\id PHP - Tuma-Irumu NT+ [iou] -PNG 2011 (DBL 2015) 
\h Pilipai 
\toc2 Pilipai 
\toc1 Pilipai 
\mt1 Pilipai  
\mt2 Notniyeta oretoret terak watä piä täŋ yämikta manbiŋam  
\c 1  
\p
\v 1  \x * \xo 1:1 \xt Apos 16:12-40\x* Pol kenta Timoti, Jesu Kristo täŋo epän ämanigän, nektä man kudän ŋo kudän täkamäk. Täŋpäŋ Anutu täŋo kudupi ämawebe, Pilipai yotpärare-ken nanik, Jesu Kristo-kät kowat kwasikorän täŋpani, in ba intäjukun äma ba täŋkentäkjiye-kät in kudupta man ŋo kudän täŋ tamikamäk.   
\p
\v 2  \x * \xo 1:2 \xt Rom 1:7; Gal 1:3; Plm 3\x* Täŋpäkaŋ Anutu Nanin-kät Ekäninin Jesu Kristo unitäŋo bänep iron ba bänep pidämtä intä terak äroton.   
\s1 Pol Anutu bänep täga man iwetkuk  
\p
\v 3  \x * \xo 1:3 \xt Rom 1:8; 1Ko 1:4\x* Intä nadäŋ namikinik täk täkaŋ u juku piŋpäŋ inta Anutu bänep täga man iwet täyat.  
\v 4-5 Yäput peŋpäŋ in Jesuta nadäkinik täŋkuŋ-kentä päbä apiŋo nin täŋkentäŋ nimiŋirä Ekäni täŋo Manbiŋam Täga yäŋahäk täkamäŋ. Unita kadäni kadäni inta yäŋpäŋ Anutu-ken yäŋapik täyat u bänep oretoret terak yäŋapik täyat.  
\v 6  \x * \xo 1:6 \xt 1Ko 1:8; Plp 2:13\x* Unita näk bureni-inik ŋode nadätat; Anututä intä terak epän täga kubä yäput peŋpäŋ täŋkuko u täŋ yäpmäŋ kuŋirän Jesu Kristo täŋo äbäkäbäk kadäni ahäŋirän api tärewek.   
\p
\v 7 Unita näk inta yäŋpäŋ bänep oretoret täk täyat u jop nämo täk täyat. Nämo, in nadäŋ namiŋpäŋ täŋkentäŋ namik täkaŋ unita. Nadäkaŋ? Anututä näka nadäŋ namiŋpäŋ epän tägagämän kubä namiŋkuko uwä intä täŋkentäŋ namiŋirä epän u bok täk täkamäŋ bumik. Täŋkentäŋ namiŋirä komi yotken itat ŋo, täga itat. Ba Anutu täŋo Manbiŋam Täga u bureni-inik yäŋ yäwetpäŋ täŋmeham täk täyat uwä, intä täŋkentäŋ namiŋirä täk täyat. Ude täk täkaŋ uwä inkät nin epän tägagämän u bok täk täkamäŋ.  
\v 8  \x * \xo 1:8 \xt Rom 1:9; 2Ko 1:23\x* Unita notnaye, in tabäkta bänepnatä kädäp ijik täyak. Anututä nadätak, Jesu Kristotä nadäŋ tamikinik täyak näk udegän in kuduptagänta nadäŋ tamikinik täk täyat.   
\p
\v 9 Täŋpäkaŋ inta yäŋpäŋ Anutu-ken ŋode yäŋapik täyat; Irit kuŋat-kuŋatjinken bänep iron kädet ahäŋ päton. Täŋkaŋ Anututä nadäk-nadäk täga tamiŋirän nadäk-nadäkjin kwawakinik nadäwä tumbut.  
\v 10  \x * \xo 1:10 \xt Hib 5:14; Plp 1:6, 2:16; 1Te 5:23\x* Nadäwä tumbäpäŋ kädet täga ba waki yäpmäŋ daniŋpäŋ kädet tägagän api iwatneŋ. Iwat yäpmäŋ kuŋirä Jesutä äbayäŋ täyak-ken uwä iŋamiken momijin nämo, siwoŋi pähap api itneŋ.  
\v 11  \x * \xo 1:11 \xt Jon 15:8\x* Ba kubä ŋode yäŋapik täyat; Kristotä täŋkentäŋ tamiŋirän kädet siwoŋi iwarirä irit kuŋat-kuŋatjinken bureni kaŋ ahäŋ parän. Ude täŋirä Anutu täŋo wäpi biŋam punin-inik api ärowek.   
\s1 Komi bäräpitä Anutu täŋo epän täŋkentäŋkuk  
\p
\v 12  \x * \xo 1:12 \xt 2Ti 2:9\x* Näk ŋode täwerira nadäwä inide kubä täŋpän. Nepmäŋitpäŋ komi yot gänaŋ ŋo nepmaŋkuŋo unitä Anutu täŋo epän nämo itpipitak. Nämoinik! Uwä täŋkentäŋirän Anutu täŋo mantä pen kuŋatak!  
