\id EPH - Jacalteco (Eastern) -Guatemala 1997 (DBL -2013) \h EFESIOS \toc1 Iscarta Naj San Pablo Yato Tet Macta Ayxaco Yul Iskꞌab Comam Bey Efeso \toc2 Efesios \toc3 Ef \mt1 ISCARTA NAJ SAN PABLO YATO TET MACTA AYXACO YUL ISKꞌAB COMAM BEY EFESO \c 1 \s1 Yichebanil iscarta naj Pablo \p \v 1 Hanin, Pablo intiꞌan, ischejab Comam Jesucristo wehan, yuto hac tuꞌ el yin̈ iscꞌul Comam Dios. Chintzꞌibn̈etojan huneꞌ hum tiꞌ teyet, hex ayexxaco yul iskꞌab Comam Dios bey yul con̈ob Efeso, hex xahechah Comam Dios yin̈ heyanma. \v 2 Yakꞌabayo Comam Dios Mame yeb xin Comam Jesucristo iscꞌulchꞌanil iscꞌul yeb akꞌancꞌulal texol. \s1 Chakꞌ Comam Dios sunil iscꞌulal jet yu Comam Jesucristo \p \v 3 Jalaꞌwe tzotiꞌ cꞌul tet Comam Dios, Ismam Comam Jesucristo Jahawil, yuto caw txꞌiꞌal iscꞌulal iscꞌul Comam xayakꞌ jet, huntekꞌan iscꞌulal chiyakꞌ tet janma chitit yul satcan̈ yuto hunxa je yeb Comam Jesucristo. \v 4 Yet yalan̈tocanoj yet maẍto chiwatxꞌi huneꞌ yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, yoc yin̈ isnabal Comam Dios con̈iscolnicano yu Comam Jesucristo, joccano yeto Comam Dios yeb matxa nino comul yul sat. \v 5 Caw chon̈yoche Comam Dios yuxinto caw yettax payat con̈issicꞌnicanilo yu Comam Jesucristo, yun̈e joccano yuninalo Comam; hacaꞌticꞌa caw el yin̈ iscꞌul Comam Dios. \v 6 Yu huneꞌ tuꞌ yuxinto chijaco ismay Comam Dios yu issakꞌalil iscꞌulchꞌanil iscꞌul. Xayakꞌ Comam iscꞌulal iscꞌul jet yu Iscꞌahol caw xahan ay yu. \p \v 7 Yu iscꞌulchꞌanil iscꞌul Comam Dios yuxin ay cocolbanil, yu ischiqꞌuil Iscꞌahol malto yin̈ teꞌ culus yakꞌnicano tan̈o sunil comul. \v 8 Caw isyelo Comam iscꞌulal iscꞌul jet yuto yakꞌcano Comam cohelanil, yakꞌnipaxo Comam conabal. \v 9 Caw yakꞌ Comam johtan̈elo yin̈ tzet nabil yu, huneꞌ ewanticꞌa yehi. Huneꞌ iscꞌulal tuꞌ caw nabilxaticꞌa yu Comam iswatxꞌen yin̈ Comam Jesucristo. \v 10 Huneꞌ nabilticꞌa yu Comam Dios tuꞌ, tꞌin̈an yijni isba yin̈ istzꞌayical bay halbilcanoj yu Comam, tato chishunbaco Comam sunil tzet ay yul satcan̈, yeb sunil tzet ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, cat iscancano yalan̈ yip Comam Jesucristo. \p \v 11 Yuxinto caw yalan̈to con̈issicꞌlencano Comam Dios, yun̈e cochahni comajul yinta Comam Jesucristo, hacaꞌticꞌa nabil yu Comam Dios. Haꞌ Comam Dios tuꞌ, haꞌ caw chiakꞌni yijaꞌ isba yin̈ej tzet caw chi-ticꞌa-yal iscꞌul. \v 12 Hac tuꞌ xin yute Comam yun̈e han̈on̈ babel cochayto Comam Jesucristo yul janma chicoyelo ishelanil yip Comam Dios. \p \v 13 Yebpaxo hex tiꞌ, yet heyaben isyelal cuybanile yet colbanile heyanayto yul heyanma yin̈ Comam Jesucristo. Hac tuꞌ yu hehunicanico yin̈ Comam, yakꞌlax Comam Espíritu Santo yin̈ heyanma, Comam haltebilcanoj. Haꞌ xin caw chiyeniloj tato hex tiꞌ yetxa Comam Dios heyehi. \v 14 Yu Comam Espíritu Santo ayxaco jin̈ yuxin johtaj tato caw yeli chakꞌ Comam Dios comatan. Yet chijni isba yakꞌni Comam Dios iscolbanil sunil anma yetxaticꞌa yehi yu yalaxicꞌo ismay Comam yu ishelanil. \s1 Iskꞌan naj Pablo ishelanil ebnaj juẍta tet Comam Dios \p \v 15 Abebilxa wuhan tato caw ayco heyanma yin̈ Comam Jesucristo Jahawil, yeb ta caw xahan cheyil sunil macta yetxa Comam Dios yehi. \v 16 Yuxin mach chinsiquilojan wakꞌnihan yuchꞌandiosal tet Comam teyin̈ yet chintxahlihan. \v 17 Caw chinkꞌanan tet Comam Jesucristo Jahawil, yeb xin tet Comam Dios Mame, Comam caw ay ismay, tato chakꞌ Comam hehelanil yu Comam Espíritu Santo yun̈e hetxumni tzet chakꞌ Comam heyohtan̈eloj, haxinwal cheyohtan̈elo Comam yin̈ caw cꞌul. \v 18 