\id PHP Kharam: Bible Translation 1st Edition. \ide UTF-8 \ide Unicode (UTF8) \h Philippia \toc1 PHILIPPIA Mi-ngaidiang Paul Chemajia \toc2 Philippia \toc3 Phil \mt1 PHILIPPIA \mt2 Mi-ngai diang Paul Chemajia \imt1 Chonglamsaat \ip Paul in hiwa chemajiahi Christa inneisuonuk Philippi ah kaom kangamna ngaidiang kum 61 pheiwei imajia eii, halli hiwa chemajiahi Rome mikhumna ah omlaiya inmajia lei-echa (1:13). Hiwa chemajiahi Philippi khuopui suungnga kaom koisuokdiang imajia eii. Halli eini'n tirtonngai chuontho larik makheiya Philippi jarra lekteii ennum ni-inchumator. Philippihi Mecedonia ramsuungnga kaom khuopuilai eii. Halli mansakhet koisuok inn insakmasana mun khaum eii. Halli Paul li Silas innireella mansakhet koisuok inn inleisakmasana mun kha-um eii, halli inmani'n khawa khan inleiomlai, zaankhat minkhumna-ah inleida (Chuon 16). Paul in hiwa chemajia aleimajiana ajar angjet um leiomte. Inmani'n mikhumna-ah inom tia injetphakhan, kutchoi angjet inleimathuon jarra rokpuina apha kha-um aleiminchang (4:10-19). Halli ama'n mikhumna-ah aomnajarra, inmani diang kheella rilcheenna aleinei, halli Timothy li Epaphroditus hi koisuok inkhat ah aleizootpi (2:19-30) khawa kha e-inchu inmani lamkeinakha donnale inruoiya kaya inte. \iot Asuungnga kaom Chong \io1 1. Paul in hiwa chemajiahi Philippi ah kaom koisuok ngaikha aminpaak ah aphut \ior (1:1-2)\ior* \io1 2. Halli ama jarra kasuok minjetsik ngaikha aminjet halli ama'n inmanisik beiya ngaidonpi \ior (1:3–2:30)\ior* \io1 3. Christian ringnasik ah minchuna angjet apeii \ior (3:1–4:9)\ior* \io1 4. Halli Paul in Philippi koisuok ngaidiang inmani kutchoi khat-um minpaakna inheiminchoi jarra aminpaak ah chemajiahi aminhek \ior (4:10-23)\ior* \c 1 \p \v 1 Christa Jisu suok Paul li Timothy makheiya: \p Philippi ah kaom Christa Jisu le kaom Pathian mi ngai rakip, Koisuok lamkakei khat-um ama kasan ngai inchella, \rq Chuon 16:12\rq* \p \v 2 Nipa Pathian Pumi Jisu Christa riangwai li dainakha nangnidiang inape erase. \s1 Paul Larik Kateel ngaisik-ah ama'n Nipina \p \v 3 Kei'n nangnikha apharakip ah kana-ngaidonchak jarra Pathian kha kaminpaak, \v 4 halli nangni ngairakip sik-ah apharakip ah kananipi kaalkhan kei'n rathakarok ah nina kanei. \v 5 Ajarchu nangni'n inphutna makheiya awinikatung kei kadiang chongkahoi sikbeiya ningnasan jarra eii. \v 6 Halli Kei'n Pathian diang inngamna kanei, Christa Jisu nikhuo juotung maklaiseng nangni chungnga chuonkatha kanahongphutpui ama'n, chuonhi ahekmaklaiseng athocheisik eii. \v 7 Kei'n nangnikha kamalung suungnga kana-ngaidon chak! ajarchu kei'n nangni sikbeiya hiwa ki-ngaidonhi kei kasik achu katha eii tia ka-ngaidon. Tichu kei'n mikhumna-ah kaomlai khat-um chongkahoihi kheella songmatornasik khat-um minngir matornasik phakhan, nangni rakip in Pathian riangwai kha keile ningnachan puisuom. \v 8 Kei'n nangni rakip kana-ngaidonchak tihi Christa Jisu