\id ROM - Ixil, Nebaj NT (ixi) -Guatemala 2010 (DBL -2013) \h ROMANOS \toc1 U uꞌuj uvaꞌ itzꞌibꞌa bꞌen u Pablo te unqꞌa aa Roma uvaꞌ ni niman u Jesús \toc2 Romanos \toc3 Rom \mt1 U uꞌuj \mt2 uvaꞌ itzꞌibꞌa bꞌen u Pablo \mt1 te unqꞌa aa Roma \mt2 uvaꞌ ni niman u Jesús \c 1 \s1 Ni taqꞌ bꞌen u Pablo itzii \p \v 1 Ineꞌ in Pablo, in ikꞌam u Jesucristo. As kat imolo in Aak tiꞌ vok apóstolil, tan txaael veꞌt in taꞌn Aak tiꞌ ipaxsal u bꞌaꞌnla yoleꞌ tetz u Tiixheꞌ \m \v 2 uvaꞌ taltziꞌ kan Aak naꞌytzan. As aꞌ u bꞌaꞌnla yoleꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan taꞌn unqꞌa qꞌajsan tetz viyol Aakeꞌ \m \v 3 tiꞌ u Kubꞌaal Jesucristo, viKꞌaol Aakeꞌ uvaꞌ tiaal David. \m \v 4 As tul kat tulsa veꞌt u Tiixheꞌ taama u Jesús tukꞌ iyakꞌil u tijleꞌmeꞌ, as kat ikꞌuch veꞌt Aak uvaꞌ iKꞌaol Tiixh u Jesús as Tiixhla aama u Jesús. \p \v 5 As kat taqꞌ veꞌt u Jesús vibꞌaꞌnileꞌ sve. As kat ikꞌujbꞌaꞌ veꞌt kan in Aak apóstolil tiꞌ unbꞌeyat te unqꞌa tenameꞌ tiꞌ uvaꞌ la ikꞌujbꞌaꞌ veꞌt ikꞌuꞌl tiꞌ Aak. As la inima veꞌt unqꞌa tenameꞌ Aak. As la toksa veꞌt unqꞌa tenameꞌ iqꞌii Aak. \m \v 6 As kat imolo ex u Tiixheꞌ unpajte, tiꞌ uvaꞌ ex veꞌt tetz u Jesucristo la ibꞌaneꞌ, \m \v 7 jankꞌal ex uvaꞌ ex niman tetz u Tiixheꞌ uvaꞌ echen ex tu u Roma. As xoꞌn veꞌt ex te u Tiixheꞌ. As ekꞌuchtaj veꞌteꞌ uvaꞌ txaael veꞌt ex taꞌn Aak. As aꞌ u Kubꞌaal Tiixheꞌ tukꞌ u Kubꞌaal Jesucristo la aqꞌon vibꞌaꞌnileꞌ setiꞌ tukꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn veꞌt etatin sevatzaj sekajayil. \s1 Ni tal u Pablo ibꞌen tu u Roma \p \v 8 As ni vaqꞌ taꞌntiixh te u Tiixheꞌ setiꞌ sekajayil tukꞌ vibꞌii u Jesucristo, tan katil kuxh ni vabꞌi kat etzibꞌlal uvaꞌ kꞌujleꞌl chit veꞌt ekꞌuꞌl tiꞌ u Tiixheꞌ. \m \v 9 As ayaꞌl chit unkꞌuꞌl tiꞌ unnimat u Tiixheꞌ as tiꞌ unpaxsat u bꞌaꞌnla yoleꞌ tiꞌ viKꞌaol Aakeꞌ. As ootzimaleꞌ taꞌn u Tiixheꞌ uvaꞌ ni chit unnach Tiixh setiꞌ. \m \v 10 As chajpaj chit unnachat Tiixh setiꞌ, as nunjaj te Aak uvaꞌ la ibꞌan Aak bꞌaꞌnil sve tiꞌ uvaꞌ jatu la uchi as la bꞌen vil ex, tan echeꞌ uveꞌ ni tal vaama. \m \v 11 As aꞌ ni valeꞌ uvaꞌ la bꞌen vil ex tiꞌ uvaꞌ la iyakꞌinsa u Tiixhla Espíritu vetaanxelaleꞌ tiꞌ u bꞌaꞌnla yoleꞌ. \m \v 12 As aꞌ ni valeꞌ uvaꞌ la iyakꞌinsa veꞌt tibꞌ qaanxelal sukuvatzaj tiꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl veꞌt kukꞌuꞌl tiꞌ u Jesucristo. \p \v 13 As la val sete, vitzꞌin vatzik: Jatpajux kuxh val unbꞌeneꞌ tiꞌ bꞌen vilat ex. As la atin unbꞌooj in sexoꞌl uvaꞌ ni valeꞌ, aqꞌal uvaꞌ la unchus ex tiꞌ viyol u Tiixheꞌ echeꞌ uvaꞌ kat unbꞌan xoꞌl unjoltu unqꞌa tenameꞌ. As yeꞌ kat uchi uvaꞌ la bꞌen in. \m \v 14 As aꞌ ni tal vaama uvaꞌ techal la bꞌen val isuuchil u bꞌaꞌnla yoleꞌ xoꞌl unqꞌa tenameꞌ skajayil. As kꞌuxh tiaal Israel as kꞌuxh jit tiaal Israel as kꞌuxh at itxumbꞌal as kꞌuxh yeꞌl itxumbꞌal, as techal la bꞌen val u bꞌaꞌnla yoleꞌ ste. \m \v 15 Estiꞌeꞌ uvaꞌ ayaꞌl chit unkꞌuꞌl ni val voon veꞌt sexoꞌl tiꞌ bꞌen valat u bꞌaꞌnla yoleꞌ sete tu u Roma echeꞌ uvaꞌ kat unbꞌan xoꞌl unjoltu unqꞌa tenameꞌ. \s1 Niqꞌalpu u bꞌaꞌnla yol unqꞌa uxhchil vatz vipaav \p \v 16 As yeꞌl in nunchꞌixveꞌ tiꞌ valat u bꞌaꞌnla yoleꞌ, tan tukꞌ viyakꞌil u bꞌaꞌnla yoleꞌ niqꞌalpukat u Tiixheꞌ unqꞌa tenameꞌ vatz vipaaveꞌ, as jankꞌal uvaꞌ nikꞌujbꞌaꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ Aak. As bꞌaxel kat alpu u bꞌaꞌnla yoleꞌ te unqꞌa tiaal Israel. As aꞌn kat alax veꞌt te unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ jit tiaal Israel. \m \v 17 As aꞌ u bꞌaꞌnla yoleꞌ ni alon isuuchil tiꞌ tok unqꞌa uxhchileꞌ jikla aamail vatz Aak. As aꞌeꞌ u kꞌujlebꞌal ikꞌuꞌl unqꞌa uxhchileꞌ, echeꞌ uvaꞌ ni tal u yoleꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 Abꞌil uvaꞌ kꞌujleꞌl ikꞌuꞌl tiꞌ Aak, as kat toksa Aak jikla aamail. \q1 As at itiichajil kꞌatz Aak, tiꞌk u yoleꞌ. \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ vipaav unqꞌa tenam vatz u Tiixh \p \v 18 As ni tal u bꞌaꞌnla yoleꞌ uvaꞌ jik chit u Tiixheꞌ uvaꞌ at tu almikaꞌ, tan at tzan vitxꞌiꞌtziꞌl Aakeꞌ tiꞌ unqꞌa vaꞌlexheꞌ uvaꞌ nibꞌan unqꞌa tenameꞌ taꞌn vipaasan tziileꞌ vatz Aak, tan yeꞌ nisaꞌ unqꞌa uxhchileꞌ tabꞌit isuuchil u yoleꞌ taꞌn u vaꞌlexheꞌ uveꞌ nibꞌaneꞌ. \m \v 19 As ni tootzi veꞌt unqꞌa tenameꞌ u tijleꞌm u Tiixheꞌ uvaꞌ kat taqꞌ Aak ootziloj ste, tan Aakeꞌ kat kꞌuchun ste. \m \v 20 As ayaꞌx tzan ixeꞌt Aakeꞌ tiꞌ ikꞌuchat u tijleꞌmeꞌ tul sichee u vatz txꞌavaꞌeꞌ, tan tukꞌ unqꞌa veeꞌ skajayil uvaꞌ icheesa kan Aak vatz u txꞌavaꞌeꞌ, nikꞌuchkat Aak uvaꞌ Tiixh Aak. As at iyakꞌil u tijleꞌm Aakeꞌ uvaꞌ yeꞌl iyaꞌtebꞌal. Estiꞌeꞌ yeꞌ la uchi uvaꞌ la tal unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ: «Yeꞌ qootzaj Aak,» chaj la taleꞌ. \m \v 21 As kꞌuxh kat tootzi unqꞌa tenameꞌ u Tiixheꞌ, as yeꞌ kat inima unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ Tiixh Aak. As yeꞌ kat toksa unqꞌa tenameꞌ iqꞌii Aak. As yeꞌ kat taqꞌ taꞌntiixh te Aak. Pet aal kat yan itxumbꞌal, tan kat ijeꞌsa tibꞌ tukꞌ unqꞌa vaꞌlexhla txumbꞌaleꞌ uveꞌ nik titzꞌa. As kat bꞌen veꞌt u taanxelaleꞌ tu u vaꞌlexheꞌ uvaꞌ echeꞌ qꞌej tokto. \m \v 22 As kꞌuxh kat tal jeꞌ unqꞌa tenameꞌ ste uvaꞌ at itxumbꞌal, as yeꞌl itxumbꞌal ati, \m \v 23 tan kat iyaꞌsa unqꞌa tenameꞌ toksat iqꞌii u islich Tiixheꞌ uveꞌ cheesan tetz unqꞌa veeꞌ skajayil. Pet kat toksa veꞌt unqꞌa tenameꞌ iqꞌii vivatzibꞌal unqꞌa veeꞌ uvaꞌ la pali, echeꞌ unqꞌa vatz txꞌavaꞌilla aamaeꞌ, tukꞌ unqꞌa tzꞌikineꞌ, tukꞌ unqꞌa txokopeꞌ, as tukꞌ unqꞌa txꞌiꞌlatxooeꞌ. \p \v 24 Estiꞌeꞌ kat taqꞌ veꞌt kan u Tiixheꞌ unqꞌa tenameꞌ tiꞌ ibꞌanat unqꞌa vaꞌlexheꞌ uveꞌ ni tachva ibꞌanataꞌ. As kam kuxh unqꞌa vaꞌlexhla txumbꞌaleꞌ uvaꞌ chꞌixubꞌal chittuꞌ nibꞌan svatzaj tukꞌ vichiꞌoleꞌ. \m \v 25 As kat taqꞌ veꞌt kan unqꞌa tenameꞌ u jikla yoleꞌ tetz u Tiixheꞌ. As aꞌ veꞌt u chuli yoleꞌ ninima veꞌteꞌ, tan yeꞌ ni toksa veꞌt iqꞌii u Tiixheꞌ. Pet aꞌ veꞌt unqꞌa veeꞌ cheesamal kan taꞌn Aak ni toksa veꞌt unqꞌa tenameꞌ iqꞌii. As niqaaebꞌ veꞌt unqꞌa tenameꞌ svatz. As tul Aakeꞌ cheesan tetz unqꞌa veeꞌ skajayil. As Aakeꞌ uveꞌ la oksal iqꞌii tiꞌ chit ibꞌeneꞌ. Ech chit la ibꞌaneꞌ. An chiteꞌ. \p \v 26 As kat taqꞌ veꞌt kan unqꞌa tenameꞌ u jikla yoleꞌ tetz u Tiixheꞌ. As estiꞌeꞌ kat taqꞌ veꞌt kan Aak unqꞌa uxhchileꞌ tiꞌ ibꞌanat unqꞌa tachaꞌv vichiꞌoleꞌ uvaꞌ chꞌixvubꞌal chittuꞌ. As at jolol unqꞌa ixoj uvaꞌ yeꞌ ni niman veꞌteꞌ kam uvaꞌ at kan taꞌn u Tiixheꞌ. Pet niyansa veꞌt tibꞌ chaꞌma svatzaj, tan ni teqꞌo veꞌt tibꞌ umaj ixoj tukꞌ umaꞌt ixoj. \m \v 27 As echat chit nibꞌan joltu unqꞌa najeꞌ unpajte, tan yeꞌ nibꞌan chajnaj kam uvaꞌ kꞌujlu kan taꞌn u Tiixheꞌ. Pet chꞌixvubꞌal chit uveꞌ nibꞌan chajnaj svatzaj, tan ni tok veꞌt xeꞌ taama chajnaj tiꞌ teqꞌot tibꞌ tukꞌ umaꞌt naj. As nipalebꞌe veꞌt u kꞌaxkꞌoeꞌ tiꞌ u vaꞌlexheꞌ uvaꞌ nibꞌaneꞌ. \p \v 28 Estiꞌeꞌ uvaꞌ kat taqꞌ veꞌt kan u Tiixheꞌ unqꞌa tenameꞌ tiꞌ uvaꞌ aꞌ u vaꞌlexheꞌ la titzꞌa veꞌteꞌ tiꞌ ibꞌanat unqꞌa veeꞌ uvaꞌ yeꞌ la uch ibꞌanchu vatz Aak, tan tiꞌ uvaꞌ nik tal veꞌt unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ jit kuxh tzꞌajinal la oksal veꞌt Aak stuul. \m \v 29 As pal chit veꞌt iviꞌ ibꞌan unqꞌa tenameꞌ tiꞌ ibꞌanat u vaꞌlexheꞌ taꞌn u tachaꞌveꞌ, tan aꞌ kuxh u vaꞌlexheꞌ ni titzꞌa. As nichiꞌan veꞌt taama tiꞌ vimooleꞌ. As atoꞌk chit taama tiꞌ iyatzꞌat imool. As chukul chꞌaꞌo chittuꞌ. As nimaxtibꞌe vimooleꞌ. As kam unbꞌooj la alpu ste, as aꞌ kuxh u vaꞌlexheꞌ ni titzꞌa stiꞌ. \m \v 30 As aꞌ kuxh u vaꞌlexheꞌ ni tal tiꞌ vimooleꞌ. As ni tixva u Tiixheꞌ. As ni paasa tzii tiꞌ ijeꞌsat tibꞌ. As ni toksa jeꞌ iqꞌii. As nu kuxh ichuk txumbꞌal tiꞌ ibꞌanat unqꞌa vaꞌlexheꞌ. As yeꞌ ninima itxutx; as yeꞌ ninima ibꞌaal. \m \v 31 As yeꞌ nisaꞌ tabꞌit umaj bꞌaꞌnla yol. As yeꞌ nibꞌaneꞌ kam uveꞌ ni taleꞌ. Pet vaꞌlen nibꞌaneꞌ. As yeꞌ nitxum ivatz imool tiꞌ ilochataꞌ. \m \v 32 As ootzimal taꞌn unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ ni tal u Tiixheꞌ uvaꞌ abꞌil uvaꞌ aꞌ kuxh u vaꞌlexheꞌ nibꞌaneꞌ, as tetz chiteꞌ uvaꞌ la kami tiꞌ u vaꞌlexheꞌ uveꞌ nibꞌaneꞌ. As yeꞌ niyaꞌsa ibꞌanat u vaꞌlexheꞌ. As achaꞌv chit ste tul nibꞌan vimooleꞌ u vaꞌlexheꞌ unpajte. \c 2 \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ uvaꞌ yeꞌl ixoꞌl unqꞌa tenameꞌ nibꞌan u Tiixheꞌ \p \v 1 As tuk val sete, jankꞌal ex uveꞌ nechuk ipaav vemooleꞌ, as yeꞌ la etxꞌol veꞌt eqꞌalat etibꞌ vatz u Tiixheꞌ, tan tul uvaꞌ nechuk ipaav vemooleꞌ, as an kuxh ex nechuk epaav unpajte, tan echat chit nebꞌaneꞌ echeꞌ uveꞌ nibꞌan vemooleꞌ. \m \v 2 As ootzimaleꞌ sqaꞌn uvaꞌ jik chit tuk ibꞌan u Tiixheꞌ isuuchil unqꞌa uxhchileꞌ skajayil uveꞌ ni bꞌanon u vaꞌlexheꞌ. \m \v 3 ¿Pet ma aꞌ netaleꞌ uvaꞌ yeꞌ la ibꞌan u Tiixheꞌ esuuchil, ex uvaꞌ nechuk ipaav vemooleꞌ tiꞌ u vaꞌlexheꞌ uvaꞌ nibꞌaneꞌ? As tul echat kuxh nebꞌaneꞌ echeꞌ uveꞌ nibꞌan vemooleꞌ. \m \v 4 ¿As ma yeꞌ nibꞌen sete uvaꞌ aꞌ nisaꞌ u Tiixheꞌ tukꞌ vibꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ la ejalpu vetxumbꞌaleꞌ vatz Aak? As yeꞌ la etixva vibꞌaꞌnil Aakeꞌ, tan nim taama Aak tiꞌ etxꞌebꞌleꞌ tiꞌ uvaꞌ la qꞌaav ex kꞌatz Aak, tan yeꞌ nipal ikꞌuꞌl Aak tiꞌ itxꞌebꞌat ex. \m \v 5 Pet yeꞌ ni tok yol teviꞌ. As yeꞌ nesaꞌ ejalput etxumbꞌal vatz Aak. As aal chit neteqꞌo veꞌt tzan vitxꞌiꞌtziꞌl Aakeꞌ setiꞌ, tan la ilej veꞌt u qꞌiieꞌ uvaꞌ la ul veꞌt vitxꞌiꞌtziꞌl Aakeꞌ setiꞌ, tan jik chit la ul ibꞌan Aak esuuchil tukꞌ unqꞌa tenameꞌ. \m \v 6 As la ul taqꞌ veꞌt Aak ichꞌexel sete tukꞌ te unqꞌa uxhchileꞌ skajayil, kam uveꞌ kat ebꞌan vatz Aak. \m \v 7 As unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ yeꞌ nipal ikꞌuꞌl tiꞌ ibꞌanat u bꞌaꞌneꞌ vatz Tiixheꞌ, as aꞌ nichukeꞌ uvaꞌ aꞌ u Tiixheꞌ la oksan iqꞌii, as jit kuxh veꞌt u vatz txꞌavaꞌeꞌ ni titzꞌa uvaꞌ la sotzi. As aꞌ uxhchileꞌ uvaꞌ la taqꞌ u Tiixheꞌ itiichajil uvaꞌ yeꞌl iyaꞌtebꞌal. \m \v 8 Pet ech koj unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ aꞌ kuxh nibꞌaneꞌ kam uveꞌ ni tal taama, tan ni tixva u jikla yoleꞌ tiꞌ ibꞌanat u vaꞌlexheꞌ. As aꞌeꞌ uvaꞌ la ul vitxꞌiꞌtziꞌl u Tiixheꞌ stiꞌ, tan ni tul veꞌt iviꞌ Aak tiꞌ u vaꞌlexheꞌ uvaꞌ nibꞌaneꞌ. \m \v 9 As mamaꞌla kꞌaxkꞌo la ipalebꞌe veꞌt unqꞌa tenameꞌ, jankꞌal unqꞌa tenameꞌ uveꞌ ni bꞌanon u vaꞌlexheꞌ. As bꞌaxel la ul vitxꞌiꞌtziꞌl Aakeꞌ tiꞌ unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ tiaal Israel. As aꞌn la ul tiꞌ unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ jit tiaal Israel. \m \v 10 Pet ech koj unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ ni bꞌanon u bꞌaꞌneꞌ, tan aꞌeꞌ la oksal iqꞌii taꞌn u Tiixheꞌ. As la taqꞌ Aak ste uvaꞌ bꞌaꞌn tatin svatzaj la ibꞌaneꞌ. As bꞌaxel la taqꞌ Aak te unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ tiaal Israel. As aꞌn la taqꞌ veꞌt Aak te unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ jit tiaal Israel. \m \v 11 As yeꞌxhebꞌil la taqꞌ Aak sbꞌaꞌnil. Estiꞌeꞌ ni val sete uvaꞌ la ul taqꞌ veꞌt Aak te unqꞌa tenameꞌ skajayil, kam uveꞌ kat ibꞌan unqꞌa tenameꞌ vatz Aak. \p \v 12 As jankꞌal unqꞌa tenameꞌ uveꞌ nipaavineꞌ as tul yeꞌl u tzaqꞌiteꞌ ootzimal staꞌn uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan taꞌn u Moisés, as la ipalebꞌe kꞌaxkꞌo, kꞌuxh yeꞌl u tzaqꞌiteꞌ at stiꞌ. As abꞌil uvaꞌ nipaavineꞌ as tul ootzimal u tzaqꞌiteꞌ staꞌn, as aꞌ u tzaqꞌiteꞌ la ibꞌanbꞌe u Tiixheꞌ tiꞌ ibꞌanax isuuchil, \m \v 13 tan jit unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ ni abꞌin u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ yeꞌl ipaav vatz Aak. Pet aꞌ unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ ni niman kam uvaꞌ ni tal u tzaqꞌiteꞌ. \m \v 14 As unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ jit tiaal Israel, kꞌuxh yeꞌl u tzaqꞌiteꞌ ootzimal staꞌn uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan taꞌn u Moisés, as tul uvaꞌ ninima tukꞌ vitxumbꞌaleꞌ uvaꞌ ni tal u tzaqꞌiteꞌ, as nikꞌucheꞌ uvaꞌ at umaꞌl u tzaqꞌit eqꞌomal staꞌn. \m \v 15 As nikꞌuch unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ at veꞌt skꞌuꞌl uvaꞌ techal la inima u tzaqꞌiteꞌ echeꞌ uvaꞌ ni tal vitxumbꞌaleꞌ. As ati uvaꞌ ni tal u taanxelaleꞌ uvaꞌ aꞌ u bꞌaꞌneꞌ nibꞌaneꞌ; as ati uvaꞌ ni tal vitxumbꞌaleꞌ uvaꞌ aꞌ u vaꞌlexheꞌ nibꞌaneꞌ. \m \v 16 As ech la ibꞌaneꞌ tul la ilej u qꞌiieꞌ uvaꞌ la ibꞌan veꞌt u Tiixheꞌ isuuchil unqꞌa tenameꞌ taꞌn u Jesucristo, echeꞌ uvaꞌ ni tal u bꞌaꞌnla yoleꞌ uvaꞌ nunpaxsa xoꞌl unqꞌa tenameꞌ. As la ibꞌan Aak isuuchil unqꞌa vaꞌlexhla txumbꞌaleꞌ uvaꞌ nijutxi unqꞌa uxhchileꞌ ibꞌanataꞌ. \s1 Ni tal u Pablo isuuchil u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ kꞌujlu kan xoꞌl unqꞌa tiaal Israel \p \v 17 As tuk val sete, ex uvaꞌ netoksa jeꞌ eqꞌii tiꞌ uvaꞌ ex tiaal Israel, as kꞌujleꞌl ekꞌuꞌl tiꞌ u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ itzꞌibꞌa kan u Moisés. As nejeꞌsa veꞌt etibꞌ vatz unqꞌa tenameꞌ, tiꞌ uvaꞌ ex itenam Tiixh uveꞌ netaleꞌ. \m \v 18 As ootzimal setaꞌn uvaꞌ kam ni tal Aak setiꞌ. As: «Chusel chit oꞌ taꞌn u tzaqꞌiteꞌ tiꞌ qootzitaꞌ uvaꞌ abꞌiste txumbꞌal bꞌaꞌn la kubꞌaneꞌ,» chꞌex netaleꞌ. \m \v 19 As netaleꞌ uvaꞌ ech etaqꞌat itxumbꞌal unqꞌa uxhchileꞌ echeꞌ ichꞌijil umaj tzot, as echeꞌ itxijul umaj uxhchil uveꞌ ni xaan tu u toktoeꞌ, uveꞌ netaleꞌ. \m \v 20 As netaqꞌ itxumbꞌal unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ yeꞌl itxumbꞌal ati. As ex chusul tetz unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ ech itxumbꞌaleꞌ echeꞌ unqꞌa talaj intxaꞌeꞌ. As netaleꞌ uvaꞌ eqꞌomal u jikla txumbꞌaleꞌ setaꞌn, tan aꞌ u tzaqꞌiteꞌ ni