I mua hua di nadau madagoaa ma ga dau mai,  
\q1 gei digaula ga taahee gi daha i di labagee.   
\q1
\v 17 Aanei nia hagadilinga daangada ala hagalee e hiihai gi God,  
\q1 gei gu hagadonu bolo deai dahi mee e mee dana hai ang gi ginaadou ai.   
\q1
\v 18 Malaa deenei go God dela ne wanga gi digaula nadau maluagina.  
\q1 Au e de iloo nia hagamaanadu o digau huaidu.   
\q1
\v 19 Tangada humalia le e tenetene gei tangada madammaa le e gadagada  
\q1 i nadau mmada gi digau huaidu ala e hagaduadua.   
\q1
\v 20 Nia mee huogodoo ala gu hai mee ginai digau huaidu  
\q1 le e mooho gi daha, gei di ahi e dudu nia mee huogodoo ala e dubu i golo.   
\b  
\q1
\v 21 “Deenei laa, Job, dangidangi ang gi God,  
\q1 gei gii lawa dau dugu a Mee bolo di hagadaumee ni oou.  
\q1 Maa goe gaa hai beenei, gei Mee ga haga maluagina goe.   
\q1
\v 22 Goe gi kae ina ana agoago, gei gi dadaahia hua beelaa i oo lodo.   
\q1
\v 23 Uaa, goe gi haga mau lala, huli ang gi God Mogobuna,  
\q1 gii lawa gi daha mo nia huaidu huogodoo ala e haihai i doo hale.   
\q1
\v 24 Kilia gi daha au goolo huogodoo, kilia au goolo ala koia e humalia  
\q1 gi lodo di walowalo wai dela guu dugu baguia.   
\q1
\v 25 Heia a God Mogobuna gii hai nia goolo ni aau,  
\q1 heia a Mee gii hai nia silber ni aau, e hagabae gi nua.   
\q1
\v 26 Goe ma gaa hai beenaa, gei goe ga hagadonu a God  
\q1 i nia madagoaa huogodoo, ga gidee bolo ma go Mee dela go di hagamau o doo tene.   
\q1
\v 27 Do madagoaa ma ga dalodalo, gei Mee e longono Ia goe,  
\q1 gei goe ga hagagila aga nia hagababa huogodoo ala ne hai kooe.   
\q1
\v 28 Gei nia mee huogodoo ala ma gaa hai kooe le e kila humalia,  
\q1 gei di maalama ga haga maalama doo ala.   
\q1
\v 29 God e hagamenege ia gi lala digau ala e hagamuamua,  
\q1 gei e haga dagaloaha digau huogodoo ala e hila gi lala.   
\q1
\v 30 Gei Mee ga haga dagaloaha goe maa goe e madammaa,  
\q1 ge o hangaahai le e hai donu.”   
\c 23  
\sp Job  
\p
\v 1 Gei Job ga helekai,   
\q1
\v 2 “Au e leelee logo hai baahi gi God,  
\q1 Au gu deemee di hagakono dogu dangidangi mmae.   
\q1
\v 3 Au bolo gi iloo di gowaa dela e noho iei Mee,  
\q1 gi iloo di ala dela e hana gi baahi o Mee.   
\q1
\v 4 Au ga hagi aga dagu gabunga i ono mua,  
\q1 ga hagamodongoohia agu helekai hai baahi.   
\q1
\v 5 Au e hiihai gi iloo ana helekai  
\q1 mo dana hai dela e helekai gi dagu heeu.   
\q1
\v 6 E hai behee?  
\q1 God ga hai hegau gi ono mahi hagatau e hai baahi mai gi di au?  
\q1 Deeai, Mee e hagalongo gi agu helekai.   
\q1
\v 7 Koau dela e donu.  
\q1 Au e mee di hagadonudonu gimaua mo God,  
\q1 gei Mee ga hagamodongoohia aga dogu madammaa  
\q1 dolomeenei gaa hana hua beelaa.   
\b  
\q1
\v 8 “Au gu halahala God i di baahi gi dua, gei Mee hagalee i golo.  
\q1 Au digi gidee au a Mee i dogu halahala a Mee i di baahi gi dai.   
\q1
\v 9 God le e hai ana moomee i bahi i ngeia mo i bahi i ngaaga,  
\q1 gei au e de gidee au a Mee.   
\q1
\v 10 Malaa deenei, God e iloo ogu ala heehee huogodoo.  
\q1 Maa Mee ga hagadina au, gei Mee ga gidee laa bolo au e madammaa.   
\q1
\v 11 Au e haele i hongo ono ala ne hagi mai gi di au,  
\q1 gei hagalee e geleu gi tei baahi.   
\q1
\v 12 Au e haga gila aga ana haganoho i nia madagoaa huogodoo.  
\q1 Au e daudali hua go dono hiihai, gei hagalee go dogu hiihai.   
\b  
\q1
\v 13 “Gei Mee hagalee e huli dono manawa.  
\q1 Deai tangada e mee di hai baahi anga,  
\q1 be e dugu di mee a Mee dela ne belee hai ai.   
\q1
\v 14 Gei Mee e haga gila aga dana mee ne haganoho belee hai mai gi di au.  
\q1 Di mee ne haganoho deenei la di mee mai i nia mee e logowaahee  
\q1 ala ne haganoho aga go Mee belee hai.   
\q1
\v 15 Au gu bolebole huoloo i dogu madagu i mua ono hadumada.   
\q1
\v 16-17 God Mogobuna guu lawa di haga bagege au.  
\q1 Ma go God gei hagalee go di bouli dela e madagu iei au,  
\q1 ma e aha maa go di bouli dela gu haga dee gida ogu golomada.   
\c 24  
\q1
\v 1 “God Mogobuna le aha dela hagalee dugu  
\q1 di madagoaa e hai di gabunga, di laangi e gabunga ana gau hai hegau?   
\b  
\q1
\v 2 “Nia daangada e negenege nadau haga geinga  
\q1 belee haga damana nadau gowaa.  
\q1 Digaula e gaiaa nia siibi, e kae gaa dugu gi lodo nadau hagabuulinga siibi.   
\q1
\v 3 Digaula e daa nia ‘donkey’ o digau nadau maadua ai,  
\q1 gei e daahi di kau o di ahina guu made dono lodo,  
\q1 gaa dae loo gi di ahina deelaa guu hui dono boibana gii odi.   
\q1
\v 4 Digaula e duuli gi daha nia donu digau hagaloale,  
\q1 mo di hono adu digaula gii llele pala hagammuni.   
\b  
\q1
\v 5 “Malaa, digau hagaloale la guu hai gadoo be nia ‘donkey’ lodo geinga,  
\q1 ala e halahala nadau mee e gai i lodo nia anggowaa maangoo.  
\q1 Deai di gowaa i golo ai e mee di gida nia mee e gai go nadau dama.   
\q1
\v 6 Digaula e gai nia hadagee ala hagalee ni ginaadou,  
\q1 gei digaula e ogoogo nia golee nia hadagee o digau huaidu.   
\q1
\v 7 I di boo, gei digaula e kii hagalee e gahu,  
\q1 deai nadau mee e duuli di magalillili ai.   
\q1
\v 8 Digaula e tuu i di uwa dela e doo iha i tomo nia gonduu.  
\q1 Digaula ga pala adu gi di malu o nia hadugalaa e haga malu ai ginaadou.   
\b  
\q1
\v 9 “Digau huaidu e hai hege nia dama nadau maadua ai,  
\q1 ge e lahi nia dama digau hagaloale e hui ai nia boibana digaula.   
\q1
\v 10 Gei digau hagaloale e heehee hua nadau goloo e gahu ginaadou ai.  
\q1 Digaula e hadi nadau lii ‘wheat’, gei digaula e hiigai huoloo.   
\q1
\v 11 Digaula e tau nadau olib e hai nia lolo, gei nia ‘grape’ e hai nia waini,  
\q1 gei digaula e hieinu huoloo.   
\q1
\v 12 I lodo nia waahale iai digau gu lauwa mo digau ala gaa mmade  
\q1 le e wwolowwolo, gei God e haga de iloo nia dalodalo digaula.   
\b  
\q1
\v 13 “Digau i golo hagalee hiihai gi di maalama.  
\q1 Digaula e de iloo ginaadou di maalama,  
\q1 digaula hagalee e hiihai e hula gi di gowaa maalama dela e dagi ginaadou.   
\q1
\v 14 Digau daaligi dangada e ala aga hagaluada loo,  
\q1 gaa hula e daaligi digau ala hagaloale, gei i di boo, digaula e hai gaiaa.   
\q1
\v 15 Digau hai be di manu e talitali di bouli gi dau mai,  
\q1 digaula e hagammuni nadau golomada bolo gi de iloo tangada.   
\q1
\v 16 Digau gaiaa le e oho di hale i di boo, di mee ga maalama mai  
\q1 digaula e pala hagammuni i di maalama.   
\q1
\v 17 Digaula e mmaadagu i di maalama o di aa,  
\q1 gei digaula hagalee e mmaadagu i di bouli.   
\b  
\q1
\v 18 “Digau huaidu e taahee gi daha i di labagee,  
\q1 gei nia gowaa digaula gu i lala di hagahalaua a God.  
\q1 Gei digaula gu deemee di hula e ngalua i lodo nadau gowaa dogi waini.   
\q1
\v 19 E hai gadoo be ‘snow’ ma ga hagalee i di welengina o di laa,  
\q1 deelaa gadoo di ala o tangada huaidu dela ma ga hagalee  
\q1 i tenua o digau ala e mouli.   
\q1
\v 20 Gei nadau dinana gu de langahia e ginaadou hogi digaula.  
\q1 Digaula guu gai go nia ila, gei guu oho gadoo be nia laagau ma gaa tinga gi lala.   
\q1
\v 21 Di hai deenei e gila aga, idimaa i nadau hai hagahuaidu nia ahina  
\q1 ala guu mmade nadau lodo, gei hagalee e hagalabagau nia ahina ala e dee huwa.   
\q1
\v 22 God e daaligi digau aamua gi ono mahi.  
\q1 God ga ngalua, gei digau huaidu gaa mmade.   
\q1
\v 23 Holongo God ga dumaalia ang gi digaula gi mouli,  
\q1 gei Mee e daumada digaula i nia madagoaa huogodoo.   
\q1
\v 24 Digau huaidu e haadanga lamalia hua i tama madagoaa bodobodo.  
\q1 No muli hua, gei digaula ga maangoo gadoo be nia geinga,  
\q1 e hai gadoo be nia laagau ‘wheat’ ala ne tuu gi lala.   
\q1
\v 25 Ma iai tangada i golo e haga dilikai bolo di mee deenei la hagalee e donu?  
\q1 Ma iai tangada e mee di hagamodongoohia aga bolo agu helekai la hagalee e donu?”   
\c 25  
\sp Bildad  
\p
\v 1 Bildad tangada Shuah ga helekai:   
\q1
\v 2 “God e koia e mogobuna.  
\q1 Nia daangada huogodoo gi hagamadagudia a Mee.  
\q1 Mee e daahi dono henua i di langi i di aumaalia.   
\q1
\v 3 Ma iai tangada e mee di dau digau di langi ala e hege gi Mee?  
\q1 Ma iai di gowaa i golo e hagalee maalama i di maahina a Maa?   
\q1
\v 4 Ma iai tangada e mee di donu gei e madammaa i mua o God?   
\q1
\v 5 I dono mmada, di malama la hagalee e maahina  
\q1 ge nia heduu le hagalee e madammaa.   
\q1
\v 6 Malaa e hai behee go tangada dangada, dela e hai gadoo be di badubadu,  
\q1 tama manu geinga tolo dulii loo?  
\q1 Dehee tahidamee o di mouli tangada i mua o God?”   
\c 26  
\sp Job  
\p
\v 1 Gei Job ga helekai hai baahi,   
\q1
\v 2 “Dehee dau hai e hagamaamaa mai au taane hagaloale ge bagege deenei!   
\q1
\v 3 Di hagamaamaa behee e gaamai kooe gi di au dela e de iloo nia mee.  
\q1 Di kabemee aha e mee di hagamodongoohia kooe!   
\q1
\v 4 Koai belee hagalongo gi au helekai?  
\q1 Koai dela ne gowadu gi di goe nia helekai aanaa?”   