Caw chinkꞌanan tet Comam Dios tato chiyakꞌ hajlo Comam henabal, yun̈e heyohtan̈enilo huneꞌ iscawxobal cocꞌul bay awtebilon̈, cat hetxumnilo huneꞌ comatan chakꞌ Comam jet, han̈on̈ ayon̈xaco yuninalo Comam. \v 19 Chinkꞌanpaxojan tet Comam tato caw cheyohtan̈eloj ta machi isbi hanta yip Comam chimunlaco jin̈, han̈on̈ ayon̈xaco yul iskꞌab Comam, yeb xin machi bay cachancan apno yip tuꞌ. Huneꞌ yip Comam Dios tuꞌ caw isyelo yin̈ sicꞌlebil. \v 20 Yet yakꞌni itzitzbocan̈ Comam Dios Comam Jesucristo xol anma camom, yanipaxcanico Comam Comam Jesucristo tuꞌ yin̈ iswatxꞌkꞌab yul satcan̈. \v 21 Yocpaxo Comam Jesús tuꞌ yahawilo yiban̈ sunil mac ay yip, mac yahawil, mac ijbalom, yeb yiban̈ mac yijebil tzet chala. Maẍn̈etaj yiban̈ mac ay yul huneꞌ tiempohal tiꞌ, to yiban̈paxo sunil yahawil yin̈ huneꞌxa tiempohal chihul cosataj. \v 22 Caw sunil tzettaj ye tuꞌ yacanico Comam Dios yalan̈ yip Comam Jesucristo. Haꞌ Comam Dios anicanico Comam Jesucristo iswiꞌehalo yin̈ sunil anma ayxaco yul iskꞌab. \v 23 Haꞌ yuninal Comam Dios, hacaꞌ isnimanil Comam Jesucristo yehi, yuxin cosunil istzꞌajanil Comam ayco jin̈. Haꞌ Comam xin chiakꞌni tzꞌajnaho sunil tzettaj ye tuꞌ. \c 2 \s1 Yu iscꞌulal iscꞌul Comam Dios yuxinto colbilon̈xa \p \v 1 Wal xin, hex mach Israelo hex tiꞌ, yakꞌcano Comam Dios hekꞌinal yu yip Comam Jesucristo, yuto yet yalan̈tocanoj camnajexticꞌa yu hemul yeb yu istxꞌojal chewatxꞌe. \v 2 Yuto han̈cꞌan̈e yinta istxꞌojal tzet ayayo yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ bay tzujanex; heyijen tzet chal iscꞌul yespíritu naj chimunla xol jakꞌekꞌ, huneꞌ chianico yip anma chiman̈cꞌon tzet chal Comam Dios. \v 3 Hacon̈paxtuꞌan̈, han̈on̈ Israel on̈tiꞌan̈, caw hac tuꞌ jute cobahan̈ yet payxa. Tzujanon̈an̈ yinta tzet choche conimanilan̈, chicoyijenan̈ tzet chal conimaniltiꞌan̈, coyijenpaxojan̈ tzet chal conabalan̈. Caw mulum yu cotiticojan̈, yuxin haꞌ hunon̈an̈ ayon̈ticꞌactojan̈ yalan̈ isyaꞌtajil chati Comam Dios, hacaꞌ anma mach ohtan̈eho Comam. \p \v 4 Yaj wal Comam xin, caw hantacano chitzꞌay iscꞌul Comam jin̈, yeb caw xahan ayon̈ yu. \v 5 Yu iscꞌulchꞌanil iscꞌul Comam, yuxinto cochahcano huneꞌ cocolbanil, hun xin yu yakꞌnicano Comam cokꞌinal yeb Comam Jesucristo yet ayon̈toco yul iskꞌab camical yu sunil comul. \v 6 Caw hun yu jitzitzbican̈ yinta Comam Jesucristo yu Comam Dios, hunpaxo yu con̈istzꞌon̈ban Comam Dios yeb Comam Jesucristo bey yul satcan̈. \v 7 Yun̈e isyenilo Comam yin̈ huneꞌ tiempohal chul cosataj tato caw xahan ayon̈ yu, yeb ta caw hanta iscꞌulchꞌanil iscꞌul Comam jin̈ yu Comam Jesucristo. \p \v 8 Yuto yu iscꞌulal iscꞌul Comam Dios, yuxin colbilon̈ yu jaco janma yin̈ Comam. Maẍtajon̈ jichecan̈ huneꞌ tiꞌ, to haꞌ Comam san̈e jet. \v 9 Maẍtaj yu iscꞌulal chicowatxꞌe yuxinto chon̈colchahi, machoj, yuto ta hac tuꞌ chimjal coba cꞌulal. \v 10 Wal xin haꞌ Comam Dios con̈watxꞌeni, con̈yanico yin̈ Comam Jesucristo yun̈e cowatxꞌen sunil iscꞌulal. Yuto hac tuꞌ el yin̈ iscꞌul Comam yet yalan̈tocanoj. \s1 Xacon̈oc yin̈ akꞌancꞌulal yeb Comam Dios yu Comam Jesucristo \p \v 11 Wal tinan̈ xin, nawetij ta hayet yalan̈tocanoj hex mach Israelo hex tiꞌ chexhallax \it man̈circuncisiónal\it* yu ebnaj Israel. Ebnaj tuꞌ chal isba ebnaj \it circuncisiónal\it*, yuto ayxaco huneꞌ yechel circuncisión yin̈ isnimanil ebnaj. \v 12 Wal yet payxa tuꞌ caw machijexico yul iskꞌab Comam Jesucristo; machi heyoc yin̈ con̈ob Israel, yeb yin̈ huneꞌ trato akꞌbilcano yu Comam Dios, yeb yin̈ tzet haltebilcano yu Comam. Yuxinto machi