\id LAM -Kamano-Kafe \ide UTF-8 \h Lamentesen-Zavi Krafa \mt1 Lamentesen-Zavi Krafa \mt2 Lamentesen-Zavi Krafa \c 1 \s Jerusalemi ran kumapi tusi zavi krafage hu'naza naneke \p \v 1 Jerusalemi kumapina kora vahe'mo'a tusiza hu'nea kumamo'agi, atreno vuno eno higeno, menina vahera omanitfa hie. Kora ama mopafima me'nea kumatmimpina zmagatereno agri agimo'a anagame mareneria kuma me'neane. Hianagi menina mago kento a'mo hiaza huno tusi'a knazampi mani'ne. Kora kini ne'mofo mofa kna huno mani'neno, ne'onse kumatmina rama'a kegava hu'neanagi, menina mago kazokazo akna hie. \v 2 Jerusalemi kumamo'a mago a'mo nehiaza huno kenagera tusi zavikrafa hu'ne. Ana nehigeno avunumo'a tusiza huno ameregentega erami erami hu'ne. Kora tusi vahe ronea huzmante'neno savrira huno vano hu'neanagi, magomo'e huno eno eme azeri vavaose'ne. Ana nehigeno maka rone'amo'za komoru hunte'za, agri ha' vaheke mani'naze. \v 3 Hagi Juda vahera ha' vahezmimo'za eme zamavare'za vu'za mopazmirega ome kina huzmante'neza, kazokazo eri'za zamiza zamazeri haviza hu'naze. Ana hazage'za Juda vahe'mo'za ru vahepi umani emani hu'neza, magore hu'za mani fru osu'naze. Ana nehu'za tusi knazampima mani'nageno'a, ha' vahe'mo'za zamarotago hu'za ome zamazeri havizantfa hu'naze. \v 4 Hagi Saioni kumategama vu'nea kantamimo'za tusi zavi krafa hu'naze. Na'ankure knama huhamparinte'nezama knane knanema ne'zama kre'zama nene'za mono'ma huterema nehaza knarera mago vahe'mo'e hunora ome'nea zanku anara hu'naze. Jerusalemi ran kumamofo kuma kafaramimpina vahe'mo'a marerino atiramino osigeno, pristi vahe'mo'za tusi karagi ru'naze. Ana nehazage'za Jerusalemi kumapi mofa'nemo'za zavi netazageno, Jerusalemi kumamo'a tusi'a atazampi mani'ne. \v 5 Jerusalemi kuma'ma ha'ma eme huntaza vahe'mo'za ana kumara kegava hazageno zamagri eri'za vahe mani'ne. Ana nehu'za agri ha' vahe'mo'za Jerusalemi kumapina knare hu'za mani fru hu'za mani'naze. Jerusalemi kumapi vahe'mo'za tusi kumi hu'nazagu huno, Ra Anumzamo'a knazana atregeno eno eme zamazeri haviza hu'ne. Ana hazageno ha' vahezmimo'za mofavre nagazmia zamavare zamavugate'za vu'za afete moparega kina ome huzmante'naze. \v 6 Jerusalemi kumamofona knare avasase zama'amo'a atreno vu'ne. Kva vahe'amo'za dia afu'mo trazanku hakeno vano hiaza hu'naze. Ha' vahe'zamimo'za zamarotgo hazage'za fre'za nevazageno hankave zamia omane'neanagi, fre vava hu'za vu'naze. \v 7 Anama hige'za afete moparegama umani emanima hu'nezama knazama eneri'za, marerisa fenozama ante'naza zankura zamagesa antahi atrazageno vu'ne. Hagi ha' vahe'mo'zama zamavare'zama nevazageno'a, mago vahemo'e hunora zamagura ovazi'ne. Ana nehazage'za ha' vahezmimo'za hazenke zama zamagrite'ma fore hiazama nege'za zamagizare'naze. \v 8 Jerusalemi kumamo'a tusi'a kumi huno mago himnage zankna hu'ne. E'ina agafare ana rankumo'a agrua osu'ne. Kora ana kumamo'a knare zantfa hunege'za vahe'mo'za kenazanagi, menina havizantfa hie. Jerusalemi kumamo'a asunku nehuno franekie. \v 9 Jerusalemi kumamo'a mago akana hu'neankino, agru'ma osu'nea avu'avazamo'a frara okino amate kena'arera me'ne. Hianagi agrite'ma henkama fore'ma hania zankura agesa ontahi'ne. Hagi Jerusalemi kumamo'ma havizantfama higeno'a, mago vahemo'e hunora asunkura huonte'ne. Ana higeno amanage huno hu'ne. Ra Anumzamoka nagri knazana ko. Na'ankure ha' vahenimo'za zmavufga ra nehaze. \v 10 Jerusalemi kumamo'a mago akna hu'neankino, ha' vahe'mo'za eza rohu emere'za marerisa feno zantamima'a eri vagare'naze. Ra Anumzamo'a huno, ru moparegati vahe'mo'za Nagri Mono nompina umareoriho huno asevazi zmante'neanagi mani'neno negege'za ru moparegati vahe'mo'za Mono nompina umareri'naze. \v 11 Jerusalemi kumapima mani'naza vahe'mo'za karagi neru'za ne'zama nesaza zankura tusiza hu'za hake'naze. Ana nehu'za ne'zama nene'za ofri