\id 1PE - Sepik Iwam NT [iws] -Papua New Guinea 1989 (DBL 2014) \h 1 Pita \toc1 1 PITA \toc2 1 Pita \toc3 1Pi \mt1 1 PITA \ip Pita yɨo Jisɨs siir kɨgna mɨriiyan inkam nwɨrkɨn. Mɨ ta yokwowa siya wɨnkika iikamɨm Jisɨs siiram naɨngwo tɨbmiiyɨm mɨ siir yai aiiram wakaeyokna apiyɨm sɨmiiram. Pita siya mɨnam wɨnkikɨn iikamɨm naɨngwo tɨbmiiyɨm sɨmiir kɨnsiis haigɨnɨuwam, dimusi rani iikamɨm naɨngwo tɨbmii karamae nwowiyɨm sɨmiirɨn hɨk sɨma hauugɨm. Pita siya pɨ boriisopi sɨma sɨmiir naɨngwo tɨbmiiya Jisɨs siiram naɨngwo tɨbmiiya saiir haiburgigɨm siya ha naɨngwowi saeya hɨriiyar dwokrɨpkai mɨ hɨk hɨriiyar hai. Ɨriig. \c 1 \s1 Bɨigɨbɨiyan yokwowa Pita siya wɨnki aeya \p \v 1 Kara Pitakɨn, kara Jisɨs Krais siir aposel inkamkɨn mɨ ta yokwowa kara wɨnkika iikamɨm naɨngwo tɨbmii kɨɨniyɨm Adi Komii krɨmiir Wanɨn siirɨm kɨmiiram yɨpɨkɨ bɨiya, bɨiyan iikamɨm sɨm nhɨnɨkrɨropkiyɨm kɨmiir nu maeyau waraurankɨn mɨ kɨma ha namɨm mɨ kɨma kɨmɨdiniya tɨ omɨm sɨm inɨ owou, Pontas, Galesia, Kapadosia, Esia mɨ Bitinia. Wɨm kɨma ɨni inkamɨm yɨpɨkɨ hindara ninɨ boɨnakiiyɨm ɨkɨ om nhɨrɨm sɨm mɨ ha swokɨ amiyɨm sɨmiir oma hɨriir ɨni sɨmiir hɨriinan ywowɨm. Mɨ tɨ hɨriinan siyɨu kaimwoɨn, wɨm kɨma tɨ om ɨiirɨn wɨ ɨi prɨei nwo rani mɨ mhoɨiya kɨma wɨ kɨmiir omkɨomɨn Adi Komii siya nwowɨn wɨ siir nwowi. \v 2 Kɨmiirɨn Adi Komii krɨmiir Wanɨn siya bɨdi yɨmbingiyɨm siir iikam nwowɨm. Dimusi rani, bɨiya siya bɨdiyar yɨnoknɨnkɨnɨn mɨ siya hɨriinan bɨdiyar mɨ aɨngwowɨn kɨmiir kwoɨnɨm wɨ rɨrmiiya siya nwowaigɨnɨuwi opa dimɨn taemɨn hinda kɨgɨguskiya saiir hɨriinan. Siya tɨ hɨriinanɨn siir naeyɨuni tɨrkɨn mɨ ta hɨriinan saiirsika kɨma wɨ Jisɨs Krais siir yai ɨmiir nwokɨ wakaeyokna apɨm mɨ siir nhɨeya kɨmiirɨn dimɨn whɨrkɨ kɨmbu karamae saeya nwoka. Kara ha naɨngwowi Adi Komii siir naɨngwobumbuwa wɨ kɨmakar nwowi mɨ kɨma wɨ ɨrɨpar nongwomamaɨr aei. Kara ha naɨngwowi siya tɨ dimɨn mɨiyɨk mɨiyɨk ɨmiirɨn wa tɨri kɨmiirɨn mɨ sɨmiirɨn wɨ ɨdwo ɨdwowar nɨtkɨn iinaiinami. Ɨriig. \s1 Mhoɨiya krɨma Adi Komii saɨka nwowi mɨ krɨma wɨ digworaekwo mɨiyɨkmɨiyɨk ɨmiir haii \p \v 3 Krɨma Adi Komii siir inɨg ɨiirarar hainanki yɨpɨkɨ krɨmiir Bɨiyan Inkam Komiiyɨn Jisɨs Krais siir Adɨn. Dimusi rani, siya krɨmiiramɨn nhami nhami bɨ naɨngwokwonanaekɨn mɨ siya siir naɨngwoyɨmyoka saiirɨn warar mɨ ɨisiimauu krɨmiirɨn Jisɨs Krais siirsi yɨpɨkɨ bɨiya nikɨ aonamɨn mɨ siirɨn Adi Komii siyar swokɨ hɨdnɨnsiin ɨdwo omwai swokɨ waiyamɨn mɨ tariinanɨn siya ɨni omwaiyar swokɨ waiyan. \v 4 Mɨ nɨm krɨma dimɨn taemɨnɨm Adi Komii siya hauuwanɨm krɨmiir yɨpɨkɨ wɨ krɨmiir kwoɨn ɨmiir whɨnkɨnsiis haigɨnɨuwi sɨmiiram nwokwokɨni. Sɨmiirɨn ɨni siyar kɨgrɨraowɨm siir om hɨrar mɨ sɨmiirɨn wɨ tɨoɨdwomai rani, sɨma wɨ wadɨe hɨriiyar nwokrɨpkaigiyami. \v 5 Tɨ digworaekwowɨm yɨm iikamɨm yɨpɨkɨ naɨngwo tɨbmii kɨɨnɨm yɨm kɨmiirgɨm mɨ sɨmiirɨn ɨni Adi Komii siyar kɨgrɨraowɨm. Dimusi rani, siya kɨrɨe komiigakɨn mɨ sɨmiirɨn wɨ kɨrar haibudwɨni mɨ tɨ digworaekwowɨm yɨm wɨ Adi Komii siyar nanaaknɨnkiihaigɨnɨuwi ta ɨiya Jisɨs siya swokɨ ɨtana kɨmiir nanmaiwarkaina ɨuguskiyana wɨ saiir nanaaknɨnkii haigɨnɨuwi. \p \v 6 Dimusi rani, kɨma wɨ maɨrgɨmaɨga tɨ dimɨn taemɨn ɨmiirsi nwowi tɨriigɨnɨm ta ɨi aiir nwowɨm sɨma hɨk kɨmpɨpɨsu kɨmiirar hauuga wɨndi kɨma maɨrgɨmaɨrga nwo karamae kɨpi nwo tɨ dimɨn taemɨn ɨmiirsi. \v 7 Mɨ tɨ digworaekwowɨm yɨm wa nɨmbimbɨiyami mɨ wɨ ta hɨriinan saiirsi kɨnankɨuwi Adi Komii siya kɨmiirɨn kɨmiir naɨngwo tɨbmiiya ɨni panɨɨn panɨɨna namisi owa kɨmiir kwoɨnau nwokaiya. Mɨ iikamɨm golɨn paenau kabɨtkaigiiyɨm mɨ sɨma pa nikɨ obriprigii mɨ tɨ golɨn pɨ opar nasae ɨmbiyami mɨ sɨma dimɨn biyɨeyɨm ɨkɨ siir ɨdwo hɨr nwowiyɨm pa nɨtnoudnankaigii mɨ hapaiirɨn pɨ golkɨgolɨn pɨ sasar nwokii. Mɨ tɨ hɨriinan siyɨu kaimwowɨn, Adi Komii siya dimɨn biyɨe ɨmiiramɨn asi kiwakii krɨmiir tɨrbumbunɨnkɨn haigɨnɨuwamɨn mɨ ta hɨriinan saiirsika tɨ dimɨn hɨriinanɨm yɨm wɨ pɨ nɨtnounɨnkiigii mɨ wɨ dimɨn kɨbi kɨbiyɨm sɨma sɨmar nwokaigii krɨmiir kwoɨnauɨn mɨ krɨma wɨ Adi Komii siirgɨsiiramar naɨngwo tɨbmii kɨɨn ɨski. Mɨ tɨ dimɨn kɨbi kɨbiyɨm kɨmiir kwoɨnau nwokaiyɨm yɨm ɨni gol ɨmiir haiburɨm. Mhoɨiya tɨ golɨm yɨm wa dɨgii mɨ warɨ dimɨnɨm kɨmiir kwoɨnau nwokaiyɨm yɨm wɨ wara dɨgi rani. Mɨ mhoɨiya Jisɨs Krais siya swokɨ ɨti mɨ siya, siya siyar swokɨ anaaknɨnkinaei mɨ wɨm kɨma wɨ inɨg komiigak haɨnii nwowi mɨ Adi Komii siya kɨmiirɨn wɨ hɨnɨɨna boɨni, kɨma dimɨn whɨrkɨ bɨ kɨmbugɨm. \v 8 Kɨma Jisɨs siir bɨ kɨgɨm mɨ kɨma siiram naɨngwokwonanaeikɨm. Tariinanɨn kɨma siir bɨ kɨgɨm mɨ kɨma siiramɨn ɨna wakaeyokna apɨm mɨ kɨma ɨni maɨrgɨmaɨrgar nwoyokiyokɨiyɨm mɨ ta hɨriinan saiirsika kɨma wɨ hɨnɨɨna boɨn tani saiir kɨrɨeya panɨɨnga \v 9 Dimusi rani, ta hɨriinan saiirsika kɨmiir naɨngwo tɨbmiiya ya hɨnɨɨnga, kɨma wɨ Adi Komii saɨkar nwowi yɨpɨkɨn kɨmiir nanmaiwarkainan. \p \v 10 Mɨ ta nanmaiwarkaina ta bɨiya bɨiyan profet kamɨm sɨma saiir naɨngwokwonanaekɨm mɨ sɨma bɨ sɨbgu ɨnoknɨnkɨn kɨɨngɨm. Mɨ sɨma kɨmɨdiniya naɨngwobumbuwa mhoɨiya Adi Komii siya nɨisiimauuwana saiir wɨnki mɨ ya tariigɨna ya nɨkrani wɨm kɨma wɨ ta nanmaiwarkaina saiir haii. \v 11 Mɨ sɨma ta Adi Komii siya nanmaiwarkaina krɨmiir saiir saiira naɨngwokwonanaekɨm mɨ sɨma ɨni sɨma sɨmar yɨnsrɨi ansrɨina tɨ dimɨn taemɨn ɨmiiramɨn. Mɨ tɨ Krais siir naeyɨuɨn yɨpɨkɨ sɨmiir hɨr nwokaiyɨn sɨmiirɨn siyar yanaaknɨnkii haigɨnɨu ɨiya Krais siya nɨtana saiirɨn mɨ dimɨn taemɨnɨm tɨ ɨi ɨmiir nɨmbimbɨiyamɨm ɨiya Krais siya haiya hɨk dimɨn biyɨe biyɨeyɨm sɨmiirsi mɨ mhoɨiya siya wɨ inɨg komiigakar nwowi. Mɨ sɨma tɨ dimɨnɨn siir siira naɨngwokwonanaekɨm mɨ siya wɨ panɨɨn panɨɨna nɨmbiyami. \v 12 Bɨiya Adi Komii siya sɨmiirɨn hɨnɨɨna nɨisiimauugɨn, tɨ yaiyɨm sɨma boɨnmɨmauuɨm yɨm wɨ sɨmiirar swokɨ whɨnkɨnsiis haigɨnɨu rani. Mɨ tɨ dimɨn taemɨnɨm mhoɨiya iikam kɨmiir whɨnkɨnsiis haigɨnɨuwi yɨm tɨ dimɨn taemɨnɨm tɨ tariinan nwowɨm sɨma waraɨrgɨm, yɨpɨkɨ tɨkɨ kamɨm Adi Komii siir yai aiir boɨnmɨmauuwɨm kɨmiir, sɨma boɨnmɨmauuwɨm. Adi Komii siya yɨkropki siir naeyɨuɨn sɨmiiram mɨ sɨmiirɨn siyar whɨnkɨnsiis haigɨnɨugɨn mɨ sɨma tɨ dimɨn taemɨn ɨmiirɨn asi boɨnmɨmauugɨm. Mɨ paekwosɨmɨm yɨpɨkɨ inkam nwowɨn Adi Komii siya nɨkropkiyɨm ta mɨi aiir mɨriiyam mɨ yɨm sɨma bɨiya tɨ dimɨnɨn Krais siya tɨranɨn siiramar mɨ naɨngwokɨn siir mɨ ɨnoknɨnkɨnɨm mɨ sɨma ɨni yɨnkɨnyaeyaowɨm dimusi rani, Adi Komii siya sɨmiir bɨ boɨnmauugɨn. Ɨriig. \s1 Iikamɨm dimɨn mɨiyɨk tɨriyɨm kɨmiir kwoɨnɨm yɨm rɨrmiiyar dwokrɨpkai \p \v 13 Mɨ ta hɨriinan saiirsika kɨmiir kwoɨnɨm kɨrɨe hɨriiyar dwokrɨpkai mɨ kɨma kɨmiir siyɨu ɨiirsiyar mɨntɨrao mɨ kɨmiir kwoɨnɨm sɨbgu sɨbgu daɨngwo omok ta naɨngwobumbuwa wɨ mhoɨiya Krais siya hauuwi kɨmiir saiiram nwokwokɨnɨm mɨ ɨiya Jisɨs Krais siya swokɨ ɨtana siya wɨ siya siyar nanaaknɨnkiinaei. \v 14 Kɨma Adi Komii siir wakaeyokna apiyɨm kɨma yɨnisɨmɨn siir ad yopiiyo sowiir yai ɨmiir wakaeyokna apiyɨn siir hɨriinan dwo. Mɨ ta ɨi aiirarɨn kɨma ɨkɨ dimɨn biyɨe biyɨeyɨm bɨiya kɨma tɨrɨm sɨmiiram kɨpi naɨngwokwonanae ɨiya kɨma Adi Komii siir nɨnoknɨnkɨn karamae nwowa saiir. Nɨɨngaka. Tɨ dimɨn hɨnɨɨnɨm sɨmiir tɨram kɨpi naɨngwo. \v 15 Mɨ yɨo hanɨɨngɨ nɨuwi kɨma wɨ Adi Komii siir hɨriinan nwowi yɨpɨkɨn kɨmiir kwoɨn ɨmiir kiyaiiyɨn siir dimɨn mɨiyɨk mɨiyɨkɨm sɨmiir haiyam. Yɨo siya ɨni dimɨn whɨrkɨ kɨmbu karamae hɨriiyar nwokrɨpkaiyɨn mɨ wɨm kɨma ɨriipɨ hɨriinan dimɨn whɨrkɨ kɨmbu karamaeyar timɨ o warɨ dimɨn taemɨn whɨekakɨm kɨma tɨriyɨm sɨmiirɨn. \v 16 Kɨma tɨ hɨnɨɨna tɨr. Dimusi rani, Adi Komii siya siir Yokwo Komii aiir wɨnboɨnkiyɨn siya tɨ hɨnɨɨna boɨnkikɨn, kɨma dimɨn whɨrkɨ kɨpi kɨmbu. Dimusi rani, Adi Komii kara dimɨn whɨrkɨ bɨ kɨmbugɨn. \p \v 17 Adi Komii siya wɨ iikam whɨekak krɨmiirar hɨdɨrkaki mɨ siya dimɨn taemɨnɨm krɨma tɨrɨm wɨ sɨmiir hɨriinanar swokɨ tɨri. Mɨ ta hɨriinan saiirsika, wɨm kɨma iikam yɨpɨkɨ siirɨn hɨnɨɨna dapɨkɨuwiyɨm Adi mɨ siirɨm kwɨsboɨnkiiyɨm, kɨma, kɨmasiyar mɨntɨraona dimɨn taemɨnɨm kɨma tɨriyɨm ɨiya kɨma tɨ nu ɨiirar nikɨ owiyɨm, yɨm Adi Komii siir kɨpi tɨr big nasmɨrwaiya nwo karamae siya nwowɨm kɨmaka. \v 18 Kɨma tɨ dimɨn taemɨnɨm kara boɨnmɨmauugiyɨm sɨmiir tɨr dimusi rani, wɨm kɨma ɨna nɨnoknɨnkɨnɨm kɨmiirɨn Adi Komii siya bɨdi yanmaiwarkainam dimɨn biyɨeyɨm bɨiya kɨma tɨrkaiyɨuwɨm sɨmiir hɨrankɨn, tɨ dimɨnɨm yɨpɨkɨ bɨiya kɨma nonkwowɨm kɨmiir brougae wanwiyaeyɨm sɨma nɨisiisiimauuwɨm kɨmiir. Adi Komii siya kɨmiirɨn silva, gol mɨnmi bɨ saɨniniyoknakɨn. Nɨɨngaka. Yɨm tɨ dimɨn hɨnɨɨnɨm yɨm wa tɨoɨdwomaii. Siya kɨmiirɨn Krais siir nhɨe kɨbi aiir nanmaiwarkainakɨn. \v 19 Siya ɨni sibsibnan ywowɨn siirɨn whaigomkosɨmkɨ bɨ pɨsrankɨn mɨ hankak sɨm bɨ swokɨ okɨn mɨ dimɨn whɨrkɨ bɨ swokɨ kɨmbugɨn siir pɨua whauriyɨnkɨ whauriyɨnka Adi Komii siir yai aeya boɨna saiir hɨriinan. \v 20 Mɨ bɨiya ɨiya Adi Komii siya nu ɨiir nikɨ onkwokwo karamaeyar nikɨ owa, siya Krais siirɨn saiirar nɨmbingɨn tɨriir nɨtamɨn mɨ ɨkɨ ɨi nhɨrɨm mhoɨiyanɨm sɨmiiram nikɨ okɨn mɨ siya sasar nanaaknɨnkiinakɨn kɨmiir whɨnkɨnsiis haigɨnɨuwamɨn. \v 21 Wɨm kɨma Adi Komii siiram asi naɨngwo tɨbmiigɨm. Dimusi rani, Krais siirsika. Siya bɨdiyar ikɨ aonamɨn mɨ siirɨn Adi Komii siyar swokɨ hɨdnɨnsiin ɨdwoki omwai waiyayokiyokɨiyamɨn mɨ siya siirɨn inɨg komiigakar ywowaigɨnɨu mɨ ta hɨriinan saiirsika kɨma siiram asi naɨngwo tɨbmiigɨm mɨ kɨma siiramar dwokwokɨn kɨmiirɨn wɨ mhoɨiya siya nɨkɨunaki mɨ kɨma wɨ saɨka nwoyokiyokɨikaeyami ɨinokɨinokɨn. \p \v 22 Mɨ kɨmiir kwoɨnɨm dimɨn whɨrkɨ kɨmbu karamae bɨdi ywowɨm mɨ ta hɨriinan saiirsika tɨ Adi Komii siir yai kɨbi kɨbiyɨm kɨma wakaeyokna apɨm sɨmiirsika mɨ ta hɨriinan saiirsika kɨma kɨmiir nomiiyauɨm sɨmiiramɨn nhami nhami kɨpi naɨngwokwonanae. Mɨ kɨma