\id GAL - Jacalteco (Eastern) -Guatemala 1997 (DBL -2013) \h GÁLATAS \toc1 Iscarta Naj san Pablo Yato Tet Macta Ayxaco Yul Iskꞌab Comam Bey Galacia \toc2 Gálatas \toc3 Ga \mt1 ISCARTA NAJ SAN PABLO YATO TET MACTA AYXACO YUL ISKꞌAB COMAM BEY GALACIA \c 1 \s1 Yichebanil iscarta naj Pablo \p \v 1 Hanin Pablo intiꞌan, ischejab Comam Jesucristo wehan. Mach anmaho chejn̈einan yeb akꞌn̈e huneꞌ inmuniltiꞌan, to haꞌ Comam Jesucristo yeb xin Comam Dios Mame, Comam akꞌni itzitzbocan̈ Comam Jesucristo xol camom. \v 2 Haꞌ hun ebnaj juẍta aycꞌo incꞌatan̈an chitzꞌibn̈ento huneꞌ carta tiꞌ wintajan teyet hex ayexxaco yul iskꞌab Comam yul ismajul txꞌotxꞌ Galacia. \p \v 3 Yakꞌab Comam Dios Mame yeb Comam Jesucristo iscꞌulchꞌanil iscꞌul yeb akꞌancꞌulal teyet. \v 4 Yaco isba Comam Jesucristo yin̈ camical yu comul, yun̈e con̈iscolni tet istxꞌojal huneꞌ yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, yuto hac tuꞌ yoche iscꞌul Comam Dios Mame. \v 5 Jalaꞌwe tzotiꞌ cꞌul yin̈ Comam yin̈ sunilbal tiempo. ¡Hacojab tuꞌ! \s1 Machi hunuxa tzotiꞌ cꞌul chꞌakꞌni colbanile \p \v 6 Caw chicꞌay incꞌulan yuto pet heyilo heba yin̈ Comam Dios, Comam quexawten yu iscꞌulchꞌanil iscꞌul Comam Jesucristo, heyoc tzujno yinta huneꞌxa cuybanile nan chu yalni yin̈ tzet chu cocolchahi. \v 7 Wal xin, matolo ay hunoxa cuybanile bay chon̈colchahi, machoj, walxinto ay mac chiakꞌni etanoto henabal, chishelni cuybanile yet colbanile chiyakꞌ Comam Jesucristo. \p \v 8 Yajaꞌ xin tato ay hunuxa mac chiꞌakꞌni hunoxa nan cuybanilehal teyet yin̈ tzet chu cocolchahi, mach lahano yeb huneꞌ akꞌbilcano teyet juan̈, caw yakꞌabayo Comam Dios ishowal yiban̈, waxan̈ca han̈on̈an̈, maca hunu naj ángel ay yul satcan̈. \v 9 Wal xin xaticꞌa walan huneꞌ tiꞌ teyet, yaj chiwalpaxojan hunelxa, tato ay hunu mac chiecꞌ halno hunuxa nan cuybanile texol yin̈ tzet chu cocolchahi, mach lahano xin yeb huneꞌ chabilxa heyu, ayojab istzꞌactiꞌ Comam Dios yiban̈ huneꞌ mac lekꞌtiꞌ tuꞌ. \p \v 10 Yet chiwalnitojan huneꞌ tiꞌ, mach chiwocan yin̈ tato chitzala anma win̈an maca mach xin, walxinto haꞌ istzala Comam Dios win̈an haꞌ chinsayan, yuto ta haꞌ istzala anma win̈an haꞌ chinsayan, mach ischejabo Comam Jesucristo wehan yin̈ hacaꞌ tuꞌ. \s1 Yin̈ tzet yu yoc naj Pablo ischejabo Comam Jesucristo \p \v 11 Hex wuẍtaj hex wanab, chiwakꞌcanojan heyohtan̈eloj tato huneꞌ cuybanile yet colbanile chiwalicꞌojan, mach anmaho ay yet. \v 12 Mach anmaho akꞌn̈e wetan, yeb xin mach yin̈o hunu anma cuybililo wuhan, wal xin haꞌ Comam Jesucristo akꞌn̈e wohtan̈elojan. \p \v 13 Hex tiꞌ, heyabemi yallaxi tato yet yalan̈tocanoj, yet ayintocojan yin̈ isreligión ebnaj wet con̈ob Israelan, caw ecꞌyaꞌ macta ayxaco yul iskꞌab Comam Dios wuhan. Caw xin wakꞌlenan intan̈tzenilojan. \v 14 Yin̈ isreligión ebnaj wet con̈obtuꞌan, haninan caw ecꞌna ayincan̈an yiban̈ sunil ebnaj wet chꞌiboman, yuto caw ecꞌna chinyijehan sunil tzet iswatxꞌe ebnaj jichmam. \p \v 15-16 Yaj xin, haꞌ sakꞌalil iscꞌul Comam Dios quinsicꞌnilojan yet yalan̈to maẍto chinpitzcꞌahan, quinyawtenicojan Comam munlaho yin̈ ismunil. Haxa yet yapni istiempohal hacaꞌticꞌa chal iscꞌul Comam, yakꞌni Comam iscꞌahol wohtan̈elojan yun̈e walnicꞌojan Tzotiꞌ yet colbanile xol anma mach Israeloj. Yet hunel tuꞌ xin, machi hunu mac tet quinbeyan inkꞌambeꞌan. \v 17 Mach quinbeypaxicꞌojan bey yul con̈ob Jerusalén inkꞌambeꞌan tet ebnaj ischejab Comam Jesús babel ocna insatajan. Wal xin caw yin̈ an̈e quintohan yul ismajul txꞌotxꞌ Arabia, lahwi tuꞌ xin inpaxtijan yul ismajul txꞌotxꞌ Damasco. \p \v 18 Yet lahwi oxeb habil xin, intohan wilnojan naj Pedro yul con̈ob Jerusalén; holan̈eb tzꞌayic ayinan iscꞌatan̈ naj bey tuꞌ. \v 19 Yet hunel tuꞌ, machi hunuxa ebnaj ischejab