\id EPH NT0010 Tsikimba (kdl) (Auna Kambari) 2010 \h Afisu \toc1 Ukanikorongi Ubana a Asu u Aza a Afisu \toc2 Afisu \toc3 Afi. \mt2 Ukanikorongi Ubana a Asu u \mt1 Aza a Afisu \is1 Ukukpa̱ u kadyanshi \ip Bulus korongu ta̱ ukanikorongi u na vi ubana a asu u Atoni a ɗa aꞌa̱ri a Afisu cina eyi a kuwa ku aꞌali. Wa̱ri u rongo ta̱ a Afisu hal ayen a tatsu n u wenishiki ama ukuna u Yesu. Katani ka Aritima kameli ka pini ka pige a ilyuci yi. Ayain a manyan ma ameli a tsu tsa̱ra̱ ta̱ ikebe ushani a asu u udengishe ameli a kenu a kenu. Uwenishike u Bulus u zuwa ta̱ ama a a̱sa̱ka̱i utsila̱sa ameli yi. Nala zuwa ta̱ ayain a manyan ma ameli yi a yain upan n eyi. \ip Cina ukuna u nala vi u wura ɗe ɗa Bulus korongi ukanikorongi u na vi. A asuvu a ukanikorongi vi u tonuko ta̱ Atoni a ɗa aꞌa̱ri a Afisu gba̱ ili i shinga i shinga iꞌya a ka tsa̱ra̱ adama a ɗa aꞌa̱ri kaɓolo n Kawauwi. Ili i nala yi i likimba iꞌya wa, shegai i zuba iꞌya kpam i la ta̱ i likimba. U tonuko le ta̱ gba̱ Atoni ili i te iꞌya aꞌa̱ri a asuvu a Kawauwi, u dambula gba̱m ko avu kaletsu ka eni ka va̱ri wa. U wenishike ta̱ tyoku ɗa vali wa rongo n uka u ne. U wenishike ta̱ dem tyoku ɗa mmuku ma rongo n isheku i le, nala dem agbashi n azakuwa a le. \ip Gba̱ ili iꞌya Bulus danai a kaci ka Atoni a Afisu, nala dem iꞌa̱ri a asu u Atoni gogo‑na. Gba̱ tsunu tsa̱ ta̱ n ili i shinga i shinga i zuba an tsa̱ri n Kawauwi. Nala kpam, u gan ta̱ tsu rongo mai tyoku ɗa tagara̱da u na vi u wenishikei. \is1 Ili iꞌya iꞌa̱ri a tagara̱da u na vi \io1 Idyani (1:1-2) \io1 Kawauwi ka tuko ta̱ una̱ u shinga u kulu (1:3–3:21) \io1 Uma u savu kaɓolo n Kawauwi (4:1–6:20) \io1 Idyani i makorishi (6:21-24) \c 1 \s1 Idyani i Bulus \p \v 1 Mpa Bulus, uza ɗa wa korongu ukanikorongi u na vi. Kasuki ka Yesu Kirisiti Kawauwi ka ma̱ri, kpaci Kashila̱ ka ka cigai ka ɗanga̱sa mu n woko nala. \p Ama a uwulukpi a Kashila̱ a ɗa aꞌa̱ri a Afisu alya ma koronku, aza ɗa kain dem Yesu Kawauwi ɗa aꞌa̱ri a utono. \p \v 2 A̱sa̱ka̱ Kashila̱ Tata u tsunu n Asheku Yesu Kawauwi a na̱ka̱ ɗa̱ ukuna u shinga na̱ ndishi n shinga. \s1 Una̱ u shinga a asuvu a Kawauwi \p \v 3 Tsu cikpalai Kashila̱ Tata u Asheku a tsunu Yesu Kawauwi. Aya u zuwuka tsu una̱ u shinga a asu u ɗa u na̱ka̱ tsu gba̱ ukuna u shinga u ɗa u wuta̱i a zuba, tsa̱ra̱ u ɓa̱nga̱ uma u tsunu a asuvu a kulu. U yan ta̱ nala an u ɓolomgbono tsu n Kawauwi. \v 4 Tun kahu Kashila̱ ka yain likimba, u ɗanga̱sa tsu ta̱ tsu woko ama a ne a asu u ɗa u ɓolomgbono tsu n Kawauwi. Yan ɗa u yain nala tsa̱ra̱ tsu rongo sarara bawu ili iꞌya i nangasai atakasuvu a tsunu a kapala ka ne. Kpam tsa̱ra̱ kotsu ili i roku i cingi i rongo a asuvu a tsunu iꞌya ya zuwa yi u ka̱na̱ tsu n unyushi wa. \v 5 Kpaci Kashila̱ ka ciga tsu ta̱ tun caupa, u yawunsa ta̱ u gonuko tsu mmuku n ne a asu u ili iꞌya Yesu Kawauwi yain. Kashila̱ ka pana ta̱ kayanyan an u yain nala, kpam nala dem wa ciga u yain iꞌya. \v 6 Adama a nala, tsu cikpala yi ta̱ an u yanka tsu ukuna u shinga u pige. Gbani ɗa u yanka tsu ukuna u shinga vi, a asuvu a Kawauwi uza ɗa wa ciga. \v 7 A asuvu a Kawauwi tsu woko ta̱ fa̱a̱ adama a mpasa ma ukpa̱ u ne, kpam ɗa gai i zuwai tsu tsa̱ra̱i ucimbusa̱ u unyushi u cingi vi. Nala Kashila̱ ka wenike tsu an ukuna u shinga u ne wa̱ri u pige, \v 8 kpam u wenike tsu ta̱ u ɗa cika. Kpaci Kashila̱ ka̱ ta̱ n kakiri, kpam n ureve u ili, \v 9 u yan ta̱ ili iꞌya wa ciga u yain. U wenike tsu ta̱ ili iꞌya u sokongi iꞌya u foɓusoi u yain a akere a Kawauwi. \v 10 Aꞌayin a yan baci, afoɓi a ne a ɗa u ɓolomgbono ko ndya wa a zuba n likimba