\id COL 52COLKENU.SFM Kenyang New Testament June 2009 \h Kɔlɔse \toc1 Ɛkáti Pɔ̌l ntá Nkwɔ Kɔlɔse \toc2 Nkwɔ Kɔlɔse \toc3 Kɔl \mt2 Ɛkáti Pɔ̌l ntá \mt1 Nkwɔ Kɔlɔse \c 1 \s1 Ɛkáti Pɔ̌l ntá Nkwɔ Kɔlɔse \p \v 1 Mɛ Pɔ̌l mǔnto Yesu Kristo bɛkoŋo nkaysi Mandɛm, kɛ nchí sɨŋ ɛkáti ɛnɛ. Nchí fá nɛ ntɨ mǔnkwɔ ywɛsɛ Tímɔti. \v 2 Sɛ́tò yɔ ntá yɛka bo Mandɛm, be batɨ̌ bǒnkwɔ abhɛn bábhʉ̀rɛ bariɛp awu ɛtɔk Kɔlɔse nɛ Mandɛm abhat be nɛ Kristo. \p Mandɛm Ɛtayɛsɛ ántɔ́ŋ be bɛrɨ̌ndu anchyɛ bhe kpák. \s1 Pɔ̌l ǎkàka Mandɛm nɛ ǎnɨ̀kmʉɛt ɛ̌ti bo Kɔlɔse \p \v 3 Sɛ́kàka Mandɛm mmu Yesu Kristo Acha ywɛsɛ achi Mɔ́ywi, nɛ sɛ́nɨ̀kmʉɛt ɛ̌ti yɛka, \v 4 mbɔnyunɛ sɛ́ghok bɛ bǎbhɔŋ nɛka nɛ Yesu Kristo nɛ bǎkɔŋ bo Mandɛm mankɛm. \v 5 Bǎkʉ̀ nɔ mbɔnyunɛ bǎbháká ntɨ ndǔ bɛrɨ́tí mɛnyɨŋ ɛbhɛn Mandɛm ábhʉ́rɛ́ amfay ntá yɛka. Mpok bǎghókó Mbok Ndɨ́ndɨ́ kɛ bǎrɨ́ŋɨ́ ɛ̌ti mɛnyɨŋ ɛbhɛn, nɛ Mbok Ndɨ́ndɨ́ achi tɛtɛp. \v 6 Mbok yɔ atwɔ ntá yɛka mbɔ ɛnyǔ átwɔ́ ntá bo mmɨk nkɛm nɛ ǎnyù kɛpɛm nɛ ágò. Nɔ kɛ yɔ achi nyaka ndǔ nkwɔ yɛka bɛbho ndu nywɔp ɛnɛn bǎghókó ɛ̌ti bɛrɨ̌ndu Mandɛm nɛ bǎjwimɛm ɛnyu bɔ bɛchi tɛtɛp. \v 7 Bǎghók Mbok Ndɨ́ndɨ́ nɛ ntá Ɛpafras. Yi achi ntɨ mǔbɛtok Mandɛm anɛ sɛ́kɔ́ŋɔ́ tontó. Achi nkʉbɛtɨk Kristo anɛ ábhʉ̀ɛrɛ bariɛp ami. Achi awu ndǔ nnyɛ́n ɛnɛsɛ. \v 8 Yi aghati bhɛsɛ ɛnyǔ Ɛfóŋó Bɛdyɛrɛ ákʉ́ bɛ mǎnkɔŋ batɨ. \p \v 9 Sɛ́bhɨ́kɨ́ bhɔt mɛnɨkmʉɛt ɛ̌ti yɛka bɛbho nywɔp ɛnɛn sɛ́ghókó nɔ. Sɛ́nɨ̀kmʉɛt bɛ Mandɛm amfʉɛt ntá Ɛfóŋó Bɛdyɛrɛ ánkwak mǎndɨŋɨ sayri ɛnyiŋ ɛnɛ yi áyàŋ mǎnkʉ. Sɛ́nɨ̀kmʉɛt bɛ Mandɛm ánkʉ nɔ ndu ákʉ mǎmbak barɨŋɨ́ndak bɛyɨŋɨ baraká Ɛfoŋo nɛ ndu akwak mǎmbɔŋ nɛjwǐmɛm ndu bɔ bɛchi. Achyɛ́ bhe nɛrɨŋɨ́ndak bɛ mǎndɨŋɨ sayri yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ yi atɨ́ nyaka bɛkʉ nɛ ǎkʉ̀ ntá bǒbhi. \v 10 Sɛ́nɨ̀kmʉɛt bɛ nɛjwǐmɛm ɛnɔ nɛ́nkwák mǎmbɔŋ nɛpɛ́m ɛnɛn nɛ́kwáy ntá nkoŋo Yesu Acha. Ɛnɔ nɛ́kʉ̀ Mandɛm ambɔŋ maŋák, nɛ nɛ́kwàk mǎnkʉ nɔkɔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛrɨ ndǔ yɛ̌ntɨkɨ mbi, nɛ nɛ́kʉ̀ mǎndɨŋɨ Mandɛm mǎndɔkɔ nɔkɔ chi ambɨ. \v 11 Nɛ sɛ́nɨ̀kmʉɛt bɛ Mandɛm ánsɔt bɛtaŋ ɛbhi ɛbhɛn bɛyǎ bɛcha ánkʉ mǎmbɔŋ nɔkɔ bɛtaŋ, bɛ yɛ̌yí yɛ̌yi, mǎmbɔŋ ɛkɛ́bhɛ́ntɨ́, mǎnte sɛnɛ́, mǎndɔkɔ nɔkɔ chi