\id 1CO - Tabo (Fly River dialect) NT - Papua New Guinea 2006 (DBL 2014) \h 1 Kol \toc3 1 Kol \toc1 Polote Dopo Leta Kolini Sosi Epatamo Osiyodiliya \toc2 1 Kolini \mt2 POLOTE DOPO LETA \mt1 KOLINI SOSI EPATAMO \mt2 OSIYODILIYA \c 1 \p \v 1 Na ebe Polotela, Ya꞉su Kelisote ebeno sosi wagilima꞉ iyaiya opamo daliboliya, ebe wokopi magumulo na idila mabu Godote ebeno ubilo na ebema꞉ ka꞉na꞉miya. Na ega꞉walo a nanitabokobi midipino ekawi Sostenisiko, \v 2 ale la꞉ piyate Kolini duliyomololo Godokono sosi epoma꞉ deda꞉wenama, iyo, ebete Ya꞉su Kelisoko magumulo la꞉ kebe epate ebeno wade-talenapima꞉ keda꞉wenama꞉ deka꞉la꞉mitia, ale me leta la꞉tamo paliboma꞉. Ega꞉walo piyate iyaiya opolo eba ilukulionalo aimano Kawodawa Ya꞉su Kelisote ibi kowalubilima꞉ ebeno mailo deka꞉minaka, me leta ibi bilibilinomatamo atumu na꞉ka꞉toamene, mabu ibino Kawodawa ega꞉walo aimano Kawodawa, ebe kapiyala. \p \v 3 Modobola aimano Nabiwi Godoko ega꞉walo Kawodawa Ya꞉su Kelisoko iba꞉te ibino nilakapo tanalo ega꞉walo milo tanalo la꞉tamo nikalaema꞉ta. \s1 Polote Kolini Sosi Epono Tanaloma꞉ Kalakala Tabo Godotamo Dadipatiya \p \v 4 Tete bilibilinomo epetapilo na la꞉imano tanaloma꞉ Godotamo kalakala tabo adipatenakomo, mabu ebete Ya꞉su Kelisokono woko magumudo ebeno nilakapo tanalo la꞉tamo nanitabonomolo ikalamiata. \v 5 Numa꞉la꞉, la꞉ Kelisoko magumulo eba ilukulinalo la꞉imano tepo magumuno walubi tanalo bilibilinomo ebegodone gito uwatimata, ebema꞉ ebeno elawo ega꞉walo iyatawa tanalo la꞉godolo ba꞉pola꞉na, la꞉le iyaiya tete bilibilinomolo ebeno tabo wadenomamo ka꞉kiyawawenakoma꞉ ega꞉walo ebeno woki wadenomamo kawokalima꞉wenakoma꞉. \v 6 Nanitabola, ale Kelisokono tanalo la꞉tamo da꞉pa꞉kiyawaima꞉, Godote ebe tabo la꞉ Kolini sosi epono tepo magumamo iyatilametate ebo kodakodaimi. \v 7 Ebene aimano Kawodawa Ya꞉su Kelisokono tanalo awokalimi tete ka꞉pema꞉ la꞉le kalakalago eba makopelenalo, ebeno Uliyanate ebeno woko kosiyodilonama꞉ kebe iyaiya elawo epatamo kikalamenale, la꞉le ebe walubi tanalo bilibilinomo ebo uwatimata, iyo, ebe gito ikalame tanalo magumulo idi kapiya lawea꞉ tanalote la꞉godolo kitana꞉. \v 8-9 Ebema꞉ kalakala kawonomola, mabu Godokono osiyodilole tanalo bilibilinomo magumulo ebe nanidawanomola. Numa꞉la꞉, ebete la꞉ nanitabonomolo eka꞉la꞉miata, la꞉le tuputupupinomoma꞉ eba eda꞉onalo Kawodawa Ya꞉su Kelisokono Kawo Egelalo la꞉le ebeno ololo apuamo eba kunu ka꞉nemaimiomamota. Ebema꞉ nanitabola, la꞉le la꞉imano nanitabokobi midi magumulo uwomu teta꞉mo kodakodalo kelamota꞉wenama꞉ ebete la꞉ wadenomamo ba꞉buiyalatelenakoma꞉ta, iyo, ebete ebeno ubi iyalo iyatiya la꞉le ebeno Gudago kapimiya kalakalago kilukula꞉wenama꞉, ebe Gudu ebe aimano Kawodawa Ya꞉su Kelisotela. \s1 Kolini Sosi Epo Magumulo Anagiyamida Tanalate Demaimiya \p \v 10-11 Naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, nale Kalowikono moto epagodone tabo ma kunu olowimo, iyaiya apaminateui tanalate la꞉godolo ba꞉pola꞉na. Ebema꞉ aimano Kawodawa Ya꞉su Kelisokono mailamo nale la꞉ ma kunu analemata, la꞉ Godokono ubi tanalo kapimiya kosiyodilola꞉wenakoma꞉ woki kapiya nelawenakiyala꞉ ebakobako iyaiya anagiyamida tanalate la꞉ magumulo pola꞉nakapoma꞉, iyo, modobola la꞉ la꞉imano tepo magumulo woki kapiyanomoma꞉ neda꞉onala꞉. \v 12 Numa꞉la꞉, naimano ubia꞉ tanalo ebe ma kunula. La꞉imano sosi taneba magumulo la꞉ epetapi bilibilinomate iyaiya daedale woki tabo ma kunu gelanakomata, idawate na Polokono tanebadawama꞉ bege, idawate na Apolosikono tanebadawama꞉ bege, ebene idawate atumu na Pitakono\f + \fr 1.12 \ft Buka ka꞉la꞉mioledawa, modobola a꞉ma꞉ niyatawa Pitakono mailo idi ebe Kipasetela.\f* tanebadawama꞉ ba꞉kege, ega꞉walo idawate atumu ebeno amama magumulo na Kelisokono tanebadawama꞉ kegenako. \p \v 13 Eiye! Kelisokono sosite ebeno ape kapiyama꞉ eba eda꞉nalo, la꞉ epetapiate ebe ape iyaiya anagilaema꞉ wagelenamata! La꞉ epetapi naimano tanebapima꞉ degelawenama, na ubia꞉nola. Numa꞉la꞉, na Polote la꞉ mabuma꞉ kewa olotolowalo ka꞉iya꞉, ebe mabuma꞉ la꞉le la꞉imano obamo waduba꞉midaole tanalo delawa꞉ima, ebe tanalo Kelisokono mailamo laimata, naimano mailamoa꞉! \v 14 Iyo, naimano kalakala bitana, mabu nale la꞉ obamo kowaduba꞉midaoleta꞉ wiyasiya la꞉ bilibilinomo magumulo Kalisipasiko ega꞉walo Ga꞉iyasiko ebe dubu netewanomo waduba꞉midaolimo. \v 15 Ebema꞉ la꞉ bilibilinomo epetapi magumulo idite ka꞉modobona꞉ mako daedale tabo gema꞉, obamo aduba꞉mida magumulo na Polokono waloma꞉tadawama꞉ edimo. \v 16 Iyaiya! Woki idi natamo ka꞉ma꞉ a꞉ka꞉pe, ma kunu la꞉ magumulo nale Stepanasiko ebeno moto epago atumu obamo a꞉kowaduba꞉midaolimo, ebene la꞉godolo idawa da꞉ba꞉lutale nale ebe obamo daduba꞉midimo, wiyasiya ebe dawano tanalo na nipo malagidilutamo. \p \v 17 Nanitabola, Kelisote na iyaiya epatamo kaliboniya꞉ nale ibi obamo ka꞉nowaduba꞉midaolema꞉, ao, ebe wiyasiya na ebeno Wade Tabo kiyawaoma꞉ aliboniya. Numa꞉la꞉, ebe Tabono elawo tanalo ebe Kelisote kewa olotolowalo da꞉iya ebe tanalono elawo awokalimi tanalola, ebema꞉ nale me opo epono iyaiya mulo tabamo Wade Tabo kiyawao modoboa꞉, mabu kebe lumagite ebe tabo me opono mulo tanalamo da꞉kiyawaomene, Kelisokono a꞉e tanalono elawote ebe tabo kiyawao magumulo nanitabolo akawokalamene. \s1 Kelisoko Ebe Godokono Elawo Ega꞉walo Mulo Awokalilamedawala \p \v 18 Nanitabola, piyate ibino igilo mula꞉ gabo anaetoamida magumulo Saitanakono ele gabo dodidina, iba꞉te nemalagidilona nale Kelisokono a꞉e tanaloma꞉ da꞉kiyawaonakomo ebe tabo ebe daedale woki tabola. Wiyasiya a piyate aimano igilo mula꞉ tanalo laema꞉ nanitabokobi midi gabodo da꞉tolamenama꞉, aimano wokilo ebe tabo Godokono elawo awokalimi tanalola. \v 19 Ebe mabuma꞉ Godote ebeno Bukalo tabo ma kunu gena, \b \q1 “Me opopiate kebe epo \q2 ibino mulopima꞉ degelana, \q1 nale ebe dubuno iyaiya mulo tanalo \q2 ka꞉kubailaemamo. \q1 Iyo, iba꞉te sukulu magumulo \q2 kebe kawokawo tanalo kiyatawaiye, \q1 nale kegemamo ebe tanalo kawokawo tanaloa꞉ \q2 ebema꞉ iyabaiamo gito kalomomamo.” \b \p \v 20 Me tabono magumu ma kunula, me opote uwomu teta꞉mo nemaiga꞉no epo bilibilinomo magumulo mulodawa kapiya idite nanitabolo a꞉kokolinamene, iyo, ibino kawokawo sukulu magumulo la꞉le iyatawadawanomo kapiya kuma꞉wenakoa꞉, ega꞉walo gabamani apulo dapaminateuinaka iba꞉te ibino daedale wokino tabo kapiya kiyawaonaka. Ebema꞉ nanitabola, me opo epate kebe tanalo wadewade mulo tanaloma꞉ degelana, Godote ebe tanalo bilibilinomono daedale tanalo iyalo awokalimiya! \p \v 21 Numa꞉la꞉, Godote ebeno nanitabo mulo tanalodo gabo odiyobiya, me opo epo a꞉ka꞉tuwa꞉ ibino mulo wokino tanalodo ebeno nanitabo tanalo kiyatawaoma꞉. Ebe tetelo ebete wiyasiya ebeno ubi tanalo ma kunu iyatiya, ale epatamo kebe Wade Tabo ka꞉kiyawaonakoma꞉, ebe Tabo iba꞉te aimano daedale wokino taboma꞉ degelana, Godote ebe Tabo awokalimi tanalodo nanitabokobi midipino igilo nanitabonomolo na꞉mula꞉lelamena. \v 22 Nanitabola, Yu epono tanalo ma kunula, ibi epetapi bilibilinomate negelana, iba꞉te Godokono elawo awokalimino anoano tanalo nanitabolo dulaema꞉na꞉ ebeno tabo nanitabokobi ebo ka꞉midima꞉na꞉. Wiyasiya Yua꞉pino tanalo iyanomola, ibi epetapi bilibilinomate negelana, kebe tetelo iba꞉te tabo idi olowio tanalodo me opono iyaiya mulo tanalo diyatawaoma꞉na꞉, iba꞉te ebe tabo nanitaboma꞉ ebo ka꞉midima꞉na꞉. \p \v 23 A wiyasiya ebe nanitabokobi midia꞉pino iyaiya kubakuba wokiamo tudila꞉oa꞉no, Kelisote kewa olotolowalo da꞉iya ebe tanalo kawo tanalonomoma꞉ eba gelanalo ebe tabo epatamo ebo kiyawaonakoma꞉. Ebe mabuma꞉ nanitabokobi midia꞉pi magumulo Yu epono tanalo ma kunula, iba꞉te Wade Tabo olowiolo anoano tanalo idi umia꞉no agowa ebo ukamidaolenaka, ega꞉walo Yua꞉piate atumu ebe Taboma꞉ ubia꞉noma꞉ eba keda꞉olo daedale woki tabono tanaloma꞉ ebo malagidilonaka. \v 24 Wiyasiya kalakala kawonomola, Yu epo ega꞉walo Yua꞉pi magumulo Godote kebe epo ebeno gudima꞉ eda꞉oma꞉ deka꞉la꞉miya, iba꞉te Wade Tabo olowio tetelo nanitabokobi eba midilo ma kunu ebo gelanaka, nanitabola, Kelisoko ebe Godokono elawo ega꞉walo ebeno mulo awokalilamedawala. \v 25 Iyo, numa꞉la꞉, Godokono osiyodilole magumulo me opo epate kebe tanalo daedale wokima꞉ kegelane, ebe tanalono mulote ibi bilibilinomono mulo tanalo nodoilina, ega꞉walo Godokono osiyodilole magumulo iba꞉te kebe tanalo elawoa꞉ tanaloma꞉ kegelane, ebe tanalono elawote atumu ibi bilibilinomono elawo na꞉kodoilina. \p \v 26 Ebema꞉ naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, Godote la꞉ ebeno gudima꞉ eda꞉oma꞉ deka꞉la꞉mitia, ebe kalakala tetete pemaiga꞉no la꞉ dopamo kebako epoma꞉ keda꞉wenaima, modobola la꞉ ebe tanalo wadenomamo nemalagidilala꞉. Nanitabola, la꞉ nanitabokobi midipi bilibilinomo magumulo dopamo kapiyakapiyate me opo epono mulo wokino tanalamo ega꞉walo elawo tanalamo ega꞉walo dogodogo inamabu uwate tanalamo kawokawopima꞉ eda꞉onaimata. Iyo, la꞉ kapiyakapiyanomate Wade Tabo kalakalago eba lawelo, wiyasiya la꞉imano epo magumulo mulopi ega꞉walo elawoelawopi ega꞉walo inamabu dogodogopi ibi epetapi bilibilinomate ubia꞉noma꞉ ebo eda꞉iya. \v 27 Numa꞉la꞉, me opo epate kebe epo muloa꞉pima꞉ ega꞉walo dologala epoma꞉ degelana, iyalo tetenomolo Godote ebe eponomo uwatiya, mabu ebete ebeno ubi ebo iyatiya ebe osiyodilo tanalodo me opo epono mulopi ega꞉walo kawokawopiatamo ilipo kikalaema꞉. \v 28 Iyo, me opo epate kebe epo kubakubapima꞉ ega꞉walo epoa꞉ma꞉ degelana, Godote ebako epo ebeno gudima꞉ keda꞉onama꞉ uwatiya, mabu ebe ubila ebe ebeno osiyodilo tanalodo kebe iyaiya tanalo me opo epate wadewadenonomoma꞉ kegelane, ebe tanalo bilibilinomate olopoligote ebete ibino modoboa꞉ tanalonomo ebo kawokalilaemene. \v 29 Ebema꞉ nanitabola, me opo epo bilibilinomate Godokono ololo apuamo da꞉nemaimioma꞉na꞉, ibi magumulo idi kapiyate a꞉ka꞉modobomene ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebe kowalogoma꞉. \p \v 30 Numa꞉la꞉, Godokono osiyodilo tanalodo la꞉ me tetelo Ya꞉su Kelisoko magumulo ilukulinamata, la꞉imano osiyodilo tanalodoa꞉, iyo, ebete Kelisoko ebeno mulo awokalimidawama꞉ da꞉midiya, ebema꞉ ebete ebe magumudo atamo nanitabo mulo woki ikaeamenako. Ega꞉walo me tanalo idila, me Kelisote a Saitanakono idoko moto magumune dowagaiya, ebe tetelo ebete ebeno tuputupu okoli tanalo atamo ikaeamete a Godokono epoma꞉ gito midiya. \v 31 Ebe mabuma꞉ Godokono Bukalo tabo idite ma kunu itana, “Lumagite a꞉ka꞉tuwa꞉ ebeno osiyodilo tanaloma꞉ akowalogala꞉, wiyasiya Godote ebe magumulo wade woko dosiyodilona, modobola ebete ebe tanaloma꞉ eba kalakalalo ebeno Kawodawa kapiya nowalogomene.” \c 2 \s1 Kelisote Kewa Olotolowalo Da꞉iya, Polote Ebe Tanalo Kolini Duliyomolo Epatamo Dopamo Da꞉pa꞉kiyawaiya \p \v 1 Ebene naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, dopamo nale la꞉tamo da꞉pemaigimo, ebe tetelo nale Godokono nanitabo tanalo la꞉tamo kawokalima꞉ ebeno tabo eba kiyawaolo nale me opo epono kawokawo iyatulame tabono tanalamo ega꞉walo ibino mulo wokino tanalamo ka꞉pa꞉kiyawaoa꞉, mabu na ubia꞉noma꞉ edimo la꞉le na unamo kadipanatena꞉ema꞉. \v 2 Ebema꞉ nale la꞉go eba okolinalo naimano tepo magumuno woki ma kunu iyatimo, naimano osiyodilole tanalo bilibilinomo magumulo kapiyadawa unamo eba adipatenalo, ebeno wade wokonomo kapiya ebo kawokalima꞉. Ebe dawa ebe Ya꞉su Kelisotela, ebene ebeno wade wokonomo ebe ebete kewa olotolowalo da꞉iya ebe tanalola. \p \v 3 Nanitabola, nale la꞉ magumulo woko dosiyodilonaimo, ebe tete geyageyadopolo naimano ape elawoa꞉noma꞉ eba eda꞉nalo, nale Godokono tabo la꞉tamo wadenomamo ka꞉kiyawaoma꞉ tete bilibilinomo epetapilo na la꞉imano ololo apulo tole tanalago anakaminakimo. \v 4 Ega꞉walo me tanalo idila. Ebe tetelo nale Wade Tabono iyaiya tanalo la꞉tamo kawokalilaema꞉ me opo epono mulo wokino tanalamo ka꞉kiyawaonakia꞉. Iyo, na iyatawimo nale me opono mulo wokino tanalamo la꞉ diyatulametama, ebema꞉ Godokono Uliyanate la꞉ magumulo nanitabo woko a꞉kosiyodilomene, wiyasiya kebe tetelo ebete ebeno elawamo la꞉imano tepo magumuno woki iyama꞉ da꞉midililametamene, la꞉ ebeno woko osiyodilo magumudo nanitabokobi midipima꞉ keda꞉omamota. \v 5 Ebe mabuma꞉ la꞉ me tanalo wadenomamo niyatawala꞉, la꞉imano nanitabokobi midi tanalono mabu ebe Godokono elawo tanalola, me opopino mulo wokino tanaloa꞉. \s1 Godokono Uliyanate Ebeno Mulo Tanalo Nanitabokobi Midipiatamo Dikalamena \p \v 6 La꞉ wiyasiya numa꞉la꞉, ale Wade Tabo da꞉kiyawaonakoma꞉ ebe Tabono mulo tanalo nanitabolo bitana, piyate nanitabokobi midi magumulo wadenomamo dapepeona ibi kapiyate ebe mulo modobolo lawenaka. Wiyasiya ebe Tabono mulo tanalo me opo epate ibino wokilo kelawena꞉, ega꞉walo kebe kubakuba uliyanate me opolo elawoelawonomoma꞉ deda꞉ona, ibi atumu ebe mulo tanalo modobolo kelawenakoa꞉, nanitabola, ebe kubakuba uliyanano elawo tanalote nolopoligona. \v 7 Iyo, ale Godokono Wade Tabo eba kiyawaolo, ebete dopamo diya gabodo dowaminiya ebe mulo tanalote nanitabokobi midipiatamo me tetelo nawokalana, mabu Godote me opo ega꞉walo tobolo unu osiyodilolea꞉no dopamo ebete ebeno ubi tanalo ma kunu iyatiya, walone tetelo ebete ebeno mulo wokino tanalamo a nanitabokobi midipi kowalogoemene. \p \v 8 La꞉ wiyasiya numa꞉la꞉, me opolo elawoelawonomoma꞉ deda꞉ona, ebe kubakuba uliyanate ka꞉modobiya꞉ Kawo Alonomago Okolidawano a꞉e tanalono nanitabo mulono magumu laema꞉. Iyo, iba꞉te ebe Kawodawano a꞉e tanalono magumu nanitabolo niyatawaiyataleka꞉ iba꞉te ebe kewa olotolowalo akanakapumiyana꞉. \v 9 Wiyasiya Godokono Bukalo tabo idite a nanitabokobi midipino tanalo ma kunu awokalimina, \b \q1 “Me opo epo bilibilinomate \q2 dopamo kebe wade tanalo kuminakiye, \q1 ega꞉walo iba꞉te kebe wade tanalo \q2 dopamo kolowionakiye, \q1 ega꞉walo iba꞉te kebe wade tanalote ka꞉pemaigama꞉, \q2 ibino tepo magumuno wokilo \q2 kemalagidilonakiye, \q1 me tanalo Godote osiyodiliya, \q2 piyate ebe nilakapolo demalagidilona, \q2 ebe epo kapiyatamo kikalaema꞉.” \b \p \v 10 Ebema꞉ Godote dopamo dowaminiya, me tetelo ebete ebe wade tanalo ebeno Uliyanano elawamo atamo awokalimiya. Nanitabola, kebe tanalate Godokono tepo magumulo da꞉pola꞉na, ebeno Uliyanate ebe tanalo iyatawanomola, iyo, kebe tanalate wamina magumulo da꞉pola꞉na, ebe tanalo bilibilinomo atumu ebete modobonomolo ulamenako. \v 11 Numa꞉la꞉, lumagino tepo magumuno woki lumagi idite nanitabolo a꞉kiyatawamene, wiyasiya ebe lumagino uliyana kapiyate ebeno tepo magumuno tanalo iyatawala. Eba kunu Godokono tepo magumuno woki lumagi idite iyatawama꞉ modoboa꞉, wiyasiya ebeno Uliyana kapiyate ebeno tanalo iyatawala. \v 12 Me mabuma꞉ me opolo dilukuliona ebe iyaiya uliyana magumulo Godote idi kapiya a nanitabokobi midipiatamo kikaeamiya꞉, ao, ebe wiyasiya ebeno Uliyananomo atamo ikaeamiya, ebene ale ebeno woko kosiyodilonama꞉ ebete kebe iyaiya elawo atamo gito dikaeamiya, ale ebeno Uliyanano wokino tanalodo ebe walubi tanalo wadenomamo kiyatawaomalema꞉. \p \v 13 Ebe mabuma꞉ ale me opo epono mulo iyatulame tanalamo Godokono tabo ka꞉kiyawaonakoa꞉, ao, a wiyasiya ebeno Uliyanano iyatulame tabono tanalamo kiyawaonakoma꞉. Numa꞉la꞉, ale Godokono tabono iyaiya magumu tanalo ebeno Uliyanano walubi tanalamo dawokalilaema꞉, piyate ebeno wokilo demalagidilona iba꞉te ebe tabono iyaiya magumu tanalo wadenomamo kuwatema꞉na꞉. \p \v 14 Wiyasiya potele Godokono Uliyanano wokilo malagidilona꞉no, ebe lumagi modoboa꞉ Godote epatamo dikalamena ebe iyaiya elawo kuwatema꞉. Nanitabola, ebe lumagite Godokono gito ikame tanalo nanitabokobi midipiagodolo dulaemene, ebe tanalono mabu iyatawa꞉no epono daedale wokino tanaloma꞉ ebo kemalagidilomene. Iyo, Uliyanate ebe walubia꞉no ebete ebe Uliyanano iyaiya woko osiyodilole tanalo wadenomamo a꞉kiyatawamene. \v 15 Wiyasiya la꞉ numa꞉la꞉, potele Godokono Uliyanano wokilo demalagidilona, ebe lumagi modobola kebe tanalate ebe ega꞉walo epo epetapiagodolo da꞉pola꞉na, ebe tanalo bilibilinomo Uliyanano walubi tanalamo wadenomamo kanagilamelelaemene. Wiyasiya kalakala kawonomola, me opo epo magumulo lumagi idite modoboa꞉ nanitabokobi mididawagodolo da꞉pola꞉na ebe tanalo kanagilamelema꞉, mabu Godote a꞉ka꞉tuwa꞉ ebeno tanalo kanagilamelemene. \p \v 16 Ebe mabuma꞉ Godokono Bukalo tabo idite ma kunu gena, \b \q1 “Dopamo wagilimi mabune lumagi idite \q2 Kawodawa Godokono tepo magumuno woki \q2 nanitabolo kelawenakia꞉, \q1 ebema꞉ idawate modoboa꞉ \q2 ebe oli tanalo iyatuima꞉!” \b \m A nanitabokobi midipiate wiyasiya Kelisokono tepo magumuno iyaiya woki bilibilinomo iyalo uwatiyama꞉. \c 3 \s1 Polote Kolini Sosi Epono Anagiyamida Tanaloma꞉ Ibi Kawiya Danaliya \p \v 1 Naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, niyaniyata, nale la꞉tamo dopamo da꞉pemaigimo, ebe tetelo la꞉ Godokono Uliyanano wokilo dilukuliona ebako epoma꞉ keda꞉wenamia꞉, iyo, la꞉ Kelisokono okoli magumulo a꞉lia꞉li gudi keba kunula꞉ka꞉ eba kunu eda꞉onaimata! Ebema꞉ nanitabola, Godokono tabo iyatulame magumulo na ebe tabono kawokawo magumu tanalo la꞉tamo awokalilaema꞉ ka꞉modoboa꞉, wiyasiya la꞉ piyate me opo epono wokilo dilukula꞉wenama nale la꞉ ebako epomu eba malagidilolelo la꞉ ebo walubilinakimata. \v 2 Iyo, ebe tetelo naimano iyatulame magumulo nale la꞉tamo nono kapiya ikalamenakimata, nale nani baenomo la꞉tamo ikalaema꞉ ka꞉modobonakia꞉. \p Ebene tete geyageyadopo eba petolo, la꞉ wiyasiya nanitabokobi midi magumulo apepeoa꞉no, me tetelo la꞉ ebe atumu nani baenomo naoma꞉ ka꞉modobawena꞉. \v 3 Numa꞉la꞉, nanitabokobi midia꞉piate keba kunu kilukulione, la꞉ eba kunu la꞉imano kateneno wokilo ilukulinamata, iyo, la꞉ magumulo epetapiate epetapino mulo woki ega꞉walo inamabuma꞉ eba dowaolo, iyaiya apaminateui tanalate la꞉godolo ba꞉pola꞉na. Nanitabola, ebe tanalodo la꞉imano nanitabo tanalote ma kunu awokalana, la꞉ la꞉imano kateneno wokilo ilukulinamata. \p \v 4 Ega꞉walo nale dopamo egemo, la꞉imano sosi magumulo idite na Polokono tanebadawama꞉ bege, idite na Apolosikono tanebadawama꞉ bege. Ebe tanalodo la꞉imano nanitabo tanalote atumu ma kunu kawokalana, la꞉le nanitabokobi midia꞉pino ilukuli tanalo ibamilatelenamata. \p \v 5 Eiye! Me Apolosiko poteleka꞉? Ega꞉walo na Poloko poteleka꞉? A netewapi Godokono wokopila, iyo, la꞉ aimano woko magumudo ebeno Wade Tabo nanitabokobi a꞉midimata. Ebema꞉ numa꞉la꞉, a netewapiate la꞉ magumulo iyaiya woko ebe posiyodilolima꞉, Godote atamo keba kunu kikaeamile eba kunu. \v 6 Iyo, nale dopamo pete Wade Tabono kikopu la꞉ magumamo pamiote, ebene Apolosite pete ebe kikopu unamo modobo obo padipani. Ebene a netewapino woko walogabo apune Godote a꞉ka꞉tuwa꞉ ebe kikopuatamo elawo eba ikalamelo, iba꞉te wadenomamo ebo apepeiya. \v 7 Ebema꞉ woko osiyodilo magumulo kikopu amiodawa ega꞉walo obamo adulateledawa ibino osiyodilole tanalo egegenomola, iyo, woko magumulo Godoko kapiyate kawo tanalonomo osiyodilonako, mabu ebe kikopuatamo elawo ikalamedawala, iba꞉te wadenomamo ebema꞉ apepeonaka. \v 8 Numa꞉la꞉, Godokono umi magumulo piyate kikopu amio woko dosiyodilona ega꞉walo piyate obamo adulatele woko dosiyodilona, iba꞉te ibino iyaiya tanalo eba osiyodilolelo wiyasiya kapiya woko osiyodilona, ebe