\id GAL Galatians, Kate, PNG, wwh 12/92 \h GALATA \toc1 Galata \toc2 Galata \toc3 Galata \mt1 GALATA \ip Galata i mâreŋ šâŋe. Mâreŋ i Asia mâreŋ masune irec dâkâne moc. Paulo e miti kiŋaŋ rame jajahec ewec dameŋ ira raku mâreŋ ira fisiwec. Eme ira huc šâic ecne-bipiehame sifu qajacnerâ miti gie bawec. Bame fârinehec ewec. Ŋic jaŋe miti-ticne manarâ maŋjeŋic bârisierâ hata raŋɋane i râpeckembiŋ. Erâ mitire bubiaŋ manarâ Paulo huc šâic-ticnere ehâmocnembiŋ. Iŋuc juhapie Paulo e behec-joparâ Airopa mâreŋko rawec. Erâ ira gie bahuc juku Jerusalem haeo risiewec. Eme šâhec miti kiŋaŋ mocwâc rahuc Galata ŋic jaŋerao fisirâ iqic-jopawec. Erâ miti sâcne bajuhapie honec-joparâ irecnec Efeso haeo rawec. Ira juhame Jerusalem haeonec Judaŋic opâ ruac jaŋe Galata ŋic jaŋerao fisirâ šiŋuc jazambiŋ: Ŋoŋe miti huŋtuc bajueŋgopieŋ. Paulo e Jesure miti sawa qazu-ŋarewec. Eme i sawa bajupie mi sâckekac. Mosere sâcmutâc dâŋ fokac, i qazu-ŋarepene manarâ mâmâc reŋkenšepieŋ. Erâ irec ma sahac-ŋeŋicko bapie fuazejec. Iŋuc muhuc jazapie ŋic gâcne jaŋere maŋ mi sifuckezejec i. Eme Judaŋic jaŋere hombaŋ burecne i fuŋkerâ ŋembiŋ (Galata 4:10). Ehuc Paulore manapie wawahane ewec. \ip Eme Paulo e Efeso haeo juhuc irec biŋe manarâ fâfârewec. Fâfârerâ šiŋuc muwec: Galata ŋic jaŋe Jesure bâjâpec jumbiŋzi Judaŋic jaŋere bâjâpec eŋgopieŋ. Iŋuc manarâ izia papia qâreŋkerâ râeme rawec. Dâŋ jajahec qâreŋke-jarewec. Qanaŋ e jahacnere šiŋuc qâreŋkewec: No gie baekopac i ŋiczi mâcne Wofuŋ e jahac munarewec, â miti muekopac i, iŋuc jaha ŋiczi naza qazuc mi embiŋ Wofuŋ e jahac mufua-narewec. Ehuc Petoro aposolo gie-ticne baha bafickeme fârinehec ewec iŋuc jaha no baficnume bape fârinehec jaha wâc ewec. Dâŋ i â gâcne i gaŋ 1 â 2 ira qâreŋkewec. Erâ dâŋ birine moc ine kecšiŋuc muhuc qâreŋkewec: Jesu manasiŋkehuc juju sanaŋ hotâckezo. Jesu e nâŋâcnere erâ sâwec hotâckewec, ehuc sâcmutâc dâŋko sâwec i bâsue-nârewec. Sâcmutâc dâŋ reŋkehuc kiŋ tâmiric eene mi fokac. Mârore hata âtembiŋzi wemocte wiac jawanere hatao mocwâc raŋgopieŋ. Paulo e Galata ŋic jaŋere bušâic manahuc dâŋ i â gâcne gâcne qâreŋke-jarewec. Jaŋe miti fârine jâmbâŋ beherâ Judaŋic jaŋere dâŋ jawane reŋkezo mumbiŋ irec maname busâqochec ewec. Jesu manasiŋkehuc bibiaŋke mocjaha fokac, dâŋ irec fuŋne hâcne Paulozi Roma haeonec miti mamana jaŋe wâc qâreŋke-jarewec. \ip Papia maŋnao dâŋ neŋgocne jahec â moc ŋehuc dâŋne murakicne i kecšiŋuc: \ip Gaŋ 1-2. Paulozi miti gie bahuc juwec i ŋiczi mâcne Wofuŋ e jahac mutâcnecneme bahuc juwec. Irec dâŋticne i ŋicdâŋ aricne i Wofuŋdâŋ. \ip Gaŋ 3-4. Sâcmutâc dâŋte hata â mamanasiŋte hata ââte irec fuŋne. \ip Gaŋ 5-6. Jesu e niŋgiŋkonec batarac-nâpowecte e manasiŋkehuc juju sanaŋ hotâckezo. \c 1 \s1 Mumušâwe â jambuŋdâŋ \p \v 1 Paulo no aposolo, ŋiczi mi sorecnumbiŋ â ŋic moczi gie wâc mi