Comam Jesús wilan yin̈, cachann̈echꞌan naj Jacobo, naj yuẍta Comam Jesús. \v 20 Yin̈ sat Comam Dios chiwalan teyet tato caw yel tzet chintzꞌibn̈etojan teyet tiꞌ. \p \v 21 Lahwi tuꞌ xin, intohan yulaj ismajul txꞌotxꞌ Siria yeb yul ismajul txꞌotxꞌ Cilicia. \v 22 Wal ebnaj juẍta ay yul hunun con̈ob yul ismajul Judea tuꞌ, maẍto ohtabilojinan yu ebnaj. \v 23 Iskꞌumalixto chiyabe ebnaj hacaꞌ tiꞌ: “Huneꞌ naj caw chicajwa jin̈ yet yalan̈tocanoj, tinan̈ chiecꞌ naj yalaꞌcꞌo cuybanile yin̈ tzet chu janayto yul janma yin̈ Comam Dios, huneꞌ yoche iscꞌul naj istan̈tzeloj,” ẍi ebnaj. \v 24 Yu huneꞌ tuꞌ yuxinto caw chitzala iscꞌul ebnaj yin̈ Comam Dios wuhan. \c 2 \s1 Yet ischahni ebnaj ischejab Comam Jesucristo naj Pablo yetbihoj \p \v 1 Yin̈xa iscan̈lahon̈eb habil intohan bey Jerusalén yeb juẍta Bernabé, yebpaxo juẍta Tito. \v 2 Quinbeycꞌojan, yuto Comam Dios halni wetan tato chintohan. Hayet ayinan bey Jerusalén tuꞌ, cocutxbanayo cobahan̈ yeb ebnaj chiijbali xol ebnaj juẍtaj, walnihan tet ebnaj yin̈ cuybanile yet colbanile chiwalicꞌojan xol anma mach Israeloj. Walan huneꞌ tiꞌ tet ebnaj yun̈e isnanilo ebnaj tato tꞌin̈an wehicojan, yeb xin ta mach nabn̈eho chinmunlahan. \v 3 Haꞌ hun juẍta Tito tzujan jintajan̈ waxan̈ca griego yicꞌal naj, yajaꞌ machi hunu mac ischilba yalni tato masan chiyakꞌ circuncidar isba naj. \p \v 4 Waxan̈ca xin ay huntekꞌan ebnaj ton̈e chal isba yuninalo Comam Dios, oc ebnaj coxolan̈ yun̈e yoc ebnaj yilno huneꞌ cocolbanil yin̈ Comam Jesucristo; yuto yoche ebnaj chon̈meltzohan̈ hunelxa yalan̈ isyaꞌtajil isley naj Moisés. \v 5 Yaj xin, caw maẍticꞌa nino jabetojan̈ tzet yal ebnaj yuto caw chijochehan̈ ta ayn̈eticꞌaco isyelal huneꞌ Tzotiꞌ cꞌul yet colbanile tiꞌ teyin̈. \p \v 6 Yet walnihan sunil cuybanile tuꞌ, caw machi hunuxa acꞌ akꞌlaxcano incuyuꞌan yu ebnaj ijbalom tuꞌ. Haꞌ tzet ye ebnaj yet yalan̈tocanoj, caw machi wocan yin̈, yuto yul sat Comam Dios caw lahanon̈n̈e cosunil. \v 7 Machi hunuxa nan cuybanile ahti yul istiꞌ ebnaj, wal xin caw istxum ebnaj tato haꞌ Comam Dios akꞌn̈e huneꞌ inmuniltiꞌan yin̈ walnicꞌojan Istzotiꞌ Comam Dios xol anma mach Israeloj, hacaꞌ yu yalaxico naj Pedro munlaho xol wet con̈ob Israelan. \v 8 Haꞌticꞌa Comam Dios akꞌn̈e ishelanil naj Pedro yoc cuywal xol anma Israel, haꞌticꞌapaxo Comam akꞌn̈e inhelanilan wocan cuywal xol anma mach Israeloj. \p \v 9 Yuxin juẍta Jacobo, yeb juẍta Pedro, yeb xin juẍta Juan, ayco ijbalo yin̈ ebnaj ayxaco yul iskꞌab Comam, caw txumchalo yu ebnaj tato Comam Dios akꞌn̈e huneꞌ inmuniltiꞌan yin̈ weltojan walnocꞌojan Istzotiꞌ Comam Dios xol anma mach Israeloj. Haꞌ huneꞌ tiꞌ yeniloj tato con̈ischahan̈ ebnaj yetbihoj. Yakꞌni ebnaj iskꞌab wetan yeb xin tet juẍta Bernabé, caw xin chitzala iscꞌul ebnaj ta chon̈munlahan̈ xol anma mach Israeloj, walpaxo ebnaj xin xol anma Israel cancano ebnaj munil. \v 10 Cachan huneꞌ tiꞌ yal ebnaj jetan̈, tato yilal conanitijan̈ ebnaj mebaꞌ, huneꞌ tuꞌ nabilticꞌa wuhan inwatxꞌenan. \s1 Yet iscachlax naj Pedro yu naj Pablo yul con̈ob Antioquía \p \v 11 Yet yapni juẍta Pedro yul con̈ob Antioquía, incachan juẍta yin̈ sat sunil ebnaj juẍtaj, yuto maẍtaj istoholal chiswatxꞌe juẍta tuꞌ. \v 12 Yuto yet yalan̈to maẍto chiapni huntekꞌan ebnaj chejbil yu juẍta Jacobo, juẍta Pedro tuꞌ chiwaꞌ xol ebnaj ayxaco yul iskꞌab Comam Dios mach Israeloj. Haxa yet yapni ebnaj tuꞌ xin, niẍtejal ishitzilo naj, ispohnilo isba naj xol ebnaj mach Israelo tuꞌ yu xiwcan̈ naj tet ebnaj chalni ta yilal yakꞌlax circuncidar ebnaj mach Israeloj. \v 13 Aypaxo xin ebnaj juẍta Israel oc tzujno yinta tzet isbeybaln̈e juẍta Pedro tuꞌ, hacpax tuꞌ juẍta Bernabé isbeybaln̈epaxo naj huneꞌ sucal tuꞌ. \v 14 Yuxin hayet wilnihan tato mach chisyije