\id PHP - Tabo (Fly River dialect) NT - Papua New Guinea 2006 (DBL 2014) \h Pil \toc3 Pil \toc1 Polote Leta Pilipai Opono Sosi Epatamo Osiyodiliya \toc2 Pilipai \mt2 POLOTE LETA \mt1 PILIPAI SOSI EPATAMO \mt2 OSIYODILIYA \c 1 \p \v 1 Na ebe Polotela. Na ega꞉walo Timotiko ale Ya꞉su Kelisokono wokopi epetapima꞉ eda꞉onama꞉, ebema꞉ la꞉ Pilipai duliyomololo piyate Ya꞉su Kelisoko magumulo Godokono epoma꞉ deda꞉wenama, ale me leta la꞉tamo paliboma꞉, ega꞉walo la꞉ sosi watowatopi ega꞉walo la꞉ piyate woko osiyodilo magumulo watowatopi dowalubila꞉wenama, ale me leta la꞉ mabuma꞉ atumu nakapaliboma꞉. \p \v 2 Modobola aimano Nabiwi Godoko ega꞉walo Kawodawa Ya꞉su Kelisoko, iba꞉te ibino nilakapo tanalo ega꞉walo milo tanalo la꞉tamo nikalaema꞉ta. \s1 Polote Pilipai Sosi Epono Tanaloma꞉ Kalakala Towetowe Tabo Godotamo Da꞉kiyawaiya \p \v 3 Nale tete bilibilinomolo la꞉ eba malagidilolenalo naimano Kawodawa Godotamo kalakala tabo adipatenakomo. \v 4 Iyo, nale la꞉ towetowe tabamo kalakalago owadipalatelenakomata, \v 5 mabu la꞉le Godokono Wade Tabo nagodone dolowiaima, ebe tetene wagilimite me teta꞉mo pemaiga la꞉le nago kapimiya ebe atu woko osiyodilonapimata. \v 6 Ebema꞉ nale me tanalo iyatawanomola, kebe Kawodawate la꞉imano taneba magumulo wade woko dowagilimi, ebete ebe woko atepa꞉no Ya꞉su Kelisokono Uwomu Egelalo opoliyanomo kopoliyamene. \p \v 7 Nanitabola, nale la꞉ naimano tepo magumuno nilakapamo demalagidiloletanama, ebe tanalo modobonomoma꞉ eda꞉na, mabu Godote ebeno nilakapo natamo eba awokalimilo kebe woko natamo kikanamiyale, na dopamo idoko motolo okolina꞉ tetelo la꞉ bilibilinomate ebe woko magumulo na owalubininakimata. Ega꞉walo kalakala kawonomola, me tetelo nale idoko motolo eba okolinalo, kebe iyaiya tetelo gabamaniate naimano tanalo danagiyamidanamenaka, la꞉le na walo a꞉kowalubininakomata nale Wade Tabono nanitabo tanalo wadenomamo kawokaliminakoma꞉. \v 8 Iyo, Godote naimano nanitabo tanalo iyatawala, ma kunu nale Ya꞉su Kelisokono tepo magumuno nilakapo tanalago la꞉ demalagidiloletanama. \p \v 9 Ebema꞉ nale la꞉ mabuma꞉ towetowe tabo Godotamo dadipatenakomo, ebe tanalo ebe ma kunula. Modobola Godokono nanitabo iyatawa tanalote ebeno mulo wokino tanalago la꞉ magumulo eba apepeonalo, la꞉imano nilakapo kimalagidilo tanalote atumu kawonomamo nakapenamene. \v 10 Ebe mabune la꞉le la꞉imano ilukuli magumulo tanalo bilibilinomo wadenomamo eba anagilamenalo, la꞉le tuputupu tanalo kapiya lawa꞉wete Kelisokono Uwomu Egelalo daleya꞉noma꞉ deda꞉wenama, idawate a꞉ka꞉modobomene la꞉ kuba osiyodilolepima꞉ ka꞉la꞉ima꞉. \v 11 Iyo, me gabodo Ya꞉su Kelisokono tuputupu okoli magumune da꞉pemaimiona ebe da꞉ima꞉te la꞉ magumulo betabokaonama꞉na꞉, ebema꞉ Godokono mailote kawoma꞉ eba eda꞉lo ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebe ebo bowalogonamene. \s1 Ya꞉sute Polokono Igilo Mabuma꞉ Eda꞉ Tanalo Polote Dawokalimiya \p \v 12 Ebema꞉ naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, na ubila la꞉ me tanalo wadenomamo iyatawaoma꞉, kebe temeteme tanalate natamo ka꞉pemaimiye, Godote ebe tanalo magumudo gigiyu a꞉iyamidi epetapiate Wade Tabo wadenomamo kolowioma꞉. \v 13 Me mabuma꞉ Loma epono Kawo Elawodubunomono moto datila꞉na, ebe gowelaopi ega꞉walo piyate me kawo duliyomololo dilukuliona, ibi epetapi bilibilinomate naimano tanalo wadenomamo ma kunu iyatawaona, nale Kelisokono woko osiyodilo tanaloma꞉ idoko motolo dokolinamo. \p \v 14 Ega꞉walo kalakala kawonomola, naimano idoko motolo okoli tanaloma꞉ nanitabokobi midipi ekaki epetapi bilibilinomate aimano Kawodawagodone elawo walo a꞉kelawiya, iba꞉te na keba kunula꞉ka꞉ tolea꞉no ebeno Wade Tabo awokala ka꞉kiyawaoma꞉. \v 15 Nanitabola, ibi