kaɓolo n magono ma te mi; wata, Yesu Kawauwi. \p \v 11 Kashila̱ ka ɗanga̱sa tsu ta̱ tsu woko ama a ne a asu u ɗa u ɓolomgbono tsu n Kawauwi. Tun caupa ɗa u yawunsai u yain nala, ɗa gai u yain iꞌya vi, kpam u zuwa ta̱ ko ndya wa i woko tyoku ɗa wa ciga. \v 12 U yan ta̱ nala tsa̱ra̱ a̱tsu aza a Yahuda aza ɗa tsa̱ri aza a kagita̱ ka uzuwa uma ara Kawauwi, tsu zuwa ama a cikpala Kashila̱, kpaci wa̱ ta̱ n tsupige. \v 13 Kpam nala dem wa̱ri ara ɗe. I pana ta̱ Kadyanshi ka Shinga, kpam Kadyanshi ka Shinga ki ka ka wauwa ɗa̱. I wushuku ta̱ n Kawauwi, kpam a ɓolomgbono ɗa̱ n eyi. Adama a nala, Kashila̱ ka na̱ka̱ ɗa̱ ta̱ Kulu Keri ka u zuwamgbana̱kai ama a ne. Kulu ka̱ ta̱ yavu kugyan ka ka wenike an eɗa̱ aza a Kashila̱ a ɗa. \v 14 An u wokoi tsu wushai Kulu Keri, mala̱la̱ ma̱ la wa, tsa reve ta̱ an Kashila̱ ka na̱ka̱ tsu ukuna u shinga u ɗa u zuwamgbanai. Tsu reve ta̱ kpam an Kashila̱ ka na̱ka̱ ama a ɗa aꞌa̱ri ama a ne utsa̱ra̱ u kaci u ɗa u shaɗangi. Nala wa zuwa ta̱ ama a cikpala Kashila̱ kpaci wa̱ ta̱ n tsupige. \s1 Kavasu ka Bulus \p \v 15 An u wokoi Kashila̱ ka zuwuka tsu una̱ u shinga naha, kavasu ka ma yan ubana ara ne adama a ɗe. Tun aꞌayin a ɗa n panai alabari a da i wushuku ɗe n Yesu Asheku, kpam ya ciga ama a Kashila̱, \v 16 tun aꞌayin a nala a ɗa ma̱ri a ucikpa Kashila̱ adama a ɗe maco. Aꞌayin a ɗa baci dem ma yan kavasu, n tsu yan ta̱ kavasu adama a ɗe. \v 17 Ubana a asu u Tata u tsunu ɗa ma yan kavasu, uza ɗa wa̱ri n tsupige tsu pige. Aya Kashila̱ ka Yesu Kawauwi Asheku a tsunu. N folo yi ta̱ u zuwa ɗa̱ i yain n ugboji, kpam u wenike kaci ka ne ara ɗe, tsa̱ra̱ i lyai kapala n ureve u ne. \v 18 N yan ta̱ dem kavasu u zuwa ɗa̱ i yain n ureve tsa̱ra̱ i reve ukuna u shinga u ɗa wa̱ri n u ɗa adama a ɗe. Eɗa pini ufoɓusi ya vana tsa̱ra̱ i wushi ukuna u shinga u na vi, kpaci u isa̱ ɗa̱ ta̱ i woko mmuku n ne. N yan ta̱ kpam kavasu tsa̱ra̱ i reve tsupige tsu una̱ u shinga u ɗa u yain kazuwamgbani wa na̱ka̱ ama a ne. \v 19 N yan ta̱ kpam dem kavasu tsa̱ra̱ i reve ucira u ne, u ɗa u lai ko ndya wa, u ɗa u tsu ɓa̱nga̱ tsu a̱tsu aza ɗa tsu wushuki. U ɗa gai ucira u pige u ɗa \v 20 u yankai manyan an u zuwai Kawauwi ka gono n uma, aku u zuwa yi u dusuku a asu u tsupige a kukere ku ulyaki ku ne a zuba. \v 21 Kawauwi ka lya ta̱ tsugono tsu ucira kau‑kau u ɗa wa̱ri pini, ko an u wokoi aꞌa̱ ta̱ n ucira. Kala ka ne ka la ta̱ gba̱ aꞌala a aza a tsugono tsupige. Ukuna u mayun u ɗa na vi gogo‑na, kpam wa woko ta̱ mayun a aꞌayin a utuwa̱. \v 22 Kashila̱ ka na̱ka̱ ta̱ kpam Kawauwi tsugono a kaci ka ili gba̱, u zuwai kpam u woko Kaci ka Atoni; wata, ikyamba i ne iꞌya la vi. \v 23 Atoni yi ikyamba i Kawauwi iꞌya, aya u tsu shaɗangu le n ucira u ne kpam u tsu na̱ka̱ ko ndya uma ko nte wa. \c 2 \s1 Gogo‑na tsa̱ ta̱ n uma \p \v 1 Caupa iꞌa̱ri ta̱ yavu akushe, kpaci i ꞌyuwain upana̱ka Kashila̱, kpam ya yansa unyushi u cingi. \v 2 I tsu rongo ta̱ a uyansa tyoku ɗa ama a likimba a tsu yansa. I pana̱kai Kanangasi,\f + \fr 2:2 \ft Kanangasi; wata, “Shetan” kala ka dem ka Kala̱pa̱nsi.