\id EPH - Minimib dialect (Kalam) NT [kmhM] -Papua New Guinea 2008 (web version -2012 bd) \h Epesas \toc1 Pol Epesas bin bɨ kɨrop mɨj ñu kɨl tɨkak \toc2 Epesas \toc3 Ep \mt1 Epesas \mt2 Pol Epesas bin bɨ kɨrop mɨj ñu kɨl tɨkak \c 1 \p \v 1 Yad Pol. God yɨp ag lek, Krais Jisas mɨnɨm dad ameb bɨ alap mɨdɨl, nɨbep God bin bɨ ne taun kɨb Epesas mɨdebɨm okok, mɨj nɨbaul ñu kɨl tɨkebin. \p \v 2 God Bapi cɨn abe, Bɨ Kɨb Jisas Krais abe, nɨbep yɨmɨg nɨŋɨl dɨ tep ger, nɨbi mɨd tep gɨnɨmɨb. \s1 Krais eip mɨdobɨn ak, ne kaun cɨnop tap tep ñɨb \p \v 3 Bɨ Kɨb cɨn Jisas Krais Nap ne God nop tep agɨn. Ñɨ ne nop ag yokek apɨl cɨnop dek me, nop cɨg gon, seb kab ar alaŋ tap tep tep mɨdeb okok magɨlsek kaun cɨnop ñɨb. \v 4 Karɨp lɨm bɨrarɨk ped okok ma gɨ lak ñɨn ak God agak, “Krais bin bɨ ne mɨdenɨgal okok, kɨri bin bɨ sɨŋ, bin bɨ asɨŋ ma mɨdeb yad okok mɨdenɨgal,” agak. \p Nɨb ak, bɨrarɨk ped okok God bin bɨ mɨdmagɨl lɨl, \v 5 ñɨn nɨbak nep, gos ne nep nɨŋɨl agak, “Ñɨ yad Jisas Krais bin bɨ kɨrop dɨnɨgab okok, ñɨ pai yad ke rek lel, yad ke kɨrop dɨl yɨmagɨlnɨgain,” agak. \v 6 Nɨb agɨl, Ñɨ mɨdmagɨl ne ak abramek ag yokek apɨl, cɨnop dɨ Nap ñɨnmagɨl ar ne lak ak me, tep gek nɨŋlɨg gɨ yɨb ne ak agon ar amnaŋ. \p \v 7 Jisas Krais lakañ ne yapek kɨmɨl cɨnop tau adɨk dek, God, Bɨ tep yɨb ak, cɨnop yɨmɨg yɨb nɨŋɨl, tap si tap tɨmel gɨpɨn okok nɨŋɨl kɨrɨg gɨp. Nɨb ak, cɨn nɨpɨn God ne bin bɨ okok mapɨn yɨb nɨŋɨp. \v 8 God ne gos nɨŋ kɨd yɨkɨl tap magɨlsek okok nɨŋɨp ak, cɨnop tap tep tep nɨb okok abramek ñɨb. \v 9 Pen God ne Krais eip tari gɨnɨg gak ak, tap we gɨl mɨdolɨgɨp nɨbak cɨnop mɨseŋ agek nɨpɨn. \v 10 God ñɨn kɨsen ag lak ñɨn ak, tap seb kab ar alaŋ sɨŋak abe, tap lɨm dai wagɨn aul abe, Krais ne nokɨm nep magɨlsek kod mɨdenɨgab. \p \v 11 God ne ke gos nɨŋɨl ag lak ak, magɨlsek gɨnɨg geb. God ne ke gos nɨŋɨl ag lak, cɨn Krais cɨg gɨpɨn bin bɨ okok, bin bɨ ne ke lɨnɨgabɨn. God ne bɨrarɨk ped okok nɨg gos nɨŋak. \v 12 Ne gak nɨbak, cɨn bin bɨ Krais nop ned nɨŋ dɨnok okok, God yɨb ne agon ar amnɨmɨŋ, agɨl gak. \v 13 Pen nɨbi ak rek nep, Krais mɨnɨm tep bin bɨ dɨ komɨŋ yokep mɨnɨm nɨŋɨd nɨbak nɨŋ dem, God nɨbep dɨl, Kaun Sɨŋ nɨbep nab adaŋ lɨl, Krais bin bɨ ne yɨb ag lɨp. \v 14 God Kaun cɨnop nab adaŋ mɨdeb ak me, cɨn nɨpɨn, God tap tep tep bin bɨ yad kɨsen ñɨnɨgain agak tap okok, kɨsen dɨl mɨd tep yɨb gɨnɨgabɨn. Nɨb ak, God yɨb ne agon ar amnaŋ. \s1 Pol God nop sobok gak \p \v 15 Nɨb ak, yad ned nɨŋnek, nɨbi Bɨ Kɨb Jisas nop nɨŋ dɨl, bin bɨ ne okok kɨrop mɨdmagɨl lɨpɨm ak, \v 16 yad saköl ma gɨl, per nep nɨbep nen agɨl, God nop tep gɨp agɨl, sobok gɨlɨg gɨ mɨdebin. \v 17 Bɨ Kɨb cɨn Jisas Krais God ne ak, Bapi tep aknɨb ke ak, nop per ag nɨŋɨl agebin, ne Kaun nɨbep ñɨnɨgab nɨŋɨl ne nɨbep gos tep ñɨl, God ne tigep bɨ rek mɨdeb ak nɨbep yomek, nɨbi God nop nɨŋ tep gɨnɨgabɨm. \v 18 God nop sobok gɨl agebin, ne mɨdmagɨl nɨbep nab adaŋ melɨk ne ñɨ lek, Krais bin bɨ ne kɨrop tap tep aknɨb ke ñɨnɨg geb ak nɨŋnɨgabɨm. God tap tep nɨbak ñɨnɨgain, agɨl me, nɨbep sɨk agak. \v 19 God nop sobok gɨl agebin, ne mɨdmagɨl nɨbep nab adaŋ melɨk ne ñɨ lek, ne Bɨ kɨlɨs aknɨb ke yɨb gek, cɨn bin bɨ Krais mɨnɨm tep nɨŋ dɨpɨn okok kɨlɨs nɨbak dɨjɨn rek lɨp ak nɨŋnɨgabɨm. Kɨlɨs nɨbak God ñɨnmagɨl ar ne nep mɨdeb. \v 20 Krais pɨs nep kɨmek, God kɨlɨs nɨbak nep