\b  
\q1
\v 5 “Nia hagataalunga o digau mmade  
\q1 e bolebole i lodo nia wai i lala henuailala.   
\q1
\v 6 Tenua o digau mmade gu mahuge ang gi God.  
\q1 Deai dahi abaaba e mee di duuli ono golomada ai.   
\q1
\v 7 God gu haga palaha i lala di langi baahi laa ngeia,  
\q1 gu daudau henuailala i lodo di anga ahiaalangi.   
\q1
\v 8 Deenei go di God dela ne hagahonu nia gololangi gi nia wai,  
\q1 ga dadaahi nia maa bolo gi de daamaha gi di baahi ga malingi.   
\q1
\v 9 Mee e haga ngala di malama gi nia gololangi.   
\q1
\v 10 Mee e wwae di maalama mo di bouli gi di lain  
\q1 dela ne hihi go Mee i hongo di moana.   
\q1
\v 11 I dana helekai hai baahi gi nia duludulu ala e togo aga di langi gi nua,  
\q1 digaula gu bolebole gu mmaadagu.   
\q1
\v 12 Ma go ono mahi ala ne aali i di moana,  
\q1 go ono lima mogobuna ala ne daaligi ai Rahab,  
\q1 dela go di manu hagamadagudagu dangada.   
\q1
\v 13 Ma go nia mahi o ono madangi ala ne haga madammaa lala di langi,  
\q1 mo dono lima dela ne daaligi ai di manu deelaa.   
\q1
\v 14 Gei nia mee aanei la nia ada mee hua ni ono mogobuna,  
\q1 aalaa hua go ono lee moolee ala ne longono gidaadou.  
\q1 Malaa, ko ai e iloo di tonu o di aamua huoloo o God?”   
\c 27  
\sp Job  
\p
\v 1 Job e duudagi hua ana helekai,   
\q1
\v 2 “Au e hagamodu i di ingoo o God Mogobuna dela e mouli dee odi,  
\q1 dela ne duuli gi daha ogu donu, gaa hai au gii lodo huaidu huoloo,   
\q1
\v 3 i di waalooloo a God e dugu mai ono madangi mouli,   
\q1
\v 4 ogu malau ngudu nei hagalee loo e helekai i di mee huaidu,  
\q1 dogu holole nei hagalee tilikai.  
\v 5 Au hagalee loo e helekai i goodou  
\q1 bolo godou helekai le e donu.  
\q1 Au gaa tai ogu lodo ga helehelekai hua i dogu madammaa  
\q1 gaa dae loo gi di laangi dela e made iei au.   
\q1
\v 6 Au hagalee lawa i dagu hagamodongoohia aga ogu donu,  
\q1 idimaa di hagi aga i ogu lodo le e madammaa.   
\b  
\q1
\v 7 “Digau ala e hai baahi mai gi di au e kae di hagaduadua  
\q1 gadoo be digau huaidu, mo digau hagalee e donu.   
\q1
\v 8 Dehee di hagadagadagagee o digau ala deai di nadau God ai  
\q1 i di madagoaa o God dela ma ga gahigahi mai digaula?   
\q1
\v 9 Di madagoaa haingadaa ma gaa dau i digaula,  
\q1 e hai behee? God e longono nadau gahigahi?   
\q1
\v 10 Digaula belee hiihai huoloo gi nia hagadilinga haga tenetene a God  
\q1 ala ma ga haga gila aga, gei digaula belee dalodalo ang gi God  
\q1 i nia madagoaa huogodoo.   
\b  
\q1
\v 11 “Dumaalia mai gi di au,  
\q1 gei au ga hagi adu gi goodou tamanaiee o nia mogobuna o God,  
\q1 ga hagamodongoohia adu gi goodou nia mee o di God Mogobuna  
\q1 ala gu haganoho belee hai.   
\q1
\v 12 Gei deeai, goodou gu iloo hua e goodou.  
\q1 Malaa e hai behee go goodou ala hua e hai godou balu helekai?   
\b  
\q1
\v 13 “Deenei di hai a God Mogobuna dela e hagaduadua digau huaidu,  
\q1 digau daaligi dangada.   
\q1
\v 14 Holongo digaula gu hagadili nadau dama daane e logo,  
\q1 malaa digaula gaa mmade huogodoo i lodo tauwa.  
\q1 Nadau mee e gai e dee dohu loo gi nadau dama.   
\q1
\v 15 Digau ala gaa tiba ga mouli, gei digaula gaa mmade i tau magi,  
\q1 gei nadau lodo hagalee e tangitangi gi digaula.   
\q1
\v 16 Digau huaidu e logowaahee nadau silber e deemee di dau,  
\q1 gei nadau goloo koia e logo i nia mee o nia daangada ala e hiihai ginai.   
\q1
\v 17 Gei hunu gau humalia ala i golo ga ulu i nia goloo aanei,  
\q1 gei hunu gau hai mee donu ga hai mee gi nia silber aalaa.   
\q1
\v 18 Digau huaidu e hau nadau hale e hai gadoo be di hale bagaigee,  
\q1 be tamaa hale o tangada hai hegau dela e hagaloohi dana gowaa dogi mee.   
\q1
\v 19 Dahi madagoaa hua, gei digaula gaa moe gi lala i lodo nadau maluagina,  
\q1 gei digaula ga aala aga gei nadau maluagina gu de igolo.   
\q1
\v 20 Di haingadaa damana gaa tale gi digaula e hai gadoo be di labagee.  
\q1 Di madangi gaa gono boo gaa ili digaula gi hagalee.   
\q1
\v 21 Di madangi ia i dua gaa ili digaula gi daha mo nadau hale.   
\q1
\v 22 Di madangi ga ili mai i hongo digaula,  
\q1 i nadau madagoaa e hagamahi bolo e llele gi daha,  
\q1 gei gu deemee loo di llele.   
\q1
\v 23 Di madangi e waluwalu digaula i nadau llele gi daha,  
\q1 e hai digaula gi mmaadagu huoloo i di mogobuna dela e haga huaidu digaula.”   
\c 28  
\s1 Taahili e hagaamu di kabemee\f + \fr 28.0 \ft Di Baibel i nnelekai Hebrew hagalee hagi aga be goai ne hihi taahili deenei.\f*  
\q1
\v 1 Di gowaa i golo e mee di geli aga nia silber.  
\q1 Di gowaa i golo e haga madammaa ai nia goolo.   
\q1
\v 2 Nia daangada e geli aga nia baalanga i lodo nia gelegele,  
\q1 gei e dunu nia hadu e haga hali mai nia baalanga mmee.   
\q1
\v 3 Nia daangada e hula loo gi lodo nia gelegele i di gowaa llala loo.  
\q1 Digaula e hula e halahala mee gi lodo loo henuailala,  
\q1 e geli aga nadau hadu i lodo di gowaa bouli dongoeho.   
\q1
\v 4 Digaula e geli nadau bongoo gi lala loo  
\q1 bolo gii gida ai nadau hadu hagalabagau i di gowaa e mogowaa loo  
\q1 i daha mo di gowaa dela e noho ai nia daangada,  
\q1 be i di gowaa dela digi tale ginai di wae tangada.  
\q1 Digaula e ngalua modo ginaadou, deai tangada i golo ai,  
\q1 e kaga nia hali gi lodo nia bongoo aalaa.   
\q1
\v 5 Nia meegai e tomo aga i henuailala,  
\q1 gei i di gowaa mugi lala i henuailala nia hadu  
\q1 le e haga mooho ge haga gohugohu.   
\q1
\v 6 Nia hadu hagalabagau ‘sapphire’ e hagahonu i lodo nia hadu o henuailala,  
\q1 gei nia goolo la i lodo nia gohu gelegele.   
\q1
\v 7 Deai dahi manu e gidee di ala dela e hana gi di gowaa  
\q1 dela iai nia hadu hagalabagau ai, gei deai di ‘vulture’ e maangi gi golo ai.   
\q1
\v 8 Deai di laion be tei manu e haele i di ala lomo deenei ai.   
\b  
\q1
\v 9 Nia daangada e geli aga nadau hadu ala e mau dangihi,  
\q1 e geli di gonduu gaa tugi loo i tono di gonduu.   
\q1
\v 10 I di nadau geligeli i lodo di bongoo deelaa,  
\q1 digaula e kida nadau hadu hagalabagau.   
\q1
\v 11 Digaula e geli loo gi lala gii tugi nia wai,  
\q1 gaa kae gi di gowaa maalama nia mee ala nogo de gidee.   
\b  
\q1
\v 12 Malaa, dehee laa di gowaa dela e gida ai di kabemee?  
\q1 Malaa, dehee laa tadau hai gaa mee ai di agoago i di iloo mee?   
\q1
\v 13 Di kabemee e deemee di gida i baahi o nia daangada dangada.  
\q1 Deai tangada e mee di iloo di hai o di hagalabagau o di maa ai.   
\q1
\v 14 I tua di moana mo i lala di tai e helekai  
\q1 bolo deai di kabemee i nau baahi ai.   
\q1
\v 15 Deai tangada e mee di hui di maa gi nia silber mo nia goolo ai.   
\q1
\v 16 Nia goolo mono hadu hagalabagau ala koia e humalia huoloo  
\q1 le e deemee di hagatau ang gi di hagalabagau o di maa.   
\q1
\v 17 Di kabemee e koia e hagalabagau huoloo i hongo nia goolo,  
\q1 i hongo nia ibu goolo mo nia kalaadi ala koia e humalia.   
\q1
\v 18 Di kabemee le e koia e hagalabagau huoloo  
\q1 i hongo nia hagahonu o di moana madamada,  
\q1 be nia hadu hagalabagau ala go nia ‘crystal’ mo nia ‘ruby’.   
\q1
\v 19 Nia hadu ‘topaz’ ala koia e humalia mo nia goolo ala koia e madammaa  
\q1 le e deemee di tongaadahi ang gi di kabemee.   
\b  
\q1
\v 20 Malaa, dehee laa di hagamau o di kabemee?  
\q1 Malaa dehee laa tadau hai e aago ai gidaadou gi di kabemee?   
\q1
\v 21 Deai dahi mee mouli e mee di gidee di maa ai,  
\q1 be nia manu mamaangi e mee di gidee ginaadou di maa ai.   
\q1
\v 22 Di hagahuaidu mo di made hogi, meemaa e helekai hua bolo ginaua  
\q1 ne hagalongo hua gi di kai o di maa.   
\b  
\q1
\v 23 Ma go God dela e iloo di maa, e iloo di gowaa dela e gida ai di maa,   
\q1
\v 24 idimaa Mee gu gidee di hagalawa o henuailala,  
\q1 e gidee nia mee huogodoo ala i bahi i lala di langi.   
\q1
\v 25 Di madagoaa God ne dugu anga di mogobuna gi di madangi,  
\q1 ge ne hagamaanadu be di moana le e hai gi damana behee,   
\q1
\v 26 mo di madagoaa God ne hagamaanadu be di uwa  
\q1 le e hai gii doo i hee, mo di ala o nia gololangi o di atili  
\q1 le e hula laa hee,   
\q1
\v 27 deelaa di madagoaa o Mee ga gidee di kabemee,  
\q1 gei e mmada be di maa e hagalabagau be hee,  
\q1 gei Mee ga hagamogobuna di maa.   
\b  
\q1
\v 28 God ga helekai gi nia daangada dangada,  
\q1 “Goodou gi hagalabagau ina di godou Dagi, gei goodou ga kabemee.  
\q1 Goodou gii huli gi daha mo di huaidu, gei goodou ga modongoohia nia mee.”\x * \xo 28.28 \xt Pisalem 111.10; Proverbs 1.7; 9.10\x*   
\c 29  
\sp Job  
\p
\v 1 Job ga daamada ga helekai labelaa,   
\q1
\v 2 “Au bolo dogu mouli nei gii hai hualaa  
\q1 be dogu mouli i di madagoaa i mua,  
\q1 i di madagoaa a God dela nogo madamada humalia i di au.   
\q1
\v 3 God nogo madalia au i nia madagoaa huogodoo,  
\q1 e haga maalama mai au i dogu heehee i di bouli.   
\q1
\v 4 I lodo nia laangi aalaa, gei au nogo humalia mai gi di au.  
\q1 Tumaalia o God nogo madamada humalia dogu hale.   
