\id REV NT0027 Tsikimba (kdl) (Auna Kambari) 2010 \h Kuwene \toc1 Kuwene ku Yahaya \toc2 Kuwene \toc3 Kuw. \mt2 Kuwene ku \mt1 Yahaya \is1 Ukukpa̱ u kadyanshi \ip Yahaya kasuki ɗa u korongi tagara̱da u na vi. U dana ta̱ ili iꞌya u wenei a kuwene a kaci ka afoɓi a Kashila̱ n ili iꞌya ya tuwa̱ ya gita̱ a makorishi ma likimba. \ip Akani yi aꞌa̱ ta̱ n aɓon a tatsu. A dana ta̱ ucira u ityoni i cingi u ɗa pini a uyan manyan a likimba, kpam u ka̱na̱ ta̱ Atoni a pana ikyamba hal a kuwa̱. A dansa ta̱ kpam ukuna u Maku ma Kondom ma Kashila̱, aya Yesu. Wa lya ta̱ kaci ka ama a cingi n ucira le gba̱. A makorishi, Kashila̱ ka̱ ta̱ n katsupi ka shinga ka wa na̱ka̱ aza ɗa a lyai kelime n uwushuku n Kawauwi. Akani a ɗa aꞌa̱ri a makukpi dem a ɗa, Kashila̱ ka̱ ta̱ uwulukpi kpam uza u ulya kaci u ɗa wa̱ri. \ip Tagara̱da u na vi kuwene ka vuma bawu wa wene ka. Yahaya yanka ta̱ idani i vuma manyan tsa̱ra̱ u ra̱tsana̱ka ili iꞌya iꞌa̱ri a zuba. Ire iꞌya pini ushani i ureve ili iꞌya iꞌa̱ri a tagara̱da u na vi, shegai akani a pige yi aꞌa̱ri upuwin wa kpam a ka savaɗa a ɗa wa. Akani yi a ɗa na: Yesu Kawauwi u lya ta̱ kaci ka ityoni i cingi gba̱ a asu kau‑kau. Kain ka̱ ta̱ a utuwa̱ ka a ka vuta̱la̱ Kanangasi n ityoni i cingi a kushiva̱ ku akina, kpam zuba u savu n likimba u savu a ka tuwa̱ ta̱ a asu u aza ɗa a tonoi Yesu a rongo kaɓolo n eyi na̱ ndishi n shinga n maci. \is1 Ili iꞌya iꞌa̱ri a tagara̱da u na vi \io1 Kadyanshi ka ili iꞌya ya tuwa̱ ka Yahaya (1:1-8) \io1 Kuwene ku Asheku a uma (1:9-20) \io1 Ikanikorongi ubana a Aꞌuwa a Atoni a shindere (2:1–3:22) \io1 Kuwene ku ulya kayala a zuba (4:1-11) \io1 Maku ma tagara̱da n cira̱kpa̱ tsu shindere (5:1–6:17) \io1 Ulya kayala a kapala ka karatsu ka tsugono tsu Kashila̱ (7:1-17) \io1 Avana a shindere (8:1–11:19) \io1 Ubungu n adin a re (12:1–13:18) \io1 Kuwene a kaci ka afada a Kashila̱ n ukirana u ne (14:1–15:8) \io1 Abelu a shindere a upan u Kashila̱ (16:1-21) \io1 A lya ta̱ kaci ka atokulalu a Kashila̱ (17:1–20:10) \io1 Afada a makorishi (20:11-15) \io1 Zuba u savu n likimba u savu (21:1-8) \io1 Urishelima u savu (21:9–22:5) \io1 Ugono u Kawauwi (22:6-21) \c 1 \s1 Ukukpa̱ u kadyanshi \p \v 1 Ili iꞌya Kashila̱ ka wenikei Yesu Kirisiti Kawauwi iꞌya na, tsa̱ra̱ Yesu tonuko agbashi a ne ili iꞌya Kashila̱ ka zuwa i gita̱ gogo. Aku Yesu suki katsumate ka zuba ka ne ka wenike kagbashi ka ne Yahaya. \v 2 Yahaya vi kpam u dansai gba̱ ili iꞌya u wenei a ukuna u kadyanshi ka Kashila̱, n ili iꞌya kpam Yesu Kawauwi u danai n iꞌya u yain. \v 3 Kashila̱ ka zuwuka ta̱ uza ɗa baci dem u yankai aza roku ka̱neshi u idani i akani a na yi una̱ u shinga; wata, akani a ili iꞌya ya gita̱sa̱ gogo‑na n iꞌya ya tuwa̱ ya gita̱ a kapala. Wa zuwuka ta̱ dem uza ɗa u panai a ɗa kpam u na̱ka̱i a ɗa karinga̱. Kpaci aꞌayin a yan ɗe evu a ɗa gba̱ ili i na yi ya gita̱. \s1 Idyani ubana a aꞌuwa a Atoni a shindere \p \v 4 Ukanikorongi u ɗa Yahaya korongi ubana a asu u aꞌuwa a Atoni a shindere a ɗa aꞌa̱ri a Asiya:\f + \fr 1:4 \ft Asiya uyamba u ɗa a Roma u ɗa gogo‑na a ka isa̱ Turukiya.\f* \p N yan ta̱ kavasu tsa̱ra̱ Kashila̱ ka wenike ɗa̱ ukuna u shinga u ne na̱ ndishi n shinga. Kashila̱ uza ɗa wa̱ri pini caupa, aya dem wa̱ri gogo‑na, kpam aya wa tuwa̱. Kpam dem aꞌulu a shindere a Kashila̱ a ɗa aꞌa̱ri a kapala ka karatsu ka tsugono tsu ne a ka yanka ɗa̱ ta̱ dem nala. \v 5 Nala dem Yesu Kawauwi, uza ɗa u tsu dansa ukuna u mayun a ukuna u maci u Kashila̱. Aya uza u kagita̱ a asuvu a aza ɗa a ꞌya̱nga̱i a ukpa̱. Aya uza ɗa wa lya tsugono tsu ngono n likimba. \p Aya uza ɗa wa ciga tsu, uza ɗa u zuwa tsu tsu lai a ucira u unyushi u cingi u tsunu an u wotsongi mpasa kpam u kuwa̱i adama a tsunu. \v 6 Adama a nala, tsu woko ɗe kagali ka ne; wata, aɗara̱kpi aza ɗa a ka gbashika Kashila̱ Tata u ne. A̱sa̱ka̱ Yesu Kawauwi u tsa̱ra̱ tsupige n ucira hal ubana bawu utyoku! Ami. \p \v 7 Weɓelei, aya la wa tuwa̱ a asuvu a alishi! Ya dem wa wene yi ta̱, hal n aza ɗa dem a zuwai a sapa yi n kasovu. Aletsu a likimba gba̱ a ka sa̱ ta̱ cika n unamgbukatsuma̱ adama a ne. Eye, nala wa gita̱! Ami. \p \v 8 Magono ma Zuba Kashila̱ u dana ta̱, “Mpa Alfa† mpa dem Omega.†\f + \fr 1:8 \ft Alfa n Omega alya iɗyani i kagita̱ n i makorishi a asuvu a iɗyani i Tsiheline. Dana ɗa u danai wa̱ ta̱ pini kahu a yain ko ndya wa, kpam wa yan ta̱ pini hal ubana bawu utyoku.\f* Wata, mpa Kagita̱ mpa dem Makorishi. Mpa ma̱ri gogo‑na, mpa uza ɗa wa̱ri pini caupa, mpa kpam ma tuwa̱. Mpa Uza u Ucira Gba̱.” \s1 Kuwene ku Yahaya a kaci ka Kawauwi \p \v 9 Mpa Yahaya, mpa dem Katoni ka a asuvu a Kawauwi tyoku u ɗe, a yan mu ta̱ dem mavura tyoku ɗa a yanka ɗa̱. Mpa dem uza u te u ɗa a asuvu a tsugono tsu Kashila̱ tyoku u ɗe, kpam u ka̱na̱ ta̱ n kawunku upana u ikyamba u va̱ tyoku ɗa dem i kawunki. A banka mu ta̱ a Patumo uyamba u mere u mini, a a̱sa̱ka̱ mu ɗe adama a ɗa n yain kuɓari ku kadyanshi ka tsugono tsu Kashila̱, n ukuna u mayun u ɗa Yesu Kawauwi wenikei. \v 10 Kain ka Asheku, Kulu Keri ku Kashila̱ ku tonoi na̱ mpa, aku n panai kala̱ga̱tsu ka ucira a kucina̱ ku va̱ yavu mawura̱ ma kavana. \v 11 Kala̱ga̱tsu ki ka danai, “Korongu ili iꞌya va wene vi a asuvu a tagara̱da aku vu suku u ɗa a aꞌuwa a Atoni a ɗa aꞌa̱ri a ilyuci i shindere i na yi: Afisu, n Simira̱na, n Birigama, n Tayatira, n Saridisa, n Filadalifiya, n Lawudukiya.” \p \v 12 An n kpatalai tsa̱ra̱ n wene uza ɗa wa dansa na̱ mpa, aku n wenei ashamkpatsu a ncikalu a shindere a ɗa a yain n zinariya.\fig Ashamkpatsu a ncikalu a shindere|src="Rev_1_12.tif" size="span" loc="Rev. 1:12" ref="Kuw. 1:12" \fig* \v 13 A mere ma ashamkpatsu a ncikalu mi, uza roku u ɗa pini uza ɗa u rotsoi Maku ma Vuma uꞌuki n matogo ma bululu ma ma rawai a makoto ma kune. Wa̱ ta̱ dem n kunya ku uwambana ku kagbodo ka a cai n zinariya uwambani a makamba ma ne. \v 14 Kenji ka ne kpam pun yavu tsugbere, aꞌeshi a ne yavu kapeli ka akina. \v 15 Adeshikpetsu a ne kpam a ka laɗa yavu urim u shili u ɗa a gboroi sarara. Mawura̱ ma kala̱ga̱tsu ma ne yavu mawura̱ ma mini ma pige ma ma rukpusa̱. \v 16 U ɓa̱na̱i atala a shindere a kukere ku ulyaki ku ne, n burundu u kulya u ɗa wa̱ri n una̱ u kulya u re wa̱ri uwuta̱ a una̱ u ne. Upetiwaꞌeshi u ne kpam wa laɗa yavu kaara a kaci. \p \v 17 An n wene yi, aku n rukpa̱i a kapala ka ne yavu kuwa̱ ɗa n kuwa̱i. U taɗanku mu kukere ku ulyaki ku ne, u danai, “Kotsu vu pana uwonvo wa. Mpa Kagita̱ mpa dem Makorishi. \v 18 Mpa uza ɗa u tsu na̱ka̱ uma. Ma̱ri n kuwa̱ ta̱, shegai gogo‑na ma̱ ta̱ n uma hal ubana bawu utyoku. Ma̱ ta̱ na̱ nkukpunki n ɗa n na̱ka̱ mu ucira u ukukpa̱ ko kpam n gbagirya asu u ɗa akushe aꞌa̱ri, aku n gonuko le n uma. \p \v 19 “Korongu gba̱ ili iꞌya va̱ri a uwenishe gogo‑na vi a tagara̱da, n ili iꞌya kpam ya tuwa̱ ya gita̱ ubana a kapala. \v 20 Kalen ka ka̱ri pini usokongi ka atala a shindere a ɗa vu wenei a kukere ku ulyaki ku va̱, n ka ashamkpatsu a ncikalu a zinariya a shindere yi ka na: Ashamkpatsu a ncikalu yi a ɗa aꞌuwa a Atoni a shindere. Atala a shindere kpam a ɗa atsumate a zuba a ɗa a ka wundya aꞌuwa a Atoni a shindere yi. \c 2 \s1 Akani ubana a Afisu \p \v 1 Aku u tonuko mu, “Korongu ukanikorongi u na ubana a asu u katsumate ka zuba ka kuwa ku Atoni ka ka̱ri a ilyuci i Afisu. Mpa uza ɗa ma ɓa̱na̱ atala a shindere a kukere ku ulyaki ku va̱ ma wala a asu u ɗa ashamkpatsu a ncikalu a shindere a zinariya aꞌa̱ri vi, mpa ma suku akani a na yi ubana ara vunu: \v 2 N reve ta̱ gba̱ ili iꞌya va yan. N wene ta̱ manyan ma vunu n akawunki n ahankuri a vunu. N revei vu ꞌyuwan ta̱ ama a cingi. Vu kondoi kpam aza ɗa a danai ele asuki a ɗa, kpam a ɗa tani wa, vu cinai aza a kaɓan a ɗa. \v 3 Vu kawunku ta̱ upana u ikyamba adama a va̱, kpam katakasuvu ka vunu ka̱ ta̱ pini n ucira tyoku ɗa va̱ri mu utono. \p \v 4 “Shegai u ka̱na̱ ta̱ n ɓarana vu a ukuna u roku. Vu buwa kpam n uciga tyoku ɗa va̱ri va yan aꞌayin a ɗa vu gita̱i vu wushuki na̱ mpa wa. \v 5 Kotsu vu a̱sa̱nsa̱ n tyoku ɗa vu rukpa̱i a asuvu a unyushi u cingi wa! U ka̱na̱ ta̱ vu a̱sa̱ka̱ uyansa unyushi u cingi, vu rongo uma tyoku ɗa va̱ri vu yain aꞌayin a ɗa vu gita̱i vu wushuki na̱ mpa. Vu lya baci kapala n uyansa unyushi u cingi, ma tuwa̱ ta̱ n yan vu mavura a asu u ɗa ma takpa kashamkpatsu ka macikalu ki a asu u ɗa ka̱ri vi. \v 6 Shegai ili i shinga iꞌya va yan iꞌya na: Vu kovo ta̱ ili iꞌya atoni a aza a Nikala\f + \fr 2:6 \ft Atoni a Nikala awenishiki a kaɓan a ɗa, aza ɗa a ka ciga ama a rongo a ulyasa̱ka ameli kayala kpam a yansa tsishankala.\f* a ka yansa, tyoku ɗa dem mpa n kovoi ili iꞌya a ka yansa. \p \v 7 “Uza ɗa baci wa̱ri n atsuvu a upana, u pana ili iꞌya Kulu Keri ku tonukoi aꞌuwa a Atoni! Ma a̱sa̱ka̱ ta̱ aza ɗa a lyai kaci a lyai maɗanga ma ma na̱ka̱ uma ma ma̱ri a asu u uwunvugusa a zuba.”† \s1 Akani ubana a Simira̱na \p \v 8 Aku u tonuko mu, “Korongu ukanikorongi u na ubana a asu u katsumate ka zuba ka kuwa ku Atoni ka ka̱ri a ilyuci i Simira̱na. Uza ɗa wa̱ri a Kagita̱ n Makorishi, kpam wa̱ri u kuwa̱i shegai gogo‑na u ꞌya̱nga̱ ɗe, aya wa suku akani a na yi: \v 9 N reve ta̱ upana u ikyamba n unambi u vunu, shegai va̱ ta̱ n utsa̱ri! N reve ta̱ kadyanshi ka cingi ka ama a dansai a kaci ka vunu. A da ele ama a Kashila̱ a ɗa, shegai nala aꞌa̱ri wa. Ele aza a Kanangasi\f + \fr 2:9 \ft Kanangasi; wata, “Shetan” kala ka dem ka Kala̱pa̱nsi.\f* a ɗa aꞌa̱ri. \v 10 Kotsu vu pana uwonvo wa, vu ciɓa baci n icun i upana u ikyamba u ɗa va tuwa̱ va so. N tonuko vu, Kala̱pa̱nsi ka zuwa ta̱ a zuwa a aza roku a ɗe a kuwa ku aꞌali tsa̱ra̱ a kondo ɗa̱, kpam ya pana ta̱ ikyamba hal aꞌayin kupa. Lya kapala n utono karara, ko u ka̱na̱ baci a wuna vu, ma na̱ka̱ vu ta̱ funi u uma u ɗa bawu wa̱ri n utyoku u woko vu katsupi ka ulya kaci. \p \v 11 “Uza ɗa baci wa̱ri n atsuvu a upana, u pana ili iꞌya Kulu Keri ku tonukoi aꞌuwa a Atoni! Aza ɗa baci a lyai kaci ka ucira u cingi, a ka doku a kuwa̱ kpam ire wa.” \s1 Akani ubana a Birigama \p \v 12 Aku u tonuko mu, “Korongu ukanikorongi u na ubana a asu u katsumate ka zuba ka kuwa ku Atoni ka ka̱ri a ilyuci i Birigama.\f + \fr 2:12 \ft A ilyuci i Birigama, aꞌuwa a ameli a ɗa pini a asu u ɗa ama a tsu lyasa̱ka magono ma Roma kayala yavu Kashila̱ ka. Asuɗara̱kpa u ɗa pini evu u ɗa a tsu lyaka kameli ka Zeyu kayala. Birigama ɗa kami ka asu u ɗa tsugono tsu Kanangasi tsa̱ri a likimba.\f* Uza ɗa wa̱ri n burundu u kulya u ɗa wa̱ri n una̱ u kulya u re, aya wa suku akani a na yi: \v 13 N reve ta̱ va̱ ta̱ ndishi a ilyuci iꞌya Kanangasi ka lya tsugono. Avu Katoni ka va̱ ka ka maci, kpam vu a̱sa̱ka̱ mu utono wa. Vu wushuku ta̱ tun aꞌayin a ɗa a zuwai Antiba kuwa̱i pini a ilyuci i ɗe, asu u ɗa Kanangasi ka lya tsugono. U wenishike ta̱ ama maco a asu u kadyanshi ka ne n manyan ma ne, an eyi Katoni ka va̱ ka. \p \v 14 “Shegai u ka̱na̱ ta̱ n ɓarana vu a ukuna u na. Ama roku a asuvu a kaɓolo ka vunu a ka tono ta̱ uwenishike u Balaꞌam, uza ɗa u wenikei Balaku tyoku ɗa wa zuwa aza a Isaraꞌila a yain unyushi. Balaku zuwa le ta̱ a takumai inyama iꞌya a yankai ameli a le uɗara̱kpa. U zuwa le ta̱ dem a yain unyushi u tsishankala. \x ◊ \xo 2:14 \xt Mkc. 25:1.\x* \v 15 Aza roku a ɗe a ka tono ta̱ uwenishike u aza a Nikala, adama a nala a yan ta̱ unyushi u cingi tyoku ɗa aza a Isaraꞌila a yain. \v 16 Gogo‑na kpatala a unyushi u vunu! Vu yan baci nala wa, ma tuwa̱ ta̱ ara vunu gogo n shila̱ka̱na̱ n ama a nala yi n burundu u ɗa wa wuta̱ a una̱ u va̱ vi. \p \v 17 “Uza ɗa baci wa̱ri n atsuvu a upana, u pana ili iꞌya Kulu Keri ku tonukoi aꞌuwa a Atoni! Aza ɗa a lyai kaci, ma na̱ka̱ le ta̱ a asuvu a mana ɗa aꞌa̱ri a sokongi. Ma na̱ka̱ ta̱ ya dem katali ka pun ka a korongi pini kala ka savu. Uza ɗa u wushai katali ka nala aya koshi wa reve kala ka nala ki.”