\id JAS ‑ Ikizu James \ide UTF-8 \h Yaakobho \toc3 Yaakobho \toc2 Yaakobho \toc1 Ɨnyarʉbha ya Yaakobho \mt2 Ɨnyarʉbha ya \mt1 Yaakobho \imt Ʉbhʉkangati \ip Ɨnyarʉbha yɨnʉ yandikirwɨ na Yaakobho. Abhamɨnyi bhaaru bhariisirirya Yaakobho wʉnʉ aarɨ umuhiiri wa Yɨɨsu. Yaakobho aarɨ ʉmʉkangati wa risengerero rya Yɨrusarɨɨmu (\xt Amahocha ga Abhatumwa 15:13; Abhagaraatiya 2:9\xt*). Yaakobho akaandɨka ɨnyarʉbha yiyo kʉbhɨɨga bha Yɨɨsu bhɨ Ɨkɨyaahudi, hanʉ bhanyaragɨɨnɨ mubhyarʉ ɨbhɨndɨ. \ip Yaakobho akaandɨka ɨnyarʉbha yaazɨ kwija Abhakiriisitʉ bhatunɨ amangʼɨɨni ga Mungu. Bhaangɨ heene heene amangʼɨɨni ganʉ gakurwa kwa Shɨtaani (3:13‑18). Akiija kʉbha ukwisirirya rɨtarɨ ingʼana rya amiisɨɨgibhu, nawe ereenderwa amahocha gabheho. Mʉnyarʉbha yɨnʉ Yaakobho akabhabhʉʉrɨra Abhakiriisitʉ, ubhwisirirya bhwabhʉ kwa Kiriisitʉ bhororekanɨ kʉmahocha ne emeremo jabhʉ. Akabheerekeererya igʉrʉ wɨ ɨnyaakʉ, ikisiraani, ɨnamba ni iryʉmana. Akagambɨra ganʉ gakwenderwa mubhwikari bhu Umukiriisitʉ: ʉbhʉrɨndu, ʉbhʉnyʉʉhu nu ubhwigumirirya. \c 1 \s Amakeerenʼya \p \v 1 Ɨnyarʉbha yɨnʉ nandikirɨ inyɨ Yaakobho, omohocha wa Mungu na wʉ Ʉmʉkʉrʉ Yɨɨsu Kiriisitʉ, kʉbhɨgambʉ ikumi na bhɨbhɨrɨ, bhanʉ mʉnyaragɨɨnɨ mubhyarʉ ɨbhɨndɨ. Nɨrabhakeerya! \s Mʉbhɨ no obhozomerwa hanʉ mokogemwa \p \v 2 Abhahiiri bhaanɨ, mʉbhɨ no obhozomerwa hanʉ mokobhona ibhitiimotiimo bhyʉbhyʉsi, \v 3 kʉ kʉbha, mwɨzɨ okogemwa kubhwisirirya bhwanyu kʉrabhareetera ubhwigumirirya. \v 4 Mʉbhɨ ne eheene kʉbha muriigumirirya kuhika mʉtɨnɨrʉ, korereke mʉbhɨ bhanagu, mʉtaaza kusuuhirwa na kegero. \p \v 5 Nawe wʉmwɨ waanyu araasuuhirwɨ ubhwʉbhʉʉri, ereenderwa asabhɨ Mungu, wʉʉsi arahaabhwa. Mungu ahaabhaha abhaatʉ bhʉʉsi kwa bhozomerwa, na ataana kiriiso. \v 6 Nawe hanʉ akʉsabha Mungu, ereenderwa asabhɨ kubhwisirirya, atigɨ ʉrʉhaho, kʉ kʉbha arɨɨbhɨ ʉmʉʉtʉ anʉ ʉrʉhaho, arabha ncha amakunda ga mʉnyanza ganʉ gakotemwa nʉ ʉmʉkama ɨnʉ ni iyo. \v 7 Ʉmʉʉtʉ we eteemwa yiyo, atakina arabhona ekegero chʉchʉsi kurwa kʉMʉkʉrʉ. \v 8 Ewe nɨ‑wa amiisɨɨgi abhɨrɨ, aratitiikana kʉzɨnzɨra zaazɨ zʉʉsi. \p \v 9 Umukiriisitʉ ʉmʉhabhɨ, areenderwa azomerwe kʉ kʉbha aranungwa na Mungu. \v 10 Nawe umuniibhi, azomerwe kʉ kʉbha Mungu aramwicha, araaza kʉnyaara nchɨ ɨbhɨbharyʉ bhya mwitɨrɨgʉ.\f + \fr 1:10 \fr*\xt Rora Yɨrɨmiya 9:23.