ebnaj hacaꞌ yalni Tzotiꞌ yet colbanile, walnihan tet juẍta Pedro yin̈ sat sunil ebnaj cutxanico tuꞌ: “Wal hach tiꞌ Israel hach, yajaꞌ chachecꞌ hacaꞌ anma mach Israeloj, yajaꞌ tinan̈ xin ¿tzet yin̈ yuxinto chawal tet ebnaj mach Israeloj tato yilal chicꞌo ebnaj isbeybal anma Israel?” quinchiyan tet juẍta tuꞌ. \s1 Sunil anma chischah iscolbanil tato chaco isba yul iskꞌab Comam Jesucristo \p \v 15 Wal han̈on̈ Israel jicꞌal tiꞌ, mach yicꞌalo huntekꞌanxa nan con̈obal chihallax mulumal jehi. \v 16 Yaj xin johtaj tato machi hunu mac chican cꞌulal yul sat Comam Dios yu isley naj Moisés,\x * \xo 2:16 \xt Ro 3:20\x* wal xin chican anma cꞌulal, yajaꞌ cachann̈e yu yanico yanma yin̈ Comam Jesucristo. Hacon̈ tuꞌ han̈on̈ tiꞌ xajayto yul janma yin̈ Comam Jesucristo\x * \xo 2:16 \xt Ro 3:22\x* yuxin xacon̈can cꞌulal yul sat Comam Dios, maẍtaj yu coyijen tzet chal ley. Wal xin caw machi hunu mac chican cꞌulal yul sat Comam Dios yu isyijen tzet chal isley naj Moisés. \p \v 17 Tato chicosay joc cꞌulal yul sat Comam Dios yu yip Comam Jesucristo, chal yelapnoj ta mulumon̈ hacaꞌ anma mach Israeloj. Yajaꞌ ¿tom haꞌ Comam Jesucristo chon̈anico mulumal? ¡Machoj! \v 18 Kꞌinalo tato chinmeltzohan wintajan, lahwi tuꞌ cat wocan inwatxꞌenpaxojan sunil tzet bejbilcano wuhan yet payxa, han-caw-inan chiwaco inmulan yin̈ hacaꞌ tuꞌ. \v 19 Wal hanintiꞌan camnajinxalojan yin̈ ley. Haꞌ huneꞌ ley tuꞌ quinakꞌni camojan yun̈e caw witzitzbilojan yin̈ Comam Dios. \p \v 20 Wal tinan̈, haꞌ yul sat Comam Dios, tꞌun̈aninxacan̈an yin̈ teꞌ culus, yuxin matxatajinan itzitzinan tinan̈, haxa Comam Jesucristo itzitz win̈an.\x * \xo 2:20 \xt Fil 1:21\x* Haꞌ tzet chinwatxꞌehan tinan̈ xin cachann̈e wanico wanmahan yin̈ Iscꞌahol Comam Dios, haꞌ chiwuhan. Caw isyelo Comam ta xahan ayinan yu, yuto yakꞌ camo isba win̈an. \v 21 Mach chicoyah iscꞌulchꞌanil iscꞌul Comam Dios. Wal xin ta yu coyijen ley yuxin chon̈can cꞌulal yul sat Comam Dios, caw nabn̈em cam Comam Jesucristo chal tuꞌ. \c 3 \s1 Maẍtaj ley ayco yipo janma \p \v 1 Hex ah Galacia hex tiꞌ, caw suquex. ¿Mac akꞌni etanoto henabal yuxin mach cheyije cuybanile caw yeli? Han̈on̈tiꞌan̈ xajalan̈ teyet yin̈ iscamical Comam Jesucristo yin̈ teꞌ culus hacaꞌojtam caw heyil iscam Comam. \v 2 Tinan̈ xin, han̈cꞌan̈e huneꞌ tiꞌ chinkꞌambehan teyet: ¿Tom hechah Yespíritu Comam Dios yu heyijen isley naj Moisés, mato yu heyayto huneꞌ cuybanile yet colbanile yul heyanma? \v 3 ¿Tom caw huneln̈e machi hewiꞌ? Hayet heyoc yul iskꞌab Comam Dios, haꞌ Comam Espíritu Santo haꞌ oc heyetbihoj. Haxa tinan̈ xin ¿tom cheyoche chetzꞌajba hecolbanil yu tzet chewatxꞌe cheyute heyalni? \v 4 Caw tzetcꞌa isyaꞌtajil heyil yu ayexxaco yul iskꞌab Comam Jesucristo, yajaꞌ etza caw nabn̈e. Hantam sakꞌal ta mach nabn̈eho heyil isyaꞌtajil tuꞌ. \v 5 Yakꞌ Comam Dios Comam Espíritu Santo jet, isyenipaxo cꞌaybalcꞌule coxol. Yajaꞌ ¿tzet yu cheyabeco tiꞌ? Mach yuho coyijen isley naj Moisés; walxinto yu janico janma yin̈ Tzotiꞌ cꞌul yet colbanile akꞌbil jet. \p \v 6 Hacaꞌ icham Abraham, yayto icham yul yanma yin̈ Comam Dios, yuxinto oc icham cꞌulal yul sat Comam. \v 7 Yuxin tinan̈ yilal heyohtan̈encanilo mac yeli titna yin̈ yuninal icham Abraham, to han̈cꞌan̈e mac chayto yul yanma yin̈ Comam Dios.