\v 13  \x * \xo 1:13 \xt Apos 28:30; Efe 3:1\x* Unita gapman täŋo komi äma u kudup, ba ämawebe päke unitä ŋode nadäŋ morekaŋ; Pol uwä Kristota nadäkinik täyak unita komi yotken teŋkuŋ yäŋ nadäk täkaŋ.  
\v 14 Täŋpäkaŋ näk komi yotken ŋo irira notniye mäyap nabäŋpäŋ bänepi ŋode täŋkehärom täkaŋ; Pol u bätakigän itak, udegän itna yäŋkaŋ Ekäni terak yeŋgämä pewäpäŋ unitäŋo manbiŋam yäŋahäkta bätakigän nadäk täkaŋ.   
\p
\v 15 Täŋ, ätuwä näka kokwawak nadäŋkaŋ näk närepmitnayäŋ Jesu täŋo manbiŋam yäŋahäk täkaŋ. Upäŋkaŋ ätutäwä näk täŋkentäkta manbiŋam yäŋahäk täkaŋ.  
\v 16 Äma udewani uwä näka nadäŋ namikinik täŋpäŋ ŋode nadäŋpäŋ manbiŋam yäŋahäk täkaŋ; Anututä nadäŋirän Pol u Manbiŋam Täga u täŋkehärom takta komi yotken itak yäŋ nadäk täkaŋ.  
\v 17 Täŋpäkaŋ äma näk närepmitnayäŋ täkaŋ uwä nadäk siwoŋi nämo iŋitpäŋ ini gupi yäpmäŋ ärokta, Manbiŋam Täga u yäŋahäk täkaŋ. Uwä ŋode nadäŋkaŋ ude uwä täk täkaŋ; Manbiŋam yäŋahäŋitna Poltä nadäŋ bäräp täyon yäŋkaŋ yäk täkaŋ.   
\p
\v 18 Ude täŋ namikta Manbiŋam Täga u yäŋahäk täkaŋ upäŋkaŋ nadäwätäk nämo täk täyat. Nämo, nadäk täga terak yäŋahäneŋo ba nadäk waki terak yäŋahäneŋo u tägagän yäŋ nadätat. Imata, äma uwä manbiŋam mebäri kubä nämo yäŋahäk täkaŋ. Nämo! U Kristo täŋo manbiŋam ugänpäŋ yäŋahäk täkaŋ unita bänep oretoret täk täyat. Täŋkaŋ oretoret pen api nadäŋ yäpmäŋ ärowet!  
\v 19  \x * \xo 1:19 \xt 2Ko 1:11\x* U imata, näk ŋode nadätat; Yäŋapik manjin terak ba Jesu Kristo täŋo Munapik unitäŋo täŋkentäk terak bäräpi kotatat ŋonitä näk nämo api täŋpän waneŋ. Nämo, bäräpi unitä täŋkentäŋ namiŋirän tägagän api iret.   
\p
\v 20  \x * \xo 1:20 \xt 1Pi 4:16\x* Unita näkŋo gäripna bureni-inik uwä ŋode; Epän Kristotä yäŋ namani u säkgämän kaŋ täŋpa! Täŋpa waneŋtawä! Nämo! Bänepna kehäromi-inik irirän apiŋonitä it yäpmäŋ ärowayäŋ täyat-ken u, irit kuŋat-kuŋatnatä Kristo täŋo wäpi biŋam yäpmäŋ ärok täyon! Kodak irero ba nutpewä kumbero u tägagän. U ba u täŋpayäŋ täro unitä Kristo täŋo wäpi biŋamgän kaŋ yäpmäŋ ärowän yäŋ nadätat.  
\v 21  \x * \xo 1:21 \xt Gal 2:20\x* Imaka kubäta nämo nadätat. Kristo-tagän nadäŋpäŋ kuŋat täyat. Unitägän iritna täŋo kehäromi. Täŋpäkaŋ kumbero uwä, tägagämän!  
\v 22-23  \x * \xo 1:22-23 \xt Rom 1:13\x* \x * \xo 1:22-23 \xt 2Ko 5:8\x* E täŋ näk kodak irero uwä Ekäni täŋo epän pen täga täŋ yäpmäŋ ärowet. Unita nadäk yarä nikek ŋode peyat; Kodak itta nadätat, ba kumäkta udegän nadätat. Siwoŋi kubätagän nämo nadätat. Gäripi nadätat uwä komegup ŋo kakätäŋpeŋ Kristoken kuŋpäŋ uyaku säkgämän.  
\v 24 Upäŋkaŋ näkä kumbakaŋ netätä in täŋkentäŋ tamineŋ?  
\v 25 Nämo! Mebäri unitagän Anututä nadäŋ namiŋirän kodakgän api iret yäŋ nadätat. Inkät itkaŋ täŋkentäŋ tamiŋpäŋ nadäkinikjin täŋ-kehäromtaŋ tamiŋira bänep oretoret terak api itneŋ.  