\xt*\f* \v 11 Iryʉbha rɨhaasomoka nʉ ʉmwɨ guhuumya ɨbhɨtʉʉtʉ, nɨ ɨbhɨbharyʉ bhɨhaatorobhoka nʉ ʉbhʉzʉmu bhwaku bhʉhaarika. Ɨbhu nɨmbu umuniibhi wʉʉsi, akukwa arɨ momeremo jazɨ. \p \v 12 Hakɨrɨku ʉmʉʉtʉ wʉnʉ akwigumirirya kogemwa, kʉ kʉbha hanʉ ariihizɨ ebhegemo, Mungu aramoha ɨkɨrʉngʉ chʉ ʉbhʉhʉru bhwa kemerano, chɨmbu aaragɨɨnʼyɨ kʉbhaha bhʉʉsi bhanʉ bhamʉsɨɨgirɨ. \p \v 13 Hanʉ ʉmʉʉtʉ araagemwe, atabhuga, “Nɨragemwa na Mungu,” kʉ kʉbha Mungu atahaagemwa na amabhɨ, neewe umwene atakogema ʉmʉʉtʉ wʉwʉʉsi. \v 14 Nawe ʉmʉʉtʉ ahaagemwa ku kurutwa na kʉkangiribhwa nɨ ɨnamba yo okokora amabhɨ. \v 15 Hanʉ ɨnamba ekokongʼa ɨhaareeta ʉbhʉbhɨ, na hanʉ ʉbhʉbhɨ bhʉhaakongʼa bhʉrareeta uruku. \s Mutiikangirirya igʉrʉ wʉ ʉbhʉzʉmu bhwa Mungu \p \v 16 Kwɨbhu abhahiiri bhaanɨ abhasɨɨgwa, mʉtakangiribhwa. \v 17 Ebhegero bhyʉsi ɨbhɨzʉmu bhɨnʉ tʉkʉhaabhwa, bhɨhaarwa mwisaarʉ kwa Mungu, Umubhumbi wu ubhwɨrʉ. Na atakwichʉrachʉra nchi ikikiriiri kɨnʉ kɨkʉsaamasaama. \v 18 Chɨmbu umwene ɨɨndirɨ, akatokora tʉbhɨ abhaana bhaazɨ, kʉnzɨra ya ringʼana ryazɨ rya amaheene, korereke tʉbhɨ mʉbhʉtangɨ bhwa bhyʉsi bhɨnʉ aatɨɨmirɨ. \s Mwigwɨ ɨngʼana ya Mungu na kʉyɨsʉʉka \p \v 19 Abhahiiri bhaanɨ abhasɨɨgwa, munyiitegeerere bhwaheene! Abhaatʉ bhʉʉsi bhabhɨ bhangʉ bhu ukwitegeerera, nawe bhatabha bhangʉ bha kʉgamba hamwɨ kwigatana, \v 20 kʉ kʉbha, hanʉ ʉmʉʉtʉ ariigatanɨ, atakokora ge eheene ganʉ gakwenderwa na Mungu. \v 21 Kwɨbhu mʉtangʼeha kokora amahocha ganʉ gataana bhwera, hamwɨmwɨ na amabhɨ ganʉ gahɨtɨrɨɨnʼyɨ, na kugwata kwa bhʉnyʉʉhu ringʼana rɨnʉ Mungu atɨɨrɨ mozekoro zaanyu, kʉ kʉbha riyo neryo rɨkʉtʉra kʉbhasabhʉra. \p \v 22 Nangʉ mokore chɨmbu ɨngʼana ya Mungu ikubhuga. Mutiikangirirya imubheene kwa kwitegeerera ukwene. \v 23 Wʉwʉʉsi wʉnʉ akwitegeerera ringʼana ryazɨ, nawe atakokora chɨmbu rikubhuga, wuyo aangɨ nchʉ ʉmʉʉtʉ wʉnʉ akwirora ubhushʉ bhwazɨ kokerore bhwaheene, \v 24 arɨɨmarɨ kurwa kokerore, ahɨɨbha chɨmbu arɨ. \v 25 Nawe ʉmʉʉtʉ arore bhwaheene imigirʉ ɨmɨnagu gɨnʉ gekoha abhaatʉ ubhwiyagaaruri. Arɨɨbhɨ arangʼeha kutuna imigirʉ na kʉtama kwɨbha ganʉ iigwirɨ, wuyo newe akʉhaabhwa ʉrʉbhangʉ na Mungu kwa kɨnʉ akokora. \p \v 26 Arɨɨbhɨ ʉmʉʉtʉ ariirore arakora ganʉ gakozomera Mungu, nawe atakwirecha kʉgamba ganʉ gatakwɨndibhwa, ɨnʉ ariikangirirya kumutuna Mungu, bhʉtareeho bhwera kwewe. \v 27 Amahocha ganʉ gakozomera Bhaabha wɨɨtʉ Mungu na ganʉ akorora gataana bhʉbhɨ, nɨ‑kʉsakirya abhaana bhanʉ bhakwiriirwɨ abhiibhuri na abhakwirwa mʉzɨnyaakʉ zaabhʉ, na kwiriibha nʉ ʉbhʉsarya bhwɨ ɨɨsɨ yɨnʉ. \c 2 \s Mʉtabha nɨ ɨkɨmbʉrʉʉri \p \v 1 Abhahiiri bhaanɨ, kʉ kʉbha mwisiriiryɨ Ʉmʉkʉrʉ wɨɨtʉ Yɨɨsu Kiriisitʉ wʉ ʉbhʉgʉngʉ, mʉtabha nɨ ɨkɨmbʉrʉʉri kʉbhaatʉ. \v 2 Tubhugɨ kʉbha ʉmʉʉtʉ wʉnʉ ibhʉhirɨ zengebho zɨnzʉmu ne epete yɨ ɨzahaabhu kuchara, asikiirɨ kukiikarʉ chanyu. Akʉmara, ʉmʉhabhɨ wʉʉsi akasikɨra, wʉnʉ ibhʉhirɨ ɨbhɨsagi. \v 3 Akʉmara, mʉkaginihya wʉnʉ ibhʉhirɨ bhwaheene na kʉmʉsʉʉka na kʉmʉbhʉʉrɨra, “Ikara hanʉ, neho ahazʉmu.” Na mʉkabhʉʉrɨra ʉmʉhabhɨ wurya, “Awɨ wiimɨɨrɨrɨ harya,” hamwɨ, “Wiikarɨ haasɨ hanʉ mʉmagʉrʉ gaanɨ.” \v 4 Kwa kokorabhu mʉkɨɨrɨ kwiyaahʉra? Na mʉtakorora mutiniirɨ kumiisɨɨgi gaanyu amabhɨ? \p \v 5 Abhahiiri bhaanɨ abhasɨɨgwa, munyiitegeerere. Mungu arʉbhwɨrɨ abhahabhɨ bhɨ ɨɨsɨ yɨnʉ korereke bhabhɨ abhaniibhi bhu ubhwisirirya, na abhagabhi bhʉ ʉbhʉtɨmi bhʉnʉ aaragirɨ kʉbhanʉ bhamʉsɨɨgirɨ. \v 6 Nawe, imwɨ mʉrabhazeera abhahabhɨ bhʉkʉngʼu! Nangʉ abhaniibhi bhayo bhatarɨ nebho bhakʉbhakindagirya? Bhayo bhatakʉbhahira mʉbhʉtangɨ bhwa abhatiniri bhi imigirʉ? \v 7 Na kʉtʉka iriina rizʉmu rya Yɨɨsu Kiriisitʉ wʉnʉ imwɨ, nɨ‑bhaatʉ bhaazɨ? \p \v 8 KʉMaandɨkʉ Amarɨndu, umugirʉ gwʉ ʉbhʉtɨmi bhwa Mungu gʉrabhuga, “Ʉmʉsɨɨgɨ nyarʉbhɨri waazʉ chɨmbu wisɨɨgirɨ aumwene.”\f + \fr 2:8 \fr*\xt Rora Abharaawi 19:18.\xt*\f* Arɨɨbhɨ mʉrakorabhu, mʉrakora bhwaheene. \v 9 Nawe, muryahʉrɨ abhaatʉ, mʉrakora ʉbhʉbhɨ, ni imigirʉ gɨrabhuga imwɨ nɨ‑bhasarya bha migirʉ. \p \v 10 Ʉmʉʉtʉ araagwatɨ imigirʉ jʉsi, nawe asaryɨ ʉgʉmwɨ, arabharwa asariryɨ jʉsi. \v 11 Kʉ kʉbha, wʉnʉ atɨɨrɨ umugirʉ gʉnʉ gukubhuga, “Ʉtasebheeta,” newe atɨɨrɨ na gʉnʉ gukubhuga, “Utiita.”\f + \fr 2:11 \fr*\xt Rora Kʉhʉrʉka 20:13‑14; Amahiityʉ gi Imigirʉ 5:17‑18.\xt*\f* Mmbe, nangabha ʉtasɨbhɨɨtirɨ, nawe ʉmarirɨ kwita, ʉrabharwa ʉsariryɨ imigirʉ. \p \v 12 Mmbe, mʉgambɨ na kokora, ɨnʉ mʉrahiita kʉbha Mungu arabhatɨnɨra imigirʉ gɨnʉ gekoreeta kutigurukirwa. \v 13 Mungu atakʉbha nɨ ɨbhɨgʉngi hanʉ akʉtɨnɨra ʉmʉʉtʉ wʉnʉ ataana bhɨgʉngi. Nawe ɨbhɨgʉngi nebhyo bhɨhaahiza ɨtɨnɨrʉ yi imigirʉ! \s Ubhwisirirya