\id GAL Kharam: Bible Translation 1st Edition. \ide UTF-8 \ide Unicode (UTF8) \h Galatian \toc1 GALATIA Mi-ngaidiang Paul Chemajia \toc2 Galatia \toc3 Gal \mt1 GALATIA \mt2 Mi-ngaidiang Paul Chemajia \imt1 Chonglamsaat \ip \bk Galatia larik hi\bk* Tirton Paul imajia eii (1:1). Paul in Galatia koisuok ngai diangnga Christa innei suonuk kum 48-57 karra ileimajia eii. Galatia ngaihi Rome ramsuungnga kaom Galatia mi ngaikha lei-echa. Kasing-kathei ngai'n Paul in hiwa chemajia hi amajiapha ama hun omme tichu jetmu, takkha Ephesus li Corinth hiwa khuopui inni hin lei-echa inti. \ip Paul in Galatia koisuok ngai khanna kaom, Jihudi khat-um Jihudi ka-emak Christian ngai diangnga arilla imajia eii. Akatuunmak minchuna khachu, Christian ngai'n Jihudi ngai dan ngai Inzootna Maruo ah inphut arei ka-eya wuntan hi juisik arei eii inti kha zootmak ah imajia eii. Khawakhan mi-rahooi inkhat Christian ngai karra Judaizer tia inkoi ngaikhan Jihudi ka-emak Christian ngai'n wuntan hi arei om kati inleiom. Inmani hi-um Paul tirton inkhat ena thomatorna chungnga chongkarakel ngai tia inkoi. Paul in ama thurchi lekkhat arilla ama tirton enakha alei-inngaak (1:11–2:14) halli ama'n Jisu Christa ngamna khanbit sanminringna hi nimu tia chongkahoi hi arilcheenna alei-inngaak (2:16). Hiwahi mi ngai itho emak takkha hiwahi Pathian riangwai malarna kara kha eii. \iot Asuungnga kaom Chong \io1 1. Paul in Galatia ah kaom koisuok ngai donna ama chemajia aphut \ior (1:1-5)\ior*. \io1 2. Halli Paul in ama apumtak omchan lekkhat arilcheenna ama minchu matorna khat-um ama'n dan khan ringnasik aleitho takkha khawa khan itho matormak tia alei-inngaak \ior (1:6–2:21)\ior* \io1 3. Anuoiya ama'n dan thosik khat-um riangwai'n sanminringna ah thosik jarra kheella arilcheen \ior (3–4)\ior* \io1 4. Halli ama'n akatha Christian ringkhuo-ah omnasik mipui minchuna lekkhat kha aleipeii \ior (5:1–6:10)\ior* \io1 5. Paul in ama chemajia hi minpaakchong khat-um tuoltiangnga sinadan khawa wuntan kha neek-ah Pathian in akathar miring inkhat ah i-nabool khan kheella aru eii ti ngaidonnasik anili aleiminhek \ior (6:11-18)\ior* \c 1 \p \v 1 Miring ngai'n emakli miring inkhat in inakoi emak, takkha Jisu Christa diangnga khat-um kathiya inphut ama kha kaminring Pa Pathian in tirton inkhat sik-ah inakoi Paul kei'n, \v 2 keile inruoiya hinna kaom kangamna rakip in Galatia koisuok ngaidiang inpaakna chong kinheimathuon. \p \v 3 Eini Pa Pathian li Pumi Jisu Christa riangwai khat-um akadai kha nangnidiang naperase. \p \v 4 Tuunlai kathamak khang hinna inphut eini ningle-nuomma masuo nasik, eini Pathian khat-um pa Pathian ngaidonna dungjuiya Christa khan eini manu ngaisik jarra apumtak inpesuokjei. \v 5 Apha rakip ah Pathian lurna echak rase! Amen. \s1 Chongkahoi aleiilak ommak \p \v 6 Innot theiya, Christa riangwaiya nakakoipa\f + \fr 1:6. \fr*\fq Christa riangwaiya; \fq*\ft manuscript lekkhat in \ft*\fqa ama riangwai khan\fqa*\f* ningmathaanli, ningraya-ah chongkahoi aleiilak khat ningleizoomhi kei'n kanangak. \v 7 Inthiangnga, “Chongkahoi aleiilak,” ommak, takkha hiwa kei'n karilna ajarchu, mi lekkhat in nangni hi aluk alet innathoa halli Christa Chongkahoi kha thuulnasik katho inom jarra eii. \v 8 Takkha keini kin eii innum, marwaanna inphut marwaan tirton in e-innum matiangnga nangni diangnga kinleiril khawa chongkahoi elekleiya intei chongkahoi inkhat nangnidiang inril inchu, ama kha khomaak saamna kha murase! \v 9 Matiang um kinleiriljei, tuunnum rilnookkate; nangni'n ningleikeiluut jei chongkahoi khawa eleiya intei chongkahoi inkhat nangnidiang mi inkhat inhongril inchu, ama kha khomaak saamna kha murase! \p \v 10 Hiwahi kei'n miring zootna kiratokbe? kha emak! Kei Pathian zootna kha kamanuom! Kei mipui ngai najet nasik karatokbe? Kei'n tuun katung mipui ngai zootnasik kalaratok inchu, kei Christa suok inkhat kalei emaksik eii. \s1 Paul Angtho-thoa Tirton inkhat Ihongchangme \p \v 11 Ule-nai ngai, kei'n hiwahi narilpikate; kei'n chongkahoi kirilhi miring diangnga inphut emak. \v 12 Hiwahi miring tuteii in innaminchu emakli miring inkhat diangnga kimu kha-um emak. Hiwa hichu Jisu Christa ama tak-in kei diangnga inamalarpi kha eii. \p \v 13 Kei'n Jihudi ngai biaklamtiang kamalung aleiluut laikhan, Pathian koisuok kha minriang jetleiya minmangnasik kimatorseng kileitho kha nangni'n leijetjei ningte. \rq Chuon 8:3; 22:4,5; 26:9-11\rq* \p \v 14 Kakum in-angpui Jihudi leiilak ngai karra kei'n Jihudi biaklamtiang omchan kajui mansakhet inkhat kalei eii. Halli nipi-nipu ngai insina dan khan malung kaluutkhet\f + \fr 1:14. \fr*\ft Malung kaluut khet itihi, kei kapi-kapu ngai sina dan khan mi ngai keiluut nasik malung kaluut khet ah chuon kathopa ka eii tina eii\ft*\f* kha-um kalei eii. \rq Chuon 22:3\rq* \p \v 15 Takkha Pathian in kanu wonsuungnga kaomlaiya inphut ariangwai khan anakadangnga, ama sepa thona sik-ah kei inakoi kha ka-eii. \rq Chuon 9:3-6; 22:6-10; 26:13-18\rq* \p \v 16 Halli ama'n kei kadiang asapa malarnasik angaidonpha, zaatlop ngaidiang ama jarra chongkahoi juoril nasik tu-teii diang kei chong-insiam leisimong. \v 17 Jerusalemma kaom kei kamatiangnga tirton leika-eii ngaidiang um inmupui leisimong. Khawa rathuulla Arabia ah kaleisi halli woikhat Damascus tiang kaheikirjei. \p \v 18 Khawasuo kumthum omli kei'n Jerusalem katung Peter diang chong kalei kajuosiya hapta inni amale kajuo omsuom. \rq Chuon 9:26-30\rq* \p \v 19 Takkha Pumi naipa James eleiya kei'n tirton leiilak tuteii inkhat um jomumong. \p \v 20 Kei imajia hi akatuun eii. kei maleisei rilmong Pathian in anajet! \p \v 21 Khawasuo Syria li Cilicia mun ngaikhan kaleisi. \v 22 Khawapha katung khan Judea ramma koisuok mi ngai'n kei kapumtak hi nalajetmu. \v 23 Inmani'n mi ngai iril bit-kha inleijet, injet khachu, “Eini poongna kanapeii mipa khan tuunchu ama'n leiminmangsik ithojei ngamna chong kha woikhat aril jei,” tihi inleijet. \v 24 Khan inthoa inmani'n kei jarra Pathian kha inrokpuijei. \c 2 \s1 Paul khat-um Tirton Leiilak ngai \p \v 1 Kum soomleimili suo Kei Barnabas le inruoiya Titus um karuoiya Jerusalemma kaleisinook. \rq Chuon 11:30; 15:2\rq* \p \v 2 Pathian in kei kasinasik keidiang namalarpi jarra kijuosi eii. Ruuk ah lamkakei ngaile kin-intuup ah, zaatlop ngaidiang Chongkahoi kei'n kijuoril kha kaleirilcheenpi. Ajarchu akatheng khan ennum, tuun ennum, kachuontho inkhat bit-um anemna kaboi ka-esik manuommong. \v 3 Kei'n ka-inloppui Titus hi Greek mi inkhat ennum wun tansik leinamsoon mong. \v 4 Eini rup-ah hongkaluut kangamna omchan inleem mi lekkhat in wun tansik hi inleimanuom. Inmani ngai'n, eini Christa Jisu le ni-inchunna ninglenuom nineina jarhi ka-ensui sik-ah ruongngai hongkaluut ngaikha in-eii. Inmani'n einihi suok innamin ezoot. \v 5 Nangni'n ringna chongkahoi katuun kha ningda theinasik, keini'n inmani