\id JDG \ide UTF8 \h MWET NUNUNKU \toc1 Mwet Nununku \toc2 Mwet Nununku \toc3 Mwet Nun \mt1 MWET NUNUNKU \is1 Tukakinyen Book Lun Mwet NUNUNKU \ip Book lun \bk Mwet Nununku\bk* orekla ke kais sie sramsram ma sikyak inmasrlon pacl se mwet Israel elos mweuni acn Canaan nwe ke pacl se ma mutawauk in oakwuki tokosra nu fin acn Israel. Kais sie sramsram inge srumun ke orekma pwengpeng lun mwet kol lalos in pacl sac, ac yokna kaclos su kololos ke pacl in mweun. Elos tuh pangon mwet kol inge “mwet nununku.” Sie selos su eteyuk yohk pa Samson. Sramsram kacl an oasr in chapter 13 nu ke 16. \ip Mwe luti yohk su kut eis in book se inge pa ke pacl mwet Israel elos oaru ac pwaye nu sin God, na wangin mwe sensen yohk sikyak nu selos. Tuh pacl nukewa elos soaru nu sin God ac sesuwos orekma lalos, na ongoiya lulap sikyak nu selos. Tusruktu elos finne soaru nu sin God ac sun ongoiya, God El akola pacl nukewa in molelosla ke elos fin auliyak ac sifil forla nu sel. \is1 Takla Lun Koanon Book Se Inge \io1 Kais sie ma yohk ma sikyak meet liki misa lal Joshua 1:1—2:10 \io1 Mwet nununku lun Israel 2:11—16:31 \io1 Kutu pac ma sikyak in pacl sac 17:1—21:25 \c 1 \s1 Sruf Lal Judah Ac Sruf Lal Simeon Sruokilya Adonibezek \p \v 1 Tukun misa lal Joshua, mwet Israel elos siyuk sin \nd LEUM GOD\nd*, “Su inmasrlon sruf inge ac tufah fahsr meet in mweun lain mwet Canaan?” \p \v 2 Ac \nd LEUM GOD\nd* El topuk, “Sruf lal Judah pa ac fahsr meet. Nga ac sang tuh in elos pa nununku acn we.” \p \v 3 Mwet in sruf lal Judah elos fahk nu sin mwet in sruf lal Simeon, “Fahsru wi kut som nu in acn se ituku nu sesr, kut tukeni mweuni mwet Canaan, na kut fah wi kowos pac nu ke acn se itukot nu suwos.” Na sruf lal Simeon \v 4 ac sruf lal Judah elos tukeni som mweun. \nd LEUM GOD\nd* El sang kutangla nu selos fin mwet Canaan ac mwet Periz, ac oayapa elos kutangla singoul tausin mwet in acn Bezek. \v 5 Elos konalak Adonibezek ingo ac mweunel. \v 6 El kaingla, tusruktu elos ukwal nwe sruokilya ac pakela kuf lulap ke paol ac ke nial ah kewa. \v 7 Ac Adonibezek el fahk, “Tokosra itngoul su kufla kuf lulap ke paolos ac nialos, elos tuh eis kutkut in mongo ye tepu luk. Na pa inge God El furokma nu sik ma nga tuh oru nu selos.” Ac elos usalla nu Jerusalem ac el misa we. \s1 Sruf Lal Judah Sruokya Acn Jerusalem Ac Hebron \p \v 8 Mwet in sruf lal Judah elos mweuni acn Jerusalem ac sruokya. Elos uniya mwet we, ac esukak siti sac. \v 9 Tukun ma inge elos som mweuni mwet Canaan su muta fineol uh ac pe eol uh ac acn mwesis nu eir. \v 10 Elos fahsryak lain mwet Canaan su muta in siti se pangpang Hebron, su mwet meet ah pangon Kiriath Arba. Elos kutangla ota tolu inge: Sheshai, Ahiman, ac Talmai. \s1 Othniel El Sruokya Siti Debir \r (Joshua 15:13–19) \p \v 11 Tukun ma inge, mwet in sruf lal Judah elos som ac mweuni siti Debir, su pangpang Kiriath Sepher in pacl sac. \v 12 Sie sin mwet ingan, su pangpang Caleb, el fahk, “Nga ac elsalang Achsah, acn se nutik, tuh elan payuk nu sin mukul se ma ac sruokya siti Kiriath Sepher.” \v 13 Othniel, wen natul Kenaz su tamulel fusr wial Caleb, el kutangla acn Debir, na Caleb el eisalang Achsah tuh elan mutan kial. \v 14 In len in marut laltal ah, Othniel el kwafe sel Achsah elan siyuk sin papa tumal ah ke sie ipin acn. Na ke Achsah el fani liki donkey natul, Caleb el siyuk sel lah oasr ma el lungse. \v 15 Na Achsah el fahk, “Nga lungse kutu luf in kof. Acn ma kom ase luk meet ah acn na pao.” Na Caleb el sang lal unon in kof su oan lucng ac ten in acn Gulloth. \s1 Kutangla Lun Sruf Lal Judah Ac Sruf Lal Benjamin \p \v 16 Mwet Ken, su sou lun papa tumun mutan kial Moses, elos wi mwet Judah som liki acn Jericho, siti in sak palm, nu yen mwesis nu eir, su oan sisken acn Arad in Judah. Ingo elos oakwuki muta inmasrlon mwet Amalek. \v 17 Mwet Judah elos wi mwet Simeon som mweuni mwet Canaan su muta in siti Zephath. Elos selngawiya siti sac, ac kunausla, ac sang inen acn sac Hormah.\f + \fr 1:17 \fk Hormah: \ft kalmen ine se inge in kas Hebrew pa “kunausten.”\f* \v 18 Mwet Judah elos sruokya acn Gaza ac Ashkelon ac Ekron wi acn nukewa ma oan raunela acn inge. \v 19 \nd LEUM GOD\nd* El kasrelos mwet Judah, ac elos sruokya acn fineol uh, tusruktu elos koflana lusak mwet ma muta acn tupasrpasr, mweyen oasr chariot osra natulos. \v 20 In oana ma Moses el tuh sapkin ah, acn Hebron tuh itukyang lal Caleb su tuh lusak sou tolu natul Anak ah.\x - \xo 1:20 \xt Jos 15:13–14\x* \v 21 Tusruktu mwet in sruf lal Benjamin elos tuh tiana lusak mwet Jebus ma muta Jerusalem, oru mwet Jebus inge srakna muta inmasrlon sruf lal Benjamin nwe misenge.\x - \xo 1:21 \xt Jos 15:63; 2 Sam 5:6; 1 Chr 11:4\x* \s1 Sruf Lal Ephraim Ac Sruf Lal Manasseh Sruokya Acn Bethel \p \v 22 Sruf lal Ephraim ac sruf lal Manasseh elos som ac lain acn Bethel, ac \nd LEUM GOD\nd* El welulos. \v 23 Elos supwala mwet kalngeyuk nu Bethel (inen siti sacn meet pa Luz). \v 24 Ac ke mwet kalngeyuk inge liye sie mwet illa liki siti uh, elos fahk nu sel, “Fahkma nu sesr lah kut ac utyak fuka nu in siti uh, na kut ac kulang nu sum.” \v 25 Na mwet sac fahkang nu selos, na mwet Ephraim ac mwet Manasseh inge elos uniya mwet nukewa in siti sac sayen mwet se ma kasrelos ah ac sou lal ah. \v 26 Tok mwet sac som nu in acn sin mwet Hit ac musaeak siti se we, ac pangon acn sac Luz. Srakna pangpang acn sac Luz nwe misenge. \s1 Pa Inge Mwet Ma Tiana Lisyukyak \p \v 27 Sruf lal Manasseh tuh tiana lusak mwet ma muta in siti Beth Shan, Taanach, Dor, Ibleam, Megiddo, ac acn ma oan apkuran nu in acn inge. Oru mwet Canaan elos mutana in facl sac.\x - \xo 1:27 \xt Jos 17:11–13\x* \v 28 Ke mwet Israel elos kui, na elos sang orekma na upa nu sin mwet Canaan inge, tusruktu elos tiana luselosla. \p \v 29 Sruf lal Ephraim elos tiana lusak mwet Canaan su muta in siti Gezer, oru mwet inge elos mutana inmasrlolos.\x - \xo 1:29 \xt Jos 16:10\x* \p \v 30 Sruf lal Zebulun tuh tiana lusak mwet muta in siti Kitron ac Nahalal, oru mwet Canaan inge elos srak pacna mutana inmasrlolos, tusruktu akkohsyeyuk elos in orekma nu sin mwet Zebulun. \p \v 31 Sruf lal Asher tuh tiana lusla mwet muta in siti Acco, Sidon, Ahlab, Achzib, Helbah, Aphek, ac Rehob. \v 32 Mwet ke sruf lal Asher elos tuh wi na mwet Canaan inge muta, ke sripen elos tiana luselosla. \p \v 33 Sruf lal Naphtali tiana lusla mwet ma muta in siti Beth Shemesh ac Bethanath. Mwet Naphtali inge wi na mwet Canaan inge muta, tusruktu elos akkohsyelos in orekma nu selos. \p \v 34 Mwet Amor elos lusak mwet in sruf lal Dan nu fineol uh, ac tia lela elos in tuku nu yen tupasrpasr uh. \v 35 Mwet Amor elos mutana in Aijalon, Shaalbim, ac Fineol Heres, tusruktu sruf lal Ephraim ac Manasseh elos leum faclos ac akkohsyelos in orekma nu selos. \p \v 36 Masrol ke acn Edom ac Ephraim mutawauk ke acn Sela fahsryak nu epang ac sasla ke Innek In Utyak Nu Akrabbim. \c 2 \s1 Sie Lipufan Lun \nd LEUM GOD\nd* In Acn Bochim \p \v 1 Sie lipufan lun \nd LEUM GOD\nd* som Gilgal lac nu Bochim ac fahk nu sin mwet Israel, “Nga uskowosme liki facl Egypt nu in sie facl su nga tuh wulela nu sin mwet matu lowos ah. Nga tuh fahk mu nga fah tiana kunausla wulela luk nu suwos. \v 2 Kowos in tia oru kutena wulela yurin mwet su muta in acn se inge. Kowos enenu in lipikya loang lalos. Tuh pa kowos tiana oru ma nga fahk nu suwos, a kowos oru siena! \x - \xo 2:2 \xt Exo 34:12–13; Dut 7:2–5\x* \v 3 Inge nga fahk nu suwos, nga fah tia lusla mwet inge liki acn se inge ke kowos utyak in eis acn selos. Elos ac fah mwet lokoalok lowos, ac alu lowos nu sin god lalos uh ac fah mwe tukulkul nu suwos.” \v 4 Ke lipufan sac fahk ma inge tari, mwet Israel nukewa elos mutawauk in wowoyak. \v 5 Ke sripa se inge elos sang inen acn sac Bochim.\f + \fr 2:5 \fk Bochim: \ft kalmen ine se inge in kas Hebrew pa “elos su tung.”\f* ac elos orek kisa nu sin \nd LEUM GOD\nd* we. \s1 Misa Lal Joshua \p \v 6 Joshua el sap mwet Israel in folokla, na kais sie selos som okaki in acn se itukyang tuh in ma lal. \v 7 Mwet Israel nukewa elos orekma nu sin \nd LEUM GOD\nd* ke lusen moul lal Joshua, na tukun el misa ah, elos srakna orekma nu sin \nd LEUM GOD\nd* ke mwet kol tokol Joshua elos srakna moul, su tuh sifacna liye orekma yohk lun \nd LEUM GOD\nd* nu sin mwet Israel ke mutalos. \v 8 Joshua, mwet kulansap lun \nd LEUM GOD\nd*, su wen natul Nun, el misa ke el yac siofok singoul. \v 9 El pukpuki in acn sel sifacna su pangpang Timnath Serah, su oan yen tohktok in acn Ephraim, epang in Fineol Gaash. \x - \xo 2:9 \xt Jos 19:49–50\x* \v 10 Ke mwet nukewa in fwil sac misa, na fwil se tokolos elos mulkunla \nd LEUM GOD\nd* ac ma nukewa El tuh oru nu sin mwet Israel. \s1 Mwet Israel Tia Sifil Alu Nu Sin \nd LEUM GOD\nd* \p \v 11 Mwet Israel elos orekma koluk ye mutun \nd LEUM GOD\nd* ac elos mutawauk in kulansupu god pukanten pangpang Baal.\f + \fr 2:11 \fk Baal: \ft Liye ke Kalmen Kutu Kas.\f* \v 12 Elos tia sifil alu nu sin \nd LEUM GOD\nd* lun mwet matu lalos, su tuh usalosme liki facl Egypt, a elos mutawauk in alu nu sin god saya, god lun mwet Canaan su muta inmasrlolos. Elos epasr nu sin god inge, ac aktoasrye \nd LEUM GOD\nd*. \v 13 Elos forla liki \nd LEUM GOD\nd*, ac orekma nu sin Baal ac Astarte.\f + \fr 2:13 \fk Astarte: \ft Liye ke Kalmen Kutu Kas.\f* \v 14 Na \nd LEUM GOD\nd* El arulana mulat sin mwet Israel, ac El lela tuh mwet lokoalok lalos in tuku pisre ma lalos. El fuhlela tuh mwet lokoalok su raunelosla in ku lukelos, ac mwet Israel elos koflana lainulos. \v 15 Pacl nukewa mwet Israel uh fin som in mweun, \nd LEUM GOD\nd* El ac tia welulos, a El ac lainulos in oana ke El tuh fahk nu selos ah. Inge mwet Israel elos muta in ongoiya lulap. \p \v 16 Na \nd LEUM GOD\nd* El pakiya mwet nununku in molela mwet Israel liki mwet lokoalok lalos. \v 17 Tusruktu, mwet Israel elos tiana porongo mwet kol lalos inge. Elos pilesru \nd LEUM GOD\nd* ac alu nu sin god saya. Mwet matu lalos ah tuh akos ma sap lun \nd LEUM GOD\nd*, tusruktu fwil sasu se inge, elos tiana. \v 18 Pacl nukewa ma \nd LEUM GOD\nd* El ac srukak sie mwet nununku in kol mwet Israel, El ac kasrel ac molela mwet Israel liki mwet lokoalok lalos ke lusenna moul lun mwet nununku sac. \nd LEUM GOD\nd* El pakomuta mwet Israel ke sripen sasao lalos ke keok ac ongoiya nu selos. \v 19 Tusruktu ke pacl se ma mwet nununku se inge ac misa uh, na mwet inge ac sifilpa folokla nu ke moul matu lalos uh, ac orekma koluk yohk liki na mwet matu lalos ah. Elos ac kulansupu ac alu nu sin god saya, ac likkekelana in oru ouiya koluk lalos. \v 20 Na \nd LEUM GOD\nd* El ac arulana kasrkusrak sin mwet Israel ac fahk, “Mutunfacl se inge elos kunausla wulela se su nga tuh sapkin nu sin mwet matu lalos elos in karingin ah. Ke sripen elos tia akosyu, \v 21 nga ac fah tia lusla mutunfacl su tuh muta in acn se inge oe in pacl se ma Joshua el misa ah me. \v 22 Nga ac fah orekmakin mutunfacl saya inge in srike mwet Israel lah elos ac fahsr tukuk in oana mwet matu lalos ah, ku tia.” \v 23 Ouinge \nd LEUM GOD\nd* El lela tuh mutunfacl inge in mutana acn elos muta we. El tuh tia sang kutangla nu sel Joshua fin mwet inge, oayapa El tia sa in luselosla tukun Joshua el misa ah. \c 3 \s1 Mutunfacl Su Srakna Muta In Facl Selos \p \v 1 Ke ma inge \nd LEUM GOD\nd* El fuhlela tuh kutu mutunfacl in mutana in facl sac in srike mwet Israel su tia wi pulakin mweun in acn Canaan. \v 2 El oru ouinge ke sripa sefanna, in luti kais sie fwil lun mwet Israel ke ouiyen mweun, ac yokna nu selos su soenna wi mweun. \v 3 Mwet lula in acn we pa leum limekosr lun mwet Philistia, oayapa mwet Canaan ac mwet Sidon ac mwet Hiv su muta fineol uh in acn Lebanon, liki Fineol Baal Hermon lac nwe ke Innek In Utyak Nu Hamath. \v 4 Ma inge orek nu sin mwet Israel in srikalos lah elos ac akos ma \nd LEUM GOD\nd* El tuh sapkin nu sin mwet matu lalos ah, in pacl lal Moses. \v 5 Na mwet Israel elos oakwuki muta inmasrlon mwet Canaan, mwet Hit, mwet Amor, mwet Hiv, mwet Periz, ac mwet Jebus. \v 6 Mwet Israel elos payuk nu sin mwet inge ac alu nu sin god lalos. \s1 Othniel \p \v 7 Mwet Israel elos mulkunla \nd LEUM GOD\nd* lalos. Elos orekma koluk ye mutal ac alu nu ke ma sruloala lal Baal ac Asherah. \v 8 Ke ma inge, \nd LEUM GOD\nd* El mutawauk in kasrkusrak sin mwet Israel, ac El lela tuh Tokosra Cushan Rishathaim lun acn Mesopotamia elan kutangulosla. Mwet Israel elos orekma nu sel yac oalkosr. \v 9 Na mwet Israel elos wowoyak nu sin \nd LEUM GOD\nd*, ac el supwala sie mwet in aksukosokyalos. Mwet se inge pa Othniel wen natul Kenaz, su tamulel srik lal Caleb. \v 10 Ngun lun \nd LEUM GOD\nd* tuku nu fin mwet se inge, ac el mutawauk in kol mwet Israel. Ke Othniel el som mweun, \nd LEUM GOD\nd* El sang kutangla nu sel fin tokosra lun mwet Mesopotamia. \v 11 Oasr misla in facl Israel ke lusen yac angngaul, na Othniel el misa. \s1 Ehud \p \v 12 Mwet Israel elos sifilpa orekma koluk ye mutun \nd LEUM GOD\nd*. Ke sripa se inge, \nd LEUM GOD\nd* El oru tuh Tokosra Eglon lun Moab in ku liki mwet Israel. \v 13 Tokosra Eglon el wi mwet Ammon ac mwet Amalek lain mwet Israel ac kutangulosla. Elos sruokya acn Jericho, su siti in sak palm. \v 14 Mwet Israel elos orekma nu sel Tokosra Eglon