\f + \fr 2:17 \ft Aza a Yahuda a wushuku ta̱ Irimiya matsumate u sokongi magbodo ma mana a Akpati u Kazuwamgbani. Aꞌayin a makorishi, a ka wene ta̱ ma aku a lyatangu ama n u ɗa.\f* \s1 Akani ubana a Tayatira \p \v 18 Aku u tonuko mu, “Korongu ukanikorongi u na ubana a asu u katsumate ka zuba ka kuwa ku Atoni ka ka̱ri a ilyuci i Tayatira. Maku ma Kashila̱,† uza ɗa aꞌeshi a ne aꞌa̱ri yavu kapeli ka akina, kpam adeshikpetsu a ne aꞌa̱ri yavu urim u shili u ɗa a gboroi, aya wa suku akani a na yi ubana ara vunu: \v 19 N reve ta̱ gba̱ ili iꞌya va yansa. N reve ta̱ ya cigamgbana ta̱, kpam eɗa̱ Atoni a va̱ ɗa mayun. N reve ta̱ kpam tyoku ɗa i tsu ɓa̱nga̱ atoku, n reve ta̱ kpam vu kawunki n ahankuri. N reve ta̱ gogo‑na ya yan ta̱ ili iꞌya i lai aꞌayin a ɗa i gita̱i i wokoi Atoni a va̱. \p \v 20 Shegai u ka̱na̱ ta̱ n ɓarana vu a ukuna u roku. Avu vu ka̱ngu Jezebe uka u nala vi wa, uza ɗa u yain kaɓan an u danai eyi matsumate ma Kashila̱ ma. An wa wenishike, u puwunsa̱ ta̱ agbashi a va̱ tsa̱ra̱ a yain unyushi u tsishankala a lyai kpam ilikulya iꞌya a ɗara̱mkpai ameli. \v 21 N na̱ka̱ yi ta̱ kabala tsa̱ra̱ u kpatala u a̱sa̱ka̱ unyushi u cingi u ne, shegai u ꞌyuwan ta̱ u a̱sa̱ka̱ tsishankala tsu ne. \v 22 Adama a nala ma zuwa yi ta̱ u yain maɓa̱la̱. Ma zuwa ta̱ aza ɗa a yain tsugbani n eyi dem a pana ikyamba cika. Ma yan ta̱ nala gogo‑na a ꞌyuwan baci uꞌa̱sa̱ka̱ tsicingi tsu le tsa a ka yansa. \v 23 Ma wuna ta̱ aza ɗa a wokoi mmuku n ne. Aku aꞌuwa a Atoni gba̱ a reve an n revei uyawunsa u le kpam n ili iꞌya a ka ciga. Ma yan ta̱ ya dem mavura tyoku ɗa unyushi u ne wa̱ri. \v 24 Aza roku a asuvu a ɗe aza a Tayatira a tono uwenishike u ne wa. I rotsongusu ili iꞌya aza ɗa a wokoi mmuku n ne mi a isa̱i “ili i usokongi i pige i Kanangasi”\f + \fr 2:24 \ft Kanangasi; wata, “Shetan” kala ka dem ka Kala̱pa̱nsi.\f* wa. Ma tonuko ɗa̱ i yain ili i roku kpam wa, \v 25 shegai i lyai kapala n i toni mu mayun mayun hal n tuwa̱. \p \v 26-28 “Ma a̱sa̱ka̱ ta̱ aza ɗa a lyai kaci ki a tsa̱ra̱ ucira ucun u te u ulya tsugono tsa Tata u va̱ u na̱ka̱ mu. Ma yan ta̱ nala a asu u aza ɗa a ka lya kapala n uyansa ili iꞌya n tonuko le a yansa, hal ubana makorishi ma likimba. Ma a̱sa̱ka̱ le ta̱ a tsa̱ra̱ ucira u ulya tsugono tsa aletsu gba̱. A ka lya baci tsugono tsu nala tsi, a ka shamgba ta̱ n ucira, kpam a ka gbashangu le ta̱ tyoku ɗa ama a tsu ta̱sa̱sa̱ mgbodo n cin. Ma na̱ka̱ le ta̱ dem katala ka ka tsu wantukpa n kpasani ku de ka woko iryoci i ulya u kaci u le.\f + \fr 2:26-28 \ft Katala: An u wokoi aꞌayin a nala yi ama a wushuki an atala a ka yanka le ili i roku a uma u le, a na̱ka̱ uza ucira a kaci ka katala ka ka lakai ucira gba̱ u woko ta̱ yavu ucira u kuyante u Kawauwi, u ɗa a ka pece n eyi.\f* \v 29 Uza ɗa baci wa̱ri n atsuvu a upana, u pana ili iꞌya Kulu Keri ku tonukoi aꞌuwa a Atoni!” \c 3 \s1 Akani ubana a Saridisa \p \v 1 Aku u tonuko mu, “Korongu ukanikorongi u na ubana a asu u katsumate ka zuba ka kuwa ku Atoni ka ka̱ri a ilyuci i Saridisa. Uza ɗa wa lya tsugono tsu aꞌulu a shindere a Kashila̱, kpam wa ɓa̱na̱ atala a shindere, aya uza ɗa wa suku akani a na yi: N reve ta̱ ili iꞌya va yansa. Ama a dana ta̱ va̱ ta̱ n uma, shegai avu kakushe ka. \v 2 ꞌYa̱nga̱! Kenu ɗa ucira u vunu u wokoi, kpam u yan ɗe evu n ukotso. Adama a nala, gbamatangu ili iꞌya i buwa vu vi. N wene ta̱ ili iꞌya va̱ri uyan i cina iꞌya Kashila̱ ka va̱ ka ciga vu vu yain wa. \v 3 Kotsu vu a̱sa̱nsa̱ n ili iꞌya vu wushai n iꞌya vu panai wa. Tono iꞌya, kpam vu kpatala vu a̱sa̱ka̱ unyushi u cingi u vunu. Vu ꞌya̱nga̱ baci wa, ma tuwa̱ vu ta̱ aꞌayin a ɗa bawu vu zuwai ma tuwa̱, tyoku ɗa kaboki ka tsu tuwa̱. \v 4 Aza roku a ɗe a asuvu a Saridisa a nangasa aminya a le n ashinda̱ a unyushi u cingi wa. Ama a nala a ka uka ta̱ aminya a pun aku a wala kaɓolo na̱ mpa, adama a ɗa a ra̱tsa ta̱ a yain nala. \v 5 Uza ɗa baci u fuɗai u lyai kaci ka ucira u tsicingi, wa uka ta̱ aminya a pun tyoku u ama a nala yi. Ma cimbusa̱ kala ka ne a asuvu a Tagara̱da u Aza a Uma wa. Aꞌayin a ɗa baci ma̱ri kushani a kapala ka Tata u va̱ n atsumate a zuba a ɗa a ka gbashika yi, ma dana ta̱ bawu mala̱la̱ n reve ta̱ vuma u na vi. \p \v 6 “Uza ɗa baci wa̱ri n atsuvu a upana, u pana ili iꞌya Kulu Keri ku tonukoi aꞌuwa a Atoni!” \s1 Akani ubana a Filadalifiya \p \v 7 Aku u tonuko mu, “Korongu ukanikorongi u na ubana a asu u katsumate ka zuba ka kuwa ku Atoni ka ka̱ri a ilyuci i Filadalifiya. Uza ɗa wa̱ri uwulukpi n mayun wa̱ ta̱ uka̱ni n makukpunki ma Dawuda.\f + \fr 3:7 \ft Makukpunki ma Dawuda ma wenike ta̱ an wa̱ri n ucira u ɗa wa lya tsugono.\f* U giduwa̱ baci utsutsu, uza wa̱ la wa fuɗa wa gbagirya u ɗa wa. Kpam u gbagirya baci utsutsu, uza wa̱ la wa fuɗa wa giduwa̱ u ɗa wa. Aya uza ɗa wa suku akani a na yi: \v 8 N reve ta̱ ili iꞌya va yansa. N reve ta̱ ama a bidya vu vu woko uzapige wa. Vu tono ta̱ uwenishike u va̱, kpam kain ka̱ la ka vu danai, “N kpa̱ɗa̱ ureve Yesu wa.” N giduwa̱ ta̱ utsutsu a kapala ka vunu u ɗa bawu uza wa fuɗa wa gbagirya. \v 9 Gogo‑na va wene ta̱ ili iꞌya ma yan n ama ɗa aꞌa̱ri aza a Kanangasi.\f + \fr 3:9 \ft Kanangasi; wata, “Shetan” kala ka dem ka Kala̱pa̱nsi.\f* A dana ta̱ ele ama a Kashila̱ a ɗa, shegai ele aza a kaɓan a ɗa. Ma zuwa le ta̱ a tuwa̱ a kuɗa̱ngu a kapala ka vunu. Nala wa wenike le ta̱ an ma ciga vu cika. \v 10 Vu kawunku ta̱ tyoku ɗa n tonuko vu vu yain. Adama a nala, ma ka̱ngu vu ta̱ aꞌayin a ɗa baci ma tuko ama a likimba ukondo u pige. \v 11 Ma̱ ta̱ utuwa̱ gogo. Lya kelime n ugbama a asuvu a upityanangu u vunu, kotsu uza roku u wusa vu funi u ɗa va wusha an vu lyai kaci wa. \v 12 Ma zuwa ta̱ vuma ɗa u lyai kaci ka ucira u cingi u nala vi, u woko kadawatsu ka roku ka ka ɓa̱nga̱ Kuwa ku Kashila̱ ku Kashila̱ ka va̱. Vuma u nala vi wa rongo ta̱ pini maco. Ma korongu ta̱ kpam aꞌala a re a ikyamba i ne: kala ka Kashila̱ ka va̱, n kala ka Urishelima u Savu, u ɗa wa̱ri ilyuci i savu i Kashila̱ ka va̱, u ɗa wa cipa̱ a asu u Kashila̱ a zuba. Ma koronku yi ta̱ kpam kala ka savu ka va̱. \p \v 13 “Uza ɗa baci wa̱ri n atsuvu a upana, u pana ili iꞌya Kulu Keri ku tonukoi aꞌuwa a Atoni!” \s1 Akani ubana a Lawudukiya \p \v 14 Aku u tonuko mu, “Korongu ukanikorongi u na ubana a asu u katsumate ka zuba ka kuwa ku Atoni ka ka̱ri a ilyuci i Lawudukiya. Aya Nala Wa̱ri, eyi dem uza ɗa u wenei ukuna vi ɗa, kpam uza u maci uza ɗa u tsu dansa ukuna u mayun kain dem. Ara ne ɗa Kashila̱ ka yain ili gba̱. Aya uza ɗa wa suku akani a na yi: \v 15 N reve ta̱ ili iꞌya va yansa. Kpam va̱ yuwu ko shen\f + \fr 3:15 \ft Pini na, “Shen” kalen ka ne ka una̱ka̱ kaci a asu u manyan ma Kashila̱, “Yuwu” kpam ukpa̱ɗa̱ u una̱ka̱ kaci a asu u manyan ma Kashila̱.\f* wa. Wa̱ri wa la ta̱ tsulobo va̱ri baci ili i te a asuvu a le. \v 16 An u wokoi avu mere-mere ma va̱ri, avu uza u yuwu u ɗa ko uza u shen wa, ma ꞌyuwan vu ta̱. \v 17 Vu dana ta̱, ‘Mpa uza u utsa̱ri u ɗa, kpam n cira̱ngusuku ta̱ kaci ka va̱ udukuyan. Ma ciga kpam ili i roku wa, ko kenu.’ Shegai vu reve tyoku ɗa va̱ri mayun wa: Avu ili i uwono iꞌya kpam ili i iyali, uza ɗa u tsu ciga ili dem. Avu karumba̱ ka kpam kataɓa ka va̱ri. \v 18 Adama a nala, ma na̱ka̱ vu ta̱ adooki vu tsila zinariya u ɗa ma denge. Zinariya ɗa a dara̱kpai kpam a wulukpei u ɗa na. Tsila u ɗa kotsu vu yain utsa̱ri. Vu tsila kpam aminya a pun a ɗa ma denge vu ukunka kaci ka vunu, tsa̱ra̱ vu a̱sa̱ka̱ upana uwono an va̱ri kataɓa. U gan ta̱ dem vu tsila aguma̱ a aꞌeshi a ɗa ma denge tsa̱ra̱ vu gbara a aꞌeshi a vunu, kotsu vu fuɗa vu wene. \p \v 19 “Aza ɗa ma ciga alya ma ɓara kpam ma yan mavura. Ma̱tsa̱ vu a̱sa̱ka̱ unyushi u cingi u vunu. \v 20 Panai! Ma̱ ta̱ kushani a utsutsu ma̱ri uꞌisa̱, “Azakuwa!” Uza ɗa baci u pana̱ka mu, aku u tonuko mu n uwa, ma uwa ta̱, aku n lyai ilikulya kaɓolo n eyi. \p \v 21 “Aza ɗa a lyai kaci, a ka dusuku ta̱ na̱ mpa a karatsu ka tsugono tsu va̱, tyoku ɗa mpa dem n lyai kaci n dusuki n Tata u va̱ a karatsu ka tsugono tsu ne. \p \v 22 “Uza ɗa baci wa̱ri n atsuvu a upana, u pana ili iꞌya Kulu Keri ku tonukoi aꞌuwa a Atoni!” \c 4 \s1 Yahaya wenei zuba \p \v 1 An n kotsoi uwenishe u ili i nala yi gba̱, aku n lyai kapala n uwene kuwene. N wenei utsutsu ukukpi ubana a zuba. Aku uza ɗa wa̱ri n kala̱ga̱tsu tyoku u kavana vi u yain kadyanshi na̱ mpa u danai, “Yuwa̱ utuwa̱ pini na ma wenike vu ta̱ ili iꞌya ya gita̱ bamu n i nala yi.” \v 2 Kute‑kute Kulu Keri ku Kashila̱ ku tonoi na̱ mpa, aku pini a zuba vi n wenei karatsu ka tsugono n uza roku pini ndishi. \v 3 Uza ɗa u dusuki pini vi, wa wakana̱sa san n mini ma avuku tyoku u atali a tsulobo. Kasomini ka pini ka laɗa cika ukyawin n karatsu ka tsugono tsi. \v 4 Aratsu a tsugono kamanga n a nishi a kyawain karatsu ka tsugono tsi. Nkoshi kamanga n ama a nishi a ɗa aꞌa̱ri pini a zuba u le. A ukusa ta̱ aminya a pun n ifuni i zinariya a aꞌaci a le. \v 5 Ili i na yi iꞌya iꞌa̱ri uwutusa̱ a karatsu ka pige ki: ulaɗa, n mawura̱ ma pige, n makpankashila̱. Ava̱su a shindere yi a ɗa aꞌulu a shindere a Kashila̱ a nala yi aꞌa̱ri a utasa a kapala ka karatsu ki. \v 6 Nala kpam dem a asu u ɗa a kira̱i a kapala ka karatsu ka tsugono tsi u rotso ta̱ kushiva̱ ka ka̱ri pun cika ka laɗa yavu madubu ma ma wundyamgbana̱ka. \p Ili i uma i nishi iꞌya i kyawain karatsu ki, kaɓon dem i te. Ili i nala yi iꞌa̱ ta̱ n aꞌeshi kapala n kucina̱. \p \v 7 I kagita̱ iꞌa̱ ta̱ n kaci tyoku u gabako. I ire kpam kaci ka ne tyoku u kagono ka kanaka. I tatsu iꞌa̱ ta̱ n upetiwaꞌeshi tyoku u vuma. I nishi yi kpam i rotso ta̱ kajambu ka ka imkpusa. \v 8 Ili i uma i nishi yi, ya dem wa̱ ta̱ n ashan a teli, ikyamba i le kpam iꞌa̱ ta̱ upali n aꞌeshi, hal n kere ka ashan ki dem. Kaara n kayin a tsu a̱sa̱ka̱ ushipa wa: \q1 “Magono ma Zuba uza u uwulukpi u ɗa. Uza u uwulukpi u ɗa. Uza u uwulukpi u ɗa. \q1 Aya Kashila̱ Uza u Ucira Gba̱. \q1 Aya uza ɗa wa̱ri caupa, aya dem wa̱ri gogo‑na, kpam aya wa tuwa̱.” \p \v 9 Ili i uma i nala yi i lyai kapala n i cikpali uza ɗa wa̱ri ndishi a karatsu ka tsugono ki. I na̱ka̱ yi kpam tsupige n ucikpa. Aya uza ɗa wa̱ri n uma hal ubana bawu utyoku. \v 10 Nkoshi kamanga n ama a nishi n nala mi dem n kuɗa̱ngi a kapala ka uza ɗa wa̱ri ndishi a karatsu ka tsugono ki. Tyoku ɗa aꞌa̱ri pini ulyaka uza ɗa wa̱ri n uma hal ubana bawu utyoku kayala, aku a zuwusai ifuni i le a kapala ka karatsu ka tsugono ki a danai, \q1 \v 11 “Magono ma Zuba n Kashila̱ ka tsunu, \q1 u lobono ta̱ vu wushi icikpali, \q1 tsupige, n ucira kpaci aɗa vu gain iꞌya. \q1 Aɗa vu yain ili gba̱, \q1 vu yain iꞌya tyoku ɗa iꞌa̱ri \q1 adama a ɗa nala va ciga iꞌya.” \c 5 \s1 Maku ma Kondom ma kukpa̱i tagara̱da \p \v 1 Ili i roku iꞌya kpam n wenei a kuwene ku va̱ iꞌya, vuma ɗa wa̱ri ndishi a karatsu ka tsugono ka nala ki wa ɓa̱na̱ tagara̱da u ɗa wa̱ri wara̱ka u bululu n ikorongi\f + \fr 5:1 \ft Tagara̱da u ɗa wa̱ri wara̱ka u bululu: Aꞌayin a nala a tsu yan ta̱ itagara̱da i le a wara̱ka u te u bululu, aku a ka̱ta̱la̱ u ɗa a mmuku ma alangu.\f* a apashi a re gba̱. Kashila̱ ka ka̱ta̱la̱ ta̱ u ɗa kpam u paɗarai u ɗa mai n cira̱kpa̱† tsu shindere n ili i uzuwa iryoci.\fig Cira̱kpa̱ tsu shindere n ili i uzuwa iryoci|src="Rev_5_1.tif" size="span" loc="Rev. 5:1" ref="Kuw. 5:1" \fig*\f + \fr 5:1 \ft Aꞌayin a nala yi, a tsu kimba̱ ta̱ ukanikorongi n cira̱kpa̱ aku a zuwa iryoci a kucina̱ iꞌya ya wenike uza u ili. A kukpa̱ baci u ɗa she cira̱kpa̱ tsi tsu fukpa̱ kpam ko uza wa fuɗa kpam wa kimba̱ u ɗa tyoku ɗa wa̱ri caupa wa. Uza ɗa uza u ili u ɗanga̱sai aya koshi wa̱ri n ucira u ɗa wa fukpa̱ iryoci yi.