nuoiya phabong khatbit um lei-ommung. \p \v 6 Takkha kayasik kaom lamkakei ka-ang ngaikha. Inmani tumo in-eii keisik achu inteina kha ommak kei'n kati; ajarchu Pathian in tuoltiangnga meelsuo khan chong tanmak khawa lamkakei kapuo ngai'n keisik achu akathar minchu mindikna iteii um napemu. \rq Innidan 10:17\rq* \p \v 7 Khawa neek-ah Jihudi ngaidiang chongkahoi karil sik-ah chuon hi Peter diang Pathian in ipe angnga, Zaatlop ngaidiang chongkahoi karilsik ah chuon hi keidiang Pathian in inape hi inmani'n injetjei. \v 8 Ajarchu Peter kha Jihudi ngaidiang tirton inkhat inmin-e angnga, Pathian ranak raatna khan Zaatlop ngaidiang keihi tirton inkhat anamin ejei. \v 9 Kapoidoomma Pathian in keidiang inape chuon hi kajet-ah; kaya kaom lamkakei ngai James, Peter, khat-um John inmani'n inzoot-ah kei li Barnabas kinkut inleima-ou, khawa kha eini rakip chuon kathosuom ni-eii ti jetna kha eii. Halli kin-inzootna het-ah, inmani Jihudi ngai karra, kei li Barnabas in zaatlop ngai karra chuon kinthosik eii \v 10 Inmani rup suungnga sara kapoong ngaikha keini'n kinngaidonsik hi inmani rakip naleini kha eii, hiwatak hi kei-um kamalungnga kithozoot kha eii. \s1 Paul in Antioch ah Peter Iran \p \v 11 Peter in Antioch ah ahongpha, inthiangnga amasial jarra mipui karra kei'n kaleiran. \v 12 James heitir mi lekkhat ngai inheitung makma, Peter in kangamna zaatlop ngai khale bakna inleineisuom. Takkha inmani inhongtungpha, Peter in inmanile inbaksuommak nasik ama nuktiang akirjei, zaatlop ngai wuntan sik kamanuom mi ngaikha ama'n aleichi jarra, \v 13 Peter le inruoiya ngamna kanei Jihudi lekkhat ngai-um akatha omchan inleitho; Barnabas um inmani omchan katha inthona khan lamleiitiang inleiruoijei. \v 14 Chongkahoi dungjuiya inmani'n akatuun lam injuimak kha kamupha, inmani rakip maikuungnga kei'n Peter diang kati, “Nang Jihudi inkhat na-eli, Jihudi inkhat omchanna ommakche, zaatlop inkhat angnga naom. Kha e-inchu, angtho thoa zaatlop ngaikha inzootmak pumma Jihudi ngai angnga namin om mator sikme?” \s1 Jihudi khat-um Zaatlop ngai Ngamna jarra Ringna innei \p \v 15 Inthiangnga, eini innaneiya inphut Jihudi ni-eii, “Manu karoon zaatlop ngaikha,” emakmi. \p \v 16 Kha e-innum miring hi Dan imanuom chuontho jarra ka-emak Christa ngamna jarra Pathian le anamintuunjei tihi eini'n nijet-ah, eini'n Dan imanuom chuon ngai tholeiya, Jisu Christa ngamna-ah inphut anamintuun nasik eini um Christa Jisu kha ningamna jei; ajarchu Dan imanuom chuon katho miring tu-inkhat um Pathian le inngeiya nadamator nuni. \rq Minpkla 143:2; Rom 3:20; Rom 3:22\rq* \p \v 17 Kha e-inchu, eini Christa le ni-inchunna suungnga Pathian le inngeiya niomsuom nasik ni-entok inchu, eini zaatlop ngai angnga manu karoon ni-eii ti innamusik eii, kha e-inchu Christa kha manu sepa katho ebe? kha emarase! \v 18 Kei'n kikather khoijei Dan omchan kha kabool tharnook inchu, kapumtak hi Dan kamakoi kha ka-eii ti kei'n kamalar. \v 19 Dan kha ningaidon inchu, Dan in anathat ah kithi ejei, kei Pathian sik-ah karingnasik, Christa le inruoiya kei ama cross chungnga kithi ejei. \v 20 Khawa jarra kei ringmongjei, kasuungnga kaom Christa kha akaring ejei. Kei'n tuunna kiring hi kei emongjei, takkha kasuungnga kaom Christa khan iring eii, tuun kiring ringkhuo hi kei kanaminriang khat-um apumtak keisik bit-ah aringkhuo na-inphalpi Pathian Sapa kha kangamna khan eii. \v 21 Kei'n Pathian riangwai kha anemna