\id GAL - Inoke-YateNT [ino] -Papua New Guinea 1992 (DBL 2014) \h Kalesia \toc1 Kalesia \toc2 Kalesia \toc3 Ka \mt1 Kalesia \ip Kalesia kumate mai'ne'a Yisasi ke afi'a apaipafi male'naya vaya'aite Polo'a mani avo kano apami'ne. Yisasi'a ako fali'neapati hetino ko'ku'napi haitekeno Polo'a 23 kafu akeva mai'neno Kalesia ke kamale'ne. \c 1 \p \v 1 Nakaeya Polo'na Yisasi ke ne'afukeno ali'ya'ale hunate'nea ve'kamo'na mani avo ne'kaove. Yisasi ali'ya alisoa yafe mako ma mopafi ve'kamo'a huo'nate'nea'maki Yisasina fali'neapati alino hetite'nea Anumaya Koti Afotimo'ae Yisasi Kalaisi'ae navalete'ana hunata'ake'na Yisasi ke hu'na fole ne'auve. \v 2 Nakaeya'ae mai'naya nepu nasa'nimoki'ae Kalesia kumate mai'naya Anumaya Koti anaka'aife “Felukae.” huta falu fala hunelapateta mani avo ne'kaove. \p \v 3 Anumaya Koti Afotimo'ae Anumayati Yisasi Kalaisi'ae vaya ali'ana kayone hu ya'ae lapaipamo'a falu lahapaisea ya'ae lapamisa'ae. \p \v 4 Meni kanafina mi'ko vaya'moki hao'otake ya nehaya yafe mopale hani ya'mo'a aino lati'kano nofi kilate'nikeno ani yapati lavaleno laku lame alino katisea yafe Yisasi'a Anumaya Koti Afotimo haiya kava huno lakaeya hao'otake yapi mai'nonakeno Yisasi'a alino kalu helatekefe akesa afino akai'a akufa ha'kilateno fali'ne. \v 5 Ani kava hu'nea yafe Anumaya Koti aki alita asaka hiketao. Anumaya Kotiteka amuse hisuna ya'mo'a afa'a haneke haneke hume haise. Lamake. \s1 Yisasi kanale ke mako ke'ake hane'ne. \p \v 6 Yisasi Kalaisi vaya alino kayone hu ya'aleti akaeyate visaya yafe Anumaya Koti'a ke hiketapa akaeyate u'naya'maki makale'a fate akufa ke ne'afitapa Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe kanale ke lapa'kame'ya ne'amea yafe nakaeya namo'yo ne'aiye. \v 7 Lamake Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe fate kanale ke o'male'nea'maki mako vaya'moki ani ke hu'a haviya nehae. Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe kanale ke ai'a yahae nehu'a fate akufa ke lahapa'nepaiketapa aole lapaipa lapa'kesa ne'afea kava hunelapatae. \v 8 Havi kava hunelapataya'maki maleka lapa'kesa maleo. Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe kanale ke lahapapai'noa kemo'a lamake'ake nehiki afeo. Lakaeyafi ko'ku'napi kayo kayo anakapi fate ke lahapapaisunaketapaena o'afeo. Ani fate ke lahapapaisaya vaya'aina Anumaya Koti'a hai vaipateteno ata kumapi hupatese hu'nae nehoe. \v 9 A'ke'ainaka lahapapai'noa ke ete'na mako'ae lahapapaikefe hoe. Mako vaya'moki Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe lahapapai'noa kanale ke lapaipafi male'naya akufa ke lahapa'opai'a fate ke lahapapaisayana ani lahapapaisaya vayana Anumaya Koti'a hai vaipateno ata kumapi hupatese hu'nae nehoe. \p \v 10 Mani ke nehoana vaya'moki afi'a amuse hunatesaya ke'ake nehufe? He'e ani akufa ke nohoe. Anumaya Koti'a afino “Kanale ke nehane.” huno hunatesea yafe huketapa ne'afife? He ani ke nehoe. A'ke'ainaka hu'noa kavana akete'a vaya'moki amuse hisaya yafe ne'nahaiya'maki meni “Amuse hukae.” hu'nae nohoe. Vaya'moki “Kanale kava nehe.” hu'a hisaya yafe nahaininana Yisasi ali'ya ve'ka o'maunine. \s1 Polo'a Yisasi ke ne'afikeno ali'ya'ale hute'nea avake. \p \v 11 Nepu nasa'nimokitapa lahapa'nepauki afeo. A'ke'ainaka lapa'kaeya lahapapai'noa ke Yisasi'a lakaeyate fali'nea kanale ke vaya'moki apa'ku apa'kesafati ali'a fole o'ai'naki Anumaya Koti'a akai'a aipa akesafati alino fole ai'ne. \v 12 Mako vayapati ani ke o'afi'noe. Ani kava hu'a mako vaya'moki ali'a naya hake'na mani ke o'afi'noa'maki Yisasi Kalaisi'a akai'a mani ke alino fole aike'na afite'na lahapapauve. \p \v 13 A'ke'ainaka nakaeya Yuta vaya'ai mono ke afi'na alakepa hu'ne'na a'kame male'noketapa nakaeya navake'a ako afi'nae. Anumaya Koti anakana Yisasi ke afi'a apaipafi male'naya vaya'aina nahau huo'apate'na hapa'na hano hukefe lusiya hu'na ali'na haviya hupate'noe. \v 14 Nakaeya'ni aunale vayana apa'kase'na Yuta vaya'ai mono ke ali'na hipo'ya hute'na lusi ali'ya ali'na lakinakomoki hu'naya ke afi'na alakepa hu'na a'kame male'noe. \p \v 15 A'kame male'noa'maki hokoteno ita'nimo'a alio'nate'nikeno ali'ya'a alisoa yafe Anumaya Koti'a nakaeyafe “Fate akufa ve'ka maiyo.” hunateteno akai'a vaya alino kayone hu yateti nakaeya hapali'ne. \v 16 Nakaeyafe afiteno hapali male'nea yafe Isaleli nofi o'mai vaya'aipina Yisasi ke hapapaisoa yafe akaeya mafa'ne'a nakaeya naulakale fole aike'na aepa'a afite'na mako ma mopale ve'kae naveli'nea yafe “Na akufa ya naveli'ne?” hu'na apafio'ke'noe. \v 17 Apafio'ke'na Yelusalemu kumate hokote'a Yisasi ke ne'afikeno hupate'nea vaya'aite o'u'na ani ke apafio'ke'noa'maki alu koteka Alepia u'na ako maike'na ete'na Tamasi'kasi kumateka e'noe. \v 18 Aole'ae mako'ae kafu maite'na Yelusalemu kumate hai'na Pita'ae mai'neta'a aole sota'ake mai'ne'na kake hu'no'ae. \v 19 Mai'neta'a Yisasi akana'amo'a aki'a Yemisi'a akai'ake ake'noe. Mako Yisasi ke ne'afikeno ali'yate hupate'nea vayana o'apa'ke'noe. \v 20 Nakaeya kasuke nohuki Anumaya Koti aulakale lamake hu'na mani avo ne'kaove. \p \v 21 Yelusalemu kumateti atale'na Silia koteka'ae Silisia koteka'ae u'noe. \v 22 Ina kava hu'na u'ne'na hu'noa'maki Yutia aupalika mai'ne'a Yisasi ke ne'afea anaka'moki nakaeya naukosa o'nake'nae. \v 23 Naukosa o'nake'a nakaeyafena make hu'a nehake'a ani vaya'moki afi'nae “A'ke'ainaka Yisasife afi'a apaipafi male'a apa'ku'a ami'naya vayafe ‘O'nahaiya kava nehae.’ huteno ‘Ani kava hano hise.’ huno lakaeya latafa huno kayo keve lami'nea ve'kamo'a meni Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe ke huno fole ne'aiye.” hu'a hu'nake'a afi'nae. \v 24 Ani ke hapapaike'a ne'afi'a Anumayamona naku ami'noa yafe Anumaya Koti aki ali'a asaka hu'nae. \c 2 \s1 Mako Yisasi ke ne'afikeno ali'yate hupate'nea anaka'ae Polo'ae kake hute'a mako'ke apaipale male'nae. \p \v 1-2 Naya aole hano huteno naiyalekati aole'ae aole'ae kafu maitokeno Anumaya Koti'a uvo huno hunateke'na Yelusalemu kumate ete'na ne'u'na Panapasi'ae Taitasi'ae anavaletoketa lo'kata u'none. Uteta haviku mono kava vaya'moki ke nehoa ali'yafe “Havi kava nehane.” hu'a hisake'na “Afa ali'ya o'ali'noe.” hute'na fatako hu'na Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe kanale ke ina kava hu'na Isaleli nofi o'mai vaya'aina hapa'nepauva kavana mono kava vaya'ale'ke u'na hapapai'noe. \v 3-4 Hapapauke'a atalu hu'a mai'nayapi mako vaya'moki kasuke nehu'a “Lakaeya Yisasi ke afita laipafi male'nona vaya mai'none.” nehu'a lakesi hu'a lakekefe nopi hai'a mai'nae. Mai'ne'a avale'na u'noa ve'ka Taitasife “Yuta vaya'mokita lakoya ano'a laka nehuna ya hutapa Taitasi akufa laka heo.” hu'nae. Taitasi'a akaeya Isaleli nofi ve'ka o'mai'nifa Kali'ki nofi ve'ka mai'nea yafe ani ke nehae. Nehaketa monote kava vaya'mokita apa'kaeyafe “Apaotenaki ataleo.” haketa afa'a mai'none. Ani lakesi haya vaya'moki “Mosese'a ke male male'nea ke a'kame malesune.” hu'a nehae. Ani ke male male'nea kemo'a nofi hulate'nea ke hane'nea'maki Yisasi Kalaisi'ae aita kamata mai'nona yafe ani nofi ako kalu helate'niketa kanale huta mai'nona'maki ani vaya'moki “Halate etetapa ani nofipi maiyo.” hu'a hae. \v 5 Nehaya'maki apa'kae ke lamake o'afita huta Taitasi akufa laka ohu'none. Laka huninana a'ke'ainaka ke'ae lamake'ake ke Yisasi'a lakaeyate fali'nea ke'ae lo'kano haneseana haviya huke nehuta laka ohu'none. Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe lamake ke haneke haneke hisea yafe apa'kae ke o'afitafa hu'none. \p \v 6 Yelusalemu u'na ke hapapai'noa vayafe “Apa'ki'ae kava vaya mai'nae.” hu'naya'maki “A'ke'ainaka hu'naya kavana afa ya hane'ne.” nehu'na nakesa afoana Anumaya Koti'a ala laki hane'nea ya'ae ameka lakufale'ae akesa no'afe. Ani kava vaya'moki ke nahapaiya'maki saufa ke mako hake'na o'afi'noe. \v 7 O'afinoa'maki inake hu'a apa'kesafi ako afi'nae “Yuta vaya'aite Yisasi'a fali'nea yafe hapapaisea yafe Anumayamo'a Pitana hutekeno u'nea kava huno Isaleli nofi o'mai vaya'aite Yisasi'a fali'nea yafe hapapaisea yafe Anumayamo'a Polona hutekeno u'ne.” hu'a afite'a ali'ya aepa'ni'a ne'ake'a “Kanalene.” hu'a hunate'nae. \v 8 Anumaya Koti'a lo'kiya'aleti Pitana Yuta vaya'aipi Yisasi ke hapapaisea yafe alino hetite'neno ani kava huno Anumaya Koti'a lo'kiya'aleti nakaeya Isaleli nofi o'mai vaya'aipi Yisasi ke hapapaisoa yafe alino hetinate'ne. \v 9 Ani ke hapa'nepauke'a “Kava vaya mai'nae.” hupate'naya vayana Yisasina akana'amo'a Yemisi'ae Pita'ae Yoni'ae ani ke ne'afi'a “Lamake hane.” hu'a “Anumayamo'a ani ali'ya kamiteno vaya alino kayone hu ya'aleti kaya nehe.” hute'a apayana Panapasi'ae la'ami'niketa laipa makopi ne'maleta “Lana'kaeya Isaleli nofi o'mai vayapi utana ali'ya ali'ao.” hu'a hunela'ate'a “Lakaeya Yuta vaya'aipi ali'yana alisune.” hu'a hu'nae. \v 10 Hute'a mako'ke ke'ae hune'male'a inake hae “Yuta vaya'ai folakapina ne'ya'api o'malesea vayafe kanale hutana apaya hi'ao.” hu'a hu'nayanake'na ani yafe nakesa ako ne'afi'na ani akufa yafe lusiya huno ne'nahaike'na kafekafe hu'na mi'ko afina ne'aloe. \s1 Pita'a havi kava hu'nea ya Polo'a huno fole aite'ne. \p \v 11-13 Pita'a Atio'ku kumate eno mai'neno hokoteno Yisasina apa'ku ne'amea Yuta nofi o'mai vaya'ae kanale huno ne'ya ne'nea'maki Yemisi mai'neatekati mako vaya e'a va'yi hakeno Pita'a ma akesa ne'afe “He'e hu'nona ya ne'atale'na Yuta nofi o'mai vaya Yuta vaya'moki apa'koyamo anona laka ohu'naya vaya'ae ne'ya ne'noa yafe ke nahaisafi?” huteno Yuta nofi o'mai vaya ne'apataleno aote uno ne'ya ne'neke'a mi'ko Yisasina apa'ku'a ne'amea Yuta vaya'moki ani kava hu'a apaipafi afi'a o'male'a amekati nehu'a apatale'a apaote u'a ne'nakeno Panapasi'a amekati nehaya kava aketeno ani akufa kava'ake hu'ne. Hike'na Pitana akoana havi kava hu'nike'na u'na akete'na vaya apaulakale ke ama'ki'noe. \v 14 Ke ne'ama'ki'na Yisasi'a lakaeyatefe fali'nea yafe lamake'ake kanale ke fatako huno hane'nea kate no'vake'na apa'kete'na mi'ko vaya mai'nake'na Pitana hapai'noe “Pitaka kakaeya Yuta nofi ve'ka mai'nana'maki Yuta vaya'moki nehaya kava ohu'ka Yuta nofi o'mai vaya'moki nehaya kava nehu'ka Yuta nofi o'mai vaya'ae ne'yana ako ne'nane. Na'ya hike'ka meni kakaeya Yuta nofi o'mai vaya'aife ‘Yuta vaya'moki nehaya kava heo.’ hu'ka apaumomo male'nane?” \s1 Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe afino aipafi malesea ve'kae Anumaya Koti'a “Alakepa ve'ka mai'nane.” huno hutekaiye. \p \v 15-16 Yuta nofi vaya o'mai'ne'a hao'otake kava nehaya vaya lakaeya o'mai'nona'maki Yuta nofi a'nemoki alilate'naya yafe Yuta nofi vaya mai'neta lakaeya ako afi'none Mosese ke male male'nea ke mako ve'kamo'a mi'ko a'kame malesea lo'kiya'a ohane'nikeno Anumaya Koti'a ne'akeno “Alakepa ve'ka mai'nane.” huno huo'atekaiya'maki Yisasi Kalaisi'a lakaeyate fali'nea yafe afino aipafi male'nea yafe'ke Anumaya Koti'a “Alakepa ve'ka mai'nane.” huno hute'ne. Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe lakaeya'ae afita laipafi male'nona Yuta vaya'mokita Anumaya Koti ke male male'nea ke mi'ko a'kame malesuna lo'kiyati o'male'nea'maki “Alakepa ve'ka mai'nane.” huno hulatesea yafe Yisasi Kalaisi'a lakaeyate fali'nea yafe'ke afita laipafi male'none. Ani ya'ake nehunakeno Anumaya Koti'a nelakeno “Alakepa vaya mai'nae.” huno hulate'ne. Mako vaya'moki Mosese ke male male'nea ke a'kame malesaya yateti Anumaya Koti'a “Alakepa vaya mai'nae.” huno huo'apatekaiye. \v 17 Anumaya Koti'a lakaeyafe “Alakepa vaya mai'nae.” hulatesea yafe Yisasi Kalaisi'ae lo'kata mai'neta akaeyafe lame'atiti nehunake'a vaya'moki lakaeyafe “Hao'otake kava nehaya vaya mai'nae.” hu'a hisaketapaena Yisasi Kalaisi'a “Hao'otake kava heo.” huno alino haviya nelahaife? He'e ani kava ohutafa hu'ne. \v 18 Ohu'nea'maki a'ke'ainaka Mosese ke male male'nea ke a'kame male'nona'maki ani kava nehuna yafe Anumaya Koti'a “Alakepa vayane.” huno huolate'nea yafe afiteta ne'ataleta “Meni Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe afita laipafi male'none.” huta nehuna'maki ete'na nakaeya ai'na yahae hu'na “A'ke'ainaka mai'noa kate ukoe.” hu'nininana haviya huninine. \v 19 Mosese ke male male'nea ke a'kame hume hume hai'noa yafe “Alakepa ve'kae huo'natekaiye.” hu'na afite'na fali'naya vaya'moki nehaya kava hu'na ani ke name'atiti nohoe. Anumaya Koti'a maike maike hu avamu'a namike'na haisea kava huke huke hu'na maisoa yafe ani ke male male'nea kemo'a nahaeke'na ako fali'noe. Yisasi'a nakaeya hao'otake ya'mo anona'a alisea yafe yofo yosale fali'nike'na nakaeya'ae yofo yosale akaeya'ae ako fali'noe. \v 20 Fali'noa yafe a'ke'ainaka mai'noa akufa kava ohu'na Yisasi'a naipafi mai'nea yafe ma mopale nakai'nike u'ne'na nohoa'maki Yisasi'a Anumaya Koti mafa'nemo'a nakaeyafe hau ayamopafati nehaikeno fali'nea yafe afi'na naipafi male'noa yateti haekafa hu'na ne'mauve. \v 21 Mosese ke male male'nea ke a'kame male'nona yafe Anumaya Koti'a “Alakepa ve'ka mai'nane.” huno hulate'nininana Yisasi'a afa kate fali'ninine. Inake hu'nae nehoe Anumaya Koti'a vaya alino kayone hulatekeno Yisasi'a fali'nea ya'mo'a afa ya'kana nehe hu'na na'kame'ya o'amikoe. \c 3 \s1 Ke male male'nea ke a'kame malesaya au'ava ya'ae Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe afi'a apaipafi malesaya au'ava ya'aefe hu'ne. \p \v 1 Hae. Kalesia kumate aneki vayana afeo. Yisasi'a “Alakepa vaya mai'nae.” huno hulatesea yafe yofo yosale lakaeyate fali'nike'na nakaeya lahapapauketapa lapaulakafati akaeya ake'neke'kana hutapa aketapa alakepa hu'naya'maki nala'a lapa'kaeya ano lapavataka hiketapa anekinaki nehutapa Yisasi ke ataletapa Mosese ke male male'nea ke'ake afitapa a'kame ne'malae? \v 2 Nakaeya meni mako'ke yafe lapafikekefe nehoe “Mosese ke male male'nea kele a'kame ne'malakeno Anumaya Koti Fate Akufa Avamu'a lapaipafi eno fale'nifi Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe afitetapa lapaipafi ne'malakeno eno lapaipafi fale'nife?” hu'na lapafine'koe. He Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe afitapa lapaipafi male'naya yafe lapaipafi eno mai'ne. \v 3 Hokotetapa Yisasi ke afitapa lapa'ku'a amitakeno Anumaya Koti Fate Akufa Avamu'amo'a lapaya hu'nea'maki meni na'ya hiketapa anekinaki nehutapa ameka lapa'kufaena lapa'kesa ne'afitapa “Nakai'nike Yuta vaya'moki nehaya kava'ake nehu'na alakepa ve'ka maikoe.” hutapa nehae. \v 4 Hokote afina Yisasi ke afitapa lapaipafi male'naya yateti ali'a haviya hulapate'naya ya afa ya'kana nehife? He'e afa'a o'ali'naya'maki Yuta vaya'moki a'a lapavataka nehayanaketapa etetapa apa'kaeya apa'kame ne'vafe? \v 5 Anumaya Koti'a akai'a Fate Akufa Avamu'a lapamiteno lo'kiya'aleti o'ake'nona avame hu ya'a alino fole ai'neana na yateti ani kava hu'ne? Mosese ke male male'nea ke a'kame male'naya yafe hu'nife? Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe afitapa lapaipafi maletetapa lapa'ku'a amitapa alakepa hu'naya yafe ani kava hu'nife? He Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe afitapa lapaipafi male'naya yafe ani kava hu'ne. \p \v 6 Ani kava hu'nea yafe Anumaya Koti autamafi Epalahamufe inake hu'ne \q1 “Anumaya Koti'a hutesea yafe afino aipafi male'neno aku amino alakepa hu'nea yafe Anumaya Koti'a ‘Alakepa ve'ka mai'nane.’ huno hute'neane.” \m \v 7 Ina kava hu'nea yafe afitapa alakepa heo. Epalahamu'a hu'nea kava hu'a Anumaya Kotife afi'a apaipafi malete'a apa'ku'a ami'a alakepa hu'naya vayana Epalahamu nofi anaka mai'nae. \v 8 Anumaya Koti'a a'ke'ainaka inake huno akesa'a afi'ne “Yuta nofi o'mai vaya'moki nakaeyafe afi'a apaipafi malesake'na ‘Alakepa vaya mai'nae.’ hu'na hupatekauve.” huno afi'neno kanale ke'a Epalahamufe ha'nepaino Anumaya Koti autamafi inake huno kamale'ne \q1 “Kakaeya kanale ke hapapaike'a Yuta nofi o'mai vaya'moki mi'ko afisakeno Anumaya Koti'a kanale manu apamisike'a kanale hu'a maikae.” huno avopina kamale'neane. \m \v 9 Kamale'neanakeno Epalahamu'a Anumaya Koti'a hutesea yafe afino aipafi male'neno aku amino alakepa hu'nea yafe Anumaya Koti'a kanale manu ami'ne. Ami'nike'a mako vaya'moki Epalahamu'a hu'nea kava hu'a Anumaya Kotife afi'a apaipafi ne'malaya vayana Anumaya Koti'a akai'a ani kanale manu ne'apame. \v 10 Anumaya Koti autamafi inake hu'a kamale'nayane \q1 “Mako vaya'moki mi'koma'a Mosese ke male male'nea ke a'kame o'male'a mako'ke'a ali'a