munarewec, Jesu Kristo â Anutu Mamac e hâmockonec bâɋâreweczi gie i munarewec. \v 2 No â âgo gâcne nohec juŋgopieŋ nâŋe kikefuŋ Galatia mâreŋko juraŋgopieŋ ŋoŋe papia ši râe-ŋareŋgopeneŋ. \v 3 Anutu Mamac â Wofuŋ-nâŋec Jesu Kristo eraonec aki anonoc â wama ŋoŋerao fotâcnerâ fozejec. \v 4 Jesu e Mamac-nâŋec Anutu ere micte juju sâqocne ši jueŋgopeneŋkonec bâhoc-nâpoocte sindaŋ-nâŋecte erâ sahac-ticne qaisockewec. \v 5 Irec erao mumuteŋzi mumuteŋ fohuc juzejec. Jâmbomac. \s1 Moc e Biŋebiaŋ âke sipuhuc moc muocmu e hârâcte biŋe eocmu \p \v 6 Ŋoŋe Kristore aki anonocko râec-ŋopahuc hefârec-ŋopawec ehec jupie mi šoraha e râpeckehuc miti fuŋmoc irec hazec rârâe eŋgopieŋ, no irec wareckekopac. \v 7 Erâ Biŋebiaŋ fuŋmoc wena fokac? I aricne i. Mâc ŋic tucnezi maŋ bâsifuc eŋarehuc Kristore Biŋebiaŋ âke sipueŋgopieŋ, i sawa fokac. \v 8 Irec nâŋe wâc, me sambâŋkonec aŋelo moczi, Biŋebiaŋ ŋazakicne i âke sipuhuc moc ŋazanaŋmuo, iŋucnezi hârâcte biŋe ezejec. \v 9 Dâŋ mârâc mumbeŋ ijaha ši wâc mukopac: Moczi Biŋebiaŋ qazu-ŋarekicne i âke sipuhuc moc ŋazaocmu e hârâcte biŋe ezejec. \v 10 Eme weniŋuc, dâŋ ši mukopac i ŋiczi honecnupie biaŋkeocte me Anutuzi honecnume biaŋkeocte mukopac? No ŋic dape-jarehuc gie bazapo muzac, wemocko Kristore kiŋaŋ qaqa juzapo. \s1 Paulo e Jahacne juju bapare dâŋ \p \v 11 Âgofâc-nane, no dâŋ ŋazape mananiŋ: Biŋebiaŋ ŋazapo i ŋickonec mâcne, \v 12 erâ wâc ŋiczi mi naza qazuc embiŋ, i Jesu Kristo e jahac mufua-narewec. \v 13 No mârâc jaha Judaŋic jaŋere guruo juhuc wiac epo, i ŋoŋe manaeŋgopieŋ. No Anuture kikefuŋfâc jopa jâpec ejarehuc mâretec sipiric-jopapo. \v 14 Ehuc kâcɋenefâc-nâŋec jaŋere dâŋ mi wahazejec muhuc samac qamandiŋkerâ motec âgofâc-nane siric-jopapo. \v 15 Eme Anutu e qanaŋ neŋgoc bumaŋko hone wosâecnurâ uruc jauŋ-ticnere erâ hefârec-nuweczi maname sâckeme \v 16 Ŋokâ-ticnere biŋedâŋ qâpuc jaŋerao musawepere ere fuŋne bataniŋke-narewec. Iŋuc enareme sahac biuchec jaŋe mu wioc mi ejarepo, \v 17 erâ wâc Jerusalem haeo mi ferâ aposolo fuŋkerâ juwarembiŋ jaŋe mi iqic-jopapo. Aricne, no Arabia mâreŋko ra juku Damasko haeo risiepo. \s1 Paulozi Jerusalem haeo ferâ juwec \p \v 18 Juhape jara 3 tarame Kefa honepemurâ Jerusalem haeo ferâ šoaŋ gie bapa 15 ehec jupo. \v 19 Aposolo gâcne mi honec-jopapo, Wofuŋ ɋaticne Jakobo e sawa honepo wâc. \v 20 Dâŋ qâreŋkekopac i Anuture maio jâmbomac muhuc qâreŋkekopac. \v 21 Iŋuc erâ Siria â Kilikia mâreŋko ra jupo. \v 22 Á Judaia mâreŋko Kristore kikefuŋ jaŋe ine mi honecnumbiŋ. \v 23 Jaŋe nore biŋedâŋ šiŋuc sawa manambiŋ: “Nâpo jâpec enârehuc miti ima qaocte muweczi ŋic miti i hâcne jazahuc juekac.” \v 24 Iŋuc muhuc nore erâ Anutu muteŋkembiŋ. \c 2 \s1 Paulozi Jerusalem haeo aposolo gâcne iqic-jopawec \p \v 1 Ehame jara 14 tarame Jerusalem haeo mocwâc fepemurâ Banaba â Tito rocjofape mâmâc