\id TIT - Kekchi Bible -Guatemala 2012 (DBL -2013) \h TITO \toc1 Li Hu li Quixtz'i̱ba li San Pablo re laj Tito \toc2 Tito \toc3 Tit \mt1 Li Hu li Quixtz'i̱ba li San Pablo re laj Tito \c 1 \s1 Laj Pablo naxq'ue xsahil xch'o̱l laj Tito \p \v 1 La̱in laj Pablo. Yo̱quin chi tz'i̱bac a̱cuiq'uin, at Tito. Ninc'anjelac chiru li Dios ut la̱in x-apóstol li Jesucristo. Xakabanbilin xban li Jesucristo re xtenk'anquileb li sic'bileb ru xban li Dios re nak tz'akalak re ru lix pa̱ba̱leb. Ut xakabanbilin re xtenk'anquileb re nak te'xtau ru chi tz'akal li xya̱lal li colba-ib ut ta̱ti̱cobresi̱k lix ch'o̱leb. \v 2 Ninch'olob li xya̱lal a'in chiruheb re nak te'pa̱ba̱nk ut te'xyo'oni li junelic yu'am. Najter k'e cutan li Dios quixyechi'i chak li junelic yu'am. Li Dios inc'a' natic'ti'ic. \v 3 Nak quicuulac xk'ehil li Dios laj Colol ke quixc'utbesi li xya̱lal li colba-ib chiku. Tenebanbil sa' inbe̱n xban li Dios xch'olobanquil xya̱lal li colba-ib yalak bar. \v 4 Yo̱quin chi tz'i̱bac a̱cuiq'uin, at Tito. La̱at chanchanat tz'akal cualal sa' xc'aba' li kapa̱ba̱l. Chicua̱nk taxak a̱cuiq'uin li usilal ut li tuktu̱quilal li naxq'ue li Dios li kaYucua' ut li naxq'ue li Jesucristo laj Colol ke. \s1 Li c'anjel tenebanbil sa' xbe̱n laj Tito \p \v 5 Xatincanab aran sa' li tenamit Creta re nak ta̱c'u̱b ru li c'a'ru toj yi̱ba̱c naraj ut re nak ta̱xakabeb li te'c'amok be chiruheb laj pa̱banel sa' li junju̱nk chi tenamit. Jo' xinye a̱cue, jo'can ta̱ba̱nu. \v 6 Ti̱cak xch'o̱l li ani ta̱xakab re nak ma̱c'a' ta̱yehek' chirixeb. Junak ajcui' li rixakil ut aj pa̱banelakeb li ralal xc'ajol. Cha̱bilakeb xna'leb ut te'abi̱nk chiruheb lix na' xyucua'. \v 7 Li ani nac'amoc be chiruheb laj pa̱banel, li jun a'an aj c'anjel chiru li Dios. Jo'can nak tento nak ti̱cak xch'o̱l re nak ma̱ ani ta̱a̱tinak chirix. Moco k'etk'etak ta ut moco ch'inpo'ak ta, chi moco ta̱cala̱k, chi moco ta̱pletik. Ut ma̱cua'ak aj rahol ru biomal, chi moco tixsic' xtumin riq'uin balak'ic. \v 8 Junak aj c'anjel chiru li Dios naxc'uleb li rula' chi sa sa' xch'o̱l ut nasaho' ajcui' sa' xch'o̱l riq'uineb li neque'ba̱nun re li us. Laj c'anjel chiru li Dios toj naxc'oxla chi us li c'a'ru naxba̱nu ut junelic cua̱nk sa' usilal riq'uineb li ras ri̱tz'in. Ti̱c xch'o̱l ut naxcuy xnumsinquil li raylal ut li a̱le̱c. \v 9 Inc'a' nach'inan xch'o̱l sa' lix pa̱ba̱l. Naxpa̱b ban chi anchal xch'o̱l li xya̱lal li quic'ute' chiru re nak tixnau xch'olobanquil li xya̱lal chiruheb li rech aj pa̱banelil ut tixnau xq'uebal xna'lebeb li neque'cuech'in re li c'a'ru naxye. \v 10 Chaq'uehak retal ani