\id JAS - Ixil, Nebaj NT (ixi) -Guatemala 2010 (DBL -2013) \h SANTIAGO \toc1 U uꞌuj uvaꞌ itzꞌibꞌa bꞌen u Santiago te unqꞌa niman tetz u Jesús \toc2 Santiago \toc3 Stg \mt1 U uꞌuj \mt2 uvaꞌ itzꞌibꞌa bꞌen \mt1 u Santiago \mt2 te unqꞌa niman tetz u Jesús \c 1 \s1 Ni taqꞌ bꞌen u Santiago itzii \p \v 1 Ineꞌ in Santiago. In ikꞌam u Tiixheꞌ. As in ikꞌam u Kubꞌaal Jesucristo unpajte. As ni vaqꞌ bꞌen untzii sete, ex uvaꞌ ex tiaal kabꞌlaval unqꞌa ikꞌaol u qꞌesla kubꞌaal uvaꞌ Israel, as exeꞌ uvaꞌ kat epaxi veꞌt bꞌen etibꞌ tulaj unjoltu unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ jit tiaal Israel. \s1 Niyolon u Santiago tiꞌ u txumbꞌaleꞌ uvaꞌ ni taqꞌ u Tiixheꞌ te vitenam \p \v 2 Vitzꞌin vatzik, kꞌuxh kam kuxh kꞌaxkꞌoil la epalebꞌe, as la txuqꞌtxun ex stiꞌ, \m \v 3 tan ootzimaleꞌ setaꞌn uvaꞌ tul nepalebꞌe unqꞌa kꞌaxkꞌoeꞌ, as aꞌ u kꞌujlebꞌal ekꞌuꞌleꞌ ni aqꞌon etxumbꞌal tiꞌ ekuyat unqꞌa kꞌaxkꞌoeꞌ. \m \v 4 As tul uvaꞌ nekuy unqꞌa kꞌaxkꞌoeꞌ, as aal niyakꞌin etaama tiꞌ ichee etxumbꞌal tiꞌ u bꞌaꞌneꞌ. As yeꞌxhkam kuxh umaꞌtoj la saꞌvit veꞌt setiꞌ. \p \v 5 Pet asoj at umaj ex uvaꞌ yeꞌl etxumbꞌal ati tiꞌ u bꞌaꞌneꞌ, as ejajtaj te u Tiixheꞌ. As la taqꞌ Aakeꞌ sete, tan ayaꞌl chit ikꞌuꞌl Aak tiꞌ taqꞌat sete. As yeꞌl ex la iyaa ex Aak tul la ejaj te Aak. \m \v 6 Pet tul la ejaj etxumbꞌal te Aak, as la ekꞌujbꞌaꞌ ekꞌuꞌl tiꞌ Aak uvaꞌ la chit taqꞌ Aakeꞌ sete. As yeꞌ la kaꞌkabꞌin etaama. Tan asoj la kaꞌkabꞌin etaama tiꞌ Aak, as ech la ibꞌan vetxumbꞌaleꞌ echeꞌ nibꞌan u mar uvaꞌ nipilqꞌu tibꞌ taꞌn u kajiqꞌeꞌ, tan katil kuxh niqꞌaxkat u aꞌeꞌ taꞌn u kajiqꞌeꞌ. \m \v 7 As abꞌil uvaꞌ la kaꞌkabꞌin taama, as yeꞌ la titzꞌa uvaꞌ la taqꞌ u Kubꞌaal Tiixheꞌ itxumbꞌal, tan yeꞌxhkam la taqꞌ Aak te u uxhchileꞌ \m \v 8 uvaꞌ nikaꞌkabꞌin taama tiꞌ inimat Aak. As kam uvaꞌ nibꞌaneꞌ as nu kuxh ikaꞌkabꞌin taama stiꞌ. \p \v 9 As u qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ ootzimal staꞌn uvaꞌ techal la lochpi taꞌn u Tiixheꞌ, tan yeꞌl tetz at vatz u txꞌavaꞌeꞌ, as la txuqꞌtxun veꞌteꞌ, tan kat toksa veꞌt u Tiixheꞌ iqꞌii. \m \v 10 As u qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ txꞌioliqꞌii, tan la txuqꞌtxun veꞌteꞌ, tan kat pal stuul uvaꞌ yeꞌ la uch toksat iqꞌii tukꞌ u txꞌiibꞌal iqꞌiieꞌ. As ootzimal staꞌn uvaꞌ ech tatineꞌ vatz u txꞌavaꞌeꞌ echeꞌ ixuꞌm unqꞌa kꞌuacheꞌ uvaꞌ oora kuxh la pali, \m \v 11 tan tul la bꞌuqꞌ veꞌt u qꞌiieꞌ, as oora kuxh la tzaj veꞌt u kꞌuacheꞌ. As la pal veꞌt unqꞌa ixuꞌmeꞌ, tan kꞌuxh chꞌiꞌumal tilon u xuꞌmeꞌ, as oora kuxh la tzaji taꞌn u qꞌiieꞌ. As ech kuxh tatin u txꞌiol iqꞌiieꞌ tukꞌ unqꞌa txꞌiibꞌal iqꞌiieꞌ. \s1 Niyolon u Santiago tiꞌ taqꞌat u Kubꞌaal Tiixheꞌ vibꞌaꞌnil tiꞌ unqꞌa tenameꞌ \p \v 12 As achvebꞌal chit unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ la itxꞌol ipal tu u kꞌaxkꞌoeꞌ. Tan tul uvaꞌ maꞌt itxꞌolat ipal tu u kꞌaxkꞌoeꞌ, as tetz veꞌteꞌ u txꞌajaꞌmeꞌ uvaꞌ altziꞌmal kan taꞌn u Tiixheꞌ uvaꞌ la taqꞌ Aak ste abꞌil uvaꞌ la toksa taama tiꞌ Aak. As aꞌeꞌ u tiichajileꞌ kꞌatz Aak uvaꞌ yeꞌl iyaꞌtebꞌal. \m \v 13 As tul uvaꞌ la chukax txumbꞌal sqiꞌ tiꞌ uvaꞌ la paavin oꞌ, as yeꞌ la qitzꞌa uvaꞌ aꞌ u Tiixheꞌ ni bꞌanon, tan yeꞌl tetz Aak tiꞌ u vaꞌlexheꞌ. As yeꞌxh jatu la ichuk