\x * \xo 3:7 \xt Ro 4:6\x* \p \v 8 Yet payat tiempo tuꞌ, tzꞌibn̈ebilcanayo yul Yum Comam Dios tato ebnaj mach Israeloj chican ebnaj cꞌulal yul sat Comam Dios yuto chayto ebnaj yul yanma yin̈ Comam. Yuxinto halbilcano huneꞌ tzotiꞌ tiꞌ tet icham Abraham, bay chala: “Hawu yuxinto caw sunil anma yulajla con̈ob bay chiwakꞌan iscꞌulal incꞌulan,”\x * \xo 3:8 \xt Gn 12:3\x* ẍiayoj. \v 9 Yuxin macn̈eticꞌa chichahnayto Istzotiꞌ Comam yul yanma, haꞌ hun chichahni iscꞌulchꞌanil iscꞌul Comam yinta icham Abraham, yuto haꞌ icham babel chahnayto yul yanma yin̈ Comam. \p \v 10 Sunil huntekꞌan anma ayco yanma yin̈ isley naj Moisés, chitit ishowal Comam Dios yin̈, hacaꞌ yalni yul Yum Comam bay chala: “Chitit ishowal Comam Dios yiban̈ huntekꞌan anma mach chikꞌoji isyijen sunil ley tzꞌibn̈ebilcanayo yul Yum Comam,” ẍiayoj. \v 11 Yuxinto haban cotxumni tato machi huno anma chicancano cꞌulal yul sat Comam Dios yu isyijen tzet chal ley, yuto chal yul Yum Comam hacaꞌ tiꞌ: “Haꞌ mac xacan cꞌulal yul sat Comam Dios, yin̈n̈e Comam ayco yanma, yuxin ay iskꞌinal mach istan̈bal,”\x * \xo 3:11 \xt Ha 2:4\x* ẍiayoj. \v 12 Wal isley naj Moisés tuꞌ, matzet chala tato yilal cochahnayto yul janma yin̈ cat cochahni cokꞌinal mach istan̈bal. To haꞌ coyijeni haꞌ chischilba yalni jet, yuto chal yul Yum Comam hacaꞌ tiꞌ: “Macn̈eticꞌa chiyijen sunil tzet chal ley, ay iskꞌinal,”\x * \xo 3:12 \xt Lv 18:5\x* ẍiayoj. \p \v 13 Yajaꞌ xin Comam Jesucristo coln̈ehon̈ilo yalan̈ isyaꞌtajil huneꞌ ley tuꞌ, yanico isba Comam yalan̈ isyaꞌtajil coseleloj. Yuxinto chal yul Yum Comam Dios: “Caw tzꞌactiꞌn̈ebil mac chiah locno yin̈ hunu teꞌ culus,”\x * \xo 3:13 \xt Dt 21:23\x* ẍiayoj. \v 14 Hac tuꞌ xin yakꞌle Comam Jesucristo yun̈e sunil anma mach Israeloj chichahnipaxo iscꞌulal iscꞌul Comam, huneꞌ haltebil tet icham Abraham. Hac tuꞌ xin cosunil chicochah Yespíritu Comam Dios yu chijayto yul janma yin̈ Comam Jesucristo, huneꞌ haltebilcano yu Comam. \s1 Isley naj Moisés yeb tzet haltebilcano yu Comam Dios \p \v 15 Hex wuẍtaj, hex wanab, chiwacojan huneꞌ yechel tiꞌ teyet. Hacaꞌ yet ay hunu mac chiwatxꞌen huno istrato, chaco isbi yin̈ yumal huneꞌ trato tuꞌ, hac tuꞌ xin caw tꞌin̈an chucanoj. Caw matxa hunuxa mac chiyu yetantoj, yeb xin machi hunu mac chiyu yanipaxico yakꞌbil. \v 16 Hac tuꞌ yu iswatxꞌencano Comam Dios huneꞌ istrato tet jichmam Abraham yeb tet iscꞌahol. Mach chal yul Yum Comam Dios hacaꞌ tiꞌ: “Tet sunil hacꞌahol,” mach ẍioj. Wal xin caw mach txꞌiꞌalo yute yalni, haꞌ yute yallaxcano tet icham Abraham tuꞌ tato huneꞌn̈e, chalni hacaꞌ tiꞌ: “Hacꞌahol,” ẍicanoj. Huneꞌ tuꞌ yin̈ Comam Jesucristo chitzoteli.\x * \xo 3:16 \xt Gn 12:7; Hch 7:5\x* \v 17 Haꞌ chal yelapno huneꞌ chiwaltiꞌan, to iswatxꞌe Comam Dios istrato yeb icham Abraham, caw xin tꞌin̈an yutecano Comam. Cuatro ciento treinta habilxa iswatxꞌencano Comam huneꞌ istrato tuꞌ yul isley naj Moisés, yuxin caw mach chu istan̈tzenilo isley naj Moisés tuꞌ tzet haltebilcano yu Comam, yeb xin mach chu yinilo yip. \v 18 Yaj tato yu coyijen ley, yuxinto yakꞌ Comam Dios huneꞌ haltebil jet, caw machim chiyu jalni tato matanil ye huneꞌ tuꞌ. Wal xin haltebil tet icham Abraham yu Comam yin̈ yakꞌnicano ismatanoj. \p \v 19 Yuxin ¿tzet chiocnico isley naj Moisés chal tuꞌ? Wal xin caw tzujanxa akꞌlax huneꞌ ley tuꞌ yun̈e isyeniloj tato mach yijemo anma. Akꞌlax huneꞌ ley tuꞌ masanto yet ispitzcꞌa huneꞌ mac titna yin̈ yuninal icham Abraham, huneꞌ mac ay yet ischahni tzet haltebil yu Comam Dios. Huneꞌ ley tuꞌ, ángel ebnaj akꞌn̈e tet naj Moisés yun̈e yalnilto naj tet con̈ob Israel. \v 20 Yajaꞌ matxa yilalo ay hunuxa mac chioc xolbal, yuto huneꞌxan̈e mac yakꞌcano istrato, haꞌ ton Comam Dios. \s1 Ismunil isley naj Moisés \p \v 21 ¿Tom xin caw chicajwa isley naj Moisés yin̈ tzet haltebilcano yu Comam Dios chal tuꞌ? ¡Machoj! Kꞌinalo tato chikꞌoji ley tuꞌ yakꞌni cokꞌinal, ¿chimyu joc cꞌulal yul sat Comam Dios yu coyijen tzet chal ley? Wal xin machoj. \v 22 Chal yul Yum Comam Dios hacaꞌ tiꞌ: “Caw sunil mac ayicto yalan̈ mule, yuxin macta chiyaco yanma yin̈ tzet chal Comam Jesucristo chischah tzet haltebil yu Comam Dios,” ẍiayoj. \p \v 23 Yet yalan̈to maẍto chihul huneꞌ mac