Krais warɨk ñɨl, seb kab ar alaŋ sɨŋak dam ñɨnmagɨl yɨpɨd pɨs kɨd ne lak. \v 21 Krais God eip am bɨsɨg gɨp ak, kaun seb kab alaŋ ned kod mɨdelɨgɨpal okok abe, kaun seb kab alaŋ kɨsen kod mɨdenɨgal okok abe, yɨb kɨri magɨlsek pɨyak mɨdek, Krais yɨb ne ak i ar alaŋ mɨdek nɨŋlɨg gɨ, magɨlsek mok ne okok mɨdeb. \v 22 God ne bin bɨ okok tap okok magɨlsek Krais mok ne okok lak. Pen cɨn Krais bin bɨ ne okok magɨlsek, God Krais nop bɨ nabɨc ak ag lak. \v 23 Krais bin bɨ ne okok, cɨn mɨb goŋ ne mɨdobɨn. Krais nabɨc abe mɨb goŋ abe mɨdeb me ak. \c 2 \s1 Krais nep gek, cɨn komɨŋ mɨdobɨn \p \v 1 Nɨbi tap si tap tɨmel gölɨgɨpɨm ak, nɨbi bin bɨ pɨs nep kɨmbal rek mɨdelɨgɨpɨm. \v 2 Bin bɨ karɨp lɨm ar wagɨn aul tap si tap tɨmel gɨpal rek, nɨbi ke ned ak rek nep gölɨgɨpɨm. Ñɨn nɨbak kaun kɨmi nab alaŋ mɨdebal bɨ kɨb kɨri gɨp rek, nɨbi ned ak rek nep gölɨgɨpɨm. Kaun nɨbak ne bin bɨ God Mɨnɨm ma nɨŋ dɨpal okok kɨrop nab adaŋ mɨdeb. \v 3 Pen ned cɨn magɨlsek nɨbak rek nep golɨgɨpɨn. Gos cɨn ke nɨŋolɨgɨpɨn rek gɨlɨg gɨ, gos ognap ke nɨŋɨn rek ma lek, tap si tap tɨmel nep golɨgɨpɨn. Nɨb ak, bin bɨ okok gɨ tɨmel gel God kɨrop pen yur kɨb ñɨnɨg geb rek ak, cɨn ak rek nep golɨgɨpɨn. \p \v 4-5 Nɨb ak, cɨn bin bɨ pɨs nep kɨmbal rek mɨdonok, God eip mɨdojɨn rek ma lek, God bin bɨ per nep yɨmɨg nɨŋɨp ak, cɨnop mɨdmagɨl yɨb lɨl, Krais eip dɨ komɨŋ lɨp. God ne nɨbep yɨmɨg nɨŋɨp ak me, nɨbep dɨ komɨŋ yokɨp. \v 6 God cɨnop Krais eip warɨk ñɨl, seb kab ar alaŋ sɨŋak dam Krais Jisas eip bɨsɨg gɨ ñak. \p \v 7 Pen God gak nɨbak, bin bɨ kɨsen tɨk donɨgal okok, kɨri God ne cɨnop nen agɨl, Krais Jisas nop ag yokɨl cɨnop gɨ tep yɨb gak ak nɨŋɨl, God ne bɨ tep ke yɨb, bin bɨ yɨmɨg yɨb nɨŋɨp ak nɨŋnɨmel agɨl gak. \v 8 God nɨbep yɨmɨg nɨŋɨl dɨ komɨŋ yokɨp. Krais mɨnɨm tep ak nɨŋ dɨpek ak me, ne nɨg gak. Pen nɨbi Krais nɨŋ dem nɨbep dɨp ak, kɨlɨs cɨn ke gon cɨnop dɨp, agɨl ma agnɨmɨb. God ne nep nɨbep tap tep ak yokop ñɨb. \v 9 Nɨbi Krais nɨŋ dem nɨbep dɨp ak, nɨbi tap tep alap ma gɨpek. Nɨb ak, yɨb nɨbi ke agem ar amnɨmɨŋ rek ma lɨp. \v 10 Pen God cɨnop dɨl Krais Jisas bin bɨ ne gɨ lak ak, God bɨrarɨk ped okok bin bɨ okok kɨrop gɨ tep gɨnɨmel agɨl, cɨnop nɨg gak. \s1 Krais Juda bin bɨ okok eip, Juda bin bɨ mer okok eip dɨ jɨm ñak \p \v 11 Nɨbi nɨpɨm, nanɨm nap kɨri Juda bin bɨ mer, nɨŋɨl nɨbep tɨk dolak ak, nɨbi ak rek nep Juda bin bɨ mer. Juda bin bɨ okok yɨb kɨri ke agɨl, “wak tɨkɨp” agölɨgɨpal. Bɨ okok kɨri mɨb goŋ nɨg gɨpal. Pen nɨbep Juda bin bɨ mer okok yɨb agɨl, “wak ma tɨkɨp” agölɨgɨpal. \v 12 Pen saköl ma gɨnɨmɨb. Nɨbi ned Krais pɨs ken ma mɨdebek; nɨbi Isrel wagɨn ak mɨs ken mɨdebek; God mɨnɨm nɨŋɨd ag lak ak ma nɨpek; nɨbi karɨp lɨm ar wagɨn aul mɨdelɨgɨpɨm ak pen God nop ma nɨŋelɨgɨpɨm. \v 13 Nɨbi ned God mɨdeb par sɨŋak mɨdelɨgɨpɨm pen mɨñi Krais lakañ ne yowak ak me, Krais Jisas eip God mɨdeb sɨŋak ulep opɨm. \v 14 Nɨb ak, Krais ne kɨmak rek, cɨn Juda bin bɨ okok, Juda bin bɨ mer okok mɨlɨk kabiam nɨŋɨl pen pen golɨgɨpɨn wari nab ak tɨb wal gɨ yokɨl, wagɨn omal dɨ jɨm ñɨl lek, cɨn wagɨn nokɨm alap nep mɨdobɨn. \v 15 Jisas mɨb goŋ lɨl kɨmak rek, Juda lo mɨnɨm ke ke okok magɨlsek pɨs nep kɨr gak. Jisas kɨmak ak, kɨsen Juda bin bɨ okok wagɨn ak ke, Juda bin bɨ mer okok wagɨn ak ke mɨdɨl pen pen ma gɨnɨgal; bin bɨ magɨlsek okok wagɨn nokɨm alap