atakaesayana Anumaya Koti'a hai vaipateteno hani kumapi apatekaiye.” hu'a kamale'nayane. \m Ani yafe meni mako vaya'moki “Mosese ke male male'nea kele a'kame malesukeno Anumaya Koti'a ‘Alakepa ve'ka mai'nane.’ huno hunatekaiye.” hu'a nehaya vaya'moki mi'ko ke'a a'kame o'malesayana Anumaya Koti'a hani kumapi apavaleno apatekaiye. \v 11 Anumaya Koti autamafi inake huno kamale'neane \q1 “Anumaya Kotife afino aipafi male'nea ve'kaena Anumaya Koti'a akai'a ne'akeno ‘Alakepa ve'ka mai'nane.’ huno huteteno maike maike hu avamu amisikeno lo'kiya vaino maike.” huno avopi ka'neane. \m Ani ke afuna yafe lamake ako afi'none Mosese ke male male'nea ke a'kame malaya kateti Anumaya Koti'a aketeno “Alakepa ve'ka mai'nane.” huno huo'atekaiye. \v 12 Mako Mosese hu'nea ke inake huno avopi kamale'niki afeo. \q1 “Mosese'a ke male male'nea ke mi'ko'a a'kame malesea ve'kamo'a maino lo'kiya vaike.” huno avona kamale'ne. \m Ani kemo'a “Lapa'kaitapi ina kava ma kava heo.” hu'nea'maki Anumaya Kotife afita laipafi malesuna yafena ohu'ne. Ani aole kemo'a fate fate ya hu'ana hu'na'ae. \v 13 Mosese ke male male'nea ke mi'ko a'kame o'male'nona yafe mako nofipi mai'nonanaketa hani kumapi ata leke leke nehea kumapi ukuna'maki lakaiti ani kava humo anona'a Yisasi'a laha'mano ani nofina heno a'kano huno miya helatesea yafe yofo yosale fali'ne. Anumaya Koti autamafi inake hu'a kamale'nae \q1 “Yofo yosale nili aite'a asaike'a falisaya vayana Anumaya Koti'a kayo apamisike'a falite'a hani kumapi ukae.” hu'a kamale'nae. \m Yisasina yofo yosale nili aite'a asaimale'naya yafe Yisasife inake hu'a nehae “Anumaya Koti'a kayo ne'ameanakeno faliteno hani kumapi ata leke leke nehea kumapi uke.” hu'a hu'nae. \v 14 Inani akufa ya fole aikeno fali'nea yafe a'ke'ainaka Anumaya Koti'a Epalahamuna kanale manu ami'nea manu Yuta nofi o'mai vaya'ae meni apamiketa lakaeya Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe afita laipafi male'nona yafe Anumaya Koti'a “Lapamikoe.” huno hu'nea Fate Akufa Avamu'a laipafi ako lami'ne. \s1 Anumaya Koti'a ke male male'nea kemo'a “Ma ya kamikoe.” huno lo'kiya vaimale'nea ke alino o'atakakaiye. \p \v 15 Nepu nasa'nimokitapa Anumaya Koti'a “Mako ya lapamikoe.” huno lo'kiya vaimale'nea ke meni vaya'mokita nehuna akufa kava hu'neanaki aepa'a afisae. Mako ve'kamo'a akesa afino “Falisoa afina ma ya alikane.” huno aulaka ake'neno huno lo'kiya vaino avopi kamale'nisike'a vaya'moki ani ke'a afitesakeno faliseana hu'nea ke mako vaya'moki ali'a haviya ohu'a apaipa apa'kesafati mako ke ani hume uno atale'neate hu'a avayu ohukae. Anumaya Koti'a ani kava huno lo'kiya vaimale'nea kemo'a alaki eno kanale huke. \v 16 Anumaya Koti'a “Ma ya kamikoe.” huno akai'a huno lo'kiya vaino Epalahamu'ae mako'ke akeho'amo'aefe'ke hu'ne. Ani Anumaya Koti autamafi kamale'nea ke “Kakeho'kamokife nehu'na mi'ko vaya'aife nehoe.” huno ohu'nea'maki “Mako'ke kakeho'kamo'ke amikoe.” huno hu'ne. Ani hu'nea ve'ka Yisasi Kalaisife hu'ne. \v 17 Mani nehoa ke'nimo aepa'amo'a ma kava hu'ne. Hokoteno Anumaya Koti'a Epalahamufe “Ma ya kamikoe.” huno lo'kiya vaino haya maletekeno fo hataleti teti kafu (430 kafu) eno utekeno anile Mosese ke male male'nea kemo'a va'yi hike'a afi'nae. Afi'naya'maki ani kemo'a hokoteno huno haya male'nea kemona lamake huno ano kalopa o'atalekaiye. Ani kemo'a a'ke'ainaka Epalahamufe “Kamikoe.” huno hapai'nea ke fanane ohuno haneke haneke hu'ne. \v 18 Anumaya Koti'a Epalahamufe “Ma ya hukatekauve.” huno lo'kiya vaino haya male'nea kemo'a inake huno hu'ne “Alakepa vaya mai'nae.” huno akai'a afa'a hulatesea yafe hu'nea'maki lakaeya “Mosese ke male male'nea ke aliteta a'kame malesunakeno Anumaya Koti'a ‘Alakepa vaya mai'nae.’ huno hulatekaiye.” huta hisutaena kasuke nehune. “Lakaiti nehuna kavateti ani ke hulate'ne.” huta nehuna'maki Anumaya Koti'a “Nakai'nike afa'a hulapatekauve.” huno ako haya male'ne. \p \v 19 Ani “Kamikoe.” huno lo'kiya vaino haya male'nea ke hu'neana na kava hikeno mako ke'ae ke male male'nea ke huno fole aino lahapai'ne? Ani kemo aepa'a lahapapaikuki afeo. Lakaeya hao'otake kava huna yana lavelikefe ke male male'nea ke'a kamalekeno hane'nea'maki haneme haneme haisea yafe ohu'niki Anumaya Koti'a ma akesa ne'afe “Epalahamu akeho'amofe ‘Ma ya kamikoe.’ hu'na lo'kiya vai'na haya male'noa ke ami'noa ve'ka Kalaisi'a va'yi hiseana ani ke male male'nea kemo ali'ya'a alino avaya akaiye.” huno hu'ne. Ani ke male male'nea ke Anumaya Koti'a ko'ku'napi kayo kayo vaya'a hapapaike'a apa'kaeya mako folakate ve'ka Mosesena hapaikeno Mosese'a ani kava huno vaya'aina hapapai'ne. \v 20 Mosese'a folaka'apifi mai'neno hapa'nepaiya'maki a'ke'ainaka Anumaya Koti'a huno lo'kiya vaino haya male'nea ke Epalahamuna hapaikefena mako ve'ka hutekeno eno ha'opai'nea'maki lusi ala ke hane'nea yafe Anumaya Koti'a akai'a mako'ke ve'ka mai'neno haute uno hapai'ne. \s1 Mosese ke male male'nea kemo'a Kalaisife afita laipafi malesuna yate lavalesea yafe yakailatesea afotimo mai'ne. \p \v 21 Ani kava hikeno Anumaya Koti'a Epalahamufe huno lo'kiya vaino haya male'nea ke hapaikeno henaka'a Mosese ke male male'nea kemo'a va'yi huteno hokote ke akaseno kame'a hane'nife? He'e ani kava ohu'ne. Mosese ke male male'nea ke a'kame ne'malona yafe maike maike hisuna lavamu lamiseana ke male male'nea ke a'kame ne'malona yafe Anumaya Koti'a “Alakepa vaya mai'nae.” huno hulatenina'maki ani ke'amo'a maike maike hisuna lavamu lamisea lo'kiya'a o'male'ne. \v 22 Lo'kiya'a o'male'nea'maki Anumaya Koti autamamo'a inake hu'ne “Mi'ko mopale vaya'moki hao'otake kava hu'a apa'kai'api ake'a hapa'ye nehaya ya'mo'a apatafa huno nofi hupate'ne.” Nofi hupate'nikeno Anumaya Koti'a inake he “Nakaeya ‘Ani ya alikae.’ hute'na hu'na lo'kiya vai'na haya male'noa ya alisaya yafe Yisasi'a apa'kaeyate fali'nea yafe afi'a apaipafi malesake'na nofipi mai'naya vaya'aina he'na kalu hepatekauve.” hu'ne. \p \v 23 Hokoteta Yisasife afita laipafi malesuna ke fole o'ai'nea afina Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe afita laipafi malesuna ke Anumaya Koti'a lavelisiketa akesuna yafe Mosese ke male male'nea kemo'a lusiya huno nofi hulate'neno kava hulate'ne. \v 24 Yisasi Kalaisi'a fole o'ai'nea kanafi Mosese ke male male'nea kemo'a kava hulate'nikeno Yisasi Kalaisi'a fole aino lakaeyate fali'nea yafe lakaeya afita laipafi ne'malona yafe Anumaya Koti'a “Alakepa vaya mai'nae.” huno hulate'ne. Ani kava hulatesea yafe Mosese ke male male'nea kemo'a kava hulate'ne. \v 25 Kava hulate'nea'maki Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe afita laipafi male'nona ke va'yi hu'nea yafe meni Mosese ke male male'nea kemo'a mako'ae kava hunolate. \s1 Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe afita laipafi male'nona yafe Anumaya Koti mafa'ne mai'none. \p \v 26 Lapa'kaeya mi'ko'amokitapa Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe afitapa lapaipafi ne'maletapa lapa'ku'a amitapa alakepa hutetapa Yisasi Kalaisi'ae lo'katapa mai'naya yafe Anumaya Koti'a alopa mafa'neyaka'a mai'nae. \v 27 Anumaya Koti'a Yisasi Kalaisi aku'ainaka lapavaleno lapate'neno akaeya'ae makopi mai'nakeno li falelapateketapa lapa'kufale kena nehavaiya avamete Yisasina havaili'nae. \v 28 Havaili'netapa Yisasi'ae lo'katapa ne'maiya vaya mako aiyayi huta mai'nae. Yuta vaya'ae Yuta nofi o'mai vaya'ae. Miya o'ali ali'ya vaya'ae a'va kate mai'ne'a miya ne'alea vaya'ae. A'ne'ae ve'ae no'maiya'maki meni Yisasi Kalaisi aku'ainaka ne'maiya yafe mako aiyayi hutapa mako'ke anaka'ake mai'nae. \v 29 Makopi mai'netapa Kalaisi vaya mai'naya yafe Epalahamu akeho'amokana hutapa mai'netapa Anumaya Koti'a Epalahamufe “Ma ya hukatekauve.” huno lo'kiya vaino haya male'nea yana lapa'kaeya'ae alikae. \c 4 \s1 Kalaisi'a hu'nea yateti Anumaya Koti mafa'neyaka hamale'none. \p \v 1 Nakaeya kemo aepa'a inake hu'na fole ai'na lahapapaikefe huki afeo. Afo'amo'a mafa'ne'amofe “Mi'ko afeno ya'ni'a kamikoe.” huno kahalita hute'nea'maki aise mafa'ne mai'nea afina mi'ko mopa akaeya ya hane'nea'maki ani afeno yana o'alino afa'a ali'ya ve'kakana huno mai'ne. \v 2 Aise mafa'ne mai'nea yafe ani afeno ya'ae hoyale'ae vaya'moki kava yakaite'nakeno maime maime haino ala huteno afo'amo'a “Alikane.” hu'nea kana fole aisea afina afeno ya'a aliteno akai'a kava yakaike. \v 3 Lakaeya'ae ani kava huta aise mafa'nekana huta mai'nona afina ma mopale lakinakomoki a'ke'ainaka hu'naya au'ava yapi mai'neta ali'ya vaya'kana huta mai'none. \v 4 Mai'nona'maki Anumaya Koti'a le'kanapai male'nea kana'amo'a eno va'yi hikeno Anumaya Koti'a mafa'ne'a hutekeno mopale elinekeno ma mopale a'mo'a alitetekeno Mosese ke male male'nea ke a'kame maleno aiya'afi mai'ne. \v 5 Aiya'afi mai'niketa lakaeya Mosese ke male male'nea ke a'kame ne'maleta nofipi mai'nona vayana Anumaya Koti'a lavaleteno akai'a alopa mafa'ne'a maisuna yafe Yisasife “Mopale laveo.” hikeno elineno nofi hulate'nea nofina alino kalu helatesea miya atalesea yafe fali'ne. \p \v 6 Lapa'kaeya Anumaya Koti alopa mafa'neyaka'a mai'naya yafe mafa'ne'amo Fate Akufa Avamu'a hutekeno lakaeya laipafi eno mai'neno lahapaiketa Anumaya Kotife “Lakaeya nelahaiya afotimokae.” huta Anumayamoteka ke huta afike afike nehune. \v 7 A'ke'ainaka nofipi mai'nana'maki meni Anumaya Koti'a kavale'nike'ka akai'a alopa mafa'ne'a mai'nane. Anumaya Koti mafa'ne mai'nana yafe “Ani ya kamikoe.” huno lo'kiya vaimale'nea yana alikane. \s1 Polo'a Kalesia mai'naya vaya'aife lusi akesa afi'ne. \p \v 8 Hokotetapa Anumaya Kotina aketapa alakepa ohu'netapa afi'ku yafe “Anumayatimo'ae.” hutapa apa'kisana fai'naya ya'mo'a nofi hulapate'niketapa mai'nayane. \v 9 Mai'naya'maki meni Anumaya Kotina aketapa alakepa nehakeno Anumaya Koti'a lapa'kaeya'ae lamake huno lapa'keno alakepa hu'ne. Vae namo'yo aiki a'ke'ainaka lapa'kinakomoki au'ava ya'mo'a nofi hulapate'nea'maki na'ya hiketapa etetapa aitapa yahae hutapa “A'ke'ainaka lakinakomoki au'ava yapi eteta apa'ki alita asaka hisune.” hutapae nehae? Lapa'kinakomoki apa'kisana vai'naya ya'mo'a lo'kiya'a o'male'nikeno afa ya'kana ya hane'nea'maki na'ya hiketapa etetapa ani nofipi maisaya lapaipa lapa'kesa ne'afe? \v 10 Ani lapaipa lapa'kesa ne'afitapa inake hutapa nehae “Yuta vaya'moki mai'a falu hu afina'ae saufa i'ka'ae kafu'ae kafa'ae emu ne'kea kavana a'kame malesuna yafe Anumaya Koti'a ‘Alakepa vaya mai'nae.’ hulatekaiye.” hutapa nehae. \v 11 Ani kava nehaya yafe koli nakesa ne'afi'na “Apa'kaeyapi ali'ya ali'noa ya'mo'a uno afa ya'kana hisifi?” hu'nae nehoe. \p \v 12 Nepu nasa'nimokitapa amusetapi nehuki nakaeya nehoa kava heo. Mosese ke male male'nea kele name atiti nohoa ve'ka mai'ne'na lapa'kaeya'kana ve'ka mai'noe. Mai'noketapa nakaeya alitapa havi kava huo'nate'nae. \v 13 Lapa'kaeya afi'nae kali ali'noa yafe lapa'kaeyate u'na mai'ne'na hokote afina Yisasi'a lakaeyate