yac singoul oalkosr. \p \v 15 Na mwet Israel elos sifil wowoyak nu sin \nd LEUM GOD\nd*, na El sifil supwala mwet se in molelosla. Mwet se inge pa Ehud, sie mwet lasa, wen natul Gera ke sruf lal Benjamin. Mwet Israel elos supwalla Ehud nu yorol Tokosra Eglon lun Moab, wi mwe takma nu sel. \v 16 Ehud el tuh sifacna orala cutlass se natul, fit se tafu lusa ac kosroh lac lac, ac el losya fin pupal layen layot ye nuknuk lal uh. \v 17 Na el us mwe takma ac som nu yorol Tokosra Eglon, su sie mwet na fact. \v 18 Ke Ehud el sang mwe takma nu sel Tokosra Eglon tari, na el fahk nu sin mwet ma us ma inge ah in folokla nu acn selos. \v 19 Ac Ehud el welulos, na ke elos sun eot tufahlla ekasr apkuran nu Gilgal, Ehud mukena el forla folok nu yorol Eglon ac fahk, “O Tokosra, oasr sie kas lukma nga ke fahk nu sum.” \p Na tokosra sac fahk nu sin mwet kulansap lal, “Kowos illa!” Na mwet lal inge kewa tufoki. \p \v 20 Ke tokosra sac mukena muta ke infukil oyohu se fin lohm sel ah, Ehud el kalukyang nu yorol ac fahk, “Oasr kas sin God me yuruk in fahk nu sum.” Na tokosra el tuyak. \v 21 Ehud el faisak cutlass natul ah ke lac paol lasa liki pupal layot, ac kaskeang nu insien tokosra. \v 22 Cutlass sac wi fung ah tilyang nu insial tokosra, ac kiris uh nokomla nufon. Ehud el tiana faesla cutlass sac lukel, ac mutun cutlass sac sasla fonohl. \v 23 Na Ehud el tufokla nu lik ac kaliya srungul uh ac lakiya, \v 24 na el som. Ke mwet kulansap elos tuku ac liye tuh srungul uh kaul ac lak, elos nunku mu tokosra el oasr na in lohm fahsr ah. \v 25 Mwet inge mutana soano nwe arulana pahtlac. Na ke tokosra sac tiana ikasla srungul uh, elos use key uh sang ikasla, ac elos liye tuh leum lalos el misa oan fin falful uh. \p \v 26 Ehud el kaingla ke pacl se mwet inge srakna muta soano in ikakla. El som alukela eot tufahlla ekasr ah, ac kaingla nu Seirah. \v 27 Ke el sun fineol uh in facl Ephraim, el ukya mwe ukuk in pangoneni mwet Israel nu ke mweun. El kololos ac tufoki fineol uh me. \v 28 El fahk nu selos, “Fahsr tukuk! \nd LEUM GOD\nd* El sot kutangla nu suwos fin mwet lokoalok lowos, mwet Moab.” Na elos tufoki ac fahsr tokol Ehud, ac elos sruokya acn se ma mwet Moab elos muta we ac akola in tupalla Infacl Jordan. Elos tia lela siefanna mwet in alukela infacl ah. \v 29 Pisen mwet elos uniya ke len sac sun akuran singoul tausin mwet mweun su ku emeet lun mwet Moab. Wangin sie selos kaingla. \v 30 In len sac mwet Israel kutangla mwet Moab, ac oasr misla in facl Israel ke lusen yac oalngoul. \s1 Shamgar \p \v 31 Mwet kol se tok an pa Shamgar, wen natul Anath. El wi pac molela mwet Israel, ke el sang sak kosroh muta soko mwe lillil kosro ox, ac uniya mwet Philistia onfoko. \c 4 \s1 Deborah Ac Barak \p \v 1 Tukun Ehud el misa, mwet Israel elos sifilpa orekma koluk ye mutun \nd LEUM GOD\nd*. \v 2 Ke ma inge, \nd LEUM GOD\nd* El eisalosyang nu inpaol Jabin, sie tokosra lun mwet Canaan su leumi siti Hazor. Mwet se ma kol mwet mweun lal an pa Sisera, su muta in acn se pangpang Harosheth‐lun‐mwet‐Gentile. \v 3 Oasr chariot osra eufoko natul Jabin, ac el leumi mwet Israel ac akkeokyalos ke lusen yac longoul. Na mwet Israel elos wowoyak nu sin \nd LEUM GOD\nd* ac siyuk kasru sel. \p \v 4 In pacl sac Deborah, mutan kial Lappidoth, sie mutan palu, el oayapa mwet nununku se lun mwet Israel. \v 5 El ac muta ye sak palm soko, pangpang Palm lal Deborah, inmasrlon Ramah ac Bethel fineol uh in facl Ephraim, ac mwet Israel elos ac tuku nu yorol tuh elan oru nununku lal kaclos. \v 6 Sie len ah el sapla nu sel Barak, wen natul Abinoam, nu in siti Kedesh in Naphtali ac fahk nu sel, \nd “LEUM GOD\nd* lun Israel el sapkin nu sum ac fahk ouinge, ‘Eis singoul tausin mwet sin sruf lal Naphtali ac sruf lal Zebulun, ac kololos nu Fineol Tabor. \v 7 Nga ac fah usalu Sisera, captain lun mwet mweun lal Jabin, in mweuni kom ke Infacl Kishon. El ac us chariot ac mwet mweun lal an, tusruktu nga fah asot kutangla nu sum.”’ \p \v 8 Na Barak el topuk ac fahk, “Nga ac som kom fin wiyu, tuh kom fin tia wiyu, nga ac fah tia som.” \p \v 9 Ac Deborah el fahk nu sel Barak, “Aok, nga ac wi kom, tusruktu kom ac fah tia akfulatyeyuk ke kutangla se inge, mweyen \nd LEUM GOD\nd* El ac eisalang Sisera nu inpoun sie mutan.” Na Deborah el welul Barak ac som nu Kedesh. \v 10 Barak el pangonma mwet in sruf lal Naphtali ac sruf lal Zebulun nu Kedesh, ac oasr tausin singoul mwet welul. Ac Deborah el welul som. \p \v 11 In pacl se inge Heber mwet Ken el tulokunak lohm nuknuk sel apkuran nu Kedesh, fototo nu ke sak oak soko in acn Zanannim. El tuh srengla liki mwet Ken wial ah, su fwil natul Hobab, sou lun mutan kial Moses. \p \v 12 Ke Sisera el lohng mu Barak el fahsryak nu Fineol Tabor, \v 13 el pangoneni chariot osra eufoko ac mwet lal nukewa, ac supwalosla liki acn Harosheth‐lun‐mwet‐Gentile nu Infacl Kishon. \p \v 14 Na Deborah el fahk nu sel Barak, “Fahsrot tuh \nd LEUM GOD\nd* El kol kom. Misenge El asot kutangla nu sum facl Sisera.” Na Barak el tufoki Fineol Tabor me wi tausin singoul mwet mweun lal. \v 15 Ke Barak ac mwet mweun lal elos mweun, \nd LEUM GOD\nd* El arulana akfohsyalak Sisera ac mwet mweun lal wi chariot natulos. Na Sisera el srola liki chariot natul ac kasrusr kaing. \v 16 Barak el ukwe chariot inge ac mwet mweun inge nwe ke na sun acn Harosheth‐lun‐mwet‐Gentile, ac mwet lal Sisera nukewa anwuki ac wangin sie lula. \p \v 17 Sisera el kaing nwe sun lohm nuknuk sel Jael, mutan kial Heber mwet Ken, mweyen oasr aetui inmasrlol Tokosra Jabin ac sou lal Heber. \v 18 Jael el illa in sonol Sisera ac el fahk nu sel, “Utyak, leum se. Utyak nu in lohm nuknuk sik, ac nimet sangeng.” Na Sisera el utyak, ac Jael el okanulla ye nuknuk se. \v 19 Sisera el fahk nu sel Jael, “Nga malu. Nunak munas ase kutu kof an nimuk.” Jael el ikasla sie pak orekla ke kulun kosro mwe neinyuk milk, ac sang Sisera el nimya, na el sifil okanulla. \v 20 Ac Sisera el fahk nu sel Jael, “Tu na mutunoa an. Fin oasr mwet tuku ac siyuk lah oasr mwet inge, kom fah fahk mu wangin.” \p \v 21 Sisera el arulana totola, oru el topla na motulla. Jael el eis sie hammer ac soko kwi ma sang sruok lohm nuknuk ah, na el mahsrikyak nu yorol. El sang kwi soko ah patikya ke la sifal Sisera nwe ke sasla ke layen saya ke sifal nu infohk uh. Na el misa. \v 22 Ke Barak el tuku in sokol Sisera, Jael el tufoki in sonol ac fahk nu sel, “Fahsru, nga ac fahkak mwet se su kom suk an.” Na Barak el welul utyak, ac liyal Sisera ke el misa oan infohk uh, ac kwi soko ah sasla ke sifal. \p \v 23 In len sac, God El sang kutangla nu sin Israel facl Jabin, tokosra lun mwet Canaan. \v 24 Mwet Israel elos kui ac arulana liksreni lainul Jabin, tokosra lun mwet Canaan, nwe ke na elos kunausulla. \c 5 \s1 On Lal Deborah Ac Barak \p \v 1 In len sac Deborah ac Barak, wen natul Abinoam, yuk on soko inge: \q1 \v 2 Kaksakin \nd LEUM GOD\nd*! \q2 Mwet Israel elos akola na, \q2 Ac sifacna eisalosyang in wi mweun. \q1 \v 3 Porongo, O kowos tokosra! \q2 Lohang, kowos mwet leum! \q1 Nga ac on ac srital ke mwe on \q2 Nu sin \nd LEUM GOD\nd*, su God lun Israel. \q1 \v 4 \nd LEUM GOD\nd*, ke kom tuku liki Fineol Seir, \q2 Ke kom tuku liki facl Edom, \q2 Faclu kusrusr, ac af kahkla inkusrao me. \q2 Aok, kof uh tuku in pukunyeng uh me. \q1 \v 5 Eol uh kusrusr ye mutun \nd LEUM GOD\nd* lun Sinai, \q2 Ye mutun \nd LEUM GOD\nd* lun Israel.\x - \xo 5:5 \xt Exo 19:18\x* \q1 \v 6 In len lal Shamgar, wen natul Anath, \q2 In pacl lal Jael, \q1 Wanginla un mwet wi ap lalos sifil fufahsryesr in acn se inge, \q2 Supuseni mwet forfor, ac elos ut na inkanek srisrik wut uh. \q1 \v 7 Deborah, wanginla mwet muta fin acn lun mwet Israel. \q2 Acn inge oanna wangin koano nwe ke na kom tuku, \q2 Ac kom tuku oana sie nina nu sin Israel. \q1 \v 8 Na sifilpa oasr mweun in acn we \q2 Ke mwet Israel elos sifil sulela in oasr god sasu lalos. \q1 Inmasrlon tausin angngaul mwet mweun lun Israel, \q2 Ya oasr mwet utuk mwe loeyuk ku osra? \q1 \v 9 Insiuk engan sin mwet kol lun un mwet mweun lun Israel, \q2 Ac selos su sifacna eisalosyang in mweun. \q2 Kaksakin \nd LEUM GOD\nd*! \q1 \v 10 Srumun ma inge, kowos su muta fin donkey fasrfasr, \q2 Su muta fin mwe loeyuk wolana, \q2 Ac kowos su fahsr inkanek uh. \q1 \v 11 Porongo! Wowon lun un mwet su muta raunela luf in kof uh, \q2 Elos srumun ke kutangla lun \nd LEUM GOD\nd*, \q2 Ac ke kutangla lun mwet Israel. \q1 Na mwet lun \nd LEUM GOD\nd* elos fahsr oatui liki siti selos. \q1 \v 12 Fahsr nu meet, Deborah, fahsrot na! \q2 Fahsrot, yuk soko on ac fahsr nu meet! \q1 Fahsrot, Barak wen natul Abinoam, \q2 Pwanuloswot mwet sruoh lom an! \q1 \v 13 Na mwet suwoswos su lula elos oatui nu yurin mwet kol lalos; \q2 Pa inge mwet lun \nd LEUM GOD\nd* su tuku nu yorol ac akola nu ke mweun. \q1 \v 14 Mwet inge tuku Ephraim me nu infahlfal uh, \q2 Elos fahsr tukun mwet in sruf lal Benjamin. \q1 Mwet kol elos tuku Machir me, \q2 Mwet leum lun mwet mweun elos tuku Zebulun me. \q1 \v 15 Mwet kol lun mwet Issachar elos welul Deborah tuku. \q2 Aok, Issachar ac Barak tuku pac, \q2 Ac elos fahsr tokol nu infahlfal uh. \q1 Tusruktu sruf lal Reuben elos tia nunak se. \q2 Elos kofla wotela lah elos ac wi tuku. \q1 \v 16 Efu elos ku mutana yurin sheep natulos? \q2 Ya in lohng ke mwet shepherd elos pangon sheep uh? \q1 Aok, sruf lal Reuben elos tia nunak se. \q2 Elos kofla wotela lah elos ac wi tuku. \q1 \v 17 Sruf lal Gad elos muta lefahl kutulap in Infacl Jordan. \q2 Sruf lal Dan elos mutana ke oak uh. \q1 Sruf lal Asher elos mutana wekof uh. \q1 \v 18 A funu ke mwet in sruf lal Zebulun ac Naphtali \q2 Elos asang moul lalos in mweun. \q1 \v 19 In acn Taanach, sisken infacl srisrik Megiddo, \q2 Tokosra elos tuku ac mweun; \q1 Tokosra lun mwet Canaan elos mweun sie sin sie, \q2 Tusruktu, wangin silver elos usla we lac. \q1 \v 20 Itu uh mweun inkusrao me \q2 Lainul Sisera \q2 Ke elos fahsr inkanek lalos yen engyeng uh. \q1 \v 21 Sie sronot lulap ke Infacl Kishon pahtkakunulosla — \q2 Aok, asr upa ke Infacl Kishon. \q1 Nga ac fah fahsr, fahsrna nu meet, ke ku! \q1 \v 22 Na horse uh srosroyak tuku, \q2 Ac futung infohk uh ke nialos. \q1 \v 23 Sie lipufan lun \nd LEUM GOD\nd* El selngawi acn Meroz ac fahk, \q2 “Sang kas in selnga nu fin mwet su muta we. \q1 Elos tuh tia wi tuku kasru \nd LEUM GOD\nd*, \q2 In mweuni mwet lokwalok kulana.” \q1 \v 24 Jael, mutan kial Heber, \q2 Pa insewowo emeet inmasrlon mutan uh, \q2 El pa wo nu se oemeet sin mutan nukewa ma muta in lohm nuknuk uh. \q1 \v 25 Sisera el siyuk ke kof, a Jael el sang milk; \q2 Jael el sang milk nu sel luin sie ahlu wolana. \q1 \v 26 Ke lac paol lasa Jael el sruokya soko osra in lohm nuknuk, \q2 Ac ke lac paol layot el sruokya sie hammer lulap lun mwet orekma. \q1 El faksilya Sisera ac fukulya ahlunsifal; \q2 El patikya osra soko ah sasla insifal. \q1 \v 27 Sisera el putati nu ke intwel, \q2 El putatla nu infohk uh sisken nial Jael ac tia mukuikui. \q1 Sisera el putati nu ke intwel sisken nial Jael; \q2 El putatla nu infohk uh ac misa. \q1 \v 28 Nina kial Sisera ah yorla liki winto ah; \q2 El wowoyak in winto ah lac ac siyuk, \q1 “Efu ku chariot natul Sisera ah pahtlac fuk in tuku? \q2 Efu ku horse natul ah sumui fuk in foloko?” \q1 \v 29 Mutan kasru lalmwetmet lal elos topuk nu sel, \q2 Tusruktu el kalwenina kas inge insial sifacna: \q1 \v 30 “Sahp elos srakna kite ma elos sruokya ke mweun ah inmasrlolos — \q2 Mutan se ku luo nu sin kais sie mwet mweun, \q2 Nuknuk wowo ac fah ma lal Sisera, \q2 Mwe yun kato ac fah nawela inkwawen kasra.” \q1 \v 31 O \nd LEUM GOD\nd*, lela tuh mwet lokoalok lom nukewa in misa ouingan, \q2 A mwet kawuk lom in saromrom oana faht ke takak uh! \m Ouinge oasr misla in acn we ke lusen yac angngaul. \c 6 \s1 Mwet Midian Elos Akkeokye Mwet Israel \p \v 1 Mwet Israel elos sifilpa orekma koluk ye mutun \nd LEUM GOD\nd*, na \nd LEUM GOD\nd* El eisalosyang nu inpoun mwet Midian ke lusen yac itkosr. \v 2 Mwet Midian elos ku liki mwet Israel, ke ma inge mwet Israel elos wikwik in luf ku kutepacna acn elos ku in wikla we fineol uh. \v 3 Pacl nukewa ma mwet Israel inge ac yukwi sacn sunalos uh, mwet Midian ac mwet Amalek ac mwet ma muta yen mwesis uh elos ac tuku ac orek lokoalok nu selos. \v 4 Mwet inge ac tuku tulokinya lohm nuknuk selos uh in acn elos imai inge, ac kunausla ima ac sacn sunalos uh. Elos ac kunausla acn inge som na nwe eir apkuran nu Gaza. Elos ac oayapa sruok sheep, cow, ac donkey natulos, ac tia filiya kutena ma nu sin mwet Israel. \v 5 Ke mwet inge ac tuku wi ma orakrak natulos ac lohm nuknuk selos uh, elos arulana pus oana pusiyen locust uh. Mwet inge, weang camel natulos uh, elos arulana pusla, tia ku in oaoala. Elos ac fahsrot kunausla acn na lulap, \v 6 ac wangin ma mwet Israel ku in oru nu selos. Na mwet Israel elos wowoyak nu sin \nd LEUM GOD\nd* tuh Elan kasrelos. \p \v 7 Ke mwet Israel elos wowoyak nu sin \nd LEUM GOD\nd* ke sripen mwet Midian inge, \v 8 na \nd LEUM GOD\nd* El ac supwama sie mwet palu nu yurin mwet Israel, ac el ac fahk nu selos, \nd “LEUM GOD\nd* El fahk, Nga God lun Israel, su uskowosme liki sruoh lowos in acn Egypt. \v 9 Nga molikowosla liki mwet Egypt, oayapa liki mwet su lain