\id JHN - Kopo \ide UTF-8 \h ଜୋହନ \toc3 ଜୋହନ \toc2 ଜୋହନ \toc1 ଜୋହନ ରାସ୍‍ତିମାନି ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ନେଗିକାବୁର୍‌ \mt2 ଯୋହନ ଲିଖିତ ଯୀଶୁ ଖ୍ରୀଷ୍ଟଙ୍କ ସୁସମାଚାର \mt1 ଜୋହନ ରାସ୍‍ତିମାନି ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ନେଗିକାବୁର୍‌ \imt ଜୋହନ ବଇ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଏସ ମାଟା \ip ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ଜିବନ୍‌ ୱେର୍‌ସିମାନି ପୁନି ନିୟମ୍‌ତି ନାଲ୍‌ଗି ବଇଙ୍ଗାଁ ମାଣ୍‌କୁ ଜୋହନ ରାସ୍‍ତିମାନି ସୁସମାଚାର୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି । ଆୟାୱିଜୁ ବଇଙ୍ଗାଁ ସୁସମାଚାର୍‌ ଇନାର୍‌, ଆମାତାନି ଅର୍ତ “ନେଗିକାବୁର୍‌ ।” ଆୟାୱିଜୁ ଜିସୁ ସାତି ୱେନ୍‌କା ମାଥିଉ, ମାର୍କ, ଲୁକ ମାରି ଜୋହନତି ମାଣାନ୍‌ ରାସାତେମାନେ । ଜୋହନ ରାସ୍‌ତି ସୁସମାଚାର୍‌ କ୍ରିସ୍ତ ଜନମ୍‌ତି ନବେ ବାର୍ସେକ୍‌ ୱେନ୍‌କା ପ୍ରେରିତ ଜୋହନତି ମାଣ୍‌କୁ ରାସାତାମାନାତ୍‌ । ଜଦିବା ଇୟା ସୁସମାଚାରତୁ ଇୟା ବଇଦି ରାସ୍‌ନିକାନ୍‌ ଜୋହନ ଇଜି ନେସ୍‌ନି ୱାଜା ରାସାଏତ୍‌, ମାତର୍‌ ଇୟା ସୁସମାଚାରତି ରାସ୍‌ତି ବଲ୍ ୧ ଜୋହନ, ୨ ଜୋହନ ମାରି ୩ ଜୋହନତି ୱାଲେ ପୁରା ସାମାନ୍‍ । ଏସ ପୁର୍ବେଦି ରାସ୍‌ନିକାର୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାର୍‌, ଇୟା ସୁସମାଚାର୍‌ ଏପିସିଦାନ୍‌ ରାସାତାମାନାତ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ସମୟତିୱାଲେ ଜୋହନ ଏପିସିଦୁ ତେବାଜି ମାର୍ହାନ୍‌ । \ip ଜୋହନ ବୁଜାନିୱାଜା ଇନାନ୍‌, “ଜିସୁନେ କ୍ରିସ୍ତ ଜିବନ୍‌ମାନି ମାପୁରୁଦି ମାରିସି” ଜୋହନ \xt ୨୦:୩୧\xt*, ଇକା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସାକା କିନିକା ଆଜିନାତ୍‍ ଇୟା ସୁସମାଚାର୍‌ତି ମୁକ୍ୟ ଉଦେସ୍‌ । ଇକା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନି ମାଣାନ୍‌ ମାଡ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନିକା । ଇୟା ସୁସମାଚାର୍‌ ଜିହୁଦି ମାରି ଅଣଜିହୁଦି ରିଏରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ରାସାତା ମାର୍ହାତ୍‌ । ଇୟା ସୁସମାଚାରତୁ ଜିସୁଦି କାତା ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି କାବାଆନି ପାଣିଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ ଦିୟାନ୍‌ ସିଆୟ୍‌ଆତାମାନାତ୍‌ । ଜିସୁଦି ଡୁବନ୍‌ ମାରି ବାଲିବୁମିଦୁ ୱାନି ପରିକା ୱାଜା ବିସେସ୍‌ ଗଟ୍‌ଣେଙ୍ଗ୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଜୋହନ ଇୟା ସୁସମାଚାରତୁ ଇନିକା ରାସ୍‌ଏନ୍‌ । ଇୟା ସୁସମାଚାର୍‌ ଆଇ ମୁନ୍‌ଡ୍ରି ସୁସମାଚାର୍‌ ମାଣ୍‌କୁ ଆଇକା । \iot ଇୟା ବଇଦୁ ମାନି ମୁକିୟ୍‌ ବିସୟ୍‌ \io1 ୧. ସୁସମାଚାରତି ଆରାମ୍‌ ଜୋହନ । \ior ୧:୧-୧୮\ior* \io1 ୨. ଜିସୁଦି ଏସ କାବାଆନି ପାଣିଙ୍ଗ୍‌ ଜୋହନ । \ior ୧:୧୯–୧୨:୫୦\ior* \io1 ୩. ଜିସୁଦି ଜିବନ୍‌, ସାନିକା ମାରି ନିଙ୍ଗିଁନିକା ଜୋହନ । \ior ୧୩:୧–୨୦:୩୧\ior* \io1 ୪. ଜିସୁଦି ଡ଼େସିଜିବନ୍‌ଆଜି ୱେନ୍‌କା ତର୍‌ୟାଆନିକା ଜୋହନ । \ior ୨୧:୧-୨୫\ior* \c 1 \s ଜିବନ୍‌ତି ବାକ୍ୟ \p \v 1 ଆଗ୍‌ଡ଼ି ବାକ୍ୟ ମାର୍‌ଆତ୍‌, ବାକ୍ୟ ମାପୁରୁୱାଲେ ମାର୍‌ଆତ୍‌, ଆୟା ବାକ୍ୟ ମାପୁରୁ ମାର୍‌ଆତ୍‌ । \v 2 ବାକ୍ୟ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ମାପୁରୁୱାଲେ ମାର୍‌ଆତ୍‌ । \v 3 ୱାନି ମାଣାନ୍‌ ମାପୁରୁ ୱିଜୁ ତିଆର୍‌ କିତାତ୍‍; ମାରି ଆମାୱିଜୁ ତିଆର୍‌ ଆତାମାନାତ୍‌, ଆୟା ଲୋଇରାନ୍‌ ଉଣ୍ତ୍ରେବା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ତିଆର୍‌ ଆଏତ୍‍ । \v 4 ୱାନିମାନୁ ଜିବନ୍‌ ମାର୍‌ଆତ୍‌ ମାରି ଆୟା ଜିବନ୍‌ ଲୋକା ଜାୟ୍‌ । \v 5 ଆୟା ଜାୟ୍‌ ସିକାଟିଦୁ ଜାୟ୍‍ଆଜି ୱାଜିନାତ୍‍, ମାରି ସିକାଟି ଆକା ମାନାଏଜିନାତ୍‍ । \p \v 6 \x + \xo ୧:୬ \xo*\xt ମାତିଉ ୩:୧; ମାର୍କ ୧:୪; ଲୁକ ୩:୧,୨.\xt*\x*ମାପୁରୁ ୱାନି କାବୁର୍‌ ସିନିୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ପୋକ୍‌ତାନ୍‌; ୱାନି ଦର୍‌ ଜୋହନ । \v 7 ୱାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଜାୟ୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାକି ସିନାନ୍‍, ମାରି ଆକା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ୱିଜେରେ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାର୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ୱାତାନ୍‌ । \v 8 ଜୋହନ ନିଜେ ଆୟା ଜାୟ୍‌ ସିଲେତାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଜାୟ୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାକି ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ୱାତାନ୍‌ । \v 9 ଏମେ ସତ୍‌ ଜାୟ୍‌ ଦୁନିଆଦି ୱାଜି ୱିଜୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଜାୟ୍‌ ସିନାତ୍‌, ଆକାଦେ ସତ୍‌ତି ଜାୟ୍‌ । \p \v 10 ବାକ୍ୟ ଦୁନିଆଦୁ ମାର୍‌ଆତ୍‌ ମାରି ଦୁନିଆ ୱାନି ମାଣାନ୍‌ ତିଆର୍‌ ଆତାତ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‍ବା ଦୁନିଆ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିନିସ୍‍ କିଏତାତ୍‍ । \v 11 ୱାନ୍‌ ନିଜେଦି ରାଜିଦୁ ୱାତାନ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‍ବା ୱାନି ନିଜେଦି ଲୋକୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାଏତାର୍‍ । \v 12 ମାତର୍‌ ଏସୋ ଲୋକୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାତାର୍‍, ଅର୍ତାତ୍‍ ଏମେକାର୍‌ ୱାନି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାର୍‍, ଆୟା ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ମାପୁରୁଦି କଡ଼ର୍‌ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଅଦିକାର୍‌ ସିତାନ୍‌; \v 13 ୱାର୍‌ ମାପୁରୁଦି ମାରିସିର୍‌ ନିଜେଦି ବଦାଦାନ୍ କି, ମେନ୍ଦଲ୍‌ତି ନେତେର୍‌ତାନ୍ କି ଲୋକା ବଦାଦାନ୍ ଜନମ୍‌ ଆଏର୍‌, ମାତର୍‌ ମାପୁରୁ ନିଜେ ୱାରି ବୁବା । \p \v 14 ମାରି, ଆୟା ବାକ୍ୟ ନର୍‍ ମେନ୍ଧଲ୍‍ ଆସ୍‌ସି ମା ୱାଲେ ଜିତାନ୍‍ । ୱାନ୍‌ ଦୟା ନି ସତ୍‍ତୁ ପୁରା ଆଜିମାର୍ହାନ୍‍ । ମାରି ମାପୁରୁଦି ଅରେନ୍‍ନେ ମାରିସିୱାଜା ୱାନ୍‌ ଏମେ କାବାଆନି ମହିମାକି ପୋଇତାମାର୍‍ହାନ୍‍, ଆକା ମାପ୍‌ ସୁଡ଼ୁତାପ୍‌ । \p \v 15 ଜୋହନ ୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାକି ସିଜି ନାଣ୍ତ ଆଉଲି ଆଜି ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ଏନ୍‌ ନା ୱେନ୍‌କା ୱାଜିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପେରିକାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ନା ଜନମ୍‌ ଆନି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ମାର୍‌ଆନ୍‌, ଏମେୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ନାନ୍ ଇକା ଇର୍ହାମାର୍ହା, ୱାନ୍‌ ଇକାନ୍‌ ।” \p \v 16 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ଦୟାଦି ପୁରାଦାନ୍‌ ମାଡ୍‌ ୱିଜେରେ ଆସିର୍ବାଦ୍‌ ପୋଇତିମାନିକା, ହୁଁ, ଆସିର୍ବାଦ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ଆସିର୍ବାଦ୍‌ ପୋଇତିମାନିକା । \v 17 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନିୟମ୍‌ ମାପୁରୁ ମୋସା ମାଣାନ୍‌ ସିତାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଦୟା ନି ସତ୍‌ ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତ ମାଣାନ୍‌ ୱାତାତ୍‍ । \v 18 ଏନ୍‌ ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‍ଁ ସୁଡ଼ୁଏନ୍‌, ବୁବାସି ଗାତୁଦୁ ମାନି ଅରେନ୍‍ନେ ୱାନି ଲାଡ୍‌ ମାରିସି, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେସିସ୍‍ କିତାମାନାନ୍‍ । \s ଡୁବନ୍‌ସିନି ଜୋହନତି କାବୁର୍‌ \r (ମାତିଉ ୩:୧-୧୨; ମାର୍କ ୧:୧-୮; ଲୁକ ୩:୧-୧୮) \p \v 19 ଜିରୁସାଲାମ୍‍ତି ଜିହୁଦି ପେରିକାର୍‌ ଏସ ଲୋକ୍‌ ଦାର୍ମୁଜାଜକରିଙ୍ଗ୍‍ ମାରି ଲେବିୟରିଙ୍ଗ୍‍ ଜୋହନତି ଲାକ୍‌ତୁ, “ନିନ୍‌ ଏନ୍‌ ?” ଇଜି ୱେନ୍‍ବାଦେଙ୍ଗ୍‍ ପୋକ୍‌ତାର୍‌, \p \v 20 ୱାନ୍‌ ମାନାଏଜି ସତ୍‌ତାନ୍‌ ୱେର୍‌ତାନ୍‌, “ନାନ୍ କ୍ରିସ୍ତ ଆଏ ।” \p \v 21 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ଜୋହନ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ୱେନ୍‍ବାତାର୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌, “ନିନ୍‌ ଇନିକା ଏଲିୟ୍‌ ?” \p ୱାନ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ନାନ୍ ଆଏ ।” \p ନିନ୍‌ ଇନିକା ଆୟା ବାବବାଦି ? \p ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସିଲେ ।” \p \v 22 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ମାଙ୍ଗିଁ ପୋକ୍‍ତିମାନି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାପ୍‍, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ଏନ୍‌ ? ନିନ୍‌ ନିଜେଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇନିକା ଇଜିନି ?” \p \v 23 ଜିସାୟ ବାବବାଦି ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱେର୍‍ତାମାର୍‍ଆନ୍‍, ଆୟାୱାଜା ଜୋହନ ଇର୍ହାନ୍‌ । \q1 “ନାନ୍ ଆୟା ସିମ୍ରାବାଡିଦୁ ଆଉଲିଆଜିମାନି ଅରେନ୍‍ୱାନି ବଲ୍, \q2 ପ୍ରବୁଦି ସାରି ସାଡ଼ୁକୁ କିଆ ।” \p \v 24 ମାରି, ପାରୁସିର୍‌ ପୋକ୍‍ତିମାନି କାବୁର୍‌ ଅନିକାର୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, \v 25 “ନିନ୍‌ ଜଦି କ୍ରିସ୍ତ ମାରି ଏଲିୟ୍‌ ମାରି ଆୟା ବାବବାଦି ଆଇ, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍ଦା ଡୁବନ୍‌ ସିଜିନି ?” \p \v 26 ଜୋହନ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ନାନ୍ ଏର୍‌ତୁ ଡୁବନ୍‌ ସିଜିନା; ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନେସ୍‌ଇଦେର୍‌, ୱାନ୍‌ ମିବାନ୍‍ ମାନାନ୍‌; \v 27 ୱାନ୍‌ ନା ୱେନ୍‌କା ୱାଜିନାନ୍‍, ୱାନି ଜୁତେଙ୍ଗ୍‌ତି ଗାଟି କୁତ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ବା ନାନ୍ ଜଗ୍‌ ସିଲେ ।” \p \v 28 ଜର୍ଦନ ଗାଡାଦି ଆୟାପାଡ଼ିରି ଆମା ବେତନିଆଦୁ ଜୋହନ ଡୁବନ୍‌ ସିଜିମାର୍‍ଆନ୍‍, ଆୟା ବାଡିଦୁ ଇୟାୱିଜୁ ଗଟାତାତ୍‌ । \s ମାପୁରୁଦି ମେଣ୍ତାପିଲା \p \v 29 ମାର୍‌ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍‌ ଜୋହନ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାନିକା ସୁଡ଼ୁଜି ଇର୍‌ଆନ୍‌, ଇକା ସୁଡ଼ୁଦୁ, ମାପୁରୁଦି ମେଣ୍ତାପିଲା, ଏନ୍‌ ଦୁନିଆଦି ପାପ୍‌ ପିଣ୍ତ୍‍ନା ଅନାନ୍‍ । \v 30 ନା ୱେନ୍‌କା ଏନ୍‌ ୱାଜିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ନାମାଣାନ୍‍ ପେରିକାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ନା ଜନମ୍‌ ଆଗ୍‍ଡ଼ି ମାର୍‍ଆନ୍‍, ଆମାୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ନାନ୍ ଇକା ଇର୍‌ଆମାର୍ହା, ୱାନ୍‌ ଆକାନ୍‍ । \v 31 ନାନ୍ ବା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିନିସ୍‍ କିଏ ମାର୍ହା, ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ ଲୋକାମାନୁ ନେସାଇ ଆନାନ୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଏର୍‌ତୁ ଡୁବନ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ୱାତାମାନା । \p \v 32 ମାରି ଜୋହନ ସାକି ସିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମା ପାର୍‍ୱାଦି ୱାଜା ବାଦଡ଼୍‍ତାନ୍‍ ରେତାଜି ୱାଦ୍‌ ୱାନି ମୁସ୍‌କୁ ବାସ୍‍ନିକା ସୁଡ଼ୁତା । \v 33 ନାନ୍ ବା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିନିସ୍‍ କିଏ ମାର୍ହା, ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଏର୍‌ତୁ ଡୁବନ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ପୋକ୍‌ତାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ଆମାୱାନି ମୁସ୍‌କୁ ଆତ୍ମା ବାସ୍‍ନିକା ସୁଡ଼ୁନି, ଏନ୍‌ ପବିତ୍ରଆତ୍ମାଦୁ ଡୁବନ୍‌ ସିନାନ୍‍, ଆକାନ୍‍ ଆୟା ଲୋକୁ । \v 34 ମାରି, ନାନ୍ ଆକା ସୁଡ଼ୁତାମାନା ମାରି ୱାନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ମାରିସି ଇଜି ସାକି ସିତାମାନା ।” \s ଜିସୁଦି ପାର୍‌ତୁମ୍‌ ସିସୁର୍‍ \p \v 35 ମାର୍‌ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ଜୋହନ ନି ୱାନି ସିସୁରି ଲୋଇ ରିଏରି ୱାଲେ ନିର୍‍ଆମାର୍‍ଆର୍‍; \v 36 ମାରି, ୱାନ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଆୟା ସାରି ସିଜି ସନିକା ସୁଡ଼ୁଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କାଣ୍‌ଗା କିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, ଇକାନ୍‌ ସୁଡ଼ୁଦୁ, ମାପୁରୁଦି ମେଣ୍ତା ପିଲା । \p \v 37 ଆୟା ରିଏର୍‌ ସିସୁର୍‍ ୱାନି ମାଟା ୱେନ୍‌ଜି ଜିସୁୱାଲେ ୱାଲେ ସରଆର୍‌ । \v 38 ଜିସୁ ମାର୍‍ଜି ୱେସ୍‍ସି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ୱାଜିମାନିକା ସୁଡ଼ୁଜି ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ମିର୍‌ ଇନିକା ପୋୟ୍‍ଜିନିଦେର୍‍ ?” ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ରାବ୍‍ବି” ଅନୁବାଦ୍‍ କିତିଙ୍ଗ୍‌ ତେନି ଅର୍ତ “ଗୁରୁ,” ନିନ୍‌ ଏମେ ତେବାନି ? \p \v 39 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ରାଦୁ, ସୁଣିଦେର୍‍ । ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ସଲ୍‌ସି ୱାନି ବାସାନିକା ସୁଡ଼ୁତାର୍‌, ମାରି ଆୟା ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ୱାନିୱାଲେ ତେବାତାର୍‌; ନାସ୍ତିୱାଲେ ମିଲ୍‌ମିଲିକା ସାର୍‍ଟା ୱେଡ଼ା ଆତାମାର୍‍ଆତ୍‍ । \p \v 40 ଏମେ ରିଏର୍‌ ଜୋହନତି ମାଟା ୱେନ୍‌ଜି ଜିସୁଦି ୱାଲେ ୱାଲେ ସର୍‍ଆମାର୍‍ଆର୍‍, ୱାରି ଲୋଇ ଅରେନ୍‍ ସିମୋନ୍‌ ପିତର୍‌ତି ତଡ଼ାନ୍‌ ଆନ୍ଦ୍ରିୟ ମାର୍‌ଆନ୍‌ । \v 41 ୱାନ୍‌ ପାର୍‌ତୁମ୍‌ ୱାନି ତଡ଼ାନ୍‌ ସିମୋନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‍ ପୋୟ୍‍ଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ମାପ୍‌ “ମସିହଦି\f + \fr ୧:୪୧ \fr*\fq ମସିହଦି \fq*\ft ଆମାତାନି ଅର୍ତ କ୍ରିସ୍ତଙ୍ଗ୍‍ \ft*\f*” ସୁଡ଼ୁତାମାନାପ୍‍ । \v 42 ୱାନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ଲାକ୍‌ତୁ ତାତାନ୍‍ । ଜିସୁ ପିତର୍‌ ତରିନ୍‌ ସୁଡ଼ୁଜି ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ନିନ୍‌ ସିମୋନ୍‌ ଜୋହନତି ମାରିସି । ନିନ୍‌ କେପା ଦର୍‌ତାନ୍‌ ୱେଙ୍ଗ୍‍ଁନି ଅନୁବାଦ କିତିଙ୍ଗ୍‌ ତେନି ଅର୍ତ କାଲୁ ।” \s ଜିସୁ ପିଲିପ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନି ନିତନିଏଲ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ କୁକ୍‍ତାନ୍‍ \p \v 43 ମାର୍‌ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ଗାଲିଲିଦୁ ସହସ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିତାନ୍‌, ମାରି ୱାନ୍‌ ପିଲିପ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌ନୋ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ନା ୱାଲେ ରାଆ ।” \v 44 ପିଲିପ୍‌ ବେତ୍‍ସାଇଦାଦି ଲୋକୁ ମାର୍‌ଆନ୍‌, ଆକା ଆନ୍ଦ୍ରିୟ ନି ପିତର୍‌ତି ଗାଡ଼୍‌ ମାର୍‌ଆତ୍‌ । \v 45 ପିଲିପ୍‌ ନିତନିଏଲ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ପୋୟ୍‍ଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ଆମାୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ମୋସା ନିୟମ୍‌ ବଇଦୁ ରାସ୍‌ତାମାନାନ୍‌, ମାରି ବାବବାଦିର୍ ବା ରାସ୍‌ତାମାନାର୍‌, “ମାପ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ପୋୟ୍‍ତାମାନାପ୍‍; ୱାନ୍‌ ଜୋସେପ୍‌ତି ମାରିସି ନାଜରିତିୟଦି ଜିସୁ ।” \p \v 46 ନିତନିଏଲ୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ନାଜରିତଦାନ୍‍ ନୋ ଇନି ନେଗି ବିସୟ୍‌ ସନା ୱାନାତ୍‌ ନୋ ?” \p ପିଲିପ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ୱାଜ ସୁଡ଼ୁଆ ।” \p \v 47 ଜିସୁ ନିତନିଏଲ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାନିକା ସୁଡ଼ୁଜି ୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ଇଦି ସୁଡ଼ୁଦୁ, ସତେନେ ଇକାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ତି ଲୋକୁ, ୱେନିମାନୁ ଇନି ତାଗ୍‌ଇକା ସିଲେତ୍‍ ।” \p \v 48 ନିତନିଏଲ୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ନାଙ୍ଗିଁ ନିନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସିନିସ୍‍କିତି ?” \p ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ପିଲିପ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ କୁକ୍‍ନି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ନିନ୍‌ ଏସ୍ତିୱାଲେ ତଗା ମାରାନ୍‌ ଆଡ୍‍ଗି ମାର୍ହି, ନାସ୍ତିୱାଲେ ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ସୁଡ଼ୁତାମାର୍ହା ।” \p \v 49 ନିତନିଏଲ୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ନିନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ମାରିସି, ନିନ୍‌ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ତି ରାଜା ।” \p \v 50 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ତଗା ମାରାନ୍‌ ଆଡ୍‍ଗି ସୁଡ଼ୁତାମାର୍‍ହା ଇଜି ଇର୍ହାଆକା ନୋ ନିନ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଜିନି ? ନିନ୍‌ ତେନେ ମାଣାନ୍‌ ପେରି ପେରି ବିସୟ୍‌ ସୁଣି ।” \v 51 ମାରି, ୱାନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ସତ୍‌ ସତ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ମିର୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ରେଆତିକା ମାରି ମାପୁରୁଦି ଦୁତ୍‌କୁ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରଦି ମୁସ୍‌କୁ ଏକ୍‍ନିକା ନି ରେତାନିକା ସୁଣିଦେର୍‍ ।” \c 2 \s କାନା ନାଟ ପେଡ଼ି \p \v 1 ରିନେଟି ୱେନ୍‌କା ଗାଲିଲିଦି କାନା ଗାଡ଼୍‌ତୁ ଉଣ୍ତ୍ରି ପେଡ଼ି ଆଜିମାର୍ହାତ୍‍, ମାରି ଜିସୁରି ଆଇସି ଆବେ ମାର୍‌ଆତ୍‌ । \v 2 ଜିସୁ ନି ୱାନି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ବା ଆୟା ପେଡ଼ିଦୁ କୁକ୍‍ତାମାର୍‍ଆର୍‍ । \v 3 ଏସ୍ତିୱାଲେ ଅଙ୍ଗୁର୍‍ରସ୍‍ ୱିଜିତେଆକା ଜିସୁରି ଆଇସି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାତ୍‌, “ୱାରି ଅଙ୍ଗୁର୍‍ରସ୍‍ ସିଲୁ ।” \p \v 4 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାଙ୍ଗିଁ ଇନିକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆନାତ୍‌ ନିନ୍‌ ୱେର୍‍ମା, ନା ୱେଡ଼ା ଇୟାସାନ୍ଦି ଇଗା ରେଏଦେ ।” \p \v 5 ଜିସୁଦି ଆଇସି ସେବାକିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାତ୍‌, “ୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଆମାକା ଇନାନ୍‌, ଆକା କିଦୁ ।” \p \v 6 ମାରି, ଆବେ ଜିହୁଦିର୍‌ ନର୍‍ବାନି ନିୟମ୍‍ତାନ୍‍ ସଗୋଟା କାଲ୍‍କାଣ୍‍କୁ ତିଆର୍‌ଆତି ପେରି ପେରି ଏର୍‍ କୁଣ୍ତ୍‍କୁ ମାର୍‍ଏ, ୱିଜୁ କୁଣ୍ତ୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ଁ ପୁରା ସହେ ଲିଟର ଏର୍‌ ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାତ୍‍ । \v 7 ଜିସୁ ସାକର୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, କୁଣ୍ତ୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ଁ ଏର୍‌ ପୁରା କିଦୁ । ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ଆୟାୱିଜୁ ମୁସ୍‌କୁ ସାନ୍ଦି ପୁରା କିତାର୍‍ । \v 8 ମାରି, ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ଇଲେଇ ଆନ୍ଦ୍‍ଜି ଅସି ବୋଜିଦି ନେତା ଲାକ୍‌ତୁ ଅତୁ । ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ଅତାର୍‍ । \v 9 ବୋଜିଦି ନେତା ଅଙ୍ଗୁର୍‍ରସ୍‍ ଆତିମାର୍‍ଇ ଆୟା ଏର୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ୱେଡ଼୍‍ଜି ଆକା ଆମାଣ୍‍କୁ ୱାତାତ୍‍, ଇକା ନେସ୍‌ଏପ୍‌ ମାର୍‌ଆନ୍‌ ମାତର୍‌ ଏମେ ସେବାକିନିକାର୍‍ ଏର୍‌ ଆନ୍ଦ୍‌ତା ମାର୍‌ଆର୍‌, ୱାର୍‌ ନେସ୍‍ତାମାର୍‍ଆର୍‍, ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ପେଡ଼ିମୁରୁଲିଙ୍ଗ୍‍ କୁକ୍‌ସି ଇର୍‌ଆନ୍‌, \v 10 “ୱିଜେରେ ପାର୍‌ତୁମ୍‌ ନେଗି ଅଙ୍ଗୁର୍‍ରସ୍‍ ସିନାର୍‍, ମାରି ଲୋକୁ ସସ୍‍ତି ୱେନ୍‌କା ତାଗ୍‍ଇକେଙ୍ଗ୍‍ ସିନାର୍‍; ନିନ୍‌ ଇୟାସାନ୍ଦି ନେଗି ଅଙ୍ଗୁର୍‍ରସ୍‍ ଇଟ୍‌ତିମାନି ।” \fig ଏରୁ ବର୍ତିମାନି କାଲ୍‌କା କୁଣ୍ତ୍‌|alt="Filling water in the stone jars" src="lb00135c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="୨:୭"\fig* \p \v 11 ଜିସୁ ଇୟାୱାଜା ଗାଲିଲିଦି କାନା ଗାଡ଼୍‌ତୁ ୱାନି ପାର୍‌ତୁମ୍‌ କାବାଆନି ପାଣି ଆରାମ୍‌ କିଜି ନିଜେଦି ମହିମା ତର୍‍ତାନ୍‍, ମାରି ୱାନି ସିସୁର୍‍ ୱାନିବାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାର୍‍ । \p \v 12 ଇୟା ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ୱାନି ଆଇସି, ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ମାରି ସିସୁରିୱାଲେ କପର୍‍ନାହୁମ୍‍ତୁ ସରଆର୍‌; ମାରି, ୱାର୍‌ ଆବେ ନାଣ୍ତ ଦିନ୍‌ ତେବାଏତାର୍‍ । \s ଜିସୁ ଜିରୁସାଲମ୍‍ ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ସର୍‌ଆନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୧:୧୨-୧୩; ମାର୍କ ୧୧:୧୫-୧୭; ଲୁକ ୧୯:୪୫-୪୬) \p \v 13 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଜିହୁଦିର୍‌ ନିସ୍ତାର୍‌ ପଣ୍ତୟ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ଇଗାୱାତା ମାର୍‌ଆତ୍‌, ମାରି ଜିସୁ ଜିରୁସାଲାମ୍‍ତୁ ସର୍‌ଆନ୍‌ । \v 14 ମାରି, ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ଡ଼ାକ୍‍, ମେଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ପାର୍‌ୱେଙ୍ଗ୍‌ ପୋର୍‍ନିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ମାରି ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ପର୍‍ନିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ବାସ୍‍ତିମାରିକା ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌ । \v 15 ଆବେଟ୍‌ ୱାନ୍‌ ନାସ୍‍ତାନ୍‍ ଉଣ୍ତ୍ରି କରଡ଼ା ତିଆର୍‌ କିଜି ମେଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ନି ଡ଼ାକାୱାଲେ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‍ ମନ୍ଦିର୍‌ତାନ୍‌ ସପ୍‌ତା ସିତାନ୍‌ । ମାରି, ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ପର୍‌ନିୱାରି ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ଆଡ୍‍ଗି ୱିତ୍‍ସିପକ୍‍ସି ୱାରି ଟେବୁଲ୍‍ଙ୍ଗୁଁ ମାର୍‍ତାପକ୍‍ତାନ୍‍ । \v 16 ମାରି, ୱାନ୍‌ ପାର୍‌ୱେଙ୍ଗ୍‌ ପର୍‍ନିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ଇକେଙ୍ଗ୍‍ ୱିଜୁ ଇବେଟ୍‌କୁ ଅତୁ, ନା ବୁବାଦି ଇଲ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ କଣି ପର୍‌ନି ଇଲୁ କିମାଟ୍‌ । \v 17 ଇକା ସୁଡ଼୍‌ଜି ୱାନି ସିସୁର୍‍ ସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସାତାମାନାତ୍‌ ଇଜି ଏତ୍‍କିତାର୍‍, ମାପୁରୁ “ନି ଇଲୁଦିଙ୍ଗ୍‍ ନା ଦ୍ୟାନ୍‍, ନା ଲୋଇ ସିସୁ କାସ୍‍ନି ୱାଜା ଆଜିନାତ୍‍ ।” \p \v 18 ଆବେଟ୍‌ ଜିହୁଦିର୍‌ ପେରିକାର୍‌ ଡ଼େସିୱାଜି ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ଡ଼େସିୱାଜି ଇୟା ପ୍ରସ୍ନ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ନିନ୍‌ ଜେ ଇୟାୱିଜୁ ପାଣି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଅଦିକାର୍‌ ପୋୟ୍‍ତିମାନି ଇଜି ମାପ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନେସ୍‌ନାପ୍‌ ? ମାଙ୍ଗିଁ ଏମେ ସିନା ଦାନ୍‌ ତର୍‍ସିନି ?” \p \v 19 \x + \xo ୨:୧୯ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୬:୬୧; ୨୭:୪୦; ମାର୍କ ୧୪:୫୮; ୧୫:୨୯.\xt*\x*ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିର୍‌ ଇୟା ମନ୍ଦିର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ରୁକ୍‍ତୁ, ମାରି ମୁନେନ୍‌ ଲୋଇ ନାନ୍ ଆକା ପେର୍‍ନା ।” \p \v 20 ଆବେଟ୍‌ ଜିହୁଦିର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇୟା ମନ୍ଦିର୍‌ ତିଆର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ସାଲିସ୍‍ ସୋ ବାର୍‍ସେକ୍‍ ଆସ୍‍ତା ମାର୍‍ଆତ୍‍; ମାରି ନିନ୍‌ ଇନିକା ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ମୁନେଟାନ୍‍ ପେର୍‍ନି ?” \p \v 21 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ନିଜେଦି ମେନ୍ଦଲ୍‌ରୁପ୍‍ତି ମନ୍ଦିର୍‌ ସୁଡ଼ୁଜି ମନ୍ଦିର ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇଜିମାର୍‍ଆନ୍‍ । \v 22 ଆବେଟ୍‌ ୱାନ୍‌ ସାତିମାଣ୍‌କୁ ନିଙ୍ଗିଁତି ୱେନ୍‌କା ୱାନି ସିସୁର୍‍ ୱାନ୍‌ ଇକା ଇର୍ହାମାର୍ହାନ୍‌ ଇଜି ଏତ୍‍କିତାର୍‍; ମାରି, ୱାର୍‌ ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ର ନି ଜିସୁ ଇର୍‍ଇମାର୍‍ଇ ମାଟା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାର୍‍ । \s ଜିସୁ ଲୋକା ବୁଦି ନେସ୍‌ନାନ୍‌ \p \v 23 ନିସ୍ତାର୍‍ ପଣ୍ତୟ୍‌ ଆନିୱାଲେ ଜିସୁ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତୁ ମାନିୱାଲେ ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ୱାନ୍‌ କିତି କାବାଆନି ପାଣିଙ୍ଗ୍‍ୱିଜୁ ସୁଡ଼ୁଜି ୱାନି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାର୍‍ । \v 24 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ୱାରି ମୁସ୍‌କୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏଣ୍‍ଗା ୱାରି ମାଣ୍‌କୁ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‍ ୱେରେହେ ଇଟ୍‌ତାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‍ ନେସ୍‌ସି ମାର୍‌ଆନ୍‌ । \v 25 ମାରି, ଏନ୍‌ ଜେ ଲୋକା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାକି ସିନାନ୍‍, ଇକା ୱାନି ଦର୍‌କାର୍‌ ସିଲେତାତ୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଲୋକା ଜିବନ୍‌ତୁ ଇନିକା ମାନାତ୍‌, ଆକା ୱାନ୍‌ ନିଜେ ନେସ୍‌ସି ମାର୍‌ଆନ୍‌ । \c 3 \s ଜିସୁ ନି ନିକଦିମ \p \v 1 ପାରୁସିର୍ ଲୋଇ ନିକଦିମ ଦର୍‍ତି ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ମାର୍‌ଆନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଜିହୁଦିରି ଅରେନ୍‍ ନେତା ମାର୍ହାନ୍‍ । \v 2 ୱାନ୍‌ ନାଡ଼ା ସମୟତୁ ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ଏ ଗୁରୁ, ନିନ୍‌ ଜେ ମାପୁରୁ ମାଣ୍‌କୁ ୱାତିମାନି, ଇକା ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ନାପ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ଇୟା ଏମେ ୱିଜୁ କାବାଆନି ପାଣି କିଜିନି, ମାପୁରୁ ନିୱାଲେ ସିଲେତିଙ୍ଗ୍‍ ଆୟାୱିଜୁ ଏନ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏନ୍‍ । \p \v 3 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସତ୍‌ ସତ୍‌ ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ମାରିଡ଼େସି ଜନମ୍‍\f + \fr ୩:୩ \fr*\fq ମାରିଡ଼େସି ଜନମ୍‍ \fq*\ft ମାପୁରୁ ମାଣାନ୍‌ ପୁନି ଜିବନ୍‌ ପଇନିକା\ft*\f* ଆଏତିଙ୍ଗ୍‍ ଏନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ରାଜି ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏନ୍‍ ।” \p \v 4 ନିକଦିମ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଡକ୍ରା ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ଲୋକୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ କିଜି ଜନମ୍‍ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍ ? ୱାନ୍‌ ଇନିକା ରିଜା ନିଜେଦି ଆଇସି ପଟାଦୁ ଡ଼ୁଗୁଜି ଜନମ୍‍ ଆନାନ୍‌ ?” \p \v 5 ଜିସୁ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ସତ୍‌ ସତ୍‌ ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, “ଏର୍‌ ନି ଆତ୍ମାଦାନ୍‌ ଜନମ୍‌ ଆଏତିଙ୍ଗ୍‍ ଏନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ରାଜିଦୁ ଡ଼ୁଗୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏନ୍‍ । \v 6 ମେନ୍ଦଲ୍‌ତାନ୍‌ ଆମାକା ଜନମ୍‍, ଆକା ମେନ୍ଦଲ୍‍ତିକା; ମାରି, ଆତ୍ମାଦାନ୍‌ ଆମାକା ଜନମ୍‍, ଆକା ଆତ୍ମାଦିକା । \v 7 ନିଙ୍ଗିଁ ଜେ ମାରିଡ଼େସି ଜନମ୍‌ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆନାତ୍‌ ଇଜି ନାନ୍ ଜେ ନିଙ୍ଗିଁ ଇର୍‌ଆ, ଆବେନ୍‌ କାବା ଆମା । \v 8 ଗାଲି ଆମା ତରିନ୍‍ ବଦାକିନାତ୍‍, ଆୟା ତରିନ୍‍ ସନାତ୍‌, ମାରି ମିର୍‌ ତାନି ବଲ୍ ୱେନିଦେର୍‍, ମାତର୍‌ ଆକା ଆମାଟ୍‍କୁ ୱାନାତ୍‌ ମାରି ଏମେ ସନାଟ୍‌, ଆକା ନେସ୍‌ଇଦେର୍‌; ଆତ୍ମାଦାନ୍‌ ଜନମ୍‌ ଆତି ୱିଜେରି ଲୋକୁ ଆୟାୱାଜା ।” \p \v 9 ନିକଦିମ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇୟାୱିଜୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାତ୍‍ ?” \p \v 10 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ତି ଅରେନ୍‍ ଗୁରୁ ଆଜି ବା ଇନିକା ଇୟାୱିଜୁ ବୁଜାଇଜିନି ? \v 11 ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ସତ୍‌ ଇଜିନା, ମାପ୍‌ ଆମାକା ନେସ୍‌ନାପ୍‌, ଆକା ଇନାପ୍‍, ମାରି ଆମାକା ସୁଡ଼ୁତାମାନାପ୍‍, ଆୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାକି ସିନାପ୍‍, ମାରି ମିର୍‌ ମା ସାକି ମାନାଇଜିନିଦେର୍‌ । \v 12 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଦୁନିଆଦି ବିସୟ୍‌ ୱେର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜଦି ମିର୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଇଦେର୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତି ବିସୟ୍‌ ୱେର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନିଦେର୍‍ ? \v 13 ଏମେ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତାନ୍‌ ରେତାତାନ୍‍, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ମାରି ଏନ୍‍ବା ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତୁ ସଲ୍‍ଏର୍‍ ।” \p \v 14 ମାରି, ମୋସା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସୁନ୍‌ସାନ୍‌ବାଡିଦୁ ସାରାସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମୁଣ୍ତାଦୁ ମୁସ୍‌କୁ ପେର୍‌ତାମାର୍ହାର୍‌, ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ବା ଆୟାୱାଜା ମୁସ୍‌କୁ ପେରାନାନ୍‌, \v 15 ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଏନ୍‌ଆପିନ୍‌ ୱାନିମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ପଇନାନ୍‌ । \v 16 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ଇୟା ଜଗତ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିସା ଜିବନ୍‌ ନତାନ୍‌ ଜେ, ୱାନ୍‌ ନିଜେଦି ଅରେନ୍‌ ମାରିନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସିତାନ୍‌, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଏନ୍‌ଆପିନ୍‌ ୱାନିମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନାସ୍ଟୁ ଆଏଣ୍ତା ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ପଇନାନ୍‌ । \v 17 ମାପୁରୁ ୱାନି ମାରିନ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଦୁନିଆଦୁ ବିସାର୍‌ କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପକ୍‍ଏନ୍‍, ମାତର୍‌ ଦୁନିଆ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱାନି ମାଣାନ୍‌ ରକିୟା ଆନାତ୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପୋକ୍‌ତାମାନାନ୍‌ । \p \v 18 ଏନ୍‌ ମାରିନ୍‍ମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ବିସାର୍‌ କିଆୟ୍‌ଆଏନ୍‌; ଏନ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏନ୍‌, ୱାନ୍‌ ବିସାର୍‌ ଆତା ୱିଜିତାନ୍‌ନି, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ଅରେନ୍‌ ମାରିନ୍‌ତି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏନ୍‌ । \v 19 ମାରି, ଆୟା ବିସାର୍‌ ଇୟା, ଜଗତ୍‌ତଦୁ ଜାୟ୍‌ ତରିତା ମାନାତ୍‌, ମାରି ଲୋକୁ ଜାୟ୍‌ତି ବାଦୁଲୁ ସିକାଟିଦିଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିତାର୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାରି ପାଣିୱିଜୁ ତାଗିଇକା । \v 20 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ ତାଗିଇପାଣି କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଜାୟ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ କାଡ଼୍‌ନାନ୍‌, ମାରି ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ପାଣିଦି ଦୋସ୍‌ ତରାନାତ୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଜାୟ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ରେଏନ୍‌ । \v 21 ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ନେଗିପାଣି କିନାନ୍‍, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱାନ୍‌ କିତିମାନି ପାଣିୱିଜୁ ମାପୁରୁଦି ବଦାଦାନ୍ କିତାନ୍‍ ଇଜି ତରାନାତ୍‍, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଜାୟ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ୱାନାନ୍‌ । \s ଜିସୁ ମାରି ଡୁବନ୍‌ସିନି ଜୋହନ୍‍ \p \v 22 ତାନେୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ମାରି ୱାନି ସିସୁର୍‍ ଜିହୁଦା ଦେସ୍‌ତୁ ସର୍ହାର୍‌, ମାରି ୱାନ୍‌ ଆୟାବାଡିଦୁ ୱାରି ୱାଲେ ମାନ୍‌ଜି ଡୁବନ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାନ୍‌ । \v 23 ଜୋହନ୍‍ ବା ସାଲମ ଲାକ୍‌ତୁରି ଏନୋନଦୁ ଡୁବନ୍‌ ସିଜିମାର୍ହାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ବାଡିଦୁ ନାଣ୍ତ ଏରୁ ମାରେଏ, ମାରି ଲୋକୁ ୱାଜି ଡୁବନ୍‌ ଅସିମାର୍ହାର୍‍ । \v 24 \x + \xo ୩:୨୪ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୪:୩; ମାର୍କ ୬:୧୭; ଲୁକ ୩:୧୯,୨୦.\xt*\x*ଜୋହନ୍‍ ଆୟା ସାନ୍ଦି ଜଇଲ୍‌ତୁ ତେବାଏତା ମାର୍ହାନ୍‌ । \p \v 25 ଆୟାମାନୁ ନେଗେନ୍‌ଆନିପାଣିଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଜୋହନ୍‌ତି ଏସ ସିସୁରି ତରିଟାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଜିହୁଦି ୱାଲେ ଆସ୍‌ସିସାତାର୍‌ । \v 26 ମାରି, ୱାର୍‌ ଜୋହନ୍‌ତି ଲାକ୍‌ତୁ ସଲ୍‌ସି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, ଏ ଗୁରୁ, ଏନ୍‌ ଜର୍ଦନ ଗାଡାଦି ଆୟା ପାଡ଼୍‌କା ନି ୱାଲେ ମାର୍ହାନ୍‌, ଆମାୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ନିନ୍‌ ସାକ୍ୟ ସିତିମାନି, ସୁଡ଼ୁଆ, ୱାନ୍‌ ଡୁବନ୍‌ ସିଜିନାନ୍‌ ମାରି ୱିଜେରେ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ସଲ୍‌ସିନାର୍‌ । \p \v 27 ଜୋହନ୍‍ ଇର୍ହାନ୍‌, ମାପୁରୁ ସିଏତିଙ୍ଗ୍‌ ଲୋକୁ ଇନିକା ପ‍ଇଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏନ୍‍ । \v 28 \x + \xo ୩:୨୮ \xo*\xt ଜୋହନ ୧:୨୦.\xt*\x*ନାନ୍ ଜେ କ୍ରିସ୍ତ ଆଏ, ମାତର୍‌ ୱାନି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱାତା ମାନା, ଇକା ନାନ୍ ଇର୍‌ଆମାର୍ହା ଇଜି ମିର୍‌ ନିଜେନିଜେ ନା ସାକି । \v 29 ଏନ୍‌ ଆଇଲି ତାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ କାନ୍ୟାମୁରୁଲି, ମାତର୍‌ କାନ୍ୟାମୁରୁଲିଦି ଏମେ ସଙ୍ଗ୍‍ ଲାକ୍‌ତୁ ନିନାନ୍‌ନୋ ୱାନି ମାଟା ୱେନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ କାନ୍ୟାମୁରୁଲିଦି ବଲୁ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ ୱେଡ଼ିକାଆନାନ୍‌ । ମାରି, ଇୟାୱାଜା ନା ଇୟା ୱେଡ଼ିକା ପୁରା ଆତାମାନାତ୍‍ । \v 30 ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ବା ପିର୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ପଡ଼ାନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଉଣା ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ମାନାତ୍‌ । \s ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତାନ୍‌ ୱାଜିମାନି ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ \p \v 31 ଏନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁରାନ୍‌ ୱାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ୱିଜେରିମାଣ୍‌କୁ ପେରିକାନ୍‌, ଏନ୍‌ ଦୁନିଆଦାନ୍‍ ୱାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଦୁନିଆଦିକାନ୍‍, ମାରି ୱାନ୍‌ ଦୁନିଆଦି ମାଟା ଇନାନ୍‌; ଏନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁରୁତାନ୍‌ ୱାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ୱିଜେରିମାଣ୍‌କୁ ପେରିକାନ୍‌ । \v 32 ୱାନ୍‌ ଆମାକା ସୁଡ଼ୁତାମାନାନ୍‌ ମାରି ୱେରାମାନାନ୍‌, ଆୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱାନ୍‌ ସାକିୟ ସିନାନ୍‌, ମାତର୍‌ ୱାନି ସାକିୟ ଏନ୍‌ ମାନାଏନ୍‌ । \v 33 ଏନ୍‌ ୱାନି ସାକିୟ ମାନାତା ମାନାନ୍‌, ମାପୁରୁ ଜେ ସତ୍‌, ଇକା ୱାନ୍‌ ପାରାମାଣ୍‌ କିତାମାନାନ୍‌ । \v 34 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ପୋକ୍‌ତାତା ମାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ବାକ୍ୟ ଇନାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ପୁରାଦାନ୍‌ ୱାନି ଆତ୍ମା ସିନାନ୍‍ । \v 35 \x + \xo ୩:୩୫ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୧:୨୭; ଲୁକ ୧୦:୨୨.