\f* \v 2 Aku n wenei kpam katsumate ka zuba ka ucira, ka̱ri kadyanshi n kala̱ga̱tsu ka ucira, ka danai: “Ya ra̱tsai u fukpa̱ cira̱kpa̱ tsi aku u ba̱ra̱kpa̱ tagara̱da vi? \v 3 Shegai uza wa̱ la a zuba ko a likimba ko kpam a kere ka iyamba uza ɗa u ra̱tsai u kukpa̱ tagara̱da vi u yain u ɗa ka̱neshi wa. \p \v 4 Aku n rongoi a kushen cika, kpaci ko uza wa̱ la u rawai u kukpa̱ u ɗa u yain ka̱neshi wa. \v 5 Aku uza u te a asuvu a nkoshi mi u tonuko mu, “Paɗa kushen ki! Wene na, uza roku u ɗa pini uza ɗa u lyai kaci. Aya a tsu isa̱ Gabako, magono ma, uza ɗa u wuta̱i a asuvu a kaletsu ka Yahuza. Aya matsukaya ma pige ma Dawuda Magono. Aya uza ɗa wa fuɗa wa fukpa̱ cira̱kpa̱ tsu shindere tsu nala tsi, aku u ba̱ra̱kpa̱ tagara̱da vi. \p \v 6 Aku n wenei Maku ma Kondom kushani a mere ma asu u karatsu ka tsugono ki. Ili i uma i nishi i nala yi na̱ nkoshi mi n kyawan yi. Ikyamba i ne iꞌa̱ ta̱ yavu ama aꞌa̱ri a wuna yi a yankai uɗara̱kpa. Wa̱ ta̱ n avana a shindere n aꞌeshi a shindere, a ɗa aꞌulu a shindere a Kashila̱ a nala yi a ɗa Kashila̱ ka suki ubana a aɓon a likimba gba̱. \v 7 Maku ma Kondom mi ma banai ma bidyai tagara̱da u ɗa uza ɗa wa̱ri ndishi a karatsu ka tsugono wa ɓa̱na̱ a kukere ku ulyaki ku ne ki. \v 8 An wa̱ri pini uyan nala, aku ili i uma i nishi na̱ nkoshi kamanga n ama a nishi yi a kuɗa̱ngi a kapala ka ne. Ya dem wa ɓa̱na̱ molo n kabelu ka zinariya. Kabelu ki ka̱ ta̱ ushaɗangi n ili i magula̱ni iꞌya iꞌa̱ri kushani ka kavasu ka ama aza ɗa a ka gbashika Kashila̱. \v 9 Aku a shipai ushipa u savu u na: \q1 “Vu ra̱tsa ta̱ vu bidya tagara̱da vi \q1 vu fukpa̱ cira̱kpa̱ tsi vu ba̱ra̱kpa̱ u ɗa. \q1 Ili iꞌya i zuwai iꞌya, ama aꞌa̱ri a wuna vu ta̱, \q1 kpam mpasa n vunu n wokoi katsupi \q1 an vu wutukpa̱i ama a agali kau‑kau, n aletsu, n ama, n iyamba, \q1 kpam gogo‑na ama a Kashila̱ a ɗa aꞌa̱ri. \q1 \v 10 Vu zuwa le a woko kagali ka ne; wata, \q1 aɗara̱kpi aza ɗa a ka gbashika Kashila̱. \q1 Kpam a ka lya ta̱ tsugono tsu likimba.” \p \v 11 Aku n doki n weɓelei, n panai atsumate a zuba a ka shipa. Kakuma̱ ka le ka ka̱ri ukece wa.\f + \fr 5:11 \ft Kakuma̱ ka atsumate a zuba yi ka rawa ta̱ azu azu hal ubana a asu azu azu kupa bawu utyoku.\f* A kyawain karatsu ka tsugono ki n ili i uma i nishi na̱ nkoshi mi. \v 12 Aku a shipai n ala̱ga̱tsu a ucira: \q1 “Tsa cikpala ta̱ Maku ma Kondom \q1 ma aꞌa̱ri a wunai vi, \q1 adama a ucira u pige, \q1 n utsa̱ri, n kakiri n ucira u ne. \q1 Wa wusha ta̱ karinga̱ n tsupige, \q1 n icikpali cika!” \p \v 13 Aku n panai gba̱ ili i uma ya shipa; wata, gba̱ iꞌya iꞌa̱ri a zuba, n likimba, n iꞌya iꞌa̱ri a kere ka likimba, n asuvu a kushiva̱. Ushipa u le vi u ɗa na: \q1 “Uza ɗa wa̱ri a karatsu ka tsugono \q1 kaɓolo n Maku ma Kondom mi \q1 wa̱ ta̱ n karinga̱ ka pige \q1 n icikpali, n tsupige, n ucira \q1 hal ubana bawu utyoku.” \p \v 14 Aku ili i uma i nishi yi a wushuki, “Nala wa̱ri!” Nkoshi mi kpam n kuɗa̱ngi n lyaka yi kayala. \c 6 \s1 Maku ma Kondom ma fukpa̱i cira̱kpa̱ \p \v 1 Aku n wenei Maku ma Kondom mi ma fukpa̱i cira̱kpa̱ tsu kagita̱ a asuvu a tsu shindere, pini nala, n panai ili i uma i te a asuvu a i nishi yi i yain kadyanshi n kala̱ga̱tsu ka makpankashila̱, u danai, “Tuwa̱!” \v 2 An n weɓelei, aku n wenei kadoki ka eri. Uza ɗa kpam u yuwa̱i ka vi wa ɓa̱na̱ utaun, aku u wushai funi. Wa wala ili i ne yavu uza ɗa u lyai kaci ka kuvon ushani, kpam wa doku wa lya. \p \v 3 Aku Maku ma Kondom mi ma fukpa̱i cira̱kpa̱ tsu ire, pini nala, n panai ili i uma i ire i danai, “Tuwa̱!” \v 4 Aku kadoki ka roku ka shili yavu akina ka wuta̱i. Uza ɗa u yuwa̱i ka vi u wusha ta̱ ucira u ɗa wa zuwa ama a likimba a shila̱ka̱na̱ utyoku u le, tsa̱ra̱ a wunamgbana a asu u kuvon. Uza ɗa wa wala̱ka ka vi u wusha ta̱ burundu u pige. \p \v 5 Aku Maku ma Kondom mi ma fukpa̱i cira̱kpa̱ tsu tatsu. N panai ili i uma i tatsu yi i danai, “Tuwa̱!” An n weɓelei, aku n wenei kadoki ka lima̱. Uza ɗa kpam u yuwa̱i ka vi wa ɓa̱na̱ ili i ukondugo ara̱ji a kukere ku ne.\fig Kadoki ka lima̱ n ili i ukondugo ara̱ji a kukere ku ne|src="Rev_6_5c.tif" size="span" loc="Rev. 6:5" ref="Kuw. 6:5" \fig* \v 6 Aku n panai ili i roku iꞌya kala̱ga̱tsu ka ne ka wutusa̱ a mere ma ili i uma i nishi i nala yi. Ka danai, “Ikebe iꞌya vuma wa tsa̱ra̱ a manyan ma uliva̱,\f + \fr 6:6 \ft Kondo “Ikebe i azurufa” a kaci ka idani ka “Ikebe” a Idani i Uɓa̱nga̱.\f* iꞌya a tsu tsupa ikebe i kakundatsu ka te ka ityabi.† Ikebe yi kpam una̱ u te u ɗa n iꞌya a tsu tsila̱ka akundatsu a tatsu a ilya. Kpam kotsu vu nangasa manivi ko mini ma cinwi mi wa!” \p \v 7 Aku Maku ma Kondom mi ma fukpa̱i cira̱kpa̱ tsu nishi, pini nala, n panai ili i uma i nishi yi i danai, “Tuwa̱!” \v 8 An n weɓelei, aku n wenei kadoki ka ka̱ri dusu. Uza ɗa u yuwa̱i ka vi kala ka ne ka Ukpa̱, uza ɗa a ka isa̱ Asu u Akushe wa̱ri utono uza u kagita̱ vi evu evu. Kashila̱ ka pecei ama a likimba aɓaci a nishi. Ukpa̱ n Asu u Akushe a wushai ucira u ɗa a ka wuna kaɓaci ka te a asu u kuvon, n kambulu n usara kau‑kau, na̱ nnama n kakamba. \p \v 9 Aku Maku ma Kondom mi ma fukpa̱i cira̱kpa̱ tsu tawun. N wenei aꞌulu a aza a maci a cuku tsu asuɗara̱kpa. Ama a na yi alya aza ɗa atokulalu a wunusai adama a kadyanshi ka Kashila̱ ka maci ka a dansai. \v 10 Aꞌulu yi a ꞌya̱nga̱sa̱i ala̱ga̱tsu n ucira a danai, “Ashekapige, avu uza u uwulukpi u ɗa, kpam uza u mayun! Tsa folo vu, kotsu vu ɓa̱ra̱kpa̱ wa vu yanka aza a likimba a ɗa a wunusa tsu afada kpam vu yan le mavura.” \v 11 Aku Kashila̱ ka na̱ka̱i ili i uma yi ya dem matogo ma pun ma bululu, u tonuko le a wunvuga kenu hal she atokulalu a le a wuna atoku a tsugbashi a le; wata, atoku a le hal she a shaɗangu kakuma̱ ka ama ka Kashila̱ ka zuwuka le. \p \v 12 Aku n wenei Maku ma Kondom mi ma fukpa̱i cira̱kpa̱ tsu teli. Likimba gba̱ɗa̱i n ucira. Kaara ka na̱ka̱ kpam katyashi wa, aku karimbi ka kimba̱i asu gba̱. Uwoto u wokoi san yavu mpasa. \v 13 Atala a rukpusa̱i a zuba utuwa̱ a likimba tyoku ɗa apopi a gburu a tsu rukpusa̱ uwule u ucira u sa̱ka̱ta̱ le baci. \v 14 Zuba ka̱ta̱la̱i yavu kajiba ka a ka̱ta̱la̱i aku a takpai ka. Nsasa n iyamba i mere ma mini a ꞌya̱nga̱sa̱i a a̱sa̱ka̱i asu u ɗa aꞌa̱ri caupa vi adama a ugba̱ɗa̱ vi. \p \v 15 Pini nala, ama hal na̱ ngono a ma̱tsa̱i tsa̱ra̱ a kpawunsa a aꞌaɓuru ko kpam a mere ma atali a ugaɗi a nsasa. Azapige a gomunati, n atigi dem a boloi tsa̱ra̱ a kpawan. N wenei dem aza a utsa̱ri, n aza a ucira a ka kpawunsa. Hal n agbashi n aza ɗa bawu aꞌa̱ri agbashi dem a ka kpawunsa. \v 16 Aꞌa̱ri uꞌisa̱sa̱ nsasa n atali, a ka dansa, “Tsa folo ɗa̱, tuwa̱i i rukpa̱ tsa̱ra̱ i sokongu tsu kotsu uza ɗa wa̱ri ndishi a karatsu ka tsugono ka nala ki u wene tsu wa, kpam Maku ma Kondom mi ma fuɗa ma yan tsu mavura wa. \v 17 Mayun ɗa Kain ka upan u Kashila̱ n Maku ma Kondom mi ka a ka yanka ya dem mavura ka rawa ɗe, kpam uza wa̱ la wa la a upana u ikyamba u nala vi wa.” \c 7 \s1 Ili i uzuwa iryoci i aza a Isaraꞌila \p \v 1 An nala wurai, aku n wenei atsumate a zuba a nishi kushani a aɓon a nishi a likimba, a ka̱na̱i uwule u nishi tsa̱ra̱ uwule u lapana a likimba ko a kushiva̱ kpam ko a maɗanga wa. \v 2 Aku n wenei kpam katsumate ka roku ka wuta̱i a kasana, wa ɓa̱na̱ ili i uzuwa iryoci i Kashila̱ Uza u Uma. U yankai atsumate a nishi a ɗa a na̱ka̱i ucira a foro iyamba n kushiva̱ kadyanshi n kala̱ga̱tsu ka ucira. \v 3 U danai, “Kotsu i a̱sa̱ka̱ uwule u nangasa iyamba, n kushiva̱ ko kpam nɗanga wa, she aꞌayin a ɗa tsu zuwusukai agbashi a Kashila̱ ka tsunu iryoci n ili i uzuwa iryoci i ne a acen a le. \v 4 Aku n panai kala̱ga̱tsu ka isa̱i kakuma̱ ka lamba u ama ɗa atsumate yi a yankai iryoci n ili i uzuwa iryoci i Kashila̱ a acen a le yi. Kakuma̱ ka ama ki ka azu amangatawun n azu amangare n azu a nishi (144,000). Ama a na yi alya mmuku n tsikaya m aletsu kupa n a re a aza a Isaraꞌila. Aza ɗa atsumate yi a zuwusukai iryoci yi alya: \p \v 5-8 A zuwuka ta̱ ama azu kupa n azu a re (12,000) a kagali ka Yahuza, n ama azu kupa n azu a re a kagali ka Roben iryoci. \p A zuwuka ta̱ ama azu kupa n azu a re a kagali ka Gadu, n ama azu kupa n azu a re a kagali ka Ashiru iryoci. \p A zuwuka ta̱ ama azu kupa n azu a re a kagali ka Nafutali, n ama azu kupa n azu a re a kagali ka Manase iryoci. \p A zuwuka ta̱ ama azu kupa n azu a re a kagali ka Saminu, n ama azu kupa n azu a re a kagali ka Levi iryoci. \p A zuwuka ta̱ ama azu kupa n azu a re a kagali ka Isaka, n ama azu kupa n azu a re a kagali ka Zebulun iryoci. \p A zuwuka ta̱ ama azu kupa n azu a re a kagali ka Isuhu, n ama azu kupa n azu a re a kagali ka Bayami iryoci. \s1 Kakuma̱ ka ama ka lyakai Kashila̱ kayala \p \v 9 An nala wurai, aku n weɓelei pini nala, n wenei kakuma̱ ka ama ushani ka ka wurai ukece. A wuta̱ ta̱ a asuvu a iyamba, kagali, ama n aletsu a likimba gba̱, aku a shamgbai a kapala ka karatsu ka tsugono ki n Maku ma Kondom mi. A ukusai aminya a pun cika kpam ya dem wa ɓa̱na̱ avuku a mashuwan a kukere ku ne. \v 10 A ka sala̱sa n kala̱ga̱tsu ka pige, n a dansi, \q1 “Kashila̱ ka tsunu ka n Maku ma Kondom uza ɗa u wauwa tsu, \q1 Kashila̱ ka tsunu uza ɗa wa̱ri ndishi a karatsu ka tsugono.” \p \v 11 Gba̱ atsumate a zuba a shamgbai a kyawain karatsu ka tsugono ki kaɓolo na̱ nkoshi n ili i uma i nishi yi. Aku a kuɗa̱ngusi a varai aꞌaci a le a iyamba a lyakai Kashila̱ kayala. \v 12 A ka dansa, \q1 “Mayun ɗa, \q1 Kashila̱ ka tsunu \q1 uzapige ɗa, uza u ucira, \q1 n tsupige, n kakiri. \q1 A̱sa̱ka̱ tsu cikpala yi \q1 tsu cikpa yi \q1 tsu na̱ka̱ yi karinga̱ \q1 hal ubana bawu utyoku. \q1 Ami!” \p \v 13 Uza u te a asuvu a nkoshi mi u wece mu, “Ama ɗa a ukusai aminya a pun yi an yayi? Nte a wutusa̱i?” \p \v 14 Aku n wushunku yi, “Uzapige, mpa n reve wa, shegai avu reve ta̱.” \p Aku u tonuko mu, “Alya aza ɗa a soi upana u ikyamba u pige u nala vi bawu a kuwusa̱i. A za̱sa̱i aminya a le na̱ mpasa n Maku ma Kondom, aku aminya a le a wokoi pun cika. \p \v 15 “Adama a nala a ɗa aꞌa̱ri kushani a kapala ka karatsu ka tsugono tsu Kashila̱. A tsu lyaka yi ta̱ kayala kaara n kayin, a kuwa ku ne ka a tsu gbashika yi. Uza ɗa kpam wa̱ri ndishi a karatsu ki wa rongo ta̱ n ele kpam u kirana n ele. \p \v 16 “Ama a nala a ka doku a ka pana kambulu wa, a ka pana kpam kakuli wa. Kaara ka doku ka damgbara̱sa le wa, usuɗugbi kpam wa runukpa le wa, \v 17 adama a ɗa Maku ma Kondom ma ma̱ri a mere ma asu u karatsu ka tsugono ki aya kaliniki ka le. Wa tono ta̱ n ele ubana a asu u ɗa mini ma ma tsu na̱ka̱ uma ma wutusa̱. Kashila̱ kpam ka yansa̱sa ta̱ gba̱ meshi ma le.” \c 8 \s1 Cira̱kpa̱ tsu makorishi \p \v 1 An Maku ma Kondom mi ma fukpa̱i cira̱kpa̱ tsu shindere tsu makorishi tsu wara̱ka u bululu vi, mawura̱ ma̱ la a zuba wa, hal ubana kagbidi ka ulapa u uwule. \p \v 2 Aku n wenei atsumate a zuba a pige a shindere a ɗa a shamgbai a kapala ka Kashila̱ ki, a wushai avana.