mabuma꞉ ebete ibino woko kapiya gabonomodo danagilamelelaemene ibi bilibilinomatamo modobo wiyanomo ebo kikalamolemene. \v 9 Nanitabola, Apolosiko ega꞉walo na, a Godago woko kapimiya dosiyodilonama꞉ ebe wokopila, ebene la꞉ nanitabokobi midipi ebe ebeno wadewade nao inamabuate kebolo kapepeone ebe pali damelala, ega꞉walo la꞉ ebe ebete detena ebe wade motola. \s1 Kelisote Nanitabokobi Midipino Iyaiya Wokono Tanalo Elamo Madolame Tanalodo Kawokalilaemene \p \v 10 Ebema꞉ nanitabola, Godokono woko kosiyodilonama꞉ ebete iyalo tetelo kebe iyanomo elawo natamo kikanamiyale, nale ebe elawamo ebeno wade motonomo ete woko ebo wagilimo, mulo wokodawate tuputupu wokilo nopo keba kunu kiyatinakole eba kunu. Ebene naimano walogabo apune wokopi epetapiate pelamete, iba꞉te nale dopamo dapawokalimo ebe alono mabu unulo wade woko idi ebe kosiyodilona. Ebema꞉ modobola wokopi bilibilinomate ibino iyaiya woko wadenomamo nulamenakoma꞉na꞉, \v 11 mabu Godote ebeno motono kodakoda alo iyalo amiya, ebe alo ebe Ya꞉su Kelisotela. Ebe mabuma꞉ wokopi magumulo lumagi idi modoboa꞉ Godote damiya ebe dopo alo magoba꞉te oli alo idi ebo kaima꞉. \p \v 12 Nanitabola, wokopiate ibino iyaiya inamabu uwatenaka ebe alono moto ete woko kopoliyama꞉, ebene ibi epetapiate golodo inamabu, ega꞉walo siliba inamabu, ega꞉walo wiya kawokawonomo a꞉la꞉uwa꞉da꞉ole nokola uwatete, ebako wadewade inamabunomamo moto ete woko ebo osiyodilona. Wiyasiya ibi epetapiate balibali kewa, ega꞉walo kololu oga, ega꞉walo patele uwatete, ebako inamabuamo atu woko kosiyodilona. \v 13 Ebema꞉ Kelisokono Kawo Egelate da꞉pemaigamene, ebe moto etepino iyaiya woko osiyodilo tanalate nanitabonomolo kawokalaoma꞉na꞉. Iyo, iba꞉te moto ete magumulo kebe inamabuamo detena, ebete pete ebe inamabu bilibilinomo ebeno elamo eba pemadolamelo kubakubadopo inamabu gito kopoliyadigalemene, ebene elate nalea꞉ inamabu ebe kodakoda inamabu kapiyate ebeno motolo uwomua꞉ tetelo ba꞉pola꞉namene. Nanitabola, Kelisote ebe gabodo wokopi bilibilinomono iyaiya wadewade woko ega꞉walo kubakuba woko ebo kawokalilaemene. \p \v 14 Ebema꞉ Godote damiya, kebe lumagite ebe alo unulo wade woko dosiyodilona, ebe lumagino wokote ela magumulo olopoligoa꞉no ebete ebeno wade wiya ebo kelaemene. \v 15 Wiyasiya kebe lumagite Godokono moto ete magumulo kuba woko dosiyodilona, ebeno wokote ela magumulo alatidite, ebene ebete Godokono nilakapo magumulo ebeno igilo mula꞉ tanalo kapiya kelaemene wiyasiya wade wiya idi a꞉kelaemene. Iyo, ebe lumagino tanalote ma kunu kitanamene, lumagi idino moto elate eba nitalo, ebete inamabua꞉no ebeno igilo kapiyago ela magumune keba kunu ka꞉pemaiganakole ebete Unu Duliyomololo eba kunu ka꞉nilutamene. \s1 Nanitabokobi Midipi Ebe Godoko Amamateno Motola \p \v 16 La꞉ iyatawalata, la꞉ nanitabokobi midipi ebe Godoko amamateno iya motolata, ega꞉walo ebeno Uliyanate la꞉ magumulo bokolina, \v 17 ebema꞉ kebe lumagite Godoko amamateno moto da꞉kubaimene, Godote ebe lumagi nanitabonomolo ka꞉kubaimene. Numa꞉la꞉, Godoko amamateno iya moto ebe ebeno wade-talena motonomola, iyo, la꞉ nanitabokobi midipi ebe ebe motoma꞉ eda꞉onamata. \p \v 18 Ebema꞉ la꞉ magumulo lumagi idite ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebe a꞉da꞉ akomasiga꞉la꞉, iyo, idawate me opo epono iyaiya mulo wokino tanalodo ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebe mulodawama꞉ akogeala꞉. Modobola ebe wiyasiya me opo epono ololo apulo daedale lumagima꞉ eba eda꞉nalo Godogodone nanitabo mulo wokino tanalo ebo nuwatemene. \v 19 Mabu me opo epate kebe iyaiya tanalo ibino mulo wokino tanaloma꞉ degelana, wiyasiya Godote ebe tanalo ibino daedale wokino tanaloma꞉ gena. Ebe mabuma꞉ ebeno Bukalo tabo idite ma kunu gena, “Godote me opo epono mulo tanalamo gubi a꞉delamete, iba꞉te ebamo gito ka꞉na꞉gudima꞉na꞉.” \v 20 Ega꞉walo ebeno Bukalo ebete walo ma kunu kegena, “Mulopiate ibino tepo magumulo kebe nopo kalomonake, na Kawodawate iyatawamo ebe wokino tanalodo wade tanalo idite a꞉kemaigamene!” \p \v 21 Ebema꞉ la꞉ magumulo idite me opo epono mulo tanaloma꞉ ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebe walo akowalogala꞉! Numa꞉la꞉, la꞉ Kelisoko magumulo eba ilukulinalo, ebeno wadewade tanalo bilibilinomate la꞉imanoma꞉ eda꞉ona. \v 22 Iyo, na Poloko ega꞉walo Apolosiko ega꞉walo Pitako,\f + \fr 3.22 \ft Buka ka꞉la꞉mioledawa, modobola a꞉ma꞉ niyatawa Pitakono mailo idi ebe Kipasetela.\f* a Kelisokono wokopima꞉ eba eda꞉onalo la꞉imano wokopima꞉ atumu na꞉keda꞉onama꞉. Ebene me opono inamabu bilibilinomo ega꞉walo nanitabo igilo tanalo ega꞉walo a꞉e magumulo wato kikopu lawe tanalo ega꞉walo me tetelo demaimiona ebe tanalo bilibilinomate la꞉imanoma꞉ eba eda꞉onalo, walone tetelo demaimioma꞉na꞉ ebe tanalo bilibilinomate atumu la꞉imanoma꞉ ka꞉keda꞉oma꞉na꞉. Ebema꞉ nanitabola, wadewade tanalo bilibilinomo ebe la꞉imano tanalola, \v 23 mabu la꞉ Kelisokono epoma꞉ eda꞉onamata, ebe atumu Godokonoma꞉ keda꞉na. \c 4 \s1 Ya꞉sukono Nani Alibolepino Iyaiya Temeteme Tanalo \p \v 1 Ebema꞉ modobola la꞉le na Poloko ega꞉walo Apolosiko ega꞉walo a keba kunula꞉ka꞉ ebako nanitabokobi midipi epetapi, la꞉le aimano tanalo eba malagidilolelo a Kelisokono nani wokopima꞉ na꞉midiyala꞉. Iyo, Godote dopamo dowaminaliya, ebete me tetelo ebe tanalo piyatamo kawokalilamiyale iba꞉te me opono epo wadenomamo kiyatulaema꞉, a ebe ebe wokopila. \v 2 Numa꞉la꞉, me opolo kawodawa idite ebeno wokopi bilibilinomo magumulo kapiyakapiya kuwatemene iba꞉te epetapino woko namutupima꞉ keda꞉onama꞉, ebema꞉ ebe watowatopiate wokopi epetapino osiyodilole magumulo ibi wadenomamo eba walubilinalo ibino kawodawa ebo kekalakalaima꞉na꞉, iyo, iba꞉te ebe gabodo ibino tepo magumuno nanitabo tanalo ebetamo kawokalima꞉na꞉. \p \v 3-4 Ebema꞉ naimano tanalo ma kunula, na a꞉ka꞉tuwa꞉ naimano tanalo anagiyamida꞉no ebe tanalo naimano anagiyamidadawa Godotamo atepanamo. Ebene la꞉le naimano wokono tanalo anagilamelenama꞉wete kubama꞉ degelaema, ega꞉walo gabamaniate atumu naimano tanalo anagiyamida magumulo kubama꞉ da꞉kegelama꞉na꞉, na ebe tanaloma꞉ woki bilibilima꞉ a꞉keda꞉mo. Nanitabola, naimano tepo magumuno mulo wokite na kuba osiyodilodawama꞉ ka꞉midinina꞉, wiyasiya numa꞉la꞉, Godoko kapiyate naimano nanitabo tanalo iyatawala, naimano tepo magumuno wokino tanalotea꞉. \v 5 Ebe mabuma꞉ Kawodawa Kelisote pea꞉no, la꞉le lumagi idino tanalo anagiyamidama꞉wete ebe kubadawama꞉ akogelala꞉. Nanitabola, Kelisokono nani tetenomolo ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ epono tanalo eba panagilamelelamelo, iba꞉te me tetelo kebe tanalo idoko magumamo kowaminalene ega꞉walo kebe ubi tanalo ibino tepo magumamo kowaminalene, ebete ebe tanalo bilibilinomo alamo powaulatelete ebo kawokalilaemene. Ebema꞉ ebe tete ebe Godokono wade tetema꞉ keda꞉mene, ebete ebeno epo bilibilinomono wadewade osiyodilole tanalo mabuma꞉ ibi kemoiolema꞉. \p \v 6 Ebema꞉ naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, la꞉imano woki ka꞉tuputupuilaema꞉ nale Apolosiko ega꞉walo na, aimano wokono tanalo eba awokalimilo me iyaiya tabo la꞉ iyatulaemata. Na ubila la꞉ naimano iyatulame tabono tanalodo wade woki ma kunu kelaemamota, Godote ebeno Bukalo a keba kunu ka꞉totomuatenale, la꞉ ebe wadewade walubi tanalone a꞉kolobila꞉ema, iyo, modoboa꞉ la꞉ magumulo idite idino osiyodilo tanaloma꞉ ebe kapiya eba walogolo lumagi idino tanalo kubama꞉ gito gema꞉. \v 7 La꞉ ma kunu kemalagidilawitama, Godote la꞉ iyaiya alomotate idi unamo eba adipatelo idi wiyasiya opamo gito iyati? Ao, eba kunua꞉, ebete la꞉ kapiya epoma꞉ a꞉midiliata, la꞉le amamaoa꞉no ka꞉pola꞉wenama꞉. Numa꞉la꞉, kebe wadewade tanalate la꞉godolo ka꞉pola꞉nale, ebe tanalo bilibilinomo Godote nilakapolo la꞉tamo gito ikalamiata, la꞉ a꞉ka꞉tuwa꞉ la꞉imano elawamo wade tanalo idi kelawa꞉wea꞉. Ebema꞉ mabu keleka꞉ la꞉ magumulo epetapiate ibi a꞉ka꞉tuwa꞉ ibino tanaloma꞉ dowalogolena? \p \v 8 Eiye, la꞉ piyate damamawenama, la꞉ kubanu malagidilonamata modoboa꞉ tanalo kapiya idite la꞉godolo kitana꞉! Diyala, la꞉imano wokilo la꞉ ma kunu da꞉begelawenama, Godokono Uliyanate nanitabokobi midipiatamo dikalamena, ebe tanalo magumulo la꞉ dogodogopima꞉ eba eda꞉onalo wiyasiya a epetapiate nigologolopima꞉ eda꞉onama꞉! Ega꞉walo la꞉ da꞉ba꞉kegelawenama, Godokono umi magumulo la꞉ kawokawo elawodubuma꞉ iyalo eda꞉imata, wiyasiya aa꞉! \p Ebema꞉ na Polote ebako daedale wokiagopiatamo negemo, la꞉le kawokawo elawodubuma꞉ nanitabolo neda꞉wetaleka꞉, a Ya꞉sukono nani alibolepiate la꞉ mabuma꞉ bekalakalaona꞉, iyo, a ebe tanalone biyatawaona꞉, la꞉ ega꞉walo a, ale kapimiya kawokawo elawodubuma꞉ eba eda꞉onalo epo bilibilinomate atamo kalakalago ka꞉tudila꞉oma꞉na꞉. \v 9 Wiyasiya Godokono ubi tanalo eba kunua꞉, iyo, naimano umi magumulo ebete a nani alibolepi alomoiya nanitabokobi midipi magumulo ale uwomunomopima꞉ keda꞉onama꞉. Ebe mabuma꞉ ebete gabamani kodiyobolena꞉, iba꞉te a nani alibolepino tanalo anagilameleamete a kubakubapima꞉ ka꞉milo epono ololo apulo a gito kanakapuaema꞉. Iyo, ebeno ubi tanalo ma kunu itana, ebeno Unu Duliyomololo dilukuliona ebe nopopi, ega꞉walo kubakuba uliyana ega꞉walo me opo epo atumu, ibi bilibilinomate aimano modoboa꞉ tanalo nanitabonomolo kuima꞉. \p \v 10 Eiye! Diyala, la꞉ ma kunu da꞉bemalagidilawenama, a Kelisokono nani alibolepiate ebe mabuma꞉ daedalepima꞉ eda꞉onama꞉, wiyasiya la꞉ ebe magumulo mulopima꞉ eda꞉onamata! Ega꞉walo la꞉ ma kunu da꞉ba꞉kemalagidilawenama, a nanitabokobi midi magumulo elawoa꞉noma꞉ eba eda꞉onalo wiyasiya la꞉ elawonomoma꞉ eda꞉onamata, iyo, epate la꞉ unamo eba wadipalatelelo iba꞉te wiyasiya negelana a kawokawopia꞉! \p \v 11-12 Wiyasiya numa꞉la꞉, aimano nanitabo tanalo ebe ma kunula. A woko wagilimi mabune me teta꞉mo pemaiga, tete bilibilinomo epetapilo bae kape tanalote a uamenako ega꞉walo obo kapete atumu atamo a꞉ka꞉penako, iyo, a kubakuba kaliku kapiyakapiya pupulionakoma꞉. Ebe mabuma꞉ a a꞉ka꞉tuwa꞉ aimano modoboa꞉ tanalo ulameleamete tete epetapilo a mani kele kuwatema꞉ kodakoda woko aimano kotamo gito osiyodilonakoma꞉. Ega꞉walo me tanalo idila. Aimano lao moto nanitabolo pola꞉na꞉no, a iyaiya opolo eba wapata꞉lamenalo ebo latepaonatonanakoma꞉, ebene tete epetapilo nanitabokobi midia꞉piate a eba malogoelo a tatakolo dalukoenaka, a wiyasiya ibi mabuma꞉ Godoko toweomenakoma꞉ ebete ibi wadenomamo kowalubilinama꞉. Iyo, kebe tetelo epate temeteme atamo dikaeamenaka, a wiyasiya woko osiyodilo magumulo kodakodalo lamota꞉onanakoma꞉, \v 13 ega꞉walo iba꞉te ibino tabamo a da꞉kubaiamena, a ibi nilakapo tabamo walubilinakoma꞉. Ebema꞉ modobola la꞉le a nani alibolepino tanalo ma kunu wadenomamo niyatawala꞉, me opo epono umi magumulo a ibino sosowa keba kunula꞉ka꞉ eba kunu eda꞉onama꞉, iyo, iba꞉te a ubia꞉noma꞉ eba eda꞉onalo, a kuba nibo inamabuma꞉ gelate dologala inamabuma꞉ iyalo a꞉midiya. \s1 Kolini Sosi Epo Magumulo Piyate Polokono Tabo Lawea꞉no, Ebete Iba꞉tamo Elawamo Pemaigama꞉ Da꞉kiyawaiya \p \v 14 O naimano namutupiala꞉, nale me tabo la꞉tamo ilipo ikalaema꞉ kakulolea꞉. Ao, nale kawonomamo demalagidilolenamo la꞉ ebako gudima꞉ eba eda꞉onalo, naimano ubi ebema꞉ iyatimo la꞉ nanitabo gabo kiyatulametama꞉. \v 15 Numa꞉la꞉, la꞉imano Kelisoko waloma꞉ta tanaloma꞉ la꞉imano iyatulamepi bilibilinomate eba pola꞉nalo, lumagite ibi ka꞉la꞉miolema꞉ da꞉ ka꞉modobona꞉, wiyasiya na kapiyate la꞉imano nabiwi keba kunula꞉ka꞉ eba kunu eda꞉namo. Iyo, la꞉le Ya꞉su Kelisoko magumulo kilukula꞉wenama꞉, ebeno Wade Tabo la꞉tamo kiyawao magumulo na ebe dopo lumagima꞉ edimo, \v 16 ebema꞉ naimano guda꞉la꞉, nale la꞉ toweolaemata, la꞉imano ilukuli magumulo modobola la꞉le na la꞉imano nabiwi nibaminatena꞉la꞉. \v 17 Numa꞉la꞉, ebe tanalo eba malagidilolo nale naimano nanitabokobi midi gudu idi Timotiko la꞉tamo palibomo, mabu nale kawonomamo demalagidilonamo ebete ebako guduma꞉ eda꞉na, iyo, ebete naimano ubi tanalo nanitabonomolo osiyodilolenako. Ebema꞉ ebete la꞉tamo da꞉pemaigamene, nale iyaiya opolo sosi epo Kelisokono okoli tanaloma꞉ keba kunu kiyatulamenakomo, ebete ebe atu iyaiya tanalo eba kunu la꞉ ka꞉ka꞉piyatulaema꞉ta. \p \v 18 Na me tanalo iyatawala, la꞉ epetapiate namamaonamata mabu la꞉ kubanu ma kunu malagidilonamata, nale la꞉tamo a꞉ka꞉pemo. \v 19 Wiyasiya aimano Kawodawate ubi diyatimene, tete tatalila na nanitabolo ka꞉pemamo. Ebema꞉ ebe tetelo nale ebe amamaopino nanitabo tanalo ka꞉puimamo, ma kunu ibino tabo gela kawokawonomola wiyasiya Godogodone da꞉pemaigana ebe nanitabo elawote iba꞉godolo kitana꞉. \p \v 20 Numa꞉la꞉, Godote Kawo Elawodawama꞉ deda꞉na ebe tanalono magumute lumagino woki tabono tanalone kemaigana꞉, ao, ebe tanalono magumute kapiya gabodo kawokalamene, ebe Godokono elawote lumagino okoli magumulo ditanamene ebe gabola. \v 21 Ebema꞉ la꞉ piyate damamawenama, la꞉imano ubi keba kunula꞉ka꞉? Nabiwite ebeno wato kawokawo gudi gaubamo keba kunu kalukolenakole, la꞉imano kuba osiyodilole mabuma꞉ nale la꞉tamo ebako tanalo ba꞉ka꞉posiyodilomo? Wiyasiya na pea꞉no, modobola la꞉ dopamo la꞉imano amamao tanalone nolobila꞉iyala꞉, ebene na nilakapo wokiago ega꞉walo milo tanalago la꞉ naimano guda꞉tamo ebo ka꞉pemamo. \c 5 \s1 Polote Kolini Sosi Epo Kawiya Danaliya, Iba꞉te Kawo Kubanomo Osiyodilodawa Gito Kanaliboma꞉ \p \v 1 Nanitabola, la꞉ magumulo kawo kubanomo idite demaigi, iyaiya epo epetapiate ebe tanaloma꞉ tabo egelanaka, iyo, la꞉imano sosi tanebadawa idite ebeno nabiwino kamiyala꞉go kapiyama꞉ eda꞉nako. \p Eiye! Godoko iyatawa꞉pi magumulo ebako kubate kemaiganakoa꞉, mabu ibi iyatawala ebe ilipo osiyodilo tanalo kubanomoma꞉ eda꞉na! Wiyasiya la꞉ kawokawo daedale epo keba kunula꞉ka꞉ ebako epoma꞉ eba eda꞉onalo, ebe kuba osiyodilodawatamo la꞉le tanalo idi kosiyodilawea꞉! \v 2 Eiye! Mabu keleka꞉ la꞉le la꞉imano sosi tanaloma꞉ damamawenama? Modobola la꞉ wiyasiya la꞉ magumulo ditana ebe kuba mabuma꞉ tepo temetema꞉go nimiyala꞉, ega꞉walo modobola la꞉ kuba osiyodilodawatamo talena niyatimiyala꞉ ebete la꞉imano taneba magumamo walo akopa꞉la꞉. \p \v 3-4 Numa꞉la꞉, nale mulunomolo eba okolinalo, wiyasiya Kelisoko magumulo nale naimano uliyanano wokino tanalamo la꞉go kapimiya bokolinamo. Nanitabola, nale walone la꞉imano Kolini duliyomolamo pemaigate kuba osiyodilodawano tanaloma꞉ keba kunu da꞉posiyodilomo, na wiyasiya la꞉tamo pemaiga꞉no dopamo eba kunu nale ebe dubuno tanalo Kawodawa Ya꞉sukono mailamo anagiyamidamete kuba wiya iyatimo. Ebema꞉ nale luta꞉ tetelo la꞉le walo dakaladabuta꞉ema, modobola naimano uliyanano wokino tanalamo tudila꞉wete Kawodawa Ya꞉sukono elawamo \v 5 ebe dubu Saitanatamo gito nikamiyala꞉. Numa꞉la꞉, la꞉ eba kunu dosiyodilaema, Saitanate me tetelo ebeno ape ka꞉kubaimene, wiyasiya aimano Kawodawate ebeno Kawo Egelalo ebe dubuno uliyana apuno igilo gito ka꞉mula꞉emene. \p \v 6 Nanitabola, la꞉le damamawenama ebe tanalo ebe wade tanaloa꞉. La꞉ iyatawalata, epate ma kunu gelana, “Palowa bae kokalima꞉ kamiyalete gamagamaimino tuwae inamabu kelenomo palowago dekapiyailaemene, baete a꞉ka꞉tuwa꞉ ebo kegamagamamene.” Eba kunu la꞉imano taneba magumulo amama tanalo da꞉pesonomote ditana, ebe kubate a꞉ka꞉tuwa꞉ kawoma꞉ keda꞉mene, a, nanitabola꞉ka꞉? \v 7 Ebema꞉ modobola la꞉le tagala ilukuli tanalono amama tanalo bilibilinomo la꞉imano taneba magumune nowagaila꞉la꞉, la꞉ magumulo kuba da꞉pesonomo idite itana꞉no Godokono umi magumulo la꞉le oliolinoma꞉ keda꞉wenama꞉. \p Numa꞉la꞉, ulama bilibilinomolo Yu epate ibino Aduga꞉la Soliyomu\f + \fr 5.7 \ft Buka ka꞉la꞉mioledawa, a꞉ma꞉ me Soliyomuno magumu iyatawama꞉ ubi diyata꞉emene, modobola a꞉ma꞉ Ma꞉t 26.2 buka apuno walubi tabo numiye.\f* eba osiyodilolo iba꞉te ebe Soliyomuno palowa bae okalimioma꞉ gamagamaimino tuwae palowago kapiyailamea꞉no okalimionaka, mabu Godote ibi ebe tanalo kosiyodilonakoma꞉ iyalo a꞉totomulateliya. Iyo, ebete ibi iyatulamiya gamagamaimino tuwae inamabu ebe ulila, epate amama magumulo kebe kuba tanalo kosiyodilolenake ebe tanalo keba kunula꞉ka꞉ eba kunula, ebema꞉ iba꞉te ebetamo ibino kawo soliyomu wagilimia꞉no, iba꞉te dopamo ibino moto bilibilinomone gamagamaimino tuwae waulatelenomo nowaulatelenakoma꞉na꞉. Wiyasiya Kelisote a nanitabokobi midipi mabuma꞉ ebeno ape Aduga꞉la Soliyomuno sipi-goeo da꞉pesomu midite Godotamo eba ikamelo, ebeno kalima ka꞉ka꞉liya tanalodo ebete a olioli epoma꞉ iyalo a꞉midiya ale aimano kuba osiyodilole tanalono a꞉e wiya uwatekapoma꞉. \v 8 Ebema꞉ a nanitabokobi midipiate Godoko amamatelo kawo soliyomu idi ebetamo osiyodilo wagilimia꞉no, modobola ale dopamo aimano tagala ilukuli tanalono amama tanalo bilibilinomo a magumune kowagailimalema꞉. Ma kunu aimano tepo magumulo iyaiya kuba osiyodilole wokino tanalate pola꞉na꞉no, nanitabo gabono osiyodilole tanalo ega꞉walo tabo gela tanalo kapiyate aimano ilukuli magumune bemaimionakoma꞉na꞉. \p \v 9 Ebema꞉ nale la꞉tamo dopamo dapalibimo, ebe leta magumulo la꞉ ma kunu analimata, la꞉le buwelemele pilolo duwatenaka ega꞉walo kamiyale pilolo duwatenaka, ebako epago akokapiyala꞉. \v 10 Wiyasiya modoboa꞉ la꞉ naimano tabono magumu kubanu laema꞉. Numa꞉la꞉, la꞉ sosi epo magumulo piyate ebako kawokawo kuba dosiyodilolenaka nale ibino tanalo kapiyama꞉ kiyawaomo, mabu ibi Godokono nanitabo tanalo iyalo iyatawaiya. Wiyasiya me opo epo magumulo epetapi bilibilinomate Godokono tanalo kiyatawaona꞉, ebema꞉ iba꞉godolo kamiyale ega꞉walo buwelemele pilo tanalate ba꞉pola꞉na, ega꞉walo iba꞉te dogodogopima꞉ keda꞉oma꞉ ubi kawonomamo eba alomolo tete epetapilo epetapino inamabu pilolo uwatenaka, ega꞉walo iba꞉te iyaiya ida꞉da꞉lino uliyana akamamalatelenaka. Ebema꞉ nale la꞉tamo talena kiyatia꞉ ebako nanitabokobi midia꞉piago wapata꞉laema꞉, mabu la꞉ me opolo iba꞉go kapimiya eba ilukulinalo gabote a꞉kitanamene la꞉ a꞉ka꞉tuwa꞉ la꞉ ibi magumune nanitabonomolo iyabaiamo kowatiamidala꞉ema꞉. \v 11 Iyo, nale la꞉ sosi epono tanalo kapiyama꞉ kiyawaomo. La꞉le kebe epo la꞉imano nanitabokobi midipi ekakima꞉ deka꞉la꞉miawenama, ibi magumulo potele buwele pilo o kamiyale pilo dosiyodilonako, potele dogodogodawama꞉ keda꞉ma꞉ ubi kawonomamo diyatinako ega꞉walo potele ida꞉da꞉li idino uliyana damamalatelenako, potele epetapino tanaloma꞉ a꞉da꞉ elemasigi gabodo kuba tabo da꞉kiyawaonako ega꞉walo potele gamoda da꞉nionako, ega꞉walo potele epetapino inamabu pilolo duwatenako, nale ebako sosi lumagino tanaloma꞉ la꞉ walo nakanalemata la꞉ eba꞉go akokapiyala꞉, iyo, la꞉ eba꞉go bae naoma꞉ la꞉tamo talena iyatilaemata. \p \v 12-13 Nanitabola, piyate sosi magumulo pola꞉na꞉no Godote a꞉ka꞉tuwa꞉ ebe nanitabokobi midia꞉pino tanalo kanagilamelelaemene, ebema꞉ ebe woko ebenola, na ebe tolemelo kosiyodilonakoa꞉. Wiyasiya sosi magumulo da꞉pola꞉na ebe epono tanalo anagilamelelame woko iyala, iyo, Godote ebe woko a nanitabokobi midipiatamo ikaeamiya. Ebema꞉ la꞉ magumulo piyate kuba dosiyodilolena ibino tanalo nanagilamelelameta꞉la꞉, mabu Godokono Bukalo tabote ma kunu itana, “La꞉le kawo kubanomo osiyodilodawa la꞉ magumune gito nalibiyala꞉!” \c 6 \s1 Nanitabokobi Midipiate Apaminateui Tanaloma꞉ Gabamaniatamo Tolaema꞉ Polote Talenama꞉ Degiya \p \v 1 Me tanalo idila. La꞉imano