\xt*\x*ବୁବା ମାରିନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‌ନୋନାନ୍‌, ମାରି ୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ୱାନି କିୟୁଦୁ ସର୍ପେ କିତାମାନାର୍‌ । \v 36 ଏନ୍‌ ମାରିନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ପଇନାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ମାରିନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଅମାନ୍ୟ କିନାନ୍, ୱାନ୍‌ ଜିବନ୍‌ ସୁଡ଼ୁଏନ୍‌, ମାରି ଆୟା ଲୋକୁ ମୁସ୍‌କୁ ମାପୁରୁଦି ରିସା ତେବାତାନ୍‌ । \c 4 \s ଜିସୁ ମାରି ସମିରୋଣିୟା ଆଇମା \p \v 1 ଜିସୁ ଜେ ଜୋହନତି ବାଦ୍‌ଲୁ ନାଣ୍ତ ସିସୁର୍‍ କିଜିନାନ୍‌ ମାରି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଡୁବନ୍‌ ସିଜିନାନ୍‌ ଇଜି ପାରୁସିର୍‌ ୱେର୍‌ଆର୍‌ । \v 2 ଜଦିବା ଜିସୁ ନିଜେନେ ଡୁବନ୍‌ ସିଏଜିମାର୍ହାନ୍‌, ୱାନି ସିସୁର୍‍ ସିଜିମାର୍ହାର୍‌ । \v 3 ଇକା ପାରୁସିର୍‌ ୱେର୍‌ସିନାର୍‌ ଇଜି ଏସ୍ତିୱାଲେ ଜିସୁ ୱେର୍‌ଆନ୍‌, ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାନ୍‌ ଜିହୁଦା ଦେସ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସିତାନ୍‌ନୋ ମାରିଡ଼େସି ଗାଲିଲିଦୁ ସର୍ହାନ୍‌ । \v 4 ସମିରୋଣ ନାଡ଼୍‍ମି ସାରି ସିଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ପଡ଼ାତାତ୍‌ । \p \v 5 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ସଲ୍‌ସି ଜାକୁବ ନିଜେଦି ମାରିନ୍‌ ଜୋସେପ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆମା ବୁମିକାଣ୍ତେକ୍‌ ଦାନ୍‌ ସିତାମାର୍ହାନ୍‌, ଆବେଣି ଲାକ୍‌ତୁରି ସମିରୋଣଦି ସୁକାର ଦର୍‌ତି ଉଣ୍ତ୍ରି ନାର୍‍ତୁ ଇତାନ୍‌; \v 6 ଆୟା ବାଡିଦୁ ଜାକୁବଦି କୁଇକାଲ୍‌ ମାର୍ହାତ୍‌ । ମାରି, ଜିସୁ ବୁଲାଜି ବୁଲାଜି ୱାଦିତାନୋ ଆୟା କୁଇକାଲ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ବାସ୍‌ତାନ୍‌ । ନାସ୍ତିୱାଲେ ମାଦ୍‍ଲାମ୍‍ୱେଡ଼ା ଆତାମାର୍ହାତ୍‌ । \p \v 7 ଅରେତ୍‌ ସମିରୋଣିୟା ଆଇମା ଏରୁ ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ୱାତାତ୍‍, ଜିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ନାଙ୍ଗିଁ ଏରୁ ଉଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ସିଦା । \v 8 ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାନି ସିସୁର୍‍ ଉଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ କାଦି କଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଗାଡ଼୍‌ତୁ ସର୍‍ହାମାର୍ହାର୍‌ । \p \v 9 ଆବେଟ୍‌ ସମିରୋଣିୟା ଆଇମା ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାତ୍‌, ନିନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଜିହୁଦି ମାରି ନାନ୍ ସମିରୋଣିୟା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନା କିୟୁଦାନ୍‌ ଏର୍‌ ଉଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଲସ୍‌ସିନି ? ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ସମିରୋଣିୟରି ୱାଲେ ଜିହୁଦିର୍‌ ମିସାଜିସାଏର୍‌ । \p \v 10 ଜିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ମାପୁରୁ ଇନିକା ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍, ନିନ୍‌ ଜଦି ନେସ୍‍ତିମାନ୍ଦି ମାରି ଏନ୍‌ ନି କିୟୁଦାନ୍‌ ଏର୍‌ ଉଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିଜିନାନ୍‌ ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ଜଦି ନିନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଲସ୍‌ତିମାନ୍ଦି, ମାରି ୱାନ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ତି ଏରୁ ସିତାନ୍‌ମାନ୍ଦି । \p \v 11 ଆୟା ଆଇମା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାତ୍‌, ଆଜ୍ଞା, ଏରୁ ଆନ୍‌ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନି ଲାକ୍‌ତୁ ଇନି ଗିନା ବା ସିଲେତ୍‍, ମାରି କୁଇକାଲ୍‌ ତୋ ନାଣ୍ତ ଆଡ୍‍ଗି; ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ଏମେମାଣ୍‌କୁ ଆୟା ଜିବନ୍‌ତି ଏରୁ ପଇତିମାନି ? \v 12 ମା ଏମେ ପୁର୍ବେଦି ଡକ୍ରାଦାଦା ଜାକୁବ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ଇୟା କୁଇକାଲ୍‌ ସିତାମାର୍ହାନ୍‌, ମାରି ନିଜେ, ମାରି ୱାନି କଡ଼ର୍‌ ମାରି ଜାତୁଙ୍ଗ୍‌ମାନ୍ଦା ଇବେଣ୍‌କୁ ଉଟେ ମାର୍‌ଏ, ୱାନିମାଣ୍‌କୁ ଇନିକା ନିନ୍‌ ପେରିକିନ୍ଦା ? \p \v 13 ଜିସୁ ତାନେଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଏନ୍‌ଆପିନ୍‌ ଇୟା ଏରୁ ଉଣାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ଏର୍‍କିଆନାନ୍‌; \v 14 ମାତର୍‌ ନାନ୍ ଏମେ ଏରୁ ସିନା, ଆକା ଏନ୍‌ଆପିନ୍‌ ଉଣାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ବା ଏର୍‌କିସାଏନ୍‌, ମାରି ନାନ୍ ସିଜିମାନି ଏର୍‌ ୱାନି ଜିବନ୍‌ତୁ ଉଣ୍ତ୍ରି ଜିବନ୍‌ ସିନି ୱାଙ୍ଗ୍‍ଁନି ୱାଜା ଆନାତ୍‌ । ଆବେଟ୍‌କୁ ଉଟିଙ୍ଗ୍‍ ୱାନ୍‌ ଏସ୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ପୋଇନାନ୍‌ । \p \v 15 ଆଇମା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାତ୍‌, ଆଜ୍ଞା, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଆୟା ଏର୍‌ ସିଦା, ନାଙ୍ଗିଁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଏର୍‌କି କାଟ୍‌ଏତ୍‌, ମାରି ଏରୁ ଆନ୍‌ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିସା ଆକ ସାରି ଇବେନୁ ୱାଦେଙ୍ଗ୍‌ ପଡ଼ାଏତ୍‌ । \p \v 16 ଜିସୁ ତାନେଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସାଙ୍ଗ୍ଆ, ନି କୋନ୍‌ଲିଙ୍ଗ୍‌ କୁକ୍‌ସ ଇବେନୁ ତାଗା ।” \p \v 17 ଆଇମା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାତ୍‌, ନା କୋନ୍‌ଲି ସିଲେନ୍‌ । ଜିସୁ ତାନେଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ନା କୋନ୍‌ଲି ସିଲେନ୍‌ ଇଜି, ସତ୍‌ ୱେର୍‌ତି; \v 18 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନି କୋନ୍‌ଲିର୍‌ ପାସ୍‌ଲୋକ୍‌ ମାର୍ହାର୍‌, ମାରି ଇଲେଇ ନିନ୍‌ ଆମାୱାନିୱାଲେ ମାନି, ମାରି ନି ଲାକ୍‌ତୁ ଏନ୍‌ ମାନାନ୍‌, ଇକା ସତ୍‌ ୱେର୍‌ତିମାନି । \p \v 19 ଆଇମା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାତ୍‌, ଆଜ୍ଞା, ନିନ୍‌ ଜେ ଅରେନ୍‍ ବାବବାଦି, ଇକା ନାନୁ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ସିନା । \v 20 ମା ପୁର୍ବେଦିଡକ୍‌ରାଦାଦାର୍‌ ଇୟା ଗରନ୍‌ତୁ ଉପାସନା କିତାର୍‌, ମାରି, ମିର୍‌ ଜିହୁଦିର୍‌ ଇଜିନିଦେର୍‌, ଏମେ ବାଡିଦୁ ଉପାସନା କିନି ନିୟମ୍‌, ଆକା ଜିରୁସାଲାମ୍‌ ମନ୍ଦିର । \p \v 21 ଜିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ଏ ଆଇମା, ନା ମାଟା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଆ, ଇୟାୱାଜା ସମୟ ୱାଜିନାତ୍‍, ଏମେ ସମୟତୁ ମିର୍‌ ଇୟା ଗରନ୍‌ତୁ ମାରି ଜିରୁସାଲାମ୍‌ତୁ ବୁବାଦି ଉପାସନା କିଇଦେର୍‍ । \v 22 ମିର୍‌ ସମିରୋଣିୟର୍‍ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସତ୍‌ତାନ୍‌ ନେସ୍‌ଇଦେର୍‌, ଆକା ଉପାସନା କିଜିମାନିଦେର୍‍; ମାତର୍‌ ମାପ୍‌ ଜିହୁଦିର୍‌ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ନାପ୍‌, ୱାନି ଉପାସନା କିଜିମାନାପ୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ରକିୟା ଜିହୁଦିର୍‌ ମାଣ୍‌କୁ ୱାନାତ୍‌ । \v 23 ମାତର୍‌ ଏମେ ସମୟତୁ ସତ୍‌ ଉପାସନା କିନିକାର୍‍ ଆତ୍ମାଦୁ ନି ସତ୍‌ତାନ୍‌ ବୁବାଦି ଉପାସନା କିନାର୍‌, ଆୟାୱାଜା ସମୟ୍ ୱାଜିନାତ୍‍; ମାରି, ଇଲେଇବା ଇଗା ୱାତାତ୍‍; ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ବୁବା ଇୟାୱାଜା ଉପାସନା କିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ବଦାକିନାନ୍‌ । \v 24 ମାପୁରୁ ଆତ୍ମା, ମାରି କେବଲ୍‌ ଆତ୍ମାଦି ସାକ୍ତି ନି ସତ୍‌ତାନ୍‌ ୱାନି ଉପାସନା କିନିକାର୍‍ ୱାନି ଉପାସନା କିଦେଙ୍ଗ୍ ଆଟ୍‍ନାର୍‍ । \p \v 25 ଆଇମା ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାତ୍‌, “ମସିହ, ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରିସ୍ତ ଇନାର୍‌, ୱାନ୍‌ ୱାଜିନାନ୍‍ ଇଜି ନାନ୍ ନେସ୍‌ନା; ଏସ୍ତିୱାଲେ ୱାନ୍‌ ୱାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ୱେର୍‌ନାନ୍‌ ।” \p \v 26 ଜିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ନି ୱାଲେ ୱାର୍‍ଗିଜିନା ଜେ ନାନ୍, ନାନ୍ ଆୟାକାନ୍‌ ।” \p \v 27 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଜିସୁଦି ସିସୁର୍‍ ୱାଜି ୱାନ୍‌ ଅରେତ୍‌ ଆଇମାଦି ୱାଲେ ୱାର୍‌ଗିସାନିକା ସୁଡ଼ୁଜି କାବା ଆତାର୍‌, “ଆତିବା ନିନ୍‌ ଇନିକା ବଦାକିନି, ମାରି ଏନ୍ଦା ତାନି ୱାଲେ ୱାର୍‍ଗିଜିନାନ୍‍, ଇକା ଏନ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‍ବାଦେଙ୍ଗ୍‍ ସାସ୍‌ କିଏତାର୍‌ ।” \p \v 28 ଆବେଟ୍‌ ଆୟା ଆଇମା ନିଜେଦି ଏର୍‌ ସାଟି ଇଡ୍‌ଜି ଗାଡ଼୍‌ତୁ ସଲ୍‌ସି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାତ୍‌, \v 29 “ରାଦୁ, ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ସୁଣିଦେର୍‍, ନାନ୍ ଆମା ଆମାକା କିତାମାନା, ଆୟାୱିଜୁ ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏମୋ କ୍ରିସ୍ତ ଆନାନ୍‌ ସୁଜି ?” \v 30 ଆବେଟ୍‌ ଲୋକୁ ଗାଡ଼୍‌ତାନ୍‍ ସହସି ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାନ୍‌ । \p \v 31 ଆୟାଦାପ୍ରେ ସିସୁର୍‍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ମାଡ଼ିସ୍‌ କିତାର୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, କାଣ୍ତେକ୍‍ ଉଣୁଆ ।” \p \v 32 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ଉଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଏମେ କାଦି ନାବାନ୍‍ ମାନାତ୍‌, ଆୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ମିର୍‌ ଇନିକା ନେସ୍‌ଇଦେର୍‌ ।” \p \v 33 ଆବେଟ୍‌ ସିସୁର୍‍ ତାମେଲୋଇ ୱାର୍‍ଗିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାର୍‌, “ଏନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କାଦି ତାତା ସିତା ମାନାନ୍‌ ସୁଗି ?” \p \v 34 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ନାଙ୍ଗିଁ ପକ୍‍ତିମାନିୱାନିଦି ବଦା ପୁରା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ୱାନି ସିତିମାନି ପାଣିୱିଜୁ ୱିସ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇକାନେ ନା କାଦି । \v 35 ମିର୍‌ ଇଜିମାନିଦେର୍‍, ପାସି କୟ୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ମାରି ନାଲ୍‍ଗି ଲେଜ୍‌କୁ ମାନେ, ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ପାସି କିଡ଼ିଇ ଆଙ୍ଗ୍‍ଁ ନେଗେନ୍‌ କିଜି ସୁଡ଼ୁଦୁ; ଆୟାୱିଜୁ କୟ୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ପାଣ୍ତିତେନି । \v 36 ଇଲେଇବା କୟ୍‍ନିକାନ୍‍ ମୁଲ୍‌ ପୟ୍‍ଜିନାନ୍‍ ମାରି ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପଲ୍‌ ଉଣ୍ତା କିଜିନା, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱିତ୍‍ନିକାନ୍‍ ମାରି କୟ୍‍ନିକାନ୍‍ ରିଏର୍‌ ମିସାଜି ୱେଡ଼ିକା କିନାର୍‌ । \v 37 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଅରେନ୍‍ ୱିତ୍‍ନାନ୍‍ ମାରି ଆଇକାନ୍‍ କୟ୍‍ନାନ୍‍, ଇୟା ମାଟା ସତ୍‌ । \v 38 ମିର୍‌ ଆମା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାଣି କିଇଦେର୍‍, ଆକା କୟ୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ପକ୍‍ତା; ଆଇକାର୍‌ ପାଣିକିତାମାନାର୍‍, ମାରି ମିର୍‌ ୱାରି ପାଣିକିତି ପଲ୍‌ ପୟ୍‌ଜିନିଦେର୍‌ ।” \p \v 39 ନାନ୍ ଆମା ଆମାକା କିତାମାନା, ଆୟାୱିଜୁ ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଇର୍‌ଆନ୍‌ ଇଜି ଏମେ ଆଇମା ସାକି ସିତାମାର୍‍ଆତ୍‍, ତାନି ମାଟା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ଗାଡ଼୍‌ତି ସମିରୋଣଦି ଲୋକା ଲୋଇ ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ଜିସୁମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାର୍‍ । \v 40 ମାରି ସମିରୋଣୟଦି ଲୋକୁ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ୱାରି ୱାଲେ ତେବାଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ଼ିସ୍‌ କିତାର୍‍, ମାରି ୱାନ୍‌ ରିନେନ୍‍ ଆୟା ବାଡିଦୁ ତେବାତାନ୍‌ । \p \v 41 ମାରି ଜିସୁଦି ବାକ୍ୟ ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ମାରି ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାର୍‍, \v 42 ମାରି, ୱାର୍‌ ଆୟା ଆଇମାଦିଙ୍ଗ୍‍ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇଲେଇ ନି ମାଟାଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାପ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏପ୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପ୍‌ ନିଜେନିଜେ ୱେର୍‍ଆମାନାପ୍‍, ମାରି ଇକାନ୍‌ ଜେ ସତେନେ ଦୁନିଆଦି ରକିୟା କିନିକାନ୍‍, ଇକା ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ତାମାନାପ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ଅପିସର୍‍ତି କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେଣ୍ତ୍‍ କିତାନ୍‌ \p \v 43 ରିନେନ୍‍ ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ଆବେଟ୍‌ତାନ୍‌ ସହସି ଗାଲିଲିଦୁ ସର୍‌ଆନ୍‌ । \v 44 \x + \xo ୪:୪୪ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୩:୫୭; ମାର୍କ ୬:୪; ଲୁକ ୪:୨୪.\xt*\x*ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ବାବବାଦି ନିଜେଦି ଦେସ୍‌ତୁ ସମ୍ମାନ୍‍ ପୟ୍‌ଏର୍‌ ଇଜି ଜିସୁ ନିଜେ ସାକି ସିତାମାର୍‍ଆନ୍‍ । \v 45 ମାରି, ୱାନ୍‌ ଗାଲିଲିଦୁ ଇଗା ୱାତାନ୍‌, ନିସ୍ତାର ପଣ୍ତୟ୍‌ତିୱାଲେ ୱାନ୍‌ ଜିରୁସାଲାମ୍‍ତୁ ଇନି ଇନିକା କିତାମାର୍‍ଆନ୍‍, ଆୟାୱିଜୁ ସୁଡ଼ୁତାମାର୍‍ଆର୍‍ଆକା ଗାଲିଲିଦିକାର୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାତାର୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ବା ପଣ୍ତୟ୍‌ତୁ ସର୍‍ଆମାର୍‍ଆନ୍‍ । \p \v 46 \x + \xo ୪:୪୬ \xo*\xt ଜୋହନ ୨:୧-୧୧.\xt*\x*ଆବେଟ୍‌ ଗାଲିଲିଦି ଆମା କାନା ଗାଡ଼୍‌ତୁ ୱାନ୍‌ ଏର୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଅଙ୍ଗୁର୍‍ରସ୍‍ କିତାମାର୍‍ଆନ୍‍, ଆୟା ବାଡିଦୁ ଜିସୁ ମାରିଡ଼େସି ସର୍ହାନ୍‌ । ମାରି ଆବେନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ରାଜାଦି ପାଣିକିନିକାନ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌, ୱାନି ମାରିସି କପର୍‍ନାହୁମ୍‍ତୁ ନବ୍‌ ଆତାମାର୍‍ଆନ୍‍ । \v 47 ଜିସୁ ଜିହୁଦା ଦେସ୍‍ତାନ୍‍ ଗାଲିଲିଦୁ ସତାୱାତାମାନାନ୍‍, ଇକା ୱେନ୍‌ଜି ୱାନ୍‌ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ସଲ୍‌ସି ୱାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱାଜି ୱାନି ମାରିସିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେଣ୍ତ୍‍ କିନାନ୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ଼ିସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ସାନିୱାଜା ଆତାମାର୍‍ଆନ୍‍ । \v 48 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ସିନା ନି କାବାଆନିପାଣିଙ୍ଗ୍‍ଁ ସୁଡ଼ୁଏତିଙ୍ଗ୍‍ ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ବା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଇଦେର୍‍ ।” \p \v 49 ରାଜାଦି ପାଣିକିନିକାନ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ଏ ଗୁରୁ,” ନା କଡ଼ ସାନି ଆଗ୍‍ଡ଼ିନେ ରାଆ । \p \v 50 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ସାଙ୍ଗ୍‍ଆ, ନି କଡ଼ ଜିତାନ୍‍ନି । ଆୟା ଲୋକୁ ଜିସୁ ୱେର୍‍ତିମାନି ମାଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଜି ସର୍‌ଆନ୍‌ । \v 51 ମାରି, ୱାନ୍‌ ସଲ୍‍ପୁ ସଲ୍‍ପୁ ତାନି ଗତିମୁରୁଲିରି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ବେଟ୍‍ବୁଡ଼ାଜି ୱାନି କଡ଼ ଜିତାନ୍‍ନି ଇଜି ଇର୍ହାର୍‌ । \p \v 52 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଏସ୍ତିୱାଲେ ୱାନି କଡ଼ଦିଙ୍ଗ୍‌ ନବ୍‌ ଡ଼ିସ୍‍ତାତ୍‍, ଆକା ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌ । ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇଏନ୍‌ ଗନ୍‍ଣ୍ଟେ ୱେଡ଼ାଦୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନବ୍‌ ଡ଼ିସ୍‍ତାତ୍‍ ।” \v 53 ଆବେଟ୍‌ ୱାନି ବୁବାସି ବୁଜାତାନ୍‍ ଜେ, ଜିସୁ ଏସ୍ତିୱାଲେ ନି କଡ଼ ଜିତାନ୍‍ନି ଇଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆମାର୍‌ଆନ୍‌, ଟିକ୍‌ ନାସ୍ତିୱାଲେ ଇୟା ଗଟାନା ଗଟାତାତ୍‍ । ମାରି, ୱାନ୍‌ ନିଜେ ନି ୱାନି ୱିଜୁ ଇଲୁଦିକାର୍‍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାର୍‍ । \p \v 54 ଜିହୁଦାଦାନ୍‍ ମାରିଡ଼େସି ଗାଲିଲିଦୁ ୱାତି ୱେନ୍‌କା ଇକା ଜିସୁଦି ମାରିଅର୍ସୁ କାବାଆନି ପାଣି । \c 5 \s ଜିସୁ ସେରୁ ଲାକ୍‌ତୁ ରୋଗ୍‌ ଲୋକତିଙ୍ଗ୍‍ ନେଗେନ୍‌ କିତାନ୍‌ \p \v 1 ଇୟା ୱେନ୍‌କା ଜିହୁଦିର୍‌ ଉଣ୍ତ୍ରି ପଣ୍ତୟ୍‌ ୱାତାତ୍‍, ମାରି ଜିସୁ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତୁ ସର୍ହାନ୍‌ । \v 2 ଜିରୁସାଲାମ୍‌ତି ମେଣ୍ତାସେର୍‌ଲା ଲାକ୍‌ତୁ ଉଣ୍ତ୍ରି ସେରୁ ମାର୍ହାତ୍‌; ଏବ୍ରି ବାସାଦାନ୍‍ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ବେତେସ୍‍ଦା ଇଜି ଇନାର୍‌, ତାନି ପାସ୍‌ଗୋଟା ଗୁଡିକାଲ୍‌କୁ ମାନେ । \v 3 ଆୟା ଗୁଡିକାଲ୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ ମୁସ୍‌କୁ ନାଣ୍ତ ନବ୍‍ଆତିକାର୍‍, କାଣାର୍‌, ସଟାର୍‍ ମାରି କିକୁକାଲ୍‍କୁ ୱାର୍‍ତିକାର୍‍ ମାନ୍‌ଜିମାର୍ହାର୍‌ । ୱାର୍‌ ଏର୍‍ଦୁଙ୍ଗ୍‍ଁନିକା କାପ୍‌କିଜି ମାନ୍‌ଜିମାର୍ହାର୍‌ । \v 4 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଏସୋ ଏସୋ ସମୟତୁ ପ୍ରବୁଦି ଅରେତ୍‌ ଦୁତ୍‍ ଇସ୍ରିଗାଡା ରେତାଜି ଏର୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଦୁକ୍‍ସିମାର୍ହାତ୍‌, ମାରି ଏର୍‌ ଦୁଙ୍ଗ୍‍ଁତି ୱେନ୍‌କା ଏନ୍‌ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଆବେ ଡ଼ୁଗୁଜି ମାର୍‌ଆନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏମେ ରୋଗ୍‍ତୁ ଆସ୍‍ତିମାରିଙ୍ଗ୍‌ ବା ନେଗେନ୍‌ ଆଜିମାର୍ହାର୍‌ । \v 5 ଆବେ ତିରିସ୍‍ଆଟ୍‍ ବାର୍‍ସେକ୍‍ ସାନ୍ଦି ରୋଗ୍‍ଆସ୍‍ତି ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ମାର୍‌ଆନ୍‌ । \v 6 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆବେମାନିକା ସୁଡ଼ୁଜି ନାଣ୍ତ ବାର୍‍ସେକ୍‍ତି ରୋଗି ଲୋକୁ ଇଜି ନେସ୍‌ସି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଇନିକା ନେଗେନ୍‌ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିଜିନି ?” \p \v 7 ରୋଗ୍‌ ଲୋକୁ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ଆଜ୍ଞା, ଏର୍‌ ଦୁଙ୍ଗିଁନିୱାଲେ ନାଙ୍ଗିଁ ସେରୁ ଲୋଇ ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜିନା ଏନ୍‌ ସିଲେନ୍‌; ମାରି, ନାନ୍ ସଲ୍‍ପୁ ସଲ୍‍ପୁ ଆଇକାନ୍‍ ନା ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଡ଼ୁଗ୍‍ଜିନାନ୍‍ ।” \p \v 8 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ନିଙ୍ଗ୍‍ଆ, ନି ଟାଟି ଆସ୍‌ସି, ମି ଇଣ୍ତ୍ରସାଙ୍ଗ୍‍ଆ ।” \v 9 ଆୟାଦାପ୍ରେ ଆୟା ଲୋକୁ ନେଗେଣ୍ତ୍‍ ଆତାନ୍‌ ମାରି ନିଜେଦି କାଟେଲ୍‍ ଆସ୍‌ସି ବୁଲାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାନ୍‌ । ଆୟାଦିନ୍‍ ରମ୍‍ନିଦିନ୍‍ ମାର୍ହାତ୍‌ । \v 10 ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିହୁଦିର୍‌ ନେଗେଣ୍ତ୍‌ ଆତି ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, ନେର୍‌ ରମ୍‍ନିଦିନ୍‍, କାଟେଲ୍‍ ପିଣ୍ତ୍‍ଜି ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ନି ନିୟମ୍‌ ସିଲେତ୍‌ । \p \v 11 ମାତର୍‌, ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ନେଗେଣ୍ତ୍‍ କିତାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ନି କାଟେଲ୍‍ ଆସ୍‍ସୋ ବୁଲାଆ ।” \p \v 12 ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‍ବାତାର୍‌, “ନି କାଟେଲ୍‍ ଆସ୍‍ସୋ ବୁଲାଆ ଇଜି ଏନ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ଆୟା ଲୋକୁ ଏନ୍‌ ?” \p \v 13 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଏନ୍‌, ଆକା ଆୟା ନେଗେଣ୍ତ୍‍ ଆତିମାର୍‍ଇ ଲୋକୁ ନେସ୍‌ଏପ୍‌ ମାର୍‌ଆନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ବାଡିଦୁ ଲୋକୁ ଗଲି ମାର୍ହାର୍‌ଆକା ଜିସୁ ୱେର୍‌ଏ ଏର୍‌ଜି ସର୍‍ହାମାର୍‍ଆନ୍‍ । \p \v 14 ତାନିୱେନ୍‍କା ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ତରାଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ସୁଡ଼ୁଆ, ନିନ୍‌ ନେଗେଣ୍ତ୍‍ ଆତିମାନି, ମାରି ପାପ୍‌ କିମା, ସିଲ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ନାଣ୍ତ କାସ୍ଟୁ ୱାନାତ୍‌ । \p \v 15 ଆୟା ଲୋକୁ ସୋଲ୍‌ସି, ଏନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେଣ୍ତ୍‍ କିତାମାର୍‍ଆନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଜିସୁ ଇଜି ଜିହୁଦିର୍‌ ପେରିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ଇର୍ହାନ୍‌ । \v 16 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ରମ୍‍ନିଦିନ୍‍ତୁ ଇକା କିତାମାର୍ହାନ୍‌ଆକା ଜିହୁଦିର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନିଦା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌ । \v 17 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ନା ବୁବା ୱିଜୁୱାଲେ ପାଣି କିଜିନାନ୍‍, ମାରି ନାନ୍ ବା କିଜିନା ।” \p \v 18 ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିହୁଦିର୍‌ ପେରିକାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କାତ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ମାରି ନାଣ୍ତ ବଦା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଜେ ରମ୍‍ନିଦିନ୍‍ତି ନିୟମ୍‌ ମାନାଏଜିମାର୍ହାନ୍‍, କେବଲ୍‌ ଆକାନେ ସିଲେ, ମାତର୍‌ ମାପୁରୁଙ୍ଗୁଁ ନିଜେଦି ବୁବା ଇଜି ଇନ୍‌ଞ୍ଜି ୱାନ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‍ ମାପୁରୁୱାଲେ ସାମାନ୍‍ କିଜିମାର୍ହାନ୍‍ । \s ମାରିନ୍‍ଦି ଅଦିକାର୍‌ \p \v 19 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, ସତ୍‌ ସତ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ମାରିସି ନିଜେ ଇନିକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏନ୍‍, ୱାନି ବୁବା ଆମାକା କିନାନ୍‌, ମାରିସି ବା ଆକା ସୁଡ଼ୁଜି ଆୟାୱିଜୁ କିନାନ୍‌ । \v 20 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ବୁବା ମାରିସିଙ୍ଗ୍‌ ଲାଡ୍‌ କିନାନ୍‌, ମାରି ନିଜେ ଆମାକା କିନାନ୍‌, ଆୟାୱିଜୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ତର୍‍ନାନ୍‍, ମାରି ୱେନିମାଣାନ୍‍ ମାରି ପେରି ପାଣିଙ୍ଗ୍‍ୱିଜୁ କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ତର୍‍ନାନ୍‍, ମାରି ମିର୍‌ ୱିଜେରେ କାବା ଆନିଦେର୍‌ । \v 21 ମାରି ବୁବା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସାତିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ନିକ୍‍ସି ଜିବନ୍‌ ସିନାନ୍‍, ଆୟାୱାଜା ମାରିସି ବା ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିନାନ୍‌, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‌ସିନାନ୍‍ । \v 22 ମାରି, ବୁବା ନିଜେ ଏଙ୍ଗ୍‌ ବିସାର୍‌ କିଏନ୍‍, ମାତର୍‌ ନିଜେ ମାରିସିଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜୁ ବିସାର୍‌ କିନି ଅଦିକାର୍‌ ସିତାମାନାନ୍‌ । \v 23 ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ମାନାନାର୍‌, ମାରିସିଙ୍ଗ୍‌ ବା ଆୟାୱାଜା ୱିଜେରେ ମାନାନାର୍‌ । ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ମାରିସିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାଏନ୍‌, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ପୋକ୍‍ତିମାନି ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ବା ୱାନ୍‌ ମାନାଏନ୍‌ । \p \v 24 ସତ୍‌ ସତ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଏନ୍‌ ନା ବାକ୍ୟ ୱେନ୍‌ଜି ନା ପୋକ୍‍ତାତିୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାନ୍, ୱାନ୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‌ତାମାନାନ୍‌, ମାରି ୱାନ୍‌ ବିସାର୍‌ ଆଏଣ୍ତା ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ସାନିତାନେଙ୍ଗ୍‍ ଜିଣାଜି ଜିବନ୍‌ତୁ ଡ଼ୁଗିତାମାନାନ୍‍ । \v 25 ସତ୍‌ ସତ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଇୟାୱାଜା ସମୟ ୱାଜିନାତ୍‍, ମାରି ଇଲେଇବା ଇଗା ୱାତାତ୍‍, ଏମେୱାଲେ ସାତିକାର୍‍ ମାପୁରୁଦି ମାରିସିଦି ବଲ୍ ୱେନାର୍‌, ମାରି ଏମେକାର୍‌ ୱେନାର୍‌, ୱାର୍‌ ଜିବନ୍‌ ଆନାର୍‌ । \v 26 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ବୁବା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଜିବନ୍‌ତି ମୁଲ୍‌, ମାରିସିଙ୍ଗ୍‌ ବା ଆୟାୱାଜା ୱାନ୍‌ ଜିବନ୍‌ତି ମୁଲ୍‌ କିତାମାନାନ୍‍; \v 27 ମାରି, ୱାନ୍‌ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ଆକା ୱାନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ବିସାର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଅଦିକାର୍‌ ସିତାମାନାନ୍‌ । \v 28 ଆବେ କାବା ଆମାଟ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱାଜା ସମୟ ୱାଜିନାତ୍‍, ଏସ୍ତିୱାଲେ ସାତିକାର୍‍ ୱିଜେରେ ୱାନି ବଲ୍ ୱେନାର୍‌ \v 29 ମାରି ଦୁକିଦାନ୍‍ ମାରିଡ଼େସି ନିଙ୍ଗିଁଜି ୱାନାର୍‌, ଏମେକାର୍‌ ନେଗି ପାଣି କିତାମାନାର୍‍, ୱାର୍‌ ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‌ଜି ନିଙ୍ଗିଁନାର୍‍ ମାରି ଜିନାର୍‍ ମାରି ଏମେକାର୍‌ ତାଗ୍‌ଇପାଣି କିତାମାନାର୍‍, ୱାର୍‌ ନିଙ୍ଗିଁଜି ଦଣ୍ତ୍‌ ପୟ୍‌ନାର୍‌ । \s ଜିସୁ ତରିନ୍‌ ସାକି \p \v 30 ନାନ୍ ନା ନିଜେଦି ସାକ୍ତିଦାନ୍ ଇନିକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏ; କେବଲ୍‌ ମାପୁରୁଦି ଆଦେସ୍‍ତାନ୍‍ ବିସାର୍‌ କିନା, ମାରି ନା ବିସାର୍‌ ଟିକ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ନିଜେଦି ବଦା ସାଲାକିଦେଙ୍ଗ୍‍ ବଦା କିଏନ୍‍ଣ୍ତା ନାଙ୍ଗିଁ ପୋକ୍‍ତାତିୱାନିନ୍ଦି ବଦା ସାଲାକିଦେଙ୍ଗ୍‍ ବଦାକିନା । \p \v 31 ଜଦି ନାନ୍ ନା ନିଜେଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ନିଜେ ସାକି ସିନା, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନା ସାକି ସତ୍‌ତି ପାର୍‌ମାଣ୍‌ ଆଏତ୍‍ । \v 32 ନା ତରିନ୍‌ ଏନ୍‌ ସାକି ସିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ମାରି ଅରେନ୍‍; ମାରି ନା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱାନି ସାକି ଜେ ସତ୍‌, ଆକା ନାନ୍ ନେସ୍‌ନା । \v 33 \x + \xo ୫:୩୩ \xo*\xt ଜୋହନ ୧:୧୯-୨୭; ୩:୨୭-୩୦.\xt*\x*ମିର୍‌ ଜୋହନତି ଲାକ୍‌ତୁ କାବୁର୍‌ ଅନିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ପୋକ୍‍ତିମାନିଦେର୍‍ ମାରି ୱାନ୍‌ ସତ୍‌ ତରିଟାନ୍‍ ସାକି ସିତାମାନାନ୍‌ । \v 34 ମାତର୍‌ ନାନ୍ ଲୋକାମାଣ୍‌କୁ ସାକିୟ ଅଏ, ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ରକିୟା ପୟ୍‌ନିଦେର୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ଇଜିନା । \v 35 ଜୋହନ୍‍ କାସ୍‍ସି ମାରି ଜାୟ୍‍ଆନି ଦିୱାୱାଜା ମାର୍ହାନ୍‌, ମାରି ମିର୍‌ ସାଣେକ୍‌ତି ୱାନି ଜାୟ୍‍ତୁ ୱେଡ଼ିକା କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିତିଦେର୍‍ । \v 36 ମାତର୍‌ ଜୋହନତି ସାକି ବାଦ୍‌ଲୁ ନା ନାଣ୍ତଅଦିକାର୍‍ତି ସାକି ମାନାତ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ବୁବା ନାଙ୍ଗିଁ ଏମେ ଏମେ ପାଣି ୱିସ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ସିତାମାନାନ୍‌, ଆୟାୱିଜୁ ପାଣି ନାନ୍ କିଜିନା, ବୁବା ନାଙ୍ଗିଁ ପକ୍‍ତାମାନାନ୍‍ ଇଜି ଆୟାୱିଜୁ ନା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାକି ସିଜିନିଦେର୍‌ । \v 37 \x + \xo ୫:୩୭ \xo*\xt ମାତିଉ ୩:୧୭; ମାର୍କ ୧:୧୧; ଲୁକ ୩:୨୨.\xt*\x*ମାରି, ଏମେ ବୁବା ନାଙ୍ଗିଁ ପକ୍‌ତାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାକି ସିତାମାନାନ୍‌ । ମିର୍‌ ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ବା ୱାନି ବଲ୍ ୱେନ୍‍ଇଦେର୍‍ କି ୱାନି ମକମ୍‌ ସୁଡ଼ୁଇଦେର୍‍ । \v 38 ମାରି ୱାନି ବାକ୍ୟ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମି ଜିବନ୍‌ତୁ ବାଡି ସିଇଦେର୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ପକ୍‌ତାନ୍‌, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଇଜିନିଦେର୍‍ । \v 39 ମିର୍‌ ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ର ପୟ୍‌ଜିନିଦେର୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଆବେଟ୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‍ନାପ୍‍ ଇଜି ଅଡ଼୍‍ବିଜିନିଦେର୍‍, ମାରି, ଆୟା ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ର ନା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାକି ସିଜିନାତ୍‍ । \v 40 ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜିନା ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିଇଜିନିଦେର୍‍ । \p \v 41 ନାନ୍ ଲୋକାମାଣ୍‌କୁ ଗୌରବ୍‍ ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିଏ । \v 42 ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ନେସ୍‌ନା, ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନାନି ଲୋକୁ ମି ଜିବନ୍‌ତୁ ମାପୁରୁଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‍ନୋନିକା ସିଲେତ୍‌ । \v 43 ନାନ୍ ନା ବୁବାଦି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ୱାତାମାନା, ମାରି ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଆସ୍‍ଇଜିନିଦେର୍‍; ଆଇକାନ୍‍ ଜଦି ନିଜେ ଦର୍‌ତାନ୍‌ ୱାନାନ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାନିଦେର୍‌ । \v 44 ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନିଦେର୍‌ ? ମିର୍‌ ତୋ ନିଜେନିଜେମାଣ୍‍କୁ ଗୌରବ୍‍ ପୟ୍‌ଜିନିଦେର୍‌, ମାରି ଅରେନ୍‌ ମାପୁରୁମାଣ୍‌କୁ ଏମେ ଗୌରବ୍‌, ଆକା ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିଇଜିନିଦେର୍‍ । \v 45 ନାନ୍ ଜେ ବୁବାଦି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ମି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଦୋସ୍‍ କିନା, ଇକା ଅଡ଼୍‍ବିମାଟ୍‍; ଏମେ ମୋସାମାନୁ ମିର୍‌ ଆସା ଇଟ୍‍ତିମାନିଦେର୍‍, ୱାନ୍‌ ମି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଦୋସ୍‍ କିଜିନାନ୍‍ । \v 46 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଜଦି ସତ୍‌ତାନ୍‌ ମୋସାଦିଙ୍ଗ୍‍ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତିଙ୍ଗ୍‌ମାନ୍ଦି, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତିଦେର୍‍ମାନ୍ଦି, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ନା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ରାସ୍‌ତାମାନାନ୍‌ । \v 47 ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ଜଦି ମୋସା ରାସ୍‍ତିମାନି ବାକ୍ୟ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଇଜିନିଦେର୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନା ବାକ୍ୟ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନିଦେର୍‍ । \c 6 \s ଜିସୁ ୫,୦୦୦ ହାଜାର୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ସିତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୪:୧୩-୨୧; ମାର୍କ ୬:୩୦-୪୪; ଲୁକ ୯:୧୦-୧୭) \p \v 1 ତାନେୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ଗାଲିଲି ବା ତିବିରିୟା ଗାଡା ଆୟାପାଡ଼୍‌କା ସର୍ହାନ୍‌ । \v 2 ମାରି, ୱାନ୍‌ ରୋଗ୍‌ଆତିଲୋକା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଏମେ ଏମେ କାବାଆନି ପାଣି କିଜିମାର୍ହାର୍‌, ଆୟାୱିଜୁ ସୁଡ଼ୁଜି ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ୱାନି ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ସନ୍‌ଡ୍ରେ ଆସ୍‌ତାର୍‌ । \v 3 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ଗରନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ସଲ୍‌ସି ନିଜେଦି ସିସୁରି ୱାଲେ ଆବେନୁ ବାସ୍‌ତାର୍‌ । \v 4 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଜିହୁଦିର୍‌ ନିସ୍ତାର୍‌ ପଣ୍ତୟ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁୱାଜି ୱାଜିମାର୍ହାତ୍‌ । \v 5 ମାରି, ଜିସୁ ନାଣ୍ତ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାନିକା ସୁଡ଼ୁଜି ପିଲିପ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇୟାୱେରିଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ମାଡ୍‌ ଏମେଣ୍‌କୁ ନାଣ୍ତ ରୁଟି କଣାଟ୍‌ ?” \v 6 ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ପିଲିପ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‍ ପରିକା କିନି ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ଇକା ଇର୍ହାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଇନିକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ସଲ୍‌ସିନାନ୍‌, ଆକା ୱାନ୍‌ ନିଜେ ନେସ୍‌ତାମାର୍ହାନ୍‌ । \p \v 7 ପିଲିପ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱିଜେରେ ଲୋକୁ କାଣ୍ତେକ୍‌ ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱେରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁଇସଦାନ୍‍ ନାଣ୍ତ ୱେଣ୍ତିଅଦୁଲି ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ \f + \fr ୬:୭ \fr*\fq ୱେଣ୍ତିଅଦୁଲି \fq*\ft ଉଣ୍ତ୍ରି ଦିନ୍‍ତି କୁଲିଡାବୁଙ୍ଗ୍‍\ft*\f* ଦାରାଦି ରୁଟି କଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆନାତ୍‌ ।” \p \v 8 ସିମୋନ୍‌ ପିତର୍‌ତି ତଡ଼ାନ୍‌ ଆନ୍ଦ୍ରିୟ ଦର୍‌ତି ୱାନି ସିସୁରି ମାଣ୍‌କୁ ଅରେନ୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, \v 9 ଇବେନୁ ଅରେନ୍‍ କଡ଼ ମାନାନ୍‌, ୱାନି ମାନୁ ଗଦ୍‍ମୁଦି ପାସ୍‌ଗୋଟା ରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ରୁଣ୍ତି ମିନ୍‌କୁ ମାନେ, ମାତର୍‌ ନିସା ଲୋକା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆକା ନାଣ୍ତ ଆଏତ୍‍ । \p \v 10 ଜିସୁ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ବାସାକିଦୁ ।” ଆୟା ବାଡିଦୁ ନାଣ୍ତ ଲାଟା ମାର୍ହାତ୍‌ । ଆୟା ଲାଟା ମୁସ୍‌କୁ ୱିଜେରେ ବାସ୍‌ତାର୍‌, ଆବେନ୍‌ ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ପୁରା ୫,୦୦୦ ହାଜାର୍‌ ମେମାରୁଙ୍ଗୁଁ ମାର୍ହାର୍‌ । \v 11 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ଆୟା ରୁଟି ଆସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ମାପୁରୁଙ୍ଗୁଁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ସିଜି ବାସ୍‌ତିମାର୍‌ଇ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଆକା ବାଟାକିତାସିତାନ୍‌, ଆୟାୱାଜା ମିନ୍‌କୁ ବା ବାଟାକିତାସିତାନ୍‌, ୱାର୍‌ ଏସ ଲସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌, ନାସ ସିତାର୍‍ । \v 12 ମାରି, ୱାର୍‌ ପଟାପାଜିତି ୱେନ୍‌କା, ଜିସୁ ନିଜେଦି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇନିକା ନାସ୍ଟୁ ଆଏତ୍‍, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଏଜିତିମାନି ରୁକ୍‌ତି ମକେଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ କିଦୁ ।” \v 13 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ଆୟାୱିଜୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ କିତାର୍‌, ମାରି ଲୋକୁ ଉଟି ୱେନ୍‌କା ଗଦ୍‍ମୁଦି ଆୟା ପାସ୍‌ଗୋଟା ରୁଟିଣିକୁ ଏମେ ରୁକ୍‌ତି ମକେଙ୍ଗ୍‌ ରୁଟିଙ୍ଗ୍‌ ଏଜିତେମାର୍‌ଏ, ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ବାରଗୋଟା ଡାଡ଼ିଆଙ୍ଗାଁ ବର୍‌ତି କିତାର୍‌ । \p \v 14 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ କିତିମାନି କାବାଦି ପାଣି ସୁଡ଼ୁଜି ଆବେମାନି ଲୋକୁ ଇର୍ହାର୍‌, ଦୁନିଆଦୁ ଏମେ ବାବବାଦି ୱାନିକା ମାର୍ହାତ୍‌, ଇକାନ୍‌ ପୁରା ୱାନ୍‌ନେ । \v 15 ମାରି, ଲୋକୁ ୱାଜି ରାଜା କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜେ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡାଟ୍‌ତାନ୍‌ ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିଜିନାର୍‌, ଜିସୁ ଇକା ନେସ୍‌ସି ୱାନ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ଆୟା ବାଡି ଡ଼ିସ୍‌ସି ଅରେନ୍‌ନେ ଗରନ୍‌ତୁ ସତାସର୍ହାନ୍‌ । \s ଜିସୁ ଏରୁ ମୁସ୍‌କୁ ବୁଲାତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୧୪:୨୨-୩୩; ମାର୍କ ୬:୪୫-୫୨) \p \v 16 ଆୟାନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିଲ୍‌ମିଲିକା ଆତାତ୍‌ ଜିସୁଦି ସିସୁର୍‍ ଗାଡା ପାଡ଼ି ସର୍ହାର୍‌ \v 17 ମାରି ଡଙ୍ଗାଁଦୁ ଏକ୍‌ତାର୍‌ରୋ ଗାଡାଦି ଆୟାପାଡ଼ି କପର୍‍ନାହୁମ୍‍ ତରିନ୍‌ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌ । ସିକାଟି ଆଜି ୱାଜି ମାର୍ହାତ୍‌, ମାରି