fembeŋ. \v 2 Erâ i mâc mi epo, Wofuŋzi dâŋ mufua-narehuc bufahac qanareme fepo. Ferâ qâpuc jaŋerao Biŋebiaŋ musaweekopac i mutaniŋke-jarepo. Micne šâŋe biŋehec jaŋe bucko wâc ejarekicne, jaŋe hâcne manapie mi sâckeme gie maŋgâŋ bawefuhuc jupo iŋuc ezacte. \v 3 Jupe juju-nane Tito e Grikŋizi opâ ruakicne juwec, eme e wâc sahacnao mahec eocte mi mucnembiŋ. \v 4 Eme nâŋere giemaŋko mitiŋic burecnezi raširâ, nâŋe Kristo Jesure erâ rambaŋ juhapene rucko honetâc-nâporâ Mosere kiŋaŋ qaqa bacnâpozo mueŋgopieŋ, \v 5 ŋic izi hâcne bawahac-nâpozo mupie nâŋe Biŋebiaŋzi ŋoŋerao bâbâsifucnehec ezacte moc mi docke-jarembeŋ. \s1 Aposolo gâcne jaŋe Paulo gie-ticnere manapie sâckewec \p \v 6 Eme ŋic micne jaŋe mârâc jaha iŋuc me iŋuc jumbiŋ, no irec manape hawarine moc mi eekac, Anutuzi iŋuc jaha sahackopec honec-nâpome bârâwiŋ mi eekac. Ŋic micne jaŋe hâcne dâŋ furune mi šuhucke-narembiŋ. \v 7 Aricne, šiŋuc ine manambiŋ: Anutuzi Petoro ŋic mahec jaŋerao Biŋebiaŋ muiŋneocte mucnewec, iŋuc jaha no ŋic ma tâmiric jaŋerao muiŋnepere munarewec. \v 8 Ehuc Petoro aposolo gie-ticne baha bafickeme fârinehec ewec, iŋuc jaha no baficnume bape fârinehec jaha wâc ewec. \v 9 Eme Wofuŋ e gie tahacke-narewec, i Jakobo, Kefa â Johane jaŋe Jesure kikefuŋ guru jaŋere jâcne jumbiŋzi mana tararâ no â Banaba âgo bacnâfohuc menâhecko bambiŋ, erâ nâhe qâpuc jaŋerao gie bahapere jaŋe jaŋac ŋic mahec jaŋerao baniŋte mumbiŋ. \v 10 Erâ hapetacfâc-jeŋic ehâmo-jarenaŋte irec sawa nazambiŋ. Eme no irec dâŋ hâcne šoɋac erâ muekopac. \s1 Petorozi wiac eme babahacnehec ewec \p \v 11 Eme Kefazi Antiokia haeo warerâ wiac babahacnehec eme honerâ maiqanšaŋ jaha âzâcnepo. \v 12 E qanaŋ qâpuczi opâ ruac jaŋehec nânâ wirec nâwec. Ehame Jakobore ŋicfâc fisipie honec-joparâ mahec jaŋere hâwickeme qâpuckonec opâ ruac bâtâc bajarerâ hone takirec-jopawec. \v 13 Erâ âkeac ehuc ra rowec ware rowec eme Judaŋic gâcne bafickepie Banaba jaŋerao šuhuckerâ sâc ijaha ewec. \v 14 Eme Biŋebiaŋte hata fâretiŋ mi âtepie honec-joparâ ŋic gâcne jaŋere maio Kefa šiŋuc âzâcnepo: “Go Judaŋiczi Judaŋic nâŋâcne eebapao mâcne, qâpuc jaŋere eebapao eekic, izi wemocte qâpuc jaŋe Judaŋic nâŋâcne eebapao eniŋte muekic?” \s1 Jesu manasiŋkehuc kiŋ tâmiric ezo \p \v 15 Nâŋâc qâpuc kosa jujune jaŋe iŋucne mi fuambeŋ, Judaŋic fuambeŋ. \v 16 Erâ ine šiŋuc manaŋgopeneŋ: Ŋiczi sâcmutâc dâŋ reŋkehuc kiŋfâsâc eene mi fokac. Eme Kristo e sâcmutâc dâŋ rereŋkere mâcne, mamanasiŋ-nâŋecte erâ kiŋfâsâc bâcnâpoocte, nâŋâc wâc Jesu Kristo manasiŋkeeŋgopeneŋ. Sâcmutâc dâŋte gie bahuc moczi moc kiŋfâsâc eene mi fokac. \v 17 Eme Kristorao qohotahuc kiŋfâsâc ezo mueŋgopeneŋzi sifu sâqocne baeŋgopeneŋko weniŋuc muzo? I Kristozi sâqocnere qafeŋ-nâpoekac me? Aricne, iŋuc mi fokac. \v 18 Á wiac duckepo i mocwâc heɋârepemu, ine jâmbomac qaqatara ŋic epemu. \v 19 Á