\q1
\v 5 God Mogobuna nogo madalia au i di madagoaa deelaa,  
\q1 gei agu dama gu hii mai i ogu daha.   
\q1
\v 6 Agu kau mono kuudi gu gaamai nia milugu e logo,  
\q1 gei agu laagau olib nogo tomo aga i lodo nia gelegele hadu hadu.   
\q1
\v 7 Di madagoaa digau mmaadua o di waahale ga dagabuli,  
\q1 gei au guu noho madalia digaula,   
\q1
\v 8 malaa, nia dama daane ala ma ga gidee ginaadou au,  
\q1 digaula e hagapaa gi daha mo au,  
\q1 gei digau mmaadua ma ga tuu aga, e hagalabagau au.   
\q1
\v 9 Gei nia dagi o nia daangada gu hagamodu nadau helehelekai,   
\q1
\v 10 mo digau hogi aamua hagalabagau la guu noho deemuu.   
\b  
\q1
\v 11 “Digau huogodoo ala ma ga gidee, be longono ginaadou au,  
\q1 digaula e helehelekai humalia i agu mee ala ne hai.   
\q1
\v 12 Tangada hagaloale ma gaa dangi di hagamaamaa,  
\q1 gei au gu hagamaamaa a mee.  
\q1 Au gu hagamaamaa nia dama ala nadau maadua ai,  
\q1 ge deai nadau dangada e hagamaamaa digaula ai.   
\q1
\v 13 Nia daangada guu too gi lodo di haingadaa huoloo,  
\q1 digaula nogo haga hagaamu au.  
\q1 Au nogo hagamaamaa nia ahina nadau lodo ai,  
\q1 gi iai di nadau haga humalia.   
\q1
\v 14 Di tonu la nogo hai be di gahu ni oogu,  
\q1 gei di hai di tonu la nogo hai be di gahu laa daha mo di hau ni oogu.   
\q1
\v 15 Au go di golomada o tangada dee gida, mo di wae o tangada habehabe.   
\q1
\v 16 Au nogo hai be tamana ang gi digau hagaloale,  
\q1 gei e hegeege tangada mai i daha ma gaa doo gi lodo di haingadaa.   
\q1
\v 17 Au nogo abaaba nia mahi o digau huaidu  
\q1 gi daha mo di nadau mee dela belee hai.   
\b  
\q1
\v 18 “Au gu hiihai bolo dogu mouli gi waalooloo,  
\q1 gei au gii made i dogu hale i di manawa tenetene.   
\q1
\v 19 Au nogo hai gadoo be dahi laagau dela e tale ono aga gi lodo nia wai,  
\q1 ono lau ala e tiu i nia magalillili o di luada.   
\q1
\v 20 Digau huogodoo nogo haga hagaamu au i nia madagoaa huogodoo,  
\q1 gei ogu mahi hagalee e too i di au.   
\q1
\v 21 Dogu madagoaa nogo helekai iei au,  
\q1 gei nia daangada gu hagakila, e hagalongo hagahumalia gi agu helekai.   
\q1
\v 22 Deai nadau mee e hagapuni anga i dogu hagalawa agu helekai ai.  
\q1 Agu helekai guu dau i digaula gadoo be nia madaua o di uwa ma gaa doo.   
\q1
\v 23 Digau huogodoo nogo hiihai gi nia maa,  
\q1 e hai gadoo be tangada dogi hadagee e hiihai gi di uwa ma gaa doo.   
\q1
\v 24 Au guu gono gada gi digaula i nadau madagoaa  
\q1 gu deai nadau hagadagadagagee ai.  
\q1 Ogu haga tenetene gu haga maaloo aga digaula.   
\q1
\v 25 Au guu kae di waawa dagi, e haganohonoho di hai e hai nia hagataele,  
\q1 gei au guu dagi digaula gadoo be di king dela e dagi ana gau dauwa  
\q1 e hula gi tauwa, gei e haga tenetene digaula i lodo nadau hula uli nadau gai.   
\c 30  
\q1
\v 1 “Digau ala e lligi i di au, digaula e gadagada i di au dolomeenei!  
\q1 Nadau damana la nia balu daane hua, digi dumaalia gi digaula  
\q1 gi madalia agu paana e hagaloohi agu siibi.   
\q1
\v 2 Digaula digau huaidu, deai nadau hadinga ai,  
\q1 digaula e paagege di hai agu hegau.   
\q1
\v 3 Digaula e hagaloale huoloo gei e hiigai,  
\q1 digaula e mee hua di gai nia aga laagau ala gu maangoo  
\q1 i di boo i lodo di gowaa lomo.   
\q1
\v 4 Digaula la digau e daagi nia geinga lodo henua gaa gai,  
\q1 digaula e gai hogi nia laagau ala nadau kala ai.   
\q1
\v 5 Nia daangada e wwolowwolo e hagabagi digaula gi daha,  
\q1 e hai gadoo be digau ala e wwolo gi tangada gaiaa.   
\q1
\v 6 Digaula e noho hua i lodo nia bongoo,  
\q1 i lodo nia gowaa ne geli i taalinga di gonduu.   
\q1
\v 7 Digaula nogo wwolowwolo gadoo be nia manu lodo geinga,  
\q1 e kii hagabiga i lodo nia geinga.   
\q1
\v 8 Digaula la di buini balumee, gei hagalee e dau!  
\q1 Digaula gu hagabagi gi daha mo tenua.   
\b  
\q1
\v 9 “Dolomeenei gei nia dama daane digaula gu lloomoi e gadagada mai gi di au,  
\q1 gei au hagalee di mee, deelaa hua go nadau dadaagala.   
\q1
\v 10 Digaula e gulugulua i di au, e hagamaanadu bolo ginaadou e humalia i di au.  
\q1 Digaula e buibui nadau haawale mai gi ogu golomada.   
\q1
\v 11 Idimaa God dela ne hai au gi haadanga balua,  
\q1 digaula e hai baahi mai gi di au i nadau hagawelewele huoloo.   
\q1
\v 12 Digau aanei e hai baahi mai gi di au  
\q1 i nia gowaa huogodoo ala ma gaa hana ginai au.  
\q1 Digaula e daudali au e hagatogomaalia nadau hai huaidu belee hai mai gi di au.   
\q1
\v 13 Digaula gu duuli dogu ala bolo ginaadou ga daaligi au.  
\q1 Deai tangada i golo bolo gaa mee di dugu digaula ai.   
\q1
\v 14 Digaula gu ulu gi lodo nia bongoo  
\q1 ala i di abaaba dela e duuli au, mo di tobo ia gi ogu nua.   
\q1
\v 15 Au gu bolebole huoloo i dogu madagu.  
\q1 Dogu hangaahai aamua guu maa gi daha gadoo be di oloolo madangi,  
\q1 ge dogu maluagina gu hagalee gadoo be di baahi gololangi.   
\b  
\q1
\v 16 “Dolomeenei, gei au gu hoohoo gaa made,  
\q1 deai tagaloaha i dogu duadua nei ai.   
\q1
\v 17 Ogu iwi huogodoo e mmae i di boo,  
\q1 di mmae dela e dadaalo mai au hagalee loo e lawa.   
\q1
\v 18 God guu kumi dogu uwa, guu dada ogu goloo gi daha.   
\q1
\v 19 Mee guu hudu au gi lodo nia gelegele pigi,  
\q1 gei au hagalee e humalia i hongo nia gelegele waiwai.   
\b  
\q1
\v 20 “Meenei God, au gu gahigahi Goe, gei Goe hagalee e hila mai.  
\q1 Gei au ga dalodalo, gei Goe e haga de iloo Goe au.   
\q1
\v 21 Goe gu hai hua au haga huaidu,  
\q1 gu hagaduadua au gi o mogobuna huogodoo.   
\q1
\v 22 Goe guu wanga au gi di madangi gi ilia gi daha,  
\q1 Goe gu huduhudu au i lodo di madangi damana.   
\q1
\v 23 Au gu iloo bolo Goe gaa wanga au gi di made,  
\q1 i di hagaodi gi muli o nia mee huogodoo ala e mouli.   
\q1
\v 24 Goe e aha dela e heebagi gi tangada dela gu mooho,  
\q1 dela hua e dangidangi di manawa dumaalia?   
\q1
\v 25 E hai behee?  
\q1 Au hagalee nogo madalia digau ala e tangi i di haingadaa,  
\q1 be nogo manawa gee gi digau ala guu too gi lodo di hagaloale?   
\q1
\v 26 Au gu hagadagadagagee gi di tene mo di maalama,  
\q1 gei di haingadaa mo di bouli guu dau i di au.   
\q1
\v 27 Au gu mooho huoloo i dogu hidi gaagaa mo dogu mmae.  
\q1 Nia laangi huogodoo gei au e duadua.   
\q1
\v 28 Au e heehee hua gei au e honu i di lodo huaidu, deai dogu haga maalama ai.  
\q1 Au e duu i lodo digau dogologo e dangi dogu hagamaamaa.   
\q1
\v 29 Dogu lee la guu honu i di manawa gee gei e buhi,  
\q1 guu hai gadoo be di lee o di paana lodo geinga be go di lee ‘ostrich’.   
\q1
\v 30 Dogu gili gu luuli, au guu wele i di magi welengina.   
\q1
\v 31 I mua gei au nogo hagalongolongo gi nia lee tenetene,  
\q1 gei dolomeenei gei au e hagalongolongo gi nia lee dangi wawwawe mono hangihangi.   
\c 31  
\q1
\v 1 “Au guu hai dagu hagababa  
\q1 bolo au hagalee daumada di ahina i nia maanadu huaidu.   
\q1
\v 2 Di God Mogobuna e hai dana aha mai gi gidaadou?  
\q1 Dehee di hai a Mee e hui tadau hangaahai?   
\q1
\v 3 Mee e hagau mai dana hagaduadua  
\q1 e hagahuaidu digau ala e hai nadau huaidu.   
\q1
\v 4 God e iloo nia mee huogodoo ala e hai ko au,  
\q1 ge e gidee ogu hanga heehee huogodoo.   
\b  
\q1
\v 5 “Au e hagamodu bolo au hagalee hai di huaidu  
\q1 ge hagalee hagamada e halahalau tei dangada.   
\q1
\v 6 God la gi hagadina ina au gi di mee pauna mee dela e hai donu,  
\q1 gi gidee Ia be au e humalia behee.   
\q1
\v 7 Maa nei bolo au guu huli gi daha mo di ala dela e donu,  
\q1 be dogu huaidina la gu hiihai gi di huaidu,  
\q1 be ogu lima la gu dogolia gi nia huaidu,   
\q1
\v 8 maa e hai beelaa laa, daaligidia agu hagadili  
\q1 be wanga ina agu mee ne dogi gi nnuai daangada gi geina.   
\b  
\q1
\v 9 “Maa nei bolo au gu hiihai gi di lodo o tangada dela i dogu baahi,  
\q1 ge gu talitali hagammuni i daha mo di bontai di ahina deelaa,   
\q1
\v 10 malaa, dogu lodo gi heia nia meegai tuai daane,  
\q1 gei gii kii labelaa i hongo di moenge o tuai daane.   
\q1
\v 11 Nia huaidu ala beenei le e haga langaadia belee hui hua gi di made.   
\q1
\v 12 E hai gadoo be di ahi maaloo dangihi  
\q1 dela e dudu agu mee huogodoo ala e hai mee ginai au.   
\b  
\q1
\v 13 “Di madagoaa dagu dangada hai hegau gaa hai ono donu mai gi di au,  
\q1 gei au gu hagalongo gi mee, ge guu hai a mee hagahumalia.   
\q1
\v 14 Maa nei bolo au hagalee ne hai beelaa,  
\q1 gei au gaa duu i mua nnadumada o God behee?  
\q1 Au ga helekai gi God bolo aha, maa God ga hanimoi belee hagi aga au?   
\q1
\v 15 Di God dela ne hai au i lodo tinae dogu dinana,  
\q1 la go Mee labelaa dela ne hai agu daangada hai hegau  
\q1 i lodo nia dinae nadau dinana.   
\b  
\q1
\v 16 “Nia madagoaa huogodoo, gei au nogo hagamaamaa digau hagaloale,  
\q1 digi heia nia ahina nadau lodo ai gii noho huaidu,   
\q1
\v 17 be nia dama nadau maadua ai gii noho hiigai gei au e maaluu.   