kasefa'ma hu'za manisnagura, knare'nare feno zazamia vahe nezami'zage'za, nona'a ete ne'za zami'naze. Hagi Jerusalemi kumamo'a mago akna hu'neankino amanage huno hu'ne. Ra Anumzamoka nagrira nazeri haviza nehazanki, nago huno hu'ne. \v 12 Jerusalemi kumamo'a kantegama enevaza vahekura kezatino, amama nagrite'ma fore'ma nehia knazana amnezane huta nehazafi? Kesga huta keganti kegama hiho, nagrama enerua knazana mago'a enerizageno, Ra Anumzamo'a arimpa ahenanteno nazeri haviza nehifi? Ra Anumzamo Agra'a nazeri havizana nehie. \v 13 Ra Anumzamo'a onagamuti teve nefa atregeno eramino zaferinani'afi teno ufre'ne. Ana nehuno krifureti nagiafina nazeri antrako huno nazeri rukrahe hu'ne. Ana higeno zaferina omneamne higeno, maka zupa navu evuevu nehige'na nagraku mani'noe. \v 14 Ra Anumzamo'a karenamare zafama hiaza huno kumini'a magopi erinteteno Agra'a azanteti nanankempi anaki antrako hunte'ne. Ana kumimofo knazamo higeno hankaveni'a omne'ne. Ana nehuno Ra Anumzamo'a nagrira ha' vahe'nimokizmi zamazampi navre antege'za, eme nazeri haviza nehazage'na hankaveti'na hara huzmantega osu'noe. \v 15 Hankavenentake sondia vaheni'a Ra Anumzamo'a amefi hunezamino, Agrama huhampri'nea kna fatgore ha' vahera zamatrege'za e'za nehazaveramina eme zamahe vagare'naze. Juda mopamo'a mago vene omase'nea mofakna hu'neankino, vahe'mo'zama zamagareti wainima regatiti'ma nehazaza huno Ra Anumzamo'a rehapatitre'ne. \v 16 E'inahu zama fore'ma hiazamo hige'na, tusi zavi netogeno navunumo'a tinkna huno eneramigeno, mago vahe'mo'a tavao'nirera mani'neno nazeri navavaneseno, nazeri hankavea oti'ne. Na'ankure ha' vahenimo'za hara hunagaterazageno, mofavre nagani'a zamazeri so'ea osige'za tusi'a knazampi mani'naze. \v 17 Saioni kumamo'a mago mofakna hu'neankino, vahe'mo'zama eme azama hanagura azana rusute'neanagi, mago vahe'mo'a eno asunkura hunenteno azeri hankavea oti'ne. Ra Anumzamo'a Jekopu nagakura huama huno, Tavaoma'arema nemaniza vahe'mo'za oti'za ha' vahe'a fore hugahaze huno hu'neankino, ha' vahe'mo'zama Jerusalemi kuma'ma kazana, agru osu zankna hu'nege'za ke'naze. \v 18 Jerusalemi kumamo'a huno, Ra Anumzamo'ma nagri'ma hunantea avu'avazamo'a fatgo hu'ne. Na'ankure amage antoma huno hunantea nanekea namefi humi'noe. Ana hu'negu maka vahe'mota tamagesa anteta nentahita, nagrama erua knazante tamavua anteta keho. Ha' vahenimo'za e'za vene omase mofane nagani'ane, nehazave naga'nianena eme zamavare'za vu'za, afete moparega ome kina huzmante'naze. \v 19 Zamagranema savri'ma hu'na vanoma nehua venenemo'za eme naza hanazegu'ma kema huana, havige hu'za renavatga hu'naze. Pristi vahenimo'zane, ugagota kva vahenimo'za ne'zanku fri'za hute'za, ne'zama nesaza zanku hake'za vano hazanagi, onke'za ran kumapi fri'naze. \v 20 Ra Anumzamoka ko, rama'a knaza e'neri'na havizantfa nehue. Narimpamo'a nevamagigeno, tumonimo'a rutane'ne. Na'ankure kagri kea ontahi'noe. Kumamofo ne'onse kantamimpine, nompinena bainati kazinteti nagri vahera zamahe fri'naze. \v 21 Nagrama karagi'ma ruana maka vahe'mo'za antahi vagare'naze. Ana hu'neanagi mago vahemo'e hunora eno asunkura hunenanteno, nazeri hanavea oti'ne. Ra Anumzamoka'ma atrankeno eno nazeri havizama hia knazamofo agenkea ha' vahenimo'za nentahi'za, tusi muse hu'naze. Hagi Ra Anumzamoka'ma zamazeri haviza hugahue hunka'ma huvempama hu'nana kante antenka, ame hunka zamazeri haviza huo hu'za zamagra hu'naze. \v 22 Hagi zamagrama hu'naza kefo avu'ava zana negenka, nagrama hu'noa kumi'nire'ma nazeri haviza hankenoma tumonimo'ma natama negrige'na karagi'ma ru'noaza hunka zamagri'enena zamazeri haviza huo. \c 2 \s Ra Anumzamo'ma Israeli vahe'ma rimpa ahezamante'nea zamofo naneke \p \v 1 Saioni kumamo'a vene omase mofakna hu'neankino Ra Anumzamo'a arimpa ahenenteno, arimpahe'zana hamponkna huno atregeno eramino