sâcmutâc dâŋzi nume hâmocnepo i Anutu jucnepemurâ epo. \v 20 No Kristohec maripoŋko nukicne. Eme ši juekopac i no nahacne mâcne, Kristozi maŋnaneo juekac. Sahachec juju i juekopac, erâ Anutu Ŋokâ-ticne manasiŋkehuc e sawa jucneekopac. Eki hâcne maŋjauŋ enarehuc juju-ticne nore due bawec. \v 21 No Anutu aki anonoc-ticne mi qâsuakopac. Sâcmutâc dâŋ reŋkehuc kiŋfâsâc eene fozacko Kristo e maŋgâŋko hâmowec ezac. \c 3 \s1 Sâcmutâc dâŋte hata âtembiŋ \p \v 1 O Galata ŋic mutucne¡ Ŋoŋe mozi maŋ bâsifuc eŋarewec? Jesu Kristo maripoŋko qakicne ere hawari ŋaza ŋowatuc epe šâŋe fâri-ŋeŋiczi honembiŋ i¡ \v 2 Wiac mocjahare wio-ŋarepe nazaniŋ: Mâro rombiŋ i weniŋuc ehuc rombiŋ? Sâcmutâc dâŋ reŋkehuc rombiŋ, me miti manarâ mamanasiŋhec ehuc rombiŋ? \v 3 Maŋmutuc wemocte eŋgopieŋ? Mârore hata fuŋkerâ âtembiŋzi juju raŋɋare hatao rašiŋgopieŋ me? \v 4 Wiac fekicne sâko i maŋgâŋ fua-ŋarewec me? ­ jâmbomac fârimâc ewecko. \v 5 Mâro ŋarehuc wiac tâpirihec ŋoŋerao eekac, eki sâcmutâc dâŋ rereŋte me mamanasiŋ-ŋeŋicte eŋareekac me? \s1 Abrahamte hata âtezo \p \v 6 Abraham e iŋuc hâcne ecnekicne. E Anutu manasiŋkeme kiŋfâsâc mucnewec. \v 7 Irec šiŋuc mananiŋ: Mamanasiŋhec jaŋe Abrahamte ɋâricfâc fârine. \v 8 Ŋic qâpuc jaŋe Anutu manasiŋkepie kiŋfâsâc bacjopaocmu, irec hâcne mârâc jaha manasuhuc Abrahamte Biŋebiaŋ dâŋ šiŋuc mume miti papiao qâreŋkembiŋ: “Qâpuc guru jaŋe gore jambuŋko raši-fâreniŋmu.” \v 9 Irec hâcne, Abrahamzi mamanasiŋ hata âtewec ijaha âteniŋmuzi ere jambuŋko rašiniŋmu. \s1 Mamanasiŋte erâ juju hotâckezo \p \v 10 Á sâcmutâc dâŋte giezi fosiŋ-jeŋic eha juniŋmu jaŋe ine sâwechec eniŋmu. šiŋuc hâcne qâreŋkekicne fokac: “Sâcmutâc birio dâŋ forakac i moc mi qâsuazo. Moc e qâsuaocmuzi sâwec hotâckeocmu.” \v 11 Sâcmutâc dâŋte maŋnao juhuc Anuturao kiŋfâsâc eene mi fokac, i dâŋ šizi mujaŋgeŋkekac: “Mamanasiŋte erâ biaŋkekicnezi juju hotâckeocmu.” \v 12 Sâcmutâc dâŋko ine mamanasiŋte moc mi mukicne. Ine šiŋuc mukicne: “Giene bafâreocmuzi juju hotâckeocmu.” \s1 Jesu e nâŋâcnere erâ sâwec hotâckewec \p \v 13 Dâŋqâreŋ moc šiŋuc fokac: “Ŋic jâcko ɋetic-jopakicne jaŋe sâwecte biŋe.” Eme Kristo e nâŋâcnere iŋuc hâcne erâ sâwec hotâckewec, ehuc sâcmutâc dâŋte sâwec i bâsue-nârewec. \v 14 Eme irec Jesu Kristore erâ Abrahamte jambuŋzi ŋicne ŋicne jaŋerao sâcne raocmu. Eme Mâro biŋe qanârekicne ine mamanasiŋhec erâ ronaŋmu. \s1 Miti merâfâc irec dâŋ \p \v 15 Âgofâc, no wiac omanao sâc hehuc mupe: Ŋic moczi hâmohuc merâfâc-ticne biŋe qajareocmu, i moczi qâsuarâ fainao dâŋ moc mi šuhuckeocmu. \v 16 Eme miti merâfâc i Abraham â ɋâric-ticne biŋe qajactekicne hâcne. Ɋâricfâc-ticne bocjaha jaŋere mi mukicne, mocjahare mukicne Kristo hâcne. \v 17 No kecšiŋucte mukopac: Anutuzi mârâc jaha miti merâfâc irec biŋedâŋ muwec, ehame šâhecko jara 430 tarame sâcmutâc dâŋ mufuawec, eme