\id MRK - Kaingang NT -Brazil 2011 (DBL -2013) 
\h MARCOS 
\toc1 Marcos tỹ rá 
\toc2 Marcos 
\toc3 Mr 
\mt1 MARCOS TỸ RÁ 
\c 1  
\s1 João Batista tỹ Jesus tó 
\r (Mt 3.1-12; Lc 3.1-18; Jo 1.19-28) 
\p  
\v 1 Sỹ Jesus Cristo kãme sér tónh ke vẽ, Topẽ kósin ti.  
\v 2 Vãsỹ Jesus tóg rán kỹ nĩ, João ke gé, Jesus jo tĩnh ke ti. Topẽ vĩ tó tĩ tỹ Isaías vỹ Jesus rán ja nĩ, kỹ tóg: “ha vé, ã jo sóg ũ jẽnẽnh mũ, ti tỹ vẽnh kar kãn jé, ã tĩg ken jo,” he ja nĩ. “Ag jyvẽn jé tóg ke mũ, kỹ tóg ẽpry prun ri ke nĩ, ẽmĩn kurynh ri ke.  
\v 3 Ẽmã tũg ja tá tóg jẽnh ke mũ, ga kórég tá. Tá tóg ag mỹ kãmén ke mũ. “Ẽg Senhor kãtĩg ke jo vẽnh jãnhkrigkrig nĩ,” he tóg mũ. “Ẽpry kurég ãjag tóg tĩ, ẽmĩn kurynh ãjag tóg tĩ, ãjag chefe jun ken kỹ. Kỹ tag ri ke han nĩ, ãjag jykre pãno togvãnh kỹ, ẽg Senhor kãtĩg ken jo,” he tóg, ã jo tĩnh ke ti,” he ja tóg nĩ, Isaías ti, João to. 
\p  
\v 4 Kỹ João tóg jẽ mũ, ẽmã tũg ja ki, ag kygpég tĩ ti. Ag jyvẽn tóg jẽgtĩ, kỹ tóg: “ã kype jé sóg ke mũ, ã tỹ ã jykre kórég tovãnh kỹ, Topẽ tỹ ã tỹ ti vĩ mranh tỹ ã mỹ vẽnh pãte fón jé,” he tóg mũ sir, vẽnh kar mỹ. 
\p  
\v 5 Kỹ ag tóg ti to kãmũ kãn mũ sir, ga tỹ Judéia tá, cidade tỹ Jerusalém tá ke gé. Kỹ tóg ag kygpég mũ sir, goj tỹ Jordão ki, ag tỹ: “Topẽ vĩ mranh sóg nĩgtĩ, tag han kỹ,” hen kỹ.  
\v 6 Jó João kur tóg cavalo pãnĩ sór kyki tỹ há nĩ. Nén ũ fár tỹ tóg vẽsógfĩn ja han tĩ gé. Ópã hã ko ti tĩ, mỹg mré, João ti.  
\v 7 Kỹ tóg Jesus kãmén kỹ (tóg) ag mỹ: “ũ tóg inh nón kãtĩ mũ, ha mẽ,” he mũ. “Inh kãfór ti nĩ. Sỹ tỹ ti camrada nĩnh ke vẽ vẽ, sỹ ti pẽn né kunũnh ke vẽ vẽ, ti pẽn to ró ti, hã ra sóg tỹ ti krẽm ke pẽ jẽ.  
\v 8 Goj hã tỹ sóg ãjag kygpenh ke mũ. Ũ tỹ inh nón kãtĩg ke ẽn tóg sir Topẽ kuprĩg tỹ ãjag jagrẽ han ke mũ. Ti tỹ ãjag kygpenh ken hã vẽ,” he tóg, João ti, vẽnh kar mỹ. 
\s1 João tỹ Jesus kype 
\r (Mt 3.13-17; Lc 3.21-22) 
\p  
\v 9 Kỹ kejẽn Jesus tóg João tá jun mũ gé. Cidade tỹ Nazaré tá tóg kãtĩ mũ, ga tỹ Galiléia tá. Tá jun kỹ João tóg ti kypég mũ sir, goj tỹ Jordão ki.  
\v 10 Ti tỹ goj kãtá kãkutẽ kỹ kanhkã vỹ nor mũ sir vẽsỹmér. Hã ra Jesus tóg vég jẽ nĩ. Kỹ tóg Topẽ kuprĩg vég mũ. Sórãg ri ke ti nĩ, ti kãtére ti. Kãtére kỹ tóg Jesus kri nĩ nĩ sir.  
\v 11 Kỹ tóg kanhkã tá vẽnh vĩ mẽg mũ gé sir, kỹ tóg: “tỹ ã inh kósin pir jẽ, tỹ ã inh fe pẽ jẽgtĩ,” he mũ, vẽnh vĩ tỹ mẽ há ẽn ki. 
\s1 Satanás tỹ Jesus krĩn kónãn sór 
\r (Mt 4.1-11; Lc 4.1-13) 
\p  
\v 12 Kỹ vẽsỹmér Topẽ kuprĩg tóg Jesus krĩn mũ, ti tỹ ẽmã tũg ja ra tĩg jé.  
\v 13 Kurã tỹ 40 (ke) tũg tóg mũ, ẽmã tũg ja ki, Jesus ti. Tá nĩn kỹ Satanás tóg ti tỹ ã jóg vĩ mranh han sór mũ, hã ra tóg ke tũ nĩ. Nẽn kãmĩ bicho ag vỹ tá mũgtĩ gé, ẽmã tũg ja ki. Hã ra Topẽ tỹ jẽnẽ jafã ag tóg ti ki rĩr mũ sir, tá. 
\s1 Jesus tỹ Galiléia ra vỹn ke 
\r (Mt 4.12-22; Lc 4.14-15; 5.1-11) 
\p  
\v 14 Kejẽn ag tóg João ség mũ. Ag tỹ ti se kar kỹ Jesus tóg ga tỹ Galiléia ra tĩ mũ. Tá tóg ag mỹ Topẽ tỹ tỹ ẽg pã'i nĩnh ke kãmén mũ, vẽnh kãme sér ẽn ti.  
\v 15 Kỹ tóg: “Topẽ vỹ tỹ pã'i nĩ,” he mũ. “Pétẽm ti huri, ti kurã ti, ẽg tỹ ti tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ ẽn ve jé. Kỹ ãjag jykre kórég tovãnh nĩ. Ti vĩ kri fimnĩ, ãjag tỹ ti tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ ẽn ve jé,” he tóg ag mỹ, Jesus ti. 
\p  
\v 16 Kejẽn Jesus tóg nig fyr tỹ Galiléia he mũ ẽn jagma tĩ mũ. Ã tỹ ti fyr mĩ tĩ ra tóg Simão Pedro vég mũ, ti jãvy tỹ André ke gé. Kur tỹ pirã kugmĩ jafã tỹ ag tóg goj kãki fón mũ, rede tỹ, pirã kugmĩ jé. Ag rãnhrãj hã vẽ. 
\p  
\v 17 Kỹ Jesus tóg ag ve kỹ ag mỹ: “inh mré kãmũmnĩ,” he mũ. “Pirã kugmĩ há ãjag nỹtĩ,” he tóg. “Ãjag kanhrãn jé sóg ke mũ, ãjag tỹ ẽprã ke ag tỹ inh ki ge han jé,” he tóg ag mỹ, Jesus ti.  
\v 18 Vẽsỹmér ag tóg ti mré mũ mũ, ãjag rede tovãnh kỹ, Pedro ti, André ti ke gé. 
\p  
\v 19 Kỹ ag tóg mũ mũ, goj fyr jagma. Ag mũ sĩ han mũ ra ag tóg ũn régre ũ ag vég mũ gé. Ũ vỹ tỹ Tiago nĩ, kỹ ũ vỹ tỹ João nĩ, ti jãvy. Zebedeu krẽ ag vẽ. Canoa kãki ag nỹtĩ, pirã kugmĩ jafã ki han kỹ.  
\v 20 Ag ve kỹ tóg vẽsỹmér ag jé prẽr mũ, Jesus ti. Kỹ ag tóg ãjag panh ré kỹ mũ mũ, Zebedeu ti. Ag camarada ag vỹ ag panh mré canoa kãki nỹtĩ nĩ. Ag ré kỹ ag Jesus mré mũ mũ sir, Tiago ti, João ti ke gé. 
\s1 Jesus tỹ vẽnh jagrẽ kórég kutẽm 
\r (Lc 4.31-37) 
\p  
\v 21 Kỹ ag tóg cidade tỹ Cafarnaum ki ge mũ sir. Vẽnhkán ke kurã ki tóg vẽsỹmér Judeu ag vẽnh kanhrãn jafã kãra rã mũ, ag kanhrãn jé, Jesus ti.  
\v 22 Ti tỹ ag kanhrãn kỹ tóg ag mỹ e tĩ, ti vĩ ti. Vẽnh kar vĩ kãfór ti nĩ. Topẽ vĩ to professor ag vĩ kãfór ti nĩ gé. Hã kỹ tóg ki hã tó mũ. Kỹ tóg ag mỹ e tĩ.  
\v 23 Hã ra ũ tóg tá nĩ nĩ, Judeu ag vẽnh kanhrãn jafã tá. Jagrẽ kórég ti nĩ.  
\v 24 Ã tỹ Jesus ve kỹ tóg prẽr mũ. “Ã tỹ ẽg tỹ hẽ ri ke nẽ, Nazaré tá Jesus'?” he tóg. “Ã mỹ ẽg kókén sór tũ'? Ã ki kanhró sóg nĩ. Tỹ ã tóg ã pir mỹ Topẽ mré ke nĩ, ti tũ pẽ vỹ tỹ ã nĩ,” he tóg, ũn jagrẽ kórég ti. 
\p  
\v 25 Hã ra Jesus tóg ti mỹ vĩ tar han mũ, kỹ tóg: “vĩ tũg ra,” he mũ. “Ti tovãnh ra,” he tóg. 
\p  
\v 26 Kỹ ti jagrẽ kórég ẽn tóg ti ter tĩ han mũ sir, prẽr tóg mũ sir. Kỹ tóg ti tovãnh mũ.  
\v 27 Kỹ tóg vẽnh kar mỹ e tĩ mỹr sir. Jagnẽ mỹ ag tóg: “ne nẽ vé'?” he mũ. “Vẽnh vĩ tãg mỹ vó?” he ag tóg mũ. “Vẽnh jagrẽ kórég ag mỹ tóg vĩ tĩ, kỹ ag tóg ki ke tĩ, ti kamẽg kỹ. Ag kri ke hỹn,” he ag tóg mũ, Jesus to. 
\p  
\v 28 Kỹ ti vẽme tóg vẽnh kar kri rũm mũ, Galiléia tá ke kar kri. 
\s1 Jesus tỹ Pedro má fi tỹ há' he 
\r (Mt 8.14-15; Lc 4.38-39) 
\p  
\v 29 Kar tóg Judeu ag vẽnh kanhrãn jafã ki kutẽ mũ, Jesus ti, kỹ tóg Simão Pedro ĩn ra rã mũ sir. André mré ti ĩn vẽ. Tiago vỹ João mré ra rã mũ gé.  
\v 30 Hã ra Pedro prũ fi mỹnh fi vỹ kaga nỹ nĩ, rỹg nỹ fi nĩ. Kỹ ag tóg Jesus mỹ fi tó mũ.  
\v 31 Kỹ tóg fi venh tĩ mũ. Fi nĩgé kãgmĩ kỹ tóg fi nĩm mũ. Kỹ fi rỹg ẽn tóg tũ' he mũ sir. Ag ki rĩr fi tóg mũ sir, Pedro má fi. 
\s1 Jesus tỹ ũn kagyga ag tỹ há' he 
\r (Mt 8.16-17; Lc 4.40-41) 
\p  
\v 32 Kurã ẽn kã kuty tá ag tóg ũn kagyga ag tatĩ kãmũ mũ, ũn jagrẽ kórég ag mré hã.  
\v 33 Cidade ẽn ki ke kar ag vỹ ti ĩn jãnkã tá nỹtĩ mũ.  
\v 34 Kỹ Jesus tóg ag tỹ há' he kãn mũ sir, fag tỹ ke gé. Vẽnh jagrẽ kórég pan kãn tóg mũ gé. Kỹ ag tóg ti tó sór mũ, ag tỹ ti ki kanhró nỹtĩ kỹ. Hã ra tóg ag mỹ: “vĩ tũg nĩ,” he mũ. 
\s1 Jesus tỹ ã jóg mré vĩ 
\r (Lc 4.42-44) 
\p  
\v 35 Tỹ vaj kỹ tóg kurã ke ra (tóg) rĩr mũ, Jesus ti. Kỹ tóg ẽmã tũ ra tĩ mũ sir, Topẽ mré vĩ jé.  
\v 36 Kỹ Simão tóg ti kanẽg tĩ mũ, ti jãvãnh kỹ. Ti mré ke ag mré tóg tĩ mũ.  
\v 37 Kỹ ag ti vég mũ sir. Kỹ ag tóg ti mỹ: “vẽnh kar vỹ ã kanẽgnẽg mũ, ã jãvãnhvãnh kỹ,” he mũ.  
\v 38 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “mũ nỹ, cidade ũ ra,” he mũ, “sỹ ag mỹ Topẽ vĩ tó jé gé. Hã jé sóg kãtĩg,” he tóg mũ ag mỹ, Jesus ti. 
\p  
\v 39 Kỹ tóg ga tỹ Galiléia kar mĩ tĩ mũ. Vẽnh kanhrãn jafã krẽm tóg ag mỹ Topẽ vĩ tó mũ sir. Ag jagrẽ kórég pan tóg mũ gé sir. 
\s1 Jesus tỹ ũn kaga kren vãnh tỹ há' he 
\r (Mt 8.1-4; Lc 5.12-16) 
\p  
\v 40 Kỹ kejẽn ũn kaga kren vãnh vỹ ti to kãtĩ mũ, vẽnh kaga tỹ lepra he mũ ẽn han mũ ẽn. Kỹ tóg ti krẽm grĩnh ke mũ, ti mỹ nén ũ to vĩ jé. Kỹ tóg: “ã mỹ isỹ há' he sór tũ nĩ'?” he mũ. “Ã hã tóg isỹ há' henh mũ, ã tỹ isỹ há' he sór kỹ,” he tóg ti mỹ.  
\v 41 Kỹ tóg Jesus mỹ jagtar tĩ. Kỹ tóg ã nĩgé tỹ ti mẽg kỹ ti mỹ: “hej,” he mũ. “To sóg há nĩ. Há' he ja há ã tóg nĩ,” he tóg ti mỹ. 
\p  
\v 42 Kỹ tóg ti kaga kren vãnh ẽn kren han mũ sir vẽsỹmér. Kỹ tóg jãnhkri nĩ sir, ti fár ti.  
\v 43 Kỹ Jesus tóg ti mỹ vĩ tar han mũ, ti tĩg jé.  
\v 44 Kỹ tóg ti mỹ: “ker ũ mỹ tó hẽ',” he mũ. “Ha tĩg, Topẽ tũ ki rĩr tĩ to. Ti hã mỹ tómnĩ, kỹ Topẽ mỹ nĩm nĩ, Moisés tỹ vãsỹ ẽg mỹ nén tó ja ti, ã jãnhkri to. Hã tugrĩn vẽnh kar vỹ ã tỹ há' he mũ tag ki kanhrãn mũ,” he tóg ti mỹ, Jesus ti. 
\p  
\v 45 Hã ra tóg vẽnh kar mỹ tó mũ sir. Kỹ vẽme ẽn vỹ vẽnh kar kri rũm mũ. Hã kỹ Jesus tóg ẽmã ũ ki rã tũ nĩgtĩ, vẽnh ven jé. Ẽmã tũ mĩ tóg tĩgtĩ, hã ra ag tóg ẽmã kar tá ti to kãmũ tĩ. 
\c 2  
\s1 Jesus tỹ ũn grĩngrĩn kỹ nỹ tỹ há' he 
\r (Mt 9.1-8; Lc 5.17-26) 
\p  
\v 1 Kãnhmar Jesus tóg kejẽn cidade tỹ Cafarnaum tá jun mãn, kỹ ag tóg mẽg mũ sir, ti tỹ tá nĩn ki, ti tỹ hẽ tá nĩ ẽn tá.  
\v 2 Kỹ ũn e ag vỹ ti to vẽnh mãn, kỹ tóg fór nĩ, jãnkãn mĩ hã. Kỹ Jesus tóg ag mỹ Topẽ vĩ tó jẽ nĩ.  
\v 3 Hã ra ũ ag tóg tá junjun mũ gé sir, ũn grĩngrĩn kỹ nỹ vyn kỹ, ũ tỹ 4 (ke) ag vẽ.  
\v 4 Hã ra ag tóg ti pétẽm tũ nĩ sir, ti tỹ ag jy fór tĩn kỹ. Kỹ ag tóg ĩn kunũg mũ, ti kri. Nor ẽn ki ag tóg ũn grĩngrĩn kỹ nỹ ẽn ti térem mũ, kur kãkã nỹ ti.  
\v 5 Kỹ Jesus tóg ag jykre vég mũ sir, ag tỹ ti ki ge kỹ nỹtĩ ti. Kỹ tóg ũn grĩngrĩn kỹ nỹ ẽn mỹ: “inh kósin,” he mũ. “Ã tỹ Topẽ vĩ mranh ja tỹ tũ' he vẽ ha,” he tóg ti mỹ, Jesus ti. 
\p  
\v 6 Hã ra Topẽ vĩ to professor ũ ag vỹ tá nỹtĩ gé. Ti vĩ to ag tóg jykrén mũ sir.  
\v 7 “Ne nẽ hỹn', ti tỹ tó tag ti?” he ag tóg mũ, komẽr hã. “Topẽ to vĩ kónãn vẽ,” he ag tóg. “Topẽ hã ne ã pin kỹ ẽg tỹ Topẽ vĩ mranh ẽn tỹ tũ' he há nĩnh mũ. Ti hỹn vẽsỹ Topẽ han mũ,” he ag tóg mũ, ti to jykrén kỹ. 
\p  
\v 8 Hã ra Jesus tóg ki kanhró nĩ, ã fe tỹ, ag jykrén ki. Kỹ tóg ag mỹ: “ãjag tỹ ne to jykrén kónãn nẽ?” he mũ.  
\v 9 “Ne nỹ ãjag mỹ vẽnhmỹ nỹ?” he tóg. “Ũn grĩngrĩn kỹ nỹ tag mỹ sóg: ã tỹ Topẽ vĩ mranh ja ẽn tỹ tũ' he vẽ ha, hé,” he tóg. “Kỹn mỹ ãjag mỹ vẽnhmỹ?” he tóg. “Sỹ ti mỹ: nĩ ra, ã kur gé(g) tĩg, henh ke nẽ ha,” he tóg. “Kỹn mỹ ãjag mỹ vẽnhmỹ ke gé'?” he tóg.  
\v 10 “Hã ra isỹ ãjag mỹ inh jykre ven sór vẽ ha. Tỹ sóg ẽprã ke fi kósin nĩ. Tá sóg krỹg ke mũ, Topẽ vĩ mranh tỹ vẽnh pãte fón ke tá. Sỹ tá krỹg mũ ven jé sóg ke mũ, ãjag mỹ,” he tóg. Hã kỹ tóg ũn grĩngrĩn kỹ nỹ ẽn mỹ:  
\v 11 “nĩ ra, ã kur gé(g) tĩg,” he mũ, Jesus ti. 
\p  
\v 12 Kỹ tóg jẽgnẽ mũ sir, ã kur gég tóg mũ sir vãhã, kỹ tóg ag rĩnve tĩ mũ sir, ũn grĩngrĩn kỹ nỹ ja ẽn ti. 
\p Vẽnh kar mỹ tóg e tĩ, kỹ ag tóg Topẽ to: “ẽg jykre kãfór ti nĩ,” he mũ. “Ge ve ja tũ ẽg nỹtĩ,” he ag tóg mũ sir. 
\s1 Jesus tỹ Levi jé prẽr 
\r (Mt 9.9-13; Lc 5.27-32) 
\p  
\v 13 Kỹ Jesus tóg tĩg mãn mũ, goj nig tỹ Galiléia ra. Kỹ vẽnh kar ag tóg ti pénĩn vẽnh mãn mãn mũ sir. Kỹ tóg ag kanhrãn mũ gé.  
\v 14 Ã tĩg mãn kỹ tóg Levi vég mũ, Alfeu kósin. Governo mỹ imposto kaja mãg ti tĩ, hã ra tóg ã rãnhrãj han nĩ nĩ. Kỹ Jesus tóg ti mỹ: “inh mré kãtĩg,” he mũ. Kỹ tóg jẽgnẽ kỹ ti mré tĩ mũ sir. 
\p  
\v 15 Kỹ tóg kejẽn ti ĩn krẽm jẽg mũ, Jesus ti, Levi ĩn krẽm. Hã ra ti mré ag e nỹtĩ, governo mỹ jãnkamy mãg tĩ ag, Topẽ vĩ mranh tĩ ag ke gé. Jesus mré ag nĩgnĩg kỹ nỹtĩ, ti mré mũ tĩ ag mré ke gé. E tãvĩ ag nỹtĩ, ti nón mũ ag. 
\p  
\v 16 Hã ra Topẽ vĩ to professor ũ ag vỹ tỹ Fariseu nỹtĩ gé. Jesus vég ag tóg mũ, ti tỹ Topẽ vĩ mranh tĩ ag mré jẽn kỹ. Kỹ ag tóg Jesus mré mũ tĩ ag mỹ vĩ mũ. “Ti hã ne tóg ag mré jẽg mũ'” he ag tóg. “Governo mỹ jãnkamy mãg tĩ ag mré tóg jẽg mũ',” he ag tóg, “Topẽ vĩ mranh tĩ ag mré ke gé',” he ag tóg. 
\p  
\v 17 Hã ra Jesus tóg mẽg mũ, ag vẽme ẽn ti. Kỹ tóg ag mỹ: “ũn kagyga tũ ag vỹ médico venh mũ tũ nĩgtĩ',” he mũ. “Hã ra ũn kagyga ag hã vỹ ti venh mũ tĩ,” he tóg ag mỹ, Jesus ti. “Inh pi(jé) ũ tỹ vẽnh jykre kuryj han mũ ag mỹ: “ãjag jykre tovãnh nĩ,” he sór tĩ'. Ũ tỹ Topẽ vĩ mranh ja nĩ ẽn ag hã mỹ sóg: “ãjag jykre kórég tovãnh nĩ,” he sór tĩ. Hã jé sóg ãjag mỹ vẽnh ven,” he tóg ag mỹ, Jesus ti. 
\s1 Vãkre 
\r (Mt 9.14-17; Lc 5.33-39) 
\p  
\v 18 Hã ra João mré mũ tĩ ag tóg kejẽn vãkrég mũ, jẽg tũ ag nĩ, ag tỹ Topẽ mỹ há nỹtĩ jé. Kỹ Fariseu ag vãkrég mũ gé. Kỹ ag tóg Jesus mỹ: “João mré mũ tĩ ag vỹ tóg vãkrég mũ, Fariseu mré mũ tĩ ag ke gé,” he mũ. “Jo ã mré mũ tĩ ag ne tóg vãkrég tũ nĩ'. Vãkre kurã vẽ mỹr,” he ag tóg ti mỹ, tá nỹtĩ ũ ag. 
\p  
\v 19 Kỹ Jesus tóg ag mỹ comparação han mũ. “Vẽnh kyprũg to kãmũ ẽn ag pi(jé) vãkrég tĩ',” he tóg. “Festa vẽ mỹr, vẽnh prũgprũg ti, kỹ ti mré ke ag tóg ũn prũg mũ ẽn venh kãmũ tĩ,” he tóg. “Ge ti nĩ, inh mré mũ ag mỹ. Isỹ ag mré nĩn kỹ tóg ver ag mỹ sér tĩ,” he tóg ag mỹ, Jesus ti.  
\v 20 “Vãhã tóg jun mũ, inh kurã ti, kỹ ag tóg inh pére mũnh mũ, ẽn kã hã ag tóg ãjag vãkrenh ke venh mũ, kurã ẽn kã, inh mré mũ tĩ ag,” he tóg. 
\p  
\v 21 “Ti si fag pi(jé) vãfe kygnej tũ tỹ kur si jar ki hyn han tĩ ja nỹtĩgtĩ'. Ũn kygnej tũ tỹ ki hyn han mũ ra tóg jaran kenh mũ. Kỹ kur si jar ẽn tóg mág mũ. Ũn kygnej hã tỹ fag tóg ki han han tĩ, kỹ tóg jaran ke tũ nĩ,” he tóg, Jesus ti. Ti tỹ ã jykre tãg tón hã vẽ, hã ra tóg kur kygnej tũ ri ke nĩ. 
\p  
\v 22 Kỹ tóg ag mỹ: “Kỹ vinho vỹ ge nĩgtĩ gé,” he mũ gé. “Ẽg pi(jé) vinho kajãg mũ tỹ ti fár si tỹ saco ki kujẽg tĩ mỹr',” he tóg. “Ke tũ nĩ (mũ) ra tóg kugnãj kỹ jar mũ, kógnãj kỹ. Kỹ vinho tóg tũ' he mũ, saco ti ke gé mỹr. Vinho kajã tỹ ti fár tãg tỹ ki kujẽn ke vẽ mỹr,” he tóg. Jesus tỹ ã jykre tãg tón hã vẽ. 
\s1 Vẽnhkán ke kurã 
\r (Mt 12.1-8; Lc 6.1-5) 
\p  
\v 23 Kejẽn Jesus tóg ẽpỹ mĩ tĩ mũ, trigo kré mĩ. Ti mré mũ tĩ ag tóg ti mré mũ mũ. Vẽnhkán ke kurã vẽ. Ag mũ kỹ ti mré mũ tĩ ag vỹ trigo mugmó tỹ kam ke mũ, ko jé.  
\v 24 Kỹ Fariseu ag tóg Jesus mỹ: “ha vé,” he mũ. “Ag tỹ ne jé ãjag tỹ nén han ke tũ han nẽ, vẽnhkán ke kurã ki?” he ag tóg mũ. “Vẽnh rãnhrãj vẽ mỹr, ag tỹ trigo tỹ kam ke ti,” he ag tóg, Jesus mỹ. 
\p  
\v 25 Kỹ tóg ag mỹ: “vó,” he mũ. “Davi tỹ nén han mũ to jykrén nĩ,” he tóg. “Ti kókĩr nĩn kỹ tóg ã tỹ nén han ke tũ han gé, ã mré mũ tĩ ag mré, hã ra Topẽ pi(jé) ti to jũ mũ', tag han tugrĩn, ha mẽ.  
\v 26 Topẽ jo ĩn kãra tóg rã, Davi ti, Abiatar tỹ Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i nĩn kỹ. Tá tóg Topẽ jamĩ ẽn kó, tỹ ti tỹ konh ke tũ ra, Topẽ tũ ki rĩr tĩ ag hã tỹ konh ke vẽ vẽ. Hã ra tóg kó, ti mré mũ ag mỹ tóg vẽnh ken gé, Davi ti,” he tóg, Jesus ti. “Rán kỹ tóg nĩ nĩ,” he tóg. 
\p  
\v 27 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “Topẽ vỹ ẽg mỹ vẽnhkán ke kurã nĩm, ẽg tỹ ki vẽnhkán jé,” he mũ. “Hã ra tóg tỹ kurã kórég han tũ nĩ, vẽnhkán ke kurã tỹ,” he tóg.  
\v 28 “Hã kỹ sóg tỹ vẽnhkán ke kurã to pã'i nĩ gé. Tỹ sóg ẽprã ke fi kósin nĩ mỹr,” he tóg ag mỹ, Jesus ti. 
\c 3  
\s1 Jesus tỹ ũn nĩgé tóg tỹ há' he 
\r (Mt 12.9-14; Lc 6.6-11) 
\p  
\v 1 Kejẽn Jesus tóg vẽnh kanhrãn jafã ra rã mãn mũ. Tá ũ tóg jẽ nĩ, ti nĩgé tóg tóg ja nĩ.  
\v 2 Kỹ ag tóg ti tugnỹm mũ sir, “kema ẽg tỹ ti tỹ vẽnhkán ke kurã kã ti tỹ há' he ve jé,” he ag tóg mũ sir. Hã ra ag tóg pã'i ag mỹ ti tó sór mũ, ti tỹ vẽnhkán ke kurã to Topẽ vĩ mranh kỹ.  
\v 3 Hã ra Jesus tóg ũn nĩgé kórég ẽn mỹ: “kunĩg,” he mũ.  