Saioni kumara refite'ne. Ana knafina Ra Anumzamo'a agiama nentea trakura agesa ontahi, Israeli vahe'mo'ma ra agima eneria konaririzama'a eri mopafi atre'ne! \v 2 Ra Anumzamo'a Jekopu nagamokizmia asunkura huozmanteno, afi zagamo'ma mago zagama asgahu nakriaza huno zamaheno eri vaganereno, magore huno nonkumazmia otre eri haviza huvagare'ne. Ana nehuno tusi arimpa ahenezmanteno, ana maka Juda mopafima me'nea ranra kumatamimofo vihu kegina tapagehu atre vagare'ne. Ana maka mopane kva vahe'enena mopafi zamazeri atre vagarege'za tusi zamagazegu hu'naze. \v 3 Ra Anumzamo'a Israeli vahera tusi arimpa ahenezmanteno, maka hankave zamia eri atre'ne. Ana nehuno ha' vahe'zamimo'zama ha'ma eme huzmante'naku'ma erava'oma nehazageno'ma, tamaga azanu'ma anteso huno'ma zamazama nehizana eritreno zamaza osu'ne. Teve nefa'mo hagna hagna huno maka'za teno eri vagareaza huno, Jekopu nagara zamazeri havizantfa hu'ne. \v 4 Ha' vahe'mo'ma hiaza huno kevea atifi erinteno kri krarapeno, Saioni kumara hara hunte'ne. Jerusalemi kumamo'ma avesinentea vahe'a, Ra Anumzamo'a hankave'a erinteama huno zamahe fri vagare'ne. Ra Anumzamofo arimpa ahe'zamo'a, tusi'a teve nefa'mo hiaza huno Jerusalemi rankumara teno eri vagare'ne. \v 5 Hagi ha' vahe'mo hiaza huno, Ra Anumzamo'a Israeli vahera ha' rezmanteno maka mopa'zamia eri haviza nehuno, kini vahe nontamine hankave vihu zaminena eri haviza huvagare'ne. Anama hiazamo hige'za mofanemo'zama nehazaza hu'za maka Juda mopafima nemaniza vahe'mo'za tusi zamasunku zampi mani'neza, zavi krafa hu'naze. \v 6 Ra Anumzamo'a hozafi fugagi noma hiaza huno, mono noma'a eri tapage hutre'ne. E'ina nehuno atruma hu'za mono'ma hunentaza nona eri tapage hutre vagare'ne. Ana nehuno Saioni kumapima ne'zama kre'za nene'za musema nehaza knane, mani fruma nehaza Sabati knanena zamazeri zamagekanine. Ana nehuno Ra Anumzamo'a kini vahe'ene pristi vahera tusi arimpa ahenezmanteno, eri'za zamifintira zamazeri atre'ne. \v 7 Ra Anumzamo'a Agritegama kresramna vunentaza ita amefi hunemino Mono noma'anena amefi humi'ne. Ana nehuno ha' vahe zamazampi zamavarentege'za Jerusalemi kumapima kinimofo nontamima azeri agu'ma vazi'nea vihu keginaramina emeri anafa'a hu'naze. Ana nehu'za mono'ma hu knare'ma hiaza hu'za, ha' vahe'mo'za Ra Anumzamofo Mono nompi mareri'za ivimo agazamo huza tusi zamagasasa ru'naze. \v 8 Ra Anumzamo'a Jerusalemi kumamofo kuma kegina tapage hutrenigeno haviza haniegu agesa antahi'ne. Ana nehuno nofi avazuhumpi huno anteno keteno, azama rusuteno kuma keginama eri havizama hunaku'ma nehia azana eri onamagi'neanki rusuteno, kuma keginane, manisga hu'nezama ha'ma nehaza nonena eri haviza higeke zanasunku nehuke zavi ate'na'e. \v 9 Ana higeno Jerusalemi kumamofo rankafaramina mopamo refinetegeno, kafante'ma eri rusima nehaza ainiramina, Ra Anumzamo'a rufutagi atrene. Hagi kini vahe'zamine kva vahe'zaminena ha' vahe'mo'za eme zamavare'za afete moparega vu'za kina ome hunezmantageno kasegemo'enena fanane hu'ne. Ana nehigeno Ra Anumzamo'a ava'nagna zampina eforera huno kasnampa vahera nanekea eme ozmasami'ne. \v 10 Hagi Jerusalemi kumapi ranra vahe'mo'za zamasunku kukena nehu'za, kugusopa kate'za zamanunte nefre'za, kea osu akohe'za mopafi mani'naze. Ana nehazage'za vene omase mofa'nema Jerusalemi kumapima nemaniza mofanemo'za mopafi kepri hu'naze. \v 11 Nagri vahe'ma knama eri'zazama nege'na, ne'onse mofavre naga'mozama kumamofo kankamumpima hankavezmi omanege'zama umase emasema nehaza zama negena, zavira netogeno navumo'a pro nehigeno, tumonimo'a atane'ne. Ana nehigeno nagu'afi zamo'a marerino nanankempi titipa hu'ne. \v 12 Ne'onse mofavre naga'moza, hapinti ahe kuzafa hu'naza sondia vahe'mo hiaza hu'za, kumamofo kankamumpi mani'neza ne'zanku fri'za nehu'za, antazamimofonku hu'za ne'zane tinena tamiho hu'za nehazage'za