\id 2TI - Kalam NT [kmh] -Papua New Guinea 1992 (DBL 2014) \h 2 Timotiy \toc1 Pol Minj Kisen Ak Timotiy Nup Tikak \toc2 2 Timotiy \toc3 2 Tim \mt1 2 TIMOTIY \mt2 Pol Minj Kisen Ak Timotiy Nup Tikak \imt1 Minim Nind Niŋep \ip Pol minj kisen Timotiy nup tikak biy, nuk Rom kalambis mindiy, nup pisnep pikayniŋgiy rek ayek niŋiy, Timotiy nup minj tikyokiy aŋgak, “Jel pirikiy nambiŋ ma dinimin; biynimb Krays ker Yipiyses mindpay gok kuyip, kond mindrep ginimin aŋgak.” \iot Minim Ar Keykey Mindip Rek: \io1 Minim day nind aŋgak ak mindip, chapta 1:1-2. \io1 Gor aŋgek, woŋg nup gipun ak, tep aspiyn aŋgak minim ak mindip, chapta 1:3–2:13. \io1 Timund winjikiy minim kilis rek gunap aŋgak ak mindip, chapta 2:14–4:5. \io1 Pol nuk Gor nup chiŋgiy nep mind dand apiy, kumemb ñin nuk ak maŋ gakniŋ, ma pirikak minim ak mindip, chapta 4:6-18. \io1 Minim aŋg jiwniŋg, “Nimb mindpim” aŋgak minim day won ak mindip, chapta 4:19-22. \c 1 \p \v 1 Yand Pol. Gor yip aŋgek, bi minim nup dand amemb ak mindiy, Jiysis Krays nup chiŋgiy, perper mindeniŋgambim aŋgak minim ak aŋgñirapiyn. \p \v 2 Ñi tep yand Timotiy, nip minj tiksipiyn. Bapiy Gor yip, Ñinuk Jiysis Krays yip nip simb niŋiy kond minder, kapkap mindrep ginimin. \s1 Gor Minim Aŋgniŋg Nambiŋ Ma Dinjun \p \v 3 Yand apis basind sikop, Gor nup gosimb niŋyiŋgipay rek nep niŋbiyn ak mey, gos yomb gunap ma niŋbiyn. Nup gosimb niŋyiŋg, pumbnamb kisyimken nup tep apiyn. \v 4 Nip kiriŋg apenik siy aŋgnak ak, niŋyiŋg mindpiyn. Kun ak nip am niŋen, yip tep ginimuŋ aŋgiy niŋbiyn. \p \v 5 Nand Gor nup chiŋgrep gipan ak, niŋyiŋg mindpiyn. Napis Loyis yip, nanim Yiwniys yip nup chiŋgrep giy mindyiŋgipiyr rek, nand kunep gipan. \v 6 Kun ak nip ñin jun ar ay, Gor Kawnan nuk yokek, ap nand yip nep mindip ak, ma piriknimin; aŋgek woŋg giyiŋgipan rek ginimin. \v 7 Chinup Kawnan nuk yokip ak, ma pirikpun; key mindrep giy, biynimb wasemb ay, Gor nup direp yimb gipun. \p \v 8 Kun ak, Gor woŋg genik, yip kalambis ayak ak, nambiŋ ma dinimin. Nand key kunep, Gor minim aŋgiyn aŋgiy, nambiŋ ma diy, biynimb gok kuyip monmon aŋgñinimin. Pen Gor nip kond mindip rek, minim tep nup ak aŋgñiraŋgey, nip timey geniŋgiy, gos kuŋay ma niŋnimin. \v 9 Chinup dak ak, miñ tep gonuk niŋiy ma dak; nuk key chinup simb niŋak rek dek, biynimb suŋ-tep nuk mindpun. Miñmon ma alwol gayak ñin ak, nuk biynimb simb niŋiy diniŋgamb rek, gos niŋak ak mey, \v 10 miñiy Ñinuk nup yokek apiy, kumiy tikjakak rek, minim kun ak miseŋ niŋbun. Kumiy pisnep kuyiŋg yowpinup ak pen, minim tep nuk dand owak ak dipun rek, perper mindonjun rek ayip. \p \v 11 Ar kun ak nep, Gor yip aŋgek, bi Jiysis minim dand amemb ak mindiy, biynimb okok kuyip aŋgñi tapiyn. \v 12 Aŋgñi taŋgen, yip timey gey, kosyam mindpiyn ak pen; ñawil amnakniŋ ma mindpiyn. Biyomb tep Jiysis nup gosimb niŋbiyn rek, nambiŋ ma diy, biynimb okok kuyip monmon aŋgñimbiyn. Minim tep yip aŋgñinimin aŋgak kun ak, ma