ta̱xakab chok' aj c'amol be xban nak nabaleb li inc'a' neque'xtau xya̱lal. Neque'a̱tinac chi ma̱c'a' rajbal ut neque'xbalak'i li tenamit. K'axal cui'chic nabaleb jo'caneb xna'leb sa' xya̱nkeb li kech aj pa̱banelil aj judío. \v 11 Eb a'an tento xk'usbaleb re nak te'xcanab li balak'i̱nc. Yo̱queb xpo'bal xch'o̱leb li ju̱nk cabal riq'uin xc'utbal li moco ya̱l ta. Riq'uin balak'i̱nc neque'xtau lix tumineb. \v 12 Eb laj Creta que'xq'ue jun li cui̱nk aj k'e chok' xprofeteb. Li cui̱nk a'an quixye chi jo'ca'in chirixeb li rech tenamitil: laj Creta junes tic'ti'ic neque'xba̱nu. Chanchaneb li josk' aj xul. Eb a'an aj num cua'ineleb ut inc'a' neque'raj trabajic, chan. \v 13 Ut ya̱l ajcui' li quixye. Jo'can nak cau chak'useb re nak te'cacuu̱k xch'o̱leb sa' lix pa̱ba̱leb. \v 14 Chak'useb re nak inc'a' te'xpa̱b li tic'ti' li neque'xyo'ob laj judío chi moco che'xpa̱b lix chak'rabeb li cui̱nk li neque'tz'ekta̱nan re li tz'akal ya̱l. \v 15 Li ti̱queb xch'o̱l, chixjunil li c'a'ak re ru cha̱bil chiruheb xban nak neque'xsic' li c'a'ru cha̱bil. A'ut eb li inc'a' ti̱queb xch'o̱l, ma̱c'a' c'a'ru us chiruheb xban nak numtajenak xyibal ru lix na'lebeb ut inc'a' us lix c'a'uxeb. \v 16 Neque'xye nak neque'xpa̱b li Dios, aban riq'uin li c'a'ru neque'xba̱nu nac'utun nak moco ya̱l ta. Aj k'etoleb ra̱tin li Dios ut k'axal yibru lix na'lebeb. Inc'a' useb. Ma̱c'a' junak cha̱bil c'anjel ta̱ru̱k te'xba̱nu. \c 2 \s1 Laj Tito tenebanbil sa' xbe̱n xq'uebal xna'leb laj pa̱banel \p \v 1 Abanan li c'a'ru ta̱ch'olob chiruheb laj pa̱banel, chaq'uehak retal re nak a'an tz'akal lix ya̱lal li ta̱ch'olob chiruheb. \v 2 Chaq'ueheb xna'leb li che̱quel cui̱nk re nak inc'a' te'cala̱k ut cha̱bilakeb xna'leb. Toj che'xc'oxla chi us li c'a'ru te'xba̱nu ut che'pa̱ba̱nk chi anchaleb xch'o̱l. Chixjunil li te'xba̱nu, che'xba̱nuhak xban nak neque'xra li ras ri̱tz'in ut che'xcuyak li raylal. \v 3 Ut chaq'ueheb ajcui' xna'lebeb li che̱quel ixk. Chic'utu̱nk lix lok'aleb riq'uin lix ti̱quilal xch'o̱leb. Inc'a' te'xyo'ob a̱tin chirixeb li ras ri̱tz'in ut inc'a' te'cala̱k. A'anakeb ban chic aj c'amol be sa' li ti̱quilal. \v 4 Riq'uin lix cha̱bilal li che̱quel ixk te'xc'ut chiruheb li ixakilbej li toj sa̱jeb nak te'xra lix be̱lom jo' ajcui' lix coc'aleb. \v 5 Te'xc'ut chiruheb nak cha̱bilakeb xna'leb, ti̱cakeb lix ch'o̱leb ut te'ril lix jun cablal chi us. Cha̱bilakeb ut che'pa̱ba̱nk chiru lix be̱lomeb. Che'cua̱nk sa' xya̱lal re nak inc'a' ta̱sachma̱nk xcuanquil li colba-ib q'uebil ke xban li Dios. \v 6 Ut chaq'ueheb ajcui' xna'lebeb li sa̱j cui̱nk re nak te'xc'oxla