ɨrni nwɨrniyam naɨngwokwonanaeiyɨm warɨ kɨmiir kwoɨnɨn dimɨn whɨrkɨ kɨmbu karamae nwowiyɨn siya daɨngwokwonanaei. \v 23 Adi Komii siya kɨmiir kwoɨn ɨmiirɨn yaeya kwoɨn wɨn bɨdi tɨrkiyɨn yɨpɨkɨ wɨ hɨriiyar nwoyokiyokɨikaeyami kɨma wakaeyokna apa siir yaiya saiir kɨrɨeni tɨrkikɨn wadɨe kɨma nwowamɨn. Mɨ siir yaiyɨm yɨm wɨ wara tɨoɨdwomai rani. Mɨ ɨriipɨ hɨriinan kɨmiir kwoɨnɨm yɨm ɨriipɨ hɨriinan yɨm wɨ warɨ mɨ dɨgi rani. Wɨm kɨma inkam komiini yɨnisɨsɨmkɨm yɨpɨkɨ nao karamae nwowiyɨm sɨma. \v 24 Tɨkɨ yaiyɨm yɨm kaimwowaɨrgɨm. Dimusi rani, yaiyɨm yɨpɨkɨ Adi Komii siya wɨnkiyɨm Yokwo Komiini yɨm hɨnɨɨna boɨnkikɨm, \q1 iikam whɨekakɨm yɨm ɨni konan ywowɨm mɨ tɨ inɨg komii komiigak sɨma nwowa yɨm ɨni kɨpnan ywowɨm. Mhoɨiya sɨma wɨ kowa inkamkɨ tɨokisɨmsɨbgɨniya mɨ ha waiswaekiya wɨ saiir hɨriinan nwowi. Mɨ kɨpa ya wa mɨ houginami nua hɨriir mɨ saeya wa mɨ bropkɨnami. Mɨ tɨ kamɨm tɨ nu ɨiir nwowiyɨm inɨg komii komiigakɨm yɨm wa dɨgi. \v 25 Mɨ Bɨiyan Inkam Komii siir yai kɨbiya ya wɨ hɨriiyar nwokrɨpkaigii. \m Mɨ tɨ yaiyɨm sɨmakɨsɨmaɨrgɨm krɨma boɨnmɨmauuwɨm kɨmiir. Ɨriig. \c 2 \s1 Mɨ Bɨiyan Inkam Komiiyɨn yɨo ɨni yɨnpaenan ywowɨn mɨ krɨmiirɨn siyar whɨnkɨnsiis haigɨnɨuwi krɨma nwowamɨn \p \v 1 Mɨ kɨma warɨ dimɨn biyɨe biyɨeyɨm kɨmiir kwoɨnau nwokaiyɨm yɨm tɨ ɨtnoudnɨnkiigi, tɨ dimɨn taemɨn hɨnɨɨnɨm, nɨksɨsae yai, yai iyop nwo mɨ kwoɨn bibiyɨe naɨngwo mɨ yai kinaopɨtkaigai mɨ tɨ hɨriinan dimɨnɨm kɨma sɨmiirɨn kɨpi tɨr. \v 2 Kɨma yɨnisɨm sapɨsapɨn mwɨiyaramar naɨngwowiyɨn siir hɨriinan daɨngwo Adi Komii krɨmiir Wanɨn siir yai kɨbi kɨbi ɨmiiramɨn mɨ hɨriinankɨ nɨuwi wɨm kɨma wɨ inakamae adiyaowaenan nwowi mɨ ɨkɨ Adi Komii siir dimɨn taemɨn ɨmiirɨn wɨ hanɨɨngɨn sɨbgu nɨnomoknɨnkɨn dɨgi. \v 3 Dimusi rani, wɨm kɨma bɨdiyar yɨnoknɨnkɨnɨm Bɨiyan Inkam Komii siya wadɨeyaɨrgɨn mɨ siya kɨmiirar bɨdi whɨnkɨnsiis haigɨnɨuwɨn mɨ kɨmiir dimɨn biyɨe biyɨeyɨm yɨm siya bɨdiyar mɨ haiyoprimdiyɨumiigiyɨm. \v 4 Kɨma Jisɨs saɨka damasukikɨn yɨo siya ɨni yɨnpae mɨiyɨknan ywowɨn yɨpɨkɨ iikamkɨm sɨm boriisopɨn mɨ Adi Komii siya siiramɨn nhami nhami bɨ naɨngwokɨn mɨ siirɨn siya yɨmbingi tɨ dimɨn biyɨeyɨm krɨma tɨrɨm sɨmiir haiyoprimdiyɨumiigiyam. \v 5 Mɨ iikam wɨm kɨma ɨni ɨriipɨ hɨriinan ɨiyɨn paeyɨnanar mɨ owɨm mɨ ta hɨriinan saiirsika Adi Komii siya kɨmiir asi nanmaiwarkainaei mɨ kɨma Adi Komii siiram kiwaki kɨmiirɨn siir omakanan nwowɨm mɨ kɨma wɨ pɨugan kwɨruwar mɨ owɨm mɨ wɨm kɨma ɨni pris inkamnan ywowɨm. Yɨm sɨma bɨiya wraisuɨm ha nɨsomsom aokaowɨm mɨ sɨmiirɨn sɨma hɨiya Adi Komii siir haigɨn anag hauugiiya saiir ɨdwo hɨr haigɨn anagi, Adi Komii siir nɨnkɨn ɨmiiyaeyam. Mɨ tɨ hɨriinan siyɨu kaimwowɨn siirar timɨ tɨr dimɨn taemɨn mɨiyɨkmɨiyɨkɨm Adi Komii siirɨm mɨ kɨma wɨ kɨmar hauunaei Adi Komii siirɨn nae nɨnkɨnɨmiiyaeyamɨn mɨ dimɨn taemɨnɨm kɨma tɨri Adi Komii siya wɨ maɨrgɨmaɨrga nwowi sɨmiiramɨn. Dimusi rani, bɨiya Krais siya bɨdiyar tɨrkiyɨm krɨmiirɨn krɨmiir siyɨu bibiyɨe ɨmiir haiyoprimdiyɨumiigiyɨm. \v 6 Adi Komii siir yaiya Yokwo Komii saiir hɨr nwowa hɨnɨɨna boɨnkika, \q1 kara yɨnpae kɨbiyɨn wɨra yɨmbin om Saion hɨramɨn omaka hɨr nwowa saiir kougou nwowɨm. Siya ɨni tɨ kougouwɨn siir hɨriinan ywowɨn omaka mɨriiyɨm ninansiin okwowiyɨn mɨ ha boɨniyɨn yɨo mɨiyɨk rani mɨ yɨo Adi Komii siya hɨnɨɨna naɨngwowi yɨo bɨmbɨuwi rani. Krais siyaɨrgɨn omaka saiir nonkworɨnuwanɨn kougouwɨn mɨ iikamɨm yɨpɨkɨ siiram naɨngwo tɨbmii sɨma wɨ hɨk mɨrisɨkak nwo rani mɨ sɨmiirɨn wɨ siya nanmaiwarkainaei mɨ wɨ siyar whɨnkɨnsiis haigɨnɨuwi. \v 7 Mɨ tɨ kɨmiir iikam nhɨrɨm yɨpɨkɨ Krais siiram naɨngwo tɨbmiiyɨm, wɨm kɨma siiramɨn nhami nhami naɨngwokwonanae rani mɨ tɨriigɨnɨm yɨpɨkɨ siiram naɨngwokwonanae karamae nwowɨm Adi Komii siir yaiya Yokwo Komii saiir hɨr nwokaiya ya hɨnɨɨna boɨnka, \q1 Siya ɨni yɨnpaenan ywowɨn yɨpɨkɨ inkamkɨn dirɨraerarkikɨniyɨn omaka mɨriiyam mɨ mhoɨiya pa swokɨ boɨni siya mɨiyɨk rani, mɨ yɨo Adi Komii siya siirɨn hɨnɨɨna naɨngwokɨn siya wadɨekɨwadɨeyaɨrgɨn. Ɨni siya siyar ywowɨskiyɨn yɨnpaenanɨn yɨpɨkɨn omaka kougounan omaka saiir bopwoniya nokwoɨn omaka akou ɨiir hougwowɨnam. \v 8 Mɨ iikamɨm yɨpɨkɨ Krais siiram naɨngwo tɨbmii karamae nwowɨm mɨ digɨumii siir haimriiyɨuɨm, \q1 Krais siya siiyanan ywowɨn mɨ tɨ iikam hɨriinanɨm yɨm wɨ siya tɨrkii mɨ sɨma wa nhɨɨmnhɨnkɨinami mɨ sɨma wɨ sɨma sɨmar tɨoɨdwomai. Sɨma iikam whaowaenan nwowi mɨ wa nɨkii ɨuguski. \m Dimusi rani, sɨma digɨumii Adi Komii siir yai kɨbi ɨmiir haimriiyɨugɨm tɨ Adi Komii siir yaiyɨm yɨpɨkɨ bɨiya nikɨ wɨnkiyɨm Yokwo Komii saiir nwokaiyɨm sɨma wɨ dɨgar nwowi sɨmiir tɨrɨm. \p \v 9 Mɨ wɨm kɨma sɨmiir hɨriinan tani wɨm kɨmiirɨn bɨiya Adi Komii siya bɨdi yɨmbinɨm yɨpɨkɨ siir pɨugan nwowɨm mɨ kɨma ɨni Pris inkamnan ywowɨm siir inɨg hainan praprasɨm mɨ kɨma ɨni iikamɨm yɨpɨkɨ Adi Komii siir mɨi aiirara mɨriiyɨm mɨ mɨi mɨiyɨkmɨiyɨk ha mɨriiyɨm ɨni sɨmiir hɨriinan ywowɨm. Mɨ kɨma ɨni siir iikamnan ywowɨm dimɨn taemɨn kɨbiyɨm siya tɨriiyɨm sɨmiir nanaaknɨnkii haigɨnɨuɨm. Siya kɨmiirɨn mɨnam kiyaii kɨma dimɨn taemɨn biyɨeyɨm nɨibwomambwonan nwowiyɨm digɨumii sɨmiir haimriiyɨugigɨm mɨ kɨma siir yai kɨbiya yɨpɨkɨ bɨenan whwoyaiya saiir wakaeyokna apɨm. \v 10 Kɨma bɨiya iikam nɨɨnga nwokɨm mɨ tariinanɨn kɨma ɨni Adi Komii siir pɨuganan iikam ywowɨm. Bɨiya Adi Komii siya kɨmiir bɨ whɨndirɨraerar haigɨnɨugɨn mɨ tariinanɨn Adi Komii siya kɨmiirɨn prasae prasae bɨ whɨndirɨraerar haigɨnɨugɨm. Ɨriig. \s1 Krɨma Adi Komii siir mɨi mɨriiyan iikam dwo. \p \v 11 Tɨ kariir nomiiyaukɨɨnɨm kɨma tɨ nuɨn siir siyɨuɨn siir tɨran tani. Nɨɨngaka. Kɨma tɨrɨn wɨ ɨi prɨei nwonam tani kara kɨmiirɨn asi boɨnonkwokwoki. Ɨiya kɨma tɨrar nikɨ owi dimɨn bibiyɨeyɨm digɨumii sɨmiir haimriiyɨugig tɨ dimɨnɨm kɨmiir kwoɨnɨm ɨinokɨinokɨn sɨmar nɨpiyaokɨii mɨ ta hɨriinan saiirsika kɨma wɨ tɨ dimɨn biyɨe ɨmiirar wakaeyokna api mɨ wɨ dimɨn biyɨeya tɨri. \v 12 Kɨra, kɨrar dɨisiimauuna iikam nhɨrɨm sɨmiir bopwoniya yɨpɨkɨ Adi Komii siiram naɨngwo tɨbmii karamae nwowiyɨm sɨmiirɨn. Mɨ dimɨn taemɨnɨm kɨma tɨriyɨm mɨiyɨkmɨiyɨk ɨmiirar dirɨraerar mɨ ta hɨriinana sɨma kɨmiir naɨnugaugauwi mɨ ha boɨni kɨma mɨiyɨk rani mɨ ta saiir mhoɨiya ɨiya Adi Komii siya nɨti iikam ɨmiir hɨdam mɨ tɨ iikamɨm naɨngwo tɨbmii karamae nwowɨm sɨma wɨ siir inɨg ɨiirar hainanprapraskii whɨsarii rani, dimɨn mɨiyɨkmɨiyɨkɨm kɨma tɨrɨm sɨmiirsika. \p \v 13 Mɨ kɨma iikamɨm yɨpɨkɨ kɨmiir kɨgrɨraowiyɨm sɨmiir yai ɨmiirar wakaeyokna. Dimusi rani, kɨma Bɨiyan Inkamɨn Adi Komii siir wakaeyokna apikɨm kɨma gavmanmi bɨiyan inkamɨm sɨmiir wakaeyokna ap. \v 14 Mɨ ɨkɨ iikamɨm siya nɨkropkiyɨm kɨmiir kɨgrɨraowam mɨ yɨpɨkɨ siyɨu bibiyɨe tɨriiyɨm sɨmiir donkwonɨɨnwɨɨmwɨɨrnɨnkɨn haigɨnɨu mɨ yɨpɨkɨ iikamɨm dimɨn mɨiyɨk tɨriyɨm sɨmiir inɨg ɨmiir hainan prapras. \v 15 Kɨma dimɨn mɨiyɨk mɨiyɨk ɨmiiraramar daɨngwo. Dimusi rani, Adi Komii siya mɨnam naɨngwowi, kɨma sɨmiir tɨrɨm mɨ tɨ inkam biyɨeyɨn siir yai bibiyɨeyɨm yɨm wɨ pɨ nɨnkɨnyaeyaowi mɨ ta hɨriinan saiirsika tɨ dimɨn kɨbi kɨbiyɨm kɨma tɨrɨm mɨ yɨm wɨ kɨmiir swokɨ boɨnhɨuriyɨu sran tani. \v 16 Kɨma iikamɨm rɨrmiiya nwowɨm kɨmiirɨn dimɨn biyɨe whɨrkɨ nonkwo karam nwowɨm, dimɨn biyɨe kɨpi tɨr. Dimusi rani, kɨma ɨni tɨ hɨnɨɨn siyɨuɨn siir nwowɨm kɨma Adi Komii siir iikamkɨm mɨ kɨma siir mɨi aiir mɨriigɨm mɨ kɨma dimɨn mɨiyɨk ɨmiirara tɨri, siyɨu biyɨe warɨ kɨpi tɨr. \v 17 Kɨma ɨkɨ iikamɨm sɨmiir inɨg ɨmiir hainan mɨ kɨmiir nomiiyauɨm sɨmiiram daɨngwokwonanaei mɨ kɨma Adi Komii siirsi dɨdid mɨ siirɨn dimɨn whɨr kɨpi tɨrbu maɨrgɨmaɨrga kɨmaka nwosiyɨn mɨ kɨma gavman inkam komiiyɨn yɨpɨkɨ krɨmiir kɨgrɨraowiyɨn siirɨn mhɨi hiinsɨma dwo. Ɨriig. \s1 Dimɨn taemɨnɨm Krais siya tɨriyɨm krɨma sɨmiir wakaeyokna ap \p \v 18 Mɨ kɨma iikamɨm yɨpɨkɨ whɨsarii mɨi prɨimɨriiyɨm kɨma kɨmiir bɨiyan inkamɨm sɨmiir yai ɨmiirar wakaeyokna ap mɨ hɨk sɨmiir kɨpi hauu maɨrgɨmaɨrga kɨma nwosi. Mɨ iikam nhɨrɨm sɨma kɨmiiram naɨngwokwonanaei mɨ nhɨrɨm ɨo kɨmaka nwowi, kɨma hɨriiyar tikɨ prɨi dirɨraerar. \v 19 Mɨ kɨmiir bɨiyan inkamɨm sɨma wɨ kɨmiir nikwowaisii. Dimusi rani, kɨma Adi Komii krɨmiir Wanɨn siir yai ɨmiir wakaeyokna apikɨm mɨ kɨma ta hɨriinan saiirsiyɨn yamdi kɨpi swokɨ dirɨraerar mɨ kɨma ta kara boɨna saiir hɨriinan dirɨraerari mɨ Adi Komii siya kɨmiirɨn wɨ maɨrgɨmaɨrga komiigakar nwowi. \v 20 Mɨ kɨma dimɨn biyɨe tɨri mɨ yaowae adɨm sɨma kɨmiir nɨkhaigɨnɨuwi mɨ kɨma tɨ dimɨnɨm sɨma kɨmiir tɨriyɨm yamdi sɨmiir kɨpi swokɨ tɨr. Yɨo tɨriigɨnɨn yɨo ɨni ywowɨn. Dimusi rani, wɨm kɨma dimɨn biyɨe tɨrkɨm mɨ kɨma hɨk haigɨm. Dimusi rani, tɨ dimɨn mɨiyɨk mɨiyɨkɨm kɨma tɨrɨm sɨmiirsika mɨ kɨma ta hɨriinana yamdi saiirsi bɨ tɨrkɨm mɨ yɨo tɨriigɨnɨn yɨo dimɨn komiigɨkomii ɨeyaɨrgɨn mɨ Adi Komii siya ta hɨriinan saiirsiyɨn kɨmiirɨn wɨ siyɨu mɨiyɨkar mɨ tɨri. \v 21 Adi Komii siyar bɨdi yɨmbinɨm kɨmiirɨn ta hɨk aiir haiyam yɨpɨkɨ kara boɨnmɨmauuwɨm kɨma sɨmiir hai. Dimusi rani, Krais siya hɨk kɨmpɨpɨsu prasae bɨ haigɨn kɨmiirsiyɨn mɨ ta siya nɨisiimauuwa ɨni aknaɨn mɨiyɨknan ywokiya kɨma kɨgna apɨm inkamɨn huni siyɨuɨn siir kɨgna apnamiyɨn siir hɨriinan. \v 22 Krais siya siyɨu biyɨe bɨ tɨrkɨn mɨ nɨksɨsae yai bɨ mɨ boɨnkɨn mɨ siyɨu biyɨe bɨ mɨ tɨrkɨn. Nɨɨngakɨ nɨɨngakɨɨnga. \v 23 Mɨ iikamɨm sɨma siirɨn yai biyɨe nɨkbumbu boɨni siya nɨdidɨm mɨ siya sɨmiirɨn nɨksɨsae yai mɨ ɨgao yai bɨ boɨnkɨn. Ɨiya kamɨm sɨma siir tɨoa mɨ siya sɨmiirɨn ɨgao yai bɨ boɨnkɨn mɨ yamdi bɨ mɨ tɨokɨm siya yaimɨn yaimɨn bɨ boɨnkɨn. Siya ha naɨngwo tɨbmiigɨn Adi Komii siya mhoɨiya sɨmiirɨn wɨ tɨ siyɨu bibiyɨeyɨm sɨmiirsi hɨdi. \v 24 Mɨ siya, siya siyar naonakɨn paeyɨn hɨiiniya nɨrɨonɨnkɨn siirɨn dimɨn biyɨeyɨm yɨpɨkɨ krɨma tɨrɨm sɨmiir haiyɨm mɨ ta hɨriinan saiirsika iikam