nep mɨdɨl kapkap mɨdenɨgal, agɨl kɨmak. \v 16 Jisas mɨb goŋ ne mab kros bak alaŋ kɨmak ak, wagɨn omal nɨb okok dɨ God eip jɨm ñak; pen pen gep nag ak abe ñag pak lak. \v 17 Ned ke ke yɨb mɨdolɨgɨpɨn ak pen Krais mɨnɨm tep God eip jɨm ñɨl mɨdep ak damɨl, nɨbi bin bɨ par kɨb okok rek mɨdelɨgɨpɨm okok ag ñɨl, cɨn Juda bin bɨ ulep okok mɨdolɨgɨpɨn okok ag ñɨl gak. \v 18 Krais kɨjoŋ cɨnop ar nokɨm yɨkak nɨbak, God Kaun ne nokɨm mɨdeb ak nep gek, cɨn wagɨn omalgɨl Bapi mɨdeb sɨŋak amjɨn rek lɨp. \s1 Cɨn Krais pɨs ar mɨdobɨn okok, God karɨp ne rek mɨdobɨn \p \v 19 Nɨb ak, mɨñi bin bɨ karɨp lɨm ke okok nɨb ju apɨl mɨdebal rek ma mɨdebɨm. Bin bɨ ar okok gɨ ajpal rek ma mɨdebɨm. God bin bɨ ne ned nɨb okok eip mogɨm gɨl, bin bɨ ne yɨpɨd gɨl mɨdebɨm. \v 20 Nɨb ak, cɨn God sobok gep karɨp ak rek mɨdobɨn. Krais Jisas karɨp sap dɨ mɨdep kɨb nab eyaŋ mɨdeb. Bɨ Jisas mɨnɨm dad ameb okok abe, bɨ God mɨnɨm agep okok abe, karɨp sap sɨkol sɨkol auan okok pɨŋɨl lɨpal rek ak mɨdebal; karɨp bog ñag kɨs kɨs gɨpal rek ak nɨbi mɨdebɨm. \v 21 Krais Jisas karɨp sap kɨb nab eyaŋ mɨdek, karɨp nɨbak magɨlsek jɨm ñɨl kɨb gɨl, Bɨ Kɨb sobok gep karɨp sɨŋ ne lɨnɨgab. \v 22 Nɨb ak, nɨbi Epesas bin bɨ Krais pɨs ar mɨdebɨm okok, God ne nɨbep ak rek nep dɨ karɨp nɨbak eip dɨ jɨm ñɨl lek, karɨp ñɨlɨk mɨgan tep ne ak God Kaun amɨl mɨdenɨgab. \c 3 \s1 Pol Krais mɨnɨm tep ak Juda bin bɨ mer okok kɨrop ag ñolɨgɨp \p \v 1 Yad Pol, Krais nop wög gɨ ñɨlɨg gɨ, nɨbep Juda bin bɨ mer okok ag ñɨ ajen, bin bɨ ognap yɨp nɨŋel mɨlɨk yapek mɨñ lel mɨdebin. \v 2 Pen nɨbi bɨr nɨpɨm, God yɨp yɨmɨg nɨŋɨl mɨnɨm tep ne yɨp ag ñek, yad mɨnɨm tep nɨbak nɨbep ag ñɨ ajölɨgɨpin. \v 3 God yɨp yɨmɨg nɨŋɨl, mɨnɨm ne ned we gɨl mɨdolɨgɨp ognap yɨp yomek nɨŋnek ak, mɨnɨm ognap ñu kɨl tɨkpin. \v 4 Nɨbi mɨnɨm ñu kɨl tɨkebin aul nɨŋ tep gɨl me, God bɨrarɨk ped okok Krais kɨsen gɨnɨgab ag lak mɨnɨm ak nɨŋɨl, yad mɨnɨm ned we gɨl mɨdolɨgɨp nɨbak nɨŋ tep gɨpin ak, nɨŋnɨgabɨm. \v 5 God Kaun ne cɨnop bɨ Jisas mɨnɨm tep dad ameb bɨ ne ke okok abe, bɨ God mɨnɨm agep bɨ ne ke okok abe mɨseŋ agɨl gos ñek, mɨnɨm bin bɨ ned ma nɨŋelɨgɨpal ak nɨpɨn. \v 6 Mɨnɨm we gɨl mɨdolɨgɨp nɨbak nɨg gɨl mɨdeb: Juda bin bɨ okok abe, Juda bin bɨ mer okok abe, God tap tep bin bɨ ñɨnɨgain agak ak dɨnɨgal. Kɨri wagɨn omal mɨb goŋ nokɨm nep mɨdek, God ne Krais Jisas ag yokɨl bin bɨ kɨrop gɨ rep gɨnɨgain agak mɨnɨm tep nɨbak mɨnɨm kɨri magɨlsek. Krais Jisas mɨnɨm tep ak me ak. \p \v 7 God Bɨ kɨlɨs yɨb ak yɨp yɨmɨg nɨŋɨl dɨ tep gɨl, tap tep ke ñɨl, yɨp Krais mɨnɨm tep ak wög gɨ ñeb bɨ alap ag lek mɨdebin. \v 8 God bin bɨ ne ognap bin bɨ kɨb, ognap bin bɨ sɨkol. Yad bɨ sɨkol yɨb ak pen God yɨp yɨmɨg nɨŋɨl gɨ tep gek, Juda bin bɨ mer okok kɨrop, Krais cɨnop gɨ tep yɨb gɨl dɨ tep yɨb gɨp, mɨnɨm tep ak ag ñɨbin. Pen mɨnɨm nɨbak dai ma juɨp. \v 9 Pen God ne karɨp lɨm ar wagɨn aul mɨdeb tap okok, tap seb kab ar alaŋ mɨdeb tap okok magɨlsek gɨ lak ak, ne ke nep gek mɨnɨm nɨbak we gɨl mɨdolɨgɨp. Pen mɨñi God yɨp ag lek, yad mɨnɨm we gɨl mɨdolɨgɨp nɨbak bin bɨ magɨlsek okok kɨrop mɨseŋ ag ñebin. \v 10 God gak nɨbak, mɨñi Krais bin bɨ ne karɨp lɨm ar wagɨn aul mɨdebal okok genɨgal nɨŋlɨg gɨ, ejol seb kab ar alaŋ kod mɨdebal okok, God bɨ gos nɨŋ kɨd yɨk nɨŋɨp ak nɨŋnɨmel, agɨl gak. \v 11 God gak nɨbak, ne bɨrarɨk ped okok gos nɨŋak