magumulo epetapiate ibino tepo magumuno kuba wokiamo Kelisokono tabo kiyawaonaka, ma kunu iba꞉te naimano wade mailo pilo gabodo laema꞉ wagelena, ega꞉walo iba꞉te ibi magumulo eba apaminateuilo ibino woko osiyodilo tanaloma꞉ amamaona. Wiyasiya epetapi ibi eba kunua꞉, iba꞉te wade woki kapiyamo Wade Tabo kiyawao woko osiyodilonaka, \v 16 iyo, iba꞉te na nilakapolo eba malagidilonenalo wade woko bosiyodilona. Ibi iyatawala Godokono ubilo na idoko motolo dokolinamo, mabu gabamaniate kebe iyaiya tetelo naimano tanalo danagiyamidanamenaka, nale Wade Tabono nanitabo tanalo wadenomamo ebo awokaliminakomo. \v 17 Wiyasiya piyate kuba wokiamo Kelisokono tanaloma꞉ da꞉kiyawaonaka, ibi ubi niyatina nale idoko motolo eba okolinalo temeteme epetapi natamo gito kikanamenama꞉. Iyo, ibi ubila epetapino mailo eba kubailamelo ibi a꞉ka꞉tuwa꞉ ebo kowalogolema꞉, ebema꞉ iba꞉te woko nanitabo gabodo kosiyodilona꞉. \v 18 Eiye, iba꞉te temeteme natamo ikanaema꞉ dowagelena, ebe tanalo kawo tanaloa꞉! Wiyasiya kawo tanalo ebe ibino tabo kiyawao tanalodo iyaiya epate Kelisokono tanalo dolowionaka ebe tanalola. Ebema꞉ wokopiate ibino tepo magumuno kuba wokiamo o wade wokiamo ebeno tanalo dawokaliminaka naimano kalakalate itananako. Ega꞉walo na me tanalo idima꞉ nekalakalitamo, \v 19 na iyatawala la꞉le towetowe tabo Godotamo dadipata꞉wenakoma, ebe tanalodo ega꞉walo Ya꞉su Kelisokono Uliyanano walubi tanalodo nale me idoko motone ka꞉nemaigamamo. \p \v 20 Nanitabola, nale ubi kawonomago olowiolo makopelenamo, naimano tanalo anagiyamidaname tete gabamaniagodone demaigamene, nale tabo idi kiyawaoma꞉ ilipoa꞉no ega꞉walo tolea꞉noma꞉ eba eda꞉lo, Kelisote epono ololo apulo amama tanalo ebo kelaemene. Modobola ebete tete bilibilinomolo na magumulo amama tanalo nelawenakomene, iyo, na igilolo dokolinamo o iba꞉te naimano igilo gito ditamidanaema꞉na꞉, naimano ubi tanalote eba kunu bitananakomene. \v 21 Ebema꞉ numa꞉la꞉, nale me opolo eba okolinalo naimano igilo Kelisoko mabuma꞉ kalakalago iyatinamo, wiyasiya nale da꞉emo naimano kalakala idite ka꞉kitanamene mabu nale ebegodone naimano wade wiya ka꞉nelaemamo. \v 22 Iyo, na me opono igilago eba okolinalo woko osiyodilo magumulo wade da꞉imi Godotamo da꞉noloilamenakomo, ebe wade gabote natamo eba itanalo wiyasiya naimano a꞉e tanalodo wade gabo idite natamo kitanamene. \p Eiye, me wadewade gabo netewate natamo eba pola꞉nalo ibi magumulo nale kebe gabodo na꞉ka꞉tomo? \v 23 Nanitabola, naimano tepo magumulo ebe netewa wokino tanalate ebema꞉ apaminateuina. Nale me opo atepate Ya꞉sukono okoli duliyomololo eba꞉go ka꞉nokolinama꞉ ubi kawonomamo iyatinamo, mabu na niyatawanamo ebeno Unu Duliyomolono kalakalate me opono kalakala nanitabolo kodolimene. \v 24 Wiyasiya na tanalo idi kawonomo ma kunu kiyatawanamo, modobola nale la꞉ mabuma꞉ me opolo okolinama꞉, mabu kebe tetelo nale la꞉go okolina꞉no la꞉le walubi tanalo pogodone na꞉kelawa꞉wenakoma? \v 25 Me mabuma꞉ na iyatawala, nale me tetelo la꞉ miyapa꞉no la꞉ walo da꞉ka꞉powalubilitama, la꞉imano nanitabokobi midi magumulo kalakala tanalote ununomamo eba odololo la꞉ ebo kapepeomamota. \v 26 Iyo, nanitabola, nale me idoko motone nemaigate la꞉go kokolinama꞉ la꞉tamo walo da꞉ka꞉pemo, ebe tetelo la꞉le Ya꞉su Kelisoko magumulo kalakala kawonomo na mabuma꞉ ebo kelaemamota. \s1 Kelisoko Nanitabokobi Midipino Gowela Tanalo \p \v 27 Ebema꞉ me kawo tanalonomola, modobola la꞉ Kelisokono wade ga꞉limapi gudima꞉ neda꞉oniyala꞉, ebeno Wade Tabote la꞉ keba kunu kiyatulametana eba kunu. Ebene nale la꞉go da꞉pokolinamo o nale mululo eba okolinalo la꞉imano tanalo gito dolowinakomo, nale tete bilibilinomolo me tanalo biyatawanamo, la꞉le la꞉imano nanitabokobi