\fig Atsumate a zuba a shindere|src="Rev_8_2.tif" size="span" loc="Rev. 8:2" ref="Kuw. 8:2" \fig* \p \v 3 Katsumate ka zuba ka roku kpam kau ka tuwa̱i ka shamgbai a asuɗara̱kpa. Wa ɓa̱na̱ kabelu ka zinariya ka urunukpusa ili i magula̱ni. U wusha ta̱ ili i magula̱ni ushani iꞌya u ɗara̱kpai kaɓolo n kavasu ka ama a Kashila̱. Katsumate ki ka zuwai kune ku na ki a asuɗara̱kpa u ɗa a yain n zinariya u ɗa wa̱ri pini a kapala ka karatsu ka tsugono ki. \v 4 Aku ka̱nga̱ ka ili i magula̱ni ka katsumate ka ɓa̱na̱ a kabelu ki n kavasu ka ama a Kashila̱ ka ꞌya̱nga̱i a zuba ubana a asu u ɗa Kashila̱ ka̱ri. \v 5 Aku katsumate ki ka kenei tsikina pini a asuɗara̱kpa vi u shaɗangi kabelu ki. U vuta̱la̱i ka a likimba, a rongoi uyansa mawura̱ icun kau‑kau, na̱ mkpankashila̱, n ulaɗa, aku likimba gba̱ɗa̱i cika. \s1 Atsumate a zuba a fula̱i avana \p \v 6 Aku atsumate a zuba a shindere a ɗa a ka ɓa̱na̱ avana a shindere a foɓusoi tsa̱ra̱ a fula̱. \p \v 7 An katsumate ka zuba ka kagita̱ ka fula̱i kavana ka ne, aku atsumate a zuba a vuta̱la̱sa̱i mini ma atala n akina a ɗa aꞌa̱ri kasatari na̱ mpasa a likimba. Akina yi a kula̱ta̱ngi kaɓaci ka te a asuvu a aɓaci a tatsu a likimba, a nangasai gba̱ nɗanga n iceshi iꞌya iꞌa̱ri a kaɓaci ka nala ki. \p \v 8 Aku katsumate ka zuba ka ire ka fula̱i kavana ka ne. A vuta̱la̱i ili i roku yavu masasa ma pige ma ma tasa n akina a asuvu a kushiva̱. Kaɓaci ka te a asuvu a aɓaci a tatsu a kushiva̱ yi ka wokoi mpasa. \v 9 Gba̱ ili iꞌya iꞌa̱ri pini a kaɓaci ka nala ki i kuwa̱i, aꞌatsu a ɗa kpam aꞌa̱ri pini a namgbusai. \p \v 10 Katsumate ka zuba ka tatsu ka fula̱i kavana ka ne, katala ka pige ka ka tasa yavu kava̱su ka wuta̱i a zuba ka rukpa̱i. A asuvu a aga̱ta̱ a tatsu dem, ka rukpa̱ ta̱ a asuvu a aga̱ta̱ a te. A asuvu a aꞌeshi a mini a tatsu dem, ka rukpa̱ ta̱ a keshi ka mini ka te. \v 11 Kala ka katala ki ka Aguma̱ a Akoni, aku kaɓaci ka te a asuvu a aɓaci a tatsu a mini yi ka konikpoi. Ama ushani a kuwa̱ ta̱ adama a akoni a mini yi. \p \v 12 Aku katsumate ka nishi ka fula̱i kavana ka ne. Ili i roku i gbashai kaɓaci ka te a asuvu a aɓaci a tatsu a kaara u nangasai ka n uwoto n atala.\f + \fr 8:12 \ft Kaara ka tsu na̱ka̱ ta̱ katyashi hal ulapa u uwule kupa n u re, shegai aꞌayin a ɗa a korongi makpa̱nda̱ ma na mi, ulapa u uwule kulla̱ u ɗa koshi ka tsu na̱ka̱ katyashi. Nala dem uwoto n atala; ulapa u uwule kulla̱ u ɗa koshi a tsu na̱ka̱ katyashi. Aꞌayin a ɗa baci bawu katyashi ka le ka̱ri pini karimbi ka ka tsu kimba̱ asu.\f* Aku kaɓaci ka te asuvu a aɓaci a tatsu ka katyashi ka kain ka wokoi karimbi. Nala dem kaɓaci ka te asuvu a aɓaci a tatsu ka uwoto n ka te asuvu a aɓaci a tatsu ka atala a na̱ka̱ katyashi n kayin wa. \p \v 13 An n weɓelei aku n wenei kajambu ka imkpusa a zuba, n panai ka sala̱sa cika, “Upana u ikyamba! Upana u ikyamba! Upana u ikyamba wa tuwa̱ ta̱ a asu u ama a likimba, atsumate a zuba a tatsu a ɗa a buwai vi a fula̱ baci avana a le.” \c 9 \p \v 1 Aku katsumate ka tawun ka fula̱i kavana ka ne. N wenei ili i roku yavu katala ka ka rukpa̱i a likimba vi. Katala ki ka wusha ta̱ makukpunki ma ukukpunka̱ kaɗa̱ka̱ ka bawu ka̱ri n utyoku. \v 2 An ka kukpa̱i, aku ka̱nga̱ ka wuta̱i yavu ka̱nga̱ ka ka̱ri a asuvu a kunu ka ka̱ri n akina walu-walu. Ka̱nga̱ ki ka kimba̱ ta̱ zuba kpam ka ka̱ngi dem kaara, aku asu vi u wokoi n karimbi. \v 3 Pini nala, abaruma a wuta̱i ushani a asuvu a ka̱nga̱ ki a cipa̱i a likimba. A wuta̱ ta̱ n ucira u ɗa a ka taɗa̱sa ama tyoku ɗa adaɓu a tsu yan. \v 4 A tonuko le, “Aza ɗa bawu aꞌa̱ri n iryoci i ili i uzuwa iryoci i Kashila̱ a acen a le, alya koshi ya taɗa̱sa. Shegai kotsu i taɗa̱sa nɗanga ko iceshi wa.” \v 5 Kashila̱ ka wushunku le ta̱ a yanka ama a nala yi mavura cika hal uwoto u tawun, shegai u wushunku le a wuna le wa. Mɓa̱la̱ mi tyoku u mɓa̱la̱ n kudaɓu n ɗa ma̱ri ku taɗa baci uza. \v 6 A aꞌayin a nala yi, ama a ka bolo ta̱ ukpa̱, shegai a ka tsa̱ra̱ u ɗa wa. A ka ciga ta̱ a kuwa̱, shegai a ka fuɗa wa. \p \v 7 Abaruma yi a rotso ta̱ adoki a ɗa a foɓusoi adama a kuvon. Aꞌa̱ ta̱ n ifuni i zinariya a aꞌaci a le, kpam upetiwaꞌeshi u le u rotso ta̱ u ama. \v 8 Kenji ka le ka̱ ta̱ n akumgbi yavu ka aka, aꞌanga a le kpam tyoku u aꞌanga a gabako ɗa aꞌa̱ri. \v 9 A ukai ntogo ma urim a akamba a le. Mawura̱ ma ashan a le a ka wura̱, ma̱ ta̱ yavu mawura̱ ma adoki na̱ nringongo n le a ka wura̱ a ka dara̱ka ubana a asu u kuvon. \v 10 Na̱ ntaɗatsu n ɗa ma̱ri a iwunja i le n ɗa n tsu na̱ka̱ le ucira u ɗa a tsu zuwa ama a pana ikyamba hal uwoto u tawun vi. \v 11 Magono ma le aya katsumate ka zuba ka ka lya tsugono a kaɗa̱ka̱ ka bawu ka̱ri n utyoku vi. Kala ka ne ka Kawuni (n Tsiyahuda aya Abadon, n Tsiheline† kpam aya Apoliyo). \p \v 12 Upana u ikyamba u kagita̱ u kotso ɗe. Shegai upana u ikyamba i re i roku iꞌa̱ ta̱ a utuwa̱. \p \v 13 Aku katsumate ka zuba ka teli ka fula̱i kavana ka ne. N panai kala̱ga̱tsu ka yain kadyanshi a asuvu a avana a ɗa aꞌa̱ri a ngan n asuɗara̱kpa u ɗa a yain n zinariya u ɗa wa̱ri kushani a kapala ka Kashila̱. \v 14 Kala̱ga̱tsu ki ka tonukoi katsumate ka zuba ka teli ka ka ɓa̱na̱ kavana ki, “Surukpa atsumate a zuba a nishi a ɗa Kashila̱ ka zuwai a sira le a Aga̱ta̱ a Yufiriti a pige yi!” \v 15 Aku katsumate ka zuba ka teli ki ka ba ka surukpai atsumate a zuba a nishi yi a wuta̱i tsa̱ra̱ a ba a wuna kaɓaci ka te a asuvu a aɓaci a tatsu a ama a likimba. Kashila̱ ka foɓuso le ta̱ tsa̱ra̱ a yain nala dere u ulapa u uwule u nala vi n aꞌayin a nala yi hal n uwoto n kayen ka nala ki dem. \v 16 Atsumate yi a tono ta̱ n asoje a ɗa a ka wala̱ka adoki. N pana ta̱ a da alya pini hal azururu amangatawanre (200,000,000).\f + \fr 9:16 \ft Kakuma̱ ka asoje ka 200,000,000.\f* \p \v 17 A asuvu a kuwene ku va̱, n wene ta̱ adoki n ayuwi a le. Ayuwi yi a ukusa ta̱ ntogo ma irim n ɗa ma̱ri san yavu akina, ulima̱ u le kpam yavu mbucu ma iva̱shi i akaryabi kpam n ulaɗa u mini ma tsulon. Aꞌaci a adoki yi aꞌa̱ ta̱ yavu aꞌaci a igabako, akina n ka̱nga̱ n akina a eri a ka wutusa̱ a ana̱na̱ a le. \v 18 Usara u tatsu u nala vi, (wata, akina, n ka̱nga̱, n akina a eri a ɗa a ka wutusa̱ a ana̱na̱ a adoki yi,) n u ɗa a wunai kaɓaci ka te a asuvu a aɓaci a tatsu a ama a likimba. \v 19 Ana̱na̱ a adoki yi a ɗa gba̱m koshi wa, hal dem n iwunja i le iꞌya iꞌa̱ri n ucira u ɗa a ka ne ama usa̱n. Iwunja i le tyoku u aꞌali a ɗa, aꞌa̱ ta̱ n aꞌaci a ɗa a ka kapa ama. \p \v 20 Shegai ama ɗa bawu a kuwa̱i n usara u na vi a ꞌyuwan ta̱ ukpatala a a̱sa̱ka̱ tsicingi tsu le. A lyai kelime n ulyasa̱ka ityoni i cingi kayala, a lyasa̱kai kpam ameli kayala a ɗa a rumai n zinariya, n azurufa, n irim i shili, n a ɗa a saɗarai a atali, n a ɗa a shei na̱ nɗanga. Ameli a nala yi a tsu wene ko ili, ko kpam a pana kadyanshi, ko a wala wa! \v 21 Ama a na yi a a̱sa̱ka̱ uwunusa atoku a le wa, a a̱sa̱ka̱ uyansa tsukunu wa, kpam dem a a̱sa̱ka̱ uyansa tsugbani, n uboki wa. \c 10 \s1 Katsumate ka zuba n maku ma tagara̱da \p \v 1 Aku n wenei kpam kuwene, katsumate ka zuba ka ucira ka̱ri ucipa̱ a iyamba. U wambanai kalishi yavu kunya, n kasomini zuba n kaci ka ne. Upetiwaꞌeshi u ne wa laɗa yavu kaara, aꞌene a ne kpam yavu adawatsu a akina. \v 2 Wa ɓa̱na̱ maku ma tagara̱da ma ma̱ri uba̱ra̱kpi. U shamgbai n kune ku ulyaki ku ne a kushiva̱, ka ugula̱ kpam a kagiɗa. \v 3 U wura̱ngi yavu gabako. An u wura̱ngi, aku mkpankashila̱ n shindere n wushuki. \v 4 An mkpankashila̱ mi n wushuki, mpa na̱ n cigi n gita̱ ikorongi, aku n panai kala̱ga̱tsu a zuba ka danai, “Sokongu ili iꞌya mkpankashila̱ n shindere mi n danai vi, kotsu vu korongu iꞌya wa.” \p \v 5 Katsumate ka zuba ki ka ra̱ɗa̱gba̱i kukere ku ulyaki ku ne ubana a zuba. \v 6 Aku u tsinai n kala ka Kashila̱, ka ka̱ri n uma hal ubana bawu utyoku, uza ɗa u yain zuba n ili iꞌya iꞌa̱ri a asuvu a le, n iyamba n ili iꞌya iꞌa̱ri a asuvu a le, n kushiva̱ n ili iꞌya iꞌa̱ri a asuvu a le gba̱, ukuna u maci u ɗa wa tono. U da, “Kashila̱ ka ɓa̱ra̱kpa̱ wa, aku u yain ili iꞌya u foɓusoi. \v 7 Shegai katsumate ka zuba ka shindere ki ka fula̱ baci kavana ka ne, Kashila̱ ka yan ta̱ ili iꞌya wa̱ri u sokongi hal utuwa̱ gogo‑na vi, tyoku ɗa u tonukoi agbashi a ne, ntsumate.” \p \v 8 Kala̱ga̱tsu ka doki ka isa̱ mu: “Wala vu ba vu wushi tagara̱da u ɗa wa̱ri uba̱ra̱kpi vi, u ɗa katsumate ka zuba ka ɓa̱na̱ vi.” \p \v 9 Aku n banai a asu u katsumate ka zuba ki, n tonuko yi u na̱ka̱ mu maku ma tagara̱da mi. Aku u tonuko mu, “Wusha tagara̱da vi vu takuma u ɗa. Wa yankpa ta̱ a una̱ u vunu yavu ishigi, shegai wa vura̱ vu ta̱ katsuma̱.” \v 10 N wushai tagara̱da u ɗa wa ɓa̱na̱ vi n takumai. U yankpa ta̱ cika yavu ishigi a una̱ u va̱, shegai an n soɗugi u ɗa, aku u vura̱ mu katsuma̱. \v 11 A tonuko mu kpam, “U ka̱na̱ ta̱ vu doku vu tonuko ama ili iꞌya Kashila̱ ka foɓusoi u yanka ama n iyamba n aletsu kau‑kau, na̱ ngono gba̱.” \c 11 \s1 Ama a re aza ɗa a wenei ukuna vi \p \v 1 Pini nala, a na̱ka̱ mu kalangu ka ura̱tsana̱ka, aku Kashila̱ ka tonuko mu, “Wala vu ba vu ra̱tsana̱ka Kuwa ku Kashila̱ n asuɗara̱kpa, vu keci kpam ama ɗa aꞌa̱ri ulya kayala pini. \v 2 Shegai kotsu vu ra̱tsana̱ka ulanga u kuwa vi wa, kpaci n na̱ka̱ u ɗa ɗe Awulawa. A ka lya ta̱ tsugono tsu ilyuci i va̱ hal uwoto amangare n u re.\f + \fr 11:2 \ft Uwoto amangare n u re ili i te iꞌya n aꞌayin 1,260. Ili i te iꞌya dem n ayen a tatsu n kagbidi a masala ma 12:14.\f* \v 3 Ma suku ta̱ ama a va̱ ama a re aza ɗa a revei n kami ka ukuna ki a yain kuɓari ku akani a mayun a va̱. A ka uka ta̱ aminya a ɗa a tsu uka adama a unamgbukatsuma̱, kpam a ka dansa ta̱ akani a va̱ a asuvu a aꞌayin kazu ka te n amangatawanre n amangatatsu (1,260) a nala yi. \v 4 Ama a re a ɗa a dansai akani a Kashila̱ yi, a shamgba ta̱ a kapala ka Asheku uza ɗa wa lya tsugono tsu likimba gba̱. Alya nɗanga n zayitum n re n ashamkpatsu a ncikalu n re n ɗa ma̱ri pini vi. \v 5 Uza wa ciga baci u ne le usa̱n, akina a ka wuta̱ ta̱ a ana̱na̱ a le a wuna atokulalu a le yi. Nala Kashila̱ ka wuna uza ɗa baci dem wa ciga u ne le usa̱n. \v 6 A aꞌayin a ɗa aꞌa̱ri uyan kuɓari ku akani a Kashila̱ yi, u na̱ka̱ le ta̱ ucira u ɗa a ka fuɗa a ka shamkpa mini ma zuba. A wusha ta̱ dem ucira u ɗa a ka savaɗa mini ma woko mpasa, kpam a zuwa usara u ɗa u nei likimba usa̱n. A tsu yan ta̱ nala aꞌayin a ɗa baci dem a ka ciga a yain. \p \v 7 An ama a re yi a kotsoi udansa akani yi, aku kadin ka ka wuta̱i a kaɗa̱ka̱ ka bawu ka̱ri n utyoku vi ka yain kuvon n ele. Ka lyai kaci ka le ka wuna le. \v 8 A ka a̱sa̱ka̱ ta̱ ikyamba i le a ure u pige u ilyuci i pige i nala yi a asu u ɗa a wandamgbanai Asheku a le. U ɗa a yankai tsizagaɗi a isa̱ yi “Sodom”† n “Masar.”\fig Akushe a ure|src="Rev_11_8.tif" size="span" loc="Rev. 11:8" ref="Kuw. 11:8" \fig* \v 9 Ama n agali n aletsu n iyamba a ka wundya ta̱ ikyamba i le. A ka a̱sa̱ka̱ uza u ciɗa̱ngu le wa hal she a yan aꞌayin a tatsu n kagbidi. \v 10 Ama a likimba gba̱ a ka yan ta̱ maza̱nga̱ adama a ukpa̱ u ama a re a nala yi. A ka yan ta̱ abiki hal a sukusuku atoku a le kune, kpaci ntsumate n re n nala mi n zuwa ta̱ ama a panai ikyamba cika. \p \v 11 Shegai an aꞌayin a tatsu n kagbidi a nala yi a wurai, aku Kashila̱ ka doki ka fula̱ka̱ le kuvi ka uma. Aku a ꞌya̱nga̱i a shamgbai, ama ɗa a wene le vi a panai uwonvo cika. \v 12 Ntsumate n re mi n panai kala̱ga̱tsu ka ucira ka wuta̱i a zuba, ka danai, “Yuwa̱i utuwa̱ na!” Aku a yuwa̱i ubana a zuba a asuvu a kalishi, atokulalu a le n a wundi le. \p \v 13 Kute‑kute iyamba i gba̱ɗa̱i n ucira, pini nala, kuma ku te a asuvu a kuma kupa ku ilyuci ki ku wa̱sa̱sa̱i. Ama azu a shindere (7,000) a ɗa a kuwa̱i adama a ugba̱ɗa̱ u iyamba vi. Aza ɗa kpam a buwai n uma a pana ta̱ uwonvo cika aku a na̱ka̱i Kashila̱ ka ka̱ri ndishi a zuba tsupige. \v 14 Upana u ikyamba u ire u kotso ɗe, shegai u tatsu wa̱ ta̱ a utuwa̱. \s1 Kavana ka shindere \p \v 15 Aku katsumate ka zuba ka shindere ka fula̱i kavana ka ne, n panai ala̱ga̱tsu a ucira a ka dansa, \q1 “Kashila̱ ka tsunu n uza ɗa u ɗanga̱sai u woko Kawauwi ki, wa̱ ta̱ n ucira u ɗa wa lya tsugono tsu likimba gba̱. \q1 Kpam Kashila̱ ka lya ta̱ tsugono hal ubana bawu utyoku.” \p \v 16 Nkoshi kamanga n ama a nishi aza ɗa aꞌa̱ri ndishi a aratsu a tsugono a kapala ka Kashila̱, a kuɗa̱ngusi a varai aꞌaci a le a iyamba a lyaka yi kayala. \v 17 A danai, \q1 “Magono ma Zuba Kashila̱ Uza u Ucira Gba̱, \q1 uza ɗa wa̱ri gogo‑na kpam uza ɗa wa̱ri caupa, \q1 Tsu cikpa vu ta̱ an va wenishike ucira u vunu, \q1 kpam vu gita̱ ɗe ulya tsugono tsi. \q1 \v 18 Ama a likimba aꞌa̱ri a ka pana ta̱ upan u vunu cika, \q1 shegai gogo‑na aꞌayin a upan u vunu a rawa ɗe. \q1 Aꞌayin a yan ɗe a ɗa va yanka akushe afada, \q1 vu na̱ka̱ kpam agbashi a vunu katsupi. \q1 Va na̱ka̱ ta̱ ntsumate n vunu n aza a uwulukpi a vunu katsupi. \q1 Va na̱ka̱ ta̱ gba̱ aza ɗa a panai uwonvo u kala ka vunu katsupi, \q1 ili iꞌya i bidyai uza u kenu hal ubana uza u pige. \q1 Aku vu wuna aza ɗa a tsu zuwa ukpa̱ a likimba.” \p \v 19 Pini nala, Kuwa ku Kashila̱ ka ka̱ri a zuba ku kukpa̱i, tsa̱ra̱ a wene Akpati u Kazuwamgbani† u ɗa wa̱ri pini. A rongoi ulaɗa, n mawura̱ ma pige, n makpankashila̱, n ugba̱ɗa̱ u iyamba u pige, n mini ma atala. \c 12 \s1 Uka n ubungu \p \v 1 Aku n wenei iryoci i pige i roku a zuba iꞌya i zuwai ya dem u yain majiyan. Uka roku u ɗa pini kpam kunya ka u sirai kaara ka. Aꞌene a ne kpam a uwoto u ɗa aꞌa̱ri utaɗangi. Funi ɗa pini a kaci ka ne u ɗa wa̱ri n atala kupa n a re. \v 2 U yan ɗe evu n umatsa, kpam mɓa̱la̱ n upana u ikyamba m ilimaci yi i zuwa yi ta̱ isali cika. \v 3 Kute‑kute n wenei iryoci i roku a zuba. N wenei ubungu u shili u pige u ɗa wa̱ri n aꞌaci a shindere n avana kupa. Kaci dem ka̱ ta̱ n maku ma funi ma ne.