\v 26 Bureni-inik! Komi yot ŋo kakätäŋpeŋ päre inkät bok itnayäŋ täkamäŋ uwä Jesu Kristo nadäŋ imikinik täk täkaŋ u täŋ-kehäromtaŋ tamiŋira oretoret pähap api täneŋ.   
\p
\v 27  \x * \xo 1:27 \xt Efe 4:1; 1Te 2:12; Plp 4:3\x* Täŋpäkaŋ, inä kunum täŋo kome mähem ude äworeŋkuŋo itkaŋ unita Kristo täŋo Manbiŋam Täga unitä kädet ude kuŋarut yäŋ niwet täyak in udegän kuŋat täkot! Manbiŋam unita iwan kubä nämo täneŋ. Inken api ärewet ba nämo api ärewet yäŋ nämo nadätat upäŋkaŋ in ude kuŋarirä näk intäŋo Manbiŋam Täga ŋode ahäŋirän api nadäwet; In iwanta mäde ut yämiŋpäŋ bänepjin nämo pewä putärekaŋ. Nämo, bänep kubägän peŋpäŋ Manbiŋam Täga u täŋmeham täkaŋ.  
\v 28 Ude täŋkaŋ iwanjiyeta nämo umuntak täkaŋ yäŋ kaŋ nadäwa. Nadäkaŋ? Bätakigän ude täŋpeŋ kuŋat täkaŋ unitä iwanjiye kwawak ŋode yäwoŋärek täyak; Ninä paot-paotta biŋam iritna äma ŋowä Anututa biŋam täkaŋ!  
\v 29  \x * \xo 1:29 \xt Apos 16:19-40\x* Ude nadäk täkaŋ uwä mebäri ŋodeta; Anututä nadäkinik täŋpani inta imaka tägagämän kubä ŋode täŋ tamiŋkuk; Täga nadäŋ tamiŋirän Kristota nadäkinik-gän nämo täk täkaŋ. Nämo, inä u komeni yäpmäŋpäŋ komi bok nadäk täkaŋ.   
\p
\v 30  \x * \xo 1:30 \xt Plp 1:13\x* Täŋpäkaŋ Manbiŋam Täga täŋmeham täkta komi epän täŋkuro u in apiŋo komi udegän nadäk täkaŋ. Uwä imaka kudupi kubä nämo. Inkät bok itkaŋ Anutu täŋo manbiŋamta yäŋpäŋ komi nadäŋkuro u nadäkaŋ. Ba apiŋo komi nadätat ŋonitäŋo biŋam imaka, nadäk täkaŋ.   
\c 2  
\s1 Kristotä kuŋatkuko udegän kuŋat täkot  
\p
\v 1 Notnaye, injinta ŋode nadäwut; Kristo-kät kowat-kwasikorän täŋirä unitä bänepjin täŋ-kehäromtak täyak, ba nadäŋ tamikinik täŋpäŋ bänep nadäwätäkjin pewän paot täyak. Täŋkaŋ Munapiktä bänepjin-ken epän täŋirän äbot täŋpani notjiye-kät bänep kubägän täŋpäŋ kuŋat täkaŋ. Ba Anutu täŋo butewaki ba orakoraki uwä in nadäk täkaŋ.  
\v 2 Unita äbot täŋpani notjiye-kät bänep nadäk-nadäk kubägän täŋpäŋ kowata kowata nadäŋ yämikinik täŋpeŋ kuŋat täkot. Ude täŋpeŋ kuŋarirä biŋam nadäŋpäŋ bänep oretoret pähap api täŋpet.   
\p
\v 3  \x * \xo 2:3 \xt Gal 5:26; Rom 12:10\x* Injinta nadäwä ärowani täŋirän injin-tagän nämo nadäneŋ. Nämoinik! Injinta nadäwä äpani täŋirän notjiyeta nadäwä ärowani täk täkot.  
\v 4  \x * \xo 2:4 \xt 1Ko 10:24,33\x* Ba injinken epäntagän nämo nadäneŋ. Nämo, notjiye täŋkentäk-kentäk täŋpäŋ kuŋat täkot.  
\v 5 Jesu Kristotä kädet ŋode täŋpeŋ kuŋatkuko udegän-inik täŋpeŋ kuŋat täkot;   
\b  
\q1
\v 6  \x * \xo 2:6 \xt Jon 1:1-2, 17:5\x* Jesu ini uwä Anutu itkuko upäŋkaŋ wäpi biŋam ikek Anutu udegän itta nämo nadäŋkuk.   
\q1
\v 7  \x * \xo 2:7 \xt 2Ko 8:9; Jon 1:14\x* Nämoinik! U wäpi biŋam käbop peŋpäŋ komen äma äworeŋpäŋ watä äma jopigän ude itkuk.   
\q1
\v 8  \x * \xo 2:8 \xt Rom 8:3; Jon 10:17; Hib 5:8, 12:2\x* Komen äma iŋam dapun terak äbäŋkaŋ inita nadäwän äpani täŋirän Nani täŋo mani buramiŋpäŋ kädet peŋ imiŋkuko ugän ehutpäŋ iwat yäpmäŋ kuŋtäŋgän kumäk-kumäki kaŋ-ahäŋkuk. Täŋkaŋ jop nämo kumbuk. U komi pähap nadäŋpäŋ päya kwakäp terak utpewä kumbuk.   
\q1
\v 9-10  \x * \xo 2:9-10 \xt Apos 2:33; Efe 1:20-21; Hib 1:3-4\x* \x * \xo 2:9-10 \xt Rom 14:11\x* Ude täŋkuko unita Anututä imaka imaka kunum gänaŋ, kome terak ba kumbani mäjotä irani-ken u kuduptagän gwäjiŋ äpmoŋ imineŋta Jesu yäpmäŋ päro punin-inik unu teŋkuk. Teŋpäŋ wäp ätu yärepmit moreŋpäŋ wäp biŋam ärowani-inik imiŋkuk.   
\q1
\v 11  \x * \xo 2:11 \xt Rom 10:9\x* Unita imaka meni nikek kuduptagäntä kwawak ŋode yäŋahäneŋ; Jesu Kristo u Ekäni-inik itak! Ude yäŋahäŋirä Anutu Nan täŋo wäpi biŋamtä punin-inik ärok täyon.   
\s1 Komen äma bämopi-ken peŋyäŋek ude kuŋatne  
\p
\v 12  \x * \xo 2:12 \xt Sam 2:11; 1Pi 1:17\x* Unita notnaye, inä Anutu täŋo man buramik täkot. Näk inkät bok itkaŋ mani biŋam täwerira buramik täŋkuŋ. Unita apiŋo inkät nämo itkamäŋ upäŋkaŋ Jesu Kristo täŋo kädetta nadäŋkaŋ gwäk pimiŋpäŋ man buramik bian täk täŋkuŋo udegän täk täkot. Täŋkaŋ Anututä in inita biŋam iwoyäŋkuko unita nadäŋpäŋ iŋamiken umuntaŋpäŋ nadäŋ dämiŋpäŋ irit kodaki täŋo kädet iwat täkot.  
\v 13  \x * \xo 2:13 \xt Jon 15:5; 1Ko 12:6, 15:10; 2Ko 3:5; 1Te 2:13\x* Nadäkaŋ? Anututä kädet ini gäripi nadäk täyak intä u iwatta bänepjin-ken gäripikät kehäromi bok pewän ahäk täkaŋ.   
\p
\v 14 Unita imaka u ba u tänayäŋ täkaŋ uwä bänep täga terak täneŋ. Mankät-mankät ba yäŋwawak terak nämo täneŋ.  
\v 15 Ude tänayäŋ täŋo uwä Anutu täŋo nanakiye ude, momijin nämo, siwoŋigän api itneŋ. Ude itkaŋ komen ämawebe gwäjiŋ ärowani, momi täŋpani u bämopi-ken peŋyäŋek, guk ude kaŋ irut.  
\v 16 Peŋyäŋek ude itkaŋä irit kehäromi täŋo man iŋit dämiŋpeŋ kaŋ kuŋarut. Ude tänayäŋ täŋo uwä Kristo täŋo äbäkäbäk kadäni-ken inta bänep oretoret pähap täga api täŋpet. Imata, epän pähap inken täŋkuro u täŋira jopi nämo täŋkuk yäŋ api nadäwet.   
\p
\v 17  \x * \xo 2:17 \xt Rom 15:16; 2Ti 4:6\x* Täŋpäkaŋ nägätna käwep api piwa kuneŋ. Upäŋkaŋ kumäkta nämo bitnätat. Nämo, nutpewä kumbero uwä nägätnatä intäŋo nadäkinikjin-kät awähutpäŋ Anututa ärawa täŋ-imikimik ude täŋpek. Ude täkta bänep täga nadätat unita inkät oretoret kaŋ täna!  
\v 18  \x * \xo 2:18 \xt Plp 3:1, 4:4\x* Täŋpäkaŋ in udegän oretoret täŋpäŋ näkä nadätat udegän bänep pidäm nadäneŋ.   
\s1 Timoti täŋo manbiŋam  
\p
\v 19 In jide itkaŋ yäŋ nadäwa yäŋpäŋ unita Ekäni Jesutä ini nadäŋirän Timoti inken iniŋ kireŋpewa api ärewek. Täŋkaŋ inken nanik manbiŋam kubä äbä näwerän nadäŋpäŋ bänep pidäm kaŋ täŋpa.  
\v 20 Nadäkaŋ? Ninken äma Timoti udewani kubä nämo itak. Äma uwä inta iyap takinik täk täyak.  
\v 21  \x * \xo 2:21 \xt 2Ti 4:10\x* Täŋ, äma mäyap-iniktä initagän nadäwätäk täŋpäŋ Jesu Kristo täŋo epänta nämo nadäk täkaŋ.  