ଜିସୁ ଆୟାସାନ୍ଧି ୱାରି ଲାକ୍‌ତୁ ରେଏନ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌, \v 18 ମାରି ନାଣ୍ତ ଗାଲି ଆଜିମାରିଙ୍ଗ୍‍ ଏର୍‌ତୁ ଉଲ୍‍କା ନିଙ୍ଗ୍‌ଜିମାର୍‌ଏ । \v 19 ଆୟାଦାପ୍ରେ ସିସୁର୍‍ ପୁରା ପାସ୍‌ ନୋ ସଅ କିଲୋମିଟର୍‌ ସାଟ୍‍ୱା ଡାକ୍‌ସି ସର୍‌ଇ ୱେନ୍‌କା ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଏର୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ବୁଲାଜି ଡଙ୍ଗାଁ ଲାକ୍‌ତୁ ୱାନିକା ସୁଡ଼ୁଜି, ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ତିଲାତାର୍‌ । \v 20 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇକାନ୍‌ତ ନାନୁ, ତିଲାମାଟ୍‌ ?” \v 21 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଡଙ୍ଗାଁଦୁ ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିତାର୍‌, ମାରି ୱାର୍‌ ଏମେ ବାଡିଦୁ ସଲ୍‌ସିମାର୍ହାର୍‌, ଡଙ୍ଗାଁ ଆୟାଦାପ୍ରେ ଆୟା ବାଡିଦୁ ଇତାତ୍‌ । \s ଲୋକୁ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ପୟ୍‌ତାର୍‌ \p \v 22 ଆୟା ବାଡିଦୁ କେବଲ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଡଙ୍ଗାଁ ମାର୍‌ଆତ୍‌, ମାରି ଆବେଟ୍‌ ଜେ ଜିସୁ ନିଜେଦି ସିସୁରି ୱାଲେ ସଲ୍‌ଏନ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌, ମାତର୍‌ କେବଲ୍‌ ୱାନି ସିସୁର୍‍ ସର୍‌ଆମାର୍ହାର୍‌, ଇକା ଏମେ ଲୋକୁ ଆୟା ମାର୍‌ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍‌ ଗାଡାଦି ଆୟାପାଡ଼ି ନିର୍‌ଆ ମାର୍ହାର୍‌, ୱାର୍‌ ସୁଡ଼ୁତା ମାର୍ହାର୍‌ । \v 23 ପ୍ରବୁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ସିତି ୱେନ୍‌କା ଲୋକୁ ଏମେ ବାଡିଦୁ ରୁଟି ତିର୍‌ଆମାର୍ହାର୍‌, ଆୟା ବାଡି ଲାକ୍‌ତୁ ତିବିରିୟାଦାନ୍‌ ମାରି ଏସ ଡଙ୍ଗେଙ୍ଗ୍‌ଁ ୱାଜି ଇତେ; \v 24 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ମାରି ୱାନି ସିସୁର୍‍ ଜେ ଆବେନୁ ସିଲେର୍‌, ଇକା ଏସ୍ତିୱାଲେ ଲୋକୁ ୱିଜେରେ ସୁଡ଼ୁତାର୍‌, ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାର୍‌ ୱିଜେରେ ଡଙ୍ଗେଆଙ୍ଗାଁ ଏକ୍‌ସି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ପୟ୍‌ଜି ପୟ୍‌ଜି କପର୍‍ନାହୁମ୍‍ତୁ ୱାତାର୍‌ । \s ଜିସୁ ଜିବନ୍‌ ସିନି କାଦି \p \v 25 ମାରି, ଲୋକୁ ଗାଡା ଆୟାପାଡ଼ି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସୁଡ଼ୁଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ନିନ୍‌ ଏସ୍ତିୱାଲେ ଇବେନୁ ୱାତି ?” \p \v 26 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ସତ୍‌ ସତ୍‍ନେ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, କାବାଆନି ପାଣି ସୁଡ଼ୁତିଙ୍ଗ୍‌ନୋ ଜେ ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପୟ୍‌ଜିନିଦେର୍‌, ଆକା ସିଲେ, ମାତର୍‌ ରୁଟି ତିନ୍‌ଜ ପାଜିତିଦେର୍‌ନୋ ନାଙ୍ଗିଁ ପୟ୍‌ଜିନିଦେର୍‌ । \v 27 ଆମା କାଦି ସେଏଣ୍ତ୍‍ ଆନାତ୍‌ ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାଣି କିମାଟ୍‌ ମାରି ଆମାକା ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ସିନାତ୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାଣି କିଦୁ; ଆୟା କାଦି ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ମିଙ୍ଗିଁ ସିନାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ବୁବା ମାପୁରୁ ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଅଦିକାର୍‍ ସିତାମାନାନ୍‌ । \p \v 28 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ମାପୁରୁ ଆମାକା ବଦାକିଜିନାନ୍‌ ଆକା ମାପ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ଇନିକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆନାତ୍‌ ?” \p \v 29 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମାପୁରୁ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ପୋକ୍‌ତାମାନ୍‌ନାନ୍‌, ୱାନିମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଆକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନିଦେର୍‌ ।” \p \v 30 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ସିନାଦିୱାଜା ଇନିକା କିଜିନି ଜେ, ଆକା ସୁଡ଼ୁଜି ମାପ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାପ୍‍ ? ନିନ୍‌ ଇନିକା ପୁଜା କିଜିନି ? \v 31 ମା ପୁର୍ବେଦିଡକ୍‌ରାଦାଦାର୍‌ ସୁନ୍‌ସାନ୍‌ବାଡିଦୁ ମାନ୍ନା ଉଣୁଜି ମାର୍ହାର୍‌, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଦର୍ମସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସ୍‌ତାମାନ୍‌ତା, ଉଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତାନ୍‌ କାଦି ସିତାମାର୍ହାନ୍‌ ।” \p \v 32 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସତ୍‌ ସତ୍‍ନେ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା,” ଆମାକା ମିଙ୍ଗିଁ ମୋସା ସିତାମାର୍‍ହାନ୍‍ ଆକା ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତାନ୍‌ ୱାତିମାନି କାଦି ସିଲେ, ମାତର୍‌ ନା ବୁବା ମିଙ୍ଗିଁ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତାନ୍‌ ସତ୍‌ତେନେ କାଦି ସିନାନ୍‌; \v 33 ଆମା କାଦି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତାନ୍‌ ରେତାଜିୱାଜି ଦୁନିଆଦିଙ୍ଗ୍‍ ଜିବନ୍‌ ସିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଆଜିନାନ୍‍ ଆୟା ମାପୁରୁ ସିତିମାନି କାଦି । \p \v 34 ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, ଆଜ୍ଞା, “ୱିଜୁଦିନ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ଇୟା କାଦି ସିଦା ।” \p \v 35 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଆୟା ଜିବନ୍‌ ସିନି କାଦି, ଏନ୍‌ ନା ଲାକ୍‌ତୁ ୱାନ୍‌ନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ମୁଡ଼ୁକେ ବାଙ୍ଗାଁ ସାଏନ୍‌, ମାରି ଏନ୍‌ ନା ମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ମୁଡ଼ୁକେ ଏର୍‌କିସାଏନ୍‌ । \v 36 ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସୁଡ଼ୁତିଙ୍ଗ୍‌ ବା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଇଜିନିଦେର୍‌, ଇକା ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ତାମାନା । \v 37 ବୁବା ଜେ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଦାନ୍‌ କିନାନ୍‌, ୱାର୍‌ ନା ଲାକ୍‌ତୁ ୱାନାର୍‌; ମାରି, ଏନ୍‌ ନା ଲାକ୍‌ତୁ ୱାନାନ୍‌, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଇନି ୱାଜାବା ସୋପ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏ; \v 38 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନା ନିଜେଦି ବଦାଦାନ୍‌ଦିଙ୍ଗ୍‍ ପୁରା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ସିଲେ, ମାତର୍‌ ନା ପୋକ୍‍ତିୱାନି ବଦା ପୁରା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତାନ୍‌ ୱାତାମାନା । \v 39 ମାରି, ନା ପୋକ୍‍ତିକାନ୍‍ ଜେ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସିତାମାନାନ୍‌, ନାନ୍ ୱାରି ମାଣୁକୁ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ବା ଆରାକିଏ, ନାନ୍ ୱିଜିନି ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ଜିବନ୍‌ କିନା, ଇକା ୱାନି ବଦା । \v 40 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ ମାରିସିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼୍‌ଜି ୱାନିମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‌ନାନ୍‌, ଇକାନେ ନା ବୁବାଦି ବଦା; ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ୱିଜିନି ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ଜିବନ୍‌ କିନା ।” \p \v 41 ନାନ୍ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତାନ୍‌ ରେତାତିମାନି କାଦି, ୱାନ୍‌ ଇକା ଇର୍ହାନ୍‌ଆକା ଜିହୁଦିର୍‌ ଜିସୁଦି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ନିଦା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌ । \v 42 ମାରି ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌ “ଇକାନ୍‌ ଇନିକା ଜୋସେପତି ମାରିନ୍‌ ଜିସୁ ଆଏନ୍‍ ? ମାରି ମାପ୍‌ ୱେନି ବୁବାୟାୟାଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ନାପ୍‌ ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତାନ୍‌ ରେତାତାମାନା ଇଜି ୱାନ୍‌ ଇଲେ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇଜିନାନ୍‌ ?” \p \v 43 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିଜେ ନିଜେଦି ମାନୁ ନିଦା କିମାଟ୍‌ । \v 44 ନାଙ୍ଗିଁ ପୋକ୍‌ତାତିମାନି ବୁବା ଏମେୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ କିନାନ୍‌, କେବଲ୍‌ ୱାନ୍‌ ନା ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍, ମାରି ନାନ୍ ୱିଜିନି ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ଜିବନ୍‍କିଜି କିନା । \v 45 ବାବବାଦିର୍ ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସ୍‌ତା ମାନାର୍‌, ୱିଜେରେ କେବଲ୍‌ ମାପୁରୁଦି ମାଣାନ୍‌ ସିକିୟା ପୟ୍‌ନାର୍‌ । ଏନ୍‌ଆପିନ୍‌ ବୁବାଦିମାଣ୍‌ନା ୱେନ୍‌ଜି ସିକିୟା ପୟ୍‌ନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନା ଲାକ୍‌ତୁ ୱାନାନ୍‌ । \v 46 ତେନି ଅର୍ତ ଆଏତ୍‍ ଜେ, ୱାନ୍‌ ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁତା ମାନ୍‌ନାନ୍‌, ଏନ୍‌ ମାପୁରୁଦିମାଣ୍‌ନା ୱାତାମାନ୍‌ନାନ୍‌, କେବଲ୍‌ ୱାନ୍‌ନେ ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁତାମାନ୍‌ନାନ୍‌ । \v 47 ସତେ ସତେନେ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଏନ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‌ତାମାନାନ୍‌ । \v 48 ନାନ୍ ଜିବନ୍‌ ସିନି କାଦି । \v 49 ମି ପୁର୍ବେଦିଡକ୍‌ରାଦାଦାର୍‌ ସୁନ୍‌ସାନ୍‌ବାଡିଦୁ ମାନ୍ନା ଉଟାର୍‌ ଆରିଙ୍ଗ୍‍ବା ସାତାସର୍ହାର୍‌ । \v 50 ମାତର୍‌ ଏମେ କାଦି ମୁସ୍‌କୁପୁରୁତାନ୍‌ ୱାନାତ୍‌, ତାନିଙ୍ଗ୍‍ ଏନ୍‌ ଉଣାନ୍‌ ୱାନ୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‌ଇ ଜିବନ୍‌ ପୋୟ୍‍ନାନ୍‍ । \v 51 ନାନ୍ ମୁସ୍‌କୁପୁରୁତାନ୍‌ ୱାତିମାନି ଆୟା ଜିବନ୍‌ତି କାଦି, ଏନ୍‌ ଜଦି ଇୟା କାଦି ଉଣୁନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏସାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‌ଇଦିନ୍‌ ସାନ୍ଧି ଜିବନ୍‌ ମାନାନ୍‌; ହୁଁ, ନାନ୍ ଏମେ କାଦି ସିନା, ଆକା ନା କାଣ୍ତା, ନାନ୍ ଆକା ଦୁନିଆଦିଙ୍ଗ୍‍ ଜିପିସ୍‍ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସିନା ।” \p \v 52 ଆବେଟ୍‌ ଜିହୁଦିର୍‌ ନିଜେନିଜେଦିମାନୁ ଗିଦ୍‌ରିଆଜି ଜାଟି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, “ଇକାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ନିଜେଦି କାଣ୍ତା ତିନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍ ?” \p \v 53 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସତ୍‌ ସତ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରଦି କାଣ୍ତା ତିନ୍‌ଏତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ୱାନି ନେତେର୍‌ ଉଣୁଏତିଙ୍ଗ୍‌, ମିର୍‌ ଜିବନ୍‌ ପୋୟ୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍ । \v 54 ଏନ୍‌ ନା କାଣ୍ତା ତିନ୍‌ନାନ୍‌ ମାରି ନା ନେତେର୍‌ ଉଣୁନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‌ନାନ୍‌, ମାରି ନାନ୍ ୱିଜିନି ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନିକ୍‌ନା । \v 55 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନା କାଣ୍ତା ସତେନେ କାଦି ମାରି ନା ନେତେର୍‌ ସତେନେ ଏରୁ । \v 56 ଏନ୍‌ ନା କାଣ୍ତା ତିନ୍‌ନାନ୍‌ ମାରି ନା ନେତେର୍‌ ଉଣୁନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନା ମାନୁ ତେବାନାନ୍‌ ମାରି ନାନ୍ ୱାନିମାନୁ ତେବାନା । \v 57 ଜିବନ୍‌ମାନି ବୁବା ନାଙ୍ଗିଁ ପୋକ୍‌ତାମାନାନ୍‌ ମାରି ନାନ୍ ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‌ ମାନା, ଆୟାୱାଜା ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଉଣୁନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ବା ନା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‌ ତେବାନାନ୍‌ । \v 58 ଏମେ କାଦି ମୁସ୍‌କୁପୁରୁତାନ୍‌ ୱାତାମାନାତ୍‌, ଆୟାକା ଇକା; ପୁର୍ବେଦିଡକ୍‌ରାଦାଦାର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଉଟାର୍‌ ସାତାସର୍ହାର୍‌, ଇକା ଆୟାୱାଜା ସିଲେ; ଏନ୍‌ ଇୟା କାଦି ଉଣୁନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏସାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‌ଇଦିନ୍‌ ସାନ୍ଧି ଜିବନ୍‌ ତେବାନାନ୍‌ ।” \p \v 59 ଜିସୁ କପର୍‍ନାହୁମ୍‍ତି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ପାର୍‌ତନା ଇଲୁତୁ ସିକିୟା ସିନିୱାଲେ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ୱେର୍‌ତାନ୍‌ । \s ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜିଇ ଜିବନ୍‌ତି ବାକ୍ୟ \p \v 60 ମାରି, ଜିସୁଦି ସିସୁରି ମାଣ୍‌କୁ ଏସଲୋକ୍‌ ଇକା ୱେନ୍‌ଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ଇୟା ସିକିୟା ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଡ଼େ କାସ୍ଟୁ, ଏନ୍‌ ଇକା ୱେନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍ ?” \p \v 61 ଇୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଏନ୍‌ ଇନିକା ଇନ୍‍ଏତି ମାରିଙ୍ଗ୍‌ ବା ସିସୁର୍‍ ୱାରି ଲୋଇ ନିଦା କିଜିନାର୍‍ ଇଜି ନେସ୍‌ସି ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇକା ଇନିକା ମିଙ୍ଗିଁ ବାଦା ଆଜିନାତ୍‍ ? \v 62 ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଏମେ ବାଡିଦୁ ମାର୍ହାନ୍‌, ଆୟା ବାଡିଦୁ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସନିକା ସୁଣିଦେର୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଇନିକା କିନିଦେର୍‍ ? \v 63 କେବଲ୍‌ ମାପୁରୁଦି ଆତ୍ମା ଜିବନ୍‌ ସିନାତ୍‌; ଲୋକା ସାକ୍ତି ଇନି ପାଣିକିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏତ୍‍; ମାପୁରୁଦି ଆୟା ଜିବନ୍‌ ସିନି ଆତ୍ମାଦିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନେସ୍‌ନିଦେର୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ଇର୍‌ଆ । \v 64 ଆତିଙ୍ଗ୍‌ବା ମି ମାଣ୍‌କୁ ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏଜିନାର୍‌ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଏର୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏର୍‌ ମାରି ଏନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସର୍ପେ କିନ୍‌ନାନ୍‌, ଆକା ଜିସୁ ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ନେ ନେସ୍‌ତା ମାର୍ହାନ୍‌ । \v 65 ମାରି ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇର୍‌ଆମାନା, ବୁବାସିମାଣାନ୍‍ ପକ୍‍ଏତିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ ନା ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏନ୍‍ ।” \p \v 66 ଆୟାୱାଲେରାନ୍‍ ଜିସୁଦି ସିସୁରି ମାଣ୍‌କୁ ଏସଲୋକ୍‌ ୱେର୍‌ଏ ଏର୍‌ଜି ସତାସର୍ହାର୍‌, ମାରି ୱାନି ୱାଲେ ମାରି ବୁଲାସାଲା କିଏତାର୍‌ନି । \v 67 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ବାରଲୋକ୍ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ମିର୍‌ ବା ଇନିକା ନାଙ୍ଗିଁ ଡ଼ିସ୍‌ସି ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିଜିନିଦେର୍‌ ?” \p \v 68 \x + \xo ୬:୬୮ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୬:୧୬; ମାର୍କ ୮:୨୯; ଲୁକ ୯:୨୦.\xt*\x*ସିମୋନ ପିତର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ପ୍ରବୁ, ଏ ଲାକ୍‌ତୁ ସନାଟ୍‌ ? ନି ଲାକ୍‌ତୁ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜିଇ ଜିବନ୍‌ତି ବାକ୍ୟ ମାନାତ୍‌; \v 69 ମାରି, ନିନ୍‌ ଜେ ମାପୁରୁଦି ମାଣାନ୍‌ ୱାତିମାନି ଆୟା ପବିତ୍ର ଲୋକୁ, ଇକା ମାପ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାମାନାପ୍‌ ମାରି ନେସ୍‌ତାମାନାପ୍‌ ।” \p \v 70 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଇନିକା ମି ବାରଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌କିଏ ନୋ ? ମାରି, ମି ମାଣ୍‌କୁ ଅରେନ୍‍ ସୟତାନ୍ ।” \v 71 ଜିସୁ ଇସ୍କାରିୟୋତିୟ ସିମୋନତି ମାରିନ୍‌ ଜିହୁଦାଦିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଜି ଇକା ଇର୍ହାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ବାରଲୋକ ସିସୁରି ମାଣ୍‌କୁ ଅରେନ୍‍, ମାରି ୱାନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସର୍ପେ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ସଲ୍‌ସି ମାର୍ହାନ୍‌ । \c 7 \s ଜିସୁ ନି ୱାନି ତଡ଼ାନ୍‌କୁ \p \v 1 ତାନେୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ଗାଲିଲିଦୁ ବୁଲାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାନେ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଜିହୁଦିର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଇଜି ସେସ୍ଟା କିଜିମାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଜିହୁଦା ଦେସ୍‌ତୁ ବୁଲାଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିଏଜି ମାର୍ହାନ୍‌ । \v 2 ଜିହୁଦିର୍‌ ଇଲୁଦୁବାସାନି ପଣ୍ତ୍‌ୟତି ଦିନ୍‌ ଇଗା ୱାତାତ୍‍, \v 3 ୱାନି ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାର୍‌, ନିନ୍‌ ଆମା ଆମା ପାଣି କିଜିନି, ଆୟାୱିଜୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନି ସିସୁର୍‍ ବା ସୁଡ଼ୁନାଟ୍‌ ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇବେଣାନ୍‌ ସସିସୋଲ୍‌ସ ଜିହୁଦା ଦେସ୍‌ତୁ ସାନ୍‍ଡ୍ରୁ, \v 4 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ ତରାଦେଙ୍ଗ୍‍ ବଦାକିତିଙ୍ଗ୍‍ ମାର୍‍ଗିଜି ଇନିକା କିଏନ୍‌ । ମିର୍‌ ଜଦି ଇୟାୱିଜୁ କିଜିନିଦେର୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‍ ଦୁନିଆ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ତର୍‌ଆ । \v 5 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ବା ୱାନିମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏଜିମାର୍‍ଆର୍‍ । \p \v 6 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ନା ସମୟ ଇୟାସାନ୍ଦି ଇଗା ରେଏଦେ, ମାତର୍‌ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସମୟ ୱିଜୁଦିନ୍‌ ମାନାତ୍‌ । \v 7 ଦୁନିଆ ମିଙ୍ଗିଁ କାଡ଼୍‍ଏତ୍‍, ମାତର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ କାଡ଼୍‍ନାତ୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ପାଣି ଜେ ତାଗ୍‌ଇକା ଇଜି ନାନ୍ ଆୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇୟା ସାକି ସିଜିନା । \v 8 ମିର୍‌ ଇୟା ପଣ୍ତ୍‍ୟତୁ ସାନ୍‍ଡ୍ରୁ, ନାନ୍ ଇଲେଇ ଇୟା ପଣ୍ତ୍‍ୟତୁ ସଲ୍‍ଏଜିନା, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନା ସମୟ ଇୟାସାନ୍ଦି ରେଏଦେ ।” \v 9 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ଇଜି ଗାଲିଲିଦୁ ତେବାତାନ୍‌ । \s ଗୁଡ଼ାଦୁବାସାନି ପଣ୍ତୟ୍‌ତୁ ଜିସୁ \p \v 10 ମାତର୍‌ ୱାନି ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ପଣ୍ତ୍‍ୟତୁ ସର୍‍ରି ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ବା ସର୍ହାନ୍‍, ତରାଇଆଜି ସିଲେ, ମାତର୍‌ ମାର୍‍ଗିଜି ସର୍ହାନ୍‍ । \v 11 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ପଣ୍ତ୍‍ୟତୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ପୟ୍‍ବୁ ପୟ୍‍ବୁ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ୱାନ୍‌ ଏମେ ?” \p \v 12 ମାରି, ଜିସୁ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଲୋକା ମାନୁ ପୁସୁରୁ ପାସୁରୁ ୱାର୍‍ଗିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାର୍‌; ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ୱାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ନେଗି ଲୋକୁ,” ମାରି ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ସିଲେ, ୱାନ୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ବାୟା କିଜିନାନ୍‍ ।” \v 13 ମାତର୍‌ ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ତିଲାଜି ୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱେକ୍‍ସି ଏନ୍‌ ଇନିକା ଇନ୍‍ଏଜି ମାର୍ହାର୍‍ । \p \v 14 ମାତର୍‌ ପଣ୍ତ୍‌ୟତି ଆଦା ସମୟ ୱିଜିତି ୱେନ୍‌କା, ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ସଲ୍‌ସି ସିକିୟା ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାନ୍‌ । \v 15 ଆବେଟ୍‌ ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ କାବାଆଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ଇକାନ୍‌ ପାଟ୍‍ ପଡ଼ାଏଣ୍ତା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନେସ୍‌ତାନ୍‌ ?” \p \v 16 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ନା ସିକିୟା ନା ନିଜେଦିକା ଆଏତ୍‍, ମାତର୍‌ ନା ପକ୍‍ତିମାନି ମାପୁରୁଦି ମାଣାନ୍‌ ୱାତାମାନାତ୍‌ । \v 17 ଏନ୍‌ ଜଦି ମାପୁରୁ ବଦା ମାନାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଚ୍ଛା ଆନାନ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନା ସିକିୟା ମାପୁରୁ ମାଣ୍‌କୁ ୱାତାମାନାତ୍‍ନୋ, ନା ନିଜେଦି ସାକ୍ତିଦାନ୍ ନୋ ଇଜିନା, ଆକା ୱାନ୍‌ ନେସ୍‌ନାନ୍‌ । \v 18 ଏନ୍‌ ନିଜେଦି ମାଣାନ୍‌ ଇନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନିଜେଦି ଗୌରବ୍‍ ପଇନାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ନିଜେଦି ପକ୍‍ତିୱାନିଦି ଗୌରବ୍‍ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ସତ୍‌ ଇନାନ୍‌, ମାରି ୱାନିମାନୁ ଇନି ମିସ୍‌ ସିଲେତ୍‌ । \v 19 ମୋସା ଇନିକା ମିଙ୍ଗିଁ ନିୟମ୍‌ ସିଏନ୍‍ନୋ ? ଆତିଙ୍ଗ୍‌ବା ମି ମାଣ୍‌କୁ ଏନ୍‌ ନିୟମ୍‌ ମାନାଏଜିନାନ୍‍ । ମିର୍‌ ଏନ୍ଦା ନାଙ୍ଗିଁ ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ବଦା କିଜିନିଦେର୍‌ ।” \p \v 20 ଲୋକ୍‌ ୱିଜେରେ ଇର୍ହାର୍‌, “ନିଙ୍ଗିଁ ଦୁବା ଆସ୍‍ତାମାନାତ୍‍, ଏନ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ବଦାକିଜିନାନ୍‌ ?” \p \v 21 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆନ୍‌, “ନାନ୍ ଉଣ୍ତ୍ରି କାବା ପାଣି କିତା, ମାରି ମିର୍‌ ୱିଜେରେ କାବା ଆତିମାନିଦେର୍‍ । \v 22 ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମୋସା ମିଙ୍ଗିଁ ସୁନ୍ନତ ନିୟମ୍‌ ସିତାମାନାନ୍‌, ଇକା ଜେ ମୋସା ମାଣାନ୍‌ ଆତାମାନାତ୍‌, ଆକା ସିଲେ ମାତର୍‌ ପୁର୍ବେଦିଦାଦାରି ମାଣ୍‌କୁ, ମାରି ମିର୍‌ ରମ୍‌ନି ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ କଡ଼ରିଙ୍ଗ୍‌ ସିନାତ୍‌ କିଜିନିଦେର୍‌ । \v 23 \x + \xo ୭:୨୩ \xo*\xt ଜୋହନ ୫:୯.\xt*\x*ମୋସାଦି ନିୟମ୍‌ ଅମାନ୍ୟ କିଇ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜଦି ରମ୍‌ନିନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ କଡ଼ଦି ସୁନ୍ନତ କିନିଦେର୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ରମ୍‌ନିନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜୁ ନେଗେଣ୍ତ୍‍ କିତାଆକା ମିର୍‌ ଏନ୍ଦା ନା ମୁସ୍‌କୁ ରିସା ଆଜିନିଦେର୍‍ ? \v 24 ସୁପ୍‍ ଆଦୁ, ଆତ୍‍ରେରି ବିସୟ୍‌ ସୁଡ଼୍‌ଜି ବିସାର୍‌ କିଏଣ୍ତା ନ୍ୟାୟ୍‌ ବିସାର୍‌ କିଦୁ ।” \s ଇକାନ୍‌ ଇନିକା ମସିହ ? \p \v 25 ଆବେଟ୍‌କୁ ଜିରୁସାଲାମ୍‍ତୁ ବାସା କିନି ଲୋକା ଲୋଇ ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାର୍‌, “ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ବଦା କିଜିନାର୍‍, ଇକାନ୍‌ ଇନିକା ୱାନ୍‌ ଆଏନ୍‍ ? \v 26 ମାରି ସୁଡ଼ୁଦୁ, ୱାନ୍‌ ତରାଜି ମାଟା ଇଜିନାନ୍‌, ମାରି ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇନିକା କିଏଜିନାର୍‍ । ଇକାନ୍‌ ଜେ ମସିହ ଇଜି ଇକା ଇନିକା ନେତାର୍‌ ସତେ ନେସ୍‍ତାୱିସ୍‍ତାର୍‍ନି ? \v 27 ଆମାକା ଆପିତ୍‌, ୱେନି ୱାନିକା ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ନାପ୍‌, ମାତର୍‌ ମସିହ ଏସ୍ତିୱାଲେ ୱାନାନ୍‌, ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାନି ୱାନିକା ଏନ୍‌ ନେସ୍‌ଏପ୍‌ ।” \p \v 28 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ସିକିୟା ସିବୁ ସିବୁ ନାଣ୍ତ ଆଉଲି ଆଜି ଇର୍ହାନ୍‌, ନାନ୍ ଏନ୍‌ ମାରି ଏମେଟ୍‍କୁ ୱାତାମାନା, ମିର୍‌ ଇନିକା ସତ୍‌ତାନ୍‌ ନେସ୍‌ନିଦେର୍‌ ? ନାନ୍ ନିଜେଦିମାଣାନ୍‍ ରେଏ, ମାତର୍‌ ନା ପକ୍‍ନିକାନ୍‍ ସତ୍‌, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନେସ୍‌ଇଦେର୍‌ । \v 29 ନାନ୍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ନା, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ୱାନିମାଣ୍‌କୁ ୱାତାମାନା, ମାରି ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପକ୍‌ତାନ୍‌ । \p \v 30 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିତାର୍‍; ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ୱାନି ମୁସ୍‌କୁ କିୟୁ ମୁଟ୍‍ଏତାନ୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ସମୟ ଆୟା ସାନ୍ଦି ଇଗା ରେଏତ୍‍ମାର୍ହାତ୍‍ । \v 31 ମାତର୍‌ ଲୋକା ଲୋଇରାନ୍‌ ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ୱାନିମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଜି ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, “ଇୟାୱିଜୁ କାବାଆନି ପାଣି କିଜିନାନ୍‍, ମସିହ ୱାଜି ୱେନିମାଣାନ୍‍ ଇନିକା ନାଣ୍ତ କିନ୍‌ନାନ୍‌ ?” \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ତର୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ କାପ୍‍କିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ପୋକ୍‌ତାର୍‌ \p \v 32 ପାରୁସିର୍‌ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ପୁସୁରୁ ପାସୁରୁ ୱାର୍‌ଗିନିକା ୱେର୍‌ଆର୍‌ ମାରି ପେରି ଜାଜକର୍‌ ନି ପାରୁସିର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି କାପ୍‍କିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ପୋକ୍‌ତାର୍‌ । \v 33 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ମାରି ଅଡ଼ପ୍‍ ସମୟ ମି ୱାଲେ ତେବାଜି ନା ପକ୍‍ତିୱାନିମାନୁ ଡ଼େସି ସଲ୍‍ସିନା । \v 34 ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପଇନିଦେର୍‌, ମାତର୍‌ ପୟ୍‌ଇଦେର୍‌; ମାରି, ନାନ୍ ଏମେମାନୁ ମାନା, ମିର୍‌ ଆବେ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍ ।” \p \v 35 ଆବେନୁ ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ନିଜେ ନିଜେଦିମାନୁ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇକାନ୍‌ ଏମେମାନୁ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ସତାମାନ୍‌ନାନ୍‌ ଜେ, ମାଡ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ପୋୟଇକା ? ଇକାନ୍‌ ଇନିକା ଗ୍ରିକ୍‌ରି ଗାଡ଼୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ଲୋଇ ଇନିଙ୍ଗାଁ ଆନିଙ୍ଗାଁ ଜିହୁଦିର୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ସୋଲ୍‌ସି ଗ୍ରିକ୍‌ରିଙ୍ଗ୍‌ ସିକିୟା ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ସତାମାନ୍‌ନାନ୍‌ ? \v 36 ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପଇନିଦେର୍‌, ମାତର୍‌ ପୟଇଦେର୍‌, ମାରି ନାନ୍ ଏମେମାନୁ ମାନା, ମିର୍‌ ଆବେନୁ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍, ୱାନ୍‌ ଇୟା ଏମେ ମାଟା ଇର୍ହାନ୍‌, ତାନି ଅର୍ତ ଇନିକା ?” \s ଜିବନ୍‌ ସିନି ମୁଲ୍‌ \p \v 37 ପଣ୍ତୟ୍‌ତି ୱିଜିନି ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌, ମାରି, ପଣ୍ତ୍‌ୟତି ନେଗି ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌, ଜିସୁ ନିଙ୍ଗିଁତାନ୍‌ନୋ ନାଣ୍ତ ଆଉଲି ଆଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏନ୍‌ ଜଦି ଏର୍‌କି ସାନାନ୍‌, ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ନା ଲାକ୍‌ତୁ ରାପିନ୍‍, \v 38 ମାରି ଏନ୍‌ ନା ମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନ୍‌ନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଉଣିନ୍‍, ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସ୍‌ତାମାନାତ୍‌ ଏନ୍‌ ନାବାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାନ୍‌ ୱାନି ଜିବନ୍‌ତାନ୍‌ ଜିବନ୍‌ସିନି ଏରୁ ପୋଗ୍‌ଜିସନେ ।” \v 39 ଜିସୁ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମାଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱେର୍‌ତାନ୍‌, ଏମେକାର୍‌ ଜିସୁମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଜିମାର୍ହାର୍‌ ୱାର୍‌ ୱେନ୍‌କା ଇୟା ପବିତ୍ର ଆତ୍ମାଦିଙ୍ଗ୍‌ ପୟନାର୍‌ ଆୟାସାନ୍ଧି ଜିସୁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ପୟଏନ୍‌ ମାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ପବିତ୍ରଆତ୍ମା ପୟ୍‌ଏନ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌ । \s ଲୋକା ଲୋଇ ୱେର୍‌ଏ ଏର୍‍ନିକା \p \v 40 ମାରି, ଲୋକା ଲୋଇରାନ୍‌ ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇୟା ମାଟା ୱେନ୍‌ଜି ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, “ଇକାନ୍‌ ସତେନେ ଆୟା ବାବବାଦି ।” \p \v 41 ମାରି ଆଇକାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇକାନ୍‌ନେ ମସିହ,” \p ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇନିକା ! ମସିହ ଗାଲିଲିଦାନ୍‌ ରେଏନ୍‌ ! \v 42 ମସିହ ଜେ ଦାଉଦଦି କୁଟୁମ୍‌ତାନ୍‌ ମାରି ଦାଉଦ ଏମେମାନୁ ମାର୍ହାନ୍‌, ଆୟା ବେତଲିହିମ୍‍ ନାର୍‌ତାନ୍‌ ଜନମ୍‌ ଆନାନ୍‌, ଇକା ଇନିକା ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ବାକ୍ୟ ଇନ୍‌ଏତ୍‌ ?” \v 43 ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ଲୋକୁୱିଜେରି ଲୋଇ ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ଏ ୱେର୍‌ଏ ଆତାର୍‌ \v 44 ମାରି, ୱାରି ଲୋଇରାନ୍‌ ଏସ ୱାନ୍‌ ଜିସୁ ଦରା ପଡ଼ାପିନ୍‍ ଇଜି ବଦା କିଜିମାର୍ହାର୍‌, ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ୱାନି ମୁସ୍‌କୁ କିୟୁ ମୁଟ୍‌ଏତାର୍‌ । \s ଜିହୁଦି ନେତାରି ଅବିସ୍‍ବାସ୍‍ \p \v 45 ଆୟାଦାପ୍ରେ ମନ୍ଦିର୍‌ତି କାପ୍‍କିନିକାର୍‌ ପେରି ଜାଜକ ମାରି ପାରୁସିର୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ଡ଼େସି ୱାତାର୍‌, ମାରି ୱାର୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ମିର୍‌ ଏନ୍ଧା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆସୋସ ତେଇତିଦେର୍‌ ?” \p \v 46 କାପ୍‍କିନିକାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇୟା ଲୋକୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ମାରି ମାଟେଙ୍ଗ୍‌ ଇନାନ୍‌, ଆମା ଲୋକୁ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ଆୟାନାନି ମାଟେଙ୍ଗ୍‌ ଇନ୍‌ଏର୍‌ ।” \p \v 47 ଆବେଟ୍‌ ପାରୁସିର୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ମିଙ୍ଗିଁ ବା ଇନିକା ୱାନ୍‌ ବାୟା କିତାନ୍‌ ?” \v 48 “ନେତାରି ଲୋଇରାନ୍‌ ମାରି ପାରୁସିର୍‌ ଲୋଇରାନ୍‌ ଇନିକା ଏନ୍‌ ୱାନିମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାମାନାର୍‌ ଇକା ମିର୍‌ ନେସ୍‌ତିମାନିଦେର୍‌ ନୋ ? \v 49 ମାତର୍‌ ଇୟା ଲୋକୁ ମୋସାଦି ନିୟମ୍‌ ନେସ୍‌ଏର୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଅବିସାପ ।” \p \v 50 \x + \xo ୭:୫୦ \xo*\xt ଜୋହନ ୩:୧,୨.\xt*\x*ଆମା ନିକଦିମ ଇୟାଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାମାର୍ହାନ୍‌ ମାରି ଏନ୍‌ ୱାରି ଲୋଇ ଅରେନ୍‌ନେ, ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, \v 51 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଲୋକାମାଣ୍‌କୁ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱେନ୍‌ଏଣ୍‌ଗା ମାରି ୱାନି ବୁଲାସାଲାନି ବିସୟ୍‌ ନେସ୍‌ଏଣ୍‌ଗା ମା ସାସ୍ତ୍ର ଇନିକା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଦୋସ୍‌ କିନାତ୍‌ ? \p \v 52 ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ନିନ୍‌ ବା ଇନିକା ଅରେନ୍‍ ଗାଲିଲିୟ୍‌ଦି ଲୋକୁ ? ଗାଲିଲିଦାନ୍‌ ଏମେ ବାବବାଦି ସଏନ୍‌, ଇକା ନେଗେନ୍‌ କିଜି ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ର ପୟଦୁ ।” \v 53 ତାନେ ୱେନ୍‌କା ଆୟା ବାଡି ଡ଼ିସ୍‌ସି ୱିଜେରେ ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ନିଜେ ନିଜେଦି ଇଲ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ସର୍ହାର୍‌ । \c 8 \s ଦାରିପାଣି କିତି ଆଇମା \p \v 1 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଜିତ ଗରନ୍‌ତୁ ସର୍ହାନ୍‌ । \v 2 ଆୟା ମାରାନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସାଲ୍‌ଦିନେ ଜିସୁ ମାରିଡ଼େସି ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ୱାତାନ୍‌, ମାରି ୱିଜେରେ ଲୋକୁ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ଉଣ୍ତାତାର୍‌ଆକା, ୱାନ୍‌ ବାସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସିକିୟା ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାନ୍‌ । \v 3 ମାରି, ସାସ୍ତ୍ରିର୍‍ ମାରି ପାରୁସିର୍‌ ଦାରିପାଣି କିତିମାନି ଅରେତ୍‌ ଆଇମାଦିଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାତାତାର୍‌ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜେରିନାଣ୍‌ମି ନିଲ୍‌ପ୍‌ତାରୋ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାର୍‌, \v 4 “ଏ ଗୁରୁ, ଇୟା ଆଇମା ଦାରିପାଣି କିନିୱାଲେ ଦରାପଡ଼ାତାମାନାତ୍‌ । \v 5 ଇୟାୱାଜା ଆଇମେକାଙ୍ଗ୍‍ଁ କାଲ୍‌କାଣୁ ପୋକ୍‌ସି ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ମୋସା ମାଙ୍ଗିଁ ସାସ୍ତ୍ରଦୁ ଆଦେସ୍‌ ସିତାମାନାନ୍‌; ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ଇନିକା ଇଜିନି ?” \v 6 ୱାର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱାନି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଦୋସ୍‌ ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାର୍‍, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ପରିକା କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇକା ଇର୍ହାର୍‌ । ମାତର୍‌ ଜିସୁ ପାଡ଼୍‌ଗିତାନ୍‌ନୋ ଡ଼ାସ୍‌କେଣ୍‌କୁ ବୁମିଦୁ ରାସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାନ୍‌ । \p \v 7 ମାତର୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼େସି ଡ଼େସି ୱେନ୍‍ବାତାର୍‍ଆକା, ୱାନ୍‌ ତାଲା ପେର୍‌ଜି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମି ଲୋଇ ଏନ୍‌ ପାପ୍‌ ସିଲିକାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଆଗିଡ଼ି ତାନିଙ୍ଗ୍‍ କାଲୁ ପକିନ୍‍ ।” \v 8 ମାରିଡ଼େସି ଜିସୁ ପାଡ଼୍‌ଗିଜି ବୁମିଦୁ ରାସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାନ୍‌ । \v 9 ଆକା ୱେନ୍‌ଜି ୱାର୍‌ ପେରି ଲୋକାମାଣ୍‌କୁ ୱିଜେରେ ଅରେନ୍‍ ଅରେନ୍‍ ଆଜି ସହସି ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, ମାରି କେବଲ୍‌ ଜିସୁ ନି ମଜାୟ୍‍ ନାଡ଼୍‍ମି ଆୟା ଆଇମା ତେବାତାର୍‍ । \v 10 ମାରି, ଜିସୁ ତାଲା ପେର୍‌ଜି ତାନିଙ୍ଗ୍‍ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ ଆଇମା, ୱାର୍‌ ଏମେ ? ଏନ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ଦୋସ୍‍କିଦେଙ୍ଗ୍‍ ସିଲେନ୍‌ ନୋ ?” \p \v 11 ଆଇମା ଇର୍ହାତ୍‌, “ଏନ୍‌ ସିଲେ, ପ୍ରବୁ ।” ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ବା ନିଙ୍ଗିଁ ଦୋସ୍‍ କିଏଜିନା; ସାଙ୍ଗ୍‍ଆ, ନେର୍‌ଆନ୍‌ ମାରି ପାପ୍‌ କିମା ।” \s ଜିସୁ ଦୁନିଆଦି ଜାୟ୍‌ \p \v 12 \x + \xo ୮:୧୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୫:୧୪; ଜୋହନ ୯:୫.\xt*\x*ଜିସୁ ମାରିଡ଼େସି ପାରୁସିରିଙ୍ଗ୍‍ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଦୁନିଆଦି ଜାୟ୍‌; ଏନ୍‌ ନା ୱେନ୍‌କା ୱାନାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଜିବନ୍‍ତି ଜାୟ୍‌ ପଇନାନ୍‍ ୱାନ୍‌ ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ବା ସିକାଟିଦୁ ବୁଲାଏନ୍‍ ।” \p \v 13 \x + \xo ୮:୧୩ \xo*\xt ଜୋହନ ୫:୩୧.