\id 1JN - Kalo NT (dialect of Keapara) [khz] -Papua New Guinea 2005 (DBL 2014) \h 1 IOANE \toc1 Ioane gena talotalo tovotovona \toc2 1 Ioane \toc3 1Ioa \mt1 IOANE GENA TALOTALO TOVOTOVONA \imt1 1 Ioane vega-matagaina kilara \ip Ioane na epepa tovotovona ea ati ekalesia ta gena pa ekalesia goleana ta gena etaloato. Aikina. E taupolu ekalesia goleara reketa, e Keriso gevega-taunataunawai kapu mapararai getaluna talimara geria. Ioane gena Vali Namana, e Ioane gena pepa toitoi, e Vevaga-matagai ia na etalorato. Ioane na e talotalo e rigolo 85 pene ago 100 vekarawarai etaloato, Iesu ekwaregato mulinai. \ip Etalotalo aonai golea kamura tenu 4:16; 5:13. \ip Ioane epepa etaloato kwalana eririwato: \io1 1) ekalesia pene vega-ripara, Palagu genana evogomaina ripana taunataunana egapiana talimana ia Palagu lagalaganai vanagivanagi etaluna; \io1 2) walakava pene vega-nagira, ira kwapurakwapura geria vegata Palagu goti, e walakava reketa ria, e tanopara talimara e gaura ria, e kala rakava talimara ria pia gita-namanamara. Ragai pia vegata mata-kele; \io1 3) Keriso gevetali-veniana talimara geria opa kalara pene kilagi-matagaira. \iot Ioane etalotalo evetaina enavugaato: \io1 1. Palagu ia lamepa maekana vetaina ewaena \ior (tenu 1:1–2:29)\ior* \io1 2. Palagu ia ulamagi \ior (tenu 3:1–4:21)\ior* \io1 3. Palagu ia maguli \ior (tenu 5:1-21)\ior* \c 1 \s1 Maguli kilana \p \v 1 Tovotovona na vegata emiawai gauna, gakamonagiato, matamai na gagitaato, genai gapoekauto, e gimamai na gagapi-kaulagiato: E Maguli Kilana gavaravaragiana. \v 2 Vomaguli ematagaito, ne ai na gagitaato. Gaura pakurai gemi gavaravaragiana e maguli vanagivanagi gavega-ripamina. Vomaguli Tamara genai emiawai e ai gemai ematagaito. \v 3 Ai na gagitaato e gakamonagiato magulina gomi gemi gakilagi-matagaiana, pe gomi maki ai ria pita kwapuna ulanana, kwalana ai maki Tamara e ia Natuna Iesu Keriso ria golea kwapuna. \v 4 Ekila gatalo-venimina, kwalana ita aora verere na pia vonuvonu-rage ulanana. \s1 Palagu ia maeka \p \v 5 Iesu genana gakamonagiato valina gemi gavali-piaana ea: Palagu ia maeka, mukuna kiata vagi ia genai ati emiana. \v 6 Pene ita mukuna magulinai roe atalakana aonai natatina, ita maki Palagu ria kwapuna, ita taopakauna e kila taunataunana ati takwalanaana. \v 7 Na pene maeka aonai pita laka Palagu vetaina, ita maparara golea kwapuna talimara, e ia Natuna Iesu ralana na ita gera rakava maparara pene guligi-vagira. \p \v 8 Pene ita pita kila, ita ati gera kala rakava, ita matotaura taveopana, e ita gerai kila taunatauna aikina. \v 9 A pene ita gera kala rakava pita kilagi-matagaira genai, ia maveraramanina, gera kala rakava maparara pene guligi-vagira, e gera kepi maparara pene tugamagi-piatogara. \v 10 Pene ita pita kila, vegata vagi ati takala-rakavato, Palagu opakau palagunai takilagiana, e ia gena kila ita aorai ati emiaana. \c 2 \s1 Keriso ita gera veveakava tauna \p \v 1 Natuku, ekila atalo-venimina gomi rakava ragai pio kala ulanana. Na pene talima ta pene kala rakava genai, ita magera veveakava talimana Tamara goti getaluna, Iesu Keriso, kala rorirori talimana. \v 2 Keriso na ita gera rakava voi-vagira inaguluna ekalaato, ati ita gera rakavamo, na taunilimalima maparara geria rakava. \p \v 3 Pene ita Palagu gena rova kilara pita kwalanara genai, voanana ita pita ripa, ita taunatauna Palagu taripaato. \v 4 Pene ta pene kila, “Au Palagu ripaku,” na gena rova kilara ati pene kwalanara, votalima opakau talimana, kila taunatauna ia aonai ati emiaana. \v 5 Na rai na Palagu gena kila ekwalanaana, ia Palagu taunatauna