\v 22 Täŋpäkaŋ Timoti täŋo mebäri u nadäkaŋ. Uwä nanakiyetä naniye täŋkentäk täŋ yämik täkaŋ udegän Ekäni täŋo Manbiŋam Täga unitäŋo epän täŋkentäŋ namik täyak.  
\v 23 Unita näkken imaka u ba u ahäwayäŋ täyak unita itpäŋ kaŋkaŋä kämi, Timoti api iniŋ kireŋpewa ärewek.  
\v 24 Täŋpäkaŋ Ekänitä nadäŋ namänä kadäni käroŋi nämo itkaŋ api ärewet yäŋ nadätat.   
\s1 Epafroditus täŋo manbiŋam  
\p
\v 25  \x * \xo 2:25 \xt Plp 4:18\x* Eruk, notninpak Epafroditus unita täwerayäŋ. Näk täŋkentäkta wäyäkŋeŋira Epafroditus u iniŋ kireŋpewä wäpjin terak päbä täŋkentäŋ namiŋkuk. Täŋkentäk ämana unitä täŋkentäŋ namiŋpäŋ Anutu täŋo man meham täk täyak. Täŋpäkaŋ u inken äneŋi iniŋ kireŋpewa ärekta nadätat.  
\v 26 Notninpak u käyäm täŋirän manbiŋam nadäŋkuŋo unita inta nadäwätäk täŋ itak. Täŋkaŋ intä nadäwätäk täneŋo udeta in tabäkta bänepi kädäp ijiŋ itak.  
\v 27 Täŋpäkaŋ käyäm ähan nämo täŋkuk. Taŋi täŋpäŋ pära kumbuk. Upäŋkaŋ Anututä butewaki nadäŋ nimiŋpäŋ täŋkentäŋ imiŋirän nämo kumbuk. Kumbuk yäwänä butewaki ärowani nadäwam unita nek bok täŋkentäŋ nimiŋkuk yäŋ yäyat.  
\v 28 U kaŋpäŋ bänepjin tägawekta ba näk udegän nadäwätäk ikek nämo kaŋ kuŋara yäŋpäŋ ŋodetä api tewa ärewek.  
\v 29  \x * \xo 2:29 \xt 1Ko 16:16,18; 1Ti 5:17\x* Unitä äreŋirän bänep täga nadäŋ imiŋpäŋ Ekänita yäŋpäŋ not täŋ imineŋ. In äma udewani oraŋ yämik täkot.  
\v 30 Uwä Kristo täŋo epänta yäŋpäŋ gädäp kumbuk. In täŋo bägup yäpmäŋpäŋ watä epän täŋ namiŋpäŋ gupita nämo iyap taŋkuk.   
\c 3  
\s1 Gup kädata nadäŋitna ärowani nämo täneŋ  
\p
\v 1  \x * \xo 3:1 \xt Plp 2:18\x* Eruk notnaye, man kubä yäwa. Ekänita yäŋpäŋ bänep pidäm terak kuŋat täkot.  
\p Ba man bian täwerani ugänpäŋ täwetta nämo gaŋa täyat. Nämo, man unitä watä täga it tamek.  
\v 2  \x * \xo 3:2 \xt Sam 22:16,20; Rev 22:15\x* Täŋkaŋ aŋta watäni itpeŋ kuŋat täkot! Uwä äma wakiinik, Anutu iŋamiken siwoŋi itta gupi moräk madäkta yäk täkaŋ. U Juda täŋo baga man u iwatpäŋ ude uwä yäk täkaŋ. Upäŋkaŋ nämoinik nadäŋ yämineŋ.  
\v 3  \x * \xo 3:3 \xt Rom 2:29\x* Nämo! Gup moräk madäwani bureni-inik uwä nin. Ninä Kudupi Munapik täŋo kehäromi terak Anutu iniŋ orerani, ba Kristo Jesu terakgän oretoret täk täkamäŋ unita gup moräk madäwani bureni-inik itkamäŋ. Täŋkaŋ nin ŋode nadäk täkamäŋ; Imaka u ba u gupnintä täk täkamäŋ unitä Anutu iŋamiken täga nämo täŋkentäŋ nimek.   
\p
\v 4  \x * \xo 3:4 \xt 2Ko 11:18,21\x* Imaka u ba u gup kädatä täŋpewän Anutu iŋamiken siwoŋi täga itne täŋpänä Pol näk Anutu iŋamiken siwoŋi-inik iram. Imata, näk gup käda täŋo täŋkentäk udewani mäyap yäput, äma kudup yärepmitkuro uwä ŋode;  
\v 5  \x * \xo 3:5 \xt Luk 1:59; Rom 11:1; 2Ko 11:22; Apos 23:6\x* Näk Isrel äma bureni, Benjamin täŋo äbotken nanik. Näk ahäŋpäŋ parira kepma 7 ude täreŋirän gupna moräk madäwani. Bureni! Näk Juda äma pähap. Täŋkaŋ baga man täŋo miŋi, Parisi äma itkut.  