kowos in facl se inge. Nga lusak mwet lokoalok lowos ye motowos ac eisla facl selos ac asot tuh in ma lowos. \v 10 Nga tuh fahk nu suwos lah nga \nd LEUM GOD\nd* lowos, ac kowos in tia alu nu sin god lun mwet Amor su kowos muta fin acn selos inge. Tuh pa kowos tiana porongeyu.” \s1 Gideon \p \v 11 Na sie lipufan lun \nd LEUM GOD\nd* El tuku nu Ophrah ac muta ye sak oak soko sunal Joash, sie mwet in ota lal Abiezer. Gideon, wen natul, el wikla muta tuktuk wheat ke nien fut wain, mwet Midian inge in tia liyal. \v 12 Na lipufan sac sikyang nu sel ac fahk, \nd “LEUM GOD\nd* El wi kom. Kom sie mwet ku ac pulaik!” \p \v 13 Na Gideon el fahk nu sel, “Oasr sie ma nga kena siyuk sum. \nd LEUM GOD\nd* El fin wi kut, efu ku ma inge sikyak ouinge nu sesr— Pia sruhk ma wowo mwet matu lasr meet ah tuh srumun nu sesr mu \nd LEUM GOD\nd* El tuh oru wo nu selos ke El tuh usalosme liki acn Egypt ah— Pacl inge \nd LEUM GOD\nd* El siskutla ac filikuti ye poun mwet Midian inge.” \p \v 14 Na \nd LEUM GOD\nd* El fahk nu sel Gideon, “Fahsrot ke ku lom kewa, ac molela mwet Israel liki mwet Midian. Nga pa supwekom uh.” \p \v 15 Ac Gideon el topuk ac fahk, “O \nd LEUM GOD\nd*, nga ac molela Israel fuka— Ota luk uh pa munas emeet ke sruf lal Manasseh, ac nga pa pilasr emeet in sou luk uh.” \p \v 16 \nd LEUM GOD\nd* El fahk nu sel, “Kom ku in oru mweyen nga ac fah kasrekom. Kom ac fah itungya mwet Midian inge arulana fisrasr, oana in mwet sefanna.” \p \v 17 Ac Gideon el topuk, “Nga fin ohi sum, nga siyuk tuh kom in ase sie mwe akul in akpwayeye lah kom pa \nd LEUM GOD\nd*. \v 18 Nunak munas, nikmet som nwe ke nga use kutu mwe mongo nu sum.” \p Na lipufan sac fahk, “Nga ac mutana nwe ke kom foloko.” \p \v 19 Na Gideon el som nu in lohm sel ah, ac akmolyela nani fusr soko, ac el eis sie bushel in flao ac munanla bread wangin mwe pulol kac. El sang ikwa sac nu in fotoh se ac sup ah nu in tup se, ac use ma inge nu yurin lipufan lun \nd LEUM GOD\nd* su muta ye sak oak soko ah, ac el sang nu sel tuh elan mongo. \v 20 Ac lipufan sac fahk nu sel, “Filiya ikwa ac bread an fin eot se inge, ac okoaung sup an nu fac.” Gideon el oru oana. \v 21 Na lipufan lun \nd LEUM GOD\nd* el asroela sak soko oan inpaol ah, ac pusralla ikwa ac bread inge ke mutun sak soko ah. Na e se sikyak ke eot sac twe esukak ikwa ac bread inge. Na lipufan sac wanginla. \p \v 22 Ke ma inge Gideon el akilen lah lipufan lun \nd LEUM GOD\nd* pa el liye ah. Na Gideon el sangeng ac fahk, “O \nd LEUM GOD\nd* Fulat, nga liye na pwaye lipufan lom — kut angetani sie sin sie!” \p \v 23 A \nd LEUM GOD\nd* El fahk nu sel, “Misla nu sum, ac nikmet sangeng. Kom ac fah tia misa.” \v 24 Ac Gideon el etoak sie loang nu sin \nd LEUM GOD\nd* in acn sac, ac el pangon loang sac \nd “LEUM GOD\nd* El Misla.” (Loang se inge srakna oan Ophrah nwe misenge. Acn sac ma lun ota lal Abiezer.) \p \v 25 In fong sacna \nd LEUM GOD\nd* El fahk nu sel Gideon, “Eis cow mukul nutin papa tomom an, ac soko pac ma yac itkosr matwa, ac kunausya loang lun Baal su papa tomom el orala, ac pakpakiya ma sruloala kacl god Asherah, su ma oanna siska an. \v 26 Etoak sie loang na wowo an nu sin \nd LEUM GOD\nd* lom fin tohktok se inge. Ac eis cow soko aklukwa ma yac itkosr an, ac oru sie kisa firir an kac, ac etongkin kutkut in sak ma kom pakpakiya ke ma sruloala kacl Asherah.” \v 27 Na Gideon el eis mwet singoul sin mwet kulansap lal ac oru oana ma \nd LEUM GOD\nd* El fahk nu sel. El arulana sangeng sin sou lal ah, ac sin mwet in siti uh, pwanang el kofla oru ma inge ke len, a el oru ke fong. \p \v 28 Ke mwet in siti uh toang tukakek in lotu tok ah, elos liye tuh loang lal Baal ac ma sruloala kacl Asherah ah musalsalu, ac cow soko aklukwa ah kisakinyuk tari fin loang se su musaiyukyak. \v 29 Mwet uh asiyuki sie sin sie ac fahk, “Su oru ma se inge?” Elos suk nwe konauk tuh na Gideon, wen natul Joash, pa oru ma sac. \v 30 Na elos fahk nu sel Joash, “Use wen nutum nu inge tuh kut in unilya! El kunausla loang lal Baal ac pakpakiya ma sruloala lal Asherah su oan siska.” \p \v 31 Ac Joash el fahk nu selos su tuku in lainul, “Ya kowos ac welul Baal lac— Ya kowos ac eis acn sel— Kutena mwet fin welul, el ac fah anwuki meet liki lututang. Baal el fin sie god, lela elan sifacna molella. Ma lal pa loang se ma kunausyukla ah.” \v 32 Tukun pacl se inge, pangpang Gideon “Jerubbaal,”\f + \fr 6:32 \fk Jerubbaal: \ft kalmen ine se inge ke kas Hebrew pa “Lela Baal elan sifacna molella.”\f* ke sripen Joash el fahk mu, “Lela Baal elan sifacna molella. Ma lal pa loang se ma kunausyukla ah.” \p \v 33 Na mwet Midian, mwet Amalek, ac mwet yen mwesis uh elos toeni, ac fahsr sasla Infacl Jordan ac tulokunak lohm nuknuk selos ke Infahlfal Jezreel. \v 34 Ngunin \nd LEUM GOD\nd* tuku nu facl Gideon, ac el ukya mwe ukuk uh in pangon mwet in ota lal Abiezer tuh elos in fahsr tokol. \v 35 El supwala mwet utuk kas in fahsr sasla acn lun mwet Manasseh Roto ac mwet Manasseh Kutulap kewa elos in tuku fahsr tokol. El supwala pac mwet utuk kas nu sin sruf lal Asher ac Zebulun ac Naphtali, na elos tuku pac welul. \p \v 36 Na Gideon el fahk nu sin \nd LEUM GOD\nd*, “Kom fahk mu kom suleyula tuh kom in orekmakinyu in molela mwet Israel. \v 37 Liye, nga ac filiya kutu unen sheep fin fohk uh in nien kulkul wheat uh. Lututang nga fah liye, fin oasr aunfong ke unen sheep uh a wangin fin fohk uh, na nga fah etu lah pwaye kom ac orekmakinyu in molela mwet Israel.” \v 38 Na sikyak oana ma el siyuk ah. Ke Gideon el toang tukakek in lotu tok ah, el fulala unac sac na kof kac ah nwakla pol se. \v 39 Na Gideon el fahk nu sin God, “Nikmet mulat sik, mweyen nga ke fahkak pac sie ma. Nunak munas, lela nu sik tuh nga in srike siyuk sie pac ma ke unen sheep uh. Ke pacl se inge, oru tuh unen sheep uh in pao, ac fin fohk uh in sroksrok.” \v 40 Ke fong sac God El oru oana. Ke lututang ah unen sheep sac pao na, a fin fohk uh sroksrok ke aunfong. \c 7 \s1 Gideon El Kutangla Mwet Midian \p \v 1 Sie len ah Gideon ac mwet lal nukewa toang tukakek ac tulokinya lohm nuknuk selos sisken Unon in Kof Harod. Ac mwet Midian elos muta infahlfal uh nu epang in Eol Moreh. \p \v 2 \nd LEUM GOD\nd* El fahk nu sel Gideon, “Mwet ma wi kom inge arulana pusla nu ke kutangla se nga ac sang nu selos fin mwet Midian inge. Sahp ac tuh oru elos nunku mu elos sifacna pa oru kutangla se inge, ac elos tiana akilenyu kac. \v 3 Fahk nu sin mwet an, ‘Fin oasr mwet sangeng, in folokla nu yen selos an, ac kut ac mutana in acn se inge ke Fineol Gilead.’” Na tausin longoul luo selos folokla, ac tausin singoul na muta.\x - \xo 7:3 \xt Dut 20:8\x* \p \v 4 Na \nd LEUM GOD\nd* El sifil fahk nu sel Gideon, “Srakna pusla mwet an. Pwanulosla nu infacl ah, ac nga ac fah sraclik mwet an we. Nga fin fahk mu mwet se ac fal in wi, na el wi. Ac nga fin mu mwet se tia fal in wi, na el tia wi.” \v 5 Na Gideon el usya mwet uh nu infacl ah. Ac \nd LEUM GOD\nd* El fahk nu sel, “Srela mwet nukewa ma nim kof ke lohulos oana kosro ngalngul uh liki mwet nukewa su sikukmutunte ke elos nim kof an.” \v 6 Oasr mwet tolfoko na su yucukak kof inpaolos ac nim ke lohulos, a mwet saya nukewa elos sikukmutunte ac nim kof. \v 7 Na \nd LEUM GOD\nd* El fahk nu sel Gideon, “Nga ac fah molikomla ac sot kutangla nu sum fin mwet Midian inge ke mwet tolfoko na ma nim kof ke lohulos inge. Fahkang mwet nukewa saya an in som nu yen selos an.” \v 8 Na Gideon el supwala mwet Israel nukewa nu yen selos an, sayen mwet tolfoko su el sap in orani mwe mongo ac mwe ukuk nukewa ma oasr. Mwet Midian elos muta ke infahlfal se oan ten ah. \p \v 9 In fong sac \nd LEUM GOD\nd* El sapkin nu sel Gideon, “Tuyak ac mweunelos in nien aktuktuk lalos an. Nga sot kutangla nu sum. \v 10 Tusruk kom fin sangeng in lainulos, kom ac mwet kulansap se lom an Purah tufokla nu nien aktuktuk lalos an. \v 11 Kom ac fah lohng ma elos srumun an, ac ke kom ac lohng an kom ac fah kui ac pulaik in lainulos.” Na Gideon ac mwet kulansap se lal inge, Purah, eltal oatula nu sisken nien aktuktuk lun mwet lokoalok lalos. \v 12 Mwet Midian, mwet Amalek, ac mwet forfor yen mwesis elos oalik infahlfal uh oana pusiyen locust, ac pusiyen camel natulos pus oana puk weacn uh. \p \v 13 Ke Gideon el sun acn ma mwet lokoalok inge aktuktuk we, el lohng sramsram lun sie mwet ke el srumun mweme se lal nu sin kawuk se lal. El fahk ouinge, “Nga mweme mu srukwal in bread barley se ipipme nu nien aktuktuk sesr uh twe tukya sie lohm nuknukuh. Na lohm sac ikori ac oankiyuki infohk uh.” \p \v 14 Na kawuk se lal ah fahk, “Cutlass nutin mwet Israel se pa ingan — Gideon, wen natul Joash! Pa inge kalmen mweme sacn, wangin pac sie kalmac saya! God El sang kutangla nu sel Gideon fin mwet Midian ac mwet mweun wiasr nukewa!” \p \v 15 Ke Gideon el lohng mweme se lun mwet se inge, ac kalmen mweme sac, el sikukmutunteyak ac alu nu sin \nd LEUM GOD\nd*. Na el folokla nu nien aktuktuk lun mwet Israel ac fahk, “Tukakek! \nd LEUM GOD\nd* El asot kutangla nu suwos fin mwet mweun lun Midian!” \v 16 El kitalik mwet tolfoko lal inge nu ke u tolu, ac sang nu sin kais sie mwet sie mwe ukuk ac pisin sufa soko ma fulack firir soko oan loac. \v 17 Ac el fahk nu selos, “Ke pacl se nga ac sun sisken nien aktuktuk lalos, kowos liyeyu ac oru oana ke nga ac oru uh. \v 18 Ke pacl se nga ac u luk uh ac ukya mwe ukuk uh, na kowos ukya mwe ukuk an ac raunela nien aktuktuk lalos an, ac sasa ac fahk, ‘Kut oru ma inge ke Inen \nd LEUM GOD\nd* ac ke inel Gideon!’” \p \v 19 Ac Gideon ac mwet siofok lal elos tuku nu nien aktuktuk uh meet kutu liki infulwen fong, tukunna mwet soan we ah ayaol. Na elos ukya mwe ukuk ac fukul pisin sufa elos us uh. \v 20 Ac u luo saya ah elos oru oapana. Elos sruok fulack firir lalos uh in lac paolos lasa, ac mwe ukuk uh ke lac po layot, ac sasa. Elos wowoyak fahk, “Cutlass uh ma nu sin \nd LEUM GOD\nd* ac nu sel Gideon!” \v 21 Mwet nukewa tu raunela nien aktuktuk lun mwet lokoalok, ac mwet lokoalok elos wowo ac kaing. \v 22 Ke mwet lal Gideon inge tuh uk mwe ukuk tolfoko natulos, \nd LEUM GOD\nd* El oru tuh mwet lokoalok inge in sifacna forani aacnwuki ke cutlass natulos. Elos kaing ke inkanek nu Zarethan nwe ke elos sun acn Beth Shittah, ke siti lun Abel Meholah su apkuran nu Tabbath. \p \v 23 Na suliyukme mwet in sruf lal Naphtali, ac sruf lal Asher, ac sruf luo lun Manasseh kewa, ac elos ukwe mwet Midian inge. \v 24 Ac Gideon el supwala mwet utuk kas in som sasla fineol in facl Ephraim ac fahk, “Tufoki ac mweuni mwet Midian. Kowos kosrala acn ke Infacl Jordan nwe sun acn Bethbarah, mwet Midian inge in tia tupalla.” Na mwet Ephraim elos toeni ac kosrala Infacl Jordan nwe sun acn Bethbarah. \v 25 Mwet Israel elos sruokya mwet kol luo lun mwet Midian, Oreb ac Zeeb. Elos unilya Oreb sisken eot lulap pangpang Eot lal Oreb. Ac elos unilya Zeeb ke Nien Fut Wain lal Zeeb. Na elos sifilpa ukwe mwet Midian. Ac elos use sifal Oreb ac sifal Zeeb nu yen Gideon el muta we kutulap in Infacl Jordan, ac sang nu sel. \c 8 \s1 Foloksak Ac Kutangla Lal Gideon \p \v 1 Na mwet Ephraim elos fahk nu sel Gideon, “Efu ku kom tia pangon kut ke kom som mweuni mwet Midian? Efu kom ku orekut ouinge?” Elos arulana multikin nu sel Gideon. \p \v 2 Na el fahk nu selos, “Ma nga tuh orala tia apkuran nu ke ma kowos orala. Finne ma na srisrik kowos mwet in sruf lal Ephraim orala an, yohk liki na ma nukewa mwet in ota lal Abiezer elos orala. \v 3 Saya pacna, ke ku lun God kowos tuh uniya leum luo lun mwet Midian ah, Oreb ac Zeeb. Mea nga tuh orala yohk liki ma kowos orala inge?” Ke el fahkla ma inge, elos tila toasr sel.