kaboi min-emong, ajarchu Dan in Pathian diang mi inkhat kha amintuun inchu, Christa chu anemna kaboiya athijei. \c 3 \s1 Dan be emakli Ngamna be \p \v 1 E, kamo Galatia mi ngai! tu-in nangnikha anaminweet me? Ningmitmu tak-ah cross chungnga Jisu Christa thina kha inthiangnga innamalar pijei! \v 2 Hiwa chong inkhat hi natipiru: Dan imanuom kha ningtho jarra Pathian Ratha kha ning-imube, emakli chongkahoi kha ningjetpha, nangni'n ninngamna jarrabe Pathian Ratha kha ning-imu? \v 3 Angsikme hituktak nangni ning-imo hi! Pathian Ratha khanna ningphutjei kha, tuun nangni ranak khan minheksik tia ningaidonbe? \v 4 Nangni'n ningmu ningjetna rakip ngaikha anemna iteii ommakbejei? Inthiangnga anemna lekkhatchu aom! \v 5 Pathian in nangnidiang Ratha inape khat-um chuon inlak nangni karra itho ngaikha Dan imanuom chuon ningtho jarrabe emakli chongkahoi ningjetpha ninngamna jarrabe? \p \v 6 Abraham jetnatheina ngaikha ngaidonru; Chong Inthiangnga iril angnga, “Ama'n Pathian kha angamna halli ama ngamna jarra Pathian in ama mi katuun inkhat ah aleijei.” \rq Inphut 15:6; Rom 4:3\rq* \p \v 7 Ngamna kanei mi ngaikha, Abraham tule sa inthiang ngaikha in-eii, tihi nangni'n jetru. \rq Rom 4:16\rq* \p \v 8 Pathian in zaatlop ngaikha inngamna jarra, amale inruoiya inngeiya nadasik hi, Chong Inthiangnga aleirilsa ejei. Khawa jarra Chong Inthiang in Chongkatha kha Abraham diang aleirilla: “Nang diangnga inphut Pathian in mi rakip rawaan apesik eii,” aleiti. \rq Inphut 12:3 \rq* \p \v 9 Abraham in angamna halli rawaan aleimu; khawa jarra akangamna rakip in ama angnga rawaan katha in-ejei. \p \v 10 Dan kajuiya kangamna ngai khachu khomaak saamna nuoiya akaring ngaikha in-eii. Ajarchu chong inthiang in, “Tu-ennum Dan larik suungnga injia rakip kha apha rakip ah ajui mak inchu, ama kha Pathian khomaak saamna nuoiya akaom eii,” ati. \rq Innidan 27:26\rq* \p \v 11 Tuunchu Dan in tu inkhat um Pathian le inruoiya inngeiya damator mak tihi inthiangjei, ajarchu chong inthiang in, “Ngamna jarra Pathian le inruoiya inngeiya kaom mi bitkha akaringsik eii,” ati. \rq Heb 2:4\rq* \p \v 12 Takkha Dan khachu ngamna khanna emak. khawa rathuulla, Chong Inthiang in, “ ‘Tu-ennum Dan imanuom rakip kathotung khan aringsik eii,” ati. \rq Levi 18:5\rq* \p \v 13 Takkha eini sik-ah khomaak saamna na-epiya, khawa Dan khomaak saamna-ah inphut Christa in eini anamasuojei; ajarchu Chong Inthiang in, “Tu enum cross chungnga inmakhai kha Pathian khomaak saamna kamu kha eii,” ati. \rq Innidan 21:23\rq* \p \v 14 Pathian in Abraham diangnga chong inkhitna rawaan kha Christa Jisu jarra zaatlop ngaidiang penasik, halli ngamna jarra Pathian chong inkhitna Ratha kha eini'n nimunasik jarra Christa khan hiwahi itho eii. \s1 Chong-inkhitna le Dan \p \v 15 Ule-nai ngai, kei'n nisuo rakip ah kasuok omchan dungjuiya ka-inliingnasik eii, miring inni'n angmekhat chungnga chong-inkhitna inneipha khawa chong-inkhitna kha miring inkhat bit-in makoi matormak emakli thundel um thundel theimak. \v 16 Tuun Pathian in Abraham le ama tusuon ngaidiang chong-inkhitna aleinei, khawa Pathian chong-inthiang khan, “Tusuon ngai,” timak, tichu mipui katamtak chungnga atina lei-emak. Khawa atina khachu, “Natusuon,” iti eii; tichu miring inkhat bit araming Christa kha tina eii. \p \v 17 Halli hiwahi eii kei'n kiti khachu Pathian in Abraham le inzootna inkhat inleibool halli khawa kha juinasik chong inlei-inkhit. Dan