\id ROM Romans, Kate, PNG, wwh 12/92 \h ROMA \toc1 Roma \toc2 Roma \toc3 Roma \mt1 ROMA \ip Paulo e miti kiŋaŋ mimic rahuc Korinti haeo mocwâc fisiwec. Erâ ira juhuc Romaŋic jaŋere papia qâreŋkewec. Roma haeo miti ŋic ŋokac jumbiŋ jaŋere fuŋne mi mana-hâmoŋgopeneŋ. Paulo e jahacne me aposolo moczi hae ira mi fisihame jumbiŋ. Irec šiŋuc muzo: Jerusalem haeonec miti ŋic ŋokac omanezi Roma haeo ra juhuc miti miczi muhapie hae irecnec ŋic gâcnezi manarâ Jesure biŋefâc embiŋ. Mâro wahawec dameŋ ira Judaŋiczi Romaŋic ekicne jaŋeraonec gâcnezi mâmâc Jerusalem haeo tumaŋnembiŋ (Aposolo 2:10). Ehuc wiac šâŋe furu honembiŋ â Petorore miti manambiŋ. Erâ wâc šâhecko Jerusalem haeo mitire šika kâpâcwâru fuame miti ŋic ŋokac jaŋe râwiŋ qâwiŋnerâ hae sâc rafârembiŋ (Aposolo 8:1 â 11:19). Eme jaŋeraonec gâcnezi raku Roma haeo fisimbiŋ wâc mecne. Ŋic ŋokac iŋucnezi hâcne Roma haeo Jesure binaŋ bahuc ŋic ŋokac jazapie irecnec gâcnezi mana šakiembiŋ. Eme jaŋerao hâcne Paulozi papia qâreŋkerâ râeme rawec. \ip Paulo e hae mâreŋ gâcne rârecke-fâreku Korinti haeo ŋehuc šiŋuc muwec Ŋicfâc-nane hae sâc jaŋe Jerusalem haeonec miti ŋic ŋokac jaŋere moneŋ bâturembiŋ i Jerusalem haeo bararâ mocwâc risie warerâ Roma haeo rapemu. Eme hae irecnec miti ŋic ŋokac jaŋe neŋgoc ŋesiŋ ŋenarehapie Sipeî mâreŋko miti kiŋaŋ rapemu (Roma 15:28). Roma haeo Paulo gie-ticnaonec opâ ruac 26 jumbiŋ jaŋere šâŋe râe-fârewec (Roma 16:1-16). Gâcne sâko ine mi manac-jopawec. Papia-ticne ŋokac moc šâŋene Foibe e râcneme Roma haeo barawec. \ip Erâ Paulo e Roma haeonec miti ŋic ŋokac šâfo bajareocte irec sawa papia mi râe-jarewec. E mitire fuŋne mutâcne-jareocte irec mâmâc manasurâ papia râe-jarewec. Ine fuŋne šiŋucte: Roma haeo Judaŋiczi opâ ruac â qâpuczi opâ ruac mâmâc jumbiŋ. Eme Judaŋic opâ ruac jaŋe miti raŋɋanao sâcmutâc dâŋ fokac i reŋkehuc irec manapie fârine wâc ewec. Ehuc mumbiŋ: I Wofuŋdâŋ jaha irec i mâmâc reŋkehuc biaŋkerâ sambâŋko fezo. Iŋuc mupie qâpuczi opâ ruac Paulore miti gieonec rakicne â gâcne jaŋe dâŋ irec manapie mi sâckeme qatarambiŋ. Irec dâŋjeŋic fâfâuc ejujec â gâcnezi maŋjahec embiŋ. Erâ wâc hombaŋ â wiac gâcne sâcti qâtiri râe rambiŋ. Moc ine qâpuckonec opâ ruac jaŋe Judaŋic jaŋere manapie wawahane ewec. Ine šiŋuc muhuc mana-jarepie sâqorewec: Jaŋe hâcne Jesu qambiŋ erâ wâc dameŋ šiŋuczia neŋgocne sâko maŋsanaŋ ehuc Jesure miti qikiŋneeŋgopieŋ irec Wofuŋzi behec-jopaocmu. Mupie Judaŋic opâ ruac gâcne jaŋe mumbiŋ: Macne Wofuŋzi bafic-nâpoocmu nâŋe fuŋfuŋfâcne. Dâŋ sisifucne iŋuc fowecte Paulozi mitire fuŋne jâmbâŋ ritu-jarewec. Ehuc sâcmutâc dâŋte â mamanasiŋte â mitio tiŋke biaŋ ee irec dâŋ bâutuckehuc qâreŋke-jarewec. Eme Judaŋic â qâpuc guru Anutuzi weniŋuc mana-jareme fokac i wâc mufua-jarewec. Erâ wâc dâŋ gâcne šuhuckewec. Miti fuŋqizecne kecšiŋuc qâreŋkewec: Mosere sâcmutâc dâŋ reŋkehuc bibiaŋke i mi fokac Jesu manasiŋkehuc bibiaŋke i mocjaha fokac. Sâcmutâc dâŋ bajuhuc kiŋ mi hefâsâezo Jesurao roweckehuc kiŋ hefâsâezo. Irec Paulozi Romaŋic qâreŋke-jarewec i dâŋ fâri hândâŋ â bubiaŋ dâŋ jâmbâŋ. \ip Romaŋic jaŋere papia dâŋ neŋgocne sâko jahec â moc fokac: \ip 1. Jesu Kristo manasiŋkehuc kiŋ hefâsâezo. Ine gaŋ 1-8 irec maŋnao. \ip 2. Judaŋic me qâpuc Kristo-nâŋec mocjaha. Gaŋ 9-11. \ip 3. Maŋzi roroc ehuc Wofuŋte erâ juzo. Gaŋ 12-16. \c 1 \s1 Paulo gie ticnere fuŋne \p \v 1 Paulo no Jesu Kristozi kiŋaŋ qaqa-ticne bacnurâ aposolo-ticne mucnuhuc Anuture Biŋebiaŋ râepe qareŋko raocte rowosâecnuwec. \v 2 Miti i hâcne fuaocte Anutuzi mârâc jaha porofete ejareme irec findaŋdâŋ tiri papiao qâreŋkembiŋ. \v 3 Qâreŋkepie Ŋokâ-ticnerao iticnewec. E sahachec fufua i Dawidi ɋâricfâc-ticne jaŋeraonec fuawec, \v 4 erâ e maŋɋaɋac bâbâfua Mârohec jujuzi Anuture Ŋokâ jukac, irec fuŋne hâmokonec faharewecko fua taniŋke-jâmbâŋkewec. \v 5 Jesu Kristo e Wofuŋ-nâŋeczi aki anonoc enarehuc aposolo gie tahacnuwec. Ehuc mâreŋ sâc ŋic miti jazepe mana rereŋ epie Jesure šâŋe biŋe raocte munarewec. \v 6 Eme ŋoŋe jaŋere âgofâc jaha, Jesu Kristore ŋicfâc eniŋte hefârec-ŋopakicne, irec gie i ŋoŋerao iŋuc jaha bapere munarewec. \v 7 Roma haeonec Anuture jorofâc, tiriŋic mucŋopakicne, ŋoŋere hâcne papia ši qâreŋkekopac. Mamac-nâŋec Anutu â Wofuŋ Jesu Kristo eraonec aki anonoc â wama ŋoŋerao fotâcnerâ fozejec. \s1 Paulozi Roma haeo miti mamana iqic-jopaocte muwec \p \v 8 Miti babaju-ŋeŋicte mâreŋ sâc manapie biaŋkekacte qanaŋ ŋoŋere erâ daŋge mupe Jesu Kristorao qarâ Anutu-nanerao fotâcnekac. \v 9 No Ŋokâ-ticnere Biŋebiaŋ muhuc maŋnanezi Anutu kiŋaŋ qacnepe fuŋne-nane manakacte ere maio dâŋ ši mupe mananiŋ: \v 10 No numucneekopac sâc ŋoŋere mâmâc hati manasuekopac, ehuc Anutu maname sâckeme hata bâfua-nareme ŋoŋerao fâpemurâ âzâcneekopac. \v 11 No ŋoŋe honec-ŋopapere enareekac. Ehuc fârâ maŋte bâmec moc baŋarepe qiŋ herâ juniŋte muekopac. \v 12 Me kecšiŋuc mupe: No ŋoŋerao fâpe mamanasiŋte fârine nowac gowatuŋ ehuc keketeŋ enšepeneŋ. \v 13 Erâ âgofâc-nane, fuŋne-nane kâuc banšipiŋte šiŋuc ŋazape: No ŋicguru gâcne jaŋerao eeckopac iŋuc jaha ŋoŋerao fârâ miti giere fârine piticne bâfuapemurâ hati muekopac. Erâ fâzo mupe sâc wiac gâcnezi niŋgiŋnume juekopac. \v 14 Noni ŋic kosa. Grikŋic â kâte sanaŋ, mamanahec â mutucne mâmâc mitizi tofa bazu-jarepemurâ munarekicne. \v 15 Irec Romaŋic ŋoŋe iŋuc jaha Biŋebiaŋ ŋazapemurâ maŋnanezi afeckeekopac. \s1 Mamanasiŋte erâ juju hotâckezo \p \v 16 No Biŋebiaŋte manape mimi gaŋgaŋnehec mi eekac, i Anuture tâpirihec, irec mana sakac eniŋmu sâc bâpiaŋ-jopaocmu, Judaŋic hâcne, erâ Grikŋic mâmâc. \v 17 Biŋebiaŋko hâcne Anuture tiŋne fua taniŋkeekac, i hâcne eki mamanasiŋhec jaŋe tahac-jopaekac, ehame mamanasiŋko utuckeniŋmu. Dâŋqâreŋ šiŋuc hâcne fokac: “Biaŋkekicnezi mamanasiŋte erâ juju hotâckeocmu.” \s1 Ŋic jaŋe Anutu-jeŋic beherâ dapâcko rašimbiŋ \p \v 18 Ŋiczi ine Anutu qamaserâ sindaŋ ehuc kike hata-ticne hesifuckeeŋgopieŋte kimbeŋ ticnezi sambâŋkonec fua taniŋkeekac. \v 19 Anuture fuŋne gâcne ŋiczi mamanane i manaeŋgopieŋ, Anutu jahac bataniŋke-jarewec. \v 20 Anutu e ŋiczi mi hohonene, â mâreŋ bâfuahuc ine wiac fuŋne fuŋne râewec izi tâpiri sanaŋ-ticne â qâreŋ-ticne bataniŋkeme sâcne hone mana tarac eeŋgopieŋ. Irec ŋic gâcne jaŋe wemocko kâuc bahuc sahac ŋeŋezic dâŋ muniŋmu. \v 21 Jaŋe ine Anutu jukac i mana-bipiehuc mi jukac-tinac eha araŋ mi bacnembiŋ â mucne bacne mi ecnembiŋ, aricne. Jaŋe mumusifuc fuŋne fuŋne bâfuahuc maŋmutuc epie dapâczi foŋjopawec. \v 22 Ehuc nâŋe mamanahec juŋgopeneŋ muhuc sâke bâbâc eku maŋmutuc embiŋ. \v 23 Iŋuc ejareme jaŋe Anutu juju hati e araŋ mi bacnehuc ŋic â wipe â qowi â homa, wiac sisirowene hâcne irec ɋâŋ qâqâtâc barâ araŋ bacnembiŋ. \s1 Ŋic jaŋe Anutu beherâ mamakâc embiŋ \p \v 24 Iŋuc epie Anutuzi hone suŋgiŋ ejareme maŋzi sasec kosa hurerâ mamakâc ehuc maŋ sahac-jeŋic bâsâqorembiŋ. \v 25 Jaŋe Anutu jâmbomac rune râpeckerâ burec maickembiŋ. Ehuc ru bâbâfua-Jeŋic qikiŋnerâ wiac bâfuakicne araŋ bacnehuc kiŋaŋ qacnembiŋ. Wiac bâfua-fârewec e mumuteŋheczi mumuteŋhec jurašihuc jume sâckeocmu. Jâmbomac. \v 26 Ŋic jaŋe e hâcne râpeckembiŋte suŋgiŋ-jopame sasec sâqocne jâmbâŋ bâfuambiŋ. Ehuc ŋokac jaŋe Anutuzi hata muwec i qâsorierâ mi jujuo rambiŋ. \v 27 Á ŋic jaŋe iŋuc jaha ŋowe ŋonâŋ juju qikiŋnerâ maŋjeŋicko sasecte šocsâko šame jaŋe jaŋackoaŋ mamakâc fuŋmoc bâfuambiŋ. Erâ bâbâsifuc-jeŋicte okacne maŋ sahac sisipiric rombiŋ. \v 28 Jaŋe Anuture fuŋne mana-bipiehuc enšaŋauc ecnepie suŋgiŋ-jopame maŋjeŋic bâzickeme wiac mi eene i hâcne embiŋ. \v 29 Ehuc wiac hehesicne fuŋne fuŋne hurepie fewec, sindaŋ, andac, râŋgeŋne, erâ maŋjeŋicko iiŋguuŋ â šika â rârâsi â eeatuc, erâ gibioc izi fusucmakicne. \v 30 Jaŋe gupe bapa, micko âkec ŋic, Anutu kisâ eecne, šaubacne, pepecne, sahac mumuteŋ, sâqocnere hata bâbâfua, neŋgoc mamac dâŋ qaqatara, \v 31 maŋ mamanasu tâmiric juju, doc bapa, uruc jauŋ tâmiric juju. \v 32 Wiac iŋucne ehuc sipirickezo, Anuture micdâŋ iŋuc fokac i mana-bipiehuc sifu eeŋgopieŋ, erâ i sawa mâcne, gâcnezi epie hume keteŋ ejareeŋgopieŋ wâc. \c 2 \s1 Juku biaŋne â sâqocne irec furine rozo \p \v 1 Irec ŋic go wemocko fuŋnege murârâŋnecmu? Ŋic