na amahocha \p \v 14 Abhahiiri bhaanɨ, kʉna bhwerakɨ kʉmʉʉtʉ wʉnʉ akubhuga anu ubhwisirirya, nawe ataana amahocha amazʉmu? Ubhwisirirya bhuyo bhʉratʉra kʉmʉsabhʉra? \v 15 Arɨɨbhɨ umuhiiri waazʉ wi ikisubhɨ hamwɨ wɨ ɨkɨkari ataana zengebho hamwɨ ibhyakurya, \v 16 nʉ ʉwʉmwɨ waanyu akamʉbhʉʉrɨra, “Nuujɨ no omorembe, woote omorero na kwigʉta,” nawe atamʉsakirya kwa kumwibhohya hamwɨ kumwigutya, ni‑bhwerakɨ bhʉnʉ amʉkʉrɨɨrɨ? \v 17 Nɨmbu bhʉrɨ, ubhwisirirya bhʉnʉ bhʉtaana amahocha, ni‑bhwisirirya bhʉnʉ bhukuurɨ. \p \v 18 Nawe ʉmʉʉtʉ araabhugɨ, “Awɨ unu ubhwisirirya, inyɨ nɨna amahocha amazʉmu.” \p Mmbe, nyeerecha chɨmbu ʉraatʉrɨ kʉbha nu ubhwisirirya ɨnʉ ʉtaana amahocha. Inyɨ nɨrakwerecha ubhwisirirya bhwanɨ kʉmahocha gaanɨ amazʉmu. \v 19 Awɨ wiisiriiryɨ kʉbha areho Mungu wʉmwɨbhu? Nɨmbu! Ʉkʉrirɨ bhwaheene! Ndora amasambwa gʉʉsi, gariisirirya na kurigita kubhwʉbha! \p \v 20 Awɨ, ne‑mogeege! Ʉkɨɨrɨ oreenda kwerechwa, ubhwisirirya bhʉnʉ bhʉtaana amahocha amazʉmu, bhʉtaana bhwera? \v 21 Mungu akabhara sʉʉkʉrʉ wɨɨtʉ Abhurahaamu\f + \fr 2:21 \fr*\fk Abhurahaamu\fk*\ft . Kʉmaragɨrɨra bhʉkʉngʼu, rora Ikiniibhasa.\ft*\f* we eheene mʉbhʉtangɨ bhwazɨ, igʉrʉ wa amahocha amazʉmu ganʉ aakʉrirɨ, kuhurucha umwana waazɨ Iisaka, abhɨ ikimweso chu ukwitwa ahagero hu ukuhurukirya ikimweso.\fig Abhuraamu arahurucha umwana waazɨ kʉbha ikimweso|alt="Abhrahamu anatoa mwana wake kuwa dhabihu" src="co00664c.TIF" size="col" loc="JAS 2:21" copy="© 1996 David C Cook. Used by permission." ref="2:21"\fig* \v 22 Ʉrarora chɨmbu ubhwisirirya bhwa Abhurahaamu bhwarɨ bhʉrahirana na amahocha gaazɨ, na kʉnagibhwa kʉnzɨra ya amahocha gaazɨ. \v 23 Kwɨbhu gakabha Amaandɨkʉ Amarɨndu ganʉ gakubhuga, “Abhurahaamu akiisirirya Mungu, na Mungu akamʉbhara we eheene.”\f + \fr 2:23 \fr*\xt Rora Ʉbhʉtangɨ 15:6.\xt*\f* Abhurahaamu, newe aarɨ arabhirikirwa ʉmʉsaani wa Mungu. \p \v 24 Mmbe, mʉrarora kʉbha ɨtakʉtʉrɨkana ʉmʉʉtʉ kʉbharwa we eheene mʉbhʉtangɨ bhwa Mungu, kʉnzɨra yu ubhwisirirya ubhwene. Nawe areenderwa kʉbha nu ubhwisirirya no kokora amahocha amazʉmu. \p \v 25 Nɨmbu Rahaabhu umusimbɨ wurya, wʉʉsi akabharwa we eheene mʉbhʉtangɨ bhwa Mungu, igʉrʉ wa amahocha amazʉmu ganʉ aakʉrirɨ. Akaginihya abhabhuuririrya bharya, na kʉbhasakirya bhajɨ, kʉ kʉhɨtɨra ɨnzɨra ɨyɨndɨ.