\xt*\x*ଆବେଟ୍‌ ପାରୁସିର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାର୍‌, “ନିନ୍‌ ନିଜେ ନିଜେଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାକି ସିଜିନି, ନି ସାକି ସତ୍‌ ସିଲେ ।” \p \v 14 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ସିଲେ, “ନାନ୍ ନିଜେଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସାକି ସିତିଙ୍ଗ୍‍ବା ନାନ୍ ଆମାକା ଇଜିନା, ଆକା ସତ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଏମେଣ୍‌କୁ ୱାତାମାନା ମାରି ଏମେମାନୁ ସଲ୍‍ସିନା, ଆକା ନାନ୍ ନେସ୍‌ନା, ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ନାନ୍ ଏମେଣ୍‌କୁ ୱାତାମାନା ମାରି ଏମେମାନୁ ସନା, ଆକା ମିର୍‌ ନେସ୍‌ଇଦେର୍‌ । \v 15 ମିର୍‌ ଲୋକା ୱାଜା ବିସାର୍‌ କିନିଦେର୍‍, ନାନ୍ ଏ ବିସାର୍‌ କିଏ । \v 16 ମାତର୍‌ ନାନ୍ ଜଦି ବିସାର୍‌ କିନା, ଆରିଙ୍ଗ୍‍ବା ନା ବିସାର୍‌ ଟିକ୍‌; ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଅରେନେ ସିଲେ, ମାତର୍‌ ନା ପକ୍‍ତିମାନିବୁବା ନା ୱାଲେ ମାନାନ୍‌ । \v 17 ମାରି, ରିଏରି ସାକି ସାମାନ୍‍ ଆତିଙ୍ଗ୍‌, ୱାର୍‌ ଆମାକା ଇଜିନାର୍‍ ଆକା ସତ୍‌, ଇକା ମି ନିୟମ୍‌ତୁ ବା ରାସାତାମାନାତ୍‌ । \v 18 ନାନ୍ ନିଜେ ନିଜେଦି ସାକି, ମାରି ନା ପୋକ୍‍ତିମାନି ବୁବା ନା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାକି ସିଜିନାନ୍‌ ।” \p \v 19 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ମି ବୁବା ଏମେ ?” ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, \p “ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ନେସ୍‌ଇଦେର୍‌ ମାରି ନା ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ବା ନେସ୍‌ଇଦେର୍‌; ଜଦି ନାଙ୍ଗିଁ ନେସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନା ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ବା ନେସ୍‌ତିଦେର୍‌ମାନ୍ଦି ।” \p \v 20 ମନ୍ଦିର୍‌ତି ଦାନ୍‍ ଉଣ୍ତାକିନି ପେଡ଼େଙ୍ଗ୍‌ ଇଟ୍‍ତିମାର୍‍ଇ ବାକ୍‍ରାଦୁ ଜିସୁ ଇୟାୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ସିକିୟା ସିଜିମାର୍ହାନ୍‍, ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ତର୍‍ଏତାର୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ୱେଡ଼ା ଆୟାସାନ୍ଧି ରେଏତ୍‌ ମାର୍ହାତ୍‌ । \s ଜିସୁ ୱାନି ସନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ବବିସତ୍‍ ମାଟା ଇର୍ହାନ୍‌ \p \v 21 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ମାରିଡ଼େସି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ସୋଲ୍‌ସିନା, ମାରି ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପୋୟ୍‌ନିଦେର୍‌ ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ନିଜେ ନିଜେଦି ପାପ୍‌ତାନ୍‌ ସାନିଦେର୍‌, ନାନ୍ ଏମେମାନୁ ସୋଲ୍‌ସିନା, ମିର୍‌ ଆବେନୁ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍ ।” \p \v 22 ଆବେଟ୍‌ ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, ୱାନ୍‌ ଇଜିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏମେମାନୁ ସଲ୍‍ସିନା, “ମାପ୍‌ ଆବେ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏପ୍‍ । ୱାନ୍‌ ସାଦେଙ୍ଗ୍‌ ସଲ୍‌ସିନାନ୍‌ ନୋ ?” \p \v 23 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିର୍‌, ଦୁନିଆଦାନ୍‍ ଜନମ୍‍ ଆତିମାନିଦେର୍‍, ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମୁସ୍‌କୁରାନ୍‌ ୱାତାମାନା; ମିର୍‌ ଇୟା ଦୁନିଆଦାନ୍‍ ୱାତିମାନିଦେର୍‌, ନାନ୍ ଇୟା ଦୁନିଆଦାନ୍‌ ରେଏ । \v 24 ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଜେ ନିଜେ ନିଜେଦି ପାପ୍‌ତାନ୍‌ ସାନିଦେର୍‌, ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇକା ୱେର୍‌ତା; ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଜେ ନିଜେ ଆୟା ଲୋକୁ, ଇକା ମିର୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଇତିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେ ନିଜେଦି ପାପ୍‌ତାନ୍‌ ସାନିଦେର୍‌ ।” \p \v 25 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ନିନ୍‌ ଏନ୍‌ ?” ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଆୟା ମାଟା ନାନ୍ ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ ଇଜି ୱାଜିନା । \v 26 ମି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ମାଟା ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ବିସାର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଗାଦି ବିସୟ୍‌କୁ ମାନେ; ଆମାକାଆପିତ୍‌; ନା ପୋକ୍‌ତାତିମାନିକାନ୍‍ ସତ୍‌, ମାରି ନାନ୍ ୱାନିମାଣ୍‌କୁ ଆମା ଆମାକା ୱେର୍‌ଆମାନା, ଆୟାୱିଜୁ ଦୁନିଆଦିଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ସିନା ।” \p \v 27 ଜିସୁ ୱାନି ବୁବାଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ସି ମାର୍ହାନ୍‌, ଇକା ୱାର୍‌ ବୁଜାଏତାର୍‌ । \v 28 ମାରି, ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏସ୍ତିୱାଲେ ମିର୍‌ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ପେର୍‌ନିଦେର୍‌, ନାସ୍ତିୱାଲେ ନାନ୍ ଜେ ନିଜେ ଆୟା ଲୋକୁ; ମାରି ନାନ୍ ନିଜେଦି ଅଦିକାର୍‍ତାନ୍‍ ଇନିକା କିଏ ମାତର୍‌ ଆମାକା ନା ବୁବା ନାଙ୍ଗିଁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସିକିୟା ସିତାନ୍‌, ଆୟାୱାଜା ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ଜେ ୱେର୍‌ସିନା, ଇକା ମିର୍‌ ବୁଜାନିଦେର୍‌ । \v 29 ନା ପୋକ୍‌ତାତିମାନିକାନ୍‍ ନା ୱାଲେ ମାନାନ୍‌; ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସ୍‌ଏନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ୱିଜୁୱାଲେ ଆମାକା ୱାନି ୱେଡ଼ିକାଦି ପାଣି କିନା ।” \p \v 30 ଜିସୁଦି ଇୟା ମାଟା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାର୍‌ । \s ସତ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ମୁକୁଡ଼ା କିନାତ୍‍ \p \v 31 ମାରି, ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତିମାନି ଜିହୁଦିରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଜଦି ମିର୍‌ ନା ସିକିୟାଦୁ ମାନାନିଦେର୍‌ କିନିଦେର୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ସତ୍‌ତାନ୍‍ ନା ସିସୁର୍‍, \v 32 ମାରି ମିର୍‌ ସତ୍‌ ନେସ୍‌ନିଦେର୍‌ ମାରି ଆୟା ସତ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଡ଼ିସିସ୍‍ କିନାତ୍‌ ।” \p \v 33 \x + \xo ୮:୩୩ \xo*\xt ମାତିଉ ୩:୯; ଲୁକ ୩:୮.\xt*\x*ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାର୍‌, “ମାପ୍‌ ଅବ୍ରାହାମତି କୁଟୁମ୍‌, ମାରି ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ବା ଏମେୱାନି କଟିସାକର୍‍ ଆଏପ୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଡ଼ିସାଇ ଆନିଦେର୍‌ ଇଜି ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇଜିନିଦେର୍‌ ? ତେନି ଅର୍ତ ଇନିକା ?” \p \v 34 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସତ୍‌ ସତ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଏନ୍‌ ପାପ୍‌ କିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ପାପ୍‍ତି ସାକର୍‌ । \v 35 ସାକର୍‌ ୱିଜୁଦିନ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇଲୁଦି ଅରେନ୍‍ ଆଜି ତେବାଏନ୍‍, ମାତର୍‌ ଇଲୁଦି ମାରିନ୍‌ ୱିଜୁଦିନ୍‌ ତେବାନାନ୍‍ । \v 36 ମାରିନ୍‌ ଜଦି ମିଙ୍ଗିଁ ଡ଼ିସିସ୍‌ କିନାନ୍‌, ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ସତ୍‌ତାନ୍‌ ଡ଼ିସାଇ ଆନିଦେର୍‌ । \v 37 ମିର୍‌ ଜେ ଅବ୍ରାହାମତି କୁଟୁମ୍‌, ଆକା ନାନ୍ ନେସ୍‌ନା; ମାତର୍‌ ନା ସିକିୟା ମି ଜିବନ୍‍ତୁ ବାଡି ମାନାଏଦେର୍‍ଆକା ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଡାକ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ବଦା କିଜିନିଦେର୍‍ । \v 38 ନା ବୁବାମାନୁ ଆମା ଆମାକା ନାନ୍ ସୁଡ଼ୁତାମାନା, ଆୟାୱିଜୁ ନାନ୍ ୱେର୍‌ନା; ମାତର୍‌ ମି ବୁବା ଇନି ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ପାଣି କିଜିନିଦେର୍‍ ।” \p \v 39 ଜିହୁଦିର୍‍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାର୍‌, “ଅବ୍ରାହାମ ମା ବୁବା ।” ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଜଦି ମିର୍‌ ଅବ୍ରାହାମତି ମାରିସିର୍‌ ଆତିଦେର୍‍ମାନ୍ଦି, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ଅବ୍ରାହାମ କିତିମାନି ପାଣି କିତିଦେର୍‍ମାନ୍ଦି; \v 40 ମାପୁରୁମାଣ୍‌କୁ ୱେର୍‍ଇମାନି ସତ୍‌ ଡ଼ିସ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ମିଙ୍ଗିଁ ମାରି ଇନିକା ଇନ୍‌ଏ, ଆରିଙ୍ଗ୍‍ବା ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଡାକ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ବଦା କିଜିନିଦେର୍‍; ଅବ୍ରାହାମ ଇୟାୱାଜା ପାଣି କିଏନ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‍ । \v 41 ମିର୍‌ ମି ବୁବାଦି ପାଣିୱିଜୁ କିଜିନିଦେର୍‍ । ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ମାପ୍‌ ଦାରିପାଣିଦାନ୍‍ ଜନମ୍‍ ଆଏପ୍‍, କେବଲ୍‌ ମାପୁରୁ ଅରେନ୍‍ନେ ମା ବୁବା ।” \p \v 42 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମାପୁରୁ ଜଦି ମି ବୁବା ଆତାନ୍‍ମାନ୍ଦି, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ ନତିଦେର୍‍ମାନ୍ଦି; ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମାପୁରୁ ମାଣ୍‌କୁ ୱାଜି ଇଲେଇ ଇବେ ମାନା; ନାନ୍ ନିଜେଦି ଅଦିକାର୍‍ତାନ୍‍ ରେଏ, ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପକ୍‌ତାନ୍‌ । \v 43 ନାନ୍ ଆମାକା ଇଜିନା, ମିର୍‌ ଏନ୍ଦା ନା ମାଟା ବୁଜାଏଜିନିଦେର୍‍ ? ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ତୋ ନା ବାକ୍ୟ ୱେନ୍‌ଜି ମାନାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଜିନିଦେର୍‍ । \v 44 ମିର୍‌ ମି ବୁବା ସୟତାନ୍ ମାଣ୍‌କୁ ଜନମ୍‍ ଆତିମାନିଦେର୍‍, ମାରି ମି ବୁବାଦି ପାଣି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ମି ବଦା । ୱାଦ୍‌ ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ କାତ୍‍ନିକାତ୍‍, ମାରି ୱାଦ୍‌ ସତ୍‍ତୁ ତେବାଏତ୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ତାନେମାନୁ ସତ୍‌ ସିଲେତ୍‌ । ଏସ୍ତିୱାଲେ ୱାଦ୍‌ ମିସ୍‌ ଇନାତ୍‍, ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାଦ୍‌ ନିଜେଦି ମାଣାନ୍‌ ଇନାତ୍‍; ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାଦ୍‌ ନିଜେ ମିସ୍‍ଇନିକାତ୍‍ ନି ମିସ୍‌ ୱେର୍‍ନି ଲୋକା ବୁବା । \v 45 ମାତର୍‌ ନାନ୍ ସତ୍‌ ଇର୍ହାମାନାଆକା ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଇଜିନିଦେର୍‍ । \v 46 ନାବାନ୍‍ ପାପ୍‌ ମାନାତ୍‌ ଇଜି ମି ବାଣାନ୍‍ ଏନ୍‌ ପାର୍‍ମାନ୍‍ ସିଜିନାନ୍‌ ? ନାନ୍ ଏସ୍ତିୱାଲେ ସତ୍‌ ଇନା, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଏନ୍ଦା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଇଜିନିଦେର୍‍ ? \v 47 ଏନ୍‌ ମାପୁରୁ ମାଣାନ୍‌ ଜନମ୍‍ ଆତାମାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ବାକ୍ୟ ୱେନାନ୍‌; ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନା ବାକ୍ୟ ୱେନ୍‍ଇଦେର୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ମାପୁରୁଦି ମାଣାନ୍‌ ଜନମ୍‍ ଆଇଦେର୍‍ ।” \s ଜିସୁ ନି ଅବ୍ରାହାମ \p \v 48 ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ନିନ୍‌ ଜେ ଅରେନ୍‍ ସମିରୋଣିୟ ମାରି ନିଙ୍ଗିଁ ଜେ ଦୁବା ଆସ୍‍ତାମାନାତ୍‍, ଇକା ଇନିକା ମାପ୍‌ ଟିକ୍‌ ଇନ୍‍ଏପ୍‌ ମାର୍ହାପ୍‍ ?” \p \v 49 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାଙ୍ଗିଁ ଦୁବା ଆସ୍‌ଏତ୍‌, ନାନ୍ ନା ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ମାନାଜିନା, ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ମାନାଇଜିନିଦେର୍‌ । \v 50 ମାତର୍‌ ନାନ୍ ନିଜେଦି ଗୌରବ୍‍ ପୟ୍‍ଏ; ଏନ୍‌ ପଇନାନ୍‍ ମାରି ବିସାର୍‌ କିନାନ୍‍, ଇୟାୱାଜା ଅରେନ୍‍ ମାନାନ୍‌ । \v 51 ସତ୍‌ ସତ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଜଦି ଏନ୍‌ ନା ସିକିୟା ମାନାନାନ୍‍, ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଏସାଙ୍ଗ୍‌ ବା ସାଏନ୍‌ ।” \p \v 52 ଜିହୁଦିର୍‍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇଲେଇ ମାପ୍‌ ନେସ୍‍ତାପ୍‍ ଜେ ସତେନେ ନିଙ୍ଗିଁ ଦୁବା ଆସ୍‍ତାମାନାତ୍‍, ଅବ୍ରାହାମ ମାରି ବାବବାଦିର୍ ସାତା ମାନାର୍‌, ମାରି ନିନ୍‌ ଇଜିନି, ଜଦି ଏନ୍‌ ନା ସିକିୟା ମାନାନାନ୍‍, ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଏସାଙ୍ଗ୍‌ ବା ସାଏନ୍‌ । \v 53 ନିନ୍‌ ଇନିକା ମା ବୁବା ଅବ୍ରାହାମତି ମାଣାନ୍‌ ପେରିକିନ୍ଦା ? ଅବ୍ରାହାମ ତୋ ସାତା ମାନାନ୍‌, ବାବବାଦିର୍ ବା ସାତାମାନାର୍‍; ନିନ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‍ ଏନ୍‌ ଇଜି ଅଡ଼୍‍ବିଜିନି ?” \p \v 54 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଜଦି ନିଜେଦି ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିତାମାନ୍ଦି, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ତେନି ଦାରା ତେବାଏତାତ୍‍ମାନ୍ଦି; ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଗୌରବ୍‍ କିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ନା ବୁବା ଏମେୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ମି ମାପୁରୁ ଇଜି ଇଜିନିଦେର୍‌ । \v 55 ମାରି, ମିର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ଇଦେର୍‌, ମାତର୍‌ ନାନ୍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ନା । ମାରି, ନାନ୍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେସେଏ ଇଜି ଜଦି ଇନା, ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ବା ମି ୱାଜା ମିସ୍‍ବାଦି ଆନା, ମାତର୍‌ ନାନ୍ ନେସ୍‌ନା ମାରି ୱାନି ବାକ୍ୟ ମାନାନା । \v 56 ମି ବୁବା ଅବ୍ରାହାମ ନା ଦିନ୍‌ ସୁଡ଼ୁନି ଆସାଦାନ୍‍ ୱେଡ଼ିକା କିନାନ୍‍, ମାରି ୱାନ୍‌ ଆକା ସୁଡ଼ୁଜି ୱେଡ଼ିକା କିତାନ୍‍ ।” \p \v 57 ଆବେଟ୍‌ ଜିହୁଦିର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାର୍‌, “ନିଙ୍ଗିଁ ତୋ ଇୟାସାନ୍ଦି ପସାସ୍‌ ବାର୍‍ସେକ୍‍ ଆଏଦେ, ନିନ୍‌ ଇନିକା ଅବ୍ରାହାମ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁତିମାନି ?” \p \v 58 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସତ୍‌ ସତ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଅବ୍ରାହାମ ଜନମ୍‍ ଆନି ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ ନାନ୍ ମାନା ।” \p \v 59 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଡାକ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି କାଲ୍‌କୁ ପେର୍‌ତାର୍‌, ମାତର୍‌ ଜିସୁ ମାର୍‍ଗିଜି ମନ୍ଦିର୍‌ତାନ୍‌ ସତାସର୍ହାନ୍‍ । \c 9 \s ଜିସୁ ଜନମ୍‍ତାନ୍‍ କାଣାଆତିୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ନେଗେଣ୍ତ୍‍ କିତାନ୍‌ \p \v 1 ଜିସୁ ସନିୱାଲେ ଅରେନ୍‍ କାଣା ଆଜି ଜନମ୍‍ଆତି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁତାନ୍‍ । \v 2 ମାରି, ୱାନି ସିସୁର୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‍ବାତାର୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ଏନ୍‌ ପାପ୍‌ କିତାମାନାନ୍‍ଆକା ଇକାନ୍‌ କାଣା ଆଜି ଜନମ୍‌ ଆତାନ୍‌ ? ନିଜେ ନୋ ୱେନି ଆଇସି ବୁବାସିର୍‍ ?” \p \v 3 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇକାନ୍‌ କି ୱେନି ଆଇସି ବୁବାସି ପାପ୍‌ କିଏତାର୍‌, ମାତର୍‌ ମାପୁରୁଦି ସାକ୍ତି ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱେନିମାନୁ ତରାଇ ଆନାତ୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ କାଣା ଆଜି ଜନମ୍‌ ଆତାନ୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇକା ଗଟାତାତ୍‍ । \v 4 ଦିନ୍‌ ମାନାପ୍ ମାନାପ୍ ନା ପକ୍‍ତିମାନି ପାଣି କିନିକା ମା ନେଗେତ୍‌; ଇୟାୱାଜା ନାଡ଼ା ୱାଜିନାତ୍‍, ଆୟା ସାନ୍ଦି ନାନ୍ ଦୁନିଆଦି ଏମେ ସମୟତୁ ଏନ୍‌ ପାଣି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏନ୍‍ । \v 5 \x + \xo ୯:୫ \xo*\xt ମାତିଉ ୫:୧୪; ଜୋହନ ୮:୧୨.\xt*\x*ନାନ୍ ଦୁନିଆଦୁ ଆମା ସାନ୍ଦି ମାନା, ନାନ୍ ଦୁନିଆଦି ଜାୟ୍‌ ।” \p \v 6 ଇକା ଇର୍‍ଇ ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ସିକ୍‍ଲାଦୁ ପୁସ୍‍ସି ଆୟା ପୁସ୍‍କାଣାଙ୍ଗ୍‍ତାନ୍‍ ଲାଦି କିତାନ୍‌, ମାରି ୱାନି କାଣ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ଲାଦି ଉସ୍‍ସି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, \v 7 “ସାଙ୍ଗ୍‍ଆ, ସେରୁଦୁ ମକମ୍‌ ଉର୍‍ପାଜ ରାଆ ।” ସିଲୋହଦି ଅର୍ତ ସାଙ୍ଗ୍‍ଆ । ଆବେଟ୍‌ ୱାନ୍‌ ସଲ୍‌ସି ମକମ୍‌ ଉର୍‍ପାଜି ଡ଼େସିୱାନି ୱାଲେ କାଣୁକୁ ସୁଡ଼ୁନି ସାକ୍ତି ପ‍ଇତାନ୍‌ । \p \v 8 ଆବେଟ୍‌ ୱାନି ପାଡ଼୍‍କାତିକେଙ୍ଗ୍‍, ମାରି ଏମେକାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଅରେନ୍‍ ବିକାରି ଇଜି ସୁଡ଼ୁତାମାର୍ହାର୍‍, ୱାର୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ଏନ୍‌ ବାସ୍‌ସି ଭିକିୟା ଲସ୍‌ସି ମାର୍ହାନ୍‍, ଇକାନ୍‌ ଇନିକା ଆକାନ୍‍ ଆଏନ୍‍ ?” \p \v 9 ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇକାନ୍‌ ୱାନ୍‌,” ମାରି ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ସିଲେ; ଇକାନ୍‌ ୱାନି ନାନିକାନ୍‍ ।” \p ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଆୟା ଲୋକୁ ।” \p \v 10 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନି କାଣୁକୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନେଗେନ୍‌ ଆତେ ?” \p \v 11 ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ଇଜି ଇନାର୍‌, ଆୟାକାନ୍‌ ଲାଦି କିଜିନା କାଣ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ଉସ୍‍ତାନ୍‍, ମାରି ନାଙ୍ଗିଁ ଇର୍ହାନ୍‌, ସିଲୋହଦୁ ସଲ୍‌ସି ମକମ୍‌ ଉର୍‍ପାଆ; ଆବେଟ୍‌ ନାନ୍ ସହସି ସଲ୍‌ସି ଉର୍‍ପାତା ମାରି କାଣୁକୁ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ତା ।” \p \v 12 ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ୱାନ୍‌ ଏମେ ?” \p ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ନେସେଏ ?” \s ପାରୁସିର୍‌ ଇୟା ପାଣିଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌ \p \v 13 ଏନ୍‌ ଜନମ୍‍ତାନ୍‍ କାଣା ମାର୍ହାନ୍‍, ୱାର୍‌ ଆୟା ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାରୁସିର୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ତାତାର୍‌ । \v 14 ଜିସୁ ଆମା ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ଲାଦି କିଜି ୱାନି କାଣ୍‌ଗା ନେଗେଣ୍ତ୍‍ କିତାମାର୍ହାନ୍‌, ଆୟାଦିନ୍‍ ରମ୍‍ନିଦିନ୍‍ ମାର୍ହାତ୍‌ । \v 15 ଆବେଟ୍‌ ୱାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ କାଣୁକୁ ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌, ଇକା ପାରୁସିର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାରିଉଣ୍ତ୍ରିଦେବା ୱେନ୍‍ବାଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାର୍‌ । ଆବେଟ୍‌ ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱାନ୍‌ ନା କାଣ୍‍ଗାଦୁ ଲାଦି ଉସ୍‍ତାସିତାନ୍‍, ନାନ୍ ସର୍ହାନୋ ମକମ୍‌ ଉର୍‍ପାତା ମାରି ଇଲେଇ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ସିନା ।” \p \v 16 ମାରି ପାରୁସିର୍‌ ଲୋଇ ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଆୟା ଲୋକ୍‌ ମାପୁରୁ ମାଣାନ୍‌ ରେଏନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ରମ୍‍ନିଦିନ୍‍ ମାନାଏଜିନାନ୍‍ ।” \p ମାରି, ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ପାପି ଲୋକୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇୟାୱାଜା କାବାଆନି ପାଣିୱିଜୁ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍ ?” ଇୟାୱାଜା ୱାରି ଲୋଇ ଜାଟି ନିଙ୍ଗିଁତାତ୍‍ । \p \v 17 ମାରି ପାରୁସିର୍‌ ମାରିଉଣ୍ତ୍ରିଦେବା ଆୟା କାଣା ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ୱାନ୍‌ ଜେ ନିଙ୍ଗିଁ କାଣୁକୁ ସୁଡ଼ିସ୍‍ କିତାନ୍‌, ଆବେନୁ ନିନୁ ୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇନିକା ଇଜିନି ?” \p ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ବାବବାଦି ।” \p \v 18 ୱାନ୍‌ ଜେ ଜନମ୍‍ତାନ୍‍ କାଣା ମାର୍ହାନ୍‍ ମାରି ସୁଡ଼ୁତାମାନାନ୍‌, ଆୟା କାଣୁକୁ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ତି ଲୋକ୍‌ତି ବୁବାସି ଆଇସିଙ୍ଗ୍‍ କୁକ୍‌ସି ୱେନ୍‍ବାଇ ସାନ୍ଦି ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇକା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏତାର୍‌ । \v 19 ୱାର୍‌ ୱାନି ବୁବାସି ଆଇସିଙ୍ଗ୍‍ ୱେନ୍‍ବାତାର୍‌, ମି ଏମେ କଡ଼ କାଣା ଆଜି ଜନମ୍‌ ଆତାମାନାନ୍‌ ଇଜି ଇଜିମାରିଇଦେର୍‍, “ଇକାନ୍‌ ଇନିକା ମି ଆୟା କଡ଼ ? ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇଲେଇ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ସିନାନ୍‍ ?” \p \v 20 ଆବେଟ୍‌ ୱାନି ବୁବାସି ଆଇସି ଇର୍ହାର୍‌, “ଇକାନ୍‌ ଜେ ମା କଡ଼ ମାରି ଇକାନ୍‌ ଜେ କାଣା ଆଜି ଜନମ୍‌ ଆତାମାର୍ହାନ୍‍, ହୁଁ, ଇକା ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ନାପ୍‌; \v 21 ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇଲେଇ ସୁଡ଼ୁଜିନାନ୍‍, ଆକା ନେସ୍‌ଏପ୍‌, ମାରି ଏନ୍‌ ୱାନି କାଣୁକୁ ସୁଡ଼ିସ୍‍କିତାନ୍‍, ଆକାବା ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ଏପ୍‌; ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‍ବାଦୁ, ୱାନ୍‌ ତୋ ପିରିତାମାନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ୱାନି ମାଟା ନିଜେ ଇନାନ୍‌ ।” \v 22 ୱାନି ବୁବାସି ଆଇସି ଜିହୁଦି ନେତାରିଙ୍ଗ୍‌ ତିଲାଜିମାର୍ହାର୍‍ଆକା ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ଇର୍ହାର୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଜଦି ଏନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମସିହ ଇଜି ମାନାନାର୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ପାର୍‌ତନା ଇଲ୍‌ତାନ୍‌ ସପାନାନ୍‍ ଇଜି ତାନି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଜିହୁଦିର୍‌ ଉଣ୍ତ୍ରେମାଟା ଆତାମାର୍ହାର୍‍ । \v 23 ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ବୁବାସି ଆଇସି ଇର୍ହାର୍‌, “ୱାନ୍‌ ପିରିତାମାନାନ୍‍, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‍ବାଦୁ ।” \p \v 24 ଆବେଟ୍‌ ଜନମ୍‍ତାନ୍‍ କାଣା ମାରିଇ ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ମାରିଅର୍ସୁ କୁକ୍‌ସି ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ମାପୁରୁଙ୍ଗୁଁ ଗୌରବ୍‍ ସିଆ, ୱାନ୍‌ ଜେ ପାପି, ଇକା ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ନାପ୍‌ ।” \p \v 25 ଆବେଟ୍‌ ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱାନ୍‌ ପାପି ନୋ ସିଲେ, ନାନ୍ ଆକା ନେସେଏ; ମାତର୍‌ ନାନ୍ ଉଣ୍ତ୍ରି ବିସୟ୍‌ ନେସ୍‌ନା, ନାନ୍ କାଣାମାର୍ହା, ଇଲେଇ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ସିନା ।” \p \v 26 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ୱାନ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ଇନିକା କିତାନ୍‌ ? ୱାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‍ କିଜିନି କାଣୁକୁ ସୁଡ଼ିସ୍‍ କିତାନ୍‌ ?” \p \v 27 ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ନାନ୍ ଇର୍ହାୱିସ୍‍ତାନି, “ମାରି ମିର୍‌ ୱେନ୍‍ଇତିଦେର୍‍; ଏନ୍ଦା ମାରି ଉଣ୍ତ୍ରି ଦେବା ୱେନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିଜିନିଦେର୍‌ ? ମିର୍‌ ବା ଇନିକା ୱାନି ସିସୁର୍‍ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିଜିନିଦେର୍‌ ?” \p \v 28 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆନାଦୁରିୟା ଇଡ୍‌ଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ନିନ୍‌ ୱାନି ସିସୁ, ମାତର୍‌ ମାପ୍‌ ମୋସାଦି ସିସୁର୍‍ । \v 29 ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ନାପ୍‌ ଜେ, ମାପୁରୁ ମୋସାଦିଙ୍ଗ୍‍ ମାଟା ଇର୍ହାମାନାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଇୟା ଲୋକୁ ଏମେଣ୍‌କୁ ୱାତାମାନାନ୍‍, ଆକାବା ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ଏପ୍‌ ।” \p \v 30 ଆୟା ଲୋକୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱାନ୍‌ କାଣୁକୁ ସୁଡ଼ିସ୍‍କିତାନ୍‍, ମାରି ୱାନ୍‌ ଏମେଣ୍‌କୁ ୱାତାମାନାନ୍‍, ଆକା ମିର୍‌ ନେସ୍‌ଇଦେର୍‌, ଇକା ତୋ କାବା ମାଟା । \v 31 ମାପୁରୁ ଜେ, ପାପି ଲୋକା ମାଟା ୱେନ୍‌ଏନ୍‌, ଇକା ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ନାପ୍‌, ମାତର୍‌ ଜଦି ଏନ୍‌ ମାପୁରୁଙ୍ଗୁଁ ମାନାଜି ୱାନି ବଦାଦିଙ୍ଗ୍‍ ମାନାନାନ୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ୱାନି ମାଟା ୱେନାନ୍‌ । \v 32 ଦୁନିଆ ତିଆର୍‌ ଆତି ପୁର୍ବେରାନ୍‍ ଏନ୍‌ ଜନମ୍‍ତାନ୍‍ କାଣାଆତିୱାନିଙ୍ଗ୍‍ କାଣୁକୁ ସୁଡ଼ିନି ସାକ୍ତି ସିନି ମାଟା ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ବା ୱେନ୍‍ଇ ମାରିଇକା । \v 33 ଇୟା ଲୋକୁ ମାପୁରୁ ମାଣାନ୍‌ ରେଇତିମାରିଙ୍ଗ୍‍ ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ଇୟା ପାଣି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏତାନ୍‍ମାନ୍ଦି ।” \p \v 34 ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ନିନ୍‍ତୋ ପୁରା ପାପ୍‌ତୁ ଜନମ୍‌ ଆଜି ପାପ୍‌ତୁ ପିରିତିମାନି, ମାରି ନିନ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ସିକିୟା ସିଜିନି ?” ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‌ତନା ଇଲ୍‌ତାନ୍‌ ସପ୍‍ତାର୍‍ । \s ଆତ୍ମାଦୁ କାଣା \p \v 35 ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ଜେ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‌ତନା ଇଲ୍‌ତାନ୍‌ ସପ୍‍ତାମାନାର୍‍, ଜିସୁ ଇକା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ପଇଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଇନିକା ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଜିନି ?” \p \v 36 ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ ଆଜ୍ଞା, ୱାନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇନ୍‌ଆଁ, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନାନ୍ ୱାନିମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନା ?” \p \v 37 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଏମେୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁତିମାନି, ମାରି ଏନ୍‌ ନି ୱାଲେ ମାଟା ଇଜିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଆକାନ୍‍ ।” \p \v 38 ଆବେଟ୍‌ ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ପ୍ରବୁ, ନାନ୍ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଜିନା,” ମାରି, ୱାନ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଗଟ୍‌କିଜି ମାଡ଼ିସ୍‌ କିତାନ୍‌ । \p \v 39 ମାରି ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସୁଡ଼ୁଇ ଲୋକୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସୁଣାର୍‍ ମାରି ସୁଡ଼ୁଜିମାନି ଲୋକୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ କାଣା ଆନାର୍‌, ଇୟା ଲୋକା ବିସାର୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଦୁନିଆଦୁ ୱାତାମାନା ।” \p \v 40 ପାରୁସିର୍‌ ମାଣାନ୍‌ ଏମେକାର୍‌ ୱାନି ୱାଲେ ମାର୍ହାର୍‌, ୱାର୍‌ ଇକା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ମାପ୍‌ ବା ଇନିକା କାଣାର୍‌ ?” \p \v 41 ଜିସୁ ପାରୁସିରିଙ୍ଗ୍‍ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଜଦି କାଣା ଆତିମାରିଙ୍ଗ୍‍ ମିର୍‌ ଦସ୍‍ ଆଇତିଦେର୍‍ମାନ୍ଦି । ମାତର୍‌ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ସିନାପ୍‍ ଇଜି ଇର୍ହିମାନିଙ୍ଗ୍‍ ମିର୍‌ ନାଣ୍ତ ଦସ୍‍ ।” \c 10 \s ମେଣ୍ତାଗାଉଡ଼ୁଦି କାତା \p \v 1 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, ନାନ୍ ସତ୍‌ ସତ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଏମେ ଲୋକୁ ସେର୍‍ଲା ସିଜି ମେଣ୍ତାସାଡ଼ାଦୁ ଡ଼ୁଗ୍‍ଏନ୍‍, ମାତର୍‌ ଆଇସାରିଦୁ ଏକ୍‌ସି ଡ଼ୁଗ୍‍ନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଡଙ୍ଗାଁ ନି ଡାକୁ; \v 2 ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ସେର୍‍ଲା ସିଜି ଡ଼ୁଗ୍‍ନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ମେଣ୍ତେଙ୍ଗାଁ ମାନ୍ଦାଦି ଗାଉଡ଼ୁଏନ୍‍ । \v 3 ସେର୍‌ଲାଦୁ କାପ୍‍କିନିକାନ୍‍ ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସେର୍‍ଲା ରେନା ସିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ମେଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ଦର୍‌ ଆସ୍‌ସି କୁକ୍‍ନାନ୍‍ । \v 4 ୱାନ୍‌ ନିଜେଦି ମେଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜୁ ସପ୍‌ତି ୱେନ୍‌କା ୱାନିକା ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଗାଉଡ଼ୁଏନ୍‍ ବୁଲାନାନ୍‌ ମାରି ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ୱିଜୁ ୱାନି ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ବୁଲାନେ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାକ୍‍ ୱାନି ବଲ୍ ନେସ୍‌ନେ; \v 5 ମାତର୍‌ ମେଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ନେସେଇ ଲୋକା ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ବା ବୁଲାଉ, ମାତର୍‌ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁରାନ୍‌ ଉରୁକ୍‌ସିସନେ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାକ୍‍ ନେସେଇ ଲୋକାଦି ବଲ୍ ନେସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ଉ । \p \v 6 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା କାତା ୱେର୍‌ତାନ୍‌, ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଆମା ଆମାକା ୱେର୍‌ସି ମାର୍ହାନ୍‌, ଆୟାୱିଜୁ ଇନିକା ଇଜି ୱାର୍‌ ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏତାର୍‍ । \s ନେଗି ଗାଉଡ଼ୁଏନ୍‍ ଜିସୁ \p \v 7 ଜିସୁ ମାରିଡ଼େସି ୱେର୍‌ତାନ୍‌, ସତ୍‌ ସତ୍‍ନେ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ନାନ୍ ଆଜିନା ମେଣ୍ତେଆଙ୍ଗ୍‌ ସେର୍‍ଲା । \v 8 ଏମେକାର୍‌ ୱିଜେରେ ନା ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱାତାମାନାର୍‌, ୱାର୍‌ ୱିଜେରେ ଡଙ୍ଗାଁର୍‌ଉଁ ମାରି ଡଙ୍ଗାଁକିନିକାର୍‌, ମାତର୍‌ ମେଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜୁ ୱାରି ମାଟା ୱେନ୍‌ଉତେ । \v 9 ନାନ୍ ସେର୍‍ଲା, ଏନ୍‌ ନା ସାରି ସିଜି ଡ଼ୁଗ୍‌ନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ରକିୟା ପୟ୍‌ନାନ୍‌ ମାରି ଲୋଇ ୱାଜି ମାରି ଆତେରେ ସଲ୍‌ସି ସାରାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାନ୍‍ । \v 10 ଡଙ୍ଗାଁର୍‌ଏନ୍‌ ୱାନାନ୍‌ ଡଙ୍ଗାଁକିଦେଙ୍ଗ୍‌, କାତ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ଦଂସ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ । ନାନ୍ ୱାତାମାନା, ମିଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍, ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଜିବନ୍‌ତି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱେଡ଼ିକା ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନିଦେର୍‌ । \fig ଗାଉଡ଼ୁଏନ୍‌ ୱାନି ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ୱାଲେ ଗଟାନ୍‌ତୁ କାପ୍‌କିଜିନାନ୍‌|alt="Shepherd with his sheep in sheepfold" src="lb00014c.tif" size="span" copy="Horace Knowles ©" ref="୧୦:୭"\fig* \p \v 11 ନାନ୍ ନେଗେନ୍‌ ମେଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ସାରାକିନିକିଦା; ନେଗେନ୍‌ ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ସାରାକିନିକାନ୍‌ ମେଣ୍ତେଆଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦି ଜିବନ୍‌ ସିନାନ୍‌ । \v 12 ଏନ୍‌ ବୁତିଅସି ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ମାନ୍ଦା କାପ୍‍କିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଗାଉଡ଼ୁଏନ୍‍ ଆଏନ୍‍, ବା ମାନ୍ଦାଦି ମାଲିକ୍‌ ଆଏନ୍‍, ୱାନ୍‌ ବେନ୍‍ଡ୍ର ୱାନିକା ସୁଡ଼ୁଜି ମେଣ୍ତେଆଙ୍ଗ୍‍ଁ ଡ଼ିସ୍‍ସି ସନାନ୍‌, ମାରି ବେନ୍‍ଡ୍ର ମେଣ୍ତାଦିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‍ନା ଅନାତ୍‍ ମାରି କାଣ୍ତିଆ କାବାରା କିନାତ୍‍ । \v 13 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ ବୁତିଅସି ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‍ କାପ୍‍କିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଉର୍‍କୁନାନ୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ବୁତିକିନିକାନ୍‍ ମାତର୍‌, ମେଣ୍ତେଆଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଏତ୍‌ ସିଲେତ୍‌ । \v 14 \x + \xo ୧୦:୧୪ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୧:୨୭; ଲୁକ ୧୦:୨୨.