\v 4 Kỹ tóg ag mỹ: “vẽnhkán ke kurã ki ẽg hỹn ne han mũ'?” he mũ, “ẽg tỹ Topẽ vĩ ki króm jé,” he tóg. “Ẽg mỹ hỹn nén ũ há han mũ'?” he tóg. “Ẽg tỹ ũ tũ kókén kỹn mỹ kórég tũ nĩnh mũ'?” he tóg ag mỹ. “Ẽg mỹ ũ kren han mũ hỹn'?” he tóg. “Ẽg tỹ ũ tén kỹn mỹ há nĩnh mũ hỹn'?” he tóg. Hã ra ag tóg ti mỹ katy tĩ sir. 
\p  
\v 5 Kỹ tóg ag ki ẽvãnh kỹ jũ mũ sir, fe kaj tóg nĩ sir, ag krĩ tũ nỹtĩn kỹ. “Ã nĩgé tỹ krỹg' hé,” he tóg ti mỹ, ũn nĩgé tóg ẽn mỹ. Kỹ tóg tỹ krỹg' he mũ sir, há' he tóg mũ sir, vãhã, ũn nĩgé tóg ja ẽn ti. 
\p  
\v 6 Kỹ vãhã Fariseu ag mũ mũ sir, jagnẽ mré ti to jykrén jé, pã'i mág tỹ Herodes mré ke ag mré ke gé. “Ẽg hỹn hẽ ri ken kỹ ti tũg mũ?” he ag tóg mũ, Jesus ti to. 
\s1 Jesus tỹ goj nig fyr tá ag kanhrãn 
\p  
\v 7 Hã ra Jesus tóg ti mré mũ tĩ ag mré goj nig tỹ Galiléia ra tĩ mũ, vẽnh e tũg ja ra. Hã ra vẽnh e ag tóg ti nón mũ mũ. Ga tỹ Galiléia tá ag tóg kãmũ mũ, ga tỹ Judéia tá ke gé,  
\v 8 cidade tỹ Jerusalém tá, ga tỹ Iduméia tá, goj tỹ Jordão mã tá, cidade tỹ Tiro tá, cidade tỹ Sidom tá ke gé. E tãvĩ ag nỹtĩ, e pẽ. Ti tỹ nén hyn han kar mẽ kỹ ag tóg ti to kãmũ mũ.  
\v 9 Kỹ Jesus tóg ti mré mũ tĩ ag mỹ tó mũ, ag tỹ ti mỹ canoa jãján jé. Ti kutãn ag tóg, vẽnh kar ẽn ti, hã kỹ tóg canoa to vĩ mũ.  
\v 10 Ũ tỹ hẽn ri ke tỹ há' he ja tóg nĩ, ũn kagyga ag tỹ, fag tỹ ke gé. Hã kỹ ag tóg ti kutãn mũ. Ag tỹ ti mẽ sór vẽ, ãjag nĩgé tỹ.  
\v 11 Kỹ ũn jagrẽ kórég ag vỹ tá nỹtĩ gé. Ag tỹ Jesus ve kỹ ag tóg prẽnprẽr mũ sir. “!..Tỹ ã Topẽ kósin ne..!” he ag tóg mũ, prẽnprẽr kỹ.  
\v 12 Kỹ Jesus tóg ag mỹ vĩ tar han tĩ. “Ker inh kãmén hẽ',” he tóg tĩ, ag mỹ. 
\s1 Jesus tỹ ũ tỹ 12 (ke) ag vin 
\r (Mt 10.1-4; Lc 6.12-16) 
\p  
\v 13 Kejẽn tóg pãnónh ra tĩ mũ, Jesus ti. Kỹ tóg ag jé prẽr mũ, ag kuprẽg kỹ. Kỹ ag tóg ti to mũ mũ.  
\v 14 Kỹ tóg ũ tỹ 12 (ke) ag vin mũ sir, ag tỹ tỹ ti mré mũ tĩ nỹtĩ jé, ti tỹ ag jẽgnẽ jé ke gé, “Topẽ vĩ tó jé,” he tóg.  
\v 15 Ag mỹ tóg vẽnh jykre nĩm mũ, ag tỹ vẽnh jagrẽ kórég pan jé.  
\v 16 Ũ tỹ 12 (ke) ag hã vẽ, ha mẽ: Simão, Jesus tỹ ti jyjy ũ hã vỹ: Pedro, he mũ,  
\v 17 Tiago ke gé, ti jãvy tỹ João mré, Zebedeu krẽ tag ag. Jesus tỹ ag jiji ũ hã vỹ: Boanerges, he mũ, ẽg vĩ ki ke hã vỹ: ta tỹ tỹrỹrỹ he ri ke ag, he mũ,  
\v 18 André ke gé, Filipe ke gé, Bartolomeu ke gé, Mateus ke gé, Tomé ke gé, Tiago ke gé, Alfeu kósin tag ti, Tadeu ke gé, Simão ke gé, ag tỹ ũ to: Zelote, he mũ tag ti,  
\v 19 Judas Iscariotes ke gé, ũ tỹ pã'i ag mỹ Jesus ven ke ti. 
\s1 Topẽ vĩ to professor ag tỹ Jesus to vĩ kónãn 
\r (Mt 12.22-32; Lc 11.14-23; 12.10) 
\p  
\v 20 Kỹ Jesus tóg ag mré ã jamã tá jun mũ. Kỹ vẽnh kar tóg sir tá vẽnh mãn mũ, kỹ tóg ag jẽn ke mũ ra vẽnhmỹ tĩ, Jesus mré mũ ag.  
\v 21 Kỹ Jesus kanhkã fag vỹ ti vẽme mẽ kỹ ti kãgmĩnh kãmũ mũ. “Krĩ vẽnhmỹ nĩ ve ti nĩ,” he fag tóg, hã kỹ fag tóg ti kãgmĩ sór mũ. Hã ra tóg fag mré tĩ tũ nĩ. 
\p  
\v 22 Kỹ Topẽ vĩ to professor ag tóg tá junjun mũ gé. Jerusalém tá ag tóg kãmũ jẽg, ti ve jé. Kỹ ag tóg ti to: “jagrẽ kórég ti hỹn nĩ,” he mũ. “Hã kỹ tóg vẽnh jagrẽ kórég ag pã'i ẽn jykre han mũ, vẽnh jagrẽ kórég ag pan jé,” he ag tóg. “Belzebu jykre tỹ tóg ag pan mũ, Nén-Kórég jykre tỹ,” he ag tóg, Jesus to, Topẽ vĩ to professor ag. 
\p  
\v 23 Kỹ Jesus tóg ag jé prẽr kỹ ag mỹ comparação han mũ, kỹ tóg: “Satanás vỹ vẽnh jagrẽ kórég pan tũ nĩgtĩ mỹr,” he mũ, Jesus ti.  
\v 24 “Pã'i pir krẽm ke ag tỹ jagnẽ kato tẽgtẽn kỹ ag tóg jagnẽ kãgtén kãn ke mũ,” he tóg.  
\v 25 “Ĩn pir kã ki ke ẽn fag tỹ jagnẽ kato tẽ kỹ fag tóg jagnẽ kãgtén kãn ke mũ gé,” he tóg.  
\v 26 “Satanás krẽm ke ag tỹ jagnẽ kato tẽ kỹ ag tóg jagnẽ tỹ tũ' henh ke mũ gé, kỹ tóg tũ' he mũ sir, Satanás ti,” he tóg.  
\v 27 “Ẽg tỹ ũ tỹ nén ũ mãn sór kỹ, ti ĩn tá, kỹ ẽg tóg ti se vén tĩ, ke tũ nĩ (mũ) ra tóg ã tũ ki rĩr ke mũ, kỹ ẽg tóg ti tũ mãn tỹ hẽ ri kenh ke tũ nĩgtĩ, ti tar nĩn kỹ. Ẽg tỹ ti se kar kỹ ẽg tóg ti tũ mãg mũ sir,” he tóg. “Ge ti nĩgtĩ, sỹ nén han mũ ti. Tar ti nĩ, Japo ti, hã ra sóg hur ti sé, hã kỹ sóg ti tũ ag kygvãg mũ sir, ag jagrẽ kórég pan sóg mũ sir,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 28 “Sỹ ke há vẽ, hã kỹ sóg tó mũ,” he tóg. “Topẽ vỹ ãjag mỹ vẽnh pãte fón kãn mũ, ãjag tỹ ti vĩ mranh kar ẽn tỹ, ãjag tỹ ti kato vĩ kónãn mré hã,” he tóg.  
\v 29 “Jãvo ãjag tỹ Topẽ kuprĩg kato vĩ kónãn kỹ tóg ãjag mỹ vẽnh pãte fón mãn ke tũ nĩ ha, Topẽ ti,” he tóg. “Ãjag tỹ Topẽ vĩ mranh ẽn vỹ ãjag hã kã nĩ nĩ, kurã tũ ti nĩ,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 30 Ag mỹ tóg ke mũ, Jesus ti, ag tỹ ti to: “jagrẽ kórég ti hỹn nĩ,” hen kỹ. 
\s1 Jesus mré ke pẽ fag 
\r (Mt 12.46-50; Lc 8.19-21) 
\p  
\v 31 Kỹ ti mỹnh fi tóg ti jãvy ag mré ti venh kãtĩ mũ. Re kã fi jẽ ag mré, kỹ ag tóg ũ jẽnẽg mũ, ti jé prẽr jé.  
\v 32 Jesus pénĩn vẽnh e vỹ tóg nỹtĩ, nĩgnĩg kỹ, kỹ ag tóg: “ha mẽ, ã mỹnh fi vỹ re kã jẽ, ã jãvy ag mré,” he mũ. “Fag tỹ ã mré vẽmén sór vẽ. Ã jé prẽr fag tóg mũ,” he ag tóg ti mỹ. 
\p  
\v 33 Hã ra Jesus tóg: “inh mỹnh fi mỹ inh ve sór mũ', inh jãvy ag mré'?” he mũ. “Inh mỹnh fi vẽ vẽ, inh jãvy ag vẽ vẽ, hã ra ag tóg tỹ inh mré ke pẽ tũ nỹtĩ,” he tóg.  
\v 34 Kỹ tóg ũn nĩgnĩg kỹ nỹtĩ ag ki ẽvãnh kỹ tóg: “inh mỹnh fi hã vẽ, inh jãvy ag hã vẽ gé,” he mũ.  
\v 35 “Ũ tỹ Topẽ vĩ han mũ ẽn ag vỹ tỹ inh jãvy nỹtĩ, inh ve fag ke gé, inh mỹnh ke gé,” he tóg ag mỹ, Jesus ti. 
\c 4  
\s1 Nén fy to comparação 
\r (Mt 13.1-9; Lc 8.4-8) 
\p  
\v 1 Kejẽn Jesus tóg goj nig tỹ Galiléia fyr tá ag kanhrãn mãn mũ. Hã ra vẽnh e vỹ ti pénĩn nỹtĩ, vẽnh e tãvĩ, hã kỹ tóg canoa kãra rã mũ, goj kãki, kỹ tóg canoa kãkã nĩ mũ, hã ra ag kar vỹ tar tá vẽnh mãn kỹ nỹtĩ, nig fyr tá.  
\v 2 Ag mỹ tóg vẽnh vĩ e tó mũ, comparação han kỹ.  
\v 3 Kỹ tóg kejẽn ag mỹ: “ha mẽ,” he mũ. “Ũ tóg nén ũ fy krigkrig tĩ mũ,” he tóg.  
\v 4 “Ti tỹ krigkrig kỹ ti fy ũ tóg ẽmĩn kri kutẽ mũ, ẽpry kri. Kỹ sẽsĩ tóg ti ko mũ sir.  
\v 5 Ti fy ũ tóg pãró kri kutẽ mũ, ga e tũ ki, kỹ tóg kãnhmar mur mũ vẽ, ga sĩ ẽn ki.  
\v 6 Hã ra rã tóg ã tỹ ẽg nĩno kã sa kỹ (tóg) ti pũn mũ. Ti jãre han tũ nĩn kỹ tóg tóg mũ.  
\v 7 Ti fy ũ tóg sónh kãki kutẽ mũ, kỹ sónh tóg ti mré mur mũ, ti kri rũm tóg mũ sir kỹ tóg kanẽ han tũ nĩ.  
\v 8 Ti fy ũ tóg ga há kri kutẽ mũ kỹ tóg mur há han mũ, mog há han tóg mũ, kanẽn ha han tóg mũ gé, ũ tóg kanẽ tỹ 30 (ke) han, jo ũ vỹ kanẽ tỹ 60 (ke) han, jo ũ vỹ kanẽ tỹ 100 (ke) han.  
\v 9 Ũ nĩgrẽg nỹtĩ tỹ tỹ jẽmẽ jé,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Jesus tỹ nén fy to comparação kãmén 
\r (Mt 13.10-23; Lc 8.9-15) 
\p  
\v 10 Ũn e ẽn ag mũn kar kỹ ti mré nỹtĩ ag tóg ti ki jẽmẽnh kãmũ mũ, nén fy kãmén ti. Kỹ ag tóg ti mỹ: “ã tỹ ẽg mỹ ne tó nẽ?” he mũ. 
\p  
\v 11 Kỹ tóg ag mỹ: “ãjag hã tóg Topẽ tỹ tỹ ẽg pa'i nĩ ki kanhró nỹtĩnh mũ, ijo tó ja tũ ẽn ki,” he mũ. “Hã ra sóg ẽn ag mỹ comparação tãvĩ han mũ.  
\v 12 Ag mỹ sóg tó há han ke tũ nĩ, ón kỹ mẽg mũ ag mỹ, kỹ ag tóg ãjag tỹ vég mũ ra ki kagtĩg nỹtĩ, ãjag tỹ mẽg mũ ra ag tóg to jykrén tũ nỹtĩ, kỹ ag tóg Topẽ ki ge tũ nỹtĩ gé, kỹ Topẽ tóg ag mỹ vẽnh pãte fón ke tũ nĩ gé,” he tóg, Jesus ti, ũ ag to. 
\p  
\v 13 Kỹ tóg ag mỹ: “ãjag tỹ to jykrén tũ tóg tĩ',” he mũ, “sỹ ãjag mỹ nén fy kãmén kỹ,” he tóg. “Kỹ ti mỹ ãjag tỹ ũ to jykrén há nĩnh mũ', sỹ ãjag mỹ comparação ũ han kỹ?” he tóg. 
\p  
\v 14 Kỹ tóg jamã hár(a) ag mỹ kãmén mũ. “Ũ tóg nén fy vãvãm tĩ, kỹ ti tỹ Topẽ vĩ tó vẽ, hã vỹ: vãvãm, he mũ, nén fy ri ke vẽ,” he tóg.  
\v 15 “Ti fy ũ vỹ ẽmĩn kri kutẽ mũ. Kỹ Topẽ vĩ mẽg mũ ũ ag vỹ ẽpry ri ke nỹtĩ,” he tóg. “Ag tỹ Topẽ vĩ mẽg mũ ra tóg ag mỹ tỹ tũ' he mũ, Satanás ti, Topẽ vĩ tỹ. Vẽsỹmér tóg ag mỹ tỹ tũ' he mũ, ag mỹ Topẽ vĩ tó tỹ. Kỹ ẽmĩn ri ke vẽ sir.  
\v 16 Hã ri ken hã vẽ gé, ti tỹ pãró kri vãvãm ẽn ti. Ag tỹ Topẽ vĩ mẽ kỹ ag tóg vẽsỹmér: hej, he mũ sir. Ag mỹ tóg sér tĩ.  
\v 17 Hã ra ag tóg nén kré jãre tũ ri ke nỹtĩ, kỹ ag tóg mũ sĩ han mũ, Topẽ mré. Nén ũ jagy kutẽ kỹ ag tóg sir Topẽ tovãnh mũ vẽsỹmér, ũ tỹ Topẽ tugrĩn ag kato tẽ kỹ.  
\v 18 Ti tỹ sónh kãki vãm ẽn hã vẽ gé, hã vỹ tỹ Topẽ vĩ mẽg mũ ag nỹtĩ gé.  
\v 19 Hã ra ag tóg ãjag rãnhrãj hã mĩ ẽkrég mũ, ón kỹ rico nĩ sór jé. Nén ũ kar to ag én, hã kỹ Topẽ vĩ tóg ag mỹ katy' he mũ sir. Kỹ ag tóg kanẽ há han tũ nĩ.  
\v 20 Hã ra ti tỹ ga há kri vãvãm mũ ẽn vỹ tỹ Topẽ vĩ mẽg mũ ag nỹtĩ gé. Hej, he ag tóg mũ sir, kanẽ há han ag tóg mũ, ũ tóg kanẽ tỹ 30 (ke) han mũ, ũ tóg kanẽ tỹ 60 (ke) han mũ, ũ tóg kanẽ tỹ 100 (ke) han mũ,” he tóg, Jesus ti, ag mỹ. 
\s1 Jẽngrẽ to comparação 
\r (Lc 8.16-18) 
\p  
\v 21 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “ẽg pi(jé) néj gru ma kãmũ kỹ kẽj krẽm fẽg tĩ', ẽg pi(jé) cama krẽm fẽg tĩ',” he mũ. “Ti fẽg jafã kri ẽg tóg fẽg tĩ.  
\v 22 Hã kỹ ẽg tỹ nén vég tũ ẽn vẽnh ven kãn ke vẽ, hã jé tóg ver péju kỹ nĩ. Ẽg tỹ nén ki kagtĩg ẽn vẽnh ven kãn ke vẽ,” he tóg.  
\v 23 “Ũn nĩgrẽg nỹtĩ tỹ tỹ jẽmẽ jé,” he tóg. 
\p  
\v 24 “Hã kỹ jẽmẽ há han,” he tóg. “Ãjag mré ke ag jykre tugnỹm ãjag tóg tĩ, kỹ ãjag tóg ag mỹ vĩ tar han tĩ. Kỹ Topẽ vỹ ãjag mỹ vĩ tar han ke mũ gé, ãjag tỹ ãjag mré ke ag jykre ri ke nỹtĩn kỹ. Hã ra tóg ãjag mỹ vĩ tar kãfór han ke mũ, ha vemnĩ,” he tóg.  
\v 25 “Ũ tỹ nén ũ to jykrén há han kỹ tóg ũ to jykrén mãn', ũ to jykrén mãn', he mũ sir. Ũ tỹ nén ũ to jykrén há han tũ nĩn kỹ tóg ti mỹ tũ' he mũ sir, ti tỹ nén to jykrén sĩ han mũ ra,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Nén kré to comparação 
\p  
\v 26 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “Topẽ tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ vỹ ge nỹnh mũ, ha mẽ,” he mũ. “Ũ vỹ nén ũ fy vãvãm tĩg mũ, ẽpỹ ki,” he tóg.  
\v 27 “Ũ tỹ vãvãm mũ vỹ nũr mũ sir, kutyg kỹ, tỹ vaj kỹ tóg rĩr mãn mũ sir. Hã ra ti fy ẽn vỹ mur mũ, mog tóg mũ, jo ũ tỹ vãvãm mũ tóg ki kagtĩg nĩ. “Ti hẽ ri ken kỹ mur'?” he tóg.  
\v 28 Jãvo tóg vẽsóg ki mog, kar tóg mó han, kỹ vãhã ti kanẽ vẽ sir, ti mó kãki.  
\v 29 Ti kanẽn kar kỹ tóg ag mỹ: “ha kre jafã va kãmũ jẽg,” he mũ sir. Kỹ ti krenh ke kurã vẽ sir. Topẽ tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ ri ken hã vẽ,” he tóg, Jesus ti, ã kãtĩg mãn ke tón kỹ. 
\s1 Ka tỹ mostarda fy to comparação 
\r (Mt 13.31-32, 35; Lc 13.18-19) 
\p  
\v 30 Kỹ Jesus tóg: “inh hỹn tóg tag tónh mũ ha, sỹ Topẽ tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ kãmén jé,” he mũ.  
\v 31 “Ka tỹ mostarda fy ri ke ti nĩ, Topẽ tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ ti,” he tóg. “Ti krãn ẽg tóg tĩ, ẽg japỹ ki. Kãsir ti nĩ, ti fy ti. Ũ fy vỹ ti sĩ ri ke tũ nỹtĩ.  
\v 32 Ti krãn kar kỹ tóg mog mũ, kỹ tóg ẽgóho kar kãfór nĩ. Pẽ mág ti nỹtĩ, hã kỹ sẽsĩ ag vỹ kãki krẽg tĩ, ti fẽnja ki,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 33 Comparação tỹ hẽn ri ke hyn han tóg, ag mỹ Topẽ vĩ tón ki, ag tỹ to jykrén sór kỹ.  
\v 34 “Tag vỹ ge nỹnh mũ,” he hã han tóg ag mỹ, Jesus ti. Ag mỹ tóg jamã hár(a) nén ũ tó tũ nĩ, ũn e ag mỹ. Hã ra tóg ã mré mũ tĩ ag mỹ kãmén há han mũ, ag pin kỹ. 
\s1 Jesus tỹ kóho tỹ tũ' he 
\r (Mt 8.23-27; Lc 8.22-25) 
\p  
\v 35 Hã tỹ kuty tá tóg ag mỹ: “mũ nỹ, goj nig kafã ũ ra,” he mũ. 
\p  
\v 36 Hã kỹ ag tóg vẽnh e ẽn ré kỹ mũ mũ sir, canoa kãmĩ, Jesus tỹ kãkã nĩn kỹ. Hã ra ũ ag tóg ti mré mũ mũ gé, canoa ũ kãmĩ.  
\v 37 Hã ra kãka tar tãvĩ vỹ tóg vãhã krog he mũ, kóho ti. Kỹ goj tóg canoa kãki krém krém ke mũ. Ti fãn sór tóg mũ sir.  
\v 38 Hã ra Jesus tóg nũr nỹ, fakrĩnh kỹ, canoa nér tá. Kỹ ag tóg ti rĩn kỹ ti mỹ: “Senhor,” he mũ. “Ẽg mỹ ẽg kãgter ha mẽ tóg tĩ. Mỹ ã mỹ tỹ nén ũ tũ?” he ag tóg ti mỹ. 
\p  
\v 39 Kỹ tóg rĩr mũ sir, kỹ tóg kóho mỹ vĩ tar han mũ, ti mỹ: “krỹg he ra,” hen kỹ. Kỹ kóho tóg tũ' he mũ, katy' he tóg mũ.  
\v 40 Kỹ tóg ag mỹ: “ãjag tỹ ne jé kanẽ jur nẽ?” he mũ. “Ãjag mỹ inh ki rã há han tũ?” he tóg ag mỹ.  
\v 41 Kỹ tóg ag mỹ e (pẽ) tãvĩ tĩ sir. Jagnẽ mỹ ag tóg: “ti jykre tóg ẽg mỹ e tĩ,” he mũ. “Kóho vỹ ti vĩ han, goj ti ke gé,” he ag tóg. 
\c 5  
\s1 Jesus tỹ vẽnh jagrẽ kórég tỹ mil ag pan 
\r (Mt 8.28-34; Lc 8.26-39) 
\p  
\v 1 Kỹ ag tóg goj nig kafã ũ tá junjun mũ sir, Gerasa tá ke ag tá.  
\v 2 Jesus tỹ canoa ki vag ke mũ ra ũ tóg ti kato tẽ mũ. Jagrẽ kórég ti nĩ. Vẽnh kej tá tóg kãkutẽ mũ.  
\v 3 Tá tóg ẽmã nĩ, vẽnh kej tá. Ag tỹ ti ség mũ ra tóg vẽnh mỹ nĩ, ferro mré hã.  
\v 4 Ti se tỹ hẽn ri ke han ja ag tóg nĩgtĩ vẽ, ti nĩgé, ti pẽn ke gé, ferro tỹ. Hã ra tóg ferro tỹ kam ke ja nĩgtĩ, ã pẽn se ja ti mrynhmranh kãn ja tóg nĩgtĩ. Ag tỹ ti kanhrãn ke mũ ra ag tóg ti tỹ hẽ ri ke ja tũ nĩgtĩ.  
\v 5 Kuty ki kurã mré tóg prẽr tĩgtĩ, vẽnh kej ki. Pãró ẽn ki pó génh kỹ tóg vẽsãnh tĩgtĩ.  
\v 6 Ti tỹ kuvar há tá Jesus ve kỹ tóg ti to vẽnhvãg tĩ mũ, kỹ tóg ti krẽm grĩnh ke mũ.  
\v 7 Jamã hár(a) tóg prẽr mũ, kỹ tóg: “!..ã isỹ hẽ ri kenh mũ, Jesus'..!” he mũ, “!..kynhmỹ Topẽ kósin'..!” he tóg. “!..Ã mỹ sóg to vĩnh mũ, ã tỹ inh vóg kónãn tũ nĩn jé, kỹ Topẽ vỹ inh vĩ mẽg mo..!” he tóg.  
\v 8 Hã ra Jesus tóg ti mỹ: “ti tovãnh ra, Nén-Kórég',” he ja nĩ. 
\p  
\v 9 Kỹ Jesus tóg ti mỹ: “ã jyjy hẽ ri ke tĩ,” he mũ. Kỹ tóg: “Mil,” he mũ. “E tãvĩ ẽg nỹtĩ,” he tóg, Nén-Kórég ti. 
\p  
\v 10 Kỹ tóg to vĩ', to vĩ', he mũ, Jesus tỹ ẽmã ẽn ki ti kutẽm tũ nĩ jé. 
\p  
\v 11 Hã ra ag mẽg tỹ porco ag tóg jẽg nỹtĩ, pãnónh ẽn kri.  
\v 12 Kỹ Nén-Kórég ag tóg Jesus mỹ: “ag mẽg to ẽg jẽgnẽ, ẽg tỹ ag kãki ge jé,” he mũ. 
\p  
\v 13 Kỹ tóg ag mỹ: “hej,” he mũ. Kỹ Nén-Kórég ag tóg ẽn ti tovãnh mũ sir, porco ag ki ge ag tóg mũ sir. Kỹ ag tóg re mũ sir, porco ag. Rán ki ag tóg re mũ, kỹ ag tóg nỹgnỹr kãn mũ sir, goj nig ki. Kãgter kãn ag tóg mũ. Porco tỹ mil régre ag vẽ, hỹn. 
\p  
\v 14 Kỹ porco ki rĩr tĩ ag tóg sir pétẽ mũ, cidade ra. Tá ag tóg kãmén kãn mũ, Nén-Kórég tỹ jagrẽ ja ẽn ti. Kỹ ag tóg Jesus to mũ kãn mũ sir, nén ẽn ve jé.  
\v 15 Jesus tá ag tóg junjun mũ sir, kỹ ag tóg ũn jagrẽ kórég ja ẽn vég mũ, kur tu kỹ. Krĩ há' he tóg mũ, ũ tỹ mil tỹ jagrẽ kórég ja ẽn ti. Kỹ ag fe tóg jũrũn ke mũ.  
\v 16 Kỹ ũ tỹ vég mũ ag tóg kãmén mũ sir ag mỹ Ũn jagrẽ kórég ja ti, porco ag.  
\v 17 Hã kỹ ag tóg Jesus mỹ to vĩ mũ, ti tỹ tá kutẽ jé, ag rã hã nĩ tũ nĩ jé. 
\p  
\v 18 Ti tỹ canoa kãki rã kỹ ũn jagrẽ kórég ja tóg: “nhỹ ã mré tĩg mũ,” he mũ, Jesus mỹ.  
\v 19 Hã ra tóg ti mỹ nenh. “Ha tĩg, ã ĩn ra, ã tỹ ã mré ke ag mré nĩ jé,” he tóg ti mỹ. “Ag mỹ kãmén nĩ, ẽg jóg mág tỹ ã tỹ há' he mũ ti, ti tỹ ã jagãgtãn mũ ti,” he tóg ti mỹ.  
\v 20 Kỹ tóg tĩ mũ. Ẽmã tỹ 10 (ke) ki ga tá tóg kãmén mũ, Jesus tỹ ã tỹ há' he ti. Kỹ tóg ag kar mỹ e tĩ. 
\s1 Jairo tỹ Jesus mỹ ã kósin fi to vĩ 
\r (Mt 9.18-19; Lc 8.40-42) 
\p  
\v 21 Kỹ Jesus tóg kafã ra tĩg mãn mũ, canoa kãmĩ. Kỹ vẽnh e tóg ti jo vẽnh mãn mũ. Hã ra tóg goj nig fyr tá jẽ nĩ.  
\v 22 Kỹ ũ tóg kãtĩ mũ, ti jiji hã vỹ: Jairo, he mũ. Judeu ag vẽnh kanhrãn jafã to tóg tỹ pã'i nĩ. Ti tỹ Jesus ve kỹ tóg ti krẽm mũg ke mũ.  
\v 23 Ti mỹ tóg: “inh kósin sĩ fi vỹ tũg sór mũ,” he mũ. “Kunĩg, ã tỹ ã nĩgé tỹ fi mẽ jé, fi tỹ há' he jé, fi kren jé,” he tóg.  