kha kum rajamili le soomthum suokhan aleijuo, takkha khawa inzootna khat-um Pathian chong-inkhitna kha leiminmang matormak khat-um khaimator mak. \rq Suok 12:40\rq* \p \v 18 Ajarchu Pathian kutchoi kha Dan chungnga inngai e-inchu, ama chong-inkhitna chungnga inngai emakjei. Khawa kha e-innum, Pathian in Abraham diang chong-inkhitpui jarra khawa kutchoi kha ipe eii. \rq Rom 4:14\rq* \p \v 19 Khawa kha e-inchu, Dan hi angsik jarra inpeme? Khawa khachu chong inkhitna ileineijei Abraham tusuon inkhat akajuosik kha ajuomak laiseng, akatuunmak intho kha minmunasik inpe eii. Dan kha marwaan tirton ngai'n Pathian li manmasi kanaminlen sik mipa diang inpe eii. \v 20 Takkha mi inkhat bit epha, kaminlen hi arei ommakjei; takkha Pathian chu khatbit eii. \s1 Dan Inboolna jar \p \v 21 Kha e-inchu Dan kha Pathian chong-inkhitna ngai khale inhalbe? Kha emak! Ajarchu miring ngai'n dan kha inkeiluut-ah khawakhan ringna heichoi inchu, khawa injui jarra mi rakip kha Pathian le inngeiya inda matorsik eii. \v 22 Takkha chong-inthiang in aril khachu manmasituol hi manu ranak neina nuoiya omjei; halli Jisu Christa diang inngamna jarra chong-inkhitna khutchoi kha akangamna ngaidiang khan apejei. \p \v 23 Takkha inngamnasik phakha ajuotung makma khan, hiwa akajuo ngamna hi inlar maklaiseng Dan khan eini rakip surra inda angnga analeikhumjei. \v 24 Khawa jarra ngamna khan eini Pathian le inruoiya akatuun khan omsuom theinasik Christa ajuomak laiseng, Dan kha eini kanaminchu eya kaom eii. \v 25 Tuunchu Dan hi eini kanaminchusik emakjei, ajarchu ngamna phakha hin omjei. \p \v 26 Nangni Christa Jisu le inchunna suungnga ngamna jarra nangni rakip Pathian sangai ning ejei. \v 27 Ajarchu Jisu Christa le inchunna suungnga baptize kathoseng in Christa amatak ringkhuo kha puon angnga ningchoijei. \v 28 Khawa jarra Jihudi khat-um Zaatlop, suok li suok ka-emak mi, pasal li numeisa karra inteina ommak, ajarchu nangni rakip Christa Jisu le inchunna suungnga pumkhatbit ning-ejei. \p \v 29 Nangni Christa ta ning e-inchu, nangni Abraham tusuon ngaikha ning ejei halli Pathian chong inkhitna ileinei kha nangni'n ningmusik ejei. \rq Rom 4:13\rq* \c 4 \p \v 1 Takkha tuun anuoi kata-ah. Apa karei rakip kaluosik sapa kha angrakip hi ata e-innum, asiin laiseng chu suok inkhat le in-angrip. \v 2 Ama naipang elai apa'n imadan pha atungmak laiseng, ama li aneinaak chungnga ka-ensui mi inom. \v 3 Khawale in-angrip ah eini ratha tiang nidoonglai, nuoipilchung waikaroonna kaom ratha ranak kanei ngai'n eini-um suok innalei min-ejei. \v 4 Takkha apha kha huui juotungpha, Pathian in Asapa takkha ajuotirjei. Ama khachu numeisa inkhat inei eii halli Jihudi Dan nuoiya aleiom. \p \v 5 Eini Pathian sa ni-ethei nasik, Dan nuoiya kaom ngai kanamasuo sik-ah ajuojei. \rq Rom 8:15-17\rq* \p \v 6 Nangni asa ngai ning-ekha malarnasik, Pathian in Asapa Ratha kha nimalung suungnga ajuotirra, khawa Ratha khan, “Pa, Kapa,” tia akoi. \v 7 Khawa jarra nangni suok emakchujei, takkha Pathian sa ning ejei. Halli Pathian sa ning ejarra Pathian in asa ngai sik-ah inei rakip ngaikha anapesik ejei. \s1 Paul in Galatia ngai sik-ah Ngaidonna \p \v 8 Matiang khan nangni'n Pathian kha leijet makchu, khawa jarra pathian ka-emak ngai suok ningleichang jei. \v 9 Takkha tuunchu nangni Pathian kha ningjetjei, halli tuun Pathian innum nangni najetjei titakte. angsik-ah kalasuol riangwai kaom ratha