antazamimo'za zamazampi zamavare'nage'za nefrize. \v 13 Hagi Jerusalemi kunamokagura nasunku hugantoanki, na'ane hu'na kagrikura hugahue? Magora ina kuma'mo kagrama eri'nankna knazana kora eri'neane hu'na kagri'enena erinte'na kegahue? Saioni mofa'moka na'ane hu'na kazeri hankaveti nanekea hugahue? Kagrama eri'nana hazenke zamo'a, hagerimo'ma hiaza huno amefenkame antuntu huno urami'ne. Ana hu'neankino mago vahe'mo'a kazeri onkanamregahie. \v 14 Kasnampa vahekamo'zama avanagnaza ke'none hu'zama huama'ma hu'nazana, havige hu'za kagrira regavatga hu'naze. Hagi kagrama hu'nana kumira erinte amara hu'za kasamizagenka nentahinka, ana kumimofo kinafintira atrenka fru hunka omani'nane. Anumzamofontegati eri'nona kasnampa ke hu'zama kagri'ma kasami'nazana havige hu'za kavre'za havi kampi vu'naze. \v 15 Jerusalemi kumamoka kagri tvaonte'ma enevuza kasunku zampima mani'nana zama nege'za, zamazana rupro nehu'za kiza zokago ke hunegante'za, Jerusalemi kumapima mani'naza vahe'ma nezamage'za zamagena ru'naze. Ana nehu'za amanage hu'za hu'naze. Kora ama kumamo'a knare zantfama huno konariri'ane kuma me'nege'za maka ama mopafi vahe'mo'zama nege'za muse nehu'za husgama hunte'naza kumapi ru kumare? hu'za hu'naze. \v 16 Jerusalemi kumamoka maka ha' vahekamo'za sifna kea hunegante'za, zamavera aninkreki nehu'za zokago kea amanage hu'za nehaze. Amanahu knama fore hanie hutama avegama ante'nona kna meni efore higeta ofri kasefa huta mani'neta Jerusalemi kumara eri haviza nehune hu'za nehaze. \v 17 Ra Anumzamo'ma korapa'ma huno, e'ina hu'za hugahuema huno retroma hunte'nea zamo efore nehigeno, hugahuema huno'ma hu'nea nanekea eri rganere. Ana hu'neankino Jerusalemi kumamoka asunkura huoganteno, kazeri mopafi atre'ne. Ha' vaheka'a hankave nezamino, zmatrege'za e'za, hara eme hugagatere'naze. Ana nehu'za kagrama havizama hana zankura tusi musenkase hu'naze. \v 18 Jerusalemi kumapima mani'naza vahemota Ra Anumzamofontega zavi krafagea hiho. Ana nehuta feru'ene kenage'enena zavira netenkeno, tamavunu'mo'a tinkna huno eramino. Kagra amnea omaninka, zavira tevava nehugeno kavumo'a pro hino. \v 19 Kenagera otinka mani'nenka, tima eri tagi treaza hunka, knazane krimpa haviza hu'zanena erinte ama hunka kazama hanigura Ra Anumzamofona asamio. Ana nehunka ne'onse mofavre nagaka'ama zamagaku'ma nehu'zama kuma kankamumpima fri'zama nehaza nagama zamazama hanigura, kazana erisga hunka Ra Anumzamofontega nunamuna huo. \v 20 Ra Anumzamoka Kagra'a vahete'ma amanahu knazama eri fore'ma nehana zana negenka kagesa antahio. Ane'mo'zama zamavesi zamavesi'ma hunezmantaza mofavrezamia zamahe'zama nenazana, e'i knare nehifi? Pristi vahe'ene kasnampa vahe'enema ha' vahe'mo'zama Kagri mono nompima mareri'zama zamahe nefri'zana, e'i knare nehifi? \v 21 Ha' vahe'mo'za kasefa vahe'ene tavava ozafaramima zamahe frizage'za, kuma kankamumpina, kugusopafi mase'naze. Nahezaveramine mofa'neramina bainati kazinteti zamahe fri'naze. Ra Anumzamoka anama krimpama ahea knafina, magore hunka ozmatre zamahe fri' vagare'nane. \v 22 Ra Anumzamoka karimpahe knama egenka ne'zama kreno neneno musema hu kna zupa vahe'ma zurunama hanke'zama azankna hunka, ha' vaheni'a zuruna hanke'za e'za maka kazigatira eme nazeri koro nehu'za hara hunante'za nagrama kase zamante'na kegavama nehua ne'onse mofavre nagani'a ozmatre'za ana maka zamahe hana hu'naze. \c 3 \s Israeli vahe'mo'za zavi'ma tete'za henkama musema hanaza zamofo naneke \p \v 1 Ra Anumzamo'a arimpa ahenanteno, knaza namino nazeri haviza hige'na, tusi natama kria zana nagra ke'noe. \v 2 Ana nehuno narotago higena, hanimpi tavira omane'nea kante vu'noe. \v 3 Tamagerfa huno maka zupa nagrike'za nazeri haviza huvava huno nevuno, mago'a vahera anara osu'ne. \v 4 Ama navufga nazeri navesra nehuno, navufga nazeri haviza nehuno