\id MAT Ika New Testament 2009 
\h Matiu 
\toc1 Oziọma Jesu Kristi Lẹkẹ Kẹ Matiu Dọn De Ẹ 
\toc2 Matiu 
\toc3 Mat 
\mt2 Oziọma Jesu Kristi Lẹkẹ Kẹ 
\mt1 Matiu 
\mt2 Dọn De Ẹ 
\c 1  
\cl Isi Nke Mbụ 
\s1 Ndị Mụ Jizọs' Kraịstị 
\p  
\v 1 Ọnwan wụ Ẹkụkwọ wẹ gi gba ndị mụ Jizọsị, nwa Defidi, nwa Ebraham. 
\s1 Gha Ebraham D'e ru Defidi 
\p  
\v 2 Ebraham wụ nẹdi Aziki, Aziki wụ nẹdi Jekọpụ, Jekọpụ wụ nẹdi Juda lẹ umunẹ-ẹ-ikẹnnyẹ.  
\v 3 Juda wụ nẹdi Pẹrẹzị lẹ Zẹra. Nnẹ mụ nị wẹ wụ Tama. Pẹrẹzị wụ nẹdi Hẹz'rọnụ, Hẹz'rọnụ wụ nẹdi Aram,  
\v 4 Aram wụ nẹdi Aminadabụ, Aminadabụ wụ nẹdi Nashọnụ, Nashọnụ wụ nẹdi Salụmọnụ,  
\v 5 Salụmọnụ wụ nẹdi Bụazị, nnẹ Bụazị wụ Rehabụ. Bụazị wụ nẹdi Obẹdi, nnẹ Obẹdi wụ Rutu. Obẹdi wụ nẹdi Jese.  
\v 6 Jese wụ nẹdi eze wụ Defidi. 
\s1 Gha Defidi D'e ru Ogẹn Wẹ Gi Weri Wẹ Si Alị Babilọnụ 
\p Eze wụ Defidi wụ nẹdi Solomọnụ, hụn nnẹ ẹ [te] wụ nwunyẹ Yuria.  
\v 7 Solomọnụ wụ nẹdi Rehobụam, Rehobụam wụ nẹdi Abija; Abija wụ nẹdi Asa,  
\v 8 Asa wụ nẹdi Jehoshafatị; Jehoshafatị wụ nẹdi Joram—hụn wụzị Jehoram; Joram wụ nẹdi Uzịa.  
\v 9 Uzịa wụ nẹdi Jotam, Jotam wụ nẹdi Ahazị; Ahazị wụ nẹdi Hẹzikaya.  
\v 10 Hẹzikaya wụ nẹdi Manasẹ, Manasẹ wụ nẹdi Emọsị; Emọsị wụ nẹdi Josaya.  
\v 11 Josaya nọ mụ Jẹkọnaya (hụn wụ Jẹhoyakịn) lẹ umunẹ-ẹ-ikẹnnyẹ—ogẹn wẹ kẹ wẹ gi wepụ wẹ alị wẹ, we wẹ si alị Babilọnụ. 
\s1 Gha Ogẹn Wẹ Gi Weri Wẹ Si Alị Babilọnụ D'e Ru Ogẹn Kraịstị 
\p  
\v 12 Ogẹn wẹ gi wepụgụụ wẹ si Babilọnụ, Jẹkọnaya nọ mụ Shịatẹlụ, Shịatẹlụ wụ nẹdi Zẹrubabẹlụ,  
\v 13 Zẹrubabẹlụ wụ nẹdi Abiyudu, Abiyudu wụ nẹdi Ẹliyakịm, Ẹliyakịm wụ nẹdi Azọ,  
\v 14 Azọ wụ nẹdi Zadọkụ, Zadọkụ wụ nẹdi Akịm, Akịm wụ nẹdi Ẹlayudu,  
\v 15 Ẹlayudu wụ nẹdi Ẹleaza, Ẹleaza wụ nẹdi Matanị, Matanị wụ nẹdi Jekọpụ,  
\v 16 Jekọpụ wụ nẹdi Josẹfụ, di Meri—onyẹ hụn mụ Jizọsị, hụn w'a kpọ Kraịstị hụn wụ “Onyẹ Ahụn Osolobuẹ Tumẹ.” 
\p  
\v 17 Ya wụ, agbọ wẹ ile gha ogẹn Ebraham d'e ru ogẹn Defidi wụ agbọ mmẹnọ; gha ogẹn Defidi d'e ru ogẹn wẹ gi we wẹ si alị Babilọnụ wụ agbọ mmẹnọ; gha ogẹn wẹ gi wesi wẹ Babilọnụ d'e ru ogẹn Kraịstị wụ agbọ mmẹnọ. 
\s1 Ọmụmụ Jizọs' Kraịstị 
\p  
\v 18 Ẹnịna kẹ wẹ dọn mụ Jizọsị wụ Mezaya: e kweriọlẹ wẹ nị nnẹ ẹ wụ Meri jẹnkọ d'a lụ Josẹfụ. Kanị, nị wẹ d'a nọgbama nke di-lẹ-nwunyẹ, Meri a tụrụgụọ imẹ ghahanị ikẹn Mmọn-nsọ.  
\v 19 Makẹni Josẹfụ hụn 'ya nị 'ya jẹnkọ d'a lụ wụ onyẹ ezi-omumẹ lẹni ọ chọnị n'o gbe ifẹnrẹn ye ẹ ihun id'ẹnya ịhịan ile, ọ nọ bu ẹ obi n'o sikọ d'e kpechan a nzuzue.  
\v 20 Kanị, ogẹn o gi e ro ihiẹnni, ọ nọ rọ nrọ. Imẹ nrọ hụ, ọ nọ hụn mmọn-ozi Di-nwọnni-ẹnyi k'ọ bịa d'e kunrun ẹ, sị, “Josẹfụ nwa Defidi, atụlẹ egun; lụma Meri, makẹni nwa ọ rị imẹ ẹ gha ẹka Mmọn-nsọ bịa.  
\v 21 O jẹnkọ d'a mụ okẹnnyẹ; ị jẹnkọ d'a kpọ nwa hụ Jesu/Jizọsị\f + \fr 1:21 \ft Anị ẹfannị wụ \fk Onyẹ-nzụọpụha.\f* makẹlẹ ịya jẹnkọ d'a zụọfụha ndị nke ẹ imẹ njọ wẹ.” 
\p  
\v 22 Ihiẹn ndịnị ile mẹ kẹni wẹ gi mẹzu ihiẹn Onyẹ-nwọnni-ẹnyi ku ghahanị onyẹ-amụma: ọ sị,  
\v 23 “Lee ẹ, okpoho kelẹni marịn okẹnnyẹ jẹnkọ d'a tụ imẹ, mụ okẹnnyẹ; wẹ jẹnkọ d'a kpọ nwa hụ ‘Ịmanuẹlụ’, ya wụ, ‘Osolobuẹ sọn ẹnyi nọdị’.” 
\p  
\v 24 Ogẹn Josẹfụ gi tẹnhin, ọ nọ mẹ ihiẹn mmọn-ozi Di-nwọnni-ẹnyi gwa a. Ọ nọ lụma Meri;  
\v 25 kanị, aranhịnnị wẹ nke di lẹ nwunyẹ d'e ru ogẹn o gi mụgụụ okẹnnyẹ ibuzọ a ahụn. Josẹfụ nọ kpọ a Jizọsị/Jesu. 
\c 2  
\cl Isi Nke Ẹbụọ 
\s1 Ndị Ahụn Gha Azụụn Ọwụwa-ẹnya-anwụn Bịa 
\p  
\v 1 Wẹ mụ Jesu imẹ obodo Bẹtulẹhẹm hụn rị azụụn Judia ogẹn Hẹrọdụ gi wụ eze. Ogẹn hụ, ndị marịn ihiẹn kokisẹ rị e ku nọ gha alị rị azụụn ọwụwa-ẹnya-anwụn bịa Jerusalẹm,  
\v 2 a jụ ajụjụ, sị, “Elebe kẹ onyẹ hụ wẹ mụ nke ọhụn hụn wụ eze ndị Ju rị? Makẹni, ẹnyi a hụnọlẹ kokishịa ku oku ẹ k'ọ pụha ogẹn ẹnyi gi rị alị rị azụụn ọwụwa-ẹnya-anwụn; ẹnyi bịa d'e fe ẹ.” 
\p  
\v 3 Ogẹn eze wụ Hẹrọdụ gi nụ ihiẹnni, obi eruzini 'ya lẹ ndị Jerusalẹm ile alị.  
\v 4 Ọ nọ kpọgbama ndị-isi nchụ-ẹjan lẹ ndị-nkuzi Iwu, jụ wẹ, sị, “Elebe kẹ wẹ de ni ịya kẹ wẹ jẹnkọ d'a nọ mụ Mezaya, Onyẹ Hụ Osolobuẹ Tumẹ?” 
\p  
\v 5 Wẹ nọ za, sị, “Bẹtulẹhẹm hụn rị Judia rọ, makẹni onyẹ-amụma de, sị, 
\q1  
\v 6 ‘Bẹtulẹhẹm hụn rị imẹ Juda, 
\q1 ezioku rọ nị ị wụ obodo mẹ ẹkẹrẹ imẹ ndị ọkịkị Juda; 
\q1 kanị onyẹ-ọkịkị jẹnkọ d'a gha imẹ i pụha, 
\q1 hụn jẹnkọ d'a kị ndị nke m wụ ndị Izrẹlụ.’ ” 
\p  
\v 7 'Ya Hẹrọdụ nọ kpọ ndị hụ marịn ihiẹn kokisẹ rị e ku, gi nzuzue jụ wẹ ogẹn wẹ gi hụn kokisẹ hụ.  
\v 8 'Ya ọ nọ zi wẹ jẹn Bẹtulẹhẹm, sị, “Jẹn ni; chọkẹnmẹ ni nwata hụ. Ọnụ hụn a, bịa nị d'a gwa m, nị mmẹ lẹ enwẹn m jẹnzi d'e fe ẹ.” 
\p  
\v 9 Ogẹn wẹ gi nụchanrịngụụ ihiẹn eze ku, wẹ nọ jẹnmẹ ebe wẹ jẹnkọ! Kokisẹ hụ nọ pụhazị, du wẹ ru Bẹtulẹhẹm; e ru wẹ ebe nwata hụ rị, ọ nọ wuzo.  
\v 10 Ogẹn wẹ gi hụn kokishịa hụ, ịghọghọ nọ jun wẹ obi.  
\v 11 Ogẹn wẹ gi banye imẹ ụlọ hụ, hụn nwata hụ lẹ nnẹ ẹ wụ Meri, wẹ nọ sekpu, fe nwata hụ. 'Ya wẹ nọ tọpụ ẹkpa wẹ buche ihiẹn ṅanrannị rị ichẹn-ichẹn, ye ẹ goru lẹ frankisẹnsị lẹ maa. 
\p  
\v 12 Makẹni Osolobuẹ a dọlẹ wẹ ẹka-ntịn imẹ nrọ sị w'e kinlẹ azụụn d'e kunrun Hẹrọdụ, wẹ nọ ghasi ụzọ ọzọ lashi alị wẹ. 
\s1 Josẹfụ E Gi Nzuzue We Wẹ Gbasi Ijiptu 
\p  
\v 13 Ogẹn wẹ gi lamagụụ, mmọn-ozi Di-nwọnni-ẹnyi nọ bịa d'e kunrun Josẹfụ imẹ nrọ, sị a, “Lihi ọtọ! Weri nwata hụ lẹ nnẹ ẹ gbasi Ijiptu; nọdị nị ebahụn d'e ru ogẹn m jẹnkọ d'a gwa ị, makẹni Hẹrọdụ e bugụọ a obi n'o jẹnkọ d'a chọ nwata hụ kẹni o gbu ẹ.” 
\p  
\v 14 'Ya Josẹfụ nọ lihi, gi imẹ uhinhin weri nwata hụ lẹ nnẹ ẹ si Ijiptu.  
\v 15 Wẹ nọ nọdị ebẹhụ d'e ru ogẹn Hẹrọdụ gi nwụn. Ọnwan kẹ ihiẹn ahụn Di-nwọnni-ẹnyi gi onyẹ-amụma ku gi mẹzu, nị “Imẹ Ijiptu kẹ m gha kpọpụha nwa m.” 
\s1 Hẹrọdụ A Sị Wẹ Gbu Ụmụẹka 
\p  
\v 16 Ogẹn Hẹrọdụ gi hụn nị ndị hụ marịn ihiẹn kokisẹ rị e ku e mẹọlẹ ẹ ẹro, eje-olulu nọ bumẹ ẹ. Ọ nọ zi ndị hụn o zi, wẹ nọ jẹn d'e gbupụ ụmụẹka-ikẹnnyẹ ile rị Bẹtulẹhẹm lẹ alị ndị hụ nọkunmẹn'ẹ, ikẹnnyẹ ndị hụn rị ahụa ẹbụọ lẹ ndị kelẹni ru ahụa ẹbụọ—ogẹn ndị ahụn marịn ẹnya kokisẹ gwa a nị ya kẹ wẹ hụn ya wụ kokisẹ k'ọ gha gbakọ ogẹn, mẹ ihiẹnni o mẹ. 
\p  
\v 17 'Ya kẹ wẹ gi mẹzu ihiẹn Osolobuẹ gi onyẹ-amụma wụ Jẹrimaya ku, sị, 
\q1  
\v 18 “Wẹ nụ olu ohu imẹ obodo Rama, 
\q1 ọ hụ a kwan—e goo ntan, e goo imọn. 
\q1 Rechẹlụ rọ—ọ rị a kwan ụmụ a; 
\q1 ọ nịnị wẹ hụhụ a, 
\q1 makẹni a nwụnchanrịngụọ wẹ.” 
\s1 A Gha Wẹ Ijiptu Lụa 
\p  
\v 19 Ogẹn Hẹrọdụ gi nwụnhụngụụ, mmọn-ozi Di-nwọnni-ẹnyi nọ bịa d'e kunrun Josẹfụ imẹ nrọ imẹ alị Ijiptu,  
\v 20 sị a, “Lihi, weri nwata hụ lẹ nnẹ ẹ si alị Izrẹlụ, makẹni ndị rị a chọ nị wẹ gbu nwata hụ a nwụngụọ.”  
\v 21 Ọ nọ tẹnhin, weri nwata hụ lẹ nnẹ ẹ si alị Izrẹlụ. 
\p  
\v 22 Kanị, ogẹn o gi nụ nị Akịlahusu rikin eze nẹdi ẹ wụ Hẹrọdụ, a kị Judia, egun anịn'a jẹn ebẹhụ. A dọgụzị w'a ẹka-ntịn imẹ nrọ, ọ nọ si ẹgbẹrẹ Galili.  
\v 23 Ọ nọ jẹn d'e biri imẹ obodo w'a kpọ Nazarẹtị. Ẹrịra kẹ ihiẹn ahụn ndị-amụma ku, sị, “Wẹ jẹnkọ d'a kpọ a onyẹ Nazarẹtị” gi mẹzu. 
\c 3  
\cl Isi Nke Ẹtọ 
\s1 Ozi Jọnụ Hụn E Mẹ Mirin-Chuku Zi 
\p  
\v 1 O ru, Jọnụ hụn e mẹ mirin-Chuku nọ fụha imẹ atụ Judia, a hị, 
\q1  
\v 2 “Rogharị nị, makẹni Alị-eze elu-igwee a rịgụọ nsue!” 
\p  
\v 3 Jọnụnị wụ onyẹ hụ onyẹ-amụma wụ Azaya ku oku ẹ ogẹn o gi sị, 
\q1 “Olu onyẹ ohu rị a han imẹ atụ, 
\q2 a sị, 
\q1 ‘kwa nị nị Di-nwọnni-ẹnyi ụzọ; 
\q1 mẹmẹ ni ụzọ a n'o zinrin’.” 
\p  
\v 4 Ẹwuru wẹ gi ẹṅẹnrẹn anụ w'a kpọ kamẹlụ\f + \fr 3:4 \ft “anyịnnyan-mkpukpuke”\f* mẹmẹ kẹ Jọnụ e yi; akpụkpọ-anụ kẹ wẹ gi mẹmẹ akpụkpọ-ukun ẹ; ihiẹn-oriri ẹ wụ igurube lẹ mirin-ẹnwụn rị ọfịa. 
\p  
\v 5 Ndị Jerusalẹm lẹ ndị Judia ile lẹ ndị obodo ile nọkunmẹ Iyi Jọdanị hụ e jẹn d'e kunrun ẹ.  
\v 6 Wẹ hụ e kupụha njọ wẹ, ọ hụ e mẹ wẹ mirin-Chuku imẹ mirin Jọdanị. 
\p  
\v 7 Kanị, ogẹn o gi hụn ndị bu ọda imẹ ndị itu-Farisi lẹ ndị itu-Sadusi kẹ wẹ rị a bịa n'o mẹ wẹ mirin-Chuku ahụn ọ rị e mẹ, ọ nọ sị wẹ, “Igunrun agwọ! Onyẹ sị ụnụ gba nị iwe lẹ ọnụma Osolobuẹ lalanị ọsọ?!  
\v 8 Mịkwọ nị nwan mkpụrụ ghọsị nị ọnụ e rogharịgụọ;  
\v 9 atụkwọlẹ ni enwẹn ụnụ ntụ, a sị, ‘Ebraham wụ nẹdi ẹnyi nụ!’ Makẹni, m rị a gwakwọ ọnụ, Osolobuẹ jẹnkọ d'a saẹka gha ọmụma ndịnị wepụha nị Ebraham ụmụ.”  