\v 24 Kỹ tóg ti mré tĩ mũ. Hã ra ũn e ag tóg ti nón mũ kỹ ti kutãn mũ. 
\s1 Ũn tỹtá kaga fi 
\r (Mt 9.20-22; Lc 8.43-48) 
\p  
\v 25 Jo ũn tỹtá ũ fi tóg tá nĩgtĩ. Kyvénh krỹg tũ han kỹ fi tóg nĩ, prỹg tỹ 12 (ke) ki.  
\v 26 Médico ag tỹ fi vẽsỹrénh mág han, to fi tóg ã tỹ nén vãm kãn, hã ra fi tóg há' he tũ nĩ, ke han han fi tóg.  
\v 27 Hã ra fi tóg Jesus kãme mẽ ja nĩgtĩ, kỹ fi tóg vẽnh e kãmĩ tĩg kỹ ti nón ti kur mẽg mũ sir.  
\v 28 “Sỹ hẽn ri ke mũn ti kur mẽ kỹ inh hỹn han mũ,” he fi tóg. 
\p  
\v 29 Fi tỹ ti kur mẽ kỹ fi kyvénh tóg gym ke mũ sir vãhã, kỹ fi tóg ki kanhró nĩ, fi kaga tỹ há' he ẽn ki.  
\v 30 Hã ra Jesus tóg ã fe tỹ ki kanhró nĩ, ã jykre kutẽ ẽn ki. Kỹ tóg vẽnh e kãki vĩrĩn ke mũ sir. “Ũ nỹ inh kur mẽ'?” he tóg. 
\p  
\v 31 Kỹ ti mré mũ tĩ ag tóg ti mỹ: “vẽnh kar tỹ ã kutãn vẽ,” he mũ. “Jo ã tóg: ũ nỹ inh kur mẽ? he mũ,” he ag tóg ti mỹ.  
\v 32 Kỹ tóg tãmĩ ẽvãnh mũ, ũ tỹ ã mẽg mũ fi ve jé.  
\v 33 Hã ra ũn tỹtá fi tóg ki kanhró nĩ, fi han mũn ki. Kỹ fi tóg kamẽg kỹ, jũrũn ke kỹ mũg ke mũ, ti krẽm. Kỹ fi tóg ti mỹ kãmén kãn mũ sir. 
\p  
\v 34 Hã ra tóg fi mỹ: “inh kósin,” he mũ. “Ã tỹ inh ki rã kỹ ã tóg há' hé,” he tóg. “Ha tĩg, jatun mỹ, ã han vẽ ha,” he tóg, fi mỹ. 
\s1 Jairo kósin fi rĩr mãn 
\r (Mt 9.23-26; Lc 8.49-56) 
\p  
\v 35 Ti tỹ ver fi mré vẽmén jẽ ra ũ ag tóg tá junjun mũ, pã'i tỹ Jairo ẽn ĩn tá. “Ã kósin fi vỹ hur ter,” he ag tóg. “Tũg ja fi tóg nĩ ha,” he ag tóg. “Hã kỹ ti mỹ: kunĩg, he mãn tũg nĩ, ti kutãn mãn tũg nĩ,” he ag tóg, Jairon mỹ. 
\p  
\v 36 Hã ra Jesus tóg mẽg mũ, kỹ tóg: “kamẽg tũg nĩ, inh vĩ hã kri nĩmnĩ,” he mũ, pã'i ẽn mỹ.  
\v 37 Kỹ tóg ũn e ag tỹ ti ĩn ra mũ kamẽg. “Pedro vỹ tĩg mũ inh mré, Tiago ke gé,” he tóg, “Tiago jãvy tỹ João ke gé,” he tóg. 
\p  
\v 38 Ag tỹ Jairo ĩn tá junjun mũ ra Jesus tóg vẽnh e vég mũ sir, kygfỹ mũ fag, vẽsỹrénh jagy han mũ fag.  
\v 39 Kỹ tóg kã rã kỹ fag mỹ: “ãjag tỹ ne jé kygfỹ nẽ, ãjag tỹ ne jé vẽsỹrénh nẽ?” he mũ. “Ter tũ fi nĩ, nũr fi nỹ nĩ,” he tóg. 
\p  
\v 40 Hã ra fag tóg ti nyg mũ. Hã ra tóg fag pan mũ sir, kỹ tóg fi panh mré, fi mỹnh fi mré fi venh tĩ mũ, ti mré kãmũ mũ ag mré.  
\v 41 Fi nĩgé kãgmĩ kỹ tóg fi mỹ: “talitá cumi,” he mũ. Ẽg vĩ ki ke vẽ, hã vỹ: nĩ ra, jỹ, he mũ. 
\p  
\v 42 Kỹ vãhã gĩr fi tóg nĩ mũ sir, kánẽ tĩ fi nĩ sir. Kri prỹg tỹ 12 (ke) fi nĩ. Kỹ tóg ag mỹ e tãvĩ tĩ.  
\v 43 Hã ra tóg ag mỹ vĩ tar han, ag tỹ ũ mỹ tó tũg jé. “Ha fi mỹ vẽjẽn ven,” he tóg. Hã ra tóg fi ter kỹ nỹ ra fi rĩn mãn. 
\c 6  
\s1 Jesus jamã tá ke ag tỹ ti to é he 
\r (Mt 13.53-58; Lc 4.16-30) 
\p  
\v 1 Kỹ Jesus tóg tá kãkutẽ kỹ ã jamã tá jun mũ sir. Ti mré mũ tĩ ag tóg ti mré mũ mũ gé.  
\v 2 Vẽnhkán ke kurã ki tóg ag vẽnh kanhrãn jafã ki ag kanhrãn mũ. Ag tỹ ti vĩ mẽ kỹ tóg ag mỹ e tĩ. “Hẽ tán hỹn ki kanhrãn, vẽnh jykre tag ti ki? Ũ nỹ hỹn ti kanhrãn?” he ag tóg, ti jamã tá ke ag. “Ẽg tỹ nén han vãnh hyn han tóg tĩgtĩ,” he ag tóg.  
\v 3 “Ĩn han tĩ ẽn vẽ mỹr,” he ag tóg. “Maria fi kósin vẽ mỹr, Tiago kãke, José, Judas, Simão kãke, kỹ ti ve fag vỹ ẽg mré nỹtĩ gé mỹr. Ti tỹ ne jé tỹ ẽg kãfór nĩ sór nẽ?” he ag tóg. Kỹ tóg ag mỹ tỹ ũ nỹ. 
\p  
\v 4 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “ẽmã ũ tá ke ag tóg Topẽ vĩ tó tĩ to é he tũ nĩgtĩ mỹr,” he mũ. “Ti jamã tá ke ag tóg ti to é he tĩ jãvo, ti mré ke ag, ti kanhkã ag,” he tóg.  
\v 5 Kỹ Jesus tóg tá nén ũ han tũ nĩ sir. Ũn kaga pipir ag hã tỹ há' he tóg, ã nĩgé tỹ ag mẽ kỹ.  
\v 6 Ag tỹ ti ki ge tũ tóg ti mỹ e tĩ, ti jamãn ki. Kỹ tóg ẽmã kãsir mĩ tĩg kỹ ag kanhrãn tĩ nĩ sir. 
\s1 Jesus tỹ ũ tỹ 12 (ke) ag jẽgnẽ 
\r (Mt 10.5-15; Lc 9.1-6) 
\p  
\v 7 Kỹ Jesus tóg ũ tỹ 12 (ke) ag jé prẽr mũ. Kỹ tóg ag mũn mũ, ũn régre tĩn', ũn régre tĩn' he tóg. Ag mỹ tóg vẽnh jykre nĩm mũ, ag tỹ vẽnh jagrẽ kórég pan mũ jé.  
\v 8 Kỹ tóg ag mỹ: “ãjag mũn kỹ pão ma mũ tũg nĩ,” he mũ, “bolsa ke gé, jãnkamy ke gé,” he tóg.  
\v 9 “Vãtó hã va mũmnĩ, kãtó ti, pẽ né ke gé, pẽn to ró ti,” he tóg.  
\v 10 Kỹ tóg ag mỹ: “ãjag tỹ ẽmã ũ tá jun kỹ, ãjag tỹ ĩn ra rã mũ hã ki nũgnũr hemnĩ,” he mũ, “hã ki ãjag tỹ kurã ki panh ke mũ ẽn tá krỹgkrỹg nĩ,” he tóg.  
\v 11 “Ẽmã ũ tá ke ag tóg kejẽn ãjag mỹ: kãgemnĩ, henh ke tũ nĩ, ag tỹ ãjag vĩ mẽ jãvãnh nỹtĩn kỹ. Kỹ ãjag pẽn hã kykũnh nĩ, ãjag tỹ tá pa kỹ,” he tóg, “ag tỹ ve kỹ to ki kanhró nỹtĩ jé, Topẽ tỹ ag mỹ: vó', he ti,” he tóg ag mỹ. “Ha mẽ, ki hã sóg tó mũ. Kurã tỹ ẽgno ki, isỹ vẽnh kar jykre tugnỹm ke kurã ẽn ki ag tóg jagãgtar nỹtĩnh mũ, ag tỹ ãjag vĩ jẽmẽ jãvãnh nỹtĩn kỹ,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 12 Kỹ ag tóg mũ mũ sir, ũ tỹ 12 (ke) ag. “Ãjag jykre tovãnh nĩ,” he ag tóg mũ, vẽnh kar mỹ.  
\v 13 Vẽnh jagrẽ kórég pan ag tóg mũ, ha mẽ. Ũn kagyga ag to tĩn ag tóg mũ, azeite tỹ, kỹ ag tóg tỹ há' he kãn mũ sir. 
\s1 João Batista ter 
\r (Mt 14.1-12; Lc 9.7-9) 
\p  
\v 14 Kỹ pã'i mág tỹ rei tóg Jesus kãme mẽg mũ sir. Vẽnh kar vỹ ti kãmén tĩ, hã kỹ tóg mẽg mũ. Pã'i mág tỹ rei ẽn jijin hã vỹ: Herodes, he mũ. Kỹ tóg: “João hỹn (tóg),” he mũ, “ũ tỹ ag kygpég tĩ ẽn ti,” he tóg. “Ã ter jan tán hỹn vỹn ké,” he tóg. “Hã kỹ tóg ẽg tỹ nén han vãnh kar ẽn hyn han tĩ,” he tóg, Jesus to, Herodes ti. 
\p  
\v 15 Hã ra ũ tóg Jesus to: “Elias vẽ,” he mũ. Kỹ ũ tóg: “Topẽ vĩ tó tĩ vẽ, vãsỹ Topẽ vĩ tó tĩ ag ri ke vẽ,” he mũ gé. 
\p  
\v 16 Hã ra Herodes tóg ti kãme mẽ kỹ: “João hỹn ã ter ja tá vỹn ké, sỹ ũn krĩ kym ja ẽn ti,” he mũ. 
\p  
\v 17 Herodes vỹ João se ja nĩ, vẽse jafã kãki tóg ti fón ja nĩ, Herodias fi tugrĩn. Tỹ fi Filipe prũ fi nĩ, ti jãvy, hã ra tóg fi tỹ prũg mũ, Herodes ti. 
\p  
\v 18 Kỹ João tóg Herodes mỹ: “ã hã ne tóg ã mré ke prũ fi tỹ prũg mũ',” he ja nĩ. “Fi ki ã tóg Topẽ vĩ mranh mũ,” he ja tóg nĩ, João ti, Herodes mỹ.  
\v 19 Tag to Herodias fi tóg ti to kórég nĩ, ti tén ke to fi tóg jykrén nĩgtĩ, hã ra fi tóg ti tỹ hẽ ri ke tũ nĩ,  
\v 20 Herodes tỹ ti kamẽg kỹ. João vỹ tóg tỹ ũn jykre kuryj nĩ. Topẽ jykre hã han tóg tĩ. Hã kỹ Herodes tóg ti jy nĩgãn tĩ, ti tỹ ti jykre há ki kanhró nĩn kỹ. João vĩ tóg ti mỹ vẽnhmỹ tĩ, ge ra tóg ti mỹ mẽ há tĩ, Herodes mỹ. 
\p  
\v 21 Kejẽn tóg fi mỹ ti tén ke ki króm ke mũ. Herodes tóg ã mur ja kurã ẽn ki festa mág han mũ, tenente ag mỹ, soldado ag pã'i ag mỹ ke gé, ũn rico ag mỹ ke gé, Galiléia tá ke ag mỹ. 
\p  
\v 22 Kỹ Herodias fi kósin fi tóg ag jo vẽnh gringrén mũ, hã ra tóg ag mỹ sĩ tãvĩ tĩ, Herodes mỹ, ti mré nỹtĩ ag mỹ ke gé, ti mré jẽg mũ ag mỹ. Kỹ tóg fi mỹ: “ã tỹ nén to vĩ mũ tỹ sóg ã mỹ nĩm mũ,” he mũ.  
\v 23 Fi mỹ tóg: “sỹ ke há vẽ,” he mũ. “Ã tỹ nén to vĩ mũ kar nĩm jé sóg ke mũ, isỹ nén kar kuju mré hã,” he tóg, tátãg fi mỹ. 
\p  
\v 24 Hã ra fi tóg ã mỹnh fi to tĩ mũ sir. “Inh hỹn ne to vĩnh mũ?” he fi tóg mũ, ã mỹnh fi mỹ. Kỹ fi tóg: “João krĩ to vĩmnĩ,” he mũ, “ũ tỹ ag kygpég tĩ ẽn krĩ to,” he fi tóg, ã kósin fi mỹ, Herodias fi. 
\p  
\v 25 Kỹ fi tóg vẽsỹmér pã'i mág ẽn to vẽnhvãg tĩ mũ. “Inh mỹ ũri João Batista krĩ nĩm, pénky kãkã,” he fi tóg mũ. 
\p  
\v 26 Kỹ Herodes tóg fe kaj mág han mũ sir. Hã ra tóg fi mỹ: “sỹ ke há vẽ,” he ja nĩ, hã kỹ tóg fi mỹ han sór mũ, ti mré nỹtĩ ag tỹ mẽ kãn ja nĩn kỹ.  
\v 27 Hã kỹ tóg polícia ũ jẽnẽg mũ, ti tỹ ti krĩ ma kãtĩg jé. Kỹ tóg ti krĩ kym mũ sir, vẽse ja kãtá.  
\v 28 Kỹ tóg ti krĩ ma kãtĩ mũ sir, pénky kãkã nĩm kỹ. Kỹ tóg fi mỹ nĩm mũ, tátãg fi mỹ. Kỹ fi tóg ã mỹnh fi mỹ ma kãtĩ mũ, Herodias fi mỹ. 
\p  
\v 29 Kỹ João mré mũ tĩ ag tóg ti venh mũ mũ, ti ter mẽ kỹ. Kỹ ag tóg ti há va mũ mũ, vẽnh kej ra. Tá ag tóg ti péju mũ sir. 
\s1 Jesus tỹ ũ tỹ 5 mil (ke) ag jẽn 
\r (Mt 14.13-21; Lc 9.10-17; Jo 6.1-14) 
\p  
\v 30 Kejẽn Jesus tỹ ũn vin mũ ag tóg Jesus to vỹnvỹn ke mũ, ti mỹ kãmén jé, ag tỹ vẽnh kar mỹ nén tó ja ẽn ti, ag tỹ nén ũ han mũ kar ẽn ke gé.  
\v 31 Kỹ tóg ag mỹ: “mũ nỹ, ẽg pir mỹ ẽmã tũg ja ra mũ jé, ẽg vẽnhkán sĩ han jé,” he mũ. Kãmũ ag tóg nỹ nĩ, e ag tóg tĩ ha, kỹ tóg ag jẽn ke mũ ra vẽnhmỹ tĩ sir.  
\v 32 Kỹ ag tóg canoa kãmĩ mũ mũ sir, ẽmã tũg ja ra, ãjag pir mỹ. 
\p  
\v 33 Hã ra ũn e ag tóg ag mũ ve kỹ ag ki kanhrãn mũ, kỹ ag tóg ãjag pẽn kã ag jy pétẽ mũ, ẽmã kar tá kãmũ kỹ. Ag jo ag tóg tá junjun mũ sir, vẽnh e ẽn ti.  
\v 34 Jesus tỹ tá jun kỹ tóg sir ũn e ag vég mũ, kỹ ag tóg ti mỹ jagtar nỹtĩ. Ti mỹ ag tóg tỹ ẽg mẽg tỹ mé, ẽg mẽg tỹ carneiro ri ke nỹtĩ. Ũ tỹ ẽg mẽg ki rĩr tũ nĩn kỹ tóg jagãgtar nỹtĩgtĩ, ẽg mẽg ti. Tag ri ke ag nỹtĩ, ũn e ẽn ag, Jesus mỹ, ag tỹ Topẽ vĩ ki kagtĩg nỹtĩn kỹ. 
\p  
\v 35 Hã ra tóg rãké nỹ sir, kỹ ti mré mũ tĩ ag tóg ti mỹ: “ki ti ẽmã tũ nĩ, rãké ti nỹ ha,” he mũ.  
\v 36 “Ã tỹ ag mũn kỹ tóg há tĩ vẽ. Kỹ ag tóg ẽmã kar mĩ mũnh mũ, vẽjẽn jãvãnh jé,” he ag tóg ti mỹ.  
\v 37 Hã ra tóg ag mỹ: “ha inhhã ag jẽn ge,” he mũ. Hã ra ag tóg: “kỹ ẽg mỹ jãnkamy tỹ hẽn ri ke tỹ pão kajãm mũ'?” he mũ, “ẽg tỹ ag jẽn jé?” he ag tóg ti mỹ. 
\p  
\v 38 Kỹ tóg ag mỹ: “pão tỹ hẽ ri ke nỹ ki nỹtĩ?” he mũ. “Ha venh mũ jẽg,” he tóg. Ag tỹ ve kỹ ag tóg: “ũ tỹ 5 (ke) vẽ,” he mũ, “pirã régre ke gé,” he ag tóg. 
\p  
\v 39 Kỹ tóg ag mỹ: “nĩgnĩ ra, re gỹnh tánh kri, mrugmru kri,” he mũ, “vẽnhmãn kỹ,” he tóg, vẽnh kar ẽn mỹ.  
\v 40 Kỹ ag tóg vẽnhmãn kỹ nĩ', vẽnhmãn kỹ nĩ' he mũ, ũ vỹ tóg 100 (ke) nĩ' he mũ, jo ũ tóg 50 (ke) nĩ' he mũ, ag vẽnhmãn ũ.  
\v 41 Kỹ tóg pão tỹ 5 (ke) génh kỹ, pirã régre génh kỹ kanhkã ki ẽvãnh mũ, kỹ tóg Topẽ mré vĩ mũ sir, kỹ tóg pão kénh mũ sir, ã mré mũ tĩ ag mỹ tóg vin mũ, ag tỹ ũn e ẽn mỹ vẽnh kãpãpãm jé. Pirã régre tỹ tóg vẽnh kãpópãm mũ gé sir.  
\v 42 Kỹ vẽnh kar vỹ ko kãn kỹ funfór mũ sir.  
\v 43 Kẽj tỹ 12 (ke) fãn ag tóg mũ sir, pão ke tỹ, pirã ke tỹ.  
\v 44 Pão ẽn ko mũ ag tóg tỹ 5 mil (ke) nỹtĩ, ũn tỹtá fag tó tũ. 
\s1 Jesus tỹ goj kri tĩg 
\r (Mt 14.22-33; Jo 6.15-21) 
\p  
\v 45 Kỹ Jesus tóg vẽsỹmér ã mré mũ tĩ ag mỹ tó mũ, ag tỹ canoa kãmĩ mũ jé, ag tỹ ti jo kafã ũ ra mũ jé, ẽmã tỹ Betsaida ra. “Isỹ ũn e tag ag mỹ: ha mũjẽg, henh ke vẽ ver,” he tóg ag mỹ.  
\v 46 Kỹ tóg ag mỹ: “ha mũjẽg,” he mũ sir. Ag mũn kar tóg pãnónh to tãpry mũ, Topẽ mré vĩ jé.  
\v 47 Kuty ẽn kỹ canoa tóg ver tĩ nĩ, goj kãmĩ. Jo Jesus tóg tar tá jẽ nĩ ver, ã pir mỹ.  
\v 48 Hã ra ag tóg canoa vóg kỹ ronron mũ sir, mũ kónãn ag tóg mũ sir, kãka tỹ ag kato tẽn kỹ. Hã ra tóg ag ronron vég mũ sir, Jesus ti. Kỹ tóg kurã ke ra ag to kãtĩ mũ, goj kri tĩg kỹ, ã pẽn kã mỹr. Hã ra tóg ag tá jun mũ sir, kỹ tóg ag pãtén sór nĩ ve nĩ.  
\v 49 Ag tỹ goj kri ti tĩg ve kỹ ag tóg: “vẽnh kuprĩg vẽ,” he mũ. Kỹ ag tóg vẽkrẽnkrẽr mũ,  
\v 50 ag tỹ jũrũn ken kỹ, ag kar tỹ ti ve kỹ. Hã ra tóg vẽsỹmér ag mré vĩ mũ, kỹ tóg ag mỹ: “kamẽg tũg nĩ,” he mũ. “Inh hã vẽ, jũrũn ke tũg nĩ,” he tóg. 
\p  
\v 51 Kỹ tóg canoa kãki rã mũ sir ag mré, Jesus ti. Kỹ kãka tóg tũ' he mũ sir. Kỹ tóg ag mỹ e (pẽ) tãvĩ tĩ.  
\v 52 Hã kỹ tóg ag tỹ to jykrén tũ tĩ. Ver ag tóg krĩ tũ nỹtĩ, hã kỹ ag tóg Jesus jykre ki kagtĩg nỹtĩ ver, ti tỹ pão pir tỹ ũn e jẽn ja ra. 
\s1 Jesus tỹ Genesaré mĩ tĩg 
\r (Mt 14.34-36) 
\p  
\v 53 Ag tỹ canoa kãmĩ pa kỹ ag tóg ga tỹ Genesaré tá junjun ja nĩ. Kỹ ag tóg canoa nỹgnỹn mũ sir.  
\v 54 Ag tỹ canoa kãmĩ pa kar kỹ tá ke ag tóg vẽsỹmér ti ki kanhrãn mũ, Jesus ki.  
\v 55 Kỹ ag tóg ĩn kar mĩ pétẽ mũ sir, kỹ ag tóg ũn kagyga ag gé kãmũ mũ ti to. Kur kã ag tóg ag gé kãmũ mũ. Ti jẽg jan ra ag tóg ti nón mũ mũ, ag tỹ ti jẽg ja mẽ kỹ.  
\v 56 Ti tỹ ẽmã ũ tá jun kỹ ag tóg vẽnh kaga gé kãmũ tĩ, kỹ ag tóg ĩn prur ki ag vin tĩ, ẽmã kãsir ki, ẽmã mág ki ke gé, vãnh kãmĩ ke gé. “Mỹ ã mỹ há, ẽg tỹ hẽn ri ke mũn ã kur mráj mẽ jé?” he ag tóg ti mỹ. Kỹ ag tóg há' há' he kãn mũ sir, ag tỹ ti kur mẽn kỹ. 
\c 7  
\s1 Ti si ag jykre ti 
\r (Mt 15.1-9) 
\p  
\v 1 Kejẽn Fariseu ag tóg Jesus to vẽnhmãn mũ, Topẽ vĩ to professor ag mré. Jerusalém tá ag kãmũ ja nĩ.  
\v 2 Hã ra ag tóg Jesus mré mũ tĩ ũ ag jẽn vég mũ. Nĩgpég tũ ja ag tóg nĩ, hã kỹ tóg Fariseu ag mỹ jẽggryg tĩ.  
\v 3 Fariseu ag tóg nĩgpe kar kỹ tỹ jẽg tĩ, Israel kar ag ke gé, ag tỹ ti si ag jykre han kỹ.  
\v 4 Ag tỹ negocio tá kãmũ kỹ ag tóg vẽso tỹ kó he tĩ, goj tỹ, vẽso tỹ kó he kar hã ag tóg ko tĩ. Vẽnh jykre si tỹ hẽn ri ke hyn han ag tóg tĩ, caneca kupég tĩ, kukrũ kupég tĩ, lata kupég tĩ ke gé.  
\v 5 Kỹ Fariseu ag tóg Jesus mỹ ke mũ, Topẽ vĩ to professor ag mré hã. “Ã mré mũ tĩ ag tỹ hẽ ri ke jé ti si ag jykre han tũ nĩ nẽ?” he ag tóg mũ. “Ag tỹ ne jé ãjag nĩgé jẽggry ra jẽn nẽ?” he ag tóg mũ. 
\p  
\v 6 Hã ra tóg ag mỹ: “Isaías vỹ ãjag to vĩ ja nĩ, vãsỹ,” he mũ, “kỹ tóg rán kỹ nĩ,” he tóg. “Ti vĩn hã vẽ, ha mẽ: povo tag vỹ ãjag nũnẽ hã tỹ inh mỹ vĩ há han tĩ, hã ra ag jykre pi(jé) tỹ inh jykre nỹ'.  
\v 7 Fagrĩnh mỹ ag tóg iso grĩnh ke tĩ, hã ra ag tóg ẽprã ke ag jykre to: Topẽ tỹ tón hã vẽ, he tĩ, he ja tóg nĩgtĩ, Isaías ti,” he tóg, Jesus ti. “Hã kỹ tóg ãjag to ki hã tó ja nĩ, ãjag jykre régre nỹtĩn kỹ,” he tóg, Jesus ti.  
\v 8 “Topẽ vĩ tovãnh ãjag tóg mũ,” he tóg. “Hã ra ãjag tóg ẽprã ke jykre han tĩ,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 9 Kỹ tóg ag mỹ: “ãjag hã ne tóg Topẽ vĩ mranh tĩ',” he mũ, “ãjag tỹ ãjag jykre si hã han jé,” he tóg. “Hã ra tóg ãjag mỹ há nỹ, ãjag jykre si ẽn ti,” he tóg, ag mỹ.  
\v 10 “Moisés tỹ ãjag mỹ Topẽ vĩ tó kỹ tóg ãjag mỹ: “ã mỹnh fi mré ã panh kamẽg nĩ, fag jagãgtãn nĩ,” he ja nĩgtĩ. “Ũ tỹ ã han mũ fag mỹ vĩ kónãn mũ ẽn tén jé ã tóg ke mũ,” he ja tóg nĩgtĩ, Moisés ti,” he tóg, Jesus ti.  
\v 11-12 “Moisés jãvo ãjag jykre vỹ ge nĩ, ha mẽ. Ũ tóg kejẽn ã han mũ fag jagãgtãn sór tũ nĩ. Kỹ tóg fag mỹ ón kỹ: “Topẽ tũ vẽ,” he tĩ, ti tỹ fag mỹ nĩm jafã ẽn to. Kỹ tóg fag ki rĩr ke tũ nĩ, kỹ tóg fag to é he mũ sir. Ãjag jykre kórég hã vẽ,” he tóg, Jesus ti.  
\v 13 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “Topẽ vĩ mranh ãjag tóg tĩ, ti jẽgja kã ãjag tóg ẽprã ke ag jykre hã ki króm sór tĩ. Ge tỹ hẽn ri ke han ãjag tóg tĩ,” he tóg ag mỹ, Jesus ti. 
\s1 Nén tỹ ẽg kavénh mũ 
\r (Mt 15.10-20) 
\p  
\v 14 Kỹ tóg vẽnh kar jé prẽr mãn kỹ ag mỹ: “inh vĩ jẽmẽ ra,” he mũ, “ãjag kar tỹ ki kanhrãn jé,” he tóg.  
\v 15 “Vẽjẽn pi(jé) ẽg kavénh tĩ',” he tóg, “ẽg tỹn ko kỹ,” he tóg. “Nén tỹ ẽg ki kãpa vỹ ẽg kavénh tĩ, ẽg tỹ nén ũ vẽnhmỹ han ẽn vỹ ẽg kavénh tĩ,” he tóg.  
\v 16 “Ũ nĩgrẽg nỹtĩ tỹ tỹ jẽmẽ jé,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 17 Ti tỹ ã pir mỹ ĩn kãra rã kỹ ti mré mũ tĩ ag tóg ti ki jẽmẽg mũ. “Ẽg mỹ kãmén há han nĩ, ã vĩ tag,” he ag tóg ti mỹ. 
\p  
\v 18 Kỹ tóg ag mỹ: “kỹ ãjag mỹ ki kanhró tũ nỹtĩ ver?” he mũ. “Ẽg jẽn tỹ ẽg jẽnky kãra rã kỹ tóg ẽg kavénh tũ nĩgtĩ mỹr,” he tóg.  
