\id TIT - West Kewa NT (Portions of Genesis, Ruth, Proverbs, Ecclesiastes) [kew] -Papua New Guinea 2004 (DBL 2014) \h Taitus \toc1 Taitus \toc2 Taitus \toc3 Tai \mt1 Taitus \imt1 Ripia Agaa \ip Taitus-ri Juda aa-daa dia pare nipu Kristen ausa rabu Pol-na Aposel kogono raba misa. Pol-me Taitus-ri mo ipa solwara ini madaa i su Krit su-para mina repaasa. Lotu adana kogono surubenalo mapiraasa. \ip Riri-nanere pepa-me gupa ta: Krit onaana peme aere ora naepe ta sa. Goa pea-ga lotu adana mudu aa piritalo paliade aare epe pora ora ratalia. Oropere Pol-me Taitus-para onaa padane padane laatapu mogeaape yae lakesa. Gore yomagae page onagae page ogege aa-para inimakua-para pa kogono naakinu page rayo mogeaatepape lo lakesa: Go pepana pora po agaare gupa: Taitus-mi onaanu kone lo robaa padane sua yagonu-para epe onaa piralepape lo mogeaina. Goa pua nimu yada agaanu pu ratu nayawena sa. \iot Robonu gupa adamina: \io1 Abi piralepape agaa-para Taitus beten lae-rupa agaa (1.1-4) \io1 Onaanu Krais-na ruru ma-aulapena agaa ria (1.5-16) \io1 Onanu nimuri go piane pimi (2.1–3.11) \io1 Taitus-na agaa mana-para abi patape agaa (3.12-15) \c 1 \s1 Pol-me Taitus puri mapalape agaa tua pepa rapaasa \p \v 1 Ni Pol-re Gote-na kogono pua Yesu Krais-na aposel kogono aa page pi. \v 2 Go ora agaare niaame oro yaalo kagaa piraama laama polalore ado piruaema. Gote-re nipumi yaa agaa nata pare abade su yaa abi nawarisa di rabu nipumi niaa-para oro yaalo kagaa pirape kone gialua kone isa. \v 3 Goa puare orope nipuna epe di raburi nipumi nipuna epe agaame go oro yaalo mapiraape kone madaa penaame wasade. Goa puare nipumi go agaa neme surubanolo pisa. Goa pua niaana Raba meape Gote-me ne go epe agaa lakelape sa-pulu goa mogeaato. \p \v 4 Go pepare neme Taitus-para tu repaato. Nere ora nina naaki piraina kone i. Goa pua nena kone rulae yaere niaa raapu padane-rupa rulaema. \s1 Pol-me lotu ada-para kirita piri onaa surubape aanu agaa mana lakesa \p \v 5 Nememe abade Krit su-para piraina gimisude kogono medaloma waru maredepo yaanalo pisude. Goa puare ora adaare rayo-parare neme Yesuna ruru onaanuna surube aanu mapiraaina kone isu. Goa pea-ga nina lagisude agaa mana niminaabape: \v 6 Go lotu surubape aare nipu epe-rupa pirua nipu mada wae yae meda naina. Go page nipu ona padane rumaaina. Goa pua nipuna si wanenumi Krais madaa kone rulalimina. Go page onaa medalomame nimu pupitagi nape-para agaa rasini si wanenu mada nalamina. \v 7 Gore go aamere nipu Gote-na lotu kogono surubea-ga onaanumi nipuna wae yae na-adenalo nipu pora epe-rupa pamea. Go page nipumi aakone nasua nipumi aipapulu ratu nayawea. Nipumi ipa bia noa peme-rupa maeya nape kone naia. Nipumi wae-rupa pogolasaawa onaanu natina. Go page nipumi mone oyaeyaenu page epame naomea. \v 8 Dia, pare pora kimisu onaa epeme raburi nipumi waru raba mina. Nipumi epe redepo yape kone rayo madaa epame naomena. Nipuna robaa-para i kone waru suruboa Gote-na pora epe-rupa pamua redepo ne kone waru ina. \v 9 Goa pua nipumi abade mogesimide agaa madaa kone rulaawa waru lakena. Go rabu epe agaa laketea rabu nipumi onaanuna kone pu robaa-para puri mapalaina. Go rabu page nipumi agaa rasini onaanuna kone maredepo yaawa epe pora mea waatalo pina. \s1 Krit su-parare yaa agaa ne aanu adaapu pirisimi \p \v 10 Gore agaa rasini aanu adaapu pirua pa agaa rado rado pa pamu loare onaanuna kone makiratalo peme. Goa peme rabu Juda aanu adaapu yogane kepene ruru pimi-ga go aanumi apo makirae agaa adaapu teme. \v 11 Go aanumiri waea pulalore onaanuna oyae yola muaeme. Go yala polape