\id 2CO 2 Corinthians NT0010.2C - KANITE N.T. GIBSON/MCCARTHY 04-July-02 \h 2 Kolini \toc1 2 Kolini \toc2 2 Kolini \mt1 2 Kolini \ip PoloꞋa Masetonia maineno Kolini kumate maineꞋya Yisasina amakuꞋa aminaya veafe havino mani avona kaeno amamine. YisasiꞋa faliteno hetino ikapinaga haitegeno PoloꞋa tueti foꞋa (24) kafu agava maineno 2 Kolini kea kae-malene. \c 1 \p \v 1 Nagaila Polonia Anumaya KotiꞋa hapalinateno Aposolo kano maiyo huno hunatene. NelafuꞋa TimotiꞋene mani avona negaoꞋe. \p Tamakaife nehuꞋe. Tamakaya Anumaya Koti anagala Kolini kumate mainetama agai kema havigahe melitalu hutama nemaiya veafeꞋene Akaiya kotega maineꞋya Yisasife haviꞋya amakupi malenaya veaꞋnenefe hutaꞋa mani avona negaoꞋe. \v 2 Anumaya KotiꞋa NelafaꞋene Yisasi Kalaisi AnumayatimoꞋene kayone yamaꞋaene tamaipa falu hisia yaꞋene tamamisaꞋe huꞋna Anumayamotega havigeꞋna mani avona negaove. \s1 Anumaya KotiꞋa aya humainea yafe PoloꞋa huno muse hutene. \p \v 3 Musena huneꞋateta Anumaya Koti agia alisaga nehuta maisune. Anumaya KotiꞋa Yisasi Kalaisina NefaꞋagino kalagi aimate yamona aepaꞋa maineafe mukiꞋa veaꞋmogatina taipamoꞋa kanale hisia yamona aepaꞋa nagoke maineanagino ani yana hunelate. \v 4 Tagaya mukiꞋa kana yama alunagenoꞋa Anumaya KotiꞋa taipa kanale hulatesia yana nelamie. Tamineafe tagaya aniꞋa huta nagoꞋa veaꞋma kana yama falote humatesigeta Anumaya KotiꞋa tayama hia kava huta veala amaipa alita kanale humatesunafe tagaiteꞋma falote humainea avamete kana yana falote humaine. \v 5 Yisasi KalaisiteꞋma kasagoꞋya kana yama falote humainea avamete huno tagaipina kana yana falote nehiafe KalaisiꞋene ailokaeta mainonanagino agaya tusiya huno taipamona alino kanale hunelate. \v 6 TagaiteꞋma kana yama falote hisigeta tamakaifena, tagaya tamaipa ali kanale hulamatesuna yafe falote nehie. Tamakaila tamaku tamamema aligatisiafe falote nehie. FaloteꞋma hia kanafina Anumaya KotiꞋa taipamona alino kanale hulatesigeta tagaya tamaya hisunafe taipa alino kanale hunelate. TagaiteꞋma falote humainea avamete kana yana tamakaya aligeno Anumaya KotiꞋa tamaya hinageno tamaipamoꞋa kanale hisigetama mailava hutama mai lokiya vaitama maigahae. \v 7 “TokiyaꞋage huꞋya maigahae.” huta tamakaifena tusiya huta tametitia nehune. TagaiteꞋenema kana yama folote hia kanafina AnumayamoꞋa tagaila taipa alino kanale hulatenea avamete huno tamakai tamaipa alino kanale hulamategahie huta nehune. \p \v 8 Esia kotega kana yama alimainona yafena nafuꞋnaganatama huꞋna lamakesa hugahe tamahapaigahue. Tusiya huno kana yana tagaipina falote higeta tokiya vaita maisuna tokiyatia omalegeta “Faligahune.” huta humainone. \v 9 Humainonanagi tagaya kanaleꞋya huta maisuna tokiyatia omaleneanagita ani lokiyahena tametitia ohisunagi Anumaya KotiꞋa fali vayaꞋma alino heti-neꞋamatea kanomofe tametitia hisunafe ani avamete kana yana falote humaine. \v 10 Ani kotega tahaesageno tusi lagata aisigeta fali-mainesuna yapiti Anumaya KotiꞋa taugafa aligatiteno haenagaꞋa eteno nagoꞋene taugafa aligatigahie huta tametitia nehune. \v 11 Tametitia nehunagi tamakaya laya hutama Anumayamotega ke hutama havigegeno laya hino. Taya hisigeꞋya mukiꞋa veaꞋmoꞋya anima tahaꞋmaesia yana ageteꞋya mukiꞋa veaꞋmoꞋya havigaya kema havisaya yafena Anumaya Kotina muse hutegahae. \s1 PoloꞋa Kolini veaꞋnea havigea hamaopaine. \p \v 12 Nagaya Yisasi kema nohaviya veaꞋnene tamakaiꞋene ailokaeꞋna maineꞋna alu aotage kano mainogeno Anumaya KotiꞋa kayone yamaꞋa namigeꞋna fatago huꞋna maineꞋna ma mopale haviꞋyaꞋami hanea vayaꞋmogami ke kana kea nohue. Ani yafena nagesa havuana naguꞋamoꞋa “Havi kava nehane.” huno ohia yafena muse nehue. \v 13-14 Nagi menia hapalitama havilama hisaya kegeꞋya avopina negaove. Menia mukiꞋa aepaꞋnia havilama nohayanagi haenagaꞋa havilama hisae huꞋna nametitia nehue. Yisasi KalaisiꞋma eteno esia yupa aepaꞋnia havilama hutetama tagaya tamakaifema muse nehuna avamete hutama tamakaya tagaifena musena hugahae. \p \v 15-16 Nagaifena muse hugahae huꞋna nametitia nehuꞋna Masetonia ugahe hagoteꞋna mainesalega mo lamavatagigeꞋna Masetoniatila eteꞋna egahe tole yupa tamaya hugahe me lamakeme evisuafe nagaila naya hisae huꞋna nagesa nehavue. \v 17 Ani kema huteꞋna oꞋuꞋnama mainoa yafena “Havige huno ayelavataga hie.” hutama tamakesa havimainao? Nagaya nagesa haviꞋna “NaꞋa maꞋa huꞋna aliꞋyana aligahue.” huteꞋna atafa naipamo haiya yafe “E.” huteꞋna haenaga “AꞋao.” nehuo? AꞋao naꞋa kavala nohue. \v 18 Anumaya KotiꞋa agoꞋma humainea kea fatago huno hugahie. NagaiꞋenena fatago huꞋna havigea ayelamavataga ohugahue. Tamahapai-mainoa kea nago yupa “E.” huteꞋna haenaga “AꞋao.” huꞋna ohunoane. \v 19 Yisasi KalaisiꞋa Anumaya Koti nafaꞋnemoꞋa havige huno ayelavataga hisia kanoa omaine. Nago yupa “E.” huteno haenaga “AꞋao.” huno ohuneane. Fatago kegeꞋya huno “E.” nehia kano maine. SailasiꞋene TimotiꞋene nagaiꞋniene tamakaipina Yisasi Kalaisi kea mo lamahapai-mainone. \v 20 Tamahapaunageno Anumaya KotiꞋa “Hulamategahue.” huno hulokiya vai-malenea kemona aepaꞋa YisasiꞋa agaiꞋa maineanagino ani kehena “E, hulamategahue.” huno agaiꞋa humaineafe Anumaya Kotifena “Tamage nehie.” huta nehuta agia alisaga nehune. \v 21 Agia alisaga nehunageno Anumaya KotiꞋa agaiꞋa tavaleno tagaiꞋene tamakaiꞋene KalaisiꞋene aigaꞋmaelateno “Tokiya vaitama maiho.” huno hunelate. Ani kema huhaleta hisunafe tagaila hapalilatene. \v 22 Hapalilateno “Tamakaya nagai anaga mainae.” huno humainea kema havisaya yafe agaiꞋa Avamula taguꞋafina faetene. Faetegeno taguꞋafina maineafe tagayama havunana “HaenagaꞋa kanaleꞋya huta maigahune.” huta nehune. \s1 PoloꞋa amakaitega aupaꞋa uvaꞋyi ohunea aepaꞋa hamapai-maine. \p \v 23 Nagaya kelamama-kisugeno tamaipamoꞋa haviya huyafene huꞋna Kolini kumatela nagoꞋene uvaꞋyi ohunoe. Anumaya KotiꞋa nagesa havua yana ago havimaineanagiꞋna agai aufina tamage nehue. \v 24 Tamakaya Anumayamofena havitama lamakupi maletama tamametiti humainaya kemona atafa hutama tokiyaꞋage hulinayafe menia kahegi kea huta kava hu notamatonagi muse hutama tamaipa kanale yapi maisayafe mani kea nehune. \c 2 \p \v 1 Tamakaitega eteꞋnama esuana kelamama-kisugetama tamaipa haviya huyafene huꞋna nagoꞋene oꞋugahue huꞋna humainoe. \v 2 Nagaya hisua kemo tamaipa ali haviya hisigeꞋya taꞋya nagaila muse yaniꞋa namigahae? Tamakai tamaipa haviya hisia yama tamamisua veaꞋmogatamage muse yana namisaya veaꞋnea mainae. \v 3 Tamakaitegama visua yupa kea otamama-kisuafe mani avona ago kaeꞋna tamaminoe. Tamakaya muse yama namisaya veaꞋne mainagi havigu kelamama-kisua yamo tamaipa haviya hisigeno naipamoꞋene haviya hu yafene huꞋna aupaꞋa omenoe. Tamahapai-mainoa kefo yana ago ali fatago hugahae huꞋna nagaya musema hisua yana ailokaeta nagopi musena hugahune huꞋna nehue. \v 4 Tusiya huꞋna tamakaifena nagesa nehavugeno naipamoꞋa kanaꞋage nehigeꞋna avi neꞋateꞋna ani avona ago kaeꞋna tamaminoe. Tamaipa haviya hisie huꞋna okaenogi “Tagaifena aluya huno haigeno mani avona lamie.” hutama hisayafene huꞋna ani avona ago kaeꞋna lamaminoe. \s1 Kolini veaꞋmogatama kefo yama hisia kanomona aigeꞋatetama kefo yamaꞋa ataleteho. \p \v 5 Tokaetama mainaya vayapiti nago kanomoꞋma kefo yama hia yafe naipa haviꞋna haviyama huana nagaiꞋnigelomagi tamakaiꞋene mukiꞋamogatamina tamaipamoꞋa tusiya huno haviya nehie. Haviya nehianagi ani yafena mukiꞋa kea ohisua nagesa nehie. \v 6 TamaipamoꞋa haviya higetama ani kanomona “Kefo ya nehane.” hutama havi anonaꞋa hu neꞋatayafe ani kefo yamo anonaꞋa ago alimaine. \v 7 Ali-maineafe aigeꞋatetama kefo yamaꞋa ataletetama aipa alitama kanale huteho. Havigu agaye yamo kana ya amisigi kanale kava huteho. \v 8 Alitama kanale hu neꞋatetama “Kagaifena aluya huno nelahaiye.” hutama huteho huꞋna tokiyaꞋage ke nehue. \v 9 “KanaleꞋya hutama mukiꞋa keꞋnia havitama akave nemalao ifi nomalao?” huꞋna nagaya tamakaila avame hulamateꞋna ani avona ago kaeꞋna lamaminoe. \v 10 Nago kanomona aigeꞋatetama kefo yamaꞋama ataletesayana nagaya aniꞋa huꞋna ani kanomona aigeꞋateꞋna kefo yamaꞋa ataleneꞋatoe. Nago kanomona aigeꞋateꞋnama kefo yamaꞋa ataletoana tamakaifene huꞋna Kalaisi aufina aniꞋa humainoe. \v 11 NaꞋa ohisugenoꞋa SataniꞋa ayelavataga huno tatafa hugahie. AgaiꞋa havige huno ayelavataga hisia yafena ago havilinone. \s1 PoloꞋa Taitasi agegahe humaine. \p \v 12 Kalaisifena kanale mono kema huhaleꞋna hugahema Taloasi kumate uvaꞋyima hugenoꞋa AnumayamoꞋa anile mainaya veaꞋmogamina amakuꞋa alino aikalo higeꞋna kanaleꞋya huꞋna ani kea huhaleꞋna humainoe. \v 13 HuhaleꞋna huanagi nenafuꞋa TaitasiꞋa omaigeꞋna agaife nagesa kuꞋmo higeꞋna amataleꞋna atiyegahe Masetonia umainoe. \s1 Anumaya Koti tokiyaleti agai aliꞋyama neꞋaliya vayaꞋmoꞋya Satanina agase-mainae. \p \v 14 KalaisiꞋa Satani ayapitila tavalegeta agaiꞋene ailokaeta mainonanagita mukiꞋa kefo yana agaseta mainona yafe Anumaya Kotife muse huta agia alisaga hisune. Agaya tagaila laya higeta alule alule vaiyeta Yisasi kema nehuna yafena ani kemona havilama hageno kanale manaꞋage yamo hia kava huno ute ete nehie. \v 15 Higeta lagaya Yisasi kema nehuna veaꞋmogata KalaisiꞋene ailokaeta mainonafe kanale manaꞋage yamo hia avamete hunageno Anumaya KotiꞋa muse nehie. Ani manaꞋamoꞋa ute ete huno mukiꞋa veapi vigeꞋya ani manaꞋage kea nehavigeno amaku amamema alinegatia veaꞋnene kefo yakeꞋya huꞋya hani yapima tegelege nehia atafi visaya veaꞋnene ani kea nehaviye. \v 16 Nehavigi nagoꞋamoꞋya ani kea haviꞋya “Akave omalegahune.” huꞋya nehaya veala hani yapi tegelege nehia atafi visaya veaꞋmogamife mani kemoꞋa fali-mai veaꞋmogami manaꞋamimo hia kava humaineanagi nagoꞋamoꞋya haviꞋya amakupi maleteꞋya “Maige maige hisuna yafe kanale manaꞋage nehie.” huꞋya nehae. TusiꞋa aliꞋya neꞋalunanagi tagaitigela mani aliꞋyana oꞋaluteꞋasine. \v 17 KasagoꞋya veaꞋmoꞋya Anumaya Koti aliꞋyateti “Miya alisune.” huꞋya nehagi tagaila Anumaya KotiꞋa hulategeta fatago huta kelamagema huhaleta hunana KalaisiꞋene ailokaeta maineta Anumaya Koti aufina mani kea huhaleta nehune. \c 3 \s1 Aposolo vayala haegafa alino hagelafi-latenea kemo aliꞋya vaya mainae. \p \v 1 Tagaya nagoꞋene tagaiti laugafa alita haisuna yafe mani kea nehuno? AꞋao naꞋa nohune. Tagaifema ohaviya yafe mani kea nehuno? Nago kanomofe avopina “Kanale kano mainegi agai kea haviho.” huꞋya kae-malenaya kea aliꞋya vaiyatete nehagi tagaifena ago havimainaya yafe tagaya ani avamete avona alita vai noꞋayone. TamataleꞋna visuana “Ani avamete avona namiho.” huꞋna ohugahue. \v 2 Ohugahugi tamakaya tagai kea havitetama tamakuꞋa ago aiyahae hageꞋya mukiꞋa veaꞋmoꞋya nelamakeꞋya tagaifena “Anumaya Koti kea fatago ke nehae.” huꞋya nehagetama tagai avo kana hutama mainageno tagupina hane. \v 3 Nagaya tamaya huꞋna Kalaisifena tamahapaugeno KalaisiꞋa ani avona tamakaife huno veaꞋmogami amakupina kae-malene. Oko titetila yafamona amega okaenegi haimuꞋa hanea Anumaya KotiꞋa agaiꞋa Avamuteti veaꞋmogatami amakupina ani avona kae-malegetama Kalaisi avo kana hutama mainayafe mukiꞋa veaꞋmoꞋya hapaliꞋya nehaviye. \p \v 4 KalaisiꞋa tayama hia yafe Anumaya Kotifena tametiti nehuta mani kea nehune. \v 5 Nehunanagi “Mani aliꞋyana tagaitige alimainone” huta nohunagi Anumaya KotiꞋa tokiya lamigeta mani aliꞋyana neꞋalune. \v 6 Anumaya KotiꞋa kosa helatesia tokiyaꞋa tamineafe Anumaya KotiꞋa haegafama alino hagelafi-latenea kema hamapaisuna yafe hulatene. Anumaya KotiꞋa hagoteno kahegi kea yafate kae-malenegeꞋya veaꞋmoꞋya akave malesaya amakesa haviyanagi tokiyaꞋamia omalegeꞋya ago alitagae-mainaya yafe fali-mainae. Fali-mainagi AvamuꞋmoꞋa anima haegafama alino hagelafi-latenea kea tave-liteno haegafa yama alita maige maige hisuna tahaimula nelamie. \p \v 7 Nelamianagi hagote kahegi kema akave omalaya yafe ani kemoꞋa hamaegeꞋya fali-maine. Ani kahegi kea yafate kaeteno amaminea yupa Anumaya Kotitegati tokiya hale yamoꞋa falote huno Mosese augosafina tusiya huno aihalea yamo Isaleli veaꞋmogami amaulaga ayeno haviya higeꞋya Mosesena oꞋagageno ani tokiyaꞋage hale yamoꞋa osiꞋa maigeno fanane humaine. \v 8 Meni kanafina Alu Aotage AvamuꞋmoꞋma taya nehia aliꞋyamoꞋa nayo kahegi kemona agaseno tusiya huno tokiyaꞋage hale yamoꞋa falote humaine. \v 9 Hagote kahegi kema akave omalageno hefalimatenea kea tusiꞋa tokiyaꞋage hale yamaꞋaene kema hanesiana Anumaya Koti aufina fatago huta maisuna kea hagote kemo hale yamona ago agaseno tusiꞋa tokiya hale yamaꞋaene kea hane. \v 10 Tamage tusiꞋa tokiya hale yamaꞋama hanea kema falote humaineafe hagoteno falote humainea hale yamona agase-maineanagino menia hagote kahegi kemoꞋa aye hale olatene. \v 11 Fananema humainea kahegi kemoꞋa tokiya hale yamaꞋaene hagoteno falote humaineanagi menima agola maige maige hisuna kemoꞋa tusiꞋa tokiya hale yamaꞋa hanea ke hane. \p \v 12 Ani kemoꞋa “Agola hanege hanege hugahie.” huta tametitima nehuna yafe kolia huta fala okita ani kegeꞋya huhaleta nehune. \v 13 Nehuta falaꞋnokunagi Mosesena augosafima tokiya hale yama fanane hisigeꞋya Isaleli veaꞋmoꞋya oꞋagesayafene huno augosafina kenaletila alino fala kigeꞋya oꞋagenae. OꞋagenayanagi tagaya MoseseꞋma humainea avamete huta Anumayamo kea fala nokune. \v 14 Fala nokunagi MoseseꞋa kenaleti augosafina alino aiso humalenea avamete huno Anumaya KotiꞋa Isaleli veaꞋmogami amakuꞋamona alino haꞋyagino atalako higeꞋya havilama ohunae. Nagi nayoꞋene meniene Anumaya Koti avopima hapaliyana kenaleti aiso humalenea avamete huno amaku amamemoꞋa aiso humainegeꞋya havilama nohagi nagoꞋa veaꞋmoꞋya KalaisiꞋene ailokaesayana ani amaku amamema aliꞋya aiso humalenaya yana KalaisiꞋa alitalegeꞋya havilama huꞋya nehaviye. \v 15 Tamage menienema Mosese kahegi kema hapaliꞋyama haviyana amaku amamemoꞋa kenama MoseseꞋa alino augosafi aiso humainea avamete higeꞋya havilama nohae. \v 16 Havilama nohagi nagoꞋa veaꞋmoꞋya amakuꞋa aiyahae huꞋya Anumayamotega visayana aliꞋyama aiso humalenaya yana KalaisiꞋa alitalenageꞋya havilama hugahae. \v 17 Nagi AnumayamoꞋa Alu Aotage Avamu maine. Anumayamo Avamula tagaiꞋenema mainesiana taguꞋama alino aiso hulateno aigagilatenea yana aligalu helateneafe nagoꞋene kahegi kemo akavela omalegeta nofipi mainaya vaya kana huta nagoꞋene omainone. \v 18 Taugosafi aiso humainea yana omalegeno Anumayamo tokiya hale yamoꞋa lagai taugosafi aye halegeꞋya veaꞋmoꞋya nelageꞋya Anumayamo tokiya hale yamaꞋa neꞋagae. AvamuꞋmoꞋa agai avamete veaꞋne maisunafe tagaila alino hapae-lategeta agaiꞋa tokiya hale yana alime alime nehaune. \c 4 \s1 Aposolo anagala mopa susufane kana humainae. \p \v 1 Anumaya KotiꞋa kalagi ailateno “Nagai kea huhaletama hiho.” huno hulateneafe “Kasalotahae.” huta nohune. \v 2 AꞋao ani aliꞋyama alunana falakita tagaye hisifa kavala huta veala aye-mavataga huta Anumaya Koti kea alita aiyahae huta “Mage nehie.” huta havigea nohunagi hulama huta huhaleta nehune. Anumaya Koti aufina veaꞋmogamina kelamagea hamapaunageꞋya mukiꞋa veaꞋmoꞋya amakuꞋaleti “Lamage nehae.” huꞋya nehae. \v 3 Nehagi Yisasifena kanale mono kema huhaleta nehunageꞋya nagoꞋa veaꞋmoꞋya havilamama nohayana ani veaꞋmoꞋya hani yapima tegelege nehia atafi visaya veaꞋne mainae. \v 4 SataniꞋa*, ma mopafi kava yagai-mainea kanomoꞋa, Yisasi kema nohaviya veala KalaisiꞋa kefo yaꞋamia alino kanale humateno alino halematesia kea ohavisaya yafe SataniꞋa amaku amakesa alino aye-lileno amaulaga alino asu humainea vea kana humatene. Humategeno KalaisiꞋa agaiꞋa tokiya hale yamaꞋa hanea kano maineanagino Anumaya KotiꞋenena nago avamete huꞋana mainaꞋe. \v 5 MainaꞋageta lagaya tagaiti laugafa