midi magumulo woki kapiyalo kodakodalo eba lamota꞉onalo kapimiya gowelaonakomata, epate Wade Tabo olowi tanalone nanitabokobi ka꞉midima꞉. \v 28 Iyo, eba kunu piyate la꞉go da꞉gowelaona la꞉le ibino osiyodilole tanaloma꞉ a꞉ka꞉toletoleawenama, ebene Godote la꞉imano tolea꞉ tanalodo ibi kiyatulaemene, ebete ebeno elawo kapiyamo la꞉imano igilo eba mula꞉lelamelo ibi wiyasiya gito ka꞉kubailaemene. \v 29 Numa꞉la꞉, Godote ebeno nilakapo tanalodo la꞉ eka꞉la꞉miata la꞉le Kelisoko nanitabokobi midipima꞉ keda꞉wenama꞉, ega꞉walo kalakala kawonomola, ebete atu nilakapo magumulo la꞉ a꞉keka꞉la꞉miata la꞉imano nanitabokobi midi mabuma꞉ temeteme tanalo kuwata꞉wenakoma꞉. \v 30 Me mabuma꞉ la꞉le gowela magumulo ba꞉pola꞉namata, nale dopamo kebe gowela magumulo kokolinaimo ega꞉walo me tetelo da꞉ka꞉lutamo ebe atu gowela tanalola. Nanitabola, la꞉le dopamo naimano gowela temeteme duma꞉ima, ebe tanalo nagodolo walo eba kitanalo la꞉ me tetelo walo a꞉kolowimata. \c 2 \s1 Kelisoko Ebe A꞉ka꞉tuwa꞉ Da꞉pesoma꞉ Midi Tanalodo Godote Ebe Ununomamo Dadipatiya \p \v 1 La꞉ numa꞉la꞉, la꞉ Kelisoko magumulo ebegodone elawo elawenakomata, ega꞉walo la꞉ temeteme magumulo ebeno nilakapo tanalodo gelebadi iyatawaonakomata, ega꞉walo la꞉ ebeno Uliyanago kapimiya owapata꞉lamenakomata, ega꞉walo la꞉imano tepo magumulo epetapiate epetapiatamo nilakapo awokaliminakomata. \v 2 Me mabuma꞉ modobola la꞉ naimano kalakala ma kunu kawokobi na꞉midinala꞉, la꞉ woki kapiyalo eba ilukulinalo epetapiate epetapi atu nilakapo tanalamo nemalagidilolenala꞉, iyo, la꞉imano tepo magumulo kapiyama꞉ eba eda꞉onalo la꞉le woko osiyodiloma꞉ ubi tanalo kapiyanomoma꞉ na꞉midinakiyala꞉. \v 3 Ebema꞉ la꞉ magumulo idite ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebe kapiya malagidilo tanalone o amama tanalone tanalo idi ako-osiyodilala꞉, wiyasiya modobola la꞉ a꞉ka꞉tuwa꞉ la꞉ opamo eba alomonalo, la꞉imano tepo magumuno wokilo nanitabokobi midipi epetapi kawokawopima꞉ na꞉midilinakiyala꞉. \v 4 Ebene la꞉ magumulo idite ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebeno tanalo kapiya akomalagidilonakala꞉, ao, ebete wiyasiya epetapino modoboa꞉ tanalo ebeno modoboa꞉ tanalago kapimiya nulamenakomene. \v 5 Ebe mabuma꞉ modobola Ya꞉su Kelisokono tepo magumulo ditana, ebe atu nilakapo wokino tanalote la꞉ magumulo woko nosiyodilonamene. \b \q1 \v 6 Ebete dopamo Godokono ololo kapiyamo okolinami, \q2 wiyasiya a walubi tete da꞉pemaigiya, \q1 ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebeno tanalo kemalagidiloma꞉ \q2 ebete Godoma꞉ deda꞉na \q2 ebe tanalo kodakodalo katila꞉niya꞉. \q1 \v 7 Ebete wiyasiya ebeno kawo elawodawano okoli bai \q2 balamo kalakalago eba iyatilo, \q1 ebete me opo lumagima꞉ eda꞉te \q2 epono ololamo atamo ebo pawokaliya, \q2 iyo, ebete wiya꞉ wokodawano ololamo pemaigiya. \q1 \v 8 Ebene ebete ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ opamo eba iyatinalo \q2 ebeno Nabiwino ubi tanalamo ebo tuduwatanaki, \q1 ebema꞉ ebeno tuduwata magumulo \q2 ebete ebeno a꞉e tanaloma꞉ modoboma꞉ giya, \q1 iyo, ebete kewa olotolowalo \q2 kawokawo temeteme gito uwatiya. \b \q1 \v 9 Me mabuma꞉ Godote ebe ununomamo adipatete \q2 wade mailonomo idi ebetamo ebo ikamiya, \q1 ebe mailono elawote \q2 mailo epetapi bilibilinomono elawo nodoilina, \q2 \v 10 iyo, ebe mailo ebe Ya꞉sutela! \q1 Ebema꞉ piyate Unu Duliyomololo ega꞉walo me opolo \q2 ega꞉walo damela magumulo dilukuliona, \q1 ibi bilibilinomate ebe amamatema꞉ \q2 pupamo pilukulite, \q1 \v 11 iba꞉te Nabiwi Godoko eba moiolo \q2 awokala negelanakoma꞉na꞉, \q2 Ya꞉su Kelisoko kapiya ebe Kawodawanomola. \s1 Nanitabokobi Midipiate Me Opolo Godokono Aloma꞉ Deda꞉ona \p \v 12 Ebema꞉ naimano wadewade namutupiala꞉, dopamo na la꞉imano duliyomololo eba okolinalo la꞉ naimano tabamo keba kunu ka꞉tudila꞉wenakima, modobola nale okolina꞉no tetelo la꞉le eba kunu na꞉kowagelenala꞉, iyo, la꞉ naimano iyatulame tanalamo tudila꞉oma꞉ la꞉imano woki kawonomamo niyatinakiyala꞉. Ega꞉walo Godote la꞉tamo dikalametia, ebe igilo mula꞉ tanalono uwomu tanalo nanitabolo laema꞉, modobola la꞉ la꞉imano wokilo ebe tolemelo unamo eba adipatelo woko wadenomamo nosiyodilonala꞉, \v 13 mabu kalakala kawonomola, Godote la꞉ magumulo ebeno woko bosiyodilona, iyo, ebete la꞉tamo wade tepo magumuno woki ega꞉walo elawo nikalamenata la꞉le ebeno ubi tanalamo ka꞉tudila꞉wenama꞉! \p \v 14 Ebema꞉ la꞉imano osiyodilole tanalo bilibilinomo magumulo epetapiate epetapiatamo ubia꞉ tabo gela꞉no akoapaminateuinakala꞉. \v 15-16 Ma kunu me opo epate kawokawo kuba osiyodilolepima꞉ eda꞉ote kalawikalawi gabodo eba tolamenalo, la꞉ wiyasiya Godokono wadewade gudima꞉ beda꞉onamata, iyo, la꞉godolo kuba osiyodilo tanalo idi ega꞉walo daleya wokino tanalo da꞉peso idite a꞉kitanamene. Ebene la꞉le epatamo Godokono igilo tabo dikalama꞉wenakoma, la꞉le ebeno aloma꞉ eba eda꞉onalo me opo ba꞉pukuiminamata, mawelete tobolo unulo da꞉pola꞉na keba kunula꞉ka꞉ eba kunu. Me mabuma꞉ nale Kelisokono Uwomu Egelalo me tanalo kiyatawamamo, nale kebe woko la꞉ magumulo kosiyodilonaimo ebe kodakoda woko magumune wadewade da꞉ima꞉te nanitabolo a꞉pemaimiya, iyo, nale la꞉ mabuma꞉ ebema꞉ kamamamamo. \p \v 17-18 Numa꞉la꞉, la꞉imano nanitabokobi midi tanalo ebe la꞉le Godoko watidiloma꞉ kalimagono inamabu idi ebetamo dikama꞉ema ebe tanalo keba kunula꞉ka꞉ eba kunula. Ega꞉walo nale me tetelo da꞉emo, iyo, epetapiate naimano kalima opamo gito dadipanama꞉na꞉, ebe tanalo ebe Godotamo ikameo tanalo idima꞉ keda꞉mene, ebema꞉ ebe tanalote nanitabolo demaigamene, naimano kalakalate eba itanalo, modobola la꞉ atumu kalakala lawa꞉wete nago nekalakalaiyala꞉. \s1 Polote Timotila Epa꞉paladaitasila Ibi Pilipai Duliyomolamo Palibolema꞉ Tabo Da꞉kiyawaiya \p \v 19 Ebene Kawodawa Ya꞉sukono ubi ditanamene, nale gabo kuimamo tete tatalilo Timotiko la꞉tamo kapaliboma꞉, ebema꞉ ebete la꞉imano tanaloma꞉ tabo walo dakapalibomene, nale ebe tabo olowite naimano woki bilibili tanalo la꞉ mabuma꞉ ebo kolopoligomene. \v 20 Ebe kapiyate nago la꞉ nilakapolo kawonomamo malagidilolenata, iyo, ebeno tepo magumuno wokite naimano tepo magumuno wokiago kapiyama꞉ eda꞉na. \v 21 Nanitabola, sosi epo epetapi bilibilinomate ibino tanalo kapiya malagidilolena, Ya꞉su Kelisokono iyaiya ubi tanaloa꞉. \v 22 Wiyasiya Timotiko eba kunua꞉. La꞉ iyatawalata nale ebeno nabiwi keba kunula꞉ka꞉ eba kunu eda꞉nalo, ebete Wade Tabo kiyawao mabuma꞉ nago kapimiya wiya꞉ woko dosiyodilonami, ebe osiyodilo gabodo ebete ebeno nanitabo tanalo iyalo awokalimi. \v 23 Ebema꞉ naimano ubi ma kunu itana, gabamaniate naimano tanalo anagiyamidaname dopoliyamene, ebe tetenomolo gabote ditanamene nale Timotiko la꞉tamo kapalibomamo. \v 24 Ega꞉walo nale Kawodawa nanitabokobi na꞉midinamo, tete tatalila nale me idoko motone piwisigate la꞉tamo ka꞉pemamo. \p \v 25 Ega꞉walo nale tanalo idi na꞉kemalagidilutamo, aimano nanitabokobi midi ekawi Epa꞉paladaitasiko la꞉tamo walo kakapaliboma꞉. Ebe la꞉le naimano iyaiya modoboa꞉ tanalo magumulo na walubinima꞉ dapalibaima ebe wade dawala, iyo, ebete la꞉ mabuma꞉ na niyakabolo eba utitalo gowela woko nago kapimiya osiyodilona. \v 26 Ebe iyatawala la꞉le ebeno gabugabu tanalo dolowiaima, ebema꞉ woki bilibili tanalote ebegodolo eba itanalo, ebe ubi kawonomamo niyatina la꞉tamo pemaigate la꞉imano ololo walo ka꞉ka꞉pulaema꞉. \v 27 Nanitabola, kawo gabugabute ebe duminati a꞉e tatalila, wiyasiya Godote