\id ROM NT0006 Tsikimba (kdl) (Auna Kambari) 2010 
\h Roma 
\toc1 Ukanikorongi Ubana a Asu u Aza a Roma 
\toc2 Roma 
\toc3 Rom. 
\mt2 Ukanikorongi Ubana a Asu u 
\mt1 Aza a Roma 
\is1 Ukukpa̱ u kadyanshi 
\ip Atoni a ɗa aꞌa̱ri a Roma alya Bulus wa koronku ukanikorongi u na vi. Kotsu wa̱ri u bana a Roma wa an u korongi u ɗa vi. Ilyuci i Roma iꞌya i lai ugbonguro a likimba a aꞌayin a Bulus, kpam gba̱ magono ma baci dem ma lya tsugono a uyamba vi, Kaisa ɗa a tsu isa̱ yi. Arevi a ɗa pini ushani, kpam Bulus korongu ta̱ n u kirani n u toɗugbusi ili iꞌya Kawauwi ka yain a asuvu a ili iꞌya Kashila̱ ka foɓusukoi likimba. 
\ip Bulus gita̱ ta̱ u wenikei tyoku ɗa ya dem wa̱ri n unyushi a asu u Kashila̱, adama a nala ya dem pecene ta̱ n Kashila̱. An u wokoi Kashila̱ ka̱ri uza u maci, nala dem uza ɗa dem baci wa ciga u rongo evu n Kashila̱ she u woko uza u maci. Uza wa̱ la wa̱ri uza u maci wa, she Yesu koshi. Ukpa̱ u ne u woko ta̱ uɗara̱kpa a asu u ama gba̱, kpam Kashila̱ ka na̱ka̱ ta̱ ucira u uɗara̱kpa vi a asu u uza ɗa baci dem u wushuki n Yesu. 
\ip A tagara̱da u na vi, Atoni a ka fuɗa ta̱ a ka rotsongusu ili ushani a kaci ka tyoku ɗa Yesu yain manyan ma pige u wauwa le. A ka yan ta̱ ucira a asuvu a upityanangu u le kpaci a ka reve ta̱ tyoku ɗa Kashila̱ ka wene le mai. Ureve u nala vi wa zuwa le ta̱ a rongo mai kpam wa ɓa̱nga̱ le ta̱ dem a tonuko aza roku ukuna u Yesu n tyoku ɗa kpam wa ɓa̱nga̱ le. 
\is1 Ili iꞌya iꞌa̱ri pini a tagara̱da u na vi 
\io1 Bulus n Kadyanshi ka Shinga ka ne (1:1-17) 
\io1 Ya dem wa̱ ta̱ n unyushi (1:18–3:20) 
\io1 Ure u ɗa Kashila̱ ka tsu wusha ama (3:21–4:25) 
\io1 Uma u savu u ama a Kashila̱ (5:1–8:39) 
\io1 Aza a Isaraꞌila tani? (9:1–11:36) 
\io1 Tyoku ɗa uza wa rongo uma u savu u uciga (12:1–15:13) 
\io1 Afoɓi a Bulus n idyani i ne (15:14–16:27) 
\c 1  
\s1 Ukukpa̱ u kadyanshi 
\p  
\v 1 Mpa Bulus uza ɗa u korongi ukanikorongi u na vi. Mpa kagbashi ka Yesu† Kirisiti† Kawauwi† ka. Kashila̱ ka ɗanga̱sa mu ta̱ n woko kasuki,† kpam u suku mu n ba n yain kuɓari ku Kadyanshi ka Shinga† ka ne. 
\p  
\v 2 Caupa, Kashila̱ ka yan ta̱ kazuwamgbani† ka Kadyanshi ka Shinga ka na a asu u ntsumate n ne, tyoku ɗa a korongi a Tagara̱da u Kashila̱ u Uwulukpi.†  
\v 3-4 Kadyanshi ka Shinga ki ukuna u Maku ma ne u ɗa u dansai; wata, Yesu Kawauwi Asheku a tsunu. A matsa yi ta̱ tyoku u vuma, eyi kumaci ku Dawuda† Magono ka wa̱ri. Shegai Kulu ku uwulukpi ku wenike ta̱ n ucira, Yesu Maku ma Kashila̱ ma, kpaci u ꞌya̱nga̱sa̱ yi ta̱ a ukpa̱.  
\v 5 A asu u Kawauwi, Kashila̱ ka na̱ka̱ mu ta̱ manyan ma shinga ma kasuki. Manyan ma na mi ma ma tono n ama a iyamba gba̱ a wushuku kpam a pana̱ka yi. Aya ma yanka manyan ma na mi.  
\v 6 Iꞌa̱ ta̱ a asuvu a ama a nala yi a ɗa Yesu Kawauwi u ɗanga̱sai. 
\p  
\v 7 N korongu ta̱ ukanikorongi u na vi ubana ara ɗe gba̱ aza ɗa aꞌa̱ri a ilyuci i Roma.† Kashila̱ ka ciga ɗa̱ ta̱ kpam u isa̱ ɗa̱ i woko ama a uwulukpi a ne. 
\p A̱sa̱ka̱ Kashila̱ Tata u tsunu n Asheku Yesu Kawauwi u na̱ka̱ ɗa̱ ukuna u shinga† na̱ ndishi n shinga. 
\s1 Bulus yain kavasu n ucikpa 
\p  
\v 8 A̱sa̱ka̱ n gita̱ n cikpa Kashila̱ a asuvu a kala ka Yesu Kawauwi adama a ɗe gba̱. N yan ta̱ nala adama a ɗa gba̱ ama a asuvu a likimba a ka dansa ta̱ ukuna u upityanangu u ɗe.  
\v 9 Kashila̱ ka reve ta̱ n a̱sa̱ka̱ uyansa kavasu adama a ɗe wa, na̱ n gbashiki yi n katakasuvu ka va̱, na̱ n dansi Kadyanshi ka Shinga ka Maku ma ne.  
\v 10 Aꞌayin a ɗa baci ma yan kavasu, n tsu folo ta̱ Kashila̱ ka a̱sa̱ka̱ mu n kondo ɗa̱, kpam nala wa woko Kashila̱ ka wushuku baci.\fig Bulus wa yan kavasu|src="Romans_1_10.tif" size="span" loc="Romans 1:10" ref="Rom. 1:10" \fig* 
\p  
\v 11 Ma ciga ta̱ n wene ɗa̱ tsa̱ra̱ n na̱ka̱ ɗa̱ ucun u una̱ u shinga u ɗa Kulu ku Kashila̱ ku na̱ka̱ mu. Ka ka ɓa̱nga̱ ɗa̱ i gbonguro a asuvu a Asheku.  
\v 12 Dana ɗa ma dana ma ciga ta̱ tsu ɓa̱nga̱mgba̱na̱i n upityanangu u ɗa tsu tsa̱ra̱i. Upityanangu u ɗe wa ɓa̱nga̱ mu ta̱, kpam upityanangu u va̱ wa ɓa̱nga̱ ɗa̱ ta̱.  
\v 13 Aje a va̱, ma ciga ta̱ i reve an n tsu foɓuso ta̱ n tuwa̱ n kondo ɗa̱. Shegai ili i roku i tsu ka̱ngu mu ta̱ uyan nala. Ma ciga ta̱ n zuwa ama a toni Kawauwi a asuvu a Roma, tyoku ɗa n yain a asu u atoku a ɗe Awulawa.† 
\p  
\v 14 U ka̱na̱ ta̱ n gbashika ama gba̱: Nheline n aza ɗa bawu aꞌa̱ri Nheline; aza ɗa aꞌa̱ri arevi n aza ɗa bawu a revei ili.  
\v 15 Ili iꞌya i zuwai n ma̱tsa̱i cika ma ciga n yanka ɗa̱ kuɓari ku Kadyanshi ka Shinga a Roma iꞌya gai la vi. 
\s1 Ucira u uyan Kadyanshi ka Shinga 
\p  
\v 16 N pana uwono adama a Kadyanshi ka Shinga ka Kawauwi ka na ki wa, kpaci ucira u ɗa Kashila̱ ka yankai manyan u wauwai uza ɗa baci dem u pityanangi u ɗa la vi, ili iꞌya i bidyai aza a Yahuda ubana aza ɗa bawu aꞌa̱ri aza a Yahuda.†  
\v 17 Kadyanshi ka Shinga ki ka wenike ta̱ tyoku ɗa Kashila̱ ka gonukoi ama, a woko ama a maci n eyi: a asu u upityanangu u ɗa tun a kagita̱ hal ubana a makorishi. Tyoku ɗa Tagara̱da u Kashila̱ u danai, “Uza ɗa Kashila̱ ka gonukoi uza u maci† n eyi wa tsa̱ra̱ ta̱ uma adama a ɗa u wushuki n Kashila̱.” \x ◊ \xo 1:17 \xt Hab. 2:4; Gal. 3:11; K.Ib. 10:38.\x* 
\s1 Ama gba̱ a nusa ta̱ 
\p  
\v 18 Kashila̱ uza ɗa wa̱ri a zuba† wa wenike ta̱ tyoku ɗa wa pana upan, a asu u ukiɗa̱ga ama ugana a unyushi u cingi n ikuna i cingi iꞌya a yansai. A ka̱ngu ta̱ ukuna u mayun n tsicingi tsu le.  
\v 19 Kashila̱ ka yan le ta̱ mavura, adama a ɗa a reve ta̱ ili iꞌya i gain ama a reve a ukuna u Kashila̱ mai, kpaci Kashila̱ ka wenike le ta̱ iꞌya gba̱.  
\v 20 Ama a ka wene ucira u Kashila̱ u ɗa bawu wa̱ri n utyoku n aꞌeshi a le wa, kpam n ure u uyawunsa u ne u uwulukpi. Tun an Kashila̱ ka yain likimba, gba̱ ili iꞌya u yain i wenike ta̱ tyoku ɗa wa̱ri. Adama a nala, ama a ka tsa̱ra̱ ure u kunyani wa.  
\v 21 Ko an a revei Kashila̱, a ꞌyuwan yi ta̱ una̱ka̱ tsupige tyoku u Kashila̱ ka mayun, a ꞌyuwan yi kpam ucikpa. A una̱ u nala, aku uyawunsa u le u wokoi u gbani. Atakasuvu a utengeshi a le a shaɗangi n karimbi.  
\v 22 A da aꞌa̱ ta̱ n ugboji, shegai a wokoi atengeshi.  
\v 23 A lyaka Kashila̱ ka tsupige uza ɗa wa̱ri n uma bawu utyoku kayala wa. Aku a gonoi a lyakai ameli a ɗa a rotsoi ama aza ɗa bawu aꞌa̱ri n uma u ɗa bawu wa̱ri n utyoku, na̱ nnu, na̱ nnama, n aꞌali kayala. 
\p  
\v 24 Adama a ɗa a yansai ili i nala yi, Kashila̱ ka a̱sa̱ka̱i ama a nala yi a karai ure u le. A yain gba̱ ili iꞌya a ka ciga a yain, kpam maluwa ma cingi ma le ma zuwa le a yamgbanai tsishankala tsu uwono n ikyamba i le.  
\v 25 A ꞌyuwain ukuna u mayun u Kashila̱ aku a wushuki n kaɓan. A lyakai ili iꞌya Kashila̱ ka yain kayala a una̱ u ɗa a ka lyaka uza ɗa u yain iꞌya kayala. Aya uza ɗa wa wusha icikpali hal ubana bawu utyoku. Ami.† 
\p  
\v 26 An u wokoi a yain nala, aku Kashila̱ ka a̱sa̱ka̱ le a tonoi maluwa ma uwono ma le. Aka a ka vakusu n atoku a le aka, kpam nala u gain u woko wa.  
\v 27 Nala dem aꞌali a yain. A a̱sa̱ka̱i uciga uvakusu n aka, aku a wokoi n maluwa ma pige ma uyan tsugbani n aꞌali. A yain ili i uwono n atoku a le, kpam ili iꞌya i gita̱i n ele iꞌya mavura adama a ili i utengeshi iꞌya a yain. 
\p  
\v 28 Ama a yawunsa an wa̱ri n kalen a tsa̱ra̱ ureve u mayun u Kashila̱ wa. Aku Kashila̱ ka lazai ka a̱sa̱ka̱ le n atakasuvu a cingi a le, u a̱sa̱ka̱ le a yain ili iꞌya bawu iꞌa̱ri i gain a yain.  
\v 29 A shaɗangi n gba̱ icun i unyushi u cingi n tsicingi. A ka ciga̱ka kaci ka le ili dem. A kovoi ama. A shaɗangi n malyon. A ka ciga mawunuka gbani gbani, n a shila̱ka̱na̱si n atoku, a vurusa̱i aꞌene atoku. Kain dem uyawunsa u le u ili i cingi u ɗa a kaci ka ama. A yain ndyami.  
\v 30 A nangasai aꞌala a ama. A kovoi Kashila̱. A wenike ama karinga̱ wa. A yain ara̱ɗi. A cikpala̱sai kaci ka le. A ma̱tsa̱i a yain tsicingi a ire i savu. A na̱ka̱ isheku i le karinga̱ wa.  
\v 31 Aꞌa̱ ta̱ n utengeshi. A shaɗangusu kazuwamgbani ka le wa. A wenike ikuna i shinga ko asuvayali wa.  
\v 32 A reve ta̱ mele† ma Kashila̱ ma dana ta̱ uza ɗa baci wa̱ri nala u gan ta̱ u kuwa̱. Shegai nala u ɓishinka le a lyai kelime n uyan tsicingi tsu le wa. Hal gba̱m a wushunki aza roku a yain dem nala. 
\c 2  
\s1 Afada a Kashila̱ 
\p  
\v 1 Gaawan ya rongo ta̱ a udansa, “Ama a ɗa va dansa̱ka vi aza a cingi a ɗa!” Shegai eɗa̱ dem ama a cingi a ɗa tyoku ɗa aꞌa̱ri, kpam iꞌa̱ n ili iꞌya ya dana wa! I dana baci ama a cingi a ɗa, kpam a ka kiɗa̱ga le ta̱ ugana, kaci ka ɗe ka ya kiɗa̱ga ugana, kpaci ili i te iꞌya ya yansa.  
\v 2 Tsu reve ta̱ Kashila̱ ka yain derere an u kiɗa̱gai aza ɗa a ka yansa ili i nala yi ugana.  
\v 3 An wa̱ i wenei unyushi u ama a na yi hal i kiɗa̱ga le ugana, kpam eɗa̱ dem nala ya yansa, niɗa ya wundya ya la a ukiɗa u ugana u Kashila̱?  
\v 4 I goro Kashila̱ an wa̱ri uza u shinga, kpam an bawu u yanka ɗa̱ mavura kute‑kute, ko adama ahankuri a ne? Mayun ɗa ili iꞌya i zuwai Kashila̱ ka̱ri uza u shinga ara ɗe iꞌya an wa ciga ɗa̱ i kpatala† utuwa̱ ara ne. 
\p  
\v 5 Shegai eɗa̱ i ryagbaja ta̱ kpam i ꞌyuwain ukpatala a asu u Kashila̱. Wa zuwa ɗa̱ ta̱ i pana ikyamba cika kain ka wa wenike upan u ne kpam u yain afada dere.  
\v 6 Kashila̱ ka tsupa ta̱ ya dem a ili iꞌya u yain.  
\v 7 Wa na̱ka̱ ta̱ uma u ɗa bawu wa̱ri n utyoku a asu u aza ɗa a lyai kapala n uyan ili i shinga, aza ɗa kpam a zama yi u na̱ka̱ le tsupige, n icikpali, n uma u ɗa bawu wa̱ri n utyoku.  
\v 8 Shegai wa tsungu ta̱ upan u ne a asu u aza ɗa a rongoi tsa̱ra̱ a na̱ka̱ kaci ka le upana kayanyan koshi, kpam a ꞌyuwain una̱ka̱ ukuna u mayun karinga̱, kpam a ka yansa ikuna i cingi maco.  
\v 9 Kashila̱ ka zuwa ta̱ ya dem uza ɗa wa yansa unyushi u cingi maco u pana ikyamba kpam u pana mɓa̱la̱. Nala wa gita̱ ta̱ ve a asu u aza a Yahuda, aku a asu u Awulawa.  
\v 10 Shegai wa na̱ka̱ ta̱ tsupige, n icikpali, na̱ ndishi n shinga a asu u uza ɗa baci dem wa yansa ili i shinga. A asu u aza a Yahuda u ɗa nala wa gita̱, aku a asu u Awulawa.  
\v 11 Nala Kashila̱ ka yanka ama gba̱ afada una̱ u te. 
\p  
\v 12 A ka foro ta̱ Awulawa a yan baci unyushi u cingi, ko an u wokoi a reve Mele ma Kashila̱ ka na̱ka̱i Musa† wa. A ka foro ta̱ aza a Yahuda a yan baci unyushi u cingi, kpaci aꞌa̱ ta̱ n Mele mi.  
\v 13 Kashila̱ ka zuwa ama a woko ama a maci a kapala ka ne an a tonoi Mele wa. Shegai a ka woko ta̱ nala a yan baci ili iꞌya Mele ma danai a yain.  
\v 14 Ko an u wokoi Awulawa, aza ɗa bawu aꞌa̱ri n Mele, a ɗanga̱sa̱ka ta̱ kaci ka le a toni ili iꞌya Mele ma danai, a wenike ta̱ a atakasuvu a le a reve ta̱ ili iꞌya iꞌa̱ri dere n ili iꞌya iꞌa̱ri i cingi.  
\v 15 A wenike ta̱ mele mi ma̱ ta̱ a asuvu a le, adama a ɗa uyawunsa u le u tsu tonusuko le ta̱ ili iꞌya a ka yansa iꞌa̱ mai wa, ko kpam u tsu tonusuko le ta̱ a ka yansa ta̱ ili mai.  