\v 19 “Ẽg nug kãra tóg rã mũ, kar ẽg fón mũ. Ẽg krĩ kãra tóg rã tũ nĩgtĩ,” he tóg. Hã kỹ Jesus tóg vẽjẽn kar to: “há ti nĩ,” he mũ. 
\p  
\v 20 Kỹ tóg: “nén tỹ ẽg ki kãpa vỹ ẽg kavénh tĩ,” he mũ.  
\v 21 “Nén tỹ ẽg ki kãpan hã vẽ, hã vỹ: jykrén kónãn, he mũ, ũn mén tũ fag to én, he mũ, nén ũ péju, he mũ, ũ tén, he mũ, ã prũ tũ fi mré nỹ, he mũ, ã mén tũ mré nỹ, he mũ.  
\v 22 nén kar to én, he mũ, vẽnh jykre pãno han, he mũ, ã tỹ nén ũ nenh (ka)mẽ, he mũ, ũ kato vĩ kónãn, he mũ, vẽnhmỹ inh ag kãfór kar nĩ, he tĩ, he mũ, krĩ tũ, he mũ.  
\v 23 Nén kar kórég ẽn tóg ẽg ki kãpa tĩ, hã kỹ tóg ẽg kavénh tĩ,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Jesus tỹ tátãg sĩ fi jagrẽ kórég kutẽm 
\r (Mt 15.21-28) 
\p  
\v 24 Kỹ Jesus tóg tá kãkutẽ mũ sir, ga ũ ra tĩg jé, cidade tỹ Tiro ra, cidade tỹ Sidom ra ke gé. Tá tóg ĩn ũ krẽm nĩ mũ, hã ra tóg: “ker ũ inh nĩgja ki kanhrãn hẽ',” he mũ. Ge ra ag tóg ki kanhrãn mũ.  
\v 25 Kỹ vẽsỹmér ũn tỹtá ũ fi tóg kãtĩ mũ. Fi kósin fi vỹ jagrẽ kórég nĩ. Fi tỹ ti kãme mẽ kỹ fi tóg kãtĩ mũ. Kỹ fi tóg ti krẽm mũg ke mũ sir, ũn tỹtá fi.  
\v 26 Hã ra fi vĩ vỹ tỹ Grego nĩ, ũ tỹ Siro-Fenício krẽ vỹ tỹ fi nĩ. Kỹ fi tóg to vĩ mãn', to vĩ mãn', he mũ, ti tỹ fi kósin fi jagrẽ kórég ẽn kutẽm jé. 
\p  
\v 27 Kỹ Jesus tóg fi mỹ: “ẽg jẽn vỹ tỹ ẽg krẽ tỹ ko jafã nĩ,” he mũ. “Vẽnhmỹ ti nĩ, ẽg tỹ ẽg krẽ pão tỹ cachorro mỹ fón kỹ,” he tóg, fi mỹ. 
\p  
\v 28 Hã ra fi tóg Jesus ti mỹ: “hỹ,” he mũ. “Hã ra cachorro sĩ ag tóg ẽg krẽ pão vár ẽn ko tĩ, mesa krẽm,” he fi tóg ti mỹ.  
\v 29 Kỹ Jesus tóg fi mỹ: “tó há han ã tóg,” he mũ. “Ha tĩg, fi jagrẽ kórég tóg hur kutẽ, ã kósin fi ki,” he tóg mũ. 
\p  
\v 30 Kỹ fi tóg ã ĩn ra tĩ mũ sir. Fi tỹ tá jun kỹ fi kósin fi tóg nỹ mũ, cama kri, hã ra fi jagrẽ kórég ẽn vỹ kutẽ ja nĩ. 
\s1 Jesus tỹ ũn vĩ vãnh vĩn 
\p  
\v 31 Kỹ Jesus tóg cidade tỹ Tiro ki ga ki kutẽ mũ, kỹ tóg cidade tỹ Sidom fĩn rãm mũ gé sir, kỹ tóg ga tỹ Galiléia ki goj nig ra tĩ mũ sir, cidade tỹ 10 (ke) fĩn rãm kỹ.  
\v 32 Kỹ ag tóg ũ pére kãmũ mũ, ti to, ũn kutu, ũn vĩ kar vãnh. Kỹ ag tóg ti mỹ ti tó mũ, ti tỹ ã nĩgé tỹ ti mẽ jé.  
\v 33 Hã ra Jesus tóg ti pére tĩ mũ, ti pin kỹ, kỹ tóg ã nĩgé juféj tỹ ti nĩgrẽg nor nĩgfénh mũ, kỹ tóg ti nũnẽ to sug mũ sir.  
\v 34 Kỹ tóg kanhkã ki ẽvãnh kỹ ỹnh' ỹnh' he mũ sir, kỹ tóg ti mỹ: “efatá,” he mũ. Ẽg vĩ ki ke hã vỹ: “ti nĩgrẽg jé nor hé,” he mũ.  
\v 35 Kỹ ti nĩgrẽg tóg nor' he mũ sir, ti nũnẽ tóg kavar mũ sir. Vĩ tóg mũ sir, há' he tóg mũ sir.  
\v 36 Kỹ Jesus tóg ag tỹ tó kamẽg, hã ra ag tóg tugtó kãn mũ, ti tỹ: “ker tó hẽ', ker tó hẽ',” he mũ ra.  
\v 37 Kỹ ag fe tóg hẽn ri ke mũ. “Ti tỹ nén kar há vỹ tóg há tãvĩ nỹtĩ,” he ag tóg, Jesus to. “Ũn kutu ag ẽmẽ hyn han tóg, ũn vĩ vãnh ag vĩ hyn han tóg ke gé,” he ag tóg, Jesus to. 
\c 8  
\s1 Jesus tỹ ũ tỹ 4 mil (ke) ag jẽn 
\r (Mt 15.32-39) 
\p  
\v 1 Kejẽn ũn e ag tóg vẽnhmãnmãn mũ, hã ra ag tỹ nén ũ konh ke tóg tũ tĩ. Kỹ Jesus tóg ã mré mũ tĩ ag jé prẽr mũ sir, kỹ tóg ag mỹ:  
\v 2 “inh mỹ ag tóg jagtar nỹtĩ, ũn e tag ag,” he mũ. “Kurã tãgtũ han ag tóg huri, ẽg mré, hã ra ag tóg vẽjẽn ve ja tũ nĩgtĩ,” he tóg.  
\v 3 “Sỹ ag kókĩr ra ag mỹ: ha mũjẽg, hen kỹ inh mỹ ũ ag kãgter ha mẽ tóg tĩ, ẽmĩn kri, ẽpry kri, ag tỹ ãjag jamã ra vỹnvỹn ke jé,” he tóg. “Kuvar gy tóg nĩ, ũ ag jamã ti,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 4 Kỹ ti mré mũ tĩ ag tóg ti mỹ: “ẽg hẽ ri ken kỹ pão venh mũ, ẽmã tũg ja tag ti ki, ẽg tỹ ag jẽn jé?” he mũ. 
\p  
\v 5 Hã ra tóg ag mỹ: “pão tỹ hẽ ri ke nỹ ki nỹtĩ ge?” he mũ. Kỹ ag tóg ti mỹ: “ũ tỹ 7 (ke) vỹ nĩ,” he mũ. 
\p  
\v 6 Kỹ tóg vẽnh kar mỹ: “nĩgnĩ ra, ga kri,” he mũ. Kỹ tóg pão tỹ 7 (ke) ẽn mãn kỹ (tóg) Topẽ mré vĩ mũ. “Inh mỹ tóg há tĩ,” he tóg. Kỹ tóg kupãg' he mũ sir, pão ti, ã mré mũ tĩ ag mỹ tóg vin mũ sir, ag tỹ vẽnh kar ken jé. Kỹ ag tóg vẽnh kar ken mũ sir.  
\v 7 Kãkufár pipir vỹ ki nỹtĩ gé. Kỹ tóg to Topẽ mré vĩ mũ gé, kỹ tóg ag mỹ: “ha vẽnh ken,” he mũ gé, ã mré mũ tĩ ag mỹ.  
\v 8 Kỹ ag tóg ko kãn mũ sir, funfór ag tóg mũ, hã ra tóg kén mũ sir. Kre tỹ 7 (ke) ẽn fãn tóg mũ, ti kén ti, Jesus mré mũ tĩ ag tỹ génh kỹ.  
\v 9 Ũ tỹ 4 (ke) ag vẽ, hẽn ri ke mũn, pão ko mũ ag. 
\p  
\v 10 Kar kỹ Jesus tóg ag mỹ: “ha mũjẽg,” he mũ. Kỹ tóg vẽsỹmér canoa kãki rã mũ, ti mré mũ tĩ ag mré, kỹ ag tóg Dalmanuta tá ga ra mũ mũ. 
\s1 Fariseu ag tỹ milagre ve sór 
\r (Mt 16.1-4) 
\p  
\v 11 Kỹ Fariseu ag tóg ti tá junjun mũ. Ag tỹ ón kỹ ti ki jẽmẽ sór vẽ, ag tỹ kar ti kato vĩ jé. Kỹ ag tóg ti mỹ to vĩ mũ, ti tỹ ag mỹ kanhkã tá vẽnh jykre ven jé, ti tỹ ag mỹ ẽg tỹ nén han vãnh han jé. Ag tỹ ti jykre to: “Topẽ jykre mỹ vỹ?” he sór vẽ. 
\p  
\v 12 Kỹ Jesus tóg jẽnger jagy han, ã fe tỹ, kỹ tóg ag mỹ: “ãjag ne tóg ẽg tỹ nén han vãnh hã ve sór mũ',” he mũ. “Sỹ ke há vẽ, hã kỹ sóg ke mũ: venh ke tũ ãjag nĩ. Ũri ke ag vỹ ẽg tỹ nén han vãnh venh ke tũ pẽ nĩ,” he tóg, ag mỹ, Jesus ti.  
\v 13 Kỹ tóg ag ré kỹ tĩ mũ sir, canoa kãki tóg rã mãn mũ, kỹ tóg kafã ũ ra tĩ mũ sir. 
\s1 Fermento to comparação 
\r (Mt 16.5-12) 
\p  
\v 14 Hã ra ti mré mũ tĩ ag tóg pão mĩ ẽkrén ja tũ nĩ. Pão pir hã vỹ kã nĩ nĩ, canoa kãkã. 
\p  
\v 15 Hã ra Jesus tóg ag kanhrãn kỹ ag mỹ: “ha mẽ,” he mũ. “Fariseu tỹ fermento há(r) kamẽg nĩ,” he tóg, “Herodes tỹ fermento há(r) kamẽg nĩ gé,” he tóg.  
\v 16 Kỹ ag tóg jagnẽ mỹ: “pão kã ẽg jatun,” he mũ, “hã kỹ tóg tag tó mũ,” he ag tóg mũ. 
\p  
\v 17 Hã ra Jesus tóg ki kanhró nĩ, kỹ tóg ag mỹ: “pão tũ ti tĩ, he tũg nĩ,” he mũ. “Inh vĩ ki kagtĩg nỹtĩ ve ãjag tóg nỹtĩ, sỹ nén han mũ to jykrén tũ nỹtĩ ve ãjag tóg nỹtĩ,” he tóg. “Krĩ tũ nỹtĩ ve ãjag tóg nỹtĩ,” he tóg.  
\v 18 “Ãjag kanẽ ra ãjag kyvó nỹtĩ ve nỹtĩ,” he tóg. “Ãjag nĩgrẽg ra ãjag tóg kutu nỹtĩ ve nỹtĩ,” he tóg. “Mĩ ẽkrén nĩ,  
\v 19 sỹ pão tỹ 5 (ke) tỹ ũn e jẽn ja ẽn mĩ. Ũ tỹ 5 mil (ke) ag vỹ kó, mỹr, hã ra tóg kén,” he tóg. “Ãjag kẽj tỹ hẽn ri ke fãn ti, pão ke ti?” he tóg ag mỹ. Kỹ ag tóg: “kẽj tỹ 12 (ke),” he mũ. 
\p  
\v 20 Kỹ tóg: “kỹ pão tỹ 7 (ke) to jykrén nĩ gé,” he mũ. “Ũ tỹ 4 mil (ke) ag vỹ kó,” he tóg, “hã ra kre tỹ hẽ ri ke nỹ fór, ti ke tỹ?” he tóg. Kỹ ag tóg: “kre tỹ 7 (ke),” he mũ. 
\p  
\v 21 Kỹ tóg ag mỹ: “ge ra ãjag tóg ki kagtĩg nỹtĩ,” he mũ. Ti tỹ ag mỹ Fariseu ag jykre tó jan hã vẽ, Herodes jykre ti. Ag jykre hã to tóg: ag tỹ fermento há(r), he ja nĩ. 
\s1 Jesus tỹ ũn kyvó tỹ há' he 
\p  
\v 22 Kỹ tóg kafã ũ tá jun mũ sir, ẽmã tỹ Betsaida tá, ti mré mũ tĩ ag mré. Kỹ tá ke ag tóg ũn kyvó pére kãmũ mũ. Jesus mỹ ag tóg to vĩ mũ, ti tỹ ti mẽ jé, ã nĩgé tỹ.  
\v 23 Kỹ tóg ũn kyvó nĩgé kãgmĩ kỹ ti pére kuté mũ, ẽmã ki. Kỹ tóg ti mỹ: “ã mỹ nén ũ vég mũ?” he mũ. 
\p  
\v 24 Kỹ tóg ẽvãnh kỹ ti mỹ: “ag ve inh,” he mũ, “hã ra ag tóg inh mỹ tỹ ka mũ ẽn ve nỹtĩ,” he tóg. 
\p  
\v 25 Kỹ tóg ã nĩgé tỹ ti kanẽ mẽ mãn mũ, kỹ tóg ẽvãnh há han mũ sir. Há' he tóg mũ. Tãmĩ tóg ve há han kãn mũ, ũn kyvó ja ti.  
\v 26 Kỹ Jesus tóg ti mỹ: “ha vẽsỹmér ã jamã ra tĩg,” he mũ. “Ẽmã tag ki rã tũg nĩ,” he tóg ti mỹ, Jesus ti. Kỹ tóg tĩ mũ sir. 
\s1 Pedro tỹ Jesus tó 
\r (Mt 16.13-20; Lc 9.18-21) 
\p  
\v 27 Kỹ Jesus tóg ã mré mũ tĩ ag mré tĩg mãn mũ gé sir, ẽmã tỹ Cesaréia Filipe tá ga ra. Ẽmĩn jagma tĩg kỹ, ẽpry jagma tĩg kỹ tóg ã mré mũ tĩ ag ki jẽmẽg mũ, Jesus ti. “Ag iso hẽ ri ke tĩ?” he tóg. 
\p  
\v 28 Kỹ ag tóg ti mỹ ke mũ. “João Batista vẽ, he ag tóg tĩ ã to,” he ag tóg mũ sir. “Jãvo ũ ag tóg: Elias vẽ, he tĩ. Jãvo ũ ag tóg: Topẽ vĩ tó tĩ ũ vẽ, he tĩ, ã to,” he ag tóg ti mỹ. 
\p  
\v 29 Kỹ tóg ag mỹ: “ag jãvo ãjag iso hẽ ri ke tĩ?” he mũ. Kỹ Pedro tóg ti mỹ: “tỹ ã Cristo nĩ,” he mũ.  
\v 30 Kỹ tóg ag jyvẽn mũ, ag tỹ ũ mỹ kãmén tũ nĩ jé. 
\s1 Jesus tỹ ã jagtar ke tó 
\r (Mt 16.21-28; Lc 9.22-27) 
\p  
\v 31 Kỹ tóg ag kanhrãn mũ sir. “Tỹ sóg ẽprã ke fi kósin nĩ,” he tóg. “Ijagtar jagy han ke vẽ,” he tóg. “Kófa ag tỹ iso: kórég ti nĩ, henh ke vẽ, Topẽ tũ ki rĩr tĩ ag ke gé, Topẽ vĩ to professor ag ke gé,” he tóg. “Ag tỹ isén ke vẽ, kurã tãgtũ tũg mũ ra sóg rĩr mãn mũ hã ra,” he tóg mũ, ã mré mũ tĩ ag mỹ.  
\v 32 Kỹ ag tóg ki kanhrãn kãn mũ, ti tỹ ag mỹ nén tó mũn ki. 
\p Hã ra Pedro tóg ti pin kỹ ti mré vĩ mũ, kỹ tóg: “vĩ tỹ ge han tũg nĩ,” he mũ.  
\v 33 Hã ra Jesus tóg vẽsỹjãm ẽvãnh kỹ ti mré mũ tĩ ag ki ẽvãnh mũ. Kỹ tóg Pedro to jũ mũ. “Kutĩg, Satanás',” he tóg. “Ã pi(jé) Topẽ jykre tó mũ',” he tóg. “Ẽprã ke jykre vẽ, ã tỹ inh mỹ nén tó mũ tag ti,” he tóg, Pedro mỹ. 
\p  
\v 34 Kỹ Jesus tóg ã mré mũ tĩ ag mré vẽnh kar jé prẽr mũ, kỹ tóg ag mỹ kãmén mũ. “Ãjag tỹ inh mré kãmũ kỹ tóg há tĩnh mũ,” he tóg. “Kỹ ãjag jykre tovãnh nĩ, ãjag tỹ isũ tãvĩ han jé. Ha vé, ag tỹ inh cruz tỹ inh kri fi kỹ sóg tĩg ke mũ, ag tỹ to isa kỹ isén jé, ha vemnĩ. Vẽnh nenh ke tũ sóg nĩ. Isỹ tag han ri ke han nĩ, kurã kar ki, ãjag tỹ inh mré mũ sór nỹtĩn kỹ,” he tóg.  
\v 35 “Ãjag tỹ ãjag jykre hã han sór kỹ ãjag tỹ nũgme ki vár ke vẽ,” he tóg. “Jãvo ãjag tỹ isugrĩn ãjag jykre toyãnh kỹ ãjag krenkren ke vẽ,” he tóg, “ãjag tỹ vẽnh vĩ sér tugrĩn kãgter ke mũ (hã) ra,” he tóg.  
\v 36 “Hẽn ri ke mũn ãjag hỹn mundo ki nén ũ kar ganhar henh ke mũ, hã ra ãjag kuprĩg tóg vãfor ke mũ. Kỹ tóg kórég nỹ.  
\v 37 Ẽg tỹ ne tỹ ẽg kuprĩg kajãm ke tóg tũ tĩ, ẽg tỹ ti ve mãn jé,” he tóg, Jesus ti.  
\v 38 “Ũri ke ag tóg vyr mỹ Topẽ ũ hyn han tĩ, kỹ ag tóg Topẽ vĩ mranh tĩ gé,” he tóg. “Ag kãmĩ iso mỹ'ãg tũg nĩ, inh vĩ to. Ãjag tỹ ũri iso mỹ'ãg kỹ sóg ãjag to mỹ'ãg ke mũ gé, inh kãtĩg mãn kỹ,” he tóg. “Ãjag to sóg mỹ'ãg ke mũ, sỹ Topẽ tỹ jẽnẽ mág ag mré kãtĩg ken kỹ. Ijóg vỹ tóg isỹ ũn mág han ke mũ, inh kãtĩg mãn ti kỹ,” he tóg. “Tỹ sóg ẽprã ke fi kósin nĩ,” he tóg, Jesus ti. 
\c 9  
\p  
\v 1 Kỹ tóg ag mỹ: “ha vé, ki hã sóg tó mũ,” he mũ. “Ãjag kãmĩ ũ ag vỹ Topẽ tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ venh ke mũ, ãjag ter ke to hã, tag ki ẽg mré nỹtĩ ũ ag. Topẽ vỹ tar nĩ. Ti tar nĩ ve jé ag tóg ke mũ, ãjag ter ke to hã,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Jesus tỹ vẽnh ve ũ han 
\r (Mt 17.1-13; Lc 9.28-36) 
\p  
\v 2 Kar kurã tỹ 6 (ke) tũg kỹ Jesus tóg ag mỹ: “mũ nỹ, vyr mỹ,” he mũ. Pedro mỹ tóg ke mũ, Tiago mỹ ke gé, João mỹ ke gé. Ag hã mré tóg pãnónh ra tĩ mũ. Kỹ tóg ag jo vẽnh ve ũ han mũ. 
\p  
\v 3 Ti kur vỹ tóg kókov tãvĩ nĩ sir, kópréj tãvĩ, fag tỹ kur kupri fãg mũ ẽn kupri kãfór tóg nĩ, ga kar mĩ hã. 
\p  
\v 4 Kỹ Elias tóg sir vẽnh ven mũ, Moisés ke gé. Jesus mré ag tóg vẽmén mũ. 
\p  
\v 5 Kỹ Pedro tóg Jesus mỹ: “Senhor,” he mũ. “Tag ki tóg ha nĩ,” he tóg. “Ẽg tỹ tag ki pãjó tãgtũ han kỹn hỹn ha nĩnh mũ, ã mỹ, Moisés mỹ, Elias mỹ ke gé,” he tóg. Pedro ti. 
\p  
\v 6 Hã ra ag fe tỹ jũrũn ke kỹ tóg ti tỹ nén tónh ke ki kagtĩg nĩ, Pedro ti. 
\p  
\v 7 Kỹ kanhkã góg vỹ sir ag kri rũm ke mũ, kỹ, vẽnh vĩ tóg mẽ há' he mũ, kanhkã góg kãtá, kỹ tóg: “inh kósin hã vẽ,” he mũ. “Inh fe pẽ vẽ,” he tóg. “Ti vĩ jẽmẽ ra,” he tóg, vẽnh vĩ ti, Topẽ ti. 
\p  
\v 8 Kỹ vãhã ti mré mũ tĩ ag tóg ki ẽvãnh mãn mũ sir, kỹ ag tóg Jesus hã vég mũ sir, ti mrẽ nỹtĩ ag ve mãn tũ ag tóg nĩ. 
\p  
\v 9 Kỹ ag tóg pãnónh tá kãre mũ sir. Kỹ Jesus tóg: “ker ũ mỹ ãjag tỹ ũri nén vég mũ tó hẽ',” he mũ. “Ẽprã ke fi kósin tỹ ã ter ja tã vỹn ke kar hã inh kãmén nĩ,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 10 Hã kỹ ag tóg ti vĩ han mũ sir. “Ne nẽ hỹn, ti tỹ: iser ja tá vỹn ke, he mũ tag ti?” he ag tóg mũ, jagnẽ mỹ. 
\p  
\v 11 Kỹ ag tóg Jesus mỹ: “hã ra Topẽ vĩ to professor ag tóg Elias kãtĩg mãn ke tó tĩ. “Kãtĩg jé tóg ke mũ, Cristo kãtĩg ke to hã,” he ag tóg tĩ, Elias to. Hã mỹ'?” he ag tóg mũ, Jesus mỹ. 
\p  
\v 12 Kỹ tóg ag mỹ: “hỹ,” he mũ, “kãtĩg jé tóg ke mũ, Elias ti, nén kar han mãn jé,” he tóg. “Hã ra sóg rán kỹ nĩ gé. Tỹ sóg ẽprã ke fi kósin nĩ mỹr,” he tóg. “Jagtar jagy mẽ jé sóg ke mũ. Ag tỹ iso é henh ke,” he tóg. 
\p  
\v 13 “Kỹ Elias vỹ hur kãtĩg gé, kỹ ag tóg ti tỹ han, ag tỹ nén han sór mũ ẽn ti,” he tóg. “Hã kỹ tóg rán kỹ nĩ,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Jesus tỹ kyrũ jagrẽ kórég kutẽm 
\r (Mt 17.14-21; Lc 9.37-43a) 
\p  
\v 14 Kỹ ag tóg mũ mũ sir. Kỹ ag tóg vãhã Jesus mré mũ tĩ ũ ag tá junjun mũ sir. Kỹ ag tóg vẽnh e vég mũ, ag pénĩn, kỹ Topẽ vĩ to professor ag tóg ag vĩ kato vĩ ũ han mũ, Jesus mré mũ tĩ ag mỹ. 
\p  
\v 15 Kỹ tóg vãhã vẽnh e ẽn ag mỹ e tĩ, ag tỹ ti ven kỹ. Kỹ ag tóg ti to pétẽ kãmũ mũ sir, ti mỹ: “ã mỹ há?” he jẽ. 
\p  
\v 16 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “ãjag tỹ ne tỹ vẽmén nẽ?” he mũ. 
\p  
\v 17 Kỹ ag kã ũ tóg ti mỹ: “Senhor,” he mũ. “Inh kósin pére sóg kãtĩ, ã to,” he tóg. “Jagrẽ kórég ti nĩ, hã kỹ tóg vĩ vãnh (pẽ) nĩ,” he tóg. 
\p  
\v 18 “Ti jagrẽ kórég tỹ ti kã vyryn ke kỹ tóg kutẽ tĩ, kỹ tóg jãrãn tĩ, ã jã tỹ tóg gyngyn ke tĩ, tar' he tóg,” he tóg. “Ã mré mũ tĩ ag mỹ sóg to vĩ vẽ, ag tỹ ti jagrẽ kórég kutẽm jé, hã ra ag tóg tỹ hẽ ri ke tũ nĩ,” he tóg, Jesus mỹ. 
\p  
\v 19 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “ãjag ne tóg inh ki rã há han tũ nĩgtĩ',” he mũ. “Jykre pãno ãjag nỹtĩ,” he tóg. “Kysã tỹ hẽn ri ke ki inh hỹn ãjag mré tĩ nĩ'? Kysã tỹ hẽn ri ke ki inh hỹn ãjag to fe tĩg nĩ?” he tóg. “Inh mỹ ti pére kãmũjẽg,” he tóg. 
\p  
\v 20 Kỹ ag tóg ti mỹ ti pére kãmũ mũ sir. Jesus tỹ ti jagrẽ kórég vég mũ ra tóg kyrũ kã vyryn ke mãn mũ gé, kỹ tóg kutẽ mãn mũ gé sir, vĩrĩn', vĩrĩn' ke tóg mũ gé sir, jãrãn tóg mũ gé sir. 
\p  
\v 21 Kỹ Jesus tóg ti panh ti mỹ: “mỹ si há tĩ ha?” he mũ. Kỹ tóg: “ã sĩ kã tóg ge nĩ,” he mũ, ti panh ti. 
\p  
\v 22 “Kejẽn ti jagrẽ kórég tóg pĩ ki ti fón mũ, goj ki ke gé, ti tỹ ti tén jé,” he tóg. “Ã tỹ hẽ ri ken há nĩn kỹ ẽg jagãgtãn nĩ, ti tỹ há' hemnĩ,” he tóg. 
\p  
\v 23 Kỹ Jesus tóg ti mỹ: “ã tỹ hẽ ri ken hã nĩn kỹ, he tũg nĩ, inh mỹ,” he mũ. “Ũ tỹ Topẽ ki rã mũ ẽn tỹ hẽ ri ken há han mũ, nén kar tỹ,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 24 Kỹ vẽsỹmér kyrũ panh tóg: “ti ki sóg rãnh mũ,” he mũ, jamã hár(a). “Isỹ ti ki rã tũ ẽn ti tỹ inh ki tỹ tũ' hemnĩ,” he tóg. 
\p  
\v 25 Hã ra Jesus tóg ũ tỹ hẽn ri ke vẽnhmãn vég mũ, kỹ tóg ti jagrẽ kórég to jũ mũ. “Vẽnh jagrẽ vĩ vãnh',” he tóg, “vẽnh jagrẽ kutu',” he tóg, “ha kãkutẽ, ti ki rã mãn tũg,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 26 Kỹ tóg prẽr mũ sir, ti tỹ jũrũn ke han tóg mũ sir. Kỹ tóg kyrũ ki kãkutẽ mũ sir. Kỹ kyrũ tóg ter ve nĩ, kỹ ag tóg ti to: “tũg ja ti nĩ,” he mũ. 
\p  
\v 27 Hã ra Jesus tóg ti nĩgé kãgmĩ kỹ ti nĩm mũ sir, kỹ tóg jẽgnẽ mũ sir. 
\p  
\v 28 Kỹ Jesus tóg tĩ mũ. Ti tỹ ĩn kãra rã kỹ ti mré mũ tĩ ag tóg ti pin kỹ ti mỹ vĩ mũ. “Ẽg ne tóg ti tỹ há' he ja tũ nĩ'. Hẽ ri ken kỹ, hỹn?” he ag tóg, Jesus mỹ. 
\p  
\v 29 Kỹ tóg ag mỹ: “vẽnh jagrẽ kórég tỹ ge kutẽm tóg jagy nỹ ẽg mỹ,” he mũ. “Topẽ mré ẽg vĩ tĩ, kỹ ẽg tóg mrẽ vãkrég tĩ gé sir. Kỹ tóg vãhã kãkutẽ tĩ,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Jesus tỹ ã ter ke tó mãn 
\r (Mt 17.22-23; Lc 9.43b-45) 
\p  
\v 30 Kỹ ag tóg tá kãpa kỹ Galiléia mĩ mũ mũ. Hã ra tóg: “ker ũ ẽg tỹ mĩ mũ ki kanhrãn hẽ',” he mũ. 