\fig Ubungu n aꞌaci a shindere|src="Rev_12_3.tif" size="span" loc="Rev. 12:3" ref="Kuw. 12:3" \fig* \v 4 Uwunja u ne u rononoi kaɓaci ka te a asuvu a aɓaci a tatsu a atala a zuba, aku u vuta̱la̱i a ɗa a likimba. U shamgbai a kapala ka uka u ilimaci vi tsa̱ra̱ u matsa baci maku mi aku u soɗugu ma. \v 5 Aku u matsai kalobo, uza ɗa wa̱ri n ucira u ɗa wa lya tsugono tsa ama a likimba gba̱ n kalangu ka urim. Katsumate ka zuba ka fula̱i maku mi u bankai ma a asu u Kashila̱, tsa̱ra̱ u ba u dusuku a karatsu ku tsugono tsu ne. \v 6 Aku uka vi u sumai u banai a mete a asu u ɗa Kashila̱ ka foɓusuko yi. Nte a ka kirana n eyi ɗe hal aꞌayin kazu ka te n amangatawanre n amangatatsu (1,260). \p \v 7 Kute‑kute a gita̱i kuvon a zuba: aku Mikaꞌilu katsumate ka zuba ka pige n atsumate a ne a gita̱i kuvon n ubungu vi, ubungu vi n atsumate a ne a ka̱na̱i dem kuvon n ele. \v 8 Shegai ubungu vi u lya kaci ka kuvon ki wa, kpam a ka a̱sa̱ka̱ yi n atsumate a ne a shamgba ɗe a zuba kpam wa. \v 9 Mikaꞌilu n atsumate a ne a vuta̱la̱i ubungu vi a wutukpa̱ yi a zuba ubana a likimba kaɓolo n atsumate a ne. Ubungu u na vi aya gai wa̱ri pini tun caupa vi, aya a tsu isa̱ Kala̱pa̱nsi kpam dem a tsu isa̱ yi ta̱ Kanangasi.\f + \fr 12:9 \ft Kanangasi; wata, “Shetan” kala ka dem ka Kala̱pa̱nsi.\f* Aya u tsu zuwa ama a yain unyushi u cingi. \p \v 10 Aku n panai kala̱ga̱tsu a zuba ka yain kadyanshi n ucira ka danai: \q1 “Gogo‑na Kashila̱ ka tsunu ka wauwa ta̱ ama a ne! \q1 Gogo‑na wa yan ta̱ manyan n ucira u ne, \q1 u lyai tsugono tyoku u magono! \q1 Gogo‑na Kawauwi ka ne ka wenike ta̱ ucira u ne a likimba! \q1 Adama a ɗa Kala̱pa̱nsi ka buwa kpam kushani a zuba a kapala ka Kashila̱ wa, \q1 kpam wa doku wa tuko kadyanshi ka atoku a tsunu agbashi kaara n kayin wa. \q1 A vuta̱la̱ ɗe Kala̱pa̱nsi a wutukpa̱ yi a zuba! \q1 \v 11 Ama a tsunu a lya ta̱ kaci ka ne \q1 adama a mpasa a Maku ma Kondom mi, \q1 n kadyanshi ka Kashila̱ ka a yain kuɓari. \q1 A pana uwonvo u ɗa a ka kuwa̱ wa. \q1 \v 12 Gba̱ eɗa̱ aza ɗa iꞌa̱ri a zuba yanyi maza̱nga̱. \q1 Shegai eɗa̱ aza ɗa iꞌa̱ri a iyamba n a asuvu a mini ya pana ta̱ ikyamba cika. \q1 Kpaci Kala̱pa̱nsi ka bana ta̱ a likimba a asu u ɗa iꞌa̱ri, \q1 kpam upan u de u ɗa wa̱ri, \q1 kpaci u reve ta̱ aꞌayin a ne a buwa ushani wa.” \p \v 13 An ubungu vi u wenei a vuta̱la̱ yi ɗe a likimba, aku u gita̱i uloko uka ɗa u matsai maku ma vali mi. \v 14 A na̱ka̱i uka vi ashan a kajambu ka pige tsa̱ra̱ u imkpa ubana a asu u ɗa wa̱ri a mete. Nte a ka kirana n eyi ɗe hal ayen a tatsu n kagbidi,\f + \fr 12:14 \ft Kondo kadyanshi ka masala ma 11:2\f* ubungu vi kpam wa fuɗa wa yanka yi ili wa. \v 15 Aku ubungu vi u cikpunka̱i uka vi mini n una̱ u ne yavu aga̱ta̱ tsa̱ra̱ ma pura̱ yi. \v 16 Shegai iyamba i ɓa̱nga̱i uka vi: i kukpa̱i una̱ u ne i soi mini ma ubungu u cikpa̱i vi. \v 17 Ubungu vi u panai uka vi upan cika, aku u lazai tsa̱ra̱ u ba u yain kuvon na̱ mmuku n ne n ɗa n buwai. Mmuku n ne mi alya aza ɗa a na̱ka̱i udani u Kashila̱ karinga̱ a tonoi kpam akani a ɗa Yesu wenishikei. \p \v 18 Aku ubungu vi u shamgbai a ikengi i kushiva̱.\f + \fr 12:18 \ft Itagara̱da i Kashila̱ i roku i zuwa ta̱ idani i na yi a makpa̱nda̱ ma 17, i roku tani a 18. I roku kpam a masala ma 13:1 ma a zuwai iꞌya.\f* \c 13 \s1 Kadin ka ka wuta̱i a asuvu a kushiva̱ \p \v 1 A kuwene ku va̱ ki, n wene ta̱ kadin ka ꞌya̱nga̱ ka wuta̱ a asuvu a kushiva̱. Ka̱ ta̱ n aꞌaci a shindere n avana kupa. Kavana dem ka̱ ta̱ n maku ma funi ma ne. Kaci dem a korongu ta̱ pini aꞌala a ɗa a wishai Kashila̱. \v 2 Kadin ki ka rotso ta̱ kanama, shegai adeshikpetsu a ne yavu manama ma a tsu isa̱ biya.\f + \fr 13:2 \ft Adeshikpetsu a biya a gbonguro ta̱, kpam aꞌa̱ ta̱ n tsileme n akulukpa̱tsu a bululu.\f* Wa̱ ta̱ kpam n una̱ yavu u gabako. Ubungu vi u na̱ka̱ yi ucira dere n ucira u ne, n karatsu ka tsugono n tsugono. \v 3 Kaci ka te ka pini a asuvu a aꞌaci a kadin ki ka ka̱ri n kalani ka usa̱n u ɗa wa̱ri u gain u wuna yi, shegai usa̱n vi u ta̱na̱ ɗe gogo‑na. Ya dem a asuvu a likimba u yan ta̱ majiyan ma kadin ki. \v 4 A lyakai ubungu u ɗa u na̱ka̱i kadin ki ucira vi kayala. A lyakai dem kadin ki kayala a danai, “Uza wa̱ la tyoku u kadin ka na wa! Uza wa̱ la wa shila̱ka̱na̱ n eyi u lyai kaci wa.” \p \v 5 Kashila̱ ka a̱sa̱ka̱ ta̱ kadin ki ka yain agoni n ucira u ne nala, kpam dem u wishai Kashila̱. U a̱sa̱ka̱ yi ta̱ u tsa̱ra̱ ucira u nala vi hal uwoto amangare n u re. \v 6 U gita̱i uwishisa Kashila̱. U yankai kpam kala ka Kashila̱ una̱ u cingi, n a asu u ɗa wa̱ri, n ama ɗa kpam aꞌa̱ri a zuba gba̱. \v 7 Kashila̱ ka a̱sa̱ka̱ yi ta̱ u yain kuvon n ama a ne kpam u lyai kaci ka le. Kpam dem a na̱ka̱ yi ta̱ ucira a kaci ka agali n ama n aletsu n iyamba gba̱. \v 8 Ya dem a likimba wa lyaka yi ta̱ kayala, shegai bamu n aza ɗa aꞌala a le aꞌa̱ri ukorongi a Tagara̱da u Aza a Uma tun kahu a yain likimba. Tagara̱da nala vi u Maku ma Kondom ma aꞌa̱ri a wunai vi u ɗa. \p \v 9 Uza ɗa wa̱ri n atsuvu a upana, u pana. \p \v 10 Uza ɗa baci dem Kashila̱ ka ɗanga̱sai a ka ka̱na̱, a ka ka̱na̱ yi ta̱. \p Uza ɗa baci dem Kashila̱ ka danai a ka wuna n burundu, a ka wuna yi ta̱. \p Nala wa wenike ta̱ u ka̱na̱ ta̱ ama a Kashila̱ a kawunku kpam a yain n upityanangu. \s1 Kadin ka ire ka ka wuta̱i a uyamba \p \v 11 Aku n wenei kadin ka roku ka wuta̱i a asuvu a uyamba. Wa̱ ta̱ n avana a re tyoku u maku ma kondom, u yain kadyanshi n kala̱ga̱tsu ka ubungu. \v 12 Kadin ka na ki ka shamgbai a kapala ka kadin ka kagita̱ ki, kpam u yain manyan n ucun u ucira u ɗa kadin ka kagita̱ ki ka yankai manyan. N ucira u nala vi u ɗa u zuwai gba̱ uza ɗa baci dem wa̱ri a likimba u lyakai kadin ka kagita̱ ki kayala, uza ɗa wa̱ri n kalani ka usa̱n u ɗa wa̱ri u rawai u wuna yi u ɗa u ta̱na̱i vi. \v 13 Aku kadin ka ire ki ka yansa ikunesavu i pige i pige. Hal gba̱m u zuwai akina a wuta̱i a zuba utuwa̱ a likimba, ama n a wundi. \v 14 Kashila̱ ka zuwai kadin ka ire ki ka yain ikunesavu a kapala ka kadin ka kagita̱ ki, hal u yinsa̱i gba̱ ama a likimba n ikunesavu i ne yi. U tonuko le a mai kameli ka ka rotsoi kadin ka kagita̱, uza ɗa aꞌa̱ri a wunai n burundu, shegai u gonoi n uma. \v 15 Kashila̱ ka a̱sa̱ka̱i kadin ka ire ki ka zuwai kameli ka kadin ka kagita̱ ki ka yain uma, tsa̱ra̱ ka dansa ka zuwa a wuna gba̱ uza ɗa baci bawu u lyaka yi kayala. \v 16 A ma̱tsa̱i ama a yansai kugyan a akere a ulyaki a le ko kpam a acen a le, ko azapige ko aza a kenu, ko aza a utsa̱ri ko aza a unambi, agbashi ko aza ɗa bawu aꞌa̱ri agbashi. \v 17 Ama ɗa aꞌa̱ri n kugyan ku na alya koshi a ka tsila kpam a denge. Kugyan ku na ki kala ka kadin ki ka ko kpam lamba ɗa wa̱ri a kushani ku kala ka ne. \p \v 18 Ya ciga ta̱ kakiri tsa̱ra̱ i reve lamba u kadin vi! Uza ɗa wa̱ri n kakiri cika wa reve ta̱ u ɗa. Lamba u ne vi u ɗa amangatawanteli n amangatatsu n u teli (666), kpam wa̱ ta̱ a kushani ku vuma u roku. \c 14 \s1 Maku ma Kondom n ama a ne \p \v 1 Aku n wenei Maku ma Kondom kushani a Masasa ma Sihiyona.\f + \fr 14:1 \ft Sihiyona kala ka dem ka Urishelima.\f* Ama azu amangatawun n azu amangare n azu a nishi (144,000) aꞌa̱ri kushani n eyi. Ama a nala yi alya aza ɗa aꞌa̱ri n kala ka Maku ma Kondom ki n ka Tata u ne a acen a le. \v 2 N panai kala̱ga̱tsu ka roku ka dansa a zuba. Kala̱ga̱tsu ki ka̱ ta̱ yavu mawura̱ ma mini ma pige ma ma rukpusa̱ ko kpam yavu mawura̱ ma makpankashila̱. Yavu mawura̱ ma ama ushani aza ɗa a ka keme molo. \v 3 Ama azu amangatawun n azu amangare n azu a nishi a shamgbai a kapala ka karatsu ka tsugono, kaɓolo n ili i uma i nishi yi, na̱ nkoshi mi. A ka shipa ushipa u savu u ɗa bawu uza wa fuɗa wa rotsongusu, she ele koshi. A asuvu a ama a likimba gba̱, alya aza ɗa a wutukpa̱i koshi. \v 4 Alya aza ɗa a ka̱na̱i kaci ka le uwulukpi bawu a yain tsishankala; adama a nala yi a ɗa aꞌa̱ri uwulukpi. A tono ta̱ Maku ma Kondom mi a asu u ɗa dem u banai. Ele ama a Kashila̱ a ɗa n Maku ma Kondom mi; aꞌa̱ ta̱ tyoku u ilimaci i kagita̱ iꞌya a na̱ka̱i Kashila̱. \v 5 A tsu yan kaɓan wa, kpam aꞌa̱ n unyushi wa. \s1 Atsumate a zuba a tatsu \p \v 6 Aku kpam n wenei katsumate ka zuba ka imkpusa a zuba bilibili. Wa danasa ta̱ akani a Kadyanshi ka Shinga a ɗa bawu aꞌa̱ri n utyoku a asu u ama ɗa aꞌa̱ri a likimba; wata, iyamba, n agali, n aletsu, n ama. \v 7 U yain kadyanshi n ucira, “U ka̱na̱ ta̱ i wenike Kashila̱ karinga̱, kpam i dansa tyoku ɗa wa̱ri n tsupige. Kpaci aꞌayin a yan ɗe a ɗa wa yanka ama a likimba afada. Wenike ni karinga̱, adama a ɗa aya u yain zuba n iyamba, n kushiva̱, n aꞌeshi a mini.” \p \v 8 Aku katsumate ka zuba ka ire ka imkpai a zuba tyoku ka kagita̱ ki n ka dansi, “Ilyuci i Babila i pige i rukpa̱ ɗe! Ilyuci i na yi tsishankala tsu ne tsu zuwa ta̱ iyamba dem i wokoi n icaɗi. Nala dem u zuwai ama a wokoi yavu asoi n tsishankala tsu ne.” \p \v 9-10 Aku katsumate ka tatsu ka tono le, n ka sala̱si, “Gba̱ ama ɗa a lyakai kadin ki kayala n kameli ka ne aꞌa̱ ta̱ n kugyan ku kadin ki a acen a le ko kpam a akere a le. Kashila̱ ka zuwa le ta̱ a soi mini ma cinwi ma mavura ma ne. Mini ma cinwi ma na mi a goso ma n mini wa, Kashila̱ n kaci ka ne aya u tsungi ma n ucira nala a mako ma upan ma ne. Ama a nala yi dem a ka zuwa le ta̱ a pana ikyamba a asuvu a akina a eri a ɗa a ka tasa a kapala ka atsumate a eri n a kapala ka Maku ma Kondom. \v 11 Akina a ɗa a ka zuwa le a pana ikyamba yi a ka runukpa le ta̱ hal ubana bawu utyoku. Ama a nala yi a ɗa a ka lyaka kadin ki kayala n kameli ka ne kpam aꞌa̱ri n kugyan ku kala ka ne ki, upana u ikyamba u le wa kotso wa, ko kenu.” \v 12 Gba̱ ili iꞌya ili i na yi ya tono iꞌya, u ka̱na̱ ta̱ ama a Kashila̱ a kawunku. Alya ama ɗa a tonoi udani u Kashila̱ kpam a tonoi Yesu mayun. \p \v 13 Aku n panai kala̱ga̱tsu a zuba ka danai, “Korongu na: Eɗa̱ aza a maza̱nga̱ a ɗa, aza ɗa ili iꞌya i bidyai n gogo‑na ubana ya kuwa̱ a asuvu a utono u Asheku!” \p Aku Kulu ki ku wushuki, “Mayun ɗa, a ka wunvuga ta̱ a manyan ma a yain, kpam alabari a manyan ma shinga ma le ma tono le ta̱.” \s1 Ukana u likimba \p \v 14 Aku n weɓelei n wenei kalishi ka pun. Uza roku uza ɗa u rotsoi vuma ndishi pini a asuvu a kalishi ki. Wa̱ ta̱ n funi u zinariya a kaci ka ne kpam wa ɓa̱na̱ makanatsu ma kulya a kukere ku ne. \v 15 Aku katsumate ka roku ka wuta̱i a asuvu a Kuwa ku Kashila̱ ka sala̱kai uza ɗa wa̱ri ndishi a kalishi ki n kala̱ga̱tsu ka pige, u danai, “Gita̱ ukana n makanatsu ma vunu. Ili iꞌya a ka kana a likimba i gewe ɗe, kpam aꞌayin a ɗa gai na vi a ɗa a ka ɓolomgbono iꞌya.” \v 16 Aku uza ɗa wa̱ri ndishi a kalishi ki u koronoi iceshi yi n makanatsu ma ne u kanai iꞌya. \p \v 17 N wenei katsumate ka zuba ka ire ka wuta̱i a Kuwa ku Kashila̱ a