baytet yin̈ chicawxi hecꞌul, machipaxo hediosal yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. \p \v 13 Yet payxa tuꞌ, nahat heyehilo yin̈ Comam Dios, wal tinan̈ xin ayexxaco yul iskꞌab Comam Jesucristo, yuxinto caw hitznajexico iscꞌatan̈ Comam Dios yu iscamical Comam Jesucristo. \p \v 14 Haꞌ iscamical Comam akꞌnicano akꞌancꞌulal coxol han̈on̈ Israel on̈tiꞌan̈ yeb hex mach Israelo hex tiꞌ; hunxan̈e con̈obal jucanoj. Istan̈tzencanilo Comam huneꞌ cajlebahil hacaꞌ peyab yeco coxol, han̈on̈ Israel on̈tiꞌan̈ yeb hex mach Israelo hex tiꞌ. \v 15 Yet iscam Comam Jesucristo istan̈tzencanilo huneꞌ isley naj Moisés ikꞌn̈e chejbanile yeb yin̈ tzet chu isyijelaxi. Iswatxꞌencanayo Comam huneꞌ acꞌ con̈ob yin̈ cabeb con̈ob tuꞌ, hunxan̈e xin yucanayo yin̈ Comam, hac tuꞌ yu yanicanico Comam akꞌancꞌulal xol. \v 16 Yu iscamical Comam Jesucristo yin̈ teꞌ culus yuxinto yakꞌcano tan̈o Comam huneꞌ howal ayco coxol, con̈yanico Comam yin̈ akꞌancꞌulal yeb Comam Dios, hunxan̈e nimanilehal con̈yutecanayoj. \p \v 17 Comam Jesucristo hul akꞌno Tzotiꞌ cꞌul yet akꞌancꞌulal teyet, hex caw nahatticꞌa heyehilo yin̈ Comam Dios, yeb xin jetan̈ han̈on̈ cawilticꞌa jecojan̈ yin̈ Comam. \v 18 Yuton Comam Jesucristo, yuxin han̈on̈ Israel on̈tiꞌan̈ yeb hex mach Israelo hex tiꞌ, xayu cohitzico iscꞌatan̈ Comam Dios Mame, huneꞌn̈e xin Comam Espíritu Santo chon̈hitznicoj. \v 19 Yuxin hex tiꞌ, caw matxa nan con̈obalojex tinan̈, matxa ton̈e chexecꞌ cólohi, ayxa heyoc yin̈ iscon̈ob Comam Dios, ayexxapaxico istzꞌajo yuninal Comam. \v 20 Hex tiꞌ lahanex hacaꞌ hunu teꞌ n̈a watxꞌebilcan̈ yiban̈ xeꞌal. Haxa han̈on̈an̈ ischejab Comam Jesucristo jetiꞌan̈ xin yeb ebnaj chihalni tzotiꞌ chitit tet Comam Dios, hacaꞌ xeꞌ huneꞌ n̈a tuꞌ jehan̈. Haxa Comam Jesucristo xin hacaꞌ chꞌen chꞌen caw niman yelapno ayayto xeꞌo istxiquin teꞌ n̈a, hac tuꞌ ye Comam.\x * \xo 2:20 \xt Is 28:16; Mt 21:42\x* \v 21 Hacaꞌ hunu n̈a lan̈an islatzꞌlaxcan̈ islocꞌal, caw xin cꞌulchꞌan ischahlen isba islatzꞌbanil masan chijcano isba iswatxꞌicanoj, hac tuꞌ je yin̈ Comam Jesucristo, yatutxa Comam jehi. Caw yeton̈xa yu hunxa je yebi. \v 22 Haꞌ tinan̈ hunxan̈e jehi yu xaquexoc yatuto Comam Dios yun̈e yehicꞌo Comam Dios yul heyanma yu Comam Espíritu Santo.\x * \xo 2:22 \xt Col 3:16-17; 1Pe 2:4-5\x* \c 3 \s1 Ismunil naj Pablo haꞌ yalni Istzotiꞌ Comam Dios xol anma mach Israeloj \p \v 1 Yuton huneꞌ tuꞌ, yuxin chintxahlihan teyin̈. Hanin Pablo intiꞌan, caw preso wehan yu ismunil Comam Jesucristo, yu iscꞌulalo teyin̈, hex mach Israelo hex tiꞌ. \v 2 Wal xin heyohtaxa tato yu iscꞌulal iscꞌul Comam Dios, yuxin yakꞌ huneꞌ inmuniltiꞌan yin̈ walnihan Istzotiꞌ Comam texol hex mach Israelo hex tiꞌ, yun̈e hewatxꞌico yin̈ iscꞌulal. \v 3 Caw isye Comam tzet nabil yu wetan, yakꞌni wohtan̈elojan huneꞌ ewanticꞌa ye yet payat. Haꞌ xin tzꞌibn̈ebilxa nichꞌan teyet wuhan yul huneꞌ hum tiꞌ. \v 4 Yet cheyilni xin cat istxumchalo heyu tato wohtajan tzet ewanticꞌa ye yin̈ Comam Jesucristo. \v 5 Haꞌ huneꞌ tzet ewanticꞌa ye tuꞌ, maẍticꞌa akꞌlax yohtan̈elo anma yet payat tuꞌ, yajaꞌ tinan̈ xin xayakꞌ Comam Dios johtan̈elojan̈ yu Yespíritu, han̈on̈ sicꞌbilon̈ilojan̈ ischejabo Comam Jesús, yeb huntekꞌanxa ebnaj ischejab Comam chihalni tzotiꞌ chitit tet Comam Dios.