chi us li c'a'ru te'xba̱nu re nak te'cua̱nk sa' ti̱quilal. \v 7 Ut riq'uin chixjunil li c'a'ak re ru ta̱ba̱nu, la̱at tatc'amok be chiruheb sa' ti̱quilal. Chi anchalak a̱ch'o̱l ut cha̱bilak la̱ yu'am nak ta̱c'ut li xya̱lal chiruheb. \v 8 Ut nak tat-a̱tinak, tz'akal re ru li c'a'ru ta̱ye re nak ma̱ ani ta̱cuech'i̱nk rix li c'a'ru ta̱ye. Chi jo'can te'xuta̱na̱k li xic' neque'iloc ke ut ma̱c'a' c'a' re ru naru te'xye chikix la̱o aj pa̱banel. \v 9 Chaq'ueheb ajcui' xna'lebeb li mo̱s re nak che'abi̱nk chiruheb lix patroneb. Inc'a' te'sume̱nk. Che'xba̱nuhak ban li c'a'ru ta̱yehek' reheb re nak sahakeb sa' xch'o̱l lix patrón riq'uineb. \v 10 Inc'a' che'relk'a li c'a'ru reheb lix patroneb. Che'xba̱nuhak ban lix c'anjel chi cha̱bil ut chi anchalakeb xch'o̱l re nak ta̱q'uehek' xlok'al li resilal li Dios li kaColonel riq'uin chixjunil li te'xba̱nu. \v 11 Li Dios quixc'utbesi lix nimal ruxta̱n re xcolbaleb chixjunileb li cuanqueb jun sut rubel choxa. \v 12 Lix nimal ruxta̱n li Dios naxc'ut chiku nak li Dios naraj nak takacanab xba̱nunquil li ma̱usilal. Chikacanab xba̱nunquil li inc'a' us li naxrahi ru li kach'o̱l. Sa' xya̱lal ban chikanumsihak li cutan sa' li ruchich'och' a'in. Tocua̱nk sa' ti̱quilal riq'uineb li kas ki̱tz'in ut chikaba̱nuhak taxak li naraj li Dios. \v 13 Jo'can taxak yo̱ko nak yo̱ko chiroybeninquil li lok'laj cutan nak tol-e̱lk cui'chic li Jesucristo li nakayo'oni. Sa' li cutan a'an ta̱c'utbesi̱k chiku lix lok'al li kanimajcual Dios, li Jesucristo laj Colol ke. \v 14 A'an quixk'axtesi rib chi ca̱mc sa' kac'aba' la̱o re nak tocolek' chiru li ma̱usilal. Quixba̱nu a'an re xti̱cobresinquil li kach'o̱l ut re nak chikaq'uehak kach'o̱l chixba̱nunquil li us. \v 15 Chixjunil li na'leb a'in li yo̱quin xtz'i̱ban-quil a̱cuiq'uin, a'an li ta̱ch'olob chiruheb. Chaq'ueheb xna'leb ut chak'useb cui inc'a' us yo̱queb xban nak tenebanbil sa' a̱be̱n xban li Dios xba̱nunquil. Ut ma̱ ani chitz'ekta̱na̱nk a̱cue. \c 3 \s1 Li c'a'ru us te'xba̱nu laj pa̱banel \p \v 1 Chajultica ajcui' chiruheb nak che'pa̱ba̱nk chiru li acuabej. Ut che'pa̱ba̱nk ajcui' chiruheb chixjunileb li cuanqueb sa' xcuanquil. Ut se̱bak xch'o̱leb chixba̱nunquil li cha̱bil c'anjel. \v 2 Ut chaye ajcui' reheb nak inc'a' te'xyo'ob a̱tin chirixeb li ras ri̱tz'in ut inc'a' te'cuech'i̱nk. K'unakeb ban xch'o̱l ut cha̱bilakeb. Ut che'cua̱nk sa' usilal riq'uineb chixjunileb li ras ri̱tz'in. \v 3 La̱o junxil inc'a' us li kana'leb nak xocuan chak. Xkak'et ra̱tin li Dios ut inc'a' xo-abin chiruheb li cuanqueb xcuanquil. Xkaq'ue kib chi balak'i̱c. Xkaba̱nu