rek nep, Bɨ Kɨb cɨn Krais Jisas nop ag yokɨl, tap nɨbak gak. \v 12 Cɨn Krais Jisas nop nɨŋ dɨl cɨg gɨpɨn ak me, God nop ma pɨrɨkɨl, gos sek nep ne mɨdeb ulep sɨŋak amnɨn. \v 13 Nɨb ak, nɨbep ag ñɨ ajen, yɨp gɨ tɨmel gel, koslam mɨdebin ak, gos par ma nɨŋnɨmɨb; yad koslam mɨdebin pen God nɨbep tap tep ñɨnɨgab. \s1 Krais bin bɨ kɨrop mɨdmagɨl yɨb lɨp \p \v 14 Ar nɨbak nep yad Bapi nop kogɨm yɨmɨl sobok gebin. \v 15 Bapi ne ke gɨ lek, yakam lɨm dai ar wagɨn aul mɨdebal okok abe, yakam seb kab ar alaŋ sɨŋak mɨdebal okok abe, cɨn magɨlsek yakam ne mɨdobɨn. \v 16 Bapi God nop sobok gebin, ne Bɨ melɨk tep ke sek, ñɨnmagɨl ne tap tep yɨb mɨdeb nɨŋɨl ne Kaun ne nɨbep ñek, cɨbur gos mɨdmagɨl nab nɨbep adaŋ kɨlɨs sek mɨdenɨgabɨm. \v 17 Bapi God nop sobok gebin, nɨbi Krais nop nɨŋ dem, Krais mɨdmagɨl nab nɨbep adaŋ mɨdenɨgab. Yad sobok gebin, nɨbi tap tari gɨnɨg gebɨm ak, God abe bin bɨ okok abe kɨrop mɨdmagɨl lɨl gɨnɨgabɨm. \v 18 Yad sobok gebin, nɨbi abe Krais bin bɨ magɨlsek okok abe, Krais ne per nep bin bɨ kɨrop mɨdmagɨl yɨb lɨp ak mɨseŋ nɨŋnɨgabɨm. \v 19 Krais bin bɨ okok mɨdmagɨl yɨb lɨp ak nɨŋnɨgabɨm. Pen ar nɨbak nep mer. Yad God nop sobok gebin ak, ne nɨbep mɨdmagɨl yɨb lɨp ak, cɨbur gos mɨdmagɨl nab nɨbi ke adaŋ nɨŋnɨgabɨm. Nɨb ak, God ne ke nab nɨbep adaŋ ap ran jaknɨgab. \p \v 20 Cɨn God nop ag nɨpɨn, pen ne ag nɨpɨn rek nep ma gɨnɨgab; cɨn gos nɨpɨn rek nep ma gɨnɨgab. Kɨlɨs ne ke ak cɨnop nab adaŋ wög gɨl, ne gɨ yɨmeb nep gɨnɨgab. \v 21 Nɨb ak, cɨn Krais Jisas bin bɨ ne mɨdɨl nop cɨg mɨdobɨn okok, yɨb ne per nep per nep ag dad amon ar amnaŋ! Nɨb aknɨb rek tep. \c 4 \s1 Krais mɨb goŋ ne jɨm ñɨl mɨdenɨmɨb \p \v 1 Yad Bɨ Kɨb wög gen yɨp mɨñ lel mɨdebin ak, mɨnɨm agebin aul nɨŋnɨmɨb. God nɨbep bin bɨ tep yad mɨdenɨmɨb agɨl dɨp ak, nɨbi nɨb aknɨb rek nep gɨ mɨdenɨmɨb. \v 2 Bin bɨ kɨb mɨdobɨn agɨl kabiam ma junɨmɨb; bin bɨ sain tep okok mɨdenɨmɨb. Nɨbi pen pen mɨnɨm sɨsain agɨl mɨdmagɨl lɨnɨmɨb. \v 3 God Kaun nɨbep dɨ jɨm ñɨl lek, jɨm ñɨl mɨdebɨm rek, nɨg gɨl nep kapkap mɨdojɨn agɨl gem amnɨmɨŋ. \v 4 Cɨn Krais bin bɨ ne mɨb goŋ nokɨm alap nep mɨdeb. Kaun ak nokɨm alap nep mɨdeb. Nɨbi magɨlsek tap tep nokɨm alap nep kɨsen dɨnɨgabɨn agɨl gos sek mɨdebɨm. God tap tep nɨbak ñɨnɨgain agɨl nɨbep sɨk agak. \v 5 Bɨ Kɨb cɨn ak nokɨm alap nep mɨdeb. Krais nop nɨŋ dep kanɨb ak nokɨm alap nep mɨdeb. Ñɨg pakep ak nokɨm alap nep mɨdeb. \v 6 Bin bɨ magɨlsek mɨdebal okok kɨri God nokɨm alap nep, Bapi nokɨm alap nep mɨdeb. Ne bin bɨ magɨlsek okok Bɨ Kɨb mɨdeb. Ne bin bɨ ag lek, kɨri magɨlsek wög ne gɨpal. Ne bin bɨ magɨlsek okok nab kɨrop adaŋ mɨdeb. \v 7 Pen Krais cɨnop nokɨm nokɨm ke ke tap tep ke alap nonɨm lɨ ñek dɨpɨn. \p \v 8 Nɨb ak, God Mɨnɨm ak ñu kɨl tɨkɨl aglak, \q1 “Karɨp lɨm ar alaŋ amnak ñɨn ak, \q2 kaual maual ne okok mɨñ lɨl, \q1 kɨrop dam lɨp gɨ dad amɨl, \q2 bin bɨ okok kɨrop tap tep tep ñak,” aglak. \m \v 9 Ne karɨp lɨm ar alaŋ amnak aglak wagɨn ak titi gɨl rek mɨdeb? Me ne ned lɨm dai yɨpɨl mok eyaŋ amɨl, kɨsen karɨp lɨm ar alaŋ amnak. \v 10 Nɨb ak cɨn nɨpɨn, bɨ lɨm dai yɨpɨl mok eyaŋ amnak ak, bɨ nɨbak nep ar alaŋ amɨl seb kab ar alaŋ sɨŋak amnak. Nɨg gak ak, karɨp lɨm mok eyaŋ sɨŋak abe, karɨp lɨm ar alaŋ sɨŋak abe, karɨp lɨm magɨlsek yɨb amnɨgain, agɨl, nɨg gak. \p \v 11 Bɨ nɨbak nep bin bɨ ne tap tep tep