\q1
\v 18 I lodo dogu mouli hagatau, au gu benebene digaula.   
\q1
\v 19 Au ga gidee tangada e haingadaa ang gi deia,  
\q1 e deemee di hui ono goloo,   
\q1
\v 20 gei au e wanga gi mee nia goloo ala ne hai gi nia ngaahulu  
\q1 ala ne gaamai i baahi agu siibi, gei mee ga tenetene aga  
\q1 i lodo dono manawa ga hagaamu au.   
\b  
\q1
\v 21 “Maa nei bolo au ne halahalau di tama ono maadua ai,  
\q1 bolo au gaa wiini i lodo di gabunga,   
\q1
\v 22 malaa, ogu lima e humalia hua e hadihadi,  
\q1 gii mmodu gi daha mo ogu bakau.   
\q1
\v 23 Idimaa au dela e madagu nia hagaduadua a God,  
\q1 au e deemee di hai di mee beelaa.   
\b  
\q1
\v 24 “Au hagalee loo e hagadagadagagee gi nia maluagina,   
\q1
\v 25 be e hagapuu i ogu goloo ala gu hai mee ginai au i lodo dogu lima.   
\q1
\v 26 Au digi daumaha ang gi di laa i lodo dono maalama,  
\q1 be di malama i lodo dono madamada.   
\q1
\v 27 Au digi hagamaanadu belee hagalaamua  
\q1 di laa be di malama i di hongi dogu lima e haga modongoohia  
\q1 bolo au e hagalaamua nia maa.   
\q1
\v 28 Di huaidu dela e hai beenei e humalia hua e hagaduadua gi di made,  
\q1 dela e haga de iloo di God Mogobuna.   
\b  
\q1
\v 29 “Au digi manawa tenetene ang gi ogu hagadaumee  
\q1 i di nadau madagoaa e haingadaa ang gi ginaadou.   
\q1
\v 30 Au digi hai hala i di dalodalo bolo ginaadou gii mmade.   
\q1
\v 31 Nia daane huogodoo ala e ngalua mai gi di au le e iloo huogodoo  
\q1 bolo au e hila ang gi digau mai daha huogodoo.   
\q1
\v 32 Au e haga ulu digau heehee mai mogowaa gi lodo dogu hale,  
\q1 hagalee hai digaula gii kii i hongo nia ala.   
\b  
\q1
\v 33 “Nia daangada ala i golo e daalo hagammuni nadau mee hala,  
\q1 gei au hagalee hagammuni ogu huaidu.   
\q1
\v 34 Au hagalee loo e madagu i nia daangada i nadau helekai,  
\q1 gei au digi noho dee muu be e noho hua i lodo dogu hale,  
\q1 i dogu madagu i nadau helekai hai baahi mai gi di au.   
\b  
\q1
\v 35 “Ma hagalee tangada e hagalongo  
\q1 gi agu helekai ala e helekai iei au ai?  
\q1 Au e haga donu bolo nia helekai huogodoo le e donu.  
\q1 Di God Mogobuna la gi helekai mai gi di au!  
\q1 Maa nei bolo nia helekai hagahuaidu mai baahi tangada  
\q1 dela e hai baahi mai gi di au la guu hihi gi lala,  
\q1 gei au e mee di mmada gi nia maa,   
\q1
\v 36 malaa, e donu au e tenetene di dugu aga nia maa  
\q1 gi hongo dogu libogo gaa hai be di hau king,  
\q1 ga taiaga gi nua gi gidee digau huogodoo.   
\q1
\v 37 Au ga hagi anga gi God agu mee huogodoo ala ne hai,  
\q1 ge daahi aga dogu libogo gi nua loo i ono mua.   
\b  
\q1
\v 38 “Maa nei bolo au ne gaiaa di gowaa  
\q1 dela e hai dagu hadagee i tangada dana gowaa donu,   
\q1
\v 39 be au ne gai nia meegai ala e tomo i golo,  
\q1 gei gu diiagi digau hai hadagee gi hiigai,   
\q1
\v 40 maa e hai beelaa, le e humalia hua go nia geinga mono balu laagau  
\q1 gii tomo i lodo di hadagee deelaa, e pono nia ‘barley’ mono ‘wheat’.”  
\b  
\p Nia helekai a Job gu hagaodi.   
\c 32  
\s1 Nia agoago o Elihu  
\r (Job 32.1—37.24)  
\p
\v 1 Idimaa Job gu hagadonu bolo ia gu madammaa, gei nia daane dogodolu aanei guu lawa di nadau helekai anga gi mee.  
\v 2 Taane dono ingoo go Elihu e noho i di gowaa deelaa, ia gu deemee di hagakono dono hagawelewele, idimaa Job e bida hai ono donu i deia, ga hagaanga nia mee huogodoo gi God. (Elihu tama daane ni Barakel, tangada di madawaawa o Buz, tangada mai di madahaanau o Ram).  
\v 3 Elihu gu hagawelewele labelaa gi nia hoo hagaaloho dogodolu a Job ala gu deemee di helekai anga gi nia helekai Job, deenei la guu hai be di mee bolo God le e haigee.  
\v 4 Idimaa Elihu la koia e dulii i lodo digaula, dela ne hidi ai ei mee digi noho loo gi di lawa o nadau helehelekai.  
\v 5 I dono gidee ia bolo nia daane dogodolu aanei le e deemee di helekai gi nia helekai Job, geia gu hagawelewele huoloo,  
\v 6 ga daamada ga helekai,  
\sp Elihu  
\q1 “Au e dulii, gei goodou e mmaadua,  
\q1 deenei laa au gu madagu dagu helekai adu gi goodou  
\q1 i dagu mee dela e maanadu.   
\q1
\v 7 Au e hagamaanadu bolo ma go koodou ala belee helekai,  
\q1 goodou ala e mmaadua belee hagadau hagamaamaa gi godou kabemee.   
\q1
\v 8 Di hagataalunga o God Mogobuna  
\q1 dela e wanga gi nia daangada di kabemee.   
\q1
\v 9 Hagalee go di madua o tangada dela gaa hidi ai a mee ga kabemee,  
\q1 be gaa hidi ai iei mee ga iloo di tonu.   
\q1
\v 10 Gei dolomeenei gei au e hiihai bolo goodou gi hagalongo mai gi di au.  
\q1 Au ga hagi adu gi goodou dagu hagamaanadu.   
\b  
\q1
\v 11 “Au nogo noho deemuu nogo hagalongolongo gi godou helehelekai,  
\q1 mo di talitali di godou halahala nia helekai o di kabemee.   
\q1
\v 12 Au guu mmada haga humalia,  
\q1 gei au gu gidee bolo goodou digi gila humalia.  
\q1 Goodou digi haga hai gee nia mee a Job ala nogo helekai ai.   
\q1
\v 13 Dehee di godou hai dela e helekai ai goodou  
\q1 bolo goodou guu gida di kabemee?  
\q1 Ma go God hua dela e mee di helekai gi Job, idimaa goodou ala gu deemee.   
\q1
\v 14 Job ne helekai adu gi goodou, hagalee ne helekai mai gi di au,  
\q1 malaa dagu helekai gi di heeu a maa le hagalee e hai be di godou helekai.   
\b  
\q1
\v 15 “Meenei Job, nadau helekai la hagalee dono hagamaamaa ai.  
\q1 Deai nadau helekai e helekai adu gi di goe ai.   
\q1
\v 16 E hai behee? Au gi taalia hua i goodou ala hua e noho deemuu?  
\q1 Digaula e tuu hua i golo deai nadau helekai e hai ai.   
\q1
\v 17 Gei deeai! Au gaa hai hua go dagu helekai aagu,  
\q1 ga helekai adu i dagu mee dela ne hagamaanadu.   
\q1
\v 18 Au gu deemee di noho deemuu, au gu deemee di dadaahi agu helekai.   
\q1
\v 19 Maa au ga deai dogu madagoaa ai belee helekai iei au,  
\q1 gei au e hai gadoo be di peege dugu waini dela ne hagahau gi honutulu ga mahaa.   
\q1
\v 20 Au gu deemee di hagakono, au e hai loo gi helekai.   
\q1
\v 21 Au hagalee e hegeege dahi dangada i lodo tadau hagadonudonu nei.  
\q1 Au e hagalee e hagaamu dahi dangada.   
\q1
\v 22 Au e de iloo di hai nia helekai hagaamu.  
\q1 God gi daaligidia au be maa au gaa hai beenei.   
\c 33  
\q1
\v 1 “Deenei laa, Job, goe hagalongo haga humalia  
\q1 gi agu mee huogodoo ala ga helekai ai.   
\q1
\v 2 Au gu togomaalia di helekai aga dagu maanadu.   
\q1
\v 3 Agu helekai huogodoo le e donu,  
\q1 gei au e helehelekai i nia mee ala e donu.   
\q1
\v 4 Di hagataalunga o God la ne hai au,  
\q1 gei di dogidogi o God Mogobuna ne gaamai gi di au di mouli.   
\b  
\q1
\v 5 “Helekai mai be goe e mee. Hagatogomaalia ina oo donu.   
\q1
\v 6 Gidaua e tongaadahi hua i mua o God, gidaua ala ne hai mai i nia gelegele.   
\q1
\v 7 Malaa, deai dau mee bolo goe ga madagu i di au ai, au hagalee e aali i di goe.   
\b  
\q1
\v 8 “Malaa, deenei dagu mee ne hagalongo mai i doo baahi:   
\q1
\v 9 ‘Au digi hai di huaidu, dagu mee hala ne hai ai.  
\q1 Au e madammaa, ogu huaidu ai.   
\q1
\v 10 Gei God ga halahala di mee dela e hai baahi mai gi di au,  
\q1 gaa dugu au be di hagadaumee ni oono.   
\q1
\v 11 Mee ga lawalawa ogu wae gi taula baalanga,  
\q1 gei Mee e hagadina au i agu mee huogodoo ala e hai ko au.’\x * \xo 33.11 \xt Job 13.27\x*   
\b  
\q1
\v 12 “Gei au e hai adu gi di goe, Job, goe e hai gee.  
\q1 God la koia e aamua i nia daangada huogodoo.   
\q1
\v 13 Goe e aha dela e haga huaidu a God bolo Mee hagalee e helekai  
\q1 gi nia helekai lagamaaloo o nia daangada?   
\q1
\v 14 Ma e aha maa God e helehelekai i nia madagoaa huogodoo,  
\q1 gei deai tangada e hagalongo gi ana helekai ai.   
\q1
\v 15 I di boo di madagoaa e kii ai nia daangada,  
\q1 God e helekai gi digaula i lodo nadau midi mo nadau moe.\x * \xo 33.15 \xt Job 4.13\x*   
\q1
\v 16 Mee gaa hai digaula gi hagalongo gi ana helekai ala e helekai ai,  
\q1 gei digaula e mmaadagu i ana helekai.   
\q1
\v 17 God e helekai belee hai digaula gii dugu di nadau haihai huaidu,  
\q1 gei e abaaba digaula gi dee hai digau hagamuamua.   
\q1
\v 18 Mee hagalee dumaalia gi digaula gi daaligidia,  
\q1 Mee e daa digaula gi daha mo nadau mmade.   
\q1
\v 19 God e hagadonu digaula gi di magi,  
\q1 gaa hai nadau huaidina gii noho mmae.   
\q1
\v 20 Tangada magi e hagalee e hiihai e miami.  
\q1 Ma e aha maa nia meegai le e kala, gei mee e dee gai.   
\q1
\v 21 Dono huaidina e hegehege loo.  
\q1 Goe guu mee hua di mmada gi nia iwi o maa.   
\q1
\v 22 Mee gu hoohoo gi dono madagoaa dela e hana ai gi tenua o digau mmade.   
\b  
\q1
\v 23 “Holongo tangada di langi ga hanimoi e hagamaamaa a mee,  
\q1 tangada di langi e dahi i digau di langi e mana a God,  
\q1 e haga langahia gi mee dono duhongo hegau.   
\q1
\v 24 Mai dono dumaalia gei mee ga helekai boloo,  
\q1 ‘Diagia a mee! Mee e hagalee e hana gi tenua o digau mmade.  
\q1 Deenei di hui e hagamehede a mee.’   