zaferinani'aramina ruhantagi'ne. \v 5 Knaza atregeno eno eme nazeri kanegigeno, hazenke zamo'a maka kaziga nazeri kagi'ne. \v 6 Korapa'ma fri'za vu'naza vahe'mo'zama hanimpima mani'nazaza huno, natrege'na hanimpi mani'noe. \v 7 Tusi'a vihu kegina huno nazeri agu'atege'na, anampintira atre'na atiorami'noe. Ana nehuno seni nofiteti nagia nazampina kinarente'ne. \v 8 Nazama hinogu'ma Anumzamofontega nunamuna hu'na antahige'noanagi, krafa keni'a eri atre'ne. \v 9 Kama vunaku'ma hua kampina Anumzamo'a ra have ome anteno rehiza nehuno, vunaku'ma huankana eri kazakinkazoko hige'na haviza hu'nea kante vu'noe. \v 10 Beamo'o laionimo'o afi zaga azerinaku kafo anteno maniaza huno, Ra Anumzamo'a nazeri haviza hunaku kafonteno mani'neno, \v 11 navazuhu kanti atreno, laionimo nehiaza huno navufga tagnataganu vaziteno, natrege'na vahe'mo'a eme naza osige'na mase'noe. \v 12 Anumzamo'a keve'a atifi erinteteno, avazuhu krarapeno nahenaku krinkenke hu'ne. \v 13 Ana huteno keve'areti tumoni'a ahetane'ne. \v 14 Maka nagri vahe'mo'zama nenage'za tusi nagiza re'naze. Ana nehu'za amnea omani'za maka zupa zagame nehu'za ana zagamepi kiza zokago ke hunante vava hu'naze. \v 15 Rama'a knazanteti nagu'afina antevi'neteno, aka trazanteti tro hu'naza ti namige'na ne'noe. \v 16 Anumzamo'a ne'onse haverami nagipina eri hatrentege'na navera ani futagi'noe. Ana nehugeno kugusopa hatreno nagofetu ante'ne. \v 17 Arimpa fruma huno mani'zana nomanizanifina omanegeno, knare huno musema huno mani'zankura nagekani'noe. \v 18 Ana hige'na amanage hu'noe, hanaveni'a omanegeno, Ra Anumzamofonkuma amuhama nehuazana huonantegahie hu'na antahi'noe. \p \v 19 Hagi nagrama ranknazama eri'noa zamo'ene vahe moparegama kraga vahe kna'ma hu'na vano vanoma hu'noa zamo'enena, mago aka tima neazama hu'noa zana nagera okani'ne. \v 20 Maka zupa ana zanku'ma nagesa nentahugeno'a, nagu'amo'a kna nehigeno havizantfa hu'ne. \v 21 E'ina hu'neanagi mago zanku nagesa nentahi'na, amuhara nehue. \v 22 Ra Anumzamo'ma avesiranteno knare'ma hunerantea avesi'zamo'a, tamagerfa huno vagaore mevava nehie. Na'ankure agri asunkuzamo'a vagaore meno nevie. \v 23 Maka nanterana Anumzamoka kagri kasunku zamo'a egasefa huvava nehiankino, hugahuema hunka hu'nana zama nehana kavukvazamo'a tusi zankerfa me'ne. \v 24 Nagra'ma nagesa antahuana, Agra nagri Ra Anumza mani'negu nagra Agriteke amuhara huntegahue. \v 25 Ra Anumzamo'a agrite'ma amuha'ma nehu'za, zamagu'areti'ma hu'za agriku'ma nehakaza vahera zamazeri knare nehie. \v 26 Akoheno avega anteno mani'nenigeno Ra Anumzamo'ma ete agu'vazino avre avu'ava zamo'a knare hu'ne. \v 27 Nahezavema mani'nesire'ma knazama eri'zamo'a, e'i knare hu'ne. \v 28 Ra Anumzamo'ma mago vahe'ma knazama neminigeno'a, anazankura keaga osu agraku akoheno manino. \v 29 Anama nehanigeno keaga osu agra avufgama anteramino kugusopafima mani'nesigeno, negeno azama hunaku'ma hanuno'a aza hugahie. \v 30 Hagi mago vahemo'ma ameragente'ma rupro huminaku'ma nehanigeno'a, amne ante vivi hu'nesnigeno rupro humina, agra amne agazea erigahie. \v 31 Na'ankure Ra Anumzamo'a mago vahera amagena humi vava huno ovugahie. \v 32 Ra Anumzamo'a vahera knazana amigahianagi, Agra vaga ore mevava avesi zama'agu nentahino, avesinezmanteno knare avu'ava hunezmante. \v 33 Ra Anumzamo'ma knazama atregeno eno vahe'ma zamazeri havizama nehiana, Agra'a anaza hunakura nosie. \v 34 Hanki vahe'mo'zama kina vahe'ma zamazeri havizama huge, \v 35 mago vahe'mo'ma Marerisa Anumzamofo avure'ma fatgo avu'ava'ma nehanigeno'ma, haviza hane huno'ma huntege, \v 36 keagare'ma oti zupama havige hu'za zamazeri havizama nehaza avu'ava zanku'enena Ra Anumzamo'a ave'nosie. \v 37 Ra Anumzamo'ma osu'nenia nanekerera, iza agra'a avesitera mago zana eri forera hugahie? \v 38 Ra Anumzana Marerisa Anumzamo'a Agra agipinti huama