ambɨ nɛ maŋák, \v 12 mǎnkaka nɔkɔ Ɛta. Yí kɛ ákʉ́ mǎnkwáy bɛbhɔŋ mɛnyɨŋ ɛbhɛn yi atoŋti ntá bǒbhi abhʉɛrɛ nɛbhʉɛt anɛ bɛdiɛ́rɛ́ ɛbhi bɛ́ghɔ̀. \v 13 Afɛ́rɛ́ bhɛsɛ ndǔ bɛtaŋ ɛbhɛn ɛjuri, akʉ bɛ Mɔ́ywi mmu yi ákɔ́ŋɔ́ tontó ámbák wu Mfɔ ywɛsɛ. \v 14 Bɛ́fʉɛt ntá Mɔ́ywi wu sɛ́bhɔŋ mbi bɛ mánku bhɛsɛ mǎmfɛrɛ ndǔ kɛsɛm ɛkɛn bɛbʉ́, nɔ chi, mǎmfóŋórí bɛbʉ́ ɛbhɛsɛ. \s1 Ɛnyu mmu Kristo achi nɛ ɛnyǔ bɛtɨk ɛbhi bɛchi \p \v 15 Yɛ̌ mmu apu kway bɛghɔ Mandɛm. Mɔ́ywi kɛ ákʉ́ sɛ́njwimɛm ɛnyu Mandɛm achi. Nɛ nkúbhɛ́ mbɔ ɛnyǔ mɔ̌mbɨ ábhɔ́ŋɔ́ bɛtaŋ ndǔ nnɛrɛ́kɛt, nɔ kɛ Mɔ́ywi ábhɔ́ŋɔ́ bɛtaŋ amfǎy mɛnyɨŋ mɛnkɛm ɛbhɛn Mandɛm ághókó. \v 16 Ɛchi nɔ mbɔnyunɛ yi kɛ Mandɛm árɛ́mɛ́ bɛ ángókó yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ, ɛbhɛn bɛchi amfay nɛ ɛbhɛn bɛchi fá amɨk, ɛbhɛn bo bághɔ̀ nɛ ɛbhɛn bo bápú kway bɛghɔ, bɛtaŋtí bɛfóŋó, ɛbhɛn bɛbhɔŋɔ bɛtaŋ bɛcha bafɔ bachak nɛ bɛfóŋó ɛbhɛn nɛŋɔkɔ́ kɛfɔ ɛkap nɛcha ɛkɛn bachak, nɛ yɛ̌ chí ɛbhɛn bɛ́bhɔ́ŋɔ́ bɛtaŋ amfay bho mbɔ bafɔ. Bɛ́fʉɛt ntá yi, nɛ ntá yi, kɛ bághókó mɛnyɨŋ mɛnkɛm. \v 17 Bápɛ́rɛ ghoko yɛ̌nyɨŋ, yi achi. Nɛ yi kɛ ákɛ̀m mɛnyɨŋ mɛnkɛm bɛ mɛ́mbak mbɔ ɛnyu bɛbhɔŋɔ bɛbhak. \v 18 Yírɛ kɛ achi mǔnti anɛ bǒnkwɔ, nɛ bǒnkwɔ chi mmʉɛt yi. Yí kɛ ágháy nɛbhʉɛ́rɛ́mɨk ntá bǒnkwɔ. \v 19 Ɛchi ɛnyu ɛyɔ mbɔnyunɛ Mandɛm abhɔ̌ŋ nyaka maŋák bɛ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyu mmu yi achi, Mɔ́ywi nkwɔ achi. \v 20 Nɛ yí kɛ Mandɛm ásɔ́rɛ́ bɛ ankʉ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ, yɛ̌ chi ɛnɛ́ fá amɨk nɛ yɛ̌ chi ɛnɛ amfay, bɛ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛ́mbɔ́ŋ mbi bɛpɛt bɛbhak ɛyɔŋ ɛ́mɔt nɛ yi ɛ̌ti nɛwú Mɔ́ywi ndǔ ɛkotákátí. Nɛ́nɛ, yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛ́kwày bɛbhak ndu kpák ndu nté anɛ yɔ́ ɛchi nɛ Mandɛm. \s1 Bǎchi ɛyɔŋ ɛ́mɔt nɛ Mandɛm nɛ́nɛ \p \v 21 Bě nkwɔ bǎchi nyaka nɛkɔ nɛsiɛ nɛ Mandɛm, bǎbhak bǒmpap abhi ndu nkaysi yɛka ɛ̌ti bɛbɛ́ptí mɛnyɨŋ ɛbhɛn bǎkʉ̀ nyaka. \v 22 Kɛ Kristo asɔt nyaka mmʉɛt nkwǎŋwaŋ, agú ndǔ ɛkotákátí ɛ̌ti bɛbʉ́ ɛbhɛka. Ɛnyu yɔ kɛ Mandɛm ákʉ́ bɛ mǎmpɛt mǎmbak ɛyɔŋ ɛ́mɔt nɛ yi, bɛ mǎmbak nyáŋá, kɛbhɔŋ bɛkwɛ́nɛ́ bɛsí bhi. \v 23 Kɛ bǎbhɔŋ bɛrɔŋ ambɨ bɛbhɔŋ nɛka nɛ Mbok Ndɨ́ndɨ́, mǎnte sɛnɛ́ nɛ kpirí. Bǎkɛ́ rɔ nɛbhakántɨ ɛnɛn Mbok Ndɨ́ndɨ́ ákʉ́ bǎbhɔŋɔ mpok bǎghókó yɔ. Bághati Mbok anɛ ntá yɛ̌ntɨkɨ mmu fá amɨk. Mɛ Pɔ̌l nchí mǔbɛtok anɛ nchí kʉ bo mándɨŋɨ Mbok Ndɨ́ndɨ́-nɛ. \s1 Bɛtɨk Pɔ̌l bɛchi ntá bo abhɛn bapu bo Israɛl \p \v 24 Nɛ́nɛ, mbɔŋ maŋák ndu bɛsɔŋɔri ɛbhɛn mɛ́bhɔ̀ŋ mbɔnyunɛ bɛ́kwàk bhe. Nchí bhɔŋ bɛsɔŋɔri ndǔ nkwɔmʉɛt mbɔnyunɛ nchí naŋa bɛbhɔŋ bɛsɔŋɔri mɛnkɛm ɛbhɛn bɛrɔbhɛ nyaka bɛ Kristo ámbɔ́ŋ, ɛ̌ti bǒnkwɔ. Bǒnkwɔ Kristo bhɔ chi mmʉɛt ɛyi. \v 25 Ɛ̌ti bǒnkwɔ kɛ Mandɛm ákʉ́ bɛ mbak mǔbɛtok ndu bɛkʉ mǎndɨŋɨ Ɛyɔŋ Mandɛm sayri. \v 26 Ɛyɔŋ ɛnɛ ɛchi nyaka bhɛ́sɛ́ bhɛ́sɛ́ ntá mkpaká bho ɛnɛ ɛ́fʉɛ́rɛ́ ansɛm, kɛ nɛ́nɛ, Mandɛm akʉ bǒbhi mándɨ́ŋɨ́ yɔ. \v 27 Mandɛm áyàŋ nyaka bɛ bǒbhɔ mándɨ́ŋɨ́ bɛ ɛnyɨŋ bhɛ́sɛ́ bhɛ́sɛ́ ɛnɛ yi átóŋtí abhʉrɛ chi nnɛ́m ɛnyɨŋ ɛnɛ ɛbhɔŋɔ bɛkwak bo abhɛn bápú bo Israɛl. Kristo achí amɛm batɨ yɛka, nɛ bǎkway bɛbhaka ntɨ bɛ chɔŋ mǎnyiɛ kɛnɛ́m ɛki nɛ yi. \v 28 Kristo ɛ́rɛ kɛ sɛ́ghàti bho mɛnyɨŋ ɛ̌ti yi. Ndu sɛ́kʉ̀ nɔ, sɛ́yà batú yɛ̌ntɨkɨ mmu ɛ̌ti mɛnyɨŋ ɛbhɛn bábhɨ́kɨ́ bhɔŋ bɛkʉ nɛ sɛ́tɔ̀ŋ bo mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɔ bábhɔ́ŋɔ́ bɛkʉ. Sɛ́sɛ̀mti bhɔ, nɛ sɛ́tɔ̀ŋ nɛ nɛrɨŋɨ́ndak nɛnkɛm bɛ́ sɛ́nkwáy bɛkʉ yɛ̌ntɨkɨ mmu wap ánkwáy ndǔ yɛ̌ntɨkɨ mbi, mbɔ mmu anɛ ábhárɛ́ mmʉɛt nɛ Kristo, ndǔ mpok anɛ sɛ́te bɛsí Mandɛm nɛ yi. \v 29 Ɛ̌ti yɔ kɛ nchí fyɛ bɛtaŋ bɛkʉ bɛtɨk, ndɛp nɔkɔ mmʉɛt nɛ bɛtaŋ mɛnkɛm ɛbhɛn Kristo áchyɛ̀ mɛ. \c 2 \s1 Pɔ̌l ǎnù ɛ̌ti bakwɔ́ bho Kristo ankɛm \p \v 1 Nchí yaŋ mǎndɨŋɨ ɛnyǔ nchí nu tontó ɛ̌ti nkwɔ Kristo anɛ Laodísia nɛ ɛ̌ti bakwɔ́ bho bachak ankɛm, abhɛn bábhɨ́kɨ́re ghɔ mɛ. \v 2 Nchí yaŋ bɛfyɛ bhe ntɨ, ndǔ bǎgwɔ́rɛ́ mmʉɛt nɛ batɨ ndu ɛkɔŋ. Nchí yaŋ bɛ be mankɛm nɛ bhɔ mǎnjwimɛm sayri ndǔ ɛnyɨŋ ɛnɛ Mandɛm ákʉ́ sɛ́rɨ́ŋɨ́ ɛ̌ti Kristo, bɛ mǎndɨŋɨ mɛnyɨŋ ɛ̌ti Kristo ɛbhɛn bɛchi bhɛ́sɛ́ bhɛ́sɛ́ nɛ bɛ́kʉ̀ mǎmbɔŋ bɛyǎ áfɔ́k ndǔ bákòŋo mbi ywi. \v 3 Yí kɛ ánɛ̀nɛ mbi bɛ sɛ́mbák barɨŋɨ́ndak nɛ bɛ sɛ́ndɨ́ŋɨ́ mɛnyɨŋ. Nɛrɨŋɨ́ndak ɛnɛn nɛ́rɨ nɛcha. \v 4 Nchí ghati bhe mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛ yɛ̌ mmu ákɛ́ sɔt sɛ́rwɔrɛ́nyu ándwɔ bhe ɛ̌ti mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛyɨŋɨ Kristo, bɛ mǎnɛm ɛbhɨ. \v 5 Yɛ̌ndu mpú awu, ntɨ ɛna nɛchi nɛ bhe mpoknkɛm. Nkɔŋ bɛghok bɛ bǎkʉ̀ mɛnyɨŋ mbɔ ɛnyu ɛ́yàŋ nɛ bɛ bǎte kpirí ndǔ nɛka ɛnɛka nɛ Kristo. \s1 Mbák mmu abhat mmʉɛt nɛ Kristo ǎjwi pɔɔt \p \v 6 Tɛ̌ndu bǎsɔ́rɛ́ bɛ Yesu Kristo achi Acha, bʉrɛ́ ká nɛpɛ́m ɛnɛka mbɔ ɛnyǔ yi áyàŋ. \v 7 Dɔ̌ ka bapɛ́m ayɛka ambak nɛ Yesu mbɔ ɛnɔk ɛnɛ ɛ́mʉ́rɛ́ bakaŋ amɨk, mǎnsɛnɛ ndǔ nɛka ɛnɛka nɛ yi nkúbhɛ́ mbɔ ɛnyǔ bátɔ́ŋ be, mǎnchyɛ nɔ́kɔ́ Mandɛm bɛyǎ kɛnókó. \p \v 8 Sɔt ka mpok bɛ yɛ̌ mmu ákɛ́ sɔt nɛrɨŋɨ́ndak ɛnɛn bǒ mmɨk nɛ sɛ́rwɔrɛ́nyu andwɔ be mǎmbák basɛm ntá mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɔ bátɔ̀ŋ be. Ɛnyǔ nɛrɨŋɨ́ndak ɛnɔ nɛ́fù chi ndǔ nkaysi bakwǎŋwaŋ nɛ ntá bɛfóŋó ɛbhɛn bɛbhɔŋɔ bɛtaŋ fá amɨk, nɛ́pú fu ntá Kristo. \v 9 Dɨŋɨ́ ká bɛ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyǔ mmu Mandɛm achi, ɛnyuyɔ kɛ Kristo achi. \v 10 Ndǔ bǎbhárɛ́ mmʉɛt nɛ yi, bǎjwi pɔɔt. Yi kɛ ábhɔ́ŋɔ́ bɛtaŋ amfǎy mɛnyǔ bɛfóŋó mɛnkɛm. \v 11 Ndǔ bǎchɛ́mɛ́ mmʉɛt nɛ Kristo, afɛ́rɛ́ ɛbɛ́ptí ɛpɨŋ amɛm batɨ yɛka. Ɛyɔ chí ɛrɨŋ bɛtɔŋ bɛ bǎchi bǒbhi. Puyɛ̌ chi ɛrɨŋ ɛnɛ mmu afyɛ́ amʉɛt mpok báyaŋ bɛsyɛp yi mbɔ ɛnyǔ bo Israɛl bákʉ mpoknkɛm. Chí Kristo kɛ afyɛ́ ɛrɨŋ ɛyi amɛm batɨ ayɛka. \v 12 Mpok bájwítí bhe, bábhɛ́mɛ be nɛ Kristo. Bě nkwɔ bǎpɛtnsɛm ndǔ nɛpɛ́m nɛ yi mpok yi apɛtnsɛm ndǔ nɛpɛ́m. Ɛ́fákári nɔ mbɔnyunɛ bǎsɨkɨ nyaka ntɨ ndǔ bɛtaŋ Mandɛm mmu ákʉ́ Kristo apɛtnsɛm ndu nɛpɛ́m. \v 13 Bǎchi nyaka chi bawú ɛ̌ti bɛbʉ́ ɛbhɛka mbɔnyunɛ bábhɨ́kɨ́re fyɛ nyaka be ɛrɨŋ amʉɛt bɛtɔŋ bɛ bǎchi bo Mandɛm. Kɛ achyɛ́ bhe nɛpɛ́m nɛkɔ nɛ Kristo ndu áfóŋórí bɛbʉ́ ɛbhɛsɛ mɛnkɛm. \v 14 Sɛ́kwɛn nyaka manyé bɛsí Mandɛm ndu sɛ́bhɨ́kɨ́ kʉ mbɔ ɛnyǔ yi áyàŋ. Kɛ adákátí ɛkati manyé bɛbʉ́ ɛbhɛsɛ, nɛ ɛ́bhak mbɔ bɛ ábáy nyaka bhɔ anti Yesu, nɛ bágó yi ndǔ ɛkotákátí nɛ bhɔ. \v 15 Afɔ́ŋɔ́ bɛtaŋ ntá bɛfóŋó ɛbhɛn bɛ́bhɔ́ŋɔ́ bɛtaŋ fá amɨk, akʉ bɛ bɔ́ bɛ́kɛ́ bhɔŋ kɛnókó bɛsí bho ndǔ ású bhɔ́ amɨk. Atɔ́ŋ bhɔ mbɔ batɛmɛ́ nɛnu abhɛn bákɛ́mɛ́ ɛbhɨ̌nɛnu. Ɛbhɨ̌ nɛnu ɛyɔ ɛbhak nɛwú Yesu ndǔ ɛkotákátí. Asɔt awɔ́nɛm amfǎy bɛfóŋó ɛbhɔ ɛnyuyɔ bɛfʉɛt ndǔ nɛwú Kristo ndǔ ɛkotákátí. \p \v 16 Ndu ɛchi yɛ̌ nɔ, bǎkɛ́ rɔ bɛ yɛ̌ mmu ánji be bɛ bɛkwɛ́nɛ́ bɛ́chí nɛ bhe ɛ̌ti mɛnyǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn mǎnyìɛ nɛ ɛbhɛn mǎnyù. Nɛ bǎkɛ́ rɔ bɛ mmu ampuri bhe mǎnkoŋo bɛbhé ɛ̌ti bɛpǎ mmyɛ́, \f + \fr 2:16 \ft Bɛpǎ mmyɛ́: Annual festivities.