\f* uza ɗa wa lya tsugono tsu ityoni i cingi iꞌya ya rongo a kalishi. Kanangasi ki uwule u cingi u ɗa wa yan manyan u ɗa, kpam wa tono n aza ɗa a ꞌyuwain upana̱ka Kashila̱. \v 3 Caupa gba̱ tsunu tsa̱ri ta̱ tyoku u le. Gba̱ ili i cingi iꞌya i luwa tsu uyan iꞌya tsa yansa. Tsa tono ili iꞌya uyawunsa n maluwa ma cingi ma tsunu ma tonuko tsu tsu yain. An u wokoi tsa̱ri tsa yansa ili i cingi, dere ɗa wa̱ri Kashila̱ ka yan tsu mavura, tyoku ɗa wa yanka ama ɗa a buwai. \p \v 4 Shegai asuvayali a Kashila̱ a gbonguro wa wa, kpam wa ciga tsu ta̱ cika. \v 5 U ɓolomgbono tsu n Kawauwi, kpam u na̱ka̱ tsu uma u savu. U yan ta̱ nala cina tsu buwai yavu akushe adama a unyushi u cingi u tsunu. Adama a tsishinga tsu ne ɗa koshi Kashila̱ ka wauwa ɗa̱. \v 6 U ꞌya̱nga̱sa̱ tsu ta̱ a asuvu a ukpa̱ kaɓolo n Kawauwi, kpam u zuwa tsu a zuba tsa̱ra̱ tsu rongo n Kawauwi tsu lyai tsugono n eyi. Kashila̱ ka yan ta̱ nala a asu u ɗa u ɓolomgbono tsu n Yesu Kawauwi. \v 7 A ure u na u ɗa u wenike tsu ukuna u shinga u ne a asuvu a Yesu Kawauwi, tsa̱ra̱ a asuvu a ayen a ɗa a ka tuwa̱ ama a wene tyoku ɗa ukuna u shinga u ne wa̱ri kpam u lai ko ndya wa. \v 8 Adama a ukuna u shinga u ne u ɗa u wenike ɗa̱ koshi, ɗa u wauwa ɗa̱ a asu u ɗa i pityanangi n Kawauwi. U wauwa ɗa̱ adama a ili i shinga iꞌya i yain wa, nala kune ku Kashila̱ ka ara ɗe, \v 9 adama a ili iꞌya i yain ɗa wa. Ɗa gai i zuwai bawu uza wa̱ri la uza ɗa wa fuɗa wa cikpala kaci ka ne ki. \v 10 Kashila̱ ka ka yan tsu tyoku ɗa tsa̱ri. A asuvu a Yesu Kawauwi, Kashila̱ ka yan tsu ta̱ tsa̱ra̱ tsu yain manyan ma shinga. Nala u foɓusoi u ɗa tun caupa, tsa̱ra̱ tsu rongo nala. \s1 Kawauwi ka ka ɓolomgbono tsu \p \v 11 A matsa ɗa̱ aza a Yahuda wa. Eɗa aza a Yahuda a tsu isa̱ “aza ɗa bawu a kiɗai acombi.” Aza ɗa a tsu isa̱ ɗa̱ “aza ɗa bawu a kiɗai acombi” a tsu isa̱ ta̱ kaci ka le “aza ɗa a kiɗai acombi.” (Ukiɗa u acombi u le ili iꞌya a tsu yanka kaci ka le a ikyamba iꞌya koshi.) \v 12 Ciɓai, aꞌayin a ɗa bawu kotsu iꞌa̱ri i revei Kawauwi, iꞌa̱ aza a uyamba u Isaraꞌila wa. Kashila̱ ka yan ta̱ kazuwamgbani n ele, shegai n a̱ɗa̱ wa. U wushuku ta̱ kpam wa yanka le ili ushani shegai n a̱ɗa̱ wa. A likimba ɗa ya rongo, shegai iꞌa̱ n ili iꞌya i zuwukai uma wa, kpam i reve Kashila̱ wa. \v 13 Caupa, iꞌa̱ri ta̱ a mɓa̱ri, shegai gogo‑na a ɓolomgbono ɗa̱ ɗe n Yesu Kawauwi, kpam Kashila̱ ka tuko ɗa̱ evu n eyi a asuvu a mpasa n Kawauwi. \p \v 14 Kawauwi n kaci ka ne aya u tuko tsu ndishi n shinga. Caupa, tsilala tsa tsa̱ri a mere ma aza a Yahuda n Awulawa tsa̱ri ta̱ yavu kasaga. U takpa ɗe tsilala tsu nala tsi, aku u gonukoi gba̱ ama ili i te. \v 15 Mele ma aza a Yahuda ma̱ ta̱ n udani ushani u ɗa u gain ama a toni, shegai gogo‑na Kawauwi ka zuwa ma ɗe a ikengi a asu u ukpa̱ u ne. Yan ɗa u yain nala tsa̱ra̱ u tuko aza a Yahuda n Awulawa ara ne u yain kaɓolo ka savu. Nala kpam u zuwai ndishi n shinga a mere ma le. \v 16 Uciga u Kawauwi u ɗa tsilala tsa tsa̱ri a mere ma aɓolo a re a na yi tsu cina utyoku. U zuwa le a woko ikyamba i te, u gonuko le a asu u Kashila̱. Gba̱ nala vi, Kawauwi ka yan ta̱ iꞌya a asu u ukpa̱ u ne a mawandamgbani. \v 17 Kawauwi ka tuwa̱ ta̱ a likimba u yain kuɓari ku Kadyanshi ka Shinga ka ku yain kadyanshi ka ndishi n shinga. U yanka ɗa̱ ta̱ eɗa̱ Awulawa aza ɗa iꞌa̱ri mɓa̱ri, n a̱tsu aza a Yahuda aza ɗa tsa̱ri evu. \v 18 Gogo‑na gba̱ tsunu aza a Yahuda n Awulawa tsa fuɗa ta̱ tsa tuwa̱ a asu u Tata a asuvu a Kulu Keri ku te adama a ili iꞌya Kawauwi ka yanka tsu. \p \v 19 Adama a nala, eɗa̱ Awulawa iꞌa̱ kpam amoci ko kpam aza ɗa a wuta̱i a mɓa̱ri wa. Shegai i woko ɗe aza a uyamba u te n ama a Kashila̱. Gogo‑na eɗa̱ i woko ɗe aza a kuwa ku Kashila̱. \v 20 I wokoi aɓuku a kuma ka a mai, kpam Asuki na̱ ntsumate alya cuku tsu kuma ki, Kawauwi kpam aya katali ka ka lakai kalen cika a asu u kuma vi. \v 21 Aya wa ɓolomgbono gba̱ kuma ki. U zuwa ta̱ ka ku ꞌya̱nga̱i hal ku wokoi kuwa ku Kashila̱ ku uwulukpi. \v 22 Adama a ɗa a ɓolomgbono ɗa̱ n Kawauwi, gogo‑na Kawauwi ki ɓolomgbono ɗa wa ɓolomgbono ɗa̱ n Atoni a ɗa a buwai, tsa̱ra̱ i woko kuwa