\v 16 Gba̱ ili i na yi ya gita̱ ta̱ a kain ka Kashila̱ ka yanka uyawunsa u ama u ɗa wa̱ri usokongi afada a asu u Yesu Kawauwi. Kadyanshi ka Shinga ka ma yansa kuɓari ku ka danai nala. 
\s1 Aza a Yahuda n Mele 
\p  
\v 17 Uza u Yahuda ɗa baci va̱ri, n Mele ma vu pityanangi. Va yan ta̱ ara̱ɗi an va̱ri a asuvu a ama a Kashila̱.  
\v 18 Vu reve ta̱ ili iꞌya wa ciga vu vu yain, vu reve ta̱ kpam ili iꞌya iꞌa̱ri derere, kpaci vu rotsongusu ta̱ Mele mi.  
\v 19 Vu bidiga ta̱ kaci ka vunu vu woko uza ɗa wa rono arumba̱, vu bidigai kpam kaci ka vunu vu woko katyashi ka aza ɗa aꞌa̱ri a asuvu a karimbi.  
\v 20 Vu wenei yavu va wenike ta̱ atengeshi ili iꞌya iꞌa̱ri dere, kpam i wenishike aza ɗa bawu a revei ili. Va̱ ta̱ n Mele mi, adama a nala vu wenei yavu vu reve ili dem, kpam va̱ri n ukuna u mayun gba̱.  
\v 21 Vu wenishike ta̱ ama, ndya i zuwai bawu vu wenishikei kaci ka vunu? Vu tonusuko ta̱ ama kotsu a yain uboki wa, shegai avu vu gonoi va boko.  
\v 22 Vu da u gan a yain tsishankala wa, shegai avu vu gonoi va yan tsa. Vu da u gan a lyaka ameli kayala wa, shegai va tsa̱ra̱sa̱ ta̱ ili iꞌya i tsu uwa vu a ure u ɗa bawu u gain a kuwa ku ameli a le.  
\v 23 Vu yan ta̱ ara̱ɗi an va̱ri n Mele, shegai vu zuwa ta̱ ama a goroi Kashila̱, kpaci vu ꞌyuwain ma una̱ka̱ karinga̱.  
\v 24 Dere ɗa tyoku ɗa Tagara̱da u Kashila̱ u danai, “Awulawa a tsu wishisa ta̱ Kashila̱ adama a ɗe.” \x ◊ \xo 2:24 \xt Isha. 52:5; Izk. 36:22.\x* 
\p  
\v 25 Uza u Yahuda ɗa baci va̱ri, kpam va yan ili iꞌya Mele ma danai vu yain, a kiɗa vu baci kacombi,† u woko gbani wa. Shegai vu na̱ka̱ baci Mele mi karinga̱ wa, dere ɗa yavu aꞌa̱ri a kiɗa vu kacombi wa.  
\v 26 A tsu kiɗa Awulawa acombi wa, shegai a yan baci ili iꞌya Mele ma danai, Kashila̱ ka wene le ta̱ yavu a kiɗa le ta̱ acombi.  
\v 27 Kashila̱ ka tuwa̱ ta̱ ka yanka aza a Yahuda afada, kpaci Awulawa n kaci ka le a na̱ka̱ ta̱ Mele mi karinga̱. Va̱ ta̱ n Mele mi kpam a kiɗa vu ta̱ kacombi, shegai vu ꞌyuwain una̱ka̱ Mele mi karinga̱. Awulawa a na̱ka̱ ta̱ Mele mi karinga̱, ko an u wokoi a kiɗa le acombi wa. 
\p  
\v 28 Adama a ɗa ama a revei an avu uza u Yahuda u ɗa, kpam a kiɗa vu kacombi, nala u gonuko vu uza u Yahuda u mayun wa.  
\v 29 Mayun tani, uza u Yahuda u mayun aya uza ɗa katakasuvu ka ne ka̱ri dere n Kashila̱. Kpam ukiɗa u kacombi u mayun u ɗa an a kiɗa vu ikyamba wa, shegai usavaɗa u katakasuvu u ɗa, manyan ma Kulu ku Kashila̱ ma la vi. Usavaɗa u katakasuvu u nala vi, manyan ma Mele ma a korongi ma wa. Ucun u vuma u nala vi wa wusha ta̱ icikpali a asu u Kashila̱, shegai a asu u ama wa. 
\c 3  
\p  
\v 1 Aza a Yahuda aꞌa̱ n ili i roku iꞌya ama ɗa a buwai bawu aꞌa̱ri n iꞌya? Ndya i lobonoi a kiɗa le baci acombi?  
\v 2 I lobono ta̱ a ire ushani! Ure u kagita̱ u ɗa, Kashila̱ ka wushunku ta̱ aza a Yahuda n akani a ne. 
\p  
\v 3 Mayun ɗa aza roku a le a wushuki n akani yi wa. Nala wa ɓishinka Kashila̱ uyan ili iꞌya u zuwamgbanai ɗa?  
\v 4 Ko kenu! Ko ya dem u woko baci uza u kaɓan, Kashila̱ ka̱ ta̱ pini uza u mayun. Tagara̱da u Kashila̱ u dansa ta̱ ukuna u ne, 
\q1 “Ili iꞌya baci dem vu dansai, ya dem wa wene ta̱ mayun ɗa. 
\q1 Aꞌayin a ɗa a baci dem a banka vu a asu u afada, vu tsu lya ta̱ kaci.” \x ◊ \xo 3:4 \xt Ishp. 51:4.\x* 
\p  
\v 5 Aza roku a dana ta̱, “Tsu yan baci unyushi, nala u wenike ta̱ a kateshe Kashila̱ uza u maci ɗa. Adama a nala tsu dana ɗe la vi Kashila̱ ka nusa ta̱ u foro tsu baci.” (N pana ta̱ ama a danai nala.)  
\v 6 Shegai nala wa̱ri wa! Mayun ɗa baci Kashila̱ ka tsu yansa ili i shinga wa, wa fuɗa wa yanka likimba afada wa.  
\v 7 Uza roku u dana ta̱, “N yan baci kaɓan, kpam kaɓan ka va̱ ka wenikei ili iꞌya Kashila̱ ka danai mayun ɗa kpam ka na̱ka̱ yi tsupige, niɗa Kashila̱ ka dana mpa uza u unyushi u cingi u ɗa aku u yan mu mavura?”  
\v 8 Nala baci wa̱ri, ya fuɗa ta̱ kpam ya dana, “A̱sa̱ka̱ tsu lyai kapala n uyansa unyushi u cingi tsa̱ra̱ u woko utsa̱ra̱ u tsupige u Kashila̱.” Ama roku a tonuko tsu ta̱ kagbani a da ucun u uwenishike u nala vi u ɗa tsa yansa. Shegai nala wa̱ri wa! Kashila̱ ka yan le ta̱ mavura a ili iꞌya a yansai. 
\s1 Uza u maci wa̱ la wa 
\p  
\v 9 Dana ɗa tsa ciga tsu dana a̱tsu aza ɗa tsa̱ri aza a Yahuda tsu la aza ɗa a buwai ɗa? Nala wa! Tsu wenike ɗa̱ ɗe an unyushi u cingi wa tono n ama gba̱; wata, aza a Yahuda n Awulawa.  
\v 10 Tagara̱da u Kashila̱ u tonuko tsu ta̱, 
\q1 “Uza u maci wa̱ la wa, 
\q1 ko uza u te. 
\q1  
\v 11 Uza u kakiri wa̱ la wa. 
\q1 Uza wa̱ la wa zama Kashila̱ wa. 
\q1  
\v 12 Gba̱ le a kpatala̱ka ɗe Kashila̱ kucina̱. 
\q1 Ya dem u woko ɗe uza u gbani. 
\q1 Uza wa̱ la u yain ili i maci wa. 
\q1 Ko uza u te.” \x ◊ \xo 3:12 \xt Ishp. 14:1-3; Ishp. 53:1-3.\x* 
\q1  
\v 13 “Kadyanshi ka le kasaun ka ukukpi. 
\q1 Kadyanshi ka le ushaɗangi u ɗa ka̱ri n kaɓan.” 
\q1 “Ili iꞌya a dansai iꞌa̱ ta̱ tyoku u tsukonu tsu kali.” \x ◊ \xo 3:13 \xt Ishp. 5:9; Ishp. 140:3.\x* 
\q1  
\v 14 “A tsu rongo ta̱ uyansa una̱ u cingi u ɗa wa̱ri akoni a de.” \x ◊ \xo 3:14 \xt Ishp. 10:7.\x* 
\q1  
\v 15 “Ufoɓusi u ɗa aꞌa̱ri maco tsa̱ra̱ a wuna ama. 
\q1  
\v 16 A asu u ɗa dem a banai a tsu tuko ta̱ uwacinsa n upana u ikyamba. 
\q1  
\v 17 A tsu yan ili iꞌya ya zuwa ama a rongo na̱ ndishi n shinga n atoku wa.” \x ◊ \xo 3:17 \xt Isha. 59:7-8.\x* 
\q1  
\v 18 “A tsu pana gba̱m uwonvo u Kashila̱ wa.” \x ◊ \xo 3:18 \xt Ishp. 36:1.\x* 
\p  
\v 19 Tsu reve ta̱ gai ili iꞌya gba̱ Mele ma danai, ma dana ta̱ iꞌya a kaci ka aza ɗa Kashila̱ ka na̱ka̱i ma. Nala wa̱ri tsa̱ra̱ ama gba̱ a namba ili i udana, kpam kotsu gba̱ likimba u reve an wa̱ri a kere ka afada a Kashila̱.  
\v 20 Uza wa fuɗa wa woko uza u maci n Kashila̱ a asu u utono u Mele wa, kpaci manyan ma Mele ma la wa. Ili iꞌya Mele ma tsu yan iꞌya ma zuwa tsu tsu reve an tsu yain unyushi u cingi. 
\s1 Uwoko uza u maci a asu u upityanangu 
\p  
\v 21 Shegai gogo‑na Kashila̱ ka wenike ta̱ ure u roku kau u ugonuko ama a woko ama a maci. Mele mi n ikorongi i ntsumate a yan ta̱ kadyanshi ka ure u na vi, shegai a asu u una̱ka̱ Mele ma Musa karinga̱ ɗa wa.  
\v 22 Kashila̱ ka gonuko ta̱ ama a woko ama a maci a wushuku baci n Yesu Kawauwi u takpa le unyushi u cingi u le. Kpam gba̱ ama a ka tsa̱ra̱ ta̱ uwauwa a asu u ure u te u na vi, ko an ya baci aꞌa̱ri ko tani ndya baci a yain.  
\v 23 Ya dem yan ta̱ unyushi u cingi, kpam tsu gusa̱ ta̱ a tsupige tsu Kashila̱.  
\v 24 Shegai Kashila̱ ka gonuko le ta̱ a wokoi dere a asu u ukuna u shinga u ne u ɗa u nekei gbani. U yan ta̱ nala vi a asu u Yesu Kawauwi, uza ɗa u wutukpa̱ tsu u takpai unyushi u cingi u tsunu.  
\v 25 Kpaci Kashila̱ ka neke ta̱ Yesu Kawauwi tsa̱ra̱ u takpa mavura ma unyushi u cingi u ama tsa̱ra̱ Kashila̱ ka pana kpam upan u le wa. Kashila̱ ka gonuko ta̱ ama a woko dere a wushuku baci Kawauwi ka wotsongi mpasa n ne, an u nekei uma u ne uɗara̱kpa† adama a le. Kashila̱ uza u ahankuri ɗa kpam u tsu yansa ta̱ ukuna dere. Nala wa̱ri caupa, an bawu u tsu yan ama mavura adama a unyushi u cingi u le.  
\v 26 Kpam Kashila̱ ka neke ta̱ Yesu tsa̱ra̱ u wenike an u yain ili iꞌya iꞌa̱ri dere. Gogo‑na u gonuko ɗe aza a unyushi u cingi a woko dere a kapala ka ne adama a ɗa a wushuki n Yesu. 
\p  
\v 27 Nala baci, nte kalen ka ara̱ɗi a tsunu? Nte tani ka̱ri! An Kashila̱ ka wusha tsu, adama a ili i shinga iꞌya tsu yain ɗa wa. Adama a upityanangu u tsunu u ɗa.  
\v 28 Kashila̱ ka gonuko tsu ta̱ tsu wokoi dere a kapala ka ne adama a ɗa tsu wushuki, shegai adama a ɗa tsu tonoi Mele mi u ɗa wa.  
\v 29 Kashila̱ ka̱ adama a aza a Yahuda koshi ɗa? Aꞌa! Kashila̱ ka̱ ta̱ dem adama a Awulawa. Mayun, ka Awulawa ka dem.  
\v 30 Kashila̱ ka te ka koshi, kpam ure u te u ɗa koshi u ɗa u tsu wusha ama. U tsu gonuko ta̱ ama a woko dere a kapala ka ne a wushuku baci n eyi. U woko she aza a Yahuda ko Awulawa wa.  
\v 31 Gogo‑na an tsu tsa̱ra̱i upityanangu, tsu vuta̱la̱ Mele mi ɗa? Ko kenu! Upityanangu u ɗa u zuwa tsu tsu woko ili iꞌya Mele mi ma ciga tsu tsu woko mayun. 
\c 4  
\s1 Upityanangu u Ibirahi 
\p  
\v 1 Ndya tsa dana makoshi ma cau ma tsunu Ibirahi† ma rotsongusi a ukuna u upityanangu?  
\v 2 Kashila̱ ka gonuko yi baci u wokoi dere adama a ili iꞌya u yain, wa tsa̱ra̱ ta̱ ili iꞌya wa yan ara̱ɗi n iꞌya, shegai ure u Kashila̱ wa̱ adama a uyan ili wa.  
\v 3 Tagara̱da u Kashila̱ u dana ta̱, “Ibirahi wushuku ta̱ n Kashila̱, adama a nala Kashila̱ ka gonuko yi ta̱ u woko vuma u maci.” \x ◊ \xo 4:3 \xt Kag. 15:6.\x* 
\p  
\v 4 Vuma u yan baci manyan, u ka̱na̱ ta̱ a tsupa yi adama a ili iꞌya u yain. Katsupi ka malen ma manyan ka nala ki kune ku gbani wa.  
\v 5 Shegai va zuwa Kashila̱ ka gonuko vu vu woko dere adama a ili iꞌya vu yain wa. Kashila̱ ka wusha ta̱ aza a unyushi u cingi adama a ɗa a pityanangi n eyi.  
\v 6 Dawuda dana ta̱ dem nala an u yain kadyanshi ka ipeli i vuma ɗa Kashila̱ ka wushai tyoku u vuma u maci, ko an u wokoi uwoko u maci u nala vi adama a ili iꞌya vuma u nala vi u yain ɗa wa: 
\q1  
\v 7 “Ama a ɗa a yain ili i cingi iꞌya Kashila̱ ka cimbusa̱i, 
\q1 a yan ta̱ ipeli i mayun. 
\q1 Kashila̱ ka takpa le ɗe unyushi u cingi u le. 
\q1  
\v 8 Ama a nala yi a pele ta̱, 
\q1 aza ɗa Magono ma Zuba bawu ma ciɓa unyushi u cingi u le.” \x ◊ \xo 4:8 \xt Ishp. 32:1-2.\x* 
\p  
\v 9 Ipeli iꞌya Dawuda yain kadyanshi ki ya aza ɗa a kiɗai acombi a ɗa koshi? Nala wa, ko kenu! Ya aza ɗa bawu a kiɗai acombi a ɗa dem. Kpaci tsu dana ɗe ili iꞌya Tagara̱da u Kashila̱ u danai, “Ibirahi wushuku ta̱ n Kashila̱, adama a nala Kashila̱ ka gonuko yi ta̱ u woko vuma u maci.”  
\v 10 Niɗa na vi gita̱i? Kashila̱ ka wusha Ibirahi kahu a kiɗa yi kacombi ɗa ko cina a kiɗa yi ɗe? Kahu a kiɗa yi kacombi ɗa Kashila̱ ka wusha yi.  
\v 11 Ukiɗa u kacombi iryoci iꞌya an Ibirahi wa̱ri n upityanangu kpam Kashila̱ ka wushuku ɗe n eyi, aku u gonuko yi u woko vuma u maci, tun kahu a kiɗa yi kacombi. Adama a nala Ibirahi aya asheku a aza ɗa aꞌa̱ri n upityanangu bawu a kiɗai acombi. A woko ta̱ derere n Kashila̱ adama a ɗa aꞌa̱ri n upityanangu.  
\v 12 Ibirahi kpam aya dem asheku a aza ɗa a kiɗai acombi, aꞌa̱ baci gai n ucun u pityanangu u ɗa Ibirahi wa̱ri n u ɗa tun kahu a kiɗa yi kacombi. 
\s1 Kazuwamgbani a asu u upityanangu 
\p  
\v 13 Kashila̱ ka yankai Ibirahi na̱ mmuku n tsikaya n ne kazuwamgbani u da wa na̱ka̱ le ta̱ likimba. U yan nala adama a ɗa Ibirahi na̱ka̱i Mele karinga̱ wa, shegai upityanangu u ne n eyi u ɗa u zuwai u wusha yi.  
\v 14 Ama a ka wusha baci ili iꞌya Kashila̱ ka zuwamgbanai a asu u utono Mele, upityanangu u woko ɗe la vi u gbani. Kpam kazuwamgbani ka Kashila̱ ka yankai Ibirahi ka woko dem la vi ɗe ka gbani.  