ñɨl, ognap ag lek, Jisas mɨnɨm tep dad ameb wög ak gɨpal; ognap God mɨnɨm agep wög ak gɨpal; ognap bin bɨ Krais nop ma nɨpal okok kɨrop Krais mɨnɨm tep ak ag ñɨbal; ognap bin bɨ Krais nop nɨŋ dɨpal okok kɨrop kod mɨdɨl ag ñɨ tep gɨpal; ognap bin bɨ ñɨ pai okok kɨrop Krais mɨnɨm tep ak ag ñɨbal. \v 12 God bin bɨ ne nop wög gel, Krais mɨb goŋ ne kɨb gɨl kɨlɨs lɨnɨmɨŋ, agɨl, bin bɨ ne okok kɨrop tap tep tep nɨb okok ñɨb. \v 13 Krais mɨb goŋ kɨlɨs lek, cɨn magɨlsek mɨb goŋ nokɨm alap rek mɨnɨm tep ne nɨŋ dɨl, God Ñɨ ne tigep Bɨ rek mɨdeb ak nɨŋ tep gɨl, cɨn ñɨ pai sɨkol rek mer, bin bɨ pobɨŋ Krais ne ke mɨdeb rek lɨnɨgabɨn. \p \v 14 Nɨg genɨgab ak, kɨsen cɨn ñɨ pai sɨkol rek ma mɨdonɨgabɨn. Ñɨn kɨsen nɨbak, bɨ God Mɨnɨm agobɨn, agɨl, mɨnɨm ke ke okok nɨb okok nɨb dɨ dɨ tom tom apal okok, cɨnop yɨgen dɨl ñɨg solwara dɨ adɨk madɨk gɨp rek ma gɨnɨgal. \v 15 Ñɨn kɨsen nɨbak, cɨn bin bɨ okok kɨrop mɨdmagɨl lɨl mɨnɨm nɨŋɨd nep agɨl, tap tari tari gɨnɨgabɨn ak, Nabɨc tari gɨpkop ak nɨŋɨl, nɨb aknɨb rek nep gɨn. Nabɨc ak me Krais nep. \v 16 Krais nabɨc mɨdek, mɨb goŋ kɨd ke ognap kɨd ke ognap pen pen mɨdmagɨl lɨl, wög ke ke gel, kɨdɨl amɨl mɨb goŋ kɨd ke ke dɨ jɨm ñek, mɨb goŋ magɨlsek kɨb gɨl, kɨlɨs lɨnɨgab. \s1 Krais bin bɨ ne mɨdobɨn rek, nag kɨsen nɨb ar ak gɨn \p \v 17 Nɨb ak, yad Bɨ Kɨb mɨnɨm ne ak dɨl nɨbep mɨnɨm kɨlɨs agɨl agebin: bin bɨ God ma nɨŋ dɨpal okok gɨpal rek nag ar ak rek ma gɨnɨmɨb. Bin bɨ nɨb okok gos kɨri ma mɨdeb. \v 18 Kɨri kɨslɨm pɨs sɨŋak mɨdebal. Kɨri gos alap ma mɨdeb yɨb. Gos tɨmɨd mɨdmagɨl kɨri ke gac gɨl mɨnɨm ma nɨpal. Nɨb ak, God komɨŋ ne kɨrop nab adaŋ ma mɨdeb. \v 19 Tap si tap tɨmel tari tari gɨpal okok kɨrop nabɨŋ ma gɨp. Nɨb ak, kɨri tap si tap tɨmel abramek gɨ dam dam, mɨñi tap si tap tɨmel kɨsen nɨb ognap gɨn, agɨl, tapɨn nep abramek gel ameb. \p \v 20 Pen ned Krais mɨnɨm tep ak ag ñon nɨŋ dɨpek ak, Krais nɨbi nag ar nɨbak gɨnɨmɨb agɨp, nɨbep ag ñon ma nɨpek. \v 21 Nɨbep Jisas mɨnɨm nɨŋɨd ak nep ag ñon nɨpek ak me. \v 22 Tap si tap tɨmel ned gölɨgɨpɨm ak, gos tɨmɨd mɨdmagɨl nɨbep gac gɨnɨgab. Nɨb ak, tap si tap tɨmel gölɨgɨpɨm ak pɨs nep kɨrɨg gɨnɨmɨb. \v 23 Gos tep kɨsen nɨb ar ak nep nɨŋnɨmɨb. \p \v 24 Pen God gek nɨbi bin bɨ kɨsen nɨb mɨdenɨmɨb rek lɨp. Nɨb ak, nag kɨsen nɨb ar ak tɨg ulek lɨl, God komɨŋ tep mɨdeb rek ak, God ne sɨŋ ke mɨdeb rek ak mɨdenɨmɨb. \p \v 25 Nɨb ak, cɨn magɨlsek Krais mɨb goŋ ne nokɨm nep mɨdobɨn ak me, nɨbi magɨlsek bin bɨ okok kɨrop esek apɨm ak kɨrɨg gɨl, mɨnɨm nɨŋɨd nep agnɨmɨb. \v 26 Ñɨn ognap bin bɨ nɨbep gɨ tɨmel gel nɨbep mɨlɨk yonɨgab. Pen mɨlɨk yapek, tap si tap tɨmel ma gɨnɨmɨb. Nɨg gɨl mɨlɨk nɨŋlɨg gɨ mɨdem nɨŋlɨg gɨ, pɨb paŋɨd ma amnɨmɨŋ. \v 27 Mer ak, Seten nɨbep gos tɨmel ñek, tap si tap tɨmel gɨnɨmɨb rek lɨp. \p \v 28 Bin bɨ tap si dɨpal okok kɨsen tap si ma dɨnɨmel; kɨlɨs kɨri ke wög gɨl tap mɨdek nɨŋlɨg gɨ, ognap bin bɨ yɨm gep rek okok kɨrop ñɨnɨmel. \v 29 Mɨnɨm agnɨg gɨnɨmɨb ak, mɨnɨm tɨmel ognap ma agnɨmɨb. Mɨnɨm tep, bin bɨ nɨŋɨl God nop cɨg tep gɨnɨmel rek lɨnɨmɨŋ mɨnɨm ak rek nep agnɨmɨb. \v 30 God ñɨn kɨsen ak cɨnop pɨs nep dɨnɨgain agɨl nɨŋ lɨl, Kaun Sɨŋ ne ak ned ag yokek apɨl nɨbep nab adaŋ mɨdeb ak me, tɨmel gɨl God Kaun Sɨŋ nop mɨker ma ñɨnɨmɨb. \v 31 Cɨbur tɨmel gek, bin bɨ ognap nɨŋem mɨlɨk yapek, kabiam juɨl, mɨnɨm pen pen