Aak txumbꞌal sqiꞌ tiꞌ uvaꞌ la paavin oꞌ. \m \v 14 Pet aꞌ u tachaꞌv u kuchiꞌoleꞌ ni chukun txumbꞌal sqiꞌ skujununila tiꞌ teqꞌot oꞌ tiꞌ kubꞌanat u vaꞌlexheꞌ, \m \v 15 tan aꞌ nicheekat u paaveꞌ taꞌn unqꞌa tachaꞌv u kuchiꞌoleꞌ. As tul uvaꞌ maꞌt ichian u paaveꞌ sqe, as la teqꞌo veꞌt oꞌ tu u kamchileꞌ. \p \v 16 As ex vitzꞌin vatzik uvaꞌ xoꞌn ex sve, as palojtaj ex tu unqꞌa yoleꞌ uvaꞌ ni valeꞌ, \m \v 17 tan jankꞌal unqꞌa bꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ yeꞌl unbꞌooj vaꞌlexh la chee stiꞌ, as aꞌ nitzaakat kꞌatz u Tiixheꞌ tu almikaꞌ, vibꞌaal unqꞌa veeꞌ skajayil uvaꞌ nitxijun tu almikaꞌeꞌ. As Aakeꞌ ni aqꞌon kuꞌ tzan unqꞌa bꞌaꞌnileꞌ skajayil, tan yeꞌl itxumbꞌal Aak nijalpeꞌ. Pet ech chit itxumbꞌal Aakeꞌ tiꞌ chit ibꞌeneꞌ. \m \v 18 As Aak ni saꞌon uvaꞌ la chee itiichajil u qaanxelaleꞌ taꞌn vijikla yol Aakeꞌ, tiꞌ uvaꞌ ech qatineꞌ vatz Aak nibꞌaneꞌ echeꞌ unqꞌa bꞌaxa ivatz unqꞌa chikoeꞌ uvaꞌ ni toyal te Aak, tan oꞌeꞌ bꞌaxel kat taqꞌ Aak kutiichajil skꞌatz vatz unjoltu unqꞌa tenameꞌ. \s1 Ni tal u Santiago uvaꞌ techal la nimal viyol u Tiixh \p \v 19 Vitzꞌin vatzik uvaꞌ xoꞌn ex sve, as sotziꞌk u yoleꞌ sekꞌuꞌl. Tan la ebꞌan tabꞌit unqꞌa yoleꞌ uvaꞌ la alpi. As jit kuxh oora la yolon ex. As jit kuxh oora la ul eviꞌ. \m \v 20 Tan tul uvaꞌ ni tul iviꞌ umaj uxhchil, as jit u jikeꞌ nibꞌaneꞌ uvaꞌ nisaꞌ u Kubꞌaal Tiixheꞌ uvaꞌ la ibꞌaneꞌ. \m \v 21 Estiꞌeꞌ ni val sete uvaꞌ ayaꞌl ekꞌuꞌl la ekꞌul viyol u Tiixheꞌ uvaꞌ kat toksa Aak tu vetaanxelaleꞌ. As la enima viyol Aakeꞌ uvaꞌ la qꞌalpun ex vatz u paaveꞌ, tan la etaqꞌ veꞌt kan unqꞌa vaꞌlexhla txumbꞌaleꞌ skajayil uvaꞌ ninaꞌ veꞌt vatz u txꞌavaꞌeꞌ. \p \v 22 As kam ni tal viyol u Tiixheꞌ uvaꞌ nichuspu sete, as ebꞌantaj. As yeꞌ la ebꞌaneꞌ uvaꞌ la kuxh etabꞌi viyol u Tiixheꞌ. Tan asoj yeꞌ la ebꞌaneꞌ kam uvaꞌ ni tal u yoleꞌ, as an kuxh ex neteesa etibꞌ tu bꞌey. \m \v 23 As abꞌil uvaꞌ la kuxh tabꞌi viyol u Tiixheꞌ as yeꞌ la inima, as eela kuxh u uxhchileꞌ tukꞌ umaj naj uvaꞌ kat kuxh isaji tibꞌ tu umaj ilonbꞌal. \m \v 24 As tul kat el veꞌt chꞌuꞌl naj vatz u ilonbꞌaleꞌ, as oora kuxh kat sotz veꞌt vikaꞌy najeꞌ skꞌuꞌl. \m \v 25 Pet ech koj u uxhchileꞌ uvaꞌ ayaꞌl chit ikꞌuꞌl tiꞌ titzꞌat jeꞌ tibꞌ tul uvaꞌ ni tabꞌi u jikla tzaqꞌiteꞌ uvaꞌ ni qꞌalpun oꞌ vatz u kupaaveꞌ, tan at vibꞌaꞌnil u Tiixheꞌ tiꞌ u uxhchileꞌ, tan yeꞌ niyaꞌsa inimataꞌ. As yeꞌ nisotzsa skꞌuꞌl kam uvaꞌ abꞌimal veꞌt staꞌn. Pet aal ni toksa taama tiꞌ inimataꞌ. \p \v 26 As abꞌil uvaꞌ ni tal jeꞌ tibꞌ uvaꞌ niman tetz Tiixh ni taleꞌ, asoj yeꞌ la iyaꞌsa talat unqꞌa vaꞌlexhla yoleꞌ, as yeꞌ paloj u uxhchileꞌ tisuuchil u yoleꞌ. As yeꞌl unqꞌa chusbꞌaleꞌ la txakon stiꞌ. \m \v 27 Pet nitxuqꞌtxun u Kubꞌaal Tiixheꞌ tiꞌ uvaꞌ la lochpu unqꞌa talaj intxaꞌeꞌ uvaꞌ yeꞌl itxutx ibꞌaal, tukꞌ unqꞌa txakay ixojeꞌ tul uvaꞌ nipalebꞌe unqꞌa kꞌaxkꞌoeꞌ, tan aꞌeꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn vatz Aak. As nitxuqꞌtxun Aak unpajte tiꞌ uvaꞌ yeꞌ la kuyansa qibꞌ taꞌn u vaꞌlexheꞌ uveꞌ nibꞌan unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ aꞌ kuxh u vatz txꞌavaꞌilla txumbꞌaleꞌ eqꞌomal staꞌn. \c 2 \s1 Ni tal u Santiago uvaꞌ eela ivatz unqꞌa uxhchil \p \v 1 Vitzꞌin vatzik, ex uvaꞌ niman tetz u