\v 6  \x * \xo 3:6 \xt Apos 8:3\x* Baga man unita nadäkinik täŋpäŋ unita gwäk pimiŋpäŋ äbot täŋpani täŋo iwan äma ude itkut. Ba näk Moses täŋo baga man kudup iwat moreŋpäŋ siwoŋi-inik ude itkut. Äma kubätä Moses täŋo baga man iwatpäŋ Anutu iŋamiken siwoŋigän täga irän yäwänäku näk imaka, siwoŋigän itet. Imata, näk baga man u iwatta gwäk pimiŋpäŋ iwat täŋkuronik.   
\p
\v 7  \x * \xo 3:7 \xt Mat 13:44,46\x* Upäŋkaŋ ude nämo! Bian imaka u ba unitä Anutu iŋamiken täŋpewän siwoŋi itat yäŋ nadäŋkuro unita apiŋo Kristota yäŋpäŋ nadäŋira jopi täk täyak.  
\v 8-9  \x * \xo 3:8-9 \xt Rom 3:21-22\x* Ba ugän nämo. Apiŋo näk Ekänina Kristo unitäŋo mebäri kakinik täŋpäŋ nadäwa inide kubä täk täyak. U imaka tägagämän-inik kubä unita imaka bian yäŋkut ba täŋkuro unita nadäwa jiraŋ bureni-inik ude täk täyak. Näk Kristo yäpmäŋ wädäŋpäŋ u kwasikorayäŋ yäŋpäŋ imaka kuduptagän jiraŋ yäŋ yäŋpäŋ bitnäŋ moreŋkut. Apiŋo baga man iwatpäŋ Anutu iŋamiken siwoŋi irit unita nadäwa bureni nämo täk täyak. Nämoinik! Anutu iŋamiken siwoŋi irit kädet kubägän itak, u Kristota nadäŋ imikinik täktäk kädet. Kädet uterakgän Anututä ini Ämawebe siwoŋi yäŋ yäŋtäreŋ nimani.  
\v 10  \x * \xo 3:10 \xt Rom 6:3-5; Rom 8:17; Gal 6:17\x* Täŋpäkaŋ näk imaka kubäta nämo nadätat. Kristo-kät not täŋpäŋ kuŋattagän nadätat. Ba akukakuki täŋo kehäromi näkä terak ahäŋirän komi nadäŋkuko udegän näkä yäpurärätpäŋ kaŋ nadäwayäŋ nadätat.  
\v 11  \x * \xo 3:11 \xt Apos 4:2; Rev 20:5-6\x* Ude täŋpäŋ nadäk unitä iŋitpäŋ kumbuko udegän iŋitpäŋ kuŋattäŋgän kumäŋ-kumäŋ-ken nanik akuŋkuko udegän äneŋi api akwet yäŋ nadätat.   
\s1 Epmäget peŋ nimani u yäpmäkta bäräŋene  
\p
\v 12  \x * \xo 3:12 \xt 1Ti 6:12,19; Apos 9:5-6\x* Ŋode uwä näkŋata nämo yäyat; Baga pewani-ken ahäŋpäŋ epmäget uku yäput yäŋ nämo yäyat, ba Kristo-kät kwasikot-inik täŋpäŋ kuŋat täyat yäŋ nämo yäyat. Nämo, jop Kristo Jesutä näk inita nämagutkuko unita epmäget u yäpmäkta ehutpäŋ kädet-ken bäräŋek täyat.  
\v 13 Unita notnaye, näkŋata epmäget u bian yäput yäŋ nämo nadätat. Upäŋkaŋ ŋode uwä täk täyat; Imaka bian nadäŋkut ba täŋkuro u mäde ut yämik täyat. Täŋpäŋ imaka iŋamna-ken itak u yäpmäkta gwäk pimiŋpäŋ bäräŋek täyat.  
\v 14  \x * \xo 3:14 \xt 1Ko 9:24\x* Bureni! Anututä Jesu Kristota yäŋpäŋ kunumta biŋam nämagutpäŋ baga pewani-ken epmäget peŋ namiŋkuko u kaŋ-ahäwetta dapunatä kaŋit-kaŋit bäräŋetat.   
\p
\v 15  \x * \xo 3:15 \xt 1Ko 2:6\x* Täŋpäkaŋ ämawebe nadäk-nadäk täga yäpmäŋ kuŋat täkaŋ inä, nadäk-nadäk näkä yäŋahätat ŋo udegän nadäŋpeŋ kuŋatne. Täŋ, in ätutäwä nadäk inigän kubä iŋit täkaŋ uwä Anututä bänepjin-ken peŋyäŋeŋirän api nadäwä täreneŋ.  
\v 16  \x * \xo 3:16 \xt Gal 6:16\x* Unita kädet iwat yäpmäŋ äbumäŋo ugän kaŋ iwat yäpmäŋ kuna!   
\p
\v 17  \x * \xo 3:17 \xt 1Ko 4:16; 1Te 1:7; 1Pi 5:3\x* Eruk notnaye, näk intäjukun kuŋkaŋ kädet näkä täŋpäŋ täwoŋärek täyat ugän kaŋ täŋput. Ba äma ätutä näkŋo kädet iwarirä yabäŋpäŋ-nadäk täkaŋ udegän kaŋ täŋput.  