\x - \xo 8:3 \xt Psa 83:11\x* \p \v 4 In pacl se inge, Gideon ac mwet tolfoko lal ah tuku nu Infacl Jordan ac fahsr alukela. Elos arulana totola, tusruktu elos srakna ukwe mwet lokoalok lalos. \v 5 Ke elos sun acn Sukkoth, Gideon el fahk nu sin mwet in acn sac, “Nunak munas, sang kutu bread an nu sin mwet luk inge. Elos arulana totola, ac nga srakna ukwe tokosra luo lun mwet Midian: Zebah ac Zalmunna.” \p \v 6 Na mwet kol lun acn Sukkoth elos fahk nu sel, “Efu ku kut in sang mongo nu sin mwet mweun lom an? Kom soenna sruokilya Zebah ac Zalmunna.” \p \v 7 Na Gideon el topuk nu selos, “Fin ouingan, \nd LEUM GOD\nd* El fin ase Zebah ac Zalmunna nu inpouk, nga ac fah use kokul ac mah fakfuk yen mwesis uh ac sang sringil kowos.” \v 8 Na Gideon el som nu Penuel ac ngisre mwet we oana ke el tuh ngisre mwet Sukkoth ah, ac mwet we elos topkol oapana mwet Sukkoth ah. \v 9 Na Gideon el fahk nu sin mwet Penuel, “Ke nga ac kutangla foloko, nga ac kunausya tower se inge!” \p \v 10 Zebah ac Zalmunna eltal muta in acn Karkor wi mwet mweun laltal. Siofok longoul tausin mwet mweun lalos misa, ac singoul limekosr na tausin srakna moul. \v 11 Gideon el ut sisken yen mwesis kutulap in Nobah ac Jogbehah, ac mweuni mwet lokoalok lalos inge in lukma. \v 12 Zebah ac Zalmunna, tokosra luo lun mwet Midian, elos kaing, tusruktu Gideon el ukwaltal ac sruokoltal uh, na mwet mweun nukewa laltal ah fohsak. \p \v 13 Ke Gideon el folok liki mweun ah, el ut ke Innek In Utyak Nu Heres. \v 14 In pacl se inge el sruokya mwet fusr Sukkoth se ac siyuk inen mwet kol lun acn Sukkoth. Na mwet fusr sac simusla inen mwet itngoul itkosr ac sang nu sel Gideon. \v 15 Na Gideon el folokla nu yurin mwet Sukkoth ac fahk, “Kowos esam ke kowos tuh srunga kasreyu? Kowos tuh fahk mu kowos ac tia ase mwe mongo nu sin mwet luk inge, ke sripen nga soenna sruokilya Zebah ac Zalmunna. Liye, eltal a inge!” \v 16 Na el eis kokul ac mwe fakfuk in acn mwesis uh sang akkeokye mwet kol lun Sukkoth. \v 17 El oayapa kunausya tower in acn Penuel ac uniya mwet we. \p \v 18 Na Gideon el siyuk sel Zebah ac Zalmunna, “Fuka luman mwet komtal tuh uniya in acn Tabor ah?” \p Eltal topuk nu sel ac fahk, “Elos oana kom. Elos nukewa oana luman wen nutin tokosra uh.” \p \v 19 Na Gideon el fahk, “Elos ma wiuk, ma nutin nina kiuk ah. Nga fulahk nu sumtal, komtal funu tia onelosi, nga lukun tia pac uni komtal uh.” \v 20 Na el forang nu sel Jether, wen se omeet natul ah, ac fahk, “Oneltalu!” Tusruktu tulik sac tiana faisak cutlass natul ah, mweyen el srakna fusr, oru el sangeng. \p \v 21 Na Zebah ac Zalmunna fahk nu sel Gideon, “Fahsru sifacna unikuti. Fal sie mukul in orekma in mukul.” Na Gideon el oneltalu, ac eisla mwe naweyuk liki inkwawen camel natultal ah. \p \v 22 Tukun ma inge, mwet Israel elos fahk nu sel Gideon, “Kom in leum facsr — kom ac fwil nutum an — mweyen kom molikutla liki mwet Midian.” \p \v 23 Ac Gideon el fahk nu selos, “Nga ac fah tia leum fowos, oayapa wen nutik ac fah tia leum fowos. \nd LEUM GOD\nd* El fah leum fowos.” \v 24 Na el sifilpa fahk, “Nga ke siyuk ma se suwos. Kais sie suwos in ase nu sik yaring ma kowos eisla sin mwet Midian.” (Mweyen mwet Midian elos oana mwet forfor yen mwesis wialos uh, elos sracsra yaring.) \p \v 25 Ac elos topuk nu sel, “Kut insewowo in asot ma inge nu sum.” Elos laknelik nuknuk se, ac kais sie selos sang ma oasr sel. \v 26 Toasriyen yaring gold ma orekeni inge yohk liki paun angngaul, sayen na mwe naweyuk ac walwal ac nuknuk sroninmutuk lun tokosra luo ah, ku mwe yun ke kwawen camel natultal ah. \v 27 Na Gideon el orala sie ma sruloala ke gold ma el eisani inge, ac el filiya in acn sel sifacna, Ophrah. Mwet Israel nukewa elos forla liki God, ac elos som ac alu nu ke ma sruloala se inge, su kwasrip se nu sel Gideon ac sou lal. \p \v 28 Ouinge mwet Israel elos kutangla mwet Midian, ac mwet Midian elos tia sifil orek lokoalok nu selos. Acn Israel muta in misla ke lusen yac angngaul, nwe ke pacl se Gideon el misa. \s1 Misa Lal Gideon \p \v 29 Gideon el folokla nu in acn sel ac muta we. \v 30 Oasr wen itngoul natul, mweyen pus mutan kial. \v 31 Oasr pac mutan kulansap se kial in acn Shechem, ac el oswela pac wen se nu sel Gideon, ac Gideon el sang inel Abimelech. \v 32 Gideon, wen natul Joash, el misa ke el arulana matu, ac elos piknilya yurin papa tumal in acn Ophrah, acn sin ota lal Abiezer. \p \v 33 Tukun Gideon el misa, mwet Israel elos sifilpa forla liki God ac alu nu sin Baal. Elos eisal Baal‐lun‐Wuleang\f + \fr 8:33 \fk Baal‐lun‐Wuleang: \ft Inen god se mwet Shechem elos alu nu se; liye pac 9:4, 46.\f* tuh elan god lalos. \v 34 Elos tia sifil kulansap nu sin \nd LEUM GOD\nd* lalos, su tuh molelosla liki mwet lokoalok nukewa lalos su raunelosla. \v 35 Ac elos tia pac akilen sou lal Gideon ke orekma wo puspis el tuh oru nu selos ah. \c 9 \s1 Abimelech \p \v 1 Abimelech, wen natul Gideon, el som nu Shechem, yen sou lun nina kial ah muta we, ac fahk nu selos \v 2 elos in siyuk sin mwet Shechem, “Pia kac ma wo suwos: wen itngoul kewa natul Gideon in mwet kol lowos, ku siena selos in leum fowos? Esam lah Abimelech el sou na pwaye lowos.” \v 3 Sou lun nina kial Abimelech elos aolul in sramsramkin ma inge yurin mwet Shechem, na mwet Shechem elos wotela mu elos ac eisal Abimelech tuh elan mwet kol lalos, mweyen el sou na pwaye lalos. \v 4 Elos sang ipin silver itngoul liki tempul lal Baal‐lun‐Wuleang nu sel Abimelech, na el sang moli kutu mwet lusrongten in acn we tuh elos in welul. \v 5 Ac el som nu in acn sin papa tumal ah in acn Ophrah, ac uniya tamulel itngoul wial fin sie eot lulap. Tusruktu Jotham, su srik emeet natul Gideon, el mukena tia anwuki, ke sripen el wikla. \v 6 Na mwet nukewa in Shechem ac Bethmillo elos toeni ac som nu sisken sak oak mutal in acn Shechem, ac oru tuh Abimelech elan tokosra lalos. \s1 Sie Pupulyuk Ke Sak \p \v 7 Ac ke Jotham el lohng ma inge el som fanyak nu fin mangon Eol Gerizim ac wowoyak ac fahk nu selos, “Porongeyu, kowos mwet in Shechem, ac sahp God El ac fah porongekowos! \v 8 Sie pacl ah, sak nukewa som ac suk soko sak in tuh tokosra lalos. Elos fahk nu sin sak olive, ‘Kom fah tokosra lasr.’ \v 9 Sak olive el topuk ac fahk, ‘Nga fin leum fowos, na enenu ngan tila orek oil, su mwe akfulatye god uh ac mwet uh.’ \v 10 Na sak inge elos sifil som ac fahk nu sin sak fig, ‘Fahsru tuh kom in tokosra lasr.’ \v 11 Ac sak fig el topuk ac fahk, ‘Nga fin leum fowos, na enenu ngan tia sifil isus fahko emwem ac wo.’ \v 12 Na sak inge elos sifil som ac fahk nu sin oa in grape soko, ‘Fahsru tokosrala lasr.’ \v 13 Na oa soko ah topuk ac fahk, ‘Nga fin leum fowos, na enenu ngan tila orek wain, su mwe akpwarye god uh ac mwet uh.’ \v 14 Na sak inge sifil som ac fahk nu sin kokul, ‘Fahsru tokosrala lasr.’ \v 15 Na kokul el topuk ac fahk, ‘Fin pwaye kowos lungse tuh nga in tokosra lowos, fahsru ac muta ye lulik. Kowos fin tia, na e ac fah sikyak ke ma fakfuk keik uh ac esukak sak cedar nukewa in acn Lebanon.’” \p \v 16 Na Jotham el sifilpa fahk, “Inge, ke kowos sulella Abimelech tuh elan tokosra lowos, ya kowos oru ke nunak na pwaye lowos? Ya kowos akfulatye orekma wo ma Gideon el oru nu suwos, ac oru wo nu sin sou lal? \v 17 Esam lah papa tumuk el tuh mweun keiwos. El pilesrala moul lal sifacna in molikowosla liki poun mwet Midian. \v 18 Na misenge kowos forla lain sou lun papa tumuk. Kowos uniya wen itngoul natul fin eot sefanna. Na ke na sripen Abimelech el ac ma wiowos, mweyen el wen natul Gideon ac mutan kulansap se kial, na kowos oral tuh elan tokosra lun acn Shechem. \v 19 Inge, fin ma kowos oru misenge nu sel Gideon ac sou lal an kowos oru ke inse pwaye ac wo, na lela kowos in engan kacl Abimelech, ac lela tuh elan engan pac keiwos. \v 20 A fin tia pwaye, lela e in sikyak kacl Abimelech ac esukak mwet Shechem ac mwet Bethmillo. Oayapa lela e in sikyak yurin mwet Shechem ac mwet Bethmillo ac esukulak Abimelech.” \v 21 Na Jotham el kaingla nu Beer ac muta we, mweyen el sangeng sel Abimelech, tamulel lal ah. \p \v 22 Abimelech el kol acn Israel ke yac tolu. \v 23 Na God El oru tuh mwet Shechem ac Abimelech in asrungai, na mwet Shechem elos tuyak lainul Abimelech. \v 24 Ma inge sikyak in akfalye ma koluk ma Abimelech ac mwet Shechem elos tuh oru nu sin wen itngoul natul Gideon ma elos uniya ah. \v 25 Mwet Shechem elos sap kutu mwet lalos in som wikla fin mangon eol uh tuh elos in sruokilya Abimelech, ac mwet inge elos pisre ma lun mwet nukewa su forfor in acn sac. Pweng ke ma inge sonol pac Abimelech. \p \v 26 Inge, Gaal wen natul Ebed, ac mwet lel elos tuku nu Shechem, ac mwet Shechem elos filiya lulalfongi lalos facl. \v 27 Elos nukewa illa nu in ima uh ac eisani grape, elos orala nu ke wain, ac orek engan. Na elos utyak nu in tempul lun god lalos, ac mongo ac nimnim we ac aksruksrukel Abimelech. \v 28 Ac Gaal el fahk, “Ku kut mwet fuka in acn Shechem inge? Efu ku kut in orekma nu sel Abimelech? Ku su win el uh? Ya tia ma natul Gideon? Zebul el orekma nu sel, tusruktu efu ku kut in kulansupwal? Kowos in orekma na nu sel Hamor, mwet matu lowos su el pa sifen ota lowos uh! \v 29 Nga ke in nga pa kol mwet inge! Nga lukun lusulla Abimelech! Nga lukun sap elan akola mwet mweun lal ac ilme kut in mweun.” \p \v 30 Ke Zebul, mwet kol lun siti sac, el lohng kas lal Gaal inge, el arulana kasrkusrak kac. \v 31 El supwala mwet utuk kas nu yorol Abimelech nu in Arumah ac fahk, “Gaal, wen natul Ebed, ac tamulel lal elos tuku nu Shechem ac oru eltal in tia lela kom in utyak nu in siti uh. \v 32 Inge kom ac mwet lom an tuku ke fong ac wikwik in imae soano. \v 33 Ke lututang, ke faht uh tufahna takak, kom tuyak ac lain siti uh. Ac Gaal ac mwet lal fin illa in mweun, kom fah oneltalla nufon!” \p \v 34 Na Abimelech ac mwet lal nukewa elos tuku ac wikwik sisken acn Shechem in fong ah — elos kitakatelik nu ke u akosr. \v 35 Na ke Abimelech ac mwet lal elos liye ke Gaal el illa tu ke nien utyak nu in siti uh, Abimelech ac mwet lal elos tuyak liki acn elos wikwik we uh. \v 36 Ke Gaal el liye mwet inge, el fahk nu sel Zebul, “Ngetla liye! Mwet pa tufoki fineol an me!” \p Zebul el fahk, “Mo, tia mwet. Lullul in eol uh pa kowos liye an.” \p \v 37 Na Gaal el sifilpa fahk, “Liye, mwet pa tuku fineol an me ingan, ac sie u ah tuku ke innek soko sisken sak oak ma mwet susfa muta we ah!” \p \v 38 Na Zebul el fahk nu sel, “Pia kusen tungak lom ah inge? Kom pa tuh fahk mu, ‘Su win Abimelech uh ku kut in orekma nu sel?’ Pa ingan mwet ma kom tuh aksruksruki ah. Fahla mweunelos.” \v 39 Na Gaal el us mwet Shechem ac som mweunel Abimelech. \v 40 Abimelech el mutawauk ukwal Gaal, ac el kaing. Pukanten mwet kinet ke inkanek ah, som na nwe sun mutunpot in siti ah. \v 41 Abimelech el muta in acn Arumah, ac Zebul el lusulla Gaal ac tamulel lal ah liki acn Shechem, tuh elos in tia muta we. \p \v 42 In len tok ah Abimelech el lohngak lah mwet Shechem inge elos pwapa in som nu in ima ah. \v 43 Na el eis mwet lal ac kitalik nu ke u tolu, na elos wikwik in imae soano mwet ah. Ke Abimelech el liye ke mwet inge ilme liki siti uh, el tuyak liki nien wikwik uh ac onelosla. \v 44 Ke Abimelech ac u se lal ah yuyak in taran mutunpot in siti uh, u luo ngia elos mweuni mwet su muta in ima ah, ac onelosla nufon. \v 45 Mweun uh orek ke len nufon sac. Abimelech el sruokya siti sac ac onela mwet we. El kunausya siti sac ac afinya fin fohk uh ke sohl. \p \v 46 Ke mwet kol lun acn Shechem su muta ke tower lun mwet mweun ah elos lohng ke ma inge, elos suk nien wikla ku lalos ke tempul lal Baal‐lun‐Wuleang. \v 47 Ke Abimelech el lohng lah mwet inge elos wikwik in acn sac, \v 48 na el ac mwet lal elos fanyak nu Fineol Zalmon. El eis tula soko ac pakela lesak se ac filiya finpisal, ac fahk nu sin mwet lal elos in oru oana. \v 49 Ouinge mwet nukewa elos pakela kais sie lesak lalos ac fahsr tokol Abimelech. Elos yolsani lesak uh ke acn in wikla ku sac, ac esukak. Mwet uh mutana loac, ac elos nukewa misa — sahp oasr sie tausin mukul ac mutan we. \p \v 50 Na Abimelech el som nu Thebez, kuhlusya acn we ac sruokya. \v 51 Oasr sie tower na ku in acn se inge, ac mwet nukewa in acn sac, mukul ac mutan ac mwet kol lalos, elos kaing nu we. Elos sifacna lakelosi ac fanyak nu fin mangon tower sac. \v 52 Ke Abimelech el tuku nu ke tower sac tuh elan sruokya, el kalukyang nwe ke srungul uh tuh elan esukak. \v 53 Na sie mutan el sisya eot in ilil na lulap se nu fin sifal twe foklalik ahlunsifal.\x - \xo 9:53 \xt 2 Sam 11:21\x* \v 54 Na Abimelech el sulaklak pangonma mwet fusr se su us mwe mweun natul ah, ac fahk, “Faisak cutlass nutum an ac uniyuwi, tuh nga tia lungse mwet in fahk mu mutan se pa uniyuwi uh.” Na mukul fusr sac faksilya ke cutlass natul ah, na el misa. \v 55 Ke mwet Israel elos liye lah Abimelech el misa, elos folokelik nu acn selos. \p \v 56 Ouinge God El folokin nu sel Abimelech ma koluk se el tuh oru nu sin papa tumal ke el tuh uniya tamulel itngoul wial ah. \v 57 Ac God El oayapa folokin ma koluk lun mwet Shechem nu faclos sifacna, fal nu ke ma Jotham, wen natul Gideon, el fahk ke el selngawelos ah. \c 10 \s1 Tola \p \v 1 Tukun misa lal Abimelech, Tola, wen natul Puah su ma natul Dodo, el tuyak in aksukosokyela mwet Israel. El mwet in sruf lal Issachar ac el muta in acn Shamir infulan eol in Ephraim. \v 2 El kol mwet Israel ke lusen yac longoul tolu. Na el misa, ac pukpuki el in acn Shamir. \s1 Jair \p \v 3 Tokol Tola, Jair, sie mwet Gilead, el kol mwet Israel yac longoul luo. \v 4 Oasr wen tolngoul natul, ac oasr donkey tolngoul natulos elos kasrusr fac. Oasr siti tolngoul selos in acn Gilead, ac siti inge srakna pangpang siti sel Jair. \v 5 Jair el misa, ac pukpuki el in acn Kamon. \s1 Jephthah \p \v 6 Mwet Israel elos sifilpa oru ma koluk ye mutun \nd LEUM GOD\nd* ke elos alu nu sin Baal ac Astarte, oayapa god lun mwet Syria, mwet Sidon, mwet Moab, mwet Ammon, ac mwet Philistia. Elos forla liki \nd LEUM GOD\nd* ac tia sifil alu nu sel. \v 7 Na \nd LEUM GOD\nd* El kasrkusrakak sin mwet Israel, ac El eisalosyang nu inpoun mwet Philistia ac mwet Ammon. \v 8 Ke lusen yac singoul oalkosr mwet inge elos akkeokye ac akongoiya mwet Israel su muta in facl lun mwet Amor kutulap in Infacl Jordan in acn Gilead. \v 9 Na mwet Ammon elos fahsr sasla Infacl Jordan ac mweuni pac mwet in sruf lal Judah, sruf lal Benjamin, ac sruf lal Ephraim. Ouinge mwet Israel elos muta in ongoiya lulap. \p \v 10 Mwet Israel elos wowoyak nu sin \nd LEUM GOD\nd* ac fahk, “Kut orekma koluk ye motom ke kut forla liki kom, God lasr, ac alu nu sin Baal.” \p \v 11 Pa inge ma \nd LEUM GOD\nd* El fahk nu selos, “Mwet Egypt, mwet Amor, mwet Ammon, mwet Philistia, \v 12 mwet Sidon, mwet Amalek, ac mwet Maon elos akkeokye kowos in pacl somla, ac kowos tuh wowoyak nu sik. Ya nga tuh tia molikowosla lukelos? \v 