huno, knare zane havi zanena forera huo huno higeno forera nehie. \v 39 Ofri kasefa'ma huno mani'nesnia vahe'mo'a, agri kumi'mofo nonama huno azeri havizama hania zankura ke hakarea osino. \v 40 Hagi tagrama nehuna tavutavara rezaganeta ke so'e huteta, ana tavutva zampintira ete rukrahe huta Ra Anumzamofontega esanune. \v 41 Hanki tagu'areti huta tazana erisga nehuta, monafinkama mani'nea Anumzamofontega amanage huta nunamuna hugahune, \v 42 tagra kumi huta kagrira tamefi hugamunkenka, kumitia atre orante'nane. \v 43 Kagrira karimpa ahe'zamo'a avitegenka, kasunkura hunka oratrenka tavaririnka tahe fri'nane. \v 44 Kagrira tusi hampomo refitegenka mani'nanketa, nunamuna hu'nonanagi tagri nunamumo'a kagritera ovu'ne. \v 45 Tagrira tatranketa vahe moparega vano nehunke'za, amne zama hiaza hu'za tage so'ea osu'naze. \v 46 Maka ha' vahetimo'za huhaviza hurante'naze. \v 47 Anama hazageta koro hu'none. Na'ankure tagesa ontahuna hazenke zamo eme tazeri havizantfa hu'ne. \v 48 Knazamo'ma eno nagri vahe'ma eme zamazeri havizama hiazama negogeno'a, navunumo'a tima eviankna huno, \v 49 navufintira navunura hu vava nehie. \v 50 Ana zavira ontagane ate vava nehanugeno, Ra Anumzamo'a monafinti kefenka ateno nagegahie. \v 51 Jerusalemi rankumanifi a'neneramima, ha' vahe'mo'zama eme zamazeri havizama hazazama negogeno'a, tumonimo'a netanegeno nagu'amo'a havizantfa hu'ne. \v 52 Nagra mago havizana osu'noanagi, ha' vahe'nimo'za namama ahenakuma rotago'ma hazaza hu'za nagene re'naze. \v 53 Zamagra nahe'za nagrira kerifi eri nevazi'za, ana kerigana havenu refite'naze. \v 54 Ana hazageno timo nazeri nakari'aza higena, nagra frigahue hu'na antahi'noe. \v 55 Ana kerifima mani'nofintira Ra Anumzamoka kagra naza huogu kagri kagia ahe'na nunamuna nehue. \v 56 Hagi Kagra nunamu keni'a nentahinanki, kagesa renkani oro. \v 57 Hagi nazama huogu'ma kema hugenka Kagra nagrite erava'o nehunka, korora osuo hunka nasami'nane. \v 58 Ra Anumzamoka keagani'a refko hunka nentahinka nagu'vazinke'na knare hu'na mani'noe. \v 59 Ra Anumzamoka nagri'ma hazenkema eme nami'naza vahera hago kenka antahinka hu'nane. Ana hu'nananki nagri kaziga antenka agra fatgo hu'ne hunka ana vahera keaga huzmanto. \v 60 Ana vahe'mo'zama nagri'ma nazeri havizama hunaku'ma, maka keagama retro'ma hu'nazana hago ke'nane. \p \v 61 Hagi ana vahe'mo'zama kiza zokago kema hunenante'za, nagri'ma nazeri haviza hu kema anakiza nanekea Ra Anumzamoka hago antahi'nane. \v 62 Ha' vaheni'amo'za maka zupa, nagri'ma nazeri havizama hanaza nanekea, zamagira magopi ante'neza sumisumi hu'za keaga huvava nehaze. \v 63 Manizafina zagamepi erinte'za kiza zokago zagame ke hunante'naze. \v 64 Ra Anumzamoka ana vahe'mo'zama hu'naza havi zamavu'zamava negenka, mizana zamitere hugahane. \v 65 Ana vahe'mokizmi zamagu'a eri hankavetige'za, sifnafi maniho. \v 66 Ana vahera Kagra krimpa ahenezmantenka, zamarotago hunka zamahe hana huge'za, Ra Anumzamoka mopamofo agofetura omanitfa hiho. \c 4 \s Anumzamofo arimpa ahe'zamo eri'za eri'nea naneke \p \v 1 Kora mago zamo'a okamaregeno knare zantfa hu'nea golimo'agi, menina ome haviza higeno masa zama'a omane'ne. Ana nehigeno Ra Mono nompima ruotage'ma hu'nefima mizama'amo'ma marerisa haveramima ante'naza haveramina, kumamofo ne'onse kantamimpina rupanani hutre'naze. \v 2 Jerusalemi kumapi vahe'mo'za kora zago'amo'ma marerisa golimo'ma hiaza hu'za knare zantfa hu'nazanagi, menina havizantfa hu'za vahe'mo'ma azampinti tro hu'nea mopa kavogna hu'naze. \v 3 Afi kramo'a anenta'amofona antahinemino, amina amino azeri so'ea nehie. Hianagi nagri vahe'mo'za kama kokampi ostritsie nehaza mananimo anenta'agu antahi nomino amefi humiaza hu'za mofavre naga'zamia zamefi hunezamize. \v 4 Ne'one mofavre naga'zamimo'za amima nesaza zana omanegeno, zmanankemo'a hagage