\id PHP 51PHPKENU.SFM Kenyang New Testament June 2009 \h Fílipi \toc1 Ɛkáti Pɔ̌l ntá Nkwɔ Fílipi \toc2 Nkwɔ Fílipi \toc3 Fil \mt2 Ɛkáti Pɔ̌l ntá \mt1 Nkwɔ Fílipi \c 1 \s1 Ɛkáti Pɔ̌l ntá Nkwɔ Fílipi \p \v 1 Mɛ Pɔ̌l nɛ Tímɔti, bɛsɛ bakʉ̌ bɛtɨk Yesu Kristo kɛ sɛ́sɨ̀ŋ ɛkáti ɛnɛ. Sɛ́sɨ̀ŋ ntá yɛka bo Mandɛm mankɛm, bě bhó bǎbhárɛ́ mmʉɛt nɛ Yesu awu ɛtɔk Fílipi. Sayri sayri, sɛ́sɨ̀ŋ ntá yɛká bǒ batí nɛ be bho bǎkwàk bǒ batí bɛkʉ bɛtɨk Mandɛm ndǔ nkwɔ bakoŋo Yesu abhɛn Fílipi. \v 2 Mandɛm Ɛtayɛsɛ nɛ Yesu Kristo Acha mántɔŋ be bɛrɨ̌ndu, mánchyɛ bhe kpák. \s1 Nɛnɨkímʉɛt nɛ bakak ɛ̌ti nkwɔ Fílipi \p \v 3 Yɛ̌ntɨkɨ mpok anɛ ntɨ ɛna nɛ́kwɛ́n be amʉɛt, nchí nɨkmʉɛt nkaka Mandɛm ɛ̌ti yɛká! \v 4 Nɛ yɛ̌ntɨkɨ mpok anɛ mɛ̌nɨ̀kmʉɛt ɛ̌ti yɛka mankɛm, nchí kʉ nɔ chí nɛ bɛyǎ maŋák. \v 5 Nchí kʉ nɔ nɛ bɛyǎ maŋák mbɔnyunɛ bǎchɛm mmʉɛt nɛ mɛ tɛ nɛbhǒnɛt bɛghaka ɛchɔŋ, ndǔ bɛtɨk ɛbhɛn mɛ̌kʉ̀ bɛ́gháti bho Mbok Ndɨ́ndɨ́ ɛ̌ti Yesu. \v 6 Ndɨ́ŋɨ́ bɛ́ chɔŋ Mandɛm mmu ábhó ɛrɨ́tí bɛtɨk amɛm batɨ yɛka andɔk ambɨ bɛkʉ bhɔ kpátɛ mpok anɛ yi ánaŋa bhɔ ndu nywɔp ɛnɛn Yesu Kristo ápɛtnsɛm. \v 7 Ɛ́chí ɛrɨ́rɨ́ bɛ́ mbɔ̌ŋ ɛnyǔ bakaysi amɛn ákʉ̀ nɨkmʉɛt ɛ̌ti yɛka nɛ bɛyǎ maŋák. Ɛ́chí ɛnyu ɛyɔ mbɔnyunɛ nkɔŋ be tontó nɛ ntí bɛ be mankɛm bǎchɛm mmʉɛt nɛ mɛ ndǔ bɛtɨk ɛbhɛn. Mandɛm atɔŋ mɛ bɛrɨ̌ndu ɛbhi ndǔ áchyɛ́ mɛ bɛtɨk ɛbhi nkʉ́. Bǎchɛm mmʉɛt nɛ mɛ nɛ́nɛ, ɛnɛ́ nchí mǔkɛnɔŋ, nɛ mpok anɛ nchí nyaka ndǔ mmʉɛ́t ɛya nte nɔkɔ ndu áchá manyé bɛtɔŋ bɛ Mbok Ndɨ́ndɨ́ achí tɛtɛp, nɛ bɛkʉ bo mánóko yɔ sayri. \v 8 Ɛkɔŋ ɛnɛ́ mbɔ̌ŋ nɛ bhe ɛ́fǔ ntá Yesu Kristo. Mbɔŋ Mandɛm arɨ́ŋɨ́ nɔ. \p \v 9 Mɛ̌nɨ̀kmʉɛt ntá Mandɛm bɛ́ ɛkɔŋ ɛnɛ́ bǎbhɔ́ŋɔ́ nɛ batɨ ɛ́ngó ɛ́ndɔ́k nɔ́kɔ́ chí ambɨ. Nɛ bɛ mǎndɨ́ŋɨ́ Mbok Ndɨ́ndɨ́ mǎndɔ́k nɔ́kɔ́ chí ambɨ, mǎndɨŋɨ nɔkɔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛ́chí chak bɛsí Mandɛm. \v 10 Ɛyɔ ɛ́kʉ̀ bɛ mǎnkóŋó chí ɛpɨŋ ɛnɛ́ ɛ́rɨ́ ɛ́chá bɛ́ bǎkɛ́ kʉ yɛ̌nyɨŋ bakwap nɛ bɛ́ bǎkɛ́ kʉ ɛnyɨŋ ɛnɛ́ bo bákwày bɛji bhe. Bák ká chi ɛnyu yɔ kpatɛ ndǔ nywɔp ɛnɛn Kristo átwɔ̀. \v 11 Mǎnáŋ mǎmbák ɛnyu ɛyɔ, Yesu Kristo ǎkʉ mǎmbɔ́ŋ ɛrɨ́tí ɛpɨŋ. Kʉ nɔ́kɔ́ ká chí bɛyǎ bɛrɨ bɛ́ bo mángɔ́ bɛrɨ́tí mɛnyɨŋ ɛbhɛn bǎkʉ mánchyɛ nɔkɔ Mandɛm kɛnókó nɛ mándɛm nɔkɔ bɛ́, “Mandɛm abhɔŋ bɛtaŋ achá.” \s1 Pɔ̌l abhɔ̌ŋ maŋák bɛ Mbok Ndɨ́ndɨ́ ǎrɔ̀ŋ chí ambɨ \p \v 12 Bɔ̌ma, mɛ̌yáŋ mǎndɨ́ŋɨ́ bɛ́ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ́ ɛ́fákárí nɛ mɛ fá, ɛ́kwak Mbok Ndɨ́ndɨ́ ɛ̌ti Yesu ándɔ́k chí ambɨ. \v 13 Ɛ́kʉ kpát batɛmɛ́ nɛnu mankɛm abhɛn bábhàbhɛri ɛ́kírí Mfɔ Rom nɛ bo báchák mankɛm, bárɨ́ŋɨ́ bɛ́ ɛ̌ti nchí nkoŋo Kristo kɛ̌ báfyɛ́ mɛ fá amɛm ɛkɛt ɛnɛ, “Mbɔ mǔkɛnɔŋ.” \f + \fr 1:13 \ft Pɔ̌l apú nyaka chí ɛkɛrɛ́kɛnɔŋ, báfyɛ́ yi chí amɛm ɛkɛt, nɛ bárɛ́m bɛ́ yí ábhɨ́kɨ́ bhɔŋ bɛfa arɛ́ kpatɛ mántáŋ manyé yi.