\f + \fr 2:25 \fr*\xt Rora Yoosho 2:1‑24, 6:22‑25.\xt*\f* \p \v 26 Mmbe, arɨɨbhɨ ʉmʉʉtʉ anu ubhwisirirya nawe ataana amahocha amazʉmu, ubhwisirirya bhwazɨ bhuyo bhukuurɨ, nchʉ ʉmʉbhɨrɨ gʉnʉ gʉtaana ekoro, gwʉsi gukuurɨ. \c 3 \s Mwiriibhɨ kʉmagamba \p \v 1 Abhahiiri bhaanɨ, mʉtabha na abhiija bhaaru gatɨ waanyu, chɨmbu mwɨzɨ itwɨ abhiija tʉratinirwa bhʉkʉngʼu kʉkɨra abhandɨ. \v 2 Kʉmaheene, abhaatʉ bhʉʉsi bhahaabha bharasarya kʉmangʼana maaru. Arɨɨbhɨ kʉnʉ ʉmʉʉtʉ wʉwʉʉsi atakʉhabha kʉmagamba, ewe nɨ‑mʉʉtʉ mʉnagu, na aratʉra kwiriibha umwene. \p \v 3 Rora, tʉhaabhoha zɨfaraasi ichʉma kuminywa korereke zitwigwɨ, kʉnzɨra yiyo tʉratʉra kʉzɨkangata hʉhʉʉsi hanʉ tukwenda.\fig Ʉmʉʉtʉ arakangata ɨfaraasi kwa kugwatɨrɨra urusiri rwi ichʉma|src="lb00035b.tif" size="col" loc="JAS 3:3" copy="Louise Bass © The British & Foreign Bible Society, 1994" ref="3:3"\fig* \v 4 Rora ubhwatʉ bhwʉsi, nangabha nɨ‑bhʉkʉrʉ bhʉkʉngʼu, na bhʉrahumbutwa nʉ ʉmʉkama ʉmʉhaari, nawe bhʉrakangatwa nu urusukaani rwʉ ʉkʉkangata rusuuhu bhʉkʉngʼu, kuja hʉhʉʉsi hanʉ ʉmʉkangati areende bhujɨ. \v 5 Nɨmbu ɨrɨ, ʉrʉrɨmɨ rwʉsi ni‑kiimʉ kisuuhu kʉmʉbhɨrɨ, nawe runu ubhwiyungi bhʉkʉrʉ bhʉkʉngʼu. Rora chɨmbu ɨsasɨ yo omorero ɨhaaranda na kutumɨka ritɨrɨgʉ rikʉrʉ! \v 6 Nʉ ʉrʉrɨmɨ rwʉsi rwangɨ omorero, nerwe rwizwirɨ ʉbhʉbhɨ bhwʉsi, na ruri mubhiimʉ bhyɨtʉ bhyʉ ʉmʉbhɨrɨ. Rʉranyaraganʼya ʉbhʉbhɨ kʉmʉbhɨrɨ gwʉsi, rʉraricha ubhwikari bhwɨtʉ ncho omorero gʉnʉ gukurwa nyaari.\f + \fr 3:6 \fr*\fk Nyaari\fk*\ft . Kʉmaragɨrɨra bhʉkʉngʼu, rora Ikiniibhasa.\ft*\f* \p \v 7 Abhaatʉ bharatʉra kutuga ibhityɨnyi bhya teemwa zʉʉsi, ibhityɨnyi bhya mwitɨrɨgʉ, ibhinyunyi, bhɨnʉ bhekogendera zɨnda, ziiswɨ ni ibhityɨnyi bhyʉsi bhya mʉnyanza, na bhɨmarirɨ kutugwa na abhaatʉ. \v 8 Nawe atareeho ʉmʉʉtʉ wʉnʉ akʉtʉra kwangarɨra ʉrʉrɨmɨ, nɨ‑rʉbhɨ, rʉtakohoreera na rwizwirɨ ʉbhʉsʉngʉ bhu ukwita. \p \v 9 Kʉrʉrɨmɨ tʉrakumya Bhaabha wɨɨtʉ Ʉmʉkʉrʉ na kʉrʉrɨmɨ ruyoruyo turiihiima abhaatʉ bhanʉ bhabhumbirwɨ na Mungu kokerenjo chazɨ. \v 10 Mumunywa gʉmwɨ guryagurya, nɨmu gahaarwa amangʼana gu ukukumya, na gu ukwihiima. Abhahiiri bhaanɨ, gayo gatakwenderwa gabhɨbhu. \v 11 Ɨtakʉtʉrɨkana ɨkɨsɨɨzɨ kɨmwɨ kihuruchɨ amanzi amasambaruku na amanzi amarʉrʉ! \v 12 Abhahiiri bhaanɨ, ɨratʉrɨkana ʉmʉtɨ gu umutiini gwibhʉrɨ imisumʉ jɨ ɨmɨzɨyituuni? Hamwɨ ʉmʉtɨ gʉ ʉmʉzabhiibhu gwibhʉrɨ imisumʉ ju umutiini? Nʉʉrʉ ɨkɨsɨɨzɨ cha amanzi gʉ ʉmʉʉnyʉ kɨtakʉtʉra kuhurucha amanzi amasambaruku. \s Wɨɨgɨ na kokora ubhwʉbhʉʉri bhwa Mungu \p \v 13 Nɨ‑wɨɨwɨ kʉbhaniimwɨ, wʉnʉ ana amangʼɨɨni nu ubhwʉbhʉʉri? Mmbe, erekenʼye okomenya kwazɨ nu ubhwʉbhʉʉri bhwazɨ ko okokora amahocha amazʉmu, kʉbhʉnyʉʉhu bhʉnʉ bhukurwa kubhwʉbhʉʉri. \p \v 14 Nawe arɨɨbhɨ mʉna rihari, ʉbhʉrʉrʉ nɨ ɨkɨnyawɨɨtʉ mozekoro zaanyu, mutiikumya kʉbha munu ubhwʉbhʉʉri, na mʉtagamba rʉrɨmɨ kʉ ga amaheene. \v 15 Ubhwʉbhʉʉri bhwe eteemwa yiyo bhʉtakurwa mwisaarʉ, nawe nɨ‑bhʉbhɨ na bhʉrarwa kwa Shɨtaani.\f + \fr 3:15 \fr*\fk Shɨtaani\fk*\ft . Kʉmaragɨrɨra bhʉkʉngʼu, rora Ikiniibhasa.\ft*\f* \v 16 Ahagero hʉʉsi hanʉ hana rihari nɨ ɨkɨnyawɨɨtʉ, hayo neho rirɨgɨ na amabhɨ agandɨ gʉʉsi garɨ. \p \v 17 Nawe ubhwʉbhʉʉri bhu ukurwa mwisaarʉ, nɨ‑bhʉzʉmu, na nebhwe bhwo omorembe, na bhwʉ ʉbhʉnyʉʉhu, na nɨ‑bhwa kwitegeerera abhaatʉ. Bhwizwirɨ ɨbhɨgʉngi ni imisumʉ ɨmɨzʉmu, na bhʉtaana kɨmbʉrʉʉri nʉʉrʉ rʉrɨmɨ. \v 18 Abhaatʉ bho omorembe, bharahamba zendetere zo omorembe, neho bharaagese eheene. \c 4 \s Mwitegeere Mungu \p \v 1 Riihɨ ni iryʉmana bhɨnʉ bhɨrɨ gatɨ waanyu, bhɨrarwahe? Ndora bhɨrareetwa ni imyʉyʉ gɨnʉ gɨkʉhakaana mʉʉsi waanyu. \v 2 Muriigomba ebhegero, nawe hanʉ mʉkʉtama kobhona, muriita. Na mʉrarora ikiriiso, nawe hanʉ mʉkʉtama kobhebhona, mʉrʉʉmana na kwitana. Mʉtakobhona kɨnʉ mukwenda, kʉ kʉbha mʉtakʉsabha kwa Mungu. \v 3 Hanʉ mʉkʉsabha mʉtakobhona, kʉ kʉbha mʉrasabha kʉnzɨra ɨmbɨ, korereke mobhone kɨnʉ mukwenda kumyʉyʉ janyu. \p \v 4 Imwɨ, nɨ‑bhaatʉ bhanʉ mʉtaana bhoronge ncha abhasɨbhɨɨti. Nangʉ mʉtɨɨzɨ ʉkʉbha ʉmʉsaani wɨ ɨɨsɨ, nɨ‑kʉbha umubhisa wa Mungu? Mmbe, wʉwʉʉsi wʉnʉ akwenda kʉbha ʉmʉsaani wɨ ɨɨsɨ, ahiikora kʉbha umubhisa wa Mungu. \v 5 Mutiiseega yandikirwɨ bhʉʉha mʉMaandɨkʉ Amarɨndu, ekoro yɨnʉ Mungu aatʉtɨɨrɨɨrɨ ɨrarora rihari bhʉkʉngʼu. \v 6 Nawe Mungu aratwongera ɨbhɨgʉngi, necho kigiriryɨ yandikirwɨ mʉMaandɨkʉ Amarɨndu, \q “Mungu ahaanga bhanʉ bhakwiyʉnga, \q nawe, ahaabharorera abhanyʉʉhu ɨbhɨgʉngi.”\f + \fr 4:6 \fr*\xt Rora Mesaari 3:34.\xt*\f* \p \v 7 Mmbe, mwigwɨ Mungu na mwangɨ Shɨtaani, neho akʉbhangʼosa. \v 8 Mwisukɨku Mungu, neho wʉʉsi, akubhiisukaku. Imwɨ bhʉ ʉbhʉbhɨ na bha amiisɨɨgi abhɨrɨ, mutigɨ ʉbhʉbhɨ bhwanyu na kokora amazʉmu, naatu mumutunɨ kozekoro zaanyu zʉʉsi.