\v 15 Kashila̱ ka tsu pana ta̱ upan u ama a kpa̱ɗa̱ baci utono Mele. A da baci mele ma̱ri la wa, vuma wa̱ri wa koɗo ma wa. 
\p  
\v 16 Adama a nala ama a wusha ta̱ kazuwamgbani ka Kashila̱ an a wushuki. U neke ta̱ ili iꞌya u zuwamgbanai vi gbani, kpam mayun a wusha ta̱ u ɗa. A tono baci Mele ma aza a Yahuda, ko kpam a tono baci ma wa, a ka wusha ta̱ u ɗa aꞌa̱ baci n upityanangu tyoku u Ibirahi. Kpaci Ibirahi aya asheku a aza ɗa a wushuki gba̱.  
\v 17 Tyoku ɗa Tagara̱da u Kashila̱ u danai an Kashila̱ ka tonukoi Ibirahi, “N gonuko vu ta̱ asheku a uyamba ushani.” \x ◊ \xo 4:17 \xt Kag. 17:5.\x* Kazuwamgbani ka na ki a yanka ta̱ ka Ibirahi adama a ɗa u wushuki n Kashila̱, uza ɗa u tsu ꞌya̱nga̱sa̱ akushe a gono n uma, kpam u zuwai ili i savu i wuta̱i a asu u ɗa bawu ili iꞌa̱ri. 
\p  
\v 18 An Kashila̱ ka yankai Ibirahi kazuwamgbani wa woko asheku a uyamba ushani, Ibirahi wushuku ta̱ n eyi. Kashila̱ ka dana ta̱ kpam, “Mmuku n tsikaya n vunu ma yan ta̱ ushani, tyoku u atala,” \x ◊ \xo 4:18 \xt Kag. 15:5.\x* ko an u wokoi ucun u kazuwamgbani ka nala yavu ka woko mayun wa!  
\v 19 Aku Ibirahi lyai kapala n uwushuku, ko an u wokoi u yan ɗe evu n ayen amangatawun (100) kpam u kutsa ɗe ɗa wa woko asheku. Uka u ne Saratu dem u yan ɗe mamici kpam u matsa wa.  
\v 20 Ibirahi yan mala̱la̱ ma Kashila̱ ka kpa̱ɗa̱ uyan ili iꞌya u zuwamgbanai wa, kpam u a̱sa̱ka̱ uwushukusu wa. Upityanangu u ne u shaɗangu yi n ucira, aku u na̱ka̱i Kashila̱ tsupige.  
\v 21 U wushuku ta̱ mayun an Kashila̱ ka fuɗa ka shaɗangu ili iꞌya u yain kazuwamgbani.  
\v 22 Adama a upityanangu u Ibirahi, “Kashila̱ ka gonuko yi ta̱ u woko vuma u maci.”  
\v 23 An Tagara̱da u Kashila̱ u danai, “Kashila̱ ka gonuko yi ta̱ u woko vuma u maci,” Ibirahi ɗa koshi a koronki u ɗa wa.  
\v 24 A koronku tsu ta̱ dem nala, tsa̱ra̱ a tonuko tsu Kashila̱ ka gonuko tsu ta̱ dem ama a maci tsu wushuku baci n eyi, uza ɗa u ꞌya̱nga̱sa̱i Yesu Asheku a tsunu a ukpa̱.  
\v 25 Kashila̱ ka neke ta̱ Yesu u kuwa̱ adama a unyushi u cingi u tsunu, kpam u ꞌya̱nga̱sa̱ yi ta̱ n uma, tsa̱ra̱ Kashila̱ ka gonuko tsu tsu woko dere. 
\c 5  
\s1 Upityanangu u tuko ta̱ maza̱nga̱ 
\p  
\v 1 Kashila̱ ka gonuko tsu ta̱ tsu wokoi dere ubana a asu u ne adama a upityanangu u tsunu. Gogo‑na tsa̱ ta̱ na̱ ndishi n shinga n Kashila̱ adama a ili iꞌya Yesu Kawauwi Asheku a tsunu a yanka tsu.  
\v 2 U yanka tsu ta̱ ure tsa̱ra̱ tsu uwa a tsishinga tsu Kashila̱ adama a ɗa tsu wushuki n Kawauwi. Kpam tsu yan ta̱ maza̱nga̱ adama a ɗa tsa̱ri n kapashi a tsupige tsu Kashila̱.  
\v 3 Nala gba̱m koshi wa, tsa̱ ta̱ dem n maza̱nga̱ an tsa̱ri a kadambula, adama a ɗa tsu reve ta̱ kadambula ka nala ki ka zuwa tsu ta̱ akawunki.  
\v 4 An tsu rotsongusi tyoku ɗa tsa kawunku, aku Kashila̱ ka wushunku tsu. Adama a nala a ɗa gogo‑na tsa̱ri n uzuwa u uma.  
\v 5 Tsa̱ baci n uzuwa u uma ucun u na, a ka varangu tsu a iyamba wa. Gba̱ ili i na yi i gita̱ ta̱ adama a ɗa Kashila̱ ka na̱ka̱ tsu Kulu Keri,† uza ɗa u shaɗangi atakasuvu a tsunu n uciga u ne. 
\p  
\v 6 Kawauwi ka kuwa̱ ta̱ adama a tsunu aꞌayin a ɗa bawu tsa fuɗa tsa ɓa̱nga̱ kaci ka tsunu, ko an u wokoi aza a unyushi u cingi a ɗa tsa̱ri.  
\v 7 U wuyana ta̱ cika uza roku u kuwa̱ tsa̱ra̱ u wauwa uma u uza roku u ɗa wa tono Mele. Shegai gaawan wa tuwa̱ ta̱ u kuwa̱ tsa̱ra̱ u wauwa uma u uza ɗa u tsu yansa̱ka atoku ikuna i shinga maco.  
\v 8 Shegai Kashila̱ ka wenike tsu uciga u pige an u sukunku tsu Kawauwi u kuwa̱ adama a tsunu cina tsu buwai ve aza a unyushi u cingi. 
\p  
\v 9 Gogo‑na Kashila̱ ka gonuko tsu ɗe tsu wokoi dere a asu u ne adama a mpasa n Kawauwi, adama a nala tsu reve ta̱ maken ma̱ la wa, wa wauwa tsu ta̱ a asuvu a upan u Kashila̱.  
\v 10 Tun cina tsu buwai ve atokulalu a Kashila̱ ɗa eyi kaci ka ne u gonuko tsu aje a ne, cinda Maku ma ne ma kuwa̱i adama a tsunu. Gogo‑na cinda tsu wokoi aje a Kashila̱, tsu reve ta̱ an mayun ɗa wa wauwa tsu a asu u uma u Maku ma ne.  
\v 11 Nala gba̱m koshi wa, tsa̱ ta̱ n maza̱nga̱ adama a ili iꞌya Kashila̱ ka yanka tsu a asu u Yesu Kawauwi, uza ɗa u gonuko tsu aje a Kashila̱. 
\s1 Ada̱mu n Kawauwi 
\p  
\v 12 Unyushi u cingi u uwa ta̱ a likimba adama a ili iꞌya vuma u te u yain, kpam unyushi u tuwa̱ ta̱ kaɓolo n ukpa̱. Ili iꞌya i zuwai u ka̱na̱i ya dem she u kuwa̱ iꞌya gai la vi, kpaci ya dem yan ta̱ unyushi u cingi.  
\v 13 Unyushi u cingi wa̱ ta̱ pini a likimba tun kahu Kashila̱ ka na̱ka̱ Mele. Aꞌayin a nala yi Kashila̱ ka tsu ciɓusa unyushi wa, kpaci Mele ma̱ri pini wa.  
\v 14 Shegai aꞌayin a Ada̱mu† ubana a aꞌayin a Musa ama a kuwusa̱ ta̱, ko an u wokoi a tsu ꞌyuwan ili iꞌya Kashila̱ ka tsu tonuko le a yain wa, tyoku u Ada̱mu. 
\p A ure u roku, Ada̱mu wa̱ ta̱ yavu Kawauwi uza ɗa u tuwa̱i a kucina̱.  
\v 15 Shegai ama a re a le yi una̱ u te u ɗa aꞌa̱ri wa, kpaci kune ku Kashila̱ ka yanka tsu gbani ka̱ tyoku u unyushi u cingi u Ada̱mu wa. Mayun ɗa an ama ushani a kuwa̱i adama a unyushi u vuma u te u nala vi. Shegai ukuna u shinga u Kashila̱ u la ta̱ tsupige, kpam nala ama ushani a tsa̱ra̱ ta̱ kune ku Kashila̱ ki; wata, uma u ɗa la vi a asu u ukuna u shinga u vuma u te u nala vi, Yesu Kawauwi.  
\v 16 Ili iꞌya uza wa tsa̱ra̱ a asu u kune ku Kashila̱ ki iꞌa̱ ta̱ kau n ili iꞌya uza wa tsa̱ra̱ a asu u unyushi u cingi u vuma u te u nala vi. An Ada̱mu yain unyushi u cingi u nala vi, Kashila̱ ka yan ta̱ afada, u yain kpam mavura. Shegai u gonuko tsu ta̱ tsu wokoi dere a asu u kune ku shinga ku ne, ko an u wokoi tsu yain unyushi ushani.  
\v 17 Unyushi u cingi u vuma u te u na vi; wata, Ada̱mu, u zuwa ta̱ ukpa̱ wa lya tsugono tsu tsunu. Shegai ili iꞌya Yesu Kawauwi u yain i la ta̱ ili i nala yi. Kashila̱ ka yanka tsu ta̱ ili i shinga ushani, kpaci u wushuku ta̱ n a̱tsu adama a Yesu. Adama a nala tsa tsa̱ra̱ ta̱ uma kpam tsu lyai tsugono tsu ukpa̱. 
\p  
\v 18 Unyushi u te u Ada̱mu vi u tuko ta̱ ama gba̱ mavura ma ukpa̱. Nala kpam, ili i te i maci iꞌya Kawauwi ka yain vi i gonuko ta̱ ama gba̱ a woko dere a asu u Kashila̱. Kpam u tuko ta̱ ama gba̱ uma u mayun.  
\v 19 Unyushi u vuma u te u nala vi ubana a asu u Kashila̱, u zuwa ta̱ ama ushani a wokoi aza a unyushi u cingi. Shegai Yesu pana̱ka ta̱ Kashila̱ kpam u zuwai Kashila̱ ka wushi ama ushani. 
\p  
\v 20 Kashila̱ ka na̱ka̱ ta̱ Mele tsa̱ra̱ ama a wene tyoku ɗa caupa aꞌa̱ri aza a unyushi u cingi. Shegai an ama yi aꞌa̱ri a udokusu unyushi vi, aku Kashila̱ ka doki ka yansa̱ka le ikuna i shinga.  
\v 21 Unyushi u cingi u lya ta̱ tsugono tsu ama gba̱ hal u tuko le ukpa̱. Nala dem gogo‑na, ukuna u shinga u Kashila̱ wa lya tsugono, kpam u wushuku ta̱ n a̱tsu adama a Yesu Kawauwi Asheku a tsunu. Kpam nala u tuko tsu ta̱ uma bawu utyoku. 
\c 6  
\s1 Unyushi u cingi wa̱ n ucira wa 
\p  
\v 1 Ndya tsa dana? Tsu lyai kapala n uyansa unyushi u cingi ɗa, tsa̱ra̱ Kashila̱ ka lyai kapala n u yansa̱ka tsu ikuna i shinga i ne?  
\v 2 Aꞌa, ko kenu! A ukuna u unyushi u cingi u ɗa baci, a̱tsu akushe a ɗa, niɗa tsa lya kapala n uyansa unyushi u cingi?  
\v 3 I a̱sa̱nsa̱ an gba̱ tsunu tsu wokoi ili i te n Kawauwi an a ulyuɓugu† tsu? An a lyuɓugu tsu, tsu kuwa̱ ta̱ tyoku ɗa u kuwa̱i.  
\v 4 An a lyuɓugu tsu, u woko ta̱ yavu n Kawauwi ka a ciɗa̱ngu tsu, kpaci tsu kuwa̱ ta̱ n eyi. Tata yanka ta̱ tsupige n ucira u ne manyan u ꞌya̱nga̱sa̱i Kawauwi a ukpa̱. Nala dem wa zuwa tsu tsu rongo uma u savu. 
\p  
\v 5 Cinda tsu ɓolomgbonoi n Kawauwi a asu u ukpa̱ u ne, Kashila̱ ka zuwa tsu ta̱ tsu doku tsu ꞌya̱nga̱ n uma tyoku ɗa a ꞌya̱nga̱sa̱i Kawauwi.  
\v 6 Tsu reve ta̱ a wuna tsu ta̱ tyoku ɗa tsa̱ri caupa a mawandamgbani† kaɓolo n Yesu, tsa̱ra̱ unyushi u cingi u namba ucira a uma u tsunu. Kashila̱ ka yan ta̱ nala, tsa̱ra̱ ikyamba i unyushi i cingi i tsunu i lyai kapala n uwoko agbashi a unyushi u cingi wa.  
\v 7 Nala wa̱ri kpaci aꞌayin a ɗa baci dem ama a kuwa̱i a woko ɗe yaa, unyushi u cingi wa̱ kpam n ucira a kaci ka le wa. 
\p  
\v 8 Tsu kuwa̱ baci n Kawauwi, tsu reve ta̱ tsa yan ta̱ uma n eyi.  
\v 9 A ꞌya̱nga̱sa̱ ta̱ Kawauwi a ukpa̱, adama a nala tsu reve ta̱ wa doku wa kuwa̱ wa. Ukpa̱ wa̱ kpam n ucira a kaci ka ne gogo‑na wa.  
\v 10 An Kawauwi ka kuwa̱i, kuten ka u kuwa̱i tsa̱ra̱ u lyai kaci ka unyushi u cingi, kpam u ka̱na̱ u doku u kuwa̱ wa. Gogo‑na wa̱ ta̱ n uma u savu, kpam uma u savu u ne vi wa̱ ta̱ a asu u Kashila̱.  
\v 11 Nala dem, u gan ta̱ vu wene kaci ka vunu yavu kakushe ka va̱ri a asu u unyushi u cingi, kpam va̱ri n uma n Kashila̱ a asu u Yesu Kawauwi. 
\p  
\v 12 Adama a nala kotsu vu a̱sa̱ka̱ unyushi u cingi u toni n uma u vunu pini na a likimba wa. Vu toni kpam ili i cingi iꞌya va ciga vu yain wa.  
\v 13 Kotsu i a̱sa̱ka̱ kapashi ka ikyamba ka ɗe ka te ka woko ili i uyanka tsicingi tsa̱ra̱ i yain unyushi u cingi wa. Shegai ɗa ya yan nala, na̱ka̱i kaci ka ɗe kaɓa̱la̱ a asu u Kashila̱, kpaci icun i ama ɗa a kuwa̱i ɗa iꞌa̱ri, shegai gogo‑na Kashila̱ ka gonuko ɗa̱ aza a uma. Na̱ka̱i ikyamba i ɗe kaɓa̱la̱ a asu u Kashila̱ tsa̱ra̱ i yain ili iꞌya iꞌa̱ri dere kpam ya tuko tsupige a asu u Kashila̱.  
\v 14 Unyushi u cingi u buwa kpam uwoko uzapige u vunu wa. Tsishinga tsu Kashila̱ tsa tsa lya tsugono a kaci ka vunu, shegai Mele wa. 
\s1 Agbashi a ɗa pana̱kai Kashila̱ 
\p  
\v 15 An u wokoi tsishinga tsu Kashila̱ tsa tsa lya tsugono a kaci ka tsunu, shegai Mele wa, nala na̱ka̱ tsu ucira u uyansa unyushi ucingi ɗa? Nala wa̱ri wa, ko kenu.  
\v 16 I reve ta̱ mayun ɗa, ili iꞌya baci dem i ɗanga̱sai ya pana̱ka i woko ɗe uzapige u ɗe. Ya fuɗa ta̱ ya ɗanga̱sa unyushi u cingi u ɗa wa tono n uza ubana a ukpa̱, ko kpam i ɗanga̱sa upana̱ka Kashila̱ aku i woko aza a maci.  
\v 17 Tun caupa, eɗa̱ agbashi a unyushi u cingi a ɗa. Shegai n cikpa ta̱ Kashila̱ an i shamgbai ya pana̱ka uwenishike u ɗa i wushai ara va̱.  
\v 18 Kashila̱ ka surukpa ɗa̱ ɗe a ucira u unyushi u cingi, kpam i woko ɗe agbashi a Kashila̱ tsa̱ra̱ i yain ili iꞌya iꞌa̱ri i maci. 
\p  
\v 19 Dansa ɗa n dansai n iryoci i na yi tsa̱ra̱ i ka̱na̱ ili iꞌya ma tono n maloko. Tun caupa, iꞌa̱ri i a̱sa̱ka̱ ta̱ kaci ka ɗe i woko agbashi a unyushi u cingi n tsicingi. Gogo‑na u ka̱na̱ ta̱ i ɗanga̱sa i woko agbashi a ukuna u maci tsa̱ra̱ i woko uwulukpi. 
\p  
\v 20 Tun caupa, an iꞌa̱ri agbashi a unyushi u cingi, i dambula n uyan ili iꞌya iꞌa̱ri i maci wa.  
\v 21 Katsupi ka eni ka i tsa̱ra̱i aꞌayin a ɗa iꞌa̱ri ya yansa ili i cingi iꞌya ya pana iꞌya uwono gogo‑na vi? Ili i na yi ukpa̱ u ɗa koshi i tsu tuko.  
\v 22 Shegai gogo‑na Kashila̱ ka surukpa ɗa̱ ɗe a ucira u unyushi u cingi, kpam i woko ɗe agbashi a Kashila̱. Gogo‑na she i yain ili iꞌya ya tuko ndishi ma uwulukpi kpam i tuko uma u ɗa bawu wa̱ri n utyoku.  