eulamagiana maaona maparana ria. Voanana vou taripana, ita taunatauna ia ria kwapuna. \v 6 Rai ekilana, ia Palagu goti golea kwapunamo netina talimana, Iesu Keriso emaguliwai vetaina pene maguli. \s1 Rova valiguna \p \v 7 Gataku maparami, erova atalo-venimina ati valiguna, na rova kunena, tovotovona na vegata gogapiato gauna. Erova kunena e gokamonagi-kuneato rovana. \v 8 Na erova atalo-venimina maki valiguna; vorova gena taunatauna Keriso genai e gomi gemi ai maki ematagaina, kwalana mukuna eaikina ea e maeka taunatauna warau ewaena. \p \v 9 Talima ta ekilana, ia maeka aonai etaluna, na walakavana eparu-veniana, ia mukuna aonai roe etaluna. \v 10 Walakavana eulamagiana talimana maeka aonai etaluna. Ia pene vega-vekwakunagia gauna ta ia genai ati miaana. \v 11 Na walakavana eparu-veniana talimana mukuna aonai etaluna, e elakana. Ia ati ripana ia ravanana eagona, kwalana mukuna na matana ekala-keleana. \p \v 12 Natuku, au na atalo-venimina kwalana, gomi gemi rakava Palagu na ekila-wairato Keriso aranai. \p \v 13 Tamaku, atalo-venimuna kwalana, tovotovona na vegata etaluwai talimana goripaato. \p Malaga valigu, atalo-venimina kwalana, Satani govega-ketoato. \p \v 14 Natuku, atalo-venimina kwalana, Tamara goripaato. \p Tamaku, atalo-venimina kwalana, tovotovona na vegata etaluwai talimana goripaato. \p Malaga valigu, atalo-venimina, kwalana gomi matiligami; Palagu gena kila gomi aomi ai emiana, e gomi na Satani govega-ketoato. \p \v 15 Tanopara ragai pio ulamagia, e tanopara gaura maki ragai pio ulamagira. Pene talima ta tanopara eulamagiana genai, Palagu gena ulamagi ia aonai ati emiana. \v 16 Kwalana tanopara kalara maparara, taunipara gena ririwa rakavara, ririwamagi e veagi, ati Tamara Palagu genana gevogomaina, na tanopara genana gevogomaina. \v 17 Etanaopara e taunilimalima na geririwamagi-rakavarana gaura maparara pia aiki, na Palagu gena ririwa ekalaana talimana pene talu-vanagivanagi. \s1 Keriso evetali-veniana talimana \p \v 18 Natuku, toma ikana ea. Gokamonagiato gelegelenai Keriso evetali-veniana talimana pene vogomai, etoma maki Keriso gevetali-veniana talimara vovogo pia vogomai. Vovetainai taripana, e ora ikana. \v 19 Votaunilimalima ita ria tatalu-kouwai, na ira ati ita gera golea taunatauna. Gaura pakurai ita geraka-kwanirato. Pere ira taunatauna ita gera golea genai, ita ira ria roe patara talu. Na ita gerana gegerevagito. Voanana evega-matagaiana, ira maparara ati ita gera golea. \p \v 20 A gomi Veaga Palaguna gogapiato, Keriso na eporogimito, gaura pakurai gomi maparami kila taunatauna ripami. \v 21 Au na atalo-venimina ati kila taunatauna gomi ati ripami gaurai, na kila taunatauna ripami gaurai, e maki ripami, opakau kila taunatauna genana ati evogomaina. \p \v 22 Opakau talimana rai? Iesu ati Keriso, (Palagu na ekilagi-gavuato vevega-maguli tauna), netina talimana. Votalima Keriso evetali-veniana. Ia Tamara e Natuna ekilagi-piatogarana talimana. \v 23 Natuna ekilagi-piatogaana talimana Tamana ia genai maki aikina. A rai na Natuna egapi-rageana talimana, Tamana maki egapi-rageana, e Tamana maki ia genai etaluna. \p \v 24 Tovotovona na vegata gokamonagiato kilana aomi ai pene mia. Pene aomi ai pene mia, gomi maki Natuna e Tamana aorai pio talu. \v 25 E maguli vanagivanagi maki Iesu matotauna na ita gera ekilagi-gavuato gauna. \p \v 26 Ekila gomi atalo-venimina, gomi ia opa gerevagimi negetina talimara akilagi-matagairana. \v 27 Na gomi na Veaga Palaguna gogapiato Keriso genana aomi ai etaluna. Gaura pakurai ewagumona vevega-ripa talimana ta gomi pene vega-ripami