gâcnezi bahac bâfuapie mana sâqore-jarehuc gahacne fuŋne bataniŋkeekic hâcne. Mana sâqore-jareekomec, go ijaha hâcne eekomec i¡ \v 2 Eme Anutuzi ŋic iŋuc eeŋgopieŋ jaŋe okacne bazu-jareme sâcke-hâmoekac iŋuc manaŋgopeneŋ. \v 3 Ŋic go gâcne jaŋere dâŋbahac muhuc ijaha eekic, ehuc “no Anutuzi akicnuocmu” iŋuc mu wiac moc ezic ine¡ \v 4 Me Wofuŋzi buuruc â wama ruaine sâc fekicne egarehuc akicguhuc jume go wemocte manatâc qatakic ehuc juekic? Go maŋge bârisiecmurâ Anutuzi buuruc egareekac i mi mana taraekic me? \v 5 Go maŋsanaŋ erâ maŋge mi bârisiehuc šocfiki bafeku seroŋ batec šoc šaza dameŋko Anuture mumutara dâŋ fârine fua taniŋkeme šâhâmocguocmu. \v 6 Anutuzi ŋic eebapa-nâŋecte sâc furine nârezokac hâcne. \v 7 Ŋic eehâmo gie paŋšâic bahuc eri tatamac â juju saric bâfuaniŋte samarieniŋmu jaŋe juju sanaŋ jarezokac. \v 8 Ŋic râŋgeŋne dâŋ fâri qizecne bâsuehuc wiac hehesicne bajuniŋmu jaŋerao ine wiac šâšâicne â mimicne bâfuaocmu. \v 9 Sâqocne bapa sasawa, Judaŋic hâcne â Grikŋic mâmâc, jaŋe šâic serereŋ â hâhâwic sâko fua-jareocmu. \v 10 Tiŋne Juniŋmu sasawa, Judaŋic hâcne â Grikŋic mâmâc, jaŋe eri tatamac â wama fua-jareocmu. \v 11 Anutu e ra rowec ware rowec mi focnekac. \s1 Sâmutâc dâŋ i maŋnâŋecko qâreŋkekicne \p \v 12 Ŋic sâcmutâc dâŋ tâmiric juhuc sâqocne baeŋgopieŋ jaŋe sasawa sâcmutâc dâŋ tâmiric jaha sipirickeniŋmu. Á sâcmutâc dâŋhec juhuc sâqocne baeŋgopieŋ jaŋe sasawa Anutuzi sâcmutâc dâŋte sâcko dâŋjeŋic mutara-jareocmu. \v 13 Sâcmutâc dâŋ mâc hazeczi mananiŋmu jaŋe Anutuzi honec-jopame tiŋne mi eŋgopieŋ, manarâ reŋkeeŋgopieŋ jaŋe ine tiŋne mujareocmu. \v 14 Ŋic qâpuc sâcmutâc dâŋ mi mufua-jarekicne jaŋe maŋjeŋicte sâcmutâc dâŋ reŋkehuc ine sâcmutâc dâŋ tâmiriczi sâcmutâc dâŋhec tinac eeŋgopieŋ. \v 15 Iŋuc epie sâcmutâc dâŋ i maŋjeŋicko qâreŋkekicne, irec fuŋne jaŋgeŋkeekac. Sâcmutâc dâŋ maŋjeŋicko qâreŋkekicnere maŋjeŋiczi tutuc qajareekac, erâ wâc maŋ mamanasu-jeŋiczi foc forisic ehuc ŋifec mu qatarac eekac â ŋifec mu bâmiriŋ eekac. \v 16 I dameŋ sâkore iŋuc eekac. Ira Anutuzi Jesu Kristo ecneme maŋnâŋecko wiac soŋsoŋ fokac irec fuŋne bataniŋkeocmu. No Biŋebiaŋ muekopac irec sâcko bataniŋkeocmu hâcne. \s1 Miti i sahaczi babajune mi ekac \p \v 17 Go šâŋege Judaŋic muhuc sâcmutâc dâŋzi roŋgâŋ egareme herâ foekic. Erâ no Anuture fuŋne manakopac muhuc sahac fefe juekic. \v 18 Go Anuture micdâŋ manaekic, erâ sâcmutâc dâŋ qazu-garekicnere keci ezo, keci mi ezo i mana wosâeekic. \v 19 Ehuc gahacnere šiŋuc muekic: “No tiŋtuŋ sâcne jowa qataŋ ejarepemu, â dapâcko juŋgopieŋ jaŋe sâcne batamae-jarepemu, \v 20 â ŋic maŋpuriŋhec jaŋe sâcne jaza bâtiŋ ejarepemu, â ɋiemaŋ jaŋe wiac sâcne qazu-jarepemu. No sâcmutâc dâŋhecte mamana â dâŋfâri irec wamboŋne rauckerâ jukopac i.” \v 21 Go iŋuc muekiczi ŋic gâcne miti qazu-jarehuc gahacne maŋ mi qazucneekic. Go ŋic fiuc mi ronšepieŋ jazahuc gahac fiuc roekic. \v 22 Ŋowe ŋonâŋ ŋohe bebehec mi ezepirec jazahuc gahac ŋonâŋge beheekic. Go nemuɋâŋ sureekiczi nemu ufuŋte wiac fiuc roekic. \v 23 Go sâcmutâc dâŋte manasuhuc maŋfefe eekiczi sâcmutâc dâŋ qâsuahuc Anutu gâc hecneekic. \v 24 Irec hâcne kecšiŋuc qâreŋkekicne: “Qâpuc jaŋe ŋoŋere kiŋte erâ Anuture šâŋe musoriŋkeeŋgopieŋ.” \s1 Mârore ma ŋicmaŋko fome fârine muzo \p \v 25 Go sahacgao Anuture ma bakicne i sâcmutâc dâŋ reŋketec fârinehec eocmu. Me sâcmutâc dâŋ qataratec sahacgao ma izi fârimâc eocmu. \v 26 Erâ dâŋ irec ŋifecne qac qârisic fokac wâc. Ŋic moc ma tâmiriczi sâcmutâc dâŋ reŋkeocmuo mahec tinac eocmu. \v 27 Ehuc ma tâmiric fuarâ juekaczi sâcmutâc dâŋte gie baocmu eki ine fuŋnege rituocmu, miti papia â mahec juhuc sâcmutâc dâŋ qâsuaekic gore fuŋne hâcne rituocmu. \v 28 Moc e mâc sahaczi Judaŋic hawari eocmu â sahacko sawa mahec juocmu, iŋucnezi Judaŋic fârine mi eocmu. \v 29 Maŋzi Judaŋic izi fârine. Á sahacko sâcmutâc dâŋte ma rojuju i mâcne, maŋko Mârore ma rojuju izi fârine. Ŋic iŋucnere ŋiczi mâcne, Anutuzi maname biaŋkeocmu. \c 3 \s1 Hehesic-nâŋeczi Anuture dâŋ mi bawahaocmu \p \v 1 Hâc, eme Judaŋic jaŋe qâpuc jaŋehec sâc mocjaha eŋgopieŋ, â sahacko ma i wiac racne me? \v 2 Iŋuc aricne. Judaŋic jaŋe wiac bocjaha tahac-jopakicne. Jaŋe hâcne Anutuzi biŋedâŋ fuŋne fuŋne jazame irec rune embiŋ. \v 3 Eme weniŋuc? Judaŋic gâcne jaŋe dâŋte woŋec juku pârâckembiŋte šiŋuc muzo me? “Dodocke-jeŋiczi Anutu mume sasanaŋ-ticne bawahaocmu.” \v 4 I aric kereŋne¡ Anutu e buc mume sasanaŋ â ŋic ine mumu dodocne, iŋuc muzo. Miti qâreŋ moc šiŋuc hâcne fokac: “Go mumutiŋgezi dâŋfâri eocmu, â mumutaragezi ɋaɋacne eocmu.” \v 5 Eme hehesic-nâŋeczi Anutu tiŋne-ticnere fuŋne bajaŋgeŋkekacte weniŋuc muzo? šiŋuc muzo me? “Fuŋne iŋuc fokacte Anutuzi irec okacne nâreme mi sâckeocmu.” (Dâŋ i ŋic mamanare sâcko mukopac.(c) \v 6 I aric kereŋne¡ Anutu e hehesic-nâŋecte okacne nâreme sâckeocmu. Mâc muzac wemocko mâreŋŋic šeŋgoma dâŋnâŋec sâcne mutarazac. \v 7 Eme ŋifec ine burecdâŋ-nanezi Anuture dâŋfâri dopeckeme šâŋe biŋe-ticne irec erâ fekacko wemocte sifu no wâc sâqocne bapa munarehuc okacne nareekac? \v 8 Erâ wemocte šiŋuc mi mueŋgopeneŋ: “Sâqocne bapene ŋerisierâ fârine biaŋne fuaoc me.” Nâŋe iŋuc mueŋgopeneŋ munârehuc micko âkec enâreeŋgopieŋ hâcne. Dâŋ iŋucne muhuc hata i âteeŋgopieŋ jaŋe okacne fua-jareme sâckeocmu. \s1 Ŋic mâmâc sasawa qâsoriekicne \p \v 9 Eme weniŋuc? Judaŋiczi ŋic gâcne jowarurâ sâc moc juŋgopeneŋ me? I aricne jâmbâŋ. Biac mumbeneŋ, Judaŋic â Grikŋic nânâc mâmâc sâqocnere kiŋaŋ qaeŋgopeneŋ. \v 10 Dâŋqâreŋ moc šiŋuc hâcne fokac: \q1 “Ŋic moczi tiŋne moc mi jukac, aric ɋaɋacne; \q1 \v 11 moczi mamanahec moc mi jukac, \q1 moczi Anutu wira basac mi ecneekac. \q1 \v 12 Jaŋe qâsoriekicne sasawa, \q1 šeŋgoma repirembiŋ; \q1 moczi moc wiac biaŋne mi eekac, \q1 arictac jâmbâŋ. \q1 \v 13 Marac-jeŋic i hâmoc qâŋɋâŋ bâbâfua, \q1 nameŋ-jeŋic forisieme eatuc dâŋ wefuekac, \q1 qotâ marasiŋ kisoŋnerâ jueŋgopieŋ. \q1 \v 14 Bipic-jeŋic sâwec â aaric dâŋte gegerockeekac. \q1 \v 15 Ʒikare kike afec jueŋgopieŋ. \q1 \v 16 Ima samaki bahuc tuhu bâfuaeŋgopieŋ. \q1 \v 17 Wamare hata ine kâuc baeŋgopieŋ. \q1 \v 18 Á šâŋe mai-jeŋicko Anuture hâhâwic mi fokac.” \m \v 19 Nâŋâc šiŋuc manaeŋgopeneŋ: Sâcmutâc dâŋ i dâŋ rune nâŋe nazakicne. I ŋic sasawa fuŋne-nâŋec rituhuc micnâŋec ɋâtâocte ekicne. Eme ŋic mâmâc sasawa kiŋnâŋec Anuturao fua-fârekac. \v 20 Sâcmutâc dâŋte erâ kiŋ nânâwoc ro i Anuturao moc mi fokac. Sâcmutâc dâŋzi sindaŋ-nâŋec bataniŋkeekac hâcne. \s1 Jesu taha-nâŋec bawecte e manasiŋkehuc kiŋ tâmiric ezo \p \v 21 Eme irec sâcmutâc dâŋ fohame Anutuzi tiŋne-ticne fua taniŋkeocte hatane moc bâfuawec fokac, hata i sâcmutâc dâŋqâhâcko â porofete jaŋerao wâc biŋedâŋ-ticne mu qâreŋ ekicne. \v 22 Jesu Kristo manasiŋkehuc kiŋfâsâc erâ juju, hata i hâcne mamanasiŋhec sasawa jaŋere biŋe ekac. Fuŋne-nâŋec bârâwiŋ mi fokac, \v 23 Nâŋâc mâmâc sasawa sâqorembeŋte Anuture eri tatamacko fifisinere sâc mi eŋgopeneŋ. \v 24 Ehame Kristo Jesu e kiwiric-nâŋec rowecte Anutuzi aki anonoc-ticnere erâ kiŋfâsâc bacnâpoekac. \v 25 Eki mume Jesu e socticnezi sâqocne-nâŋecte erâ taha bawec, eme e manasiŋkeniŋmuzi taha i biŋeckeniŋmu. Sâqocne ewarehuc jukicne irec kiŋ i Anutuzi buuruc-ticnere râeme fowarehuc juwecte Jesu hâmocko râewecko tiŋnere fuŋne bataniŋkewec. \v 26 E tiŋnere rune juekac, â Jesu manasiŋkeniŋmu jaŋe kiŋfâsâc bacjopaekac, irec fuŋne dameŋ šiŋuczia taniŋkeocte iŋuc hâcne ewec. \s1 Mamanasiŋte erâ kiŋfâsâc fuazo \p \v 27 Eme mumuteŋ-nâŋec moc fokac me? Aricne, mumuteŋ-nâŋec hetâtiekicne. Wemozi hetâtiewec? Eehâmo giere hatazi me? Aricne, mamanasiŋte hatazi. \v 28 Irec dâŋ šiŋuc manapene fozejec: Ŋic nâŋâc sâcmutâc dâŋ rereŋkere mâcne, mamanasiŋte erâ kiŋfâsâc fuaeŋgopeneŋ. \v 29 Me Anutu e Judaŋic nâŋere Anutu sawa, qâpuc jaŋere aricne? Iŋuc mâcne, e qâpuc jaŋere Anutu jaha wâc. \v 30 E Anutu-nâŋec mocjaha jukaczi hâcne Judaŋic â qâpuc mâmâc mamanasiŋ-nâŋecte erâ kiŋfâsâc bacnâpoekac. \v 31 Eme iŋuc muhuc mamanasiŋte erâ sâcmutâc dâŋ hetâtieŋgopeneŋ me? Aric kereŋne, sâcmutâc dâŋ hešakieŋgopeneŋ. \c 4 \s1 Abraham â Dawidi jahe Anutu manasiŋkepire kiŋjekic behewec \p \v 1 Eme sahackopec mimiŋne-nâŋec