\id REV \h Sat Naipatigammu \toc1 Sat Impatigammu’n Jesus kan San Juan \toc2 Sat Naipatigammu \toc3 Sat \mt1 Sat Impatigammu’n \mt2 Jesus kan San Juan \c 1 \p \v 1 Satun iblu’n satu, maipanggop sidat impatigammun Jesu Kristu un dandaniyona mapasamak. Si Apudyus ud nangipatigammu kan Kristu utdatu daḻapnu ipatigammu na utdan losana manselselbi kan siya. Mansidi, imbaun Jesu Kristu dit anghel na un umoy mangipatigammu kan sakon un si Juan, osa’n manselselbi kan siya. \v 2 Ot ingkanglit ku un losan situ un iblu dat inilak kan dinggoḻ ku un nanligwat kan Apudyus un impatigammun Jesu Kristu kan sakon. \v 3 Nagasat nat mangibasa utdatuwa naipadtu uttu kan nagasat dan losana mandongoḻ kan manuttuwa utdatuwa naikanglit ta adina masulit mapasamak da un losan datu. \p \v 4 Sakon si Juan un mansulat sidan pitu’n gimung di manuttuwa utdan pitu’n ili utdin probinsiya’d Asia. Iluwaḻuk ta maipooy kan dikayu dit kaasi kan kappiya un malligwat kan Apudyus un dodan ininggaw sidit, inggaw situn satun kan dumatong nu timpu na. Malligwat pay di un kaasi kan kappiya kan Ispiritu Santu\f + \fr 1:4 \ft Sat kustu un naikanglit sin bagbagan di Griego, ‘pitu un ispiritu.’ Yoong uttun ugud Apudyus, sat kaipooyan din bilang un pitu, kustukustu, kumplitu, maid mangkulangana. Ot si Ispritu Santu, taḻona maid mangkulangana. Ot naisonosonota nausal situ un iblu din bilang un pitu.\f* un iinggaw sit atubang dit tronon Apudyus. \v 5 Padana pay un malligwat kan Jesu Kristu un mataḻgodana kustigu maipanggop kan Apudyus. Siya’d ummuna un ummungaḻ sidan natoy kan siya’d maapu utdan losana aappu uttun lubung. \p Idaydayaw taku si Jesu Kristu gapu’t dit amoda mampipiya na kan ditaku ot maipagapu utdit daḻana un nan-ayus sit natoyana, nawayaan taku utdan dusan dat basbasuḻ taku. \v 6 Ot pinambalin ditaku un mangiyapu un buḻun na kan papadi un manselbi kan Apudyus un Ama na. Idaydayaw taku dit kinangatu na kan pannakabalin na si inggaingga. Amen.\f + \fr 1:6 \ft Sat kaipooyan din Amen, umampayun ta utdit naibaga.\f* \p \v 7 Somsomkon yu tu! Dandaniyon dumatong si Jesu Kristu un manginlabaw sidan bunot ot naid adi mangila kan siya ulay sadat nanuyuk kan siya. Ot losan dan tagu uttun pita iyibil da dat domdom da gapu kan siya. Tuttuwa’n losan datu. \p \v 8 “Sakon dit Alfa kan Omega,” kanan Apudyus un mannakabalin un doda’n ininggaw sidit, inggaw situn satun kan dumatong nu timpuna.\f + \fr 1:8 \ft Alfa din umuna’n letran di abkd utdin bagbagan di Griego. Omega din maudi un letra. Isunga sat piyaona’n ugudon dit imbagan Apudyus, siya’d lugin di losan kan anungus di losan.\f* \s1 Sat Impailan Jesu Kristu kan Juan \p \v 9 Sakon si Juan un sunud yu’n manuttuwa. Maipagapu’t din naiyossaanan taku kan Jesus nampapada taku’n mapalpaligat, man-iyanusa man-iyattom kan nampapada taku’n maidagamung sit man-apuwana. Impadaḻanak situ’n pugu un ngadnon da si Patmos gapu’t dit man-iwalagawagak sit ugud Apudyus kan sadit katuttuwaana impatigammun Jesu Kristu. \p \v 10 Utdit aḻ-aḻgaw un mandaydayawan kan Apudyus nantulay kan sakon dit Ispiritu Santu un kama nu man-in-inopak ot inggaw dingngoḻ ku un nadangsoḻa ginga utdit awid ku un kama’t gingan di tangguyub. \v 11 Ot kanana kan sakon un, “Ikanglit nu si iblu dan losana ilam ot ipaw-it nu utdan pitu’n gimung di manuttuwa utdan ili un Efeso, Esmirna, Pergamo, Tiatira, Sardis, Filadelfia kan Laodicea.” \p \v 12 Utdit man-awingak ta ilak nu singngadan dit ginga un mambagbaga kan sakon, nakailaak si pitu’n paspasiga buḻawan un iiggaan di silaw. \v 13 Utdit gaggawan dat iiggaan di silaw, inggaw kama’t tagu’n manlaglaggoyod dit badut na kan nabalikosan si buḻawan dit paḻagpag na. \v 14 Napoḻkapoḻkas dit buuk sit uḻu na un kama si kapos ot sadat ata na kama’t gumilagilaba apuy. \v 15 Ot sadat iki na manilisiling da un kama’t nat natang-il un bayonga naunag si apuy asi nalasḻasan. Sat ginga na kama’t angangagan di lumaylay-ag un danum. \v 16 Nakaaggom si pitu’n bituwon dit diwanan un ima na kan lumoswa utdit sangi na dit natadoma ispada un nansupang dit ngaḻab na. Ot sumiling dit muging na un kama’t din mamalintuudan di nasigaba init. \v 17 Utdit nangil-ak kan siya, natukasak un kama’t natoy sit atubang na. Yoong inagpadana’d sakon sit diwanana ima na ot kanana’n, “Adika umogyat ta sakon dit Umuna kan Maudi.” \v 18 Sakon dit matatagu! Natoyak yoong ilam ot antuwak un matatagu si inggaingga. Awad kan sakon dan tulbok un mangipaila utdin kalobbongak kan Katoy kan sadin Hades un igaw dadin natoy. \v 19 Ot ikanglit nu dadin losana maipaila kan sika un mapaspasamak situn satun kan sadadi’n mapasamak sidan madoḻdoḻa aḻ-aḻgaw. \p \v 20 “Siyadatu’d kaipooyan dat pitu’n bituwona inilam situn diwanana imak kan sadat pitu’n buḻawana iiggaan di silaw. Sadat pitu’n bituwon, dida dan pitu’n anghel un mangaayyuwan sidan manuttuwa’t dan pitu’n gimung. Ot sadat pitu’n iiggaan di silaw, dida dan pitu’n gimung di manuttuwa.” \c 2 \s1 Sat Painsulat Jesus Kan Juan Sidat Gimung Di Manuttuwa Ud Efeso \p \v 1 Ot kanana un, “Isulat nu datu utdit anghel un mangaayyuwan sidat manuttuwa utdin Efeso. Kanam un, ‘Sadit mangaaggom sidan pitu un bituwon sit madiwanan un ima na kan kumiyakiyang sin gaggawan dan pitu’n buḻawana iiggaan di silaw, satu dit ibaga na: \v 2 Tigammuk dan losana koko-on yu. Tigammuk pay nat mangibadosan yu un mantalibasuwan maipagapu kan sakon kan sat mangiyan-anusan yu un mangiyattoman sidan ligat yu. Tigammuk pay un adiyu maanusan dan tagu’n mangmangwa’t laweng kan pinadpadas yu dadin mangibagbaga un apostoles da yoong natigammuwan yu un tuli da. \v 3 On, tigammuk un an-anusan yu un iyattom dan mapalpaligatan yu maipagapu’t nat manuttuwaan yu kan sakon ot taḻona adi kayu madismaya. \v 4 Yoong sad adik piyaon kan dikayu, naidon dit amoda mampipiya yu utdit damu. \v 5 Somsomkon yu dit amoda mampipiya yu utdit inlugi yu un manuttuwa. Mambabawi kayu ot matagu kayu uman un kama’t dit nantatagu yu utdit damu. Ta nu adi kayu mandadaoli, umoyak sinat ta kaanok nat iiggaan di silaw yu utdit igaw na. \v 6 Yoong annat pay napiya kan dikayu ta lawengon yu pay din lawengok un koko-on dan Nicolaita.\f + \fr 2:6 \ft Sadan Nicolaita, dida dat mangitudtudu un mabalina tungpaḻon di osa’n manuttuwa dat pipiyaon di long-ag na un koon. Ibaga da un Kristianu da yoong kokkoon da dan kokkoon dan paganu.\f* \p \v 7 “‘Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dongḻon yu datuwa ibagbagan din Ispiritun Apudyus sidan manuttuwa. Sadat tagu’n adi paabak si singngadan na mana laweng ipalubus ku un makakan sit bungan di kayu’n mangtod si mataguwan un awad sin nabaḻu’n igaw Apudyus.’ ” \s1 Sat Sulat Sidat Manuttuwa Utdin Esmirna \p \v 8 Ot kanana payyana, “Isulat nu pay datu utdit anghel un mangaayyuwan sidat manuttuwa’t din Esmirna. Kanam un, ‘Sadit Umuna kan Maudi un siya dit natoy yoong ummungaḻ, satu dit ibagana: \v 9 Tigammuka losan danat ligligat yu. Tigammuk pay un nakapus kayu yoong sat katuttuwaana, babaknang kayu nu maipanggop kan Apudyus. Tigammuk un man-uguugudan dikayu’t laweng sidan mangabawa Judio da yoong bokon ta tagu da un ipangatan Satanas. \v 10 Adi kayu umogyat sidan ligata dandaniyona lak-amon yu. Dongḻon yu tu, paibaḻud Satanas dan udum kan dikayu si mamadas na utnat pammati yu ot simpuḻu’n aḻgawa mapaligatan kayu. Yoong itultuluy yu un manuttuwa kan sakon ulay siya’d matoyan yu ta itdok kan dikayu dit gun-guna un mataguwan si inggaingga. \v 11 Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dongḻon yu datu un ibagbagan ud Ispiritun Apudyus sidan losana manuttuwa un kanana’n, \p “‘Sadat tagu’n adi paabak sit singngadan na mana laweng, adida maidagamunga madusa utdit mauguda maikagwa’n matoyan.’ ” \s1 Sat Sulat Sidat Manuttuwa Utdin Pergamo \p \v 12 Kinnanana payyan un, “Isulat nu pay datu utdit anghel un mangaayyuwan sidat manuttuwa’t din Pergamo. Kanam un, ‘Sadit kawadan di natadoma ispada un nansupang dit ngaḻab na, satu dit ibagana: \v 13 Tigammuk nat igaw yu, sat igawa kawadan dit tronon Satanas. Yoong tigammuk un itultuluy yu un manuttuwa kan sakon ta ulay nu pinatoy da si Antipas sinat igaw yu un iyapuwan Satanas, adiyu nan-awidan nat pammati yu kan sakon. Osa si Antipas un adi lummipsuta nangipanpanoknok sidit maipanggop kan sakon. \v 14 Yoong antu’d akita adik piyaon un koko-on yu. Annat da kan dikayu ud umuunnud sidat tudtudu un padan dit intudtudun Balaam. Ta tinudtuduwana si Balak un mangawis sidadit Israelita si mambasuḻan da. Ot inawis Balak dat tagu’n mangan sidat naidatuna makan sidat sinan-apudyus kan inawis na dida un sumog-on sidat bokona asawa da. \v 15 Ot padana pay sidan udum kan dikayu ta umuunnud da’t dan itudtudun dat Nicolaita.\f + \fr 2:15 \ft Ilan yu utdin 2:6.\f* \v 16 Siya’d gapuna un masapula mambabawi kayu’t dan basuḻ yu ta nu madi yu, masapaaka umoy sinat un mangubat sidanat un tagu un usalok tun ispada un lumoswa uttun sangik. \p \v 17 “‘Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dongḻon yu datun losana ibagbagan Ispiritun Apudyus sidan losana manuttuwa un kananan, \p “‘Sadat tagu’n adi paabak si singngadan na mana laweng, itdak sit naitalipona makan un manna. Itdak pay si napoḻkasa batu un siya’d naikanglitan dit bagu’n ngadan un taḻona naid makatigammu malaksig sidit mangawat.’ ” \s1 Sat Sulat Sidat Manuttuwa Utdin Tiatira \p \v 18 Kanana pay un, “Isulat nu pay datu utdit anghel un mangaayyuwan sidat manuttuwa utdin Tiatira. Kanam un, \p “‘Sadit Anak Apudyus un kama’t apuya gumilagilab din ata na ot sat dapan na manilisiling un kama’t nalasḻasana bayong, satu dit ibagana: \v 19 Tigammuka losan dan koko-on yu, san mampipiya yu kan pammati yu kan sakon, san manselselbiyan yu utdan buḻun yu kan san kinaanus yu un man-iyattom sidan ligat yu. Tigammuk un ad-adu dan nabaḻu un kokkoon yu uttun satun nu sadit nanlugiyan yu un nanuttuwa. \v 20 Yoong antu ud osa’n adik piyaon kan dikayu. Palpalubusan yu un manudtudu dit osa’n babai un si Jezebel. Kabawona un propetan Apudyus ot tudtuduwana kan idagallat na dan manselselbi kan sakon un sog-onon da dan bokona asawa da kan mangan da utdan makana naidatun si sinan-apudyus. \v 21 Initdak si timpu na un mambabawi utdan basbasuḻ na kan lumipsut sidan gabbainan un kokkoona yoong madina. \v 22 Ilan yu, mansakitok si maikudogana! Ot sadat summog-on kan siya, palipaligatok dida’n losan nu adi da mandadaoli utdan naipankokwaan da kan siya utdan gabbainan un koko-ona. \v 23 Ot patoyoka losan dan maibilang un ganak na daḻapnu awad manigammuwan di losana manuttuwa un sakon ud makatigammu utdan losana somsomok kan piyaon di tagu. Ot supapakak dan losana tagu sigun sit kingkingwa da. \p \v 24 “‘Yoong dikayu’t nat Tiatira un adi nangunud sit tudtudun Jezebel, dikayu’n din adi nangadaḻ sit kanan da un naunoga tudtudun Satanas, satu ud makanak kan dikayu. Maid udum si ipakwak kan dikayu, \v 25 nu adi san ibagaka lawa, masapula itultuluy yu nat nabakoda pammati yu inggana’t dumatongak. \v 26 Sanat tagu’n adi paabak si singngadan na mana laweng kan itultuluy na un tungpaḻon dadin piyaok inggana’t mataguwana, itdak si kalintogan un mangiyapu utdan kailin-ili uttun lubung un padan dit kalintogana intod Amak kan sakon. \v 27 Ot nailot dit man-iiyapu na un kama nu awad aaggomana’n landuk kan kama’t manggumok si banga dit koona utdat iyapuwana. \v 28 Itdok pay dit bituwon un ammigaton kan siya. \p \v 29 “‘Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dongḻon yu un losan datu’n ibagbagan ud Ispiritun Apudyus sidan losana manuttuwa.’ ” \c 3 \s1 Sat Sulat Sidat Manuttuwa Utdin Sardis \p \v 1 Kanana pay un, “Isulat nu pay datu utdit anghel un mangaayyuwan sidat manuttuwa’t din Sardis. Kanam un, ‘Sadit kawadan dit Ispiritu Santu\f + \fr 3:1 \ft Ilan yu’t din 1:4\f* kan mangaaggom sidan pitu’n bituwon, satu dit ibagana: Tigammuka losan dan koko-on yu. Tigammuk un sit man-iilan di tagu, matattaguwan kayu yoong sat katuttuwaana natoy kayu.\f + \fr 3:1 \ft Sat ug-ugudona uttu, sadit naispirituwan un kasasaad da. Natoy da utdit man-iilan Apudyus gaputa kummapsukapsut dit pammati da.\f* \v 2 Gumangun kayu ta pabilgon yu nat pammati yu un matmattoyan ta mailak un adu payyan nat mangkulangan danat kokkoon yu utdin man-iilan Apudyus ku. \v 3 Somsomkon yu dadit naitudtudu kan dikayu un dingngoḻ yu utdit damu ot tuttuwaon yu dida. Mambabawiyan yu dat basuḻ yu. Ta nu adiyu, umoyak un padan din dumakngan di osa’n man-aakawa maid makatigammu utdin dumakngak un umoy manusa kan dikayu. \p \v 4 “‘Yoong annat da ud udum kan dikayu’n manuttuwa utnat Sardis ud adi mangisaw sidat badut da ta nadaḻus dit mantatagu da. Mabadutan da si napoḻkas ot maibuḻubuḻun da kan sakon ta dida’d lumbonga maibuḻun. \v 5 Ot sanat tagu’n adi paabak si laweng mabadutan pay si napoḻkas un pada da. Ot bokona kaanok dit ngadan na utdit iblu un listaan dan matagu si inggaingga. Ot ibagak sin atubang Ama kan sadan aanghel na un dida’d taguk. \p \v 6 “‘Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dongḻon yu datun losana ibagbagan Ispiritun Apudyus sidan losana manuttuwa.’ ” \s1 Sat Sulat Sidat Manuttuwa Utdin Filadelfia \p \v 7 Kanana pay un, “Isulat nu pay datu utdit anghel un mangaayyuwan sidat manuttuwa’t din Filadelfia. Kanam un, ‘Satu dit ibagan dit nasantuwan kan katuttuwaan un mangaaggom sit tulbok Ali David. Sat ibukat na, maid makaiyonob ot sat iyonob na, maid makaibukat. Satu dit ibagana: \v 8 Tigammuk dan losana koko-on yu. Ot dongḻon yu! Imbukat ku kan dikayu din soobana maid makaiyonob. Tigammuk un naid amo mabalinan yu yoong inyaangos yu un tinuttuwa dan losana tudtuduk kan dikayu kan adiyu pay insulib nat manuttuwaan yu kan sakon. \v 9 Ot dongḻon yu! Sadat tagu’n iyapuwan Satanas un matuli ta kabawon da un Judio da yoong bokon, padaḻnok dida kan dikayu un umoy mampalintumong sinat atubang yu ot matigammuwan da un pipiyaok dikayu. \v 10 Ot gaputa tinuttuwa yu dit imbagak un an-anusan yu un iyattom dan ligat yu, ayyuwanak dikayu nu dumatong dit timpun di amoda ligat situn lubung un mamadas ku utdan losana tagu. \v 11 Annatakon un mangulin ot itultuluy yu un manuttuwa kan sakon daḻapnu maid makapuḻos sit gun-guna yu un itdon Apudyus. \p \v 12 “‘Sanat tagu’n adi paabak si laweng, mambalinok un kama’t nabakod un tukud sidin timplun Apudyus ku ot inggaw sidi si inggaingga. Ot imalkak kan siya dit ngadan Apudyus kan san ngadan din ilin Apudyus un siya din bagu’n Jerusalem un manligwat kan siya utdin langit. Imalkak pay kan siya tun bagu un ngadan ku. \p \v 13 “‘Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dongḻon yu datun losana ibagan Ispiritun Apudyus sidan losana manuttuwa.’ ” \s1 Sat Sulat Sidat Manuttuwa Utdin Laodicea \p \v 14 Kanana pay un, “Isulat nu pay datu utdin anghel un mangaayyuwan sidan manuttuwa’t din Laodicea. Kanam un, ‘Satu dit ibagan dit mangadan si Amen.\f + \fr 3:14 \ft Ilan yu utdin 1:6.\f* Siya’d mataḻgodan kan napudnu un kustigun Apudyus. Siya ud pinampaloswan\f + \fr 3:14 \ft Sat naikanglit sin Griego, lugi onnu puun di losana paloswan Apudyus.\f* Apudyus sidan losana paloswa na. Satu dit ibagana: \p \v 15 “‘Tigammuk nat koko-on yu. Sanat pammati yu, bokona nainit onnu bokona natunglin. Piyaok okyan nu taḻona nainit onnu natunglin \v 16 yoong gaputa nadoḻnata lawa, ilugpak dikayu. \p \v 17 “‘Ibagbaga yu un nabaknang kayu ot awad dan losana masapul yu yoong adiyu tigammu un sat katuttuwaana dikayu’d kakkaasi kan kakapusan. Pada yu ud nakuḻap kan mantittiway. \v 18 Ot san ibagak kan dikayu, sakon ud mangaḻ-an yu si tang-ila buḻawan ta naunag sit apuy daḻapnu tuttuwa un nabaknang kayu. Sakon pay mangaḻ-an yu si napoḻkasa luput si mambadut yu daḻapnu adi kayu maibabbain sinat mantittiwayan yu. Ot mangaḻa kayu pay si agas di ata kan sakon kad maagasan nat kuḻap yu daḻapnu makaila kayu. \v 19 Sadan tagu’n pipiyaok, igimauk kan saplitak dida. Ot siya’d gapuna un umaliskad kayu ot mambabawi kayu utdan basuḻ yu. \v 20 Dongḻon yu! Awadak un sumisikad sinat sawang un mangkogkog. Ot nu awad makagngoḻ sit gingak ot ibukatanak, lumnokak ot mangkaubung kami un mangan. \p \v 21 “‘Ot sanat tagu’n adi paabak si laweng, itdak si kalintogana makapan-apu kan sakon un padan dit nangitdan Amak kan sakon si kalintogan un makapan-apu kan siya utdit inabak ku si Satanas. \p \v 22 “‘Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dongḻon yu dan ibagbagan Ispiritun Apudyus sidan losana manuttuwa.’ ” \c 4 \s1 Sat Madayawan Apudyus Sin Langit \p \v 1 Maabus man di, tummangadak ot nailak dit sawang sin langit un mabubukkatan. Utdi, nagngoḻ ku payyan dit ginga’n nagngoḻ ku utdit damu un kama’t gingan di tangguyub un nakabagbaga kan sakon. Ot kinnanana’n, “Ngumatu ka uttu ot ipailak kan sika dan masapula makwa utdan dumoḻdoḻa aḻgaw.” \v 2 Dagusa nantulay kan sakon dit Ispiritun Apudyus ot inggaw nailaka trono utdin langit un inggaw mantutupak. \v 3 Ot sadit mantutupak sit trono kama’t ilan di nangina’n batu un ngadnon da si haspe kan karnelia. Ot inggaw bungḻun un kama’t ilan di batu un esmeralda un liniwos na dit trono. \v 4 Sat nangkalliput dit trono’n sadi, inggaw da ud duwampuḻu’t opata trono un siya’d nantupakan pay dat duwampuḻu’t opata lalallakay. Nambadut da si napoḻkas kan mambabaḻḻangat da si buḻawan. \v 5 Inggaw da ud sumil-isil-it un kilat, damdamit kan nadangsoḻa kiduḻ un manligwat sit trono. Ot sidit atubang didiya trono inggaw da ud pitu’n silaw un natonggan un dida dat pitun ispiritu un manselselbi kan Apudyus. \v 6 Ot sit atubang dit trono, inggaw payyan kama’t baybay dit kanawag na un samling. Sumilapa kama’t kristal dit ila na. Ot utdit opata igid dit trono, inggaw da ud opata matatagu’n paloswa un paspasiga ata dit sinagung kan awid da. \v 7 Sat umuna, padapadan di layon dit ila na ot sat maikagwa padan di tolu un baka dit ila na. Sat maikatlu, kama’t muging di tagu dit muging na. Ot sat maikapat, padan di mantattauda kullangaw dit ila na. \v 8 Ot losan dadi un opata matatagu’n paloswa, sin-oonom dit payak da kan pasiga ata dit long-ag da pati utdit daḻom dit payak da. Inaḻgaw kan linabi un mangkankanta da un naid illongan da. Ot kanan dan dit mangkanta un, \q1 “Nasantuwan, nasantuwan, nasantuwan si Apu taku’n Apudyus un mannakabalin. Doda’n ininggaw sidit, inggaw sinsatun kan dumatong nu timpuna.” \p \v 9 Ikantan dat opata matatagu’n paloswa dit mandayawan kan manyamanan da utdit kinangatun dit mantutupak sit trono un siya dit matatagu si inggaingga. Ot nu mangkanta da, \v 10 mampalintumong dadit duwampuḻu’t opata lalallakay sidit atubang dit mantutupak sit trono ot mandayaw da kan siya un matatagu si inggaingga. Igga da dat baḻangat dat dit atubang dit trono na asida mangkanta un kanan dan, \q1 \v 11 “Apu mi un Apudyus, kalobbongana un mabigbig din kinangatum, kinadayaw kan pannakabalin nu ta sika’d namaloswa utdan losan ot matatagu kan napaloswa da gaputa siya’d piniyam.” \c 5 \s1 Sat Naḻukuta Dokumentu Kan Sat Mangadan Si Ubbun di Kannelu \p \v 1 Utdit diwanana iman dit mantutupak sit trono, inggaw innilaka naḻukuta dokumentu un aaggomana. Nansupanga nakanglitan dit dokumentu kan pitu dit peket na. \v 2 Ot inggaw innilaka nabiloga anghel un nambagbaga si nadangsoḻa ginga un kanana’n, “Singngadan nat lumbonga mangaan sit peket kan mamikyad sit dokumentu?” \p \v 3 Yoong naid makalobbonga mamikyad onnu mangila utdit daḻom didit naḻukuta dokumentu ulay sadan inggaw langit onnu sadan inggaw situn pita onnu sadat nangkakatoy. \v 4 Ot amod dit ibil ku ta naid naodasan si lumbonga mamikyad sit naḻukuta dokumentu onnu mangila utdit daḻom na. \v 5 Utdi, imbagan dit osa’t dat opata lalallakay un, “Adika man-ibil, ta sat mangadan si Layon sin tribun Juda kan mangadan pay si Kaganakan David, inabak na si Satanas ot siya’d awad si kalobbongana manlokta utdat pitu un peket kan mamikyad sidi un dokumentu.” \p \v 6 Utdi, inggaw inilak un Ubbun di Kannelu un sumisikad sidit nambobootan dadit opata matatagu’n paloswa kan sadadit lalallakay un nanlikwos sidit trono. Sadit Ubbun di Kannelu, awad mangil-an un napatoy sidit. Pitu dat sakgud na kan pitu dat ata na un kaipooyan da dit Ispiritun Apudyus \f + \fr 5:6 \ft Ilan yu utdin 1:4.\f* un imbaun na situn losana pita. \v 7 Utdi, sadit Ubbun di Kannelu ummoy na inaḻa dit naḻukuta dokumentu utdit diwanana iman didit mantutupak sit trono. \v 8 Aḻana man, nampalintumonga losan dadit opata matatagu’n paloswa kan sadadit duwampuḻu’t opata lalallakay sidit atubang na. Ot kada-osa kan dida awad aggom na si mantukalan un mangadan si arpa kan buḻawana duyug un napnu si insensu un siya’d maiyaligan dan luwaḻun dan losana tagun Apudyus. \v 9 Ot nangkanta da si bagu’n kanta un kanan dan, \q1 “Sika’d lumbonga mangaḻa’t din naḻukuta dokumentu kan sika’d lumbonga mangaan sidan pitu’n peket na ta pinatoy dika ot sat daḻam dit nansubbut nu utdat tagu’t dan basuḻ da daḻapnu mambalin da un tagun Apudyus. Sadatu un tagu nanligwat da si nadumaduma un ili, tribu kan nadumaduma dat bagbaga da. \q1 \v 10 Ot pinambalin nu dida un mangiyapu un bulun nu kan papadi un manselbi kan Apudyus. Ot iyapuwan da dan losana inggaw situn pita.” \p \v 11 Utdit umilaak payyan, nagngoḻ ku dit gingan dat amoamoda anghel un adi mabilang dit kaadu da. Linikwos da dit trono, sadat opata matatagu’n paloswa kan sadat lalallakay. \v 12 Natobag dit ginga da un kanan dan, \q1 “Lobbong na un sadin Ubbun di Kannelu un napatoy mabigbig din pannakabalin na, kinabaknang na, laing na ya bilog na. Lobbong na un siya’d madayaw kan mabigbig si kinangatu kan siya’d lobbong na un manyamanan.” \m \v 13 Utdi, dingngoḻ ku un losan dat paloswa un inggaw sidin langit, situn labaw pita kan sidin daḻom pita kan losana inggaw sidin baybay un mangkankanta un kanan dan, \q1 ‘Masapula sadin mantutupak sidin trono kan sadin Ubbun di Kannelu dan manyamanan kan madaydayaw, mabigbig din kinangatu da kan pannakabalin da si inggaingga.’ \m \v 14 Ot ummampayun pay dadit opata matatagu un paloswa un kanan dan, “Amen.” Ot sadat lalallakay nampalintumong da un losana nandayaw. \c 6 \s1 Sat Nanloktaan dit Ubbun di Kannelu Utdat Peket Didit Dokumentu \p \v 1 Maabus man di, nailak un linoktan dit Ubbun di Kannelu dit umuna utdat pitu un peket didit naḻukuta dokumentu. Ot dingngoḻ ku dit gingan dit osa utdadit opata matatagu’n paloswa un kama’t gingan di kiduḻ un kanana’n, “Awenu!” \v 2 Mansidi, nailak dit pukawa kabayu un nilumtaw! Ot ininggaw nangabayu’n nan-aaggom si pana. Naitdan si baḻangat ot kaysan daḻapnu ituluy na un umoy abakon dadit losana kabusuḻ na. \p \v 3 Utdi linoktan dit Ubbun di Kannelu dit maikagwa un peket dit dokumentu ot dingngoḻ ku dit gingan dit maikagwa un matatagu’n paloswa un kanana’n, “Awenu.” \v 4 Lummoswa dit osa payyana kabayu un nadokodokot. Sadit nangabayu naitdan si kalintogana mangidatong si manggugubatan di tagu’t tun pita kad mampipinnatoy da. Ot naitdan si dakoḻana ispada. \p \v 5 Linoktan dit Ubbun di Kannelu dit maikatlu un peket dit dokumentu ot dingngoḻ ku dit gingan dit maikatlu un matatagu’n paloswa un kanana’n, “Awenu.” Ot inggaw uman nailaka nangisita kabayu un nilumtaw! Ot sadit nangabayu man-aaggom si kikilluwan. \v 6 Utdi, nangngoḻak si ginga un kama nu nanligwat sidit kawadan dat opata matatagu’n paloswa un kanana’n, “Opata supa un alina ullawa dit magatang di osa’n denario onnu singgantasa opok di bakaw.”\f + \fr 6:6 \ft Siya’d labbun di tagu utnat sin-aḻgaw nat osa’n denario.\f* Yoong adiyu yam-anon nat manligwatan di mantika kan basin di ubas. \p \v 7 Loktaon man dit Ubbun di Kannelu dit maikapata peket, dingngoḻ ku dit maikapata matatagu’n paloswa un kanana’n, “Awenu.” \v 8 Ot nailak dit osa’n kabayu un kubu! Sadit nangabayu mangngadan kan Katoy. Ot inggaw sit awid na dit Hades un inggawan dat natoy. Naitdan da si kalintogana kumatoy si ingkapat sidat tagu un inggaw situn pita. Ot matoy dat tagu si gubat, uḻat, sakit kan patoyon dat sumalona kakkayap dida. \p \v 9 Loktaon man dit Ubbun di Kannelu dit maikalima un peket dit dokumentu, nailak sit sogwab didit dadattunan kan Apudyus dadit kadogwan dadit tagu un napatoy gapu’t dit nanuttuwaan da utdit ugud Apudyus kan nangipatigammuwan da utdit maipanggop kan Jesu Kristu. \v 10 Impappakuy da un kanan dan, “Apudyus un mannakabalin, nasantuwan kan katuttuwaan, kapiga nat mangukumam sidan tagu’t din pita ta ibaḻos nu pay dit namatoyan da kan dikami?” \v 11 Utdi, naitdan da si manlaglaggoyoda kagoya napoḻkas ot naibaga kan dida un man-illong da yan inggana’t magtong dit naikoddonga bilang dat buḻun da un manuttuwa un manselbi kan Apudyus un mapatoy un padan dit nampapatoy da kan dida. \p \v 12 Utdit linoktan dit Ubbun di Kannelu dit maikanoma peket dit dokumentu, kakḻata nanlunig si nabilobilog! Kinumḻop dit init un kama’t kangisit di nangisita luput ot sat buḻan nambalin si nadokot un kama’t daḻa. \v 13 Sadat bituwon sidin langit naotdag da uttun pita un kama’t din maotdagan di naata un bungan di kayu nu dangkason di nabiloga bayogbog. \v 14 Ot kama si naḻukuḻukuta papel dit langit ot naidon. Sadat losana bateled kan pugu, naiyalis da utdat igaw da. \v 15 Utdi, losan dat aali uttun pita, sadat nangangatu’n tagu kan sadadit aappun di suldadu, sadat babaknang kan sadat tagu’n awad si kabooḻan kan losana tagu, puyung onnu bokona puyung, ummoy da nansuḻuk sidat liyang kan sidat saguweb dadit dadakkoḻa batu utdit kabatbateledan. \v 16 Ot kinnanan da utdat batbateled kan dadakkoḻa batu un, “Bunbunan dikami kan isuḻuk dikami daḻapnu adi dikami maila utdin mantutupak sin trono kan daḻapnu adi dikami dusaon sit Ubbun di Kannelu.\f + \fr 6:16 \ft Lucas 23:29-30.\f* \v 17 Ta dummatongon tun aḻ-aḻgawa mandusaan da ot maid ud makailasat.” \c 7 \s1 Sadat Singgasut Si Opatapuḻu’t Opata Libu Un Tagun Namalkaan \p \v 1 Maabus man di, nakailaak si opata anghel un sumisikad situn opata sulin ditun pita. Itatawid da dat opata bayogbog un manligwat sidadit opata suli daḻapnu adina mabayogbogan tun pita, baybay onnu singngadan na mana kayu. \v 2 Dida dat initdan Apudyus si pannakabalin un manam-an situn pita kan baybay. Utdi, inggaw payyan osa’n anghel un inilaka nilumtaw un nanligwat sin kapon dumungitan init un oognana dit mamalkan ud Apudyus un matattagu. \v 3 Ot kanana’t dat buḻun na un anghel un, “Adiyu yan yam-anon nat pita, baybay kan da kaykayu inggana’t mamalkaan nat kiday dan losana manselselbi kan Apudyus taku.” \v 4 Utdit maabus, dingngoḻ ku un sat bilang dadit namalkaan si kiday sit malkan Apudyus, singgasut ya opatapuḻu’t opat un libu da. Nanligwat da utdat simpuḻu’t duwa un tribun ud Israel.\f + \fr 7:4 \ft Israel dit osa’n ngadan Jacob.\f* \v 5 Simpuḻu’t duwa’n libu dat namalkaana nanligwat sit tribun ud Juda; simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun ud Ruben; simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun ud Gad; \v 6 simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun ud Aser; simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun Neftali; simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun Manases; \v 7 simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun Simeon; simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun ud Levi; simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun ud Isacar; \v 8 simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun ud Zabulon; simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun ud Jose kan simpuḻu’t duwa’n libu pay dat nanligwat sit tribun ud Benjamin. \s1 Sadat Tagu Un Nanligwat Sidat Nadumaduma Un Ili \p \v 9 Maabus man di, nailak dat amoamoda tagu un maid makabilang sit kinaadu da. Nadumaduma da un tagu un nanligwat si nadumaduma’n ili kan tribu kan nadumaduma dit bagbaga da. Sumisikad da utdit atubang dit trono kan sadit Ubbun di Kannelu. Nambadut da un losan si napoḻkas kan nakaaggom da un losan si kama si baing di iyug. \v 10 Ot ipappakuy da un kanan dan, “Si Apudyus taku un mantutupak sin trono kan sadin Ubbun di Kannelu dan managu utdan tagu.” \v 11 Utdiyon summikad dat losana aanghel un liniwos da dit trono, sadadit lalallakay kan sadadit opata matatagu un paloswa. Nanlakkob da un losan un nandayaw kan Apudyus. \v 12 Kanan da un, “Amen! Kalobbongana un madayaw kan mabigbig din kinangatun Apudyus si inggaingga. Siya’d kalaingan, siya’d lumbonga manyamanan kan dayawon ta siya’d awad si pannakabalin si inggaingga. Amen!” \p \v 13 Utdi, nan-imus kan sakon dit osa utdadit lalallakay un kanana’n, “Singngadan datu’n tagu un nambadut si napoḻkas? Nanligligwatan da?” \p \v 14 Ot imbagak kan siya un, “Naid tigammuk, Apu! Sika’d makatigammu.” Utdi kanana kan sakon un, “Siyadatu dadin tagu un nakailasat sit amoda ligat. Sinaksakan da dadit badut da utdit daḻan didit Ubbun di Kannelu ot nambalin da si napoḻkas. \v 15 Siya’d gapuna un awad da un sumisikad sidin atubang din tronon Apudyus ot inaḻgaw kan linabi un manselbi da kan siya utdin timplu na. Ot sadin mantutupak sidin trono na, makaigaw kan dida ot ayyuwanana dida. \v 16 Ot taḻona maid mabitilan onnu mauwawan daon kan adida payon mainitan onnu mapallangan. \v 17 Onta sadin Ubbun di Kannelu un iinggaw sidin gaggawan din kawadan din trono, siya’d mangayyuwan kan dida kan ipuyut na dida utdit ob-ob didit danuma mangitod si mataguwan si inggaingga. Ot aminon Apudyus punasan dit luwa da.” \c 8 \s1 Sadit Maikapitu un Peket Dit Naḻukuta dokumentu \p \v 1 Utdit loktaon dit Ubbun di Kannelu dit maikapitu un peket dit naḻukuta dokumentu, naida pulus damidamit sidin langit si kagogwa’n olas. \v 2 Utdi, nailak dat pitu’n anghel un sumisikad sidit atubang Apudyus ot naitdan da si sin-ossa un tangguyub. \p \v 3 Utdi inggaw payyan dummatonga osa’n anghel un man-aaggom si buḻawana duyug un iiggaan di insensu. Ummoy summikad sidit atubang dit dadattunan kan Apudyus. Ot naitdan si adu un insensu daḻapnu idoga na un idatun sidit luwaḻun dat losana tagun Apudyus sit dadattunan un inggaw sidit atubang dit trono. \v 4 Ot sadit asuk dit masgoba insensu un naidoga’t dit luwaḻun dat tagun Apudyus, nampangatu un nanligwat sidit duyuga aaggoman didit anghel un sumisikad sidit atubang Apudyus. \v 5 Utdi, innaḻan dit anghel dit duyuga iiggaan di insensu ot pinnu na si baḻa un nanligwat sidit dadattunan asina inwassot situn pita. Utdiyon inggaw da ud kidkiddusuḻ, amoda damit, sumil-isil-ita kilat kan nanlunig. \s1 Sadat Pitu un Tangguyub \p \v 6 Utdiyon, nansagana dat pitu’n anghel un manap-uy sidat tangguyub da. \p \v 7 Utdit sap-uyan dit ummuna’n anghel dit tangguyub na, ummudan si duḻaḻu kan apuy un nakamosan si daḻa. Nasgob dit ingkatlun ditun pita, ingkatlun dadin losana kaykayu kan losan dat bollat un nasgob. \p \v 8 Utdi, sinap-uyan dit maikagwa’n anghel dit tangguyub na ot inggaw kama’t dakoḻana bateled un umapuapuya naiwassot sidin baybay. \v 9 Ot nambalina daḻa dit ingkatlun didit danum sidin baybay. Natoy dat ingkatlun dadit losana inggaw sidin baybay ot nayam-an dat ingkatlun dat losana bapul. \p \v 10 Utdi, sinap-uyan dit maikatlu’n anghel dit tangguyub na ot inggaw naotdaga dakoḻana bituwona nanligwat langit un umapuapuy un kama’t gipu ot naotdag sidat ingkatlun dadit losana suḻung kan ob-ob. \v 11 Sadi un bituwon mangngadan si Napait. Ot pinaitana dit ingkatlun dadit losana danum ot adu dat tagu un natoy un nanginum sidit danum gaputa nambalina napait. \p \v 12 Utdi, sinap-uyan dit maikapata anghel dit tangguyub na ot nakna dit ingkatlun didin init, sat ingkatlun din buḻan kan sat ingkatlun dat losana bituwon. Siya’d gapuna un naid paddan dit ingkatlun didit aḻ-aḻgaw kan ingkatlun pay didit labi. \p \v 13 Utdit ummilaak uman, inggaw dingngoḻ ku un kullangaw un mantattauda ipappakuy na un, “Gakkikinit! Gakkikinit! Gakkikinita taḻon din mambanagan dan losana tagu’n inggaw sidin pita nu gumingaon dan tangguyub dan maudi’n tuḻu un anghel.” \c 9 \p \v 1 Utdiyon, sinap-uyan dit maikalima un anghel dit tangguyub na ot inggaw nailaka osa’n bituwon un naotdag situn pita un nanligwat langit. Naitod sidiya bituwon dit tulbok dit onob dit bitu un maid kigad dit kaadaḻom na. \v 2 Binukatana dit sooban dit bitu ot inggaw lummoswa’n panosa asuk un kama’t asuk di dakoḻana sogob. Kinumḻop din init kan tattaḻun gapu’t di un asuk. \v 3 Utdiyon, inggaw da ud lummoswa utdit asuk un dudun ot sinum-op da uttun pita. Naitdan dadiya dudun si pannakabalina tumilud un kama’t dan pannakabalin dan ammabuy. \v 4 Naibilin kan dida un adida manyam-an si bollat onnu uduma muḻa onnu kayu uttun pita. Sad paligaton da ullawa dat tagu’n naid malkan Apudyus sidat kiday da. \v 5 Adida napalubusan dadit dudun un kumatoy sidat tagu nu adi paligaton da dida si lima’n buḻan ot kama’t din sigab di matilud si ammabuy din kasigab din mampapaligat da. \v 6 Utdadiya timpu, inapon dat tagu dit matoyan da yoong adida mainapan, taḻona piyaon da un matoy yoong ibtikan katoy dida. \p \v 7 Kama’t kabayu un nakasagana un umoy makagubat dit ilan dadit dudun. Inggaw kama’t baḻangata buḻawan sit uḻu da. Ot sadat muging da kama’t muging di tagu. \v 8 Sadat buuk da kama’t buuk di babai kan sadat ngipon da kama’t ngipon di layon. \v 9 Awad takupaḻ dit baḻukung da un kama’t boḻyang. Kama’t kilukilub di adu’n kalesa un butbutbuton di kabayu un manggadugadusa umoy makagubat dit kayabkab dit payak da. \v 10 Awad ipus da un kama’t ipus di ammabuy un natiludan. Sadit ipus da dit inggawan dit pannakabalin da un mamaligat sidat tagu si unog di lima’n buḻan. \v 11 Awad pay ali da ut mangiyapu kan dida un siya dit nadadaga anghel un mamabantay sidit bitu un naid kigad dit kaadaḻom na. Abaddon dit ngadan na utdin bagbaga un Hebreo kan Apolion pay sin bagbaga un Griego.