taneba magumulo idite ida꞉go tanalo idima꞉ dapaminateuima꞉na꞉, mabu keleka꞉ la꞉le Godokono ubi tanaloma꞉ tolea꞉no gabamanino tabo anagiyamidadawatamo da꞉tolama꞉ema, ebe tuputupu okoli tanalo iyatawa꞉ lumagite la꞉imano tanalo kanagiyamidalametama꞉? Eiye! Modobola Godokono sosi epate a꞉ka꞉tuwa꞉ ibino apaminateui tanalo nanagilamelelaema꞉na꞉! \v 2 La꞉ iyatawalata, walone tetelo Godokono epate me opo epo bilibilinomono tanalo kanagilamelelaema꞉na꞉. Iyo, Godokono ubilo la꞉le ebe anagiyamida woko magumulo ka꞉pola꞉namamota, ebema꞉ me tetelo kebe apaminateui tanalate la꞉ magumulo demaimionaka, la꞉imano woki ega꞉walo elawo modobola ebe egege tanalo tuputupulo kanagilama꞉ema꞉, a, nanitabola꞉ka꞉? \v 3 Ega꞉walo la꞉ nanitabonomolo iyatawalata, Godote ebeno Unu Duliyomolono iyaiya woko kosiyodilolenama꞉ dosiyodiloliya, ebe nopopino tanalo a nanitabokobi midipiate kanagilamelelaemalema꞉. Nanitabola, a ebe woko kosiyodiloma꞉ Godote modobo elawo atamo kikaeaemene, ebema꞉ a iyatawanomola, me opolo atamo kebe tanalate demaimiona, ebete modobo elawo atamo atumu na꞉kikaeamena ebe tanalo wadenomamo kanagilaema꞉. \p \v 4 Ebema꞉ mabu keleka꞉ la꞉le apaminateui magumulo gabamanino tabo anagiyamidapiatamo da꞉tolama꞉wenakoma? Numa꞉la꞉, a sosi epo iyatawala, ebe nanitabokobi midia꞉piate Godokono tanalo ega꞉walo aimano tanalo nanitabolo kiyatawaona꞉. \v 5 Eiye! La꞉le kilipoaema꞉ nale la꞉imano kuba osiyodilo tanalo ebema꞉ awokalimo. Na iyatawala la꞉imano mulo wokiagopi epetapi ba꞉pola꞉na, ibi modobola la꞉ nanitabokobi midipino apaminateui magumulo la꞉imano tanalo kanagilamelelametama꞉. Wiyasiya diyala, la꞉ epetapi ma kunu daedale wokilo da꞉begelawenama, “Mulo wokiagodawa idite aimano taneba magumulo ka꞉luta꞉.” \v 6 Numa꞉la꞉, la꞉ nanitabokobi midipi ekakima꞉ eba eda꞉onalo, la꞉imano daedale wokino tanaloma꞉ idite gabamani idino tabo anagiyamidadawatamo gito magatanakomata, iyo, la꞉le la꞉imano iyaiya apaminateui tanalo nanitabokobi midia꞉piatamo watanakomata! \p \v 7 Eiye! La꞉imano taneba magumulo idite idi gabamaniatamo demagatamene, ebe tetelo la꞉imano goweladawa Saitanate la꞉imano wato kikopu iyalo elawe, iyo, la꞉ ebeno ubi tanalamo a꞉tudila꞉omata! Numa꞉la꞉, idite a꞉ma꞉tamo kuba osiyodilote ebene a꞉ma꞉ ebe tanalo gito degebolema꞉emene, ebe tanalo modobola, wiyasiya modoboa꞉ wato kikopu Saitanatamo gito ikaema꞉! Iyo, idite a꞉imano inamabu idi pilolo lawete ebene a꞉ma꞉ ebe tanalo gito da꞉dodomatiaemene, ebe tanalo modobola, wiyasiya Saitanatamo tuduwatama꞉ modoboa꞉! \v 8 Ebema꞉ la꞉imano osiyodilo tanalono kuba beda꞉ kawonomola꞉ka꞉, mabu la꞉le nanitabokobi midipi ekakima꞉ eba eda꞉onalo idite iditamo kuba osiyodilonakomata ega꞉walo idino inamabu pilolo a꞉kelawenakomata! \p \v 9 La꞉ iyatawalata, tuputupulo ilukulia꞉ epate Godokono Kawo Elawodawano duliyomolono wadewade dogodogo tanalo magumulo tanalo idi a꞉kelaema꞉na꞉. Iyo, me tanalo ebe nanitabola, piyate buwelemele ega꞉walo kamiyale pilolo duwatenaka, ega꞉walo ida꞉da꞉lino uliyana damamalatelenaka, ega꞉walo dubu gabatamo dosiyodilolenaka, \v 10 ega꞉walo epetapino inamabu diya gabodo pilolo duwatenaka, ega꞉walo epetapino inamabu ibino elawamo gito duwatenaka, ega꞉walo dogodogopima꞉ keda꞉oma꞉ ubi kawonomamo dalomonaka, ega꞉walo gamoda da꞉nionaka, ega꞉walo epetapino tanaloma꞉ a꞉da꞉ elemasigi gabodo kuba tabo degelanaka, ebako kuba osiyodilolepi bilibilinomo magumulo idawate Godokono Kawo Elawodawano duliyomolono wadewade tanalo a꞉kuwatemene. \v 11 Numa꞉la꞉, dopamo tetelo la꞉ epetapi ebako kuba osiyodilole magumulo ilukulinaimata, wiyasiya kalakala kawonomola, me tetelo la꞉ eba kunu kilukula꞉wena꞉. Iyo, Kawodawa Ya꞉su Kelisote la꞉imano kuba osiyodilole tanalo dukulaolelametia, ebete aimano Godokono Uliyanano elawamo la꞉ ebeno tuputupupima꞉ eba midililo, la꞉le ebeno iyaiya ubi tanalo kapiya kosiyodilola꞉wenakoma꞉ la꞉ talenapima꞉ ebo eda꞉imata. \s1 Nanitabokobi Midipiate Ibino Apa꞉mo Osiyodilole Tanalamo Godoko Nowalogonakoma꞉na꞉ \p \v 12 Ebema꞉ diyala, la꞉ magumulo idite natamo ma kunu da꞉begemene, “Numa꞉, apa꞉mo osiyodilole tanalo bilibilinomo magumulo nale tanalo idi kosiyodiloma꞉ talena nanitabolo kitana꞉.” \p Ebene nale ebeno tabo eba wiyalo kegemamo, “Iyo, na Kelisoko magumulo tutudawama꞉ eba eda꞉nalo, talena natamo nanitabolo kitana꞉ tanalo idi kosiyodiloma꞉. Wiyasiya numa꞉, apa꞉mo osiyodilole tanalo bilibilinomo magumulo osiyodilole tanalo epetapiate naimano nanitabokobi midi magumulo na a꞉kowalubinima꞉na꞉, ebema꞉ nale naimano tepo iyalo a꞉kodakodaimiyamo ebako kuba osiyodilole tanalamo a꞉ka꞉tuduwatamo, iyo, nale kuba osiyodilo tanalo idi naimano watodawama꞉ a꞉ka꞉midimo.” \p \v 13 Ebema꞉ diyala, lumagi idite tabo ma kunu da꞉begemene, “Numa꞉, Godote epono kape tanaloma꞉ iyaiya bae osiyodilolelamiya, ega꞉walo ebete epo eba osiyodilolelo ibino tepo magumamo ubi tanalo ebo alomolamiya bae kenaonama꞉.” \p Ebene nale ebeno tabo ma kunu ka꞉wiyamamo, “Iyo, Godote epo ega꞉walo inamabu bilibilinomo osiyodiloliya, wiyasiya ebeno ubi tetelo ebete kateneno iyaiya ubi tanalo ega꞉walo bae nao tanalo kapimiya gito kopoliyadigalemene. Ebema꞉ kawo tanalo ebe ma kunula, la꞉ dubate la꞉imano apa꞉mo iyaiya kuba ubi tanalo buwelemela꞉tamo ega꞉walo kamiyala꞉tamo osiyodilolema꞉ modoboa꞉, mabu Kawodawate epono apeno iyaiya modoboa꞉ tanalo magumulo ibi nilakapolo eba walubilinalo, ubi ebo iyatinako iba꞉te ibino apa꞉mo ebeno ubi tanalo kapiya kosiyodilolenakoma꞉.” \v 14 Numa꞉la꞉, Godote aimano Kawodawa a꞉e magumune eba adipatelo ebeno a꞉e ape igilokobi ebo midiya, ebema꞉ ebete ebeno elawamo a wadipaeatelo aimano a꞉elao ape atumu igilokobi ka꞉ka꞉midilimene. \p \v 15 La꞉ iyatawalata, a nanitabokobi midipi bilibilinomate Kelisokono talena apema꞉ eba kunu eda꞉onama꞉, ebema꞉ aimano iyaiya ape ebe ebeno apeno iyaiya apuapula. Ebe mabuma꞉ a magumulo idite Kelisokono talena apeno tanalo idima꞉ eba eda꞉nalo, ebete dubu bilibili kamiyaletamo ba꞉ka꞉tomene eba꞉go kuba eba osiyodilolo kapiyama꞉ keda꞉ma꞉? Ao, ebe tanalo kubanomoma꞉ keda꞉mene! \v 16 Eiye! La꞉ iyatawalata, kebe tetelo dubu idite ebeno ape dubu bilibili kamiyaletamo dikaemene, ibi netewapiate kapiyama꞉ ebo keda꞉ma꞉na꞉, a, nanitabola꞉ka꞉? Numa꞉la꞉, ibi netewapino tanaloma꞉ Godokono Bukalo tabote ma kunu gena, “Dubute kamiyala꞉go kapiyama꞉ keda꞉mene,” \v 17 ebema꞉ eba kunu potele nanitabokobi midi magumulo ebeno uliyana Kawodawa Kelisotamo dikaemene, ibi netewapiate uliyana apulo kapiyama꞉ keda꞉ma꞉na꞉. \p \v 18 Ebema꞉ nanitabokobi mididawa, modobola a꞉ma꞉le buwelemele ega꞉walo koi pilo, kamiyale ega꞉walo dubu pilo, ebako osiyodilole tanalo bilibilinomo a꞉ma꞉le kuba nibote maigama꞉ gelo ebe osiyodilole magumune nalaula꞉nakiye. Nanitabola, potele ebako kuba dosiyodilomene, ebe tanalodo ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebeno ape ka꞉kubaimene, wiyasiya kuba osiyodilole tanalo bilibilinomo epetapi eba kunua꞉. \v 19 A꞉ma꞉ iyatawalata, Godote a꞉ma꞉tamo dikametia ebe Uliyanate a꞉ma꞉ magumulo eba okolinalo, a꞉imano apete ebe amamateno motoma꞉ eda꞉na, a, nanitabola꞉ka꞉? Iyo, a꞉imano ape ebe a꞉imanoa꞉, \v 20 mabu Kelisote ebeno wiya kawonomo kalimamo a꞉ma꞉ elawiata. Ebema꞉ a꞉imano apeno osiyodilole magumulo modobola a꞉ma꞉le ebe kapiya kowalogawenama꞉ tanalo bilibilinomo nosiyodilolenakiye. \c 7 \s1 Dubu Ega꞉walo Kamiyale Ibino Kapiyama꞉ Eda꞉ Tanaloma꞉ Polote Sosi Epo Diyatulamiya \p \v 1 Ebema꞉ la꞉ dopamo la꞉imano leta magumulo kebe tanaloma꞉ na danana꞉ima, nale me tetelo ebe tanalo la꞉ kiyatulaemamota. Dopo tanalo ebe la꞉ epetapiate ma kunu degelawenama, “Dubute kamiyale lawea꞉no ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ dokolinamene, ebe tanalo wade tanalola.” \p \v 2 Wiyasiya buwelemele ega꞉walo kamiyale pilo tanalo magumulo, iyo, atumu koi ega꞉walo dubu pilo tanalo magumulo Saitanate kuba gabamo wabuga꞉ta tanalo bilibilinomo ebe wadaenako, ebema꞉ nanitabokobi midipi bilibilinomo magumulo modobola dubu idite ebeno kamiyale nelaemene, ega꞉walo kamiyale idite atumu ebeno awi na꞉kelaemene. \v 3 Ega꞉walo dubu ebeno kamiyala꞉go kapiyama꞉ eda꞉ magumulo, kamiyalete ebeno awi kekalakalaima꞉ modobola ebete ebeno ape ebetamo nikamenakomene, ega꞉walo dubute atumu ebeno kamiyale kekalakalaima꞉ ebeno ape ebetamo na꞉kikamenakomene, mabu Godote ebeno ubi tanalo epatamo dopamo eba kunu iyatiya. \v 4 Numa꞉la꞉, ebe tanalo magumulo kamiyalete ebeno ape watodawama꞉ keda꞉na꞉, awite ebeno ape namutudawama꞉ eda꞉na, ega꞉walo atumu dubute ebeno ape namutudawama꞉ keda꞉na꞉, wiyasiya ebeno kamiyalete ebeno ape namutudawama꞉ keda꞉na. \v 5 Ebema꞉ dubute ebeno kamiyala꞉go kapiyama꞉ eda꞉ magumulo idite iditamo ebe tanalo kosiyodiloma꞉ talena akoiyata꞉la꞉, wiyasiya ibi netewapiate woki kapiyama꞉ eba eda꞉lo ma kunu degelama꞉na꞉, iba꞉te gopowai tetelo kapiyama꞉ eda꞉ tanalo a꞉kosiyodiloma꞉na꞉ iba꞉te Godago tabo gela tanalo kosiyodilonakoma꞉, ebe tanalo kuba꞉, wade osiyodilo tanalola. Wiyasiya iba꞉te kebe gopowai tete diyatima꞉na꞉ ebe teta꞉mo da꞉nemaima꞉na꞉, modobola iba꞉te kapiyama꞉ eda꞉ tanalo samonomamo walo na꞉kowagilima꞉na꞉, mabu Saitanate kateneno ubi tanalodo iba꞉tamo dowadaenako, iba꞉te ebe kuba gabamo wabuga꞉ta tanalamo dubu ida꞉go o kamiyale ida꞉go gudima꞉ modoboa꞉. \v 6 Wiyasiya la꞉ wadenomamo niyatawala꞉, la꞉le la꞉imano tanalo katepapaema꞉ na Polote la꞉ ka꞉totomulateleta꞉, ao, nale negemo talena puliyala la꞉ ebe tanalo kosiyodilaema꞉. \p \v 7 Nanitabola, naimano ubi tanalo ma kunu itana, la꞉ kamiyalea꞉no ilukulina modobola, nale keba kunu kokolinamo eba kunu. Wiyasiya na iyatawala Godote kebe iyanomo elawo natamo kikanamiyale nale kamiyalea꞉no kokolinama꞉, diyala, ebete ebe atu elawo la꞉ epetapiatamo kikalametia꞉. Iyo, nanitabokobi midipiate ebeno iyaiya woko kosiyodilolenama꞉, ebete iba꞉tamo ebeno iyaiya elawo gito ikalamenako, ma kunu ebete iyanomo elawo idi lumagi kapiyatamo eba ikamelo wiyasiya iditamo iyanomo elawo idi ebo ka꞉kikaemene. \p \v 8 Ebema꞉ nanitabokobi midipi dubu magumulo kebe dubuno kamiyala꞉te da꞉elaiya ibino tanaloma꞉ ega꞉walo amoleamoleno tanaloma꞉ na Polote tabo ma kunu gemo, nale kamiyalea꞉no keba kunu kokolinamo, modobola iba꞉te eba kunu nilukulinama꞉na꞉. \v 9 Wiyasiya ibi magumulo kebe dawano kateneno ubi tanalate elawoelawonomoma꞉ deda꞉ona, ma kunu dubu idite kamiyale lawea꞉no kuba osiyodilo tanalamo degamene, modobola ebako dubute kamiyale idi nelaemene ega꞉walo ebako kamiyalete atumu dubu idi na꞉kelaemene. Numa꞉la꞉, kebe tetelo dubute kamiyale tuputupu gabodo delaemene, ebe tanalo ebe wade tanalola, wiyasiya ebete lawea꞉no ebeno tepo magumulo elanomoma꞉ deda꞉mene, ebe tanalote Saitanakono kuba gabamo wabuga꞉ta tanaloma꞉ keda꞉mene. \p \v 10-11 Ega꞉walo me tanalo idila. Kebe dubute ebeno kamiyala꞉go dokolina ega꞉walo kebe kamiyalete ebeno awiago dokolina, nale ebako epatamo totomu tabo ikalaemo, me totomu tabo naimano wokia꞉, ebe aimano Kawodawano totomu tabola. Iyo, ebeno ubi tanalo ma kunula, dubute ebeno kamiyale gito akoalibuta꞉la꞉ ega꞉walo kamiyalete atumu ebeno awi akoatepala꞉. Wiyasiya kebe kamiyalete ebeno awi iyalo datepi, modobola ebete awia꞉no gito nokolinamene, ebene ebete eba kunu eba okolinalo woki iyama꞉ deda꞉mene, talena a꞉kitanamene ebete ebe atu awiago kapiyama꞉ walo keda꞉te eba꞉go walo ka꞉kokolionama꞉. \p \v 12 Ebema꞉ nale la꞉ epetapiatamo tabo idi gemo, me tabo da꞉ naimano wokino tanalola꞉, iyo, me tabote aimano Kawodawagodone natamo da꞉ ka꞉pea꞉. Diyala, la꞉ nanitabokobi midipi magumulo dubu idite ebeno nanitabokobi midia꞉ kamiyala꞉go dokolinale, ebene ebe kamiyaleno ubi ditamena eba꞉go kokolinama꞉ ebete ebe gito akoalibuta꞉la꞉. \v 13 Ega꞉walo nanitabokobi midi kamiyalete nanitabokobi midia꞉ awiago dokolina, ebe atumu ebe dubuno ubi ditamena eba꞉go kokolinama꞉ ebete ebe gito akoalibuta꞉la꞉. \v 14 Nanitabola, Godote nanitabokobi midia꞉ dubu idi ebeno nanitabokobi midi kamiyaledo ebe tataliamo kemagaemene, ega꞉walo ebete nanitabokobi midia꞉ kamiyale atumu ebeno nanitabokobi midi awido ebe niyakabamo pema꞉ kowalubimene. Numa꞉la꞉, ebe tanalote nanitaboma꞉ eda꞉notaleka꞉, ebe dubu ega꞉walo ebeno kamiyale ibino guda꞉te Godokono umi magumulo daleyama꞉ eba eda꞉olo, iba꞉te ebetamo pelaema꞉ a꞉ka꞉modobona꞉ wiyasiya ebe tanalote eba kunu kitana꞉, ao, ebako guda꞉te Godoko niyakabamo pelaema꞉ talena puliyanomola. \p \v 15 Wiyasiya numa꞉la꞉, kebe tetelo nanitabokobi midia꞉ kamiyalete ebeno nanitabokobi midi awi atepama꞉ ubi diyatimene, ega꞉walo kebe tetelo nanitabokobi midia꞉ dubute ebeno nanitabokobi midi kamiyale atepama꞉ dowagelemene, nanitabokobi mididawate odiyobo tanalo idi ako-osiyodilala꞉. Ebene nanitabokobi midia꞉dawate ebeno nanitabokobi midi kamiyale o awi eba kunu datepamene, ebe tetelo nanitabokobi mididawate tutunomoma꞉ eba eda꞉lo matuomeo tanalo idite ebegodolo walo a꞉kitanamene. \p Wiyasiya Godote a nanitabokobi midipi bilibilinomo iyalo eka꞉miya ale epetapiago gowelaoa꞉no milo magumulo kilukulinama꞉, \v 16 ebema꞉ nanitabokobi midi kamiyale, modobola a꞉ma꞉ gabo nowadiye a꞉imano nanitabokobi midia꞉ awiago milolo kokoliawenama꞉. Diyala, a꞉imano awite a꞉ma꞉do ebeno igilo mula꞉ tanalo da꞉belaemene. Ega꞉walo nanitabokobi midi dubu, modobola a꞉ma꞉ atumu gabo na꞉kowadiye a꞉imano nanitabokobi midia꞉ kamiyala꞉go milolo kokoliawenama꞉, mabu a꞉ma꞉ nanitabolo kiyatawawena꞉ ebete ebeno igilo mula꞉ tanalo a꞉ma꞉do da꞉belaemene. \s1 Polote Yu Dubuno Tama Itamida Pukala Lawe Tanalone Tanalo Idi Diyatulamiya \p \v 17 Ebema꞉ nale sosi bilibilinomo magumulo kebe tanalo kiyatulamenakomo, ebe totomu tabo a bilibilinomono tanaloma꞉ ma kunu itana. Godote lumagi idi ebe nanitabokobi ka꞉midima꞉ deka꞉imene, ebeno okoli tanalo keba kunu kitanale, ebete walone tetelo gabo akowadiala꞉ ebe okoli tanalo ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebeno elawamo iyama꞉ ka꞉midima꞉. Ao, Kawodawate ebetamo kebako okoli tanalo kikamile, modobola ebete ebe atu okoli magumulo kalakalago nokolinamene, ebeno ubi tanalo lumagi idino okoli tanalamo akoiyata꞉la꞉. \v 18 Eba kunu Godote Yu epono tama itamida pukala lawe dubu deka꞉imene, ebete gabo akowadiala꞉ ebe pukala ebeno apene egebolema꞉, ega꞉walo Godote tama itamida pukala lawea꞉ dubu idi deka꞉imene, ebete ebeno ubi tanalo akoiyata꞉la꞉ ebe tanalo kelaema꞉. \v 19 Numa꞉la꞉, Godokono umi magumulo dubu idite Yu epono tama itamida pukala iyalo delawiya ebe tanalo kawo tanaloa꞉, ega꞉walo dubu idite ebe tanalo lawea꞉noma꞉ deda꞉mene ebe tanalo atumu kawo tanaloma꞉ a꞉keda꞉mene. Kapiya kawo tanalonomo bitana, ebe tanalo ebe Godokono kawokawo totomu epetapino tabamo tuduwata tanalola. \p \v 20 Ebema꞉ me tanalone a bilibilinomate iyatawala, ma kunu Godote lumagi idi deka꞉imene, ebeno okoli tanalo keba kunu kitanale ebete walone tetelo gabo akowadiala꞉ ebe okoli tanalo ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ iyama꞉ ka꞉midima꞉. \v 21 Iyo, nanitabokobi mididawa, Godote a꞉ma꞉ deka꞉mitia, ebe tetelo a꞉ma꞉ kawo dubu idino wiya꞉ wokodawama꞉ deda꞉wia, ebe mabuma꞉ a꞉ma꞉le me tetelo a꞉imano okoli tanalo iyama꞉ ka꞉mida꞉ema꞉ woki bilibilima꞉ akoeda꞉la꞉. Wiyasiya a꞉ma꞉ numa꞉, a꞉imano woko namutudawate a꞉ma꞉tamo gabo nilakapolo dosiyodilomene a꞉ma꞉le ebeno wiya꞉ woko magumune ka꞉nemaigaema꞉, kuba꞉, a꞉ma꞉ ebe wade tutu okoli tanalo ebegodone gito nelawiye. \p \v 22 Nanitabola, potele kawo dubu idino wiya꞉ wokodawama꞉ eba eda꞉nalo Godote ebe Kawodawa Kelisoko nanitabokobi midima꞉ deka꞉mi, ebe tetene wagilimite ebete Kelisokono woko magumulo ebeno tutudawama꞉ edi. Ega꞉walo atumu potele kawo dubu iditamo wiya꞉ woko osiyodiloa꞉ tetelo Godote ebe deka꞉mi, ebe tetenomolo ebete Kelisotamo wiya꞉ woko osiyodilo ebo wagilimi. \v 23 Iyo, Kelisote ebeno wiya kawonomo kalimamo la꞉ uwatiata, ebema꞉ la꞉ ebe kapiyatamo woko eba osiyodilonalo epetapino wiya꞉ wokopima꞉ akoeda꞉onala꞉. \v 24 Ebema꞉ naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, me naimano iyatulame tabono kawo tanalola. Godote kebe lumagi deka꞉imene, ebe lumagino okoli tanalo keba kunu kitanale, ebete Godago kalakalago eba okolinalo gabo akowadiala꞉ ebe okoli tanalo ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebeno elawamo iyama꞉ ka꞉midima꞉. \s1 Kebe Dubute Kamiyalea꞉no Dokolina Ega꞉walo Kebe Kamiyalete Dubua꞉no Dokolina Polote Ibino Tanaloma꞉ Ebeno Woki Tabo Da꞉kiyawaiya \p \v 25 Ebema꞉ la꞉imano leta magumulo la꞉ tanalo idima꞉ na danana꞉ima, ebe tanalo la꞉imano sosi magumulo piyate kamiyalea꞉no dilukulina ega꞉walo piyate dubua꞉no dilukulina, ebe dubu ega꞉walo kamiyale iba꞉te keba kunu na꞉kowagelema꞉na꞉. Numa꞉la꞉, nale me tanaloma꞉ aimano Kawodawa Kelisogodone totomu tabo idi dopamo nanitabolo kelawea꞉, wiyasiya na iyatawala ma kunu ebete ebeno nilakapolo na nani wokodawama꞉ ka꞉na꞉mite ebeno woko gobebobamo iyatiniya, nale mako tanaloma꞉ naimano wokiamo la꞉ kowalubilitama꞉. \p \v 26 Nanitabola, nanitabokobi midipiatamo temeteme maimio tanalote iyalo wagilimite, ebe temeteme tanalate tete tatalila kawokawonomoma꞉ keda꞉oma꞉na꞉, ebema꞉ naimano woki ma kunula, Godote me tetelo kebe dubu deka꞉imene, ebeno okoli tanalo keba kunu kitanale, modobola ebete eba kunu kalakalago nokolinamene, iyo, ebete gabo akowadiala꞉ ebeno okoli tanalo iyama꞉ ka꞉midima꞉. \v 27 Ebema꞉ nanitabokobi midi dubu, a꞉ma꞉le kamiyale dopamo delawa꞉wia, a꞉ma꞉ ebe alibutima꞉ woki akoiyata꞉la꞉, ega꞉walo a꞉ma꞉le me tetelo kamiyalea꞉no dokoliawena, a꞉imano kamiyale lawe gabo akowadiala꞉. \v 28 Wiyasiya numa꞉, a꞉ma꞉le kamiyale laema꞉ ubi eba iyatilo tuputupu gabodo delawa꞉emene, Godokono umi magumulo ebe tanalo kuba꞉, ega꞉walo atumu buwele idite dubu delaemene, Godote ebe tanalo kubama꞉ a꞉kegeamene. \p La꞉ wiyasiya me tanalo niyatawala꞉, kamiyale magumulo potele awi dopamo lawete eba꞉go dokolina, ega꞉walo dubu magumulo potele kamiyale dopamo lawete eba꞉go dokolina, ebe mabuma꞉ iba꞉te me opono iyaiya temeteme tanalo epetapi biyatawaonakoma꞉na꞉. Ebema꞉ nanitabokobi midi dubu, na ubila a꞉ma꞉le kamiyale lawea꞉no ebako temeteme a꞉kiyatawaemene, ega꞉walo nanitabokobi midi buwele, na ubila a꞉ma꞉ atumu awi akolawa꞉la꞉ a꞉ma꞉le ebako temeteme tanalo uwatekapoma꞉. \p \v 29 Naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, naimano iyatulame tabono magumu ma kunula, Godokono Uwomu Egelate ebe netatali, ebema꞉ kebe dubute kamiyale dopamo lawete eba꞉go dokolina, modobola ebete me tetene wagilimite kamiyale lawea꞉ dubu keba kunula꞉ka꞉ eba kunu nokolinamene. \v 30 Ebene eba kunu potele temetema꞉go diina, modobola ebete atumu temetemea꞉ lumagimu nokolinamene, ega꞉walo potele kalakala magumulo da꞉luta, modobola ebete kalakala꞉ lumagimu nokolinamene, ega꞉walo potele dogodogo inamabu maniamo dopamo duwatei, modobola ebete inamabua꞉dawamu nokolinamene, \v 31 ega꞉walo potele me opono tanaloma꞉ woko dosiyodilona, modobola ebete ebe iyaiya woko iyalo da꞉miyapi ebako lumagimu nokolinamene, mabu me opono tanalate keba kunu ka꞉pola꞉nale, ebe tagala tanalo bilibilinomate eba olopoligolo oli