ulanana ragai pio ririwaa. Kwalana Veaga Palaguna na gau maparara evega-ripamina, e gena kila taunatauna, ati opakau. Gaura pakurai evega-ripamito gelegelenai, Keriso aonai pio maguli. \p \v 28 Natuku, Keriso aonai pio maguli, pe ia pene matagai tomanai aora matiligara e ati nugaragera ia wailanai gena waikule-wai ai. \v 29 Pene gomi ripami Keriso gena kala rorirori genai, pio ripa, gekala-rorirorina talimara maparara Palagu genana gemagulito. \c 3 \s1 Palagu Natuna \p \v 1 Iogitaa, Tamara gena ulamagi ati keikeina ita atarai etaoato. Vovetaina gaurai ita ekilagirana Palagu natuna. Taunatauna, ita ia natuna. Gaura pakurai tanopara taura na ati geriparana, kwalana Palagu maki ati geripaato. \v 2 Gataku maparami, ewagumona ita Palagu natuna. Ita raka pitave mia-tiwa rogoti ere matagai. Na ita ripara, Keriso pene matagai tomanai, ita ia gelegelenai pitave mia, kwalana ia kolemana taunataunanai pita gitaa. \v 3 Taunilimalima maparara everaramani gegapiana, matotaura gevealevana, kwalana Keriso ati milona e ati vekwakunagina ta. \p \v 4 Rakava gekalana talimara maparara Palagu gena rova gekilagi-piatogaana, kwalana kala rakava rova gekilagi-piatogaana gauna. \v 5 Na gomi ripami, Keriso ematagaito kwalana, ita gera rakava pene gapi-gerevagira ulanana. Ia genai rakava ta aikina. \v 6 Keriso aonai emagulina talimana ati ekalarakava-agorakava-agona. Rakava ekalaana talimana na Keriso ati egitaato e ati eripaato maki. \p \v 7 Natuku, taa na ragai pene opami. Kala rorirorira ekalarana talimana ia kala rorirori talimana, vega-gelegelena Keriso vetaina kala rorirori talimana. \v 8 A kala rakava ekalana talimana ia Tiapolo gena talima, kwalana Tiapolo tovotovona na vegata roe ekala-rakavana. Palagu Natuna ematagaito kwalana, Tiapolo gena kala pene vega-rakavaa ulanana. \p \v 9 Palagu genana emagulito talimana ragai pene kala rakava-ago rakava-ago, kwalana Palagu gena maguli ia genai emiana. Ia kala rakava ati mapene kala-waia, kwalana Palagu ia Tamana. \v 10 Palagu natuna e Tiapolo natuna kolemara geria irau evetaina pia matagai: Kala rorirorira ati ekalana talimana e walakavana ati eulamagiana talimana ati Palagu natuna. \s1 Pio veulamagi-veveni \p \v 11 Kunena na vegata gokamonagiato kilana evetaina: Ita kwapurakwapura pita veulamagi-veveni. \v 12 Ita Kaino ekalato vetaina ragai pita kala. Ia Satani gena talima. Tarina taunatauna Abela evagi-kwaregaato. Rakagau gaurai Kaino na evagiato? Kwalana ia gena kala rakava, a tarina gena kala rorirori. \p \v 13 Walakavaku maparami, pene tanopara magulinai gemagulina talimara na pia aorakava-vagimi, ragai pio vevega-kali. \v 14 Ita ripara, ita kwaregana maguli genai tavanagito. Vegailiana walakavara taulamagirana. Walakavana ati eulamagiana talimana kwarega aonai roe etaluna. \v 15 Rai walakavana eaorakava-vagiana talimana ia vevagi repa talimana. Gomi ripami, vevagi repa talimana aonai maguli vanagivanagi ati emiana. \v 16 Keriso gena maguli etao-rigoato, ita pita maguli ulanana. Vonai ulamagi ganina pita ripaa. Gaura pakurai ita maki walakavara pakurai gera maguli pita tao-rigora nama. \v 17 Pene talima ta magena rinaga vovogo, ne walakavana ta pene gitaa gena rapu ai, na ati pene nugagivitia e ati pene veakavaa, arigi rauparai Palagu gena ulamagi ia aonai emiaana? \v 18 Natuku, gera ulamagi ati kila kovagoraimo pita kilagira, na kalai e tauna taunai pita vega-matagaira. \p \v 19 Voanana vou pita ripa, ita Palagu gena kila taunatauna na pene vaira, e Palagu wailanai aora pia kwalimu. \v 20 Pene ita aora na pene agirorira, ita lea, pita ripa, Palagu