kurginiŋgamb; nuk gek mind dand amiy amiy, ñin yomb nuk ak winiŋgamb. \p \v 13 Kun ak, Jiysis Krays nup gosimb niŋyiŋg, biynimb wasemb ayiŋg, minim aŋgen niŋban ak, yipund giy nep mindip aŋgiy, biynimb gok kuyip aŋgñinimin. \v 14 Minim tep ñin ar nip aynik kun ak; biynimb gunap minim monmon okok nimb gunap, sesek wilikniŋgiy rek ayip ak, niŋrep ginimin. Gor Kawnan yip mindpun rek, nip gos tep ñek, sisker aŋgñeniŋgiy niŋiy, biynimb gok kuyip aŋgñirep ginimin. \p \v 15 Nand niŋban: kalambis minden; Piygeylas sek, Hemoseniys sek, biynimb kiyk Esiya nimb gok maŋgiysek yip kirgiy ambay. \v 16-18 Binak Onesiyporas nep yip ay mindip. Miñmon Rom biy kalambis minden nuk apiy, nambiŋ diniŋgayn aŋgiy yip ma kirgak; kosyam piyow niŋiy, ap yip niŋak. Ñin kuŋaynep ap niŋek, yip tep yimb gip. Kun ak, Biyomb chin ak nup aŋgniŋiy apiyn, “Onesiyporas biynimb nup gok sek kond mindenimin, ñin yomb nand ak apek, Onesiyporas nup simb niŋnimin apiyn.” Pen Yipiyses mindenik, yip direp yimb giyiŋgip ak niŋrep gipan. \c 2 \s1 Jiysis Nup Chiŋgiy Amiybi Nuk Rek Mindonjun \p \v 1 Ñiyand Timotiy. Gor chinup simb niŋiy, Ñinuk Jiysis Krays nup yokek apiy, chinup aŋgiy kumak ar ak nep, Gor yip jimñiy mindpun. Kun ak Jiysis nup chiŋgiy, gosimb gunap ma niŋnimin. \v 2 Minim tep biynimb okok kuyip, per aŋgen niŋban ak; biynimb Gor nup direp giyiŋg mindeniŋgambay gunap piyow niŋiy, aŋgñirep genimin; kiy pen biynimb gunap kuyip, aŋgñirep giniŋgiy. \p \v 3 Gor nup woŋg gipun rek, biynimb gunap chinup timey gipay. Yip kunep giniŋgiy aŋgiy pirikiy, Biyomb tep chin anup ma kirginimin; woŋg nup ak monmon ginimin. \p \v 4 Amiybi gok, woŋg mis okok giniŋg, tap kiyk okok gos ak ma niŋbay; biyomb kiyk anup tep gaŋ aŋgiy, gos nokom niŋbay. \v 5 Biynimb resis gipay gok, bi resis kond mindpay gok, apay apay rek nep giy, tap dipay. \p \v 6 Pen biynimb manj woŋg gipay gok, tiŋiy yiwur gipay rek, nind yiŋgñimbiy, kisen biynimb gunap kuyip yiŋgñimbay. \v 7 Gor nip gos ñimb rek, minim maŋgiysek niŋnimin rek ayip ak mey, minim apiyn kun gok niŋyiŋg mindey, Gor nip gos ñek, niŋrep giniŋgamban. \p \v 8 Jiysis Krays minim tep per apiyn ak, sakiy ma ginimin. Basind yes Depiyt tikek, tik dand amiy, nup tikyak. Pen yomb giy ñaŋgayey kumiy, tip ak tikjakak. \v 9 Yand tap siy tap timey ma giy, minim kun anep aŋgenik, yip timey giy kalambis ayey mindpiyn. Pen Gor minim ak, kalambis ma mindip; miñmon okok kind kind amjap. \v 10 Kun ak, yip timey gipay rek, gos yomb ma niŋbiyn; Gor biynimb nuk diniŋg niŋayak gok, Jiysis Krays nup gosimb niŋsipay rek, perper mindeniŋgambay gos anep niŋbiyn. \p \v 11 Minim aŋgniŋg gispiyn biy, minim niŋind yimb niŋiy, pisnep dep ak. \q1 Jiysis chinup nen kumak ak, chin yip kumnuk rek ayip ak mey; nuk yip kim mindoniŋgambun. \v 12 Nup chiŋgiy miker diyiŋg, nup ma kirginiŋgambun ak; nuk kiyŋ mindiy, biynimb kond mindeniŋgamb ñin ak, yip mindiy mindrep yimb giniŋgambun. \q1 Pen nup