achvebꞌalla Kubꞌaal Jesucristo uvaꞌ nim talchu vibꞌaꞌnileꞌ, as eela chit evatz sevatzaj la ebꞌaneꞌ. \m \v 2 As qal bꞌen stiꞌ uvaꞌ la ul kaꞌvoꞌj uxhchil sexoꞌl uvaꞌ nemolkat etibꞌ tiꞌ enachat Tiixh. Umaꞌl uxhchil uvaꞌ txꞌioliqꞌii uvaꞌ chꞌiꞌumal chit u toksaꞌmeꞌ. As at kuꞌ umaꞌl u bꞌaꞌnla ixkolqꞌabꞌ viꞌ iqꞌabꞌ. As ech koj umaꞌt u uxhchileꞌ uvaꞌ meebꞌaꞌ, tan qꞌaꞌl kuxh u toksaꞌmeꞌ atoꞌk staꞌn. \m \v 3 Asoj la ekꞌul u txꞌiol iqꞌiieꞌ tibꞌaꞌnil uvaꞌ vejel chit tibꞌ tukꞌ bꞌaꞌnla oksaꞌm. As ech la etal ileꞌ ste: «Oken chꞌuꞌl. Xonebꞌen tu u bꞌaꞌnla xonlebꞌaleꞌ,» chaj ex la etal ste. Pet ech koj u meebꞌaꞌeꞌ, tan ech la etal ileꞌ ste: «Txakebꞌen kuxh tzitziꞌ,» chaj ex la etal ste, as moj: «Xonebꞌen kuxh tu txꞌavaꞌ txala vunxonlebꞌaleꞌ,» chaj ex la etaleꞌ. \m \v 4 As, vitzꞌin vatzik, asoj jit eela ivatz unqꞌa uxhchileꞌ nebꞌaneꞌ. As vaꞌlexh vetxumbꞌaleꞌ nebꞌaneꞌ tiꞌ etilat isuuchil unqꞌa uxhchileꞌ. \p \v 5 As la val sete, vitzꞌin vatzik uvaꞌ xoꞌn veꞌt ex sve, tan aꞌ unqꞌa meebꞌaꞌeꞌ kat itxaa u Kubꞌaal Tiixheꞌ tiꞌ uvaꞌ nim veꞌt u kꞌujlebꞌal ikꞌuꞌleꞌ la ibꞌan tiꞌ u Jesucristo. As la ikꞌul veꞌt unqꞌa nimla bꞌaꞌnileꞌ uvaꞌ altziꞌmal kan taꞌn Aak te unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ xoꞌn veꞌt Aak ste, tan at veꞌt tokebꞌal xoꞌl u tenameꞌ uvaꞌ at jaqꞌ u tijleꞌm u Tiixheꞌ. \m \v 6 ¿As kam stiꞌ qꞌi neteesakat iqꞌii unqꞌa meebꞌaꞌeꞌ, as netoksa iqꞌii unqꞌa txꞌiol iqꞌiieꞌ? ¿As ma yeꞌ nibꞌen sete uvaꞌ aꞌ unqꞌa txꞌiol iqꞌiieꞌ uvaꞌ ni oksan ex tu u kꞌaxkꞌoeꞌ, tan aꞌeꞌ ni eqꞌon ok ex vatz unqꞌa bꞌanol isuuchil u tenameꞌ tiꞌ exochpeꞌ? \m \v 7 As ni teesa unqꞌa txꞌiol iqꞌiieꞌ iqꞌii u Jesucristo uvaꞌ nimamal setaꞌn. \p \v 8 Pet asoj nimamal u tzaqꞌiteꞌ setaꞌn uvaꞌ nim talcheꞌ, as bꞌaꞌneꞌ uvaꞌ nebꞌaneꞌ, tan ech ni tal u tzaqꞌit ileꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan: \q1 Xoꞌnoj vamooleꞌ see echeꞌ uveꞌ nabꞌan jeꞌ see, tiꞌk u yoleꞌ. \m \v 9 Pet asoj jit eela evatz nebꞌan sevatzaj, as paaveꞌ uveꞌ nebꞌaneꞌ. Tan nepaavineꞌ tul nepaasa veꞌt tzii vatz u tzaqꞌiteꞌ. \m \v 10 As kꞌuxh nimamal veꞌt u tzaqꞌiteꞌ skajayil setaꞌn netaleꞌ, asoj yeꞌ la enima umaj u yoleꞌ uvaꞌ ni tal u tzaqꞌiteꞌ, as ex veꞌt aapaav, tan kat paavin veꞌt ex vatz u tzaqꞌiteꞌ skajayil. \m \v 11 As kꞌuxh yeꞌ la yatzꞌon ex, asoj la paavin ex tukꞌ umaꞌt ixoj uvaꞌ jit etixqel, as ex veꞌt aapaav vatz u Tiixheꞌ la ibꞌaneꞌ, tan Aakeꞌ kat alon tu vitzaqꞌiteꞌ uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 As paavinik ex tukꞌ umaꞌt ixoj uvaꞌ jit etixqel, tiꞌk Aak. \m As kat tal Aak unpajte: \q1 As yatzꞌonik ex, tiꞌk Aak. \m \v 12 Estiꞌeꞌ la val sete uvaꞌ jikoj chit eyoloneꞌ. As jikoj chit etxumbꞌal la ebꞌaneꞌ, tan ootzimal setaꞌn uvaꞌ aꞌ u tzaqꞌiteꞌ la bꞌanon esuuchil uvaꞌ kat qꞌalpun oꞌ vatz u kupaaveꞌ. \m \v 13 As tul uvaꞌ la bꞌanchu kusuuchil, as yeꞌl oꞌ la txumax kuvatz, abꞌiste oꞌ uvaꞌ yeꞌ kat kutxum ivatz unqꞌa kumooleꞌ. As abꞌiste oꞌ uvaꞌ kat kutxum ivatz unqꞌa kumooleꞌ, as yeꞌl oꞌ la xoꞌv oꞌ tul la bꞌanchu kusuuchil. \s1 Nimolo tibꞌ ibꞌanchu u bꞌaꞌn tukꞌ u kꞌujlebꞌal kꞌuꞌl \p \v 14 As la val sete, vitzꞌin vatzik, kam koj la itxꞌol umaj uxhchil, asoj la taleꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl ikꞌuꞌl tiꞌ u Tiixheꞌ, as tul yeꞌ nibꞌan u bꞌaꞌneꞌ te vimooleꞌ. Asoj ech itxumbꞌal u uxhchileꞌ nibꞌaneꞌ tul ni taleꞌ uvaꞌ at kꞌujlebꞌal ikꞌuꞌl tiꞌ u Tiixheꞌ, ¿as aꞌ kol chit qꞌa uvaꞌ la sotzsal ipaav u uxhchileꞌ tul la ibꞌan u Tiixheꞌ isuuchil? \m \v 15 As qal bꞌen stiꞌ uvaꞌ at umaj qitzꞌin qatzik uvaꞌ yeꞌl toksaꞌm ati as yeꞌl techbꞌubꞌal ati uvaꞌ la techbꞌu jun qꞌii, tan tiꞌ uvaꞌ meebꞌaꞌ chittuꞌ. \m \v 16 Asoj at umaj ex uvaꞌ ech la etal ileꞌ te umaj uxhchil: «Tiixh bꞌen seeꞌ. As Tiixh la lochon axh. Tiixh la aqꞌon ooksaꞌm tukꞌ eechbꞌubꞌal,» chaj ex la etaleꞌ. ¿As la koj txakon veyoleꞌ tiꞌ u qitzꞌin qatzikeꞌ, asoj yeꞌ la etaqꞌ ste kam uveꞌ nisaꞌvit stiꞌ? \m \v 17 Estiꞌeꞌ ni val sete, asoj yeꞌ la ibꞌan u uxhchileꞌ u bꞌaꞌneꞌ te vimooleꞌ, as yeꞌxhkam la txakon stiꞌ, kꞌuxh ech la tal ileꞌ: «At kꞌujlebꞌal unkꞌuꞌl tiꞌ u Tiixheꞌ,» chaj la taleꞌ. \p \v 18 As kamal at umaj uxhchil uvaꞌ ech la tal ileꞌ: «Naaleꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl akꞌuꞌl tiꞌ u Tiixheꞌ. As ech koj in, tan kꞌujleꞌl unkꞌuꞌl tiꞌ Aak, as nunbꞌan u bꞌaꞌnileꞌ te unqꞌa uxhchileꞌ. ¿As kam la vulbꞌe vootzitaꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl akꞌuꞌl tiꞌ u Tiixheꞌ, asoj yeꞌ nabꞌan u bꞌaꞌnileꞌ te unqꞌa uxhchileꞌ? Pet ech ootziteꞌ uvaꞌ kꞌujleꞌl chit unkꞌuꞌl tiꞌ u Tiixheꞌ tan tiꞌ uvaꞌ nunbꞌan u bꞌaꞌnileꞌ,» chaj u uxhchileꞌ la taleꞌ. \m \v 19 Tan at uxhchil ni niman uvaꞌ umaꞌl kuxh Tiixh ati. ¡Bꞌaꞌneꞌ uveꞌ nibꞌaneꞌ tiꞌ uvaꞌ ninima uvaꞌ umaꞌl kuxh Tiixh ati! Pet echat nibꞌan unqꞌa subꞌuleꞌ, tan ninima unqꞌa subꞌuleꞌ uvaꞌ umaꞌl kuxh Tiixh ati. As nitꞌuntꞌuch veꞌteꞌ vatz u Tiixheꞌ taꞌn xoꞌvichil. \m \v 20 As yeꞌl kuxh itxumbꞌal u uxhchileꞌ tiꞌ uveꞌ nibꞌaneꞌ. As palojtaj ex stuul uvaꞌ yeꞌl itxaꞌk u kꞌujlebꞌal ikꞌuꞌl u uxhchileꞌ, asoj yeꞌ nibꞌan u bꞌaꞌneꞌ. \m \v 21 As echeꞌ uvaꞌ kat ibꞌan u qꞌesla kubꞌaaleꞌ uvaꞌ Abraham tan tul uvaꞌ aalik iyatzꞌat veꞌt aak vikꞌaoleꞌ uvaꞌ Isaac viꞌ umaꞌl u nachbꞌal Tiixh, as jikla aama veꞌt aak kat ibꞌan vatz u Tiixheꞌ. Tan tiꞌ uvaꞌ kat inima aak u yoleꞌ uvaꞌ kat tal u Tiixheꞌ te aak. \m \v 22 As nibꞌen sqe uvaꞌ tul kat inima u Abraham kam uvaꞌ kat tal u Tiixheꞌ ste, as kat ikꞌuch veꞌteꞌ uvaꞌ kꞌujlik chit ikꞌuꞌl aak tiꞌ u Tiixheꞌ. As aal kat yakꞌin veꞌt u kꞌujlebꞌal ikꞌuꞌl aakeꞌ, tan tiꞌ uvaꞌ kat inima uvaꞌ kam kat tal u Tiixheꞌ ste. \m \v 23 As kat bꞌex ibꞌana echeꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan uvaꞌ ech ni tal ileꞌ: \q1 Kat ikꞌujbꞌaꞌ veꞌt u Abraham ikꞌuꞌl tiꞌ u Tiixheꞌ. \q1 As ech tok veꞌt u Abraham jikla aamail vatz u Tiixheꞌ, tiꞌk u yoleꞌ. \m As ech tal veꞌt u Tiixh ileꞌ stiꞌ: «Aꞌ veꞌt u Abraham nikꞌul tibꞌ unyol stukꞌ,» tiꞌk Aak. \p \v 24 As ootzimal sqaꞌn uvaꞌ tiꞌ kubꞌanat u bꞌaꞌneꞌ uvaꞌ ni tal u Tiixheꞌ, as ni qok jikla aamail vatz Aak. As jit kuxh tiꞌ uvaꞌ nu kukꞌujbꞌaꞌ kukꞌuꞌl tiꞌ Aak. Pet nu kunima Aak unpajte. \m \v 25 As echeꞌ u yanaꞌsla ixoj uvaꞌ Rahab ibꞌii, as kat ok ixoj jikla aamail vatz u Tiixheꞌ tiꞌ u bꞌaꞌneꞌ uvaꞌ kat ibꞌan ixoj, tan kat iloch ixoj kaꞌvaꞌl unqꞌa naj uvaꞌ kat bꞌex ilon kam tatin u tenameꞌ uvaꞌ atikkat ixoj. As kat ikꞌuch veꞌt ixoj umaꞌt bꞌey te chajnaj tiꞌ tooj veꞌt vatz unqꞌa najeꞌ uvaꞌ nik alon itxeypu chajnaj. \m \v 26 Estiꞌeꞌ uvaꞌ yeꞌl itxaꞌk u kꞌujlebꞌal kukꞌuꞌleꞌ asoj yeꞌ nu kubꞌan u bꞌaꞌneꞌ te umaj uxhchil. As ech veꞌt u kꞌujlebꞌal kukꞌuꞌleꞌ echeꞌ umaj uxhchil uvaꞌ yeꞌl taanxelal ati tan kamnalu veꞌteꞌ. \c 3 \s1 Atoj inachbꞌal u niman tetz u Jesús tul la yoloni \p \v 1 Vitzꞌin vatzik, ni val sete uvaꞌ yeꞌ bꞌaꞌneꞌ uvaꞌ nimal oꞌ la ok veꞌt oꞌ chusul tetz unqꞌa kumooleꞌ, tan ootzimal sqaꞌn uvaꞌ abꞌiste oꞌ uvaꞌ oꞌ chusul, as techal la ichꞌoti u Tiixheꞌ sqe kam uveꞌ kat kuchus te unqꞌa kumooleꞌ, \m \v 2 tan yeꞌ chit naꞌleꞌ niyan kutxumbꞌal. Asoj at umaj uxhchil uvaꞌ yeꞌ niyan itxumbꞌal tul niyoloneꞌ, as aꞌ uxhchileꞌ uvaꞌ at veꞌt itxumbꞌal, tan ni tolebꞌ tiꞌ imajat vitxumbꞌaleꞌ tiꞌ uvaꞌ yeꞌ la ibꞌan u vaꞌlexheꞌ. \m \v 3 As ech la ibꞌan u uxhchileꞌ te vichiꞌoleꞌ echeꞌ ni tulbꞌel umaj kaay, tan tul ni toksal ijvil viꞌ ijuꞌ txoo tiꞌ iqꞌipleꞌ, as kajayil vichiꞌol txooeꞌ la bꞌeni katil uvaꞌ nisaꞌkat u uxhchileꞌ uvaꞌ la bꞌenkat txoo. \m \v 4 As echeꞌ unqꞌa barco, as kꞌuxh nim chit ichꞌii unqꞌa barcoeꞌ uvaꞌ nijojpi u kajiqꞌeꞌ viꞌ u mareꞌ. As chꞌoo kuxh u olibꞌ tetz unqꞌa barcoeꞌ uvaꞌ ni toli u olin tetzeꞌ katil uvaꞌ nisaꞌkat ibꞌeneꞌ. \m \v 5 As echat nibꞌan u qaqꞌeꞌ, tan kꞌuxh chꞌoo kuxhtuꞌ tiꞌ u kuchiꞌoleꞌ, as nim chit nu kujeꞌsakat qibꞌ staꞌn. As ech nibꞌan u qaqꞌeꞌ tiꞌ talat umaj vaꞌlexhla yol echeꞌ nibꞌan umaj tzꞌit xamal tul la ok tiꞌ umaj koobꞌal, tan kꞌuxh chꞌoo kuxh u tzꞌit xamaleꞌ, as mamaꞌla koobꞌal la tzꞌeꞌ veꞌt taꞌn u xamaleꞌ. \m \v 6 As ech nibꞌan u qaqꞌeꞌ echeꞌ nibꞌan u xamaleꞌ, tan mamaꞌla kꞌaxkꞌo nibꞌaneꞌ. As kꞌuxh imool tibꞌ u qaqꞌeꞌ tukꞌ u kuchiꞌoleꞌ, as niyansa u qaqꞌeꞌ u kuchiꞌoleꞌ tiꞌ teqꞌot oꞌ tu u vaꞌlexheꞌ. Tan asoj ni qal unqꞌa yoleꞌ taꞌn u qaqꞌeꞌ uvaꞌ aꞌ tzaanajkat xeꞌ u txꞌiꞌlanajeꞌ, as aꞌeꞌ ni yansan u kutiichajileꞌ vatz u txꞌavaꞌeꞌ. \m \v 7 As ni tolebꞌ unqꞌa uxhchileꞌ tiꞌ ikuꞌ ivatz unqꞌa txooeꞌ, kꞌuxh kam kuxh txooil, kꞌuxh tzꞌikin, kꞌuxh txꞌiꞌlatxoo, as tukꞌ unqꞌa txooeꞌ uveꞌ at xeꞌ u mar. \m \v 8 Pet ech koj u qaqꞌeꞌ, tan yeꞌxhebꞌil la olebꞌ tiꞌ imajleꞌ. As yeꞌ niyaꞌeꞌ tiꞌ talat u vaꞌlexheꞌ, tan ech unqꞌa yoleꞌ uvaꞌ ni taleꞌ echeꞌ umaj tzꞌakabꞌal uvaꞌ ni yatzꞌoneꞌ, \m \v 9 as kꞌuxh ni qoksa iqꞌii u Kubꞌaal Tiixheꞌ tukꞌ unqꞌa yoleꞌ uvaꞌ ni qal taꞌn u qaqꞌeꞌ, as an kuxh tukꞌ u qaqꞌeꞌ ni qalkat umaꞌtoj vaꞌlexhla yol tiꞌ umaj kumool. As tul oꞌ ivatzibꞌal u Tiixheꞌ tukꞌ u kumooleꞌ. Estiꞌeꞌ uvaꞌ yeꞌ bꞌaꞌn uvaꞌ nu kubꞌan tukꞌ u qaqꞌeꞌ. \m \v 10 As yeꞌ la ibꞌaneꞌ uvaꞌ tukꞌ unqꞌa yoleꞌ uvaꞌ ni tel chꞌuꞌl tu u kutziꞌeꞌ la qoksakat iqꞌii u Tiixheꞌ. As an kuxh tukꞌ u kutziꞌeꞌ la qalkat unqꞌa vaꞌlexhla yoleꞌ te u kumooleꞌ unpajte, \m \v 11 tan yeꞌ la ibꞌaneꞌ uvaꞌ umaꞌl kuxh la elkat chꞌuꞌl u bꞌaꞌnla aꞌeꞌ tukꞌ u pitzꞌpola aꞌeꞌ tu umaj chon aꞌ. \m \v 12 Vitzꞌin vatzik, ¿la kol uch taqꞌat u higuera qꞌaj ivatz uvaꞌ aceituna la ibꞌaneꞌ, as la kol uch taqꞌat u vid ivatz uvaꞌ higuera la ibꞌaneꞌ? As echeꞌ u aꞌeꞌ unpajte, tan yeꞌ la ibꞌaneꞌ uvaꞌ umaꞌl kuxh la elkat chꞌuꞌl u bꞌaꞌnla aꞌeꞌ tukꞌ u pitzꞌpola aꞌeꞌ. \s1 Niyolon u Santiago tiꞌ kaꞌvaꞌl unqꞌa txumbꞌal \p \v 13 As abꞌiste ex uvaꞌ at etxumbꞌal, as aꞌ exeꞌ la kꞌuchun uvaꞌ at etxumbꞌal tiꞌ ebꞌanat u bꞌaꞌneꞌ te vemooleꞌ. As yeꞌ la ejeꞌsa etibꞌ tul la ebꞌan u bꞌaꞌneꞌ, tan ech ekꞌuchateꞌ uvaꞌ at etxumbꞌal. \m \v 14 Pet yeꞌ la ibꞌaneꞌ uvaꞌ la etoksa jeꞌ eqꞌii, asoj nichiꞌan etaama tiꞌ vemooleꞌ as nekꞌaybꞌisa jeꞌ etaama, tan yeꞌ nenima unqꞌa jikla yoleꞌ. As aꞌ kuxh vetxumbꞌaleꞌ netoksa. \m \v 15 Asoj ech la ebꞌaneꞌ, as jit xeꞌ u Tiixheꞌ tzaanajkat vetxumbꞌaleꞌ. Pet vatz txꞌavaꞌilla txumbꞌal kuxheꞌ. As jit tetz u Tiixhla Espíritu u txumbꞌaleꞌ. Pet xeꞌ u txꞌiꞌlanajeꞌ tzaanajkat, \m \v 16 tan asoj at chiꞌanchil aama sevatzaj as ni teesa tibꞌ eqꞌii, as vaꞌlexh veꞌt etatin sevatzaj la ibꞌaneꞌ taꞌn unqꞌa vaꞌlexheꞌ uveꞌ nebꞌaneꞌ. \m \v 17 Pet ech koj u txumbꞌaleꞌ uvaꞌ eqꞌomal sqaꞌn, tan aꞌ tzaanajkat tu almikaꞌ. As yeꞌl umaj vaꞌlexh nu kubꞌan staꞌn. As jit veꞌt oꞌ aachꞌaꞌo. Pet sula aama veꞌt oꞌ staꞌn. As nu kutxum ivatz u kumooleꞌ, tan aꞌ u bꞌaꞌnla txumbꞌaleꞌ nu kubꞌaneꞌ. As eela kuxh ivatz u kumooleꞌ nu kubꞌaneꞌ. As jit oꞌ kaꞌvatz. \m \v 18 As jankꞌal unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ ni yaꞌlu tibꞌ tiꞌ uvaꞌ bꞌaꞌn tatin svatzaj, as aꞌ veꞌt ichaꞌxaleꞌ uvaꞌ aꞌ u bꞌaꞌneꞌ nibꞌan veꞌteꞌ, as aal chit veꞌt bꞌaꞌn tatin svatzaj la ibꞌaneꞌ. \c 4 \s1 Ni tal u Santiago uvaꞌ techal la nimal u Tiixh \p \v 1 As la val sete, vitzꞌin vatzik, uvaꞌ kam stiꞌ nixeꞌtkat u chꞌaꞌoeꞌ sexoꞌl tukꞌ unqꞌa yaaibꞌeꞌ, tan iqꞌaaqꞌal u tachaꞌv vechiꞌoleꞌ, as nixeꞌt chꞌaꞌo sexoꞌl. \m \v 2 As netachva ichee etetz. As yeꞌxhkam nelejeꞌ. As netal veꞌt eyatzꞌoneꞌ, tan tiꞌ uvaꞌ yeꞌ nichee etetz. As nichꞌoꞌn veꞌt etaama tul yeꞌ nelejeꞌ. As nu kuxh ebꞌan veꞌt chꞌaꞌo stiꞌ sevatzaj. Pet yeꞌ nelejeꞌ kam uvaꞌ netachva, tan tiꞌ uvaꞌ yeꞌ nejaj te u Tiixheꞌ. \m \v 3 As kꞌuxh nejaj te Aak, as yeꞌ nekꞌuleꞌ, tan tiꞌ uvaꞌ vaꞌlexh uveꞌ netitzꞌa tul nejaj te Aak, tan aꞌ la etxakonsakat tiꞌ unqꞌa tachaꞌv vechiꞌoleꞌ. \m \v 4 ¡Aapaavla uxhchil bꞌanol vaꞌlexh! As tul ootzimaleꞌ setaꞌn uvaꞌ asoj la etachva unqꞌa vaꞌlexheꞌ uvaꞌ at vatz u txꞌavaꞌeꞌ, as ech la ebꞌaneꞌ echeꞌ nibꞌan unqꞌa tenameꞌ uvaꞌ ni ixvan u Tiixheꞌ, tan abꞌil uvaꞌ ni bꞌanon echeꞌ uvaꞌ nibꞌan unqꞌa tenameꞌ, as aꞌeꞌ ni ixvan u Tiixheꞌ. \m \v 5 Estiꞌeꞌ uvaꞌ ech ni tal umaꞌl u yol ileꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan: \q1 Nixoꞌni veꞌt oꞌ u Tiixhla Espíritueꞌ uvaꞌ kat toksa u Tiixheꞌ tu u qaanxelaleꞌ. \q1 As aꞌ ni tal u Tiixhla Espíritueꞌ uvaꞌ ayaꞌl chit kukꞌuꞌl la kunima u Tiixheꞌ, tiꞌk u yoleꞌ. \m \v 6 As nimla bꞌaꞌnil ni taqꞌ veꞌt u Tiixheꞌ sqe. Estiꞌeꞌ uvaꞌ ech ni tal umaꞌt u yol ileꞌ uvaꞌ tzꞌibꞌamal kan: \q1 Yeꞌ nisaꞌ u Tiixheꞌ uveꞌ nibꞌan unqꞌa uxhchileꞌ uveꞌ nijeꞌsa tibꞌ vatz Aak. \q1 Pet ni taqꞌ tzan Aak vibꞌaꞌnileꞌ tiꞌ unqꞌa uxhchileꞌ uvaꞌ yeꞌ nijeꞌsa tibꞌ vatz Aak, tiꞌk u yoleꞌ. \m \v 7 Estiꞌeꞌ ni val sete, enimataj kam uvaꞌ ni tal u Tiixheꞌ sete. As yeꞌ la enima kam uvaꞌ ni tal u txꞌiꞌlanajeꞌ. Asoj ech la ebꞌaneꞌ, as la ooj veꞌt u txꞌiꞌlanajeꞌ sevatz. \m \v 8 As etoksataj etaama tiꞌ u Tiixheꞌ. As la toksa Aak taama setiꞌ unpajte. As ex uvaꞌ ex aapaav, as etaqꞌtaj kan u vaꞌlexheꞌ uveꞌ nebꞌaneꞌ. As ebꞌantaj u bꞌaꞌneꞌ. As eteesataj unqꞌa vaꞌlexheꞌ tu vetaanxelaleꞌ, jankꞌal ex uvaꞌ nikaꞌkabꞌin etaama tiꞌ enimat Aak. \m \v 9 As etitzꞌataj