bay wal janico janma, caw yalan̈ yip ley ayon̈ictoj, yet ayon̈ico jechman isyelax mac bay chijaco janma. \v 24 Yuxin haꞌ huneꞌ ley tuꞌ jilomaln̈e yehi, hacaꞌ chu yilni hunu naj chejab hunu nichꞌan unin, hac tuꞌ con̈isbeytzenti ley tuꞌ iscꞌatan̈ Comam Jesucristo, yun̈e janico janma yin̈ Comam, cat xin joccano cꞌulal yul sat Comam Dios. \v 25 Yaj xin xajaco janma yin̈ Comam tinan̈, yuxin matxa ayon̈oco yul iskꞌab huneꞌ ley chi-ticꞌa-con̈ijbani. \p \v 26 Yu xaheyaco heyanma yin̈ Comam Jesucristo, yuxinto yuninalxa Comam Dios heye tinan̈. \v 27 Hayet yahcano haꞌ hewiꞌ hehunicanico yin̈ Comam Jesucristo, haxa Comam ayco hacaꞌ xilkꞌapehal teyin̈. \v 28 Caw xin machi yoc yin̈ tato Israel maca mach Israeloj. Caw matxa yoc yin̈ ta winaj maca ix, yuto caw hunxan̈e je yin̈ Comam Jesucristo. \v 29 Yuxin tato ayon̈xaco yul iskꞌab Comam Jesucristo, caw hacaꞌ yuninal icham Abraham jehi, haꞌ hunon̈ chicochah tzet haltebilcano yu Comam Dios tet icham Abraham tuꞌ. \c 4 \p \v 1 Ay hunxa yechel chiwalan teyet. Kꞌinalo hunu nichꞌan unin chischah ismajul tet ismam, caw yahawil chuco yin̈ tzet ay ismam tuꞌ, yaj xin yet nichꞌanto caw maẍto yip yin̈ tzet chiakꞌlax ismajulo tuꞌ, to hacaꞌ to chejab yehi. \v 2 Yet nichꞌanto ay mac chitan̈eni, yeb xin ilbiltopaxo huneꞌ ismajul tuꞌ masanto yet chꞌapni istiempohal bay halbilcano yu ismam, cat yoccano yahawo yin̈ ismajul tuꞌ. \v 3 Caw xin hac tuꞌ je han̈on̈ tiꞌ; yet yalan̈tocanoj ayon̈ayo yalan̈ yip sunil tzet chal anma. \v 4 Haxa yet yijni isba yapni istiempohal xin, yaniti Comam Dios Iscꞌahol, pitzcꞌana yin̈ huneꞌ ix ix yalan̈ yip isley naj Moisés. \v 5 Hul Comam yun̈e con̈yinilo yalan̈ ley, yeb yun̈e con̈ischahni Comam Dios yuninaloj. \p \v 6 Yun̈e isyenilo Comam tato caw yuninalxa Comam jehi, yuxin yati Comam Yespíritu Iscꞌahol yul janma. Yu Yespíritu Comam tuꞌ yuxinto chijal tet Comam Dios yin̈ sunil janma hacaꞌ tiꞌ: “Mam,” con̈chi, yin̈ caw sunil cocꞌul. \v 7 Wal tinan̈ xin, matxa chejabo jehi, to caw yuninalxa Comam jehi. Yu huneꞌ tuꞌ xin, caw el yin̈ iscꞌul Comam Dios yakꞌni huneꞌ comatan, yaj yu Comam Jesucristo, Iscꞌahol Comam tuꞌ. \s1 Caw oc yin̈ iscꞌul naj Pablo yin̈ ebnaj ayxaco yul iskꞌab Comam Jesucristo \p \v 8 Yet yalan̈to tuꞌ yet maẍto cheyohtan̈elo Comam Dios, caw chejab heyehico tet huntekꞌan chal anma diosalil. Wal xin, caw mach dioso huntekꞌan tuꞌ. \v 9 Tinan̈ xin, heyohtaxa Comam Dios sicꞌlebil, chiwalpaxojan teyet tato caw ohtabilexxapaxo yu Comam. ¿Tzet yin̈ yuxinto chexmeltzopaxto yin̈ huntekꞌanxa nan cuybanilehal caw mach tꞌin̈ano yehicoj, cat heyocpaxo ischejabo hunelxa? \v 10 Walex hex tiꞌ, cheyije kꞌin̈ chiecꞌtzelax yin̈ isbi tzꞌayic, yeb yin̈ isbi ixahaw, yeb yet chishelni isba tiempo, yeb kꞌin̈ chiecꞌtzelax yin̈ hunun habil. \v 11 ¡Caw chioc yin̈ incꞌulan yet chinnanitijan, wakꞌa tato caw nabn̈e quinmunlahan texol! \p \v 12 Hex wuẍtaj, hex wanab, caw chiwalan teyet, lahanojab cheyute henabal hacaꞌ innabalan, yuto yet wecꞌan texol wute innabalan hacaꞌ hex. Wal xin matolo yu ay hunu istxꞌojal heyute win̈an yuxin hac tuꞌ walnitojan teyet, machoj. \v 13 Wal xin caw heyohtaxa ta hayet babelal, yet walnicꞌojan cuybanile yet colbanile teyet caw yaꞌayinan yu huneꞌ yabil. \v 14 Haꞌ huneꞌ yabil tuꞌ, caw ilwebal teyin̈, yajaꞌ mach quinhehincꞌuln̈ehan, mach xin quinheman̈cꞌotojan yu huneꞌ yabil tuꞌ. Wal xin caw hacaꞌ hunu ischejab Comam Dios satcan̈, hac tuꞌ yu quinhechahnihan, yeb hacaꞌ caw Comam Jesucristo. \v 15 ¿Tzet yin̈ yuxin matxa huneꞌ tzalahilal tuꞌ yul heyanma tinan̈? Chiwalan huneꞌ iscꞌulal tiꞌ teyin̈, hex tiꞌ caw heyoche heyilti isbakꞌ hesat heyakꞌni wetan yu iscꞌulchꞌanil hecꞌul win̈an. \v 16 Wal tinan̈ xin, ¿tom ayco inhowalan teyin̈ yet