\v 10 “Anyụn a rịgụọlẹ nwan ukun osisi, e che: osisi ọwụlẹ mịlẹni ezigbo mkpụrụ, e gbutu w'ẹ tụye ọkụn.  
\v 11 Mmẹ nwẹn gi mirin-mmaka e mẹ ụnụ mirin-Chuku, ụnụ gi a ghọsị nị ụnụ e rogharịgụọ; kalẹ onyẹ hụn lala m azụụn ka m ikẹn ọhụnma-ọhụnma—erudẹni m onyẹ hụn jẹnkọ d'e bu akpụkpọ-ụkụ a—o jẹnkọ d'e gi Mmọn-nsọ lẹ ọkụn mẹ ọnụ mirin-Chuku.  
\v 12 Ihiẹn o gi a fụchan ọka rị a ẹka: o sikọ d'a fụchanpụ ọka ile rị ebe ọ nọ a kụkpọ ọka a, kpọnpụchanrịn ọka a ye ebe o butọ ọka, kpọngbamazị ẹfịfịa ọka buche imẹ ọkụn hụ wẹ ghalẹni e ri-ẹka e tinyụn.” 
\s1 Jọnụ E Mẹ Jizọsị Mirin-Chuku 
\r (Mak 1.9-11; Luk 3.21-22) 
\p  
\v 13 'Ya Jizọsị nọ gha Galili bịa Iyi Jọdanị d'e kunrun Jọnụ nị Jọnụ mẹ ẹ mirin-Chuku.  
\v 14 Jọnụ te jụ ajụ, sị Jizọsị, “Mmẹ te furu nị m bịa n'ị mẹ m mirin-Chuku, kanị 'yụ bịa nwan d'e kunrun m?” 
\p  
\v 15 Jesu nọ sị, “Hapụ a n'ọ rị ẹrịra kikẹnni; o furu ni ẹnyi mẹzukwama ihiẹn ile Osolobuẹ chọ.” 'Ya Jọnụ nọ kweri mẹ ẹ mirin-Chuku. 
\p  
\v 16 Jọnụ e mẹgụụ Jizọsị mirin-Chuku, hụn Jizọsị gihụ ghagụụ imẹ mirin pụla, elu-igwee nọ kpupụn'a idẹminzi; ọ nọ hụn Mmọn Osolobuẹ k'o gi ụdị nduru hidanla, bịa ebe ọ rị, bekwasị a. 
\p  
\v 17 Idumuzi, olu nọ gha elu-igwee sị, “Ọnwan wụ ezi Nwa m; ihiẹn ẹ a sụọka m.” 
\c 4  
\cl Isi Nke Ẹnọ 
\s1 Ekwensụ A Nwan Jizọsị 
\p  
\v 1 'Ya kẹ Mmọn-nsọ nọ duru Jizọsị si imẹ atụ kẹni Ekwensụ nwan a.  
\v 2 Jizọsị bu ọnụ ukinkin lẹ efinnaị—ọrọgbọ akpụ-ụhụọkịn ọgụnnaị; omẹgụụ, ẹgụn nọ gụnma a.  
\v 3 'Ya kẹ onyẹ-ọnwụnwan hụ nọ bịa, sị a, “Omẹni 'yụ wụ Nwa Osolobuẹ, sị ọmụma ndịnị hẹnrinsọnmẹ ogbe brẹdi.” 
\p  
\v 4 Kanị Jesu nọ sị a, “E degụọ w'a imẹ Ẹkụkwọ-nsọ nị, ‘Ịhịan a ra gi ihiẹn-oriri sụọ a rị ndụn, oku ile gha Osolobuẹ ọnụ pụha kẹ wẹ gi a rị ndụn.’ ” 
\p  
\v 5 'Ya kẹ Ekwensụ nọ weri ẹ si imẹ obodo nsọ wụ Jerusalẹm, w'ẹ tumẹ mkp'ọnụnụ Ụlọ-nsọ,  
\v 6 sị a, “Omẹlẹ ịyụ wụ Nwa Osolobuẹ, tụha enwẹn i ye alị. Makẹlẹ, e degụọ w'a imẹ Ẹkụkwọ-nsọ, sị, 
\q1 ‘O jẹnkọ d'e ye ndị mmọn-ozi ẹ iwu banyen'i; 
\q1 wẹ sikọ d'a parị ị, 
\q1 amamgbe y'a kpọgburu ọmụma.’ ” 
\p  
\v 7 Jizọsị nọ sị a, “E degụọzịkwọ w'a imẹ Ẹhụhụọ-nsọ, sị, ‘Anwankwọlẹ Di-nwọnni-ẹnyi wụ Chuku i.’ ”  
\v 8 Ekwensụ nọ werizi ẹ si elu-ugu jẹn elu ọda-ọda, ghọsịkwama a alị-eze ile rị ụwa lẹ ọghọ wẹ,  
\v 9 sị a, “M k'e ye i ihiẹn ndịnị ile, omẹni y'e keni m isi alị.” 
\p  
\v 10 'Ya Jizọsị nọ sị a, “Ekwensụ, pụnị m! Makẹni, e degụọ w'a imẹ Ẹkụkwọ-nsọ, sị, ‘Di-nwọnni-ẹnyi wụ Osolobuẹ i k'i k'e keni isi-alị; ịya sụọ k'i k'e fe.’ ” 
\p  
\v 11 'Ya kẹ Ekwensụ nọ la Jizọsị tọ, ndị mmọn-ozi nọ pụha, yemẹ ẹ ihiẹn rị a mkpa. 
\s1 Jizọsị E Bidọn Ọrụn A Imẹ Galili 
\r (Mak 1.14-15; Luk 4.14-15) 
\p  
\v 12 Ogẹn Jizọsị gi nụ nị e bugụọ wẹ Jọnụ che imẹ ụlọ-ngan, ọ nọ si Galili.  
\v 13 Ọ nọ gha Nazarẹtị rị imẹ Galili pụ, jẹn d'e biri imẹ obodo Kapanọm hụn rịzị Galili, ẹhụ mirin Galili, ẹgbẹrẹ Zẹbulọnụ lẹ Naf'talị —  
\v 14 kẹni ihiẹn onyẹ-amụma wụ Azaya ku mẹzu. Azaya sị, 
\q1  
\v 15 “Alị Zẹbulọnụ lẹ alị Naf'talị, 
\q2 hụn rịsọnmẹ ụzọ ‘Ohimin’ — 
\q2 wẹ fetugụụ Iyi Jọdanị; 
\q1 Galili wẹ ile rị, 
\q2 alị ndị wụlẹni ndị Ju jun! 
\q1  
\v 16 Ndị bi imẹ ishi 
\q2 a hụnọlẹ okẹn ukpẹ; 
\q1 ukpẹ e nwunmẹgụọnị 
\q2 ndị bi alị onyinyọn-ọnwụn.” 
\p  
\v 17 Jizọsị nọ gha ogẹn hụ zimẹ ozi, a sị, “Rogharị nị, makẹni Alị-eze Osolobuẹ a rịgụọ nsue!” 
\s1 Jizọsị A Kpọ Ndị Ọkụn-Azụn Ẹnọ 
\r (Mak 1.16-20; Luk 5.1-11) 
\p  
\v 18 Ogẹn Jizọsị gi ghakọ mkpẹnrẹn mirin Galili, ọ nọ hụn umunẹ-ikẹnnyẹ ẹbụọ, Saịmọnụ (hụn w'a kpọ Pita) lẹ Andụrụ nwẹnẹ ẹ, ebe wẹ rị a tụ ọga e ye imẹ mirin ahụn, (makẹni wẹ wụ ndị a kụn azụn). \fig Ndị rị e gi ọga e gbu azụn|src="CN01875B.jpg" size="col" loc="MAT 4" copy="David C. Cook" ref="4.18" \fig* 
\v 19 Ọ nọ sị wẹ, “Sọnmẹ ni m, m jẹnkọ d'e mẹ ụnụ wụrụ ndị a kụha ịhịan rịkẹ azụn.”  
\v 20 Wẹ nọ na ọga wẹ tọ ozigbo, sọnmẹ ẹ. 
\p  
\v 21 Ogẹn o gi jẹnshi ihun, ọ nọzị hụn umunẹ ẹbụọ ọzọ, Jemisi nwa Zẹbẹdi lẹ Jọnụ nwẹnẹ ẹ; uwẹ lẹ nẹdi wẹ rị imẹ ụgbọ, e dọnzi ọga wẹ. Ọ nọ kpọ wẹ ẹbụbụọ.  
\v 22 Wẹ nọ latọ ụgbọ-mirin hụ nị nẹdi wẹ, sọnmẹ ẹ ozigbo. 
\s1 Jizọsị A Kuzi, O Zi Oziọma, Ọ Gwọ Ọrịa 
\r (Luk 6.17-19) 
\p  
\v 23 Jesu nọ ghagbarị Galili ile, a kuzi imẹ ụlọ-ofufe ndị Ju, e zi oziọma Alị-eze, a zụọ emu lẹ ọrịa ile rị ichẹn-ichẹn rị a kụnị wẹ.  
\v 24 'Ya kẹ otiti ẹ nọ ghagbarị alị Siria ile; wẹ nọ wẹhẹ n'ẹ ndị ile emu rị a kụ, ndị bu ọrịa ichẹn-ichẹn lẹ ndị ihiẹn rị a tụrụ, ndị ibobo lẹ ndị ọrọ lẹ ndị eje-mmọn rị imẹ wẹ—ọ nọ zụọ wẹ.  
\v 25 Igunrun hi-ogbe nọ gha Galili lẹ obodo iri hụ nọgbamanị wụ Dikapolisi, lẹ Jerusalẹm lẹ Judia lẹ nfetu Iyi Jọdanị sọnmẹ ẹ. 
\c 5  
\cl Isi Nke Isẹn 
\s1 Nkuzi Jizọsị Nọ Elu Oke Kuzi 
\p  
\v 1 Ogẹn Jesu gi hụn igunrun ịhịan hụ, ọ nọ si enu oke; ọ nọdịgụụ alị, 'ya ụmụ-azụụn a nọ bịa d'e kunrun ẹ. 
\s1 Ndị Nke Wẹ Ka Mma 
\r (Luk 6.20-23) 
\p  
\v 2 Ọ nọ kuzimẹ wẹ, sị, 
\q1  
\v 3 “Ngọzi rị nị ndị la enwẹn wẹ tọnị Osolobuẹ imẹ mmọn\f + \fr 5:3 \ft …ndị wụ “igbẹnnyẹ” imẹ mmọn.\f*, 
\q1 makẹni Alị-eze elu-igwee wụ nke wẹ! 
\q1  
\v 4 Ngọzi rị nị ndị hụn rị a kwannị, 
\q1 makẹni wẹ jẹnkọ d'a rọkọ wẹ obi. 
\q1  
\v 5 Ngọzi rị nị ndị hụn e welụa enwẹn wẹ alị, 
\q1 makẹlẹ wẹ sikọ d'e nwọnrin ụwa ile. 
\q1  
\v 6 Ngọzi rị nị ndị ọ rị a gụn nị ihiẹn ile rị kẹ Osolobuẹ dọn chọ a, 
\q1 a gụn wẹ kẹ ihiẹn-oriri lẹ ihiẹn-ọrịra — 
\q1 makẹni, ẹfọ jẹnkọ d'e jun wẹ. 
\q1  
\v 7 Ngọzi rị nị ndị hụn e mẹ ebere, 
\q1 makẹlẹ wẹ sikọ d'e mẹ ni wẹ ebere. 
\q1  
\v 8 Ngọzi rị nị ndị obi wẹ rị ọchan, 
\q1 makẹni wẹ sikọ d'a hụn Osolobuẹ. 
\q1  
\v 9 Ngọzi rị nị ndị hụn e mẹ ni udọn rị, 
\q1 makẹni wẹ sikọ d'a kpọ wẹ ụmụ Osolobuẹ. 
\q1  
\v 10 Ngọzi rị nị ndị wẹ rị e kpokpo makẹni wẹ rị e bi kẹ Osolobuẹ dọn chọ a, 
\q1 makẹni Alị-eze elu-igwee wụ nke wẹ.” 
\p  
\v 11 “Ngọzi wụ nke ọnụ wẹ gha a kpari ụnụ, e kpokpo ụnụ, 
\q1 e gi ifiri m e buo ụnụ ụdị eje-ihiẹn ile rị ichẹn-ichẹn. 
\q1  
\v 12 Ghọghọ nị; ẹfọ 'ya sụọ ụnụ ụsụọ — 
\q1 makẹlẹ ụgwọ-ọrụn ọnụ hi-ogbe imẹ elu-igwee! 
\q1 Makẹni, ẹrịra kẹ wẹ dọn kpokpo ndị-amụma ndị hụn buni ụnụ ụzọ.” 
\s1 Nnu Lẹ Ukpẹ 
\r (Mak 9.50; Luk 14.34-35) 
\p  
\v 13 “Ụnụ wụ nnu ụwa, kanị ọwụnị nnu asụọzịnị ụsụọ, ẹghanị k'o jẹnkọ d'a dọn sụọmazị ụsụọ? O nwọnzini ihiẹn ọwụlẹ wẹ gi ẹ e mẹ, kama, w'a ma a e tuhu, a zọgbumẹ w'ẹ. 
\p  
\v 14 Ụnụ wụ ukpẹ ụwa. Obodo wẹ tụnye elu oke asaẹka zueri.  
\v 15 Ọzọzị, ịhịan a ra mụnyezikwọ ukpẹ zuemẹ ẹ okpuru afẹrẹ, kama, w'e bu ẹ e che enu ihiẹn, kẹni ịhịan ile gi ẹ legha ụzọ.  
\v 16 Mẹzikwọnị nị ẹrịra: nị nị ukpẹ ọnụ nwun hụn ịhịan e legha, kẹni wẹ hụn ọrụn-ọma ụnụ, gi ẹ ja Nẹdi ọnụ rị elu-igwee mma.” 
\s1 Nkuzi Banyeni Iwu 
\p  
\v 17 “Erokwọlẹ ni nị m bịa d'a kagbu Iwu Mozizi mọbụ ihiẹn ndị-amụma de. Abịanị m d'a kagbu wẹ, kama, m bịa d'e mẹzu wẹ.  
\v 18 Makẹni, m rị a gwa ụnụ ezioku, d'e ru mgbe elu-igwee lẹ ụwa ghafe, o nwọnni mkpụrụ-ẹkụkwọ ọwụlẹ mọbụ ihiẹn wẹ vinyedẹ mkpụrụ-ẹkụkwọ, hụn rị imẹ Iwu, hụn jẹnkọ d'a ghafeni bụ o mẹzuni—kẹ hụn kachanrịn ntịn.  
\v 19 'Ya wụ nị onyẹ ọwụlẹ dan iwu ohu imẹ iwu ndịnị, kuzi ndị ọzọ ẹrịra, wẹ sikọ d'a kpọ a onyẹ hụn kachanrịn ẹkẹrẹ imẹ Alị-eze elu-igwee. Kanị, onyẹ hụn e mẹni wẹ, a kuzi wẹ, wẹ sikọ d'a kpọ a okẹn-ịhịan imẹ Alị-eze elu-igwee.  
\v 20 Ezioku kẹ m rị a gwa ọnụ, mmanị ụnụ ka ndị-nkuzi Iwu lẹ ndị Itu-Farisi uche Osolobuẹ e mẹ, ọnụ asaẹka banye Alị-eze elu-igwee.” 
\s1 Nkuzi banyeni Ibu-olulu 
\p  
\v 21 “Ọnụ a nụgụọ nị wẹ sị ndị akan, ‘Egbulẹ ni ọchụ; wẹ sikọ d'a ma onyẹ ọwụlẹ gbu-ọchụ ikpe.’  
\v 22 Kanị, mmẹ lẹ enwẹn m sị ọnụ nị wẹ sikọ d'a ma onyẹ ọwụlẹ buni nwẹnẹ ẹ olulu\f + \fr 5:22 \fl mọbụ: \ft …onyẹ ọwụlẹ buni nwẹnẹ ẹ olulu bụ o nwọnni ihiẹn nwẹnẹ ẹ mẹ.\f* ikpe; onyẹ ọwụlẹ kpọ nwẹnẹ ẹ iyi jẹnkọ Ọgwa Ndị-isi; ọkụn-mmọn rị e che onyẹ ọwụlẹ kpọ nwẹnẹ ẹ ‘Onyẹ-nzuzu!’ ” 
\p  
\v 23 “Yawụ, omẹni ị rị e ye oyiye i ebahụn w'a nọdị e ye oyiye, y'a nọ ebẹhụ nyanhan n'o nwọn ihiẹn i mẹ, hụn nwẹnẹ i gi bu iwe i obi,  
\v 24 la oyiye i tọ ebẹhụ w'a nọ e ye oyiye, pụ, ịyụ lẹ nwẹnẹ i sụọkingụụ, i kebe kinhẹn d'e ye oyiye i.” 
\p  
\v 25 “Ịyụ lẹ onyẹ-ikpe i sụọkin ẹgwa, ebe 'yụ lẹ 'ya kelẹni ru ọgwa, amamgbe o weri i ye ọka-ikpe, ọka-ikpe e weri i ye onyẹ ẹwuru-ogi, a tụ wẹ i ye ụlọ-ngan;  
\v 26 M rị a gwa ị ezioku, y'a saẹka fụha d'e ru mgbe ị kụgụụ ịkọbọ ịkpazụụn wẹ be i.” 