wairoonna nuoiya khan ningkirzoot nookme? angjarra woikhat inlet-ah inmani suok ngai ning-ezoot nookme? \v 10 Nangni'n kani, tha, apha halli kum khan kapoidoomma ningmalung ningminluutjei. \v 11 Nangni sik-ah kachuontho rakip hi nemna kaboi ebe? kei'n nangni jarra kanapoongpui. \p \v 12 Kasap ngai, kei na-angru, tia kei'n nangnidiang nina kananei; kei-um nangni ka-ang kha ka-eii. Kei chungnga nangni masialna iteii thomakchu. \v 13 Nangnidiang mansakhet-ah chong kahoi kiril kha angjarrame nangni'n ningjet; khawa kha kei kana jarra eii. \v 14 Takkha kapum kanana khan nangni chungnga enminsuinna kaloktak alei e-innum, nangni'n kei enzootmak naleithomak chu, emakli keiluutmak um naleithomak chu. Khawa neek-ah marwaan tirton le Christa Jisu angnga nangni'n kei kha ningnaleidon. \v 15 Nangni ningrokthei jei! angme kasuokjei? Kei'n karilmator khachu; ningmator inchu ningmit ngai ningkella halli keidiang ningnaleipesik eii. \v 16 Nangnidiang katuun kanarilpi kei hi tuun nangni inhalpuipa kha ka-ebejei? \p \v 17 Nangni chungnga khawa mileiilak ngai'n kheella malung kaluut kha inmalar; takkha inngaidonna kha akathachu emak. Inmani imanuom khachu, kei diangnga inphut nangni nakeithensik hi eii; khachu inmani'n nangnidiang malung inluut kha angnga nangni innum inmani diang ningmalung luutnasik eii. \v 18 Kei'n nangni le inruoiya kaomlai bit emak-ah, apha rakip ah, ajar kha atha inchu, kheella malung luutna ningneisik hi akatha kha eii. \v 19 Minriang kaom kasa ngai! Christa omchan kha ningsuungnga ommaklaiseng, naikanei nu inkhat in naiha kahong idei angnga kei innum nangni sik-ah woikhat inlet-ah kadeiya kiom eii. \v 20 Kei'n nangnidiang omchan intei inkhat kaleitheina sik, tuuntak hin kei nangni le inruoiya niom suomsik hi angtuk-ah kimanuomme! Kei nangni jarra kamalung aleidongthei. \s1 Hagar li Sarah diangnga Minkhina \p \v 21 Dan nuoiya kaomzoot nangni rakipdiang chong narakel kate: Nangni'n Dan iril kha jetmak chube? \p \v 22 Hin thoa aril khachu, Abraham sapasal inni aleinei, suoknu le inkhat innei, halli anumei suok ka-emaknu le inkhat innei. \rq Inphut 16:15; 21:2 \rq* \p \v 23 Asuok nu le innei sapa khachu, taksa lungdou nuoiya innei eii, takkha anumei suok ka-emak nu le innei sapa khachu, Pathian chong-inkhitna jarra innei eii. \v 24 Hiwa ngaihi chong minkhi inkhat kapuo-ah nileithei: Numeisa inni ngaihi inzootna chong ngai inni kapuo eii. Hagar in inei sa ngaihi suok sa in-eii halli Sinai Chingnga inzootna inbool kha ama'n rathuul ithuul eii. \v 25 Hagar hi Arabia ramma Sinai Ching sik-ah kangir inkhat kha eii, hanna ama hi tuunna ami ngaile suok inchangnga kaom Jerusalem khopui khale minkhina kha eii. \v 26 Takkha marwaan Jerusalem khachu ninglenuomma kaom halli ama kha eini rakip nu kha eii. \v 27 Ajarchu Chong inthiang khan, \q1 “Sa kaneimak numeisa nang rokro! \q2 Naiha kahong kana kadei maknu kheekro halli karokle inruoiya oongro! \q1 Ajarchu aruothar kaneinu sangai neek-ah \q2 Idanu khan sa katamma aneisik eii” ati. \rq Isa 54:1\rq* \p \v 28 Tuunchu ulenai ngai, nangni Isaac angnga ama chong-inkhitna dungjuiya Pathian sa ning ejei. \p \v 29 Khawa laikhan taksa lungdou nuoiya innei sa khan, Pathian Ratha dungjuiya innei sa kha iminpoong angnga tuunnum khale in-angrip eii. \rq Inphut 21:9 \rq* \p \v 30 Takkha Chong Inthiang khan angme iril? “Suoknu kha asapa le puutsuokru; ajarchu suoknu sa khan, suok ka-emaknu sa khale