\x * \xo 3:5 \xt Ef 2:20; 4:11\x* \v 6 Huneꞌ ewanticꞌa ye tuꞌ chala tato yu huneꞌ cuybanile yet colbanile hex hunex mach Israelo hex tiꞌ, chechah huneꞌ hematan chicochahan̈ han̈on̈ Israel on̈tiꞌan̈. Hac tuꞌ xin hunxa je yin̈ Comam, caw ay heyocpaxo yin̈ huneꞌ haltebilcano jetan̈ yu Comam Dios yin̈ Comam Jesucristo. \p \v 7 Yu iscꞌulchꞌanil iscꞌul Comam Dios, yuxin yakꞌ inmunilan walnicꞌojan Tzotiꞌ cꞌul yet colbanile xol anma yu yip Comam caw munlaco win̈an. \v 8 Haninan xin islahobal wecanojan xol anma ayxaco yul iskꞌab Comam Dios, yaj xin yakꞌ Comam iscꞌulchꞌanil iscꞌul wetan, yuxinto chinecꞌan walaꞌcꞌojan teyet, hex mach Israelo hex tiꞌ, tato hantan̈ecano iscꞌulal iscꞌul Comam Jesucristo chakꞌcano jet. \v 9 Comam Dios watxꞌen̈e sunil sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, haꞌ akꞌn̈e huneꞌ inmuniltiꞌan yun̈e wakꞌnihan heyohtan̈elo yin̈ tzet chiyu yijni isba tzet nabil yu Comam, huneꞌ ewanticꞌa ye yet yalan̈tocanoj. \v 10 Yuxin tinan̈, haꞌ yuninal Comam Dios chiakꞌni ohtan̈elo sunilal ishelanil Comam tet ebnaj yahawil yeb ebnaj ijbalom ay yul satcan̈. \v 11 Yaj yijcano isba huneꞌ tiꞌ yin̈ Comam Jesucristo hacaꞌticꞌa nabil yu Comam Dios yettaxticꞌa maẍto chiwatxꞌi yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. \p \v 12 Yu hunxa je yeb Comam Jesucristo, yuxinto xayu cohitzico iscꞌatan̈ Comam Dios yin̈ sunil cocꞌul, yuto xajayto yul janma yin̈ Comam. \v 13 Caw chiwalan teyet machojab chicabconcan̈ hecꞌul yin̈ huneꞌ bay lan̈an yecꞌyaꞌ wanmatiꞌan, to yu iscꞌulalo teyin̈, yuxin hac tuꞌ chiwakꞌlehan. Wal xin haꞌ caw chianico heyip. \s1 Caw xahan ayon̈ yu Comam Jesucristo \p \v 14 Yuton huneꞌ tiꞌ, yuxinto caw chinay jahnojan yin̈ sat Comam Dios, Comam Ismam Comam Jesucristo Jahawil. \v 15 Haꞌ Comam Dios caw Mame, haꞌ chiyeni isbeybal ebnaj mame yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ yeb yul satcan̈. \v 16 Chinkꞌanan tet Comam Dios ta yu hanta issakꞌalil iscꞌul, chakꞌ yip heyanma yin̈ Comam yu Comam Espíritu Santo, \v 17 cat yehicꞌo Comam Jesucristo yul heyanma yu heyanico heyanma yin̈, yun̈e ischꞌib hexahann̈en Comam, haxinwal hacaꞌ isnahatil yehayto xeꞌ hunu te teꞌ yul txꞌotxꞌ, hac tuꞌ hexahann̈en heba. \v 18 Hac tuꞌ xin chu istxumchalo heyu, yeb xin sunil anma yetxa Comam yehi, tato mach isbi hantacano issakꞌalil iscꞌul Comam Jesucristo. \v 19 Chinkꞌanpaxojan tato cheyohtan̈elo iscꞌulchꞌanil iscꞌul Comam tuꞌ. Huneꞌ iscꞌulchꞌanil iscꞌul Comam Jesucristo tuꞌ caw ecꞌbal yiban̈ tzet chijohtan̈eloj. Hac tuꞌ xin caw tzꞌajan chucanico iscꞌulal Comam Dios teyin̈. \p \v 20 Bitn̈elaxojab isbi Comam yuto caw ecꞌbalto chiyu iswatxꞌen yiban̈ niẍte tzet chicokꞌan tet, yeb tzet chicotxumu. Hac tuꞌ chute Comam yu ishelanil xayakꞌ jet. \v 21 Bitn̈elaxojab isbi Comam Dios yin̈ sunilbal tiempo yu sunil anma ayxaco yul iskꞌab Comam Jesucristo. ¡Hacojab tuꞌ! \c 4 \s1 Hunxa je yu Comam Espíritu Santo \p \v 1 Yuton Comam Jesucristo yuxinto preso wehan. Caw chiwaltojan teyet: cꞌul cheyute heba inkꞌanaꞌan hacaꞌ caw yehi, yuto caw awtebilexxa yu Comam Dios. \v 2 Chewojab cheyute heba, cꞌulchꞌanojab cheyute hecꞌul. Xahanojab cheyil heba, niman cheyute hecꞌul teyin̈ hununex, ayojab henimancꞌulal. \v 3 Hunxan̈ehojab cheyute heba yu yip Comam Espíritu Santo, yuto haꞌ Comam quexhunbancanoj, yanicanico akꞌancꞌulal texol. \v 4 Hunxan̈e nimanile je tinan̈, yeb xin hunn̈epaxo Espíritu akꞌbil jet cosunil. Huneꞌn̈e tzet ayco yipo janma huneꞌ bay awtebilon̈ yu Comam. \v 5 Huneꞌn̈e Comam Dios Jahawil, huneꞌn̈e mac bay ayco janma; huneꞌn̈epaxo mac yin̈ bay ah haꞌ cowiꞌ. \v 6 Caw huneꞌn̈echꞌan Comam Dios, haꞌ Mame yeco jin̈ cosunil. Haꞌ caw yahawil yeco jin̈, haꞌ chimunlaco jin̈, haꞌ ayco jin̈ cosunil. \p \v 7 Wal xin, caw nananta comunil