\s1 Nkuzi Banyeni Ughẹrẹ 
\p  
\v 27 “Ụnụ a nụgụọ nị wẹ sị wẹ, ‘Aghẹrẹlẹ.’  
\v 28 Kanị mmẹ lẹ enwẹn m rị a gwa ọnụ nị onyẹ ọwụlẹ lee okpoho ẹnya, ọ la a ẹnya, e mẹọlẹ mgba a imẹ obi ẹ.  
\v 29 Omẹni ẹnya ẹka-nni i a han ị e mẹ njọ, gụpụ a tuhu. Ọ ka ị mma nị mkpamkpa ẹhụ ị ohu arịzị a, karị nị wẹ tụ ẹhịụ ị ile ye ọkụn-mmọn.  
\v 30 Omẹni ẹka-ihiẹn i a han ị e mẹ njọ, bepụ a tuhu. Ọ ka ị mma nị mkpamkpa ẹhụ ị ohu arịzị a, karị nị wẹ tụ ẹhụ ị ile ye imẹ ọkụn-mmọn.” 
\s1 Nkuzi Banyeni Mkpechan 
\r (Mat 19.9; Mak 10.11-12; Luk 16.18) 
\p  
\v 31 “Wẹ sịzịkwọ, ‘Onyẹ ọwụlẹ kpechan nwunyẹ ẹ jẹnkọ d'e ye ẹ ẹkụkwọ ghọsị n'o kpechanọlẹ a.’  
\v 32 Kanị mmẹ lẹ enwẹn m rị a gwa ọnụ nị onyẹ ọwụlẹ kpechan nwunyẹ ẹ, wezụka nị nwunyẹ ẹ zọ ụkụ ye ọfịa, rị e mẹ ẹ n'ọ zọ ọkụ ye ọfịa. Onyẹ ọwụlẹ lụ okpoho wẹ kpechangụụ na nwunyẹ ịhịan.” 
\s1 Nkuzi Banyeni Ikun-iyi 
\p  
\v 33 “Ọzọ, ọnụ a nụgụọzị nị wẹ sị ndị akan, ‘Ekunlẹ Osolobuẹ tụ ntụ; i jẹnkọ d'e mẹ ni Di-nwọnni-ẹnyi ihiẹn i kunn'ẹ.’  
\v 34 Kanị mmẹ lẹ enwẹn m sị ụnụ, ekunkwọlẹ ihiẹn-ọwụlẹ, kaka. Ekunkwọlẹ elu-igwee, makẹni 'ya wụ ukpo Osolobuẹ;  
\v 35 ekunlẹ ụwa, makẹlẹ 'ya wụ ihiẹn o gi a tụkwasị ụkụ a; ekunlẹ Jerusalẹm, makẹni 'ya wụ obodo Eze uku hụ;  
\v 36 ekunkwọlẹ isi i, makẹni y'e ri-ẹka gbehutọ ntutu ohu n'ọ chanma ụchan mọbụ n'o gimẹ ngi.  
\v 37 Sịhụ ‘Ẹghẹẹ’ mọbụ ‘Mba’; ihiẹn ọwụlẹ karị ọnwan gha ẹka Eje-onyẹ hụ bịa.” 
\s1 Nkuzi Banyeni Mmẹgwarị 
\r (Luk 6.29-30) 
\p  
\v 38 “Ụnụ a nụgụọ nị wẹ sị, ‘Onyẹ tikpọ ịhịan ẹnya ohu, wẹ tikpọgwarị a ẹnya ohu; onyẹ tikwọn ịhịan eze ohu, wẹ tikwọngwarị a eze ohu.’  
\v 39 Kama, mmẹ lẹ enwẹn m sị ị emẹgwarịlẹ onyẹ mẹ i eje-ihiẹn. Kama, omẹni ịhịan a ma ị ọra nti ẹka-nni, y'e bu azụụn hụn-ẹbọ zimẹn'ẹ.  
\v 40 Onyẹ chọ n'o kpe i narịn ị ẹwuru i yi imẹ, yezikwọ a hụn i yiye elu ẹ.  
\v 41 Onyẹ waye i olu n'i jẹn maịlị ohu, y'e sọn ẹ jẹn maịlị ẹbụọ.  
\v 42 Onyẹ ọwụlẹ rịọ ị ihiẹn, y'e ye ẹ; onyẹ ọwụlẹ chọ n'o zinarịn ị ihiẹn, ajụlẹ.” 
\s1 Inwẹ Ihiẹn-ọsụsụọ Ndị-iṅẹnrẹn I 
\p  
\v 43 “Ọnụ a nụgụọ nị wẹ sị, ‘I sikọ d'e nwẹrịrị ihiẹn-ọsụsụọ ndị-ọma ị, ze izize ndị-iṅẹnrẹn i.’  
\v 44 Kanị mmẹ lẹ enwẹn m sị ụnụ ‘E nwẹ ni ihiẹn-ọsụsụọ jẹnni ndị-iṅẹnrẹn ọnụ; e mẹ ni ni ndị rị e kpokpo ni ụnụ ekpere.’  
\v 45 Ọnwan sikọ d'a ghọsị nke-esi nị ọnụ wụ ụmụ Nẹdi ụnụ hụn rị elu-igwee. Makẹni o mẹ anwụn a e tikpu kẹ onyẹ-njọ kẹ onyẹ-ọma; o zi mirin e jẹnni ndị e mẹ ihiẹn ọ chọ lẹ ndị ghalẹni e mẹ ihiẹn ọ chọ.  
\v 46 Makẹni, omẹlẹ ndị ihiẹn i a sụọ sụọ kẹ ihiẹn wẹ a sụọ ị, elee ụgwọ-ọrụn k'i k'e nwọnhẹn? Ẹlẹ ẹrịra kẹ ndị a na ụgwọ-isi, ndị hụ wẹ gi njọ marịn, e mẹ?  
\v 47 Ọzọzị, omẹni ndị nke i sụọ kẹ y'e kele, k'i gi mẹkarị ndị ọzọ? Ẹlẹ ẹrịra kẹ ndị kwerilẹni e mẹ?  
\v 48 Zu ni nwan oke kẹ Nẹdi ụnụ hụn rị elu-igwee dọn zu oke.” 
\c 6  
\cl Isi Nke Isin 
\s1 Emẹkwọlẹ Nị Wẹ Hụn Ị 
\p  
\v 1 “Kpachanpụkwọ nị ẹnya amamgbe ihiẹn ọnụ rị e mẹni Osolobuẹ a wụrụ nị ụnụ rị e mẹ ni wẹ hụn ụnụ; makẹni ụnụ mẹ ẹ, ọnụ anarịnkọzị ụgwọ-ọrụn ẹka Nẹdi ụnụ hụn rị elu-igwee.” 
\s1 Nkuzi Banyeni Imẹni Ndị-igbẹnnyẹ Ọhụnma 
\p  
\v 2 “'Ya wụ, ogẹn ọwụlẹ ọnụ rị e ye ndị igbẹnnyẹ ihiẹn, akụlẹ ni ẹgogo\f + \fr 6:2 \ft Egbulẹni opi.\f* rịkẹ kẹ ndị-ihunnaị dọn e mẹ imẹ ụlọ-ofufe lẹ ọkp'ụzọ, kẹni ịhịan ile hụn ụzọ ja wẹ mma. M rị a gwa ụnụ ezioku, a narịnchanrịngụọlẹ wẹ ụgwọ-ọrụn wẹ.  
\v 3 Kama, ụnụ gha e ye ndị-igbẹnnyẹ ihiẹn, anịlẹ ni ẹka-ekpẹn ọnụ marịn ihiẹn ẹka-nni ụnụ rị e mẹ,  
\v 4 kẹni ihiẹn ụnụ mẹ ni ndị-igbẹnnyẹ wụrụ ihiẹn zuerini; nị Nẹdi ụnụ hụn a hụn ihiẹn zuerini kụ ọnụ ụgwọ.” 
\s1 Nkuzi Banyeni Ekpere 
\p  
\v 5 “Ọzọzị, ụnụ gha e mẹ ekpere, emẹlẹ ni kẹ ndị-ihunnaị, makẹni ọ sụọ wẹ nị w'e turu imẹ ụlọ-ofufe lẹ ọkp'ụzọ e mẹ ekpere, kẹni ịhịan hụn wẹ. Ezioku kẹ m rị a gwa ụnụ, a narịnchanrịngụọlẹ wẹ ụgwọ-ọrụn wẹ.  
\v 6 Kama, ụnụ jẹnkọnị d'e mẹ ekpere, ban nị mmụlọ, gụnma ụzọ, mẹ ekpere jẹnni Nẹdi ọnụ hụn wẹ ghalẹni e legha; Nẹdi ụnụ hụn a hụn ihiẹn zuerini sikọ d'a kụ ọnụ ụgwọ.” 
\p  
\v 7 “Kanị ụnụ gha e mẹ ekpere, aghalẹ ni e ku oku ohu, e kudọnzi ẹ nọkẹ kẹ ndị hụn ghalẹni e fe Osolobuẹ dọn e mẹ, makẹni wẹ rị e ro ni ọtụtụ-oku wẹ kẹ wẹ sikọ d'e gi nụ ekpere wẹ.  
\v 8 Anọlẹ ni nwan kẹ wẹ, makẹni Nẹdi ọnụ a marịnghọ ihiẹn rị ụnụ mkpa nị ụnụ d'a rịọma a.”  
\v 9 “'Ya wụ, e mẹ ni nwan ekpere ẹnịna: 
\q1 ‘Nẹdi ẹnyi hụn rị elu-igwee, 
\q1 wẹ dọnmẹ ẹfan ị nsọ. 
\q1  
\v 10 Alị-eze i ya bịa d'a kịma, 
\q1 uche i ya mẹ elu-ụwa, rịkẹ kẹ o dọn e mẹ elu-igwee. 
\q1  
\v 11 Ye ẹnyi ihiẹn ẹnyi jẹnkọ d'e ri tannị; 
\q1  
\v 12 gbagharị ẹnyi eje-ihiẹn ndị ẹnyi mẹ, nọkẹ kẹ ẹnyi dọn gbagharị ndị hụn mẹ ẹnyi eje-ihiẹn. 
\q1  
\v 13 Edulẹ ẹnyi ye imẹ ọnwụnwan, 
\q1 ka gbafụha ẹnyi ẹka Eje-onyẹ hụ.’ ” 
\p  
\v 14 “Ẹghẹẹ, ọnụ gbagharị ndị ọzọ eje-ihiẹn wẹ mẹ ụnụ, Nẹdi ụnụ hụn rị elu-igwee sikọ d'a gbagharịzịkwọ ọnụ;  
\v 15 kanị, ọwụnị ụnụ agbagharịnị ndị ọzọ eje-ihiẹn ndị wẹ mẹ ụnụ, Nẹdi ụnụ a gbagharịkọ ụnụ eje-ihiẹn ndị ụnụ mẹ.” 
\s1 Nkuzi Banyeni Ibu-ọnụ 
\p  
\v 16 “Ogẹn ọwụlẹ ụnụ rị e bu-ọnụ, erọnmẹlẹ ni ihun rịkẹ ndị ihunnaị. W'e rọnmẹ ihun, kẹni ịhịan ile hụn nị wẹ rị e bu ọnụ. Ezioku kẹ m rị a gwa ụnụ, a narịnchanrịngụọlẹ wẹ ụgwọ-ọrụn wẹ.” 
\p  
\v 17 “Kama, ọnụ gha e bu ọnụ, te ni udẹn isi ụnụ n'o dẹn, fin ni ihun, ọnụ a ha ntutu,  
\v 18 amamgbe w'a marịn nị ụnụ rị e bu ọnụ, kẹni Nẹdi ụnụ sụọ, hụn wẹ ghalẹni a hụn, marịn; Nẹdi ọnụ hụn a hụn ihiẹn zuerini sikọ d'a kụ ụnụ ụgwọ.” 
\s1 Akụ-lẹ-ụba Hụn Rị Elu-igwee 
\p  
\v 19 “Akpatọlẹ ni ni enwẹn ụnụ akụ-lẹ-ụba imẹ ụwanị, ebe ẹkịka sikọ d'a saẹka ripụ a, ebe o sikọ d'a saẹka gba nchara, ebe ohin sikọ d'a saẹka gbukpọ banye, zun.  
\v 20 Kama, a kpatọ nị nị enwẹn ọnụ akụ-lẹ-ụba elu-igwee, ebe ẹkịka jẹnkọlẹni d'e ri-ẹka ripụ a, ebe o jẹnkọlẹni d'a nọ gba nchara, ebe ohin jẹnkọlẹni d'a saẹka gbukpọ.  
\v 21 Makẹni ebe akụ-lẹ-ụba ụnụ rị, ịya kẹ obi ọnụ jẹnkọ d'a rịzị.” 
\s1 Ukpẹ Hụn Zu Oke 
\p  
\v 22 “Ẹnya wụ ukpẹ hụn rị ẹhụ. 'Ya wụ, omẹni ẹnya ụnụ rị ikẹn, ẹhụ ụnụ ile jẹnkọ d'e nwọn ukpẹ.  
\v 23 Kanị, omẹlẹ ẹnya ọnụ arị ikẹn, ẹhịụ ụnụ ile sikọ d'a wụ ishi-ishi. O mẹ nwan nị ukpẹ hụ rị imẹ ụnụ wụ ishi, ishi hụ sikọ d'a karị ẹka!” 
\s1 Odibo A Ra Saẹka Fee Nna Ẹbụọ 
\p  
\v 24 “O nwọnni onyẹ a saẹka e fe nna ẹbụọ, makẹlẹ, ohu k'a rịkẹnmẹ ẹ mkpa, hụn-ẹbọ arịkakọ a mkpa; mọbụ o wechanrịn enwẹn ẹ ye ohu, legberi hụn-ẹbọ: y'a sakọ ẹka fe Osolobuẹ lẹ egho.” 
\s1 Ehuelẹ Uhue, Chọgụụ Nke Osolobuẹ 
\p  
\v 25 “'Ya wụ, m rị a gwa ọnụ, ehuelẹ ni uhue ihiẹn ụnụ jẹnkọ d'e ri mọbụ ihiẹn ụnụ sikọ d'a ra gi rị ndụn mọbụ ihiẹn ụnụ jẹnkọ d'e yiye ẹhụ ọnụ. Ẹlẹ ndụn ka ihiẹn-oriri mkpa? Ẹlẹ ẹhụ ka ẹkwa mkpa?  
\v 26 Lekpọdẹ nị nnụnụ ndị hụn e fehunmẹni: w'a ra kụn ihiẹn mọbụ e we ihiẹn ugbo mọbụ dọnmẹ ihiẹn imẹ ọban, bụ Nẹdi ọnụ hụn rị elu-igwee hụ e ye wẹ ihiẹn-oriri. Ẹlẹ ụnụ ka wẹ mkpa a rị?  
\v 27 Onyẹ imẹ ụnụ sikọ d'a saẹka gi uhue ọ rị e hue gi mgbahunmẹ ọkụlọkụ ohu tọcheni?  
\v 28 Kị haịn ọnụ gizi e hue uhue ihiẹn ụnụ jẹnkọ d'e yi? Lekpọ nị kẹ obobo rị imẹ ọfịa dọn e sue: w'a ra rụn ọrụn, w'a ra kpa ẹkwa;  
\v 29 kanị, m rị a gwa ọnụ nị, kẹ Solomọnụ nwẹhanlẹ ọghọ, o yini ihiẹn ọwụlẹ rịhan mma kẹ obobo ohu imẹ ndịnị.  
\v 30 Omẹni Osolobuẹ e yimẹ ẹfịfịa rị ogige ihiẹn rị mma ẹnịna—ẹfịfịa hụn rị ndụn tannị, eki fọn e bu w'ẹ che imẹ ọkụn—o yimẹkọ ụnụ hụn ka mma? Euu, ndị okukwe nta!  
\v 31 'Ya wụ, ehuelẹ ni nwan uhue, a sị, ‘Kị ẹnyi k'e ri?’ mọbụ ‘Kị ẹnyi k'a ra?’ mọbụ ‘Kị ẹnyi k'e yi?’  
\v 32 Ndị kwerilẹni, uwẹ a chụ ihiẹn ndịnị wẹ, bụ ezioku-ezioku, Nẹdi ụnụ hụn rị elu-igwee a marịnghọ nị ihiẹn ndịnị ile rị ọnụ mkpa;  
\v 33 kama, chọmagụdẹ ni Alị-eze Osolobuẹ lẹ ihiẹn Osolobuẹ chọ, o sikọ d'e yezikwọ ụnụ ihiẹn ndịnị ile.” 
\p  
\v 34 “'Ya wụ, ehuelẹ ni uhue banyeni ekile, makẹni ekile sikọ d'e nwọn nsọngbu nke ẹ; nsọngbu ụhụọhịn e zugụọ n'a.” 
\c 7  
\cl Isi Nke Ẹsa 
\s1 Ikin Ibe i Ikpe 
\p  
\v 1 “Amalẹ ndị-ọzọ ikpe amamgbe Osolobuẹ a ma ị ikpe.  
\v 2 K'i dọn han eṅẹn kẹ Osolobuẹ sikọ d'a dọn han n'ị. Ẹka i gi mayeni ịhịan ihiẹn kẹ Osolobuẹ jẹnkọ d'e gi mayen'i. 