tanalate na꞉pemaimiona. \p \v 32 Ebema꞉ na ubia꞉nola la꞉ me opono tanaloma꞉ woki bilibilima꞉ eda꞉oma꞉. Numa꞉la꞉, kebe nanitabokobi midi dubute kamiyalea꞉no dokolina, ebete aimano Kawodawa kekalakalaima꞉ ebeno ubi kawonomo eba iyatinalo ebeno iyaiya tanalo kapiya ebo malagidilolenako. \v 33 Wiyasiya kebe nanitabokobi midi dubute kamiyale dopamo lawete eba꞉go dokolina, ebete ebeno ubi kawonomo ebe kamiyale kekalakalaima꞉ iyatinako, ma kunu ebete me opono tanalo eba malagidilolenalo \v 34 ebeno tepo magumulo ebe tanalate Godokono ubi tanalago na꞉gowelana. Ebene kebe nanitabokobi midi kamiyalete awia꞉no dokolina ega꞉walo kebe nanitabokobi midi buwelete awia꞉no dokolina, iba꞉te aimano Kawodawano talena woko osiyodilo tanaloma꞉ ibino ape ega꞉walo uliyana ebetamo kikameoma꞉ ebeno iyaiya tanalo kapiya ebo malagidilolenaka. Wiyasiya kebe nanitabokobi midi kamiyalete dubu dopamo lawete eba꞉go dokolina, ebete ebeno ubi kawonomo ebe awi kekalakalaima꞉ iyatinako, ma kunu ebete me opono tanalo nemalagidilolena. \p \v 35 Ebema꞉ tabo olowiopiala꞉, nale me iyatulame tabamo kamiyale lawe tanaloma꞉ ega꞉walo dubu lawe tanaloma꞉ la꞉tamo pukala kalomolameta꞉, ao, na ubila me tabamo la꞉ eba walubililo la꞉le wadenomamo kilukula꞉wenama꞉, ega꞉walo la꞉le la꞉imano tanalo aimano Kawodawano woko osiyodilo tanaloma꞉ ebetamo nanitabonomolo kikameaema꞉, na ubia꞉nola odiyobo tanalo kapiya idite la꞉godolo itanama꞉. \p \v 36 Ega꞉walo me tanalo idila. Kebe tetelo nanitabokobi midipi magumulo buwele idila koi idila iba꞉te eba okolionalo, ibino nabila menokobila iba꞉te ebe ebetamo galo doboema꞉na꞉, ebene tete geyageyadopolo iba꞉te kapiyama꞉ eda꞉no ebe koite ebe laema꞉ ebeno ubi tanalote kawonomoma꞉ deda꞉mene, keba kunula꞉ka꞉ ebete ebetamo modoboa꞉ wokino tanalo malagidilole dowagilimene, ebe tetelo ebete ebe ebeno kamiyalema꞉ da꞉midimene Godokono umi magumulo ebete kuba idi a꞉kosiyodilomene. \v 37 Wiyasiya kebe tetelo ebe koite lumagi idino ubi tanalamo tuduwata꞉no, ebene ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebeno kateneno ubi tanalolo ebetamo galo dobomi ebe buweleno tanaloma꞉ eba matuomeolo, ebete ebeno tepo magumuno woki ma kunu da꞉kodakodailaemene Godokono iyaiya woko kapiya kosiyodilolenama꞉, ebete ebe buwele ebeno kamiyalema꞉ samamo midia꞉no tete da꞉geyageyaima꞉tepamene, Godokono umi magumulo ebete atumu kuba a꞉kosiyodilomene. \v 38 Ebema꞉ numa꞉la꞉, kebe koite ebetamo galo dobomi ebe buwele samamo delaemene, ebete wade tanalo kosiyodilomene, ega꞉walo kebe koite Godokono woko kosiyodilonama꞉ ebetamo galo dobomi ebe buwele tete geyageyanomolo lawea꞉no eba kunu dokolinamene, ebeno osiyodilo tanalote atumu wadenoma꞉ keda꞉mene, iyo, ebeno osiyodilo tanalono wade tanalote dopo koino wade tanalo ka꞉nodolimene. \p \v 39 Ega꞉walo me tanalo idila. Nanitabokobi midi kamiyaleno awino a꞉e teta꞉mo ebete talena magumulo eba okolinalo dubu idi akolawa꞉la꞉, wiyasiya kebe tetelo ebeno awite da꞉emene, ebe talenate ebegodone olopoligote ebeno ubilo dubu idi delaemene, kuba꞉, wiyasiya ebete nanitabokobi midia꞉dawa akolawa꞉la꞉. \v 40 Ebene Godokono Uliyanate nagodolo eba okolinalo, na nemalagidilutamo me wokino tanalo idite ebegodone da꞉pele, kebe kamiyalete amolema꞉ eda꞉te Godokono woko osiyodilo tanaloma꞉ awia꞉no dokolinamene, ebeno kalakalate kawonomoma꞉ keda꞉mene, iyo, ebeno kalakalate dubu idi delaemene ebe kamiyaleno kalakala ka꞉nodolimene. \c 8 \s1 Nanitabokobi Midia꞉piate Ida꞉da꞉liatamo Dikalamenaka, Polote Ebako Katene Naoma꞉ Talena꞉noma꞉ Da꞉kiyawaiya \p \v 1 Ebema꞉ la꞉imano leta magumulo la꞉le tanalo idima꞉ na danana꞉ima, ebe tanalo ebe nanitabokobi midi dawa idite olowame baiamo tote, piyate ida꞉da꞉li amamalateleno katene inamabu dapalomonaka, ebete ebe epono inamabu laema꞉ talenala꞉ka꞉ o talena꞉nola꞉ka꞉. Ebe tanaloma꞉ la꞉ epetapiate negelanakomata, “A bilibilinomate iyatawa tanalo iyalo elaima꞉.” \p Nale wiyasiya negemo, “Kebe tetelo iyatawa tanalote idawagodolo ditana, ebe mabuma꞉ ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebe walogonako, wiyasiya kebe tetelo nilakapo kimalagidilo tanalote ebegodolo ditana, ebe tanalodo ebete epetapi ibino nanitabokobi midi magumulo na꞉kodakodailamenako.” \v 2 Ebema꞉ numa꞉la꞉, potele epetapino iyaiya walubi tabo olowioa꞉no amamalo ma kunu demalagidilona, ebete tanalo idima꞉ iyatawa tanalo dopamo modobolo elawi, ebegodolo nanitabo iyatawa tanalote kitana꞉. \v 3 Wiyasiya potele Godoko nilakapolo demalagidilona, ebema꞉ Godote ebeno tanalo nanitabonomolo eba iyatawanalo ebe wadenomamo umina. \p \v 4 Ebema꞉ nanitabokobi midi dawa idite olowame baiamo tote, piyate ida꞉da꞉li amamalateleno katene inamabu dapalomonaka, ebete ebe epono inamabu lawete denamene ebe tanalo talenala꞉ka꞉? A iyatawala ida꞉da꞉li ega꞉walo Godoko ibino tanalo iyala, mabu aimano Kawodawa kapiyate nani Godoma꞉ eba eda꞉nalo nanitabo elawote ebe kapiyagodolo bitana, wiyasiya ida꞉da꞉li uliyanano elawote nanitabolo kitana꞉. \v 5 Nanitabola, kebe uliyanate tobolo unulo ega꞉walo me opo kawonomolo dilukuliona, Godoko nanitabokobi midia꞉piate ibi eba amamalatelenalo ibi ibino godoma꞉ ebo ka꞉la꞉minaka, iyo, tete epetapilo iba꞉te ibino iyaiya ida꞉da꞉li uliyanatamo godo mailo ega꞉walo kawokawopino mailo gito ikalamenaka. \v 6 Wiyasiya a nanitabokobi midipino Godoko ebe kapiyanomola, ebe aimano Nabiwila. Nanitabola, potele tobolo unu kawonomo ega꞉walo me opo kawonomo dosiyodiloliya, iyo, potele iyaiya inamabu ega꞉walo epo ega꞉walo uliyana bilibilinomo dosiyodiloliya, ebete ebe Elawodawama꞉ eba eda꞉nalo ale ebe kowalogonama꞉ ebema꞉ ilukulionama꞉. Ega꞉walo aimano Kawodawa atumu ebe kapiyala, ebe Ya꞉su Kelisotela, ebeno elawo magumudo iyaiya inamabu ega꞉walo epo ega꞉walo uliyana bilibilinomate awokalaiya, iyo, ale ebeno nilakapo tanalodo igilolo ilukulionama꞉. \s1 Nanitabokobi Midipi Magumulo Idite Ebeno Ekawino Agowa Ukamidadawama꞉ Akoeda꞉la꞉ \p \v 7 Wiyasiya me opo epo epetapi bilibilinomate Godokono nanitabo tanalo iyatawa꞉, ibi ida꞉da꞉lino uliyana amamalatelepila. Ebema꞉ ibi magumulo piyate ebe amamalatele magumune Godotamo dolobila꞉oma꞉na꞉, ibi epetapiate tete geyageyadopolo ibino tepo magumuno mulo woki nanitabolo kodakodailamea꞉no, iba꞉te ida꞉da꞉li malagidilole tanalo samamo ebema꞉ akatepama꞉na꞉. Numa꞉la꞉, ebako nanitabokobi mididawate olowame baiamo tote, piyate ida꞉da꞉li amamalateleno katene inamabu dapalomonaka, ebete ebe epono inamabu lawete da꞉penamene ebeno tepo magumuno wokite ebe kuba osiyodilodawama꞉ ebema꞉ kegemene. \v 8 Wiyasiya nanitabo tanalo ebe ma kunula, ale inamabu idi denama꞉ ebe inamabute a Godokono ololo apulo tuputupupima꞉ a꞉ka꞉midia꞉mene. Ebema꞉ nanitabola, nao inamabu bilibilinomo magumulo lumagite inamabu idi denamene ebe tanalodo kubadawama꞉ a꞉keda꞉mene, ega꞉walo ebete inamabu idi nama꞉ talenama꞉ degemene, ebeno naa꞉ tanalodo ebete tuputupudawama꞉ a꞉keda꞉mene. \p \v 9 Wiyasiya la꞉le inamabu bilibilinomo naoma꞉ tutupima꞉ eba eda꞉onalo, la꞉ nanisiwale! La꞉ magumulo kebe lumagite ebeno nanitabokobi midi magumulo kodakodalo utina꞉no, idawate ebeno nao tanalodo ebe lumagino tepo magumuno mulo woki kubailamete ebeno agowa ukamidadawama꞉ akoeda꞉la꞉. \v 10 Numa꞉la꞉, la꞉ piyate Godokono tutu okoli tanalonomo diyatawawenama, la꞉ magumulo idite katene inamabu kenama꞉ ida꞉da꞉li idi amamateno motamo da꞉tomene, ebene ebete ebolo ebe uliyana amamateno inamabu eba nitalo, diyala, nanitabokobi mididawa idite ebeno osiyodilo tanalo da꞉ba꞉puimene. Ebema꞉ ebe dawate ebeno tepo magumuno mulo woki dopamo nanitabolo kodakodailamea꞉no, ebetamo beda꞉ tanalote na꞉ka꞉pemaigamene? Iyo, ebete ebeno tepo magumulo ebe katene inamabu nao tanalo kuba osiyodilo tanaloma꞉ eba genalo, wiyasiya ebeno namutudawa ibamitilo gito denamene, ebete ebeno nanitabokobi midi tanalo ebo ka꞉kubaimene. \v 11 Ebema꞉ a꞉ma꞉ potele a꞉ma꞉ iyatawadawama꞉ deka꞉mitana, a꞉ma꞉le a꞉imano iyatawa tanalamo a꞉imano nanitabokobi midi ekawi eba kunu gito ka꞉kubaima꞉ta! Numa꞉, Kelisote ebe ekawino mabuma꞉ a꞉iya, \v 12 ebema꞉ nanitabokobi midipi magumulo piyate ibino tepo magumuno mulo woki dopamo kodakodailamea꞉no, a꞉ma꞉le a꞉imano tutu okoli iyatawa tanalodo ebako ekakino nanitabokobi midi tanalo da꞉kubailama꞉emene, ebe gabodo a꞉ma꞉ iba꞉tamo kawo kubanomo eba osiyodilolo Kelisotamo atu kuba tanalo nanitabonomolo ebo ka꞉kosiyodiloma꞉ta. \p \v 13 Ebe mabuma꞉ nale katene inamabu nao tanalodo naimano nanitabokobi midi ekawino agowa ukamidadawama꞉ deda꞉mo, ebe tanalo eba iyatawalo nale uwomua꞉ tetelo katene inamabu walo a꞉kenanakomo, naimano ekawite na ibaminatenelo kuba osiyodilo tanalamo gakapoma꞉. \c 9 \s1 Ya꞉sukono Alibolepiate Ibino Woko Osiyodilo Tanaloma꞉ Nanitabokobi Midipiagodone Wadewade Walubi Tanalo Uwatema꞉ Talena Puliyala \p \v 1 Ebema꞉ nale la꞉ alateda꞉lemata, la꞉ iyatawala꞉ka꞉ nale aimano Kawodawa Ya꞉suko naimano balida꞉mo nanitabolo dumiyamo? Ega꞉walo la꞉ iyatawala꞉ka꞉ ebete ebeno sosi wagilima꞉ iyaiya opamo daliboliya ebe wokopi magumulo na idima꞉ eba eda꞉nalo, ebe woko magumulo na tutudawama꞉ deda꞉namo? Numa꞉la꞉, nale aimano Kawodawatamo dosiyodilonaimo, ebe woko magumune kebe wadewade da꞉ima꞉te kemaimiye la꞉ ebe ebe epolata. \v 2 Ebema꞉ epetapiate na Ya꞉sukono nani alibolepi magumulo idima꞉ ka꞉na꞉mia꞉no, la꞉ wiyasiya naimano tanalo iyatawalata, iyo, la꞉le Kelisoko magumulo dilukula꞉wenama ebe tanalote na nani alibolepi magumulo idima꞉ deda꞉namo ebe tanalo awokaliminako. \p \v 3 Ebene kebe tetelo epetapiate naimano wokono tanalo anagiyamidanamete kubama꞉ degelanaka, nale naimano tuputupu osiyodilo tanalo awokalima꞉ iba꞉tamo tabo ma kunu kiyawaonakomo, \v 4 na ega꞉walo piyate nago woko dosiyodilona ale kebe nanitabokobi midipi kowalubilinakoma꞉, ale aimano woko wiyama꞉ modoboa꞉ tanalo idima꞉ ibi kanalenakoa꞉. Wiyasiya numa꞉la꞉, aimano woko osiyodilo tanaloma꞉ ale sosi epagodone bae modobolo kuwatema꞉ talena kitana꞉! \v 5 Eiye! La꞉ iyatawala꞉ka꞉, Kawodawa Ya꞉sukono alibolepi epetapi, iyo, ebeno ekaki ega꞉walo Pitako\f + \fr 9.5 \ft Buka ka꞉la꞉mioledawa, modobola a꞉ma꞉ niyatawa Pitakono mailo idi ebe Kipasetela.\f* atumu, iba꞉te woko magumulo ibino nanitabokobi midipi kamiyala꞉go eba wapata꞉lamenalo ibi bilibilinomate sosi epagodone walubi keba kunu kuwatenake, talena puliyala na ega꞉walo nago woko dosiyodilona ale atumu eba kunu kowapata꞉lamenama꞉? \v 6 Wiyasiya diyala, la꞉ epetapiate na ega꞉walo Banabasiko a netewapino tanaloma꞉ ma kunu da꞉bemalagidilawenama, “Alibolepi magumulo ibi kapiyatamo talena bitana sosi epagodone walubi tanalo kuwatema꞉, iyo, modobola iba꞉te wiyasiya egege mani woko osiyodilo magumulo ibi a꞉ka꞉tuwa꞉ ibino modoboa꞉ tanalo nulaema꞉na꞉.” \p \v 7 Eiye! Nale la꞉imano daedale wokino tabo eba wiyalo ma kunu gemo, “Gabamanino gowelaopi magumulo ibi bilibilinomate ibino bae ega꞉walo woko wiya gabamaniagodone modobolo uwatenaka, a, nanitabola꞉ka꞉? Iyo, eba kunu kebe lumagite gala꞉ipi da꞉imi pali dopamo kosiyodilile tete bilibilinomo epetapilo ebe wadewade da꞉imi a꞉penaonako, ega꞉walo kebe dubute sipi-goeogoeo ulamedawama꞉ keda꞉nale ebeno ubi tetelo ebe inamabuno nono uwatenako.” \p \v 8 Ebema꞉ la꞉ na꞉kemalagidilawitama, na a꞉ka꞉tuwa꞉ naimano wokino tanalamo kegemo me uli tabo? Ao, eba kunua꞉, mabu Godote ebeno Bukano totomu tabo ida꞉mo ebe atu tanalo a niyatuamena. \v 9 Iyo, Mosesete Godokono Totomu Tabo ebeno Bukamo eba akulolelo tabo idi ma kunu awokalimiya,\f + \fr 9.9 \ft Buka ka꞉la꞉mioledawa, modobola a꞉ma꞉ Totomu Tabo 25.4 numiye. Me tabono magumu ma kunula, kau-goeote woko osiyodilo magumulo epo dowalubilimene, ebema꞉ modobola iba꞉te ibino nilakapolo wade walubi tanalo kau-goeotamo atumu na꞉kiyatima꞉na꞉.\f* “Epate witi-laiso naono kikopu kuwatema꞉ ibino kau-goeote ebe inamabu mikitaolelo woko iba꞉tamo dosiyodilomene, ebe tetelo iba꞉te ebe kau-goeono tabo ala꞉mo matuima꞉ modoboa꞉, mabu ebete iba꞉tamo woko osiyodilo magumulo witi-laiso kikopu kapiyakapiya naoma꞉ modobola, iyo, ebe nao inamabu ebe ebeno wokono wiya da꞉pesola.” Ebema꞉ la꞉ me tabono magumu eba malagidilolo na nananiyala꞉, mabu keleka꞉ Godote me totomu atamo dikaeamiya, ebeno nilakapolo ebete kau-goeogoeo kawonomamo kemalagidilolenale o ebete epo kawonomamo kemalagidilolenale? \v 10 Nanitabola, ebete aimano igilo kawonomamo demalagidilolena, me tabo Bukamo ebema꞉ akuloliya. \p Iyo, ebete a ma kunu anaena, pali woko magumulo kebe lumagite damela maboeleno inamabuamo woko dowagiliminako ega꞉walo kebe lumagite nao inamabu uwate woko dosiyodilonako, ibi netewapiate me atu wokino tanalago okoliona, iba꞉te ibino woko wiyama꞉ nao inamabu magumune ibino apu kapimiya kuwatema꞉na꞉. \v 11 Numa꞉la꞉, pali osiyodilodawate damela magumamo kikopu keba kunu kamionakole, ale dopamo la꞉ Kolini sosi epo magumulo woko eba kunu posiyodilima꞉. Ebema꞉ ale kapiyakapiya tetelo la꞉godone walubi tanalo delawenakoma꞉, la꞉ ebe tanalo aimano modobo woko wiyama꞉ ba꞉kegelaema o pilo tanaloma꞉ ba꞉kegelaema? \v 12 Nanitabola, iyaiya wokopi epetapiate la꞉godone walubi delawenaka, ebe tanalote modoboma꞉ neda꞉taleka꞉, la꞉le aimano woko osiyodilo tanaloma꞉ a dowalubia꞉wenakoma, Godokono umi magumulo ebe tanalote atumu modobonomoma꞉ ba꞉keda꞉na꞉. Wiyasiya numa꞉la꞉, dopamo ale woko magumulo iyaiya modoboa꞉ tanalo eba iyatawaonalo, la꞉ magumulo lumagi idigodone walubi tanalo lawea꞉no aimano tepo magumu gito kodakodailamenakima꞉. Iyo, ale Kelisokono Wade Tabo piyatamo ka꞉kiyawaonakoma꞉, a ubia꞉nola iba꞉godone walubi tanalo idi eba lawelo ebe tanalote aimano woko odiyobo tanaloma꞉ keda꞉ma꞉. \p \v 13 Ega꞉walo me tanalo idila. La꞉ Yu epono tanalo iyatawala꞉ka꞉, ma kunu piyate Godoko Amamateno Iya Motolo woko dosiyodilona, iba꞉te ebe woko magumune ibino bae modobolo naonaka? Iyo, piyate Godoko watidilono patapata unamo kalimagono inamabu elamo dalomonaka, ibi a꞉ka꞉tuwa꞉ ibi kowalubilima꞉ ebe kalimagono inamabu magumune katene apuapu uwatenaka. \v 14 Nanitabola, aimano Kawodawate ebe waloma꞉tapi atumu a꞉totomulateliya, ma kunu piyate ebeno Wade Tabo kiyawao woko dosiyodilona, modobola nanitabokobi midipi olowiopiate ibino modoboa꞉ tanalo na꞉modoboilamelelamenakoma꞉na꞉. \s1 Polote Wade Tabo Kiyawao Magumulo Godogodone Ebeno Wiya Laema꞉ Da꞉kiyawaiya \p \v 15 Nale kebe tabo kegemo, ebe tabo nanitabola, ma kunu nale woko magumulo iyaiya modoboa꞉ tanalo eba iyatawanalo, lumagi idigodone walubi tanalo lawea꞉no naimano tepo magumu gito kodakodaiminakimo. Wiyasiya nale me leta la꞉tamo eba osiyodilutalo, naimano woki kitana꞉ me tetelo la꞉le naimano modoboa꞉ tanalo idi uma꞉wete na walubini ebo kowagilima꞉ema꞉. Eiye, na ubia꞉nola! Nale la꞉godone walubi tanalo idi kapiya lawea꞉no modobola na dopamo ka꞉emamo, mabu kebe tetelo nale idawagodone walubi tanalo lawe dowagilimo, nale naimano Kawodawa mabuma꞉ damamanamo ebe tanalote nagodolo ebo kalatidimene! \v 16 Wiyasiya numa꞉la꞉, na Wade Tabo kiyawao mabuma꞉ na a꞉ka꞉tuwa꞉ na a꞉kowalogomo, mabu Kawodawate ebeno ubilo ebe woko natamo ikanamiya, nale naimano ubilo kelawiya꞉. Ebema꞉ nale ebe woko iyabaiamo gito diyatimo, natamo da꞉pemaigamene ebe temeteme beda꞉ kawonomola꞉ka꞉! \p \v 17 Iyo, ebe wokote naimano ubi tanalodo natamo na꞉pemaigiyataleka꞉, nale modobo woko wiya epagodone belawenakona꞉, wiyasiya Godote a꞉ka꞉tuwa꞉ na nanidawa idima꞉ eba ka꞉na꞉milo ebeno ubilo Wade Tabo kiyawao woko natamo ebo ikanamiya. Ebema꞉ nale ebe kapiya kekalakalaima꞉ woko eba osiyodilonalo \v 18 kebe wade wiya na꞉kelaemo? Naimano wiya ebe naimano tepo magumuno kalakala tanalola, iyo, ebe kalakalate woko osiyodilo tanalodo natamo pemaigana, mabu gabo bitana nale naimano iyaiya modoboa꞉ tanaloma꞉ epagodone wade tanalo idi lawea꞉no iba꞉tamo Wade Tabo wiya꞉no gito kiyawaonakomo. \p \v 19 Ebema꞉ na opo lumagi idino matuomeo magumulo okolina꞉no Kelisoko magumulo tutudawama꞉ eda꞉namo, wiyasiya nale Wade Tabo eba kiyawaonalo tabo olowiopi mabuma꞉ na a꞉ka꞉tuwa꞉ na ibi bilibilinomono wiya꞉ wokodawama꞉ a꞉midinakomo, ibi bilibilinomo epetapiate ebe tabo nanitabonomolo kelaema꞉. \v 20 Nanitabola, kebe tetelo nale naimano Yu epatamo Wade Tabo da꞉kiyawaonakomo, iba꞉te ebe tabo nanitabolo laema꞉ nale ibino lumagi idimu bokolinamo. Iyo, Godote aimano ewoniatamo dikalamiya iba꞉te ebe Totomu Tabo bilibilinomamo tudila꞉oma꞉ kawo tanalonomoma꞉ eba gelanalo, ebema꞉ ebe Totomu Tabamo nale atumu a꞉ka꞉tuduwatanakomo, iba꞉te Wade Tabo olowio tetelo odiyobo tanalo idi nagodolo umikapoma꞉. \v 21 Ega꞉walo kebe tetelo nale Yua꞉piatamo Wade Tabo da꞉kiyawaonakomo, iba꞉te ebe tabo nanitabolo laema꞉ nale ibino lumagi idimu atumu ba꞉kokolinamo. Iyo, naimano ewoniate Godogodone duwatiya nale ebe Totomu Tabo bilibilinomamo tuduwata꞉no, wiyasiya Kelisokono kapiya totomu magumulo okolinamo, mabu na ubia꞉nola Yua꞉piate Wade Tabo olowio tetelo odiyobo tanalo idi nagodolo uima꞉. \v 22 Ebema꞉ numa꞉la꞉, piyate nanitabokobi midi magumulo kodakodalo kelamota꞉ona꞉, nale iba꞉tamo Wade Tabo da꞉kiyawaonakomo, iba꞉te ebe tabo laema꞉ nale ibino osiyodilole tanalamo tuduwatate ibi keba kunula꞉ka꞉ na a꞉ka꞉tuwa꞉ na ebako lumagima꞉ ba꞉midinakomo. Iyo, eba kunu nale iyaiya gabo epetapido iyaiya epo epetapi keba kunula꞉ka꞉ ebako dawama꞉ beda꞉nanakomo, mabu na ubila iba꞉te Wade Tabo olowio tetelo odiyobo tanalo idi nagodolo umia꞉no ibi epetapiate tabo nanitabonomolo ebo kelaema꞉. \v 23 Nanitabola, na Wade Tabo kiyawao mabuma꞉ ebe iyaiya tanalo bilibilinomo osiyodilolenakomo, nale ebe woko osiyodilo magumulo uwomua꞉ teteno wadewade walubi tanalo Godogodone kuwatema꞉. \p \v 24 La꞉ iyatawalata, sukulu gudino kalakala egelalo ibi bilibilinomate elawamo eba puila꞉olo, ibi magumulo kapiyanomote sukulu watodawagodone wade wiya kelaemene. Ebema꞉ la꞉ Godokono tanaloma꞉ woko eba osiyodilonalo, modobola la꞉ eba kunu elawonomoma꞉ neda꞉iyala꞉ la꞉le ebegodone wade wiya ka꞉nelawa꞉ema꞉. \v 25 Ega꞉walo me uli tabo idila. Bolamo kalakalaopiate taneba idino wato kikopu laema꞉ ubi eba iyatilo, kawo egela pea꞉no dopamo ibi bilibilinomate ibino ape na꞉kodakodailamenaka, iyo, ibi ubila wato kikopu lawe magumulo epate ibi kowalogolema꞉. Ebema꞉ numa꞉la꞉, iba꞉te delaema꞉na꞉ ebe kalakalate tete da꞉pesolo itanate ebo kolopoligomene, wiyasiya ale Godokono woko osiyodilo magumulo kebe wade wiya laema꞉ ubi diyatinama꞉, ebe tanalo iyanomola mabu ebe tanalono kalakalate uwomua꞉ tetelo agodolo a꞉kolopoligonamene. \v 26 Ebe mabuma꞉ sukulu gudino kalakala egelalo ibi magumulo idite dopo lumagima꞉ keda꞉ma꞉ elawamo keba kunu ka꞉puliganakole, na woko osiyodilo magumulo elawamo eba kunu osiyodilonakomo, ega꞉walo gowelao magumulo dubu idite eba꞉go da꞉gowelana ebe lumagi idi kubanomamo keba kunu kanagaliminakole, na gowelao magumulo eba kunu kowagelenamo wato kikopu kelaema꞉. \v 27 Iyo, bolamo kalakalaopiate kateneno ubi tanalamo tudila꞉oa꞉no ibino ape keba kunu ka꞉kodakodailamenake, nanitabokobi midi magumulo na eba kunu okolinamo. Ebema꞉ nanitabola, nale Wade Tabo piyatamo ka꞉kiyawaonakomo, ibi epetapiate nanitabokobi midi magumulo wato kikopu delaema꞉na꞉, na ubia꞉nola ibi magumulo na kapiyate wade wiya lawea꞉noma꞉ eda꞉ma꞉. \c 10 \s1 Yu Epono Ewoniatamo Bulu Opolo Demaimiya Polote Ebe Tanaloma꞉ Da꞉kiyawaiya \p \v 1 Ebema꞉ naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, kebe tanalate a Yu epono ewoniatamo kemaimiye, na ubila la꞉ ebe tanalo wadenomamo kemalagidiloilametama꞉. Iba꞉te Isipiti temeteme opone demaimiya, ebe tetelo Kawodawa Godote ebeno tema magumudo ibi dopolamenaki ibi bilibilinomo ebo itakeamidalenaki, ebene ibi bilibilinomate ebeno walubi tanalodo Kalimakalima Kewa꞉ Kolomo apuamo modobolo na꞉iwaliya. \v 2 Ebema꞉ ale me tete epono Kelisoko waloma꞉ta tanalo kawokalima꞉ ibi obamo keba kunu kowaduba꞉midaolenakoma꞉, eba kunu aimano ewoniate Godokono wokodawa Moseseko eba waloma꞉tanalo, Godote ibi bilibilinomo ebeno tema magumamo ega꞉walo kolomo magumamo ebo waduba꞉midaoliya. \v 3 Ebene iba꞉te bulu opolo eba wapata꞉lamenalo, Godote anoano tanalodo iba꞉tamo dikalamenaki ibi bilibilinomate ebe bae ebo naonakiya, \v 4 ega꞉walo ebete anoano tanalo idido nokola magumune dikalamenaki, ibi bilibilinomate ebe obo atumu a꞉ka꞉nionakiya, ebema꞉ ebe nokola ebe ulila, ebe Kelisotela, kebe Kawodawate iba꞉go depata꞉nami me ebe dawala. \v 5 Wiyasiya numa꞉la꞉, iba꞉te Godokono iyaiya wadewade walubi eba ulamenalo, epetapi bilibilinomate ebe nanitabokobi ka꞉midiya꞉, ebema꞉ ebete iba꞉tamo dowate ibi danakapulamiya, ibino a꞉ela apa꞉te bulu opolo iyaiya ebo polamota꞉oniya. \p \v 6 Ebema꞉ Godoko ubila ale ebe tanalodo wade woki ma kunu kelaema꞉, Yu epono ewoniate kuba tanalo kosiyodilolema꞉ ibino tepo magumuno ubi kawonomamo keba kunu kalomonaki, ale eba kunu eda꞉oma꞉ modoboa꞉. \v 7 Ebene tete idilo ibi epetapiate ida꞉da꞉li idino soliyomu dosiyodiliya, Godokono Buka tabote ebe tanalo ma kunu awokalimina, “Epate soliyomu eba osiyodilutalo, bae kawonomamo naote, da꞉imi obo elawonomo niote, ilipo mae tanalo ebo osiyodiliya.” Eiye! Ibi ida꞉da꞉li amamalatelepima꞉ keba kunu keda꞉iye, la꞉ eba kunu eda꞉oma꞉ talenala!