ku nala ki ka Kashila̱ ka rongo n ucira u Kulu Keri. \c 3 \s1 Manyan ma Bulus \p \v 1 Mpa Bulus, ma̱ ta̱ a kuwa ku aꞌali adama a manyan ma Kirisiti Kawauwi u zuwa mu n yanka ɗa̱ eɗa̱ Awulawa. \v 2 I reve ta̱ an Kashila̱ n ukuna u shinga u ne u na̱ka̱ mu manyan ma na mi n yain tsa̱ra̱ n ɓa̱nga̱ ɗa̱. \v 3 Kashila̱ ka zuwai n revei afoɓi a ne a ɗa u sokongi. Ma̱ri n koronku ɗa̱ ta̱ kenu a kaci ka ukuna u na vi. \v 4 I yan baci ka̱neshi u ili iꞌya n korongi, ya reve ta̱ ili iꞌya n revei adama a afoɓi a na yi a kaci ka Kawauwi. \v 5 Kashila̱ ka wenike afoɓi a na yi a asu u ama a ɗa a rongoi caupa wa. Shegai gogo‑na u wenike a ɗa ɗe a asu u Kulu Keri. U wenikei a ɗa a asu u ama a ɗa u ɗanga̱sai a woko asuki na̱ ntsumate n ne. \v 6 Afoɓi a Kashila̱ a ɗa na: Eɗa̱ Awulawa ya wusha ta̱ una̱ u shinga u ɗa Kashila̱ ka na̱ka̱, una̱ u te tyoku ɗa aza a Yahuda a ka wusha u ɗa. Awulawa n aza a Yahuda a woko ɗe ama a te. Eɗa̱ Awulawa ya wusha ta̱ dem ili iꞌya Kashila̱ ka yankai ama a ne kazuwamgbani, kpaci uɓolomgboni u ɗa iꞌa̱ri n Yesu Kawauwi. Ili iꞌya Kadyanshi ka Shinga ka danai iꞌya la vi. \p \v 7 Kadyanshi ka Shinga ka na ki ka ma yan kuɓari. An u wokoi Kashila̱ uza u shinga u ɗa, u na̱ka̱ mu manyan ma na mi ma utonusuko ama gba̱ Kadyanshi ka Shinga, kpam u ɓa̱nga̱ mu n yain ili i na yi n ucira u ɗa u na̱ka̱ mu. \v 8 Mpa gba̱ n lai unamba kalen asuvu a ama a Kashila̱, shegai gba̱ n nala, Kashila̱ ka na̱ka̱ mu manyan ma na mi ma utonusuko Awulawa ili i shinga iꞌya Kawauwi ka na̱ka̱sa̱. Ili i shinga i na yi i wura ta̱ ama a reve. \v 9 Kpam Kashila̱ uza ɗa u yain ili gba̱, u na̱ka̱ mu manyan ma utonusuko ama gba̱ ukuna u afoɓi a ɗa u sokongi a kagita̱. \v 10 U yain ili i na tsa̱ra̱ gogo‑na u wenike ucira kau‑kau u zuba tyoku ɗa wa̱ri n ugboji a ili iꞌya wa yansa gba̱. Kashila̱ ka wenikei ili i na yi a asu u ili iꞌya u yankai Atoni a ne. \v 11 Kashila̱ ka bidiga ta̱ kaci ka ne u yain ili i na tun caupa kahu u yain likimba, kpam gogo‑na u zuwa ɗe iꞌya i gita̱ a ure u ɗa Asheku Yesu Kawauwi ka tsunu u yain. \v 12 Cinda tsu wushuki n eyi, kpam tsu ɓolomgbonoi n eyi, tsa fuɗa ta̱ tsa tuwa̱ a asu u Kashila̱ karara bawu uwonvo. \v 13 Adama a nala, ma folo ɗa̱ i namba ugbamatangu an ma so mavura adama a ɗe wa. Mavura ma na mi ma tuko ɗa̱ ta̱ tsupige. \s1 Kawauwi ka ciga tsu ta̱ \p \v 14 Adama a nala, n kuɗa̱ngu ta̱ a kapala ka Tata n yanka ɗa̱ kavasu. \v 15 Aya Tata u maci u aꞌuwa gba̱, gba̱ aza ɗa aꞌa̱ri a zuba n aza ɗa aꞌa̱ri a likimba dem. \v 16 Kashila̱ ka fuɗa ta̱ ka zuwuka ɗa̱ una̱ u shinga ushani. Ɗa n folo yi tsa̱ra̱ Kulu ku ne ku na̱ka̱ ɗa̱ ucira, kotsu atakasuvu a ɗe a gbama. \v 17 Kpam n folo yi tsa̱ra̱ Kawauwi ka rongo asuvu a atakasuvu a ɗe an i pityanangi n eyi. Kavasu ka va̱ ka i rongo uciga u Kashila̱ kpam i cigamgbana. I yan baci nala ya woko ta̱ tyoku u maɗanga ma alu a ne a uwai asuvu a iyamba, kpam tyoku u kuwa ka a mai n cuku tsu ugbami. \v 18 Nala eɗa̱ n ama a Kashila̱ gba̱ ya reve ucun u uciga u ɗa Kawauwi ka ciga tsu. Wa ciga tsu ta̱ cika, uciga u ɗa u wurai ura̱tsana̱ka. \v 19 Ko an u wokoi uza wa̱ la wa fuɗa wa reve gba̱ tyoku ɗa Kawauwi ka ciga tsu wa, ma folo Kashila̱ ka a̱sa̱ka̱ i reve u ɗa, tsa̱ra̱ i woko tyoku ɗa u gain i woko; wata, tyoku ɗa Kashila̱ ka̱ri. \p \v 20 Kashila̱ ka̱ ta̱ n ucira u ɗa wa yan ili iꞌya i lai iꞌya tsu folo yi u yain, hal gba̱m n ili iꞌya tsu fuɗai tsu yawunsai. Kpam she u yain iꞌya n ucira u ne; wata, u ɗa wa yansa manyan a atakasuvu a tsunu. \v 21 A̱sa̱ka̱i tsu cikpala ni hal ubana bawu utyoku adama tsupige tsa u wenikei a ili iꞌya wa yansa a asuvu a kuwa ku Atoni, kpam n a asu u Yesu Kawauwi! Ami. \c 4 \s1 Ikyamba i te \p \v 1 Ma̱ ta̱ a kuwa ku aꞌali adama a ɗa ma gbashika Asheku, kpam ma folo ɗa̱ ta̱ i rongo ndishi n ɗa n rotsoi ma aza ɗa Kashila̱ ka isa̱i. \v 2 Ili iꞌya baci dem ya yan, i vakunku kaci ka ɗe, kpam i toni n ama sawu. I yain n ahankuri, kpam kotsu i yain upan aꞌayin a ɗa baci ama a ka yansa ukuna u gbani wa, kpaci ya ciga le ta̱. \v 3 Kulu Keri ku gonuko ɗa̱ ɗe ili i te, adama a nala, yanyi gba̱ iꞌya ya yan i rongo na̱ ndishi n shinga, tsa̱ra̱ i rongo pini ili i te. \v 4 Gba̱ tsunu ikyamba i te iꞌya. Kulu ku Kashila̱ ku te ka. Kpam Kashila̱ ka na̱ka̱ tsu ta̱ uzuwa u uma u te an u ɗanga̱sa tsu tsu woko ama a ne. \v 5 Gba̱ tsunu Asheku a te a ɗa tsu. Uwenishike u te u ɗa tsu pityanangi n u ɗa. Ulyuɓugu u te u ɗa tsu wushai. \v 6 Gba̱ tsunu Kashila̱ ka te ka tsa gbashika, kpam aya Tata u tsunu gba̱. Wa lya ta̱ tsugono tsu ko ndya wa. Wa̱ ta̱ ko nte wa. Aya kpam pini a asuvu a tsunu gba̱. \p \v 7 Kawauwi ka na̱ka̱ ta̱ ya dem kune tsa̱ra̱ tsu yain manyan ma ne. Yan ɗa u yain nala adama a tsishinga tsupige tsu ne. \v 8 Tyoku ɗa Tagara̱da u Kashila̱ u danai, \p “Aꞌayin a ɗa u banai a zuba u Kashila̱, \p u tono ta̱ n aza a aꞌuwa a aꞌali a ɗa u ka̱na̱i, \p kpam u na̱ka̱i ama kune icun kau‑kau.” \x ◊ \xo 4:8 \xt Ishp. 68:18.\x* \p \v 9 (Gogo‑na ma ciga ta̱ i yawunsa a kaci ka udani, “U banai a zuba u Kashila̱.” \v 10 U bana baci a zuba u Kashila̱, u ka̱na̱ ta̱ u yain n kalen; wata, caupa, wa̱ri u cipa̱ ta̱ a iyamba, a likimba u na. Vuma ɗa cipa̱i a likimba u na vi aya dem uza ɗa yuwa̱i a zuba vi, tsa̱ra̱ u gonuko ili i woko tyoku ɗa i gain i woko.) \v 11 Aya u na̱ka̱i Atoni kune ku na ki icun kau‑kau: u zuwai aza roku a woko asuki. U zuwai aza roku a woko ntsumate, aza roku kpam a dansa kadyanshi ka Kashila̱. U zuwai aza roku a kirana n Atoni, aza roku kpam a woko awenishiki a Atoni. \v 12 Yan ɗa u yain nala tsa̱ra̱ ama a na yi a foɓuso ama a Kashila̱ a gbashika yi, tsa̱ra̱ Atoni yi, aza ɗa aꞌa̱ri ikyamba i Kawauwi a gbonguro n ucira. \v 13 Nala gba̱ tsunu tsa ɓolomgbono tsu woko ili i te a asu u uwushuku n Kashila̱ n ureve u Maku ma ne, kpam tsa woko ta̱ aza ɗa a gbonguroi. Wata, tsa woko ta̱ ushaɗangi tyoku u Kawauwi, uza ɗa wa̱ri tyoku ɗa u gain u woko. \p \v 14 Tsa woko kpam tyoku u mmuku wa. A ka kpatala̱sa tsu kaberikete tyoku u kpatsu ku aɓali a ka kpatala̱sa kaberikete wa. Tsa pana̱ka ama ɗa a ka ciga a yinsa̱ tsu n uwenishike u kaɓan u gbani wa. \v 15 A una̱ u nala, tsu dansa ukuna u mayun kpam tsu cigamgbana, tsa̱ra̱ tsu gbonguro kpam tsu woko una̱ u te n Kawauwi gba̱ gba̱, eyi uza ɗa wa̱ri Kaci ka Atoni. \v 16 Kawauwi ka ɓolomgbono ta̱ ama gba̱, tyoku ɗa karuva ka tsu ɓolomgbono apashi a ikyamba i vuma. Kapashi dem ka yan baci manyan ma ne, ka ɓa̱nga̱ ta̱ apashi a roku a gbonguro, tsa̱ra̱ ikyamba yi gba̱ i woko n alafiya, n ugbonguro, kpam ushaɗangi n uciga. \s1 Uma u savu \p \v 17 Adama a nala, n tonuko ɗa̱ ta̱ kpam n rono ɗa̱ atsuvu a asuvu a kala ka Asheku, a̱sa̱ka̱i uyansa tyoku ɗa Awulawa a ka yansa. Ure u uyawunsa u le u gbani u ɗa. \v 18 Atakasuvu a le aꞌa̱ ta̱ a asuvu a karimbi, a reve ko i te wa, kpaci a pana̱ka Kashila̱ wa. Adama a nala a ka tsa̱ra̱ uma u ɗa Kashila̱ ka na̱ka̱ wa. \v 19 Aꞌayin a ɗa baci a yain ili i cingi, a tsu pana kpam uwono wa. A neke ɗe kaci ka le a uyansa ili iꞌya ikyamba ya ciga, kpam a ka yansa ta̱ gba̱ icun i tsishankala, kpam a a̱sa̱ka̱ uyansa ili i nala yi wa. \p \v 20 Eɗa̱ tani, an i revei Kawauwi, tyoku ɗa a