fali'nea yafe kanale ke lahapapauketapa afi'nayane. \v 14 Nakaeya havi kali alukeno nakufamo'a haviya hiketapa naha'ma'naya yafe “Alaka nelahaeye.” Nehutapa “Olahaiya ve'ka mai'ne.” hutapa lapa'kame'ya o'nami'naya'maki kanale hutapa navaletapa yakainate'nae. Anumaya Koti ko'ku'napi kayo kayo ve'kafi Yisasi Kalaisipi va'yi hisiketapa hutesaya kava hutapa nakaeyate kanale kava hunate'nae. \v 15 Kanale kava hunatetapa lapaipa lusi kanale yapati nakaeya nahau'nea kava'ake hutapa naya hukefena lapa'kaeya lapaulaka katitapa namikefe nehaki meni na'ya hiketapa lapaipa haviya hune'natae? \v 16 Meni lamake'ake ke lahapa'nepauva yafe “Kame kanoti mai'ne.” nehutapa ke ne'nama'kife? \p \v 17 Ke ne'nama'kike'a mako kasuke ke nehaya vaya'moki lahapa'o'maesea yafe inake nehae “Mosese ke male male'nea ke alitapa a'kame maleo.” hu'a nehaketapa ani ke a'kame ne'maletapa nakaeya nataletapa apa'kaeya apa'ki alitapa asaka hisaya yafe lusi ali'ya ne'ali'a lapaipafi ane'kae. \v 18 Kanale kava hupatesaya yafe lapa'kesa afifi hisayana kanale kava nehaya'maki lapa'kaeya'ae mai'noa afina'ke ani kava ohukaki nakaeya lapatale'na aluleka u'na maisoa afina'ae ani kava hisae. \v 19 Vae nakaeya aise mafa'ne'nimokitapa lapa'kaeya Yisasi Kalaisi aepa'akana hutapa maisaya yafe lusiya hu'na mako'ae ne'nahaiya yafe a'nemoki mafa'ne alitekefe nehakeno apa'kafu ne'kea akufa kava huno naipamo'a kana'ake nehe. \v 20 Vae meni yu'mepa lapa'kaeya'ae maisoa nakesa ne'afukeno lapa'kaeyafe lopitapi nakesa ne'afi'na lapa'kaeya'ae makopi u'na mauninana ai'na yahae hu'na ke olapama'ki'na kanale huta kake hinine hu'nae nehoe. \s1 Hekakani Selakani avoya ke hu'ne. \p \v 21 Lapa'kaeya mako ke nahapaiyo. “Mosese ke male male'nea ke alita a'kame malesunakeno Anumayamo'a ‘Alakepa vaya mai'nae.’ huno hulatekaiye.” hutapa nehaya vayana ani ke male male'nea ke ako ne'afife? Ani kefati mako ke lahapapaikefe nehuki afeo. \v 22 Ani kemo'a make hu'ne. Epalahamu'a aole mafa'nela'a alinate'neana mako mafa'ne'amona miya o'ali ali'ya ne'alea a'amo'a alitekeno hakete a'amo'a mako mafa'ne alite'ne. \v 23 Ani miya o'ali ali'ya a'mo aki'a Heka'ae. Heka'a mafa'ne alite'neana afa'a ve alavemoki nehaya kavateti alite'nea'maki hakete a'amo aki'a Sela'a nahamo a ako ane'kano le'nikeno Anumaya Koti'a “Kamikoe.” huno lo'kiya vaite'nea keleti lo'ka'ana mai'ne'ana mafa'ne'a alite'ne. \v 24 Alite'na'a kefati ke avoya ke lahapapaikefe huki afeo. Anumayamo'a aole lusi lo'kiya ke huno haya malete'nea ke ani aole atala'mokanife hu'nea avoya ke huno lahapai'ne. Heka'a miya o'ali ali'ya a mai'neno Sainae avimapati eno Mosese ke male male'nea ke laveli'ne. Mafa'ne alite'neana ali'ya ne'ali'a nofipi mai'naya vaya'kana hu'a mai'nae. \v 25 Sainae avima Heka'a akeho'amoki ne'maiya aupalika Alepia koteka hane'nike'a Heka mafa'neyaka nofi hupate'naya vaya'kana hu'a mai'nake'a Yuta vaya'moki ani kava hu'a Yelusalemu mai'ne'a Mosese hu'nea ke a'kame ne'malaya yafe nofi hupate'naya vaya'kana hu'a mai'nae. \v 26 Mai'naya'maki ko'ku'napi hane'nea no kuma'mo aki'a Yelusalemu a'va kate hane'nea kumatenake'a nofi hupate'naya vaya'kana vayana ani kumatena o'mai'naya'maki Yisasife afi'a apaipafi male'naya vaya'ke mai'nae. Ani kumana itatimo'ae. \v 27 Ani yafe Anumaya Koti autamafi inake huno avona kamale'neane \q1 “Mafa'ne alio'ate'ka nahamo a'moka amuse ho. Kakafu o'ki'ka mafa'ne alio'atana yafe lusi amuse hu'ka yakame ho. Anau'kamo ako katale'nike'ka afa'a mai'nana a'moka anau'amo'ae maino mafa'ne ali ne'atesea ana akase'ka lusi mafa'neyaka alitete'ka maikane. Ani yafe kaipamo'a kanale nehisike'ka amuse ho.” huno hu'neane. \m Ko'ku'napi kumafe Yisasiteka afi'a apaipafi male'naya vaya'aife nehaki mopale kumafe ke male male'nea ke a'kame ne'malaya vaya'aife mani ke hu'ne. \p \v 28 Ani yafe nepu nasa'nimokitapa afeo. Anumayamo'a huno lo'kiya vaite'nea keleti Aisa'kina alite'nea akufa kava huno lakaeya alilate'niketa akai'a mafa'ne mai'none. \v 29 Epalahamu ali'ya a'mo'a ma mopafi vaya'moki ali ne'apataya akufa kava huno Isimailina alitetekeno Anumaya Koti Fate Akufa Avamu'amo'a hu'nea keleti hakete a'mo'a Aisa'kina alitetekeno nepu'amo'a Isimaili'a akana'amona Aisa'kina ano avataka hute hute huno haviya hute'ne. Meni ani akufa kava hu'a “Mosese ke male male'nea ke a'kame nehuna yafe Anumaya Koti'a ‘Alakepa vaya mai'nae.’ huno hulatekaiye.” hu'a nofi hupate'naya vaya'kana hu'a mai'naya vaya'yaka lakaeya Anumaya Koti Fate Akufa Avamu'amo'a alilate'nea vaya'mokitaena hu'a haviya hunelatae. \v 30 Haviya hunelataya'maki Anumaya Koti autamafi ani mafa'nena na'mone ke huno avopi ka'ne? Inake huno hu'ne \q1 “Hakete a'mo mafa'nemo afo'amo'a ‘Kamikoe.’ huno hu'nea yana alikea'maki miya o'ali ali'ya a'mo mafa'ne'ae lo'kano ani yana o'alike. Ani yafe ali'ya a'mo'ae mafa'ne'a'ae hunateke'ana u'na'ae.” huno hu'neane. \m \v 31 Inake hu'nea'maki nepu nasa'nimokitapa mani ke afeo. Nofipi mai'nea ali'ya a'mo mafa'ne lakaeya o'mai'nona'maki hakete a'amo mafa'neyaka mai'none. Ani yafe ke male male'nea ke a'kame ohuta nofipi hupate'naya vaya'kana huta o'maisune. \c 5 \s1 Yisasi Kalaisi'a nofipati alino kalu helate'nea vayana mako'ae nofipi o'maisune. \p \v 1 Yisasi Kalaisi'a kanale huta maisuna yafe nofipati ako alino kalu helateketa a'va kate mai'nona yafe hetitapa lo'kiya vaitapa maiyo. Mako vaya'moki “Mosese ke male male'nea ke a'kame maleo.” hu'a hisayana mako'ae nofi hulapatesaya yafe nehaki “He'e.” hutapa lo'kiya vaitapa maiyo. \p \v 2 Nakaeya Polo'na mani ke nehuki afeo. Yuta vaya'moki nehaya kava hukefena “Nakoyamo ano'a laka hunateo.” hisutapaena Yisasi Kalaisi'a fali'nea kava'mo'a lapaya ohuke. \v 3 Mako'ae lahapa'nepauve mi'ko nalakitapa “Nakoyamo ano'a laka hunateo.” hisutapaena Mosese ke male male'nea ke mi'koma'a a'kame malesaya ali'yatapi hane'ne. \v 4 “Mosese ke male male'nea ke a'kame nehuna yafe Anumaya Koti'a ‘Alakepa vaya mai'nae.’ huno hulatekaiye.” hutetapa ani ke lapame atiti nehaya vaya'mokitapa Yisasi Kalaisina lapa'kame'ya amitetapa alu kate ne'utapa Anumaya Koti vaya alino kayone hulapatesea ya'a ako lapa'kame'ya ne'ameanakeno ani ya'mo'a lapaya ohuke. \v 5 Lakaeya ani kava nohuna'maki Yisasi'a lakaeyatefe fali'nea yafe afita laipafi maleteta laku'a amita alakepa hu'nonakeno Anumaya Koti Fate Akufa Avamu'amo'a laya hiketa mai'neta Anumaya Koti'a “Alakepa vaya mai'nae.” huno hulatesea yafe akeva hu'neta lame'atiti nehune. \v 6 Yisasi Kalaisina laku'a amiteta akaeya'ae lo'kata mai'neta Yuta vaya'moki nehaya kava huta lakoyamo ano'a laka hisunana ani kava'mo'a afa ya'kana huke. Laka ohisunana ani kava huno afa ya'kanake huke. Ani akufa kava hu'nona kavafena Anumaya Koti'a alaki laya nohe. Laya nohea'maki Yisasi'a lakaeyatefe fali'nea yafe afita laipafi ne'maleta vayatimokife alaki lahau layamopafati nelahainaketa apaya hisunana inani kavana lamake huno hokote ya alaki hane'ne. \p \v 7 Hokotetapa kanale'ya hutapa Yisasi a'kame u'naya'maki meni nalaki lapavayu haketapa Yisasi lamake ke'a ataletapa ani vaya'moki ke afitapa a'kame nehae? \v 8 Anumayamo'a akai'a ke huno lapavale'nea ve'kamo'a ani ke ohu'nea'maki fate vaya'moki lapa'kaeya ali'a haviya hulapate'nae. \v 9 La'nefa falaovateti paleti maya alo nehu'a aise'a halekisea ya ali'a akunaku hakeno henaka'a mi'ko la'nefa haleki'ne. Ani haleki'nea akufa kava hu'a aise'a kasuke haya yafe ani kemo'a mi'ko'amokitapa ali'a haviya hulapate yafe maitapa halove heo. \v 10 Nakaeya lapa'kaeya'ae Yisasi Kalaisi'ae lo'kata ne'mauna yafe lapa'kaeyafe inake hu'na nakesa ne'afoe “Nakaeya ke ne'afitapa fate ke o'afikae.” hu'na nakesa afi'na nelapamoe. Lapa'kaeya alino haviya hunelapatea ve'ka hana akufa ve'ka mai'nifi? Anumayamo'a ake'neanakeno ani ve'ka henaka'a kayo amisikeno akufa akafu kisea miya'a alike. \p \v 11 Nepu nasa'nimokitapa nakaeya “Lapa'koyamo ano'a laka hisakeno Anumaya Koti'a ‘Alakepa vaya mai'nae.’ hulapatekaiye.” hu'na huninana vaya'moki nakaeya ali'a haviya huo'natanina'maki nakaeya ani akufa ke nohoe. Ani ke hu'nininana Yuta vaya'moki apaipamo'a haviya ohinina'maki “Yisasi'a yofo yosale fali'nea yafe Anumaya Koti'a lakaeyafe ‘Alakepa vaya mai'nae.’ huno hulate'ne.” hu'na hoa yafe afite'a Yuta vaya'moki apaipamo'a haviya nehe. \v 12 Lapa'kesa lapa aisaya ke lahapapai'naya vaya'aife inake hu'na hoe “Kanaleneki mi'ko apa'kayamo'ae afaya'aitaleo.” hu'nae nehoe. \p \v 13 Nepu nasa'nimokitapa Mosese ke male male'nea kemo'a nofi hulapate'neapati alino kalu helapatesiketapa a'va kate maisaya yafe Anumayamo'a lapa'kaeyafe ke hiketapa akai'aleka u'nae. Kalu helapateketapa a'va kate mai'naya yafe lapa'kaeya hao'otake lapaipa lapa'kesale lahapaisea kava hutapa o'maikaya'maki vayatapimokife lahapau lapayamopafati nelahapaisiketapa apaya hisaya kava'ake heo. \v 14 Mi'ko Anumaya Koti ke male male'nea kemo aepa'amo'a ina ke hu'ne. Kakai'ka kakufae ne'kahaiya avamete male'ka fate vaya'ai apa'kufaena nelahapainaketapa apaya hutapa maiyo. Ani kemo'ke ke male male'nea kemo aepa'a hane'ne. \v 15 Hane'nea'maki maitapa halove heo. Haviku lapa'kaeya afela afukana hutapa ke ne'vaitapa la hisayana makopi kanale hutapa o'maikayanaketapa atanetetapa mi'ko'a fanane hukae. \s1 Fate Akufa Avamu laipafi mai'nea au'ava ya'ae hao'otake laipa lakesamo au'ava ya'aefe hu'ne. \p \v 16 Nakaeya inake hu'na lahapa'nepauve Anumaya Koti Fate Akufa Avamu'amofe “Kava yakainato.” hutetapa a'kame ne'malesakeno hao'otake lapaipa lapa'kesamo'a ha'ye hu yana atalesayana hao'otake kava ohukae. \v 17 Anumaya Koti Fate Akufa Avamu'amo'a “Kanale kate eo.” huno lapavaleno ne'vea'maki hao'otake lapaipa lapa'kesa ne'afitapa lahapa'ye hu ya'mo'a “Havi kapi eo.” huno lapavaleno ukefe nehe. Ani aole kava'mokani kame nefai'a yafe kanale lahapaisea kava hisaya yafe maitapa yaha nehae. \v 18 Yaha nehayanaki Anumaya Koti Fate Akufa Avamu'amofe “Kava yakainato.” hutapa a'kame ne'malesayana Mosese ke male male'nea kemo aiyafi o'mai'nae. \p \v 19 Hao'otake laku lakesamo au'ava ya'mo'a ina akufa kava hiketa ne'akone. A'yafa nehava'a kumai kava nehu'a apaipamo'a honi'ya'ake kava nehu'a apa'kufamo'a hapa'ye hu kumai kava a'kame nehaya yane. \v 20 Ako fali'naya vaya'aife “Anumayati mai'ne.” hu'a apa'kisana nefaiya kavane. Analisa ya hu'a vaya hapa'a fali yane. Mako vaya'ka kame ate kavane. Apa'kai'api kemo'a hapai vai yane. Alu ve'kamo yate ake'a hapa'ye hu yane. Vaya'moki yate atalave atalava hu yane. Apa'kai'api apa'kike ali'a asaka hisaya yafe apa'kesa afi yane. Vaya ali'a atane yane. \v 21 Alu ve'kamo hu'nea kavafe ake'a hapa'ye hu yane. Atu li ne'a anekinaki hu'a hakifali ke hatake yane. Lakaiti hao'otake laku lakesamo'a ani akufa ya'yaka'ae alino fole nehe. A'ke'ainaka ako lahapapai'noanake'na meni mako'ae lahapa'nepauve ani kava nehaya vayana Anumaya Koti'a kava yakai'nea kumatena