alon isuuchil sete, uveꞌ netaleꞌ. \m \v 21 As la val sete, ex uvaꞌ nechus u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan te vemooleꞌ uveꞌ netaleꞌ, as tul at ex uvaꞌ yeꞌ nechus jeꞌ etibꞌ stiꞌ. As nechusuneꞌ tiꞌ uvaꞌ: «Yeꞌxhebꞌil la elqꞌi,» chꞌex netaleꞌ. As tul at ex uvaꞌ nitel etelqꞌeꞌ. \m \v 22 As: «Yeꞌ la echuk etixoj,» chꞌex netaleꞌ. As tul at ex uvaꞌ antel kuxh echukat etixoj. As nichꞌoꞌn etaama tiꞌ unqꞌa tzeꞌ tiixheꞌ. As tul at ex netelqꞌa veꞌt unqꞌa veeꞌ at tu u tostiixheꞌ tetz unqꞌa tzeꞌ tiixheꞌ. \m \v 23 As nejeꞌsa etibꞌ vatz unjoltu unqꞌa tenameꞌ, tan at veꞌt u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan sexoꞌl uveꞌ netaleꞌ. As tul at ex neteesa iqꞌii Aak, tan nepaasa tzii tiꞌ u tzaqꞌiteꞌ. \m \v 24 As ech nebꞌaneꞌ echeꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan. As ech ni tal u yol ileꞌ: \q1 Tan epaav kuxhtuꞌ, as nitel iqꞌii u Tiixheꞌ vatz unqꞌa tenameꞌ, tiꞌk u yoleꞌ. \p \v 25 As la val sete, asoj nimamal u tzaqꞌiteꞌ skajayil setaꞌn, as bꞌaꞌneꞌ uveꞌ kat ebꞌana tul kat eesal unbꞌiil vechiꞌoleꞌ. Pet asoj yeꞌ nenima u tzaqꞌiteꞌ, as eela kuxh ex tukꞌ unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ yeꞌ kat eesal unbꞌiil vichiꞌoleꞌ. \m \v 26 As unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ yeꞌ kat el unbꞌiil vichiꞌoleꞌ, asoj la inima kam uveꞌ ni tal u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan, as bꞌaꞌn veꞌt unqꞌa uxhchileꞌ vatz u Tiixheꞌ, kꞌuxh yeꞌl unbꞌiil vichiꞌoleꞌ kat eesali. \m \v 27 As abꞌil uvaꞌ yeꞌl unbꞌiil vichiꞌoleꞌ kat eesali, asoj ninima u tzaqꞌiteꞌ, as la uch ixochat ex vatz u Tiixheꞌ, tan kꞌuxh ootzimal u tzaqꞌiteꞌ setaꞌn as kꞌuxh eesamal unbꞌiil vechiꞌioleꞌ, as nepaasa tzii vatz u tzaqꞌiteꞌ. \m \v 28 As echeꞌ tiꞌ koj teesal unbꞌiil u kuchiꞌoleꞌ kat oksalkat oꞌ sitenam u Tiixheꞌ; as echeꞌ tiꞌ koj kunimat unqꞌa txumbꞌaleꞌ uvaꞌ alel kan taꞌn unqꞌa qꞌesla kubꞌaaleꞌ kat okkat oꞌ sitenam Aak. \m \v 29 Pet abꞌil uvaꞌ kat eesal el u vaꞌlexheꞌ tu u taanxelaleꞌ taꞌn u Tiixhla Espíritu echeꞌ tel unbꞌooj ichiꞌol umaj uxhchil, as aꞌeꞌ itenam u Tiixheꞌ. As kꞌuxh yeꞌ kat inima u uxhchileꞌ u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan tiꞌ teesal unbꞌiil vichiꞌoleꞌ, as aꞌeꞌ itenam Aak. As jit unqꞌa uxhchileꞌ la oksan iqꞌii. Pet aꞌ veꞌt u Tiixheꞌ la oksan iqꞌii. \c 3 \p \v 1 Pet asoj ech nibꞌaneꞌ, as ¿kam chit veꞌt kubꞌaꞌnil qꞌi vatz u Tiixheꞌ, oꞌ uvaꞌ kat eesal unbꞌiil u kuchiꞌoleꞌ, uvaꞌ oꞌ tiaal Israel? \m \v 2 ¡As nimal kuxheꞌ taꞌ uveꞌ ni tal u Tiixheꞌ! Tan bꞌaxel kat tal Aak isuuchil viyoleꞌ sqe. \m \v 3 ¿As kam bꞌan taꞌn qꞌi asoj yeꞌ kat inima unqꞌa qꞌesla kubꞌaaleꞌ viyol u Tiixheꞌ? As kꞌuxh yeꞌ kat inima, ¿as yeꞌ kol la ibꞌan u Tiixheꞌ qꞌa uveꞌ alel kan taꞌn Aak? \m \v 4 ¡Yeꞌle taꞌ! ¡Techal kuxh koj la ibꞌan Aak! As kꞌuxh chulin yol unqꞌa uxhchileꞌ skajayil, as jik chiteꞌ la ibꞌan Aak stiꞌ skajayil echeꞌ uvaꞌ alel kan taꞌn Aak, tan ech ni tal umaꞌt u yol ileꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan tiꞌ Aak: \q1 Estiꞌeꞌ la ootzili uvaꞌ jik chit axh, \q1 tan jik chit unqꞌa yoleꞌ uvaꞌ naaleꞌ. \q1 As la olebꞌ axh tiꞌ unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ ni alon uvaꞌ jit jik nabꞌaneꞌ, tiꞌk u yoleꞌ. \p \v 5 As kamal ech la tal unqꞌa uxhchil ileꞌ uvaꞌ vatz txꞌavaꞌilla txumbꞌal kuxh vitxumbꞌaleꞌ: «As tiꞌ u kupaaveꞌ nikꞌuchpukat uvaꞌ jik chit u Tiixheꞌ, chaj la taleꞌ. ¿As moj la qaleꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn uvaꞌ la paavin oꞌ? ¿As moj la qaleꞌ uvaꞌ vaꞌlexh nibꞌan u Tiixheꞌ tul ni taqꞌ kuꞌ tzan Aak vitxꞌiꞌtziꞌleꞌ sqiꞌ taꞌn u kupaaveꞌ?» chaj oꞌ la qaleꞌ. \m \v 6 ¡As yeꞌ la ibꞌaneꞌ uvaꞌ ech la qaleꞌ! Tan asoj jit jik u Tiixheꞌ as kamla tulbꞌe Aak qꞌi tiꞌ ibꞌanat isuuchil unqꞌa tenameꞌ skajayil uveꞌ at vatz u txꞌavaꞌeꞌ. \m \v 7 ¿As moj at umaj uxhchil la alon titxumbꞌal uvaꞌ ech la tal ileꞌ: «Asoj la unchuli yol as paaveꞌ, as tiꞌ vunpaaveꞌ la ilaxkat u jikla yoleꞌ uvaꞌ la chit isotzsa u Tiixheꞌ vunpaaveꞌ, as la oksal iqꞌii Aak stiꞌ, as echeꞌ la koj toksa in Aak aapaavil,» chaj u uxhchileꞌ la taleꞌ? \m \v 8 Pet asoj ech u yoleꞌ uvaꞌ ni tal u uxhchileꞌ, as ma la uchi uvaꞌ ech la qal ileꞌ: «Kubꞌaneꞌn u paaveꞌ aqꞌal uvaꞌ la ilpi uvaꞌ bꞌaꞌn u Tiixheꞌ,» chaj oꞌ la qaleꞌ. As at uxhchil ni alon sqiꞌ uvaꞌ ech kuchusuneꞌ uveꞌ ni taleꞌ. As taaleꞌ bꞌa te unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ la ul u kꞌaxkꞌoeꞌ stiꞌ, tan jitꞌeꞌch ni tal u chusbꞌaleꞌ uvaꞌ ni qaleꞌ. \s1 Ni tal u Pablo uvaꞌ kajayil chit uxhchil paavinajle \p \v 9 ¿As kam qꞌi la qaleꞌ? ¿Ma la qaleꞌ uvaꞌ oꞌ tiaal Israel uvaꞌ nim qalcheꞌ vatz u Tiixheꞌ setiꞌ, ex uvaꞌ jit ex tiaal Israel? ¡Yeꞌle taꞌ! Tan kat valleꞌ sete uvaꞌ kꞌuxh oꞌ tiaal Israel as moj jit oꞌ tiaal Israel, as oꞌ chit aapaav vatz Aak skukajayil, \m \v 10 echeꞌ uvaꞌ ni tal umaꞌl u yol uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 Yeꞌl umaj uxhchil ati uvaꞌ jik chit itxumbꞌal vatz u Tiixheꞌ; \q1 as mitaꞌn unchꞌiꞌto. \q1 \v 11 As yeꞌxhebꞌil ni tok yol tiviꞌ; \q1 as yeꞌxhebꞌil ni tok xeꞌ taama tiꞌ inimat u Tiixheꞌ. \q1 \v 12 Pet kajayil chit unqꞌa uxhchileꞌ kat teesa tibꞌ tu bꞌey vatz u Kubꞌaal Tiixheꞌ. \q1 As yeꞌl kuxh itxaꞌk uveꞌ kat ibꞌana, \q1 tan yeꞌxhebꞌil chit umaj ati uvaꞌ ni bꞌanon u bꞌaꞌneꞌ. \q1 As mitaꞌn unchꞌiꞌto ati, \q1 \v 13 tan ech u vaꞌlexheꞌ uveꞌ ni tel chꞌuꞌl titziꞌ unqꞌa uxhchileꞌ echeꞌ ijulil umaj kamnaj uvaꞌ jajleꞌle, \q1 tan tukꞌ viyoloneꞌ as ni teesa vimooleꞌ tu bꞌey. \q1 As ech unqꞌa yoleꞌ uvaꞌ ni tel chꞌuꞌl titziꞌ echeꞌ vichii u txꞌiꞌlatxooeꞌ uveꞌ ni yatzꞌoneꞌ, \q1 \v 14 tan aꞌ kuxh unqꞌa onkonla yoleꞌ ni tel chꞌuꞌl titziꞌ tukꞌ u chiꞌchola aamaileꞌ. \q1 \v 15 As vaꞌl kuxh tojelat tibꞌ tiꞌ iyatzꞌat vimooleꞌ. \q1 \v 16 As yeꞌ nitxum ivatz vimooleꞌ. Pet katil uveꞌ ni palkat as niyansa vimooleꞌ, \q1 \v 17 tan yeꞌl u bꞌaꞌnla txumbꞌaleꞌ eqꞌomal taꞌn unqꞌa uxhchileꞌ tiꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn qatineꞌ sukuvatzaj skukajayil. \q1 \v 18 As yeꞌ nixoꞌv unqꞌa uxhchileꞌ tiꞌ ibꞌanat u vaꞌlexheꞌ vatz u Tiixheꞌ, tiꞌk u yoleꞌ. \p \v 19 As ootzimaleꞌ sqaꞌn uvaꞌ jankꞌal uvaꞌ ni tal u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan taꞌn u Moisés, as sqiꞌ kat kꞌujbꞌaꞌlkat kan taꞌn u Tiixheꞌ, jankꞌal oꞌ uvaꞌ oꞌ tiaal Israel. As yeꞌ la chee kuyol tiꞌ qalat qibꞌ vatz Aak, kꞌuxh oꞌ tiaal Israel as moj jit oꞌ tiaal Israel. As taal chiteꞌ sqe uvaꞌ la pal oꞌ tu u kꞌaxkꞌoeꞌ skukajayil taꞌn Aak, \m \v 20 tan yeꞌxhebꞌil la uch toksat tibꞌ jikla aamail vatz Aak. As yeꞌxhebꞌil la olebꞌ tiꞌ inimat u tzaqꞌiteꞌ skajayil. As tul aꞌ u tzaqꞌiteꞌ ni alon uvaꞌ oꞌ aapaav skukajayil vatz Aak. \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ tok unqꞌa uxhchileꞌ jikla aamail tukꞌ u kꞌujlebꞌal ikꞌuꞌleꞌ \p \v 21 As kat alpu veꞌt isuuchil sqe tiꞌ tok unqꞌa uxhchileꞌ jikla aamail vatz u Tiixheꞌ, echeꞌ uvaꞌ alel kan tu vitzaqꞌit u Tiixheꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan taꞌn u Moisés as taꞌn unjoltu unqꞌa qꞌajsan tetz viyol Aakeꞌ. As jit tiꞌ inimat unqꞌa uxhchileꞌ u tzaqꞌiteꞌ la okkat jikla aamail vatz Aak. \m \v 22 Pet tiꞌ uvaꞌ kat inima u Jesucristo vitzaqꞌit u Tiixheꞌ skajayil as la ok veꞌt unqꞌa uxhchileꞌ jikla aamail vatz Aak, jankꞌal unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl ikꞌuꞌl tiꞌ u Jesucristo. As yeꞌl ixoꞌl unqꞌa uxhchileꞌ nibꞌan Aak, \m \v 23 tan kajayil unqꞌa uxhchileꞌ paavinajle. As yeꞌl veꞌt tokebꞌal kꞌatz u Tiixheꞌ uvaꞌ nim talcheꞌ. \m \v 24 As kajayil chit unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ la ok jikla aamail vatz Aak, as tukꞌ vibꞌaꞌnil Aakeꞌ uvaꞌ oyamal ste la okkat jikla aamail vatz Aak, tan aꞌ u Jesucristo kat choon u kupaaveꞌ. \m \v 25 As aꞌ u Tiixheꞌ kꞌujbꞌaꞌn kan u Jesucristo tiꞌ teesal el vitxꞌiꞌtziꞌl u Tiixheꞌ sqiꞌ, jankꞌal oꞌ uvaꞌ kat kukꞌujbꞌaꞌ kukꞌuꞌl tiꞌ u Jesucristo uvaꞌ kat el vikajaleꞌ sqiꞌ vatz u kuruseꞌ. As kat ikꞌujbꞌaꞌ kan u Tiixheꞌ u Jesucristo tiꞌ ikꞌuchataꞌ uvaꞌ jik chit Aak tiꞌ teesat el unqꞌa kupaaveꞌ, tan kꞌuxh nik ipaavin unqꞌa tenameꞌ uveꞌ naꞌytzan, as yeꞌ nik taqꞌ tzan Aak kꞌaxkꞌo stiꞌ, tan kuyik kuxh vipaaveꞌ taꞌn Aak. \m \v 26 As tul kat kam veꞌt u Jesucristo, as kat ikꞌuch veꞌt u Tiixheꞌ tu unqꞌa qꞌiieꞌ uvaꞌ jik chit nibꞌan Aak. Ech qootziteꞌ uvaꞌ jik chit u Tiixheꞌ. As Aakeꞌ ni oksan oꞌ jikla aamail, jankꞌal oꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl kukꞌuꞌl tiꞌ u Jesús. \p \v 27 ¿As kam ni tokkat qꞌi uvaꞌ la kujeꞌsa qibꞌ tiꞌ qok jikla aamail vatz u Tiixheꞌ? ¡Yeꞌ la uchi uvaꞌ la kujeꞌsa qibꞌ! ¿As ma la kujeꞌsa qibꞌ tiꞌ kunimat u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ alel kan taꞌn Aak? ¡Yeꞌle taꞌ! Tan kat ok veꞌt oꞌ jikla aamail vatz Aak tiꞌ u kꞌujlebꞌal kukꞌuꞌleꞌ, uvaꞌ kꞌujlu veꞌt kan taꞌn Aak sqiꞌ. \m \v 28 As ech qootziteꞌ uvaꞌ ni toksa veꞌt Aak unqꞌa uxhchileꞌ sjikla aamail tiꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl veꞌt ikꞌuꞌl unqꞌa uxhchileꞌ tiꞌ u Jesús. As jit tiꞌ inimat u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan taꞌn u Moisés. \p \v 29 As tuk unchꞌoti sete, ¿ma taꞌn unqꞌa tiaal Israel bꞌa la ootzin u Tiixheꞌ? ¿As ma yeꞌ la uch tootzit unqꞌa jit tiaal Israel bꞌa u Tiixheꞌ unpajte? Pet anteꞌ unqꞌa jit tiaal Israel la ootzin u Tiixheꞌ, \m \v 30 tan umaꞌl kuxheꞌ u kuTiixheꞌ. As ni toksa oꞌ Aak jikla aamail tiꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl kukꞌuꞌl tiꞌ u Jesús, oꞌ uvaꞌ oꞌ tiaal Israel uvaꞌ eesamal unbꞌiil u kuchiꞌoleꞌ. As echat nibꞌan Aak te unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ jit tiaal Israel uvaꞌ yeꞌl unbꞌiil vichiꞌoleꞌ eesamal, tan tiꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl veꞌt ikꞌuꞌl tiꞌ u Jesús as ni toksa Aak unqꞌa uxhchileꞌ jikla aamail. \m \v 31 Asoj kat ok oꞌ jikla aamail vatz u Tiixheꞌ tiꞌ u kꞌujlebꞌal kukꞌuꞌleꞌ, ¿as ma eesamal iqꞌii u tzaqꞌiteꞌ bꞌa nu kubꞌaneꞌ? ¡Yeꞌ la ucheꞌ taꞌ! Tan ni qaleꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn u tzaqꞌiteꞌ. \c 4 \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ uvaꞌ kat ikꞌujbꞌaꞌ u Abraham ikꞌuꞌl tiꞌ u Tiixheꞌ \p \v 1 ¿As kam la qal qꞌi tiꞌ u qꞌesla kubꞌaaleꞌ uvaꞌ Abraham, oꞌ uvaꞌ oꞌ tiaal Israel? ¿As kam qꞌi kat ibꞌan u Abraham tul atik tzitzaꞌ vatz txꞌavaꞌ? \m \v 2 As kat koj ok u Abraham jikla aamail tiꞌ inimat u tzaqꞌiteꞌ skajayil, as la ucheꞌ uvaꞌ la toksa iqꞌii. As jit vatz u Tiixheꞌ la ibꞌankat. \m \v 3 As ech kat ibꞌan u Abraham echeꞌ uvaꞌ ni tal umaꞌl u yol uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 As kat ikꞌujbꞌaꞌ u Abraham ikꞌuꞌl tiꞌ u Tiixheꞌ. \q1 Estiꞌeꞌ kat toksa veꞌt Aak u Abraham jikla aamail, tiꞌk u yoleꞌ. \m \v 4 As echeꞌ umaj uxhchil uvaꞌ ni taqꞌonveꞌ, tan jit oyeꞌ nibꞌanax ste, asoj aqꞌon kat ibꞌana tiꞌ itxꞌakat ipuaj. As tetz chiteꞌ uvaꞌ la choopi. \m \v 5 Pet ech koj u Abraham, tan jit tiꞌ uveꞌ kat inima u Abraham u tzaqꞌiteꞌ as kat ok jikla aamail. Pet tukꞌ kuxh vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ kat oksal u Abraham jikla aamail, tan Aakeꞌ ni oksan unqꞌa uxhchileꞌ jikla aamail, abꞌil uvaꞌ nikꞌujbꞌaꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ Aak, kꞌuxh aapaavike. \m \v 6 As ech kat tal kan u David ileꞌ tiꞌ umaj uxhchil uvaꞌ la ok jikla aamail. As achvebꞌal u uxhchileꞌ uvaꞌ la toksa u Tiixheꞌ jikla aamail, kꞌuxh yeꞌ ninima u tzaqꞌiteꞌ skajayil. \m \v 7 As ech tal kan u David ileꞌ unpajte: \q1 Achvebꞌal chit unqꞌa uxhchileꞌ uveꞌ kat isotzsa u Tiixheꞌ ipaav tiꞌ u paasan tziileꞌ uvaꞌ nibꞌaneꞌ. \q1 As yeꞌ ni toksa Aak vipaav unqꞌa uxhchileꞌ stuul. \q1 \v 8 As achvebꞌal chit unqꞌa uxhchileꞌ uveꞌ yeꞌl veꞌt ipaav vatz u Kubꞌaal Tiixheꞌ, tiꞌk u yoleꞌ. \p \v 9 ¿Pet ma aꞌ kuxh unqꞌa uxhchileꞌ uveꞌ kat eesal unbꞌiil vichiꞌoleꞌ uveꞌ achvebꞌal vatz u Tiixheꞌ? ¿Pet moj antu unqꞌa uxhchileꞌ uveꞌ yeꞌl unbꞌiil vichiꞌoleꞌ kat eesali? Tan kat vala tiꞌ uvaꞌ kat ikꞌujbꞌaꞌ u Abraham ikꞌuꞌl tiꞌ u Tiixheꞌ. Estiꞌeꞌ kat tal Aak uvaꞌ jikla aama veꞌt u Abraham. \m \v 10 ¿As ma maꞌtik teesal unbꞌiil vichiꞌol u Abraham tul uvaꞌ kat tal Aak uvaꞌ jikla aama veꞌt u Abraham, as moj yeꞌle? Yeꞌle taꞌ, tan yeꞌxnik el unbꞌiil vichiꞌol u Abrahameꞌ tul kat tal Aak uvaꞌ jikla aama veꞌteꞌ. \m \v 11 As tul kat eesal unbꞌiil vichiꞌol u Abraham, as maꞌtik talat u Tiixheꞌ uvaꞌ jikla aama veꞌteꞌ. As tul kat eesal unbꞌiil vichiꞌoleꞌ, as aꞌ veꞌt kꞌuchbꞌal tetz uvaꞌ jikla aama veꞌt u Abraham vatz u Tiixheꞌ tiꞌ u kꞌujlebꞌal ikꞌuꞌleꞌ. As kat oksal veꞌt u Abrahameꞌ bꞌaalail tiꞌ unqꞌa tenameꞌ skajayil, abꞌil uvaꞌ la ikꞌujbꞌaꞌ veꞌt ikꞌuꞌl tiꞌ Aak, as jikla aama veꞌt unqꞌa tenameꞌ vatz Aak unpajte, as kꞌuxh yeꞌl unbꞌiil vichiꞌoleꞌ eesamal. \m \v 12 As kat toksa veꞌt Aak u Abraham bꞌaalail sqiꞌ, oꞌ uvaꞌ eesamal veꞌt unbꞌiil u kuchiꞌoleꞌ. As aꞌ veꞌt u Abraham bꞌaal setiꞌ unpajte, jankꞌal ex uvaꞌ kat ekꞌujbꞌaꞌ veꞌt ekꞌuꞌl tiꞌ Aak echeꞌ uvaꞌ kat ibꞌan u Abraham, tul uvaꞌ yeꞌxnik eesal unbꞌiil vichiꞌoleꞌ. \s1 Ni tal u Pablo uvaꞌ tiꞌ u kꞌujlebꞌal kꞌuꞌleꞌ la kꞌulpukat vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ \p \v 13 As jit tiꞌ uvaꞌ kat inima u Abraham u tzaqꞌiteꞌ kat talkat u Tiixheꞌ ste as tukꞌ te unqꞌa tiaaleꞌ, tiꞌ uvaꞌ la ok vaatzil ibꞌaal unqꞌa tenameꞌ skajayil. Pet tiꞌ uvaꞌ kat ikꞌujbꞌaꞌ veꞌt u Abraham ikꞌuꞌl tiꞌ uvaꞌ alel kan taꞌn u Tiixheꞌ, as tiꞌ uvaꞌ jikla aama veꞌteꞌ vatz Aak. \m \v 14 Tan kat koj ok u Abraham tukꞌ unqꞌa tiaaleꞌ vaatzi ibꞌaal unqꞌa tenameꞌ skajayil tiꞌ uvaꞌ maꞌtik inimat u tzaqꞌiteꞌ, as yeꞌl tokebꞌaleꞌ bꞌa u kꞌujlebꞌal ikꞌuꞌleꞌ. As yeꞌ la ibꞌaneꞌ bꞌa echeꞌ uvaꞌ alel kan ste taꞌn u Tiixheꞌ, \m \v 15 tan aꞌ u tzaqꞌiteꞌ ni alon uvaꞌ at tzan vitxꞌiꞌtziꞌl u Tiixheꞌ tiꞌ unqꞌa tenameꞌ taꞌn vipaasan tziileꞌ vatz Aak. Pet jankꞌal unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ yeꞌ ootzimal u tzaqꞌiteꞌ staꞌn uvaꞌ itzꞌibꞌa kan u Moisés, as jit ipaasa unqꞌa tenameꞌ tzii vatz u tzaqꞌiteꞌ. \p \v 16 Estiꞌeꞌ kat tal kan u Tiixheꞌ u yoleꞌ te u Abraham tiꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl ikꞌuꞌl tiꞌ Aak. As tukꞌ vibꞌaꞌnil Aakeꞌ kat tal kan Aak u yoleꞌ, aqꞌal uvaꞌ la ikꞌul unqꞌa tiaal u Abraham u bꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ alel kan taꞌn Aak. As jit kuxh unqꞌa uxhchileꞌ kat tal kan Aak ste uvaꞌ ootzin tetz u tzaqꞌiteꞌ. Pet te unqꞌa uxhchileꞌ unpajte uvaꞌ nikꞌujbꞌaꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ Aak echeꞌ uvaꞌ ibꞌan u Abraham. Estiꞌeꞌ uvaꞌ aꞌ veꞌt u Abraham vaatzil kubꞌaal, jankꞌal oꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl kukꞌuꞌl tiꞌ u Tiixheꞌ, \m \v 17 echeꞌ uvaꞌ ni tal u yoleꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 «Tan kat unkꞌujbꞌaꞌ kan axh ibꞌaal unqꞌa mamaꞌla tenameꞌ,» tiꞌk u Tiixheꞌ tal te u Abraham. \m As aꞌ veꞌt u Abraham kubꞌaal vatz u Tiixheꞌ, tan kat ikꞌujbꞌaꞌ u Abraham ikꞌuꞌl tiꞌ Aak. As tul Aakeꞌ ni aqꞌon itiichajil unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ yeꞌlik itiichajil kꞌatz Aak. As Aakeꞌ cheesan tetz unqꞌa veeꞌ uvaꞌ yeꞌxhkam atike, echeꞌ uvaꞌ kat ibꞌan Aak te u Abraham. \m \v 18 Tan kat ikꞌujbꞌaꞌ u Abraham ikꞌuꞌl tiꞌ Aak. Estiꞌeꞌ kat toksa veꞌt Aak u Abraham vaatzil kubꞌaal tiꞌ u mamaꞌla tenameꞌ, kꞌuxh yeꞌ nik ipal u Abraham stuul uvaꞌ kam stiꞌ uvaꞌ la okkat bꞌaalail tiꞌ u tenameꞌ, echeꞌ uvaꞌ maꞌtik talat kan u Tiixheꞌ ste, tan ech kat tal Aak ileꞌ: \q1 Yeꞌ saach unqꞌa aviaaleꞌ tuk ibꞌaneꞌ, tiꞌk Aak. \m \v 19 As yeꞌ kat kaꞌkabꞌin taama u Abraham tiꞌ u kꞌujlebꞌal ikꞌuꞌleꞌ, kꞌuxh ootzimalik staꞌn uvaꞌ maꞌtik ipal veꞌt iyakꞌil vichiꞌoleꞌ. As ech veꞌteꞌ echeꞌ kamnaj uvaꞌ nik titzꞌa veꞌt u Abraham, tan bꞌiitik kuxh ibꞌanat oꞌ kꞌalal (100) yaabꞌ. As echat veꞌt u Sara, tan maꞌtik ipal veꞌt iyakꞌil vichiꞌoleꞌ tiꞌ uvaꞌ la alani. \m \v 20 As yeꞌ kat kaꞌkabꞌin taama u Abraham tiꞌ u yoleꞌ uvaꞌ tal u Tiixheꞌ ste. Pet aal kat yakꞌin veꞌt taama tiꞌ u kꞌujlebꞌal ikꞌuꞌleꞌ tiꞌ u Tiixheꞌ. As kat toksa veꞌt iqꞌii u Tiixheꞌ, \m \v 21 tan ootzimalik taꞌn u Abraham uvaꞌ la chit ibꞌan u Tiixheꞌ kam uvaꞌ altziꞌmal kan taꞌn Aak. \m \v 22 Tan tiꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl ikꞌuꞌl u Abraham tiꞌ u Tiixheꞌ, as estiꞌeꞌ kat tal veꞌt Aak uvaꞌ jikla aama veꞌt u Abraham. \m \v 23 As jit kuxh tiꞌ u Abraham tzꞌibꞌamalkat kan u yoleꞌ tiꞌ uvaꞌ ni tal u Tiixheꞌ uvaꞌ jikla aama veꞌteꞌ. \m \v 24 Pet antu veꞌt oꞌ uvaꞌ ni tal u Tiixheꞌ uvaꞌ oꞌ veꞌt jikla aama vatz Aak, jankꞌal oꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl kukꞌuꞌl tiꞌ Aak uvaꞌ tukꞌ vibꞌaꞌnil Aakeꞌ kat tulsa Aak taama u Kubꞌaal Jesús. \m \v 25 As kat oksal veꞌt ok u Jesús tiqꞌabꞌ unqꞌa tenameꞌ tiꞌ iyatzꞌpeꞌ tiꞌ u kupaasan tziileꞌ uvaꞌ nu kubꞌaneꞌ. As kat tulsa veꞌt Aak taama u Jesús, tiꞌ uvaꞌ la ok veꞌt oꞌ jikla aamail vatz Aak. \c 5 \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ u bꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ at tzan tiꞌ unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ jikla aama taꞌn u Tiixheꞌ \p \v 1 Estiꞌeꞌ yeꞌl kuxoꞌl ati tukꞌ u Tiixheꞌ, jankꞌal oꞌ uvaꞌ jikla aama veꞌt oꞌ vatz u Tiixheꞌ taꞌn u Kubꞌaal Jesucristo, tan tiꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl veꞌt kukꞌuꞌl tiꞌ Aak. \m \v 2 As ibꞌaꞌnil kuxh u Jesús uvaꞌ oy kuxh veꞌt qokeꞌ kꞌatz u Tiixheꞌ, tiꞌ uvaꞌ kat kukꞌujbꞌaꞌ kukꞌuꞌl tiꞌ u Jesús. As nu kuchiibꞌ veꞌteꞌ, tiꞌ uvaꞌ tuk oonoj oꞌ kꞌatz u Tiixheꞌ uvaꞌ nitoksal iqꞌii. \m \v 3 As jit kuxh stiꞌ nu kuchiibꞌkat veꞌteꞌ. Pet nu kuchiibꞌ veꞌteꞌ tul nu kutaalbꞌe unqꞌa kꞌaxkꞌoeꞌ, tan ootzimal sqaꞌn uvaꞌ tul la kupalebꞌe unqꞌa kꞌaxkꞌoeꞌ, as aal nichus oꞌ tiꞌ kuyakꞌin tiꞌ u kꞌujlebꞌal kukꞌuꞌleꞌ tiꞌ Aak. \m \v 4 As tul maꞌt kuyakꞌineꞌ tiꞌ u kꞌujlebꞌal kukꞌuꞌleꞌ tiꞌ Aak, as bꞌaꞌn veꞌt u kutxumbꞌaleꞌ vatz Aak la ibꞌaneꞌ. As tul maꞌt tootzil veꞌt u kutxumbꞌaleꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn veꞌt oꞌ, as ootzimal sqaꞌn uvaꞌ bꞌaꞌn la elkat veꞌt oꞌ. \m \v 5 As tul ootzimal sqaꞌn uvaꞌ bꞌaꞌn la elkat veꞌt oꞌ, as ech chit la ibꞌaneꞌ, tan xoꞌn chit oꞌ te u Tiixheꞌ taꞌn u Tiixhla Espíritu uvaꞌ kat taqꞌ Aak tu u qaanxelaleꞌ. \p \v 6 As ootzimal sqaꞌn uvaꞌ bꞌaꞌn la elkat veꞌt oꞌ, tan tul uvaꞌ yeꞌ nik kutxꞌol kuqꞌalput qibꞌ vatz u kupaaveꞌ, as kat ilej u qꞌiieꞌ uvaꞌ kat kam u Jesucristo sqiꞌ, oꞌ uvaꞌ nik qeesa iqꞌii u Tiixheꞌ. \m \v 7 As qitzꞌataj u yoleꞌ setukꞌ sbꞌaꞌn, tan aꞌeꞌ yeꞌ la ibꞌan umaj uxhchil uvaꞌ la taqꞌ tibꞌ kamoj tiꞌ umaj imool uvaꞌ bꞌaꞌnla aama. As taleꞌn kuxheꞌ bꞌa uvaꞌ at umaj uxhchil la taqꞌ tibꞌ kamoj tiꞌ umaj bꞌaꞌnla aama. \m \v 8 Pet ech koj u Tiixheꞌ, tan kꞌuxh antelik kupaavineꞌ vatz Aak, as kat ikꞌuch Aak sqe uvaꞌ xoꞌn chit oꞌ te Aak. As kat kam u Cristo sqiꞌ taꞌn Aak. \m \v 9 As kat toksa veꞌt oꞌ Aak jikla aamail tiꞌ uvaꞌ kat el vikajal u Jesucristo vatz u kuruseꞌ sqiꞌ. Estiꞌeꞌ la qootzi veꞌteꞌ uvaꞌ la teesa veꞌt oꞌ Aak vatz vitxꞌiꞌtziꞌleꞌ uvaꞌ tuk uloj tiꞌ unqꞌa tenameꞌ, \m \v 10 tan tul uvaꞌ atik kuxoꞌl tukꞌ u Tiixheꞌ, as taꞌn vibꞌaꞌnil viKꞌaol Aakeꞌ uvaꞌ kat kam vatz u kuruseꞌ sqiꞌ, as kat ikꞌul oꞌ u Tiixheꞌ. Estiꞌeꞌ uvaꞌ ootzimal sqaꞌn uvaꞌ la ikol oꞌ u Jesucristo vatz vitxꞌiꞌtziꞌl u Tiixheꞌ, tan kat ul taama u Jesucristo unpajte. As isleꞌl veꞌt Aak cheel tiꞌ kulochpeꞌ. \m \v 11 As jit kuxh uvaꞌ nu kuchiibꞌ stiꞌ. Pet nu kuchiibꞌeꞌ tiꞌ u Tiixheꞌ taꞌn vibꞌaꞌnil u Kubꞌaal Jesucristo uvaꞌ kat eesan el u vaꞌlexheꞌ uvaꞌ nik jatxon kuxoꞌl tukꞌ u Tiixheꞌ. As yeꞌl veꞌt kuxoꞌl tukꞌ Aak. \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ u Adán tukꞌ u Cristo \p \v 12 As ipaav kuxh umaꞌl u naj uvaꞌ Adán, as kat ok veꞌt u paaveꞌ vatz u txꞌavaꞌeꞌ. As kat teqꞌo veꞌt tzan u paaveꞌ u kamchileꞌ. As estiꞌeꞌ uvaꞌ at veꞌt tzan u kamchileꞌ sqiꞌ skukajayil, tan tiꞌ uvaꞌ aapaav veꞌt oꞌ skukajayil. \m \v 13 As tul yeꞌxnik ikꞌujbꞌaꞌt kan u Tiixheꞌ u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ itzꞌibꞌa kan u Moisés, as nik ipaavin veꞌt unqꞌa uxhchileꞌ vatz u txꞌavaꞌeꞌ. As yeꞌl u paaveꞌ nik toksal stuul, tan tiꞌ uvaꞌ yeꞌxnik kꞌujebꞌ u tzaqꞌiteꞌ. \m \v 14 As kꞌuxh yeꞌ nik toksal u paaveꞌ stuul, as atik veꞌt u kamchileꞌ tiꞌ unqꞌa uxhchileꞌ skajayil, tan aꞌ kat xeꞌtikkat tzan u kamchileꞌ tiꞌ u Adán. As kat ipalebꞌe unqꞌa tenameꞌ u kamchileꞌ uvaꞌ kat itzꞌebꞌ bꞌaxa vatz u Moisés, kꞌuxh yeꞌl u tenameꞌ kat paavin vatz u Tiixheꞌ echeꞌ uvaꞌ kat ibꞌan u Adán. As kꞌuchuvatzeꞌ uveꞌ kat ibꞌan u bꞌaxa najeꞌ uvaꞌ Adán tiꞌ uvaꞌ la ul ibꞌan u Jesucristo. \p \v 15 As echeꞌ eela koj vipaav u Adán tukꞌ u bꞌaꞌnileꞌ uveꞌ kat taqꞌ u Tiixheꞌ sqe, tan ipaav kuxh u Adán as kajayil chit oꞌ la kam oꞌ. Pet nim chit vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ uveꞌ kat taqꞌ sqe tiꞌ u paaveꞌ uvaꞌ kat ibꞌan u Adán. As kꞌuxh at tzan u kamchileꞌ sqiꞌ skukajayil tiꞌ kuxh uvaꞌ kat paavin umaꞌl u uxhchil uvaꞌ Adán, as nim talcheꞌ vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ uvaꞌ kat ul sqiꞌ taꞌn vibꞌaꞌnil umaꞌt u uxhchil uvaꞌ Jesucristo. \m \v 16 As u yoleꞌ uvaꞌ kat tal u Tiixheꞌ sqiꞌ tukꞌ vibꞌaꞌnil u Jesucristo, as jit eela tukꞌ u yoleꞌ uvaꞌ kat tal Aak tiꞌ u Adán, tan aꞌ u kꞌaxkꞌoeꞌ kat tal Aak tiꞌ u Adán u choobꞌal tetz u paaveꞌ. Pet ech koj u yoleꞌ uvaꞌ ni tal u Tiixheꞌ sqiꞌ tukꞌ vibꞌaꞌnil u Jesucristo, tan ni tal Aak uvaꞌ kꞌuxh kajayil oꞌ kat paavin oꞌ vatz Aak, as ibꞌaꞌnil kuxh u Jesucristo as yeꞌl u choobꞌal paaveꞌ la ul sqiꞌ. \m \v 17 As tiꞌ kuxh uvaꞌ kat paavin u Adán, as at veꞌt tzan u kamchileꞌ sqiꞌ skukajayil. As tiꞌ kuxh u bꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ kat ibꞌan u Jesucristo sqiꞌ, as at veꞌt kutiichajil kꞌatz u Tiixheꞌ, jankꞌal oꞌ uvaꞌ kat kꞌulun vinimla bꞌaꞌnil Aakeꞌ uvaꞌ kat toya Aak sqe tiꞌ toksat oꞌ Aak jikla aamail vatz u Tiixheꞌ. \p \v 18 As kam ichee u paaveꞌ vatz u txꞌavaꞌeꞌ as echat chit ichee u jikla aamaileꞌ unpajte, tan tiꞌ uvaꞌ kat paavin u Adán, as estiꞌeꞌ kat ul veꞌt u kꞌaxkꞌoeꞌ tiꞌ unqꞌa tenameꞌ skajayil. As tiꞌ uvaꞌ kat inima u Jesucristo yol, as estiꞌeꞌ kat ul u bꞌaꞌnileꞌ tiꞌ unqꞌa tenameꞌ unpajte, aqꞌal uvaꞌ la ok unqꞌa tenameꞌ jikla aamail vatz u Tiixheꞌ. As at itiichajil kꞌatz Aak la ibꞌaneꞌ. \m \v 19 As kam chit uvaꞌ kat kubꞌana tul kat ok oꞌ aapaavil taꞌn vipaasan tziil umaꞌl u naj uvaꞌ Adán, as echat chit kat kubꞌana tul kat ok oꞌ jikla aamail taꞌn viniman yolil umaꞌl u naj uvaꞌ Jesucristo. \m \v 20 As kat ikꞌujbꞌaꞌ kan u Tiixheꞌ u tzaqꞌiteꞌ aqꞌal uvaꞌ la pal unqꞌa uxhchileꞌ stuul uvaꞌ aapaav unqꞌa uxhchileꞌ. As tul uvaꞌ kat yakꞌin veꞌt u paaveꞌ, as aal chit kat ikꞌuch veꞌt u Tiixheꞌ vibꞌaꞌnileꞌ te unqꞌa tenameꞌ. \m \v 21 As kam chit tatin u kamchileꞌ tiꞌ unqꞌa uxhchileꞌ taꞌn u paaveꞌ, as echat chit tatin u bꞌaꞌnileꞌ tiꞌ unqꞌa uxhchileꞌ taꞌn u niman yolileꞌ uvaꞌ kat ibꞌan u Kubꞌaal Jesucristo. As at itiichajil unqꞌa uxhchileꞌ kꞌatz u Tiixheꞌ staꞌn. \c 6 \s1 Ni tal u Pablo uvaꞌ yeꞌl veꞌt tetz u paaveꞌ tiꞌ u niman tetz u Jesús \p \v 1 ¿As kam qꞌi la qal tiꞌ u yoleꞌ uveꞌ kat vala? ¿Ma latel kuxh paavin oꞌ, aqꞌal uvaꞌ la naꞌ vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ sqiꞌ? \m \v 2 ¡Aꞌ chiteꞌ yeꞌ la ibꞌaneꞌ uvaꞌ latel kuxh qoksa qaama tiꞌ kupaavineꞌ! Tan jankꞌal oꞌ uvaꞌ ech veꞌt oꞌeꞌ echeꞌ kamnaj vatz u paaveꞌ kat ibꞌana, as yeꞌ la uchi uvaꞌ latel kuxh paavin veꞌt oꞌ. \m \v 3 ¿As ma yeꞌ ootzimal bꞌa setaꞌn uvaꞌ jankꞌal oꞌ uvaꞌ umaꞌl kuxh kuyol tukꞌ u Jesucristo tul kat aqꞌpik kuꞌ oꞌ xeꞌ u aꞌeꞌ tukꞌ vibꞌii Aakeꞌ, as eela kuxh stukꞌ uvaꞌ kat kam veꞌt oꞌ kꞌatz Aak? \m \v 4 As eela kuxh stukꞌ uvaꞌ kat mujlu veꞌt oꞌ tukꞌ u Cristo tul kat kuꞌ oꞌ xeꞌ u aꞌeꞌ, aqꞌal uvaꞌ la kam oꞌ vatz u paaveꞌ. As tul kat ul veꞌt taama Aak taꞌn u Kubꞌaal Tiixheꞌ uvaꞌ nim chit tijleꞌm, as kat ul veꞌt qaama kꞌatz Aak unpajte, as aꞌ veꞌt u akꞌ txumbꞌaleꞌ nu kubꞌan veꞌteꞌ cheel. \p \v 5 As eela kuxh stukꞌ uvaꞌ kat kam veꞌt oꞌ kꞌatz Aak tul kat kam Aak. As ootzimal sqaꞌn uvaꞌ tul kat ul taama Aak, as eela tul qaama kꞌatz Aak unpajte. \m \v 6 As u qꞌesla txumbꞌaleꞌ uvaꞌ eqꞌomik sqaꞌn bꞌaxa as kat kam kꞌatz u Jesús tul kat kam Aak vatz u kuruseꞌ, aqꞌal uvaꞌ la el veꞌt iqꞌii unqꞌa tachaꞌv u kuchiꞌoleꞌ uvaꞌ nik eqꞌon oꞌ tu u paaveꞌ. As jit veꞌt oꞌ ikꞌam u paaveꞌ la ibꞌaneꞌ, \m \v 7 tan abꞌil uvaꞌ kamnajlu veꞌteꞌ, as yeꞌl veꞌt tokebꞌal u paaveꞌ stiꞌ. \m \v 8 As kat kam veꞌt oꞌ kꞌatz u Cristoeꞌ tul kat kam Aak. Estiꞌeꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl veꞌt kukꞌuꞌl tiꞌ uvaꞌ at veꞌt kutiichajil kꞌatz Aak unpajte, \m \v 9 tan ootzimal veꞌt sqaꞌn uvaꞌ kat ul taama u Cristo unpajte. As yeꞌl Aakeꞌ la kam veꞌt unpajte, tan yeꞌl veꞌt tokebꞌal u kamchileꞌ tiꞌ Aak. \m \v 10 As tul uvaꞌ kat kam Aak, as unpajul kuxh kat kam Aak tiꞌ u kupaaveꞌ tiꞌ chit ibꞌeneꞌ, as tiꞌ teesal iqꞌii u paaveꞌ. As isleꞌl veꞌt Aak cheel. As tukꞌ vitiichajil Aakeꞌ as ni toksa Aak iqꞌii u Tiixheꞌ. \m \v 11 As echat la kubꞌaneꞌ, vitzꞌin vatzik. Atoj sukukꞌuꞌl uvaꞌ ech veꞌt oꞌeꞌ echeꞌ kamnaj vatz u paaveꞌ. As atoj sukukꞌuꞌl uvaꞌ isleꞌl oꞌ vatz u Tiixheꞌ, aqꞌal uvaꞌ la qoksa iqꞌii Aak tukꞌ u kutiichajileꞌ, jankꞌal oꞌ uvaꞌ at veꞌt ok oꞌ kꞌatz u Kubꞌaal Jesucristo. \p \v 12 Estiꞌeꞌ la val sete, yeꞌ etaqꞌ tokebꞌal u paaveꞌ tiꞌ teqꞌol vechiꞌoleꞌ tu u vaꞌlexheꞌ. As yeꞌ la enima unqꞌa tachaꞌv vechiꞌoleꞌ. \m \v 13 As etaqꞌak ok vechiꞌoleꞌ tiꞌ ipaavineꞌ as mitaꞌn tiꞌ ibꞌanat u vaꞌlexheꞌ, tan kat kam ex. As isleꞌl veꞌt ex unpajte taꞌn u Tiixheꞌ. Estiꞌeꞌ uvaꞌ la etoksa etibꞌ tiqꞌabꞌ Aak tiꞌ ebꞌanat u bꞌaꞌneꞌ. As la etaqꞌoꞌk vechiꞌoleꞌ tiꞌ ebꞌanat u bꞌaꞌneꞌ uvaꞌ ni tal Aak. \m \v 14 As jit ex ikꞌam u paaveꞌ la ibꞌaneꞌ, tan yeꞌl veꞌt etetz tiꞌ u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ itzꞌibꞌa kan u Moisés. Pet aꞌ veꞌt etetzeꞌ vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ. \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ tok unqꞌa uxhchileꞌ sikꞌamil u bꞌaꞌneꞌ \p \v 15 ¿As kam qꞌi la qal tiꞌ umaꞌt u yoleꞌ uveꞌ kat vala? Tan aꞌ kat vala uvaꞌ qetz veꞌt vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ, as yeꞌl veꞌt tetz u tzaqꞌiteꞌ sqiꞌ uvaꞌ itzꞌibꞌa kan u Moisés. ¿Pet moj aꞌ la qaleꞌ uvaꞌ latel kuxh uch veꞌt kupaavineꞌ? ¡Yeꞌle taꞌ! \m \v 16 Tan ateꞌ sekꞌuꞌl uvaꞌ techal la kunima umaj uxhchil uvaꞌ kꞌamin qetz. As echat bꞌanel qaꞌn vatz u paaveꞌ, tan asoj aꞌ u paaveꞌ la kunima, as oꞌ ikꞌam u paaveꞌ. As la teqꞌo veꞌt oꞌ u paaveꞌ tu u kamchileꞌ. Pet asoj oꞌ ikꞌam u bꞌaꞌneꞌ la ibꞌaneꞌ, as aꞌ u niman yolileꞌ la eqꞌon oꞌ tu u jikla tiichajileꞌ. \m \v 17 As kꞌuxh exik ikꞌam u paaveꞌ bꞌaxa, pet ech koj cheel, tan ayaꞌl chit ekꞌuꞌl kat enimal veꞌt u jikla chusbꞌaleꞌ uvaꞌ kat chuspu sete. Estiꞌeꞌ ni vaqꞌ taꞌntiixh te u Tiixheꞌ, \m \v 18 tan jit veꞌt ex ikꞌam u paaveꞌ cheel. As ex veꞌt ikꞌam u jikla txumbꞌaleꞌ uveꞌ tetz u Tiixheꞌ. \m \v 19 As nuntxakonsa u yoleꞌ tiꞌ tok umaj uxhchil skꞌamil tiꞌ valat unbꞌitoj isuuchil viyol u Tiixheꞌ sete, tan at u yoleꞌ uvaꞌ yeꞌ nu