nehigeno, zamagefu'namo'a marerino zamagi'mofo zamavagu'nafafi akamare'ne. Mofavre naga'mo'za ne'zanku memea hu'nazanagi, mago vahe'mo'e hunora ne'zana ozami'ne. \v 5 Feno vahe'mo'za kora mizama'amo marerifa ne'za ne'nazanagi, menina kumamofo ne'onse kantamimpi mani'neza zamagaku nehaze. Ana nehu'za kora knare'nare huno avasase'amoke hu'nea kukenama antani'za vanoma hu'naza vahe'mo'za menina kazokzo eriza vahe mani'naze. \v 6 Nagri vahe'ma Jerusalemi kumapima nemaniza vahe'mo'zama hu'naza kefo zamavu'zmava zamo'a, Sodomu rankumapima nemaniza vahe'mo'zama nehazageno'ma, Ra Anumzamo'ma ame huno eri haviza higeno'ma mago vahe'mo'e huno'ma zamazama osu'neankna kefo avu'vazana agatere'ne. \v 7 Kora Jerusalemi kumapi kva vahe'mofo zamavufagamo'a aisigna huno efenentake nehigeno, amirinkna huno efenentake nehigeno, hankave vahe mani'nageno, zamavufagamo'a masanentake huno mizama'amo marerisa havemofonku'ma Safirie nehaza havemofo avufgaregati'ma rumsa nehiaza hu'ne. \v 8 Hianagi menina zamavufagamo'a hokonke hu'ne. Ana hu'nege'za kampima vanoma nehazage'za zamage amara osu'naze. Zafamo hagage hiaza huno zamavufagamo'a tro azotagna huno harari hige'za, zaferinage hu'naze. \v 9 Bainati kazinteti'ma zamahe fri'naza vahera knare hu'za fri'nazanagi, ne'zanku'ma hu'za friza vahe'mokizmi fri'zamo'a havizantfa hu'ne. Na'ankure ne'zanku'ma hu'za friza vahe'mo'za, za'zate zamagakura hazageno, zamavufagamo'a tro azotagna huno harari huno hokonke hige'za fri'naze. \v 10 A'nanemo'za mofavre naga zamigura tusi zamasunku huzmante'naze. Hianagi ana mofavre naga'ma frizage'za, ana a'nanemo'za zamagra'a ana mofavrezmia kre'za ne'naze. E'inahu zama fore'ma hu'neana, ha' vahe'mo'zama nagri vahe'ma ha'ma eme huzmante'za zamazeri havizama hu'naza knafi anazana fore hu'ne. \v 11 Ra Anumzamofona arimpa ahe'zamo'a tusiza higeno, arimpama ahe'zana eri kaha huno, Jerusalemi kumara teve tagintegeno teno uramino kuma'ma retru re'zama kinaza haveramina tefaragu vazirami'ne. \v 12 Ama mopafi kini vahe'mo'zane, ama mopafi vahe'mo'zama antahi'zana, ha' vahe'mo'za Jerusalemi kuma keginamofo kafana tapage hu'za kumapina uofregahaze hu'za antahi'nazane. \v 13 Hianagi pristi vahe'mo'zane kasnampa vahe'mo'zama Jerusalemi kumapima nemaniza fatgo vahe'ma zamahe fri'zama korama eri tagitre'naza kumiku huno Anumzamo'a ha' vahera zamatrege'za e'za, Jerusalemi kumara eri haviza hu'naze. \v 14 Ana pristi vahetamine kasnampa vahemo'zanena zamavu asuhu vahekna hu'za, kumamofo ne'onse kantamimpi eri'eri hu'za vano nehaze. Ana vahera koramo zamazeri pahenage hu'nege'za, vahe'mo'zama kukena zamire'ma avako'ma hu'zankura tusi koro hu'naze. \v 15 Vahemo'za ana vahekura kezati'za amanage hu'naze. Tamagra agru osu'nazanki tagritera erava'oa osuta atreta viho hu'naze. Anagema hazage'za pristi vahe'ene kasnampa vahe'mo'za atre'za vu'za ru moparega umani'naze. Hianagi ana mopafi vahemo'zanena hu'za, ama mopafina omanigahazanki atreta viho hu'za hu'naze. \v 16 Ra Anumzamo agra'a zamazeri panini hige'za vu'za e'za hazageno, ana vahera avua anteno kegava huozmante'ne. Ana higeno pristi vahe'ene ranra vahetaminena vahe'mo'za zamavesi nozamante'za zamagesga osu'naze. \v 17 Tagri'ma eme taza hanaza vaheku kantega tavu anteteta mani'nonkeno tavumo'a tatagri'ne. Za'za noma kinte'nompi marerita mani'neta mago'a moparegati vahe'mo'zama eme tazama hanagu tavua anteteta mani'nonanagi, eme tagura ovazi'naze. \v 18 Neone kampima vanoma hunaku'ma hu'naza ha' vahetimo'za zamavua tagrite antete'za manizageta, kana vano osu'none. Tagrama knama eritama havizama hanuna knamo'a hago egofta hu'ne. Ana hu'neankita osi'a kna manisanunkeno, havizama hanuna knamo'a egahie. \v 19 Ha' vahetimo'za tahenaku'ma tagenema re'nazana, tumpamo'ma ame huno hareno viaza hu'za, agonaramimpina tahe'za tagenea nere'za, ka'ma