alita haisuna yafe mani kea huhaleta nohunagi Yisasina Anumaya KotiꞋa taugafa aligatigahe hutenea kanoa “Anumayati maine.” huta tamaya hisunafe Yisasi aliꞋya vaya mainone. \v 6 Anumaya KotiꞋa ikaꞋene mopaene talo humaleteno “Hani yapitila halo.” hunoꞋma humainea kanomoꞋa hani yama hanea taguꞋafina aye hale-lategeta maineta Yisasi Kalaisi augosafina Anumaya Koti tokiya hale yamoꞋa hanegeno tave-ligeta age-mainone. \p \v 7 Age-mainonanagi Anumaya KotiꞋa agaiꞋage ani ala tokiyamona aepaꞋa maineafe “VeaꞋmogamina amave-lisue.” huno ani lokiya yamaꞋa tagaila, fulu fulu veaꞋmogati tagupina malenegeta agai aliꞋyana neꞋalunageꞋya veaꞋmoꞋya nelageꞋya “Amakaila tokiyaꞋamia omalene.” huꞋya Anumayamo agia alisaga nehae. \v 8 MukiꞋa kanafina alu kana ya alu kana yana tagaitela falote nehigenoꞋagi tagaila alino haviyatafana nohie. Tagesa kuꞋmo nehianagi tagesa alino haviyatafana nohie. \v 9 Yisasi kema huna yateti ali haviya hulatayanagi AnumayamoꞋa otatalene. MukiꞋa kanafina kaꞋyo kevema lamiyana ofalinone. \v 10 Nagi YisasiꞋa fali-mainefiti heti-mainea haimuꞋmoꞋa tagai taugafale hanenageꞋya agesayafe “Yisasina haesunageno falisie.” huꞋya hutenaya kavala menia aniꞋa huꞋya tahaeꞋya faligahe nehae. \v 11 YisasiꞋa fanane hisia taugafale maineno tokiyaꞋama nelamia yana amave-lisiafe tagaya ma mopafima mainona kanafina Yisasi kea huhaleta nehunageꞋya hamaiya vai-lateꞋya tahaegahena maiꞋya nehae. \v 12 HigeꞋya Anumaya Koti kema huhaleta huna yafe fali yamoꞋa tagaipina haneanagi agola maige maige hisuna haimuꞋmoꞋa tamakaipina aliꞋyana neꞋaliye. \p \v 13 Anumaya Koti avopina mage huno kae-maleneane \q1 “Tamage nehie huꞋna haviꞋna nagupi maleꞋna nametiti hu-mainoafe mani kea huhaleꞋna nehue.” huno higeꞋya kae-malenayane. \m Tagaya aniꞋa huta “AnumayamoꞋa lamage nehie.” huta tagupi malenonafe mani kea huhaleta nehune. \v 14 Tagaya ago havimainone YisasiꞋene ailokaeta mainonafe Anumaya KotiꞋa AnumayatimoꞋa Yisasina fali-mainefiti alino hetitenea kanomoꞋa tagaiꞋene tamakaiꞋenena aniꞋa huno fali-mainesupitila ali hetilateno agaiꞋa mainelega tavaleno lategahie huta tagesa havimainone. \v 15 Tamakai tamaya hisunafe tagaitela kana yana falote nehianagi kasagoꞋya veaꞋnele Anumayamo kayone yamaꞋamoꞋa falote higeꞋya neꞋagageno AnumayamoꞋa kasagoꞋya veala amaya nehianagiꞋa kasagoꞋya veaꞋmoꞋya Anumaya Kotifena muse huꞋya agia alisaga hugahae. \s1 Aposolo anagaꞋmoꞋya amametitima haya yateti tokiya ali-mainae. \p \v 16 Nagi amega taugafamoꞋa haviya hugahe hianagi mukiꞋa kanafina AnumayamoꞋa taipamona alino haegafa hulategeta Anumayamo aliꞋyafena “Kasalo tahae.” huta noꞋatalone. \v 17 Tamage menima falote nehia kana yana afa ya kana huno fanane hugahie. Ani kana yama neꞋaluna yafe ikapinaga haita maisuna yamoꞋa, tusiꞋa ala yane, ohavunamaꞋa kanale tokiya hale yana falote huno hanege hanege hugahie. \v 18 Ikapinaga haita maineta alisuna yafena ago havimainonafe ma mopafi yafena tagesa havi havi nohunagi oꞋagenona yana, haenagama falote hisia kanale yafe tagesa nehavune. Ma mopafi hanegeta neꞋagona yana fanane hugahigi noꞋagona yana, haenagama falote hisia kanale yana afaꞋa agola hanege hanege huno hanegahie huta nehune. \c 5 \p \v 1 Tagaya maꞋa huta nehavune ma mopafi mainona taugafa yugu no kana hu-mainegi falisunagenoꞋa ani nona fanane hisigeno Anumaya KotiꞋa ikapinaga agola hanege hanege hisia no kana taugafa talo tala hulatene. VayaꞋmoꞋya ani nona amayatetila okinagi Anumaya KotiꞋa agaiꞋa kimalene huta ago havimainone. \v 2 Havimainonanagi menia ma mopafi taugafale mainonafe “Kasalo tahae.” huta ikapinaga maisuna taugafa tamisia yafe tusiya huno nelahaiye. \v 3 Nelahaiyanagi ani laugafa aliteta hakalo kana huta omaigahunagi taugafaene veaꞋne maigahune. \v 4 Maigahunagi ma mopafi mainona taugafalela kana yamo higeta “Avovo.” huta kalagila neꞋaita falisuna yafena notahaiyanagi maige maige hisuna taugafa alisuna yafena aluya huno nelahaiye. Maige maige hisuna tahaimuꞋmoꞋa esiaꞋamo haegafa kenama nefaiya avamete huno falino fananema hisia taugafa alino aiso hulatesigeta agola maige maige hisuna yafena aluya huno nelahaiye. \v 5 Anumaya KotiꞋa tagaya agola maige maige hisunafene huno talo hu lateneanagita ani yafena “Tamage nehie.” huta havisuna yafe Alu Aotage Avamula lamine. \p \v 6 Tamineafe taguꞋamoꞋa kolia nohianagita havilama huta havilinone ma mopafi mainona kanafina ikapinaga Anumayamo avatela omainonane. \v 7-8 Omainonanagi Anumayamona oꞋagenona kanafina agaife havita lagupi maleta lametiti hu-mainona yateti ma mopafina vaineꞋayeta ma ma mainona taugafa neꞋataleta Anumayamo avatela agola umaisuna yafena aluya huno nelahaiye. \v 9 “Ma mopafi mainonano falisunano Anumayamona haisia kavala hugahune.” huta huna yafena aluya huno nelahaiye. \v 10 Tagaya mukiꞋa veala nagoke nagokeꞋmogata Kalaisi aule mo hetisunageno mopaleꞋma havi auꞋava yama humainesuna yafeꞋene kanale auꞋava yama hu-mainesuna yafeꞋenena agelama huno fako hulateno tagayama maita nehisuna avamete anonatia tahaote tahaote tamisiafene huta Anumayamona haiya kavala nehune. \s1 Tagaya veaꞋma alita Anumaya KotiꞋene nago amaipa humatesuna aliꞋyatia hane. \p \v 11 Tagaya Anumayamofena “KoliꞋa hisuna kano maine.” huta havilineta veaꞋmoꞋya fatago huꞋya maisaya auꞋava yana amave-nelune. Anumaya KotiꞋa lagupina nelageno “Kanale kava nehae.” huno nehio? Ifi tamakaya tamakuꞋafinaga tagaifena “Kanale kava nehae.” hutama nehao? huꞋna nehue. \v 12 Mani kea tagaiti lagi alita ala hisuna yafe nohunagi nagoꞋa veaꞋmoꞋya amega amaugafahe haviꞋya muse nehuꞋya “Fatago kavakeꞋya nehuna veaꞋne mainone.” huꞋya nehayanagi amakupina oꞋageneꞋya ani veaꞋmoꞋya tagaifema tamahavi-gesagetama tagaifena “Kanale kava nehae.” hutama muse nehutama kenonaꞋamia hamapaisayafene huta mani kea nehune. \v 13 Anumaya Koti aliꞋya neꞋalunageꞋya nagoꞋa veaꞋmoꞋya tagaifena “Aifo vaya mainae.” huꞋya nehayanagi ani aifo-nafo kavaꞋma hisunana Anumayamo agi alisaga hisuna yafe ani kavala nehune. Tamakai tamaya hisunafene huta kanale tagu tagesa nehavita Anumaya Koti aliꞋyana neꞋalune. \v 14 KalaisiꞋa lagaifena hau ayamopafima nehaiya yamofe huta agai aliꞋyana neꞋalune. NeꞋalita nago yafema havunana nago kanomoꞋa mukiꞋa veafene huno fali-maine. KalaisiꞋa tagaife huno fali-maineafe mukiꞋa veala agaiꞋene tokaeta ago fali-mainone. \v 15 Faliteta ago eteta hetita haegafa veaꞋne mainonafe tagaiti tahaisia kavala ohisunagi tagaifema huno faliteno heti-mainea kanomona taguꞋa amiteta agaiꞋma haisia kavakeꞋya hisunafene huno YisasiꞋa fali-maine. \p \v 16 Nayona veaꞋmoꞋya nehaya kavafena ageteta amegati fako humainonagi menia KalaisiꞋa tagaifema huno fali-mainea kema havuna yafe ani kea nago kanomofena nohune. Nayona KalaisiꞋma humainea kavala ageteta fako hu-mainonagi menia ago havilama huteta ani kavala nohune. \v 17 Ani yafe nagoꞋa veaꞋmoꞋya KalaisiꞋene ailokaeꞋya maiyaꞋamo haegafa veala hapaeꞋya mainageno atafa auꞋava amaipamoꞋa fanane higeno haegafa amaipa alino hapaematene. \v 18 Anumaya KotiꞋa agaiꞋa ani yamona aepaꞋa maineanagino agaiꞋenena kame vayaꞋa mainonageno Kalaisina hutegeno eaꞋamo Anumaya KotiꞋene melino taipa falu hulategeta agaiꞋene nago taipale mainone. Mainonageno Anumaya KotiꞋa “NagoꞋa veaꞋmogamina ani kavala humategahue.” huno humaineafe tagaya amaipa alita agaiꞋene falu humatesuna aliꞋyamaꞋa tagaila lamine. \v 19 Nelamino “Veala nagaiꞋene alitama amaipa falu hisia kea mage hutama hamapaiho.” huno mage humaine “KalaisiꞋa tamakaifene huno fali-mainea yafe Anumaya KotiꞋa kefo yatimo anonaꞋa otamisia agesa haviteno ma mopafi veaꞋmogami amaipa alino falu humateno agaiꞋene nagopi maiho.” huno hulatene. \p \v 20 Hulategeta Anumaya KotiꞋa Kalaisi agile huhaleno tahapaigeta agai avayafiti