\v 23 Katsupi ka unyushi u cingi ukpa̱ u ɗa, shegai Kashila̱ ka na̱ka̱ tsu ta̱ uma u ɗa bawu wa̱ri n utyoku gbani a asu Yesu Kawauwi Asheku a tsunu. 
\c 7  
\s1 Iryoci i iyolo 
\p  
\v 1 Ama a va̱, gba̱ ɗe i reve ta̱ mele. Adama a nala i reve ta̱ mayun ɗa mele mi ma tsu lya ta̱ tsugono tsu ama aꞌayin a ɗa baci aꞌa̱ri n uma koshi.  
\v 2 Tyoku u na, uka u yan baci iyolo, mele ma tsu sira yi ta̱ a asu u vali u ne aꞌayin a ɗa wa̱ri n uma. Shegai vali vi u kuwa̱ baci, mele ma iyolo ma sira yi kpam wa.  
\v 3 U bana baci vali roku iyolo bawu kotso vali u ne vi u kuwa̱i, mele ma dana ta̱ u yan ta̱ tsishankala. Shegai vali u ne u kuwa̱ baci, wa̱ ta̱ usurukpi a mele ma iyolo, kpam u yan tsishankala wa, ko u bana baci vali roku iyolo. 
\p  
\v 4 Ama a va̱, nala wa̱ri n a̱ɗa̱. Mele ma buwa kpam ulya tsugono a kaci ka ɗe wa, kpaci i kuwa̱ ta̱ a ucira u ne an i kuwa̱i n Kawauwi a mawandamgbani. Kpam gogo‑na a ɓolomgbono ɗa̱ ɗe n uza ɗa a ꞌya̱nga̱sa̱i a ukpa̱ tsa̱ra̱ tsu gbashika Kashila̱.  
\v 5 Tun caupa, kapashi ka uma u tsunu ka ka̱ri n unyushi vi ka ka lya tsugono a kaci ka tsunu. Mele mi ma ma zuwa tsu tsu yain n maluwa ma uyan ili i unyushi iꞌya ya lya tsugono a ikyamba i tsunu. Kpam adama a nala, gba̱ ili iꞌya dem tsu yain ukpa̱ u ɗa i tsu zuwa tsu.  
\v 6 Shegai Mele mi ma buwa kpam ulya tsugono a kaci ka tsunu wa. Tsa̱ ta̱ tyoku u akushe, kpam Mele mi ma tsa̱ra̱ ucira a kaci ka tsunu wa. Gogo‑na tsa gbashika ta̱ Kashila̱ a ure u savu a asu u upana̱ka Kulu Keri, shegai a ure u cau u ɗa tsu pana̱kai Mele ma a korongi wa. 
\s1 Mele n unyushi u cingi 
\p  
\v 7 Ya wundya yavu n dana Mele unyushi u cingi u ɗa? Nala wa ko kenu. Mele ma ma zuwa mu n reve ili iꞌya a tsu isa̱ unyushi. Tyoku u na, ma̱ri ma reve kalen ka uciga ili iꞌya iꞌa̱ri i uza roku wa, shegai Mele mi ma tonuko mu kotsu n yain iꞌya wa.  
\v 8 An unyushi u tsa̱ra̱i ucira a asu u Mele mi, ɗa u zuwa mu n yain n maluwa ma uciga ili iꞌya iꞌa̱ri i uza roku. A da baci Mele ma̱ri la wa, unyushi wa̱ri wa tsa̱ra̱ ucira u nala vi wa.  
\v 9 Ma̱ri n dambula n ili i roku wa kahu n reve ili iꞌya Mele ma danai n yain. Shegai an n revei iꞌya, aku n revei n nusa ta̱ kpam mpa uza u unyushi u cingi ɗa uza ɗa wa tuwa̱ u kuwa̱.  
\v 10 Mele ma na mi ma̱ri ma gan ta̱ ma zuwa mu n yain n uma, a una̱ u ɗa ma zuwa mu n kuwa̱. 
\p  
\v 11 Unyushi u cingi u tsa̱ra̱ ta̱ ure u ɗa wa la̱pa̱na̱sa̱ mu, aku u yain manyan n Mele mi tsa̱ra̱ u wuna mu.  
\v 12 Adama a nala, Mele mi n kaci ka ne n idani i ne iꞌya Kashila̱ ka na̱ka̱i, a dana ta̱ ili iꞌya iꞌa̱ri derere, kpam a ɓa̱nga̱ ta̱ ama.  
\v 13 Dana ɗa ma dana an ili iꞌya iꞌa̱ri i shinga ya zuwa mu ukpa̱? Nala wa, ko kenu! Unyushi u cingi u ɗa u bidyai ili iꞌya iꞌa̱ri i shinga u yain manyan n iꞌya u tukoi ukpa̱ u va̱. Nala u gita̱ ta̱ tsa̱ra̱ n wene tyoku ɗa unyushi u cingi wa̱ri mayun. Ili iꞌya i zuwai mele n udani aꞌa̱ri la iꞌya, tsa̱ra̱ u wenike an unyushi u cingi wa̱ri n tsicingi. 
\s1 Kumoɗu ka ukpa̱ɗa̱ u uyan unyushi 
\p  
\v 14 Tsu reve ta̱ Mele ma wuta̱i a asu u Kashila̱ kpam ma lobono ta̱. Shegai mpa vuma ɗa koshi, adama a nala, unyushi u cingi u lya ta̱ tsugono a kaci ka va̱ yavu mpa kagbashi ka ne ka.  
\v 15 N reve ili iꞌya i tsu zuwa n yansa ili iꞌya ma yansa wa. N tsu ciga ta̱ n yansa ili iꞌya iꞌa̱ri derere, shegai n tsu yansa iꞌya wa. Aku n gono n yansa ili iꞌya n kovoi.  
\v 16 N reve ta̱ ili iꞌya ma yansa i gan wa, kpam nala u wenike ta̱ n wushuku ta̱ an Mele ma̱ri derere.  
\v 17 Adama a nala, mpa ma yansa ili i cingi i nala yi wa. Unyushi u cingi u ɗa wa̱ri a asuvu a va̱ u ɗa wa yansa iꞌya.  
\v 18 Kapashi ka va̱ ka ka̱ri ka cau ka unyushi vi ka a̱sa̱ka̱ mu n yain ili i shinga wa. Ko ma ciga baci n yain ili iꞌya iꞌa̱ri dere, n tsu fuɗa wa.  
\v 19 Ma ciga baci n yain ili i shinga, n tsu yan wa. Kpam n ma̱tsa̱ baci tsa̱ra̱ n kpa̱ɗa̱ uyan unyushi u cingi, aku n gono n yain u ɗa.  
\v 20 Shegai ma yansa baci ili iꞌya bawu ma ciga n yain, mpa ma yan iꞌya mayun wa. Unyushi u cingi u ɗa wa̱ri a asuvu a va̱ u ɗa wa yansa iꞌya. 
\p  
\v 21 Ili iꞌya n wenei a uma u va̱ iꞌya na: aꞌayin a ɗa baci ma ciga n yain ili i shinga aku n cina kaci ka va̱ ili i cingi iꞌya ma yan.  
\v 22 Katakasuvu ka va̱ ka za̱nga̱na̱ ta̱ adama a Mele ma ma wuta̱i a asu u Kashila̱.  
\v 23 Shegai ko nte wa a asuvu a va̱ n cina ta̱ ili i roku iꞌya ya shila̱ka̱na̱ n ili iꞌya katakasuvu ka va̱ ka ciga uyan. Pini nala, u gonuko mu kagbashi ka unyushi u cingi u ɗa wa lya tsugono a ili iꞌya ma yansa gba̱.  
\v 24 Adama a nala, asuvu a va̱ a vaku wa! Ya wa wusa mu a ikyamba i na iꞌya ya zuwa mu ukpa̱?  
\v 25 N cikpa ta̱ Kashila̱ adama a ɗa Yesu Kawauwi, aya uza ɗa wa wauwa mu. 
\p Ma̱ ta̱ tyoku u na: a katakasuvu ka va̱, n tsu ciga ta̱ n toni Mele ma Kashila̱, shegai kapashi ka va̱ ka ka tsu ciga ka yain unyushi u cingi, ka gonuko mu kagbashi ka unyushi. 
\c 8  
\s1 A̱sa̱ka̱ Kulu Keri ku lyai tsugono 
\p  
\v 1 Adama a nala, ama ɗa aꞌa̱ri aza a Yesu Kawauwi, Kashila̱ ka yanka le afada ko kpam u kiɗa̱ga le ugana wa.  
\v 2 Kulu Keri, uza ɗa u tsu na̱ka̱sa̱ uma u ɗa u wuta̱i a asu Yesu Kawauwi, u wutukpa̱ mu ɗe asuvu a ucira u unyushi u cingi u ɗa wa tono n ukpa̱.  
\v 3 Mele ma Musa ma̱ n ucira u ɗa ma wauwa tsu wa, kpaci gba̱ tsunu aza a unyushi u cingi a ɗa. Shegai Kashila̱ ka yain ili iꞌya bawu Mele ma fuɗa ma yan. U suki Maku ma ne a likimba n ikyamba tyoku i tsunu, shegai i tsunu iꞌa̱ ta̱ n unyushi u cingi. Kashila̱ ka wacinsai tsugono tsu unyushi u cingi tsa tsa lya tsugono a kaci ka tsunu a asu u una̱ka̱ Maku ma ne tyoku u uɗara̱kpa u unyushi u cingi u tsunu.  
\v 4 Yan ɗa u yain nala, tsa̱ra̱ tsu yain gba̱ ili iꞌya Mele ma danai aꞌayin a ɗa baci tsu pana̱kai Kulu Keri, n u ɗa tsa yan ili iꞌya a̱tsu tsa ciga n kaci ka tsunu. 
\p  
\v 5 Aꞌayin a ɗa baci ama a a̱sa̱ka̱i ili iꞌya a lai n uciga i lyai tsugono tsu le, ili i unyushi u cingi iꞌya a tsu rongo uyawunsa maco. Shegai aza ɗa a a̱sa̱ka̱i Kulu Keri ku lyai tsugono a kaci ka le, ili iꞌya ya zuwa Kulu Keri ku pana kayanyan iꞌya a tsu rongo uyawunsa maco.  
\v 6 Maluwa ma uyan unyushi u cingi u vuma ma lya baci tsugono tsu ne, wa kuwa̱ ta̱. Shegai Kulu Keri ku lya baci tsugono a kaci ka ne, wa tsa̱ra̱ ta̱ uma na̱ ndishi n shinga.  
\v 7 Maluwa ma ili i vuma ma lya yi baci tsugono, n Kashila̱ ka wa shila̱ka̱na̱ maco. U tsu tono ili iꞌya Kashila̱ ka danai u yain wa. Mayun tani u tsu fuɗa u yain nala wa.  
\v 8 Aza ɗa a a̱sa̱ka̱i ili i unyushi u cingi iꞌya a ka ciga ya lya tsugono a kaci ka le, a ka fuɗa a ka yan ili iꞌya Kashila̱ ka pana kayanyan wa. 
\p  
\v 9 Shegai eɗa̱ i a̱sa̱ka̱ uciga u uyan unyushi u cingi u ɗe wa lya tsugono a kaci ka ɗe wa. Kulu Keri ka̱ ta̱ a asuvu a ɗe mayun, kpam ka ka lya tsugono a kaci ka ɗe. (Kpam ko ya baci bawu wa̱ri n Kulu ku Kawauwi a asuvu a ne, eyi katoni† ka wa.)  
\v 10 Ikyamba i ɗe ya kuwa̱ ta̱ adama unyushi u cingi. Shegai Kawauwi ka̱ baci asuvu a ɗe, she Kulu ku na̱ka̱ ɗa̱ uma, kpaci Kawauwi ka ka zuwai i wokoi ama a maci asu u Kashila̱.  
\v 11 Kulu ku Kashila̱, uza ɗa ꞌya̱nga̱sa̱i Yesu a ukpa̱, ka ka̱ri a asuvu a ɗe. Tsu reve ta̱ Kashila̱ ka ꞌya̱nga̱sa̱i Yesu Kawauwi a ukpa̱, kpam nala dem Kashila̱ ka zuwa ikyamba i ɗe iꞌya ya kuwa̱ i yain uma a asu u Kulu ku ne ka ka̱ri a asuvu a ɗe yi. 
\p  
\v 12 Adama a nala ama a va̱, u ka̱na̱ ta̱ tsu rongo tyoku ɗa Kulu ku Kashila̱ ku tonuko tsu. U gan tsu rongoi tyoku ɗa u luwa tsu wa, kpaci a̱tsu aza a unyushi u cingi a ɗa.  
\v 13 Kpaci i lya baci kapala n utono maluwa ma unyushi u cingi u ɗe, ya kuwa̱ ta̱. Shegai i a̱sa̱ka̱ baci Kulu ku ɓa̱nga̱ ɗa̱ i a̱sa̱ka̱i uyansa ili i cingi, ya tsa̱ra̱ ta̱ uma u mayun.  
\v 14 Mmuku n Kashila̱ n mayun alya aza ɗa a a̱sa̱ka̱i Kulu ku Kashila̱ ka tono n ele.  
\v 15 Kpaci Kulu ka Kashila̱ ka na̱ka̱ ɗa̱ ka gonuko ɗa̱ agbashi wa, kpam ka zuwa ɗa̱ upana uwonvo wa. Shegai Kulu ki ku gono ku gonuko ɗa̱ mmuku n Kashila̱, kpam ka ku tsu na̱ka̱ tsu ucira tsa̱ra̱ tsu isa̱ Kashila̱, “Tata! Tata u tsunu!”  
\v 16 Kulu ku Kashila̱ ku ɓolomgbono ta̱ n kulu ku tsunu, tsa̱ra̱ ku wenike mayun ɗa tsa̱ri mmuku n Kashila̱.  
\v 17 Adama a nala, tsa wusha ta̱ ili iꞌya Kashila̱ ka ɓa̱na̱ka̱ ama a ne. Nala dem gba̱ ili iꞌya Kashila̱ ka na̱ka̱i Maku ma ne, Kawauwi, i woko dem i tsunu. Shegai tsa ciga baci tsu tsa̱ra̱ tsupige tyoku ɗa Kawauwi ka tsa̱ra̱i, u ka̱na̱ ta̱ tsu soi mavura tyoku ɗa u soi. 
\s1 Tsupige tsa tsa tuwa̱ 
\p  
\v 18 Aꞌayin a ɗa baci dem tsu ciɓai n tsupige tsa wa tuwa̱ wa na̱ka̱ tsu a kapala, mavura ma tsa so gogo‑na ili i roku iꞌya wa.  
\v 19 Gba̱ ili iꞌya Kashila̱ ka yain iꞌa̱ ta̱ a uma̱tsi a uvana aꞌayin a ɗa Kashila̱ ka wenike a kateshe ama ɗa aꞌa̱ri mmuku n ne n mayun.  
\v 20 Kashila̱ ka ka zuwai gba̱ ili iꞌya u yain i woko i una̱ u cingi. Ili iꞌya u yain iꞌya i wushuki i woko nala wa, shegai Kashila̱ ka ka zuwai iꞌya nala.  
\v 21 Gba̱ n nala, Kashila̱ ka tuwa̱ ta̱ ka wutukpa̱ ili iꞌya u yain kotsu i shama wa, kpam dem tsa̱ra̱ i woko yaa n tsupige kaɓolo na̱ mmuku n Kashila̱. 
\p  
\v 22 Kpaci tsu reve ta̱ hal utuwa̱ gogo‑na gba̱ ili iꞌya Kashila̱ ka yain iꞌa̱ ta̱ a maꞌika yavu uka u ilimaci.  
\v 23 Ko a̱tsu dem Atoni tsa ika ta̱ adama a mɓa̱la̱, ko an u wokoi tsa̱ri n Kulu Keri, uza ɗa wa̱ri kune ku kagita̱ ku Kashila̱. A̱tsu dem uma̱tsi u ɗa tsa̱ri a uvana kain ka nala ki ka Kashila̱ ka wusha tsu tyoku u mmuku n ne, aku u zuwa ikyamba i tsunu i woko n utsa̱ra̱ u kaci.  
\v 24 Aꞌa̱ri a wauwa tsu ɗe, kpam tsa̱ ta̱ n uzuwa u uma u na vi. Shegai tsu wene baci ili iꞌya tsu zuwukai uma vi, u woko kpam uzuwa u uma wa. Ama a tsu zuwa uma a ili iꞌya a tsa̱ra̱i wa.  
\v 25 Shegai tsa zuwa ta̱ uma a ili iꞌya bawu kotsu tsu tsa̱ra̱i, kpam tsa vana iꞌya n ahankuri. 
\p  
\v 26 Nala dem Kulu ka ɓa̱nga̱ tsu, a̱tsu a aza ɗa tsa̱ri bawu ucira. Tsu reve uyan kavasu tyoku ɗa u gain tsu yain wa. Shegai Kulu n kaci ka ne ka ku tsu yansa̱ka ama a ne kadyanshi a asu u Kashila̱, hal gba̱m wa folusuko tsu Kashila̱ n maꞌika ma ma lai ili iꞌya vuma wa fuɗa wa dana.  
\v 27 Kashila̱ ka wene ta̱ ili iꞌya iꞌa̱ri a atakasuvu a ama. Kpam u reve ta̱ ili iꞌya iꞌa̱ri a katakasuvu ka Kulu, kpaci Kulu ku tsu yansa̱ka ta̱ ama a ne kadyanshi a asu u Kashila̱ dere tyoku ɗa Kashila̱ ka ciga̱ka le. 