\p  
\v 3 Kị haịn i gi a hụn irinrin-nkụn rị nwẹnẹ i ẹnya, kanị y'a ra hụn ogwe-nkụn rị ị ẹnya?  
\v 4 Nanị kẹ y'e dọnzi saẹka sị nwẹnẹ i, ‘Nị m wepụ ị irinrin-nkụn rị ị ẹnya’ bụ ogwe-nkụn rị 'yụ lẹ enwẹn i ẹnya?  
\v 5 Onyẹ ihunnaị! Bu ụzọ wefụ ogwe-nkụn rị ị ẹnya, kẹni i hụn ụzọ legha irinrin-nkụn rị nwẹnẹ i ẹnya ọhụnma mẹfụ.” 
\s1 Egilẹ Ihiẹn Rị Nsọ Gụ Egu 
\p  
\v 6 “Eyekwọlẹ nkitẹ ihiẹn rị nsọ; atụkwọlẹ ihiẹn rị ị mkpa yeni ezin, amamgbe w'a zọkpụkpọgụụ a, maye i ọgụn, rụ ị ẹhụ.” 
\s1 Rịọ, Chọ, Dụ Ẹka 
\p  
\v 7 “Rịọ nị, wẹ sikọ d'e ye ọnụ; chọ nị, ụnụ sikọ d'a hụn; dụ nị ẹka, wẹ sikọ d'a kpọpụnị ọnụ ụzọ.  
\v 8 Makẹni onyẹ ọwụlẹ rịọnị jẹnkọ d'e nwọnhẹn; onyẹ ọwụlẹ chọnị sikọ d'a hụn; wẹ sikọ d'a kpọpụnị onyẹ ọwụlẹ dụ ẹka ụzọ.  
\v 9 Onyẹ imẹ ọnụ jẹnkọ d'e ye nwa a akpụrụ-ọmụma omẹni ọ rịọ a brẹdi  
\v 10 mọbụ ye ẹ agwọ omẹni ọ rịọ a azụn?  
\v 11 'Ya wụ, omẹni ụnụ wụ ndị njọ marịn kẹ ụnụ dọn e ye ụmụ ọnụ ihiẹn rị mma, Nẹdi ọnụ rị elu-igwee eyekọ ndị rị a rịọn'a ihiẹn ka mma?  
\v 12 'Ya wụ, ihiẹn ọwụlẹ ị rị e mẹ, e mẹ ndị ọzọ ihiẹn i chọ nị wẹ mẹ i: ọnwan wegbamẹ ihiẹn ile Iwu lẹ ndị-amụma ku.” 
\s1 Ụzọ Mẹ Warara 
\p  
\v 13 “Ghasi ni ọnụ-mgbọn hụ mẹ warara. Makẹni, ọnụ-mgbọn wẹ gha a banye ntikpọ shịa ashịa, ụzọ a rịzịkwọ nfe, ndị hụn a gha ụzọ hụ bu ọda.  
\v 14 Kanị, ọnụ-mgbọn wẹ gha a banye ndụn mẹ warara, ụzọ a zezikwọ e ze, ndị a hụn n'a ebuni ọda.” 
\s1 Osisi Lẹ Mkpụrụ A 
\p  
\v 15 “Kpachanpụ nị ẹnya banyeni ndị amụma-ntụ: w'e kọnrin rịkẹ sị wẹ wụ atụnrụn, a bịa d'e kunrun ụnụ, kalẹ, eje-ẹwọrọ kẹ wẹ wụ.  
\v 16 Ụnụ jẹnkọ d'e gi mkpụrụ wẹ marịn wẹ. Ịhịan a ra ghọrị grepu enu abị-ogun; ịhịan a ra ghọrị figi elu ogun-lẹ-ẹkịrịka.  
\v 17 Ẹrịra k'o gizi mẹ ni mkpụrụ rị mma kẹ osisi rị mma a mị, kanị mkpụrụ rịlẹni mma kẹ osisi rịlẹni mma a mị.  
\v 18 Osisi rị mma asakọ ẹka mị mkpụrụ rịlẹni mma; osisi rịlẹni mma a sakọ ẹka mị mkpụrụ rị mma.  
\v 19 Osisi ọwụlẹ hụn mịlẹni mkpụrụ rị mma, e gbutu wẹ ẹ, tụ ye ọkụn.  
\v 20 Ẹghẹẹ, mkpụrụ ndịnị mị k'i jẹnkọ d'e gi marịn wẹ.” 
\s1 “A Marịn M'ị!” 
\p  
\v 21 “Ẹlẹ ndị ile hụn a kpọ m ‘Onyẹ-nwọnni-ẹnyi, Onyẹ-nwọnni-ẹnyi’ jẹnkọ d'a banye Alị-eze elu-igwee, kanị, ndị hụn e mẹ uche Nẹdi m hụn rị elu-igwee, uwẹ sụọ.  
\v 22 Ụhụọhịn hụ, ndị bu ọda jẹnkọ d'a sị m, ‘Di-nwọnni-ẹnyi, Di-nwọnni-ẹnyi! Ẹlẹ ẹfan ị kẹ ẹnyi gi bu amụma? Ẹlẹ ẹfan ị kẹ ẹnyi gi chụpụ eje-mmọn, rụn okẹn ọrụn-atụmẹnya rị ichẹn-ichẹn?’  
\v 23 Ogẹn hụ, m sikọ d'a gwapụ wẹ, sị, ‘O nwọnni ogẹn m gi marịn ọnụ; gha nị ebe m rị pụ! Ụnụ ndị e mẹ eje-ihiẹn.’ ” 
\s1 Mmadụ Ẹbụọ Ahụn Rị A Tụn Ụlọ 
\p  
\v 24 “'Ya wụ, onyẹ ọwụlẹ hụn nụ oku ndịnị m rị e ku, gi wẹ rụn ọrụn, sikọ d'a nọ kẹ onyẹ hụ marịn ihiẹn, hụn tụn ụlọ a ye elu ọmụma.  
\v 25 Mirin nọ zue, ide-mirin nọ huhẹ, okẹn ufere a kpọkwasị ụlọ hụ, kanị ọ dannị, makẹni wẹ rụnye ẹ elu ọmụma.  
\v 26 Kanị, onyẹ ọwụlẹ nụ oku ndịnị m rị e ku bụ o gini wẹ rụn ọrụn sikọ d'a rị kẹ onyẹ-nzuzu, hụn tụn ụlọ a ye elu uzunzun.  
\v 27 Mirin nọ zue, ide-mirin nọ huhẹ, okẹn ufere nọ kpọkwasị ụlọ hụ, ọ nọ dan, dankpọchanrịn ọhụnma-ọhụnma!” 
\s1 Jizọsị Kẹ Oku Rị Ẹka 
\p  
\v 28 “Ogẹn Jizọsị gi kugụụ ihiẹn ndịnị wẹ, nkuzi ẹ nọ tụ igunrun hụ ile ẹnya.  
\v 29 Makẹni ọ kuzi wẹ nọkẹ onyẹ oku rị ẹka a, ẹlẹ rịkẹ ndị-nkuzi Iwu wẹ.” 
\c 8  
\cl Isi Nke Ẹsatọ 
\s1 Jizọsị A Zụọ Onyẹ-oti 
\r (Mak 1.40-45; Luk 5.12-16) 
\p  
\v 1 Ogẹn Jesu gi hidan enu oke hụ, igunrun hi-ogbe nọ sọnmẹ ẹ.  
\v 2 'Ya Okẹnnyẹ ohu wụ onyẹ-oti nọ bịa d'e kunrun ẹ, gbun'ẹ osekpu sị, “Di-nwọnni-ẹnyi, ọwụnị y'a chọghọ, i k'e ri-ẹka zụọ m, a rị m ọchan.” 
\p  
\v 3 Jesu nọ tịnpụ ẹka, mẹtụ a, sị, “A chọghọ m, dịnhịn n'ị rị ọchan.” Ozigbo, oti hụ nọ gha a ẹhụ pụ, ọ nọ rị ọchan.  
\v 4 Jizọsị nọ sị a, “Hụn a n'o nwọnni onyẹ ị gwa ihiẹnni; ka we enwẹn i d'a ghọsị onyẹ nchụ-ẹjan, y'e ye oyiye hụ Mozizi ku imẹ Iwu—gi ghọsị wẹ nị y'a dịnhịngụọ.” 
\s1 Jizọsị A Zụọ Odibo Onyẹ-isi-agha Ndị Rom 
\r (Luk 7.1-10) 
\p  
\v 5 Ogẹn Jizọsị gi banhan imẹ Kapanọm, onyẹ Romu ohu wụ ọkị-agha, hụn a kị ndị-agha ọgụn-isẹn nọ bịa d'e kunrun ẹ, rịọ a,  
\v 6 sị, “Di-ọkpa, emu rị a kụ odibo m, o dinẹ edinẹ ụlọ—ọ ra sa ẹka mẹhunmẹ, ọ rị imẹ okẹn afụnfụn.”  
\v 7 Jizọsị nọ sị a, “M sikọ d'a bịa d'a zụọ a.” 
\p  
\v 8 Kanị onyẹni a kị ndị-agha ọgụn-isẹn nọ sị a, “Di-ọkpa, eruni m onyẹ i sikọ d'a banhan iwe ẹ, ka kuhụ oku sụọ, odibo m k'a dịnhịn.  
\v 9 Makẹni, mmẹ nwẹn rị okpuru ịhịan, nwọnzikwọ ndị-agha rị okpuru m. M'a sị onyẹ ohu, ‘Jẹn,’ o jẹn; m'a sị onyẹ ọzọ, ‘Bịa,’ ọ bịa; sịzị igbọn m, ‘Mẹ ihiẹnni,’ o mẹ ẹ.” 
\p  
\v 10 Ogẹn Jizọsị gi nụ ihiẹn o ku, ọ tụ a ẹnya; ọ nọ sị ndị rị e sọn n'ẹ, “M rị a gwa ọnụ ezioku, ahụntuni m onyẹ Izrẹlụ nwẹ okukwe nọ ẹnịna.  
\v 11 M rị a gwa ụnụ, ndị bụ ọda sikọ d'a gha azụụn ile bịa, kẹ azụụn ọwụwa-ẹnya-anwụn kẹ azụụn ndịdan ẹnya-anwụn, bịa d'e sọn Ebraham lẹ Aziki lẹ Jekọpụ e ri oriri imẹ Alị-eze elu-igwee;  
\v 12 kanị ụmụ Alị-eze,\f + \fr 8:12 \ft ndị hụn nkẹ a banye n'ẹ\f* sikọ d'a wụ ndị wẹ tụ ye ezi imẹ ishi, ebe wẹ jẹnkọ d'a nọ a kwan ẹkwan, a ta nkwẹnrẹn-eze.”  
\v 13 Ọ nọ sị onyẹ hụ hụn a kị ndị-agha ọgụn-isẹn, “Jẹnmẹ; ya rịn'ị k'i dọn kweri.” 
\p Ogẹn hụ hụra, odibo ẹ nọ dịnhịn. 
\s1 Jizọsị A Zụọ Ndị Bu Ọda 
\r (Mak 1.29-34; Luk 4.38-41) 
\p  
\v 14 Ogẹn Jizọsị gi banye iwe Pita, ọ nọ hụn nị nnẹ nwunyẹ Pita dinẹ edinẹ—emu rị a kụ a, ẹhụ-ọkụn rị e nwun ẹ.  
\v 15 Ọ nọ mẹtụ a ẹka, 'ya ẹhụ-ọkụn hụ nọ hapụ a. Ọ nọ lihi, lemẹ Jizọsị ọbịa. 
\p  
\v 16 Ogẹn ẹnyasị hụ, wẹ nọ wẹhẹ ni Jizọsị ndị bu ọda eje-mmọn rịsọnmẹ imẹ wẹ, ọ nọ gi oku-ọnụ chụpụsọnmẹ mmọn ndịnị wẹ, zụọzịkwọ ndị ile emu rị a kụ.  
\v 17 Ẹnịna k'o dọn mẹzu ihiẹn Chuku gi onyẹ-amụma wụ Azaya ku. Azaya sị, 
\q1 “O wepụ ọrịa ẹnyi, buru emu ẹnyi.” 
\s1 Ihiẹn Isọn Jizọsị Chọ 
\r (Luk 9.57-62) 
\p  
\v 18 Ogẹn Jizọsị gi hụn igunrun hi-ogbe nọhunmẹ n'ẹ, ọ nọ sị ụmụ-azụụn a fetu mirin hụ.  
\v 19 'Ya onyẹ-nkuzi Iwu nọ bịa d'e kunrun ẹ, sị a, “Di-nwọnni-ẹnyi, m jẹnkọ d'e sọn i ebe ọwụlẹ i jẹnkọ.” 
\p  
\v 20 Jizọsị nọ sị, “Ufu nwọn okporo; nnụnụ e fe elu nwọn ẹkụụ; kanị \it mmẹ wụ\it* Nwa nke Ịhịan e nwọn ebe \it m'e \it* buche isi \it m\it*.” \fig ufu|src="bk00051c.jpg" size="col" loc="MAT 8" copy="Horace Knowles; The British & Foreign Bible Society" ref="8.20" \fig* 
\v 21 Onyẹ ọzọ imẹ ụmụ-azụụn a nọ sị a, “Di-ọkpa, nị m jẹngụụ d'e li nẹdi m.” 
\p  
\v 22 Kanị Jizọsị nọ sị a, “Sọnmẹ m, hapụ ndị nwụnnị nị wẹ li ndị nke wẹ nwụnnị.” 
\s1 Jizọsị E Tinyụn Ẹbi 
\r (Mak 4.35-41; Luk 8.22-25) 
\p  
\v 23 Ogẹn o gi banyegụụ imẹ ụgbọ-mirin, ụmụ-azụụn a nọ sọn ẹ banye.  
\v 24 Idẹnmizi, ẹbi nọ kpọma, hụn wụ nị ebiri-mirin nọ kpọnbanma imẹ ụgbọ hụ; kalẹ Jizọsị rị ụran.  
\v 25 'Ya wẹ nọ jẹn d'a kpọtiẹn ẹ, sị, “Di-nwọnni-ẹnyi, zụọpụha ẹnyi! Ẹnyi e d'a la iwi!” 
\p  
\v 26 Ọ nọ sị wẹ, “Kị haịn ọnụ gi a tụ egun? Ụnụ ndị okukwe nta!” 'Ya ọ nọ lihi ọtọ, jụgbọ ẹbi hụ lẹ ebiri-mirin hụ. Ebe ọwụlẹ nọ mẹchanrịn rajụụ. \fig ọ jụgbọ ebiri-mirin ahụn|src="WA03847b.jpg" size="col" loc="MAT 8" copy="Graham Wade; United Bible Societies" ref="8.26" \fig* 
\p  
\v 27 Ọ tụkẹnmẹ wẹ ẹnya. Wẹ nọ sị, “Elee ụdị ịhịan wụ ọnwan? Hụn wụ nị ufere lẹ ebiri-mirin e humẹ n'ẹ isi!” 
\s1 Jizọsị A Zụọ Mmadụ Ẹbụọ Eje-mmọn Rị Imẹ Wẹ 
\r (Mak 5.1-20; Luk 8.26-39) 
\p  
\v 28 Ogẹn o gi ru azụụn hụn-ẹbọ—hụn wụ alị ndị Gadara, ikẹnnyẹ ẹbụọ eje-mmọn rị imẹ wẹ nọ gha ikpẹkpẹ bịa d'e kunrun ẹ. Wẹ tumẹ ẹnya, e gbogbo, nke wụ nị o nwọnni onyẹ a saẹka a ghafe azụụn hụ.  
\v 29 Idumuzi wẹ nọ yi oro, sị, “K'i gi ẹnyi e mẹ Nwa Osolobuẹ? Ị bịa d'e ye ẹnyi afụnfụn bụ ogẹn e ke ru?” 
\p  
\v 30 Igunrun ezin rị ẹhụ ebẹhụ a kpa nni.  
\v 31 Eje-mmọn ndị hụ nọ rịọ Jesu, sị, “Omẹlẹ y'a chụpụ ẹnyi, dodo zi ẹnyi ye imẹ igunrun ezin hụ.” 
\p  
\v 32 'Ya ọ nọ sị wẹ, “Jẹnmẹ ni!” 'Ya wẹ nọ pụha, banyesọnmẹ imẹ ezin ndị hụ. Igunrun ezin hụ ile nọ kpọtu, zụnban imẹ mirin hụ, ragbu enwẹn wẹ. 
\p  
\v 33 Ndị rị e du ezin ndị hụ nọ gbasi imẹ obodo d'a gwa wẹ ihiẹn ile mẹni lẹ ihiẹn mẹ ikẹnnyẹ ndị hụ eje-mmọn te rị imẹ wẹ.  
\v 34 'Ya ndị obodo hụ nọ pụha d'e kunrun Jizọsị; ogẹn wẹ gi hụn a, wẹ nọ rịọ a n'ọ gha ẹgbẹrẹ wẹ pụ. 
\c 9  
\cl Isi Nke Itenẹi 
\s1 Jizọsị A Zụọ Onyẹ-ọrọ 
\r (Mak 2.1-12; Luk 5.17-26) 
\p  
\v 1 Jizọsị nọ banye imẹ ụgbọ-mirin, fetu mirin si obodo ẹ.  
\v 2 'Ya wẹ nọ gi ute buhẹn'ẹ okẹnnyẹ ohu ọrọ kinmin. Ogẹn Jizọsị gi hụn okukwe wẹ, ọ nọ sị onyẹni ọrọ kinmin, “Atụlẹ egun nwa m, a gbagharịgụọ wẹ i njọ ị.” 