\p  
\v 31 Ti tỹ ti mré mũ tĩ ag kanhrãn sór vẽ, hã kỹ tóg ke mũ. Kỹ tóg ag mỹ: “ẽprã ke fi kósin ẽn vỹ jagtar nĩnh mũ,” he mũ. “Inh hã vẽ. Ẽprã ke ag vỹ ag tỹ isỹ nén han sór mũ ẽn han ke mũ,” he tóg. “Ag tỹ isén ke vẽ. Ag tỹ isén kar kỹ sóg hã ra rĩr mãn mũ, kurã tãgtũ tũg kỹ,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 32 Kỹ tóg ag tỹ ti tỹ nén tó mũ tag to jykrén tũ tĩ, hã ra tóg ag tỹ ti ki jẽmẽg tũ nỹtĩ, ag tỹ ti kamẽg kỹ. 
\s1 Ũ tỹ tỹ ũn mág nĩ 
\r (Mt 18.1-5; Lc 9.46-48) 
\p  
\v 33 Kỹ ag tóg mũ mãn kỹ cidade tỹ Cafarnaum tá junjun mũ sir. Tá ag tóg ĩn ũ krẽm nỹtĩ. Ĩn ẽn tá junjun kỹ Jesus tóg ag mỹ: “ãjag tỹ ne tó mũ nẽ, ẽpry jagma?” he mũ. 
\p  
\v 34 Hã ra ag tóg ti mỹ tó tũ nĩ. Ẽmĩn jagma mũ kỹ ag tóg jagnẽ mỹ: “ũ nỹ hỹn ẽg kãfór kar jẽ?” he ja nỹtĩ. 
\p  
\v 35 Kỹ Jesus tóg nĩ mũ, kỹ tóg ũ tỹ 12 (ke) ag jé prẽr mũ sir, kỹ tóg ag mỹ: “ãjag mỹ tỹ ũn mág nỹtĩ sór mũ'?” he mũ. “Kỹ vẽsỹ ũn sĩ ri ke nỹtĩmnĩ,” he tóg. 
\p  
\v 36 Kỹ tóg gĩr sĩ mỹ: “kunĩg,” he mũ. Ag kuju kã tóg ti fẽg mũ, kỹ tóg ti jagma ã pẽ fón mũ sir, kỹ tóg ũ tỹ 12 (ke) ag mỹ: “ãjag hã vỹ tỹ inh mré ke nỹtĩ,” he mũ. 
\p  
\v 37 “Ãjag tỹ tỹ inh mré ke nỹtĩ kỹ gĩr tỹ ge jẽ'ỹn nĩ, ti to há nỹtĩmnĩ, isugrĩn. Ãjag tỹ isugrĩn ti to há nỹtĩn kỹ ãjag tóg iso há nỹtĩ gé,” he tóg. “Ãjag tỹ iso há nỹtĩ kỹ ãjag tóg ũ tỹ ijẽnẽg mũ ẽn to há nỹtĩ gé sir,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Ũ tỹ Jesus kato tẽ tũ nĩ kỹ ti mré ke 
\r (Lc 9.49-50) 
\p  
\v 38 Kỹ João tóg Jesus mỹ: “Senhor,” he mũ. “Ũ ve ẽg tóg, kỹ ẽn tóg ã jyjy tó kỹ vẽnh jagrẽ kórég pan tĩ, ẽg tỹ ũn vég mũ ẽn ti,” he tóg mũ, Jesus mỹ. “Hã ra tóg ẽg mré tĩ tũ nĩgtĩ, kỹ ẽg tóg ti mỹ: “vẽnh jagrẽ kórég pan sór tũg nĩ,” hé,” he tóg, João ti, Jesus mỹ. 
\p  
\v 39 Hã ra Jesus tóg ti mỹ: “ti tỹ vẽnh jagrẽ kórég pan kamẽg tũg nĩ,” he mũ. “Ũ tỹ inh jiji tó kỹ nén han vãnh han kỹ tóg kar kỹ iso vĩ kónãn ke tũ nĩ,” he tóg. 
\p  
\v 40 “Ũ tỹ ẽg kato tẽ nĩ tũ nĩn kỹ ẽg mré ke vẽ sir,” he tóg. 
\p  
\v 41 “Sỹ ke há vẽ, hã kỹ sóg tó mũ: kejẽn ũ tóg ãjag mỹ goj fẽg mũ, isugrĩn, ãjag tỹ tỹ inh mré ke nỹtĩ tugrĩn. Ẽn tóg vẽnh kato nén ũ há venh ke mũ ge,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Ẽg tỹ Topẽ vĩ mranh 
\r (Mt 18.6-9; Lc 17.1-2) 
\p  
\v 42 Kỹ tóg ag mỹ ke mãn mũ. “Ũn sĩ tag vỹ inh ki rã kỹ jẽ. Kejẽn ũ tóg ti tỹ inh vĩ mranh han sór mũ. Ẽn jykre vỹ kórég tãvĩ nỹ,” he tóg. “Ẽn hã mỹ tóg há nỹnh mũ vẽ, ũ tỹ pó mág tỹ ti nunh to sa kỹ goj nig ki ti fón jé, ti tỹ goj ki ter jé. Jagy tãvĩ tóg tĩ, ũ tỹ gĩr tỹ isovãnh han kỹ,” he tóg. 
\p  
\v 43 “Ã tỹ nén ũ vóg kỹ Topẽ vĩ mranh kỹ ã nĩgnó kym nĩ, ã tỹ ke mãn tũ nĩ jé. Jagy tóg nỹ, ã nĩgnó pir ti. Jãvo tóg há nĩ, ã tỹ rĩr krỹg ja tũ venh ke mũ ti. Ã tỹ ã nĩgnó régre ra nũgme ki kutẽn kỹ tóg jagy kãfór tĩnh mũ, inferno ki kutẽn kỹ, pĩ nhyr vãnh ki kutẽn kỹ. 
\p  
\v 44 Tá ga ga tóg ã konh mũ gé, hã ra tóg tỹ tũ' henh ke tũ nĩ. Tá pĩ ẽn nhyr ke tũ nĩ gé. 
\p  
\v 45 Ã tỹ hẽ kãtá tĩg kỹ Topẽ vĩ mranh kỹ ã pẽn kym nĩ, ã tỹ ke mãn tũ nĩ jé. Jagy ti nỹ, ã tĩg vãnh ti. Hã ra tóg há nĩ, ã tỹ rĩr krỹg ja tũ venh ke mũ ti. Ã tỹ ã pẽn régre ra nũgme ki kutẽn kỹ tóg jagy kãfór tĩnh mũ, inferno ki kutẽn kỹ. 
\p  
\v 46 Tá ga (ga) tóg ã konh mũ gé, hã ra tóg tỹ tũ' henh ke tũ nĩ. Tá pĩ ẽn nhyr ke tũ nĩ gé. 
\p  
\v 47 Ã tỹ nén ũ ki vẽ'ĩ kỹ Topẽ vĩ mranh kỹ ã kanẽ tỹ nám kemnĩ, ã tỹ ke mãn tũ nĩn jé. Jagy ti nĩ, ã kyvó ti. Jãvo tóg há nĩ, ã tỹ Topẽ tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ ven kỹ. Ã tỹ ã kanẽ régre ra nũgme ki kutẽn kỹ tóg jagy kãfór tĩnh mũ, inferno ki kutẽn. 
\p  
\v 48 Tá ga (ga) tóg ã konh mũ, hã ra tóg tỹ tũ' henh ke tũ nĩ. Tá pĩ ẽn nhyr ke tũ nĩ gé,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Sa to comparação 
\r (Mt 5.13-16; Lc 14.34-35) 
\p  
\v 49 “Pĩ tỹ ẽg pũn ri ke ti nĩ, ẽg jagãgtar ti. Kỹ ãjag jagãgtar nỹtĩn kỹ isugrĩn, kỹ ãjag jagãgtar ẽn ki ãjag jykre tóg kuryj nỹ sir. Kỹ tóg sa ri ke nĩ,” he tóg. 
\p  
\v 50 “Sa vỹ há nĩ. Hã ra sa kãhór nĩn kỹ tóg hã ra kórég nĩ, kỹ ẽg tỹ ne tỹ ti tỹ kajã' henh ke tóg tũ tĩ, tỹ sa' he mãn ke tóg tũ tĩ,” he tóg. “Kỹ sa há ri ke nỹtĩmnĩ. Jagnẽ to krĩ kusa nỹtĩmnĩ,” he tóg, Jesus ti. 
\c 10  
\s1 Ẽg tỹ ẽg prũ fi fón ke tũ 
\r (Mt 19.1-12; Lc 16.18) 
\p  
\v 1 Kỹ Jesus tóg tá kutẽ mũ, kỹ tóg ga tỹ Judéia ra tĩ mũ sir, goj tỹ Jordão mãra. Kỹ vẽnh e ag tóg ti to vẽnhmãnmãn mũ sir, kỹ tóg ag kanhrãn mãn mũ gé. Ti tỹ nén han tĩ ẽn han mãn tóg mũ.  
\v 2 Kỹ Fariseu ag tóg ti tá junjun mũ gé sir. Ag tỹ ón kỹ ti ki jẽmẽ sór vẽ, vẽnh prũ fón ke to. Kỹ ag tóg ti mỹ: “ẽg tỹ ẽg prũ fi mỹ: ha tĩg, he tag mỹ kuryj nỹ'?” he mũ. Ag tỹ ón kỹ ti vĩ mẽ sór vẽ hã ra. 
\p  
\v 3 Kỹ tóg ag mỹ: “Moisés ãjag mỹ hẽ ri ké?” he mũ. 
\p  
\v 4 Kỹ ag tóg ti mỹ: “Moisés hã tóg ẽg mỹ: ã tỹ ã prũ fi fón sór kỹ fi mỹ vẽnh rán kỹ nĩm, fi tỹ kar kỹ tĩg jé, he ja nĩ, Moisés ti,” he ag tóg. 
\p  
\v 5 Hã ra Jesus tóg ag mỹ: “ãjag fe kórég nỹtĩn kỹ, hã kỹ tóg ãjag mỹ tag tó ja nĩ, vẽnh rán ki, Moisés ti,” he mũ.  
\v 6 “Topẽ tỹ nén kar han ve ki tóg ti mré fi han,” he tóg.  
\v 7 “Hã kỹ ũn gré tóg ã prũ fi to ã panh re kỹ tĩnh mũ, ã mỹnh fi ré kỹ ke gé. Ã prũ fi mré tóg tĩnh mũ.  
\v 8 Fi mré tóg tỹ ũn pir nĩ sir, ã prũ fi mré, he tóg. Topẽ ti. Hã kỹ fag tóg tỹ ũn pir nỹtĩ. Fag pi(jé) tỹ ũn régre nỹtĩ'.  
\v 9 Hã kỹ fag tỹ vẽnh kãpãm tũg nĩ. Topẽ tỹ fag tỹ ũn pir há(r) vẽ mỹr,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 10 Ag tỹ ĩn kãtá nỹtĩn kỹ ti mré mũ tĩ ag tóg ti ki jẽmẽ mãn mũ, vẽnh prũ fón to.  
\v 11 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “ãjag tỹ ãjag prũ fi fón kar kỹ ũ fi tỹ prũg mãn kỹ ãjag prũ tũ fi vẽ, ha mẽ,” he mũ.  
\v 12 “Kỹ fi tỹ ã mén fón kar ũ tỹ mén mãn kỹ fi mén tũ vẽ gé,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Jesus tỹ gĩr mỹ vĩ há han 
\r (Mt 19.13-15; Lc 18.15-17) 
\p  
\v 13 Jo fag tóg gĩr tatĩ kãmũ mũ, Jesus tỹ ã nĩgé tỹ ag mẽ jé. Hã ra ti mré mũ tĩ ag tóg fag to jũ mũ, ũ tỹ ag tatĩ kãmũ mũ fag to. 
\p  
\v 14 Hã ra Jesus tóg vég mũ, kỹ tóg ã mré mũ tĩ ag to jũ mũ. Kỹ tóg ag mỹ: “vĩ tũg nĩ, gĩr ag mỹ,” he mũ, “gĩr ag tỹ iso kãmũ kamẽg tũg nĩ,” he tóg. “Ũ tỹ ge hã vỹ ẽg Senhor tỹ Topẽ krẽm nỹtĩ nĩ,” he tóg.  
\v 15 “Sỹ ke há vẽ, hã kỹ sóg tó mũ: gĩr ag vỹ iso há pẽ nỹtĩ. Ũn kãsir tag ag ri ke nỹtĩmnĩ, ke tũ nĩ (mũ) ra ãjag tóg venh ke tũ (pẽ) nĩ, Topẽ tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ ti,” he tóg. 
\p  
\v 16 Kỹ tóg gĩr jagma ã pẽ fón mũ sir, ã nĩgé tỹ tóg ag mẽ kãn mũ sir, ag to tóg Topẽ mré vĩ mũ sir. 
\s1 Ũn rico kãme 
\r (Mt 19.16-30; Lc 18.18-30) 
\p  
\v 17 Kỹ Jesus tóg tĩg mãn mũ gé sir. Ti tỹ tĩg ke jẽ ra ũ tóg ti to vẽnhvãg kãtĩ mũ, kỹ tóg ã jakrĩ tỹ jẽ mũ, kỹ tóg ti mỹ: “Senhor,” he mũ. “Há pẽ ã tóg nĩ,” he tóg. “Sỹ inh rĩr krỹg ja tũ venh há tóg tĩ. Sỹ ti ve jé inh hỹn vẽnh jykre há tỹ hẽ ri ke han mũ?” he tóg. 
\p  
\v 18 Kỹ Jesus tóg ti mỹ: “ã tỹ ne jé iso: há ã nĩ, he nẽ?” he mũ. “Ẽg pi(jé) há nỹtĩ'” he tóg. “Topẽ hã ne ã pir mỹ há nĩ',” he tóg.  
\v 19 “Topẽ tỹ nén to ẽg jyvẽn ki kanhró ã tóg nĩ, hã vỹ: ũ tén tũg nĩ, he mũ, ã prũ tũ fi mré nỹ tũg nĩ, he mũ, nén ũ péju(g) tũg nĩ, he mũ, ũ to ón tũg nĩ, he mũ, vẽnh mỹ mẽ nĩ tũg nĩ, he mũ, ã nỹ mré ã jóg kamẽg nĩ, he mũ,” he tóg ti mỹ, Jesus ti. 
\p  
\v 20 Hã ra tóg Jesus ti mỹ: “tag kar ki sóg króm kãn, isĩn kã,” he mũ, kyrũ ti. 
\p  
\v 21 Kỹ Jesus tóg ti ki ẽvãnh mũ, kỹ tóg tỹ ti fe jẽ. Kỹ tóg ti mỹ: “nén ũ pir vỹ tũ nĩ ver,” he mũ. “Ã tũ kar vãm tĩg, ã tỹ ũn jagãgtar ag mỹ vin jé, jãnkamy ti. Kỹ ã tóg kanhkã tá tũ mág nĩ sir. Kar kãtĩg nĩ, ã tỹ inh mré tĩg jé,” he tóg, Jesus ti.  
\v 22 Kỹ tóg ti mỹ vẽnhmỹ tĩ, Jesus vĩ ti. Kỹ tóg fe kaj tĩ mũ sir, ti tũ e nĩn kỹ. 
\p  
\v 23 Kỹ Jesus tóg vẽnh pénĩn ẽvãnh kỹ ã mré mũ tĩ ag mỹ ke mũ sir. “Jagy ti nỹ, ũn rico tỹ Topẽ tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ venh ke ti,” he tóg.  
\v 24 Kỹ ti vĩ tóg ti mré mũ tĩ ag mỹ e tĩ. Hã ra Jesus tóg ag mỹ ke mãn mũ. “Inh krẽ',” he tóg. “Jagy tãvĩ ti nỹ mỹr, Topẽ tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ venh ke ti,” he tóg.  
\v 25 “Cavalo pãnĩ sór vỹ préj nor fĩn kutẽ tũ nĩ,” he tóg. “Ti tỹ fĩn kutẽ há nĩn ra tóg ver jagy tĩ vẽ, ũn rico tỹ Topẽ tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ venh ke ti,” he tóg. 
\p  
\v 26 Kỹ tóg ag mỹ e (pẽ) tãvĩ tĩ. “Kỹ ũ hỹn kren ke tũ pẽ nĩ,” he ag tóg, jagnẽ mỹ. 
\p  
\v 27 Kỹ Jesus tóg ag ki ẽvãnh kỹ ag mỹ: “ẽprã ke ag vỹ vẽnh krenkren han ki kagtĩg nỹtĩ,” he mũ. “Ag jãvo Topẽ tóg ẽg krenkren han ki kanhró nĩ,” he tóg. “Topẽ hã tóg nén kar han ke ki kanhró nĩ inhhã,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 28 Kỹ Pedro tóg ti mỹ: “ha vé,” he mũ. “Ẽg tỹ nén ũ kar ré kỹ ẽg tóg ã mré mũ mũ,” he tóg ti mỹ. 
\p  
\v 29 Kỹ Jesus tóg ag mỹ ke mãn mũ. “Sỹ ke há vẽ, hã kỹ sóg tó mũ,” he tóg mũ. “Ũ tóg kejẽn isugrĩn ã jamã ré kỹ tĩ mũ, ã jãvy ré kỹ tĩ mũ, ti kãke, ti ve, ti mỹnh, ti panh, ti krẽ, ti japỹ ré kỹ tĩ mũ gé, isugrĩn, vẽnh vĩ sér tugrĩn,” he tóg.  
\v 30 “Ẽn vỹ tóg sir vẽnh kato ũ tỹ 100 (ke) venh ke mũ, ũri hã ra, hã vỹ: ẽmã kar, he mũ, jãvy kar, kãke kar, ve kar, mỹnh kar, ẽpỹ kar ve jé tóg ke mũ. Hã ra ag tóg ti vóg kónãn ke mũ gé. Kar kỹ tóg vãhã sir rĩr krỹg ja tũ venh ke mũ gé,” he tóg.  
\v 31 “Jãvo tag ki ũn mág ũ tỹ tá tỹ ũn kãsir nỹtĩnh ke vẽ, tére kỹ, kỹ tag ki ũn kãsir ũ tỹ tá tỹ ũn mág nỹtĩnh ke vẽ,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Jesus tỹ ã jagtar ke tó mãn 
\r (Mt 20.17-19; Lc 18.31-34) 
\p  
\v 32 Kar kỹ ag tóg mũ nĩ sir, Jerusalém ra, Jesus mré mũ tĩ ag, kỹ Jesus tóg ag jãmĩ tĩ nĩ. Hã ra tóg ag mỹ e tĩ, ti nón mũ ag tóg mũmẽg mũ sir, ag tỹ Jerusalém ra mũn kỹ. Kỹ Jesus tóg ũ tỹ 12 (ke) ag mỹ vẽnh kãmén mãn mũ, vyr mỹ. Ti tỹ ag mỹ ã tỹ nén venh ke ẽn tó mãn sór vẽ.  
\v 33 Kỹ tóg ag mỹ: “ha vé, Jerusalém ra ẽg tóg mũ mũ,” he mũ. “Ẽprã ke fi kósin ẽn vỹ jagtar ke mũ. Inh hã vẽ. Ón kỹ Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i ag tóg ag tỹ isỹ nén han sór mũ ẽn han ke mũ, Topẽ vĩ to professor ag ke gé,” he tóg. “Ag tỹ iso: ter jé tóg ke mũ, henh ke vẽ,” he tóg. “Kar kỹ ag tóg fóg ag mỹ inh fẽg ke mũ,” he tóg.  
\v 34 “Kỹ ẽn ag tỹ iso é henh ke vẽ, iso sug ke vẽ, inh mrãnmrãn ke vẽ gé, isén ke vẽ gé. Kar kurã tãgtũ ki sóg hã ra rĩr mãn mũ sir,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Tiago mré João tỹ tỹ pã'i jẽ sór 
\r (Mt 20.20-28) 
\p  
\v 35 Kỹ Tiago mré João ag tóg ti kukãm mũ mũ, Zebedeu krẽ ag. “Senhor,” he ag tóg ti mỹ. “Ẽg mỹ ẽg tỹ nén to vĩ tag ti han,” he ag tóg, Jesus mỹ. 
\p  
\v 36 Kỹ tóg ag mỹ: “ne nẽ, sỹ ãjag mỹ han ke ti?” he mũ. 
\p  
\v 37 Kỹ ag tóg ti mỹ: “kejẽn ã tóg tỹ pã'i nĩnh mũ,” he mũ. “Kỹ sỹ ã pẽgja tá nĩnh há tóg tĩ vẽ,” he tóg, jo ũ tóg: “sỹ ã jakãnh tá nĩnh há tóg tĩ vẽ,” he mũ gé. “Ẽg tỹ ã rã hã nỹtĩnh há tóg tĩ vẽ, ã tỹ tỹ pã'i nĩn kỹ,” he ag tóg ti mỹ. 
\p  
\v 38 Hã ra Jesus tóg ag mỹ: “ãjag tỹ nén to vĩ mũ ki kagtĩg ãjag tóg nỹtĩ,” he mũ. “Ãjag mỹ inh ri kén jagtar sór mũ'?” he tóg. “Ãjag mỹ ãjag jagtar jagy tag to krónh kenh ke tũ nĩ vỹ?” he tóg. 
\p  
\v 39 Kỹ ag tóg ti mỹ: “hỹ, ke jé ẽg tóg ke mũ,” he mũ. Hã ra Jesus tóg ag mỹ: “hỹ, jagtar jé ãjag tóg ke mũ, inh ri kén,” he mũ. “Vẽsỹrénh jé ãjag tóg ke mũ, inh ri kén,” he tóg.  
\v 40 “Hã ra isũ tũ vẽ, sỹ ãjag mỹ: hej, he ti,” he tóg. “Ha inh pẽgja tá nĩ, henh ke tũ sóg nĩ,” he tóg. “Ha inh jakãnh tá nĩ, henh ke tũ sóg nĩ gé,” he tóg. “Isũ tũ vẽ. Ũ tỹ inh rã nỹtĩnh ke ẽn ag tỹ inh rã nỹtĩnh ke vẽ,” he tóg. 
\p  
\v 41 Hã ra ũ tỹ 10 (ke) ag tóg mẽg mũ, kỹ ag tóg ag to jũ mũ, João mré Tiago to. 
\p  
\v 42 Kỹ Jesus tóg ag jé prẽr kãn mũ, kỹ tóg ag mỹ kãmén mũ. “Fóg ag pã'i ag jykre ki kanhró ãjag tóg nỹtĩ,” he tóg. “Vẽnh kar jẽgnẽg ag tóg tĩ, kỹ ag mág ag tóg vẽnh kar mỹ: kemnĩ, ke tũg nĩ, he tĩ, vĩ tar han kỹ,” he tóg.  
\v 43 “Ag ri ke han tũg nĩ. Ãjag mỹ tỹ ũn mág nỹtĩ sór mũ'? Kỹ tỹ jagnẽ camarada ri ke nỹtĩmnĩ, jagnẽ tũ ki rĩr kỹ.  
\v 44 Ãjag mỹ tỹ pã'i nỹtĩ sór mũ'? Kỹ jagnẽ krẽm ke nỹtĩmnĩ, tỹ ũn kãsir nỹtĩmnĩ.  
\v 45 Hã kỹ sóg camarada tũ nĩ gé,” he tóg. “Sỹ tỹ camarada nĩ jé sóg kãtĩg, sỹ ãjag ki rĩr jé. Tỹ sóg ẽprã ke fi kósin nĩ. Hã kỹ sóg vẽnh kar jagfy ter ke mũ, sỹ ag krenkren han jé,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Ũn kyvó tỹ há' he 
\r (Mt 20.29-34; Lc 18.35-43) 
\p  
\v 46 Kejẽn ag tóg ẽmã tỹ Jericó tá junjun mũ. Ag tỹ Jerusalém ra mũ vẽ. Kar kỹ tóg Jericó ki kutẽ mũ gé, Jesus ti. Ti mré mũ tĩ ag tóg ti mré mũ mũ, vẽnh e kar ag ke gé. Hã ra Bartimeu tóg ẽpry kri nĩ nĩ. Kyvó ti nĩ, hã kỹ tóg ẽmĩn fyr kri nĩ kỹ: “inh mỹ nén ũ nĩm,” he nĩgtĩ, Timeu kósin tag ti.  
\v 47 Ẽn tóg Jesus tỹ ẽpry jagma tĩg mẽg mũ sir, Nazaré tá Jesus ti. Kỹ tóg prẽr mũ sir. “!..Jesus'..!” he tóg. “!..Davi kósin'..! !..IJagãgtãn ra..!” he tóg. 
\p  
\v 48 Hã ra ag tóg ti to jũgjũ mũ. “Mẽ kã nĩ nĩ,” he ag tóg ti mỹ. Hã ra tóg prẽr mãn', prẽr mãn', he mũ. “!..Davi kósin'..!” he tóg. “!..Ijagãgtãn ra..!” he tóg. 
\p  
\v 49 Kỹ Jesus tóg ti to krỹg he mũ. Kỹ tóg ti jé prẽr' he mũ sir. Kỹ ag tóg ũn kyvó ẽn jé prẽr mũ sir. “Ã fe tỹ há' hé, jẽg ra, ã jé prẽr tóg mũ,” he ag tóg ti mỹ.  
\v 50 Kỹ tóg ã palitó fón kỹ jẽgnẽ mũ sir, Jesus to tóg tĩ mũ sir. 
\p  
\v 51 Kỹ Jesus tóg ti mỹ: “inh ã tỹ hẽ ri kenh ke?” he mũ. Kỹ ũn kyvó tóg: “Senhor,” he mũ. “Sỹ venh há tóg tĩ,” he tóg.  
\v 52 Kỹ Jesus tóg ti mỹ: “hej,” he mũ. “Ã tỹ há' henh ke nẽ ha,” he tóg. “Ã tỹ inh ki rã kỹ ã há' henh ke mũ,” he tóg. Kỹ tóg vẽsỹmér ẽvãnh há' he mũ sir, kỹ tóg ti nón tĩ mũ sir, ẽpry jagma. 
\c 11  
\s1 Jesus tỹ Jerusalém tá jun 
\r (Mt 21.1-11; Lc 19.28-40; Jo 12.12-19) 
\p  
\v 1 Vãhã ag tóg cidade tỹ Jerusalém kakó tá nỹtĩ. Kỹ ag tóg ẽmã tỹ Betânia tá junjun vén mũ, ẽmã tỹ Betfagé tá, krĩ tỹ Oliveiras tá ke gé. Kỹ Jesus tóg ã mré mũ tĩ régre ag jẽgnẽg mũ, ag tỹ ẽmã ẽn ra mũ jé.  
\v 2 “Ha ẽmã ẽn ra mũjẽg,” he tóg, “ẽg jo ẽmã nĩ ẽn ra. Ãjag tỹ tá jun kỹ ãjag tóg burrica fi krẽ venh ke mũ. Se kỹ tóg jẽ,” he tóg. “Ũ vỹ ver ti kri nĩ ja tũ nĩ,” he tóg. “Ti kavãn kỹ ti pére kãmũmnĩ,” he tóg.  
\v 3 “Hẽn ri ke mũn ag tóg ãjag mỹ: ãjag tỹ ne jé ti kyvãn nẽ? henh mũ. Kỹ ag mỹ: ẽg Senhor tóg ti ve sĩ han sór mũ, hemnĩ. Kãnhmar tóg ti jẽnẽ mãn mũ, hemnĩ,” he tóg ag mỹ, Jesus ti. 
\p  
\v 4 Kỹ ag tóg mũ mũ sir. Burrica krẽ vég ag tóg mũ, jãnkã rã tóg se kỹ jẽ, ẽmĩn kri. Kỹ ag tóg ti kavãg mũ sir. 
\p  
\v 5 Kỹ ag tóg ag mỹ ke mũ. “Ãjag tỹ ne jé burrica sĩ kyvãn nẽ?” he ag tóg ag mỹ. 
\p  
\v 6 Kỹ ag tóg Jesus tỹ ãjag mỹ nén tó ja ẽn ti tó mũ, kỹ ag tóg: “ha ma mũjẽg ge,” he mũ.  
\v 7 Kỹ ag tóg burrica krẽ ma mũ mũ sir, Jesus to. Ãjag kur tỹ ag tóg ti kri kugjén mũ sir, jumento sĩ ẽn kri, kỹ tóg kri nĩ mũ sir, Jesus ti.  