\p  
\v 28 Kpam tsu reve ta̱ Kashila̱ ka ka zuwusa ili dem i yain manyan kaɓolo, tsa̱ra̱ u tuko ukuna u shinga u ne a asu u ama ɗa a ka ciga yi. Alya ama ɗa u isa̱i, kpaci nala u foɓusoi u yain u ɗa.  
\v 29 Kashila̱ ka reve le ta̱ kahu u yain likimba, kpam u ɗanga̱sa le tsa̱ra̱ a woko tyoku u Maku ma ne, tsa̱ra̱ Yesu woko Maku ma kagita̱ kpam u tsa̱ra̱ aꞌangu ushani.  
\v 30 An u ɗanga̱sa le, aku u isa̱ le a tuwa̱ ara ne. An u isa̱ le, u gonuko le a woko dere n eyi, aku u yanka le kazuwamgbani ka tsupige tsu ne. 
\s1 Uciga u Kashila̱ 
\p  
\v 31 Ndya tsa dana adama a ili i na yi gba̱? Kashila̱ ka̱ baci n a̱tsu, ya wa yan tsilala n a̱tsu?  
\v 32 Eyi uza ɗa bawu u ɓishinkai Maku ma ne shegai u neke yi adama a tsunu gba̱. Cinda u na̱ka̱ tsu Yesu, mayun ɗa wa na̱ka̱ tsu gba̱ ili gbani.  
\v 33 Ya wa takpa ama ɗa Kashila̱ ka ɗanga̱sai ukuna? Uza wa̱ la wa, kpaci Kashila̱ ka ka gonuko le a woko dere.  
\v 34 Ya wa kiɗa̱ga ama a Kashila̱ ugana? Uza wa̱ la wa, kpaci Yesu Kawauwi u kuwa̱ ta̱, shegai a ꞌya̱nga̱sa̱ yi ta̱ a ukpa̱, kpam gogo‑na wa̱ ta̱ a kukere ku ulyaki ku Kashila̱ wa foluko tsu.  
\v 35 Ili iꞌa̱ la ya pece tsu a uciga u ɗa Kawauwi ka ciga tsu wa, ko kadambula, ko tsu so baci mavura. Ko ama a ka foro tsu baci, nala wa pece tsu n uciga u Kawauwi wa. Ko tsu namba baci ili iꞌya tsa lya, ko kpam tsu nambai ili iꞌya tsa uka, gba̱ nala wa pece tsu n uciga vi wa. Ko ama a na̱ka̱ tsu baci uwonvo ko kpam a wuna tsu baci, nala wa pece tsu n uciga u Kawauwi wa. 
\p  
\v 36 Derere ɗa tyoku ɗa Tagara̱da u Kashila̱ u danai, 
\q1 “Kain dem ama a ka dansa ta̱ a ka wuna tsu adama a vunu, 
\q1 ama a ka yansa̱ka tsu tyoku ɗa a tsu yansa̱ka ncon n ɗa a ka bana ukiɗa.” \x ◊ \xo 8:36 \xt Ishp. 44:22.\x* 
\p  
\v 37 Shegai gba̱ n ukuna u na vi, tsa̱ ta̱ n ulya u kaci gba̱ gba̱ a asu u uza ɗa u ciga tsu!  
\v 38 N reve ta̱ mayun ɗa ili iꞌa̱ la ya pece tsu n uciga u ne wa: Ukpa̱ wa fuɗa wa, uma wa fuɗa wa. Atsumate a zuba ko ityoni i cingi† ko ucira kau‑kau u zuba wa fuɗa wa pece tsu n uciga u ne wa. Ko ndya baci i gita̱i gogo‑na ko kpam ili iꞌya ya tuwa̱ ya gita̱ a kapala i takpana wa.  
\v 39 Tsa̱ baci a zuba u alishi, ko tsa̱ baci a lyungu-lyungu a asuvu a kushiva̱ ukuna u wa̱ pini wa, kpaci ili iꞌa̱ la a likimba iꞌya ya fuɗa ya pece tsu n uciga u Kashila̱ u ɗa u wenikei a asu u Yesu Kawauwi Asheku a tsunu wa. 
\c 9  
\s1 Kashila̱ n aza a Yahuda 
\p  
\v 1 Ukuna u mayun u ɗa ma tonuko ɗa̱. Mpa uza u Kawauwi ɗa kpam kaɓan ma yan wa. Kulu Keri ka ka lya tsugono a katakasuvu ka va̱ kpam u wushuku ta̱ gba̱ ili iꞌya ma dansa mayun ɗa.  
\v 2 Katakasuvu ka va̱ ka shaɗangu ta̱ n unamgbukatsuma̱ u pige na̱ mɓa̱la̱ cika,  
\v 3 adama a ama a va̱, aza a Yahuda tyoku u va̱. Kashila̱ ka yanka mu baci una̱ u pece mu n Kawauwi tsa̱ra̱ ama a va̱ a tsa̱ra̱ iwauwi, ma wushuku ta̱ gogo Kashila̱ ka yain nala.  
\v 4 Alya aza a Isaraꞌila,† aza ɗa Kashila̱ ka ɗanga̱sai a woko mmuku n ne. U wenike le ta̱ tsupige tsu ne, u yansa ta̱ kazuwamgbani n ele. U na̱ka̱ le Mele ma Musa. U tonuko le tyoku ɗa a ka lyaka yi kayala mayun. U zuwa le a woko aza ɗa a ka wusha kazuwamgbani ka ne.  
\v 5 Isheku i le ama a pige a ɗa a Kashila̱, Kawauwi n kaci ka ne aya maku ma tsikaya ma le. Kpam aya Kashila̱, uza ɗa wa lya tsugono a kaci ka ili gba̱, u wusha ta̱ icikpali hal ubana bawu utyoku! Ami. 
\p  
\v 6 Dana ɗa ma dana Kashila̱ ka kpa̱ɗa̱ ta̱ ushaɗangu ili iꞌya u danai wa yan vi wa. Shegai mayun ɗa gba̱ aza a Isaraꞌila a ɗa ama a ne wa.  
\v 7 Kpam dem gba̱ mmuku n tsikaya ma Ibirahi n ɗa mmuku n ɗa Kashila̱ ka yankai Ibirahi kazuwamgbani wa. Kashila̱ ka tonukoi Ibirahi, “Mmuku n tsikaya ma Ishaku† n ɗa koshi a ka kece mmuku n tsikaya n vunu.”  
\v 8 Nala u wenike ta̱ la vi gba̱ mmuku n tsikaya ma Ibirahi n ɗa mmuku n Kashila̱ n mayun wa. Mmuku ma Ibirahi n mayun alya aza ɗa a wokoi mmuku n Kashila̱ adama a kazuwamgbani ka Kashila̱ ka yankai Ibirahi. \x ◊ \xo 9:8 \xt Kag. 21:12.\x* 
\v 9 Kpam kazuwamgbani ka u yain ka na: “N uma u kayen kahu n gono, Saratu† wa matsa ta̱ maku ma vali.” \x ◊ \xo 9:9 \xt Kag. 18:10.\x* 
\p  
\v 10 Maku ma nala mi aya tata u tsunu Ishaku. An u gbonguroi, aku u zuwai Rifikatu,† uza ɗa u matsai mpeshe.  
\v 11-12 Shegai kahu u matsa, Kashila̱ ka tonuko ta̱ Rifikatu vi, “Uzapige vi wa gbashika ta̱ uza u kenu.” \x ◊ \xo 9:11-12 \xt Kag. 25:23.\x* Nala vi tun kahu mmuku mi a yain ili i shinga ko i cingi ɗa. Kashila̱ ka yan ta̱ nala tsa̱ra̱ uza ɗa u ɗanga̱sai vi aya uza ɗa wa ciga, adama a tyoku ɗa u foɓusoi shegai adama a ili iꞌya maku mi ma yain wa.  
\v 13 Tyoku ɗa wa̱ri ukorongi a Tagara̱da u Kashila̱, “N ciga ta̱ Yakubu,† shegai n ꞌyuwain Isuwa.”† \x ◊ \xo 9:13 \xt Mal. 1:2-3.\x* 
\p  
\v 14 Ndya wa̱ tsa dana a ukuna u na? Kashila̱ ka tsu kpa̱ɗa̱ uyan dere ɗa? Nala wa, ko kenu! 
\p  
\v 15 Kashila̱ ka tonukoi Musa, 
\q1 “Ma wenike ta̱ ukuna u shinga a asu u uza ɗa baci dem n ɗanga̱sai, 
\q1 kpam ma pana ta̱ uza ɗa baci dem n ɗanga̱sai asuvayali.” \x ◊ \xo 9:15 \xt Uwt. 33:19.\x* 
\p  
\v 16 Kashila̱ ka wenike ta̱ ukuna u shinga a asu u uza ɗa baci dem u ɗanga̱sai, adama a ili iꞌya vuma vi wa ciga ko u yain ɗa wa.  
\v 17 Tagara̱da u Kashila̱ u dana ta̱ Kashila̱ ka tonuko ta̱ magono ma Masar,† “N zuwa vu ta̱ vu woko magono kpaci ma ciga ta̱ n wenike ucira u va̱ ara vunu, tsa̱ra̱ a dansa kala ka va̱ a likimba gba̱.”  
\v 18 Adama a nala, Kashila̱ ka wenike ta̱ ukuna u shinga u ne a asu u aza roku kpaci nala wa ciga, kpam u ɗanga̱sai u zuwa ama roku a woko aryagbaji. 
\s1 Upan u Kashila̱ n asuvayali 
\p  
\v 19 Uza roku wa wecike ta̱, “Niɗa Kashila̱ ka dana tsu nusa. Ya wa fuɗa wa ronomgbono n uyawunsa u ne?”  
\v 20 Kotsu vu dana nala wa! Kaje ka va̱, ma wece vu, “Ya va bidya kaci ka vunu va̱ri ɗa va nanamgbana n Kashila̱? Magbodo ma tsu wece uza ɗa u ma yi, ‘Niɗa vu ma mu naha?’ ”  
\v 21 Kamai ka mgbodo ka tsu ma ta̱ ili iꞌya wa ciga u mai. Wa fuɗa ta̱ wa bidya cin u mai magbodo ma tsulobo adama a kain ka pige, u mai kpam ma roku ma uyansa̱ka manyan maco. 
\p  
\v 22 Kashila̱ ki dem nala wa̱ri, wa ciga baci u wenike upan u ne kpam u wenike ucira u ne wa fuɗa ta̱. Shegai u yan ta̱ ahankuri a pige a asu u aza ɗa upan u ne wa̱ri; wata, aza ɗa a foɓusukoi ukpa̱. 
\p  
\v 23 U yan ta̱ nala tsa̱ra̱ u wenike tsupige tsu ne ushani a asu u ama a ɗa u panai iyali; wata, aza ɗa u foɓusukoi tsupige tsu ne tun a kagita̱. 
\p  
\v 24 Kpam a̱tsa ama a nala yi aza ɗa Kashila̱ ka isa̱i. U ɗanga̱sa tsu a asuvu a aza a Yahuda, nala ɗa gba̱m koshi wa, u ɗanga̱sa tsu ta̱ dem a asuvu a Awulawa.  
\v 25 Tyoku ɗa Kashila̱ ka danai a tagara̱da u Hosiya matsumate:† 
\q1 “Aza ɗa bawu aꞌa̱ri ama a va̱, 
\q1 gogo‑na ma isa̱ le ta̱ ama a va̱. 
\q1 Kpam ma wenike ta̱ uciga u va̱ 
\q1 a asu u aza ɗa bawu ma̱ri ma ciga.” \x ◊ \xo 9:25 \xt Hos. 2:23.\x* 
\p  
\v 26 U doku ta̱ u danai, 
\q1 “Pini a asu u ɗa Kashila̱ ka tonuko le, 
\q1 ‘Eɗa̱ ama a va̱ a ɗa wa,’ 
\q1 nte ɗa dem pini Kashila̱ Uza u Uma 
\q1 wa isa̱ le mmuku n ne.” \x ◊ \xo 9:26 \xt Hos. 1:10.\x* 
\p  
\v 27 Ili iꞌya kpam Ishaya† matsumate u danai a kaci ka aza a Isaraꞌila iꞌya na: 
\q1 “Aza a Isaraꞌila aꞌa̱ ta̱ ushani, 
\q1 tyoku u kayala ka ikengi i kushiva̱, 
\q1 shegai aza ɗa a ka tsa̱ra̱ iwauwi a asuvu a le aꞌa̱ gan wa. 
\q1  
\v 28 Magono ma Zuba ma yan ta̱ ama a likimba mavura kpam u kotso ma kuten koshi.” \x ◊ \xo 9:28 \xt Isha. 10:22-23.\x* 
\p  
\v 29 Ishaya doku ta̱ u danai: 
\q1 “Magono ma Zuba, Uza u Ucira Gba̱ 
\q1 u a̱sa̱ka̱ ta̱ ama kenu a asuvu a mmuku n tsikaya n tsunu a yain uma. 
\q1 A da baci nala wa, 
\q1 an aꞌa̱ri a wacinsa tsu ɗe gba̱ gba̱, 
\q1 tyoku u ilyuci i Sodom n Gomora.”† \x ◊ \xo 9:29 \xt Isha. 1:9.\x* 
\s1 Aza a Isaraꞌila n Kadyanshi ka Shinga 
\p  
\v 30 Ndya wa̱ tsa dana a kaci ka ili i na? Iꞌya na: Awulawa a ma̱tsa̱ a gonuko kaci ka le ama a maci n Kashila̱ wa, shegai Kashila̱ ka gonuko le ama a maci adama a ɗa a wushuki n eyi.  
\v 31 Aza a Isaraꞌila a ma̱tsa̱ ta̱ a toni Mele tsa̱ra̱ a gonuko kaci ka le ama a maci n Kashila̱. Shegai a kpa̱ɗa̱i.  
\v 32 Ndya i zuwai a kpa̱ɗa̱i? Adama a ɗa a ma̱tsa̱ ta̱ a gonuko kaci ka le ama a maci a asu u ili iꞌya a ka yan, a una̱ u ɗa a ka pityanangu n Kashila̱ u gonuko le ama a maci. A ta̱ɗa̱tsa̱ ta̱ a katali ka pige ka ka̱ri le a ure.  
\v 33 Tyoku ɗa Kashila̱ ka danai a Tagara̱da u Kashila̱: 
\q1 “Ɗa na! Ma zuwa ta̱ katali a Sihiyona\f + \fr 9:33 \ft Sihiyona kala ka dem ka Urishelima.\f* 
\q1 ka ka zuwa le uta̱ɗa̱tsa̱, 
\q1 tyoku u katali ka ka zuwa le urukpa̱. 
\q1 Shegai uza ɗa baci dem u wushuki n eyi wa yan uwono wa.” \x ◊ \xo 9:33 \xt Isha. 8:14; Isha. 28:16.\x* 
\c 10  
\p  
\v 1 Ama a va̱, ili iꞌya n lakai uciga iꞌya gba̱ aza a Yahuda a tsa̱ra̱ iwauwi. Kavasu ka va̱ ka la ubana a asu u Kashila̱.  
\v 2 N reve ta̱ a ka ciga ta̱ a gbashika Kashila̱, shegai a reve  
\v 3 ili iꞌya i tsu zuwa yi u wushi ama wa. A una̱ u nala, aku a ka ciga a gonuko kaci ka le ama a maci a ure u le. A ꞌyuwain utono ure u Kashila̱ u ɗa u tsu gonuko ama a woko ama a maci.  
\v 4 Kawauwi ka zuwa ta̱ Mele ma gono ma woko bawu ucira, tsa̱ra̱ Kashila̱ ka gonuko gba̱ aza ɗa a wushuki a woko ama a maci. 
\s1 Gba̱ ama a ka fuɗa ta̱ a tsa̱ra̱ iwauwi 
\p  
\v 5 Musa korongu ta̱ tyoku ɗa Kashila̱ ka zuwa ama a woko ama a maci adama a ɗa a na̱ka̱i Mele karinga̱. U danai, “Uza ɗa baci dem u yain ili iꞌya Mele ma danai, wa tsa̱ra̱ ta̱ uma.” \x ◊ \xo 10:5 \xt Aɗkp. 18:5.\x* 
\v 6 Shegai ili iꞌya Tagara̱da u Kashila̱ u wenishikei a kaci ka uwoko ama a maci a asu u upityanangu iꞌya na: “Kotsu vu tonuko kaci ka vunu, ‘Ya wa bana a zuba?’ wa.” (Wata, “Ya wa bana a zuba u ba u cipuka̱ Kawauwi utuwa̱ a likimba?”)  
\v 7 “Kpam kotsu vu dana, ‘Ya wa bana a asuvu a iyamba a asu u akushe?’ wa.” (Wata, “Ya wa bana a asuvu a iyamba u ꞌya̱nga̱sa̱ Kawauwi a ukpa̱?”)  
\v 8 Ili iꞌya Tagara̱da u Kashila̱ u danai iꞌya na: “Akani yi aꞌa̱ ta̱ evu n avu; aꞌa̱ ta̱ a una̱ u vunu kpam a katakasuvu ka vunu.” Uwenishike u upityanangu u ɗa tsa dansa̱ka u ɗa gai la vi. 
\p  
\v 9 Vu dana baci bawu uwonvo, “Yesu Asheku a ɗa,” kpam vu wushuku baci a katakasuvu ka vunu Kashila̱ ka ꞌya̱nga̱sa̱ yi ta̱ a ukpa̱, Kashila̱ ka wauwa vu ta̱.  