kirgoniŋgambun, chinup kunep kirginiŋgamb. \v 13 Nup minim gunap aŋgiy, kisen kirginiŋgambun ak pen; nuk minim chinup aŋgip ak ma kirginiŋgamb; giniŋg nep aŋgip. \s1 Biynimb Woŋg Girep Gipay Gok, Gor Windin Yirik Ar Ak Mindpay \p \v 14 Gor niŋmindakniŋ, biynimb gok kuyip aŋgrep genimin, minim ar keykey aŋgiy penpen ma aŋgniŋgiy. Gor minim aspun apay ak pen; minim apay kun ak rek, biynimb gok kuyip gos timey ñek, mindrep ma giy, apyap pikniŋgiy rek ayip. \v 15 Pen Gor minim nup ak niŋrep giy, kuyip aŋgñirep giyiŋg, nambiŋ ma dinimin. \v 16 Minim monmon okok aŋg amiy apiy gipay ak, nand yip ma aŋgnimimb. Aŋg dand amiy apiy giy, mindrep ma yimb giniŋgambay. \v 17 Soy sikoy bap ay, mind dand amiy, yomb yimb ayip rek ak giniŋgamb. Bi tiysa Haymeniyas yip, Payliytas yip ar kun ak gipiyr. \v 18 Gor minim tep ak kirgiy apay, “Chin kumiy tip ak ma tikjakniŋgambun; yikop Gor nup gosimb niŋbun rek, tip tikjakpun apay.” Pen kiyk minim yipund ma gip kun ak aŋgey, biynimb gunap Jiysis minim niŋind yimb ak kirpay. \p \v 19 Pen biynimb Jiysis nup gosimb niŋbay gok, kamb rek piŋiy wos giy mindpay. Kun ak, nup ma kirginiŋgambay. Baybol buk ak tikiy aŋgyak, “Biyomb ak, biynimb nup ker mindpay gok kuyip, niŋimb aŋgyak.” Minim bap pen tikiy aŋgyak, “Biynimb Biyomb ker mindpun apay gok, timey ar gok ma giniŋgiy aŋgyak.” \p \v 20 Pen korip yomb yimb gok, diys keykey mindip. Diys gunap, gol tap gok diy giyak. Gunap pen mon, man, tap yikop gok nep diy giyak. Gunap diy, tap gach mer, tap tep tep gok nep aypay; pen gunap tap gach tap monmon okok aypay. \v 21 Kun ak, Biyomb biynimb nuk tap gach tap monmon okok asikrep giniŋgambay gok, suŋ-tep mindpay rek niŋiy, di woŋg tep nuk yerip yerip mindeniŋgamb gok, aŋgayek giniŋgambay. \p \v 22 Pen bi paranj gunap, gos timey niŋbay rek ma niŋnimin. Bi suŋ-tep minden aŋgiy, gey amnimuŋ. Gor nup gosimb niŋiy, biynimb gok kuyip direp giy, kapkap mindiy, biynimb Biyomb chin anup gosimb niŋiy, mindrep gipay gok yip, mindrep ginimin. \v 23 Pen minim yikop aŋg amiy apiy giy, penpen apay gok, nand yip ma aŋgnimimb. \v 24 Bi Gor nup woŋg giniŋgiy gok, penpen ma aŋgiy, kapkap mindiy, biynimb direp giy, aŋgñirep giniŋgiy. Kuyip timey gey, pen timey ma giniŋgiy. \v 25 Pen biynimb gunap minim kuyip ma deniŋgiy, kapkap aŋgñirep giyiŋg mindey mey; Gor biynimb kun gok kuyip gos tep ñek, yenen kun gipun aŋgiy, andkind nup ker apiy, minim yipul yimb ak niŋiy, diniŋgiy rek ayip. \v 26 Kun ak, Seytan kuyip yesek tom giy dek, kind nuk ak mindiy, minim nup niŋyiŋgipay ak kirgiy, mindrep giniŋgambay. \c 3 \s1 Ñin Kisen Ak Winiŋg Gakniŋ Mindrep Ma Yimb Giniŋgambay \p \v 1 Pen nand niŋban: ñin kisen ak winiŋg gakniŋ, kosyam mindeniŋgambay. \v 2 Ñin kun ak, biynimb mindrep ma yimb giniŋgambay. Maniy nep gos niŋiy, mumbwak kiyk nep gos niŋiy, timey nep giy, Gor nup aŋgjiwiy, nop nonim sikop kuyip minim timbrikiy, biynimb gok minim tep ma aŋgiy, Gor nup gosimb ak ma