\xt*\x*“ନାନ୍ ନେଗେନ୍‌ ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ସାରାକିନିକିଦା । ବୁବା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ନେସ୍‌ନାନ୍‌ ମାରି ନାନ୍ ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ନା, \v 15 ଆୟାୱାଜା ନାନ୍ ନା ନିଜେଦି ମେଣ୍ତେଆଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ନା, ମାରି ନା ନିଜେଦି ମେଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ନେସ୍‌ନେ, ମାରି ମେଣ୍ତେଆଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ନା ଜିବନ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ରାଜିମାନା । \v 16 ଏମେ ମେଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ମେଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ସାଡ଼ାଦିକେଙ୍ଗ୍‌ ଆଉ, ନା ଇୟାୱାଜା ଆଇ ମେଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ମାନେ, ୱାନିକାଙ୍ଗ୍‌ ବା ନାଙ୍ଗିଁ ତାତେଙ୍ଗ୍‌ ଆନାତ୍‌, ମାରି ୱାକ୍‍ ନା ବଲ୍ ୱେନେ; ଆବେଟ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ମାନ୍ଧାଦିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ଅରେନ୍‍ ଗୋଡ଼ୁ ଆନାନ୍‌ । \p \v 17 “ନାନ୍ ନା ଜିବନ୍‌ ସିନିଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍ ବୁବା ନାଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋନାନ୍‌, ମାରି ନାନ୍ ନା ଆୟା ଜିବନ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନା । \v 18 ଏନ୍‌ ନାମାଣ୍‌କୁ ନା ଜିବନ୍‌ ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏନ୍‍, ମାତର୍‌ ନା ବଦାଦାନ୍ ନା ଜିବନ୍‌ ଦାନ୍‌ କିନା । ନା ଜିବନ୍‌ ଦାନ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଅଦିକାର୍‌ ମାନାତ୍‌ ମାରି ନାନ୍ ମାରିଡ଼େସି ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ବା ଅଦିକାର୍‌ ମାନାତ୍‌ । ଇକା କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନା ବୁବାଦିମାଣ୍‌ନା ଇୟା ଆଦେସ୍‌ ପୟ୍‌ତାମାନା ।” \p \v 19 ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ୱେର୍‌ଇ ୱେନ୍‌କା ଜିହୁଦି ଲୋକା ଲୋଇ ମାରିଡ଼େସି ଆଇ ମାଟା ଗଟାତାତ୍‌ । \v 20 ୱାରି ଲୋଇରାନ୍‌ ଏସଲୋକ୍‌ ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, “ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁବା ଆସ୍‌ତାମାନାତ୍‌, ୱାନ୍‌ ବାୟା, ଏନ୍ଧା ୱାନି ମାଟା ୱେନ୍‌ଜିନିଦେର୍‌ ?” \p \v 21 ଆଇକାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ତୋ ଦୁବା କାସ୍‌ତି ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ଇୟାୱାଜା ମାଟା ଇନ୍‌ଏନ୍‌; ଦୁବା ଇନିକା କାଣା ଲୋକ୍‌ତି କାଣୁକୁ ତର୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଆଟ୍‍ନାତ୍‍ ? \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ମାନାଏତାର୍‍ \p \v 22 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଜିରୁସାଲମ୍‌ତୁ ମନ୍ଦିର୍‌ ତିଆର୍‌ କିତି ପଣ୍ତ୍‌ୟ ଆଜିମାର୍ହାତ୍‍; ଆୟାୱାଲେ ପିନିକାଡ଼ା ମାର୍ହାତ୍‌, \v 23 ମାରି ଜିସୁ ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ସଲମନ୍‍ତି ଗୁଡିକାଲ୍‌ତୁ ବୁଲାଜି ମାର୍ହାନ୍‌ । \v 24 ଆବେଟ୍‌ ଜିହୁଦି ଲୋକୁ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସାରିବେଡ଼୍‍ତି ଉଣ୍ତାଜି ୱେନ୍‌ବାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, ମାରି ଏସ ୱେଡ଼ାସାନ୍ଧି ମାଙ୍ଗିଁ ନାମ୍‌ଇ ୱାଜା ଇଡ୍‌ନି ? ଜଦି “ନିନୁ ମସିହ, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ତାନ୍‌ ୱେର୍‌ଆ ।” \p \v 25 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଇଜିନିଦେର୍‌; ନା ବୁବାଦି ମାଣାନ୍‌ ଅଦିକାର୍‍ ନାନ୍ ପୟ୍‌ଜି ଆମା ଆମା ପାଣି କିଜିନା, ଆୟାୱିଜୁ ନା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାକ୍‌ୟ ସିଜିନା; \v 26 ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଇଜିନିଦେର୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନା ମେଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ଆଇଦେର୍‍ । \v 27 ନା ମେଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜୁ ନା ବଲ୍ ୱେନେ ମାରି ନାନ୍ ୱାନିକାଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ନା, ମାରି ୱାକ୍‍ ନା ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ବୁଲାନେ, \v 28 ମାରି ନାନ୍ ୱାନିକାଙ୍ଗ୍‌ ଏସ୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ସିନା, ମାରି ୱାକ୍‍ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ବା ସାଉ, ମାରି ୱାନିକାଙ୍ଗ୍‌ ନା କିୟୁଦାନ୍‌ ଏନ୍‌ ଡ଼ିବିସ୍‌କିଜ ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏର୍‍ । \v 29 ନା ବୁବା ନାଙ୍ଗିଁ ଆମାକା ସିତାମାନାନ୍‌, ଆକା ୱିଜୁମାଣ୍‌କୁ ନାଣ୍ତଦାରା, ମାରି ୱାନିକାଙ୍ଗ୍‌ ବୁବାଦି କିୟୁଦାନ୍‌ ଏନ୍‌ ଆକା ଡ଼ିବିସ୍‍କିଜ ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏନ୍‍ । \v 30 ବୁବା ନି ନାନ୍ ଅରେନ୍‍ ।” \p \v 31 ଇୟା ମାଟା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ଜିହୁଦିଲୋକୁ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଇଜି ମାରି କାଲ୍‌କୁ ପେର୍‌ତାର୍‌ । \v 32 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ନାନ୍ ବୁବାଦିମାଣାନ୍‍ ଏସ ନେଗି ପାଣି ମିଙ୍ଗିଁ ତର୍‌ତାମାନା; ଆୟାୱିଜୁ ପାଣିଦି ଲୋଇରାନ୍‌ ଏମେ ନେଗି ପାଣିଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ନେର୍‌ କାଲ୍‌କୁ ପୋକ୍‌ତାଜିନିଦେର୍‌ ? \p \v 33 ଜିହୁଦିଲୋକୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ନେଗି ପାଣିଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାପ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ କାଲ୍‌କୁ ପୋକ୍‌ତାଏଜିନାପ୍‌, ମାତର୍‌ ମାପୁରୁ ନିଦା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌, ମାରି ନିନ୍‌ ଲୋକୁ ଆଜି ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ସାମାନ୍‍ କିଜିନି ।” \p \v 34 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମି ସାସ୍ତ୍ରଦୁ ଇକା ରାସାତାମାନାତ୍‌, ମାପୁରୁ ଇନାନ୍‌, ମିର୍‌ ମାପୁରୁଙ୍ଗୁଁ ? \v 35 ଆମାୱାରି ଲାକ୍‌ତୁ ମାପୁରୁଦି ବାକ୍ୟ ଇଗା ୱାତାତ୍‍, ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଜଦି ୱାନ୍‌ ମାପୁରୁ ଇଜି ଇର୍ହାନ୍‌ ମାରି ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ର ୱେର୍‌ଏ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏର୍‍ \v 36 ବୁବା ମାପୁରୁ ନାଙ୍ଗିଁ ପବିତ୍ର କିଜି ଆସ୍‍କିତାନ୍‌ନୋ ଇୟା ଦୁନିଆଦୁ ପୋକ୍‌ତାତାମାନାନ୍‌ । ଆରିଙ୍ଗ୍‌, ନାନ୍ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‍ ମାପୁରୁଦି ମାରିନ୍‌ ଇନି ମାଣାନ୍‌ ମାପୁରୁଙ୍ଗ୍‌ ନିଦା କିଜିନା ଇଜି ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇଜିନିଦେର୍‌ ? \v 37 ଜଦି ନାନ୍ ବୁବାଦି ପାଣିୱିଜୁ କିଏ, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିମାଟ୍‌; \v 38 ମାତର୍‌ ଜଦି ନାନ୍ ୱାନି ବଦାଦାନ୍ ନାନ୍ ପାଣି କିନା, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଇତିଙ୍ଗ୍‌ବା, ନା ପାଣି ସୁଡ଼ୁଜି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଦୁ । ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ପୁରା ନେସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନିଦେର୍‌, ମାରି ନା ବୁବା ନା ମାନୁ ମାନାନ୍‌ ମାରି ନାନ୍ ୱାନିମାନୁ ମାନା ।” \p \v 39 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ସେସ୍ଟା କିତାର୍‌, ମାତର୍‌ ଜିସୁ ୱାରି କିୟୁଦୁ ଦାରାସିଏଣ୍ତା ସତାସର୍ହାନ୍‌ । \p \v 40 \x + \xo ୧୦:୪୦ \xo*\xt ଜୋହନ ୧:୨୮.\xt*\x*ଆୟାୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ମାରିଡ଼େସି ଜର୍ଦନ ଗାଡାଦି ଆୟାପାଡ଼ି ଇତାନ୍‌, ଜୋହନ ଏମେ ବାଡିଦୁ ପୁର୍ବେ ଡୁବନ୍‌ ସିଜିମାର୍ହାନ୍‌, ଆୟା ବାଡିଦୁ ୱାତାନୋ ଆବେନୁ ତେବାତାନ୍‌ । \v 41 ମାରି, ନାଣ୍ତଲୋକୁ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ଜୋହନ ଗିଦେ କାବାଆନି ପାଣି କିଏତାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଇୟା ଲୋକ୍‌ତି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଜୋହନ ଆମାୱିଜୁ ମାଟା ଇର୍ହାନ୍‌, ଆୟାୱିଜୁ ସତ୍‌ ।” \v 42 ମାରି, ଆବେନୁ ଗାଦି ଲୋକୁ ଜିସୁମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାର୍‌ । \c 11 \s ଲାଜାର୍‌ତି ସାନିକା \p \v 1 \x + \xo ୧୧:୧ \xo*\xt ଲୁକ ୧୦:୩୮,୩୯.\xt*\x*ବେତନିୟା ନାର୍‌ତି ଲାଜାର୍‌ ଦର୍‌ତିକାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ନବ୍‌ ଆତାମାର୍ହାନ୍‌; ମରିୟମ୍‌ ମାରି ତାନି ତାଙ୍ଗିଁସି ମାର୍ତା ଆୟା ନାଟ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ମାର୍‌ଏ । \v 2 \x + \xo ୧୧:୨ \xo*\xt ଜୋହନ ୧୨:୩.\xt*\x*ଇକାତ୍‍ ଆୟା ମରିୟମ୍‌, ଏମେକାତ୍‍ ପ୍ରବୁଦି ପାଦାମ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ନିୟୁ ୱାକ୍‍ସି ନିଜେଦି କୁକୁଟିଦାନ୍‌ ୱାନି ପାଦାମ୍‌କୁ ତେଲିତାମାର୍ହାତ୍‍, ତାନି ତଡ଼ାସି ଲାଜାର୍‌ ନବ୍‌ ଆତାମାର୍ହାନ୍‌ । \v 3 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ତାଙ୍ଗିଁକ୍‍ ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ କାବୁର୍ ପକ୍‍ତେ, “ପ୍ରବୁ ସୁଡ଼ୁଆ, ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ଜିବନ୍‍ନୋନି, ନି ସଙ୍ଗ୍‍, ୱାନ୍‌ ନବ୍‌ ଆତାମାନାନ୍‌ ।” \p \v 4 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଆକା ୱେନ୍‌ଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇୟା ନବ୍‌ ସାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସିଲେ, ମାତର୍‌ ମାପୁରୁଦି ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ତି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଆୟାବାଣାନ୍‍ ମାପୁରୁଦି ମାରିନ୍‌ ବା ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ପଇନାନ୍‌ ।” \p \v 5 ଜିସୁ ମାର୍ତା, ୱାନି ତାଙ୍ଗିଁ ମରିୟମ୍‌ ନି ଲାଜାର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‌ ନଜି ମାର୍ହାନ୍‍ । \v 6 ମାରି, ଲାଜାର୍‌ ନବ୍‌ ଆତାମାନାନ୍‌ ଇଜି ଏସ୍ତିୱାଲେ ୱାନ୍‌ ୱେର୍‌ଆନ୍‌, ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାନ୍‌ ଏମେ ବାଡିଦୁ ମାର୍ହାନ୍‍, ଆୟାବାଡିଦୁ ମାରି ରିନେନ୍‍ ତେବାତାନ୍‌ । \v 7 ତାନିୱେନ୍‍କା ୱାନ୍‌ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସାଦୁ, ମାଡ୍‌ ଜିହୁଦା ରାଜିଦୁ ଡ଼େସି ସନାଟ୍‌ ।” \p \v 8 ସିସୁର୍‍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାର୍‌, “ଏ ଗୁରୁ, ଜିହୁଦିର୍ ଏସ ଦିନ୍‍ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ନିଙ୍ଗିଁ କାଲ୍‍କାଣ୍‍ ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ବଦା କିଜିମାର୍ହାର୍‍, ମାରି ନିନ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ଆବେ ସଲ୍‌ସିନି ?” \p \v 9 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱେଡ଼େ ଇନିକା ବାର ଗନ୍‍ଟା ସିଲେତ୍‌ ? ଏନ୍‌ ୱେଡ଼େ ବୁଲାତିଙ୍ଗ୍‍ ତାକାଏନ୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଇୟା ଦୁନିଆଦି ଜାୟ୍‌ ସୁଣାନ୍‌; \v 10 ମାତର୍‌ ନାଡ଼ା ବୁଲାତିଙ୍ଗ୍‍ ୱାନ୍‌ ତାକାନାନ୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାରିମାନୁ ଜାୟ୍‌ ସିଲେତ୍‌ । \v 11 ଜିସୁ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ଇର୍‍ଇ ୱେନ୍‌କା ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ଇର୍ହାନ୍‌, ମା ତଡ଼୍‍ ଲାଜାର୍‌ ସୁଜ୍‍ଜିନାନ୍‍, ମାତର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସୁସ୍‍କାଣ୍‍କାଣ୍‍ ନିକ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ନାନ୍ ସଲ୍‍ସିନା ।” \p \v 12 ଆବେଟ୍‌ ସିସୁର୍‍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାର୍‌, “ପ୍ରବୁ, ଜଦି ଲାଜାର୍‌ ସୁସ୍‍ତାମାନାନ୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ନେଗେନ୍‍ ଆନାନ୍‌ ।” \p \v 13 ଜିସୁ ଲାଜାର୍‌ତି ସାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ସୁସ୍‍କାଣ୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ ସୁସ୍‌ତି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌ ଇଜି ସିସୁର୍‍ ଅଡ଼୍‍ବିତାର୍‍ । \v 14 ମାରି, ଜିସୁ ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ବୁଜାନିୱାଜା ଇର୍ହାନ୍‌, “ଲାଜାର୍‌ ସାତାମାନାନ୍‍ । \v 15 ମାରି, ନାନ୍ ଜେ ଆୟାବାଡିଦୁ ସିଲେତା, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱେଡ଼ିକା ଆଜିନା, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମିର୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନିଦେର୍‍; ମାତର୍‌ ସାଦୁ, ମାଡ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ସନାଟ୍‌ ।” \p \v 16 ଆବେଟ୍‌ ତୋମା ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଦିଦୁମ ଇଜି ଇନାର୍‌, ୱାନ୍‌ ୱାନି ତଡ଼୍‍ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସାଦୁ, ମାଡ୍‌ ବା ଗୁରୁୱାଲେ ସଲ୍‌ସି ୱାନିୱାଲେ ସାନାଟ୍‍ ।” \s ଜିସୁ ଜିନିକାନ୍‍ ମାରି ଜିବନ୍‌ \p \v 17 ଜିସୁ ବେତନିଆଦୁ ଇତାନ୍‍ନୋ ୱେର୍‌ଆନ୍‌ ଜେ, ଲାଜାର୍‌ ନାଲ୍‍ନେନ୍‍ ଆତାତ୍‌ ଦୁକି ଗୁଟାଦୁ ମୁସ୍‍ତାର୍‍ନି । \v 18 ବେତନିୟା ଜିରୁସାଲାମ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ମାର୍ହାତ୍‌, ମୁନ୍‌ଡ୍ରି କିଲମିଟର୍‍ତାନ୍‍ ଉଣା; \v 19 ମାରି, ଜିହୁଦିର୍‌ ମାଣୁକୁ ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ମାର୍ତା ନି ମରିୟମ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‍ ତାନି ତଡ଼ାନ୍‍ ସାତି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସୁକୁ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ତାମେ ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାମାର୍ହାର୍‍ । \p \v 20 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ୱାଜିନାନ୍‍ ଇଜି ଏସ୍ତିୱାଲେ ମାର୍ତା ୱେର୍‍ଆତ୍‍, ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାଦ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ବେଟ୍‍ବୁଡ଼ାଦେଙ୍ଗ୍‍ ସର୍ହାତ୍‍, ମାତର୍‌ ମରିୟମ୍‌ ଇନ୍‌ଡ୍ର ବାସ୍‍ତା ତେବାତାତ୍‌ । \v 21 ମାର୍ତା ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାତ୍‌, “ପ୍ରବୁ, ଜଦି ନିନ୍‌ ଇବେ ମାର୍‍ଇମାନ୍ଦି, ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ନା ତଡ଼ାନ୍‌ ସାଏତାନ୍‍ମାନ୍ଦି । \v 22 ମାତର୍‌ ଇଲେଇବା ନାନ୍ ନେସ୍‌ନା, ନିନ୍‌ ମାପୁରୁଙ୍ଗୁଁ ଆମାକା ଲସ୍‌ନି, ମାପୁରୁ ଜେ ଆକା ନିଙ୍ଗିଁ ସିନାନ୍‍ ।” \p \v 23 ଜିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନି ତଡ଼ାନ୍‌ ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‌ଜି ନିଙ୍ଗିଁନାନ୍‍ ।” \p \v 24 ମାର୍ତା ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାତ୍‌, “ୱାନ୍‌ ଜେ ୱିଜ୍‍ନି ଦିନ୍‍ତୁ ମାରିଡ଼େସି ନିଙ୍ଗିଁନି ୱାଲେ ନିଙ୍ଗିଁନାନ୍‍, ଇକା ନାନ୍ ନେସ୍‌ନା ।” \p \v 25 ଜିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ମାରିଜିନିକାନ୍‍ ମାରି ଜିବନ୍‌; ଏନ୍‌ ନାବାନ୍‍ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଜଦିବା ସାନାନ୍‌, ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ଜିନାନ୍‍ । \v 26 ମାରି ଏନ୍‌ ଜିନାନ୍‍ ମାରି ନାବାନ୍‍ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏସାଙ୍ଗ୍‌ବା ସାଏନ୍‌; ଇକା ଇନିକା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଜିନି ?” \p \v 27 ମାର୍ତା ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାତ୍‌, “ହୁଁ ପ୍ରବୁ, ଆମାୱାନିଦି ଦୁନିଆଦୁ ୱାନିକା ମାର୍ହାତ୍‍, ନିନ୍‌ ଜେ ମାପୁରୁଦି ମାରିନ୍‌ ଆୟା ମସିହ, ଇକା ନା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ।” \s ଜିସୁ ଆଡ଼୍‍ବାତାନ୍‍ \p \v 28 ଇକା ଇର୍‍ଇ ୱେନ୍‌କା ମାର୍ତା ସଲ୍‌ସି ତାନି ତାଙ୍ଗିଁ ମରିୟମ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‍ ନେସ୍‌ଇୱାଜା କୁକ୍‌ସି ଇର୍ହାତ୍‌, “ଗୁରୁ ୱାତାନ୍‍ନି ମାରି ନିଙ୍ଗିଁ କୁକ୍‍ସିନାନ୍‍ ।” \v 29 ମରିୟମ୍‌ ଇକା ୱେନ୍‌ଜି ବେଗି ନିଙ୍ଗିଁଜି ଜିସୁ ଲାକ୍‌ତୁ ସର୍ହାତ୍‍ । \v 30 ଜିସୁ ନାସ୍ତିୱାଲେ ନାର୍‍ ଲୋଇ ରେଏନ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‍, ମାତର୍‌ ମାର୍ତା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଏମେ ବାଡିଦୁ ବେଟ୍‍ବୁଡ଼ାତା ମାର୍ହାତ୍‌, ଆୟା ସାନ୍ଦି ୱାନ୍‌ ଆୟା ବାଡିଦୁ ମାର୍ହାନ୍‍ । \v 31 ମାରି, ଏମେ ଜିହୁଦିର୍‌ ୱାନିୱାଲେ ଇନ୍‌ଡ୍ର ମାନ୍‌ଜି ମରିୟମ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‍ ସୁକୁ ସିଜିମାର୍ହାର୍‍, ୱାର୍‌ ମରିୟମ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ବେଗି ନିଙ୍ଗ୍‍ଜି ସହସି ସନିକା ସୁଡ଼ୁଜି, ୱାଦ୍‌ ଦୁକି ଲାକ୍‌ତୁ ଆଡ଼୍‍ବାଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ସଲ୍‍ସିନାତ୍‍, ଇକା ଅଡ଼୍‍ବିଜି ତାନି ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ସର୍ହାର୍‍ । \p \v 32 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ଏମେ ବାଡିଦୁ ମାର୍ହାନ୍‍, ମରିୟମ୍‌ ଆୟା ବାଡିଦୁ ଇଗା ସଲ୍‌ସି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଜି ୱାନି କାଲ୍‍କା ଆଡ୍‍ଗି ମାଡ଼ିସ୍‌ କିଜି ଇର୍ହାତ୍‌, “ପ୍ରବୁ, ଜଦି ନିନ୍‌ ଇବେ ଇଗା ୱାତିମାନ୍ଦି, ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ନା ତଡ଼ାନ୍‌ ସାଏତାନ୍‍ମାନ୍ଦି ।” \p \v 33 ମାରି, ଜିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ତାନି ୱାଲେ ୱାତିମାନି ଜିହୁଦିରିଙ୍ଗ୍‍ଁ ଆଡ଼୍‍ବାନିକା ସୁଡ଼ୁଜି ଆତ୍ମାତୁ ଆଡ଼୍‍ବାଜି, ମାରି ପାଣି ପୁରା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ନାଣ୍ତ ବଦାଦାନ୍ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, \v 34 ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଏମେ ଇଟ୍‍ଟି ମାନିଦେର୍‌ ? ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, \p “ପ୍ରବୁ, ୱାଜି ସୁଡ଼ୁଆ ।” \p \v 35 ଜିସୁ ଆଡ଼୍‍ବାତାନ୍‍ । \v 36 ଆବେଟ୍‌ ଜିହୁଦିର୍ ଇର୍ହାର୍‌, ସୁଡ଼ୁଦୁ, ୱାନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଜିବନ୍‌ନୋଜି ମାର୍ହାନ୍‍ । \p \v 37 ମାତର୍‌ ୱାରି ଲୋଇ ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇୟା ଏମେକାନ୍‍ ଆୟା କାଣାଦି କାଣୁକୁ ସୁଡ଼ିସ୍‍ କିଏନ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‍ ନୋ ? ୱାନ୍‌ ଇନିକା ଲାଜାର୍‌ତି ସାନିତାନେଙ୍ଗ୍‍ ବା ତେବାକିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏତାନ୍‍ମାନ୍ଦି ?” \s ଜିସୁ ଲାଜାର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସାତିମାଣାନ୍‌ ନିକ୍‍ତାନ୍‍ \p \v 38 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ମାରିଡ଼େସି ଆତ୍ମାଦୁ ଆଡ଼୍‍ବାଜି ଦୁକିଗୁଟା ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାନ୍‌; ଆକା ଉଣ୍ତ୍ରି ସାର୍‍ରା, ମାରି ତାନି ଦୁଆର୍‍ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଉଣ୍ତ୍ରି କାଲୁ ମାର୍ହାତ୍‌ । \v 39 ଜିସୁ ଆଦେସ୍‌ ସିତାନ୍‌, “ଇୟା କାଲୁ ଗୁସାକିଦୁ ।” ସାତି ଲୋକ୍‌ତି ତାଙ୍ଗିଁସି ମାର୍ତା ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାତ୍‌, “ପ୍ରବୁ, ୱାନ୍‌ କାପୁ ଆଜିମାନାନ୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମୁସ୍‌ତାର୍‌ ନାଲ୍‍ନେନ୍‍ ଆତାନ୍‍ନି ।” \p \v 40 ଜିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଜଦି ନିନ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନି, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁଦି ମହିମା ସୁଣି, ଇକା ଇନିକା ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ଇନ୍‍ଏତା ?” \v 41 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ କାଲୁ ଗୁସାକିତାର୍‍ । ମାରି, ଜିସୁ ମୁସ୍‌କୁ ସୁଡ଼ୁଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ବୁବା, ନିନ୍‌ ନା ପାର୍‌ତନା ୱେର୍‌ଇ ଇଜି ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ସିଜିନା । \v 42 ନିନ୍‌ ଜେ ୱିଜୁୱାଲେ ନା ପାର୍‌ତନା ୱେନ୍‍ଜମାନି, ଇକା ନାନ୍ ନେସ୍‌ତାମାନା; ମାତର୍‌ ଏମେ ଲୋକୁ ୱିଜେରେ ସାରିବେଡ଼୍‍ତି ନିର୍ହାମାନାର୍‍, ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପକ୍‍ତିମାନି ଇଜି ୱାର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାର୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଇକା ଇର୍‌ଆ ।” \v 43 ୱାନ୍‌ ଇକା ଇଜି ନାଣ୍ତ ଆଉଲି ଆଜି କୁକ୍‍ତାନ୍‍, “ଲାଜାର୍‌ ସହସ ରାଆ ।” \v 44 ୱାନ୍‌ ସତାୱାତାନ୍‍; ୱାନି କିୟୁ ନି ପାଦାମ୍‌ ଦୁକିଦି ପାଗେଣାନ୍‍ ତର୍‍ତାମାର୍ହାର୍‍, ମାରି ୱାନି ମକମି ଉଣ୍ତ୍ରି ପାସିଆ କେର୍‍ପ୍‍ତା ମାର୍ହାର୍‌ । ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱେନି ଗାଟି କୁତ୍‍ସି ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ସାରି ସିଦୁ ।” \s ଜିସୁଦି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ୱାର୍‍ଗିତାର୍‍ \r (ମାତିଉ ୨୬:୧-୫; ମାର୍କ ୧୪:୧-୨; ଲୁକ ୨୨:୧-୨) \p \v 45 ମାରି, ଜିହୁଦିର୍‌ ମାଣ୍‌କୁ ନାଣ୍ତ ଅର୍ତାତ୍‍ ଏମେକାର୍‌ ମରିୟମ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାମାର୍ହାର୍‍ ମାରି ଜିସୁଦି ପାଣି ସୁଡ଼ୁଜି, ୱାର୍‌ ୱାନିମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାର୍‍; \v 46 ମାତର୍‌, ୱାରି ମାଣାନ୍‌ ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ପାରୁସିର୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ସଲ୍‌ସି, ଜିସୁ ଆମାକା ଆମାକା କିତାମାର୍ହାନ୍‌, ଆୟାୱିଜୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ତାନ୍‌ । \v 47 ଆବେଟ୍‌ ପେରି ଜାଜକର୍‌ ନି ପାରୁସିର୍‌ ପେରିମିଟିଙ୍ଗ୍‌ କିଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ମାଡ୍‌ ଇନିକା କିନିକା ? ଇୟା ଲୋକୁ ତୋ ନାଣ୍ତ କାବାଆନି ପାଣି କିଜିନାନ୍‍ । \v 48 ଜଦି ମାଡ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱାଜା ଡ଼ିସ୍‍ନାସିନାଟ୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜେରେ ୱାନିମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାର୍‌, ମାରି ରମିୟଅଦିକାରି ଲୋକୁ ୱାଜି ମା ମନ୍ଦିର୍‌ ନି ଜାତିଦି ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‍ ନାସ୍ଟୁ କିନାର୍‌ ।” \p \v 49 ମାତର୍‌ ୱାରିମାଣ୍‌କୁ ଆୟା ବାର୍‍ସେକ୍‍ତି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‍କିଆଇଆତିମାନି ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ପେରି ଜାଜକ କୟାପା ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିର୍‌ ଇନିକା କାବାର୍‍ !” \v 50 ମିର୍‌ ଇନିକା ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଜିନିଦେର୍‍, ୱିଜୁ ଜାତି ନାସ୍ଟୁ ଆନି ବାଦ୍‌ଲୁ ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ସାନିକା ଟିକ୍‍ମାନାତ୍‍ । \v 51 କୟାପା ନିଜେଦି ମନ୍‍ତାନ୍‍ ଇକା ଇନ୍‌ଏନ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‍, ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ଆୟା ବାର୍‍ସେକ୍‍ତି ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ପେରି ଜାଜକ ମାର୍ହାନ୍‍ଆକା ଇୟା ବବିସତ୍‍ତି ମାଟା ୱାନି ୱେୟୁଦାନ୍‌ ସତାମାର୍ହାତ୍‍ । ଜିସୁ ୱେର୍‍ତା ମାର୍ହାନ୍‍ ଜେ ୱିଜୁ ଜିହୁଦି ଲୋକାଦି, \v 52 ଇନ୍‍ଙ୍ଗାଁ ଆନିଙ୍ଗାଁ ଆତିମାନି ମାପୁରୁଦି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତ୍ରେ କୁଟୁମ୍‍ତୁ ଉଣ୍ତାକିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ସାନାନ୍‌ । \p \v 53 ଆବେଟ୍‌ ଆୟା ନାଣ୍ତିରାନ୍‍ ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସାୟାମାର୍‍ଗାଡାକ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ଉପାୟ୍‌ କିତାର୍‍ । \v 54 ମାରି, ଜିସୁ ଜିହୁଦିର୍‌ ମାନୁ ମାରି ତରାୟ୍‍ଆଜି ବୁଲାସାଲା କିଏତାନ୍‌, ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ଆୟାବାଡିଦାନ୍‍ ସହସି ସଲ୍‌ସି ସୁନ୍‌ସାନ୍‌ ରାଜିଦି ଏପ୍ରୟିମ୍‍ ଦର୍‌ତି ଉଣ୍ତ୍ରି ଗାଡ଼୍‌ତୁ ସର୍ହାନ୍‍, ମାରି ୱାନ୍‌ ସିସୁରିୱାଲେ ଆବେ ତେବାତାନ୍‌ । \p \v 55 ଜିହୁଦିର୍‌ ନିସ୍ତାର ପଣ୍ତୟ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ମାର୍ହାତ୍‌, ମାରି ରାଜିଦାନ୍‍ ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ନିଜେ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‍ ନେଗେଣ୍ତ୍‍ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ନିସ୍ତାର୍‍ ପଣ୍ତୟ୍‌ ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ନେ ଜିରୁସାଲାମ୍‍ତୁ ସର୍ହାର୍‍ । \v 56 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ପୟ୍‍ବୁ ପୟ୍‍ବୁ ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ନିର୍‍ଇ ମାର୍‍ଇୱାଲେ ୱାର୍‍ୱାର୍‍ ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, ମିର୍‌ ଇନିକା ଅଡ଼୍‍ବିଜିନିଦେର୍‍ ? ୱାନ୍‌ ପଣ୍ତୟ୍‌ତୁ ୱାନାନ୍‌ ନୋ ରେଏନ୍‌ ? \v 57 ପେରି ଜାଜକର୍‌ ନି ପାରୁସିର୍‌ ଆଦେସ୍‌ ସିତାମାର୍ହାର୍‍ ଜେ ଜଦି ଏନ୍‌ ଜିସୁ ଏମେମାନୁ ମାନାନ୍‌ ଇଜି ନେସ୍‍ନାମାନାନ୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା କାବୁର୍‌ ଦାପ୍ରେ ନେତାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ନା ସିନାର୍‍ । ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଆସ୍‌ନାର୍‌ । \c 12 \s ଜିସୁ ବେତନିଆଦୁ ଅବିସେକ୍‍ ଆତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୬:୬-୧୩; ମାର୍କ ୧୪:୩-୯) \p \v 1 ଇୟା ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ନିସ୍ତାର୍‌ ପଣ୍ତୟ୍‌ତି ସଅ ଦିନ୍‌ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ବେତନିୟାଦୁ ସର୍ହାନ୍‍; ଏମେ ଲାଜାର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ସାତିମାଣ୍‌କୁ ନିକ୍‍ତା ମାର୍ହାନ୍‍, ଆବେନୁ ୱାନି ଇଲୁ ମାର୍ହାତ୍‌ । \v 2 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ବାଡିଦୁ ଉଣ୍ତ୍ରି ନାଡ଼ା ବଜି ତିଆର୍‌ କିତାର୍‍; ମାର୍ତା ସେବା କିଜିମାର୍ହାତ୍‍, ମାରି ଏମେକାର୍‌ ୱାନିୱାଲେ ବଜିଦୁ ବାସ୍‍ତାମାର୍ହାର୍‍, ଲାଜାର୍‌ ୱାରି ଲୋଇ ଅରେନ୍‍ ମାର୍ହାନ୍‍ । \v 3 \x + \xo ୧୨:୩ \xo*\xt ଲୁକ ୭:୩୭,୩୮.\xt*\x*ନାସ୍ତିୱାଲେ ମରିୟମ୍‌ ଅଦାକାୟା ନାଣ୍ତ ନେଗି ଦାରାଦି ବାସ୍‌ନା ମାରାତାନ୍‌ ତିଆର୍‌ ଆତି ନିୟୁ ଅସି ଜିସୁଦି ପାଦାମ୍‍ତୁ ଆକା ୱାକ୍‍ସି ନିଜେଦି କୁକୁଟିଦାନ୍ ୱାନି ପାଦାମ୍‌କୁ ତେଲ୍‍ତାସିତାତ୍‍, ମାରି ନିୟୁଦି ବାସ୍‍ନାଦାନ୍‍ ଇଲୁ ଗାମ୍‍ରିସ୍‍ତାତ୍‍ । \v 4 ମାତର୍‌ ଜିସୁଦି ସିସୁର୍‍ ଲୋଇ ଇସ୍କାରିୟୋତିୟ ଜିହୁଦା ଦର୍‌ତି ଏମେ ସିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସେର୍‍ପ୍‍ତେଙ୍ଗ୍‍ ସଲ୍‍ସିମାର୍ହାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, \v 5 ଇୟା ନିୟୁ ତିନିସ ୱେଣ୍ତି ଡାବୁଙ୍ଗାଁଙ୍ଗ୍‍ ପର୍‌ଜି ଏନ୍ଦା କାକୁର୍ତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସିଏତାର୍‍ ? \v 6 ୱାନ୍‌ ଜେ କାକୁର୍ତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସିନ୍ତା କିଜିମାର୍ହାନ୍‍ ଇଜି ଇକା ଇର୍ହାନ୍‌, ଆକା ସିଲେ, ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଡଙ୍ଗାଁର୍‍ଏନ୍, ମାରି ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ଡାବୁଙ୍ଗୁଁ ମଣି ମାର୍ହାତ୍‍ଆକା, ଆବେନ୍‌ ଆମା ଆମାକା ଇଡ୍‌ଜି ମାର୍ହାର୍‌, ଆକା ୱାନ୍‌ ଡଙ୍ଗାଁକିଜି ଅସିମାର୍ହାନ୍‍ । \fig ନିୟୁମାନି ସାଟି|alt="Alabaster jars" src="hk00142c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="୧୨:୩"\fig* \p \v 7 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ତେନିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସ୍‌ସୋ ସିଦୁ, ତାନେଙ୍ଗ୍‌ ଆମାକା ମାନାତ୍‌, ନା ମାଡ଼ାଦିଙ୍ଗ୍‍ ମୁସ୍‍ନି ନାଣ୍ତିରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାଦ୍‌ ଇକା ଇଡ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାତ୍‍ । \v 8 କାକୁର୍ତି ଲୋକ୍‌ ତୋ ୱିଜୁଦିନ୍‌ ମି ଲାକ୍‌ତୁ ମାନାର୍‌, ମାତର୍‌ ନାନ୍ ୱିଜୁଦିନ୍‌ ମି ଲାକ୍‌ତୁ ତେବାଏ ।” \s ଲାଜାର୍‌ତି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ଉପାୟ୍‍କିତାର୍‍ \p \v 9 ନାସ୍ତିୱାଲେ ନାଣ୍ତ ଜିହୁଦି ଲୋକୁ ଜିସୁ ବେତନିଆଦୁ ମାନାନ୍‌ ଇଜି ନେସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ସି ଆବ୍‍କା ଜିସୁଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସିଲେ, ମାତର୍‌ ଏମେ ଲାଜାର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ସାତିମାଣାନ୍‌ ନିକ୍‍ତାମାର୍ହାନ୍‍, ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ବା ୱାତାର୍‌ । \v 10 ମାତର୍‌ ଲାଜାର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ବା ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଇଜି ପେରି ଜାଜକର୍‌ ଉପାୟ୍‌ କିତାର୍‍, \v 11 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିହୁଦିର୍‌ ଲୋଇ ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‍ସିମାର୍ହାର୍‍ ମାରି ଜିସୁମାନୁ ସଲ୍‌ସି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଜିମାର୍ହାର୍‍ । \s ଜିସୁ ଜିଣାଜି ଜିରୁସାଲାମ୍‍ତୁ ଡ଼ୁଗିତାନ୍‍ \r (ମାତିଉ ୨୧:୧-୧୧; ମାର୍କ ୧୧:୧-୧୧; ଲୁକ ୧୯:୨୮-୪୦) \p \v 12 ମାର୍‍ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ନିସ୍ତାର୍‍ ପଣ୍ତୟ୍‌ତୁ ୱାତିମାର୍‌ଇ ନାଣ୍ତ ଲୋକୁ ଜିସୁ ଜିରୁସାଲାମ୍‍ତୁ ୱାଜିନାନ୍‍ ଇଜି ୱେର୍‌ଆର୍‌ । \v 13 ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ କାଜିରି କମେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ସି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ବେଟ୍‌ଆଦେଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ସତାସର୍ହାର୍‌ ମାରି ନାଣ୍ତ ଆଉଲି ଆଜି ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, ହୋଶାନା । ପ୍ରବୁଦି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ଏନ୍‌ ୱାଜିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଦନ୍ୟ; ଦନ୍ୟ ଇସ୍ରାଏଲ୍‌ତି ରାଜା । \p \v 14 ମାରି, ଜିସୁ ଉଣ୍ତ୍ରି ଗଦପିଲା ମୁସ୍‌କୁ ବାସ୍‍ତା ୱାତାନ୍‌, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇକା ଦାର୍ମୁ ସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସାତାମାନାତ୍‌, \q1 \v 15 ଏ ସିୟୋନ୍‍ତି ଆଇଲିକ୍‌, “ତିଲାମା; \q1 ସୁଡୁଆ, ନି ରାଜା ୱାଜିନାନ୍‍, \q2 ୱାନ୍‌ ଗଦପିଲା ମୁସ୍‌କୁ ବାସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ୱାଜିନାନ୍‍ ।” \p \v 16 ୱାନି ସିସୁର୍‍ ପାର୍‌ତୁମ୍‍ତୁ ଇୟାୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ବୁଜାଏତାର୍‌, ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ପୟ୍‌ତି ୱେନ୍‌କା ଇୟାୱିଜୁ ଜେ ୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସାତାମାର୍ହାତ୍‍, ମାରି ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଜେ ଇୟାୱିଜୁ କିତାମାର୍ହାର୍‍, ଆକା ୱାର୍‌ ଏତ୍‌ କିତାର୍ । \p \v 17 ମାରି, ଜିସୁ ଲାଜାର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁକିଦାନ୍‍ କୁକ୍‌ସି ସାତିମାଣାନ୍‌ ନିକ୍‍ତିୱାଲେ ଆମା ଲୋକ୍‌ଡର୍‌ ୱାନିୱାଲେ ମାର୍ହାର୍‌, ୱାର୍‌ ଆୟା ଗଟନା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାକି ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାର୍‌ । \v 18 ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ବା ଲୋକୁ ୱିଜେରେ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମିସାଦେଙ୍ଗ୍‍ ସର୍ହାମାର୍ହାର୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଇୟା କାବାଆନି ପାଣି କିତାମାନାନ୍‍ ଇଜି ୱାର୍‌ ୱେର୍‍ଆମାର୍ହାର୍‍ । \v 19 ଆବେଟ୍‌ ପାରୁସିର୍‌ ତାମେ ତାମେମାନୁ ୱାର୍‌ଗିଜି ସାତାର୍‌, “ସୁଡ଼ୁଜିନିଦେର୍‍ ତୋ, ମାଡ୍‌ ଇନିକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଜିନିକା; ସୁଡ଼ୁଦୁ, ଦୁନିଆୱିଜୁ ତାନି ୱେନ୍‌କା ସର୍ହାତ୍‍ନି ।” \s ଏସୋ ଗ୍ରିକ୍‌ ଲୋକୁ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ପୟ୍‌ତାର୍‌ \p \v 20 ପଣ୍ତୟ୍‌ ସମୟ୍‍ତୁ ଉପାସନା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଜିରୁସାଲାମ୍‍ତୁ ୱାତି ମାର୍‍ଇ ଲୋକା ଲୋଇ ଏସୋ ଗ୍ରିକ୍‌ ଲୋକୁ ମାର୍ହାର୍‌ । \v 21 ୱାର୍‌ ଗାଲିଲିଦି ବେତ୍‍ସାଇଦାଦୁ ତେବାନି ପିଲିପ୍‌ତି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ଼ିସ୍‌ କିଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ଆଜ୍ଞା, ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‍ ମା ବଦା ।” \p \v 22 ପିଲିପ୍‌ ସଲ୍‌ସି ଆନ୍ଦ୍ରିୟତିଙ୍ଗ୍‍ ଇର୍ହାନ୍‌, ମାରି ଆନ୍ଦ୍ରିୟ ନି ପିଲିପ୍‌ ସଲସି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାର୍‌ । \v 23 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ସମୟ ଇଗା ୱାତାମାନାତ୍‌ । \v 24 ସତ୍‌ ସତ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ଗଦ୍‍ମୁପାଡ଼ୁ ଜଦି ସିକ୍‌ଲାଦୁ ଆର୍‍ଜି ସାଏତ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ଆକା ଉଡ୍ରେନେ ତେବାନାତ୍‍, ମାତର୍‌ ଜଦି ସାନାତ୍‍, ନାଣ୍ତ ପାଡ଼ୁ ଆସ୍‍ନାତ୍‍ । \v 25 \x + \xo ୧୨:୨୫ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୩୯; ୧୬:୨୫; ମାର୍କ ୮:୩୫; ଲୁକ ୯:୨୪; ୧୭:୩୩.\xt*\x*ଏନ୍‌ ନିଜେଦି ଜିବନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ ଜିବନ୍‍ନୋନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଆକା ଆରାକିନାନ୍‌, ମାରି ଏନ୍‌ ନିଜେଦି ଜିବନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ଦୁନିଆଦୁ କାଡ଼୍‍ନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଆକା ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ରକିୟା କିନାନ୍‌ । \v 26 ଏନ୍‌ ନା ସେବା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦାକିନାନ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ନା ୱାଲେ ରାପିନ୍‍; ମାରି; ନାନ୍ ଏମେନ୍‍ ମାନା, ନା ସେବାକିନିକାନ୍‍ ବା ଆବେ ତେବାନାନ୍‌; ଏନ୍‌ ଏସାଙ୍ଗ୍‍ ନା ସେବା କିନାନ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନା ବୁବା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାନାନ୍‍ । \s ଜିସୁ ନିଜେଦି ସାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱେର୍‌ତାନ୍‌ \p \v 27 ଇଲେଇ ନା ଜିବନ୍‌ ଦୁକ୍‍ଦୁକ୍‍ ଆଜିନାତ୍‍, ମାରି ନାନ୍ ଇନିକା କିନା ? ବୁବା, ନାଙ୍ଗିଁ ଇୟା ସମୟ୍‌ତାନ୍‌ ରକିୟା କିଆ ? ମାତର୍‌ ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ତୋ ନାନ୍ ୱାତାମାନା । ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଦୁକ୍‍ବଗାନି ସମୟକୁ କାସ୍ଟୁ ଆଦେଙ୍ଗ୍‍ ପକାତାମାନା । \v 28 “ବୁବା, ନିନ୍‌ ଦର୍‌ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ କିଆ । ଆବେଟ୍‌ ବାଦଡ଼ତାନ୍‍ ଇୟା ବଲ୍ ୱାତାତ୍‍ ମାପ୍‌ ଆକା ମହିମାନିତ କିତାମାନାପ୍‍, ମାରିଡ଼େସି ମହିମାନିତ କିନାପ୍‍ ।” \p \v 29 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ନିର୍‍ଇ ମାର୍‍ଇ ଲୋକୁ ୱିଜେରେ ଇକା ୱେନ୍‌ଜି ବାଦଡ଼୍‍ ଡିଡ଼ିତାତ୍‍ ଇଜି ଇର୍ହାର୍‌; ଆଇକାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଅରେନ୍‍ ଦୁତ୍‍ ୱେନିଙ୍ଗ୍‌ ମାଟା ଇର୍ହାମାନାନ୍‌ ।” \p \v 30 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ନା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ବଲ୍ ଆଏତ୍‍, ମାତର୍‌ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆତାମାନାତ୍‌ । \v 31 ଇଲେଇ ଇୟା ଦୁନିଆଦୁ ବିସାର୍‌ ଇଗା ୱାତାତ୍‍; ଇଲେଇ ଇୟା ଦୁନିଆଦି ବିସାର୍‍ପତିଙ୍ଗ୍‌ ଆତ୍‌ରେ ପକାନାନ୍‍ । \v 32 ମାରି, ନାନ୍ ଏସ୍ତିୱାଲେ ଦୁନିଆଦାନ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ପେରାଇଆନା, ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ଟାଣିସ୍‍ କିନା । \v 33 ୱାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସାଦେଙ୍ଗ୍‌ ସଲ୍‌ସିନାନ୍‌, ଆୟା ସିନା ସିଜି ଇକା ଇର୍ହାନ୍‌ । \p \v 34 ଆବେଟ୍‌ ଲୋକୁ ୱିଜେରେ ଇର୍ହାର୍‌, “ମସିହ ୱିଜୁଦିନ୍‌ ତେବାନାନ୍‌ ଇଜି ନିୟମ୍‍ତାନ୍‍ ମାପ୍‌ ୱେର୍‍ଆମାନାପ୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ମୁସ୍‌କୁ ପେରାନାନ୍‌ ଇଜି ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇଜିନିଦେର୍‌ ? ଇୟା ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ଏନ୍‌ ?” \p \v 35 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମାରି ଅଡ଼ପ୍‍ ସମୟ ମାତର୍‌ ଜାୟ୍‌ ମିବାନୁ ମାନାତ୍‌ । ସିକାଟି ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମି ଡ଼ିଙ୍ଗ୍‍ଏତ୍‍, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମି ଲାକ୍‌ତୁ ଜାୟ୍‌ ମାନାପ୍ ମାନାପ୍ ବୁଲାସାଲା କିଦୁ; ଏନ୍‌ ସିକାଟିଦୁ ବୁଲାସାଲା କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏମେ ସଲ୍‌ସିନାନ୍‌, ଆକା ୱାନ୍‌ ନେସ୍‌ଏପ୍‌ । \v 36 ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଜାୟ୍‍ତି କଡ଼ର୍‌ ଆଦୁ, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜାୟ୍‌ ମି ଲାକ୍‌ତୁ ମାନାପ୍ ମାନାପ୍ ଜାୟ୍‍ତୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଦୁ । ଜିସୁ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ଇନ୍‌ଜି ୱାରିମାଣାନ୍‌ ସଲ୍‌ସି ମାର୍‍ଗିଜି ତେବାତାନ୍‌ ।” \s ଲୋକା ଅବିସ୍‍ବାସ୍‍ \p \v 37 ଜଦିବା ଜିସୁ ତାମେ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ନିସା କାବାଆନି ପାଣି କିତାମାର୍ହାନ୍‌, ଆବେବା ୱାର୍‌ ୱାନିବାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏତାର୍‌, \v 38 ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଜିସାଇୟ ବାବବାଦି ମାଣ୍‌କୁ ରାସାତି ବାକ୍ୟ ସତ୍‌ ଆନାତ୍‌ । \q1 “ଏ ପ୍ରବୁ, ଏନ୍‌ ମା ନେଗିକାବୁର୍‌ ମାଟା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାମାନାନ୍‍ ? \q2 ମାରି ପ୍ରବୁଦି ସାକ୍ତି ଏମେୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ତର୍‍ତାନ୍‍ ?” \p \v 39 ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏଜିମାର୍ହାର୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସାଇୟ ମାରି ଇର୍ହାମାନାନ୍‌ । \q1 \v 40 “ମାପୁରୁ ୱାରି କାଣୁକୁ କାଣା କିତାମାନାନ୍‍, \q2 ମାରି ୱାରି ଜିବନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ୱା କିତାମାନାନ୍‍, \q1 ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱାର୍‌ କାଣ୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ଁ ସୁଡ଼ୁଏର୍‍ \q2 ମାରି ଜିବନ୍‌ତୁ ବୁଜାଏର୍‍, \q2 ମାରିଡ଼େସି ନାବାନୁ ରେଏର୍‍, \q2 ମାରି ମାପ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେଣ୍ତ୍‍ କିଏପ୍‍ ।” \p \v 41 ଜିସାୟ ଇୟାୱିଜୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଜିସୁଦି ମହିମା ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌ ମାରି ୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌ ।” \p \v 42 ଆବେ ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ଲୋଇ ବା ନାଣ୍ତଲୋକ୍‍ ଜିସୁମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାର୍‍, ମାତର୍‌ ଆନାତ୍‌ସୁଗି ଏସ୍ତିୱାଲେ ପାର୍‌ତନା ଇଲ୍‌ତାନ୍‌ ସପ୍‍ନାର୍‍, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାରୁସିରିଙ୍ଗ୍‍ ତିଲାଜି ଆକା ନାମ୍‍ଏଜି ମାର୍ହାର୍‍ । \v 43 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଗୌରବ୍‍ ମାପୁରୁଦି ୱେଡ଼ିକାକିନି ବାଦଲୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ୱେଡ଼ିକା ବଦା କିତାର୍‍ । \s ଜିସୁ ମାଟାଦି ବିସାର୍‌ \p \v 44 ଜିସୁ ଆଉଲି ଆଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏନ୍‌ ନାବାନ୍‍ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ କେବଲ୍‌ ନାବାନ୍‍ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏନ୍‍, ମାତର୍‌ ନା ପକ୍‍ତିୱାନିମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାନ୍‌ । \v 45 ମାରି, ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସୁଡ଼ୁତାମାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପକ୍‍ତିୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ସୁଡ଼ୁତାମାନାନ୍‌ । \v 46 ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଦୁନିଆଦି ଜାୟ୍‍ଆଜି ୱାତାମାନା, ଏନ୍‌ ନାବାନ୍‍ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାନ୍, ୱାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସିକାଟିଦୁ ବାସାଏନ୍‍ । \v 47 ଏନ୍‌ ଜଦି ନା ବାକ୍ୟ ୱେନ୍‌ଜି ମାନାଏନ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ୱାନି ବିସାର୍‌ କିଏ; ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଦୁନିଆଦି ବିସାର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‍ ରେଏନ୍‍ଣ୍ତା ମାତର୍‌ ଦୁନିଆଦିଙ୍ଗ୍‍ ରକିୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାତାମାନା । \v 48 ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଡ଼ିସ୍‌ସି ନା ମାଟା ମାନାଏନ୍‌, ନା ୱେୟୁଦି ବାକ୍ୟ ୱାନି ବିସାର୍‍କିନିକାତ୍‍ ଆନାତ୍‌ । ଆୟା ବାକ୍ୟ ୱିଜ୍‍ନି ଦିନ୍‍ତୁ ୱାନି ବିସାର୍‌ କିନାତ୍‌ । \v 49 ଇୟା ମାଟା ସତ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ନା ନିଜେଦି ଅଦିକାର୍‍ତାନ୍‍ ଇନିକା ଇନ୍‌ଏ, ମାତର୍‌ ନାନ୍ ଇନିକା ଇନା ମାରି ଇନିକା ୱେକ୍‍ନା, ଆକା ନାଙ୍ଗିଁ ପକ୍‍ତିମାନି ବୁବା ନାଙ୍ଗିଁ ମାଟା ସିତାମାନାନ୍‌ । \v 50 ମାରି ନାନ୍ ନେସ୍‌ନା, ୱାନି ଆଦେସ୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‍ଇ ଜିବନ୍‌ ସିନାତ୍‌ । ନା ବୁବା ନାଙ୍ଗିଁ ଆମାକା ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ସିତାମାନାନ୍‌, କେବଲ୍‌ ନାସ ନାନ୍ ଇଜିନା ।” \c 13 \s ଜିସୁ ୱାନି ସିସୁରି ପାଦାମ୍‌କୁ ନର୍‍ତାନ୍‍ \p \v 1 ନିସ୍ତାର୍‌ ପଣ୍ତୟ୍‌ ଆନି ଆଗ୍‍ଡ଼ିରି ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ଜିସୁ ଇୟା ଦୁନିଆଦାନ୍‍ ବୁବା ଲାକ୍‌ତୁ ନିଜେ ସନି ସମୟ୍ ଇଗାୱାନିକା ନେସ୍‌ସି, ଦୁନିଆଦୁ ମାନି ନିଜେଦି ଏମେ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଜିବନ୍‌ ନଜି ୱାଜିମାର୍ହାନ୍‍, ୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ ଜିବନ୍‍ନୋନିକା ତର୍‍ତାନ୍‍ । \p \v 2 ଜିସୁ ନି ୱାନି ସିସୁର୍‍ ଏସ୍ତିୱାଲେ ନାଡ଼ାଦି ବଜିଦୁ ବାସ୍‍ତାମାର୍ହାର୍‍ । ଏସ୍ତିୱାଲେ ସୟତାନ୍ ସିମୋନ ମାରିସି ଇସ୍କାରିୟୋତିୟ ଜିହୁଦାଦି ଜିବନ୍‌ତୁ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସର୍‍ପେ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ବଦା କିତାୱିସ୍‍ତା ମାର୍ହାନ୍‍ । \v 3 ନାସ୍ତିୱାଲେ ବୁବା ଜେ ୱିଜୁ ଜିସୁଦି କିୟୁଦୁ ୱିଜୁ ସାକ୍ତି ସର୍‍ପେ କିତାମାନାନ୍‌ ମାରି ୱାନ୍‌ ଜେ ମାପୁରୁ ମାଣାନ୍‌ ୱାତାମାନାନ୍‍, ମାରି ମାପୁରୁମାନୁ ସଲ୍‌ସିନାନ୍‌, ଇକା ନେସ୍‍ତାମାର୍ହାନ । \v 4 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ୱାନ୍‌ ଉଣି ମାଣାନ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁତାନ୍‌ନୋ ନିଜେଦି ମୁସ୍‌କୁରି ଆଙ୍ଗିଁ କୁତ୍‍ସି ଉଣ୍ତ୍ରି ପାସିଆ ଅସି ନିଜେଦି ଜୁକିଦୁ ତରାତାନ୍‍ । \v 5 ୱେନ୍‌କା ୱାନ୍‌ ନକିଦୁ ଏର୍‌ ୱାକ୍‍ତାନ୍‍, ମାରି ସିସୁରି ପାଦାମ୍‌କୁ ନର୍‍ଜିସିଜି ନିଜେଦି ଜୁକିଦୁ ତରାତିମାର୍‍ଇ ପାସିଆଦାନ୍‍ ତେଲ୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌ତାନ୍‌ । \v 6 ଜିସୁ ସିମୋନ୍‌ ପିତର୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାନ୍‌; ଏନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ପ୍ରବୁ, ନିନ୍‌ ନା ପାଦାମ୍‌କୁ ନର୍‍ବିସ୍‍କିଜି ସିଜିନି ?” \p \v 7 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଏମେକା କିଜିନା, ଆକା ନିନ୍‌ ଇଲେ ନେସ୍‌ଏଜିନି, ମାତର୍‌ ୱେନ୍‌କା ନେସ୍‌ନି ।” \p \v 8 ପିତର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ମୁଡ଼ୁକେ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ବା ନା ପାଦାମ୍‌କୁ ନର୍‌ଜ ସିଇ ।” \p ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଜଦି ନାନ୍ ନି ପାଦାମ୍‌ ନର୍‌ଏ, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନା ସିସୁ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇ ।” \p \v 9 ସିମୋନ ପିତର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଏ ପ୍ରବୁ, ନିନ୍‌ କେବଲ୍‌ ନା ପାଦାମ୍‌କୁ ସିଲେ ନା କିୟୁ ନି ତାଲା ବା ନର୍‌ଜ ସିଦା ।” \p \v 10 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଏନ୍‌ ଏରୁ ଇବାତାମାନାନ୍‌, ୱାନି ପାଦାମ୍‌କୁ ନର୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ଇନିକା ଦର୍‌କାର୍‌ ସିଲେ, ୱାନ୍‌ ସତ୍‍ନେ ନରାତାମାନ୍‌ନାନ୍‌; ମିର୍‌ ୱିଜେରେ ବା ନରାତିମାନିଦେର୍‌, କେବଲ୍‌ ଅରେନ୍‍ ସିଲେ । \v 11 ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେ କିନ୍‌ନାନ୍‌, ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ତାମାର୍ହାନ୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, କେବଲ୍‌ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‍ ମିର୍‌ ୱିଜିଦେର୍‌ ନର୍‌ୟାଆତିମାନିଦେର୍‌ । \p \v 12 \x + \xo ୧୩:୧୨ \xo*\xt ଲୁକ ୨୨:୨୭.\xt*\x*ତାନେୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ୱାରି ପାଦାମ୍‌କୁ ନର୍‌ଜି ନିଜେଦି ଆଙ୍ଗିଁ ଆରାଜି ମାରିଡ଼େସି ନିଜେଦି ବାଡିଦୁ ବାସ୍‌ତି ୱେନ୍‌କା ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, ନାନ୍ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇନିକା କିତାମାନା, ଆକା ଇନିକା ମିର୍‌ ନେସ୍‌ତିମାନିଦେର୍‌ ? \v 13 ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଗୁରୁ ନି ପ୍ରବୁ ଇଜି କୁକ୍‌ସିନିଦେର୍‌, ମାରି ଆକା ସତ୍‌ ଇଜିନିଦେର୍‌; ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ତୋ ଆୟାକାନ୍‌ । \v 14 ମାରି, ପ୍ରବୁ ନି ଗୁରୁ ଜେ ନାନ୍ ମାପୁରୁ, ନାନ୍ ଜଦି ମି ପାଦାମ୍‌କୁ ନର୍‌ତାସିତାମାନା, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ବା ନିଜେ ନିଜେଦି ପାଦାମ୍‌କୁ ନରାନିକା ମାନାତ୍‌ । \v 15 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଏଣ୍ତେସ୍‌ କିତାମାନା, ମିର୍‌ ବା ଆୟାୱାଜା କିଦୁ, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ସାରି ତର୍‌ତାମାନା । \v 16 \x + \xo ୧୩:୧୬ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୨୪; ଲୁକ ୬:୪୦; ଜୋହନ ୧୫:୨୦.\xt*\x*ସତ୍‌ ସତ୍‍ନେ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ସାକର୍‌ ନିଜେଦି ମାଲିକ୍‌ମାଣ୍‌କୁ ପେରିକାନ୍‌ ଆଏନ୍‍, ମାରି କାବୁର୍‌ ଅନିକାନ୍‍ ପକ୍‍ତିମାନି ମାଲିକ୍‌ତି ମାଣାନ୍‌ ପେରିକାର୍‌ ସିଲେ । \v 17 ଜଦି ମିର୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ନେସ୍‌ତୁ, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟାୱାଜା କିତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଦନ୍ୟ । \p \v 18 ମି ୱିଜେରି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ନାନ୍ ଇୟା ମାଟା ଇନ୍‌ଏଜିନା । ନାନ୍ ଏମେୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ଆସ୍‌କିତାମାନା, ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ନେସ୍‌ନା । ମାତର୍‌ ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦି ଇୟା ମାଟା ସତେନେ ପୁରା ଆନାତ୍‌, ଏନ୍‌ ନା କାଦିଦୁ ପିରିତାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଲାତ୍‍ ଡାକ୍‍ତାନ୍‍ । \v 19 ଇଲେଇ ଇକା ଗଟାନି ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ନେ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇୟା ମାଟା ୱେର୍‌ସିନା, ଏସ୍ତିୱାଲେ ଇକା ଗଟାନାତ୍‌, ମିର୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନିଦେର୍‌ ଜେ, ନାନ୍ ଆମାକାନ୍‌ ନାନ୍ ଆକାନ୍‍ । \v 20 \x + \xo ୧୩:୨୦ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୪୦; ମାର୍କ ୯:୩୭; ଲୁକ ୯:୪୮; ୧୦:୧୬.\xt*\x*ସତ୍‌ ସତ୍‍ନେ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ସିନା, ନାଙ୍ଗିଁ ପୋକ୍‌ତାତିମାନି ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ ମାନାନାର୍‌, ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ମାନାନାର୍‌ ମାରି ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ମାନାନାର୍‌, ୱାନ୍‌ ନା ପୋକ୍‌ତାତିମାନି ମାଲିକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ବା ମାନାନାର୍‌ । \s ଜିସୁ ୱାନି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ତୁ ବିସ୍‍ ସିନି ଲୋକ୍‌ତି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୬:୨୦-୨୫; ମାର୍କ ୧୪:୧୭-୨୧; ଲୁକ ୨୨:୨୧-୨୩) \p \v 21 ଜିସୁ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ଇର୍ହି ୱେନ୍‌କା ଆତ୍ମାଦୁ ଦୁଃକ୍‌କିତାନ୍‌ ମାରି ୱିଜେରି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ସାକ୍‌ୟ ସିଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ସତ୍‌ ସତ୍‍ନେ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇଜିନା, ମି ମାଣ୍‌କୁ ଅରେନ୍‍ ନାଙ୍ଗିଁ ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେ କିନାନ୍‌ ।” \p \v 22 ଜିସୁ ଏ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଆୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏଜି ସିସୁର୍‍ ନିଜେ ନିଜେଦି ମାନୁ ବେସ୍‌ସିସାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌ । \v 23 ଜିସୁଦି ସିସୁରି ଲୋଇରାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ଜିବନ୍‌ନୋଜି ମାର୍ହାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ବାସ୍‌ତା ମାର୍ହାନ୍‌ । \v 24 ମାରି, ସିମୋନ ପିତର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜୁଟ୍‌ସି ଇର୍ହାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଏ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱେର୍‌ସିନାନ୍‌, ଆକା ୱେନ୍‍ବାଆ । \p \v 25 ୱାନ୍‌ ଆୟାୱାଜା ବାସ୍‌ସି ମାନ୍‍ଞ୍ଜି ଜିସୁଦି ବକାଦୁ ଗେକାଜିବାସ୍‌ସି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, ପ୍ରବୁ, ଆୟାକାନ୍‌ ଏନ୍‌ ? \v 26 ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, ଆମାୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଇୟା ରୁଟି କାଣ୍ତେକ୍‌ ମୁଡ଼ୁକୁନା ମାରି ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିନା, ଆୟାକାନ୍‌ ୱାନ୍‌ । ଆବେନୁ ୱାନ୍‌ ଆୟା ରୁଟିକାଣ୍ତେକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମୁଡୁକ୍‌ସି ଆକା ଅସି ସିମୋନ ଇସ୍କାରିୟୋତିୟତି ମାରିସି ଜିହୁଦାଦିଙ୍ଗ୍‌ ସିତାନ୍‌ । \v 27 ଆୟା ରୁଟି କାଣ୍ତେକ୍‌ ପୟ୍‌ତି ୱେନ୍‌କା ସୟତାନ୍ ୱାନି ମାନୁ ଡ଼ୁଗିତାତ୍‌ । ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଆମାକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ସଲ୍‌ସିନି, ଆକା ଦାପେର୍‌ କିଆ । \v 28 ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ଇନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ମାଟା ଇର୍ହାମାର୍ହାନ୍‌, ଆକା ବଜିଦୁ ବାସ୍‌ତିମାର୍‌ଇକାର୍‍ ଏନ୍‌ ନେସ୍‌ଏତାର୍‌ । \v 29 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଜିହୁଦା ଲାକ୍‌ତୁ ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ଆସ୍‌ନି ମଣି ମାର୍‍ହାତ୍‍ଆକା, ପଣ୍ତୟ୍‌ତି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇନି ଇନିକା ଦର୍‌କାର୍‌, ଆକା କଡ଼୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ସିଲିସାତିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଏସ ଦାନ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌ ଇଜି ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ଅଡ଼୍‍ବିତାର୍‍ । \p \v 30 ଜିହୁଦା ରୁଟି କାଣ୍ତେକ୍‌ ଲସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ, ୱାନ୍‌ ଆୟାଦାର୍ପେ ସତାସର୍ହାନ୍‌, ନାସ୍ତିୱାଲେ ନାଡ଼ାଆତା ମାର୍ହାତ୍‌ । \s ପୁନି ମାଟା \p \v 31 ଜିହୁଦା ସତିସର୍‌ଇ ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇଲେଇ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରଦି ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ତରିତାତ୍‌ ମାରି ୱାନିମାଣାନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ଗୌରବ୍‍ ବା ତରାତାତ୍‍ । \v 32 ଜଦି ମାପୁରୁ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ର ମାଣାନ୍‌ ଗୌରବ୍‍ ଆନାନ୍‌, ମାପୁରୁ ନିଜେଦି ଦନ୍ୟବାଦଦୁ ମନୁସ୍ୟପୁତ୍ରଙ୍ଗ୍‌ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ କିନ୍‌ନାନ୍‌ । ଦାପ୍ରେନେ ୱାନ୍‌ ଇକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ସଲ୍‌ସିନାନ୍‌ ।” \v 33 \x + \xo ୧୩:୩୩ \xo*\xt ଜୋହନ ୭:୩୪.\xt*\x*ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, ନା କଡ଼ର୍‌, ନାନ୍ ମାରି ସାଣେକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମି ୱାଲେ ମାନା । ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପୟ୍‌ନିଦେର୍‌; ମାରି ନାନ୍ ଏମେ ବାଡିଦୁ ସଲ୍‌ସିନା, ମିର୍‌ ଆୟା ବାଡିଦୁ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍, ଇକା ନାନ୍ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଜିହୁଦି ନେତାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍‌ଆମାର୍ହା, ଆୟାୱାଜା ଇଲେଇ ମିଙ୍ଗିଁ ବା ୱେର୍‌ସିନା । \v 34 \x + \xo ୧୩:୩୪ \xo*\xt ଜୋହନ ୧୫:୧୨,୧୭; ୧ ଜୋହନ ୩:୨୩; ୨ ଜୋହନ ୧:୫.\xt*\x*ମିର୍‌ ନିଜେନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‍ ଜିବନ୍‌ନୋଜିସାଦୁ, ଇୟା ପୁନି ମାଟା ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସିଜିନା; ନାନ୍ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋତାମାନା, ମିର୍‌ ବା ଆୟାୱାଜା ନିଜେନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‍ନୋନିକା ମାନାତ୍‌ । \v 35 ଜଦି ମିର୍‌ ନିଜେନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‍ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‍ନୋନିଦେର୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଜେ ନା ସିସୁର୍‍, ଇକା ୱିଜେରେ ନେସ୍‌ନାର୍‌ । \s ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌ ପିତର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ମାନାଏନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୬:୩୧-୩୫; ମାର୍କ ୧୪:୨୭-୩୧; ଲୁକ ୨୨:୩୧-୩୪) \p \v 36 ସିମୋନ ପିତର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ପ୍ରବୁ, ନିନ୍‌ ଏମେମାନୁ ସଲ୍‌ସିନି ?” ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, ନାନ୍ ଏମେମାନୁ ସଲ୍‌ସିନା, \p ନିନ୍‌ ଇଲେଇ ନା ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ଆବେନୁ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇ, ମାତର୍‌ ୱେନ୍‌କା ସନି । \p \v 37 ପିତର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ପ୍ରବୁ, ନାନ୍ ଇଲେଇ ଏନ୍ଧା ନି ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏ ? ନାନ୍ ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦି ଜିବନ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ବା ରାଜି ।” \p \v 38 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଇନିକା ନା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦି ଜିବନ୍‌ ସିନି ? ସତ୍‌ ସତ୍‍ନେ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ସିନା, କରୁ କେଡ଼ିଇ ଆଗ୍‍ଡ଼ିନେ ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ମୁଜା ନେସେଏ ଇଜି ଇନି ।” \c 14 \s ଜିସୁନେ ବୁବାମାନୁ ସନି ସାରି, \p \v 1 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, ମି ଜିବନ୍‌ ଦାନ୍ଦା ଆମାକିତ୍‌; ମିର୍‌ ମାପୁରୁମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଦୁ, ନା ମାନୁ ବା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଦୁ । \v 2 ନା ବୁବାଦି ଇନ୍‌ଡ୍ର ନାଣ୍ତ ବାକ୍‍ରେଙ୍ଗ୍‍ ମାନେ; ଜଦି ସିଲିତିଙ୍ଗ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇନ୍‍ଏତାମାନ୍ଧି, ନାନ୍ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ବାଡି ତିଆର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ସଲ୍‌ସିନା; \v 3 ମାରି, ନାନ୍ ସନାନୋ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ବାଡି ତିଆର୍‌ କିତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ୱାନା, ମାରି ନାନ୍ ଏମେ ବାଡିଦୁ ତେବାନା, ମିର୍‌ ବା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଆୟା ବାଡିଦୁ ମାନିଦେର୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ନିଜେଦି ଲାକ୍‌ତୁ ଅନା । \v 4 ମାରି, ନାନ୍ ଏମେ ବାଡିଦୁ ସଲ୍‌ସିନା, ଆୟା ସାରି ମିର୍‌ ନେସ୍‌ନିଦେର୍‌ । \p \v 5 ତୋମା ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାତ୍‌, “ପ୍ରବୁ, ନିନ୍‌ ଏମେ ବାଡିଦୁ ସଲ୍‌ସିନି, ଆକା ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ଏଜିନାପ୍‌; ସାରି ବା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନେସ୍‌ନାପ୍‌ ?” \p \v 6 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ନାନ୍ ସାରି, ସତ୍‌ ମାରି ଜିବନ୍‌; ନାଙ୍ଗିଁ ସିଜି ସଲ୍‌ଇତିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ ବୁବାଦି ଲାକ୍‌ତୁ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏନ୍‍ । \v 7 ଜଦି ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ନେସ୍‌ତିଦେର୍‌ମାନ୍ଧି, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନା ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ବା ନେସ୍‌ତିଦେର୍‌ମାନ୍ଧି; ଇଲେଇରାନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ତିମାନିଦେର୍‌ ମାରି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସଡ଼ୁତିମାନିଦେର୍‌ । \p \v 8 ପିଲିପ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାନ୍‌, ପ୍ରବୁ, ମାଙ୍ଗିଁ ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ତର୍‌ରିସ୍‌କିଆ, ନାସ ମା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ । \p \v 9 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ପିଲିପ୍‌, ନିସସାନ୍ଧି ନାନ୍ ମି ୱାଲେ ମାନା, ମାରି ନିନ୍‌ ଇନିକା ନାଙ୍ଗିଁ ନେସ୍‌ଏଜିନି ? ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସୁଡ଼ୁତାମାନ୍‌ନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ବା ସୁଡ଼ୁତାମାନ୍‌ନାନ୍‌; ମାଙ୍ଗିଁ ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ତରିସ୍‌କିଆ ଇଜି ନିନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱେର୍‌ସିନିଦେର୍‌ ? \v 10 ନାନ୍ ଜେ ବୁବାମାନୁ ମାନା ମାରି ବୁବା ନାମାନୁ ମାନ୍‌ନାନ୍‌, ଇୟା ମାଟା ଇନିକା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏଜିନିଦେର୍‌ ? ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଜେ ୱିଜୁ ବାକ୍ୟ ୱେର୍‌ନା, ଆୟାୱିଜୁ ନାନ୍ ନିଜେଦିମାଣ୍‌କୁ ଇନ୍‌ଏ, ମାତର୍‌ ବୁବା ନା ମାନୁ ମାନ୍‌ଜି ନିଜେଦି ପାଣି କିଜିନାନ୍‌ । \v 11 ନାନ୍ ଜେ ବୁବାମାନୁ ମାନା ମାରି ବୁବା ନା ମାନୁ ମାନ୍‌ନାନ୍‌, ନା ଇୟା ମାଟା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଦୁ, ମାରି ନାନ୍ ଏମେ ୱିଜୁ ପାଣି କିତାମାନା ଆୟାକା ସୁଡ଼ୁଜି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଦୁ । \v 12 ସତ୍‌ ସତ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ସିନା, ନା ମାନୁ ଏନ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନ୍‌ନାନ୍‌, ନାନ୍ ଏମେ ଏମେ ପାଣି କିଜିନା, ୱାନ୍‌ ବା ଆୟାୱିଜୁ କିନ୍‌ନାନ୍‌, ମାରି ଆୟାମାଣାନ୍‍ ବା ନାଣ୍ତ ପେରି ପାଣି କିନାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ବୁବାଦି ଲାକ୍‌ତୁ ସଲ୍‌ସିନା । \v 13 ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମାରିନ୍‌ତିମାଣାନ୍ ବୁବାଦି ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ତରାନାତ୍‍, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନା ଦର୍‌ତାନ୍‌ ଇନିକାବା ଲସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌, ଆକା ନାନ୍ ସିନା । \v 14 ଜଦି ମିର୍‌ ନା ଦର୍‌ତାନ୍‌ ଇନି ବିସୟ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଲସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌, ଆକା ନାନ୍ କିନା । \s ପବିତ୍ରଆତ୍ମାଦି ଦାନ୍‌ତି ପାର୍‌ମାଣ୍‌ \p \v 15 ଜଦି ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋନିଦେର୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନା ମାଟାୱିଜୁ ମାନାନିଦେର୍‌ । \v 16 ମାରି, ନାନ୍ ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ଼ିସ୍‌କିନା, ମାରି ମି ୱାଲେ ୱିଜୁଦିନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ମାରି ଅରେନ୍‍ ସାହାଜ୍ୟକିନିୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସିନାନ୍‍ \v 17 ମାରି ୱାଦ୍‌ ଆଜିନାତ୍‍ ସତ୍‌ତି ଆତ୍ମା । ଇୟା ଜଗତ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏତ୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଜଗତ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଏତ୍‌ କି ନେସେତ୍‌; ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ନିଦେର୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ୱାଲେ ତେବାନାନ୍‌, ମାରି ୱାନ୍‌ ମି ଜିବନ୍‍ତୁ ତେବାନାନ୍‌ । \p \v 18 ନାନ୍ ସର୍‌ଇ ୱେନ୍‌କା, ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଟୁରା କଡ଼ କିଜ ଡ଼ିସ୍‌ସୋ ସଲ୍‌ଏ, ନାନ୍ ମି ଲାକ୍‌ତୁ ଡ଼େସିୱାନା । \v 19 ଉଣା ୱେଡ଼ା ମାନାତ୍‌, ଜଗତ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ମାରି ସୁଡ଼ୁଏତ୍‌; ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସୁଡ଼ୁନିଦେର୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଜିବନ୍‌ ମାନା, ମିର୍‌ ବା ଜିବନ୍‌ ତେବାନିଦେର୍‌ । \v 20 ନାନ୍ ମା ବୁବାମାନୁ ମାରି ମିର୍‌ ନାମାନୁ ମାରି ନାନ୍ ମି ମାନୁ ମାନା, ଇକା ଆୟାନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାତିଙ୍ଗ୍‍ ମିର୍‌ ନେସ୍‌ନିଦେର୍‌ । \p \v 21 ଏନ୍‌ ନା ମାଟାୱିଜୁ ମାନାଜି ସାଲାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋନାନ୍‌, ମାରି ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋନାନ୍‌, ନା ବୁବା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‌ନୋନାନ୍‌, ମାରି ନାନ୍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‌ନୋନା ମାରି ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ତରାୟାଆନା । \p \v 22 ଜିହୁଦା, ଇକାନ୍‌ ଇସ୍କାରିୟୋତିୟ ଜିହୁଦା ଆଏନ୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଏ ପ୍ରବୁ, ଇନିକା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଆନାତ୍‌ ? ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‍ ଦୁନିଆ ଲାକ୍‌ତୁ ତରାୟା ଆଏଣ୍‌ଗା ମା ଲାକ୍‌ତୁ ତର୍‍ତିମାନି ? \p \v 23 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଜଦି ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋନାନ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ନା ବାକ୍ୟ ମାନାନାର୍‌, ମାରି ନା ବୁବା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‌ନୋନାନ୍‌, ମାରି ବୁବା ନି ନାନ୍ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ୱାନି ୱାଲେ ତେବାନାପ୍‍ । \v 24 ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋଏନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନା ବାକ୍ୟଦିଙ୍ଗ୍ ମାନାଏନ୍‌, ମାରି ଏମେ ବାକ୍ୟ ମିର୍‌ ୱେନ୍‌ଜିନିଦେର୍‌, ଆକା ନାଦି ଆଏତ୍‍, ମାତର୍‌ ନା ପୋକ୍‌ତାତିମାନି ମାଲିକ୍‌ତି ବୁବାଦି । \p \v 25 ନାନ୍ ମି ୱାଲେ ମାନ୍‌ଜି ମାନ୍‌ଜି ମିଙ୍ଗିଁ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ୱେର୍‌ତା । \v 26 ଆୟା ସାହାଜ୍ୟକିନିକାନ୍‌ ମାରି ପବିତ୍ର ଆତ୍ମା ଆମାତାନିଙ୍ଗ୍‌ ବୁବା ନା ଦର୍‌ତାନ୍‌ ପୋକ୍‌ତାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସିକିୟା ସିନାନ୍‌, ମାରି ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଆମା ଆମାକା ୱେର୍‌ତାମାନା, ଆୟାୱିଜୁ ମିଙ୍ଗିଁ ଏତ୍‌କିବିସ୍‌ କିନ୍‌ନାନ୍‌ । \p \v 27 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସାନ୍ତି ଦାନ୍‌ କିତା ସଲ୍‌ସିନା, ନା ନିଜେଦି ସାନ୍ତି ଦାନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ସିଜିନା; ଜଗତ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଦାନ୍‌ କିନାତ୍‌, ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଆୟାୱାଜା ଦାନ୍‌ କିଏ । ମି ଜିବନ୍‌ ଦାନ୍ଦା ନି ତିଲାମାକିତ୍‍ । \v 28 ନାନ୍ ସଲ୍‌ସିନା ମାରି ମି ଲାକ୍‌ତୁ ଡ଼େସି ୱାନା, ନା ଇୟା ମାଟା ତୋ ୱେର୍‌ଇମାନିଦେର୍‌ । ଜଦି ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋଜିମାରିଙ୍ଗ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ନା ବୁବାଦି ଲାକ୍‌ତୁ ସଲ୍‌ସିନାନ୍‌ ଇଜି ୱେଡ଼ିକା ଆତିଦେର୍‌ମାନ୍ଧି, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନା ବୁବା ନାମାଣ୍‌କୁ ପେରିକାନ୍‌ । \v 29 ମାରି, ଆକା ଗଟାନି ବେଡ଼ାଦୁ ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନିଦେର୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆକା ଗଟାନି ଆଗ୍‍ଡ଼ିନେ ନାନ୍ ଇଲେଇ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ତାମାନା । \v 30 ନାନ୍ ମି ୱାଲେ ମାରି ନାଣ୍ତ ସମୟ୍ ୱାର୍‌ଗିଜିସାଦେଙ୍ଗ୍‌ କେଏନି, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁନିଆଦି ପେରିକାନ୍‌ ୱାଜିନାନ୍‍; ମାରି, ନା ମୁସ୍‌କୁ ୱାନି ସାକ୍ତି ଇନିକା ସିଲେତ୍‌; \v 31 ମାତର୍‌ ବୁବା ନାଙ୍ଗିଁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଆଦେସ୍‌ ସିତାମାନାନ୍‌, ଆୟା ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ନାନ୍ ପାଣି କିନା । ଆତିଙ୍ଗ୍‌, ନାନ୍ ନା ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‌ନୋନା ଇଜି ଦୁନିଆ ନେସ୍‌ନାତ୍‌ । \p ନିଙ୍ଗିଁଦୁ, ମାଡ୍‌ ଇୟା ବାଡିଦାନ୍‌ ସନାଟ୍‌ । \c 15 \s ଜିସୁ ଅଙ୍ଗୁର୍‌ତିୱାଦି ୱାଜା \p \v 1 ନାନ୍ ସତେନେ ଅଙ୍ଗୁର୍‍ ତିୱା, ମାରି ମା ବୁବା ପାଣିକିନିକାନ୍‌ । \v 2 ନା ମାନୁ ମାନି ଆମା କମାଦୁ ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ଏତିଙ୍ଗ୍‌, ଆୟାକା କାତ୍‌ନା ପୋକ୍‌ନାନ୍‌; ମାରି ଆମା କମାଦୁ ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ନାତ୍‌, ଆବେନ୍‌ ନାଣ୍ତ ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ୱାନ୍‌ ତାନେଙ୍ଗ୍‌ କୟ୍‍ଜି ସେବା କିନ୍‌ନାନ୍‌ । \v 3 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଏମେ ବାକ୍ୟ ୱେର୍‌ତାମାନା, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନର୍‌ୟାଆତି ୱିସ୍‌ତିମାନିଦେର୍‌ । \v 4 ନା ମାନୁ ମାନ୍‌ଡ଼୍ରୁ, ଆବେଟ୍‌ ନାନ୍ ମିମାନୁ ତେବାନା । ଏଣ୍ତେସ୍‌ କମା ଅଙ୍ଗୁର୍‍ ତିୱାଦୁ ମାନ୍‌ଏତିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦାନ୍‌ ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏତ୍‍, ଆୟାୱାଜା ମିର୍‌ ବା ନା ମାନୁ ମାନ୍‌ଏତିଙ୍ଗ୍‌ ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍ । \p \v 5 ନାନ୍ ଅଙ୍ଗୁର୍‍ ତିୱା, ମିର୍‌ କମେଙ୍ଗ୍‌, ଏନ୍‌ ନାମାନୁ ମାନ୍‌ନାନ୍‌ ମାରି ନାନ୍ ଏମାନୁ ମାନା, ୱାନ୍‌ ନାଣ୍ତ ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ନାତ୍‌; ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଇନିକା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍ । \v 6 ଏନ୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ନାମାନୁ ମାନ୍‌ଏନ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କାତ୍‌ନିମାନି କମେଙ୍ଗ୍‌ ୱାଜା ଆତେରେ ପୋକ୍‌ନାର୍‌ ମାରି ୱାର୍‌ନା ସୋନାତ୍‌, ଇୟାୱାଜା କମେଆଙ୍ଗାଁ ଲୋକୁ ଉଣ୍ତା କିଜି ସିସୁଦୁ ପୋକ୍‌ନାର୍‌ ମାରି ଆୟା କମେଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ସନ୍‌ନେ । \v 7 ଜଦି ମିର୍‌ ନାମାନୁ ମାନ୍‌ଡ଼୍ରୁ, ମାରି ନା ବାକ୍ୟ ମିମାନୁ ମାନାତ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ଆମା ବିସୟ୍‌ ବଦା କିନିଦେର୍‌, ଆକା ଲସ୍‌ତୁ, ମାରି ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆକା ଆନାତ୍‌ । \v 8 ମିର୍‌ ନାଣ୍ତ ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମା ବୁବା ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ପୟ୍‌ନାନ୍‌, ମାରି ମିର୍‌ ନା ସତ୍‌ତି ସିସୁର୍‍ ଆନିଦେର୍‌ । \v 9 ବୁବା ଏଣ୍ତେସ୍‌ୱାଜା ନାଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋତାମାନାନ୍‌, ନାନ୍ ବା ଆୟାୱାଜା ମିଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‍ନୋତାମାନାନ୍‍; ନା ଜିବନ୍‌ନୋନିମାଣାନ୍‍ ତିର୍‌ ଆଜି ମାନ୍‌ଡ଼୍ରୁ । \v 10 ନାନ୍ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମା ବୁବାଦି ମାଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାଜି ୱାନି ଜିବନ୍‍ନୋନିମାଣାନ୍‍ ତିର୍‌ ଆତାମାନା, ଆୟାୱାଜା ମିର୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ନା ମାଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାନିଦେର୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ନା ଜିବନ୍‌ନୋନିମାଣାନ୍‍ ତିର୍‌ ଆନି ତେବାନିଦେର୍‌ । \p \v 11 ନା ୱେଡ଼ିକା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମି ମାନୁ ତେବାତାନ୍‌, ମାରି ମି ୱେଡ଼ିକା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ବର୍ତି ଆନାତ୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଇୟାୱିଜୁ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ତା । \v 12 ନାନ୍ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋତା ମାନା, ମିର୍‌ ବା ଆୟାୱାଜା ନିଜେନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‌ନଦୁ, ଇକା ନା ଆଦେସ୍‌ । \v 13 ନିଜେଦି ସଙ୍ଗ୍‌ତିଲୋକା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦି ଜିବନ୍‌ ସିନି ବାଦୁଲୁ ଏନ୍‌ ମାରି ନାଣ୍ତ ପେରି ଜିବନ୍‌ନୋନିକା ସିଲେତ୍‌ । \v 14 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଆମା ମାଟା ସିତାମାନା, ଆୟାକା ଜଦି ମାନାନିଦେର୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନା ସଙ୍ଗ୍‍ । \v 15 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ମାରି ସାକର୍‌ ଇଜି ଇନ୍‌ଏ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାଲିକ୍‌ ଇନିକା କିନ୍‌ନାନ୍‌, ସାକର୍‌ ଆକା ନେସ୍‌ଏପ୍‌, ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ଇର୍ହାମାନା, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମା ବୁବାଦିମାଣ୍‌ନା ଇନି ଇନିକା ୱେର୍‌ଆମାନା, ଆୟାୱିଜୁ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ତାମାନା । \v 16 ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଆସ୍‌କିଇଦେର୍‌, ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଆସ୍‌କିତାମାନା, ମାରି ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସୋଲ୍‌ସ ପଲ୍‌ ଆସିସ୍‌କିଦୁ ମାରି ମି ପଲ୍‌ ତିର୍‍ ତେବାତାନ୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଆସ୍‌କିତାମାନା । ଆବେଟ୍‌ ମିର୍‌ ନା ଦର୍‌ତାନ୍‌ ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ଆମାକା ଲସ୍‌ନିଦେର୍‌, ୱାନ୍‌ ଆକା ମିଙ୍ଗିଁ ସିନାନ୍‌; \v 17 ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନିଜେନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‌ନଦୁ, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ସିଜିନା । \s ଦୁନିଆ କାଡ଼୍‌ନାତ୍‌ \p \v 18 ଜଦି ଜଗତ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ କାଡ଼୍‌ନାତ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ କାଡ଼ିନି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଆକା ଜେ ନାଙ୍ଗିଁ କାଡ଼ିତା ମାନାତ୍‌, ଇକା ନେସ୍‌ତୁ । \v 19 ମିର୍‌ ଜଦି ଇୟା ଦୁନିଆଦିକାର୍‌ ଆତିଦେର୍‌ ମାନ୍ଦି, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁନିଆ ମିଙ୍ଗିଁ ନିଜେଦିକାର୍‌ ଅଡ଼୍‍ବିଜି ଲାଡ୍‌ କିତାତ୍‌ମାନ୍ଦି; ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଆସ୍‌କିଜି ଦୁନିଆଦାନ୍‌ ୱେର୍‌ଏ କିତାମାନା । ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁନିଆ ମିଙ୍ଗିଁ କାଡ଼୍‌ନାତ୍‌ । \v 20 \x + \xo ୧୫:୨୦ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୦:୨୪; ଲୁକ ୬:୪୦; ଜୋହନ ୧୩:୧୬.