lamake hutapa o'maikae. \p \v 22 Inaki Anumaya Koti Fate Akufa Avamu'amo'a mako ve'kamo aipafi mai'nikeno ma akufa au'ava ya fole ne'aiye. Vaya'aife hau ayamopafati hainakeno hapa'mae yane. Amuse hu yane. Kanale hu'a apaipa falu hu yane. Lapame alaku hutapa mai yane. Vaya alitapa kayone hu yane. Vaya apaya hu yane. Ke afi'a a'kame nehu'a alakepa hu'a mai yane. \v 23 Lapa'kaitapi lapa'kufa alitapa ohaitapa vaya alitapa kanale hu yane. Lapaipa lapa'kesalena yakaitapa lo'kiya vai'netapa lapa'kaeya lahapaisea yana ne'ataletapa Anumaya Koti haisea kava'ake hu yane. Anumaya Koti Fate Akufa Avamu'amo'a vaya'mo apaipafi mai'neanakeno ani kava hiseana ke male male'nea kemo'a “Hao'otake kava nehae.” huno huo'atekaiye. \v 24 Yisasi Kalaisi'ae lo'ka'a ne'maiya vayana Yisasi'a yofo yosale fali'nea kava hu'a hao'otake apaipa apa'kesa ne'afi'a ake'a hapa'ye hu ya'api alaki hakeno fali'ne. \v 25 Alaki fali'nea'maki Anumaya Koti Fate Akufa Avamu'amo'a laipafi mai'nea yafe maike maike hisuna lavamu lami'niketa haekafa huta mai'nona yafe Anumaya Koti Fate Akufa Avamu'amo ke aliteta a'kame huta alakepa kate uteta hisune. \v 26 Lakaiti laki alita asaka ohisune. “Naki hane'nea yafe naki alitapa haviya oheo.” ohuta lafutakanakifena laipa afita haviya huo'apatesune. \c 6 \s1 Nepu lasaki apaya huta kana ya'api alisune. \p \v 1 Nepu nasa'nimokitapa mako ve'kamo'a hao'otake yapi asaka hu lavisiketapaefena ani ve'ka o'ataletapa lapa'kaeya Anumaya Koti Fate Akufa Avamu'mo ke a'kame ne'malaya vaya'mokitapa akaeya ke o'ama'kitapa vase hutapa kanale kate avaletapa atekeno maino. Lapa'kaeya'ae Sata'a lapavayu huno havi kapi lapatesea yafe maitapa halove heo. \v 2 Mako ve'kamo'a kana ya ne'alisiketapaena kanale ha'matapa ani kana yana aleo. Alitapa ha'maesayana Yisasi Kalaisi ke male male'nea ke a'kame malekae. \v 3 Afa'a haviku ne'maisea ve'kamo'a “Nakaeya ala ve'ka mai'noe.” nehuno akai'a akufa alino haiseana akai'a aipake ano avataka neheanakeno kasuke nehe. \v 4 Alu vaya ne'apa'ketapa “Apa'kaeya ako apa'kase'none.” ohutapa lapa'kaitapi nehaya kavana aketapa alakepa hutapa kanale yapi hao'otake yapi hutapa aketetapa kanale ya hisiketapaena ani yafe'ke amuse hukae. \v 5 Amuse hukaya'maki lakaeya mi'ko'amokita laote laote kana yati lakaiti alita uteta hisune. \p \v 6 Yisasi ke kahapaisea ve'ka kamefe male'nisana yapati a'ka fa'ko hu'ka ameo. \p \v 7 Lapa'kaitapi lapaipa kasuke huo'atetapa Anumaya Kotina ata avataka hisuna ve'ka o'mai'niki avina ya ha'kalonakeno ani avinamo'a mako'ke akufa ne'ya'ke alitekaiye. Lakaeya ani akufa kava nehuna kava'mo ne'ya'a Anumaya Koti'a henaka'a alino fole aisiketa akekaune. \v 8 Hao'otake aipa akesamo'a ha'ye hu akufa kava'ake neha'kalesea ve'kamo'a akai'a ne'ya'a fole aisea afina hani yapi akola leke leke nehea atafi uno maike. Maikea'maki Anumaya Koti Fate Akufa Avamu'mo ke afino a'kame ne'malesea ve'kamo'a ani kanale avina ha'kaleseana ne'ya'a fole aisea afina kanale ya huno maike maike hisea avamu aliteno maike. \v 9 Ani kava hisea yafe mako hao'otake kava ohuta kanale kava'ake huta mai yafe “Alaka nelahaeye.” huteta o'atalesune. Alaka olahaeseana Anumaya Koti'a akesa afino nelameanakeno mako esea afina va'yi hisikeno kanale ne'ya'a fole aisikeno kanale ya anona'a alikune. \v 10 Kanale ya anona'a lamisea yafe ani kanale kavana nehutapa vaya'a apaya hisuna ka aketaefena kanale kava hune'apateta Yisasina apa'ku ami'a alakepa hu'naya vaya'aina lo'kiya vaita kanale kava'ake hupatesune. \s1 “Yisasi Kalaisi yofo yosale fali'nea yafe Polo'na Yisasi akike ali'na asaka nehoe.” hu'ne. \p \v 11 Inaki lapa'kaeya akeo. Naulakamo'a haviya hu'nea yafe mani hano hisea avo meni nakai'ni nayapati ala avopati ka'na lapamoe. \v 12 Yisasi ke lahapa'nepaiya'maki Yuta vaya'ai ke'ae inake hu'a nehae “Lapa'koyamo ano'a laka heo.” hu'a nehae. “Yisasi'a yofo yosale lakaeya hao'otake ya'mo anona'a alisea yafe fali'ne huta ani ke'ake hisunana Yuta vaya'moki apaipa afi'a haviya hisake'a hu'a haviya hulatekae.” hu'a ameka apa'kufae ne'afi'a apa'kai'api apa'kufa ali'a nehaiya vaya'moki ani ke nehae. \v 13 “Mosese ke male male'nea ke a'kame malesune.” hu'a nehu'a apa'koyamo ano'a laka nehaya vayana mi'ko ani ke ali'a a'kame o'male'nae. Apa'kai'api apa'kufa ali'a asaka hisaya yafe lapa'kaeyafena “Lakaeya ke a'kame male'a apa'koyamo ano'a laka nehae.” hu'a hisaya yafe ani ke hu'nae. \v 14 Nakaeya mako ya'mo aki ali'na asaka ohisufa Anumayati Yisasi Kalaisi'a nakaeyatefe yofo yosale fali'nea yafe akaeya akike ali'na asaka hukoe. Yofo yosale fali'nea yafe akaeya'ae nakaeya mai'ne'na fali'naya vaya'moki haya kava hu'na ma mopafi au'ava yafena nakesa o'afi'na nakaeya mopale yafe haya ke o'afi'na apa'kaeya apa'kame no'maloe. \v 15 Yuta vaya'moki nehaya kava huta lakoyamo ano'a laka huke laka ohuke hisunana afa yane. Anumaya Koti'a haekafa laipa lakesa lami'nea yana lusi lo'kiya kanale ya hane'ne. \v 16 Inani ke afite'a a'kame ne'malaya vayana Anumaya Koti anaka'a mai'ne'a alaki Isaleli vaya mai'nayanakeno Anumaya Koti'a apaipamo'a falu hisea ya'ae hautakipatesea ya'ae apamisea yafe ne'nahaiye. \p \v 17 Yisasi ali'ya ne'aluke'a vaya'moki nakaeya naha'naya nafuku hane'nea'maki meni mako'ae nakaeya ali'a haviya huo'natesae hu'nae nehoe. \p \v 18 Nepu nasa'nimokitapa Anumayatimo'a Yisasi Kalaisi'a vaya alino kayone hulapatesea yafe Anumayamoteka ke hu'na afine'koe. Lamake.