\p  
\v 3 'Ya ndị hụ imẹ ndị-nkuzi Iwu nọ sị enwẹn wẹ, “Okẹnnyẹni rị e ku arụ.” 
\p  
\v 4 Kanị ogẹn Jizọsị gi marịn ihiẹn wẹ rị e ro, ọ nọ sị, “Kị haịn ọnụ gi e ro eje-ihiẹn imẹ obi ọnụ?  
\v 5 Elee hụn ka nfe: ị sị, ‘A gbagharịgụọ wẹ i njọ ị,’ ra ị sị, ‘Lihi ọtọ jẹnmẹ ijẹn?’  
\v 6 Kanị, m jẹnkọ d'a ghọsị ụnụ nị Nwa nke Ịhịan nwọn ikẹn o gi a gbagharị njọ elu-ụwanị.” Ọ nọ sị onyẹ hụ ọrọ kinmin, “Lihi ọtọ! Heri ute i, lama iwe i!” 
\p  
\v 7 Okẹnnyẹ hụ nọ lihi ọtọ, lama iwe ẹ.  
\v 8 Ogẹn igunrun ịhịan rị ebẹhụ gi hụn ihiẹnni, egun nọ tụ wẹ, 'ya wẹ nọ ja Osolobuẹ hụn ye ịhịan ụdị ikẹnni mma. 
\s1 Jizọsị A kpọ Matiu 
\r (Mak 2.13-17; Luk 5.27-32) 
\p  
\v 9 Ogẹn Jizọsị gi gha ebahụn pụkọ, ọ nọ hụn onyẹ ohu ẹfan a wụ Matiu ebe ọ nọdị alị imẹ ụlọ-ọrụn ndị a na ụgwọ-isi. Ọ nọ sị a, “Sọnmẹ m,” ọ nọ lihi ọtọ, sọnmẹ ẹ. 
\p  
\v 10 Ogẹn Jizọsị gi nọdị alị imẹ ụlọ iwe Matiu e ri ihiẹn-oriri, ndị bu ọda imẹ ndị a na ụgwọ-isi lẹ ndị njọ nọ bịa d'e du 'ya lẹ ụmụ-azụụn a ri ihiẹn-oriri.  
\v 11 Ogẹn ndị Itu-Farisi gi hụn ihiẹnni, wẹ nọ sị ụmụ-azụụn a, “Kị haịn onyẹ-nkuzi ọnụ gi e sọn ndị a na ụgwọ-isi lẹ ndị njọ e ri ihiẹn-oriri?” 
\p  
\v 12 Kanị, ogẹn Jizọsị gi nụ a, ọ nọ sị wẹ, “Ndị ẹhịụ rị ikẹn a ra chọ dibiẹ, kama, ndị ẹhụ rịlẹni ikẹn wụ ndị a chọ dibiẹ.  
\v 13 Jẹn ni d'a mụ ihiẹn okuni Ẹkụkwọ-nsọ ku wụ, ‘M chọ omikẹn, ẹlẹ ịchụ-ẹjan.’ Makẹni, ẹlẹ ndị rị-ọchan kẹ m bịa d'a kpọ nị wẹ rogharị, kanị ndị njọ.” 
\s1 Ajụjụ Banyeni Ibu-ọnụ 
\r (Mak 2.18-22; Luk 5.33-39) 
\p  
\v 14 Ụmụ-azụụn Jọnụ nọ bịa d'e kunrun Jizọsị, jụ a, sị, “Kị haịn ẹnyi lẹ ndị Itu-Farisi gi e bu ọnụ mbụ-lẹ-ẹbọ, kanị ụmụ-azụụn ị a ra bu ọnụ?” 
\p  
\v 15 Jizọsị nọ za wẹ, sị, “Nị ndị bịa agbamẹkụkwọ sụkụrụ ebe okẹnnyẹ rị a gba ẹkụkwọ kelẹni pụ? Ogẹn lala hụn wẹ e gi wehụ a imẹ igunrun wẹ, ogẹn hụ, wẹ jẹnkọ d'e bumẹ ọnụ.” 
\p  
\v 16 “O nwọnni onyẹ e gi ẹkwa ọhụn talẹni a kwakin nke akan. Makẹni, ẹkwa ọhụn hụ wẹ gi kwakin ẹ sikọ d'a dọkapụ, ebahụn ọ dọka a jọwaye njọ.  
\v 17 W'a ra gizikwọ ihiẹn akan gbaye manya ọhụn. Makẹni wẹ gi ẹ, ọ gbawa, manya a kwanhu, ihiẹn wẹ gi gbaye ẹ a la iwi. Kama, w'a gba manya ọhụn e ye imẹ ihiẹn ọhụn, ogẹn ahụn wẹ ẹbụọ alakọ iwi.” 
\s1 Jesu A Zụọ Okpoho Hụ Ihiẹn Rị A Gba, Kpọtiẹn Nwata Nwụnhụnnị 
\r (Mak 5.21-43; Luk 8.40-56) 
\p  
\v 18 Ebe ọ rị a gwa wẹ ihiẹn ndịnị wẹ, onyẹ ohu imẹ ndị-isi wẹ nọ banhan, gbu n'ẹ osekpu, sị, “Nwa-m-okpoho nwụnhụnhụ kikẹnni, ka bịa d'e bu ẹka ị kwasị a—makẹlẹ, i bu ẹka ị kwasị a, ọ sikọ d'a rị ndụn.” 
\p  
\v 19 'Ya Jizọsị nọ lihi ọtọ sọnmẹ ẹ, 'ya lẹ ụmụ-azụụn a.  
\v 20 Idẹnmizi, okpoho ohu ihiẹn rị a gba kete ahụa mmẹbụọ nọ ghaha azụụn Jizọsị, mẹtụ ntịn ẹfẹ Jizọsị ẹka.  
\v 21 Makẹni ọ sị enwẹn ẹ, “M mẹtụhụ ẹwuru ẹ ẹka, m sikọ d'a rị mma.” 
\p  
\v 22 Jizọsị nọ gbehutọ, ogẹn o gi hụn a, ọ nọ sị a, “A tụlẹ egun nwa m, okukwe i e mẹọlẹ i dịnhịn.” Okpoho hụ nọ dịnhịn  
\v 23 Ogẹn Jizọsị gi ru iwe onyẹ-isi hụ, hụn ndị rị e gbu ẹkpịrị lẹ igunrun ịhịan kẹ wẹ rị a zụn ụzụn,  
\v 24 ọ nọ sị wẹ, “Pụ nị, nị nwata hụ anwụnnị, ụran k'ọ rị.” Wẹ nọ mụma a ẹmụ.  
\v 25 Ogẹn wẹ gi wepụgụụ igunrun hụ ezi, ọ nọ banye, kwọndọn nwata hụ ẹka, nwata hụ nọ lihi.  
\v 26 Ihiẹnni nọ kpọgbama ẹgbẹrẹ hụ ile. 
\s1 Jizọsị A Zụọ Ndị Ẹnya-ishi Ẹbụọ 
\p  
\v 27 Ogẹn Jizọsị gi gha ebẹhụ pụkọ, ikẹnnyẹ ẹbụọ ẹnya kpu ishi nọ sọnmẹ ẹ, e yi oro, a sị, “Mẹ omikẹn ẹnyi nwa Defidi!” 
\p  
\v 28 Ogẹn o gi banye imẹ ụlọ, ndị ẹnya-ishi hụ nọ bịa d'e kunrun ẹ. Ọ nọ sị wẹ, “Ụnụ e kwerighọ nị m sikọ d'a saẹka mẹ ihiẹnni?” Wẹ nọ sị a, “Ẹghẹẹ, Di-nwọnni-ẹnyi.” 
\p  
\v 29 'Ya ọ nọ mẹtụ wẹ ẹka ẹnya, sị, “'Ya rị nị ọnụ kẹ ụnụ dọn kweri.”  
\v 30 'Ya ẹnya wẹ nọ shịapụ, wẹ nọ leghama ụzọ. Ya Jizọsị nọ dọkẹnmẹ wẹ ẹka-ntịn, sị wẹ, “Anịkwọlẹ ni onyẹ ọwụlẹ marịn ihiẹnni.” 
\p  
\v 31 Kanị a pụ wẹ, wẹ nọ kusọnmẹ oku ẹ ẹgbẹrẹ hụ ile. 
\s1 Jizọsị A Zụọ Onyẹ Ghalẹni E Ku Oku 
\p  
\v 32 Ogẹn ndị ahụn ẹnya te kpu ishi gi pụkọ, ndị ọzọ nọ wẹhẹ onyẹ-odin eje-mmọn rị imẹ ẹ d'e kunrun Jizọsị.  
\v 33 Ogẹn Jesu gi chụpụgụụ eje-mmọn hụ, onyẹ-odin hụ nọ kumẹ oku. Ọ tụkẹnmẹ igunrun hụ ẹnya. Wẹ nọ sị, “A hụntuni wẹ ihiẹn nọ ẹnịna imẹ Izrẹlụ.”  
\v 34 Kanị ndị Itu-Farisi nọ sị, “O gi ikẹn onyẹ-isi eje-mmọn a chụpụ eje-mmọn.” 
\s1 Ọrụn Rịnị E Hikẹ. Kanị Ndị K'a Rụnn'a Ebuni Ọda 
\p  
\v 35 Jizọsị nọ ghama obodo-obodo, kẹ ndị shịanị kẹ ndị mẹ ẹkẹrẹ, a kuzi imẹ ụlọ-ofufe ndị Ju, e zi oziọma Alị-eze, a zụọ ụdị emu lẹ ọrịa ile.  
\v 36 Ogẹn o gi hụn igunrun ndị hụ rịsọnmẹ imẹ obodo ndị hụ, omikẹn wẹ nọ mẹmẹ ẹ, makẹni wẹ nọ kẹ ndị obi rulẹni alị, ndị nwẹlẹni onyẹ e yeni wẹ ẹka—rịkẹ atụnrụn nwọnlẹni onyẹ-ndu.  
\v 37 Ọ nọ sị ụmụ-azụụn a, “Ihiẹn-ugbo wẹ sikọ d'a ghọ e hikẹ, kanị ndị ọrụn ebuni ọda.  
\v 38 Mẹ ni nwan ekpere rịọ Osolobuẹ, Onyẹ hụn nwọn ugbo, n'o zihẹ ndị-ọrụn sikọ d'a ghọ n'a ihiẹn-ugbo ẹ.” 
\c 10  
\cl Isi Nke Iri 
\s1 Ndị-ozi Mmẹbụọ Pụ-ichẹn 
\r (Mak 3.13-19; Luk 6.12-16) 
\p  
\v 1 Jizọsị nọ kpọ ụmụ-azụụn a mmẹbụọ, ye wẹ ikẹn w'e gi chụpụ eje-mmọn lẹ ikẹn w'e gi zụọ ụdị emu ile lẹ ọrịa ile.  
\v 2 Ndịnị wụ ẹfan ndị-ozi hụ pụ-ichẹn mmẹbụọ, ndị apọstụ mmẹbụọ: ndị ibuzọ wụ Saịmọnụ hụn w'a kpọ Pita nị Andụrụ nwẹnẹ ẹ; Jemisi nwa Zẹbẹdi lẹ Jọnụ nwẹnẹ ẹ;  
\v 3 ndị ọzọ wụ Filipu lẹ Batolomi; Tamọsị nị Matiu (Matiu hụn e te na ụgwọ-isi); Jemisi nwa Alịfịọsị lẹ Tadịọsị;\f + \fr 10:3 \ft Lebayọsụ\f* 
\v 4 Saịmọnụ hụn te rị ndị gi ẹka-ikẹn e mẹ ni wẹ chụpụ ndị Rom rị a kị alị wẹ; onyẹ ọzọ wụ Judas' Iskarọtụ hụn ren'ẹ ogẹn ikpazụụn. 
\s1 Ọrụn Mmadụ Mmẹbụọ Hụ 
\r (Mak 6.7-13; Luk 9.1-6) 
\p  
\v 5 Jizọsị nọ zipụ mmadụ mmẹbụọnị, sị wẹ, “Ejẹnkwọlẹ ni d'e kunrun ndị wụlẹni ndị Ju; abanyekwọlẹ ni obodo ndị alị Samerịa ọwụlẹ.  
\v 6 Kanị, jẹnmẹ ni d'e kunrun ndị Izrẹlụ, atụnrụn Osolobuẹ huni.  
\v 7 Ọnụ jẹnkọnị, e zi ni oziọma, a sị, ‘Alị-eze elu-igwee a rịgụọ nsue.’  
\v 8 Zụọ nị ndị emu rị a kụ, kpọtiẹn ni ndị nwụnnị, zụọ nị ndị oti—kẹni wẹ rị ọchan, chụpụ nị eje-mmọn. Ụnụ nwọnhẹn ẹ ọfẹ, ye n'ẹ ọfẹ.  
\v 9 Ewerilẹ ni ego ọwụlẹ.  
\v 10 Ebulẹ ni ẹkpa; ewerilẹ ni ẹwuru mọbụ akp'ọkụ ọzọ che ni hụn ụnụ yi; ewerilẹ ni ọkpọ. Makẹni, o furu ni wẹ ye ndị-ọrụn ihiẹn wẹ gi e bi.” 
\p  
\v 11 “Obodo ọwụlẹ ọnụ banye, kẹ hụn shịa ẹfọ kẹ hụn shịalẹni, chọrị nị onyẹ furuni. Nọdị nị iwe ẹ d'e ru ogẹn ụnụ e gi gha obodo ahụn pụ.  
\v 12 Ọnụ gha a banye imẹ ụlọ hụ, kele ni wẹ.  
\v 13 Omẹni ndị rị ụlọ hụ e furughọ nke-esi, udọn hụ ụnụ kele a rị nị wẹ; kanị omẹni efuruni wẹ, udọn ụnụ e kinhẹnni ụnụ azụụn.  
\v 14 Onyẹ ọwụlẹ mọbụ obodo ọwụlẹ nabanhanlẹni ọnụ mọbụ jụ n'o gọnkọ ozi ụnụ ntịn, ụnụ pụkọnị iwe onyẹ hụ mọbụ obodo hụ, tichanpụ nị ẹjan rị ọnụ ọkụ tọ n'a.  
\v 15 Ezioku kẹ m rị a gwa ụnụ, o sikọ d'a ka obodo hụ njọ karị alị Sodom-lẹ-Gomora Ụhụọhịn Ichin-ikpe.” 
\s1 Ukpokpo Hụn Lalanị 
\r (Mak 13.9-13; Luk 21.12-17) 
\p  
\v 16 “Lee n'ẹ, m rị e zipụ ọnụ nọkẹ ebe wẹ nọ zi atụnrụn jẹn ebe ẹwọrọ\f + \fr 10:16 \ft wofu\f* rị. E gi ni akọ e bi, rịkẹ agwọ, ka rị nị kẹ nduru hụn ghalẹni a rụ onyẹ ọwụlẹ ẹhụ.  
\v 17 Kpachanpụ nị ẹnya ebe ịhịan rị, makẹni wẹ jẹnkọ d'e wejẹn ọnụ ọgwa rị ichẹn-ichẹn, fịan ụnụ mkpịnsịn imẹ ụlọ-ofufe wẹ.  
\v 18 Wẹ sikọ d'e gi ufiri m dọkpụn ọnụ jẹnni ndị Gọvanọ lẹ ndị-nze, ọnwan jẹnkọ d'e mẹ kẹni ụnụ shịa nị m ẹri id'ẹnya wẹ lẹ id'ẹnya ndị alị ndị ọzọ ile wụlẹni ndị Ju.  
\v 19 Kanị ogẹn w'e gi we ọnụ ye wẹ, ehuelẹ ni uhue banyeni ihiẹn ụnụ jẹnkọ d'e ku mọbụ kẹ ụnụ a dọn ku ẹ, makẹni ụnụ jẹnkọ d'e nwọnhẹn ihiẹn ụnụ jẹnkọ d'e ku ozigbo hụ.  
\v 20 Makẹni ẹlẹ ụnụ jẹnkọ d'e ku, kama, Mmọn Nẹdi ọnụ jẹnkọ d'e gi ụnụ ku.” 
\p  
\v 21 “Umunẹ jẹnkọ d'e we umunẹ wẹ ye wẹ gbu; ndị nẹdi jẹnkọ d'e we ụmụ wẹ ye wẹ gbu; ụmụ jẹnkọ d'e bunụmanị ndị mụnị wẹ, mẹ wẹ gbu wẹ.  
\v 22 Ize ụnụ jẹnkọ d'a ban ịhịan ile makẹ ufiri ẹfan m, kanị onyẹ hụn din ndidi d'e ru njẹndemẹ jẹnkọ d'e nwẹ nzụọpụha.  
\v 23 Wẹ kpokpo ọnụ imẹ obodo ohu, gbasi ni hụn sọnn'ẹ. M rị a gwa ụnụ ezioku nị ụnụ gini d'e jẹnchanrịngụụ obodo ile rị Izrẹlụ, Nwa nke Ịhịan sikọ d'a bịa. 
\p  
\v 24 Onyẹ wẹ rị a zụn ara karị onyẹ rị a zụnn'a, odibo ara karị nna a.  
\v 25 Ọ hụghọ mma nị onyẹ wẹ rị azụn rị kẹ onyẹ rị a zụnn'a lẹ ni odibo rị kẹ nna a. Ọwụlẹ wẹ kpọ nna hụn nwọn ụlọ ‘Bẹzibọ’ (onyẹ-isi eje-mmọn ile), kị wẹ jẹnkọ d'a kpọ ndị ụlọ a?” 
