\id MAT - Kopo \ide UTF-8 \h ମାତିଉ \toc3 ମାତିଉ \toc2 ମାତିଉ \toc1 ମାତିଉ ରାସ୍‍ତିମାନି ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ନେଗିକାବୁର୍‍ \mt2 ମାଥିଉ ଲିଖିତ ଯୀଶୁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟଙ୍କ ସୁସମାଚାର \mt1 ମାତିଉ ରାସ୍‍ତିମାନି ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ନେଗିକାବୁର୍‌ \imt ମାତିଉ ବଇ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଏସ ମାଟା \ip ମାତିଉ ରାସ୍‍ତିମାନି ସୁସମାଚାର୍‌ ପୁନି ନିୟମ୍‌ତୁ ଜିସୁଦି ଜିବନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ସିମାନି ନାଲ୍‌ଗି ବଇଙ୍ଗାଁ ମାଣ୍‌କୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି । ଇୟାୱିଜୁ ବଇଆଙ୍ଗ୍‍ଁ ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ନେଗିକାବୁର୍‌ ଇନାର୍‌ । ଇୟାୱିଜୁ ଜିସୁଦି ସାତି ୱେନ୍‌କା ମାତିଉ, ମାର୍କ, ଲୁକ ମାରି ଯୋହନ ରାସ୍‌ତା ମାର୍‌ର୍ହାର୍‌ । ମାତିଉ ରାସ୍‍ତିମାନି ସୁସମାଚାର୍‌ ରାସ୍‌ତିମାନିକା ଟିକ୍‌ ଦିନ୍‌ ନେସ୍‌ଇତି ମାରିଙ୍ଗ୍‌ ବା ପଣ୍ତିତ୍‌କୁ ଇନାର୍‌ ଇକା କ୍ରିସ୍ତଦି ଜନମ୍‌ତି ୬୦ ବାର୍ସେକ୍‌ ୱେନ୍‌କା ରାସ୍‌ତା ମାର୍ହାତ୍‌ । ଇକାବା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଆୟ୍‌ଆନାତ୍‌ ଜେ, ଇୟା ବଇ ପାଲେସ୍ଟାଇନ୍‌ ଦେସ୍‌ତି ଜିରୁସାଲାମ୍‌ ଗାଡ଼୍‌ତାନ୍‍ ରାସ୍‌ତା ମାର୍ହାତ୍‌ । \ip ମାତିଉ ଇୟା ସୁସମାଚାର୍‌ତି ରାସ୍‌ତିକାନ୍‌ । ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିସୁ ୱାଜା କୁକ୍‌ନି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ସିସୁଟୁ ଲସ୍‌ନିକାନ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌ । ୱାନି ଆଇ ଦରୁ ଲେବି ମାର୍ହାତ୍‌ । ୱାନ୍‌ ବାର୍‌ଲୋକା ସିସୁରି ଲୋଇରାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ମାର୍ହାନ୍‌ । ୱାନ୍‌ ଜିହୁଦିର୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା “ନେଗିକାବୁର୍‌” ରାସ୍‌ତାମାର୍ହାନ୍‌ । ଆମାକା ୱାନ୍‌ ୱାନି ରାସ୍‍ତିମାନୁ ପାଡ଼ିଇ ନିୟମ୍‌ତୁ ୬୦ ଗୋଟା ପଦ୍‍କୁ ରାସାତିମାନିଙ୍ଗ୍‍ ପାର୍‍ମାନ୍‍ ଆନାତ୍‌ । ଜିସୁ ଜେ କ୍ରିସ୍ତ ଅର୍ତାତ୍‍ ମସିହ ମାପୁରୁଦି ବାସେଆତି ରକିୟା କିନିକାନ୍‍ ମାରି ରାଜା ଆମାୱାନି ୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ପାଡ଼ିଇ ନିୟମ୍‌ତି ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ବବିସତ୍‍ବାଣି କିଆୟ୍‌ଆତାମାର୍‌ର୍ହାତ୍‌ ଇକା ମାତିଉ ନେସ୍‌ନିୱାଜା ୱେର୍‍ତାମାର୍ହାନ୍‌ । ମାତିଉ ବା ମୁସ୍‌କୁ ରାଜି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଗାଦି ରାସ୍‌ତାମାନାତ୍‌ । ଜିହୁଦିର୍‌ କ୍ରିସ୍ତ ଅର୍ତାତ୍‍ ମସିହଙ୍ଗ୍‌ ଦେସ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ସାସ୍‍କିନି ରାଜା ଆନାନ୍‌ ଇଜି ଆସାତାମାର୍ହାର୍‍ । ମାତିଉ ଆୟା ବିସ୍‍ବାସ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼େପ୍‍ସି ମାପୁରୁଦି ରାଜି ଜେ ଆତ୍ମିକ୍‍ ରାଜି, ଦୁନିଆଦି ରାଜି ଆଏତ୍‍ । ଇୟା ବିସୟ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ ଜାତୁନ୍‍ତାନ୍‍ ଦ୍ୟାନ୍‍ ସିତାମାନ୍‍ । \ip ମାତିଉ ରାସ୍‍ତିମାନି ନେଗିକାବୁର୍‌ ପୁନି ନିୟମ୍‌ତି ପ୍ରାତୁମ୍‌ତି ବଇ ୱାଜା ସତ୍‌ ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ପାଡ଼ିଇ ନିୟମ୍‌ତି ବାକ୍ୟୱିଜୁଦି ନାଣ୍ଡ୍ ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ରାସାତାମାନାତ୍‌ । ଇୟା ବଇ ପାଡ଼ିଇ ନିୟମ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ପୁନି ନିୟମ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିସାକିନାତ୍‌ । ପଣ୍ତିତ୍‌କୁ ବା ଇନାର୍‌ ମାତିଉ ୱାନି ରାସ୍‍ତିମାନୁ ମୋସାଦି ନିୟମ୍‌ତି ବଇଙ୍ଗାଁ ୱେନ୍‌କା ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ସେସ୍ଟା କିତାମାନାନ୍‌ । ଜିସୁଦି ଗରନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ସିକିୟା ସିନି ବିସୟ୍‌ ମାତିଉ \xt ୫:୭\xt* ଅଦ୍ୟାୟ୍‌, ମାପୁରୁ ମୋସେଙ୍ଗ୍‌ ନିୟମ୍‌ ସିନି ବିସୟ୍‌ତି ୱାଲେ ବା ତୁସାୟ୍‌ଆନାତ୍‌ ଦ୍ୱିତିୟ ବିବରଣି \xt ୧୯:୩; ୨୩:୩୩\xt* । \iot ଇୟା ବଇଦୁ ମାନି ମୁକିୟ୍‌ ବିସୟ୍‌ \io1 ୧. ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ଜନମ୍‌ ମାରି ୱାନି ସେବା ପାଣିଦି ଆରାମ୍‌ । \ior ୧–୪\ior* \io1 ୨. ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ସେବା ପାଣି ମାରି ସିକିୟା । \ior ୫:୧-୨୫\ior* \io1 ୩. ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ସାନିକା ମାରିଡ଼େସି ଜିବନ୍‌ଆଜି ନିଙ୍ଗିଁନିକା । \ior ୨୬:୧-୨୮\ior* \c 1 \s ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି କୁଟୁମ୍‌ \r (ଲୁକ ୩:୨୩-୩୮) \p \v 1 ଇକା ଆଜିନାତ୍‍ ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ଡକ୍ରାଦାଦ୍‍ସିରି ଦର୍‌କା ଦାଡ଼ି; ୱାନ୍‌ ଦାଉଦଦି କୁଟୁମ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌, ଦାଉଦ ଅବ୍ରାହାମଦି କୁଟୁମ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌ \p \v 2 ଅବ୍ରାହାମ ଇସ୍‍ହାକ୍‍ତି ବୁବାସି । ଇସ୍‌ହାକ୍‌ ଜାକୁବଦି ବୁବାସି । ଜାକୁବ, ଜିହୁଦା ନି ୱାନି ତଡ଼ାନ୍‌କା ବୁବାସି । \v 3 ଜିହୁଦା, ପେରସ ନି ସେରହତି ବୁବାସି । ତାମର ୱାରି ଆଇସି । ପେରସ ହେବ୍ରଣତି ବୁବାସି । ହେବ୍ରଣ ଅରାମତି ବୁବାସି । \v 4 ଅରାମ ଅମିନାଦବତି ବୁବାସି । ଅମିନାଦବ ନହସନତି ବୁବାସି । ନହସନ ସଲମନତି ବୁବାସି । \v 5 ସଲମନ ବୟଜତି ବୁବାସି । ବୟଜକା ଆଇସି ଦରୁ ରାହବ୍, ବୟଜ ଅବେଦତି ବୁବାସି, ରୁତ ଅବେଦକା ଆଇସି ମାର୍ହାତ୍‌, ଅବେଦ ଜେସିଦି ବୁବାସି । \p \v 6 ଜେସି ରାଜା ଦାଉଦତି ବୁବାସି । ଦାଉଦ ସଲମନ୍‍ତି ବୁବାସି, ସଲମନକା ଆଇସି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଉରିୟଦି ଆଡ଼ି ମାର୍ହାତ୍‌ । \v 7 ସଲମନ୍‍ ରିୟବିୟାମତି ବୁବାସି । ରିୟବିୟାମ ଅବିୟଦି ବୁବାସି । ଅବିୟ ଆସାଦି ବୁବାସି । \v 8 ଆସା ଜିହସାପଟତି ବୁବାସି । ଜିହସାପଟ ଜରାମତି ବୁବାସି । ଜରାମ ଉଜିୟଦି ବୁବାସି । \v 9 ଉଜିୟ ଜତାମତି ବୁବାସି । ଜୋତମ ଆହାସତି ବୁବାସି । ଆହାସ ହିଜକିୟଦି ବୁବାସି । \v 10 ହିଜକିୟ ମନସିଦି ବୁବାସି । ମନସି ଅମନତି ବୁବାସି । ଅମନ ଜସିୟଦି ବୁବାସି । \p \v 11 ଜସିୟ, ଜିକନିୟ ମାରି ୱାନି ତଡ଼ାନ୍‌କା ବୁବାସି । ଇକା ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଗତିମୁରୁଲି କିଜି ବାବିଲନ୍‍ତୁ ଅନିୱାଲେରି ମାଟା । \p \v 12 ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ବାବିଲନ୍‍ତୁ ଅତି ୱେନ୍‌କା । ଜିକନିୟଦି ମାରିସି ସଲ୍‌ଟିୟେଲ ଜନମ୍‍ଆତାନ୍‍ । ସଲ୍‌ଟିୟେଲ ଜିରୁବ୍‍ବାବେଲତିଙ୍ଗ୍‌ ଜନମ୍‌ କିତାନ୍‌, \v 13 ଜିରୁବ୍‍ବାବେଲ ଅବିହୁଦକା ବୁବାସି । ଅବିହୁଦ ଏଲିୟାକିମ୍‍କା ବୁବାସି । ଏଲିୟାକିମ୍‍ ଅଜ୍‍ଜୁରକା ବୁବାସି । \v 14 ଅଜ୍‍ଜୁର ସାଦକକା ବୁବାସି । ସାଦକ ଆକିମ୍‍ତି ବୁବାସି । ଆକିମ୍‍ ଏଲିହୁଦକା ବୁବାସି । \v 15 ଏଲିହୁଦ ଏଲାଜାରକା ବୁବାସି । ଏଲାଜାର ମତାନକା ବୁବାସି । ମତାନ ଜାକୁବରି ବୁବାସି । \v 16 ଜାକୁବ ଜସେପ୍‌କା ବୁବାସି । ଜୋସେପ୍‌ ମରିୟମ୍‌ତି କନ୍‍ଲି । ମରିୟମତି ପଟାଦାନ୍‍ ଜିସୁ ଜନମ୍‍ଆତାନ୍‍ । ଜିସୁ ମସିହ ଦର୍‌ତାନ୍‌ ବା ୱେଙ୍ଗିଁନାନ୍‍ । \p \v 17 ଇୟାୱାଜା ଅବ୍ରାହାମତି ମାଣାନ୍‌ ଦାଉଦଦି ସାନ୍ଦି ଆତାର୍‌ ପୁରା ସଉଦ କୁଟୁମ୍‌ । ଦାଉଦ ମାଣାନ୍‌ ଗତିମୁରୁଲି ୱାଜା ବାବିଲନ୍‍ତୁ ଇନି ସାନ୍ଦି ସଉଦ କୁଟୁମ୍‌, ମାରି ଗତିମୁରୁଲି ୱାଜା ବାବିଲନ୍‍ତୁ ଇତି ୱେନ୍‍କାରାନ୍‍ କ୍ରିସ୍ତଦି ଜନମ୍‌ ସାନ୍ଦି ଆତାର୍‌ ସଉଦ କୁଟୁମ୍‌ । \s ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ଜନମ୍‌ \r (ଲୁକ ୨:୧-୭) \p \v 18 \x + \xo ୧:୧୮ \xo*\xt ଲୁକ ୧:୨୭.\xt*\x*ଇକା ଆଜିନାତ୍‍ ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ଜନମ୍‌ତି ମାଟା ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ଆଇସି ମାର୍ହାତ୍‌ ମରିୟମ୍‌ । ଜିସୁକ୍ରିସ୍ତଦି ଜନମ୍‌ ଇୟାୱାଜା ଆତାମାର୍ହାତ୍‍ । ମରିୟମ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଜୋସେପ୍‌ତି ୱାଲେ ପେଡ଼ିଆଦେଙ୍ଗ୍‍ ଲସ୍‌ତା ମାର୍ହାର୍‌ । ମାତର୍‌ ପେଡ଼ିଆନି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱେଙ୍ଗିଁତାତ୍‌ ଜେ ମରିୟମ୍‌ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମାଦାନ୍‌ ଗାର୍ବୁଦୁତେବାତାମାନାତ୍‍ । \v 19 ଜୋସେପ୍‌ ୱିଜୁୱାଲେ ଦାର୍ମୁଦି ପାଣିକିନିକାନ୍‍ ମାର୍‌ର୍ହାନ୍‍ । ମାରି ମରିୟମତିଙ୍ଗ୍‌ ଲୋକା ଆଗ୍‌ଡ଼ି ନିଦା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ବଦା କିଏଜିମାର୍ହାନ୍‍ । ୱାନ୍‌ ଲସାତିତାନେଙ୍ଗ୍‍ ରୁକ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ନେସ୍‌ଇୱାଜା ଉପାୟ୍‌କିତାନ୍‍ । \v 20 ୱାନ୍‌ ଇକା ଅଡ଼୍‍ବିନିୱାଲେ ଅରେନ୍‍ ପ୍ରବୁଦି ଦୁତ୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଲବେରୁ ତରାଇଆଜି ଇର୍ହାତ୍‌, “ଏ ଦାଉଦ କୁଟୁମ୍‌ତି ଜୋସେପ୍‌, ମରିୟମ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‍ ନିଜେଦି ଆଡ଼ି ୱାଜା ଇଡ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ତିଲାମା, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମାଦାନ୍‌ ୱାଦ୍‌ ପଟାଦୁ ଆତାମାନାତ୍‌ । \v 21 \x + \xo ୧:୨୧ \xo*\xt ଲୁକ ୧:୩୧.\xt*\x*ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଅରେନ୍‍ କଡ଼ ଜନମ୍‌ ଆନାନ୍‌ । ମିର୍‌ ୱାନି ଦରୁ ଜିସୁ ଇଡ୍‍ନିଦେର୍‍ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ୱାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ୱାରି ପାପ୍‌ତାନ୍‌ ରକିୟା କିନାନ୍‌ ।” \p \v 22 ବବିସତ୍‍ବକ୍ତାଦି ମାଣାନ୍‌ ପ୍ରବୁ ଆମାକା ଇର୍ହାମାର୍ହାନ୍‌, ଆକା ସତ୍‍ଆଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇକା ଗଟାତାତ୍‌ । \v 23 ଆୟା ବବିସତ୍‍ ମାଟା ଆଜିନାତ୍‍, “ଅରେତ୍‌ ରିପା ଗାର୍ବୁଦୁ ତେବାଜି କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ ଜନମ୍‍ସିନାତ୍‍ । ମାରି ଲୋକୁ ଆୟା କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ ଇମାନୁଏଲ ଦର୍‌ତାନ୍‌ ୱେଙ୍ଗ୍‌ଁନାନ୍‌ । ଇମାନୁଏଲଦି ଅର୍ତ ମାପୁରୁ ମା ୱାଲେ ମାନାନ୍‌ ।” \p \v 24 ଜୋସେପ୍‌ ସୁସ୍‍କାଣ୍‍କାଣ୍‍ ନିଙ୍ଗିଁଜି ପ୍ରବୁଦି ଦୁତ୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ସିତାତ୍‌, ଆୟାୱାଜା କିତାନ୍‌ । ୱାନ୍‌ ମରିୟମ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ପେଡ଼ିଆନାନ୍‌ । \v 25 \x + \xo ୧:୨୫ \xo*\xt ଲୁକ ୨:୨୧.\xt*\x*ମାତର୍‌ ମରିୟମ୍‌ କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ ଜନମ୍‌ କିଇ ସାନ୍ଦି ୱାନ୍‌ ତାନି ୱାଲେ ଡର୍‍ଏତାମାର୍ହାନ୍‍ । ମାରି ଜୋସେପ୍‌ ଆୟା କଡ଼ଦି ଦରୁ ଜିସୁ ଇଟ୍‌ତାନ୍‌ । \c 2 \s ପୁର୍ବ ଦେସ୍‌ତି ପଣ୍ତିତ୍‌କୁ \p \v 1 ହେରୋଦ୍‍ ରାଜା ସାସନ୍‍ ସମୟତୁ ଜିହୁଦା ରାଜିଦି ବେତଲିହିମ୍‍ ଗାଡ଼୍‌ତୁ ଜିସୁ ଜନମ୍‍ଆତାନ୍‍ । ତେନି ସାଣେକ୍‌ ସମୟ୍ ୱେନ୍‌କା ପୁର୍ବ ଦେସ୍‌ତି ଏସଲୋକ୍‌ ସୁକେଙ୍ଗ୍‍ ସୁଡ଼୍‌ଜି ୱେର୍‍ନିକାର୍‍ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତୁ ୱାତାର୍‌ । \v 2 ମାରି ୱାର୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ଏମେ କଡ଼ ଜିହୁଦିର୍‌ ରାଜା ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଜନମ୍‍ ଆତାମାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏମେ ? ପୁର୍ବ ଦେସ୍‌ତୁ ୱାନି ସୁକା ସୁଡ଼୍‌ଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ଼ିସ୍‍କିଦେଙ୍ଗ୍‍ ମାପ୍‌ ୱାତାମାନାପ୍‌ ।” \p \v 3 ୱାରି ଇୟା ମାଟା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ରାଜା ହେରୋଦ ମାରି ଜିରୁସାଲାମ୍‍ତି ୱିଜେରେ ଲୋକୁ ନାଣ୍ତ କାବାଆତାର୍‌ । \v 4 ହେରୋଦ ୱିଜେରେ ପେରି ଜାଜକର୍‌ ମାରି ଦାର୍ମୁଗୁରୁରିଙ୍ଗ୍‍ କୁକ୍‌ସି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ମସିହ ଆମାକାନ୍‍କି କ୍ରିସ୍ତ ଆମାନ୍‍ ଜନମ୍‌ ଆନାନ୍‌ ?” \p \v 5 ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, ଜିହୁଦା ରାଜିଦି ବେତଲିହିମ୍‍ତୁ । ଇୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ବାବବାଦି ରାସ୍‌ତାମାନାନ୍‌ । \q1 \v 6 ଜିହୁଦା ରାଜିଦି ବେତଲିହିମ୍‍, \q2 ଜିହୁଦାଦି ପେରି ଗାଡ଼ାକା ଲୋଇ ନିନ୍‌ ଇସ୍ରିକିନ୍ଦା ସିଲେ, \q1 ନିବାଣ୍‍କୁ ଅରେନ୍‍ ନେତା ୱାନାନ୍‌, \q2 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନା ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସାଲାକିନାନ୍‍ । \p \v 7 ଇକା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ହେରୋଦ ପୁର୍ବଦେସ୍‍ତାନ୍‍ ୱାତି ମାର୍‍ଇୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ଉଣ୍ତ୍ରି ମାର୍‍କ୍‍ସି ୱାର୍‍ଗିନିସାନି କୁଟୁମ୍‍ତୁ କୁକିସ୍‍ କିଜି ଟିକ୍‌ ଆମା ସମୟ୍‍ତୁ ସୁକା ସତାମାର୍ହାନ୍‍, ୱାରି ମାଣ୍‌କୁ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌ । \v 8 ୱେନ୍‌କା ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ବେତଲିହିମ୍‍ ଗାଡ଼୍‍କୁ ପୋକ୍‌ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ସାନ୍‍ଡ୍ରୁ, ଆୟା କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‍କିଜି ପୟ୍‌ଦୁ ମାରି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ପୟ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‍ତୁ, ନାନ୍ ବା ସଲ୍‌ସି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ଼ିସ୍‍କିନା ।” \p \v 9 ସୁକେଙ୍ଗ୍‍ ସୁଣିକାର୍‍ ରାଜାଦି ମାଟା ୱେନ୍‌ଜି ଆୟା ବାଡି ଡ଼ିସ୍‌ସି ମାରିଡ଼େସି ୱାରି ସନି ସାରିଦୁ ସନିୱାଲେ, ୱେଡ଼ା ସନି ତରିଟି ବାଦଡ଼୍‍ତୁ ସୁଡ଼ୁତିମାର୍‍ଇ ଆୟା ସୁକା ମାରିଡ଼େସି ତରାତାତ୍‍ । \v 10 ସୁକାଦିଙ୍ଗ୍‍ ସୁଡ଼୍‌ଜି ୱାରି ଏସା ୱେଡ଼ିକା ଏସା ୱେଡ଼ିକା ଆଜି ନିଙ୍ଗିଁତାର୍‍ ୱାର୍‌ ୱାରି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ବୁଲାଜି ସୁକା କଡ଼ ମାର୍‍ଇ ଇଲୁ ମୁସ୍‌କୁ ତେବାତାତ୍‌ । \v 11 ୱାର୍‌ ଆୟା ଇଲୁ ଲୋଇ ଡ଼ୁଗିତାର୍‍ ମାରି କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ ଆଇସି ମରିୟମ୍‌ତି ୱାଲେ ସୁଡ଼୍‌ଜି ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‍ଗଟ୍‍କିଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ଼ିସ୍‍କିତାର୍‍ ମାରି ଅର୍‌ସେ ତାତିମାର୍‍ଇ ବାଙ୍ଗାଁରାମ୍‍, କୁନ୍ଦୁରୁ ନି ବାସ୍‌ନା ନିୟୁ ସପ୍‍ସି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଦାନ୍‍ ସିତାର୍‍ । \fig ବାସ୍‌ନାଦି କମାଦୁ ବେଦି ମୁସ୍‌କୁ ଦୁପୁଣି ରୁକୁଣାଦୁ ଦୁପୁଣି ଇଟ୍‌ତାମାନାର୍‌|alt="Frankincense branch, censer and incense altar" src="bk00116c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="୨:୧୧"\fig* \p \v 12 ଇୟା ୱେନ୍‌କା ୱାର୍‌ ଆଇ ଉଣ୍ତ୍ରି ସାରି ସିଜି ନିଜେଦି ଦେସ୍‌ତୁ ସର୍ହାର୍‍ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ହେରୋଦଦି ଲାକ୍‌ତୁ ଡ଼େସି ସଲ୍‍ଇ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଲବେରୁ ଆଦେସ୍‌ ସିତାମାର୍ହାନ୍‍ । \s ମିସର୍‍ ଦେସ୍‌ତୁ ଉରୁକ୍‍ତାର୍‍ \p \v 13 ସୁକେଙ୍ଗ୍‍ସୁଣିକାର୍‍ ସର୍‌ଇ ୱେନ୍‌କା ମାପୁରୁଦି ଦୁତ୍‍ ଜୋସେପତିଙ୍ଗ୍‍ ଲବେରୁ ତରାଇଆଜି ଇର୍ହାତ୍‌, “ହେରୋଦ କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ କାତ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ପୟ୍‌ନାନ୍‌ । ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁଆ, କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ ନି ୱାନି ଆଇସିଙ୍ଗ୍‍ ଅସି ମିସର୍‍ ଦେସ୍‌ତୁ ଉରୁକ୍‍ତୁ । ଆୟା ବାଡି ନାନ୍ ଡ଼ିସ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଇନ୍‌ଇ ସାନ୍ଦି ଆବେ ତେବାଦୁ ।” \p \v 14 ଜୋସେପ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁଜି କଡ଼ ନି ୱାନି ଆଇସିଙ୍ଗ୍‍ ଅସି ଆୟାନାଡ଼ା ମିସର୍‍ତୁ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ସତାର୍‍ । \v 15 ହେରୋଦଦି ସାନି ସାନ୍ଦି ଆବେ ୱାର୍‌ ତେବାତାର୍‌ । ଇୟାୱିଜୁ ଗଟାନି ମାଣ୍‌କୁ ବାବବାଦିଦି ମାଣାନ୍‌ ପ୍ରବୁଦି ମାଟା ସତ୍‌ ଆତାତ୍‌ । ୱାନ୍‌ ଇର୍‌ଆ ମାର୍ହାନ୍‍, “ନା ମାରିନ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ନାନ୍ ମିସର୍‍ ଦେସ୍‍ତାନ୍‍ କୁକ୍‌ତା ତାତା ।” \s କଡ଼ରିଙ୍ଗ୍‌ କାତ୍‍ନିକା \p \v 16 ପୁର୍ବ ଦେସ୍‍ତାନ୍‍ ୱାତିମାନି ସୁକେଙ୍ଗ୍‍ସୁଣିକାର୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ବାଣ୍ତିସ୍‍କିଜି ସର୍ହାମାନାର୍‍ ନେସ୍‌ସି, ହେରୋଦ ରିସାଆତାନ୍‍ ମାରି ବେତଲିହିମ୍‍ ନି ତାନି ଲାକ୍‌ତୁରି ରାଜିଆଙ୍ଗାଁ ମାନି ଦୁଇ ବାର୍ସୁ ନି ତାନେଙ୍ଗ୍‌ ଉଣା ବାର୍‍ସେକ୍‍ତି ୱିଜେରେ କଡ଼ରିଙ୍ଗ୍‌ କାତ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ଆଦେସ୍‌ ସିତାନ୍‌ । ସୁକା ସତିମାର୍‍ଇ ୱେଡ଼ା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସୁକେଙ୍ଗ୍‍ସୁଣିୱାରିମାଣ୍‍କୁ ୱାନ୍‌ ଆମାକା ୱେର୍‍ହାମାର୍ହାନ୍‍, ଆୟା ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ୱାନ୍‌ କଡ଼ରି ବାର୍ସୁଦି ଜଗ୍‌ ତିଆର୍‌ କିତାମାର୍ହାନ୍‌ । \p \v 17 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଜିରିମିୟ ବାବବାଦି ମାଣାନ୍‌ ରାସ୍‍ତିମାର୍‍ଇ ଇୟା ବାକ୍ୟ ସତ୍‌ ଆତାତ୍‌ । \q1 \v 18 “ରାମା ଗାଡ଼୍‌ତୁ ଆଉଲି ୱାଜିନାତ୍‍, \q2 ତାନି ଦୁକ୍‍ତୁ ଆଡ଼୍‍ବାନି ବଲ୍ । \q1 ରାହେଲ୍ ତାନି କଡ଼ରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌ବାଜିନାତ୍‌; \q2 ତାନେଙ୍ଗ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନାନି ବାସାଦାନ୍ ସୁକ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଏଜିନାତ୍‍, \q2 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ୱିଜେରେ ସାତାର୍‌ ।” \s ମିସର ଦେସ୍‍ତାନ୍‍ ଡ଼େସିୱାନିକା \p \v 19 ହେରୋଦଦି ସାତି ୱେନ୍‌କା ପ୍ରବୁଦି ଦୁତ୍‍ ମିସର୍‍ତୁ ଜୋସେପତିଙ୍ଗ୍‍ ଲବେରୁ ତରାଇଆଜି ଇର୍ହାତ୍‌, \v 20 “ନିଙ୍ଗିଁଆ, କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ ନି ୱାନି ଆଇସିଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ସି ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ଦେସ୍‌ତୁ ଡ଼େସି ସାଙ୍ଗ୍‍ଆ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଏର୍‌ ୱାନି ଜିବନ୍‌ ଅତେଙ୍ଗ୍‍ ବଦାକିଜିମାର୍ହାର୍‍, ୱାର୍‌ ସାତାର୍‌ ।” \v 21 ଆବେଟ୍‌ ଜୋସେପ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁଜି କଡ଼ ନି ମରିୟମ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ସି ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ଦେସ୍‌ତୁ ଡ଼େସି ସର୍ହାନ୍‍ । \p \v 22 ମାତର୍‌ ହେରୋଦଦି ୱେନ୍‌କା ୱାନି ମାରିସି ଆର୍କିଲାୟ, ଜିହୁଦାଦି ରାଜା ଆତାମାନାନ୍‌ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ୱାନ୍‌ ଗାଲିଲି ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ତିଲାତାର୍‌ । \v 23 \x + \xo ୨:୨୩ \xo*\xt ମାର୍କ ୧:୨୪; ଲୁକ ୨:୩୯; ଜୋହନ ୧:୪୫.\xt*\x*ମାତର୍‌ ଲବେରୁ ମାଟା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ୱାନ୍‌ ଗାଲିଲି ରାଜିଦୁ ସର୍ହାନ୍‍, ମାରି ନାଜରିତ ଦର୍‌ତି ଗାଡ଼୍‌ତୁ ଇଲୁ କିଜି ତେବାତାନ୍‌ । ଆବେଟ୍‌ ବାବବାଦିରି ମାଣାନ୍‌ ରାସାତି ଉଣ୍ତ୍ରିବାକ୍ୟ ସତ୍‌ ଆତାତ୍‌ । “ୱାନ୍‌ ନାଜରିୟତିୟ ଇଜି ୱେଙ୍ଗ୍‍ଁନାନ୍‍ ।” \c 3 \s ଡୁବନ୍‌ସିନି ଯୋହନତି ପ୍ରଚାର୍‍କିନିକା \r (ମାର୍କ ୧:୧-୮; ଲୁକ ୩:୧-୧୮; ଜୋହନ ୧:୧୯-୨୮) \p \v 1 ଆୟା କାଡ଼ାଦୁ ଡୁବନ୍‌ ସିନି ଜୋହନ ଜିହୁଦା ଦେସ୍‌ତି ବାଲିବୁମିଦୁ ୱାଜି ପ୍ରଚାର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାନ୍‌ । \v 2 \x + \xo ୩:୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୪:୧୭; ମାର୍କ ୧:୧୫.\xt*\x*ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ପାପ୍‌ତାନ୍‌ ମନ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼େପ୍‍ତୁ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁଦି ରାଜି ଇଗା ୱାଜିନାତ୍‍ ।” \v 3 ବାବବାଦି ଜିସାୟ ଏମେୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇର୍ହାମାର୍‌ର୍ହାନ୍‌, ଯୋହନ ନେ ଆୟା ଲୋକୁ । \q1 “ବାଲି ବୁମିଦୁ ଏନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଆଉଲି ଆଜି ଇଜିନାନ୍‌, \q2 ପ୍ରବୁଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସାରି ରସ୍‍ଆ; \q2 ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତ୍ରି ସାଡ଼ୁକୁ ରାସ୍ତା ତିଆର୍‌ କିଦୁ ।” \p \v 4 ଯୋହନତି ଆଙ୍ଗିଁଙ୍ଗ୍‌ ଉଟ୍‌ ବୁର୍‍ବୁସାଦାନ୍‍ ତିଆର୍‌ ଆତାମାର୍ହାତ୍‍ । ୱାନ୍‌ ୱାନି ଜୁକିଦୁ ଉଣ୍ତ୍ରି ତଲ୍‍ତି ନାସ୍‍ ତରାଜିମାର୍ହାନ୍‍ । ମାଡ଼ିମାଉ ନି ଗରନ୍‌ ପୁକି ୱାନି କାଦି ମାର୍ହାତ୍‌ । \v 5 ଜିରୁସାଲାମ୍‍ ଗାଡ଼୍‌ତାନ୍‍, ୱିଜୁ ଜିହୁଦା ରାଜିଦାନ୍‍ ମାରି ଜର୍ଦନ ଗାଡା ଲାକ୍‌ତୁରି ୱିଜୁ ନାର୍‍କାଣ୍‍ ଲୋକୁ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜିମାର୍ହାର୍‍ । \v 6 ୱାର୍‌ ନିଜେ ନିଜେଦି ପାପ୍‌ ୱେର୍‌ସି ଯୋହନତି ମାଣାନ୍‌ ଜର୍ଦନ ଗାଡାଦୁ ଡୁବନ୍‌ ଅସିମାର୍ହାର୍‍ । \p \v 7 \x + \xo ୩:୭ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୨:୩୪; ୨୩:୩୩.\xt*\x*ଏସ୍ତିୱାଲେ ଯୋହନ ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌ ନାଣ୍ତ ପାରୁସିର୍‌ ନି ସାଦୁକିର୍ ଡୁବନ୍‌ ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ୱାଜିନାର୍‍; ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ ବିସ୍‌ମାନି ସାରାସ୍‍ତି କୁଟୁମ୍‌ ମାପୁରୁ ମିଙ୍ଗିଁ ଏମେ ଦଣ୍ଡ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ସଲ୍‍ସିନାନ୍‍, ଆବେଣାନ୍‍ ରକିୟା ପଇଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ନିଦେର୍‍ଇଜି ଏନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଇର୍ହାନ୍‌ ? \v 8 ଜଦି ସତ୍‌ତାନ୍‌ ପାପ୍‌ ପାଣିଦାନ୍‌ ମନ୍‍ ଡ଼େପ୍‍ତି ମାନିଦେର୍‌, ଇକା ମି ନେଗି ପାଣିଦାନ୍‌ ତର୍‌ତୁ । \v 9 \x + \xo ୩:୯ \xo*\xt ଜୋହନ ୮:୩୩.\xt*\x*ଅବ୍ରାହାମ ମା ବୁବା, ମୋନ୍‌ତୁ ମୋନ୍‌ତୁ ବା ଇୟାୱାଜା ଇନ୍‌ମାଟ୍‌ । ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା ଜେ ମାପୁରୁ ଇୟା କାଲ୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ ଅସି ଅବ୍ରାହାମତି କୁଟୁମ୍‌ ତିଆର୍‌କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍ । \v 10 \x + \xo ୩:୧୦ \xo*\xt ମାତିଉ ୭:୧୯.\xt*\x*ମାରାକା ମଦଲ୍‍କୁ କାତ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ପାଡ଼ିସି ତିଆର୍‍କିତା ଇଟ୍‌ତାମାନାର୍‌ । ଏମେ ମାରାତୁ ନେଗି ପଲ୍‌ ରେଏତ୍‌, ଆକା କାତାଜି ସିସୁଦୁପକାନାତ୍‍ । \v 11 ମିର୍‌ ପାପ୍‌ତାନ୍‌ ମନ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼େପ୍‍ତିମାନିଦେର୍‍, ଇକା ୱେର୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଏର୍‌ତୁ ଡୁବନ୍‌ ସିଜିନା । ମାତର୍‌ ନା ୱେନ୍‌କା ଏନ୍‌ ୱାଜିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ପବିତ୍ରଆତ୍ମା ନି ସିସୁଦୁ ଡୁବନ୍‌ ସିନାନ୍‍ । ୱାନ୍‌ ନାବାଣାନ୍‍ ପେରିକାନ୍‌ ୱାନି ଜୁତେଙ୍ଗ୍‌ ପିଣ୍ତ୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ବା ନାନ୍ ଜଗ୍‌ ସିଲେ । \v 12 ପାସିଦାନ୍‍ ପଟୁ ୱିଜୁ ଟୁଟ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ୱାନି କିୟୁଦୁ ସେରିଇ ମାନାତ୍‌ । ୱାନ୍‌ ପାସି ୱିଜୁ ୱାନି କଲ୍‍କିଆଙ୍ଗ୍‍ଁ ଇଡ୍‌ନାନ୍‌ ମାରି କୁଲିଙ୍ଗ୍‌ ପଟୁ ୱିଜୁ ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ନାମ୍‍ଇ ସିସୁଦୁ ଆଡ଼ାକ୍‌ନା ପକ୍‍ନାନ୍‍ ।” \s ଜିସୁ ଡୁବନ୍‌ ଅତାନ୍‍ \r (ମାର୍କ ୧:୯-୧୧; ଲୁକ ୩:୨୧-୨୨) \p \v 13 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଜିସୁ ଗାଲିଲିଦାନ୍‌ ୱାଜି ଡୁବନ୍‌ ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ଜର୍ଦନ ଗାଡାଦୁ ଯୋହନତି ଲାକ୍‌ତୁ ଇଗା ୱାତାନ୍‌ । \v 14 ମାତର୍‌ ଯୋହନ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ମାନାକିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଗାଦେ ନି ମାଣ୍‌କୁ ଡୁବନ୍‌ ଅନିମାଟା ନିନ୍‌ ଆରିଙ୍ଗ୍‍ବା ନା ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତିମାନି ?” \v 15 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇଲେଇ ନା ମାଟାଦୁ ରାଜିଆଆ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାମାଣ୍‍କୁ ମାଡୁ ମାପୁରୁଦି ବଦାଦି ପାଣି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନିକା ।” ଆବେଟ୍‌ ଯୋହନ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡୁବନ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ରାଜିଆତାନ୍‍ । \p \v 16 ଜିସୁ ଡୁବନ୍‌ ଅସି ଏର୍‍ତାନ୍‍ ନିଙ୍ଗିଁଜି ୱାତି ଦାପ୍ରେ ୱାନ୍‌ ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ରେଆତାମାନାତ୍‍ ମାରି ପବିତ୍ର ଆତ୍ମା ପାର୍‍ୱାଦି ୱାଜା ରେତାଜି ୱାଜି ୱାନି ମୁସ୍‌କୁ ବାସ୍‌ତାତ୍‌ । \v 17 \x + \xo ୩:୧୭ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୨:୧୮; ୧୭:୫; ମାର୍କ ୧:୧୧; ଲୁକ ୯:୩୫.\xt*\x*ତାନିୱେନ୍‍କା ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତାନ୍‌ ବଲ୍ ୱାତାତ୍‍, “ଇକାନ୍‌ ନା ଲାଡ୍‍ତି ମାରିନ୍‌, ୱାନିମାନୁ ନାନ୍ ୱେଡ଼ିକା ।” \c 4 \s ସୟତାନ୍‍ତି ମାଣାନ୍‌ ଜିସୁ ପରିକା କିଆୟ୍‍ଆତାନ୍‍ \r (ମାର୍କ ୧:୧୨-୧୩; ଲୁକ ୪:୧-୧୩) \p \v 1 \x + \xo ୪:୧ \xo*\xt ଏବ୍ରି ୨:୧୮; ୪:୧୫.\xt*\x*ଇୟା ୱେନ୍‌କା ପବିତ୍ରଆତ୍ମା ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସିମ୍ରା ବାଡିଦୁ ଅତାତ୍‍ । ଆବେ ୱାନ୍‌ ସୟତାନ୍‍ତି ମାଣାନ୍‌ ପରିକା କିଆୟ୍‍ଆତାନ୍‍ । \v 2 ସାଲିସ୍‍ ଦିନ୍‌ ନି ସାଲିସ୍‍ ନାଡ଼ା ଉପାସ୍‌ ତେବାତି ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ବାଙ୍ଗାଁ ସାତାନ୍ । \v 3 ନାସ୍ତିୱାଲେ ସୟତାନ୍ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ଇର୍ହାତ୍‌, “ନିନ୍‌ ଜଦି ମାପୁରୁଦି ମାରିନ୍‌, ଇୟା କାଲ୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ ରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ସିଆ ।” \p \v 4 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସାତାମାନାତ୍‌, ଲୋକୁ ଆବ୍‍କା ରୁଟିଦାନ୍‌ ଜିଏନ୍‍ । ମାତର୍‌ ମାପୁରୁଦି ୱେୟୁଦାନ୍‌ ସନି ୱିଜୁ ବାକ୍ୟ ୱାନି ଜିବନ୍‌ତି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦର୍‌କାର୍‌ ।” \p \v 5 ଇୟା ୱେନ୍‌କା ସୟତାନ୍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ପବିତ୍ର ଗାଡ଼୍‌ ଜିରୁସାଲାମ୍‍ତୁ ଅତାତ୍‍ । ଆବେ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମନ୍ଦିରତି ସାତ୍ ମୁସ୍‌କୁରି ଟିପୁଦୁ ନିଲ୍‌ପିସ୍‌କିଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ତାତ୍‌, \v 6 ନିନ୍‌ ଜଦି ମାପୁରୁଦି ମାରିସି, ଇବେଣ୍‌କୁ ଆଡ୍‍ଗି ଗାତ୍‍ଆ । ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସାତାମାନାତ୍‌, \q1 ମାପୁରୁ ନି ସାକା ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ଦୁତ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ସିନାନ୍‍ । \q2 ୱାକ୍‍ ନିଙ୍ଗିଁ କିକାଣ୍‌କୁ ପେର୍‍ଜିଆସ୍‍ନେ । \q2 ଆବେଟ୍‌ ନି ପାଦାମ୍‍ଆଙ୍ଗ୍‍ଁ କାଲ୍‍କାଣି ସିନାଆଟ୍‍ଏତ୍‍ । \p \v 7 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସାତାମାନାତ୍‌, ନିନ୍‌ ପ୍ରବୁ ନିଜେଦି ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‌ ପରିକା କିମା ।” \p \v 8 ୱେନ୍‌କା ସୟତାନ୍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‍ଣ୍ତ୍ରି ନିର୍‍ଇ ଗରନ୍‍ତି ଟିପୁଦୁ ଅତାତ୍‍ ମାରି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସାରାଦୁନିଆଦି ୱିଜୁ ରାଜିଦି ଦନ୍‌ ସମ୍ପତ୍ତି ତର୍‌ସି ଇର୍ହାତ୍‌, \v 9 “ଜଦି ନିନ୍‌ ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଗଟ୍‌କିଜି ନାଙ୍ଗିଁ ମାଡ଼ିସ୍‌କିନି, ଇୟାୱିଜୁ ନିଙ୍ଗିଁ ନାନ୍ ସିନା ।” \p \v 10 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଆକ ଆଆ ସୟତାନ୍ ! ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସାତାମାନାତ୍‌, କେବଲ୍‌ ନି ପ୍ରବୁ ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‍ଁ ମାଡ଼ିସ୍‌ କିଆ ମାରି ୱାନି ସେବା କିଆ ।” \p \v 11 ନାସ୍ତିୱାଲେ ସୟତାନ୍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଡ଼ିସ୍‌ତା ସର୍ହାତ୍‌, ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ଦୁତ୍‌କୁ ୱାଜି ଜିସୁଦି ସେବାକିତେ । \s ଜିସୁ ଗାଲିଲିଦୁ ୱାନି ପାଣି ଆରାମ୍‍ କିତାନ୍ \r (ମାର୍କ ୧:୧୪-୧୫; ଲୁକ ୪:୧୪-୧୫) \p \v 12 \x + \xo ୪:୧୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୪:୩; ମାର୍କ ୬:୧୭; ଲୁକ ୩:୧୯,୨୦.\xt*\x*ଯୋହନତିଙ୍ଗ୍‌ ଜଇଲ୍‌ତୁ ଇଟ୍‌ତାମାନାର୍‌ ଇଜି ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ଜିସୁ ଗାଲିଲି ରାଜିଦୁ ସର୍ହାନ୍‍ । \v 13 \x + \xo ୪:୧୩ \xo*\xt ଜୋହନ ୨:୧୨.\xt*\x*ମାତର୍‌ ନାଜରିତଦୁ ତେବାଏଣ୍ତା ସବୁଲୁନ ନି ନପ୍‍ତାଲି ରାଜିଦୁ ମାନି ଗାଲିଲି ଗାଡା ପାଡ଼ିଦୁ ମାନି କପର୍‍ନାହୁମ୍‍ତୁ ବାସାତାନ୍‍ । \v 14 ଇୟାମାଣାନ୍‍ ଜିସାୟ ବାବବାଦିଦି ମାଟା ସତ୍‌ ଆତାତ୍‌, ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାମାର୍‌ର୍ହାନ୍‌ । \q1 \v 15 “ସବୁଲୁନ ଦେସ୍‌ ମାରି ନପ୍‍ତାଲି ଦେସ୍‌, ସାମ୍‌ଦୁର୍‌ ଲାକ୍‌ତୁରି, \q2 ନି ଜର୍ଦନ ଗାଡା ଆୟା ପାଡ଼ିଦି, \q2 ଅଣଜିହୁଦିରି ଗାଲିଲି ! \q1 \v 16 ସିକାଟିଦି ନିଡ଼୍‍ଗାଦୁ ବାସାକିଜିମାନି ଲୋକୁ \q2 ଉନ୍‍ଣ୍ତ୍ରି ପେରି ଜାୟ୍‌ ସୁଣାର୍‍ \q1 ସାନି ସିକାଟିଦି ରାଜିଦୁ ମାନି ଲୋକା ମୁସ୍‌କୁ \q2 ଆୟା ଜାୟ୍‌ ତରାଇଆନାତ୍‍ ।” \p \v 17 \x + \xo ୪:୧୭ \xo*\xt ମାତିଉ ୩:୨.\xt*\x*ଆୟା ସମୟତାନ୍‍ ଜିସୁ ପ୍ରଚାର୍‌କିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ପାପ୍‌ତାନ୍‌ ମନ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼େପ୍‍ତୁ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁଦି ରାଜି ଇଗା ୱାଜିନାତ୍‍ ।” \s ଜିସୁ ନାଲ୍‍ଏର୍‍ ମିନ୍‌କୁ ଆସ୍‍ନିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ କୁକ୍‍ତାନ୍‍ \r (ମାର୍କ ୧:୧୬-୨୦; ଲୁକ ୫:୧-୧୧) \p \v 18 ଜିସୁ ଗାଲିଲିଦି ସାମ୍‌ଦୁର୍‌ ପାଡ଼ି ସିଜି ବୁଲାଜିମାନିୱାଲେ ସିମୋନ୍‌ ପିତର ମାରି ଆନ୍ଦ୍ରିୟ ଦର୍‌ତି ରିଏର୍‌ ମିନ୍‌କୁ ଆସ୍‍ନିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ବେଟ୍‌ବୁଡ଼ାତାନ୍‌ ! ଇୟା ରିଏର୍‌ ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ଜାଡ଼ି ପକ୍‍ସି ଗାଡାଦୁ ମିନ୍‌କୁ ଆସ୍‍ସିମାର୍ହାର୍‍ । \v 19 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‌ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ନା ୱାଲେ ରାଦୁ । ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ଲାକ୍‌ତୁ ତାନିକା ଅଜାକିନା ।” \v 20 ୱାର୍‌ ଆୟାଦାପ୍ରେ ୱାରି ଜାଡ଼ି ଡ଼ିସ୍‌ସି ଜିସୁୱାଲେ ୱାଲେ ସର୍ହାର୍‍ । \p \v 21 ଜିସୁ ଅଡ଼ପ୍‍ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ସଲ୍‌ସି ରିଏର୍‌ ତଡ଼ାନ୍‍ ଜାକୁବ ମାରି ଯୋହନ ଦର୍‌ତି ଜେବଦଦି ରିଏର୍‌ ମାରିସିରିଙ୍ଗ୍‌ ବେଟ୍‌ବୁଡ଼ାତାନ୍‌ । ଇୟା ତଡ଼୍‍ ରିଏର୍‌ ମାରି ୱାରି ବୁବାସି ଡଙ୍ଗାଁଦୁ ବାସ୍‌ସି ୱାରି ଜାଡ଼ି ମଦାକିଜିମାର୍ହାର୍‍ । \v 22 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ବା କୁକ୍‍ତାନ୍‍ ମାରି ୱାର୍‌ ଦାପେ ଦାପେ ଡଙ୍ଗାଁ ନି ବୁବାସିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସ୍‌ସି ଜିସୁୱାଲେ ୱାଲେ ସର୍ହାର୍‍ । \s ଜିସୁଦି ସିକିୟା, ପ୍ରଚାର୍‌ ମାରି ନେଗେନ୍‍ କିନିକା \r (ଲୁକ ୬:୧୭-୧୯) \p \v 23 \x + \xo ୪:୨୩ \xo*\xt ମାତିଉ ୯:୩୫; ମାର୍କ ୧:୩୯.\xt*\x*ଜିସୁ ୱିଜୁ ଗାଲିଲି ରାଜି ସୁଡ଼୍‌ଜି ୱିସ୍‍ସି ପାର୍‍ତନାକିନି ଇଲ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ସିକିୟା ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ଆସ୍‍ତାନ୍‍ । ମାପୁରୁଦି ରାଜିଦି ସୁସମାଚାର୍‌ ପ୍ରଚାର୍‌ କିତାନ୍‌ ମାରି ରକମ୍‌ ରକମ୍‌ତି ରଗ୍‌ ନି କାସ୍ଟୁଦୁକା ଆତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ । \v 24 ୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିରିଆ ଦେସ୍‌ ୱିଜୁ ତରିନ୍‌ ୱେଙ୍ଗିଁତା ସର୍ହାତ୍‍ ମାରି ଲୋକୁ ଦୁବାକାସ୍ତିୱାରିଙ୍ଗ୍‍, ମୁର୍ଚା ରୋଗ୍‌ ଆସ୍‍ତିକାର୍‍ ମାରି ପକିୟାଗାତ୍‍ ରଗ୍‌ ୱିଜୁ ରକମ୍‌ତି ରଗ୍‍ତୁ ମାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ୱିସାମ୍‍ତୁ ମାନି ୱିଜୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ତାତାର୍‌, ମାରି ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ । \v 25 ମାରି ଗାଲିଲି, ଦେକାପଲି ରାଜି\f + \fr ୪:୨୫ \fr*\ft ଦେକାପଲି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଦେସ୍‌\ft*\f*, ଜିରୁସାଲାମ୍‍, ଜିହୁଦା ଦେସ୍‍ ମାରି ଜର୍ଦନ ଗାଡା ଆୟା ପାଡ଼ିଦାନ୍‍ ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ୱାଜି ୱାନି ୱାଲେ ସର୍ହାର୍‍ । \c 5 \ms ଗରନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁରାନ୍‌ ଜିସୁଦି ସିକିୟା \mr ୫:୧–୭:୨୯ \p \v 1 ଜିସୁ ଲୋକୁ ଗହଲି ସୁଡ଼୍‌ଜି ଉନ୍‍ଣ୍ତ୍ରି ଗରନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ସର୍ହା ବାସ୍‌ତାନ୍‌ । ସିସୁର୍‍ ୱାନି ସାରିବେଡ଼୍‍ତି ଉଣ୍ତାତାର୍‌ । \v 2 ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ସିକିୟା ସିଜି ଇର୍ହାନ୍‌ । \s ସତ୍‌ ୱେଡ଼ିକା \r (ଲୁକ ୬:୨୦-୨୩) \q1 \v 3 ମାପୁରୁମାନୁ ଏମାକାର୍‌ ଆସା ଇଡ୍‌ନି, ଲୋକୁ ଦନ୍ୟ, \q2 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁଦି ରାଜି ୱାରିଦି । \q1 \v 4 ଆଡ଼୍‍ବାଜି ମାନି ଲୋକୁ ଦନ୍ୟ, \q2 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେଡ଼ିକା ସିନାନ୍‍ । \q1 \v 5 ଦାର୍ମୁ ଲୋକୁ ଦନ୍ୟ, \q2 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ମାପୁରୁଦି ପାର୍‌ମାଣ୍‌ କିତିମାନି ବିସୟ୍‌ ଲାବ୍‍କିନାର୍‍ । \q1 \v 6 ମାପୁରୁଦି ବଦାଦାନ୍ ପାଣି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଏମେୱାରି ନାଣ୍ତ ଆସା, ୱାର୍‌ ଦନ୍ୟ, \q2 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେଡ଼ିକାକିନାନ୍‍ । \q1 \v 7 ଏମେକାର୍‌ ଆଇୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦୟା ତର୍‍ନାର୍‍ ୱାର୍‌ ଦନ୍ୟ, \q2 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଦୟା କିନାନ୍‌ । \q1 \v 8 ଏମେୱାରି ଜିବନ୍‌ ନେଗିକା ୱାର୍‌ ଦନ୍ୟ, \q2 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ମାପୁରୁଦି ଦର୍ସନ୍‍ ପଇନାର୍‌ । \q1 \v 9 ଏମେକାର୍‌ ସାନ୍ତି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ପାଣିକିନାର୍‍ ୱାର୍‌ ଦନ୍ୟ, \q2 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ମାପୁରୁଦି କଡ଼ର୍‌ ଇଜି ୱେଙ୍ଗ୍‌ଁନାର୍‌ । \q1 \v 10 \x + \xo ୫:୧୦ \xo*\xt ୧ ପିତର ୩:୧୪.\xt*\x*ଏମେକାର୍‌ ମାପୁରୁଦି ବଦାଦାନ୍ ପାଣିକିଜି କାସ୍ଟୁ ପଇନାର୍‌, ୱାର୍‌ ଦନ୍ୟ, \q2 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ୱାରିଦି । \p \v 11 \x + \xo ୫:୧୧ \xo*\xt ୧ ପିତର ୪:୧୪.\xt*\x*ନାୱାଲେ ବୁଲାନିକାର୍‌ ଆତିମାନିଙ୍ଗ୍‌ ଲୋକୁ ଜଦି ମିଙ୍ଗିଁ ଅପମାନ୍‍ସିନାର୍‍, କାସ୍ଟୁ ସିନାର୍‍ ମାରି ମି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ତାଗ୍‌ଇ ବାଣ୍ତିସ୍‍ତି ମାଟେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାର୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଦନ୍ୟ । \v 12 \x + \xo ୫:୧୨ \xo*\xt ପ୍ରେରିତ ୭:୫୨.\xt*\x*ନାଣ୍ତ ୱେଡ଼ିକାଆଦୁ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତୁ ମି ପୁରସ୍‌କାର୍‌ ନାଣ୍ତ; ଆୟାୱାଜାତ ୱାର୍‌ ମି ପୁର୍ବେଦି ଡକ୍ରାଦାଦାର୍‌ରି ବାବବାଦିରିଙ୍ଗ୍ କାସ୍ଟୁକିତାର୍‍ । \s ସର୍‍ ନି ଜାୟ୍‌ \r (ମାର୍କ ୯:୫୦; ଲୁକ ୧୪:୩୪-୩୫) \p \v 13 \x + \xo ୫:୧୩ \xo*\xt ମାର୍କ ୯:୫୦; ଲୁକ ୧୪:୩୪,୩୫.\xt*\x*ମିର୍‌ ୱିଜୁ ଲୋକା ଦୁନିଆଦି ସର୍‍ତି ୱାଜା । ମାତର୍‌ ସର୍‍ ଜଦି ସର୍‍ଦିସାୱି ଆରାକିନାତ୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ସର୍‍ଆଡ଼୍‍ନିୱାଜା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଏତ୍‍ । ନାସ୍ତିୱାଲେ ଆକା ପୁରା ତାଗ୍‍ଇକାଆଜି ଆତ୍‌ରେ ପକାଇଆନାତ୍‍ । ଲୋକୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାଟ୍‍ସିସନାର୍‍ । \p \v 14 \x + \xo ୫:୧୪ \xo*\xt ଜୋହନ ୮:୧୨; ୯:୫.\xt*\x*ମିର୍‌ ସାରା ଦୁନିଆଦି ଜାୟ୍‌ ୱାଜା । ଏମେ ଗାଡ଼୍‍କି ଗରନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ତିଆର୍‌ ଆନାମାନାତ୍‍, ଆକା ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ମାର୍‍ଗିଜି ତେବାଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏତ୍‍ । \v 15 \x + \xo ୫:୧୫ \xo*\xt ମାର୍କ ୪:୨୧; ଲୁକ ୮:୧୬; ୧୧:୩୩.\xt*\x*ଦିୱା କାସିସ୍‍କିଜି ଏନ୍‌ ଅଡି ଆଡ୍‍ଗି ପିଡ଼ିକ୍‍ସି ଇଡ୍‌ଏନ୍‌ । ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଦିୱା ଇଡ୍‌ନି ମୁସ୍‌କୁ ବାଡିଦୁ ଇଡ୍‌ନାନ୍‌ ମାରି ଆକା ଇଲୁଦୁ ମାନି ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‍ ଜାୟ୍‌ ସିନାତ୍‌ । \v 16 \x + \xo ୫:୧୬ \xo*\xt ୧ ପିତର ୨:୧୨.\xt*\x*ଆୟାୱାଜା ମି ଜାୟ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ତରାଇଆପିତ୍‍ । ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମି ସତ୍‍ପାଣି ସୁଡ଼୍‌ଜି ୱାର୍‌ ମି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ମାପୁରୁଦି ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ କିନାର୍‍ । \s ନିୟମ୍‌ତି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିକିୟା \p \v 17 ଅଡ଼୍‍ବିମାଟ୍‍ ଜେ ନାନ୍ ମସା ସିତି ନିୟମ୍‌ ମାରି ବାବବାଦିରି ସିକିୟା ୱିଜୁ ଗୁସାକିଦେଙ୍ଗ୍‍ ୱାତାମାନା । ଆୟାୱିଜୁ ଗୁସାକିଦେଙ୍ଗ୍‍ ସିଲେ, ମାତର୍‌ ସତ୍‌ତାନ୍‌ ସତ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାତାମାନା । \v 18 \x + \xo ୫:୧୮ \xo*\xt ଲୁକ ୧୬:୧୭.\xt*\x*ମନ୍‌ତୁ ଇଡ୍‌ଦୁ, ବାଦଡ଼ ନି ଦୁନିଆ ତିର୍‍ଆଜି ତେବାନି ସାନ୍ଦି ନିୟମ୍‌ତି ଉନ୍‍ଣ୍ତ୍ରି ଇସ୍ରି ଠିକା ବା ନାମ୍‍ଏତ୍‍ । ୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ତି ପୁରା ଆଇ ସାନ୍ଦି ଇକା ଗଟାଏତ୍‍ । \v 19 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ଆପିନ୍‌ ନିୟମ୍‌ତି ୱିଜୁମାଣ୍‌କୁ ଇସ୍ରି ମାଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ ଅମାନ୍ୟ କିନାନ୍ ମାରି ଆୟାୱାଜା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଇୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସିକିୟା ସିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ରାଜିଦୁ ୱିଜେରିମାଣ୍‌କୁ ଇସ୍ରିକାନ୍‌ ଇଜି ୱେଙ୍ଗ୍‌ଁନାନ୍‌ । \v 20 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ମାରି ପାରୁସିର୍‌ ମାଣ୍‌କୁ ନାଣ୍ତ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ତାନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ବଦାଦି ପାଣି କିତିଙ୍ଗ୍‌ ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତୁ ଡ଼ୁଗୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‌ନିଦେର୍‌ । \s ରିସାଆନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିକିୟା \r (ଲୁକ ୧୨:୫୭-୫୯) \p \v 21 ମିର୍‌ ୱେର୍‌ଇମାନିଦେର୍‌; ପୁର୍ବେକାଡ଼ାଦାନ୍‍ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାମାନାର୍‌, ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ମାଟ୍‌ । ଏନ୍‌ ଆକା କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ବିସାର୍‍ଆନାନ୍‍ । \v 22 ମାତର୍‌ ନାନ୍ ଇଜିନା, ଏନ୍‍ ଏମେ ତଡ଼ାନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ରିସାଆନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ବା ବିସାର୍‍ଆନାନ୍‍ । ଏନ୍‌ ତଡ଼ାନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ବାୟା ଇଜି କାଡ଼୍‍ନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ନାଣ୍ତ କୁଟୁମ୍‌ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଦଣ୍ଡ୍‌ ପଇନାନ୍‌ । ମାରି ଏନ୍‌ ତଡ଼ାନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାଣିସିଇ ମୁର୍କୁ ଇଜି ଇନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନରକ ସିସୁଦୁ ପକାନି ଦଣ୍ଡ୍‌ ମାନାତ୍‌ । \v 23 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁଦି ଉଦେସ୍‍ତାନ୍‍ ବେଦି ମୁସ୍‌କୁ ପୁଜାସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ସନିୱାଲେ ଜଦି ମି ଏତ୍‌ ୱାନାତ୍‌ ଜେ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆମା ତଡ଼ାନ୍‌ତି ମନ୍‌ତୁ ଏସ ଅସାନ୍ତିମାନାତ୍‍ । \v 24 ବେଦି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଆୟା ପୁଜା ସିନିକା ଡ଼ିସ୍‌ସି ସିଜି ବେଗି ବେଗି ସାନ୍‍ଡ୍ରୁ, ତଡ଼ାନ୍‌ତି ୱାଲେ ଡ଼େସି ମିସାତି ୱେନ୍‌କା ଡ଼େସି ୱାଜି ମାପୁରୁଦିଙ୍ଗ୍‌ ଆକା ପୁଜା ସିଦୁ । \p \v 25 ଜଦି ଏନ୍‌ ମି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ରାସ୍‌ସି କର୍ଟଦୁ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଜାସେକିନାନ୍‍, କର୍ଟଦୁ ସନି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱେଡ଼ା ମାନ୍‌ବୁ ମାନ୍‌ବୁ ୱାନି ୱାଲେ ନିଜେ ନିଜେମାନୁ ମିସାଦୁ । ଆଏତିଙ୍ଗ୍‍ କର୍ଟଦୁ ସରିଙ୍ଗ୍, ୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ବିସାର୍‍କିନିୱାନି କିୟୁଦୁ ଆସ୍‍ପିସ୍‍କିନାନ୍‍ ମାରି ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ନ୍ୟାୟ୍‌ କିନିକାନ୍‍ ମିଙ୍ଗିଁ ଜଇଲ୍‌ତୁ ଅତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ପଲିସ୍‍କା କିୟୁଦୁ ସର୍‍ପେ କିନାସିନାନ୍‌ । \v 26 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ମି ମୁସ୍‌କୁ କିଆଇଆତିମାନି ୱାଡି ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ବା ଡ଼େସିସିଇ ସାନ୍ଦି ମିର୍‌ ଆବେଟ୍‌କୁ ସହସ ୱାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍ । \s ଦାରିପାଣି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିକିୟା \p \v 27 ଦାରିପାଣି କିମାଟ୍‌, ଇୟା ଆଜ୍ଞା ମିର୍‌ ପୁର୍ବେକାଡ଼ାଦାନ୍‍ ୱେର୍‌ଇମାନିଦେର୍‌ । \v 28 ମାତର୍‌ ଇଲେଇ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଜଦି ଏନ୍‌ ଆଇୱାନି ଆଇମାଦିଙ୍ଗ୍‍ ତାଗ୍‌ଇ କାଣ୍‌ଗାଦାନ୍‌ ସୁଣାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ତାନି ୱାଲେ ମୋନ୍‌ତୁ ମୋନ୍‌ତୁ ଦାରିପାଣିକିତାମାନାନ୍‍ । \v 29 \x + \xo ୫:୨୯ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୮:୯; ମାର୍କ ୯:୪୭.\xt*\x*ଜଦି ମି ଉଣେରି କାଣ୍‍ଗାଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ପାପ୍‌ କିନିମାନିଦେର୍‍, ଆୟା କାଣ୍‍ଗାଦିଙ୍ଗ୍‍ ଉନ୍ଦ୍‍ଜ ପୋକ୍‌ତୁ । ମି ୱିଜୁ ମେନ୍ଧଲ୍‍ ନରକଦୁ ଆର୍‌ନି ବାଦ୍‌ଲୁ, ମେନ୍ଦଲ୍‌ତି ଉଣ୍ତ୍ରି ବାଗ୍ ନାସ୍ଟୁଆନିକା ନେଗେତ୍‌ । \v 30 \x + \xo ୫:୩୦ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୮:୮; ମାର୍କ ୯:୪୩.\xt*\x*ଜଦି ମି ଡେବିରି କିୟୁ ମିଙ୍ଗିଁ ପାପ୍‍ତି ପାଣି କିବିସ୍‍କିଜିମାନାତ୍‍, ଆୟା କିୟୁଦିଙ୍ଗ୍‍ କୟଜ ପୋକ୍‌ତୁ । ମି ୱିଜୁ ମେନ୍ଧଲ୍‍ ନରକଦୁ ଆର୍‌ନି ବାଦ୍‌ଲୁ ଉଣ୍ତ୍ରି ବାଗ୍ ନାସ୍ଟୁଆନିକା ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେତ୍‌ । \s ଆଇମାଦିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସ୍‌ନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିକିୟା \r (ମାତିଉ ୧୯:୯; ମାର୍କ ୧୦:୧୧-୧୨; ଲୁକ ୧୬:୧୮) \p \v 31 \x + \xo ୫:୩୧ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୯:୭; ମାର୍କ ୧୦:୪.\xt*\x*ଜଦି ଏନ୍‌ ନିଜେଦି ଆଡ଼ିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ବଦାକିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ରାସାତି ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ଉଣ୍ତ୍ରି ଆଇମା ଡ଼ିସ୍‌ନି ଆକୁ ସିପିନ୍‍ ଇୟା ସିକିୟା ମିର୍‌ ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ ପୟ୍‌ତିମାନିଦେର୍‌ । \v 32 \x + \xo ୫:୩୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୯:୯; ମାର୍କ ୧୦:୧୧,୧୨; ଲୁକ ୧୬:୧୮; ୧ କରିନ୍ତିୟ ୭:୧୦,୧୧.\xt*\x*ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଦାରିପାଣି କିନିକା ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଇ ଇନି ପାଣିଦିଙ୍ଗ୍‌ ବାଦ୍‌ଲୁ ଅରେନ୍‍ ୱାନି ଆଡ଼ିସିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସ୍‌ନି ଆକୁ ସିତିଙ୍ଗ୍‌, ୱାନ୍‌ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଦାରିପାଣି କିନି ନିନ୍ଦାଦୁ ଦସ୍‌ କିଜିନାନ୍‍ ମାରି ଏମେ ମେମାରି ଆୟା ଆଇମାଦିଙ୍ଗ୍‍ ପେଡ଼ି ଆନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ବା ଦାରିପାଣି କିନାନ୍‌ । \s ପାର୍‌ମାଣ୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିକିୟା \p \v 33 ପୁର୍ବେ କାଡ଼ାଦାନ୍‍ ଇୟା ସିକିୟା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ୱାଜିନିଦେର୍‍, ପାର୍‌ମାଣ୍‌ ରୁକ୍‍ମାଟ୍‍ । ମାପୁରୁ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଏମେ ପାର୍‌ମାଣ୍‌ କିତିମାନିଦେର୍‌, ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ପୁରାକିଦୁ । \v 34 \x + \xo ୫:୩୪ \xo*\xt ଜାକୁବ ୫:୧୨; \xt*\xt ମାତିଉ ୨୩:୨୨.\xt*\x*ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ପାର୍‌ମାଣ୍‌ କିନିୱାଲେ, ପାର୍‌ମାଣ୍‌ କିମାଟ୍‌ । ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ଦର୍‌ତାନ୍‌ କିମାଟ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଆକା ମାପୁରୁଦି ବାସ୍‌ନି ଗଦି । \v 35 ଦୁନିଆଦି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ପାର୍‌ମାଣ୍‌ କିମାଟ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଆକା ମାପୁରୁଦି କାଲ୍‌କୁ ଇଡ୍‌ନି ବାଡି । ଜିରୁସାଲାମ୍‍ ଗାଡ଼୍‌ ଦର୍‌ତାନ୍‌ ବା ପାର୍‌ମାଣ୍‌ କିମାଟ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଆକା ଆଜିନାତ୍‍ ରାଜାରିରାଜାଦି ଗାଡ଼୍‌ । \v 36 ମି ତାଲାଦି ଆନାଦୁରିଆ କିମାଟ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‍ଣ୍ତ୍ରି କୁକୁଟି କାଡ଼ା ନି ଅଡ଼ିନିକା କିନି ସାକ୍ତି ମିଙ୍ଗିଁ ସିଲେତ୍‌ । \v 37 ମିର୍‌ ପାର୍‌ମାଣ୍‌ ନିୟମ୍‌ କିଏଣ୍‍ଗା କେବଲ୍‌ “ହଁ” ମାଟା “ହଁ” ଆପିତ୍‌, “ସିଲେ” ମାଟା “ସିଲେଣ୍‌” ଆପିତ୍‌ । ତେନିମାଣାନ୍‍ ନାଣ୍ତ ମାଟା ଇଜି ପାର୍‌ମାଣ୍‌ କିନିକା ସୟତାନ୍‍ତି ପେରିସ୍‍କିନି ମାଣାନ୍‌ ୱାନାତ୍‌ । \s ପ୍ରତିସଦ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିକିୟା \r (ଲୁକ ୬:୨୯-୩୦) \p \v 38 “କାଣ୍‌ଗା ବାଦ୍‌ଲୁ କାଣ୍‌ଗା,” ପାଲୁ ବାଦ୍‌ଲୁ ପାଲୁ । ଇୟା ବାଦ୍‌ଲୁ ଅନିମାଟା ମିର୍‌ ୱେର୍‌ଇମାନିଦେର୍‌ । \v 39 ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଏନ୍‌ ମି ଅନିସ୍ଟ କିତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ବାଦ୍‌ଲୁ ଅମାଟ୍‌ । ଜଦି ମି ଉଣେରି ବୁଗୁଲିଦୁ ଏନ୍‌ ସାପୁଡ଼ୁ ଡାକ୍‌ତାନ୍‌, ମାରି ଉନ୍‍ଣ୍ତ୍ରି ସାପୁଡ଼ୁ ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ମି ଡେବିରି ବୁଗୁଲି ବା ତର୍‌ସୋ ସିଦୁ । \v 40 ଜଦି ଏନ୍‌ ମି ଆଙ୍ଗିଁ ଅତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ମି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ମାଟା ଇଜି ମିଙ୍ଗିଁ ବିସାର୍‌ ବାଡିଦୁ ଅନାନ୍‍, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମି ସୁଟେର୍‍ ବା ଦାନ୍‌ ସିଦୁ । \v 41 ଜଦି ଏମେ ସୈନ୍ୟ ମିଙ୍ଗିଁ ୱାନି ବଜୁ ପିଣ୍ତ୍‍ଜ ୱାନି ୱାଲେ ଉଣ୍ତ୍ରି କିଲୋମିଟର ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଜାସେକିନାନ୍‍, ମିର୍‌ ଇନିକା ଅଡ଼୍‍ବିଏଣ୍ତା ୱାନି ୱାଲେ ରୁଣ୍ତି କିଲୋମିଟର ସାନ୍‍ଡ୍ରୁ । \v 42 ଜଦି ଏନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଇନି ଜିନିସ୍‌ ଲୋସ୍‍ନାନ୍‍, ମାନା କିଏନ୍‍ଣ୍ତା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିଦୁ । ଏନ୍‌ ଇନିକା ଉଦାର୍‌ ଲୋସ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆକା ସିଦୁ । \s ସାତ୍ରୁରିଙ୍ଗ୍ ଜିବନ୍‌ନଦୁ \r (ଲୁକ ୬:୨୭-୨୮,୩୨-୩୬) \p \v 43 “ଜିବନ୍‍ନୋଦୁ ମି ସଙ୍ଗ୍‍ଁରିଙ୍ଗ୍‍, କାଡ଼୍‍ଦୁ ମି ସାତ୍ରୁରିଙ୍ଗ୍ ଇୟା ସିକିୟା ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ ୱେର୍‌ଇମାନିଦେର୍‌ ।” \v 44 ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଜିବନ୍‍ନୋଦୁ ମି ସାତ୍ରୁରିଙ୍ଗ୍ । ଏମେକାର୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ତାଡ଼ନାକିନାର୍‍, ୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‌ତନା କିଦୁ । \v 45 ଇୟାୱାଜା କିତିଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ମାପୁରୁଦି କଡ଼ର୍‌ ଇଜି ୱେଙ୍ଗିଁନିଦେର୍‍ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ନେଗିୱାରି ନି ତାଗ୍‍ଇୱାରି ଲୋକାମୁସ୍‍କୁ ୱାନି ୱେଡ଼ା ଜାୟ୍‌ ସିନାନ୍‍, ମାରି ସତ୍‍ପାଣି ନି ତାଗ୍‌ଇପାଣି କିନି ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‍ ପିର୍‍ରୁ ସିନାନ୍‍ । \v 46 କେବଲ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‍ନୋଜି ମାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‍ନତିଙ୍ଗ୍‍, ମାପୁରୁ ଏନ୍ଦା ମିଙ୍ଗିଁ ପୁରସ୍‌କାର୍‌ ସିନାନ୍‍ ? ସିସ୍‍ଟୁ ଲୋସ୍‌ନିକାର୍‌ ବା ଆକା କିନାର୍‌ । \v 47 ଜଦି କେବଲ୍‌ ମି ତଡ଼ାନ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‍ଗିନିଦେର୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନେ ଉପ୍‍କାପାଣି କିଜିନିଦେର୍‌ ? ଅବିସ୍‍ବାସ୍‍ରି ବା ଆକା କିନାର୍‌ । \v 48 ମି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ପବିତ୍ର, ମିର୍‌ ଆୟାୱାଜା ପବିତ୍ର ଆନିକାମାନାତ୍‌ । \c 6 \s ଦାନ୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିକିୟା \p \v 1 \x + \xo ୬:୧ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୩:୫.\xt*\x*“ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ତର୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ଇଜି ପୁଲାପୁଲିଦାନ୍‍ ନେଗିପାଣି କିମାଟ୍‌ । ଆକାକିତିଙ୍ଗ୍‍ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ମାଣ୍‌କୁ ମିର୍‌ ପୁରସ୍‌କାର୍‌ ପୟ୍‌ଇଦେର୍‌ ।” \p \v 2 “ଅରେନ୍‍ କାକୁର୍ତି ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇନି ଦାନ୍‌ ସନିୱାଲେ ପୁଲାପୁଲି ଲୋକ୍‌ତି ୱାଜା ମୋରି ଉକୁସି ତର୍‍ଆଇଆମାଟ୍‍ । ୱାର୍‌ ପାର୍‍ତନାକିନି ଇଲ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ନି ସାକ୍‌ଡ଼ି ମଜାୟ୍‍ ନିଜେଦି ଦାନ୍‍ଦାର୍ମୁଦି ପାଣି କିନାର୍‌ । ଲୋକାମାଣ୍‌କୁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଇକା କିନାର୍‌ । ନାନ୍ ସତେନେ ଇଜିନା ଜେ ୱାର୍‌ ଇୟାମାଣାନ୍‍ ୱାରି ପୟ୍‌ନିକା ପୁରାଦାନ୍‌ ପୟ୍‍ତାୱିସ୍‍ତାମାନାର୍‍ ।” \v 3 ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ଅରେନ୍‍ କାକୁର୍ତି ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସାକାକିନିୱାଲେ, ଇୟାୱାଜା କିଦୁ, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମି ଲାକ୍‌ତୁରି ସଙ୍ଗ୍‍ ବା ଇୟା ମାଟା ନେସ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏନ୍‍ । \v 4 ଇୟାୱାଜା ମି ଇୟା ଦାନ୍‌ ମାର୍‍କ୍‍ସି ଆତିମାରିଙ୍ଗ୍‍ ବା ମି ୱିଜୁ ସୁଣି ବୁବା ମାର୍‍ଗିଜି ଆକା ସୁଡ଼୍‌ଜି ମିଙ୍ଗିଁ ପୁରସ୍‌କାର୍‌ ସିନାନ୍‍ । \s ପାର୍‌ତନା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିକିୟା \r (ଲୁକ ୧୧:୨-୪) \p \v 5 \x + \xo ୬:୫ \xo*\xt ଲୁକ ୧୮:୧୦-୧୪.\xt*\x*“ପାର୍‌ତନା କିନିୱାଲେ ପୁଲାପୁଲି ଦାର୍ମୁ ଲୋକା ୱାଜା ଆମାଟ୍‌ । ୱିଜେରେ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସୁଡ଼୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ନାର୍‍, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‍ତନାକିନି ଇଲ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ରାସ୍ତା ଡେଣେଆଙ୍ଗ୍‍ ନିଲ୍‍ଜି ୱାର୍‌ ପାର୍‌ତନା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିନାର୍‍ । ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତେନେ ଇଜିନା ଜେ ୱାର୍‌ ନିଜେ ନିଜେଦି କିତିମାନିପାଣିଦି ପୁରସ୍‌କାର୍‌ ପୟ୍‍ତାୱିସ୍‍ତାମାନାର୍‍ ।” \v 6 ମାତର୍‌ ଏସ୍ତିୱାଲେ ମିର୍‌ ପାର୍‌ତନା କିନିଦେର୍‍, ନିଜେଦି ବାକ୍‍ରା ଲୋଇ ସାନ୍‍ଡ୍ରୁ, ସେର୍‍ଲା କେର୍‍ତୁ ମାରି ମି ତରାଇଆଇ ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‌ତନା କିଦୁ । ମିର୍‌ ମାର୍‍କ୍‍ସି ଆମାକା କିନିଦେର୍‍, ୱିଜୁସୁଣି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ଆକା ସୁଡ଼୍‌ଜି ମିଙ୍ଗିଁ ପୁରସ୍‌କାର୍‌ ସିନାନ୍‍ । \p \v 7 “ମି ପାର୍‍ତନାଦୁ ଅବିସ୍‍ବାସ୍‍ରି ୱାଜା ନାଣ୍ତ ଅର୍ତସିଲି ମାଟେଙ୍ଗ୍‌ କିମାଟ୍‌ । ୱାର୍‌ ଅଡ଼୍‍ବିନାର୍‍, ୱାରି ପାର୍‌ତନା ନିର୍‍ଇକା ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ୱେନାନ୍‌ । \v 8 ୱାରି ୱାଜା ଆମାଟ୍‌ । ମିର୍‌ ଲୋସ୍‍ନି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ମି ଆମାକା ଦର୍‌କାର୍‌, ମି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ଆକା ୱିଜୁ ନେସ୍‌ନାନ୍‌ ।” \v 9 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱାଜା ପାର୍‌ତନା କିନିକା ମି ନେଗେତ୍‌ । \q ମା ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା, \q2 ନି ପବିତ୍ର ଦରୁ ପେରିକାଆପିତ୍‍ । \q1 \v 10 ନି ରାଜି ରାପିତ୍‍ । \q2 ନି ବଦା ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌, ଇୟା ଦୁନିଆଦୁ ବା ଆୟାୱାଜା ପୁରାଆପିତ୍‍ । \q1 \v 11 ନେର୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ଦର୍‍କାର୍‍ମାନି କାଦି ସିଦା । \q1 \v 12 ମା ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଦୋସ୍‍ କିତିମାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ମାପ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ କେମାକିନାପ୍‍, \q2 ଆୟାୱାଜା ମା ଦସ୍‌ ୱିଜୁ କେମା କିଆ । \q1 \v 13 ମାଙ୍ଗିଁ ଆଟ୍‌ୱା ପରିକାଦୁ ଆର୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ସିମା । \q2 ତାଗ୍‌ଇ ମାଣାନ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ରକିୟାକିୟା । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ସାସନକିନିକା, ପେରିସାକ୍ତି, ଗୌରବ୍‍ ଜୁଗ୍‌ ଜୁଗ୍‌ ନିଦିଆପିତ୍‍\f + \fr ୬:୧୩ \fr*\fq ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ସାସନକିନିକା, ପେରିସାକ୍ତି, ଗୌରବ୍‍ ଜୁଗ୍‌ ଜୁଗ୍‌ ନିଦିଆପିତ୍‍ \fq*\ft ଇୟା ବାକ୍ୟ ଏସ ପାଡ଼ିଇ ରାସାତିମାନି ସିଲେତ୍‌ । \ft*\f*, ଆମେନ୍‍ । \p \v 14 \x + \xo ୬:୧୪ \xo*\xt ମାର୍କ ୧୧:୨୫,୨୬.\xt*\x*ମି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଦସ୍‌ କିତିମାନି ଆଇୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଜଦି ମିର୍‌ କେମାକିନିଦେର୍‍, ମି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ବା ମିଙ୍ଗିଁ କେମାକିନାନ୍‍ । \v 15 ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ଜଦି ଆଇୱାରିଙ୍ଗ୍‌ କେମାକିଇଦେର୍‌, ମି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ବା ମିର୍‌ କିତିମାନି ଦସ୍‍ୱିଜୁ କେମାକିଏନ୍‍ । \s ଉପାସ୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିକିୟା \p \v 16 ଉପାସ୍‌ କିନିୱାଲେ ପୁଲାପୁଲି ଦାର୍ମୁଦି ଲୋକା ୱାଜା ମକମ୍‌ ରେପ୍‍ମାଟ୍‍ । ୱାର୍‌ ଉପାସ୍‍କିଜିନାର୍‍ଇଜି ଆଇୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ତର୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଇଜି ନିଜେଦି ମକମ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଜାତୁନ୍‍କିଏନ୍‍ଣ୍ତା ଇଡ୍‍ନାର୍‍ । ଇକା ସତେନେ ଜେ ଆୟାୱାଜା କିନି ମାଣାନ୍‌ ୱାର୍‌ ନିଜେଦି ୱିଜୁ ପୟ୍‌ନିକା ପୟ୍‍ତାୱିସ୍‍ତାମାନାର୍‍ । \v 17 ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ଉପାସ୍‌ କିନିୱାଲେ ମକମ୍‌ ଉର୍‍ପାଜି, ତାଲାଦୁ ନିୟୁ ଉସାଜି ତେବାଦୁ, \v 18 ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଉପାସ୍‌କିଜିନିଦେର୍‍ ଇଜି ଆଇକାର୍‌ ନେସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏର୍‍, ମାତର୍‌ ମି ତରାଇଆଇ ବୁବାନେ ୱିଜୁ ମାଟା ନେସ୍‌ନାନ୍‌ । ମିର୍‌ ମାର୍‍ଗ୍‍ଜି ଆମାକା କିଜିନିଦେର୍‌, ଆକା ସୁଡ଼୍‌ଜି, ୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ପୁରସ୍‌କାର୍‌ ସିନାନ୍‍ । \s ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତୁ ଉଣ୍ତାକିତି ଦନ୍‌ \r (ଲୁକ ୧୨:୩୩-୩୪) \p \v 19 \x + \xo ୬:୧୯ \xo*\xt ଜାକୁବ ୫:୨,୩.\xt*\x*ଇୟା ଦୁନିଆଦୁ ନିଜେଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦନ୍‌ ଉଣ୍ତା କିମାଟ୍‌ । ଏମେମାନୁ ସେଦା ନି କିଟିଙ୍ଗ୍‍ ତିନେ, ମାରି ଡଙ୍ଗାଁର୍‌ଉଁ ରୁକ୍‍ସି ଡଙ୍ଗାଁକିନା ଅନାର୍‍ । \v 20 ମାତର୍‌ ଇୟାୱାଜା ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତୁ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦନ୍‌ ଉଣ୍ତା କିଦୁ । ଏମେମାନୁ ପିଡ଼୍‍କୁ ନି କିଟିଙ୍ଗ୍‍ ତିନ୍‍ଉ ମାରି ଡଙ୍ଗାଁର୍‌ଉଁ ଡଙ୍ଗାଁକିଏର୍‍ । \v 21 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଏମେମାନୁ ମି ଦନ୍‌, ଆବେ ମି ମନ୍‍ । \s ମେନ୍ଦଲ୍‌ତି ଜାୟ୍‌ \r (ଲୁକ ୧୧:୩୪-୩୬) \p \v 22 କାଣ୍‌ଗା ମେନ୍ଦଲ୍‌ତି ଦିୱା ୱାଜା । କାଣ୍‌ଗା ନେଗିକାମାର୍‍ରିଙ୍ଗ୍‍, ମେନ୍ଧଲ୍‍ ଜାୟ୍‍ତୁ ପୁରାଆଜି ନିଙ୍ଗ୍‍ଁନାତ୍‍ । \v 23 ମାତର୍‌ ମି କାଣ୍‌ଗା ଜଦି ତାଗ୍‌ଇକା ମାନାତ୍‌, ମେନ୍ଧଲ୍‍ ସିକାଟି ଆନାତ୍‌ । ମି ଜିବନ୍‌ତି ଜାୟ୍‌ ଜଦି ସିକାଟି ଆନାତ୍‌, ଆୟା ସିକାଟି ଏସା ବୟ୍‍ଙ୍କାର୍‍ ସିକାଟି ଆଏତ୍‍ ନୋ ! \s ମାପୁରୁ ନି ଦନ୍‌ ସମ୍ପତ୍ତି \r (ଲୁକ ୧୬:୧୩; ୧୨:୨୨-୩୧) \p \v 24 ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ରିଏରି ମାଲିକ୍‌କା ସାକର୍‌ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏନ୍‍ । ୱାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ କାଡ଼୍‍ନାନ୍‍ ମାରି ଆଇୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ଜିବନ୍‍ନୋନାନ୍‍, ମାରି ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ମାନାନାନ୍‍ ମାରି ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ମାନାଏନ୍‌ । ମିର୍‌ ମାପୁରୁ ନି ଡାବୁକାସୁଦି ସାକର୍‌ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍ । \p \v 25 ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଜିବନ୍‍ତି ଜିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦର୍‍କାର୍‍ମାନି କାଦି ମାରି ଏର୍‌ ମାରି ଆରାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦର୍‍କାର୍‍ମାନି ଆଙ୍ଗିଁପାସିୟା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ବେମ୍‍ରି ଆମାଟ୍‌ । କାଦିଦି ମାଣ୍‌କୁ ଜିବନ୍‌ ଇନିକା ନାଣ୍ତ ଦାରା ସିଲେ ? ଆଙ୍ଗିଁପାସିୟା ମାଣ୍‌କୁ ମେନ୍ଧଲ୍‍ ଇନିକା ନାଣ୍ତ ଦାରା ସିଲେ ? \v 26 ପଟିଆଙ୍ଗ୍‍ଁ ସୁଡ଼୍‍ଦୁ । ୱାକ୍‍ ୱିତୁ ୱିତ୍‍ଉ । ପାସି ଉଣ୍ତା କିଜି କଲ୍‍କିଦୁ ଉଣ୍ତାକିଉ । ଆରିଙ୍ଗ୍‍ବା ମି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ୱାନିକାଙ୍ଗ୍‌ ତିନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ କାଦି ସିନାନ୍‍ । ମିର୍‌ ଇନିକା ପଟିଙ୍ଗାଁ ମାଣ୍‌କୁ ନାଣ୍ତ ଦାରା ସିଲେ ? \v 27 ମି ଲୋଇ ଏନ୍‌ ସିନ୍ତା କିଜି କିଜି ନିଜେଦି ଜିନି ବାର୍ସୁ ପିରିସ୍‍ କିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍ ? \p \v 28 “ଆଙ୍ଗିଁପାସିୟା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍ଦା ଦାନ୍ଦା ଆଜିନିଦେର୍‍ ? ସୁଡ଼୍‍ଦୁ, ବନ୍‍ତି ପୁଙ୍ଗୁଁକାଙ୍ଗ୍‍ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ପିର୍‍ନେ । ୱାକ୍‍ ପାଣିକିଉ କି ନିଜେଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଙ୍ଗିଁଙ୍ଗ୍‌ ରସ୍‍ଉ ।” \v 29 ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ରାଜା ସଲମନ୍‍ ୱାନି ୱିଜୁ ଦନ୍‍ ମାରିଙ୍ଗ୍‌ ବା, ଇୟା ପୁଙ୍ଗୁଁକା ୱାଜା ସୁନ୍ଦର୍‌ ଆଙ୍ଗିଁ ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ଆରାଏନ୍‍ମାର୍ହାନ୍‍ । \v 30 ମାତର୍‌ ନେର୍‌ ଆମା ଲାଟା କିଡ଼ିଇଦୁ ମାନାତ୍‌, ୱିଗେରିଙ୍ଗ୍‌ ତେବାଏତ୍‍ କୟାୟ୍‍ଆଜି ସିସୁଗୁଟାଦୁ ପୋକ୍‌ନାର୍‌ । ମାତର୍‌ ଆୟାୱିଜୁ ବା ମାପୁରୁ ଏସା ସୁନ୍ଦର୍‌ ଆଙ୍ଗିଁଆଣ୍‍ ରସ୍‍ତାମାନାନ୍‍ । ମିଙ୍ଗିଁ ଆଙ୍ଗିଁପାସିୟା ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ୱାନ୍‌ ଇନିକା ନାଣ୍ତ ସୁଡ଼ୁଏନ୍‌ ? ମି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ସତେ ଏସା ଉଣା ! \p \v 31 “ଆରିଙ୍ଗ୍‌, ନା କାଦି ଏମେଣ୍‌କୁ ୱାନାତ୍‌, ମାରି ନା ଉଣିକା ? ମାରି ଆଙ୍ଗିଁ ? ଇୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିନ୍ତା କିମାଟ୍‌ ।” \v 32 ଏମେକାର୍‌ ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‍ଁ ନେସ୍‌ଇମାନି ଅଣଜିହୁଦି ଲୋକୁ ଇୟାୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ପୟ୍‌ଜି ଅନାର୍‍ । ମାରି ଇୟାୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ଜେ ମି ଦର୍‌କାର୍‌ମାନାତ୍‌, ଆକା ମି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ନେସ୍‌ନାନ୍‌ । \v 33 ମାରି ମାପୁରୁଦି ରାଜି ବିସୟ୍‌ ମାରି ମାପୁରୁ ମି ମାଣ୍‌କୁ ଇନିକା ବଦାକିନାନ୍‌, ଇୟା ମାଟା ମି ମନ୍‌ତୁ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ବାଡି ସିଦୁ । ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଆଇ ୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ଉଣ୍ତାକିନାସିନାନ୍‍ । \v 34 ମାରି ୱିଗେରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସିନ୍ତା କିମାଟ୍‌ । ୱିଗେରି ସିନ୍ତା ୱିଗେ କିନିଦେର୍‍ । ୱିଗେରି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିନ୍ତା କିଜି ନେର୍‍ଇ ଦାନ୍ଦାଦିଙ୍ଗ୍‍ ପିରିସ୍‍ କିମାଟ୍‌ । \c 7 \s ଆଇ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ବିସାର୍‍କିନିକା \r (ଲୁକ ୬:୩୭-୩୮,୪୧-୪୨) \p \v 1 “ଆଇୱାରି ଦସ୍‌ ପୟ୍‍ଜିବୁଲାମାଟ୍‍ । ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ବା ମି ଦସ୍‌ ଆସ୍‍ଏନ୍‍ ।” \v 2 \x + \xo ୭:୨ \xo*\xt ମାର୍କ ୪:୨୪.\xt*\x*ଆଇୱାରି ଦସ୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ବିସାର୍‌ କିଜିମାନିଦେର୍‍, ମାପୁରୁ ଆୟାୱାଜା ମି ବିସାର୍‌ କିନାନ୍‌ । ମିର୍‌ ଆଇୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଏମେ ନିୟମ୍‌ କିନିଦେର୍‍, ଆୟା ନିୟମ୍‌ ମାପୁରୁ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ବା କିନାନ୍‌ । \v 3 ମି କାଣ୍‍ଗାଦୁ କାଣ୍ତିପିଲା ମାନିୱାଲେ ଏନ୍ଧା ମି ତଡ଼ାନ୍‌ତି କାଣ୍‌ଗାଦୁ ମାନି ଇସ୍ରିକାସ୍ରାଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଏନ୍ଦା ମନ୍‍ସିଜିନିଦେର୍‍ ? \v 4 ନିଜେଦି କାଣ୍‍ଗାଦୁ କାଣ୍ତିପିଲା ମାନ୍‌ବୁ ମାନ୍‌ବୁ ମିର୍‌ ଆମା ସାହାସ୍‍ତାନ୍‍ ମି ତଡ଼ାନ୍‌ତି କାଣ୍‌ଗାଦାନ୍‌ ଇସ୍ରିକାସ୍ରା କାଣ୍ତିଦିଙ୍ଗ୍‍ କୁତ୍‌ନା ପୋକ୍‌ନାପ୍‌ ଇଜି ଇଜିନିଦେର୍‌ ? \v 5 ଏ ପୁଲାପୁଲି କିନିକିନ୍ଦେର୍‍ ! ମି କାଣ୍‌ଗାଦାନ୍‌ କାଣ୍ତିପିଲାଦିଙ୍ଗ୍‍ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ସପ୍‍ସ ପକ୍‍ତୁ । ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମି ତଡ଼ାନ୍‌ତି କାଣ୍‍ଗାଦୁ ମାନି ଇସ୍ରିକାସ୍ରା କାଣ୍ତିଦିଙ୍ଗ୍‍ ମିର୍‌ ଉସାସ୍‍ତାନ୍‍ ସୁଡ଼୍‌ଜି କୁତ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‌ନିଦେର୍‌ । \p \v 6 ନୁକୁଡ଼ିଆଙ୍ଗ୍‍ଁ ପବିତ୍ର କାଦି ସିମାଟ୍‍ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାକ୍‍ ମାର୍‍ଜି ମିଙ୍ଗିଁ କାଟ୍‍ନେପକ୍‍ନେ । ପାନ୍‍ଣ୍ତ୍ରିଙ୍ଗାଁ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱେଣ୍ତି ପକ୍‍ମାଟ୍‍ । ତାନି ଦାରା ବୁଜାଏଣ୍ତା ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱାକ୍‍ କେବଲ୍‌ ପାଦାମ୍‍ତୁ ମାଟ୍‍ନାପକ୍‍ନାତ୍‍ । \s ଲୋସ୍‍ତୁ, ପୟ୍‌ଦୁ ମାରି ସେର୍‌ଲାଦୁ କତ୍‍ତୁ \r (ଲୁକ ୧୧:୯-୧୩) \p \v 7 ଲୋସ୍‍ତୁ, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ସିଆଇଆନାତ୍‍; ପୟ୍‌ଦୁ ମିର୍‌ ପୟ୍‌ନିଦେର୍‌; ସେର୍‌ଲାଦୁ କତ୍‍ତୁ, ଆବେଟ୍‌କୁ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସେର୍‍ଲା ରେନାସିନାନ୍‍ । \v 8 ଏନ୍‌ ଲୋସ୍‍ନାନ୍‍, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିଆଇଆନାତ୍‍; ଏନ୍‌ ପୟ୍‌ନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ପୟ୍‌ନାନ୍‌; ଏନ୍‌ ସେର୍‍ଲାଦୁ କତ୍‍ନାନ୍‍, ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସେର୍‍ଲା ରେଆଇଆନାତ୍‍ । \v 9 ମି ଲୋଇ ଇୟାୱାଜା ଏମେ ବୁବା ମାନାନ୍‌, ଏନ୍‌ ନିଜେଦି କଡ଼ ରୁଟି ଲୋସ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କାଲୁ ସିନାନ୍‍ ? \v 10 ମାରି ୱାନ୍‌ ମିନି ଲୋସ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇନିକା ସାରାସ୍‍ ସିନାନ୍‍ ? \v 11 ମିର୍‌ ତାଗ୍‌ଇ ଲୋକୁ ଆତିଙ୍ଗ୍‌ବା ଏସ୍ତିୱାଲେ ନିଜେଦି ନିଜେଦି କଡ଼ରିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗି ନେଗି ଜିନିସ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ନେସ୍‌ନିଦେର୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ୱାନି ମାନୁ ଲୋସ୍‍ନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଏସ ନାଣ୍ତ ନେଗି ନେଗି ଜିନିସ୍‌ ସିଏନ୍‍ନ ! \p \v 12 ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଇକାର୍‌ ଆମାକା କିପିର୍‍ ଇଜି ମିର୍‌ ବଦା କିନିଦେର୍‌, ମିର୍‌ ଆଇୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟାୱାଜା କିଦୁ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମସା ସିତିମାନି ନିୟମ୍‌ ନି ବାବବାଦିରି ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦି ସିକିୟା ଆଜିନାତ୍‍, ତେନି ସତ୍‌ ମାଟା । \s ସିପଡ଼ି ସାରି \r (ଲୁକ ୧୩:୨୪) \p \v 13 ସିପଡ଼ି ସେର୍‍ଲା ସିଜି ସାନ୍‍ଡ୍ରୁ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ସାନି ସାରିଦୁ ଅନି ନରକଦି ସାରି ଅସାର୍ ନି ପେରିକା । ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ଆୟା ସାରି ସିଜି ସନାର୍‌ । \v 14 ମାତର୍‌ ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ୱିଜ୍‌ଇ ଜିବନ୍‌ତୁ ସନି ରାସ୍ତା ଆଟ୍‌ୱା ମାରି ତାନି ସେର୍‍ଲା ସିପଡ଼ି ମାରି ବେସିଉଣା ଲୋକୁ ଇୟା ସାରି ପୟ୍‌ଜି ପୟ୍‌ନାର୍‌ । \s ମାରାନ୍‌ ନି ତାନି ପଲ୍‌ \r (ଲୁକ ୬:୪୩-୪୪) \p \v 15 ବଣ୍ତ ବାବବାଦିରି ମାଣ୍‌କୁ ସାବ୍‍ଦାନ୍‍ ! ୱାର୍‌ ଆତ୍‌ରେ ମେଣ୍ତାଦିରୁପ୍‌ ୱାଜା ତରାନାର୍‍, ମାତର୍‌ ୱାର୍‌ ମନ୍‌ତୁ ଉଣ୍ତ୍ରି ଉଣ୍ତ୍ରି ବେନ୍‍ଡ୍ର ୱାଜା । \v 16 ୱାରି ପାଣିସୁଣିଦାନ୍‍ ମିର୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସିନିସ୍‍କିନିଦେର୍‍ । ସାମ୍‌ ଦୁପାଦୁ ଅଙ୍ଗୁର୍‍ ଆସ୍‌ଏତ୍‌ ମାରି କଡ଼ି ମାରାତୁ ତଗା ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ଏତ୍‌ । \v 17 ନେଗି ମାରାତୁ ନେଗି ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ନାତ୍‌ । ତାଗ୍‌ଇ ମାରାତୁ ତାଗ୍‌ଇ ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ନାତ୍‌ । \v 18 ନେଗି ମାରାତୁ ତାଗ୍‌ଇ ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ଏତ୍‌ ବା ତାଗ୍‌ଇ ମାରାତୁ ନେଗି ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ଏତ୍‌ । \v 19 \x + \xo ୭:୧୯ \xo*\xt ମାତିଉ ୩:୧୦; ଲୁକ ୩:୯.\xt*\x*ନେଗି ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ଏତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରାନ୍‌ କାତାଇଆଜି ସିସୁଦୁ ପକାୟ୍‍ ଆନାତ୍‌ । \v 20 \x + \xo ୭:୨୦ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୨:୩୩.\xt*\x*ଆୟାୱାଜା ବଣ୍ତ ବାବବାଦିରି ପାଣିସାଣିଦାନ୍‍ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ସିନିସ୍‌କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନିଦେର୍‌ । \s ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ନେସେଏ \r (ଲୁକ ୬:୨୫-୨୭) \p \v 21 ଏମେକାର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପ୍ରବୁ, ପ୍ରବୁ, ଇଜି କୁକ୍‍ନାର୍‍, ୱାରି ମାଣ୍‌କୁ ୱିଜେରେ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତୁ ଡ଼ୁଗୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏର୍‍ । ଏମେକାର୍‌ ନା ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବାଦି ବଦାଦାନ୍ ପାଣି କିନାର୍‌, କେବଲ୍‌ ୱାର୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତୁ ଡ଼ୁଗୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ନାର୍‍ । \v 22 ମାପୁରୁଦି ବିସାର୍‌ ଦିନ୍‌ ଇଗା ୱାତିଙ୍ଗ୍‍ ୱିଜେରେ ନାଙ୍ଗିଁ ଇନାର୍‌, ପ୍ରବୁ, ପ୍ରବୁ, ନି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ମାପ୍‌ ଇନିକା ବାବବାଦିର୍ ମାପୁରୁଦି ନେଗିକାବୁର୍‌ ୱେର୍‍ଏପ୍‍ମାର୍ହାପ୍‍, ପ୍ରବୁ, ନି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ଦୁବେଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସିସ୍‍ତାମାର୍ହାପ୍‍ ମାରି ନାଣ୍ତ କାବାଆନି ପାଣି କିତାମାର୍ହାପ୍‍ । \v 23 ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଇନା, ମିଙ୍ଗିଁ ନାନ୍ ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ନେସେଏ । ଏ ତାଗ୍‌ଇ ପାଣିକିନି ୱିଜେରେ ନା ଲାକ୍‌ତୁରାନ୍‌ ଆକ ଆଦୁ ! \s ରିଏର୍‌ ଇଲୁ ରସ୍‍ନିକାର୍‍ \r (ଲୁକ ୬:୪୭-୪୯) \p \v 24 “ଏନ୍‌ ନା ମାଟା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ମାନାନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ପିଡ଼ିପି ମୁସ୍‌କୁ ଇଲୁ ତର୍‌ତିମାନି ବୁଦିମାନି ଲୋକୁ ୱାଜା । \v 25 ନାଣ୍ତ ପିରୁ ୱାତାତ୍‍, ଗାଡାଦି ଏର୍‌ ପୁରୁଣ୍‍ ଆଜିସର୍ହାତ୍‍ ମାରି ଆୟା ଇଲୁ ମୁସ୍‌କୁ ନାଣ୍ତ ଡାକ୍‌ତାତ୍‌ ଗାଲି ୱାତାତ୍‍, ମାତର୍‌ ଆୟା ଇଲୁଦି ମୁଲ୍‌କୁନାଦି ୱିର୍‍ଜ୍ଏତାତ୍‍ । \p \v 26 “ମାତର୍‌ ଏମେକାର୍‌ ନା ମାଟା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ମାନାଏନ୍‌, ୱାର୍‌ ବାଲିବୁମି ମୁସ୍‌କୁ ଇଲୁ ରସ୍‍ତିମାନି ମୁର୍କୁ ୱାଜା । \v 27 ନାଣ୍ତ ପିରୁ ୱାତାତ୍‍, ଗାଡା ଏରୁ ପାଡ଼ି ସତେ । ନାଣ୍ତ ଗାଲି ୱାତାତ୍‍ ମାରି ଇଲୁ ୱିର୍‌ଜିତାତ୍‌ । ଆକା ଏସା ବୟ୍‍ଙ୍କାର୍‍ ସତେ ।” \s ଜିସୁଦି ଅଦିକାର୍‌ \p \v 28 \x + \xo ୭:୨୮ \xo*\xt ମାର୍କ ୧:୨୨; ଲୁକ ୪:୩୨.\xt*\x*ଜିସୁ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ଇର୍‍ଇୱିସ୍‌ତି ୱେନ୍‌କା, ଲୋକ୍‌ ୱିଜେରେ ୱାନି ସିକିୟାଦିଙ୍ଗ୍‍ କାବାଆତାର୍‌ । \v 29 ଜିସୁ ଆଇ ଦାର୍ମୁଗୁରୁରି ୱାଜା ସିକିୟା ସିଏନ୍‍ଣ୍ତା ଅଦିକାର୍‌ ପୟ୍‍ତିମାନି ଲୋକ୍‌ତି ୱାଜା ସିକିୟା ସିଜିମାର୍ହାନ୍‍ । \c 8 \s ଜିସୁ ଅରେନ୍‍ କୁସ୍ଟି ରୋଗିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧:୪୦-୪୫; ଲୁକ ୫:୧୨-୧୬) \p \v 1 ଜିସୁ ଗରନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁରାନ୍‌ ରେତାତି ୱେନ୍‌କା ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ୱାନି ୱେନ୍‌କା ବୁଲାଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‍ତାର୍‍ । \v 2 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଅରେନ୍‍ କୁସ୍ଟରୋଗ୍‌ତି ଲୋକ୍‌ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ମାଡ଼ିସ୍‌ କିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ ପ୍ରବୁ, ନିନ୍‌ ଜଦି ବଦା କିନି, ନାଙ୍ଗିଁ ନେଗେଣ୍ତ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନି ।” \p \v 3 ଜିସୁ କିୟୁ ପେର୍‌ଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମୁଟ୍‌ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ବଦା କିଜିନା, ନେଗେଣ୍ତ୍‌ ଆଆ ।” ଦାପେ ଦାପେ ଆୟା ଲୋକ୍‌ତି କୁସ୍ଟରୋଗ୍‌ ନେଗେନ୍‍ଆତାତ୍‍ । \v 4 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱେନ୍‍ଆ, ଜାଗାର୍‌ତା, ନିନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନେଗେନ୍‍ଆତି, ଏଙ୍ଗ୍‌ବା ଇନିକା ଇନ୍‍ମା; ମାତର୍‌ ସିଦା ଜାଜକରି ମାନୁ ସଲ୍‌ସି ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‍ ତରାଇଆଆ ମାରି ମୋସା ନେଗେନ୍‌ ଆତିମାନି ଇଜି ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‍ ସାକି ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ମୋସାଦି ଆଦେସ୍‌ ସିତିମାନି ପୁଜା ସିଆ ।” \s ଜିସୁ ଅରେନ୍‍ ରମିୟ ନେତାଦି ପାଣିକିନିୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ \r (ଲୁକ ୭:୧-୧୧) \p \v 5 ଜିସୁ କପର୍‍ନାହୁମ୍‍ ଗାଡ଼୍‌ତୁ ଡ଼ୁଗିତି ଦାପ୍ରେ ଅରେନ୍‍ ରମିୟ ନେତା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ବେଟ୍‍ବୁଡ଼ାଜି ମାଡ଼ିସ୍‍କିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, \v 6 “ପ୍ରବୁ, ନା ଅରେନ୍‍ ପାଣିକିନିକାନ୍‌ ନବ୍‍ତି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଡରିତାମାନାନ୍‍ । ୱାନ୍‌ ବୁଲାସାଲାଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‌ଏଜିନାନ୍‌, ନାଣ୍ତ ବାଦାଜି ଇଲୁଦୁ ଡରିତାମାନା ।” \p \v 7 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ୱାଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‍କିନା ।” \p \v 8 ନେତା ଇର୍ହାନ୍‌, “ସିଲେ ପ୍ରବୁ” ନିନ୍‌ ଜେ ନା ଇଣ୍ତ୍ର ପାଦାମ୍‌ ଇଡ୍‌ନି ନାନ୍‌ ଇୟାୱାଜା ଜୋଗ୍‍ ସିଲେ । ନିନ୍‌ କେବଲ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ପଦ୍‍ମାଟାଦି ଆଦେସ୍‌ ଇନ୍‌ଆଁ, ନା ପାଣିକିନିକାନ୍‌ ନେଗେନ୍‍ ଆନାସନାନ୍‍ । \v 9 “ନା ପେରିୱାନି ଆଡ୍‍ଗିମାନ୍‍ଞ୍ଜି ନାନ୍ ପାଣି କିତିଙ୍ଗ୍‌ବା ନା ଆଡ୍‍ଗି ନାଣ୍ତ ସନ୍ୟ ଦଲ ମାନାର୍‌ । ୱାରି ଲୋଇ ଅରେନ୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜଦି ନାନ୍ ସାଙ୍ଗ୍‍ଆ ଇଜି ଆଦେସ୍‌ ସିତିଙ୍ଗ୍‌, ୱାନ୍‌ ସନାନ୍‌ । ଆଇୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ରାଆ, ଇଜି ଇରିଙ୍ଗ୍‌, ୱାନ୍‌ ୱାନାନ୍‌ । ନା ସାକର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇକା କିଆ, ଇଜି ଇନି ଦାପ୍ରେ ୱାନ୍‌ ଆକା କିନାନ୍‌ ।” \p \v 10 ଜିସୁ ଇକା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି କାବାଆତାନ୍ ମାରି ୱାନି ୱେନ୍‌କା ୱାଜିମାରି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‍ଇଜିନା, ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ତୁ ବା ଏମେ ଲୋକାମାନୁ ଇୟା ଲୋକ୍‌ତି ୱାଜା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ନାନ୍‍ ତଏ । \v 11 \x + \xo ୮:୧୧ \xo*\xt ଲୁକ ୧୩:୨୯.\xt*\x*ନାନ୍ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ୱେଡ଼ାସନି ତରିଟି ଦେସ୍‍ତାନ୍‍ ମାରି ୱେଡ଼ାଆର୍‌ନି ତରିଟି ଦେସ୍‍ତାନ୍‍ ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ୱାଜି ଅବ୍ରାହାମ, ଇସ୍‌ହାକ୍‌ ମାରି ଜାକୁବଦି ୱାଲେ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ରାଜିଦୁ ଅର୍‌ସେ ବଜିଦୁ ଉଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ବାସ୍‍ନାର୍‍ । \v 12 \x + \xo ୮:୧୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୨:୧୩; ୨୫:୩୦; ଲୁକ ୧୩:୨୮.\xt*\x*ମାତର୍‌ ଏମେକାର୍‌ ଇୟା ମାପୁରୁଦି ରାଜିଦୁ ମାନି ମାଟା, ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଆତ୍‌ରେ ସିକାଟିଦୁ ପକ୍‍ନାର୍‍ । ଆବେ ୱାର୍‌ ଆଡ଼୍‍ବାଜି ପାଲ୍‍କୁ କାତ୍ରେ କିନାର୍‌ ।” \v 13 ଜିସୁ ନେତେଙ୍ଗ୍‍ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇନ୍‌ଡ୍ର ସାଙ୍ଗ୍‍ଆ । ନିନ୍‌ ଆମାକା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଜିନି, ଆକାନେ ଗଟାନାତ୍‌ ।” \p ଟିକ୍‌ ଆୟା ସମୟତୁ ନେତାଦି ପାଣିକିନିକାନ୍‌ ନେଗେନ୍‌ଆତାନ୍‌ । \s ଜିସୁ ନାଣ୍ତ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‍କିନାନ୍‍ \r (ମାର୍କ ୧:୨୯-୩୪; ଲୁକ ୪:୩୮-୪୧) \p \v 14 ତାନେ ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ପିତରକା ଇନ୍‌ଡ୍ର ସଲ୍‌ସି ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌, ପିତରତି ମିମ୍‍ସି ନବ୍‍ଆଜି କାଟେଲ୍‍ତୁ ଡରିତାମାନାତ୍‍ । \v 15 ଜିସୁ ତାନି କିୟୁଦିଙ୍ଗ୍‍ ମୁଟ୍‍ତି ଦାପ୍ରେ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ନବ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତାତ୍‌ ମାରି ୱାଦ୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‍ଜି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସେବା କିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାତ୍‌ । \p \v 16 ମିଲ୍‌ମିଲିକା ଆତାତ୍‌ଆକା ଲୋକୁ ନାଣ୍ତ ଦୁବେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‍ତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ଲାକ୍‌ତୁ ତାତାର୍‌ । ଉଣ୍ତ୍ରି ପଦ୍‌ ମାତର୍‌ ମାଟାଦାନ୍‌ ୱାନ୍‌ ତାଗ୍‌ଇ ଆତ୍ମେଆଙ୍ଗ୍‍ଁ ପେରିତାନ୍‍ ମାରି ରଗ୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେଣ୍ତ୍‌ କିତାନ୍‌ । \v 17 ଇୟାୱାଜା ୱାନ୍‌ ବାବବାଦି ଜିସାୟଦି ବବିସତ୍‍ବାଣି ସତ୍‌ କିତାନ୍‌ । ଜିସାୟ ଇର୍ହାମାର୍ହାନ୍‌, “ୱାନ୍‌ ମା ଦୁକୁକାସ୍ଟୁ ୱିଜୁ ଅତାନ୍‍ ମାରି ମା ରଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ ।” \s ଜିସୁଦି ସିସୁଆଦେଙ୍ଗ୍ ବଦାକିନି ଲୋକୁ \r (ଲୁକ ୯:୫୭-୬୨) \p \v 18 ୱାନି ସାରିବେଡ଼୍‍ତି ଲୋକୁ ୱିଜେରେ ଉଣ୍ତାନିକା ସୁଡ଼୍‌ଜି, ଜିସୁ ୱାନି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଗାଡାଦି ଆୟା ପାଡ଼ି ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌ । \v 19 ଅରେନ୍‍ ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ୱାଜି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଗୁରୁ, ନିନ୍‌ ଏମେ ବାଡିଦୁ ସନି, ଆବେ ସନ୍‍ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ନାନ୍ ତିଆର୍‍ଆତାମାନା ।” \p \v 20 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଗଲୁଦିଙ୍ଗ୍‍ ତେବାଦେଙ୍ଗ୍‍ ସାରାଆ ମାନାତ୍‌, ବାଦଡ଼୍‍ତି ପଟିଦିଙ୍ଗ୍‍ ତେବାଦେଙ୍ଗ୍‍ ଜାଲୁ ମାନାତ୍‌ । ମାତର୍‌ ଗୁର୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ନି ରମ୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରଦିଙ୍ଗ୍ ବାଡି ସିଲେତ୍‌ ।” \p \v 21 ଜିସୁଦି ମାରି ଅରେନ୍‌ ସିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ପ୍ରବୁ, ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଡ଼େସି ସଲ୍‌ସି ନା ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ନାଙ୍ଗିଁ ସାରି ସିଦା ।” \p \v 22 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନା ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ରାଆ, ସାତି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେ ନିଜେଦି ସାତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ଡ଼ିସ୍‍ତୁ ।” \s ଜିସୁ ଗାଲିପିରୁଦିଙ୍ଗ୍‍ ତିର୍‍କିତାନ୍‍ \r (ମାର୍କ ୪:୩୫-୪୧; ଲୁକ ୮:୨୨-୨୫) \p \v 23 ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ଜିସୁ ଡଙ୍ଗାଁଦୁ ଏକ୍‍ତି ୱେନ୍‌କା ୱାନି ସିସୁର୍‍ ୱାନି ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ସର୍ହାର୍‍ । \v 24 ଦାପ୍ରେ ଗାଡାଦୁ ଉଣ୍ତ୍ରି ପେରି ଗାଲିପିର୍‍ରୁ ନିଙ୍ଗିଁତାତ୍‍ ମାରି ଡଙ୍ଗାଁ ଉଲ୍‍କାଏର୍‍ତୁ ମୁଡ଼ୁଗ୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାତ୍‌ । ମାତର୍‌ ନାସ୍ତିୱାଲେ ଜିସୁ ସୁଜିତାମାର୍ହାନ୍‍ । \v 25 ସିସୁର୍‍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ନିକ୍‍ସି ଇର୍ହାର୍‌, “ଏ ପ୍ରବୁ, ମାଙ୍ଗିଁ ରକିୟାକିଆ । ଆଏତିଙ୍ଗ୍‍ ମାପ୍‌ ମୁଡ଼ୁଗିନା ସାନାପ୍‍ ।” \p \v 26 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏନ୍ଦା ମିର୍‌ ନିସ ତିଲାଜିନିଦେର୍‌ ?” ମିର୍‌ ଇନିକା ନିସ ଅଡ଼ପ୍‍ ବିସ୍‍ବାସିର୍‍ ? “ତାନିୱେନ୍‍କା ୱାନ୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‍ଜି ଗାଲି ନି ଉଲକାଏର୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ତିର୍‍ ଆଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ଆଦେସ୍‌ ସିତାନ୍‌ ।” ଦାପେ ଦାପେ ୱିଜୁ ତିର୍‌ ଆତାସର୍ହାତ୍‍ । \v 27 ଆବେଟ୍‌ ୱିଜେରେ କାବା ଆତାର୍‌ । ୱାର୍‌ ନିଜେ ନିଜେମାନୁ ୱାର୍‍ଗି ସତାର୍‍, “ଇକାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନାନି ଲୋକୁ ? ଗାଲି ନି ଉଲ୍‍କା ବା ୱାନି ଆଦେସ୍‌ ମାନାଜିନେ ।” \s ରିଏର୍‌ ଦୁବାଆସ୍‌ତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୫:୧-୨୦; ଲୁକ ୮:୨୬-୩୯) \p \v 28 ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ଗାଡା ଆୟା ପାଡ଼ିଦି ଗାଦରିୟରି ରାଜିଦୁ ଇତି ଦାପ୍ରେ ରିଏର୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ବେଟ୍‌ବୁଡ଼ାତାନ୍‌ । ୱାର୍‌ ଆବେ ମାନି ଦୁକିଗୁଟାଦୁ ତେବାଜିମାର୍ହାର୍‍ । ୱାର୍‌ ଦୁବେଙ୍ଗ୍‍ କାସ୍ତିକାର୍‍ ମାରି ନିସ ତିୟେଲ୍‍ଜେ ଆୟା ସାରିସିଜି ସନିୱାନିକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ ସାସ୍‌ କିଏଜିମାର୍ହାର୍‍ । \v 29 ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସୁଡ଼୍‍ତି ଦାପ୍ରେ ଆଉଲି ଆଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ ମାପୁରୁଦି ମାରିସି ! ମାବାଣ୍‍କୁ ନିନ୍‌ ଇନିକା ବଦାକିନି ? ମା ବେଡ଼ା ଆଏନ୍‍ଣ୍ତା ମାଙ୍ଗିଁ ଇନିକା ଦଣ୍ଡ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ୱାତିମାନି ?” \p \v 30 ଆବେଣ୍‌କୁ ଏସ ଆକଉଣ୍ତ୍ରି ପେରି ପାନ୍‍ଣ୍ତ୍ରିଙ୍ଗ୍‍ ମାନ୍ଦା ସାରାଜିମାର୍‌ଏ । \v 31 ଆୟା ଲୋକାମାନୁ ମାନି ତାଗ୍‌ଇ ଆତ୍‍ମେଙ୍ଗ୍‍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ମାଡ଼ିସ୍‍ କିଜି ଇର୍‌ଏ, “ମାଙ୍ଗିଁ ଜଦି ପେର୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ବଦାକିଜିନି, ଆୟା ପାନ୍‍ଡ୍ରି ମାନ୍ଦା ଲୋଇ ମାଙ୍ଗିଁ ପକ୍‍ଆ ।” \p \v 32 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସାନ୍‍ଡ୍ରୁ” ଦୁବେଙ୍ଗ୍‍ ଦାପେ ଦାପେ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସି ପାନ୍‍ଡ୍ରି ମାନ୍ଦା ଲୋଇ ଡ଼ୁଗିତେ । ପାନ୍‍ଡ୍ରି ମାନ୍ଦା ଉରୁକ୍‍ସି ସର୍ହେ ମାରି ଗରନ୍‌ ଟିପୁଦାନ୍‍ ଉରୁକ୍‌ସି ସଲ୍‌ସି ସାମ୍‌ଦୁର୍‌ତୁ ଆର୍‌ଜି ମୁଡ଼ୁଗିତେ ସାତେ । \p \v 33 ପାନ୍‍ଡ୍ରିଆଙ୍ଗ୍‍ ସାଆରା କିନି ଲୋକୁ ଲାକ୍‌ତୁରି ଗାଡ଼୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ନି ନାର୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ଁ ସଲ୍‌ସି ଦୁବେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‍ତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଇନିକା ଗଟାତାମାର୍ହାତ୍‍ ମାରି ଆଇ ୱିଜୁ ମାଟା ଆବେ ୱେର୍‌ତାର୍‌ । \v 34 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ଗାଡ଼୍‌ତି ୱିଜେରେ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ବେଟ୍‍ବୁଡ଼ାଦେଙ୍ଗ୍‍ ସହସି ୱାତାର୍‌ ମାରି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼୍‍ତି ୱେନ୍‌କା ଆୟା ରାଜିଦାନ୍‍ ଡ଼ିସ୍‌ସି ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ମାଡ଼ିସ୍‍କିତାର୍‍ । \c 9 \s ଜିସୁ ଅରେନ୍‍ ପକିୟାଗାତି ରୋଗିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୨:୧-୧୨; ଲୁକ ୫:୧୭-୨୬) \p \v 1 ଜିସୁ ଡଙ୍ଗାଁଦୁ ବାସ୍‌ସି ଗାଡାଦି ଆୟାପାଡ଼ି ମାନି ୱାନି ଗାଡ଼୍‌ତୁ ଡ଼େସିସର୍ହାନ୍‍ । \v 2 ଆବେ ଅରେନ୍‍ ଲୋକ୍‌ ପକିୟାଗାତି ରୋଗ୍‌ ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଲୋକୁ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ତାତାର୍‌ । ରଗ୍‍ତିକାନ୍‍ ୱାନି ଖାଟେଲ୍‍ତୁ ଡରିତାମାର୍ହାନ୍‍ । ୱାରି ନିସ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ସୁଡ଼୍‌ଜି ଜିସୁ ପକିୟାଗାତି ରୋଗ୍‌ ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ ମାରିନ୍‌, ସାହାସ୍‍ ଆସ୍‍ଆ । ନି ପାପ୍‌ୱିଜୁ କେମା ଆତାମାନାତ୍‌ ।” \p \v 3 ଏସ ସାସ୍ତ୍ରିର୍‍ ଇୟା ମାଟା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ୱାରି ୱାରି ଲୋଇ ୱାର୍‍ଗିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାର୍‌, “ଇୟା ଲୋକୁ ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍ଦା କିଜିନାନ୍‌ ।” \p \v 4 ୱାରି ମୋନ୍‌ତୁ ମାଟା ନେସ୍‌ସି ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, ମିର୍‌ ଏନ୍ଦା ନିଜେ ନିଜେଦି ମନ୍‌ତୁ ଇୟାୱାଜା ତାଗ୍‌ଇ ମାଟା ଅଡ଼୍‍ବିଜିନିଦେର୍‍ ? \v 5 ଇନିକା ଉସାସ୍‌ ? ନି ପାପ୍‌ୱିଜୁ କେମା ଆତାତ୍‌ ଇଜି ଇନିକା, ମାରି, ନିଙ୍ଗିଁଆ, ବୁଲାଆ ଇଜି ଇନିକା ? \v 6 ମାତର୍‌ ପାପ୍‌କେମା କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ବା ଦୁନିଆଦୁ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରଦି ଅଦିକାର୍‍ ମାନାତ୍‍, “ଇୟା ମାଟା ମି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ପାର୍‍ମାଣ୍‍କିନା ।” ତାନିୱେନ୍‍କା ଜିସୁ ପକିୟାରଗିଙ୍ଗ୍‍ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିଙ୍ଗିଁଆ, ନିଜେଦି ଟାଟି ଆସ୍‌ସି ମି ଇଣ୍ତ୍ରସାଙ୍ଗ୍‍ଆ ।” \p \v 7 ରଗ୍‌ ଲୋକୁ ନିଙ୍ଗ୍‍ଜି ଇନ୍‌ଡ୍ର ସର୍ହାନ୍‍ । \v 8 ଲୋକୁ ଇକା ସୁଡ଼୍‌ଜି ତିଲାତାର୍‍ । ମାତର୍‌ ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱାଜା ଅଦିକାର୍‌ ସିତାମାନାନ୍‍ଆକା ୱାର୍‌ ମାପୁରୁଦି ଦନ୍ୟବାଦ୍‍ କିତାର୍‍ । \s ଜିସୁ ମାତିଉଙ୍ଗ୍‍ କୁକ୍‍ତାନ୍‍ \r (ମାର୍କ ୨:୧୩-୧୭; ଲୁକ ୫:୨୭-୩୨) \p \v 9 ଜିସୁ ଆବେଟ୍‌କୁ ବୁଲାଜିସନିୱାଲେ ମାତିଉ ଦର୍‌ତି ଅରେନ୍‍ ସିସ୍‍ଟୁ ଲୋସ୍‍ନିୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ନିଜେଦି ପାଣିକିନି ବାଡିଦୁ ବାସ୍‍ନିମାନିକା ସୁଡ଼ୁତାନ୍‍ ମାରି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‌ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ନା ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ରାଆ ।” \p ମାତିଉ ନିଙ୍ଗ୍‍ଜି ୱାନି ୱେନ୍‌କା ସର୍ହାନ୍‍ । \p \v 10 \x + \xo ୯:୧୦ \xo*\xt ଲୁକ ୧୫:୧,୨.\xt*\x*ଜିସୁ ମାତିଉରି ଇଲ୍‌ତୁ ଉଣିୱାଲେ ନାଣ୍ତ ସିସ୍‍ଟୁ ଲୋସ୍‌ନିକାର୍‌ ମାରି ପାପି ଲୋକୁ ୱାନି ୱାଲେ ମାରି ୱାନି ସିସୁରି ୱାଲେ ଉଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ବାସ୍‌ତାର୍‌ । \v 11 ଏସଲୋକ୍‌ ପାରୁସିର୍‌ ଆକା ସୁଡ଼୍‌ଜି ଜିସୁଦି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ମି ଗୁରୁ ସିସ୍‍ଟୁ ଲସ୍‍ନିୱାରିୱାଲେ ନି ପାପିଲୋକା ୱାଲେ ଏନ୍ଦା ଅର୍‌ସେ ବାସ୍‌ସି ଉଣୁଜିନାନ୍‍ ।” \p \v 12 ଜିସୁ ୱାରି ମାଟା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ନେଗି ଲୋକା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଡାକ୍‌ତର୍‌ତି ଲୋଡ଼ା ସିଲେତ୍‌ । କେବଲ୍‌ ରଗ୍‌ ଲୋକୁ ଡାକ୍‌ତର୍‌ତି ଲୋଡ଼ାକିନାର୍‍ । \v 13 \x + \xo ୯:୧୩ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୨:୭.\xt*\x*ସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସାତାମାନାତ୍‌, ନାନ୍ ବଦାକିନା ଦୟା, ପୁଜାସିନିକା ସିଲେ ଇୟା ମାଟାଦି ଅର୍ତ ଇନିକା, ସଲ୍‍ସ ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିଦୁ । ନାନ୍ ଦାର୍ମୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ରେଏ; ମାତର୍‌ ପାପି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ୱାତାମାନା ।” \s ଉପାସ୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌ \r (ମାର୍କ ୨:୧୮-୨୨; ଲୁକ ୫:୩୩-୩୯) \p \v 14 ତେନିୱେନ୍‍କା ଡୁବନ୍‌ ସିନି ଯୋହନତି ସିସୁର୍‍ ଜିସୁ ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ମାପ୍‌ ନି ପାରୁସିର୍‌ ନିସ ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ଉପାସ୍‌କିଜିନାପ୍‍, ନି ସିସୁର୍‍ ଏନ୍ଦା ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ବା ଉପାସ୍‍କିଏଜିନାର୍‍ ?” \p \v 15 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, ପେଡ଼ିଦୁ ମୁରୁଲି ମାନିସାନ୍ଦି କୁଡ଼ାଙ୍ଗାଁ ଇନିକା ଦୁକ୍‍କିନାର୍‍ ? ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ସିଲେ । ମାତର୍‌ ଦିନ୍‌ ୱାନାତ୍‌, ଏସ୍ତିୱାଲେ ମୁରୁଲି ସନାନ୍‌; ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାର୍‌ ଉପାସ୍‌ କିନାର୍‌ । \p \v 16 “ଏନ୍‌ ପାଡ଼ିଇ ୱାତିଦୁ ପୁନି କନାଦି ଜାଲି ଗୁତ୍‍ଏନ୍‍ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ପୁନି କନାଦି ଜାଲି ରେଲାଇଆଜି କିଜିତି ବାଡିଦିଙ୍ଗ୍‍ ନାଣ୍ତ କିଜିସ୍‍କିନାତ୍‍ ।” \v 17 “ଏନ୍‌ ପାଡ଼ିଇ ତଲ୍‍ ମଣିଦୁ ପୁନି ଅଙ୍ଗୁର୍‍ରସ୍‍ ବର୍ତିକିଜି ଇଡ୍‌ଏନ୍‌ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଆବେଟ୍‌କୁ ମଣି ପାଡ୍‍ଜିସଲ୍‍ସି ସେଏଣ୍ତ୍‍ଆନାତ୍‍ ମାରି ଅଙ୍ଗୁର୍‍ରସ୍‍ ସହସି ଆଡ୍‍ଗିୱାଙ୍ଗ୍‍ଁନେ । ଅଙ୍ଗୁର୍‍ ରସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ପୁନି ତଲ୍‍ ମଣିଦୁ ଇଟ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌, ରୁଣ୍ତି ଅଙ୍ଗୁର୍‍ରସ୍‍ ନି ତଲ୍‍ମଣି ନେଗେଣ୍ତ୍‍ତେବାନେ ।” \s ଜାଇରସ୍‍ତି ଗାଡ଼ି, ମାରି ଜିସୁଦି ସାଦର୍‌ ଜାଲି ମୁଟ୍‍ନି ଆଇମା \r (ମାର୍କ ୫:୨୧-୪୩; ଲୁକ ୮:୪୦-୫୬) \p \v 18 ଜିସୁ ଇୟାୱିଜୁ ସିକିୟା ସିନିୱାଲେ ଅରେନ୍‍ ଜିହୁଦି ପେରି ପାଣିକିନିକାନ୍‌ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଗଟ୍‌କିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇୟାଦାପ୍ରେ ନା ଗାଡ଼ି ସାତାମାନାତ୍‍ । ମାତର୍‌ ନିନ୍‌ ୱାଜ ତାନି ମୁସ୍‌କୁ କିୟୁ ଇଟ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌, ୱାଦ୍‌ ସତେନେ ଜିନାତ୍‌ ।” \p \v 19 ଦାପେ ଦାପେ ଜିସୁ ନିଙ୍ଗିଁତାନ୍‍ ମାରି ୱାନ୍‌ ନି ୱାନି ସିସୁର୍‍ ଆୟା ପାଣିକିନିୱାନି ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ସର୍ହାର୍‍ । \p \v 20 ୱେନ୍‌କା ଅରେତ୍‌ ଆଇମାଲୋକ୍‍ ୱାନି ୱେନ୍‌କା ତରିଟାନ୍‍ ୱାଜି ୱାନି ୱାତି ଜାଲିଦିଙ୍ଗ୍‌ ମୁଟ୍‍ତାତ୍‍ । ୱାଦ୍‌ ବାର ବାର୍‍ସେକ୍‍ ସାନ୍ଦି ସୁତୁକ୍‍ ଆନି ରୋଗ୍‌ ଦଣ୍ତ୍‌ବଗାଜି ମାର୍ହାତ୍‌ । \v 21 ୱାଦ୍‌ ମୋନ୍‌ତୁ ମୋନ୍‌ତୁ ଅଡ଼୍‍ବିତାତ୍‍, “କେବଲ୍‌ ୱାନି ୱାତିଦିଙ୍ଗ୍‌ ମୁଟ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌, ନାନ୍ ନେଗେନ୍‍ ଆନାସନା ।” \p \v 22 ଜିସୁ ମାର୍‍ଜି ବେସ୍‍ସି ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌ ମାରି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଆଇଲି, ସାହାସ୍‍ ଆସ୍‌ଆ । ନି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ନେଗେନ୍‌ କିତାମାନାତ୍‌ ।” ଆୟା ଦାପ୍ରେ ଆୟା ଆଇମା ନେଗେନ୍‍ ଆତାସର୍ହାତ୍‍ । \p \v 23 ତାନି ୱେନ୍‍କା ଜିସୁ ଆୟା ଜିହୁଦିରି ପେରି ପାଣିକିନିୱାନି ଇଲ୍‌ତୁ ଇତାନ୍‌ । ଆବେଟ୍‌ ମୁସ୍‍ନିୱାଲେ ପିରଡ଼ି ଉକୁତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି କୁକ୍‍ତିମାର୍‍ଇ ଲୋକ୍ ନି ଆଇ ଲୋକୁ ଆଉଲିଆଜିମାନିକା ସୁଡ଼୍‌ଜି, \v 24 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱିଜେରେ ଇବେଟ୍‌କୁ ସହସ ସାନ୍‍ଡ୍ରୁ ! ଆଇଲି ସାଏତ୍‌ । କେବଲ୍‌ ୱାଦ୍‌ ସୁସ୍‍ତାମାନାତ୍‍ !” ୱାନି ମାଟା ୱେନ୍‌ଜି ୱିଜେରେ ବାସେ କିତାର୍‌ । \v 25 ମାତର୍‌ ୱାର୍‌ ସତି ସର୍‍ରି ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ଆଇଲିଦି ବାକ୍‍ରାଦୁ ସଲ୍‌ସି ତାନି କିୟୁ ଆସ୍‌ସି ନିକ୍‍ତାନ୍‍ ମାରି ୱାଦ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁତାତ୍‍ । \v 26 ଇୟା ଗଟ୍‌ନାଦି କାବୁର୍‌ ଆୟା ରାଜି ୱିଜୁ ତରିନ୍‌ ୱେଙ୍ଗିଁତା ସର୍ହାତ୍‍ । \s ଜିସୁ ରିଏର୍‌ କାଣାରିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଣ୍‍ନି ସାକ୍ତି ସିତାନ୍‌ \p \v 27 ଜିସୁ ଆବେଟ୍‌କୁ ସନିୱାଲେ ରିଏର୍‌ କାଣାର୍‌ ୱାନି ୱାଲେସର୍ହାର୍‍ । ୱାର୍‌ ଆଉଲିଇଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ଏ ଦାଉଦତି ମାରିନ୍‌, ମାଙ୍ଗିଁ ଦୟା କିଆ ।” \p \v 28 ଜିସୁ ଉଣ୍ତ୍ରି ଇନ୍‌ଡ୍ର ଡ଼ୁଗିତାନ୍‍ । ମାରି ୱାନ୍‌ ବା ସଲ୍‌ସି ଆୟା ଇନ୍‌ଡ୍ର ଡ଼ୁଗିତାର୍‍ । ଆବେ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ନେଗେନ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାଇଜି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଜିନିଦେର୍‍ନୋ ?” \p ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ହୁଁ ପ୍ରବୁ ।” \p \v 29 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଜିସୁ ୱାରି କାଣ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ମୁଟ୍‍ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ମି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ଆକା ଆପିତ୍‌ ।” \v 30 ଆୟାଦାପ୍ରେ ୱାର୍‌ କାଣୁକୁ ସୁଡ଼୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‌ତାର୍‌ । ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ ଆଟ୍‌ୱା ଆଦେସ୍‌ ସିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଜାଗାର୍‌ତା ! ଏନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇୟା ମାଟା ନେସ୍‌ଏନ୍‌ ।” \p \v 31 ମାତର୍‌ ୱାର୍‌ ଆବେଟ୍‌କୁ ସହସି ସଲ୍‌ସି ଜିସୁଦି ଇୟା ମାଟା ୱିଜୁ ରାଜି ତରିନ୍‌ ୱେର୍‌ତାର୍‌ । \s ଜିସୁ ଅରେନ୍‍ ଗୁଲେଙ୍ଗ୍‍ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ \p \v 32 ୱାର୍‌ ସନିୱାଲେ ଏସ ଲୋକୁ ଅରେନ୍‍ ଗୁଲେଙ୍ଗ୍‍ ଜିସୁ ଲାକ୍‌ତୁ ତାତାର୍‌ । ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁବା ଆସ୍‍ତାମାର୍ହାତ୍‍ ଆକା ୱାନ୍‌ ଗୁଲା ଆତାସର୍ହାମାର୍ହାନ୍‍ । \v 33 ଜିସୁ ୱାନି ମେନ୍ଦଲ୍‌ତାନ୍‌ ଦୁବାଦିଙ୍ଗ୍‌ ସପ୍‌ତି ଦାପ୍ରେ ୱାନ୍‌ ମାଟା ୱାର୍‍ଗିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‍ତାନ୍‍ । ୱିଜେରେ କାବାଆଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ଦେସ୍‌ତୁ ମାପ୍‌ ଇୟାୱାଜା ପାଣି ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ସୁଡ଼ୁଏପ୍‍ମାର୍ହାପ୍‍ ।” \p \v 34 \x + \xo ୯:୩୪ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୨୫; ୧୨:୨୪; ମାର୍କ ୩:୨୨; ଲୁକ ୧୧:୧୫.\xt*\x*ମାତର୍‌ ପାରୁସିର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇୟା ଲୋକୁ ଦୁବେଙ୍ଗାଁ ପେରିକାତ୍‍ ବାଲ୍‍ଜିବୁଲ୍‍ ସାକ୍ତିଦାନ୍‌ ଦୁବେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଡ଼ିସିସ୍‍ନାନ୍‍ ।” \s ଲୋକା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁଦି ଦୟା \p \v 35 \x + \xo ୯:୩୫ \xo*\xt ମାତିଉ ୪:୨୩; ମାର୍କ ୧:୩୯; ଲୁକ ୪:୪୪.\xt*\x*ଜିସୁ ବୁଲାଜି ବୁଲାଜି ନାଣ୍ତ ଗାଡ଼୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ନି ନାର୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ଁ ସର୍ହାନ୍‍ । ୱିଜୁ ବାଡିଆଙ୍ଗ୍‍ ୱାନ୍‌ ପାର୍‍ତନାକିନି ଇଲ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ସିକିୟା ସିତାନ୍‌, ମାପୁରୁଦି ରାଜିଦି ନେଗିକାବୁର୍‌ ପ୍ରଚାର୍‌ କିତାନ୍‌ ମାରି ନବ୍‍ଆତିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ନି ରଗ୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ । \v 36 ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼୍‌ଜି ୱାନ୍‌ ୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁଃକ୍‌‍ କିତାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଗାଉଡ଼ୁ ସିଲି ମେଣ୍ତେଙ୍ଗାଁ ମାନ୍ଦା ୱାଜା ୱାର୍‌ ସାକାସିଲିକା ନି ସିନ୍ତା ଆଜିମାର୍ହାର୍‍ । \v 37 \x + \xo ୯:୩୭ \xo*\xt ଲୁକ ୧୦:୨.\xt*\x*ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ପାସିନାଣ୍ତ ଆତାମାନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତାକିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ନାଣ୍ତଲୋକ୍‍ କୁଲିକିନିକାର୍‍ ସିଲେର୍‌ । \v 38 ନାଣ୍ତଲୋକ୍‍ କୁଲିକିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ପକ୍‍ସି ପାସିଉଣ୍ତାକିଜି ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ପାସି ମାଲିକ୍‍ତିମାନୁ ପାର୍‌ତନା କିଦୁ ।” \c 10 \s ବାର୍‍ଲୋକ୍ ସିସୁର୍‍ \r (ମାର୍କ ୩:୧୩-୧୯; ଲୁକ ୬:୧୨-୧୬) \p \v 1 ଜିସୁ ୱାନି ବାରଲୋକ୍ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‌ସି ଦୁବେଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସିସ୍‍କିଦେଙ୍ଗ୍ ଇଜି ମାରି ୱିଜୁ ରକମ୍‌ତି ରଗ୍‌ କାସ୍ଟୁ ନେଗେନ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ଅଦିକାର୍‌ ସିତାନ୍‌ । \v 2 ଆୟା ବାର ଲୋକ୍ ପ୍ରେରିତ ସିସୁରି ଦର୍‌ ଆତାତ୍‌ ସିମୋନ ପିତର୍‌ ଦର୍‌ତାନ୍‌ ବା ୱେଙ୍ଗ୍‌ଁନାତ୍‌ ମାରି ୱାନି ତଡ଼ାନ୍‌ ଆନ୍ଦ୍ରିୟ; ଜେବଦଦି ରିଏର୍‌ ମାରିସିର୍‌ ଜାକୁବ ନି ଯୋହନ; \v 3 ପିଲିପ୍‌, ବାର୍ତଲମି, ଥୋମା, ମାରି ସିସ୍‍ଟୁ ଲୋସ୍‍ନି ମାତିଉ, ଆଲପିଦି ମାରିସି ଜାକୁବ, ଥଦ୍ଦୀୟ; \v 4 କିଣାନିୟ ସିମୋନ ଏନ୍‌ କି ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ଦେସ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ରକିୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିଜିମାର୍ହାନ୍‍ ମାରି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସର୍ପେ କିତିସିତି ଇସ୍କାରିୟୋତିୟ ଜିହୁଦା । \s ବାରଲୋକ୍ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ସିତିମାର୍‍ରି ପାଣିଦିବଜୁ \r (ମାର୍କ ୬:୭-୧୩; ଲୁକ ୯:୧-୬) \p \v 5 ଜିସୁ ଇୟା ବାରଲୋକ୍‌ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ପକ୍‍ନିୱାଲେ ଆଦେସ୍‌ ସିଜିଇର୍ହାନ୍‍, “ମିର୍‌ ଅଣଜିହୁଦିରି ରାଜିଦୁ ସଲ୍‍ମାଟ୍‍ । ମାରି ଆମା ସମିରୋଣ ଗାଡ଼୍‌ତୁ ବା ସଲ୍‍ମାଟ୍‍ । \v 6 ମାତର୍‌ ମୁର୍‍ତିମାନି ମେଣ୍ତେଙ୍ଗାଁ ୱାଜା ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ତି ଲୋକା ଲାକ୍‌ତୁ ସାନ୍‍ଡ୍ରୁ । \v 7 ୱାରିମାନୁ ପ୍ରଚାର୍‌ କିଜି ଇନ୍‍ଡ୍ରୁ, ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ଇଗା ୱାତାତ୍‍ ! \v 8 ରଗ୍‍ତୁ ମାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‍କିଦୁ, ସାତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼େସି ନିକ୍‍ତୁ, କୁସ୍ଟରୋଗ୍‌ତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‍କିଦୁ, ଦୁବେଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସିସ୍‍ କିଦୁ । ଆମାକା ଆର୍‍ଏ ପୟ୍‌ତିମାନିଦେର୍‌, ଆକା ଆଇୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଆର୍‍ଏ ସିଦୁ । \v 9 ଅର୍‌ସେ ବାଙ୍ଗାଁରାମ୍‍ ନି ୱେଣ୍ତି ବା ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ଇଡ୍‌ନି ମଣି ଅମାଟ୍‌, \v 10 \x + \xo ୧୦:୧୦ \xo*\xt ୧ କରିନ୍ତିୟ ୯:୧୪; ୧ ତିମତି ୫:୧୮.\xt*\x*ମାରି ଡ଼ଆନି ମଣି ଆସ୍‌ସି ବୁଲାମାଟ୍‍ । ନାଣ୍ତ ଆଙ୍ଗିଁଙ୍ଗ୍‌, ଜୁତେଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ବାଡିଗା ବା ଅମାଟ୍‌ । ପାଣିକିନିକାର୍‌ ନିଜେଦି କୁଲି ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ଁ ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଜଗ୍‌ ମାନାତ୍‌ । \p \v 11 “ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଗାଡ଼୍‌ ବା ନାର୍‍ତୁ ଇତି ୱେନ୍‌କା ଆବେ ଏନ୍‌ ମି ସେବାକିନାନ୍‍, ଆୟା ମାଟା ମିର୍‌ ପୟ୍‌ଦୁ, ଆଇମାନୁ ସନି ସାନ୍ଦି ତାମେ ଇଲ୍‌ତୁ ମାନ୍‌ଡ଼୍ରୁ । \v 12 ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଇନ୍‌ଡ୍ର ଡ଼ୁଗୁନି ୱାଲେ ଆବେମାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ଼ିସ୍‍କିଜି ଇନ୍‍ଡ୍ରୁ, ମି ସାନ୍ତି ଆପିତ୍‌ । \v 13 ଇଲ୍‌ତି ଲୋକୁ ଜଦି ମିଙ୍ଗିଁ ସେବାକିନାର୍‍, ୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ଼ିସ୍‌ କିତିକା ସାନ୍ତି ଆନାତ୍‌ । ମାତର୍‌ ଜଦି ୱାର୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ସେବା କିଏର୍‌, ମି ମାଡ଼ିସ୍‍କିନିକା ଡ଼େପ୍‍ସ ଅତୁ । \v 14 \x + \xo ୧୦:୧୪ \xo*\xt ପ୍ରେରିତ ୧୩:୫୧.\xt*\x*ଜଦି ଏମେ ଇନ୍‌ଡ୍ର ମାରି ଗାଡ଼୍‌ତୁ ମିଙ୍ଗିଁ ଲୋକୁ ମାନାଏର୍‌, ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ସିନାଦି ୱାଜା ପାଦାମ୍‍ତି ଦୁଡ଼ି ସାଡ଼୍‍ସି ସିଜି ଆୟା ବାଡି ଡ଼ିସ୍‌ସୋ ସିଦୁ । \v 15 \x + \xo ୧୦:୧୫ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୧:୨୪.\xt*\x*\x + \xo ୧୦:୧୫ \xo*\xt ଲୁକ ୧୦:୪-୧୨.\xt*\x*ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ବିସାର୍‍ ଦିନ୍‍ତୁ ୱେରି ମାଣ୍‌କୁ ସଦମ୍‍ ଗମୋରାଦି ଲୋକା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ନାଣ୍ତ ଦୟା ତର୍‍ନାନ୍‍ । \s ୱାନି ତାଡ଼ନା \r (ମାର୍କ ୧୩:୯-୧୩; ଲୁକ ୨୧:୧୨-୧୭) \p \v 16 \x + \xo ୧୦:୧୬ \xo*\xt ଲୁକ ୧୦:୩.\xt*\x*“ୱେନ୍‌ଡ୍ରୁ ! ନୋରେସ୍‍କା ଲାକ୍‌ତୁ ମେଣ୍ତେଙ୍ଗାଁ ୱାଜା ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ପୋକ୍‍ସିନା, ମାରି ସାରାସ୍‌ତି ୱାଜା ଜାଗାର୍‌ତା ମାରି ପାର୍‍ୱାଦି ୱାଜା ସାନ୍ତି ଆଦୁ । \v 17 \x + \xo ୧୦:୧୭ \xo*\xt ମାର୍କ ୧୩:୯-୧୧; ଲୁକ ୧୨:୧୧,୧୨; ୨୧:୧୨-୧୫.\xt*\x*ଜାଗାର୍‌ତା ମାନ୍‌ଡ଼୍ରୁ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଲୋକୁ ମିଙ୍ଗିଁ ତର୍‌ସି ବିସାର୍‌ କିନି ସଭାଦୁ ଅନାର୍‍ର ସର୍ପେ କିନାର୍‌ । ପାର୍‍ତନାକିନି ଇଲ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ କର୍‍ଡା ଡାକ୍‌ନାର୍‌ । \v 18 ନା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ରାଜା ନି ସାସନ୍‍କିନିୱାରି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ତାଆୟ୍‌ଆଜି ବିସାର୍‍ଆନିଦେର୍‍ । ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନି ଅଣଜିହୁଦି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନେଗିକାବୁର୍‌ ସାକି ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ସାରି ପୟ୍‌ନିଦେର୍‌ । \v 19 ମି ବିସାର୍‌ ଆନିୱାଲେ ଇନିକା ଇନିଦେର୍‌, ମାରି ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇନିଦେର୍‌, ଆୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିନ୍ତା କିମାଟ୍‌ । ଟିକ୍‌ ଆୟା ସମୟ୍‍ତୁ ଆକା ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‍ଆଇଆଜି ସିଆନାତ୍‍ । \v 20 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ନିଜେ ଇନିକା ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଏତ୍‍ । ମି ବୁବା ମାପୁରୁଦି ପବିତ୍ର ଆତ୍ମା ମି ୱେୟୁ ସିଜି ମାଟା ଇନାନ୍‌ । \p \v 21 \x + \xo ୧୦:୨୧ \xo*\xt ମାର୍କ ୧୩:୧୨; ଲୁକ ୨୧:୧୬.\xt*\x*“ଆୟା ସମୟତୁ ଲୋକୁ ତଡ଼ାନ୍‍ ତଡ଼ାନ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ମାରି ବୁବା ମାରିନ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ସାପିସ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ସର୍‍ପେ କିଜି ସିନାର୍‍ । ବୁବାସି ବା ନିଜେଦି କଡ଼କକ୍ରାରିଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟାୱାଜା କିନାନ୍‌ । କଡ଼କକ୍‌ରା ବୁବାସି ଆଇସି ବିରୁଦ୍‍ତାନ୍‍ ନିଙ୍ଗ୍‍ନାରୋ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ନାର୍‌ । \v 22 \x + \xo ୧୦:୨୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୪:୯; ମାର୍କ ୧୩:୧୩; ଲୁକ ୨୧:୧୭; \xt*\xt ମାତିଉ ୨୪:୧୩; ମାର୍କ ୧୩:୧୩.\xt*\x*ନା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜେରେ ମିଙ୍ଗିଁ କାଡ଼୍‍ନାର୍‍; ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ସାରାସାରି ସାନ୍ଦି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ତୁ ତିର୍‍ଆଜିତେବାନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ରକିୟା ପୟ୍‍ନାନ୍‍ । \v 23 ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଗାଡ଼୍‌ତୁ ମିର୍‌ କାସ୍ଟୁ ପୟ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଇ ଗାଡ଼୍‌ତୁ ଉର୍‍କ୍‍ତୁ । ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ତାନ୍‌ ଇଜିନା, ମିର୍‌ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ତି ୱିଜୁ ଗାଡ଼୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ପାଣି ସେସ୍‍କିନି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ଡ଼େସି ୱାନାମାନାନ୍‍ । \p \v 24 \x + \xo ୧୦:୨୪ \xo*\xt ଲୁକ ୬:୪୦; \xt*\xt ଜୋହନ ୧୩:୧୬; ୧୫:୨୦.\xt*\x*“ଏମେ ସିସୁ ୱାନି ଗୁରୁମାଣାନ୍‍ ସିସୁ ପେରିକାନ୍‌ ଆଏନ୍‍, ମାଲିକ୍‍ତି ମାଣାନ୍‌ ସାକର୍‌ ପେରିକାନ୍‌ ସିଲେ । \v 25 \x + \xo ୧୦:୨୫ \xo*\xt ମାତିଉ ୯:୩୪; ୧୨:୨୪; ମାର୍କ ୩:୨୨; ଲୁକ ୧୧:୧୫.\xt*\x*ସିସୁ ଗୁରୁ ୱାଜା ମାରି ସାକର୍‌ ମାଲିକ୍‍ତି ୱାଜା ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାସଦୁନେ ୱେଡ଼ିକା ଆନିକାମାନାତ୍‌ । ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଇଲ୍‍ତି ମେମାରିଙ୍ଗ୍‍ ଜଦି ଲୋକୁ ବାଲ୍‍ଜିବୁଲ୍‍ ଇଜି କୁକ୍‍ନାର୍‍, ଇଲ୍‍ତି ଆଇୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ଏସ ତାଗ୍‌ଇ ଦର୍‌ ସିଏର୍‍ ? \s ଏଙ୍ଗ୍‌ ତିଲାନିକା \r (ଲୁକ ୧୨:୨-୭) \p \v 26 \x + \xo ୧୦:୨୬ \xo*\xt ମାର୍କ ୪:୨୨; ଲୁକ ୮:୧୭.\xt*\x*“ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ତିଲାମାଟ୍‌ । ଆମାକା ଇଲେଇ ପିଡ଼ିଗାଇ ଆତାମାନାତ୍‍, ଆକା ତରାଇଆନାତ୍‍ ମାରି ୱିଜୁ ମାର୍‍ଗିତି ମାଟା ୱେଙ୍ଗ୍‌ଁନାତ୍‌ । \v 27 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଆମାକା ସିକାଟି ସମୟ୍‍ତୁ ଇଜିନା, ଆକା ତାଲାୱେଡ଼ାଦି ସମୟତୁ ୱେକ୍‍ତୁ ମାରି ଆମାକା ମାର୍‍ଗିଜି ୱେର୍‌ଇମାନିଦେର୍‌, ଆକା ଇଲୁ ସାତ୍ ମୁସ୍‌କୁରାନ୍‌ ପ୍ରଚାର୍‌ କିଦୁ । \v 28 ଏମେକାର୍‌ କେବଲ୍‌ ମି ମେନ୍ଦଲ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାସ୍ଟୁକିନାନ୍‍, ମାତର୍‌ ମି ଆତ୍ମାଦିଙ୍ଗ୍‌ ଇନି କେତି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏନ୍‍, ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ତିଲାମାଟ୍‌ । ମାତର୍‌ ଏମେ ମାପୁରୁ ମି ମେନ୍ଧଲ୍‍ ନି ଆତ୍ମା ରୁଣ୍ତିୱାନିକାଙ୍ଗ୍‍ ନରକଦୁ ଦଂସ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ତିଲାଦୁ । \v 29 ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ସିଜି ରୁଣ୍ତି ସାଡ଼ାପୋଟିଙ୍ଗ୍‌ କଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନିଦେର୍‌, ମାତର୍‌ ମି ବୁବାଦି ସାରି ପୁଟ୍‍ଏତିଙ୍ଗ୍‍ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ସାଡ଼ା ପଟି ଆଡ୍‍ଗି ଆର୍‍ଏତ୍‍ । \v 30 ମାରି ମି ତାଲାଦି କୁକୁଟି ବା ୱିଜୁ ଲେକିସ୍‌ କିଆୟ୍‍ଆତାମାନାତ୍‍ । \v 31 ତିଲାମାଟ୍‌, ନାଣ୍ତ ସାଡ଼ାପୋଟିଙ୍ଗାଁ ମାଣ୍‌କୁ ମି ଦାରା ନାଣ୍ତ । \fig ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ତି ପାଡ଼ିଇ ସାତ୍‌ତୁ ତିଆର୍‌ଆତି ଇଲୁ|alt="Flat-roofed, olden house in Israel" src="lb00234c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="୧୦:୨୭"\fig* \s କ୍ରିସ୍ତଙ୍ଗ୍‍ ମାନାନିକା ନି ମାନାଇକା \r (ଲୁକ ୧୨:୮-୯) \p \v 32 “ଏନ୍‌ଆପିନ୍‌ ଲୋକା ଆଗିଡ଼ି ନାଙ୍ଗିଁ ମାନାନାର୍‌, ନାନ୍ ବା ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନାଦି ଇଜି ନାନ୍ ମାନାନା । \v 33 \x + \xo ୧୦:୩୩ \xo*\xt ୨ ତିମତି ୨:୧୨.\xt*\x*ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ଆତ୍‌ରେ ନାଙ୍ଗିଁ ମାନାଏନ୍‌, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ବା ନା ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ଆଗ୍‌ଡ଼ି ମାନାଏ । \s ସାନ୍ତି ସିଲେ, ମାତର୍‌ କାଣ୍ତା \r (ଲୁକ ୧୨:୫୧-୫୩; ୧୪:୨୬-୨୭) \p \v 34 “ନାନ୍ ଦୁନିଆଦୁ ସାନ୍ତି ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ୱାତାମାନା ଇଜି ଅଡ଼୍‍ବିମାଟ୍‍ । ସିଲେ, ନାନ୍ ସାନ୍ତି ତାତେଙ୍ଗ୍‌ ରେଏ, ମାତର୍‌ କୁଡ଼ାମ୍‍ ଆସ୍‌ସି ୱାତାମାନା । \v 35 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମାରିସି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ବୁବାସି, ବୁବାସି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ମାରିସି ମାରି ଗାଡ଼୍‌ସି ବିରୁଦ୍‍ତାନ୍‍ ଆଇସି, ଆଇସି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଗାଡ଼୍‌ସି, ମାରି ମିମ୍‍ସି ୱାଲେ କଡ଼େସିଦି ବିରୁଦ୍‌ ଗଟେକିଦେଙ୍ଗ୍‍ ୱାତାମାନା । \v 36 ନିଜେଦି ଇଲ୍‍ତି ଲୋକୁ ନିଜେଦି ସାତ୍ରୁଆନାର୍‍ । \p \v 37 “ଏନ୍‌ ବୁବାସି ନି ଆଇସିଙ୍ଗ୍‍ ନା ମାଣ୍‌କୁ ନାଣ୍ତ ଜିବନ୍‍ନୋନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ନା ସିସୁ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଜଗ୍‌ ସିଲେନ୍‌, ମାରି ଏନ୍‌ କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ ନି ଆଇଲିଦିଙ୍ଗ୍‍ ନା ମାଣ୍‌କୁ ନାଣ୍ତ ଜିବନ୍‍ନୋନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ନା ସିସୁ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଜଗ୍‌ ସିଲେନ୍‌ । \v 38 \x + \xo ୧୦:୩୮ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୬:୨୪; ମାର୍କ ୮:୩୪; ଲୁକ ୯:୨୩.\xt*\x*ଏନ୍‌ ନା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁକ୍‍ ନି ସାନିକା ବଦା କିଜିନା ୱେନ୍‌କା ରେଏନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନା ସିସୁ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଜଗ୍‌ ସିଲେନ୍‌ । \v 39 \x + \xo ୧୦:୩୯ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୬:୨୫; ମାର୍କ ୮:୩୫; ଲୁକ ୯:୨୪; ୧୭:୩୩; ୧୨:୨୫.\xt*\x*ଏନ୍‌ ନିଜେଦି ଜିବନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ରକିୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଆକା ଆରାକିନାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ନା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦି ଜିବନ୍‌ ସିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ସତେଦାନ୍‍ ଆକା ରକିୟା କିନାନ୍‍ । \s ପୁରସ୍‌କାର୍‌ \r (ମାର୍କ ୯:୪୧) \p \v 40 \x + \xo ୧୦:୪୦ \xo*\xt ଲୁକ ୧୦:୧୬; ଜୋହନ ୧୩:୨୦; \xt*\xt ମାର୍କ ୯:୩୭; ଲୁକ ୯:୪୮.\xt*\x*“ଏନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ମାନାନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ମାନାନାନ୍‍, ମାରି ନାଙ୍ଗିଁ ଏନ୍‌ ମାନାନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ନାନ୍‌ ପକ୍‍ତିୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ମାନାନାନ୍‍ । \v 41 ଏନ୍‌ ବାବବାଦିରିଙ୍ଗ୍ ମାପୁରୁଦି କାବୁର୍‌ ସିନିକାନ୍‍ ଇଜି ମାନାନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଆୟା ବାବବାଦିରି ପୁରସ୍‌କାର୍‌ ପୟ୍‌ନାନ୍‌ । ମାରି ଏନ୍‌ ଦାର୍ମୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଦାର୍ମୁଦିକାନ୍‌ ଇଜି ମାନାନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଦାର୍ମୁ ଲୋକ୍‌ତି ପୁରସ୍‌କାର୍‌ ପୟ୍‌ନାନ୍‌ । \v 42 ମାରି ଏନ୍‌ ଇୟା ଇସ୍ରି ଲୋକ୍ ମାଣ୍‌କୁ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ନା ସିସୁ ଇଜି କେବଲ୍‌ ଗିନା ଏର୍‌ ଉଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ସିନାନ୍‍, ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ନା ସିସୁ, ସତେନେ ପୁରସ୍‌କାର୍‌ ପୟ୍‌ନାନ୍‌ ।” \c 11 \s ଜିସୁ ନି ଡୁବନ୍‌ ସିନି ଯୋହନ \r (ଲୁକ ୭:୧୮-୩୫) \p \v 1 ଜିସୁ ୱାନି ବାରଲୋକ୍ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ସିତି ୱେନ୍‌କା ଆୟା ବାଡି ଡ଼ିସ୍‌ସି ଲାକ୍‌ତୁରି ଗାଡ଼୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ସଲ୍‌ସି ପ୍ରଚାର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାନ୍‌ । \p \v 2 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଡୁବନ୍‌ ସିନି ଯୋହନ ଜଇଲ୍‍ତୁ ମାର୍ହାନ୍‍ । କ୍ରିସ୍ତ ଏମେ ୱିଜୁ ପାଣି କିଜିମାର୍ହାନ୍‍, ତାନି କାବୁର୍‌ ପୟ୍‌ଜି ୱାନ୍‌ ନିଜେଦି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରିସ୍ତଦି ଲାକ୍‌ତୁ ପକ୍‌ତାନ୍‌ । \v 3 ୱାର୍‌ ସଲ୍‌ସି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ଏମେ ଲୋକୁ ୱାନାନ୍‍ଇଜି ଯୋହନ ଇର୍ହାମାର୍ହାନ୍‌, ନିନ୍‌ ଇନିକା ଆକାନ୍‍ ନେ, ମାପ୍‌ ଆଇୱାନିଙ୍ଗ୍‍ କାପ୍‌କିଜି ତେବାନାପ୍‍ ?” \p \v 4 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିର୍‌ ଡ଼େସି ସଲ୍‌ସି ଆମାକା ୱିଜୁ ୱେନ୍‌ଜିନିଦେର୍‌ ମାରି ସୁଡ଼୍‍ଜିନିଦେର୍‍, ଆୟାକାୱିଜୁ ଯୋହନତିଙ୍ଗ୍‍ ୱେର୍‌ତୁ । \v 5 କାଣାର୍‌ ସୁଡ଼୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‌ସିନାର୍‌, ସଟାର୍‍ ବୁଲାଜିନାର୍‌, କୁସ୍ଟରୋଗ୍‌ତି ଲୋକୁ ନେଗେନ୍‍ଆଜିନାର୍‍, ବଇରା ଲୋକ୍‌ ୱେନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ସିନାର୍‌, ସାତି ଲୋକୁ ଡ଼େସି ନିଙ୍ଗିଁଜିନାର୍‍ ମାରି କାକୁର୍ତି ଲୋକାମାନୁ ବା ନେଗି କାବୁର୍‌ ପ୍ରଚାର୍‌ କିଆଇଆଜିନାତ୍‍ । \v 6 ନା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଏମେୱାରି ଇନିକା ନାମ୍‍ଇକା ସିଲେତ୍‌, ୱାନ୍‌ ଦନ୍ୟ ।” \p \v 7 ଯୋହନତି ସିସୁର୍‍ ଡ଼େସିସର୍‍ରିୱାଲେ ଜିସୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଯୋହନତି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ମିର୍‌ ଯୋହନତିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‍ଇଜି ଏସ୍ତିୱାଲେ ବାଲିବୁମିଦୁ ସର୍‍ରିମାର୍‍ଇଦେର୍, “ଇନିକା ସୁଡ଼୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସା କିତିମାର୍ହିଦେର୍‍ ? ଇନିକା ଗାଲିଦାନ୍‍ ଦୁଙ୍ଗ୍‍ଁଜିମାନି ଉଣ୍ତ୍ରି ଦେର୍‍ ନାଡ଼ା ? \v 8 ମିର୍‌ ଇନିକା ସୁଡ଼୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ସତିସର୍‍ଇ ମାର୍‍ଇଦେର୍‍ ? ପାତଲ୍‌ ଆଙ୍ଗିଁ ଆରାତିମାନି ଅରେନ୍‍ ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ? ସୁଡ଼୍‌ଦୁ, ଆମାକାର୍‌ ଆୟାୱାଜା ପାତଲ୍‌ ଆଙ୍ଗିଁ ଆରାତି ଲୋକୁ ରାଜାଦି ମେଡ଼୍‍ତୁ ତେବାନାର୍‌ । \v 9 ନାଙ୍ଗିଁ ଇନ୍‍ଡ୍ରୁ, ଇନିକା ସୁଡ଼୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ସର୍ହିମାର୍ହିଦେର୍‍ ? ଇନିକା ଅରେନ୍‍ ବାବବାଦିଙ୍ଗ୍‍ନୋ ? ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ମାତର୍‌ ବାବବାଦି ମାଣ୍‌କୁ ଅରେନ୍‍ ନାଣ୍ତପେରି ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁତିମାନିଦେର୍‍ । \v 10 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ଯୋହନତି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସାତାମାନାତ୍‌, ମାପୁରୁ ଇର୍ହାନ୍‌, ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସାରି ରସ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ନାନ୍ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ନା ଦୁତ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ପକ୍‍ନା । \v 11 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ପୁର୍ବେଦାନ୍‍ ନେର୍‌ ସାନ୍ଦି ଇୟା ଦୁନିଆଦୁ ଏସ ଲୋକୁ ଜନମ୍‍ଆତାମାନାର୍‍, ଆୟା ୱିଜେରି ମାଣ୍‌କୁ ଡୁବନ୍‌ ସିନି ଯୋହନ ପେରିକାନ୍‌ । ମାତର୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ରାଜିଦୁ ଏନ୍‌ ୱିଜେରି ମାଣ୍‌କୁ ଇସ୍ରିକାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଯୋହନତି ମାଣାନ୍‌ ପେରିକାନ୍‌ । \v 12 \x + \xo ୧୧:୧୨ \xo*\xt ଲୁକ ୧୬:୧୬.\xt*\x*ଡୁବନ୍‌ ସିନି ଯୋହନ ୱାନି ସୁସମାଚାର୍‍ ପ୍ରଚାର୍‌ କିନି ଦିନ୍‍ତାନ୍‍ ନେର୍‌ ସାନ୍ଦି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ରାଜିଦୁ ମୁସ୍‌କୁ ନାଣ୍ତ ରେଲ୍‍ନିଅନିକା ସାଲାଜିନାତ୍‍ । ରେନିଅନିକାର୍‍ ବପୁଦାନ୍‍ ଅଦିକାର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ସେସ୍ଟା କିଜିନାର୍‍ । \v 13 ଯୋହନ ୱାନିସାନ୍ଦି ମସାଦି ନିୟମ୍‌ ନି ବାବବାଦିରି ମାଟାଦାନ୍‌ ଆୟା ରାଜି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇନାଜିମାର୍ହାତ୍‍ । \v 14 \x + \xo ୧୧:୧୪ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୭:୧୦-୧୩; ମାର୍କ ୯:୧୧-୧୩.\xt*\x*ଜଦି ୱାରି ମାଟା ମିର୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନିଦେର୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ଯୋହନ ଆଜିନାନ୍‍ ଏଲିୟ୍‌, ଆମାକାନ୍‍ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱାନିକାମାର୍ହାତ୍‍ । \v 15 ଏମେୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଗିତଣିମାନାତ୍‌, ୱାନ୍‌ ୱେନିନ୍‌ ! \p \v 16 “ଇୟା ଆଜିକାଲ୍‍ତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଏମେତାନିୱାଲେ ତୁସ୍‍ନା ? ୱାର୍‌ ସାତା ନାଡ଼୍‍ମି ବାସ୍‌ସି କାର୍‍ଜିଜିମାନି କଡ଼ରି ୱାଜା । ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଦଲତୀ କଡ଼ର୍‌ ଆଇ ଦଲ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଇନାର୍‌, \v 17 ମାପ୍‌ ପେଡ଼ିଦି ବାଜା ଏସ୍‍ତାପ୍‍, ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ଗାତ୍‍ଇତିଦେର୍‍ । ମାପ୍‌ ଦୁକ୍‍ତି ପାଟା ପାରିତାପ୍‍, ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ଆଡ଼ାବାଇତିଦେର୍‍ । \v 18 ଯୋହନ ୱାଜି ଉପାସ୍‌ କିଜିମାର୍ହାନ୍‍, ମାରି ଅଙ୍ଗୁର୍‍ରସ୍‍ ଉଣୁଏଜିମାର୍ହାନ୍‍ । ୱିଜେରେ ଇର୍ହାର୍‌, ୱାନ୍‌ ଦୁବାକାସ୍ତିକାନ୍‍ ! \v 19 ଏସ୍ତିୱାଲେ ମନୁଷ୍ୟପୁତ୍ର ୱାଜି ଉଣାନ୍‌ ତିନାନ୍‍, ୱିଜେରେ ଇର୍ହାର୍‌, ଇୟା ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼୍‍ଦୁ ! ୱାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ପେଟୁ ନି ମଦୁଆ, ସିସ୍‍ଟୁ ଲୋସ୍‍ନି ଲୋକା ମାରି ପାପି ଲୋକା ସଙ୍ଗ୍‍ । ମାତର୍‌ ମାପୁରୁ ବୁଦି ନିଜେଦି ପାଣିଦାନ୍‌ ସତ୍‍ଇଜି ପାର୍‍ମାଣ୍‍ଆତାନ୍‍ ।” \s ଅବିସ୍‍ବାସି ଗାଡ଼୍‍କୁ \r (ଲୁକ ୧୦:୧୩-୧୫) \p \v 20 ଏମେ ଗାଡ଼୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ୱାନି ନାଣ୍ତ କାବାଆନି ପାଣି କିତାମାର୍ହାନ୍, ଆୟା ରାଜିତି ଲୋକୁ ୱାରି ପାପ୍‍ତି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମନ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼େପ୍‍ଇକା ସୁଡ଼୍‌ଜି, ଜିସୁ ଆୟା ଗାଡ଼୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ବାସେକିଦେଙ୍ଗ୍‍ଆସ୍‍ତାନ୍‍ । \v 21 ଏ କୋରାଜିନ୍‌, ଏସା ନାଣ୍ତ ନିନ୍ଦାଦି ଦୁକ୍‍ ପୟ୍‌ନିଦେର୍‌ ! ବେତ୍‍ସାଇଦା, ନି ଦସ୍‍ବା ଆୟାୱାଜା ! ନିବାନ୍‍ ଏମେ କାବାଆନି ପାଣିୱିଜୁ କିଆଇଆତାମାନାତ୍‍, ଆୟାୱିଜୁ ଜଦି ସୋର ନି ସିଦନ୍‍ତୁ କିଆଇଆତାତ୍‍ମାନ୍ଦି, ଆବେଣି ଲୋକୁ ମେନ୍ଦଲ୍‌ତୁ ନିରୁ ଉସାଜି ବାସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆରାଜି ମନ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼େପ୍‍ତାର୍‍ ମାନ୍ଦି । \v 22 ନାନ୍ ସତେ ଇଜିନା, ମାପୁରୁ ବିସାର୍‍କିନି ଦିନ୍‍ତୁ ମି ବାଦ୍‌ଲୁ ସୋର ନି ସିଦନ୍‍ତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ ଦୟା ତର୍‍ନାନ୍‍ । \v 23 ମାରି କପର୍‍ନାହୁମ୍‍ତୁ ବାସାନିକିନ୍ଦା ! ନିନ୍‌ ଇନିକା ନିଜେ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିଜିନି ? ନିନ୍‌ ନର୍କଦୁ ପକାଇଆନି । ନି ବାନୁ ଏମେ କାବାଆନି ପାଣି କିଆଇଆତାମାନାତ୍‍, ଆକା ଜଦି ସଦମ୍‍ତୁ କିଆଇଆତାତ୍‍ମାନ୍ଦି, ଆୟା ଗାଡ଼୍‌ ନେର୍‌ ସାନ୍ଦି ତେବାଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ତାତ୍‍ମାନ୍ଦି । \v 24 \x + \xo ୧୧:୨୪ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୧୫; ଲୁକ ୧୦:୧୨.\xt*\x*ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା “ମାପୁରୁ ବିସାର୍‍ ଦିନ୍‍ତୁ ମି ମାଣ୍‌କୁ ସଦମ୍‍ତୁମାନି ଲୋକା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ ଦୟା ତର୍‍ନାନ୍‍ ।” \s ନାବାନୁ ୱାଜି ରମ୍‍ଦୁ \r (ଲୁକ ୧୦:୨୧-୨୨) \p \v 25 ଆୟା ସମୟ୍‍ତୁ ଜିସୁ ପାର୍‍ତନାକିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ ବୁବା, ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ମାରି ଦୁନିଆଦି ପ୍ରବୁ, ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ନିନ୍‌ ବୁଦିମାନି ମାରି ପଡ଼ାତି ଲୋକାମାଣ୍‌କୁ ମାର୍‍କ୍‍ସି ଇଡ୍‌ଜି ପଡ଼ାଇ ଲୋକାମାନୁ ୱେକ୍‍ତିମାନି ଆକା ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ସିଜିନା । \v 26 ହୁଁ ବୁବା, ନି ବଦାଦାନ୍ ଇୟାୱିଜୁ ଗଟାଜି ସଲ୍‍ସିନାତ୍‍ । \p \v 27 \x + \xo ୧୧:୨୭ \xo*\xt ଜୋହନ ୩:୩୫; \xt*\xt ଜୋହନ ୧:୧୮; ୧୦:୧୫.\xt*\x*“ନା ବୁବା ନାଙ୍ଗିଁ ୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ସିତାମାନ୍‍, ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରିସିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ଏନ୍‌ ନେସ୍‌ଏର୍‌, ମାରି ମାରିସିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ଏନ୍‌ ନେସ୍‌ଏର୍‌ । ମାରିସି ଏମେୱାରି ଲାକ୍‌ତୁ ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ୱେଙ୍ଗିଁସ୍‍କିନାନ୍‍, କେବଲ୍‌ ଆକାର୍‍ନେ ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାର୍‍ । \p \v 28 “ଏ ୱାନ୍ଦିତି ୱିଜେରେ ନି ବଜ୍‍ତୁ ମାନି ଲୋକୁ ୱିଜେରେ, ନା ଲାକ୍‌ତୁ ରାଦୁ, ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ରମିସ୍‍କିନା । \v 29 ନା ପୁନ୍ଦି ନିଜେଦି ମୁସ୍‌କୁ ପିଣ୍ତ୍‍ଦୁ, ମାରି ନାବାଣ୍‍କୁ ଅଜାଦୁ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ନିଜେ ସାଦୁ ନି ଜିବନ୍‌ତୁ କାର୍ମୁ ସୁଣିକିନ୍ଦାଆକା । ଆବେଟ୍‌ ମିର୍‌ ରମ୍‍ନିଦେର୍‍ ।” \v 30 ନାନ୍ ମି ମୁସ୍‌କୁ ଏମେ ପୁନ୍ଦି ଲାଦେକିନା, ଆକା ପିଣ୍ଡ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ କାସ୍ଟୁସିଲେ । ମାରି ମିଙ୍ଗିଁ ଏମେ ବଜ୍‌ ସିନା, ଆକାବା ନାଣ୍ତ ଉସାସ୍‌ । \c 12 \s ରମ୍‍ନିଦିନ୍‍ତି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ପ୍ରସ୍ନ \r (ମାର୍କ ୨:୨୩-୨୮; ଲୁକ ୬:୧-୫) \p \v 1 ତେନି ଏସ ଦିନ୍‌ ୱେନ୍‌କା ଉଣ୍ତ୍ରି ରମ୍‍ନିଦିନ୍‍ତୁ ଜିସୁ ପାସି କିଡ଼ିଇ ସିଜି ସଲ୍‍ସିମାର୍ହାନ୍‍ । ୱାନି ସିସୁର୍‌ ବାଙ୍ଗାଁଆତାର୍‍ଆକା ୱାର୍‌ ସେରେନ୍‍କୁ ତେଉସି ତିନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌ । \v 2 ପାରୁସିର୍‌ ଇକା ସୁଡ଼ୁଜି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାର୍‌, “ସୁଡ଼ୁଦୁ, ରମ୍‌ନିଦିନ୍‍ତୁ ମି ସିସୁର୍‍ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନିୟମ୍‌ ସିଲି ପାଣି କିଜିନାର୍‍ ।” \p \v 3 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ଦାଉଦ ନି ୱାନି ତଡ଼୍‍କୁ ବାଙ୍ଗାଁ ଆନିୱାଲେ ୱାନ୍‌ ଇନିକା କିତାମାର୍‌ଆନ୍‌, ଆକା ମିର୍‌ ପଡ଼ାଇଦେର୍‌ ନୋ ? \v 4 ୱାନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ଇଲ୍‌ତୁ ସଲ୍‌ସି ମାପୁରୁ ଉଦେସ୍‍ତାନ୍‍ ପୁଜାସିତିମାର୍ହି ରୁଟି ୱାନ୍‌ ନି ୱାନି ତଡ଼୍‍କୁ ତିର୍ହାର୍‍ । ନିୟମ୍‌ ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ଜାଜକଦିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ରୁଟି ତିନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଆଇ ଏଙ୍ଗ୍‌ବା ଅଦିକାର୍‌ ସିଲେତାତ୍‍ । \v 5 ମିର୍‌ ଇନିକା ପଡ଼ାଇଦେର୍‌ ନୋ ? ମସାଦି ନିୟମ୍‌ ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ଜାଜକର୍‌ ରମ୍‌ନି ଦିନ୍‍ତୁ ମନ୍ଦିର୍‌ ଲୋଇ ଜାଜକତି ପାଣିକିନି ମାଣାନ୍‌ ରମ୍‌ନି ଦିନ୍‍ତି ନିୟମ୍‌ ଅମାନ୍ୟ କିଜିମାରିଙ୍ଗ୍‌ବା ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଦସି ଆଏଜିମାର୍ହାର୍‍ ? \v 6 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ମନ୍ଦିର୍‌ ମାଣାନ୍‌ ପେରି ବିସୟ୍‌ ଇବେମାନାତ୍‍ । \v 7 \x + \xo ୧୨:୭ \xo*\xt ମାତିଉ ୯:୧୩.\xt*\x*ସାସ୍ତ୍ର ଇନାତ୍‍, ନାନ୍ ବଦାକିନା ଦୟା, ପୁଜାସିନିକା ସିଲେ; ଇୟା ମାଟାଦି ଅର୍ତ ଜଦି ସତ୍‌ତାନ୍‌ ବୁଜାତିଦେର୍‍ମାନ୍ଦି, ଇୟା ଦସ୍‌ କିଇ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଦସିକିଇତିଦେର୍‍ମାନ୍ଦି । \v 8 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ରମ୍‌ନିଦିନ୍‍ତି ପ୍ରବୁ ।” \s ଅରେନ୍‍ କିୟୁ ୱାର୍‍ତିସର୍‍ଇ ଲୋକୁ \r (ମାର୍କ ୩:୧-୬; ଲୁକ ୬:୬-୧୧) \p \v 9 ଜିସୁ ଆୟା ବାଡିଦାନ୍‍ ଡ଼ିସ୍‌ସି ପାର୍‍ତନାକିନି ଇଲ୍‌ତୁ ଡ଼ୁଗିତାନ୍‍ । \v 10 ୱାନି ଉନ୍‌ଡ୍ରି କିୟୁ ୱାର୍‍ତିସର୍‍ରି ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ଆବେ ମାର୍ହାନ୍‍ । ଜିସୁଦି ଦସ୍‌ ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଏସ ଲୋକୁ ଆବେ କାପ୍‍କିଜି ମାର୍ହାର୍‍ । ଆୟା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ରମ୍‌ନି ଦିନ୍‍ତୁ ନେଗେନ୍‍ କିନିକା ମା ନିୟମ୍‌ ବିରୁଦ୍‌ ସିଲେନୋ ?” \p \v 11 \x + \xo ୧୨:୧୧ \xo*\xt ଲୁକ ୧୪:୫.\xt*\x*ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଜଦି ମି ଲୋଇରାନ୍‌ ଏ ୱାନି ମେଣ୍ତା ରମ୍‌ନିନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ପେରି ଗୁଟାଦୁ ଆର୍‍ନାତ୍‍, ମିର୍‌ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ନିକ୍‍ସି ତେଇଦେର୍‍ନୋ ? \v 12 ଅରେନ୍‍ ଲୋକ୍‌ତି ଦାରା ଉନ୍‌ଡ୍ରି ମେଣ୍ତାଦି ବାଦ୍‌ଲୁ ନାଣ୍ତ । ମାରି ରମ୍‌ନି ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ଆଇୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ସାକାକିନିକା ମା ନିୟମ୍‌ ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ନେଗି ପାଣି ।” \v 13 ଇକା ଇଜି ୱାନ୍‌ କିୟୁ ୱାର୍‍ତିମାର୍‍ରି ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନି କିୟୁ ପେର୍‌ଆ ।” \p ୱାନ୍‌ ୱାନି କିୟୁ ପେର୍‍ତି ଦାପ୍ରେ ଆୟା କିୟୁ ଆଇ କିୟୁ ୱାଜା ନେଗେନ୍‍ ଆତାସର୍ହାତ୍‍ । \v 14 ଇୟା ୱେନ୍‌କା ପାରୁସିର୍‌ ଆୟା ବାଡିଦାନ୍‍ ସହସି ସଲ୍‌ସି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଡାକ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ଉପାୟ୍‍କିତାର୍‍ । \s ମାପୁରୁ ବାସେକିତି ସେବାକିନିକାନ୍‍ \p \v 15 ୱାନି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଆତିମାନି ଉପାୟ୍‍ତି ମାଟା ୱେନ୍‌ଜି ଜିସୁ ଆୟା ରାଜି ଡ଼ିସ୍‌ସି ଆଇତରିନ୍‍ ସର୍ହାନ୍‍ । ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ୱାନି ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ସର୍ହାର୍‍ । ମାରି ୱାନ୍‌ ୱିଜୁ ରଗ୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌ କିତାନ୍‌ । \v 16 ମାତର୍‌ ୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଆଇୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇନିକା ଇନ୍‌ଇ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ସିତାନ୍‌ । \v 17 ଇୟାବାଣାନ୍‍ ବାବବାଦି ଜିସାୟଦି ମାଣାନ୍‌ ମାପୁରୁ ଏମେ ମାଟା ଇର୍ହାମାର୍ହାନ୍‌, ଆକା ସତ୍‌ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇକା ଇର୍ହାନ୍‌ । \q1 \v 18 “ଇକାନ୍‌ ନା ଦାସ୍‌, ଏମେୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ବାସେକିତାମାନା, \q2 ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଲାଡ୍‍କିନା, ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ୱେଡ଼ିକା । \q1 ନା ଆତ୍ମା ୱାନି ମୁସ୍‌କୁ ରେତାନାତ୍‍; \q2 ୱିଜୁ ଅଣଜିହୁଦି ଲୋକାମାନୁ ୱାନ୍‌ ନା ବିସାର୍‌କିନି ବିସୟ୍‌ ୱେର୍‌ନାନ୍‌ । \q1 \v 19 ୱାନ୍‌ ଜାଟିଜଗଡ଼ା କିଏନ୍‌ କି ଆଉଲି ଆଏନ୍‍, \q2 ରାସ୍ତା ମଜାୟ୍‍ ନିଲ୍‍ଜି ନାଣ୍ତ ଆଉଲି ଆଜି ମାଟା ଇନ୍‌ଏନ୍‌ । \q1 \v 20 ୱାନ୍‌ ୱାଙ୍ଗିଁତି ନାଡ଼ାଦିଙ୍ଗ୍‍ ରୁକ୍‍ଏନ୍‍, \q2 ମାରି କାସ୍‍ନିସାଲିତାଦିଙ୍ଗ୍ ନାପ୍‍ଏନ୍‍ । \q1 ୱାନ୍‌ ସାକିସିଲିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ନି ସିଲିସାତିକାର୍‍ ନ୍ୟାୟ୍‌ ବିସାର୍‌ ପୟ୍‍ନିସାନ୍ଦି ୱାନ୍‌ ୱାନି କିନିମାଣାନ୍‍ ସୁପ୍‍ ଆଏନ୍‍ । \q2 \v 21 ୱାନି ମୁସ୍‌କୁ ଦେସ୍‌ତି ୱିଜୁ ଅଣଜିହୁଦି ଲୋକୁ ଆସା ଇଡ୍‍ନାର୍‍ ।” \s ଜିସୁ ନି ବାଲ୍‍ଜିବୁଲ୍‍ \r (ମାର୍କ ୩:୨୦-୩୦; ଲୁକ ୧୧:୧୪-୨୩) \p \v 22 ତାନି ୱେନ୍‌କା ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ଲୋକୁ ଅରେନ୍‍ କାଣା ନି ଗୁଲେଙ୍ଗ୍‍ ତାସିୱାତାର୍‍ । ୱାନ୍‌ ଦୁବା କାସ୍ତାମାର୍‌ର୍ହାତ୍‌ ଆକା ମାଟା ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏଜି ମାର୍‌ର୍ହାନ୍‌ । ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ । ୱାନ୍‌ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‍ଆଟ୍‍ତାନ୍‍ । ମାରି ମାଟା ଇନ୍‍ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ତାନ୍‍ । \v 23 ଜିସୁଦି ଇୟା ପାଣିଦୁ ୱିଜୁ ଲୋକୁ କାବାଆଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ଇକାନ୍‌ ଇନିକା ଆୟା ଦାଉଦ ମାରିନ୍‌ ଆଏନ୍‍ ନୋ ?” \p \v 24 \x + \xo ୧୨:୨୪ \xo*\xt ମାତିଉ ୯:୩୪; ୧୦:୨୫.\xt*\x*ପାରୁସିର୍‌ ଇକା ୱେନ୍‌ଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ୱାନ୍‌ ଦୁବେଙ୍ଗାଁ ପେରିକାନ୍‌ ବାଲ୍‍ଜିବୁଲ୍‍ ସାକ୍ତି ପୟ୍‌ଜି ଦୁବେଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସିସ୍‍କିଜିନାନ୍‍ ।” \p \v 25 ୱାର୍‌ ଇନିକା ଏତ୍‌ କିଜିନାର୍‍ ଜିସୁ ନେସ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ଆଟ୍‍ସି ଇର୍ହାନ୍‌, ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଦେସ୍‌ତି ଲୋକୁ ୱେର୍‌ଏ ୱେର୍‌ଏ ଦଲ୍‌ ବାଗ୍‍ଆଜି ନିଜେ ନିଜେଦି ଲୋଇ ଜୁଦ୍‍ କିତିଙ୍ଗ୍‌, “ଆୟା ଦେସ୍‌ ନାଣ୍ତ୍‍ ଦିନ୍‌ ତେବାଏତ୍‍ । ଏମେ ଗାଡ଼୍‌ ବା ଇଲୁ ଲୋଇ ଆଇ ଆଇ ଦଲ୍‍ଆଜି ଜାଟିଜଗଡ଼ା କିତିଙ୍ଗ୍‌, ୱାର୍‌ ବେଗି ନାସ୍ଟୁଆନାସନାର୍‍ । \v 26 ଆରିଙ୍ଗ୍‌, ସୟତାନ୍ ରାଜିଦୁ ଜଦି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଦଲ୍‌ ଆଇ ଦଲ୍‌ ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଜୁଦ୍‌କିନାତ୍‍, ନେସ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଆନାତ୍‍ଜେ ଆକା କଣ୍ତ୍‌ କଣ୍ତ୍‍ଆଜି ଦଂସ ଆନାସନାତ୍‍ । \v 27 ମିର୍‌ ଇଜିନିଦେର୍‌, ନାନ୍ ଜଦି ବାଲ୍‍ଜିବୁଲ୍‍ତି ସାକ୍ତିଦାନ୍ ତାଗ୍‌ଇ ଦୁବେଆଙ୍ଗ୍‍ଁ ପେର୍‍ଜିନା । ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିକାଙ୍ଗ୍‌ ପେର୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ମି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ ସାକ୍ତି ସିଜିନାନ୍‌ ? ମି ସିସୁରି ଇୟା ପାଣିଦାନ୍‌ ମି ଦସ୍‍କିନିକା ମିସ୍‌ ଇଜି ପାର୍‍ମାଣ୍‍ଆଜିନାତ୍‍ । \v 28 ଦୁବେଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସିସ୍‍କିନି ସାକ୍ତି ନାନ୍ ବାଆଲ୍‍ଜିବୁଲ୍‍ତି ମାଣାନ୍‌ ପୟ୍‍ଏ । ମାପୁରୁଦି ଆତ୍ମାଦାନ୍‌ ଆକା ନାନ୍ ପୟ୍‌ତାମାନା । ଇୟାମାଣ୍‍କୁ ମାରି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ବିସୟ୍‌ ପାର୍‍ମାଣ୍‍ଆଜିନାତ୍‍ ମାପୁରୁଦି ରାଜି ମି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାତ୍‌ନି । \p \v 29 “ଅରେନ୍‍ ବପୁମାନି ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ତର୍‍ଏତିଙ୍ଗ୍‍, ଏନ୍‌ ୱାନି ଇଲୁତୁ ଡ଼ୁଗୁଜି ୱାନି ଦନ୍‌ ରେଲ୍‍ଜ ଅତେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‌ଏନ୍‍ । \p \v 30 \x + \xo ୧୨:୩୦ \xo*\xt ମାର୍କ ୯:୪୦.\xt*\x*“ଏନ୍‌ ନା ତରିନ୍‌ ସିଲେନ୍‌, ୱାନ୍‌ ସତ୍‍ନେ ନା ବିରୁଦ୍‍ତାନ୍‍ ମାନାନାର୍ । ଏନ୍‌ ନା ୱାଲେ ମିସାଜି ଉଣ୍ତାକିଏଜିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଇନ୍‍ଙ୍ଗାଁ ଆନିଙ୍ଗାଁ କିନା ପୋକ୍‌ନାନ୍‌ । \v 31 ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ଲୋକୁ ଏମେ ପାପ୍‌ କିପିନ୍‌ ବା ନିନ୍ଧା ମାଟା ଇନିନ୍‍, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କେମାସିଆଇ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାତ୍‍ । ମାତର୍‌ ଜଦି ଏନ୍‌ ପବିତ୍ରଆତ୍ମାଦି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ନିନ୍ଦା ମାଟା ଇନାନ୍‌, ୱାନି କେମାଆଏତ୍‍ । \v 32 \x + \xo ୧୨:୩୨ \xo*\xt ଲୁକ ୧୨:୧୦.\xt*\x*ଏମେକାନ୍‍ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରଦି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଇନିକା ଇରିଙ୍ଗ୍‌, ୱାନ୍‌ କେମା ପୟ୍‌ନାନ୍‌ । ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ପବିତ୍ରଆତ୍ମାଦି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ନିନ୍ଧା ମାଟା ଇନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଇଲେଇ ମାରି ୱାନିଦିନ୍‍ତୁ ଏସାଙ୍ଗ୍‍ବା କେମାପୟ୍‍ଏନ୍‍ । \s ମାରାନ୍‌ ନି ତାନି ପଲ୍‌ \r (ଲୁକ ୬:୪୩-୪୫) \p \v 33 \x + \xo ୧୨:୩୩ \xo*\xt ମାତିଉ ୭:୨୦; ଲୁକ ୬:୪୪.\xt*\x*“ନେଗି ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ମାରାନ୍‌ ମଟା ଆନିଦରକାର୍‍ । ତାଗ୍‌ଇ ମାରାତୁ ତାଗ୍‌ଇ ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ନାତ୍‌ । ମାରାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ନାନିକା, ପଲ୍‍ତାନ୍‍ ନେସ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ଆନାତ୍‍ । \v 34 \x + \xo ୧୨:୩୪ \xo*\xt ମାତିଉ ୩:୭; ୨୩:୩୩; ଲୁକ ୩:୭; \xt*\xt ମାତିଉ ୧୫:୧୮; ଲୁକ ୬:୪୫.\xt*\x*ମିର୍‌ ସାରାସ୍‍ତି ୱାଜା ତାଗ୍‌ଇ ଲୋକୁ, ମିର୍‌ ନେଗି ମାଟା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନିଦେର୍‌ ? ଅରେନ୍‍ୱାନି ମନ୍‍ ଲୋଇ ଆମାକା ଅଡ଼୍‍ବିଜିମାନାନ୍, ଆକା ୱେୟୁଦାନ୍‌ ସପ୍‍ନାନ୍‍ । \v 35 ଅରେନ୍‍ ନେଗି ଲୋକୁ ନେଗି ସାମାନ୍‍ତୁ ବର୍ତିଆତିମାନି ୱାନି ଜିବନ୍‌ତାନ୍‌ ନେଗି ମାଟା ସପ୍‍ସି ତାନାନ୍‍ । ଅରେନ୍‍ ତାଗ୍‌ଇ ଗୁଣୁତି ଲୋକୁ ତାଗ୍‌ଇ ସାମାନ୍‍ତୁ ବର୍ତିଆତିମାନି ୱାନି ଜିବନ୍‌ତାନ୍‌ ତାଗ୍‌ଇ ମାଟା ସପ୍‍ସି ତାନାନ୍‍ । \p \v 36 “ମିର୍‌ ଇର୍ହିମାନି ୱିଜୁ ଉପ୍‍କା ମାଟେଙ୍ଗାଁ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ବିସାର୍‌ ଦିନ୍‍ତୁ ମିଙ୍ଗିଁ ଇସାବ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ଆନାତ୍‍ । \v 37 ମି ମାଟାଦାନ୍‌ ମିର୍‌ ବିସାର୍‍ଆଜି ନିର୍ଦସ୍‍ ନୋ ଦସି ଇଜି ଆସାଇଆନିଦେର୍‍ ।” \s କାବାଆନି ପାଣିକିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଦାବିକିତାର୍‍ \r (ମାର୍କ ୮:୧୧-୧୨; ଲୁକ ୧୧:୨୯-୩୨) \p \v 38 \x + \xo ୧୨:୩୮ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୬:୧; ମାର୍କ ୮:୧୧; ଲୁକ ୧୧:୧୬.\xt*\x*ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ଏସ ପାରୁସିର୍‌ ନି ଦାର୍ମୁ ଗୁରୁର୍‍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାର୍‌, “ଗୁରୁ, ନି ଉଣ୍ତ୍ରି କାବାଆନି ପାଣି ସୁଡ଼୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ବଦା କିଜିନାପ୍‍ ।” \p \v 39 \x + \xo ୧୨:୩୯ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୬:୪; ମାର୍କ ୮:୧୨.\xt*\x*ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇୟା ଜଗ୍‍ତି ଲୋକୁ ଏସା ଦୁସ୍ଟ ନି ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‌ଁ ମାନାଇକାର୍‍ ।” ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଉଣ୍ତ୍ରି କାବାଆନି ପାଣି ତର୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଇଜିନିଦେର୍‌ ? କେବଲ୍‌ ବାବବାଦି ଜୁନସ୍‍ତି ଜିବନ୍‌ତୁ ଗଟେଆତିମାନି କାବାଆନି ପାଣି ନେ ମିଙ୍ଗିଁ ତର୍‌ସି ସିଆଇଆନାତ୍‍ । \v 40 ଜୁନସ୍‍ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମିନି ପଟାଦୁ ମୁଣ୍ତ୍ରି ଦିନ୍ ମୁଣ୍ତ୍ରି ନାଡ଼ା ତେବାତାମାର୍ହାନ୍‍, ଆୟାୱାଜା ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ବୁମି ଲୋଇ ମୁଣ୍ତ୍ରି ଦିନ୍ ମୁଣ୍ତ୍ରି ନାଡ଼ା ତେବାନାନ୍‌ । \v 41 ଆମା ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ବିସାର୍‌କିନାନ୍‌ ନିନିବିତି ଲୋକୁ ମି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ନିନାର୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଜୁନସ୍‍ତି ପ୍ରଚାର୍‌ ୱେନ୍‌ଜି ୱାର୍‌ ପାପ୍‌ ସାରିଦାନ୍‍ ଡ଼େସିୱାତାର୍‍ । ମାରି ସୁଡ଼୍‍ଦୁ, ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଜୁନସ୍‍ତି ମାଣ୍‌କୁ ପେରିକାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଇବେନୁ ମାନାନ୍‌ । \v 42 ମାପୁରୁଦି ବିସାର୍‌ ଦିନ୍‍ତୁ ସିବାଦି ରାଣି ମି ଦସ୍‌ ତର୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଇଜି ନିନାତ୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ସଲମନ୍‍ତି ବୁଦିଦି ମାଟା ୱେନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଦୁନିଆଦି ଆକ ଦେସ୍‍ତାନ୍‍ ୱାଦ୍‌ ୱାତା ମାର୍ହାତ୍‌; ମାତର୍‌ ନାନ୍ ସତେନେ ଇଜିନା, ସଲମନତି ମାଣ୍‌କୁ ଇବେ ପେରିକାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଇବେ ମାନାନ୍‌ । \s ତାଗ୍‌ଇ ଆତ୍ମା ଡ଼େସିୱାନିକା \r (ଲୁକ ୧୧:୨୪-୨୬) \p \v 43 “ଉଣ୍ତ୍ରି ତାଗ୍‍ଇଦୁବା ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ମାଣାନ୍‌ ସତିସର୍‌ଇ ୱେନ୍‌କା ୱାର୍‌ତି ବାଡି ସୁଡ଼୍‌ଜି ମାରି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ରମ୍‌ନି ବାଡି ପୟ୍‌ନାତ୍‌ । ଜଦି ଆୟା ନାନି ବାଡି ତାନେଙ୍ଗ୍‌ ପୁଟ୍‌ଏତ୍‌ । \v 44 ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାଦ୍‌ ଇନାତ୍‍, ନାନ୍ ଏମେ ଇନ୍‍ଡ୍ରଣାନ୍‍ ସତା ୱାତାମାର୍‍ଆ, ନା ଆୟା ଇନ୍‌ଡ୍ର ମାରିଡ଼େସି ସନା, ୱାଦ୍‌ ଡ଼େସି ସଲ୍‌ସି ସୁଣାତ୍‍, ଆୟା ଇଲୁ ମାରି ସିପାଇଆଜି ମେଲା ତେବାତାମାନାତ୍‌ । \v 45 ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାଦ୍‌ ସଲ୍‌ସି ତାନେମାଣାନ୍‍ ନାଣ୍ତ ତାଗ୍‌ଇ ମାରି ସାତ୍‍ଗୋଟା ଆତ୍‍ମେଙ୍ଗ୍‍ ଅର୍‌ସେ ଆସ୍‍ନା ୱାନାତ୍‌ । ମାରି ୱାକ୍‍ ୱାଜି ଆୟା ଇଲୁ ଲୋଇ ସଲ୍‌ସି ବାସାନେ । ନାସ୍ତିୱାଲେ ଲୋକ୍‌ତି ଅବସ୍ତା ଆଗ୍‍ଡ଼ିରି ବାଦ୍‌ଲୁ ନାଣ୍ତ ତାଗ୍‌ଇକା ଆନାତ୍‌ । ଇଲେଇ ଜିବନ୍‌ମାନି ତାଗ୍‌ଇ ଲୋକା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟାୱାଜା ଗଟାନାତ୍‌ ।” \s ଜିସୁଦି ଆଇସି ନି ତଡ଼ାନ୍‌କୁ \r (ମାର୍କ ୩:୩୧-୩୫; ଲୁକ ୮:୧୯-୨୧) \p \v 46 ଜିସୁ ଲୋକା ୱାଲେ ୱାର୍‍ଗିଜିସାନିୱାଲେ ୱାନି ଆଇସି ନି ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ଆୟା ବାଡିଦୁ ୱାଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇନିକା ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଆତ୍‌ରେ କାପ୍‌କିଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କୁକିସ୍‍କିତାର୍‍ । \v 47 ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ୱାଜି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସୁଡ଼ୁଆ, ମି ୟାୟା ନି ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆତ୍‌ରେ କାପ୍‍କିଜିନାର୍‍ ।” \p \v 48 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏଦ୍‌ ନା ୟାୟା ? ମାରି ଏର୍‌ ନା ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ?” \v 49 ସିସୁରି ତରିନ୍‌ କିୟୁ ଜୁଟ୍‍ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ସୁଡ଼୍‍ଦୁ, ଇୟାକାର୍‌ ଆଜିନାର୍‌ ନା ୟାୟା ନି ତଡ଼ାନ୍‌କୁ । \v 50 ଏନ୍‌ ନା ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବାଦି ବଦାଦିଙ୍ଗ୍‍ ମାନାନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ନା ତଡ଼ାନ୍‌, ନା ତାଙ୍ଗିଁ ମାରି ନା ୟାୟା ।” \c 13 \s ୱିତୁ ୱିତ୍‍ନି କାତା \r (ମାର୍କ ୪:୧-୯; ଲୁକ ୮:୪-୮) \p \v 1 ଆୟାନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ଇଲ୍‌ତାନ୍‌ ସହସି ଗାଡା ପାଡ଼ି ସର୍ହାନ୍‍ । ଆବେ ୱାନ୍‌ ସିକିୟା ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ବାସ୍‌ତାନ୍‌ । \v 2 \x + \xo ୧୩:୨ \xo*\xt ଲୁକ ୫:୧-୩.