kea mage nehune “Musetami nehunagi KalaisiꞋa tamakaifene huno fali-maineafe Anumaya Kotina tamakoꞋya hute yana ataletama agaiꞋene tamaipa alitama falu hutama nagopi maiho.” huta tamahapai-mainone. \v 21 Nagi tagaila taya hisiafene huno hulateneafe nagola osi kefo yamaꞋa omalenea kanoa, YisasiꞋe, tagayama kefo yama hu-mainona yana alino Yisasi agupile maleno kefo yatimo anonaꞋa amigeno kefo yama nehaya vaya kana huno fali-maineafe Anumaya KotiꞋa tagaifena “NagaiꞋniꞋa fatago veaꞋniꞋa mainae.” huno hulatene. \c 6 \s1 Aposolo vayaꞋmoꞋya aliꞋyaꞋamiletila kasagoꞋya kana ya ali-mainae. \p \v 1 AnumayamoꞋene ailokaeta aliꞋyana neꞋalita mage huta ali lamakafa nehune. Anumaya KotiꞋa kayone yamaꞋa ago tamamigetama ali-mainagi afa kavala ohutama akave maleme maleme haiho. \v 2 AnumayamoꞋa agaiꞋa avopina mage huno hu-maineane \q1 “NaguꞋamoꞋa kanale nehigeꞋna nahavigaya kea havuanagi tamaugafama aligatisua kanale tamaya hugahue.” huno hu-maineane. \m Hu-maineanagiꞋna tamahanepauve meni kanafina Anumaya KotiꞋa aguꞋamoꞋa kanale nehigeno tamaku tamamena aligatisiafe nehaigi tamakuꞋa aiyahae hiho. \p \v 3 AliꞋyatihena “Haviya hie.” huꞋya ohisaya yafe tagaya kefo yana nohune. Havigu kefo yama hisunana veaꞋmoꞋya nelageꞋya amakuꞋa aiyahae ohugahae huta lagaya tagu tametela kava neꞋyagaune. \v 4 Anumaya Koti aliꞋya vaya mainone huta mukiꞋa maꞋa kavala nehune. VayamoꞋya aliꞋya haviyama hulatayana tokiya vaita mailava huta mainone. Kana yama falote higeta mailava huta mainonafe tamakaya “Kanale aliꞋya vayaꞋa mainae.” hutama hisaya yafe tagutela kava neꞋyagaune. \v 5 NeꞋyagaunageno maꞋa yana falote humaine kaꞋyoteti nelahaeꞋya nofi hulatenae. MukiꞋa veaꞋmoꞋya alakenake huꞋya tahaegahe humainae. TusiꞋa aliꞋya neꞋalita taula ofaonageno tusiꞋa tagate-maine. \v 6 NaꞋa hulatayanagi oniꞋyaꞋage kavala ohune. Anumayamo kea havilama hulineta mailava huta maineta veala ali kayone humateta amaya nehune. Alu Aotage Avamula taguꞋafi maineno laya higeta lamage huta veafena tahau tayamopafi nelahaiye. \v 7 Nelahaigeta kelamage kea huta Anumaya Koti tokiyaleti aliꞋyana neꞋalita vayaꞋmoꞋya ati kevema tamaga amayapina neꞋaliꞋya hauga amayapina halegula aye haiteꞋya kamema nehaya avamete huta fatago kavakeꞋya nehuta SataniꞋenena tua nehuta Anumayamo aliꞋyana neꞋalune \v 8 NagoꞋa veaꞋmoꞋya tagia alisaga nehayanagi nagoꞋa veaꞋmoꞋya tagia ali haviya hunelatae. NagoꞋa veaꞋmoꞋya kamugea hatageꞋya vainelayanagi nagoꞋa veaꞋmoꞋya huꞋya kanale hunelatae. Tagaya tama kavakeꞋya nehunanagi tagaifena “Havige huꞋya ayelavataga nehae.” huꞋya nehae. \v 9 NagoꞋa veaꞋmoꞋya tagaifena “Afa vaya kana humainae.” huꞋya nehayanagi Anumaya KotiꞋene nagoꞋa veaꞋnene “AꞋao amaki hanea vaya mainae.” huꞋya nehageꞋya nagoꞋa veaꞋmoꞋya tatafa huꞋya tahayayanagi ageho ofalinone. Anumaya Koti kema nehunafenagiꞋya hamai vailateꞋya tahayayanagi ofalinone. \v 10 NagoꞋa yafena tahauna hunanagi mukiꞋa kanafina taipamoꞋa kanale nehigeta musena nehune. Afeno yatia omaleanagi Yisasi kema huhaleta nehunafenagita nagoꞋa veaꞋmogamina tusiꞋa kanale yana neꞋamamune. NagoꞋa yatia omaleanagi afeno yaꞋamima hanea vaya kana huta mainone. Ani yamoꞋa tagaipina falote higeꞋya veaꞋmoꞋya tagaila nelagae. \p \v 11 Kolini kumate mainaya nelafugatama tamakaifena aluya huno nelahaigeta nago kea fala okinonagi fatago huta tamahapai-mainone. \v 12 Tamahanepaunageno tamakaifena lahaiyanagi tamakaya tagaifena otamahaiye. \v 13 NagaiꞋni nafaꞋne kana hutama mainayafe tamakaila taguꞋama tamamuna avamete hutama anonatia tagaila tamakuꞋa tamiho. \s1 Tagaya Anumaya Kotina alu aotage nomaꞋa mainone. \p \v 14 AliꞋya aligaheno aꞋnemoꞋya vema aligaheno vemoꞋya aꞋnema aligaheno naꞋama hinutamahena Anumaya Kotina amakaveꞋno huneꞋataya veaꞋnenena ailo okaeho. Ailokaetama maisayana hanaꞋa huno fatago humainea yaꞋene kefo yamoꞋenena ailokaeꞋana maigaꞋe? Hani yamoꞋa hale yamoꞋenena ailokaegaꞋo? \v 15 Ifi Yisasi KalaisiꞋene SataniꞋenena ailokaeꞋana nagoke anaipale maigaꞋo? Ifi Anumayamo akave nomalaya veaꞋnene Yisasife haviꞋya amakupi malenaya veaꞋnene ailokaeꞋya maisayana nagoke amaku amakesale omaigahae. \v 16 Ago fali-mainaya veafe “Anumayati maine.” huꞋya amakisana neꞋvaiya yaꞋene Anumaya KotiꞋma mainea noꞋene aliꞋya nagopi malesayana kanale hugahio? Anumaya KotiꞋa haimuꞋene kanoa tagai tagupi maineafe Anumaya Koti avopina mage huno hu-maineane \q1 “Nagaya amakupi maineꞋna amakaiꞋene vaiyatete nehuꞋna Anumaya KotiꞋami maisugeꞋya nagai anaga maigahae. \v 17 Ani yafe kefo yana neꞋataletama alule mainetama oniꞋyaꞋage kefo yana ohisageꞋna nagaiꞋnilega tamavaleꞋna tamategahue. \v 18 LamateneꞋna tamakaila nelamafaꞋna maisugetama nagai nafaꞋne munaꞋneyaga maigahae. Nagaya mukiꞋa tokiyamona aepaꞋagiꞋna mainoe. AnumayamoꞋna, mani kea nehue.” huno higeꞋya kae-malenayane. \c 7 \p \v 1 Ani kema hulokiya vaino hulateneafe nahau nayamopafi nenahaiya nenafu-gatama taugafaene tagu tameꞋene ali haviya hisia kavala neꞋataleteta Anumaya Kotifema koli hisuna tagesa havita fatago kavakeꞋya huge huge nehuta alu aotage veaꞋne maisune. \s1 Kolini veaꞋmoꞋya amakuꞋa aiyahae haya yafe PoloꞋa muse humaine. \p \v 2 Tagaifena tamaipa haviya ohutama tamakuꞋa lamiho. NagoꞋa veala ali haviya hu noꞋamatone. NagoꞋa veala havi katela amavaleta noꞋamatone. NagoꞋa veala ayemavataga huta moneꞋamia noꞋalune. \v 3 NoꞋalunagi kelamama-kisuafene huꞋna mani kea nohugi “Nahau nayamopafi nenahaiye.” huꞋna ago tamahapai-mainoe. AfaꞋa maisunano falisunano tamakaiꞋene ailokaeta maigahune. \v 4 Tamakaya fatago hutama maigahae huꞋna nametitia nehuꞋna tamakia alisaga nehue. MukiꞋa kana yana nagaipima falote higeꞋna ani yapima mauvanagi tamakaifena naipa haviꞋna tusiꞋa muse nehue. \p \v 5 Masetonia kotega uvaꞋyi hunanagi alu kumate kumatela kana yamoꞋa falote higeꞋya nagoꞋa veaꞋmoꞋya tagaiꞋene ke vaiꞋya tu hulatageno taguꞋamoꞋa koli hia kava higeta maifalua ohunone. \v 6 Ohunonagi Anumaya KotiꞋa kana yama aliya veala amakuꞋa alino kanale huneꞋamatea kano maineanagino Taitasina hutegeno eaꞋamo taguꞋa melino falu hulatene. \v 7 TaitasiꞋma ea yafekela musena nohunagi Taitasina hutageno mage huno me lahapaiye “Amakaya Kolini kumate mainaya veaꞋmoꞋya kanale yama hunataya yafena naguꞋa alino kanale humaine.” huno huteno “Kagesaya yafena hamaigeꞋya kagayama hamapai-mainana kefo yaꞋamihena amakuꞋa aiyahae hayanagi neꞋataleꞋya ‘NagoꞋa vayaꞋmoꞋya kagai kagia ali haviya hugahe hayanagita tagaya kaya hugahune.’ huꞋya hae.” huno hia yafena naipamoꞋa kanale higeꞋna tusiꞋa muse nehue. \p \v 8 Nehugi avoma kaeꞋna lamamuana tamaipamoꞋa haviya hie huꞋna nagesa havuanagi “Haviya huꞋna avona kaeꞋna amaminoe.” huꞋna hu-mainoanagi menia osi kanafina tamaipamoꞋa kana higetama etetama tamakuꞋa aiyahae haya yafena muse nehuꞋna “KanaleꞋya huꞋna avona kaeꞋna amaminoe.” huꞋna nagesa havimainoe. \v 9 HaviteꞋna menia muse nehue. Tamaipa kanama haya yafena musena nohugi tamaipa kana hutetama etetama tamaipama aiyahae haya yafena muse nehue. Anumaya KotiꞋa aniꞋa huno tamaipa kana hutetama etetama lamaipama aiyahae hutama agaitegama aya yafena muse nehigi tamaminoa avomoꞋa tamakaila alino haviyana ohunegi kanaleꞋya hulamatene huꞋna nehue. \v 10 TaguꞋa aiyahae hisunafe Anumaya KotiꞋa kana yana taguꞋafina nelamie. Tamisigeta aliteta taguꞋa aiyahae hisunageno tagu tamena aligatisiafene huno nelamie. Ani yafe Anumaya KotiꞋma tamia kana yafena “Otahaiye.” huta nohunagi ma mopafi yafema amakesa havi havi nehaya veaꞋmoꞋya kana yama falote hinageꞋya amakuꞋama aiyahae ohisagenoꞋa Anumaya KotiꞋa amaya ohinageꞋya faliteꞋya hani yapi ugahae. \v 11 Tamakaipima mainea kanomoꞋa kefo yama higeꞋna osi avona kaeꞋna tamamugetama agetageno tamaipamoꞋa kana higeno Anumaya KotiꞋma tamaminea kana