\f + \fr 9:11 \ft Sat kaipooyan dit Apolion, Manyayam-an.\f* \p \v 12 Nagangputon dit umuna un gakkikinit un pasamak yoong awad payyan duwa un daan dumatong. \p \v 13 Utdi uman, sinap-uyan dit maikanoma anghel dit tangguyub na ot inggaw dingngoḻ ku un ginga’n nanligwat sidit opata sulin dit buḻawana dadattunan sidit atubang Apudyus. \v 14 Kinnanan dit ginga utdit maikanoma anghel un awad si tangguyub un, “Ibussag nu dadit opata anghel un naisilu utdin dakoḻana wangwang Eufrates.” \p \v 15 Utdi, naibussag dadit opata anghel un naidaddaana kumatoy sidiya olas, aḻ-aḻgaw, buḻan kan tawon sidat ingkatlun dat tagu’n inggaw situn pita. \v 16 Nagngoḻ ku dit bilang dat suldadu da un nangabayu ot duwa’n gasuta milyun da. \v 17 Kama’t tu dit ilan dat nangabayu kan dat kabayu da utdit naipaila kan sakon. Sadit takupaḻ dit baḻukung da, tuḻu dit kolol na. Awad kama’t apuy, kama’t batu un mangadan safiro kan kama’t asufre. Ot sadat uḻun dat kabayu, kama’t uḻun di layon kan lumoswa’t dit sangi da dit gumilgilaba apuy, asuk kan asufre. \v 18 Sadadiya tuḻu un ga-oogyata lumoswaloswa utdit sangin dat kabayu dat namatoy sidat ingkatlun dat tagu’t tun pita. \v 19 Ta sat pannakabalin dat kabayu inggaw sidit sangi kan ipus da. Nauḻuwan dat ipus da un kama’t uḻun di uḻog ot siya’d nampaligat da utdat tagu. \p \v 20 Sadat uduma tagu un adi natoy sidatuwa ga-oogyata ligat, adida’n taḻon nambabawiyan dat kokkoon da ta adida linipsutan dat kingwa da un sinan-apudyus. Adida linipsutana mandaydayaw sidat dimunyu kan sidat sinan-apudyus un kingwa da si buḻawan, pilak, bayong, batu kan kayu un adin pulus makaila, makagngoḻ onnu makakiyang. \v 21 Ot adida pay inggongda un kumatoy, mansalsalumangka, manog-on sidat bokona asawa da kan man-aka-akaw. \c 10 \s1 Sat Anghel Kan Sat Bang-oga Nabikyada dokumentu \p \v 1 Maabus man di, nakailaak si sabali’n mannakabalina anghel un dumobadoba’n nanligwat langit. Kama’t nabugus si bunot kan inggaw bungḻun sit labaw dit uḻu na. Kama pay si kasiling di init dit pasngit na kan kama da si tukuda umapuapuy dadit iki na. \v 2 Inggaw bang-oga nabikyada dokumentu un aaggomana. Sadit diwanana iki na indabbok na utdin baybay ot sadit tigid un iki na indabbok na uttun pita. \v 3 Nampakuy ot kama’t ngolod di layon dit ginga na. Utdit nampakuyon nasungbatan si namimpitu’n kiduḻ. \v 4 Utdit magangput dat kiduḻ, ikanglit ku okyanon dat dingngoḻ ku yoong inggaw ginga’n nanligwat langit un kanana’n, “Adim ikanglit dan imbagan dan pitu’n kiduḻ. Ilimod nu dida.” \p \v 5 Utdi, sadit nailaka anghel un sumisikad sidin baybay kan situn pita ingngatu na dit diwanana ima na utdin langit asina \v 6 nansapata utdit ngadan Apudyus un matatagu si inggaingga un namaloswa utdin langit, pita, baybay kan sadan losana inggaw kan dida. Kanan dit anghel un, “Maidon ud maitantanan dan mapasamak. \v 7 Ta nu pagingaon dit maikapitu’n anghel dit tangguyub naon masapula matungpaḻon dit nalimod un panggop Apudyus un impatigammu na utdadit propetana.” \p \v 8 Utdiyon, nagngoḻ ku uman dit ginga’n nanligwat langita kanana kan sakon un, “Umoy ka ot umoy ka aḻan din nabikyada dokumentu un aaggoman din anghel un sumisikad sidin baybay kan sinat pita.” \p \v 9 Ot ummoyak sidit anghel ot kindaw ku un itdona kan sakon dit bang-oga dokumentu. Ot kinnanana un, “Aḻam ot kanom. Namais sinat sangim un kama’t dilu yoong nu inggaw sinat buwang nuwon napait.” \p \v 10 Utdi, inaḻak dit bang-oga dokumentu utdit iman dit anghel ot kinan ku. Tuttuwa’n namais un kama’t dilu yoong sidit maḻumtun kuwon, pinasigab na dit buwang ku. \p \v 11 Ot inggaw nangibaga kan sakon un kanana’n, “Masapula umoy ka ibaga obos dan paimbagan Apudyus un mapasamak sidan nadumaduma’n ili, nadumaduma’n tagu un nadumaduma si bagbaga kan padana pay sidan aali.” \c 11 \s1 Sadat Duwa Un Kustigu \p \v 1 Utdiyon, inggaw naitod kan sakon un osa’n iingos un kama si suḻkud. Ot naibaga kan sakon un, “Umoy ka ingoson din timplun Apudyus kan sadit dadattunan kan bilangom dat tagu’n mandaydayaw sidi. \v 2 Yoong adim isaliingos din nanginlasin un bagong din timplu. Bay-am di ta siya’d naitod sidan bokona tagun Apudyus un dida’d mangidabbodabbok sidin nasantuwana ili’d Jerusalem si unog di opatapuḻu’t duwa’n buḻan.\f + \fr 11:2 \ft Ilan yu utdin 2:14.\f* \v 3 Ot utdiya timpu, ibaun ku dat duwa’n kustiguk un mambadut si ganggoti ta umoy da ipatigammu si unog di sinlibu’t duwa’n gasut ya onoma puḻu’n aḻ-aḻgaw dat impatigammuk kan dida’n mapasamak.” \p \v 4 Sadat duwa’n kustigu, dida dat duwa’n kayu un olibo kan duwa’n iiggaan di silawa inggaw sit atubang Apudyus un Apun di losan situn pita. \v 5 Ot nu awad mangwa si laweng kan dida, lumoswa ud apuy sidat sangi da ot maamin masgob dat kabusuḻ da. Siyadi’d kamaan mangkakatoy di mamadas un mangwa si laweng kan dida. \v 6 Awad pannakabalin da un mangiyonob sin langit daḻapnu adina umudan sidin timpu un mangipatigammuwan da utdit Ugud Apudyus. Kabooḻan da pay un mambalinon si daḻa dan losana danum kan kabooḻan da pay un mangtod si manligatan di tagu ulay mamimpiga sigun sit piyaon da. \p \v 7 Nu magangput dat duwa’n kustigu dit mangipatigammuwan da utdat Ugud Apudyus, lumoswa dit ga-oogyata kakkayap un manligwat sit bitu un maid kigad dit kaadaḻom na ot tiliwona dida. Mangabak dit ga-oogyata kakkayap ot patoyona dida. \v 8 Maiwaḻang dat ladag da utdin kaḻkaḻsan din dakoḻana ili un siya’d nailansaan dit Apu da un si Jesus sit kulus. Ngadnon da diya ili si Sodoma onnu Egipto ta siya’d kaiyaligana. \v 9 Tuḻu ya kagogwa’n aḻgawa iillan dat nadumaduma’n tagu dat ladag da. Sadatuwa tagu manligwat da si nadumaduma’n tribu, nadumaduma’n bagbaga kan nadumaduma’n ili’t tun lubung. Ot adin datuwa tagu piyaona mailbon da. \v 10 Ot sadat tagu’t tun pita mantattaḻok da gapu’t dit natoyan datuwa duwa’n propeta. Manlaḻagsak kan manpipinnakdaw da gaputa natoyon dat kanan da un nangidatong si adu’n ligat di tagu uttun pita. \p \v 11 Yoong maikabas man dit tuḻu ya kagogwa’n aḻgaw, pinaungaḻ Apudyus dida ot summikad da. Ot amod dit kimut dadit nakaila kan dida. \p \v 12 Utdiyon, nakagngoḻ dat duwa’n kustigu si natobaga ginga un nanligwat langit un kanana kan dida’n, “Ngumatu kayu’t tu.” Ot nailabaw da utdit bunota ngummatu’d langit un iillan dat kabusuḻ da. \v 13 Utdi payona olas, nanlunig si nabilobilog ot nayam-an dit ingkapuḻun dit dakoḻana ili kan pitu’n libu dadit natoy un tagu. Amod dit kimut dat losana nabun-ana tagu ot nandaydayaw da kan Apudyus ud langit. \p \v 14 Nagangputon dit maikagwa un ga-oogyata pasamak. Yoong ilan yu! Dandaniyona mapasamak dit maikatlu. \s1 Sat Maikapitu Un Tangguyub \p \v 15 Utdi, sinap-uyan dit maikapitu un anghel dit tangguyub na ot inggaw adu’n ginga’n nadangsoḻ un nanligwat langit ot kanan da un, “Si Apudyus kan sadit dinutukana un Kristu, didaon dat mangiyapu uttun lubung si inggaingga.” \v 16 Utdiyon, sadat duwampuḻu’t opata lalallakay un mantutupak sidat trono da utdit atubang Apudyus nanlukgub da un nandayaw kan Apudyus \v 17 un kanan dan, \q1 “Apudyus un mannakabalin sidan losan, Apudyus ka utdit kan Apudyus ka inggana’t tun satun. Manyaman kami ta us-usalom nat pannakabalin nu ot inlugimon un mangiyapu. \v 18 Amod din suḻag dan adi manuttuwa kan sika yoong dinumtongon tun timpu un mangipail-am sit suḻag nu kan sat mangukumam sidan losana natoy. Timpuna payon un gun-gunaam dat manselselbi kan sika, sadat propetam kan losan dat tagum un mandaydayaw kan sika, nangatu man onnu nadoba. Timpuna payona manyam-anam sidan kataguntagu un nangwa’t nadadag situn pita.” \p \v 19 Utdi, nabukatan dit timplun Apudyus sin langit ot naila utdit daḻom na dit kabkabbon un naiggaan dit naikanglita tulag Apudyus sidat tagu. Ot summil-isil-it dit kilat, inggaw da ud damdamit, nangkidkiddusuḻ kan nanlunig si nabilog asi ummudan si amoamoda duḻaḻu. \c 12 \s1 Sat Babai Kan Sat Dragon \p \v 1 Utdiyon, inggaw taḻona nakaskasdaawa mangilasinan un naila utdin langit. Ininggaw osa’n babai un nabadutan sin init ot naipatay dat iki na kan buḻan kan nabaḻangatan si simpuḻu’t duwa un bituwon. \v 2 Makaab-abengan ot mangkukkulis sit sigab dit manlologaw na. \p \v 3 Utdi, inggaw uman sabali un taḻona nakaskasdaawa mangilasinan un naipaila utdin langit. Inggaw dakoḻana naduḻaw un dragon! Pitu dat uḻu na, simpuḻu dat sakgud na kan inggaw baḻangat sidit kada-osa’t dat uḻu na. \v 4 Inwasiwas na dit ipus na un nanapḻut sit ingkatlun dan bituwon asina indawat situn pita. Utdiyon, ummoy summikad sidit atubang didit babai un makaab-abengan daḻapnu lumkusona dit abit nu maiyabeng. \p \v 5 Utdi, inyabeng dit babai dit abita laḻaki yoong kakḻata nagamḻut dit abit un naiyoy kan Apudyus un awad sit trono na. Ta satuwa abit dit naikoddonga mangiyapu utdan kataguntagu uttun pita. Nailot dit man-iiyapu na un kama nu awad aaggomana un landuk. \v 6 Ot sadit babai, nambutik sidit igawa maid tagtaguwan un insaganan Apudyus un inggawana daḻapnu maayyuwanan sidi si sinlibu ya duwa’n gasut kan onomapuḻu’n aḻgaw. \p \v 7 Utdi, ginumtak dit gubat sidin langit. Si Miguel kan sadat buḻun na un aanghel nakagubat da utdit dragon kan sadat aanghel na pay. \v 8 Yoong naabak dit dragon kan sadat aanghel na ot naidon igaw da utdin langit. \v 9 Naidawat dit dragon situn pita. Siya dit uḻog sidit ummuna’n aḻ-aḻgaw un nangadanan si Diablo onnu Satanas. Siya’d mamakpakaḻmun sidan losana tagu’t tun pita. Naidawat situn pita pati utdat aanghel na. \p \v 10 Utdiyon, inggaw dingngoḻ ku un nadangsoḻa ginga un nanligwat sidin langit un kanana’n, “Dummatongon dit timpu’n managuwan Apudyus sidan tagu na kan mangipail-ana utdin pannakabalin na un mangiyapu. Ot si Kristu un dinutukana ipaila na payon din kalintogana’n mangiyapu. Ta si Satanas un siya’d mamabpabasuḻ sidan susunud taku’n manuttuwa si kaaḻgaw-aḻgaw kan kalabinlabi kan Apudyus, naabakon ot naaddagon sin langit. \v 11 Inabak dat susunuda manuttuwa maipagapu’t dit daḻan dit Ubbun di Kannelu un nan-ayus sit natoyana kan gaputa impatigammu da dit katuttuwaan ulay nu siya’d gapun di matoyan da. \v 12 Siya’d gapuna un manlagsak kayu’n losana awad sinat langit. Yoong kaasi kayu pay un awad situn pita kan baybay ta dummoba kan dikayu si Satanas un amod dit ungot na gaputa tigammu na un akita lawaon dit nabun-an un timpuna’n mangwa si piyaona.” \p \v 13 Utdit matigammuwan dit dragon un naidawat situn pita, dinogdog na dit babai’n nangiyabeng sit abenga laḻaki. \v 14 Yoong naitdan dit babai si duwa un payak di dakoḻana kullangaw daḻapnu makataud un umoy sit igawa maid tagtagguwan un naisagana un inggawana si unog di tuḻu’n dagun si kagogwa ta maayyuwanan sidi kan mailisi utdit uḻog un siya mit laing dit dragon.