\id JAS - Kopo \ide UTF-8 \h ଜାକୁବ \toc3 ଜାକୁବ \toc2 ଜାକୁବ \toc1 ଜାକୁବ ରାସ୍‍ତିମାନି ଆକୁ \mt2 ଯାକୁବଙ୍କ ଲିଖିତ ପତ୍ର \mt1 ଜାକୁବ ରାସ୍‍ତିମାନି ଆକୁ \imt ଜାକୁବ ରାସ୍‍ତିମାନି ଆକୁ ବିସୟତାନ୍ \ip ଜାକୁବ ଆକୁ ଜାକୁବ ଦର୍‌ତାନ୍‍ କୁକାୟ୍‍ଆଜିମାନି ଅରେନ୍‍ ଲୋକ୍‍ତି ମାଣାନ୍‍ ରାସାତାମାନାତ୍‌; ଇୟା ଜାକୁବ ଆନାତ୍‍ମାନାତ୍‍ ଜିସୁକ୍ରିସ୍ତଦି ତଡ଼ାନ୍‍ ମାର୍ହାନ୍‍, ଏନ୍‍ କି ଆଗ୍‍ଡ଼ିରି ମଣ୍ତଲିଦି ଅରେନ୍‍ନେତା ନି ଜିରୁସାଲାମ୍‍ କୁଟୁମ୍‍ତି ମେମର୍‍ ମାର୍ହାନ୍‍ \xt ପ୍ରେରିତ ୧୫:୧୩\xt* ପେରିତ ପାଉଲ ବା ଜାକୁବଦିଙ୍ଗ୍‍ ମଣ୍ତଲିଦି ମୁଣ୍ତା ଇଜି କୁକ୍‍ନାନ୍‍ \xt ଗାଲାତିୟ ୨:୯\xt* ଜାକୁବ ଆକୁ ଜିସୁକ୍ରିସ୍ତଦି ଜନମ୍‍ତି ୫୦ ବାର୍ସେକ୍‍ ରାସାତାମାନାତ୍‍ ଇଜି ବାଇବଲ ପଣ୍ତିତ୍‍କୁ ବିସ୍‍ବାସ୍‍ କିନାର୍‍ । ଜାକୁବ ଜିରୁସାଲାମ୍‍ତି ନେତା ମାର୍ହାନ୍‍ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆନାତ୍‍ମାନାତ୍‍ ଆବେ ବାସାନିୱାଲେ ୱାନ୍‍ ଇୟା ଆକୁ ରାସ୍‍ତା ମାର୍ହାନ୍‍ । \ip ଜାକୁବ ଦେସ୍‍ତୁ ଇନିଙ୍ଗାଁ ଆନିଙ୍ଗାଁ ଆତିମାନି ବାର କୁଟୁମ୍‍ତି ୱାରିଙ୍ଗ୍‍ ୱାନି ଆକୁ ୱେର୍‍ସିନାନ୍‍ \xt ଜାକୁବ ୧:୧\xt* । ଆନାତ୍‍ ଜାକୁବ ଆକୁଦି ଟିକ୍‍ ମାଟା ୱିଜେରେ କ୍ରିସ୍ଟାନ୍‍କା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଆନାତ୍‍, ମାତର୍‍ ବାର କୁଟୁମ୍‍ ଅବିସ୍‍ବାସ୍‍ତାନ୍‍ କିତିମାନି ମାଟା ଆନାତ୍‍ ଜାକୁବ ସିଦାଦାନ୍‌ ଜିହୁଦି କ୍ରିସ୍ଟାନ୍‍କାଙ୍ଗ୍‍ଁ ରାସ୍‍ତା ମାର୍ହାନ୍‍ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟା ଆକୁ ୱେର୍‍ଏ ମାନି ପଡ଼ାନିୱାରି ବିସୟତାନ୍‍ ସାରି ତର୍‍ନାତ୍‍ । ଜାକୁବ, ବିସ୍‍ବାସ୍‍ ମାରି ପାଣିଦି ପୁରା କିନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‍ ଇନାନ୍‌ ଜେ ସତ୍‍ ବିସ୍‍ବାସ୍‍ ପାଣିଦୁ ତରାନାତ୍‍ \xt ଜାକୁବ ୨:୧୭\xt* । ୱାନ୍‍ ମାଜନ୍‍ତି ଲୋକା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‍ ମକମ୍‍ସୁଡ଼୍‍ଜିପାଣି କିନିୱାରି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‍ ଜାଗାର୍‍ତା କିନାନ୍‍ \xt ୨:୧-୪\xt* ମନ୍‍ତୁ ଇଡ୍‍ଜି ମାଟା ୱାର୍‍ଗିନି ବିସୟ୍‌ତାନ୍‍ ବା ଜାଗାର୍‍ତା ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‍ନାନ୍‍ \xt ୩:୧-୧୨\xt* । \iot ଇୟା ଆକୁଦୁ ମାନି ମୁକିୟ ବିସୟ \io1 ୧. ଜାକୁବ ୱାନି ପଡ଼ାନିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ଼ିସ୍‍ କିଜିନାନ୍‍ । \ior ୧:୧\ior* \io1 ୨. ୱାନ୍‍ କ୍ରିସ୍ଟାନ୍‍ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‍ ଦୁକ୍‍ତିୱାଲେ ଡାଟ୍‍ତାନ୍‍ ମାନ୍‍ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‍ ସାହାସ୍‍ ସିନାନ୍‍ । \ior ୧:୨-୨୭\ior* \io1 ୩. ପାଣି ଦାନ୍‍ ଏଣ୍ତେସ୍‍ ବିସ୍‍ବାସ୍‍ ତର୍‍ନିକା ଦର୍‍କାର୍‍ ଆୟା ବିସୟ୍‍ତାନ୍‍ ଇନାନ୍‌ । \ior ୨:୧-୨୬\ior* \io1 ୪. ବାକ୍ୟ ଏଣ୍ତେସ୍‍ ସାକ୍ତି ଆନାତ୍‍ ଆକା ୱାନ୍‍ ୱେର୍‍ତାମାନାନ୍‍ । \ior ୩:୧-୧୨\ior* \io1 ୫. ଜାକୁବ ମାପୁରୁଦି ବୁଦି ଦୁନିଆଦି ବୁଦିଦାନ୍‍ ୱେର୍‍ଏ ଆନାତ୍‍ ଆକା ୱେର୍‍ନାନ୍‍ । \ior ୩:୧୩–୪:୧୦ \ior* \io1 ୬. ୱେନ୍‍କା ୱାନ୍‍ ପଡ଼ାନିୱାରିଙ୍ଗ୍‍ଁ ଗର୍ବ କିଇ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‍ ଜାଗାର୍‍ତା କିନାନ୍‍ । \ior ୪:୧୧–୫:୬ \ior* \io1 ୭. ସାରାସାରି ଜାକୁବ ଏସ ନେଗିମାଟେଙ୍ଗ୍‍ଁ ଆଦେସ୍‍ ସିଜି ୱାନି ରାସ୍‍ନିକା ୱିସ୍‍ନାନ୍‍ \ior ୫:୭-୨୦\ior* \c 1 \p \v 1 \x + \xo ୧:୧ \xo*\xt ମାତିଉ ୧୩:୫୫; ମାର୍କ ୬:୩; ପ୍ରେରିତ ୧୫:୧୩; ଗାଲାତିୟ ୧:୧୯.\xt*\x*ସାରା ଦୁନିଆଦୁ ଇନ୍‌ଙ୍ଗାଁଆନିଙ୍ଗାଁ ଆତିମାନି ମାପୁରୁଦି ବାର କୁଟୁମ୍‍ତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁଦି ମାରି \p ପ୍ରବୁ ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ଦାସ୍‍ ଜାକୁବ ମାଡ଼ିସ୍‍କିନିକା ଜାଣେକିଜି ଇୟା ଆକୁ ରାସ୍‌ସିନାନ୍‍ । \s ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ମାରି ବୁଦି \p \v 2 ଏ ନା ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକି, ମିର୍‌ ଜିନି ସାରିଦୁ ଦୁଃକ୍‌କାସ୍ଟୁ ୱାତିଙ୍ଗ୍‌ବା, ଆକା ନିଜେଦିବାଗ୍ୟ ଇଜି ଅଡ଼୍‌ବିଦୁ । \v 3 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନେସ୍‌ନିଦେର୍‌, ଇୟାୱାଜା ଦୁଃକ୍‌କାସ୍ଟୁଦି ପରିକା ଜିଣାନିକା ସାମ୍‌ନା ଆନି ୱାଲେ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ଡାଟ୍‌ ତେବାତିଙ୍ଗ୍‌, ସାସ୍‍ଆସ୍‍ନି ସାକ୍ତି ପିର୍‌ନାତ୍‌ । \v 4 ମିର୍‌ ୱେନ୍‌କା ସାନ୍ଦି ସାସ୍‌ ଆସ୍‌ସି ତେବାତିଙ୍ଗ୍‌, ଇନି ବିସୟ୍‌ତୁ ଉଣା ଆଏଣ୍‌ଗା ପୁରା ନି ପୁରାପୁରିବର୍ତି ଆନାତ୍‌ । \v 5 ମାତର୍‌ ମି ଲୋଇରାନ୍‌ ଆମାୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜଦି ବୁଦି ଉଣାମାନାତ୍‌, ୱାନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ପାର୍‌ତାନା କିପିନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ବୁଦି ସିନାନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ଦୋସ୍‌ଆସ୍‌ଏଣ୍‌ଗା ମାରି ଲବ୍ରାଆଇ ମୋନ୍‌ତାନ୍‌ ୱିଜେରିଙ୍ଗ୍‌ ଦାନ୍‌ କିନାନ୍‌ । \v 6 ମାତର୍‌ ପାର୍‌ତାନା କିନିୱାଲେ ମୁଡ଼୍‌କେ ଅଡ଼୍‌ବିଏଣ୍‌ଗା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ତାନ୍‌ ପାର୍‌ତାନା କିପିନ୍‌ । ଏନ୍‌ ଆନ୍‍ମାନ୍‍ କିନାନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଗାଲିଦୁ ମିସାଜି ତିର୍‌ ତେବାଇ ସାମ୍‌ଦୁର୍‌ତି ଲଡ଼ି ଏରୁ ୱାଜା । \p \v 7 ଆୟାୱାଜା ଲୋକ୍‌ ପ୍ରବୁଦିମାଣୁକୁ ଇନିକା ପୟ୍‌ନା ଇଜି ଏତ୍‌କିମାକିନ୍‌, \v 8 ୱାନ୍‌ ରିୟାଙ୍ଗ୍‌ମୋନ୍‌ତି ଲୋକ୍‌, ନିଜେଦି ୱିଜୁ ବୁଲାନିମାନୁ ତିର୍‌ସିଲେତ୍‌ । \s ମାଜନ୍‌ ମାରି ସିଲିଲୋକ୍‌ \p \v 9 ସିଲିସାତିଅବସ୍ଥାଦାନ୍‌ ମାନି କ୍ରିସ୍ତ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ସିଙ୍ଗ୍‍ଁ ମୁସ୍‌କୁପେରାତିଙ୍ଗ୍‌ ୱେଡ଼ିକା କିପିନ୍‌ । \v 10 ମାରି, କ୍ରିସ୍ତବିସ୍‌ବାସ୍‌ସି ମାଜନଲୋକ୍‌ ୱାନି ସିଲିସାତିମାନୁ ଗାର୍ବୁ କିପିନ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାଜନଲୋକ୍‌ ଲାଟାଦି ପୁଙ୍ଗୁଁ ୱାଜା ରାଲ୍‌ନାସୋନାନ୍‌ । \p \v 11 ୱେଡ଼ାଦି ନାଣ୍ତ୍‌ ତାତିଦାନ୍‌ ଲାଟା ୱାର୍‌ନା ସୋନାତ୍‌, ତାନି ପୁଙ୍ଗୁଁ ରାଲ୍‌ନାସୋନାତ୍‌ ମାରି ତାନି ସୁନ୍ଦର୍‌ ନାସ୍ଟୁ ଆନାତ୍‌ । ଆୟାୱାଜା ମାଜନଲୋକ୍‌ ବା ୱାନି ୱିଜୁ ପାଣିଦାନ୍ଦା ଲଇ ଅର୍‍ଲେନ୍‍ ୱାଙ୍ଗ୍‌ନା ସୋନାନ୍‌ । \s ପରିକା ପଡ଼େଆନିକା \p \v 12 ଆମା ଲୋକ୍‌ ଦୁଃକ୍‌କାସ୍ଟୁଦୁ ସାସ୍‌ କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଆସିର୍ବାଦ୍‍ତିକାନ୍‍; ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଇୟାୱାଜା ଲୋକ୍‌ ପରିକାଦୁ ଜିଣାତିଙ୍ଗ୍‌, ମାପୁରୁ ୱାନି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଆମା ଜିବନ୍‌ ସିନାନ୍‌ ଇଜି ପାର୍‌ମାଣ୍‌ କିତାମାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଆକା ପୁର୍‌ସ୍କାର୍‌ ୱାଜା ପୟ୍‌ନାନ୍‌ । \v 13 ଏନ୍‌ ଦୁକ୍‍କାସ୍ଟୁଦୁ ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌, ନା ଇୟା ଲାଲୟ୍‍ଆନିକା ମାପୁରୁମାଣୁକୁ ଆଜିନାତ୍‌ ଇଜି ଅଡ଼୍‌ବିମାକିନ୍‌, ମାପୁରୁ ତାଗ୍‌ଇ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ଲାଲାୟ୍‍ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ଏନ୍‌, ମାରିବା ୱାନ୍‌ ଏଙ୍ଗ୍‌ବା ଲାଲାୟ୍‍ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ସିଏନ୍‌ । \v 14 ମାତର୍‌ ଲୋକ୍‌ ନିଜେଦି ତାଗ୍‍ଇପାଣିଦୁ ତେବାତିଙ୍ଗ୍‌ ପରିକାଦୁ ଆର୍‌ନାର୍‌ । \v 15 ତାଗ୍‍ଇପାଣିକିନି ୱାନି ପଟାଦାନ୍‌ ପାପ୍‌ ଜନମ୍‌ ଆନାତ୍‌ ମାରି ଆୟା ପାପ୍‌ ନାଣ୍ତ୍‌ନାଣ୍ତ୍‌ଦାନ୍‌ ପିର୍‍ଜି ସାନିତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଜନମ୍‌ ସିନାତ୍‌ । \p \v 16 ଏ ନା ଲାଡ୍‍ତି ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକି, ବାୟା ଆମାଟ୍‌ ! \v 17 ୱିଜୁ ନେଗି ଦାନ୍‌ ମାରି ୱିଜୁଦିଙ୍ଗ୍‌ ପେରି ଇନାମ୍‍ ମୁସ୍‌କୁପୁରୁତି ବୁବାମାଣୁକୁ ୱାନାତ୍‌ । ୱାନ୍‌ ସାରାଦୁନିଆଦି ୱେଡ଼ା, ଲେଜୁ ନି ସୁକେଙ୍ଗାଁ ତିଆର୍‍ କିତିକାନ୍‍ । ୱାନ୍‌ ନିଡ଼ିଗା ୱାଜା ବାଦ୍‌ଲେଆନିକାନ୍‍ ଆଏନ୍‌; \v 18 ସାରା ଦୁନିଆଦି ଲୋକୁ ମାପ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ପାର୍‌ତୁମ୍‌ ବାଡି ଅଦିକାର୍‌ କିନାପ୍‌, ଇୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ନିଜେଦି ବଦାଦାନ୍‌ ସତ୍‌ ବାକ୍ୟଦାନ୍‌ ମାଙ୍ଗିଁ ତିଆର୍‌ କିତାନ୍‌ । \s ୱେନିକା ମାରି ପାଣି କିନିକା \p \v 19 ଏ ନା ଲାଡ୍‍ତି ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକି, ଏତ୍‍କିଦୁ । ମିର୍‌ ୱେନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଦାନ୍ଦାଆନିକା ମାନାତ୍‌, ୱେର୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ସାନ୍ତି, ରିସା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ତିର୍‌ ଆପିତ୍‌, ମାତର୍‌ ଆଗ୍‌ଡ଼ିୱେନ୍‌କା ଅଡ଼୍‍ବିଜି ମାଟା ଇନ୍‍ଡ୍ରୁ \v 20 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଲୋକୁ ରିସାଦାନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ଦାର୍ମୁ ପାଣି ପୟ୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏର୍‍ । \v 21 ମାରି ୱିଜୁଜାତିଦି ତାଗ୍‌ଇଅବ୍ୟାସ୍‌ ମାରି ତାଗ୍‌ଇପାଣି ଡ଼ିସ୍‌ସି । ମାପୁରୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ସର୍‌ପେ ଆଦୁ ମାରି ମି ଜିବନ୍‌ତୁ ୱାନ୍‌ ଆମା ବାକ୍ୟ ଉରୁତା ମାନାନ୍‌ ମାରି ଆମାକା ମିଙ୍ଗିଁ ରକିୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନାତ୍‍, ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌ତାନ୍‌ ମାନାଦୁ । \p \v 22 ମିର୍‌ ନିଜେ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ବାଣ୍ତିସ୍‍କିମାଟ୍‌ । ୱାନି ବାକ୍ୟ କେବଲ ୱେରିଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ୍‌ ଆଏତ୍‌ । ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ପାଣିଦୁ ଲାଗେକିଦୁ । \v 23 ଆମା ଲୋକ୍‌ ମାପୁରୁଦି ବାକ୍ୟ କେବଲ ୱେନାନ୍‍, ମାତର୍‍ ପାଣିଦୁ ଲାଗେ କିଏନ୍‍, ୱାନ୍‌ ଦାର୍ପାଣ୍‌ତୁ ନିଜେଦି ମକମ୍‌ ସୁଡ଼୍‌ନି ଲୋକୁ ୱାଜା । \v 24 ୱାନ୍‌ ନେଗେନ୍‌ କିଜି ନିଜେଦି ମକମ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସୁଡ଼ୁନାନ୍‌, ମାତର୍‌ ଆବେଟ୍‌କୁ ସର୍‌ଇ ୱେନ୍‌କା ୱାନି ନିଜେଦି ମକମ୍‌ ୱାନ୍‌ ବାଣାନାନ୍‌ । \v 25 ମାତର୍‌ ଲୋକାଦି ରକିୟା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ପୁରା ନିୟମ୍‌ ମାନାତ୍‌ । ଏନ୍‌ ଆକା ୱେନ୍‌ଞ୍ଜି ବାଣାଏନ୍‌ ମାରି ୱାନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମେନ୍ଦଲ୍‌ୱିଜୁଦାନ୍‌ ମୋନ୍‌ସିଜି ନିଜେଦି ଜିବନ୍‌ତୁ ମାନାତିଙ୍ଗ୍‌, ୱାନି ୱିଜୁ ପାଣିଦିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ଆସିର୍ବାଦ୍‍ କିନାନ୍‌ । \p \v 26 ଜଦି ଏନ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ଦାର୍ମୁ ଇଜି ଅଡ଼୍‌ବିଜିନାନ୍‌ ? ୱାନ୍‌ ଜଦି ନିଜେଦି ୱେତଲ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ତିର୍‌ କିଏନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ଦାର୍ମୁପାଣିୱିଜୁ ୱାରିକା ମାରି ୱାନ୍‌ କେବଲ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ବାଣ୍ତିସ୍‍କିଜିନାନ୍‌ । \v 27 ଆମା ଦାର୍ମୁପାଣି ବୁବା ମାପୁରୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ନେଗିକା ମାରି ଟିକ୍‍, ଆକା ଆଜିନାତ୍‌ କାକୁର୍ତିମାନି ଟୁରାଲୋକାଙ୍ଗ୍‍ ମାରି ରାଣ୍ତିଆଇମେକାଙ୍ଗ୍‌ ଜାତୁନ୍‍ କିନିକା ମାରି ଦୁନିଆଦାନ୍‌ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‍ ପାପ୍‌ପାଣିଦାନ୍‌ ରକିୟା କିନିକା । \c 2 \s ସାମ୍‌ନାସାମ୍‌ନି ବିସାର୍‌ \p \v 1 ଏ ନା ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକି, ଗୌରବ୍‌ମୟ୍‌ ପ୍ରବୁ ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦିମାନୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତିମାନିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‍ ଲୋକା ସାମାନ୍‍ତାନ୍‌ ଆତ୍‍ରେ ଆରାନିକା ସୁଡ଼ୁଜି ପେରିକାନ୍‍ ଇସ୍ରିକାନ୍‍ କିମାଟ୍‌ । \v 2 ଅଡ଼୍‍ବିଦୁ, ମି ମିଟିଙ୍ଗ୍‌ଁତୁ ଅରେନ୍‌ ବାଙ୍ଗାଁରାମ୍‌ତି ୱେତରି ମାରି ନାଣ୍ତ୍‌ଦାରାଦି ଆଙ୍ଗିଁ ଆରାଜି ୱାତାମାନାନ୍‌ । ମାରି ଅରେନ୍‌ କାକୁର୍ତି ଲୋକ୍‌ ମାଇତିକା ନି କିଜିତି ଆଙ୍ଗିଁ ଆରାତା ୱାତାମାନାନ୍‌ । \v 3 ଜଦି ମିର୍‌ ନାଣ୍ତ୍‌ଦାରାଦି ଆଙ୍ଗିଁ ଆରାତି ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନାଣ୍ତ୍‌ ସନ୍‌ମାନ୍‌ ତର୍‌ସି ଇନିଦେର୍‌, “ଇୟା ବାଡିଦୁ ବାସ୍‌ଆ,” ମାତର୍‌ କାକୁର୍ତି ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇନିଦେର୍‌, “ଆବେନୁ ନିଲ୍‌ଆ, ମାରି ଆଡ୍‍ଗି ବାସ୍‌ଆ,” \v 4 ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌, ନିଜେ ନିଜେଦି ଲୋଇ ପେରିକାନ୍‌ ଇସ୍ରିକାନ୍‌ ୱାଜା ତିଆର୍‌ କିଜିନିଦେର୍‌ ମାରି ସତ୍‌ସିଲିକା ମୋନ୍‌ତୁ ଇଡ୍‍ଜି ଲୋକା ମକମ୍‌ସୁଡ଼ୁଦେଙ୍ଗ୍‌ ବିସାର୍‌ କିଜିନିଦେର୍‌ । \p \v 5 ଏ ନା ଲାଡ୍‍ତି ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକି, ୱେନ୍‌ଡ୍ରୁ, ମାପୁରୁ ଇନିକା ଇୟା ଦୁନିଆଦି କାକୁର୍ତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ୱାଜା ଦନ୍‌ତୁ ମାଜନ୍‌ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ମାରି ୱାନି ସେବାକିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଆମା ରାଜି ସିନା ଇଜି ମାଟା ସିତାମାନାନ୍‌, ଆବେଣି ଅଦିକାର୍‌ ଆନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌କିଏନ୍‌ ? \v 6 ମାତର୍‌ ମିର୍‌ ସିଲିସାତିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଅସନ୍‌ମାନ୍‌ କିଜିନିଦେର୍‌ ! ଆମାକାର୍‌ ମି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ତାଗ୍‌ଇପାଣି କିନାର୍‌ ମାରି ନ୍ୟାୟ୍‌କିନି ବାଡିଦୁ ରେଲ୍‌ଜି ଅନାର୍‌, ୱାର୍‌ ଏର୍‌ ? ୱାର୍‌ ଆୟା ମାଜନ୍‌ ଲୋକୁ । \v 7 ଆମା ଜିସୁ କ୍ରିସ୍ତଦି ଦରୁଦାନ୍‌ ମିର୍‌ ୱେଙ୍ଗିଁତି ମାନିଦେର୍‌, ୱାର୍‌ ଆୟା ଦର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍ଦା କିନାର୍‌ । \p \v 8 “ମିର୍‌ ନିଜେଦି ଲାକ୍‌ତୁରି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଜିବନ୍‌ନୋତିୱାଜା ଜିବନ୍‍ନୋଦୁ,” ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସ୍‌ତିମାନି ମାପୁରୁଦି ରାଜିଦି ଇୟା ନିୟମ୍‌ ଜଦି ମାନାଜିନିଦେର୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଟିକ୍‌ ପାଣି କିଜିନିଦେର୍‌ । \v 9 ମାତର୍‌ ଜଦି ଆତ୍ରେ ସୁନ୍ଦର୍‌ ସୁଡ଼ୁଜି ଲୋକା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମକମ୍‍ସୁଡ଼ୁଜି ବ୍ୟବ୍‌ହାର୍‌ କିଜିନିଦେର୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ପାପ୍‌ କିଜିନିଦେର୍‌ ମାରି ନିୟମ୍‌ତି ଇସାବ୍‌ତାନ୍‌ ନିନ୍‌ ଅରେନ୍‌ ଦସି ଇଜି ପାର୍‌ମାଣ୍‌ ଆଜିନି । \v 10 ଆମା ଉନ୍‌ଡ୍ରି ମାଟା ମାନାଏନ୍‌, ୱାନ୍‌ ୱିଜୁ ମାଟାଦିଙ୍ଗ୍‌ ମାନାଏତିଙ୍ଗ୍‌ ପାପ୍‌ ଆଜି ଦଣ୍ତ୍‌ ପୟ୍‌ନାନ୍‌ । \v 11 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ମାଟା ୱେର୍‌ତାମାନାନ୍‌, “ଦାରିପାଣି କିମାଟ୍‌,” ଆୟା ମାପୁରୁ ମାରି ଉନ୍‌ଡ୍ରି ମାଟା ୱେର୍‌ତାମାନାନ୍‌; “ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ମାଟ୍‌ ।” ମାରି, ମିର୍‌ ଦାରିପାଣି କିଏତିଙ୍ଗ୍‌ବା, ଜଦି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ସାୟାମାର୍‌ଗା ଡାକ୍‌ନିଦେର୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିନ୍‌ ଅରେନ୍‌ ନିୟମ୍‌ ମାନାଇଜି ଦସି ଇଜି ପାର୍‌ମାଣ୍‌ ଆଜିନି । \v 12 ଆମା ମୁକ୍‍ଡ଼ାନି ପାଣିକିନି ନିୟମ୍‌ତାନ୍‌ ମିର୍‌ ବିସାର୍‌ ଆନିଦେର୍‌, ଆକା ମି ୱାର୍‌ଗିଜିମାନୁ ମାରି ପାଣିଦାନ୍‌ ତର୍‌ତୁ । \v 13 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ଏନ୍‌ ଆଇୱାନିଙ୍ଗ୍‍ ଦୟା କିଏନ୍‌, ମାପୁରୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଦୟା କିଏନ୍‌ । ନ୍ୟାୟ୍‌ ବିସାର୍‌ ମୁସ୍‌କୁ ଦୟା ନେ ଜିଣାନାତ୍‌ । \s ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ମାରି ପାଣି \p \v 14 ଏ ନା ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକି, ଏନ୍‌ ଜଦି ଇନାନ୍‌, ନା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ମାନାତ୍‌, ମାତର୍‌ ପାଣିଦୁ ଆକା ତର୍‌ଏନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନି ମାଟାଦି ଇନି ଲାବ୍‌ ମାନାତ୍‌ ? ଇୟାୱାଜା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ରକିୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନାତ୍‌ ନୋ ? \v 15 ଜଦି ଅରେନ୍‌ ତଡ଼ାନ୍‌ ସିଲିତିଙ୍ଗ୍‌ ତାଙ୍ଗିଁକି ୱାତିଗନ୍ଦା ନି ଉଣିତିନିକା ଉଣାମାନାତ୍‌, \v 16 ମାରି ମିର୍‌ ୱାନି ମେନ୍ଧଲ୍‍ ଦରକାର୍‍ ପୁରା କିଏଣ୍‌ଗା ଜଦି ଇନିଦେର୍‌, ମାପୁରୁ ମିଙ୍ଗିଁ ଆସିର୍ବାଦ୍‌ କିପିନ୍‌; ଉଣୁଜିତିନ୍‌ଞ୍ଜି ନେଗେନ୍‌ତାନ୍‌ ମାନ୍‌ଡ୍ରୁ, ମି ମାଟା ବେକାର୍‌ ଆଏତ୍‌ ନୋ ? \v 17 ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ଟିକ୍‌ ଆୟାୱାଜା : ପାଣି ସିଲେତିଙ୍ଗ୍‌ କେବଲ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ସାତିକା । \p \v 18 ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଇନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନାନ୍‌, “ଅରେନ୍‌ୱାନି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ମାନାତ୍‌, ଆଇ ୱାନିନ୍ଦି ପାଣି ମାନାତ୍‌ ।” ଇୟା ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ନାନ୍‌ ୱେର୍‌ନା, “ପାଣି ସିଲେଣ୍‌ଗା ଏମେୱାନି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ମାନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନାତ୍‌ ଇଜି ନାଙ୍ଗିଁ ପାର୍‌ମାଣ୍‌ ସିଦାଟ୍‌ । ନାନ୍‌ ପାଣିଦାନ୍‌ ନା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ମାନାତ୍‌ ଇଜି ପାର୍‌ମାଣ୍‌ ସିନା ।” \v 19 ମିର୍‌ ଇନିକା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିଜିନିଦେର୍‌ ଜେ, କେବଲ୍‌ ଅରେନ୍‌ ମାତର୍‌ ମାପୁରୁ ମାନାନ୍‌ ? ନେଗିକା ! ଦୁବେଙ୍ଗ୍‌ ବା ଇୟାୱାଜା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିନେ ମାରି ତିଲାଜି ତର୍‌ତର୍‌ ଆନେ । \v 20 ଏ ବୁଦିସିଲିଲୋକ୍‌ ! ପାଣି ଡ଼ିସ୍‌ସି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ଜେ ୱାରିକା, ଇୟାତାନି ପାର୍‌ମାଣ୍‌ ସୁଡ଼୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଇନିକା ବଦା କିଜିନିଦେର୍‌ ? \v 21 ମା ପୁର୍ବେଦି ବୁବା ଅବ୍ରାହାମ, ମାପୁରୁଦି ଆଗ୍‍ଡ଼ି ଏଣ୍ତେସ୍‌ ଦାର୍ମୁ ଆତା ମାର୍ହାନ୍‌ ? ୱାନ୍‌ ପାଣିଦାନ୍‌ ଦାର୍ମୁ ତରାୟ୍‌ଆତାନ୍‌, ଏସ୍ତିୱାଲେ ୱାନ୍‌ ୱାନି ମାରିସିଙ୍ଗ୍‌ ଇସ୍‌ହାକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ବେଦି ମୁସ୍‌କୁ ସିତାନ୍‌ । \v 22 ମିର୍‌ ଇନିକା ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ଏଜିନିଦେର୍‌ ? ଅବ୍ରାହାମଦି ବିସ୍‌ବାସ୍‌, ପାଣିଦୁ ୱେଙ୍ଗିଁତାତ୍‍; ପାଣିଦାନ୍‌ ୱାନି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ପୁରା ଆତାତ୍‌ । \v 23 ଇୟାମାଣୁକୁ ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦି ଇୟା ରାସାତି ବାକ୍ୟ ପୁରା ଆତାତ୍‌ : “ଅବ୍ରାହାମ ମାପୁରୁଙ୍ଗୁ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ କିତାନ୍‌ ମାରି ୱାନି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁଦି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ୱାନ୍‌ ଦାର୍ମୁ ତରାୟାତାନ୍‌ ।” ମାରି ଅବ୍ରାହାମ ମାପୁରୁଦି ସଙ୍ଗ୍‍ ଇଜି ଦରୁ ପଇତାନ୍‌ । \v 24 ମାରି, ମିର୍‌ ବୁଜାଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନିଦେର୍‌ ଜେ, ଲୋକୁ ପାଣିଦାନ୍‌ ଦାର୍ମୁ ତର୍‌ନାନ୍‌, କେବଲ୍‌ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ତାନ୍‌ ସିଲେ । \p \v 25 ଆୟାୱାଜା ଦାରିପାଣିକିନି ରାହାବ ବା ପାଣିଦାନ୍‌ ଦାର୍ମୁଦିକାତ୍‌ ତରାୟ୍‌ ଆତାମାର୍‌ର୍ହାତ୍‌ । ୱାଦ୍‌ ଇସ୍ରାଏଲିୟତି ଡଙ୍ଗାଁରିଙ୍ଗ୍‌ ତେବାଦେଙ୍ଗ୍‍ ବାଡି ସିତାମାର୍ହାତ୍‌ ମାରି ଆଇ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ସାରିଦାନ୍‌ ସନ୍‌ଡ୍ରେଙ୍ଗ୍‌ ସାକା କିତାମାର୍ହାତ୍‌ । \p \v 26 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆତ୍ମାଦିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସି ମେନ୍ଦଲ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସାତିକା, ଆୟାୱାଜା ପାଣିଦିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼ିସ୍‌ସି ବିସ୍‌ବାସ୍‌ ବା ସାତିକା । \c 3 \s ୱେତଲ୍ \p \v 1 ଏ ନା ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକ୍‍ ମି ଲୋଇ ୱିଜୁଲୋକ୍‌ ଗୁରୁର୍‍ ଆମାଟ୍‍, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନେସ୍‍ନିଦେର୍‌ ଜେ, ମା ୱାଜା ସିକିୟା ଗୁରୁର୍‌ ଆଇୱାରି ବାଦ୍‌ଲୁ ନାଣ୍ତ୍‌ତାନ୍‌ କାସ୍ଟୁଦି ୱାଜା ବିସାର୍‌ ଆନାର୍‌ । \v 2 ମାଡୁ ୱିଜୁଲୋକ୍‌ ଗାଦି ଦେବେଙ୍ଗ୍‌ ବୁଲ୍‌ କିନିମାନିକା । ଜଦି ଏନ୍‌ ୱାନି ୱାର୍‌ଗିଜିସାଜିମାନୁ ମୁଡ଼ୁକେ ପାପ୍‌ କିଏନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ନେଗିକାନ୍‌ ମାରି ନିଜେଦି ମେନ୍ଧଲ୍‍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପୁରା ନେଗେନ୍‌ ଇଟ୍‌ତାମାନାନ୍‌ । \v 3 ଗଡ଼ାଦିଙ୍ଗ୍‌ ତିର୍‌ କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାଡ୍‍ ତାନି ୱେୟୁଦୁ ନାସୁ ତର୍‌ନିକା ମାରି ମା ବଦାଦାନ୍‌ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ବୁଲାକିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନିକା । \v 4 ଉନ୍‌ଡ୍ରି ପେରି ଜାହାଜ୍‌ ବିସୟ୍‌ତାନ୍‌ ସିନ୍ତା କିଦୁ । ଜାଜ୍‌ ସାଲାକିନିକାନ୍‌ ନାଣ୍ତ୍‌ ଗାଲି କିଜିମାରିଙ୍ଗ୍‌ବା, ପୁରା ଇସ୍ରି ମଙ୍ଗ ସାହାଜ୍ୟଦାନ୍‌ ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ଡାଟ୍‌ କିଜି ବଦାଦାନ୍‌ ସାଲାକିଜି ଅନାନ୍‌ । \v 5 ଆୟାୱାଜା ୱେତଲ୍ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଇସ୍ରିକା ଆତିଙ୍ଗ୍‌ବା ପେରି ପେରି ମାଟେଙ୍ଗ୍‌ ଇନ୍‌ଞ୍ଜି ଗର୍ବ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନାତ୍‌ । ଅଡ଼୍‌ବିଜ ସୁଡ଼ୁଦୁ, ଏଣ୍ତେସ୍‌ ସିସୁଡ଼ିବୁ ଇସ୍ରିକା ଆତିଙ୍ଗ୍‌ବା ଏସ ପେରି ବନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସିସୁ କାସିସ୍‌ କିନାତ୍‌ । \fig ଗଡ଼ା ସାଲାକିନିକାନ୍‌|alt="Rider on a horse" src="lb00035c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="୩:୩"\fig* \p \v 6 ୱେତଲ୍ ବା ସିସୁ ୱାଜା; ଇୟା ଦୁନିଆଦୁ ନାଣ୍ତ ତାଗ୍‌ଇ ବିସୟ୍‌ତୁ ପୁରାବର୍ତି; ମାରି ଆକା ମା ମେନ୍ଦଲ୍‌ ଲଇ ମାନିଙ୍ଗ୍‌ ତାଗ୍‍ଇ ମାଟେଙ୍ଗ୍‌ ୱେର୍‌ସି ମା ୱିଜୁ ମେନ୍ଦଲ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାଇସ୍‌ କିନାତ୍‌ । ୱେତଲ୍‌ତି ନରକ୍‌ସିସୁଦୁ ମା ୱିଜୁଦିନ୍‌ତି ଜିବନ୍‌ ୱେପିସ୍‌ କିନାତ୍‌ । \v 7 ଲୋକ୍‌ ୱିଜୁ ବନ୍‌ତି ଜାତୁ, ପଟିଙ୍ଗ୍‌, ଉଜ୍‍ଜି ବୁଲାନିକେଙ୍ଗ୍‍ ମାରି ଏର୍‌ତୁମାନି ଜିବନ୍‌ମାନିକେଙ୍ଗ୍‌ ତେବାକିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ତାମାନାତ୍‌ । \v 8 ମାତର୍‌ ଏନ୍‌ ଏସ୍‌କାଙ୍ଗ୍‌ ୱେତ୍‌ଲତିଙ୍ଗ୍‌ ତିର୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ଏନ୍‌ । ଆକା ସତ୍‌ସିଲିକା ମାରି ଇଡ୍‍ଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏର୍‍; ସାନିନାନି