yana tusiꞋa kanaleꞋya hulamatenegi haviho. Ani kefo yafena “Tagaye nehinagetama aupaꞋa alitalegahune.” hutama tamakuꞋa aiyahae humainagi koli hutama ani kefo yama humainea kanomofena tamaipamoꞋa kana higetama anonaꞋa aminayafe nagaiꞋma nagesaya yafena nelamahaiye. Anima mukiꞋa yama humainaya yafena tamakaya ani kefo yama ohunaya yana ago naveli-mainae. \p \v 12 Mani avoma kaovana ani kefo yama nehia kanomofeꞋene kefo yama hutaya veaꞋnenefe huꞋna okaenogi tamakaife huꞋna kae-malogetama tamakaya hapalitama Anumaya Koti aufina ani avopiti kea akave maletama “Polofe lahaigeta agai veaꞋne mainone.” hutama hisayafene huꞋna mani avona kaeꞋna tamaminoe. \v 13 Tamaminogi nagai kema haviya yafena naipamoꞋa kanaleꞋya nehie. \p NaꞋafenomagi aniꞋa hutama Taitasi aipama alitama kanale haya yafena nagoꞋene naipamoꞋa kanaleꞋya nehie. \v 14 Tamakaifena muse huꞋna tamakima alisaga huꞋna Taitasina hapaugetama kanale kavaꞋma hutaya yafena nagayea nohie. Tamakaila kelamagema tamahapai-mainoa avamete huꞋna Taitasina tamakaifema hapauva kea havigea huꞋna haꞋopainogi tamakaya hapauva avamete hutama kanaleꞋya humainae. \v 15 Tamakaya koli hutama atali hutetama agai kema haviya yafena TaitasiꞋa agesa havi havi huno tamakaifena aipamoꞋa aluya huno musena humaine. \v 16 Ani yafe tamakaya kefo yana ohiho. Fatago hutama maigahae huꞋna nametitia nehuꞋna tusiꞋa muse nehue. \c 8 \s1 Anumayamona amakuꞋa aminaya veaꞋmoꞋya Yutia veaꞋne amaya hisaya mone alitalu humainae. \p \v 1 Anumaya KotiꞋa Masetonia maineꞋya Yisasina amakuꞋa aminaya veaꞋmogamina kayone yamaꞋa amamigeꞋya kanale yama haya yafe tamahapaigahe hue. \v 2 Ani veapina tusiꞋa kana yamo falote hianagi Anumayamofena muse nehuꞋya amakaipina osi kanoꞋa afeno yaꞋamia hanegeꞋya afa veaꞋne maiyanagi tusiya huꞋya alu veaꞋmogamima amaya hisaya yafena monea alitalu huꞋya kanale kavakeꞋya humatenae. \v 3-4 Tamahanepauve osi kanoꞋa afeno yaꞋamia hanegeꞋya “NagoꞋa tagaitia malesune.” huꞋya amakesa ohaviꞋya havigu mainaya veaꞋmogamina monea amaminae. “Ani kava hiho.” huta hamaꞋopaunanagi “Tatalageta Yutia maineꞋya Yisasina amakuꞋa aminaya veaꞋmogamina amaya hamano.” huꞋya huteꞋya ani kavala humainae. \v 5 Hayanagita “Monea osiꞋa amamigahae.” huta hunanagi ala mone hageꞋya amaminae. Ani yamaꞋagelomagi Anumaya Kotifena hamaiya avamete huꞋya hagoteꞋya amakaiꞋami amakuꞋa Anumayamona amitafa huteꞋya aniꞋa huꞋya amakuꞋa tagaila taminae. \v 6 NaꞋa hayafe Taitasifena mage huta hapai-mainone “Hagoteka Kolini veaꞋnene umaineka ‘NagoꞋa veaꞋmogami amaya hisia monea alitalu hiho.’ huka hamapai-mainanagi menia anima kayone hisaya aliꞋyana molivayayo.” huta hapai-mainone. \v 7 Tamakaya mukiꞋa yama haya yamoꞋa aluya huno kanale ya higetama Anumayamofena havitama lamakupi maletama lamametitima haya yamo tokiyaꞋagela hutama Yisasi kema hayana fatago kegeꞋya nehae. Kanale tamaku tamakesaene veaꞋne mainayafe tagaifena tamahau tamayamopafi nelama-hainagetama menia kayone hutama veaꞋmogamina amaya hisaya monema neꞋamamiya aliꞋyana aluya hutama aliho. \p \v 8 “Monea amamiho.” huꞋna kahegi kea nohugi nagoꞋa veaꞋmoꞋya kanaleꞋya huꞋya monea malageꞋna ageteꞋna fako hulamatogi hanaꞋa hugahae? NagoꞋa veafe tamahau tamayamopafi nelahamaiya yana kanaleꞋya huno haneo? huꞋna nelamakoe. \v 9 Tamakaya Anumayati Yisasi KalaisiꞋa kayonema hulatenea yafena ago havilinae. TusiꞋa kanale yapi maineanagino tagaifene huno tagayama kanale noma maisunafene huno agaiꞋa kanale maiꞋyamaꞋa ataleteno ma mopafi eaꞋamo tusiꞋa havi noma mainea yateti tamakaya mukiꞋa kanale yana ali-mainae. \p \v 10 Ali-mainagi ani kanale kavala hiho huꞋna nagesa havua kea tamahapaigahugi haviho. Tamakaya ago haꞋno humainea kafufina hagotetama “Ani monea alitalu hisune.” hutetama aepa hetama alitalu hu-mainagi menia ani aliꞋyakeꞋya alitama alivayayeho. \v 11 “Monea amamigahune.” hutama hayanagi menia aniꞋa hutama amamisaya tamakesama havinutamahena malenesaya yapitila ali haꞋno hutama alitalu hutetama amamiho. \v 12 Nagi amakuꞋamoꞋa kanale higeꞋya malenaya monefiti amaminaya yafena AnumayamoꞋa muse humateanagi nagoꞋa veaꞋmoya nago yaꞋamima omalesayana AnumayamoꞋa “Amamiho” huno ohugahie. \p \v 13-14 “Amakaya kanale no maisaya yafe ala monea amamitetama monetamia omaleafe tamakaya havi no maigahae.” huꞋna nohugi menia monea tamakaipi haneafenagiꞋya omalegeꞋyama afaꞋa mainaya veaꞋmogamina amaya nehutama haenagaꞋa tamakaya omalesigetama afaꞋa maisageꞋyahena tamaya hugahae. Ani kavaꞋma hisayana mukiꞋamogatama nago avamete hutama maigahae. \v 15 Nayona Anumaya KotiꞋa Isaleli veaꞋmogamina ikapinagati kave amaminea kanafina Anumaya Koti avopina mage huno hu-maineane \q1 “KasagoꞋya ali-mainea kanomoꞋene osiꞋa ali-mainea kanomoꞋenena amamu hia kave nemainae.” huno avona kae-maleneane. \m NaꞋa humaineafe amaya hiho huꞋna nehue. \s1 PoloꞋa nagoꞋa vayala humategeꞋya Kolini kumate umainae. \p \v 16 Tamaya hisua nagesa havua nagesa Anumaya KotiꞋa Taitasina ago aminea yafena Anumayamofena muse nehue. \v 17 Muse nehugi “Kolini kumate vuo.” huta hutonana “E, muse nehue ani kumate visua nagesa nehavue.” huno agaiꞋa humaine. \v 18 Humainegi nago kanoa kanaleꞋya huno Yisasi kanale mono kea huhaleno higeꞋya mukiꞋa veaꞋmoꞋya muse humainaya kanoa hutesugeꞋana TaitasiꞋene ugaꞋe. \v 19 Ani yamaꞋagelomagi alu kumate kumate Yisasina amakuꞋa aminaya veapina tagaiꞋene vaiyeno taminaya monea alita momisunafe ani kanomona aliꞋya hetitenae. Hetitageta veafeke tahau higeta Anumayamo agima alisaga hisuna yafe “Monea alita momamisune.” huta nehune. \p \v 20 Ani tusiꞋa monema alitalu haya monehena havigu veaꞋmoꞋya tagaifena “Havi kava hae.” huꞋya hisaya yafenagita lagaya kava yagaita ani tafutaganaꞋene nagopi vaiyegahune. \v 21 Kava yagaita Anumayamo auleꞋene veaꞋmogami amauleꞋene kanaleꞋya huta aliꞋyana alisuna yafe nelahaiye. \p \v 22 Nelahaigeta nago tafu-taganaꞋa mukiꞋa kanafina alu aliꞋya alu aliꞋyana neꞋalianagita fako huta agonana tokiyaꞋage huno veaꞋmogamina amaya nehianagino menia aluya huno lamakaifena “Kanale kava hugahae.” huno hia yafe Taitasiganiene hunategahune. \v 23 TamakaiꞋma tamaya hisia yafe TaitasiꞋa nagaiꞋene tokaeno maineno aliꞋyana neꞋaligeꞋya alu kumate kumate mono note veaꞋmoꞋya humatageꞋana agaiꞋene vaꞋa tafu-taganagania aliꞋyama neꞋaliꞋa yamoꞋa Kalaisi agia alisaga nehaꞋe. \v 24 NaꞋa nehaꞋafe tamakaya tamahau tamayamopafima nelahamaiya yafena tamakia alisaga huta hamapai-mainona yana amave-lisaya yafe anima esaya vayala amaya nehisageꞋya Yisasina amakuꞋa aminaya veaꞋmoꞋyama agesayana “PoloꞋa humainea kea tamage humaine.” huꞋya hugahae. \c 9 \s1 Kolini veaꞋmoꞋya muse yana Anumaya Koti veaꞋnea amamisaya yafe humaine. \p \v 1-2 “Yutia maineꞋya Yisasina amakuꞋa aminaya veaꞋne amaya huta monea amamigahune.” hutama haya kea haviteꞋna Masetonia kotega mainaya veaꞋmogamina tamakaifena mage huꞋna hamapauve “Akaiya kotega mainaya veaꞋmoꞋya ago haꞋno hia kafufina anima amamisaya monea ago talo tala humalenae.” huꞋna hamapaugeꞋya nagoꞋa veaꞋmoꞋya tamakaya tokiyaꞋageꞋma hutama haya yafena haviteꞋya “Tagaya aniꞋa hugahune.” huꞋya nehae. Ani monema amamisayafene huꞋna nagoꞋene avoma kaesuana afa ya kana hugahie. \v 3 Tamakaifena “Ago talo tala humalenae.” huꞋna hamanepaugi havigu “Kagaya havige nehane.” huꞋya huyafenagi ani monea menima alitalu hisaya yafe nagoꞋa tafu-taganagamina humatesugeꞋya tamakaitega ugahae. \v 4 Ani monema alisuafe nagaya amakave visuaꞋamoꞋna Masetonia kotega mainaya veaꞋnenema visugeꞋya havigu monema alitalu ohunesageꞋna nagayaene tamakayaenena tagaye huyafene huꞋna nagoꞋa vayala hagoteꞋna humatesugeꞋya ugahae. \v 5 Ani monehena “KasagoꞋya amamigahune.” hutama humainaya monea talo tala hisayafene huꞋna nagoꞋa tafu-taganagamina