tonuko ɗa̱ i yansa ɗa la wa. \v 21 N reve ta̱ i pana ta̱ ukuna u ne, kpam iꞌa̱ ta̱ a asuvu a ne, adama a nala a wenishike ɗa̱ ta̱ ukuna u mayun u Yesu. \v 22 A wenishike ɗa̱ ta̱ i a̱sa̱ka̱ ili iꞌya iꞌa̱ri i yansai caupa. Aꞌayin a nala yi uma u ɗe u namgba ta̱ adama a ɗa i cigai uyansa gba̱ icun i ikuna i cingi. \v 23 Gogo‑na a̱sa̱ka̱i Kashila̱ ka savaɗa uma u ɗe tsa̱ra̱ i gita̱ uyawunsa a ure u savu. \v 24 A̱sa̱ka̱ Kashila̱ ka gonuko ɗa̱ ama a savu. U yan ɗa̱ ta̱ i woko tyoku u ne, adama a nala u ka̱na̱ ta̱ i woko ama a maci kpam uwulukpi n ukuna u mayun. \p \v 25 U ka̱na̱ ta̱ i a̱sa̱ka̱ kaɓan. Ya dem tonusuko utoku u ne Katoni ukuna u mayun, kpaci tsa̱ ta̱ tyoku u apashi kau‑kau a ikyamba i te. \v 26 Aꞌayin a ɗa baci i yain upan, kotsu i yain unyushi u cingi wa, kiranai, kotsu i yain upan hal kaara ka rukpa̱ wa. \v 27 Kotsu i na̱ka̱ Kala̱pa̱nsi† kabala u lyai kaci ka ɗe wa. \v 28 Uza ɗa baci wa̱ri kaboki, kotsu u doku u boko wa. A una̱ u nala, she u ma̱tsa̱ uyan manyan, tsa̱ra̱ u tsa̱ra̱ ili iꞌya wa na̱ka̱ aza a unambi. \p \v 29 Kotsu i dansa ikuna i cingi wa, shegai i dansa ikuna i shinga iꞌya ya ɓa̱nga̱ ama a gbonguro. Dansai ili iꞌya ya gbamatangu aza ɗa a ka pana̱ka ɗa̱ vi tsa̱ra̱ i yan le n kalen. \v 30 Kpam kotsu i zuwa Kulu Keri unamgbukatsuma̱ wa, kpaci ka̱ ta̱ tyoku u kugyan ka ku wenikei eɗa̱ ama a ne a ɗa. Kashila̱ ka na̱ka̱ ta̱ Kulu, tsa̱ra̱ u wenike an wa wutukpa̱ ɗa̱ kain ka makorishi ka rawa baci. \v 31 I a̱sa̱ka̱ unamgbi u asuvu n upan n asuvu a shen. Kotsu i rongo n ibili ko kpam i yain ili iꞌya ya tuko kunangasu wa ko kenu. \v 32 A una̱ u nala, yamgbanai ili i shinga, kpam i wenike asuvayali. Cimbusuka̱i aza ɗa a nusuka ɗa̱, tyoku ɗa Kashila̱ ka cimbusuka̱ ɗa̱ unyushi u cingi u ɗe a asu u Kawauwi. \c 5 \s1 Rongoi a asuvu a katyashi \p \v 1 Adama a nala rongoi tyoku u Kashila̱, kpaci eɗa̱ mmuku n ne n ɗa, aza ɗa wa ciga cika. \v 2 I cigi ama maco, tyoku ɗa Kawauwi ka ciga tsu, hal u kuwa̱i adama a tsunu. U nekei uma u ne tyoku u uɗara̱kpa ubana a asu u Kashila̱, kpam nala vi wa̱ ta̱ tyoku u ili i magula̱ni a asu u Kashila̱. \p \v 3 Kotsu i yain tsishankala, ko ili i uwono, ko kpam kurura a mere ma ɗe wa. Icun i inyushi i cingi i nala yi i lobono a asu u ama a Kashila̱ wa. \v 4 Kpam dem u lobono i dansa kadyanshi ka icaɗi wa, kpam kotsu i dansa n utengeshi ko majari ma cingi wa. A una̱ u nala, she i cikpi Kashila̱ adama a ili iꞌya wa yansa̱ka ɗa̱. \v 5 I reve ta̱ na vi mayun ɗa: Uza u yan baci unyushi u tsishankala, ko u yain ili i cingi, ko wa̱ri n kurura, wa uwa a tsugono tsu Kawauwi n tsu Kashila̱ wa. Uza ɗa baci dem wa yansa ili i nala yi, kameli ka wa gbashika. \v 6 Kotsu i a̱sa̱ka̱ uza roku u yinsa̱ ɗa̱ u tonusuko ɗa̱ ili iꞌya bawu iꞌa̱ri i mayun wa. A ka ɓa̱ra̱kpa̱ wa, Kashila̱ ka yan ta̱ upan n ama a ɗa bawu a na̱ka̱ yi karinga̱, a ka yansa baci icun i ili i cingi i na yi. \v 7 Adama a nala, kotsu i ɓolomgbono n aza ɗa a ka yansa ikuna i cingi tyoku u nala wa. \p \v 8 Caupa, iꞌa̱ri ta̱ a asuvu a karimbi, shegai gogo‑na a ɓolomgbono ɗa̱ ɗe n Asheku, kpam i uwa ɗe a asuvu a katyashi. Adama a nala rongoi tyoku u ama a ɗa aꞌa̱ri aza a katyashi. \v 9 N dana ta̱ nala kpaci katyashi ka tsu zuwa ta̱ ama a yain ili iꞌya iꞌa̱ri i shinga, n i maci, n i mayun. \v 10 Adama a nala ma̱tsa̱i i rotsongusu ili iꞌya ya zuwa Asheku a pana kayanyan. \v 11 Kotsu i ɓolomgbono a asu u uyan ili iꞌya ama a ɗa aꞌa̱ri a karimbi a ka yansa wa. Ili i nala yi i gbani iꞌya. A una̱ u nala, zuwai ama a reve ili i na yi i cingi iꞌya. \v 12 Ili i uwono iꞌya gba̱m a