minriangna makheiya kajuo eii tia Pathian in kei kasakhi a-eii. \p \v 9 Khat-um nangni minriangnahi kadik singnatheina li inthiangnga jettheinasik-ah kheel kheella insoonnasik-ah kei'n Pathian diang kananipi. \v 10 Khawa e-inchu nangni'n angme kathakhetkha kadang matorna neiningte. Halli Christa nikhuoni khan inthiangmak khat um noonkuung makheiya inlitthei ningte. \v 11 Halli Jisu Christa inbit inapemator inthiang kadik kul kha lurnasik khat-um Pathian minpaaknasik nangni ringkhuo-ah siprase. \s1 Christa ah Karing \p \v 12 Ule naingai kei'n nangnidiang kanaminjetzoot, khawa khachu kei katakchunnga kasuok chuonngai rakiphi chongkahoihi kheella minloknasik eii. \v 13 Khawajarra kei'n mikhumna ah kiomhi Christa sik-ah suok ka-ejarra eii tihi reng omnamun ka-ngaak mi rakip khat-um aleiilaak mi rakip innum innajetjei. \rq Chuon 28:30 \rq* \p \v 14 Halli keihi mikhumna-ah innada jarra kangamna angjet in Pumi diang kheella malung inngamna innei, hiwajarra inmani'n chongkahoi kha\f + \fr 1:14 \fr*\fq chongkahoi kha, \fq*\ft aleiilaak larik ah chu \ft*\fqa Pathian chong \fqa*\ft tia inthul.\ft*\f* apharakip ah kachi omlekleiya kheella rilsuoknasik ah malung inngamnakha hong-insoonnasik eii. \p \v 15 Adik, mi lekkhat in Christa kha in-enzootmak jarra khat-um murruolsiak inthozoot jarra inmani'n ama kha inrilmalar takkha mi lekkhat inchu katha lamtiang Christa kha inrilmalar. \v 16 Halli mi lekkhat in hiwahi inminriang jarra intho, ajarchu keihi Pathian in chongkahoi songtheinasik-ah chuon inapeii eii tihi inmani'n injet. \v 17 Khale inruoiya aleiilaak mi lekkhat in Christa hi malung inthiangnga rilmu, takkha intheinuo ah kaom ratha inngaidon malungnga inril; halli kei'n mikhumna ah kaomlai kheella poongna napenasik-ah inmani'n inleingaidon. \p \v 18 Khawa khan iteii arei ommak? Christa hi kathamak lamtiang e-innum emakli kadik lamtiang e-innnum Christa kha inrilna zootrei lamtiang inril innum Christa kha inriljarra kei'n kalarokcheisik eii. \v 19 Ajarchu kei'n kajet nangni Pathian ningna nipinakhan halli Jisu Christa Ratha makheiya kajuo nasannakhan keihi mikhumna makheiya innalamasuosik eii. \v 20 Halli kei'n inthiangnga kimanuom li inngamna khachu kei kachuon thosik kasuok chuonna angtikniteii injaknuning, takkha apharakip ah khat-um atuunnum kei'n malung kaminngarsik eii, hiwajarra kei'n kathi innum karing innum kapum karatha pumpui'n Christa diang kayana kaminmunsik eii. \v 21 Khale inruoiya kei kasik achu, ringnahi Christa eii, halli kathi hi-um nemna eii. \v 22 Takkha kei'n kataksak hi kalaringsik suok inchu, kei'n keella Christa sik ah anemnakaom chuon lathomator kate. Takkha kei'n inthiangnga lajetmong angme kei'n kakadangsik. \v 23 Tichu keihi lam inni karra sinasik-ah upka-inchaak-ah kaomjei. Halli Christa le omsuomnasik-ah kei'n hiwa ringkhuohi kamathaan zoottheijei, ajarchu hiwahi kheella katha chuonkha eii. \v 24 Takkha