humatogeꞋya ugahe nehagi uvaꞋyima huteꞋya “NaꞋama tamiho.” huꞋya hisagetama amamiho. OꞋamamisaya tamakesa ohavitama tamaipa kanale yapiti ala monea afaꞋa amamiho huꞋna nehue. \p \v 6 Ani monema amamisaya yafena tamakesa haviho. Osi avina kanoꞋa fai-malenesia kanomoꞋa kosa ohesia kave kanoꞋa aligahigi kasagoꞋya hoya vai-malenesia kanomoꞋa kasagoꞋya kaveꞋa aligahie. \v 7 NaꞋa hu-maineafe tamakaya tamahaote tamahaote tamaku tamakesa havitetama “Ma monea amamigahune.” higeno tamaipamoꞋa kanaꞋagela ohinagetama kanaleꞋya hutama amamiho. Aipa kanale yapiti vaya kaikai hisia kanomofena Anumaya KotiꞋa hau ayamopafi nehaiye. \v 8 Anumaya KotiꞋa kosa helamatesia yana kayone yamaꞋa tamamisia amukoꞋa haneanagino mukiꞋa kanafina tamakaila tamaya hisia yaꞋene mukiꞋa veaꞋmogamina amaya hisia yamaꞋaene kosa helamatesia yana alu ya alu yana tamamigahie. \v 9 NaꞋama hisia yafena Anumaya Koti avopina mage huno kae-maleneane \q1 “NagoꞋa veaꞋmoꞋya afeno yaꞋamima omalenesia veaꞋmogamina amamite amamite hisageno fatago kavaꞋamimoꞋa hanege hanege huno agola hanegahie.” huno kae-maleneane. \m \v 10 Anumaya KotiꞋa avina yana tamigeno anifiti nena hutegeno kavela falote higeno nelamino vayaꞋma kaitama amaya hisaya yana kasagoꞋya tamamisigetama tamahau hutama vayaꞋma kaisayana fatago kavatamimoꞋa ala hugahie. \v 11 AnumayamoꞋa mukiꞋa yana tamamisigetama mukiꞋa kanafina veala amamigahae. Amamisayafene hutama tagai tayapi malenesageta ani veaꞋmogamina amamisuna yateti Anumaya Kotina musena hutegahae. \v 12 Yisasina amakuꞋa aminaya veaꞋmogamina kosa heoꞋamatea yama amamiyanagi ani yamaꞋagelomagi ani kavaꞋma haya yafena tusiya huꞋya Anumaya Kotina musena hutegahae. \v 13 “Kalaisi kanale mono kea havita lagupi malenone.” hutetama ani kea kanaleꞋya hutama akave maletama vaya kaikai nehutama amakaiꞋene nagoꞋa veaꞋnene amaya hutama amave-lisageꞋya “Tamage Anumayamo akave nehae.” huꞋya Anumaya Koti agia alisaga hugahae. \v 14 Alisaga hisageno Anumaya KotiꞋa tusiya huno kayone hulamatesia yafe amakesa haviꞋya tamakaifena aluya huno nehamainageꞋya “AnumayamoꞋa nagoꞋene tamaya hisie.” huꞋya nunamuna hugahae. \v 15 Anumaya KotiꞋa tusiya huno kayone hulateno laminea kanohena hanaꞋa huta musena hisune. Ani yafe Anumaya Kotifena tusiya huta musena hutesune huꞋna nehue. \c 10 \s1 Polo aliꞋya ali haviya haya vayaꞋmogami kenonaꞋami humaine. \p \v 1 NagoꞋa vayaꞋmoꞋya nagaifena mage huꞋya nehae “PoloꞋa aluleꞋma mainenoꞋa tagaifena tokiyaꞋage ke nehianagi tagai tauleꞋma emaiyana koli huno kea nohie.” huꞋya nehayanagi nagaya PoloꞋna musetami nehugi KalaisiꞋa ako huno kayone humainea avamete huꞋna ako huꞋna kayone kefiti mage huꞋna tamahavi-negoe. \v 2 Tamakaya mainesaleꞋma uvaꞋyi hisuana tokiyaꞋage ke huyafenagi menima omenesule ali fatago hiho. Ali fatago ohisayana nagoꞋa veaꞋmoꞋya nagaifena “Mopafi veaꞋmoꞋya nehaya avamete kava nehie.” huꞋya haya veaꞋmogamina nagayama vinuꞋnahena ani veafena tokiyaꞋage ke hugahue huꞋna nehue. \v 3 Tamage tagaya mopafi vaya mainonanagi SataniꞋene tuma hunana atafa laipa akave maleta tua nohune. \v 4 Mopafi mainaya veaꞋmoꞋya kame hugahe nehaya avamete huta ati kevea alita kamea nohunagi Anumaya KotiꞋa agaiꞋa tokiya ago tamineanagita Satani tokiya yamaꞋa ali haviya huta neꞋagasone. \v 5 Satanina agaseta Anumaya Kotifena havigema huneꞋataya kemona ali haviya huteta veaꞋmoꞋya amakaiꞋami amaugafama aliꞋya haiteꞋya “Anumaya Koti kema ohavigahune.” huꞋya nehaya kemona agaseta hu-mainona keleti amakaiꞋami amaku amakesa Kalaisi aiyafinaga agai kema akave hisayafe amatenone. \v 6 Amatenonafe tamakaya tamakuꞋa aiyahae hutama mukiꞋa Kalaisi kea akave malesageta kema neꞋatagaya veala anonaꞋamia anamigahune. \p \v 7 Tamakaya amega yate neꞋagae. NagoꞋa veaꞋmoꞋya “Tagaya tamage huta Kalaisi veaꞋne mainone.” huꞋya hisayana nagaiꞋenena aniꞋa huꞋna Kalaisina agai kano mainoa yafena lamakesa havi havi hutama maiho. \v 8 Tagaya kavatami mainonafe tamakuꞋa ali lokiya vailama-tesunafene huno AnumayamoꞋa tagaila hulatene. TamakuꞋa ali haviya hisunafene huno huotatenegi AnumayamoꞋma hulatenea yafe tusiꞋa muse huꞋna veala hamanepauva yafena nagayea ohugahie. \v 9 Nagayama kae-maloa avona koliꞋniꞋa hisaya kea huꞋna avopina okaenoe. \v 10 NagoꞋa veaꞋmoꞋya nagaifena mage nehae “PoloꞋa avoma kaeno lahapaiyana tokiyaꞋage huno keanelama-kianagi tagai tauleꞋma neꞋenoꞋa fulu fulu kano emaineno koliti huno afa ke maino nehie.” huꞋya nehae. \v 11 NaꞋa kema nehaya veala mani kea haviho. AvopitiꞋma hua kene navayafitiꞋma hua kenena nagoke augafa avamete ke haneanagiꞋna ani kavala hugahue. \p \v 12 Hugahuanagi ani veaꞋmoꞋya nagoꞋamogamina maiya auꞋavaꞋami ageteꞋya “NaꞋa nehaya veaꞋne mainagi nagai auꞋava yamoꞋa amakaila amakaseꞋna mainoe.” huꞋya nehayanagi kanale amaku amakesa omalene. OmaleneanagiꞋna nagaya “Amakaya maiya auꞋava yamona ago amakaseꞋna kanaleꞋya huꞋna mainoe.” huꞋna hisuo? “Ifi nagaila ago nagaseꞋya kanaleꞋya huꞋna mainae.” huꞋna hisue? NaꞋa avamete kavala ohugahue. \v 13 Anumaya KotiꞋa alisuna aliꞋyana ago tamiteno ani aliꞋyate tavalegeta tamakaitegama onana anima taminea aliꞋyakeꞋya neꞋalita tagia alisaga hugahunanagi nagoꞋa aliꞋyafena tagia alisaga ohugahune. \v 14 Ohugahunagi nagoꞋa veaꞋnea omenageta tagaya hagoteta Kalaisifena kanale mono kea tamakaila tamahapai-mainonafe menia ani aliꞋyafena muse nehugi Anumaya KotiꞋa otaminesia aliꞋyafena tagia alisaga ohugahune. \v 15 Alu vayaꞋmoꞋyama agoꞋma ali-mainesaya aliꞋyafena “Tagaiti ali-mainona aliꞋyane.” huta tagia alisaga nohunagi Yisasife havitama tamakupi malenaya yamoꞋa ala huno tokiyaꞋage hisigetama tamakaipina nagoꞋene Yisasi mono kea tamahapaisunageno aliꞋyatimoꞋa ala hisie huta tametitia nehune. \v 16 NaꞋa hisigeta kotamia agaseta alu kote kote vaiyeta Anumayamo kema ohavinesaya veaꞋmogamina mo hamapaisuna yafe nelahaiye. Alu vayaꞋmogami aliꞋyatela tagia alisaga hisuna yafena notahaiye. \p \v 17 Anumaya Koti avopina mage huꞋya humainayane \q1 “Nago kanomoꞋa agima alisaga hugahena Anumayamo agigeꞋya alisaga hino.” huꞋya kae-malenayane. \m \v 18 Nago kanomoꞋa “Kanale kavakeꞋya nehua kano mainoe.” huno hisia kanomona Anumayamo aulela agia omalenegi AnumayamoꞋa agaiꞋa nago kanomofena “Kanale kavakeꞋya nehia kanoe.” hunoꞋma hisigenoꞋa tamagelafa huno Anumayamo aulela agimoꞋa hanegahie. \c 11 \s1 Polo auꞋava yamoꞋa havigema nehaya Aposolo vaya kana ohune. \p \v 1 Ako hutama natalenetama mani kea haviho. AfaꞋa osiꞋa aifo ke kana ke hugahugi ako hutama maiya avamete nagoꞋene maiho. \v 2 AnumayamoꞋa tamakaifema agesa nehavia avamete huꞋna havi kapi oꞋvisaya yafe nagesa kuꞋmoꞋa tusiya huno nehie. Nagi nagola hage-malenea munala alu vemoꞋa avayu hia yafe aꞋmona nefaꞋa tusiꞋa agaye nehia avamete huꞋna nagaya Kalaisina alu aotage veaꞋneꞋa maisae huꞋna kava yagainelamatoe. \v 3 OsifaꞋvemoꞋa savaleꞋma huno Ivina ayevataga humainea avamete huꞋya nagoꞋa vayaꞋmoꞋya ayelama-vatagama hisagetamahena tamakesa ali fatago hutama Kalaisi akaveꞋma neꞋvaletila agai katela neꞋataletama tole lamakesa havitama Kalaisina tamakaveꞋnoma hutesaya yafena nagaila tusiya huno nagesa kuꞋmoꞋa nehie. \v 4 Yisasifena ago tamahapai-mainoa kea nagoꞋa vayaꞋmoꞋya nohagi Yisasifena havigea alu kema me lamahanepaiyana tamakaya “Tamage nehae.” hutama aupaꞋa amakave nemalae. Nemalayanagi tagaya “Alu Aotage Avamula tamakupi emaigahie.” huta nehunanagi amakaya haya kemoꞋa mage hae “Alu kanomo avamula tamakupi emaine.” huꞋya hagetama aupaꞋa muse nehutama tusiꞋa havi kava nehae. \p \v 5 Anima havige huꞋya ayemavataga haya vayaꞋmoya tamage huꞋya nagaila onagasenae. \v 6 Aupa aupa kema hisua tokiyaꞋnia omalegi aluya huꞋna nagu nagesaene kano maineꞋna mukiꞋa kanafina kanale kava huꞋna mukiꞋa yana mukiꞋa veaꞋmogami