nilakapolo ebe wadekobi a꞉midi, ebene ebe osiyodilo tanalodo Godote ebeno nilakapo natamo atumu akawokalimi, mabu naimano wade lumagite na꞉etaleka꞉ nale ebe tanaloma꞉ kawo temeteme idi nanitabolo biyatawana꞉. \v 28 Ebema꞉ nale atumu naimano ubi kawonomago ebe la꞉tamo palibutamo, mabu na iyatawala la꞉le ebe walo da꞉kuma꞉ema, la꞉imano kalakalate ebe mabuma꞉ eba itanalo naimano woki bilibili tanalote la꞉ mabuma꞉ ebo kolopoligomene. \v 29 Ebema꞉ modobola la꞉le ebe aimano Kawodawa magumulo ekawi idima꞉ gelawete kawo kalakalanomago nelawiyala꞉. Ega꞉walo la꞉imano nanitabokobi midipi taneba magumulo modobola ebete kebako dawama꞉ keda꞉nale la꞉le ebako epo atumu na꞉kemoioliyala꞉, \v 30 mabu la꞉le nagodone mululo eba ilukulinalo na walubinima꞉ modoboa꞉noma꞉ deda꞉ima, ebe tetelo me ekawi Epa꞉paladaitasiko la꞉imano gobebobolo na da꞉powalubini, ebete Kelisokono woko osiyodilo tanaloma꞉ ebeno igilo ebete kawo tanaloa꞉noma꞉ gelo tatalila ba꞉ena꞉. \c 3 \s1 Ale Aimano Unu Tamamo Dosiyodilolenakoma꞉ Ebe Tanalo Magumudo Godote A Tuputupupima꞉ A꞉keka꞉imene \p \v 1 Naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, me leta uwomu apulo nale la꞉ ma kunu analemata, modobola la꞉ aimano Kawodawa magumulo nekalakalaonala꞉. \p Nanitabola, na ubia꞉noma꞉ keda꞉na꞉ nale la꞉ dopamo diyatulametanakima, ebe atu tanaloma꞉ kapiya tete idilo la꞉ me leta magumulo walo ka꞉kiyatulametama꞉, mabu me iyatulame tanalote la꞉imano nanitabokobi midi tanalo wadenomamo ka꞉ga꞉lulatelemene la꞉le nanitabo gabo anaetoamidakapoma꞉. \v 2 La꞉ nanisiwale! Piyate ibino kuba ubi tanalo dosiyodilolenaka ebe dubuno tanalo wadenomamo nulamenala꞉, mabu ibi elawoelawo gaagaa keba kunula꞉ka꞉ eba kunula, iyo, iba꞉te ibino ubi kawonomamo iyatina Yu dubuno tama itamida pukala epetapiatamo eba ikalamelo ibino apeno iyaiya apuapu ebo kiyaililaema꞉. \v 3 Wiyasiya a piyate Godokono Uliyanano elawamo ebe damamatenakoma꞉, a ebe epola. Iyo, Godote baibai gudino tama itamida pukala Yu epatamo dopamo dikalamiya, ale ebe tanalono magumu iyatawaopima꞉ eda꞉onama꞉, mabu Godote a tuputupupima꞉ ka꞉mi tanalo ale kolowima꞉, ale unu tama osiyodilole tanalo bilibilinomo magumulo kapiya tanalo idi nanitabokobi ka꞉midina꞉. Ao, a wiyasiya Ya꞉su Kelisoko kapiya nanitabokobi eba midinalo ebe kapiya ebema꞉ amamatenama꞉. \p \v 4 La꞉ numa꞉la꞉, piyate naimano tagala okoli tanalo diyatawaona, diyala, iba꞉te ibino kateneno wokilo ma kunu da꞉begelama꞉na꞉, “Ebe dubu Poloko ebete ebeno unu tamamo osiyodilole tanalodo ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebe wadedawanomoma꞉ midiya.” \p Nanitabola, dopamo nale unu tamamo osiyodilole tanalo magumudo epo epetapi bilibilinomo a꞉nodoiliyamo, ebema꞉ diyala, nale ma kunu da꞉bemalagidilomo, Godote naimano unu tamamo osiyodilole gabodo na ebeno tuputupudawa idima꞉ keka꞉na꞉imene. \v 5 Ma kunu nale Isalaela epono Beniyaminakono gu magumune awokaliyamo, iyo, na Yu epono kalimanomola, ebema꞉ nale awokalate kapiya wuiki dolopoligiya dubu gudino tama itamida pukala ebo lawiyamo. Ega꞉walo a Yu epono Pa꞉lisi taneba magumulo na idima꞉ dediyamo, ebema꞉ Mosesete atamo dikaeamiya ebe Totomu Tabo bilibilinomo nale kodakodanomolo uwatenakimo. \v 6 Ebene nale ebe Totomu Tabamo tuduwatama꞉ naimano ubi kawonomamo eba iyatinalo, nale Godokono sosi epono tanaloma꞉ ebo genakimo iba꞉te ebetamo nanitabo gabodo ka꞉tudila꞉onakoa꞉, iyo, nale iba꞉tamo kawokawo temeteme ebema꞉ ikalamenakimo. Nanitabola, Totomu Tabono tanalo bilibilinomamo tuduwata magumulo nale tanalo da꞉peso idi kapiya kanaetoamidanakia꞉, ebema꞉ Yu epono umi magumulo na tuputupudawanomoma꞉ eda꞉naimo. \p \v 7 Wiyasiya nagodolo dopamo da꞉pola꞉namiya, epo