kokampina tahenaku ome kafo ante'za mani'naze. \v 20 Ra Anumzamo'ma masavema frenteno azerinte ruotage'ma hu'nea kini ne'mo, kegava hurante'nigeta ru vahe kumapina manigahune huta hu'none. Hianagi ha' vahe'mo'za azeri'naze. \v 21 Idomu vahe'ma Usi mopafima nemaniza vahe'mota, Jerusalemi kuma'mo'ma havizama hia zankura musenkase nehaze. Hianagi Anumzamofo arimpa ahe'zamo'a, kapufi waini ti meaza hu'neankino, tamagrite'enena eri tagitresnigeta, neneta neginagi huta kukenatamia hatetre vagaregahaze. \v 22 Saioni kumamoka kefo avu'ava'ma hankeno Ra Anumzamo'ma ana kumimofo nonama huno kazeri havizama hu'nea zamo'a hago vagaregahie. Ana hu'neankino Saioni vahe'ma kinama ome hu'naza vahera za'zatera tamatre'nigeta kinafina omanigahaze. Hianagi Idomu kumamoka, Ra Anumzamo'a kumika'ane kefo zanka'anena erinte ama huno, ana kumi'mofo nona'a kagri'enena knazana kamigahie. \c 5 \s Anumzamofo asunku zanku'ma hu nunamune \p \v 1 Ra Anumzamoka menima tagrite'ma fore'ma nehia knazamo'ma tazeri havizama nehigetama tusi'a tagazema e'nerunana neragenka antahiramio. \v 2 Onke'nona vahe'mo'za e'za tagri mopa eme enerizage'za, ru moparegati vahe'mo'za e'za tagri nontamina emeri nafa'a hu'za mani'naze. \v 3 Tafahe'za omani megusa mofavregna huta tagra nemanunke'za, trerahe'za kento a'nanegna hu'za mani'naze. \v 4 Tima nenompi, tevema enerunana zagoretike'za mizaseta eri'none. \v 5 Ha' vahetimo'za rama'a zampi tazeri haviza huvava nehazageta mani fru huta omani'none. \v 6 Tagri'ma ne'zama tamisnageta nesunku huta Isipi vahe'ene, Asiria vahe'mokizmi zmagorga mani'none. \v 7 Tagri tagehe'za kumi hute'za ko fri'za menina omani'naze. Ana hu'nazageta menina zamagri kumi'mofo knazama'a e'nerune. \v 8 Tagrira kazokzo eri'za vahe'mo'za kegava hurantazageta mani'nonkeno, mago vahe'mo'e huno ana vahe'mokizmi hankavefintira tagura vazino taza osu'ne. \v 9 Hagi nezanku'ma vuta eta huta hakeku'ma hunana, ka'ma kokampina ha' vahe'mo'za bainati kazinteti tahe frinaku kafonte'za mani'naze. \v 10 Tusi taga'matea zamo higeno, tavufgamo'a sikonima negraza avenimo'ma teve ha'ma hiaza huno tusi amuho hu'ne. \v 11 Saioni kumapi a'nanea zamagra zamazeri haviza nehu'za, Juda mopafima me'nea ranra kumatamimpima nemaniza vene omase mofa'nea ha' vahe'mo'za eme zamazeri haviza hu'naze. \v 12 Kva vahetia zamazeri'za zamazante nofi anakite'za, zafare hanti'naze. Ana nehu'za ranra vahetia so'e avu'ava zana hunozmante'za, zamazeri zamagaze hu'naze. \v 13 Hagi nehazave nagara huzmantazage'za witima refuzafunepaza have rezahe nehazage'za, mofavre nagatia tusinasi teverami hare'za kofizmantazage'za, knazamigu nehu'za eri'naze. \v 14 Ranra vahetamimo'za kuma kafante'ma nemaniza zana atre'za nevazage'za, nahezave naga'mo'za zavena ahe'za zagamera osu'naze. \v 15 Muse zagame'ma nehuta avoma nehagona zana atreta, zavi zagame nehuta tasuzampi mani'none. \v 16 Rantagima e'neruna zamo'ma, tasenire'ma kini fetorikna'ma hu'nea zamo'a mopafi evuramigeta, tasuzampi mani'none. Anama hu'neana tagrama hu'nona kumi'mo higeno anara hu'ne! \v 17 Anazama fore'ma nehigeno'a, tarimpamo'a havizantfa nehigeno, zavi'ma atonazamo higeno tavumipamo'a evuno hanintiri higeta, tavua keso'e osu'none. \v 18 Saioni ran kumapina vahera omanino atreno vuno eno higeno, ka'ma koka fore higeno anampina afi kraramimozage mani'neza vano hu'naze. \v 19 Hianagi Ra Anumzamoka kagrake kinia mani'nenka, henkama fore hu anante nante'ma hu'za vanaza vahetera manivava hunka vugahane. \v 20 Ra Anumzamoka na'a hu'negenka za'zatera kamefira huneraminka antahi noramine? \v 21 Ra Anumzamoka menina ete tazeri knare hananketa knare huta nemanisunkenka, knatia eri kasefa hananketa, ko'ma knare hutama mani'nonaza huta manisnune. \v 22 Hifi tagrira tusi karimpa herantenka kamefi huneraminka, kavesra hurante vaganerampi?