amaufina kea huhaleꞋna nehugetama nehaviye. \p \v 7 Anumaya Koti kanale mono kema tamahapauvana “NagoꞋa monea namiho.” huꞋna ohunoe. Tamavalesaga hisugetama tamakaya anale maisaya yafe nagaiꞋnia ako huꞋna mai kayone huꞋna nayapiti aliꞋyana ali-mainoe. AniꞋama huana kefo ya humaino? \v 8 Tamakai tamaya huꞋna mono aliꞋyana neꞋalugeꞋya alu kumate maineꞋya Yisasina amakuꞋa aminaya veaꞋmoꞋya nagaila naya huꞋya monea naminae. NamigeꞋna ani monea aliꞋna musufayama nehia kanomo nehia auꞋava kavala humaino? \v 9 Tamakaipina aliꞋyama aluana nagoꞋa yaniꞋama omalegeꞋna “Monea namiho.” huꞋna tamahaviokenogi Masetoniati aya vayaꞋmoꞋya mukiꞋa yana naminae. HagoteꞋnama havimainoa nagesa haenagaꞋa aniꞋa huꞋna tamakaifena “Monea namiho.” huꞋna ohugahue. \v 10 Kalaisi kelamage kemoꞋa nagupima haneafene huꞋna tamagea nehue. Monema oꞋaliꞋna afa aliꞋyama neꞋalua yafena tusiꞋa muse nehuafe nagola Akaiya kotega mainaya veaꞋmoꞋya ani musema nehua yamoꞋa kaniꞋa tileonategahae. \v 11 NaꞋa higeꞋna ani kavala nehue? Miya oꞋalua yafe tamakaifena nonahaiyo? AꞋao tamakaifena nahau nayamopafima nenahaiya yana Anumaya KotiꞋa ago age-maine. \p \v 12 Havigema tamahanepaiya vayaꞋmoꞋya amakima aliꞋya haigahena “PoloꞋma nehia kava nehune.” huꞋya hu-mainesaya kea ohavisaya yafe nagaya humainoa kavala huge huge huꞋna tamakaipitila monea oꞋaligahue. \v 13 Ani vayaꞋmoꞋya havigegeꞋya nehageꞋya veaꞋmoꞋya “Kalaisi Aposolo vaya mainae.” huꞋya hulatesayafene huꞋya Aposolo vaya kana nehuꞋya veala ayemavataga nehae. \v 14 NaꞋama hayana amakaiꞋami-omagi SataniꞋa agaiꞋa hale yapima nemaiya ensole vaya kana huno ali hapaeteno veaꞋmogamina ayemavataga nehie. \v 15 Satani ani kavala nehigeꞋya agaiꞋa aliꞋya vayaꞋmoꞋya aniꞋa huꞋya fatago yamo aliꞋya vaya kana huꞋya aliꞋya hapaesayana tamakaya atalia ohiho. HaenagaꞋa ani kavaꞋma nehaya yamona kefo miyana anonaꞋamia aligahae. \s1 PoloꞋa Aposolo aliꞋyatetila kasagoꞋya kana ya ali-maine. \p \v 16 NagoꞋene tamahanepauve nagima aliꞋna hauva yafena nagoꞋa veaꞋmogatama nagaifena “Agaya aifo kano maine.” hutama ohiho. Ani kema hinutamahena natalegeꞋna osi kanoꞋa afaꞋa nagima aliꞋna haisua kea haviho. \v 17 Ani nagima aliꞋna haisua kea AnumayamoꞋa “Mage huka huo.” huno ohunea kea nagaiꞋniꞋa anegi neꞋna aifo vaya kana huꞋna mani kea nehue. \v 18 MukiꞋa ma mopafi veaꞋmoꞋya havigu kema nehuꞋya amakaiꞋami amakima alisaga nehaya kava huꞋna nagaiꞋni nagia alisaga huꞋna mani kea tamahapaigahue. \v 19 Tamakaila kelamama-kiꞋna mage huꞋna nehue tamakaya kanale havi haviꞋyatamima hanea veaꞋmogatama naꞋa higetama aifoꞋnafo vayaꞋmogami kea nehaviye? \v 20 Ani vayaꞋmoꞋya “Tagai aliꞋya vaya maiho.” huꞋya hagetama amakavela nemalae. Tamakaipitila monea neꞋaliꞋya tamakaila aliꞋya haviya hu nelamateꞋya amakaiꞋami amaugafa aliꞋya nehaiꞋya tamakaifena “Afa vaya mainae.” huꞋya haya kehena kea ohutama amatalageꞋya ani kavala maiꞋya nehae. \p \v 21 Ani kavaꞋma haya kavala nagaya naꞋa nohuafe havi kava nehuo? Nagaifena “TokiyaꞋa omale.” hutama nehao? Ani kema haya yafena nagayea nehugi nagoꞋa vayaꞋmoꞋya amakaiꞋami amaki alisaga hisaya kea nehayanagi nagayaenena aniꞋa augafa kea huꞋna aifo vaya kana huꞋna mani kea hugahue. \v 22 Ani vayala Hipalu* vayaꞋma maisayana nagayaenena aniꞋa huꞋna Hipalu kano mainoe. Amakaya Isaleli veaꞋmogami mono kema havisayana nagayaenena aniꞋa huꞋna Isaleli veaꞋmogami mono kea nehavue. Amakaya Apalahamu aginagomoꞋya mainesayana nagayaenena aniꞋa huꞋna Apalahamu aginagomoꞋna mainoe. \v 23 Amakaya Kalaisina aliꞋya vayaꞋama mainesayana nagaya amakaila amakaseꞋna tusiya huꞋna Kalaisi aliꞋyana neꞋalue. AvoꞋnio nagima alisaga hua kea aifo ke kana ke nehue. AmakaseꞋna nagaya tusiya huꞋna Anumayamo aliꞋyana neꞋalue. AmakaseꞋna kasagoꞋya kanafina kina nopina mainoane. KasagoꞋya kanafina kaꞋyo kevea naminayanagi amakaila osiꞋa amaminae. Nagaya kasagoꞋya kanafi falisua kavala huanagi amakaya nagayama hua kavala aniꞋa huꞋya ohunae. \v 24 Yuta vayaꞋmoꞋya faefuꞋa (5) kanafi alu ikate alu ikate teti naeniꞋa (39) haifula naminae. \v 25 Tagufa (3) kanafi kaꞋyo kevea naminae. Nago kanafi yafa kaꞋyotetila nahae-mainae. Tagufa (3) kanafi tipi kalefina mainogeno timoꞋa ai kalato kalato huno nahaesia kavala humaine. Ani tipi kalemoꞋa kofa-nafa huno haviya higeꞋna nago yosa atupale atafa huliꞋna nago kanaene kegeꞋene felugaene tipina mainoane. \v 26 MukiꞋa kanafina vaiyatete nehugeno nahaesia kavakeꞋya falote hunatene. TimoꞋa hogino nahaesia kavaꞋene musufaya nehaya vayaꞋmoꞋya nahaesaya kavaꞋene nagai anagaꞋmoꞋya, Yuta vayaꞋene, Yuta vea omainaya vayaꞋene nahaesaya kavakeꞋyana hunatenae. Ala kumate mainogeꞋyaene kaꞋme kotega mainogeꞋyaenena ali haviyana hunatenae. Tipi kalefima umainoana nahae-mainae. “Negafugata mainone.” huꞋya havige nehaya vayaꞋmoꞋyaene nahaegahena humainae. \v 27 TusiꞋa aliꞋyama aluana nafia nelegeꞋna kasagoꞋya kanafina naula ofaeꞋna nagala neleno tifeꞋenena nage-maine. KasagoꞋya kanafina kavefeꞋene kenaꞋnienefena omalegeno yasimoꞋa nahaigeꞋna havi no mainoe. \v 28 Amega naugafamo kana yaꞋene mukiꞋa kanafina Yisasife haviꞋya elitaluma nehaya veaꞋmogamina kava yagaisua yafena nagesa havi havi nehugeno nagesa kuꞋmoꞋa nehie. \v 29 Ani veapina nagoꞋa veaꞋmogamina hamao otage fatage higeꞋna amakaifena nahauna humatenoe. NagoꞋa veaꞋmoꞋya veaꞋmogamifena “Kefo yana hiho” huꞋya hageꞋya Anumayamo katela neꞋataleꞋya kefo yama hageꞋna naipamoꞋa ata lemaine. \p \v 30 Nagia aliꞋna haisua nagesama havisugenoꞋa nago yafena fulu fulu kano mainoa yafe tamave-ligahue. \v 31 Anumayatia, Yisasina NefaꞋa, Anumaya Kotina, vayaꞋmoꞋya agola agai agia alisaga huge huge hisaya kanomo aufina nagaya havigea huꞋna nohue. \v 32-33 Nagaya Tamasigasi kumate mainogeno sauve kanomo agia AletasaꞋe kava kanoꞋamona hutegeno natafa hisaya yafe “Katela yagaiho.” huno higeꞋya yagaiꞋya maiyanagi vayaꞋnimoꞋya kupi nasaga huꞋya nateꞋya ani kumaꞋmona tokiyaꞋage kegiꞋya akalogapiti nofi aliꞋya ayeteꞋya ali kaleꞋyo nehageꞋna faleꞋna ayenefe huꞋna umainoe. \c 12 \s1 Anumaya KotiꞋa himona kana yapi Polona mukiꞋa yana aveli-maine. \p \v 1 NagaiꞋni nagima alisaga hisuana naya ohugahigi alu katela omaleneanagiꞋna nago kene tamahapaigahue. AnumayamoꞋa himona kana yapi naveli-mainea kea tamahapaisue. \v 2 Navelia yamoꞋa fotiniꞋa (14) kafu nagasetegeꞋna ani kavafena tamahapaigahe hue. Ani kanafina KalaisiꞋene ailokaeꞋna mainoanagino Anumaya KotiꞋa ikapinaga navalegeꞋna hauvana nagu nameꞋene haimainesuo naugafaene haimainesuo nagaya ohavinoe. Anumaya KotiꞋa agaiꞋage havimaine. \v 3 Havimainegi ikapinaga navalegeꞋnama hai-mainoa yafena havilinoe. Nagu nameke hai-mainesuo ifi naugafamoꞋene hai-maineo ohavinogi Anumaya Kotike haviline. \v 4 Ikapinaga hai-vaꞋyi huteꞋna aluꞋa augafa avamete kea haviteꞋna ani augafa kea ma mopafi veaꞋmoꞋya ohaleꞋasinagi nagalu hu-malenea kea humaine. \v 5 Kanale muse yamaꞋa navelia yafena muse nehuꞋna mani kea hugahuanagi nagaiꞋniꞋa nagia aliꞋna ohaigahue. TokiyaꞋnia omalegeno naya humaineafe muse nehuꞋna tamahanepauve. \v 6 Tamage nagaya nagia aliꞋna haisua kema hisua nagesama havuleꞋasina havigu-nagu kea ohugahuanagiꞋna tamage huꞋna huleꞋasinagi ani kea ohugahue. VeaꞋmoꞋya ani kea haviteꞋya “NaꞋa augafa kano maine.” huꞋya hisaya yafena nonahaigi nemauva auꞋavaꞋniene nagai kema havisaya yafeꞋene musena hisae huꞋna nehue. \s1 NekaꞋya kana yamoꞋa Polona augafafi aye-maine. \p \v 7 AnumayamoꞋa tusiꞋa kanale yakeꞋyama naveligeꞋna agoa yafena AnumayamoꞋa mage hie “Havigu kaugafa alika haiyafene.” huno nekaꞋya akoꞋya kana yamoꞋa naugafafina malegeno nagata aiye. Ani kana yamoꞋa Satanipiti falote higeno namineanagiꞋna naugafa aliꞋna ohaisuafene huno nagata yana namine. \v 8 Nagatama aiya yamoꞋa fanane hisia yafe