bilibilinomate ebe osiyodilole tanalo ega꞉walo iyatawa tanalo ega꞉walo Yu epono kalima tanalo wadewadenoma꞉ eba gelanalo, nale me tetelo wiyasiya Kelisoko mabuma꞉ ebe iyaiya tanalo dologala inamabuma꞉ midilinamo. \v 8 Iyo, me opo epate kebe tanalo bilibilinomo wadewadenoma꞉ kegelane ega꞉walo naimano tagala okoli tanalono iyaiya tanalo, nale ebe tanalo bilibilinomo dologala inamabuma꞉ eba midilinalo ginima꞉mo ilateliyamo. Ebema꞉ naimano wokilo kapiya tanalote kawo tanalonomoma꞉ eda꞉na, ebe tanalo ebe naimano Kawodawa Ya꞉su Kelisago kapiyama꞉ eda꞉ tanalola. Iyo, nale ebe mabuma꞉ me opono wadewade tanalo bilibilinomo kubakuba sosowama꞉ eba genalo, ebe kapiya kodakodanomolo lawenamo \v 9 nale ebe magumulo wadenomamo kokolinama꞉. Nanitabola, Godote lumagino nanitabokobi midi tanalodo modobo elawo ebetamo eba ikamenalo ebe tuputupudawama꞉ ebo ka꞉midimene, ebema꞉ me tetelo nale Godokono Totomu Tabamo tuduwata tanalodo na a꞉ka꞉tuwa꞉ na tuputupudawama꞉ kegena꞉, ao, nale wiyasiya Kelisoko kapiya nanitabokobi na꞉midinamo. \v 10 Ebe mabuma꞉ na me kapiya kawo tanalonomoma꞉ ubi niyatinamo, nale Kelisago kapiyama꞉ eba eda꞉nalo, ebete a꞉e magumune kebe elawo tanalamo kemaigiyale ebe atu elawo tanalote naimano okoli magumulo kitanamene. Ebene ebe elawo tanalote nagodolo eba itanalo, nale ebeno temeteme magumulo eba꞉go kapimiya ka꞉lutamamo, ega꞉walo ebete a꞉e tanalamo keba kunu ka꞉tiyale nale eba kunu atumu da꞉tomo, \v 11 na nanitabokobi na꞉midinamo ebeno elawo modobola, ebete na a꞉e magumune igilamo walo kakadipatenemene. \s1 Polote Wade Wiya Godogodone Laema꞉ Woko Elawonomamo Dosiyodilonami \p \v 12 Numa꞉la꞉, nale tabo ma kunu kegita꞉, nale Godogodone wade wiya laema꞉ naimano okoli magumulo tuputupunomoma꞉ iyalo ediyamo. Ao, eba kunua꞉, nale wiyasiya elawonomamo woko osiyodilo magumudo ebe wiya walone tetelo laema꞉ wagelenamo, mabu Ya꞉su Kelisote ebe wiya natamo nanitabonomolo ikanaema꞉ na ebema꞉ laweniya. \v 13 Ega꞉walo naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, na ma kunu kemalagidiluta꞉ nale gowela magumulo wato kikopu iyalo elawiyamo, ao, na ebe kalakala tete walone ka꞉nuimamo. Ebe mabuma꞉ kebe tanalate natamo dopamo ka꞉pemaimionakile, nale ebe tanalo walo malagidilolema꞉ naimano woko osiyodilo magumulo walogabo apuamo ka꞉melena꞉, na wiyasiya naimano ololo dopo apunomamo iyatinatomo uwomu teta꞉mo modobolo ka꞉nemaigama꞉. \v 14 Iyo, sukulu gudute kalakala egelalo elawamo keba kunu ka꞉puliganakole, na woko osiyodilo magumulo eba kunu puliganamo, nale uwomu teta꞉mo da꞉nemaigamo naimano wade wiya ebo ka꞉nelaema꞉. Nanitabola, Godote Unu Duliyomolono kalakala tanalo natamo ikanaema꞉, Ya꞉su Kelisoko magumulo na ebema꞉ ka꞉na꞉miya. \p \v 15 Ebema꞉ niyaniyata, a piyate Kelisoko magumulo wadenomamo dapepeonama꞉, modobola a ebako woki kapiyado woko ebetamo bosiyodilonama꞉, wiyasiya diyala, la꞉ epetapiate woko kuba wokino tanalo ida꞉go da꞉bosiyodilawenama, ebema꞉ Godote a꞉ka꞉tuwa꞉ ebeno ubi tetelo ebeno tuputupu wokino gabo la꞉ kiyatulaema꞉ta. \v 16 Numa꞉la꞉, me tanalo kawo tanalola, ale nanitabokobi midi magumulo mamo kebe gabodo ka꞉pemaimioma꞉, modobola ebe atu gabodo ale uwomu teta꞉mo nanitabolo ka꞉nemaimiomalema꞉. \p \v 17 Naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, modobola la꞉ kapimiya la꞉imano ilukuli magumulo na nibaminatenenala꞉, iyo, piyate dopamo aimano osiyodilole tanalo waloma꞉talema꞉ wadewade woki duwatiya, modobola la꞉le ebe atu gabodo ka꞉tolama꞉ema꞉ ibino tanalo wadenomamo nulamenala꞉. \v 18 Ega꞉walo nale dopamo tete epetapi bilibilinomolo la꞉ kebe tanaloma꞉ kanaletanakima, umu numita꞉la꞉, ka꞉lo ebe tanalo walo ipupu balida꞉go la꞉ ma kunu