13 A kowos tuh forla likiyu ac alu nu sin god saya. Ke ma inge, nga ac fah tia sifil moli kowos. \v 14 Fahla ac wowoyak nu sin god kowos sulela ingan. Lela elos in moli kowos ke pacl kowos sun ongoiya.” \p \v 15 A mwet Israel elos fahk nu sin \nd LEUM GOD\nd*, “Pwaye, kut orekma koluk. Oru kutena ma kom lungsum in oru nu sesr, tusruktu nunak munas, molikutla misenge.” \v 16 Na elos sisla god lun mutunfacl saya su elos tuh alu nu se, ac elos alu nu sin \nd LEUM GOD\nd*. Na El arulana pakomutalos mwet Israel, lah elos muta in ongoiya lulap. \p \v 17 Na mwet Ammon elos akoo in mweuni mwet Israel, ac elos tulokunak lohm nuknuk selos in acn Gilead. Mwet Israel elos fahsreni ac muta in acn Mizpah in acn Gilead pacna. \v 18 Na mwet kol lun mwet Israel in kais sie sruf elos asiyuki sie sin sie ac fahk, “Su ac fah mwet kol lasr ke mweun se inge lain mwet Ammon? Mwet se na ma ac kol mweun se inge, el pa ac kol mwet nukewa in acn Gilead.” \c 11 \p \v 1 Jephthah el sie mwet mweun Gilead su ku ac pulaik. Nina kial uh sie mutan kosro su eis molin kosro lal, ac papa tumal pa Gilead. \v 2 Oasr pac wen natul Gilead sin mutan kial ah, na ke tulik mukul inge matula elos lusulla Jephthah liki lohm sin papa tumalos ac fahk, “Kom ac fah tia usrui kutena ma lun papa tumasr, mweyen kom ma nutin siena mutan.” \v 3 Na Jephthah el kaingla liki tamulel lal ac som muta in acn Tob. Ac ke el muta we, un mwet lusrongten se tuku nu yorol ac welul forfor in acn sac. \p \v 4 Tok kutu, na mwet Ammon elos tuku in mweuni mwet Israel. \v 5 Ke ma inge sikyak ah, mwet kol lun acn Gilead elos som in folokunulma Jephthah liki acn Tob. \v 6 Elos fahk nu sel, “Fahsru kol kut, tuh kut in ku in mweuni mwet Ammon.” \p \v 7 A Jephthah el fahk nu selos, “Kowos tuh lisyula liki lohm sin papa tumuk ke sripen kowos tuh arulana srungayu. Na efu kowos ku sukyu inge ke kowos sun ongoiya?” \p \v 8 Elos fahk nu sel Jephthah, “Kut sifilpa foroht nu sum inge mweyen kut lungse kom in wi kut mweuni mwet Ammon, ac kol mwet Gilead nukewa.” \p \v 9 Jephthah el topuk ac fahk, “Kowos fin folokinyu nu yen sik tuh nga in mweuni mwet Ammon, ac \nd LEUM GOD\nd* El fin ase kutangla nu sik, na nga fah mwet kol lowos.” \p \v 10 Ac elos topuk ac fahk, “Kut insese ke ma kom fahk an, ac \nd LEUM GOD\nd* El mwet loh lasr.” \v 11 Na Jephthah el wi mwet kol lun mwet Gilead inge, ac mwet uh elos akfulatyal ac oru tuh elan mwet kol lalos ac leum faclos. Ac Jephthah el fahkak nunak lal nukewa ye mutun \nd LEUM GOD\nd* in acn Mizpah. \p \v 12 Na Jephthah el supwala mwet utuk kas nu yurin tokosra lun mwet Ammon ke kas se inge, “Sripa fuka se kom tuku lain kut kac an— Efu kom utyak nu in acn sesr uh?” \p \v 13 Ac tokosra lun mwet Ammon el topuk mwet utuk kas lal Jephthah ac fahk, “Ke mwet Israel elos tuku liki acn Egypt elos tuku twe eisla facl sik, mutawauk ke Infacl Arnon fahla nwe Infacl Jabbok ac sun Infacl Jordan. Inge kowos enenu in folokonma acn inge nufon ke misla.” \p \v 14 Na Jephthah el sifil supwala mwet utuk kas nu yurin tokosra lun mwet Ammon, \v 15 ke kas se inge, “Tia pwaye lah mwet Israel elos eisla facl Moab ku facl Ammon. \v 16 Pa inge ma tuh sikyak ah. Ke mwet Israel elos tuku liki acn Egypt elos fahsr sasla yen mwesis nwe ke elos sun inalok ke Meoa Srusra\f + \fr 11:16 \fk inalok ke Meoa Srusra: \ft misenge pangpang acn se inge Alok Aqaba.\f* ac tuku nu Kadesh. \v 17 Na elos supwala mwet utuk kas nu yurin tokosra lun mwet Edom in siyuk tuh elan fuhlela elos in fahla sasla facl sel ah. Tuh tokosra sac el tuh tia fuhlela. Na elos siyuk pac sin tokosra lun mwet Moab, tuh el tia pacna lela elos in fahla in acn sel. Ouinge mwet Israel elos mutana in acn Kadesh.\x - \xo 11:17 \xt Oek 20:14–21\x* \v 18 Na elos fahsrna ke yen mwesis, ac ut sisken facl Edom ac Moab nwe ke elos sun kutulap in Moab, nu lefahl eir in Infacl Arnon. Elos tui we, tia tupalla Infacl Arnon mweyen pa ingan masrol nu Moab.\x - \xo 11:18 \xt Oek 21:4\x* \v 19 Na mwet Israel elos supwala mwet utuk kas nu yorol Sihon, tokosra lun mwet Amor in acn Heshbon, ac siyuk elan lela elos in fahsr sasla facl sel nu in acn selos sifacna.\x - \xo 11:19 \xt 11:19–22; Oek 21:21–24\x* \v 20 Na Sihon el tia pac lela mwet Israel in fahsr sasla facl sel. El sap mwet mweun lal nukewa in fahsreni ac muta in acn Jahaz, na elos mweun lain mwet Israel. \v 21 Tusruktu \nd LEUM GOD\nd* lun Israel El oru tuh mwet Israel in kutangulla Sihon ac mwet mweun lal. Na mwet Israel elos eisla acn nukewa sin mwet Amor su muta in facl sac tuh in ma lalos. \v 22 Elos sruokya facl sin mwet Amor nukewa, mutawauk Infacl Arnon su masrol nu eir, utyak nwe ke Infacl Jabbok layen nu epang, ac liki yen mwesis su masrol kutulap, fahla nwe ke Infacl Jordan layen nu roto. \v 23 \nd LEUM GOD\nd* lun Israel pa tuh lusak mwet Amor inge ac sang facl sac nu sin mwet Israel, mwet lal. \v 24 Ya kom ac srike in sifilpa eis facl se inge tuh in ma lom— Kom ku in sruokya kutena acn ma Chemosh, god lom, el tuh sot nu sum. A kut, kut ac sruokya acn nukewa ma \nd LEUM GOD\nd* lasr El eisla in ma lasr. \v 25 Mea, kom nunku mu kom fas lukel Balak, wen natul Zippor, tokosra lun mwet Moab— Ya oasr pacl Balak el akukuin lain mwet Israel, ku mweun lain kut?\x - \xo 11:25 \xt Oek 22:1–6\x* \v 26 Oasr yac tolfoko lac mwet Israel elos sruokya acn Heshbon ac Aroer ac inkul ma oan raunela, oayapa siti nukewa su oan sisken Infacl Arnon. Efu ku kom tia eisla acn inge ke pacl na loeloes se ingan? \v 27 Tia nga pa orekma koluk nu sum uh. Kom pa orekma koluk ke kom mweun lainyu. Misenge \nd LEUM GOD\nd* El ac fah oru nununku lal inmasrlon mwet Israel ac mwet Ammon.” \v 28 Tusruktu, tokosra lun mwet Ammon el tia lohang nu ke kas inge ma Jephthah el supwala nu yorol. \p \v 29 Na ngunin \nd LEUM GOD\nd* tuku nu facl Jephthah. El fahsr sasla in acn Gilead ac Manasseh, ac folokla nu Mizpah in acn Gilead ac som nu Ammon. \v 30 Ac Jephthah el orala sie wulela nu sin \nd LEUM GOD\nd* ac fahk, “Kom fin oru tuh nga in kutangla mwet Ammon, \v 31 na mwet se emeet su ilme liki lohm sik ac sunyu ke nga ac kutangla foloko, nga ac fah kisakin nu sum, tuh in mwe kisa firir.” \p \v 32 Ouinge Jephthah el fahla sasla Infacl Arnon in mweuni mwet Ammon, ac \nd LEUM GOD\nd* El sang kutangla nu sel. \v 33 El tuh mweunelos, mutawauk in acn Aroer fahla rauneak acn Minnith, su oasr siti longoul we, nwe ke el sun acn Abel Keramim. Mwet puspis anwuki ke mweun se inge, na mwet Israel elos kutangla mwet Ammon. \s1 Acn Se Natul Jephthah \p \v 34 Ke Jephthah el folok nu yen sel in acn Mizpah, acn se natul ah el illa in sonol. El srital ke sie tambourine ac onsrosro. El tulik sefanna natul, wangin pac tulik saya. \v 35 Ke Jephthah el liyal el arulana asor ac seya nuknuk lal, ac fahk, “We, acn nutik! Sripom pa oru ngan pula keok upa nu in ngunik inge! Foroti na pwaye insiuk keim, mweyen nga tuh orala wulela na ku se nu sin \nd LEUM GOD\nd* ac nga tia ku in kunausla!”\x - \xo 11:35 \xt Oek 30:2\x* \p \v 36 Ac tulik mutan sac fahk nu sel, “Kom fin orala tari sie wulela nu sin \nd LEUM GOD\nd*, oru nu sik ma kom wulela kac an, mweyen \nd LEUM GOD\nd* El tuh kasrekom in foloksak nu sin mwet lokoalok lom, mwet Ammon uh. \v 37 Tusruktu, oasr sie ma nga enenu sum: filiyula nga in wi kawuk luk som mutwata fineol uh malem luo, in asorkin lah nga ac misa tia payuk.” \v 38 Na Jephthah el fahk elan som ke lusen malem luo. Na acn sac wi mutan kawuk lal elos som nu fineol uh, ac tung mweyen el ac misa ac tia payuk ku isus tulik. \v 39 Tukun malem luo el foloko nu yurin papa tumal. Jephthah el oru nu sel oana ma el tuh wulela nu sin \nd LEUM GOD\nd*, na mutan sac el misa, tiana payuk. \p Pa inge mutaweyen facsin se inge, \v 40 ma mutan Israel uh ac som liki lohm selos ke lusen len akosr pacl se ke yac nukewa, in asor ac oru mwe esmakin lalos ke acn natul Jephthah, mwet Gilead. \c 12 \s1 Jephthah Ac Mwet Ephraim \p \v 1 Mwet Ephraim elos akola in mweun, na elos fahla sasla Infacl Jordan ac som nu Zaphon ac fahk nu sel Jephthah, “Efu ku kom som mweuni mwet Ammon ac tia suli kut? Kut ac esukak lohm sum an nu fom!” \p \v 2 Na Jephthah el topuk ac fahk nu selos, “Nga ac mwet luk uh tuh oru alein na yohk se nu sin mwet Ammon, ac kut pangon kowos, tuh kowos tiana tuku kasrekut. \v 3 Ke nga akilenak lah kowos ac tia kasreyu, nga pilesrala moul luk ac sifacna som ainulos, ac \nd LEUM GOD\nd* El ase kutangla nu sik. Na efu ku kowos tuku in mweuniyu misenge?” \v 4 Ke ma inge Jephthah el pangoneni mwet Gilead nukewa ac elos som mweuni mwet Ephraim ac kutangulosla. (Mweyen mwet Ephraim elos tuh fahk ouinge, “Kowos mwet Gilead su muta in acn Ephraim ac Manasseh, kowos mwet kaing liki kut tari!”) \v 5 Mwet Gilead elos sruokya acn nukewa ma mwet uh muta ut we in alukela Infacl Jordan, tuh mwet Ephraim elos in kofla kaing ut we. Mwet Ephraim se fin srike in kaingla ac siyuk elan fahla ke sie sin acn inge, na mwet Gilead elos ac siyuk sel, “Kom mwet Ephraim se?” Na el fin fahk mu “Mo,” \v 6 na elos ac sap elan fahk kas se inge, “Shibboleth.” Tuh el fin fahk “Sibboleth,” (ke sripen mwet Ephraim uh kofla fahkla suwohs kas sac) na mwet Gilead elos ac sruokya mwet sac ac unilya na insacn, ke soko sin inkanek in foroht forma ke Infacl Jordan. Mwet Ephraim angngaul luo tausin pa anwuki in pacl sac. \p \v 7 Jephthah el kol mwet Israel ke yac onkosr. Na el misa, ac pukpuki el inkul sel sifacna in acn Gilead. \s1 Ibzan, Elon, Ac Abdon \p \v 8 Tokol Jephthah, Ibzan mwet Bethlehem el kol Israel. \v 9 Oasr wen tolngoul ac acn tolngoul natul. El sang acn natul inge in payuk sin mwet sayen sruf lal uh, ac use mutan fusr tolngoul liki sruf saya in payuk sin wen natul ah. Ibzan el tuh kol mwet Israel ke yac itkosr, \v 10 na el misa, ac pukpuki el in acn Bethlehem. \p \v 11 Tokol Ibzan, Elon mwet Zebulun, el kol mwet Israel ke yac singoul. \v 12 Na Elon el misa, ac pukpuki el in acn Aijalon in facl sin mwet Zebulun. \p \v 13 Tokol Elon, Abdon, wen natul Hillel mwet Pirathon, el kol mwet Israel. \v 14 Oasr wen angngaul natul, ac wen tolngoul nutin wen natul su kasrusr fin donkey itngoul. El kol mwet Israel ke yac oalkosr. \v 15 Na Abdon el misa, ac pukpuki el in acn Pirathon in facl sin mwet Ephraim, infulan eol ma mwet Amalek elos muta we. \c 13 \s1 Isusla Lal Samson \p \v 1 Mwet Israel elos sifilpa oru ma koluk ye mutun \nd LEUM GOD\nd*, ke ma inge \nd LEUM GOD\nd* El lela tuh mwet Philistia in leum faclos yac angngaul. \p \v 2 In pacl sac oasr sie mwet in siti Zorah su pangpang Manoah, sin sruf lal Dan, ac mutan kial ah el sie mutan talap. \v 3 Na lipufan lun \nd LEUM GOD\nd* sikyang nu sin mutan sac ac fahk, “Soenna oasr tulik nutum mweyen kom talap, tusruktu ac tia paht kom ac pitutu, ac oswela sie wen. \v 4 Karinganang tuh kom in tia nim wain ku kutena mwe nim ku, ac nik kom kang kutena mongo ma oal.\x - \xo 13:4 \xt Lev 11:1–47\x* \v 5 Na tukun wen se nutum an el isusla, kom in tia kal aunsifal, mweyen len se na ma el isusla ah fahla el fah sriyukla nu sin God oana sie mwet Nazirite. El pa ac molela mwet Israel liki inpoun mwet Philistia.”\x - \xo 13:5 \xt Oek 6:1–5\x* \p \v 6 Na mutan sac som ac fahk nu sin mukul tumal, “Sie mwet lun God tuku nu yuruk. Arulana aksangeng lumahl, oana elan sie lipufan lun God. Nga tiana siyuk lah el tuku ya me, ac el tia pacna fahk inel nu sik. \v 7 Tusruktu el fahk nu sik lah nga ac fah pitutu ac oswela sie wen. Ac el fahk pac mu nga in tiana nim wain ku kutena mwe nim ku, ku kang kutena mongo oal, mweyen tulik sac ac fah sie mwet Nazirite nu sin God ke lusen moul lal nufon.” \p \v 8 Na Manoah el pre nu sin \nd LEUM GOD\nd* ac fahk, “O \nd LEUM GOD\nd*, nunak munas, lela tuh mwet lun God se su kom supwama meet ah in sifil foloko nu yorosr ac fahk nu sesr lah mea kut ac oru nu sin tulik se inge ke el ac isusla uh.” \p \v 9 God El oru oana ma Manoah el siyuk ah. Lipufan lun God sifilpa foloko nu yurin mutan sac ke el muta in ima ah, tusruktu mukul tumal el wangin in pacl sac. \v 10 Na mutan sac sulaklak som ac fahk nu sin mukul tumal, “Liye, mwet se ma tuh tuku nu yuruk ah el sifilpa sikyak nu sik!” \p \v 11 Manoah el tuyak ac fahsr tukun mutan kial ah, ac ke el sun mwet sac, el siyuk sel, “Ku kom pa mwet se ma sramsram nu sin mutan kiuk ah?” \p Na lipufan sac fahk, “Aok.” \p \v 12 Na Manoah el fahk, “Na inge, ke pacl se ma kas lom inge akpwayeyeyuk, mea tulik se inge ac oru? Moul fuka el ac moulkin?” \p \v 13 Na lipufan lun \nd LEUM GOD\nd* el fahk, “Mutan kiom an el enenu in liyaung ma nukewa nga fahk nu sel ah. \v 14 El tia enenu in kang kutena ma su tuku ke fokin grape, ku nim kutena wain, ku mwe nim ku, ku kang kutena mongo oal. El enenu in oru ma nukewa ma nga sapkin nu sel ah.” \p \v 15 Manoah el fahk nu sin lipufan lun \nd LEUM GOD\nd*, “Nunak munas, nimet kom sa som. Soano kut in akmolyela soko nani fusr kom in mongo.” \p \v 16 Na lipufan lun \nd LEUM GOD\nd* el fahk nu sel Manoah, “Kom finne ikolyuwi, nga ac tia kang mongo kom oru an. Tusruktu kom fin lungse oru, kom kisakin nu sin \nd LEUM GOD\nd*.” \p \v 17 Na Manoah el fahk, “Su inem an, tuh kut fah ku in akfulatye kom ke pacl se kas lom inge ac akpwayeyuk.” \p \v 18 Na lipufan sac el