kogono peme rabu ora agaana mogeteme-pulu aaraalu rado radonuna kone mabebolaaeme. Goa pea-ga neme go piane aanuna agaa maloraape. \v 12 Abade Krit aa medare nipu agaa lakene aa pirua gupa sa: Krit aanuri oro yaalo yaa agaa ne aanu pimi. Goa pua kira mena-rupa pirua kogono gimoa eta adaapu noa poto labene aanu-rupa pimi ta. \v 13 Go agaare nipumi ora agaa sa. Gore nimina kone perekea epe-rupa rulaliminalo nimu-para ape loa agaa puri paloa lakelape. \v 14 Gore nimumi Juda aanuna pa itinu-para pa onaanuna rekena agaa-para giminalo agaa lakelape. Apo rekena agaanuri ora agaa masaa rilaeme aanumi laketeme. \p \v 15 Gore aanu medalomare epe kone sua pimiri nimumi oyae rayo ademe rabu epe kone agu suaeme. Goa pea pare aanu medalomare robaa-para wae kone sua kone narulaemere oyae rayo ademe rabu ora wae kone agu suaeme. Gore nimuna kone-para nimuna robaa-para i kone page ora mabebolainalo peme. \v 16 Gore niaame Gote adema teme pare nimumi Gote-na pora epe-rupa nakuritimi pare yaa agaa teme. Go aanuri nimumi ratu yawoa agaa rasini onaanu pimi-pulu epea-daa ora napeme. \c 2 \s1 Onagae yomagaenumi epea pipape \p \v 1 Goa pea pare nemere epe maredepo yape agaa onaanu-para mogeape. Goa pua neme nimu gupa lakelape. \v 2 Yomagae aanuri nimi namaeyaatapape. Dia, pare nimi epe kone waru sua nimina kone waru surubalepape lo lakelape. Goa pua kone rulae agaa-para pedo pu raana omape kone-para adoa rekaape kone-para waru niminaatepape lo lakelape. \p \v 3 Onagaenu page gupa lakelape: Nimi pora pamualimi rabu Gote-na epe kone sape onaanu-rupa pamualepape lo lakelape. Nimimi onaa medalomana bi narabuaniaawa oro yaalo ipa bia noa meme kone nasalepape lo lakelape. Nimimi epe pora waalape tisaa-rupa piralepape lo lakelape. \v 4 Goa pua epe agaa mea waateme rabu pena rumaae onaanumi nimuna aaninu-para nogo naakinu-para pedo pu raana omape kone sua piralimi. \v 5 Goa puare go onanuri nimuna kone suruboa epe-rupa pirua nimuna ada-para kogono page waru surubenalo pora waateme. Goa pua go onanumiri nimuna aanina agaa waru pagaliminalo pora mada waateme. Goa pua nimumi pora epe-rupa kuralimi-daare pa onaanumi Gote-na epe agaa madaa wae agaa mada nateme. \s1 Aa ogegeanu madaa agaa mana lakesa \p \v 6 Goa pea pare neme aa ogegeanu nimuna kone waru surubena agaa puri paloa lakelape. \v 7 Gore ne Taitus-ri neme onaanu epe pora kurinalo epe kogono pape. Goa pua agaa mogete rabu epe kone padane sua lakelape. \v 8 Goa pua neme epe agaa pamu te-daare onaanumi nena bi mada narabuaniaalimi. Goa puare niaana iaanumi niaa-para wae agaa mada nateme pare nimu yala poteme. \s1 Kogono naakinuna agaa mana \p \v 9 Neme mo kogonome adini naakinu gupa lakelape: Gore kogono rayo peme rabu aa adaana agaa pagoa epe kogono pipape lo lakelape. Goa pua mo aa adaame nimu waru raaname omalia. Go page nimuna aa adaa-para wae agaame na-abutapape. \v 10 Oge oyaesinu page paake namealepape. Dia, pare nimumi agaa waru ratua epe pora padane pamualepape. Goa palimi rabu onaanumi nimuna epe kogono rayo adoa niaana epe Raba mi Gote-na mogeasa agaare ora madaa minasaalimi. \s1 Epe-rupa pirua Krais-na epape di ado piramina \p \v 11 Gore Gote-na epe raba meape konere nipumi onaa rayo raba minalo penaame mea waasa. \v 12 Go epe raba meape agaa pagema rabu Gote nipu masaa narilaawa su amaa i kone gimoa oyaenu epame naomema. Go agaa pagema rabu niaame niaana kone suruboa Gote raapu epe-rupa piramina. \v 13 Gore niaame Gote-na raba meape agaa pagoa ratalima rabu niaame puri paloa mo epe raana omape di epalia madaa ado pitima. Go di rabu