\f* nɛ ɛpǎ ntaŋ akɔ, nɛ ɛ̌ti ɛpǎ nywɔbhɛ́ nɛywěmʉɛt. \v 17 Bɛbhé ɛbhɔ mɛnkɛm bɛchi chi mbɔ ndɨ́kándi mɛnyɨŋ ɛbhɛn Mandɛm ábhʉ́rɛ́ nyaka bɛ bɛ́twɔ chɔŋ. Mbɔ̌ŋ ɛnyɨŋ ɛnɛ ɛchi ansɛm ndɨ́kándi wu ankɛm chi Kristo yímbɔŋ. \v 18 Bǎkɛ́ rɔ yɛ̌ mmu ándɛ́m bɛ bǎbhɨ́kɨ́ kway, ansɛt nkwɛrɛ bɛ bǎbhɔŋ bɛbhɔŋ ɛnyǔ nɛsɛptímʉɛt ɛnɛn nɛ́pú tɛtɛp, nɛ bɛ bǎbhɔŋ bɛchyɛ kɛnókó ntá bɔángɛl. Bǒbhɔ bápà bɛ Mandɛm ǎtɔ̀ŋ bhɔ mɛnyɨŋ ndǔ kɛnɔ́ amɨ́k anti fúú, nɛ báyòŋ mmʉɛt ndɛ́ndɛm. Nkaysi yap achí chí anɛ bǒ mmɨk. \v 19 Ɛkʉ bɔ bábhɨ́kɨ́ pɛrɛ bhat mmʉɛt nɛ Kristo, mǔnti wap. Yí kɛ achi mbɔ ntí nɛ bǒnkwɔ bachi mbɔ mmʉɛt ɛyi. Básɔ̀t bɛtaŋ ɛbhap mɛnkɛm chi ntá yi nɛ ǎkʉ̀ bɔ mánchɛm mmʉɛt ndǔ nkwɔ amɔt mbɔ ɛnyǔ barɨŋ ákɛm byoŋómʉɛt. Bágò yɛ ndǔ mbi Mandɛm mbɔ ɛnyǔ yi áyàŋ. \s1 Bɛ́gu nɛ bɛbhak nɛpɛ́m nɛ Kristo \p \v 20 Bǎgú nɛ Kristo, nɛ Mandɛm afɛ́rɛ́ bhe antɛn bɛfóŋó ɛbhɛn bɛbhɔŋɔ bɛtaŋ fá amɨk. Ndu ɛ́chí nɔ, ndaká yi bǎchi mbɔ bǒ mmɨk? Ndaká yí bǎbhʉɛt bɛkoŋo bɛbhé bǒ mmɨk, mbɔ ɛbhɛn bɛ́rɛ̀m bɛ, \v 21 “Bǎkɛ́ kɛ́m ɛnyɨŋ ɛyɔ nɛ awɔ. Yɛ̌ chi bɛghokoti, bǎkɛ́ ghokoti ɛnyǔ nɛnyíɛ́ ɛnɔ. Yɛ̌ bɛtɔk, bǎkɛ́ tɔk ɛnyǔ ɛnyɨŋ ɛyɔ.” \v 22 Mɛnyǔ bɛbhé ɛbhɔ bɛ́fʉɛrɛ fʉɛt. Mɛnyǔ bɛbhé ɛbhɔ bɛ́fù chi ntá bǒ mmɨk nɛ ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɔ bátɔ̀ŋ. \v 23 Bɛ́yɨ́ŋɨ bɛbhé ɛbhɔ, mmu ǎkway bɛkaysi bɛ bɛ́chyɛ nɛrɨŋɨ́ndak mbɔnyunɛ bo abhɛn báfyɛ̀ bhɔ bátè kpɨrí bɛ mmu abhɔŋ bɛfyɛ mmʉɛt ndǔ mɛnyɨŋ Mandɛm ɛbhɔ, nɛ bárɛ̀m bɛ mmu abhɔŋ bɛsɛpti mmʉɛt amɨk, nɛ bɛ mmu abhɔŋ bɛchyɛ mmʉɛt yi bɛyǎ ɛsɔŋɔri. Bɛbhe ɛbhɛn bɛchi chi ndɛ́ndɛm. Bɛ́pú kway bɛkwak mmu ambɔŋ bɛtaŋ ndu bɛkɛm mmʉɛt bɛ ákɛ́ koŋo bɛbɛ́ptí mɛnyɨŋ ɛbhɛn mmʉɛt ɛyi áyàŋ yi ankʉ. \c 3 \s1 Nɛbhʉɛt anɛ mmu abhɔŋɔ bɛbhʉrɛ ntɨ ɛni \p \v 1 Tɛ̌ndu Mandɛm ákʉ́ bǎfú ndǔ nɛwú bápɛtnsɛm ndǔ nɛpɛ́m nɛkɔ nɛ Kristo, bʉrɛ́ ká ntɨ ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛchi amfay, ɛbhak ɛnɛ Kristo áchɔ́kɔ́ ndǔ nɛbhʉɛt kɛnókó, ɛbhe awɔ́nɛm Mandɛm. \v 2 Bʉrɛ́ ka nkaysi