\v 8 Kỹ vẽnh kar tóg ãjag kur kugjén mũ sir, ẽpry kri, jo ũ ag tóg ka féj krég mũ gé, ẽpỹ tá, ti jo vãvãm jé.  
\v 9 Kỹ ũ ag tóg ti jãmĩ mũ mũ, jo ũ ag tóg ti nón mũ mũ. Ẽn ag tóg prẽnprẽr mũ sir. “!..Viva..!” he ag tóg, “!..pã'i vỹ ẽg tá jun, ẽg Senhor mág tỹ ti jẽnẽn kỹ..!  
\v 10 !..Sér tãvĩ tóg tĩ..! !..Ẽg pã'i vẽ mỹr, ẽg jóg'jóg tỹ Davi ri kén..! !..Topẽ tá tóg kãtĩg, ũ tỹ kynhmỹ nĩ ẽn tá, viva..!” he ag tóg mũ, prẽnprẽr kỹ. 
\p  
\v 11 Kỹ tóg Jerusalém ra rã mũ sir, Jesus ti. Topẽ jo ĩn ra tóg rã mũ sir. Nén kar ki ẽvãnh kar tóg Betânia ra tĩg mãn mũ, ũ tỹ 12 (ke) ag mré, rãké ra. 
\s1 Ka tỹ figueira 
\r (Mt 21.18-19) 
\p  
\v 12 Tỹ vaj kỹ, ag tỹ Betânia tá kãmũ kỹ tóg kókĩr mũ, Jesus ti.  
\v 13 Hã ra tóg ka tỹ figueira féj vég mũ sir, tãtá. Kỹ tóg to tĩ mũ sir, ti kanẽ ko jé. Tá jun kỹ tóg vég mũ, hã ra tóg féj tãvĩ jé. Ti kanẽn ke pétẽm tũ tóg nĩ ver.  
\v 14 Kỹ tóg ka tỹ figueira mỹ: “ũ tóg ã kanẽ ko mãn ke tũ nĩ ha,” he mũ. Hã ra ti mré mũ tĩ ag tóg ti vĩ mẽg mũ. 
\s1 Jesus tỹ Topẽ jo ĩn krẽm ag pan 
\r (Mt 21.12-17; Lc 19.45-48; Jo 2.13-22) 
\p  
\v 15 Kỹ ag tóg mũ mãn kỹ Jerusalém tá junjun mũ sir. Topẽ jo ĩn ra tóg rã mũ sir, Jesus ti, kỹ tóg tá ag pan kãn mũ sir, nén ũ vender he tĩ ag, nén ũ comprar he tĩ ag ke gé. Topẽ jo ĩn krẽm ag tóg negociar he tĩ, jãnkamy trocar he tĩ ag ke gé. Ag mesa tỹ tóg vyryn ke mũ, Jesus ti. Sórãg vender he tĩ ag nĩgnĩ jafã tỹ tóg vyryn ke mũ gé sir.  
\v 16 Kỹ tóg ag tỹ Topẽ jo ĩn fĩn nén gé mũ kamẽg mũ gé sir.  
\v 17 Kỹ tóg ag kanhrãn kỹ ag mỹ: “Topẽ vĩ rá to jykrén nĩ,” he mũ. “Inh ĩn jiji vỹ: nação kar mỹ Topẽ mré vĩ jafã, he mũ, he tóg, Topẽ vĩ rá ki,” he tóg, Jesus ti. “Hã ra ãjag tóg Topẽ mré vĩ jafã tag krẽm nén kar pigju(g) mũgtĩ, kỹ tóg bandido ag jamã ri ke nĩ,” he tóg. Ag pan kỹ tóg ke mũ, Jesus ti. 
\p  
\v 18 Hã ra Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i ag vỹ Jesus vĩ mẽg mũ, Topẽ vĩ to professor ag ke gé. Kỹ ag tóg: “ẽg hỹn ti tỹ hẽn ri kenh ke mũ'?” he mũ, “ẽg tỹ ti tỹ tũ' he jé?” he ag tóg mũ. Hã ra ag tóg ti kamẽg mũ. Vẽnh kar mỹ tóg há tĩ, ti tỹ ag kanhrãn kỹ. Hã kỹ ag tóg ti vóg tũ nĩ. 
\p  
\v 19 Kutyg kỹ ag tóg cidade mág ki pa mãn mũ sir, Jesus ti, ti mré mũ tĩ ag ke gé. 
\s1 Ka tỹ figueira tóg 
\r (Mt 21.20-22) 
\p  
\v 20 Tỹ vaj kỹ ag tóg cidade ra mũ mãn mũ sir. Mũ kỹ ag tóg sir ka tỹ figueira ẽn vég mũ, hã ra tóg tóg ja nĩ, ti jãre mré hã. 
\p  
\v 21 Kỹ Pedro tóg Jesus vĩ ki jykrén kỹ ti mỹ: “ha vé, Senhor,” he mũ. “Ã vĩ ja ẽn hã vẽ,” he tóg. “Ã tỹ ka to vĩ kónãn ẽn vỹ tóg ja nĩ, ka tỹ figueira ẽn ti,” he tóg. 
\p  
\v 22 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “Topẽ ki ge pẽ han nĩ,” he mũ.  
\v 23 “Sỹ ke há vẽ, hã kỹ sóg tó mũ: kejẽn ãjag tóg krĩ tag ti mỹ: ha goj nig ki kutẽ, henh ke mũ. Kỹ tóg ki kutẽnh mũ, pãnónh ti, ãjag tỹ ãjag fe tỹ: ti mỹ ki kutẽnh mũ vỹ? he tũ nĩn kỹ,” he tóg. “Inh vĩ han jé tóg ke mũ, pãnónh ti, hemnĩ, kỹ tóg kutẽnh ke mũ, ha vemnĩ,” he tóg, Jesus ti.  
\v 24 “Hã kỹ sóg ãjag mỹ ke mũ,” he tóg. “Ãjag tỹ Topẽ mỹ nén ũ to vĩ kỹ to: han jé tóg ke mũ, Topẽ ti, hemnĩ, kỹ ãjag tóg venh ke mũ sir, ãjag tỹ ti mỹ nén ũ to vĩ mũ ti,” he tóg.  
\v 25 “Ãjag tỹ kejẽn Topẽ mré vĩ jẽ ra ũ tỹ ãjag to jũ mũ ẽn tỹ ti mỹ vẽnh pãte fón nĩ,” he tóg. “Ãjag tỹ gen kỹ tóg ãjag mỹ vẽnh pãte fón ke mũ gé, ẽg jóg mág ti,” he tóg. “Ãjag tỹ ti vĩ mranh mũ ra tóg vẽnh kato ãjag mỹ vẽnh pãte fón ke mũ, ũ tỹ kanhkã tá nĩ ti, ãjag tỹ ãjag mré ke ag mỹ vẽnh pãte fón kỹ,” he tóg.  
\v 26 “Ãjag tỹ hã ra ag mỹ vẽnh pãte fón tũ nĩn kỹ ẽg jóg mág vỹ vẽnh kato ãjag mỹ vẽnh pãte fón ke tũ nĩ gé, ũ tỹ kanhkã tá nĩ ti,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Jesus tỹ ũ tỹ ã jẽnẽg mũ tó tũg 
\r (Mt 21.23-27; Lc 20.1-8) 
\p  
\v 27 Kỹ ag tóg mũ mãn kỹ Jerusalém tá junjun mãn mũ sir. Topẽ jo ĩn tá tóg ẽvãnh tĩ mũ, Jesus ti. Kỹ Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i ag tóg ti venh kãmũ mũ, Topẽ vĩ to professor ag ke gé, kófa ag ke gé.  
\v 28 “Ũ nỹ ã mỹ: tag han nĩ, hé?” he ag tóg, ti mỹ. “Ũ nỹ ã jẽnẽ?” he ag tóg. 
\p  
\v 29 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “ãjag ki sóg jẽmẽnh ke mũ gé, vẽnh kato,” he mũ. “Ãjag tỹ inh mỹ tó há han kỹ sóg ãjag mỹ ũ tỹ inh jẽnẽg mũ tónh ke mũ gé,” he tóg.  
\v 30 “João vỹ ag kygpég tĩ ja nĩgtĩ. Ti mỹ kanhkã tá vẽnh jykre han, ãjag mỹ, ẽprã ke jykre vó? Ũ nỹ ti jẽnẽ?” he tóg ag mỹ, Jesus ti. “Inh mỹ tó,” he tóg. 
\p  
\v 31 Kỹ ag tóg jagnẽ mré to jykrén mũ. “Ẽg tỹ ti mỹ: Topẽ tỹ ti jẽnẽ ja vẽ, hen kỹ tóg ẽg mỹ: ãjag tỹ ne jé ti vĩ kri fig tũ ja nĩ nẽ? henh ke mũ,” he ag tóg jagnẽ mỹ.  
\v 32 “Ẽg tỹ hã ra ti mỹ: ẽprã ke jykre ja vẽ, hen kỹ tóg vẽnhmỹ nỹ gé,” he ag tóg, ag tỹ vẽnh kar kamẽg kỹ. Vẽnh kar tóg João to: “Topẽ vĩ tó tĩ pẽ vẽ,” he tĩ.  
\v 33 Hã kỹ ag tóg Jesus mỹ: “ẽg pi(jé) ki kanhró nỹtĩ',” he mũ. Ón kỹ ag tóg ke mũ. Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “kỹ sóg ãjag mỹ tónh ke tũ nĩ gé, ũ tỹ inh jẽnẽg mũ ti,” he mũ. Ã kato tẽ mũ ag mỹ tóg ke mũ. 
\c 12  
\s1 Ũn camarada kórég ag to comparação 
\r (Mt 21.33-46; Lc 20.9-19) 
\p  
\v 1 Kỹ Jesus tóg ag kanhrãn kỹ (tóg) ag mỹ comparação ũ han mũ sir, kỹ tóg: “kejẽn ũ tóg nĩgtĩ,” he mũ. “Nén kanẽ tỹ uva krãn ja tóg nĩgtĩ,” he tóg. “Pénĩn tóg rón ja nĩ, kãki tóg kũm ja nĩgtĩ, uva jẽgmĩ jafã han jé. Ki tóg pãjó han ja nĩ gé, kỹ tóg ũ tỹ ki rĩr tĩ ag mỹ ré kỹ tĩg ja nĩ, ga ũ ra. Ag mré tóg jykrén ja nĩ, ag tỹ ti mré ẽkré ẽn kanẽ vẽnh kãpãm jé,” he tóg, Jesus ti.  
\v 2 “Ti tỹ kejẽn kanẽn kỹ tóg ag mỹ ã camarada ũ jẽnẽg mũ, ti tũ ki rĩr tĩ ag mỹ, ag tỹ ti mỹ vẽnh kãpãm jé, uva ti. 
\p  
\v 3 Hã ra ag tóg ti kãgmĩg mũ sir, ti mrãnmrãn ag tóg mũ sir, kỹ ag tóg ti mỹ: “ha tĩg,” he mũ sir, ti mỹ nén ũ nĩm mẽ kã.  
\v 4 Kỹ tóg ag mỹ ã camarada ũ jẽnẽ mãn mũ gé sir, kỹ ag tóg ti krĩ ki tãnh mũ sir, ti to é he ag tóg mũ sir.  
\v 5 Kỹ tóg ag mỹ ũ jẽnẽ mãn mũ gé sir, hã ra ag tóg ti tén mũ gé sir. Ti camarada kar to ag tóg jũ mũ, ũ mrãnmrãn ag tóg, ũ tén ag tóg. 
\p  
\v 6 Kỹ hã ra ũ tóg kén mũ, hã ra ti kósin vẽ, ti fe pẽ vẽ hã ra. Kỹ tóg vãhã ag mỹ ti jẽnẽg mũ sir. “Hẽn ri ke mũn ag inh kósin kamẽg mũ,” he tóg, hã kỹ tóg ti jẽnẽg mũ. 
\p  
\v 7 Ti tỹ tá jun kỹ ag tóg ti to jykrén mũ, jagnẽ mré. “Kejẽn ẽkré kar vỹ tỹ ti tũ nĩnh mũ, ha vemnĩ,” he ag tóg ti to. “Mũ nỹ, ti tén jé, ti tũ tag tỹ tỹ ẽg tũ nỹnh jé,” he ag tóg, jagnẽ mỹ.  
\v 8 Kỹ ag tóg ti kãgmĩ kỹ ti tén mũ sir, ró mãtá ag tóg ti fón mũ sir,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 9 “Kỹ ẽkré tỹ tũn mũ ẽn hẽ ri kenh ke mũ?” he tóg. “Jun jé tóg ke mũ, ã camarada ag kãgtén jé. Kỹ tóg ẽkré ki rĩr tĩ ũ ag mỹ finh ke mũ, ti tũ ti,” he tóg. Jesus ti, ag mỹ comparação han kỹ. 
\p  
\v 10 Kỹ tóg ag mỹ: “Topẽ vĩ rá tag to jykrén nĩ, ha mẽ,” he mũ. “Pó tỹ ĩn han jafã fón ag tóg, pó tỹ ĩn han tĩ ag. Ag mỹ tóg kórég ja nĩ, pó ẽn ti. Hã ra Topẽ tóg po ẽn hã tỹ ĩn nũna han mũ.  
\v 11 Ẽg Senhor mág tỹ há vẽ, hã kỹ tóg ẽg mỹ e tĩ, ẽg tỹ ven kỹ, he tóg, Topẽ vĩ tỹ rán kỹ nĩ ki,” he tóg ag mỹ, Jesus ti. Ti tỹ ã kato vãsãnsãn mũ ag mỹ vẽnh kãmén hã vẽ. 
\p  
\v 12 Kỹ ag tóg ki kanhró nỹtĩ, ti tỹ ag kato vĩ mũ ti. Hã kỹ ag tóg ti se sór mũ, hã ra ag tóg vẽnh e ẽn kamẽg mũ, kỹ ag tóg ti ség tũ nĩ ha. Kỹ ag tóg sir mũ mũ, ti ré kỹ. 
\s1 Ẽg tỹ imposto kajãm ke 
\r (Mt 22.15-22; Lc 20.20-26) 
\p  
\v 13 Hã ra ag tóg ti to ũ ag jẽgnẽg mũ sir, Fariseu ũ ag, Herodes mré ke ũ ag ke gé, ag tỹ ti vĩ to ti se jé, Jesus ti.  
\v 14 Ag tỹ ti tá junjun kỹ ag tóg ti mỹ: “Senhor,” he mũ. “Ã jykre kuryj nĩn ki kanhró ẽg tóg nỹtĩ,” he ag tóg, ón kỹ. “Vẽnh jykre pir hã han ã tóg tĩ, vẽnh kar mỹ. Kỹ ag ve tóg ã mỹ tỹ nén ũ tũ nĩ. Hã kỹ ã tóg Topẽ jamĩn to, Topẽ japry to ã tóg ẽg kanhrãn há han tĩ,” he ag tóg, ón kỹ, Jesus mỹ. “Mỹ há nỹ', ẽg tỹ governo mỹ jãnkamy nĩm ke ti', imposto kajãm ke ti'?  
\v 15 Ẽg mỹ hỹn nĩm mũ', vó mỹ vó?” he ag tóg. 
\p Hã ra Jesus tóg ki kanhró nĩ, ag jykre régre nỹtĩn ki. Kỹ tóg ag mỹ: “ãjag ne tóg ón kỹ inh ki jẽmẽ sór mũ',” he mũ. “Inh mỹ jãnkamy jun, sỹ ve jé,” he tóg.  
\v 16 Kỹ ag tóg ti mỹ ũ jun mũ sir. Kỹ tóg: “ũ jiji nỹ kã nĩ?” he mũ. “Ũ kãggrá nỹ kã nĩ?” he tóg. Kỹ ag tóg ti mỹ: “pã'i mág tỹ imperador kãggrá vẽ,” he mũ. 
\p  
\v 17 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “kỹ pã'i mág mỹ ti tũ nĩmnĩ, hã ra Topẽ mỹ ti tũ nĩmnĩ gé,” he mũ. Kỹ ti vĩ tóg ag mỹ e tĩ. Ag tỹ nén ũ to ti se sór mũ vég tũ ag tóg nĩ. 
\s1 Ẽg tỹ ẽg ter ja tá vỹn kenh ke 
\r (Mt 22.23-33; Lc 20.27-40) 
\p  
\v 18 Kỹ Saduceu ag tóg ti tá junjun mũ gé, ti ki jẽmẽ jé. Hã ra Saduceu ag tóg: ẽg ter ja tá ẽg vỹn kenh ke tũ nĩ,” he tĩ. Kỹ ag tóg Jesus tá jun kỹ ti mỹ:  
\v 19 “Senhor,” he mũ gé. “Moisés tóg ẽg mỹ tag tó ja nĩ, ẽg tỹ tỹ jykre nỹtĩ jé,” he ag tóg. “Ẽg mỹ tóg: ã régre tỹ ã krẽ tũ ra ter kỹ, ã tỹ ti prũ fi tỹ prũg ke vẽ, he mũ. Ã tỹ ã régre mỹ ã krẽ han ke vẽ, fi ki, he ja tóg nĩ, Moisés ti,” he ag tóg, Jesus mỹ, Saduceu ag.  
\v 20 “Kỹ ũ tỹ jagnẽ mré pafa ja tỹ 7 (ke) ag vỹ nỹtĩ ja nĩgtĩ,” he ag tóg. “Ag kãke tóg prũg mũ, hã ra tóg ã kósin tũ ra ter mũ sir,” he ag tóg.  
\v 21 “Kỹ ti jãvy tóg fi tỹ prũg mũ, hã ra tóg ã kósin tũ ra ter mũ gé sir. Kỹ ti jãvy ũ vỹ fi tỹ prũg mũ gé,” he ag tóg.  
\v 22 “Hã ra ag kar tóg fi kósin tũ ra kãgter kãn mũ sir, ag kãke ti nón, ũ tỹ 7 (ke) ẽn ag. Kejẽn fi tóg vãhã ter mũ gé sir,” he ag tóg.  
\v 23 “Kỹ fag kãgter ja tá vỹnvỹn ke kỹ fi hỹn mén tỹ 7 (ke) nĩnh mũ vẽ. Ag kar vỹ fi tỹ prũg ja nỹtĩgtĩ. Hã kỹ tóg vẽnhmỹ nỹ, ag tỹ: rĩr mãn jé ẽg tóg ke mũ, hen kỹ,” he ag tóg, Jesus ti mỹ, Saduceu ag. 
\p  
\v 24 Hã ra Jesus tóg ag mỹ: “ãjag pi(jé) Topẽ vĩ tỹ rán kỹ nĩ ki kanhró nỹtĩ',” he mũ, “Topẽ jykre ki kagtĩg ãjag nỹtĩ,” he tóg. “Hã kỹ ãjag tóg kygnẽ ja nĩ,” he tóg ag mỹ.  
\v 25 “Ẽg tỹ ẽg ter ja tá vỹn ke kỹ ẽg prũg ke tũ nĩ, kỹ ẽg mén ke tũ nĩ gé,” he tóg. “Topẽ tỹ jẽgnẽ jafã ri ke ẽg nỹtĩ, kanhkã tá,” he tóg.  
\v 26 “Topẽ vĩ ũ to jykrén nĩ, ti tỹ ẽg tỹ ẽg ter ja tá vỹn ke kãmén kỹ. Moisés tỹ rán ki tag tóg rán kỹ nĩ, Topẽ tỹ Moisés mỹ nén tó ja tag ti, vãnh pũr kãmén jan ki,” he tóg. “Topẽ tóg ti mỹ: Abraão vỹ iso: Topẽ, he tĩ, he ja nĩ, Isaque ke gé, Jacó ke gé, he ja tóg nĩ, Topẽ ti. Kãgter ag huri, Abraão, Isaque, Jacó. Hã ra Topẽ tóg: tỹ inh ag Topẽ nĩ, he ja nĩ, ag ter kar kỹ.  
\v 27 Hã kỹ ag tóg rĩnrĩr nỹtĩ mỹr, Topẽ tỹ ũn rĩnrĩr nỹtĩ ag hã kri ke nĩn kỹ,” he tóg, Jesus ti. “Hã kỹ ãjag tóg kygnẽ tãvĩn mũ,” he tóg, Jesus ti, Saduceu ag mỹ. 
\s1 Topẽ tỹ ẽg jyvẽn kãfór 
\r (Mt 22.34-40; Lc 10.25-28) 
\p  
\v 28 Hã ra Topẽ vĩ to professor ũ tóg tá jun mũ gé sir. Kỹ tóg ag tỹ jagnẽ mré vĩ mẽg mũ, Jesus tỹ Saduceu ag mỹ tó há han ja ẽn ti. Hã kỹ tóg: “Topẽ tỹ ẽg jyvẽn tỹ hẽ nỹ hỹn ti tỹ ẽg jyvẽn kar kãfór nỹnh mũ'?” he mũ, Jesus mỹ. 
\p  
\v 29 Kỹ Jesus tóg ti mỹ: “ũ tỹ kãfór nỹn hã vẽ, hã mẽ,” he mũ. “Ha mẽ, povo tỹ Israel,” he tóg mũ. “Ẽg pã'i vỹ tỹ Topẽ nĩ, ẽg pã'i vỹ tỹ ũn pir nĩ,” he tóg.  
\v 30 “Topẽ to, ẽg jóg mág to há tãvĩ nỹtĩmnĩ,” he tóg, “ti ki ge há han nĩ, ti to jykre pir nỹtĩmnĩ, krĩ pir, ti to tar nỹtĩmnĩ,” he tóg.  
\v 31 “Kỹ ti tỹ ẽg jyvẽn ũ tóg hã ri ke nĩ gé, hã vỹ: ãjag régre ki rĩr nỹtĩmnĩ, ãjag tỹ vẽnh ki rĩr há han ri ke, he mũ,” he tóg. “Ti tỹ ẽg jyvẽn ũ pi(jé) tag kãfór nĩ',” he tóg, Jesus ti, Topẽ vĩ to professor ẽn mỹ. 
\p  
\v 32 Kỹ Topẽ vĩ to professor ẽn tóg ti mỹ: “ke tóg tĩ,” he mũ. “Ã tỹ ke há vẽ. Pir ti nĩ, Topẽ ti, ũ pi(jé) ti ri ke nĩ',” he tóg.  
\v 33 “Ẽg jé ti to fe há nỹtĩgtĩ, ẽg jé ti to krĩ há nỹtĩgtĩ gé, jykre pir ke gé. Ẽg jé ti to tar nỹtĩ gé. Ẽg jé ẽg régre ki rĩr nỹtĩ gé, ẽg tỹ vẽnh ki rĩr há han ri ke. Hã vỹ tóg nén kar kãfór nĩ,” he tóg. “Ẽg tỹ Topẽ mỹ nén ũ pũn kãfór tóg nĩ, ẽg tỹ ti to há nỹtĩ ẽn ti, ẽg tỹ ti mỹ nén ũ tãnh kãfór tóg nĩ gé,” he tóg, Topẽ vĩ to professor ẽn ti. 
\p  
\v 34 Kỹ Jesus tóg ti tỹ tó há nĩ ve kỹ (tóg) ti mỹ: “nén ũ sĩ tóg tũ nĩ ver,” he mũ, “ã tỹ Topẽ tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ venh ke jé,” he tóg. Kar kỹ ũ tóg Jesus ki jẽmẽ mãn tũ nĩ sir. Ti kamẽg ag tóg mũ sir, hã kỹ ag tóg ti ki jẽmẽ mãn tũ nĩ sir. 
\s1 Cristo tỹ tỹ Davi kósin nĩ 
\r (Mt 22.41-46; Lc 20.41-44) 
\p  
\v 35 Kỹ Jesus tóg Topẽ jo ĩn krẽm ag kanhrãn jé ag ki jẽmẽg mũ. “Topẽ vĩ to professor ag tỹ ne jé: Cristo vỹ tỹ Davi kósin nĩ, he nẽ?” he tóg ag mỹ.  
\v 36 “Davi vỹ Cristo tó ja nĩ, Topẽ kuprĩg tỹ ti krĩn kỹ, kỹ tóg: ẽg jóg mág tỹ Topẽ vỹ inh Senhor mỹ tag tó ja nĩ, hã kỹ tóg: “nĩ ra ver, inh pẽgja tá,” he ja nĩ. “Sỹ ã kato vãsãnsãn mũ ag tỹ ã krẽm vin ke vẽ, kỹ ag sigse vẽ sir. Tag jãvãnh nĩ ver,” he ja ti nĩ, Topẽ ti, inh Senhor mỹ, he ja tóg nĩ, Davi ti,” he tóg ag mỹ, Jesus ti.  
\v 37 “Hã kỹ Davi tóg Cristo to: inh Senhor vẽ, he tĩ. Ti tỹ tỹ ti kósin nĩ ra ti kósin mỹ tỹ ti kri ke nĩnh mũ vẽ?” he tóg, Jesus ti. Hã ra ag tóg ti mỹ tó tũg. Ag tỹ ne tónh ke tóg tũ tĩ, ti kato vãsãnsãn mũ ag mỹ. Hã ra vẽnh kar mỹ ti vĩ tag tóg há nỹ. 
\s1 Ón kỹ Topẽ vĩ to professor ag tỹ jagtar ke 
\r (Mt 23.1-36; Lc 20.45-47) 
\p  
\v 38 Kỹ Jesus tóg ag kanhrãn kỹ: “ón kỹ Topẽ vĩ to professor ag kamẽg nĩ,” he mũ. “Kur téj rĩnh ka(mẽ) ag nỹtĩ,” he tóg. “Kỹ vẽnh kar tỹ ag mỹ: ã mỹ há? he kỹ tóg ag mỹ sér tĩ, ag tỹ cidade kuju kãmĩ mũn kỹ,” he tóg.  
\v 39 “Ẽg tỹ vẽnh kanhrãn jafã krẽm ag tóg vẽnh kãpãm kỹ nỹtĩgtĩ, festa ki ag tóg jẽn vén tĩ, ag tỹ tỹ pã'i nỹtĩn kỹ,” he tóg.  
\v 40 “Hã ra ag tóg ũn mén ter ja fag tũ mãn kãn tĩ. Fag tũ mãn kãn kỹ ag tóg ón kỹ Topẽ mré vĩ mág han mũgtĩ, ẽg tỹ ag to: ũn há vỹ tỹ ag nỹtĩ, he jé,” he tóg. “Hã to ag vẽsỹrénh mág tãvĩ han ke mũ,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Ũn jagtar fi tỹ ã tũ vin kãn 
\r (Lc 21.1-4) 
\p  
\v 41 Kỹ Jesus tóg kejẽn Topẽ mỹ jãnkamy vin jafã kato nĩ mũ. Kỹ tóg ag tỹ kãki nén vin mũ vég mũ sir. Ũn rico ag tóg jãnkamy mág tỹ kãki vin mũ.  
\v 42 Kỹ ũn jagtar fi tá jun mũ gé, ũn mén ter ja fi. Hã ra fi tóg jãnkamy kãsir régre hã vin mũ sir, hã vỹ: 1 centavo, he mũ. 
\p  
\v 43 Kỹ Jesus tóg ã mré mũ tĩ ag jé prẽr mũ sir, kỹ tóg ag mỹ: “ve ra ha,” he mũ. “Ũn rico tỹ vin kãfór han fi tóg, fi tũ sĩ (hã) ra. Tỹ nén ũ tũ fi tóg nĩ, fi mén vỹ hur ter.  
\v 44 Kỹ fi tóg ã tũ vin kãn ja nĩ, fi jẽn mré hã. Jãvo ũn rico ag vỹ ãjag tũ ke hã tỹ Topẽ mỹ vin mág tĩ. Hã ki fi tóg ag tỹ nĩm kãfór han, fi tỹ nĩm sĩ pẽ han mũ ra. Ki hã sóg tó mũ mỹr,” he tóg, Jesus ti. 
\c 13  
\s1 Ag tỹ Topẽ jo ĩn kókén ke 
\r (Mt 24.1-2; Lc 21.5-6) 
\p  
\v 1 Kỹ Jesus tóg Topẽ jo ĩn tá kãkutẽ mũ sir. Re tá ti mré tĩ ũ tóg ti mỹ: “ve ra ha, Senhor,” he mũ. “Pó sĩnvĩ tỹ tóg há nỹtĩ, kỹ tóg sĩ(nvĩ) tãvĩ nỹtĩ, ĩn ti,” he tóg, Topẽ jo ĩn to. 
\p  
\v 2 Hã ra Jesus tóg ti mỹ: “ã mỹ ĩn mág tag ti vigvég mũ'?” he mũ. “Kejẽn ũ pó tỹ jagnẽ kafãn mãn ke tũ nĩ,” he tóg. “Ag ránhráj kãn ke vẽ,” he tóg Jesus ti. 