kanalemata, Kelisokono kewa olotolowalo a꞉e mabuma꞉ epo epetapi bilibilinomate eba꞉go gowelaona. \v 19 Nanitabola, ebako epate ibino uwomu tetelo Saitanakono Ela Opamo ka꞉nemaimioma꞉na꞉. Iba꞉te ibino kateneno ubi tanalamo kubanomamo tudila꞉ote, ebene ilipo tanalo ibino osiyodilole magumulo eba amamaonalo, iba꞉te me opono inamabu uwate gabo kapiya malagidilona. \v 20 Wiyasiya a nanitabokobi midipino nanitabo ilukuli duliyomolo ebe Godokono Unu Duliyomolola, ebema꞉ aimano Igilo Mula꞉leamedawate ebene ka꞉pema꞉ ale ebe tanalo olowiolo makopelenama꞉, ebe aimano Kawodawa Ya꞉su Kelisotela. \v 21 Ebema꞉ nanitabola, iyaiya epo ega꞉walo uliyana bilibilinomo iba꞉te ebegodolo ditana ebe kawo elawonomo duima꞉na꞉, iba꞉te ebeno ubi tanalamo ebo ka꞉tudila꞉oma꞉na꞉. Ebe tetelo Kelisote ebe atu elawamo aimano elawoa꞉ ape ega꞉walo a꞉ela ape iyanomoma꞉ ka꞉midiliaemene, iyo, ebeno apete wade pukuilaema꞉ keba kunu keda꞉nale, aimano apa꞉te atumu eba kunu ka꞉keda꞉oaema꞉na꞉. \c 4 \s1 Polote Totomu Tabo Epetapi Pilipai Sosi Epatamo Dikalamiya \p \v 1 Ebema꞉ naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, modobola la꞉ naimano iyaiya tabo eba malagidilolenalo ebe tanalamo tudila꞉wete aimano Kawodawa magumulo kodakodanomolo nelamota꞉onala꞉. Nanitabola, la꞉ nale ulaema꞉ kawonomamo demalagidiloletanama ebe epolata, ega꞉walo la꞉le natamo kawo kalakala tanalo eba ikanamenalo, nale Saitanatamo gowela magumulo delaimo la꞉ ebe wato kikopu keba kunula꞉ka꞉ eba kunu eda꞉onamata. \p \v 2 Naimano nanitabokobi midipi ekaki buwelemele Yuwodiyako ega꞉walo Sintakiko, nale la꞉ toweolaemata la꞉le apaminateui tanalo atepawete aimano Kawodawa magumulo woki kapiyama꞉ keda꞉ema꞉. \v 3 Ebema꞉ a꞉ma꞉ potele naimano woko magumulo wade walubidawama꞉ deda꞉wena, modobola a꞉ma꞉ me kamiyale nowalubiliye. Nanitabola, ibi netewapiate Wade Tabo kiyawao mabuma꞉ dubu idi Kelaminago dopamo nago kodakoda woko dosiyodilonamiya, ebema꞉ ibino mailote Godokono Igilo Bukalo ba꞉pola꞉lamena, epetapiate nago woko dosiyodilona ibino mailote keba kunu ka꞉pola꞉lamenale eba kunu. \p \v 4 Ebema꞉ la꞉ bilibilinomate aimano Kawodawa magumulo tete bilibilinomolo nekalakalaonala꞉, iyo, na walo na꞉kegemo, modobola la꞉ nekalakalaola꞉! \v 5 Ega꞉walo modobola la꞉ epo bilibilinomono ololo apulo milolo eba ilukulinalo, epetapiate la꞉imano wokiamo tudila꞉oma꞉ ibi elawamo akoanala꞉la꞉. Numa꞉la꞉, aimano Kawodawano pe tete netatali, \v 6 ebema꞉ modobola la꞉ tanalo idima꞉ woki bilibilima꞉ akoeda꞉oala꞉, wiyasiya la꞉imano modoboa꞉ tanalo bilibilinomo magumulo la꞉imano tepo magumuno kalakalago la꞉ Godotamo na꞉towetoweonakiyala꞉ ebete la꞉ kowalubilitama꞉. \v 7 Ebe tetelo la꞉ Ya꞉su Kelisoko magumulo eba ilukulinalo Godokono milo tanalote la꞉imano tepo magumuno iyaiya woki wadenomamo ba꞉ga꞉lulatelenamene, nanitabola, me opo epate ibino mulo wokiamo ebe milo tanalono magumu laema꞉ ka꞉modobona꞉. \p \v 8 Ebema꞉ naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, me leta uwomu apulo nale la꞉ ma kunu analemata, Godote kebe iyaiya tanalo tuputupu ilukuli tanaloma꞉ kegenale ega꞉walo ebete kebe tanalo kemoiolenale, modobola la꞉ ebe iyaiya tanalo kapiya la꞉imano tepo magumulo nemalagidilolenala꞉. Iyo, ebete kebe woki nanitaboma꞉ kegenale ega꞉walo mulo tanaloma꞉ kegenale, ebete kebe woki wadenoma꞉ kegenale ega꞉walo daleya꞉ tanaloma꞉ kegenale, ebete kebe woki nilakapo awokalima꞉ kegenale ega꞉walo kalakala adipate tanaloma꞉ kegenale, modobola la꞉ ebakobako woki kapiyamo la꞉imano tepo magumu netabokailameniyala꞉. \v 9 Ebene la꞉ kebe tanalo naimano iyatulame tanalodo kolowiawenakima ega꞉walo naimano osiyodilole tanalodo kulama꞉wenakima, modobola la꞉ ebe tanalo