apa karei kha angtikniteii changsuom theinuni.” \rq Inphut 21:10\rq* \p \v 31 Khawa jarra ule-nai ngai, eini suoknu sangai kha emakmi, takkha suok ka-emaknu sangai kha ni-eii. \c 5 \s1 Christa diang Nangni Ninglenuom \p \v 1 Christa in eini ningle-nuomma anamasuo jei! Khawa ninglenuom kha eini'n nichangjei. Khawa jarra ninglenuom mi ngai angnga ngirru, halli woikhat suok enasik ningtheinuo-ah inzoot khaimaru. \p \v 2 Rangairu! Paul kei'n kinarilpi eii, nangni'n ningtheinuo-ah wun tansik ningzoot inchu, nangnisik Christa kha anemna omkhaimakjei. \v 3 Tu e-innum wun tansik kazoot mi khan, Dan rakip kha ama'n ajui mintungsik ejei; tihi kei'n woikhat chong kimakhai eii. \v 4 Dan juiya Pathian le inngeiya omsuom nasik katho ningkarra mi ngaikha intheinuo-ah Christa ah inphut ning-inthen jei. Nangni Pathian riangwaiya inphut kalaak ah ning omjei. \v 5 Einisik achu, Pathian amale inruoiya inngei anamin esik hi ningamna chungnga Pathian Ratha raatna khan chuon athosik hi eini'n ningamna ah ningaak kha eii. \v 6 Ajarchu Christa Jisu le ni-inchunna suungnga wuntan emakli tanmak iteii inteina ommakjei, takkha arei ka-eii khachu minriangle inruoiya chuon katho ngamna khan eii. \p \v 7 Nangni katha tak-ah ningleitho jei! akatuun juina hin tu-inme naka-ook? angtho thoa ama'n namatheem me? \v 8 Khawa kha nangni kanakoi, Pathian itho emak. \p \v 9 “Chol lekteii khan cholpeek pumpui aminthei!” inti ka-ang eii. \rq 1 Cor 5:6\rq* \p \v 10 Takkha tuun katung nangni kanalangamna, Pumi le inruoiya eini ringkhuo ni-inchunna jarra nangni intei malungroon inkhat roon nutun tia kana-inngamna, hanna tu-ennum nangni aluk alet kanatho miring kha Pathian in arachaaksik eii. \p \v 11 Takkha keisik achu, ulenai ngai, tuun katung wuntan nasik hi arei kaomdoomma kalaril inchu, angsikme kei tuun katung innalaminpoong hi? Khawa ngaikha akatuun e-inchu, Christa Cross jarra karilna hin poongna masuoknuni. \v 12 Nangni aluk alet kanatho mi ngaikhan inmani inpumtak in intak-inboolsik hi kei'n kamanuom! \p \v 13 Nangnisik achu, ulenai ngai, nangni chu ningle-nuomma kaomsik ah inakoi ning-eii. Takkha hiwa nangni ninglenuom hin ningtaksa manuom matorna kha min-e maru, khawa rathuulla inkhat li inkhat minriangna tiangkhan sepa inthoru. \p \v 14 Ajarchu, “Napumtak ni-inriang angnga, na-indiang ni-inwaipui ngaikha minriangro.” Iti hin Dan pumpui kha chongpeii inkhat-ah inchunjei. \rq Levi 19:18\rq* \p \v 15 Takkha nangni'n ramsa ngai omchan angnga inkhat li inkhat ning-induol khat-um ning in-ei inchu, nangni inkhat li inkhat ningmang wiaksik eii tihi insing theiru. \s1 Ratha Kara le Taksa Chuontho Ngai \p \v 16 Kei'n hiwahi kinarilpi eii: miring taksa manuom mintung maknasik, Ratha khan ningringkhuo lam nakeipi rase. \p \v 17 Ajarchu eini miring taksa imanuom khan Ratha imanuom khale inhal, halli Ratha imanuom khannum eini miring taksa imanuom khale inhal. Hiwa innihi inhal in-eii, khawa jarra, nangni'n ningthozoot kha nangni'n thotheinutun jei. \rq Rom 7:15-23\rq* \p \v 18 Nangni Ratha khan anaruoijei e-inchu, nangni Dan nuoiya khan ommakchu jei. \p \v 19 Miring taksa omchan chuontho khachu hin thoa inlar. Khawa ngai khachu, zool-inthai, inthiangmak halli chuonkathamak ngai katho; \v 20 inbool pathian ramil chubei katho halli dooile ai kachoi. Mi inhalpui ngai, insuol-inkhal, kara-ot, karaang, atheinuosik kangaidon khat-um rup li rahooi kakhoithen; \v 21 phamrai