\v 10 Tsu wushuku ta̱ n atakasuvu a tsunu, adama a nala a ɗa Kashila̱ ka gonuko tsu tsu woko dere. Kpam tsu dana ta̱ bawu u uwonvo, tsu wushuku ta̱, adama a nala a ɗa kpam tsu tsa̱ra̱i iwauwi.  
\v 11 Tyoku ɗa Kashila̱ ka danai a Tagara̱da u ne, “Shegai uza ɗa baci u pityanangi n eyi wa yan uwono wa.” \x ◊ \xo 10:11 \xt (Ili i te iꞌya n 9:33): Isha. 8:14; Isha. 28:16.\x* 
\v 12 Na vi u ka̱na̱ ta̱ ya dem, kpaci aza a Yahuda n Awulawa a takpana wa. Asheku a te a ɗa, aya kpam wa lya tsugono tsu ama gba̱. Kpam aya u tsu zuwuka ko ya baci u yain kavasu ubana ara ne una̱ u shinga.  
\v 13 Tyoku ɗa Tagara̱da u Kashila̱ u danai, “Uza ɗa baci dem u yain kavasu a asuvu a kala ka Asheku, wa tsa̱ra̱ ta̱ iwauwi.” \x ◊ \xo 10:13 \xt Juw. 2:32.\x* 
\p  
\v 14 Niɗa ama a ka wushuku n Asheku kpam a foli yi u wauwa le, a taɓa baci upana ukuna u ne wa? Kpam niɗa a ka yan a pana bawu uza roku u tonuko le?  
\v 15 Niɗa aza roku a ka ba a tonuko le, Asheku a ɗa baci a suku le wa? Tagara̱da u Kashila̱ u dana ta̱, “Ili i maza̱nga̱ iꞌya i pige an aza ɗa a ka tuko Kadyanshi ka Shinga a ka tuwa̱.” \x ◊ \xo 10:15 \xt Isha. 52:7.\x* 
\p  
\v 16 Shegai aza a Yahuda a roku a wushuku n Kadyanshi ka Shinga ki wa. Tyoku u na, Ishaya matsumate u wecike ta̱, “Magono ma Zuba, uza wa̱ gba̱m la wa wushuku n ili iꞌya tsu danai?”  
\v 17 Ama a pana ta̱ Kadyanshi ka Shinga an uza roku u tonuko le ukuna u Kawauwi. A tsu gita̱ ta̱ a pana akani yi, aku a wushuku.  
\v 18 Shegai aza a Yahuda tani? A pana akani yi? Eye, a pana ta̱! Tagara̱da u Kashila̱ u dana ta̱, 
\q1 “A tonuko ta̱ ya dem akani yi. 
\q1 A dansa ta̱ a ɗa a asu u mɓa̱ri mɓa̱ri u likimba.” \x ◊ \xo 10:18 \xt Ishp. 19:4.\x* 
\p  
\v 19 Shegai mayun ɗa aza a Isaraꞌila a revei? Eye, a reve ta̱. Ko a aꞌayin a Musa Kashila̱ ka dana ta̱, 
\q1 “Ma zuwa vu ta̱ vu yain n malyon, n zuwuka baci iyamba i roku una̱ u shinga. 
\q1 Ma zuwa vu ta̱ vu pana upan, n zuwuka baci Awulawa a ɗa ya wundya aꞌa̱ n ugboji wa una̱ u shinga.” \x ◊ \xo 10:19 \xt U.Ml. 32:21.\x* 
\p  
\v 20 Ishaya dana ta̱ bawu uwonvo u da Magono ma Zuba ma danai, 
\q1 “Aza ɗa bawu a zama mu, alya a tsa̱ra̱ mu. 
\q1 N wenike ta̱ kaci ka va̱ a asu u aza ɗa bawu a foloi a wene mu.” \x ◊ \xo 10:20 \xt Isha. 65:1.\x* 
\p  
\v 21 Shegai Kashila̱ ka yan ta̱ kadyanshi a kaci ka aza a Isaraꞌila, 
\q1 “Gba̱ uliva̱ n tsu ba̱ra̱kpa̱ ta̱ akere a va̱ n wushi aryagbaji aza ɗa a ꞌyuwain mu una̱ka̱ karinga̱.” \x ◊ \xo 10:21 \xt Isha. 65:2.\x* 
\c 11  
\s1 Kashila̱ ka pana ta̱ iyali i aza a Isaraꞌila 
\p  
\v 1 Yan n wecike: Kashila̱ ka varangu ama a ne aza a Yahuda ɗa? Ko kenu! Mpa n kaci ka va̱ uza u Yahuda u ɗa. Mpa kumaci ku Ibirahi ka, a kaletsu ka Bayami.†  
\v 2 Kashila̱ ka ɗanga̱sa ta̱ aza a Isaraꞌila a woko ama a ne tun caupa, kpam u varangu le wa. I ciɓa n ili iꞌya Tagara̱da u Kashila̱ u danai a ukuna u na vi? Iliya matsumate u banka ta̱ kushen ku ne a kaci ka aza a Isaraꞌila a asu u Kashila̱ u danai,  
\v 3 “Magono ma Zuba, a wunusa ta̱ ntsumate n vunu, kpam a wacinsa ta̱ asuɗara̱kpa† u vunu. Mpa koshi matsumate ma ma wokoi, kpam alya dem pini a ka ciga a koruso a wuna mu.” \x ◊ \xo 11:3 \xt 1 Ngo. 19:10, 14.\x* 
\v 4 I ciɓa ili iꞌya Kashila̱ ka wushuki? U da, “Aɗa koshi uza ɗa u buwai wa. Ma̱ ta̱ n ama azu a shindere (7,000) aza ɗa bawu kotsu a kuɗa̱nki Baꞌalu† kameli!” \x ◊ \xo 11:4 \xt 1 Ngo. 19:18.\x* 
\p  
\v 5 Nala wa̱ri hal n gogo‑na. Ama ɗa pini kenu aza ɗa Kashila̱ ka ɗanga̱sai adama a ukuna u shinga u ne.  
\v 6 Kpam u ɗanga̱sa le baci, adama a ukuna u shinga u ne u ɗa, shegai adama a ili iꞌya a yain wa. A ka woko baci ama a Kashila̱ adama a ili iꞌya a yain, kune ku shinga ku Kashila̱ ka̱ri ka woko ku mayun wa. 
\p  
\v 7 Nala wenike ta̱ an gba̱ aza a Isaraꞌila a ka zama ta̱ ili, shegai aza ɗa Kashila̱ ka ɗanga̱sai a asuvu a le alya koshi a tsa̱ra̱i iꞌya. Aza ɗa a buwai kpam a ryagbajai.  
\v 8 Tyoku ɗa Tagara̱da u Kashila̱ u danai: 
\q1 “Kashila̱ ka na̱ka̱ ta̱ ama yi atakasuvu a kula̱la̱. 
\q1 U kimba̱i aꞌeshi a le tsa̱ra̱ a wene wa, 
\q1 aku u votsuki atsuvu a le tsa̱ra̱ a pana wa. 
\q1 Nala a lyai kapala n uyansa hal n ara.” \x ◊ \xo 11:8 \xt U.Ml. 29:4; Isha. 29:10.\x* 
\p  
\v 9 Aku Dawuda danai: 
\q1 “A̱sa̱ka̱ abiki† a le a woko le utyangi, 
\q1 tsa̱ra̱ a ta̱ɗa̱tsa̱ 
\q1 a wushi kpam mavura a kaci ka ili iꞌya a yain. 
\q1  
\v 10 A̱sa̱ka̱ aꞌeshi a le a rumba̱na̱ kotsu a wene wa, 
\q1 zuwa kucina̱ ku le ku kelike 
\q1 adama a kadambula hal ubana.” \x ◊ \xo 11:10 \xt Ishp. 69:22-23.\x* 
\p  
\v 11 Aku n wecikei: An aza a Yahuda a rukpa̱i vi, a rukpa̱ la vi ɗe bawu uꞌya̱nga̱? Ko kenu! Adama a ɗa a yain unyushi u cingi, iwauwi i tuwa̱ ta̱ a asu u Awulawa, kpam nala vi wa zuwa ta̱ aza a Isaraꞌila a yain malyon.  
\v 12 Awulawa a wusha baci una̱ u shinga ushani adama a ɗa aza a Yahuda a ꞌyuwain an Kashila̱ ka ciga ka wauwa le, aꞌayin a ɗa aza a Yahuda a gonoi a tuwa̱i a wushi iwauwi yi, una̱ u shinga u le vi wa la ta̱ ushani. 
\s1 Iwauwi i Awulawa 
\p  
\v 13 Gogo‑na n a̱ɗa̱ ɗa ma dansa Awulawa. Kashila̱ ka ɗanga̱sa mu ta̱ n woko kasuki ubana a asu u ɗe, kpam ma yan ta̱ agoni adama a manyan ma pige ma u na̱ka̱ mu n yain.  
\v 14 Ma ciga ta̱ n zami ure u ɗa ma zuwa aza a Yahuda a cigi ili iꞌya eɗa̱ Awulawa iꞌa̱ri n iꞌya, tsa̱ra̱ a ure u nala vi n wauwa aza roku a le.  
\v 15 An Kashila̱ ka kpatala̱kai aza a Yahuda kucina̱, u woko ta̱ kaje ka Awulawa. Adama a nala Kashila̱ ka doku baci ka yan tsije n aza a Yahuda, wa woko ta̱ yavu u gonuko akushe a asuvu a uma.  
\v 16 A na̱ka̱ baci Kashila̱ kajibi ka tsuwa ka kagita̱, tsuwa tsi gba̱ tsa woko ta̱ tsu ne. Kpam a na̱ka̱ baci Kashila̱ alu a maɗanga, gba̱ atyangi yi dem a ne a ɗa. 
\p  
\v 17 Wa̱ ta̱ yavu a kapusa ɗe atyangi a roku a maɗanga ma zayitum.† Eɗa̱ Awulawa iꞌa̱ ta̱ tyoku u katyangi ka maɗanga ma zayitum ma ma gbonguroi a kakamba ma a gbaɓamgbanai a zuba u maɗanga ma shinga ma a kapusai atyangi a ne yi. Gogo‑na i wusha ta̱ ili i shinga iꞌya iꞌa̱ri i aza a Yahuda, tyoku ɗa katyangi ka savu ka tsu tsa̱ra̱ ilikulya i ne a maɗanga mi.\fig Ugbaɓamgbana u maɗanga|src="Romans_11_17-21.tif" size="span" loc="Romans 11:17" ref="Rom. 11:17" \fig* 
\v 18 Adama a nala kotsu i goro atyangi a ɗa a kapusai vi wa. Ciɓai, eɗa ya ɓa̱na̱ alu a maɗanga ma nala mi wa. Alu a ne a ɗa a ka ɓa̱na̱ ɗa̱.  
\v 19 Gaawan ya yawunsa ta̱ i dana kapusa ɗa a kapusai atyangi yi, tsa̱ra̱ a gbaɓamgbana ɗa̱ a asu u le.  
\v 20 Nala mayun ɗa. Kapusa ɗa a kapusai a ɗa adama a ɗa a ꞌyuwain uwushuku, eɗa̱ tani adama a ɗa i wushuki ɗa iꞌa̱ri pini ugbaɓamgbani. Kotsu i yain ara̱ɗi wa, shegai i pana uwonvo u ili iꞌya ya fuɗa ya gita̱.  
\v 21 Kashila̱ ka kapusa baci atyangi a kagita̱ a nala yi, nala dem wa fuɗa wa kapusa ɗa̱. 
\p  
\v 22 Gogo‑na i wene wa̱ ɗe tyoku ɗa Kashila̱ ka tsu wenike asuvayali n tyoku ɗa kpam wa̱ri shen. U tsu yanka ta̱ aza ɗa a a̱sa̱ka̱ yi utono mavura. I lya baci kapala n urongo tyoku ɗa wa wenike ɗa̱ ukuna u shinga, wa wenishike ɗa̱ ta̱ ukuna u shinga u ne. I yan baci nala wa, wa kapa ɗa̱ ta̱ a maɗanga mi.  
\v 23 Aza a Yahuda a ka gono baci a wushuku n Kashila̱, wa gono ta̱ u zuwa le a asu u ɗa aꞌa̱ri caupa vi. Wa̱ ta̱ n ucira u ɗa wa yan nala.  
\v 24 Eɗa̱ Awulawa iꞌa̱ ta̱ tyoku u atyangi a maɗanga ma zayitum ma a kapai a kakamba aku a gbaɓamgbanai a zuba u maɗanga ma zayitum ma shinga ma ma̱ri n kami. Nala a tsu yansa ili wa! Shegai an u wokoi aza a Yahuda aꞌa̱ ta̱ tyoku u atyangi a maɗanga ma shinga mi, kpam a ka doku ta̱ a ka gbaɓamgbana le n maɗanga ma aꞌa̱ri caupa vi. 
\s1 Kashila̱ ka pana ta̱ ama gba̱ asuvayali 
\p  
\v 25 Ama a va̱, ma ciga ɗa̱ ta̱ i reve ili i usokongi i na yi, kotsu i reve an bawu i revei ili gba̱, kpam kotsu i yain ara̱ɗi wa. Aza roku aza a Yahuda aryagbaji a ɗa, shegai nala wa lya ta̱ kapala hal she a shaɗangu kakuma̱ ka Awulawa, aza ɗa Kashila̱ ka ɗanga̱sai a ka tuwa̱ a asu u Kawauwi.  
\v 26 Kpam naha ɗa Kashila̱ ka wauwa gba̱ aza a Isaraꞌila. Tyoku ɗa Tagara̱da u Kashila̱ u danai: 
\q1 “Kawauwi ka wuta̱ ta̱ a Sihiyona,\f + \fr 11:26 \ft Sihiyona kala ka dem ka Urishelima.\f* 
\q1 aku u takpa ikuna i cingi gba̱ a asuvu a amaci a Yakubu. 
\q1  
\v 27 Ma yan ta̱ kazuwamgbani ka na n ele 
\q1 n takpa baci unyushi u cingi u le.” \x ◊ \xo 11:27 \xt Isha. 59:20-21; Isha. 27:9.\x* 
\p  
\v 28 Aza a Yahuda a ꞌyuwan ta̱ uwusha Kadyanshi ka Shinga ki, adama a nala a wokoi tyoku u atokulalu a Kashila̱. Nala u gita̱ ta̱ tsa̱ra̱ u ɓa̱nga̱ ɗa̱, eɗa̱ aza ɗa bawu iꞌa̱ri aza a Yahuda. Shegai hal n ara aza a Yahuda yi alya Kashila̱ ka ɗanga̱sai, kpam wa ciga le ta̱ adama a kazuwamgbani ka u yain n isheku i le Ibirahi, n Ishaku, n Yakubu.  
\v 29 Kashila̱ ka tsu savaɗa katakasuvu ka ne a asu u ama ɗa u isa̱i n ili iꞌya u na̱ka̱ le wa. 
\p  
\v 30 Caupa, eɗa̱ Awulawa iꞌa̱ri i ꞌyuwan ta̱ upana̱ka Kashila̱. Aku aꞌayin a tuwa̱i a ɗa aza a Isaraꞌila a ꞌyuwain upana̱ka Kashila̱, ɗa u wenike ɗa̱ asuvayali a ne.  
\v 31 Nala dem gogo‑na an aza a Isaraꞌila a ꞌyuwain upana̱ka Kashila̱, aku Kashila̱ ka lyai kelime n u weniki ɗa̱ asuvayali a ne. Shegai tyoku ɗa u yanka ɗa̱ vi, aꞌayin aꞌa̱ ta̱ a utuwa̱ a ɗa wa wenike le asuvayali a ne.  
\v 32 Kashila̱ ka ciga ta̱ ka wenike asuvayali a ne a asu u ama gba̱, ɗa i zuwai u gonuko le yavu aza a kuwa ku aꞌali, kpaci a ꞌyuwan ta̱ upana̱ka Kashila̱. 
\s1 Icikpali ubana a asu u Kashila̱ 
\q1  
\v 33 Ya wa fuɗa wa ra̱tsana̱ka utsa̱ri n kakiri n ureve u ɗa Kashila̱ ka̱ri n u ɗa? 
\q1 Ya wa fuɗa wa reve masheshi ma ne? 
\q1 Ya wa fuɗa wa toɗugbuso ili iꞌya wa yansa? 
\p  
\v 34 Tyoku ɗa Tagara̱da u Kashila̱ u danai, 
\q1 “Ya revei katakasuvu ka Magono ma Zuba? 
\q1 Ya wa fuɗa wa na̱ka̱ yi adooki?” \x ◊ \xo 11:34 \xt Isha. 40:13; Ayu. 41:11.\x* 
\q1  
\v 35 “Uza roku u kopuku Magono ma Zuba ili i roku iꞌya u ka̱na̱ yi u tsupa ɗa?” 
\q1  
\v 36 Kashila̱ ka ka yain ili gba̱. 
\q1 Aya uza ɗa u zuwai ili gba̱ i lyai kelime. 
\q1 Ili gba̱ i woko ta̱ tsa̱ra̱ i na̱ka̱ yi tsupige. 
\q1 U ka̱na̱ ta̱ tsu cikpala Kashila̱ hal ubana bawu utyoku! Ami. 