tagufa (3) yupa Anumayamotega havige-mainoe. \v 9 Havigogeno kenonaꞋnia mage huno nahapaiye “Ani yamoꞋa haꞋno ohugahie. Nagaya kayone yaniꞋaleti kaya hisugeno kosa hegatesigeka aliꞋyakaꞋa afaꞋa aligane. Kayamufa omaleneafe tusiꞋa tokiyaꞋnia falote hugategahie.” huno higeꞋna ani kema havuafena nayamufa omalegeno KalaisiꞋa tokiya namigeꞋna musena humainoe. \v 10 Kalaisifena nagesa haviꞋna aliꞋyamaꞋa neꞋaluafe nayamufa omalegeꞋya nagai nagia hu-haviya nehao kana yama falote hunateo ifi Yisasi kema nehua yafe nagaila ali haviya hunenatao havi no maisuo ani yamoꞋma falote hia yafena naipamoꞋa haviya ohugahianagina afaꞋa muse hugahue. Nayamufa omalegeno AnumayamoꞋa tokiyaꞋama naminea yafena tusiꞋa muse nehue. \s1 PoloꞋa Kolini veaꞋmogami amametiti alino lokiya vaimatesia yafe humaine. \p \v 11 Tamakaya havi kava hutama nagai nagima alisaga ohayafene huꞋna nagaiꞋniꞋa nagia alisaga nehuꞋna aifo vaya kana nehue. Anima havigegeꞋyama huꞋya mono kema tamahanepaiya vayafena tamakaya “Kanale vaya mainae.” hutama nehayanagi nagaya afa ya kana kano mainoanagi ani vayaꞋmoꞋya tamage huꞋya nagaila onagasenae. \v 12 Onagasenagi tamage nagaya Aposolo kano mainoafe tamakaiꞋene maineꞋna ako huꞋna tokiyaꞋage avame yana hugetama “Tamage Aposolo kano maine.” hutama nage-mainae. \v 13 Nage-mainetamagi tamakaya mage hutama nehae “Alu Anumayamo anagaꞋma kava neꞋyagaiya avamete huno tagaila kava nohie.” hutama nehao? AꞋao, nagoke avamete huꞋna kava yagainelamatoe. Tamakaipina nagoke yana alu kavala humainoe “Monea namiho.” huꞋna oꞋalinoa yafena “Havi kava hie.” hutama nehao? Ifi hanageke yama hu-mainesuana afaꞋa aigenatetama atalenateho. \p \v 14 Nagi tole kanale mo lamake-mainogi menia tagufa (3) molia kanale nagoꞋene mo lamakesuafene huꞋna nehuanagi tamakaipitila nagoꞋa yana oꞋaligahue. Tamakai monehena nonahaiye afaꞋa tamakayama Yisasina tamakuꞋa amisaya yafe nenahaiye. NafaꞋnemoꞋya ita-afoꞋamimogamife huꞋya monea alitalu huteꞋya kave amamisaya aliꞋyana omalenegi ita-afoꞋamimoꞋyage nafaꞋneꞋamihena huꞋya monea halaꞋya huteꞋya kavela neꞋamamiya yane. Nagaya aniꞋa huꞋna nelamafaꞋna mainoanagiꞋna “NafaꞋneꞋnimogatama monea namiho.” huꞋna ohugahue. \v 15 Nagaya tamaya hisugetama Yisasina tamakuꞋa amisayafene huꞋna mukiꞋa moneꞋniene tokiyaꞋniene atalegahue. AtalesuaꞋamoꞋma nafima lesiana kanalele. Tamakaifena tusiya huno nahau nayamopafina nenahaiyanagi tamakaya nagaifena tamahau tamayamopafina notamahaiyo? huꞋna nehue. \p \v 16 NagoꞋa veaꞋmoꞋya nagaifena mage nehae “Tamage PoloꞋa fufu yatela tagai monea noꞋaligi savalekeꞋya huno havigegeꞋya nehuno falakino kesi monetia neꞋalie.” hutama nehae. \v 17 Nehayanagi nagaya hanaꞋa huꞋna ayelamavataga nehue? NagoꞋa vayala humatogeꞋya ayelamavataga huꞋya tamakai monea aliꞋya me naminao? AꞋao ani kavala ohunae. \v 18 Tamakaya mainalega TaitasiꞋene nago tafu-taganaꞋene “ViꞋo.” huꞋna hunatogeꞋana umainaꞋe. TaitasiꞋa mo ayelama-vataga huno tamakai monea ali-maineo? AꞋao TaitasiꞋene nagaiꞋene nago avamete hutaꞋa kanale taꞋagesale mainetaꞋa aliꞋyana neꞋaluꞋe. \p \v 19 Tamakaya manima kae-maloa kehena mage hutama nehao? “Tagai taufina agi alisaga nehie.” hutama nehao? AꞋao Anumaya Koti aufina KalaisiꞋene ailokaeꞋna maineꞋna mani kea nehue. Nahau nayamopafi nenahaiya nenafugatama Yisasife huꞋna tamakuꞋa ali lokiya vailamatesua yafe mukiꞋa mani kea nehue. \v 20 NaꞋafene koli nehuꞋna ma nagesa nehavue havigu tamakaya mainesalega uvaꞋyi hisugetama onahaisia kavaꞋma hutama mainesayana naipa haviya huteꞋna kelamama-kisugetama nagaifena tamaipa haviya hinagetama havigu ke vaitama tamaipa ali haviya hisaya yamoꞋa tamahaivai yana falote hisigetama vaya okai yama hisagenoꞋa tamakaitami tamaugafahekeꞋya tamakesa havitetama alu kanomo agia ali haviya nehutama veafema havige nehaya kava hutama ala tamaki alitetama kefo yama hisaya yafenagiꞋna koli nehuꞋna mani avona kaeꞋna nelamamue. \v 21 Havigu tamakaya mainesalega uvaꞋyi hisugeꞋya oniꞋyaꞋage kefo kavaꞋene moli huliteꞋya nehuꞋya kumai he kavaꞋene age hamaꞋye huꞋya kumai nehaya kavaꞋenema nayoma nehaya veaꞋmoꞋya amakuꞋa aiyahae ohuꞋya ani kavakeꞋya nehisageꞋna me neꞋamakesugeno tamakai tamaufi Anumaya KotiꞋa nagaye hisifa yana namisigeno naipamoꞋa haviya hisia yafena tusiya huꞋna koli nagesa nehavue. \c 13 \s1 Kolini veaꞋmoꞋya amametitile kava yagasae. \p \v 1 Tole yupa tamakaya mainalega umainoanagi menia tagufa (3) molia kanale nagoꞋene visue huꞋna nehue. Nago kanomoꞋa kefo yama hisigeꞋna kaiyekema hutesuana tole (2) vayalo tagufa (3) veaꞋmoꞋyao humainesia yama ageteꞋya hufalote hisayana kanalelagiꞋna kaiyekea hutegahue. \v 2 AgoꞋma tamakaiꞋenema maineꞋna humainoa kea menia alule maineꞋna mani kea nagoꞋene hulokiya vaiꞋna lamahanepauve. Haenagama tagufa (3) molia kanale tamakaya mainesalegama esua kanafina kefo yama humainaya veaꞋnene nagoꞋa veaꞋmoꞋya kefo yama nehaya veaꞋnenena kaiyekea humateteꞋna anonaꞋamia amamigahue. \v 3 Tamakaya nagaifena “Kalaisi hapaiya ke nehio ifi agesafiti ke nehie?” hutama nehayanagi nagaya kefo yama nehaya vayafena tokiyaꞋage ke huꞋna me kemama-kisugetama nenagetama “Tamage Kalaisiteti tokiyaꞋage kea nehie.” hutama hugahae. Tamage KalaisiꞋa tamakaipima aliꞋyama ali-maineana fulu fulu kanoa omainegi tokiyaꞋaleti aliꞋyamaꞋa ali-maineane. \v 4 Tamage KalaisiꞋa fulu fulu veaꞋne mainaya avamete huno maigeꞋya yafaga yosalela nili heꞋya asaigeno fali-maineanagi menia Anumaya Koti tokiyaleti hetino maine. Tagayaenena fulu fulu veaꞋne mainonanagi KalaisiꞋene ailokaeta mainonageno Anumaya KotiꞋa tokiyaꞋa lamigeta agaiꞋene maineta agai tokiyaleti tamaya nehune. \p \v 5 Tamakaya tamakaitami lamakuꞋa agelama hutama lamakupi malenaya kea atafa hulitama mainao? Yisasi KalaisiꞋa tamakupima mainea yafena havilinao? Tamakupima omainesiana agaiꞋa veala tamagelafa hutama omainae. \v 6 TamakuꞋa agelama hutetama aniꞋa hutama tagaila tagelama hutama lageho “Kanale kava nehae.” hutama hisaya yafe nenahaiye. \v 7 Nenahaiyafe “Kefo yana ohisae.” huꞋna nunamuna nehue. Tamakaya kanale kava hisageꞋya nagoꞋa veaꞋmoꞋya nelamakeꞋya “PoloꞋa kanale aliꞋya neꞋalie.” huꞋya hisayafene huꞋna nunamuna nohugi tamakaitamia kanale kava hutama maisae huꞋna nunamuna nehue. NagoꞋa vayaꞋmoꞋya tagaifena “Anumayamo kea nehuꞋya havi aliꞋya neꞋaliye.” huꞋya hisayana kanalele. \v 8 Anumaya Koti kelamage kemoꞋa “Ohiho.” huno humainesia kea ohugahunagi agai kea akave malesuna vaya mainone. \v 9 Tayamufa omalenagetama tamakaya mai lokiya vaitama mainesaya yafena muse nehune. Fatago hutama tokiyaꞋage hisae huta nunamuna nehune. \v 10 Tamakaya mainalega uvaꞋyima hisuana havigu Anumaya KotiꞋma naminea tokiyaleti kelamama-kiyafene huꞋna menia alule maineꞋna mani avona kaeꞋna nelamamugi tamakuꞋa aiyahae hiho. Anumaya KotiꞋma naminea tokiya tamakaila alino haviya hulamatesia yafe onaminegi tamakaila tamakuꞋa aliꞋna tokiya vailamatesuafe namine. \s1 PoloꞋa huno falu fala humatenea ke. \p \v 11 NafuꞋnagana-gatama nagaya hua kemoꞋa haꞋno hugahe hue. Fatago hutama maisaya yafena tamakesa havi havi hutama nagayama nehua kea havilama hiho. Nagoke tamaku tamakesale kea oꞋvaitama tamaipamo falu nehinagetama maiho. NaꞋa nehisageno hau ayamopafi nehainageno kanale falu yamona aepaꞋamoꞋa Anumaya KotiꞋa tamakaiꞋene maigahie. \p \v 12 Tamakaya nagoke nagokeꞋmo-gatama tamayana oꞋami aꞋami hutama maiho. MukiꞋa Anumaya Koti anagala nagaiꞋene maineꞋya tamakaifena “Felugae.” huꞋya hu falu fala hunelamatae. \p \v 13 Anumayati Yisasi KalaisiꞋa kayone hulamatesia yamaꞋa tamaminageno Anumaya KotiꞋa tamakaifena hau ayamopafi nehainageno Alu Aotage AvamuꞋmoꞋa tamakaiꞋene tokaeno maisigetama nagopi maisae huꞋna nunamuna nehue. \m \q1 KeꞋnia male haꞋno hie. \m \q1 NagaiꞋni nagia PoloꞋnae.