siyuk, “Efu ku kom ke etu inek? Inek sie ine lukma.” \p \v 19 Na Manoah el eis soko nani fusr ac kutu wheat, ac el kisakin ma inge fin sie eot nu sin \nd LEUM GOD\nd* su oru ma usrnguk. \v 20 Ke pacl se e sac firiryak liki loang sac, na lipufan lun \nd LEUM GOD\nd* el weak firir sac nu inkusrao. Ke Manoah ac mutan kial ah ngetang liye ma inge, eltal putati ac faksufi nu infohk uh. \v 21 Lipufan lun \nd LEUM GOD\nd* el tia sifil sikyak nu sel Manoah ac mutan kial ah, na Manoah el tufah akilenak lah lipufan lun \nd LEUM GOD\nd* pa mwet sac. \p \v 22 Manoah el fahk nu sin mutan kial ah, “Pwayena lah kut ac misa, mweyen kut liyalak God!” \p \v 23 Na mutan kial ah topuk ac fahk, “\nd LEUM GOD\nd* El funu lungse unikuti, El lukun tia insewowo ke mwe kisa kut orala, ac El lukun tia pac akkalemye ma inge nu sesr, ku fahkak kas ouinge nu sesr ke pacl se inge.” \p \v 24 Na mutan sac oswela wen se, ac sang inel Samson. Ac tulik sac el kapak, ac \nd LEUM GOD\nd* El akinsewowoyal. \v 25 Ac ku lun \nd LEUM GOD\nd* mutawauk in akkeyal ke el muta ke iwen aktuktuk lun mwet Dan in masrlon acn Zorah ac acn Eshtaol. \c 14 \s1 Samson Ac Mutan Fusr Timnah Se \p \v 1 Sie len ah Samson el tufoki som nu Timnah, ac el liyauk sie mutan fusr Philistia we. \v 2 Ke el folokla nu yen sel ah el fahk nu sin papa tumal ac nina kial, “Nga tuh liyauk mutan fusr Philistia se in acn Timnah. Usalu ngan payukyak sel.” \p \v 3 Na papa tumal ac nina kial eltal siyuk sel, “Efu ku kom suk sie mutan pegan kiom yurin mwet Philistia— Mea wanginna mutan inmasrlon mwet in ota lasr uh kom in eis kiom?” \p Ac Samson el fahk nu sin papa tumal, “Usalu! El na pa nga lungse uh.” \p \v 4 Papa tumal ac nina kial Samson tiana akilen lah \nd LEUM GOD\nd* pa kolol Samson ke sulela se lal inge, ke sripen \nd LEUM GOD\nd* El suk sie pacl wo in mweuni mwet Philistia. Mweyen ke pacl se inge, mwet Philistia elos leum fin mwet Israel ah. \p \v 5 Na Samson el tufoki nu Timnah wi papa tumal ac nina kial. Ke elos fahsr ke ima in grape in acn Timnah, Samson el lohngak pusren lion soko ngutngut. \v 6 Na ngun lun \nd LEUM GOD\nd* sa na sikyang in el ac sang ku lulap nu sel, na el sang na paol ac eiya lion soko ah oana in nani fusr soko. Tusruktu el tiana akkalemye ma el oru inge nu sin papa tumal ku nina kial. \p \v 7 Na el som ac sramsram nu sin mutan sac, ac el arulana insewowo sel. \v 8 Kutu len toko, Samson el sifilpa som nu we tuh elan payuk sin mutan sac. Ke el srakna fahsr nu we, el srola liki inkanek ah tuh elan liye lion soko ma el uniya ah. Na el lut ke el liye loanginyeir ac honey ke monin lion soko ah. \v 9 Na el lafusak honey inge nu inpaol, ac el fahsr kang inkanek ah. Ke el sun papa tumal ac nina kial ah, el sang kutu naltal, tusruktu el tiana fahk nu seltal lah ma el eis liki monin lion soko ma misa ah. \p \v 10 Na papa tumal ah som nu lohm sin mutan fusr sac, ac Samson el orala sie kufwa we, tuh mukul fusr elos oru ouinge in pacl sac. \v 11 Ke mwet Philistia elos liyal Samson, elos supwala mukul fusr tolngoul in muta yorol. \v 12 Na Samson el fahk nu seltal, “Nga ac fahk ma se inge, na kowos palye. Kowos fin ku in konauk kalmac meet liki safla len in kufwa itkosr uh, nga ac sot polo nuknuk linen tolngoul ac nuknuk in ayaol na kato tolngoul. \v 13 A kowos fin tia konauk kalmac, na kowos ase nu sik polo nuknuk linen tolngoul ac nuknuk in ayaol na kato tolngoul.” \p Na elos fahk nu sel, “Fahk kas in palye sacn kut in lohng.” \p \v 14 Na el fahk nu selos, \q1 “Liki el su mongo, mwe mongo sikyak, \q1 Liki el su fokoko, ma emwem sikyak.” \m Ke len nufon tolu elos tia ku in konauk kalmac. \p \v 15 Ke len se akakosr, elos fahk nu sin mutan kial Samson, “Kwafe nu sin mukul tomom an tuh elan fahk kalmen kas in palye lal nu sum. Kom fin tia, na kut ac isikkomyak ac lohm sin papa tomom. Mea, komtal sulikutme komtal in tuh sruokani ma lasr?” \p \v 16 Na mutan sac el som nu yorol Samson ac tung ye mutal ac fahk nu sel, “Kom kikiap in lungse nga. Kom srungayu! Kom fahkak kas in palye nu sin mwet kawuk luk, a kom tiana fahkak kalmac nu sik!” \p Na Samson el fahk, “Nga tia pacna fahk kalmac nu sin papa tumuk ac nina kiuk! Efu ku nga in fahk nu sum?” \v 17 Mutan kial ah tung ke len itkosr nufon ma kufwa ah orek ah. Tusruktu ke len se akitkosr ah na Samson el fahkang kalmen ma sac nu sel mweyen el na kwafe na nu sel. Na mutan sac som ac fahkak kalmac ah nu sin mwet Philistia ah. \v 18 Ouinge, meet liki faht ah tili ke len se akitkosr ah, mukul in siti sac fahk nu sel Samson, \q1 “Mea emwem liki honey? \q1 Ac mea ku liki lion?” \m Na Samson el fahk nu selos, \q1 “Komtal funu tia orekmakin cow mutan nutik in akfisrasrye infohk uh, \q1 Komtal lukun tia ku in konauk kalmac.” \m \v 19 In kitin pacl ah na, ku lun \nd LEUM GOD\nd* sikyang in el, na el oatula nu Ashkelon ac uniya mukul tolngoul we. El sarukla nuknuk wowo lalos ac sang lun mwet ma palyeak kas in palu sac. Na el arulana kasrkusrak na folok nu in lohm sin papa tumal ah. \v 20 Na mutan kial Samson ah itukyang nu sin mukul se ma tafwel Samson ke alu in marut lal ah.\x - \xo 14:20 \xt Mwet Nun 15:1–2; Jn 3:29\x* \c 15 \s1 Foloksak Lal Samson Nu Sin Mwet Philistia \p \v 1 Tok kutu, ke pacl in kosrani lun wheat, Samson el us nani fusr soko ac som in osun nu sin mutan kial ah. El fahk nu sin papa talupal, “Nga lungse utyak nu ke infukil lun mutan kiuk ah.” \p Tusruktu papa sac tia lela. \v 2 El fahk nu sel Samson, “Nga pangon kom srungalla na pwaye, oru nga eisalang nu sin kawuk se lom ah. Tusruktu tamtael fusr se wial inge el kato lukel. Kom ku in eisal elan aolulla.” \p \v 3 Na Samson el fahk, “Inge, nga finne oru kutu ma upa nu sin mwet Philistia, ac fah wangin mwetik kac.” \v 4 Na el som ac sruokya kosro fox tolfoko ac kapriya pulalos kais lukwa, ac sang kahp in e nu kac. \v 5 Na el akosak kahp inge ac fuhlelosla in ima in wheat lun mwet Philistia ah. Ouinge wheat ma elos kosrani tari ac wheat ma srakna kapak in ima ah, firiryak nufon, oayapa sak olive wi pac folla. \v 6 Ke mwet Philistia elos siyuk lah su oru ma inge, na fwackyang nu selos lah Samson pa oru uh, mweyen papa talupal el tuh eisalang mutan kial Samson nu sin kawuk se lal Samson ah. Ouinge mwet Philistia elos som ac esukak lohm sin papa sac, na mutan sac ac sou lal nufon misa. \p \v 7 Samson el fahk nu selos, “Fin pa inge orekma lowos uh, nga fulahk lah nga fah tiana tui nwe ke na nga aksafyela foloksak luk nu suwos!” \v 8 El oru sie mweun na upa, ac onela mwet puspis selos. Na el som ac muta in luf se ke eot fulat in Etam. \s1 Samson El Kutangla Mwet Philistia \p \v 9 Mwet Philistia elos tuku ac tulokunak lohm nuknuk selos in acn Judah, ac elos mweuni acn Lehi. \v 10 Mwet Judah elos siyuk selos, “Efu ku kowos tuku mweuni kut?” \p Na elos fahk, “Kut tuku in sruokilya Samson in folokin nu sel ma el oru nu sesr.” \v 11 Na tausin tolu sin mwet Judah inge som nu ke luf se ke eot fulat in Etam ac fahk nu sel Samson, “Ya kom nikin lah mwet Philistia elos pa leum facsr uh— Mea se kom oru nu sesr inge?” \p Na el topuk ac fahk nu selos, “Ma na elos oru nu sik ah pa nga oru oapana nu selos.” \p \v 12 Na elos fahk nu sel, “Kut tuku in kaprikomi tuh kut in eiskomyang nu inpaolos.” \p Na Samson el fahk, “Fulahk nu sik lah kowos ac tia sifacna uniyuwi.” \p \v 13 Na elos fahk, “Aok, kut ac tia unikomi. Kut ac kaprikomi na, ac eiskomyang nu selos.” Ouinge elos kaprilya ke sucl sasu lukwa ac pwanulak liki eot fulat sac. \p \v 14 Ke el sun acn Lehi, mwet Philistia elos sasa ac kasrusr tuku nu yorol. In kitin pacl ah na, ku lun \nd LEUM GOD\nd* putati nu facl, ac el wotyalik sucl ma kapriya paol oana luman turet ma firirla tari, ac mwe kapir putatla liki paol. \v 15 Na el konauk srin oalin donkey soko ma tufahna misa, ac el srukak ac sang onela sie tausin mwet kac. \v 16 Na Samson el on ac fahk, \q1 “Ke srin oalin donkey soko, nga uniya sie tausin mwet; \q1 Ke srin oalin donkey soko, nga elosak yolin\f + \fr 15:16 \fk yolin: \ft fahkyen kas se inge apkuran oana fahkyen “donkey” in kas Hebrew.\f* mwet.” \m \v 17 Tukun ma inge, el sisla sri soko ah, na pangpang acn se ma inge sikyak we ah Ramath Lehi.\f + \fr 15:17 \fk Ramath Lehi: \ft kalmen ine se inge in kas Hebrew pa “Eol in Sri in Oalu.”\f* \p \v 18 Na Samson el arulana malu, ouinge el pang nu sin \nd LEUM GOD\nd* ac fahk, “Kom ase kutangla na lulap se inge nu sik. Ya pwaye nga ac misa ke sripen malu, ac putatyang nu inpoun mwet pegan?” \v 19 Na God El ikaselik sie acn oalal infohk uh in acn Lehi, ac kof unonak kac me. Ke Samson el nimkofi ngunal folokyang, na el sifilpa kui. Ouinge unon in kof se inge pangpang En‐Hakkore,\f + \fr 15:19 \fk En‐Hakkore: \ft kalmen ine se inge in kas Hebrew pa “Unon lun Mwet Pang.”\f* ac srakna oasr in acn Lehi nwe misenge. \p \v 20 Samson el tuh nununku mwet Israel yac longoul, ke pacl se mwet Israel elos muta ye poun mwet Philistia. \c 16 \s1 Samson In Acn Gaza \p \v 1 Sie len ah Samson el som nu Gaza, sie siti lun mwet Philistia. Ingo el liyauk sie mutan kosro su eis molin kosro lal, ac el utyak ac motulla yorol ke fong sac. \v 2 Ke mwet Gaza elos lohng lah Samson el oasr we, elos som raunela acn sac ac soanel ke mutunpot lun siti sac. Elos misla ke fong nufon sac ac fahk, “Soano nu ke lenelik, na kut fah unilya.” \v 3 Tusruktu Samson el oan nwe infulwen fong, na el tukakek, tulakunla srungul ke mutunpot sac, wi sru lukwa ac sukan kaul mutunoa. El lippisauk ma inge ac usak nwe ke mangon eol soko oan ngeti nu Hebron. \s1 Samson Ac Delilah \p \v 4 Tukun ma inge, Samson el lungseyak sie mutan su muta Infahlfal Sorek. Inen mutan sac pa Delilah. \v 5 Leum limekosr lun mwet Philistia elos som nu yurin mutan sac ac fahk, “Srike lah kom ac ku in oru elan fahkot lah mea oru ku se lal inge, ac mea kut ku in oru tuh kut in kutangulla ac kaprilya ac kunausla kuiyal. Kais sie sesr ac fah sot nu sum sie tausin siofok ipin silver.” \p \v 6 Na Delilah el som ac fahk nu sel Samson, “Fahkma nu sik lah mea se oru ku se lom ingan. Mwet se fin lungse kaprikomi ac kunausla kuiyom, el ac oru fuka?” \p \v 7 Ac Samson el fahk, “Mwet se fin kapriyuwi ke ah in pisr itkosr su srakna sasu ac soenna paola, na nga ac munasla oana mwet nukewa.” \p \v 8 Na leum lun mwet Philistia elos use ah in pisr na sasu itkosr su soenna paola, ac sang nu sel Delilah, ac el sang kaprilya Samson. \v 9 Delilah el tuh okanla kutu mwet ke sie pac infukil, na el wowo ac fahk, “Samson, mwet Philistia pa tuku inge!” Na Samson el wotyalik ah in pisr inge oana ke turet soko ac wotelik ke ac pusralla e uh. Ouinge elos tiana konauk lah ku lal tuku ya me. \p \v 10 Na Delilah el fahk nu sel Samson, “Liye, kom tiana kaskas pwaye nu sik, a kom aklalfonyeyu! Nunak munas, fahk nu sik lah ac orek fuka in kapiri kom.” \p \v 11 Na Samson el fahk mu, “Mwet fin kapriyuwi ke sucl sasu ma soenna orekmakinyuk, na nga ac munasla oana mwet nukewa.” \p \v 12 Ouinge Delilah el sang kutu sucl sasu kaprilya. Na el wowo ac fahk, “Samson, mwet Philistia pa tuku inge!” (Oasr na mwet soano ke sie pac infukil.) Na Samson el sifilpa wotyalik sucl ekasr ah oana turet uh. \p \v 13 Na Delilah el sifilpa fahk nu sel Samson, “Kom srakna aklalfonyeyu ac kikiap nu sik. Fahkma lah ac orek fuka in kapiri kom.” \p Samson el topuk ac fahk nu sel, “Kom fin orani aunsuf nu ke srup itkosr ac sang otwela nu ke sie mwe orek nuknuk, ac sang sak in mwe otwot soko ah, ac itungya, na nga ac munasla oana mwet nukewa.” \p \v 14 Na Delilah el oru tuh Samson elan motulla, na el orani aunsifal nu ke srup itkosr, ac otwela nu ke mwe orek nuknuk, ac itungya ke sak in mwe otwot sac, na el wowo ac fahk, “Samson, mwet Philistia pa tuku inge!” Na Samson el ngutalik ac tulakunla aunsifal liki mwe orek nuknuk sac. \p \v 15 Na Delilah el fahk nu sel, “Efu ku kom fahk mu kom lungse nga, a kom tiana fahk ke insiom na pwaye— Kom kiapweyula pacl tolu, a kom tiana akkalemye lah mea oru ku se lom ingan.” \v 16 El kwafe ouinge nu sel len nukewa, nwe ke na Samson el arulana ulla sel, \v 17 ac el tari na fahk na pwaye ma el siyuk sel ah. El mu, “Wangin sie pacl insifuk kalkulla. Ke nga isusla elos sriyula nu sin God tuh nga in sie mwet Nazirite. Fin kalkulla sifuk, na ku luk uh ac wanginla, ac nga ac fah munasla oana mwet nukewa.” \p \v 18 Ke Delilah el akilen lah Samson el kaskas pwaye nu sel, na el sapla nu sin leum lun mwet Philistia ac fahk, “Sifilpa foloko. El akkalemye na pwaye ma nukewa nu sik.” Ouinge elos tuku ac us mani inpaolos. \v 19 Delilah el akmotulyal Samson finyepal, na el sap sie mwet ah in kalla sripin aunsuf itkosr ke sifal. Na Delilah el mutawauk in akkasrkusrakyal, ac ku lal Samson mutawauk wanginla lukel. \v 20 Na mutan sac wowo ac fahk, “Samson, mwet Philistia pa tuku inge!” Ke el ngutalik, el nunku mu el ac sukosok oana meet ah. Tusruktu el tiana etu lah \nd LEUM GOD\nd* El som lukel. \v 21 Mwet Philistia elos sruokilya, ac tipalla atronmutal, ac usalla nu Gaza. Elos kaprilya ke mwe kapir bronze ac usalla tuh elan orekma ke mwe ilil se in presin ah. \v 22 Na aunsifal sifilpa mutawauk in kapak. \s1 Misa Lal Samson \p \v 23 Leum lun mwet Philistia elos fahsreni tuh elos in engan ac kisakin mwe kisa lulap nu sel Dagon, god