sâcmutâc dâŋ šâhec mufuakicne izi wemocko biŋedâŋ mârâc mukicne qame wahaocmu. \v 18 Miti merâfâc i sâcmutâc dâŋte erâ rorone eme muzac ine biŋedâŋte erâ rorone i arictac ezac. Anutuzi ine miti merâfâc i katucmâc-ticnere erâ Abraham biŋe qacnewec. \s1 Sâcmutâc dâŋ i fofo sanaŋ foocte mi mukicne \p \v 19 Hâc, eme sâcmutâc dâŋ wemocte mukicne? I qaqatarare mufuakicne, erâ fofo sanaŋ foocte mâcne, Abrahamte ɋâric biŋedâŋ rune fuame rârieocte mukicne. Sâcmutâc dâŋ i aŋelo miczi mukicne â ŋicwirec ere meo râekicne. \v 20 Ŋicwirec moczi ŋic mocjahare mâcne, bocjaha jaŋere qâqâhâc domaocmu. Anutu eki ine mocjaha. \s1 Sâcmutâc dâŋzi ŋicmaŋ mi heɋâreocmu \p \v 21 Eme sâcmutâc dâŋzi Anuture biŋedâŋ âkehockeocmu me? Iŋuc aricne. Sâcmutâc dâŋzi ŋicmaŋ mi heɋâreocmu. I eene eme muzac, ine jâmbomac sâcmutâc dâŋte erâ kiŋfâsâc ee i fuazac. \v 22 Ŋic mâmâc sasawa sâqocnere niŋgiŋko jueŋgopeneŋ, fuŋne-nâŋec iŋuc hâcne miti papiao mufuakicne. Eme irec hâcne Jesu Kristo manasiŋkehuc mitihec erâ biŋedâŋte fârine ronaŋmu, i sawa fokac. \s1 Mârâc jaha niŋgiŋko jukicne \p \v 23 Judaŋic nâŋâc mârâc jaha mamanasiŋ tâmiric juhapene sâcmutâc dâŋzi kâpâcwâru bacnâpome niŋgiŋko fokuhapene mamanasiŋte biŋedâŋzi fua tâcnewec. \v 24 Eme irec sâcmutâc dâŋzi bâbâtiŋ-nâŋec erâ Kristorao râec-nâpowec, i mamanasiŋhec erâ kiŋfâsâc enaŋte iŋuc ekicne. \s1 Jesurao sâc mocjaha efârekicne \p \v 25 Nâŋâc mamanasiŋte hata fuame i âtepene bâbâtiŋte niŋgiŋ tâcnewec. \v 26 Eme ŋoŋe Kristo Jesu manasiŋkeŋgopieŋte šeŋgoma Anuture naru motecfâc embiŋ juŋgopieŋ. \v 27 Miti Opâ rua-ŋarehuc Kristorao šuhuc-ŋopakicne ŋoŋe mâmâc sasawa Kristozi ŋaqi-ŋeŋic ehame hepie huwec. \v 28 Eme irec Judaŋic â Grikŋic, fekicne â wahakicne, ŋic â ŋokac, bârâwiŋ juju i tarame ŋoŋe mâmâc sasawa Kristo Jesurao sâc mocjaha embiŋ. \v 29 Ŋoŋe Kristore biŋe embiŋzi Abrahamte ɋâricfâc fârine juŋgopieŋ, erâ biŋedâŋte sâcko merâfâc-ticne bajuniŋmu. \c 4 \s1 Wiac omanere kiŋaŋ qaqazi Anuture naru motecfâc embeŋ \p \v 1 Moc šiŋuc mupe mananiŋ: Motec ɋiene moc e mamac hâmocnere merâfâc raucke-bipiehuc sifu kiŋaŋ motec hawari juocmu. \v 2 Ehame wawa rau â âgo tofazi merâfâc qâzuckerâ bacne juhapie dameŋ mamaczi bawec i maickeocmu. \v 3 Nâŋâcne sâc ijaha fokac. Mârâc jaha maŋzi ɋiene juhuc mâreŋte wiac omanere kiŋaŋ qajumbeneŋ. \v 4 Eme šâhecko dameŋ bakicne i qosackeme Anutuzi Ŋokâ-ticne soreme ŋokackonec fuawec â sâcmutâc dâŋte kiŋaŋ qawec. \v 5 Ine nâŋâc sâcmutâc dâŋte niŋgiŋkonec goroŋ-nâpome Anuture naru motecfâc enaŋte iŋuc ewec. \v 6 Eme ŋoŋe naru motecfâc-ticne eŋgopieŋte Anutuzi Ŋokâ-ticnere Mâro maŋnâŋecko soreme hurâ šiŋuc wirâ wâwâsic eekac: “O Mamac biaŋ.” \v 7 Irec go kiŋaŋ qaqa-ticne mâcne, motec-ticne juekic. Erâ motec-ticne juhuc Anutu katucmâc-ticnere erâ merâfâc rune wâc juekic. \s1 Wiac fârimâc râpeckekicne i