krɨma nu tɨran dimɨn biyɨeyɨm digɨumii haigɨngik mɨ krɨmiirɨn wɨ sɨma nɨpiyaokɨi rani mɨ ta hɨriinan saiirsika krɨma Adi Komii siir dimɨn kɨbi kɨbiyɨm sɨmiir asi wakaeyokna api. Dimusi rani, siya pɨ naokɨn mɨ wɨm kɨma wadɨe asi nwowi. \v 25 Kɨma ɨni sibsibnan ywowɨm yɨpɨkɨ inkamkɨ naɨngwo ouwougikɨm mɨ siyɨuɨm ha whaowaeiyɨm. Mɨ tariinanɨn kɨma ɨni Krais siiram yaɨngwo tɨbmiiyɨm mɨ siyar kɨgrɨraowi kɨmiir kwoɨnbud ɨmiirɨn, yɨpɨkɨ inkamɨn sibsib ɨmiir sɨbgu kɨgrɨraowiyɨn sɨmiir hɨriinan. Ɨriig. \c 3 \s1 Ta yaiya iikamɨm nonkwonam sɨmiir boɨnka \p \v 1 Mɨ iikamɨm sɨmiir bɨiyan inkamɨm sɨmiir yai wakaeyoknaeiya sɨmiir hɨriinan wakaeyokna mɨ wigɨm ɨriipa hɨriinan, kɨma kɨmiir kamni yai ɨmiirar wakaeyokna mɨ ta hɨriinan saiirsika sɨma Adi Komii krɨmiir Wanɨn siir wakaeyokna ap karamae nwowi mɨ sɨmiir kwoɨnɨm wɨ kɨma nwokɨ kiyaiyɨm dimɨn mɨiyɨk mɨiyɨkɨm kɨma tɨrɨm sɨmiiram mɨ ta hɨriinana sɨma wa nwokɨ aɨngwo tɨbmiiyɨm siiramɨn. Mɨ kɨma wɨ yai yaimɨn dimɨn kɨpi swokɨ boɨnmɨmɨn. \v 2 Dimusi rani, sɨma wig kɨmiirɨn wa kɨgi kɨma dimɨn taemɨn mɨiyɨkmɨiyɨk ɨmiirar tɨri kɨma wakaeyɨm sɨma boɨnɨm mɨ ta hɨriinan saiirsika sɨmiir mhɨi kwoɨnɨm wa kisɨna haigi Adi Komii siir yai aiir wakaeyoknamɨn. \v 3 Kɨma simae mɨkɨn mɨnɨm kɨma kɨma kɨpi pɨuai mwamana, kɨma ɨɨndɨhop mɨ yɨuɨs mɨiyɨkmɨiyɨkɨm sɨmiirara nii mɨ ta hɨriinana saiirsika ɨkɨ iikam nhɨrɨm sɨma kɨmiirɨn wɨ ha boɨni kɨma bɨmbɨuwi kɨg rani. Yɨo tɨriigɨnɨn yɨo dimɨn komii rani. Nɨɨngaka. Kɨma wɨ hɨriinan kɨpi swokɨ tɨr. \v 4 Mɨ tɨ dimɨn taemɨnɨm kɨma naɨngwoyɨmiyokɨm kɨmiir kwoɨnau nwokaiyɨm yɨm hiinsɨma dwo mɨ kɨpi nikwokrɨmkrɨp. Yɨm tɨ dimɨn hɨnɨɨn ɨni mɨkɨn, ɨɨndɨhop, mɨ yɨuɨs mɨiyɨk mɨnɨm yɨpɨkɨ kɨma pɨuaiyɨm kɨmiir pɨu, ɨni sɨmiir hɨriinan ywowɨm. Mɨ dimɨn taemɨnɨm kɨmiir mhɨi kwoɨnau nwokaiyɨm yɨm mɨkɨn, ɨɨndɨhop mɨ yɨuɨsnan tani bɨ nɨmbɨmbɨriyamikɨm. Dimusi rani, Adi Komii siya kɨmiir kwoɨnau tɨ hɨriinan dimɨn taemɨn mɨiyɨkmɨiyɨk ɨmiiram naɨngwokɨn. \v 5 Mɨ tɨ hɨriinan siyɨuɨn, bɨiyan wigɨm yɨpɨkɨ mɨiyɨkɨm yɨm sɨma mɨnam nwowi dimɨn taemɨnɨm Adi Komii siya boɨnɨm, sɨmiir hauuwɨm. Mɨ tɨ hɨriinan siyɨuɨn sɨma tɨrɨn, yɨo sɨma, sɨma sɨmar swokɨ tɨrnakɨn wadɨe kɨgamɨn mɨ sɨma sɨmiir kamɨm sɨmiir yai ɨmiirar mɨ wakaeyokna apkɨm. \v 6 Mɨ Sera saeya ɨriipa hɨriinan siyɨu ɨiirar mɨ tɨrka, saeya Ebraham siir yaimɨn dimɨn ɨmiirar mɨ wakaeyokna apka mɨ saeya saiir kam ɨiirɨn saiir kɨgrɨraowan inkam asi nɨkɨugɨn mɨ mhoɨiya kɨma siyɨu mɨiyɨk tɨri mɨ Adi Komii siir wakaeyokna api mɨ siirsi nɨdid karame nwowi mɨ kɨmarɨn wɨ Sera saiir yɨnisɨmnan nwowi. \p \v 7 Mɨ tɨ hɨriinan siyɨu kaimwowɨn, kɨma kamɨm yɨpɨkɨ wig nonkwonaɨm mɨ sɨmaka ha nwowɨm kɨma dɨnoknɨnkɨn sɨma kɨrɨe rani, kɨmiir hɨriinan mɨ sɨmiirɨn sɨbgu kɨgrɨrao. Dimusi rani, kɨma mɨ sɨma kɨma ɨrɨparɨn mhoɨiya dimɨn mɨiyɨk Adi Komii siya hauuwi wɨ sɨmiirarar haiswowi mɨ kɨma hɨriinan siyɨu ɨiir tɨri mɨ kɨmiir siyɨuɨn wɨ dimɨn whɨrkɨ haigɨnɨkou rani, Adi Komii siiram srɨi dimɨn taemɨn haiyam. Nɨɨngaka. Ɨriig. \s1 Kɨma iikamɨm hiinsɨma dwo mɨ tɨ dimɨn taemɨn mɨiyɨkɨm sɨmiir sɨbgu wakaeyokna ap \p \v 8 Mɨ ta kariir yaimɨrsɨm kwɨruwa pɨ kɨmiir boɨnmauugi kɨma kwoɨn whɨruwa dwo mɨ ɨrni nwɨrniyam daɨngwokwonanae mɨ sɨmiirsi daɨngwoyɨmyok ɨiya sɨma hɨk haiiyɨm mɨ dimɨn mɨiyɨk mɨiyɨk ɨmiirar tɨr, ɨrni nwɨrniyɨn mɨ hɨnɨɨna daɨngwo nhɨrɨm sɨma dwo kɨmiir kouwɨn. \v 9 Mɨ iikamɨm sɨma dimɨn biyɨe kɨmiir dirɨraerari mɨ kɨma sɨmiirɨn dimɨn biyɨe yamdi kɨpi swokɨ dirɨraerar. Mɨ sɨma yai biyɨe kɨmiir boɨni mɨ kɨmiir tɨrbumbuwi mɨ kɨma sɨmiirɨn yamdi kɨpi swokɨ tɨrbumbu. Mɨ kɨma Adi Komii krɨmiir Wanɨn siirɨm srɨi siya dimɨn mɨiyɨk tɨrɨm sɨmiirɨn. Dimusi rani, Adi Komii siya hɨnɨɨna naɨngwokɨn kɨma tɨ hɨnɨɨna tɨrɨm mɨ kɨma siir dimɨn mɨiyɨk mɨiyɨk ɨmiirɨn wa haii. \v 10 Kɨma tɨ hɨnɨɨna tɨ dirɨraerar. Dimusi rani, Adi Komii siir yaiyɨm Yokwo Komii saiir nwowɨm hɨnɨɨna boɨnkɨm: \q1 Tɨ iikam nhɨrɨm yɨpɨkɨ ɨi mɨiyɨk nhɨr nwowam naɨngwowɨm tɨ nu ɨiirɨn, sɨma dimɨn taemɨn biyɨe ɨmiirɨn digɨumii haimriiyɨugig mɨ nɨksɨsae yaiyɨm yɨm ɨriipɨ wara. \v 11 Sɨma dimɨn bibiyɨe ɨmiirɨn digɨumii haimriiyɨugig mɨ dimɨn mɨiyɨk mɨiyɨk ɨmiirar timɨ tɨr. Sɨma iikam whɨekakɨm sɨmaka hiinsɨma dwo. \v 12 Dimusi rani, Adi Komii siya iikam mɨiyɨk mɨiyɨkɨm sɨmiirar kɨgrɨraowikɨn yɨpɨkɨ sɨmiir kwoɨnɨm mɨiyɨk nwowɨm mɨ siya dimɨn taemɨnɨm sɨma srɨiiyɨm siirɨm sɨmiirar wakaeyoknaeikɨn. Mɨ Adi siya iikam biyɨeyɨm digɨumii sɨmiir haimriiyɨuwikɨm. \p \v 13 Mɨ kɨra wadɨe tɨram naɨngwowi kɨriir kwoɨnɨn wɨ nhɨnga tɨrbuwi inkam nwɨr karamaeka. \v 14 Mɨ kɨma dimɨn mɨiyɨk tɨri mɨ iikamɨm sɨma kɨmiirɨn dimɨn biyɨe tɨri mɨ kɨma maɨrgɨmaɨrga taokɨtaoka dwokaeyam. Mɨ kɨma iikam ɨmiirsi kɨpi nɨdid mɨ tɨ dimɨn taemɨn ɨmiirsi kɨpi naɨngwo yɨmyok. \v 15 Kɨma Krais siiram daɨngwokwonanaei mɨ kɨmiir kwoɨnɨm siirɨramar daɨngwo ɨski yɨo dimɨn