\f + \fr 10.7 \ft Buka ka꞉la꞉mioledawa, a꞉ma꞉ ubi diyata꞉emene ebe oino iyaiya tanalo wadenomamo iyatawama꞉, modobola a꞉ma꞉le 1 Kolini 10.7 buka apuno tanaloma꞉ Maimi 32.1-6 numiye, ega꞉walo 10.8 buka apuno tanaloma꞉ Nabas Ka꞉la꞉miole 25.1-9 numiye, ega꞉walo 10.9 buka apuno tanaloma꞉ Nabas Ka꞉la꞉miole 21.5-6 numiye, ega꞉walo 10.10 buka apuno tanaloma꞉ Nabas Ka꞉la꞉miole 16.41-50 numiye.\f* \v 8 Ebene tete idilo ibi epetapiate buwelemele ega꞉walo koi pilo tanalo, kamiyale ega꞉walo dubu pilo tanalo, ebako kawokawo kuba osiyodilole dowagilimiya, ebema꞉ kapiya egela tetelo 23 taoseni epate gito a꞉elaiya. Eiye! Ale ebako kuba osiyodilole magumamo nopila꞉oma꞉ modoboa꞉! \v 9 Ebene tete idilo ibi epetapiate Kawodawa Godoko ebe wabudiya, iyo, ebete ibino daedale wokino tanalamo tuduwata꞉no ebe mabuma꞉ iba꞉te ebeno osiyodilo tanalo kubama꞉ degeliya, ebema꞉ bu kaluate ibi eba alolelo ibi bilibilinomate gito a꞉elaiya. Eiye! Ale ebako kuba tabamo aimano Kawodawa wabudima꞉ modoboa꞉! \v 10 Ebene tete idilo ibi epetapiate ubia꞉ tabo Godokono wokopiatamo degeliya, ebema꞉ Godokono A꞉e Nopodawate ibi ebo anakapulamiya. Eiye! Ale ebako ubia꞉ tabo gela wagilima꞉ modoboa꞉! \p \v 11 Numa꞉la꞉, Godote ebeno ubi tanalo dopamo iyatiya, epetapiate ebe tanalo bilibilinomo eba iyatawaolo iba꞉te wadewade woki kuwatema꞉, ebene ebete a mabuma꞉ ebe tanalo ebeno Bukamo akuloliya, ale ebe atu kuba osiyodilole magumamo gudikapoma꞉. Nanitabola, a piyate me tetelo dilukulionama꞉, me opono uwomu tetete atamo ebe netatali, \v 12 ebema꞉ potele ma kunu demalagidilona, “Na naimano elawamo modobolo utinamo,” ebe nanisiwale! Diyala, tete tatalila ebete kuba osiyodilo magumamo da꞉ba꞉negamene. \s1 Saitanakono Kuba Gabamo Wabuga꞉ta Magumulo Godote Nanitabokobi Midipiatamo Modobo Elawo Dikalamenako \p \v 13 Nanitabola, Saitanate iyaiya kuba gabamo wabuga꞉ta tanalo a꞉ma꞉tamo dowadaenako, ebete ebako atu iyaiya tanalo me opo epo bilibilinomatamo ikalamenako. Wiyasiya kalakala kawonomola, Godote a꞉ma꞉ kowalubitama꞉ nanidawama꞉ eda꞉na. Ebe mabuma꞉ a꞉imano nanitabokobi midi elawote keba kunu kitanale, ebete ebe tanalo eba iyatawanalo Saitanako ebo kodiyobomene, ebete a꞉imano elawo dodolina ebako kuba gabamo wabuga꞉ta tanalo kawonomo idi a꞉ma꞉tamo kadaema꞉. Ega꞉walo ebe atu tetelo Godote a꞉ma꞉ gabo kiyatuima꞉ta, a꞉ma꞉le Saitanakono kuba gabamo wabuga꞉ta tanalone keba kunu nakalaula꞉emene a꞉ma꞉le nanitabokobi midi magumulo kodakodalo kuta꞉wenama꞉. \s1 Nanitabokobi Midipiate Ida꞉da꞉li Amamalatele Tanalo Magumune Alautioma꞉ Polote Degiya \p \v 14 Ebema꞉ naimano wadewade namutupiala꞉, modobola la꞉le iyaiya ida꞉da꞉lino uliyana amamalatele tanalo kuba nibote maigama꞉ gelalo ebe osiyodilole magumune nalautionakiyala꞉. \fig Ida꞉da꞉li amamalatelepima꞉ eda꞉oma꞉ talenala|alt="Worshipping an idol" src="CO00624B.TIF" size="span" loc="2/3 of page" copy="1978 David C. Cook Publishing Co" ref="10.6-7" \fig* \v 15 Numa꞉la꞉, la꞉ piyate naimano tabo dolowiawitama, nale naimano tepo magumuno wokilo la꞉ wadewade wokiagopima꞉ midilitamata, ebema꞉ modobola la꞉ me naimano tabo wadenomamo nanagiyamidala꞉. \v 16 Ya꞉suko malagidilo bae na tanalo osiyodilo tetelo ale kebe kalilino tanaloma꞉ Godotamo kalakala tabo kadipatenakoma꞉, ebe kalili ebe Kelisokono kalima kalilila, ebema꞉ nanitabola, ale kapimiya eba niolo a eba꞉go kapiyama꞉ ebo eda꞉onakoma꞉. Ega꞉walo ale ebe kemalagidilonama꞉ kebe bae kowakamionakoma꞉, ebe bae ebe ebeno apela, ebema꞉ ale kapimiya eba naolo a Kelisago atumu kapiyama꞉ ebo keda꞉onakoma꞉. \p \v 17 Numa꞉la꞉, ale ebe bae wakamioa꞉no dopamo kapiya baete itananako, ebema꞉ ebe tanalo ebe a nanitabokobi midipino tanalo awokalimino ulila, iyo, a bilibilinomate Kelisokono kapiya apema꞉ eba eda꞉onalo, ale kapiya bae kapimiya ebema꞉ naonakoma꞉. \v 18 Nanitabola, a Isalaela epono kalimagono inamabu Godotamo ikameo tanalo atumu eba kunula, ebema꞉ modobola la꞉le ebe tanalo nemalagidilala꞉. Iba꞉te ebe inamabu Godoko watidilono patapata unamo alomoa꞉no, dopamo iba꞉te mokolete ibinoma꞉ katene apuapu balamo alomonaka, ebene iba꞉te Godoko amamate tetelo eba꞉go kapiyama꞉ eba eda꞉olo katene kapimiya ebo naonaka. \p \v 19 Ebema꞉ na ubila ale ida꞉da꞉li uliyanano amamalatele tanalo walo ka꞉kemalagidiliye. Mabu keleka꞉ nale la꞉ ebe tanalo magumune alautioma꞉ danaletima? Ebe ida꞉da꞉lino elawote nanitabolo ba꞉kitanale, ega꞉walo amamalatelepiate iba꞉tamo kebe inamabu kikalamenake ebe inamabuate talena magumulo nanitabolo ba꞉ka꞉pola꞉nale? \v 20 Ao, naimano tabono magumu eba kunua꞉! Nanitabo tanalo ebe ma kunula, ida꞉da꞉li amamalatelepiate ibino kalimagono inamabu Godotamo kikameonakoa꞉, iba꞉te wiyasiya ida꞉da꞉lino a꞉da꞉ elemasigi uliyanatamo ikalamolenaka. Ebe mabuma꞉ na ubia꞉nola la꞉ nanitabokobi midipiate la꞉imano osiyodilole magumulo ebako kuba uliyanago kapiyama꞉ keda꞉wenama꞉! \v 21 Eiye! La꞉le egela idilo Ya꞉suko malagidilo kalila꞉mo niawete, egela idilo kuba uliyana malagidilole kalila꞉mo da꞉ka꞉niaema, ebe tanalo modoboa꞉! Iyo, la꞉le egela idilo Ya꞉suko malagidilo bae eba꞉go nawete, egela idilo kuba uliyana malagidilolelo iba꞉go bae da꞉kenaema, ebe tanalo atumu modoboa꞉! \v 22 Ebema꞉ a nanisiwale! Ale ida꞉da꞉li amamalatelepino osiyodilole tanalamo a꞉ka꞉nopila꞉oma꞉, mabu a ubia꞉nola aimano Kawodawate ebe tanaloma꞉ atamo dowama꞉. Ega꞉walo ale daedale wokilo ma kunu a꞉kemalagidiloma꞉, aimano elawote ebeno elawago ka꞉modobomene. \s1 Nanitabokobi Mididawate Ebe A꞉ka꞉tuwa꞉ Ebe Kapiya Kowalubima꞉ Woki Akoiyata꞉la꞉ \p \v 23 Ebema꞉ me tanalo idila. La꞉ epetapiate ma kunu negelanamata, “Apa꞉mo osiyodilole tanalo bilibilinomo magumulo tanalo idi kosiyodiloma꞉ talena nanitabolo kitana꞉.” \p Ebema꞉ nale tabo eba wiyalo negemo, “Iyo, lumagite Kelisoko magumulo tutudawama꞉ eba eda꞉nalo, talena ebetamo nanitabolo kitana꞉ tanalo idi kosiyodiloma꞉. Wiyasiya numa꞉la꞉, apa꞉mo osiyodilole tanalo bilibilinomo magumulo osiyodilole tanalo epetapiate aimano nanitabokobi midi magumulo a a꞉kowalubima꞉na꞉, iyo, a sosi epate ebe osiyodilole tanalago eba ilukulinalo wadenomamo akapepeoma꞉. \v 24 Ebema꞉ la꞉ magumulo idite woki akoiyata꞉la꞉ ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebe kapiya kowalubima꞉, wiyasiya modobola ebete epetapino nanitabokobi midi magumulo ibi kowalubilima꞉ ibino iyaiya tanalo dopamo nemalagidilolenakomene.” \p \v 25 Nanitabola, a꞉ma꞉ olowame baiamo toawete, piyate ida꞉da꞉li amamalateleno katene inamabu dapalomonaka, ebe epono inamabu uwata꞉wete denaemene, talena puliyala. Iyo, a꞉imano tepo magumuno mulo wokino tanalate a꞉imano nao tanalo idima꞉ a꞉ma꞉ kubadawama꞉ ka꞉ima꞉ modoboa꞉, \v 26 mabu Godokono Bukalo tabote ma kunu itana, “Me opo kawonomo ebe aimano Kawodawanola, ebema꞉ me opono inamabu bilibilinomate ebenoma꞉ eda꞉ona.” \v 27 Ebema꞉ kebe tetelo nanitabokobi midia꞉ namutudawa idite a꞉ma꞉ eba꞉go bae naoma꞉ danatamene, a꞉ma꞉ ubi kiyata꞉emene, kuba꞉, a꞉ma꞉le eba꞉go toawete ebete bae nao tetelo a꞉ma꞉tamo kebe inamabu kikametamene, modobola a꞉ma꞉ ebe inamabu kalakalago gito neniye, iyo, a꞉ma꞉le tepo magumuno mulo wokino tanalodo ida꞉da꞉li amamalateleno kateneno tanaloma꞉ woki bilibilima꞉ akoeda꞉la꞉. \p \v 28-31 Ebema꞉ numa꞉, naimano tanalo ma kunula. Na Kelisoko magumulo tutudawama꞉ eba eda꞉nalo, naimano tepo magumuno mulo wokite osiyodilo tanalo idima꞉ na kubadawama꞉ ka꞉na꞉mia꞉no, idawano mulo wokino tanalate naimano tutu okoli tanalo matuomeoma꞉ a꞉ka꞉modobomene. Iyo, nale bae nao tanalo idima꞉ Godotamo kalakala tabo adipatelo ebeno kalakalago denamo, ebe tetelo potele na꞉ka꞉modobomene na kuba osiyodilodawama꞉ ka꞉na꞉ima꞉? Eiye, lumagi puliyala, ka꞉luta꞉! Ebema꞉ a nanitabokobi midipino osiyodilole tanaloma꞉ me naimano kawo iyatulame tabola, a꞉imano bae nao magumulo, ega꞉walo a꞉imano obo nio magumulo, ega꞉walo a꞉imano iyaiya osiyodilole tanalo epetapi bilibilinomo magumulo, modobola a꞉ma꞉ ebe tanalo bilibilinomamo Godoko nowalogonakiye. \p Wiyasiya me tanalo idila. Kebe tetelo idawate a꞉ma꞉ ma kunu danatamene, “Me katene ebe ida꞉da꞉li amamalateleno inamabula, ale a꞉kenaoma꞉!” a꞉ma꞉ ebe nilakapolo malagidilawete ebeno tepo magumuno mulo wokino tanalamo na꞉tuduwatiye. Iyo, a꞉imano tepo magumuno wokite ebe katene nama꞉ modoboma꞉ gena, wiyasiya a꞉imano namutudawano tanaloma꞉ a꞉ma꞉ a꞉kenaemene. \v 32 Ebema꞉ a꞉imano osiyodilole tanalo bilibilinomamo lumagi idino agowa ukamidadawama꞉ akoeda꞉la꞉, iyo, piyate Godokono sosi epoma꞉ deda꞉ona, ega꞉walo piyate Yu epo ega꞉walo Yua꞉pi magumulo nanitabokobi midia꞉pima꞉ deda꞉ona, ibi bilibilinomo magumulo idite a꞉imano osiyodilole tanaloma꞉ kuba osiyodilo magumamo gama꞉ modoboa꞉. \v 33 Nanitabola, na a꞉ka꞉tuwa꞉ na kapiya kowalubima꞉ malagidiloa꞉no, naimano ubi tanalo ma kunu iyatinamo, nale naimano osiyodilole tanalo bilibilinomamo epo bilibilinomo dowalubilinakomo, ibi eba kalakalailamenalo iba꞉te Godogodone ibino igilo mula꞉ tanalo walone ebo kelaema꞉na꞉. Ebema꞉ nanitabokobi mididawa, naimano ubi tanalote epetapiatamo keba kunu kitanale, modobola a꞉imano ubi tanalote iba꞉tamo atumu eba kunu na꞉kitananakomene. \c 11 \nb \v 1 Iyo, modobola la꞉ nanitabokobi midipi bilibilinomono osiyodilole tanalo magumulo la꞉le na nibaminatena꞉la꞉, nale Kelisoko keba kunu kibamitinamo eba kunu. \s1 Polote Kolini Sosi Kamiyaleno Osiyodilo Tanalo Idima꞉ Da꞉kiyawaiya \p \v 2 Ebema꞉ nale la꞉ moiolemata, mabu la꞉imano osiyodilole tanalo bilibilinomo magumulo la꞉le na eba malagidilonelo, nale la꞉ dopo sosino\f + \fr 11.2 \ft Buka ka꞉la꞉mioledawa, modobola a꞉ma꞉ me tanalo niyatawa, Ya꞉sute a꞉e magumune maigate Unu Duliyomolamo dodoliya, ebe tetelo Yu epono Yudiya opolo kebe sosite kemaigiyale ebe sosi ebe dopo sosila.\f* osiyodilole tanalo keba kunu kiyatulametanakima, la꞉ ebe tanalamo nanitabonomolo eba kunu tudila꞉onamata. \p \v 3 Wiyasiya na ubila me tetelo oli tanalo idi la꞉ kiyatulametama꞉, ma kunu Godote Kelisokono watodawama꞉ keba kunu keda꞉nale, Kelisote nanitabokobi midipi dubuno watodawama꞉ eba kunu keda꞉na, ebene nanitabokobi midi dubute ebeno kamiyaleno watodawama꞉ atumu keda꞉na. \v 4 Ebema꞉ la꞉ magumulo dubu idite Godotamo towetowe tabo ge tetelo o ebete Godokono woki awokalimi tetelo ebeno wato kalikamo da꞉mula꞉mene, ebe osiyodilo tanalo ebe ebeno watodawa Kelisotamo ilipo ikame tanalo keba kunula꞉ka꞉ eba kunula. \v 5-6 Wiyasiya la꞉ magumulo kamiyale idite ebeno wato kalikamo mula꞉no Godotamo towetowe tabo degemene o ebete Godokono woki sosi epatamo dawokalimene, ebe osiyodilo tanalo ebe ebeno awitamo ilipo ikame tanalola, mabu ebeno awi ebe ebeno watodawala. \p Numa꞉la꞉, la꞉ epono tanalo ma kunula, dubu idite ebeno kamiyaleno kawo kubanomono tanaloma꞉ ebeno eke a꞉gumi tanalamo ilipo ebetamo kikaemene, ebema꞉ la꞉ magumulo kamiyale idite ebeno wato kalikamo mula꞉no ilipoa꞉noma꞉ deda꞉mene, modobola ebete ilipo nelaemene, kamiyaleno awite eke a꞉gumi tanalamo ebetamo ilipo keba kunu kikamenakole eba kunu! Iyo, la꞉ iyatawalata, eke a꞉gumi tanalo ega꞉walo eke otole tanalo ebe kamiyala꞉tamo ilipo ikalame tanalola, ebema꞉ modobola iba꞉te ibino wato kalikamo na꞉mula꞉lenakoma꞉na꞉. \p \v 7 Wiyasiya dubuno tanalo iyanomola, ebete ebeno wato kalikamo mula꞉noma꞉ deda꞉mene ilipo tanalote a꞉kitanamene. Numa꞉la꞉, Godote dopo dubu ebeno ololamo osiyodiliya, ebema꞉ me tetelo dubu bilibilinomate ebe ololamo eba ilukulionalo Godokono wade mulo okoli igilono tanalo ebo awokaliminaka. Wiyasiya dubuno wade mulo okoli igilono tanalo kamiyala꞉te awokaliminaka, \v 8 mabu Godote dopo dubu ega꞉walo kamiyale eba osiyodilolelo, ebete dubuno igilo kamiyalegodone kelawiya꞉, ao, ebete wiyasiya kamiyaleno igilo dubugodone lawiya. \v 9 Ega꞉walo numa꞉la꞉, Godote ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebe kekalakalaima꞉ dopo dubu osiyodiliya, wiyasiya ebete ebe dubu kekalakalaima꞉ dopo kamiyale ako-osiyodiliya. \p \v 10 Ebema꞉ la꞉ magumulo kamiyala꞉te ibino wato kalikamo na꞉mula꞉lenakoma꞉na꞉, mabu Godote ebeno Uliyanano elawo iba꞉tamo dikalami, ibino wato mula꞉le tanalote ebe tanalo wadenomamo kawokalimene. Iyo, ebe tanalodo Unu Duliyomolono nopopiate me tanalo kiyatawaoma꞉na꞉, dubate Godokono wade mulo okoli igilono tanalo keba kunu kawokaliminake, talena puliyala nanitabokobi midipi kamiyala꞉te ebe atu wade mulo okoli igilono tanalo eba kunu atumu kawokalima꞉. \p \v 11 Wiyasiya me tanalo idi akododomatiala꞉. A nanitabokobi midipi magumulo kamiyala꞉te dubuno tanaloma꞉ akogelala꞉, “Ale iba꞉godolo walubi tanalo idi kuminakoa꞉,” ega꞉walo dubate atumu kamiyaleno tanaloma꞉ ebako daedale wokino tabo akokiyawaoala꞉. Ao, eba kunua꞉, mabu ale aimano Kawodawa magumulo eba ilukulinalo dubu bilibilinomate kamiyala꞉godolo walubi tanalo ulamenaka, ega꞉walo atumu kamiyale bilibilinomate dubagodone walubi tanalo a꞉kuwatenaka. \v 12 Numa꞉la꞉, Godokono osiyodilo tanalodo dopo kamiyalete dubugodone pawokaliya, ebene me tetelo ebeno walubi tanalodo dubu bilibilinomate kamiyale magumune awokalaonaka, iyo, iyaiya epo ega꞉walo inamabu bilibilinomate ebeno ubi tanalo kapiyado ebema꞉ maimionaka. \p \v 13 Ebema꞉ modobola la꞉ a꞉ka꞉tuwa꞉ la꞉imano wokiamo nemalagidilala꞉, la꞉ magumulo kamiyale idite ebeno wato kalikamo mula꞉no Godotamo towetowe tabo degemene, ebe tanalo modobola꞉ka꞉ o modoboa꞉noma꞉ ba꞉keda꞉mene? \v 14-15 Numa꞉la꞉, Godote kebe epo ebeno ubilo dosiyodiloliya, ebe iyaiya epo magumulo epetapi bilibilinomate ibino tepo magumuno wokilo negelana, dubu idite gubaguba eka꞉go dokolina ebe tanalo ebe kuba ilipo tanalola, wiyasiya kamiyale idite gubaguba eka꞉go dokolina ebe tanalo ebe agalu kamiyalema꞉ midi tanalola. Ebema꞉ modobola la꞉ ebe tanalone niyatawala꞉, Godote kamiyala꞉tamo ibino gubaguba eke ikalamiya ebe eka꞉te ibino wato mula꞉leno inamabuma꞉ keda꞉onama꞉. \v 16 Ebene la꞉ magumulo idite me tanaloma꞉ nago apaminateuima꞉ dowagelemene, naimano uwomu tabo ebetamo ma kunu itana, la꞉imano opo kawonomolo piyate Godokono sosi epoma꞉ deda꞉ona, ibi bilibilinomate ago woki kapiyama꞉ eba eda꞉onalo kamiyaleno tanaloma꞉ eba kunu iyatulamenaka. \s1 Polote Ya꞉suko Malagidilo Bae Nao Tanaloma꞉ Da꞉kiyawaiya \p \v 17 Ebema꞉ nale ebe tanalo atepate nale iyaiya tanalo epetapi la꞉ diyatulametama, ebe tanalo magumulo nale la꞉ a꞉kemoioletama, mabu kebe tetelo la꞉ daladabuta꞉wenakoma, la꞉ la꞉imano osiyodilole tanalamo epetapino nanitabokobi midi magumulo ibi walubilia꞉no ibi gito kubailamenakomata. \v 18 Ebene dopo tanalo ma kunula, epetapiate na ananiya, la꞉ sosi epate daladabuta꞉wenakoma la꞉ magumulo iyaiya anagiyamida tanalo ba꞉pola꞉lamenata. Ebema꞉ ibino tabo gela magumulo nale tabo epetapi nanitabokobi a꞉midilimo, \v 19 mabu diyala, ebako anagiyamida tanalate Godokono ubilo demaimiya, la꞉ magumulo piyate ebeno ubi tanalamo nanitabolo da꞉tudila꞉wenama, la꞉le ebeno iyanomo tuputupu okoli magumulo eba lamota꞉onalo, epetapiate ebe wade okoli tanalo dumilametamene iba꞉te ibino kuba osiyodilole tanalo ebo kiyatawaoma꞉na꞉. \p \v 20-21 Wiyasiya numa꞉la꞉, la꞉ epetapino kuba osiyodilo tanalo ma kunula. La꞉ daladabuta꞉wenakoma, la꞉le Kawodawa Ya꞉suko malagidilo bae nao tetelo ebe nanitabolo kemalagidilawena꞉. Iyo, Ya꞉suko malagidilo bae nao tetete pea꞉no, dopamo la꞉imano soliyomu bae nao magumulo\f + \fr 11.20-21 \ft Buka ka꞉la꞉mioledawa, modobola a꞉ma꞉ Kolini sosi epono osiyodilo tanalo ma kunu niyatawa, iba꞉te Godoko amamate egelalo daladabutinakiya, dopamo iba꞉te ibino iyaiya kapiya alailame taneba magumulo soliyomu bae naonakiya, ebene walogabo apune iba꞉te Ya꞉suko malagidilo bae nao tanalo ebo osiyodilonakiya. Ebema꞉ iba꞉te soliyomu bae nao tetelo kebe kuba tanalo kosiyodilolenaki, Polote ebe tanaloma꞉ me tabo kiyawaiya.