\xt*\x*ୱାନି ସାରିବେଡ଼୍‍ତି ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ଉଣ୍ତାତା ମାର୍ହାର୍‌ ଜେ ୱାନ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଡଙ୍ଗାଁଦୁ ସଲ୍‌ସି ବାସ୍‌ତାନ୍‌ । ଲୋକୁ ୱିଜେରେ ସାମ୍‌ଦୁର୍‌ ପାଡ଼ି ତେବାତାର୍‍ ମାରି ୱାନି ମାଟା ୱେର୍‌ଆର୍‌ । \v 3 ୱାନ୍‌ କାତାଦାନ୍‍ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ ମାଟେଙ୍ଗ୍‌ ସିକିୟା ସିତାନ୍‌ । ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ୱିତୁ ୱିତ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ସତାନ୍‌ । \v 4 ୱାନ୍‌ କିଡ଼ିଇଦୁ ୱିତୁ ୱିତ୍‍ନିୱାଲେ ଏସ ୱିତୁ ସାରି ପାଡ଼୍‌କାଦୁ ଆର୍‌ତେ ଆକା ପଟିଙ୍ଗ୍‌ ୱାଜି ଆୟାୱିଜୁ ୱିତୁ ତିର୍‍ଏ । \v 5 ମାରି ଏସ ୱିତୁ ଉଣା ସିକାଲାମାନି ପିଡ଼ିପି ବୁମିଦୁ ଆର୍‌ତାତ୍‌ । ମାରି ନାଣ୍ତ ସିକାଲା ସିଲେତାତ୍‌ ଆକା ୱିତୁ ଦାପ୍ରେ ନେରିତାତ୍‍ । \v 6 ମାତର୍‌ ତାନି ୱେଲା ଆଡ୍‍ଗି ସଲ୍‍ଏତ୍‍ ମାର୍ହାତ୍‍ଆକା ୱେଡ଼ା ତେର୍‍ୱେଲ୍‍ତାନ୍‍ ୱେତାତ୍‍ ମାରି ସାତା ସର୍ହାତ୍‍ । \v 7 ଏସ ୱିତୁ ସାମ୍‍କା ଦୁପା ଲୋଇ ଆର୍‌ତାତ୍‌ । ଇୟା ସାମ୍‌ ମାରାକ୍‍ ୱିଜୁ ପିର୍‌ଜି ପାଡ଼ାୱିଜୁଦିଙ୍ଗ୍‍ ତିଗିତେ ପକ୍‍ତେ । \v 8 ମାତର୍‌ ମାରି ଏସ ୱିତୁ ନେଗି ବୁମିଦୁ ଆର୍‍ଜି ମାରାକ୍‍ଆଜି ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ତାତ୍‌ । ଏସ ସହେ ଗୁଣୁ, ଏସ ସାଟେ ଗୁଣୁ, ମାରି ଏସ ତିରିସ୍‌ ଗୁଣୁ ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ତାତ୍‌ ।” \fig ସାମ୍‌ଦୁର୍‌ ପାଡ଼ି ଜିସୁଦି ସିକିୟା ସିନିକା|alt="Jesus teaching the crowd by the sea" src="lb00299c.tif" size="span" copy="Horace Knowles ©" ref="୧୩:୨"\fig* \p \v 9 ଜିସୁ କାତା ୱିସ୍‍ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଗିତଣିଙ୍ଗ୍‍ମାନେ, ୱାନ୍‌ ୱେନିନ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ଏନ୍ଦା କାତା ୱେର୍‌ତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୪:୧୦-୧୨; ଲୁକ ୮:୯-୧୦) \p \v 10 ୱେନ୍‌କା ସିସୁର୍‍ ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସିକିୟା ସିନିୱାଲେ ନିନ୍‌ ଏନ୍ଦା କାତାଦାନ୍‍ ୱେର୍‌ସିନି ?” \p \v 11 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ମାର୍‍ଗିତିମାନି ବିସୟ୍‌ ନେସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ମିଙ୍ଗିଁ ବୁଦି ସିଆଇ ଆତାମାନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସିଆଇ ଆଏତ୍‍ । \v 12 \x + \xo ୧୩:୧୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୫:୨୯; ମାର୍କ ୪:୨୫; ଲୁକ ୮:୧୮; ୧୯:୨୬.\xt*\x*ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାତ୍‌, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ ସିଆଇ ଆନାତ୍‌ ମାରି ଆବେଟ୍‌ ୱାନ୍‌ ନାଣ୍ତ ଲାବ୍‍ କିନାନ୍‌ । ମାତର୍‌ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିଲେତ୍‌, ୱାନିଦି ଆମାକା ମାନାତ୍‌, ଆକାବା କୁତ୍‍ସି ଅଆୟ୍‌ଆନାତ୍‌ । \v 13 ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ କାତାଦାନ୍‍ ସିକିୟା ସିଜିନା, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ସୁଡ଼୍‍ବୁ ସୁଡ଼୍‍ବୁ ସୁଡ଼୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏର୍‍ ମାରି ୱେନ୍‌ବୁ ୱେନ୍‌ବୁ ବୁଜାଏର୍ । \v 14 ବାବବାଦି ଜିସାୟ୍‍ଦି ବବିସତ୍‍ ମାଟା ୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସତ୍‌ ଆଜିନାତ୍‍ । \q1 ଇୟା ଲୋକୁ ୱେନ୍‌ଜି ୱେନ୍‌ଜି ଇନିକା ବୁଜାଏର୍‍ । \q2 ସୁଡ଼୍‌ଜି ସୁଡ଼୍‌ଜି ଇନିକା ସୁଡ଼୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏର୍‍ । \q1 \v 15 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାରି ମୋନ୍‌ ପିଲା ବୁଦି, \q2 ୱାର୍‌ ଗିତଣିଙ୍ଗ୍‍ଁ କେର୍‍ପାତାମାନାର୍‍ \q2 ମାରି କାଣୁକୁ ମୁକ୍‍ତାମାନାର୍‍ । \q1 ଆକା ଆଏତିମାରିଙ୍ଗ୍‍ ୱାର୍‌ \q2 କାଣ୍‍କାଣୁକୁ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ତାର୍‍ମାନ୍ଦି \q2 ମାରି ୱାର୍‌ ଗିତଣିଦାନ୍‍ ୱେନ୍‍ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ତାର୍‍ମାନ୍ଦି \q1 ମାରି ବୁଜାଜିୱାଜି ନା ଲାକ୍‌ତୁ ଡ଼େସିୱାତାର୍‍ମାନ୍ଦି \q2 ମାରି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ନେଗେନ୍‍କିତାମାନ୍ଦି । \p \v 16 \x + \xo ୧୩:୧୬ \xo*\xt ଲୁକ ୧୦:୨୩,୨୪.\xt*\x*“ମିର୍‌ ଏସା ବାଗ୍ୟଦି ଲୋକୁ ! ମିର୍‌ ସୁଡ଼୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ସିନିଦେର୍‍ ମାରି ୱେନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ସିନିଦେର୍‍ । \v 17 ଇୟା ମାଟା ନାନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ଏସ ବାବବାଦିର୍ ନି ଏସ ମାପୁରୁଦି ଲୋକୁ, ମିର୍‌ ଆମାକା ସୁଡ଼୍‍ଜିନିଦେର୍‍; ଆକା ସୁଡ଼୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ମାରି ୱେନ୍‌ଜିନିଦେର୍‌; ଆୟାୱିଜୁ ୱାର୍‌ ୱେନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିତାର୍‌, ମାତର୍‌ ୱେନ୍‍ଏତାର୍‍ । \s ଜିସୁ ୱିତୁ ୱିତ୍‍ନି ଲୋକ୍‌ତି କାତା ବୁଜାକିତାନ୍‍ \r (ମାର୍କ ୪:୧୩-୨୦; ଲୁକ ୮:୧୧-୧୫) \p \v 18 “ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ଡ୍ରୁ, ୱିତୁ ୱିତ୍‍ନିକାନ୍‍ କାତାଦି ଅର୍ତ ଇଜିନାନ୍‌ । ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ତେରେପେତେ ଆଦୁ । \v 19 ଏର୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ନେଗି କାବୁର୍‌ ୱେନାର୍‌, ମାତର୍‌ ବୁଜାଏର୍‍ । ୱାନ୍‌ ୱିତାତିମାନି ସାରି ଲାକ୍‌ତୁରି ବୁମିଦି ୱାଜା । ସୟତାନ୍‍ ୱାନି ଜିବନ୍‌ତୁ ୱିତାତିମାନି ଆୟା ବାକ୍ୟ ଡ଼ିବିସ୍‍କିନାଅନାତ୍‍ । ସାରି ଲାକ୍‌ତୁ ଆର୍‍ତିମାନି ୱିତୁଦି ଅର୍ତ । \v 20 ଏମେକାର୍‌ ବାକ୍ୟ ୱେର୍‍ଇଦାପ୍ରେ ୱେଡ଼ିକାଦାନ୍‌ ଆସ୍‍ନାନ୍‍, ୱାର୍‌ ପିଡ଼ିପି ବୁମିଦୁ ଆର୍‍ତିମାନି ୱିତୁଦି ସାମାନ୍‍ । \v 21 ୱାରି ମନ୍‍ତି ଲୋଇ ଇକା ସଲ୍‍ଏତ୍‍ ଆକା ୱାର୍‌ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ ସମୟ୍ ଆସ୍‌ସି ଇଡ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏର୍‍ । ଇୟା ମାଟା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଏସ୍ତିୱାଲେ କାସ୍ଟୁ ନି କାସ୍ଟୁ ୱାନାତ୍‌, ୱାର୍‌ ଦାପ୍ରେ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‍ନାର୍‍ । \v 22 ଏନ୍‌ ବାକ୍ୟ ୱେନାନ୍‌, ମାରି, ଦୁନିଆଦି ସିନ୍ତା ମାରି ଦନ୍‌ତି ଆସା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ତିଗ୍‍ନା ପକ୍‍ନାତ୍‍, ମାରି ୱାର୍‌ ପସଲ୍‍ ଆସ୍‍ଏର୍‍, ଆୟା ଲୋକ୍‌ ସାମ୍‌କା ଦୁପାଦୁ ୱିତାତିମାନି ବୁମିଦି ୱାଜା । \v 23 ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ବାକ୍ୟ ୱେନ୍‌ଜି ବୁଜାନାନ୍‍, ଆୟାକାର୍‍ ୱିତାତିମାନି ନେଗି ବୁମିଦି ୱାଜା । ୱାର୍‌ ନାଣ୍ତ ପସଲ୍‍ ଆସ୍‌ନାର୍‌, ଏନ୍‌ ସହେ ଗୁଣୁ, ଏନ୍‌ ସାଟେ ଗୁଣୁ ଏନ୍‌ ତିରିସ୍‌ ଗୁଣୁ ।” \s ଗଲୁତକାଦିଲାଟା କାତା \p \v 24 ଜିସୁ ମାରିଉଣ୍ତ୍ରି କାତା ଇଜି ଇର୍ହାନ୍‌ । ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ଇୟାୱାଜା ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ୱାନି କିଡ଼ିଇଦୁ ନେଗି ଗଦ୍‍ମୁ ୱିତୁ ୱିତ୍‍ତାନ୍‍ । \v 25 ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ନାଡ଼ା ୱାର୍‌ ୱିଜେରେ ଡରିତିମାର୍‍ଇୱାଲେ ଅରେନ୍‍ ସାତ୍ରୁ ୱାଜି ଆୟା ଗଦ୍‍ମୁ ଲୋଇ ଏସ ଗଲୁତକା ଲାଟା ୱିତୁ ୱିତ୍‍ତାସର୍ହାତ୍‍ । \v 26 ଏସ୍ତିୱାଲେ ମାରାକ୍‍ ୱିଜୁ ପିର୍‌ଜି ସେରେନ୍‍ ସତାତ୍‌, ନାଡ଼୍‍ମି ନାଡ଼୍‍ମି ଗଲୁତକା ଲାଟା ତରିତାତ୍‌ । \v 27 ଆୟା ଲୋକ୍‌ତି ସାକର୍‌କୁ ୱାଜି ଇର୍ହାର୍‌, ଆଜ୍ଞା, ନିନ୍‍ତୋ କିଡ଼ିଇଦୁ ନେଗି ୱିତୁ ୱିତ୍‍ତିମାର୍‍ହି, ଗଲୁତକାଲାଟେଙ୍ଗ୍‌ ଏମେଣ୍‌କୁ ୱାତେ ? \v 28 ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଅରେନ୍‍ ସାତ୍ରୁ ଇକା କିତାମାନାନ୍‌ । ମାରି, ସାକର୍‌କୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପ୍‌ ସଲ୍‌ସି ଆକେଙ୍ଗ୍‍ ରେଲ୍‌ଜି ଉଣ୍ତ୍ରେମାନୁ କିନାପ୍‍, ଇକା ଇନିକା ନିନ୍‌ ବଦାକିନି ? \v 29 ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସିଲେ, ଏସ୍ତିୱାଲେ ମିର୍‌ ଗଲୁତକା ଲାଟା ଉଣ୍ତା କିବୁ କିବୁ ଆୟାୱିଜୁଦି ୱାଲେ ଗଦ୍‍ମୁ ରେନି ପକ୍‍ନିଦେର୍‍ । \v 30 ପାସି କୟ୍‍ଇ ସାନ୍ଦି ରୁଣ୍ତିୱାନିକାଙ୍ଗ୍‍ଁ ଅର୍‌ସେ ପିର୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସୋ ସିଦୁ, ମାରି ପାସି କୟ୍‍ନିୱାଲେ ନାନ୍ କୟ୍‌ନି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇନା, ଆଡ଼େକ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଗଲୁତକା ଲାଟା ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ କିଜି କାଟେଙ୍ଗ୍‍ ତର୍‌ଆ, ମାତର୍‌ ଗଦ୍‍ମୁ ନା କଲ୍‍କିଦୁ ଉଣ୍ତା କିଜିଇଡିଆ ।” \s ସାର୍‍ସୁ ପାଡ଼ୁଦି କାତା \r (ମାର୍କ ୪:୩୦-୩୨; ଲୁକ ୧୩:୧୮-୧୯) \p \v 31 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରିଉନ୍‍ଡ୍ରି କାତା ୱେର୍‌ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ଇୟାୱାଜା ଉନ୍‌ଡ୍ରି ସାର୍‍ସୁ ପାଡ଼ୁଦି ୱାଜା, ଆମାକା ଅସି ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ନିଜେଦି କିଡ଼ିଇଦୁ ୱିତ୍‍ତାନ୍‍ \v 32 ଆକା ତୋ ୱିଜୁ ୱିତୁ ପାଡ଼୍‌କା ମାଣାନ୍‌ ଇସ୍ରିକାତ୍‍, ମାତର୍‌ ଆକା ପିରିତିଙ୍ଗ୍‍ ୱିଜୁ କୁସାଦି ମାଣ୍‌କୁ ପେରିକା ଆଜି ଇୟାୱାଜା ମାରାନ୍‌ ଆନାତ୍‌ ଜେ, ବାଦଡ଼୍‌ତି ପଟିଙ୍ଗ୍‌ ୱାଜି ତାନି କମେଆଙ୍ଗ୍‍ଁ ଜାଲୁ ତର୍‌ସି ବାସାନେ ।” \s କମିର୍‌ଦି କାତା \r (ଲୁକ ୧୩:୨୦-୨୧) \p \v 33 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରିଉନ୍‍ଡ୍ରି କାତା ୱେର୍‌ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ଇୟାୱାଜା । ଅରେତ୍‌ ଆଇମା କାଣ୍ତେକ୍‍ କମିର୍‌ ଅସି ଆଡା ଅଟା ଗୁଣ୍ତାଦୁ ମିସାକିଜି ପିଡ଼ିକ୍‍ସି ଇଟ୍‍ତାତ୍‍ । ଟିକ୍‌ ସମୟ୍‍ତୁ ୱିଜୁ ଦୁର୍‍ ଗୁଣ୍ତା ଆବେ ମିସାଜି ଉଦ୍‍ଜି ନିଙ୍ଗିଁତାତ୍‍ ।” \s ଜିସୁ କାତାଦାନ୍‍ ୱେର୍‌ତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୪:୩୩-୩୪) \p \v 34 ଜିସୁ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା କାତାଦାନ୍‍ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‍ସିମାର୍ହାନ୍‍, ମାରି କାତା ୱେର୍‍ଏଣ୍ତା ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇନିକା ଇନ୍‍ଏଜିମାର୍ହାନ୍‍, \v 35 ଏଣ୍ତେସ୍‌ ବାବବାଦି ମାଣାନ୍‌ ରାସାତି ଇୟା ବାକ୍ୟ ସତ୍‌ ଆନାତ୍‌, \q1 “ନାନ୍ କାତାଦାନ୍‍ ୱାରି ୱାଲେ ମାଟା ୱାର୍‍ଗିନା । \q2 ଦୁନିଆ ତିଆର୍‌ଆତି ଆଗ୍‍ଡ଼ିରି ନେସ୍‍ଇମାନି ୱିଜୁ ମାଟା ଇୟାୱାଜା ନାନ୍ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ବୁଜାକିନା ।” \s ଜିସୁ ଗଲୁତକାଲାଟାଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ବୁଜାକିତାନ୍‍ \p \v 36 ଲୋକା ଗଲିଦାନ୍‍ ସହସି ୱାଜି ଜିସୁ ଏସ୍ତିୱାଲେ ଇଲୁ ଲୋଇ ସର୍ହାନ୍‍, ୱାନି ସିସୁର୍‍ ୱାଜି ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “କିଡ଼ିଇଦି ଗଲୁତକାଲାଟାଦି କାତାଦି ଅର୍ତ ମାଙ୍ଗିଁ ବୁଜାକିଆ ।” \p \v 37 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, ଏମେ ଲୋକୁ ନେଗି ୱିତୁ ୱିତ୍‍ତାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର । \v 38 ଇୟା ଦୁନିଆ ଆଜିନାତ୍‍ କିଡ଼ିଇ । ଏମେକାର୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ଅଦିକାରି, ୱାର୍‌ ନେଗି ୱିତୁ । ଗଲୁତକାଲାଟେଙ୍ଗ୍‌ ସୟତାନ୍‍ତି ୱାଲେ ବୁଲାନିକାର୍‍ । \v 39 ଏମେ ସାତ୍ରୁ ଗଲୁତକା ଲାଟା ୱିତ୍‍ତାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ସୟତାନ୍ । ପାସି ଉଣ୍ତାକିନି ସମୟ୍ ଆଜିନାତ୍‍ ୱିଜ୍‍ନି ଜୁଗ୍‌ । ପାସି କୟ୍‍ନିକାର୍‍ ଆଜିନାର୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ଦୁତ୍‌କୁ । \v 40 ଗଲୁତକା ଲାଟେଙ୍ଗ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଉଡ୍ରେମାନୁ କିଜି ଆଡ଼୍‍କାଇଆତେ, ଜୁଗ୍‌ ୱିଜ୍‍ନିୱାଲେ ଆୟାୱାଜା ଆନାତ୍‌ । \v 41 ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ୱାନି ରାଜିଦାନ୍‍ ୱିଜୁ ତାଗ୍‌ଇ ପାଣିକିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନି ଏମେକାର୍‌ ଆଇୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ପାପ୍‌ କିବିସ୍‍ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଉତ୍‍ନାର୍‍, ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତାକିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ଦୁତ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ପକ୍‍ନାନ୍‍ । \v 42 ୱାର୍‌ ଇୟା ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ କାସ୍‍ନି ସିସୁଦୁ ପକ୍‍ନେ । ଆବେ ଇୟା ଲୋକୁ ଆଡ଼୍‍ବାନାର୍‍ ମାରି ପାଲ୍‍କୁ କାତ୍ରେ କିନାର୍‌ । \v 43 ନାସ୍ତିୱାଲେ ମାପୁରୁଦି ଲୋକୁ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବାମାନୁ ୱେଡ଼ାଦି ୱାଜା ଜାୟ୍‌ ଆନାର୍‌ । ଏମେୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଗିତଣିଙ୍ଗ୍‍ମାନେ, ୱାନ୍‌ ୱେନିନ୍‌ । \s ମୁସ୍‌ତି ଦନ୍‌ତି କାତା \p \v 44 ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ କିଡ଼ିଇଦୁ ମାର୍‍ଗିତିମାନି ଦନ୍‌ତି ୱାଜା । ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ଆକା ସୁଡ଼୍‌ଜି ମାର୍‍କ୍‍ସି ଇଟ୍‌ତାନ୍‌ ମାରି ୱେଡ଼ିକାଦାନ୍‌ ସଲ୍‌ସି ନିଜେଦି ୱିଜୁ ପର୍‌ଜି ଆୟା କିଡ଼ିଇଦିଙ୍ଗ୍‍ କଟାନ୍‍ । \s ନାଣ୍ତଦାରାଦି ମୁକ୍ତାଦି କାତା \p \v 45 ମାରି, ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ଇୟାୱାଜା । ଅରେନ୍‍ ବେପାରି ନାଣ୍ତଦାରାଦି ମୁକ୍ତା ପୟ୍‍ଜିମାର୍ହାନ୍‍ । \v 46 ଉଣ୍ତ୍ରି ନାଣ୍ତଦାରାଦି ମୁକ୍ତା ପୟ୍‌ଜି ୱାନ୍‌ ୱାନି ୱିଜୁ ଦନ୍‌ ପର୍‌ଜି ତାନିଙ୍ଗ୍‌ କଟାନ୍‍ । \s ମିନ୍‌କୁ ଆସ୍‌ନି ଜାଡ଼ିଦି କାତା \p \v 47 ମାରି, ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ଉଣ୍ତ୍ରି ମିନ୍‌କୁ ଆସ୍‌ନି ଜାଡ଼ିଦି ୱାଜା । ମିନ୍‌କୁ ଆସ୍‍ନିକାର୍‍ ଗାଡାଦୁ ଜାଡ଼ି ପକ୍‍ସି ରକମ୍‌ ରକମ୍‌ ଜାତିଦି ମିନ୍‌କୁ ଆସ୍‌ନାର୍‌ । \v 48 ଜାଡ଼ି ପୁରୁନ୍ଆତିଙ୍ଗ୍‍ ଲୋକୁ ଗାଡା ପାଡ଼ି ରେଲ୍‌ଜି ତାତାର, ମାରି ବାସ୍‌ସି ନେଗି ନେଗି ମିନ୍‌କୁ ଆସ୍‍କିଜି ସାଟ୍‌ନାଦୁ ଇଡ୍‍ନାର୍‍ ମାରି ତାଗ୍‌ଇ ମିନ୍‌କୁ ପକ୍‍ନାର୍‍ । \v 49 ଜୁଗ୍‌ ୱିଜ୍‍ନି ୱାଲେ ଇୟାୱାଜା ଆନାତ୍‌ । ଦୁତ୍‌କୁ ସହସିୱାଜି ଦାର୍ମୁଦିଲୋକା ମାଣ୍‌କୁ ତାଗ୍‌ଇ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‍ଏକିନେ । \v 50 ମାରି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସିସୁ କାସ୍‍ନିମାନୁ ପକ୍‍ନାର୍‍; ଆବେ ଆଡ଼୍‍ବାନାର୍‍ ମାରି ପାଲ୍‍କୁ କାତ୍‌ରେକିନାର୍‌ । \s ପାଡ଼ିଇକା ନି ପୁନି ମାଟା \p \v 51 ଜିସୁ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଇୟାୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ସିନିଦେର୍‍ ?” \p ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ହୁଁ ପ୍ରବୁ ।” \p \v 52 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏମେ ଇଲୁଦି ମାଲିକ୍‌ ନିଜେଦି ଗୁଦାମ୍‍ତାନ୍‍ ପୁନିକା ନି ପାଡ଼ିଇ ଜିନିସ୍‌ ସପ୍‍ନାନ୍‍, ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ଏନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତୁ ସିସୁଆତାମାନାନ୍‍ ୱାନ୍‌ ଇୟାୱାଜା ।” \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ନାଜରିତଦୁ ମାନାଏତାର୍‍ \r (ମାର୍କ ୬:୧-୬; ଲୁକ ୪:୧୬-୩୦) \p \v 53 ଜିସୁ ଇୟାୱିଜୁ କାତା ୱିସ୍‌ତି ୱେନ୍‌କା ଆୟା ବାଡିଦାନ୍‍ ସର୍ହାନ୍‍ । \v 54 ମାରି, ଜିସୁ ନିଜେଦି ବୁବାସି ଗାଡ଼୍‌ତୁ ୱାଜି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ୱାରି ପାର୍‍ତନା କିନି ଇଲୁଦୁ ଇୟାୱାଜା ସିକିୟା ସିତାନ୍‌ ଜେ, ୱାର୍‌ କାବାଆଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ଇୟାୱାଜା ବୁଦି ମାରି ସାକ୍ତିଦି ପାଣି ଏମେଣ୍‌କୁ ପୟ୍‌ତାନ୍‌ ?” ୱାର୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ଇୟା କାବାଆନିପାଣିଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇନିକା ?” \v 55 ଇକାନ୍‌ ଇନିକା ଆୟା ବାଡ଼େଇତି ମାରିନ୍‌ ଆଏନ୍‍ ? ମରିୟମ୍‌ ଇନିକା ତାମେ ଆଇସି ଆଏତ୍‍ ? ଜାକୁବ, ଜସେପ୍‍, ସିମୋନ୍‌ ନି ଜିହୁଦା ଇନିକା ୱାନି ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ଆଏର୍‌ ? \v 56 ୱାନି ତାଙ୍ଗିଁକ୍‍ ଇନିକା ଇବେ ବାସାଉ ? ଇୟାୱିଜୁ ବୁଦି ନି ସାକ୍ତି ୱାନ୍‌ ପୟ୍‌ତାନ୍‌ ଏମେଣ୍‌କୁ ? \v 57 \x + \xo ୧୩:୫୭ \xo*\xt ଜୋହନ ୪:୪୪.\xt*\x*ଇକା ଇଜି ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ମାନାଏତାର୍‍ । \p ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଅରେନ୍‍ ବାବବାଦି ନିଜେଦି ଇଲୁ ନି ନାର୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଇ ୱିଜୁମାନୁ ସନ୍‍ମାନ୍‍ ପୟ୍‌ନାନ୍‌ ।” \v 58 ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ବିସ୍‍ବାସ୍‍ କିଏତାର୍‍ଆକା ୱାନ୍‌ ଆବେ ୱାନି କାବାଆନି ପାଣି ମାରି ନାଣ୍ତ କିଏତାନ୍‌ । \c 14 \s ଡୁବନ୍‌ସିନି ଯୋହନତି ସାନିକା \r (ମାର୍କ ୬:୧୪-୨୯; ଲୁକ ୯:୭-୯) \p \v 1 ଆୟା ସମୟ୍‍ତୁ ଗାଲିଲିଦି ସାସନ୍‌କିନି ସାମନ୍ତରାଜା ହେରୋଦ ଜିସୁଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱେର୍‌ଆନ୍‌ । \v 2 ୱାନ୍‌ ୱାନି ପାଣିକିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇକାନ୍‌ ସତେନେ ଡୁବନ୍‌ସିନି ଯୋହନ ଡ଼େସି ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‌ଜି ୱାତାମାନାନ୍‍ । ଆୟା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି କାବାଆନି ପାଣିକିଦେଙ୍ଗ୍‌ ସାକ୍ତି ମାନାତ୍‌ ।” \p \v 3 \x + \xo ୧୪:୩ \xo*\xt ଲୁକ ୩:୧୯,୨୦.\xt*\x*ତେନି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ହେରୋଦ ଯୋହନତିଙ୍ଗ୍‌ ତର୍‍ସିସ୍‍କିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଦେସ୍‌ ସିତାମାର୍ହାନ୍‍, ମାରି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିକିଣିଦାନ୍‍ ତର୍‌ସି ଜଇଲ୍‌ତୁ ଇଡିସ୍‍କିତାମାର୍ହାନ୍‍ । ୱାନି ତଡ଼ାନ୍‌ ପିଲିପ୍‍ତି ଆଡ଼୍‌ସି ହେରଦିଆଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଇକା କିତାମାର୍ହାନ୍ । \v 4 ଡୁବନ୍‌ସିନି ଯୋହନ ହେରଦତିଙ୍ଗ୍‍ ଇଜିମାର୍‍ଆନ୍‍, “ହେରଦିଏଙ୍ଗ୍‍ଁ ପେଡ଼ି କିନିକା ନି ଟିକ୍‌ ସିଲେତ୍‌ ।” \v 5 ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ହେରଦ ଯୋହନତିଙ୍ଗ୍‌ ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିଜିମାର୍ହାନ୍‍, ମାତର୍‌ ଜିହୁଦି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ତିଲାଜିମାର୍ହାନ୍‍ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଯୋହନତିଙ୍ଗ୍‌ ଅରେନ୍‍ ବାବବାଦି ଇଜି ମାନାଜିମାର୍ହାର୍‍ । \p \v 6 ହେରୋଦ୍‍ତି ଜନମ୍‍ଦିନ୍ ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ହେରଦିଆଦି ଗାଡ଼୍‌ସି କୁଡ଼ାଙ୍ଗାଁ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଗାତ୍‍ସି ହେରଦତିଙ୍ଗ୍‍ ୱେଡ଼ିକା କିବିସ୍‍କିତାତ୍‍ । \v 7 ଆବେଟ୍‌ ୱାନ୍‌ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‍ମାଣ୍‍କିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ପାର୍‌ମାଣ୍‌ କିଜି ଇଜିନା, ନିନ୍‌ ଆମାକା ଲସ୍‌ନି, ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ଆକା ସିନା ।” \p \v 8 ତାନି ଆଇସିଦି ମାଟା ଆସ୍‌ସି ଆଇଲି ଇର୍ହାତ୍‌, “ଡୁବନ୍‌ସିନି ଯୋହନତି ତାଲା ଇବେ, ଇୟାଦାପ୍ରେ ଉଣ୍ତ୍ରି ସାଡ଼୍‍ୱାଦୁ ଇଡ୍‌ଜି ନାଙ୍ଗିଁ ସିଦା ।” \p \v 9 ଇକା ୱେନ୍‌ଜି ରାଜା ନାଣ୍ତ ଦୁଃଖ କିତାନ୍‌ । ମାତର୍‌ କୁଡ଼ାଙ୍ଗାଁ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ପାର୍‌ମାଣ୍‌ କିତାମାର୍ହାନ୍‍ଆକା ଆଇଲିଦି ଆସାଦିଙ୍ଗ୍‍ ପୁରା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ସିତାନ୍‌ । \v 10 ଆବେଟ୍‌ ଜଇଲ୍‌ତୁ ଯୋହନତି ତାଲାଦିଙ୍ଗ୍‍ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ପକ୍‍ସି କଇସ୍‍କିତାନ୍‍ । \v 11 ମାରି ଉଣ୍ତ୍ରି ସାଡ଼୍‍ୱାଦୁ ୱାନି ତାଲା ଇଡ୍‌ଜି ଆୟା ଆଇଲିଦିଙ୍ଗ୍‍ ସିତାର୍‍ । ୱାଦ୍‌ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଅସି ତାନି ଆଇସିଙ୍ଗ୍‍ ସିତାତ୍‌ । \v 12 ତାନିୱେନ୍‍କା ଯୋହନତି ସିସୁର୍‍ ୱାଜି ମୁସ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ୱାନି ସାତି ମାଡ଼ାଦିଙ୍ଗ୍‍ ଅତାର୍‌ । ୱାର୍‌ ସଲ୍‌ସି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇୟା ଦୁକ୍‍ତି କାବୁର୍‌ ୱେର୍‌ତାର୍‌ । \s ଜିସୁ ପାସ୍‌ ହାଜାର୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଉଟ୍‍ପିସ୍‍କିତାନ୍‍ \r (ମାର୍କ ୬:୩୦-୪୪; ଲୁକ ୯:୧୦-୧୭; ଜୋହନ ୬:୧-୧୪) \p \v 13 ଯୋହନତି କାବୁର୍‌ ୱେର୍‍ଇଦାପ୍ରେ ଜିସୁ ଡଙ୍ଗାଁଦୁ ଏକ୍‌ସି ଉଣ୍ତ୍ରି ସିମ୍ରା ବାଡିଦୁ ସର୍ହାନ୍‍ । ଜିସୁ ଆବେ ସଲ୍‌ସି ମାନିକା ନେସ୍‌ସି ଲାକ୍‌ତୁରି ଗାଡ଼ାକାଣ୍‍କୁ ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ବୁଲାଜି ବୁଲାଜି ଜିସୁୱାଲେ ସର୍ହାର୍‍ । \v 14 ମାରି, ଜିସୁ ଡଙ୍ଗାଁଦାନ୍‍ ସତାନ୍‍ନୋ ନାଣ୍ତ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଜି ୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁଃକ୍‌ କିତାନ୍‌, ୱାନି ଜିବନ୍‌ ଦୟାଦୁ ଆଡ଼୍‍ବାତାସର୍ହାତ୍‍ । ନାଣ୍ତ ରଗ୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ । \p \v 15 ଆୟା ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ମିଲ୍‌ମିଲିକା ସିସୁର୍‍ ୱାଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ନାଣ୍ତ ୱେଡ଼ା ଆତାତ୍‌ନି, ମାରି ଇୟା ବାଡି ସିମ୍ରା, ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ପକ୍‍ଆ । ୱାର୍‌ ନାର୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ଁ ସଲ୍‌ସି ନିଜେଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ କାଦି କଡ଼ିରି ।” \p \v 16 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱାର୍‌ ଇବେଟ୍‌କୁ ସନି ଦର୍‌କାର୍‌ ସିଲେ । ମିର୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇନିକା ଉଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ସିଦୁ ।” \p \v 17 ସିସୁର୍‍ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇବେ ମା ଲାକ୍‌ତୁ କେବଲ୍‌ ପାସ୍‌ଗୋଟା ରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ରୁଣ୍ତି ମିନ୍‌କୁ ମାନେ ।” \p \v 18 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଆକେଙ୍ଗ୍‍ ଇବେ ନା ଲାକ୍‌ତୁ ତାଗାଟ୍‌ ।” \v 19 ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଲାଟା ମୁସ୍‌କୁ ବାସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଜିସୁ ଆୟା ପାସ୍‌ଗୋଟା ରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ରୁଣ୍ତି ମିନ୍‌କୁ ଅତାନ୍‌ ମାରି ସ୍ୱର୍ଗ ତରିନ୍‌ ସୁଡ଼୍‌ଜି ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‍ଁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ସିତାନ୍‌ । ମାରି ୱାନ୍‌ ରୁଟିଆଙ୍ଗ୍‍ଁ ରୁକ୍‍ସି ରୁକ୍‍ସି ସିସୁରି କିୟୁଦୁ ସିତାନ୍‌ । ସିସୁର୍‍ ଆୟାୱିଜୁ ଅସି ଲୋକା ଲୋଇ ବାଟାକିତାସିତାର୍‍ । \v 20 ୱିଜେରେ ତିର୍‌ଆରୋ ପଟାପାଜିତାର୍‍ । ତାନିୱେନ୍‍କା ସିସୁର୍‍ ଆମା ମକା ରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ଏଜିତେ, ଆକେଙ୍ଗ୍‍ ଉଣ୍ତା କିଜି ବାରଗୋଟା ଡାଡ଼ିଆଙ୍ଗ୍‍ଁ ବର୍ତି କିତାର୍‌ । \v 21 ଆଇମେକ୍‍ ନି କଡ଼ରିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସି ୫,୦୦୦ ହାଜାର୍‌ ମେମାର୍‍ଙ୍ଗୁଁ ଇୟା କାଦି ଉଟାମାର୍ହାର୍‍ । \s ଜିସୁ ଏରୁ ମୁସ୍‌କୁ ବୁଲାତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୬:୪୫-୫୨; ଜୋହନ ୬:୧୫-୨୧) \p \v 22 ଇୟା ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଡଙ୍ଗାଁଦୁ ଏକ୍‌ସି ୱାନି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଗାଡା ଆୟା ପାଡ଼ି ସନ୍‍ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ଇର୍ହାନ୍‌, ମାରି ୱାନ୍‌ ୱେନ୍‌କା ତେବାଜି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ପକ୍‌ତାନ୍‌ । \v 23 ଜିସୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ପୋକ୍‍ତି ୱେନ୍‌କା ୱାନ୍‌ ପାର୍‌ତନା କିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ଗରନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ସର୍ହାନ୍‍, ମାରି ମିଲ୍‌ମିଲ୍‌କା ଆତି ୱେନ୍‌କା ୱାନ୍‌ ଆବେ ଅରେନ୍‍ ତେବାତାନ୍‌ । \v 24 ମାତର୍‌ ଡଙ୍ଗାଁ ନାସ୍ତିୱାଲେ ଗାଡା ପାଡ଼ିଦାନ୍‍ ନାଣ୍ତ ଆକ ମାର୍ହାତ୍‌ ମାରି ନାଣ୍ତ ଗାଲି ଆଜିମାର୍ହାତ୍‍ଆକା ଉଲ୍‍କା ଦକାଦାନ୍‍ ଦୁଙ୍ଗ୍‍ଁଜିମାର୍ହାତ୍‍ । \p \v 25 ସାଲ୍‍ଦି କର୍‌ରୁ କେଡ଼େପି ଜିସୁ ସାମ୍‌ଦୁର୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ବୁଲାଜି ସିସୁରି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାନ୍‌ । \v 26 ମାରି ସିସୁର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସାମ୍‌ଦୁର୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ବୁଲାନିକା ସୁଡ଼ୁତାରୋ ତିଲାଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ଇକା ତୋ ଦୁବା !” ମାରି, ୱାର୍‌ ତିଲାଜି ଆଉଲି ଆତାର୍‌ । \p \v 27 ଜିସୁ ଆୟାଦାପ୍ରେ ୱାରି ୱାଲେ ୱାର୍‌ଗିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ସାସ୍‌ ଆସ୍‌ତୁ, ଇକାନ୍‌ ତୋ ନାନ୍, ତିଲାମାଟ୍‌ !” \p \v 28 ଇକା ୱେନ୍‌ଜି ପିତର୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ପ୍ରବୁ, ଜଦି ସତ୍‌ତାନ୍‌ ନିନ୍‍ଆନିମାନି, ଏରୁ ମୁସ୍‌କୁ ବୁଲାଜି ନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଦେଙ୍ଗ୍ ଇଜି ନାଙ୍ଗିଁ ଆଦେସ୍‌ ସିଦା ।” \p \v 29 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ରାଆ ।” ପିତର୍‌ ଡଙ୍ଗାଁଦାନ୍‍ ରେତାଜି ଜିସୁଦି ତରିନ୍‌ ଏରୁ ମୁସ୍‌କୁ ବୁଲାଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାନ୍‌ । \v 30 ମାତର୍‌ ଗାଲି ନାଣ୍ତ ଆନିକା ସୁଡ଼୍‌ଜି ତିଲାତାନ୍‍ ମାରି ଏରୁତୁ ମୁଡ଼ୁଗିଜି ସନ୍‍ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‍ଆସ୍‍ତାନ୍‍ । ଆବେଟ୍‌ ୱାନ୍‌ ଆଉଲି ଆଜି କୁକ୍‍ତାନ୍‍, “ପ୍ରବୁ, ନାଙ୍ଗିଁ ରକିୟାକିଆ ।” \p \v 31 ଜିସୁ ଆୟାଦାପ୍ରେ କିୟୁ ସପ୍‍ସି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ ଅଡ଼ପ୍‍ ବିସ୍‍ବାସି ! ଏନ୍ଦା ନିନ୍‌ ଆନ୍‍ମାନ୍‍କିତି ?” \p \v 32 ୱାର୍‌ ରିଏର୍‌ ଡଙ୍ଗାଁଦୁ ଏକ୍‍ତାର୍‍ ମାରି ଆୟାଦାପ୍ରେ ଗାଲି ତିର୍‌ ଆତାତ୍‌ । \v 33 ଆବେଟ୍‌ ଡଙ୍ଗାଁଦୁମାନି ସିସୁର୍‍ କାବାଆଜି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ମାଡ଼ିସ୍‍କିଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ନିନ୍‌ ସତେନେ ମାପୁରୁଦି ମାରିସି ।” \s ଜିସୁ ଗିନେସର୍‍ତୁ ରଗିରିଙ୍ଗ୍‍ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୬:୫୩-୫୬) \p \v 34 ୱାର୍‌ ନାସି ଗିନେସରତ ଗାଡ଼୍‌ତୁ ୱାତାର୍‌ । \v 35 ଆବେଣି ଲୋକୁ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସିନିସ୍‌କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ସି ଲାକ୍‌ତୁରି ନାର୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ଁ ମାନି ରଗ୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ଲାକ୍‌ତୁ ତାତାର୍‌ । \v 36 ରଗ୍‌ଲୋକାଙ୍ଗ୍‍ ଆବ୍‍କା ନି ୱାତି ଜାଲି ମୁଟ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ସାରି ସିଦା ଇଜି ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ମାଡ଼ିସ୍‍କିତାର୍‍ । ଏମେକାର୍‌ ମୁଟ୍‍ତାର୍‍, ୱାର୍‌ ନେଗେନ୍‍ ଆତାର୍‌ । \c 15 \s ପୁର୍ବେଦି ଡକ୍ରାଦାଦାରି ନିତିନିୟମ୍ \r (ମାର୍କ ୭:୧-୧୩) \p \v 1 ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ଏସ ଲୋକୁ ପାରୁସିର୍‌ ମାରି ସାସ୍ତ୍ରିର୍‌ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତାନ୍‌ ୱାଜି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, \v 2 “ମା ପୁର୍ବେଦିଡକ୍‌ରାଦାଦାର୍‌ ଆମାୱିଜୁ ନିତିନିୟମ୍ ସିତା ସର୍‌ଆମାନାର୍‌, ନି ସିସୁର୍‍ ଏନ୍ଧା ଆୟାୱିଜୁ ମାନାଏଜିନାର୍‌ ? ଉଣି ଆଗ୍‍ଡ଼ିନେ ମା ନିତିନିୟମ୍ ନେଗେନ୍‍କିଜି କିକୁ ନର୍‌ବାଏଣ୍ତା ଏନ୍ଦା ଉଣୁଜିନାର୍‌ ।” \fig ରିତିନିତିଦି ନର୍‌ବାନିକା|alt="Ceremonial washing" src="lb00280c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="୧୫:୨"\fig* \p \v 3 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ମିର୍‌ ଏନ୍ଧା ମାପୁରୁଦି ମାଟା ମାନାଏଜି ନିଜେଦି ନିତିନିୟମ୍ ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ପାଣି କିଜିନିଦେର୍‌ ? \v 4 ମାପୁରୁ ତୋ ୱେର୍‌ତାମାନାନ୍‌, ବୁବା ୟାୟାଏଙ୍ଗ୍‍ ମାନାଦୁ, ଏନ୍‌ ନିଜେଦି ବୁବା ନି ୟାୟାଙ୍ଗ୍‌ ଆନାଦୁରିଆ ସିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ସାନି ଦଣ୍ଡ୍‌ ପୟ୍‌ନାନ୍‌ । \v 5 ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ଇଜିନିଦେର୍‌, ଆମା ଲୋକୁ ବୁବା ନି ୟାୟାଙ୍ଗ୍‌ ଇନାନ୍‌, ନା ମାଣ୍‌କୁ ଆମାକା ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆତାମାନାତ୍‌, ଆକା ପ୍ରବୁଦି ଉଦେସ୍‍ତାନ୍‍ ପୁଜା ସିଆତାମାନାତ୍‌ । \v 6 ୱାନ୍‌ ମାରି ନିଜେଦି ବୁବା ନି ୟାୟାରିଙ୍ଗ୍‌ ସମ୍ମାନ୍‌ କିଏନ୍‌ । ଇୟାୱାଜା ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ କିଜି ୱାଜି ମିର୍‌ ମାପୁରୁଦି ମାଟା ମାନାଏଜି ନିଜେଦି ସିକିୟା ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ବୁଲାଜିନି । \v 7 ଏ ସାଲାକିଦି ଦାର୍ମୁ ଦଲ୍‌, ଜିସାଇୟ ମି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଜତାର୍ତ ୱାଜା ଇୟା ବାବବାଣି ୱେର୍‌ତାମାନାନ୍‌ । \q1 \v 8 ମାପୁରୁ ଇଜିନାନ୍‌, ଇୟା ଲୋକୁ କେବଲ୍‌ ମାଟାଦାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସମ୍ମାନ୍‌ କିନାର୍‌, \q2 ମାତର୍‌ ୱାରି ଜିବନ୍‌ ନା ମାଣାନ୍‌ ନାଣ୍ତ ଆକ । \q1 \v 9 ନାଙ୍ଗିଁ ୱାର୍‌ ଆମା ଆରାଦନା କିନାର୍‌, ଆକା ପାଣିସିଇକା, \q2 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଲୋକୁ ତିଆର୍‌ କିତି ନିୟମ୍‌କୁ ନା ମାଟା ଇଜି ୱେର୍‌ସିନାର୍‌ । \s ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଅପବିତ୍ର କିଜିମାନି ବିସୟ୍‌ \r (ମାର୍କ ୭:୧୪-୨୩) \p \v 10 ତାନେୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ କୁକ୍‌ସି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱେନ୍‌ଡ୍ରୁ ମାରି ବୁଜାଦୁ; \v 11 ଲୋକା ୱେୟୁ ସିଜି ଆମାକା ଲୋଇ ଡ଼ୁଗୁନାତ୍‌, ଆକା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଅପବିତ୍ର କିଏତ୍‌; ମାତର୍‌ ୱେୟୁଦାନ୍‌ ଆମାକା ସନାତ୍‌, ଆକା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଅପବିତ୍ର କିନାତ୍‌ ।” \p \v 12 ନାସ୍ତିୱାଲେ ସିସୁର୍‍ ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ନି ମାଟା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ପାରୁସିର୍‌ ରିସା ଆତାମାନାର୍‌, ଇକା ଇନିକା ନିନ୍‌ ନେସେଇ ?” \p \v 13 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏମେ ମାରାକ୍‌ ୱିଜୁ ନା ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ଉର୍‍ଏନ୍‌, ଆୟାୱିଜୁ ମାଗ୍‌ନେ ସନେ । \v 14 \x + \xo ୧୫:୧୪ \xo*\xt ଲୁକ ୬:୩୯.\xt*\x*ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସୋ ସିଦୁ, ୱାର୍‌ କାଣାର୍‌, ଆଇ କାଣାରି ସାରିତର୍‌ନିକାର୍‍; ମାରି, ଅରେନ୍‍ କାଣା ମାରି ଅରେନ୍‍ କାଣାଦିଙ୍ଗ୍‌ ସାରି ତର୍‌ନା ସିନାନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ରିଏର୍‌ବା ଗୁଟାଦୁ ଆର୍‌ନାର୍‌ ।” \p \v 15 ଆବେଟ୍‌ ପିତର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇୟା କାତା ମାଙ୍ଗିଁ ନେସ୍‌ନିୱାଜା ବୁଜାକିଜ ସିଦା ।” \p \v 16 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିର୍‌ ବା ଇନିକା ଇୟାସାନ୍ଦି ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏଜିନିଦେର୍‍ । \v 17 ନିସବା ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏଜିନିଦେର୍‍ ? ଆମାକା ଇନିକା ୱେୟୁଦୁ ଡ଼ୁଗୁନାତ୍‌, ଆକା ପଟା ଲୋଇ ସନାତ୍‌ ମାରି ମେନ୍ଦଲ୍‌ତାନ୍‌ ସନା ସନାତ୍‌ । \v 18 \x + \xo ୧୫:୧୮ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୨:୩୪.\xt*\x*ମାତର୍‌ ଆମାୱିଜୁ ବିସୟ୍‌କୁ ୱାନି ୱେୟୁଦାନ୍‌ ଆତେରେ ୱାନାତ୍‌, ଆକା ୱାନି ଜିବନ୍‌ତାନ୍‌ ସନାତ୍‌, ଆକାନେ ଲୋକତିଙ୍ଗ୍‌ ଅପବିତ୍ର କିନାତ୍‌ । \v 19 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ଜିବନ୍‌ତାନ୍‌ ତାଗ୍‌ଇସିନ୍ତା, ସାୟାମାର୍‌ଗାଡାକ୍‌ନିକା, ଦାରିପାଣି, ତାଗ୍‌ଇପାଣି, ଡଙ୍ଗାଁ, ମିସ୍‌ମାଟା ୱେର୍‌ନିକା ମାରି ନିନ୍ଦାକିନିକା ନାଣ୍ତ ରକମ୍‌ତି ନିୟମ୍‌ ସିଲି ପାଣି କିନାନ୍‌ । \v 20 ଇୟାୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ଲୋକତିଙ୍ଗ୍‌ ଅପବିତ୍ର କିନାତ୍‌ । ମାତର୍‌ ନିତିନିୟ୍‍ତାନ୍‍ କିୟୁ ନର୍‌ବାଏଣ୍‌ଗା ଉଣିକା ଆକା ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଅପବିତ୍ର କିଏତ୍‌ ।” \s ଅରେତ୍‌ ଆଇମାଦି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ \r (ମାର୍କ ୭:୨୪-୩୦) \p \v 21 ଜିସୁ ଆୟା ବାଡି ଡ଼ିସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ସୋର ନି ସିଦନ୍‍ ରାଜିଦି ଗାଡ଼୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ସୋର୍ହାନ୍‌ । \v 22 ଆବେନୁ ତେବାଜି ମାନି ଅରେତ୍‌ କିଣାନିୟା ଆଇମା ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ଇର୍ହାତ୍‌, “ଏ ପ୍ରବୁ, ଦାଉଦତି ମାରିନ୍‌, ନାଙ୍ଗିଁ ଦୟା କିଆ । ନା ଗାଡ଼ିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁବା ଆସ୍‌ତାମାନାତ୍‌ ମାରି ୱାଦ୍‌ ନାଣ୍ତ କାସ୍ଟୁ ବଗାଜିନାତ୍‌ ।” \p \v 23 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ତାନେଙ୍ଗ୍‌ ପଦେକ୍‌ ମାଟାବା ଇନ୍‌ଏତାନ୍‌ । ମାରି ୱାନି ସିସୁର୍‍ ୱାଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ଼ିସ୍‌କିଜି ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, “ତାନେଙ୍ଗ୍‌ ବେଗି ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଇନିଆ, ସୁଡୁଆ ୱାଦ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଆଉଲି ଆଜି ମା ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ୱାଜିନାତ୍‍ ।” \p \v 24 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ କୁଟୁମ୍‌ତି ମୁରିତିମାନି ମେଣ୍ତେଆଙ୍ଗାଁ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ଏ ଲାକ୍‌ତୁ ରେଏ ।” \p \v 25 ଆଇମା ୱାଜି ଜିସୁଦି କାଲ୍‌କା ଆଡ୍‍ଗି ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଗଟ୍‌କିଜି ଇର୍ହାତ୍‌, “ଏ ପ୍ରବୁ, ନାଙ୍ଗିଁ ଦୟା କିଆ ।” \p \v 26 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌ । “ଇରିଙ୍ଗ୍‌ କଡ଼ରି ବାଟା ଖାଦି ଅସି ନୁକୁଡ଼ିଆଙ୍ଗାଁ ମାନୁ ପୋକ୍‍ନିକା ନେଗେତ୍‌ ସିଲେ ।” \p \v 27 ଆଇମା ଇର୍ହାତ୍‌, “ଆକା ସତ୍‌ ପ୍ରବୁ, ମାତର୍‌ ନୁକୁଡ଼ିଙ୍ଗ୍‌ ବା ଟେବୁଲ୍‌ ଆଡ୍‍ଗି ଆର୍‌ନି ମାଲିକ୍‌କା ସକ୍‌ଡ଼ି ଉନ୍‌ଣ୍ତେ ପଇନେ ।” \p \v 28 ଜିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନୁ ଅରେତ୍‌ ଡାଟ୍‌ତି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ତି । ନି ବଦା ପୁରା ଆନାତ୍‌ ।” ଆୟା ଦ୍ରାପେନେ ତାନି ଗାଡ଼୍‌ସି ନେଗେନ୍‌ ଆତାତ୍‌ । \s ଜିସୁ ନାଣ୍ତ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌ କିତାନ୍‌ \p \v 29 ଜିସୁ ଆବେଟ୍‌ତାନ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ଗାଲିଲି ଗାଡା ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାନ୍‌, ମାରି ଗରନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ସୋର୍ହାନ୍‌ନୋ ଆବେନ୍‌ ବାସ୍‌ତାନ୍‌ । \v 30 ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ୱାଜି ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ଉଣ୍ତାତାର୍‌ । ୱାର୍‌ ଚଟା, ଗୁଲା, କାଣା, ବୁଲାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇକାର୍‍ ମାରି ନାଣ୍ତ ନବ୍‌ଆତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ତାସି ଜିସୁଦି ପାଦାମ୍‌ ଆଡ୍‍ଗି ଇଟ୍‌ତାର୍‌ ମାରି ଜିସୁ ଆୟା ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌ କିତାନ୍‌ । \v 31 ଗୁଲାର୍‌ ଜେ ୱାର୍‌ଗିଜିନାର୍‌, କିକୁକାଲ୍‌କୁୱାର୍‌ତିକାର୍‌ବା ନେଗେନ୍‌ ଆତାର୍‌, ଚଟାର୍‌ ବୁଲାଜିନାର୍‌ ମାରି କାଣାର୍‌ ସୁଡ଼୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ସିନାର୍‌, ଇକା ସୁଡ଼ୁଜି ଲୋକୁୱିଜେର୍‌ କାବା ଆତାର୍‌, ମାରି ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ତି ମାପୁରୁଙ୍ଗୁଁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ କିତାର୍‌ । \s ଜିସୁ ନାଲ୍‌ଗି ହାଜାର୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ସିତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୮:୧-୧୦) \p \v 32 ଜିସୁ ନିଜେଦି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ କୁକ୍‌ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇୟା ଲୋକା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନା ଜିବନ୍‌ ଆଡ୍‌ବାଜିନାତ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାକାର୍‌ ମୁନେନ୍‌ ଆତାତ୍‌ନି ନା ୱାଲେ ମାନାର୍‌ ମାରି ଇୟାୱାରି ମାନୁ ଇନିକା ଉନ୍‌ଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ସିଲେତ୍‌ । ୱାର୍‌ ଉଣୁଏଣ୍‌ଗା ଇବେଟ୍‌କୁ ସୋଲିର୍‌, ଇୟା ମାଟା ନାନ୍ ଅଡ଼୍‌ବିଏ; ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼େସିସୋନିୱାଲେ ସାରିଦୁ ୱାର୍‌ ୱାନ୍ଦ୍‍ନା ସନାର୍‌ ।” \p \v 33 ସିସୁର୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ଇୟା ସିମ୍ରା ବାଡିଦୁ ନିସ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଉଟ୍‍ପିସ୍‍କିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ମାଡ୍‌ ଏମେଟ୍‌କୁ ନାଣ୍ତ କାଦି ପଇନିକା ?” \p \v 34 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ମି ଲାକ୍‌ତୁ ଏସଗୋଟା ରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ମାନେ ?” \p ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ସାତ୍‍ଗୋଟା ରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ଏସ ଇସ୍ରି ମିନ୍‌କୁ ମାନେ ।” \p \v 35 ଜିସୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ବୁମି ମୁସ୍‌କୁ ବାସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ସିତାନ୍‌ । \v 36 ତାନେୱେନ୍‌କା ୱାନ୍‌ ଆୟା ସାତଗଟା ରୁଟି ମାରି ମିନ୍‌କୁ ଅସି ମାପୁରୁଙ୍ଗୁଁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ସିତାନ୍‌ ମାରି ଆୟାୱାନିକାଙ୍ଗ୍‌ ମକେଙ୍ଗ୍‌ ମକେଙ୍ଗ୍‌ କିଜି ରୁକ୍‍ସି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ସିତାନ୍‌ । ସିସୁର୍‍ ଆକା ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ବାଟାକିତାସିତାର୍‌ । \v 37 ମାରି, ୱିଜେରେ ତିନ୍‌ଞ୍ଜି ପଟା ପାଜିତାର୍‌ ମାରି ଡ଼ିକ୍‌ତି ମକାରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ଏସ ଏଜିତେ, ଆକା ସିସୁର୍‍ ସାତଗଟା ଡାଡ଼ିଆଙ୍ଗାଁ ବର୍ତି କିତାର୍‌ । \v 38 ଉଟି ଲୋକୁ, ଆଇମେକାଙ୍ଗ୍‌ ନି କଡ଼ରିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସି ନାଲ୍‌ଗି ହାଜାର୍‌ ମେମାରୁଙ୍ଗୁଁ ମାର୍ହାର୍‌ । \p \v 39 ତାନେୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ୱିଜୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ପୋକ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ଡଙ୍ଗାଁଦୁ ଏକ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ମଗଦାନ୍‌ ରାଜିଦୁ ୱାତାନ୍‌ । \c 16 \s କାବାଆନି ପାଣି ତର୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଇଜି ଦାବି \r (ମାର୍କ ୮:୧୧-୧୩; ଲୁକ ୧୨:୫୪-୫୬) \p \v 1 \x + \xo ୧୬:୧ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୨:୩୮; ଲୁକ ୧୧:୧୬.\xt*\x*ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ଏସଲୋକ୍‌ ପାରୁସିର୍‌ ନି ସାଦୁକିର୍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଦସ୍‌ ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାର୍‌ । ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, ମାପୁରୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌କିତାମାନାନ୍‌ ଇଜି ପାର୍‌ମାଣ୍‌ ସିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି କାବାଆନି ପାଣି କିଜ ତର୍‌ଆ । \v 2 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିଲିମିଲିକା ବେଡ଼ାଦୁ ବାଦ୍‌ଡ଼ ନେତେର୍‌ ତରିତିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗି ପାଗ୍‌ ଆନାତ୍‌ ଇଜି ମିର୍‌ ଇଜିନିଦେର୍‌, \v 3 ମାରି ସାଲିଦିବେଡ଼ାଦୁ ବାଦ୍‌ଡ଼ ଲାଲ୍‌ ନି ସିକାଟି ତରିତିଙ୍ଗ୍‌ ପିରୁ ଆନିକା ନେସ୍‌ନିଦେର୍‌ । ମିର୍‌ ବାଦ୍‌ଡ଼ତିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼୍‌ଜି ପାଗ୍‌ତି ମାଟା ଆଗ୍‌ଡ଼ି ନେସ୍‌ନିଦେର୍‌ । ମାତର୍‌ ଇଲେଇତି ସମୟ୍‌ତି ସିନେଙ୍ଗ୍‌ୱିଜୁ ମିର୍‌ ନେସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍ ? \v 4 \x + \xo ୧୬:୪ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୨:୩୯; ଲୁକ ୧୧:୨୯.\xt*\x*ତାଗ୍‌ଇ ନି ଏମେକାର୍‌ ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‍ଁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏର୍‌ ୱାର୍‌ ସିନା ସୁଡ଼ୁନାର୍‌, ମାତର୍‌ ଜୁନସ୍‍ତି ସିନା ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଇ ଆମାକାବା ସିନା ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସିଆୟ୍‌ଆଏତ୍‌ ।” \p ମାରି, ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ସୋର୍ହାନ୍‌ । \s କମିର୍‌ ନାନି ପାରୁସି ନି ସାଦୁକିରି ସିକିୟା \r (ମାର୍କ ୮:୧୪-୨୧) \p \v 5 ସିସୁର୍‍ ଗାଡା ଆୟାପାଡ଼୍‌କା ଇତାରୋ ସୁଡ଼ୁତାର୍‌ଜେ, ୱାର୍‌ ରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ତାତେଙ୍ଗ୍‌ ବାଣାତାର୍‌ । \v 6 \x + \xo ୧୬:୬ \xo*\xt ଲୁକ ୧୨:୧.\xt*\x*ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଜାଗାର୍‌ତା ଆଦୁ, ପାରୁସି ନି ସାଦୁକିରି କମିର୍‌ଦାନ୍‌ ଜାଗାର୍‍ତାଆଦୁ ।” \p \v 7 ୱାର୍‌ ଇୟା ବିସୟତୁ ୱାରିୱାରି ଲୋଇ ୱାର୍‌ଗିଜି ସାତାର୍‌, “ମାଡ୍‌ ରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ତେଇକା ଇଜି ୱାନ୍‌ ଇକା ଇଜିନାନ୍‌ ।” \p \v 8 ୱାର୍‌ ଇନିକା ଇଜିମାର୍ହାର୍‌ ନେସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମି ଲାକ୍‌ତୁ ରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ସିଲୁ ଇଜି ଏନ୍ଦା ୱାର୍‌ଗିଜି ସାଜିନିଦେର୍‌ ? ମି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ଏସ ଉଣା । \v 9 \x + \xo ୧୬:୯ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୪:୧୭-୨୧.\xt*\x*ମିର୍‌ ଇନିକା ଇୟାସାନ୍ଧିବା ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଜିନିଦେର୍‍ ? ୫,୦୦୦ ହାଜାର୍‌ ଲୋକାମାନୁ ନାନ୍ ପାସ୍‌ଗୋଟା ରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ବାଟାକିତିମାନି ମାଟା ଇନିକା ମିଙ୍ଗିଁ ଏତ୍‌ ସିଲେତ୍‍ ? ନାସ୍ତିୱାଲେ ଏସଗୋଟା ଡାଡ଼ିଆଙ୍ଗାଁ ବର୍ତିକିତିମାର୍‌ଇଦେର୍‌ ? \v 10 \x + \xo ୧୬:୧୦ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୫:୩୪-୩୮.\xt*\x*ମାରି ଆୟା ୪,୦୦୦ ହାଜାର୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସାତଗଟା ରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ମାଟା ଏତ୍‌ ସିଲେତ୍‌ ? ନାସ୍ତିୱାଲେ ମିର୍‌ ଏସଗୋଟା ଡାଡ଼ିଆଙ୍ଗାଁ ବର୍ତିକିତିମାର୍‌ଇଦେର୍‌ ? \v 11 ନାନ୍ ଜେ ରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇନ୍‌ଏନ୍‌ ମାର୍‌ଆ, ଇକା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଜିନିଦେର୍‍ ? ନାନ୍ ଇଜିନା, ପାରୁସି ନି ସାଦୁକିରି କମିର୍‌ଦାନ୍‌ ଜାଗାର୍‌ତାମାନ୍‌ଡ୍ରୁ ।” \p \v 12 ନାସ୍ତିୱାଲେ ସିସୁର୍‍ ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ତାର୍‌ ଜେ ଜିସୁ ରୁଟିଦି କମିର୍‌ ମାଟା ଇନ୍‌ଏନ୍‌ମାର୍ହାନ୍‌, ମାତର୍‌ ପାରୁସି ନି ସାଦୁକିରି ସିକିୟା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜାଗାର୍‌ତା କିତାମାର୍ହାନ୍‌ । \s ଜିସୁ ମସିହ ଇଜି ପିତର ୱେର୍‌ତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୮:୨୭-୩୦; ଲୁକ ୯:୧୮-୨୧) \p \v 13 ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ କାଇସରିୟା ପିଲିପି ଗାଡ଼୍‌ ଲାକ୍‌ତୁରି ରାଜିଦୁ ୱାଜି ନିଜେଦି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‍ବାତାନ୍‌, “ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ଏନ୍‌ ଇଜି ଇୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଲୋକୁ ଇନିକା ଇଜିନାର୍‌ ?” \p \v 14 \x + \xo ୧୬:୧୪ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୪:୧,୨; ମାର୍କ ୬:୧୪,୧୫; ଲୁକ ୯:୭,୮.\xt*\x*ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇଜିନାର୍‌, ୱାନ୍‌ ଡୁବନ୍‌ସିନି ଯୋହନ, ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇଜିନାର୍‌ ‘ଏଲିୟ୍‌,’ ମାରି ଆଇକାର୍‌ ଇଜିନାର୍‌, ଜିରିମିୟ ସିଲିତିଙ୍ଗ୍‌ ବାବବାଦିରି ମାଣାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ।” \p \v 15 ଜିସୁ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ନାନ୍ ଏନ୍‌ ଇୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ମିର୍‌ ଇନିକା ଇଜିନିଦେର୍‌ ?” \p \v 16 \x + \xo ୧୬:୧୬ \xo*\xt ଜୋହନ ୬:୬୮,୬୯.\xt*\x*ସିମୋନ ପିତର୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନୁ କ୍ରିସ୍ତ ଅର୍ତାତ୍‍ ମସିହ, ଜିବନ୍‌ମାନି ମାପୁରୁଦି ମାରିନ୍‌ ।” \p \v 17 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ ଜୁନସ୍‍ତି ମାରିନ୍‌ ସିମୋନ, ନିନ୍‌ ଦନ୍ୟ !” ଇୟା ସତ୍‌ ନିନୁ ଆମା ଲୋକାମାଣାନ୍‌ ପୟ୍‌ଇ । ନା ମୁସ୍‌କୁପୁରୁତି ବୁବା ନିଜେ ଇକା ନିମାନୁ ୱେର୍‌ତାମାନାନ୍‌ । \v 18 ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ବା ନିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ନିନୁ ପିତର ଅର୍ତାତ୍‍ ପିଡ଼ିପି । ମାତର୍‌ ଇୟା ମୁଲ୍‌ ପିଡ଼ିପି ମୁସ୍‌କୁ ନାନ୍ ନା ମଣ୍ତଲି ତିଆର୍‌କିନା । ଇୟାୱାଜାକି ସାନିୱାଜା ଇନି ଦଂସକିନି ସାକ୍ତି ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ନାସ୍ଟୁ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ଏତ୍‌ । \v 19 \x + \xo ୧୬:୧୯ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୮:୧୮; ଜୋହନ ୨୦:୨୩.