\c 12  
\s1 Na̱ka̱i kaci ka ɗe asu u Kashila̱ 
\p  
\v 1 Ama a va̱, an u wokoi Kashila̱ ka̱ri n asuvayali ɗa i zuwai ma folo ɗa̱ i na̱ka̱ kaci ka ɗe a asu u Kashila̱ yavu eɗa̱ uɗara̱kpa u ɗa, shegai uɗara̱kpa u ɗa wa̱ri n uma. Na̱ka̱i kaci ka ɗe i rongo uwulukpi n i zuwusi yi upana kayanyan. Naha ɗa u gain i lyaka Kashila̱ kayala a asuvu a atakasuvu a ɗe.\fig Uɗara̱kpa|src="Romans_12_1.tif" size="span" loc="Romans 12:1" ref="Rom. 12:1" \fig* 
\v 2 Kotsu i lyai kapala n i yanyi ili iꞌya ama a likimba a na a ka yansa wa, shegai i gono i a̱sa̱ka̱ Kashila̱ ka na̱ka̱ ɗa̱ atakasuvu a savu. Pini nala, ɗa ya reve ili iꞌya Kashila̱ ka ciga ɗa̱ i yain: ya reve ta̱ ili iꞌya i lobonoi, n ili iꞌya u tsu pana kayanyan, n tyoku ɗa ili yi i gain i woko. 
\p  
\v 3 Kashila̱ ka wenike mu ta̱ ukuna u shinga, adama a nala n tonuko ta̱ ya dem asuvu a ɗe: kotsu vu bidya kaci ka vunu yavu vu la tyoku ɗa va̱ri wa, shegai vu gono vu yawunsa mai, vu zuwa kaci ka vunu a una̱ u upityanangu u ɗa Kashila̱ ka na̱ka̱ vu.  
\v 4 Tsa̱ ta̱ n apashi ushani uɓolomgbonusi a ikyamba i te, kpam ko ka eni ka wa ka̱ ta̱ n manyan ma ne kau.  
\v 5 Nala dem, tsa̱ ta̱ ushani, shegai ya dem kapashi ka ikyamba ka Kawauwi ka, kpam a̱tsu dem tsa̱ ta̱ uɓolomgboni n uza n utoku. 
\p  
\v 6 Kashila̱ ka ne ta̱ ya dem a asuvu a tsunu kune kau‑kau ka wa yanka manyan. U na̱ka̱ tsu baci ucira u ɗa tsa yan kuɓari ku akani a ne, she tsu yansa̱ka u ɗa manyan n gba̱ upityanangu u ɗa tsa̱ri n u ɗa.  
\v 7 U na̱ka̱ tsu baci ucira u gbashika, she tsu gbasha. U na̱ka̱ tsu baci ucira u uwenishike, tsu wenishike.  
\v 8 U na̱ka̱ tsu baci ucira u ugbamatangusu asuvu a ama, she tsu gbamatangusu asuvu. U na̱ka̱ tsu baci ucira u maneke, she tsu neke n katakasuvu ka te. Kashila̱ ka na̱ka̱ vu baci ucira u utono n ama, she vu ma̱tsa̱ vu yain u ɗa mai. Va pana̱sa baci ama asuvayali, she vu yain u ɗa n ipeli. 
\s1 Ahali a shinga 
\p  
\v 9 Ciga atoku n uciga u mayun. Kovo ili i cingi, aku vu ka̱na̱ ili i shinga.  
\v 10 Cigamgbanai tyoku ɗa uza n vangu u ne a gain a cigamgbana. Vu ma̱tsa̱ vu wenike atoku karinga̱.  
\v 11 Kotsu vu woko kawonvoli wa, shegai vu yain manyan cika. Na̱ka̱ kaci ka vunu gba̱ a asu u ugbashika Asheku.  
\v 12 Lya kapala n ipeli kpaci va̱ ta̱ n uzuwa u uma. Va̱ baci n kadambula, she vu yain ahankuri. Vu yansa kavasu maco.  
\v 13 Na̱ka̱ ama a Kashila̱ iꞌya a nambai. Vu wushi amoci aza ɗa aꞌa̱ri Atoni a kuwa ku vunu. 
\p  
\v 14 Ama a zuwa vu baci vu soi mavura an va̱ri Katoni, vu yanka le una̱ u cingi wa, shegai vu gono vu yanka le kavasu Kashila̱ ka zuwuka le una̱ u shinga.  
\v 15 Pele n ama ɗa a ka pele, kpam vu sa̱i n ama ɗa a ka sa̱.  
\v 16 Dusuku ndishi n shinga n atoku a vunu, yan tsije n aza ɗa bawu aꞌa̱ri ili i roku. Yan n ara̱ɗi wa, ko kpam vu bidya kaci ka vunu uza u ugboji wa. 
\p  
\v 17 Uza roku u yanka vu baci tsicingi, vu tsupa yi n tsicingi wa. Ma̱tsa̱ vu yain ili iꞌya ya dem bidyai iꞌa̱ri mai.  
\v 18 Vu yain tyoku u ufuɗa u vunu vu rongo na̱ ndishi n shinga n ama.  
\v 19 Aje a va̱, ama nusuka ɗa̱ baci, kotsu i dana ya yan le mavura wa, shegai i vana Kashila̱ ka yan le mavura n asuvu a upan u ne. Magono ma Zuba ma dana ta̱ a Tagara̱da u Kashila̱, 
\q1 “Ma yan ta̱ aza ɗa a nusai mavura. 
\q1 Ma tsupa le ta̱ a kaci ka ili iꞌya a yain.” \x ◊ \xo 12:19 \xt U.Ml. 32:35.\x* 
\p  
\v 20 Shegai i gono i yain ili iꞌya Tagara̱da u Kashila̱ u danai: 
\q1 “Utokulalu u vunu wa pana baci kambulu, lyatangi yi. 
\q1 Wa pana baci kakuli, ne yi mini u soi. 
\q1 Pini nala, ɗa wa pana uwono u ili iꞌya u yanka vu.” \x ◊ \xo 12:20 \xt Tzg. 25:21-22.\x* 
\p  
\v 21 Kotsu vu a̱sa̱ka̱ tsicingi tsu lya vu wa, lya kaci ka tsicingi a asu u uyan tsishinga. 
\c 13  
\s1 Pana̱kai aza a tsugono 
\p  
\v 1 Pana̱kai ngono n ɗa ma lya tsugono a kaci ka ɗe. Kashila̱ ka koshi ka tsu na̱ka̱ uza ucira u tsugono, kpam aya u zuwai ngono n na mi a tsugono.  
\v 2 Adama a nala aza ɗa baci a ꞌyuwain utono mele ma gomunati, Kashila̱ ka a ꞌyuwain upana̱ka. Kpam a ka ronuko ta̱ kaci ka le mavura.  
\v 3 Aza ɗa a ka yansa manyan ma shinga a ka pana uwonvo u ngono wa, shegai aza ɗa a ka yansa ili i cingi alya a ka pana le uwonvo. Ili iꞌa̱ la iꞌya ya zuwa ɗa̱ i pana le uwonvo wa. Eɗa̱ gai yanyi ili iꞌya iꞌa̱ri dere, kpam a ka cikpala ɗa̱ ta̱ adama a ili i nala yi.  
\v 4 Magono kagbashi ka Kashila̱ ka, kpam manyan ma ne ma u ɓa̱nga̱ ɗa̱. Shegai i yan baci tsicingi ɗa ya pana uwonvo u ne, kpaci wa̱ ta̱ n ucira u ɗa wa yan ɗa̱ mavura. Aꞌayin a ɗa baci u zuwai ama a ɗa a yain tsicingi a soi mavura, eyi katsumate ka Kashila̱ ka.  
\v 5 Adama a nala u ka̱na̱ ta̱ i toni gomunati, kpaci tyoku ɗa ya katsa mavura u ɗa la vi, kpam dem ili iꞌya iꞌa̱ri dere u uyan iꞌya la vi.  
\v 6 Iꞌya dem i zuwai ya tsupusa utafa iꞌya gai la vi. Ngono agbashi a Kashila̱ a ɗa, wushisa ɗa a ka wushisa utafa tsa̱ra̱ a lyai kapala n manyan ma Kashila̱ ka zuwa le a yain.  
\v 7 Tsupa le gba̱ ili iꞌya a ka tono ɗa̱: Tsupai gba̱ icun i utafa. Na̱ka̱ le tsupige n karinga̱. 
\s1 Cigai ama 
\p  
\v 8 Kotsu i a̱sa̱ka̱ kutan ka i lyai a asu uza roku a kaci ka ɗe wa. Ili i te iꞌya i ka̱na̱i i yain koshi iꞌya i cigamgbana. Kpaci uza ɗa baci wa ciga ama, u tono ta̱ gba̱ Mele.  
\v 9 Mele ma da, “Vu yain tsishankala wa. Vu wuna uma u vuma gbani wa. Vu boko wa. Vu zuwuka ili i ama aꞌeshi wa.” Shegai gba̱ ili i naha yi iꞌa̱ ta̱ a asuvu a mele ma te ma ma danai: “Ciga uza u karen u vunu tyoku ɗa va ciga kaci ka vunu.” \x ◊ \xo 13:9 \xt Uwt. 20:13-15, 17; Aɗkp. 19:18.\x* 
\v 10 Va ciga baci ama, va yanka le tsicingi wa. Adama a nala uciga u ama u ɗa utono Mele mi gba̱. 
\p  
\v 11 U ka̱na̱ ta̱ i yain ili i na yi kpaci i reve ta̱ icun i aꞌayin a ɗa tsa̱ri. Aꞌayin a ɗa a gain i rikpa̱na̱ka̱ a alavu a ɗe a yan ɗe, kpaci gogo‑na iwauwi i tsunu i la ta̱ evu n aꞌayin a ɗa tsu gita̱i tsu wushuki.  
\v 12 U woko ta̱ yavu kayin ka yan ɗe evu n ukotso, kpam kain ka wansa ɗe. Adama a nala u gan ta̱ tsu a̱sa̱ka̱ uyansa ili i karimbi, aku tsu bidya iwunukatsu tsu shila̱ka̱na̱ a katyashi.\fig Alavu|src="Romans_13_11b-ok.tif" size="span" loc="Romans 13:12" ref="Rom. 13:12" \fig* 
\v 13 Adama a nala, tsu rongo a uyansa ili i tsunu dere, tyoku ɗa ama a tsu yansa a katyashi. I rongo n tsicingi a asu u abiki a gbani wa. I soi she ma maka ɗa̱ wa. I yansa tsishankala wa. I shila̱ka̱na̱sa̱ n atoku a ɗe wa. I yamgbana malyon wa.  
\v 14 Shegai i a̱sa̱ka̱ Asheku Yesu Kawauwi u toni n a̱ɗa̱, aku i a̱sa̱ka̱ ufoɓuso u ure u utsa̱ra̱ ili i cingi iꞌya ya ciga. 
\c 14  
\s1 Kotsu i yanka ama afada wa 
\p  
\v 1 Wushai gba̱ Atoni a Asheku, hal dem n aza ɗa upityanangu u le bawu u gbamai. Kotsu i nanamgbana n ele a kaci ka ili iꞌya a ka wundya ko iꞌa̱ i shinga ko i cingi wa.  
\v 2 Tyoku u na, a uwushuku u uza roku, wa lya ta̱ ko icun i ilikulya i eni iꞌya baci. Shegai uza ɗa bawu wa̱ri n upityanangu u ugbami u tsu takuma inyama wa, she ili iꞌya a cimbai koshi.  
\v 3 Uza ɗa u tsu takuma inyama kotsu u goro uza ɗa bawu u tsu takuma wa. Kpam uza ɗa bawu u tsu takuma kotsu u wundi yavu uza ɗa u tsu takuma u nusa ta̱ wa, kpaci Kashila̱ ka wusha ɗe vuma u nala vi.  
\v 4 Va yanka kagbashi ka uza roku afada wa. Uzakuwa u ne u ɗa wa reve ko manyan ma shinga ma wa yan ko ma shinga ma wa. Ucira u Asheku u ɗa wa ɓa̱nga̱ agbashi a ne a yain ili iꞌya i gain a yain. 
\p  
\v 5 Atoni a Asheku a roku a tsu yawunsa ta̱ a dana kain ka roku ka pini ka ka lai a ɗa a buwai uwulukpi, aza roku kpam a tsu yawunsa ta̱ a dana gba̱ aꞌayin dere ɗa aꞌa̱ri. Ya dem u ɗanga̱sa̱ka kaci ka ne.  
\v 6 Aza ɗa a tsu dana an kain ka roku ka lai a ɗa a buwai uwulukpi vi, yan ɗa a tsu yan nala tsa̱ra̱ a na̱ka̱ Asheku tsupige. Aza ɗa a tsu lya ko ndya wa, yan ɗa a tsu yan nala tsa̱ra̱ a na̱ka̱ Asheku tsupige, kpaci a tsu cikpa ta̱ Kashila̱ kahu a lyai. Aza ɗa kpam bawu a ka lya ili dem, a ka ciga ta̱ dem a zuwa Asheku a pana kayanyan kpam a cikpa Kashila̱. 
\p  
\v 7 Adama a kaci ka tsunu a ɗa tsa̱ri n uma koshi wa, kpam adama a kaci ka tsunu a ɗa tsu kuwa̱i koshi wa.  
\v 8 Tsu yan baci uma, adama a Asheku a ɗa tsu yain uma, kpam tsu kuwa̱ baci, adama a Asheku a ɗa tsu kuwa̱i. Adama a nala, ko tsu yain n uma ko tsu kuwa̱, a̱tsu aza a Asheku a ɗa. 
\p  
\v 9 Ili iꞌya i zuwai Kawauwi ka kuwa̱i kpam u ꞌya̱nga̱i u wokoi n uma iꞌya tsa̱ra̱ u woko Asheku a kaci ka akushe n aza a uma gba̱.  
\v 10 Adama a nala, ndya i zuwai ya yansa̱ka Atoni a Asheku afada? Ndya i zuwai vu goroi utoku u vunu? Kain ka tuwa̱ ta̱ ka Kashila̱ ka yanka gba̱ tsunu afada.  
\v 11 Kashila̱ ka dana ta̱ a Tagara̱da u ne: 
\q1 “N yanka ɗa̱ ta̱ kazuwamgbani mpa n kaci ka va̱ 
\q1 n da ya dem wa kuɗa̱ngu ta̱ a kapala ka va̱. 
\q1 Ya dem wa dana ta̱ a kateshe mpa Kashila̱.” \x ◊ \xo 14:11 \xt Isha. 45:23.\x* 
\p  
\v 12 Ya dem wa tonuko ta̱ Kashila̱ ili iꞌya u yain n ili iꞌya i zuwai u yain nala. 
\s1 Kotsu i zuwa ama a ta̱ɗa̱tsa̱ wa 
\p  
\v 13 U ka̱na̱ ta̱ tsu a̱sa̱ka̱ ukiɗa̱ga atoku ugana. A una̱ u nala, i gono i yawunsa i doku i yain ili iꞌya ya zuwa uza roku u ta̱ɗa̱tsa̱ ko u rukpa̱ a unyushi u cingi wa.  
\v 14 Mpa n ɓolomgbono ta̱ n Yesu Asheku, kpam adama a nala n reve ta̱ ilikulya iꞌa̱ la iꞌya i kpa̱ɗa̱i u gan ulya wa. Shegai uza u wushuku baci ili yi i gan wa, ili i nala yi i gan yi wa.  
\v 15 Kpam Katoni ka roku ka namgba baci asuvu adama a ili iꞌya va lya, vu lya baci iꞌya vu wenike uciga wa. Kotsu vu a̱sa̱ka̱ ilikulya iꞌya va lya i nangasa uza ɗa Kawauwi ka kuwa̱i adama a ne wa!  
\v 16 Kotsu vu a̱sa̱ka̱ ili iꞌya vu wenei i shinga iꞌya, i woko i cingi a asu u aza roku wa.  
\v 17 Uza u yan baci kadyanshi a kaci ka tsugono tsu Kashila̱,† a kaci ka mele ma ulya ko uso u ɗa u yain kadyanshi wa, shegai a kaci ka ukuna u maci u ɗa, na̱ ndishi n shinga, n maza̱nga̱ ma Kulu Keri ku na̱ka̱ ɗa̱.  
\v 18 Vu gbashika baci Kawauwi tyoku u nala va zuwa ta̱ Kashila̱ ka pana kayanyan, ama kpam a ka wushunku vu ta̱ n u ɗa. 
\p  
\v 19 Adama a nala, u ka̱na̱ ta̱ tsu ma̱tsa̱ tsu yain ili iꞌya ya tuko ndishi n shinga kpam iꞌya ya gbamatangu atoku.  
\v 20 Kotsu vu nangasa manyan ma Kashila̱ adama a ili iꞌya va lya wa. Gba̱ ilikulya i lobono ta̱ ulya, shegai u gan wa vu zuwa baci uza roku u yain unyushi u cingi adama a ili iꞌya vu lyai.  
\v 21 Kotsu vu takuma inyama ko vu soi ili i roku, ko kpam vu yain ili i roku wa, ya zuwa baci Katoni ka roku uta̱ɗa̱tsa̱. 
\p  
\v 22 Gba̱ ili iꞌya baci vu wushuki n iꞌya a ukuna u na vi aɗa n Kashila̱. Ama a ka za̱nga̱na̱ ta̱ a yawunsa baci ili iꞌya a ka yansa i shinga iꞌya kpam bawu aꞌa̱ri n mala̱la̱, ko kenu.  
\v 23 Shegai aꞌa̱ baci n mala̱la̱ a kaci ka ili iꞌya a ka lya, aku a lyai iꞌya Kashila̱ ka wene le ta̱ aza a unyushi, adama a ɗa bawu a wushuki an iꞌa̱ri mai. Vu yan baci ili i roku iꞌya bawu vu wushuki iꞌa̱ri mai, unyushi u cingi u ɗa. 
\c 15  
\s1 Zuwa utoku u vunu u pana kayanyan 
\p  
\v 1 A̱tsu aza ɗa upityanangu u tsunu wa̱ri n ugbami, she tsu yain ahankuri n Atoni a Asheku a ɗa upityanangu u le bawu u gbamai. Tsu ma̱tsa̱ tsu zuwa le a pana kayanyan n u ɗa tsa zuwa kaci ka tsunu tsu pana kayanyan koshi.  