nangnisik-ah chu kei'n taksa ah kalaringnga kiomhi kathadoom eii. \v 25 Halli kei'n hiwasik-ah ka-inngamna hiai, suoilekleiya kei'n kajet, kei kalaringsik eii. Halli kei'n nangni rakip ngaikha kanalaompui suomsik eii, nangnirakip insoonnasik khat-um ngamna khan kheella roknasik eii. \v 26 Kei'n nangni karra woikhat kaheiwa phakhan nangni'n kei kajarra Christa Jisu diang kheella in-orna ningneisik eii. \p \v 27 Nangni diang arei kaom inkhatchu nangni ringkhuo omchan rakipkha Christa chongkahoi dungjuiya erase, kei'n nangni kanapha kaheiwa innum kaheiwa matormak innum, nangni ngai rakip in ratha khatbit ah kacheet ah ningngirra ningom, khat-um ngamna chongkahoi khan malung khatbit-ah ningdeisuomma ning om tihi kei'n kajet sik eii. \v 28 Halli ning inhalpui ngaikha chimaru, apharakip ah malung kangar eru, halli hiwa ningtho jarra inmanikha kajeimak in eii, khat-um nangnihi kamator ning eii tia mijetnasik eii, ajarchu Pathian kha eii nangnidiang matorna kanapeii. \v 29 Ajarchu nangnidiang Christa sepa thonasik-ah aphakacha napei ejei, amadiang ka-ngamnabit emak-ah ama sikbeiya poongna kaneisik um ning-ejei. \v 30 Atuunchu keile raal katho kasisik-ah inchel chajei. Halli hiwa raalhi akathengnga kei'n kaindeipui laiya ningnamu raal khale in-angrip eii, halli nangni'n ning ijet angnga, khawale in-angrip ah kei'n atuun katung kaindeipuiya kiom raalkha eii. \rq Chuon 16:19-40 \rq* \c 2 \s1 Christa Nunchan inchuol khat-um Alokna \p \v 1 Christa diang ning i-om ringkhuo khan nangnidiang ranak ngarna anamin eii khat-um ama minriang nakhan anaminhoi, nangni'n Ratha ah ning inchunsuom,\f + \fr 2:1: \fr*\fq nangni'n ratha ah ning inchunsuom; \fq*\ft emakli \ft*\fqa ratha khan khatli khat inchuntheina sik-ah inaheiruoi ejei.\fqa*\f* halli nangni'n khatle khatsik-ah minriang li malungtai nakha ningnei. \v 2 Nangni karra malung khatbit e-inlang, in-angrip minriang nei-inlang ratha khatbit ah khat-um malung khatbit e-inlang kei irok-hi huui namintung piru. \v 3 Halli angrakip ah inpaam malungroon emakli in-ornasik chuonkha thomaru, takkha khatli inkhatdiang nunchan inniam eru, halli mi-ngaikha nangneek ah katha in-eii ti-inlang ngaidonro. \v 4 Han nangni'n ningtheinuo sikbit-ah ka-ngaidon emaru, takkha khatlikhat imanuom kha-um ngaidonpiru. \v 5 Nang malungroon khachu Christa Jisu'n iroon omchan esik eii. \q1 \v 6 Pathian omchanle in-angrip kha Jisu'n anei, \q2 takkha ama'n Pathian le \f + \fr 2:6: \fr*\ft aom; \ft*\ft emakli \ft*\fqa hong enasik.\fqa*\f*in-angpuimak chakmak tia leithomak khat-um leingaidonmak. \q1 \v 7 Hiwa rathuulla, ama'n apum takkha iteii lei in-emak \q2 halli ama'n suok omchankha alei. \q1 Ama'n miring omchanna ajuo inchang \q2 halli miring omchanna ajuo-inlar. \q1 \v 8 Ama'n nunchan lei-inniam halli chongkajui inkhat eya thinasik katung aleisi, \q2 halli ama'n cross ah athi. \q1 \v 9 Hiwa jarra Pathian in ama kha insaangkhet munna kadomsaang \q2 halli ama kha ramingkarra insaangkhetsik raming aleipeii. \q1 \v 10 Han, Jisu raming inkaya jarra \q2 marwaanna kaom, nuoipil chungnga kaom, khat-um nuoipil nuoiya karingnga kaom rakip in\f + \fr 2:10: \fr*\ft hiwa tinachu akathi ngai'n inchat omleiya aziingna nuoipil suungnga inring sik eii.