agɨl, bin bɨ ag juɨl, gɨ tɨmel gɨl gɨpɨm ak magɨlsek kɨrɨg gɨnɨmɨb. \v 32 Pen pen yɨmɨg nɨŋɨl, mɨdmagɨl lɨnɨmɨb. Nɨbi Krais pɨs ar mɨdem, God nɨbep tap si tap tɨmel gɨpɨm ak nɨŋɨl kɨrɨg gɨp rek ak, nɨbi ak rek nep pen pen nɨŋɨl kɨrɨg gɨnɨmɨb. \c 5 \s1 Melɨk ar ak nep tagojɨn \p \v 1 Nɨbi God ñɨ pai mɨdmagɨl tep ne mɨdebɨm ak, ne gɨp rek gɨnɨmɨb. \v 2 Krais ne cɨnop bin bɨ mɨdmagɨl lɨl, God nop tap dap sobok gel ki tep owɨp rek ak, cɨnop nen agɨl mab bak alaŋ kɨmak. Krais gak nɨbak nɨŋɨl, nɨbi ke, nɨb aknɨb rek nep bin bɨ okok kɨrop mɨdmagɨl lɨlɨg gɨ mɨdenɨmɨb. \p \v 3 Pen God bin bɨ ne ke yɨb mɨdebɨm ak, bin si bɨ si gɨl, okok ajɨl abramek gɨl, tap tep kɨri okok yad dɨpnep agɨl, nag ar nɨbak rek magɨlsek pɨs nep kɨrɨg gɨnɨmɨb. \v 4 Wasɨkɨl agɨl, ñɨloŋ lɨl, mɨnɨm tɨmel agɨl ma gɨnɨmɨb. Mɨnɨm nɨbak rek ma agep yɨb. Nɨbi pen God nop tep agnɨmɨb. \p \v 5 Nɨŋ tep gɨnɨmɨb: bin si bɨ si gɨpal bin bɨ okok abe, okok ajɨl abramek gɨpal bin bɨ okok abe, tap tep kɨri okok yad dɨpnep apal bin bɨ okok abe, kɨri God Krais apɨl mal karɨp lɨm seb kab ar alaŋ kod mɨdebir sɨŋak ma amnɨgal yɨb. Kɨri tap si tap tɨmel nɨb okok gos nɨpal ak, tap nɨb okok god kɨri rek lɨp. \p \v 6 Nag tɨmel agesin nɨb okok, bin bɨ ognap nɨbep tom agɨl agnɨgal, “Tap nɨb okok tap si tap tɨmel mer,” agnɨgal. Nɨbep esek agel nɨŋnɨmɨb rek lɨp ak, nɨŋ tep gɨl mɨnɨm kɨrop ma dɨnɨmɨb. Tap si tap tɨmel agesin nɨb okok gem, God kal juɨl nɨbep gɨ tɨmel yɨb gɨnɨgab. \v 7 Mɨnɨm kɨri nɨŋɨl kɨrop eip ma ajenɨmɨb. \p \v 8 Ned kɨslɨm nab okok mɨdelɨgɨpɨm ak pen mɨñi Bɨ Kɨb bin bɨ ne lɨl melɨk ne ar ak mɨdebɨm. Mɨñi melɨk ne ar ak mɨdebɨm rek, bin bɨ melɨk ar ak ajpal rek ajenɨmɨb. Melɨk ñɨ pai rek mɨdenɨmɨb. \v 9 Melɨk magɨl ak tap tep tep koŋai nep pɨlnɨgab: gɨ tep gep magɨl ke ke koŋai yɨb pɨlnɨgab; tap tari tari God nɨŋek tep gɨnɨgab tap okok magɨlsek pɨlnɨgab; tap tari tari nɨŋɨd nep mɨdeb per nep pɨlnɨgab. \v 10 God nop tep gɨnɨmɨŋ ar ak nep nɨŋ tep gɨl gem amnɨmɨŋ. \p \v 11 Kɨslɨm eyaŋ ajɨl tap si tap tɨmel gɨpal ak nɨbi eip ma gɨnɨmɨb. Tap si tap tɨmel gɨpal ak melɨk ar ak agem nɨŋnɨmel. \v 12 Kɨri tap si tap tɨmel we gɨl gɨpal ak, cɨn tap nɨb okok mɨnɨm nep agnɨgabɨn ak, nabɨŋ gɨnɨgab. \v 13 Karɨp tɨkek magɨlsek mɨseŋ nɨpɨn. Nɨb ak rek, God melɨk ne apek, tap tari we gɨl gɨpal ak mɨseŋ nɨŋnɨgal. \v 14 Melɨk apek, magɨlsek nɨpɨn. Ar nɨbak nep, bin bɨ ognap apal, \q1 “Nak kɨmɨl mɨdeban ak, mɨñi warɨkek, \q2 Krais melɨk ne ak nep melɨk pak ñɨnɨgab,” apal. \p \v 15 Nɨb ak, bin bɨ ognap mɨnɨm ma nɨŋɨl abramek gɨpal rek ma gɨnɨmɨb. Nɨŋ tep gɨlɨg gɨ mɨdenɨmɨb. \v 16 Bin bɨ tap si tap tɨmel nep gɨpal ñɨn nɨbaul, nɨbi per nep nɨŋ tep gɨl gɨ tep gɨnɨmɨb. \v 17 Nɨb ak, bɨ badi rek ma gɨnɨmɨb; Bɨ Kɨb nop tep gɨnɨgab ar ak nep nɨŋɨl gɨnɨmɨb. \v 18 Ñɨg wain ñɨbem, saköl ma ñagnɨmɨŋ; kanɨb nɨbak amnɨgabɨm yap paknɨgabɨm. Pen, God Kaun apɨl cɨnop nab adaŋ ap ran jaknɨmɨŋ, agɨl, God nop sobok genɨgabɨm ak tep. \v 19 God Mɨnɨm dai Sam okok ognap pen pen aglɨg gɨ, Krais mɨnɨm tep ak kɨmep ognap pen pen aglɨg gɨ, Bɨ Kɨb yɨb nop dap raneb kɨmep ognap pen pen aglɨg gɨ gɨnɨmɨb. Tep gek nɨŋlɨg gɨ, mɨdmagɨl nɨbi nab adaŋ kɨmep ognap Bɨ Kɨb nop agnɨmɨb. \v 20 Bɨ Kɨb cɨn Jisas Krais bin bɨ ne mɨdobɨn ak me, tap tari tari gɨnɨmɨŋ, nɨbi per nep tap magɨlsek okok Bapi God nop tep aglɨg gɨ mɨdenɨmɨb. \p \v 21 Krais Bɨ Kɨb cɨn mɨdeb apɨm ak me, ai mam Krais bin bɨ ne mɨdebɨm okok pen pen dɨ tep gɨnɨmɨb. Ai mam alap mɨnɨm ognap agonɨmɨŋ ak, mɨnɨm ne dɨnɨmɨb. \s1 Bɨ ber gon \p \v 22 Nɨbi bin okok, Bɨ Kɨb mɨnɨm nɨŋɨl kɨsen gɨpɨm rek, bɨ nagɨmɨl sɨkop agenɨmel rek nɨŋɨl kɨsen gɨnɨmɨb. \v 23 Ar nɨbak nɨg gɨl mɨdeb: Krais bin bɨ ne okok mɨb goŋ ne ke mɨdeb; ne ke nabɨc mɨdeb. Krais bin bɨ ne dɨ komɨŋ yokɨp. Krais bin bɨ dɨl nabɨc mɨdeb rek, bɨ okok bin kɨri dɨl nabɨc mɨdebal. \v 24 Krais bin bɨ ne okok kɨrop agek mɨnɨm ne kɨsen gɨpal rek, bin okok, bɨ kɨri okok agnɨmel rek magɨlsek kɨsen gɨnɨmel. \p \v 25 Pen nɨbi bɨ okok, Krais bin bɨ ne okok mɨdmagɨl lɨl kɨmak rek nɨŋɨl, bin nɨbi okok ak rek nep mɨdmagɨl yɨb lɨnɨmɨb. \v 26-27 Krais bin bɨ ne okok mɨdmagɨl lɨl kɨmak ak, ne ke cöc ne ak nop mɨnɨm ne ag ñɨl, ñɨg lɨl, ulɨk malɨk gɨ tep gɨl, cöc melɨk sek, gac sɨkol alap, tap tɨmel sɨkol alap, mɨnɨm sɨkol alap mer yɨb, cöc sɨŋ nep, ne dɨl nop ke ñɨnɨgab. \v 28 Nɨb aknɨb rek nep, nɨbi bɨ okok bin nɨbi okok kɨrop mɨdmagɨl lɨnɨmɨb. Mɨb goŋ nɨbi ke gɨ tep gɨpɨm rek, bin nɨbi okok ak rek nep gɨ tep gɨnɨmɨb. Bɨ bin ne mɨdmagɨl lɨp ak, ne ke mɨdmagɨl lɨp. \v 29 Mɨb goŋ cɨn ke ak mɨlɨk kal ma nɨpɨn; ke nɨŋon tep gek, tap magɨl ñɨlɨg gɨ ñɨlɨg gɨ kod mɨd tep yɨb nep gɨpɨn. Nɨb aknɨb rek nep, Krais bin bɨ ne kod mɨdeb. \v 30 Tari gɨnɨg: cɨn Krais mɨb goŋ ñɨn kɨd tob kɨd ne okok rek mɨdobɨn. \p \v 31 Pen God Mɨnɨm ak ñu kɨl tɨkɨl aglak, “Bɨ alap bin dɨnɨg, nonɨm nap kɨrop kɨrɨg gɨl, bin dɨl jɨm ñɨl mɨdɨl, mɨb goŋ nokɨm rek lek mɨdebir,” aglak. \v 32 Mɨnɨm nɨbak wagɨn alap mɨdeb pen kɨri ned ma nɨŋelɨgɨpal. Yad gos nɨpin mɨnɨm nɨbak Krais abe bin bɨ ne okok abe ageb. \v 33 Pen nɨbi bɨ okok magɨlsek, mɨb goŋ nɨbi ke mɨdmagɨl lɨpɨm rek, bin nɨbi okok kɨrop ak rek nep mɨdmagɨl lɨnɨmɨb. Nɨbi bin okok magɨlsek, bɨ nagɨmɨl sɨkop mɨnɨm kɨrop dɨnɨmɨb. \c 6 \s1 Ñɨ pai okok; nonɨm nap okok \p \v 1 Nɨbi ñɨ pai okok, Bɨ Kɨb kɨsen gɨpɨm rek, nanɨm nap mɨnɨm agnɨmir rek dɨnɨmɨb. Nag tep me ar nɨbak. \v 2 God mɨnɨm aknɨb wajrem alaŋ agak ak agɨl agak, “Nanɨm nap sɨkop kɨrop dɨ tep gɨl, agnɨmir rek gɨnɨmɨb,” agak. Pen God mɨnɨm nɨbak nep agɨl mɨnɨm alap sek agɨl agak, “Nɨbi aknɨb genɨgabɨm, yad nɨbep tap tep alap ñɨnɨgain,” agak. \v 3 God agak, “Nɨg genɨgabɨm ak, kasek ma kɨmnɨgabɨm; lɨm dai ar wagɨn aul mɨlek par mɨdɨl, mɨd tep gɨnɨgabɨm,” agak. \p \v 4 Pen nap sɨkop, ñɨ pai nɨbi okok mɨd tep gɨlaŋ, agɨl, kɨrop yo sɨj rɨmel nɨŋeb rek mɨnɨm ak rek ma agnɨmɨb. Nɨb agem, ñɨ pai nɨbi okok yo sɨj rɨmel nɨŋɨl, mɨnɨm agnɨgabɨm rek ma nɨŋnɨgal. Pen ñɨ pai nɨbi okok kɨb gel nɨŋlɨg gɨ, nɨbi nap sɨkop God Mɨnɨm ag ñɨ tep gɨl, nag tep ar nɨbak ag yom ñɨlɨg gɨ mɨdenɨmɨb. \s1 Bɨ mɨñ wög gɨpal okok; bɨ kɨb kɨrop kod mɨdebal okok \p \v 5 Pen nɨbi bin bɨ, bɨ kɨb nɨbep mani tau dap lel kɨrop mɨñ wög gɨ ñɨbɨm okok, Krais mɨnɨm agek, pɨrɨkɨl dɨ tep gɨpɨm rek, bɨ kɨb nɨbi lɨm dai ar wagɨn aul okok mɨnɨm agenɨgal, nɨbi ak rek nep pɨrɨkɨl kɨsen gɨl dɨ tep gɨnɨmɨb. \p \v 6 Bɨ kɨb okok nɨŋ mɨdel nɨŋlɨg gɨ, wög gɨ tep gon, kɨrop tep gaŋ agɨl gos nɨbak nep ma nɨŋnɨmɨb; Krais nop mɨñ wög gɨpkep rek, God nop tep gaŋ agɨl, per wög gɨ tep gɨnɨmɨb. \v 7 Bin bɨ lɨm dai ar wagɨn aul kɨrop nep wög gobɨn agɨl ma nɨŋnɨmɨb; Bɨ Kɨb ak nop wög gobɨn agɨl, tep gek nɨŋlɨg gɨ wög