zuba, ka̱ ta̱ n makanatsu ma kulya cika. \v 18 Katsumate ka tatsu uza ɗa wa̱ri n ucira a kaci ka akina, u wuta̱i a asuɗara̱kpa. Katsumate ka na ki ka isa̱i katsumate ka ire ki u danai, “Bidya makanatsu ma vunu vu ɓolomgbono ilimaci i atyaci a cinwi† a likimba, kpaci ilimaci i le i gewe ɗe.” \v 19 Katsumate ki ka bankai makanatsu ma ne a likimba u kanai cinwi vi. U ɓolomgbonoi ilimaci i atyaci a likimba a asu u pige u ɗa a ka pishisa iꞌya. Tyoku ɗa upan u Kashila̱ wa̱ri u ɗa gai la vi. \v 20 Ilimaci i atyaci yi a pisha ta̱ iꞌya a ulanga u ilyuci, kpam mpasa n wotsongi n wuta̱i a asu u ɗa a ka pishisa vi yavu aga̱ta̱ a ɗa a rawai mel amangatawanre (200) kpam kaɗa̱ka̱ ka aga̱ta̱ ki ka rawa ta̱ udeshe kutawun. \c 15 \s1 Usara u shindere u makorishi \p \v 1 Aku n wenei iryoci i pige i roku a zuba iꞌya i zuwai ya dem u yain majiyan. N wenei atsumate a zuba a shindere a ka ɓa̱na̱ usara u shindere u makorishi. Kashila̱ ka kotso baci uyan ama mavura n usara u shindere u na vi, wa a̱sa̱ka̱ ta̱ upana upan. \v 2 N wenei ili iꞌya i rotsoi kushiva̱ ka ka laɗa yavu madubu kasatari n akina. Kpam n wene ta̱ aza ɗa a lyai kaci ka kadin ki n kameli ka ne; wata, kadin ka lamba wa̱ri kushani ku kala ka ne. Ama yi a shamgbai a ikengi i kushiva̱, ya dem wa ɓa̱na̱ molo u ɗa Kashila̱ ka na̱ka̱ yi. \v 3 A shipai ushipa u ɗa Musa kagbashi ka Kashila̱ u shipai n ushipa u ɗa Maku ma Kondom ma shipai, a danai, \q1 “Avu Magono ma Zuba Kashila̱ Uza u Ucira Gba̱, \q1 vu yan ta̱ manyan ma pige ma pige, \q1 ma ma zuwa majiyan. \q1 Vu lyai tsugono tsu ama gba̱. \q1 Ili iꞌya vu yain gba̱ mayun ɗa kpam i lobono ta̱. \q1 \v 4 Ama gba̱ a ka na̱ka̱ vu ta̱ tsupige, Magono ma Zuba! \q1 Ama gba̱ a ka dana ta̱, ‘Vu gbonguro ta̱ cika kpam va̱ ta̱ n ucira. \q1 Vuma wa̱ la uwulukpi wa, she avu. \q1 Ama a likimba gba̱ a tuwa̱ ta̱ a lyaka vu kayala. \q1 Ya dem wene ta̱ manyan ma maci ma vu yain.’ ” \p \v 5-6 N wenei kpam pini a zuba, atsumate a zuba a shindere aza ɗa a ka ɓa̱na̱ usara u shindere vi a wuta̱i asuvu Asu u Uwulukpi† a Kuwa ku Kashila̱. Ya dem u ukai kunya ku eri ka ka laɗa, n kunya ku uwambana ku kagbodo ka a cai n zinariya uwambani a makamba ma ne. \v 7 Aku uza te a asuvu a ili i uma i nishi yi u na̱ka̱sa̱i atsumate a shindere yi abelu a zinariya a ɗa aꞌa̱ri ushaɗangi n mavura ma Kashila̱, uza ɗa wa̱ri n uma hal ubana bawu utyoku. \v 8 Aku Kuwa ku Kashila̱ ki ku shaɗangi n ka̱nga̱ ka ka wuta̱i asu u tsupige tsu Kashila̱ n ucira u ne. Uza wa̱ la wa fuɗa wa uwa pini wa, she usara u shindere u ɗa atsumate a shindere yi a tukoi u kotso. \c 16 \s1 Abelu a upan u Kashila̱ \p \v 1 Aku n panai kala̱ga̱tsu ka pige Asu u Uwulukpi ka tonukoi atsumate a zuba a shindere yi, “Walai i ba i tsa̱la̱sa̱ abelu a shindere a upan u Kashila̱ a likimba.”\fig Abelu a shindere a mavura|src="Rev_16_1.tif" size="span" loc="Rev. 16:1" ref="Kuw. 16:1" \fig* \v 2 Katsumate ka zuba ka kagita̱ ka ba ka tsa̱la̱i ili iꞌya iꞌa̱ri a kabelu ka ne a likimba. Aku agala̱ma a ta̱ɗa̱sa̱i a ikyamba i aza ɗa aꞌa̱ri n kugyan ku kadin ki, aza ɗa a gbashikai kameli ka ne. \p \v 3 Katsumate ka zuba ka ire ka tsa̱la̱i ili iꞌya iꞌa̱ri a kabelu ka ne a kushiva̱, aku mini mi ma wokoi yavu mpasa n kakushe, aku gba̱ ili i uma i kushiva̱ yi i kuwa̱i. \p \v 4 Katsumate ka zuba ka tatsu ka tsa̱la̱i ili iꞌya iꞌa̱ri a kabelu ka ne a aga̱ta̱ n aꞌeshi a mini, aku a gonoi mpasa. \v 5 N panai katsumate ka zuba ka ka kirana n mini ka danai, \q1 “Aɗa Kashila̱ Uza u Uwulukpi. \q1 Aɗa Kashila̱ uza ɗa va̱ri gogo‑na kpam va̱ ta̱ pini tun caupa! \q1 Dere ɗa an va yanka likimba afada naha. \q1 \v 6 Ama a cingi a zuwa ta̱ mpasa m ama na̱ ntsumate n vunu n yeni. \q1 Adama a nala vu na̱ka̱ le ɗe mpasa a soi n ɗa n wokoi katsupi ka malen ma manyan ma le. \q1 Ili iꞌya i gain a tsa̱sa̱ iꞌya a ka tsa̱sa̱.” \p \v 7 Aku kpam n panai kala̱ga̱tsu ka wuta̱i a asuɗara̱kpa n ka dansi: \q1 “Eye, Magono ma Zuba Kashila̱ Uza u Ucira Gba̱, \q1 mayun ɗa kpam dere ɗa tyoku ɗa vu yain ama a cingi mavura.” \p \v 8 Katsumate ka zuba ka nishi ka tsa̱la̱i ili iꞌya iꞌa̱ri a kabelu ka ne a kaara, aku Kashila̱ ka a̱sa̱ka̱i ka runukpa ama n akina a ne. \v 9 Usuɗugbi u pige u runukpai ama gba̱, aku a wishai kala ka Kashila̱ uza ɗa suki usara u na vi gba̱. Shegai a ꞌyuwain ukpatala a a̱sa̱ka̱ unyushi u cingi u le a cikpala tsupige tsu ne. \p \v 10-11 Katsumate ka zuba ka tawun ka tsa̱la̱i ili iꞌya iꞌa̱ri a kabelu ka ne a karatsu ka tsugono tsu kadin ki, aku uyamba u ɗa wa lya tsugono tsi u wokoi n karimbi. Ama a ka lumusa ajiri a le adama a upana u ikyamba na̱ mɓa̱la̱ ma agala̱ma. Shegai a wishai Kashila̱ ka Zuba a ꞌyuwain ukpatala a a̱sa̱ka̱ unyushi u cingi u le. \p \v 12 Katsumate ka zuba ka teli ka tsa̱la̱i ili iꞌya iꞌa̱ri a kabelu ka ne aga̱ta̱ a pige a Yufiriti aku mini mi ma wumkpai. Nala gita̱ ta̱ tsa̱ra̱ a foɓusuko ngono n kasana ure u ɗa a ka tuwa̱ n asoje a le. \v 13 Aku n wenei pini ityoni i cingi i tatsu iꞌya i rotsoi apoɗo. A ka wuta̱ a una̱ u ubungu, n a una̱ u kadin ka kagita̱, n a una̱ u kadin ka ire ki uza ɗa wa̱ri matsumate ma kaɓan. \v 14 Ityoni i cingi i na yi iꞌa̱ ta̱ n ucira u ɗa a ka yan ikunesavu. A bana ta̱ a asu u ngono n likimba gba̱ a ɓolomgbono le a yain kuvon n Kashila̱ Uza u Ucira Gba̱ a kain ka pige ka wa yan ama afada. \p \v 15 Asheku a danai, “Kiranai ma tuwa̱ ta̱ tyoku ɗa kaboki ka tsu tuwa̱ bawu uza revei. Kashila̱ ka zuwuka ta̱ uza ɗa bawu wa̱ri alavu kpam wa̱ri ufoɓusi n aminya a ne tsa̱ra̱ u rongo ukyawunsa kataɓa wa una̱ u shinga, kpam wa pana uwono u ama wa a ka wundya yi baci. \p \v 16 Ityoni yi i ɓolomgbonoi ngono mi asu u te a asu u ɗa a ka isa̱ Ara̱magado n Tsiyahuda. \p \v 17 Katsumate ka zuba ka shindere ka tsa̱la̱i ili iꞌya iꞌa̱ri a kabelu ka ne a uwule, aku kala̱ga̱tsu ka pige ka wuta̱i asuvu a Kuwa ku Kashila̱ a karatsu ka tsugono ka danai, “N kotsu ɗe ko ndya wa.” \v 18 Aku a rongoi ulaɗa, n mawura̱ ma pige, n makpankashila̱, n ugba̱ɗa̱ u iyamba u pige u ɗa u wurai iꞌya aꞌa̱ri a yansai an ama aꞌa̱ri a likimba. \v 19 Ugba̱ɗa̱ u iyamba vi u pecei ilyuci i pige i Babila aɓon a tatsu. Ilyuci i pige i pige i likimba i wa̱sa̱sa̱i gba̱ gba̱. Kashila̱ ka ciɓai inyushi i Babila gba̱ aku u zuwai Babila vi u soi mini ma cinwi ma mako ma ne; wata, upan u pige u ne. \v 20 An iyamba i gba̱ɗa̱i nala, aku gba̱ iyamba i mere ma mini na̱ nsasa a puwa̱in. \v 21 Mini ma atala ma pige\f + \fr 16:21 \ft Ara̱ji a mini ma atala mi a rawa ta̱ ara̱ji a kakpakpa ka siminti.\f* ma ara̱ji a le a rawai ura̱tsana̱ka evu n amangatawun (100) ma rukpusa̱i a zuba u ama. Adama a nala ama a wishai Kashila̱, an u wokoi aya u sukunku le usara vi. \c 17 \s1 Kashankala n kadin \p \v 1 Katsumate ka zuba ka te asuvu atsumate a shindere a ɗa aꞌa̱ri n abelu a shindere yi ka tuwa̱i ara va̱ aku ka danai, “Tuwa̱ na n wenike vu tyoku ɗa a ka yanka kashankala ka ya dem u revei vi mavura; wata, ilyuci i pige iꞌya a mai asu u ɗa aga̱ta̱ aꞌa̱ri ushani. \v 2 Ngono n likimba n vakusu ta̱ n eyi, kpam ire i unamba u uwono u ne tyoku u ma̱ra̱ ma ma makai ya dem a likimba ɗa iꞌa̱ri.” \p \v 3 Kpam asuvu a kuwene ka Kulu ku zuwai n wenei vi, katsumate ka pura̱ mu ubana a mete. Pini ɗe n cinai uka ndishi a zuba u kadin ka san kpa̱ya̱ya̱. A korongi inyashi i Kashila̱ a ikyamba i ne gba̱, kpam wa̱ ta̱ n aꞌaci a shindere n avana kupa. \v 4 Uka vi u ukai aminya a tsugono a ɗa aꞌa̱ri n ushili u galura n san kpa̱ya̱ya̱. Kpam dem u ukai ili i ikali i zinariya, n atali a ikebe† icun kau‑kau. A kukere ku ulyaki ku ne u ɓa̱na̱i mako ma a yain n zinariya ushaɗangi n ili i icaɗi; wata, ili i icaɗi n ashinda̱ a tsishankala tsu ne. \v 5 A korongi kala ka ka̱ri n kalen usokongi a kucen ku ne. Kala ka danai, “Mpa Babila Kacirani, anuku a ashankala, uza ɗa u gita̱i ili i icaɗi gba̱ a likimba.” \p \v 6 Aku n wenei uka vi ugutukpi an u soi mpasa m ama a Kashila̱, aza ɗa a wunai adama a ɗa a dansai ukuna u Yesu. \p An n wene yi n yain majiyan. \v 7 Aku katsumate ka zuba ki ka wece mu, “Ndya i zuwai vu yain majiyan? Ma tonuko vu ta̱ ukuna u usokongi u uka u na vi n kadin ka u yuwa̱i uza u aꞌaci a shindere n avana kupa vi. \v 8 Kadin ka vu wenei na vi wa̱ri ta̱ n uma caupa, shegai gogo‑na kakushe ka. Ciga ɗa wa ciga u wuta̱ asuvu a kaɗa̱ka̱ ka bawu ka̱ri n utyoku aku u bana asu u ɗa a ka wacinsa yi. Ama ɗa aꞌa̱ri a likimba, aza ɗa bawu Kashila̱ ka korongi aꞌala a le a Tagara̱da u Aza a Uma kahu uyan u likimba, a ka yan ta̱ majiyan a weɓele baci kadin ki. Wa̱ri ta̱ n uma caupa, gogo‑na kakushe, shegai wa gono ta̱ kpam. \p \v 9 “Va ciga ta̱ katakasuvu n kakiri tsa̱ra̱ vu reve ili i na yi. Aꞌaci a shindere a nala yi aga̱la̱la̱ a ɗa asu u ɗa uka vi wa̱ri ndishi. Aꞌaci yi ngono n shindere n ɗa dem. \v 10 Ngono n tawun n rukpa̱ ɗe, gogo‑na ma teli ma ma lya tsugono, kpam ma shindere mi kotsu ma tuwa̱ wa. Shegai tsugono tsu ne tsa ɓa̱ra̱kpa̱ wa. \v 11 Kadin ka ka̱ri n uma caupa vi kpam gogo‑na u kuwa̱i vi, aya magono ma kulla̱. Wa̱ ta̱ tyoku ngono n shindere mi, kpam a asu u uwacinsa u ɗa wa bana. \p \v 12 “Avana kupa a ɗa vu wenei vi, ngono kupa n ɗa bawu n gita̱i ulya tsugono n ɗa, shegai a ka wusha ta̱ ucira u ɗa a ka lya tsugono tyoku u ngono hal ulapa u uwule u te kaɓolo n kadin ki. \v 13 Gba̱ a ka wushuku ta̱ a na̱ka̱ yi ucira n tsugono tsu le. \v 14 A ka yan ta̱ kuvon n Maku ma Kondom mi, shegai Maku ma Kondom mi ma lya ta̱ ucira u le, kpaci aya Asheku a zuba u isheku gba̱, kpam Magono ma a zuba u ngono gba̱. Ama a ne a ɗa u isa̱i kpam u ɗanga̱sai a ka tono yi ta̱ kain dem.” \p \v 15 Aku katsumate ka zuba ki ka tonuko mu, “Aga̱ta̱ a ɗa vu wenishei nala vi; wata, a asu u ɗa kashankala ki ka̱ri ndishi, ama a ɗa n kakuma̱ ka ama n iyamba n aletsu. \v 16 Kpam avana kupa n kadin ka vu wenei vi a ka kovo ta̱ kashankala ki. A ka wusa yi ta̱ gba̱ ili iꞌya wa̱ri n iꞌya, aku a a̱sa̱ka̱ yi kataɓa. A ka kara̱sa ta̱ ikyamba i ne, aku akina a koruso a lya yi gba̱. \v 17 Ngono kupa mi ma yan ta̱ nala kpaci Kashila̱ ka ka zuwai gba̱ afoɓi a ne a shaɗangu. Adama a nala a ka wushuku ta̱ a na̱ka̱ kadin ki ucira n tsugono tsu le. A ka na̱ka̱ ta̱ kadin ki karinga̱ hal she Kashila̱ ka zuwa afoɓi a ne a shaɗangu. \v 18 Uka ɗa vu wenei vi, ilyuci i pige i ucira iꞌya, iꞌya magono ma ne ma lya tsugono tsu ngono n likimba gba̱.” \c 18 \s1 A wacinsai Babila \p \v 1 An kuwene ku uka ɗa u kumbai kadin ki ku wurai, n wene ta̱ katsumate ka zuba ka roku ka cipa̱ a iyamba. Wa̱ ta̱ n ucira cika, aku katyashi ka ka laɗa ka ka wutusa̱ ara ne ka wakanai likimba. \v 2 U salai n kala̱ga̱tsu ka ucira: \q1 “Ilyuci i pige i Babila i wa̱sa̱ ɗe. \q1 Ama aꞌa̱ kpam pini wa, \q1 shegai ityoni i cingi kau‑kau i ashinda̱ iꞌya iꞌa̱ri pini. \q1 Gba̱ nnu ma ashinda̱ ma̱ ta̱ pini. \q1 \v 3 Gba̱ iyamba i so ta̱ ma̱ra̱ ma ne, \q1 adama a ɗa u lai uciga tsishankala. \q1 Ngono n likimba n yan ta̱ tsishankala n eyi, \q1 kpam gba̱ aza a tsilaga a tsa̱ra̱ ta̱ ikebe ushani \q1 adama a ɗa u la ta̱ uciga ili i shinga i shinga.” \p \v 4 Aku n panai kala̱ga̱tsu ka roku a zuba ka danai: \q1 “Wuta̱i pini a ilyuci i nala yi, ama a va̱, \q1 kotsu i yain unyushi u cingi tyoku ɗa u yain wa, \q1 kotsu kpam i wushi mavura ma wa wusha wa. \q1 \v 5 Unyushi u ne u yan ta̱ kazana ka ka rawai a zuba, \q1 Kashila̱ kpam ka a̱sa̱nsa̱ n ili i cingi iꞌya u yansai wa. \q1 \v 6 Yankai Babila dem tyoku ɗa u yankai aza roku. \q1 I tsupuka yi ili i cingi iꞌya u yansai hal kure. \q1 I foɓusuko yi ma̱ra̱ ma ma rawai ucira kure \q1 tyoku ɗa u foɓusukoi aza roku. \q1 \v 7 U na̱ka̱ ta̱ kaci ka ne tsupige cika \q1 u tsa̱ra̱i kpam gba̱ ili iꞌya wa ciga. \q1 I na̱ka̱ yi upana u ikyamba n unamgbukatsuma̱ cika. \q1 U yanka ta̱ kaci ka ne ara̱ɗi, u danai, \q1 ‘Mpa na n dusuki, \q1 mpa uka ɗa wa lya tsugono. \q1 Ma̱ri n vali ɗa wa kuwa̱ mu wa, \q1 adama a nala ma sa̱ka̱ yi wa.’ \q1 \v 8 Adama a ɗa uka vi u yain ara̱ɗi nala, \q1 wa ɓa̱ra̱kpa̱ wa, \q1 Kashila̱ ka yan yi ta̱ mavura n maɓa̱la̱, \q1 n ukpa̱ u ama a ne, n kambulu. \q1 Akina a ka lya yi ta̱, \q1 kpaci Kashila̱, uza ɗa u yanka yi afada, \q1 wa̱ ta̱ n ucira cika.” \p \v 9 “Ngono n ɗa a yain tsishankala kpam a pecei utsa̱ri u ne, a ka wene ta̱ ka̱nga̱ ka uka̱na̱ u akina a ɗa a ka lya yi, aku a sa̱i a namgba katsuma̱ adama a nala yi. \v 10 A shamgbai a mɓa̱ri, kpaci a ka pana ta̱ uwonvo u upana u ikyamba u ɗa u tsa̱ra̱ yi kotsu u tsa̱ra̱ le dem wa. A danai, \q1 “ ‘Upana u ikyamba! \q1 Upana u ikyamba u ilyuci i pige i nala yi, \q1 ilyuci i pige i Babila, \q1 kpaci mavura ma vunu ma tuwa̱ ta̱ \q1 a asuvu a ulapa u uwule u te!’ \p \v 11 “Kpam aza a tsilaga a likimba a ka sa̱ ta̱ a namgba katsuma̱ adama a ne, kpaci gogo‑na ko uza wa̱ la wa tsila ili iꞌya a ka dengishe wa. \v 12 Ili iꞌya a ka dengishe vi iꞌya zinariya, n azurufa, n atali a ikebe,† n ityali. A ka tsa̱ra̱ kpam katsili ka aminya a ɗa a lai tsugbere tsulobo, n aminya a mini ma galura n san kpa̱ya̱ya̱ wa. A ka tsa̱ra̱ uza ɗa wa tsila nɗanga n ɗa ma̱ri n magula̱ni ma shinga, n ili iꞌya a yain n aꞌanga a karon, na̱ nɗanga ma ikebe wa. Nala dem n urim u shili, n urim, n katali ka ikebe cika ka kuma. \v 13 A ka tsa̱ra̱ uza ɗa wa tsila ili i magula̱ni i kusan,\f + \fr 18:13 \ft A asuvu a ili i magula̱ni yi, a ɓolomgbono ta̱ pini n ma̱r, n furankinsen. Ili i te iꞌya n ili iꞌya arevi a tukoi Yesu kune aꞌayin a ɗa a matsa yi.\f* n ili i magula̱ni i urunukpa, n i kusugburu wa. Nala dem n mini ma cinwi, n manivi, n kira, n ilya. Hal n anaka, na̱ ncon, n adoki, na̱ nringongo ma adoki ma ucanka ucanga a ka tsa̱ra̱ katsili wa. Nala dem a ka tsa̱ra̱ katsili ka agbashi, n ama ɗa a ka̱na̱i a asu u kuvon wa. \p \v 14 “Aza a tsilaga yi a tonuko yi, \q1 “ ‘Gba̱ ili iꞌya va̱ri vu zuwukai aꞌeshi yi i kotso ɗe, \q1 kpam gba̱ ili iꞌya i lobonuso vu vi i puwa̱n ɗe, \q1 vu buwa kpam utsa̱ra̱ iꞌya wa!’ \p \v 15 “Aza a tsilaga a ne, aza ɗa a yain utsa̱ri a asu u dengishike yi ili i nala yi, a ka shamgba ta̱ a mɓa̱ri, adama a ɗa a ka pana ta̱ uwonvo u upana u ikyamba u ɗa u tsa̱ra̱ yi kotsu u tsa̱ra̱ le dem wa. A ka sa̱ ta̱ a namgba katsuma̱. \v 16 A ka dana ta̱, \q1 “Upana u ikyamba! \q1 Upana u ikyamba u ilyuci i pige i nala yi! \q1 Wa̱ri u tsu uka ta̱ aminya a ikebe \q1 a ɗa aꞌa̱ri n mini ma galura n san kpa̱ya̱ya̱. \q1 U uka ta̱ dem ikali i icanga i zinariya, \q1 n atali a ikebe† icun kau‑kau! \q1 \v 17 A asuvu a ulapa u uwule u te u ɗa a nangasai gba̱ utsa̱ri u ne!’ \p “Atigi† a aꞌatsu a pige n ayain a manyan a le kaɓolo n aza a nwalu a mini yi, n aza a tsilaga tsu ili iꞌya a ka canga̱sa pini a aꞌatsu yi a ka shamgba ta̱ a mɓa̱ri. \v 18 A ka sa̱ ta̱ cika an a wenei ka̱nga̱ ka uka̱na̱ u akina ka ka̱ri yi ulya vi, ‘Kotsu aꞌa̱ri a yan ilyuci tyoku u ilyuci i ucira i na yi wa!’ \p \v 19 “A ka polusuko ta̱ aꞌaci a le kabuta̱ tsa̱ra̱ a wenike unamgbukatsuma̱ u le. Kpam a ka dana ta̱: \q1 “ ‘Upana u ikyamba! \q1 Upana u ikyamba u ilyuci i pige i nala yi! \q1 Tsu yan ta̱ utsa̱ri adama a udukuyan u ne. \q1 Kpam gogo‑na a asuvu a ulapa u uwule u te gba̱ u puwa̱n ɗe.’ \q1 \v 20 Eɗa̱ aza ɗa iꞌa̱ri a zuba yanyi ipeli, \q1 i yain kpam maza̱nga̱, \q1 kpaci Kashila̱ ka wacinsa ɗe Babila. \q1 Ama a Kashila̱ kaɓolo n asuki \q1 n aza ɗa a tsu dansa akani a Kashila̱ \q1 a ka yan ta̱ maza̱nga̱. \q1 Kpaci Kashila̱ ka kiɗa̱ga ɗe Babila ugana \q1 adama a ili i cingi iꞌya u yansa̱ka ɗa̱.” \p \v 21 Aku katsumate ka zuba ka ucira ka bidyai katali ka pige, yavu ka a tsu wurika kira, aku u vuta̱la̱i ka a kushiva̱, u salai:\fig Katsumate ka zuba n katali ka pige|src="Rev_18_21a.tif" size="span" loc="Rev. 18:21" ref="Kuw. 18:21" \fig* \q1 “Babila, avu ilyuci i ucira, \q1 tyoku ɗa Kashila̱ ka wacinsa vu n ucira ɗa na \q1 tyoku ɗa n vuta̱la̱i katali ka na ki! \q1 Avu ilyuci i na yi, ama a ka doku a ka wene vu kpam wa. \q1 \v 22 Ama a ka doku a ka pana a kemi kpam molo wa, \q1 ko ashipi, ko kpam ama a fulusa̱ avula̱ n igbali wa. \q1 Uza wa doku wa yan kpam manyan a asuvu a vunu wa. \q1 Uza wa doku wa pana mawura̱ ma kira kpam wa. \q1 \v 23 Uza wa doku wa wene katyashi ka ncikalu a asuvu a vunu kpam wa. \q1 Uza wa doku wa pana kpam kala̱ga̱tsu ka kalobo n makere a yain iyolo wa. \q1 Aza a tsilaga a vunu alya aꞌa̱ri a lakai ucira a asuvu a likimba naha. \q1 Tsuboci tsu vunu tsu yinsa̱ ta̱ ama a likimba gba̱. \q1 \v 24 Kashila̱ ka yanka ta̱ Babila mavura \q1 kpaci ilyuci yi i wuna ta̱ aza ɗa a dansai akani a Kashila̱, \q1 n aza ɗa aꞌa̱ri ama a Kashila̱. \q1 Mayun ɗa, Babila wuna ta̱ ama a likimba ukyawan.” \c 19 \s1 Ama ɗa aꞌa̱ri a zuba a cikpalai Kashila̱ \p \v 1 An katsumate ka zuba ka ucira ka nala ka kotsoi kadyanshi, aku n panai mawura̱ ma kakuma̱ ka ama a zuba, a ka sala̱sa: \q1 “Cikpalai Kashila̱! \q1 Iwauwi, n tsupige, n ucira i Kashila̱ ka tsunu iꞌya! \q1 \v 2 Mayun ɗa kpam dere ɗa tyoku ɗa u tsu yan ama a cingi afada. \q1 U yawunsa ɗe tyoku ɗa wa yanka kashankala ka pige ka nala ki mavura, \q1 uza ɗa u zuwai ama a likimba a yain tsicingi a asu u ɗa a yain tsishankala n eyi. \q1 Kashila̱ ka tsupa yi ta̱ kpaci u wuna ta̱ agbashi a ne.” \p \v 3 Aku a doki a salai: \q1 “Cikpalai Kashila̱! \q1 Ka̱nga̱ ka uka̱na̱ u akina ka ilyuci i pige yi ka ꞌya̱nga̱ ta̱ a zuba hal ubana bawu utyoku!” \p \v 4 Nkoshi kamanga n ama a nishi mi n ili i uma i nishi yi a kuɗa̱ngi a lyakai Kashila̱ kayala, uza ɗa wa̱ri ndishi a karatsu ka tsugono. A danai, “Ami! Cikpalai Kashila̱!” \s1 Abiki a iyolo a Maku ma Kondom \p \v 5 Aku n panai uza roku wa isa̱ pini a karatsu ka tsugono ki, u danai, \q1 “Gba̱ ama, \q1 azapige n aza ɗa bawu aꞌa̱ri azapige. \q1 Aza ɗa ya lyaka Kashila̱ kayala, danai, \q1 ‘Tsu na̱ka̱ vu ta̱ tsupige.’ ” \p \v 6 Aku n panai mawura̱ ma kakuma̱ ka ama a zuba a ka sala̱sa yavu mawura̱ ma mini ma pige ma ma rukpusa̱ kpam yavu mawura̱ ma makpankashila̱ ma pige. N pana̱ka le a ka dansa: \q1 “Cikpalai Kashila̱! \q1 Kpaci Magono ma Zuba Kashila̱ \q1 Uza u Ucira Gba̱ aya Magono! \q1 \v 7 Tsu yanyi ipeli n maza̱nga̱. \q1 Tsu cikpalai tsupige tsu ne. \q1 Kpaci aꞌayin a ɗa a ka yan iyolo i \q1 Maku ma Kondom mi a rawa ɗe. \q1 Ukasavu vi u foɓuso ɗe \q1 kaci ka ne adama a iyolo yi. \q1 \v 8 Kashila̱ ka na̱ka̱ yi ta̱ aminya a pun, \q1 a ɗa a lai aminya a tsugbere, \q1 a ɗa aꞌa̱ri sarara kpam a ka laɗa.” \p (Aminya yi a ɗa ili i shinga iꞌya ama a Kashila̱ a ka yansa.) \p \v 9 Aku katsumate ka zuba ki ka tonuko mu, “Korongu na: Kashila̱ ka zuwuka ta̱ gba̱ uza ɗa baci dem a libanai a asu u abiki a iyolo i Maku ma Kondom mi una̱ u shinga.” Katsumate ka zuba ki ka danai kpam, “Ili iꞌya Kashila̱ ka dansai na vi mayun ɗa.” \p \v 10 Aku n kuɗa̱ngi a aꞌene a katsumate ka zuba ki tsa̱ra̱ n lyaka yi kayala, shegai u tonuko mu, “Aꞌa! Kotsu vu lyaka mu kayala wa! Mpa dem kagbashi ka tyoku u vunu n tyoku u Atoni a ɗa a buwai, n gba̱ aza ɗa a ka̱na̱i ukuna u mayun u ɗa Yesu toɗugboi. Cikpalai Kashila̱!” \p Ukuna u mayun u ɗa Yesu toɗugboi vi u ɗa u tsu zuwa ama a dansa akani a Kashila̱. \s1 Uza ɗa u yuwa̱i kadoki ka eri \p \v 11 Aku n wenei zuba kukpa̱i, n wenei kadoki ka eri ka̱ri kushani pini. Uza ɗa u yuwa̱i ka vi kala ka yi Uza u Maci n Uza u Mayun. U tsu yan ta̱ afada a ne dere, kuvon kpam dere. \v 12 Aꞌeshi a ne a ka laɗa yavu akina, aku u ukai ifuni ushani a kaci ka ne. A korongu ta̱ kala ka ne a ikyamba i ne, shegai aya koshi u revei ka. \v 13 U ukai matogo ma a rumbugi a asuvu a mpasa. Kala ka ne ka, “Udani u Kashila̱.” \v 14 Asoje a zuba a yuwusa̱i adoki a eri a ka tono yi. A ukusai aminya a pun a ɗa a lai aminya a tsugbere, a ɗa aꞌa̱ri sarara. \v 15 Burundu u kulya u wuta̱i a una̱ u ne, kpam n u ɗa wa yan manyan u yain kuvon n uyamba. Wa lya ta̱ tsugono tsu le n kalangu ka urim. Wa wenike ta̱ upan u pige u Kashila̱ Uza u Ucira Gba̱ a asu u upisha cinwi a kaɗa̱ka̱ ka upishisa mini ma cinwi. \v 16 A kapashi ka matogo ma ne ma ma palai maguta̱ ma ne a yain ikorongi i na: \p MAGONO MA NGONO N ASHEKU A ISHEKU. \p \v 17 Aku n wenei katsumate ka zuba ka shamgbai a kaara. U sala̱kai gba̱ asakali a ɗa a ka imkpusa a zuba n kala̱ga̱tsu ka ucira, u danai: “Tuwa̱i! Ɓolomgbonoi i lyai ilikulya i abiki ushani iꞌya Kashila̱ ka tuwa̱ ka foɓusuko ɗa̱! \v 18 Tuwa̱i! Takumai ikyamba i ngono, n atigi, n asoje, kaɓolo n ikyamba i adoki n ikyamba i ayuwi a le. Tuwa̱i! Takumai ikyamba i ama gba̱: agbashi n aza ɗa bawu aꞌa̱ri agbashi, azapige n aza ɗa bawu aꞌa̱ri azapige!” \p \v 19 Aku n wenei kadin na̱ ngono n likimba gba̱, kaɓolo n asoje a le, a ɓolomgbonoi tsa̱ra̱ a yain kuvon n uza ɗa u yuwa̱i a zuba u kadoki ki n asoje a ne dem. \v 20 Aku a ka̱na̱i kadin ki kaɓolo n matsumate ma kaɓan uza ɗa u yanka yi ikunesavu yi. (U yansa ta̱ ikunesavu i nala yi tsa̱ra̱ u yinsa̱ aza ɗa aꞌa̱ri n kugyan ku kadin ki, aza ɗa kpam a lyakai kameli ka ne kayala.) Kadin ki n matsumate ma kaɓan mi a vuta̱la̱ le ta̱ n uma u le pini a kushiva̱ ku akina ka ka̱ri ura̱na n akina a eri. \v 21 Uza ɗa u yuwa̱i kadoki ki u wunusai asoje a le gba̱ n burundu ɗa wa̱ri a uwutusa̱ a una̱ u ne. Aku gba̱ asakali yi a takumai ikyamba i le a cuwusa̱i hal ucuwi u leje le. \c 20 \s1 Ayen kazu (1,000) \p \v 1 An uza ɗa u yuwa̱i kadoki ki u lyai kaci ka kadin ki, n matsumate ma kaɓan n asoje a le dem, aku n wenei katsumate ka zuba ka roku ka̱ri ucipa̱ a iyamba, uɓa̱ni n makukpunki ma kaɗa̱ka̱ ka bawu ka̱ri n utyoku n ikani i ara̱ji a kukere ku ne. \v 2-3 Katsumate ka zuba ki ka ka̱na̱i ubungu vi; wata, kali ka nala ka ka̱ri tun caupa vi ka a tsu isa̱ Kala̱pa̱nsi ko kpam Kanangasi.\f + \fr 20:2-3 \ft Kanangasi; wata, “Shetan” kala ka dem ka Kala̱pa̱nsi.\f* U bidyai ikani yi u sira yi mai n iꞌya. Aku u vuta̱la̱ yi a kaɗa̱ka̱ ka bawu ka̱ri n utyoku. N makukpunki ma wa ɓa̱na̱ a kukere ku ne ki ma u gbagiryai utsutsu u kaɗa̱ka̱ vi, aku u zuwai iryoci pini a utsutsu vi tsa̱ra̱ ko uza u kukpa̱ wa. Kala̱pa̱nsi ki ka rongo ta̱ pini hal ayen kazu (1,000), adama a nala wa doku wa yinsa̱ kpam ama a likimba wa. Ayen kazu yi a wura baci, katsumate ki ka a̱sa̱ka̱ yi ta̱ ve aꞌayin kenu.