\ft*\f* \q2 keimurkhup ah inbok inta chubei inthosik eii, \rq Isa 45:23\rq* \q1 \v 11 halli mirakip in Jisu Christa hi Pumi eii tia inmalarsik eii, \q2 Apa Pathian lurnasik-ah. \s1 Nuoipilchungnga War angnga Kawar \p \v 12 Khawale inruoiya kei iminriang kasapngai, kei'n nangnile nileiomsuomlai ningni'n kachong ningjui angnga, hiwaneek ah kathachu kei'n nangnile inlaak-ah kaom kaalkhan kachong ningjuikha kheella areiom. Halli ningni'n kachi khat-um intuulle inruoiya nangni sanminringna kha puimintung nasik-ah song-inlang omru. \v 13 Ajarchu nangnikha ama lungdou ah chuon naminthonasik khat-um naminjuinasik ah Pathian in apharakip ah nangni chungnga chuon athoa aom. \p \v 14 Rasa neileiya khat-um murruolsiak katho elekleiya chuonrakip thoru. \v 15 Khawakha e-inchu manmasituolla kathamak khat um manu karoonngai karra ningni'n noonkuung kaneimak khat-um inthiang ka eii Pathian kadik sangai ning esik eii. \rq Innidan 3:25 \rq* \p Arsi'n lairalak inminwar angnga nangni innum inmani karra ningwarsik eii. \v 16 Nangni'n ringna chongkha inmanidiang ningpe. Halli hin ningtho inchu, Christa Nikhuoni khan nangni jarra kei'n in-ornasik arei kamusik eii, ajarchu kei kasongnali kachuontho ngaikha lailamma mangmakjei tia inlarsik eii. \p \v 17 Khale inruoiya kei kathisen ringkhuohi dooiphur phurpeii angnga nangni inngamnakha Pathian diang ningpeluut inchu, kei'n rokkata nangni ngaile karoknahi kamalarsik eii. \v 18 Hiwale in-angrip ah nangni um ningroksik eii, halli nangni roknakha keidiang ningmalarsik eii. \s1 Timothy li Epaphroditus \p \v 19 Pumi lungdoukha e-inchu, kei'n Timothy hi nangnidiang innoottheiya juotirkate tia ka-ngaidon, khawakha e-inchu kei'n nangnijarra chong kajetli kei kadiang ratharokna enasik eii. \v 20 Halli amabit eii kei imanuom kajet, khat-um nangni ngai sikbit ah kana ngaidonpi. \v 21 Khawajarra Jisu Christa chuon kaentok ommujei, mirakip in inmani i-manuom khabit in-entok ah inomjei. \v 22 Takkha ningni'n jetru Timothy apumtak in rahoi kasouk ka eii tia aminmu, ajarchu apali asa angnga ama'n keile chongkahoi sikbeiya chuon kileithosuomjei. \v 23 Khawajarra kei kadiang angme kasuoksik tihi kajetli kajetmak phakhan, kei'n amahi nangnidiang juotirnasik-ah inngamna kanei. \v 24 Halli kei innum nangni koolla innottheiya juotung matornasik ah Pumi diang inngamna kada. \p \v 25 Itichu kei'n kachuon thopui khat-um raalmi ki-epuisuom, halli nangnisik-ah taangwa kinchangnga kei kanasansik-ah ningjuotir nisopui Epaphroditus hi-um nangnidiang juominjuonook nasik-ah arei omsik eii tia kalei. \v 26 Halli ama'n