chiwalnitojan isyelal tiꞌ teyet? \p \v 17 Haꞌ huntekꞌan anma chexmonten tuꞌ, caw ayco yanma ebnaj teyin̈, yajaꞌ xin caw mach cꞌulo nabil teyin̈ yu ebnaj. Ton̈e choche ebnaj quexyikꞌalo coxolan̈ yun̈e heyanico heyanma yin̈ ebnaj. \v 18 Caw cꞌul janico anma yin̈ cocꞌul, yajaꞌ tan̈e cꞌul chiconaco yin̈, yeb tato istoholal nabil ju. Aytam sakꞌal ta hac tuꞌ chinheyutehan yin̈ sunilbal tiempo, maẍn̈etaj yet ayinan tecꞌatan̈ chinheyanicojan yin̈ hecꞌul. \v 19 Hex tiꞌ caw hacaꞌ wuninalan heyehi, lan̈an yecꞌyaꞌ wanmahan hunelxa heyu, hacaꞌ hunu ix ix chiaben isyaꞌil yet chiwatxꞌi iscꞌul. Yaj mach chisbej wabenan huneꞌ isyaꞌtajil tiꞌ masanto chiwatxꞌicanico Comam Jesucristo teyin̈. \v 20 Majal ayinan texol tinan̈ yun̈e insaynihan hunuxa tzet chiyu intzotelan teyet. Wal xin caw cꞌaynajilo incꞌulan teyin̈. \s1 Cuybanil yin̈ istzotiꞌal ix Agar yeb xin ix Sara \p \v 21 Maquex chexmeltzopaxto heyijen tzet chal isley naj Moisés heyalni, halwe wetan: ¿Tom caw maẍto bay cheyabe tzet chal huneꞌ ley tuꞌ? \v 22 Chal yul Yum Comam Dios tato ay cawan̈ iscꞌahol icham Abraham; huneꞌ naj yeb ix Agar, ix chejab; huneꞌxa naj xin yeb ix Sara, ix caw yixal icham Abraham tuꞌ; ix Sara tuꞌ mach chejabo ix. \v 23 Naj Ismael, yunin ix Agar, mach cꞌaybalo cꞌule yu ispitzcꞌa naj. Wal naj Isaac, yunin ix Sara, cꞌaybalcꞌule yu ispitzcꞌa naj yu Comam Dios, yuto caw ixnamxa ix yet ispitzcꞌa naj, yun̈e yijni isba tzet haltebilcano yu Comam Dios yin̈ naj. \p \v 24 Haꞌ cawan̈ ebix tuꞌ, yechel cabeb istrato Comam Dios ye ebix. Ix Agar, ix mebaꞌ yehi, yechel huneꞌ trato iswatxꞌe Comam Dios bey iswiꞌ witz Sinaí, yuxinto sunil macta ayco yin̈ huneꞌ trato tuꞌ, hacaꞌ ta pitzcꞌana yu yoc chejaboj. \v 25 Ix Agar tuꞌ, yechel istrato Comam Dios yakꞌ tet naj Moisés bey witz Sinaí yul ismajul Arabia, yechelpaxo con̈ob Jerusalén ye ix. Anma ay yul con̈ob Jerusalén tuꞌ, ayco yalan̈ ley akꞌbil bey iswiꞌ witz Sinaí. \v 26 Wal huneꞌxa istrato Comam Dios xin, yechel ix Sara yixal icham Abraham yehi, yuto mach chejabo ye ix yalan̈ ley. Yajaꞌ wal huneꞌ Jerusalén ay yul satcan̈, mach ayoco yalan̈ chejbanile, han̈on̈ tiꞌ xin yuninal jehi. \v 27 Yuto chal yul Yum Comam Dios: \q1 Hach ix machi hawunin, yeb maẍticꞌa chil yin̈ hunu yunin, tzalahan̈. Awan̈ yin̈ tzalahilal hach maẍticꞌa hawohtajo isyaꞌtajil ispitzcꞌa niẍte unin, yuto haꞌ ix ix hinbilcanoj caw txꞌiꞌalto yunin ix sata ix ay yichamil,\x * \xo 4:27 \xt Is 54:1\x* ẍiayoj. \p \v 28 Hex wuẍtaj, hex wanab, hex tiꞌ hacaꞌ naj Isaac heyehi, uninale halbilcano yu Comam Dios ta chipitzcꞌahi. \v 29 Yet payxa tuꞌ naj mach cꞌaybalcꞌule yu ispitzcꞌahi, caw caj yil naj naj pitzcꞌa yu yip Comam Espíritu Santo. Hacaꞌ yu iscajlax naj Isaac yu naj Ismael, hac tuꞌ xin yepaxo tinan̈. \v 30 Yajaꞌ ¿tzet ẍi yul Yum Comam Dios? Wal xin chal hacaꞌ tiꞌ: “Tzumbeto ix chejab yeb yunin, yuto naj yunin ix tuꞌ, caw mach chu yakꞌni cabo isba naj yin̈ tzettaj chischah naj yunin ix mach chejaboj,”\x * \xo 4:30 \xt Gn 21:9-10\x* ẍiayoj. \p \v 31 Yuxin, hex wuẍtaj, hex wanab, wal han̈on̈ tiꞌ mach yuninalo ix chejab jehi, to yuninal ix mach chejaboj. \c 5 \s1 Toholojab chijuteco coba yin̈ cocolbanil \p \v 1 Comam Jesucristo coln̈ehon̈ilo yalan̈ yip isley naj Moisés, yuxin colbilon̈xa. Yuxin tinan̈ lin̈bawe heba yin̈ hecolbanil tuꞌ, caw matxa chexmeltzo heyakꞌacto heba yalan̈ ley tuꞌ hunelxa. \p \v 2 Wal hanin Pablo intiꞌan, caw chiwalcanojan teyet tato cheyije hechahni huneꞌ circuncisión, caw matzet chal yelapno Comam Jesucristo teyin̈. \v 3 Caw chiwalpaxcanojan teyet, macxan̈eticꞌa chiyijen ischahni huneꞌ circuncisión tuꞌ, caw yilal isyijenpaxo sunil tzet chal isley naj Moisés. \v 4 Maquex chesayilo heyoc cꞌulal yul sat Comam Dios yu heyijen tzet chal ley, xaheheqꞌuilo heba yin̈ Comam Cristo yeb yin̈ iscꞌulchꞌanil iscꞌul Comam Dios. \p \v 5 Wal han̈on̈ tiꞌ, yu Yespíritu Comam Dios ayco jin̈, yuxinto caw chijaco yin̈ janma tato chon̈oc cꞌulal yul sat Comam Dios, yu chijaco janma yin̈ Comam. \v 6 Yuto han̈on̈ ayon̈xaco yul iskꞌab Comam Jesucristo, caw matxa tzet chaliloj ta ayco maca mach ayco huneꞌ circuncisión jin̈, wal xin haꞌ huneꞌ caw yilal haꞌ ton janayto yul janma yin̈ Comam, hac tuꞌ xin caw xahan chijil jet anmahil. \p \v 7 Hex tiꞌ, caw tꞌin̈anxaticꞌa heyehicoj. ¿Mac oc akꞌocꞌule teyet yuxinto matxa cheyije sunil cuybanile caw tohol yehicoj? \v 8 Haꞌ huneꞌ montebal oc teyet tuꞌ, mach yeto Comam Dios yehi. \v 9 Naweti huneꞌ chihallax hacaꞌ tiꞌ: “Caw hanicꞌn̈echꞌan yan̈al ixim pan chiakꞌni sipcꞌaho sunil ixim harina,” ẍi. \p \v 10 Hanintiꞌan chicawxi incꞌulan yin̈ Comam Dios tato mach nano chiyu hetxumnilo sunil cuybanile chiwaltotiꞌan. Wal mac chioc akꞌocꞌule teyet yin̈ heyetanto heba tuꞌ xin, caw chiay isyaꞌtajil yiban̈ yu Comam Dios, mach chiyoc yin̈ macxan̈eticꞌa anmahil. \p \v 11 Hex wuẍtaj, hex wanab, ta haꞌ jakꞌni circuncidar coba chinecꞌan walaꞌcꞌojan, caw machim chitit ishowal ebnaj Israel win̈an. Caw matxam xin yelapno chucano iscamical Comam Jesucristo wuhan, hac tuꞌ xin matxam chioc ebnaj iscajaꞌ isba yin̈. Wal xin haꞌ huneꞌ cuybanile yin̈ iscamical Comam haꞌ chiakꞌni chiwaho iscꞌul ebnaj win̈an. \v 12 ¡Haꞌ ebnaj chꞌecꞌ akꞌocꞌule ta cheyakꞌ circuncidar heba, kꞌaꞌcꞌulmi ta wiyom ishosnilo ebnaj yetbi isnimanil tuꞌ yin̈ huneln̈e! \p \v 13 Hex wuẍtaj, hex wanab, caw awtebilex yu hecollaxcanoj, yajaꞌ maẍtaj yu hewatxꞌen sunil ismachiswalilal choche iscꞌul henimanil. Haꞌ wal heyuten heba to cheyakꞌle chejaꞌ heba teyet hununex, yun̈e heyeniloj tato caw xahan cheyil heba. \v 14 Wal xin sunil tzet chal ley hunxan̈echꞌan chejbanilehal chucanoj, chalni hacaꞌ tiꞌ: “Xahan chawil hawet anmahil, hacaꞌ hayaꞌiln̈en haba,” ẍiayoj. \v 15 Caw nann̈e heyu, yuto ta chexoc hechile heba cat hecꞌutxlenayto heba, hex cawex cheyetato heba yin̈ hacaꞌ tuꞌ. \s1 Istxꞌojal tzet choche conimanil yeb iscꞌulal choche Comam Espíritu Santo \p \v 16 Chiwalan teyet hex wuẍtaj, hex wanab, beybaln̈ewe hacaꞌ tzet choche Comam Espíritu. Mach cheyakꞌ yub istxꞌojal choche henimanil. \v 17 Sunil istxꞌojal choche conimanil iswatxꞌeꞌ, chicajwa yin̈ tzet choche Comam Espíritu Santo, hacpax tuꞌ Comam Espíritu chicajwa yin̈ istxꞌojal choche conimanil iswatxꞌeꞌ. Yuxin chiscajle isba Comam Espíritu Santo yeb sunil istxꞌojal choche conimanil iswatxꞌeꞌ. Chiscajle isba hunun, yuxinto mach chu hewatxꞌen tzet choche hecꞌul. \v 18 Yaj tato haꞌ Comam Espíritu Santo chexijbani, caw matxa ayexocto yalan̈ yip ley tuꞌ. \p \v 19 Caw ixtan̈ ye sunil istxꞌojal chi-to-iswatxꞌe anma tzujan yinta tzet choche isnimanil; chiixli, chiwinajli, chiswatxꞌen tzettaj txꞌixobal, chiskꞌaytzenico istxꞌojal jin̈. \v 20 Chiay jahno sata tioẍ, chiscunn̈e yet anmahil, caw chichiwa iscꞌul yin̈ yet anmahil, howaln̈eticꞌa chu, ton̈eticꞌa chichichon iscꞌul, chaco ishowal yin̈ yet anmahil. Txꞌojn̈eticꞌa chu istxumni, chaco pohlebahil cat isbosnilo isba. \v 21 Mach choche yilaꞌ tzet ay yet anmahil, chismakꞌcamo yet anmahil, ucꞌum teꞌ, istzann̈eticꞌa yanico isba xol huntekꞌan kꞌin̈ machiswalil, yeb pekꞌ chute isba. Caw xin aytopaxo huntekꞌan lahan yeb huntekꞌan tiꞌ chito iswatxꞌe. Caw xa-ticꞌa-walan teyet yet yalan̈tocanoj, mac chiuten huntekꞌan tiꞌ, mach chiapni iscꞌatan̈ Comam Dios. \p \v 22 Wal sunil tzet chakꞌ Comam Espíritu Santo cowatxꞌeꞌ; haꞌ coxahann̈en coba, tzalahilal, akꞌancꞌulal, nimancꞌulal, huncuentan̈e cocꞌul, iscꞌulchꞌanil cocꞌul, yeb xin janayto yul janma yin̈ Comam. \v 23 