mocwâc mi maickezo \p \v 8 Ŋoŋe mârâc jaha Anuture kâuc bahuc nemu, Wofuŋ fârine mi jujune, jaŋe kiŋaŋ qajare jumbieŋ. \v 9 Eme šâhec Anutuzi hone šâŋitac eŋareme ŋoŋe e wâc hone tarambiŋ. Ehame wiac tâpiri tâmiric â fârimâc i wemocte mocwâc maickehuc kiŋaŋne qaŋgopieŋ? \v 10 Ehuc hombaŋ fuŋne fuŋnere manapie fârine eme ŋeeŋgopieŋ. \v 11 Gie-nanezi ŋoŋerao fârimâc ezacte mana mezac boc eekopac. \s1 Galata ŋic jaŋe Paulo râpeckezo embiŋ \p \v 12 Âgofâc-nane, no numu-ŋarehuc mupe: No ŋoŋere sâc epore ŋoŋe nore sâc enšepieŋ. Ŋoŋe ši juwarehuc wiac hehesicne moc mi enarembiŋ. \v 13 Ŋoŋe manaŋgopieŋ, no mârâcko huc šâic enarehame Biŋebiaŋ ŋazapo. \v 14 Eme sahac dodoc mâretec enareme ŋoŋe nore sifu tatakicne mi eŋarewec â mi mamakâc-ŋopawec. Aricne, ŋoŋe honecnupie Anuture aŋelo tinac epo, opoŋ, Kristo Jesu tinac epe hefârecnumbiŋ. \v 15 Joi, dameŋ ira mu šeri embiŋ i weniŋucte omaekac? Ŋoŋe šâŋe hândâŋ-ŋeŋic unuckerâ no nanarene fome muzac enšapiŋ, i jâmbomac manahuc mukopac. \v 16 Eme dameŋ šiŋuczia dâŋ fârine ŋazape honecnupie râsi-ŋeŋic ekopac me? \v 17 Ŋic gâcnezi ŋoŋere harac baeŋgopieŋ i âke râwiŋ-nâpopie ŋoŋe jaŋere harac eniŋte manasuhuc eeŋgopieŋ. Ine hâcne sioc ehuc ŋoŋere harac baeŋgopieŋ. \v 18 Wiac biaŋnere erâ harac ee i biaŋne. Ine ŋoŋerao fârâ juhape sawa mâcne, dameŋ sâc epie biaŋkeocmu. \v 19 Naru motecfâc-nane, no ŋoŋere erâ gozi kicnuha šâic manapo, ijaha harierâ manakopac, erâ Kristore hawari ŋoŋerao fua tâcneocte šâic i mana rahuc jupemu. \v 20 No ŋoŋere mana guruc boc ekopacte ŋoŋerao biac fârâ dâŋ mu hetikic ehuc ŋazazore enarekac. \s1 Sara ere ŋokâ â Hagare ŋokâ jahe fuŋne-jekic bârâwiŋ \p \v 21 Wio-ŋarepe nazaniŋ, sâcmutâc dâŋte kiŋaŋ qazo mueŋgopieŋzi irec papia wose manac mi eeŋgopieŋ me? \v 22 Ira hâcne šiŋuc qâreŋkekicne: Abrahamte ŋokâ jajahec fuapic, moc i kiŋaŋ naruzi rowec â moc i ŋonâŋzi rowec. \v 23 Eme kiŋaŋ naruzi rowec e omanao fuawec, â ŋonâŋzi rowec e Anuture biŋedâŋte sâcko fuawec. \v 24 Eme dâŋ irec ŋifecne šiŋuc fokac: Ŋokac jahe mitire šâšâfic jajahec irec sâsâcne epic. Ʒâšâfic moc Sinai tikio ekicne, ere kikefuŋzi ine kiŋaŋ qaqa embiŋ, eme irec sâsâcne Hagazi ewec. \v 25 Haga i Sinai tiki, Arabia mâreŋko ŋekac, irec šâŋe moc. Á Jerusalem hae i Sinai tikihec sâcjekic mocjaha ekopirec, ere kikefuŋ jaŋe kiŋaŋ qaqa jaha wâc eŋgopieŋ hâcne. \v 26 Á Jerusalem hae faic ŋekac izi Sara ere sâc, hae izi hâcne neŋgoc jâmbâŋ-nâŋec ekac. \v 27 Dâŋqâreŋ šiŋuc hâcne fokac: \q1 “Ŋokac hufiŋne, motec mi roro go bubiaŋ manazemec, \q1 gozi mi kicguekac go šeri ehuc kiwaezemec. \q1 Ŋokac ŋichec e ɋâric afecne fuacnehapie \q1 me sawanezi naru motec bocjaha rocjopaocmu.” \m \v 28 Âgofâc-nane, ŋoŋe Isakare sâc erâ biŋedâŋte fuambiŋ. \v 29 Eme mârâc jaha motec omanao fuakicnezi Mârore dâŋte fuakicne e râsi ecnewec, sâc ijaha