Abraham e wemo bâfuawec munaŋmu? \v 2 E jahacne eehâmo giere erâ kiŋticne hefâsâewecko ropaŋ sâcne focnezac. Erâ Anuture maio ine arictâc. \v 3 Miti papiao dâŋ šiŋuc fokac i: “Abraham e Anutu manasiŋkeme irec erâ maname kiŋticne tarawec.” \v 4 Moc e gie bame furime râcnepene izi katucmâc rârâcne mi ekac, tofa babazucne ekac. \v 5 Á moc e ine eehâmo gie mi bapa, sâqocne bapa kiŋjeŋic beheekac e manasiŋkeocmu, eme Anutuzi ere hâcne mamanasiŋ-ticnere erâ maname kiŋfâsâc eocmu. \v 6 Dawidi e iŋuc jaha Anutuzi ŋic moc eehamo gie mi baha, akickehuc kiŋ behecneocmu ere mu šeri ehuc kecšiŋuc qâreŋkewec: \q1 \v 7 “Bahac-jeŋic behekicne, \q1 â sâqocne-jeŋic bâtâmirekicne, \q1 jaŋere manape šerine ekac; \q1 \v 8 ŋic moc Wofuŋzi manacneme kiŋhec mi eekac, \q1 ere manape šerine ekac.” \s1 Abrahamzi micne bapa-nâŋec ewec \p \v 9 Mušeri dâŋ kecši i mahec nâŋere biŋe sawa ekac me ma tâmiric jaŋere mâmâc ekac? Abrahamte šiŋuc manaeŋgopeneŋ: E Anutuzi mamanasiŋ-ticnere erâ kiŋ behecnewec. \v 10 Mo dameŋko behecnewec, mahec juhame me ma tâmitric juhame behecnewec? Mahec mâcne, ma tâmiric juhame behecnewec. \v 11 E ma tâmiric juhuc Anutu manasiŋkeme kiŋticne behecnewec irec maqâreŋ šâhec râecnewec. Eme Abraham e iŋuc ehuc ine ma tâmiric jaŋe Anutu manasiŋkehuc kiŋfâsâc eeŋgopieŋ jaŋere micne ewec. \v 12 Erâ mahec nâŋere micne bapa wâc ewec, erâ mahecte sawa mâcne, e ma tâmiric juhuc mamanasiŋte kike hata âtewec, hata ijaha mimiŋ qâjâpec âtehuc Abraham micne bapa-nâŋec mucnepene sâckeocmu. \p \v 13 Anutuzi Abraham â ɋâricfâc-ticne mâreŋ sâko mâreŋ biŋe qajarewec, i sâcmutâc dâŋ rereŋte erâ mâcne, mamanasiŋ-ticnere erâ kiŋticne behehuc iŋuc ecnewec. \v 14 Eme biŋe qajarekicne hâcne i sâcmutâc dâŋ rune jaŋere ezac muzac, ine mamanasiŋzi wiac jawane ezac â mitio biŋedâŋ feŋec-nâpokicne i fârimâc ezac. \v 15 Sâcmutâc dâŋzi kiŋte okacne fai-nâŋecko râeekac. Sâcmutâc dâŋ tâmiricko ine qaqatara mi fuaekac. \v 16 Irec hâcne wiac biŋe qanarekicne i mamanasiŋte erâ fuaocmu. Wemocte? I aki anonoczi feŋeŋ râecneme Abrahamte ɋâricfâc sasawa nâŋâcnao sanaŋkeocte. Sâcmutâc dâŋko roweckembiŋ jaŋe sawa mâcne, Abrahamzi mamanasiŋ hata âtewec ijaha âteeŋgopeneŋ nâŋâcnao mâmâc. Eki hâcne Anuture maio apa wirec-nâŋec ekac. \v 17 Dâŋqâreŋ šiŋuc hâcne fokac: “Noni go ŋic gurune gurune jaŋere mamac ecmurâ mugarepo.” Abraham e ine Anutu manasiŋkehuc šiŋuc manapaŋkewec: “E hâmoc qâŋɋâŋ bâɋârezo murâ bâɋâreocmu â wiac mi fokac i mume fuaocmu.” \s1 Abraham mamanasiŋ fekicne focnewec \p \v 18 E ŋicguru bocjaha jaŋere mamac ezokac, dâŋ i mana hameŋke-bipiehuc sifu irec mamanac juwec, šiŋuc âzâcnekicnere: “Ɋâricfâcge iŋuc fuanšoŋgopieŋ.” \v 19 Erâ wâc e jara-ticne 100 bazukicnezi e jahacne sahac bâmuzuckekicne â Sarare sahac kereŋkekicne i hone-bipiehuc mamanasiŋ-ticne sifu mi ŋeŋgoroŋkewec. \v 20 Anutuzi biŋedâŋ âzâcnewec i maname fârimâc mi ewec, ehuc mamanasiŋte sanaŋkerâ Anuture maname fekicne sâko ehame šiŋuc muhuc mana utuckewec: \v 21 Anutu e wiac mocte biŋe qaocmu i fârine sâcne bâfuaocmu. \v 22 Irec Abraham e mamanasiŋ focnewecte Anutuzi ere maname kiŋfâsâc ewec. \p \v 23 Anutuzi maname kiŋfâsâc ewec, dâŋ i Abrahamte sawa mi qâreŋkekicne, nâŋâcnere wâc mâmâc. \v 24 Wofuŋ-nâŋec Jesu hâmockonec bâɋârewec Anutu hâcne e manasiŋkepene nâŋâcnere iŋuc jaha maname kiŋfâsâc enaŋmu. \v 25 Jesu hâcne kiŋbahac-nâŋecte erâ hâmocko râekicne, erâ wâc kiŋfâsâc enaŋte hâmockonec bâɋârekicne. \c 5 \s1 Jesuzi wama bâfua-nârewecte mu šeri ezo \p \v 1 Nâŋâc mamanasiŋte erâ kiŋfâsâc embeŋte Jesu Kristorao qohotahuc Anuture wamao juŋgopeneŋ. \v 2 Jesu ekizia motâc ronârewecte akio juŋgopeneŋ wâc. Erâ juku Anuture huriri qâreŋ fua tâcneme hone šiziwenaŋmu irec mamanac juhuc mu šeri eeŋgopeneŋ. \v 3 Erâ i sawa mâcne, hume serereŋ jujure wâc mu šeri eeŋgopeneŋ, ehuc šiŋuc manaeŋgopeneŋ: Hume serereŋ jujuzi maŋuruc bâfuaekac, \v 4 maŋuruczi sasanaŋ bâfuaekac, sasanaŋzi sambâŋte woworic bâfuaekac. \v 5 Sambâŋte woworic juocmuzi ine mi qurutuaocmu. Tiri Mâro nârekicne eki Anuture maŋjauŋ maŋnâŋecko qoŋgiŋkewecte mi qurutuanaŋmu. \v 6 Kristo e ŋic nâŋâc hâŋ qa otec qa ehuc juhapene dameŋ-ticne maickeme sâqocne bapa nâŋâcne okacne hâmowec. \v 7 Ŋic tiŋne mocte erâ hâhâmo i ŋic nâŋâcnao mi mecne fokac, mâc ŋic biaŋne mocte erâ hâhâmo ine fufuane mecne. \v 8 Anutu eki ine, sâqocne bâfuahuc bunao bahuc juhapene maŋjauŋ-ticne bâfuahuc mume Kristozi okac-nâŋec hâmowec. \v 9 Eme ši socticnere erâ kiŋfâsâc embeŋte okac dameŋko roroŋ sasapec sâcne enâre-jâmbâŋkeocmu. \v 10 Nâŋâc Anutu râsi ecnehuc juhapene ŋokâ-ticnere hâmocte erâ miriŋ bacnâpowec. Eme ši miriŋ bacnâpowecko juju-ticnere erâ sâcne juju saricko râec-nâpo-jâmbâŋkeocmu. \v 11 Erâ i sawa mâcne, Wofuŋ-nâŋec Jesu Kristozi aki bâfuahuc Anutuhec bâturec-nâpowecte Anutu hâcne mu šeri ecneeŋgopeneŋ. \s1 Jesure uruc jauŋzi sâqocne-nâŋec forârâŋnewec \p \v 12 Irec šiŋuc mananaŋ: Ŋic mocjahare erâ sâqocne mâreŋko fuawec, â sâqocnere erâ hâmoc fuawec, ehuc ŋic sasawa jaŋerao fotâcnewec. Iŋuc fuame ŋic sasawa sâqore-fârembiŋ. \v 13 Sâcmutâc dâŋ mi fuahame sâqocnezi qanaŋ fuarâ fowec.Erâ sâcmutâc dâŋ arictacte mâc forâ fowefuwec. \v 14 Ehame hâmoczi Adamtao fuŋkerâ ŋic juwefumbiŋ jaŋe ŋicbomboŋ ejare warehuc juhame Mose fuawec, ine dâŋ qâhuckehuc Adamte sâc mi bâfuambiŋ jaŋerao wâc sifu fotâcnewec. Adam e hâcne hâmocte micne bapa ehuctecne, šâhecko jujure micne bapa fuaocte mukicne ere sâsâcne ewec. \p \v 15 Aki anonoczi ine dâŋ qaqare sâc mi ekac. Ŋic mocjaha dâŋ qaqa-ticnere bocjahazi hâmo sipiric embiŋ. Ehame Anuture uruc jauŋ i ine ŋic mocjaha Jesu Kristo ere aki anonocte erâ, Adamte dâŋ qaqa sirickehuc, ŋic bocjaha tahac-nâpokicne \v 16 Ŋifec aki anonoc â ŋifec ŋic mocjaha dâŋ qaqa-ticnere fârine jahe sâcjekic bârâwiŋ. Ŋic mocjahare bahaczi hârâcte mumutara bâfuawec, aki anonoczi ine bahac bocjaha qofackehuc kiŋfâsâc bâfuawec. \v 17 Ŋic mocjaha dâŋ qaqa-ticnere erâ hâmoczi ŋicbomboŋ ewec, ehame ine aki anonoc fofo dunduŋ â kiŋfâsâc katucmâc fufua i ro maŋ eeŋgopeneŋzi ine ŋic mocjaha Jesu Kristo ere erâ juju sanaŋko ŋicbomboŋ ejâmbâŋkerâ junaŋmu. \s1 Adamzi hâmoc bâfuawec â Jesuzi juju bâfuawec \p \v 18 Irec šiŋuc: Ŋic mocjahazi dâŋ qaqa bâfuame ŋic mâmâc sasawa hârâcte biŋe embeŋ, iŋuc jaha ŋic mocjaha tiŋne jume kiŋfâsâc ehuc juju biŋecke-fârembeŋ. \v 19 Ŋic mocjahare qaqatarare bocjahazi sâqorembeŋ, iŋuc jaha ŋic mocjahare dâŋrereŋte bocjahazi biaŋkenaŋmu. \v 20 Sâcmutâc dâŋ e ine sâqocnezi ɋârâŋkeocte ŋondeŋnao rašiwec. Eme sâqocnezi fua fehame aki anonoczi sirickehuc meckecnewec. \v 21 Fârine šiŋuc fuaocte: Sâqocnezi hâmocte uucmaŋko ŋicbomboŋ ewec jukac, iŋuc jaha aki anonoczi ŋicbomboŋ erâ kiŋfâsâc bacnâpohuc juju sanaŋko râec-nâpozejec. I Jesu Kristo Wofuŋ-nâŋec ere erâ iŋuc fuazejec. \c 6 \s1 Miti Opâ ruahuc sâqocnere hâmombeŋ \p \v 1 Eme weniŋuc muzo? Sâqocnere gie bahuc jaha jupene aki anonoczi fua ɋârâŋkehuc sirickezejec, iŋuc muzo me? \v 2 Iŋuc misac¡ Sâqocne hâmocnembeŋzi wemocko irec maŋnao šuhuckerâ junaŋmu? \v 3 Me kecšiŋuc mi manaŋgopieŋ? Miti Opâ ruahuc Jesu Kristorao šuhuckembeŋzi hâmoc-ticnao ŋeutuckembeŋ. \v 4 Ine hâcne, nâŋâc Miti Opâ ruahuc Kristohec mâmâc hâmo duduc ekicne, eme Mamac eri tatamac-ticnezi Kristo bâɋâreme hâmockonec faharewec jukac, iŋuc jaha nâŋâc ɋârerâ juju ɋâri moc junšepeneŋ. \v 5 Nâŋâc hâmoc-ticnere hawari ehuc erao šuhuckembeŋte fafahare-ticnao sâc i jaha ehuc šuhuckenaŋmu. \v 6 Ʒiŋuc manaŋgopeneŋ: Maŋraŋɋa-nâŋec Jesuhec mâmâc maripoŋko qakicne, i maŋsahac-nâŋecko sâqocnere tâpiri ŋeŋgoroŋkeocte â sâqocnere kiŋaŋ mocwâc mi qanaŋte. \v 7 Moc e hâmome sâqocnere niŋgiŋ ŋetaracneocmu. \v 8 Kristohec hâmombeŋko ine ehuc wâc junaŋmu, iŋuc manapaŋkenaŋmu. \v 9 Kristore manaŋgopeneŋ, e hâmockonec fahareweczi mocwâc mi hâmoocmu, hâmoczi ŋicbomboŋ mocwâc mi ecneocmu. \v 10 Hâmowec i sâqocnere arec mocjaha hâmome tarawec eme ši jukac i Anuture erâ jukac. \v 11 Eme ŋoŋe iŋuc jaha ŋaŋacnere manapie sâqocne hâmocnembiŋ ehuc Jesu Kristo ehec Anutu jucneŋgopieŋ ezejec. \s1 Sâqocnere kiŋaŋ mi qazo \p \v 12 Sâqocnezi sahac-ŋeŋic sisirowenao ŋicbomboŋ eŋarezo mume mi