\q1
\v 25 Dono huaidina gaa tomo hogi ga dama daane ge e maaloo labelaa.   
\q1
\v 26 Mee ga dalodalo, gei God ga hagalongo, ga hagagila talodalo a maa.  
\q1 Mee ga daumaha gi God i di manawa tene, gei God ga haga humalia labelaa  
\q1 nia mee huogodoo ala i baahi o mee.   
\q1
\v 27 Gei mee ga helekai aga i mua digau dogologo, ‘Au guu hai di huaidu.  
\q1 Au deai dagu humalia ne hai ai, gei God gu haga dagaloaha au.   
\q1
\v 28 Mee guu dugu au gi dee hana gi tenua o digau mmade,  
\q1 gei au deenei e mouli hua igolo.’   
\b  
\q1
\v 29 “God e tataanga e haihai nia mee huogodoo aanei gi nia daangada.   
\q1
\v 30 Mee e haga dagaloaha di mouli o tangada,  
\q1 gaa hai a mee gii noho i di mouli tenetene.   
\b  
\q1
\v 31 “Deenei laa Job, hagalongo gi agu helekai. Noho deemuu gi helekai au.   
\q1
\v 32 Maa goe dau helekai i golo, helekai gi hagalongo au,  
\q1 au e tenetene i dagu helekai bolo kooe dela e donu.   
\q1
\v 33 Maa hagalee, noho deemuu hagalongo mai,  
\q1 gei au ga hagi adu gi di goe di hai o di kabemee.   
\c 34  
\q1
\v 1-2 “Goodou go nia daangada ala koia e kabemee gei e daudonu,  
\q1 hagalongo gi agu mee ala ga helekai iei au.   
\q1
\v 3 Goodou e iloo nia meegai kala i di godou momi nia maa,  
\q1 gei goodou e de iloo nia helekai o di kabemee  
\q1 ala ma ga hagalongo ginai goodou.\x * \xo 34.3 \xt Job 12.11\x*   
\q1
\v 4 Deenei laa, go gidaadou tei gii bida hagamaanadu ina di mee deenei.   
\q1
\v 5 Job guu hai bolo ia e madammaa hua,  
\q1 dela bolo God digi dugu anga gi deia ono donu.   
\q1
\v 6 Gei mee ne helekai boloo,  
\q1 ‘Dehee dagu hai e mee di helekai tilikai bolo au e hala?  
\q1 Au gu mooho haga huaidu gei deai ogu huaidu ai.’   
\b  
\q1
\v 7 “Deai dahi dangada e hai be Job ai!  
\q1 Mee hagalee loo bolo ia e hagalaamua a God.   
\q1
\v 8 Mee e hiihai e madalia digau hai mee huaidu,  
\q1 e hana madalia digau huaidu.   
\q1
\v 9 Mee e helekai bolo e deai dono hadinga ai  
\q1 go dono daudali di hiihai a God.   
\b  
\q1
\v 10 “Goodou hagalongo mai gi di au, goodou ala e kabemee!  
\q1 E hai behee? God Mogobuna e mee di hai di huaidu?   
\q1
\v 11 Deeai! Mee e hui ang gi nia daangada gii hai be nadau mee ala ne hai,  
\q1 Mee e hui ang gi digaula gi tau anga gi nia mee digaula ne hai.\x * \xo 34.11 \xt Pisalem 62.12\x*   
\q1
\v 12 God Mogobuna e deemee di hai di huaidu,  
\q1 gei Mee hagalee e hai hegau ihala gi tangada.   
\q1
\v 13 E hai behee? God le e gaamai ono mogobuna i baahi tangada i daha?  
\q1 Ma tangada i golo ne hai a Mee gi madamada humalia henuailala?   
\q1
\v 14 Maa nei bolo God gaa daa gi daha di hagataalunga o di mouli,   
\q1
\v 15 malaa, nia mee huogodoo ala e mouli la gaa mmade,  
\q1 gaa hai labelaa nia gelegele.   
\b  
\q1
\v 16 “Deenei laa, goe hagalongo mai, maa goe tangada kabemee.   
\q1
\v 17 E hai behee? Goe e hagi aga nia donu o God?  
\q1 Goe e hagamaanadu bolo Mee e dee hiihai gi di tonu?   
\q1
\v 18 God e hagi aga nia king mono gau aamua huogodoo maa digaula e huaidu,  
\q1 deai nadau hadinga ai.   
\q1
\v 19 Mee hagalee e huli mai i di baahi o nia dagi,  
\q1 gei hagalee e hiihai gi digau ala e maluagina  
\q1 laa hongo digau hagaloale.  
\q1 Idimaa go Mee dela ne hai ana daangada huogodoo.   
\q1
\v 20 Tangada le e mee hua di made limalima i di boo.  
\q1 God le e hagaduadua nia daangada, gaa hidi ai digaula ga hagalee.  
\q1 E haingoohia ang gi Mee dono daaligi gii mmade digau ala e aamua.   
\q1
\v 21 Mee e hagadina nia hanga heehee o nia daangada ala ma ga haihai.   
\q1
\v 22 Deai di bouli e mee di abaaba gi daha tangada huaidu  
\q1 i mua nia hadumada o God ai.   
\q1
\v 23 God la hagalee bolo gaa dugu dana madagoaa e lloo aga ai nia daangada  
\q1 gi dono baahi e hagadonu go Mee.   
\q1
\v 24 God la hagalee bolo e hai dana halahala,  
\q1 e daa gi daha nia dagi e pono gi nnuai daangada.   
\q1
\v 25 Idimaa Mee e iloo nadau mee ala e haihai,  
\q1 Mee gaa kili digaula gi daha, ga dagadagahi digaula i di boo.   
\q1
\v 26 Mee e hagaduadua digau huaidu  
\q1 i lodo di gowaa dela e dogologo nia daangada,   
\q1
\v 27 idimaa digaula gu huli hua gi daha, gu diiagi ana haganoho huogodoo.   
\q1
\v 28 Digaula guu hono digau hagaloale bolo digaula gi dangidangi  
\q1 i di hagamaamaa mai baahi o God.  
\q1 Gei Mee ga hagalongo gi nia dangidangi digaula.   
\b  
\q1
\v 29 “Maa God ga hagamaanadu bolo Ia ga hagalee e hai ana mee,  
\q1 deai tangada e mee di haga hai gee a Mee ai.  
\q1 Maa Mee gaa hai gii ngala ono hadumada,  
\q1 malaa, gu deai di hagamaamaa ang gi nia daangada ai.   
\q1
\v 30 Deai dahi mee i golo ai bolo gaa mee di hai go dahi henua,  
\q1 bolo e daa gi daha nia mogobuna o digau huaidu ala e dagi ginaadou.   
\b  
\q1
\v 31 “Job, goe gu haagi o huaidu gi God, mo di hai dau hagababa gi Mee  
\q1 bolo goe ga hagalee e hai di huaidu labelaa?   
\q1
\v 32 Goe gu halahala gi baahi o God au mee hala ala ne hai,  
\q1 gei goe guu donu bolo goe ga hagalee hai di hala labelaa?   
\q1
\v 33 Idimaa goe dela hagalee e donu gi di mee a God dela ma gaa hai,  
\q1 goe e talitali bolo Mee gi haga gila ina aga dau mee dela e hiihai ginai?  
\q1 Ma kooe dela e hai gii hai dau mee, gei hagalee ko au.  
\q1 Goe gi helekai mai gi gimaadou dolomeenei i dau mee dela gu hagamaanadu.   
\b  
\q1
\v 34 “Digau huogodoo ala iai nadau hagamaanadu i golo, digaula gaa donu ginai,  
\q1 gei tangada kabemee dela ma ga hagalongo mai, ia ga helekai aga   
\q1
\v 35 bolo Job e helehelekai mai hua i dono de iloo ia.  
\q1 Nia mee huogodoo ala nogo helekai iei mee le e dee modongoohia.   
\q1
\v 36 Goodou gi hagabaubaulia nia mee a Job ala nogo helekai ai.  
\q1 Goodou gaa mmada bolo ana helekai huogodoo ala nogo helekai ai  
\q1 le e hai gadoo be nia helekai ni tangada hai mee huaidu ne hai.   
\q1
\v 37 Mee e hagapuni anga ono huaidu gi tee hagalongo,  
\q1 ga haga huaidu a God i tadau mua huogodoo.   
\c 35  
\q1
\v 1-2 “Job, e huaidu go dau helekai  
\q1 bolo goe e madammaa i mua nnadumada o God,   
\q1
\v 3 be e heeu gi God boloo,  
\q1 ‘Nia huaidu aha ala ne hai ko au adu gi di Goe?  
\q1 Dehee di humalia mai gi di au maa au ga hagalee e hai di huaidu?’   
\q1
\v 4 Au ga helekai adu gi au heeu mo nia heeu o ehoo.   
\b  
\q1
\v 5 “Goodou mmada gi di langi! Mmada gi nia gololangi ala i nua loo!   
\q1
\v 6 Maa goe gaa hai di huaidu, o huaidu le e haga huaidu a God?  
\q1 Maa o huaidu la gaa logo, e hai dana aha ang gi God?   
\q1
\v 7 Do mouli hai donu le e hagamaamaa God?  
\q1 Deai dahi mee e hiihai ginai a God mai doo baahi ai.   
\q1
\v 8 Digau ala e noho i doo baahi le e hagaduadua mai i oo huaidu,  
\q1 gei di humalia dela e hai kooe e hagamaamaa digaula.\x * \xo 35.8 \xt Job 22.2-3\x*   
\b  
\q1
\v 9 “Di madagoaa nia daangada ala ma gaa kae di hagaduadua,  
\q1 digaula e tangitangi gi tangada gi haga dagaloaha ina ginaadou.   
\q1
\v 10 Gei digaula digi huli ang gi God dela ne hai ginaadou, dela e wanga  
\q1 gi digaula di hagadagadagagee i lodo di nadau noho bouli i lodo di manawa gee.   
\q1
\v 11 Digaula hagalee huli anga gi God dela ne hai gidaadou gi kabemee  
\q1 laa hongo dahi manu lodo henua be lodo di ahiaalangi.   
\q1
\v 12 Digaula e tangi i di hagamaamaa, gei God hagalee e hagamaamaa digaula,  
\q1 idimaa i digaula e manawa hua i ginaadou gei e huaidu.   
\q1
\v 13 Deai dono hadinga ai maa digaula gaa tangi anga gi God,  
\q1 God Mogobuna e de gidee, e de longonoia digaula.   
\b  
\q1
\v 14 “Job, goe nogo helekai bolo goe gu deemee di mmada gi God,  
\q1 taalia maalia, dau gabunga ga i mua o Mee.   
\q1
\v 15 Goe e hagamaanadu bolo God la hagalee e hai dana hagaduadua,  
\q1 hagalee mmada gi humalia gi di huaidu.   
\q1
\v 16 Dono hadinga ai maa goe ga duudagi adu hua au helekai,  
\q1 ma e modongoohia hua bolo goe e dee iloo e goe nnelekai  
\q1 ala e helekai iei goe.   
\c 36  
\q1
\v 1-2 “Hagakono ina do manawa i tama madagoaa bodobodo,  
\q1 ga hagalongo mai gi di au.  
\q1 Hagalongo gi dagu mee dela ga helekai ai i di ingoo o God.   
\q1
\v 3 Au e iloo nia mee e logo, gei au e hai hegau hua gi agu mee  
\q1 ala e iloo belee hagamodongoohia aga bolo God dela ne hai au le e donu.   
\q1
\v 4 Deai di mee e dahi e tilikai i lodo agu mee ala ga helekai iei au  
\q1 adu gi di goe ai.  
\q1 Tangada koia e kabemee huoloo la i doo baahi.   
\b  
\q1
\v 5 “God la koia e mahi! Mee e hagalee e de hiihai gi dahi dangada.  
\q1 Deai dahi mee i golo bolo ga de iloo Ia ai.   
\q1
\v 6 E hagalee e dumaalia ang gi tangada huaidu gi mouli duai,  
\q1 gei Mee e gabunga digau hagaloale i di tonu.   
\q1
\v 7 Mee e hagaloohi digau ala e donu, gei e dumaalia gi digaula  
\q1 gii mee di dagi nadau henua gadoo be nia king,  
\q1 mo di aamua ga hana hua beelaa.   