bilibilinomo nosiyodilolenakiyala꞉. Me gabodo potele milo epatamo dikalamena, ebe Godote la꞉godolo nanitabolo bokolinamene. \s1 Polote Pilipai Sosino Nilakapo Mani Alomo Tanaloma꞉ Kalakala Tabo Da꞉kiyawaiya \p \v 10 Nanitabola, naimano kalakalate aimano Kawodawa magumulo la꞉ mabuma꞉ ditana, ebe kalakala beda꞉ kawonomola꞉ka꞉! Iyo, tete geyageyadopolo la꞉imano ubi eba italamenalo la꞉le gabo umia꞉no na kowalubina꞉wenakia꞉, me tetelo wiyasiya la꞉le gabo duma꞉ima na maniamo ebo walubinimata, dopamo la꞉le na walubinima꞉ ubi keba kunu kiyata꞉wenakima eba kunu. \v 11 Wiyasiya nale me kalakala tabo kiyawao tanalamo modoboa꞉ tanalo idi la꞉tamo kawokalimita꞉, ao, me tanalo iyalo iyatawiyamo, na iyaiya modoboa꞉ tanalo magumulo eba okolinalo wiyasiya naimano Kawodawano kalakala kapiyate nagodolo bitanamene. \v 12 Nanitabola, dopamo nale tete epetapilo iyaiya modoboa꞉ tanalo magumulo okolitanakimo ega꞉walo tete epetapilo na inamabuago modobolo okolitanakimo, ebema꞉ nale kalakala tanalono magumu ma kunu iyalo elawiyamo, iyaiya tete bilibilinomolo, iyo, baete wuguname tetelo ega꞉walo kape tetelo, dogodogo inamabu pola꞉na tetelo ega꞉walo inamabu pola꞉na꞉no tetelo, naimano kalakalate naimano Kawodawagodone eba penalo a꞉kolopoligonamene. \v 13 Ebema꞉ nanitabola, ebete natamo elawo eba ikanamenalo, na modobola ebe magumulo iyaiya temeteme bilibilinomo magumudo uwomuamo ka꞉nemaigama꞉. \p \v 14 Wiyasiya na la꞉tamo kalakala tabo walo na꞉kegemo, mabu la꞉le naimano temeteme magumulo na maniamo dowalubina꞉ima ebe tanalo ebe wade nilakapo tanalola. \v 15 La꞉ Pilipai sosi epo me tanalo iyatawanomolata, dopamo Wade Tabote nagodone la꞉tamo da꞉pemaigi, ebene nale la꞉ magumune Ma꞉sadoniya opone walo da꞉ka꞉timo, ebe tetelo iyaiya sosi epo epetapi magumulo la꞉ kapiyanomate maniamo na nilakapolo owalubinimata. \v 16 Iyo, na Tesalonaika duliyomololo eba nokolinalo, la꞉ tete epetapilo naimano modoboa꞉ tanalo magumulo walubi tanalo natamo ebo palibonakimata. \v 17 Wiyasiya numa꞉la꞉, naimano ubi tanalo ma kunu kitana꞉, na a꞉ka꞉tuwa꞉ na malagidilonelo mani la꞉godone gito uwatema꞉, ao, na ubila la꞉imano nilakapo ikame tanalodo Godote ebeno wade wiyanomo la꞉tamo gito kikalametama꞉. \p \v 18 Nanitabola, me tetelo modoboa꞉ tanalo kapiya idite nagodolo kitana꞉, mabu la꞉le na walubinima꞉ Epa꞉paladaitasitamo dikama꞉ima, ebete ebe mani mamo dadai nale modobolo laimo. Numa꞉la꞉, la꞉imano nilakapo ikame tanalo ebe Godotamo wade nibo inamabu ikame tanalo keba kunula꞉ka꞉ eba kunula, iyo, ebete ebako tanalo lumagi idigodone kalakalago lawete modoboma꞉ kegemene. \v 19 Me mabuma꞉ kebe modoboa꞉ tanalate la꞉godolo ka꞉pola꞉nale, naimano Godote ebe tanalo bilibilinomo ulamete la꞉tamo modobolo kikalaema꞉ta, mabu ebeno dogodogo inamabuate Ya꞉su Kelisokono Alonomo Duliyomololo ebegodolo ba꞉pola꞉na. \p \v 20 Ebema꞉ modobola amama tanalote aimano Nabiwi Godogodolo uwomua꞉ uwomua꞉ tetelo nitanamene! Me tabo nanitabonomola, taula! \s1 Polote Leta Uwomu Apulo Iyaiya Nilakapo Tabo Da꞉kiyawaiya \p \v 21 Ebene piyate Ya꞉su Kelisoko magumulo Godokono epoma꞉ deda꞉ona, nale naimano nilakapo tabo ibi bilibilinomatamo palibomo, ega꞉walo nago dilukulina ebe nanitabokobi midipi ekakiate ibino nilakapo tabo atumu la꞉tamo nakapaliba. \v 22 Ega꞉walo piyate me Loma kawo duliyomololo Godokono epoma꞉ deda꞉ona, ibi bilibilinomate la꞉tamo nilakapo tabo kapaliba, iyo, ibi magumulo piyate Kawo Elawodubunomo Sisakono motolo ebeno woko dosiyodilona, iba꞉te ibino nilakapo tabo kawonomo atumu nakapaliba. \p \v 23 Modobola aimano Kawodawa Ya꞉su Kelisokono nilakapo tanalote la꞉ bilibilinomono tepo magumulo nitanamene. Me ebe naimano tabo uwomula. Taula.