ୱିସାମ୍‍ତୁ ପୁରାବର୍ତି । \v 9 ମାଡୁ ୱେତଲ୍‌ତାନ୍‌ ପ୍ରବୁ ବୁବା ମାପୁରୁଙ୍ଗୁ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ସିନାପ୍‌ । ମାରି ଇୟା ୱେତଲ୍‌ତାନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ରୁପ୍‍ତାନ୍‍ ତିଆର୍‌ଆତି ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆନାଦୁରିଆ ବା ସିନିକା । \v 10 ଆୟା ଉନ୍‌ଡ୍ରି ୱେୟୁଦାନ୍‌ ଦନ୍ୟବାଦ୍‌ ମାରି ଆନାଦୁରିଆ ସନାତ୍‌ । ଏ ନା ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକି, ଇୟାୱାଜା ଆନିକା ନେକ୍‌କା ସିଲେତ୍‌ । \v 11 ଉନ୍‌ଡ୍ରି ଜଲାଦାନ୍‌ ସାୱି ନି ସାପ୍‌ରା ଏରୁ ସତେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନେ ନୋ ? \v 12 ଏ ନା ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକି, ତଗା ମାରାନ୍‌ତୁ ଇନିକା ଜିତ ପଲ୍‌ ଆସ୍‌ନାତ୍‌ ? ଅଙ୍ଗୁର୍‍ ତିୱାଦୁ ଇନିକା ତଗା ଆସ୍‌ନାତ୍‌ ? ଆୟାୱାଜା କାରିୟା ଏରୁ ସନି ଜଲାଦାନ୍‌ ସାୱି ଏରୁ ସୋଉ । \s ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ତାନ୍‌ ୱାତିମାନି ବୁଦି \p \v 13 ମି ଲଇ ଏନ୍‌ ଇନିକା ଜ୍ଞାନି ନି ବୁଦିମାନିକାନ୍‌ ଏନ୍‌ ମାନାନ୍‌ ? ୱାନ୍‌ ବୁଦିମାନିକାନ୍‌ ମାରି ସାନ୍ତିଦି ୱାଲେ ସତ୍‌ପାଣି କିଜି ୱାନି ଜିବନ୍‍ତୁ ଇୟାତାନି ପାର୍‌ମାଣ୍‌ ସିପିନ୍‌ । \v 14 ମାତର୍‌ ଜଦି ମି ଜିବନ୍‌ତୁ ରିସା, ଆକାର୍‍ ମାରି ଦାରା ୱାଜା ମାନାତ୍‌, ନିଜେଦି ବୁଦି ମାରି ଜ୍ଞାନ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଗର୍ବ କିଜି ସତ୍‌ତି ବିରୁଦ୍‌ତାନ୍‌ ଗର୍ବ କିମାଟ୍‌ । ମିଚ୍‌ ୱେର୍‌ମାଟ୍‌ । \v 15 ଇୟାୱାଜା ବୁଦି ମାପୁରୁଦି ମାଡ଼ାନ୍ ରେଏତ୍‌; ଆକା ଦୁନିଆଦିକା, ମେନ୍ଦଲ୍‌ତିକା, ତାଗ୍‍ଇ ମାଣାନ୍‍ ଆନାତ୍‌ । \v 16 ଆମାମାନୁ ରିସା ମାରି ଆକାର୍‍, ଆବେନୁ ସାନ୍ତିସିଲେତ୍‌ ମାରି ୱିଜୁ ରକମ୍‍ତି ତାଗ୍‌ଇପାଣି ମାନାତ୍‌ । \v 17 ମାତର୍‌ ମୁସ୍‌କୁରାନ୍‌ ୱାନି ବୁଦି ଆଗ୍‌ଡ଼ି, ପବିତ୍ର; ଆକାବା ସାନ୍ତି ସିନାତ୍‌, କାର୍ମୁ ମାରି ସଙ୍ଗ୍‍ ଆନିକା । ଆକା ସତ୍‍ପାଣିଦୁ ପୁରାବର୍ତି ମାରି ନାଣ୍ତ୍‌ଦାନ୍‌ ସତ୍‌ପାଣିଦୁ ପଲ୍‌ ଆସିସ୍‌ କିନାତ୍‌; ଆକା ୱିଜୁ ଲୋକାଙ୍ଗ୍‍ ସାନ୍ତି ମାରି ବାଣ୍ତିସ୍‍ କିଏତ୍‍ । \v 18 ସାନ୍ତି ତିଆର୍‌କିତିମାନି ଲୋକା ମାଣୁକୁ ୱିତାତି ମାନି ୱିତୁଦାନ୍‌ ଦାର୍ମୁଦିନାନି ପାସି ଆସ୍‌ନାତ୍‌ । \c 4 \s ଦୁନିଆଦି ୱାଲେ ସଙ୍ଗ୍‌ଆନିକା \p \v 1 ମି ଲୋଇ ଜୁଦ୍‌ ନି ଲାଗାଜିସାନିକା ଏନ୍ଦା ଆନାତ୍‌ ? ମି ମେନ୍ଦଲ୍‌ତୁ କାସ୍‌ତିମାନି ସୁକ୍‌ଦୁକ୍‌ତିପାଣି ନେ ଇୟାତାନି ବିସୟ୍‌ । \v 2 ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଆମାକା ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିଜିନିଦେର୍‌, ଆକା ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ଏତିଙ୍ଗ୍‌, ସାୟାମାର୍‌ଗାଡାକ୍‌ତେଙ୍ଗ୍‌ ଅଡ଼୍‌ବିଜିନିଦେର୍‌ । ଆମାକା ପୟ୍‌ଦେଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ନାଣ୍ତ୍‌ ଆସା ଆନିଦେର୍‌, ଆକା ପୟ୍‌ଏତିଙ୍ଗ୍‌ ଲାଗାଜିସାନିକା ମାରି ଜୁଦ୍‌ କିନିଦେର୍‌ । ମି ବଦାକିତି ବିସୟ୍‌ ପୟ୍‌ଇ କାରଣ୍‌ ଆଜିନାତ୍‌, ମିର୍‌ ମାପୁରୁଙ୍ଗୁଁ ଲସ୍‌ଇମାନିଦେର୍‌ । \v 3 ମାରି, ଲସ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ବା ପୟ୍‌ଇ କାରଣ୍‌ ଆଜିନାତ୍‌, ମି ଲସ୍‌ନିକା ସତ୍‌ସିଲେତ୍‌ । ମିର୍‌ ନିଜେ ନିଜେଦି ସୁକ୍‌ଦୁଃକ୍‌ ପୟ୍‍ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଲସ୍‌ନିମାନିଦେର୍‌ । \v 4 ଏ ବିସ୍‌ବାସ୍‌ତୁ ବିସ୍‌ ସିନି ଲୋକୁ ! ମିର୍‌ ଇନିକା ନେସ୍‌ଇଦେର୍‌, ଦୁନିଆ ମାପୁରୁଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସାତ୍ରୁଆନାତ୍‌ ? ଏନ୍‌ ଇୟା ଦୁନିଆଦି ୱାଲେ ସଙ୍ଗ୍‌ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ବଦା କିନାନ୍‌; ୱାନ୍‌ ମାପୁରୁଦି ସାତ୍ରୁ । \v 5 ଦାର୍ମୁସାସ୍ତ୍ରଦି ଇୟା ବାକ୍ୟଦୁ ଇନିକା ସତ୍‌ସିଲେତ୍‌ ଇଜି ଅଡ଼୍‌ବିଜିନିଦେର୍‌, “ମାପୁରୁ ମାମାନୁ ଆମା ଆତ୍ମା ସିତା ମାନାନ୍‌, ତାନିଙ୍ଗ୍‌ ପୁରାୱିଜୁ ଅଦିକାର୍‌ କିନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ରାଜି ।” \v 6 ମାତର୍‌ ମାପୁରୁ ଆମା ଦୟା ସିନାନ୍‌, ଆକା ନାଣ୍ତ୍‌ ସାକ୍ତି । ସାସ୍ତ୍ରଦୁ ରାସ୍‌ତାମାନାତ୍‌, “ମାପୁରୁ ଆକାର୍‌ଆନିଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ବିରୁଦ୍‌ କିନାନ୍‌, ମାତର୍‌ ସାନ୍ତି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ଦୟା ସିନାନ୍‌ ।” \p \v 7 ମାରି, ମାପୁରୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ସର୍‌ପେ ଆଦୁ । ସୟତାନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜୁଦ୍‌ କିଦୁ । ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌, ୱାଦ୍‌ ମି ଲାକ୍‌ତୁରାନ୍‌ ଉରୁକ୍‌ନାତ୍‌ । \v 8 ମାପୁରୁଦି ଲାକ୍‌ତୁ ରାଦୁ, ମାରି ୱାନ୍‌ ମି ଲାକ୍‌ତୁ ୱାନାନ୍‌ । ଏ ପାପି ଲୋକୁ, ମି କିକୁ ନର୍‍ଦୁ, ଏ ରିୟାଙ୍ଗାଁଆନି ଲୋକୁ, ମି ଜିବନ୍‌ ନେଗେନ୍‍ କିଦୁ, \v 9 ଅଡ଼୍‌ବିଦୁ ମାରି ଦୁଃକ୍‌ ଆଜି ଆଡ଼୍‌ବାଦୁ; ମି ସିକ୍‌ନିକା ଦୁକ୍‍ତୁ ମିସାପିତ୍‌; ମି ୱେଡ଼ିକା ନିରାସ୍‍ତୁ ମିସାପିତ୍‌ । \v 10 ପ୍ରବୁଦି ଆଗ୍‌ଡ଼ି ନିଜେ ନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ଇସ୍ରିକା ଆଦୁ, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନ୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ମୁସ୍‌କୁ ପେର୍‌ନାନ୍‌ । \s ଆଇୱାନି ବିଚାର୍‌ କିମାଟ୍‌ \p \v 11 ଏ ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକି, ନିଜେନିଜେଦିଙ୍ଗ୍‌ ବିସୟ୍‍ତାନ୍‍ ୱାର୍‌ଗିଜିସାମାଟ୍‌ । ବିସ୍‌ବାସ୍‌ତି ତଡ଼ାନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ବିସାର୍‌ କିଜି ଏନ୍‌ ୱାନି ବିରୁଦ୍‍ କିନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ନିୟମ୍‌ତି ବିସାର୍‌ ମାରି ବିରୁଦ୍‍ କିନାନ୍‌ । ମିର୍‌ ଜଦି ନିୟମ୍‌ତି ବିସାର୍‌ କିନିଦେର୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ଆକା ମାନାଇଜିନିଦେର୍‌, ମାରି ତାନି ବିସାର୍‌କିନିଲୋକ୍‌ ଆଜିନିଦେର୍‌ । \v 12 ମାପୁରୁ ନେ ନିୟମ୍‍ଦି ମାରି ବିସାର୍‌କିନିକାନ୍‌ । କେବଲ୍‌ ୱାନ୍‌ ରକିୟା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନାନ୍‌, ମାରି ସାପିସ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‌ନାନ୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁରି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‌ ବିସାର୍‌ କିଜିନିଦେର୍‌ ଜେ ମିର୍‌ ଏଇଦେର୍‌ ? \s ଗାର୍ବୁ କିନି ବିରୁଦ୍‍ତାନ୍‍ ଜାଗାର୍‍ତା \p \v 13 ଇଲେଇ ୱେନ୍‌ଡ୍ରୁ, ଆମାକାର୍‌ ୱେର୍‌ସିନାର୍‌, “ନେରୁ ସିଲ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱିଗେ ମାପ୍‍ ଆୟା ଗାଡ଼୍‌ତୁ ସନାପ୍‌ ମାରି ଆବେନୁ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ବାର୍ସେକ୍‌ ସାନ୍ଧି ତେବାଜି ବେପାର୍‌ କିଜି ନାଣ୍ତ୍‌ ଡାବୁଙ୍ଗ୍‌ ଉଣ୍ତା କିନାପ୍‌ ।” \v 14 ମାତର୍‌ ୱିଗେରିଙ୍ଗ୍‌ ମି ଜିବନ୍‌ତୁ ଇନିକା ଗଟାଆନାତ୍‌, ଆକା ମିର୍‌ ନେସ୍‌ଇଦେର୍‌ ! ମି ଜିବନ୍‌ ଦୁରି ୱାଜା, ସାଣେକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ତରାୟ୍‌ଆଜି ମାରିସାଣେକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ତରାୟ୍‌ଆଏତ୍‍ । \v 15 ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ୱେର୍‌ନିକା ମାନାତ୍‌, “ପ୍ରବୁଦି ବଦା ଆତିଙ୍ଗ୍‌, ମାପ୍‍ ଜିବନ୍‌ ମାନ୍‌ଞ୍ଜି ଇକା କିନାପ୍‍ ମାରି ଆକା କିନାପ୍‍ ।” \v 16 ମାତର୍‌ ଇଲେଇ ମିର୍‌ ଆକାର୍‍ ଆଜି ଗର୍ବ କିଜିନିଦେର୍‌; ଇୟାୱାଜା ଗର୍ବ ତାଗ୍‌ଇକା ଆନାତ୍‌ । \fig କଣିକାନ୍‌ ନି ପର୍‌ନି ୱାନି କିୟୁଦୁ ଜିନିସ୍‌ ଆସ୍‌ତାମାନାର୍‌|alt="Customer, merchant with his wares" src="hk00172c.tif" size="col" copy="Horace Knowles ©" ref="୪:୧୩"\fig* \p \v 17 ମନେ ଇଡ୍‌ଦୁ, ଆମା ଲୋକ୍‌ ଇନି ସତ୍‌ପାଣି କିନିକା ମାନାତ୍‌ ଇଜି ନେସ୍‍ସି ବା ଆକା କିଏନ୍‌, ୱାନ୍‌ ପାପ୍‌ କିନାନ୍‌ । \c 5 \s ମାଜନଲୋକ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଜାଗ୍‌ରାତାମାଟା \p \v 1 ଏ ମାଜନ୍‌ ଲୋକ୍‌, ନା ମାଟା ୱେନ୍‌ଡ୍ରୁ । ମି ଆମା କାସ୍ଟୁ ଆଦେଙ୍ଗ୍‌ ସୋଲ୍‌ସିନାତ୍‌, ଆୟାଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ଆଡ଼୍‍ବାଦୁ ମାରି ଦୁଃକ୍‌ କିଦୁ । \v 2 \x + \xo ୫:୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୬:୧୯.\xt*\x*ମି ଦନ୍‌ ୱିଜିତାତ୍‌ନି, ମାରି ମି ୱାତିଗନ୍ଦା ସେଦା ତିରାତ୍‌ନି । \v 3 ମାରି ମି ବାଙ୍ଗାଁରାମ୍‍ ମାରି ୱେଣ୍ତିଦୁ କିଟିଙ୍ଗ୍‌ ଆସ୍‌ତାତ୍‌ନି ମାରି ଇୟା କିଟିଙ୍ଗ୍‌ ମି ବିରୁଦ୍‌ତାନ୍‍ ସାକି ସିନାତ୍‌, ମାରି ମି ମେନ୍ଦଲ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ସିସୁୱାଜା ତିନାତ୍‌ । ଇୟା ୱିଜ୍‌ନିଦିନ୍‌ତୁ ମିର୍‌ ଦନ୍‌ ଉଣ୍ତା କିଜିନିଦେର୍‌ । \v 4 ୱେନ୍‌ଡ୍ରୁ, ମି କିଡ଼ିଇଦୁ ପାଣି କିଜିମାନି ପାଣିକିନିୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ବୁତି ସିଇଦେର୍‌ । ୱାରି ମାଟା ୱେନ୍‌ଡ୍ରୁ । ପାସି କୟ୍‌ନିୱାରି ମାଟା ସାକ୍ତିମାନ୍‌ ପ୍ରବୁ ମାପୁରୁ ୱେର୍‌ଆ ମାନାନ୍‌ । \v 5 ଇୟା ଦୁନିଆଦୁ ମି ଜିବନ୍‌ ସୁକ୍‌ ମାରି ୱେଡ଼ିକାଦାନ୍‌ ଦିନ୍‌କାଟେକିଜିନିଦେର୍‌ । ସାନିଦିନ୍‌ତି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ମଟାରଟା ଆତିମାନିଦେର୍‌ । \v 6 ମିର୍‌ ଦସ୍‌ ସିଲି ଲୋକାଙ୍ଗ୍‍ ଦସ୍‌ ଆସ୍‌ସି ସାୟାମାର୍‌ଗାଡାକ୍‌ତିମାନିଦେର୍‌; ୱାର୍‌ ମିଙ୍ଗିଁ ବିରୁଦ୍‌ କିଦେଙ୍ଗ୍‍ ଆଟ୍‍ଏତାର୍‌ । \s ସାସ୍‌ ଆସ୍‌ସି ପାର୍‌ତାନା କିଦୁ \p \v 7 ମାରି, ଏ ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକି, ପ୍ରବୁଦି ୱାନିଦିନ୍‌ ସାନ୍ଦି ସାସ୍‌ ଆସ୍‌ସି ତେବାଦୁ । ସୁଡ଼ୁଦୁ, ଚାସ୍‌ପାଣିକିନିକାନ୍‌ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱାନି ଡଡିଦୁ ନାଣ୍ତ୍‌ ପାସି ପୟ୍‌ନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ସାସ୍‌ ଆସ୍‌ସି ପାର୍‍ତୁମ୍‍ତି ନି ସାରାସାରିଦି ପିରୁଦିଙ୍ଗ୍‌ କାପ୍‌କିନାନ୍‌ । \v 8 ଆୟାୱାଜା, ମି ଜିବନ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ବା ସାସ୍‌ ଆସ୍‌ସି କାପ୍‌କିଦୁ । ମି ଆସା ଡାଟ୍‌ ମାନିତ୍‌, ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ପ୍ରବୁଦି ୱାନିଦିନ୍‌ ଲାକ୍‌ତୁ ୱାତାତ୍‌ନି । \p \v 9 ଏ ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକି, ନିଜେନିଜେଦିମାନୁ ଦୋସ୍‌ ଆସ୍‌ସିସାମାଟ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାପୁରୁ ମି ବିସାର୍‌ କିଏନ୍‌ । ସୁଡ଼ୁଦୁ ! ପେରିବିସାର୍‌କିନିକାନ୍‌ ସେର୍‍ଲା ଲାକ୍‌ତୁ ନିର୍‌ଆମାନାନ୍‌ । \v 10 ଏ ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକି, ଆମା ବାବବାଦିରି ପ୍ରବୁଦି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ମାଟା ସିତାମାର୍ହାର୍‌, ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଏତ୍‌ କିଦୁ । \v 11 ଦୁଃକ୍‌କାସ୍ଟୁ ସମୟ୍‌ତୁ ସାସ୍‌ ନି ସାକା ଆନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାର୍‌ ମି ଲାକ୍‌ତୁ ମାନିର୍‌ । ୱାରି ସାସ୍‌ ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ମାପ୍‌ ୱାରିଙ୍ଗ୍‌ ଦନ୍ୟ ଇଜି ୱେର୍‌ସିନାପ୍‌ । ମିର୍‌ ଆୟୁବଦି ସାସ୍‌ ବିସୟ୍‌ ୱେର୍‌ଇମାନିଦେର୍‌ ମାରି ସାରାସାରିୱେନ୍‌କା ପ୍ରବୁ ଏଣ୍ତେସ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ଆସିର୍ବାଦ୍‌ କିତାମାର୍ହାନ୍‌, ଆକା ନେସ୍‌ତିମାନିଦେର୍‌ । ଇରିଙ୍ଗ୍‌ ପ୍ରବୁଦି ଦୟା ମାରି କାର୍ମୁଦୁ ବର୍ତି । \p \v 12 \x + \xo ୫:୧୨ \xo*\xt ମାତିଉ ୫:୩୪-୩୭.\xt*\x*ଏ ନା ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକି, ପାର୍‌ମାଣ୍‌ କିନିୱାଲେ ମୁସ୍‌କୁପୁର୍‌ ନୋ ଦୁନିଆ ନୋ ଆଇ ଇନି ବିସୟ୍‌ ଅସି ପାର୍‌ମାଣ୍‌ କିମାଟ୍‌ । ମି “ହଁ” ମାଟା “ହଁ” ଆପିତ୍‌, “ସିଲେ” ମାଟା “ସିଲେଣ୍‌” ଆପିତ୍‌ । ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମିର୍‌ ବିସାର୍‌ତୁ ଦଣ୍ତ୍‌ ପୟ୍‌ଇଦେର୍‌ । \p \v 13 ମି ଲୋଇରାନ୍‌ ଏନ୍‌ ଇନିକା ଦୁଃକ୍‌କାସ୍ଟୁ ପୟ୍‍ଜିନାନ୍‌ ? ୱାନ୍‌ ପାର୍‌ତାନା କିପିନ୍‌ । ଏନ୍‌ ଇନିକା ୱେଡ଼ିକା କିଜିନାନ୍‌ ? ୱାନ୍‌ ପ୍ରସଂସାଦି ପାଟା ପାରିନ୍‌ । \v 14 \x + \xo ୫:୧୪ \xo*\xt ମାର୍କ ୬:୧୩.\xt*\x*ମି ଲଇ ଏନ୍‌ ଇନିକା ନବ୍‌ ? ୱାନ୍‌ ମଣ୍ତଲିଦି ନେତାରିଙ୍ଗ୍‌ କୁକିନ୍‌; ୱାର୍‌ ପ୍ରବୁଦି ଦର୍‌ତାନ୍‌ ନିୟୁ ଉସ୍‌ସି ଆୟା ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‌ତାନା କିପିର୍‌ । \v 15 ଇୟାୱାଜା ବିସ୍‌ବାସ୍‌ତୁମାନି ପାର୍‌ତାନାଦାନ୍‌ ରଗ୍‍ତିୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‍ କିନାତ୍‍ । ପ୍ରବୁ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ନେଗେନ୍‌ କିନାନ୍‌ ମାରି ଜଦି ୱାନ୍‌ ପାପ୍‌ କିନାମାନାନ୍‌, ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ କେମା ସିଆୟ୍‌ଆନାତ୍‌ । \v 16 ମାରି, ନିଜେନିଜେଦି ମାନୁ ନିଜେ ନିଜେଦି ପାପ୍‌ ମାନାଦୁ, ମାରି ନେଗେନ୍‌ ଆନି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ନିଜେନିଜେଦି ଉଣ୍ତିଙ୍ଗ୍‌ ପାର୍‍ତନା କିଦୁ । ଦାର୍ମୁଦି ଲୋକ୍‌ତି ପାର୍‌ତାନା ନାଣ୍ତ୍‌ ପାଣି ପୁରା କିଦେଙ୍ଗ୍‌ ଆଟ୍‍ନାତ୍‌ । \v 17 ଏଲିୟ ମା ୱାଜା ସୁକ୍‌ଦୁଃକ୍‌ତି ଲୋକ୍‌ ମାର୍ହାନ୍‌ । ପିରୁ ଆମାକିତି ଇଜି ୱାନ୍‌ ଉନ୍‌ଡ୍ରି ମୋନ୍‌ତାନ୍‌ ପାର୍‌ତାନା କିତାମାର୍ହାନ୍‌, ମାରି ତିନି ବାର୍ସେକ୍‌ ସଗୋଟା ଲେଜ୍‌କୁ ସାନ୍ଦି ଦୁନିଆଦୁ ପିରୁ ଆଏତାତ୍‌ । \v 18 ୱାନ୍‌ ମାରିଡ଼େସି ପାର୍‌ତାନା କିତାନ୍‌, ମାରି ବାଦ୍‌ଡ଼ତାନ୍‌ ପିରୁ ଆତାତ୍‌ ମାରି ବୁମିଦୁ ମାରିଡ଼େସି ପାସି ଆସ୍‌ତାତ୍‌ । \p \v 19 ଏ ନା ତଡ଼ାନ୍‌କୁ ନି ତାଙ୍ଗିଁକି, ମି ଲୋଇରାନ୍‌ ଏନ୍‌ ଜଦି ସତ୍‌ ସାରିଦାନ୍‌ ବାଣାନାନ୍‌ ମାରି ଆଇକାନ୍‍ ଅରେନ୍‌ ୱାନିଙ୍ଗ୍‌ ସତ୍‌ସାରିଦୁ ଡ଼େସି ତାନାନ୍‌, \v 20 \x + \xo ୫:୨୦ \xo*\xt ୧ ପିତର ୪:୮.\xt*\x*ଆର୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ମନ୍‍ତୁଇଡ୍‍ଦୁ ଏନ୍‌ ତାଗ୍‌ଇସାରିଦାନ୍‌ ପାପ୍‌ଲୋକ୍‌ତିଙ୍ଗ୍‌ ଡ଼େସି ତାନାନ୍‌, ୱାନ୍‌ ଆୟା ପାପି ଲୋକ୍‌ତି ଆତ୍ମାଦିଙ୍ଗ୍‌ ସାନିମାଣୁକୁ ରକିୟା କିନାନ୍‌ ମାରି ୱାନି ନିଜେଦି ନାଣ୍ତ୍‌ ପାପ୍‌ କେମା ଆନାତ୍‌ ।