niŋiy, \v 3 biynimb wasemb ma ay, kuyip yergey niŋiy ma kirgiy, biynimb aŋgjiwiy, kalrimey jiwiy, mindrep gep miñ ak niŋey, kuyip miluk yowniŋgamb. \v 4 Biynimb gok kuyip direp ma giy, monmon timey giy, chin nep biynimb yomb mindpun aŋgiy, key miñmiñ gun aŋgiy, Gor nup kirginiŋgambay. \v 5 Lotiw rek giniŋgambay ak pen, Gor biynimb direp ginimuŋ rek ma ayip aŋgiy niŋniŋgambay. Biynimb kun ak rek gipay gok yip, yiŋgoŋg ma ginimin. \p \v 6 Biynimb kun gok rek gunap, bi gok minim chinup ak ma diniŋgambay aŋgiy, biyn gos niŋrep ma gipay gunap, piyow niŋbay. Korip gunap kapkap amiy; biyn tap siy tap timey giy, gos yomb niŋyiŋg mindpay gok niŋiy aŋgñimbay. \v 7 Biyn kun gok rek, minim okok nimb okok nimb niŋniŋgambay ak pen, minim niŋind yimb ak ma dipay. \v 8 Pen bi Jeniys yip, Jambriys yip Mosis minim aŋgak ak, yiruk niŋrik rek, Yipiyses bi aspun gok, minim yipund giy mindip ak kunep gispay. Gos kiyk ak timey yimb gip; Gor nup gosimb ak kirpay. \v 9 Pen gipay ar kun ak, tapin gey amnimuŋ rek ma mindip. Jeniys yip, Jambriys yip timey gerik, biynimb niŋyak rek, biynimb miñiy mindpay gok, kunep miseŋ niŋniŋgambay. \s1 Gor Minim Ak Direp Ginimin \p \v 10 Pen yand yip taŋgyiŋgipur rek, miñ yand gipiyn ak niŋrep gipan. Gor nup gosimb nokom niŋiy, woŋg nup ak marik yimb giyiŋg, biynimb gok kuyip simb niŋiy aŋgñirep gipiyn. \v 11 Biynimb miñmon Antiyok, Aykoniyam, Liystra okok yip timey gey, kosyam mindenik ak pen; Gor yip kond mindek ak niŋban. \p \v 12 Biynimb Jiysis Krays nup chiŋgiy, aŋgip rek giniŋgambay gok, kuyip maŋgiysek miker ñey, kosyam mindeniŋgambay. \v 13 Pen biynimb timey, minim yesek ar ak aŋgñimbay gok, timey yimb gey amek, kiyk key Gor kinjeŋ tep ak ma niŋiy, biynimb gunap kuyip, minim yesek gok aŋgñey niŋniŋgambay. \p \v 14 Pen nand ñiskoy miŋg mindiy, minim niŋind ak aŋgey, niŋrep ginak ak mey, niŋyiŋg mindenimin. Chin biynimb nip aŋgñonuk niŋnak gok, mindrep gipun rek niŋban. \v 15 Ñiskoy yimb mindenak ñin ak, nip Baybol buk minim tep ak aŋgñiyak. Biynimb gok minim tep kun ak niŋey mey, Gor kuyip di nuk yip jimñiy ayip. \v 16 Baybol buk minim ak maŋgiysek, Gor Kawnan ak nep gos ñek, tikyak ak mey; minim nokom kun ak diy, biynimb gok kuyip yikop aŋgñiniŋgambun; timund winjkniŋgambun; suŋrep mindeyaŋ aŋgiy, aŋgrep giniŋgambun. \v 17 Bi Gor nup woŋg giñimbay gok, Baybol buk minim kun ak diy mey, biynimb gok kuyip miker yerip gek, niŋrep yimb giy, kuyip aŋgñirep yimb giniŋgambay. \c 4 \s1 Gor Minim Yipund Giy Yimb Ak Aŋgñinimin \p \v 1-2 Nip aspiyn: Gor minim yipund giy yimb ak, kilis giy aŋgñinimin. Gor apiymiŋay biyomb yimb mindpiyr rek, Ñinuk apiy, biynimb gok kond mindeniŋgamb. Ñin kun ak, apiymiŋay giy biynimb kumyak gok sek, kim mindeniŋgambay gok sek bilok keykey ayniŋgayr. Kun ak mey, Gor minim ak minek minek aŋgñinimin. Biynimb gok kuyip tep giniŋgamb akaŋ, tep ma giniŋgamb aŋgiy yiruk ma niŋnimin; niŋrep giyaŋ aŋgiy, aŋg giyiŋg, niŋchikiy aŋgyiŋg, kapkap aŋgñirep giyiŋg mindenimin. \v 3 Yenen: ñin kisen ak, Gor minim yipund giy ak niŋiy ma diniŋgambay; minim yesek gos kiyk key amimb ar gok nep, aŋgey niŋiy diniŋgambay. \v 4 Gor minim tep ak kirgiy, kesim yikop gok aŋgey, kasek niŋniŋgambay. \p \v 5 Pen yerer giniŋgamb ak, gos niŋrep giyiŋg mindenimin. Miker gonimuŋ, gos yomb kun ak ma niŋnimin. Nand bi Gor nup woŋg giñemb ak, minim tep nup ak, aŋgñiyiŋg nep mindenimin. \s1 Woŋg Yand Ak Gi Jiwniŋg Gispiyn \p \v 6 Yand Krays woŋg nup gen, yip kalambis ayeyak minden minden, miñiy pikayon likañ nup yownimuŋ aŋgiy, yip gispay. Kun ak, lum ar mindpiyn biy, kiriŋg amemb ñin ak, maŋ mindip. \v 7 Yand Gor nup gosimb niŋmindiy, woŋg yip aŋgak ak ma kirpiyn; aŋgak rek maŋgiysek gipiyn. \v 8 Nuk Biyomb niŋrep giy aŋgip ak mey; yerip yerip gipiyn ak niŋmindiy, ñin yomb nuk ak apek, yip aŋgek mindrep giniŋgayn. Yand nep mer: biynimb Biyomb asaw aŋgiy, tep gakniŋ kond mindpay gok maŋgiysek giniŋgamb. \p \v 9 Timotiy. Yand mindpiyn biy, kasek winimin. \v 10 Bi yand yip mindyiŋgipun gok, miñiy yand yip biy ma mindpay. Binak Demas tap man ar biy gos niŋiy, yip pisnep kiriŋg miñmon Tesalonayka amnak. Bi yand Kreyseniys miñmon Galesiya amnak. Ñi Taytas miñmon Dalmesiya amnak. \v 11-12 Tikiykas nup aŋgyoken, miñmon Yipiyses amnak. Pen Luk yand yip mindpur. Nand pen, Mak nup am poŋind apey, yand yip mindiy, Gor woŋg ak ginjur. \v 13 Winiŋgamban ñin ak, miñmon Trowas apiy, kolsiyor yand ak, binak Kapas korip daynik ak diy, buk meymey siypsiyp wak yimb sek tikyak gok maŋgiysek diy, dand winimin. \p \v 14 Bi kapa woŋg gip Aleksanda yip minim yesek yimb aŋgiy kor gip. Yip gip kun ak, Gor nup pen kunep giniŋgamb. \v 15 Minim tep chin apun ak, nup yiruk timey yimb gip ak mey; yip timey gip rek, nip kunep ginimuŋ rek ayip ak, niŋrep ginimin. \p \v 16 Yip nind kor giyak ñin ak, biynimb bap yip kund okok niŋmindek kor ma ginik; maŋgiysek yip kirgiyak. Pen Gor kuyip, gos kun ak niŋyiŋg ma mindonimuŋ. \v 17 Yip kor giyak kun ak, Gor yip kond mindakniŋ, minim tep nup ak biynimb okok nimb kuŋaynep ap mindeyak gok kuyip sakiy giy aŋgenik niŋyak. Pen kayn ayndik gok, yip siwñiŋniŋgiy rek ma ayak. \v 18 Yand niŋbiyn: Gor yip kond mindek, tap bap yip ginimuŋ rek ma ayniŋgamb; yip dand miñmon tep nuk ak amniŋgamb. Bi tep kun ak, yimb nup ak, perper nep dey aranimuŋ. Tep. \p \v 19 Binak Akiwiyla sek biynuk Priysiyla sek, binak Onesiyporas biynimb korip nuk mindpay gok sek kuyip aŋgnimin, Pol “Nimb mindpim?” aŋgip aŋgnimin. \p \v 20 Binak Yirastas biy ma owak; mindip miñmon Koriyn. Binak Tropiymas nup tap gek, kiriŋg ownik miñmon Mayliytas. \p \v 21 Yiŋgen yomb wip ñin ak maŋ mindip rek, kasek winimin. \p Pen Yiwbiyiwlas, Pudens, Liynas, Kilawdiya biynimb gok kuyip, biynimb Jiysis minim niŋbay akniy maŋgiysek, “Nimb mindpim?” aspay. \p \v 22 Biyomb tep chin ak, nip kond mindeŋ. Nimbip simb niŋiy, direp ginimuŋ.