manacnenšepieŋ, â sahac-ŋeŋiczi sasecte suruc-ŋopame i wâc mi manacnenšepieŋ. \v 13 Erâ wâc me sahac-ŋeŋic i hehesicte mi qikiŋnepie sâqocnere kiŋaŋ qazejec. Aricne, ŋoŋe hâmockonec bâɋârec-ŋopakicnezi Anuture gieo rašinšepieŋ, ehuc mesahac-ŋeŋic Anuture qikiŋnepie tiŋnere kiŋaŋ qazejec. \v 14 Ŋoŋe sâcmutâc dâŋko mâcne, Anuture aki anonocko jueŋgopieŋte sâqocnezi ŋicbomboŋ mi eŋareocmu. \s1 Mitire gie bapa ŋic erâ juzo \p \v 15 Eme ši wenac ezo? Anuture aki anonocko rašihapene sâcmutâc dâŋte aka râriewecte sâqocne bazo me? Iŋuc aricne¡ \v 16 Me ŋoŋe šiŋuc mi manaŋgopieŋ me? Ŋicbomboŋ moc maŋ sahac-ŋeŋic qikiŋnecnehuc micne reŋkeniŋmuzi ere kiŋaŋ qaqafâc erâ gie-ticne baniŋmu. Sâqocnezi ŋicbomboŋ-ŋeŋic eme ere kiŋaŋ qahuc juku hâmo sipiric eniŋmu me micrereŋzi ŋicbomboŋ-ŋeŋic eme ere kiŋaŋ qahuc tiŋkeniŋmu. \v 17 Ŋoŋe sâqocnere kiŋaŋ qaqa juwarembiŋ i tarawec, eme ši mitire hata qazu-ŋarekicne irec sâcko maŋzi manahuc reŋkeeŋgopieŋ irec Anutu muteŋkezo. \v 18 Ŋoŋe sâqocnaonec batarac-ŋopakicnezi tiŋnere kiŋaŋ qaqa embiŋ juŋgopieŋ. \v 19 Maŋraŋɋa-ŋeŋic gegec dodocnere ŋicko wiac fokac ira sâc hehuc dâŋ ŋazakopac. Ŋoŋe mârâc jaha me sahac-ŋeŋic qikiŋnepie sasec â sindaŋ irec kiŋaŋ qaqa ehame kosa jujumbieŋ, eme dameŋ šiŋuczia me sahac-ŋeŋic qikiŋnepie tiŋnere kiŋaŋ qaqa ehame maŋfuru erâ junšepieŋ. \v 20 Sâqocnere kiŋaŋ qaqa jumbiŋko tiŋnere niŋgiŋ mi foŋarewec. \v 21 Eme dameŋ ira wemo fârine bâfuambiŋ? Fârine hotâckembiŋ irec šiŋuczia manapie miminehec eekac” eme irec faicnao hâmoc bâbâfuane fokac. \v 22 Dameŋ šiŋuczia ine sâqocnere niŋgiŋ ŋeŋgoroŋkeme Anuture kiŋaŋ qaqa embiŋ juŋgopieŋ, ehuc fârine maŋfuru rombiŋ â šâhec juju sanaŋ bâfuaniŋmu. \v 23 Sâqocnere furine hâmoc rozo, â Anutu aki anonoc-ticnere fârine ine Wofuŋ-nâŋec Jesu Kristo erao šuhuckehuc juju sanaŋ rozo. \c 7 \s1 Mârore hata ɋario juzo \p \v 1 Âgo bureŋ, sâcmutâc dâŋ mamana ŋoŋere mukopac ŋoŋe kecšiŋuc mi manaŋgopieŋ me? Sâcmutâc dâŋ rereŋke i hâmocko taraekac. \v 2 Irec hâcne ŋokac moc e ŋowene ɋâricne juhame bebehene mi fokac. sâcmutâc dâŋko iŋuc mukicne. Ŋowe-ticne hâmome ine sâcmutâc dâŋko ŋowe ŋonâŋ jahere mukicne i tarakac. \v 3 Ŋokac moc e ŋowe-ticne ɋâricne juhame beherâ ŋic moctao qohotame šuhuc bâtâcte kiŋ hurekac muzo. Ŋowe-ticne hâmome ine sâcmutâczi niŋgiŋ-jofawec niŋgiŋ i tâcneocmu: ehame ŋic moc baocmuo šuhuc bâtâcte kiŋ mi hureocmu. \v 4 Âgo bureŋ, ŋoŋere fuŋne ijaha fokac. Kristo e sahac-ticne hâmocte qikiŋnewec, erao šuhuckehuc sâcmutâc dâŋ hâmocnembiŋ. Ʒi ine ru mocte embiŋ. Hâmockonec faharewec jukac ere hâcne embiŋ. Irec nâŋâc Anutu fârine bâfuacnenšepeneŋ¡ \v 5 Juju raŋɋa jujumbeneŋ dameŋ ira sâqocnere sasec i sâcmutâc dâŋzi šocticne ficneme me sahac-nâŋecko gie-ticne bajujec. Iŋuc enâreme hâmo sipiricte fârine bâfuambeŋ. \v 6 Ʒi ine sâcmutâc dâŋ hâmocnepene niŋgiŋ-ticne tarawecko dâŋqâreŋte hata raŋɋane mi âtehuc Mârore hata ɋâricne âteŋgopeneŋ. \s1 Sâqocnezi hobeteŋko ŋesiŋnehuc suruc-nâpoekac \p \v 7 Eme ši weniŋuc muzo? Sâcmutâc dâŋ i sâqocne me? I aricne i¡ Mâc sâcmutâc dâŋ tâmiric muzac, no sâqocnere fuŋne mi mana tarazapo. Sâcmutâc dâŋzi šiŋuc mufua-nâreekac: “Go andac mi ezemec.” Dâŋ i mi fome muzac andacte kâuc bazapo. \v 8 Sâqocne e ine sâcmutâc dâŋzi ŋesiŋ ecnehame maŋnane suruckeme andac fuŋne fuŋne fuawec. Sâcmutâc dâŋqâhâc mi fome muzac sâqocnezi mâc mâteŋkerâ fozac. \v 9 No mârâc jaha sâcmutâc dâŋqâhâc tâmiricko sâcne juhâmopo. Izi šâhec sâcmutâc dâŋzi bâfuacnume sâqocnezi maŋnaneo ɋâreme hâmopo. \v 10 Sâcmutâc dâŋzi enareme juhâmopemurâ mukicne izi hâcne ŋerisierâ šikanehec ewec. \v 11 Ine hâcne sâqocnezi hobeteŋko ŋesiŋnehuc sâcmutâc dâŋte erâ eatucnuhuc qâhâmocnuwec. \v 12 Erâ ine šiŋuc: Sâcmutâc dâŋqâhâc e bahacmâc, â bâfâuckehuc moc moc mutâcnekicne i wâc bahacmâc â tiŋne â biaŋne. \v 13 Hâc, eme dâŋ biaŋnezi hâmoc bâfua-narewec? Iŋuc mâcne, sâqocnezi nuwec. Sâqocne fuŋne-ticne taniŋke-jâmbâŋkeocte dâŋ biaŋnezi âki heha hâmocne nuwec. Sâqocnere manapene gâgâpâcne jâmbâŋ eocte sâcmutâc dâŋzi âki heha nuwec. \s1 Me sahac-nâŋecko sâqocnezi gie hae ewec \p \v 14 Nâŋâc šiŋuc manaŋgopeneŋ: Sâcmutâc dâŋ e Mârore tofa, no ine mâreŋte tofa, sâqocnere hozine. \v 15 No eebapa-nanere manape ririsi eekac. No wiac moc ezo enare-bipieme mi eekopac, â wiac sureekopac ine eekopac. \v 16 Erâ wiac sureekopac i ehuc ine sâcmutâc dâŋzi biaŋne irec fuŋne bataniŋkeekopac. \v 17 Eme hehesic eekopac i no nahacne maŋte mâcne, sâqocnezi maŋnaneo fohuc surucnume eekopac. \v 18 No fuŋne šiŋuc manakopac: Maŋnaneo, sahac biuc-nanere maŋko hâcne, biaŋnezi fic hae mi ewec jukac, wiac biaŋnere mumu I muekopac, â fârine bâbâfua ine arictac. \v 19 No wiac biaŋne ezepac muhuc mi eekopac, â wiac sâqocne mi ezepac muhuc ine eekopac. \v 20 Sâqocne mi ezo muhuc sifu eekopac ine šiŋucte, i no nahac mâcne, sâqocnezi maŋnaneo fic hae ewecte jâiŋko eekopac. \v 21 Norao sâcmutâc kecšiŋuc fuaekac: Wiac biaŋne ezo muhape sâqocnezi maicnuekac. \v 22 No maŋwâmbuŋ-nanezi Anutu sâcmutâc dâŋticnere mana aŋac eekopac. \v 23 Ehame me sahac-naneo sâcmutâc moc fokac izi maŋ mamanasu-nanere dâŋhec rârâsi eekopirec, ehuc niŋgiŋnume sâqocnere sâcmutâc dâŋ me sahac-naneo fic hae ewec ere kâpâcwâru ŋic eekopac \v 24 Ŋic huacbucne no mozi sahac-nane hâmocte biŋe ekicne hetara-nareocmu? \v 25 Anutu e Wofuŋ-nâŋec Jesu Kristore erâ muteŋkekopac. Eme šiŋuc hâcne: No nahac maŋ mamanasu-nanezi Anuture sâcmutâc dâŋ kiŋaŋ qacneekopac, sahac-nanezi ine sâqocnere sâcmutâc dâŋ kiŋaŋ qacneekopac. \c 8 \s1 Biaŋkekicnezi Mârore hata âtezo \p \v 1 Eme Jesu Kristohec jueŋgopieŋ ŋic i jaŋerao sâqocnere okacne mumutara-jare moc mi fufuane. \v 2 Kristo Jesure erâ juju bâfua-nâreekac Mâro hâcne, ere sâcmutâc dâŋzi sâqocne â hâmoc irec sâcmutâc dâŋ bârârie-nârewec. \v 3 Sâcmutâc dâŋ e maŋraŋɋa-nâŋeczi tâpirine bawahame nâŋâcnao gie bâipiewec. Irec Anutu e šiŋuc ehuc maŋraŋɋa sâqocne-ticnere tâpiri qame wahawec: Ŋokâ-ticne soreme sâqocne bapa nâŋâcne sahac hawari rorâ sâqocnere due bawec. \v 4 Ine maŋraŋɋare hata mâcne, Mârore hata âteeŋgopeneŋ nâŋâcnao sâcmutâc dâŋrereŋ biaŋ fua-fâreocte iŋuc ekicne. \v 5 Juju raŋɋare hata âteeŋgopieŋ jaŋe maŋ mamanasu-jeŋic juju raŋɋare wiacte foekac, â Mârore hata âteeŋgopieŋ jaŋe maŋ mamanasu-jeŋic Mârore wiacte foekac. \v 6 Maŋraŋɋare wiacte manasuhuc sisipiric bâfuazo, â Mârore wiacte manasuhuc juju â wama bâfuazo. \v 7 Maŋraŋɋare wiacte mamanasu izi Anutu kisâ ecneekac. Ehuc sâcmutâc dâŋticne mi dapecneekac, i wemo-ticnezi sâcne ezac¡ \v 8 Maŋraŋɋahec jueŋgopieŋ jaŋere Anutuzi takickeekac. \p \v 9 Anuture Mârozi maŋŋeŋicko fic hae ewecko ine maŋraŋɋaopec mâcne, Mâroraopec utuckerâ jueŋgopieŋ. Moc e Kristore Mâro tâmiric juocmuzi ere ŋicbiŋe mi juocmu. \v 10 Kristozi maŋŋeŋicko jukacko sahac-ŋeŋiczi sâqocnere erâ hâmoc ruckekac, â maŋ qâqâtâc-ŋeŋiczi ine kiŋfâsâc bacŋopakicnere juju ruckekac. \v 11 Eme Jesu hâmockonec bâɋârewec Anutu hâcne, ere Mârozi maŋŋeŋicko ŋeŋe juju ekacko, Kristo Jesu hâmockonec bâɋâreweczi maŋŋeŋicko Mâro-ticne jukac ere erâ sahac-ŋeŋic hâmocne i iŋuc jaha bâɋâreocmu. \s1 Mârohec erâ Anuture naru motecfâc juzo \p \v 12 Âgo bureŋ, irec hâcne maŋraŋɋazi wemo nâre tahac eekacte nâŋâc tofa bazucnehuc ere wiacko qohotanaŋmu? \v 13 Ŋoŋe maŋraŋɋare wiacko qohotaniŋmuo sipirickeniŋmu. Á Mârore tâpirio sahacte dâŋ qaniŋmuo ine juju sâcne jurašihuc juniŋmu. \v 14 Anuture Mârozi de âsic ejareha jueŋgopieŋ jaŋe hâcne Anuture naru motecfâc. \v 15 Anutu e Mâro ŋarewec i kiŋaŋ qaqafâcne juhuc harierâ hâhâwic bacneniŋte mâcne, naru motecfâcne erâ juniŋte ŋarewec. Irec hâcne “Mamac biaŋ-nâŋec” muhuc wasickeeŋgopeneŋ. \v 16 Nâŋâc Anuture naru motecfâc jueŋgopeneŋ, dâŋ i Mârozi maŋnâŋecko musokame manaeŋgopeneŋ. \v 17 Naru motecfâcne juŋgopeneŋzi Anuture huhure wâc rauckenaŋmu, Kristohec mâmâc wirec rauckenaŋmu. Ʒira mâreŋko ehec šârâ hâriŋ faio junaŋmuo ehec eri tatamac biaŋko mâmâc jaha junaŋmu. \s1 Ŋic maŋ sahac-nâŋec biaŋke-fârehame wiac omanezi iŋuc jaha biaŋkeocmu \p \v 18 Sambâŋko Anutuzi eri aŋac bâfua-nâreocmu, i mâreŋko šâic busâqoc fokac ira sâc hepe mamakâc eocmu. \v 19 Anuture naru