\v 18  \x * \xo 3:18 \xt 1Ko 1:23; Gal 6:12\x* Täŋpäkaŋ äma ätuta täwetkuro u äneŋi konäm butewaki terak täwetat; U Kristo kumbuko unitäŋo manbiŋamta iwan täŋpäŋ kuŋat täkaŋ.  
\v 19  \x * \xo 3:19 \xt Rom 16:18; Rom 8:5-6\x* Äma udewani uwä paot-paotta biŋam yäwani. Gupi täŋo gäriptä ärowani täŋ yämik täyak. Ba imaka mäyäk ikekta bänep täga pähap nadäk täkaŋ. Täŋkaŋ bänep nadäk-nadäki imaka kome terak nanik unitagän pek täkaŋ.  
\v 20  \x * \xo 3:20 \xt Efe 2:6,19\x* Täŋpäkaŋ ninäwä komenin kujat uwä kunum unita uken nanik Ekäni Jesu Kristotä äpäŋpäŋ nimagurekta oretoret terak itsämäŋkamäŋ.  
\v 21  \x * \xo 3:21 \xt Rom 8:29; 1Ko 15:28; 1Ko 15:43-53\x* Täŋkaŋ Kristo unitä äma ba imaka kuduptagän yäpmäŋ äpäŋpäŋ ini gämori-kengän äbot kubägän yepmaŋpekta kehäromi pat imitak. Täŋkaŋ kehäromi unitä gupnin parawani yäpmäŋ äyäŋutpewän iniken gupi ude, peŋyäŋek wärani nikek api äworene.   
\c 4  
\p
\v 1  \x * \xo 4:1 \xt 1Te 2:19-20\x* Unita notnaye, näkŋo man u nadäŋkaŋ Ekäni terak kwasikotpäŋ kehäromigän kuŋat täkot. Bänepnatä inta nadäk täyat u inide kubä. Ba in uwä gwäki tägagämän kubä Anututä namitak ude bumik unita inta yäŋpäŋ bänep oretoret terak kuŋat täyat.   
\p
\v 2 Täŋpäkaŋ wanotninyat Yuodia kenta Sintike, ek Ekänita yäŋpäŋ bänep kubägän peŋpäŋ kuŋat täkon.  
\v 3  \x * \xo 4:3 \xt Sam 69:28; Luk 10:20; Rev 20:12\x* Täŋpäkaŋ notnapak täŋkentäk ämana, gähä webe yarä u yabäŋ yäwariri siwoŋigän kuŋat täkon. Imata, webe yarä u ba Klemen-kät notnaye ätu ukät Ekäni täŋo Manbiŋam Täga u yäŋahäkta täŋkentäŋ namiŋkuŋ. Unitäŋo wäpi kudän, irit kehäromi täŋo buk terak kudän täwani.   
\s1 Yäŋpidäm-pidäm man  
\p
\v 4  \x * \xo 4:4 \xt Plp 3:1\x* Unita ämawebenaye, kadäni kadäni Ekänita yäŋpäŋ bänep oretoret nadäŋpeŋ kuŋat täkot. Äneŋi udegän yäkgän täŋpa; Oretoret täk täkot!  
\v 5  \x * \xo 4:5 \xt Hib 10:25,37; Jem 5:8-9\x* Täŋpäkaŋ Ekäni täŋo äbäkäbäk kadäni keräp täyak unita äma iŋamiken äma kwini täŋo kädet iwat täkot.  
\v 6  \x * \xo 4:6 \xt Mat 6:25-34; Kol 4:2\x* Täŋkaŋ imaka u ba unita nadäwätäk nämo täneŋ. Nämoinik, bänepjin-ken nadäk ba man jide pätak u Anutu-ken yäŋahäŋpäŋ iwet täkot. Täŋkaŋ yäŋapik manjin uwä bänep täga terak yäŋapik täkot.  
\v 7  \x * \xo 4:7 \xt Ais 26:3; Jon 14:27; Kol 3:15\x* Ude täŋkaŋ Anututä bänepnin-ken bänep pidäm pewän ahäk täkaŋ unitä bänep nadäk-nadäkjinta watä irirän Kristo Jesu kwasikotpäŋ bätakigän täga api kuŋatneŋ. Bänep pidäm Anututä bänepnin-ken pewän ahäk täkaŋ uwä säkgämän, inipärik kubä, komen ämatä nadäwä tärenaŋi nämo.   
\p
\v 8  \x * \xo 4:8 \xt Rom 12:17\x* Täŋpäkaŋ notnaye, man kubä ŋode täwetat; Imaka tägatäga ŋodetagän nadäŋpeŋ kuŋat täkot; Imaka bureni-inik, imaka mäyäki nämo, imaka siwoŋigän kudupi paki-inik, imaka säkgämän, ba kädet mebäri mebäri unita tägagämän yäŋ yäk täkamäŋ. Nadäk-nadäkjin imaka udewani terakgän peŋpäŋ kuŋat täkot.  