\xt*\x*ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି କୁସିକାଣ୍ତି ସିନା, ମାରି ନିନ୍‌ ଦୁନିଆଦୁ ଆମାକା ବନ୍ଦକିନି, ମୁସ୍‌କୁପୁରୁତୁ ଆକା ବନ୍ଦତେବାନାତ୍‌, ମାରି ନିନ୍‌ ଦୁନିଆଦୁ ଆମାକା ଇନିକା ଡ଼ିସ୍‌ନିସିନି, ମୁସ୍‌କୁପୁରୁତୁ ଆକା ଡ଼ିସ୍‌ନି । \p \v 20 ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଜେ ମସିହ ଇଜି ଇକା ଏଙ୍ଗ୍‌ ଇନ୍‌ଇ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ମାଟା ସିତାନ୍‌ । \s ଜିସୁ ନିଜେଦି ସାନିକା ନି ଡ଼େସିଜିବନ୍‍ଆନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱେର୍‌ତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୮:୩୧; ୯:୧; ଲୁକ ୯:୨୨-୨୭) \p \v 21 ଆୟା ସମୟ୍‌ତାନ୍‌ ଜିସୁ ନିଜେଦି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ନିୱାଜା ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାନ୍‌, “ନାନ୍ ପୁରା ଜିରୁସାଲମ୍‌ତୁ ସନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍ ଆନାତ୍‌ ମାରି ଦାର୍ମୁଜାଜକ, ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ମାରି ନେତାର୍‌ରି, କିୟୁଦାନ୍‌ ନାଣ୍ତ ଦୁଃକ୍‌କାସ୍ଟୁବଗାଜି ସାଦେଙ୍ଗ୍‌ପଡ଼ାନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ମୁନେଟି ୱେନ୍‌କା ମାରିଡ଼େସିଜିବନ୍‌ ଆଜିନିଙ୍ଗିଁନା ।” \p \v 22 ପିତର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ବାଡିଦୁ ଅତାନ୍‌ନୋ ବୁଦିୱେର୍‍ସି ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାନ୍‌, “ମାପୁରୁ କିମାକିନ୍‌, ପ୍ରବୁ, ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ବା ଗଟାମାକିତ୍‌ ।” \p \v 23 ଜିସୁ ମାର୍‌ଜିବେସ୍‌ସି ପିତରତିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନା ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ ଆକ ସାଙ୍ଗ୍ଆ ସୟତାନ୍, ନିନୁ ନା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରିବାଦା, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନିନୁ ମାପୁରୁଦି ବିସୟ୍‌ ଅଡ଼୍‍ବିଏଣ୍ତା ଲୋକା ବିସୟ୍‌ ଅଡ଼୍‌ବିଜିନି ।” \p \v 24 \x + \xo ୧୬:୨୪ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୩୮; ଲୁକ ୧୪:୨୭.\xt*\x*ତାନେୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏନ୍‌ଆପିନ୍‌ ନାୱାଲେ ୱାଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିନାନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାମାକିନି, ମାରି ନିଜେଦି କ୍ରୁସ ପିଣ୍ତିଜି ନା ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ବୁଲାଦେଙ୍ଗ୍‌ଆନାତ୍‌ । \v 25 \x + \xo ୧୬:୨୫ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୩୯; ଲୁକ ୧୭:୩୩; ଜୋହନ ୧୨:୨୫.\xt*\x*ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ଆପିନ୍‌ ନିଜେଦି ଜିବନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ରକିୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଆକା ଆରାକିନାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ନା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦି ଜିବନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆରାକିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଆକା ପଇନାନ୍‌ । \v 26 ଜଦି ଅରେନ୍‌ ଲୋକୁ‌ ସାରାଦୁନିଆଦିଙ୍ଗ୍‌ ଜିଣାଜି, ମାତର୍‌ ନିଜେଦି ଜିବନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆରାକିନାନ୍‌, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇନି ଲାବ୍‌ଆନାତ୍‌ ? ଲୋକୁ ୱାନି ଜିବନ୍‍ତିଙ୍ଗ୍ ଡ଼େସି ପ‍ଇଦେଙ୍ଗ୍‌, ଇନିକା ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍ । \v 27 \x + \xo ୧୬:୨୭ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୫:୩୧; \xt*\xt ରୋମିୟ ୨:୬.\xt*\x*ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ବୁବା ମାପୁରୁଦି ମାଣାନ୍‌ ଗୌରବ୍‍ ନି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ଦୁତ୍‌କାୱାଲେ ମାରିଡ଼େସି ୱାନାନ୍‌ । ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାନ୍‌ ୱିଜୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି କିତିମାନି ପାଣି ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ପଲ୍‌ସିନାନ୍‌ । \v 28 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ରାଜା ଆଜି ୱାନିସାନ୍ଦି ଇବେନୁ ନିର୍‌ଇ ତେବାତିମାନି ଏସୋଲୋକ୍‍ ଏଣ୍ତେସ୍‌ କିଜିବା ସାନିକା ୱେଡ୍‌ଏର୍‌ ।” \c 17 \s ଜିସୁଦି ମୁର୍ତି ବାଦ୍‌ଲେଆନିକା \r (ମାର୍କ ୯:୨-୧୩; ଲୁକ ୯:୨୮-୩୬) \p \v 1 ସଅ ଦିନ୍‌ ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ପିତର୍‌ ମାରି ଜାକୁବ, ଯୋହନ ତଡ଼ରିଏରିଙ୍ଗ୍‌ ଅସି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ପେରି ଗରନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ସର୍ହାର୍‌ । ଆବେନୁ ଆଇକାନ୍‍ ଏନ୍‌ ସିଲେତାନ୍‌ । \v 2 ସିସୁର୍‍ ସୁଡ଼୍‍ବୁ ସୁଡ଼୍‍ବୁ ଜିସୁଦି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ମୁର୍ତି ବାଦେଲେଆଜି ଜାୟ୍‌ଆତାତ୍‌ । ୱାନି ମକମ୍‌ ୱେଡ଼ାୱାଜା ଜାୟ୍‌ଆତାତ୍‌ ମାରି ୱାନି ଆଙ୍ଗିଁ ଜାୟ୍‌ ୱାଜା ଅଡ଼ିନିକା ତରିତାତ୍‌ । \v 3 ମୋଶା ନି ଏଲିୟ୍‌ ଜିସୁଦି ୱାଲେ ୱାର୍‌ଗିସାନିକା ସିସୁର୍‍ ସୁଡ଼ୁତାର୍‌ । \v 4 ଆବେନୁ ପିତର ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାନ୍‌, ଏ ପ୍ରବୁ, ଏସ ୱେଡ଼ିକାଦି ମାଟା, ମାଡ୍‌ ଇବେନୁ ମାନିକା । ନିନ୍‌ ଜଦି ବଦାକିନି, ଇବେନୁ ନାନ୍ ମୁନ୍‌ଡ୍ରି ଗୁଡ଼େଙ୍ଗ୍‌ ତିଆର୍‌କିନା । ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି, ମୋସାଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ମାରି ଏଲିୟ୍‌ଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି । \p \v 5 \x + \xo ୧୭:୫ \xo*\xt ମାତିଉ ୩:୧୭; ୧୨:୧୮; ମାର୍କ ୧:୧୧; ଲୁକ ୩:୨୨.\xt*\x*\x + \xo ୧୭:୫ \xo*\xt ୨ ପିତର ୧:୧୭,୧୮.\xt*\x*ପିତର୍‌ ଇୟା ମାଟା ଇନିୱାଲେ ଖାଣ୍ତେକ୍‍ ବାଦଡ଼୍‍ ଇମ୍‌ଜି ୱାତା ଦୋ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ବାଦଡ଼୍‍ତି ନିଡ଼୍‍ଗା ପିଡ଼ିକ୍‍ତାତ୍‍ ମାରି ଆବେଟ୍‌ତାନ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ବଲ୍ ୱାତାତ୍‍, “ଇୟାକାନ୍‌ ନା ଲାଡ୍‍ତି ମାରିନ୍‌, ୱେନିମାନୁ ନାନ୍ ନାଣ୍ତ ୱେଡ଼ିକା । ୱେନି ବାକ୍ୟ ୱେନ୍‌ଡ୍ରୁ ।” \p \v 6 ସିସୁର୍‍ ଆୟା ବଲ୍ ୱେର୍‌ରାନୋ ନିସ ତିଲାତାର୍‌ ଜେ ୱାର୍‌ ବୁମିଦୁ ମକମ୍‌ପାଡ଼୍‌କିସି ମେଡ଼େତାର୍‌ । \v 7 ଜିସୁ ୱାରି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ମୁଟ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିଙ୍ଗିଁଦୁ ତିଲାମାଟ୍‌ ।” \v 8 ମାରି, ୱାର୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ବେସ୍‍ସି କେବଲ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ଏଙ୍ଗ୍‌ବା ସୁଡ଼ୁଏତାର୍‌ । \p \v 9 ୱାର୍‌ ଗରନ୍‌ତାନ୍‌ ରେତାଜି ୱାନିୱାଲେ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ସିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ସାତିମାଣାନ୍‌ ମାରିଡ଼େସିଜିବନ୍‌ ଆଇସାନ୍ଦି ଇୟା ମିର୍‌ ସୁଡ଼୍‍ତିମାଟା ଏଙ୍ଗ୍‌ବା ଇନ୍‌ମାଟ୍‌ ।” \p \v 10 ସିସୁର୍‍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, ଏଲିୟ୍‌ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱାନାନ୍‌ ଇଜି ମା ସାସ୍ତ୍ରିର୍‍ ଏନ୍ଦା ଇର୍ହାମାନାର୍‌ ? \p \v 11 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, ହୁଁ, ଏଲିୟ୍‌ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱାଜି ୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ତିଆର୍‌କିନାନ୍‍ । \v 12 \x + \xo ୧୭:୧୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୧:୧୪.\xt*\x*ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, “ଏଲିୟ୍‌ ୱାତାୱିସ୍‌ତାନ୍‌ନି ମାରି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିନିସ୍‌କିଏଣ୍‌ଗା ଲୋକୁ ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆମାକା ବଦା, ଆୟାକା କିତାମାନାର୍‍ । ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ବା ୱାର୍‌ ଆୟାୱାଜା ତାଗ୍‌ଇପାଣି କିନାର୍‌ ।” \p \v 13 ନାସ୍ତିୱାଲେ ସିସୁର୍‍ ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ତାର୍‌ ଜେ, ଜିସୁ ଡୁବନ୍‌ସିନି ଯୋହନତି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱେର୍‌ସିନାନ୍‌ । \s ଜିସୁ ଦୁବାଆସ୍‌ତି କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୯:୧୪-୨୯; ଲୁକ ୯:୩୭-୪୩) \p \v 14 ଜିସୁ ନି ୱାନି ସିସୁର୍‍ ଲୋକା ଗଲି ଲୋଇ ଡ଼େସି ୱାତି ୱେନ୍‌କା ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ଜିସୁ ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଗଟ୍‌କିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, \v 15 ଏ ପ୍ରବୁ, ନା ମାରିନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦୟା କିଆ, ମୁର୍ଛାରୋଗ୍‌ତୁ ନାଣ୍ତ କାସ୍ଟୁ ପୟଜିନାନ୍‍ ମାରି ୱାନ୍‌ ଏସ ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ସିସୁଦୁ ନି ଏର୍‌ତୁ ଆର୍‌ନାନ୍‌ । \v 16 ନାନ୍ ନି ସିସୁରି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ତାତାମାର୍‌ଆ, ମାତର୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ଏତାର୍‌ । \p \v 17 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ ଅବିସ୍‍ବାସ୍‍ ନି ବାୟାର୍ ମିର୍‌ ! ମି ୱାଲେ ନାନ୍ ମାରିଏସ ଦିନ୍‌ ତେବାନା ? ମାରି ଏସ ଦିନ୍‌ ମି ବ୍ୟବହାର୍‌ ସାସ୍‌କିନା ? ଆୟା କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ ନା ଲାକ୍‌ତୁ ତାଗାଟ୍‌ ।” \v 18 କଡ଼ ଲୋଇମାନି ଦୁବାଦିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ଆଦ୍‌ରିସ୍‌ କିତାନ୍‌ । ଦୁବା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସି ସତାସର୍ହାତ୍‌ ମାରି ଆୟା ଦାର୍ପେନେ କଡ଼ ନେଗେନ୍‌ଆତାନ୍‌ । \p \v 19 ତାନେୱେନ୍‌କା ସିସୁର୍‍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଅରେନ୍‌ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ନେ ୱାଜି ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ମାପ୍‌ ଏନ୍ଦା ଆୟା ଦୁବାଦିଙ୍ଗ୍‌ ପେର୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏତାପ୍‍ ?” \p \v 20 \x + \xo ୧୭:୨୦ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୧:୨୧; ମାର୍କ ୧୧:୨୩; ୧ କରିନ୍ତିୟ ୧୩:୨.\xt*\x*ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ପୁରା ଉଣା । ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ଜଦି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ସାର୍‍ସୁ ପାଡ଼ୁ ୱାଜା ମି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ମାନାତ୍‌, ଇୟା ଗରନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇବେଟ୍‌ତାନ୍‌ ଆବେନୁ ଗୁସାଜସାଙ୍ଗାଆ ଇଜି ଇରିଙ୍ଗ୍‌, ଆକା ଗୁସାନାତ୍‌ । ବିସ୍‌ବାସ୍‌ତି ଡାଟ୍‌ତାନ୍‌ ମିର୍‌ ୱିଜୁ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନିଦେର୍‌ ।” \v 21 ମାତର୍‌ ପାର୍‌ତନା ନି ଉପବାସ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଇକା ଇନି ଉପାୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇୟାୱାଜା ଦୁବା ସୋହସ ସଲ୍‌ଏତେ ।\f + \fr ୧୭:୨୧ \fr*\fq ମାତର୍‌ ପାର୍‌ତନା ନି ଉପବାସ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଇକା ଇନି ଉପାୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇୟାୱାଜା ଦୁବା ସୋହସ ସଲ୍‌ଏତେ । \fq*\ft ଇୟା ପଦ୍‌ ପାଡ଼ିଇ ରାସାତିମାନୁ ସିଲେତ୍‌ । \ft*\f* \s ଜିସୁ ନିଜେଦି ସାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ମାରି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୯:୩୦-୩୨; ଲୁକ ୯:୪୩-୪୫) \p \v 22 ସିସୁର୍‍ ୱିଜେରେ ଗାଲିଲିଦୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ ଆତି ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ଲୋକା କିୟୁଦୁ ସର୍ପେ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ସଲ୍‌ସିନାନ୍‌ । \v 23 ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡାକ୍‌ନାର୍‌, ମାତର୍‌ ମୁନେଟି ୱେନ୍‌କା ୱାନ୍‌ ମାରିଡ଼େସିଜିବନ୍‌ ଆନାନ୍‌ ।” ଆବେଟ୍‌କୁ ସିସୁର୍‍ ନାଣ୍ତ ଦୁକ୍‍ ଆତାର୍‌ । \s ଜିସୁ ମନ୍ଦିରତୁ ସିସ୍‍ଟୁ ସିତାନ୍‌ \p \v 24 ତାନେୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ନି ୱାନି ସିସୁର୍‍ କପର୍‍ନାହୁମ୍‍ତୁ ୱାତାର୍‌, ମନ୍ଦିର୍‌ତି ସିସୁଟୁଲୋସ୍‌ନିକାର୍‌ ପିତରତି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ମି ଗୁରୁ ଇନିକା ମନ୍ଦିର୍‌ତି ସିସୁଟୁ ସିଏନ୍‌ ନୋ ?” \p \v 25 ପିତର୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ହୁଁ, ସିନାନ୍‌ ।” \p ପିତର୍‌ ଇନ୍‌ଡ୍ର ୱାତି ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ସିମୋନ, ନିନ୍‌ ଇନିକା ଅଡ଼୍‍ବିଜିନି ? ଇୟା ଦୁନିଆଦି ରାଜାରିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ ସିସୁଟୁଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ସିନାନ୍‌ ୱାରି ଦେସ୍‌ତି ପ୍ରଜାରି ମାଣ୍‌କୁ ନୋ ଆଇଦେସ୍‌ତିୱାରି ମାଣ୍‌କୁ ?” \p \v 26 ପିତର୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଆଇଦେସ୍‌ତିୱାରି ମାଣ୍‌କୁ ।” \p ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦେସ୍‌ତି ପ୍ରଜାର୍‌ ସିସୁଟୁତର୍‌ନି ବଜୁତାନ୍‍ ଉସାସ୍‌ଆନାର୍‍ ? \v 27 ମାତର୍‌ ମାପ୍‌ ଇଲେଇ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଅପ୍‍ମାନ୍‍ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଅଡ଼୍‌ବିଏପ୍‌ । ମିର୍‌ ଗାଡାଦୁ ସୋଲ୍‌ସ ବଣସି ପୋକ୍‌ତୁ । ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଆମା ମିନି ୱାନାତ୍‌, ତାନି ୱେୟୁଦାନ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ୱେନ୍‌ଣ୍ତିଦି ଅଦ୍‌ଲି ପଇନିଦେର୍‌ । ଆକା ଅସ ନା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନି ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌ତି ସିସୁଟୁଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ସିଦୁ ।” \c 18 \s ମୁସ୍‌କୁପୁରୁତିରାଜିଦୁ ୱିଜେରିମାଣାନ୍‌ ପେରିକାନ୍‌ ଏନ୍‌ ? \r (ମାର୍କ ୯:୩୩-୩୭; ଲୁକ ୯:୪୬-୪୮) \p \v 1 \x + \xo ୧୮:୧ \xo*\xt ଲୁକ ୨୨:୨୪.\xt*\x*ନାସ୍ତିୱାଲେ ସିସୁର୍‍ ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତା ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ରାଜିଦୁ ୱିଜେରିମାଣାନ୍‌ ଏନ୍‌ ପେରିକାନ୍‌ ?” \p \v 2 ଜିସୁ ଅରେନ୍‍ ଇସ୍ରି କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ ୱାରି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ନିଲପ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ଇର୍ହାନ୍‌, \v 3 \x + \xo ୧୮:୩ \xo*\xt ମାର୍କ ୧୦:୧୫; ଲୁକ ୧୮:୧୭.\xt*\x*ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ମିର୍‌ ଇସ୍ରିକଡ଼ୱାଜା ବାଦ୍‍ଲିଆଏତିଙ୍ଗ୍‌ ଏସାଙ୍ଗ୍‍ବା ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ରାଜିଦୁ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍ । \v 4 ମାରି, ଏନ୍‌ ଇୟା ଇସ୍ରି କଡ଼ଦି ୱାଜା ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ନମ୍ର ଆନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ରାଜିଦୁ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ପେରିକାନ୍‌ । \v 5 ମାରି, ଏନ୍‌ଆପିନ୍‌ ନା ଦର୍‌ତାନ୍‌ ଇୟାୱାଜା ଅରେନ୍‍ ଇସ୍ରି କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାନାର୍‌, ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ବା ମାନାନାର୍‌ । \s ପାପ୍‌ତୁ ଆର୍‍ପ୍‍ନିକା \r (ମାର୍କ ୯:୪୨-୪୮; ଲୁକ ୧୭:୧-୨) \p \v 6 ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ଆପିନ୍‌ ନାମାନୁ ବିସ୍‍ବାସ୍‍ କିଜିମାନି ଇୟା ଇସ୍ରିକଡ଼ରି ମାଣ୍‌କୁ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ଏର୍‌ପେନାନ୍‌, ୱାନି କକ୍‌ଲାଦୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ପେରି ଜାତାକାଲୁ ତର୍‌ସୋ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସାମ୍‌ଦୁର୍‌ତି ନାଣ୍ତଗୁମିମାନି ଏର୍‌ତୁ ପୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌ଆନାତ୍‌ । \v 7 ଲୋକାଦି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ତୁ ଏର୍‌ପେନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଗାଦି ମାଟେଙ୍ଗ୍‌ମାନେ । ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ଦୁନିଆଦି ଅବସ୍ତା ନିସ ତିଲାନିକା । ୱିଜୁୱାଲେ ଇୟାୱାଜା ଆର୍‍ପ୍‍ନିକା ୱାନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ଏର୍‌ପିନିକା ଗଟାକିନାନ୍‌, ୱାନି ଦସ୍‌ ଏସା ପେରିକାଆନାତ୍‍ ! \p \v 8 \x + \xo ୧୮:୮ \xo*\xt ମାତିଉ ୫:୩୦.\xt*\x*ଜଦି ମି କିୟୁ ନି ପାଦାମ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ବିସ୍‍ବାସ୍‍ ଆରାକିନିଦେର୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆକା କୟ୍‌ଜ ପୋକ୍‌ତୁ । ରୁଣ୍ତି କିକୁ ନି ରୁଣ୍ତି ପାଦାମ୍‌କୁ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜିଇ ସିସୁଦୁ ପୋକାନି ବାଦୁଲୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି କିୟୁ ନି ଉନ୍‌ଡ୍ରେ ପାଦାମ୍‌ ସିଲେଣ୍‌ଗା ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜିଇ ଜିବନ୍‌ତୁ ଡ଼ୁଗୁନିକା ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେତ୍‌ । \v 9 \x + \xo ୧୮:୯ \xo*\xt ମାତିଉ ୫:୨୯.\xt*\x*ମାରି, ମି କାଣ୍‌ଗା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜଦି ମି ବିସ୍‍ବାସ୍‍ ନାଷ୍ଟୁ ଆଜିନାତ୍‍, ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଉଦୁଜ ପୋକ୍‌ତୁ । ରୁଣ୍ତି କାଣୁକୁ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ସିସୁକାସ୍‌ନି ନରକଦୁ ପୋକାନି ବାଦୁଲୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି କାଣ୍‌ଗା ଅସି ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‌ଇ ଜିବନ୍‌ତୁ ଡ଼ୁଗୁନିକା ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେତ୍‌ । \s ମୁରିତିମାନି ମେଣ୍ତାଦି କାତା \r (ଲୁକ ୧୫:୩-୭) \p \v 10 \x + \xo ୧୮:୧୦ \xo*\xt ଲୁକ ୧୯:୧୦.\xt*\x*ଇୟା ଇସ୍ରିକଡ଼ରି ମାଣ୍‌କୁ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ବା ନିସାର୍‍ କିମାଟ୍‌ । ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ଇୟାୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଜାତୁନ୍‌କିଜିମାନି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ଦୁତ୍‌କୁ ୱିଜୁଦିନ୍‌ ନା ବୁବା ମାପୁରୁଦି ଲାକ୍‌ତୁମାନେ । \v 11 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ସାରିବାଣାତିମାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ରକ୍‌ୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ୱାତାମାନାନ୍‍ । \f + \fr ୧୮:୧୧ \fr*\fq ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ସାରିବାଣାତିମାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ରକ୍‌ୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ୱାତାମାନାନ୍‍ । \fq*\ft ଇୟା ପଦ୍‌ ପାଡ଼ିଇ ରାସାତିମାନୁ ସିଲେତ୍‌ । \ft*\f* \p \v 12 ମିର୍‌ ଇନିକା ଅଡ଼୍‍ବିଜିନିଦେର୍‍, ଜଦି ଅରେନ୍‍ ଲୋକାୱି ୧୦୦ ଗୋଟା ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ମାନେ ମାରି ଆବେଣୁକୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ମୁରୁନାତ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଇନିକା କିନାନ୍‌ ? ନବେ ନଅଗୋଟା ମେଣ୍ତେଙ୍ଗାଁ ଗରନ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ସାରାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ନାସିନାନ୍‌ନୋ ଆୟା ମୁରିତିମାନି ମେଣ୍ତାଦିଙ୍ଗ୍‌ ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ସୋନାନ୍‌ । \v 13 ଏସ୍ତିୱାଲେ ୱାନ୍‌ ମେଣ୍ତାଦିଙ୍ଗ୍‌ ପୟ୍‌ନାନ୍‌, ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ମୁରୁଇତିମାନି ନବେ ନଅଗୋଟା ମେଣ୍ତେଙ୍ଗାଁ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ଏସ ୱେଡ଼ିକା, ଇୟା ଉନ୍‌ଡ୍ରେ ମେଣ୍ତାଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିକାମାଣାନ୍‌ ନାଣ୍ତ ୱେଡ଼ିକାଆନାନ୍‌ । \v 14 ଟିକ୍‌ ଆୟାୱାଜା, ଇୟା ଇସ୍ରିକଡ଼୍‍ରି ମାଣ୍‌କୁ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ବା ସାରିବାଣାପିନ୍‌, ଇକା ମି ମୁସ୍‌କୁପୁରୁତି ବୁବା ମାପୁରୁଦି ବଦା ସିଲେତ୍‍ । \s ମି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଏନ୍‌ ଦସ୍‌କିନାନ୍‌ \p \v 15 \x + \xo ୧୮:୧୫ \xo*\xt ଲୁକ ୧୭:୩.\xt*\x*ଅରେନ୍‍ ତଡ଼ାନ୍‌ ଜଦି ମି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଇନି ଦସ୍‌ କିନାନ୍‌, ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ସୋଲ୍‌ସ ୱାନି ଦସ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ତର୍‌ସସିଦୁ । ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ରିଇଦେର୍‌ ଅରେନ୍‌ନେ ମାନିୱାଲେ ଇକା ନେସ୍‌ଇୱାଜା କିଦୁ । ଜଦି ୱାନ୍‌ ମି ମାଟା ୱେନାନ୍‌, ନି ତଡ଼ାନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ଡ଼େସି ପଇନିଦେର୍‌ । \v 16 ଜଦି ୱାନ୍‌ ୱେନ୍‌ଏନ୍‌, ଅରେନ୍‍ ସିଲ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ରିଏରିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ସୋ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁସାନ୍‌ଡ୍ରୁ । ମା ସାସ୍ତ୍ରଦି ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌, “ରିଏର୍‌ ସିଲ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ମୁଏରିଙ୍ଗ୍‍ଁ ସାକିଦି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ମି ୱିଜୁ ଦାବି ସତ୍‌ ଇଜି ପାରାମାଣ୍‌ ଆପିତ୍‌ ।” \v 17 ଜଦି ୱାନ୍‌ ମି ମାଟା ମାନାଏନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ପାର୍‌ତନା ମଣ୍ତଲିଦିଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‍ତୁ, ସାରାସାରିୱେନ୍‌କା, ଜଦି ୱାନ୍‌ ମଣ୍ତଲି ମାଟା ବା ମାନାଏନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଅରେନ୍‍ ସିସ୍‍ଟୁ ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ଲୋସ୍‌ନିକାନ୍‌ ସିଲ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଅରେନ୍‍ ଅବିସ୍‍ବାସ୍‍ସି ଇଜି ଅଡ଼୍‌ବିଜ ୱାନିୱାଲେ ମିସାବିଡ଼ାଆମାଟ୍‍ । \s ସାରି ସିଇକା ନି ସାରିସିନିକା \p \v 18 \x + \xo ୧୮:୧୮ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୬:୧୯; ଜୋହନ ୨୦:୨୩.\xt*\x*“ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ମିର୍‌ ଇୟା ଦୁନିଆଦୁ ଆମାକା ବନ୍ଦ୍‌କିନିଦେର୍‌, ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତୁ ବା ଆକା ବନ୍ଦ୍‌ତେବାନାତ୍‌ ମାରି ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଦୁନିଆଦୁ ସାରିସିନିଦେର୍‌, ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତୁ ବା ଆକା ସାରିସିଆୟ୍‌ଆନାତ୍‌ । \p \v 19 “ମାରି ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ଦୁନିଆଦୁ ଏସ୍ତିୱାଲେ ମି ଲୋଇରାନ୍‌ ରିଇଦେର୍‌ ଜେ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରେମନ୍‌ଆଜି ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‌ତନାକିନିଦେର୍‌, ନା ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ମି ଆୟା ବଦାପୁରାକିନାନ୍‌ । \v 20 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଏମେ ବାଡିଦୁ ରିଏର୍‌ ଲୋକ୍ ସିଲ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ମୁଏର୍‌ ଲୋକ୍ ନା ଦର୍‌ତାନ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ ଉଣ୍ତାନାର୍‌, ଆୟା ବାଡିଦୁ ନାନ୍ ୱାରିମାନୁ ମାନା ।” \s କେମାସିଇମାନି ପାଣିକିନିୱାନି କାତାଦି ମାଟା \p \v 21 \x + \xo ୧୮:୨୧ \xo*\xt ଲୁକ ୧୭:୩,୪.\xt*\x*ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ପିତର୍‌ ୱାତାନ୍‌ନୋ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ପ୍ରବୁ, ଅରେନ୍‍ ତଡ଼ାନ୍‌ ନା ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ବାର୍‌ବାର୍‌ ଦସ୍‌ କିଜିମାର୍ହାନ୍‌, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଏସ ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ କେମାକିନା ? ଇନିକା ସାତ୍‌ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ସାନ୍ଦି ?” \p \v 22 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସିଲେ ସାତ୍‌ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ସିଲେ ।” ମାତର୍‌ ସାତ୍‌ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ସତୁରି ଗୁଣୁ ସାନ୍ଦି । \v 23 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ଇୟାୱାଜା । ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ଅରେନ୍‍ ରାଜା ପାଣିକିନିୱାରି ଇସାବ୍‌ଆକୁ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ବଦାକିତାନ୍‍ । \v 24 ୱାନ୍‌ ଇୟା ଇସାବ୍‌ ଆରାମ୍‌ କିତିୱାଲେ ଲକେ ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ଅତି ଅରେନ୍‍ ପାଣିକିନିୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ରାଜାଦି ଲାକ୍‌ତୁ ତାତାର୍‌ । \v 25 ରୁଣୁ ତେୱ୍‌ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ଲୋକ୍‌ତିମାନୁ ଇନିକା ସିଲେତିଙ୍ଗ୍‍ ୱାନି ମାଲିକ୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ୱାନି ଆଡ଼୍‌ସିଙ୍ଗ୍‌, କଡ଼କକ୍‌ରା ମାରି ୱିଜୁ ସମ୍ପତ୍ତି ପୋର୍‌ଜ ରୁଣ୍‌ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ସିତାନ୍‌ । \v 26 ସାକର୍‌ ରାଜାଦି କାଲ୍‌କା ଆଡ୍‍ଗି ପାଡ଼ିଗିଜି ମାଡ଼ିସ୍‍କିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଆଜ୍ଞା ମାରି ଅଡ଼ପ୍‍ ସାସ୍‌ ଆସ୍‌ଆ ନାନ୍ ନି ୱିଜୁ ରୁଣ୍‌ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ତେୱେନାସିନା ।” \v 27 ମାଲିକ୍‍ଦି ମନ୍‌ତୁ ଦୟା ଆତାତ୍‌, ଆବେଟ୍‌ ରୁଣ୍‌ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ତାନ୍‌ କେମାସିଜି ୱାନ୍‌ ସାକର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତାସିତାନ୍‌ । \p \v 28 ଇୟା ଲୋକୁ ବୁଲାଜି ସନିୱାଲେ ୱାନିମାଣାନ୍‌ ଉଣା ଏସ ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ରୁଣୁ ଅତିମାନି ୱାନି ଅରେନ୍‍ ଅର୍‍ସେପାଣିକିନି ସାକର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ବେଟ୍‌ବୁଡ଼ାତାନ୍‌ । ୱାନ୍‌ ୱାନି କକ୍‌ଲାଦିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ସି, ୱାନି କକ୍‌ଲାଦିଙ୍ଗ୍‌ ପିଡ଼ିସି ଇର୍ହାନ୍‌, ନା ମାଣାନ୍‌ ଉଦାର୍‌ ଅତିମାନି ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ଡ଼େସି ସିଦା । \v 29 ୱାନିୱାଲେ ଅର୍‌ସେ ପାଣିକିକାନ୍‍ ୱାନି କାଲ୍‌କା ଆଡ୍‍ଗି ପାଡ଼ିଗିଜି ମାଡ଼ିସ୍‍କିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, ସାସ୍‌ ଆସ୍‌ଆ, ନି ୱିଜୁ ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ତେୱେନାସିନା । \v 30 ମାତର୍‌ ପାର୍‍ତୁମ୍‍ତି ଲୋକୁ ୱାନି ଗୁଆରି ୱେନ୍‌ଏତାନ୍‌, ମାରି ରୁଣ୍‌ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ତେୱେଇ ସାନ୍ଦି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜଇଲ୍‌ତୁ ଇଡିସ୍‌କିତାନ୍‌ । \v 31 ଇୟା ଗଟ୍‌ନା ସୁଡ଼ୁଜି ଆଇ ଅର୍‌ସେପାଣିକିନିକାର୍‌ ନାଣ୍ତ ଦୁକ୍‍ଆତାର୍‌ । ୱାର୍‌ ରାଜାଦି ଲାକ୍‌ତୁ ସର୍ହାର୍‌ନୋ ଆମାକା ଗଟାତା ମାର୍ହାତ୍‌, ୱିଜୁ ୱେର୍‌ତାର୍‌ । \v 32 ରାଜା ପାର୍‍ତୁମ୍‍ତି ପାଣିକିନିୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କୁକିସ୍‌କିତାନ୍‌ନୋ ଇର୍ହାନ୍‌, ଏ ଜଗ୍‌ସିଲି ପାଣିକିନିକିନ୍ଦା, ନିନ୍‌ ଗୁଆରି କିତିଆକା ନାନ୍ ନି ୱିଜୁ ରୁଣ୍‌ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତାସିତା । \v 33 ନାନ୍ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦୟା ତର୍‌ତା, ନି ଅର୍‍ସେପାଣି କିନିୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ବା ଆୟାୱାଜା ଦୟା କିନିକା ନି ଟିକ୍‌ ମାର୍ହାତ୍‌ । \v 34 “ରାଜା ନାଣ୍ତ ରିସାଆତାନ୍‍ ମାରି ୱିଜୁ ରୁଣ୍‌ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼େସିସିଇ ସାନ୍ଦି ଦଣ୍ତ୍‌ବଗାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜଇଲ୍‌ତୁ ପୋକ୍‌ତାନ୍‌ ।” \p \v 35 ଜିସୁ ୱିଜୁ ମାଟା ୱିସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଦସ୍‌ କିତିମାନି ତଡ଼ାନ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‌ନୋନିୱାଜା ଜଦି କେମାକିଇଦେର୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନା ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବୁବା ବା ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱାଜା ବ୍ୟବହାର୍‌ କିନାନ୍‌ ।” \c 19 \s ଆଡ଼୍‌ସିଙ୍ଗ୍‌ଡ଼ିସ୍‌ନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଜିସୁଦି ସିକିୟା \r (ମାର୍କ ୧୦:୧-୧୨) \p \v 1 ଜିସୁ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ୱେର୍‌ତି ୱିସ୍‌ତି ୱେନ୍‌କା ଗାଲିଲି ଡ଼ିସ୍‌ସି ଜର୍ଦନ ଗାଡାଦି ଆୟାପାଡ଼୍‌କା ମାନି ଜିହୁଦା ରାଜିଦୁ ସୋର୍ହାର୍‌ । \v 2 ମାରି, ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ୱାନି ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ସୋର୍ହାର୍‌ ମାରି ୱାନ୍‌ ଗାଦି ରଗ୍‌ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ । \p \v 3 ଏସଲୋକ୍‌ ପାରୁସିର୍‌ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାରୋ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଗୁଟାଦୁ ଆର୍‌ପ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ସେସ୍ଟାକିତାର୍‌ । ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ମସାଦି ନିୟମ୍‌ ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଇନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ନିଜେଦି ଆଡ଼୍‌ସିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ନିଆକୁ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍ ନୋ ?” \p \v 4 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, ମିର୍‌ ଇନିକା ସାସ୍ତ୍ରଦୁ ପଡ଼ାଇଦେର୍‌ ନୋ, ତିଆର୍‌କିତିମାଲିକ୍‌ ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ନେ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ମେମାରି ନି ଆଇମା କିଜି ତିଆର୍‌ କିତାନ୍‌ ? \v 5 ନାସ୍ତିୱାଲେ ମାପୁରୁ ଇର୍ହାମାର୍ହାନ୍‌, “ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଅରେନ୍‌ ମେମାର୍‌ଏନ୍‌ ନିଜେଦି ବୁବାୟାୟେଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସି ନିଜେଦି ଆଡ଼୍‌ସି ୱାଲେ ତେବାନାନ୍‌ ମାରି ଆୟା ରିଏର୍‌ ଅରେନ୍‌ଆନାର୍‍ । \v 6 ୱାର୍‌ ମାରି ରିଏର୍‌ ଆଏର୍‌, ମାତର୍‌ ଅରେନ୍‌ନେ । ଆମାୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ମିସାକିତାମାନାନ୍‌, ଆକା ଲୋକୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେରେଏ କିମାକିର୍‍ ।” \p \v 7 \x + \xo ୧୯:୭ \xo*\xt ମାତିଉ ୫:୩୧.\xt*\x*ପାରୁସିର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଇମାଦିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସ୍‌ନି ଆକୁ ସିଜି ଡ଼ିସ୍‌ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମୋସା ଏନ୍ଦା ନିୟମ୍‌ କିତାମାନାନ୍‌ ?” \p \v 8 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମି ଜିବନ୍‍ତି ଆଟୁୱାଦିଙ୍ଗ୍‍ ସୁଡ଼୍‌ଜି ମୋସା ମିଙ୍ଗିଁ ଇୟାୱାଜା କିତାମାର୍ହାନ୍‌ । ମାତର୍‌ ତିଆର୍‌ଆତି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଇୟାୱାଜା ନିୟମ୍‌ ସିଲେତାତ୍‍ । \v 9 \x + \xo ୧୯:୯ \xo*\xt ମାତିଉ ୫:୩୨; ୧ କରିନ୍ତିୟ ୭:୧୦,୧୧.\xt*\x*ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଏନ୍‌ଆପିନ୍‌ ନିଜେଦି ଆଡ଼୍‌ସିଙ୍ଗ୍‌ ଦାରିପାଣି ଦସ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଇ ଇନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ନାନ୍‌ ନୋ ଆଇ ଆଇମାଦିଙ୍ଗ୍‍ ପେଡ଼ିଆନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନିଜେ ଦାରିପାଣି କିନାନ୍‌ ।” \p \v 10 ସିସୁର୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଆଡ଼୍‌ସି ୱାଲେ କନ୍‌ଲିଦି ଜଦି ଇୟାୱାଜା ବିସୟ୍‌ମାନି ମାଟା, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ପେଡ଼ିଆଇକା ନେଗେତ୍‌ ।” \p \v 11 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇୟା ସିକିୟା ୱିଜେରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସିଲେ । ମାପୁରୁଦି ମାଣାନ୍‌ ଏମେୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇକା ସିଆୟ୍‌ଆତାମାନାତ୍‌, କେବଲ୍‌ ୱାର୍‌ ଇକା ମାନାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନାର୍‌ । \v 12 ଇନିଇନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଲୋକୁ ପେଡ଼ିଆଏଣ୍‌ଗା ତେବାନାସୋନାର୍‌ । ଏସଲୋକ୍‌ ଜନମ୍‌ତାନ୍‌ ପେଡ଼ିଆନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜଗ୍‌ସିଲେର୍‌, ଏସ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଲୋକୁ ଆୟାୱାଜା କିତାମାନାର୍‌, ମାରି ଏସଲୋକ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାଣିକିଦେଙ୍ଗ୍‌ ପେଡ଼ିଆଏଣ୍‌ଗା ତେବାନାର୍‌ । ଏମେକାର୍‌ ଇୟା ସିକିୟାଦି ଅର୍ତ ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ସିନାର୍‌, ୱାର୍‌ ଆକା ମାନାପିର୍‌ ।” \s ଜିସୁ ଇସ୍ରି କଡ଼ରିଙ୍ଗ୍‌ ଆସିର୍ବାଦ୍‌ କିନାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୦:୧୩-୧୬; ଲୁକ ୧୮:୧୫-୧୭) \p \v 13 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଇସ୍ରିକଡ଼ରି ମୁସ୍‌କୁ କିୟୁ ଇଡ୍‌ଜି ପାର୍‌ତନା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଏସଲୋକ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ତାତାର୍‌ । ଆୟା ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସିସୁର୍‍ ଆଦ୍‌ରିସ୍‌ କିତାର୍‌ । \v 14 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇସ୍ରି କଡ଼ରିଙ୍ଗ୍‌ ନା ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଦେଙ୍ଗ୍‌ ସିଦୁ । ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ବାଦାକିମାଟ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ଅଦିକାରି ଏମେକାର୍‌ ୱେରିୱାଜା ଆୟା ଲୋକ୍‌ତି ଅଦିକାରି ।” \p \v 15 ମାରି, ୱାରି ମୁସ୍‌କୁ କିୟୁ ଇଡ୍‌ଜି ଆସିର୍ବାଦ୍‌ କିତି ୱେନ୍‌କା ୱାନ୍‌ ଆବେଟ୍‌ତାନ୍‌ ସୋର୍ହାନ୍‌ । \s ଅରେନ୍‍ ମାଜନ୍‌ ମୁରୁଲି \r (ମାର୍କ ୧୦:୧୭-୩୧; ଲୁକ ୧୮:୧୮-୩୦) \p \v 16 ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ଅରେନ୍‍ ମୁରୁଲି ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାନ୍‌ନୋ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜିଇ ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‌ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଇନି ନେଗି ପାଣି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆନାତ୍‌ ?” \p \v 17 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନେଗି ପାଣି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଏନ୍ଦା ୱେନ୍‌ବାଜିନି ? ମାପୁରୁ ନେ କେବଲ୍‌ ନେଗିକାନ୍‍ । ମାପୁରୁଦି ମାଟେଙ୍ଗ୍‌ ମାନାତିଙ୍ଗ୍‌, ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜିଇ ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନି ।” \p \v 18 ୱାନ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଆମାୱିଜୁ ମାଟେଙ୍ଗ୍‌ ?” \p ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ମାଟ୍‌, ଦାରିପାଣି କିମାଟ୍‌, ଡଙ୍ଗାଁ କିମାଟ୍‌, ଏ ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ମିସ୍‌ମାଟା ସାକିସିମାଟ୍‌, \v 19 ବୁବାୟାୟ୍‌ଙ୍ଗେ ମାନାଦୁ, ମାରି ଲାକ୍‌ତୁରି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‍ ଜିବନ୍‌ନୋତିୱାଜା ଜିବନ୍‍ନୋଦୁ ।” \p \v 20 ମୁରୁଲି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇୟାୱିଜୁ ମାଟେଙ୍ଗ୍‌ ମାନାତାମାନା, ନାନ୍ ମାରି ଇନିକା ନାଙ୍ଗିଁ ଉଣାମାନାତ୍‍ ?” \p \v 21 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଜଦି ନିନୁ ନେଗିକାନ୍‍ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିଜିନି, ସାଙ୍ଗ୍‌ଆଁ, ନି ୱିଜୁ ସମ୍ପତ୍ତି ପର୍‌ଜ ଆୟା ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ସିଲିସାତିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଦାନ୍‌ ସିଆ । ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତୁ ଦନ୍‌ ପଇନି । ଇୟାୱିଜୁ କିଜୱିସ୍‌ସୋ ନା ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ରାଆ ।” \p \v 22 ମୁରୁଲି ଇୟା ମାଟା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ଦୁଃକ୍‍ ଆଜି ସୋର୍ହାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ପେରି ମାଜନ୍‌ଲୋକ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌ । \p \v 23 ଜିସୁ ନିଜେଦି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ମାଜନ୍‌ ଲୋକୁ ବଡ଼େ କସ୍ଟଦାନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତୁ ସନାର୍‌ । \v 24 ମାରିଡ଼େସି ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ସିନା, ମାପୁରୁଦି ରାଜିଦୁ ମାଜନ୍‌ ଲୋକ୍‌ତି ସନି ବାଦୁଲୁ ସୁଜିଦି ବର୍‌ ସିଜି ଉଟ୍‌ ଡ଼ୁଗୁନିକା ଉସାସ୍‌ । \p \v 25 ସିସୁର୍‍ ଇକା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି କାବାଆତାରୋ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ ରକିୟା ପଇଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍ ?” \p \v 26 ଜିସୁ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ସାଡ଼୍‌କୁ ସାଡ଼୍‌କୁ ସୁଡ଼୍‍ଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇକା ଲୋକାଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ୱା ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ମାପୁରୁଦିଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆନାତ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ୱିଜୁ କିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍ ।” \p \v 27 ଇକା ୱେର୍‌ଆନ୍‌ନୋ ପିତର୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସୁଡ଼ୁଦୁ, ମାପ୍‌ ୱିଜୁ ଡ଼ିସ୍‌ସି ନି ୱେନ୍‍କା ୱାତା ମାନାପ୍‌ । ମାଡ୍‌ ଇନିକା ପଇନିକା ?” \p \v 28 \x + \xo ୧୯:୨୮ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୫:୩୧; \xt*\xt ଲୁକ ୨୨:୩୦.\xt*\x*ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ପୁନି ଜଗ୍‌ତି ଏସ୍ତିୱାଲେ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ନିଜେଦି ଗୌରବ୍‌ମୟ୍‌ ରାଜାଗାଦିଦୁ ବାସ୍‌ନାନ୍‌, ନାସ୍ତିୱାଲେ ନା ଇୟା ବାରଲୋକ୍ ସିସୁର୍‍ ବା ବାରଗୋଟା ରାଜାଗାଦିଦୁ ବାସ୍‌ନାରୋ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ତି ବାରଗୋଟା କୁଟୁମ୍‌ତି ମୁସ୍‌କୁ ସାସନ୍‍ କିନିଦେର୍‌ । \v 29 ମାରି ଏମେକାର୍‌ ନା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦି ଇଲୁ, ତଡ଼ାନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନି ତାଙ୍ଗିଁ, ବୁବା ନି ୟାୟେଙ୍ଗ୍‌, କଡ଼କକ୍ରାରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ବୁମିବାଡ଼ା ଡ଼ିସ୍‌ତାମାନାନ୍‌, ୱାର୍‌ ତାନି ସଏ ଗୁଣୁ ପୟ୍‌ନାର୍‌; ମାରି ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ବା ପୟ୍‌ନାର୍‌ । \v 30 \x + \xo ୧୯:୩୦ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୦:୧୬; ଲୁକ ୧୩:୩୦.\xt*\x*ମାତର୍‌ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ମାନି ଏସ ଲୋକୁ ୱେନ୍‌କା ଆନାର୍‌ ମାରି ୱେନ୍‌କା ମାନି ଏସ ଲୋକୁ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଆନାର୍‌ । \c 20 \s ଅଙ୍ଗୁର୍‌କିଡ଼ିଇଦୁ ପାଣିକିନିକାନ୍‌ \p \v 1 ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ଇୟାୱାଜା । ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ଉଟ୍‌ଲା ନାଡ଼ାକାଦେ ୱାନି ଅଙ୍ଗୁର୍‌ କିଡ଼ିଇଦୁ ପାଣି କିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ବୁତିଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ସୋତାନ୍‌ । \v 2 ଆମାୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ପୟ୍‌ତାନ୍‌, ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ଅର୍‌ଲେଟିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଲାକା ୱେଣ୍ଡିଅଦ୍‌ଲି ବୁତି ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ତେୱେତାନ୍‌ନୋ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦି କିଡ଼ିଇଦୁ ପୋକ୍‌ତାନ୍‌ । \v 3 ତାନେୱେନ୍‌କା ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନଅଟା ବେଡ଼ାଦୁ ସାତାଦୁ ସର୍‌ର୍ହାନ୍‌ନୋ ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌, ମାନ୍ଦାଲୋକ୍‌ ସିମ୍ରା ଆଜି ନିର୍‌ଆମାନାର୍‌ । \v 4 ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ମିର୍‌ ବା ନା ଅଙ୍ଗୁର୍‌ କିଡ଼ିଇଦୁ ସୋଲ୍‌ସ ପାଣି କିଦୁ, ମିଙ୍ଗିଁ ସାମାନ୍‍ ବୁତି ସିନା । \v 5 ୱାର୍‌ ସୋର୍ହାର୍‌ନୋ ପାଣି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌ । ୱେଡ଼େ ବାର୍‌ଟା ମାରି ତିନ୍‌ଟା ବେଡ଼ାଦୁ ଟିକ୍‌ ଆୟାୱାଜା ମାରି ଏସ ପାଣିକିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ତାତାନ୍‌ନୋ ପାଣିଦୁ ଲାଗିସ୍‌କିତାନ୍‌ । \v 6 ମାରି ମିଲ୍‌ମିଲିକା ପାସ୍‌ଟା ବେଡ଼ାଦୁ ମାରି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଦେବା ସାତାଦୁ ସର୍ହାନ୍‌ନୋ ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌, ମାରି ଏସ ଲୋକୁ ନିର୍‌ଆମାନାର୍‌, ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, ୱେଡ଼୍‌ୱେଡ଼ାର୍‌ ପାଣିକିଏଣ୍‌ଗା ଏନ୍ଦା ଇବେନୁ ସମୟ୍ ନାସ୍ଟୁକିଜିନିଦେର୍‌ ? \v 7 ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, ଏନ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ପାଣିଦୁ ଲାଗିସ୍‌କିଏର୍‌ । ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ୱିଜୁ ନା ଅଙ୍ଗୁର୍‌ କିଡ଼ିଇଦୁ ସୋଲ୍‌ସ ପାଣିକିଦୁ । \p \v 8 ଆୟାନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିଲ୍‌ମିଲିକା ବେଡ଼ାଦୁ କିଡ଼ିଇଦି ମାଲିକ୍‍ ଗୁମାସ୍ତାଦିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ପାଣିକିତିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‌ଆ । ଆମାକାର୍‌ ୱିଜେରିମାଣାନ୍‌ ୱେନ୍‌କା ପାଣି ଆରାମ୍‌କିତାମାନାର୍‌, ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱାରି ବୁତି ସିଆ । ଆମାକାର୍‌ ୱିଜେରି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ପାଣିଦୁ ୱାତାମାନାର୍‌ ୱାରି ବୁତିଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ସାରାସାରିୱେନ୍‌କା ସିଆ । \v 9 ମିଲ୍‌ମିଲିକା ପାସ୍‌ଟାଦୁ ଆମାକାର୍‌ ପାଣିଦୁ ୱାତା ମାର୍ହାର୍‌, ୱାର୍‌ ୱିଜେରେ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ୱେଣ୍ଡିଅଦ୍‌ଲି ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ପୟ୍‌ତାର୍‌ । \v 10 ଆମାକାର୍‌ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ପାଣି ଆରାମ୍‌ କିତାମାର୍ହାର୍‌, ୱାର୍‌ ନାଣ୍ତ ପୟ୍‌ନିକା ଇଜି ଅଡ଼୍‌ବିତାର୍‌, ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ବା ଉନ୍‌ଡ୍ରେ ଉନ୍‌ଡ୍ରେ ୱେଣ୍ଡିଅଦ୍‌ଲି ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ପୟ୍‌ତାର୍‌ । \v 11 ୱାର୍‌ ନିସ ଅସି ମାଲିକ୍‌ ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ୱେଡ଼ିକାଆଏଣ୍‌ଗା ୱେର୍‌ସି ଇର୍ହାର୍‌, \v 12 ମିଲ୍‌ମିଲିକା ପାସ୍‌ଟାଦୁ ପାଣି ଆରାମ୍‌ କିତିମାନିକାର୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରେ ଗନ୍‌ଟାନେ ପାଣି କିତାମାନାର୍‌ । ମାପ୍‌ ଇୟା ନିସ ତେର୍‌ୱେଲ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱେଡ଼ାର୍‌ କଟେଆତାପ୍‌, ମାରି ବୁତିଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ସିତିୱାଲେ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ମା ୱାଲେ ସାମାନ୍‍ କିଜିସିତି । \p \v 13 ମାଲିକ୍‌ ୱାରି ଲୋଇରାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ଇର୍ହାନ୍‌, ବନ୍ଧୁ; ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ଟକେକିଏ । ଅର୍‌ଲେଟି ବୁତି ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରେ ୱେଣ୍ତି ଅଦ୍‌ଲି ଅସି ପାଣି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ୱିଜିଦେର୍‌ ରାଜିଆତିମାରିଇଦେର୍‌ । \v 14 ମି ଆୟା ବୁତିଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ଅସି ଇନ୍‌ଡ୍ର ସାନ୍‌ଡ୍ରୁ, ମିଙ୍ଗିଁ ଏସ ସିତାମାନା, ଉନ୍‌ଡ୍ରେ ଗନ୍‌ଟା ପାଣି କିତିମାନି ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ବା ନାସନେ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ନା ବଦା । \v 15 ନା ନିଜେଦି ଦନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ବଦା ଆୟାୱାଜା କାର୍‌ସୁକିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇନିକା ନା ଅଦିକାର୍‌ ସିଲେତ୍‌ ? ସିଲେ ନାନ୍ ଦାନ୍‍ସିନିକାନ୍‍ ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଆକାର୍‍ଆଜିନିଦେର୍‌ ? \p \v 16 \x + \xo ୨୦:୧୬ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୯:୩୦; ମାର୍କ ୧୦:୩୧; ଲୁକ ୧୩:୩୦.