\s1 Vẽnh jagãgtar to rã 
\r (Mt 24.3-14; Lc 21.7-19) 
\p  
\v 3 Kar kỹ Jesus tóg krĩ tỹ Oliveiras ra tĩg kỹ tá nĩ nĩ sir, Topẽ jo ĩn kakãm. Kỹ ag tóg ag pin kỹ ti mỹ ke mũ, Pedro, Tiago, João, André ke gé.  
\v 4 “Ẽg mỹ ti kurã ti tó,” he ag tóg ti mỹ. “Ẽg ne ve kỹ ti kurã ki kanhró nỹtĩnh mũ? Kurã tỹ hẽ ki ẽg hỹn nén kar tag venh ke mũ?” he ag tóg ti mỹ. 
\p  
\v 5 Kỹ Jesus tóg ag mỹ kãmén mũ sir. “Ker ũ ãjag lograr hé hẽ',” he tóg.  
\v 6 “Cristo vỹ tỹ inh nĩ,” he jé ag tóg ke mũ, ijiji tó kỹ. Ũ tỹ hẽn ri ke ag tóg tag tónh mũ, kỹ ũ tỹ hẽn ri ke ag tóg ag vĩ kri nĩm ke mũ,” he tóg.  
\v 7 “Vẽnh génh to vẽme mẽ jé ãjag tóg ke mũ, tag ki vẽnh génh ke to, kuvar há tá vẽnh génh to ke gé. To jũrũn ke tũg nĩ hã ra. Vẽnh génh enh ke vẽ. Hã ra kurã tỹ ẽgno to hã ke vẽ ver,” he tóg.  
\v 8 “Nação ag tỹ jagnẽ kato tẽgtẽnh ke vẽ. Pã'i krẽm ke ag tỹ pã'i ũ krẽm ke ag to jũnh ke vẽ gé. Kỹ ga tỹ ragrag ke tỹ hẽn ri ke han ke vẽ gé, ẽmã tỹ hẽn ri ke ki. Vẽjẽn tỹ tũ' henh ke vẽ gé. Hã ra ãjag jagãgtar ke vẽnh ven vén vẽ ver,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 9 “Ãjag kanẽ nĩm nĩ,” he tóg. “Ãjag jyvẽn tar han jé ag tóg ke mũ, pã'i ag, vẽnh kanhrãn jafã krẽm. Ãjag mrãnmrãn jé ag tóg ke mũ. Ãjag jé prẽr jé ag tóg ke mũ, pã'i mág tỹ ãjag ve jé, pã'i mág kar ti, isugrĩn, ãjag tỹ pã'i ag mỹ inh vĩ tugtó jé,” he tóg.  
\v 10 “Kỹ inh kãtĩg ke to hã povo kar vỹ inh vĩ sér mẽnh ke mũ,” he tóg.  
\v 11 “Ag tỹ vãhã sir ãjag sigse kỹ, ãjag gé kãmũ jé, kỹ ãjag tỹ nén tónh ke mũ to jykrén tũg nĩ, kã jatu' hemnĩ. Ag tỹ ãjag ki jẽmẽn kỹ ãjag tóg tónh ke mũ, Topẽ kuprĩg tỹ ãjag nĩgrẽg ki vĩ mũ ẽn ti,” he tóg. “Ãjag tỹ tó tũ vẽ sir, ti tỹ tó vẽ sir,” he tóg.  
\v 12 “Ũ vỹ tóg ã régre senh ke mũ, ti ter jé, ẽn kã,” he tóg. “Kỹ ũ panh tóg ã kósin senh ke mũ gé, ti ter jé,” he tóg. “Kỹ ũ krẽ ẽn tóg ã han mũ fag sigsenh ke mũ gé, fag kãgtén jé,” he tóg.  
\v 13 “Vẽnh kar vỹ tóg ãjag to vĩ kónãn ke mũ gé, inh jiji tugrĩn,” he tóg. “Hã ra ũ tỹ isovãnh ke tũ (pẽ) ẽn kren ke vẽ,” he tóg. 
\s1 Vẽsỹrénh mág ke 
\r (Mt 24.15-28; Lc 21.20-24) 
\p  
\v 14 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “kejẽn ãjag tóg vãhã ãjag tỹ nén ũ kamẽg tĩ ẽn venh ke mũ,” he mũ, “ẽg kavénh mũ ẽn ti,” he tóg. “Topẽ vĩ tó tĩ tỹ Daniel vỹ ti tó ja nĩgtĩ. Ti jẽnh ke tũ tá tóg jẽnh mũ,” he tóg. Ũ tỹ to ke mũ ẽn jé ki kanhró nĩ. “Kỹ Judéia ki ke kar ag jé vẽnh pigjunh mũjẽg, pãnónh ra, fag mré hã,” he tóg.  
\v 15 “Ũ tỹ re tá nĩ ẽn jé kãra rã tũg nĩ, ti ĩn ki, ti tũ mãn jé.  
\v 16 Kỹ ũ tỹ ã japỹ tá jẽ ẽn jé vỹn ke tũg nĩ gé, ti kur mãn jé,” he tóg.  
\v 17 “Ũn kufy fag tỹ vẽsỹrénh ke vẽ, kurã ẽn kã, ũ tỹ gĩr pygfãm mũ fag ke gé,” he tóg.  
\v 18 “Topẽ mré vĩmnĩ, ti tỹ kusa kã vẽnh ven tũ nĩ jé.  
\v 19 Vẽsỹrénh tỹ ge ve ja tũ ẽg nỹtĩ, Topẽ tỹ ẽg mundo han jan ki. Kỹ ẽg ge venh ke tũ nĩ gé, kar kỹ,” he tóg.  
\v 20 “Ẽg tỹ kurã ki vẽsỹrénh ke mũ ẽn vỹ e nỹtĩnh mũ vẽ, hã ra tóg térem kỹ nỹtĩ nĩ, Topẽ tỹ ũn kuprẽg ja ẽn ag tugrĩn. Ti tỹ térem tũ nĩ (mũ) ra ũ vỹ kren ke tũ nĩ vẽ, ag vẽsỹrénh ẽn to,” he tóg. 
\p  
\v 21 “Kỹ ũ tỹ ãjag mỹ: ha vé, Cristo vỹ tag kã jẽ nĩ, he mũ ra kri fig tũg nĩ, ti tỹ: tãtá ti jẽ nĩ, he mũ ra,” he tóg.  
\v 22 “Ón kỹ Cristo vỹ vẽnh venven ke mũ, ón kỹ Topẽ vĩ tó tĩ ag ke gé. Ón kỹ milagre hyn han jé ag tóg ke mũ, milagre tỹ hẽn ri ke ti, ón kỹ Cristo ẽn ag. Ag tỹ vẽnh kar krĩn kónãn sór vẽ, ag tỹ kygnẽ jé, Topẽ tỹ ũn kuprẽg ja ẽn ag mré hã, hẽn ri ke mũn.  
\v 23 Ha vé, sỹ ãjag mỹ tó kãn vẽ, ti kutẽnh ke to hã,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Topẽ kósin kãtĩg mãn ke 
\r (Mt 24.29-31; Lc 21.25-28) 
\p  
\v 24 “Hã ra kurã ẽn kã, vẽsỹrénh ẽn kar kỹ rã vỹ nhyr ke mũ, kỹ kysã vỹ jẽngrẽ' he mãn ke tũ nĩ gé.  
\v 25 Kỹ krĩg vỹ vár ke mũ gé, kanhkã krẽm. Ẽg tỹ kanhkã tá nén vég tũ kar ẽn vỹ ragrag ke kãn mũ gé.  
\v 26 Kỹ vãhã vẽnh kar vỹ inh kãtére venh ke mũ sir, kanhkã góg jagma, inh jykre tar (pẽ) nĩn kỹ,” he tóg. “Tỹ sóg ẽprã ke fi kósin nĩ mỹr,” he tóg. “Inh ve vỹ kókov (pẽ) kãtĩ mũ,” he tóg.  
\v 27 “Kỹ sóg sỹ jẽgnẽ jafã ag mỹ: ha mũjẽg, henh ke mũ, ag tỹ sỹ ũn kuprẽg ja ag vẽnhmãn jé, ga kar tá, kanhkã fyr mĩ hã,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Ka tỹ figueira to comparação 
\r (Mt 24.32-35; Lc 21.29-33) 
\p  
\v 28 “Ka tỹ figueira to ki kanhrãn nĩ, to comparação han kỹ,” he tóg. “Ti pẽ tánh kỹ, ti féj tãg han kỹ tóg kakó tĩ sir, ẽkré tygtánh kurã ti.  
\v 29 Ri ke ti nĩ, ãjag tỹ inh kãtĩg mãn ke kurã ki kanhró nỹtĩnh ke mũ ti. Ãjag tỹ sỹ ãjag mỹ nén tó mũ tag ve kỹ tóg kakó tãvĩ tĩ ha, inh kãtĩg mãn ke ti,” he tóg.  
\v 30 “Sỹ ke há vẽ, hã kỹ sóg tag tó mũ, ha mẽ. Ũri ũn rĩnrĩr mũ ag tỹ nén kar ẽn venh ke vẽ, ag kãgter ke to hã,” he tóg.  
\v 31 “Kanhkã vỹ tũ' henh ke mũ, ga ti ke gé. Jãvo inh vĩ vỹ tũ' henh ke tũ nĩ,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Jesus kãtĩg mãn ke kurã 
\r (Mt 24.36-44) 
\p  
\v 32 “Hã ra ũ pi(jé) isỹ kurã ki kãtĩg mãn ke ki kanhró nĩ', hora ẽn ki ke gé',” he tóg. “Topẽ tỹ jẽgnẽ jafã ag pi(jé) ki kanhró nỹtĩ'. Inh pi(jé) ki kanhró nĩ gé', isỹ tỹ Topẽ kósin ra,” he tóg. “Ẽg jóg mág hã vỹ ã pin kỹ ki kanhró nĩ, kurã kã nén kutẽnh ke mũ ẽn ki,” he tóg.  
\v 33 “Ãjag kanẽ vin han nĩ, vẽnh rinfig nĩ,” he tóg. “Topẽ mré vĩ, ãjag tỹ ti kurã ki kagtĩg nỹtĩn kỹ,” he tóg.  
\v 34 “Ũ pasa ri ke vẽ,” he tóg. “Ã tỹ ã ĩn ki kutẽ kỹ tóg ã camarada ag mỹ: “ijo ki rĩr,” he mũ, “inh rãnhrãj ki,” he tóg. Kỹ tóg ũ tỹ jãnkã ki rĩr tĩ ẽn mỹ: “ã kanẽ nĩm han nĩ,” he mũ gé.  
\v 35 Hã kỹ sóg ãjag mỹ: “ãjag kanẽ nĩm han nĩ,” he mũ gé,” he tóg. “Ãjag pi(jé) ti jun ke ki kanhró nỹtĩ', ĩn tãn ti',” he tóg. “Hẽn ri ke mũn tóg kutyg ke ra jun mũ, hẽn ri ke mũn tóg kuty kuju ki jun mũ, hẽn ri ke mũn tóg galo kyr mũ ra jun mũ, hẽn ri ke mũn tóg kusã ki jun mũ,” he tóg.  
\v 36 “Vẽnh ki ẽmẽmnĩ, nũr tũg nĩ. Ãjag tỹ ijãvãnh tũ ra sóg jun mũ, vẽsỹmér,” he tóg, Jesus ti.  
\v 37 “Vẽnh kar mỹ sóg tó mũ, sỹ ãjag mỹ tó mũ tag, hã vỹ: vẽnh ki ẽmẽmnĩ, he mũ,” he tóg, Jesus ti. 
\c 14  
\s1 Ag tỹ Jesus tén sór 
\r (Mt 26.1-5; Lc 22.1-2; Jo 11.45-53) 
\p  
\v 1 Hã ra festa tỹ Páscoa kurã kãtá kurã tãgtũ vẽ sir, pão jẽgja tũ konh ke kãtá. Kỹ Topẽ tũ ki rĩr tĩ ag tóg Jesus vatánh tá ti se sór mũ, vẽnh kar tỹ ti se vég tũ nĩ jé. Topẽ vĩ to professor mré ag tóg ti se sór mũ gé, ti tén jé.  
\v 2 Hã ra ag tóg: “festa tag to mẽ jé ẽg tóg ke mũ ver,” he mũ. “Ẽg tỹ festa kã ti se kỹ vẽnh génh mág hỹn tóg kutẽnh mũ, ha vemnĩ,” he ag tóg. 
\s1 Maria fi tỹ Jesus gãnh tãg 
\r (Mt 26.6-13; Jo 12.1-8) 
\p  
\v 3 Ẽn kã Jesus tóg kejẽn ẽmã tỹ Betânia tá nĩ nĩ, Simão ĩn krẽm, vẽnh kaga tỹ lepra han ja ẽn ĩn krẽm. Ti jẽg nĩ ra ũ fi tóg tá jun mũ, garrafa vyn kỹ. Pó tỹ alabastro tỹ tóg há(r) nĩ, garrafa ti. Ti ki jẽ vỹ tóg tỹ nén kar tãg nĩ, hã vỹ: nardo, he mũ. Nardo pẽ vẽ, kaja e pẽ ti nĩ, ger há ẽn ti. Garrafa ẽn mranh fi tóg mũ, kỹ fi tóg ti ki jẽ ẽn tỹ Jesus gãnh kri kugjẽg mũ sir. 
\p  
\v 4 Hã ra ũ tỹ tá nỹtĩ ag kã ũ ag tóg jagnẽ mỹ: “fi tỹ ne jé nén kaja e tag kókén nẽ?” he mũ.  
\v 5 “Ẽg tỹ nén ger há tag fón ke vẽ vẽ, kaja há to, jãnkamy tỹ hẽn ri ke to,” he ag tóg. “Ẽg tỹ ũn jagãgtar ag mỹ vin ke vẽ vẽ,” he ag tóg. Kỹ ag tóg fi mỹ vĩ tar han mũ sir. 
\p  
\v 6 Hã ra Jesus tóg ag mỹ: “fi mỹ vĩ tũg,” he mũ. “Ãjag tỹ ne jé fi fe kaj han nẽ?” he tóg. “Inh ki fi krov nĩ, inh jykre ki,” he tóg.  
\v 7 “Ãjag mré sóg nĩg sĩ han mũ, jãvo ũn jagãgtar mũ ag vỹ ãjag mré nỹtĩg mág han tĩ,” he tóg. “Isĩg kar kỹ ag mỹ nĩmnĩ, ãjag tỹ ag mỹ nén nĩm ke ti,” he tóg.  
\v 8 “Ã tỹ nén han ke mũn han fi tóg huri,” he tóg. “Inh kãn fi tóg huri, vẽnh kej tá inh fón ke to,” he tóg.  
\v 9 “Ag tỹ vẽnh vĩ sér tugtó kỹ ag tóg fi tỹ nén han mũ tag ti tónh ke mũ gé, kỹ vẽnh kar vỹ fi tỹ nén han mũ tag mẽgmẽnh mũ sir, ha vemnĩ. Ki hã sóg tó mũ,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Ag tỹ Jesus vatánh tá ti kãgmĩnh ke to jykrén 
\r (Mt 26.14-16; Lc 22.3-6) 
\p  
\v 10 Kar kỹ Judas Iscariotes tóg tĩ mũ, Topẽ tũ ki rĩr tĩ ag ra, ag mré Jesus jẽnjẽn ke to jykrén jé. Hã ra ũ tỹ 12 (ke) ag kã ũ vẽ, Judas ti.  
\v 11 Ag tỹ ti vĩ mẽ kỹ tóg ag mỹ sér tĩ sir. “Ã mỹ ẽg to jãnkamy vin mũ,” he ag tóg ti mỹ. Hã kỹ tóg: “inh hỹn hẽ ri kenh mũ, ag tỹ ti kãgmĩ jé?” he mũ, Judas ti. 
\s1 Ag tỹ Páscoa ko mũ 
\r (Mt 26.17-25; Lc 22.7-14, 21-23; Jo 13.21-30) 
\p  
\v 12 Pão jẽgja tũ konh ke kurã ve vẽ sir, cordeiro tãnh ke kurã vẽ sir, Páscoa kã. Kỹ ti mré mũ tĩ ag tóg Jesus mỹ: “ẽg hỹn hẽ tá ã mỹ carneiro sĩ tãnh mũ, ẽg tỹ kon jé?” he mũ.  
\v 13 Kỹ tóg ũn régre ag jẽgnẽg mũ, ti mré mũ tĩ ag. Kỹ tóg ag mỹ: “ha ẽmã mág ra mũjẽg,” he mũ. “Tá ãjag tóg ũ venh ke mũ, goj vyn kỹ jẽ ũ. Ẽn nón mũmnĩ,” he tóg.  
\v 14 “Ti tỹ ĩn kãra rã kỹ ĩn tãn ẽn mré vĩmnĩ,” he tóg. “Ti mỹ tag tómnĩ,” he tóg. “Ẽg Senhor vỹ ã mỹ vẽnh vĩ jẽnẽg mũ, hemnĩ. Ti tỹ ã ĩn krẽm Páscoa konh há tóg tĩ, ti mré mũ tĩ ag mré, hemnĩ ti mỹ,” he tóg, Jesus ti.  
\v 15 “Kỹ tóg ãjag mỹ ven ke mũ, kroggrog tỹ kynhmỹ nỹ ẽn ti,” he tóg. “Éhé ti nĩ. Tá nén kar vỹ kynkar kỹ nỹtĩ. Ẽg nĩgja vỹ tá nỹtĩ gé. Tá ẽg mỹ han nĩ,” he tóg, ti mré mũ tĩ régre ag mỹ. 
\p  
\v 16 Kỹ ag tóg mũ mũ sir, ẽmã mág ra, kỹ ag tóg sir vég mũ, Jesus tỹ ag mỹ nén tó ja ti. Kỹ ag tóg vẽjẽn kãn mũ sir, ag tỹ cordeiro ẽn ko jé. 
\p  
\v 17 Rã pur kar kỹ Jesus tóg ũ tỹ 12 (ke) ag mré tá jun mũ sir.  
\v 18 Ag jẽg mũ jãvo Jesus tóg ag mỹ: “ãjag kãki ũ tóg inh vatánh tá inh kato vãsãnsãn mũ ag mỹ inh ven ke mũ,” he mũ. “Inh mré jẽg mũ ũ vẽ, ki hã sóg tó mũ,” he tóg.  
\v 19 Kỹ ag tóg fe kaj' he mũ sir. Ti mỹ ag tóg: “inh mỹ vó'? Inh mỹ vó'?” he kãn mũ sir.  
\v 20 Hã ra tóg ag mỹ: “ãjag kã ũ vẽ,” he mũ. “Inh mré pão tỹ kã punpun mũ vẽ, pénky kãki,” he tóg. “Ẽn vẽ mỹr,” he tóg.  
\v 21 “Ter jé sóg ke mũ, isỹ tỹ ẽprã ke fi kósin nĩn kỹ. Hã kỹ iser ke vỹ rán kỹ nĩ,” he tóg. “Vãsỹ sóg to rán kỹ nĩ,” he tóg. “Hã ra ũ tỹ pã'i ag mỹ inh ven ke ẽn mỹ tóg vĩ kónãn tãvĩ han ke mũ. Ti mur tũ nĩn ran há tĩ vẽ,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Santa Ceia 
\r (Mt 26.26-30; Lc 22.15-20; 1Co 11.23-25) 
\p  
\v 22 Ag jẽg nỹtĩ ra Jesus tóg ẽmĩ mãg mũ sir, kỹ tóg Topẽ mré vĩ mũ sir, ẽmĩ to. Kỹ tóg vẽnh kã kugpãn kỹ ag mỹ vẽnh kãpãm mũ sir, ti mré mũ tĩ ag mỹ. “Inh hã vẽ,” he tóg, ẽmĩ to. 
\p  
\v 23 Kar kỹ tóg copo vãg mũ gé sir, vinho tỹ ki jẽn kỹ. To tóg Topẽ mré vĩ mũ gé sir, kỹ tóg ũn pir mỹ ven', ven', he mũ sir. Kỹ ag tóg kãmẽ kãn mũ sir.  
\v 24 Kỹ tóg ag mỹ: “inh kyvénh hã vẽ,” he mũ. “Vẽnh kar jagfy tóg inh ki kãkutẽnh ke mũ, inh kyvénh ti,” he tóg. “Topẽ vỹ vẽnh kar to há nĩ sór mũ, inh kyvénh tugrĩn,” he tóg.  
\v 25 “Ha mẽ,” he tóg. “Inh pi(jé) vinho kron mãn ha'. Kejẽn sóg kron mãn ke mũ, Topẽ tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ ẽn kã sóg kron mãn mũ,” he tóg. 
\p  
\v 26 Ag jẽn kar kỹ ag tóg Topẽ mỹ jãn mũ sir. Jãn kar kỹ ag tóg sir krĩ tỹ Oliveiras ra mũ mũ. 
\s1 Jesus tỹ Pedro mỹ tó 
\r (Mt 26.31-35; Lc 22.31-34; Jo 13.36-38) 
\p  
\v 27 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “ãjag kar vỹ inh ré kỹ mũ kãn ke mũ,” he mũ. “Hã kỹ tóg rán kỹ nĩ, hã mẽ. “Ũ tỹ carneiro ki rĩr tĩ ẽn tãnh jé sóg ke mũ, kỹ ti mẽg vỹ krig ke kãn ke mũ,” he tóg, iso, Topẽ ti, ti vĩ rá ki,” he tóg, Jesus ti. “Hã ve jé ãjag tóg ke mũ.  
\v 28 Hã ra sóg iser kar kỹ rĩr mãn ke mũ. Ẽn kã sóg ãjag jo tĩnh ke mũ, ga tỹ Galiléia ra,” he tóg, Jesus ti. 
\p  
\v 29 Kỹ Pedro tóg ti mỹ: “ag kar tỹ ã ré kỹ mũ mũ ra isóg ã ré kỹ tĩg ke tũ nĩ,” he mũ, Pedro ti.  
\v 30 Hã ra Jesus tóg ti mỹ: “ha vé,” he mũ. “Ũri, kuty tag kã ã tóg iso: ti ki kagtĩg sóg nĩ, he tãgtũ han ke mũ, galo kyr régre han ke to hã. Ki hã sóg tó mũ,” he tóg. 
\p  
\v 31 Hã ra Pedro tóg vĩ tar han. “Sỹ ã mré ter ke mũ ra sóg ã to: ti ki kagtĩg sóg nĩ, henh ke tũ pẽ nĩ,” he tóg, Pedro ti. Kỹ ti mré mũ tĩ ag tóg hã tó kãn mũ gé sir. 
\s1 Getsêmani tá 
\r (Mt 26.36-46; Lc 22.39-46) 
\p  
\v 32 Kỹ ag tóg ka kré ra mũ mũ sir. Ka kré ẽn jijin hã vỹ: Getsêmani, he mũ. Kỹ tóg ã mré mũ tĩ ag mỹ: “nĩgnĩ ra ver, tag ki,” he mũ. “Sỹ ver Topẽ mré vẽmén ke vẽ,” he tóg, Jesus ti.  
\v 33 Kỹ tóg Pedro, Tiago, João ag mỹ: “inh mré kãmũ jẽg,” he mũ. Kỹ tóg ti mỹ e tĩ sir, jũrũn ke tóg mũ sir, Jesus ti.  
\v 34 Kỹ tóg ag mỹ: “inh fe kaj mág tóg tĩ,” he mũ, “kỹ inh fe kaj tóg inh mỹ tỹ iser ri ke nĩ,” he tóg. “Tag ki nỹtĩmnĩ, nũgnũr tũg nĩ,” he tóg.  
\v 35 Kỹ tóg tĩg sĩ han mãn kỹ mũg ke mũ, ga kri nỹ tóg mũ sir. Ã jóg mré tóg vĩ mũ sir, “isỹ hẽn ri ke mũn nén venh ke mũ ẽn vég tũ nĩ jé, hora ẽn ki,” he tóg.  
\v 36 Kỹ tóg: “Aba', panh',” he mũ. “Nén kar han ki kanhró ã tóg nĩ,” he tóg. “Inh jagtar ke tag tỹ tũg' hemnĩ,” he tóg. “Hã ra isỹ ã mỹ nén to vĩ mũ tag han tũg nĩ, ã tỹ nén han ke mũ ẽn hã han nĩ,” he tóg.  
\v 37 Kỹ tóg ã mré mũ tĩ ag venh tĩ mũ, hã ra ag tóg nũgnũr ja nĩ, kỹ tóg Pedro mỹ: “Simão, ã mỹ nũr'?” he mũ, “ã mỹ hora pir hã ki nũr tũ kórég?” he tóg ti mỹ.  
\v 38 “Nũr tũg nĩ,” he tóg. “Topẽ mré vĩmnĩ, ãjag tỹ ti vĩ mranh tũ nĩ jé, ũ tỹ ãjag kutãn mũ ra. Ãjag tỹ mranh sór tũ vẽ vẽ, hã ra ãjag tóg krój nỹtĩ, hã kỹ ãjag tóg mranh ke mũ,” he tóg. 
\p  
\v 39 Kỹ tóg tĩg mãn mũ sir, Topẽ mỹ tó mãn jé. Ti vĩ ẽn hã tó mãn tóg mũ.  
\v 40 Kỹ tóg ag tá jun mãn mũ gé sir, hã ra ag tóg nũgnũr mãn nỹtĩ, ag kanẽ krój nỹtĩn kỹ. Hã kỹ ag tỹ ti mỹ vĩnh ke ẽn tóg tũ tĩ.  
\v 41 Kỹ tóg tá jun tãgtũ han mãn mũ. Kỹ tóg ag mỹ: “ãjag ne tóg nũgnũr ja nĩ', vẽnhkán ja ãjag tóg nĩ,” he mũ. “Gen kỹ,” he tóg. “Pétẽm ti huri, hora ti,” he tóg. “Ũ tỹ Topẽ vĩ mranh tĩ ag tỹ isenh ke nẽ ha,” he tóg. “Tỹ sóg ẽprã ke fi kósin nĩ mỹr,” he tóg.  
\v 42 “Nĩgnĩ ra, mũ jé ha. Ũ tỹ ag mỹ inh ven mũ tóg jun ke kãtĩg ha,” he tóg. 
\s1 Ag tỹ Jesus se 
\r (Mt 26.47-56; Lc 22.47-53; Jo 18.3-12) 
\p  
\v 43 Jesus tỹ ver tỹ vẽmén jẽ ra Judas tóg vẽsỹmér jun mũ sir. Ũ tỹ 12 (ke) ag kã ũ vẽ, Judas ti. Ti mré polícia ag tóg kãmũ mũ gé. Rógro génh kỹ ag kãmũ mũ, ka kykyv génh kỹ ke gé. Topẽ tũ ki rĩr tĩ ag pã'i ag vỹ ag jẽgnẽ, Topẽ vĩ to professor ag ke gé, kófa ag ke gé.  
\v 44 Judas ẽn, ũ tỹ ag mỹ Jesus ven mũ ẽn vỹ ag mỹ vẽnh jykre nĩm ja nĩ. “Sỹ ũn ki nhun ke mũ ẽn hã semnĩ. Ẽn hã pére mũmnĩ,” he ja tóg nĩ, Judas ti.  
\v 45 Ã tỹ tá jun kỹ tóg vẽsỹmér Jesus to grẽn ke kỹ ti mỹ: “Senhor,” he mũ. Kỹ tóg ti ki nhun ke mũ sir, Judas ti, ón kỹ. 
\p  
\v 46 Kỹ ag tóg ti kãgmĩ kỹ ti ség mũ sir.  
\v 47 Jesus mré tĩ tĩ ũ tóg rógro kunũnh kỹ polícia ũ nĩgrẽg kym mũ sir. Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i mág camarada vẽ, ti tỹ ũn nĩgrẽg kym mũ ẽn ti. 
\p  
\v 48 Kỹ Jesus tóg ag mỹ: “ãjag ne tóg rógro génh kãmũ mũ',” he mũ, “ka kykyv génh kỹ ke gé'” he tóg. “Inh pi(jé) tỹ bandido nĩ',” he tóg.  
\v 49 “Kurã kar ki sóg ãjag mré jẽ ja nĩgtĩ, mỹr, Topẽ jo ĩn krẽm,” he tóg. “Vẽnh kanhrãn kỹ isóg tá nĩ ja nĩgtĩ, hã ra ãjag tóg tá iség tũ nĩ vẽ mỹr,” he tóg. “Hã ra vãsỹ iso nén rán kỹ nĩ ẽn ki kenh ke hỹn,” he tóg. 
\p  
\v 50 Kỹ ti mré mũ tĩ ag tóg ti ré kỹ pétẽ kãn mũ, vẽnh pigju jé, mỹr, ha mẽ. 