prasae rani. Mɨ ɨinokɨinokɨn kɨma iikamɨm kɨmiir srɨii yamɨm sɨmiir yai ɨmiir nowarkɨi boɨnam dwokwokɨn kɨmiir kwoɨnɨm dimɨn taemɨnɨm Adi Komii siirɨm sɨmiiram dimuɨm naɨngwo tɨbmii? Mɨ kɨma sɨmiirɨn ɨo kwoɨn kɨpi nwo mɨ ɨgao yai kɨpi mɨ boɨn Adi Komii siirsi dɨdid yɨo wɨ inɨg biyɨekak kɨma nwowisi. \v 16 Mɨ kɨmiir kwoɨnɨm maɨrgɨmaɨrga dwo dimɨn taemɨnɨm kɨma tɨriyɨm mɨ kɨmiir kwoɨnɨn wɨ rɨrmiigɨrɨrmiiya nikɨ owɨm. Mɨ ta saiir mhoɨiya iikamɨm sɨma wɨ kɨmaka nɨnkɨnwamwarkɨi boɨni tɨ dimɨn mɨiyɨkmɨiyɨkɨm kɨma tɨriyɨm sɨmiirsi. Dimusi rani, kɨma Krais siiram naɨngwo tɨbmiigɨm mɨ sɨma wɨ nɨdidgak nwonami dimɨn taemɨnɨm sɨma boɨnɨm sɨmiirsiyɨn. \v 17 Mɨ kɨra iikam ɨmiirɨn sɨbgu sɨbgu tɨri, ɨiya tɨ iikamɨm sɨma dimɨn biyɨeyar tɨrka wɨndi kɨmiirɨn mɨ mhoɨiya Adi Komii siya kɨmiiramɨn wɨ big nasmɨrwaiyar nwowi. Mɨ kɨma iikam ɨmiirɨn dimɨn biyɨe tɨri mɨ yɨm tɨ iikamɨm kɨmiirɨn wɨ ɨriipɨ hɨriinan dimɨn biyɨeyar swokɨ kwatɨri mɨ Adi Komii siya kɨmiiramɨn wɨ big nasmɨrwaiya nwo rani. \v 18 Tariigɨna ya kamwowaɨrga. Dimusi rani, Krais siya bɨdi yaowɨn, siirɨn kam bibiyɨeyɨm sɨma tɨokɨn mɨ ta siya naowa krɨmiir dimɨn taemɨn bibiyɨeyɨm sɨmiirsi naokɨn, siyaɨrgɨn inkam mɨiyɨkɨn dimɨn whɨrkɨ kɨmbu karamae nwowɨn, siya iikam biyɨe krɨmiirsiyɨn kwɨruwar naokɨn mɨ ta hɨriinan saiirsika siya krɨmiir asi nanmaiwarkainakɨn Adi Komii siiram namɨm. Tɨ inkamɨn siyaɨrgɨn pɨuaɨrgɨ naowɨn mɨ siir kwoɨnbudɨn warɨ bɨ naokɨn ɨni omwaiya swokɨ waiyan. \v 19 Mɨ tɨ hɨriinanɨn Adi Komii siir naeyɨuɨn Krais siya maeyau biyɨeya kwoɨnbudgɨm nwowa saiir yam mɨ siya siir yai aiirar yanaaknɨnkii haigɨnɨu sɨmiirɨn. \v 20 Mɨ Adi Komii siya tɨ iikam ɨmiiramɨn mɨnam nwogugugɨn ɨiya sɨma omwaiyar nikɨ waiya sɨma siiram naɨngwo tɨbmiiyɨm mɨ sɨma siir yai aiir bɨ wakaeyoknakɨm ɨiyɨm Noa siya mɨriiyɨm siyaii aiir. Mɨ ta ɨi aiirɨn Adi Komii siya wikamɨm ɨriiyar oumuar hainaowid mɨ tɨriigɨnɨm sɨma bɨ naokɨm. Dimusi rani, op komiiyɨn sɨmiir warɨ bɨ nwomairɨpu aokɨn. \v 21 Tɨ opɨn yɨ iikamɨm yɨpɨkɨ baptaisiyɨm aknaɨnan sɨmiir nɨisiimauugɨn. Taka opa saeya ɨowɨm kɨmiir pɨu nwowɨm sɨmiir hɨisokan tani. Nɨɨngaka. Ya mɨn nɨisiimauuga iikamɨm yɨpɨkɨ Adi Komii siiram srɨiiyɨm sɨmiir dimɨn biyɨe ɨmiir haiyoprimdiyɨumiigiyɨm mɨ siya wɨ sɨmiir kwoɨn ɨmiir dirɨraerarki rɨrmiiya nwokiyɨm. Dimusi rani, Jisɨs Krais siya bɨdiyar ikɨ aonamɨn mɨ siya ha swokɨ ɨnsiin ɨdwowɨn mɨ ɨni omwaiya swokɨ waiyan. \v 22 Krais siya bɨdi yamɨn Adi Komii krɨmiir Wanɨn siir om ɨiir mɨ siya ɨni Adi Komii siir ɨɨna ɨɨnig mɨiya inɨ ɨdwokaiyɨuɨn maeyauwa iikamɨm inɨgakɨm sɨm nɨdwokaiya saiir. Mɨ paekwosɨm ɨma mɨ nonkwo yɨu ɨkɨm mɨ uridyɨu bibiyɨe whɨekak ɨkɨm sɨmiir kouwɨn ɨni siyar ywowɨskiyɨn. Ɨriig. \c 4 \s1 Dimɨn taemɨnɨm kɨma dirɨraerariyɨm Adi Komii siir kwoɨn ɨiirara daɨngwo tɨr \p \v 1 Krais siya inkam krɨmiir hɨriinanar naokɨn mɨ ta hɨriinan saiirsika kɨma bɨiya siya tɨrɨm sɨmiir tɨ swokɨ aɨngwoyokiyokɨigi mɨ siya ɨni inkam biyɨeyɨm sɨmiirar kɨgnɨnkɨn tɨoɨn siirɨn sɨma siir nonkwobumbunɨnkɨnɨm mɨ inkamkɨ kɨmiir tɨowi mɨ kɨmpɨsu kɨmiir hauuwi yɨ tɨ hɨriinanɨn, dimusi rani, kɨma Adi Komii krɨmiir Wanɨn siir yai aiirɨm naɨngwo tɨbmiigɨm, yɨm tɨ dimɨn taemɨnɨm ɨni wadɨe mɨ owɨm whɨsarii rani, iikamɨm yɨpɨkɨ inkamkɨ tɨowiyɨm sɨmiir pɨuɨm mɨ ha kɨmpɨpɨsuwiyɨm mɨ tɨ hɨriinan siyɨuɨn yɨo sɨmiir grabaingɨnɨuwi tɨ hɨriinan dimɨn biyɨeyɨn sɨma tɨriyɨm sɨmiir haiburgigɨm. \v 2 Mɨ tariinan kɨma dimɨnɨm kɨmiir kwoɨnkɨ naɨngwowɨm ta ɨiya kɨma nu tɨrar nikɨ owa sɨmiir kɨpi wakaeyokna dirɨraerar. Mɨ kɨma Adi Komii siir kwoɨn ɨiirara wakaeyokna ap ɨski. \v 3 Ɨi nhɨrɨm bɨiya namkiyɨm krɨma dimɨn biyɨe kasa bɨ dirɨraerarkɨm iikamɨm nuanɨm sɨma tɨrɨm sɨmiirɨn tɨ dimɨn taemɨnɨm yɨm hɨnɨɨngɨm: Krɨma dimɨn biyɨe ɨmiirar wakaeyokna apkɨm mɨ krɨma sɨmiir dirɨraeraramɨn nhaminhami bɨ naɨngwokɨm, krɨma hɨi nanaeiyɨm krɨma siyɨu komii ɨiirar taouuga dirɨraerari, krɨma op kɨrɨekɨrɨeyɨm sɨmiir kwiyaeiyɨm ɨkɨ krɨma kwiyae nanaeiyɨm mɨ krɨmiir pɨuɨm pɨ whaowakakar nwowi mɨ krɨma nae pranaepranae bɨ naeikɨm mɨ krɨma ɨkɨ iikam nhɨrɨm sɨmiir omakar mɨ amikɨm op kɨrɨekɨrɨe ɨmiir kwiyaeyɨm mɨ krɨma digɨumii Adi Komii siir yai aiir haimriiyɨugɨm mɨ krɨma pɨ uruwai siyaowaiyɨm sɨmiir inɨg ɨmiirar mɨ hainani. \v 4 Mɨ tariinanɨn iikamɨm yɨpɨkɨ tɨ dimɨn taemɨn ɨmiirar nikɨ tɨrkrɨpkaiyɨm sɨma ɨni hindara yanaakiyɨm. Dimusi ran, i siyɨu biyɨe sɨmaka tɨr karamae nwowɨn mɨ sɨma kɨmɨdiniya yai bibiyɨe kɨmiir boɨn, nɨdidgak kɨma nwowɨm \v 5 mɨ ta saiir mhoɨiyarɨn ɨiya Adi Komii siya iikamɨm omwaiyar nikɨ waiyam mɨ naokaowɨm sɨmiir hɨdi mɨ tɨ iikamɨm sɨma wɨ sɨma sɨmar nanaaknɨnkiinaei sɨma tɨ hɨriinan dimɨn taemɨn biyɨeyɨm sɨmiir dimusi tɨrkɨm mɨ ta hɨriinan saiirsika Adi Komii siya sɨmiirɨn asi nonkwobumbunɨnkɨni. \v 6 Mɨ ta hɨriinan saeya, Krais siya siir Yai Wɨn Kɨbiya iikamɨm yɨpɨkɨ omwaiya waiyam mɨ iikamɨm yɨpɨkɨ bɨiya naokaowɨm sɨmiir boɨnmɨmauuɨm bɨiya Adi Komii siya boɨnkiya hɨnɨɨn iikam whɨekakɨm wa naokaowi. Krais siya hɨriinansi boɨnkɨn tɨ yaiyɨm iikamɨm yɨpɨkɨ bɨiya naokaowɨm sɨma wa wakaei mɨ wa naɨngwo tɨbmii siir yai ɨmiirɨmɨn mɨ mhoɨiya sɨma wɨ Adi Komii saɨka nwowi. Ɨriig. \s1 Kɨma dimɨn mɨiyɨkɨm Adi Komii siya hauuwiyɨm sɨmiirɨn sɨbgu kɨgrɨrao \p \v 7 Mɨ iikam ɨma mɨ dimɨn taemɨnɨm yɨpɨkɨ tɨ nu ɨiir nwowɨm sɨma ɨni kingiinar nwowɨm wa nɨdwomaii. Mɨ kɨma sɨbgu daɨngwo omok mɨ kɨmakɨmasiyar kɨgrɨraona dimɨn taemɨnɨm kɨma tɨriiyɨm mɨ kɨma Bɨiyan Inkam Komiiyɨn nhwo siiramɨn sɨbgu kwɨsboɨn. \v 8 Tɨ dimɨnɨn yɨo prasae rani, ɨni ɨkɨ dimɨn taemɨn nhɨrɨm kɨma wakaeyokna apiyɨm ɨni sɨmiir kou ywowɨn. Kɨma ɨrni nwɨrniyam naɨngwokwonanaei. Dimusi rani, yɨo tɨriigɨnɨn kɨmiir whɨnkɨnsiis haigɨnɨuwi dimɨn biyɨeyɨm ɨkɨ iikam nhɨrɨm sɨma dirɨraerariyɨm kɨmiir sɨmiirsi naɨngwoyɨmiyoksi. \v 9 Mɨ kɨma ɨkɨ iikam nhɨrɨm naɨngwo tɨbmiiyɨm yɨpɨkɨ kɨmiiram nɨtiyɨm kɨmaka ninɨ oniyɨm sɨmiirɨn sɨbgu kɨgrɨrao mɨ nae mɨnɨm mɨ whwonkai hɨi ɨkɨm mɨ dimɨn taemɨn nhɨr ɨkɨm mɨ tɨ dimɨn hɨriinanɨm sɨmiir sɨbgu dirɨraerar haigɨnɨu mɨ kɨma kɨmiir kwoɨnɨm ɨo kwoɨn kɨpi naɨngwo sɨmiirɨn mɨ ha kɨpi dirɨraerar. \v 10 Mɨ nɨnoknɨnkɨn komiiya Adi Komii siya prɨihauugiya kɨmiir wɨm kɨma ɨkɨ iikam nhɨrɨm sɨmiir whɨnkɨnsiis haigɨnɨu mɨ ta hɨriinan saiirsika kɨma wɨ Adi Komii siir dimɨnpai dimɨnpaiyɨm kɨmiir hauuɨm wɨ sɨmiir sɨbgu kɨgrɨraowan iikam nwowi. Yɨm hɨnɨɨngɨm, \v 11 iikamɨm yɨpɨkɨ yai kɨmiir boɨnmɨmauuwi mɨ sɨma Adi Komii siir yaigɨyai ɨmiirara boɨnmɨmauu ɨski. Mɨ yɨpɨkɨ dimɨn taemɨnɨm iikamɨm sɨmiir whɨndirɨraerari Adi Komii siir kɨrɨeni mɨ ta hɨriinan saiirsika iikamɨm Adi Komii siir inɨg ɨiirɨn wa nwokɨ hainanɨm. Dimusi rani, Krais Jisɨs siya whɨndirɨraerarkiya kɨmiir saiirsika. Mɨ kara ha naɨngwowi iikamɨm siir inɨg ɨiir hainan, siyaɨrgɨn inɨg komiigakɨn mɨ pɨ siya kɨgrɨraowi iikamɨm nu tɨranɨm mɨ dimɨn taemɨn whɨekak ɨkɨm ɨinokɨinokɨn. Ɨriig. \s1 Kɨma kɨpi naɨngwoyɨmiyok, tɨ dimɨn biyɨeyɨm kɨmiir tɨrbumbuɨm sɨma Krais siir bɨdiyar ikɨ tɨrɨm \p \v 12 Tɨ kariir nomiiyau kɨɨnɨm kɨma kɨpi nanaawɨn tɨ hɨriinan hɨk kɨmpɨpɨsuɨm iikam kɨmiir nɨmbiniyɨm yɨm kɨmiir kɨnankɨuɨm mɨni mɨ sɨma wa nwokɨ kɨgɨm kɨma ɨni Adi Komii siirar sɨbgu wakaeyokna apɨm, kɨmiir kwoɨnɨn ha naɨngwowi tɨ dimɨn biyɨeyɨm bɨiya bɨ nɨmbiyamkɨm mɨ ta saeya nɨnkakniya. Nɨɨngaka. Bɨiyɨn Krais siirar bɨdi yɨmbiyamɨm. \v 13 Mɨ kɨma maɨrgɨmaɨrga dwo kɨma Krais siir hɨriinan nwokɨm dimɨn biyɨe kɨmiir nɨmbiniyɨm. Dimusi rani, mhoɨiya ɨiya Krais siya swokɨ ɨti, siya, wɨ siya siyar nanaaknɨnkiinaei mɨ kɨma wɨ maɨrgɨmaɨrga taokɨtaoka saɨka nwowi. \v 14 Mɨ iikamɨm wɨ yai bibiyɨe kɨrɨe kɨmiir nɨkbumbu boɨni. Dimusi rani, kɨma Krais siiram naɨngwo tɨbmiikɨm mɨ kɨma maɨrgɨmaɨrga dwo. Dimusi rani, Adi Komii siir naeyɨu kɨrɨeyɨn ɨni kɨmakar nwowɨn. \v 15 Mɨ kɨma siyɨu biyɨe kɨpi tɨr mɨ gavman siir mɨiyan iikamɨm kɨmiirɨn wɨ sɨma nonkwobumbunɨnkɨn haigɨnɨuwi tɨ siyɨu biyɨe hɨriinanɨn kɨma tɨriyɨn siirsi. Yɨm hɨnɨɨngɨm, inkam mɨn nɨsomsom aokao mɨ hɨi mɨn tauae mɨ siyɨu bibiyɨe iikam nhɨrmi tɨr mɨ kɨra ha naɨngwowi ɨkɨ iikam nhɨrɨm sɨmiir kouwɨn ɨni kɨrar ywowɨn mɨ sɨmiir digworaekwowɨm yɨm ɨni kɨrar mɨ kɨgrɨraowɨm mɨ tɨ hɨriinan dimɨnɨm yɨm kɨpi tɨrmɨmɨn. \v 16 Mɨ inkamɨn iikam biyɨeyɨm dimɨn biyɨe tɨriyɨm sɨma wɨ kɨriir tɨrbumbunɨnkɨni. Dimusi rani, siya Adi Komii siir yai aiir wakaeyokna apikɨn mɨ siya sɨmiirsi kɨpi nɨdid siya Adi Komii siir inɨg ɨiirar hainan. Dimusi rani, siya Adi Komii siiram naɨngwo tɨbmiikɨn. \p \v 17 Mɨ ta ɨiya bɨdi yɨmbiniya Adi Komii siya iikam ɨmiir hɨdana. Mɨ siya bɨiyɨn wɨ iikamɨm yɨpɨkɨ siir yai aiir wakaeyokna apɨm wɨ sɨmiir hɨdi. Mɨ siya bɨiyɨn iikamɨm naɨngwo tɨbmiiyɨm krɨmiir hɨdi mɨ mhoɨiya wɨ panɨɨna tɨri iikamɨm yɨpɨkɨ digɨumii Adi Komii siir yai kɨbi aiir haimriiyɨuɨm sɨmiirɨn? Sɨmiirɨn wɨ siyar nonkwobumbunɨnkɨn ɨuguskii. \v 18 Mɨ Adi Komii siir yaiyɨm Yokwo Komii saiir hɨr nwokaiyɨm yɨm hɨnɨɨna boɨnkɨm, \q1 Mɨ iikamɨm yɨpɨkɨ naɨngwo tɨbmiiyɨm mɨ tɨ dimɨn biyɨeyɨm ha nɨmbiyami hɨk sɨmiir hauuwam mɨ sɨmiir kwoɨnɨm pariiparii sɨma nɨpiyaokɨiyɨm Adi Komii siir wakaeyokna apsi, mɨ tɨ dimɨn biyɨeyɨm tɨ iikamɨm Adi Komii siiram wakaeyokna apiyɨm sɨmiir kwoɨn ɨmiir kiyaiyamɨn pariipariiya nwowi, mɨ tɨ iikamɨm yɨpɨkɨ digɨumii Adi Komii siir haimriiyɨuɨm yɨm wɨ panɨɨn panɨɨna tɨri, ha? Yɨm wɨ hindara nasae bornɨnopkainam ɨuguskii. \m \v 19 Mɨ ta hɨriinan saiirsika, tɨ iikamɨm yɨpɨkɨ dimɨn bibiyɨekɨ kiyɨkaigaiyɨm mɨ hɨkak ha nwowɨm, yɨm Adi Komii siirar kwoɨnkɨn tɨ hɨriinan nɨmbiyamɨn mɨ sɨma kɨpi naɨngwoyɨmiyok. Mɨ Adi Komii siiram daɨngwo tɨbmii yɨpɨkɨ iikam whɨekak krɨmiir nonkwokwokiyɨn mɨ siya sɨmiir whɨndirɨraerarɨn mɨ sɨmiir mɨ kɨgrɨraokɨn. Dimusi rani, siya dimɨn taemɨnɨm