\f* epetapiate epetapi malagidilolea꞉no ibi kemakopela꞉wenakoa꞉, ebene la꞉ epetapi a꞉ka꞉tuwa꞉ la꞉imano bae gawagawalo eba naolo epetapiatamo nilakapolo kalabaolama꞉wenakoa꞉. Ebema꞉ nanitabola, la꞉imano osiyodilo magumulo epetapiate soliyomu bae kawonomamo eba naolo wiyasiya epetapi baete nanitabolo ka꞉ugulamolenakoa꞉, epetapiate elawo da꞉imi obo kawonomamo nio magumulo daedalema꞉ eba eda꞉olo wiyasiya epetapi nemaliolenaka. \v 22 Eiye! Mabu keleka꞉ la꞉le Godokono sosi epo magumulo epetapi dologala epoma꞉ da꞉midila꞉wenakoma? Ega꞉walo mabu keleka꞉ la꞉le nigologolopi walubilia꞉no iba꞉tamo ilipo dikalama꞉wenakoma? La꞉imano woki ba꞉kitanale, nale me osiyodilo tanaloma꞉ la꞉ demoioletama? Ao, moiole tabo nagodolo kitana꞉! Me kapiya tabo la꞉tamo kiyawaomo, la꞉le la꞉imano ekakiatamo nilakapo awokalima꞉ ubia꞉noma꞉ deda꞉ema, la꞉le sosino aladabuti tanalamo akopelama꞉la꞉. Modobola la꞉ wiyasiya la꞉ a꞉ka꞉tuwa꞉ la꞉imano iyaiya motolo bae nenaonakiyala꞉. \p \v 23 Numa꞉la꞉, nale Kawodawa Ya꞉sugodone delawiyamo, ebe atu tanalo dopamo la꞉ ma kunu iyatulaimata, ebeno namutudawa idite ebe ebeno anakapumipino kotamo diyatini, ebe idokolo ebete bae lawenate, \v 24 Godotamo kalakala tabo genate, eba wakamionalo ebe waloma꞉tapiatamo negeni, “Me naimano apela, la꞉ mabuma꞉ Godotamo ikaemo. La꞉le na malagidilonelo me tanalo nosiyodilonakiyala꞉.” \v 25 Ebene bae nao tanalo dolopoligoni, ebete kalili walo kelawenate na꞉kegeni, “Me kalili ebe Godote epago milolo kilukulinama꞉ oli nopo diyatiya me ebe tanalola, iyo, naimano kalimate ebe nopo kodakodaimina. Kebe tetelo la꞉le da꞉niawenakoma, modobola na malagidilonelo nosiyodilonakiyala꞉.” \v 26 Ebema꞉ numa꞉la꞉, Kawodawate me opamo walo pea꞉no, kebe iyaiya tetelo la꞉le ebe malagidilo bae denawenakoma ega꞉walo ebeno kalima kalili da꞉niawenakoma, ebe netewa tanalodo la꞉ Ya꞉sukono a꞉e tanalo bawokaliminakomata. \p \v 27 Ebe mabuma꞉ kebe lumagite ebeno tepo magumuno wokilo Kawodawa Ya꞉suko nanitabolo amamatea꞉no ebe malagidilo bae denamene ega꞉walo ebeno kalima kalili da꞉nimene, ebe tanalodo ebete Kawodawano apeno talena ega꞉walo kalimano talena wakalamite kawo kubanomo kosiyodilomene. \v 28 Ebema꞉ lumagite Ya꞉suko malagidilo bae na꞉no ega꞉walo ebete ebeno kalima kaliline nia꞉no, modobola ebete dopamo ebeno tepo magumuno tanalo wadenomamo nanagiyamidamene, \v 29 mabu kebe dawate Ya꞉sukono apeno tanalono magumu wadenomamo malagidiloa꞉no ebe malagidilo bae gito denamene, ega꞉walo ebeno kalima kaliline gito da꞉ka꞉nimene, ebe dawano tanalo Godote kubama꞉ kegemene, iyo, ebetamo kuba wiya kikaemene. \v 30 Me mabuma꞉ apeno temeteme tanalate la꞉ epetapi bilibilinomagodolo ba꞉pola꞉na, ega꞉walo gabugabute atumu la꞉ eba ulamenalo la꞉ magumulo epetapiate gito a꞉elaiya. \p \v 31 Wiyasiya numa꞉la꞉, a a꞉ka꞉tuwa꞉ aimano tanalo dopamo modobolo danagilamenakoma꞉, ebema꞉ aimano Kawodawate aimano tanalo anagiyamidaeame tetelo aimano osiyodilo tanalo idima꞉ a kubakubapima꞉ a꞉kegeamene. \v 32 Nanitabola, kebe tetelo ebete a anagiyamidae magumulo kuba wiya dikaeaemene, ebeno ubi tanalo atamo ma kunu itananako, ebete a me tetelo temeteme tanalamo tuputupulo kilukulinama꞉ diyatuamenako, walone tetelo me opo epate ibino uwomua꞉ teteno kuba wiya eba uwatelo, a wiyasiya kuba wiya a꞉kelaema꞉. \fig Naimano kalimate Godokono oli nopo kodakodaimina|alt="The Last Supper" src="CN01803B.TIF" size="span" loc="2/3 of page" copy="1978 David C. Cook Publishing Co." ref="11.25" \fig* \p \v 33 Ebema꞉ naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, la꞉le soliyomu bae ega꞉walo Ya꞉suko malagidilo bae nao tanaloma꞉ daladabuta꞉wenakoma, modobola la꞉ nao wagilimia꞉no epo bilibilinomono pelame tanalo nemakopelenakiyala꞉. \v 34 Ega꞉walo la꞉ magumulo bae kapete kebe lumagi kawiya duimene, modobola ebete ebeno motolo bae da꞉peso dopamo nate ebene sosino aladabuti tanalamo na꞉pemene, mabu ebako osiyodilo tanalodo kuba wiyate Godogodone la꞉ sosi epatamo a꞉ka꞉pemene. Ebema꞉ kalakala kawonomola, me tetelo me kapiyakapiya tanaloma꞉ nale la꞉ wadenomamo analemata, wiyasiya la꞉imano osiyodilole tanalo epetapima꞉ kebe tabo kolowimo, nale da꞉pemo ebe tanalo atumu ebo ka꞉pa꞉tuputupuilaemamo. \c 12 \s1 Nanitabokobi Midipiate Godokono Woko Kosiyodilonama꞉ Ebeno Uliyanate Nilakapolo Iba꞉tamo Iyaiya Elawo Dikalamenako \p \v 1 Ebema꞉ la꞉le tanalo idima꞉ na danana꞉ima, ebe tanalo a nanitabokobi midipiate Godokono woko kosiyodilonama꞉ ebeno Uliyanate nilakapolo atamo iyaiya elawo dikaeamenako, ebe tanalate keba kunu ka꞉pola꞉nale. Naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, na ubia꞉nola la꞉ ebe gito ikalame tanaloma꞉ iyatawa꞉pima꞉ eda꞉oma꞉. \p \v 2 La꞉ iyatawalata, dopamo la꞉ nanitabokobi midia꞉pima꞉ eba eda꞉onalo, ida꞉da꞉li amamalatele magumulo a꞉da꞉ elemasigi uliyanate iyaiya gabo epetapido la꞉ ebo magatalenakiyata, wiyasiya ebe ida꞉da꞉liagodolo nanitabo igilote itana꞉no iba꞉te la꞉ kowalubilitanamia꞉. \v 3 Ebema꞉ na ubila la꞉ me tanalo niyatawala꞉, Godokono Uliyanate lumagi idigodolo dokolina, ebete a꞉ka꞉modobomene kuba tabo ma kunu gema꞉, “Ya꞉suko kuba dawama꞉ eba eda꞉nalo Godote ebe Saitanakono Ela Opamo keba꞉idilomene!” Ega꞉walo la꞉le lumagi idino tabo ma kunu dolowiaema, “Ya꞉suko ebe Kawodawala!” la꞉ ebo kiyatawaomamota, Godokono Uliyanate ebe magumulo bokolina, mabu ebete ebe lumagi magumulo okolina꞉notaleka꞉ ebete ebe nani tabo gema꞉ a꞉ka꞉modobona꞉. \p \v 4 Ebema꞉ numa꞉la꞉, Godokono Uliyana ebe kapiyala, wiyasiya nanitabokobi midipi bilibilinomoma꞉ eba eda꞉onalo, ebete iba꞉tamo iyaiya elawo dikalamenako ebe iyanomo elawo tanalate iyaiya ba꞉pola꞉na. \v 5 Ega꞉walo Kawodawa Ya꞉suko ebe kapiyala, wiyasiya nanitabokobi midipiate ebeno tanaloma꞉ dosiyodilona ebe wokono tanalate iyaiya ba꞉pola꞉na. \v 6 Ebene Godoko atumu ebe kapiyala, wiyasiya ebete nanitabokobi midipiatamo wadewade woki dikalamenako, ebe wokino tanalate atumu iyaiya ba꞉ka꞉pola꞉na iba꞉te ebeno iyaiya woko kosiyodilonama꞉. \p \v 7 Nanitabola, Godokono Uliyanate nanitabokobi midipi bilibilinomo magumulo bokolina, ebema꞉ iba꞉te ebe tanalo eba iyatawaolo kapimiya kapepeoma꞉ ebete ebeno iyaiya elawo ikalame tanalamo ebeno tanalo iba꞉godolo awokaliminako. \v 8 Ma kunu Godokono Uliyanate lumagi iditamo iyanomo elawo gito ikamenako epetapiatamo mulo wokino tabo ka꞉kiyawaoma꞉, ega꞉walo ebe atu Uliyanate lumagi iditamo iyanomo elawo gito kikamenako wade iyatawa tanalo kawokalima꞉. \v 9 Ebene ebe Uliyanate lumagi iditamo iyanomo elawo gito ikamenako ebeno nanitabokobi midi tanalo Kelisotamo kawonomamo kiyatima꞉, ega꞉walo ebete lumagi iditamo iyanomo elawo gito kikamenako temetema꞉gopi wadekobi ka꞉midilima꞉. \v 10 Iyo, ebe atu Uliyanate epo epetapiatamo ebeno iyanomo elawo nilakapolo iyaiya ikalamolenako, ibi magumulo idite anoano tanalo kosiyodilolenakoma꞉, idite Godokono tepo magumuno woki kawokaliminakoma꞉, idite kuba uliyanano osiyodilole tanalo ega꞉walo Godokono Uliyanano osiyodilole tanalo wadenomamo kanagilamelelamenakoma꞉, idite Unu Duliyomolono nopopino iyaiya tabamo ka꞉kiyawaonakoma꞉, ega꞉walo idite ebako iyaiya tabono magumu olowiopiatamo kawokalilamenakoma꞉. \v 11 Ebema꞉ numa꞉la꞉, ebe gito ikalame tanalo bilibilinomate Elawodawa kapiyanomodo pemaimionaka, ebe Godokono Uliyanala, iyo, ebeno ubilo ebete nanitabokobi midipi bilibilinomatamo ebeno iyaiya elawo eba kunu ikalamolenako. \s1 Nanitabokobi Midipiate Kelisokono Ape Kapiyama꞉ Eba Eda꞉onalo Ebe Apeno Iyaiya Apuapuate Iyaiya Woko Osiyodilolena \p \v 12 Nanitabola, lumagi idino ape kapiyanomola, wiyasiya iyaiya woko kosiyodilolenama꞉ iyaiya ape apuapuate ba꞉pola꞉mena. Ebema꞉ eba kunu Kelisokono kapiya ape magumulo apeno iyaiya apuapuate ba꞉pola꞉mena, \v 13 ebe iyaiya apuapu ebe a nanitabokobi midipila. Numa꞉la꞉, a magumulo piyate Yu epoma꞉ deda꞉onama꞉ ega꞉walo piyate Yua꞉pima꞉ deda꞉onama꞉, piyate epetapiatamo wiya꞉ woko dosiyodilonama꞉ ega꞉walo piyate a a꞉ka꞉tuwa꞉ a walubima꞉ egege mani woko dosiyodilonama꞉, a bilibilinomate obamo waduba꞉midaole tanalo Godokono Uliyana kapiyano elawamo elawiyama꞉, iyo, ebe atu Uliyanate a bilibilinomono tepo magumu iyalo etabokailamiya. \p \v 14 Iyo, lumagino ape magumulo apeno iyaiya apuapuate ba꞉pola꞉mena, kapiya apute kitamena꞉. \v 15 Ebema꞉ lumagino agowate ma kunu degemene, “Na apeno ape apu idia꞉, mabu na kotoa꞉,” ebako tabo ge tanalote a꞉ka꞉modobomene ebe ape magumune gito kitamidama꞉. \v 16 Ega꞉walo galote atumu ma kunu degemene, “Na apeno ape apua꞉, mabu na balidia꞉,” ebako tabo ge tanalote a꞉ka꞉modobomene ebe ape magumune gito kitamidama꞉. \p \v 17 Numa꞉la꞉, lumagino ape kawonomote balidi kapiyanomoma꞉ neda꞉taleka꞉, ebete iyaiya tanalo olowioma꞉ a꞉ka꞉modobona꞉, ega꞉walo ebeno ape kawonomote galo kapiyanomoma꞉ neda꞉taleka꞉ ebete iyaiya nibo niyabaolema꞉ a꞉ka꞉modobona꞉! \v 18 Wiyasiya Godote dopo lumagino ape eba osiyodilolo, ebete apeno iyaiya ape apuapu bilibilinomo ebeno ubilo alomomiya, \v 19 ebe mabuma꞉ lumagi idino ape kawonomote kapiya apunomoma꞉ neda꞉taleka꞉, ebeno apete nanitabolo a꞉kitanana꞉! \v 20 Eiye, apeno tanalo eba kunua꞉, ebe kapiyanomola wiyasiya iyaiya woko kosiyodilolenama꞉ apeno iyaiya ape apuapuate ba꞉pola꞉mena. \p \v 21 Ebe mabuma꞉ balidite modoboa꞉ kototamo tabo ma kunu gema꞉, “Na ubia꞉nola a꞉ma꞉ mabu a꞉ma꞉godone walubi tanalo idi kelawena꞉!” ega꞉walo watote atumu agowatamo mako tabo a꞉kegemene, “Na ubia꞉nola a꞉ma꞉ mabu a꞉ma꞉godolo walubi tanalo idi kuminakoa꞉!” \v 22 Ao, eba kunua꞉. Lumagino ape magumulo apeno iyaiya apuapuate eba pola꞉menalo, ebe apuapu magumulo ale kebe apuapu elawoelawoa꞉dopoma꞉ kegelanama꞉, ebete ebe ape apuapu ebeno ape magumune diyailimene ebeno igilote gito kolopoligomene. \v 23 Eba kunu ale apeno iyaiya ape apuapu magumulo kebe apuapu kubakubadopoma꞉ kemalagidilolenama꞉, aimano osiyodilole tanalamo ebe ape apuapu wadenomamo ulamenanakoma꞉ iba꞉te modobolo ka꞉pola꞉nama꞉. Ega꞉walo aimano ape magumulo kebe ape apuapuate awokala eba pola꞉nalo atamo ilipo dikaeamena, ale ebe ape apuapu kawonomamo malagidilolete kalikamo mula꞉lenakoma꞉, \v 24 wiyasiya numa꞉la꞉, kebe ape apuapuate awokala eba pola꞉nalo atamo ilipo kikaeamena꞉, ale ebe apuapu kemalagidilolena꞉ ibi kalikamo ka꞉mula꞉lema꞉. \p Ebema꞉ nanitabola, Godote dopo lumagino ape eba osiyodilolo apeno iyaiya apuapu alomomelo woki ma kunu iyatiya, epate apeno apuapu bilibilinomo magumulo kebe apuapu kubakubadopoma꞉ degelanama꞉na꞉, iba꞉te ebe ape apuapu kawonomamo eba malagidilolenalo ibino osiyodilole tanalamo wadenomamo bulamenanakoma꞉na꞉. \v 25 Ebema꞉ numa꞉la꞉, Godoko ubia꞉nola, ebete dosiyodiliya ebe ape magumulo anagiyamida tanalote maigama꞉. Ebe wiyasiya ubila apeno apuapu bilibilinomate eba pola꞉nalo, idite iditamo atu nilakapo tanalo niyatinakomene, \v 26 ebema꞉ kebe tetelo ape apu idite temeteme diyatawamene, ebe tetelo ape apuapu bilibilinomate atu temetema꞉go ka꞉pola꞉nama꞉na꞉, ega꞉walo kebe tetelo ape apu idite idawano moio magumulo kalakala delaemene, ebe tetelo ape apuapu bilibilinomate eba꞉go kapimiya kekalakalaoma꞉na꞉. \p \v 27 Ebema꞉ la꞉ nanitabokobi midipi bilibilinomo la꞉ Kelisokono apelata, iyo, ebeno ape magumulo da꞉pola꞉mena la꞉ ebe apeno iyaiya apuapulata. \v 28 Numa꞉la꞉, sosi wagilima꞉ iyaiya opamo daliboliya Godote ebe wokopi alomoiya iba꞉te ebeno sosi magumulo dopopima꞉ keda꞉onama꞉, ebene wokopi epetapiate ebe dopopino opo apulo ka꞉pola꞉nama꞉ ebete ebeno woki awokalimipi kalomote, ebene ibino opo apulo ka꞉pola꞉nama꞉ piyate ebeno Buka apuapuno tabo diyatulamenaka ebete ebe wokopi kalomote, ebene ibino opo apulo ka꞉pola꞉nama꞉ piyate anoano tanalo dosiyodilolenaka ebete ebe wokopi ebo kalomiya. Ega꞉walo Godote piyatamo iyaiya elawo dikalamena iba꞉te ebeno sosino woko epetapi kosiyodilolenama꞉, ebete ebe wokopi atumu kalomiya, ma kunu ebete dopamo temetema꞉gopi wadekobi midiolepi alomote, ebene piyate epono osiyodilole magumulo ibi gito dowalubilinaka ebe wokopi kalomote, ebene sosi epono watowatopi epetapi kalomote, ebene piyate Unu Duliyomolono nopopino iyaiya tabamo da꞉kiyawaonaka ebe wokopi ebo kalomiya. \p \v 29 Ebema꞉ numa꞉la꞉, sosino iyaiya wokopi magumulo ibi bilibilinomate Kelisokono dopo alibolepima꞉ keda꞉ona꞉, ega꞉walo atumu ibi bilibilinomate Godokono woki awokalimipia꞉, ega꞉walo ibi bilibilinomate ebeno Buka apuapuno tabo iyatulamepia꞉. Nanitabola, ibi bilibilinomate ebeno Uliyanano elawamo anoano tanalo kosiyodilolena꞉, \v 30 ega꞉walo ibi bilibilinomate ebeno elawamo temetema꞉gopi wadekobi ka꞉midiolena꞉, ega꞉walo ibi bilibilinomate Unu Duliyomolono nopopino iyaiya tabamo ka꞉kiyawaona꞉, ega꞉walo ibi bilibilinomate ebako iyaiya tabono magumu olowiopiatamo kawokalilamena꞉. \v 31 Ebema꞉ Godokono Uliyanate iyaiya elawo nanitabokobi midipiatamo nilakapolo dikalamena, ebe tanalo magumulo modobola la꞉le wadewade iyanomo elawo kuwata꞉ema꞉ ubi kawonomamo niyatinakiyala꞉. \p Wiyasiya numa꞉la꞉, na me tetelo Godokono gabo idi la꞉ kiyatulaemamota, ebe tuputupu gabono wade tanalote ebeno Uliyanano iyaiya gito ikalame tanalono wade tanalo nodolina. \c 13 \s1 Nilakapo Kimalagidilo Tanalo \p \v 1 Diyala, iyaiya opo epono tabamo ega꞉walo Unu Duliyomolono nopopino tabamo kiyawao elawote nagodolo ditanale, wiyasiya nilakapo kimalagidilo tanalote nagodolo itana꞉notaleka꞉ nale tabo kiyawao magumulo wade tanalo idi a꞉kosiyodilona꞉, iyo, na lumagite bele gito danagaliminako ebe keba kunula꞉ka꞉ ebako dawama꞉ eda꞉namo, ebe bele diyamote olopoligoa꞉no epate olowioma꞉ ubia꞉noma꞉ keda꞉oma꞉na꞉. \v 2 Ebene diyala, Godokono woki kawokalima꞉ ebeno Uliyanate natamo iyanomo elawo dikanamenakole, ega꞉walo iyatawa tanalo bilibilinomate nagodolo eba pola꞉nalo Godokono waminale tanalo bilibilinomo nale mulo wokiamo diyatawanakomo, ega꞉walo unuunu damela iyabaiamo kalibolema꞉ nanitabokobi midi tanalono elawote nagodolo ditanale, wiyasiya nilakapo kimalagidilo tanalote nagodolo itana꞉notaleka꞉ na magumulo wade tanalo idite a꞉kitanana꞉. \v 3 Ebene diyala, nale naimano inamabu bilibilinomo nigologolopiatamo gito da꞉bikalaemo, ega꞉walo Ya꞉suko mabuma꞉ nanitabokobi midia꞉piate naimano ape elamo da꞉bemadoema꞉na꞉, wiyasiya nilakapo kimalagidilo tanalote nagodolo itana꞉notaleka꞉ nale Godogodone wade wiya idi a꞉kelawena꞉. \p \v 4 Ebema꞉ a꞉ma꞉ lumagi idi nilakapolo demalagidilawena, a꞉ma꞉le ebeno daedale osiyodilo tanaloma꞉ ebetamo samamo ubia꞉noma꞉ a꞉keda꞉emene, ega꞉walo a꞉ma꞉ nilakapo osiyodilole tanalodo ebetamo wade walubi kiyatima꞉ta. Ebene a꞉ma꞉le nilakapo magumulo dokoliawena, a꞉ma꞉le lumagi idino inamabuma꞉ ebetamo a꞉ka꞉dowaemene, ega꞉walo a꞉imano tanaloma꞉ amama tabo kiyawaoa꞉no a꞉imano tepo magumulo a꞉ma꞉ a꞉ka꞉tuwa꞉ a꞉ma꞉ unamo akadipata꞉emene, \v 5 iyo, a꞉ma꞉ apeno osiyodilole tanalamo modoboa꞉ woki kapiya idi akawokalima꞉emene. Ebene a꞉ma꞉le nilakapo magumulo dokoliawena a꞉ma꞉ a꞉ka꞉tuwa꞉ a꞉imano tanalo kapiya a꞉kemalagidilawenamene, ega꞉walo a꞉imano tepo magumuno elate lumagi iditamo samamo maiga꞉no a꞉ma꞉ ebeno kuba osiyodilole tanalo gito ka꞉dodolomatilima꞉ta. \v 6 Ebene a꞉ma꞉le nilakapo magumulo dokoliawena a꞉ma꞉ epetapino kuba osiyodilo tanalo lumagi iditamo duma꞉emene a꞉kekalakalaemene, a꞉ma꞉ wiyasiya Godokono nanitabo tanalote dawokalamene a꞉ma꞉ ebo kekalakalama꞉ta. \v 7 Ebema꞉ nilakapo kimalagidilo tanalote a꞉ma꞉godolo nanitabonomolo ditana, temeteme tanalo bilibilinomate a꞉ma꞉tamo demaimionakoma꞉na꞉ a꞉ma꞉ uwomua꞉ tetelo ebe kuba tanalamo tuduwata꞉no kuiwodopoma꞉ a꞉keda꞉emene, wiyasiya a꞉ma꞉le a꞉imano nanitabokobi midi tanalo eba atila꞉nalo, ebe tanalo magumulo kodakodalo uta꞉wete Godokono wade walubi tete bemakopelenama꞉ta. \p \v 8 Iyo, nilakapo kimalagidilo tanalote uwomua꞉ uwomua꞉ tetelo a꞉kolopoligonamene. Wiyasiya numa꞉la꞉, Godokono tepo magumuno woki awokalilame tanalate ebeno wokopiagodolo demaimionaka ebe tanalate kolopoligoma꞉na꞉, ega꞉walo epetapiate Unu Duliyomolono nopopino iyaiya tabamo Godokono Uliyanano elawamo da꞉kiyawaonaka, ebe tanalate uwomua꞉ tetelo a꞉ka꞉pola꞉nama꞉na꞉, ega꞉walo iyatawa tanalo bilibilinomate epagodolo da꞉pola꞉na ebe tanalate atumu kolopoligoma꞉na꞉. \v 9 Nanitabola, Godote kebe iyaiya iyatawa tanalo aimano woki mabuamo kalomonale, ega꞉walo ebete kebe elawo atamo kikaeamenale ale ebeno tepo magumuno woki kawokalilaema꞉, ebe tanalate agodolo eba pola꞉nalo wiyasiya Godokono umi magumulo kubakubadopoma꞉ eda꞉ona. \v 10 Ebema꞉ kalakala kawonomola, mabu walone tetelo aimano Wade Tuputupudawanomote nanitabolo dapemene, ebe tetelo kubakubadopo tanalo bilibilinomate gito kolopoligoma꞉na꞉. \p \v 11 Numa꞉la꞉, na gudu da꞉peso tetelo naimano tabo kiyawao tanalo ega꞉walo epetapino tabo anagiyamida wokino tanalo ega꞉walo tepo magumuno kimalagidilo tanalo, ebe netewa-kapiya tanalate nagodolo gudu da꞉pesono osiyodilole tanalo keba kunula꞉ka꞉ eba kunu eda꞉onamiya. Wiyasiya me tetelo naimano tanalo eba kunu kitana꞉, mabu na dubuma꞉ dediyamo ebe tetelo gudu da꞉pesono osiyodilole tanalo bilibilinomo naimano ginimi apuamo gito miyapiyamo. \v 12 Ebema꞉ nanitabola, me tetelo ale Godokono tanalo kelenomamo uminakoma꞉, lumagite molomolo galasilo ebeno ololo keba kunu kuminakole eba kunu, wiyasiya walone tetelo a ebeno ololo apuamo da꞉nemaimioma꞉ ebeno ololo wadenomamo ebo ka꞉nuimalema꞉. Iyo, me tetelo naimano iyatawa tanalate kubakubadopoma꞉ eda꞉ona, wiyasiya walone tetelo nale tanalo bilibilinomo wadenomamo kiyatawaomamo, Godote naimano tanalo bilibilinomo keba kunu kiyatawanale eba kunu. \p \v 13 Ebema꞉ numa꞉la꞉, uwomua꞉ uwomua꞉ tetelo da꞉pola꞉nama꞉na꞉ me ebe kawokawo tanalola, aimano nanitabokobi midi tanalo, ega꞉walo ale Godokono wade tetete maigama꞉ olowiolo dilukulinama꞉ ebe tanalo, ega꞉walo ale epetapi nilakapolo demalagidilolenama꞉ ebe tanalo, me ebe netewa-kapiya tanalola. Wiyasiya nanitabola, me tanalate eba pola꞉nalo ibi magumulo nilakapo kimalagidilo tanalote kawo tanalonomoma꞉ beda꞉namene. \c 14 \s1 Godokono Woki Awokalimidawano Wade Tanalote Unu Duliyomolono Nopopino Tabamo Kiyawaodawano Wade Tanalo Nodolina \p \v 1 Ebema꞉ modobola la꞉ la꞉imano woki kawonomamo niyatinala꞉ nilakapo kimalagidilo magumulo kilukula꞉wenama꞉, ega꞉walo atu tetelo la꞉ iyawanomoma꞉ neda꞉onala꞉ Godokono Uliyanate iyaiya elawo gito dikalamenako la꞉le ebe iyanomo tanalo kuwata꞉ema꞉. Numa꞉la꞉, ebe gito ikalame tanalo magumulo potele Godokono woki kawokalima꞉ elawo delaemene, ebete wade tanalonomo elawe. \v 2 Wiyasiya kebe lumagite Unu Duliyomolono nopopino iyaiya tabamo da꞉kiyawaonako, ebete ebe tanalodo Godoko kapiyatamo kiyawaonako, me opo epatamoa꞉. Iyo, ebete Godokono Uliyanano elawamo ebeno waminale tanaloma꞉ kiyawaonako, ebema꞉ olowiopiate ebeno tabono magumu laema꞉ ka꞉modobonakoa꞉. \v 3 Wiyasiya Godokono woki awokalimidawano tanalo eba kunua꞉. Ebeno tabo kiyawao tanalodo epate wadenomamo olowionaka, ebema꞉ tete epetapilo Godokono tabote ibino nanitabokobi midi magumulo ibi eba walubililo elawokobi a꞉midilinako, ega꞉walo tete epetapilo ibi temeteme magumulo a꞉gelebadilamenako. \v 4 Ebe mabuma꞉ kebe lumagite Unu Duliyomolono nopopino iyaiya tabamo da꞉kiyawaonako, ebe tanalodo ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebe nanitabokobi midi magumulo a꞉kodakodaiminako, wiyasiya kebe lumagite Godokono woki dawokaliminako, ebe tanalodo ebete sosi epo bilibilinomono nanitabokobi midi tanalo a꞉kodakodailamelelamenako. \p \v 5 Numa꞉la꞉, na ubila la꞉ bilibilinomate Unu Duliyomolono nopopino iyaiya tabamo ka꞉kiyawaema꞉, iyo, ebe osiyodilo tanalo kuba꞉, wiyasiya naimano ubi kawonomote bitana, la꞉le Godogodone iyanomo elawo nelawiyala꞉, la꞉le ebeno tepo magumuno woki me opo epono tabamo kawokalilama꞉ema꞉. Nanitabola, Godokono umi magumulo ebeno woki awokalimipino wade tanalote ebe nopopino iyaiya tabamo kiyawaopino wade tanalo nodoilina, mabu kebe tetelo lumagite nopopino tabamo tanalo idi da꞉kiyawaomene, ebe tetelo sosi epo magumulo tabo idi oba꞉midadawate ebe tabono magumu awokalimia꞉no olowiopiate ebe tanalodo walubi tanalo idi a꞉kelaema꞉na꞉. \p \v 6 Ebema꞉ naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, nale la꞉tamo da꞉pemaigamo la꞉ magumulo Unu Duliyomolono nopopino iyaiya tabamo da꞉pa꞉kiyawaomo, la꞉le naimano osiyodilo tanalodo