kupal stuul, tan oꞌ kuxh vatz txꞌavaꞌilla aama. As bꞌaxa nik etaqꞌoꞌk vechiꞌoleꞌ tiꞌ ebꞌanat u vaꞌlexheꞌ tukꞌ u paasan tziileꞌ uvaꞌ nik eqꞌon ex tiꞌ ebꞌanat u vaꞌlexheꞌ uveꞌ yeꞌ nik isaꞌ u Tiixheꞌ. Pet ech koj cheel, tan la etaqꞌoꞌk vechiꞌoleꞌ tiꞌ ebꞌanat u jikla txumbꞌaleꞌ echeꞌ uvaꞌ nisaꞌ Aak sqiꞌ. \p \v 20 As tul uvaꞌ exik ikꞌam u paaveꞌ, as yeꞌlik tokebꞌal u jikla txumbꞌaleꞌ setiꞌ. \m \v 21 Pet tuk unchꞌoti sete, ¿kam umaj ichaꞌxal qꞌi kat taqꞌ u vaꞌlexheꞌ sete? As tul aal kuxh nechꞌixvu veꞌt staꞌn cheel, tan aꞌeꞌ laik eqꞌon ex tu u kamchileꞌ. \m \v 22 As ech koj cheel, tan jit veꞌt ex ikꞌam u paaveꞌ. Pet kat ok veꞌt ex sikꞌamil u Tiixheꞌ. As aꞌ veꞌt ichaꞌxal uvaꞌ ex veꞌt tetz Aak tiꞌ ebꞌanataꞌ kam uvaꞌ nisaꞌ Aak. As at veꞌt etiichajil kꞌatz Aak unpajte. \m \v 23 As aꞌ iqꞌaaqꞌal u paaveꞌ u kamchileꞌ. Pet ech koj u oyeꞌ uveꞌ ni taqꞌ u Tiixheꞌ sqe taꞌn vibꞌaꞌnil u Kubꞌaal Jesucristo, tan aꞌeꞌ u kutiichajileꞌ kꞌatz Aak uvaꞌ yeꞌl veꞌt iyaꞌtebꞌal. \c 7 \s1 Nitxakonsa u Pablo u tzumbꞌaꞌeꞌ tiꞌ u chusbꞌaleꞌ \p \v 1 As tuk val umaꞌl u yol sete, vitzꞌin vatzik, jankꞌal ex uvaꞌ ootzimal u tzaqꞌiteꞌ setaꞌn uvaꞌ tzꞌibꞌamal. Tan ootzimal veꞌt setaꞌn uvaꞌ at tokebꞌal u tzaqꞌiteꞌ tiꞌ umaj uxhchil, tul uvaꞌ isleꞌltele. \m \v 2 Echeꞌ taꞌ umaꞌl u ixoj at itzumlel, tan tul uvaꞌ isleꞌltel vitzumel u ixojeꞌ, as eqꞌon tibꞌ ixoj tukꞌ naj. Pet asoj la kam veꞌt vitzumel ixojeꞌ, as yeꞌl veꞌt tokebꞌal vitzaqꞌit u tzumbꞌaꞌeꞌ tiꞌ ixoj. \m \v 3 Tan tul uvaꞌ isleꞌltel vitzumel u ixojeꞌ, as la paavin ixoj, asoj la teqꞌo tibꞌ ixoj tukꞌ umaꞌt naj. Pet asoj kamnal veꞌt vitzumel ixojeꞌ, as yeꞌl veꞌt tetz u tzaqꞌiteꞌ tiꞌ ixoj. As kꞌuxh la teqꞌo tibꞌ ixoj tukꞌ umaꞌtoj naj, as yeꞌl ixoj la paavin veꞌteꞌ. \p \v 4 As echat kuxh bꞌanel qaꞌn, vitzꞌin vatzik, tan tul uvaꞌ kat kam veꞌt u Cristo vatz u kuruseꞌ sqiꞌ, as yeꞌl veꞌt tokebꞌal u tzaqꞌiteꞌ sqiꞌ kat ibꞌana, tan ech veꞌt oꞌeꞌ echeꞌ kamnaj vatz u tzaqꞌiteꞌ. Estiꞌeꞌ uvaꞌ kat uch veꞌteꞌ uvaꞌ oꞌ veꞌt tetz u Cristo uvaꞌ kat ul taama unpajte. As aꞌ isaꞌ Aak uvaꞌ bꞌaꞌn veꞌt kutxumbꞌal la ibꞌaneꞌ tiꞌ qoksat iqꞌii Aak. \m \v 5 As tul uvaꞌ eqꞌomaliktel vitxumbꞌal u kuchiꞌoleꞌ sqaꞌn, as aꞌ kat kubꞌan unqꞌa tachaꞌv u kuchiꞌoleꞌ uvaꞌ niyaan u tzaqꞌiteꞌ stiꞌ. As aꞌ u tachaꞌv u kuchiꞌoleꞌ kat eqꞌon veꞌt oꞌ tiꞌ kubꞌanat u vaꞌlexheꞌ uvaꞌ laik eqꞌon oꞌ tu u kamchileꞌ. \m \v 6 Pet ech koj cheel, tan yeꞌl tetz u tzaqꞌiteꞌ sqiꞌ, tan ech veꞌt oꞌeꞌ echeꞌ kamnaj vatz u tzaqꞌiteꞌ. As nu kunima veꞌt u Tiixheꞌ tiꞌ kubꞌanat u bꞌaꞌneꞌ uvaꞌ ni tal u Tiixhla Espíritu sqe. As jit tiꞌ uvaꞌ ni qoksa qaama tiꞌ inimal u Oꞌt Testamento uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan. \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ u paaveꞌ uveꞌ ni tuch vatz txꞌavaꞌ \p \v 7 ¿As ma aꞌ la qaleꞌ uvaꞌ vaꞌlexh u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ itzꞌibꞌa kan u Moisés? ¡Yeꞌle taꞌ! Tan yeꞌl koj u tzaqꞌiteꞌ, as yeꞌle la vootzi uvaꞌ abꞌiste u paaveꞌ. As yeꞌ koj kat ichus in u tzaqꞌiteꞌ tiꞌ uvaꞌ yeꞌ la vachva unqꞌa veeꞌ uvaꞌ jit vetz, as yeꞌxh jatueꞌ la vootzi uvaꞌ paav nik unbꞌaneꞌ, tul nik vachva. \m \v 8 As tul kat vootzi veꞌt u tzaqꞌiteꞌ, as kat ok veꞌt umaꞌl u txumbꞌal tunviꞌ tiꞌ u paaveꞌ, tan kam kuxh kat vachva veꞌteꞌ. As kat paavin veꞌt in tul ootzimal u tzaqꞌiteꞌ svaꞌn, as kat pal veꞌt in stuul uvaꞌ at iyakꞌil u paaveꞌ sunkꞌatz. \m \v 9 As ech kat ibꞌan naꞌytzan uvaꞌ yeꞌlik u tzaqꞌiteꞌ ootzimalik svaꞌn. Pet tul kat vootzi veꞌt u tzaqꞌiteꞌ, as kat yakꞌin veꞌt u paaveꞌ sunkꞌatz. As kat bꞌen veꞌt sve uvaꞌ ech veꞌt ineꞌ echeꞌ kamnaj vatz u Tiixheꞌ taꞌn u paaveꞌ. \m \v 10 As pal veꞌt in stuul uvaꞌ kat ikꞌujbꞌaꞌ kan u Tiixheꞌ u tzaqꞌiteꞌ, aqꞌal uvaꞌ la iloch oꞌ tiꞌ u kutiichajileꞌ vatz Aak. Pet aal kat unpaasa veꞌt tzii tiꞌ u tzaqꞌiteꞌ. As ech veꞌt ineꞌ echeꞌ kamnaj kat ibꞌan vatz Aak. \m \v 11 As tul kat vabꞌi u tzaqꞌiteꞌ, as kat olebꞌ veꞌt u paaveꞌ tiꞌ tok tunviꞌ. As kat itxakonsa u paaveꞌ u tzaqꞌiteꞌ tiꞌ imaxtibꞌet in. As ech veꞌt ineꞌ echeꞌ kamnaj vatz u Tiixheꞌ kat ibꞌana. \m \v 12 As jit vaꞌlexheꞌ u tzaqꞌiteꞌ. Pet jikla yol chiteꞌ. As bꞌaꞌn veꞌt u tzaqꞌiteꞌ, tan jik veꞌteꞌ taꞌn u Tiixheꞌ. \p \v 13 ¿As ma la valeꞌ uvaꞌ iqꞌaaqꞌal kuxh u tzaqꞌiteꞌ as ech veꞌt ineꞌ echeꞌ kamnaj vatz u Tiixheꞌ? ¡Yeꞌle taꞌ, tan bꞌaꞌneꞌ u tzaqꞌiteꞌ! Pet aꞌ u paaveꞌ kat bꞌanon uvaꞌ ech veꞌt ineꞌ echeꞌ kamnaj vatz u Tiixheꞌ, tan kat itxakonsa u paaveꞌ u tzaqꞌiteꞌ. As kat ikꞌuch veꞌteꞌ uvaꞌ vaꞌlexh u paaveꞌ. As kat vootzil veꞌteꞌ uvaꞌ yeꞌl iyaꞌtebꞌal u vaꞌlexheꞌ uvaꞌ nibꞌan u paaveꞌ. \m \v 14 As ootzimaleꞌ sqaꞌn uvaꞌ tiixhla tzaqꞌit u tzaqꞌiteꞌ, tan aꞌ u Tiixheꞌ kat kꞌujbꞌaꞌn kan. Pet ech koj in, tan in kuxh vatz txꞌavaꞌilla aama. As nitxakonsa in u paaveꞌ. \m \v 15 As yeꞌ nunpal stuul kam uveꞌ nunbꞌaneꞌ, tan yeꞌ nunbꞌaneꞌ kam uveꞌ ni tal vaama uvaꞌ la unbꞌaneꞌ, tan kam uveꞌ nichꞌoꞌn vaama stiꞌ uvaꞌ yeꞌ nunsaꞌ uvaꞌ la unbꞌaneꞌ, as aꞌeꞌ nunbꞌaneꞌ. \m \v 16 As tul nunbꞌan uveꞌ yeꞌ nunsaꞌ, as nunpal stuul uvaꞌ bꞌaꞌn u tzaqꞌiteꞌ, tan aꞌeꞌ ni majon unvatz tiꞌ unbꞌanat u vaꞌlexheꞌ. \m \v 17 Estiꞌeꞌ jit veꞌt in ni bꞌanon u vaꞌlexheꞌ uvaꞌ nunbꞌaneꞌ. Pet aꞌ u paaveꞌ uvaꞌ jejleꞌl sunkꞌatz. \m \v 18 As ootzimal svaꞌn uvaꞌ tu u vatz txꞌavaꞌila txumbꞌaleꞌ as aꞌ u tachaꞌv vuchiꞌoleꞌ at sunkꞌatz. Tan kꞌuxh ni tal vaama unbꞌanat u bꞌaꞌneꞌ, as yeꞌ ni volebꞌ tiꞌ unbꞌanataꞌ. \m \v 19 Estiꞌeꞌ jit u bꞌaꞌneꞌ nunbꞌaneꞌ uvaꞌ ni tal vaama uvaꞌ la unbꞌaneꞌ. Pet aꞌ u vaꞌlexheꞌ nunbꞌaneꞌ uvaꞌ yeꞌ nunsaꞌ unbꞌanataꞌ. \m \v 20 As tul nunbꞌaneꞌ kam uveꞌ yeꞌ nunsaꞌ unbꞌanataꞌ, as jit ineꞌ ni bꞌanon. Pet aꞌ u paaveꞌ ni bꞌanon uveꞌ at tu vunchiꞌoleꞌ. \p \v 21 As nunpal stuul uvaꞌ at umaꞌt u vaꞌlexhla txumbꞌal uvaꞌ ni taqꞌonvu tu vunchiꞌoleꞌ. As tul uvaꞌ ni tal vaama unbꞌanat u bꞌaꞌneꞌ, as aꞌ kuxh u vaꞌlexheꞌ eqꞌomal svaꞌn. \m \v 22 As kꞌuxh nichiibꞌ u vaanxelaleꞌ tiꞌ u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan, \m \v 23 as ni bꞌen sve uvaꞌ at umaꞌt u vaꞌlexhla txumbꞌal uvaꞌ ni taqꞌonvu tu vunchiꞌoleꞌ. As aꞌeꞌ uvaꞌ niyaa tibꞌ tukꞌ u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ nichiibꞌ u vaanxelaleꞌ staꞌn uvaꞌ nunsaꞌ unnimataꞌ. As ni taqꞌonvu u vaꞌlexhla txumbꞌaleꞌ sviꞌ uvaꞌ at sunkꞌatz. As aꞌ ni taleꞌ uvaꞌ techal la unbꞌaneꞌ kam uvaꞌ ni taleꞌ, kꞌuxh jiteꞌ nunsaꞌ. \p \v 24 ¡As oyebꞌ chit unvatz! ¿Abꞌileꞌ qꞌi la qꞌalpun in vatz u vaꞌlexhla txumbꞌaleꞌ uvaꞌ at tu vunchiꞌoleꞌ uvaꞌ la eqꞌon in tu u kamchileꞌ? \m \v 25 ¡As taꞌntiixh te u Tiixheꞌ! ¡Tan Aakeꞌ kat qꞌalpun veꞌt in taꞌn u Kubꞌaal Jesucristo! As ineꞌ ikꞌam u Tiixheꞌ, tan aꞌ ni tal vaama uvaꞌ la unnima vitzaqꞌit Aakeꞌ. Pet ech koj u tachaꞌv vunchiꞌoleꞌ, tan aꞌ ni taleꞌ uvaꞌ in ikꞌam u paaveꞌ. \c 8 \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ tatin u Tiixhla Espíritu kꞌatz unqꞌa niman tetz u Jesús \p \v 1 Estiꞌeꞌ ni val sete uvaꞌ yeꞌl veꞌt umaj choobꞌal paav at sqiꞌ jankꞌal oꞌ uvaꞌ at veꞌt ok oꞌ kꞌatz u Jesucristo, \m \v 2 tan aꞌ vitzaqꞌit u Tiixhla Espíritu uveꞌ ni aqꞌon u kutiichajileꞌ kꞌatz u Tiixheꞌ tiꞌ toksat ok oꞌ Aak kꞌatz u Jesucristo, as aꞌeꞌ kat qꞌalpun oꞌ vatz unqꞌa vaꞌlexhla txumbꞌaleꞌ uvaꞌ laik eqꞌon oꞌ tu u kamchileꞌ. \m \v 3 As yeꞌ kat olebꞌ u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ itzꞌibꞌa kan u Moiséseꞌ tiꞌ kuqꞌalpul vatz u vaꞌlexhla txumbꞌaleꞌ, tan tiꞌ uvaꞌ yeꞌ ni qolebꞌ tiꞌ inimaleꞌ tukꞌ u kuchiꞌoleꞌ, oꞌ uvaꞌ vatz txꞌavaꞌilla aama kuxh oꞌ. Pet kat ichaj tzan u Tiixheꞌ viKꞌaoleꞌ tiꞌ taqꞌat tibꞌ kamoj tiꞌ tul ichooat u kupaaveꞌ. \m \v 4 As kat ichaj tzan u Tiixheꞌ viKꞌaoleꞌ tiꞌ toksat oꞌ jikla aamail, echeꞌ uvaꞌ ni tal u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ itzꞌibꞌa kan u Moiséseꞌ. As yeꞌ la kubꞌaneꞌ kam uveꞌ nital u tachaꞌv u kuchiꞌoleꞌ. Pet aꞌ la kubꞌaneꞌ kam uveꞌ nital u Tiixhla Espíritu. \m \v 5 As abꞌil uvaꞌ antel kuxh u tachaꞌv vichiꞌoleꞌ nibꞌaneꞌ, as aꞌ kuxheꞌ ni titzꞌa tukꞌ vichiꞌoleꞌ. Pet ech koj oꞌ uvaꞌ ni niman vitxumbꞌal u Tiixhla Espíritu, tan aꞌ ni qitzꞌa kam uvaꞌ nisaꞌ u Tiixhla Espíritu. \m \v 6 Pet asoj aꞌ kuxh la qoksakat qaama tiꞌ inimal u tachaꞌv u kuchiꞌoleꞌ, as aꞌ la teqꞌokat oꞌ tu u kamchileꞌ. Pet asoj aꞌ la qoksakat qaama tiꞌ inimal vitxumbꞌal u Tiixhla Espíritu, as at veꞌt kutiichajil kꞌatz Aak as bꞌaꞌn veꞌt qatineꞌ tukꞌ u Tiixheꞌ. \m \v 7 Tan abꞌil uvaꞌ aꞌ kuxh u tachaꞌv vichiꞌoleꞌ ni toksa taama stiꞌ, as at veꞌt ixoꞌl tukꞌ u Tiixheꞌ tan yeꞌ ninima vitzaqꞌit Aakeꞌ. As mitaꞌn la koj isaꞌ inimataꞌ. \m \v 8 As abꞌil uvaꞌ antel kuxh toksat taama tiꞌ inimat u tachaꞌv vichiꞌoleꞌ, as yeꞌl Aak la txuqꞌtxun stiꞌ. \p \v 9 Pet ech koj ex, tan jit aꞌ netoksakat etaama tiꞌ inimal u tachaꞌv vechiꞌoleꞌ. Pet aꞌ netoksakat etaama tiꞌ inimal vitxumbꞌal u Tiixhla Espíritu, tan tiꞌ uvaꞌ jejleꞌl veꞌt u Tiixhla Espíritu tu vetaanxelaleꞌ. Pet abꞌil uvaꞌ yeꞌl u Tiixhla Espíritu jejleꞌl tu u taanxelaleꞌ uvaꞌ kat taqꞌ tzan u Cristo, as yeꞌl tokebꞌal kꞌatz Aak. \m \v 10 Pet ech koj oꞌ, tan tiꞌ uvaꞌ at veꞌt ok u Cristo tu u qaanxelaleꞌ, as kꞌuxh la kam veꞌt u kuchiꞌoleꞌ taꞌn u paaveꞌ, as ech koj u qaanxelaleꞌ, tan isleꞌl veꞌteꞌ kꞌatz Aak, tan tiꞌ uvaꞌ kat toksa oꞌ Cristo jikla aamail vatz u Tiixheꞌ. \m \v 11 As la tulsa u Tiixheꞌ qaama unpajte uvaꞌ kat ulsan taama u Jesucristo, tan jejleꞌl veꞌt u Tiixhla Espíritu tu u qaanxelaleꞌ. As kꞌuxh la kam u kuchiꞌoleꞌ taꞌn u paaveꞌ, as la taqꞌ veꞌt u Tiixheꞌ umaꞌt kuchiꞌol taꞌn u Tiixhla Espíritu, tul la tulsa Aak taama unqꞌa kamnajeꞌ skajayil. \p \v 12 Estiꞌeꞌ, vitzꞌin vatzik, uvaꞌ techal la kunima vitxumbꞌal u Tiixhla Espíritu. As jit aꞌ la kunima u tachaꞌv u kuchiꞌoleꞌ, \m \v 13 tan asoj la kunima u tachaꞌv u kuchiꞌoleꞌ, as kamnalu veꞌt u qaanxelaleꞌ vatz u Tiixheꞌ. Pet asoj taꞌn vibꞌaꞌnil u Tiixhla Espíritu la qeesakat el u vaꞌlexhla txumbꞌaleꞌ tetz u tachaꞌv u kuchiꞌoleꞌ, as at veꞌt itiichajil u qaanxelaleꞌ la ibꞌaneꞌ. \m \v 14 As jankꞌal oꞌ uvaꞌ aꞌ u Tiixhla Espíritu ni eqꞌon oꞌ tiꞌ kunimataꞌ kam uvaꞌ nisaꞌ Aak sqiꞌ, as oꞌ meꞌal ikꞌaol u Tiixheꞌ. \m \v 15 As jit tiꞌ uvaꞌ la ok oꞌ sikꞌamil u vaꞌlexheꞌ kat oksalkat u Tiixhla Espíritu tu u qaanxelal. As mitaꞌn jit tiꞌ uvaꞌ la xoꞌv oꞌ vatz u Tiixheꞌ. Pet tiꞌ uvaꞌ la ok oꞌ smeꞌal ikꞌaol Aak as kat toksa Aak u Tiixhla Espíritu tu u qaanxelal. As tukꞌ vibꞌaꞌnil u Tiixhla Espíritu yeꞌ nu kuxoꞌveꞌ tul ech ni qal ileꞌ te Aak tukꞌ qaanxelal: «¡Kubꞌaal!» chꞌoꞌ ni qaleꞌ. \m \v 16 As an chit u Tiixhla Espíritu ni nachonsan sqe uvaꞌ oꞌ veꞌt smeꞌal ikꞌaol Tiixh. \m \v 17 As tiꞌ uvaꞌ oꞌ veꞌt meꞌal ikꞌaol u Tiixheꞌ, as at veꞌt kutxꞌajaꞌm taꞌn Aak. Asoj la kupalebꞌe kꞌaxkꞌo tiꞌ kunimat viyol u Jesucristo echeꞌ ipalebꞌet Aak u kꞌaxkꞌoeꞌ tiꞌ inimat viyol u Tiixheꞌ, as eela tok kuqꞌii tukꞌ Aak. \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ uvaꞌ tuleꞌ \p \v 18 As ni vitzꞌa unqꞌa kꞌaxkꞌoeꞌ uvaꞌ nu kupalebꞌe cheel, as echeꞌ la koj lejon tiꞌ uvaꞌ la ilpu veꞌt sqiꞌ jankꞌal uvaꞌ tuk ibꞌan u Tiixheꞌ sqe uvaꞌ nim talcheꞌ. \m \v 19 Tan jankꞌal unqꞌa icheesaꞌm u Tiixheꞌ as nisaꞌ tilat u qꞌiieꞌ tul uvaꞌ la ilax veꞌt u nimla bꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ la ibꞌan Aak sqe, jankꞌal oꞌ uvaꞌ oꞌ meꞌal ikꞌaol Aak. \m \v 20 Tan kajayil chit unqꞌa icheesaꞌm u Tiixheꞌ kat ok jaqꞌ u vaꞌlexheꞌ, as yeꞌle uvaꞌ tzaa kuxh koj ste pet Aakeꞌ kat bꞌanon as ech stiꞌeꞌ uvaꞌ at itxꞌebꞌoꞌm la ibꞌaneꞌ. \m \v 21 As tul uvaꞌ la oon veꞌt unqꞌa meꞌal ikꞌaol u Tiixheꞌ kꞌatz u Jesús as la el veꞌt viyakꞌil u paaveꞌ stiꞌ skajayil, as echat la ibꞌan veꞌt unqꞌa icheesaꞌm Aakeꞌ skajayil tan yeꞌxhkam la yan veꞌteꞌ. \m \v 22 As ootzimal sqaꞌn uvaꞌ jeluꞌm chit nibꞌan unqꞌa icheesaꞌm Aakeꞌ skajayil tiꞌ itxꞌebꞌat u qꞌiieꞌ uvaꞌ tuleꞌ echeꞌ nibꞌan umaj ixoj tul ni tok vatz vichꞌoꞌmeꞌ tiꞌ talaneꞌ. \m \v 23 As jit kuxh unqꞌa icheesaꞌm Aakeꞌ ni jeluneꞌ. Pet antu veꞌt oꞌ nu kujelun tu u qaanxelal, jankꞌal oꞌ uvaꞌ kat ibꞌaxsa Aak toksat u Tiixhla Espíritu tu u qaanxelaleꞌ, tan nu kutxꞌebꞌ ilejat u qꞌiieꞌ uvaꞌ la kꞌuchax isuuchil sqiꞌ uvaꞌ kat toksa oꞌ Aak smeꞌal ikꞌaolil. As la aqꞌpu veꞌt umaꞌt kuchiꞌol, texhlal tetz uvaꞌ oꞌ veꞌt meꞌal ikꞌaol Aak, \m \v 24 tan kat iqꞌalpu veꞌt oꞌ Aak vatz u kupaaveꞌ tiꞌ uvaꞌ la kutxꞌebꞌ ilejat u qꞌiieꞌ uvaꞌ tuleꞌ, tan yeꞌxhkam qileꞌte. Pet asoj maꞌt qilat u nimla bꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ nu kutxꞌebꞌeꞌ, as jit veꞌt txꞌebꞌoꞌmeꞌ bꞌa nu kubꞌaneꞌ, ¿tan kam qꞌi nu kutxꞌebꞌ veꞌteꞌ, asoj maꞌt qilat uvaꞌ nu kutxꞌebꞌeꞌ? \m \v 25 Pet asoj nu kutxꞌebꞌ uveꞌ yeꞌ qileꞌte, as yeꞌ la pal kukꞌuꞌl tiꞌ kutxꞌebꞌataꞌ. \p \v 26 As tul nu kunacheꞌ uvaꞌ yeꞌl iyakꞌil u qaanxelaleꞌ, as aꞌ u Tiixhla Espíritu ni lochon oꞌ. As tul yeꞌ qootzaj kam uvaꞌ nisaꞌ u Tiixheꞌ uvaꞌ la kujaj te Aak, aqꞌal uvaꞌ la kubꞌaneꞌ kam uvaꞌ ni tal taama Aak, as niloch oꞌ u Tiixhla Espíritu tiꞌ toksat kuyol vatz Aak. As tul yeꞌ nichee kuyol tiꞌ uvaꞌ kam la qaleꞌ, as nijelun u Tiixhla Espíritu tu u qaanxelaleꞌ tiꞌ toksal u kuyoleꞌ vatz Aak. \m \v 27 As aꞌ u Tiixheꞌ ootzin tetz u qaanxelaleꞌ. As ootzimaleꞌ taꞌn Aak uvaꞌ kam ni tal taama u Tiixhla Espíritu, tan nijaj bꞌaꞌnil te Aak sqiꞌ uvaꞌ oꞌ itenam Aak, tiꞌ uvaꞌ la ibꞌan Aak kam uvaꞌ ni tal taama Aak sqiꞌ. \s1 Yeꞌl umaj kꞌaxkꞌo la olebꞌ tiꞌ qeesal kan kꞌatz u Tiixheꞌ \p \v 28 As ootzimaleꞌ sqaꞌn uvaꞌ kam uvaꞌ nu kupalebꞌe, as kajayil nitxakonsa Aak tiꞌ qeqꞌol tu u bꞌaꞌnileꞌ, jankꞌal oꞌ uvaꞌ xoꞌn Aak sqe, as oꞌ uvaꞌ kat imolo oꞌ Aak echeꞌ uvaꞌ itzꞌamal taꞌn Aak sqiꞌ, \m \v 29 tan jankꞌal oꞌ uvaꞌ kat itxaa oꞌ Aak tul yeꞌxnik icheesa Aak unqꞌa veeꞌ skajayil, as kat tal kan Aak sqiꞌ uvaꞌ tzꞌajel veꞌt u kutxumbꞌaleꞌ kꞌatz Aak la ibꞌaneꞌ. Estiꞌeꞌ uvaꞌ bꞌaxel viKꞌaol Aakeꞌ sukuvatz, tan bꞌaxel kat itzꞌebꞌ viKꞌaol Aakeꞌ taꞌn u Tiixhla Espíritu sukuvatz, jankꞌal oꞌ uvaꞌ itzꞌebꞌnal veꞌt u qaanxelaleꞌ taꞌn u Tiixhla Espíritu. \m \v 30 As jankꞌal oꞌ uvaꞌ kat tal kan Aak sqiꞌ uvaꞌ techal la qꞌanbꞌu veꞌt u kutxumbꞌaleꞌ la ibꞌaneꞌ, as kat imolo oꞌ Aak skꞌatz. As kat toksa oꞌ Aak jikla aamail svatz. As eela tok kuqꞌii tukꞌ Aak. \p \v 31 ¿As kam qꞌi la qal veꞌt tiꞌ unqꞌa yoleꞌ uvaꞌ kat vala? Tan aꞌ u Tiixheꞌ at sqiꞌ. Estiꞌeꞌ yeꞌxhebꞌil la olebꞌ sqiꞌ, \m \v 32 tan ayaꞌl chit ikꞌuꞌl Aak kat taqꞌ Aak viKꞌaoleꞌ kamoj sqiꞌ. ¿As aꞌ kol chit yeꞌl umaꞌtoj bꞌaꞌnil qꞌa yeꞌ la ibꞌan Aak sqe taꞌn viKꞌaoleꞌ? \m \v 33 Tan Aakeꞌ ni oksan oꞌ jikla aamail. Estiꞌeꞌ yeꞌxhebꞌil la chukun kupaav vatz Aak, oꞌ uvaꞌ txaael veꞌt oꞌ taꞌn Aak. \m \v 34 As aꞌ u Cristo kat kam sqiꞌ. As kat ul taama Aak unpajte. As xonleꞌl Aak tisebꞌal u Tiixheꞌ. As Aakeꞌ ni alon ok isuuchil u kuyoleꞌ te u Tiixheꞌ. Estiꞌeꞌ yeꞌxhebꞌil la olebꞌ sqiꞌ, tul la alpu kukameꞌ tiꞌ u kupaaveꞌ. \m \v 35 As yeꞌxhkam la eesan kan oꞌ kꞌatz u Cristo uvaꞌ xoꞌn oꞌ ste. As kꞌuxh la kupalebꞌe kꞌaxkꞌo, as kꞌuxh la txumun qaama, as kꞌuxh la laqꞌbꞌal oꞌ, as kꞌuxh la kupalebꞌe vaꞌy, as kꞌuxh yeꞌl veꞌt qoksaꞌm, as kꞌuxh kam kuxh la kupalebꞌe, as kꞌuxh la yatzꞌpu veꞌt oꞌ tukꞌ chꞌichꞌ; as yeꞌxhebꞌil la olebꞌ tiꞌ qeesal kan kꞌatz u Cristo uvaꞌ xoꞌn chit oꞌ ste, \m \v 36 echeꞌ uvaꞌ ni tal umaꞌl u yoleꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 As tiꞌ kunimat axh, Kubꞌaal Tiixh, as ni talpu veꞌt kukam bꞌenameen. \q1 As ech veꞌt oꞌeꞌ echeꞌ unqꞌa kaneeroꞌeꞌ uvaꞌ ni teqꞌol veꞌt tiꞌ iyatzꞌpeꞌ tu u atinbꞌaleꞌ uvaꞌ niyatzꞌpukat unqꞌa txooeꞌ, tiꞌk u yoleꞌ. \p \v 37 As kꞌuxh kam kuxh la kupalebꞌe, as techal chit la olebꞌ oꞌ stiꞌ taꞌn u Cristo uvaꞌ xoꞌn chit oꞌ ste. \m \v 38 Estiꞌeꞌ ootzimal svaꞌn uvaꞌ kꞌuxh la kam in as kꞌuxh isleꞌltel in, as yeꞌxhebꞌil la olebꞌ tiꞌ veesal kan kꞌatz u Tiixheꞌ. As mitaꞌn unqꞌa ángel; as mitaꞌn unqꞌa ibꞌooqꞌol unqꞌa bꞌanol vaꞌlexheꞌ uvaꞌ nichꞌoꞌn taama tiꞌ Aak; as mitaꞌn unqꞌa veeꞌ uvaꞌ at cheel; as mitaꞌn unqꞌa veeꞌ aꞌn tuleꞌ; \m \v 39 as mitaꞌn uveꞌ at tu almikaꞌ; as mitaꞌn uveꞌ at jaqꞌ u txꞌavaꞌeꞌ; as mitaꞌn umaj unqꞌa veeꞌ cheesamal kan taꞌn Aak la olebꞌ tiꞌ qeesal kan tiꞌ vibꞌaꞌnil Aakeꞌ uvaꞌ qetz taꞌn u Kubꞌaal Jesucristo, jankꞌal oꞌ uvaꞌ at veꞌt ok oꞌ kꞌatz Aak. \c 9 \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ uvaꞌ Tiixh kat txaaon unqꞌa tiaal Israel \p \v 1 As ootzimal taꞌn u Cristo uvaꞌ jik chit la yolon in sete. As yeꞌl yol nunchuli, tan aꞌ u Tiixhla Espíritu ni alon sve uvaꞌ jik chit nunyolon sete. \m \v 2 As at umaꞌl u mam txumuꞌm tu u vaanxelal uvaꞌ nichꞌoꞌnsan vaama sbꞌenameen, \m \v 3 tan ni valeꞌ uvaꞌ la koj uchi as la tal u Tiixheꞌ unkameꞌ tiꞌ unqꞌa unpaaveꞌ as la teesa kan in Aak kꞌatz u Cristo tiꞌ toksat Aak unqꞌa tiaal Israel, kꞌatz u Cristo sunvaatzil. As bꞌaꞌn la ibꞌan veꞌt Aak te unqꞌa tiaal Israel, \m \v 4 tan aꞌ unqꞌa tiaal Israel uvaꞌ kat ok smeꞌal ikꞌaol u Tiixheꞌ. As kat atin veꞌt u Tiixheꞌ uvaꞌ nim talcheꞌ sxoꞌl. As kat ikꞌujbꞌaꞌ kan Aak u akꞌ tzaqꞌiteꞌ. As kat tal kan Aak kam toksal iqꞌii Aak. As kat talkat kan Aak kam uvaꞌ la ibꞌan Aak te unqꞌa itenameꞌ. \m \v 5 As tiaal Israel unqꞌa qꞌesla kubꞌaaleꞌ uvaꞌ nim talcheꞌ. As an chit xoꞌl unqꞌa tiaal Israel kat itzꞌebꞌkat u Cristo uvaꞌ Tiixh. As Aakeꞌ nim talcheꞌ tiꞌ unqꞌa veeꞌ skajayil. As la qoksa veꞌt iqꞌii Aak tiꞌ chit ibꞌeneꞌ. An chiteꞌ. \p \v 6 As jit kajayil unqꞌa tiaal Israel kat ok sitenam Tiixh. As yeꞌle uvaꞌ yeꞌ koj kat itzojpisa Aak u yoleꞌ uvaꞌ tal kan Aak te u Abraham. \m \v 7 As jit tiꞌ uvaꞌ tiaal u Abraham unqꞌa uxhchileꞌ, as kat ok veꞌt smeꞌal ikꞌaol u Tiixheꞌ. Pet ech kat tal Aak ileꞌ te u Abraham: \q1 Tan tiꞌ u Isaac la kaakat unqꞌa aviaaleꞌ, tiꞌk Aak. \m \v 8 As ech qootziteꞌ uvaꞌ jit kajayil unqꞌa tiaal u Abraham kat ok smeꞌal ikꞌaol Tiixh. Pet taꞌn unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ kat tal kan Aak uvaꞌ la ok veꞌt smeꞌal ikꞌaol Aak, as aꞌeꞌ uvaꞌ tiaal u Abraham vatz Aak, \m \v 9 tan ech ni tal u yol ileꞌ uvaꞌ alel kan te u Abraham: \q1 As tu u qꞌiieꞌ uvaꞌ alel kan taꞌn Aak, as la ul in sekꞌatz unpajte. \q1 As la itzꞌebꞌ umaꞌl vineꞌ u Sara. As xaak la ibꞌaneꞌ, tiꞌk u yoleꞌ uvaꞌ tal u Tiixheꞌ te u Abraham. \p \v 10 As jit taꞌneꞌ uvaꞌ kat ibꞌan Aak, tul kat tal Aak u yoleꞌ te u Sara. Pet echat kat ibꞌan Aak tiꞌ kaꞌvaꞌt unqꞌa tal u Rebecaeꞌ, uvaꞌ ikꞌaol u qꞌesla kubꞌaaleꞌ uvaꞌ Isaac. \m \v 11 As tul uvaꞌ yeꞌxnik itzꞌebꞌ kaꞌvaꞌl unqꞌa talaj xaakeꞌ as yeꞌxhkam unbꞌooj maꞌtik ibꞌanataꞌ as kꞌuxh bꞌaꞌn as moj yeꞌ bꞌaꞌn, as kat tal u Tiixheꞌ umaꞌl u yol tiꞌ unqꞌa neꞌeꞌ, aqꞌal uvaꞌ yeꞌ la jalpu isuuchil u yoleꞌ uvaꞌ alel kan taꞌn Aak tiꞌ itxaat Aak unqꞌa uxhchileꞌ tiꞌ tok sitenam Aak. As jit tiꞌ uvaꞌ nibꞌan unqꞌa uxhchileꞌ kat itxaakat Aak. Pet Aakeꞌ kat alon abꞌil la itxaa Aak. \m \v 12 As ech tal u Tiixh ileꞌ tiꞌ unqꞌa tal u Rebeca: \q1 La ok u atzikaeꞌ kꞌamil xeꞌ u itzꞌinaeꞌ, tiꞌk Aak. \m \v 13 As kat ibꞌana echeꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan, tan ech ni tal umaꞌt u yol ileꞌ: \q1 Kat unxoꞌni veꞌt u Jacob. \q1 Pet ech koj u Esaú, tan yeꞌ kat voksa veꞌt stuul, tiꞌk u yoleꞌ. \p \v 14 ¿As kam qꞌi la qaleꞌ? ¿Ma la qaleꞌ uvaꞌ vaꞌlexh kat ibꞌan u Tiixheꞌ, tul kat itxaa Aak u itzꞌinaeꞌ? ¡Yeꞌle! \m \v 15 As ech kat tal Aak ileꞌ te u Moisés unpajte: \q1 Ineꞌ la alon abꞌil uvaꞌ la untxum ivatz, as la chit untxum ivatzeꞌ; \q1 as ineꞌ la alon abꞌil uvaꞌ la unbꞌan bꞌaꞌnil ste, as la chit unbꞌan bꞌaꞌnileꞌ ste, tiꞌk Aak. \m \v 16 As jit uveꞌ ni tal unqꞌa uxhchileꞌ tukꞌ vitxumbꞌaleꞌ as mitaꞌn jit tiꞌ umaj kam uvaꞌ la ibꞌaneꞌ uvaꞌ kat itxaakat Aak. Pet tiꞌ uvaꞌ Aak kat alon, as estiꞌeꞌ kat itxaa Aak unqꞌa uxhchileꞌ, tan Aak ni txumun ivatz. \m \v 17 As echeꞌ umaꞌt u yol uvaꞌ tal Aak te u Faraón uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan, tan ech ni tal ileꞌ: \q1 As tuk val see uvaꞌ kat voksa axh sbꞌooqꞌolil tiꞌ unqꞌa tenameꞌ, \q1 aqꞌal uvaꞌ la pal axh stuul uvaꞌ at pal u vijleꞌmeꞌ seeꞌ, \q1 as aqꞌal uvaꞌ la paxsal untzibꞌlal xoꞌl unqꞌa tenameꞌ skajayil vatz u txꞌavaꞌeꞌ, tiꞌk Aak, \m \v 18 tan la itxum Aak ivatz umaj uxhchil, abꞌil uvaꞌ la tal Aak itxumat ivatz. As la itiibꞌisa Aak taama umaj uxhchil, abꞌil uvaꞌ la tal Aak itiibꞌisal taama. \p \v 19 Pet kamal at umaj ex uvaꞌ ech la etal ileꞌ: «Asoj ech ni tal Aakeꞌ, as ¿kam qꞌi uvaꞌ ni toksa Aak u kupaaveꞌ stuul? Tan techal chit la kubꞌaneꞌ, asoj Aak la alon,» chaj ex la etaleꞌ. \m \v 20 As la val sete, ¿as ma at etijleꞌm uvaꞌ la ebꞌekꞌ u Tiixheꞌ? Tan echeꞌ la koj uch talat u tzꞌaj ukꞌaleꞌ te u bꞌitol tetzeꞌ uvaꞌ: «¿Kam qꞌi uvaꞌ vaꞌlen kuxh vucheꞌ kat abꞌana?» ma chaj la taleꞌ, \m \v 21 tan at tijleꞌm u bꞌanol ukꞌaleꞌ tiꞌ ibꞌanataꞌ kam uvaꞌ ni tal taama tiꞌ u chaxkabꞌeꞌ, tan la uch ibꞌanat bꞌaꞌnla laj uvaꞌ chꞌiꞌumal tiloneꞌ tukꞌ u chaxkabꞌeꞌ. As an chit tukꞌ u chaxkabꞌeꞌ la uch ibꞌanat kaꞌt laj uvaꞌ kam kuxh veꞌt lajil. \p \v 22 ¿As ma la uch etalat tiꞌ u Tiixheꞌ uvaꞌ vaꞌlexh uveꞌ nibꞌan Aak tul uvaꞌ nim taama Aak nibꞌan tiꞌ unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ yeꞌ ni niman Aak? Tan kꞌuxh ni tal Aak uvaꞌ la ikꞌuch Aak vitxꞌiꞌtziꞌleꞌ tiꞌ unqꞌa tenameꞌ tukꞌ viyakꞌileꞌ, as nim chit taama Aak kat ibꞌan tiꞌ unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ at veꞌt tzan vitxꞌiꞌtziꞌl Aakeꞌ stiꞌ. As yeꞌ kat isotzsa Aak u tenameꞌ taꞌn vitxꞌiꞌtziꞌleꞌ. \m \v 23 As kat itxum Aak kuvatz. As kat ikꞌuch Aak sqe uvaꞌ nim talchu veꞌt Aak. As aꞌeꞌ uvaꞌ kat titzꞌa Aak naꞌytzan tiꞌ uvaꞌ la qootzi uvaꞌ nim talchu veꞌt Aak. \m \v 24 Oꞌ uvaꞌ kat imolo veꞌt oꞌ Aak, kꞌuxh oꞌ tiaal Israel as moj jit oꞌ tiaal Israel, \m \v 25 tan echeꞌ uvaꞌ tal kan u Tiixheꞌ uvaꞌ itzꞌibꞌa kan taꞌn u Oseas. As ech tal Aak ileꞌ: \q1 «Untenam,» chaj in la valeꞌ tiꞌ unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ jitik untenam. \q1 «Xoꞌn veꞌt ex sve,» chaj in la valeꞌ tiꞌ unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ yeꞌ xoꞌnik sve, tiꞌk Aak. \m \v 26 As ech kat tal Aak ileꞌ unpajte: \q1 «As katil kuxhtuꞌ uvaꞌ la alpukat uvaꞌ jit ex untenam \q1 as tzitziꞌ la alpukat uvaꞌ ex meꞌal unkꞌaol,» tiꞌk u islich Tiixheꞌ. \p \v 27 As ech kat tal kan u Isaías ileꞌ tiꞌ unqꞌa tiaal Israel: \q1 As kꞌuxh ech u tachul unqꞌa tiaal Israel echeꞌ tatin u sanabꞌeꞌ tziꞌ u mar, \q1 as yeꞌxh jankꞌal unqꞌa tiaal Israel la kolax vatz u kꞌaxkꞌoeꞌ, \q1 \v 28 tan techal chit tuk ibꞌan u Kubꞌaal Tiixheꞌ vatz u txꞌavaꞌeꞌ kam uvaꞌ alel kan taꞌn Aak, tiꞌk u Isaías. \m \v 29 As ech tuk ibꞌaneꞌ echeꞌ uvaꞌ maꞌtik talat kan u Isaías uvaꞌ ech tal ileꞌ: \q1 As yeꞌ koj kat tal kan u Kubꞌaal Tiixheꞌ uvaꞌ yeꞌxhebꞌil la pal tiꞌ vitxumbꞌal Aakeꞌ, uvaꞌ yeꞌ la sotz veꞌt unqꞌa tiaal Israel, \q1 as ech u kꞌaxkꞌoeꞌ la ul sqiꞌ echeꞌ uvaꞌ ibꞌan unqꞌa aa Sodoma tukꞌ unqꞌa aa Gomorra, tiꞌk u Isaías. \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ unqꞌa tiaal Israel uvaꞌ yeꞌ ni niman u bꞌaꞌnla yoleꞌ \p \v 30 As la pal veꞌt oꞌ stuul uvaꞌ kꞌuxh yeꞌ nik titzꞌa unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ jit tiaal Israel u jikla txumbꞌaleꞌ tiꞌ tok sjikla aamail vatz u Tiixheꞌ, as kat ok veꞌt jikla aamail vatz Aak. As tiꞌ kuxh u kꞌujlebꞌal ikꞌuꞌleꞌ. \m \v 31 Pet ech koj unqꞌa tiaal Israel, tan kꞌuxh nikat titzꞌa u jikla txumbꞌaleꞌ tiꞌ tok jikla aamail vatz Aak, as yeꞌ kat ok jikla aamail. \m \v 32 ¿As kam stiꞌ qꞌi uvaꞌ yeꞌ kat ok jikla aamail? Tan tiꞌ uvaꞌ yeꞌ kat ikꞌujbꞌaꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ u Cristo. Pet aꞌ kat tala uvaꞌ la ok jikla aamail tiꞌ inimat u tzaqꞌiteꞌ. As yeꞌ kat bꞌex ibꞌana, tan ech kat ibꞌan unqꞌa tiaal Israel echeꞌ umaj uxhchil uvaꞌ kat itxꞌet toj tiꞌ umaj kꞌubꞌ, \m \v 33 echeꞌ uvaꞌ ni tal umaꞌt u yol uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 Paloj ex stuul uvaꞌ tuk unkꞌujbꞌaꞌ umaꞌl u uxhchil uvaꞌ ech tatineꞌ echeꞌ kꞌubꞌ tu u Sion. \q1 As nimal uxhchil uvaꞌ yeꞌ la saꞌon. \q1 Pet abꞌil uvaꞌ la ikꞌujbꞌaꞌ ikꞌuꞌl stiꞌ, as echeꞌ la koj eesal iqꞌii, tiꞌk u yoleꞌ. \c 10 \p \v 1 As la val sete, vitzꞌin vatzik, uvaꞌ ayaꞌl chit unkꞌuꞌl nunnach Tiixh tiꞌ unqꞌa unmooleꞌ uvaꞌ tiaal Israel uvaꞌ yeꞌ ni niman u Cristo. As aꞌ ni tal vaama uvaꞌ la ok chajnaj jikla aamail vatz u Tiixheꞌ. \m \v 2 As la val sete uvaꞌ an chiteꞌ uvaꞌ ayaꞌl chit ikꞌuꞌl chajnaj tiꞌ inimat u Tiixheꞌ uveꞌ ni taleꞌ. As yeꞌ ni pal chajnaj tu u txumbꞌaleꞌ uvaꞌ alel kan taꞌn Aak, \m \v 3 tan yeꞌ nipal chajnaj stuul uvaꞌ kam la ibꞌan chajnaj tiꞌ tok jikla aamail vatz Aak. As yeꞌ ninima chajnaj vitxumbꞌal Aakeꞌ tiꞌ tok chajnaj jikla aamail, tan nu kuxh iyaꞌlu tibꞌ chajnaj sijunal tiꞌ tok jikla aamail vatz Aak. \m \v 4 As estiꞌeꞌ uvaꞌ kꞌujlu kan u tzaqꞌiteꞌ tiꞌ talax isuuchil sqe tiꞌ u Cristo, tiꞌ uvaꞌ la ok veꞌt oꞌ jikla aamail, jankꞌal oꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl kukꞌuꞌl tiꞌ Aak. \p \v 5 As ech ni tal u tzaqꞌit ileꞌ uvaꞌ kat itzꞌibꞌa kan u Moisés as u uxhchileꞌ uveꞌ la bꞌanon uvaꞌ kam ni tal u tzaqꞌiteꞌ as la isebꞌeꞌ staꞌn. \m \v 6 Pet ech koj unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ kat ok jikla aamail vatz u Tiixheꞌ as kꞌujleꞌl ikꞌuꞌl tiꞌ u Jesús, as yeꞌ la uchi uvaꞌ ech la tal ileꞌ: «¿Abꞌil qꞌi la jeꞌ tu almikaꞌ, tiꞌ uvaꞌ la eteqꞌo kuꞌ tzan u Cristo sunkꞌatz?» chajiniꞌk ex. \m \v 7 As yeꞌ la uchi uvaꞌ ech la etal ileꞌ: «¿Abꞌileꞌ qꞌii uvaꞌ la kuꞌ tu u atinbꞌaleꞌ uveꞌ atkat unqꞌa kamnajeꞌ tiꞌ teqꞌol jeꞌ tzan u Cristo sunkꞌatz?» chajiniꞌk ex. \m \v 8 Pet jankꞌal oꞌ uvaꞌ kat ok veꞌt oꞌ jikla aamail kꞌatz u Tiixheꞌ tiꞌ u kꞌujlebꞌal kukꞌuꞌleꞌ, as ech ni qal ileꞌ: \q1 Tan eyen veꞌt viyol u Tiixheꞌ sukukꞌatz. \q1 As eyen tu u kutziꞌeꞌ aqꞌal uvaꞌ la qaleꞌ. \q1 As eyen tu u qaanxelaleꞌ aqꞌal uvaꞌ la kunima, \m uvaꞌ ni qaleꞌ. As aꞌ u yoleꞌ tiꞌ u kꞌujlebꞌal kukꞌuꞌleꞌ uvaꞌ nu kupaxsa xoꞌl unqꞌa tenameꞌ, tan ech ni tal u yol ileꞌ: \m \v 9 «Tan asoj la aal tukꞌ atziꞌ uvaꞌ aꞌ u Jesús u Kubꞌaaleꞌ as la anima tukꞌ aanxelal uvaꞌ kat tulsa u Tiixheꞌ taama u Jesús tul kat kam Aak sqiꞌ, as la qꞌalpul veꞌt axh vatz vapaaveꞌ,» tiꞌk u yoleꞌ. \m \v 10 Tan tukꞌ u qaanxelaleꞌ nu kukꞌujbꞌaꞌkat kukꞌuꞌl tiꞌ u Jesús tiꞌ kukꞌuchataꞌ uvaꞌ kat ok oꞌ jikla aamail kꞌatz u Tiixheꞌ. As tukꞌ u kutziꞌeꞌ ni qaleꞌ uvaꞌ oꞌ tetz Aak tiꞌ kukꞌuchataꞌ uvaꞌ kat sotzyu veꞌt u kupaaveꞌ. \m \v 11 Tan ech ni tal umaꞌt u yol ileꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan: \q1 Jankꞌal unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ la ikꞌujbꞌaꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ Aak, \q1 as techal la ibꞌan Aak kam uvaꞌ alel kan stiꞌ taꞌn Aak, tiꞌk u yoleꞌ. \m \v 12 As la val sete uvaꞌ yeꞌl kuxoꞌl nibꞌan u Tiixheꞌ. As kꞌuxh oꞌ uvaꞌ oꞌ tiaal Israel moj ex uvaꞌ jit ex tiaal Israel, tan umaꞌl kuxh u Kubꞌaaleꞌ ati. As Aakeꞌ Bꞌooqꞌol sqiꞌ skukajayil. As ni taqꞌ tzan Aak vibꞌaꞌnileꞌ sqiꞌ, jankꞌal oꞌ uvaꞌ ni jajon kuybꞌal te Aak, \m \v 13 echeꞌ uvaꞌ ni tal u yoleꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 Tan abꞌil uvaꞌ la jajon kuybꞌal te u Kubꞌaaleꞌ as la chit qꞌalpeꞌ, tiꞌk u yoleꞌ. \m \v 14 ¿As la kol uch ijajat unqꞌa