\q1
\v 8 Malaa, maa nia daangada le e lawalawa gi taula baalanga,  
\q1 e hagaduadua gi nadau mee ala ne hai,   
\q1
\v 9 God e hagamodongoohia ang gi digaula  
\q1 nadau huaidu mo nadau haga hagamuamua.   
\q1
\v 10 Mee gaa hai dana hai gi hagalongo nia daangada gi ana helekai hagalliga  
\q1 bolo gii huli gi daha mo nadau hai huaidu.   
\q1
\v 11 Maa digaula ga hagalongo gi God, ga hai hegau anga,  
\q1 gei digaula ga haadanga lamalia gaa noho i di aumaalia.   
\q1
\v 12 Maa digaula e deeai, gei digaula gaa mmade i lodo nadau dadaulia.  
\q1 Digaula ga tuu adu laa lodo tama monowai e hula gi tenua o digau mmade.   
\b  
\q1
\v 13 “Digau ala deai nadau God ai, digaula e hagawelewele hua beelaa.  
\q1 Ma e aha maa digaula gu i lodo di hagaduadua,  
\q1 gei digaula hagalee e dalodalo anga i di hagamaamaa.   
\q1
\v 14 Digaula e mmade hua i lodo nadau madagoaa e dama daane ai ginaadou,  
\q1 mo di mooho haga huaidu i nadau mouli haga langaadia.   
\q1
\v 15 God e aago nia daangada i di hagaduadua  
\q1 ge hai hegau i di haingadaa e hagamaahuge nadau golomada.   
\b  
\q1
\v 16 “God guu daa goe gi daha mo o haingadaa,  
\q1 guu hai goe gi tenetene gi o maluagina.  
\q1 Dau deebele guu honu meegai nonua.   
\q1
\v 17 Gei dolomeenei gei goe guu kae di hagaduadua dela e tau adu gi di goe.   
\q1
\v 18 Goe gii pula i di goe gi de halahalau hua goe gi di hui halahalau,  
\q1 be go di maluagina dela gaa dagi goe gi mogowaa loo gi daha.   
\q1
\v 19 E deai dono humalia adu gi di goe ai  
\q1 maa goe ga dangi anga i di hagamaamaa.  
\q1 Oo mahi huogodoo e deemee di hagamaamaa goe dolomeenei.   
\q1
\v 20 Hudee hiihai gi di boo bolo gi limalima mai,  
\q1 dela go di madagoaa o nia henua ala ga mooho.   
\q1
\v 21 Gii pula i di goe, hudee huli anga gi di huaidu.  
\q1 Goe ne kae di hagaduadua belee abaaba goe gi daha mo di huaidu.   
\b  
\q1
\v 22 “Hagamaanadu ina be dehee di maaloo dangihi  
\q1 o nia mogobuna a God, dela go Mee go Tangada Agoago  
\q1 e koia i mugi nua i digau huogodoo.   
\q1
\v 23 Deai tangada e mee di helekai ang gi God bolo gi heia dana mee ai,  
\q1 be e hagaanga gi Mee bolo go Mee ne hai di huaidu.   
\q1
\v 24 Di hagaamu a Mee dela ne hai ana mee huogodoo  
\q1 e hai i nia madagoaa huogodoo, gei goe hogi e hai gi hagaamu a Mee.   
\q1
\v 25 Nia daangada huogodoo guu mmada gi nia mee a Mee ala ne hai,  
\q1 gei gidaadou e mee di mmada hua mai haga mogowaa loo.   
\q1
\v 26 Gidaadou e de iloo donu dono aamua, mo di geinga o ana ngadau.   
\b  
\q1
\v 27 “Deenei di God dela e mee di daa gi daha nia wai o henuailala,  
\q1 gaa huli gaa hai nia madaua o di uwa.   
\q1
\v 28 Mee e haga doo ia dana uwa i lodo nia gololangi  
\q1 belee haga magalillili nia daangada o henuailala hagatau.   
\q1
\v 29 Deai tangada e iloo di haga ngalungalua o nia gololangi ai,  
\q1 be di ngoloolo o di atili i lodo nia gololangi, di gowaa dela e noho ai a God.   
\q1
\v 30 Mee ga hagau dana ila gi dabadaba i lodo nia gololangi hagatau,  
\q1 gei tua o di moana le e bouli dongoeho hua.   
\q1
\v 31 Malaa, deenei di hai o dana haangai nia daangada,  
\q1 gaa dugu mai ana meegai logowaahee.   
\q1
\v 32 Mee e daahi tabadaba o di ila i lodo dono lima,  
\q1 gaa hai ang gi mee bolo gii hana gi di gowaa dela belee hai gii dau ai.   
\q1
\v 33 Di atili le e hagailoo di madangi damana dela ga dau mai,  
\q1 gei nia kau e iloo ginaadou bolo di madangi ga dau mai.   
\c 37  
\q1
\v 1 “Di madangi maaloo e hai dogu manawa gi haluihalulu loo gi nua.   
\q1
\v 2 Goodou huogodoo, hagalongo gi di lee o God,  
\q1 di ngoloolo o di atili mai i lodo dono ngudu.   
\q1
\v 3 Mee e hagau dana ila gii daba i lala di langi  
\q1 mai di mada o henuailala gaa dau adu loo gi di mada dela i golo.   
\q1
\v 4 Di ngoloolo o dono lee la gu longono,  
\q1 dono lee atili e haluihalulu i dono lee aamua,  
\q1 gei di ila e dabadaba i di madagoaa delaa.   
\q1
\v 5 Nia hagadilinga mee haga goboina ga kila aga  
\q1 i di madagoaa o God dela ma ga helekai,  
\q1 nia hagadilinga mee humalia ala e de iloo gidaadou.   
\q1
\v 6 Mee gaa hai nia ‘snow’ gii too gi henuailala,  
\q1 ga gaamai dana uwa nngolo huoloo,   
\q1
\v 7 e dugu ai nia moomee nia daangada,  
\q1 e haga modongoohia bolo Ia e mee di hai beenei.   
\q1
\v 8 Nia manu lodo geinga gaa hula gi nadau gowaa e noho ai.   
\q1
\v 9 Di madangi maaloo le e hanimoi i ngaaga,  
\q1 ga gaamai di madangi magalillili mai ngeia.   
\q1
\v 10 Nia madangi mai i lodo di ngudu o God  
\q1 e haga magalillili nia wai gii hai nia ais,  
\q1 gaa hai di tai gii hai be nia kalaadi.   
\q1
\v 11 Di ila e dabadaba mai i lodo nia gololangi,   
\q1
\v 12 ala e hagamaanege mai i di hiihai a God.  
\q1 Nia maa e hagakila aga nia helekai huogodoo a God  
\q1 ala ma ga helekai ai, i nia madagowaa huogodoo i henuailala.   
\q1
\v 13 God e hagadoo ia dana uwa gi henuailala,  
\q1 holongo belee hagaduadua nia daangada,  
\q1 be e haga modongoohia gi nia daangada dono manawa humalia.   
\b  
\q1
\v 14 “Noho deemuu, hagalongo Job,  
\q1 Hagamaanadu ina nia mee humalia a God ala e hai.   
\q1
\v 15 Goe e iloo be dehee di hai a God e helekai hua  
\q1 gei di ila ga dabadaba mai i lodo nia gololangi?   
\q1
\v 16 Goe e iloo be dehee di hai o nia gololangi ala e deheedehee i di langi,  
\q1 deenei tegau a God gi ono mahi hagagoboina?   
\q1
\v 17 Gei deeai, dela hua go koe dela e hagaduadua gi di welengina  
\q1 i di madagoaa o di madangi dela ma gaa gono mai i ngaaga.   
\q1
\v 18 E hai behee?  
\q1 Goe e mee di hagamaamaa a God e hagadamana di langi  
\q1 e hagahamaaloo di maa gii hai be di baalanga dingidingia hamaaloo?   
\q1
\v 19 Aago ina gimaadou gi nia helekai e helekai ang gi God;  
\q1 madau hagamaanadu gu de igolo, madau helekai ai.   
\q1
\v 20 Au hagalee e dangi anga gi God gi dugua mai e helekai gi Mee.  
\q1 E aha dela e dugu anga gi Mee di madagoaa humalia gi daaligidia au?   
\b  
\q1
\v 21 “Deenei laa, di maalama o di langi gu madamada,  
\q1 gu laina dono mmada ginai gidaadou,  
\q1 di madangi gu ili di langi gi madammaa.   
\q1
\v 22 Di madamada e gila aga i baahi la ngaaga,  
\q1 gei di madamada o God e haga honu tadau lodo i di madagu huoloo.   
\q1
\v 23 Di mogobuna o God la koia e maaloo dangihi,  
\q1 dela e deemee di hula ai gidaadou gi hoohoo gi Mee.  
\q1 Go Mee dela e hai donu gei e donu i ana hangaahai ang gi nia daangada.   
\q1
\v 24 Deelaa ga hidi mai nia daangada huogodoo gu mmaadagu i Mee,  
\q1 gei e haga de iloo digau huogodoo ala bolo ginaadou digau kabemee.”   
\c 38  
\s1 Dimaadua e helekai gi Job  
\p
\v 1 Dimaadua e leelee mai i lodo di madangi gono maaloo gi Job,   
\sp Dimaadua  
\q1
\v 2 “Goe ko ai dela e heeu mai dogu iloo mee i au balu helekai ono hadinga ai?   
\q1
\v 3 Duu i nua be taane, helekai gi agu heeu ala ma ga heeu adu.   
\q1
\v 4 Goe nogo i hee i di madagoaa Au ne hai henuailala?  
\q1 Maa goe e iloo nia mee e logo, hagia mai laa.   
\q1
\v 5 Gei di ma koai dela ne hagamaanadu  
\q1 bolo henuailala le e hai gi damana beelaa?  
\q1 Ma koai dela ne dagi dana mee hagatau mee e hagatautau di maa?  
\q1 Goe e iloo di heeu deenei?   
\q1
\v 6 Ma di aha dela e daahi nia duludulu ala e daahi henuailala gi huudonu?  
\q1 Ma koai dela ne dugu dana hadu madaaduge e hagamau henuailala?   
\q1
\v 7 I di heniheni di laangi deelaa,  
\q1 nia heduu o di luada gu dadaahili i di gowaa e dahi,  
\q1 digau di langi gu wwolowwolo tenetene.   
\q1
\v 8 Ma koai dela ne tai nia bontai ala nogo daahi di tai  
\q1 i di madagoaa ne biia mai i lodo tinae henuailala?   
\q1
\v 9 Ma ko Au dela ne gahu di tai gi nia gololangi,  
\q1 gei ne hii di maa gi di bouli dongoeho.   
\q1
\v 10 Au ne maaga di haga geinga o di tai,  
\q1 gei ne benebene di maa gi tua nia bontai ala guu tai.   
\q1
\v 11 Ko Au ne helekai gi di tai boloo, ‘Guu tugi di gowaa dela e hana ginai goe!  
\q1 I kinei, o beau maaloo ga hagalee.’\x * \xo 38.11 \xt Jeremiah 5.22\x*   
\b  
\q1
\v 12 “Job, i lodo do mouli, goe guu hai do holongo e haga heni di laangi?   
\q1
\v 13 Goe guu hai di heniheni gi daahia hua beelaa henuailala  
\q1 mo di hagangalungalua digau huaidu gi daha mo nadau gowaa nogo pala ai?   
\q1
\v 14 Di maalama o di aa e hai nia gonduu mono gowaa baba  
\q1 gi gila mai gadoo be nia haduhadui o di gahu, e madammaa gadoo be di maaga  
\q1 dela e maaga i hongo di gelegele.   
\q1
\v 15 Di maalama o di laangi la gu maalama balua gi digau huaidu,  
\q1 e duuli digaula gi daha mo nadau hegau huaidu.   
\b  
\q1
\v 16 “Goe guu hana gi di gowaa iai nia monowai e uwa aga i tua di moana?  
\q1 Goe gu haele i hongo di baba di moana?   
\q1
\v 17 Ma iai tangada guu hagi adu gi di goe nia bontai o di abaaba  
\q1 dela e duuli tenua bouli o digau mmade?   
\q1
\v 18 Goe gu iloo be tamanaiee o henuailala le e damana behee?  
\q1 Hagia mai laa gi di Au be goe e iloo.   