beda꞉ wade walubi tanalo na꞉kelawa꞉ema? Eiye, wade tanalo idi puliyala! Ebe mabuma꞉ nale da꞉pemo, modobola na la꞉go eba okolinalo tete idilo Godokono wamina tanalo idi la꞉tamo la꞉imano tabamo awokalimite, ebene tete idilo wade iyatawa tanalo ida꞉mo la꞉imano tabamo atumu la꞉ elawokobi ka꞉ka꞉midilimamota. Ega꞉walo nale tete idilo Godokono ubi tanalo la꞉imano tabamo awokalimite, ebene tete idilo ebeno Buka apuapuno tabo la꞉imano tabamo atumu la꞉ ka꞉kiyatulaemamota. Ebema꞉ nanitabola, kebe tetelo ebe osiyodilole tanalodo nale la꞉ la꞉imano tabamo walubilia꞉no, la꞉ nagodone wade woki laema꞉ a꞉ka꞉modobomata! \v 7 Numa꞉la꞉, bibolo ega꞉walo begube ibino tanalo ebe atumula. Ebako inamabu moleolepi ega꞉walo modolepi iba꞉te oale idi ibino modobo osiyodilole tanalamo wadenomamo awokalimia꞉no, ebe tetelo olowiopiate ebe oaleno madodo a꞉kiyatawaoma꞉na꞉. \v 8 Ega꞉walo me tanalo idila, gowelao tetelo elawodubu idite tutele wadenomamo molea꞉no, dubu epetapiate gowela magumulo ebe kowalubima꞉ a꞉ka꞉polosiyodiloma꞉na꞉. \p \v 9 Ebema꞉ la꞉imano sosino tanalo ebe atumu eba kunu ba꞉kitana. La꞉ magumulo idite Unu Duliyomolono nopopino tabamo tanalo idi da꞉kiyawaomene, ebeno tabono magumute nanitabolo akawokalamene, iyo, olowiopiate wade iyatawa tanalo idi ebegodone a꞉kelaema꞉na꞉. Eiye, ebe lumagino tabono tanalo ebe tema awate eba patalo a꞉ka꞉tuwa꞉ keba kunu ka꞉ponolopoligonakole eba kunula! \v 10 Numa꞉la꞉, me opolo iyaiya epate ibino tabonomamo kiyawaonaka, iyo, iba꞉te ibino iyaiya tabo apuapudo ibino namutupiatamo ibino tepo magumuno woki modobolo awokalilamenaka. \p \v 11 Wiyasiya kebe tetelo na opo idi epono tabo iyatawa꞉noma꞉ deda꞉mo, ebe tetelo iba꞉te na kapeladawama꞉ eba ka꞉na꞉milo, nale atumu ibi kapelapima꞉ beka꞉la꞉minakomo. \v 12 Ebema꞉ la꞉ Godokono Uliyanano iyaiya gito ikalame tanalo uwatema꞉ ubi kawonomamo dalomawenama, kuba꞉, wiyasiya ebe tanalo magumulo kebe tanalate sosi epono nanitabokobi midi tanalo nanitabonomolo da꞉kodakodailamenaka, modobola la꞉ ebe tanalamo woko kosiyodilawenama꞉ woki kawonomamo niyatinakiyala꞉. \p \v 13 Ebe mabuma꞉ la꞉ magumulo kebe dawate Unu Duliyomolono nopopino tabo ida꞉mo da꞉kiyawaonako, modobola ebete Godoko na꞉toweoemene ebegodone iyanomo elawo idi gito kelaema꞉, ebe elawo idi ebe nopopino iyaiya tabono magumu awokalilame elawo tanalola. \v 14 Nanitabola, nale nopopino tabo ida꞉mo Godotamo towetowe tabo da꞉kiyawaomo, ebe tetelo ebeno Uliyanate nado tabo modobolo eba kiyawaolo, wiyasiya na ebe iyaiya tabono magumu iyatawa꞉no naimano tepo magumuno wokilo wade walubi tanalo idi a꞉kelaemo. \p \v 15 Ebema꞉ na Godago tabo gela magumulo beda꞉ tanalo na꞉kosiyodilomo? Numa꞉la꞉, nale naimano uliyana apulo ebetamo tabo a꞉kiyawaonakomo, ega꞉walo naimano tepo magumuno wokino tanalamo a꞉kiyawaonakomo. Atumu nale ebe amamate magumulo naimano uliyana apulo ebetamo oale alapionakomo, ega꞉walo naimano tepo magumuno wokino tanalamo akalapionakomo. \v 16 Ebema꞉ nanitabokobi mididawa, a꞉ma꞉le sosino taneba magumulo Godoko eba moiolo kalakala towetowe tabo ebetamo da꞉kiyawaemene, ebe tetelo olowiopino tanaloma꞉ a꞉ma꞉le la꞉imano tabonomamo tanalo idi kiyawaoa꞉no wiyasiya Godokono Uliyanate nopopino tabamo a꞉ma꞉do da꞉kiyawaomene, piyate la꞉ magumulo olioli epoma꞉ deda꞉ona iba꞉te ebe tabono magumu keba kunu na꞉kiyatawaoma꞉na꞉? Ega꞉walo iba꞉te a꞉imano kalakala towetowe tabo uwomu apulo “Taula” tabo keba kunu na꞉kegelamene? \v 17 Numa꞉la꞉, kebe tetelo Godokono Uliyanate nopopino tabamo kalakala tabo a꞉ma꞉do wadenomamo dadipatemene, ebe tetelo olowiopiate a꞉imano tabono magumu lawea꞉no, ebe tabono tanalote ibino nanitabokobi midi tanalo a꞉ka꞉kodakodailaemene. \p \v 18 Nanitabola, na Polote kalakala tabo Godotamo adipatemo, mabu ebete iyanomo elawo natamo ikanamiya Unu Duliyomolono nopopino iyaiya tabamo ka꞉kiyawaonakoma꞉, iyo, ebe osiyodilo tanalo magumulo naimano elawote la꞉ bilibilinomono elawo nanitabolo nodoilina. \v 19 Wiyasiya kebe tetelo nale sosi epago daladabutinakomo, ebe iyaiya tete bilibilinomolo na ubi kawonomamo iyatinakomo nale naimano wokino tanalodo ibino tabonomamo ibi kiyatulamenakoma꞉. Iyo, nale paibu tabo egegenomo epetapino tabonomamo da꞉kiyawaomo iba꞉te modobolo kiyatawaoma꞉na꞉, wiyasiya nale Unu Duliyomolono nopopino iyaiya tabamo teni taoseni tabono tanalo da꞉kiyawaomo iba꞉te nagodone iyatawa tanalo idi a꞉kelaema꞉na꞉! \p \v 20 Ebema꞉ naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, la꞉imano wokino malagidilole magumulo iyatawa꞉ gudima꞉ akoeda꞉oala꞉. La꞉ kuba osiyodilole magumulo ebako gudima꞉ eda꞉oma꞉ modobola, wiyasiya la꞉imano nanitabokobi midi magumulo modobola la꞉ apepeawete kawokawo dubuma꞉ ega꞉walo kamiyalema꞉ neda꞉iyala꞉. \v 21 Numa꞉la꞉, dopamo Godote ebeno Bukalo tabo ma kunu kiyawaiya, \b \q1 “Nale iyaiya kapela opo epono tabo magumudo \q2 naimano epatamo tabo ka꞉kiyawaomamo, \q1 wiyasiya iba꞉te dopamo keba kunu kowagelenami \q2 eba kunu olowio ubia꞉noma꞉ \q2 walo ka꞉keda꞉oma꞉na꞉. \q1 Iyo, nale kapelapi epetapido ibi diyatulaemo \q2 ebe tetelo iba꞉te naimano tabamo \q2 atumu a꞉ka꞉tudila꞉oma꞉na꞉.” \b \p \v 22 Ebema꞉ ale me tanalo uima꞉, sosi epate Unu Duliyomolono nopopino iyaiya tabamo da꞉kiyawaonaka, Godote ebe anoano tanalodo ebeno elawo nanitabokobi midia꞉piatamo awokaliminako, wiyasiya sosi magumulo epetapiate epetapiatamo Godokono woki ibino tabonomamo dawokaliminaka, Godote ebe anoano tanalo idido ebeno elawo nanitabokobi midipiatamo awokaliminako. \v 23 Ebema꞉ la꞉imano sosi kawonomote eba aladabutilo la꞉ bilibilinomate Unu Duliyomolono nopopino iyaiya tabamo kiyawao dowagilima꞉ema, ebe tetelo kebe olioli epo ega꞉walo nanitabokobi midia꞉piate la꞉imano aladabuti uima꞉ da꞉pelaema꞉na꞉, iba꞉te la꞉imano osiyodilo tanaloma꞉ keba kunu na꞉kemalagidiloma꞉na꞉? Iba꞉te la꞉imano osiyodilo tanalodo Godoko nanitabokobi ba꞉ka꞉midima꞉na꞉? Ao, iba꞉te la꞉ daedale wokiagopima꞉ kegelama꞉na꞉! \p \v 24 Wiyasiya la꞉imano aladabuti tetelo la꞉ bilibilinomono taneba magumulo epetapiate epetapiatamo Godokono woki la꞉imano tabonomamo dawokalilama꞉ema, ebe tetelo kebe olioli epo ega꞉walo nanitabokobi midia꞉piate la꞉imano aladabuti tanalamo da꞉pelaema꞉na꞉, iba꞉te Godokono tabo modobolo olowiote ibino kuba osiyodilole tanalo ega꞉walo nanitabokobi midia꞉ tanalo ebo kiyatawaoma꞉na꞉. Iyo, iba꞉te Godokono tabo dolowioma꞉na꞉ ebe tabono iyaiya tanalo bilibilinomate ibi magumulo lumagi idino tanalo eba anagilamelemelo \v 25 ebeno tepo magumuno waminale tanalo ebetamo ebo kawokalilaema꞉na꞉. Ebe mabuma꞉ ebete ebeno kuba osiyodilole tanaloma꞉ ilipo lawete ebeno ololo opamo iyatilo Godoko eba amamatelo kegemene, “Godote me sosi epagodolo nanitabonomolo bokolina!” \s1 Piyate Unu Duliyomolono Nopopino Tabamo Da꞉kiyawaonaka Ega꞉walo Piyate Godokono Woki Me Opo Epono Tabamo Dawokaliminaka Ebe Sosi Epono Woko Osiyodilo Tanalo \p \v 26 Ebema꞉ naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, la꞉imano sosi aladabuti tetelo la꞉le la꞉imano tanalo keba kunu dosiyodilola꞉wenakoma, ebe tanalo ma kunula. La꞉ daladabuta꞉wenakoma, modobola la꞉ magumulo idite Godoko oale ida꞉mo namamatenakomene, idite la꞉ epetapi Godokono Buka apuno tabo idi niyatulamenakoma꞉ta, idite Godokono wamina tanalo idi la꞉tamo nawokaliminakomene, idite Unu Duliyomolono nopopino tabamo tanalo idi na꞉kiyawaonakomene, ebene idite ebe tabono magumu la꞉tamo nakawokaliminakomene. Iyo, modobola la꞉ eba kunu nowagelenakiyala꞉ la꞉imano iyaiya osiyodilole tanalo bilibilinomamo la꞉imano nanitabokobi midi tanalo ka꞉kodakodailama꞉wenakoma꞉. \v 27 Ebema꞉ la꞉imano aladabuti tetelo Unu Duliyomolono nopopino tabamo kiyawao elawote piyagodolo ditana, modobola ibi magumulo netewa o netewa-kapiyanomate ebe tanalo nosiyodiloma꞉na꞉, idite netewa-netewa tetedawama꞉ akoeda꞉la꞉. \p Ega꞉walo modobola iba꞉te ibino iyaiya tabono tanalo la꞉ epetapiatamo kapiya tetelo akokiyawaonakala꞉, ega꞉walo tetedawa idino tabo kiyawao dolopoligomene, modobola pogodolo elawo ditana ebe tabo oba꞉midadawate maigate ebe tabono magumu la꞉ epetapiatamo nawokalimene. \v 28 Wiyasiya ebako tabo oba꞉midama꞉ lumagi idigodolo elawo itana꞉no, ebe tetelo piyate Unu Duliyomolono nopopino iyaiya tabamo kiyawaoma꞉ elawo delawenaka, iba꞉te ibino tabo kiyawao tanalo natepama꞉na꞉. Numa꞉la꞉, ibi magumulo lumagi idite ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebetamo ega꞉walo Godotamo ebeno tanalo osiyodiloma꞉ talena puliyala, wiyasiya ebete sosi aladabutipino ololo apulo ako-osiyodilala꞉. \p \v 29 Ega꞉walo piyagodolo Godokono woki la꞉imano tabonomamo awokalima꞉ elawo ditalamena ibino tanalo ebe atumula, la꞉imano aladabuti tetelo ibi magumulo netewa o netewa-kapiyate Godokono woki nawokalilaema꞉na꞉, ebene la꞉ epetapiate ibino tabono tanalo wadenomamo olowiawete la꞉ a꞉ka꞉tuwa꞉ la꞉imano tanalo ebe tabamo nanagilamiyala꞉. \v 30 Wiyasiya kebe tetelo dopo tabo kiyawaodawate woko eba osiyodilolo, iyatawa tanalote tabo kiyawaodawa iditamo Godokono elawamo da꞉pemene, modobola dopo lumagite tabo atepapate ebeno namutudawatamo tete eba ikamelo, ebe tetedawa idite ebeno luta baine maigate tabo kiyawao ebo kowagilimene. \v 31 Eba kunu la꞉imano aladabuti tetelo la꞉ piyagodolo Godokono woki nanitabonomolo awokalima꞉ elawo ditanamene, la꞉ bilibilinomate la꞉imano iyaiya tetelo woko bosiyodilonamata, iyo, tabo olowiopiate Godokono ubi tanalo wadenomamo ebo kiyatawaoma꞉na꞉ iba꞉te nanitabokobi midi magumulo kodakodalo kelamota꞉onama꞉. \p \v 32 Ebema꞉ me tanalo idila. Kebe lumagite Godogodone iyanomo elawo delawenako ebeno woki la꞉imano tabonomamo kawokalima꞉, modobola ebete ebe tanalo eba iyatawanalo ebe elawo tanalote ebeno tepo magumuno mulo wokino tanalamo tuduwatalo nitanamene. Numa꞉la꞉, ebe a꞉ka꞉tuwa꞉ ebeno ubi tetelo tabo gito akokiyawaoala꞉, \v 33 mabu Godoko ebe epatamo gelebadi ega꞉walo milo dikalamena ebe wadenomo Godola. Iyo, ebe ubia꞉nola ebeno sosi epate daladabutinaka, ibi bilibilinomate ibino ubi tetelo iyaiya geboo tanalo kosiyodilolema꞉, mabu ebe tanalo ebe nanitabo woko odiyobo tanalola! \s1 Polote Kolini Sosi Kamiyala꞉tamo Talena Diyatilamiya Iba꞉te Sosi Aladabuti Magumulo Epetapi Godokono Tabamo Kowalubima꞉ \p Ebema꞉ me tanalo idila. Godokono epo bilibilinomate ibino iyaiya sosi magumulo kebe tanalo kosiyodilone, \v 34 na ubila la꞉ ebe atu tanalo na꞉kosiyodilonakiyala꞉, ma kunu la꞉imano sosi aladabuti tetelo kamiyala꞉te Godokono tabono tanaloma꞉ ibino woki tabo kiyawaoa꞉no gito nolowionakoma꞉na꞉. Iyo, numa꞉la꞉, Godote Mosesedo ebeno Totomu Tabo Yu epatamo dikalamiya, ebe Totomu magumulo talena idite kamiyaleno tanaloma꞉ ma kunu itana, ibino watowatopiatamo eba tudila꞉olo iba꞉te ibino woki tabono tanalamo ibi akoiyatulamenakala꞉. \v 35 Ebema꞉ Godokono tabo kiyawaodawate tanalo idi wadenomamo awokalimia꞉no, kamiyala꞉te ebe tanalono magumu wadenomamo laema꞉ ubi diyatima꞉na꞉, modobola iba꞉te sosi aladabuti tanalone ibino motamo tolamete ebe tanalo ibino awi ebo na꞉nikiyawaolaema꞉na꞉. Numa꞉la꞉, iba꞉te sosi aladabuti magumulo ebako tanaloma꞉ ibino iyaiya woki tabo dawokalilaema꞉na꞉, ebe tanalote ilipo ikalame tanaloma꞉ keda꞉mene. \p \v 36 Eiye! La꞉ Kolini sosi epate amama magumulo ma kunu kemalagidilawenama, Godokono Wade Tabote la꞉ magumulo dopamo wagilimite, ebene iyaiya epo bilibilinomo epetapiatamo ebo nemaigi? Diyala, la꞉ epetapiagodolo daedale woki idi ma kunu ditanale, Godokono Wade Tabote la꞉ kapiyatamo pemaigi, epetapiatamoa꞉! \v 37 Ebema꞉ la꞉ magumulo potele ebeno amama wokilo degena Godokono Uliyanate ebetamo iyanomo elawo ikamenako ebeno woki nanitabonomolo kawokalima꞉, ega꞉walo potele demalagidilona ebete Godokono woko idi kosiyodiloma꞉ Godote iyanomo elawo idi ebetamo gito ikamenako, modobola ebako epate me tanalo niyatawaoma꞉na꞉, nale me leta magumulo la꞉tamo da꞉kiyawaomo ebe tanalo ebe Kawodawano totomu tabola. \v 38 Eiye, la꞉ magumulo piyate me tabo olowioa꞉no, modobola la꞉ epetapiate atumu ibino iyaiya tabo ako-olowiala꞉! \p \v 39 Ebema꞉ naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, modobola la꞉ la꞉imano sosi aladabuti magumulo Godokono woki la꞉imano tabonomamo kawokalima꞉ema꞉ la꞉imano woki kawonomamo niyatinala꞉, ega꞉walo piyate Unu Duliyomolono nopopino iyaiya tabamo kiyawaoma꞉ elawo delawenaka, iba꞉tamo talena akoiyatilama꞉la꞉ ebe tanalo kosiyodiloma꞉. \v 40 Kawo tanalo idi ma kunula, la꞉imano aladabuti magumulo modobola la꞉ tanalo bilibilinomo wadenomamo eba osiyodilolelo, idawano tanalo dolopoligomene, tetedawa idite maigate ebeno tanalo ebo na꞉kosiyodilomene. \c 15 \s1 Godote Kelisoko A꞉e Magumune Dadipatiya Ebe Tanalo Ebe Wade Tabo Kiyawao Tanalono Kawo Tanalonomola \p \v 1 Ebema꞉ naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, dopamo nale Godokono Wade Tabono iyaiya tanalo la꞉tamo da꞉kiyawaimo, na ubila me tetelo ebe atu tanalo la꞉ walo kakanalemamota. Nanitabola, la꞉le nagodone Wade Tabono kawokawo tanalo dopamo nanitabonomolo uwatimata, ebene me tetelo la꞉ nanitabokobi midi magumulo lamota꞉onamata. \v 2 Ebe mabuma꞉ la꞉ la꞉imano nanitabokobi midi tanalo uwomu teta꞉mo kodakodalo datila꞉wenama, Godote la꞉imano igilo nanitabonomolo ka꞉mula꞉lelaema꞉ta. Numa꞉la꞉, la꞉ me teta꞉mo modobolo a꞉pemaimiomata, ebema꞉ modoboa꞉ la꞉ me tetelo nanitabokobi midi tanalo atepawete la꞉imano igilo mula꞉ tanalote gito alatidima꞉. \p \v 3 Nanitabola, nale epetapiagodone Wade Tabono kawo tanalonomo keba kunu kelawiyamo, ebe atu tanalo la꞉tamo ma kunu kiyawaimo, Godote ebeno Bukamo Kelisokono tanaloma꞉ kebe iyaiya tanalo dopamo kakuloliyale ebe tanalate nanitabonomolo emaimiya. Ma kunu Kelisote aimano kuba osiyodilole tanaloma꞉ da꞉iya, \v 4 epate ebeno ape bobamo ebo iyatiya, wiyasiya netewa-kapiya egelalo Godote ebe a꞉e magumune igilamo walo akadipatiya, iyo, ebe tanalate ebetamo emaimiya Godokono Buka apuapuno tabote nanitaboma꞉ keda꞉oma꞉. \v 5 Ega꞉walo Kelisokono a꞉e magumune maiga tanalo walogabo apune ebete Pitatamo\f + \fr 15.5 \ft Buka ka꞉la꞉mioledawa, modobola a꞉ma꞉ niyatawa Pitakono mailo idi ebe Kipasetela.\f* dopamo igilolo pawokalate, ebene ebeno 12 alibolepi dubate kapiya bailo eba pola꞉nalo ibi bilibilinomatamo ebo kapawokaliya. \v 6 Ega꞉walo tete idilo ebeno waloma꞉tapi epetapiate kapiya bailo eba pola꞉nalo Kelisote iba꞉tamo atumu ebo kapawokaliya. Nanitabola, ebe tetelo ebe waloma꞉tapino uwomute 500 odoliya, ebene ibi magumulo epetapi bilibilinomate me tetelo bilukulina wiyasiya ibi epetapiate iyalo a꞉elaiya. \v 7 Ega꞉walo tete idilo walogabo apune Kelisote ebeno ekawi Ya꞉imesitamo kapawokalate, ebene ebete ebeno sosi wagilima꞉ iyaiya opamo kebe epo keka꞉la꞉miyale ebe alibolepi bilibilinomo epetapiatamo atumu akapawokaliya. \p \v 8-9 Ebene tete geyageyanomo da꞉petiya ebete atumu natamo ebo kapawokaliya, iyo, ebete a꞉e magumune maigate piyatamo igilolo dapawokalanaki ibi bilibilinomo magumulo na ebe walogabodawanomoma꞉ ediyamo. Numa꞉la꞉, gudu idite menokono tepo magumune nanitabo tetelo awokala꞉no, na ebako guduma꞉ eda꞉namo, mabu modobola na naimano kawokawo kuba osiyodilole mabuma꞉ gito ba꞉iyana꞉, wiyasiya Godokono nilakapo tanalodo na igilolo okolinamo. Iyo, nale Godokono sosi epo eba kubailamelo iba꞉tamo kawokawo temeteme gito ikalamenakimo, ebe mabuma꞉ Kelisote ebe sosi iyaiya opolo wagilima꞉ kebe epo kaliboliyale, ebe wokopi bilibilinomono wade tanalote naimano wade tanalo nodolina, ega꞉walo ibi magumulo na kapiyate modoboa꞉noma꞉ eda꞉namo epate na Kelisokono alibodawa idima꞉ ka꞉na꞉ima꞉. \v 10 Ebema꞉ nanitabola, ka꞉lo na kebe woko magumulo kokolinamo, Godote ebe woko ebeno nilakapolo natamo gito ikanamiya, ebene ebe nilakapo awokalimi tanalodo wadewade da꞉ima꞉te naimano woko magumune ebo maimiya. Ebema꞉ nanitabola, na tete geyageyanomolo woko eba osiyodilonalo, naimano elawote alibolepi bilibilinomo epetapino elawo ebo odoili, wiyasiya na iyatawala kebe da꞉ima꞉te demaimiya ebe wadewade tanalo ebe Godokono nilakapo osiyodilole tanalola, naimano osiyodilole tanaloa꞉. \p \v 11 Ebe mabuma꞉ Kolini sosi epala꞉, kawo tanalo ebe a alibolepiate Wade Tabono iyaiya tanalo eba kunu eba kiyawaolo la꞉le nanitabokobi da꞉mida꞉ima ebe tanalola. Wiyasiya numa꞉la꞉, na ega꞉walo alibolepi epetapi a bilibilinomo magumulo potele ebe iyaiya tanalo la꞉ diyatulametia, ebe tanalo ebe kawo tanaloa꞉. \s1 Godote Nanitabokobi Midipi A꞉e Magumune Igilamo Kowadipalatelemene \p \v 12 Nanitabola, Godote Kelisoko a꞉e magumune dadipatiya, a alibolepi bilibilinomate ebe tabo iyaiya opolo kiyawaonakoma꞉, ebema꞉ mabu keleka꞉ la꞉ epetapiate ma kunu degelawenama, walone tetelo Godote a꞉elaopi igilamo a꞉kowadipalatelemene? \v 13 Eiye! La꞉imano daedale wokino tanalote nanitaboma꞉ neda꞉taleka꞉, Godote Kelisoko a꞉e magumune nanitabolo akadipatiyana꞉! \v 14 Ebema꞉ Godote Kelisoko a꞉e magumune nanitabolo adipatea꞉notaleka꞉, Wade Tabo kiyawao tanalodo wade tanalo idite a꞉kitanana꞉, iyo, la꞉imano nanitabokobi midi tanalodo la꞉le wade tanalo idi a꞉kuma꞉ema. \v 15 Numa꞉la꞉, Kelisote a꞉e magumune maiga꞉notaleka꞉, ale Godokono osiyodilo tanaloma꞉ a꞉da꞉ tabo begelana꞉, mabu Wade Tabo kiyawao woko magumulo ale ma kunu kiyawaonakoma꞉, ebete Kelisoko a꞉e magumune nanitabolo adipatiya. \p Wiyasiya la꞉ epetapiate negelanamata Godote a꞉elaopi igilamo a꞉kowadipalatelemene. Eiye, ebe tanalote nanitaboma꞉ neda꞉taleka꞉, Godote Kelisoko a꞉e magumune nanitabolo akadipatiyana꞉! \v 16 Ebe mabuma꞉ nale atu tabo ma kunu kegemo, Godote epo a꞉e magumune wadipalatelea꞉notaleka꞉, a me tanalone biyatawaona꞉ ebete Kelisoko a꞉e magumune kadipatiya꞉. \v 17 Ebema꞉ Godote Kelisoko a꞉e magumune adipatea꞉notaleka꞉, ebete la꞉imano kuba osiyodilole tanalo nanitabolo a꞉kegebolelametana꞉, iyo, la꞉imano kuba osiyodilole tanalo bilibilinomate la꞉godolo eba pola꞉nalo la꞉imano nanitabokobi midi tanalodo Godokono wade tanalo idite la꞉tamo a꞉ka꞉pemaigamene. \p \v 18 Eiye! La꞉ epetapino wokino tanalote nanitaboma꞉ neda꞉taleka꞉, dopamo piyate Kelisoko nanitabokobi midi magumulo da꞉elaiya, ibi niyaniyala, ibino igilate alatidinomo balatidiolamiyana꞉! \v 19 Ebema꞉ numa꞉la꞉, ale aimano nanitabokobi midi tanalo Kelisotamo eba iyatinalo ma kunu demalagidilonama꞉, me opolo eba ilukulinalo ale egege walubi tanalo ebegodone kuwatemalema꞉, wiyasiya ale da꞉elaoma꞉ wade tanalo idite maiga꞉no aimano igilate gito kalatidioma꞉na꞉, ebe mabuma꞉ modobola nanitabokobi midia꞉piate a nigologolopima꞉ neka꞉ima꞉na꞉. Iyo, iba꞉te tabo ma kunu negelama꞉na꞉, Kelisoko nanitabokobi midipiate ebegodone wade walubi tanalo nanitabolo a꞉kelaema꞉na꞉, ebema꞉ ebeno waloma꞉tapino modoboa꞉ tanalote me opo epo epetapi bilibilinomono modoboa꞉ tanalo nodoilina. \p \v 20 Wiyasiya kalakala kawonomola, Godote Kelisoko a꞉e magumune nanitabonomolo adipatiya. Numa꞉la꞉, lumagino palilo dapepeoma꞉na꞉ ebe inamabu bilibilinomo magumulo ebete dopo inamabunomo Godotamo kalakalago gito kikaemene, mabu ebe iyatawala walone tetelo Godokono walubi tanalodo wadewade inamabu epetapiate ebe