miŋecgac fokac. \v 30 Eme miti papiao dâŋ weniŋuc fokac? “Kiŋaŋ naru e ŋokâ-ticnehec jâpec-jofatec ranic, kiŋaŋ narure ŋokâzi ŋonâŋte ŋokâhec merâfâc mi rauckezejec.” \v 31 Âgofâc-nane, nâŋâc kiŋaŋ narure ɋârifâc aricne, nâŋâc ŋonâŋte ɋâricfâc. \c 5 \s1 Firuec-nâpokicnezi niŋgiŋko mocwâc mi fezo \p \v 1 Niŋgiŋ tâmiric junaŋte Kristozi goroŋ-nâpowec. Irec gâcnezi niŋgiŋko râec-ŋoparâ kiŋaŋ qaqa eniŋte muŋarepie qikiŋnenšepieŋ. \v 2 No Paulozi ŋazape mananiŋ, ŋoŋe sahac-ŋeŋicko ma bapie Kristozi ŋoŋerao wiac omane tinac eocmu. \v 3 Mocwâc harierâ ŋaza-jâmbâŋkepe, moc e sahac-ticnao ma baocmuzi sâcmutâc dâŋ gâcne sâko mâmâc hâpo-fâreme sâckeocmu. \v 4 Sâcmutâc dâŋ reŋkehuc kiŋfâsâc ezo mueŋgopieŋ ŋoŋe Kristohec šâšâfic embiŋ i tâcnekac â aki anonoczi ŋoŋerao fârimâc ekac. \v 5 Nâŋe ine Mârorao ŋesiŋnehuc mamanasiŋte erâ kiŋfâsâc ee bâfuanaŋte irec mamanac jueŋgopeneŋ. \v 6 Kristo Jesurao fisirâ mahec juju â ma tâmiric juju irec mâmâc jaha fârimâc muzo, mamanasiŋte qâreŋ maŋko fuame irec mocjaha fârine muzo. \s1 Mumusifuc ŋic jaŋere hâhâtâzi mitire sicko mi huzejec \p \v 7 Ŋoŋe mitire hata sâcne fuŋkerâ âtembiŋ. Âtehapie mozi aka heŋareme dâŋ fâri qizecne râpeckeŋgopieŋ? \v 8 Hefârec-ŋopawec eki irec esoc qafeŋ mi eŋarekac. \v 9 Qowi hâhâtâcne pitic siŋgaŋ gaucnezi nânâ sicko hurâ mâmâc sâcke-fâreocmu. \v 10 Erâ ŋoŋe nore dâŋ mi qikiŋneniŋmu, i Wofuŋte erâ manabâc tâmiric mukopac. Á ŋic izi me izi maŋ bâsifuc eŋareocmu, e kiŋ irec okacne fisicneocmu. \v 11 Âgofâc, no ine mahec eniŋte ŋic jazazapo muzac, wemocko fific guguriŋ moc enarenšapiŋ? Iŋuc jazazapoo maripoŋte mamana gâpâre i mâmâc omaezac. \v 12 Maŋqaqa eŋareeŋgopieŋ ŋic iŋucnezi sahac-jeŋic hetâc qâtâcnenšapiŋ me! \s1 Niŋgiŋ tâmiric juhuc wiac kosa mi ezo \p \v 13 Âgofâc-nane, ŋoŋe niŋgiŋ tâmiric juniŋte hefârec-ŋopakicne, erâ niŋgiŋ tâmiric jujuzi âki eha sahacte dâŋ reŋkeniŋte mâcne, maŋjauŋko kiŋaŋ qaqac eniŋte irec hefârec-ŋopakicne. \v 14 Irec hâcne sâcmutâc dâŋte qâqâhâc šiŋuc mukicne: “Gahacnere egareekac, sâc ijaha âgogere egarezejec.” \v 15 Ŋoŋe ine miczi nânâc ehuc kikic qaqac boc erâ oomaec enšipiŋte uŋ ŋazakopac. \s1 Kosa Jujure fârine â Mârore fârine \p \v 16 Erâ ine šiŋuc mukopac: Ŋoŋe Mârore tâpirio siŋkerâ junšepieŋ, iŋuc ehuc maŋraŋɋare sasec gie mi baniŋmu. \v 17 Maŋraŋɋare aŋaczi hâcne Mâro kisueekac â Mârozi maŋraŋɋa kisueekac, eme jahe hâcne rârâsi epire ŋoŋe wiac ezo mueŋgopieŋ i sâcne mi afeckerâ eeŋgopieŋ. \v 18 Mârozi jowa baafec eŋareme ine sâcmutâc dâŋzi ŋicbomboŋ mi eŋareocmu. \v 19 Maŋraŋɋare gie i soŋsoŋko mi foekac, i šiŋuc fuaekac: Boe sau, mamakâc, nâ areŋ, \v 20 nemu araŋ babajare, hafec qaŋgec, rârâsi, sosopec, iiŋguuŋ, kimbeŋ, hehefaric, fâfâuc, rârâwiŋ, \v 21 mu kâroŋ, opâ momori me bec qowi âmbâŋ nânâ, erâ wiac gâcne. Wiac iŋucnere mârâc jaha ŋazapo erâ ši