\s1 Onyẹ Hụn Furu W'a Tụ Egun Ẹ 
\r (Luk 12.2-7) 
\p  
\v 26 “Ya wụ, atụlẹ ni nwan egun wẹ. Makẹni o nwọnni ihiẹn kpumẹni hụn jẹnkọlẹni d'e kpupụ, mọbụ hụn zuerini hụn jẹnkọlẹni d'a wa.  
\v 27 Ihiẹn m gwa ọnụ imẹ ishi, ku n'ẹ ifọnrin-ifọn; ihiẹn wẹ kagwa ụnụ, gi n'ẹ yi oro elu ụlọ. \fig Elu ụlọ|src="hk00233B.jpg" size="span" loc="MAT 10" copy="Horace Knowles; The British & Foreign Bible Society" ref="10.27" \fig* 
\v 28 Atụlẹ ni egun ndị hụn sikọ d'a saẹka gbu ẹhụ bụ a sa wẹ ẹka gbu umẹ-ndụn; ka tụ nị egun onyẹ hụ sikọ d'a saẹka tikpọ kẹ umẹ-ndụn kẹ ẹhịụ imẹ ọkụn-mmọn.  
\v 29 Ẹlẹ ẹbụọ ịkọbọ kẹ w'e re achụ? Kanị o nwọnni achụ ohu hụn sikọ d'a dan alị omẹni Nẹdi ụnụ a nị n'a dan.  
\v 30 Kẹ ntutu rị ụnụ isi, wẹ gụn wẹ a gụn.  
\v 31 Ya wụ, atụlẹ nị nwan egun, ọnụ ka mkpa a rị karịdẹ achụ bu ọda.” 
\s1 Ikupụ A N'ị Wụ Nke Kraịstị Lẹ Ịghọrị Nị Y'ẹlẹ Nke Ẹ 
\r (Luk 12.8-9) 
\p  
\v 32 “Ya wụ, onyẹ ọwụlẹ nọ id'ẹnya ịhịan kupụ a n'ọ wụ nke m, 'ya kẹ m jẹnkọ d'a nọ id'ẹnya Nẹdi m hụn rị elu-igwee kuzikwọ a n'ọ wụ nke m.  
\v 33 Kanị onyẹ ọwụlẹ nọ id'ẹnya ịhịan ghọrị, sị n'ọ marịn m, m jẹnkọ d'a nọ id'ẹnya Nẹdi m hụn rị elu-igwee sịzịkwọ nị a marịn m'a.” 
\s1 Ẹlẹ Udọn Kanị Ọpịa-agha 
\r (Luk 12.51-53; 14.26-27) 
\p  
\v 34 “Erokwọlẹ ni nị m bịa d'e mẹ ịhịan ile hẹnrin ohu elu ụwa? Mba, ezioku kẹ m rị a gwa ụnụ, ẹlẹ ịrị-ohu kanị ọpịa-agha hụn e kebeni.  
\v 35 Makẹni m bịa d'e kebe okẹnnyẹ lẹ nẹdi ẹ, okpoho lẹ nnẹ ẹ, nwunyẹ-nwa lẹ nnẹ-di ẹ.  
\v 36 Ndị ụlọ ịhịan jẹnkọ d'a wụ eje-iṅẹnrẹn wẹ.” 
\p  
\v 37 “Onyẹ ọwụlẹ ihiẹn nẹdi ẹ mọbụ nnẹ ẹ ka a sụọ karị kẹ ihiẹn m dọn a sụọ a efuruni onyẹ sikọ d'e sọnni m; onyẹ ihiẹn nwa-a-okẹnnyẹ mọbụ nwa-a-okpoho ka a sụọ karị kẹ ihiẹn m dọn a sụọ a efuruni onyẹ sikọ d'e sọnni m.  
\v 38 Onyẹ ọwụlẹ hụn burulẹni obe\f + \fr 10:38 \ft Ogẹn ahụn, ndị Rom e gi obe wẹ gi osisi mẹmẹ e gbu onyẹ wẹ ma ikpe-ọnwụn. Onyẹ hụ e buru obe ẹ sọnmẹ ndị-agha hụn jẹnkọ d'a kpọgbun'ẹ. Wẹ kpọmagụụ a elu-obe, a nọdị wẹ ebẹhụ e che nche d'e ru ni ọ nwụnhụn.\f* ẹ sọnmẹ m e furuni onyẹ jẹnkọ d'e sọn ni m.  
\v 39 Onyẹ ọwụlẹ chọ n'ọ ghe isi ẹ, isi ẹ a tọ, kanị onyẹ hụn tuhu ndụn a makẹ ufiri m jẹnkọ d'a hụn a.” 
\s1 Ụgwọ-ọrụn Ndị-ozi Jesu Lẹ Ndị Nabanhannị Wẹ 
\r (Mak 9.41) 
\p  
\v 40 “Onyẹ ọwụlẹ nabanhan ụnụ, nabanhan m; onyẹ hụn nabanhan nị m nabanhan onyẹ zihẹni m.  
\v 41 Onyẹ ọwụlẹ hụn nabanhan onyẹ-amụma makẹni ọ wụ onyẹ-amụma jẹnkọ d'e nwọnhẹn ụgwọ-ọrụn onyẹ-amụma; onyẹ ọwụlẹ hụn nabanhan onyẹ hụn e bi kẹ Osolobuẹ chọ makẹni o bi kẹ Osolobuẹ chọ jẹnkọ d'e nwọnhẹn ụgwọ-ọrụn onyẹ e bi kẹ Osolobuẹ chọ.  
\v 42 Onyẹ ọwụlẹ ye onyẹ ohu imẹ ndịnị mẹ ẹkẹrẹ mkpu mirin-oyi ohudẹ makẹni ọ wụ nwa-azụụn m, m rị a gwa ụnụ ezioku, ụgwọ-ọrụn onyẹ hụ etuhukọ.” 
\c 11  
\cl Isi Nke Mmanaị 
\s1 Ndị-ozi Jọnụ Hụn E Mirin-Chuku Zihẹ 
\r (Luk 7.18-35) 
\p  
\v 1 Ogẹn Jizọsị gi gwagụụ ụmụ-azụụn a mmẹbụọ hụ ihiẹn ndị wẹ jẹnkọ d'e mẹ, ọ nọ gha ebẹhụ pụ d'a kuzimẹ, e zi ozi imẹ obodo wẹ ndị shịa-ẹfọ.  
\v 2 Ogẹn Jọnụ hụn e mẹ mirin-Chuku gi nọ ụlọ-ngan nụ ihiẹn ndị hụ Kraịstị rị e mẹ, ọ nọ zi ụmụ-azụụn a d'e kunrun ẹ,  
\v 3 sị a, “Ịyụ wụ onyẹ hụ sikọ d'a bịanị ra ẹnyi sikọ d'e lemẹ ẹnya onyẹ ọzọ?” 
\p  
\v 4 Jizọsị nọ za wẹ, sị, “Jẹn ni d'a gwa Jọnụ ihiẹn ọnụ rị a nụ lẹ ihiẹn ụnụ rị a hụn:  
\v 5 ndị ẹnya te kpu ishi a hụnmagụọ ụzọ; ndị ngụrọ e jẹnmẹgụọ ijẹn; ndị oti hụ a dịnhịn, a wụrụ ndị rị ọchan; ndị odin a nụmagụọ ihiẹn, wẹ hụ e weli ndị nwụnnị, wẹ hụ e zi ndị igbẹnnyẹ oziọma.  
\v 6 Ngọzi ya rị nị onyẹ gilẹni ihiẹn ọ hụn m ẹhụ nwẹmẹ obi-ẹbụọ!” 
\p  
\v 7 Ogẹn ụmụ-azụụn Jọnụ gi pụkọ, Jizọsị nọ gwama igunrun hụ oku Jọnụ, sị, “Kịnị kẹ ọnụ jẹn imẹ atụ d'e lee? Ẹfịfịa ufere rị e buhunmẹ?  
\v 8 Kịnị kẹ ụnụ jẹnzi nwan d'e lee? Onyẹ yi ẹkwa ṅanrannị? Kaka, ọgwa ndị-nze kẹ wẹ nọ a hụn ndị yi ẹkwa ọma ṅanrannị.  
\v 9 Kịnị kẹ ụnụ jẹnzi nwan d'e lee? Onyẹ-amụma? M sị ọnụ ẹghẹẹ, ọ karịdẹ onyẹ-amụma.  
\v 10 Hụnnị wụ onyẹ hụ wẹ de banyen'ẹ, sị, 
\q1 ‘Lee ẹ, 
\q1 m rị e zi onyẹ ozi m 
\q2 n'o buru n'i ụzọ, 
\q2 kwademẹ n'i ụzọ.’ 
\p  
\v 11 Ezioku kẹ m rị a gwa ụnụ, imẹ ndị ikpoho mụ, o ke nwọn onyẹ ọwụlẹ hụn ka Jọnụ hụn e mẹ mirin-Chuku. Kanị onyẹ hụn kachanrịn ntịn imẹ Alị-eze elu-igwee ka a.  
\v 12 Gha ogẹn Jọnụ hụn e mẹ mirin-Chuku gi bidọn ọrụn a d'e ru ogẹnni, Alị-eze elu-igwee hụ e gi ikẹn-ikẹn a gha ihun, ndị-ikẹn hụzị e gi ikẹn a banye ẹ.  
\v 13 Makẹni ndị-amụma ile lẹ Iwu \it Mozizi \it* busọnmẹ amụma, kusọnmẹ uche Osolobuẹ d'e ru ogẹn Jọnụ gi bịa.  
\v 14 Omẹni ụnụ jẹnkọ d'e kweri, Jọnụ lẹ enwẹn ẹ wụ Ẹlaịja hụ wẹ de n'ọ lala-alala.  
\v 15 Onyẹ hụn nwọn ntịn 'ya nụ.” 
\p  
\v 16 “Kịnị kẹ m sikọ d'e gi nwan ma atụ agbọnị? Ọ nọ kẹ ụmụẹka nọdị alị imẹ afịa, a hị ibe wẹ, a sị, 
\q1  
\v 17 ‘Ẹnyi gi ẹkpịrị bụ ẹbụ a sụọnị, 
\q2 ọnụ e tẹnni egu; 
\q1 ẹnyi e ye olu ẹkwan, 
\q2 ụnụ akwannị ẹkwan.’ 
\p  
\v 18 Makẹni, ogẹn Jọnụ gi bịa, o rini, ọ ranị—wẹ sị, ‘Eje-mmọn rị imẹ ẹ.’  
\v 19 Mmẹ wụ Nwa nke Ịhịan a bịa, m hụ e ri, a ra—wẹ sị, ‘Lee onyẹ okẹn ihiẹn-oriri, onyẹ-manya, ọwụ ndị a na ụgwọ-isi lẹ ndị ọzọ wẹ gi njọ marịn k'ọ wụ.’ Kanị, ihiẹn wẹ gi a marịn amamihiẹn wụ ihiẹn ọ rụnpụha.” 
\s1 Jesu A Banmanị Obodo Ndị Hụn Kwerilẹni Ozi Wẹ Zi Wẹ Mban 
\r (Luk 10.13-15) 
\p  
\v 20 'Ya ọ nọ banmanị obodo ndị hụ ọ ka ọrụn-atụmẹnya a rụn imẹ wẹ mban, makẹni e rogharịnị wẹ.  
\v 21 “O sikọ d'a fụ ụnụ ndị Korazin' ọrụn! O sikọ d'a fụ ụnụ ndị Bẹsaịda ọrụn! Makẹni omẹni imẹ alị Taya-lẹ-Sidọnụ kẹ wẹ nọ rụn okẹn ọrụn-atụmẹnya ndị wẹ rụn imẹ Korazin lẹ Bẹsaịda, nkẹ o tekẹ ndị Taya-lẹ-Sidọnụ rogharị, yiri ẹkwa ahịọ, kpọn ntụn kpu enwẹn wẹ gi ghọsị nị e rogharịgụọ wẹ.”  
\v 22 “M rị nwan a gwa ọnụ, nke Taya-lẹ-Sidọnụ k'a ka nke ụnụ mma Ụhụọhịn Okinkin-ikpe.  
\v 23 Kẹ ịyụ wụ obodo Kapanọm, wẹ sikọ d'e busi i elu-igwee? Mba, wẹ jẹnkọ d'e wetu i si alị-mmọn. Makẹni, omẹni imẹ \it eje-alị\it* ahụn wụ Sodọm kẹ wẹ nọ rụn okẹn ọrụn-atụmẹnya ndị wẹ rụn imẹ i, nkẹ o mẹ ni ọ hụ a d'e ru tannị.  
\v 24 M rị nwan a gwa ị, nke Sodọm k'a ka nke i mma Ụhụọhịn Okinkin-ikpe!” 
\s1 Bịa Nị D'e Kunrun M Nị Ọnụ Zu Ikẹn 
\r (Luk 10.21-22) 
\p  
\v 25 Ogẹn hụ, Jizọsị nọ sị, “M rị e kele i Baba, Onyẹ nwọn elu-igwee lẹ ụwa, makẹni i zuemẹni ndị marịn ihiẹn lẹ ndị nwẹ uche ihiẹn ndịnị, we ẹ ghọsị ụmụ-ndu.  
\v 26 Ẹghẹẹ Baba, ẹnịna k'o dọn sụọ ị.”  
\v 27 “Nẹdi m e bugụọ ihiẹn ile che m ẹka. O nwọnni onyẹ ọwụlẹ marịn Nwa wezụka Chuku-Nẹdi; o nwọnni onyẹ ọwụlẹ marịn Chuku-Nẹdi wezụka Nwa, lẹzi onyẹ ọwụlẹ Nwa chọ n'o mẹ ẹ n'ọ marịn Chuku-Nẹdi. 
\p  
\v 28 Bịa nị d'e kunrun m, ụnụ ndị ndụn gụụ, ndị bu ibu nyịnnị, m jẹnkọ d'e ye ụnụ izu-ikẹn.  
\v 29 Yiri ni agbụn m—yoku m\f + \fr 11:29 \fl Griki: \ft Yiri ni yoku m. \fk Yoku \ft wụ ihiẹn wẹ gi e kẹngbama efin ẹbụọ wẹ gi a rụn ọrụn-ugbo kẹni wẹ saẹka jẹn ahanmahan.\f*, ụnụ a mụnarịn m; makẹni m wụ onyẹ rị jụụ, hụn e welụa enwẹn ẹ alị imẹ obi. Ọnụ mẹ ẹ, umẹ-ndụn ụnụ e zu ikẹn. \fig Efin yi yoku|src="cn02067b.jpg" size="col" loc="MAT 11" copy="David C. Cook" ref="11.29" \fig* 
\v 30 Agbụn yoku m\f + \fr 11:30 \fl Griki: \ft yoku m\f* a ra kẹnrẹn, ibu m'e buye ịhịan ara nyịn.” 
\c 12  
\cl Isi Nke Mmẹbụọ 
\s1 Ajụjụ Banyeni Ụhụọhịn Izu-ikẹn 
\r (Mak 2.23-28; Luk 6.1-5) 
\p  
\v 1 Ogẹn hụ, o ru Ụhụọhịn Izu-ikẹn ohu, Jizọsị ghafekọ ugbo wẹ kụn ọka-witi; ẹgụn hụ a gụn ụmụ-azụụn a, 'ya wẹ nọ ghọrịma ọka-witi a ta.  
\v 2 Ogẹn ndị Itu-Farisi gi hụn ihiẹnni, wẹ nọ sị a, “Y'a hụn a, ụmụ-azụụn ị e mẹmẹọlẹ ihiẹn iwu sị w'e mẹlẹ Ụhụọhịn Izu-ikẹn.” 
\p  
\v 3 Ọ nọ sị wẹ, “Ụnụ e ke gụntu ihiẹn Defidi mẹ ogẹn ẹgụn gi rị a gụn 'ya lẹ ndị 'ya lẹ wẹ wị?  
\v 4 K'o dọn banye ụlọ Osolobuẹ, ri brẹdi-nsọ ahụn w'e bupụhanị Osolobuẹ, hụn iwu sị n'o furuni nị ịya mọbụ ndị ya lẹ wẹ wị ri ẹ, nị ndị nchụ-ẹjan sụọ\f + \fr 12:4 \ft 1 Samuẹlụ 21.1-6\f* e ri ẹ?”  
\v 5 “Ra ọnụ e ke gụntu imẹ Iwu k'o dọn wụrụ nị, o ru Ụhụọhịn Izu-ikẹn, ndị nchụ-ẹjan rị a rụn ọrụn imẹ Ụlọ-nsọ a dan iwu Izu-ikẹn\f + \fr 12:5 \ft ghahanị ịrụn ọrụn Ụlọ-nsọ Ụhụọhịn Izu-ikẹn\f* bụ ikpe amanị wẹ? 
\p  
\v 6 M rị nwan a gwa ụnụ nị ihiẹn ka Ụlọ-nsọ rị ebeni!  
\v 7 Omẹni ụnụ te marịn alị okuni: ‘M chọ omikẹn ẹlẹ ịchụ-ẹjan\f + \fr 12:7 \ft Hosaya 6.6\ft  k'ọ rị\f*,’ ọnụ e ke gha a ma onyẹ nwọnlẹni ihiẹn o mẹ ikpe.  
\v 8 Makẹni, mmẹ wụ Nwa nke Ịhịan kẹ oku Ụhụọhịn Izu-ikẹn rị ẹka.” 
\s1 Okẹnnyẹ Ẹka Ohu Nwụnhụn 
\r (Mak 3.1-6; Luk 6.6-11) 
\p  
\v 9 Jesu nọ gha ebahụn pụ, banye ụlọ-ofufe wẹ.  
\v 10 O nwọn okẹnnyẹ ẹka ohu nwụnhụn rị ebẹhụ. Ndị-Itu-Farisi ndị hụ chọkọ ihiẹn w'e gi ma Jesu ikpe, wẹ nọ jụ a ụtaa, sị, “Iwu kweriọghọ nị wẹ zụọ ndị emu rị a kụ Ụhụọhịn Izu-ikẹn?”  
\v 11 Ọ nọ sị wẹ, “Omẹni onyẹ ohu imẹ ọnụ nwọn atụnrụn ohu sụọ, nị atụnrụn hụ a danban imẹ olu Ụhụọhịn Izu-ikẹn, o zukọ ẹka ye ẹ, wepụha?  
\v 12 Bụ ịhịan ka mkpa ọda-ọda karị atụnrụn. 'Ya wụ, iwu e kweriọghọ nị w'e mẹ ihiẹn rị mma Ụhụọhịn Izu-ikẹn.”  
\v 13 'Ya ọ nọ sị okẹnnyẹ hụ, “Tịnpụ ẹka ị.” Ọ tịnpụ a, ọ nọ rị mma kẹ hụn-ẹbọ.  
\v 14 Kanị, ndị Itu-Farisi ahụn nọ pụ d'e ri n'ẹ ngo kẹ wẹ sikọ d'a dọn gbu ẹ. 
\s1 Odibo Osolobuẹ Họrị 
\p  
\v 15 Ogẹn Jizọsị gi marịn ihiẹn ndị Itu-Farisi ahụn romẹ, ọ nọ gha ebahụn pụ, ndị bu ọda nọ sọnmẹ ẹ, ọ nọ zụọchanrịn wẹ ile.  
\v 16 Ọ nọ dọ wẹ ẹka ntịn w'a nịlẹ ịhịan marịn nị ịya rọ.  
\v 17 Ọnwan wụ igi mẹzu ihiẹn Osolobuẹ gi onyẹ-amụma wụ Azaya ku, sị, 
\q1  
\v 18 “Ledẹ odibo m, hụn m họrị; ezi odibo m rọ; ihiẹn ẹ a sụọka m. 
\q1 M jẹnkọ d'e bu Mmọn-nsọ m kwasị a; o jẹnkọ d'a ghọsị ndị alị ndị ọzọ ile rị ụwa ezigbo eṅẹn. 
\q1  
\v 19 Ọ dọkọ ndọndọ mọbụ yi oro; o nwọnni onyẹ sikọ d'a nụ olu ẹ ọgbara-ogbe. 
\q1  
\v 20 Ọ kpagipụkọ ẹfịfịa-ridi rị a kpagini mọbụ tinyụnpụ ukpẹ rị e tinyụnnị, 
\q1 d'e ru ni o ye ezi-omumẹ mmẹri. 
\q1  
\v 21 Ndị alị ndị ọzọ ile jẹnkọ d'e gidẹ ẹfan a nwọn olil'ẹnya.” 
\s1 Jizọsị Lẹ Bẹzibọ 
\p  
\v 22 'Ya wẹ nọ wẹhẹn'ẹ onyẹ eje-mmọn rị imẹ ẹ, hụn o mẹni a ra legha ụzọ, a ra ku oku. Ọ nọ zụọ a, onyẹ ẹnya-mpịn odin hụ nọ kumẹ oku, hụnma ụzọ.  
\v 23 Ọ nọ tụkẹnmẹ igunrun hụ ẹnya, wẹ nọ sị, “Ọnwan wụdẹ nwan Nwa Defidi ra?”  
\v 24 Kanị ogẹn ndị Itu-Farisi gi nụ a, wẹ nọ sị, “Ikẹn Bẹzibọ, onyẹ-isi eje-mmọn ile, kẹ okẹnnyẹni gihụ a chụpụ eje-mmọn.” 
\p  
\v 25 Jizọsị a marịngụọ ihiẹn wẹ rị e ro imẹ obi wẹ, ọ nọ sị, “O nwọnni alị-eze ọwụlẹ kebeni hụn wẹ jẹnkọlẹni d'a la iwi; o nwọnni obodo mọbụ ikpun-ụlọ kebeni hụn sikọ d'a tọnị.  
\v 26 Omẹlẹ Ekwensụ rị a chụpụ Ekwensụ, o kebegụọ enwẹn ẹ. Nanị kẹ alị-eze ẹ e dọn nwan tọ?  
\v 27 Omẹni ikẹn Bẹzibọ kẹ m gi a chụpụ eje-mmọn, ikẹn onyẹ kẹ ndị nke ụnụ gi a chụpụ wẹ? 'Ya wụ, uwẹ jẹnkọ d'a ma ọnụ ikpe.  
\v 28 Kanị, omẹni ikẹn Mmọn-nsọ Osolobuẹ kẹ m gi a chụpụ eje-mmọn, 'ya wụ nị Alị-eze Osolobuẹ e rugụọlẹ ebe ụnụ rị.  
\v 29 Nanị kẹ ịhịan e dọn saẹka banhan iwe dikẹn, kwarị ibu ẹ, mmanị o bu ụzọ kẹnmẹgụọ a? Ẹghẹẹ, o kẹnmẹgụụ a k'ọ nọ saẹka kwarị ihiẹn rị iwe ẹ. 
\p  
\v 30 Onyẹ ọwụlẹ hụn rịlẹni azụụn nke m rị a lụsọn m ọgụn; onyẹ ọwụlẹ hụn ghalẹni e sọn m e kpọnkikomẹ rị e kpọnyịya.  
\v 31 M rị nwan a gwa ụnụ nị wẹ jẹnkọ d'a gbagharị ịhịan njọ ọwụlẹ, gbagharị wẹ arụ ọwụlẹ wẹ ku, kanị agbagharịkọ wẹ onyẹ ku arụ banyeni Mmọn-nsọ.  
\v 32 Wẹ jẹnkọ d'a gbagharị onyẹ ọwụlẹ kuja oku mmẹ wụ Nwa nke Ịhịan; kanị, agbagharịkọ wẹ onyẹ kuja oku Mmọn-nsọ, agbagharịkọ w'a kẹ ogẹnni kẹ ogẹn lalanị.” 
\s1 Osisi Lẹ Mkpụrụ A 
\p  
\v 33 “Mẹmẹ osisi n'ọ rị mma, mkpụrụ a jẹnkọ d'a rị mma; mẹmẹ osisi n'ọ jọ njọ, mkpụrụ a sikọ d'a jọ njọ—makẹni mkpụrụ osisi kẹ wẹ gi a marịn a.  
\v 34 Igunrun agwọ! Nanị kẹ ụnụ a dọn saẹka ku ihiẹn rị mma ebe ọnụ wụ ndị-njọ? Ihiẹn jun ịhịan imẹ obi y'a gha a ọnụ a pụha.  
\v 35 Ezigbo ịhịan, a gha ihiẹn rị mma rị a imẹ e wepụha ihiẹn ọma, kanị eje-ịhịan a gha eje-ihiẹn rị a imẹ e wepụha eje-ihiẹn.  
\v 36 M rị a gwa ụnụ n'o ru Ụhụọhịn Ichin-ikpe, ịhịan jẹnkọ d'a za ajụjụ banyeni oku ile nwọnlẹni isi hụn wẹ ku.  
\v 37 Makẹni wẹ jẹnkọ d'e gi ihiẹn i ku ma ị ikpe, gizikwọ ihiẹn i ku sị nị ikpe a manị ị.” 
\s1 A Sị Wẹ Jesu Ghọsị Wẹ Ahịma Pụ-ichẹn 
\p  
\v 38 'Ya ndị hụ imẹ ndị-nkuzi Iwu lẹ ndị Itu-Farisi nọ sị Jesu, “Onyẹ-nkuzi, ẹnyi chọ n'ị ghọsị ẹnyi ahịma pụ-ichẹn hụn gha ẹka Osolobuẹ bịa.”  
\v 39 Kanị ọ nọ sị wẹ, “Eje-agbọ ẹnya rịlẹni ụzọ ohu sị wẹ ghọsị wẹ ahịma! Kalẹ, o nwọnni ahịma wẹ jẹnkọ d'a ghọsị wẹ wezụka ihiẹn mẹ onyẹ-amụma wụ Jona:  
\v 40 ẹrịra Jona dọn nọdị imẹ ẹfọ azụn hụ hi-ogbe akpụ-ụhụọhịn ẹtọ kẹ mmẹ wụ Nwa nke Ịhịan sikọ d'a nọdị imẹ alị akpụ-ụhụọhịn ẹtọ. 
\p  
\v 41 Ndị Ninivẹ jẹnkọ d'a pụha ọshẹri Ogẹn Okinkin-ikpe, shịagbu ndị agbọnị ẹri, makẹni e rogharịọghọ wẹ ogẹn Jona gi zi wẹ ozi Osolobuẹ—bụ ihiẹn ka Jona rị ebeni! 
\p  
\v 42 Eze-okpoho alị Shiba, alị hụ rị azụụn ndịdan-mirin, jẹnkọ d'a pụha ọshẹri Ogẹn Okinkin-ikpe, shịagbu ndị agbọnị ẹri. Makẹni, ọ gha alị tegbu enwẹn ẹ bịa d'e gọn amamihiẹn Solomọnụ ntịn; ka lee nwan, ihiẹn ka Solomọnụ rị ebeni!” 
\s1 Ihiẹn E Wekinhẹn Eje-mmọn Wẹ Chụpụgụụ 
\r (Luk 11.24-26) 
\p  
\v 43 “Eje-mmọn gha imẹ ịhịan pụ, ọ ghasọnmẹ ebe mirin rịlẹni, a chọ ebe o sikọ d'a nọ zu ikẹn. Omẹni ọ hụnnị,  
\v 44 o jẹnkọ d'a sị enwẹn ẹ, ‘M sikọ d'e kin-azụụn iwe m hụn m gha pụha.’ Ọ bịa, hụn a nị o nwọnni ihiẹn rịn'a, nị a zachanrịngụọ w'a, dọnzichanrịn a,  
\v 45 o jẹn d'e wẹhẹ eje-mmọn ẹsa ọzọ hụn ka ya lẹ enwẹn ẹ njọ, 'ya lẹ wẹ a wị banye ebẹhụ d'e biri. Ọnọdị ịkpazụụn onyẹ hụ a ka njọ karị nke mbụ. Ẹrịra k'o jẹnkọ d'a rịzịkwọ nị ndị eje-agbọnị.” 
\s1 Nnẹ Lẹ Umunẹ Jizọsị 
\r (Mak 3.31-35; Luk 8.19-21) 
\p  
\v 46 Ogẹn Jizọsị gi rị a gwa igunrun hụ oku, nnẹ ẹ lẹ umunẹ-ẹ-ikẹnnyẹ nọ bịa d'e turu ihun ezi, a chọ nị wẹ gwa a oku. [  
\v 47 Ya kẹ onyẹ ohu nọ sị, “Lee, nnẹ i lẹ umunẹ i ikẹnnyẹ turu ihun ezi, wẹ chọ nị wẹ gwa ị oku.”]  
\v 48 Kanị, ọ nọ za onyẹ hụ gwa n'a, sị, “Onyẹ wụ nnẹ m? Elee ndị wụ umunẹ-m-ikẹnnyẹ?”  
\v 49 Ọ nọ zin ụmụ-azụụn a ẹka, sị, “Ndịnị rị ebeni wụ nnẹ m lẹ umunẹ-m-ikẹnnyẹ.  
\v 50 Makẹni onyẹ ọwụlẹ hụn e mẹ uche Nẹdi m hụn rị elu-igwee wụ nwẹnẹ-m-okẹnnyẹ lẹ nwẹnẹ-m-okpoho lẹ nnẹ m.” 
\c 13  
\cl Isi Nke Mmẹtọ 
\s1 Ilu Jesu Gi Onyẹ-ugbo Ta 
\r (Mak 4.1-9; Luk 8.4-8) 
\p  
\v 1 Ụhụọhịn hụ, Jizọsị nọ gha imẹ ụlọ pụ, jẹn d'a nọdị alị mkpẹnrẹn mirin Galili.  
\v 2 Igunrun hi-ogbe nọ fihunmẹ ẹ, hụn wụ nị ọ nọ banye imẹ ụgbọ, nọdị alị, igunrun hụ ile nọ turu mkpẹnrẹn mirin.  
\v 3 Ọ nọ gi ilu gwa wẹ ihiẹn bu ọda, sị, “Gọn ni ntịn! O nwẹ onyẹ-ugbo jẹn d'a gha mkpụrụ imẹ ugbo. \fig …onyẹ-ugbo jẹn d'a gha mkpụrụ imẹ ugbo.|src="DN00470b.jpg" size="col" loc="MAT 13" copy="Darwin Dunham" ref="13.3" \fig* 
\p  
\v 4 Ogẹn o gi rị a gha a, mkpụrụ ndị hụ imẹ wẹ a danye ọkp'ụzọ, nnụnụ nọ bịa d'e ripụ wẹ.  
\v 5 Mkpụrụ ndị ọzọ a danye alị-ọmụma ebe ẹjan rịlẹni ọda, pu ozigbo makẹlẹ ẹjan arị a ọda.  
\v 6 Kanị, ogẹn anwụn gi wa, ọ ma wẹ, wẹ nọ shinwụn, makẹni enwọn wẹ nkpọgụn.  
\v 7 Mkpụrụ ndị ọzọ a danye ebe ogun rị, ogun ndị hụ nọ sue, dụngbu wẹ.  
\v 8 Mkpụrụ ndị ọzọ a danye alị rị mma, mị mkpụrụ; ndị hụ imẹ wẹ a mị ụzọ ọgụn isẹn, ndị hụ ụzọ ọgụn ẹtọ, ndị hụ iri kwasị ọgụn. 
\p  
\v 9 Onyẹ nwọn ntịn 'ya nụ.” 
\s1 Ihiẹn Haịn Jesu Gi A Tasọnmẹ Ilu 
\r (Mak 4.10-12; Luk 8.9-10) 
\p  
\v 10 Ya kẹ ụmụ-azụụn Jizọsị nọ bịa d'e kunrun ẹ, sị, “Kị haịn i gi e gi ilu a gwa wẹ oku?” 
\p  
\v 11 Ọ nọ za wẹ, sị, “E yegụọ wẹ ụnụ oghere ọnụ e gi marịn ihiẹn-mini rịsọnmẹ Alị-eze elu-igwee, kanị eyeni wẹ wẹ.  
\v 12 Makẹni onyẹ hụn nwọnni kẹ wẹ jẹnkọ d'e yecheni, kẹni o nwẹ mmagi-mmagi; kanị onyẹ hụn nwọnlẹni, wẹ k'a napụ a hụn o nwẹdẹ.”  
\v 13 “Ihiẹn haịn m gi e gi ilu a gwa wẹ oku wụ nị wẹ rị e lee ilee, kanị a rị w'a hụn ụzọ; w'e gọn ntịn, kanị a rị w'a nụ, a rị w'a ghọha.  
\v 14 Ihiẹn onyẹ-amụma wụ Azaya ku e mẹgụọ ebe wẹ rị—Azaya sị, 
\q1 ‘Nke esi, 
\q1 ọnụ jẹnkọ d'a nụ, 
\q1 kalẹ o nwọnni ogẹn ụnụ e gi ghọha; 
\q1 ụnụ jẹnkọ d'e lee ilee, 
\q1 kanị o nwọnni ogẹn ụnụ e gi legha ụzọ,  
\v 15 makẹni ndịnị a ra ghọha, 
\q1 ntịn wẹ a kpọkingụọ, 
\q1 a nyụnmagụọ wẹ ẹnya, 
\q1 amamgbe w'e gi ẹnya wẹ legha ụzọ, gi ntịn wẹ nụ ihiẹn, 
\q1 gi uche wẹ ghọha, 
\q1 gbehutọ d'e kunrun m, 
\q1 a gbagharị m wẹ njọ wẹ—ya kẹ Osolobuẹ ku.’ ” 
\p  
\v 16 “Kanị, wẹ gọzi ẹnya ọnụ agọzi, 'ya haịn wẹ gi rị a hụn ụzọ; wẹ gọzizikwọ ntịn ụnụ agọzi, 'ya haịn wẹ gi rị a nụ ihiẹn.  
\v 17 Ezioku kẹ m rị a gwa ụnụ, ndị-amụma bu ọda lẹ ndị bu ọda hụn mẹ ihiẹn Chuku chọ e te chọgụọ nị wẹ hụn ihiẹn ọnụ rị a hụn, kanị a hụnnị w'a; a chọgụọzị wẹ nị wẹ nụ ihiẹn ụnụ rị a nụ, kanị anụnị w'a.” 
\s1 Ihiẹn Jesu Gi Ilu Onyẹ-ugbo Hụ Kuzi 
\r (Mak 4.13-20; Luk 8.11-15) 
\p  
\v 18 “Nụ nị nwan nkọwa ilu hụ m gi onyẹ-ugbo ta:  
\v 19 Ogẹn ịhịan gi nụ oku Alị-eze bụ ọ ghọhan'a, Eje-onyẹ hụ a bịa, ọ jụnarịn a ihiẹn wẹ kụnye imẹ obi ẹ. Ọnwan wụ hụn wẹ kụnye ọkp'ụzọ.  