\b  
\q1
\v 19 “Goe e iloo be di maalama le e hanimoi i hee,  
\q1 be di bouli la di mee e daamada i hee?   
\q1
\v 20 Goe e mee di hagi anga gi meemaa be e mogowaa behee nau gowaa  
\q1 ala e mee di hula ginai, be e hagau meemaa gi muli gi di gowaa ne lloomoi ai?   
\q1
\v 21 Au bolo goe e mee hua, idimaa, goe gu madua,  
\q1 gei goe nogo i golo i di madagoaa henuailala ne hai!   
\b  
\q1
\v 22 “Goe guu hana gu madamada i lodo nia hale benebene mee,  
\q1 nia gowaa ala e dugu ai agu ‘snow’ mono uwa hadu magalillili?   
\q1
\v 23 Au e hagatogomaalia nia maa gi nia madagoaa haingadaa mo nia laangi  
\q1 ala e hai nia dauwa llauehe mo lligi.   
\q1
\v 24 Goe guu hana gi di gowaa dela e hobo aga iai di laa,  
\q1 be di gowaa dela e gono mai ai di madangi dela e haneia i dua?   
\q1
\v 25 Ma koai dela ne geli di madaawa dela e malingi ia nia uwa,  
\q1 gei ne haga aadee di ala gi nia atili?   
\q1
\v 26 Ma koai dela ne hai di uwa gii doo i di gowaa dela ono daangada ai?   
\q1
\v 27 Ma koai dela e hagatiu di gowaa maangoo ge e haga inu di gowaa hieinu,  
\q1 e hagatomo aga nia geinga tolo?   
\q1
\v 28 Nia uwa mono magalillili la nau damana i golo?   
\q1
\v 29 Ma koai tinana o nia ais mono uwa magalillili?   
\q1
\v 30 Ma di aha dela e huli nia wai gii hai be di hadu,  
\q1 ga haga hamaaloo i hongo tai?   
\q1
\v 31 Goe e mee di nnoo nia heduu Madaligi gi di gowaa e dahi,  
\q1 be e wwede di nnoo dela e daahi nia heduu Waga dogo dolu?\x * \xo 38.31 \xt Job 9.9; Amos 5.8\x*   
\q1
\v 32 Goe e mee di dagi nia heduu gi lloomoi i nadau madagoaa donu,  
\q1 ge e dagi nia heduu ala e haga ingoo bolo di Ibu Damana mo di Ibu Dulii  
\q1 la gii hula gi nadau gowaa?   
\q1
\v 33 Goe e iloo nia haganoho ala e dagi di ahiaalangi,  
\q1 gei goe e mee di haga hai hegau nia haganoho aalaa gi henuailala?   
\b  
\q1
\v 34 “Goe e mee di wolo hagadaba gi nia gololangi gi haga tiulia goe gi di uwa?   
\q1
\v 35 Maa goe ga helekai gi di ila gii daba,  
\q1 di ila e mee di hanadu gi di goe ga helekai adu boloo,  
\q1 ‘Deenei au, au gaa hai dau hegau?’   
\q1
\v 36 Ma koai e helekai gi di manu ‘ibis’ bolo di monowai Nile ga doloo,  
\q1 koai e helekai gi nia deduu daane bolo di uwa gaa doo?   
\q1
\v 37 Ma koai dela e mee di iloo di dau nia gololangi,  
\q1 be e hulihuli nia maa hagabaahi gi malingi nia uwa,   
\q1
\v 38 nia uwa ala e haga hamaaloo nia gelegele gii hai nia bahi mee hamaaloo?   
\b  
\q1
\v 39 “Goe e mee di halahala nia meegai ang gi nia laion e gai,  
\q1 ge e hagamaaluu nia dama laion,   
\q1
\v 40 i di madagoaa digaula e pala hagammuni i lodo nadau bongoo,  
\q1 be e togo e talitali i hongo nadau gowaa kiikii?   
\q1
\v 41 Ma koai dela e haangai nia manu ‘raven’  
\q1 i di madagoaa digaula e heehee hiigai,  
\q1 i di madagoaa nia dama digaula gaa tangi i nia meegai?   
\c 39  
\q1
\v 1 “Goe e iloo di madagoaa o nia kuudi lodo geinga le e haanau ma gaa hee?  
\q1 Goe guu mmada gi di ee lodo geinga dono madagoaa e haga haanau ai?   
\q1
\v 2 Goe e iloo be waalooloo behee nadau madagoaa e dagidagi nadau dama  
\q1 i lodo nadau dinae, gaa dau loo gi di laangi dela e haanau ai?   
\q1
\v 3 Goe e iloo di madagoaa digaula ga hagahaa  
\q1 gaa dugu mai nadau dama gi hongo henuailala?   
\q1
\v 4 Nadau dama e tomo aga ga maaloo i lodo geinga,  
\q1 digaula gaa hula, hagalee loomoi labelaa gi muli.   
\b  
\q1
\v 5 “Ma koai ne dugu anga di dagaloaha ang gi nia ‘donkey’ lodo geinga?  
\q1 Ma koai ne haga maahede digaula, gaa hai digaula gi heehee hua?   
\q1
\v 6 Ma ko Au dela ne wanga gi digaula  
\q1 di anggowaa belee hai ai nadau gowaa noho ai,  
\q1 gaa hai digaula gii noho i di gowaa baba dela e mmala huoloo ono gelegele.   
\q1
\v 7 Digaula e noho mogowaa loo gi daha mo di longoaa o nia waahale,  
\q1 deai tangada e mee di haga gaidala digaula be e hai digaula gii mee di ngalua ai.   
\q1
\v 8 Nia gonduu la go nia gowaa geinga e miami iai digaula,  
\q1 aalaa nia gowaa e halahala nadau geinga e gai.   
\b  
\q1
\v 9 “Di kau lodo geinga le e hiihai di ngalua adu gi di goe?  
\q1 Mee e hiihai di noho i lodo dau gowaa dugu manu i di boo?  
\q1 Deeai!   
\q1
\v 10 Goe e mee di nnoo a mee gi di loahi,  
\q1 gaa hai a mee gi haga maluu au gelegele?   
\q1
\v 11 Goe e mee di hagadagadagagee gi ono mahi,  
\q1 ge e dugu gi mee gi heia au moomee daamaha?   
\q1
\v 12 Goe e hagadagadagagee gi mee bolo mee e gowadu au huwa laagau,  
\q1 e hagabudu nia maa gi di gowaa hili meegai?   
\b  
\q1
\v 13 “E limalima behee go nia bakau o di manu ‘ostrich’ ma ga kabakaba!  
\q1 Gei di ‘ostrich’ e maangi be di maduge ai.   
\q1
\v 14 Di manu ‘ostrich’ e dugu ono ngogo  
\q1 i hongo di gelegele gi di mahana o di gelegele e haga mahana nia maa.   
\q1
\v 15 Mee e de hei eia bolo ono ngogo la ga dagadagahi go tangada,  
\q1 be ono ngogo la ga hahaahi go di manu lodo geinga.   
\q1
\v 16 Mee e hai bolo ono ngogo la nia ngogo hua ni tuai manu,  
\q1 e hagalee maanadu bolo ono dugu ana ngogo la gu hagauwwou.   
\q1
\v 17 Ma ko Au dela ne hai a mee gi dadaulia, digi wanga di kabemee gi mee.   
\q1
\v 18 Gei mee dela ga daamada gaa lele, mee e lele hua e tanga  
\q1 i nia hoodo ala e lellele ai nia daangada.   
\b  
\q1
\v 19 “Job,  
\q1 ma kooe dela ne hai nia hoodo gi maaloo,  
\q1 gaa wanga nia ngaahulu gi nia uwa digaula?   
\q1
\v 20 Ma kooe dela ne hai digaula gii tobo gi nua be nia manu ‘locust’,  
\q1 gaa hai nia daangada gi mmaadagu i nadau lee dogi daamaha gi nua?   
\q1
\v 21 Digaula e hiihai e dagadagahi di gelegele,  
\q1 ge digaula gaa llele gi lodo tauwa le e llele gi nadau mahi hagatau.   
\q1
\v 22 Digaula e deiloo tadinga telekai bolo madagu,  
\q1 deai tulumanu e hai digaula gii llele gi muli ai.   
\q1
\v 23 Nia goloo heebagi ala e kae go tangada  
\q1 i hongo di hoodo le e hagalongoaa, gei e dabadaba i di laa.   
\q1
\v 24 Nia hoodo ga gaehagaeha molongi gaa llele gi mua,  
\q1 di madagoaa di labaa gaa ili digaula e deemee di tuu de ngalungalua.   
\q1
\v 25 Di labaa ma ga iliili, gei digaula e dogi daamaha nguunguu,  
\q1 digaula e mee di hagadungu tauwa  
\q1 i mua di nadau hoohoo adu gi di gowaa hai tauwa.  
\q1 Digaula e longono ginaadou nia lee o nia dagi dauwa ala e wwolowwolo.   
\b  
\q1
\v 26 “Di manu ‘hawk’ le e kabe mai i di goe dono hai e maangi ai  
\q1 i dono madagoaa dela e holo ono bakau gaa hana gi bahi i ngaaga?   
\q1
\v 27 Di manu ‘eagle’ le e tali goe gi hagadaba bolo gi hauhia  
\q1 dono waehongo i hongo di gonduu?   
\q1
\v 28 Mee e hai dono waehongo i hongo nia hadu ala e duuduu i nua,  
\q1 gaa hai nia ulu gonduu ala e gaa gi nua di gowaa e noho ieia.   
\q1
\v 29 Mee gaa noho i golo, ga daumada haga mogowaa ana mee e kumi e gai.   
\q1
\v 30 Di gowaa dela iai nnuaidina nia manu mmade,  
\q1 nia ‘eagle’ e dagabuli mai gi golo, gei nia dama ‘eagle’ e inu nia dodo.”\x * \xo 39.30 \xt Matthew 24.28; Luke 17.37\x*   
\c 40  
\p
\v 1 Dimaadua ga helekai gi Job,   
\q1
\v 2 “Job, goe dela guu hai baahi gi God Mogobuna,  
\q1 goe gaa dugu eia do hiihai, be goe ga helekai gi agu heeu?”   
\sp Job  
\p
\v 3 Job ga helekai anga,   
\q1
\v 4 “Au gu helekai hua dadaulia, meenei Dimaadua.  
\q1 Ma nia aha ala e mee di helekai iei au?  
\q1 Au hagalee hagamada e helekai nia mee ala i golo.   
\q1
\v 5 Au gu helekai e logo i agu helekai belee helekai ai.”   
\b  
\p
\v 6 Dimaadua ga leelee mai i lodo di madangi maaloo gi Job labelaa, boloo,   
\sp Dimaadua  
\q1
\v 7 “Du gi nua be taane, helekai mai gi agu heeu ala gaa hai.   
\q1
\v 8 Goe e hiihai e hagamodongoohia aga bolo Au e hala,  
\q1 gaa dugu Au bolo e hai gee gei e dugu goe bolo e donu?   
\q1
\v 9 Do maaloo le e maaloo be ogu maaloo?  
\q1 Doo lee le e mee di ngoloolo be dogu lee?   
\q1
\v 10 Maa goe e mee, du gi nua laa i lodo do aamua mo doo aali.  
\q1 Gahu ina goe gi o goloo haga madagu mo madamada.   
\q1
\v 11 Mmada gi digau ala e hagapuu.  
\q1 Heia do hagawelewele gi digaula gii hai digaula e hila gi lala.   
\q1
\v 12 Uaa, mmada gi digaula, dugua digaula gi lala,  
\q1 hunahuna ina digaula hua i di gowaa dela e tuu ai digaula.   
\q1
\v 13 Danumia digaula huogodoo gi lodo di gelegele.  
\q1 Nnoodia digaula gi lodo tenua o digau mmade.   
\q1
\v 14 Gei Au ga daamada ga hagaamu goe i di matagidagi,  
\q1 gaa hai bolo kooe modogooe ne kae di aali.   
\b  
\q1
\v 15 “Mmada gi di manu haga madagudagu dangada go ‘Behemoth’.  
\q1 Ko Au dela ne hai a mee, ko Au dela ne hai goe.  
\q1 Mee e gai nia geinga be di kau.   