\xt*\x*ଇୟା କାତାଦି ମାଟା ୱିସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱେନ୍‌କା ମାନି ଲୋକୁ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଆନାର୍‌ ମାରି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ମାନି ଲୋକୁ ୱେନ୍‌କା ଆନାର୍‌ ।” \s ଜିସୁ ନିଜେଦି ସାନି ନିଙ୍ଗିଁନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ମୁନ୍‌ଡ୍ରି ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୦:୩୨-୩୪; ଲୁକ ୧୮:୩୧-୩୪) \p \v 17 ଜିସୁ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତୁ ସନି ସାରିଦୁ ବାର୍‌ଲୋକ୍‌ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଲାକ୍‌ତୁ କୁକ୍‌ତାଅତାନ୍‌ନୋ ଅରେନ୍‌ନେ ଇର୍ହାନ୍‌, \v 18 “ୱେନ୍‌ଡ୍ରୁ, ମାଡ୍‌ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତୁ ସୋଲ୍‌ସିନିକା, ଆବେନୁ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ପେରି ଜାଜକ ମାରି ଦାର୍ମୁଗୁରୁରି କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେଆନାନ୍‌ । ମାରି ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସାନିଦଣ୍ତ୍‌ ସିନାର୍‍ \v 19 ମାରି ୱାର୍‌ ଅଣଜିହୁଦିରି କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେ କିଜି ସିନାର୍‍ । ଆଇଜାତିଦିକାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସେମାର୍‌ କିନାର୍‌, କର୍‌ଡା ମାଡ୍‌ ଡାକ୍‌ନାର୍‌ ମାରି କ୍ରୁସକାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିନାର୍‌, ମାତର୍‌ ମୁନେଟି ୱେନ୍‌କା ୱାନ୍ ମାରିଡ଼େସି ଜିବନ୍‌ଆଜି ନିଙ୍ଗିଁନାନ୍‌ ।” \s ଅରେତ୍‌ ୟାୟାଦି ମାଡ଼ିସ୍‍କିନିକା \r (ମାର୍କ ୧୦:୩୫-୪୫) \p \v 20 ଇୟା ସମୟ୍‍ତୁ ଜେବଦିଦି ଆଡ଼୍‌ସି ତାନି ରିଏରି ମାରିସିରି ୱାଲେ ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି, ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ମାଡ଼ିସ୍‍କିଜି ୱାନିମାଣାନ୍‌ ଇନିକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲସ୍‌ତାତ୍‌ । \p \v 21 ଜିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଇନିକା ବଦାକିଜିନି ?” ୱାଦ୍‌ ଇର୍ହାତ୍‌, “ନିନ୍‌ ଏସ୍ତିୱାଲେ ରାଜା ଆନି, ନା ଇୟା ରିଏର୍‌ ମାରିସିରିଙ୍ଗ୍‌ ନି ଉଣେରି କିୟୁ ତରିନ୍‍ ମାରି ଅରେନ୍‍ ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନି ଡେବ୍‍ରିକିୟୁ ତରିନ୍‍ ବାସ୍ତେଙ୍ଗ୍‍ ମାଟା ସିଦା ।” \p \v 22 ଜିସୁ ଜେବଦିରି ରିଏର୍‌ ମାରିସିରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିର୍‌ ଇନିକା ଲସ୍‌ସିନିଦେର୍‌, ଆୟାକା ମିର୍‌ ନେସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ କି ବୁଝାଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏଜିନିଦେର୍‍ । ନାନ୍ ଏମେ ଦୁଃକ୍‌ବୋଗ୍‌ତି ଉଣିଡୁବାଇତାନ୍‌ ଉନ୍‌ଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ସୋଲ୍‌ସିନା, ମିର୍‌ ଇନିକା ଆବେଟ୍‌ତାନ୍‌ ଉନ୍‌ଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନିଦେର୍‌ ?” \p ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ହୁଁ ଆଟ୍‍ନାପ୍‍ ।” \p \v 23 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିର୍‌ ନା ଆୟା ଡୁବାଇତୁ ଉଣିଦେର୍‌ ସତ୍‌, ମାତର୍‌ ନା ଉଣେରି ମାରି ଡେବିରି ତରିନ୍‌ ବାସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ଇଜି ଏଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଅଦିକାର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସିଲେତ୍‌ । ଆମାୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନା ବୁବା ଆୟା ବାଡି ତିଆର୍‌ କିତାମାନାନ୍‌, ଆକା କେବଲ୍‌ ୱାରିଦି ।” \p \v 24 ଏସ୍ତିୱାଲେ ଆଇ ଦାସ୍‌ଲୋକ୍‌ ସିସୁର୍‍ ଇୟା ମାଟା ୱେର୍‌ଆର୍‌, ଆୟା ତଡ଼ରିଏରି ମୁସ୍‌କୁ ଗିଦ୍‌ରି ଆତାର୍‌ । \v 25 \x + \xo ୨୦:୨୫ \xo*\xt ଲୁକ ୨୨:୨୫,୨୬.\xt*\x*ଜିସୁ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ କିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିର୍‌ ନେସ୍‌ନିଦେର୍‌, ଇୟା ଦୁନିଆଦି ଅଣଜିହୁଦି ରାଜାର୍‌ ଆଇୱାରି ମୁସ୍‌କୁ ଅଦିକାର୍‌ କିତାର୍‍ମାନ୍ଦି ମାରି ପେରି ପେରି ନେତାର୍‌ ବା ଆଇୱାରି ମୁସ୍‌କୁ ସାସନକିନାର୍‌ । \v 26 \x + \xo ୨୦:୨୬ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୩:୧୧; ମାର୍କ ୯:୩୫; ଲୁକ ୨୨:୨୬.\xt*\x*ମି ଲୋଇ ଆୟାୱାଜା ସିଲେତ୍‍, ମାତର୍‌ ମି ଲୋଇରାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ପେରିକାନ୍‌ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଆଇୱାରି ସେବାକିନିକାନ୍‍ ଆପିନ୍‌, \v 27 ମାରି ମି ଲୋଇରାନ୍‌ ଏନ୍‌ ପେରିକାନ୍‌ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଆଇୱାରି ଗତିମୁରୁଲି ୱାଜା ୱାରି ସେବା କିପିନ୍‍, \v 28 ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମନୁଷ୍ୟପୁତ୍ର ଯେ ନାନ୍ ସେବା ପ‍ଇଦେଙ୍ଗ୍‌ ରେଏ, ମାତର୍‌ ସେବା କିଜି ଆଇୱାରିଦି ଡ଼ିସିସ୍‍କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦି ଜିବନ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ୱାତାମାନାନ୍‍ ।” \s ଜିସୁ ରିଏର୍‌ କାଣାରିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁନି ସାକ୍ତି ସିତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୦:୪୬-୫୨; ଲୁକ ୧୮:୩୫-୪୩) \p \v 29 ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ଜିସୁ ସିସୁରି ୱାଲେ ଜିରିହୋ ଗାଡ଼୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସି ସନିୱାଲେ ନାଣ୍ତଲୋକୁ ୱାନି ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ବୁଲାତାର୍‌ । \v 30 ରାସ୍ତା ପାଡ଼ି ବାସ୍‌ତିମାନି ରିଏର୍‌ କାଣାର୍‌, ଜିସୁ ଆୟା ସାରି ୱାଜିନାନ୍‍ ଇଜି ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ନାଣ୍ତ ଆଉଲି ଆଜି କୁକ୍‌ତାର୍‌, “ଏ ପ୍ରବୁ, ଦାଉଦତି ମାରିନ୍‌ ! ମାଙ୍ଗିଁ ଦୟା କିଆ ।” \p \v 31 ଲୋକ୍‌ ୱିଜେରେ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଆଦ୍‌ରିସ୍‌କିଜି ଆଲେଜ ମାନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, ମାତର୍‌ ୱାର୍‌ ମାରି ନାଣ୍ତ ଆଉଲି ଆଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ଏ ପ୍ରବୁ, ଦାଉଦତି ମାରିନ୍‌ ! ମାଙ୍ଗିଁ ଦୟା କିଆ ।” \p \v 32 ଆବେନୁ ଜିସୁ ନିର୍‌ଆନ୍‌ନୋ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇନିକା କିନା ଇଜି ମିର୍‌ ବଦା କିଜିନିଦେର୍‌ ?” \p \v 33 ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ପ୍ରବୁ ମାଙ୍ଗିଁ ସୁଡ଼ୁନି ସାକ୍ତି ସିଦା ।” \p \v 34 ମାରି, ଜିସୁ ଦୟାଦାନ୍‌ ଦାନ୍ଦାଆଜି ୱାରି କାଣ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ମୁଟ୍‌ତାନ୍‌, ମାରି ଆୟାଦାପ୍ରେ ୱାର୍‌ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ତାର୍‌ ମାରି ୱାନି ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ବୁଲାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌ । \c 21 \s ଜିରୁସାଲମ୍‌ତୁ ଜିସୁଦି ଗୌରବ୍‌ମୟ୍‌ ଡ଼ୁଗୁନିକା \r (ମାର୍କ ୧୧:୧-୧୧; ଲୁକ ୧୯:୨୮-୪୦; ଜୋହନ ୧୨:୧୨-୧୯) \p \v 1 ଜିସୁ ନି ୱାନି ସିସୁର୍‍ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତି ଲାକ୍‌ତୁରି ଜିତ୍ ଗରନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ମାନି ବେତ୍‍ପାଗି ନାଟ ଇତାର୍‌ । ନାସ୍ତିୱାଲେ ଜିସୁ ରିଏର୍‌ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ମାଟା ୱେର୍‌ସି ପୋକ୍‌ତାନ୍‌ । \v 2 “ମି ଆଗ୍‍ଡ଼ିରି ଆୟା ନାଟ ସାନ୍‌ଡ୍ରୁ, ଆବେ ଇତି ଦାପ୍ରେନେ ତରାତିମାନି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଗଦଦିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ତାନେୱାଲେ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଗଦପିଲାଦିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଣିଦେର୍‌; ୱାନିକାଙ୍ଗ୍‌ କୁତ୍‌ସ ନା ଲାକ୍‌ତୁ ଆସ୍‌ସୋ ରାଦୁ । \v 3 ମାରି ଏନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଇନିକା ୱେନ୍‌ବାତିଙ୍ଗ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇନିଦେର୍‌, ୱେନିକାମାନୁ ପ୍ରବୁଙ୍ଗ୍‌ ଦର୍‌କାର୍‌ ମାନାତ୍‌ । ଆୟାଦାପ୍ରେନେ ୱାନ୍‌ ୱାନିକାଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ନାସିନାନ୍‌ ।” \p \v 4 ବାବବାଦିରି ମାଣାନ୍‌ ରାସ୍‍ତିମାନି ଇୟା ବାକ୍ୟ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ପୁରା ଆନାତ୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇକା ଗଟାତାତ୍‌ । \q1 \v 5 “ସିୟୋନତି ଗାଡ଼୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇନ୍‌ଆଁ, \q2 ସୁଡ଼୍‍ଦୁ, ନି ରାଜା ମି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜିନାନ୍‍; \q1 ୱାନ୍‌ ସାନ୍ତି ମାରି ଗଦପିଲା ନି \q2 ଗଦଦି ମୁସ୍‌କୁ ବାସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ୱାଜିନାନ୍‍ ।” \p \v 6 ସିସୁର୍‍ ସୋର୍ହାର୍‌ନୋ ଜିସୁ ୱେର୍‌ତି ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ପାଣି କିତାର୍‌ । \v 7 ଗଦ ନି ଗଦପିଲାଦିଙ୍ଗ୍‌ ତାତାରୋ ୱାନିକା ମୁସ୍‌କୁ ନିଜେନିଜେଦି ୱାତିଙ୍ଗ୍‌ ପିଡ଼ିକ୍‌ତାର୍‌, ମାରି ଜିସୁ ଆୟା ଗଦ ମୁସ୍‌କୁ ବାସ୍‌ତାନ୍‌ । \v 8 ମାରି, ଲୋକାୱିଜେରି ମାଣାନ୍‌ ଏସଲୋକ୍‌ ଜିସୁ ସୋଲ୍‌ସିମାନି ରାସ୍ତା ମୁସ୍‌କୁ ନିଜେ ନିଜେଦି ୱାତିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‌ତାସିତାର୍‌ ମାରି ଏସଲୋକ୍‌ ମାରାତାନ୍‌ କାଜିରି କମେଙ୍ଗ୍‌ କାତ୍‌ସି ତାସି ରାସ୍ତାଦୁ ପାର୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌ । \v 9 ଜିସୁଦି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ନି ୱେନ୍‌କା ସୋଲ୍‌ସିମାନି ଲୋକୁ ୱିଜେରେ ନାଣ୍ତ ଆଉଲି ଆଜି ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, ହୋଶାନା, “ଦାଉଦତି ମାରିନ୍‌, ପ୍ରବୁଦି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ଏନ୍‌ ୱାଜିନାନ୍‍, ମାପୁରୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆସିର୍ବାଦ୍‌ କିପିନ୍‌ । ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‌ ପ୍ରସଂସା ଆପିତ୍‌ ।” \p \v 10 ମାରି, ଏସ୍ତିୱାଲେ ଜିସୁ ଜିରୁସାଲାମ୍‍ତୁ ଇତାନ୍‌, ଗାଡ଼୍‌ୱିଜୁ ଇକାନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇଜି ପୁରା ବେମ୍‍ର୍‍ ଆତାର୍‌ । ଲୋକୁ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ଆୟାକାନ୍‌ ଏନ୍‌ ?” ଆଇକାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, \p \v 11 “ୱାନ୍‌ ଆଜିନାନ୍‍, ଗାଲିଲି ରାଜିଦି ନାଜରିତଦି ବାବବାଦି ଜିସୁ ।” ଲୋକୁ ୱେର୍‌ତାର୍‌ । \s ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ସୋର୍ହାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୧:୧୫-୧୯; ଲୁକ ୧୯:୪୫-୪୮; ଜୋହନ ୨:୧୩-୨୨) \p \v 12 ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ ଲୋଇ ଡ଼ୁଗିତାନ୍‌ନୋ ଆୟା ବାଡିଦୁ କଡ଼ଜି ପର୍‌ଜି କିଜିମାନି ୱିଜୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଆତେରେ ସୋପ୍‌ତାନ୍‌ । ମାରି ଅଦ୍‌ଲିଙ୍ଗ୍‌ ମାର୍‍ନିୱାରି ପାସ୍‌ରା ମାରି ପାଉରା ପର୍‌ନିୱାରି ପାସ୍‌ରା ମାର୍ତା ପୋକ୍‌ତାନ୍‌, \v 13 ମାରି ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଦର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସାତାମାନାତ୍‌, ନା ମନ୍ଦିର୍‌ ପାର୍‌ତନା ଇଲୁ ଇଜି ୱେଙ୍ଗିଁନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡଙ୍ଗାଁରି ଇଲୁ କିତିମାନିଦେର୍‌ ।” \p \v 14 ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ମାନିୱାଲେ କାଣାର୍‌ ନି କିକୁକାଲ୍‌କୁ ୱାର୍‌ତିକାର୍‌ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାର୍‌ ମାରି ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌କିତାନ୍‌ । \v 15 ପେରି ଜାଜକ ମାରି ଦାର୍ମୁଗୁରୁର୍‌ ୱାନି କାବାଆନି ପାଣି ୱିଜୁ ମାରି ମନ୍ଦିର୍‌ ଲୋଇ “ଦାଉଦ ମାରିନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ପ୍ରସଂସା ଆପିତ୍‌” ଇଜି ନାଣ୍ତ ଆଉଲିଆଜିମାନି କଡ଼ରିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଜି ରିସା ଆତାର୍‌ । \v 16 ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ଇୟାକାର୍‌ ଇନିକା ଆଜିନାର୍‌, ମିର୍‌ ୱେନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ସିନିଦେର୍‌ ?” \p ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ପୁରା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜିନା । ଦର୍ମସାସ୍ତ୍ରଦୁ ଇୟା ମାଟା ଇନିକା ପଡ଼ାଇଦେର୍‌, ମିର୍‌ କଡ଼ରିଙ୍ଗ୍‌ ନି ଇସ୍ରି କଡ଼ର୍‌ ଟିକ୍‌ ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ପ୍ରସଂସା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ସିକିୟା ସିତିମାନିଦେର୍‍ ?” \p \v 17 ଇକା ଇନ୍‌ଞ୍ଜି ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତାନ୍‌ ବେତନିୟାଦୁ ସୋର୍ହାନ୍‌, ଆବେନୁ ୱାନ୍‌ ନାଡ଼ା ତେବାତାନ୍‌ । \s ଜିସୁ ତଗାମାରାତିଙ୍ଗ୍‌ ଆନାଦୁରିଆସିତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୧:୧୨-୧୪; ୧୬:୨୦) \p \v 18 ମାର୍‌ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍‌ ସାଲ୍‌ଦିନେ ଜିସୁ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତୁ ଡ଼େସିସନିୱାଲେ ବାଙ୍ଗାଁ ସାତାନ୍ । \v 19 ରାସ୍ତା ପାଡ଼ି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ତଗା ମାରାନ୍‌ ମାର୍ହାତ୍‌ । ଜିସୁ ତାନେ ଲାକ୍‌ତୁ ସୋର୍ହାନ୍‌ନୋ ଆବେନୁ ଆକୁ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ଇନିକାବା ତଏତାନ୍‌ । ୱାନ୍‌ ମାରାନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ମାରି ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ବା ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ଇ ।” ଆୟାଦାପ୍ରେ ତଗା ମାରାନ୍‌ ୱାର୍‌ତାସୋର୍ହାତ୍‌ । \p \v 20 ସିସୁର୍‍ ଆକା ସୁଡ଼ୁଜି କାବାଆତାରୋ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ତଗା ମାରାନ୍‌ ନିସାଦାପ୍ରେ ୱାର୍‌ତାସୋର୍ହାତ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ?” \p \v 21 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ମନ୍‌ତୁ ଅଡ଼ପ୍‍ବା ଅଡ଼୍‌ବିଏଣ୍‌ଗା ମିର୍‌ ଜଦି ପୁରାଦାନ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନିଦେର୍‌, ନାନ୍ ଇୟା ତଗା ମାରାନ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆମାକା କିତାମାନା, ମିର୍‌ ବା ଆକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନିଦେର୍‌ । କେବଲ୍‌ ନାସ ସିଲେ, ଏମେ ଲୋକୁ ଇୟା ଗରନ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ନିନ୍‌ ନିଙ୍ଗ୍‍ଜି ସାମ୍‌ଦୁର୍‌ତୁ ସଲ୍‍ସି ଆର୍‌ଆ ଇଜି ଇନାନ୍‌, ଆକାବା ଆନାତ୍‌ । \v 22 ବିସ୍‌ବାସ୍‌କିଜ ପାର୍‌ତାନାଦୁ ଆମାକା ଲସ୍‌ନିଦେର୍‌, ଆୟାୱିଜୁ ମିର୍‌ ପଇନିଦେର୍‌ ।” \s ଜିସୁଦି ଅଦିକାର୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ପ୍ରସ୍ନ \r (ମାର୍କ ୧୧:୨୭-୩୩; ଲୁକ ୨୦:୧-୮) \p \v 23 ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ଡ଼େସିୱାଜି ଆବେନୁ ସିକିୟା ସିନିୱାଲେ ପେରି ଜାଜକର୍‌ ନି ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ନିନ୍‌ ଆମା ଅଦିକାର୍‌ତାନ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ପାଣି କିଜିନି ? ମାରି, ଇୟା ନିଙ୍ଗିଁ ଏନ୍‌ ଇୟା ଅଦିକାର୍‌ ସିତାନ୍‌ ?” \p \v 24 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ବା ମିଙ୍ଗିଁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ମାଟା ୱେନ୍‌ବାନା, ଆୟା ଉତର୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌, ନାନ୍ ଆମା ଅଦିକାର୍‌ତାନ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ପାଣି କିଜିନା, ଆକା ନାନ୍ ବା ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ନା ।” \v 25 ଡୁବନ୍‌ ସିନି ଅଦିକାର୍‌ ଯୋହନ ଏମାଣାନ୍‌ ପୟ୍‌ତାମାର୍ହାନ୍‌ ? ମାପୁରୁମାଣାନ୍‌ ନୋ ଲୋକାମାଣାନ୍‌ ? \p ୱାର୍‌ ୱାରି ୱାରି ଲୋଇ ୱାର୍‍ଗିସାଜି ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, “ଇୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇନିକା ୱେର୍‌ନିକା ? ଜଦି ଇନିକା ମାପୁରୁମାଣାନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଯୋହନତିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍ଦା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏଜିନିଦେର୍‌ ଇଜି ୱାନ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ୱେନ୍‌ବାନାନ୍‌ । \v 26 ମାତର୍‌ ଲୋକାମାଣାନ୍‌ ଇଜି ଇନିକା, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜୁଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ୍‌ ତିଲାଜିନିକା, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଯୋହନ ଅରେନ୍‍ ବାବବାଦି ଇଜି ୱିଜେରେ ଲୋକୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌କିଜିନାର୍‌ ।” \v 27 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାର୍‌, “ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ଏପ୍‌ ।” ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ନାନ୍ ଆମା ଅଦିକାର୍‌ତାନ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ କିଜିନା, ଆକା ନାନ୍ ବା ମିଙ୍ଗିଁ ଇନ୍‌ଏ । \s ରିଏର୍‌ କଡ଼ରି କାତା \p \v 28 “ଇଲେଇ ଇୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ମିର୍‌ ଇନିକା ଅଡ଼ବିଜିନିଦେର୍‌ । ଅରେନ୍‍ ଲୋକାଦି ରିଏର୍‌ କଡ଼ର୍‌ ମାର୍ହାର୍‌ । ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ୱାନ୍‌ ପେରି ମାରିନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ‘ମାରିନ୍‌, ନେର୍‌ ମା ଅଙ୍ଗୁର୍‌ କିଡ଼ିଇଦୁ ସୋଲ୍‌ସ ପାଣିକିଆ ।’ \v 29 ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ନା ବଦା ସିଲେତ୍‌, ମାତର୍‌ ୱେନ୍‌କା ମନ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼େପ୍‍ସି ପାଣି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ସୋର୍ହାନ୍‌ । \v 30 ବୁବାସି ଇସ୍ରି ମାରିସିଙ୍ଗ୍‌ ବା ଆୟା ପାଣି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌ । ‘ହୁଁ, ଆଜ୍ଞା,’ ସୋଲ୍‌ସିନା ଇଜି ଇସ୍ରି ମାରିନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌ । ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ପାଣିଦୁ ମୁଡ଼ୁକେ ସୋଲ୍‌ଏତାନ୍‌ । \v 31 ଇୟା ରିଏର୍‌ କଡ଼ରି ମାଣାନ୍‌ ଏନ୍‌ ତାମେ ବୁବାସିଦି ମାଟା ମାନାତାମାର୍ହାନ୍‌ ?” \p ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ପେରି ମାରିନ୍‌ ।” \p ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ସିସ୍‍ଟୁ ଲୋସ୍‌ନିକାର୍‌ ନି ଦାରିପାଣିକିନିକାର୍ ମିମାଣ୍‌କୁ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ମାପୁରୁଦି ରାଜିଦୁ ସୋନାର୍‌ । \v 32 \x + \xo ୨୧:୩୨ \xo*\xt ଲୁକ ୩:୧୨; ୭:୨୯,୩୦.\xt*\x*ଡୁବନ୍‌ ସିନି ଯୋହନ ମି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ଟିକ୍‌ ସାରି ତର୍‌ତାସିତା ମାର୍ହାନ୍‌, ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଇତିଦେର୍‌ । ମାତର୍‌ ସିସ୍‍ଟୁ ଲୋସ୍‌ନିକାର୍‌ ନି ଦାରିପାଣିକିନିକାର୍ ୱାନି ମାଟାଦାନ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌କିତାର୍‌, ଇକା ସୁଡ଼ୁଜି ବା ମିର୍‌ ମୋନ୍‌ ଡ଼େପ୍‍ସି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଇତିଦେର୍‌ । \s ଅଙ୍ଗୁର୍‌କିଡ଼ିଇଦୁ ବାଗ୍‌ତାନ୍‌ ପାଣିକିନିୱାରି କାତା \r (ମାର୍କ ୧୨:୧-୧୨; ଲୁକ ୨୦:୯-୧୯) \p \v 33 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମାରି ଉନ୍‌ଡ୍ରି କାତା ୱେନ୍‌ଡ୍ରୁ ।” ଅରେନ୍‍ ବୁମିମାଲିକ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଅଙ୍ଗୁର୍‍ କିଡ଼ିଇ କିତାନ୍‌ନୋ ସାରିବେଡ଼୍‍ତି କୋଅଟି ସୋସ୍‌ତାନ୍‌ ମାରି ଆୟା ଲୋଇ ଦାକ୍ଷ୍ରାକୁଣ୍ତ୍ କାରିତାନ୍‌ନୋ କାପ୍‍କିନି ସାମ୍‍ଣ୍ତା ତିଆର୍‌କିତାନ୍‌, ମାରି ବାଗ୍‍ତୁ ପାଣିକିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ଡଡି ବାଗ୍‌ତାନ୍‌ ସିତାନ୍‌ନୋ ଆଇଦେସ୍‌ତୁ ସୋର୍ହାନ୍‌ । \v 34 ଅଙ୍ଗୁର୍‌କଡ଼ି କୟ୍‍ନିୱାଲେ ୱାନ୍‌ ବାଗ୍‌ତୁପାଣିକିନି ୱାରି ଲାକ୍‌ତୁ ନିଜେଦି ବାଗ୍ ଲସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ନିଜେଦି ଗତିମୁରୁଲିଙ୍ଗ୍‌ ପୋକ୍‌ତାନ୍‌ । \v 35 ମାତର୍‌ ବାଗ୍‍ତୁ ପାଣିକିନିକାର୍‌ ଆୟା ଗତିମୁରୁଲିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାରୋ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ଡାକ୍‌ତାର୍‌, ଆଇ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ସାୟାମାର୍‌ଗାଡାକ୍‌ତାର୍‌, ମାରି ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ କାଲ୍‌କୁ ପୋକ୍‌ସି ଡାକ୍‌ତାର୍‌ । \v 36 ମାରି କିଡ଼ିଇ ମାଲିକ୍‌ ନାଣ୍ତ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଆଇ ପାଣିକିନି ଗତିମୁରୁଲିଙ୍ଗ୍‌ ପୋକ୍‌ତାନ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ପୋକ୍‌ତାନ୍‌ । ୱାରିଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ବା ବାଗ୍‍ତୁ ପାଣିକିନିକାର୍‌ ଆୟାୱାଜା କିତାର୍‌ । \v 37 ସାରାସାରିୱେନ୍‌କା କିଡ଼ିଇ ମାଲିକ୍‌ ନିଜେଦି ମାରିନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ବାଗ୍‌ତୁପାଣିକିନି ୱାରି ଲାକ୍‌ତୁ ପୋକ୍‌ତାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଅଡ଼ବିତାନ୍‌, ୱାର୍‌ ୱାନି ମାରିନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାନାର୍‌ । \v 38 ମାତର୍‌ ବାଗ୍‍ତୁ ପାଣିକିନିକାର୍‌ ମାଲିକ୍‌ତି ମାରିନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁତାରୋ ୱାରି ୱାରି ଲୋଇ ୱାର୍‍ଗିତାର୍‍, ଇୟାକାନ୍‌ ସୁଡ଼ୁଦୁ, ମାଲିକ୍‌ଦି ମାରିନ୍‌ । ରାଦୁ, ୱେନିଙ୍ଗ୍‌ ବା ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‍ନାଟ୍‍, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସମ୍ପତ୍ତି ମାଦିଆନାତ୍‌ । \v 39 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ସି କିଡ଼ିଇଦାନ୍‌ ପେରିତାରୋ ଆତେରେ ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ତାର୍‌ । \fig ଅଙ୍ଗୁର୍‌ ଡଡିଦିଙ୍ଗ୍‌ କାପ୍‌କିନି ଗୁଡ଼ା|alt="Watchtower in a vineyard" src="hk00105c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="୨୧:୩୩"\fig* \p \v 40 ଜିସୁ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଇଲେଇ, ଏସ୍ତିୱାଲେ କିଡ଼ିଇଦି ମାଲିକ୍‍ ୱାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ବାଗ୍‍ତାନ୍‍ ପାଣିକିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇନିକା କିନାନ୍‌ ।” \p \v 41 ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଆୟା ତାଗ୍‌ଇୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ପୁରା ଡାକ୍‌ନାନ୍‌ ମାରି ଆମା ବାଗ୍‍ତାନ୍‍ପାଣିକିନିକାର୍‌ ସାମାନ୍‍ ବେଡ଼ାଦୁ ୱାନି ବାଗ୍ ପଲ୍‌ ସିନାର୍‍, କିଡ଼ିଇ ୱାରି କିୟୁଦୁ ଡ଼ିସ୍‌ନାସିନାନ୍‌ ।” \p \v 42 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଇୟା ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ର ମାଟା ଇନିକା ମିର୍‌ ପଡ଼ାଇଦେର୍‌, \q1 ଆମା କାଲୁଦିଙ୍ଗ୍‌ ଇଲୁକୁ ତିଆର୍‌କିନିକାର୍‌ \q2 ପାଣିସିଏତ୍‌ଇଜି ଡ଼ିସ୍‌ତାସିତାମାର୍ହାର୍‌, \q1 ଆକାନେ ପେରିକା କନାଦି କାଲୁ ଆତାତ୍‌ । ପ୍ରବୁ ନିଜେ ଇକା ଇର୍‌ଆମାନାନ୍‌ । \q2 ପ୍ରବୁଦି ପାଣି ୱିଜୁ ଏସା କାବାନିକା ? \p \v 43 ଜିସୁ ମାରି ଇର୍ହାନ୍‌, ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ମାପୁରୁଦି ରାଜି ମିମାଣ୍‌କୁ ଅଆୟ୍‌ଆନାତ୍‌ ମାରି ଆମା ଲୋକୁ ମାପୁରୁଦି ବଦାଦାନ୍ ପାଣିକିନାର୍‍, ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଆକା ସିଆଇଆନାତ୍‌ । \v 44 ମାରି ଏନ୍‌ ଇୟା କାଲୁ ମୁସ୍‌କୁ ଆର୍‍ନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ମକା ମକା ଆନାନ୍‌, ମାରି ଇୟା କାଲୁ ଆମାୱାନି ମୁସ୍‌କୁ ଆର୍‍ନାତ୍‍, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆକା ଗୁଣ୍ତ୍‍ଗୁଣ୍ତା କିନାତ୍‍ । \f + \fr ୨୧:୪୪ \fr*\ft ଇୟା ପଦ୍‌ ୱିଜୁ ପାଡ଼ିଇ ରାସାତିମାନୁ ସିଲେତ୍‌ । \ft*\f* \p \v 45 ପେରି ଜାଜକର୍‌ ନି ପାରୁସିର୍‌ ଇୟା କାତାଦି ମାଟା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଜି ଇଜିନାନ୍‍ଇଜି ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ତାର୍‌ । \v 46 ମାରି, ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ସେସ୍ଟାକିତାର୍‌, ମାତର୍‌ ଲୋକା ଗଲି ତିଏଲ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଆକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏତାର୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଅରେନ୍‍ ବାବବାଦି ଇଜି ଅଡ଼ବିଜି ମାର୍ହାର୍‌ । \c 22 \s ପେଡ଼ି ବୋଜିଦି କାତା \r (ଲୁକ ୧୪:୧୫-୨୪) \p \v 1 ଜିସୁ ମାରିଡ଼େସି କାତାଦାନ୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ତାନ୍‌ । \v 2 ମାପୁରୁଦିରାଜି ଇୟାୱାଜା । ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ଅରେନ୍‍ ରାଜା ନିଜେଦି ମାରିନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ପେଡ଼ି ବୋଜି ତିଆର୍‌କିତାନ୍‌ । \v 3 କୁକ୍‌ତିମାରିଇ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ବୋଜିଦୁ କୁକ୍‍ସ ତାତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ୱାନ୍‌ ସାକର୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ପୋକ୍‌ତାନ୍‌ । ମାତର୍‌ ଆୟା ଲୋକୁ ୱାଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିଏତାର୍‌ । \v 4 ରାଜା ମାରିଡ଼େସି ଆଇ ସାକର୍‌ଙ୍ଗାଁ ମାଣ୍‌କୁ ଇୟା କାବୁର୍‌ ୱେର୍‌ସି ପୋକ୍‌ତାନ୍‌, ପେଡ଼ି ବୋଜି ତିଆର୍‌ଆତାତ୍‌ନି, ବାଲ୍‌ସିତି ବାଲ୍‌ସିତି କଡି ମାରି ଗାଡ଼ାଲ୍‌ କୟ୍‌ତାରୋ ୱିଜୁ ତିଆର୍‌ଆତାମାନାତ୍‌, ବୋଜିଦୁ ବେଗି ରାଦୁ । \v 5 ମାତର୍‌ ୱାର୍‌ ଇୟା ମାଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ଏଣ୍‌ଗା ନିଜେନିଜେଦି ପାଣି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌ ଅରେନ୍‍ ୱାନି କିଡ଼ିଇଦୁ ସୋର୍ହାନ୍‌, ମାରି ଅରେନ୍‍ ନିଜେଦି ଦୁକାନ୍‌ତୁ ସର୍ହାନ୍‌ \v 6 ମାରି ଏସ ଲୋକୁ ରାଜାଦି ସାକର୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାରୋ ଡାକ୍‌ସି ଡାକ୍‌ସି ସାୟାମାର୍‌ଗାଡାକ୍‌ତାର୍‌ । \v 7 ରାଜା ନାଣ୍ତ ରିସା ଆଜି ସନ୍ୟରିଙ୍ଗ୍‌ ପୋକ୍‌ତାନ୍‌, ୱାର୍‌ ଆୟା ସାୟାମାର୍‌ଗାଡାକ୍‌ତି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସାୟାମାର୍‌ଗାଡାକ୍‌ତାରୋ ୱାରି ଗାଡ଼୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‌କାତାର୍‌ । \v 8 ତାନେ ୱେନ୍‌କା ରାଜା ସାକର୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ଇର୍ହାନ୍‌, ନା ପେଡ଼ି ବୋଜି ତିଆର୍‌ ଆତାମାନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ନାନ୍ କୁକ୍‌ତିମାରିଇ ଲୋକୁ ଜଗ୍‌ସିଲେର୍‌ । \v 9 ଇଲେଇ ପେରି ପେରି ସାକ୍ଡ଼ିଆଙ୍ଗ୍ ସୋଲ୍‌ସ ଏସ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ପଇନିଦେର୍‌, ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ମା ବୋଜିଦୁ କୁକ୍‌ସତାଗାଟ୍‌ । \v 10 ଆବେଟ୍‌ ସାକର୍‌କୁ ସାକ୍‌ଡ଼ିଦିଙ୍ଗ୍‌ ସାକ୍‌ଡ଼ି ବୁଲାଜି ନେଗିକାନ୍‌ଆପିନ୍‌ ମାରି ତାଗ୍‌ଇକାନ୍‌ଆପିନ୍‌; ଏସ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ପୋୟ୍‌ତାର୍‌, ୱିଜୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‌ତା ତାତାର୍‌ ମାରି ପେଡ଼ି ଇଲୁଦୁ ବର୍ତିଆତାର୍‌ । \p \v 11 “ରାଜା କୁଡ଼ାଆଙ୍ଗାଁ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାତାନ୍‌ । ୱାନ୍‌ ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌, ୱାରି ଲୋଇରାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ପେଡ଼ି ଆଙ୍ଗିଁ ଆରାଏନ୍‌ । \v 12 ରାଜା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, ବନ୍ଦୁ, ପେଡ଼ି ଆଙ୍ଗିଁ ଆରାଏଣ୍ତା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇୟା ବାଡିଦୁ ୱାତି ? ଆୟାକାନ୍‌ ଆଲେତାନୋ ତେବାତାନ୍‌ । \v 13 \x + \xo ୨୨:୧୩ \xo*\xt ମାତିଉ ୮:୧୨; ୨୫:୩୦; ଲୁକ ୧୩:୨୮.\xt*\x*ରାଜା ସେବାକିନିକାଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ୱାନି କିକୁ ପାଦାମ୍‌କୁ ତର୍‌ସୋ ଆତେରେ ସିକାଟିଦୁ ପୋକ୍‌ତୁ । ଆବେନୁ ୱାନ୍‌ ଆଡ଼ାବାଜି ୱାନି ପାଲୁକୁ କାତ୍ରେକିନାନ୍‌ ।” \p \v 14 କାତା ୱେର୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ୱିସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ କୁକାୟ୍‍ଆତାମାନାର୍, ମାତର୍‌ ଉଣା ଲୋକୁ ବାସେଆତାମାନାର୍‍ ।” \s ସିସୁଟୁ ସିନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ପ୍ରସ୍ନ \r (ମାର୍କ ୧୨:୧୩-୧୭; ଲୁକ ୨୦:୨୦-୨୬) \p \v 15 ଏସଲୋକ୍‌ ପାରୁସିର୍‌ ସଲ୍‌ସି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ପ୍ରସ୍ନ ୱେନ୍‌ବାଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଗୁଟାଦୁ ଆରେପ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଉପାୟ୍‌ ପୟ୍‌ତାର୍‌ । \v 16 ୱାର୍‌ ନିଜେଦି ଏସଲୋକ୍‌ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ହେରୋଦ ଦଲତୀ ଏସ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ପୋକ୍‌ତାର୍‌ । ୱାର୍‌ ୱାଜି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାର୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ନାପ୍‌, ନିନ୍‌ ସତ୍‌ ଇନି ମାରି ନିନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ସତ୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିକିୟା ସିନି । ମାରି ଆଇକାର୍‌ ଇନିକା ଅଡ଼୍‍ବିନାର୍‍ ଆୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ବେମ୍‍ରିଆଇ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ଏମେୱାରି ମାଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ ମନ୍‍ସିଇ । \v 17 ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ଇନିଆ, ଇୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ନି ମାଟାଇନିକା ? କାଇସର୍‍ ରାଜେଙ୍ଗ୍‌ ସିସୁଟୁ ସିନିକା ନିୟମ୍‌ତି ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ଟିକ୍‌ ନୋ ବୁଲ୍‌ ?” \p \v 18 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ୱାରି ତାଗ୍‌ଇ ଉପାୟ୍‌ ନେସ୍‌ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ କପଟିର୍‌, ନାଙ୍ଗିଁ ଗୁଟାଦୁ ଆରେପ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍ଦା ସେସ୍ଟାକିଜିନିଦେର୍‌ ? \v 19 ଆମା ଅଦଲିଦାନ୍‌ ସିସୁଟୁ ତର୍‌ସିନିଦେର୍‌, ଆବେନୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ତାସ ନାଙ୍ଗିଁ ତର୍‌ତୁ !” \p ୱାର୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଅଦ୍‌ଲି ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ତାତାରୋ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିତାର୍‍ । \v 20 ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଇୟା ଅଦ୍‌ଲି ମୁସ୍‌କୁ ଏ ବମା ମାରି ଦର୍‌ ମାନାତ୍‌ ?” \p \v 21 ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, କାଇସର୍‍ଦି, “ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆମାକା କାଇସର୍‍ଦି, ଆକା କାଇସର୍‍ ରାଜେଙ୍ଗ୍‌ ସିଦୁ ମାରି ଆମାକା ମାପୁରୁଦି, ଆକା ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‌ ସିଦୁ ।” \p \v 22 ୱାର୍‌ ଇକା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି କାବାଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସି ସୋର୍ହାର୍‌ । \s ଡ଼େସିନିଙ୍ଗିଁନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ପ୍ରସ୍ନ \r (ମାର୍କ ୧୨:୧୮-୨୭; ଲୁକ ୨୦:୨୭-୪୦) \p \v 23 \x + \xo ୨୨:୨୩ \xo*\xt ପ୍ରେରିତ ୨୩:୮.\xt*\x*ଆୟାନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସାଦୁକି ଦଲତୀ ଏସ ଲୋକୁ ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାର୍‌ । ସାଦୁକିର୍ ବିସ୍‌ବାସ୍‌କିଜି ମାର୍ହାର୍‌ ଜେ, ମାରିଡ଼େସିନିଙ୍ଗିଁନିକା ସିଲେତ୍‌ । \v 24 ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ମୋସା ଇର୍ହାମାନାନ୍‌, ଜଦି ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ କଡ଼କକ୍‌ରା ଆଏଣ୍ତା ସାନାସନାନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ତଡ଼ାନ୍‌ ୱାନି ଆଡ଼୍‌ସିଙ୍ଗ୍‌ ପେଡ଼ି ଆନାନ୍‌ ମାରି ୱାରି କଡ଼ର୍‌ ଆୟା ସାତି ଲୋକ୍‌ତି କଡ଼ର୍‌ ଇଜି ସିନାଆନାର୍‌ । \v 25 ୱେନ୍‌ଡ୍ରୁ, ମା ଲୋଇ ସାତ୍‌ଲୋକ୍‌ ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ମାର୍ହାର୍‌ । ପେରି ତଡ଼ାନ୍‌ କଡ଼କକ୍‌ରା ଆଏଣ୍ତା ସାତା ସର୍ହାନ୍‍ ଆକା ୱାନି ୱେନ୍‌କାରି ତଡ଼ାନ୍‌ ତଡ଼ାନ୍‌ତି ଆଡ଼୍‌ସିଙ୍ଗ୍‌ ପେଡ଼ିଆତାନ୍‌ । \v 26 ମାତର୍‌ ଇୟାୱାନି ୱେନ୍‌କାରିକାନ୍‌, ମଜାୟ୍‍ଏନ୍‌ ମାରି ସାରାସାରି ସାତ୍‌ଲୋକ୍‌ ସାନ୍ଦି ଆୟାୱାଜା ଗଟାତାତ୍‌ । \v 27 ସାରାସାରିୱେନ୍‌କା ଆୟା ଆଇମା ସାତା ସୋର୍‌ର୍ହାତ୍‌ । \v 28 ଆମା ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସାତି ଲୋକୁ ମାରିଡ଼େସିନିଙ୍ଗିଁନାର୍‌, ଇୟା ଆଇମା ଏ ଆଇମା ଇଜି ସିନାଆନାତ୍‌ ? ୱିଜେର୍‌ତ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ପେଡ଼ି ଆତାମାର୍ହାର୍‌ ।” \p \v 29 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିର୍‌ ଏସ ବାୟାର୍ ! ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ର ନି ମାପୁରୁଦି ସାକ୍ତି ନେସ୍‌ଇଦେର୍‌ । \v 30 ମାରିଡ଼େସିନିଙ୍ଗିଁନି ୱେନ୍‌କା ସାତି ଲୋକୁ ୱିଜେରେ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ଦୁତ୍‍କା ୱାଜା ତେବାନାର୍‌ । ୱାର୍‌ ପେଡ଼ିଆଏର୍‌ କି ପେଡ଼ି କିଏର୍‌ । \v 31 ସାତି ଲୋକୁ ମାରିଡ଼େସିନିଙ୍ଗିଁନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ମାପୁରୁ ଆମାକା ୱେର୍‌ତାମାନାନ୍‌, ମିର୍‌ ଇନିକା ସାସ୍ତ୍ରଦୁ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ପଡ଼ାଇଦେର୍‌ ? \v 32 ମାପୁରୁ ଇର୍‌ଆମାନାନ୍‌, ମାପ୍‌ ଅବ୍ରାହାମ, ଇସ୍‌ହାକ୍‌ ମାରି ଜାକୁବଦି ମାପୁରୁ ।” \p “ୱାନ୍‌ ଜିବନ୍‌ମାନିୱାରି ମାପୁରୁ ସାତିୱାରି ମାପୁରୁ ଆଏନ୍‍ ।” \p \v 33 ଲୋକୁ ଜିସୁଦି ସିକିୟା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି କାବାଆତାର୍‌ । \s ପେରି ଆଜ୍ଞା \r (ମାର୍କ ୧୨:୨୮-୩୪; ଲୁକ ୧୦:୨୫-୨୮) \p \v 34 ଏସ୍ତିୱାଲେ ପାରୁସିର୍‌ ୱେର୍‌ଆର୍‌ ଜେ ଜିସୁ ସାଦୁକିରିଙ୍ଗ୍‌ ଚୁପ୍‌କିବିସ୍‌ତାମାନାନ୍‌, ୱାର୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ ଆଜି ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାର୍‌ \v 35 ମାରି ୱାରି ମାଣ୍‌କୁ ଅରେନ୍‍ ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଗୁଟାଦୁ ଆରେପ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ମାଟା ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, \v 36 ୱାନ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌ “ଗୁରୁ, ମୋସାଦି ନିୟମ୍‌ତୁ ଆମା ଆଜ୍ଞା ୱିଜେରିମାଣ୍‌କୁ ପେରିକା ?” \p \v 37 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ମି ପ୍ରବୁ ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‌ ପୁରାୱିଜୁ ଜିବନ୍‌, ପୁରାୱିଜୁ ମେନ୍ଧଲ୍‌ ମାରି ପୁରାୱିଜୁ ମନ୍ ସିଜି ଜିବନ୍‌ ନଆ । \v 38 ଇକା ଆଜିନାତ୍‍ ୱିଜେରିମାଣାନ୍‌ ପେରିକା ମାରି ପେରିମାଟା । \v 39 “ମାରି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ପେରି ଆଜ୍ଞା ଆଜିନାତ୍‍, ମି ଲାକ୍‌ତୁରି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‍ ଜିବନ୍‌ନୋତିୱାଜା ନୋଦୁ । \v 40 \x + \xo ୨୨:୪୦ \xo*\xt ଲୁକ ୧୦:୨୫-୨୮.\xt*\x*ଇୟା ରୁଣ୍ତି ମାଟେଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ମୋସାଦି ୱିଜୁ ନିୟମ୍‌ ମାରି ବାବବାଦିରି ସିକିୟା ଆସାଇଡ୍‍ନାତ୍‍ ।” \s କ୍ରିସ୍ତ ଆଜିନାନ୍‍ ମସିହ \r (ମାର୍କ ୧୨:୩୫-୩୭; ଲୁକ ୨୦:୪୧-୪୪) \p \v 41 ଏସ୍ତିୱାଲେ ପାରୁସିର୍‌ ଉଣ୍ତାତା ମାର୍ହାର୍‌, ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, \v 42 “କ୍ରିସ୍ତ ଅର୍ତ ମସିହଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ମିର୍‌ ଇନିକା ଅଡ଼୍‍ବିଜିନିଦେର୍‍ ? ୱାନ୍‌ ଏ କୁଟୁମ୍‌ ?” \p ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ୱାନ୍‌ ଦାଉଦଦି କୁଟୁମ୍‌ ।” \p \v 43 ଜିସୁ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦାଉଦ ମସିହଙ୍ଗ୍‌ “ନା ପ୍ରବୁ” ଇଜି ଏନ୍ଦା ଇର୍ହାମାନାନ୍‌ ? ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଆତ୍ମା ୱେର୍‍ନିମାଣାନ୍‍ ୱାନ୍‌ ରାସ୍‌ତାମାନାନ୍‌, \q1 \v 44 ପ୍ରବୁ ନା ପ୍ରବୁଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, \q2 ମାପ୍‌ ମି ସାତ୍ରୁରିଙ୍ଗ୍ ମି କାଲ୍‌କା ଆଡ୍‍ଗି \q2 କିଇ ସାନ୍ଦି ମିର୍‌ ମା ଉଣି ତରିନ୍‌ ବାସ୍‌ତୁ । \m \v 45 ଜଦି ଦାଉଦ ମସିହଙ୍ଗ୍‌ ନା ପ୍ରବୁ, ଇଜି ମାନାତା ମାନାନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରିସ୍ତ ଅର୍ତ ମସିହ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଦାଉଦତି ମାରିନ୍‌ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍ ? \p \v 46 ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଏନ୍‌ ଇୟାତାନି ଉତର୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏତାର୍‍ । ଆୟା ନାଣ୍ତିରାନ୍‌ ଏନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ପ୍ରସ୍ନ ୱେନ୍‍ବାଦେଙ୍ଗ୍‍ ସାସ୍‌ କିଏତାର୍‌ । \c 23 \s ଦର୍ମଗୁରୁ ମାରି ପାରୁସିର୍‌ ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଜିସୁଦି ଜାଗାର୍‌ତାମାନି ମାଟା \r (ମାର୍କ ୧୨:୩୮-୩୯; ଲୁକ ୧୧:୪୩; ୨୦:୪୫-୪୬) \p \v 1 ଜିସୁ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ୱିଜୁଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, \v 2 ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ମାରି ପାରୁସିର୍‌ ମୋସାଦି ନିୟମ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସିକିୟା ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଅଦିକାର୍‌ ପୟ୍‍ତିମାନି ୱେର୍‌ନିକାର୍‌, \v 3 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଆମାକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ସିନାର୍‌, ଆକା କିଦୁ । ମାତର୍‌ ୱାରି ପାଣି ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ପାଣି କିମାଟ୍‌ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ନିଜେ ୱେର୍‌ସିମାନି ସିକିୟା ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ପାଣି କିଏର୍‌ । \v 4 ୱାରି ସିକିୟାୱିଜୁ ଲୋକା ମୁଟାମ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ନାଣ୍ତ ବଜୁ ୱାଜା ତିଗ୍‌ନାସିନାର୍‌, ମାତର୍‌ ଆୟାୱିଜୁ ବଜୁ ପିଣ୍ତିଦେଙ୍ଗ୍‌ଇଜି ନିଜେଦି ଡ଼ାସ୍‌କାଦାନ୍‌ ବା ଅଡ଼ପ୍‍ବା ସାକା କିଏର୍‌ । \v 5 \x + \xo ୨୩:୫ \xo*\xt ମାତିଉ ୬:୧.\xt*\x*ୱାର୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ତର୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଇଜି ୱିଜୁ ପାଣି କିନାର୍‌ । ସୁଡ଼ୁଦୁ, ୱାର୍‌ ସାସ୍ତ୍ର ପଦ୍‌ ରାସାତିମାନି ଏସି ଏସି ମାଟେଙ୍ଗ୍‌ ମୁଜୁଦୁ ନି ରେକାଦୁ ତରାତାମାନାର୍‌ । ମାରି ସୁଡ଼ୁଦୁ, ୱାର୍‌ ଆରାନିମାନି ପେରି ପେରି ୱାତିଦି ଜାଲିଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜୁ ଏସ ନିରିକା । \v 6 ୱାର୍‌ ବଜିଙ୍ଗାଁ ନେଗି ବାଡି ମାରି ପାର୍‍ତନାକିନି ଇଲ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ପେରି ବାଡି ଅଦିକାର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌ଅଡ଼୍‌ବିନାର୍‌ । \v 7 ମାରି ସାତାସାଉକାଦୁ ମାଡ଼ିସ୍‍କିନିକା ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ଲୋକା ମାଣାନ୍‌ ଏ ଗୁରୁ, ଇଜି ମାନାଦେଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌ଅଡ଼୍‌ବିନାର୍‌ । \v 8 ମାତର୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଏନ୍‌ ଗୁରୁ ଇଜି କୁକ୍‌ନିକା ଟିକ୍‌ ସିଲେ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ୱିଜିଦେର୍‌ ନିଜେନିଜେଦି ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ମାରି ମି ଗୁରୁ କେବଲ୍‌ ଅରେନ୍‌ନେ । \v 9 ମାରି ଦୁନିଆଦୁ ମିର୍‌ ଏଙ୍ଗ୍‌ବା ବୁବା ଇଜି ମାନାନିକା ଟିକ୍‌ ସିଲେ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମି ବୁବା ଅରେନ୍‌ନେ, ୱାନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତୁ ମାନାନ୍‌ । \v 10 ମିଙ୍ଗିଁ ମାଲିକ୍‌, ଇଜି ଏନ୍‌ବା କୁକ୍‌ମାକିନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମି ଅରେନ୍‌ମାତର୍‌ ମାଲିକ୍‌ ଆଜିନାନ୍‍ ମସିହ । \v 11 \x + \xo ୨୩:୧୧ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୦:୨୬,୨୭; ମାର୍କ ୯:୩୫; ୧୦:୪୩,୪୪; ଲୁକ ୨୨:୨୬.\xt*\x*ମି ଲୋଇରାନ୍‌ ଏନ୍‌ ୱିଜେରିମାଣାନ୍‌ ପେରିକାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ମି ସେବା କିପିନ୍‌ । \v 12 \x + \xo ୨୩:୧୨ \xo*\xt ଲୁକ ୧୪:୧୧; ୧୮:୧୪.\xt*\x*ଏନ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ପେରାନାନ୍‌, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‍ଗି କିନାର୍‌ ମାରି ଏନ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ୍‍ଗି କିଆନାନ୍‌, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ପେରିସିକିନାର୍‌ । \s ସାଲାକି ଦାର୍ମୁଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ସେମାର୍‌କିତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୨:୪୦; ଲୁକ ୧୧:୩୯-୪୨,୪୪,୫୨; ୨୦:୪୭) \p \v 13 ଏ ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ନି ପାରୁସିର୍‌ ମି ୱେନ୍‌କାରି ଦସ୍‌ ଏସା ବୟ୍‌ଙ୍କାର୍‌ ! ଏ ସାଲାକି ଦାର୍ମୁଦଲ୍‌, ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ରାଜିଦି ଡ଼ୁଗୁନି ସେର୍‌ଲା କେର୍‌ତିମାନିଦେର୍‌ । ମିର୍‌ ନିଜେ ଆବେ ଡ଼ୁଗୁଇଜିନିଦେର୍‌ ମାରି ଆମାକାର୍‌ ଡ଼ୁଗୁଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିଜିନାର୍‌, ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସାରି ଡ଼ିସ୍‌ଇଜିନିଦେର୍‌ । \v 14 ଏ କପଟି ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ନି ପାରୁସିର୍‌, ମି ଦସ୍‌ ଏସା ତାଗ୍‌ଇକାଆନାତ୍‌ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ସାଲାକିଦାନ୍‍ ନିର୍‌ଇ ପାର୍‌ତାନା କିନି ଦାପେ ଦାପେ ରାଣ୍ତି ଆଇମେକା ଇଲୁକୁ ୱିଜୁ ଡ଼ିବିସ୍‌ସୋ ଅନିଦେର୍‌; ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନାଣ୍ତ ଦଣ୍ଡ୍‌ ପଇନିଦେର୍‌ । \f + \fr ୨୩:୧୪ \fr*\ft ଇୟା ପଦ୍‌ ୱିଜୁ ପାଡ଼ିଇ ରାସାତିମାନୁ ସିଲେତ୍‌ । \ft*\f* \p \v 15 ଏ କପଟି ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ନି ପାରୁସିର୍‌, ମି ଦସ୍‌ ଏସା ତାଗ୍‌ଇକାଆନାତ୍‌ । ମିର୍‌ ସାମୁଦୁର୍‌ ନାସି ଆଇ ଦେସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ସୋଲ୍‌ସି ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ମି ଦାର୍ମୁଦୁ ମିସାକିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ପୟ୍‌ଜିବୁଲାଜିନିଦେର୍‌ । ମାତର୍‌ ଆୟାୱାଜା ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ପୟ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନରକଦୁ ଦଣ୍ଡ୍‌ ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ମିମାଣାନ୍‌ ଦୁଇଗୁଣୁ ନାଣ୍ତ ସାକା କିଜିନିଦେର୍‌ । \p \v 16 ଏ କାଣା ସାରିବୁଲାନିକାର୍‌, ମି ଦସ୍‌ ଏସ ତିଲାନିକା । ମିର୍‌ ସିକିୟା ସିଜିମାନିଦେର୍‌, ଏନ୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌ ଦର୍‌ତାନ୍‌ ପାରାମାଣ୍‌ କିତିଙ୍ଗ୍‌, ଆକା ୱାନ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ କୁସାମାତ୍‌ ସିଲେ; ମାତର୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ମାନି ବାଙ୍ଗାଁରାମ୍‍ ଦର୍‌ତାନ୍‌ ଏନ୍‌ ପାରାମାଣ୍‌ କିତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ପଡ଼ାନାତ୍‌ । \v 17 ଏ କାଣା ବୁଦି ସିଲିକିଦେରା, ବାଙ୍ଗାଁରାମ୍‍ ପେରିକା ନୋ ବାଙ୍ଗାଁରାମ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପବିତ୍ର କିଜିମାନି ମନ୍ଦିର୍‌ ପେରିକା ? \v 18 ମିର୍‌ ବା ସିକିୟା ସିଜିମାନିଦେର୍‌, ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ବେଦି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ପାରାମାଣ୍‌ କିତିଙ୍ଗ୍‌, ୱାନ୍‌ ଆକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ କୁସାମାତ୍‌ ସିଲେ । ମାତର୍‌ ବେଦି ମୁସ୍‌କୁ ଇଡିନିମାନି ପୁଜାସିନି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ପାରାମାଣ୍‌ କିତିଙ୍ଗ୍‌, ଆକା ନିୟମ୍‌ସିଲେତ୍‌ । \v 19 ମିର୍‌ ଏସା କାଣାର୍‌, ଆମାକା ପେରି ପୁଜାସିନିକା ନୋ ପୁଜାସିନିତାନିଙ୍ଗ୍‌ ପବିତ୍ର କିଜିମାନି ବେଦି ? \v 20 ମାରି ଏନ୍‌ ବେଦି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ପାରାମାଣ୍‌ କିତିଙ୍ଗ୍‌, ୱାନ୍‌ ବେଦି ମାରି ଆୟା ମୁସ୍‌କୁ ମାନି ୱିଜୁ ପୁଜାସିନି ସାମାନ୍‌କା ଦର୍‌ତାନ୍‌ ପାରାମାଣ୍‌ କିନାନ୍‌ । \v 21 ଏନ୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌ ଦର୍‌ତାନ୍‌ ପାରାମାଣ୍‌ କିତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌ ମାରି ଆବେନୁ ବାସାଜିମାନି ମାପୁରୁ ଦର୍‌ତାନ୍‌ ପାରାମାଣ୍‌ କିନାନ୍‌ । \v 22 \x + \xo ୨୩:୨୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୫:୩୪.