cochah yu Comam Jesucristo, hacaꞌticꞌa tzet yoche iscꞌul Comam yakꞌ jet. \v 8 Yuxin chal yul Yum Comam Dios: \q1 Yet isto Comam yul satcan̈, txꞌiꞌal ebnaj presowom yito Comam yintaj. Yakꞌnipaxcano Comam iscꞌulal tet anma,\x * \xo 4:8 \xt Sal 68:18\x* ẍiayoj. \p \v 9 ¿Tzet chalilo huneꞌ yet isto Comam tuꞌ? Chaliloj tato babel beyayto Comam yul txꞌotxꞌ. \v 10 Haꞌ Comam beyayto yul txꞌotxꞌ, haꞌ Comam topaxo yul satcan̈ bay caw nahat yecanocan̈ yun̈e isnohilo sunil bayejtuꞌwal yu yip. \p \v 11 Haꞌ xin Comam anico ismunil hunun mac yul iskꞌab, yuxin ay ebnaj ayco ischejabo Comam Jesucristo, ay ebnaj xin chihalni tzotiꞌ chitit tet Comam Dios. Aypaxo ebnaj chihalnicꞌo cuybanile yet colbanile, ay ebnaj xin chiijbali yin̈ macta ayxaco yul iskꞌab Comam Dios, aypaxo xin ebnaj cuywawom yin̈ tzet choche iscꞌul Comam. \p \v 12 Hac ton tiꞌ xin yu con̈iswatxꞌencanico yin̈ ismunil yun̈e ischꞌib isnimanil Comam Jesucristo. Huneꞌ isnimanil Comam tuꞌ han̈on̈toni. \v 13 Yuxinto hunlahanxan̈e iscawxi cocꞌul yin̈ Comam, yeb xin caw johtan̈elo Iscꞌahol Comam Dios, hac tuꞌ xin chiyu yikꞌni yip conabal, cat istzujcha apno cotxumni hacaꞌ isnabal Comam Jesucristo. \p \v 14 Hac tuꞌ xin matxa lahanojon̈ yeb niẍte unin, caw yin̈ an̈e chishel isnabal. Matxa comono chíjato conabal yin̈ hunuxa nan cuybanile, yuto ay anma tiꞌ caw helan yakꞌni subchaho anma yin̈ hunuxa nan cuybanile, hacaꞌ chiyu yinito jakꞌekꞌ hunu tzet ye tuꞌ bayejtuꞌwalil. \v 15 Walxinto haꞌ isyelal wal jalni, yajaꞌ yin̈ iscꞌulchꞌanil cocꞌul. Hac tuꞌ xin chu cochꞌib yin̈ yet Comam Jesucristo, haxinwal lahanxan̈e chon̈elico yin̈ Comam, yuto haꞌ Comam caw iswiꞌehal yeco jin̈, yuto han̈on̈ tiꞌ isnimanil Comam jehi. \v 16 Han̈on̈ con̈ isnimanil Comam tiꞌ xin, caw hunxa je yu Comam. Kꞌinalo hacaꞌ conimanil tiꞌ, caw yetbin̈e isba sunil yu cotxꞌan̈al, caw xin cꞌul yecano iswatxꞌebanil hunun majan. Hac ton tuꞌ xin je yu Comam Jesucristo, haꞌ Comam chon̈akꞌni chꞌibo yin̈ sunil, cat colahnico coxahann̈en coba. \s1 Huneꞌ acꞌ beybale yin̈ Comam Jesucristo \p \v 17 Caw xin chiwalan yeb chinkꞌanan teyet yin̈ isbi Comam Jesús: caw matxa chexecꞌ hacaꞌ anma mach ohtan̈eho Comam Dios. Huntekꞌan anma tuꞌ, han̈cꞌan̈e istxꞌojal chiecꞌ yin̈ isnabal, haꞌ chiswatxꞌe. \v 18 Caw xin kꞌejholo yecanilo isnabal huntekꞌan anma tuꞌ. Caw mach chu ischahni huneꞌ acꞌ beybale chakꞌ Comam Dios yuto mach yohtajo tzettaj iscꞌulal chiswatxꞌe Comam, yuto cawcano yanma. \v 19 Yuto lutꞌbicanilo yanma ebnaj, yuxin yacanico isba yul iskꞌab istxꞌojal, matxaticꞌa xin yanma ebnaj iswatxꞌen sunil ismachiswalilal. \p \v 20 Wal hex tiꞌ xin, mach haco tuꞌ yu hecuywi yin̈ yet Comam Jesucristo. \v 21 Wal xin caw heyabe tzet hallax yin̈ Comam Jesucristo, hechahnicano hecuybanil caw yel yin̈ Comam. \v 22 Caw bejwecano huneꞌ hebeybal ikꞌbilticꞌa heyu yet yalan̈tocanoj, huneꞌ kꞌaytzen̈exico yin̈ istxꞌojal cheyoche. \p \v 23 Yilal hehelnicano heyanma yeb henabal, \v 24 cat heyoc heyikꞌno huneꞌ acꞌ beybale watxꞌebil hacaꞌ choche Comam Dios, yun̈e heyecꞌ yin̈ istoholal yeb yin̈ isyelal. \p \v 25 Yuxin tinan̈, caw matxaojab cheyaco lekꞌtiꞌal, han̈eojab isyelal cheyal teyet hununex, yuto caw huneꞌxan̈echꞌan nimanile je cosunil. \p \v 26 Tato ay bay cheyakꞌ chiwaho hecꞌul, machojab cheyaco hemul. Machojab xin cheyaco hehowal tuꞌ yin̈ hecꞌul yin̈ sunilbal tzꞌayic. \v 27 Machojab cheyakꞌ yub naj matzwalil. \p \v 28 Mac kꞌaynaticꞌa yelkꞌawi, isbejabcano yelkꞌawi cat yoc munil. Haꞌ xin wal ay ismunil bay chicawxi iscꞌul, cat