\f + \fr 12:14 \ft Ilan yu utdin 11:2, 3; 13:5.\f* \v 15 Sadit dragon, nangibug-is si adu’n danuma kama’t dakoḻana wangwang daḻapnu maiyanud dit babai. \v 16 Yoong tinuḻungan dit pita dit babai ta nanggongwak man, sinusup na dit danum un inbug-is dit dragon. \v 17 Utdiyon amod dit ungot dit dragon sidit babai ot inummoy na ginubat dadit uduma ganak dit babai un siya dat manuttuwa utdat bilin Apudyus kan mangipatpatigammu utdat maipanggop kan Jesu Kristu. \v 18 Ot ummoy summikad dit dragon sit igid dit baybay. \c 13 \s1 Sat Ga-oogyata Kakkayapa Lumoswa Utdin Baybay \p \v 1 Utdiyon, inggaw nailak un ga-oogyata kakkayap un lumosloswa utdin baybay. Pitu dit uḻu na kan simpuḻu dit sakgud na. Awad baḻangat sit kada-osa’t dat sakgud na kan awad naikanglita ngadan sit kada-osa’t dat uḻu na un makainsultu kan Apudyus. \v 2 Ot sadiya gakkimuta kakkayap un nailak, kama’t tanana kusa un ngadnon da si leopardo dit ila na. Sadat iki na kama’t ikin di kakkayap un ngadnon da si oso kan sadat sangi na kama’t sangin di layon. Intod dit dragon kan siya dit pannakabalin kan saad na un mangiyapu kan sat amoda kalintogana. \v 3 Maila un naḻaw-anana nasugat dit osa’t dat uḻu na un mabalin un ingkatoy na okyan yoong nampilat. Nasdaaw dat losana tagu uttun pita ot inunud da dit ga-oogyata kakkayap. \v 4 Nandaydayaw da un losan sidit dragon ta intod na utdit ga-oogyata kakkayap dit kalintogana un mangiyapu. Ot dinaydayaw da pay dit ga-oogyata kakkayap un kanan dan, “Maid maipadaan tun ga-oogyata kakkayap. Maid osa’t makabalin un makalaban kan siya.” \p \v 5 Ot sadi un ga-oogyata kakkayap napalubusan un tumangsit kan manginsultu kan Apudyus. Napalubusana mangipaila’t dit kalintogana un mangiyapu si opatapuḻu’t duwa’n buḻan. \v 6 Utdiyon, inlugina un man-insultu kan Apudyus, nan-ibaga’t dan maisuganggang sit ngadan kan igaw Apudyus kan losan dadit inggaw sidin langit. \v 7 Napalubusan pay un mangubat sidan tagun Apudyus ot abakona dida. Naitdan pay si kalintogan un mangitulay sidat losana tagu’n nanligwat sidat nadumaduma’n tribu un nadumaduma dit bagbaga kan ili da uttun lubung. \v 8 Ot mandaydayaw kan siya dat losana tagu’t tun pita malaksig sidadit nailista utdit iblu’n nailistaan dat ngadan da dit matagu’t inggaingga. Adina payyan napaloswa tun lubung nailistaon dit ngadan da utdit iblun didit Kannelu un napatoy. \p \v 9 Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dumngoḻ kayu. \v 10 Nu singngadan nat mapili un madopap ta maibaḻud, gattoka madopap ot maibaḻud. Nu singngadan nat mapili un mapatoy si ispada, gattoka mapatoy si ispada. Siya’d gapuna un masapula sadan tagun Apudyus anusan da un iyattom dan ligata lak-amon da kan itultuluy da din pammati da. \p \v 11 Utdi, inggaw uman nailaka ga-oogyata kakkayap un lummoswa uttun pita. Inggaw duwa’n sakgud na un kama’t sakgud di kannelu yoong kama’t dragon dit mambabagbaga na. \v 12 Losan dat kalintogan dit ummuna un ga-oogyata kakkayap awad kan siya. Ot pinadayaw na utdat losana tagu’t tun pita dit ummuna un ga-oogyata kakkayap un nampilaton si sugat un ingkatoy na okyan. \v 13 Satuwa maikagwa un ga-oogyata kakkayap amod dat impaila na un nakaskasdaaw. Pinan-otdag na uttun pita ud apuy un manligwat langit un iillan di tagu. \v 14 Ot napakaḻmunan dat losana tagu’t tun pita maipagapu’t dat nakaskasdaawa naipalubusa koona utdit atubang didit ummuna’n ga-oogyata kakkayap. Ot nampakwa utdat tagu si sinan-kakkayapa padapadan dit ummuna’n ga-oogyata kakkayap un nabakag si ispada utdit yoong natagu payyan. \v 15 Ot napalubusan pay dit maikagwa un ga-oogyata kakkayap un mampaangos sidit kingwan di tagu un sinan-kakkayap daḻapnu makaginga kad mabalin na un papatoy dat losana tagu un adi mandaydayaw kan siya. \v 16 Pinapilit pay dit maikagwa’n ga-oogyata kakkayap dat losana tagu un mamalkaan dat diwanana ima da onnu sadit kiday da, nadoba man onnu nangatu’n tagu, baknang kan kapus, baba-unon kan bokona baba-unon. \v 17 Ta piyaona’n maid tagu’t makagatang onnu makalaku nu maid malka na utdit ngadan dit ummuna’n ga-oogyata kakkayap onnu utdit bilang un mangipaila utdit ngadan na. \p \v 18 Siyatu’d gapuna un masapul din kinasilib. Singngadan na mana nasilib tigammuwona din kaipooyan din bilang dit ga-oogyata kakkayap gaputa sadi un bilang ipatigammu na din ngadan di osa’n tagu. Sadi un bilang, onoma gasut ya onomapuḻu’t onom.\f + \fr 13:18 \ft 666\f* \c 14 \s1 Sat Ubbun di Kannelu Kan Sadat Tagu Na Un 144,000 \p \v 1 Utdi, nailak dit Ubbun di Kannelu un sumisikad sidin bateled Zion. Buḻun na dadit singgasut ya opatapuḻu’t opata libu’n tagu un nakanglitan si kiday sidit ngadan dit Ubbun di Kannelu kan ngadan dit Ama na. \v 2 Nakagngoḻak si ginga un nanligwat langit un kama si angangagan di lumuyluy-uda danum kan kama pay si nadangsoḻa kiduḻ. Kama si gingan di aduadu’n arpa un matuktukal. \v 3 Ot sadat kagwa’n gasut ya opatapuḻu’t opata libu un tagu, gasikadan da un nakasangu utdit tronon dat opata matatagu’n paloswa kan sadat lalallakay. Mangkankanta da si bagu un kanta un naid makatigammu nu adi dida ullawa. Dida dat sinubbut dit Ubbun di Kannelu utdat losana tagu’t tun pita. \v 4 Siya datu dat tagu un taḻona adida pinaisawan dit long-ag da maipanggop si babai kad nadaḻus da. Maitungtung-ud da utdin Ubbun di Kannelu utdan losana umoyana. Dida dat nasubbut sidat losana tagu ot maidatun da kan Apudyus kan sidit Ubbun di Kannelu un padan dit umuna un maani un maidatun kan Apudyus. \v 5 Maida taḻon nantuliyan da ta taḻona nadaḻus da. \s1 Sadat Tuḻu Un Anghel \p \v 6 Utdiyon, nakailaak si sabali’n anghel un mantattaud sidin ngatu. Awad kan siya dit Nabaḻu’n Damag un mannanayun un ipatigammu na utdan losana tagu un nadumaduma dit tribu da, bagbaga da kan ili da uttun lubung. \v 7 Ot imbaga na si nadangsoḻa ginga un, “Dayawon yu si Apudyus kan bigbigon yu din kinangatu na ta dummatongon tun timpu un mangukumana. Mandaydayaw kayu kan siya un nangwa’t tun langit kan pita, baybay kan sadan losana ob-ob di danum.” \p \v 8 Inggaw maikagwa’n anghel un naitung-ud sit ummuna ot kinnanana’n, “Nayam-anon! Nayam-anona losan din mandinadinamaga ili’d Babilonia! Ta pinainumana dat tagu’t tun lubung sit basin di gaggaissawa koko-ona.”\f + \fr 14:8 \ft Piyaona’n ugudon, naawis dat tagu’t tun lubunga mangwa’t dan gaggaissawa koko-ona un gapun di madusaan da. Ilan yu utdin Jeremias 51:7.\f* \p \v 9 Ot naitung-ud payyan dit maikatlu’n anghel ot impakuy na un, “Losan dat mandaydayaw sidit ummuna’n ga-oogyata kakkayap kan sadit nakwa un kapadpada na kan namalkaan dit muging onnu ima da utdit bilang na, \v 10 inumon da dit basin di dusan Apudyus un innigga na un naid kaḻut na utdin tasan di suḻag na.\f + \fr 14:10 \ft Piyaona’n ugudon, lak-amon da dit suḻag Apudyus ot dusaona dida’t amoamod.\f* Mapalpaligatan da si gumilgilaba apuy kan asufre un iillan dadit nasantuwana aanghel kan sadit Ubbun di Kannelu. \v 11 Ot sat asuk dit apuy un mamaligat kan dida taḻona maid mangkigadana. Inaḻgaw kan linabi un naid illong dit manligatan dadit mandaydayaw sidit ummuna’n ga-oogyata kakkayap kan sadit kapadpada na kan singngadan na mana namalkaan sidit bilang dit ngadan na.” \p \v 12 Ot siyatu’d gapuna un masapul din anus un man-iyattom sidan ligat un lak-amon dan tagun Apudyus un manungtungpal sidan bilin na kan mantultuluya manuttuwa kan Jesus. \p \v 13 Utdiyon, nangngoḻak uman si ginga un nanligwat langit, kanana kan sakon un, “Ikanglit nu tu: Manipud sinsatun nagasat dan tagu’n mantultuluya manuttuwa kan Apu Jesu Kristu inggana’t matoyan da.” \p “Tuttuwa’n nagasat da,” kinnanan pay dit Ispiritun Apudyus, “ta man-illong da utdan ligligat da ot magun-gunaan da utdat kingkingwa da,” kinnanana. \s1 Sat Maaniyan Dat Tagu Uttun Pita \p \v 14 Maabus man di, nakailaak si pukawa bunot! Ininggaw mantutupak un kama’t tagu un nambaḻangat si buḻawan kan man-aaggom si natadom un gagapas. \p \v 15 Utdi inggaw payyan osa’n anghel un lummaksun sit timplu ot impakuy na utdit mantutupak sit bunot un, “Aḻamon nat gagapas nu ot man-ani ka. Ta timpun di aanniyanon ta naḻnaḻ-um daon.” \p \v 16 Ot sadit tagu’n mantutupak sidit bunot inyani na dit gagapas na ot naamina naapit dat maapit situn pita. \p \v 17 Inggaw payyan sabali’n anghel un lummoswa utdit timplu ud langit. Nan-aaggom pay si natadom un gagapas. \p \v 18 Utdi, inggaw payyan osa’n anghel un lummoswa’t dit dadattunan un siya’d awad si kalintogan un mangaandog sit apuy sidi. Pinakuyana dit buḻun na un nan-aggom si natadoma gagapas un kanana’n, “Usalom nat gagapas nu ot pusitom dan bungan di ubas sin pita ta naḻ-um daon.” \p \v 19 Utdi, inpaḻaspas dit anghel dit gagapas na un namusit sidat losana bungan dit ubas situn pita asina ingkob-aḻ dat bunga utdit dakoḻana poposposan un siya’d maiyaligan dit suḻag Apudyus. \v 20 Ot napospos dadit napusit sidit dakoḻana poposposan sit lasin didit ili ot sadit daḻa un nan-ayus manipud sit poposposan umoya osa’n metro ya kagogwa\f + \fr 14:20 \ft Sat ustu un naikanglit sin Griego, kigad sit busal di kabayu.\f* dit kaadaḻom na kan umoya tuḻu’n gasuta kilometro dit nadatong dit ayus na. \c 15 \s1 Sadat Pitu’n Anghel Un Nangdon Sidat Pitu’n Sugung \p \v 1 Utdiyon, inggaw uman nailaka taḻona napotog kan nakaskasdaawa mangilasinan sidin langit. Inggaw da ud pitu’n anghel un nangdon da si pitu’n kalasin di sugung un mamaligat Apudyus sidat tagu’t tun lubung. Siya datu dat anungusa idusa na utdat tagu uttun pita. \p \v 2 Inggaw nailaka baybay un kama’t samling un nakaḻutan si apuy. Nailak pay dat tagu’n nangabak sit ga-oogyata kakkayap, dida dat adi nandayaw sit nakwa un kapadpada na kan adi nampamalka utdit bilang un mangipatigammu utdit ngadan dit kakkayap. Sumisikad dadiya tagu utdit igid dit baybay un man-aaggom da si arpa un intod Apudyus kan dida. \v 3 Kankantaon da dit kantan Moses un osa’n baba-unon Apudyus kan sat kantan dit Ubbun di Kannelu. Kanan dan dit mangkanta un, \q1 “Taḻona napotog kan nakaskasdaaw dan losana kingkingwam, O, Apudyus un mannakabalin sidan losan. Kustukustu kan nalintog dan kokkoom. Sika ud Ali si inggaingga. \v 4 Maida taḻon adi mandayaw kan adi mangidayaw sinat kinangatum, Apu. Onta, sika’d gattoka kasantuwan. Umoy dan losana tagu’t dan kailin-ili mandayaw kan sika gaputa maila da dat nalintoga kokkoom.” \p \v 5 Magangput man di, nailaka naibukat dit kasantuwana kuwaltu utdin timplun Apudyus ud langit un kawadan dat naikanglita bilin Apudyus. \v 6 Utdi, lummaksun manipud sit timplu dat pitu’n anghel un nangdon sidat pitu un sugung. Malaglaggoyod kan napoḻkapoḻkas dat badut da un losan kan awad balikos da un buḻawan sidat baḻukung da. \v 7 Utdiyon, osa’t dadit opata matatagu un paloswa dit nangitod sidat pitu’n anghel si pitu’n buḻawana duyug un napnu utdat amoamoda suḻag Apudyus un matatagu si inggaingga. \v 8 Utdi, napnu’t asuk dit timplu un mangil-an sit kinangatu kan pannakabalin Apudyus. Ot naid osa si makaḻnok sit timplu inggana’t magangput dadit pitu un sugung un idatong dat pitu’n anghel. \c 16 \s1 Sadat Pitu’n Duyug Un Napnu Utdit Suḻag Apudyus \p \v 1 Utdiyon, nakagngoḻak si nadangsoḻa ginga un nanligwat sit timplu un kanana’t dat pitu’n anghel un, “Umoy yu itakbu utdin pita dan pitu’n duyuga napnu’t suḻag Apudyus.” \v 2 Kadon, ummoy dit ummuna’n anghel intakbu utdin pita dit inggaw sit duyug na. Ot tummubu dat gakkikinit kan nasigasigaba goled sit long-ag dat tagu’n namalkaan sit malkan didit ga-oogyata kakkayap kan nandaydayaw sidit kapadpada na. \p \v 3 Utdi, ummoy pay dit maikagwa’n anghel intakbu dit ininggaw sidit duyug na utdin baybay. Ot nambalina kama si daḻan di natoya tagu dit danum ot losan dat inggaw sidin daḻom baybay un natoy. \p \v 4 Utdi, ummoy dit maikatlu un anghel intakbu dit inggaw sidit duyug na utdan suḻung kan ob-ob di danum ot nambalin da dit danum si daḻa. \v 5 Utdiyon, nagngoḻ ku dit anghel un mangaayyuwan sidadit danuma kanana’n, \q1 “Apudyus un nasantuwan, doda’n inggaw ka utdit kan iinggaw ka inggana’t tun satun. Kustu nat man-uukum nu utdatu’n tagu. \v 6 Dida’d namatoy sidat tagum kan dat propetam. Ot painumam pay didaon si daḻa un siya’d maibagaya makwa kan dida.” \p \v 7 Utdiyon, nakagngoḻak si ginga un nanligwat sit dadattunan un kanana’n, \q1 “On, Apu mi un Apudyus un mannakabalin, kustu kan nalintog nat man-uukum nu utdan tagu.” \p \v 8 Utdi, ummoy dit maikapata anghel intakbu dit ininggaw sidit duyug na utdin init ot napalubusan din init un mangatung sidan tagu utdit amoda init na. \v 9 Kadon, naatungan dat tagu yoong adida nandadaoliyan dat basuḻ da kan adida binigbig dit kinangatun Apudyus. Nan-uguugud daot si makainsultu kan siya un siya’d awad si pannakabalin sidadi un pasigab. \p \v 10 Utdiyon, ummoy dit maikalima’n anghel intakbu dit ininggaw sit duyug na utdit tronon didit ga-oogyata kakkayap. Kinumḻopa losan dit mangiyapuwana ot nangngiltan dat tagu dat dila da gapu’t dat amoda paligat da. \v 11 Ot nan-uguugud da ut makainsultu kan Apudyus sidin langit gapu’t dit kasigab dit goled da, ot adida kampay nandadaoli utdat basuḻ da. \p \v 12 Utdi, ummoy dit maikanoma anghel intakbu dit ininggaw sit duyug na utdin dakoḻana wangwanga mangngadan Eufrates. Ot naobasan dit wangwang daḻapnu maisagana un ayon dat aali un manligwat sidin kapon dumungitan init. \v 13 Utdiyon, nakailaak si tuḻu un nadadaga ispiritu un kama si ilan di tukak. Lummaksun dit osa utdit sangin didit dragon, lummaksun dit osa utdit sangin didit ga-oogyata kakkayap kan lummaksun dit osa utdit sangin didit man-ag-agin propeta un siya dit maikagwa’n ga-oogyata kakkayap.\f + \fr 16:13 \ft Ilan yu utdin 13:11-17; 19:20.\f* \v 14 Sadatu un ispiritu, dimunyu da ot awad kabooḻan da un mangwa si nakaskasdaaw. Ot umoy da utdat losana aali uttun losan situn lubung daḻapnu dagupon da dida un mangubat kan Apudyus nu dumatong dit napotoga aḻ-aḻgaw un pinilin Apudyus un mannakabalin. \p \v 15 Kinnanan Jesus un, “Dumngoḻ kayu! Mangulinak situn pita un kama’t dumakngan di man-aakaw un maid makatigammu. Nagasat nat tagu’n adi masusuyop kan kanayun un nakasagana kan nakabadut daḻapnu bokona mantittiway nu dumatongak kad adi maibabbain sidan kaaduwan.” \p \v 16 Ot pinandadatdatong da dat losana aali kan dat susuldadu da utdin boboḻoy un mangngadan si Armagedon sidin bagbagan di Hebreo. \p \v 17 Maabus man di, intakbun dit maikapitu’n anghel dit ininggaw sidit duyug na ot inggaw nadangsoḻa ginga un nanligwat sidit trono utdit timplun Apudyus un kanana’n, “Nagangputon!” \v 18 Utdiyon, summilsil-it, nandamidamit, nangkidkiddusuḻ kan nabilog dit lunig. Maida taḻon padana un lunig di manipud sidit nakwaan dat tagu gaputa siyatu dit kabilogan sidat losana lunig. \v 19 Nangkatlu dit nandinadinamaga ili kan nayam-an dat losana nangkaddakkoḻa ili’t tun lubung. Adin Apudyus liniuwan dit ili ud Babilonia, inamin na un impainum dit natasa’n nasuḻaga basi un siya dit amoamoda suḻag na. \v 20 Maipagapu pay sidiya lunig, naḻnod dadit losana pugu kan naipanad dat losana bateled. \v 21 Nanduḻaḻu si nangkaddakkoḻ un umoya limampuḻu’n kilu dit kadagson dit osa ot naotdagan dadit tagu. Kadon nan-uguugud da si maisuganggang kan Apudyus maipagapu’t diya duḻaḻu ta taḻona ga-oogyat. \c 17 \s1 Sat Babai’n Nangabayu’t Din Ga-oogyata Kakkayap \p \v 1 Utdiyon, osa utdadin pitu’n anghel un nangaggom sidat pitu’n duyug din ummoy kan sakon ot kinnanana un, “Awenu ta ipailak kan sika nu kamaan din dusan didin mandindinamaga babai’n mangilakḻaku ut kinababai na un mantutupak sit kawadan dan adu’n wangwang. \v 2 Inasawan dat losana aali uttun pita ot losan dat tagu’t tun lubung nabuuk da utdit basi na un siya dit gabbainan un kokkoona,” kinnanan dit anghel. \p \v 3 Utdi, nantulay dit Ispiritu Santu kan sakon ot kamaak si nan-in-inop ot intallayak sidit anghel sidin igawa maid tagtagguwan. Nailak dit osa’n babai un mangabkabbayu utdit nadokot un gakkimuta kakkayap. Sadiya kakkayap, nakanglitan din losana long-ag na utdan ngadan un maisuganggang kan Apudyus. Pitu dat uḻu na kan simpuḻu dat sakgud na. \v 4 Ot sadit babai, nambadut si kama si ilan di ubi kan nadokot. Buḻawan ya nangkababanola batu kan perlas dat usal na. Nakaaggom si buḻawana tasa’n napnu’t dat gabbainan kan nangkaisawa kingkingwa na. \v 5 Awad naikanglita ngadan sit kiday na un nalimod dit kaipooyana. Kanan dit naikanglit un, “Babilonia un mandindinamag. Inan dadit losana babai’n magatgatang dit kinababai na kan puun dan losana gabbainana kokkoon.” \v 6 Ot nailaka nabuuk dit babai utdan daḻan dadin tagun Apudyus kan dat tagu’n napatoy maipagapu’t dit nangipatigammuwan da utdat intudtudun Jesus. \p Amo nasdaawak sidit nangil-ak kan siya yoong kinnanan dit anghel kan sakon un, \v 7 “Apay masdaaw ka? Ibagak kan sika din nalimoda kaipooyan din babai kan sadin gakkimuta kakkayap un nangabayuwana un pitu din uḻu na kan simpuḻu din sakgud na. \v 8 Sadit gakkimuta kakkayapa nailam, ininggaw situn pita utdit yoong maid sinsatun. Dandaniyona lumtaw sin bitu un maid kigad dit kaadaḻom na daḻapnu umoy sit mayam-anana. Ot sadan tagu’n maid si ngadan sidin iblu’n naikanglitan dan ngadan dat matagu si inggaingga, masdaaw da nu ilan da di un kakkayap. Onta ininggaw sidit, maid sinsatun yoong lumoswa payyan. Sadiya iblu’n naikanglitan dan ngadan dat matagu si inggaingga ininggawon sit daan payyan tun lubung napaloswa. \p \v 9 Masapula nasilib din tagu’n mangawat situ. Sadan pitu un uḻu na, dida dan pitu’n kuntuga mantutuppakan didi’n babai. \v 10 Pitun ali pay din kaipooyan da. Utdatu un pitu’n ali, naidon dat lima, osa din madama un mangiyapu ot sadin osa adina payyan dummatong. Ot nu dumatong, sin-akitana lawa din mangiyapuwana. \v 11 Ot sadit gakkimuta kakkayap un ininggaw sidit yoong maid sinsatun, siya’d maikawaḻu’n mangiyapu yoong osa payon sidan pitu’n ali ot nu man-ulin, mayam-an si inggaingga. \p \v 12 “Ot sadat simpuḻu’n sakgud un nailam, siya dadin simpuḻu’n ali un adi payyan nanlugi un mangiyapu yoong maitdan da si kalintogana mangiyapu si sin olas un buḻun didin gakkimuta kakkayap. \v 13 Ossaan din panggop dan simpuḻu’n ali’n sadatu, ot itdon da din losana pannakabalin kan kalintogan da un mangiyapu utdin gakkimuta kakkayap. \v 14 Ot labanon da din Ubbun di Kannelu yoong abakon din Ubbun di Kannelu dida gaputa siya’d kangattuwana Apu utdat losana maapu kan kangattuwana Ali utdan losana aali. Ot sadat maibuḻun kan siya, dida dat inayagan kan pinilin Apudyus un tagu na un mantaḻgodana manuttuwa kan siya.” \p \v 15 Kinnanan payyan dit anghel kan sakon un, “Sat kaipooyan dat wangwang un nailam sit adani’t dit mantutuppakan dit babai’n magatgatang dit kinababai na, sadat nadumaduma’n tagu’n nadumaduma’t bagbaga un nanligwat sidat losana ili uttun lubung. \v 16 Awad timpu un sat gakkimuta kakkayap kan sadat simpuḻu’n sakgud un nailam, lawengon da din babai’n magatgatang dit kinababai na ot aḻan da un losan dat awad kan siya, asida taynan un mantittiway. Kanon da pay din bogas na asida sobgon dan mabun-an. \v 17 Si Apudyus din mangipasomsomok kan dida uttu un koon da daḻapnu matungpal dan panggop na. Siya’d gapuna un nan-ossaan dit panggop da kan intod da dit kalintogan da un mangiyapu utdit gakkimuta kakkayap inggana’t matungpal dat losana panggop Apudyus un makwa. \p \v 18 “Sadin babai un nailam, siyadi din mandinadinamaga ili un mangiyapu utdan losana ali uttun pita.” \c 18 \s1 Sadin Nayam-anan din Ili’d Babilonia \p \v 1 Magangput man tu, nakailaak si osa payyana anghel un dummoba’n nanligwat langit. Amod din kalintogana ot kummadda tun losana lubung sidin doḻang na. \v 2 Amoda nadangsoḻ dit pakuy na un kanana’n, “Nayam-anon! Naamin nayam-anon din mandindinamaga Babilonia! Nambalinona igaw dadin dimunyu kan sadan losana nadadaga ispiritu. Ot siyaon dit dumapunan dan naisaw kan lalawwengona sissiwit. \v 3 Onta naawis na dat tagu’t dan kailin-ili’t tun lubunga umminum sit nasuḻaga basi na un siya dit gaggaisawa kokkoona. Losana aali uttun lubung inasawa da. Gummaknang pay dat lumaḻaku uttun lubung gapu’t dit manlabḻabosa kinagadaḻ na,” kinnanan dit anghel. \p \v 4 Utdi, nakagngoḻak si osa payyana ginga un nanligwat sidin langit ot kinnanana un, \q1 “Dikayu’n taguk tengyan yu nat un boboḻoy daḻapnu adi kayu maiyunud kan siya un mambasuḻ kan daḻapnu adi kayu mailak-ama madusa. \q1 \v 5 Ta kama si kangatun di langit din natugpunan dan basuḻ na. Ot gagasmokon Apudyus din kinadadag na. \q1 \v 6 Makwa kan siya din padan dan kingkingwa na. Mamigwa din baḻos dit kinadadag na un kama nu napainuman si sintasa’n basi un mamigwa si kinasuḻag na nu sadit impainum na. \q1 \v 7 Nu in-inon dit kinapasdayaw na utdit kan kinalabos dit kinagadaḻ na, siya payon din kasigab dan pasigab na kan mandomdomana. Kanana’t dit somsomok na un, ‘Sakon din mantulay un Reyna, taḻona adiyak mandomdom ta bokonaka bilug.’ \q1 \v 8 Ot gapu’t tuwa somsomok na, kakḻata mandidisan si sin-aḻgawan dan nakalakalasi’n sugunga dumatong un kama’t dan sakit, sigab di domdom kan uḻat asina masgob gaputa mannakabalin si Apudyus un mangukum kan siya.” \p \v 9 Ot losan dat aali uttun pita un nangasawa kan siya kan kummada utdit kinagadaḻ na, man-ibil da kan nasigab dit domdom da nu maila daon dit asuk dit masgobana. \v 10 Umoy da sumikad sin adayu gaputa umogyat da un maidoga kan siya’n madusa. Ot kanan dan, “Inay kaasi pay an din mandindinamaga ili’d Babilonia! Nabaknang kan dakodakoḻan yoong sidin sin-olasa lawa, naikisapona nadusa.” \p \v 11 Ibilan pay dan manlakḻaku uttun pita kan mandomdom da gaputa naidon gumatang sidan laku da. \v 12 Maidon osa’t gumatang si buḻawan da, palata, nangingina un batu kan perlas, nangkangina’n luput un napoḻkas, kolol di ubi, nadokodokot kan seda, losana kalasin di nabangu’n kayu, singngadan na mana nakwa’t saung di elepante, alikama nakwa’t nangina’n kayu, bayong, boḻyang kan marbol. \v 13 Maidon gumatang sidan sinamon, mampabangu’t sida, insensu, mira kan olibano. Padana pay sidan laku da un basin di ubas, mantika, alina kan trigo, baka kan da kannelu, kabayu kan kalesa kan tagu’n maipuyung. \p \v 14 Ot kanan dan manlakḻaku kan siya un, “Sat bunga’n pipiyaoma gatangon naidon. Ot sadat nangkangina kan nangkapippiya’n usal nu, adimon maodasan uman dida.” \p \v 15 Siyadi din kanan dat manlakḻaku un gummaknang sidit manlakḻakuwan da utdiya ili. Ot gapu’t dit ogyat da un maidoga’n madusa kan siya, sumikad da utdin adayu kan siya. Man-ibil da kan nasigab dit domdom da ot kanan dan, \v 16 “Inay pay an din mandinadinamaga ili! Nangkangingina’n luput un napoḻkas, kolol di ubi, nadokot kan seda dan badut dan tagu na kan buḻawan ya nangkababanola batu kan perlas dan usal da \v 17 yoong asimpiga’n naidon dan losana binaknang da.” \p Ot losan pay dadin kapitan di bapul, sadan nanlugan kan sadan mantalibasu’t dit bapul kan losan dan tagu’n gummaknang maipagapu’t dit mantalibasuwan da utdin baybay, iinggaw da utdin adayu. \v 18 Ot ilan da man dit ili’n umasuasuk, mampappakuy da un dit man-ibila kanan dan, “Taḻona maid kapadan dinata nandindinamaga ili.” \p \v 19 Ot gabuwan da dadit uḻu da gapu’t dit sigab dit domdom da kan man-ibil da un kanan dan, “Inay amman pay an din nandinadinamaga ili! Sadat binaknang na sad gummaknangan pay dat awad si bapul sidin baybay yoong asimpiga un naid dan losana binaknang na!” \p \v 20 Dikayu’n awad langit kan dikayu’n tagun Apudyus, apostoles kan propetana, manlagsak kayu gaputa dinusanon Apudyus diya boboḻoy maipagapu’t dan kingwa da kan dikayu. \p \v 21 Utdiyon, inggaw nabiloga anghel un nangaknam si batu un kamasi dakodakoḻana gigillingana batu asina inwassot sin baybay. Ot kinnanana’n, “Kama’t tu din ga-oogyata mayam-anan didin mandinadinamaga ili’d Babilonia ot taḻona maid mail-anaon. \v 22 Maidon magngoḻ sidan mantukal si arpa kan kumakanta, sadan umuullimong kan sadan tumatangguyub sidiya igaw. Maidon maodasan sidan kumokokwa si singngadan na mana mailaku. Maidon magngoḻ si gingan di gigillingan sidiya igaw. \v 23 Maidon maila si silaw kan maidon magngoḻ si damit dadin mamboboda. Siya’d dusan didi un ili gaputa sadan manlakḻaku’n manligwat sidi, dida’d madaydayaw situn lubung kan napakaḻmunan pay dan tagu’t tun lubung sidit salumangkan dat tagu’t di. \v 24 Madusa pay diya ili gaputa siya’d nan-ayusan dit daḻan dat propetan Apudyus kan uduma tagu na kan losan dan tagu’n napatpatoy situn pita, ibilang Apudyus un sadan iBabilonia ud namatoy.” \c 19 \p \v 1 Magangput man tu, nakagngoḻak si nadangsodangsoḻa gingan di amoamoda tagu un kama da si mangkanta un kanan dan, “Idaydayaw taku si Apudyus!\f + \fr 19:1 \ft Onnu Hallelujah!\f* Siya’d managu kan ditaku kan siya’d madaydayaw kan mannakabalin. \v 2 Kustu kan nalintog din mandudusa na. Dinusa na dit mandindinamaga babai’n ilakḻaku na dit kinababai na. Ta inawis na dan tagu’t tun lubung un mangwa si bokobokon maipagapu’t dit gabbainana kokkoona. Imbaḻos pay Apudyus kan siya dit natoyan dadit manselselbi kan siya.” \v 3 Kanan da payyan si nadangsoḻa bagbaga un, “Idaydayaw taku si Apudyus! Ta sadiya ili umasuasuk si inggaingga.” \v 4 Ot sadat duwampuḻu’t opata lalallakay kan sadat opata natagu’n paloswa nampalintumong da un nandayaw kan Apudyus un mantutupak sin trono na un kanan dan, “Amen! Idaydayaw taku si Apudyus.” \s1 Sat Bodan Dit Ubbun di Kannelu \p \v 5 Utdiyon, inggaw ginga’n nanligwat sit kawadan dit trono un kanana’n, “Idayaw yu si Apudyus taku, dikayu’n losana manselselbi kan siya, nangatu man kan nadoba’n tagu, dikayu’n mangiyogyat kan siya gaputa dayawon yu.” \v 6 Utdi, nakagngoḻak si kama nu gingan di amoamoda tagu un kamasi angangagan di danum sin gassud kan kamasi nadangsoḻa kiduḻ. Kanan dit ginga un, “Idaydayaw taku si Apudyus! Ta si Apudyus un Apu taku’n mannakabalin siya’d mangiyapu’t dan losan. \v 7 Taḻona manlaglagsak taku. Idaydayaw taku dit kinangatun Apudyus ta dummatongon din timpu’n mambodaan din mangadan si Ubbun di Kannelu. Nakasaganaon din asaw-ona. \v 8 Ot naitdan si kalintogana mambadut si nangina’n luputa napoḻkapoḻkas kan nadaḻudaḻus.” Sat kaipooyan din nangina’n luput, sadat nalintoga kokkoon di tagun Apudyus. \p \v 9 Utdi kanan dit anghel kan sakon un, “Ikanglit nu tun ibagak: Nagasat dadin naimbitalana umoy makakan sit bodan dit mangadan si Ubbun di Kannelu.” Ot innayun pay dit anghel imbaga un, “Tuttuwa’n imbagan Apudyus tu.” \p \v 10 Maabus mana ibaga na di, nampalintumongak sidit atubang na ta mandayawak kan siya yoong imbagana kan sakon un, “Adim koon nat! Si Apudyus din dayawom. Ta sakon, osaak paya manselselbi kan Apudyus un kama kan sika kan sadan buḻun nu un mangitudtudu utdan impatigammun Jesus.” \p Ta sadan impatigammun Jesus, siya payon dat imbagbagan dat propetan Apudyus. \s1 Sat Nangabayu’t Pukawa Kabayu \p \v 11 Utdiyon, nailaka naibukat din langit ot kakḻata inggaw ud pukaw un kabayu! Sadin nangabayu mangngadan si Mataḻgodan kan Tuttuwa ta kustu din mandudusa na kan manggugubat na utdan kabusuḻ na. \v 12 Kama’t gumilagilaba apuy dan ata na kan aduadu’n baḻangat sidin uḻu na. Naikanglit dit ngadan na utdit long-ag na yoong maid udum si makatigammu’t din kaipooyana nu adi siya pay lawan. \v 13 Naslop si daḻa dit badut na ot mangadan si, “Ugud Apudyus.” \v 14 Ot sadan losana tagu utdin langit naitung-ud da kan siya un kama da si suldadu un nangabayu da un losan si pukaw un kabayu kan nambadut da si nangina’n baduta napoḻkas kan nadaḻudaḻus. \v 15 Inggaw natadoma ispada un lumoswa utdit sangi na un siya’d mangabak na utdan kailin-ili. Nailot dit man-iiyapu na un kama nu nakaaggom si landuk. Kama’t mampospos si ubas dit koona nu ipalak-am na kan dida dit amoda suḻag Apudyus. \v 16 Inggaw ngadan na un naikanglit sit badut na kan sit uḻpu na un kanana’n: “Kangattuwana Ali utdan losana aali kan kangattuwana Apu utdan losana maapu.” \p \v 17 Utdiyon, nakailaak si anghel un summikad sidin init ot pinakuyana dan losana sissiwit un mantattaud sidin ngatu un kanana’n, “Aweyu, umammung kayu ta makaamung kayu utdit dakoḻana amung Apudyus \v 18 ta umoy yu kanon dan bogas dadin aali, kapitan di suldadu kan sadan nangkabiloga tagu da. Kanon yu pay dan bogas dadin kabayu kan sadan nangabayu, bogas dan losana tagu, babbaun kan bokona babbaun, nangatu kan nadoba’n tagu.” \p \v 19 Utdiyon, nailak dit gakkimuta kakkayap kan sadan losana aali uttun pita kan losan dan suldadu da un nantitipun ta gubaton da dit nangabayu’t pukawa kabayu kan sadan suldadu na. \v 20 Naabak dit gakkimuta kakkayap ot dinopap da un buḻun na dit man-ag-agin propetana un nangipaila’t nakaskasdaaw sidit atubang na. Sadatu un nakaskasdaawa kingwa na dit nangallilaw na utdat tagu’n nampamalka utdit malkan dit gakkimuta kakkayap kan nandaydayaw sidit nakwa’n kapadpada na. Matattaguwan un naidawat dit gakkimuta kakkayap kan sadit man-ag-agin propeta utdin bananaw un gumilagilaba asufre. \v 21 Ot sadat suldadu da napatoy da si ispada un linumtaw sidit sangin didit nangabayu’t pukawa kabayu, ot namponokan dat sissiwit dat bogas da. \c 20 \s1 Sadin Sinlibu’n Dagun \p \v 1 Maabus man di, nangilaak si anghel un dumobdoba’n nanligwat langit ot aaggomana dit tulbok dit bitu un maid kigad dit kaadaḻom na kan nan-aggom pay si dakoḻana kinawad. \v 2-3 Ot dinokmaana dit dragon un siya payon dit uḻog sit aw-awe un mangadan si Diablo onnu Satanas. Piningil na asina indawat sit bitu un maibaḻudana si sinlibu’n dagun. Utdiyon, tinulbokan dit anghel dit sooban dit bitu asina pineketan daḻapnu adina makaḻaksuna mamakaḻmun sidadin tagu’t dan kailin-ili inggana’t magangput dit sinlibu’n dagun. Kadon, nu maabus din sinlibu’n dagun, masapula maibussag si sin-akitan. \p \v 4 Utdiyon, nakailaak si adu’n trono ot sadat naitdan si kalintogana mangukum dat nantupak. Nailak pay dadit kadogwan dat napatpatoy maipagapu’t dit nangipatigammuwan da utdin maipanggop kan Jesus kan sadan ugud Apudyus. Dida dan adi nandayaw sit gakkimuta kakkayap onnu sadit sinan kapadpada na kan adida pinamalkaan dat kiday onnu ima da utdit malkan didit gakkimuta kakkayap. Ummungaḻ da ot buḻun Kristu dida un mangiyapu ud si sinlibu’n dagun. \v 5 Siyatu din umuna un umungaḻan dadit natoy. Yoong sadan udum sidan natoy adida umungaḻ aginggana’t magangput din sinlibu’n dagun. \v 6 Nagasat kan nasantuwan dan maidoga’t din umuna’n umungaḻan dadit natoy! Ta maid mabalinan din maikagwa’n katoy kan dida nu adi mambalin da si padin da Apudyus kan Kristu kan buḻun Kristu dida un mangiyapu udsi sinlibu’n dagun. \s1 Sadin Naabakan Satanas \p \v 7 Nu magangput din sinlibu’n dagun, maibussag uman si Satanas sidin naibaḻudana \v 8 ot lumaksun daḻapnu pakaḻmunana dan tagu’t dan kailin-ili utdan opata sulin ditun lubung. Sadatuwa ili mangadanan si Gog kan Magog. Umungona dida’n losan ta umoy da makagubat. Ot kama da si