\f + \fr 4:8 \fr*\xt Rora Zabhuri 24:3‑4.\xt*\f* \v 9 Mwigwɨ ʉbhʉsʉngʉ, mʉrɨrɨ nu ukwarama. Ekeseko chanyu, kichurwɨ ɨkɨrɨrʉ, no obhozomerwa bhwanyu, bhʉbhɨ ʉbhʉsʉngʉ. \v 10 Mwiyichɨ mʉbhʉtangɨ bhwʉ Ʉmʉkʉrʉ, newe araabhagungyɨ. \s Mʉtabha muriigamba \p \v 11 Abhahiiri bhaanɨ, mʉtabha muriigobha, kʉ kʉbha wʉnʉ akogobha ʉmʉkɨndichazɨ, hamwɨ kʉmʉtɨnɨra, arabha agʉbhirɨ imigirʉ ja Mungu. Nawe ʉrɨɨtɨnɨrɨ imigirʉ, ʉtakʉbha mohocha wi imigirʉ, ʉrabha umutiniri wi imigirʉ. \v 12 Mungu umwene, newe akʉtʉʉra imigirʉ, na newe umutiniri wajʉ. Newe akʉtʉra kʉsabhʉra na kuricha. Nawe awɨ nɨ‑wɨɨwɨ, ʉratɨnɨra nyarʉbhɨri waazʉ? \s Mutiikumya kʉganʉ mʉkɨɨrɨ kʉbha nagʉ \p \v 13 Nangʉ, munyiitegeerere bhwaheene, bhanʉ mukubhuga, “Reero hamwɨ tabhʉʉri, tʉraja ʉrʉbhɨri ororebhe. Na turiikara iyo umwaka mugima, tʉrakora ubhusuruja na kobhona esorobho.” \v 14 Nawe mʉtɨɨzɨ ganʉ gakʉhʉrʉka tabhʉʉri! Ubhwikari bhwazʉ nɨkɨ? Ndora bhwangɨ umwʉki, gʉrarorekana kwibhaga isuuhu, rogendo rʉmwɨ gʉrabhʉra! \v 15 Moreenderwa, mʉbhɨ mʉrabhuga, “Ʉmʉkʉrʉ araasɨɨgɨ, tʉbhɨ bhahʉru tʉrakora kɨnʉ hamwɨ kirya.” \v 16 Nawe nangʉ imwɨ, muriikumya kʉganʉ mukwiseega kokora. Nu ukwikumya kuyo, nɨ‑kʉbhɨ. \v 17 Mmbe, wʉnʉ amɨnyirɨ kokora amazʉmu nawe atakokora, wuyo arakora ʉbhʉbhɨ. \c 5 \s Abhaniibhi abhasɨɨgʉ \p \v 1 Imwɨ abhaniibhi, munyiitegeerere bhwaheene! Mʉrɨrɨ na kwarama kwiraka ikʉrʉ, igʉrʉ wɨ ɨnyaakʉ ɨkʉrʉ yɨnʉ ɨkʉbhaazaku. \v 2 Ubhuniibhi bhwanyu bhʉbhʉrirɨ, na amiibhoho gaanyu gariirwɨ nu umuswa. \v 3 Ɨzahaabhu yanyu na zimpirya, zɨrabha zɨkɨrɨbhirɨ, nʉ ʉbhʉkɨrɨbhi bhuyo bhʉrabhamenyeekererya, bhʉrarya ɨmɨbhɨrɨ janyu ncho omorero. Na mwitɨɨrɨɨrɨ ibhibhumbikʉ kuzisikʉ zɨ ɨtɨnɨrʉ ziyo. \p \v 4 Mwitegeerere, abhahocha bhaanyu bhararɨrɨɨrɨra! Bhakabhakorera emeremo mʉmɨgʉndʉ janyu, nawe mʉtaabharihirɨ. Na bhayo bhakabhagesera ibhyakurya, bhʉʉsi bhakarɨrɨɨrɨra, nɨ ɨkɨrɨrʉ chabhʉ chigwirwɨ mʉmatwɨ gʉ Ʉmʉkʉrʉ wʉ Ʉbhʉnaja Bhwʉsi. \v 5 Mwikɨɨrɨ na kozomererwa ubhuniibhi bhwanyu kʉʉsɨ hanʉ, kwa kʉtama komenya kʉbha Mungu arabhatɨnɨra na kwinenehya nchu umutugʉ gʉnʉ gukuja kusinzwa. \v 6 Mutiniirɨ na kwita we eheene wʉnʉ atabhahakaniryɨ imwɨ. \s Mwigumiriryɨ ku kuuza