nangni ngai rakip anamuzoot jarra anarangaitui halli ningni'n amahi apum dammak tihi ningjetjarra ama malung leipoong. \v 27 Tichu adik, ama'n ana-ah athideng, takkha Pathian minriangnakha amadiang om, halli ama diangbit ema-ah kei kadiang um kipoong chungnga kapoong inkhat mumaknasik ah aminriangna kha anape. \v 28 Khawajarra kei'n amahi nangni ngai koolla kajuo minjuozoot theijei, khawakha e-inchu ningni'n ama kha ning munook kaalkhan rokna neiningte, halli kei ipoong hium omkhai nunijei. \v 29 Ama kha Pumi ramingnga malungkarok tak-ah naleidonpiru, halli ama le in-angrip mi rakip takchungnga um nakayapiru. \v 30 Ajarchu nangni ngai'n ningnasan matormak chuon angjet ama'n kei kadiang nasannasik bit ah ama'n Christa chuonna apum inpesuok ah kapoong deiya kathideng ejei. \c 3 \s1 Inthiangnga Kadik \p \v 1 Ahekna ah ulenaingai, Pumi diang rokru! kei'n nangnidiang inlet ah kiheimajianook hi kei'n kahoimak thomong, takkha hiwa kithohi nangni ngai ngirchet matornasik eii. \v 2 Kathamak katho hiwa Ui ngaidiang makheiya insingtheiru, inmani ngaihi wun namintannasik-ah innakathorra inom. \v 3 Tichu inmanikha emu takkha einikha ni-ei inthiang wunkatan mi-ngaikha, tichu einirakip in Pathian kha ama Ratha dungjuiya chubei nitho, halli Christa Jisu diang niom jarra eini'n nihoi. Halli einirakip in putiangnga kaom taksa khan ingamnamakmi. \v 4 Kei'n keitheinuoa hiwa ngai jarra inngamnathei aom. Atu ka-ang in hiwa putiangnga kaom taksahi ingamna ningda inchu, kei kadiang um nangnineek ah ingamna ajar aom. \v 5 Keichu niriat huuili wun kaleitan. Halli keihi Benjamin phung makheiya ka eii, halli innaneiya inphut Israel mi ka eii, khat-um inthiang Hebrew thi ka eii. Khat-um kei'n Jihudi ngai Dan juisik jarra e-inchu, kei'n Pharisee um kalei eii. \rq Rom 11:1; Chuon 23:6; 26:5 \rq* \p \v 6 Halli kei'n kara-ot jarra koisuok ngaikha kaleirachaak. Miring inkhat in Dan chongpeii ngaikha ajuilaiseng mi inthiang esik eii, halli kei kadiang kathamak ommak. \rq Chuon 8:3; 22:4; 26:11\rq* \p \v 7 Takkha angrakip kei'n arei kaom eii tia kileilei ngaikha atuunchu kei'n Christa sikbeiya arei kaommak eii tia kaleijei. \v 8 Hiwa ngaibit ema-ah, Pumi Christa Jisu singna theina kha'n kheella akathadoom ejei tia kajetjarra khawa rakipkha keikasik achu mangna eii tia kalei. Ama jarra kei angrakip kamathaanjei, halli Christa jetnasikbeiya angrakip ngaihi nemna kaboi kachok eii tia kaleijei. \v 9 Halli amale inthiangnga inchunnook nasik ah, Dan makheiya kaheisuok kei katheinuota ka eii kadikkha damongjei. Takkha atuunchu Christa inngamna makheiya inapeii kadikkha kamujei. Halli Pathian diang makheiya kajuo kadik khachu inngamna jarra eii. \v 10 Kei imanuom khet khatchu Christa jetsik halli ahongringna ratha ngarna jetsik, halli apoong nakha deipuiya ama angnga thisik hi eii. \v 11 Inngamna khan kei'n kathi makheiya kalaringnooksik eii. \s1 Tungmun tiang Kataan \p \v 12 Halli kei'n maika-ar khat-um kadik mi ka-esuojei la-intimong. Takkha Christa Jisu'n amasik-ah inaleimatorpijei chuonthoman kha kei'n matornasik ah ranak ah kasongnga kalaom. \v 13 Ule naingai, Kei'n inthiangnga kamator \f + \fr 3:13: \fr*\ft Larik lekkhat achu \ft*\fqa laom mak.