\p  
\v 51 Hã ra kyrũ ũ tóg ti nón tĩ mũ. Vẽnh kãtor tãvĩ ti nĩ. Ti kãgmĩg ag tóg mũ gé.  
\v 52 Hã ra tóg kamẽg kỹ ã kur ré kỹ vẽnhvãg mũ, ti kator ra. 
\s1 Pã'i tỹ Jesus mré vĩ 
\r (Mt 26.57-68; Lc 22.54-55, 63-71; Jo 18.13-14, 19-24) 
\p  
\v 53 Kỹ ag tóg Jesus pére mũ mũ, Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i mỹ. Ti ĩn tá ag tóg vẽnhmãn kãn kỹ nỹtĩ, Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i ag, kófa ag mré hã, Topẽ vĩ to professor ag mré hã. 
\p  
\v 54 Hã ra Pedro tóg Jesus nón kãtĩ mũ, kuvar há tá. Kỹ tóg Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i ĩn vãso ra rã mũ gé. Kỹ tóg polícia ag mré pĩ to tón nĩ nĩ, Pedro ti. 
\p  
\v 55 Kỹ Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i ag tóg ũ jãvãnhvãnh mũ, ũ tỹ ón kỹ Jesus jykre kórég tó mũ ẽn. Ti vĩ tugrĩn ag tóg Jesus ti tén sór mũ. Hã ra tóg ag mỹ ki krov tũ nĩ. Vẽnh jyvẽn tĩ kar ag tóg ũ jãvãnhvãnh mũ, hã ra tóg ag mỹ ki krov tũ nĩ gé.  
\v 56 Ũ tỹ hẽn ri ke ag tóg ón kỹ Jesus jykre kórég tó mũ, hã ra tóg ag mỹ ki krov tũ pẽ nĩ sir, ag tỹ vẽnh jykre ũ tó', vẽnh jykre ũ tó' he mũ ra. 
\p  
\v 57 Kỹ ũ ag tóg vãhã jẽgjẽg kỹ nỹtĩn kỹ (ag tóg) ón kỹ ti jykre kórég ũ kãmén mũ sir.  
\v 58 “Ti tỹ tó mẽ ẽg,” he ag tóg. “Topẽ jo ĩn tag kókén jé sóg ke mũ, he ja tóg nĩ, vẽnh nĩgé tỹ há tag ti, he ja tóg nĩ, hã ra sóg kurã tãgtũ ki ũ han mãn ke mũ, ẽg tỹ ẽg nĩgé tỹ han vãnh ẽn han jé sóg ke mũ, he ja tóg nĩ,” he ag tóg, Jesus to.  
\v 59 Ge ra tóg ag mỹ ki krov tũ nĩ, ti jykre kórég ẽn vég tũ ag tóg nĩ. 
\p  
\v 60 Kỹ Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i mág tóg jẽgnẽ kỹ (tóg) ag kuju kã jẽ mũ sir. “Ã tỹ nén ũ tónh ke mũ mỹ ã mỹ tũ?” he tóg mũ. “Ag hã ne tóg ã vĩ kónãn tag tó ja nĩ gé',” he tóg, Jesus mỹ.  
\v 61 Hã ra tóg hun ke mũ, nén ũ tó tũ tóg nĩ. Kỹ pã'i mág ẽn tóg ti mỹ ke mãn mũ. “Ã mỹ tỹ Cristo nĩ'?” he tóg, “ẽg tỹ ũ to: há ti nĩ, he mũ ẽn kósin mỹ tỹ ã nĩ'? Ã mỹ tỹ Topẽ kósin nĩ'?” he tóg. 
\p  
\v 62 Kỹ Jesus tóg ti mỹ: “hỹ, inh hã vẽ,” he mũ. “Ẽprã ke fi kósin ẽn vỹ tỹ inh nĩ. Inh ve jé ãjag tóg ke mũ ha. Ũ tỹ nén kar han mũ ẽn pẽgja tá sóg nĩnh ke mũ. Kanhkã góg kãmĩ sóg kãtérenh ke mũ gé,” he tóg. 
\p  
\v 63 Kỹ pã'i mág ẽn tóg ã kur tỹ jaran' ke mũ sir, jũ kỹ. Kỹ tóg: “ũ tỹ ti jykre kórég tónh ke ũ jãvãnh mãn ke tũ ẽg nĩ ha,” he mũ.  
\v 64 “Ti tỹ Topẽ kato vĩ kónãn ja ẽn mẽ ẽg huri,” he tóg. “Ẽg hỹn ti tỹ hẽ ri kenh mũ ha?” he tóg. 
\p “Ter jé tóg ke mũ, ti vĩ tag tugrĩn,” he ag tóg, ag kar ẽn. 
\p  
\v 65 Kỹ ũ ag tóg ti to sugsug mũ sir. Ti kanẽ pãg ag tóg mũ gé sir, kỹ ag tóg ti tãnh kỹ ti mỹ: “ũ nỹ ã tãnh?” he mũ. Kar kỹ polícia ag tóg ti tãnh mũ gé sir, ti kakã ki. 
\s1 Pedro tỹ Jesus to ón 
\r (Mt 26.69-75; Lc 22.56-62; Jo 18.15-18, 25-27) 
\p  
\v 66 Hã ra Pedro tóg ĩn vãso kã nĩ nĩ, Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i ẽn ĩn tá. Hã ra pã'i ẽn camarada fag vỹ tá nỹtĩ gé, kỹ fag kã ũn pir fi tóg Pedro to kãtĩ mũ.  
\v 67 Kỹ fi tóg ti vég mũ sir, ti tỹ pĩ to tón nĩ ra. Kỹ fi tóg ti tugnỹm kỹ ti mỹ: “Jesus mré ã tóg tĩg mũ gé,” he mũ, “Nazaré tá ke ẽn mré,” he fi tóg ti mỹ. 
\p  
\v 68 Hã ra Pedro tóg: “vó,” he mũ. “Inh pi(jé) ti ki kanhró nĩ',” he tóg. “Ã tỹ ne tó nẽ'?” he tóg. Kỹ tóg ĩn jãnkã ra tĩ mũ sir, ĩn kãra rã jé. Hã ra galo tóg kyr mũ. 
\p  
\v 69 Hã ra fi tóg tá ti vég mũ gé. Kỹ fi tóg tá nỹtĩ ag mỹ ke mãn mũ sir. “Tá jẽ ẽn tóg tỹ ag kã ũ jẽ gé,” he fi tóg, Pedro to. 
\p  
\v 70 Hã ra tóg: “vó',” he mãn mũ. Kar kỹ tá nỹtĩ ag tóg Pedro mỹ ke mãn mũ. “Ã hỹn tỹ ag kã ũ nĩ,” he ag tóg ti mỹ. “Tỹ ã Galiléia tá ke nĩ mỹr,” he ag tóg. “Ã vĩ vỹ tá ke ag vĩ ri ke nĩ,” he ag tóg. 
\p  
\v 71 Hã ra Pedro tóg ag mỹ: “ãjag tỹ nén tó mũ ẽn ki kagtĩg sóg nĩ mỹr,” he mũ. “Inh ón mũ ra Topẽ tóg inh vóg kónãn ke mũ vẽ, hã kỹ sóg ón ke tũ pé nĩ,” he tóg. 
\p  
\v 72 Hã ra vẽsỹmér galo tóg kyr mãn mũ. Kỹ Pedro tóg Jesus vĩ to jykrén mũ sir, Jesus tỹ ti mỹ nén tó ja ẽn to, hã vỹ: “iso ã tóg: ti ki kagtĩg sóg nĩ, he tãgtũ han ke mũ, galo kyr régre han to hã,” he mũ. Tag mĩ ẽkrén kỹ tóg vẽnh péju kỹ nĩ kỹ fỹ nĩ nĩ sir, Pedro ti. Vãhã tóg ti mỹ e tĩ. 
\c 15  
\s1 Pilatos tỹ Jesus mré vĩ 
\r (Mt 27.1-2, 11-14; Lc 23.1-5; Jo 18.28-38) 
\p  
\v 1 Tỹ vaj kỹ ag tóg kusã ki Jesus ti jykrén mũ jagnẽ mré, Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i ag, kófa ag mré hã, Topẽ vĩ to professor ag mré hã ke gé, vẽnh jyvẽn tĩ kar ẽn ag. Kỹ ag tóg Jesus mrĩnh kỹ ti pére mũ mũ, Pilatos mỹ ti fẽg jé.  
\v 2 Kỹ Pilatos tóg ti mỹ: “ã mỹ tỹ Judeu ag pã'i nĩ'?” he mũ. Kỹ tóg: “ki hã ã tóg tó mũ,” he mũ, Jesus ti. 
\p  
\v 3 Hã ra Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i ag tóg ti kato vĩ tỹ hẽn ri ke han mũ sir.  
\v 4 Kỹ Pilatos tóg ti mỹ ke mãn mũ. “Mỹ ã tỹ ag mỹ nén ũ tó jãvãnh,” he tóg. “Ha mẽ, ã to ag tóg vĩ kónãn mág kỹ nỹtĩ,” he tóg, Pilatos ti.  
\v 5 Hã ra Jesus tóg vĩ mãn tũ nĩ, kỹ tóg Pilatos mỹ e tĩ sir. 
\s1 Ag tỹ Jesus to: ter jé tóg ke mũ, he 
\r (Mt 27.15-26; Lc 23.13-25; Jo 18.39–19.16) 
\p  
\v 6 Hã ra Pilatos tóg ag mỹ Vẽse ag kar kã ũn pir kavãg tĩ, festa tỹ Páscoa kar ki. Ti jykre vẽ. Ag tỹ ũ to vĩ mũ ẽn kavãg tóg tĩ.  
\v 7 Hã ra ũ tóg se kỹ nĩ, ti jijin hã vỹ: Barrabás, he mũ. Vẽnh génh kutẽm ti ag mré tóg se kỹ jẽ nĩ, vẽnh génh kỹ ag tóg ũ tén ja nĨ, hã kỹ ag tóg nĩgfénh kỹ nỹtĩ.  
\v 8 Kỹ vẽnh kar ẽn ag tóg Pilatos to mũ mũ sir, ti mỹ: “ẽg mỹ ã tỹ nén han tĩ ẽn han nĩ,” he jé. 
\p  
\v 9 KỸ Pilatos tóg ag mỹ: “mỹ ãjag mỹ sỹ Judeu ag pã'i kyvãn há?” he mũ.  
\v 10 Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i ag tóg véké Jesus to jũ nỹtĩ, hã kỹ ag tóg nén (ũ) tũ to ti se ja nĩ. Hã ra Pilatos tóg ki kanhró nĩ, hã kỹ tóg ti kavãn sór mũ.  
\v 11 Hã ra Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i ag tóg vẽnh kar ag krĩn ja nĩ, ag tỹ Pilatos mỹ: “Barrabás hã kava ra,” he jé. 
\p  
\v 12 Kỹ Pilatos tóg ag mỹ ke mãn mũ. “Kỹ sóg ti tỹ hẽ ri kenh mũ, ãjag tỹ ũ to: Judeu ag pã'i, he mũ ẽn tỹ?” he tóg.  
\v 13 Kỹ ag tóg prẽnprẽr mũ sir. “!..Cruz to ti sã..!” he ag tóg mũ sir, prẽnprẽr kỹ. 
\p  
\v 14 Kỹ Pilatos tóg ag mỹ: “e ri ken kỹ?” he mũ. “Ti kórég tỹ ne han ti?” he tóg ag mỹ. Hã ra ag tóg prẽr mãn', prẽr mãn' he mũ sir. “!..Cruz to ti sã..!” he ag tóg, prẽnprẽr kỹ. 
\p  
\v 15 Kỹ Pilatos tóg ag mỹ hã han sór mũ sir, kỹ tóg ag mỹ Barrabás kyvãg mũ sir. Jesus mrãnmrãn tóg mũ sir, mrãn ke jafã tỹ, kỹ tóg ag mỹ ti fẽg mũ sir, ag tỹ ka to ti sa jé. 
\s1 Soldado ag tỹ Jesus vóg kónãn 
\r (Mt 27.27-31; Jo 19.2-3) 
\p  
\v 16 Kỹ soldado ag tóg pã'i mág ĩn kãra Jesus pére mũ mũ sir, ag vẽnh jyvẽn jafã ẽn kãra. Kỹ ag tóg soldado kar ag jé prẽr mũ sir.  
\v 17 Ti kri ag tóg kur fón mũ, kur kusũg tỹ. Sónh pirĩn kỹ ag tóg ti krĩ tógfĩg mũ sir.  
\v 18 Kỹ ag tóg ti mỹ: “viva, Judeu ag pã'i,” he mũ sir, ti nyg kỹ.  
\v 19 Kỹ ag tóg vãn tỹ ti krĩ mĩ mrãnmrãn mũ sir, ti to ag tóg sugsug mũ sir, kỹ ag tóg ti jo grĩnhgrĩnh ke mũ sir, ag tỹ ón kỹ ti to: “Senhor,” hen kỹ.  
\v 20 Ag tỹ ti nyg kar ag tóg ti ki kunũg mũ, kur kusũg ẽn ti. Kỹ ag tóg ti kur pẽ tỹ ti kãra rãg mũ sir. Kỹ ag tóg ti pére mũ mũ, ag tỹ cruz to ti san jé. 
\s1 Jesus tỹ cruz to sa 
\r (Mt 27.32-34; Lc 23.26-43; Jo 19.17-27) 
\p  
\v 21 Hã ra ũ tóg vãnh kãtá kãtĩ mũ, hã vỹ: Cirene tá Simão, he mũ. Alexandre panh vẽ, Rufo panh vẽ gé. Ti tỹ mĩ mũ ra ag tóg ti mỹ vĩ tar han mũ, ti tỹ Jesus cruz vyn jé. 
\p  
\v 22 Kỹ ag tóg Gólgota tá junjun mũ sir ti mré. Gólgota to ken hã vẽ, hã vỹ: vẽnh krĩ kuka, he mũ ẽg vĩ ki.  
\v 23 Kỹ ag tóg ti mỹ vinho ven mũ, Jesus mỹ, ka tỹ mirra jẽnjo grór mré hã, hã ra tóg kron jãvãnh nĩ, vẽnh kagta ti.  
\v 24 Kỹ ag tóg cruz to ti sãg mũ sir. Ti kur tỹ ag tóg jagnẽ mỹ vẽnh kãpãm mũ sir, to ag tóg jogar he mũ gé, ti kur to, soldado ag. 
\p  
\v 25 Kusã ki 9 hora vẽ sir, kỹ tóg cruz to ti sãg mũ.  
\v 26 Ag tỹ nén tỹ kato vĩ tóg rán kỹ nĩ, hã vỹ: “Judeu ag pã'i tỹ rei vẽ,” he mũ. Ti kri tóg sa, vẽnh rán ti. Ti tỹ nẽji vẽsỹ pã'i tỹ rei han mũ to ag tóg ti tén mũ.  
\v 27 Ti kóm ag tóg ũn régre ag tỹ cruz to sãg mũ gé, bandido ag. Ũ vỹ ti pẽgja tá sa, jó ũ vỹ ti jakãnh tá sa.  
\v 28 Hã kỹ tóg nén tỹ ã to rán kỹ nĩ ẽn vẽ, hã vỹ: “ag mỹ tóg tỹ ũn jykre pãno ag mré ke nĩ,” he mũ, Topẽ vĩ rán ki. Hã ra tóg ge nĩ. 
\p  
\v 29 KỸ ũ tỹ mĩ mũ mũ ag tóg ti nyg' he mũ gé, vỹn vỹn he kỹ. “Ó,” he ag tóg mỹ. “ã hã ne tóg: Topẽ jo ĩn kókén jé sóg ke mũ, he gé',” he ag tóg. “Kurã tãgtũ ki sóg ũ han mũ, he ã tóg mũ gé',” he ag tóg.  
\v 30 “Vẽnh kren han ra kema'. Cruz to kãtére kema',” he ag tóg ti mỹ. 
\p  
\v 31 Ge ag tóg mũ gé, Topẽ tũ ki rĩr tĩ to pã'i ag, Topẽ vĩ to professor ag mré. Ti nyg ag tóg mũ gé, kỹ ag tóg jagnẽ mỹ: “ũ krenkren han tóg, hã ra tóg vẽnh hã kren han ki kagtĩg nĩ,” he mũ.  
\v 32 “Cristo jé cruz to kãtére kema', Judeu ag pã'i ti', ẽg tỹ ve jé, ẽg tỹ ti vĩ kri nĩm jé,” he ag tóg. Kỹ bandido ag, ũ tỹ ti kóm cruz to nỹtĩ ẽn ag tóg ti nyg mũ gé. 
\s1 Jesus ter 
\r (Mt 27.45-56; Lc 23.44-49; Jo 19.28-30) 
\p  
\v 33 Rã tỹ ẽg nĩno kã sa ra tóg kuty' he mũ sir, ga kar mĩ hã. Kỹ kuty ẽn tóg hora tãgtũ tũg mũ.  
\v 34 3 hora ki Jesus tóg prẽr mũ sir, jamã hár(a), kỹ tóg: “Eloí, Eloí, lemá sabactani?” he mũ. Ẽg vĩ ki ẽg tóg tag to: “Topẽ, Topẽ, ã tỹ ne jé isovãnh nẽ?” he mũ. 
\p  
\v 35 Kỹ tá nỹtĩ ũ ag tóg jẽmẽ kỹ (ag tóg) jagnẽ mỹ: “ha vé, Elias jé tóg prẽr mũ,” he mũ.  
\v 36 Kỹ ũ tóg vẽnhvãg mũ sir, kỹ tóg esponja tỹ vinho prãg mũ, vinho kaja pir tỹ. Ka jurỹn kỹ tóg tỹ kusón kỹ vinho kãra rãg kỹ ti mỹ ven mũ sir, ti tỹ ki ũnh' ũnh' ke jé. “Toreg',” he tóg. “Hẽn ri ke mũn Elias kãtĩ mũ, ti kãtérem jé,” he tóg. 
\p  
\v 37 Hã ra Jesus tóg prẽr mág (pẽ) han kỹ hun ke mũ sir.  
\v 38 Hã ra Topẽ jo ĩn krẽm kur tỹ jãnkã nĩfe tóg jaran ke mũ, ti jar tóg vẽnh kãkym ke kãn mũ sir. 
\p  
\v 39 Hã ra capitão tóg ti vég jẽ nĩ. Ti prẽr mẽg tóg mũ, ti tỹ hun ke ẽn mẽg tóg mũ, kỹ tóg: “vẽnh vĩ há ja vẽ,” he mũ. “Topẽ kósin ja vẽ” he tóg. 
\p  
\v 40 Kỹ ũn tỹtá fag tóg tá nỹtĩ gé. Kuvar há tá nỹtĩ kỹ fag tóg ti vég nỹtĩ nĩ. Fag kã ũ fi vỹ tóg tỹ Maria Madalena fi nĩ, kỹ ũ fi tóg tỹ Salomé fi nĩ gé, kỹ ũ fi tóg tỹ Maria fi nĩ gé, José mré Tiago sĩ mỹnh tag fi.  
\v 41 Ũn tỹtá ẽn fag tóg ti nón mũ ja nĩgtĩ, ti tỹ Galiléia mĩ tĩ mũn kỹ. Tá fag tóg ti ki rĩr ja nĩgtĩ gé. Kỹ ũn tỹtá tỹ hẽn ri ke fag tóg ti ve kỹ nỹtĩ gé, ti tỹ cruz to sa kỹ, ti mré Jerusalém ra mũ ja ẽn fag. 
\s1 Ag tỹ vẽnh kej tá ti fi 
\r (Mt 27.57-61; Lc 23.50-56; Jo 19.38-42) 
\p  
\v 42 Rãké tóg nỹ ha, nén kar han jé kurã vẽ sir, hã vỹ: vẽnhkán ke jo kurã ẽn, he mũ.  
\v 43 Hã ki Arimatéia tá José tóg Pilatos mỹ ke mũ, ti tỹ ti mỹ Jesus fár fi jé. Arimatéia tá José tóg tỹ vẽnh jyvẽn tĩ ag kã ũ nĩ. Jykre kuryj tóg nĩ. Topẽ tỹ tỹ ẽg pã'i nĩ ve sór tóg tĩ gé. Ẽn hã vỹ tóg mũmẽg vãnh kỹ Pilatos mỹ Jesus fár to vĩ mũ. 
\p  
\v 44 Kỹ Pilatos tóg: “kỹ ti mỹ ter huri'?” he mũ. Kỹ tóg capitão jé prẽr kỹ ti mỹ: “ti mỹ ter huri'?” he mũ, “mỹ vãsỹ?” he tóg. 
\p  
\v 45 Kỹ capitão tóg: “hỹ,” he mũ. “Ter ti huri,” he tóg. Kỹ Pilatos tóg José mỹ Jesus fár ti fig mũ sir.  
\v 46 Kỹ tóg sir kur kupri kym mũ, ũn há tãvĩ. Kỹ tóg Jesus kãtérem mũ. Kur ẽn tỹ tóg ti pãg mũ. Kỹ tóg vẽnh kej kãtá ti finh tĩ mũ sir, pãró nor kãkã. ag tỹ pãró nor han ja kãkã. Kỹ tóg pó tỹ nĩfénh mũ sir, ti jy.  
\v 47 Hã ra Maria Madalena fi tóg vég mũ sir, ag tỹ ti fi ti, Maria fi mré hã, José mỹnh fi. 
\c 16  
\s1 Jesus rĩr mãn 
\r (Mt 28.1-8; Lc 24.1-12; Jo 20.1-10) 
\p  
\v 1 Vẽnhkán ke kurã tũg kỹ Maria Madalena fi tóg nén ger há mãg mũ, Salomé fi ke gé, Maria fi ke gé, Tiago mỹnh ẽn fi. Fag tỹ ti fár ger há han sór vẽ.  
\v 2 Kỹ semana kurã ve ki fag tóg kusã (pẽ) ki ti kej ra mũ mũ, rã tỹ jun ke kỹ sa ra.  
\v 3 Mũn kỹ fag tóg jagnẽ mỹ: “ũ nỹ hỹn ẽg mỹ ti kej ti nón mũ', tá', pó tỹ nĩfe ẽn ti'?” he mũ.  
\v 4 Hã ra fag tóg vẽnh jo vég mũ, ti kej tá, hã ra tóg nor nỹ nĩ, pó mág ẽn tóg tĩn kỹ nĩ nĩ sir. 
\p  
\v 5 Tá junjun kỹ fag tóg ti kej kãra ge mũ sir, kỹ fag tóg kãtá kyrũ vég mũ, hã ra tóg ti nỹgja pẽgja tá nĩ nĩ, kur kupri tu kỹ. Kỹ tóg fag mỹ e tĩ, mỹr, ha mẽ.  
\v 6 Kỹ kyrũ ẽn tóg fag mỹ: “vẽnhmỹ' he tũg,” he mũ. “Ãjag hỹn Jesus jãvãnh mũ, Nazaré tá ke ti,” he tóg, “ag tỹ cruz to ũn sãg mũ ẽn ti,” he tóg. “Rĩr ti jẽ nĩ, tag ki ti tũ nĩ ha,” he tóg. “Ag tỹ ti fi ja hã vẽ ha,” he tóg.  
\v 7 “Kur Pedro mỹ tónh mũ jẽg, ti mré mũ tĩ kar ag mỹ ke gé,” he tóg. “Ag mỹ: ãjag jãmĩ tóg tĩg mũ nẽji, hemnĩ, Galiléia ra, hemnĩ. Tá ãjag ti venh mũ, hã kỹ tóg ãjag mỹ to ja nĩ, hemnĩ,” he tóg, fag mỹ, kyrũ ti. 
\p  
\v 8 Kỹ fag tóg ti kej tá fũrũrũn kỹ pa mũ. Pétẽ fag tóg sir mũ mũ, fag mỹ e tĩn kỹ, fag tỹ jũrũn ke kỹ. Kỹ fag pi(jé) ũ mỹ nén ũ tó mũ mỹr', fag kanẽ jur kỹ. 
\s1 Maria Madalena fi tỹ ti ve 
\r (Mt 28.9-10; Jo 20.11-18) 
\p  
\v 9 Jesus tỹ kusã ki rĩr mãn kỹ, ti tỹ semana ki kurã ve ẽn ki rĩr mãn kỹ tóg Maria Madalena fi mỹ vẽnh ven vén mũ, ti tỹ ũn ki vẽjagrẽ kórég tỹ 7 (ke) pan ja ẽn fi mỹ.  
\v 10 Kỹ fi tóg tĩ mũ, ti mré nỹtĩ ag mỹ tó jé, ag fe kaj nỹtĩn kỹ, ag kygfỹ' hen kỹ.  
\v 11 Hã ra ag tóg kri nĩm tũ nĩ, fi tỹ ag mỹ kãmén mũ ra, ti tỹ rĩr nĩ ẽn ti, fi tỹ ã tỹ ti ve ja ẽn kãmén mũ ra. 
\s1 Ũn régre ag tỹ ti ve 
\r (Lc 24.13-35) 
\p  
\v 12 Kar kỹ tóg ũn régre ag mỹ vẽnh ven mũ gé sir. Ag mỹ tóg vẽsỹ ũn kỹ tĩ nĩ. Ag mũ ra ag tóg ẽpry kri ti vég mũ.  
\v 13 Kỹ ag tóg vỹnvỹn ke kỹ (ag tóg) ũ tỹ tá nỹtĩ ag mỹ tó mũ gé sir, Jesus mré mũ tĩ ũ ag mỹ, hã ra ag tóg ag vĩ kri fig tũ nĩ gé. 
\s1 Jesus tỹ ã mré mũ tĩ ag mỹ vẽnh ven 
\r (Mt 28.16-20; Lc 24.36-49; Jo 20.19-23; Hk 1.6-8) 
\p  
\v 14 Vãhã tóg ũ tỹ 11 (ke) ag mỹ vẽnh ven mũ gé, ag pin kỹ, ag jẽg nỹtĩ ra. Kỹ tóg ag mỹ vĩ tar han mũ, ag tỹ kri nĩm jãvãnh nỹtĩn kỹ, ag tỹ to jykrén tũ nỹtĩn kỹ. “Ãjag hã ne tóg ũ tỹ inh vég mũ ẽn fi vĩ kri fi ja tũ nĩ', ũ tỹ inh vég mũ ẽn ag vĩ kri nĩm ja tũ ãjag nĩ gé,” he tóg. “Ag tỹ inh rĩr mãn vég mũ ra ãjag tóg kri fi ja tũ nĩ,” he tóg.  
\v 15 Kỹ tóg ag mỹ: “ga kri mũ kỹ ẽmã kar mĩ vẽnh vĩ sér kãmén nĩ, Topẽ tỹ há(r) ag kar mỹ,” he mũ.  
\v 16 “Ũ tỹ ãjag vĩ kri fig mũ ẽn ag vỹ krenkren ke mũ, ũ tỹ inh ki ge kỹ kygpe kỹ nỹtĩ ẽn ag vỹ krenkren ke mũ,” he tóg. “Hã ra ũ tỹ kri fig tũ ẽn vỹ kren ke tũ nĩ, ũ tỹ inh ki rã tũ ẽn vỹ kren ke tũ nĩ,” he tóg, Jesus ti.  
\v 17 “Ũ tỹ inh ki ge mũ ẽn ag vỹ milagre venh ke mũ inhhã,” he tóg. “Tag ve jé ag tóg ke mũ, ha mẽ. Vẽnh jagrẽ kórég pan jé ag tóg ke mũ, ijykre tỹ,” he tóg. “Ũn vĩ ũ ag vĩ tó jé ag tóg ke mũ,” he tóg.  
\v 18 “Ag tỹ kejẽn pỹn kãgmĩg mũ ra, ag tỹ kejẽn veneno kron mũ ra tóg ag tỹ hẽ ri kenh ke tũ nĩ,” he tóg. “Ũn kaga ag mẽgmẽ jé ag tóg ke mũ gé, ag nĩgé tỹ, kỹ ag tóg sir ag tỹ há' henh ke mũ,” he tóg, Jesus ti. 
\s1 Jesus tỹ ã jóg ra tĩg 
\r (Lc 24.50-53; Hk 1.9-11) 
\p  
\v 19 Jesus tỹ ã mré mũ tĩ ag mỹ tag tó kar kỹ tóg kanhkã ra tãpry mũ sir, kỹ tóg tá jun kỹ (tóg) Topẽ pẽgja tá nĩ mũ.  
\v 20 Kỹ ag tóg mũ mũ sir, ẽmã kar mĩ hã, ti mré mũ tĩ ag. Kỹ ag tóg tugtó mũ, vẽnh vĩ sér ẽn ti, kỹ ẽg Senhor tóg ag mré han tĩ nĩ, ag vĩ kóm tóg vẽnh kar tỹ nén han vãnh ẽn hyn han mũ. Hã vẽ.