tenameꞌ qꞌa kuybꞌal te u Tiixheꞌ as tul yeꞌ ikꞌujbꞌaꞌt ikꞌuꞌl tiꞌ Aak? ¿As kam la tulbꞌe ikꞌujbꞌaꞌt ikꞌuꞌl qꞌi tiꞌ Aak, as tul yeꞌ atixoj tabꞌi yol tiꞌ Aak? ¿As kam la tulbꞌe tabꞌit u yoleꞌ qꞌi as tul yeꞌxhebꞌil ni alon isuuchil ste? \m \v 15 ¿As abꞌil qꞌi la bꞌen alon u yoleꞌ ste, asoj yeꞌxhebꞌil la chajon? Tan ech ni tal u yol ileꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan: \q1 Tan achvebꞌal chit unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ nixaan tulaj unqꞌa tenameꞌ tiꞌ talat isuuchil u bꞌaꞌnla yoleꞌ, tiꞌk u yoleꞌ. \p \v 16 As jit kajayil unqꞌa tenameꞌ kat niman u bꞌaꞌnla yoleꞌ, echeꞌ uvaꞌ ni tal u Isaías uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 Kubꞌaal Tiixh, yeꞌxhebꞌil ni niman u yoleꞌ uveꞌ ni valeꞌ, tiꞌk u Isaías. \p \v 17 As aꞌ isuuchileꞌ uvaꞌ lanal tabꞌi umaj uxhchil u yoleꞌ. As aꞌn la ikꞌujbꞌaꞌ veꞌt ikꞌuꞌl tiꞌ u Cristoeꞌ, tan tetz u Cristo u yoleꞌ uvaꞌ la tabꞌi u uxhchileꞌ. \m \v 18 ¿Pet ma la uch qalataꞌ uvaꞌ yeꞌ kat tabꞌi unqꞌa tenameꞌ u yoleꞌ, jankꞌal unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ yeꞌ kat niman? Yeꞌle taꞌ, tan kat tabꞌieꞌ u yoleꞌ, \q1 tan kat paxsalyeꞌ u bꞌaꞌnla yoleꞌ vatz u txꞌavaꞌeꞌ skajayil taꞌn unqꞌa uxhchileꞌ uveꞌ kat niman. \q1 As kat paxsalyeꞌ viyoleꞌ timoxtel u vatz txaꞌeꞌ skajayil. \p \v 19 ¿As ma la uch qalataꞌ bꞌa uvaꞌ yeꞌ ootzimal u yoleꞌ taꞌn unqꞌa tiaal Israel? Yeꞌle taꞌ, tan ech ni tal u viyol u Tiixheꞌ ileꞌ, uvaꞌ tal u Moiséseꞌ te unqꞌa tenameꞌ: \q1 As tuk unchꞌoꞌnsa veꞌt etaama taꞌn unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ jit untenam. \q1 As tuk uloj eviꞌ tul la etabꞌi uvaꞌ kat voksa unqꞌa tenameꞌ suntenam, \q1 kꞌuxh yeꞌ nik titzꞌa in unqꞌa tenameꞌ, tiꞌk u Moiséseꞌ. \m \v 20 As yeꞌ kat xoꞌv u Isaías tiꞌ talat viyol u Tiixheꞌ te unqꞌa tenameꞌ. As ech kat tal u Isaías ileꞌ: \q1 As unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ yeꞌ kat itzꞌan in, as kat unkꞌuch vunbꞌaꞌnileꞌ ste. \q1 As kat unkꞌuch vuntxumbꞌaleꞌ te unqꞌa uxhchileꞌ uveꞌ yeꞌ nik itzꞌan vuntxumbꞌaleꞌ tiꞌ inimat in, tiꞌk u Isaías. \m \v 21 As ech kat tal u Tiixh ileꞌ tiꞌ unqꞌa tiaal Israel taqꞌ u Isaías: \q1 Bꞌenameen nik unmolo ex tan aꞌ ni valeꞌ uvaꞌ la unloch ex, \q1 as yeꞌ nik esaꞌ tan exik paasan tzii, tiꞌk u Isaías. \c 11 \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ unjoltu unqꞌa tiaal Israel uvaꞌ kat niman u Jesús \p \v 1 ¿As ma aꞌ la qaleꞌ uvaꞌ kat tixva veꞌt u Tiixheꞌ unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ txaaelik veꞌt staꞌn? ¡Yeꞌle taꞌ! Tan an kuxh in tiaal Israel, tan in tiaal u Abraham. As in tiaal u Benjamín unpajte. \m \v 2 As yeꞌ kat tixva veꞌt oꞌ Aak, oꞌ uvaꞌ kat itxaa oꞌ Aak bꞌaxa tiꞌ qok sitenam Aak. ¿As ma yeꞌ etootza u yoleꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan tiꞌ u Elías tul kat ixoch u Elías u tenameꞌ? Tan ech tal Elías ileꞌ te Aak: \q1 \v 3 Kubꞌaal Tiixh, kat iyatzꞌlu veꞌt unqꞌa ijlenaaleꞌ unqꞌa alol tetz vayoleꞌ. \q1 As kat eꞌpisal unqꞌa atinbꞌaleꞌ uvaꞌ nanachpukat. \q1 As aat kuxh in yeꞌ yatzꞌpoj in. Pet nichuk chajnaj txumbꞌal tiꞌ unyatzꞌpeꞌ, tiꞌk u Elías. \m \v 4 As ech tal veꞌt u Tiixh ileꞌ: «Txaael veꞌt vujvaꞌl mil unqꞌa uxhchileꞌ svaꞌn uveꞌ yeꞌxhkam niqaaebꞌ vatz u tzꞌaj tiixheꞌ uvaꞌ Baal ibꞌii,» tiꞌk u Tiixheꞌ tal te u Elías. \m \v 5 As echat chit nibꞌan veꞌt cheel, tan atil oꞌ uvaꞌ oꞌ tiaal Israel uvaꞌ txaael veꞌt oꞌ taꞌn vibꞌaꞌnil Aakeꞌ. As ayaꞌl chit kukꞌuꞌl nu kunima veꞌt Aak. \m \v 6 Pet taꞌn kuxh vibꞌaꞌnil Aakeꞌ as kat itxaa oꞌ Aak. As jit tiꞌ umaj bꞌaꞌnil uvaꞌ kat kubꞌana, tan kat koj itxaa oꞌ Aak tiꞌ umaj bꞌaꞌnil uvaꞌ kat kubꞌana, as jit veꞌt bꞌaꞌnileꞌ bꞌa vibꞌaꞌnil Aakeꞌ. \p \v 7 ¿As kam qꞌi la qaleꞌ tiꞌ u tenameꞌ uvaꞌ tiaal Israel? Tan kat isaꞌ tok sjikla aamail vatz u Tiixheꞌ. As yeꞌ kat olebꞌi. Pet ech koj unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ txaael veꞌt taꞌn u Tiixheꞌ, tan kat ok veꞌt jikla aamail vatz Aak. As at kaꞌte uvaꞌ kat itiibꞌisa veꞌt Aak u taanxelaleꞌ, \m \v 8 echeꞌ uvaꞌ ni tal umaꞌl u yol uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 Kat tal u Tiixheꞌ uvaꞌ yeꞌ la pal unqꞌa tenameꞌ stuul tukꞌ vitxumbꞌaleꞌ. \q1 As kꞌuxh at ivatz, as yeꞌ la bꞌen ste kam isuuchil u yoleꞌ, \q1 as kꞌuxh at ixikin, as yeꞌ la tabꞌi isuuchil u yoleꞌ, echeꞌ uvaꞌ nibꞌan cheel, tiꞌk u yoleꞌ. \m \v 9 As echat ni tal kan umaꞌl u yoleꞌ uvaꞌ kat tal u David, tan ech ni tal ileꞌ: \q1 As unqꞌa bꞌaꞌnla chaj txꞌaꞌoꞌmeꞌ uveꞌ nibꞌancheꞌ, \q1 as an kuxheꞌ la yansan vitxumbꞌal unqꞌa uxhchileꞌ. \q1 \v 10 As la tzotqꞌu veꞌt ivatz unqꞌa tenameꞌ. As yeꞌ la til veꞌt isuuchil u yoleꞌ. \q1 As eyen veꞌt jaqꞌ u kꞌaxkꞌoeꞌ tiꞌ ibꞌeneꞌ, tiꞌk u David. \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ tok unqꞌa jit tiaal Israel sitenam u Tiixheꞌ \p \v 11 Pet la unchꞌoti sete, ¿ma aꞌ la qaleꞌ uvaꞌ tul kat yan itxumbꞌal unqꞌa tiaal Israel, as ma techal kat elik kan kꞌatz u Tiixheꞌ tiꞌ chit ibꞌeneꞌ? ¡Yeꞌle taꞌ! Tan tiꞌ uvaꞌ yeꞌ kat inima unqꞌa tiaal Israel u Tiixheꞌ, as kat toksa veꞌt Aak unqꞌa jit tiaal Israel sitenamil, aqꞌal uvaꞌ la chꞌoꞌn veꞌt taama unqꞌa tiaal Israel stiꞌ. \m \v 12 As aal kat naꞌ veꞌt vibꞌaꞌnil Aakeꞌ xoꞌl unqꞌa tenameꞌ uveꞌ jit tiaal Israel, tul kat elik kan unqꞌa tiaal Israel taꞌn vipaasan tziileꞌ. As aꞌ kol chit yeꞌ la naꞌ veꞌt vibꞌaꞌnil Aakeꞌ qꞌa, tul uvaꞌ la qꞌaavik tzan unqꞌa tiaal Israel taꞌn Aak. \p \v 13 As tuk val umaꞌl u yol sete, jankꞌal ex uvaꞌ jit ex tiaal Israel. Ineꞌ in apóstol taꞌn u Tiixheꞌ, aqꞌal uvaꞌ la unloch ex. Estiꞌeꞌ nunxoꞌni u vijleꞌmeꞌ uveꞌ kat taqꞌ Aak sve. \m \v 14 As aꞌ ni valeꞌ uvaꞌ la til unqꞌa tiaal Israel u bꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ kat ibꞌan u Tiixheꞌ setiꞌ. As la tachva ikꞌulat vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ echeꞌ uvaꞌ kat ekꞌula. As la qꞌaavik ok kꞌatz Aak unpajte, \m \v 15 tan tul uvaꞌ kat teesa tibꞌ unqꞌa tiaal Israel kꞌatz Aak, as kat ibꞌan veꞌt Aak nimla bꞌaꞌnil sete, ex uvaꞌ jit ex tiaal Israel. As tul la qꞌaavik ok unqꞌa tiaal Israel kꞌatz u Tiixheꞌ, as nim veꞌt u bꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ la ibꞌan Aak setiꞌ as tukꞌ tiꞌ unqꞌa tiaal Israel. As ech la ibꞌan veꞌt unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ tiaal Israel echeꞌ umaj kamnaj uvaꞌ la ul taama unpajte. \m \v 16 As ech tatin u tenameꞌ uvaꞌ tiaal Israel echeꞌ viqꞌotil u paaneꞌ uvaꞌ txaael el tiꞌ toksal vatz u Tiixheꞌ, tan tiꞌ uvaꞌ tetzik Tiixh unbꞌiil u qꞌotaeꞌ uvaꞌ kat txaapik el, as kajayil veꞌt u qꞌotaeꞌ kat tetzi u Tiixheꞌ. As ech tatin u tenameꞌ echeꞌ umaj tzeꞌ, tan asoj bꞌaꞌn u taqꞌil u tzeꞌeꞌ, as bꞌaꞌneꞌ viqꞌabꞌ u tzeꞌeꞌ skajayil. Estiꞌeꞌ uvaꞌ tetz u Tiixheꞌ u tenameꞌ skajayil uvaꞌ tiaal Israel. \p \v 17 As at unqꞌa tiaal Israel uvaꞌ kat teesa el tibꞌ kꞌatz u Tiixheꞌ echeꞌ ijechꞌpik el viqꞌabꞌ u tzeꞌeꞌ. As kat oksal veꞌt ex kꞌatz Aak sichꞌexel unqꞌa tiaal Israel echeꞌ la ibꞌan umaj u qꞌabꞌ tzeꞌeꞌ uvaꞌ la bꞌen eqꞌoloj tzan tu koobꞌal tiꞌ toksal sichꞌexel uvaꞌ kat jechꞌpik el. As unvatzul kuxh veꞌt u qꞌabꞌ tzeꞌeꞌ tukꞌ u taqꞌil tzeꞌeꞌ la ibꞌaneꞌ. As la pal veꞌt vitaꞌl tzeꞌeꞌ tu u qꞌabꞌ tzeꞌeꞌ. As ech nebꞌaneꞌ echeꞌ u qꞌabꞌ tzeꞌeꞌ uvaꞌ bꞌex eqꞌoloj tzan, tan antu veꞌt ex nechiibꞌ veꞌteꞌ tiꞌ u nimla bꞌaꞌnileꞌ. \m \v 18 Pet ejeꞌsak etibꞌ vatz unqꞌa tiaal Israel uvaꞌ echeꞌ unqꞌa iqꞌabꞌ tzeꞌeꞌ uvaꞌ kat jechꞌpik el, tan asoj la ejeꞌsa etibꞌ as atoj sekꞌuꞌl uvaꞌ jit u qꞌabꞌ tzeꞌeꞌ uvaꞌ aꞌn kat oksali ni aqꞌon iyakꞌil u taqꞌil tzeꞌeꞌ. Pet aꞌ u taqꞌil tzeꞌeꞌ aqꞌol tetz iyakꞌil u qꞌabꞌ tzeꞌeꞌ. \p \v 19 As kamal la etaleꞌ uvaꞌ: «Kat jechꞌpik el viqꞌabꞌ u tzeꞌeꞌ. As kat oksal veꞌt ok oꞌ sichꞌexel,» chaj ex la etaleꞌ. \m \v 20 An chiteꞌ veyoleꞌ. As atoj sekꞌuꞌl uvaꞌ ech tatin unqꞌa tiaal Israel echeꞌ unqꞌa qꞌabꞌ tzeꞌeꞌ uvaꞌ kat jechꞌpik el, tan tiꞌ uvaꞌ yeꞌ kat ikꞌujbꞌaꞌ ikꞌuꞌl tiꞌ u Jesús. Pet ejeꞌsak chit etibꞌ tukꞌ vetxumbꞌaleꞌ, tan tiꞌ kuxh uvaꞌ kꞌujleꞌl ekꞌuꞌl tiꞌ u Jesús, as atoꞌk veꞌt ex kꞌatz Aak. As exoꞌvataj u Tiixheꞌ, \m \v 21 tan asoj yeꞌ kat isotzsa veꞌt Aak ipaav unqꞌa tiaal Israel uvaꞌ echeꞌ unqꞌa qꞌabꞌ tzeꞌeꞌ uvaꞌ atik sbꞌaxa, as ¿aꞌ kol chit ex qꞌa la isotzsa Aak vepaaveꞌ, asoj yeꞌ la enima Aak? As tul ech exeꞌ unqꞌa qꞌabꞌ tzeꞌeꞌ uvaꞌ aꞌn oknajle. \m \v 22 As etitzꞌataj vitxumbꞌal u Tiixheꞌ, tan kat ul iviꞌ Aak tiꞌ unqꞌa tiaal Israel, tul kat teesa tibꞌ kꞌatz Aak. Pet nimla bꞌaꞌnil kat ibꞌan Aak setiꞌ. As aꞌ isaꞌ Aak uvaꞌ la ebꞌaneꞌ kam uvaꞌ bꞌaꞌn te Aak, tan asoj yeꞌ la ebꞌaneꞌ, as ech la ulbꞌel ex echeꞌ kat ibꞌan unqꞌa qꞌabꞌ tzeꞌeꞌ uvaꞌ kat jechꞌpik el. \m \v 23 Pet asoj la ikꞌujbꞌaꞌ veꞌt unqꞌa tiaal Israel ikꞌuꞌl tiꞌ u Jesús, as ech la ibꞌan chajnajeꞌ echeꞌ kat ulbꞌel umaj qꞌabꞌ tzeꞌ uvaꞌ la oksal ok kꞌatz u tzeꞌeꞌ unpajte, tan at iyakꞌil u Tiixheꞌ tiꞌ toksat ok Aak chajnaj skꞌatz unpajte. \m \v 24 ¿As aꞌ kol chit yeꞌ la ibꞌan Aak qꞌa te chajnaj uvaꞌ ech tatin chajnajeꞌ echeꞌ u qꞌabꞌ tzeꞌeꞌ uvaꞌ atik chit stiꞌ bꞌaxa? Tan kat toksa ok ex Aak skꞌatz echeꞌ unqꞌa qꞌabꞌ tzeꞌeꞌ uvaꞌ bꞌex eqꞌoloj tzan tu koobꞌaleꞌ. As kat oksal ok tiꞌ u tzeꞌeꞌ. \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ tok unqꞌa tiaal Israel kꞌatz u Tiixheꞌ unpajte \p \v 25 Vitzꞌin vatzik, aꞌ ni valeꞌ uvaꞌ la etootzi isuuchil umaꞌl u yol uvaꞌ nisaꞌ u Tiixheꞌ uvaꞌ la qootzi veꞌteꞌ, aqꞌal uvaꞌ yeꞌ la ejeꞌsa etibꞌ tukꞌ vetxumbꞌaleꞌ. As palojtaj oꞌ stuul uvaꞌ kat itiibꞌisa veꞌt Aak u taanxelal unjolol unqꞌa tiaal Israel. As lanal ok veꞌt unqꞌa tenameꞌ skajayil uvaꞌ txaael taꞌn Aak uvaꞌ jit tiaal Israel. \m \v 26 As aꞌn la ok veꞌt unqꞌa tiaal Israel skajayil kꞌatz Aak, echeꞌ uvaꞌ ni tal u yol uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 Tan echen la tzaakat u qꞌalpun tetz unqꞌa tenameꞌ tu u Sion. \q1 As la ul teesa veꞌt Aak unqꞌa paasan tziileꞌ tu u taanxelal unqꞌa tiaal u Jacob. \q1 \v 27 As aꞌ u akꞌ tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ la unjej kan xoꞌl unqꞌa tiaal u Jacob \q1 tul uvaꞌ la unsotzsa vipaaveꞌ, tiꞌk Aak. \p \v 28 Asoj la qitzꞌa u bꞌaꞌnla yoleꞌ, as la pal oꞌ stuul uvaꞌ kat ixval kan unbꞌiil unqꞌa tiaal Israel taꞌn u Tiixheꞌ, aqꞌal uvaꞌ la aqꞌax etokebꞌal tiꞌ etabꞌit isuuchil u bꞌaꞌnla yoleꞌ, ex uvaꞌ jit ex tiaal Israel. Pet xoꞌntel unqꞌa tiaal Israel te Aak, tiꞌ uvaꞌ maꞌtik itxaat Aak unqꞌa qꞌesla ibꞌaal unqꞌa tiaal Israel bꞌaxa, \m \v 29 tan taꞌneꞌ kat taqꞌ Aak vibꞌaꞌnileꞌ te unqꞌa tiaal Israel, as yeꞌle la imaa veꞌt Aak ste. As kat imolo Aak unqꞌa tiaal Israel tiꞌ tok sitenam Aak, as yeꞌle la isotzsa Aak skꞌuꞌl. \m \v 30 As echeꞌ taꞌ ex tan yeꞌ nik enima u Tiixheꞌ bꞌaxa. As kat itxum veꞌt Aak evatz, tul kat tixva veꞌt unqꞌa tiaal Israel Aak. \m \v 31 As ech kat ibꞌan unqꞌa tiaal Israel, tan kꞌuxh nipaasa tzii, as techal la ilej umaꞌl u qꞌii uvaꞌ la itxum veꞌt u Tiixheꞌ ivatz chajnaj echeꞌ kat ibꞌan Aak tiꞌ itxumlu evatz, tul uvaꞌ nik etixva Aak. \m \v 32 As kat tal veꞌt Aak uvaꞌ at ipaav unqꞌa tenameꞌ skajayil tiꞌ ibꞌanat u paasan tziileꞌ vatz Aak. Pet ech kat ibꞌan Aak ileꞌ, tiꞌ uvaꞌ la itxum Aak ivatz unqꞌa tenameꞌ skajayil. \p \v 33 ¡As yeꞌl iyaꞌtebꞌal as mitaꞌn imoxtebꞌal vibꞌaꞌnil vitxumbꞌal Aakeꞌ, tan Aakeꞌ ootzin tetz skajayil! ¡As yeꞌxhebꞌil chiteꞌ la pal tu vitxumbꞌal Aakeꞌ uvaꞌ kam ni tal taama Aak as tukꞌ uvaꞌ nibꞌan Aak! \m \v 34 As yeꞌxhebꞌil ootzin tetz vitxumbꞌal u Kubꞌaal Tiixheꞌ. As yeꞌxhebꞌil la alon itxumbꞌal Aak unpajte. \m \v 35 As yeꞌ la uchi uvaꞌ la taqꞌ umaj uxhchil umaj kam te u Tiixheꞌ, tiꞌ uvaꞌ la ijaj ichꞌexel te Aak unpajte, \m \v 36 tan Aakeꞌ cheesan tetz unqꞌa veeꞌ skajayil. As ibꞌaꞌnil kuxh Aakeꞌ uvaꞌ at unqꞌa veeꞌ skajayil. As tetz Aakeꞌ skajayil. Estiꞌeꞌ yeꞌ la yaꞌ oꞌ tiꞌ qoksat iqꞌii Aak. An chiteꞌ. \c 12 \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ uvaꞌ jik chit itxumbꞌal unqꞌa niman tetz u Cristo la ibꞌaneꞌ \p \v 1 Vitzꞌin vatzik, ootzimaleꞌ sqaꞌn uvaꞌ nitxum u Tiixheꞌ kuvatz skukajayil. Estiꞌeꞌ nunjaj bꞌaꞌnil sete tiꞌ uvaꞌ ech etoksat etibꞌeꞌ vatz Aak echeꞌ ni tulbꞌel unqꞌa txooeꞌ uvaꞌ txaael veꞌt tiꞌ toksal ok vatz Aak. As aꞌeꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn vatz Aak, tan estiꞌeꞌ uvaꞌ kat taqꞌ Aak etiichajil skꞌatz tiꞌ etoksat iqꞌii Aak. \m \v 2 As yeꞌ etoksa etaama tiꞌ inimal unqꞌa vatz txꞌavaꞌilla txumbꞌaleꞌ echeꞌ nibꞌan unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ yeꞌ ni itzꞌan u Tiixheꞌ. Pet ejalputaj vetxumbꞌaleꞌ taꞌn u akꞌ txumbꞌaleꞌ uvaꞌ tetz u Tiixheꞌ, aqꞌal uvaꞌ la etootzi kam uvaꞌ nisaꞌ u Tiixheꞌ setiꞌ, tan aꞌeꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn te Aak tiꞌ uvaꞌ jik chit la ebꞌaneꞌ. \p \v 3 As tuk val sete tukꞌ u vijleꞌmeꞌ uvaꞌ kat aqꞌpu sve taꞌn vibꞌaꞌnil Aakeꞌ: As yeꞌ la ejeꞌsa etibꞌ vatz unqꞌa emooleꞌ. Pet jik chit la ebꞌaneꞌ tukꞌ u kꞌujlebꞌal ekꞌuꞌleꞌ uvaꞌ kat taqꞌ Aak sete tiꞌ toksal iqꞌii Aak. \m \v 4 As ech qatineꞌ sukuvatzaj echeꞌ tatin u kuchiꞌoleꞌ, tan nimal kuxh bꞌan taꞌn u kuchiꞌoleꞌ, tan ataj taqꞌon sijununil. \m \v 5 As echat chit bꞌan qaꞌn kꞌatz u Cristo unpajte, tan kꞌuxh nimal chit kuxaaneꞌ, as unvatzul kuxh oꞌ kꞌatz Aak. As unvatzul kuxh oꞌ sukuvatzaj unpajte. \m \v 6 As jit eela u qijleꞌmeꞌ skujununilaj uvaꞌ kat taqꞌ Aak sqe, tan echeꞌ uvaꞌ nisaꞌ Aak sqiꞌ. Asoj oꞌ umaj qꞌajsan tetz viyol Aakeꞌ, as jik chit la qal u yoleꞌ uvaꞌ eela tukꞌ viyol Aakeꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan. \m \v 7 As moj aꞌ u qijleꞌmeꞌ uvaꞌ kat taqꞌ Aak sqe tiꞌ kulochat unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ, as ayaꞌl chit kukꞌuꞌl la lochon oꞌ. As moj oꞌ chusul, as ayaꞌl chit kukꞌuꞌl la chusun oꞌ. \m \v 8 As moj bꞌeyamal la kubꞌan te unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ, as ayaꞌloj chit kukꞌuꞌl tiꞌ kubꞌeyat ste. As moj la kuloch u kumooleꞌ tiꞌ taqꞌax unbꞌooj tetz, as tukꞌ chit vibꞌaꞌnil Aakeꞌ la qaqꞌ ste. As moj tiꞌ qilat isuuchil unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ, as jikoj chit la kubꞌaneꞌ. As moj tiꞌ kutxumat ivatz unqꞌa kumooleꞌ uvaꞌ ni palebꞌen kꞌaxkꞌo, as la kutxum ivatz tukꞌ chiibꞌichil. \p \v 9 As ayaꞌl chit kukꞌuꞌl la kuxoꞌni qibꞌ sukuvatzaj. As la chit qixva u vaꞌlexheꞌ. As kunimataj chit u bꞌaꞌneꞌ. \m \v 10 As kuxoꞌnitaj qibꞌ sukuvatzaj, tan qitzꞌin qatzik qibꞌeꞌ sukuvatzaj. As kunimataj qibꞌ sukuvatzaj. \m \v 11 As kam umaj aqꞌon uvaꞌ la alax sqe xoꞌl unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ, as yeꞌ la kuqꞌeꞌyi kubꞌanataꞌ. Pet ayaꞌl chit kukꞌuꞌl la kubꞌaneꞌ tiꞌ kunimat u Kubꞌaal Jesús. \m \v 12 As la chiibꞌ oꞌ tiꞌ u bꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ nu kutxꞌebꞌeꞌ tukꞌ u kꞌujlebꞌal kukꞌuꞌleꞌ. As la kukuy kupalebꞌet unqꞌa kꞌaxkꞌoeꞌ. As yeꞌ la yaꞌ oꞌ tiꞌ kunachat Tiixh. \m \v 13 As la kuloch unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ meebꞌaꞌ chittuꞌ. As la kuchiansa sqe uvaꞌ la qaqꞌ ivatbꞌal unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ unpajte. \m \v 14 As bꞌaꞌnoj eyolon tiꞌ unqꞌa uxhchileꞌ uveꞌ nichꞌoꞌn taama setiꞌ. As jit umaj vaꞌlexhla yol la etal stiꞌ. Pet bꞌaꞌn eyolon stiꞌ la ibꞌaneꞌ. \m \v 15 As chiibꞌojtaj oꞌ kꞌatz unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uveꞌ nichiibꞌeꞌ. As oqꞌojtaj oꞌ kꞌatz unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uveꞌ ni toqꞌeꞌ. \m \v 16 As bꞌaꞌnoj kuxh qatineꞌ sukuvatzaj. As yeꞌ la kujeꞌsa qibꞌ vatz u kumooleꞌ. As jik chit la yolon oꞌ te unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ meebꞌaꞌ. As yeꞌ kuxh qala uvaꞌ at kutxumbꞌal tiꞌ unjoltu unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ. \m \v 17 Kubꞌanak ichꞌexel u vaꞌlexheꞌ uvaꞌ la bꞌanax sqe. Pet qoksataj xeꞌ qaama tiꞌ kubꞌanat u bꞌaꞌneꞌ vatz unqꞌa uxhchileꞌ. \m \v 18 As kubꞌantaj jankꞌal uvaꞌ la kutxꞌol kubꞌanataꞌ, aqꞌal uvaꞌ bꞌaꞌn qatineꞌ tukꞌ unqꞌa uxhchileꞌ la ibꞌaneꞌ, asoj la isaꞌ unqꞌa uxhchileꞌ. \m \v 19 Vitzꞌin vatzik, kubꞌanak ichꞌexel te umaj uxhchil uvaꞌ la bꞌanon umaj vaꞌlexh sqe. Pet aꞌ u Tiixheꞌ la aqꞌon tzan vitxꞌiꞌtziꞌleꞌ stiꞌ, echeꞌ uvaꞌ ni tal umaꞌl u yol uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 Tan ineꞌ la bꞌanon isuuchil te unqꞌa uxhchileꞌ uveꞌ nichꞌoꞌn taama setiꞌ. \q1 As ineꞌ la bꞌanon ichꞌexel ste, tiꞌk Aak. \m \v 20 Estiꞌeꞌ la val sete, asoj nivaꞌy umaj uxhchil uvaꞌ nichꞌoꞌn taama sqiꞌ, as qaqꞌtaj techbꞌubꞌal. As moj nitzaj itziꞌ, as la qaqꞌ tukꞌaꞌ. As la kuxh kajamaan veꞌteꞌ staꞌn. \m \v 21 Yeꞌ kuxh qaqꞌ qibꞌ te u vaꞌlexheꞌ. Pet oꞌ la olebꞌ oꞌ tiꞌ u vaꞌlexheꞌ tukꞌ u bꞌaꞌneꞌ uvaꞌ la kubꞌaneꞌ. \c 13 \p \v 1 As kunimataj unqꞌa bꞌooqꞌol tenameꞌ tukꞌ unqꞌa imooleꞌ, tan jankꞌal unqꞌa bꞌooqꞌol tenameꞌ tukꞌ unqꞌa imooleꞌ, as Tiixheꞌ kat kꞌujbꞌaꞌn kan. \m \v 2 As abꞌil uvaꞌ yeꞌ la niman unqꞌa bꞌooqꞌol tenameꞌ as ni tixva uvaꞌ kꞌujlu kan taꞌn u Tiixheꞌ. As techal la ipalebꞌe kꞌaxkꞌo. \m \v 3 As jit tiꞌ ixoꞌvisal unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ ni bꞌanon u bꞌaꞌneꞌ atkat kan unqꞌa bꞌooqꞌoleꞌ. Pet tiꞌ taqꞌat kuꞌ unqꞌa bꞌanol vaꞌlexheꞌ tu kꞌaxkꞌo. Estiꞌeꞌ la val sete, asoj yeꞌ nu kusaꞌ uvaꞌ yeꞌ la aqꞌax kuꞌ oꞌ tu kꞌaxkꞌo taꞌn unqꞌa bꞌooqꞌol tenameꞌ, as kubꞌantaj u bꞌaꞌneꞌ. As yeꞌl kuqꞌii la teesa veꞌt unqꞌa bꞌooqꞌol tenameꞌ, \m \v 4 tan lochonaaleꞌ unqꞌa bꞌooqꞌoleꞌ kꞌatz u Tiixheꞌ tiꞌ ibꞌanat u bꞌaꞌneꞌ sqe. Pet asoj la kubꞌan u vaꞌlexheꞌ, as kuxoꞌvataj unqꞌa bꞌooqꞌoleꞌ, tan yeꞌle taꞌ uvaꞌ techal kuxh koj at tijleꞌm tiꞌ taqꞌat kuꞌ oꞌ tu u kꞌaxkꞌoeꞌ. As aꞌ unqꞌa bꞌooqꞌol tenameꞌ lochonaal kꞌatz Aak tiꞌ taqꞌax ichꞌexel te unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ vaꞌlexh kuxh nibꞌaneꞌ. \m \v 5 Estiꞌeꞌ uvaꞌ techal la kunima unqꞌa bꞌooqꞌol tenameꞌ. Pet jit kuxh tiꞌ uvaꞌ yeꞌ la ikꞌaxbꞌisa oꞌ. Pet tiꞌ uvaꞌ ootzimal sqaꞌn uvaꞌ ech nisaꞌ u Tiixheꞌ sqiꞌ. \m \v 6 As estiꞌeꞌ la kuchoo unqꞌa choobꞌaleꞌ uveꞌ nijaj unqꞌa bꞌooqꞌol tenameꞌ sqe, tan ootzimal sqaꞌn uvaꞌ eela kuxh stukꞌ uvaꞌ ikꞌam u Tiixheꞌ tiꞌ tilax isuuchil u tenameꞌ sbꞌenameen. \p \v 7 As kubꞌantaj kam uvaꞌ nisaꞌ u Tiixheꞌ uvaꞌ la kubꞌaneꞌ. As kuchootaj abꞌiste uvaꞌ la alpu sqe uvaꞌ la kuchooeꞌ. As kunimataj unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ la nimali. As qoksataj iqꞌii unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ la oksal iqꞌii. \p \v 8 As techal la kubꞌaneꞌ kam unqꞌa bꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ la alpi uvaꞌ la kubꞌaneꞌ. As la kuxoꞌni qibꞌ sukuvatzaj, tan asoj la kuxoꞌni unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ, as nu kunima u tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ itzꞌibꞌa kan u Moisés, \m \v 9 tan ech ni tal ileꞌ: \q1 Yeꞌ la paavin ex tukꞌ umaꞌt uxhchil uvaꞌ jit ekꞌulel. \q1 As yeꞌ la eyatzꞌ umaj uxhchil; \q1 as elqꞌiꞌk ex; \q1 as echeesak yol tiꞌ emool; \q1 as etachvak tetz emool, tiꞌk u yoleꞌ. \m Pet jankꞌal unqꞌa tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ alel kan, as atoꞌk tiꞌ umaꞌl u yol uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 Xoꞌnoj vamooleꞌ see echeꞌ uveꞌ nabꞌan jeꞌ see, tiꞌk u yoleꞌ. \m \v 10 As abꞌil uvaꞌ at u xoꞌniibꞌeꞌ tu u taanxelal, as yeꞌl umaj vaꞌlexh la ibꞌan te vimooleꞌ, tan tul nu kuxoꞌni qibꞌ sukuvatzaj, as aꞌ u tzaqꞌiteꞌ nu kunima. \p \v 11 As ech la kubꞌaneꞌ echeꞌ uvaꞌ ni tal u yoleꞌ, tan at veꞌt sukukꞌuꞌl uvaꞌ la ilej umaꞌl u qꞌii uvaꞌ la qil veꞌt isuuchil u bꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ kat ibꞌan u Tiixheꞌ sqiꞌ, echeꞌ teesat umaj uxhchil vataꞌm tivatz. As jun qꞌii najli veꞌt oꞌ tiꞌ qilat u qꞌalpun qetzeꞌ uvaꞌ kat kukꞌujbꞌaꞌ kukꞌuꞌl stiꞌ. \m \v 12 As ni pal veꞌt iyakꞌil u vaꞌlexheꞌ tu u qaanxelaleꞌ echeꞌ nibꞌan u toktoeꞌ, tan nipal veꞌt iyakꞌil u toktoeꞌ tul ni tul u qꞌiieꞌ stiꞌ. Estiꞌeꞌ la val sete, qaqꞌtaj chit veꞌt kan u vaꞌlexhla txumbꞌaleꞌ echeꞌ uvaꞌ at tu u qꞌej toktoeꞌ. As kubꞌantaj u bꞌaꞌneꞌ uvaꞌ echeꞌ tatin u sajeꞌ tiꞌ kukolat qibꞌ vatz u vaꞌlexheꞌ. \m \v 13 As jikoj chit kubꞌana echeꞌ nibꞌan unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ nixaan sqꞌiil. As yeꞌ la kubꞌan u vaꞌlexheꞌ echeꞌ u qꞌabꞌaꞌmeꞌ, u yansaibꞌeꞌ, u yaaibꞌeꞌ, u chꞌoꞌnchil aamaeꞌ, tukꞌ unjoltu unqꞌa tachaꞌv u kuchiꞌoleꞌ. \m \v 14 Pet qaqꞌtaj tokebꞌal u Kubꞌaal Jesucristo echeꞌ qoksat u oksaꞌmeꞌ sqiꞌ. As yeꞌ la qaqꞌ tokebꞌal unqꞌa tachaꞌv u kuchiꞌoleꞌ. \c 14 \s1 Ni tal u Pablo uvaꞌ yeꞌ la ok ixoꞌl unqꞌa niman tetz u Jesús svatzaj \p \v 1 Ekꞌultaj unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uveꞌ yeꞌl maas iyakꞌil ati tiꞌ u Tiixheꞌ. Enimataj etibꞌ tukꞌ unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ jit eela vetxumbꞌaleꞌ stukꞌ tiꞌ uvaꞌ kam la ebꞌaneꞌ tiꞌ enachat Tiixh. As eyaak kuxh etibꞌ stukꞌ. \m \v 2 Tan at ex ni alon uvaꞌ: «Kam kuxh echbꞌubꞌalil la uch techbꞌuleꞌ,» chꞌex netaleꞌ. As at unjoltu ex uvaꞌ yeꞌxh yakꞌinoj u kꞌujlebꞌal ekꞌuꞌleꞌ, as ech netal ileꞌ: «Taꞌn kuxh unqꞌa itzaeꞌ tukꞌ unqꞌa loꞌbꞌeꞌtzeꞌ la uch qechbꞌutaꞌ,» chꞌex netaleꞌ. \m \v 3 Pet ex uvaꞌ ni echbꞌun unqꞌa echbꞌubꞌaleꞌ skajayil, as yeꞌ la uchi uvaꞌ la etixva unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ yeꞌ ni echbꞌun unqꞌa echbꞌubꞌaleꞌ echeꞌ uvaꞌ netechbꞌu. As echat la ebꞌaneꞌ, ex uvaꞌ yeꞌ netechbꞌu unqꞌa echbꞌubꞌaleꞌ skajayil, as yeꞌ la etixva unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ ni echbꞌun unqꞌa echbꞌubꞌaleꞌ skajayil, tan yeꞌl exoꞌl nibꞌan u Tiixheꞌ. \m \v 4 As yeꞌl etijleꞌm tiꞌ uvaꞌ la ebꞌan isuuchil umaꞌt u qitzꞌin qatzikeꞌ, tan jit ex ibꞌooqꞌol. As aꞌ kuxh u Kubꞌaal Tiixheꞌ la alon asoj bꞌaꞌn veꞌt u qitzꞌin qatzikeꞌ svatz moj yeꞌle, tan taꞌn Aakeꞌ at tijleꞌm tiꞌ tilax isuuchil, aqꞌal uvaꞌ la kukꞌujbꞌaꞌ kukꞌuꞌl tiꞌ Aak. \p \v 5 As at ex ni alon uvaꞌ nim talchu umaꞌl qꞌii tiꞌ umaꞌt qꞌii tul nenach Tiixh. Pet ech koj unjoltu ex, tan eela kuxh unqꞌa qꞌiieꞌ skajayil sevatz tul nenach Tiixh. As aal bꞌaꞌneꞌ uvaꞌ kam uvaꞌ nimamal setaꞌn sejununilaj as ebꞌantaj tukꞌ kꞌujlebꞌal ekꞌuꞌl, \m \v 6 tan jankꞌal ex ni alon uvaꞌ nim chit talpu umaꞌl qꞌii tiꞌ umaꞌt qꞌii tiꞌ enachat Tiixh, as ech kuxh etoksat iqꞌii Aakeꞌ. As echat nebꞌaneꞌ, jankꞌal ex uvaꞌ netechbꞌu unqꞌa chibꞌeꞌ, as netaqꞌ taꞌntiixh te u Tiixheꞌ stiꞌ. As netoksa iqꞌii Aak stiꞌ. As echat nebꞌaneꞌ, jankꞌal ex uvaꞌ yeꞌ ni echbꞌun unqꞌa chibꞌeꞌ, tan netaqꞌ taꞌntiixh te u Tiixheꞌ unpajte. As nekuyeꞌ uvaꞌ yeꞌ la uch etechbꞌut unqꞌa chibꞌeꞌ, as iqꞌii Aakeꞌ netoksa sevatz. \m \v 7 As kꞌuxh isleꞌl oꞌ as kꞌuxh la kam oꞌ, as ni qaleꞌ uvaꞌ la chiibꞌ taama u Tiixheꞌ sqiꞌ, \m \v 8 tan asoj isleꞌl oꞌ, as oꞌ la chiibꞌisan taama u Kubꞌaal Tiixheꞌ. As moj la kam oꞌ, as oꞌ tetz Aak la ibꞌaneꞌ. Estiꞌeꞌ uvaꞌ kꞌuxh isleꞌl oꞌ moj la kam oꞌ, as oꞌ tetz Aak la ibꞌaneꞌ, \m \v 9 tan estiꞌeꞌ kat ulkat u Jesús kamoj sqiꞌ skukajayil. As kat ul taama Aak unpajte, tan tiꞌ uvaꞌ Aak kuBꞌooqꞌol, kꞌuxh kamnajlu veꞌt oꞌ as moj isleꞌltel oꞌ. \p \v 10 Estiꞌeꞌ la unchꞌoti veꞌt sete, ¿kam qꞌi uvaꞌ nu kuxh ebꞌan isuuchil vetitzꞌin etatzikeꞌ? ¿As kam qꞌi uvaꞌ nu kuxh etixva vetitzꞌin etatzikeꞌ tiꞌ uvaꞌ kam ni tulbꞌe toksat iqꞌii u Kubꞌaal Tiixheꞌ? Tan kajayil chit oꞌeꞌ uvaꞌ la oon oꞌ vatz Aak tiꞌ ibꞌanat Aak kusuuchil, \m \v 11 echeꞌ uvaꞌ ni tal umaꞌl u yol uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 «Tan il in isleꞌl in,» tiꞌk u Kubꞌaal Tiixheꞌ. \q1 «As kajayil chit unqꞌa tenameꞌ la qaaebꞌ veꞌt sunvatz. \q1 As techal la taleꞌ uvaꞌ in Tiixh,» tiꞌk Aak. \m \v 12 As junun oꞌ la qaloꞌk qibꞌ te Aak tiꞌ uvaꞌ kam kat kubꞌana. \p \v 13 As estiꞌeꞌ uvaꞌ yeꞌ kuxh la ibꞌan tibꞌ kusuuchil sukuvatzaj. Aal bꞌaꞌneꞌ uvaꞌ la qitzꞌa jeꞌ qibꞌ, aqꞌal uvaꞌ yeꞌ la paavin u qitzꞌin qatzikeꞌ sqaꞌn. \m \v 14 As ootzimal svaꞌn uvaꞌ kajayil u veeꞌ nu kubꞌaneꞌ tiꞌ toksal iqꞌii Aak, as jit vaꞌlexheꞌ vatz Aak uvaꞌ nu kubꞌaneꞌ, tan aꞌ u Kubꞌaal Jesús kat alon isuuchil sve. Pet ech koj unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ ni itzꞌan uvaꞌ vaꞌlexh, as vatz kuxheꞌ vaꞌlexhkat. \m \v 15 Asoj la yan ikꞌuꞌl umaj vetitzꞌin etatzikeꞌ tiꞌ uveꞌ netechbꞌu, as yeꞌl u xoꞌniibꞌeꞌ nekꞌuch sevatzaj. Estiꞌeꞌ ni val sete, yeꞌ la ibꞌaneꞌ uvaꞌ la elik kan vetitzꞌin etatzikeꞌ tiꞌ vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ tiꞌ kuxh u echbꞌubꞌaleꞌ uveꞌ netechbꞌu, tan eyen veꞌt ok vetitzꞌin etatzikeꞌ kꞌatz u Cristo uvaꞌ kat kam sqiꞌ. \m \v 16 As yeꞌ la etaqꞌ tokebꞌal u vaꞌlexheꞌ tiꞌ u bꞌaꞌneꞌ uveꞌ nebꞌaneꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn vatz Aak, \m \v 17 tan nim talcheꞌ u tijleꞌm u Tiixheꞌ tiꞌ u echbꞌubꞌaleꞌ tukꞌ u ukꞌaꞌeꞌ. As abꞌil uvaꞌ at jaqꞌ u tijleꞌm u Tiixheꞌ as jik veꞌt vitxumbꞌaleꞌ la ibꞌaneꞌ, as bꞌaꞌn veꞌt tatin svatzaj, as nichiibꞌ u taanxelaleꞌ, as aꞌ u Tiixhla Espíritu ni aqꞌon ste kajayil. \m \v 18 As jankꞌal oꞌ uvaꞌ ech kunimat u Cristo echeꞌ uveꞌ, as oꞌeꞌ uvaꞌ nichiibꞌ u Tiixheꞌ sqiꞌ. As bꞌaꞌn veꞌt oꞌ vatz unqꞌa uxhchileꞌ. \p \v 19 Estiꞌeꞌ ni val sete, kubꞌantaj chit u bꞌaꞌneꞌ sukuvatzaj uvaꞌ la lochon oꞌ tiꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn qatin sukuvatzaj. As aꞌeꞌ la lochon oꞌ tiꞌ kuyakꞌinsat qibꞌ tiꞌ u Tiixheꞌ. \m \v 20 As yeꞌ la kuyansa ikꞌuꞌl umaj qitzꞌin qatzik taꞌn u qechbꞌubꞌaleꞌ uvaꞌ ni qechbꞌu. As kꞌuxh bꞌaꞌn unqꞌa echbꞌubꞌaleꞌ skajayil vatz u Tiixheꞌ, as jit bꞌaꞌneꞌ uvaꞌ la paavin umaj qitzꞌin qatzik sqaꞌn tiꞌ kuxh qechbꞌut umaj echbꞌubꞌal. \m \v 21 As aal bꞌaꞌneꞌ uvaꞌ yeꞌ la kuchiꞌ chibꞌ as yeꞌ la qukꞌa vino, asoj la yan umaj qitzꞌin qatzik staꞌn. As yeꞌxhkam kuxh la kubꞌaneꞌ uvaꞌ la yan itxumbꞌal u qitzꞌin qatzikeꞌ staꞌn vatz u Tiixheꞌ. \m \v 22 Estiꞌeꞌ ni val sete, kam uvaꞌ netitzꞌa tukꞌ u kꞌujlebꞌal ekꞌuꞌleꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn la ebꞌaneꞌ, as atoj sekꞌuꞌl vatz u Tiixheꞌ, tan achvebꞌal chit ex uvaꞌ yeꞌxhkam ni tal jeꞌ vetxumbꞌaleꞌ sete tiꞌ uvaꞌ kam uvaꞌ nebꞌaneꞌ. \m \v 23 Pet abꞌil uvaꞌ ni kaꞌkabꞌin taama tiꞌ techbꞌut umaj echbꞌubꞌal, as la paavin veꞌteꞌ, asoj la techbꞌu, tan yeꞌl kꞌujlebꞌal ikꞌuꞌl tiꞌ u Tiixheꞌ tul ni techbꞌu umaj echbꞌubꞌal. Tan kam uveꞌ la ibꞌan umaj uxhchil tul ni kaꞌkabꞌin taama tiꞌ ibꞌanataꞌ, as la paavin staꞌn vatz u Tiixheꞌ. \c 15 \p \v 1 As jankꞌal oꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl chit kukꞌuꞌl tiꞌ u Tiixheꞌ tiꞌ uvaꞌ kam nu kubꞌaneꞌ tiꞌ toksal iqꞌii Aak, as nimoj chit qaama la kubꞌaneꞌ tiꞌ kukuyat unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ tiꞌ ilochpeꞌ as tiꞌ iyakꞌinsal u kꞌujlebꞌal ikꞌuꞌleꞌ. As jit uveꞌ la kubꞌaneꞌ kam uveꞌ ni tal qaama. As jit u kutxumbꞌaleꞌ la qoksa. \m \v 2 Pet kajayil oꞌ la bꞌanon u bꞌaꞌneꞌ kam uvaꞌ bꞌaꞌn te unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ tiꞌ kuyakꞌinsat u taanxelaleꞌ vatz u Tiixheꞌ, \m \v 3 tan at sekꞌuꞌl uvaꞌ mitaꞌn u Cristo kat toksa jeꞌ iqꞌii sijunal. Pet aꞌ uveꞌ kat ul ibꞌan Aak uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 Jankꞌal unqꞌa yoqꞌoꞌmeꞌ uvaꞌ kat tal unqꞌa uxhchileꞌ seeꞌ, \q1 as ineꞌ kat