kʉ Ʉmʉkʉrʉ Yɨɨsu \p \v 7 Mmbe abhahiiri bhaanɨ, mwigumiriryɨ kuhika ribhaga ryʉ ʉkʉgarʉka kʉ Ʉmʉkʉrʉ. Rora umurimi chɨmbu ahiigumirirya, kʉrɨnda ibhyakurya bhyazɨ bhebhone imbura ye embere na yɨ ɨtɨnɨrʉ, neho abhone ibhyakurya ɨbhɨzʉmu bhyu ubhwera. \p \v 8 Kwɨbhu na niimwɨ mwigumiriryɨ, na mʉnajɨ zekoro zaanyu, kʉ kʉbha ʉkʉgarʉka kʉMʉkʉrʉ kʉrɨ haguhɨ. \v 9 Abhahiiri bhaanɨ, mutiibheerya imubheene kobheene mʉtaaza kutinirwa. Morore! Umutiniri arɨ haguhɨ kuuza. \p \v 10 Abhahiiri bhaanɨ, mʉbhaangarɨrɨ abharʉʉtɨrɨri bhanʉ bhaarɨ bharagamba kuriina ryʉ Ʉmʉkʉrʉ, bhabhɨ ebherenjo bhyu ubhwigumirirya mʉmabhɨ. \v 11 Na bhanʉ bhiigumiriiryɨ, tʉrabharora bhanʉ ʉrʉbhangʉ. Mwigwirɨ amangʼana gu ubhwigumirirya bhwa Ayubhu, na mwɨzɨ chɨmbu Ʉmʉkʉrʉ aamʉkʉrɨɨrɨ amazʉmu mʉtɨnɨrʉ.\f + \fr 5:11 \fr*\xt Rora Ayubhu 42:10‑13.\xt*\f* Gayo gʉʉsi nɨ‑kʉ kʉbha Ʉmʉkʉrʉ izwirɨ ɨbhɨgʉngi nʉ ʉrʉbhangʉ. \p \v 12 Abhahiiri bhaanɨ, kʉkɨra gayo, mutiirahɨra risaarʉ, ɨɨsɨ ne ekegero chʉchʉsi kirya. Arɨɨbhɨ muriisirirya “Hee,” ɨbhɨ amaheeneheene, arɨɨbhɨ mʉraanga “Zɨyi,” ɨbhɨ maheene zɨyi, korereke mʉtatinirwa. \s Mʉsabhɨ Mungu kubhwisirirya \p \v 13 Kʉna mʉʉtʉ kʉbhaniimwɨ wʉnʉ akʉnyaaka? Areenderwa asabhɨ Mungu. Areho wʉwʉʉsi wʉnʉ ano obhozomerwa? Ereenderwa ɨmbɨ amɨɨmbʉ gu ukukumya. \p \v 14 Kunu umurwɨrɨ gatɨ waanyu? Areenderwa abhabhɨrɨkɨrɨ abhiimiiririri bha risengerero, bhaazɨ kʉmʉsabhɨra ɨwaazɨ na kʉmʉhaka amaguta kuriina ryʉ Ʉmʉkʉrʉ. \v 15 Bharɨɨsabhɨ kubhwisirirya umurwɨrɨ arahora, Ʉmʉkʉrʉ aramogororocha. Angabha asariryɨ, arabheererwa. \v 16 Mmbe, mutigɨ ʉbhʉbhɨ bhwanyu imubheene kobheene na kwisabhɨra kwa Mungu, korereke mʉhʉribhwɨ amarwɨrɨ gaanyu. Amasabhi gʉ ʉmʉʉtʉ we eheene ganʉ ʉbhʉnaja na garakora emeremo. \p \v 17 Ʉmʉrʉʉtɨrɨri Ɨɨriya, aarɨ ʉmʉʉtʉ wi isimʉka nchi iyɨɨtʉ, na akasabha kwa mucha imbura ɨtatweka kʉʉsɨ, ni imbura ɨtaatwɨkirɨ imyaka ɨtatʉ ni imyɨri ɨsaasabha. \v 18 Neho naatu, akasabha Mungu imbura itweke, yʉʉsi ɨkatweka kuhika hanʉ ɨɨsɨ yaamɨrirɨ ibhyakurya. \p \v 19 Abhahiiri bhaanɨ, wʉmwɨ waanyu araahabhɨ na kʉbha kore na amaheene, nʉ ʉwʉndɨ amʉgaruchɨ naatu kʉnzɨra ya amaheene, \v 20 momenye wʉnʉ araagaruchɨ ʉmʉʉtʉ wuyo kurwa mʉbhʉbhɨ bhwazɨ, arabha amʉhʉriryɨ ekoro yaazɨ kurwa muruku, nʉ ʉbhʉbhɨ bhwazɨ bhwaru bhʉrabheererwa.