\fig A varangi Kala̱pa̱nsi a kaɗa̱ka̱|src="Rev_20_3a.tif" size="span" loc="Rev. 20:2-3" ref="Kuw. 20:2-3" \fig* \p \v 4 Aku n wenei aratsu a tsugono, kpam aza ɗa aꞌa̱ri ndishi pini a zuba le alya ama ɗa Kashila̱ ka na̱ka̱i ucira u ɗa a ka lya tsugono. Alya aꞌulu a aza ɗa atokulalu a kiɗa̱sai aꞌaci a le adama a ɗa a dansai akani a Yesu n kadyanshi ka Kashila̱. Ama a nala yi a lyaka kadin ko kameli ka ne kayala wa, kpam a wusha kugyan ku ne a acen a le ko a akere a le wa. A gonoi a yain uma aku a dusuki a aratsu a tsugono, a lyai tsugono kaɓolo n Kirisiti Kawauwi hal ayen kazu. \v 5 Aꞌayin a kagita̱ a ɗa pa vi a ɗa Kashila̱ ka ꞌya̱nga̱sa̱ akushe a ukpa̱. (Akushe a ɗa a buwai a gono n uma wa, she aꞌayin a ɗa ayen kazu yi a kotsoi.) \v 6 Aza ɗa Kashila̱ ka ꞌya̱nga̱sa̱i a ukpa̱ aꞌayin a nala yi a yan ta̱ ipeli cika; alya ama a ne. A ka wuna le a kushiva̱ ku akina wa; wata, ukpa̱ u ire u ɗa la vi. Shegai a ka gbashika ta̱ Kashila̱ n Kawauwi ka u ɗanga̱sai tyoku u aɗara̱kpi, kpam a ka lya ta̱ tsugono kaɓolo n eyi hal ayen kazu. \s1 Kashila̱ ka lyai kaci ka Kanangasi \p \v 7-8 An ayen kazu yi a kotsoi, katsumate ka zuba ki ka a̱sa̱ka̱i Kanangasi a asu u ɗa aꞌa̱ri a sira yi caupa vi, wa wuta̱ ta̱ u yinsa̱ iyamba n aza ɗa a wacuwai a asuvu a likimba gba̱. Iyamba i nala yi iꞌya a ka isa̱ Gogu n Magogu. Wa tuko le ta̱ a asu u te a asu u ɗa a ka yan kuvon. A ka yan ta̱ ushani cika hal gba̱m ko uza wa fuɗa wa kece le wa. \v 9 A wacuwai a asuvu a likimba a kyawain a asu u ɗa ama a Kashila̱ a zuwai agali; wata, ilyuci iꞌya wa ciga. Shegai akina a wuta̱i a zuba a wacinsa le. \v 10 Aꞌa̱ri a vuta̱la̱ ɗe kadin ki n matsumate ma kaɓan mi a kushiva̱ ku akina ka ka̱ri ura̱na n akina a eri, aku a vuta̱la̱i kpam pini Kala̱pa̱nsi, uza ɗa u yinsa̱i ama a na yi gba̱. Akina yi a ka zuwa le ta̱ a pana ikyamba kaara n kayin hal ubana bawu utyoku. \s1 Afada a makorishi \p \v 11 N wenei karatsu ka tsugono ka pun ka pige, aku n wenei uza ɗa wa̱ri ndishi pini vi. An u wenikei kaci ka ne, aku likimba n zuba a puwa̱in kpam ko uza u doku u wene le wa. \v 12 N wene ta̱ kpam gba̱ ama ɗa a kuwusa̱i aꞌa̱ri kushani a kapala ka karatsu ka tsugono ki, azapige n aza a kenu. Aku a kukpa̱i itagara̱da iꞌya a korongusi ili iꞌya ya dem yansai. A kukpa̱i kpam tagara̱da roku; wata, Tagara̱da u Aza a Uma. A yanka ta̱ akushe yi afada ya dem n ili iꞌya u yain, tyoku ɗa a korongi pini a itagara̱da yi. \v 13 Aza ɗa a kuwa̱i a kushiva̱ a banai dem tsa̱ra̱ Kashila̱ ka yanka le afada. Ukpa̱ n Asu u Akushe a tukusoi ama ɗa aꞌa̱ri ara le, aku Kashila̱ ka yanka le afada ya dem n ili iꞌya u yain. \v 14 A vuta̱la̱i Ukpa̱ n Asu u Akushe a kushiva̱ ku akina. (Kushiva̱ ku akina ku nala ki ka ukpa̱ u ire.) \v 15 Aku a vuta̱la̱i ama a kushiva̱ ku akina ki; wata, uza ɗa baci dem kala ka ne bawu ka̱ri ukorongi a asuvu a Tagara̱da u Aza a Uma. \c 21 \s1 Zuba u savu n likimba u savu \p \v 1 An n kotsoi uwene kuwene ka Kashila̱ ka yanka ya dem afada, aku n wenei zuba u savu n likimba u savu. Zuba u kagita̱ n likimba u kagita̱ a puwa̱in, kpam kushiva̱ ku buwa wa, ko kenu. \v 2 N wenei kpam ilyuci i pige iꞌya a wulukpei iꞌya Kashila̱ ka suki; wata, Urishelima u savu, u wuta̱i a zuba wa cipa̱ a iyamba. Ilyuci i pige yi tyoku u uka ɗa u ukai aminya a iyolo a ne ɗa wa̱ri, kpam u foɓusoi u gawunsa n vali u ne. \v 3 Aku n panai kala̱ga̱tsu a karatsu ka tsugono, ka danai, “Gogo‑na kuwa ku Kashila̱ ka̱ ta̱ n ama! Wa rongo ta̱ n ele, kpam a ka woko ta̱ ama a ne. Kashila̱ n kaci ka ne wa rongo ta̱ n ele kpam wa woko ta̱ Kashila̱ ka le. \v 4 Wa yansa̱sa ta̱ meshi ma le gba̱. Ko uza wa kuwa̱ kpam wa. Uza wa namgba kpam katsuma̱ wa, ko u sa̱i ko kpam u doku u pana ikyamba wa. Ili i cau iꞌya i kotso ɗe. \p \v 5 Uza ɗa wa̱ri ndishi a karatsu ka tsugono ki u danai, “Weɓelei! Ma gonusuko ko ndya wa i savu!” Aku u tonuko mu, “Korongu na, kpaci idani i na yi mayun ɗa kpam a ka wushuku ta̱ n iꞌya.” \p \v 6 Kpam dem u dana ta̱, “N yan ɗe gba̱ ili i na yi! “Mpa Alfa mpa dem Omega.† Wata, mpa Kagita̱ mpa dem Makorishi. Ma na̱ka̱ ta̱ aza ɗa a ka pana kakuli mini ma uso a keshi ka mini ka ka na̱ka̱ uma gbani, bawu a tsupai ko i te. \v 7 Gba̱ aza ɗa baci dem a lyai kaci a ka wusha ta̱ ili i na yi gba̱: Ma woko ta̱ Kashila̱ ka le, kpam a ka woko ta̱ mmuku n va̱. \v 8 Shegai gba̱ ama a na yi; wata, aza ɗa a kpa̱ɗa̱i ukawunku adama a uwonvo, n aza ɗa a a̱sa̱ka̱i upityanangu na̱ mpa katsupi ka le ka kushiva̱ ku akina ka ka̱ri ura̱na n akina a eri. A ka tsupa ta̱ dem aza ɗa a nangasai kaci ka le n unyushi u cingi, n aza a mawunuka, n ashankala n akina yi. Aꞌeli, n aza ɗa a ka gbashika ameli, n aza a kaɓan, asu u le u ɗa kushiva̱ ku akina ka ka̱ri ura̱na n akina a eri. Ukpa̱ u ire u ɗa la vi. \s1 Urishelima u Savu \p \v 9 Katsumate ka zuba ka tuwa̱i ka tonuko mu, “Tuwa̱ n wenike vu makere ma ma yan iyolo n Maku ma Kondom mi.” (Katsumate ka zuba ka na ki uza u te ɗa a asuvu atsumate a shindere a ɗa aꞌa̱ri n abelu a shindere a usara u shindere u ɗa a yain a makorishi.) \v 10 Kulu ku Kashila̱ ku tonoi na̱ mpa, aku katsumate ka canga mu ubana a zuba masasa ma ugaɗi. Aku u wenike mu Urishelima ilyuci i pige i uwulukpi iꞌya Kashila̱ ka suki, i wuta̱i a zuba ya cipa̱ a iyamba. \v 11 I shaɗangi n tsupige tsu Kashila̱ kpam ya laɗa n katyashi ka shili usatari n mini ma avuku tyoku atali a ikebe† cika a ɗa aꞌa̱ri sarara yavu madubu ma ma wundyamgbana̱ka. \v 12 Kasaga ka ka̱ri n ugbami ka ugaɗi cika ka kyawain iꞌya. Itsutsu kupa n i re iꞌya pini, kpam utsutsu dem katsumate ka zuba ka pini ka wundya u ɗa. A itsutsu yi a korongu ta̱ pini aꞌala a agali a aza a Isaraꞌila kupa n a re, utsutsu dem kala ka te. \v 13 Kaɓon dem ka̱ ta̱ n itsutsu i tatsu: i tatsu a kasana, i tatsu a gaɗi, itsutsu i tatsu a ɗaka, i tatsu kpam a kalivi. \v 14 Kasaga ka ilyuci ki ka̱ ta̱ n atali kupa n a re a kami, katali dem a korongu ta̱ pini kala ka kasuki ka te a asuvu a asuki kupa n a re a Maku ma Kondom mi. \p \v 15 Katsumate ka zuba ka ka dansa na̱ mpa vi ka ɓa̱na̱i kalangu ka zinariya. Ka wa ra̱tsana̱ka ilyuci i pige, itsutsu, n kasaga ka ilyuci ki. \v 16 An u ra̱tsana̱kai, u wenei iꞌya yavu akpati ɗa ugaɗi n upeti n akumgbi a ne aꞌa̱ri derere. Ura̱tsana̱ka u akpati vi mel kazu ka te n amangatawantawun (1,500) u ɗa. \f + \fr 21:16 \ft Ugaɗi u kasaga ka ka kyawain ilyuci yi, u rawa ta̱ nwalu ma ukyawan uyamba u Najeriya kure n kagbidi.\f* \v 17 Aku katsumate ka zuba ki ka ra̱tsana̱kai kasaga ki, n ura̱tsana̱ka u tsunu, upeti u ne u rawa ta̱ udeshe amangatawanre n kupa n u teli (216). \v 18 N atali a ɗa a ka laɗa san n mini ma avuku a ɗa a makai kasaga ki. Gba̱ ili iꞌya iꞌa̱ri a ilyuci yi n zinariya ɗa wa̱ri sarara cika hal wa laɗa yavu madubu ma ma wundyamgbana̱ka ɗa a yain iꞌya. \v 19-20 Asuvu a atali kupa n a re yi katali dem ka̱ ta̱ kau kpam ka ikebe a kami ka kuma ki. A roku a shili a ɗa, a roku tani mini ma tsulon ma le, a roku tani mini ma avuku ma le, a roku kpam mini ma lima̱ icun i mabucu ma iva̱shi i akaryabi.\f + \fr 21:19-20 \ft Atali kupa n a re yi, katali dem ka̱ ta̱ n kala ka ne: ka kagita̱ ka jaspa, aku safiru, n agatu n zumurudu n onis n yakutu n kirisolati n berili n tofazu n kirisofaras n yakinta n ametis.\f* \v 21 Itsutsu kupa n i re yi ityali i ikebe† iꞌya cika. Utsutsu dem n utyali u te u ɗa a yankai u ɗa. Ure u pige u ilyuci vi n zinariya u ɗa wa̱ri sarara katyashi ka ne ka laɗa yavu madubu ma ma wundyamgbana̱ka ɗa a yankai u ɗa. \p \v 22 N wene kuwa ku ulya kayala pini a ilyuci i pige yi wa, kpaci Magono ma Zuba Kashila̱ Uza u Ucira Gba̱ n Maku ma Kondom alya kuwa ku ulya kayala ku ne. \v 23 Ilyuci i pige yi ya ciga kaara ko uwoto a na̱ka̱ katyashi pini wa. Kpaci tsupige tsu Kashila̱ tsa tsa laɗa pini aku Maku ma Kondom ma wakanai asu vi yavu macikalu. \v 24 Gba̱ ama a likimba a rongo ta̱ pini a katyashi ka ka laɗa pini a ilyuci yi. Kpam ngono ma tukuso ta̱ utsa̱ri u le pini. \v 25 Itsutsu i ilyuci yi ukukpi u ɗa ya rongo kain dem. A ka gida̱ku iꞌya wa, kpaci kayin ka̱ pini asu vi wa. \v 26 Ama a ka tukuso ta̱ pini gba̱ ili i shinga n i karinga̱ pini a ilyuci i pige yi. \v 27 Ili i cingi iꞌa̱ la iꞌya a ka a̱sa̱ka̱ i uwa pini asu vi wa. Nala dem uza ɗa baci dem u yain ili i uwono, ko kaɓan a ka a̱sa̱ka̱ yi u uwa pini wa, shegai aza ɗa a korongi aꞌala a le a Tagara̱da u Aza a Uma u ɗa Maku ma Kondom ma̱ri n u ɗa. \c 22 \s1 Aga̱ta̱ a ɗa a tsu na̱ka̱ uma \p \v 1 An katsumate ka zuba ki ka wenike mu ilyuci i savu yi, aku kpam u wenike mu aga̱ta̱ a ɗa aꞌa̱ri n mini ma ma tsu na̱ka̱ uma. A ka laɗa cika yavu madubu ma ma wundyamgbana̱ka. A gita̱i uyene a karatsu ka tsugono tsu Kashila̱ n ka Maku ma Kondom a dusuki vi. \v 2 Ma yenei a mere ma ure u ilyuci vi. Nɗanga n ɗa n tsu matsa mmuku n ɗa n tsu na̱ka̱ uma n gbonguroi pini a apashi a re gba̱ a aga̱ta̱ yi. Kayen dem a tsu matsa ta̱ ilimaci kupa n u re; wata, kuten a uwoto. Ama a likimba a tsu yanka ta̱ avuku a le aguma̱ a ta̱na̱sa̱ mɓa̱la̱.\fig Keshi ka mini a karatsu ka tsugono|src="Exodus_22_2a.tif" size="span" loc="Rev. 22:2" ref="Kuw. 22:2" \fig* \v 3 Ili iꞌa̱ la iꞌya Kashila̱ ka yankai una̱ u cingi pini a ilyuci yi wa. Karatsu ka tsugono tsu Kashila̱ n ka Maku ma Kondom a dusuki vi a ilyuci yi iꞌya ka rongo, kpam agbashi a ne a ka gbashika yi ta̱. \v 4 A ka wene ta̱ upetiwaꞌeshi u Kashila̱ n kala ka ne ukorongi a acen a le. \v 5 A ka doku a yain kayin kpam wa. A ka ciga kpam katyashi ka macikalu ko ka kaara wa, kpaci Magono ma Zuba Kashila̱ ka na̱ka̱ le ta̱ katyashi. Kpam a ka lya ta̱ tsugono hal ubana bawu utyoku. \s1 Utuwa̱ u Yesu \p \v 6 Aku katsumate ka zuba ki ka tonuko mu, “Idani i na yi mayun ɗa, a wushuku kpam n iꞌya. Magono ma Zuba Kashila̱ uza ɗa u na̱ka̱i Kulu Keri ku ne a asu u ntsumate, u suku ta̱ katsumate ka zuba ka ne ka wenike agbashi a ne ili iꞌya ya tuwa̱ ya gita̱ gogo.” \p \v 7 Yesu danai, “Panai na! Ma̱ ta̱ a utuwa̱ gogo. Tagara̱da u na u dana ta̱ ili iꞌya ya gita̱ gogo‑na n ubana a kapala. Kashila̱ ka zuwuka ta̱ aza ɗa a tonoi u ɗa una̱ u shinga.” \p \v 8 Mpa Yahaya, uza ɗa n panai kpam n wenei gba̱ ili i nala yi. An n kotsoi upana n uwene iꞌya, aku n kuɗa̱ngi a aꞌene a katsumate ka zuba ka ka wenike mu ili yi gba̱ tsa̱ra̱ n lyaka yi kayala. \v 9 Shegai u tonuko mu, “Aꞌa! Kotsu vu lyaka mu kayala wa! Mpa dem kagbashi ka tyoku u vunu, n atoku a vunu ntsumate, kpam n gba̱ ama ɗa a wenei karinga̱ ka idani i tagara̱da u na vi. Lyaka Kashila̱ kayala!” \p \v 10 Aku u tonuko mu kpam, “Kotsu vu kimba̱ ili iꞌya a danai a tagara̱da na vi a kaci ka ili iꞌya ya gita̱sa̱ gogo‑na n iꞌya ya tuwa̱ ya gita̱ a kapala wa. Aꞌayin a ɗa ili i na yi ya gita̱ a ka rawa ɗe gogo. \v 11 A̱sa̱ka̱ gba̱ aza ɗa a ka yansa tsicingi a rongo uyansa tsicingi hal kain ki ka rawa. Aza ɗa kpam a ka yansa ili i icaɗi a rongo uyansa iꞌya. Aza ɗa kpam a ka yansa ili i shinga, a rongo uyansa ili iꞌya iꞌa̱ri i shinga, aza ɗa kpam aꞌa̱ri uwulukpi a suma uyansa tsicingi.” \p \v 12 Yesu doki u danai, “Panai na! Ma̱ ta̱ a utuwa̱ gogo. Ma̱ ta̱ a utuwa̱ n tsupa ko kpam n yanka gba̱ ama mavura a ili iꞌya a yansai. \v 13 “Mpa Alfa mpa dem Omega.† Wata, mpa Kagita̱ mpa dem Makorishi. Mpa Uza u Iyan mpa kpam Uza u Utyoku. \p \v 14 “Kashila̱ ka zuwuka ta̱ aza ɗa a za̱i ntogo n le sarara una̱ shinga, kpam adama a nala, a ka fuɗa ta̱ a ka lya ilimaci i nɗanga n ɗa n tsu na̱ka̱ uma kpam a wura a itsutsu a uwa a asuvu a ilyuci yi. \v 15 Shegai a ka ɓishinka ta̱ ama a na uꞌuwa a asuvu a ilyuci yi: aza ɗa a gonukoi kaci ka le n ashinda̱ adama a unyushi u le, n aza a uyansa tsukunu, n aza a uyansa tsishankala. A ka ɓishinka ta̱ dem aza a maga̱la̱ka̱, n aza ɗa a ka lyasa̱ka ameli kayala, n gba̱ aza ɗa a tsu dansa kaɓan. \p \v 16 “Mpa Yesu, n suku ta̱ katsumate ka zuba ka va̱ ka na̱ka̱ ɗa̱ akani a na yi a aꞌuwa a Atoni. Mpa Kami; wata, Matsikaya ma Dawuda Magono. Mpa Katala ka Kpasani.”\fig Katala ka kpasani|src="Rev_22_16.tif" size="span" loc="Rev. 22:16" ref="Kuw. 22:16" \fig* \p \v 17 Kulu Keri n ukasavu u Maku ma Kondom mi a danai, “Tuwa̱!” Uza ɗa baci u panai akani a na yi a̱sa̱ka̱ u dana, “Tuwa̱!” Uza ɗa baci wa pana kakuli u tuwa̱, uza ɗa baci dem wa ciga, a̱sa̱ka̱ u kene mini ma uma gbani. \s1 Makorishi \p \v 18 Mpa Yahaya ɗa ma rono atsuvu a uza ɗa baci dem wa pana akani a kaci ka ili iꞌya ya gita̱sa̱ gogo‑na, kpam n iꞌya ya tuwa̱ ya gita̱ a kapala iꞌya n korongi a tagara̱da u na vi: Uza u doku baci ili a asuvu a akani a na yi, Kashila̱ ka doku yi ta̱ dem mavura ma ne. Wa yanka yi ta̱ mavura n usara u shindere u ɗa n yain kadyanshi ka le pini a tagara̱da u na vi. \v 19 Kpam uza u takpa baci ili a asuvu akani a na yi, Kashila̱ ka ɓishinka yi ta̱ utsa̱ra̱ una̱ u shinga u ɗa a dansai a tagara̱da na vi. Kashila̱ kpam ka ɓishinka yi ta̱ ulya ilimaci i maɗanga ma una̱ka̱ uma, kpam wa a̱sa̱ka̱ vuma u nala vi u rongo a ilyuci i uwulukpi i nala yi wa. \p \v 20 Yesu, uza ɗa u danai ili i na yi mayun ɗa, u dana ta̱, “Mayun ɗa, ma̱ ta̱ a utuwa̱ gogo.” \p Ami. Tuwa̱, Yesu Asheku! \p \v 21 A̱sa̱ka̱ Yesu Asheku u wenike gba̱ ɗe ukuna u shinga u pige u ne. Ami.