iyoqꞌ in unqꞌa uxhchileꞌ, tiꞌk u yoleꞌ. \m \v 4 As jankꞌal unqꞌa yoleꞌ uvaꞌ kat itzꞌibꞌa kan unqꞌa qꞌajsan tetz viyol u Tiixheꞌ, as tzꞌibꞌamal kan tiꞌ kuchuspeꞌ as tiꞌ uvaꞌ at kꞌujlebꞌal kukꞌuꞌl tiꞌ kusikꞌletaꞌ. As kꞌuxh la laqꞌbꞌal oꞌ taꞌn unqꞌa tenameꞌ, as nim qaama la ibꞌaneꞌ. \m \v 5 As Tiixh la lochon ex. As Tiixh la aqꞌon sete uvaꞌ nim chit etaama la ibꞌaneꞌ. As Aakeꞌ la kꞌujbꞌaꞌn ekꞌuꞌl. As Aakeꞌ la lochon ex, aqꞌal uvaꞌ unvatzul kuxh ex sevatzaj la ibꞌaneꞌ, echeꞌ uvaꞌ kat ikꞌuch kan u Jesucristo sqe. \m \v 6 Estiꞌeꞌ uvaꞌ jolol chit qoksat iqꞌii u Tiixheꞌ, tan unvatzul chit kuyol tiꞌ Aak, tan Aakeꞌ viBꞌaal u Kubꞌaal Jesucristo. \s1 Niyolon u Pablo tiꞌ tok unqꞌa tenameꞌ uveꞌ jit tiaal Israel kꞌatz u Tiixheꞌ \p \v 7 Estiꞌeꞌ la val sete, yeꞌ la etixva etibꞌ sevatzaj, tan yeꞌl oꞌ kat tixva oꞌ u Cristo. As ech ikꞌuchat u Cristo uvaꞌ nim talchu veꞌt u Tiixheꞌ. \m \v 8 Tan ileꞌ ni val sete uvaꞌ kat ul veꞌt u Jesucristo tiꞌ ilochat veꞌt unqꞌa tiaal Israel, as tiꞌ talat isuuchil ste uvaꞌ jik chiteꞌ u Tiixheꞌ, as tiꞌ itzojpisat u Cristo unqꞌa yoleꞌ uveꞌ alel kan taꞌn u Tiixheꞌ te unqꞌa qꞌesla kubꞌaaleꞌ. \m \v 9 As kat ul iloch veꞌt Jesucristo unqꞌa uxhchileꞌ uveꞌ jit tiaal Israel, aqꞌal uvaꞌ la toksa veꞌt iqꞌii u Tiixheꞌ tiꞌ uvaꞌ kat itxum Aak ivatz, echeꞌ uvaꞌ ni tal umaꞌl u yol uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 La val vabꞌiieꞌ xoꞌl unqꞌa tenameꞌ uveꞌ jit tiaal Israel. \q1 As la ibꞌitza veꞌt unqꞌa tenameꞌ vabꞌiieꞌ unpajte, tiꞌk u yoleꞌ. \m \v 10 As ech ni tal umaꞌt u yol ileꞌ: \q1 Ex tenam uvaꞌ jit ex tiaal Israel, as chiibꞌojtaj ex kꞌatz vitenam u Tiixheꞌ, tiꞌk u yoleꞌ. \m \v 11 As ni tal unpajte: \q1 Etoksataj iqꞌii u Kubꞌaaleꞌ, jankꞌal ex uveꞌ jit ex tiaal Israel. \q1 As nim talchu Aakeꞌ vatz unqꞌa tenameꞌ skajayil la ibꞌaneꞌ, tiꞌk u yoleꞌ. \p \v 12 As ech ni tal umaꞌl u yol ileꞌ uvaꞌ kat tal kan u Isaías: \q1 La ul umaꞌl u tiaal u Isaí echeꞌ ixalmit umaj taqꞌil tzeꞌ. \q1 As aꞌeꞌ la ok ijlenaalil tiꞌ unqꞌa tenameꞌ skajayil vatz u txꞌavaꞌeꞌ. \q1 As tiꞌ Aak la ikꞌujbꞌaꞌkat unqꞌa tenameꞌ ikꞌuꞌl uvaꞌ jit tiaal Israel, tiꞌk u yoleꞌ. \m \v 13 As aꞌ u Tiixheꞌ, u aqꞌol tetz u nimla bꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ nu kutxꞌebꞌon stiꞌ, as Aakeꞌ la oksan u chiibꞌichileꞌ tu vetaanxelaleꞌ as tukꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn veꞌt etatin sevatzaj, as kꞌujleꞌl veꞌt ekꞌuꞌl tiꞌ Aak taꞌn u Tiixhla Espíritu, tul uvaꞌ netxꞌebꞌon tiꞌ u nimla bꞌaꞌnileꞌ. \p \v 14 As ootzimal svaꞌn, vitzꞌin vatzik, as kꞌujleꞌl chit unkꞌuꞌl setiꞌ uvaꞌ nim vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ tu vetaanxelaleꞌ. As at etxumbꞌal tiꞌ echusat etibꞌ sevatzaj, tan ootzimal vitxumbꞌal u Tiixheꞌ setaꞌn. \m \v 15 As yeꞌ kat xoꞌv in tiꞌ untzꞌibꞌat bꞌen kaꞌl unqꞌa yoleꞌ sete tiꞌ vulsat unqꞌa yoleꞌ sekꞌuꞌl, tan tukꞌ vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ \m \v 16 as kat toksa in Aak alol tetz viyol u Jesucristo tiꞌ bꞌen valat isuuchil u bꞌaꞌnla yoleꞌ sete, ex uvaꞌ jit ex tiaal Israel, tiꞌ uvaꞌ ex veꞌt tetz u Tiixheꞌ la ibꞌaneꞌ taꞌn u Tiixhla Espíritu, aqꞌal uvaꞌ la ebꞌaneꞌ kam uvaꞌ nisaꞌ Aak setiꞌ. As ech exeꞌ echeꞌ umaj oy vatz Aak uvaꞌ la chiibꞌ taama Aak stiꞌ. \m \v 17 Estiꞌeꞌ nuntxuqꞌtxuneꞌ tiꞌ u vaqꞌoneꞌ uvaꞌ kat taqꞌ u Tiixheꞌ sve, tan tukꞌ vibꞌii u Jesucristo nunbꞌankat. \m \v 18 As yeꞌl umaj yol la valeꞌ tiꞌ u vaqꞌoneꞌ. Pet taꞌn kuxh umaꞌl u yoleꞌ la valeꞌ tiꞌ itxakonsat in u Cristo tiꞌ valat u bꞌaꞌnla yoleꞌ sete, ex uvaꞌ jit ex tiaal Israel, tiꞌ uvaꞌ kam kat unbꞌan sexoꞌl, as tiꞌ uvaꞌ kat val sete. \m \v 19 As tiꞌ unqꞌa kꞌuchbꞌal tetz u tijleꞌm u Tiixheꞌ uvaꞌ kat teqꞌo taama unqꞌa tenameꞌ stiꞌ. As tukꞌ unqꞌa iyakꞌil u Tiixhla Espíritu. As aꞌ kat xeꞌtikkat tzan in tu u Jerusalén tiꞌ valat isuuchil u bꞌaꞌnla yoleꞌ skajayil. As kat pal in tu unjoltu unqꞌa tenameꞌ techal kat oon in tu u Ilírico tiꞌ valat isuuchil u yoleꞌ, \m \v 20 tan aꞌeꞌ kat vitzꞌa tu vaanxelaleꞌ uvaꞌ la bꞌen val u bꞌaꞌnla yoleꞌ tulaj unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ yeꞌ alaxojkat itzibꞌlal u Cristo, tiꞌ uvaꞌ in la xeꞌtisan u aqꞌoneꞌ tzitziꞌ xoꞌl unqꞌa uxhchileꞌ bꞌaxa. \m \v 21 As ech la bꞌen unbꞌaneꞌ echeꞌ ni tal umaꞌl u yol uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 Unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ yeꞌ kat alax itzibꞌlal vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ ste, as aꞌeꞌ la ilon vibꞌaꞌnil Aakeꞌ. \q1 As unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ yeꞌ kat abꞌin itzibꞌlal Aak, as aꞌeꞌ la pal tisuuchil u yoleꞌ, tiꞌk u yoleꞌ. \s1 Ni tal u Pablo toon tu u tenam uvaꞌ Roma \p \v 22 As, vitzꞌin vatzik, jatpajux kuxh val unbꞌeneꞌ tiꞌ bꞌen vilat ex. As yeꞌ kat uchi tiꞌ voon sexoꞌl. \m \v 23 As cheel kat tzojpiy veꞌt in tiꞌ u vaqꞌoneꞌ tzitzaꞌ. As la bꞌen vil veꞌt ex, tan naꞌytzan kuxheꞌ valat veꞌt voon sexoꞌl. As yeꞌ ni tucheꞌ. \m \v 24 Pet la bꞌen in tu España uvaꞌ ni valeꞌ. As la pal vil ex tzitziꞌ tu u Roma, aqꞌal uvaꞌ la eloch in tiꞌ unbꞌen tu u España. As maꞌt vatin unbꞌooj sexoꞌl tiꞌ kuchiibꞌisat qibꞌ setukꞌ sukuvatzaj. As aꞌn la bꞌen veꞌt ineꞌ tu u España. \m \v 25 As bꞌennal in bꞌaxa tu u Jerusalén tiꞌ bꞌen vaqꞌat u lochbꞌaleꞌ te unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ tzitziꞌ, \m \v 26 tan kat ok veꞌt tu u taanxelal unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ echen tu unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ Macedonia tukꞌ u Acaya tiꞌ toyat bꞌen puaj, lochbꞌal tetz unqꞌa meebꞌaꞌeꞌ xoꞌl unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ echen tu u Jerusalén. \m \v 27 As techal chiteꞌ uvaꞌ la lochon unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ jit tiaal Israel, tan ibꞌaꞌnil kuxh unqꞌa tiaal Israel uvaꞌ kat tootzi veꞌt vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ. Estiꞌeꞌ uvaꞌ techal la taqꞌ bꞌen unbꞌooj lochbꞌal te unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ tiaal Israel uvaꞌ yeꞌl tetz ati. \m \v 28 As tul la bꞌen vaqꞌ kan u puajeꞌ te unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ tu u Jerusalén, as la pal vil veꞌt ex, tan la bꞌen veꞌt in tu u España uvaꞌ ni valeꞌ. \m \v 29 As at sunkꞌuꞌl uvaꞌ tul la pal vil ex, as nimal vibꞌaꞌnil u bꞌaꞌnla yoleꞌ tetz u Cristo eqꞌomal svaꞌn. As aꞌeꞌ la val sete. \p \v 30 Vitzꞌin vatzik, tukꞌ vibꞌii u Kubꞌaal Jesucristo, as tukꞌ vibꞌaꞌnil u Tiixhla Espíritu nunjaj bꞌaꞌnil sete uvaꞌ ayaꞌloj chit ekꞌuꞌl la eloch in tiꞌ unnachat Tiixh. As enachtaj Tiixh sviꞌ unpajte, \m \v 31 aqꞌal uvaꞌ yeꞌ la itxey in unqꞌa uxhchileꞌ tu u Judea uvaꞌ tiaal Israel, uvaꞌ yeꞌ ni niman u Jesús, tan aꞌ ni valeꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn vooneꞌ la oon in, as bꞌaꞌn koj chit ikꞌulat unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ u lochbꞌaleꞌ uveꞌ la oon svaꞌn. \m \v 32 As enachtaj Tiixh sviꞌ, aqꞌal uvaꞌ la oon in sexoꞌl tukꞌ chiibꞌichil tiꞌ vilat ex, asoj la ibꞌan u Tiixheꞌ bꞌaꞌnil. As la iyakꞌinsa tibꞌ qaama sukuvatzaj tul at in sexoꞌl. \m \v 33 As u Tiixheꞌ la aqꞌon sete uvaꞌ bꞌaꞌn etatin sevatzaj, as Aakeꞌ la atin sexoꞌl. An chiteꞌ. \c 16 \s1 Ni taqꞌ bꞌen u Pablo itzii te unqꞌa niman tetz u Jesús tu u Roma \p \v 1 As la unjaj bꞌaꞌnil sete, vitzꞌin vatzik, tiꞌ u qitzꞌin qatzikeꞌ u Febe uvaꞌ la aqꞌon ok u uꞌujeꞌ teqꞌabꞌ, tan atoꞌk ixoj lochonaalil xoꞌl unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uveꞌ ni mol tibꞌ tu u tenam Cencrea. \m \v 2 As tul la oon veꞌt ixoj sexoꞌl, as ekꞌultaj ixoj tibꞌaꞌnil, tan echeꞌ uvaꞌ la bꞌanchu te unqꞌa meꞌal ikꞌaol u Tiixheꞌ. As ebꞌantaj bꞌaꞌnil sve. As elochtaj ixoj kam uvaꞌ la saꞌvit tiꞌ ixoj, tan yeꞌ saach unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ kat ilochlu ixoj tzitzaꞌ. As kat ilochlu veꞌt in ixoj unpajte. \p \v 3 As etaqꞌtaj untzii te u Priscila tukꞌ vitzumeleꞌ uvaꞌ Aquila, tan qetz aqꞌonvil qibꞌ tukꞌ chaꞌma tiꞌ ipaxsal u yoleꞌ tiꞌ u Jesucristo. \m \v 4 As unbꞌiit kuxh yeꞌ kat kam chaꞌma tiꞌ teesat in tiqꞌabꞌ unqꞌa chꞌoꞌnchil aamaeꞌ. As vaꞌl chit vaqꞌat veꞌt taꞌntiixh te u Tiixheꞌ tiꞌ chaꞌma. As jit kuxh in. Pet nimal unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ jit tiaal Israel ni aqꞌon taꞌntiixh te Tiixh tiꞌ chaꞌma. \m \v 5 As la etal untzii te unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ ni mol tibꞌ tu vikabꞌal chaꞌmaeꞌ. As la etal untzii te u Epeneto, tan xoꞌn veꞌt naj sve, tan aꞌ najeꞌ bꞌaxel chit kat toksa tibꞌ tiꞌ viyol u Cristo tu u Asia. \m \v 6 As la etal untzii te u Maꞌleꞌ, uvaꞌ ni lochon ex. \m \v 7 As la etal untzii unpajte te u Andrónico tukꞌ u Junías, tan kumool qibꞌ stukꞌ. As atik ok tu tzeꞌ unpajte sunkꞌatz. Xoꞌn chit chajnaj te kaꞌt unqꞌa apóstol, tan bꞌaxik ok chajnaj kꞌatz u Cristo sunvatz. \m \v 8 As la etal untzii te u Amplias, tan xoꞌn chit naj sve taꞌn vibꞌaꞌnil u Kubꞌaaleꞌ. \m \v 9 As la etal untzii te u Urbano uvaꞌ kumool qibꞌ stukꞌ tiꞌ ipaxsal viyol u Cristo, as tukꞌ u Estaquis uvaꞌ xoꞌn chit sve. \m \v 10 As la etal untzii te u Apeles, tan aꞌeꞌ kat palebꞌen unqꞌa kꞌaxkꞌoeꞌ tiꞌ inimal u Cristo texhlal tetz uvaꞌ kꞌujleꞌl chit ikꞌuꞌl tiꞌ u Cristo. As la etal untziieꞌ te unqꞌa tatin u Aristóbulo. \m \v 11 As la etal untzii te vunmooleꞌ u Herodión, tukꞌ unqꞌa niman tetz u Jesús xoꞌl unqꞌa tatin u Narciso. \m \v 12 As la etal untzii te ixoj Trifena tukꞌ ixoj Trifosa, tan aꞌ chaꞌmaeꞌ ni aqꞌon yakꞌil tiꞌ ipaxsal u yoleꞌ tiꞌ u Kubꞌaal Jesús. As la etal untzii te u qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ Pérsida uvaꞌ xoꞌn chit sve, tan nimal kat lochon ixoj tiꞌ ipaxsal u bꞌaꞌnla yoleꞌ tiꞌ u Kubꞌaal Jesús. \m \v 13 As la etal untzii te u Rufo, uveꞌ txaael veꞌt taꞌn u Kubꞌaaleꞌ, as tukꞌ vitxutx najeꞌ unpajte, tan ech u naneꞌ echeꞌ untxutx kat ibꞌana. \m \v 14 As la etal untzii te u Asíncrito tukꞌ u Flegonte, tukꞌ u Hermas, tukꞌ u Patrobas, tukꞌ u Hermes, tukꞌ kaꞌt unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ at kꞌatz chajnaj. \m \v 15 As la etal untzii te u Filólogo tukꞌ u ixojeꞌ uvaꞌ Julia, tukꞌ u Nereo, tukꞌ u tanabꞌ najeꞌ, tukꞌ u Olimpas, as tukꞌ unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uveꞌ echen skꞌatz. \m \v 16 As ayaꞌl chit ekꞌuꞌl la etiixhi etibꞌ tan ex veꞌt niman tetz u Tiixheꞌ.\f + \fr 16.16 \ft Aꞌ isuuchil u yoleꞌ tu yolbꞌal griego: Tul la etiixhi etibꞌ, as la itzꞌubꞌ tibꞌ txala etziꞌ sevatzaj.\f* Kajayil unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ tulaj unqꞌa atinbꞌaleꞌ tetz nachbꞌal Tiixh, as ni taqꞌ bꞌen itzii sete skajayil. \p \v 17 As nunbꞌeya sete, vitzꞌin vatzik, tiꞌ uvaꞌ la etil unqꞌa uxhchileꞌ uveꞌ ni oksan ixoꞌl unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ, tan niyansa chajnaj itxumbꞌal. As nijalpu chajnaj isuuchil unqꞌa chusbꞌaleꞌ uveꞌ kat echus sbꞌaxa. As yeꞌ la emolo etibꞌ tukꞌ chajnaj, \m \v 18 tan jankꞌal unqꞌa uxhchileꞌ uveꞌ ech nibꞌaneꞌ echeꞌ uveꞌ, as jit u Kubꞌaal Jesucristo ninima. Pet aꞌ ninima chajnaj kam uvaꞌ ni tal taama. As achaꞌv chit iyolon chajnaj tiꞌ imaxtibꞌel unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ yeꞌ yakꞌinoj itxumbꞌal tiꞌ viyol u Tiixheꞌ. \m \v 19 As ootzimal vetxumbꞌaleꞌ taꞌn unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ tu unjoltu unqꞌa tenameꞌ skajayil uvaꞌ ex niman tetz viyol u Tiixheꞌ. Estiꞌeꞌ uvaꞌ nuntxuqꞌtxun setiꞌ. As aꞌ ni valeꞌ uvaꞌ at veꞌt etxumbꞌal tiꞌ uvaꞌ la ebꞌan u bꞌaꞌneꞌ vatz u Tiixheꞌ. Pet yeꞌ la ebꞌan u vaꞌlexheꞌ. \m \v 20 As la iloch ex u Tiixheꞌ uvaꞌ ni aqꞌon sete tiꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn veꞌt etatin sevatzaj, as Aak la aqꞌon sete tiꞌ uvaꞌ la olebꞌ ex tiꞌ u Satanás. As aꞌ vibꞌaꞌnil u Kubꞌaal Jesucristo la kaa setiꞌ. \p \v 21 Ni taqꞌ bꞌen u Timoteo itzii sete, uvaꞌ unmool vibꞌ stukꞌ tiꞌ ipaxsal viyol u Tiixheꞌ. As ni taqꞌ bꞌen unqꞌa unmooleꞌ uvaꞌ tiaal Israel itzii sete, u Lucio tukꞌ u Jasón as tukꞌ u Sosípater. \m \v 22 As ineꞌ in Tercio, uvaꞌ aatzꞌibꞌ kꞌatz u Pablo, as ni vaqꞌ bꞌen untzii sete unpajte tukꞌ vibꞌii u Kubꞌaal Jesucristo. \m \v 23 As ni taqꞌ bꞌen u Gayo itzii unpajte, uvaꞌ nu kuvat tikabꞌal, tan ni taqꞌ veꞌt vikabꞌaleꞌ kꞌamloj sqe tukꞌ te unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ. As ni taqꞌ bꞌen u Erasto itzii, uvaꞌ kolol tetz u puajeꞌ tzitzaꞌ tu u tenameꞌ. As ni taqꞌ bꞌen umaꞌt u qitzꞌin qatzikeꞌ itzii sete unpajte uvaꞌ Cuarto ibꞌii. \p \v 24 As aꞌ vibꞌaꞌnil u Kubꞌaal Jesucristo la kaa veꞌt setiꞌaj sekajayil. An chiteꞌ. \s1 Ni toksa veꞌt u Pablo iqꞌii u Kubꞌaal Tiixheꞌ tul olebꞌ tiꞌ itzꞌibꞌat u uꞌujeꞌ \p \v 25 As qoksataj veꞌt iqꞌii u Tiixheꞌ setukꞌ, tan Aakeꞌ taꞌ ni yakꞌinsan u qaanxelaleꞌ echeꞌ ni tal u bꞌaꞌnla yoleꞌ uvaꞌ nunpaxsa, tul ni val isuuchil u yoleꞌ tiꞌ u Kubꞌaal Jesucristo. As aꞌeꞌ u yoleꞌ uvaꞌ atik skꞌuꞌl u Tiixheꞌ xeꞌ qꞌiisaj. As yeꞌ kat tootzi unqꞌa tenameꞌ isuuchil u yoleꞌ taꞌn Aak naꞌytzan. \m \v 26 Pet kat ikꞌuchlu veꞌt Aak isuuchil u yoleꞌ sqe cheel uvaꞌ itzꞌibꞌa kan unqꞌa qꞌajsan tetz viyol Aakeꞌ naꞌytzan, tan Aakeꞌ uvaꞌ yeꞌl iyaꞌtebꞌal kat alon kan sete. As aꞌ isuuchil u yoleꞌ uvaꞌ kat ikꞌuchlu veꞌt Aak te unqꞌa tenameꞌ skajayil, aqꞌal uvaꞌ la ikꞌujbꞌaꞌ veꞌt ikꞌuꞌl tiꞌ u Kubꞌaal Jesús. As la inima veꞌt Aak. \m \v 27 As qoksataj iqꞌii u Tiixheꞌ taꞌn u Jesucristo tiꞌ chit ibꞌeneꞌ, tan taꞌneꞌ u Tiixheꞌ. As taꞌneꞌ at pal itxumbꞌal tiꞌ unqꞌa veeꞌ skajayil. An chiteꞌ.