\fqa*\f* jei tia la-ngaidonmong, takkha kei'n chuon inkhat kilathochu kanuk tiang kaom ngaikha kamanilla halli kamatiangnga kaom ngaikha tungnasik kimaneiiseng katho. \v 14 Khawajarra Pathian in Christa Jisu jarra marwaan ringkhuosik-ah inapeii chuonthoman kha munasik-ah kei'n khawa tungmun tiang kataanna kaom. \p \v 15 Ratha lamtiang kachang einirakip in hiwa ka-ang malung niroonsik eii, takkha atu ka-ang in inlak malung karoon ninei inchu, Pathian in nangnidiang khawakha-um inthiangnga namalarpisik eii. \v 16 Angka ang e-innum erase, einirakip in atuun katungnga nijui sinnadan dungjuiya in-angrip ah song inlang sirui. \p \v 17 Ulenai-ngai, kei kaomchanhi zoomchakru, halli keini'n nangni sikbeiya omchan katha kinnaminmu angnga, nangni in keini omchan katha kajuingaikha enteelru. \rq 1 Cor 4:16; 11:1 \rq* \p \v 18 Halli kei'n akatheng apha khannum woi-angjet nangnidiang kanatijei, takkha atuunnum kei'n mit rathi sarpumma kanatinook, Mi angjet cross ah kathi Christa kha inhalpui ah inlaom. \v 19 Inmani ngaikha meikhurra inlamangsik eii, ajarchu inmani pathian kha taksa ah inmanuom kha eii. Halli inmani'n injaknasik munna in-or, halli inmani'n manmasituol omchan khabit inngaidon. \v 20 Khawajarra einirakip marwaan Rengram mi-ngai kha ni eii, halli einirakip Kanakatanpa Pumi Jisu Christa marwaan makheiya kajuosikkha ka-ngakchak ah kaom ni eii. \v 21 Halli Ama'n angrakip phurgaihi ama wairoonna nuoiya nada matorna Ranak kha inliingnata eini ngairakip taksa kajeimak kathisik hi, ama lurlianna taksa angnga anaboolsik eii. \c 4 \s1 Minchuna ngai \p \v 1 Khawale inruoiya, ule naingai, nangnikha kei'n kanaminriang halli kei'n nangnikha angtuk kinarangai tuime! ningni'n keihi angtuk ningna minrokme, halli kei'n nangni jarra angtuk ki-in-orme! hiwajarra minriang kaom ule naingai ning ringkhuokha Pumi diang kacheet ah omru. \p \v 2 Euodia li Syntyche Pumi diang nangni innihi ulenai angnga inzootnasik ah kei'n nangnidiang kanani. \v 3 Halli nang um huoikajoutak kei kachuonthopui ning eii, khawajarra ningni'n hiwa numeisa ngaihi leisannasik kei'n kamanuom. Ajarchu Clement khat-um keile kachuonthopui ngai inchella inmani ngaihi chongkahoihi rilthangnasik beiya kangar tak-ah chuon kanathopui in eii, halli inmani raming ngaikha Pathian ringna larik suungnga injia mi ngaikha in eii. \p \v 4 Pumi diang apha rakip ah inchun inlang karok eru. halli kei'n inlet ah katinook, karok eru! \p \v 5 Halli ningni'n mirakip diang omchan kathakha minmuru. Pumi kha innot tak-ah ajuosikjei. \v 6 Nangni'n iteii sik ah ningmalung mindongmaru, takkha Pathian ningnina rakip ah