palilo bapepeonakoma꞉na꞉. Ebema꞉ Kelisoko ebe pali inamabuno gito ikame tanalono dopo inamabu keba kunula꞉ka꞉ eba kunula, mabu ebete dopamo a꞉e magumune maigate Godotamo ebo tiya. Ebe tanalone a nanitabokobi midipi iyatawala, walone tetelo ale atumu a꞉e magumune kemaimiomalema꞉! \fig Kelisote a꞉e magumune maigate ebeno alibolepi bilibilinomatamo dapawokaliya|alt="Jesus appearing to disciples" src="CN01866B.tif" size="span" loc="2/3 of page" copy="1978 David C. Cook Publishing Co." ref="15.7" \fig* \p \v 21 Numa꞉la꞉, a꞉e tanalote kapiya dubuno osiyodilo tanalodo a me opo epo bilibilinomatamo pemaigiya, ebema꞉ dubu idino osiyodilo tanalodo aimano a꞉elao magumune maimio tanalote atumu kemaigiya. \v 22 Iyo, a me opolo A꞉da꞉mekono igilo magumulo eba ilukulinalo, a iyatawala tete na꞉pe a gito ka꞉elaomalema꞉, ebema꞉ a atumu iyatawala a Kelisokono igilo magumulo dilukulinama꞉, walone tetelo Godote a bilibilinomo aimano a꞉elao magumune nanitabolo kowadipaeatemene. \p \v 23 Nanitabola, Godokono ubilo Kelisote a꞉e magumune maiga tanalodo dopo lumagima꞉ ediya, wiyasiya a piyate ebeno epoma꞉ deda꞉onama꞉ a walone tetelo igilamo kemaimiomalema꞉, Kelisote me opamo walo da꞉ka꞉pemene ebe tetelo. \v 24-25 Ebema꞉ numa꞉la꞉, ebe tetete me opono olopoligo tetema꞉ eba eda꞉lo, Kelisote iyaiya elawoelawonomo uliyana ega꞉walo elawoelawodopo uliyanago gowelao magumulo wato kikopu kelaemene, ega꞉walo epo magumulo piyate eba꞉go da꞉gowelaona ebete Godokono elawamo ebe kawokawopi bilibilinomo atumu nanitabolo ka꞉mikitaolemene. Kalakala kawonomola, ebete ebe wato kikopu lawe teta꞉mo ebeno Kawo Elawodawano okoli bailo nokolitamene, ebene ebete ebe Kawo Elawodawano okoli bai Nabiwi Godotamo kalakalago gito kikaemene. \p \v 26 Nanitabola, Kelisago da꞉gowelaona ibi magumulo a꞉e tanalote uwomudawama꞉ eba eda꞉nalo Kelisote ebe atumu kubaiminomo ebo ka꞉kubaimene. \v 27 Iyo, ebe tanalo awokalima꞉ Godokono Bukalo tabote ma kunu gena, “Kelisago da꞉gowelaona ebete Godokono elawamo ibi bilibilinomo ka꞉mikitaolemene.” Ebema꞉ ale me tabono magumu iyatawala, Kelisote gowelao magumulo elawonomoma꞉ deda꞉mene, ebe tetelo iyaiya uliyana ega꞉walo iyaiya epo ega꞉walo kebe iyaiya tanalate Unu Duliyomololo ega꞉walo me opolo da꞉pola꞉na, ibi bilibilinomate ebetamo nanitabonomolo ka꞉tudila꞉oma꞉na꞉. Wiyasiya numa꞉la꞉, ebe tetelo Godoko kapiyate Kelisotamo a꞉ka꞉tuduwatamene, mabu ebe potele Kelisotamo wato kikopu lawe elawo dikamiya ebe Kawodawala. \v 28 Ebema꞉ nanitabola, iyaiya tanalo bilibilinomate Godokono Gudu Kelisotamo eba kunu da꞉tudila꞉oma꞉na꞉, ebe tetelo Gudute a꞉ka꞉tuwa꞉ ebeno ubilo Nabiwitamo ka꞉tuduwatamene, mabu ebe iyatawala ebete Nabiwino ubilo ega꞉walo ebeno elawamo wato kikopu elawe. Iyo, Gudute ebeno ubi ebema꞉ kiyatimene, ebeno Kawo Elawodawano gobebobo Nabiwite nanitabonomolo lawete iyaiya tanalo bilibilinomate ebe kapiyatamo uwomua꞉ uwomua꞉ tetelo ba꞉tudila꞉onakoma꞉na꞉. \p \v 29 Ebema꞉ modobola a me tanalo idi atumu ka꞉kemalagidiliye. Epetapiate ibino namutupino a꞉elao epono tanaloma꞉ ibi obamo dowaduba꞉midaolenaka, iba꞉te ebe tanalo beda꞉ mabuma꞉ kosiyodilonake? Numa꞉la꞉, ibi iyatawala a꞉e magumune maiga tanalote nanitaboma꞉ eda꞉notaleka꞉, iba꞉te ibino osiyodilo tanalodo wade tanalo idi a꞉kuima꞉na꞉, wiyasiya iba꞉te Godoko nanitabokobi eba midinalo kawonomamo gelana ebete ibino a꞉elaopi igilamo nanitabonomolo kowadipalatelemene. \p \v 30 Ega꞉walo me tanalo idila. A꞉elaopino igilamo maimio tanalote nanitaboma꞉ eda꞉notaleka꞉, mabu keleka꞉ ale egela ega꞉walo idoko bilibilinomolo iyaiya tete epetapilo aimano igilo malagidilolea꞉no Wade Tabono tanaloma꞉ iyaiya a꞉e olalati tanalamo gito da꞉nopila꞉onakoma꞉? \v 31 O naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, ale aimano Kawodawa Ya꞉su Kelisoko magumulo eba ilukulinalo, na la꞉ mabuma꞉ amamalo la꞉tamo nanitabonomolo a꞉kiyawaomo, egela bilibilinomolo nale naimano igilo iyabaiamo iyatinakomo! \v 32 Ebema꞉ la꞉imano woki keba kunula꞉ka꞉? Na Epesese kawo duliyomololo elawoelawonomo goeogoeo keba kunula꞉ka꞉ ebako dubago da꞉gowelaimo, nale ebe tanalo epono ololo apulo amamalo kosiyodilimo? Ao, nale me opono igilo malagidiloa꞉no Unu Duliyomolono wade igilo Godogodone laema꞉ osiyodilimo. Wiyasiya numa꞉la꞉, a꞉elaopino igilamo maimio tanalote nanitaboma꞉ eda꞉notaleka꞉, nale nanitabokobi midia꞉pino kuba woki kowaloma꞉tama꞉ ba꞉modobona꞉, mabu iba꞉te me opono igilo kapiya eba malagidilonalo tabo ma kunu gelana, \b \q1 “Diyala, dumutu ale da꞉ba꞉elaoma꞉, \q2 ebema꞉ modobola a ka꞉lo \q2 a a꞉ka꞉tuwa꞉ a eba kalakalaiamelo, \q1 bae kawonomamo naote \q2 da꞉imi obo elawonomo kawiya \q2 ebo ka꞉niomalema꞉!” \b \p \v 33 Diyala, epetapiate la꞉ a꞉da꞉ da꞉bemasigilitamene, ebema꞉ la꞉ nanisiwale! Nanitabola, ebe a꞉da꞉ elemasigipino tanaloma꞉ mulo wokiagopiate tabo ma kunu gelanaka, \b \q1 “A꞉ma꞉ kuba osiyodilolepiago depata꞉wenaka, \q2 iba꞉te a꞉imano tepo magumuno wadewade woki \q2 ka꞉kubailaema꞉na꞉.” \b \m \v 34 Ebema꞉ naimano Kolini sosi epala꞉, modobola la꞉ wadewade wokino tanalamo walo na꞉kolobila꞉la꞉, iyo, la꞉imano kuba osiyodilole tanalo na꞉miyapala꞉. Eiye! Nale ilipo la꞉tamo kikalametama꞉ me kodakoda tabo ebema꞉ kiyawaomo, mabu la꞉ epetapiate Godokono tanalo nanitabolo kiyatawawena꞉! \s1 Godote Nanitabokobi Midipi A꞉e Magumune Igilamo Dowadipalatelemene, Ibino Oli Ilukuli Tanalono Ape Unu Duliyomolo Epono Apema꞉ Keda꞉oma꞉na꞉ \p \v 35 Ebema꞉ diyala, la꞉ magumulo idite na ma kunu da꞉bananemene, “Godote a꞉elaopi igilamo keba kunu na꞉kowadipalatelemene? Ega꞉walo lumagite igilamo nanitabonomolo demaigamene, ebeno oli okoli tanalono apete keba kunu na꞉kitanamene? Naimano woki nitana ebe tanalote a꞉kemaigamene!” \p \v 36 Wiyasiya nale tabo ma kunu kegemamo, “A꞉ma꞉ daedale wokiagodawalata! Numa꞉, a꞉ma꞉ kikopu damela magumamo damiaemene, ebe kikopute da꞉emene ebeno igilote nanitabolo a꞉kolopoligomene, iyo, ebegodone oli wuite kemaigamene. \v 37 Ega꞉walo a꞉ma꞉ kono pali osiyodilo tetelo a꞉ma꞉ kono kewano ape paago damela magumamo kamiawenakoa꞉, ao, a꞉ma꞉ wiyasiya kikopunomo amionakota. Numa꞉, a꞉ma꞉le kono kikopu ega꞉walo ebakobako iyaiya kikopu epetapi eba kunu damiaemene, walone tetelo ebe kikopunomo magumune kawokawo inamabunomate iya ololamo kemaimioma꞉na꞉.” \p \v 38 Ebema꞉ nanitabola, Godokono ubilo ebete pali inamabu iditamo ebe inamabuno ololonomo ikamenako, ega꞉walo ebete atumu iyaiya kikopuatamo ibino iyaiya ololonomo a꞉kikalamenako. \v 39 Ebene igilolo dowapata꞉lamena ebe iyaiya inamabuate atumu ibino iyaiya ololonomago ilukuliona, iyo, epono ololo idi ba꞉kitalamena, ega꞉walo damelalo dowapata꞉lamena ebe inamabuno ololo idi bitalamena, ega꞉walo olaolano ololo idi bitalamena, ega꞉walo obo magumudo dowapata꞉lamena ebe inamabuno ololo idi bitalamena. \v 40 Ebema꞉ me inamabuate me opolo eba pola꞉nalo, ale ibi bilibilinomono ololo iyatawala, ega꞉walo ale atumu tobolo unulo da꞉pola꞉na ebe inamabuno iyaiya ololo iyatawala. Iyo, ale me opono inamabu ega꞉walo tobolo ununo inamabu ma kunu ulamenakoma꞉, ibino wade pukuilame tanalo kapiya꞉, ao, iyaiya ba꞉pola꞉lamena. \v 41 Ma kunu egelano wade pukuilame tanalo ega꞉walo saganano wade pukuilame tanalo ega꞉walo maweleno wade pukuilame tanalo iba꞉te iyaiyama꞉ eda꞉ona, iyo, mawele bilibilinomo magumulo ibi atumu iyaiya wade pukuilame tanalago ba꞉pola꞉na. \p \v 42 Ebema꞉ numa꞉la꞉, Godote a꞉elaopi igilamo dowadipalatelemene ibino tanalo eba kunu kitanamene. Lumagite me opolo eba okolinalo ebeno apete a꞉e apema꞉ eda꞉na, ebema꞉ ebete da꞉emene epate ebe ape bobo magumamo gito kiyatima꞉na꞉. Wiyasiya Godote kebe ape a꞉e magumune dadipatemene, ebe tetelo ebe apete olinoma꞉ eda꞉te lumagite ebe apa꞉go uwomua꞉ uwomua꞉ tetelo bokolinamene. \v 43 Nanitabola, lumagite kebe apa꞉go me opolo dokolina, ebe ape kubadopoma꞉ eda꞉na ega꞉walo elawoa꞉noma꞉ keda꞉na, ebema꞉ ebete da꞉emene epate ebe ape bobamo gito kiyatima꞉na꞉. Wiyasiya numa꞉la꞉, Godote ebe lumagino ape a꞉e magumune dadipatemene, ebe apete wade pukuilaema꞉ ega꞉walo elawonomoma꞉ ebo keda꞉mene. \p \v 44 Iyo, me opolo lumagite me opono apa꞉mo pata꞉na, ebema꞉ ebete da꞉emene epate ebeno ape bobamo gito kiyatima꞉na꞉, wiyasiya Godote ebe a꞉e magumune dadipatemene, ebe tetelo ebeno apete olinoma꞉ keda꞉mene mabu Godokono Uliyanate ebeno apetamo nanitabo igilo kikaemene. Ebema꞉ nanitabola, lumagino ape netewa ba꞉pola꞉mena, iyo, ape idite me opono apema꞉ eda꞉na ega꞉walo ape idi ebe Unu Duliyomolono apema꞉ keda꞉na, ebe apetamo Godokono Uliyanate nanitabo igilo kikaemene. \p \v 45 Ebe mabuma꞉ ebeno Bukalo tabo idite ma kunu itana, “Godote dopo dubu A꞉da꞉meko osiyodilote igilo dikamiya, dubute igilagonoma꞉ ebo ediya.” Iyo, ebe dopo dubute me opolo ebema꞉ okolinami, wiyasiya a tetelo da꞉pemaigiya ebe walogabo A꞉da꞉me idi ebeno tanalo iyanomola, mabu ebe epatamo nanitabo igilo ikalame uliyanama꞉ ediya. \v 46 Numa꞉la꞉, a me tanalone iyatawaonama꞉ dopamo me opono tanalote pemaigate, ebene walone tetelo oli tanalote ka꞉ka꞉pemaigamene, ebe oli tanalo ebe Godokono Uliyanate nanitabo igilo atamo dikaeaemene ebe tanalola. \p \v 47 Iyo, dopo dubu A꞉da꞉mete me opo magumune pemaigiya mabu Godote ebe damela tuwaeamo osiyodiliya, wiyasiya a tetelo da꞉pemaigiya ebe walogabo A꞉da꞉mete Unu Duliyomolone piya. \v 48 Ebema꞉ Godote damela tuwaeamo poko kosiyodiliyale, ebe dubute kebako dawama꞉ keda꞉namile me opo epate eba kunu damela tuwaeamo osiyodilolepima꞉ keda꞉ona, wiyasiya kalakala kawonomola, a piyate Unu Duliyomolo Epoma꞉ deda꞉onama꞉, ale Unu Duliyomolone me opamo da꞉piya ebe dubu keba kunula꞉ka꞉ eba kunu nanitabolo keda꞉omalema꞉. \v 49 Iyo, me tetelo a nanitabokobi midipiate damela tuwaeamo osiyodilo dubuno ololamo keba kunu kilukulinama꞉, walone tetelo a eba kunu Unu Duliyomolone da꞉piya ebe dubuno ololamo bilukulinama꞉. \s1 Godote Nanitabokobi Midipino A꞉elao Ape Iyanomoma꞉ Ka꞉midililaemene Iba꞉te Ebeno Uwomua꞉ Uwomua꞉ Teteno Igilago Kilukulionama꞉ \p \v 50 Naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, naimano iyatulame tabono magumu ma kunula. Lumagite me opolo eba okolinalo ebeno apete ka꞉modobona꞉ Godokono Kawo Elawodawano duliyomolono wadewade tanalo nanitabonomolo kuwatema꞉, iyo, lumagite ebeno a꞉e apa꞉mo eba okolinalo ebete ka꞉modobona꞉ uwomua꞉ uwomua꞉ teteno igilo kelaema꞉. \p \v 51-52 Ebema꞉ Godote nanitabokobi midia꞉piatamo dowaminana, modobola la꞉ ebe tanalo wadenomamo niyatawala꞉. A nanitabokobi midipi bilibilinomate gito a꞉ka꞉elaoma꞉, ao, a magumulo epetapiate Uwomu Egelalo igilolo ka꞉pola꞉namalema꞉. Wiyasiya numa꞉la꞉, epate uwomu teteno tutele diyamo dolowioma꞉na꞉, ebe tetenomolo Godote a nanitabokobi midipi bilibilinomono ape iyanomoma꞉ gito ka꞉midiliaemene, iyo, ebete ebe tanalo samonomamo kosiyodilomene, lumagite ebeno balidi ibilite keba kunu ka꞉melenakole eba kunu. Ebema꞉ nanitabola, tutele mole tetelo Godote a꞉elaopi bilibilinomo igilamo wadipalatelete, ebene iba꞉te uwomua꞉ uwomua꞉ tetelo eba ilukulionalo walo a꞉ka꞉elaoma꞉na꞉, ega꞉walo ebe atu tetelo Godote a nanitabokobi midipino ape iyanomoma꞉ ka꞉midiliaemene, \v 53 iyo, ebete epono a꞉elao ape iyanomoma꞉ na꞉midililaemene iba꞉te ebeno uwomua꞉ uwomua꞉ teteno igilago kilukulionama꞉. \p \v 54 Ebema꞉ numa꞉la꞉, Godote epono a꞉elao ape iyama꞉ eba midililamelo iba꞉tamo uwomua꞉ teteno igilo dikalaemene, ebe tetelo ebeno Bukalo kebe tabote ditana ebe tabote nanitaboma꞉ ebo keda꞉mene. Iyo, ebete ebeno Bukamo tabo dopamo ma kunu akuloliya, \b \q1 “Ebe tetelo na Godote \q2 a꞉e tanalono wato kikopu lawete \q2 ebe anakapuminomo kanakapuimamo! \q1 \v 55 Ebema꞉ a꞉e tanalo, \q2 a꞉ma꞉ wato kikopu walo a꞉kelawa꞉emene, \q1 iyo, a꞉ma꞉le idawatamo temeteme \q2 walo a꞉kikama꞉wenakomene!” \b \p \v 56 Nanitabola꞉, me tetelo a꞉e tanalono temeteme ikalame elawote epono kuba osiyodilole magumudo iba꞉tamo penako, ega꞉walo Godote dopamo Mosesedo dikalamiya, ibino kuba osiyodilole tanalono elawote ebe Totomu Tabono tanalodo a꞉ka꞉pemaiganako, \v 57 wiyasiya modobola a kalakala kawonomo Godotamo kadipatiye, mabu ebete aimano Kawodawa Ya꞉su Kelisokono osiyodilo tanalodo wato kikopu lawe elawo atamo nikaeamena! \p \v 58 Ebema꞉ naimano wadewade nanitabokobi midipi ekakiala꞉, modobola la꞉ la꞉imano nanitabokobi midi magumulo kodakodalo nelamota꞉onala꞉, iyo, la꞉ woki netewama꞉ eda꞉oa꞉no aimano Kawodawano woko osiyodilo tanaloma꞉ la꞉imano ape ebetamo kawonomamo nikameonala꞉, mabu a iyatawala ale ebe magumulo eba ilukulinalo aimano woko magumune wadewade da꞉ima꞉te emaimionaka. \c 16 \s1 Nanitabokobi Midipiate Yudiya Opolo Nigologolo Dilukulinamiya, Kolini Sosi Epate Ibi Nilakapolo Walubilima꞉ Polote Danaliya \p \v 1 Ebema꞉ la꞉le tanalo idima꞉ na danana꞉ima, ebe tanalo ebe Godokono epate Yudiya opolo nigologololo dilukuliona, la꞉le ibi nilakapo maniamo keba kunu na꞉kowalubila꞉ema. \p Ebene nale dopamo Galesiya opono sosi epate kebe tanalo osiyodiloma꞉ danalimo, modobola la꞉ ebe atu tanalo ma kunu nosiyodiliyala꞉. \v 2 Sande egela bilibilinomolo la꞉ bilibilinomate la꞉ a꞉ka꞉tuwa꞉ la꞉imano nilakapo mani balamo nalomonakiyala꞉ ebe manite la꞉godolo kawokawodopoma꞉ keda꞉oma꞉, iyo, Godote lumagi idi ebeno okoli magumulo keba kunu kowalubinakole ebete eba kunu nilakapolo gito nalomonakomene. Numa꞉la꞉, na pea꞉no la꞉ bilibilinomate dopamo eba kunu dosiyodilawenakoma, ebe woko la꞉godolo iyalo dolopoligi nale ebo ka꞉puimamo. \v 3 Ega꞉walo la꞉le kebe dubu la꞉imano nilakapo mani Yudiya opono Yelusalema kawo duliyomolamo watama꞉ modoboma꞉ degelaema, modobola la꞉ ibi mabuma꞉ leta nosiyodiliyala꞉, ebene nale la꞉tamo da꞉pemo ebe tetelo nale ibi la꞉imano letago ega꞉walo maniago ebo kanalibolemamo. \v 4 Wiyasiya ebe tetelo la꞉le la꞉imano wokilo na ma kunu danana꞉ema, nale ebe dubago ebamo ka꞉toma꞉, kuba꞉, naimano kalakala bitana ale kapimiya ka꞉tolaema꞉. \s1 Polote Kolini Kawo Duliyomolamo Pema꞉ Nopo Dawokalimiya \p \v 5 Ebema꞉ naimano nopo ma kunu itana, nale Ma꞉sadoniya opodo petote la꞉tamo ebo ka꞉pemaigamo, mabu na ebe opopi dopamo ka꞉nulama꞉tepalema꞉ nemalagidilonamo. \v 6 Wiyasiya na ubila la꞉go tete geyageyadopolo kokolinama꞉, ebema꞉ diyala, nale pete opono gibate olopoligo teta꞉mo la꞉go da꞉ba꞉pokolimo. Ebene na iyatawala, ebe tetelo nale kebe opamo toma꞉ ubi diyatimo, la꞉le na ebo kowalubinimamota. \v 7 Iyo, numa꞉la꞉, na ubia꞉nola me tetelo la꞉imano opodo eba petolo la꞉ pulama꞉tepaletate opo ida꞉mo samamo ebo ka꞉toma꞉. Ao, naimano wokite eba kunu kitana꞉, ebema꞉ Kawodawate modoboma꞉ degemene, nale tete geyageyadopolo la꞉go ka꞉pokoliatepamamo. \v 8 Wiyasiya nale pe wagilimia꞉no, dopamo nale egela epetapilo me Epesese duliyomololo kokolimamo Pentekose Soliyomu Egela\f + \fr 16.8 \ft Pentekose Soliyomu ebe Yu epono kalakala soliyomu idila, iba꞉te ulama bilibilinomolo Godotamo bosiyodilonakoma꞉na꞉. Ebe Soliyomuno osiyodilo mabu ma kunula, iba꞉te palino witi-laiso otole wagilimi tanalo eba malagidilolo kalakala Godotamo ebo kadipatema꞉na꞉, mabu ibi iyatawala iba꞉te ebegodone wade walubi tanalo elawia.\f* teta꞉mo. \v 9 Numa꞉la꞉, me duliyomololo naimano woko odiyoboma꞉ epetapi bilibilinomate nago na꞉gowelaonaka, wiyasiya kalakala kawonomola, na numinamo gigiyute a꞉iyamidalo nanitabolo itana, naimano woko osiyodilo magumudo wadewade da꞉ima꞉te ka꞉noloma꞉. \s1 Polote Godokono Wokopi Epetapino Tanaloma꞉ Da꞉kiyawaiya \p \v 10 Ega꞉walo me tanalo idila. Timotite la꞉tamo da꞉pemaigamene, la꞉le ebe kalakalago eba lawelo woki bilibili tanalo idi ebetamo akoikama꞉la꞉, mabu na Kawodawano woko keba kunu kosiyodilonamo, ebete atu woko kosiyodilona. \v 11 Ebema꞉ la꞉ magumulo idawate ebeno tepo magumulo ma kunu malagidiloma꞉ modoboa꞉, Timotiko nani wokodawama꞉ keda꞉na꞉. Modobola la꞉ wiyasiya ebe wadenomamo nowalubiyala꞉, ebete ebeno to gabodo kalakalago walo eba kowagilimilo natamo modobolo ebo kolowaimene, mabu ebete nanitabokobi midipi ekaki epetapiago natamo pema꞉ nale ebe makopelenamo. \p \v 12 Ega꞉walo aimano nanitabokobi mididawa ekawi Apolosikono tanalo ma kunula. Nale tete epetapilo naimano ubilo ebe ananakimo ebete nanitabokobi midipi ekaki epetapiago pelamete la꞉go ka꞉pokoliatepama꞉, wiyasiya ebete negi ebete Godogodone nanitabo woki kelawea꞉, ebema꞉ ebete me tetelo la꞉tamo a꞉ka꞉pemene. Wiyasiya modobola la꞉ niyatawala꞉, ebeno ubi tanalote nanitabolo bitana Godokono wade tetelo la꞉tamo ka꞉pema꞉. \p \v 13 Ebema꞉ la꞉ olowiolo eba ilukulinalo nanitabokobi midi magumulo kodakodalo nelamota꞉onala꞉, iyo, gowelao magumulo tolea꞉noma꞉ eba eda꞉onalo la꞉ elawonomoma꞉ neda꞉onala꞉. \v 14 Ebene la꞉imano ilukuli magumulo modobola la꞉le tanalo bilibilinomo nilakapo kimalagidilo kapiyado nosiyodilolenakiyala꞉. \p \v 15 Naimano nanitabokobi midipi ekakiala꞉, la꞉ me tanalo iyatawalata, Stepanasiko ega꞉walo ebeno moto epo ibi Guliki opo kawonomolo piyate dopo tetenomolo Ya꞉sutamo dolobiliya ebe epola, iba꞉te Godokono epo epetapi kowalubilinama꞉ ibino ape kawokawonomo nanitabonomolo alomiya. Ebe mabuma꞉ na Polote la꞉ ma kunu toweolaemata, \v 16 modobola la꞉ ebako tuputupu osiyodilolepiatamo na꞉tudila꞉onala꞉, ega꞉walo piyate iba꞉go woko dosiyodilona iba꞉tamo atumu na꞉ka꞉tudila꞉onala꞉. \p \v 17 Ebema꞉ numa꞉la꞉, Stepanasiko ega꞉walo Potunatasiko ega꞉walo Akeyakasiko ibino pelame tanaloma꞉ nale kawonomamo kalakalimo. Nanitabola, la꞉le mululo eba ilukulinalo la꞉ kalakala natamo ikanaema꞉ modoboa꞉, wiyasiya iba꞉te la꞉imano gobebobo eba pelawelo \v 18 naimano woki bilibili tanalo la꞉ mabuma꞉ iyabaiamo ebo palomiya, dopamo iba꞉te la꞉imano woki bilibili tanalo keba kunu ka꞉polopoligolamile eba kunu. Ebema꞉ kebe tetelo la꞉ sosi epate daladabuta꞉wenakoma, modobola la꞉ ebako dubu nemoiolenakiyala꞉. \s1 Polote Iyaiya Uwomu Nilakapo Tabo Da꞉kiyawaiya \p \v 19 Ebema꞉ A꞉isiya opo kawonomolo iyaiya dilukuliona, ebe sosi epate ibino nilakapo tabo la꞉tamo palibola꞉, ebene Akuilako Pilisilako ibi ega꞉walo ibino motolo daladabutinaka ebe sosi epo, ibi bilibilinomate Kawodawa Ya꞉suko magumulo eba ilukulinalo ibino kawo kalakala nilakapo tabonomo la꞉tamo atumu kapalibola꞉. \v 20 Iyo, piyate malo nago dilukulina, ebe nanitabokobi midipi ekaki bilibilinomate atumu ibino nilakapo tabo la꞉tamo kapalibola꞉. Modobola la꞉ daladabuta꞉ema la꞉ bilibilinomo epetapiate epetapino koto uwateuilo na꞉wiyamidauiyala꞉. \p \v 21 Ebene me leta uwomu apulo na Polote na a꞉ka꞉tuwa꞉ naimano kotamo me nilakapo tabo kapiya dakulolemo, la꞉ me tabo numa꞉la꞉, iyo, lumagi idite me uwomu tabo kakulolea꞉. \b \p \v 22 Nanitabola, epo magumulo potele Kawodawa Ya꞉suko nilakapolo malagidilona꞉no, modobola Godote ebetamo kuba wiya nikaemene ebete uwomua꞉ tetelo temeteme kiyatawanakoma꞉! O aimano Kawodawa, modobola a꞉ma꞉ na꞉pa꞉! \b \p \v 23 Ebema꞉ modobola aimano Kawodawa Ya꞉sukono nilakapo tanalote la꞉godolo nitanamene, \v 24 ega꞉walo a Ya꞉su Kelisoko magumulo kapiyama꞉ eba eda꞉onalo, modobola naimano nilakapo kimalagidilo tanalote la꞉ bilibilinomagodolo atumu na꞉kitanamene. Me ebe naimano tabo uwomula. Taula.