iwavagi, a ita aora kei, e Palagu gau maparara ripana. \v 21 Gataku maparami, pene ita aora na ati pene agirorira genai, ita aora matiligara Palagu wailanai pita ruga-tali. \v 22 E pita nogia gaura maparara Palagu na pene venira, kwalana gena rova kilara takwalanarana e Palagu vega-vererena kalara takalarana gaurai. \v 23 Ia gena rova kilana ea: Ia Natuna Iesu Keriso arana pita vega-taunataunaa, e ita kwapurakwapura pita veulamagi-veveni, Keriso na rova kilana evenirato gelegelenai. \v 24 Palagu gena rova kilara ekwalanarana talimana Palagu aonai etaluna, e Palagu maki ia aonai etaluna. Palagu na Veaga Palaguna evenirato, voanana ita taripana, ia ita aorai etaluna. \c 4 \s1 Palagu Palaguna e palagu rakavana \p \v 1 Gataku maparami, palagu maparara ragai pio vega-tauna taunara, na palagu pio ripara ulanana pio gita-kalakala vou. Ira Palagu genana gevogomaito pa? Kwalana peroveta talimara opakaura gutuma tanoparai gelouna. \v 2 Palagu Palaguna ekolemai pio ripaa: Palagu maparara pia kila, “Iesu Keriso taunilimalimai eagoto,” ia taunatauna Palagu genana. \v 3 E palagu maparara ati nepiatiwa, Iesu Keriso taunilimalimai eagoto, ati Palagu genana. Ia Iesu evetali-veniana palaguna. Gokamonagito, ia pene vogomai, ia warauna tanoparai ea. \p \v 4 Natuku, gomi Palagu genana, e gomi na peroveta talimara opakaura govega-ketorato, kwalana gomi aomi ai etaluna Palaguna tiavuna na tanopara palagura geria tiavu evanagirana. \v 5 Voperoveta talimara opakaura tanopara gena, vovetainai geria kila tanopara gena rauparai gekilana, e tanopara na maki ira ekamonagi-venirana. \v 6 Na ita Palagu gena. Pe Palagu gena taunilimalima na pia kamonagi-venira, a Palagu ati gekwalanaana talimara na ati pia kamonagi-venira. Palagu Palaguna e opakau palaguna vokolemai pita gitailiara. \s1 Palagu ia ulamagi \p \v 7 Gataku maparami, ita kwapurakwapura pita veulamagi-veveni, kwalana ulamagi Palagu genana evogomaina. Eveulamagina talimana Palagu genana emagulito, e ia ripana Palagu. \v 8 Ati gena ulamgi talimana Palagu ati ripana, kwalana Palagu ia ulamagi. \v 9 Palagu gena ulamagi ita gerai evetaina evega-matagaiato: Palagu na natuna wala geregana tanoparai etuguato, ia pakunai ita pita maguli ulanana. \v 10 Ulamagi ganina ea: Ati ita na Palagu taulamagiato, na ia na ita eulamagirato, ne Natuna etuguato, gena kwarega na ita gera rakava penema voi-vagira ulanana. \p \v 11 Gataku maparami, Palagu na ita waeulamagi-tiwarato gaurai, ita kwapurakwapura maki pita veulamagi-veveni. \v 12 Talima taa na Palagu ati egitaato. Na pene ita kwapurakwapura taveulamagi-vevenina genai, Palagu ita aorai etaluna e gena ulamagi ekamuna ita aorai. \p \v 13 Ita ripara ita Palagu aonai tataluna, e Palagu maki ita aorai etaluna, kwalana ia Palaguna ita evenirato, \v 14 Ai na gagitaato, e reketa maki gavararato, Tamara na Natuna etuguato tanopara gena vevega-maguli talimanai pene ago ulanana. \v 15 Pene talima ta pene kila, “Iesu Palagu Natuna,” ia aonai Palagu e ia maki Palagu aonai etaluna. \v 16 Ita maki ripara e tavega-taunataunaana, Palagu na ita eulamagirana. \p Palagu ia ulamagi, e ulamagi ai etaluna talimana Palagu ia aonai etaluna, e Palagu maki ia aonai etaluna. \v 17 Vovetaina pita talu vou, Palagu gena ulamagi pene kamu ita gerai, ne veagirori kamuna tomanai ita matiligara pita matagai. Kwalana ita gera maguli etanoparai Keriso gena maguli goti gelegele. \v 18 Ulamagi aonai kali ati emiaana. Ulamagi taunatauna na kali eguiana. Kali ai etaluna talimana kala rakava voina kalina na ekalina. Pene talima ta ekalina, ia ulamagi