minpaakna malungle inruoiya arei kaom rakipkha nichakru. \v 7 Miring ngaidon matormak, Pathian diangnga kaom kadai khan Christa Jisu le inchunna suungnga ningmalungli ningngaidon rakipkha naompuite. \p \v 8 Ahekna ah ule naingai, rahoikasuok hiwa akatha rakip ngaihi ningmalung ngaikhan minsipru, khawa ngai khachu, katuun, singnatheina, kadik, inthiang, minriang, khat-um kayana hi eii. \v 9 Kei kachongngai khat-um kachuontho ah ning inchuli ning imu ngaikha chuontak-ah thoru. Halli einidiang kadai kanape Pathian in ana-inruoipuisik eii. \s1 Kutchoi pejarra Inpaakna \p \v 10 Apha kasoottak athengli ningni'n keihi woikhat nasannasik apha ningmunook jarra Pumi diang kheella minpaakna kanei. Halli ningni'n keihi kanasan ningdajei kiti emak takkha ningni'n apha mumakchu ah eii. \v 11 Halli kei kadiang ka-insamna omjarra kei'n hiwahi nangnidiang kiril emak takkha kei'n kineiseng khan kakhop kainchujei. \v 12 Kei'n kajet angme areikaom, khat-um kei'n kajet angme katamma kaneisik. Halli kei'n kasipkaalla emakli kachaam kaalla, kaneikaalla, emakli kainsam kaalla, kei'n angrakip ah khat-um apharakip ah hiwa inthup chuon ngaihi kainchusuojei khat-um arei min-ommongjei. \v 13 Christa nape ranak khan Kei'n angrakip thomatorna kanei. \p \v 14 Takkha kei kapoongna rakip ah ningni'n ningnasansik hi kei kasik achu kathathei a-eii. \v 15 Khale inruoiya Philippians ningni'n kheella ningjet khawa khachu, Kei'n akatheng nikhuo ngai khan chongkahoi kaleirilla Macedonia kaleimathaan phakhan nangni koisuokbit ning eii kei kadiang kanasan, halli nangni khabit ning eii kei kanemna khat-um kamangna kanadeipui. \rq 2 Cor 11:9 \rq* \p \v 16 Han kei'n Thessalonica ah kalei omlai kei kadiang arei kaom nasannakha inlet inlet ah ningnajuo mathuon. \rq Chuon 17:1 \rq* \p \v 17 Ajarchu kei'n kutchoi ngaikha kamanuom jarra emak, takkha nangni chuontho mankha kheella anemna kamintamzoot jarra eii. \v 18 Halli ningni'n ningnajuope phurrakip ngaikha cheiiya kamajia ah kada, halli kachangsik chungtiang kheella ningnapejei! khat-um ningni'n ningna juope kutchoi rakipkha Epaphroditus in anaheichoipi, atuunchu areikaom rakipkha kaneijei. Khawa ngai rakipkha Pathian izoot dooiphur khat-um ama lurliannasik-ah arimkahoi Pathian phurpeii ka-ang ejei. \rq Suok 29:18 \rq* \p \v 19 Khawajarra kei Pathian in nangni insamna rakip ah Christa Jisu jarra ama kaphul kaliamma kaom karei kha anapesik eii. \v 20 Eini Pathian khat-um Nipa kha hektik omleiya lurrase. Amen. \s1 Hekna Minpaakna \p \v 21 Christa Jisu diangnga kaom Pathian mirakip diang inpaakna chubei kanaheitho, halli keile kaomsuom koisuok sangai innum inpaakna najuomathuon. \v 22 Halli hinna kaom Pathian koisuok rakip innum nangnidiang inpaakna injuomathuon, kathadoomma Caesar insuungkhurra kaom inmani innum nangnidiang chubei naheitho. \p \v 23 Pumi Jisu Christa riangwai khan nangni ngairakip diang na-inruoipuichak erase.