iscolwapaxo yin̈ anma mebaꞌ caw machi nichꞌano tzet aya. \p \v 29 Machojab cheyal yajla abix, to haꞌ tzotiꞌ caw cꞌul yoqui haꞌ cheyala haxinwal chiswatxꞌeco isnabal mac chiabeni, cat xin yakꞌni iscꞌulal tet mac chiꞌaben tzet cheyal tuꞌ. \v 30 Caw mach cheyaco biscꞌulal yin̈ Comam Espíritu Santo ayxaco teyin̈ yu Comam Dios. Haꞌ huneꞌ tuꞌ akꞌbil teyet yu Comam yun̈e yoc yecheloj ta yetexxa Comam masanta yet chiapni istzꞌayical bay chitzꞌajna cocolbanil yu Comam. \p \v 31 Bejwecano ischiwa hecꞌul, yeb istit hehowal, yeb hecajtzacan̈, yeb hepohli yin̈ heyet anmahil. Bejwepaxo hebahwahi yeb sunil tzettaj istxꞌojal chewatxꞌe. \v 32 Wal xin cꞌulchꞌanojab cheyute hecꞌul, tzꞌayojab hecꞌul teyin̈ hununex. Cheyakꞌnipaxo nimancꞌulal teyin̈ hununex, hacaꞌ yu yakꞌni nimancꞌulal Comam Dios yin̈ hemul yu Comam Jesucristo. \c 5 \s1 Isbeybal macta yuninalxa Comam Dios \p \v 1 Han̈on̈ yuninalxa Comam Dios je tiꞌ, caw xahan ayon̈ yu Comam, yuxin ecꞌojon̈we hacaꞌ isbeybal Comam. \v 2 Xahann̈ewe heba hunun tzꞌayic hacaꞌ yu con̈isxahann̈en Comam Jesucristo; yakꞌni camo isba Comam jin̈, hacaꞌ hunu xahanbal caw xukꞌ chiakꞌlax tet Comam Dios. \p \v 3 Caw yeton̈xa Comam Dios, yuxin matxa jeto ay jalni tzotiꞌ yet ixloj, yeb tzettaj chisyah Comam Dios, machojab xin chijocheto kꞌalomal. \v 4 Mach chu heyalni tzotiꞌ caw txꞌixobal yoqui, yeb suc tzotiꞌ, yeb xin maxil caw machiswalil jabeni; yuto huntekꞌan tzotiꞌ tuꞌ, caw matxa jeto ay jalni. Haꞌ jet to jalaꞌ tzotiꞌ cꞌul yin̈ Comam Dios. \v 5 Caw heyohtaxa ta sunil mac chito ixli, maca chiwinajli, yeb anma chiwatxꞌen tzettaj chisyah Comam Dios, mach chiapni iscꞌatan̈ Comam Jesucristo yeb iscꞌatan̈ Comam Dios. Yebpaxo anma chito ochenico kꞌalomal lahan yeb anma chiay jahno tet tioẍ, haꞌ anma tuꞌ mach chiapni iscꞌatan̈ Comam. \v 6 Machojab mac chexakꞌni subchaho yu tzotiꞌ caw sucal yehi. Yuton sunil huntekꞌan machiswalil tuꞌ, yuxinto chitit ishowal Comam Dios yiban̈ anma mach chiyijen tzet chala. \v 7 Yuxin caw chiwalcanojan teyet, mach chexoc xol huntekꞌan anma tuꞌ. \p \v 8 Yet yalan̈tocanoj ayextoco xol kꞌejholo, yajaꞌ wal tinan̈ xin hunxa heye yin̈ Comam Jesucristo Jahawil, wal xin caw ayexxaco xol issajilkꞌinal. Yuxin ecꞌan̈we yin̈ iscꞌulal yuto ayexxaco xol issajilkꞌinal. \v 9 Wal xin, yu ayexxaco xol issajilkꞌinal tiꞌ, caw cꞌulchꞌanojab cheyute heyanma. Toholojab sunil tzet chewatxꞌe, yeb sunilojab tzet cheyala yelojabi. \v 10 Caw chelahweco hewatxꞌen baytet choche iscꞌul Comam Dios. \v 11 Mach cheyato heba xol huntekꞌan tzet chiswatxꞌe anma xolto kꞌejholo ayco yanma, yuto haꞌ huntekꞌan tzet chiswatxꞌe anma tuꞌ, caw machi nichꞌano iscꞌulal. Wal xin halwe tet cat heyenilo tet ta machi nichꞌano cꞌulu tzet chiswatxꞌe tuꞌ. \v 12 Caw txꞌixobal jalni yin̈ tzet chiswatxꞌe huntekꞌan anma tuꞌ yin̈ ewantajil. \v 13 Yuxin yet chiꞌel yen̈el huntekꞌan tuꞌ yu issajilkꞌinal, caw haban chucanoj. Haꞌ issajilkꞌinal chianico sunil tzet ye tuꞌ yin̈ haban. \v 14 Yuxin chihallax hacaꞌ tiꞌ: \q1 Ilo hawayan̈ hach wayan̈to chawu. Ahan̈wano xol camom, cat xin yakꞌni Comam Jesucristo issajilkꞌinal tawet, ẍi. \p \v 15 Yuxin caw nann̈e heyu yin̈ tzet chi-la-hewatxꞌe. Mach chexecꞌ yin̈ sucal, wal xin tzꞌajanojab cheyute hecꞌul. \v 16 Caw mach nabn̈eojab chielto tiempo teyiban̈, yuto yin̈ huneꞌ tiempo tiꞌ caw hantan̈e tzet chon̈inito yin̈ istxꞌojal. \v 17 Machojabtaj issucal cheyu, akꞌwe heyip hetxumnilo baytet caw choche iscꞌul Comam Dios Jahawil chewatxꞌe. \v 18 Mach cheyucꞌ teꞌ uqꞌue yu chexyito teꞌ yin̈ sunil istxꞌojal. Haꞌ wal heyuten heba haꞌojab Comam Espíritu Santo nohnayto yul heyanma. \v 19 Halwe Salmo teyet hununex, yebej himno, yeb bit chitit yul heyanma, cat hebitn̈en isbi Comam Dios, cat heyalni cꞌulla tzotiꞌ yin̈ Comam yin̈ sunil heyanma. \v 20 Akꞌwe yuchꞌandiosal tet Comam Dios Mame yin̈ sunil tzettaj ye tuꞌ, yin̈ isbi Comam Jesucristo. \s1 Cuybanile yin̈ naj ichamile yeb yixal yeb xin yuninal \p \v 21 Yijem cheyute heba teyet hununex, hac tuꞌ chu heyeniloj tato chexxiw tet Comam Dios. \p \v 22 Hex ixale, caw yijewe tzet chal heyichamil teyet, hacaꞌticꞌa chiyu heyijen tzet chal Comam Dios Jahawil. \v 23 Yuto naj ichamile iswiꞌehal yehico naj yin̈ yixal, hacaꞌticꞌa yehico Comam Jesucristo iswiꞌehalo yin̈ sunil anma ayxaco yul iskꞌab; haꞌ Comam xin Iscolomal yuto caw hacaꞌ isnimanil Comam yehi. \v 24 Hacaꞌojab isyijemal anma ayxaco yul iskꞌab Comam Jesucristo, hacojab tuꞌ chute isba ebix ixale isyijen yin̈ sunil tzet chal yichamil. \p \v 25 Hex ichamile, xahan cheyil heyixal, hacaꞌ isxahanil chiyil Comam Jesucristo anma ayxaco yul iskꞌab, yakꞌnipaxo camo isba Comam yin̈. \v 26 Hac tuꞌ yute isba Comam, yakꞌ camo isba yun̈e joc yeto Comam Dios; con̈issajn̈encano yin̈ comul hacaꞌ con̈istxꞌah yu ha haꞌ, \v 27 yun̈e yapni yuninal tuꞌ sataj yin̈ caw cꞌulchꞌancanoj, caw matxa nino istzꞌilal, machipaxo nino istxꞌojal maca hunuxa ismachiswalilal. Wal xin caw yetxa Comam yehi, yeb tzꞌajan lahanxa yehi. \v 28 Hacaꞌticꞌa isxahanil chil naj ichamile isnimanil, hacojab tuꞌ isxahanil chil naj yixal. Yuxin haꞌ mac xahan chil yixal, caw xahan chilpaxo isba chal tuꞌ. \v 29 Caw machi hunu mac tiꞌ chiyahni isnimanil, wal xin chislotze isba cat isyaꞌiln̈en isba, hacaꞌ chiyu isyaꞌiln̈en Comam Jesucristo macta ayxaco yul iskꞌab, \v 30 yuto isnimanil Comam yehi; han̈on̈ tiꞌ yetbixa isnimanil Comam jehi. \v 31 Yuto chal Istzotiꞌ Comam Dios hacaꞌ tiꞌ: “Yuxin caw yilal chacano naj winaj ismam ismiꞌ, cat xin ishunban isba naj yeb yixal, hac tuꞌ xin caw hunxan̈e anmahil chucano iscawan̈il,”\x * \xo 5:31 \xt Gn 2:24\x* ẍi yul Yum Comam Dios. \v 32 Huneꞌ tiꞌ niman yelapnoj, yajaꞌ haꞌ huneꞌ chiwalan haꞌ ton yin̈ tzet ye Comam Jesucristo yeb mac ayxaco yul iskꞌab. \v 33 Yajaꞌ hex ichamile hex tiꞌ, xahanojab cheyil heyixal hacaꞌ isxahanil ay henimanil heyu. Haquexpax tuꞌ hex ixale hex tiꞌ, yijewe tzet chal heyichamil. \c 6 \p \v 1 Hex uninale, caw yijemojab cheyute heba tet hemam hemiꞌ yuto ayexxaco yul iskꞌab Comam Dios, caw cꞌul huneꞌ tuꞌ. \v 2 Huneꞌ babel chejbanile akꞌbilcano yu Comam Dios ikꞌbil haltebanil yu, chal hacaꞌ tiꞌ: “Ayojab yelapno ye hemam hemiꞌ yul hesat, \v 3 haxinwal tzalahilaln̈eticꞌa heyehi, yebpaxo xin chexnahatli yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ,”\x * \xo 6:3 \xt Ex 20:12\x* ẍiayoj. \p \v 4 Walpaxo hex mame miꞌe hex tiꞌ, caw mach cheyakꞌtij ishowal heyuninal, haꞌ heyet to caw cꞌul chu hecuyni yeb hecachni, haxinwal chixiw tet Comam Dios. \p \v 5 Wal hex cꞌamteꞌ hex xin, yijemojab cheyute heba tet hepatrón yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. Ayojab yelapno ebnaj yul hesat, xiwan̈we tet ebnaj. Sunilojab heyanma chexmunlahi, hacaꞌojtam tet Comam Jesucristo cheyije. \v 6 Wal xin machojabn̈etaj yet chexyilni ebnaj hepatrón tuꞌ cat hemunlahi yun̈e istzalaco ebnaj teyin̈, machoj, wal xin munlahan̈we yin̈ sunil heyanma hacaꞌ choche Comam Dios, hacaꞌojtam tet Comam Jesucristo lan̈an heyijeni. \v 7 Caw sunilojab heyanma chexmunlahi, hacaꞌojtam ismunil Comam