kam uveꞌ nebꞌaneꞌ. As txumunojtaj etaama. As oqꞌojtaj ex. As aꞌ ivaatzil u tzeꞌleꞌmeꞌ tukꞌ u chiibꞌichileꞌ u oqꞌeleꞌ tukꞌ u txumuꞌmeꞌ uvaꞌ la ebꞌaneꞌ. \m \v 10 As yeꞌ la ejeꞌsa etibꞌ vatz Aak. As Aakeꞌ la oksan eqꞌii. \s1 Ni tal u Santiago uvaꞌ yeꞌ la icheesa unqꞌa niman tetz u Jesús ipaav imool \p \v 11 Vitzꞌin vatzik, yeꞌ la eyol etibꞌ sevatzaj, tan abꞌil uvaꞌ niyol vimooleꞌ uvaꞌ ni niman u Jesús as ni toksa tibꞌ tiꞌ ibꞌanat isuuchil vimooleꞌ, as nipaasa tibꞌ vatz u tzaqꞌiteꞌ. As nim talcheꞌ tiꞌ u tzaqꞌiteꞌ uveꞌ ni tal jeꞌ ste, tan tul nipaasa tibꞌ vatz u tzaqꞌiteꞌ, as nikꞌucheꞌ uvaꞌ yeꞌ ninima u tzaqꞌiteꞌ, tan nim ni toksakat tibꞌ vatz u tzaqꞌiteꞌ. \m \v 12 ¿As kam etijleꞌm qꞌi uvaꞌ la ebꞌan isuuchil vemooleꞌ? Tan taꞌn kuxh u Tiixheꞌ kꞌujbꞌaꞌn tetz u tzaqꞌiteꞌ. As Aak la bꞌanon isuuchil unqꞌa tenameꞌ skajayil. As Aakeꞌ la alon abꞌil la bꞌen kꞌatz Aak as abꞌil la bꞌen tu u choobꞌal paaveꞌ. \s1 Ni tal u Santiago uvaꞌ yeꞌ la uch ibꞌanat unqꞌa uxhchil tiꞌ u qꞌiieꞌ uvaꞌ aꞌn tuleꞌ \p \v 13 As la val sete, ex uvaꞌ ech netal ileꞌ: «As cheel as moj qꞌejal la bꞌen oꞌ tu umaꞌt tenam. As umaꞌl yaabꞌ la bꞌen oꞌ kꞌayin tzitziꞌ. As mam puaj la bꞌen kutxꞌakeꞌ,» chꞌex netaleꞌ, \m \v 14 ¿as kam qꞌi uvaꞌ ech netaleꞌ echeꞌ u veeꞌ? Tan yeꞌ ootzimal setaꞌn kam la epalebꞌe qꞌejal. As yeꞌ etootza moj isleꞌl ex qꞌejal moj yeꞌle, tan ech vetiichajileꞌ echeꞌ u suutzꞌeꞌ, tan at u suutzꞌeꞌ qꞌalaꞌm. As tul kat jeꞌ qꞌii, as kat sotzi. \m \v 15 Pet ech la etal ileꞌ: «Asoj la isaꞌ u Kubꞌaal Tiixheꞌ taqꞌat kutiichajil vatz u txꞌavaꞌeꞌ, as la kubꞌaneꞌ kam uvaꞌ ni qitzꞌa,» chaj ex la etaleꞌ. \m \v 16 Pet ech koj uveꞌ nebꞌaneꞌ, tan aꞌ kuxh netitzꞌa ejeꞌsat etibꞌ tiꞌ etoksat eqꞌii. As yeꞌl u jeꞌsaibꞌeꞌ bꞌaꞌn koj echeꞌ uveꞌ nebꞌaneꞌ. \m \v 17 Abꞌil uvaꞌ ootzimal veꞌt u bꞌaꞌneꞌ staꞌn as yeꞌ nibꞌaneꞌ, as paaveꞌ uveꞌ nibꞌaneꞌ. \c 5 \s1 Ni tal u Santiago uvaꞌ la ul u kꞌaxkꞌo tiꞌ unqꞌa txꞌioliqꞌii taꞌn u Tiixh \p \v 1 As tuk val umaꞌt u yol sete, jankꞌal ex uvaꞌ ex txꞌioliqꞌii: Oqꞌojtaj ex; as sikꞌinojtaj ex taꞌn unqꞌa kꞌaxkꞌoeꞌ uvaꞌ la ul setiꞌ. \m \v 2 As kat qꞌeeyu veꞌt unqꞌa txꞌiibꞌal eqꞌiieꞌ. As kat ikꞌuxlu veꞌt unqꞌa talaj txooeꞌ unqꞌa bꞌaꞌnla chaj etoksaꞌmeꞌ. \m \v 3 As kat ichukꞌul veꞌt tibꞌ ivatz unqꞌa puajeꞌ uvaꞌ ooroꞌ as tukꞌ plata uvaꞌ kolel kuxh setaꞌn. ¡As tul il vimoxtebꞌal unqꞌa qꞌiieꞌ tul veꞌteꞌ uvaꞌ la ibꞌan u Kubꞌaal Tiixheꞌ esuuchil! As aꞌ veꞌt u puajeꞌ uvaꞌ kolel kuxh setaꞌn la kꞌuchun vepaaveꞌ. As estiꞌeꞌ la ul veꞌt u kꞌaxkꞌoeꞌ setiꞌ uvaꞌ echeꞌ xamal. \m \v 4 As tiꞌ uvaꞌ kat emaxtibꞌe unqꞌa kꞌameꞌ uvaꞌ kat aqꞌonvu tu vetxꞌavaꞌeꞌ, tan yeꞌ kat echoo chajnaj tiꞌ u aqꞌoneꞌ, as estiꞌeꞌ nixochon veꞌt chajnaj te u Kubꞌaal Tiixheꞌ uvaꞌ nim talcheꞌ. As kat tabꞌi veꞌt Aak viyol chajnajeꞌ. \m \v 5 As xoꞌvebꞌal kuxh ex tiꞌ etatin vatz u txꞌavaꞌeꞌ tukꞌ unqꞌa etetzeꞌ tiꞌ ebꞌanataꞌ kam uvaꞌ ni tal etaama. Pet ech kuxh exeꞌ echeꞌ unqꞌa avaneꞌ uvaꞌ tzaqꞌal veꞌteꞌ tiꞌ iyatzꞌpeꞌ. \m \v 6 As kat etoksa veꞌt unqꞌa uxhchileꞌ tu kꞌaxkꞌo tiꞌ iyatzꞌpeꞌ, tul yeꞌl ipaav ati. As kat kuxh ikuy unqꞌa uxhchileꞌ ipalebꞌet unqꞌa kꞌaxkꞌoeꞌ setaꞌn. \s1 Ni tal u Santiago uvaꞌ la ikuy unqꞌa niman tetz u Jesús u kꞌaxkꞌo \p \v 7 As la