\v 9  \x * \xo 4:9 \xt Rom 16:20; 1Ko 14:33; 1Te 5:23\x* Ude täŋkaŋ näk imaka täŋpäŋ-täwoŋärek ba täwetpäŋ täwoŋärek täŋira kaŋpäŋ nadäk täŋkuŋo ugänpäŋ täŋ yäpmäŋ kuŋat täkot. Täŋpäkaŋ Anutu bänep pidäm mähemitä inkät bok api itneŋ.   
\s1 Pol bänep täga nadäŋkuk  
\p
\v 10 Eruk notnaye Ekänita oretoret pähap täyat uwä ŋode; In kadäni käroŋi nabäŋ äwaräkuk bumik täŋ yäpmäŋ äbätäŋgän apiŋo näka äneŋi nadäŋ namiŋpäŋ täŋkentäŋ namik täkaŋ. Täŋkaŋ in näka nadäŋkuŋo upäŋkaŋ imaka täŋkentäŋ namikta kädetta wäyäkŋeŋkuŋ käwep.  
\v 11  \x * \xo 4:11 \xt 1Ti 6:6\x* Näkŋata butewaki nadäŋpäŋ nämo yäyat. Nämo, waki ba täga ahäŋ namik täkaŋ uken nadäwätäk-kät nämo, bänep täga terakgän itta epäni täŋpäŋ nadäwa tärekaŋ.  
\v 12 Unita jäwäri ba tuŋumna nikek irero upäŋkaŋ unita nadäwätäk nämo täk täyat. Ketemna nikek ba nakta jop iret, ba tuŋumna nikek ba tuŋumta jop irero upäŋkaŋ bänep tägagän nadäŋpäŋ iret. Kadäni tägaken ba kadäni wakiken kwikinik irit unitäŋo mebäri nadäŋ moretat.  
\v 13  \x * \xo 4:13 \xt 2Ko 12:10; 2Ti 4:17\x* U imata? Kehäromi namani Kristo unitäŋo kehäromi terak imaka imaka täga täŋpet.  
\v 14 Upäŋkaŋ intä näk komi bäräpi terak irira täŋkentäŋ namiŋkuŋo unita inta säkgämän nadätat.   
\p
\v 15  \x * \xo 4:15 \xt 2Ko 11:9\x* Täŋkaŋ Pilipai äbot täŋpani in ŋode nadäk täkaŋ; Ekäni täŋo man yäput peŋkut-ken uken Masedonia kome pewayäŋ täŋira äbot täŋpani kome ätuken naniktä nabäŋ äwaräkuk täŋkuŋ. Täŋirä inkätgän namiŋ-gamiŋ täŋpeŋ kuŋatkumäŋ.  
\v 16 Bureni, Tesalonaika yotpärare-ken irira in täŋkentäŋ namikta näka iron ätu pewä äbäk täŋkuŋ.  
\v 17 Moneŋ tuŋum ätukät kaŋ namut yäŋpäŋ nämo yäyat. Nämo, gwäki täga kunum täŋo käwut-ken nanikpäŋ taŋigän kaŋ ahäŋ tamän yäŋpäŋ yäyat. Mebäri unita täŋkentäk epän u pen kaŋ täŋput yäŋ nadätat.  
\v 18  \x * \xo 4:18 \xt Plp 2:25; Ese 20:41; Efe 5:2\x* Täŋpäkaŋ näk imaka kubäta nämo wäyäkŋetat. Nämo, notjinpak Epafroditustä iron inken nanik namiŋirän täŋbumbum äma ude bumik itat. Intä näka täŋ namiŋkuŋo unita nadäŋira Ekänita gupe käbäŋi nikek ijiŋ imani bumik täyak. Anututä unita nadäwän säkgämän-inik kubä täkaŋ.  
\v 19 Täŋpäkaŋ Anutunatä tuŋumi säkgämän-inik, iniken peŋyäŋek ikek, Jesu Kristoken buŋärani uken nanikpäŋ api tepmäŋ towik täŋpek.  
\v 20 Unita Anutu nanin-ken oretorettä oretoret pat yäpmäŋ kuk täyon. Bureni!   
\s1 Yäŋtärek man  
\p
\v 21 Eruk, in mena jinom yäpmäŋpäŋ Anutu täŋo kudupi ämawebe Kristo Jesuta biŋam täkaŋ u oretoret manna kaŋ yäwerut. Ba äbot täŋpani notjiye näkkät itkamäŋ ŋo udegän oretoret man täwetkaŋ.  
\v 22  \x * \xo 4:22 \xt Plp 1:13\x* Täŋkaŋ Anutu täŋo kudupi ämawebe kuduptagän ba äbot täŋpani Sisatä yotken epän täŋ imik täkaŋ u imaka, oretoret man tewä ärekaŋ.  
\v 23 Täŋpäkaŋ Ekäni Jesu Kristo täŋo bänep irontä bänepjin täŋ-meham täyon.