mocwâc ŋazape: Sâqocne i baniŋmuzi Anuture uucmaŋko mi rašiniŋmu. \v 22 Mârore fârine ine kecšiŋuc fuaekac: Maŋjauŋ, bubiaŋ, wama, bumâteŋ, buafec, buuruc, ââgo sanaŋ, \v 23 ruaine, maŋzi sowa juju. Mârore fârine hâcne irec aka mi fokac. \v 24 Kristo Jesure biŋe jueŋgopieŋ jaŋe juju raŋɋa-jeŋic sasec â sâqocnere andachec i maripoŋko qapie omaewec. \v 25 Mârore tâpirire jueŋgopeneŋko Mârore hata jaha âtenšepeneŋ. \v 26 Sahaczi fecko fec ehuc hehesuac mi enšepeneŋ, erâ wâc iiŋguuŋ mi eec enšepeneŋ. \c 6 \s1 Dodopec â babafic ezo \p \v 1 Âgofâc-nane, ŋic moczi dockerâ bahac bâfuame ŋoŋe Mâroheczi bumâteŋ erâ iŋucne mu bâtiŋ ecnenšepieŋ. Ehuc go gahac eesâicko pârâckezicte rucge bazemec. \v 2 Wiac kihuhuŋ-ŋopaekac i nowac gowacroŋ ehuc babaficko banšepieŋ. Iŋuc ehuc Kristore sâcmutâc dâŋ sâcne reŋkeniŋmu. \v 3 Ŋic moc e wiac fârine moc mi ehuc e jahacnere maname fefene eocmu, iŋucnezi maŋticne fagac ecnekac muzo. \v 4 Irec moc e jahacne juju bapa hone šâŋitac ezejec. Eme šeridâŋ i e jahacnere erâ fuaocmu, ŋic mocte erâ mâcne. \v 5 Giere ŋemâc kâdoc qakicne i ru sâc areckezo. \v 6 Miti ŋaza qazuc eeŋgopieŋ ŋic i jaŋe wiac fuŋne fuŋne boki bahuc jare gumec enšepieŋ. \s1 Juku ee bapa-nâŋecte fârine ronaŋmu \p \v 7 Anutu mu qâtimbuc ecnepie mâc foocmu, iŋuc moc mupie. I aricne jâmbâŋ, ŋic moc gie baocmu e irec fârine juku ijaha roocmu. \v 8 Moc e maŋraŋɋare gie baocmu, e juku maŋraŋɋa-ticnere fârine sisipiric bâfuaocmu, â moc e Mârore gie baocmu, e juku Mârore fârine juju sanaŋ bâfuaocmu. \v 9 Wiac biaŋne i rorokac tâmiric enšepeneŋ, eme mi betaŋkenaŋmuo juku dameŋ-ticnao mâriri bâfuanaŋmu. \v 10 Irec dameŋ-nâŋec fohame ŋic sasawa ehâmo-jarenšepeneŋ. Ehuc mitio âgofâc-nâŋec wiac bafehuc ejarenšepeneŋ. \s1 Sawaŋ â jambuŋdâŋ \p \v 11 Ŋoŋe qâreŋ sâko ši honeniŋ, no nahacne mezi qâreŋke-ŋarekopac. \v 12 Ŋic gâcne jaŋe sahaczi miti hawari biaŋ erâ ŋoŋe sahacko mahec eniŋte fotarie-ŋareeŋgopieŋ jaŋe Kristo maripoŋ-ticnere erâ fific guguriŋ faio fenšipiŋte iŋuc hâcne eeŋgopieŋ. \v 13 Sahacko mahec embiŋ ŋic i jaŋe jaŋac wâc sâcmutâc dâŋ mi reŋkeeŋgopieŋ. Jaŋe mâc ŋoŋe mahec erâ jaŋerao šuhuckepie sahac-jeŋic muteŋkeniŋte manasueŋgopieŋ. \v 14 No ine wiac irec mi Irec mâcne, Wofuŋ-nâŋec Jesu Kristo maripoŋ-ticnere biŋedâŋ irec mocjaha mumuteŋ bajuekopac. Ere erâ mâreŋkonec wiaczi maripoŋko hâmo-narewec, â no iŋuc jaha maripoŋko mâreŋkonec wiac hâmocnepo. \v 15 Sahacko mahec juju me ma tâmiric juju izi fârine aricne, juju ɋâricne izi mocjaha fârine ekac. \v 16 Gaŋ rukec ira hâcne domaeŋgopieŋ sâc ŋoŋerao wama â buuruc fotâcnerâ fozejec, erâ Anuture Israe ŋic jaŋerao mâmâc. \p \v 17 Ʒi moczi moc neneŋ gie mocwâc mi narezejec. No Wofuŋ Jesure râfu qâreŋ sahac-naneo fome bajuekopac. \v 18 Âgofâc-nane, Wofuŋ-nâŋec Jesu Kristore aki anonoczi maŋŋeŋicko fozejec. Jâmbomac.