chi ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛchi amfay, puyɛ̌ ndǔ ɛbhɛn bɛchi fá amɨk. \v 3 Ɛchi mbɔ bɛ bǎgu mpok anɛ Yesu ágú. Nɛ́nɛ, nɛpɛ́m nɛkɔ ɛnɛka nɛchi bhɛ́sɛ́ bhɛ́sɛ́ awɔ́ Kristo ndǔ nɛbhʉɛt anɛ yi achi nɛ Mandɛm. \v 4 Nɛ mpok Kristo mmu achi nɛpɛ́m ɛnɛsɛ ábhèsi, chɔŋ be nkwɔ mǎmbesi nɛ yi nɛ mǎmbɔŋ ákɔ́rɛ́ ndu kɛnɛ́m ɛki. \s1 Dɔ̌ ká ɛsɨ́ nɛpɛ́m ɛnɛka, mǎnsɔt ɛnɛn nɛkɔ \p \v 5 Sǒ yɛ́ ka amɔ́ mǎmfɛ́rɛ́ ndǔ mɛnyɨŋ ɛbhɛn bɛ́yɨ̀ŋɨ nɛpɛ́m nɛsɨ́ ɛnɛka. Nɔ chi ɛpúsí, nɛ yɛ̌ chí bɛpɔ̌ baraká kɛbhʉrɛ, nɛ mɛ́ŋwáka ndǔ baraká kɛbhʉrɛ, nɛ nkaysi bɛkʉ bɛbʉ́, nɛ yɛ̌chi bɛfyɛ amɨ́k ndǔ mɛnyɨŋ bo bachak mbɔnyunɛ bɛfyɛ amɨ́k ndǔ mɛnyɨŋ chi bɛsɔt bhɔ mbɔ bɔmandɛm mmɨk. \v 6 Ɛ̌ti barak abʉ́abʉ yɔ kɛ Mandɛm ǎbè chɔŋ ntɨ, antɛmsi bho. \v 7 Ndǔ mpok anɛ áfʉɛ́rɛ́ ansɛm, bǎkʉ nyaka mɛnyɨŋ ɛbhɛn mpok bachi ndǔ ɛsɨ́ nɛpɛ́m ɛnɛka. \v 8 Kɛ nɛ́nɛ, bǎkɛ́ bhɔŋ yɛ̌nyɨŋ bɛkʉ nɛ mɛnyɨŋ mbɔ bɛběntɨ, nɛ ɛchoko-ntɨ, nɛ nkaysi bɛkʉ batɨ bɛbʉ́, nɛ bɛchɔŋti manyɛ́n batɨ, nɛ ɛyɔŋ ɛbʉ́bʉ ɛkɛ fu be anyu. \v 9 Bǎkɛ́ sénse ntá batɨ tɛ̌ndu mǎnáŋ bǎrɔ ɛsɨ́ nɛpɛ́m ɛnɛka nɛ mɛnyɨŋ ɛbhɛn nɔ nɛ́tò nyaka be mǎnkʉ nɔkɔ, \v 10 nɛ bǎrɔbhɛ koŋo chi ɛpɨŋ ɛkɔ. Bǎyíbhírí bǎrɔp bǒ bakɔ nɛ bǎyìbhiri mǎndɔkɔ nɔkɔ chi ambɨ mǎndɔbhɛ nɔkɔ mbɔ Mandɛm. Yi kɛ ághókó bhe mbɔ bǒ bakɔ bɛ mǎndɨŋɨ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛ̌ti yi. \v 11 Ndǔ nɛpɛ́m nɛkɔ ɛnɛn, yɛ̌ mmu achi chi mmu Israɛl yɛ̌ mmu ɛtɔk ɛchak, yɛ̌ básyɛp mmu yɛ̌ bábhɨ́kɨ́ syɛp, yɛ̌ chi mmu anɛ amɨ́k ánɛ́nɛ́ yi yɛ̌ chi anɛ achi nyabhɨ, yɛ̌ chi nsɛm yɛ chi mɔ̌mɨk, mankɛm báchí ɛnyumɔt. Nnɛ́m ɛnyɨŋ chi Kristo nɛ yi achi amɛm batɨ bǒbhi mankɛm. \v 12 Mandɛm ayap be bɛ mǎmbak bǒbhi, bǎchi nyáŋá, nɛ akɔŋ be tontó. Ndu ɛchi nɔ, bǎbhɔŋ bɛghɔ batɨ ntínso, mǎntɔŋ bɔ bɛrɨ̌ntɨ nɛ nɛsɛptǐmʉɛt, nɛ ɛpɨŋ bɛsɔt mɛnyɨŋ pɛtii, nɛ ɛkɛ́bhɛ́ntɨ. \v 13 Bɔ́ŋ ká ɛkɛ́bhɛ́ntɨ nɛ batɨ, mǎndɔk ambɨ bɛfoŋori batɨ, yɛ̌ ɛ́mbak chi bɛ bákʉ mǎmbentɨ. Bǎbhɔŋ bɛfoŋori batɨ nkúbhɛ́ mbɔ ɛnyu Acha ywɛsɛ áfóŋórí bhe. \v 14 Nɛ nnɛ́m ɛnyɨŋ ɛnɛ ɛcha ɛbhɛn mɛnkɛm ɛnɛ bǎbhɔ́ŋɔ́ bɛtɔŋ batɨ chi bɛkɔŋ bhɔ. Ɛkɔŋ ɛ́gwɔ̀t mɛnyɨŋ mɛnkɛm ndǔ nsoŋ amɔt. \v 15 Dɔ̌ ká kpák anɛ Kristo áchyɛ̀ ántɔ́ŋ be ɛnyǔ bǎbhɔŋɔ bɛkʉ mɛnyɨŋ tɛ̌ndu Mandɛm ábhɨ́ŋɨ́ be bɛ mǎmbak ndu mmʉɛt amɔt, nɛ bɛ kpák ambak nɛ bhe. Nɛ bǎbhɔŋ bɛkaka Mandɛm ɛ̌ti mɛnyɨŋ ɛbhɛn yi ákʉ̀. \v 16 Dɔ̌ ká Ɛyɔŋ Kristo ɛ́mbɔŋ bɛtaŋ amɛm batɨ ayɛka. Tɔ́ŋ nɔ́kɔ́ ká batɨ ɛkɔŋ ɛyɔ, mǎnchyɛ nɔkɔ bhɔ maniɛ́, nɛ bɛyǎ nɛrɨŋɨ́ndak. Kwáy nɔ́kɔ́ ka bakwáy anɛ áfù ndu Ɛkáti Bakway ɛnɛ ɛchi amɛm Ɛkáti Mandɛm, nɛ bakwáy Mandɛm achak, nɛ bakwáy anɛ Ɛfóŋó Bɛdyɛrɛ afyɛ́ be antɨ. Kwáy nɔ́kɔ́ ka yɔ nɛ bakak ntá Mandɛm amɛm batɨ yɛka. \v 17 Nɛ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ bǎkʉ̀, nɛ ɛnɛ́ bǎrɛ̀m, mǎnkʉ yɔ ndu nnyɛ́n Yesu Acha, mǎmfʉɛt ntá yi mǎnchyɛ nɔkɔ bakak ntá Ɛta Mandɛm. \s1 Ɛnyǔ bo Kristo bábhɔ́ŋɔ́ bɛbhak nɛ batɨ \p \v 18 Bě baghɔrɛ́ nɛ manɛ́m, sɛptí nɔ́kɔ́ ka mmʉɛt ntá manɛ́m abhɛka ndǔ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ mbɔnyunɛ ɛyɔ kɛ ɛrɨ bɛsí Yesu Kristo Acha. \p \v 19 Manɛ́m, kɔŋ ka baghɔrɛ́ bhɛka, nɛ bǎkɛ́ bhak bɛbebɛbe nɛ bhɔ. \p \v 20 Bɔ, ghók nɔ́kɔ́ ka bachi nɛ manɔ bhɛka ndǔ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ bághàti be mǎnkʉ, mbɔnyunɛ ɛyɔ ɛ́chyɛ̀ Yesu Acha maŋák. \p \v 21 Bachǐ-bhɔ, bǎkɛ́ kʉ ɛnyɨŋ ɛnɛ ɛ́kʉ̀ bɔ̌bhɛka mambe ntɨ. Mbák mǎnkʉ nɔ, bákway bɛfɛrɛ amɔ. \p \v 22 Basɛm, ghók nɔ́kɔ́ ka bachi bhɛka abhɛn fá amɨk ndǔ yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ. Bǎkɛ́ kʉ nɔ chi ndiɛrɛ mpok anɛ amɨ́k ayap achi be amʉɛt, mbɔ bo abhɛn báyàŋ chi bɛchyɛ bhɔ maŋák. Ghók ká bhɔ nɛ batɨ ayɛka ankɛm mbɔnyunɛ bǎchyɛ̀ Mandɛm kɛnókó. \v 23 Yɛ̌ntɨkɨ bɛtɨk ɛbhɛn báchyɛ́ bhe, kʉ ka bhɔ nɛ batɨ ayɛka ankɛm tɛ̌ndu bǎrɨŋɨ bɛ bátòk nɔ chi Yesu Acha, puyɛ̌ nkwǎ. \v 24 Bǎrɨŋɨ bɛ chɔŋ mǎmbɔŋ akap anɛ Yesu Acha ábhʉ́rɛ́ ntá bǒbhi. Chi Kristo Acha kɛ bátòk nɔ! \v 25 Dɔ́k ká ambɨ bɛkʉ nɔ mbɔnyunɛ yɛ̌agha anɛ ákʉ̀ bɛbʉ́ ǎbhɔŋ nsáy ndǔ bɛbʉ́ bhi, nɛ Mandɛm ǎtaŋ bo kɛtɔ́ŋ kɛ́rɨ́ŋámík. \c 4 \p \v 1 Bě abhɛn bǎbhɔ́ŋɔ́ basɛm, kɛ́m ká bhɔ ɛrɨ́rɨ́ nɛ ɛnyu ɛnɛ ɛchi chak. Bǎrɨŋɨ bɛ be nkwɔ bǎbhɔŋ mmu anɛ ábhɔ́ŋɔ́ be amfay. \s1 Mɛnyɨŋ bɛchak ɛbhɛn bǎbhɔŋɔ bɛkʉ \p \v 2 Tě ka kákátí ndǔ nɛnɨkɨ́mʉɛt, mǎmbak pě, nɛ mǎnkaka nɔkɔ Mandɛm. \v 3 Nɨk nɔkɔ ka mmʉɛt ɛ̌ti yɛsɛ nkwɔ bɛ Mandɛm ánɛ́nɛ́ bhɛsɛ mbi ndu bɛghati bho kpoŋoroŋ Mbok Ndɨ́ndɨ́ ɛ̌ti