dansa ikuna iꞌya ama a yain a ukpawunsi. \v 13 Shegai aꞌayin a ɗa baci katyashi ka wakanai ara le, ya dem wa wene ta̱ ili iꞌya ili yi i rotsoi. \v 14 Kpaci katyashi ka tsu wenike ta̱ ili dem. Ɗa i zuwai a danai, \q1 “Eɗa̱ aza ɗa ya lavuta, ꞌya̱nga̱i! \q1 ꞌYa̱nga̱i a ukpa̱, \q1 kpam Kawauwi ka wakana ta̱ ara ɗe.” \p \v 15 Adama a nala, kiranai n tyoku ɗa ya rongo. Kotsu i rongo tyoku u atengeshi wa, shegai rongoi n kakiri. \v 16 Yanyi manyan n kabala ka iꞌa̱ri n ka mai, kpaci ama a ka yansa ta̱ tsicingi a aꞌayin a na. \v 17 Adama a nala kotsu i woko atengeshi wa, shegai i rotsongusu ili iꞌya Asheku a ka ciga ɗa̱ i yain. \v 18 Kotsu i tamgbala̱ka n uso ma̱ra̱ wa, kpaci nala wa nangasa ɗa̱ ta̱. A una̱ u nala, a̱sa̱ka̱i Kulu ku shaɗangu ɗa̱ n ucira. \v 19 Shipai icun i ishipa i Kashila̱ gba̱, kpam i gbamatangu atoku a ɗe. Shipai ishipa i ucikpala Asheku n atakasuvu a ɗe gba̱. \v 20 Cikpai Kashila̱ Tata u tsunu maco a ili gba̱ adama a kala ka Asheku Yesu Kawauwi ka tsunu. \s1 Aka n aꞌali \p \v 21 Adama a ɗa ya na̱ka̱ Kawauwi karinga̱, she i gorimuko atoku. \p \v 22 Eɗa̱ aka a iyolo, gorimukoi aꞌali a ɗe tyoku ɗa i tsu gorimuko Asheku, \v 23 adama a ɗa vali aya kaci ka uka, tyoku ɗa Kawauwi ka̱ri Kaci ka Atoni; wata, ikyamba i ne. \v 24 Adama a nala, uka dem u gorimuko vali u ne a ili dem, tyoku ɗa Atoni a tsu gorimuko Kawauwi. \p \v 25 Eɗa̱ aꞌali a ɗa iꞌa̱ri n aka, ya dem cigi uka u ne, tyoku ɗa Kawauwi ka cigai Atoni hal u kuwa̱i adama a le, \v 26 tsa̱ra̱ u gonuko le uwulukpi, an u za̱ le n mini n udani u ne. \v 27 U yan ta̱ na vi tsa̱ra̱ u gonuko Atoni yi a woko n tsulobo kpam u tuko le a kapala ka ne tyoku u ukasavu u ɗa bawu wa̱ri n kashinda̱ ko utyacira ko kpam icun i unamgba. Pini nala, a ka woko ta̱ uwulukpi kpam bawu unyushi. \v 28 Nala kpam dem aꞌali, u ka̱na̱ ta̱ a cigi aka a le, tyoku ɗa a ka ciga ikyamba i le. Uza ɗa baci wa ciga uka u ne, kaci ka ne ka wa ciga. \v 29 Uza wa̱ la wa kovo ikyamba i ne wa, shegai u lyatangu iꞌya u kirana kpam n iꞌya. Kpam ili iꞌya Kawauwi ka yankai Atoni yi iꞌya gai la vi, \v 30 kpaci a̱tsa apashi a ikyamba i ne. \v 31 Tyoku ɗa Tagara̱da u Kashila̱ u danai, “Vali u a̱sa̱ka̱ tata na̱ mma u ne u paɗara n uka u ne, ama a re a le a ka woko ta̱ ikyamba i te.” \x ◊ \xo 5:31 \xt Kag. 2:24.\x* \v 32 Ukuna u mayun u ɗa pini ukpawin a uwenishike u na vi. Kadyanshi ka Kawauwi n Atoni ka ma yan. \v 33 Shegai mayun ɗa ara ɗe dem: vali dem u ka̱na̱ ta̱ u cigi uka u ne tyoku ɗa wa ciga kaci ka ne, uka kpam u ka̱na̱ ta̱ u gorimuko vali u ne. \c 6 \s1 Mmuku n isheku i le \p \v 1 Eɗa̱ mmuku, gorimukoi isheku i ɗe kpaci eɗa̱ aza a Asheku a ɗa, kpam ili i shinga iꞌya i gain i yain iꞌya gai la vi. \v 2 Mele ma kagita̱ ma ma̱ri a asuvu a Mele Kupa ma ma korusoi n kazuwamgbani ka ka danai, “Na̱ka̱ tata na̱ mma u vunu tsupige.” \v 3 Kpam kazuwamgbani ka na: “Vu na̱ka̱ baci tata na̱ mma u vunu tsupige, ili dem ya wala vu ta̱ derere, kpam va ɓa̱ra̱kpa̱ ta̱ a likimba u na.” \p \v 4 Isheku, kotsu i zuwa mmuku n ɗe n yain upan wa. A una̱ u nala, kiranai n ele, na̱ka̱ le adooki kpam i wenishike le a ure u ɗa Asheku a ka ciga. \s1 Agbashi n azakuwa a le \p \v 5 Eɗa̱ agbashi, gorimukoi azakuwa a ɗe a ɗa aꞌa̱ri pini naha a likimba. Pana le uwonvo i na̱ka̱ le karinga̱ i gbashika le kpam mayun tyoku ɗa ya gbashika Kawauwi. \v 6 Ma̱tsa̱i manyan cika a aꞌayin dem, shegai kotsu i yain tsa̱ra̱ i zuwa azakuwa a ɗe a pana kayanyan aꞌayin a ɗa a ka wundya ɗa̱ koshi wa. Shegai i yain iꞌya i lai la, i yain manyan ma ɗe n atakasuvu a ɗe gba̱, tyoku ɗa Kashila̱ ka ciga, kpaci eɗa̱ agbashi a Kawauwi a ɗa iꞌa̱ri. \v 7 Yanyi manyan ma ɗe n maza̱nga̱, yavu Asheku a ɗa ya yanka, shegai ama koshi wa. \v 8 Ciɓai, Asheku a ka tsupa ta̱ manyan ma shinga ma ya dem u yain, ko kagbashi ko uza ɗa bawu wa̱ri kagbashi. \p \v 9 Eɗa̱ azakuwa, kiranai n agbashi a ɗe dem mai. Kotsu i dana ili iꞌya ya zuwa le a pana uwonvo wa. Ciɓai, azakuwa n agbashi gba̱ aꞌa̱ ta̱ n Uzakuwa u te a zuba, kpam u tsu yanka ta̱ ya dem una̱ u te. \s1 Icanga i kuvon i Kashila̱ \p \v 10 Akani a va̱ a makorishi a ɗa na: gbamai n ucira u Asheku u ɗa wa̱ri n ugbonguro cika kain dem, kpaci iꞌa̱ ta̱ kaɓolo n eyi. \v 11 Kasoje ka tsu foɓuso ta̱ icanga i kuvon adama a kuvon. Nala dem, u ka̱na̱ ta̱ i foɓuso gba̱ ili iꞌya Kashila̱ ka na̱ka̱ ɗa̱, tsa̱ra̱ aꞌayin a ɗa baci Kala̱pa̱nsi ka ciga ka la̱pa̱na̱sa̱ ɗa̱, kotsu i fuɗa i shamgba n ucira a uwanda̱sa u ne.\fig Ucanga u kuvon|src="Ephesians_6_10.tif" size="span" loc="Ephesians 6:11" ref="Afi. 6:10" \fig* \v 12 Kuvon ku tsunu n ama icun i tsunu ɗa wa, shegai n ityoni i cingi iꞌya na̱ ngono n le n ucira kau‑kau u likimba u karimbi u na, kpam tsa yan ta̱ kuvon n ucira u cingi u ɗa wa̱ri a kalishi. \v 13 Adama a nala, ukai gba̱ icanga i kuvon iꞌya Kashila̱ ka na̱ka̱ ɗa̱. Tsa̱ra̱ i suma a kain ka cingi wa. Ya yan ta̱ kuvon hal ubana a makorishi, kpam i rongo kushani n ucira. \v 14 Adama a nala, foɓusoi kaci ka ɗe! I dansa ukuna u mayun maco. Wa̱ ta̱ tyoku u kagbawatsu ka cuku ka vuma sirai a cuku, tsa̱ra̱ u foɓuso kaci ka ne u yain manyan. Yanyi ili iꞌya iꞌa̱ri derere, kpaci uyan ili iꞌa̱ri derere iꞌa̱ ta̱ tyoku u matogo ma urim ma ma ka̱ngu iꞌya ya sawa ɗa̱. \v 15 Lyayi kapala n uwushukusu n Kadyanshi ka Shinga ka ka tsu na̱ka̱ ndishi n shinga. Kpam ka woko ta̱ tyoku u akpata a aꞌene a ɗe, kpam ya woko ta̱ ufoɓusi mai. \v 16 Ili i roku iꞌya kpam na: lyayi kelime n upityanangusu n Yesu Kawauwi. Upityanangu u ɗe wa woko ta̱ tyoku u mara̱ga̱ ma uka̱ngusu aya a akina a ɗa uza u cingi vi wa takusu utuwa̱ ara ɗe. \v 17 I reve baci bawu mala̱la̱ an Kashila̱ ka wauwa ɗa̱, wa̱ ta̱ tyoku u makun ma kuvon ma ma tsu ka̱ngu kaci ka ɗe. Kpam i foɓuso i yain manyan n Kadyanshi ka Kashila̱. Wa̱ ta̱ tyoku u burundu u ɗa Kulu Keri ku na̱ka̱ ɗa̱. \v 18 Aꞌayin a ɗa baci i yain ili i na yi, yanyi kavasu i foli Kashila̱ ka ɓa̱nga̱ ɗa̱ a ili dem maco tyoku ɗa Kulu Keri ku tonoi n a̱ɗa̱. Kpam ya yan baci kavasu ki, i rongo ufoɓusi. Rongoi uyansa kavasu maco adama a ama a Kashila̱. \p \v 19 Yanka numu dem kavasu, tsa̱ra̱ Kashila̱ ka na̱ka̱ mu idani i maci iꞌya ma dana n gita̱ baci kadyanshi, tsa̱ra̱ n dansa bawu uwonvo kpam n tonuko ama akani a ɗa Kashila̱ ka wenike tsu gogo‑na a Kadyanshi ka Shinga. \v 20 Yesu Kawauwi u ɗanga̱sa mu ta̱ n woko kasuki ka ne, n yain kuɓari ku Kadyanshi ka Shinga ka ne, kpam ili iꞌya i zuwai gogo‑na a sira mu n ikani a kuwa ku aꞌali ɗa gai la vi. Yanyi kavasu tsa̱ra̱ aꞌayin a ɗa baci ma yan Kadyanshi ka Shinga ki, n dansa bawu uwonvo tyoku ɗa u gain. \s1 Idyani i makorishi \p \v 21-22 Ma ciga ta̱ i reve tyoku ɗa tsa̱ri n ili iꞌya tsa yansa. Ɗa i zuwai ma suku Tikiku ara ɗe. Utoku u tsunu u ɗa uza ɗa tsa ciga, kpam dem u gbashika ta̱ Asheku mai. Wa tonuko ɗa̱ ta̱ ili iꞌya ya gita̱sa̱ n a̱tsu, kpam wa gbamatangusu ɗa̱ ta̱ atakasuvu. \p \v 23 N yan ta̱ kavasu tsa̱ra̱ Kashila̱ Tata n Asheku Yesu Kawauwi u na̱ka̱ ɗa̱ ndishi n shinga, n uciga, kpam u na̱ka̱ Katoni dem upityanangu! \v 24 A̱sa̱ka̱ Kashila̱ ka wenike tsishinga tsu ne a asu u aza ɗa gba̱ a ka ciga Asheku Yesu Kawauwi ka tsunu n uciga u ɗa bawu wa kotso.