\f* \v 14 Nɛ nɛfyɛ́ báfyɛ́ mɛ fá mbɔ mǔkɛnɔŋ ákʉ́ bɛyǎ bǒnkwɔ básɨkɨntɨ nɛ Yesu Acha sayri, kpatɛ bághàti bho báchák Ɛyɔŋ Mandɛm kɛbhɔ́ŋ bɛcháy. \p \v 15 Ɛ́chí tɛtɛp bɛ́ nɛyɨŋɨ anɛ mbɔk ɛyap báyɨ̀ŋɨ mɛ nɛ amɨ́k abʉ́abʉ nɛ nɛyɛnti bɔ́ báyɛ̀nti mmʉɛt nɛ mɛ kɛ̌ ákʉ́ bɔ́ bághàti Mbok Ndɨ́ndɨ́ ɛ̌ti Kristo, kɛ mbɔk báchi abhɛn bághàti Mbok Ndɨ́ndɨ́ nɛ ɛrɨ́tí nkaysi. \v 16 Bɔ́ bhɔ bághàti Mbok Ndɨ́ndɨ́ nɛ ɛrɨ́tí nkaysi ndu bákɔ́ŋ mɛ. Bákɔŋ mɛ mbɔnyunɛ bɔ́ bárɨ́ŋɨ́ bɛ Mandɛm ayap mɛ nɛ ákʉ́ bɛ mbák fá amɛm ɛkɛt ɛnɛ mbɔ mǔkɛnɔŋ chí ndu bɛkʉ bo mándɨ́ŋɨ́ bɛ́ Mbok Ndɨ́ndɨ́ achí tɛtɛp. \v 17 Kɛ mbák chí bǒ abhɛn báyɨ̀ŋɨ mɛ nɛ amík abʉ́abʉ, mánjɛnti nɔkɔ mmʉɛt nɛ mɛ, bɔ́ bághàti Mbok Ndɨ́ndɨ́ ɛ̌ti Kristo chí mbɔnyunɛ mánù bɛ́chá mɛ. Bábhɨ́kɨ́ bhɔ́ŋ ɛrɨ́tí nkaysi. Báyàŋ bɛbay mɛ chí batú áchák antí nɛ́nɛ, fá amɛm ɛkɛrɛ́kɛnɔŋ. \v 18 Kɛ yɛ̌ ɛsɔŋɔri ɛ́pú arɛ́. Yɛ̌ bábhɔŋ chí ɛrɨ́tí nkaysi yɛ̌ bábhɔŋ chí nkaysi mbʉ́mbʉ, nnɛ́m ɛnyɨŋ chí bɛ́ bo bághòk Mbok Ndɨ́ndɨ́ ɛ̌ti Yesu Kristo. Ɛyɔ ɛ́chyɛ̀ mɛ maŋák. \p \v 19 Mpú rɔ bɛ́bhɔŋ maŋák mbɔnyunɛ ndɨ́ŋɨ́ bɛ́ be mǎnɨk Mandɛm mmʉɛt ɛ̌ti ya nɛ bɛ́ ndǔ bɛtaŋ Ɛfóŋó Yesu Kristo, chɔŋ mámfɛrɛ mɛ ndǔ ɛsɔŋɔri ɛnɛ. \v 20 Ɛnyɨŋ ɛnɛ́ mɛ̌yaŋ ndǔ nɛpɛ́m ɛna nɛ ntɨ ɛna nɛnkɛm nɛ ɛnɛ́ mbákántɨ arɛ́ chi bɛ nkɛ́ kʉ yɛ̌nyɨŋ ɛnɛ ɛ́kʉ̀ ntíánwɔ́p ánkɛm mɛ. Mɛ̌yàŋ chi bɛ mbɔ́ŋ nɛtaŋántɨ mpoknkɛm bɛ nɛ́nɛ, nɛ yɛ̌ chi ndǔ mpok anɛ átwɔ̀ ambɨ, nɛtaŋántɨ ɛna nɛ́nchyɛ́ Kristo kɛnókó, yɛ̌ ngǔgú, yɛ̌ nchí chí nɛpɛ́m. \p \v 21 Ntá ya, bɛbhak nɛpɛ́m chí bɛ́chyɛ Kristo kɛnókó, kɛ bɛ́gu arɨ mbɔŋ achá. \v 22 Kɛ mbák ndɔ́k ambɨ bɛbhak nɛpɛ́m fá amɨk, ɛyɔ ɛ́chyɛ̀ mɛ mbi bɛkʉ bɛtɨk Kristo ndu bɛkwak bo. Chɔŋ nsɔt yɛ chí nɛpɛ́m kɛ nɛwú-e? Ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛ́páy, ɛ́chá mɛ ɛnɛ́ mbɔ́ŋɔ́ bɛsɔt. \v 23 Mɛnyɨŋ bɛ́páy bɛ́chí mɛ antɨ nɛ nchí mbɔ mmu anɛ áchí ndǔ manyé mbi kɛrɨŋɨ mbi anɛ yí ábhɔ́ŋɔ́ bɛkoŋo. Mpok nɛ mpok, nchí bhɔ́ŋ nkaysi bɛ ɛ́rɨ bɛ mbák nɛpɛ́m, kɛ mbɔ̌ŋ ntɨ bɛ́rɔŋ bɛbhak nɛ Kristo, nɛ ɛyɔ kɛ̌ ɛ́rɨ́ ntá ya ɛ́chá. \v 24 Kɛ ɛ̌ti yɛká, ɛ́rɨ bɛ́ mbák nɛpɛ́m. \v 25 Nɛ tɛ̌ndu ndɨ́ŋɨ́ bɛ ɛ́rɨ bɛ manywɔp ɛya ándɔ́k ambɨ ɛ̌ti yɛká, ndɨ́ŋɨ́ bɛ́ chɔŋ mbak nɛpɛ́m, ndɔk ambɨ bɛbhak nɛ bhe ndu bɛ́kwák mǎmbɔŋ nɛka nɛ Yesu ɛ́nchá ɛnyu ɛsɨ́, bɛ́ maŋák amɛká anjá ancha. \v 26 Ɛyɔ ɛ́kʉ̀ yɛ bɛ́ mpok mpɛ́t nchí pɛtnsɛm ntá yɛká, ntí ámbák anɛ be bǎbhɔ́ŋ bɛyǎ maŋák ɛ̌ti ɛnyɨŋ ɛnɛ́ Yesu Kristo ákʉ́ ntá ya. \p \v 27 Nnɛ́m ɛnyɨŋ achí bɛ bapɛm ayɛka ámbák mbɔ ɛnyǔ Mbok Ndɨ́ndɨ́ ɛ̌ti Yesu Kristo ághàti bhe. Ɛyɔ ɛ́kʉ̀ bɛ yɛ̌ ntwɔ́ awu ntá yɛká, yɛ̌ mbɨ́kɨ́ twɔ́, mɛ̌yáŋ ngók chí bɛ́ bǎté kpirí ndǔ nkaysi amɔt, nɛ bɛ́ mǎnu nɛ ntɨ ɛnɛká nɛ́mɔ́t bɛ́ Mbok Ndɨ́ndɨ́ ɛ̌ti Yesu Kristo ándɔ́k ambɨ. \v 28 Bǎkɛ́ cháy bǒ abhɛn bápábhɛ́ bhe. Mánáŋ mángɔ́ bɛ bǎpú chay bhɔ bárɛ̀m bɛ, “Ɔ́e! Bácha bhɛsɛ. Mandɛm ǎtɛmsi chɔŋ bhɛsɛ.” Ɛyɔ ɛ́tɔ̀ŋ bɛ Mandɛm ǎpɛmɛ chɔŋ bhe. \v 29 Ɛ́chí ɛnyu ɛyɔ mbɔnyunɛ Mandɛm ákʉ́ mǎmbák bakoŋo Yesu Kristo puyɛ̌ chí ndiɛrɛ ndu mɛnoko yí, kɛ ndu bɛghɔ ɛsɔŋɔri ɛ̌ti yi nkwɔ. \v 30 Nɛ́nɛ, bǎkwáy bɛchɛm mmʉɛt nɛ mɛ ndu mɛnu nkúbhɛ́ nɛnu ɛnɛn mɛ̌nù nyaka ɛ̌ti Yesu Kristo, nɛ bǎrɨŋɨ bɛ mbʉɛ́t ndǔ nɛnu ɛnɛn fá amɛm ɛkɛt ɛnɛ́ nchí arɛ́ mbɔ mǔkɛnɔŋ. \c 2 \s1 Bɛbhɔŋ nɛsɛptǐmʉɛt mbɔ Yesu \p \v 1 Mɛ, ndɨ́ŋɨ́ sayri bɛ́ tɛ̌ndu bǎbhárɛ́ mmʉɛt nɛ Kristo, yí afyɛ́ bhe ntɨ ndǔ ɛkɔŋ ɛnɛ́ yí ábhɔ́ŋɔ́ nɛ bhe. Nɛ tɛ̌ndu bǎbhárɛ́ mmʉɛt nɛ Ɛfóŋó Mandɛm, Ɛfóŋó Bɛdyɛrɛ, ǎkʉ bɛ́ mǎnkɔ́ŋ batɨ, mǎntɔŋ bɔ́ bɛrɨ̌ndu. \v 2 Nchí ghati yɛ bhe bɛ mǎmbɔ́ŋ nkaysi amɔt, mǎmbɔ́ŋ ɛkɔŋ nɛ batɨ, mǎmbak ɛyɔŋ ɛ́mɔ́t ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bǎkʉ nɛ ntɨ nɛ́mɔ́t. Mbák mǎnkʉ́ nɔ́, maŋák ama ǎyá ancha. \v 3 Bǎkɛ́ kʉ yɛ̌nyɨŋ ndu bɛtɔŋ mmʉɛt bɛ́ bǎchá batɨ, kɛ yɛ̌ntɨkɨ mmǔ ywɛka abhɔŋ bɛsɛptimʉɛt ntá batɨ mbɔ bɛ bɔ́ báchá yi. \v 4 Mmu ywɛka ákɛ́ yɨŋɨ chi ndiɛrɛ mmʉɛt yi. Abhɔŋ bɛ́fyɛ́ ntí nɛ batɨ nkwɔ. \p \v 5 Bɛpɨŋ ɛbhɛka bɛbhɔŋ bɛbhak ɛnyu ɛ́mɔt mbɔ ɛnɛ Yesu Kristo ábhɔ́ŋɔ́ nyaka. \v 6 Yɛ̌ndu yi achí nyaka ɛnyu ɛ́mɔt mbɔ mbɔŋ Ɛta Mandɛm ndǔ babhi ankɛm, abhɨ́kɨ́ kɛ́m kɨ́kɨ́rɨ́k bɛ́ yi achi Mandɛm. \v 7 Akʉ mmʉɛt mbɔ bɛ apu yɛ̌nyɨŋ. Asɔt mmʉɛt mbɔ nsɛm, atwɔ́ fá amɨk mbɔ nkwǎŋwaŋ. \v 8 Nɛ átwɔ́ nɔ́kɔ́ fá amɨk mbɔ nkwǎŋwaŋ, arɔk ambɨ bɛ́sɛ́pti mmʉɛt amɨk anchyɛ nɔkɔ Mandɛm kɛnókó, kpatɛ agú nɛwú ntíánwɔ́p ndǔ ɛkotákátí. \v 9 Ɛ̌ti yɔ, Mandɛm akósí yí áchyɛ́ yí bɛtaŋ amfǎy mɛnyɨŋ mɛnkɛm, achyɛ yi nnyɛ́n kɛnókó ɛnɛ́n nɛ́chá manyɛ́n ankɛm. \v 10 Mandɛm akʉ́ ɛnyu ɛyɔ ndu bɛchyɛ nnyɛ́n Yesu kɛnókó bɛ bǒ abhɛn báchi amfay nɛ abhɛn báchí fá amɨk, nɛ abhɛn báchí ndǔ ɛtɔkɔ́ bawú, yɛ̌ntɨkɨ mmu wap abhɔŋ bɛ́tɛ́p mánɛ́n bɛsí Yesu anchyɛ yí kɛnókó. \v 11 Nɛ yɛ̌ntɨkɨ mmu abhɔŋ bɛrɛm kpoŋoroŋ bɛ chi Yesu Kristo kɛ achi Mfɔ bo mankɛm. Chɔŋ ɛyɔ ɛ́nkʉ bɛ bo mánchyɛ́ Mandɛm Ɛtayɛsɛ́ bakak nɛ kɛnókó. \s1 Pɔ̌l yi bakoŋo Yesu mándiɛ́rɛ́ mbɔ bɛrɔ́ŋɔ́ \p \v 12 Abhɛn ɛkɔŋ, Mandɛm apɛ́mɛ́ bhe. Bǎghók yɛ ɛnyǔ Kristo ásɛ́ptímʉɛt bɛsí Mandɛm. Bǎghók nyaka mɛ mpok nchí nɛ bhe. Nɛ́nɛ, ndǔ mpɛ́t mpú nɛ bhe, bǎkɛ́ gʉɛ́p ɛyɔŋ ɛyá ɛbhɨ. Ghók ká mɛ ɛ́nchá ɛnyu ɛsɨ́. Nu ká bɛkʉ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ bǎkwáy bɛkʉ ndu bɛ́chyɛ́ Mandɛm kɛnókó nɛ batɨ ayɛká ankɛm. Ɛyɔ ɛ́kʉ̀ bɛ́ Mandɛm ámbɔ́ŋ mbi bɛkʉ bapɛm ayɛka ambak mbɔ ɛnyǔ yi áyàŋ. \v 13 Nchí rɛm nɔ mbɔnyunɛ Mandɛm achi nɛ bhe mpoknkɛm nɛ ǎkwàk bhe bɛ mǎmbɔ́ŋ ntɨ bɛ́ghok yi, anchyɛ nɔkɔ be bɛtaŋ bɛkʉ mɛnyɨŋ ɛbhɛn yi áyàŋ mǎnkʉ. \p \v 14 Kʉ ka yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ kɛnywinti ansɛm nɛ batɨ, nɛ bǎkɛ bhak bɛyɔŋ bɛyɔŋ. \v 15 Ɛyɔ ɛ́kʉ̀ bɛ yɛ̌ mmu akɛ ji bhe nɛ bɛ bǎkɛ́ bhɔŋ bakwap bɛsí Mandɛm. Ɛ́kʉ nkwɔ bɛ be bɔ̌ Mandɛm abhɛn bábhɨ́kɨ́ bhɔ́ŋ bɛkwɛ́nɛ́ nɛ́ntɨ́ bǒ abhɛn bábhɔ́ŋɔ́ bɛpɔ̌ bɛpɨŋ, mǎmbák mbɔ bɛrɔ́ŋɔ́ ntá yap. \v 16 Ɛyɔŋ Mandɛm ɛ́kwàk bo mámbɔ́ŋ nɛpɛ́m. Ghatí nɔ́kɔ́ ká yɔ ntá bho. Bǎbhɔŋ bɛkʉ nɔ bɛ mbɔ́ŋ maŋák ndǔ nywɔp ɛnɛn Kristo ápɛ̀tnsɛm, nɛ bɛ ntiɛt anɛ́ njɛ́rɛ́ nɛ́ntɨ́ ɛnɛka nɛ bɛtɨk ɛbhɛn nkʉ́, bɛ́kɛ́ bhak ndɛ́ndɛm. \p \v 17 Bɛrɨ́tí mɛnyɨŋ ɛbhɛn bǎkʉ̀ ndǔ bǎbhɔŋɔ nɛka nɛ Yesu bɛ́chí mbɔ nnya anɛ básɔ́rɛ́ bɛchyɛ akap ntá Mandɛm mbɔ akap. Yɛ̌ ɛmbak chi bɛ nɛpɛ́m ɛna nɛ́rɔ̀ŋ mbɔ mmɛ́m amɛn bátò amfay nnya yɔ, mɛ̌bhák chi maŋák, nɛ nchí ŋák nɛ bhe mankɛm. \v 18 Bě nkwɔ́ bǎbhɔŋ bɛbhak maŋák. Ŋák ká nɛ mɛ. \s1 Pɔ̌l atɨ bɛto Tímɔti nɛ Ɛpafrodáytɔs \p \v 19 Mbák chí nkaysi Yesu Kristo Acha bɛ́ ntó Tímɔti awu ntá yɛká, chɔŋ ntó yi mandú mpok. Chɔŋ ɛyɔ ɛ́nchyɛ nkwɔ mɛ maŋák mpok yi áfú awu ápɛ́rɛ́nsɛm ntá ya, ághátí mɛ ɛnyǔ bǎchí awu. \v 20 Mɛ, mbɨ́kɨ́ bhɔ́ŋ yɛ̌ mmu mbɔ yi anɛ ákway bɛkwak be ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛ́yɨ́ŋí nɛpɛ́m ɛnɛka, bɛ mǎmfyɛ́ mɛ ntɨ ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛ́yɨ́ŋɨ́ Yesu Kristo. \v 21 Nchí rɛm nɔ mbɔnyunɛ bo báchák mankɛm bákàysi chi ɛ̌ti mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛyɨŋɨ ɛnap nɛpɛ́m, kɛfyɛ́ ntí ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛyɨŋɨ Yesu Kristo. \v 22 Kɛ be babhɔŋ bǎrɨŋɨ bɛ Tímɔti átɔ́ŋ bɛ achi ɛrɨ́tí nkʉbɛtɨk Yesu Kristo Acha nɛ mǔbɛtok bo bachak nɛ ntɨ ɛni nɛnkɛm. Akwak mɛ bɛ́gháti Mbok Ndɨ́ndɨ́ ɛ̌ti Yesu mbɔ mmɔ́ anɛ ákòŋo ɛ́táyi ansɛm bɛkʉ bɛtɨk. \v 23 Nnáŋ ngɔ́ ndǔ mɛnyɨŋ bɛ́chí ɛbhe ɛya, chɔŋ mbɔŋ nkaysi bɛto yi awu ntá yɛka. \v 24 Nɛ nsɨkɨ ntɨ bɛ́ chɔŋ Yesu Acha ankʉ bɛ mɛ nkwɔ ntwɔ awu mandú mpok. \p \v 25 Nnáŋ nkʉ ntɨ bɛ ɛ́chí sayri bɛto Ɛpafrodáytɔs ámpɛ́tnsɛm awu ntá yɛka. Ɛpafrodáytɔs mmu bǎtó bɛ ántwɔ́ ankwak mɛ mɛnu mbɔ ntɛmɛ́ nɛnu ndu bɛtɨk Yesu chí nkoŋo Yesu nkwɔ́ mbɔ mɛ. \v 26 Mɛ́tò yi ampɛtnsɛm ntá yɛka, mbɔnyunɛ abhɔŋ ɛ́kwak bɛghɔ bhe mankɛm ndu bǎghókó nyaka bɛ yi ǎmè. \v 27 Bɛrɛm tɛtɛp, ǎme nyaka, kpát ɛ́rɔ́p chí nɛwú, kɛ Mandɛm aghɔ́ yi ntínso. Nɛ abhɨ́kɨ́ ghɔ chí yi aywǐnti ntínso, aghɔ mɛ nkwɔ ntínso. Mbɔ abhɨ́kɨ́ kʉ nɔ, mbʉ basɛ́mɛ́ ma aya acha. \v 28 Mbɔŋ yɛ ɛkwak nɛ́nɛ ncha ɛnyu ɛsɨ́ bɛto yi ampɛtnsɛm antɛmɛri bhe awu bɛ mǎngɔ yi batɨ ámpɔ́p be amɛm nɛ bɛ basɛ́mɛ́ ma nkwɔ ámay. \v 29 Sɔt yɛka yí nɛ bɛyǎ maŋák mbɔ ɛnyǔ bǎbhɔ́ŋɔ́ bɛsyɛpti ntɨ nkoŋo Yesu. Chiɛ̌ ká yi kɛnókó, mǎnchyɛ kɛnókó ntá yɛ̌ntɨkɨ mmu achák anɛ áchí mbɔ yi. \v 30 Chiɛ́ ká yi kɛnókó mbɔnyunɛ ntí ywi áyaŋá rɔŋ ɛ̌ti bɛtɨk Kristo. Chiɛ̌ ká yi kɛnókó nɛ ntí bɛ́ be kɛ bǎtó yi antwɔ tɛ fá ankwak mɛ tɛ̌ndu be babhɔŋ bǎpú kway nyaka bɛ́twɔ. \c 3 \s1 Nɛka nɛ Yesu kɛ nɛ́kʉ̀ mmu ámbák chak bɛsí Mandɛm \p \v 1 Bɔ̌ma, ndu bɛrɔŋ ambɨ, yɛ̌ yí yɛ̌ yi, bɔ́ŋ ká maŋák ɛ̌ti ɛnyɨŋ ɛnɛ Yesu Acha ákʉ́. Yɛ̌ndu nchí ghati bhe chí nkúbhɛ́ mɛnyɨŋ ɛbhɛn njámbɨ ngati bhe, ɛyɔ ɛ́pú chyɛ mɛ ɛsɔŋɔri tɛ̌ndu ɛ́kʉ̀ bɛ bǒmpap bákɛ́ bhɔŋ mbi nɛ bhe. \p \v 2 Sɔt ka mpok nɛ bo abhɛn bákʉ̀ bɛbɛ́ptí mɛnyɨŋ, mmú ɛyɔ nɔ ɛ́rɛ̀m bɛ bábhɔŋ bɛkpɔt mmʉɛt mbakanɛm kɛ ambak mmu Mandɛm, ɛnɛ́ ɛyɔ ɛ́twɔ̀ chi nɛ ɛsɔŋɔri. \v 3 Bɛsɛ́ kɛ sɛ́chí bo Mandɛm tɛtɛp, yɛ̌ndu bábhɨ́kɨ́ syɛp bhɛsɛ. Sɛ́chí bo Mandɛm mbɔnyunɛ Ɛfóŋó Bɛdyɛrɛ kɛ ákwàk bhɛsɛ sɛ́nɨ́kmʉɛt ntá Mandɛm. Sɛ́bhɨ́kɨ́ fyɛ nti ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn mmǔ mmɨk ághɔ́kɔ́ mmʉɛt arɛ́ mbɔ ɛpɨŋ bɛsyɛp babhakanɛm. Sɛ́pànyu chi ɛ̌ti ɛnyɨŋ ɛnɛ́ Yesu Kristo ákʉ́ ndu bɛ́pɛ́mɛ bhɛsɛ. \p \v 4 Ɛchi tɛtɛp bɛ mbɔ̌ŋ bɛyǎ mɛnyɨŋ ɛbhɛn mɛ̌kwáy bɛ́ghɔ́kɔmʉɛt arɛ́. Mbɔ ɛchi bɛ mmu abhɔŋ bɛghɔkɔ mmʉɛt chi ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn yi ákʉ̀, mbʉ mbɔŋ bɛdɛp awɔ́ antɨ bɛ ɛya ɛnyu ɛcha ɛnɛ batɨ. \v 5 Bɛ́kóŋo bɛpɨŋ ɛbhɛsɛ bo Israɛl, básyɛp mɛ mpok bábhe mɛ. Nchí mmǔ ɛtɔk Israɛl, ndǔ nnɛrɛ́kɛt Bɛnjamin. Bachǐmbɨ bha chí bo Israɛl. Bárɨ́ŋɨ bɛpɨŋ bo Israɛl nɛ ɛyɔŋɔ́tɔk bo Israɛl nkwɔ́. Nɛ nchí mmu nkwɔ Fárisi, bɔ bho báte kpirí bɛ́ yɛ̌ntɨkɨ mmu abhɔŋ bɛbhʉɛrɛ bɛbhé bɔtayɛsɛ. \v 6 Nchí fyɛ nyaka bɛyǎ bɛtaŋ ndu bɛkʉ mɛnyɨŋ ɛbhɛn nkáysí bɛ Mandɛm kɛ áyàŋ nkʉ bhɔ kpát, nchyɛ́ nɔkɔ Nkwɔ Kristo bɛyǎ ɛsɔŋɔri. Nɛ bɛkwɛ́nɛ́ kɛbhak nɛ mɛ mbɔnyunɛ nchí bhʉɛrɛ nyaka bɛbhé bo Israɛl mbɔ ɛnyǔ ɛ́yàŋ. \p \v 7 Kɛ mɛnyɨŋ ɛbhɔ mɛnkɛm nyaka nkáysí bɛ́ bɔ́ kɛ bɛ́kʉ̀ mɛ́mbak mmu Mandɛm, bɛ́rɔp chí bɛpɔ̌ mɛnyɨŋ ntá ya ɛ̌ti ɛnyɨŋ ɛnɛ Yesu Kristo akʉ ntá ya. \v 8 Bɛ́rɛ́m tɛtɛp, yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛ́chák ɛ́rɔp chi mbɔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn mfɛ́rɛ́ ndu áchwí nto anyɛ́n bɛ ntí wa ándɔp mɛ̌mbát mmʉɛt nɛ Kristo. Bɛ́rɨ́ŋɨ Yesu Kristo Acha wa achá yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛ́chák ndǔ nɛpɛ́m ɛna nɛ́nɛ. Ɛ̌ti mɛ́yàŋ bɛrɔp nɛ Yesu, mfɛ́rɛ́ ntí ndǔ mɛnyɨŋ mɛnkɛm ɛbhɛ́n nkáysí nyaka bɛ bɛ́kʉ̀ Mandɛm ámpɛ́mɛ́ mɛ. Nɛ bɛ́rɔp ntá ya chi mbɔ mɛ́nyɨ́ŋ ɛbhɛn bátó ndǔ ɛbhwɔ́rɛ́ mɛnyɨŋɨ́. \v 9 Nchí yaŋ bɛ mbát mmʉɛt nɛ Yesu sayri. Puyɛ̌ chí ɛ̌ti mɛ̌bhʉ̀ɛrɛ bɛbhé bo Israɛl kɛ Mandɛm ákʉ́ bɛ mbák chak bɛsí bhi. Ɛ̌ti nɛka ɛnɛ nɛ Kristo kɛ Mandɛm ákʉ́ bɛ́ mbák chák bɛsí bhi. \v 10 Nchí yaŋ ndɨ́ŋɨ́ Kristo ndɔ́k nɔ́kɔ́ chí ambɨ, nɛ nchí yaŋ ndɨ́ŋɨ́ bɛtaŋ ɛbhɛn Mandɛm ásɔ́rɛ́ nyaka ákʉ́ Yesu ápɛ́tnsɛm ndǔ nɛpɛ́m. Nchí yaŋ mbat mmʉɛt nɛ Yesu, nka ɛsɔŋɔri mbɔ yi, nchɛm mmʉɛt nɛ yi ndǔ nɛwú ɛni. Nɛ mbɔ̌ŋ nɛsɛptǐmʉɛt bɛsí Mandɛm, nkúbhɛ́ mbɔ ɛnyǔ yi ábhɔ́ŋɔ́ nyaka kpát aka nɛwú \v 11 bɛ́ mbák Mandɛm ánkwák, mɛ nkwɔ́, mpɛ́tnsɛm ndǔ nɛpɛ́m mbɔ Yesu. \s1 Pɔ̌l arɛm bɛ yi ǎjɛ̀t ntiɛt andɔkɔ nɔkɔ chi ambɨ \p \v 12 Mpú rɛm nɔ́ chi bɛ nnáŋ ngaka ɛnyu mmu anɛ mɛ́yàŋ bɛbhak, nɛ mpú rɛm nɔ chi bɛ nnáŋ nsɛ́nɛ́ ndǔ mbi Mandɛm. Kɛ nchí nu ndɔk nɔkɔ chí ambɨ, bɛ́ ɛyɔ ɛ́nkwak mɛ mbak ɛnyu mmu Yesu Kristo áyàŋ nyaka bɛ mbak mpok yi ayabhɛ mɛ bɛ́ mbák mmǔ ywi. \v 13 Bɔ̌ma, mpú yɨŋɨ mmʉɛ́t ɛya bɛ́ nnáŋ nnu kpát nsɔt awɔ́nɛm, mbɔ̌ŋ akap. Kɛ ɛnyɨŋ ɛ́mɔ́t ɛnɛ mɛ̌kʉ̀ chí bɛ njɛt ntiɛt, mfɛ́rɛ́ ntí ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛfʉɛrɛ ansɛm, ndɔbhɛ jɛt ndɔk nɔkɔ chi ambɨ. \v 14 Mpú rɔ bɛ́fyɛ́ bɛtaŋ bɛ́ njɛt téé tɛ ndǔ ngwɛnti, mbɔ́ŋ nsáy. Nsáy yɔ achí bɛ Mandɛm abhɨ́ŋɨ́ mɛ ntwɔ bɛ mbak amfay nɛ yi ɛ̌ti Yesu Kristo mmu ágú ɛ̌ti ya. \v 15 Ɛ́rɨ bɛ bɛsɛ bakoŋo Yesu bho sɛ́náŋ sɛ́sɛ́nɛ́ ndǔ mbi Mandɛm, sɛ́mbɔ́ŋ nkaysi amɔt ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn. Nɛ mbák mmu achí anɛ ayi nkaysi achi nyáŋá, chɔŋ Mandɛm ankʉ yí angɔ bɛ nkaysi ya ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn achi ɛrɨ́tí nkaysi. \v 16 Yɛ̌yi yɛ̌yi, sɛ́bhɔŋ bɛrɔŋ ambɨ bɛrɨŋɨ tɛtɛp anɛ Mandɛm ákʉ sɛ́rɨ́ŋɨ́. \p \v 17 Bɔ̌ma, Koŋó nɔ́kɔ́ ká ɛkakánɛkɔ ɛya nɛ fyɛ́ ká amɨ́k amʉɛt bo abhɛn bákòŋo bɛkaká nɛkɔ ɛbhɛsɛ. Bǎrɨŋɨ ndǔ bɛpɨŋ ɛbhɛsɛ bɛchi nyaka mpok sɛ́chí awu nɛ bhe. \v 18 Nchí ghati bhe bɛ́ bǎkɛ́ rɔ bɛkoŋo bɛkaká nɛkɔ ɛbhɛsɛ mbɔnyunɛ bɛyǎ bho bachi abhɛn bɛpɨŋ ɛbhap bɛ́tɔ̀ŋ bɛ bɔ́ bábhɨ́kɨ́ kɔŋ Mbok Ndɨ́ndɨ́ anɛ árɛ̀m bɛ́ Kristo agu ndǔ ɛkotákátí ɛ̌ti yɛsɛ. Nnáŋ nchí ghati nɔkɔ bhe ɛnyɨŋ ɛnɛ mpok nɛ mpok, nɛ nɛ́nɛ, mpɛt nchí ghati bhe nkúbhɛ́ ɛnyɨŋ ɛ́rɛ́ nɛ babhɛsɛ amɨ́k. \v 19 Ngwɛnti yap chi mɛ́nɛ́mɛ́. Mandɛm awap chí ɛnyɨŋ ɛnɛ́ ɛ́fʉɛ̀t bɔ anyu ɛ́nchwe bɔ mɛniɛ nɛ mɛnyɨŋ bɛ́chák ɛbhɛn bɔ báfyɛ̀ ngoŋo arɛ́. Bákʉ̀ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bo bághɔ̀ mámbɔ́ŋ chí ntíánwɔ́p, yɛ̌ nɔ, bɔ́ babhɔŋ bápànyu ɛ̌ti mɛnyɨŋ ɛbhɔ. Nɛ bábhʉrɛ batɨ yap ndǔ mɛnyɨŋɨ́ mmɨk. \v 20 Kɛ mbák chí bhɛsɛ, ɛyɛsɛ́ ɛtɔk ɛ́chí amfay, ɛbhak ɛnɛ́ Yesu Kristo Acha achi. Nɛ sɛ́bhaka ntɨ bɛ́ yí mmu áchí Mpɛmɛ ywɛsɛ́ ámfú arɛ́ ámpɛtnsɛm. \v 21 Yí ánáŋ ántwɔ́, ǎsɔt nkúbhɛ́ bɛtaŋ ɛbhɛn yi ábhɔ́ŋɔ́ bɛkʉ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛ́mbák antɛn yi, anjibhiri mmʉɛ́rɛ́ ntɔp ɛyɛsɛ-nɛ, ankʉ yɔ́ ɛ́ndɔp chí mbɔ mmʉɛt anɛ yi ábhɔ́ŋɔ́ nyaka mpok Mandɛm ákʉ́ yí apɛtnsɛm ndǔ nɛpɛ́m. \c 4 \s1 Mɛnyɨŋ ɛbhɛn Pɔ̌l aghati Nkwɔ Fílipi mankʉ \p \v 1 Bɔ̌ma, nkɔŋ be tontó nɛ mbɔ̌ŋ bɛyǎ ɛkwak bɛghɔ bhe mbɔnyunɛ be kɛ̌ bǎchí maŋák ama, nɛ be kɛ̌ bǎchí nsáy bɛtɨk ɛbha. Tě yɛka kpirí, mǎnkʉ nɔkɔ mbɔ ɛnyu ngátí be bho bǎbhárɛ́ mmʉɛt nɛ Yesu. \p \v 2 Mɛ̌nɨ̀kmʉɛt ntá Ɛyódia nɛ Sintíke bɛ́ mándɔ́ bɛgwá ɛbhap mámbák ɛyɔŋ ɛ́mɔ́t, tɛ̌ndu bɔ́ bati apay báchí bǒ Yesu Kristo Acha. \v 3 Nɛ wɔ ɛrɨ́tí ntɨ nkʉbɛtɨk wa, nchí yáŋ nkwɔ́ bɛ ɔ́nkwák mɛ́nyúrɛ́ bághɔrɛ́ abhɛn bati apay bɛ́ mámbák ɛyɔŋ ɛ́mɔt. Bákʉ́ bɛyǎ bɛtɨk nɛ mɛ ndu mɛ́nu bɛ́gháti bho Mbok Ndɨ́ndɨ́. Bákʉ́ bɛtɨk nɛ Klɛ́mɛn, nɛ batɨ̌ bakʉ̌ bɛtɨk abha báchák. Bɔ́ mankɛm báchí bo Mandɛm ásɨ́ŋɨ́ manyɛ́n ayap amɛm ɛkáti manyɛ́n bǒ abhɛn bábhɔ̀ŋ nɛpɛ́m ɛnɛn nɛ́bhɨ́kɨ́ bhɔŋ ngwɛnti. \p \v 4 Bák ká maŋák mpoknkɛm bɛ bǎchí bǒ Yesu Acha. Mbʉɛ́t bɛ́sɛ́mti bhe, bák ká maŋák mpoknkɛm. \v 5 Kʉ ka yɛ̌ntɨkɨ mmu ángɔ́ bɛ́ bǎpú mmʉɛt gum gum ndǔ nɛpɛ́m ɛnɛka. Bǎkɛ́ ghɔkɔntɨk bɛ Yesu Acha ǎpɛ̀tnsɛm mandú mpok. \v 6 Mmu ákɛ́ rɔ yɛ̌nyɨŋ ɛ́nsɔ́ŋɔ́rí ntɨ ɛni amɛm. Yɛ̌yi yɛ̌yi, ɛnyɨŋ ɛnɛ bǎbhɔ́ŋɔ́ bɛkʉ chí mɛnɨk nɔ́kɔ́ mmʉɛt ntá Mandɛm ɛ̌ti mɛnyɨŋ ɛbhɛn bǎyàŋ yi ánchyɛ́ bhe. Nɨk nɔ́kɔ́ ká mmʉɛt, mǎnkaka nɔkɔ yí ɛ̌ti mɛnyɨŋ ɛbhɛn yi ákʉ́. \v 7 Nɨk nɔ́kɔ́ ká mmʉɛt ntá Mandɛm nɛ chɔŋ yi anchyɛ bhe kpák. Nɛ ɛnyu kpák anɛ Mandɛm áchyɛ̀, bǒ mmɨk bápú kwáy bɛ́rɨ́ŋɨ wáwák. Nɛ chɔŋ Mandɛm ankʉ kpák ámbák amɛm batɨ yɛka, ankʉ bɛ kpák ámbák nkwɔ́ ndǔ nkaysi yɛká, bɛ yɛ̌yi yɛ̌yi, bǎkɛ bhɔŋ bɛcháy. Ɛnyɨŋ ɛnɛ ɛ́chí tɛtɛp mbɔnyunɛ bǎbhat mmʉɛt nɛ Yesu Kristo. \p \v 8 Nɛ́nɛ, bɔ̌ma, bʉrɛ́ ká nkaysi ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛ́rɨ́, nɛ ɛbhɛ́n bɛ́chyɛ̀ mmu kɛnókó, nɛ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛ́chí chak bɛsí Mandɛm, nɛ mɛnyɨŋ ɛbhɛ́n bɛ́bhɨ́kɨ́ bhɔ́ŋ bakwap, nɛ mɛnyɨŋ ɛbhɛ́n bo bághɔ̀ mánkɔŋ, nɛ mɛnyɨŋ ɛbhɛ́n bo bábhɔ̀ŋ ɛkwak bɛghɔ, nɛ mɛnyɨŋ ɛbhɛ́n bɛ́rɨ́ bɛ́chá, nɛ ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛ́n bɛ́kʉ̀ bo mámbɨti bhe. \v 9 Bǎkɛ́ rɔ bɛkʉ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ́ bǎghɔ́kɔ́ ntá ya, nɛ ndu bɛ́kóŋo yɛ̌ntɨkɨ nkaysi anɛ áfú ndǔ Ɛyɔŋ Mandɛm ɛnɛ́ bǎsɔrɛ ntá ya, nɛ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ́ bǎghókó ntá ya, nɛ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ bǎghɔ́ mɛ́ nkʉ. Nɛ chɔŋ kpák anɛ Mandɛm áchyɛ̀ ambak nɛ bhe. \s1 