Kristo anɛ achi bhɛ́sɛ́ bhɛ́sɛ́. Chi ɛ̌ti mɛ́ghàti bho yɔ kɛ nchí ɛkɛrɛ́kɛnɔŋ. \v 4 Nɨk nɔkɔ ka mmʉɛt bɛ ngátí bho yɔ mbɔ ɛnyǔ mbɔ́ŋɔ́ bɛkʉ, ɛnyu ɛnɛ bághòk mánjwimɛm. \p \v 5 Ɛkaká nɛkɔ ɛyɛka ɛbhɔŋ bɛtɔŋ bɛ bǎchi barɨŋɨ́ndak bɛsí bo abhɛn bábhɨ́kɨ́ rɨŋɨ Mandɛm, nɛ bǎkɛ́ chɔŋti yɛ̌ntɨkɨ mpok anɛ bǎbhɔŋɔ mbi bɛghati bɔ Mbok Ndɨ́ndɨ́. \v 6 Ɛyɔŋɔ́nyu ɛyɛka ɛbhɔŋ bɛbhak ɛnɛ́ ɛ́chyɛ̀ bo maŋák, ɛ́mbak mbɔ ɛnɛ́ mmu anɛ afyɛ́ ngaŋ anyu bɛ mǎndɨ́ŋɨ́ ɛnyǔ bǎbhɔ́ŋɔ́ bɛ́kɛ́mɛ bo abhɛn bábhɛ̀p be mɛnyɨŋ. \s1 Bakak amɛn ngwɛnti \p \v 7 Chɔŋ Tíkíkɔs ángati bhe yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛ̌ti ya. Achí manɔ nɛ ntɨ mǔnkwɔ anɛ nkɔ́ŋ tontó. Ǎkʉ̀ bɛtɨk nɛ ntɨ nɛmɔt nɛ ǎtok Acha nɛ mɛ. \v 8 Ɛ̌ti yɔ kɛ ntó yi ntá yɛka bɛ ankʉ mǎndɨŋɨ ɛnyu sɛchi, nɛ bɛ ámfyɛ́ be ntɨ. \v 9 Ǎtwɔ̀ awu nɛ Ɔnɛ́simɔs, mmǔ ywɛka amɔt. Ɔnɛ́simɔs achi mmu tɛtɛp nɛ manɔ anɛ sɛ́kɔ́ŋɔ́ tontó. Chɔŋ bɔ mángati bhe yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ ɛ́fákárí fá. \p \v 10 Arístakɔs mmu achi fá ɛkɛrɛ́kɛnɔŋ nɛ mɛ ǎtò be bakak. Mbák Mák manɔ Banábas mmu ngátí bhe mɛnyɨŋ ɛ̌ti yi ántwɔ́ awu, sɔt ka yí nɛ amɔ́ apay. \v 11 Nɛ Jísɔs anɛ bábhɨŋɨ bɛ Jɔ́stɔs ǎtò bhe bakak nkwɔ. Ndiɛrɛ bo Israɛl abhɛn bati arat kɛ bachi batɨ bakʉ̌ bɛtɨk nɛ mɛ ndú bɛkʉ bo mándɨ́ŋɨ́ ɛnyu Mandɛm abhak nɛ bho mbɔ Mfɔ wap. Bɔ́ mankɛm báchyɛ̀ mɛ nɛpɔptǐntɨ́ tontó. \v 12 Ɛpáfras nkwɔ ǎtò be bakak. Achi mmǔ ywɛka amɔt nɛ mǔbɛtok Yesu Kristo. Ǎnɨkmʉɛt ɛ̌ti yɛka nɛ ntɨ ɛni nɛnkɛm mpoknkɛm bɛ mǎnsɛnɛ ndǔ mbi Mandɛm, nɛ bɛ mǎndɨŋɨ sayri yɛ̌ntɨkɨ ɛnyɨŋ ɛnɛ Mandɛm áyàŋ mǎnkʉ. \v 13 Nchí ntísiɛ Ɛpáfras bɛ ákʉ́ tontó ɛ̌ti yɛka nɛ bǒnkwɔ Laodísia, nɛ abhɛn Hiɛrapolis. \v 14 Lukas, ngaŋ anɛ sɛ́kɔ́ŋɔ́ tontó, nɛ Démas bátò be bakak. \v 15 Kaká ká bǒnkwɔ abhɛn ɛtɔk Laodisia, nɛ Nímfa, nɛ ɛka bǒnkwɔ abhɛn báchɛ̀m ɛkɛt ɛyi. \v 16 Mǎnáŋ mǎmpay ɛkáti ɛnɛ ndǔ nkwɔ ywɛka, kʉ ká mámpay yɔ ntá nkwɔ́ Laodísia nkwɔ. Pay ká nkwɔ ɛkáti ɛnɛ́ ntó ntá nkwɔ́ ɛtɔk Laodísia mpok anɛ bɔ bátó yɔ ntá yɛka. \v 17 Nɛ ghati ká Akípɔs bɛ, “Ghɔ bɛ ɔnáŋá bɛtɨk ɛbhɛn Yesu Acha achyɛ wɔ.” \v 18 Mɛ Pɔ̌l nchí sɨŋ bakak amɛn nɛ awɔ́ awa mɛmbɔŋ. Tɨk ka bɛ́ nchí ɛkɛrɛ́kɛnɔŋ. Mandɛm antɔŋ be bɛrɨ̌ndu.