kase, ju-inrui, jurui saakkhop katho, halli hiwa ka-ang aleiilak omchan ngaihi intho eii. Matiangnga angnga, kei'n tuunnum nangnidiang kinaminjet eii. Hiwa ngai omchan katho ngaikhan Pathian Rengram kha mununu. \p \v 22 Takkha ratha kara khachu; minriang, karok, kadai, kadeiraat, minriangkajet, akatha, ngamna kaom, \v 23 mi inriang khat-um atheinuo-ah insur mator, ngaihi eii. Hiwa ngai inhalpuisik Dan iteii ommakjei. \v 24 Halli Christa Jisu ta ka-eii mi ngai khachu inmani miring taksa manuom le rangaina sengkha inminthisuo jei. \v 25 Ratha khan eini ringna anapejei, ama tak-in niringkhuo hi-um anaruoisik eii. \v 26 Eini in-or emui emakli eini inkhat li inkhat inrilthaimui emakli inkhat li inkhat in-ot mui. \c 6 \s1 Inkhat li Inkhat Phurrik Inroonpuiru \p \v 1 Ule-nai ngai, tu ka-ang inkhat in kathamak itho ningmu inchu, ratha mi ka-eii nangni'n ama kha malung kadai tak-ah mintuun nasik thoru, hanna nangni um matheemna-ah ningta maknasik ningtheinuo-ah in-ensuiru. \v 2 Nangni inkhat in inkhat phurrik insanru, halli hin tho-inlang nangni'n Christa dan kha ningjuisik eii. \v 3 Mi inkhat-in ama atheinuo-ah iteii emakpha angmekhat ka-eii tia angaidon inchu, atheinuo ah maleisei intho eii. \v 4 Nangni rakip in ningtheinuo-ah ningchuontho omchan khan chong tanru, nang in chuon katha inkhat natho inchu, mileiilak ngai ithole minkhileiya nathona chungnga natheinuo-ah in-orna naneisik eii. \v 5 Ajarchu nangni rakip in ningphurrik kha ning-inroonsik eii. \p \v 6 Nangni Christian chong inminchu ngaikha ning-ejei inchu, ningnei akatha rakip kha ning-ochapa khale insempui suomru. \p \v 7 Nangni ningtheinuo-ah maleisei intho maru; Pathian kha innuipui ngaimu, ajarchu nang in angme niwor kha narakhoolsik eii. \v 8 Nang in nataksa manuom muchi kha nawor inchu, khawa khanna inphut thina kara kha narakhoolsik eii, halli nang in Ratha muchi kha nawor inchu, Ratha ah inphut kumsoot ringna kara kha narakhoolsik eii. \v 9 Khawa jarra chuon katha thona khan poongmui; ajarchu eini'n chuon katha kha nithochei inchu, akara rakhoolnasik phakha ajuotungsik eii. \v 10 Hiwa jarra eini'n aphakacha nimuna rakip-ah miring rakipdiang chuon katha thorui; halli ngamna tiangkhan eini innsuung mi ka-engai diangkhan kapoi doomma thorui. \s1 Ahekna Chongpeii khat-um Chubei Thona \p \v 11 Enru, tuun kei'n kakut tak-ah angtuk kalok jia-ah nangnidiang kei'n kimajia me! \v 12 Taksa tuoltiang jarra in-or khat-um inlar kamanuom mi ngaikha in-eii nangni wuntan nasik kanatho ngaikha. Hiwahi Christa Cross jarra inmani kha inminpoong mak nasik bit-ah intho eii. \v 13 Inmani wunkatan ngai innum Dan kha leijuimu; takkha hiwa taksa tuoltiang omchan ngai ningthona jarra inmani in-orthei nasik, ningwun intanzoot eii. \v 14 Keisik achu, ang-ang e-innum Nipumi Jisu Christa Cross jar bitkha ka-in-or puisik eii; ajarchu ama cross jarra nuoipilchung in keidiang athijei, halli kei-um nuoipilchung diang kathijei. \v 15 Mi inkhat in wuntan emakli tanmak iteii koimak, arei ka-ekhet khachu ringkhuothar kha eii. \v 16 Ajarchu inringkhuo-ah hiwa sinadan kajuingai khat-um Pathian mi ngai sengle inruoiya kadaile minriang khan naompuirase! \p \v 17 Ajuohekna khet-ah: malung poongna hi tu-inkhat innum kheella napekhai marase: ajarchu kapumma kiroon ramolbi ngaihin Jisu suok ka-eii tikha malarjei. \p \v 18 Ule-nai ngai, Nipumi Jisu Christa riangwai khan ningraya-ah naompui tarase. Amen.