\q1
\v 16 Di maaloo dela i lodo dono huaidina le e damanaiee,  
\q1 gei di mahi dono dinae le e damanaiee!   
\q1
\v 17 Di hugu o maa e duu be di laagau ‘cedar’,  
\q1 gei nia dama maduu i di gili ono wae e maaloo.   
\q1
\v 18 Nia iwi o maa e mau dangihi be nia baalanga mmee,  
\q1 ge nia wae o maa e maaloo be nia baalanga.   
\q1
\v 19 Mee la di manu e koia e haga goboina dangada  
\q1 i nia manu huogodoo ala ne hai ko Au!  
\q1 Ma ko Au dela ne hai a mee, dela e mee di haga magedaa a mee.   
\q1
\v 20 Nia geinga ala e gai go mee e tomo i hongo nia gonduu  
\q1 i di gowaa dela e noho ai nia manu lodo geinga e dadaagala ai.   
\q1
\v 21 Mee e moe i lala nia geinga duduia, ge e noho hagammuni  
\q1 i lodo di gowaa gelegele llebu i mehanga nia aalek.   
\q1
\v 22 Nia geinga duduia mono laagau ‘willow’  
\q1 i nia daalinga nia monowai e haga malu a mee.   
\q1
\v 23 Mee hagalee madagu i di monowai mmidi.  
\q1 Mee e noho dee madagu i di madagoaa nia wai Jordan  
\q1 gaa biia gi nia golomada o maa.   
\q1
\v 24 Ma koai dela e mee di hai a mee gi dee gida, be e kumi a mee?  
\q1 Ma koai dela e mee di kumi di ngudu o maa i lodo di hele?   
\c 41  
\q1
\v 1 “Goe e mee di hudi di manu dragon go ‘Leviathan’ gi di maadau,  
\q1 be e nnoo dono holole gi di loahi?\x * \xo 41.1 \xt Job 3.8; Pisalem 74.14; 104.26; Isaiah 27.1\x*   
\q1
\v 2 Goe e mee di daalo dau loahi laa lodo di uhi o maa,  
\q1 be e hagalau ono gauwae gi di maadau?   
\q1
\v 3 Mee gaa dangi adu bolo goe gi diiagi ia gii hana?  
\q1 Mee ga helekai balabala adu gi di goe?   
\q1
\v 4 Mee gaa hai adu dana hagababa, ga hagamodu  
\q1 bolo ia e hai hegau adu gaa hana hua beelaa?   
\q1
\v 5 Goe gaa nnoo a mee gadoo be di manu mamaangi haga gaidala,  
\q1 ge e hai a mee di mee hagagoboina ni au dama ahina hai hegau?   
\q1
\v 6 Digau hai waga daha le e hiihai e hui a mee?  
\q1 Digau huihui mee e duuduu a mee ga huihui gi daha?   
\q1
\v 7 Goe e mee di daalo di baahi o maa gi nia daalo puu iga,  
\q1 be e daalo di libogo o maa gi taalo puu iga damana?   
\q1
\v 8 Goe ma gaa bili gi mee hagadahi, nomuli gei goe ga langahia dana heebagi,  
\q1 gu de hiihai bolo goe e bili labelaa gi mee.   
\q1
\v 9 Tangada dela ga gidee ia di manu damanaiee deelaa  
\q1 ga bagege gaa hinga gi hongo di gelegele.   
\q1
\v 10 Di manu damanaiee deelaa ma ga ala aga, ga llamu dauwa,  
\q1 deai tangada e mee di duu gi mua o mee ai.   
\q1
\v 11 Ma koai e mee di heebagi gi mee gei hagalee halauwa?  
\q1 Hagalee tangada i henuailala e mee ai.   
\q1
\v 12 Au ga hagi adu gi di goe di maaloo o nia wae  
\q1 o di manu damanaiee deelaa mo dono maaloo.   
\q1
\v 13 Deai tangada e mee di haahi gi daha dono gahu laa daha ai,  
\q1 be e daalo di tuuli dela e ulu iei mee ai.   
\q1
\v 14 Ma koai dela e mee di huge di ngudu o maa,  
\q1 dela e hagatau ai nia niha hagamadagudagu dangada?   
\q1
\v 15 Dono dua ne hai gi nia goolongo abaaba duuli,  
\q1 e pigi gi di gowaa e dahi e hamaaloo be tadugalaa.   
\q1
\v 16 Nia maa e hagapigi e kadi huoloo gi di gowaa e dahi,  
\q1 di ahiaalangi e mee di ulu gi mehanga ai.   
\q1
\v 17 E pigi gi di gowaa e dahi e mau dangihi,  
\q1 deai di mee e mee di wwae nia maa gi daha ai.   
\q1
\v 18 Di ila e daba i di madagoaa mee ga tiaa,  
\q1 gei ono golomada e maahina gadoo be di laa dela e hobo.   
\q1
\v 19 Di ulaula e puu mai i lodo dono ngudu,  
\q1 gei nia modogologolo ahi e llele mai gi daha.   
\q1
\v 20 Nia huiahi e loloomoi i dono uhi,  
\q1 gadoo be nia huiahi o nia aalek ala e gaa i lala di baalanga.   
\q1
\v 21 Dono dogi e daamada dana ahi ulaula.  
\q1 Nia ulaula e lloomoi i lodo dono ngudu.   
\q1
\v 22 Dono uwa e maaloo dangihi,  
\q1 ge digau huogodoo ala ga heetugi gi mee le e mmaadagu huoloo.   
\q1
\v 23 Deai di mee i dono gili e maluu ai,  
\q1 dono gili e hamaaloo hua be di baalanga.   
\q1
\v 24 Dono manawa hamaaloo la hagalee dono madagu ai,  
\q1 hagalee hagadautugi ge hamaaloo dangihi be di hadu mmili ‘wheat’.   
\q1
\v 25 Mee ga manawa aga gei digau ala koia e maaloo hogi  
\q1 la gu uli nadau gai, gu nadau hagamaamaa ai, gu mmaadagu.   
\q1
\v 26 Deai tulumanu dauwa e mee di haga mohole dono gili ai.  
\q1 Deai taalo be di amu e mee di haga mmae a mee ai.   
\q1
\v 27 Ang gi mee, di baalanga le e hai hua be di laagau maluu,  
\q1 ge di baalanga mmee le e maluu hua be di laagau bala.   
\q1
\v 28 Di amu maalei e hai a mee gii lele ai.  
\q1 Nia hadu ala e dilidili a mee le e hai hua be nia mada geinga.   
\q1
\v 29 Di laagau daaligi dangada le e hai labelaa be nia geinga,  
\q1 gei mee e gadagada hua gi nia daalo ala e kili ang gi deia.   
\q1
\v 30 Nia ganauna ala i hongo dono dinae  
\q1 e hai gadoo be nia baahi baalanga mahaahaa;  
\q1 gei nia maa e oho di gelegele llebu  
\q1 gadoo be di baalanga haga maluu gelegele.   
\q1
\v 31 Mee e hai di tai gii hai gadoo be nia wai ala e dunu,  
\q1 gaa hai ono buna gadoo be di baalanga lolo.   
\q1
\v 32 Di hana o maa guu hai di ala dingidingia i ono muli,  
\q1 guu hai di tai gi abiabi kene.   
\q1
\v 33 Ma di mee e hagatau gi mee i henuailala ai.  
\q1 Mee di manu deai dono madagu ai.   
\q1
\v 34 Mee e de hei eia nia manu ala e hagamuamua.  
\q1 Mee go di king o nia manu lodo geinga huogodoo.”   
\c 42  
\s1 Nnelekai mai baahi o Job  
\p
\v 1 Job ga helekai gi Dimaadua,   
\sp Job  
\q1
\v 2 “Meenei Dimaadua, au gu iloo bolo ma Kooe dela e kaedahi e mogobuna,  
\q1 ma Kooe dela e mee di hai di ingoo hua di mee dela e hiihai ginai Goe.   
\q1
\v 3 Goe ne heeu mai be dagu hai la di aha dela e heeu adu do iloo mee,  
\q1 gei au tangada de kabemee.  
\q1 Au ne helekai i nia mee digi modongoohia eau,  
\q1 i nia mee haga goboina e deemee di iloo eau.\x * \xo 42.3 \xt Job 38.2\x*   
\q1
\v 4 Goe gu hai mai gi di au bolo au gi hagalongo  
\q1 i di madagoaa dela e leelee iei Goe, ge gi helekai adu gi au heeu.\x * \xo 42.4 \xt Job 38.3\x*   
\q1
\v 5 Di madagoaa dela guu doo gi daha,  
\q1 au nogo iloo hua nia mee au ne longono i ogu dalinga.  
\q1 Gei dolomeenei, gei au gu gidee Goe i ogu golomada.   
\q1
\v 6 Malaa, au gu langaadia agu helekai huogodoo ala ne helekai ai,  
\q1 gaa gahu au gi nia dogolia mono luaahi, e haga modongoohia ai  
\q1 bolo au guu huli gi daha mo ogu huaidu.”   
\s1 Nnelekai haga odi  
\p
\v 7 I muli hua Dimaadua ne lawa di leelee gi Job, gei Mee ga helekai gi Eliphaz, “Au gu hagawelewele adu gi di goe mo o ehoo dogolua, idimaa, goodou digi helekai donu i di Au, be di hai dagu dangada hai hegau go Job ne hai.  
\v 8 Dolomeenei, kae ina godou kau daane e hidu ge hidu siibi daane gi Job, heia di godou tigidaumaha be tigidaumaha ni goodou e hai mai gi di Au. Gei Job ga dalodalo i goodou, gei Au gaa hila ang gi ana dalodalo, ge hagalee hagahuaidu goodou gii tau anga gi di godou hai dela ne hai. Goodou digi helekai donu i di Au, gadoo be dana hai ne hai.”   
\p
\v 9 Gei Eliphaz tangada Teman, Bildad tangada Shuah, mo Zophar tangada Naamah guu hai be di hai Dimaadua ne helekai gi digaula, gei Dimaadua guu hila anga gi nia dalodalo Job.   
\p
\v 10 I muli hua Job nogo dalodalo i ono ehoo dogodolu aanei, gei Dimaadua guu hila labelaa gi mee, gu haga maluagina labelaa a mee holongo lua laa hongo dono maluagina mai ana dilaangi.\x * \xo 42.10 \xt Job 1.1-3\x*  
\v 11 Nia duaahina daane mo nia duaahina ahina huogodoo a Job, mo ono ehoo hagaaloho huogodoo ala i mua ga lloomoi gi baahi o mee, gaa hai di nadau hagamiami damanaiee dalia a mee i di hale o maa. Digaula e haga modongoohia aga gi mee nadau aloho e haga manawa lamalia a mee i nia haingadaa huogodoo ala ne dugu anga go Dimaadua gi mee. Tangada nei mo tangada nei i digaula guu wanga nadau bahihadu mono buulei goolo gi mee.   
\p
\v 12 Gei Dimaadua gu haga maluagina a Job i di hagaodi gi muli o dono mouli, gu haga maluagina gi nonua i di maluagina o maa matagidagi. Job gu hai mee gi nia siibi e madangaholu maa haa mana (14,000), ge ono mana (6,000) ‘camel’, ge lua mana (2,000) kau, ge dahi mana (1,000) ‘donkey’.  
\v 13 Mee ana dama daane dogohidu, ge dogodolu dama ahina.  
\v 14 Mee ne haga ingoo dana dama ahina madua bolo Jemimah, gei togolua dama ahina bolo Keziah, gei tama ahina muliagi loo go Keren-Happuch.\f + \fr 42.14 \ft Tadinga di ingoo \+bk Jemimah\+bk* le e hai bolo “di ee”, tadinga di ingoo \+bk Keziah\+bk* le e hai bolo “di lolo kala”, ge di ingoo \+bk Keren-Happuch\+bk* le e hai dono hadinga bolo “tebedebe benebene mee humu golomada” \f*  
\v 15 Ma nia ahina i henuailala e mmaadanga be nia dama ahina Job ai. Tamana digaula gu hagagai digaula dalia nadau duaahina daane.   
\p
\v 16 I muli hua nia mee aanei, Job nogo mouli i henuailala nia ngadau e lau mada haa (140). Mee gu gidee ia nia dama ana dama, mo nia dama digaula.  
\v 17 Gei mee ne made gu madua huoloo.