niaana adaa Gote nipuna epe paana puri mea waatea-daa rayome adalima. Go di rabu page niaana Raba Mi aa Yesu Krais epalia. \v 14 Nipumiri niaa raba mulalo niaana wae yae rayo mea rubatalo omesa. Goa pisare niaa nipuna ruru piramonalo pisa. Goa pisa-ga niaana pu marekalaina niaame epe kogono waru pamina. \p \v 15 Go agaare oro yaalo onaanu pagena mogeape. Neme nimuna robaa-para puri mapalaawa wae yaenu gimalepape. Goa pua puri pane agaa mana waru lakelape. Goa pua pa onaanu medame nere riabo aa kone nasalimi. \c 3 \s1 Niaa epe kone sua piruamina \p \v 1 Gore surube onaa rayome gavman-na agaa-para aa muduna agaa-para pagoa pora ratalepape loa nimuna kone maredepo yaina agaa mana lakelape. Goa pua nimumi epe kogono rayo pala pirinalo waru lakelape. \v 2 Nimumi onaa meda madaa pa wae agaa natapape lo lakelape. Goa pua nimu pawa epe-rupa pirua epe konere oro yaalo onaa rayo-para salepape lo lakelape. \p \v 3 Gore abade page niaame maeyae kone sua agaa rasua wae-rupa pirisima. Goa pua niaamere kone wae rado rado isima rabu niaame wae yaenu madaa robaa-para raaname ome kone isimade. Goa pua niaame abade aanu medaloma mada wae kone sua nimuna oyaenu madaa oro yaalo epame omo pirisima. Goa pua aa medalomame niaa-para iaa aulasimi rabu niaame go wae kone abutalore nimu-para page iaa aula pirisima. \p \v 4 Goa pisima pare niaa Raba meape Gote-me niaa-para epe kone su pedo pu raaname omesa. \v 5 Goa pua nipumi niaa oro yaalo kagaa mapiraape kone gisa. Goa pisare niaame nipuna epe kogono pisima-daa napisa. Dia, pare nipumi niaa odome omoa niaa oro yaalo kagaa piraama laama popena pisa. Goa pisa rabu nipuna Holi Spirit-na purimi niaa kagaa nogo naaki-rupa mapiraasa. \v 6 Gore niaana Raba Mi Aa Yesu Krais-me kogono pisa-daare Gote-me Holi Spirit-na puri rayo niaa madaa mea epenasa. \v 7 Nipuna epe raba meape kone gisa rabu nipumi niaa epe redepo ne onaanu mapiraasa. Goa puare niaame mo oro yaalo kagaa pirape epe kone mua abia page niaame go kone madaa ado piramina. \v 8 Go agaare ora agaa ria yaade. \p Nina konemere go agaa neme puri paloa lakelaina kone salo. Goa pua onaanu medalomame Gote madaa puri paloa kone rulalimiri gore nimi epe kogono palimina. \v 9 Goa pea pare kuma napi agaa-para nimi madini akuana di-para arere pua ne agaa-para rekena agaa madaa ape ne agaa-parare go rayore ora gimape. Gore niaame adema rabu mo agaamere niaa epe pora ratapena-daa naraba mea. \p \v 10 Gore aa medame Yesuna ruru onaanu marugulala palia-daare neme puri pane agaa mana rana padane page rana laapo page lakelape. Goa pali pare nena agaa napagalimi-daare gore neme nimu gimape. \v 11 Gore neme makuaape go-rupa aare nipuna wae yaeme nipuna kone ora maoyaaya. Goa pua nipumi wae yae pea rabu go wae yaeme nipu wae aa penaame waatea. \s1 Agaa medaloma lakesa \p \v 12 Gore orope Artemas-para Tikikus laapo ne piri-para epenatoa-daare ne aipapulu go Nikopolis su-para epope. Go su-parare wae upame omape yapi Di-na go su-para epalia-ga abi epope. \v 13 Neme go rekena agaa tisaa aa Senas raba meape. Apolos page raba meape. Neme nipu pora pamina oyaenu page raba meape. \p \v 14 Go page neme niaana onaa rurunuri oro yaalo epe kogono paminalo mogeape. Goa puare onaa medaloma oyaenu ora dia yaliare raba minalo lakelape. Goa pua nimi pa ki aa esepene onaanu napiraliminalo lakelape. \p \v 15 Onaa rayo ni raapu padane-para pima onaamere epe-rupa piralepe lo agaa wai lo o taaema. Gore niaana adami onaanu pirua kone rulaemede onaanuri epe-rupa piralepape lo lakelape. \p Gote-na epe raba meape kone nimi rayo raapu ina.