gɨnɨmɨb. \v 8 Nɨbi nɨpɨm, bin bɨ mɨñ wög gɨpal okok abe, bin bɨ gos kɨri ke nɨŋɨl wög gɨpal okok abe, Bɨ Kɨb wög kɨrop nɨŋɨl, wög gɨ tep genɨgal ak kɨrop ak rek nep pen ñɨnɨgab. \p \v 9 Pen nɨbi bɨ kɨb mɨdɨl, bin bɨ cɨnop mɨñ wög gɨlaŋ agɨl, mani tau dap lɨpɨm okok, kɨrop gɨ tep gɨnɨmɨb. Mɨnɨm kɨlɨs agem pɨrɨklɨg gɨ wög ma gɨnɨmel. Bɨ Kɨb seb kab ar alaŋ mɨdeb ak, ne bin bɨ mɨñ wög gɨpal Bɨ Kɨb kɨri abe, bin bɨ kɨrop kod mɨdebal Bɨ Kɨb kɨri abe mɨdeb. Bɨ Kɨb ne bin bɨ okok kɨb, bin bɨ okok sɨkol, agɨl ma nɨŋɨp; udɨn yɨrɨk ne ak adɨp adɨp mɨdebal nɨŋɨl ne gol alap aka gol alap ma amnɨgab. \s1 Cɨm kadɨŋ God cɨnop ñɨb ak magɨlsek dɨ tol gɨ mɨdon \p \v 10 Mɨnɨm ag dai junɨg gebin aul nɨŋ tep gɨnɨmɨb. Bɨ Kɨb nop cɨg gem, ne kɨlɨs ne nɨbep ñɨnɨmɨŋ. \v 11 Seten cɨnop per gɨ tɨmel gɨnɨg geb ak, cɨm kadɨŋ God cɨnop ñɨb ak magɨlsek dɨ tol gɨl, kanɨb tam sɨŋak ulɨŋɨn lɨ mɨd tep gɨnɨmɨb. \v 12 Bin bɨ mɨb goŋ lakañ mɨdeb okok eip pen pen ma gobɨn. Kɨjeki kɨyob ñɨlɨk tap tɨmel okok bɨ kɨb kɨri wagɨn ke ke seb kab alaŋ kod mɨdɨl, kɨslɨm eyaŋ tapal okok eip pen pen gobɨn. \v 13 Nɨb ak, cɨm kadɨŋ God cɨnop ñɨb ak magɨlsek dɨ tol gɨ tep gɨl mɨdem me, ñɨn koslam mɨdep ak apek, kɨlɨs gɨl nep mɨdem, tap ognap nɨbep gɨnɨmel rek ma lɨnɨgab. \fig caption|alt="3 Roman soldiers" src="HK00197B.TIF" size="col" ref="6:13-17" \fig* \v 14 Nɨb ak, God Mɨnɨm nɨŋɨd ak, sɨb nag rek pɨŋ lɨ tep gɨnɨmɨb. Abɨk ñagnɨgal, agɨl, per nep yɨpɨd gɨl gep nag ar ak, sior kɨlɨs lɨpal rek, dɨ pabɨl bak nɨbi ak lɨnɨmɨb. \v 15 Tob tɨrɨp lɨpal rek, God eip jɨm ñɨl mɨdep mɨnɨm tep ak dad amnɨmɨb. Bin bɨ ognap kɨrop mɨnɨm tep nɨbak ag ñɨnɨg per gɨ jɨn gɨ mɨdɨl, gos nɨbak nep nɨŋɨl tob tɨrɨp rek lɨnɨmɨb. \v 16 Kadɨŋ teŋɨd ñapal rek, God cɨnop kod mɨdenɨgab, agɨl, nop gos nɨŋ dɨlɨg gɨ nep mɨdem me, ne gek Bɨ Tɨmel Gep kinalɨk ne mab rek yɨnek nɨŋlɨg gɨ ñagnɨgab okok pɨs nep soŋ gɨnɨgab. Gos nɨbak nep nɨŋɨl, kadɨŋ rek teŋɨd gɨnɨmɨb. \v 17 Usajɨl kɨlɨs bad lɨpal rek, God nɨbep yɨmɨg nɨŋɨl dɨ komɨŋ yokɨp gos ak, dɨ nabɨc ar alaŋ usajɨl bad rek lɨnɨmɨb. Tu par kɨd dad ambal rek, God Kaun tu par kɨd nɨbep ñɨb ak tu par kɨd rek dad amnɨmɨb. God Kaun tu par kɨd ak God Mɨnɨm ne me. \v 18 Kaun ne gos ñek nɨŋlɨg gɨ, God nop mɨnɨm ar ke ke ag nɨŋlɨg gɨ mɨdenɨmɨb. Gos sek mɨdɨl, bin bɨ Krais pɨs ar mɨdebal okok magɨlsek God nop per nep sobok gɨlɨg gɨ mɨdenɨmɨb. \v 19 Yɨp ak rek nep God nop sobok gem, yɨp kod mɨdɨl, mɨnɨm magɨl ne ke yɨp ñek nɨŋlɨg gɨ, yad ma pɨrɨkɨl, Krais mɨnɨm tep ned ma nɨŋelɨgɨpal bin bɨ okok kɨrop abramek ag ñɨnɨm. \v 20 Yad Krais bɨ ne mɨdɨl, mɨnɨm tep ne nɨbak ag ñɨ tagen yɨp mɨñ lel mɨdebin ak pen God nop sobok gem yad ma pɨrɨkɨl abramek ag ñɨnɨm. Yad ak rek nep gɨnɨm ak tep. \s1 Mɨnɨm dai won ognap \p \v 21 Pen yad titi gɨl rek mɨdebin ak, wög tari tari gebin ak, mam tep cɨn Ticikas, bɨ God nop per nep wög gɨ tep gɨp ak, amjakɨl nɨbep magɨlsek ag ñɨnɨgab. \v 22 Cɨn titi gɨl rek mɨdobɨn ak, Ticikas amɨl agek nɨŋɨl gos sek mɨdenɨmɨb, agɨl, nop mɨdebɨm sɨŋak ag yokebin. \p \v 23 Bapi God Bɨ Kɨb Jisas Krais apɨl mal nɨbep kod mɨder nɨŋlɨg gɨ, God Mɨnɨm nɨŋ dɨ kɨlɨs gɨlɨg gɨ mɨdɨl, ai mam okok eip kapkap mɨdɨl, pen pen mɨdmagɨl lɨlɨg gɨ mɨdenɨmɨb. \v 24 Bɨ Kɨb cɨn Jisas Krais nop mɨdmagɨl lɨlɨg gɨ nep mɨdebɨm okok, God nɨbep magɨlsek yɨmɨg nɨŋɨl dɨ tep yɨb gɨnɨmɨŋ.