lalos. Elos on ac fahk, “God lasr el eisalma Samson, mwet lokoalok lasr, nu inpaosr.” \v 24 Ke mwet ah liyal, elos kaksakin god lalos ac fahk, “Mwet lokoalok lasr su kunausla acn sesr ac uniya mwet puspis lasr, god lasr el eisalma nu inpaosr.” \v 25 Ke yohk engan lalos ah, elos wowoyak ac fahk, “Usalu Samson elan akpwarye kut.” Na elos usalu Samson liki presin ac sap elan tu inmasrlon sru lulap ah, ac akpwaryalos. \v 26 Samson el fahk nu sin tulik se ma pwanul ah, “Pwenyula nu yen ma nga ac ku in kahlya sru ma loango lohm uh ngan mau ku in fungla kac.” \v 27 Lohm sac tingtingi ke mukul ac mutan. Leum lun mwet Philistia kewa muta pac we, ac apkuran in tolu tausin mukul ac mutan elos muta fin mangon lohm ah ngeti liye ma Samson el oru ah. \p \v 28 Na Samson el pre ac fahk, “O \nd LEUM GOD\nd* Fulatlana, nunak munas esamyu. O God, nga kwafe sum tuh kom in sifilpa ase ku nu sik ke pacl sefanna lula inge, tuh nga fah ku in foloksak nu sin mwet Philistia inge ke po sefanna, ke sripen atronmutuk.” \v 29 Na Samson el saplakang nu ke sru lulap lukwa ma oan infulwa mwe loango lohm sac. El filiya la paol ke soko, ac la nu ke soko, ac mutawauk in sinukun, \v 30 ac el wowoyak ac fahk, “Lela nga in misa wi mwet Philistia inge!” Na el sang kuiyal nufon sinukun sru ah, na lohm sac putati nu fin leum limekosr ac mwet saya nukewa. Ouinge, pisen mwet el uniya ke el misa ah alukela pisen mwet el tuh uniya ke pacl el moul ah. \p \v 31 Tamulel lal ac mwet nukewa in sou lun papa tumal ah elos tuku in eis manol. Elos folokunla ac piknilya ke kulyuk lal Manoah, papa tumal ah, inmasrlon Zorah ac Eshtaol. Samson el tuh mwet nununku lun mwet Israel ke yac longoul. \c 17 \s1 Ma Sruloala Lal Micah \p \v 1 Sie pacl ah oasr sie mwet pangpang Micah su muta fineol uh in acn Ephraim. \v 2 El fahk nu sin nina kial, “Ke mwet se pisrala sie tausin siofok ipin silver yurum ac, nga sifacna lohng ke kom tuh fahk kas in selnga lain mwet sac. Liye, pa inge mani sac. Nga pa srukak.” \p Na nina kial ah fahk, “Wen nutik, \nd LEUM GOD\nd* Elan akinsewowoye kom.” \v 3 Na ke Micah el akola in folokunla mani sac nu sin nina kial ah, na nina sac fahk, “Inge nga sifacna kisakin silver inge nu sin \nd LEUM GOD\nd*, tuh kas in selnga nga tuh fahk ah in tia putati nu fin wen nutik. Silver inge fah nokomla sie ma sruloala orek ke sak.” \v 4 Na wen sac el folokonang ipin silver inge nu sin nina kial ah, ac nina sac eisla luofoko ipin silver ac sang nu sin sie mwet etu orekma ke silver, su taflela sie ma sruloala ke sie sak, ac sang silver in nokomla nufon, na utukla ma se inge nu in lohm sel Micah. \p \v 5 Oasr nien alu se lal Micah sifacna. El tuh orala kutu ma sruloala, oayapa sie nuknuk lun mwet tol pangpang ephod, na el sulela sie sin mukul natul ah in mwet tol lal. \v 6 In pacl se inge wangin tokosra lun mwet Israel. Kais sie mwet sifacna oru ma el nunku mu suwohs ye mutal sifacna.\x - \xo 17:6 \xt Mwet Nun 21:25\x* \p \v 7 In pacl sac pacna oasr sie mwet fusr ke sruf lal Levi su muta Bethlehem in acn Judah. \v 8 El som liki acn Bethlehem in suk sie pac acn elan muta we, na el tuku ac sun lohm sel Micah su oan infulan eol uh in acn Ephraim. \v 9 Micah el siyuk sel, “Kom tuku ya me?” \p Na el topuk ac fahk, “Nga sie mwet Levi ac nga tuku liki Bethlehem in acn Judah. Nga suk sie acn tuh ngan muta we.” \p \v 10 Na Micah el fahk nu sel, “Fahsru muta yuruk. Nga lungse kom in oana sie papa nu sik ac mwet tol luk, ac nga fah moli nu sum ke ipin silver singoul ke yac se, oayapa sot nuknuk lom ac kite kom.” \v 11 Mwet fusr Levi sac el insese in muta yorol, ac Micah el oral oana in ma natul. \v 12 Micah el sang tuh elan orekma in mwet tol nu sel, ac el muta in lohm sel Micah. \v 13 Ac Micah el fahk, “Inge nga etu lah \nd LEUM GOD\nd* El ac akinsewowoyeyu mweyen mwet Levi se pa mwet tol luk uh.” \c 18 \s1 Micah Ac Mwet In Sruf Lal Dan \p \v 1 In pacl se inge wangin tokosra lun mwet Israel. Oayapa in pacl se inge mwet in sruf lal Dan elos suk pac sie acn elos in oakwuki we, mweyen soenna oasr acn itukyang nu selos tuh in ma lalos inmasrlon sruf lun Israel. \v 2 Ouinge mwet Dan elos sulela mwet pulaik limekosr inmasrlon sruf sac nufon, ac elos supwalosla liki acn Zorah ac Eshtaol ac sap elos in som ac tuni luman acn sac nufon oana mwet kalngeyuk. Ke elos sun infulan eol uh in acn Ephraim elos tuh muta ke lohm sel Micah. \v 3 Ke elos muta we elos lohng ahyen sramsram lun mwet fusr Levi sac lah siena, na elos kalukyang nu yorol ac fahk, “Mea kom oru inge uh, ac su uskomme nu inge?” \p \v 4 Na el fahk nu selos, “Micah el srukyuyak ngan orekma lal, ac el moli nu sik tuh nga in mwet tol lal.” \p \v 5 Na elos fahk nu sel, “Nunak munas siyuk sin God ke fahsr se lasr inge lah ac wo ouiya.” \p \v 6 Na mwet tol sac fahk, “Nik kowos fosrnga, tuh \nd LEUM GOD\nd* El ac fah karingin kowos ke fahsr lowos ingan.” \p \v 7 Ouinge mwet limekosr ah som ac tuku nu in acn Laish, ac elos liye tuh mwet we elos muta in misla, oana mwet Sidon. Elos tiana akukuin yurin kutena mwet saya, ac arulana misla nunak lalos. Oayapa elos fas ke ma nukewa, wangin ma elos enenu. Elos muta loes liki acn mwet Sidon elos muta we, ac elos tia asruoki yurin kutena mutunfacl saya. \v 8 Ke mwet limekosr ah folokla nu in acn Zorah ac Eshtaol, mwet wialos elos siyuk selos, “Fuka ma kowos som kac ah?” \v 9 Ac elos fahk, “Fahsru, kut som mweuni acn Laish. Kut liye tuh acn we arulana wo. Nikmet pahtlac. Sulaklak! Kowos som eisla acn we! \v 10 Kowos fin sun acn we, kowos fah liye lah mwet we ah tiana akoeyuk mweun ma, ac acn na lulap se pa inge ac wangin ma elos kwaco kac. God El sot tari tuh in ma lowos.” \p \v 11 Ouinge mwet onfoko sin sruf lal Dan elos som liki acn Zorah ac Eshtaol, ac akola in mweun. \v 12 Elos utyak nu in acn Kiriath Jearim in acn Judah ac tulokunak lohm nuknuk selos we. Pa inge sripa se oru pangpang acn se inge Nien Aktuktuk lal Dan nwe misenge. \v 13 Na elos som we lac nwe ke elos tuku sun lohm sel Micah ke fulan eol in acn Ephraim. \p \v 14 Na mwet limekosr ma tuh som in tuni acn Laish elos fahk nu sin mwet wialos, “Ya kowos etu lah sie sin lohm inge oasr sie ma sruloala orek ke sak ac nukumyukla nufon ke silver— Ma sruloala saya ac sie nuknuk in mwet tol pangpang ephod oasr pac we. Kowos nunku tuh mea wo kut in oru?” \v 15 Na elos utyak nu in lohm sel Micah, nu yen mwet fusr Levi sac muta we, ac elos siyuk sel lah el fuka. \v 16 In pacl sac pacna, mwet Dan onfoko su akola in mweun elos tu ke mutunpot in siti sac. \v 17 Mwet kalngeyuk limekosr elos utyak na nu in lohm sac ac usla ma sruloala se ma orek ke sak ac nukumyukla ke silver, oayapa ma sruloala ngia ac nuknuk ephod sac. Na mwet tol sac el tu na ke mutunpot yurin mwet mweun onfoko su akola nu ke mweun. \p \v 18 Ke mwet inge elos utyak nu in lohm sel Micah ac usla nuknuk ephod sac ac ma sruloala se ma orekla ke sak ac nukumyukla ke silver, oayapa ma sruloala saya ma oan in lohm sac, mwet tol sac el siyuk selos, “Mea kowos oru ingan?” \p \v 19 Elos fahk nu sel, “Misla! Nimet kaskas. Fahsru wi kut, mweyen kut lungse kom in mwet tol lasr, ac oana sie papa nu sesr. Pia kac ma wo uh — kom in mwet tol lun mwet sefanna ac sou lal, ku kom in mwet tol lun mwet nukewa ke sie sin sruf lun mwet Israel?” \v 20 Mwet tol sac el arulana engan ke kas se inge, na el eis nuknuk ephod sac ac ma sruloala se ma orekla ke sak ac nukumyukla ke silver, oayapa ma sruloala saya liki lohm sac, ac el wi mwet Israel ah som. \p \v 21 Na elos forla ac mutawauk fahsr, ac tulik natulos, kosro natulos, ac ma lalos nukewa fahsr meet lukelos. \v 22 Ke elos som loes liki lohm sel Micah, na Micah el pangoneni mwet tulan lal in ukwalos. Ac ke elos sun mwet Dan inge, \v 23 elos wo elos. Na mwet Dan elos forla ac siyuk sel Micah, “Mea se inge— Mwe mea u na lulap se ingan?” \p \v 24 Na Micah el topuk ac fahk, “Mea kowos fahk an, ku kowos fahsrot ac usla mwet tol se luk oayapa god nukewa ma nga orala, na mea lula luk?” \p \v 25 Na mwet Dan elos fahk nu sel, “Taran, kom fin sifil fahk kutu ma na mwet inge ac foloyak ac lain kom. Ku na in anwuki kom ac sou lom an nufon.” \v 26 Na mwet Dan elos sifilpa fahsr som. Ke Micah el akilen lah mwet inge arulana ku lukel, el forla ac folokla nu acn sel ah. \p \v 27 Na mwet Dan elos us mwet tol sac ac ma nukewa Micah el tuh orala, na elos som ac mweuni mwet Laish. Mwet in acn se inge elos muta in misla. Mwet Dan elos uniya mwet we, ac esukak acn we. \v 28 Wangin mwet in molelosla, mweyen acn Laish oan loesla liki acn Sidon ke infahlfal se Bethrehob oan we, oayapa mwet Laish elos tia wi asruoki nu sin kutena mutunfacl saya. Mwet Dan elos sifil musaela acn we ac oakwuki we. \v 29 Elos ekulla e se inge Laish, ac sang inen acn sac Dan, ke inen papa matu tumalos Dan, sie sin wen natul Jacob. \v 30 Mwet Dan elos tulokunak ma sruloala sac mwet uh in alu nu kac. Na Jonathan, wen natul Gershom su ma natul Moses, el mwet tol lalos nwe ke na utukla elos nu ke sruoh. \v 31 Ma sruloala lal Micah oanna we ke lusen pacl ma Lohm Nuknuk Mutal lun God oan in acn Shiloh.\x - \xo 18:31 \xt Jos 18:1; Mwet Nun 21:19\x* \c 19 \s1 Sie Mwet Levi Ac Mutan Kulansap Se Kial \p \v 1 In len ingo, ke soenna oasr tokosra lun mwet Israel, oasr sie mwet Levi su muta infulan eol in acn Ephraim. El eis sie mutan fusr Bethlehem in acn Judah tuh elan mutan kulansap se kial. \v 2 Tusruktu tok mutan sac el kosro nu saya, pwanang el folokla nu in lohm sin papa tumal ah in acn Bethlehem, ac muta we malem akosr. \v 3 Na mukul sac nunkauk in ukwalla ac srike in folokunulla nu yorol. Ke ma inge el us mukul kulansap se lal ac donkey lukwa welul. Ke mutan fusr sac liyalak el pwanulak nu in lohm sin papa tumal, na ke papa sac liyal el arulana engan in paingul. \v 4 Papa sac el kwafe tuh mukul Levi sac in mutana, na el muta len tolu we, mongo, nim ac motul. \v 5 Ke lututang se akakosr, eltal toang na ngutalik ac akola in som. Na papa tumun mutan sac fahk nu sin mwet Levi sac, “Mongoi meet, kom fah som.” \p \v 6 Na mukul luo ah tukeni muta mongo ac nim. Ac papa tumun mutan sac fahk, “Sifilpa motulla lohm uh ofong tuh kom in mongla wo.” \p \v 7 Mwet Levi sac el tuyak in som, tuh papa sac el sifil kwafe elan muta, na el tari na motulla we ke fong sac. \v 8 Toang na ke len se aklimekosr, el sifilpa mukui, na papa tumun mutan sac fahk, “Mongoiwin. Soano nu ke tafun len tok.” Ouinge mukul luo ah sifil tukeni mongoi. \p \v 9 Ke mukul sac ac mutan kulansap se kial, ac mwet kulansap se pac lal, eltal sifil mukuiyak in som, na papa sac el fahk, “Liye, akuranna ekela. Wona kom in tari motulla pac ofong. Ac lohsrani pa inge. Mutawin pwar inge. Lutu kom fah toang na tukakek ac som nu yen sum an.” \p \v 10 Tuh mukul sac tia lungse sifilpa motulla, na el ac mutan kulansap kial, wi mukul kulansap sac ac donkey lukwa ma oasr mwe muta fac, elos tuyak som. \v 11 Tafun len tok elos sun acn Jebus (Jerusalem). Na mukul kulansap sac fahk nu sin mwet Levi sac, “Efu kut tia kuhfwak motulla in siti se inge?” \p \v 12 Tusruktu mwet kacto lal ah fahk, “Kut ac tia muta ke kutena siti ma mwet we tia mwet Israel, a kut ac fahsrna in sun acn Gibeah.” \v 13 Na el fahk nu sin mwet kulansap lal, “Fahsru, kut ac srike in sun sie sin siti inge, Gibeah ku Ramah, ac motulla we.” \v 14 Ouinge elos fahsr alukela acn Jebus. Elos sun acn Gibeah in acn lun sruf lal Benjamin ke ekela ah. \v 15 Elos kuhfla liki inkanek ah elos in som ac muta we ke fong sac. Elos utyak nu in siti sac ac muta ke acn in toeni lun mwet uh, tusruktu wanginna mwet solalos nu in lohm selos ah. \p \v 16 Ke elos srakna muta insac, oasr sie mwet matu foloko liki orekma lal in ima lal. Mwet se inge el mwet fineol in acn Ephraim, tusruk el tuku ac oakwuki in acn Gibeah. Inkaiyen mwet in acn se inge ma in sruf lal Benjamin. \v 17 Ke mwet matu sac akilen lah elos mwet fahsr nu in acn sac, el siyuk selos, “Kowos tuku ya me, ac kowos ac som nu ya?” \p \v 18 Na mwet Levi sac fahk, “Kut muta Bethlehem in acn Judah, ac inge kut fahsr in folokla nu acn sesr, su oan fineol in acn Ephraim. Tuh pa wangin mwet lohma nu sesr. \v 19 Kut utuk mwe mongo ac mah pao nun kosro natusr, oayapa bread ac wain fal nu sik mutan kulansap kiuk ac mukul kulansap luk. Oasr yorosr ma nukewa kut enenu.” \p \v 20 Na mwet matu sac fahk, “Kowos ku in mongla in lohm sik ah! Nga ku in karingin kowos; ac kowos tia enenu in motul likinum uh ke nien toeni lun siti uh.” \v 21 Ouinge el pwanulosla nu lohm sel, ac el kiteya kosro natulos. Elos ohlla nialos ac mongo yorol. \p \v 22 Ke elos srakna muta aengani yorol, na un mukul koluk se in siti sac elos tuku raunela lohm sac, ac puok srungul in lohm ah. Elos fahk nu sin mukul matu se ma se lohm sac, “Sap mukul se ma wi kom utyak nu lohm an in ilme! Kut lungse orek ma koluk nu sel!”