Jinayo coba, cocachni coba yin̈ istxꞌojal. Haꞌ huntekꞌan tiꞌ machi ley chu iscachwa yin̈. \v 24 Yuxinto sunil mac ayxaco yul iskꞌab Comam Jesucristo, caw xaꞌisbejcano beybale ikꞌbilticꞌa yu, yeb tzet choche yanma, yeb sunil istxꞌojal choche isnimanil, huntekꞌan tuꞌ xaelcano yu iscamical Comam yin̈ culus. \v 25 Wal xin yu ayxaco Comam Espíritu Santo jin̈, yuxin caw ecꞌojon̈we hacaꞌ choche iscꞌul Comam. \p \v 26 Mach loloꞌo chijute coba, mach chon̈buchwa jin̈ hununon̈, yeb xin machojab chichiwa cocꞌul jin̈. \c 6 \s1 Colwahan̈we teyin̈ hununex \p \v 1 Hex wuẍtaj, hex wanab, tato cheyila ta ay huno ebnaj juẍta chiaycꞌay yin̈ hunu mule, haxa hex yijomex tet Comam Espíritu Santo, colwahan̈we yin̈ heyinican̈. Yaj chewchotan̈e chu hetzotel tet, caw nann̈e heyu, cꞌuxantaxca heyalaxpaxico yin̈ hunu ilwebal. \v 2 Wal xin colwahan̈we teyin̈ yin̈ ej isyaꞌtajil chul teyiban̈, hac tuꞌ xin chu heyijen isley Comam Jesucristo. \p \v 3 Tato ay mac chihalni ta caw ay yelapno yehi, yajaꞌ xin machi nino yelapnoj, caw haꞌticꞌa chakꞌ subchaho isba ischuquil. \v 4 Yuxin yilal jilni yin̈ tzet chicobeybaln̈e hununon̈, ta cꞌul tzet chicobeybaln̈e tuꞌ jakꞌaꞌ tzalaho cocꞌul, machojab tzet chalico cocꞌul yin̈ hunuxa maca. \v 5 Wal xin caw nananta jalni tet Comam yin̈ tzet chicowatxꞌe hununon̈. \p \v 6 Haꞌ mac chichahni cuybanile yin̈ Istzotiꞌ Comam Dios, yakꞌab hanicꞌo tzet ay yul iskꞌab tet mac chicuyni tuꞌ. \p \v 7 Mach cheyakꞌ subchaho heba, yuto machi hunu mac chu yetlico yin̈ Comam Dios. Haꞌ tzet chicotzꞌunu, haꞌ chicohatxꞌpaxoj. \v 8 Tato haꞌ istxꞌojal tzet choche janma chicowatxꞌe, haꞌticꞌa camical chicochah ispajoj. Wal tato haꞌ tzet chal Comam Espíritu Santo chicowatxꞌe, haꞌ kꞌinal mach istan̈bal chicochah tet Comam Espíritu. \v 9 Yuxin caw machojab chon̈siquilo cowatxꞌen sunil iscꞌulal, yuto ta mach chon̈pax jintaj caw chi-ticꞌa-cochah ispaj sunil iscꞌulal chicowatxꞌe. \v 10 Yuxin cowatxꞌewe iscꞌulal yin̈ jet anmahil hataticꞌa hanta chon̈kꞌoji, yaj ecꞌbalto yilal cocolwa yin̈ macta ayxaco yul iskꞌab Comam Dios. \s1 Cachann̈e yin̈ iscamical Comam Jesucristo yakꞌ tzalaho iscꞌul naj Pablo \p \v 11 ¡Ilwecꞌanabi, han-caw-inan chintzꞌibn̈etojan ichamta tzꞌib tiꞌ teyet! \v 12 Ebnaj chischilba yalni teyet tato caw yilal heyakꞌni circuncidar heba, to yun̈e yoccano ebnaj cꞌulal yul sat anma yuxin chal ebnaj, yeb yun̈e mach chiakꞌlax ecꞌoyaꞌ yanma ebnaj yinta ebnaj chihalnicꞌo iscamical Comam Jesucristo. \v 13 Ebnaj chichahni circuncisión tuꞌ, caw maẍticꞌa chikꞌoji ebnaj isyijen tzet chal ley, yajaꞌ chischilba ebnaj yalni teyet tato yilal heyakꞌni circuncidar heba, yun̈e yoc iswinajil ebnaj yet cheyijen yechel circuncisión yin̈ henimanil. \p \v 14 Walinan xin, caw matxa hunuxa baytet yin̈ wal wanico inwinajilan, cachann̈echꞌan yin̈ iscamical Comam Jesucristo yin̈ teꞌ culus. Yuxin caw camominxahan yin̈ sunil ismachiswalilal yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. Haxa huneꞌ sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, camnaxapaxilo win̈an yu iscamical Comam Cristo. \v 15 Caw matxa tzet chal yelapnoj ta chahbilxa circuncisión ju maca machoj, haꞌ huneꞌ caw aycano yip to pitzcꞌanajon̈xa yin̈ iscayelal yin̈ Comam Jesucristo. \p \v 16 Yakꞌab Comam Dios akꞌancꞌulal, yeb xin tzꞌayojab iscꞌul Comam yin̈ sunil mac tzujan yinta huneꞌ cuybanile tiꞌ, haꞌ ton huntekꞌan mac tuꞌ caw Israel, iscon̈ob Comam Dios yin̈ caw isyelal. \v 17 Wal yin̈ tiempo chito insatatiꞌan xin, matxa chiwochehan chinetalaxan, yuto ayxaco islutꞌal innimanilan yu anma. Haꞌ xin chiyeniloj tato caw ischejab Comam Jesucristo wehan. \p \v 18 Hex wuẍtaj, hex wanab, yakꞌabayo Comam Jesucristo iscꞌulchꞌanil iscꞌul teyiban̈ hesunil. ¡Hacojab tuꞌ!