\xt*\x*ମାରି, ଏନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ପାରାମାଣ୍‌ କିତିଙ୍ଗ୍‌, ମାପୁରୁଦି ରାଜାଗାଦି ମାରି ତାନିମୁସ୍‌କୁ ବାସ୍‌ତିମାନି ମାପୁରୁ ଦର୍‌ତାନ୍‌ ପାରାମାଣ୍‌ କିନାନ୍‌ । \p \v 23 ଏ କପଟି ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ନି ପାରୁସିର୍‌, ମି ଅବସ୍ତା ବେସି ତାଗ୍‌ଇକାଆନାତ୍‌ ! ମିର୍‌ ମାପୁରୁଦି ଉଦେସ୍‌ଦାନ୍‌ ପୋଦିନା, ପାନ ମଊରି ମାରି ଜିରାଦି ବା ଦସ୍‍ବାଗ୍‍ତାନ୍‍ ଉଣ୍ତ୍ରି ବାଗ୍ ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‍ଁ ଦାନ୍‌ ସିନିଦେର୍‍; ମାତର୍‌ ନ୍ୟାୟ୍‌ ବିସାର୍‌, ଦୟା, ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ନିୟମ୍‌ତି ପେରି ପେରି ବିସୟ୍‌କୁ ୱେଡ଼ା କିଜିନିଦେର୍‌ । ନିୟମ୍‌ତି ଇୟା ବିସୟ୍‌କୁ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଅବ୍ୟାସ୍‌ କିନିକା ମାନାତ୍‌ । \v 24 ଏ କାଣା ସାରିଦୁବୁଲାନିକାର୍‌, ମିର୍‌ ଇନିକା ଉଣିୱାଲେ ଆନାତ୍‌ ଆବେ ୱିଜା ଆର୍‍ନାମାନାତ୍‍ ଇଜି ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜଲପ୍‌ନିଦେର୍‍, ମାତର୍‌ ଉଟ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିଙ୍ଗିଁନିଦେର୍‌ । \p \v 25 ଏ କପଟି ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ମାରି ପାରୁସିର୍‌, ଏସା ବୟଙ୍କାର୍‍ ମି ସାରାସାରି ବୁଲାନିକା । ମିର୍‌ ଡୁବାଇ ନି ସାଡ଼ାୱାଦି ଆତେରେ ତରିନ୍‌ ନେଗେନ୍‍ ନୋର୍‌ଜିମାନିଦେର୍‌, ମାତର୍‌ ଆୟାୱାନିକା ଲୋଇ ଗିଦ୍‌ରି ନି ଆକାର୍‍ ବର୍ତି ଆତାମାନାତ୍‌ । \v 26 “ଏ କପଟି ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ମାରି ପାରୁସିର୍‌, ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଡୁବାଇତି ଲୋଇରିକା ନେଗେନ୍‌ ନର୍‌ଦୁ, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଆବେଣି ଆତ୍‌ରେଦିକା ବା ନେଗେନ୍‍ ନୋର୍‌ଆୟ୍‌ଆନାତ୍‌ ! \p \v 27 \x + \xo ୨୩:୨୭ \xo*\xt ପ୍ରେରିତ ୨୩:୩.\xt*\x*“ଏ କପଟି ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ନି ପାରୁସିର୍‌ ! ମିର୍‌ ଏସା ନାଣ୍ତ ଦସ୍‌ ବଗାନିଦେର୍‌ । ମିର୍‌ ୱିଜୁ ଆତେରେ ତରିନ୍‌ ସୁନ୍‌ତିରିପାତିମାନି ମୁସ୍‌ତିବାଡିଦି ୱାଜା । ଆକା ଆତେରେ ସୁନ୍ଦର୍‌ ତର୍‌ନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ଲୋଇ ପେଡେକ୍‌ ନି ସାବ୍‌ତି ମାଡ଼ାଦାନ୍‌ ବର୍ତି । \v 28 ଆୟାୱାଜା ମିର୍‌ ବା ଆତେରେ ଲୋକା ଆଗ୍‌ଡ଼ି ନେଗେନ୍‌ ତର୍‌ନିଦେର୍‌, ମାତର୍‌ ମି ଲୋଇରିକା ସାଲାକି ନି ପାପ୍‌ତୁ ବର୍ତି । \s ଜିସୁ ୱାରି ଦଣ୍ତବଗାନିକା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱେର୍‌ତାନ୍‌ \r (ଲୁକ ୧୧:୪୭-୫୧) \p \v 29 “ଏ କପଟି ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ନି ପାରୁସିର୍‌ ! ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇକା ଏସା ବୟ୍‌ଙ୍କାର୍‌ । ବାବବାଦିରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ସୁନ୍ଦର୍‌ତି ମୁସ୍‌ନିବାଡି ତିଆର୍‌କିଜିନିଦେର୍‌ ମାରି ଦାର୍ମୁଲୋକାରି ଏତ୍‌କିନି ମୁଣ୍ତା ୱିଜୁ ରସ୍‍ସିନିଦେର୍‌ । \v 30 ମାରି ମିର୍‌ ଇଜିନିଦେର୍‌, ଜଦି ମି ପୁର୍ବେଦିଡକ୍‌ରାଦାଦାରି ବେଡ଼ାଦୁ ମିର୍‌ ତେବାତିଙ୍ଗ୍‌ମାନ୍ଦି, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାରି ୱାଜା କିଇତିଦେର୍‌ମାନ୍ଦି ମାରି ବାବବାଦିରିଙ୍ଗ୍ ଡାକ୍‌ଇତିଦେର୍‌ମାନ୍ଦି । \v 31 ଇୟା ମାଟା ୱେର୍‌ନି ମାଣ୍‌କୁ ସତ୍‌ ଇଜି ମାନାଜିନିଦେର୍‌ ଜେ ମିର୍‌ ବାବବାଦିରିଙ୍ଗ୍ ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ତିୱାରି କୁଟୁମ୍‌ । \v 32 ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ସାଦୁ, ମି ପୁର୍ବେଦିଡକ୍‌ରାଦାଦାରି ଆରାମ୍‌ କିତି ପାଣିଦିଙ୍ଗ୍‌ ପୁରା କିଦୁ । \v 33 \x + \xo ୨୩:୩୩ \xo*\xt ମାତିଉ ୩:୭; ୧୨:୩୪; ଲୁକ ୩:୭.\xt*\x*ଏ ସାରାସ୍‍କୁ ! ଏ ବିସ୍‌ମାନି ସାରାସ୍‍ତି କଡ଼ର୍‌ ! ମିର୍‌ ନରକ ଦଣ୍ତ୍‌ତାନ୍‌ ରକ୍ଷାପୟ୍‌ନାପ୍‌ ଇଜି ଆସାକିଜିନିଦେର୍‌ ? \v 34 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ୱେର୍‌ସିନା; ନାନ୍ ମି ଲାକ୍‌ତୁ ବାବବାଦିର୍, ଗୁରୁର୍‍ ମାରି ବୁଦିମାନିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ପୋକ୍‌ତାନା; ୱାରି ଲୋଇରାନ୍‌ ଏଙ୍ଗ୍‌ ଏଙ୍ଗ୍‌ ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ନିଦେର୍‌, ଏସ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରୁସଦୁ ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ନିଦେର୍‌ ମାରି ଆଇୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‍ତନାକିନି ଇଲ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ କର୍‌ଡା ଡାକ୍‌ସି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଗାଡ଼୍‌ତାନ୍‍ ମାରି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଗାଡ଼୍‌ତୁ ପେର୍‌ନିଦେର୍‌ । \v 35 ଆମା ଦାର୍ମୁ ହେବଲ୍‌ତି ସାତି ମାଣାନ୍‌ ଆମା ବେରିକିୟଦି ମାରିସି ଜିକରିୟଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌ତି ପବିତ୍ର ବାଡିଦୁ ନି ପୁଜାସିନି ବେଦି ନାଡ଼୍‌ମି ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ତିଦେର୍‌, ୱାନି ସାତି ସାନ୍ଦି ଦୁନିଆଦୁ ଏସଲୋକ୍‌ ୱିଜୁ ଦାର୍ମୁଦି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ତିମାନିଦେର୍‌ । ଆୟା ଦୋସ୍‌ସିଲି ଲୋକା ସାତିମାନି ଦଣ୍ଡ୍‌ ମି ମୁସ୍‌କୁ ୱାନାତ୍‌ । \v 36 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ୱେର୍‌ସିନା, ଇୟାୱିଜୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ତି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ଜଗ୍‌ତି ଲୋକୁ ଦଣ୍ଡ୍‌ ବଗାନିଦେର୍‌ । \s ଜିରୁସାଲାମ୍‌ତି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁଦି ଜିବନ୍‌ନୋନିକା \r (ଲୁକ ୧୩:୩୪-୩୫) \p \v 37 “ଏ ଜିରୁସାଲାମ୍‍, ଏ ଜିରୁସାଲାମ୍‍ ! ମିର୍‌ ବାବବାଦିରିଙ୍ଗ୍ ସାୟାମାର୍‌ଗାଡାକ୍‌ସିନିଦେର୍‌ ମାରି ମାପୁରୁ ପୋକ୍‌ତାତି କାବୁର୍‌ ଅନିତାନି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ କାଲ୍‌କୁ ପୋକ୍‌ସି ଡାକ୍‌ସିନିଦେର୍‌ । କରୁ ତାନି ରେକା ଆଡ୍‍ଗି ପିଲେକାଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ସି ଇଡ୍‌ନି ୱାଜା, ମି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନା ରେକା ଆଡ୍‍ଗି ପିଡ଼୍‍କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଏସ ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିତା । ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଆକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ସିଇତିଦେର୍‌ । \v 38 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ମି ମନ୍ଦିର୍‌ ୱିର୍‍ଜାଜି ମାରି ୱାରିକା ଆନାତ୍‌ । \v 39 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ସିନା, ‘ପ୍ରବୁଦି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ଏନ୍‌ ୱାଜିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଦନ୍ୟ,’ ମିର୍‌ ଇୟା ମାଟା ଇନ୍‌ଇ ସାନ୍ଦି ଇଲେଇରାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ମାରି ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍ ।” \c 24 \s ମନ୍ଦିର୍‌ ଦ୍ୱଂସଆନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଜିସୁ ୱେର୍‌ତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୩:୧-୨; ଲୁକ ୨୧:୫-୬) \p \v 1 ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ତାନ୍‌ ସସି ସନିୱାଲେ ସିସୁର୍‍ ମନ୍ଦିର୍‌ତି ମେଡ଼େଇଲୁକୁ ୱିଜୁ ତର୍‌ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାର୍‌ । \v 2 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇଲେଇ ଗିଦେ ଇୟାୱିଜୁ ସୁଡ଼ୁଜିନିଦେର୍‌ । ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ଇୟା ମନ୍ଦିର୍‌ତି ଉନ୍‌ଡ୍ରି କାଲୁ ଆଇ କାଲୁ ମୁସ୍‌କୁ ତେବାଉ, ୱିଜୁ ବୁମିଦୁମିସାନେ ।” \s ଦୁଃକ୍‌ ନି କାସ୍ଟୁ ପୟ୍‌ନିକା \r (ମାର୍କ ୧୩:୩-୧୩; ଲୁକ ୨୧:୭-୧୯) \p \v 3 ଜିସୁ ଜିତ ଗରନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ବାସ୍‌ତି ମାରିଇୱାଲେ ସିସୁର୍‍ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ନେସ୍‌ଇୱାଜା ୱାଜି ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ଇୟାୱିଜୁ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ଗଟାନାତ୍‌, ଆକା ମାଙ୍ଗିଁ ଇନିଆ । ଇନିକା ଗଟାତିଙ୍ଗ୍‌ ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ନାପ୍‌ ଜେ ନିନ୍‌ ୱାନି ବେଡ଼ା ଆତାତ୍‌ନି ମାରି ଇୟା ଜୁଗ୍‌ସେସ୍‌ ଆନାତ୍‌ ।” \p \v 4 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ଜାଗାର୍‌ତା ମାନ୍‌ଡ୍ରୁ । ଏନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ବାୟା କିଏନ୍‌ । \v 5 ଗାଦିଲୋକ୍‌ ନା ଦର୍‌ ଆସ୍‌ସି ୱାଜି ଇନାର୍‌, ନାନ୍ ନେ କ୍ରିସ୍ତ ଅର୍ତ ମସିହ । ଇକା ଇନ୍‌ଞ୍ଜି ୱାର୍‌ ଗାଦିଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ବାୟାକିନାର୍‌ । \v 6 ମିର୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ସାଲାତିମାନି ଜୁଦ୍‍ତି ଆଉଲି ୱେନିଦେର୍‌ ମାରି ଆକ ସାଲାତିମାନି ଜୁଦ୍‍ତି କାବୁର୍‌ ୱେନିଦେର୍‌ । ମାତର୍‌ ତିଲାମାଟ୍‌ । ଇୟାୱିଜୁ ପୁରା ଗଟାନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ଇୟାତାନି ଅର୍ତ ଆଏତ୍‍ ଜେ ଜୁଗ୍‌ ସେସ୍‌ଆନି ଦିନ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ । \v 7 ଦେସ୍‌ ଦେସ୍‌ତି ଲୋଇ ଜୁଦ୍‍ ସାଲାନାତ୍‌, ଉନ୍‌ଡ୍ରି ରାଜି ଆଇ ରାଜି ମୁସ୍‌କୁ ଡାକ୍‌ନାତ୍‌ । ୱିଜୁ ତରିନ୍‌ ଉନ୍‌ଣ୍ତେ ତିନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ପୁଟ୍‌ଏତ୍‌ ମାରି ବୁମିକମ୍ପ ଆନାତ୍‌ । \v 8 ମାତର୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ଜନମ୍‌କିନି କାସ୍ଟୁଦି ଆରାମ୍‌ ମାତର୍‌ । \p \v 9 \x + \xo ୨୪:୯ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୨୨.\xt*\x*ମିର୍‌ ଆସାୟ୍‌ଆଜି ଦୁଃକ୍‌କାସ୍ଟୁ କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସର୍‌ପେ କିନାର୍‌ ମାରି ମିଙ୍ଗିଁ ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ନାର୍‌, ନାବାନ୍‍ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତିମାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ୱିଜେରି ଲୋକାଦି ମାଣାନ୍‌ କାଡ଼ାଇଆନିଦେର୍‌ । \v 10 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଗାଦିଲୋକ୍‌ ୱାରି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ଆରାକିନାର୍‌, ନିଜେନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ କାଡ଼ାଜିସାଜି ନିଜେନିଜେଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆସିସ୍‌କିଆୟ୍‌ଆନାର୍‌ । \v 11 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଗାଦିଲୋକ୍‌ ବଣ୍ତ ବାବବାଦିଦିର୍‌ ୱାଜି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ବାୟାକିନାର୍‌ । \v 12 ମାରି ଅଦାର୍ମୁ ନାଣ୍ତ ଆତାତ୍‌ଆକା ଏସାଲୋକା ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‍ଁ ଜିବନ୍‍ନୋନିକା ସିତିଡ଼ିଆନାତ୍‌ । \v 13 \x + \xo ୨୪:୧୩ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୨୨.\xt*\x*ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ସାରାସାରି ୱେନ୍‌କା ସାନ୍ଦି ସାସ୍‌ଆସ୍‌ସି ତେବାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ରକିୟା ପଇନାନ୍‌ । \v 14 ମାପୁରୁଦି ରାଜିଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ନେଗିକାବୁର୍‌ ୱିଜୁ ଲୋକାଦି ଲାକ୍‌ତୁ ସାକି ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇୟା କାବୁର୍‌ ସାରାଦୁନିଆଦି ୱିଜୁ ତରିନ୍‌ ପ୍ରଚାର୍‌ ଆନାତ୍‌ । ତାନେୱେନ୍‌କା ଜୁଗ୍‌ସେସ୍‌ ଆନାତ୍‌ । \s ନାସ୍ଟୁକିନି କାଡ଼୍‍ନି ବିସୟ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୩:୧୪-୨୩; ଲୁକ ୨୧:୨୦-୨୪) \p \v 15 ମିର୍‌ ଏସ୍ତିୱାଲେ ବାବବାଦି ଦାନିୟେଲ୍‌ ମାଣାନ୍‌ ୱେର୍‍ଇଆତି ନାସ୍ଟୁକିନି କାଡ଼୍‍ନି ତାନେଙ୍ଗ୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌ ପବିତ୍ର ବାଡିଦୁ ନିନିମାନିକା ସୁଣିଦେର୍‌ । ଇୟାତାନି ଅର୍ତ ଇନିକା, ପଡ଼ାଜ ବୁଜାଦୁ । \v 16 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଆମାଲୋକ୍‍ ୱିଜେରେ ଜିହୁଦା ଗାଡ଼୍‌ତୁ ମାନାର୍‌, ୱାର୍‌ ଗରନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ଉରୁକ୍‍ସି ସଲିର୍‍ । \v 17 \x + \xo ୨୪:୧୭ \xo*\xt ଲୁକ ୧୭:୩୧.\xt*\x*ଆମାକାର୍‌ ସାତ୍ ମୁସ୍‌କୁ ମାନାର୍‌, ୱାର୍‌ ଇଲୁ ଲୋଇ ସାମାନ୍‌ପତର୍‌ ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଆଡ୍‍ଗି ୱାଜି ୱେଡ଼ା ନାସ୍ଟୁ କିମାକିନ୍‌ । \v 18 ଆମାକାର୍‌ କିଡ଼ିଇଦୁ ସୋଲ୍‌ସି ମାନାର୍‌, ନିଜେଦି ସାଦର୍‌ ତାତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଡ଼େସି ସଲ୍‌ମାକିନ୍ । \v 19 ନାସ୍ତିୱାଲେ ପଟାଦୁମାନି ଆଇମାଲୋକ୍‍ ମାରି ଇସ୍ରି କଡ଼ରିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ସି ପାଲ୍‍ ଉଟ୍‍ପିସ୍‍କିନି ଆଇସିକା ଅବସ୍ତା ଏସ ତାଗ୍‌ଇକା ଆନାତ୍‌ । \v 20 ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‌ ପାରାତାନା କିଜିମାନ୍‌ଡ୍ରୁ, ପିନିକାଡ଼ାଦୁ ସିଲିତିଙ୍ଗ୍‌ ରମ୍‌ନିନାଣ୍ତିଆଙ୍ଗାଁ ମିଙ୍ଗିଁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଉରୁକ୍‌ସି ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ପଡ଼ାଏତ୍‌ । \v 21 \x + \xo ୨୪:୨୧ \xo*\xt ପ୍ରକାଶିତ ୭:୧୪.\xt*\x*ନାସ୍ତିୱାଲେ ଇୟାୱାଜା ନାଣ୍ତକାସ୍ଟୁ ଗଟ୍‌ନା ଜେ, ଦୁନିଆଦି ତିଆର୍‌ଆତିମାଣାନ୍‌ ନେର୍‌ ସାନ୍ଦି ଗଟାଏତ୍‍, ମାରି ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ବା ଗଟାଏତ୍‍ । \v 22 ମାତର୍‌ ଇୟା ଦୁଃକ୍‌ତି ବେଡ଼ାଦିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ଉଣା କିତାମାନାନ୍‌, ଆକା ଆଇତିମାରିଙ୍ଗ୍‌, ମାରି ଏନ୍‌ ଜିଜ ମାନ୍‌ଏତାନ୍‌ମାନ୍ଦି । ମାତର୍‌ ୱାନି ଆସ୍‌କିତିମାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ରକିୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ମାପୁରୁ ଆୟା ସମୟ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଉଣା କିତାମାନାନ୍‌ । \p \v 23 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଜଦି ଏନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଇନ୍‌ନାନ୍‌, ଇବେନୁ କ୍ରିସ୍ତ ମାନାନ୍‌ ସିଲିତିଙ୍ଗ୍‌ ଆବେନ୍‌ ୱାନ୍‌ ମାନାନ୍‌; ଆକା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିମାଟ୍‌ । \v 24 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଆପ୍‌ଣାଦିଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରିସ୍ତ ସିଲିତିଙ୍ଗ୍‌ ବାବବାଦି ଇନାୟ୍‌ଆଜିମାନି ବଣ୍ତବାବବାଦିର୍‍ ନାସ୍ତିୱାଲେ ତର୍‌ଆୟାଆନାର୍‌ । ୱାର୍‌ କାବାଆନିକା ମାରି ତିଲାନିପାଣି ତର୍‌ସି ମାପୁରୁଦି ଆସ୍‌କିତିମାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ବାୟାକିନାର୍‌ । \v 25 ୱେନ୍‌ଡ୍ରୁ ! ଆୟା ସମୟ୍ ୱାନି ଆଗ୍‍ଡ଼ିନେ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ୱେର୍‌ତା ସିଜିନା । \p \v 26 \x + \xo ୨୪:୨୬ \xo*\xt ଲୁକ ୧୭:୨୩,୨୪.\xt*\x*ମାରି, ସୁଡ଼ୁଦୁ, ୱାନ୍‌ ବାଲିରାଜିଦୁ ମାନାନ୍‌, ଲୋକୁ ଜଦି ମିଙ୍ଗିଁ ଇୟା ମାଟା ଇନାର୍‌, ଆବେନୁ ସୋଲ୍‌ମାଟ୍‌ । ମାରି ସୁଡ଼ୁଦୁ, ଇବେନୁ ୱାନ୍‌ ବାକ୍‍ରା ଲୋଇ ମାର୍‌ଗିତାମାନାନ୍‌, ଜଦି ଇକା ଇନାର୍‌, ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିମାଟ୍‌ । \v 27 ମିର୍‌ସିନିକା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱେଡ଼ାସନି ତରିଟାନ୍‍ ନି ୱେଡ଼ାଆର୍‌ନିତର୍‌ନି ସାନ୍ଦି ବାଦଡ଼୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଜାୟ୍‌ କିନାତ୍‌, ଆୟାୱାଜା ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରଦି ୱାନିକା ଗଟାନାତ୍‌ । \p \v 28 \x + \xo ୨୪:୨୮ \xo*\xt ଲୁକ ୧୭:୩୭.\xt*\x*“ଏମେମାନୁ ସାତିମାଡ଼ା ମାନାତ୍‌, ଆୟାବାନୁ ଡେଗେଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ ଉଣ୍ତାନେ ।” \s ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରଦି ୱାନିକା \r (ମାର୍କ ୧୩:୨୪-୨୭; ଲୁକ ୨୧:୨୫-୨୮) \p \v 29 \x + \xo ୨୪:୨୯ \xo*\xt ପ୍ରକାଶିତ ୬:୧୨; \xt*\xt ପ୍ରକାଶିତ ୬:୧୩.\xt*\x*“ଆୟା ଦୁଃକ୍‌କାସ୍ଟୁଦି ବେଡ଼ା ୱିଜିନି ବେଡ଼ାଦୁ ୱେଡ଼ା ସିକାଟି ଆନାତ୍‌ ମାରି ଲେଜୁ ମାରି ଜାୟ୍‌ ସିଏନ୍‌, ମାରି ସୁକେଙ୍ଗ୍‌ୱିଜୁ ବାଦଡ଼ତାନ୍‌ ଆର୍‌ନେ ମାରି ବାଦଡ଼ତି ସାକ୍ତିୱିଜୁ ଇନିଙ୍ଗାଁଆନିଆ ଆନେ । \v 30 \x + \xo ୨୪:୩୦ \xo*\xt ପ୍ରକାଶିତ ୧:୭.\xt*\x*ତାନେୱେନ୍‌କା ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରଦି ସିନେଙ୍ଗ୍‌ ବାଦଡ଼ତୁ ତର୍‌ନେ ମାରି ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ମେଗେମାଳାଦାନ୍‌ ପେରି ସାକ୍ତିଦାନ୍‍ ମାରି ଗୌରବ୍‌ଦାନ୍‌ ୱାଜିମାନିକା ସୁଡ଼ୁଜି ଦୁନିଆଦି ୱିଜୁ ବାସାଦି ଲୋକୁ ଆଡ଼ାବାନାର୍‌ । \v 31 ବାଜାମରି ଆନାତ୍‌ ମାରି ପୃତିବିଦି ଉନ୍‌ଡ୍ରି କନାଦାନ୍‌ ଆଇ କନା ସାନ୍ଦି ସାରିବେଡ଼ିତିଦାନ୍‌ ୱାନି ଆସ୍‌କିତିମାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତା କିଜ ତାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ୱାନି ଦୁତ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ପୋକ୍‌ନାନ୍‌ ।” \s ତଗା ମାରାତାନ୍‌ ସିକିୟା \r (ମାର୍କ ୧୩:୨୮-୩୧; ଲୁକ ୨୧:୨୯-୩୩) \p \v 32 “ତଗା ମାରାନ୍‌ତାନ୍‌ କାତା ଅଜାଦୁ, ଏସ୍ତିୱାଲେ ତାନି କମେଆଙ୍ଗ୍‌ଁ ଆକୁ ପାସ୍‍ରିକା ମାରି କଡ଼୍‍କିକା ଆଜି ପୁନି ଆକୁ କାୟାନାତ୍‌, ନାସ୍ତିୱାଲେ ଜେଟାପ୍‌ ଲେଞ୍ଜୁ ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାନି ଇଜି ମିର୍‌ ନେସ୍‌ସିନିଦେର୍‌ । \v 33 ଆୟାୱାଜା ମିର୍‌ ବା ଇୟାୱିଜୁ ଗଟ୍‌ନେଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁତିଙ୍ଗ୍‌, ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ସେର୍‍ଲା ଲାକ୍‌ତୁ ଇତାନ୍‌ ଇକା ଇଜି ମିର୍‌ ନେସ୍‌ତୁ । \v 34 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ମାନ୍‌ତୁଇଡିଦୁ, ଇଲେଇ ଜିବନ୍‌ମାନି ଲୋକା ମାଣାନ୍‌ ୱିଜେରେ ସାନି ଆଗ୍‍ଡ଼ି ଇୟାୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ଗଟାଏତ୍‌ । \v 35 ବାଦଡ଼ ନି ପୃତିବି ମାରାଗ୍‌ନାତ୍‌; ମାତର୍‌ ନା ବାକ୍ୟ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ମାର୍‌ଗେଏତ୍‌ ।” \s ୱାନ୍‌ ୱାନିକା ଟିକ୍‌ ସମୟ୍ ଏନ୍‌ ନେସ୍‌ଏର୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୩:୩୨-୩୭; ଲୁକ ୧୭:୨୬-୩୦,୩୪-୩୬) \p \v 36 “ମାତର୍‌ ଆୟା ଦିନ୍‌ ବା, ଆୟା ବେଡ଼ା ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ୱାନାତ୍‌, ଏନ୍‌ ୱେର୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏନ୍‍ । ନିଜେ ମାପୁରୁଦି ମାରିନ୍‌ ନି ଦୁତ୍‌କୁ ବା ଆୟାମାଟା ନେସେଉ, କେବଲ୍‌ ବୁବା ମାପୁରୁ ନେସ୍‌ନାନ୍‌ । \v 37 ନୋହଦି ବେଡ଼ାଦୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଗଟାତା ମାର୍ହାତ୍‌, ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରଦି ୱାନି ବେଡ଼ାଦୁ ଆୟାୱାଜା ଗଟାନାତ୍‌ । \v 38 ଗାଲିପିରୁଦି ଆଗ୍‍ଡ଼ିରି ବେଡ଼ାଦୁ ନୋହଦି ଜାହାଜ୍‌ତୁ ଡ଼ୁଗୁନି ଦିନ୍‌ ସାନ୍ଦି ଲୋକୁ ଉଣିତିନିକା ମାରି ମେମାରି ନି ଆଇମା ପେଡ଼ିଆନି ୱିଜୁପାଣିଦୁ ଦାନ୍ଦା ଆତାମାର୍ହାତ୍‌ । \v 39 ଗାଲିପିରୁଦୁ ୱାର୍‌ ଦେଲ୍‌ଜିସନି ସାନ୍ଦି ଇନିକା ଗଟାଜିନାତ୍‌ ନେସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ଏଜି ମାର୍ହାର୍‌ । ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ୱାଜିନି ଦିନ୍‌ତୁ ବା ଟିକ୍‌ ଆୟାୱାଜା ଆନାତ୍‌ । \v 40 ଆୟା ସମୟ୍‍ତୁ କିଡ଼ିଇଦୁ ପାଣି କିଜିମାନି ରିଏରି ମେମାରିରି ମାଣ୍‌କୁ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ଅଆୟ୍‌ଆନାତ୍‌ ମାରି ଆଇ ଅରେନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସ୍‌ନାସିନାର୍‌ । \v 41 ରୁଣ୍ତି ଆଇମେକ୍‍ ଜାତାଦୁ ନୁର୍‌ଜିମାନେ, ଅରେତ୍‍ତାନିଙ୍ଗ୍‍ ଅଆୟ୍‌ଆନାତ୍‌ ମାରି ଆଇତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ନାସିନାର୍‌ ।” \p \v 42 ମାରି, ଜାଗାର୍‌ତା ମାନ୍‌ଡ୍ରୁ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମି ପ୍ରବୁ ଆମା ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନାନ୍‌, ଆକା ମିର୍‌ ନେସ୍‌ଇଦେର୍‌ । \v 43 \x + \xo ୨୪:୪୩ \xo*\xt ଲୁକ ୧୨:୩୯,୪୦.\xt*\x*ମାତର୍‌ ଇକା ନେସ୍‌ସୋ ମାନ୍‌ଡ୍ରୁ, ଏସିୱାଲେ ଡଙ୍ଗାଁର୍‌ଏନ୍‌ ଡ଼ୁଗୁନାନ୍‌ ନେସ୍‌ତିମାରିଙ୍ଗ୍‌, ଇଲୁମାଲିକ୍‌ ଜାଗାର୍‌ତାଦାନ୍‌ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ଡଙ୍ଗାଁର୍‌ଏନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇନ୍‌ଡ୍ର ଡ଼ୁଗିସିତେଙ୍ଗ୍‌ ସିଏନ୍‌ । \v 44 ମିର୍‌ ବା ୱିଜୁଦିନ୍‌ ଜାଗାର୍‌ତା ଆଜମାନ୍‌ଡ୍ରୁ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଆମା ବେଡ଼ାଦୁ ମିର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କାପ୍‌କିଇ ମାନିଦେର୍‌ ଆୟା ବେଡ଼ାଦୁ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ୱାନାନ୍‌ । \s ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ନି ଅବିସ୍‍ବାସ୍‍ ସାକର୍‌ \r (ଲୁକ ୧୨:୪୧-୪୮) \p \v 45 “ଏନ୍‌ ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ନି ବୁଦିଦି ସାକର୍‌ ? ଆମାୱାରି ମୁସ୍‌କୁ ମାଲିକ୍‌ ଆଇ ସାକର୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ଟିକ୍‌ ବେଡ଼ାଦୁ କାଦି ସିନି ବଜୁ ସିନାମାନାନ୍‌ । \v 46 ମାଲିକ୍‌ ଆଇଦେସ୍‌ତାନ୍‌ ଡ଼େସିୱାନିୱାଲେ ଆୟା ସାକର୍‌ ଜଦି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ତାନ୍‌ ୱାନି ପାଣି ଟିକ୍‌ କିଜିମାନାନ୍‌, ସୁଡ଼୍‌ଜି ୱାନ୍‌ ଏସ ୱେଡ଼ିକା ଆନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଦନ୍ୟ ! \v 47 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ମାଲିକ୍‌ ନିଜେଦି ୱିଜୁ ସମ୍ପତିଦି ଦାଇତ୍‌, ସିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟାୱାଜା ସାକର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ କିନାନ୍‌ । \v 48 ମାତର୍‌ ଆୟା ତାଗ୍‌ଇ ସାକର୍‌ ଜଦି ଅବିସ୍‍ବାସ୍‍ କିଜି ମାଲିକ୍‌ ୱାନିକା ୱେଡ଼ା ଆନାତ୍‌ ଇଜି ଅଡ଼୍‌ବିନାନ୍‌ ମାରି \v 49 ତଡ଼୍‍ ସାକର୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ଆସ୍‌ସି, ମାରି ମଦୁଆରି ୱାଲେ ଉନ୍‌ଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ତିନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ବାସ୍‌ନାନ୍‌ । \v 50 ସାକର୍‌ କାପ୍‌କିଇୱାଲେ ବେଡ଼ାଦୁ ଦାପ୍ରେ ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ଏସ୍ତିୱାଲେ ମାଲିକ୍‌ ଡ଼େସି ୱାନାନ୍‌, ଆୟା ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ମାରି ୱେଡ଼ା ସାକର୍‌ ନେସ୍‌ଏନ୍‌ । \v 51 ମାଲିକ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କୟ୍‍ଜି ମକା ମକା କିଜି କପଟିରିୱାଲେ ୱାନି ବାଗ୍ ଟିକ୍‌ କିନାନ୍‌, ଆବେନ୍‌ ଆଡ଼୍‍ବାନିକା ନି ପାଲୁକୁ କାତ୍ରେକିନାନ୍‌ । \c 25 \s ଦାସ୍‌ଲୋକା ରିପାଆଇଲିକା କାତା \p \v 1 \x + \xo ୨୫:୧ \xo*\xt ଲୁକ ୧୨:୩୫.\xt*\x*“ଆୟା ବେଡ଼ାଦୁ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତିରାଜି ୱାନିକା ଇୟାୱାଜା ଆନାତ୍‌ । ଦାସ୍‌ଲୋକ୍‌ ରିପାଆଇଲିକ୍‌ ୱିଜେକେ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଦିୱେଙ୍ଗ୍‌ ନିୟୁ ଅସି କାନ୍ୟାମୁରୁଲିଙ୍ଗ୍‌ ମିସାଦେଙ୍ଗ୍‍ ସତେ ସର୍‌ଏମାର୍‌ଏ । \v 2 ୱାନିକା ମାଣାନ୍‌ ପାସ୍‌ଲୋକ୍‌ ବୁଦିସିଲିକେଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ପାସ୍‌ଲୋକ୍‌ ବୁଦିମାନିକେଙ୍ଗ୍‌ । \v 3 ବୁଦିସିଲିକେଙ୍ଗ୍‌ ଦିୱେଙ୍ଗ୍‌ ଅତେ ମାତର୍‌ ଅର୍‌ସେ ନାଣ୍ତ ନିୟୁ ଅଉମାରେଏ \v 4 ମାତର୍‌ ବୁଦିମାନିକେଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେନିଜେଦି ଦିୱାଦି ୱାଲେ କାୟାଦୁ ନିୟୁ ବା ଅତେ । \v 5 କାନ୍ୟାମୁରୁଲି ୱାନିକା ୱେଡ଼ା ଆତାତ୍‌ଆକା ରିପାଆଇଲିକ୍‌ କର୍‌ଅଜି କର୍‌ଅଜି ସୁସ୍‌ତେ । \p \v 6 “ମାଜାର୍‌ନାଡ଼ା ଆଉଲି ୱେନ୍‌ୟାଆତାତ୍‌, ଇଦି ସୁଡ଼୍‍ଦୁ କାନ୍ୟାମୁରୁଲି ୱାତାତ୍‌ନି, ରାଦୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଅର୍‌ସେ ତାନାଟ୍‌ । \v 7 ନାସ୍ତିୱାଲେ ରିପାଆଇଲିକ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁତେନୋ ନିଜେ ନିଜେଦି ଦିୱେଙ୍ଗ୍‌ ରସ୍‌ତେ । \v 8 ନାସ୍ତିୱାଲେ ବୁଦିସିଲିକେଙ୍ଗ୍‌ ବୁଦିମାନିୱାନିକା ଇର୍‌ଏ, ମାଙ୍ଗିଁ କାଣ୍ତେକ୍‍ ନିୟୁ ସିଦାଟ୍‌ । ମା ଦିୱେଙ୍ଗ୍‌ୱିଜୁ ନାମ୍‌ଜିସୋଲ୍‌ସିନେ । \v 9 ବୁଦିମାନିକେଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଏ, ‘ସିଲେ, ସିଲେ, ସିଲେ,’ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନି ମା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିୟୁ ଇଏତ୍‌ । ମିର୍‌ ଦୁକାନ୍‌ତୁ ସୋଲ୍‌ସ ନିଜେନିଜେଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଏସ ନିୟୁ କଡ଼ଜ ତାଗାଟ୍‌ । \v 10 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ବୁଦିସିଲିକେଙ୍ଗ୍‌ ନିୟୁ କଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ସୋତେ । ୱାକ୍‍ ସୋର୍‌ଇ ୱେନ୍‌କା କାନ୍ୟାମୁରୁଲି ୱାତା ଇତାନ୍‌ । ତିଆର୍‌ମାର୍‍ଇ ପାସ୍‌ଲୋକ୍‌ ଆଇଲିକ୍‌ ୱାନି ୱାଲେ ପେଡ଼ି ବଜିଦୁ ସୋର୍‌ଇ ୱେନ୍‌କା ସେର୍‍ଲାଦିଙ୍ଗ୍‌ କେର୍‌ତାଡ଼ିସ୍‌ତାର୍‌ । \p \v 11 \x + \xo ୨୫:୧୧ \xo*\xt ଲୁକ ୧୩:୨୫.\xt*\x*“ତାନେୱେନ୍‌କା ଆଇ ରିପାଆଇଲିକ୍‌ ବା ଆବେନୁ ୱାତେନୋ । ଏ ପ୍ରବୁ, ଏ ପ୍ରବୁ, ସେର୍‌ଲା ରେଆ; ମାପ୍‌ ଲୋଇ ୱାନାପ୍‌ ଇଜି ୱାକ୍‍ ଆଉଲି ଆତେ । \v 12 କାନ୍ୟାମୁରୁଲି ଇର୍ହାନ୍‌, ସିଲେ ମୁଡ଼ୁକେ ସିଲେ, ମିର୍‌ ଏର୍‌, ନାନ୍ ନେସେଏ ।” \p \v 13 ଇୟା ମାଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ ୱିସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, ଜାଗାର୍‌ତା ଆଜି ମାନ୍‌ଡ୍ରୁ । ମିର୍‌ ଆୟା ଦିନ୍‌ ନି ଆୟା ୱେଡ଼ା ନେସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍ । \s ମୁଏର୍‌ ସାକର୍‌କା କାତା \r (ଲୁକ ୧୯:୧୧-୨୭) \p \v 14 \x + \xo ୨୫:୧୪ \xo*\xt ଲୁକ ୧୯:୧୧-୨୭.\xt*\x*ଆୟା ସମୟ୍‍ତୁ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ଇୟାୱାଜା । ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ନିଜେଦି ସାକର୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‌ସି ନିଜେଦି ସମ୍ପତ୍ତି ୱାନି କିୟୁଦୁ ଡ଼ିସ୍‌ତା ସିତାନ୍‌ନୋ ଆଇଦେସ୍‌ତୁ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ସୋତାନ୍‌ । \v 15 ୱାରି ସାକ୍ତିଦାନ୍ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଏସ ଏସ ୱେଣ୍ତିଟାକେଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତାକିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଅରେନ୍‌ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିତାନ୍‌ ୫,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ୱେଣ୍ତିଦି ଅଦ୍‌ଲିଙ୍ଗ୍‌, ମାରି ଅରେନ୍‌ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୨,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ନି ମାରି ଅରେନ୍‌ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୧,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ମାତର୍‌ । ମାରି ୱାନ୍‌ ଆଇଦେସ୍‌ତୁ ସର୍ହାନ୍‍ । \v 16 ୫,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ଅଦ୍‌ଲି ପଇତିମାନି ସାକର୍‌ ଆୟା ଡାବୁଙ୍ଗାଁ ବେପାର୍‌ କିଜି ମାରି ୫,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ଲାବ୍‍ କିତାନ୍‌ । \v 17 ଆୟାୱାଜା ୨,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ଅଦ୍‌ଲି ପଇତିମାନି ସାକର୍‌ ମାରି ୨,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ଲାବ୍‍ କିତାନ୍‌ । \v 18 ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ୧,୦୦୦ ହାଜାର୍‌ ଅଦ୍‌ଲି ପଇତାମାର୍ହାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଗୁଟା କାରିତାନ୍‌ନୋ ମାଲିକ୍‌ତି ଆୟା ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ଆଡ଼ାକ୍‍ସି ଇଟ୍‌ତାନ୍‌ । \fig ଅଦ୍‌ଲିଙ୍ଗ୍‌|alt="Talents" src="hk00168c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="୨୫:୧୫"\fig* \p \v 19 ନାଣ୍ତ ଦିନ୍‌ ୱେନ୍‌କା ମାଲିକ୍‌ ୱାତାନ୍‌ନୋ ମାରି ସାକର୍‌କା ୱାଲେ ଇସାବ୍‌ କିତାବ୍‌ କିତାନ୍‌ । \v 20 ୫,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ଅଦ୍‌ଲି ଅତିମାନି ସାକର୍‌ ମାଲିକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ୫,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ସିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, ଆଜ୍ଞା, ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ୫,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ଅଦ୍‌ଲି ସିତିମାର୍‍ଇ, ଇକା ସୁଡୁଆ, ନାନ୍ ମାରି ୫,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ଲାବ୍‍ ପୟ୍‌ତାମାନା । \v 21 ମାଲିକ୍‌ ୱେଡ଼ିକା ଆତାନ୍‌ନୋ ଇର୍ହାନ୍‌, ନେଗିକା କିତିମାନି, ନିନ୍‌ ନା ନେଗିକିନ୍ଦା ମାରି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ତି ସାକର୍‌ । ନିନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ତାନ୍‌ ଉଣା ଦନ୍‌ତି ଇନିଙ୍ଗାଁଆନିଆ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ଆଟ୍‌ତିମାନିଙ୍ଗ୍‌ ନି କିୟୁଦୁ ଗାଦି ଦନ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ନାସିନା । ରାଆ, ନା ୱାଲେ ୱେଡ଼ିକାକିଆ । \v 22 ୨,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ଅଦ୍‌ଲି ଅତିମାନି ସାକର୍‌ ୱାତା ଇର୍ହାନ୍‌, ଆଜ୍ଞା, ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ୨,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ସିତିମାର୍‍ଇ, ନାନ୍ ମାରି ୨,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ଲାବ୍‍ କିତାମାନା । \v 23 ମାଲିକ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ନେକ୍‌କା କିତିମାନି । ନିନ୍‌ ବା ନା ନେଗି ନି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ସାକର୍‌ । ଉଣା ଦନ୍‌ତାନ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ତର୍‌ତିମାନି, ଗାଦି ଦନ୍‌ ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ନାଣ୍ତ କିନାସିନା । ରାଆ, ନା ୱେଡ଼ିକାଦୁ ମିସାଆ । \v 24 “ସାରାସାରିୱେନ୍‌କା ଏକ୍‌ ଆଜାର୍‌ ୱେଣ୍ତିଅଦ୍‍ଲି ଅତିମାରିଇ ସାକର୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଆଜ୍ଞା, ନିନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଆଟ୍‌ୱା ଲୋକୁ, ଇକା ନାନ୍ ନେସ୍‍ତାମାର୍ହା । ୱିତ୍‌ଇମାନି କିଡ଼ିଇଦୁ ନିନ୍‌ ପାସି କୟ୍‌ନି । ୱିତୁ ୱିତ୍‌ଏଣ୍‌ଗା ପାସି ଉଣ୍ତାକିନି ।” \v 25 ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ତିଲାତାନୋ ନି ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ଅତାନୋ ବୁମିଦୁ ମୁସ୍‌ତାମାର୍‌ଆ । ସୁଡୁଆ, ନିୱି ଆୟା ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ । \v 26 ମାଲିକ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଏ ଦୁସ୍ଟ ମାରି ଗାଡ଼ିଆ ସାକର୍‌ ! ନିନ୍‌ ଗିଦେ ନେସ୍‌ତିମାରିଇ, ନାନ୍ ଏମେମାନୁ ୱିତ୍‌ଏମାନା, ଆବେନୁ ପାସି କୟ୍‌ନା ? \v 27 ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନା ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ଅସି ନିନୁ ପୁଜିକିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ବେଙ୍କ୍‍ତୁ ଉଣ୍ତାକିତିସିତିମାନ୍ଦି । ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ପିଲାଦି ୱାଲେ ଡ଼େସି ପୟ୍‌ତାମାନ୍ଦି । \v 28 ଇକା ୱେର୍‌ସି ମାଲିକ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ସିତାନ୍‌, ଇୟା ସାକର୍‌ କିୟୁଦାନ୍‌ ଇୟା ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ କୁତ୍‌ସଅସ ଆମାୱାନି କିୟୁଦୁ ୧୦,୦୦୦ ଆଜାର୍‌ ମାନେ, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିଦୁ । \v 29 \x + \xo ୨୫:୨୯ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୩:୧୨; ମାର୍କ ୪:୨୫; ଲୁକ ୮:୧୮.\xt*\x*ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାନେ, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ ସିଆୟ୍‌ଆନାତ୍‌ ମାରି ୱାନ୍‌ ନାଣ୍ତ ଲାବ୍‍ କିନାନ୍‌ । ମାତର୍‌ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିଲୁ, ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ଆମାକା ମାନାତ୍‌, ଆକାବା କୁତ୍‌ନା ଅଆୟାଆନାତ୍‌ । \v 30 \x + \xo ୨୫:୩୦ \xo*\xt ମାତିଉ ୮:୧୨; ୨୨:୧୩; ଲୁକ ୧୩:୨୮.\xt*\x*ଇୟା ଜଗ୍‌ସିଲି ସାକର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆତ୍‌ରେ ସିକାଟିଦୁ ପକ୍‍ତୁ, ଆବେନୁ ୱାନ୍‌ ଆଡ଼୍‍ବାଜି ପାଲୁକୁ କାତ୍ରେକିନାନ୍‌ । \s ୱିଜୁଦିନ୍‌ତି ବିସାର୍‌ \p \v 31 \x + \xo ୨୫:୩୧ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୬:୨୭; \xt*\xt ମାତିଉ ୧୯:୨୮.\xt*\x*“ଏସ୍ତିୱାଲେ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ରାଜାଦି ୱାଜା ୱାନି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ଦୁତ୍‌କାୱାଲେ ୱାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଗୌରବ୍‌ଜାୟ୍‌ ରାଜାଗାଦିଦୁ ବାସ୍‌ନାନ୍‌, \v 32 ମାରି ଦୁନିଆଦି ୱିଜୁ ବାସାଦି ଲୋକୁ ୱାନି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ ଆନାର୍‌ । ନାସ୍ତିୱାଲେ ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ଗଉଡ଼ୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଗର୍‌ଏଙ୍ଗାଁ ନି ମେଣ୍ତେଆଙ୍ଗ୍‌ ୱେରେଏ କିନାନ୍‌, ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ଆୟାୱାଜା ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଦୁଇ ବାଗ୍ କିନାନ୍‌ । \v 33 ଦାର୍ମୁଦି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଉଣି ତରିନ୍‌ ନି ଆଇ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଡେବିରି ତରିନ୍‌ ଇଡ୍‌ନାନ୍‌ । \v 34 ନାସ୍ତିୱାଲେ ରାଜା ୱାନି ଉଣି ତରିନ୍‌ମାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଇନ୍‌ନାନ୍‌, ରାଦୁ, ମିଙ୍ଗିଁ ନା ବୁବା ଆର୍ସିବାଦ୍‌ କିତାମାନାନ୍‌ । ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁନିଆଦି ତିଆର୍‌ଆତି ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ ଆମା ରାଜି ତିଆର୍‌ ଆତାମାନାତ୍‌, ରାଦୁ, ଆବେନୁ ଡ଼ୁଗୁଦୁ । \v 35 ନାନ୍ ବାଙ୍ଗାଁଦୁମାର୍‌ଆ, ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଉନ୍‌ଣ୍ତେ ସିତିଦେର୍‌; ନାନ୍ ଏର୍‌କିସାଜିମାର୍‌ଆ, ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଏରୁ ଉନ୍‌ଣ୍ତେ ସିତିଦେର୍‌ । ନାନ୍ ଅରେନ୍‌ନେମାର୍‌ଆ, ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ମି ଇନ୍‌ଡ୍ର ବାଡି ସିତିଦେର୍‌ ।” \v 36 ନାନ୍ ଡୁମ୍‌ଡାମାର୍‌ଆ, ନାଙ୍ଗିଁ ଆଙ୍ଗିଁ ଆରିସ୍‌କିତିଦେର୍‌; ନାନ୍ ନବ୍‌ଆତାମାର୍‌ଆ, ନାଙ୍ଗିଁ ଜାତୁନ୍‍ କିତିଦେର୍‌, ନାନ୍ ଜଇଲ୍‌ତୁମାର୍‌ଆ, ନାଙ୍ଗିଁ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‌ୱାତିଦେର୍‌ । \p \v 37 ଦାର୍ମୁଦିଲୋକୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇନାର୍‌, ପ୍ରବୁ ! ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ବାଙ୍ଗାଁଆତିକା ସୁଡ଼ୁଜି କାଦି ଉନ୍‌ଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ସିତାମାନାପ୍‌ ? ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ଏର୍‌କିସାନିକା ସୁଡ଼ୁଜି ଏରୁ ଉନ୍‌ଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ସିତାମାନାପ୍‌ ? \v 38 ମାରି, ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ଅରେନ୍‌ନେ ସୁଡ଼ୁଜି ଇଲ୍‌ତୁ ତେବାଦେଙ୍ଗ୍‍ ବାଡି ସିତାମାନାପ୍‌ ? ମାରି ଡୁମ୍‌ଡାଆତିକା ସୁଡ଼ୁଜି ଆଙ୍ଗିଁ ଆରିସ୍‌ କିତାମାନାପ୍‌ ? \v 39 ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ନବ୍‌ଆତିକା ନି ଜଇଲ୍‌ତୁମାନିକା ସୁଡ଼ୁଜି ନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାପ୍‌ ? \v 40 ରାଜା ଇନାନ୍‌, ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ଇୟା ନା ତଡ଼ାନ୍‌କା ଲୋଇରାନ୍‌ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‍ ଇସ୍ରିୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଆମାକା ୱିଜୁ କିତିଦେର୍‌, ଆକା ନା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ କିତିଦେର୍‌ । \p \v 41 ତାନେୱେନ୍‌କା ରାଜା ଡେବିରି ତରିନ୍‌ମାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଇନ୍‌ନାନ୍‌, ଏ ମାପୁରୁଦି ଆନାଦୁରିଆ ପୟ୍‌ତି ଲୋକୁ ! ନା ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ ଆକ ସାନ୍‌ଡ୍ରୁ । ସୟତାନ୍ ନି ତାନି ଦୁତ୍‌କା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆମା ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‍ଇ କାସ୍‌ସିମାନି ସିସୁ ତିଆର୍‌ ଆତାମାନାତ୍‌ ଆବେନୁ ସାନ୍‌ଡ୍ରୁ । \v 42 ନାନ୍ ବାଙ୍ଗାଁଆତାମାର୍‌ଆ, ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଉନ୍‌ଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ସିଇତିଦେର୍‌; ନାନ୍ ଏର୍‌କିସାତାମାର୍‌ଆ, ନାଙ୍ଗିଁ ଏରୁ ଉନ୍‌ଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ସିଇତିଦେର୍‌ । \v 43 ନାନ୍ ଅରେନ୍‌ନେମାର୍‌ଆ, ନାଙ୍ଗିଁ ମି ଇନ୍‌ଡ୍ର ବାଡି ସିଇତିଦେର; ନାନ୍ ଡୁମ୍‌ଡାମାର୍‌ଆ, ନାଙ୍ଗିଁ ଆଙ୍ଗିଁ ଆରିସ୍‌ କିଇତିଦେର୍‌; ନବ୍‌ ନି ଜଇଲ୍‌ତୁ ମାରିଇୱାଲେ ନାଙ୍ଗିଁ ଜାତୁନ୍‍ କିଇତିଦେର୍‌ । \p \v 44 ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାର୍‌ ଉତର୍‌ ସିନାର୍‍, “ପ୍ରବୁ, ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ମାପ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ବାଙ୍ଗାଁ, ଏର୍‌କି, ଅରେନ୍‌ନେ, ଡୁମ୍‌ଡା, ନବ୍‌ ନି ଜଇଲ୍‌ତୁ ମାନିକା ସୁଡ଼ୁଜି ନିଙ୍ଗିଁ ସେବା କିଏତାପ୍‌ ?” \v 45 ରାଜା ଉତର୍‌ ସିନାନ୍‌, ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ଇୟା ଇସ୍ରି ଲୋକାରି ଲୋଇରାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ସାକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ମନାକିତିଦେର୍‌, ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସାକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ମନାକିତିଦେର୍‌ । \v 46 ଇୟାକାର୍‌ ୱିଜୁଦିନ୍‌ତି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ କାସ୍ଟୁବଗାନାର୍‌, ମାତର୍‌ ଦାର୍ମୁଦିକାର୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜିଇ ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‌ନାର୍‌ । \c 26 \s ଜିସୁଦି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଉପାୟ୍‍କିତାର୍‍ \r (ମାର୍କ ୧୪:୧-୨; ଲୁକ ୨୨:୧-୨; ଜୋହନ ୧୧:୪୫-୫୩) \p \v 1 ଇୟାୱିଜୁ ସିକିୟା ସିତି ୱିସ୍‌ତି ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, \v 2 “ମିର୍‌ ନେସ୍‌ନିଦେର୍‌, ନିସ୍ତାର୍‌ ପଣ୍ତୟ୍‌ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ରିନେନ୍‌ ମାନାତ୍‌ । ନାସ୍ତିୱାଲେ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର କ୍ରୁସଦୁ ସାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସପ୍ରେଆନାନ୍‌ ।” \p \v 3 ଆୟା ସମୟ୍‍ତୁ ପେରି ଜାଜକର୍‌ ମାରି ଆଇ ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ପେରି ଜାଜକ କୟାପାଦି ଇଲୁ ଦୁଆର୍‌ତୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ ଉଣ୍ତାତାର୍‍ । \v 4 ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସାଲାକିଦାନ୍‍ ଆସ୍‌ସି ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଇଜି ଉପାୟ୍‌ କିତାର୍‍ । \v 5 ମାତର୍‌ ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇୟା ପାଣି ମାପ୍‌ ପଣ୍ତୟ୍‌ ବେଡ଼ାଦୁ କିନିକା ନେଗେତ୍‌ସିଲେ । ନାସ୍ତିୱାଲେ ଲୋକୁ ଜାଟିଜଗଡ଼ାକିନାର୍‌ ।” \s ବେତ୍‌ନିୟାଦୁ ଜିସୁ ଅବିସେକ୍‍ ଆତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୪:୩-୯; ଜୋହନ ୧୨:୧-୮) \p \v 6 ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ଜିସୁ ବେତନିୟାଦୁ ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ କୁସ୍ଟରୋଗ୍‌ ବଗାତିମାର୍‍ଇ ସିମୋନ୍‍କା ଇଲୁଦୁ ମାର୍ହାନ୍‌ । \v 7 \x + \xo ୨୬:୭ \xo*\xt ଲୁକ ୭:୩୭,୩୮.\xt*\x*ସିମୋନକା ଇଲୁଦୁ ଜିସୁ ଉନ୍‌ଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ବାସ୍‌ତି ମାରିଇୱାଲେ ଅରେତ୍‌ ଆଇମା ଉନ୍‌ଡ୍ରି ସାଟିଦୁ ନାଣ୍ତଦାରାଦି ବାସ୍‌ନା ନିୟୁ ବର୍ତି କିଜି ତାସି ୱାନି ତାଲା ମୁସ୍‌କୁ ୱାକ୍‌ତାତ୍‌ । \v 8 ସିସୁର୍‍ ଇକା ସୁଡ଼ୁଜି ରିସା ଆତାର୍‌ । ୱାର୍‌ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ନିସ ନାସ୍ଟୁକିତି ଏନ୍ଦା ?” \v 9 “ଇୟା ବାସ୍‌ନା ନିୟୁ ନାଣ୍ତ ଡାବୁଙ୍ଗାଁ ପର୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆତାତ୍‌ମାନ୍ଦି ମାରି ଆୟା ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ କାକୁର୍ତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆତାତ୍‌ ମାନ୍ଦି ।” \p \v 10 ୱାର୍‌ ଇନିକା ୱେର୍‌ସିନାର୍‌, ଜିସୁ ନେସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ତାନ୍‍ନୋ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଆୟା ଆଇମାଦିଙ୍ଗ୍‍ ଏନ୍ଦା ବାଦାକିଜିନିଦେର୍‌ ? ନା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାଦ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ନେଗି ନି ସୁନ୍ଦର୍‌ ପାଣି କିତାମାନାତ୍‌ । \v 11 କାକୁର୍ତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ମିୱାଲେ ୱିଜୁଦିନ୍‌ ପଇନିଦେର୍‌, ମାତର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ୱିଜୁଦିନ୍‌ ପୟ୍‌ଇଦେର୍‌ । \v 12 ୱାଦ୍‌ ନା ମେନ୍ଦଲ୍‌ତୁ ଇୟା ବାସ୍‌ନା ନିୟୁ ୱାକ୍‌ସି ସିଜି ନା ମୁସ୍‍ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ତିଆର୍‌ କିତି ୱାଜା କିତାମାନାତ୍‌ ।” \v 13 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ୱେର୍‌ସିନା, ସାରା ଦୁନିଆଦି ଆମା ବାଡିଦୁ ଇୟା ନେଗିକାବୁର୍‌ ୱେର୍‌ନାର୍‌, ଇୟା ଆଇମା ଆମାକା କିତାମାନାତ୍‌, ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଏତ୍‌କିଜି ଆକାବା ପ୍ରଚାର୍‌ କିନାର୍‌ । \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଆସିସ୍‍ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଜିହୁଦା ରାଜିଆତାନ୍‍ \r (ମାର୍କ ୧୪:୧୦-୧୧; ଲୁକ ୨୨:୩-୬) \p \v 14 ନାସ୍ତିୱାଲେ ବାରଲୋକ୍‌ ସିସୁରି ଲୋଇରାନ୍‌ ଇସ୍କାରିୟୋତିୟ ଯିହୁଦା ଦର୍‌ତି ଅରେନ୍‍ ସିସୁ ପେରି ଜାଜକରି ଲାକ୍‌ତୁ ସୋର୍‌ର୍ହାନ୍‌ନୋ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, \v 15 “ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଆସିସ୍‌କିତି ସିତିଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଇନିକା ସିନିଦେର୍‌ ?” ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ତିରିସ୍‌ଗୋଟା ୱେଣ୍ତିଅଦ୍‌ଲିଙ୍ଗ୍‌ ଲେକିସ୍‌ତାସିତାର୍‌ । \v 16 ଆୟାନାଣ୍ତିରାନ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱାରି କିୟୁଦୁ ଆସିସ୍‌କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିହୁଦା ସାରି ପୟ୍‌ତାନ୍‌ । \s ସିସୁରି ୱାଲେ ଜିସୁ ନିସ୍ତାର୍‌ ପଣ୍ତୟ୍‌ ବଜିକିତାନ୍‍ \r (ମାର୍କ ୧୪:୧୨-୨୧; ଲୁକ ୨୨:୭-୧୩,୨୧-୨୩; ଜୋହନ ୧୩:୨୧-୩୦) \p \v 17 “କମିର୍‌ସିଲି ରୁଟି” ପଣ୍ତୟ୍‌ତି ଆଗ୍‍ଡ଼ିରି ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସିସୁର୍‍ ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାରୋ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ମାପ୍‌ ଏମେମାନୁ ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିସ୍ତାର୍‌ ପଣ୍ତୟ୍‌ତି ବଜି ତିଆର୍‌କିନାପ୍‌ ?” \p \v 18 ଜିସୁ ୱେର୍‌ତାନ୍‌, “ଗାଡ଼୍‌ତୁ ସୋଲ୍‌ସ ଆୟା ପେରି ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇନିଦେର୍‌, ‘ଗୁରୁ ଇଜିନାନ୍‌,’ ନା ଦିନ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ଆଜି ୱାଜିନାତ୍‍ । ୱାନି ସିସୁରି ୱାଲେ ମି ଇନ୍‌ଡ୍ର ୱାନ୍‌ ନିସ୍ତାର୍‌ ପଣ୍ତୟ୍‌ କିନାନ୍‌ ।” \p \v 19 ଜିସୁ ୱେର୍‌ତି ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ସିସୁର୍‍ ନିସ୍ତାର୍‌ ପଣ୍ତୟ୍‌ତି ବଜି ତିଆର୍‌ କିତାର୍‌ । \p \v 20 ୱେନ୍‌କା ମିଲ୍‌ମିଲିକା ଆତାତ୍‌ଆକା ଜିସୁ ନି ବାରଲୋକ୍‌ ସିସୁର୍‍ ଉନ୍‌ଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ବାସ୍‌ତାର୍‌ । \v 21 ଉଣୁଜିମାରିଇୱାଲେ ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ମି ଲୋଇରାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ନାଙ୍ଗିଁ ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେ କିନାନ୍‌ ।” \p \v 22 ସିସୁର୍‍ ନାଣ୍ତ ଦୁଃକ୍‌ ଆଜି ଅରେନ୍‍ ୱେନ୍‌କା ମାରି ଅରେନ୍‍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ପ୍ରବୁ, ନାନ୍ ଆକାନ୍‍ ନୋ ?” \p \v 23 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏନ୍‌ ନା ୱାଲେ ଡୁବାଇତୁ ରୁଟି ମୁଡ଼ୁକୁନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେକିନାନ୍‌ । \v 24 ସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସାତିମାନି ୱାଜା ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ସାନିଦଣ୍ତବଗାନାନ୍‌, ମାତର୍‌ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ ଆସିସ୍‌ କିନାସିନାନ୍‌, ୱାନି ଦଣ୍ଡ୍‌ ଏସ ବୟ୍‌ଙ୍କାର୍‌ ! ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ଜନମ୍‌ ଆଇତିମାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌ ଆତାତ୍‌ମାନ୍ଦି ।” \p \v 25 ଆମା ଜିହୁଦା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେକିତାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଗୁରୁ, ୱାନ୍‌ ଇନିକା ନାନ୍ ? \p ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଆକା ଇଜିନି ।” \s ପ୍ରବୁବୋଜ \r (ମାର୍କ ୧୪:୨୨-୨୬; ଲୁକ ୨୨:୧୪-୨୦; ୧ କରିନ୍ତିୟ ୧୧:୨୩-୨୫) \p \v 26 ୱାର୍‌ ଉଣି ବେଡ଼ାଦୁ ଜିସୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ରୁଟି ତାତାନ୍‌ନୋ ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‌ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ସିତାନ୍‌ ମାରି ଆକା ରୁକୁସି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ସିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, ଅସି ତିନ୍‍ଣ୍ତ୍ରୁ; “ଇକା ନା ମେନ୍ଧଲ୍‍ ।” \p \v 27 ତାନେୱେନ୍‌କା ୱାନ୍‌ ଉଣି ଡୁବାଇ ଅତାନ୍‌ନୋ ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‌ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ସିତାନ୍‌ ମାରି ଆକା ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ସିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, ମିର୍‌ ୱିଜିଦେର୍‌ ଇବେଟ୍‌ତାନ୍‌ ଉଣ୍ତୁ । ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌; \v 28 ଇକା ନା ନେତେର୍‌ । ଲୋକା ପାପ୍‌ କେମା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ନା ଆମା ନେତେର୍‌ ୱାକ୍‌ସ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ସଲ୍‌ସିନା, ଆମାକା ମାପୁରୁଦି ପୁନି ନିୟମ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସିଲ୍‌ଡାକ୍‌ନାତ୍‍ । \v 29 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ସିନା, “ଆମା ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନା ବୁବାଦି ରାଜିଦୁ ମି ୱାଲେ ପୁନି ଅଙ୍ଗୁର୍‍ରସ୍‍ ଉଣୁଇ ସାନ୍ଦି ନାନ୍ ମାରି ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ଅଙ୍ଗୁର୍‍ରସ୍‍ ଉଣୁଏ ।” \p \v 30 ୱାର୍‌ ଦନ୍ୟବାଦ୍‍ତି ପାଟା ପାରିତି ୱେନ୍‌କା ଜିତ ଗରନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ସତାସର୍ହାର୍‌ । \s ପିତର୍‌ତି ମାନାଇ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଜିସୁଦି ୱେର୍‌ନିକା \r (ମାର୍କ ୧୪:୨୭-୩୧; ଲୁକ ୨୨:୩୧-୩୪; ଜୋହନ ୧୩:୩୬-୩୮) \p \v 31 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନେର୍‌ ନାଡ଼ା ମିର୍‌ ୱିଜିଦେର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଡ଼ିସ୍‌ନି ଉର୍‍କ୍‍ନିଦେର୍‌ । ସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସାତାମାନାତ୍‌, ନାନ୍ ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ସାରାକିନିୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସାୟାମାରାଗ୍‌ ଡାକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ମେଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ଇନିଙ୍ଗାଁ ଆନିଙ୍ଗାଁ ଆନେସନେ । \v 32 \x + \xo ୨୬:୩୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୮:୧୬.\xt*\x*ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମାରିଡ଼େସିନିଙ୍ଗିଁତି ୱେନ୍‌କା ମି ଆଗ୍‍ଡ଼ିନେ ଗାଲିଲି ରାଜିଦୁ ସନା ।” \p \v 33 ପିତର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଆଇକାର୍‌ ୱିଜେରେ ନିଙ୍ଗିଁ ଡ଼ିସ୍‌ତି ସରିଙ୍ଗ୍ ବା ନାନ୍ ମୁଡ଼ୁକେ ସୋଲଏ ।” \p \v 34 ଜିସୁ ପିତରତିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‍ ଇଜିନା, ନେର୍‌ ନାଡ଼ା କରୁ କେଡ଼େନି ଆଗ୍‍ଡ଼ିନେ ନିନୁ ନାଙ୍ଗିଁ ନେସେଏ ଇଜି ମୁନ୍‌ଡ୍ରି ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ଇନି । \p \v 35 ପିତର୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନି ୱାଲେ ସାଦେଙ୍ଗ୍‌ ପଡ଼ାତିଙ୍ଗ୍‌ ବା ନାନ୍ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ନେସ୍‍ଏ ଇଜି ଇନ୍‌ଏ ।” ଆଇ ସିସୁର୍‍ ୱିଜେରେ ବା ଆୟାୱାଜା ଇର୍ହାର୍‌ । \s ଗେତ୍‌ସିମାନି ଡଡିଦୁ ଜିସୁଦି ପାରାତାନା \r (ମାର୍କ ୧୪:୩୨-୪୨; ଲୁକ ୨୨:୩୯-୪୬) \p \v 36 ତାନେୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ନିଜେଦି ସିସୁରି ୱାଲେ ଗେତ୍‌ସିମାନି ଇନି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଡଡିଦୁ ସର୍ହାର୍‌ନୋ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଆବେନୁ ସନାନୋ ପାର୍‌ତନା କିଜିମାନି ସାନ୍ଦି ମିର୍‌ ଇବେନୁ ବାସ୍‌ସୋ ମାନ୍‌ଡ୍ରୁ ।” \v 37 ୱାନ୍‌ ପିତର୍‌ ମାରି ଜେବଦିରି ରିଏର୍‌ ମାରିସିରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ୱାଲେ ଅତାନ୍‍ । ନାସ୍ତିୱାଲେ ଜିସୁ ନାଣ୍ତ ଦୁଃକ୍‌ ମାରି ଦାନ୍ଦା ଆଜି, \v 38 ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଦୁଃକ୍‌ତାନ୍‌ ନା ଜିବନ୍‌ ସାନିୱାଜା ଆଜିନାତ୍‌, ଇବେନୁ ମିର୍‌ ନା ୱାଲେ କାପ୍‌କିଜ ମାନ୍‌ଡ୍ରୁ ।” \p \v 39 ଜିସୁ କାଣ୍ତେକ୍‍ ଆକ ସର୍ହାନ୍‌ନୋ ବୁମିଦୁ ମକମ୍‌ ପାଡ଼ାକ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ପାରାତାନା କିଜି କିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ ନା ବୁବା, ଜଦି ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ଆଟ୍‌ନାତ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ଦୁଃକ୍‌ବୋଗ୍‌ତି ଉଣି ଡୁବାଇ ନା ମାଣାନ୍‌ ଆକ ଅଆ, ମାତର୍‌ ନା ବଦା ସିଲେ । ନି ବଦା ପୁରା ଆପିତ୍‌ ।” \p \v 40 ତାନେୱେନ୍‌କା ୱାନ୍‌ ମୁଏର୍‌ ସିସୁରି ଲାକ୍‌ତୁ ଡ଼େସି ୱାତାନ୍‌ନୋ ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌, ୱାର୍‌ ସୁସ୍‌ତା ମାନାର୍‌ । ଜିସୁ ପିତରତିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିର୍‌ ଇନିକା ନା ୱାଲେ ଗନ୍‌ଟା ବା କାପ୍‌କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଜିନିଦେର୍‍ ? \v 41 ପରିକାଦୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ପଡ଼ାଇଦେର୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ କାପ୍‌କିଜ ପାରାତାନା କିଦୁ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମି ଆତ୍ମା ବଦାକିନାତ୍‍, ମାତର୍‌ ମେନ୍ଧଲ୍‍ ଲିଡ଼ଲାଡ଼ା ।” \p \v 42 ଜିସୁ ମାରିଡ଼େସି ସର୍ହାନ୍‌ନୋ ପାର୍‌ତନା କିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ ନା ବୁବା, ଜଦି ଇୟା ଦୁଃକ୍‌ବୋଗ୍‌ତି ଉଣି ଡୁବାଇ ନା ମାଣାନ୍‌ କୁତ୍‌ସଅତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏର୍‍ ଆମାସାନ୍ଦି ନାନ୍ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ପଡ଼ାନାତ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନି ବଦା ପୁରା ଆପିତ୍‌ ।” \v 43 ୱାନ୍‌ ୱାଜି ମାରିଡ଼େସି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ସୁସ୍‌ତି ମାରିକା ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌ । ୱାରି କାଣୁକୁ ରେସ ମାନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ଏଜି ମାର୍ହାର୍‌ । \p \v 44 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସି କାଣ୍ତେକ୍‍ ଆକ ସୋଲ୍‌ସି ମୁନ୍‌ଡ୍ରି ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ବା ଆୟାୱାଜା ପାରାତାନା କିତାନ୍‌ । \v 45 ତାନେୱେନ୍‌କା ୱାନ୍‌ ସିସୁରି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିର୍‌ ଇୟାସାନ୍ଦି ଡରିତିଦେର୍‌ନୋ ରମ୍‌ଜିନିଦେର୍‌ ? ସୁଡ଼ୁଦୁ, ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ପାପି ଲୋକା କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେଆନି ସାକ୍ତିଦି ବେଡ଼ା ୱାତାନି । \v 46 ନିଙ୍ଗ୍‍ଦୁ, ମାଡ୍‌ ସନାଟ୍‌; ସୁଡ଼ୁଦୁ, ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଶାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସେରେପ୍‌ନା ସିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାନ୍‍ନି ।” \s ଜିସୁ ଆସାୟ୍‌ଆତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୪:୪୩-୫୦; ଲୁକ ୨୨:୪୭-୫୩; ଜୋହନ ୧୮:୩-୧୨) \p \v 47 ଜିସୁ ଇୟା ମାଟା ୱେର୍‌ସିମାନି ବେଡ଼ାଦୁ, ୱାରି ବାରଲୋକ୍ ସିସୁରି ଲୋଇରାନ୍‌ ଜିହୁଦା ଦର୍‌ତି ସିସୁ ୱାତା ଇତାନ୍‌ । ୱାନି ୱାଲେ କାଣ୍ତା ନି ଡୁଡୁଙ୍ଗ୍‌କଣେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ସି ଗାଦି ଲୋକୁ ଆବେନୁ ଉଣ୍ତାତାର୍‌ । ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ପେରି ଜାଜକର୍‌ ନି ଦାର୍ମୁ ନେତାର୍‌ ପୋକ୍‌ତାମାର୍ହାର୍‌ । \v 48 ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ଆସ୍‌ସିସ୍‌ କିନିସିନି ଜିହୁଦା ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ସିନା ସିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଟିକ୍‌ କିତାମାର୍ହାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆ ମାର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନଣ୍ତ୍‌ନା, ୱାନ୍‌ ଆୟାକାନ୍‌, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତୁ ।” \p \v 49 ଜିହୁଦା ଆୟାଦାପ୍ରେ ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାନ୍‌ନୋ, ଏ ଗୁରୁ, ମାଡ଼ିସ୍‍କିନିକା, ଇକା ଇନ୍‌ଞ୍ଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନଣ୍ତିତାନ୍‌ । \p \v 50 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସଙ୍ଗ୍‍, ନି ପାଣି ବେଗି ୱିସ୍‌ଆ ।” \p ତାନେୱେନ୍‌କା ୱାର୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଆସ୍‌ତାରୋ ତର୍‌ତାର୍‌ । \v 51 ଜିସୁଦି ତରିଟି ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ନିଜେଦି କାଣ୍ତା ସପ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ପେରି ଜାଜକଦି ସାକର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ କାତ୍‌ତାନ୍‌ । ଆୟା ଲୋକ୍‌ତି ଗିତଣି ତେୱିତାତ୍‌ । \v 52 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନି କାଣ୍ତାଦିଙ୍ଗ୍‌ ତାନି ବାଡିଦୁ ଇଡିଆ । ଆମାକାର୍‌ କାଣ୍ତା ସୋପ୍‌ନାର୍‌ କାଣ୍ତାଦାନ୍‍ ସାନାର୍‍, ୱାର୍‌ କାଣ୍ତାଦାନ୍‌ନେ ସାନାର୍‍ । \v 53 ନିନୁ ଇନିକା ନେସ୍‌ଇ, ନାନ୍ ନା ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ସାକା ଲସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌, ୱାନ୍‌ ନା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟାଦାପ୍ରେନେ ବାରଗୋଟା ସନ୍‌ୟ୍ୟଦଲ୍‌ତି ବାଦୁଲୁ ନାଣ୍ତ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ଦୁତ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ପୋକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍ ? \v 54 ମାତର୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ଗଟାନାତ୍‌ ଇଜି ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ଆମାକା ରାସ୍‌ତାମାନାତ୍‌, ଆକା ପୁରା ଆନାତ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ?” \p \v 55 \x + \xo ୨୬:୫୫ \xo*\xt ଲୁକ ୧୯:୪୭; ୨୧:୩୭.\xt*\x*ଜିସୁ ତାନେୱେନ୍‌କା ଉଣ୍ତାତିମାରିଇ ଆୟା ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଇନିକା ଅରେନ୍‍ ଉରୁକ୍‌ସିମାନି ଡଙ୍ଗାଁର୍‌ଏନ୍‌ ୱାଜା କାଣ୍ତା ନି ଡୁଡୁଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ସି ନାଙ୍ଗିଁ ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ୱାତିମାନିଦେର୍‌ ? ନାନ୍ ୱିଜୁଦିନ୍‌ ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ବାସ୍‌ସି ସିକିୟା ସିଜିମାର୍‌ଆ, ନାସ୍ତିୱାଲେ ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଆସ୍‍ଇତିଦେର୍‍ ! \v 56 ମାତର୍‌ ବାବବାଦିର୍ ସାସ୍ତ୍ରଦୁ ଆମା ଆମାକା ରାସାତାମାନାର୍‌, ଆୟାୱିଜୁ ପୁରାଆନିଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇକା ଗଟାତାମାନାତ୍‌ ।” \p ନାସ୍ତିୱାଲେ ସିସୁର୍‍ ୱିଜେରେ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଡ଼ିସ୍‌ସି ଉର୍‌କୁସି ସର୍ହାର୍‌ । \s ଜିହୁଦିର୍‌ ପେରିମିଟିଙ୍ଗ୍‌ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଜିସୁ \r (ମାର୍କ ୧୪:୫୩-୬୫; ଲୁକ ୨୨:୫୪-୫୫,୬୩-୭୧; ଜୋହନ ୧୮:୧୩-୧୪,୧୯-୨୪) \p \v 57 ଆମାକାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଆସ୍‌ତାମାର୍ହାର୍‌, ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ପେରି ଜାଜକ କୟାପାରି ଇନ୍‌ଡ୍ର ଅତାର୍‍ । ଆୟା ବାଡିଦୁ ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ନି ଦାର୍ମୁ ନେତାର୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ ଆତାମାର୍ହାର୍‌ । \v 58 ପିତର୍‌ କାଣ୍ତେକ୍‌ ଆକ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ଜିସୁଦି ୱେନ୍‌କା ସୋଲ୍‌ସିମାର୍ହାନ୍‌ ମାରି ୱାନ୍‌ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ପେରି ଜାଜକ କୟାପାରି ଇଲୁଦି ଦୁଆର୍‌ ସାନ୍ଦି ସର୍ହାନ୍‌ । ଇୟାୱିଜୁ ଗଟ୍‌ନାଦି ଅବସ୍ତା ଇନିକା ଆନାତ୍‌, ଆକା ସୁଡ଼ୁନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପିତର୍‌ ଲୋଇ ସୋର୍ହାନ୍‌ନୋ ମନ୍ଦିର୍‌ କାପ୍‍କିନିୱାରି ୱାଲେ ବାସ୍‌ତାନ୍‌ ! \v 59 ପେରି ଜାଜକର୍‌ ନି ଜିହୁଦିର୍‌ ପେରିମିଟିଙ୍ଗ୍‌ତି ୱିଜେରେ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସାନିଦଣ୍ତ ସିନିଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍ ୱାନି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ମିସ୍‌ସାକି ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ତେରେପେତେଆତାର୍‌ । \v 60 ମାତର୍‌ ଗାଦି ଲୋକୁ ଜିସୁଦି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ମିସ୍‌ ମାଟା ଇର୍ହାର୍‌ । ମାତର୍‌ ଆୟାୱାଜା ଇନି ପାରାମାଣ୍‌ ପୟ୍‌ଏତାର୍‌ । ସାରାସାରିୱେନ୍‌କା ରିଏର୍‌ ନିଙ୍ଗିଁତାର୍‍ । \v 61 ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇୟାକାନ୍‌ ଇର୍‌ଆ ମାର୍ହାନ୍‌, ନାନ୍ ମାପୁରୁଦି ମନ୍ଦିର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ରୁକୁନାନୋ ମୁନେଟି ୱେନ୍‌କା ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ତିଆର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନା ।” \p \v 62 ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ପେରି ଜାଜକ ନିଲ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଏନ୍ଦା ଇନିକା ଇନ୍‍ଇଜିନି ? ଇୟା ମାଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ ରୁକୁତେଙ୍ଗ୍‌ ନିନୁ ଇନିକା ୱେର୍‌ନିକା ମାନାତ୍‌ ?” \p \v 63 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଆଲେତାତେବାତାନ୍‌ । ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ପେରି ଜାଜକ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଜିବନ୍‌ମାନି ମାପୁରୁଦି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ପାର୍‌ମାଣ୍‌ ସିଜି ୱେନ୍‌ବାଜିନା, ସତ୍‌ତାନ୍‌ ଇନ୍‌ଆଁ, ନିନ୍‌ ଇନିକା ମାପୁରୁଦି ମାରିନ୍‌ କ୍ରିସ୍ତ ଅର୍ତ ମସିହ ?” \p \v 64 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଟିକ୍‌ ୱେର୍‌ତିମାନି । ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ଇଜିନା, ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ୱିଜୁ ସାକ୍ତିମାନିୱାରି ଉଣି ତରିନ୍‌ ବାସ୍‌ତିମାନିକା ସୁଣି, ମାରି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତାନ୍‌ ମେଗେମାଲାଦି ୱାଲେ ରେତାଜି ୱାନିକା ନିନ୍‌ ସୁଡ଼୍‌ନି ।” \p \v 65 ଇକା ୱେର୍‌ଆନ୍‌ନୋ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ପେରି ଜାଜକ ନିଜେଦି ଆଙ୍ଗିଁଦିଙ୍ଗ୍‌ କିସ୍‌ସି ପୋକ୍‌ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇକାନ୍‌ ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍ଦାକିତାନ୍‌ । ମାରି ଆଇ ସାକି ଦର୍‌କାର୍‌ ସିଲେ । ଇୟାଦାପ୍ରେନେ ଇୟାୱାନି ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍ଦା ତୋ ମିର୍‌ ୱେର୍‌ଇଦେର୍‌ । \v 66 ଇୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ମି ବଦା ଇନିକା ?” \p ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ୱାନ୍‌ ଦସି, ୱାନ୍‌ ସାନିଦଣ୍ତ୍‌ତି ଜଗ୍‌ ।” \p \v 67 ତାନେୱେନ୍‌କା ୱାର୍‌ ଜିସୁଦି ମକମ୍‌ତୁ ପୁସ୍‌କାଡ଼ାମ୍‌ପୁସ୍‌ସି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡାକ୍‌ତାର୍‌; ମାରି ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସାପାଡ଼ା ଡାକ୍‌ସି ଇର୍ହାର୍‌, \v 68 “ଇକାନ୍‌ କ୍ରିସ୍ତ ! ନିନ୍‌ ପରା ବାବବାଦି, ମାଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ଆ ତୋ, ଏନ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ଡାକ୍‌ତାନ୍‌ !” \s ପିତର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ନେସ୍‍ଏଜି ଇର୍ହାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୪:୬୬-୭୨; ଲୁକ ୨୨:୫୬-୬୨; ଜୋହନ ୧୮:୧୫-୧୮,୨୫-୨୭) \p \v 69 ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ପେରି ଜାଜକରି ଆତ୍‍ରେରି ଦୁଆର୍‌ତୁ ପିତର୍‌ ବାସ୍‌ତି ମାରିଇୱାଲେ ଅରେତ୍‌ ସାକର୍‌ ଆଇମା ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ଇର୍ହାତ୍‌, “ନିନ୍‌ ବା ଗାଲିଲିଦି ଜିସୁଦି ୱାଲେମାରିଇ ।” \p \v 70 ମାତର୍‌ ପିତର୍‌ ୱିଜେରି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଇୟା ମାଟା ନେସ୍‍ଏଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଇନିକା ଇଜିନି, ନାନ୍ ନେସ୍‌ଏଜିନା ।” \v 71 ଇକା ଇନ୍‌ଞ୍ଜି ୱାନ୍‌ ଆୟା ଦୁଆର୍‌ତି କେର୍‌ପି ଲାକ୍‌ତୁ ସୋର୍ହାନ୍‌ । ମାରି ଅରେତ୍‌ ସାକର୍‌ ଆଇମା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଜି ଆବେନୁ ମାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାତ୍‌, “ଇୟାକାନ୍‌ ନାଜରିୟତିୟ ଜିସୁଦି ୱାଲେ ମାର୍ହାନ୍‌ ।” \p \v 72 ପିତର୍‌ ମାରିଡ଼େସି ନେସ୍‍ଏଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ପାର୍‌ମାଣ୍‌ କିଜି ୱେର୍‌ସିନା, ଆୟା ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ନେସେଏ ।” \p \v 73 ଏସ ସମୟ୍ ୱେନ୍‌କା ଆବେନୁ ନିର୍‌ଇମାରିଇ ଲୋକୁ ପିତରତି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ନିନୁ ସତେନେ ୱାରି ଲୋଇରାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ । ନି ୱାର୍‌ଗିନିମାଣୁକୁ ଇକା ଜାଣାପଡ଼ାଜିନାତ୍‌ ।” \p \v 74 ପିତର୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ପାର୍‌ମାଣ୍‌ କିଜି ୱେର୍‌ସିନା, ନା ମାଟା ସତ୍‍ନେ । ଆକା ଆଏତିଙ୍ଗ୍‍ ମାପୁରୁ ନାଙ୍ଗିଁ ଦଣ୍ଡ୍‌ ସିପିନ୍‌ । ଆୟା ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ନେସେଏ ।” \p ଆୟାଦାପ୍ରେନେ କର୍‌ରୁ କେଡ଼ିତାତ୍‌ । \v 75 ମାରି ଜିସୁ ଇନିକା ଇର୍‌ଆ ମାର୍ହାନ୍‌, “ପିତର୍‌ ମନ୍‌ତୁ ଏତ୍‌କିତାନ୍‌ କର୍‌ରୁ କେଡ଼େନି ଆଗ୍‍ଡ଼ିନେ ନାଙ୍ଗିଁ ନେସେଏ ଇଜି ନିନୁ ମୁନ୍‌ଡ୍ରି ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ଇନି ।” ୱାନ୍‌ ଆତେରେ ସର୍ହାନ୍‌ନୋ ନାଣ୍ତବର୍‌କୁକ୍‌ସି ଆଡ଼୍‍ବାତାନ୍‍ । \c 27 \s ପିଲାତ୍‌ତି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଜିସୁ \r (ମାର୍କ ୧୫:୧; ଲୁକ ୨୩:୧-୨; ଜୋହନ ୧୮:୨୮-୩୨) \p \v 1 ମାର୍‌ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍‌ ସାଲ୍‌ଦିନେ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ୱିଜେରେ ପେରି ଜାଜକର୍‌ ମାରି ଦାର୍ମୁ ନେତାର୍‌ ରାଜି ଆତାର୍‌ । \v 2 ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିକିଣିଦାନ୍‌ତର୍‌ସି ରୋମିୟ ସାସନ୍‌ତି ପେରିନେତା ପିଲାତ୍‌ଦି ଲାକ୍‌ତୁ ଅତାର୍‍ । \s ଜିହୁଦାଦି ସାନିକା \r (ପ୍ରେରିତ ୧:୧୮-୧୯) \p \v 3 \x + \xo ୨୭:୩ \xo*\xt ପ୍ରେରିତ ୧:୧୮,୧୯.\xt*\x*ଏସ୍ତିୱାଲେ ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେକିତିସିତି ଜିହୁଦା ୱେର୍‌ଆନ୍‌ ଜେ, ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସାନିଦଣ୍ତ୍‌ ଆତାମାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏତ୍‌କିତାନ୍‌ ମାରି ପେରି ଜାଜକ ମାରି ଦାର୍ମୁ ନେତାରିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ତିରିସ୍‌ଗୋଟା ୱେଣ୍ତିଅଦ୍‌ଲିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼େସି ସିତାନ୍‌ନୋ ଇର୍ହାନ୍‌, \v 4 “ଅରେନ୍‍ ଦସ୍‌କିଇ ଲୋକ୍‌ତି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମି କିୟୁଦୁଆସ୍‌ସି କିତାସିତାନୋ ନାନ୍ ପାପ୍‌ କିତାମାନା ।” \p ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଆବେନୁ ମାଦି ଇନିକା ମାନାତ୍‌ ? ଆକା ନି ନିଜେଦି ମାଟା ।” \p \v 5 ଜିହୁଦା ଅଦ୍‌ଲିଆଙ୍ଗାଁ ମନ୍ଦିର୍‌ ଲୋଇ ପୋକ୍‌ତାସିତା ସୋର୍ହାନ୍‌ । ୱେନ୍‌କା ୱାନ୍‌ କକ୍‌ଲାଦୁ ଉରି ଆସାତାନ୍‌ନୋ ସାତାନ୍‌ । \p \v 6 ପେରି ଜାଜକର୍‌ ଆୟା ୱେଣ୍ତିଅଦ୍‌ଲିଆଙ୍ଗାଁ ଉଣ୍ତା କିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇକା ନେତେର୍‌ତି ଦାରା ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ । ଇକା ମନ୍ଦିର୍‌ତି ପେଡ଼ାଦୁ ଇଡ୍‌ନି ନିୟମ୍‌ତି ବିରଦ୍‌ ପାଣି ।” \v 7 ଆୟା ଡାବୁଆଙ୍ଗାଁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସାଲା କିନାର୍‌, ଇୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ରାଜି ଆଜି କୁମାର୍‍ ବୁମି ଦର୍‌ତି କାଣ୍ତେକ୍‍ ବୁମି କଟାର୍‌ । ଇକା ଆଇଦେସ୍‌ତିୱାରି ମୁସ୍‌ନି ବାଡି ୱାଜା ଆତାତ୍‌ । \v 8 ନେର୍‌ ସାନ୍ଦି ଆୟା ବୁମିଦିଙ୍ଗ୍‌ “ନେତେର୍‌ ବୁମି” ଇଜି ଆଜିନାର୍‌ । \p \v 9 ଇୟାୱାଜା ଜିରିମିୟ ବାବବାଦି ୱେର୍‌ତିମାନି, “ବାବବାଣି ପୁରା ଆତାତ୍‌ ଆକାବା ତିରିସ୍‌ ଟାକେଣାନ୍‌ ପର୍‌ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ତି କଡ଼ର୍‌ ରାଜି ଆତା ମାର୍ହାର୍‌, ଆକା ଅତାର୍‍, \v 10 ଆୟା ତିରିସ୍‌ ଗୋଟା ୱେଣ୍ତିଅଦ୍‌ଲିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ତାସି, ମାରି ୱାର୍‌ କୁମାର୍‍ କିଡ଼ିଇ କଟାର୍‌ ଇକା କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପ୍ରବୁ ଆଦେସ୍‌ ସିତାମାର୍ହାନ୍‌ ।” \s ପିଲାତ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୫:୨-୫; ଲୁକ ୨୩:୩-୫; ଜୋହନ ୧୮:୩୩-୩୮) \p \v 11 ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ସୁଡ଼ୁଜି ରୋମିୟ ଅଦିକାରି ପିଲାତ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଇନିକା ଜିହୁଦିରି ରାଜା ?” \p ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନୁ ଆକା ଇଜିନି ।” \v 12 ମାତର୍‌ ପେରି ଜାଜକର୍‌ ମାରି ଦାର୍ମୁ ନେତାରି ୱାନି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଏମେ ଦସ୍‍ମାଟା ତାତାମାର୍ହାର୍‍, ଆବେଣି ପଦେକ୍‍ବା ମାଟା ଇନ୍‌ଏତାନ୍‌ । \p \v 13 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ପିଲାତ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ୱାରି ଦସ୍‍ମାଟା ୱିଜୁ ନିନୁ ଇନିକା ୱେନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ଇଜିନି ?” \p \v 14 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଉତରଦାନ୍‌ ପଦେକ୍‌ ବା ଇନ୍‌ଇତିଙ୍ଗ୍‌ ପିଲାତ୍‌ ନାଣ୍ତ କାବାତାନ୍‍ । \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସାନି ଦଣ୍ଡ୍‌ ସିଆଇଆନାତ୍‍ \r (ମାର୍କ ୧୫:୬-୧୫; ଲୁକ ୨୩:୧୩-୨୫; ଜୋହନ ୧୮:୩୯; ୧୯:୧୬) \p \v 15 ନିସ୍ତାର୍‌ ପଣ୍ତୟ୍‌ତି ବେଡ଼ାଦୁ ୱିଜୁଲୋକା ବଦାଦାନ୍ ରୋମିୟ ଅଦିକାରି ଜେ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ଜଇଲ୍‌ତାନ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ନିସିନି ନିତିନିୟମ୍ ମାର୍ହାତ୍‌ । \v 16 ନାସ୍ତିୱାଲେ ବାରବ୍‌ବା ଜିସୁ ଦର୍‌ତି ଅରେନ୍‍ ୱେଙ୍ଗିଁତିକାନ୍‌ ଜଇଲ୍‌ତୁ ମାର୍ହାନ୍‌ । \f + \fr ୨୭:୧୬ \fr*\ft ଏସ ପାଡ଼ିଇ ରାସାତିମାନୁ ଜିସୁ ବାରବ୍‍ବା ଇଜିମାନାତ୍‍ । \ft*\f* \v 17 ଉଣ୍ତାତିମାରିଇ ୱିଜୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ପିଲାତ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, ନାନ୍ ଏଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ନା ସିନା ଇଜି ମି ବଦା ? “ବାରବ୍‌ବାଦିଙ୍ଗ୍‌ ନୋ ଜିସୁ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରିସ୍ତ ଇଜି ଇନାର୍‌ ?” \v 18 ପିଲାତ୍‌ ନେଗେନ୍‌ତାନ୍‌ ନେସେତା ମାର୍ହାନ୍‌ ଜେ ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ଗିଦ୍‌ରିଆଜି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱାନି କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେ କିତାମାନାର୍‌ । \p \v 19 ପିଲାତ୍‌ ବିଚାର୍‍କିନି ବାଡିଦୁ ବାସ୍‌ତିମାରିଇ ୱାଲେ ୱାନି ଆଡ଼୍‌ସି ଉନ୍‌ଡ୍ରି କାବୁର୍‌ ପୋକ୍‌ତାତ୍‌ “ଆୟା ଦସ୍‌କିଇ ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇନିକା କିମାଟ୍‌ । ଇଏନ୍‌ ମିଲି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଲବେରୁ ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ନାଣ୍ତ ଦୁଃକ୍‌ ଏତ୍‌କିତାମାନା ।” \p \v 20 ପେରି ଜାଜକର୍‌ ମାରି ଦାର୍ମୁ ନେତାର୍‌ ବାରବ୍‌ବାଦିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସି କିଜସିଜି, ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସାନିଦଣ୍ତ ସିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପିଲାତ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ଦାବି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଏଗ୍ରିସ୍‌କିତାର୍‌ । \v 21 ପିଲାତ୍‌ ମାରି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଇୟା ରିଏରି ମାଣ୍‌କୁ ନାନ୍ ଏଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ନାସିନା ଇଜି ମି ବଦା ?” \p ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ବାରବ୍‌ବାଦିଙ୍ଗ୍‌ !” \p \v 22 ପିଲାତ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରିସ୍ତ ଦର୍‌ତାନ୍‌ ୱେଙ୍ଗିଁତି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇନିକା କିନା ?” \p “ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରୁସଦୁ ଏକିସ୍‌କିଦୁ” ଇଜି ୱାର୍‌ ୱିଜେରେ ଆଉଲି ଆତାର୍‌ । \p \v 23 ପିଲାତ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ଇନି ଦସ୍‌ କିତାମାନାନ୍‌ ?” \p ୱାର୍‌ ମାରି ନାଣ୍ତ ଆଉଲି ଆଜି ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, “ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରୁସଦୁ ଏକିସ୍‌କିଦୁ ।” \p \v 24 ପିଲାତ୍‌ ଏସ୍ତିୱାଲେ ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌ ଜେ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ୱେର୍‌ସ ଇନି ଲାବ୍‍ ସିଲେ, ମାରି ଜାଟିଜଗଡ଼ା ଆଜିନାର୍‌, ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାନ୍‌ ଉବୁଡ଼ି ଏରୁ ତାତାନ୍‌ନୋ ଲୋକା ଆଗ୍‍ଡ଼ିନେ କିୟୁ ନର୍‌ବାତାନ୍‌ନୋ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇୟା ଲୋକ୍‌ତି ସାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଦସ୍‌ ସିଲେ । ଇକା ମି ପାଣି ।” \p \v 25 ୱିଜୁ ଲୋକୁ ଇର୍ହାର୍‌, “ଜିସୁଦି ସାନି ଦସ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ନି ମା କଡ଼ରି ମୁସ୍‌କୁ ରାପିତ୍‍ ।” \p \v 26 ସାରାସାରିୱେନ୍‌କା ପିଲାତ୍‌ ବାରବ୍‌ବାଦିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସି ସିଜି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ କର୍‌ଡାଦାନ୍‌ ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଆଦେସ୍‌ ସିତାନ୍‌, ତାନେୱେନ୍‌କା କ୍ରୁସ୍‌ଦୁ ଏକିସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ସନ୍ୟରି କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେ କିତାନ୍‌ । \s ସନ୍ୟର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସେମାର୍‌କିତାର୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୫:୧୬-୨୦; ଜୋହନ ୧୯:୨-୩) \p \v 27 ପିଲାତ୍‌ତି ସନ୍ୟର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ରୋମିୟ ସାସକଦି ମେଡ଼୍‍ଇଲୁଦୁ ଅତାର୍‍ ମାରି ୱିଜେରେ ସନ୍ୟର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କେର୍‌ପିସି ନିର୍‌ଆର୍‌ । \v 28 ୱାର୍‌ ୱାନି ଆଙ୍ଗିଁ କୁତ୍‌ତାଅତାର ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଲାଲ୍ ରଙ୍ଗ୍‌ତି ଆଙ୍ଗିଁ ଆରିସ୍‌କିତାର୍‌ । \v 29 ସାମ୍‌ ମାରାତି କମାଦାନ୍‍ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଟପି ତିଆର୍‌ କିଜି ୱାନି ତାଲା ମୁସ୍‌କୁ ଆରିସ୍‌କିତାର୍‌ ମାରି ୱାନି ଉଣିକିୟୁଦୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ନାଡ଼ା ଆସ୍‍ପିସ୍‌କିତାର୍‌ । ତାନେୱେନ୍‌କା ୱାନି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ମେଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ଗଟ୍‌କିଜି, “ଏ ଜିହୁଦିରି ରାଜା, ମାଡ଼ିସ୍‍କିନିକା, ଇକା ଇନ୍‌ଞ୍ଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସେମାର୍‌ କିତାର୍‌ ।” \v 30 ୱାର୍‌ ୱାନି ମୁସ୍‌କୁ ପୁସ୍‌ତାର୍‌, ଆୟା ନାଡ଼ା ଅସି ୱାନି ତାଲାଦୁ ଡାକ୍‌ତାର୍‌ । \v 31 ମାରି, ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସେମାର୍‌ କିତିୱେନ୍‌କା ଆୟା ରାଜାରି ଆଙ୍ଗିଁ କୁତ୍‌ସିଅସି ୱାନି ନିଜେଦି ଆଙ୍ଗିଁ ଆରିସ୍‌କିତାର୍‌ ମାରି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଅତାର୍‍ । \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତୁ ଡାକ୍‌ତାର୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୫:୨୧-୩୨; ଲୁକ ୨୩:୨୬-୪୩; ଜୋହନ ୧୯:୧୭-୨୭) \p \v 32 ୱାର୍‌ ଗାଡ଼୍‌ତାନ୍‍ ସନିୱାଲେ ସାରିଦୁ କୁରିଣି ଗାଡ଼୍‍ଦି ସିମୋନ ଦର୍‌ତି ଅରେନ୍‍ ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ବେଟ୍‌ଆତାର୍‌ ମାରି ସନ୍ୟର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁଦି କ୍ରୁସକାଟ୍‌ ପିଣ୍ଡ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଜାସାପେଲାକିତାର୍‌ । \v 33 ୱାର୍‌ ଗଲ୍‌ଗଥା ଦର୍‌ତି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ବାଡିଦୁ ଇତାର୍‌ । “ଗଲ୍‌ଗଥାଦି ଅର୍ତ କାପାଲ୍‌ ନାନି ବାଡି ।” \v 34 ଆବେନୁ ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ କେଇନିକା ମିସାତି ଅଙ୍ଗୁର୍‍ରସ୍‍ ଉନ୍‌ଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ସିତାର୍‍ । ଜିସୁ ତାନେଙ୍ଗ୍‌ କାଣ୍ତେକ୍‌ ୱେଡ଼୍‍ଜି ମାରି ଉଣୁଏତାନ୍‍ । \p \v 35 ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିଜି ମାରି ୱାନି ଆଙ୍ଗିଁୱିଜୁ କୁଡ଼ୁକୁଡ଼ିଦାନ୍‌ ନିଜେନିଜେଦି ଲୋଇ ବାଗ୍ କିଜି ଅତାର୍‍ । \v 36 ତାନେୱେନ୍‌କା ୱାର୍‌ ଆବେନୁ ବାସ୍‌ସି କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିତି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ କାପ୍‌କିଜି ତେବାତାର୍‌ । \v 37 ୱାନି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଆତିମାନି ମାଟା ଉନ୍‌ଡ୍ରି ରାସାତିମାନି ପାଟା ୱାନି ତାଲାଦି କ୍ରୁସ ମୁସ୍‌କୁ ଡ଼ତା ଡ଼ିସ୍‌ତାମାର୍ହାର୍ “ଇୟାକାନ୍‌ ଜିସୁ, ଜିହୁଦିରି ରାଜା ।” \v 38 ତାନେୱେନ୍‌କା ୱାର୍‌ ରିଏର୍‌ ଡଙ୍ଗାଁରିଙ୍ଗ୍‌ ଆବେନୁ କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିତାର୍‌, ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ଉଣି ତରିନ୍‌ ମାରି ଆଇୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ୱାନି ଡେବିରି ତରିନ୍‌ । \p \v 39 ଆୟା ସାରିଦାନ୍‌ ସୋଲ୍‌ସିମାନି ଲୋକୁ ତାଲା ଦୁକ୍‌ସି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ନିନ୍ଦା କିଜି ଇର୍ହାର୍‌ । \v 40 \x + \xo ୨୭:୪୦ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୬:୬୧; ଜୋହନ ୨:୧୯.\xt*\x*“ନିନୁ ମନ୍ଦିର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ରୁକୁନିନୋ ମୁନେଟି ୱେନ୍‌କା ମାରି ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ତିଆର୍‌କିଜିମାରିଇ । ନିନୁ ଜଦି ମାପୁରୁଦି ମାରିନ୍‌, ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ରକିୟା କିଆ । କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତାନ୍‌ ରେତାଜ ରାଆ ।” \p \v 41 ପେରି ଜାଜକର୍‌, ଦାର୍ମୁଗୁରୁ ମାରି ଦାର୍ମୁ ନେତାର୍‌ ବା ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସେମାର୍‌କିଜି ଇର୍ହାର୍‌, \v 42 “ୱାନ୍‌ ଆଇୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ରକିୟାକିଜିମାର୍ହାନ୍‌, ମାତର୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ରକିୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ଏଜିନାନ୍‌ । ୱାନ୍‌ ପରା ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ତି ରାଜା, ୱାନ୍‌ ଇୟାଦାପ୍ରେ କ୍ରୁସ୍‌ଦାନ୍‌ ରେତାଜରାପିନ୍‌, ମାପ୍‌ ୱାନିମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌କିନାପ୍‌ । \v 43 ୱାନ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁଦି ମାରିନ୍‌ ଇନ୍‌ଞ୍ଜି ମାପୁରୁଦି ମୁସ୍‌କୁ ଆସାଇଟ୍‌ତାମାନାନ୍‌ । ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁନାଟ୍‌, ମାପୁରୁ ଇଲେଇ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜିପିସ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିଜିନାନ୍‌ ନୋ ସିଲେ ।” \p \v 44 ୱାନି ୱାଲେ କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତୁ ଡାକାଇଆତିମାନି ଡଙ୍ଗାଁର୍‌ଉଁ ବା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟାୱାଜା ସେମାର୍‌ କିତାର୍‌ । \s ଜିସୁଦି ସାନିକା \r (ମାର୍କ ୧୫:୩୩-୪୧; ଲୁକ ୨୩:୪୪-୪୯; ଜୋହନ ୧୯:୨୮-୩୦) \p \v 45 ଆୟା ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ବାର ଗନ୍‌ଟା ସମୟ୍‌ତୁ ପୃତିବି ୱିଜୁ ସିକାଟି ଆତାତ୍‌ ମାରି ଆକା ମୁନ୍‌ଡ୍ରି ଗଟ୍‌ନା ସାନ୍ଦି ତେବାତାତ୍‌ । \v 46 ୱେଡ଼ାରେସିମାର୍‌ଇ ତିନ୍‌ଟାବେଡ଼ାଦୁ ଜିସୁ ନାଣ୍ତଆଉଲିଆଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏଲି, ଏଲି, ଲାମା ସବକ୍‌ତାନି ?” ଅର୍ତାତ୍‍, “ଏ ନା ମାପୁରୁ, ଏ ନା ମାପୁରୁ, ନିନୁ ନାଙ୍ଗିଁ ଏନ୍ଦା ଡ଼ିସ୍‌ତି ?” \p \v 47 ଲାକ୍‌ତୁ ନିର୍‌ଇମାରିଇ ଏସଲୋକ୍‌ ଇକା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ୱାନ୍‌ ଏଲିୟଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‌ସିନାନ୍‌ ।” \v 48 ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ଉରୁକ୍‌ସି ସୋଲ୍‌ସି କେଇନିକା ମିସାତି ଅଙ୍ଗୁର୍‌ରସତୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଲୁବ୍‌ଲୁବାପାଗା ମୁଡୁକ୍‌ସି ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ନାଡ଼ାଦି ଟିପୁଦୁ ତର୍‌ସି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଉଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ପେର୍‌ତା ସିତାନ୍‌ । \p \v 49 ମାତର୍‌ ଆଇକାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “କାପ୍‌କିଦୁ, ସୁଡ଼ୁନାଟ୍‌, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ରକିୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଏଲିୟ ୱାଜିନାନ୍‍ ନୋ ସିଲେ ।” \p \v 50 ଜିସୁ ମାରିଉନ୍‌ଡ୍ରି ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ପେରିୱେୟୁଦାନ୍‌ ଆଉଲି ଆଜି ସାରାସାରି ୱାନି ଜିବନ୍‌ ଡ଼ିସ୍‍ତାନ୍‌ । \p \v 51 ଆୟା ବେଡ଼ାଦୁ ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ଦୁଙ୍ଗୁଁଜିମାନି ପାର୍‌ଦା ମୁସ୍‌କୁରାନ୍‌ ଆଡ୍‍ଗି ସାନ୍ଦି ରୁଣ୍ତି ମକେଙ୍ଗ୍‌ ଆଜି କିଜିତାତ୍‌ । ବୁମିକମ୍ପ ଆତାତ୍‌, ପିଡ଼ିପିଙ୍ଗ୍‌ୱିଜୁ ପାଡିତେସର୍‌ଏ \v 52 ମାରି ଏସ ମୁସ୍‌ତିଗୁଟେଙ୍ଗ୍‌ ରେଆୟ୍‌ଆତେ, ମାରି ଗାଦି ମାପୁରୁଦି ସାତି ଲୋକୁ ମେନ୍ଧଲ୍‍ତାନ୍‌ ମାରିଡ଼େସିଜିବନ୍‌ ଆତାର୍‌ । \v 53 ଇୟାକାର୍‌ ମୁସ୍‌ତିଗୁଟେଣ୍‌କୁ ନିଙ୍ଗିଁଜି ୱାତାର୍‌ ମାରି ଜିସୁଦି ମାରିଡ଼େସିନିଙ୍ଗିଁନି ୱେନ୍‌କା ଇୟାୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ପବିତ୍ର ଗାଡ଼୍‌ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତୁ ସନିକା ଗାଦିଲୋକ୍‌ ସୁଡ଼ୁତାର୍‌ । \p \v 54 ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ କାପ୍‌କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ତେବାତିମାନି ସେନାପତି ମାରି ସନ୍ୟର୍‌ ବୁମିକମ୍ପ ନି ଆଇଆଇ ଗଟ୍‌ନେଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଜି ତିଲାତା ସର୍‌ର୍ହାର୍‌, ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ସତ୍‍ନେ, ଇୟାକାନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ମାରିନ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌ ।” \p \v 55 \x + \xo ୨୭:୫୫ \xo*\xt ଲୁକ ୮:୨,୩.\xt*\x*ଗାଲିଲିଦାନ୍‌ ଜିସୁଦି ୱେନ୍‌କାୱାଜି, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସେବା କିତିମାନି ଗାଦି ଆଇମେକ୍‍ ଆକରାନ୍‍ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ୱିଜୁ ସୁଡ଼ୁଜି ମାରେଏ । \v 56 ଇୟାୱାନିକା ମାଣ୍‌କୁ ମାର୍‌ଏ ମଗ୍‌ଦଲିନି ମରିୟମ୍‌, ଜାକୁବ ନି ଜୋସେପ୍‌କା ଆଇସି ମରିୟମ୍‌ ମାରି ଜେବଦିଦି ଆଡ଼୍‌ସି । \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ମୁସ୍‌ତାର୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୫:୪୨-୪୭; ଲୁକ ୨୩:୫୦-୫୬; ଜୋହନ ୧୯:୩୮-୪୨) \p \v 57 ମିଲିମିଲିକା ବେଡ଼ାଦୁ ହାରାମାତିୟା ଗାଡ଼୍‌ତି ଜୋସେପ୍‌ ଦର୍‌ତି ଅରେନ୍‍ ମାଜନ୍‌ ଲୋକୁ ୱାତା ଇତାନ୍‌ । ୱାନ୍‌ ଜିସୁଦି ଅରେନ୍‍ ସିସୁ ମାର୍ହାନ୍‌ । \v 58 ୱାନ୍‌ ପିଲାତ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ତରାଆୟ୍‌ଆତାନ୍‌ନୋ ଜିସୁଦି ମେନ୍ଦଲ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଅନୁମତି ଲସ୍‌ତାନ୍‌ । ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ପିଲାତ୍‌ ଜିସୁଦି ମେନ୍ଦଲ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ସିତାନ୍‌ । \v 59 ଜୋସେପ୍‌ ଜିସୁଦି ମେନ୍ଦଲ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଅତାନ୍‌ନୋ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ନେଗି ୱାତିଦୁ ତେରେପ୍‌ତାନ୍‌ ମାରି \v 60 ୱାନି ନିଜେଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ କାଲୁଦୁ କାରିତି ମାରିଇ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ପୁନି ମୁସ୍‌ନିବାଡିଦୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇଟ୍‌ତାନ୍‌ ମାରି ଗୁଟାଦିମକମ୍‌ତୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ପେରି କାଲୁ କେରେପ୍‌ତା ସର୍ହାନ୍‌ । \v 61 ମଗ୍‌ଦଲିନି ମରିୟମ୍‌ ନି ଆଇ ମରିୟମ୍‌ ଆୟାବାନୁ ଗୁଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ ମକମ୍‌କିଜି ବାସ୍‌ତେ ମାର୍‌ଏ । \s ଗୁଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ କାପ୍‌କିନିକାର୍‌ \p \v 62 ଆୟା ମାର୍‌ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍‌ ଅର୍ତାତ୍‍ ରମ୍‌ନିନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପେରି ଜାଜକର୍‌ ନି ପାରୁସିର୍‌ ପିଲାତ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ବେଟ୍‌ଆତାର୍‌ନୋ ଇର୍ହାର୍‌, \v 63 “ଆଜ୍ଞା, ମାଙ୍ଗିଁ ମନ୍‌ତୁମାନାତ୍‌, ଆୟା ମିଚ୍‌ୱେର୍‌ନିକାନ୍‌ ଜିବନ୍‌ମାର୍‌ଇ ୱାଲେ ଇର୍‌ଆ ମାର୍ହାନ୍‌, ‘ମୁନେଟି ୱେନ୍‌କା ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁନା ।’ \v 64 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ମୁନେନ୍‌ ସାନ୍ଦି ଆୟା ମୁସ୍‌ତିଗୁଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ କାପ୍‌କିଜ ମାନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ କାପ୍‌କିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ସିପିନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ସିସୁର୍‍ ୱାନି ମେନ୍ଦଲ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଡଙ୍ଗାଁକିଜ ଅସ, ୱାନ୍‌ ଜିବନ୍‌ଆଜି ନିଙ୍ଗିଁତାମାନାନ୍‌ ଇଜି ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏର୍‍ । ୱାରି ଇୟା ମିସ୍‌ ମାଟା ୱିଜୁମାଣ୍‌କୁ ନାଣ୍ତ ତାଗ୍‌ଇକା ଆନାତ୍‌ ।” \p \v 65 ପିଲାତ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଦଲ୍‌ କାପ୍‌କିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଅତୁ ମାରି ଆୟା ମୁସ୍‌ତିଗୁଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ ବେଗି ସୁରକ୍ଷା କିଦୁ ।” \p \v 66 ୱାର୍‌ ସର୍ହାର୍‌ନୋ ଗୁଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ ସୁରକ୍ଷା କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ତିଆର୍‌କିତାର୍‌ । ଆୟା ମକମ୍‍ତିଙ୍ଗ୍ କେରେପ୍‌ସି ଇଟ୍‍ତିମାନି କାଲୁ ମୁସ୍‌କୁ ଟାଆପ୍‌ ବାସାକିଜି କାପ୍‌କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ କାପ୍‌କିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇଟ୍‌ତାର୍‌ । \c 28 \s ଜିସୁଦି ଡ଼େସି ନିଙ୍ଗିଁକା \r (ମାର୍କ ୧୬:୧-୧୦; ଲୁକ ୨୪:୧-୧୨; ଜୋହନ ୨୦:୧-୧୦) \p \v 1 ରମ୍‍ନିଦିନ୍‍ ୱିଜିତି ୱେନ୍‌କା ଆଦିୱାର୍‍ ସାଲ୍‍ଦି ମଗ୍‌ଦଲିନି ମରିୟମ୍‌ ମାରି ଆଇ ମରିୟମ୍‌ ଦୁକିଦୁ ସୁଡ଼୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ସର୍ହେ । \v 2 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଆୟାଦାପ୍ରେନେ ଉଣ୍ତ୍ରି ପେରି ବୁମି ତିରିଗ୍‌ନାତ୍‌ ଆତାତ୍‌ । ପ୍ରବୁଦି ଅରେତ୍‌ ଦୁତ୍‍ ମୁସ୍‌କୁରାନ୍‌ ରେତାଜି ୱାଜି ଦୁକିଦି ମକମି ମାର୍‍ଇ କାଲୁଦିଙ୍ଗ୍‌ ଗୁସା କିଜି ତାନି ମୁସ୍‌କୁ ବାସ୍‌ତାତ୍‌ । \v 3 ତାନି ରୁପ୍‌ ଜାୟ୍‍ତି ୱାଜା ମାରି ତାନି ଆଙ୍ଗିଁ ଆଣ୍ତ୍ରାଗା ୱାଜା ଅଡ଼ିନିକା ମାର୍ହାତ୍‌ । \v 4 ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼୍‌ଜି କାପ୍‌କିନିକାର୍‌ ତିଲାଜି ତିର୍‍ଗିତାର୍‍ ମାରି ସାତି ମାଡ଼ାଦି ୱାଜା ଆତା ସର୍ହାର୍‍ । \p \v 5 ଦୁତ୍‍ ଆୟା ଆଇମେକାଙ୍ଗ୍‍ଁ ଇର୍ହାତ୍‌, “ତିଲାମାଟ୍‌ ।” ନାନ୍ ନେସ୍‌ନା, ମିର୍‌ କ୍ରୁସଦୁ ଡାକାଇଆତି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସୁଡ଼୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ୱାତିମାନିଦେର୍‌ । \v 6 ୱାନ୍‌ ଇବେ ସିଲେନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇର୍ହାମାର୍ହାନ୍‌, ଆୟାୱାଜା ନିଙ୍ଗିଁତାମାନାନ୍‌ । ରାଦୁ, ୱାନି ସାତିମାଡ଼ା ଏମେମାନୁ ଇଟ୍‌ତାମାର୍ହାନ୍‍, ଆୟା ବାଡି ସୁଡ଼୍‍ଦୁ । \v 7 ଦାପ୍ରେ ସଲ୍‌ସି ୱାନି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଇନ୍‍ଡ୍ରୁ, ୱାନ୍‌ ସାତିମାଣାନ୍‌ ଡ଼େସି ନିଙ୍ଗିଁତାମାନାନ୍‌ ମାରି ମି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱାନ୍‌ ଗାଲିଲିଦୁ ସଲ୍‌ସିନାନ୍‌ । ଆବେ ମିର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଣିଦେର୍‍ । ନାନ୍ ଆମାକା ଇର୍‌ଆ, ମୋନ୍‌ତୁ ଇଡ୍‌ଦୁ । \p \v 8 ଇବେଟ୍‍ ୱାକ୍‍ ତିଲାଜି ନି ନାଣ୍ତ ୱେଡ଼ିକାଦାନ୍‌ ଦୁକିଦାନ୍‍ ଦାପ୍ରେ ଡ଼େସି ସଲ୍‌ସି ୱାନି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ କାବୁର୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ଇଜି ଉର୍‍କୁତେ । \p \v 9 ଦାପ୍ରେ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ବେଟ୍‍ବୁଡ଼ାଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ମି ସାନ୍ତିଆପିତ୍‍ ।” ୱାର୍‌ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ସଲ୍‌ସି ୱାନି ପାଦାମ୍‌କୁ ଆସ୍‌ସି ମାଡ଼ିସ୍‍କିତାର୍‍ । \v 10 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ତିଲାମାଟ୍‌ ।” ମିର୍‌ “ସଲ୍‌ସି ନା ତଡ଼ାନ୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ ୱେର୍‌ଆ, ୱାର୍‌ ଗାଲିଲିଦୁ ସଲିର୍‌, ଆବେ ୱାର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସୁଣାର୍‍ ।” \s କାପ୍‌କିନିୱାରି ମାଟା \p \v 11 ଆଇମେକ୍‍ ଆବେଟ୍‌କୁ ବୁଲାଜି ସୋଲ୍‌ସିମାନିୱାଲେ ମୁସ୍‌ତିଗୁଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ କାପ୍‌କିଜି ତେବାଜିମାର୍‌ଇ ଏସଲୋକ୍‌ କାପ୍‌କିନିକାର୍‌ ଗାଡ଼୍‌ତୁ ଡ଼େସିସୋର୍ହାନ୍‌ନୋ ପେରି ଜାଜକରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ଗଟ୍‌ନା ୱେର୍‌ତାର୍‌ । \v 12 ପେରି ଜାଜକର୍‌ ଦାର୍ମୁ ନେତାରି ୱାଲେ ୱାର୍‌ଗିଜି ସାତାର୍‌, ଆୟା ସନ୍ୟରିଙ୍ଗ୍‌ ଗାଦି ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ଲାଞ୍ଚ୍‌ ସିଜି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, \v 13 “ମିର୍‌ ୱେର୍‍ତୁ ଜେ ନାଡ଼ା ମିର୍‌ ସୁସ୍‌ତିମାରିଇବେଡ଼ାଦୁ ୱାନି ସିସୁର୍‍ ୱାଜି ମାଡ଼ାଦିଙ୍ଗ୍‍ ଡଙ୍ଗାଁକିତାଅତାର୍‌ । \v 14 ମାରି, ଜଦି ସାସନ୍‍କିନିକାନ୍‍ ଇୟା ମାଟା ୱେନ୍‌ନାନ୍‌ ମାପ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ବୁଜାକିନାସିନାପ୍‌ଜେ ମିର୍‌ ଦସ୍‌କିଇଦେର୍‌ । ଇୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ମିର୍‌ ଦାନ୍ଦାଆମାଟ୍‌ ।” \p \v 15 ସନ୍ୟର୍‌ ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ଅସି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ତିମାନି ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ପାଣି କିତାର୍‌ । ୱାର୍‌ ନାସ୍ତିୱାଲେ ଆମାକା ଇର୍ହାର୍‌, ଜିହୁଦିର୍‌ ନେର୍‌ ସାନ୍ଦି ଆୟା ମାଟା ୱେର୍‌ସିନାର୍‌ । \s ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ତରାୟ୍‌ଆତାନ୍‌ \r (ମାର୍କ ୧୬:୧୪-୧୮; ଲୁକ ୨୪:୩୬-୪୯; ଜୋହନ ୨୦:୧୯-୨୩; ପ୍ରେରିତ ୧:୬-୮) \p \v 16 ଜିସୁ ୱେର୍‌ତିମାନି ଅନୁସାର୍‌ଦାନ୍‌ ଏଗାର୍‌ ଲୋକୁ ସିସୁର୍‍ ଗାଲିଲିଦୁ ସୋଲ୍‌ସି, ଜିସୁ ଆମା ଗରନ୍‌ ବିସୟ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆ ମାର୍ହାନ୍‌, ଆୟା ଗରନ୍‌ତୁ ସର୍ହାର୍‌ । \v 17 ମାରି, ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସୁଡ଼ୁଜି ମାଡ଼ିସ୍‌କିତାର୍‌, ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ନାମ୍‌ଏତାର୍‌ । \v 18 ଜିସୁ ୱାରି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ନି ଆଡ୍‍ଗିପୁର୍‍ ୱିଜୁ ଅଦିକାର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସିଆୟ୍‌ଆତାମାନାତ୍‌ । \v 19 \x + \xo ୨୮:୧୯ \xo*\xt ପ୍ରେରିତ ୧:୮.\xt*\x*ମିର୍‌ ୱିଜୁ ବାସାଦି ଲୋକା ଲାକ୍‌ତୁ ସୋଲ୍‌ସି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନା ସିସୁ କିଦୁ । ମାରି ବୁବା, ମାରିନ୍‌ ମାରି ପବିତ୍ର ଆତ୍ମାଦି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଡୁବନ୍‌ ସିଦୁ, \v 20 ମାରି ନାନ୍ ଆମା ୱିଜୁ ଆଦେସ୍‌ ସିତାମାନା, ଆୟାୱିଜୁ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସିକିୟା ସିଦୁ । ମାରି ମନେଇଡ଼୍‌ଦୁ, ଜୁଗ୍‌ସେସ୍‌ ଆନିସାନ୍ଦି ୱିଜୁୱାଲେ ନାନ୍ ମି ୱାଲେମାନା ।”