lan̈an hewatxꞌeni, maẍtaj ismunil anma. \v 8 Heyohtaxa xin, waxan̈ca cꞌamteꞌ on̈, maca jet coba cochuquil, caw hacaꞌticꞌa iscꞌulal chihulicꞌo jub yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ, hacpax tuꞌ xin ispaj chicochah tet Comam Dios. \p \v 9 Haxa hex yahaw munil hex xin, hacticꞌapax tuꞌ cheyutepaxo heba yin̈ ebnaj hecꞌamteꞌ. Caw mach howo cheyute heba yin̈ ebnaj, yuto caw lahan heyehico yalan̈ yip Comam Dios Jahawil ay satcan̈. Wal xin caw machi hunu mac ecꞌbal yelapno ye yiban̈ hunuxa mac yul sat Comam. \s1 Cuybanile yin̈ hacaꞌ hunu naj soldado chito yin̈ howal \p \v 10 Wal tinan̈ hex wuẍtaj, hex wanab, yikꞌab yip heyanma yin̈ Comam Jesucristo yuto caw aycano ishelanil yip Comam. \v 11 Chahwe tzet chakꞌ Comam Dios teyet, hacaꞌ huntekꞌan chiocnico yu ebnaj soldado akꞌom howal, yun̈e chu hepahni sunil islekꞌtiꞌal naj matzwalil chakꞌ teyet. \v 12 Maẍtaj yeb anma chijakꞌ howal, wal xin lan̈an jakꞌni howal yin̈ yespíritu naj matzwalil chiecꞌ satcan̈ xol jakꞌekꞌ. Huntekꞌan espíritu tuꞌ caw ay yip yeb chon̈ischej cowatxꞌen istxꞌojal, yeb yahaw yeco yin̈ istxꞌojal ay yul sat yiban̈kꞌinal tiꞌ. \v 13 Yuxin chahwe huntekꞌan yip Comam Dios chakꞌ teyet, haxinwal yet chakꞌni howal naj matzwalil teyin̈ chexkꞌoji yin̈ naj. Lahwi hechahni tzet chakꞌ Comam teyet tuꞌ caw lin̈anojabn̈eticꞌa hex. \p \v 14 Yuxin lin̈bawe heba, cáwxeweco isyelal yul heyanma, hacaꞌ chu iscawxenico naj soldado issincho yin̈ yictaj, yeb xin heyecꞌ yin̈ istoholal, hacaꞌ chu yanico naj soldado huntekꞌan xilkꞌape naba chꞌen yin̈ istxam iscꞌul yu iscolwa yin̈. \v 15 Hacaꞌojab yanico naj soldado isxan̈ab yin̈ yoj yu isto yin̈ howal, hacojab tuꞌ chu hecawxen heba heto heyalnocꞌo colbanile yet akꞌancꞌulal. \v 16 Hacaꞌ yanico naj soldado huneꞌ chꞌen chꞌen petan yehi yin̈ isnukꞌ iskꞌab yun̈e ispahni chꞌen lanza yet ayco howal, hacojab tuꞌ heyanico heyanma yin̈ Comam, yun̈e chu hepahni huntekꞌan isyaꞌtajil chati naj matzwalil teyin̈. \v 17 Hacaꞌ yahnato naj soldado huneꞌ chꞌen chꞌen cꞌowiꞌe yin̈ iswiꞌ yun̈e mach chikꞌaxpon bala yin̈ iswiꞌ, hac tuꞌ xin chu hecolni heba yu huneꞌ hecolbanil akꞌbilxa yu Comam. Hacaꞌticꞌa yikꞌni naj soldado yespada yet chito naj yin̈ howal, hacojab tuꞌ heyikꞌni Istzotiꞌ Comam Dios chakꞌ Comam Espíritu Santo jet. \p \v 18 Caw machojab chebej hetxahli tet Comam Dios, ayojabexn̈eticꞌaco hekꞌanni tet Comam tzettaj iscꞌulal choche Comam Espíritu Santo. Caw nanojabn̈eticꞌa heyu, machojab chexpax teyintaj. Txahlan̈we yin̈ sunil mac ayxaco yul iskꞌab Comam Dios. \v 19 Txahlan̈wepaxo win̈an, haxinwal yet chintzotelan chakꞌ Comam Dios inhelanilan yeb xin wipan yun̈e walnilojan tzet yelapno ye Tzotiꞌ cꞌul yet colbanile xayakꞌ Comam Dios johtan̈eloj. \v 20 Comam Dios an̈eintijan yun̈e walnicꞌojan huneꞌ cuybanile bay chiꞌilcha colbanile, yuxin preso wehan. Chiwalan teyet tato caw chextxahli win̈an, haxinwal ay wipan walnihan huneꞌ colbanile tiꞌ xol anma. \s1 Islahobal iscarta naj Pablo \p \v 21 Haꞌ naj juẍta Tíquico, naj caw yijem iscolwa yin̈ ismunil Comam Jesucristo, haꞌ naj chiinapno tzotiꞌ teyet yin̈ tzet caw wehicojan, yeb xin tzet lan̈an wunihan bey tiꞌ. \v 22 Chiwatojan naj quexyilaꞌ, haꞌ naj chihalni teyet hanicꞌ jehan̈, haxinwal chakꞌ naj yakꞌlobal heyanma. \p \v 23 Yakꞌab Comam Dios yeb Comam Jesucristo akꞌancꞌulal texol, yeb hexahann̈en heba hununex, yeb xin yakꞌbil yip heyanma. \v 24 Yakꞌabayo Comam iscꞌulal iscꞌul yiban̈ sunil macta chiochen Comam Jesucristo Jahawil yin̈ sunilbal tiempo. ¡Hacojab tuꞌ!