\xt*\x*ସାକର୍‌ ନିଜେଦି ମାଲିକ୍‌ମାଣୁକୁ ପେରିକାନ୍‌ ଆଏନ୍‍, ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇୟା ଏମେ ବାକ୍ୟ ୱେର୍‌ତାମାନା, ଆକା ଏତ୍‌କିଦୁ । ଜଦି ୱାର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ନିଦା କିତାମାନାର୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ବା ନିଦା କିନାର୍‌; ଜଦି ୱାର୍‌ ନା ବାକ୍ୟ ମାନାତାମାନାର୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ମି ବାକ୍ୟ ବା ମାନାନାର୍‌ । \v 21 ମାତର୍‌ ୱାର୍‌ ନା ପୋକ୍‌ତିମାନି ମାଲିକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ଏତିମାନିଙ୍ଗ୍‌ ନା ଦର୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଇୟାୱିଜୁ କିନାର୍‌ । \v 22 ଜଦି ନାନ୍ ୱାଜ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇନ୍‍ଏତି ମାରିଙ୍ଗ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାରି ପାପ୍‌ ଆଏତାତ୍‌ମାନ୍ଦି; ମାତର୍‌ ଇଲେଇ ୱାରି ପାପ୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱାରି ଇନି ସାଲାକି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏର୍‍ । \v 23 ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ କାଡ଼୍‌ନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ମା ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ବା କାଡ଼୍‌ନାନ୍‌ । \v 24 ଏମେ ପାଣିୱିଜୁ ମାରି ଏନ୍‌ କିଏନ୍‌, ନାନ୍ ଜଦି ଆୟାୱିଜୁ ୱାରି ମାନୁ କିଏତାମାନ୍ଦି, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାରି ପାପ୍‌ ଆଏତାତ୍‌ମାନ୍ଦି; ମାତର୍‌ ଇଲେଇ ୱାର୍‌ ସୁଡ଼ୁତାମାନାର୍‌, ମାରି ନାଙ୍ଗିଁ ମାରି ମା ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ରିଏରିଙ୍ଗ୍‌ବା କାଡ଼ିତାମାନାର୍‌ । \v 25 ମାତର୍‌ ୱାର୍‌ ମାଟାସିଲିକାବା ନାଙ୍ଗିଁ କାଡ଼ିତାର୍‌, ୱାରି ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସ୍‍ତିମାନି ଇୟା ବାକ୍ୟ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ପୁରା ଆନାତ୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱାଜା ଗଟାଜିନାତ୍‌ । \p \v 26 ବୁବାଦି ଲାକ୍‌ତୁରାନ୍‌ ନାନ୍ ମି ଲାକ୍‌ତୁ ଆମା ସାହାଜ୍ୟକିନିୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ପୋକ୍‌ତାନା, ୱାନ୍‌ ବୁବାଦିମାଣାନ୍‍ ୱାନାତ୍‌, ଆୟା ସତ୍‌ତି ଆତ୍ମା ୱାତିଙ୍ଗ୍‍ ନା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାକିୟ ସିନାତ୍‌; \v 27 ମାରି, ମିର୍‌ ନା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସାକି ୱେର୍‌ନିଦେର୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଆଗିଡ଼ିରାନ୍‌ନେ ନା ୱାଲେ ମାନିଦେର୍‌ । \c 16 \p \v 1 ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନିଜେଦି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ଆରାକିମାଟ୍‍, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ୱେର୍‌ସିନା । \v 2 ମିଙ୍ଗିଁ ଲୋକୁ ୱାରି କୁଟୁମ୍‌ତାନ୍‌ ସପ୍‍ନାର୍‍ ମାରି ଇୟାୱାଜା ଦିନ୍‌ ୱାଜିନାତ୍‍, ଏସ୍ତିୱାଲେ ଏନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଡାକ୍‍ନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ଇଜି ଏତ୍‌ କିନ୍‌ନାନ୍‌ । \v 3 ମାରି, ୱାର୍‌ ଇୟାୱିଜୁ କିନାର୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ନାଙ୍ଗିଁ ନେସ୍‌ଏର୍‌ । \v 4 ମାତର୍‌ ଏସ୍ତିୱାଲେ ଇୟାୱିଜୁ ଗଟାନି ବେଡ଼ା ଇଗାୱାନାତ୍‌, ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ତାମାର୍‌ଆ, ଇକା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମିର୍‌ ଏତ୍‌କିଦୁ, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ତାମାନା । ନାନ୍ ମି ୱାଲେ ମାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆରାମ୍‌ତାନ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ଏତା ମାର୍‌ଆ । \s ପବିତ୍ର ଆତ୍ମାଦି ପାଣି \p \v 5 ମାତର୍‌ ଇଲେଇ ନାନ୍ ନା ପୋକ୍‌ତାତିମାନି ମାଲିକ୍‌ତି ଲାକ୍‌ତୁ ସୋଲ୍‌ସିନା, ମାତର୍‌ ମି ଲୋଇରାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଏନ୍‌ ୱେନ୍‍ବାଇଜିନିଦେର୍‌, ନିନ୍‌ ଏମେ ବାଡିଦୁ ସୋଲ୍‌ସିନି । \v 6 ମାରି ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ୱେର୍‌ତିମାନିଙ୍ଗ୍‌ ମି ଜିବନ୍‌ ଦୁଃକ୍‌ତାନ୍‌ ପୁରା ଆତାମାନାତ୍‌ \v 7 ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ସତ୍‌ ୱେର୍‌ସିନା, ନାନ୍ ସନିକା ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେତ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ସଲ୍‌ଏତିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ସାହାଜ୍ୟକିନିକାନ୍‌ ମି ଲାକ୍‌ତୁ ରେଏନ୍‌, ମାତର୍‌ ନାନ୍ ସରିଇୱେନ୍‌କା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମି ଲାକ୍‌ତୁ ପୋକ୍‌ତାନା । \v 8 ୱାନ୍‌ ୱାଜି ପାପ୍‌, ଦାର୍ମୁ ମାରି ମାପୁରୁଦି ନ୍ୟାୟ୍‍ବିସାର୍‌କିନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଜଗତ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାରାମାଣ୍‌ ସିନାତ୍‌; \v 9 ପାପ୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱାର୍‌ ବୁଲ୍‌ ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ତର୍‌ନା ସିନାନ୍‌ ଜେ, ନା ମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏର୍‌ । \v 10 ଦାର୍ମୁଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱାର୍‌ ବୁଲ୍‌ ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ବୁବାଦି ଲାକ୍‌ତୁ ସୋଲ୍‌ସିନା ମାରି ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ମାରି ସୁଡ଼ୁଇଦେର୍‌; \v 11 ବିସାର୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱାର୍‌ ବୁଲ୍‌ ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ଜଗତ୍‌ତି ପେରିକାନ୍‌ ବିସାର୍‌ ଆତାମାନାତ୍‌ । \p \v 12 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ମାରି ଗାଦି ମାଟେଙ୍ଗ୍‌ ଇନିକା ମାନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ଇଲେଇ ଆୟାୱିଜୁ ମାନାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍ । \v 13 ମାତର୍‌ ଏସ୍ତିୱାଲେ ସତ୍‌ତି ଆତ୍ମା ୱାତିଙ୍ଗ୍‍, ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାଦ୍‌ ୱିଜୁ ସତ୍‌ ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ସାକ୍ତି ସିନାତ୍‌ । ୱାଦ୍‌ ନିଜେଦି ଅଦିକାର୍‌ତାନ୍‌ ଇନିକା ଇନ୍‌ଏତ୍‌ । ମାପୁରୁଦି ମାଣାନ୍‌ ୱାଦ୍‌ ଆମାକା ୱେର୍‌ଆ ମାନାତ୍‌, କେବଲ୍ ନାସନେ ୱାଦ୍‌ ୱେର୍‌ନାତ୍‌ । ଆମା ୱିଜୁ ଗଟାଦେଙ୍ଗ୍‌ ସୋଲ୍‌ସିନାତ୍‌ ୱାଦ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ନାତ୍‌ । \v 14 ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ କିନ୍‌ନାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଆମାକା ଇନା ୱାନ୍‌ ନାମାଣ୍‌କୁ ୱିଜୁ ସତ୍‌ତି ବିସୟ୍‌କୁ ଅସି ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ନାନ୍‌ । \v 15 ଆମା ଆମାକା ବୁବାଦି, ଆୟାୱିଜୁ ନାଦି; ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଇର୍ହା, ପବିତ୍ର ଆତ୍ମା ନାମାଣ୍‌କୁ ୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ଅସି ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ନାନ୍‌ । \s ଦୁଃକ୍‌ ନି ୱେଡ଼ିକା \p \v 16 “କାଣ୍ତେକ୍‍ ବେଡ଼ା ମାନାତ୍‌, ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ମାରି ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଇଦେର୍‍, ମାରିଡ଼େସି ସାଣେକ୍‌ ୱେନ୍‌କା ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସୁଡ଼ୁନିଦେର୍‌ ।” \p \v 17 ଆବେଟ୍‌ ୱାନି ସିସୁରି ଲୋଇରାନ୍‌ ଏନ୍‌ ଏନ୍‌ ନିଜେନିଜେ ଇର୍ହାର୍‌, କାଣ୍ତେକ୍‌ ବେଡ଼ା ମାନାତ୍‌, ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସୁଡ଼ୁଇଦେର୍‌, ମାରିଡ଼େସି ସାଣେକ୍‌ ୱେନ୍‌କା ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସୁଡ଼ୁନିଦେର୍‌ ମାରି ନାନ୍ ବୁବାଦି ଲାକ୍‌ତୁ ସୋଲ୍‌ସିନା, ଇୟା ଏମେ ମାଟା ୱାନ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ସିନାନ୍‌, ଇକା ଇନିକା ? \v 18 ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “କାଣ୍ତେକ୍‌ ବେଡ଼ା ଇଜି ଇକାନ୍‌ ଇନିକା ଇଜିନି ?” ୱାନ୍‌ ଇନିକା ୱେର୍‌ସିନାନ୍‌, ମାପ୍‌ ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ଏଜିନାପ୍‌ । \p \v 19 ସିସୁର୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିଜିନାର୍‌ ଇଜି ନେସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, କାଣ୍ତେକ୍‌ନେ ବେଡ଼ା ମାନାତ୍‌, ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସୁଡ଼ୁଇଦେର୍‌, ମାରିଡ଼େସି ସାଣେକ୍‌ ମାର୍‌ଇ ୱେନ୍‌କା ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ସୁଡ଼ୁନିଦେର୍‌, ନାନ୍ ଏମେ ଇୟା ମାଟା ୱେର୍‌ତା, ଆୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଅସି ମିର୍‌ ଇନିକା ନିଜେନିଜେଦିମାନୁ ୱାର୍‌ଗିଜି ସାଜିନିଦେର୍‌ ? \v 20 ସତ୍‌ ସତ୍‍ନେ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ସିନା, ମିର୍‌ ଆଡ଼ାବାନିଦେର୍‌ ମାରି ଏତ୍‌କିଜି କିଜି ଆଡ଼୍‌ବାନିଦେର୍‌, ମାତର୍‌ ଜଗତ୍‌ ୱେଡ଼ିକା ଆନାତ୍‌; ମିର୍‌ ଦୁଃକ୍‌ଆନିଦେର୍‌, ମାତର୍‌ ମି ଦୁଃକ୍‌ ୱେଡ଼ିକାଦୁ ମିସାନାତ୍‌ । \v 21 ଜନମ୍‌କିନି ବେଡ଼ା ଇଗା ୱାତିଙ୍ଗ୍‍ ଆଇମା ଦୁଃକ୍‌ ପୟ୍‌ନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ୱାନି କଡ଼ ଜନମ୍‌ ଆତି ୱେନ୍‌କା ଦୁନିଆଦୁ ଅରେନ୍‍ ଲୋକୁ ଜନମ୍‌ ଆତାନ୍‌, ଇୟା ୱେଡ଼ିକା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି କାସ୍ଟୁ ଏତ୍‌ କିଏତ୍‍ । \v 22 ଆୟାୱାଜା ମିର୍‌ ଇଲେଇ ଦୁଃକ୍‌ ପୟ୍‌ଜିନିଦେର୍‌, ମାତର୍‌ ନାନ୍ ମାରିଡ଼େସି ମିଙ୍ଗିଁ ତରାୟାଆନା, ମାରି ମି ଜିବନ୍‌ ୱେଡ଼ିକା ଆନାତ୍‌ ମାରି ଏନ୍‌ ମିମାଣୁକୁ ମି ୱେଡ଼ିକା ଡଙ୍ଗାଁକିଜ ଅଏନ୍‌ । \p \v 23 ଆୟାନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାତିଙ୍ଗ୍‍, ନାମାଣାନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ମାରି ଇନିକା ଲସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ପଡ଼ାଏତ୍‌ । ସତ୍‌ ଇଜିନା, ନା ଦର୍‌ତାନ୍‌ ବୁବା ମାପୁରୁଙ୍ଗୁଁ ଆମାକା ଲସ୍‌ନିଦେର୍‌, ୱାନ୍‌ ଆକା ସିନାନ୍‌ । \v 24 ଇୟାସାନ୍ଦି ମିର୍‌ ନା ଦର୍‌ତାନ୍‌ ଇନିକା ଲସ୍‌ଇଦେର୍‌; ଇଲେଇ ଲସ୍‌ତୁ, ମାରି ମି ୱେଡ଼ିକା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ପୁରୁନ୍‌ ଆନାତ୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଆକା ପୟ୍‌ନିଦେର୍‌ । \s ଦୁନିଆ ମୁସ୍‌କୁ ଜିଣାନିକା \p \v 25 ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ କାତାଦାନ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ୱେର୍‌ତାମାନା; ବେଡ଼ା ୱାଜିନାତ୍‍, ଏସ୍ତିୱାଲେ ନାନ୍ ମାରି କାତାଦାନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ଏ, ମାତର୍‌ ବୁବାଦି ବିସୟ୍‌ ବୁଜାନିୱାଜା ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ନା । \v 26 ଆୟାନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନା ଦର୍‌ତାନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଲସ୍‌ନିଦେର୍‌; ମାରି, ନାନ୍ ଜେ ମି ତରିଟାନ୍‌ ବୁବେଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ନା, ଇକା ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇନ୍‌ଏ; \v 27 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ବୁବା ନିଜେ ମିଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋନାନ୍‌, ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋତିମାନିଦେର୍‌ ମାରି ନାନ୍ ଜେ ମାପୁରୁଦି ଲାକ୍‌ତୁରାନ୍‌ ୱାତାମାନା, ଆକା ମିର୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତିମାନିଦେର୍‌ । \v 28 ନାନ୍ ବୁବାଦି ଲାକ୍‌ତୁରାନ୍‌ ଦୁନିଆଦୁ ୱାତାମାନା; ମାରିଡ଼େସି ନାନ୍ ଦୁନିଆ ଡ଼ିସ୍‌ସି ବୁବାଦି ଲାକ୍‌ତୁ ସୋଲ୍‌ସିନା । \p \v 29 ଇୟା ମାଟା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ସିସୁର୍‍ ଇର୍ହାର୍‌, ସୁଡ଼ୁଦୁ, ଇଲେଇ ନିନ୍‌ ବୁଜାନିୱାଜା ୱେର୍‌ସିନି ମାରି କାତାଦାନ୍‍ ମାଟା ମାରି ୱେର୍‌ଇ । \v 30 ଇଲେଇ ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ନାପ୍‌; ନିନ୍‌ ୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ନେସ୍‌ନି ମାରି ନିନ୍‌ ଏଙ୍ଗ୍‌ ଇନି ବିସୟ୍‌ ୱେନ୍‍ବାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଦର୍‌କାର୍‌ ସିଲେତ୍‌ । ମାପୁରୁଦି ଲାକ୍‌ତୁରାନ୍‌ ନିନ୍‌ ୱାତିମାନି ଇଜି ମାପ୍‌ ଇୟାମାଣୁକୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଜିନାପ୍‌ । \p \v 31 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ତାନ୍‌, ମିର୍‌ ଇନିକା ଇଲେଇ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଜିନିଦେର୍‌ ? \v 32 ସୁଡ଼ୁଦୁ, ବେଡ଼ା ୱାଜିନାତ୍‍, ହୁଁ, ୱାତାତ୍‌ନି, ଏସ୍ତିୱାଲେ ମିର୍‌ ଇନିଙ୍ଗାଁ ଆନିଙ୍ଗାଁ ଆଜି ୱିଜେରେ ନିଜେ ନିଜେଦି ଇଲ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ସନିଦେର୍‌, ମାରି ନାଙ୍ଗିଁ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସ୍‌ନିସନିଦେର୍‌; ଆରିଙ୍ଗ୍‍ବା ନାନ୍ ଅରେନ୍‌ନେ ସିଲେ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ବୁବା ନା ୱାଲେ ମାନ୍‌ନାନ୍‌ । \v 33 ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନା ୱାଲେ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ସାନ୍ତି ପୟ୍‌ନିଦେର୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ଇୟାୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ୱେର୍‌ତାମାନା । ଜଗତ୍‌ଦୁ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ କାସ୍ଟୁ ମାନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ସାସ୍‌ ଆସ୍‌ତୁ, ନାନ୍ ଜଗତ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିଣାକିତାମାନା । \c 17 \s ସିସୁରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁଦି ପାର୍‌ତନା \p \v 1 ଜିସୁ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ଇନ୍‌ଜି ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତରିନ୍‌ ସୁଡ଼ୁଜି ଇର୍ହାନ୍‌, ବୁବା, ବେଡ଼ା ଇଗା ୱାତାତ୍‌ନି; ନି ମାରିନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଗୌରବ୍‍ କିଆ, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମାରିନ୍‌ ବା ନିଙ୍ଗିଁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ କିନ୍‌ନାନ୍‌, \v 2 ଏଣ୍ତେସ୍‌ୱାଜା ନିନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆମା ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି କିୟୁଦୁ ସିତିମାନି, ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜ୍‌ଇ ଜିବନ୍‌ ସିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜୁ ଦୁନିଆଦି ମୁସ୍‌କୁ ଅଦିକାର୍‌ ସିତି । \v 3 ମାରି, ନିନ୍‌ ଜେ ଅରେନ୍‌ମାତର୍‌ ସତ୍‌ତି ମାପୁରୁ, ନିଙ୍ଗିଁ ମାରି ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ପୋକ୍‌ତାତିମାନି, ଆୟା ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ନିକାନେ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ୱିଜିଇ ଜିବନ୍‌ । \v 4 ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଏମେ ପାଣି କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ସିତିମାନି, ଆକା ନାନ୍ ୱିସ୍‌ତାନୋ ଦୁନିଆଦୁ ମିଙ୍ଗିଁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ କିତାମାନା । \v 5 ମାରି ଇଲେଇ, ଏ ବୁବା, ଦୁନିଆ ତିଆର୍‌ଆତି ପୁର୍ବେନେ ନି ୱାଲେ ନା ଏମେ ମହିମା ମାର୍ହାତ୍‌, ଇଲେଇ ନିନ୍‌ ମାନିମାନୁ ଆୟା ମହିମା ନାଙ୍ଗିଁ ସିଦା । \p \v 6 ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଦୁନିଆଦି ମାଣ୍‌କୁ ଆମା ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଦାନ୍‌ କିତିମାନି, ନାନ୍ ୱାରି ଲାକ୍‌ତୁ ନି ଦର୍‌ ୱେର୍‌ତାମାନା; ୱାର୍‌ ନି ଲୋକ୍‌ ମାରି ନିନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଦାନ୍‌ କିତିମାନି, ୱାର୍‌ ନି ବାକ୍ୟ ମାନାତାମାନାର୍‌ । \v 7 ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଆମା ଆମାକା ଦାନ୍‌ କିତିମାନି, ଆୟାୱିଜୁ ଜେ ନିମାଣୁକୁ ୱାତାମାନାତ୍‌, ଇକା ୱାର୍‌ ଇଲେଇ ବୁଜାତାମାନାର୍‌; \v 8 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଆମାୱିଜୁ ମାଟା ଦାନ୍‌ କିତିମାନି, ନାନ୍ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟାୱିଜୁ ଦାନ୍‌ କିତାମାନା, ମାରି ୱାର୍‌ ମାନାତାମାନାର୍‌, ମାରି ନାନ୍ ଜେ ନି ଲାକ୍‌ତୁରାନ୍‌ ୱାତାମାନା, ଆକା ସତ୍‌ତାନ୍‌ ନେସ୍‌ତାମାନାର୍‌ ମାରି ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପୋକ୍‌ତାତିମାନି ଇଜି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାମାନାର୍‌ । \p \v 9 ନାନ୍ ୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‌ତନା କିଜିନା, ଜଗତ୍‌ଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‌ତନା କିଏ, ମାତର୍‌ ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଆମାୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସିତିମାନି, ୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‌ତନା କିଜିନା, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ନି ଲୋକ୍‌; \v 10 ଆମା ଆମାକା ନାଦି, ଆୟାୱିଜୁ ନିଦି, ମାରି ଆମା ଆମାକା ନିଦି, ଆୟାୱିଜୁ ନାଦି, ମାରି, ନାନ୍ ୱାରିମାଣାନ୍‌ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ଆତାମାନା । \v 11 ନାନ୍ ମାରି ଇୟା ଜଗତ୍‌ଦୁ ମାନ୍‌ଏ, ମାତର୍‌ ଇୟାକାର୍‌ ଜଗତ୍‌ଦୁ ମାନ୍‌ଜିନାର୍‌; ମାରି, ନାନ୍ ନି ଲାକ୍‌ତୁ ସୋଲ୍‌ସିନା । ପବିତ୍ର ବୁବା, ନିନ୍‌ ସିତିମାନି ଦର୍‌ତି ସକ୍ତିଦାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ରକିୟା କିଆ, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନିନ୍‌ ମାରି ନାନ୍ ଅରେନ୍‌ନେ, ୱାର୍‌ ଆୟାୱାଜା ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାର୍‍ । \v 12 \x + \xo ୧୭:୧୨ \xo*\xt ଜୋହନ ୧୩:୧୮.\xt*\x*ୱାରି ୱାଲେ ମାନ୍‌ଜିମାର୍‌ଇ ୱାଲେ ନାନ୍ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନି ଦର୍‌ତି ସାକ୍ତିଦାନ୍ ରକ୍‌ୟା କିଜି ୱାଜିନା, ମାରି ନାନ୍ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗ୍‌ନେତାନ୍‌ ରକିୟା କିତାମାନା ମାରି ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦି ବାକ୍ୟ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ପୁରା ଆନାତ୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସାନି ମାରିନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସି ୱାରି ମାଣ୍‌କୁ ଅରେନ୍‍ ଏନ୍‌ବା ନାସ୍ଟୁ ଆଏର୍‌ । \v 13 ମାତର୍‌ ନାନ୍ ଇଲେଇ ନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜିନା, ମାରି ୱାରି ଜିବନ୍‌ତୁ ନା ୱେଡ଼ିକା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ପୁରା ଆନାତ୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁନିଆଦୁ ମାନ୍‌ଜି ନାନ୍ ଇୟାୱିଜୁ ୱେର୍‌ସିନା । \v 14 ନାନ୍ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନି ବାକ୍ୟ ସିତାମାନା, ମାରି ଇୟା ଦୁନିଆ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ କାଡ଼ିତା ମାନାତ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଇୟା ଦୁନିଆଦାନ୍‌ ସିଲେ, ଆୟାୱାଜା ୱାନ୍‌ ବା ଇୟା ଦୁନିଆଦାନ୍‌ ସିଲେର୍‌ । \v 15 ନିନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁନିଆଦାନ୍‌ ଅନିଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‌ତନା କିଏ, ମାତର୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ତାଗ୍‌ଇ ପାଣିଦାନ୍‌ ରକ୍‌ୟା କିଦୁ ଇଜି ପାର୍‌ତନା କିଜିନା । \v 16 ନାନ୍ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଦୁନିଆଦିକିନ୍ଦା ସିଲେ, ୱାର୍‌ ଆୟାୱାଜା ଇୟା ଦୁନିଆଦିକାର୍‌ ଆଏର୍‌ । \v 17 ସତ୍‌ତାନ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ପବିତ୍ର କିଦୁ; ନି ବାକ୍ୟନେ ତୋ ସତ୍‌ । \v 18 ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଦୁନିଆଦୁ ପୋକ୍‌ତାତିମାନି, ନାନ୍ ବା ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟାୱାଜା ଦୁନିଆଦୁ ପୋକ୍‌ତାତାମାନା । \v 19 ମାରି, ୱାନ୍‌ ବା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସତ୍‌ତାନ୍‌ ପବିତ୍ର ଆନାର୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ପବିତ୍ର କିଜିନା । \p \v 20 ନାନ୍ କେବଲ୍‌ ଇୟାୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‌ତନା କିଏଜିନା, ମାତର୍‌ ଇୟାୱାରି ବାକ୍ୟଦାନ୍‌ ଆମାକାର୍‌ ନା ମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାର୍‌, ୱାରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ବା ପାର୍‌ତନା କିଜିନା, \v 21 ୱିଜେରି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‍ତନା କିଜିନା, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱାର୍‌ ୱିଜେରେ ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ ଆନାର୍‌; ଏ ବୁବା, ନିନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନା ମାନୁ ମାନି ମାରି ନାନ୍ ନି ମାନୁ ମାନା, ୱାନ୍‌ ବା ଆୟାୱାଜା ମାମାନୁ ମାନିର୍‌, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପୋକ୍‌ତାତିମାନି ଇଜି ଦୁନିଆ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନାତ୍‌ । \v 22 ମାରି, ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଆମା ମହିମା ସିତିମାନି, ନାନ୍ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଆକା ସିତାମାନା, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନିନ୍‌ ମାରି ନାନ୍ ଅରେନ୍‌ନେ, ଆୟାୱାଜା ୱାନ୍‌ ବା ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାର୍‍ । \v 23 ନାନ୍ ୱାରିମାନୁ, ମାରି ନିନ୍‌ ନା ମାନୁ, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱାର୍‌ ପୁରାଦାନ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାର୍‍, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ଜଗତ୍‌ ନେସ୍‌ନାତ୍‌ ଜେ, ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପୋକ୍‌ତାତିମାନି, ମାରି ନାଙ୍ଗିଁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ୱାଜା ଜିବନ୍‌ନୋତିମାନି, ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ବା ଆୟାୱାଜା ଜିବନ୍‌ନୋତି । \p \v 24 “ଏ ବୁବା, ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଏମେ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସିତିମାନି, ନାନ୍ ଏମେମାନୁ ମାନା, ୱାନ୍‌ ବା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଆବେନ୍‌ ନା ୱାଲେ ମାନାର୍‌ ମାରି ଦୁନିଆ ତିଆର୍‌ଆତି ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ନେ ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ ନୋତିମାନିଙ୍ଗ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଆମା ଗୌରବ୍‌ ସିତିମାନି, ନା ଆୟା ଗୌରବ୍‌ ୱାର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସୁଡ଼ୁନାଟ୍‌, ଇକା ନା ବଦା । \v 25 ଏ ଦାର୍ମୁଦି ବୁବା, ଜଗତ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ନେସ୍‌ଏତ୍‌, ମାତର୍‌ ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ନେସ୍‌ତାମାନା; ମାରି, ନିନ୍‌ ଜେ ନାଙ୍ଗିଁ ପୋକ୍‌ତାତିମାନି, ଇକା ଇୟାକାର୍‌ ନେସ୍‌ତାମାନାର୍‌; \v 26 ମାରି, ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଆମା ଜିବନ୍‌ନୋତିମାନୁ ଜିବନ୍‌ନୋତିମାନି, ଆକା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱାରି ମାନୁ ତେବାନାତ୍‍ ମାରି ନାନ୍ ୱାରିମାନୁ ତେବାନା, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନି ଦର୍‌ ୱେର୍‌ତାମାନା ମାରି ୱେର୍‌ନା ।” \c 18 \s ଜିସୁ ସର୍‌ପେଆତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୬:୪୭-୫୬; ମାର୍କ ୧୪:୪୩-୫୦; ଲୁକ ୨୨:୪୭-୫୩) \p \v 1 ଜିସୁ ଇୟା ପାର୍‍ତନା ୱିସ୍‌ଇ ସିସୁରି ୱାଲେ କିଦ୍ରୋଣ୍‌ ଜଲାଦି ଆୟାପାଡ଼୍‌କା ସୋର୍ହାର୍‌ । ଆବେନୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଡଡି ମାର୍ହାତ୍‌, ମାରି ୱାନ୍‌ ନି ୱାନି ସିସୁର୍‍ ଆବେନୁ ଡ଼ୁଗିତାର୍‌ । \v 2 ଆମା ଜିହୁଦା ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେ କିତାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ବା ଆୟାବାଡି ନେସ୍‌ତା ମାର୍ହାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ନାଣ୍ତ ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦି ସିସୁରି ୱାଲେ ଆୟାବାଡିଦୁ ସୋଲ୍‌ସିମାର୍ହାର୍‌ । \v 3 ମାରି, ଜିହୁଦା ସନ୍ୟରିଦଲ୍‌ ମାରି ପେରି ଜାଜକର୍‌ ମାରି ପାରୁସିରିମାଣୁକୁ ମନ୍ଦିର୍‌ କାପ୍‍କିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଅସି ଦିୱା, ମସାଲ୍‌ ମାରି ସାଜୁମାଜୁ ଆସ୍‌ସି ଆବେନୁ ୱାତାର୍‌ । \v 4 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ, ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆମା ଆମାକା ଗଟାଦେଙ୍ଗ୍‌ ସୋଲ୍‌ସିନାତ୍‌, ଆୟାୱିଜୁ ନେସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ସୋଲ୍‌ସି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ମିର୍‌ ଏଙ୍ଗ୍‌ ପୟ୍‌ଜିନିଦେର୍‌ ?” \p \v 5 ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ନାଜରିୟତିୟ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ।” \p ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଆୟା ଜିସୁ ।” \p ଆମା ଜିହୁଦା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେ କିତାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ବା ୱାରି ୱାଲେ ନିର୍‌ଆମାର୍ହାନ୍‌ । \v 6 ଜିସୁ ଏସ୍ତିୱାଲେ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଆୟାକାନ୍‌,” ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱାର୍‌ ୱେନ୍‌କା ଗୁସାଜିସୋଲ୍‌ସି ବୁମିଦୁ ଆର୍‌ତାର୍‌ । \v 7 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ଅର୍‍ସୁ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ମିର୍‌ ଏଙ୍ଗ୍‌ ପୟ୍‌ଜିନିଦେର୍‌ ?” \p ୱାର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, ନାଜରିୟତିୟ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ । \p \v 8 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍‌ନେ ଆୟାକାନ୍‌,” ଇକା ତୋ ନାନ୍ ମିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ତା । “ଜଦି ମିର୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ପୟ୍‌ଜିନିଦେର୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତୁ ।” \v 9 ୱାନ୍‌ ଇକା ଇର୍ହାନ୍‌, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱାନ୍‌ ଇର୍ହିମାର୍‌ଇ ଇୟା ବାକ୍ୟ ପୁରା ଆନାତ୍‌, ନିନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଆମାୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସିତିମାନି, ୱାରି ମାଣ୍‌କୁ ନାନ୍ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ବା ଆରାକିଏ । \p \v 10 ସିମୋନ ପିତର୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି କାଆଣ୍ତା ମାର୍ହାତ୍‌, ଆୟା କାଆଣ୍ତା ସୋପ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ପେରିଜାଜକରି ସାକର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ କାତ୍‌ତାନ୍‌ ମାରି ଆୟା ସାକର୍‌ତି ଉଣେରି ଗିତ୍‌ଣି କୟ୍‌ତାପୋକ୍‌ତାନ୍‌; ଆୟା ସାକର୍‌ତି ଦର୍‌ ମାଲ୍‌କ । \v 11 \x + \xo ୧୮:୧୧ \xo*\xt ମାତିଉ ୨୬:୩୯; ମାର୍କ ୧୪:୩୬; ଲୁକ ୨୨:୪୨.\xt*\x*ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ପିତରତିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‌ କାଣ୍ତାଦିଙ୍ଗ୍‌ ଇଡ଼୍‌ନିବାଡିଦୁ ଇଡିଆ; ବୁବା ନାଙ୍ଗିଁ ଏମେ ଡୁବାଇ ସିତାମାନ୍‌ନାନ୍‌, ନାନ୍ ଇନିକା ଆବେଣ୍‌କୁ ଉଣୁଏନୋ ?” \s ହାନାନ୍‌ଦି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଜିସୁ \r (ମାତିଉ ୨୬:୫୭-୫୮; ମାର୍କ ୧୪:୫୩-୫୪; ଲୁକ ୨୨:୫୪) \p \v 12 ଇୟା ୱେନ୍‌କା ରମିୟ ସନ୍ୟରିଦଲ୍‌, ପେରି ସେନାପତିର୍‌, ମାରି ଜିହୁଦିରିଙ୍ଗ୍‌ କାପ୍‍କିନିକାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଆସ୍‌ସି ତର୍‌ତାର୍‌ \v 13 ମାରି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ହାନାନଦି ଲାକ୍‌ତୁ ଅତାର୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଆୟା ବାର୍ସେକ୍‌ତି ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ପେରିଜାଜକ୍‌ କୟାପାଦି ପତେଲ୍‌ସି ମାର୍ହାନ୍‌ । \v 14 \x + \xo ୧୮:୧୪ \xo*\xt ଜୋହନ ୧୧:୪୯,୫୦.\xt*\x*ଇୟା କୟାପା ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ୱେର୍‌ତା ମାର୍ହାନ୍‌, ୱିଜୁ ଲୋକା ନେଗି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଅରେନ୍‍ ସାନିକା ନେଗେତ୍‌ । \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ପିତର୍‌ ନେସେଏ ଇଜି ଇର୍ହାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୬:୬୯-୭୦; ମାର୍କ ୧୪:୬୬-୬୮; ଲୁକ ୨୨:୫୫-୫୭) \p \v 15 ସିମୋନ ପିତର୍‌ ନି ମାରି ଅରେନ୍‍ ସିସୁ ଜିସୁଦି ୱାଲେ ୱାଲେ ସୋଲ୍‌ସିମାର୍ହାନ୍‌ । ଆୟା ସିସୁ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ପେରିଜାଜକ୍‌ଦିଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ତିକାନ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌ ମାରି ଜିସୁଦି ୱାଲେ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ପେରିଜାଜକଦି ଦୁଆର୍‌ତୁ ଡ଼ୁଗିତାର୍‌; \v 16 ମାତର୍‌ ପିତର୍‌ ଆତେରେ ଡେୱା ଲାକ୍‌ତୁ ନିର୍‌ଆ ମାର୍ହାନ୍‌ । ମାରି, ଆୟା ଏମେ ଆଇ ସିସୁ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ପେରିଜାଜକଦିଙ୍ଗ୍‌ ନେସ୍‌ତିକାନ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଆତେରେ ସୋର୍‌ର୍ହାନ୍‌ନୋ ଡେୱାଦୁ କାପ୍‍କିନିୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ସି ପିତରତିଙ୍ଗ୍‌ ଦୁଆର୍‍ ଲୋଇ ତାତାର୍‌ । \v 17 ଆବେଟ୍‌ ଆୟା ଡେୱାଦୁ କାପ୍‍କିନି ସାକର୍‌ ପିତରତିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାତ୍‌, “ନିନ୍‌ ବା ଇନିକା ଇୟା ଲୋକାଦି ସିସୁରି ଲୋଇରାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଆଇନୋ ?” \p ପିତର୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ସିଲେ ।” \p \v 18 ପିନିଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସାକର୍‌ ନି କାପ୍‍କିନିକାର୍‌ ସିସୁ କାସ୍‌ସିକିଜି ଆବେନୁ ନିର୍‌ଆରୋ ସିସୁ କାୟାଜି ମାର୍ହାର୍‌; ପିତର୍‌ ବା ୱାରି ୱାଲେ ନିର୍‌ଆନୋ ସିସୁ କାୟାଜି ମାର୍ହାନ୍‌ । \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ପେରିଜାଜକ୍‌ଦି ୱେନ୍‌ବାନିକା \r (ମାତିଉ ୨୬:୫୯-୬୬; ମାର୍କ ୧୪:୫୫-୬୪; ଲୁକ ୨୨:୬୬-୭୧) \p \v 19 ଆୟାଦାପ୍ରେ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ପେରିଜାଜକ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱାନି ସିସୁରି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ମାରି ୱାନି ସିକିୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ୱେନ୍‍ବାତାନ୍‌ । \v 20 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଦୁନିଆ ଲାକ୍‌ତୁ ନେସ୍‌ନିୱାଜା ମାଟା ଇର୍‌ଆମାନା; ଏମେମାନୁ ୱିଜେରେ ଜିହୁଦିର୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ ଆନାର୍‌, ଇୟାୱାଜା ପାର୍‍ତନାକିନି ଇଲ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ମନ୍ଦିର୍‌ତୁ ନାନ୍ ୱିଜୁଦିନ୍‌ ସିକିୟା ସିତାମାନା; ନାନ୍ ଇନି ବିସୟ୍‌ ଆଡ଼ାକ୍‌ସି ୱାଜା ଇନ୍‌ଏ । \v 21 ନାଙ୍ଗିଁ ଏନ୍ଦା ୱେନ୍‌ବାଜିନି ? ନାନ୍ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇନିକା ଇର୍ହାମାନା, ଏମେକାର୍‌ ୱେର୍‌ଆମାନାର୍‌, ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‍ବାଆ; ସୁଡ଼ୁଆ, ନାନ୍ ଆମା ଆମାକା ଇର୍‌ଆମାନା, ୱାର୍‌ ଆୟାୱିଜୁ ନେସ୍‌ନାର୍‌ ।” \p \v 22 ଜିସୁ ଇୟା ମାଟା ଇନିୱାଲେ ଜିସୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ନିର୍‌ଇ ମାର୍‌ଇ କାପ୍‍କିନିକାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସାପାଡ଼ା ଡାକ୍‌ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ପେରି ଜାଜକଙ୍ଗ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଉତର୍‌ ୱେର୍‌ସିନି ?” \p \v 23 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଜଦି ନାନ୍ ବୁଲ୍‌ ଇର୍‌ଆ, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜେରି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ବୁଲ୍‌ତି ସାକି ସିଦାଟ୍‌; ମାତର୍‌ ଜଦି ନେଗେନ୍‌ ଇର୍ହା, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍ଦା ନାଙ୍ଗିଁ ଡାକ୍‌ସିନି ?” \p \v 24 ଆବେଟ୍‌ ହାନାନ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ତରାତିମାନି ଡ଼ାସାନେ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ପେରିଜାଜକ୍‌ କୟାପାଦି ଲାକ୍‌ତୁ ପୋକ୍‌ତାନ୍‌ । \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ପିତର୍‌ ମାରିଡ଼େସି ନେସେଏ ଇଜି ଇର୍ହାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୬:୭୧-୭୫; ମାର୍କ ୧୪:୬୯-୭୨; ଲୁକ ୨୨:୫୮-୬୨) \p \v 25 ଆବେଟ୍‌ ସିମୋନ ପିତର୍‌ ନିର୍‌ଆରୋ ସିସୁ କାୟାଜି ମାର୍ହାର୍‌ । ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାର୍‌, “ନିନ୍‌ ବା ଇନିକା ୱାନି ସିସୁରି ଲୋଇରାନ୍‌ ଅରେନ୍‍ ଆଇନୋ ?” \p ପିତର୍‌ ନେସେଏ ଇଜି ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ସିଲେ ।” \p \v 26 ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ପେରିଜାଜକଦି ସାକର୍‌କା ଲୋଇରାନ୍‌ ଅରେନ୍‍, ଅର୍ତାତ୍‍ ପିତର୍‌ ଆମାୱାନି ଗିତଣି କୟ୍‌ତାପୋକ୍‌ତା ମାର୍ହାନ୍‌, ଆୟା ସାକର୍‌ତି ନିଜେଲୋକ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଇନିକା ନିଙ୍ଗିଁ ୱାନି ୱାଲେ ଡଡିଦୁ ସୁଡ଼ୁଏ ମାର୍ହା ନୋ ?” \p \v 27 ଆବେଟ୍‌ ପିତର୍‌ ମାରିଡ଼େସି “ନେସେଏ” ଇଜି ଇର୍ହାନ୍‌, ମାରି, ଆୟାଦାପ୍ରେ କରୁ କେଡ଼ିତାତ୍‌ । \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ପିଲାତ୍‌ତି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ତାତାର୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୭:୧-୨,୧୧-୧୪; ମାର୍କ ୧୫:୧-୫; ଲୁକ ୨୩:୧-୫) \p \v 28 ୱେନ୍‌କା ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ କୟାପାଦି ଇଲ୍‌ତାନ୍‌ ଅସି ରମିୟ ରାଜାଦି ମେଡ଼୍‍ଇଲୁତୁ ଅତାର୍‍; ନାସ୍ତିୱାଲେ କରୁ କେଡ଼େପି ଆତାମାର୍ହାତ୍‌; ମାରି, ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ତାଗ୍‍ଇକା ଆଏଣ୍‌ଗା ନିସ୍ତାର୍‌ ପଣ୍ତୟ୍‌ତି ବୋଜି ଉନ୍‌ଣ୍ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାର୍‍, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେ ମେଡ଼େଇଲୁ ଲୋଇ ଡ଼ୁଗ୍‌ଏତାର୍‌ । \v 29 ମାରି, ରାଜା ପିଲାତ୍‌ ୱାରି ଲାକ୍‌ତୁ ସୋସି ୱାଜି ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଇୟା ଲୋକ୍‌ତି ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ମି ମାଟା ଇନିକା ?” \p \v 30 ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇୟାକାନ୍‌ ଜଦି ଦସ୍‌କିତିକାନ୍‌ ଆଏତାନ୍‌ ମାନ୍ଦି, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାପ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନି କିୟୁଦି ସର୍‌ପେ କିଏତାପ୍‌ ମାନ୍ଦି ।” \p \v 31 ଆବେଟ୍‌ ପିଲାତ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିର୍‌ ୱେନିଙ୍ଗ୍‌ ଅସ ମି ନିୟମ୍‌ତାନ୍‌ ୱେନି ବିସାର୍‌ କିଦୁ ।” \p ଜିହୁଦିର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଏଙ୍ଗ୍‌ ସାନିଦଣ୍ତ୍‌ ସିନି ମା ଅଦିକାର୍‌ ସିଲେତ୍‌ ।” \v 32 \x + \xo ୧୮:୩୨ \xo*\xt ଜୋହନ ୩:୧୪; ୧୨:୩୨.