motecfâc eri aŋac-nâŋec fua tâcneocte, wiac bâfuac-jopakicne jaŋe irec woŋec juhuc maŋ hâhâŋ ejareekac. \v 20 Wiac omane jaŋe wâc bie gufec hâmo qanšaraŋte maŋnao râec-jopakicne, erâ jaŋacne maŋte mâcne, ŋiczi sahacko râec ejarewec. Erâ jaŋe iŋuc hati fohuc juniŋte mi mujarekicne. \v 21 Wiac omane jaŋe wâc hâmo qanšaraŋte niŋgiŋ hetararâ firiehuc Anuture naru motecfâc nâŋâcne eri aŋacko šuhuckeniŋmu hâcne. \v 22 Nâŋâc manaŋgopeneŋ, dameŋ i hâcne maickeocte wiac omane jaŋe harac huacbuc ehuc gozi kicjopame šâic manaeŋgopieŋ. \v 23 Erâ wiac omane jaŋe sawa iŋuc mi eeŋgopieŋ, sambâŋkonec qaqasune Mâro hâcne nârekicne nâŋâc iŋuc jaha, naru motecfâc-ticne juŋgopeneŋ irec fuŋne Anutuzi, sahac-nâŋec bâfiriehuc, bataniŋkeocte woŋec juhuc maŋzi harac huacbuc eeŋgopeneŋ. \v 24 Nâŋâc bâpiaŋ-nâpokicne irec fârine tapamaŋko fokâc. Fârine tâtâc fuame muzac harac huacbuc mi enšapeŋ. Wiac i basahuc ine harac huacbuc ezo. \v 25 Fârine tâtâc mi fuame honeeŋgopeneŋte maŋzi worickehuc woŋec jueŋgopeneŋ hâcne. \p \v 26 Mâro e wâc gegec dodoc-nâŋecte erâ bafic-nâpoekac. Nâŋâc iŋuc me iŋuc numupene sâckeocmu, i mi mana-hâmoeŋgopeneŋte Mârozi âkehoc-nâporâ saŋuc ŋiczi mi mamanane i qaekac. \v 27 Ehame Anutu e maŋ hohonezi Mârore dâŋ manaekac. Mâro e mitiŋic jaŋere okacne Anutu dâŋsâc-ticnao numuekac. \s1 Anutu e nâŋâcnao gie fuŋkewec i bataraocmu \p \v 28 Nâŋâc manaŋgopeneŋ, Anutu maŋzi jauŋkeniŋmu jaŋe wiac izi me izi fua-jarehuc bâbâpiaŋ-jeŋic dopecke-fâreocmu, ine eki hefârec-jopaocte maname fowecte hefârec-jopawec jaŋe hâcne. \v 29 Ŋic qanaŋ honec-jopame sâckewec jaŋe ŋokâ-ticnere hawari eniŋte mucjopawec. Eme ɋafâc-ticne bocjaha ehapene e jahac ine mârâc hahac-nâŋec erâ juocmu. \v 30 Anutu e ŋic qanaŋ hone wosâec-jopawec sâc hefârec-jopawec. Hefârec-jopawec sâc kiŋfâsâc bacjopawec. Kiŋfâsâc bacjopawec sâc eric-jopawec. \s1 Wiac moczi Anuture uruc jauŋkonec mi batarac-nâpoocmu \p \v 31 Dâŋ irec fuŋne weniŋuc fokac? Anutuzi âgo enârehame mozi râsi enâreocmu? \v 32 E ŋokâ-ticne mi sakarehuc nâŋâcnere erâ qaisockeweczi ere erâ wiac sasawa mi sesi qeqeric jaha tahac-nâpoocmu me? \v 33 Anutu bâwosâecfâc-ticne jaŋe mozi dâŋko râec-jopaocmu? Anutu e jahac kiŋfâsâc bacjopakac. \v 34 Me mozi tuŋjopaocmu? Kristo Jesu e jahac hâmowec, erâ hâmowec sawa mâcne, e hâmockonec wâc faharerâ Anuture mefâreo feweczi nâŋâcne riŋ rohuc juekac. \v 35 Kristore uruc jauŋkonec wemozi moc batarac-nâpoocmu? Ʒâic busâqoczi me hume serereŋzi me fific guguriŋzi me roroczi me qarâ suriŋnezi me šârâ šâpâzi me šika kâpâcwâruzi? \v 36 Dâŋqâreŋ kecšiŋuc fokac irec sâcko wiac enâreeŋgopieŋ: \q1 “Gore erâ šoaŋne šoaŋne qa imac enâreeŋgopieŋ, \q1 lama qa hezuc eejarene jaŋere sâcko râec-nâpoŋgopieŋ.” \m \v 37 Erâ wiac iŋucnezi mi bâdoc-nâpoocmu, aricne, Jesure uruc jauŋko âtesiŋnehuc sasanaŋ fekicne bâfuarâ domaeŋgopeneŋ. \v 38 Irec no šiŋuc manapaŋkekopac: Hâmoczi me jujuzi, aŋelozi me ŋicbomboŋzi, wiac šiŋucne fofonezi me šâhec fufuanezi, me wiac tâpirineheczi, \v 39 wiac faicne wawahanezi me juwicnec wewefunezi, wiac izi me izi Anuture uruc jauŋkonec moc mi batarac-nâpo-jâmbâŋkeocmu. Uruc jauŋ i Wofuŋnâŋec Kristo Jesu ere erâ ɋoroc-nâpoekac. \c 9 \s1 Paulo e Judaŋic âgofâcne jaŋere bušâic manawec \p \v 1 No Kristore ŋiczi burec mi ehuc dâŋ jâmbomac mupe mananiŋ. Tiri Mârozi maŋnane batamaehame mana-jâmbâŋkehuc ŋazape: \v 2 No busâqoc fârine manahuc maŋnane wemo afecne fârorockeekac. \v 3 Judaŋic âgofâc-nane, soctofafâc-nane hâcne, jaŋere erâ no nahac Kristore sacmaŋkonec wawahare sâcne afeckezapo. \v 4 Jaŋe hâcne Israe ŋic, eme Anutuzi fuŋfuŋfâc-ticne bacjopawec, ehuc tâpiri tatamac-ticne jowatuwec. Erâ jaŋehec šâšâfic erâ sâcmutâc dâŋ mufua-jarewec â mai ecnehuc juniŋte hatane jowatuwec. Erâ wâc biŋedâŋ jazawec. \v 5 Á mimiŋnefâc-jeŋic jaŋe mitire fuŋqizecne jumbiŋ. Eme Kristozi ŋicsahac rohuc fuawec i jaŋere guruo fuawec. Wiac sasawa irec Wofuŋ jukac, Anutu hâcne, e mumuteŋheczi mumuteŋhec jurašihuc juzejec sanaŋ. Jâmbomac. \s1 Mitihec jaŋe Anuture ŋicfâc \p \v 6 Wiac iŋuc fuawec irec Anuture dâŋ dodocne ewec mi muzo. Israeraonec fuambiŋ jaŋe Israe ŋic fârine ninic mi efârembiŋ. \v 7 Á Abrahamte tofafâc jaŋe ɋâricfâc-ticne fârine wâc mi efârembiŋ. Eme irec hâcne dâŋ šiŋuc âzâcnekicne: “Isakare ɋâricfâc jaŋe sawa gore biŋe eniŋmu.” \v 8 Dâŋ irec fuŋne šiŋuc fokac: Sahaczi Abrahamtao fuambiŋ sâc Anuture ŋicfâc mi efârembiŋ, biŋedâŋko fuakicne jaŋe sawa Abrahamte ɋâricfâc fârine embiŋ. \v 9 Biŋedâŋ kecšiŋuc mukicne: “Jara moc tarame Sarazi motec rorâ bajuhame mocwâc warepemu.” \v 10 Erâ i sawa mâcne, Rebekarao sâc ijaha fuawec. E mimiŋne-nâŋec Isaka ehec juhuc motec jajahec kiwec-jofawec. \v 11 Eme motec jahe mi fuahuc wiac biaŋne me sâqocne mi ehapire Anutuzi jahere šiŋuc âzâcnewec: “Hahaczi ɋare kiŋaŋ qazejec.” \v 12 Ine Anutu mumupaŋ-ticne sanaŋkeocte manasuhuc motec juju-jekicte mâcne, e jahacne maŋte ro bârâwiŋ ejactehuc dâŋ i muwec. \v 13 Irec dâŋ moc šiŋuc hâcne fokac: “No Jakobore enarewec â Esaure takicnuwec.” \s1 Anutu e juju bapa-nâŋecte mâcne, buuruc-ticnere ehâmo-nâreekac \p \v 14 Eme irec weniŋuc muzo? Anutu erao guriŋ bapa hehesicne moc fokac me? I aric kereŋne. \v 15 E Mose dâŋ šiŋuc âzâcnewec: “No ŋic moc akickezo murâ akickepemu â ŋic moc buuruc ecnezo murâ ecnepemu.” \v 16 Irec ŋicmaŋte me ŋic eebapare mi muzo, Anutu buuruc-ticnere sawa muzo. \v 17 Anutuzi Farao dâŋ âzâcnewec, irec miti papiao šiŋuc qâreŋkekicne: “No gorao tâpiri-nane bataniŋkepe šâŋe biŋe-nane mâreŋ sâc raocte muhuc âkendâŋgupo hâcne.” \v 18 Eme irec Anuture šiŋuc manazo: E ŋic moc akickezo murâ akickeocmu â moc e maŋne bâzickezo murâ bâzickeocmu. \v 19 Eme ŋifecne šiŋuc mecne nazacmu: “Anutu e ŋic nâŋâcne wemocte maname sâqoreekac? E wiac moc ezo mume ŋiczi aka hehecne i mi fokac.” \v 20 Ŋic go wemogere Anuture dâŋ mucmu? Kušizi wemocko kuzi bapa šiŋuc âzâcneocmu: “Go wemocte sâc iŋucne bacnumeŋ?” \v 21 Me kuši bapa e afe izia kuši gâcne ŋic jaŋere biŋe â gâcne bec qâto jaŋere biŋe bame sâqoreocmu me? \s1 Miti runezi râpene embiŋ \p \v 22 Eme Anutu e kuši kimbeŋ-ticnere biŋe, šâhecko qanšaŋ-joparâ behec-jopaocte maname fokac, kuši i jaŋerao šika bâfuahuc tâpiri-ticne bataniŋkeocte sifu bumâteŋ-ticnere erâ jâbu ejare warehuc juekac. \v 23 Erâ ŋifecne kuši buuruc-ticnere biŋe, juku eri tatamac-ticnao biric-jopaocte maname fokac, kuši i jaŋerao eri aŋac mâriri hejareocte bacjopa juekac. \v 24 Eme Judaŋic sawa mâcne, qâpuc mâmâc kuši buuruc-ticnere biŋe enaŋte hefârec-nâpoekac. \v 25 Eme irec porofete Hoseare papiao dâŋticne šiŋuc fokac: \q1 “Ŋicguru mi rucjopapo jaŋe `nore ŋicfâcƷ mucjopapemu, \q1 â biŋemâc juwec e šâŋene `joroc-naneƷ mucnepemu.” \q1 \v 26 “Eme `ŋoŋe nore ŋicfâc aricneƷ ŋazakicne, \q1 mâreŋ ira wâc šâŋe-jeŋic `Anutu jujunere naru motecfâcƷ fuaocmu.” \m \v 27 Erâ Jesajazi hahaŋne bahuc Israe ŋic jaŋere šiŋuc muwec wâc: “Israe ɋâricfâcne jaŋe hâwecmecko moŋgeŋ fokac irec sâc bâfuazo murâ bâfuaniŋmu, eme sifu uuc šanšaŋne sawazi biaŋkeniŋmu.” \v 28 Wofuŋ e mâreŋko dâŋticnere fârine ɋeŋnea bâfuame fideteŋ efâreocmu. \v 29 Jesajazi findaŋdâŋ moc šiŋuc hâcne muwec: \q1 “Sambaŋ momori jaŋere Wofuŋ e ŋicukic \q1 moc mi getâc-jopa-nâreme muzac, \q1 ine Sodom jaŋere sâc bâfuanšapeŋ, \q1 â Gomora jaŋe iŋucne enšapeŋ.” \s1 Judaŋic jaŋe tiŋke biaŋ eniŋte eipiembiŋ \p \v 30 Eme ši weniŋuc muzo? Kecšiŋuc: ŋic qâpuc tiŋke biaŋ eniŋte mi fotariembiŋzi tiŋke biaŋ embiŋ, mamanasiŋte tiŋke biaŋ embiŋ hâcne. \v 31 Á Israe ŋic sâcmutâc dâŋ reŋkehuc tiŋke biaŋ eniŋte fotariembiŋzi sâcmutâc dâŋ bâmâmâckembiŋ. \v 32 Wemocte? šiŋucte: Jaŋe mamanasiŋte mâcne, mâc juju bapa-jeŋicte tiŋke biaŋ eniŋte mumbiŋ. Ehuc hatao qânâ fowec ira kike-jeŋic hezumbiŋ. \v 33 Kecšiŋuc hâcne qâreŋkekicne fokac: \q1 “Manakic, no Zioŋ haeo qânâ moc râekopac \q1 ira kike-jeŋic hepirickeniŋmu, \q1 â buse ŋeŋene moc hekopac ira heariweniŋmu. \q1 Eme moczi e manasiŋkeocmu ine mi qurutuaocmu.” \c 10 \s1 Anutuzi kiŋ tatarare hata bâfuawec i Judaŋic jaŋe qikiŋnembiŋ \p \v 1 Qomâfâc-nane, Judaŋic âgofâc-nane biaŋkeniŋte maŋnanezi boc enareme Anutu irec numucneekopac. \v 2 Jaŋe Anutu kiŋaŋ qacneniŋte šoɋac ehuc jueŋgopieŋ i honeekopaczi mukopac. Erâ i hatane kâuc bahuc eeŋgopieŋ. \v 3 Jaŋe Anuturaonec kiŋfâsâc eere hata fokac i kâuc baeŋgopieŋte jaŋac tiŋke biaŋ eniŋte giene baeŋgopieŋ. Irec Anutu tiŋne rune mi dapecnembiŋ. \v 4 Ŋiczi mamanasiŋhec erâ kiŋfâsâc bâfuanaŋte Kristozi sâcmutâc dâŋte hata hebâzicke-nârewec. \p \v 5 Mose e dâŋ šiŋuc qâreŋkewec: “Ŋic moc e sâcmutâc dâŋte tiŋke biaŋ hata âteocmuzi juju bâfuaocmu.” \v 6 Á mamanasiŋte tiŋke biaŋ eere dâŋ ine kecšiŋuc fokac: “Go maŋgezi šiŋuc mi muzemec: Mozi sambâŋko ferâ Kristo bawahaocmu, \v 7 me mozi hârâcko hurâ Kristo hâmokicne jaŋeraonec jowa wefuocmu?” \v 8 Iŋuc mâcne, tiri papiao kecšiŋuc mukicne: “Miti i šoricko mi fokac, i mumugao â mamanagao râekicne.” I mamanasiŋte dâŋ ŋaza qazuc eeŋgopeneŋ irec mukicne. \v 9 Jesu e Wofuŋ-nane i mumugao foocmu â Anutuzi Jesu hâmockonec bâɋâre-narewec i mamanagao foocmu eme biaŋkerâ jucmu. \v 10 Maŋzi Jesu manasiŋkehuc kiŋfâsâc ezo, â miczi e mutaniŋkehuc biaŋkezo. \v 11 Eme irec hâcne miti papiao kecšiŋuc qâreŋkekicne: “E manasiŋkeocmuzi mi qurutuaocmu.” \v 12 Judaŋic â Grikŋic bârâwiŋ mi eŋgopeneŋ, e mocjahazi Wofuŋ junâre-fâreekac, erâ wiac fuŋne fuŋne hezu henâreekac. \v 13 Irec hâcne šiŋuc mukicne: “Wofuŋte šâŋe riwaseckeocmuzi biaŋkerâ juocmu.” \v 14 Ririwasecke i e mi manasiŋkeeŋgopieŋzi wemocko eniŋmu? Anutu mamanasiŋke i dâŋticne mi manaeŋgopieŋzi wemocko eniŋmu? Anutu dâŋticne mamana i biŋe mumu tâmiric wemocko eniŋmu? \v 15 Á biŋe mumu i moczi jaza sorec mi ejarehame wemocko fuaniŋmu? Dâŋqâreŋ šiŋuc hâcne fokac: “Biŋebiaŋ mumuŋic jaŋere kike fânâŋzi maŋ baafec bâfuaekac.” \s1 Anutuzi Judaŋic bâipiec-jopawec \p \v 16 Biŋebiaŋ ine ŋic gâcnezi mana rereŋ mi embiŋ. Jesajazi wâc šiŋuc muwec: “Wofuŋ, biŋedâŋ muhaŋnekicne i mozi mana šakiewec?” \v 17 Irec šiŋuc manazo: Mamanasiŋ i miti mu manacte fârine, â miti mu manac i Kristore micte fuaekac. \v 18 Hâc, eme šiŋuc muhuc wiokopac: Jaŋe miti mi manambiŋ me? Iŋuc mâcne, \q1 “Micfânâŋ-jeŋiczi mâreŋ sâcke-fârewec \q1 â dâŋjeŋiczi mâreŋ qaŋeŋnao fisiwec.” \m \v 19 Eme mocwâc wiohuc mukopac: Israe ŋic jaŋe mi mecne mana-hâmombiŋ? Iŋuc mâcne, qanaŋ Mosezi šiŋuc qâreŋkewec i mupe: \q1 “No ŋic omane rocjopape siric-ŋopapie iiŋguuŋ ejarenšepieŋ; \q1 ŋicguru mutucne hefârec-jopape buŋeŋic gâpârezejec.” \m \v 20 Eme šâhec Jesajazi dâŋ bâutuckehuc kecšiŋuc muwec: \q1 “Mi basacnuhuc jumbiŋzi bâfuacnumbiŋ, \q1 nore mi muhuc jumbiŋ jaŋe maic-jopapo.” \m \v 21 Erâ Israe ŋic jaŋere ine šiŋuc mu qâreŋ ewec: “No ŋicguru mana qâomane â mickobacne dameŋ šora meoric qajarehuc jupo.” \c 11 \s1 Israe ŋic gâcne sâko maŋsanaŋ ehapie Anutuzi afecne rowosâec-jopawec \p \v 1 Eme wiokopac: Anutuzi ŋicfâc-ticne behec-jopawec me? Aricne, iŋuc mi ewec. Noni Israe ŋic jaha wâc, Abrahamte ɋâric, Benjamiŋte guruonec \v 2 Anutuzi qanaŋ manac-jopawec ŋic i mi behec­ jopawec. Me ŋoŋe Eliare binaŋ miti papiao i wose manac mi eeŋgopieŋ me? \v 3 E Israe ŋic jaŋere dâŋ muhuc Anutu šiŋuc âzâcnewec: “Wofuŋ, jaŋe porofetefâcge jopa-fârehuc alatage henšaŋnembiŋ, eme ši buc juhape no wâc nuniŋte muŋgopieŋ.” \v 4 Iŋuc mume Anutuzi dâŋ weniŋuc bâtikiecnewec? “No ŋic 7000 sakarec-jopape Baali nemu mi dapecnembiŋ.” \v 5 Eme dameŋ ši iŋuc jaha Anutuzi aki anonoc-ticnere erâ ŋic tiwâne rowosâec-jopawec juŋgopieŋ. \v 6 I aki anonoc-ticnere iŋuc ejarewecko juju bapa-jeŋicte mi ejarewec. Iŋuc mi eme muzac, ine aki anonoc fârine mi ezac. \p \v 7 Eme weniŋuc? Israe ŋic jaŋe wiac fârine bâfuazo mumbiŋ i mi bâfuambiŋ” rowosâec-jopakicne jaŋe sawa bâfuambiŋ, gâcne sâko ine maŋsanaŋ embiŋ. \v 8 Irec šiŋuc hâcne qâreŋkekicne fokac: \q1 “Anutu e maŋjeŋic bâsifuckewec, \q1 šâŋe-jeŋic bâhâpowec â hazec-jeŋic qâzic qawec. \q1 Iŋuc ejareha jumbiŋzi jueŋgopieŋ.” \m \v 9 Á Dawidizi mu qâreŋ ewec: \q1 “Jaŋe nânâ nahapie râsi fisipie fâfâc-jopazejec, \q1 Mâreŋko jopaha okacne fisi-jarezejec. \q1 \v 10 Go šâŋe-jeŋic bâhâpotec tiŋtuŋ qanšepieŋ, \q1 â râpe-jeŋic bahasicketec miŋgeŋ miŋgeŋ junšepieŋ sanaŋ.” \s1 Oliwa jâcnao tieŋne jabane râe šuhuc ekicne \p \v 11 Eme wiokopac: Israe ŋic jaŋe fâfâc-jopawec i waha qâhâmoc-jopaocte iŋuc fuawec me? Iŋuc aricne, jaŋe bâbâpiaŋ râpeckepie qâpuc jaŋere biŋe ewec, ine qâpuc jaŋe manapie Israe ŋic jaŋe honec-joparâ iiŋguuŋ ejareniŋte iŋuc fuawec. \v 12 Eme miti qiqikiŋ-jeŋiczi mâreŋ sâc ŋic jaŋerao miti mâriri bâfuawecko, â dodocke-jeŋiczi ŋic qâpuc jaŋerao miti šâkâŋ bâfuawecko, opoŋ, juku furu jaha maŋjeŋic bârisiepie fârine mo iŋucne fuazokac! \p \v 13 Qâpuckonec opâ ruac ŋoŋe dâŋ ši ŋazape mananiŋ: No qâpuc ŋoŋere aposolo juekopaczi gie-nane baericko bašihuc baekopac, \v 14 i soctofafâc-nane âkeriŋ-jopape gâcnezi bâjâpecnuhuc biaŋkeniŋte. \v 15 Anutuzi Israe ŋic behec-jopame mâreŋ sâc miti fuawec, izi juku rocjopame mi hâmockonec ɋâɋârezi fuazokac me? \v 16 Nânâ hata qaqasune jambuŋkepene nânâ mâmâc sâcke-fâreekac, â jâc gâtânezi furu fome tieŋne iŋuc jaha furu foocmu. \v 17 Eme Anutuzi tieŋne gâcne hetâcne behec ehuc irec dodoma tacko oliwa kâteo fuakicne irec tieŋne go râe šuhuc egarewec. Eme oliwa gâtânere ŋiŋic wokemaŋzi gume hesiwiŋ egarehame, \v 18 go tieŋne raŋɋane mi mana pitiwac-jopahuc maŋfefe mi ezemec. Iŋuc ezicte šiŋuc manac: Go gâtâ gume hesiwiŋ mi ecnekomec, gâtâzi go egareekac. \v 19 Mupe go ŋifecne šiŋuc mecne mucmu: “Anutuzi no hâcne râe šuhuc enareocte tieŋne raŋɋane hetâcne behec ejarewec.” \v 20 I mukic mac. Jaŋe miti qiqikiŋ-jeŋicte hetâcne behec ejarekicne â go ine mamanasiŋgere dodomatac-jeŋicko domakomec. Irec go sahacge mi bafehuc rumerâ juzemec. \v 21 Anutu e oliwa e jahacne tieŋne mi akickewecko go iŋuc jaha mi akicguocmu. \v 22 Irec go buuruc-ticnere mecne â fâro-ticnere mecne mi nikecguzejec. Fâro-ticnere fârine i miti râpeckembiŋ jaŋerao fuawec, â buuruc-ticnere fârine i gorao fuawec. Eme go erao qohotahuc jutec fârine i sâcne fogareocmu. Iŋuc mi etec ine go wâc hetâcne behec egareocmu. \v 23 Erâ wâc tieŋne raŋɋane jaŋe maŋsanaŋ-jeŋic beheniŋmuo Anutuzi mocwâc râe šuhuc ejarezo murâ sâcne ejareocmu. \v 24 Eme kâteonec oliwa rocgurâ hae oliwa jâcnao râe šuhuc egareweczi hae oliwa e jahacne tieŋfâc mocwâc šuhuc-jopazo murâ mi quŋkeocmu, i onšoŋ jaha šuhuc-jopaocmu. \s1 Judaŋic jaŋe juku mitimaŋko raši-fâreniŋmu \p \v 25 Âgofâc-nane, ŋoŋe, kâuc bahuc ŋaŋacne mamanao roweckerâ mana sifuckenšipiŋte dâŋ soŋne ši mufua-ŋarepe. Israe ŋic tucne jaŋe maŋsanaŋ erâ juhapie qâpuc sâko jaŋe mitire maŋko rašiniŋmu. \v 26 Rašihapie šâhec Israe ŋicguru qâqâhâc biaŋke-fâreniŋmu. Ʒiŋuc hâcne qâreŋkekicne fokac: \q1 “Zioŋ haeonec Bâbâpiaŋ moc fuarâ \q1 Jakoborao jawa âsu gârec ofaŋneme raocmu. \q1 \v 27 Iŋuc eme no sâqocne-jeŋic šurerâ \q1 jaŋehec mocwâc šâšâfic epemu.” \m \v 28 Israe ŋic jaŋe qâpuc ŋoŋere erâ Biŋebiaŋte râsi juŋgopieŋ â rowosâec-jopakicnere ine mimiŋnefâc-jeŋic jaŋere erâ Anuture jorocfâc juŋgopieŋ. \v 29 Anutu e âgo šâšâfic dâŋsaric-ticne â hehefâre dâŋticne mi dockeocmu. \v 30 Qâpuc ŋoŋe mârâc jaha maŋsanaŋ erâ jumbiŋ, eme šâhec Israe ŋic jaŋe maŋsanaŋ ehapie Anutuzi buuruc-ticnao râec-ŋopawec. \v 31 Iŋuc jaha jaŋe maŋsanaŋ juhapie Anutuzi buuruc-ticnao ŋec-ŋopawec, i jaŋe wâc buuruc ejareocte iŋuc ewec. \v 32 Anutu e ŋic sasawa bâturec-jopahuc qaqatarao basanaŋ-jopawec, i mâmâc sasawa buuruc-ticnao ŋec-jopaocte iŋuc ewec. \s1 Anutu e mâsi-ticnere â miti-ticnere muteŋkezo \p \v 33 Opoŋ, Anutu e mitire mâriri â maŋɋârâŋ â mamana saric-ticne irec šâkâŋne mo iŋucne fokac¡ Mumutara-ticnere fuŋne i ŋiczi mi mamanane gie bapa-ticnere hata i ŋiczi mi hohonene. \q1 \v 34 “Wofuŋte maŋko dâŋ fokac i mo ŋiczi manawec, \q1 me dâŋ muhame mozi bafickerâ muwec?” \q1 \v 35 “Me mo ŋiczi e qanaŋ wiac moc qikiŋnecnewecko \q1 tofane bazucneocmu?” \m \v 36 Wiac sasawa eraonec wareekac â erao siŋkerâ foekac â erao rafâreekac. Mumuteŋzi mumuteŋ i erao šuhuckeme šuhuc forašihuc juzejec sanaŋ. Jâmbomac. \c 12 \s1 Sahac-nâŋeczi Anuture taha bâzi ezejec \p \v 1 Âgofâc-nane, no Anutu buuruc-ticnere erâ dâŋ hazec qâuŋ ŋazape mananiŋ. Ŋoŋe sahac-ŋeŋic Anutu qikiŋnecnepie taha bâzi ɋaɋacne â tirine eme honeme