kaadun di lagan sidin igid din baybay. \v 9 Dakdakon da tun nanawaga labaw pita un manalinup sin boboḻoy un pipiyaon Apudyus un kampun dan tagu na. Yoong awad apuya dummoba un malligwat langita mangamin kan dida. \v 10 Ot si Satanas un mamakaḻmun kan dida, maidawat sidin bananaw di gumilagilaba apuy kan asufre un siya’d naidawatanon dit gakkimuta kakkayap kan sadin man-ag-agin propeta ot mampalpaligat da utdi un inaḻgaw kan linabi un maid mangkigadana. \s1 Sadin Maudi un Man-ukuman Apudyus \p \v 11 Utdiyon, nailak dit dakoḻana trono un napoḻkas kan sadit nakatupak sidi. Ot gapu’t dit ininggawana nangkamaid dan pita kan langit ot maid mail-an daon. \v 12-13 Ot nailak dadit losana nangkakatoy, nangatu man kan nadoba’n tagu un sumisikad sidin atubang din trono. Ininggaw dat natoy sin baybay kan losan dat ininggaw sin Hades un ngadnon da ut igaw dat natoy. Utdi, nabikyad dat iblu. Nabikyad pay dit sabali’n iblu un naikanglitan dat ngadan dat matagu si inggaingga. Utdiyon, naukum dit osaosa kan dida sigun sidat kingkingwa da un naikanglit sidat iblu. \v 14 Kadon, naidawat si Katoy kan san Hades un igaw dan natoy sit bananaw di gumilagilaba apuy. Siyatu din maikagwa’n matoyan. \v 15 Ot nu ngadan din maid ngadan na si naikanglit sidin iblu’n naikanglitan dan ngadan dan matagu’t inggaingga maiwassot sin bananaw di gumilagilaba apuy. \c 21 \s1 Sadin Bagu’n Langit kan Bagu’n Pita \p \v 1 Maabus man, nailak ud bagu’n langit kan bagu’n pita ta sadit ummuna un langit kan sadit ummuna un pita nangkanaid daon kan sadin baybay naid payon. \v 2 Ot nailak din nasantuwana ili un sadin bagu’n Jerusalem un dumobdoba’n nanligwat kan Apudyus sidin langit. Alig na’t babai’n maikasal un amo naisagana kan napippiya’n umoy umabat sidit asaw-ona. \v 3 Utdi, nakagngoḻak si nadangsoḻa ginga’n nanligwat sit kawadan dit trono un kanana’n, “Ilan yu! Makaigawon si Apudyus sidan tagu! Iinggawon kan dida ot dida’d tagu naon. Si Apudyus din mismu un buḻun daon. \v 4 Kadon punasan Apudyus dat luwa da. Maidon matoy, madodomdoman, man-ibil onnu pasigab ta sadatu un awad sidit, naid daon.” \p \v 5 Utdiyon, sadin mantutupak sidin trono kinnanana un, “Ilan yu! Sukatakon si bagu dan losana awad.” Ot kinnanana kan sakon un, “Ikanglit nu datu gaputa sadatu un ugud matalgodan kan tuttuwa.” \v 6 Asina kinnanan payyan kan sakon un, “Natungpaḻon dan losan! Sakon din Alfa kan sadin Omega, san luglugi kan mangkigadan di losan. Nu ngadan din mauwaw itdak si maid bayad na un danum un manligwat sidin ob-oba mangtod si mataguwan di tagu si inggaingga. \v 7 Siya datu dan gun-guna un itdok sidan adi paabak sit laweng. Sakon ud Apudyus da kan dida’d anak ku. \v 8 Yoong sadan tagu’n kumimuta manuttuwa, sadan maid si pammati, sadan mangmangwa’t naisawa kokkoon, kumapatoy, sadan manog-on si bokona asawa da, sadan mansalsalumangka, mandaydayaw sidan sinan-apudyus kan losan dan matuli, sadin bananaw di gumilagilaba apuy kan asufre din maiggaan da. Siyadi din maikagwa’n matoyan.” \s1 Sadin Bagu un Jerusalem \p \v 9 Utdi, osa’t dadit pitu un anghel un nangaggom sidat pitu’n duyug un napnu’t dan anungusa sugung dit inummoy kan sakon ot kanana’n, “Awenu’t tu ta ipailak kan sika din babai’n asaw-on didin mangadan si Ubbun di Kannelu.” \p \v 10 Kadon, nantulay dit Ispiritu Santu kan sakon ot kamaak si nan-in-inop ot indaḻan dit anghel sakon sidit untuk dit nataknataknanga bateled. Impailana kan sakon din nasantuwana ili’d Jerusalem un dumobadoba’n nanligwat kan Apudyus sidin langit. \v 11 Ot napaddapadda gapu’t dit doḻang ud Apudyus kan nasilapa kama si nabanola batu un haspe kan mangallinawa kama’t kristal. \v 12-13 Amod taknang dit aḻad un nanliput sidiya boboḻoy ot simpuḻu’t duwa dan sooban na. Tuḻu dit sooban na utdin kapon dumungitan init, tuḻu utdin kapon daya, tuḻu utdin kapon lagud kan tuḻu utdin kapon sin maipsukan init. Kada sooban awad osa’n anghel un man-andog kan awad osa’n naikanglita ngadan dan simpuḻu’t duwa’n tribun dat ganak ud Israel. \v 14 Sadin aḻad didin ili naisaad udsi simpuḻu’t duwa’n pannana batu un siya’d naikanglitan dadin ngadan dan simpuḻu’t duwa’n apostoles didin Ubbun di Kannelu. \p \v 15 Sadin anghel un nakabagbaga kan sakon inggaw buḻawana iingos na un man-ingos na utdin ili kan sadan sooban kan aḻad na. \v 16 Sadin ili kustukustu’n nantinnopong dan nan-asisupanga bakgeng na. Sadin kaandu na, siya payon kalawa na. Iningos didit anghel din ili utdit iingos na ot duwa’n libu ya opata gasuta kilometro din kaandu na kan padana din kalawa na kan kangatu na.\f + \fr 21:16 \ft Sat naikanglit sin Griego, 12,000 stadia.\f* \v 17 Iningos pay dit anghel din aḻad na ot onomapuḻu’t onoma mitro. Sat iingos un inusal dit anghel padan dit us-usalon di tagu. \v 18 Sadin aḻad na nakwa si nangina’n batu un haspe kan sadin ili nakwa si tang-ila buḻawan ot mangallinaw un kama’t salming. \v 19 Sadan pannan un naisaadan didin aḻad din ili naaltiyan da udsi nadumaduma’n kalasin di nangkapopotoga batu. Sadin ummuna’n pannan naaltiyan si haspe, safiro utdit maikagwa, kalsedonia utdit maikatlu, esmeralda utdit maikapat. \v 20 Sardonika dit naiyalti utdit maikalima, karnelia utdit maikanom, krisolito utdit maikapitu, berilo utdit maikawaḻu, topasio utdit maikasiyam, krisoprasio utdit maikasimpuḻu, hasinto utdit maikagwampuḻu’t osa kan amatista dit naiyalti utdit maikagwampuḻu’t duwa. \v 21 Nakwa si perlas dadin simpuḻu’t duwa’n sooban na. Osaosa’t dadin sooban na nakwa udsi simbukoḻa perlas. Tang-ila buḻawan dit kaḻsan didin ili kan mangallinawa kama si salming. \p \v 22 Naid nailak si timplu utdin ili gaputa si Apudyus un mannakabalin kan sadin Ubbun di Kannelu iinggaw daon sidi. \v 23 Adin didin ili kasapulanon din init onnu sadin buḻan un mampapadda gaputa sadin doḻang ud Apudyus din mampapadda kan sadin Ubbun di Kannelu din silaw na. \v 24 Losan dan tagu’t tun lubung madoḻangana dida. Ot losan dadin ali uttun pita iyoy da dadin kinabaknang da utdin ili un mangipaila’t din mandadayaw da kan Apudyus. \v 25 Maibubukkata kanayun dan sooban din ili nu aḻ-aḻgaw un naid maombana kan maidon labi utdi. \v 26 Ot sadan aali ipangat da dan tagu da un mangiyoy sidan kinabaknang da kan umoy mandayaw kan Apudyus. \v 27 Yoong taḻona maid makaḻnok sidin ili utdan maibilanga naisawa tagu kan sadan mangkokwa si gabbainan kan sadan matuli. Sadadi’n naikanglit si ngadan ullawa’t din iblun didin Ubbun di Kannelu un naikanglitan dan ngadan dan matagu’t inggaingga dan makaḻnok. \c 22 \p \v 1 Utdiyon, impailan payyan didit anghel kan sakon dit wangwanga manligwatan din danuma mangtod si mataguwan di tagu si inggaingga. Sumilasilap un kamasi kristal ot manligwat dit ayus na utdin mangiyapuwan Apudyus kan sadin mangadan si Ubbun di Kannelu. \v 2 Inoy na din gaggawan di kaḻsa utdiya ili. Utdit nan-asisupanga igid didit wangwang, awad dit kayu un mangitod si mataguwan di tagu un binuḻana mamunga. Ot sat tubu na usalon dan kailin-ili un mampabilog kan dida. \v 3 Maida taḻon lawengon Apudyus sidiya ili. Siyadi din kawadan din trono na kan sadin tronon dit Ubbun di Kannelu. Kadon, losan dan manselselbi kan Apudyus mandayaw da kan siya. \v 4 Ilan da din muging na kan maikanglit din ngadan na utdin kiday da. \v 5 Maidon labi kan adida masapulon din silaw onnu init gaputa si Apudyus un Apu, siya’d silaw kan dida. Ot maipan-apu da kan siya si inggaingga. \s1 Sadin Man-ulinan Ud Jesu Kristu \p \v 6 Utdiyon, sadit anghel imbagana kan sakon un, “Sadatu un ugud mataḻgodan kan tuttuwa. Si Apudyus un Apu un nangitod sidit Ispiritu na un mangidaḻan sidan propetana, nangibaun si anghel na daḻapnu ipatigammu na utdan manselselbi kan siya dan dandaniyona mapasamak.” \v 7 “Dongḻon yu,” kinnanan Jesus. “Dandaniyon nat mangulinak. Nagasat dadin manuttuwa’t dan naipadtu uttu un iblu.” \p \v 8 Sakon si Juan un nakagngoḻ kan nakaila utdatu un losan. Utdit maabus un magngoḻ ku kan mailak datu, nampalintumongak sidit atubang didit anghel un nangipaila kan sakon sidatu daḻapnu mandayawak kan siya. \v 9 Yoong kinnanana kan sakon un, “Adim koon nat. Si Apudyus ullawa’d dayawom. Ta sakon osaak pay un manselselbi kan Apudyus un kama kan sika kan sadan buḻun nu un propeta kan sadan manungtungpal sidan naikanglit situwa iblu.” \v 10 Imbagana payyan kan sakon un, “Adim ilimod dadin naipadtu uttu un iblu gaputa dandaniyon nat timpu’n mapasamakan da. \v 11 Bay-am dan mangmangwa’t laweng nu itultuluy da un mangwa’t laweng kan sadan naisaw si mantatagu, bay-am nu itultuluy da din naisawa mantatagu da. Ot sadan nalintog si mantatagu bay-am ta itultuluy da din nalintoga mantatagu da kan sadan nadaḻus si mantatagu bay-am ta itultuluy da din nadaḻus un mantatagu da.” \p \v 12 “Dumngoḻ kayu,” kinnanan Jesus. “Dandaniyon nat man-ulinak. Ot idatong ku dadin gun-guna un itdok si kada-osa sigun sit kingkingwa na. \v 13 Sakon din Alfa kan Omega ta sakon umuna kan maudi. Sakon pay din lugi kan mangkigadan di losan.” \p \v 14 Nagasat dadin tagu’n manaksak sidan badut da\f + \fr 22:14 \ft Piyaona’n ugudon, sadan mantaḻgod kan Kristu daḻapnu madaḻusan da utdan basuḻ da.\f* ta awad kalintogan da un lumnok sidin sooban didin ili kan mangan sidin bungan didin kayu’n mangitod si mataguwan si inggaingga. \v 15 Yoong nu sadan nadadaga maiyalig si asu, sadan mangsalsalumangka, sadan manogsog-on si bokona asawa da, sadan kumapatoy, sadan mandaydayaw si sinan-apudyus kan sadan tagu’n gan-ganason da din kanayuna mantuli, adida mabalina lumnok sidi. \p \v 16 Kinnanan payyan Jesus un, “Sakon si Jesus un nangibaun sit anghel ku daḻapnu ipatigammu na datu utdan losana gimung di manuttuwa. Sakon din kaganakan Ali David. Sakon din mangngadan si Ambigaton un napaddapadda.” \p \v 17 Ot kanan dit Ispiritu Santu kan sadin babai’n mangasawa un, “Awenu.” Ot sadan losana makagngoḻ situ, “Awenu,” kanan da pay. \p Singngadan na mana mauwaw, aweyu. Singngadan na mana mamiya, aweyu ta uminum kayu si danuma naid bayad na un mangtod si mataguwan. \s1 San Anungus Ditu Un Sulat \p \v 18 Sakon si Juan, bintagaak ud osaosa kan dikayu un makagngoḻ situn naipadtu uttuwa iblu. Nu singngadan nat manoga utdatu un naipadtu, dogaan pay Apudyus dit dusa na utdat sugung un naikanglit situ un iblu. \v 19 Ot nu singngadan na man un mangaan si kumpolmi utdan naipadtu uttuwa iblu, kaanon pay Apudyus dit kalobbongana’n mangan sit bungan di kayu un mangtod si mataguwan si inggaingga kan sadit kalobbongana’n lumnok sin nasantuwana ili un naugud situ un iblu. \p \v 20 Kanan din mangustigu utdin kinatuttuwan datu’n losan un, “Tuttuwa un dandaniyona dumatongak.” Siya! Dumatong kaon Apu Jesus! \p \v 21 Iluwaḻuk ta si Apu taku’n Jesu Kristu nakaasi kan dikayu’n losana tagun Apudyus. Amen.