val sete, vitzꞌin vatzik: Yeꞌ la pal ekꞌuꞌl tiꞌ etxꞌebꞌat u tulebꞌal u Kubꞌaal Jesús. As ech la ebꞌaneꞌ echeꞌ nibꞌan umaj uxhchil uvaꞌ ni taveꞌ, tan tul kat avi, as yeꞌ nipal ikꞌuꞌl tul nitxꞌebꞌ tul u jabꞌaleꞌ as tukꞌ tiꞌ ivatzin unqꞌa ichikoeꞌ. \m \v 8 As echat ex, tan yeꞌ la pal ekꞌuꞌl tiꞌ etxꞌebꞌat u tulebꞌal u Kubꞌaal Jesús unpajte. As yeꞌ la kaꞌkabꞌin etaama tiꞌ u kꞌujlebꞌal ekꞌuꞌleꞌ, tan najli veꞌt u tulebꞌal Aakeꞌ. \p \v 9 As yeꞌ la eyol etibꞌ sevatzaj, aqꞌal uvaꞌ yeꞌl epaav vatz u Tiixheꞌ, tan il u bꞌanol tetz kusuuchil ileꞌ najli veꞌt u tulebꞌaleꞌ. \m \v 10 Vitzꞌin vatzik, etitzꞌataj kam uvaꞌ bꞌanel taꞌn unqꞌa qꞌajsan tetz viyol u Kubꞌaal Tiixheꞌ naꞌytzan, tan yeꞌ kat pal ikꞌuꞌl tiꞌ ikuyat unqꞌa kꞌaxkꞌoeꞌ uvaꞌ kat ipalebꞌe tul uvaꞌ nik tal isuuchil viyol u Tiixheꞌ. \m \v 11 As achvebꞌal chit unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ sukuvatz uvaꞌ yeꞌ kat kaꞌkabꞌin taama tiꞌ ikꞌujbꞌaꞌt ikꞌuꞌl tiꞌ u Kubꞌaaleꞌ tul nik ipalebꞌe kꞌaxkꞌo. As abꞌimal setaꞌn kam u kꞌaxkꞌoeꞌ uvaꞌ kat ipalebꞌe u Job as tukꞌ u txꞌajaꞌmeꞌ uvaꞌ kat taqꞌ u Tiixheꞌ ste, tan kat itxum u Tiixheꞌ ivatz u Job. \p \v 12 As la val umaꞌt u yol sete, vitzꞌin vatzik, tiꞌ uvaꞌ yeꞌ la eteqꞌo tzan vibꞌii u Tiixheꞌ kꞌatz umaj yol uvaꞌ yeꞌl kuxh itxaꞌk la etaleꞌ. Pet jik chit la yolon ex bꞌenameen. As mitaꞌn kuxh vibꞌii u almikaꞌeꞌ la etoksa xoꞌl veyoleꞌ. As mitaꞌn kuxh u txꞌavaꞌeꞌ, as mitaꞌn umaꞌtoj txumbꞌal la eteqꞌo tzan kꞌatz veyoleꞌ. Pet ech eyolon ileꞌ tul la yolon ex «An chiteꞌ» chaj ex, asoj an chittuꞌ. As «Yeꞌle» chaj ex asoj yeꞌle, tiꞌ uvaꞌ yeꞌl ex la aqꞌax kuꞌ ex tu kꞌaxkꞌo. \p \v 13 Asoj at umaj ex uvaꞌ nixaan etaama taꞌn unqꞌa kꞌaxkꞌoeꞌ uvaꞌ nepalebꞌe, as la enach Tiixh, aqꞌal uvaꞌ la iloch ex u Tiixheꞌ. As moj at umaj ex uvaꞌ nechiibꞌeꞌ, as la bꞌitz ex tiꞌ toksal iqꞌii Aak. \m \v 14 Asoj at umaj ex uvaꞌ nechꞌoꞌneꞌ, as la emolo unqꞌa qitzꞌin qatzikeꞌ uvaꞌ atoꞌk siqꞌesalil sexoꞌl. As la inach chajaak Tiixh stiꞌ. As la toksa chajaak unbꞌooj aceite stiꞌ tukꞌ vibꞌii u Kubꞌaal Jesúseꞌ. \m \v 15 As la ikꞌujbꞌaꞌ chajaak ikꞌuꞌl tul la inach chajaak Tiixh as la el veꞌt u chꞌoꞌmeꞌ stiꞌ taꞌn u Kubꞌaal Jesúseꞌ. As la isotzsa veꞌt Aak ipaav, asoj paavinajle. \m \v 16 Estiꞌeꞌ ni val sete uvaꞌ la tal tibꞌ vepaaveꞌ sevatzaj. As la isotzsa tibꞌ epaav sevatzaj. As la inach tibꞌ Tiixh setiꞌaj, aqꞌal uvaꞌ bꞌaꞌn veꞌt ex la ibꞌaneꞌ. As nimal bꞌaꞌnil la ibꞌan u Tiixheꞌ tul uvaꞌ la nachpu Tiixh taꞌn umaj uxhchil uvaꞌ jik chit itxumbꞌal vatz Aak. \m \v 17 Echeꞌ uvaꞌ kat ibꞌan u Elías, tan echik kuxh u Elías echeꞌ oꞌ. As ayaꞌl chit ikꞌuꞌl u Elías tul kat inach Tiixh tiꞌ uvaꞌ yeꞌl jabꞌal la uli, as oxvaꞌl yaabꞌ tukꞌ vaajit ichꞌ uvaꞌ yeꞌl jabꞌal kat ul veꞌteꞌ. \m \v 18 As kat inach veꞌt u Elíaseꞌ Tiixh tiꞌ uvaꞌ la ul u jabꞌaleꞌ unpajte. As kat ul veꞌt u jabꞌaleꞌ. As kat vatzin veꞌt unqꞌa chikoeꞌ unpajte. \p \v 19 Vitzꞌin vatzik, asoj at umaj ex uvaꞌ kat eyaꞌsa enimat u jikla yoleꞌ uvaꞌ ootzimal setaꞌn, as tul la ibꞌeya umaꞌt etitzꞌin etatzik sete tiꞌ ejikbꞌaꞌt etibꞌ, \m \v 20 as la pal ex stuul uvaꞌ abꞌil uvaꞌ la bꞌeyan sete uvaꞌ ex aapaav, as jit kuxh tiꞌ ekolax vatz u kamchileꞌ. Pet nimal vepaaveꞌ la sotz veꞌteꞌ.