bɨiya siya boɨnɨm, siya dirɨraeraram, siya sɨmiirɨn wa dirɨraerari. Ɨriig. \c 5 \s1 Kɨma adiyaowae iikamɨm kɨma Adi Komii siir pɨuganan iikamɨm sɨmiir sɨbgu kɨgrɨrao \p \v 1 Mɨ ta hɨriinana saiirsika, iikamɨm Adi Komii krɨmiir Wanɨn siir pɨugananɨm ɨkɨ iikam nhɨrɨm sɨmiir kɨgrɨraowiyɨm kara kɨmiirɨn hɨriinansi boɨnonkwokwoki. Mɨ kara ɨriipɨ hɨriinan inkam adiyaowaeyaɨrgɨn kɨmiir hɨriinan mɨ karar kɨgɨn Krais siya naonamɨn. Mɨ kara wɨ siyaka boɨnaii dimɨn taemɨn mɨiyɨk mɨiyɨkɨm mhoɨiya Adi Komii siya nanaaknɨnkiiyanɨm. \v 2 Kara kɨmiirɨn tɨsa boɨnonkwokwokiyɨn kɨma ɨkɨ Adi Komii siir iikamɨm sibsibnanɨm yɨpɨkɨ kɨmaka waraur nwowɨm sɨmiirɨn sɨbgu kɨgrɨrao. Kɨma sɨbgu kɨgrɨrao Adi Komii siya naɨngwowɨn kɨma tɨram siir hɨriinan. Dimusi rani, kɨma wɨ kɨpi dirɨraerar dimɨn taemɨnɨm, sɨma kɨmiirɨn hɨnɨɨna boɨni tɨ hɨnɨɨn dimɨnɨn siir tɨ dirɨraerar. Nɨɨngaka. Kɨma sɨmiir tɨri. Dimusi rani, kɨmiir kwoɨnɨm sɨmiir dirɨraerarɨm naɨngwokɨm kɨma sɨmiirɨn mɨnam kɨpi dirɨraerar umɨr komii haiyɨm, kɨma sɨmiirar dirɨraerar. Dimusi rani, kɨma sɨmiirɨn nɨɨngɨnɨɨnga tɨramar naɨngwokɨm. \v 3 Kɨma iikamɨm Adi Komii siya nokmwɨn okwo haigɨnɨuwɨm kɨma, kɨmamar kɨpi naɨngwona hɨnɨɨnɨn kouwɨn ɨni kɨmar ywowɨm mɨ sɨmiirɨn kɨmar nokmɨmɨn tɨr dimɨn taemɨn tɨramɨn. Nɨɨngaka. Wɨm kɨma ɨni aknaɨnan ywowɨm iikamɨm warauranɨm sɨmiir nɨisiimauuwam dimɨn taemɨnɨm sɨma kɨgna apam. \v 4 Mɨ mhoɨiya ɨiya Jisɨs Krais siya krɨmiir kɨgrɨraowi inkam komiiyɨn siya swokɨ ɨti, siya wɨ siya siyar nanaaknɨnkiinaei mɨ kɨma wɨ saɨka nɨnkɨn haii dimɨn taemɨn kɨbikɨbiyɨm ɨinokɨinok nwoyokiyokɨiyɨm kɨgugu karamae nwowiyɨm. \v 5 Mɨ tɨ hɨriinan siyɨu kamwowɨn kara pɨ yainan whranɨm kɨmiir boɨnonkwokwoki, kɨma iikamɨm yɨpɨkɨ kɨmiir kɨgrɨraowiyɨm sɨmiir yai ɨmiir sɨbgu wakaeyokna ap kɨma whɨekakarɨn ɨrni nwɨrni yai wakaeyokna. Dimusi rani, Adi Komii siir yaiyɨm Yokwo Komii saiir nwowɨm yɨm hɨnɨɨna boɨnkɨm, Adi Komii siya iikamɨm yɨpɨkɨ ha naɨngwowɨm sɨmaɨrgɨm inkam komiikomiiyɨm, siya digɨumii sɨmiir haimriiyɨugɨn mɨ siya tɨ iikamɨm yɨpɨkɨ sɨmamar naɨngwona karamae nwowiyɨm siya wɨ sɨmiir whɨnkɨnsiis haigɨnɨuwi. \v 6 Dimusi rani, yaiya Adi Komii siya boɨna saiirsika, kɨma ha daɨngwo Adi Komii siya inɨg komiigakɨn mɨ kɨma kɨmamar kɨpi naɨngwona mɨ kɨma siir yai ɨmiirar wakaeyokna ap mɨ ta saiir mhoɨiyarɨn ɨiya siya nɨmbina siya kɨmiirɨn wɨ wadɨeyar whɨndirɨraerar haigɨnɨuwi mɨ kɨma wɨ kɨrɨekɨkɨrɨeya nwowi. \v 7 Mɨ tɨ dimɨn taemɨnɨm kɨma naɨngwoyɨmiyokɨm kɨmiir kiyaii, kɨma tɨ dimɨn taemɨn ɨmiiramɨn Adi Komii siiram srɨi siya whɨnkɨnsiis haigɨnɨuwɨm kɨmiirɨn. Dimusi rani, siya kɨmiiram naɨngwokwonanaei mɨ kɨmiirɨn wɨ siyar kɨgrɨraowi. \p \v 8 Kɨma sɨbgu mɨntɨrao mɨ kɨmasiyar kɨgrɨraona. Kɨmiir sau omoman inkamɨn Setan siya ɨni wraisu komiiyɨn yɨpɨkɨ laion dapiyɨn ɨni siir hɨriinan ywowɨn siya hɨnda tɨnda pa naprɨrɨr kaowi ɨkɨ wraisu nhɨrɨm sɨmiir pisomsom aokaowɨm. Setan siir siyɨuɨn hɨnɨɨngɨn, siya hɨnda tɨnda pa naprɨrɨr kaowi iikamɨm sɨmiir nɨpiyaokɨiyɨm sɨma digɨumii Adi Komii siir haimriiyɨugigɨm. \v 9 Kɨmiir kwoɨnɨm kɨrɨe hɨriiyar dwokrɨpkai mɨ digɨumii Setan siir haimriiyɨu mɨ ta hɨriinan saiirsika kɨma iikamɨm yɨpɨkɨ Adi Komii siir yai ɨmiir wakaeyokna apɨm. Dimusi rani, kɨma ɨna nɨnoknɨnkɨnɨm iikamɨm yɨpɨkɨ Adi Komii siir wakaeyokna apɨm hɨnda tɨndanɨm, dimɨn biyɨeyɨm wɨ sɨmiir tɨrbumbuwi kɨmiir tɨrbumbuni hanɨɨn aka mɨ kɨmiir kwoɨnɨm kɨrɨeya dwo. \v 10 Mɨ ta ɨiya kɨma hɨk kɨmpɨpɨsu haii saiir mhoɨiyarɨn Adi Komii sikɨsiyaɨrgɨn yɨpɨkɨ dimɨn taemɨn mɨiyɨk whɨekakɨm sɨmiir bwamkɨbwamɨn. Mɨ siir dimɨn mɨiyɨkmɨiyɨkɨm wɨ kɨmiiram nɨmbini kɨma haiyɨm mɨ kɨma wɨ Krais saɨka nwoyokiyokɨikaeyami ɨinokɨinokɨn. Mɨ kɨmiirɨn wɨ mɨiyɨk Adi Komii siya siyar nwowaigɨnɨuwi mɨ wɨ siya kɨrɨe haigɨnɨuwi mɨ kɨmiirɨn wɨ siyar mɨ whɨndirɨraerar haigɨnɨuwi. \v 11 Kara ha naɨngwowi Adi Komii krɨmiir Wanɨn siya digworaekwo whɨekakɨm sɨmiirar kɨgɨrkaki ɨinokɨinokɨn. Ɨriig. \s1 Mɨ kara pɨ yaimɨrsɨsɨm nhɨrɨm sɨmiir swokɨ boɨnki \p \v 12 Tɨ inkamɨn Sailas nɨkɨuwiyɨn yɨpɨkɨ kara naɨngwokwonanaeiyɨn, siya whɨn wɨn haigɨnɨugika ta yokwo mɨrisɨma kara kɨmiir boɨnonkwokwokiya mɨ kara ta yokwowa mɨnam wɨnkika kɨmiir nɨisiimauuɨm ta yaiya kɨma naɨngwo tɨbmiiya yɨm Adi Komii siirgɨsiirar yaigɨm. Mɨ kɨmiir kwoɨnɨm kɨrɨe dwo mɨ sɨmiir wakaeyokna ap. \p \v 13 Mɨ kɨma iikam naɨngwo tɨbmiiyɨm yɨpɨkɨ om Babilon hɨr nwowɨm yɨpɨkɨ Adi Komii siya nɨmbinɨm siirɨm sɨmiir wakaeyokna ap mɨ sɨma mɨ Mak siya yɨpɨkɨ kariir yɨnisɨmkɨɨnanɨn kanaka wakaeyokna apiyɨn Adi Komii siir, sɨmiir nokboɨnmamaɨra kɨmiiram hauugika. \v 14 Kɨma iikam whɨekakɨm yɨpɨkɨ kɨmiir nomiiyauɨm naɨngwo tɨbmiiyɨm sɨmiir kɨgi mɨ sɨmiirɨn dankabmamaɨr mɨ dokboɨnmamaɨr haigɨnɨu. \p Mɨ kara ha naɨngwowi kɨma Krais siir iikam whɨekakɨm kwoɨnɨn ɨrɨpa nongwomamaɨr aeiyɨn siir bɨdi haiyɨn. Ɨriig.