taunataunanai rogoti ere kamu. \p \v 19 Ita taveulamagina, kwalana Palagu na ita eulamagi-kunerato. \v 20 Pene talima ta ekilana, “Au na Palagu aulamagiana,” na walakavana eparu-veniana, ia opakau talimana. Kwalana pene ia walakavana egitaana, na ati eulamagiana, arigi rauparai ati egitaana Palaguna pene ulamagi-venia. \v 21 Keriso na erova kilana evenirato: Palagu eulamagiana talimana walakavana maki pene ulamagia. \c 5 \s1 Gera kwalimu tanopara atanai \p \v 1 Rai na evega-taunataunaana Iesu taunatauna Keriso, (Palagu na ekilagi-maavuato vevega-maguli tauna), ia Palagu genana ewalato. E Tamana eulamagiana talimana na natuna maki eulamagiana. \v 2 Palagu taulamagiana e gena rova kilara takwalanarana genai, voirana ita pita ripa, Palagu natuna taulamagiana. \v 3 Palagu taulamagiana gaurai rova kilara takwalanarana. Ia gena rova kilara kwalanara ati gaoka. \v 4 Kwalana Palagu natuna maparara na etanopara gevega-ketoana. Ita gera kamonagi na tanopara tavotuana. \v 5 Rai na tanopara evega-ketoana? Iesu evega-taunataunaana ia Palagu Natuna netina talimanamo. \s1 Palagu na ia natuna Iesu Keriso ekilagi-matagaiana \p \v 6 Iesu Keriso evogomaito nanu na ebapatisoato, e ralana erigoto satauro ai. Ia ati nanu namo evogomaito, na nanu e rala na. Veaga Palaguna na evega-matagaiana eia e taunatauna, kwalana Veaga Palaguna taunatauna. \v 7 Gau kwatu toitoi na gevega-matagaiana: \v 8 Veaga Palaguna, nanu, e rala. Ira toitoi geria kila matagai kwapuna. \p \v 9 Taunilimalima geria vevega-taunatauna kilara tagapi-ragerana, na Palagu gena varavara kilana kamu iwavagi, kwalana voia Palagu gena vevega-taunatauna, Natuna evega-taunataunaana kilana. \v 10 Vovevega-taunatauna kilana Palagu Natuna gevega-taunataunaana talimara aorai gemiana. Palagu ati gevega-taunataunaana talimara na Palagu opakau palagunai gevega-agoana, kwalana Palagu na Natuna evaravaragiato kilana ati gevega-taunataunaana. \v 11 Kila taunatauna ea: Palagu na maguli vanagivanagi warau evenirato, e vomaguli vanagivanagi ia Natuna aonai. \v 12 Palagu Natuna egapi-rageato talimana na maguli evaiato. A Palagu ati egapi-rageato talimana na maguli ati evaiato \s1 Maguli vanagivanagi \p \v 13 Ekilara gomi, Palagu Natuna arana govega-taunataunaana talimami, atalo-venimina, kwalana pio ripa, gomi warau maguli vanagivanagi govaiato. \v 14 Ita aora evetaina vou makwalimura ria Palagu wailanai pita ruga, pene gau taa ia gena ririwa gelegelenai pita nogia genai pene kamonagira. \v 15 Ita ripara, ia na gera noginogi maparara ekamonagirana. E ita maki ripara, pita nogi gaura pita gapira ia genana. \p \v 16 Pene talima ta walakavana egitaana ekala-rakavana, na vorakava na ati pene veakwaregaa, pene noginogi ia gena, pe Palagu na maguli pene venia. Voo ekala-rakavana, na vokala rakavana ati pene veakwarega talimana akilagiana. Kala rakavana ta kwarega evega-walaana. Voo ragai pene rapali-agia natina. \v 17 Kala tevelera maparara kala rakava, na kala rakava reketa kwarega ati gevega-walaana. \p \v 18 Ita ripara, Palagu genana gema magulito talimara ati gekala-rakavaago-rakavaagona, kwalana Palagu Natuna na egitatago-gitakaurana, e Tiapolo na ati enapa-kaunagirana. \v 19 Ita ripara, ita Palagu natuna, e tanopara maparana Tiapolo na ekune-agiana. \p \v 20 Ita maki ripara, Palagu Natuna evogomaito, ia na tugamagi-ilu evenirato, Palagu taunatauna pita ripaa ulanana. Ita Palagu taunatauna na aonai tataluna, kwalana ia Natuna Iesu Keriso aonai tataluna. Iesu Keriso Palagu taunatauna e ia maguli vanagivanagi. \p \v 21 Natuku, palagu opakaura geriana pio gerevagi.