Pɔ̌l ǎtò bakak ntá bǒ Fílipi ɛ̌ti akap anɛ bɔ́ bátó ntá yi \p \v 10 Mɛ mmǔ Yesu Kristo Acha, mbɔ̌ŋ bɛyǎ maŋák bɛ yɛ̌ndu ɛ́náŋ ɛ́tárɛ́, bǎpɛt bǎtɔ̀ŋ ndǔ akap anɛ bǎtó mɛ bɛ bǎbhɨkɨ ghɔkɔntɨk mɛ. Ndɨ́ŋɨ́ bɛ bǎkaysi mɛ mpoknkɛm, kɛ bǎbhɨ́kɨ́ bhɔŋ nyaka chi mbi bɛkwak mɛ. \v 11 Mpú rɛm nɔ́ chi ɛ̌ti nchɛ́bhɛ́ mɛnyɨŋ. Yɛ̌ mbɔ̌ŋ ɛnyɨŋ, yɛ̌ mbɨ́kɨ́ bhɔŋ, ngɔk bɛbhak mbɔ mmu anɛ ábhɨ́kɨ́ chɛp yɛ̌nyɨŋ. \v 12 Ndɨ́ŋɨ́ ɛnyǔ mɛ̌kwáy bɛbhak mbɔ mmu anɛ yɛ̌nyɨŋ ɛ́pú sɔŋɔri yí mpok mɛnyɨŋ bɛ́chɛ́bhɛ́ mɛ́ nɛ yɛ̌ chí mpok mbɔ́ŋɔ́ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ. Yɛ̌ ɛ́mbak bɛ́ yi, ngɔk bɛbhak mbɔ mmu anɛ ábhɔ́ŋɔ́ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ mpǒknkɛm, yɛ̌ chí mpok nnyiɛ́ njwí, nɛ mpok anɛ nchɔkɔ nsay, nɛ yɛ̌ mbɔ́ŋ, yɛ̌ mbɨ́kɨ́ bhɔ́ŋ. \v 13 Yɛ̌ ɛ́mbak bɛ yi, mɛ̌tee kpɨrí ɛ̌ti bɛtaŋ ɛbhɛn Yesu áchyɛ̀ mɛ. \p \v 14 Kɛ nkáká bhé tontó bɛ́ bǎchɛm amɔ nɛ mɛ ndǔ nɛkwak ɛnɛ́n bǎchyɛ́ mɛ́ mpok mɛnyɨŋ bɛ́táŋá mɛ amʉɛt. \p \v 15 Nɛ be bakoŋo Yesu abhɛn ɛtɔk Fílipi, be babhɔŋ bǎrɨŋɨ sayri bɛ mpok njámbɨ ntwɔ́ awu nɛ Mbok Ndɨ́ndɨ́ ndɔ ɛtɔk ɛyɛka atú Masidónia ndɔk atú ɛtɔk ɛchak, ndiɛrɛ be kɛ̌ bǎtó nyaka mɛ nkáp ndu bɛ́chyɛ mɛ nɛkwak. Yɛ̌ bǒnkwɔ báchák bábhɨ́kɨ́ chɛm amɔ nɛ mɛ ndǔ bɛtɨk ɛbhɛn mɛ́kʉ̀. \v 16 Nchí rɛm nɔ́ mbɔnyunɛ yɛ̌ chí mpok anɛ nchí ɛtɔk Tɛsalónika ɛnɛ́ mbɨ́kɨ́re rɔ atú ɛtɔk ɛyɛká Masidónia, be bǎtó mɛ nkáp, puyɛ̌ chí ndɔŋ amɔt, kɛ ndɔŋ ɛ́páy, mpok mɛnyɨŋ bɛtaŋa mɛ amʉɛt. \v 17 Mpú rɛm nɔ́ chí bɛ mɛ́yàŋ mǎntó mɛ́ akap áchák. Ɛnyɨŋ mɛ̌yáŋ chí bɛ́ mǎndɔ́k ambɨ bɛkʉ bɛrɨ, mɛ́máka ndǔ ɛbhɛ́n mǎnáŋ bǎkʉ́ ansɛm mbɔ mmǔ anɛ ámàka nkáp ndǔ anɛ́ yí ánáŋ áyámbɨ afyɛ́ amɛm ɛkɛrɛ́nkap bɛ nsáy yi ánja. \p \v 18 Be bǎkap mɛ ndǔ bɛtɨk ɛbha kpát yɛ̌nyɨŋ ɛ́bhɨ́kɨ́ rɔp. Nɛ́nɛ, bakáp anɛ bǎtó Ɛpafrodáytɔs ántwɔ́ ánchyɛ́ mɛ ákʉ́ mbɔŋ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ́ nchɛ́bhɛ́. Nɛ akap aywɛka áchí mbɔ akap ɛrítí ɛriɛp anɛ́ bǎchíɛ ntá Mandɛm, nɛ Mandɛm ǎbhɔ́ŋ maŋák nɛ wu. \v 19 Mandɛm mmu nchí mmɔ̌bɛtok ywi abhɔ̌ŋ bɛtaŋ ɛbhɛn bɛ́yá bɛ́chá. Nɛ chɔŋ anchyɛ bhe yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ́ ɛ́chɛ́bhɛ́ bhé ɛ̌ti ɛnyɨŋ ɛnɛ Yesu Kristo ákʉ́ ntá yɛsɛ. \v 20 Kɛnókó kɛ́mbák nɛ Mandɛm mmu áchí Ɛ́táyɛsɛ́ mpoknkɛm. Amen. \s1 Ngwɛ́ntí bakak \p \v 21 Kaká ká bo Mandɛm báchák abhɛn báchí bakoŋo Yesu Kristo awu mankɛm ntá ya. Batɨ̌ bakoŋo Yesu abhɛn báchí fá Rom nɛ mɛ bátó nkwɔ bhe bakak. \v 22 Bǒ Mandɛm báchák mankɛm abhɛn báchí fá Rom nɛ mɛ, sayri sayri, abhɛn báchi bakʉ̌ bɛtɨk ntá mfɔ-ngo anɛ Rom, bátó nkwɔ bhe bakak. \v 23 Nchí nɨkmʉɛt bɛ́ bɛrɨ̌ndu Yesu Kristo Acha mɛ́mbak amɛm batɨ ayɛka. Amen.