\xt*\x*ଜିସୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ନାନି ସାନିଦଣ୍ତ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ସୋଲ୍‌ସିନାନ୍‌, ଆବେଣି ସିନା ସିଜି ୱାନ୍‌ ଆମା ବାକ୍ୟ ଇର୍ହାମାର୍ହାନ୍‌ ଆକା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ପୁରା ଆନାତ୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ଇକା ଇର୍ହାର୍‌ । \p \v 33 ମାରି, ପିଲାତ୍‌ ମେଡ଼୍‍ଇଲୁ ଲୋଇ ଡ଼ୁଗିତାନ୍‌ନୋ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ କୁକ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଇନିକା ଜିହୁଦିର୍‌ ରାଜା ?” \p \v 34 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଇନିକା ନିଜେଦାନ୍‍ ଇକା ଇଜିନି, ନୋ ଆଇକାର୍‌ ନା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ଇକା ୱେର୍‌ତାମାନାର୍‌ ?” \p \v 35 ପିଲାତ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଇନିକା ଅରେନ୍‍ ଜିହୁଦି ? ମି ନିଜେଦି ଲୋକୁ ମାରି ପେରି ଜାଜକର୍‌ ନିଙ୍ଗିଁନା କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେ କିତାମାନାର୍‌; ନିନ୍‌ ଇନିକା କିତିମାନି ?” \p \v 36 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନା ରାଜି ଇୟା ଦୁନିଆଦି ବିସୟ୍‌ ଆଏତ୍‍; ଜଦି ନା ରାଜି ଇୟା ଦୁନିଆଦି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଆତାତ୍‌ମାନ୍ଦି, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେ ଆଏତାମାନ୍ଦି, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାୱାଲେ ବୁଲାନିକାର୍‌ ଜୁଦ୍‍ କିତାର୍‌ମାନ୍ଦି, ମାତର୍‌ ନା ରାଜି ସତ୍‌ତାନ୍‌ନେ ଇୟା ଦୁନିଆ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିଲେ ।” \p \v 37 ଆବେଟ୍‌ ପିଲାତ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ଇନିକା ଅରେନ୍‍ ରାଜା ନୋ ?” \p ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‍ତୋ ଇଜିନି, ନାନ୍ ଅରେନ୍‍ ରାଜା । ନାନ୍ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସତ୍‌ତି ତରିନ୍‌ ସାକି ସିନା, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଜନମ୍‌ ଆତାମାନା ମାରି ଦୁନିଆଦୁ ୱାତାମାନା । ଏନ୍‌ ସତ୍‌ତି ମାରିନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନା ମାଟା ୱେନ୍‌ନାନ୍‌ ।” \p \v 38 ପିଲାତ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସତ୍‌ ଇନିକା ?” ଇକା ଇନ୍‌ଜି ୱାନ୍‌ ମାରି ଜିହୁଦିଲୋକା ଲାକ୍‌ତୁ ଆତ୍‌ରେ ସୋର୍‌ଆନ୍‌ନୋ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ନାନ୍ ଦଣ୍ତ୍‌ସିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନିମାନୁ ଇନି ଦୋସ୍‌ ପୟ୍‌ଏଜିନା । \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସାନିଦଣ୍ତତି ଆଦେସ୍‌ ସିତାର୍‍ \r (ମାତିଉ ୨୭:୧୫-୩୧; ମାର୍କ ୧୫:୬-୨୦; ଲୁକ ୨୩:୧୩-୨୫) \p \v 39 ମାତର୍‌ ନାନ୍ ଜେ ନିସ୍ତାର୍‌ ପଣ୍ତୟ୍‌ତିୱାଲେ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ଡ଼ିସ୍‌ସିକିନିକା, ଇକା ମି ରିତି ମାନାତ୍‌; ମାରି, ଜିହୁଦିର୍‌ ରାଜେଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ନା ସିନାପ୍‌ ଇଜି ଇନିକା ମି ବଦା ? \p \v 40 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ମାରିଡ଼େସି ଆଉଲି ଆଜି ଇର୍ହାର୍‌, ଇୟା ଲୋକତିଙ୍ଗ୍‌ “ସିଲେ, ମାତର୍‌ ବାରବ୍ବାଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ଆ ।” ଇୟା ବାରବ୍ବା ଅରେନ୍‍ ଡଙ୍ଗାଁର୍‌ଏନ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌ । \c 19 \p \v 1 ତାନେୱେନ୍‌କା ପିଲାତ୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଅସି କୋର୍‌ଡାଦାନ୍‌ ଡାକ୍‌ସି କିତାନ୍‌ । \v 2 ମାରି, ସନ୍ୟର୍‌ ସାମ୍‌କାଣି ଟପି ତିଆର୍‌ କିତାର୍‌ରୋ ଜିସୁଦି ତାଲାଦୁ ଆରିସ୍‌କିତାର୍‌ ମାରି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନିଡ଼ିଦି ଆଙ୍ଗିଁ ଆରିସ୍‌କିତାର୍‌; \v 3 ୱାର୍‌ ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ଇର୍ହାର୍‌, ଏ ଜିହୁଦିର୍‌ ରାଜା, ୱିଜୁଦିନ୍‌ତି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ରାଜା ଆଜି ମା ମୁସ୍‌କୁ ସାସନ୍‌ କିଆ; ମାରି ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସାପ୍‌ଡ଼ା ଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଆସ୍‌ତାର୍‌ । \p \v 4 ପିଲାତ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ଆତେରେ ସର୍ହାନ୍‌ନୋ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସୁଡ଼ୁଦୁ, ନାନ୍ ୱାନିମାନୁ ଇନି ଦସୋ ପୟ୍‌ଏଜିନା, ଇକା ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମିର୍‌ ନେସ୍‌ନିଦେର୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ମି ଲାକ୍‌ତୁ ସୋପ୍‌ତା ତାସିନା ।” \v 5 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ଆୟା ସାମ୍‍କାଣି ଟପି ମାରି ନିଡ଼ି କୋଲର୍‌ତି ଆଙ୍ଗିଁ ଆରାତାନ୍‌ନୋ ଆତେରେ ୱାତାନ୍‌ । ପିଲାତ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସୁଡ଼ୁଦୁ, ଆୟା ଲୋକୁ !” \p \v 6 ଆବେଟ୍‌ ପେରି ଜାଜକର୍‌ ମାରି ମନ୍ଦିର୍‌ କାପ୍‍କିନିକାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ସୁଡ଼ୁଜି ଆଉଲି ଆଜି ଇର୍ହାର୍‌, କ୍ରୁସକାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିଦୁ, କ୍ରୁସକାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିଦୁ । ପିଲାତ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ମିର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଅସି କ୍ରୁସକାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିଦୁ, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ସାନିଦଣ୍ତ୍‌ ସିଦେଙ୍ଗ୍‍ ୱାନିମାନୁ ଇନି ଦସୋ ପୟ୍‌ଏଜିନା । \p \v 7 ଜିହୁଦିଲୋକ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ମାଦି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ନିୟମ୍‌ ମାନାତ୍‌ ମାରି ଆୟା ନିୟମ୍‌ତି ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ୱାନ୍‌ ସାନିଦଣ୍ତତି ଜଗ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁଦି ମାରିନ୍‌ ଇଜି ୱେର୍‌ସିନାନ୍‌ ।” \p \v 8 ଆବେଟ୍‌ ପିଲାତ୍‌ ଇୟା ମାଟା ୱେନ୍‌ଜି ନାଣ୍ତ ତିଲାତାନ୍‌; \v 9 ମାରି, ୱାନ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ମେଡ଼୍‍ଇଲୁ ଲୋଇ ଡ଼ୁଗିତାନ୍‌ନୋ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଏମେମାଣ୍‌କୁ ୱାତିମାନି ?” \p ମାତର୍‌ ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇନିକା ଇନ୍‌ଏତାନ୍‌ । \v 10 ଆବେଟ୍‌ ପିଲାତ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଇନିକା ନା ୱାଲେ ୱାର୍‌ଗିଇ ? ନିଙ୍ଗିଁ ଡ଼ିସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ନା ଅଦିକାର୍‌ ମାନାତ୍‌ ମାରି ନିଙ୍ଗିଁ କ୍ରୁସକାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ନା ଅଦିକାର୍‌ ମାନାତ୍‌, ଇକା ଇନିକା ନିନ୍‌ ନେସ୍‌ଏଜିନି ?” \p \v 11 ଜିସୁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଜଦି ମାପୁରୁଦିମାଣାନ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ଅଦିକାର୍‌ ରେଏତିଙ୍ଗ୍‌ ମାନ୍ଦି, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନା ବିରଦ୍‌ତାନ୍‌ ନିଦି ଇନି ଅଦିକାର୍‌ ସିଲେତାତ୍‍ ମାନ୍ଦି; ଏନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ନି କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେ କିତାମାନାନ୍‌, ୱାନି ପାପ୍‌ ନାଣ୍ତୋସାନିୱାଜା ।” \p \v 12 ଆବେଟ୍‌ ପିଲାତ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ସେସ୍ଟା କିତାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଜିହୁଦିଲୋକ୍‌ ଆଉଲି ଆଜି ଇର୍ହାର୍‌, “ଜଦି ନିନ୍‌ ଇୟା ଲୋକତିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ନି, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ସମ୍ରାଟ୍‌ତି ସଙ୍ଗ୍‍ ଆଇ; ଏନ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ରାଜା ଇଜି ଇନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ସମ୍ରାଟ୍‌ତି ତରିନ୍‌ ମାଟା ଇନାନ୍‌ ।” \p \v 13 ମାରି, ପିଲାତ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ମାଟା ୱେର୍‌ଆନ୍‌ନୋ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଆତେରେ ତାତ୍‌ତାନ୍‌ନୋ “ଗୁଡିକାଲୁ” ଦର୍‌ତି ବାଡିଦୁ ତାତାର୍‌, ଏବ୍ରି ବାସାଦାନ୍‌ ଇୟାତାନି ଦର୍‌ “ଗବ୍‌ବତା” ଇଜି ଇନାର୍‌, ଆୟା ବିଚାର୍‍କିନି ବାଡିଦୁ ବାସ୍‌ତାନ୍‌ । \v 14 ଆୟାନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିସ୍ତାର୍‌ ପଣ୍ତ୍‌ୟ ତିଆର୍‌ଆନି ଦିନ୍‌, ମାରି ନାସ୍ତିୱାଲେ ୱେଡ଼େ ଆତାମାର୍ହାତ୍‌ । ମାରି, ୱାନ୍‌ ଜିହୁଦିରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସୁଡ଼ୁଦୁ ମି ରାଜା ।” \p \v 15 ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ଆଉଲି ଆତାର୍‌, “ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡାକ୍‌ତୁ, ଡାକ୍‌ତୁ, କ୍ରୁସକାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିଦୁ ।” \p ପିଲାତ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଇନିକା ମି ରାଜେଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରୁସକାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିନା ?” \p ପେରି ଜାଜକର୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “କେବଲ୍ ସମ୍ରାଟ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ମାରି ରାଜା ସିଲେନ୍‌ ।” \p \v 16 ଆବେଟ୍‌ ପିଲାତ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତୁ ଏକାନାନ୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌, ପିଲାତ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱାରି ବଦାଦାନ୍ ସର୍‌ପେ କିତାନ୍‌, ତାନେୱେନ୍‌କା ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଅତାର୍‍ । \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌ତାର୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୭:୩୨-୪୪; ମାର୍କ ୧୫:୨୧-୩୨; ଲୁକ ୨୩:୨୬-୪୩) \p \v 17 ମାରି, ଜିସୁ ନିଜେ କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ ପିଡିତାନ୍‌ନୋ “ତାଲାଦି କାପାଲ୍‌ ନାନି” ଦର୍‌ତି ବାଡିଦୁ ସୋର୍ହାନ୍‌, ଏବ୍ରି ବାସାଦାନ୍‌ ଆୟାବାଡିଦିଙ୍ଗ୍‌ “ଗଲ୍‌ଗଥା” ଇଜି ଇନାର୍‌ । \v 18 ଆବେନୁ ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିତାର୍‌ ମାରି ୱାନି ୱାଲେ ମାରି ରିଏରିଙ୍ଗ୍‌ ଏକିସ୍‌କିତାର୍‌, ରିଆଙ୍ଗାଁ ରିଏରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ନାଡ଼୍‌ମି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ । \v 19 ମାରି, ପିଲାତ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ନଟିସ୍‌ ଆକୁ ରାସ୍‌ସି କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତି ମୁସ୍‌କୁ ଡ଼ତାର୍‌ । ଆବେନୁ ରାସ୍‌ତା ମାର୍ହାତ୍‌, “ନାଜରିୟତିୟ ଜିସୁ, ଜିହୁଦିର୍‌ ରାଜା ।” \v 20 ଜିହୁଦିର୍‌ ଲୋଇରାନ୍‌ ଏସୋଲୋକ୍‌ ଇୟା ରାସ୍‌ତିମାନିକା ପଡ଼ାତାର୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଏମେ ବାଡିଦୁ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିତାମାର୍ହାର୍‌, ଆକା ଗାଡ଼୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ମାର୍ହାତ୍‌, ମାରି ଆୟା ରାସ୍‌ତିକା ଏବ୍ରି, ଲାଟିନ୍‌ ମାରି ଗ୍ରିକ୍‌ ବାସାଦାନ୍‌ ରାସ୍‌ତା ମାର୍ହାତ୍‌ । \v 21 ଜିହୁଦିରି ପେରି ଜାଜକର୍‌ ପିଲାତ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଜିହୁଦିରି ରାଜା” ଇଜି ରାସ୍‌ଏଣ୍‌ଗା ମାରି “ନାନ୍ ଜିହୁଦିରି ରାଜା ଇଜି ୱାନ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, ଇକା ରାସ୍‌ଆଁ ।” \p \v 22 ପିଲାତ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ଆମାକା ରାସ୍‌ତାମାନା, ଆକା ବାଦେଲ୍‌କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏ ।” \p \v 23 ସନ୍ୟର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିତି ୱେନ୍‌କା ନାଲ୍‌ଏର୍‌ ସନ୍ୟର୍‌ ୱାନି ୱାତି ନାଲ୍‌ଗି ବାଗ୍‌କୁ କିଜି ୱିଜେରେ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ବାଗ୍, ମାରି ୱାର୍‌ ୱାନି ଆଙ୍ଗିଁ ବା ଅତାର୍‍ । ଆୟା ଆଙ୍ଗିଁ ସିଲାଇ କିଏଣ୍‌ଗା ମୁସ୍‌କୁରାନ୍‌ ଆଡ୍‍ଗି ସାନ୍ଦି ୱିଜୁ ଗୁତ୍‌ତା ମାର୍ହାର୍‌ । \v 24 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ସନ୍ୟର୍‌ ଲୋଇ ଲୋଇ ଇର୍ହାର୍‌, ତେନେଙ୍ଗ୍‌ କିସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ କେଏଟ୍‌, ମାତର୍‌ ଇକା ଏନ୍ଦି ଆନାତ୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ କୁଡ଼ୁକୁଡ଼ି କିନାଟ୍‌, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ଇୟା ବାକ୍ୟ ପୁରା ଆନାତ୍‌, \q1 ୱାର୍‌ ନିଜେ ନିଜେଦି ମାନୁ ନା ଆଙ୍ଗିଁଦିଙ୍ଗ୍‌ ବାଗ୍ କିତାର୍‌, \q2 ମାରି ନା ଆରାନି ଆଙ୍ଗିଁ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ କୁଡ଼ୁକୁଡ଼ି କିତାର୍‌ । \m ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ସନ୍ୟର୍‌ ଇୟାୱିଜୁ କିତାର୍‌ । \p \v 25 ମାତର୍‌ ଜିସୁଦି କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାନି ଆଇସି ମରିୟମ୍‌, ୱାନି ଆଇସିକା ତାଙ୍ଗିଁସି, କ୍ଳୋପାଦି ଆଡ଼୍‌ସି, ମରିୟମ୍‌ ମାରି ମଗ୍‌ଦଲିନି ମରିୟମ୍‌ ନିର୍‌ଏ ମାର୍‌ଏ । \v 26 ଜିସୁ ନିଜେଦି ଆଇସିଙ୍ଗ୍‍ ମାରି ଏମେ ସିସୁଙ୍ଗୁଁ ଜିବନ୍‌ନୋଜି ମାର୍ହାନ୍‌, ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ନିର୍‌ଇମାରିକା ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌ନୋ ଆଇସିଙ୍ଗ୍‍ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସୁଡ଼ୁଆ, ନି ମାରିନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ !” \p \v 27 ତାନେୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ଆୟା ସିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇର୍ହାନ୍‌, “ସୁଡ଼ୁଆ, ମି ୟାୟା !” ମାରି ଆୟା ସମୟ୍‌ତାନ୍‌ ଆୟା ସିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦି ଇଲୁତୁ ଅତାନ୍‍ । \s ଜିସୁଦି ସାନିକା \r (ମାତିଉ ୨୭:୪୫-୫୬; ମାର୍କ ୧୫:୩୩-୪୧; ଲୁକ ୨୩:୪୪-୪୯) \p \v 28 ତାନେୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦି ବାକ୍ୟ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ପୁରା ଆନାତ୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ଇଲେଇ ୱିଜିତାମାନାତ୍‌ ଇଜି ନେସ୍‌ସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାଙ୍ଗିଁ ଏର୍‌କିକାଟ୍‌ସିନାତ୍‌ ।” \p \v 29 ଆବେନୁ ସୟ୍‌ନିରସ୍‌ ପୁରାପୁରିମାନି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ସାଟି ମାର୍ହାତ୍‌; ୱାର୍‌ ସୟ୍‌ନିରସ୍‌ ପୁରାମାନି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ତୁଲାଦୁ କାଣ୍ତେକ୍‌ ବାଡିଗାଦିଟିପୁଦୁ ଲାଗିସ୍‌କିଜି ୱାନି ୱେୟୁ ଲାକ୍‌ତୁ ସିତାର୍‍ । \v 30 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ଆୟା ସୟ୍‌ନିରସ୍‌ ଉଟାନ୍‌ନୋ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱିଜିତାତ୍‌” ମାରି ୱାନ୍‌ ତାଲା ଆଡ୍‍ଗି କିଜି ସାତାନ୍‌ । \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ପାଡ଼୍‌କା ତରିଣ୍ତ୍‍ ଗୁତ୍‌ତାର୍‌ \p \v 31 ଆୟାନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗିଦିନ୍‌ ମାନିଙ୍ଗ୍‌, ମେନ୍ଦଲ୍‌ୱିଜୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ରମ୍‌ନିନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ତେବାଏତ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ରମ୍‌ନିନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପବିତ୍ର ଦିନ୍‌ ମାର୍ହାତ୍‌, ଆରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାରି କାଲ୍‌କୁ ରୁକିର୍‌ ମାରି ତାନେୱେନ୍‌କା ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ କୁସ୍ରକାଟ୍‌ତାନ୍‌ ରେପ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ଜିହୁଦି ନେତାର୍‌ ପିଲାତ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ଼ିସ୍‌କିତାର୍‌ । \v 32 ତାନେୱେନ୍‌କା ସନ୍ୟର୍‌ ୱାଜି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଅରେନ୍‍ୱାନି କାଲ୍‌କୁ ମାରି ଜିସୁଦି ୱେଲେ ଆମା ଅରେନ୍‍ୱାନିଙ୍ଗ୍‍ କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିତାମାର୍ହାର୍‌, ୱାନି କାଲୁ ବା ରୁକ୍‌ତାର୍‌ । \v 33 ମାତର୍‌ ୱାର୍‌ ଜିସୁ ଲାକ୍‌ତୁ ୱାଜି ୱାନ୍‌ ସାତାନ୍‌ ଇଜି ସୁଡ଼ୁଜି ୱାନି କାଲୁ ରୁକ୍‌ଏତାର୍‌, \v 34 ମାଣ୍‌କୁ ଅରେନ୍‍ ଇଟାଦାନ୍‌ ୱାନି ପାଡ଼୍‌କାଦୁ ଗୁତ୍‌ତାନ୍‌, ମାରି ଆୟାଦାପ୍ରେ ନେତେର୍‌ ନି ଏରୁ ୱାଙ୍ଗ୍‍ଜି ୱାତେ । \v 35 ଏନ୍‌ ସୁଡ଼ୁତା ମାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ସାକିୟ ସିତାମାନାନ୍‌, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମିର୍‌ ବା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନିଦେର୍‌; ମାରି, ୱାନି ସାକ୍ୟ ସତ୍‌, ମାରି ୱାନ୍‌ ଜେ ସତ୍‌ ୱେର୍‌ସିନାନ୍‌, ଇକା ୱାନ୍‌ ନେସ୍‌ନାନ୍‌ । \v 36 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦି ଇୟା ବାକ୍ୟ ପୁରା ଆନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ଗଟାତାତ୍‌, “ୱାନି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ପେଡ଼େନ୍‌ ବା ରୁଙ୍ଗ୍‌ଏତ୍‌ ।” \v 37 \x + \xo ୧୯:୩୭ \xo*\xt ପ୍ରକାଶିତ ୧:୭.\xt*\x*ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ମାରି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ବାକ୍ୟ ରାସ୍‌ତାମାନାତ୍‌, “ୱାର୍‌ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇଟାଦାନ୍‌ ଗୁତ୍‌ତାର୍‌, ୱାନି ଲୋକୁ ସୁଡ଼ୁନାଟ୍‌ ।” \s ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ମୁସ୍‌ତାର୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୭:୫୭-୬୧; ମାର୍କ ୧୫:୪୨-୪୭; ଲୁକ ୨୩:୫୦-୫୬) \p \v 38 ଇୟାୱିଜୁ ଗଟ୍‌ନେଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌କା, ଆମା ହାରାମାତିୟାଦି ଜୋସେପ୍‌ ଜିସୁଦି ଅରେନ୍‍ ସିସୁ ମାର୍ହାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଜିହୁଦି ନେତାରିଙ୍ଗ୍‌ ତିଲାଜି ନେସେଇ ୱାଜା ମାର୍ହାନ୍‌, ଜୋସେପ ଜିସୁଦି ମେନ୍ଧଲ୍‍ ଅତେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ପିଲାତ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ଼ିସ୍‌ତାନ୍‌ । ଆବେଟ୍‌ ପିଲାତ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତାସିତାନ୍‌ । ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ୱାତାନ୍‌ନୋ ୱାନି ମେନ୍ଦଲ୍ ଅତାନ୍‍ । \v 39 \x + \xo ୧୯:୩୯ \xo*\xt ଜୋହନ ୩:୧,୨.\xt*\x*ଆମା ନିକଦିମ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ନାଡ଼ା ୱାନି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାମାର୍ହାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ବା ପୁରା ତିରିସ୍‌ କେଜି ବାସ୍‌ନାଦୁମିସାତି ନିୟୁ ଆସ୍‌ସି ୱାତାନ୍‌ । \v 40 ୱାର୍‌ ଜିସୁଦି ମେନ୍ଦଲ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଅତାରୋ ଜିହୁଦିର୍‌ ମୁସ୍‌ନି ରିତିଦାନ୍‌ ଆକା ବାସ୍‌ନାନିୟୁଦି ୱାଲେ କାଣ୍ତେକ୍‌ ପାସିଆଦୁ ତେରେପ୍‌ତାର୍‌ । \v 41 ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଏମେ ବାଡିଦୁ କ୍ରୁସ୍‌କାଟ୍‌ତୁ ଏକିସ୍‌କିତାମାର୍ହାର୍‌, ଆୟାବାଡିଦୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଡଡି ମାର୍ହାତ୍‌, ମାରି ଆୟା ଡଡିଦୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ପୁନି ମୁସ୍‌ନି ଗୁଟା ମାର୍ହାତ୍‌, ଆବେନୁ ଏନ୍‌ ଆଗ୍‍ଡ଼ିରାନ୍‍ ଏଙ୍ଗ୍‌ବା ମୁସ୍‌ଏର୍‌ ମାର୍ହାର୍‌ । \v 42 ମାରି, ଜିହୁଦିରି ନେଗିଦିନ୍‌ତି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ବାଡିଦୁ ୱାର୍‌ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଇଟ୍‌ତାର୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଆୟା ମୁସ୍‌ନିବାଡି ଲାକ୍‌ତୁ ମାର୍ହାତ୍‌ । \c 20 \s ୱାର୍‍ରି ଗୁଟା \r (ମାତିଉ ୨୮:୧-୮; ମାର୍କ ୧୬:୧-୮; ଲୁକ ୨୪:୧-୧୨) \p \v 1 ୱାରାଦି ଆଗ୍‍ଡ଼ିରି ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଉଟ୍‌ଲା ନାଡ଼ାକାଦେ ସିକାଟି ମାନାପ୍ ମାନ୍‌ବୁନେ ମଗ୍‌ଦଲିନି ମରିୟମ୍‌ ମୁସ୍‌ତିଗୁଟା ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାଦ ଆବେଣୁକୁ କାଲୁ ଗୁସାକିତିମାରିକା ସୁଡ଼ୁତାତ୍‌ । \v 2 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ମରିୟମ୍‌ ଉର୍‌କୁସି ସୋଲ୍‌ସି ସିମୋନ ପିତର୍‌ ମାରି ଜିସୁ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‌ନୋଜି ମାର୍ହାନ୍‌, ଆୟା ଆଇ ସିସୁରି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାତ୍‍, ମାରି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ୱାର୍‌ ମୁସ୍‌ତିଗୁଟାଦାନ୍‌ ପ୍ରବୁଙ୍ଗ୍‌ ଅତାମାନାର୍‌, ମାରି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଏମେମାନୁ ଇଟ୍‌ତାମାନାର୍‌, ଆକା ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ଏଜିନାପ୍‌ ।” \p \v 3 ଆବେଟ୍‌ ପିତର୍‌ ମାରି ଆୟା ଆଇ ସିସୁ ମୁସ୍‌ତିଗୁଟା ଲାକ୍‌ତୁ ସନ୍‌ଡ଼୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଇଜି ସୋତାର୍‌ । \v 4 ୱାର୍‌ ରିଏର୍‌ ଅର୍‌ସେ ଉର୍‌କୁତେଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାର୍‌, ମାରି ଆୟା ଆଇ ସିସୁ ପିତରତିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌କା ଡ଼ିସ୍‌ସି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ମୁସ୍‌ତିବାଡି ଲାକ୍‌ତୁ ଇତାନ୍‌, \v 5 ମାରି, ପାଡ଼୍‌ଗିତାନ୍‌ନୋ ଲୋଇ ବେସ୍‌ତାନ୍‌ ପାତଲ୍‌ତି ପାସିଏଙ୍ଗ୍‌ୱିଜୁ ଆର୍‌ତିମାରିକା ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌, ଆତିଙ୍ଗ୍‌ବା ୱାନ୍‌ ଲୋଇ ଡ଼ୁଗୁଏତାନ୍‌ । \v 6 ତାନେୱେନ୍‌କା ସିମୋନ ପିତର୍‌ ବା ୱାନି ୱେନ୍‌କା ୱେନ୍‌କା ୱାଜି ଇତାର୍‌ ମାରି ମୁସ୍‌ତିଗୁଟା ଲୋଇ ଡ଼ୁଗିତାନ୍‍ନୋ ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌ ଜେ, ପାତଲ୍‌ତି ପାସ୍‌ଇଏଙ୍ଗ୍‌ୱିଜୁ ମାନେ, \v 7 ମାରି ଜିସୁଦି ତାଲାଦୁ ଆମା ପାଗା ତର୍‌ତା ମାର୍ହାର୍‌, ଆୟା ପାତଲ୍‌ତି ୱାତିଙ୍ଗାଁ ୱାଲେ ମାନ୍‌ଏଣ୍‌ଗା ୱେର୍‌ଏ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ବାଡିଦୁ ତେର୍‌ବିତା ମାନ୍‌ତା । \v 8 ନାସ୍ତିୱାଲେ ଆମା ଆଇ ସିସୁ ଆଗ୍‌ଡ଼ି ମୁସ୍‌ତିବାଡି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାମାର୍ହାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ବା ଲୋଇ ଡ଼ୁଗିତାନ୍‌ନୋ ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌ ମାରି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାନ୍‌; \v 9 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ସାତିୱାରି ମାଣ୍‌କୁ ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ଜେ ନିଙ୍ଗିଁନିକା ମାନାତ୍‌, ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦି ଇୟା ବାକ୍ୟ ୱାର୍‌ ଆୟା ସାନ୍ଦି ବୁଜାଏତା ମାର୍ହାର୍‌ । \v 10 ୱେନ୍‌କା ସିସୁର୍‍ ମାରିଡ଼େସି ୱାରି ଇଲ୍‌ତୁ ସୋର୍ହାର୍‌ । \s ମଗ୍‌ଦଲିନି ମରିୟମତିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ତର୍‌ୟାଆତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୮:୯-୧୦; ମାର୍କ ୧୬:୯-୧୧) \p \v 11 ମରିୟମ୍‌ ଆଡ଼୍‍ବାଜି ଆଡ଼୍‍ବାଜି ଆତେରେ ମୁସ୍‌ତିବାଡି ଲାକ୍‌ତୁ ନିର୍‌ଆ ତେବାତାତ୍‌; ମାରି, ଆଡ଼୍‍ବାଜି ଆଡ଼୍‍ବାଜି ୱାଦ୍‌ ପାଡ଼୍‌ଗିଜି ମୁସ୍‌ତିଗୁଟା ଲୋଇ ବେସ୍‌ତାତ୍‌, \v 12 ମାରି ଜିସୁଦି ମେନ୍ଧଲ୍‍ ଏମେ ବାଡିଦୁ ଇଟ୍‌ତାମାର୍ହାର୍‌, ଆବେଣି ତାଲା ଲାକ୍‌ତୁ ଅରେନ୍‍ ମାରି ପାଦାମ୍‌କା ଲାକ୍‌ତୁ ମାରି ଅରେନ୍‍, ଇୟାୱାଜା ରିଏରିଙ୍ଗ୍‌ ଅଡିନିଆଙ୍ଗିଁ ଆରାତି ଦୁତ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ବାସ୍‌ତିମାରିକା ସୁଡ଼ୁତାତ୍‌ । \v 13 ୱାର୍‌ ମରିୟମତିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ଇୟା, ନିନୁ ଏନ୍ଦା ଆଡ଼୍‌ବାଜିନି ?” \p ୱାଦ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାତ୍‌, “ଏର୍‌ ନା ପ୍ରବୁଙ୍ଗୁଁ ମେନ୍ଧଲ୍‍ ଅତାମାନାର୍‌, ମାରି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଏମେ ବାଡିଦୁ ଇଟ୍‌ତାମାନାର୍‌, ଆକା ନାନ୍ ନେସ୍‌ଏଜିନା ।” \p \v 14 ୱାଦ୍‌ ଇକା ଇନ୍‌ଜି ୱେନ୍‌କା ମାର୍‌ଜିବେସ୍‌ସି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ନିର୍‌ଇମାରିକା ସୁଡ଼ୁତାତ୍‌, ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ଜେ ଜିସୁ, ଆକା ନେସ୍‌ଏତାତ୍‌ । \v 15 ଜିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନୁ ଏନ୍ଦା ଆଡ଼୍‌ବାଜିନି ? ଏଙ୍ଗ୍‌ ପୟ୍‌ଜିନି ?” ୱାଦ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡଡିଦୁ ପାଣିକିନିକାନ୍‌ ଇଜି ଅଡ଼୍‍ବିଜି ଇର୍ହାତ୍‌, ଆଜ୍ଞା, “ନିନ୍‌ ଜଦି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଅତିମାନି, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଏମେ ବାଡିଦୁ ଇଟ୍‌ତିମାନି, ନାଙ୍ଗିଁ ଇନ୍‌ଆଁ, ମାରି ନାନ୍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଅନା ।” \p \v 16 ଜିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମରିୟମ୍‌ ।” \p ୱାଦ୍‌ ମାର୍‌ଜିବେସ୍‌ସି ଏବ୍ରି ବାସାଦାନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାତ୍‌, “ରାବ୍‌ବୁନି,” ଅର୍ତାତ୍‍, “ଏ ଗୁରୁ ।” \p \v 17 ଜିସୁ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାଙ୍ଗିଁ ଆସ୍‌ସୋ ଇଡିମା, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ଇୟାସାନ୍ଦି ବୁବାଦି ଲାକ୍‌ତୁ ସୋଲ୍‌ଏନେ; ମାତର୍‌ ନା ତଡ଼ାନ୍‌କା ମାନୁ ସୋଲ୍‌ସ ଇନ୍‌ଆଁ, ନାନ୍ ନା ବୁବା ମାରି ୱାରି ବୁବା, ନା ମାପୁରୁ ମାରି ୱାରି ମାପୁରୁ ଲାକ୍‌ତୁ ସୋଲ୍‌ସିନା ।” \p \v 18 ମଗ୍‌ଦଲିନି ମରିୟମ୍‌ ସଲ୍‌ସି, ନାନ୍ ପ୍ରବୁଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁତାମାନା, ମାରି ୱାନ୍‌ ନାଙ୍ଗିଁ ଇୟାୱିଜୁ ୱେର୍‌ତାମାନାନ୍‌ ଇଜି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ କାବୁର୍‌ ସିତାତ୍‌ । \s ଜିସୁ ୱାନି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ତର୍‌ୟାଆତାନ୍‌ \r (ମାତିଉ ୨୮:୧୬-୨୦; ମାର୍କ ୧୬:୧୪-୧୮; ଲୁକ ୨୪:୩୬-୪୯) \p \v 19 ଆୟାନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାରାଦି ଆଗ୍‍ଡ଼ିରି ନାଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିଲ୍‌ମିଲିକା ବେଡ଼ାଦୁ ଏସ୍ତିୱାଲେ ସିସୁର୍‍ ଏମେ ଇଲ୍‌ତୁ ମାର୍ହାର୍‌, ଆବେଣି ସେର୍‍ଲେଙ୍ଗ୍‌ୱିଜୁ ଜିହୁଦିରି ତିଏଲ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ କେର୍‌ତା ମାର୍ହାର୍‌, ନାସ୍ତିୱାଲେ ଜିସୁ ୱାଜି ନେଗି ନାଡ଼୍‌ମି ନିର୍‌ଆନ୍‌ନୋ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିଙ୍ଗିଁ ସାନ୍ତି ଆପିତ୍‌ ।” \v 20 ମାରି, ଇକା ଇନ୍‌ଜି ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦି କିକୁ ମାରି ପାଡ଼୍‌କା ତର୍‌ତାନ୍‌ । ଆବେଟ୍‌ ସିସୁର୍‍ ପ୍ରବୁଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଜି ୱେଡ଼ିକା ଆତାର୍‌ । \v 21 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିଙ୍ଗିଁ ସାନ୍ତି ଆପିତ୍‌; ବୁବା ଏଣ୍ତେସ୍‌ୱାଜା ନାଙ୍ଗିଁ ପୋକ୍‌ତାତାମାନାନ୍‌, ନାନ୍ ବା ଆୟାୱାଜା ମିଙ୍ଗିଁ ପୋକ୍‌ତାତାମାନା ।” \v 22 ୱାନ୍‌ ଇକା ଇନ୍‌ଜି ୱାରି ମୁସ୍‌କୁ ନେଜ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ତାନ୍‌ନୋ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ପବିତ୍ରଆତ୍ମାଦିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାଦୁ । \v 23 \x + \xo ୨୦:୨୩ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୬:୧୯; ୧୮:୧୮.\xt*\x*ମିର୍‌ ଜଦି ଏ ପାପ୍‌ କେମା କିନିଦେର୍‌, ୱାନି ପାପ୍‌ କେମା ଆନାତ୍‌, ମାରି, ଜଦି ଏ ପାପ୍‌ କେମା କିଇଦେର୍‌, ୱାନି ପାପ୍‌ କେମା ଆଏତ୍‍ ।” \s ଜିସୁ ନି ତୋମା \p \v 24 ମାତର୍‌ ଜିସୁ ଏସ୍ତିୱାଲେ ୱାତାମାର୍ହାନ୍‌, ନାସ୍ତିୱାଲେ ବାରଲୋକା ଲୋଇରାନ୍‌ ତୋମା ଦର୍‌ତି ଅରେନ୍‍, ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ “ଦିଦୁମ” ଇନାର୍‌, ୱାନ୍‌ ୱାରି ୱାଲେ ସିଲେତାନ୍‌ । \v 25 ମାରି, ଆଇ ସିସୁର୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ମାପ୍‌ ପ୍ରବୁଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁତାମାନାପ୍‌ ।” \p ମାତର୍‌ ତୋମା ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱାନି କିୟୁଦୁ କୁଟିଙ୍ଗ୍‌ଣି ସିନେଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଇତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ଆୟାୱିଜୁ ବାଡିଦୁ ନା ଡ଼ାସ୍‌କେଙ୍ଗ୍‌ ସିଇତିଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ୱାନି ପାଡ଼୍‌କାଦୁ ନା କିୟୁ ଇଡ୍‌ଇତିଙ୍ଗ୍‌ ନାନ୍ ମୁଡ଼ୁକେ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଏ ।” \p \v 26 ଆଟ୍‍ଦିନ୍‍ ୱେନ୍‌କା ୱାନି ସିସୁର୍‍ ମାରିଡ଼େସି ଲୋଇ ମାର୍ହାର୍‌ ମାରି ତୋମା ୱାରି ୱାଲେ ମାର୍ହାନ୍‌ । ସେର୍‍ଲେଙ୍ଗ୍‌ ୱିଜୁ କେର୍‌ତିମାର୍‌ଇ ବେଡ଼ାଦୁ ଜିସୁ ୱାଜି ନେଗି ନାଡ଼୍‌ମି ନିର୍‌ଆନ୍‌ନୋ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିଙ୍ଗିଁ ସାନ୍ତି ଆପିତ୍‌ ।” \v 27 ୱେନ୍‌କା ୱାନ୍‌ ତୋମାଦିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇବେନୁ ନି ଡ଼ାସ୍‌କେଙ୍ଗ୍‌ ମୁଟ୍‌ଆ ନା କିୟୁଦିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଆ ମାରି ନା ପାଡ଼୍‌କାଦୁ ନି କିୟୁ ମୁଟ୍‌ଆ; ଅବିସ୍‍ବାସ୍‍ କିଏଣ୍‌ଗା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଆ ।” \p \v 28 ତୋମା ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନା ପ୍ରବୁ, ନା ମାପୁରୁ ।” \p \v 29 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନିନ୍‌ ଇନିକା ନାଙ୍ଗିଁ ସୁଡ଼ୁତିଙ୍ଗ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତିମାନି ? ମାତର୍‌ ଏର୍‌ ସୁଡ଼ୁଏଣ୍‌ଗା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାମାନାର୍‌, ୱାର୍‌ ଦନ୍ୟ ।” \s ଇୟା ବଇଦି ଉଦେସ୍‍ \p \v 30 ଜିସୁ ସିସୁରି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ଇୟାୱାଜା ଏସ ମାରି ଇନିଇନି ଜାତିଦି କାବାଆନି ପାଣି କିତାନ୍‌, ଆୟାୱିଜୁ ଇୟା ବଇଦୁ ରାସାଏତ୍‌; \v 31 ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଦୁ ଜେ, ଜିସୁ ମାପୁରୁଦି ମାରିନ୍‌ ମସିହ, ମାରି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଜ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ମିର୍‌ ୱାନି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ଜିବନ୍‌ ପୟ୍‌ଦୁ, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ରସାତାମାନାତ୍‌ । \c 21 \s ସାତ୍ ଲୋକୁ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଜିସୁ ତର୍‌ୟାଆତାନ୍‌ \p \v 1 ତାନେୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ତିବିରିୟା ଗାଡା ପାଡ଼ି ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ତର୍‌ୟାଆତାନ୍‌ । ୱାନ୍‌ ଇୟାୱାଜା ତର୍‌ୟାଆତାନ୍‌; \v 2 ସିମୋନ ପିତର୍‌, ତୋମା, ଏଙ୍ଗ୍‌ ଦିଦୁମ ଇନାର୍‌, ଗାଲିଲିଦି କାନାଦିକାନ୍‌ ନିତନିଏଲ୍‍, ଜେବଦିରି ମାରିସିର୍‌ ମାରି ୱାନି ସିସୁରି ମାଣ୍‌କୁ ମାରି ରିଏର୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରେମାନୁ ମାର୍ହାର୍‌ । \v 3 \x + \xo ୨୧:୩ \xo*\xt ଲୁକ ୫:୫.\xt*\x*ସିମୋନ ପିତର୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ମିନ୍‌କୁ ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ସୋଲ୍‌ସିନା ।” ଆଇ ସିସୁର୍‍ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ମାପ୍‌ ବା ନି ୱାଲେ ସନାପ୍‌ ।” ୱାର୍‌ ସୋସିସଲ୍‌ସି ଡଙ୍ଗାଁଦୁ ଏକ୍‌ତାର୍‌ ମାରି ଜାଡ଼ି ପକ୍‌ତାର୍‌ ମାତର୍‌ ଆୟା ନାଡ଼ା ଇନିକା ଆସ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏତାର୍‍ । \v 4 ମାତର୍‌ ମାର୍‌ନାଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍‌ ଉଟ୍‌ଲା ନାଡ଼ାକାଦେ ଜିସୁ ଏର୍‌ ପାଡ଼ି ନିର୍‌ଆଁମାର୍ହାନ୍‌; ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ଜିସୁ ଇଜି ସିସୁର୍‍ ନେସ୍‌ଏତାର୍‌ । \v 5 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “କଡ଼ର୍‌ ମି ଲାକ୍‌ତୁ ଇନିକା ଉଣିକା ମାନାତ୍‌ ?” \p ୱାର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାର୍‌, “ସିଲେ ।” \p \v 6 \x + \xo ୨୧:୬ \xo*\xt ଲୁକ ୫:୬.\xt*\x*ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଡଙ୍ଗାଁଦି ଉଣେରି ତରିନ୍‌ ଜାଡ଼ି ପୋକ୍‌ତୁ, ମାରି ମିର୍‌ ଏସ ଆସ୍‌ନିଦେର୍‌ ।” ଆବେଟ୍‌ ୱାର୍‌ ଜାଡ଼ି ପୋକ୍‌ତାର୍‌, ମାରି ଉଣା ମିନ୍‌କୁ ୱାତେ ଜେ, ୱାର୍‌ ଜାଡ଼ି ରେଲ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ଏତାର୍‍ । \p \v 7 ଆବେଟ୍‌ ଜିସୁ ଆମା ସିସୁଙ୍ଗୁଁ ଜିବନ୍‌ନୋଜି ମାର୍ହାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ପିତରତିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ଇକାନ୍‌ ତୋ ପ୍ରବୁ ।” ସିମୋନ ପିତର୍‌ ଇକାନ୍‌ ତୋ ପ୍ରବୁ ଇଜି ୱେନ୍‌ଜି ଡୁମ୍‍ଡା ମେନ୍ଧଲ୍‍ ଆତିମାନିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେଦି ଆଙ୍ଗିଁ ଆରାଜି ଏର୍‌ତୁ ଗାତ୍‌ତାନ୍‍; \v 8 ମାତର୍‌ ଆଇ ସିସୁର୍‍ ମିନ୍‌କୁ ବର୍ତି ଆତିମାନି ଜାଡ଼ିଦିଙ୍ଗ୍‌ ରେଲ୍‌ଜି ରେଲ୍‌ଜି ଇସ୍ରି ଡଙ୍ଗାଁଦୁ ୱାତାର୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ପାଡ଼ିରାନ୍‌ ନାଣ୍ତ ଆକ ସିଲେତାର୍‌, କେବଲ୍‌ ଦୁଇସ ମୁରା ଆକ ମାର୍ହାନ୍‌ । \v 9 ୱାର୍‌ ପାଡ଼ି ରେତାର୍‌ରୋ ଆବେନୁ ଡିବ୍‌କାଣି ସିସୁ, ମାରି ତାନି ମୁସ୍‌କୁ ୱେକ୍‌ତି ମିନ୍‌କୁ ମାରି ରୁଟି ଇଟ୍‌ତିମାରିକା ସୁଡ଼ୁତାର୍‌ । \v 10 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ମିର୍‌ ଇଲେଇ ଏମେ ମିନ୍‌କୁ ଆସ୍‌ତିମାନିଦେର୍‌, ଆବେନୁ ଏସ ତାଗାଟ୍‌ ।” \p \v 11 ସିମୋନ ପିତର୍‌ ସୋଲ୍‌ସି ସଏ ପସାସ୍‌ତିନି ପେରି ପେରି ମିନ୍‌କୁ ବର୍ତି ଆତିମାନି ଜାଡ଼ିଦିଙ୍ଗ୍‌ ପାଡ଼ି ରେଲ୍‌ଜିତାତାନ୍‌; ମାରି ନିସା ମିନୁୱାତିଙ୍ଗ୍‌ବା ଜାଡ଼ି ତେଉଏତାତ୍‌ । \v 12 ଜିସୁ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ୱାଜ ଉନ୍‌ଡ୍ରୁ ।” ସିସୁରି ମାଣ୍‌କୁ ଏନ୍‌ ନିନୁ ଇଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାଦେଙ୍ଗ୍‌ ସାହାସ୍‌ କିଏଜିମାର୍ହାର୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ଜେ ପ୍ରବୁ, ଇକା ୱାର୍‌ ନେସ୍‌ତାମାର୍ହାର୍‌ । \v 13 ଜିସୁ ୱାଜି ରୁଟି ଅସି ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ସିତାନ୍‌, ମାରି ଆୟାୱାଜା ମିନ୍‌କୁ ବା ସିତାନ୍‌ । \p \v 14 ସାତିୱାରି ମାଣ୍‌କୁ ଜିବନ୍‌ଆଜି ନିଙ୍ଗିଁତି ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ସିସୁରିଙ୍ଗ୍‌ ଇକା ମୁନ୍‌ଡ୍ରି ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ତର୍‌ୟାଆତାନ୍‌ । \s ଜିସୁ ନି ପିତର୍‌ \p \v 15 ୱାର୍‌ ଉଟି ୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ସିମୋନ ପିତରତିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଏ ଜୋହନତି ମାରିନ୍‌ ସିମୋନ, ନିନୁ ଇନିକା ନାଙ୍ଗିଁ ୱାରିମାଣ୍‌କୁ ନାଣ୍ତ ଜିବନ୍‌ନୋଜିନି ?” \p ୱାନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ହୁଁ, ପ୍ରବୁ,” ନାନ୍ ଜେ ନିଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋଜିନା, ଆକା ନିନ୍‌ ନେସ୍‌ନି । \p ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନା ମେଣ୍ତାପିଲେକାଙ୍ଗ୍‌ ସାରାକିଆ ।” \v 16 ଜିସୁ ମାରିଡ଼େସି ରୁଣ୍ତି ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଏ ଜୋହନତି ମାରିନ୍‌ ସିମୋନ, ନିନ୍‌ ଇନିକା ନାଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋଜିନି ?” \p ୱାନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ହୁଁ, ପ୍ରବୁ,” ନାନ୍ ଜେ ନିଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋଜିନା, ଆକା ନିନ୍‌ ନେସ୍‌ନି । \p ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନା ମେଣ୍ତେଆଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌କିଜି ସାରାକିଆ ।” \v 17 ଜିସୁ ମୁନ୍‌ଡ୍ରି ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ଏ ଜୋହନତି ମାରିନ୍‌ ସିମୋନ, ନିନ୍‌ ଇନିକା ନାଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋଜିନି ?” \p ନିନ୍‌ ଇନିକା ନାଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋଜିନି, ଇକା ଇନ୍‌ଜି ୱାନ୍‌ ମୁନ୍‌ଡ୍ରି ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ପିତରତିଙ୍ଗ୍‌ ୱେନ୍‌ବାନିଙ୍ଗିଁ ୱାନ୍‌ ଦୁଃକ୍‌ ଆଜି ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ପ୍ରବୁ, ନିନ୍‌ ୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ ନେସ୍‌ନି; ନାନ୍ ଜେ ନିଙ୍ଗିଁ ଜିବନ୍‌ନୋଜିନା, ଆକା ନିନ୍‌ ନେସ୍‌ନି ।” \p ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନା ମେଣ୍ତେଆଙ୍ଗ୍‌ ସାରାକିଆ । \v 18 ସତ୍‌ ସତ୍‍ନେ ନାନ୍ ନିଙ୍ଗିଁ ୱେର୍‌ସିନା, ମୁରୁଲି ମାନିୱାଲେ ନିନ୍‌ ନିଜେଦି ଜୁକିଦୁ ଗାଟି ତରାଜ ଏମେ ତରିନ୍‌ ବଦା, ଆୟା ତରିନ୍‌ ବୁଲାଜିମାର୍‌ଇ, ମାତର୍‌ ଡକ୍ରା ଆତିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ନିଜେଦି କିୟୁ ପେରିନି ମାରି ଆଇକାନ୍‍ ଅରେନ୍‍ ନି ଜୁକିଦୁ ଗାଟି ତର୍‌ନାନ୍‌ନୋ, ଏମେ ତରିନ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ବଦା ସିଲେତ୍‍, ଆୟା ତରିନ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ଅନାନ୍‍ ।” \v 19 ପିତର୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ୱାଜା ସାନିଦଣ୍ତୋତି ମାଣ୍‌କୁ ମାପୁରୁଙ୍ଗୁଁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ କିନାନ୍‌, ଆବେଣି ମାଟା ସିଜି ୱାନ୍‌ ଇକା ଇର୍ହାନ୍‌ । ତାନେୱେନ୍‌କା ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନା ୱେନ୍‌କା ରାଆ ।” \s ଜିସୁ ନି ୱାନି ଆଇ ସିସୁ \p \v 20 \x + \xo ୨୧:୨୦ \xo*\xt ଜୋହନ ୧୩:୨୫.\xt*\x*ଜିସୁ ଏମେ ସିସୁଙ୍ଗୁଁ ଜିବନ୍‌ନୋଜି ମାର୍ହାନ୍‌ ମାରି ଏନ୍‌ବା ନାଡ଼ାରିବଜିଦି ବେଡ଼ାଦୁ ଜିସୁଦି ବକାପାଡ୍‌କାଦୁ ଗେକାତାନ୍‌ନୋ, “ପ୍ରବୁ, ନିଙ୍ଗିଁ ଏନ୍‌ ସାତ୍ରୁରି କିୟୁଦୁ ସର୍‌ପେ କିନାନ୍‌ ଇଜି ୱେନ୍‌ବାତା ମାର୍ହାନ୍‌, ଆୟା ସିସୁଙ୍ଗୁଁ ପିତର୍‌ ମାର୍‌ଜିବେସ୍‌ସି ୱେନ୍‌କା ୱାଜିମାରିକା ସୁଡ଼ୁତାନ୍‌ ।” \v 21 ପିତର୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁଜି ଜିସୁଙ୍ଗୁଁ ୱେନ୍‌ବାତାନ୍‌, “ପ୍ରବୁ, ଇୟାୱାନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଇନିକା ଇଜିନି ?” \p \v 22 ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇର୍ହାନ୍‌, “ନାନ୍ ମାରିଡ଼େସିୱାନି ସାନ୍ଦି ୱାନ୍‌ ଜିଜ ମାନିନ୍‌ ଇଜି ଜଦି ନାନ୍ ବଦା କିନା, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆବେଟ୍‌ ନିଙ୍ଗିଁ ଇନିକା ମାନାତ୍‌ ? ନିନୁ ନା ୱାଲେ ରାଆ ।” \p \v 23 ଆବେଟ୍‌ ଆୟା ସିସୁ ଜେ ସାଏନ୍‌, ତଡ଼ାନ୍‌କା ଲୋଇ ଇୟା ମାଟା ୱେଙ୍ଗିଁତାତ୍‌, ମାତର୍‌ ୱାନ୍‌ ସାଏନ୍‌ ଇଜି ଜିସୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଇନ୍‌ଏନ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌, ମାତର୍‌ ନାନ୍ ଡ଼େସିୱାନି ସାନ୍ଦି ୱାନ୍‌ ଜିଜ ମାନିନ୍‌ ଇଜି ଜଦି ନାନ୍ ବଦା କିନା, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆବେଟ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ଇନିକା ମାନାତ୍‌ ଇଜି ୱେର୍‌ତାମାର୍ହାନ୍‌ । \p \v 24 ଏନ୍‌ ଇୟାୱିଜୁ ବିସୟ୍‌ତି ସାକ୍ୟ ସିଜିନାନ୍‌ ମାରି ଇୟାୱିଜୁ ରାସ୍‌ତାମାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଆୟା ସିସୁ; ମାରି, ୱାନି ସାକୟ୍ ଜେ ସତ୍‌, ଆକା ମାପ୍‌ ନେସ୍‌ନାପ୍‌ । \s ସାରାସାରିମାଟା \p \v 25 ମାରି, ଜିସୁ ମାରି ନାଣ୍ତ ପାଣି ବା କିତାମାର୍ହାନ୍‌, ଆୟାୱିଜୁ ଜଦି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଉନ୍‌ଡ୍ରି କିଜି ରାସାତିଙ୍ଗ୍‌ ମାନ୍ଦି, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିସ ବଇଙ୍ଗ୍‌ ରାସାତେ ମାନ୍ଦି ଜେ, ନା ବିସାର୍‌ତୁ ସାରାଦୁନିଆଦୁ ଆୟାୱିଜୁ ବଇଙ୍ଗ୍‌ ଇଡ୍‌ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ବାଡି ଆଏତାତ୍‌ମାନ୍ଦି ।