\v 2 Tsu yawunsa a ili iꞌya i lobono le, aku tsu ɓa̱nga̱ le a uyan ili iꞌya a ka pana kayanyan.  
\v 3 Ko Kawauwi u yan ili iꞌya eyi wa pana kayanyan utyoku u ne wa. Shegai tyoku ɗa Tagara̱da u Kashila̱ u danai, “Aza ɗa a wisha vu mpa dem a wishai.” \x ◊ \xo 15:3 \xt Ishp. 69:9.\x* 
\v 4 Gba̱ ili iꞌya a korongi a Tagara̱da u Kashila̱, korongu ɗa a korongi iꞌya tsa̱ra̱ a wenishike tsu. Tagara̱da u Kashila̱ u tsu na̱ka̱ tsu ta̱ akawunki, na̱ ndishi n katakasuvu, tsa̱ra̱ tsu yain n uzuwa u uma. 
\p  
\v 5 Kashila̱ ka ka tsu na̱ka̱ tsu akawunki na̱ ndishi n katakasuvu. Kavasu ka va̱ ka u zuwa i dusuku ndishi n shinga n atoku a ɗe a asuvu a utono u Kawauwi u ɗe.  
\v 6 Aku gba̱ ɗe i ɓolomgbono a asu u te n kala̱ga̱tsu ka te, i yain icikpali n una̱ka̱ tsupige ubana a asu Kashila̱ Tata u Asheku a tsunu Yesu Kawauwi. 
\s1 Kadyanshi ka Shinga a asu u ama gba̱ 
\p  
\v 7 Wushai atoku a ɗe tyoku ɗa Kawauwi ka wusha ɗa̱. Pini nala, ɗa Kashila̱ ka wusha tsupige.  
\v 8 N tonuko ɗa̱ Kawauwi ka woko ta̱ kagbashi ka aza a Yahuda, tsa̱ra̱ u wenike an kazuwamgbani ka Kashila̱ ka yankai akaya a le icun kau‑kau mayun ɗa.  
\v 9 Kpam u tuwa̱ ta̱ tsa̱ra̱ Awulawa a na̱ka̱ Kashila̱ tsupige adama a iyali iꞌya u pana le. Dere tyoku ɗa Tagara̱da u Kashila̱ u danai: 
\q1 “Ma cikpala vu ta̱ asuvu a Awulawa. 
\q1 Ma shipa ta̱ ishipa i icikpali i kala ka vunu.” \x ◊ \xo 15:9 \xt Ishp. 18:49.\x* 
\p  
\v 10 Tagara̱da u Kashila̱ u doku ta̱ u danai: 
\q1 “Panai kayanyan, eɗa̱ Awulawa, 
\q1 kaɓolo n ama a ne aza a Yahuda.” \x ◊ \xo 15:10 \xt U.Ml. 32:43.\x* 
\p  
\v 11 Tagara̱da u Kashila̱ u doku ta̱ dem u danai: 
\q1 “Cikpalai Magono ma Zuba gba̱ ɗe Awulawa. 
\q1 Cikpala ni, gba̱ ɗe ama a likimba.” \x ◊ \xo 15:11 \xt Ishp. 117:1.\x* 
\p  
\v 12 Aku Ishaya matsumate u danai: 
\q1 “Uza roku asuvu a kuwa ku Dawuda Magono wa tuwa̱ ta̱, 
\q1 wa lya ta̱ tsugono a kaci ka Awulawa gba̱, 
\q1 kpam a ka zuwa ta̱ uma u le ara ne.” \x ◊ \xo 15:12 \xt Isha. 11:10.\x* 
\p  
\v 13 Kavasu ka va̱ ka Kashila̱, uza ɗa u tsu na̱ka̱ uzuwa u uma, u shaɗangu ɗa̱ n upana kayanyan ushani na̱ ndishi n shinga a asu u upityanangu n eyi. Aku uzuwa u uma u ɗe u lyai kapala n ugbonguro a ucira u Kulu Keri. 
\s1 Bulus dansai a kaci ka manyan ma ne 
\p  
\v 14 Ama a va̱, n reve ta̱ iꞌa̱ ta̱ ushaɗangi n ukuna u shinga. N reve ta̱ iꞌa̱ ta̱ n ureve u ɗa u gain i yain n u ɗa, n reve ta̱ kpam ya fuɗa ta̱ ya wenishike atoku a ɗe.  
\v 15 Shegai n koronku ɗa̱ ta̱ karara a ukuna u ili iꞌya ma ciga ɗa̱ i ciɓa. N yan ta̱ ili i nala yi adama a ɗa Kashila̱ ka yanka mu ta̱ ukuna u shinga,  
\v 16 kpam u na̱ka̱ mu manyan ma uwoko kagbashi ka Yesu Kawauwi a asu u Awulawa. N gbashika ta̱ Kashila̱ a asu u uwenishike Kadyanshi ka Shinga ka ne. N woko ta̱ yavu kaɗara̱kpi† tsa̱ra̱ Awulawa a woko uɗara̱kpa u ɗa Kashila̱ ka wusha; wata, uɗara̱kpa u ɗa Kulu Keri ku gonukoi uwulukpi. 
\p  
\v 17 Adama a nala, n za̱nga̱na̱ ta̱ adama a ili iꞌya n yankai Kashila̱ a asu u Yesu Kawauwi.  
\v 18 Ma dansa ukuna u roku wa, she ili iꞌya Kawauwi ka yain a asu u va̱ an n tonoi n Awulawa a pana̱ka Kashila̱ adama a ili iꞌya n danai n iꞌya n yain.  
\v 19 Kpam a pana̱ka ta̱ Kashila̱ adama a ucira u iryoci n ikunesavu iꞌya a wenishei, kpam n adama a ucira u Kulu Keri. N yan ta̱ kuɓari ku Kadyanshi ka Shinga a Urishelima† hal gba̱ ukyawan a kaɓon ka Ilirikun, kpam nala n kotsoi kuɓari ki ko nte wa.  
\v 20 N tsu ciga ta̱ n yain kuɓari ku Kadyanshi ka Shinga a asu u ɗa bawu kotsu ama a panai ukuna u Kawauwi, kpaci ma ciga n mai a asu u ɗa uza roku u gita̱i wa.  
\v 21 Tyoku ɗa Tagara̱da u Kashila̱ u danai ɗa: 
\q1 “Aza ɗa bawu kotsu a tonukoi ukuna u ne, a ka wene ta̱, 
\q1 aza ɗa kpam bawu a panai ukuna u ne, a ka reve ta̱.” \x ◊ \xo 15:21 \xt Isha. 52:15.\x* 
\s1 Bulus wa ciga u ba u kondo Roma 
\p  
\v 22 Manyan ma na mi ma tsu rongo mu ta̱ uka̱ngusu n ba n kondo ɗa̱.  
\v 23 Gogo‑na n kotso ɗe manyan ma va̱ gba̱ a asu u na vi. Ma̱ri ma ciga ɗa̱ ta̱ uwene caupa.  
\v 24 Mpa pini a afoɓi tsa̱ra̱ n bana a kaɓon ka Asa̱baniya, aꞌayin a ɗa baci ma yan nwalu mi, ma ɓatsa ta̱ a Roma. Aꞌayin a ɗa baci n panai kayanyan ka ndishi n a̱ɗa̱ kenu, i ɓa̱nga̱ mu n ka̱na̱ ure.  
\v 25 Shegai kahu n wene ɗa̱ vi, she n wala ve a Urishelima tsa̱ra̱ n banka Atoni a ɗa aꞌa̱ri ɗe kune.  
\v 26 Aꞌuwa a Atoni a ɗa aꞌa̱ri a kaɓon ka Masidaniya n ka Akataya a na̱ka̱ ɗe ikebe yaa tsa̱ra̱ a ɓa̱nga̱ ama a Kashila̱ aza a unambi a ɗa aꞌa̱ri a Urishelima.\fig Una̱ka̱ aza a unambi kune|src="Romans_15_26.tif" size="span" loc="Romans 15:26" ref="Rom. 15:26" \fig* 
\v 27 A pana ta̱ kayanyan ka uyan nala, shegai wa̱ ta̱ dem yavu a tsupa kutan, kpaci Awulawa a wusha ta̱ ili i shinga i kulu ku Kashila̱ a akere a aza a Yahuda.  
\v 28 N kotso le baci una̱ka̱ kune ku na ki, ma kondo ɗa̱ ta̱ aku n wura ubana a Asa̱baniya.  
\v 29 N reve ta̱ n rawa baci ara ɗe, Kawauwi ka zuwuka mu ta̱ una̱ u shinga u pige tsa̱ra̱ n zuwuka ɗa̱. 
\p  
\v 30 Ama a va̱, ma folo ɗa̱ a asuvu a kala ka Asheku a tsunu Yesu Kawauwi i ɓolomgbono na̱ mpa a manyan ma va̱ a asu u uyan kavasu ubana a asu u Kashila̱ adama a va̱. Yanyi nala adama a uciga u ɗe ara va̱ u ɗa Kulu Keri ku na̱ka̱ ɗa̱.  
\v 31 Yanyi kavasu tsa̱ra̱ a aza ɗa aꞌa̱ri a kaɓon ka Yahuda, aza ɗa bawu a wushuki n Yesu Kawauwi, kotsu a ne mu usa̱n wa. Yanyi dem kavasu adama a ɗa ama a Kashila̱ a ɗa aꞌa̱ri a Urishelima a yain maza̱nga̱ adama a ili iꞌya n yanka le tsa̱ra̱ n ɓa̱nga̱ le.  
\v 32 Kashila̱ ka wushunku mu baci nala, ma tuwa̱ ta̱ ara ɗe n maza̱nga̱, kpam ukondo u va̱ ara ɗe wa zuwa mu ta̱ n pana kayanyan kpam u woko mu uwunvuga.  
\v 33 Gogo‑na a̱sa̱ka̱ Kashila̱, uza ɗa u na̱ka̱ tsu ndishi n shinga, u rongo n a̱ɗa̱ gba̱ ɗe. Ami. 
\c 16  
\s1 Bulus dana̱sai aje a ne 
\p  
\v 1 Ma̱ ta̱ n ukuna u shinga u ɗa ma dansa a kaci ka Fibi, uka u ɗa wa gbasha a kuwa ku Atoni† a Kankiriya.  
\v 2 Ma folo ɗa̱ ta̱ i wushi yi a asuvu a Asheku tyoku ɗa ama a Kashila̱ a tsu yan. Ɓa̱nga̱ ni a ure u ɗa dem ya fuɗa ya ɓa̱nga̱ yi, kpaci u ɓa̱nga̱ mu ta̱ u ɓa̱nga̱i kpam ama roku ushani. 
\p  
\v 3 Dana̱sai Bilikisu n Akila, aza ɗa a yain manyan kaɓolo na̱ mpa tsa̱ra̱ tsu gbashika Yesu Kawauwi.  
\v 4 A yan ta̱ gba̱m evu n ukpa̱ tsa̱ra̱ gai a ɓa̱nga̱ mu. N cikpa ta̱ cika, kpam gba̱ aꞌuwa a Atoni a Awulawa a cikpa le ta̱ dem.  
\v 5 Dana̱sa̱ka numu dem Atoni a ɗa a tsu gawunsusa a kuwa ku le. 
\p Dana̱sa̱ka numu macigi ma va̱ Abainita. Aya Katoni ka kagita̱ a kaɓon ka Asiya. 
\p  
\v 6 Dana̱sai Meri,† uza ɗa u yanka ɗa̱ manyan cika. 
\p  
\v 7 Dana̱sai ama a va̱ Andaraniku n Juniya, aza ɗa a uwai a kuwa ku aꞌali kaɓolo na̱ mpa. A woko ta̱ Atoni kahu mpa, kpam asuki a na̱ka̱ le ta̱ karinga̱. 
\p  
\v 8 Dana̱sai Ampiliya, macigi ma va̱ ma, uza ɗa wa̱ri uza u Asheku. 
\p  
\v 9 Dana̱sai Urubana, uza ɗa u gbashikai Kawauwi kaɓolo n a̱tsu. 
\p Dana̱sai macigi ma va̱ Isa̱taki. 
\p  
\v 10 Dana̱sai Abali, uza ɗa u wenikei mayun ɗa wa tono Kawauwi. 
\p Dana̱sai Aristobulu n aza a kuwa a ne. 
\p  
\v 11 Dana̱sai Hiridiyon vuma u va̱. 
\p Dana̱sai Narikisa n aza ɗa aꞌa̱ri a kuwa ku ne, aza ɗa aꞌa̱ri aza a Asheku. 
\p  
\v 12 Dana̱sai Tarafina n Tarafusa, aka ɗa a yankai Asheku manyan cika. 
\p Dana̱sai macigi ma va̱ Bara̱sisa, uka roku uza ɗa u yankai Asheku manyan cika. 
\p  
\v 13 Dana̱sai Rafu, kagbashi ka Asheku ka ka shinga, kpam i dana̱sa mma u ne, wa̱ ta̱ tyoku u mma ara va̱. 
\p  
\v 14 Dana̱sai Asinikirita, n Filiguna, n Hamisa, n Baturoba, n Hama, kpam dem i dana̱sa Atoni a ɗa aꞌa̱ri kaɓolo n ele. 
\p  
\v 15 Dana̱sai Filologus, n Juliya, n Niriya n utaku u ne, n Ulimifa n gba̱ ama a Kashila̱ a ɗa aꞌa̱ri n ele. 
\p  
\v 16 Damamgbanai n uciga u Kawauwi. 
\p Gba̱ Atoni a aꞌuwa a Atoni a Kawauwi a ka dana̱sa ɗa̱ ta̱. 
\s1 Kadyanshi ka makorishi 
\p  
\v 17 Ama a va̱, ma folo ɗa̱ i kirana n ama ɗa a ka tuko upecene n aza a uzuwa ama uta̱ɗa̱tsa̱sa̱, n a wenishiki ili i roku kau a uwenishike u ɗa i wushai. Yanyi dan n ele!  
\v 18 Aza ɗa a ka yansa nala Asheku Kawauwi ka tsunu aya a ka gbashika wa, shegai ili iꞌya ya zuwa le upana kayanyan iꞌya koshi a ka yansa. A tsu yinsa̱ ta̱ ama ɗa bawu a revei icun i ikuna i cingi i na a asu u uyansa̱ka le kadyanshi ka shinga ka shinga n icikpali i kaɓan.  
\v 19 Gba̱ Atoni a pana ta̱ a da i na̱ka̱ ta̱ Asheku karinga̱, adama a nala n yan ta̱ maza̱nga̱ adama a ɗe. Shegai ma ciga ta̱ i yain ugboji a ili iꞌya iꞌa̱ri i shinga, kpam kotsu i yain ili i roku n ukuna u cingi wa. 
\p  
\v 20 Kashila̱ uza ɗa u tsu tuko ndishi n shinga, wa ɓa̱ra̱kpa̱ wa, wa lya ta̱ kaci ka Kanangasi.\f + \fr 16:20 \ft Kanangasi; wata, “Shetan” kala ka dem ka Kala̱pa̱nsi.\f* U na̱ka̱ ɗa̱ ucira a kaci ka ne. 
\p N yan ta̱ kavasu ukuna u shinga u Asheku a tsunu Yesu u rongo n a̱ɗa̱. 
\p  
\v 21 Timoti uza ɗa wa yan manyan kaɓolo na̱ mpa wa dana̱sa ɗa̱ ta̱. Ama a va̱ Lusiya, n Yason, n Susibita a ka dana̱sa ɗa̱ ta̱ dem. 
\p  
\v 22 Mpa Taritiya, uza ɗa korongi ili i na yi iꞌya Bulus tonuko mu n korongu vi, ma dana̱sa ɗa̱ ta̱ dem a asuvu a Asheku. 
\p  
\v 23 Gayu wa dana̱sa ɗa̱ ta̱ dem. U wusha mu ta̱ kpam u wusha ta̱ dem Atoni a kuwa ku ne. 
\p Erasutu kazuwi ka ikebe ka ilyuci, n Kawuta kaje ka tsunu a ka dana̱sa ɗa̱ ta̱ dem. 
\p [  
\v 24 N yan ta̱ kavasu Asheku a tsunu Yesu Kawauwi u wenike gba̱ ɗe ukuna u shinga u ne. Ami.]\f + \fr 16:24 \ft Akorongi a cau a roku aza ɗa a pura̱i a tagara̱da u Aza a Roma a kalatsa ta̱ makpa̱nda̱ ma 24.\f* 
\s1 Kavasu ka icikpali 
\p  
\v 25 A̱sa̱ka̱ tsu na̱ka̱ Kashila̱ tsupige! Wa fuɗa ta̱ wa zuwa ɗa̱ i shamgba n ucira a upityanangu u ɗe, tyoku ɗa Kadyanshi ka Shinga ka danai. Akani yi a ɗa ukuna u Yesu Kawauwi n afoɓi a ɗa Kashila̱ ka sokongi caupa.  
\v 26 Shegai gogo‑na ikorongi i ntsumate i zuwa le ta̱ a revei ukuna u mayun vi a kateshe. Kpam Kashila̱, uza ɗa bawu wa kuwa̱, u dana ta̱ a ka zuwa ta̱ gba̱ iyamba a reve n akani a na yi, tsa̱ra̱ a wushuku kpam a gorimuko yi.  
\v 27 A̱sa̱ka̱ Kashila̱, uza ɗa aya koshi wa̱ri n kakiri, u wushi tsupige a asu u Yesu Kawauwi hal ubana bawu utyoku. Ami.