biaŋkezejec. Iŋuc ehuc Anutu kiŋaŋ fârine qacnenšepieŋ. \v 2 Erâ juju bapa-ŋeŋiczi miti tâmiric jaŋere sâc mi ezejec. Ŋoŋe maŋ mamanasu-ŋeŋic bâtikiepie hawarine moc eme Anutu micdâŋ-ticnere sâcko gie biaŋne â hohone šiziwene â tirine irec wosâenšepieŋ. \s1 Moc e mitio gie mucnekicne sâc bazejec \p \v 3 Aki anonoc tahacnukicnere mâmâc sasawa ŋazape mananiŋ: Moc e jahacnere maname fefene boc mi ezejec, Anutuzi miti râcnewec sâc i sawa ezejec, sâc jâuruhuc ine mi ezejec. \v 4 Ʒiŋuc mananiŋ: Fâri ombâŋ-nâŋec mocjaha e kiŋaŋ qaqafâc-ticne bocjahazi gie fuŋne fuŋne baeŋgopieŋ. \v 5 Eme ŋifec Kristorao iŋuc jaha bocjahazi qâfâsâepene fâri ombâŋ mocjaha ekac, erâ me kikefâcne juhuc dodopec eeŋgopeneŋ. \v 6 Mitire tâpire fuŋne fuŋne i aki anonoc nâre tahac ekicne sâc fonâre rakac. Eme irec sâcko gie banšepeneŋ. Irec moc e Anuture micdâŋ mumufuare tâpiri focnekacko mamanasiŋ-ticnere sâcko muzejec. \v 7 Moc e kiŋaŋ qaqa giere tâpiri focnekaczi gie i bazejec, â moc e qaqazu gie baocmu e irec tâpiri focnekac sâc bazejec. \v 8 Uŋsawaŋ dâŋ muekac e irec tâpiri focnekacko muzejec, bâmec gie baekac e maŋticne bawahahuc bazejec, moc e micne juocte mucnekicko šoɋachec juzejec, â moc e jauŋ gie baocmuzi buafec jaha bazajec. \s1 Wama jauŋte dâŋ \p \v 9 Jauŋ babac i sahaczi sawa mi enšepieŋ. Wiac sâqocnere mamakâc-ŋopazejec â wiac biaŋnao qohotanšepieŋ. \v 10 Ŋoŋe ââgo fârine junšepieŋ, erâ sâsâsec eniŋte sisiric efârenšepieŋ. \v 11 Rokac bârokac tâmiric ɋicwânšâŋhec erâ junšepieŋ. Mârore buŋeŋic bâruŋkezejec, ehuc Wofuŋ kiŋaŋ qacnenšepieŋ. \v 12 Sambaŋ worickehuc bubiaŋ junšepieŋ, â šâic busâqocko maŋuruc junšepieŋ. Erâ nunumu gie i uruc šuhuc jaha banšepieŋ. \v 13 Anuture mitiŋicfâc hume serereŋ jupie hone bafic ejarenšepieŋ. Ŋic fisipie afeckerâ hezu hewâneŋ ejarenšepieŋ. \v 14 Ŋopa jâpec eŋareniŋmu jaŋe jambuŋ-jopanšepieŋ. Micŋeŋickonec sâwecdâŋ mâcne, jambuŋdâŋ sawa wahazejec. \v 15 Bubiaŋ eniŋmu jaŋe qâtec-joparâ bubiaŋ enšepieŋ, kioniŋmu jaŋe qâtec-joparâ kionšepieŋ. \v 16 Maŋŋeŋic bâturehuc wiac mocjahare henširiŋnehuc junšepieŋ. Ŋaŋacnere boc mi manapie sâckezejec. \v 17 Sâqocnere okac babazuc mi enšepieŋ. Ŋic âgo ejareekac ijaha enšepieŋ. \v 18 Ŋicne Ŋicne jaŋehec wamao juju i eene eme ŋoŋe hâcne irec hatane âtenšepieŋ. \v 19 Âgofâc, kiŋŋeŋic ŋaŋac mi batarahuc Wofuŋ kimbeŋ-ticnere biŋe râepie fozejec. Dâŋ šiŋuc hâcne qâreŋkekicne fokac: “Kiŋ babatara i nore gie, â okacne babazu i no nahac epemu, Wofuŋ e iŋuc mukac.” \v 20 Ŋoŋe ine šiŋuc enšepieŋ: Râsige nânâre hâmome nânâ gumezemec, opâre hâmome opâ gumezemec. Go iŋuc etecne mimiehuc šara marane eocmu. \v 21 Sâqocnezi go mi bawahacguzejec. Aricne, go wiac biaŋne ehuc sâqocne bawahazemec. \c 13 \s1 Kia gawamaî jaŋere dâŋ \p \v 1 Ŋic mâmâc sasawa kia gawamaî jaŋere dâŋ reŋkenšepieŋ. Kia gawamaî gie i Anuturaonec. Juraŋgopieŋ jaŋe Anuture micte juraŋgopieŋ hâcne. \v 2 Irec moc e kia gawamaî jaŋere dâŋ qâsuahuc Anuture dâŋ qâsuaocmu. Erâ qâsuaniŋmu jaŋe okacne roniŋmu. \v 3 Ebapa-jeŋic biaŋne jaŋe kia gawamaî jaŋere mi hâwic-jopaekac, sâqocne baeŋgopieŋ jaŋe ine hâwic-jopaekac. Irec go hâhâwic tâmiric juzo murâ wiac biaŋne ezemec. Wiac biaŋne etec gore manapie sâckeocmu. \v 4 Kia gawamaî jaŋe Anuture kiŋaŋ qaqa hâcne, ŋezicgupie juhâmocmurâ mujarekicne. Go sâqocne bacmuo ine hâwicguzejec, jaŋe šika maŋgâŋ mi bajueŋgopieŋ. Jaŋe Anuture kiŋaŋ qaqazi sâqocne bapa jaŋerao bâbâtiŋ gie bahuc okacne jareniŋmu. \v 5 Irec dâŋjeŋic reŋke-jâmbâŋkezo, erâ i okacnere hâhâwicte sawa mâcne, gahacne maŋzi tutuc qagarezacte wâc dâŋjeŋic reŋkezemec. \v 6 Jaŋe Anutuzi soŋaŋ gie mujarewec i baeŋgopieŋte hâcne ŋoŋe takesi moneŋ râeeŋgopieŋ. \s1 Ââgo erâ maŋjauŋ eec ezo \p \v 7 Eme ŋoŋe wiac mukicne sâc ejarenšepieŋ: Takesi jajarere mukicne jaŋe takesi jarenšepieŋ, kiŋaŋ qaqajarere mukicne jaŋe kiŋaŋ qajarenšepieŋ, araŋ babajarere mukicne jaŋe araŋ bajarenšepieŋ, sâsâsec-jopare mukicne jaŋe sâsec-jopanšepieŋ. \v 8 Wiac omanere tofa bazupie tarazejec, maŋjauŋte tofa mocjaha babazuc epie tatarane ine mi fokac. Maŋjauŋhec juekaczi sâcmutâc dâŋ reŋkekac muzo. \v 9 Sâcmutâc dâŋ šiŋuc mukicne: Ŋowe ŋonâŋ ŋohe bebehec mi ezepirec, go šika mi qazemec, go fiuc mi rozemec, go andac mi ezemec, sâcmutâc dâŋ i erâ gâcne i mâmâc sasawa qâhâckerâ qizecne šiŋuc mukicne: Gahacnere egareekac sâc ijaha âgogere egarezejec. \v 10 Maŋjauŋhec juocmuzi âgo-ticne sâqocne mi ecneocmu. Irec maŋjauŋzi sâcmutâc dâŋrereŋ fârine ekac. \s1 Ʒoaŋ ɋaɋacko aimuŋ juzo \p \v 11 Iŋuc eniŋte muŋarekicne ŋoŋe dameŋ širec fuŋne manaŋgopieŋ, guŋkonec ɋârerâ faharezo irec šâfo maickekac hâcne. Miti fuŋkerâ manambeŋ ira bâbâpiaŋte dameŋ šošoricne fowec, ši ine dameŋ qândâŋkekac. \v 12 Ŋafe tarazo ekacte hae fureocte furic râekac. Irec dapâcte wiac hetararâ tatamackonec sându maro menâŋecko rašizejec. \v 13 Ʒoaŋ ɋaɋacko jujune pectâc junšepeneŋ, nâ areŋ â tiwâ kadahe me gae wowo â sasec mamakâc me rârâsi â iiriac i mi ezo, aricne. \v 14 Wofuŋ Jesu Kristo e ŋaqi-ŋeŋic eme rojunšepieŋ Erâ sahac-ŋeŋiczi sasec bâfuazacte mana manahuc jauŋ bacnenšepieŋ. \c 14 \s1 Miti bocjaha me afecne fonâreekaczi mâmâc Wofuŋte erâ juzo \p \v 1 Mitio gegec bititicne jueŋgopieŋ jaŋe âgo miriŋ ejarenšepieŋ, ehuc wiac omanere memeŋgaru epie mu qâsuac mi ejarenšepieŋ. \v 2 Moc e manabâc tâmiric wiac kosa nâekac, moc e ine memeŋgaru ehuc monšaŋ sawa nâekac. \v 3 Irec wiac kosa nâocmuzi âgo-ticne nâ bâtâc eekac ere maname wawahane mi ezejec, â nâ bâtâc eocmuzi âgo-ticne wiac kosa nâekac ere maname mi sâqorezejec. E Anuture ŋic jaha wâc. \v 4 Irec go wemogezi mocte kiŋaŋ qaqa miti babaju-ticnere fuŋne mutec sâckeocmu? E sanaŋkeocmu me dockeocmu, i Wofuŋ-ticnere wiac. Erâ e mi dockeocmu, Wofuŋ e sâcne hume keteŋ ecneme qiŋ herâ domaocmu. \v 5 Á šoaŋ gie bapare iŋuc jaha, moc e wose bâtâc eocmu, â moc e maname qâfâsâeocmu. Moczi me moczi iŋuc me iŋuc ezo murâ mana sanaŋkehuc ezejec. \v 6 Ʒoaŋ gie bapa wose bâtâc eekaczi Wofuŋte erâ eekac, â nânâ kosa nâekaczi Wofuŋte erâ eekac wâc, ehuc Anutu nânâre daŋge âzâcneekac. Á nâ bâtâc eekaczi iŋuc jaha Wofuŋte erâ eekac, ehuc Anutu daŋge âzâcneekac wâc. \v 7 Nâŋâcnaonec moczi moc e jahacnere mi juekac â e jahacnere mi hâmoekac. \v 8 Juju i Wofuŋte jueŋgopeneŋ, hâhâmo i Wofuŋte hâmoeŋgopeneŋ. Irec junaŋmu me hâmonaŋmu i Wofuŋtea enaŋmu. \v 9 Irec hâcne Kristozi hâmokicne â ɋâricne mâmâc Wofuŋ enâreocte hâmorâ wâc ɋârewec. \v 10 Eme go wemogezi âgogere dâŋ mutaracmu? Me go wemogezi âgogere manatec wawahane eocmu? Nâŋâc mâmâc sasawa Anuture maio fuapene dâŋnâŋec mutara-nâreocmu. \v 11 Ʒiŋuc hâcne qâreŋkekicne fokac: \q1 “Wofuŋzi mukac, no jujâmbâŋkekopacte \q1 ŋic šeŋgoma dieŋzi henare-fârenšepieŋ \q1 â šeŋgoma micjeŋiczi muafecnunšepieŋ.” \m \v 12 Irec nâŋâc mâmâc sasawa Anuturao fuŋne-nâŋec munaŋte munârekicne hâcne. \s1 Nânâ qowizi uucmaŋte fârine mi eekac \p \v 13 Irec nâŋâc dâŋ mumutarac mi enšepeneŋ. Kecšiŋuc ine ezo: Ŋoŋe âgo gâcne maŋ bâsifuc ejarehuc mamana sâqoc bâfua-jarenšipiŋte manabâcko junšepieŋ. \v 14 No Wofuŋ Jesuhec juekopaczi šiŋuc mana sanaŋkekopac: Nânâ i me i nâhuc wâwânâŋhec eene mi fokac. Á moc e, wiac kosa nârâ wâwânâŋhec ezo, iŋuc muhuc sifu nâocmu, e ine jâmbomac wâwânâŋhec eocmu. \v 15 Go ine âgoge nânâre busâqoc bâfuacnetec maŋjauŋ micke-garezo. Âgoge biaŋkeocte Kristozi ere wâc hâmowec, go irec manasuhuc âgoge nânâre erâ ba imac mi ecnezemec. \v 16 Ŋoŋe wiac fârine bajuŋgopieŋ i ŋic gâcnezi musoriŋkenšipiŋte soŋaŋkehuc bajunšepieŋ. \v 17 Nânâ qowizi Anuture uucmaŋte fârine mi ekac, kiŋfâsâc fufua â wama â Tiri Mâroraonec šeri bubiaŋ izi wiac fârine. \v 18 Moc e hata i âtehuc Kristo kiŋaŋ qacneme e Anutuzi honeme biaŋkeocmu â ŋic jaŋe ere manapie sâckeocmu. \v 19 Irec hâcne nâŋâc wama foocte â miti maŋ sâc fua bâbâriŋ eocte hehesanaŋ enšepeneŋ. \v 20 Go nânâre erâ Anuture gie ima mi qazemec. Nânâ qowi i biaŋne sasawa, moc e ine, nârâ maŋbâiŋ gie bapemu, iŋuc manahuc sifu nâme sâqorecneocmu. \v 21 Go âgoge maŋbâiŋ ecnezicte ere erâ qowi â waiŋ opâ qikiŋnetec sâckeocmu. \v 22 Go wiac iŋucnere maŋfâsâcge fokac, i Anuture maio bajutec gahacnao sawa fozejec. Mo e wiac