chak li ma̱usilal li naxrahi ru li kach'o̱l. Xkanumsi li cutan xba̱nunquil li ma̱usilal. Xocakalin ut xic' nakil kib chi kibil kib. \v 4 Abanan quicuulac xk'ehil nak li Dios laj Colol ke quixc'utbesi chiku li rusilal ut li ruxta̱n. \v 5 Li Dios xoxcol ut xorisi sa' li kanajter na'leb. Ma̱cua' xban kayehom kaba̱nuhom chi moco xban lix ti̱quilal li kach'o̱l. Yal xban lix nimal ruxta̱n li Dios nak coxcol. Cuybil sachbil chic li kama̱c ut ac'obresinbil chic li kayu'am xban li Santil Musik'ej. \v 6 Xban nak li Jesucristo quicam re kacolbal, numtajenak li kosobtesinquil xban li Dios nak quixq'ue chak li Santil Musik'ej chi cua̱nc kiq'uin. \v 7 Jo'ca'in quixba̱nu re nak ta̱ti̱cok' li kach'o̱l xban xnimal rusilal li Dios ut take̱chani li junelic yu'am li yo̱co chiroybeninquil. \v 8 Li a̱tin a'in li xinye a̱cue, a'an li tz'akal ya̱l. La̱in nacuaj nak ta̱ch'olob li xya̱lal a'in chiruheb li ac xe'xpa̱b li Dios re nak te'xq'ue xch'o̱l chi c'anjelac sa' cha̱bilal. Li xya̱lal a'in k'axal cha̱bil ut ta̱c'anjelak chiruheb chixjunileb. \v 9 Ma̱tz'il rix li c'a'ak re ru chi a̱tinul li ma̱c'a' rajbal ut ma̱cuech'i rix lix xe' xto̱nal li junju̱nk. Ut ma̱cuech'i rix li chak'rab li quiq'uehe' re laj Moisés. Ma̱c'a' aj e xba̱nunquil a'an xban nak li cuech'i̱nc ma̱c'a' na-oc cui'. \v 10 Ut cui junak cui̱nk aj po'ol ch'o̱lej yo̱ chi tacchi'i̱nc sa' xya̱nkeb laj pa̱banel, ta̱q'ue xna'leb jun sut malaj cuib sut ut cui inc'a' na-abin cha̱cuu, inc'a' chic texcua̱nk sa' comonil riq'uin. \v 11 Nanauman nak li jun a'an ac xpo' xch'o̱l ut nama̱cob xban nak naraj tixpo' xch'o̱leb laj pa̱banel. A'an raylal naxc'am chak sa' xbe̱n xjunes rib. \s1 Laj Tito quiyehe' re c'a'ru tixba̱nu \p \v 12 Tintakla a̱cuiq'uin laj Artemas malaj ut laj Tíquico. Nak ta̱cuulak a̱cuiq'uin, tatxic chi junpa̱t Nicópolis. Aran toxina̱tau xban nak ninc'oxla nak us tinnumsi li habalk'e aran. \v 13 Chaq'ue a̱ch'o̱l chixtenk'anquileb nak te'e̱lk aran laj Apolos jo' ajcui' laj Zenas laj na'ol chak'rab. Chatenk'aheb nak te'xic re nak cua̱nk c'a'ru reheb ut ma̱c'a' chipaltok reheb. \v 14 Eb li kech aj pa̱banelil tento nak te'xtzol rib xba̱nunquil li usilal ut te'xtzol ajcui' xtenk'anquileb li tenk'a̱c te'raj re nak inc'a' ta̱cana̱k chi ma̱c'a' rajbal lix pa̱ba̱leb. \s1 Xq'uebal xsahil xch'o̱leb laj pa̱banel \p \v 15 Chixjunileb li cuanqueb cuochben neque'xtakla xsahil a̱ch'o̱l. Ut chaq'ue ajcui' xsahileb xch'o̱l li kech aj pa̱banelil. Nakara kib chi kibil kib xban nak junaj li kapa̱ba̱l. A' taxak li rusilal li Dios chicua̱nk e̱riq'uin che̱junilex. Jo'can taxak.