\x - \xo 19:22 \xt Gen 19:5–8\x* \p \v 23 Tusruktu mwet matu sac el illa nu yorolos ac fahk nu selos, “Mwet lili luk, mo! Nunak munas, nimet kowos nunku in oru kain ouiya koluk ingan! Mwet se inge el mutwata yuruk — nga pa solal nu in lohm sik uh. \v 24 Liye, tulik mutan virgin se nutik pa inge, oayapa mutan kulansap se kien mukul sac pa inge. Nga ac usaltalu, ac komtal ku in oru ma na komtal lungse oru nu seltal, tusruk nimet oru kain ouiya koluk ingan nu sin mukul se inge!” \v 25 El ne fahk ouinge, tuh mukul ekasr ah tia lungse lohngol. Ouinge mwet Levi sac sruokya mutan kulansap se kial ah, ac sinukunulla nu likinuma nu yoroltal. Elos sruinkuilya ac akkolukyal fong nufon sac nwe ke lenelik. \p \v 26 Toang na ke lutu sac, mutan sac tuku nu lohm sin mwet matu sac, yen mukul tumal ah muta we ah, na el topla ke mutunoa. El oan insac nwe ke lenelik. \v 27 Ke mukul tumal ah tukakek ke lutu sac, el ikasla srungul ah elan som inkanek lal ah, na el liyauk tuh na mutan kulansap kial ah topla oan insac ac paol saplakang nu ke srungul in lohm sac. \v 28 Na mukul sac fahk, “Tukakek, kut som.” Tuh el tiana topkol. Na mukul sac sraklalak ac fililya fin donkey natul ah, ac folokla nu in acn sel ah. \v 29 Ke el sun acn we el utyak nu in lohm ah, ac eis mitmit se. Na el us monin mutan kulansap se kial, ac sipikya nu ke ip singoul luo, ac supwalik kais sie ip nu sin kais sie sruf lun mwet Israel.\x - \xo 19:29 \xt 1 Sam 11:7\x* \v 30 Mwet nukewa su liye ma sac elos fahk, “Kut soenna lohng ke kain ouiya se inge oemeet me! Wangin kain lumah inge nu orek oe ke mwet Israel elos illa liki acn Egypt! Enenu na in oasr ma kut oru kac, tuh mea kut ac oru uh?” \c 20 \s1 Mwet Israel Akola In Mweun \p \v 1 Mwet Israel nukewa, mutawauk Dan me layen nu eir, nwe Beersheba layen nu epang, oayapa Gilead layen nu kutulap, elos fahsreni fal nu ke pang nu selos. Elos toeni nu sie ye mutun \nd LEUM GOD\nd* in acn Mizpah. \v 2 Mwet kol lun sruf nukewa lun Israel elos wi toeni se inge. Pisen mukul wo matwa nu ke mweun sun mwet angfoko tausin. \v 3 In pacl se inge mwet in sruf lal Benjamin elos lohngak lah mwet Israel nukewa saya elos oru tukeni se inge in acn Mizpah. \p Na mwet Israel elos siyuk, “Fahkma lah fuka nwe ma koluk lulap se inge sikyak?” \v 4 Na mwet Levi se ma anwuki mutan kulansap kia el topuk ac fahk, “Nga ac mutan kulansap kiuk ah som in tuh motulla in acn Gibeah, yen sin sruf lal Benjamin. \v 5 Mukul in acn Gibeah elos tuku in tuh sruokyuwi, ac elos kuhlasla lohm sac in fong sac. Elos tuh nunku in uniyuwi, tuh pa elos sruokya mutan kulansap se kiuk ah, ac akkolukyal nwe el misa. \v 6 Na nga eis manol, ac sipikya nu ke ip singoul luo, ac supwalik kais sie ip nu sin sruf lun Israel. Mwet Gibeah inge elos orala ma koluk na fohkfok se inmasrlosr. \v 7 Kowos nukewa ma toeni inge, kowos mwet Israel. Mea kut ac oru ke ma se inge uh?” \p \v 8 Na mwet nukewa elos tukeni tuyak ac fahk, “Wangin sie sesr ac folokla nu lohm sel ah, finne elos su muta in lohm nuknuk ku elos su muta in lohm na pwaye. \v 9 Pa inge ma kut ac oru uh: kut ac fah susfa, ac sulela kutu sesr in som mweuni acn Gibeah. \v 10 Sie tafu singoul sin mwet Israel ac fah fosrngakin mongo nun mwet mweun, ac mwet lula nukewa ac fah som mweuni acn Gibeah ke sripen ouiya koluk se elos orala in Israel inge.” \v 11 Ke ma inge mukul nukewa in acn Israel elos nunak sefanna in mweuni acn we. \p \v 12 Mwet in sruf lun Israel elos supwalik mwet in utuk kas nu in acn lun sruf lal Benjamin nufon ac fahk, “Ma koluk fuka se kowos orala inge? \v 13 Fuhlema mwet ma oru ma koluk se in acn Gibeah inge nu sesr tuh kut in onelosla, tuh ma koluk se inge in wanginla liki acn Israel.” Tusruktu mwet in sruf lal Benjamin elos tiana lohang nu ke mwet Israel wialos. \v 14 Ouinge mwet in siti nukewa in acn Benjamin elos fahsreni nu Gibeah ac akola in mweun lain mwet wialos in sruf lun Israel. \v 15 In len sac mwet Benjamin elos pangon tausin longoul onkosr mwet mweun liki siti nukewa, in weang mwet Gibeah. \v 16 Inmasrlon mwet inge nukewa oasr mwet itfoko selos solla, ac mwet inge nukewa mwet lasa. Kais sie selos arulana oalel. Finne aunsuf soko, tia ku in oalla. \v 17 Mwet Israel nukewa, sayen mwet in sruf lal Benjamin, elos solani angfoko tausin mwet pisrla ke mweun. \s1 Mweun Lain Sruf Lal Benjamin \p \v 18 Mwet Israel elos som nu ke acn in alu lalos in acn Bethel, ac elos siyuk sin God, “Su sin sruf inge fal in som meet in lain mwet Benjamin?” \p Na \nd LEUM GOD\nd* El fahk, “Sruf lal Judah.” \p \v 19 Ouinge mwet Israel elos mukuiyak som ke lutu tok ah, ac tulokunak lohm nuknuk selos apkuran nu ke siti Gibeah. \v 20 Elos som in lain mwet mweun lun Benjamin, ac oakiya solse lalos in acn ma ngetang nu ke siti ah. \v 21 Mwet mweun lun mwet Benjamin elos oatula liki siti selos, ac elos uniya mwet mweun longoul luo tausin sin mwet Israel meet liki fongeni. \v 22 Na mwet Israel elos folokla nu ke acn in alu lalos, ac tung mwemelil ye mutun \nd LEUM GOD\nd* nwe ke ekela. Elos siyuk sin \nd LEUM GOD\nd*, “Ya fal kut in sifil mweuni mwet wiasr in sruf lal Benjamin?” \p Na \nd LEUM GOD\nd* El fahk, “Aok.”\f + \fr 20:22 \fk verse 22: \ft In book Hebrew, verse se inge pa verse 23.\f* \p \v 23 Ouinge kui nunkalos mwet mweun lun Israel, ac elos sifil oakiya solse lalos yen na elos tuh tu we ke len meet ah.\f + \fr 20:23 \fk verse 23: \ft In book Hebrew, verse se inge pa verse 22.\f* \v 24 Ac elos sifilpa som lain mwet mweun Benjamin pacl se akluo. \v 25 Ac mwet Benjamin elos sifilpa oatula liki Gibeah pacl se akluo, ac onela tausin singoul oalkosr sin mwet pisrla ke mweun lun mwet Israel. \v 26 Na mwet Israel nukewa elos som nu Bethel ac tung mwemelil. Elos muta we ye mutun \nd LEUM GOD\nd* ac elos tia mongo nwe ke ekela. Ac elos kisakin mwe kisa in akinsewowo ac mwe kisa firir ye mutun \nd LEUM GOD\nd*. \v 27 Ac mwet Israel elos siyuk sin \nd LEUM GOD\nd* (tuh Tuptup in Wuleang lun God oan in acn Bethel in pacl sac, \v 28 ac Phinehas, wen natul Eleazar su ma natul Aaron, pa karingin tuptup sac in pacl sac.) Na mwet elos siyuk sin \nd LEUM GOD\nd*, “Ya fal kut in sifil som lain mwet Benjamin wiasr, ku kut ac tia som?” \p Ac \nd LEUM GOD\nd* El topuk ac fahk, “Kowos som. Lutu nga ac sot kutangla nu suwos.” \p \v 29 Ouinge mwet Israel elos okanla kutu solse lalos ac raunela acn Gibeah. \v 30 Pacl se inge len se aktolu elos som in lain mwet mweun Benjamin, ac elos oakiya solse lalos ke acn ma oan ngetang nu Gibeah, oana ke elos oru meet ah. \v 31 Mwet Benjamin sifilpa oatula in mweun, ac som loesla liki siti selos. Elos mutawauk in onela kutu sin mwet Israel ah yen tupasrpasr ke inkanek nu Bethel, oayapa ke inkanek nu Gibeah, oana elos tuh oru ke len meet ah. Elos uniya akuran mwet tolngoul sin mwet Israel. \v 32 Na mwet Benjamin elos fahk, “Kut sifilpa kutangulosla oana meet ah.” \p Tusruktu mwet Israel elos oru pwapa lukma se tuh elos in folok nu tok in pwanma mwet Benjamin liki siti selos ah nu ke inkanek uh. \v 33 Ouinge ke inkaiyen mwet mweun lun Israel elos kohloli ac sifil tukeni in acn Baaltamar, mwet Israel ma raunela acn Gibeah elos tuku liki in eot uh, yen elos wikwik we. \v 34 Mwet Israel singoul tausin su pisrla ke mweun elos mweuni acn Gibeah, ac upana mweun lalos we. Mwet Benjamin elos tiana akilen lah ac kunausyukla elos. \v 35 \nd LEUM GOD\nd* El sang kutangla nu sin mwet Israel fin mwet Benjamin. Mwet Israel elos uniya longoul limekosr tausin siofok sin mwet lokoalok lalos ke len sac. \v 36 Ouinge mwet Benjamin elos akilenak lah kutangyukla elos. \s1 Luman Kutangla Lun Israel \p Inkaiyen mwet mweun lun Israel elos kohloli nu tok liki mwet Benjamin, mweyen elos lulalfongi solse ma elos okanla raunela acn Gibeah. \v 37 Mwet inge elos sulaklak na yuyang nu in acn Gibeah; elos fahsrelik nu in siti sac ac uniya mwet nukewa su muta we. \v 38 Oasr akul se ma inkaiyen mwet Israel ac mwet ma wikla elos tukeni aetui kac. Pa inge — ke pacl se elos ac liye kulasr lulap fosryak liki siti sac, \v 39 na mwet Israel ma kohlol nu tok acn elos mweun we ah, elos ac forla. Ke pacl se inge mwet Benjamin elos onela tari mwet solse tolngoul lun mwet Israel, na elos fahk nu selos sifacna mu, “Kut sifilpa onelosla oana ke kut oru meet ah.” \v 40 Na ke pacl se inge akul sac sikyak — fosr se fosryak liki siti sac. Mwet Benjamin elos tapulla ac arulana lut ke elos liye siti nufon sac firiryak. \v 41 Na mwet Israel elos forla, ac mwet Benjamin arulana fosrngala mweyen elos akilenak lah elos ac kutangyukla. \v 42 Elos kaing liki mwet Israel ac srike in sun acn turangang, tusruk elos tia ku in kaingla. Sruhu elos inmasrlon un mwet mweun lulap lun mwet Israel ac elos su tuku liki siti ah me, ac kunausyukla elos. \v 43 Mwet Israel elos kosrala mwet lokoalok lalos inge, ac ukwalos nwe in acn se layen nu kutulap in Gibeah, ac elos uni na mwet uh ke inkanek lalos. \v 44 Singoul oalkosr tausin sin mwet fo ke mweun sin mwet Benjamin anwuki ke len se inge. \v 45 Ac mwet lula ah elos forla ac kaing nu yen turangang, nwe ke eot se pangpang Eot Rimmon. Limekosr tausin selos anwukla inkanek uh. Na mwet Israel elos ukwe pac mwet lula ah nwe Gidom, ac elos uniya pac luo tausin selos we. \v 46 Toeni nufon mwet misa inge, oasr tausin longoul limekosr mwet Benjamin pa anwuki ke len sac — elos nukewa mwet mweun na pulaik. \p \v 47 Tusruktu onfoko selos tuh kaingla nu ke Eot Rimmon yen turangang, ac tia wi anwuki. Na elos muta we malem akosr. \v 48 Mwet Israel elos forla ac onela nufon mwet lula sin mwet Benjamin, mwet mukul, mutan, tulik ac oayapa kosro natulos. Elos esukak siti srisrik nukewa in polo acn sac. \c 21 \s1 Mutan Kien Mwet In Sruf Benjamin \p \v 1 Ke mwet Israel elos tuh toeni in acn Mizpah, elos orala sie wulela ku inmasrlolos nu sin \nd LEUM GOD\nd* ac fahk, “Wangin sie sesr ac fah fuhlela mwet Benjamin in payuk sin acn natusr.” \v 2 Ke ma inge mwet Israel elos som nu Bethel ac muta we ye mutun God nwe ke ekela. Elos tung ac mwemelil ac fahk, \v 3 “O \nd LEUM GOD\nd* lun Israel, efu ku ma inge sikyak nu sesr— Efu ku sruf lal Benjamin in wanginla liki Israel?” \p \v 4 Toang in lutu tok ah mwet uh tukakek ac tulokunak sie loang we. Elos orek mwe kisa in akinsewowo ac mwe kisa firir. \v 5 Ac elos siyuk, “Ya oasr sie inmasrlon sruf lun Israel inge tia wi tukeni ye mutun \nd LEUM GOD\nd* in acn Mizpah?” (Elos tuh wulela mu kutena mwet su tia wi som nu ke toeni se orek Mizpah ah, ac fah anwuki.) \v 6 Mwet Israel elos arulana pakomuta mwet wialos in sruf lal Benjamin, ac elos fahk, “Misenge, sie sin sruf lun Israel wanginla. \v 7 Mea kut ac oru tuh in oasr mutan kien mukul lula ke sruf lal Benjamin— Kut tuh wulela nu sin \nd LEUM GOD\nd* lah kut ac fah tiana lela acn natusr in payuk selos.” \p \v 8 Ke elos tuh suk lah oasr mwet Israel tia wi toeni se orek in acn Mizpah, elos konauk tuh wangin mwet Jabesh in acn Gilead wi som nu ke tukeni sac. \v 9 Ke pacl in pang inen mwet mweun ma som ah, wangin mwet liki acn Jabesh topuk. \v 10 Ke ma inge elos supwala singoul luo tausin mwet mweun na pulaik lalos nu Jabesh, ac fahk nu selos, “Fahla ac onela mwet nukewa in acn Jabesh, wi pac mutan ac tulik nukewa. \v 11 Uniya mukul nukewa oayapa mutan nukewa, sayen mutan virgin.” \v 12 Na elos konauk mutan fusr virgin angfoko inmasrlon mwet Jabesh, na elos usalosla nu ke nien aktuktuk lalos in acn Shiloh in facl Canaan. \p \v 13 Na mwet nukewa su toeni ah elos sapla nu sin mwet in sruf lal Benjamin su muta ke Eot Rimmon ac fahk, “Kut lungse tuh in oasr misla inmasrlosr.” \v 14 Na mwet Benjamin elos foloko ke pacl sac, ac mwet Israel ke sruf ngia elos sang nu selos mutan ma elos tia onela sin mwet in acn Jabesh, tusruktu mutan inge puelac nu selos. \p \v 15 Mwet ah pakomuta sruf lal Benjamin mweyen \nd LEUM GOD\nd* El kunausla akupasri lun sruf Israel. \v 16 Ouinge mwet matu inmasrlon toeni sac elos fahk, “Ke wangin mutan lula in sruf lal Benjamin, kut ac konauk fuka mutan kien mwet lula inge? \v 17 Tia wo in wanginla sie sin sruf lun Israel uh. Kut enenu na in suk oreya tuh in folokonak sruf lal Benjamin. \v 18 Tusruktu kut tia ku in sang acn natusr in payuk selos mweyen kut tuh orala sie fulahk fahk mu ac fah mwe selnga nu sin mwet se su fuhlela tuh sie mukul Benjamin in payuk sin acn natusr.” \p \v 19 Na elos esamak lah sie pacl in kufwa nu sin \nd LEUM GOD\nd* in acn Shiloh apkuranme. (Acn se inge oasr eir in acn Bethel, ac epang in acn Lebonah, ac kutulap in innek soko inmasrlon Bethel ac Shechem.) \v 20 Ouinge elos fahk nu sin mwet Benjamin, “Kowos som ac wikwik in ima grape we \v 21 ac soano. Ke tulik mutan in acn Shiloh ac ilme in wi onsrosro ke pacl in kufwa uh, na kowos ilme liki ima grape, ac kais sie suwos eis kais sie mutan tuh in ma kiowos ac usalos som nu in acn suwos an. \v 22 Papa tumalos ac mukul wialos fin tuku lain kowos kac, na kowos fahk nu selos, ‘Nunak munas, fuhlelosme nu sesr, mweyen kut tia sruokolosi ke mweun sac tuh elos in ma kiasr. Na ke sripen tia kowos pa usalosme nu sesr uh, wangin mwatuwos ke wulela se ma kowos tuh orala.’” \p \v 23 Pa inge ma mwet Benjamin elos oru: ke pacl se mutan inge onsrosro, kais sie mukul Benjamin elos sruokya kais sie mutan ac usalosla tuh in ma kialos. Ouinge elos folokla nu yen selos ac sifilpa musaeak siti srisrik in acn we ac muta we. \v 24 In pacl sac pacna, mwet Israel nukewa saya elos folokelik, kais sie mwet nu in sruf lal ac sou lal ac acn sel sifacna. \p \v 25 In pacl se inge wangin tokosra lun mwet Israel. Kais sie mwet sifacna oru ma el nunku mu suwohs ye mutal sifacna.\x - \xo 21:25 \xt Mwet Nun 17:6\x*