mocte maname sâckeha maŋbahac fâfâsâc eme biaŋkeocmu. \v 23 Á moc e mana maŋjahec eipiehuc sifu nâme sâqorecneocmu, e mamanasiŋ faio me ekac irec. Wiac i me i mamanasiŋ faio mi epene bahacnehec eocmu. \c 15 \s1 Jesure sâcko erâ nâŋâcnere mamanac sawa mi junšepeneŋ \p \v 1 Sanaŋheczi gegec dodocne âsi qataŋ ejarenšepeneŋ, nâŋec nâŋâcnere mamanac mi junšepeneŋ. \v 2 Nâŋâc âgofâc-nâŋec jaŋere mamanac juhuc biaŋkeniŋte â mitio sanaŋkeniŋte bafic-jopanšepeneŋ. \v 3 Kristo e iŋuc jaha e jahacnere mamanac mi juwec. Dâŋqâreŋ moc šiŋuc hâcne fokac: “Go musoriŋgumbiŋ jaŋere mumusoriŋzi nore faio fekac.” \v 4 Mârâc jaha dâŋ mu qâreŋ embiŋ, i nâŋâc mitire fuŋne mana-hâmonaŋte embiŋ, dâŋqâreŋ izi hâcne basanaŋ-nâpohuc baafec-nâpome wiac biŋe qanarekicne irec mamanac junaŋte qâreŋkekicne. \v 5 Anutu e babasanaŋ â bâbaafec runezi eŋareme Jesu Kristore sâko maŋ mamanasu mocjaha erâ junšepieŋ. \v 6 Ehuc maŋŋeŋic â micŋeŋic tureme Wofuŋ Jesu Kristo ere Anutu â Mamac muteŋkenšepieŋ. \s1 Maŋzi roroc erâ juzo \p \v 7 Irec hâcne Anuture eri qâreŋ fuaocte Kristozi rocŋopawec iŋuc jaha ŋoŋe maŋzi roroc efârenšepieŋ. \v 8 No kecšiŋucte ŋazakopac: Anutu e mimiŋnefâc-nâŋec biŋedâŋ mujâmbâŋkehuc jazawec i fârinehec eocte Kristozi mahec nâŋere kiŋaŋ qaqa ewec. \v 9 Erâ wâc ŋic qâpuc jaŋe Anutu buuruc-ticnere erâ muteŋkeniŋte iŋuc ewec. Dâŋqâreŋ šiŋuc hâcne fokac: “No qâpuc jaŋerao muteŋguhuc šâŋege mumbiaŋkepemu.” \v 10 Erâ dâŋ moc kecšiŋuc fokac: “Ŋic qâpuc ŋoŋe Anuture fuŋfuŋfâc jaŋehec mu šeri enšepieŋ.” \v 11 Erâ moc šiŋuc: \q1 “Qâpuc ŋoŋe šeŋgoma Wofuŋ mucne bacnenšepieŋ, \q1 â ŋicne ŋicne jaŋe e muac baafec ecnenšepieŋ.” \m \v 12 Erâ Jesajazi dâŋ moc šiŋuc mu qâreŋ ewec: \q1 “Jâctuc Isai gitecne fuarâ \q1 eki qâpuc Wofuŋ ejareocmu; \q1 eme qâpuczi ere mamanac juniŋmu.” \m \v 13 Ʒeŋaŋ rune Anutu e mamanasiŋ-ŋeŋicte bubiaŋ â wama bâfua-ŋareme Tiri Mârore tâpirio ŋesiŋnepie sambâŋ šeŋaŋ-ŋeŋicte manariŋ qâriŋ ŋoŋerao fua ŋeiŋ ezejec. \s1 Paulo gie-ticnere dâŋ \p \v 14 Âgofâc-nane, ŋoŋe uruc jauŋ-ŋeŋic fokac â mitire fuŋne i wâc sâcne mana-hâmoŋgopieŋ, irec ŋaŋaczia faŋ qaqac ezo murâ mi bititieniŋmu, i no fuŋne-ŋeŋic iŋuc hâcne mana sanaŋkekopac. \v 15 Erâ sifu no Anutuzi miti gie tahacnuwecte dâŋ gâcne i mai qanšaŋ Jaha qâreŋke-ŋarehuc mitire manasu-ŋarekopac. \v 16 Jesu Kristo e qâpuc ŋoŋere miti kiŋaŋŋic râecnuwecte no Anutu Biŋebiaŋ-ticnere taha bapa gie bape Tiri Mârozi maŋfuru bacŋopame Wofuŋte taha biaŋ enšepieŋ. \v 17 No Anuture gie baekopac i Jesu Kristore erâ manape fefene eekac. \v 18 Gie i nahackoaŋ wemo-nanezi bazapo, aricne, Jesu Kristozi neŋgoc ŋenareha qâpuc jaŋe miti mana rereŋ eniŋte miczi â mezi gie bapo. \v 19 No tâpiri â mâsihec juhuc Tiri Mâroraonec hâbi rorâ Jerusalem haeonec fuŋkerâ Kristore Biŋebiaŋ mâreŋ râreckehuc muiŋne rakupe Iliriko ŋ mâreŋko mickewec. \v 20 Ehuc gâcne jaŋere hâsinao bazipore Kristore šâŋe biŋe mi ra fisiwecko furunao šocne qapemurâ herâ wâwânšâŋneekopac. \v 21 Dâŋqâreŋ šiŋuc hâcne fokac irec sâcko eekopac: \q1 “Dâŋ binaŋ-ticne mi ejarekicne jaŋe e honeniŋmu, \q1 â biŋe-ticne mi manambiŋ jaŋe mamanahec eniŋmu.” \s1 Paulo e Roma hae fotâcnerâ Sipeî mâreŋko razo muwec \p \v 22 No fuŋne iŋucte hâcne ŋoŋerao fâpemurâ dameŋ sâc quŋkeekopac. \v 23 Juwarepo i ŋoŋerao fâpemurâ maŋzi sawa manahuc jupo, ši ine mâreŋ gâcnao gie-nane tarakacte \v 24 Sipeî mâreŋko razo ehuc ŋoŋerao fisipemurâ manasukopac. Fisipe ŋoŋehec sahac hâroŋ qaqac erâ ŋoŋeraonec moc moczi qâtecnupie mâmâc Sipeî mâreŋko ranšepeneŋ. \v 25 Dameŋ šiŋuczia ine mitiŋic kiŋaŋ qajarehuc Jerusalem haeo razo ekopac. \v 26 Makedonia â Akaia kikefuŋ jaŋe Jerusalem haeonec mitiŋic hapetac dopec-jopaniŋte afeckerâ mupaŋkembiŋ. \v 27 Jaŋe buafec-jeŋicte iŋuc epie sâckewec. Qâpuckonec miti mamana jaŋe Jerusalem haeonec mitiŋic jaŋeraonec miti boreŋ rombiŋte tofa jaŋerao fokac. Eme tofa i hâcne bazu-jareniŋte sahackopec wiac jarepie sâckeocmu. \v 28 Eme mumupaŋ-jeŋicte fârine fuawec i no nahac bararâ jarepe tarame ŋoŋerao fotâcnehuc Sipeî mâreŋko rapemu. \v 29 Erâ no manakopac, ŋoŋerao metariŋ mi fâpemu, Kristoraonec jambuŋ kadahe bafâpemu. \s1 Ere erâ numuniŋte qâreŋke-Jarewec \p \v 30 Âgofâc-nane, no Wofuŋ-nâŋec Jesu Kristo ere erâ â Mârore Jauŋte erâ hazec qâuŋ ŋazakopac, ŋoŋe nore erâ Anutu numucnehuc juju gie-nanere baficnunšepieŋ. \v 31 Baficnupie Anutuzi Judaia mâreŋko ŋic jaŋere meonec bataracnuzejec, â Jerusalem haeonec mitiŋic bubiaŋ wiac jarepe aŋac-jopazejec. \v 32 Izi šâhec Anutuzi manahame bubiaŋko fârâ ŋoŋerao jumanahuc âke mâteŋnuzejec. \v 33 Anutu wama rune eki ine ŋoŋehec jufârezejec. Jâmbomac. \c 16 \s1 Paulo e Roma haeonec ââgo guru jaŋere mamanac Juwec \p \v 1 Ŋokac âgo-nâŋec Foibe, Keŋkereai kikefuŋ bafic-jopahuc juekac, e fâ fisime \v 2 ŋoŋe mitio munârekicne irec sâcko Wofuŋte erâ hezu hewâneŋ ecnenšepieŋ. Erâ e irec me irec ecneme bafickenšepieŋ. Ŋokac e no nahacne â gâcne mâmâc kiŋaŋ qanârehuc juwec. \p \v 3 Erâ Prisika â Aqila, Kristo Jesu gie-ticnere babafic jahec-nane jahe jasaniŋ, mamanac-nane jaherao fokac. \v 4 Jahe hâcne nore erâ sahac-jekic qaisockezo epicte no sawa mâcne, hae sâc kikefuŋ nâŋe jahere bubiaŋ bajueŋgopeneŋ. \v 5 Jahere ficko mitire tumaŋneeŋgopieŋ ŋic ŋokac i jaŋe wâc mu šeri ejarekopac. Âgo-nane Epaineto, Asia mâreŋ masunao micne barâ Kristoŋic ewec, e wâc mu šeri ecnekopac. \v 6 Maria e wâc mu šeri ecnekopac âzâcneniŋ, e ŋoŋere erâ gie bocjaha bawec. \v 7 Androniko â Junia, Judaŋic âgo jahec-nane, kâpâcwâru mâmâc bacnâpokicne, jaherao mamanac-nane fokac i jasaniŋ. Jahe ŋic šâŋe biŋeheczi aposolo jaŋere guruo juhuc, no mâc juhape Kristore miti bânierâ manapic. \v 8 Mitio âgo-nane Ampiliato e wâc mu šeri ecnekopac. \v 9 Urbano, Kristore giere babafic embeŋ, â Sitaki âgo-nane jahe wâc mu šeri ejactekopac i jasaniŋ. \v 10 Apele, Kristore ŋic fârine, â Aristobulo ere wiacfâc jaŋe mu šeri ejarekopac. \v 11 Judaŋic âgo-nane Herodioŋ erâ Narikiso wiacfâcne gâcne mitio jueŋgopieŋ, jaŋerao mamanac-nane fokac. \v 12 Ŋokac jahec Tirifaina â Tirifosa, Wofuŋte erâ gie sâko bapic, â Peasi e iŋuc jaha Wofuŋte erâ gie paŋšâic bawec, jaŋe mu šeri ejarekopac wâc. \v 13 Wofuŋte bufuŋ Rufu â neŋgoc-ticne, e no wâc neŋgoc enarewec, jaherao mamanac-nane fokac. \v 14 Asiŋkrito, Filegoŋ, Hereme, Patoroba, Herema â âgofâc-jeŋic jaŋe mu šeri ejare-fârekopac. \v 15 Filologo â ŋokac Julia erâ Nereo â seŋticne â Olumpa â miti ŋic ŋokac jaŋehec jueŋgopieŋ, jaŋe mâmâc mu šeri ejare-fârekopac. \v 16 Ŋaŋac wâc mitio meo babac enšepieŋ. Hae sâc Kristore kikefuŋ jaŋe ŋoŋere mamanac wâc juŋgopieŋ. \s1 Mitiŋic burec burec jaŋere uŋ muwec \p \v 17 Âgofâc, ŋoŋerao fâfâuc bâfuahuc, miti qazu-ŋarekicne i bâsifuckezo eeŋgopieŋ ŋic i jaŋere ruc bahuc dic bajarenšepieŋ. \v 18 Ŋic iŋucne jaŋe Wofuŋ Kristo mâcne, jaŋe jaŋacne hobu kiŋaŋ qacneeŋgopieŋ. Ehuc mumumbiaŋ dâŋ muhuc ŋic ŋokac omane mu bâmiriŋ ejarehuc eatuc-jopaeŋgopieŋ. \v 19 Miti mana rereŋ-ŋeŋicte biŋe i hae sâc rafârewec. Eme no irec ŋoŋere bubiaŋ manahuc kecšiŋuc eniŋte ŋazape: Wiac biaŋnere maŋafec junšepieŋ â wiac sâqocnere ine maŋ ŋeŋemâc enšepieŋ. \v 20 Anutu wama rune eki mi šoraha Sataŋ ro bawaha âte ecneocmu. Wofuŋ Jesu Kristo ere aki anonoczi ŋoŋerao fozejec. \s1 Âgodâŋ â jambuŋdâŋ \p \v 21 Babafic-nane Timoteo â Judaŋic âgofâc-nane Lukio â Jasoŋ â Sosipate jaŋe ŋoŋere mamanac juŋgopieŋ. \v 22 Teatio no papia ši (Paulore mickonec(c) qâreŋkehuc iŋuc jaha Wofuŋte maio ŋoŋere manasukopac. \v 23 Gaio e no â kikefuŋ mâmâc sasawa hezu hewâneŋ enâreekaczi iŋuc jaha ŋoŋere manasukac Erâ hae soŋaŋ Erasto â âgo-nâŋec Qâto jahe iŋuc jaha eŋarekopirec, [ \v 24 Wofuŋ-nâŋec Jesu Kristo ere aki anonoczi ŋoŋerao fotâcnerâ fozejec. Jâmbomac.] \p \v 25 Anutu e Biŋebiaŋ muekopac â Jesu Kristore dâŋ muromackeekopac irec sâcko mamanasiŋko keteŋ-ŋopaocte tâpiri focnekac. Anutu juju sanaŋ dâŋticne hâcne soŋne fowarehuc jukume \v 26 dameŋ šiŋuczia ere micte muropiekicne â ŋicne ŋicne mana rereŋ eniŋte miti papiao bajaŋgeŋkekicne. \v 27 Eme Anutu hâcne, buc maŋɋârâŋ juekac, erao Jesu Kristore erâ mumuteŋzi mumuteŋ hati forašihuc juzejec sanaŋ. Jâmbomac.