\v 20 Hụn danye alị-ọmụma wụ onyẹ hụ hụn nụ oku hụ, gi ịghọghọ nabanhan a ozigbo.  
\v 21 Kanị, makẹni onyẹ hụ e nwẹ nkpọgụn, ọ tọhụ ẹkẹrẹ. Ogẹn nsọngbu mọbụ ukpokpo e gi bịa makẹ oku hụ, ọ danpụ ozigbo.  
\v 22 Hụn wẹ kụnye imẹ ogun wụ onyẹ hụ hụn nụ oku hụ, kanị uhue ihiẹn ụwanị lẹ ihiẹn ọlịl'ẹnya akụ-lẹ-ụba ụwanị a kpangbu oku hụ, ọ mịnị mkpụrụ.  
\v 23 Kanị, mkpụrụ wẹ kụnye alị rị mma wụ ndị hụ hụn nụ oku hụ, ghọha a, mị mkpụrụ eziẹ-eziẹ: ndị hụ imẹ wẹ a mị ụzọ ọgụn-isẹn, ndị hụ a mị ụzọ ọgụn-ẹtọ, ndị hụ a mị ụzọ iri-kwasị-ọgụn.” 
\s1 Ilu Jesu Gi Ata-witi Ta 
\p  
\v 24 Ọ nọ ta nị wẹ ilu ọzọ, sị, 
\p “Alị-eze elu-igwee rịkẹ ebe ịhịan nọ kụn mkpụrụ rị mma imẹ ugbo ẹ.  
\v 25 Kanị, ebe ịhịan rị ụran, eṅẹnrẹn nọ bịa d'a kụn ata-witi ye imẹ ọka-witi ndị hụ pụ.  
\v 26 Ogẹn ihiẹn-ugbo ndịnị gi nwan suegụụ, mịma mkpụrụ, ata-witi ndị hụ nọzịkwọ pụha. 
\p  
\v 27 'Ya ndị idibo ahụn nọ bịa d'e kunrun onyẹ hụ nwẹ ugbo, sị a, ‘Di-ọkpa, ẹlẹ mkpụrụ rị mma k'ị kụnye imẹ ugbo i? Nanị kẹ ata-witi dọn banzị a?’ 
\p  
\v 28 Ọ nọ sị wẹ, ‘Onyẹ-iwe mẹ ihiẹnni.’ 
\p Ndị idibo ndị hụ nọ sị a, ‘Nị ẹnyi jẹn nwan d'e huepụ ata-witi ndị hụ?’ 
\p  
\v 29 Kanị ọ nọ sị, ‘Mba, amamgbe ọnụ e huepụ 'ya lẹ ọka-witi.  
\v 30 Hapụ nị wẹ ẹbụọ nị wẹ suegbamẹ d'e ru ogẹn wẹ gi e be ọka-witi. O ru ogẹn wẹ gi e be ọka-witi, a sị m ndị jẹnkọ d'e be n'ẹ, “Bu ni ụzọ huepụ ata-witi kẹnmẹsọnmẹ wẹ ukun-ukun d'a dụn ọkụn, ụnụ e bepụha ọka-witi buche ebe m'e buche ihiẹn-ugbo.” ’ ” 
\s1 Ilu Jesu Gi Mkpụrụ Mọstadị Ta 
\r (Mak 4.30-32; Luk 13.18-19) 
\p  
\v 31 Ọ nọ ta nị wẹ ilu ọzọ, sị, “Alị-eze elu-igwee nọ kẹ akpụrụ mọstadị ohu hụn onyẹ ohu weri, kụnye imẹ ugbo ẹ.  
\v 32 Ịya kachanrịn ntịn imẹ mkpụrụ ile, kanị o suegụụ, 'ya kachanrịn ogbe e hi imẹ ihiẹn-akụnkụn ndị hụn hikẹlẹni, ọ handẹ kẹ osisi, nke wụ nị nnụnụ a bịa d'a kpa ẹkụụ e ye agalaba a.” 
\s1 Ilu Jesu Gi Yisti Ta 
\r (Luk 13.20-21) 
\p  
\v 33 Ọ nọ ta nị wẹ ilu ọzọ, sị, “Alị-eze elu-igwee rịkẹ yisti brẹdi gi a fụ hụn okpoho ohu gi gwọgbama flawa wẹ gi e shi brẹdi hụn k'e jun ihiẹn nọkẹ adana ẹtọ d'e ru n'ọ ghagbarị flawa hụ ile.” 
\s1 Ihiẹn Haịn Jizọsị Gi E Gi Ilu A kuzi 
\r (Mak 4.33-34) 
\p  
\v 34 Jizọsị gi ilu gwa igunrun hụ ihiẹn ndịnị ile. O nwọnni ihiẹn o gilẹni ilu gwa wẹ.  
\v 35 Ọnwan wụ igi mẹzu ihiẹn onyẹ-amụma ku, sị, 
\q1 “M jẹnkọ d'a shịapụ ọnụ m 
\q2 e gi ilu e ku, 
\q1 m jẹnkọ d'a gha e 
\q2 ku ihiẹn zuerini 
\q2 kete w'a tụnlẹ iyetọ ụwa.” 
\s1 Jizọsị A Kọwa Ilu Ata-witi Hụ 
\p  
\v 36 'Ya ọ nọ na igunrun hụ tọ si imẹ ụlọ. Ụmụ-azụụn a nọ bịa d'e kunrun ẹ, sị a, “Kọwa nị ẹnyi ilu ata-witi hụ wẹ kụnye imẹ ugbo.”  
\v 37 Ọ nọ za, sị, “Onyẹ hụ kụn mkpụrụ rị mma wụ Nwa nke Ịhịan.  
\v 38 Ugbo hụ wụ ụwa; mkpụrụ hụ hụn rị mma wụ ụmụ Alị-eze; ata-witi hụ wụ ụmụ Eje-onyẹ hụ.  
\v 39 Eṅẹnrẹn ahụn kụn ata-witi ndị hụ wụ Ekwensụ; ogẹn hụ wẹ jẹnkọ d'e gi ghọ ihiẹn-ugbo hụ wụ ọgụgụ ogẹnni; ndị ahụn jẹnkọ d'a ghọn'a wụ ndị mmọn-ozi. 
\p  
\v 40 Kẹ wẹ dọn huepụ ata-witi ndị hụ, wegbama wẹ dụn ọkụn, ẹrịra k'o jẹnkọ d'a rị ọgụgụ-ogẹn.  
\v 41 Nwa nke Ịhịan jẹnkọ d'e zi ndị mmọn-ozi ẹ. Wẹ jẹnkọ d'e kpọnpụ ihiẹn ọwụlẹ e buhẹ njọ lẹ ndị ile e mẹ eje-ihiẹn imẹ Alị-eze ẹ,  
\v 42 tụ wẹ ye okẹn ọkụn hụ. Ebẹhụ, ịhịan jẹnkọ d'a rị a kwan ẹkwan, a ta nkwẹnrẹn-eze.  
\v 43 Ogẹn hụ, ndị ezi-omumẹ k'e timẹ kẹ ẹnya-anwụn imẹ Alị-eze Nẹdi wẹ. Onyẹ hụn nwọn ntịn 'ya nụ.” 
\s1 Ilu Ndị Jesu Gi Ihiẹn Rị Okẹn-mkpa Zuerini Ta 
\p  
\v 44 “Alị-eze elu-igwee rị kẹ ihiẹn rị okẹn-mkpa zueri imẹ ugbo, hụn onyẹ ohu hụn, zuemẹzi ẹ, gi ịghọghọ jẹn d'e rechanrịn ihiẹn ile o nwọn, bịa d'e ṅọnrin alị hụ.” 
\p  
\v 45 “Ọzọzị, Alị-eze elu-igwee nọ kẹ ebe onyẹ-afịa rị a chọsọnmẹ ihiẹn rị mkpa a kọnị.  
\v 46 Ogẹn o gi hụn hụn a kọkẹnmẹni rịgbu enwẹn ẹ mkpa, ọ nọ jẹn, rechanrịn ihiẹn ile o nwẹ, bịa d'e ṅọnrin ẹ.” 
\s1 Ilu Jesu Gi Ọga Ta 
\p  
\v 47 “Ọzọzị, Alị-eze elu-igwee rịkẹ ọga wẹ tụye imẹ ohimin, ọ nọ nwụndọn ụdị azụn ile rị ichẹn-ichẹn.  
\v 48 Ogẹn o gi jun, wẹ nọ dọkpụnpụha a mkpẹnrẹn mirin; ya wẹ nọ nọdị alị, họpụha ndị rị mma, buche imẹ ụkpalị, kpọn ndị rịlẹni mma tuhu. \fig Wẹ nọ nọdị alị, họpụha ndị rị mma|src="lb00212c.jpg" size="col" loc="MAT 13" copy="Horace Knowles; The British & Foreign Bible Society" ref="13.48" \fig* 
\v 49 Ẹrịra k'o jẹnkọ d'a rị o ru ọgụgụ-ogẹn. Ndị mmọn-ozi jẹnkọ d'a pụha, họpụ ndị-njọ ebe ndị-ọma rị,  
\v 50 kpọn wẹ ye okẹn ọkụn hụ. Ebẹhụ, ịhịan jẹnkọ d'a rị a kwan ẹkwan, a ta nkwẹnrẹn-eze.” 
\s1 Ezioku Nke Ọhụn Lẹ Nke Akan 
\p  
\v 51 Jizọsị nọ jụ, sị, “Ọnụ a ghọtagụọ ihiẹn ndịnị ile?” Wẹ nọ sị a, “Ẹghẹẹ.”  
\v 52 Ọ nọ sị wẹ, “'Ya wụ nị onyẹ nkuzi Iwu ọwụlẹ wẹ zụn makẹ Alị-eze elu-igwee nọkẹ onyẹ nwọn ụlọ, hụn gha ebe o dọnmẹ ihiẹn e wefụha kẹ ihiẹn ọhụn kẹ ihiẹn akan.” 
\s1 A jụ Wẹ Jizọsị Imẹ Nazarẹtị 
\r (Mak 6.1-6; Luk 4.16-30) 
\p  
\v 53 Ogẹn Jizọsị gi tagụụ ilu ndịnị wẹ, ọ nọ gha ebahụn pụ,  
\v 54 si obodo ẹ. Ọ nọ kuzimẹ wẹ imẹ ụlọ-ofufe wẹ, hụn wụ nị nkuzi ẹ nọ tụ wẹ ẹnya, wẹ nọ sị, “Elebe kẹ okẹnnyẹni nọ nwẹhẹn amamihiẹnni lẹ ọrụn-atụmẹnya ndịnị ọ rị a rụn?  
\v 55 Ẹlẹ nwa Kapịnta wụ ọnwan? Ẹfan nnẹ ẹ ẹlẹ Meri? Ẹlẹ Jemisi lẹ Josẹfụ lẹ Saịmọnụ lẹ Judasị wụ umunẹ-ẹ-ikẹnnyẹ?  
\v 56 Ẹlẹ ẹnyi lẹ umunẹ-ẹ-ikpoho rị ebeni? Elebe kẹ okẹnnyẹni gha nwẹhẹn ihiẹn ndịnị ile?”  
\v 57 'Ya wẹ nọ wemẹ n'ẹ iwe. Jizọsị nọ sị wẹ, “W'a gbaye onyẹ-amụma agbaye ebe ile mmanị imẹ alị a lẹ ezi-lẹ-ụlọ a.”  
\v 58 Ọ rụnnị ọrụn-atụmẹnya bu ọda ebẹhụ makẹni ekwerini ni w'ẹ. 
\c 14  
\cl Isi Nke Mmẹnọ 
\s1 Ọnwụn Jọnụ Hụn E Mẹ Mirin-Chuku 
\r (Mak 6.14-21; Luk 9.7-9) 
\p  
\v 1 Ogẹn hụ, Hẹrọdụ hụn rị a kị Galili nọ nụ ihiẹn Jizọsị rị e mẹ,  
\v 2 ọ nọ sị ndị idibo ẹ, “Onyẹni wụ Jọnụ hụn e mẹ mirin-Chuku. Ọ ghagụọ ọnwụn lihi, 'ya haịn o gi nwọn ikẹn o gi e mẹ ihiẹn ndịnị.” 
\p  
\v 3 Hẹrọdụ ku ẹrịra makẹni Hẹrọdụ nwụnrụn Jọnụ, kẹn ẹ ẹgbụn, bu ẹ che imẹ ụlọ-ngan makẹ ufiri Hẹrọdịasị nwunyẹ nwẹnẹ ẹ wụ Filipu,  
\v 4 makẹlẹ o tegụọ Jọnụ gwama a, sị, “Iwu ekwerikwọnị n'i sikọ d'a lụ a.”  
\v 5 O te chọ n'o gbu Jọnụ, kalẹ egun ihiẹn ndị alị k'e mẹ anịn'a makẹni wẹ weri Jọnụ rịkẹ onyẹ-amụma. 
\p  
\v 6 Kanị, o ru ụhụọhịn hụ wẹ gi a nyanhan ọmụmụ Hẹrọdụ, nwa-okpoho Hẹrọdịasị mụ nọ tẹnni wẹ egu, ẹfọ nọ sụọ Hẹrọdụ ụsụọ,  
\v 7 hụn wụ nị Hẹrọdụ nọ kwe ẹ nkwa, kun iyi, n'o sikọ d'e y'ẹ ihiẹn ọwụlẹ ọ chọ. 
\p  
\v 8 Nnẹ ẹ nọ dụnye ẹ, ọ nọ sị Hẹrọdụ, “Gi afẹrẹni ye m isi Jọnụ hụn e mẹ mirin-Chuku.” 
\p  
\v 9 Ọ nọ fụ eze, kanị ọ nọ gi ifiri iyi o kun lẹ ndị ọbịa a sị wẹ ye nwata-okpoho hụ 'ya.  
\v 10 Ọ nọ zi wẹ, wẹ nọ jẹn d'e bepụ Jọnụ isi imẹ ụlọ-ngan.  
\v 11 Wẹ nọ gi ẹfẹrẹ buhẹ ẹ, we ẹ ye nwata-okpoho hụ, ọ nọ w'ẹ jẹnni nnẹ ẹ. 
\p  
\v 12 Ụmụ-azụụn Jọnụ nọ bịa, buru ẹhụ a li, jẹn d'a gwa Jizọsị. 
\s1 Jizọsị E Ye Igunrun Hi-ogbe Ihiẹn-oriri 
\r (Mak 6.30-34; Luk 9.10-17; Jọn 6.1-14) 
\p  
\v 13 Ogẹn Jizọsị gi nụ ọnwan, ya sụọ nọ gi ụgbọ-mirin gha ebẹhụ pụ, si ebe ịhịan rịlẹni. Kanị ogẹn ndị rị ebahụn gi nụ n'ọ pụgụọ, wẹ nọ gi ụkụ gha imẹ obodo ndị hụ sọnmẹ ẹ.  
\v 14 Ogẹn o gi ru mkpẹnrẹn mirin, ọ nọ hụn igunrun hi-ogbe. Ọ nọ mẹ omikẹn wẹ, zụọ ndị emu rị a kụ. 
\p  
\v 15 O ru ogẹn ẹnyasị, ụmụ-azụụn a nọ bịa d'e kunrun ẹ, sị, “O nwọnni onyẹ bi ebeni, bụ eki e gigụọ. Sị igunrunni la, nị wẹ jẹn imẹ obodo ndị mẹ ẹkẹrẹ-ẹkẹrẹ rịsọnmẹ ebeni d'e ṅọnrinsọnmẹ ihiẹn-oriri.” 
\p  
\v 16 Jizọsị nọ sị, “Ẹlẹ hụn w'e gi lama; ye ni wẹ ihiẹn-oriri.”  
\v 17 Wẹ nọ sị a, “Ogbe brẹdi isẹn lẹ azụn ẹbụọ sụọ kẹ ẹnyi nwọn ebeni.”  
\v 18 Ọ nọ sị wẹ, “Wẹhẹ ni ni m wẹ.” 
\p  
\v 19 'Ya ọ nọ sị igunrun hụ nọdị alị enu irurue rị ebahụn. Ọ nọ weri ogbe brẹdi isẹn hụ lẹ azụn ẹbụọ hụ, lee ẹnya elu-igwee, ye ekele, bebe brẹdi ndị hụ ye ụmụ-azụụn, wẹ nọ ye igunrun hụ.  
\v 20 Wẹ ile nọ rijunchanrịn ẹfọ. 'Ya wẹ nọ tụtụkomẹ ifunfun ẹ họdụnị, o jun ụkpalị mmẹbụọ. 
\p  
\v 21 Ndị hụn ri brẹdini wụ ihiẹn nọkẹ ikẹnnyẹ ọgụn-iri kwasị nnụ-mmẹbụọ\f + \fr 14:21 \ft ikẹnnyẹ nnụ-uku isẹn\f*, wezụka ikpoho lẹ ụmụẹka. 
\s1 Jizọsị Lẹ Pita E Jẹn Ijẹn Elu Mirin 
\r (Mak 6.45-52; Jọn 6.15-21) 
\p  
\v 22 'Ya Jizọsị nọ sị ụmụ-azụụn a banye imẹ ụgbọ-mirin buru n'ẹ ụzọ jẹnmẹ azụụn hụn-ẹbọ. 'Ya lẹ enwẹn ẹ nọ nọdị gbashịa igunrun hụ.  
\v 23 Ọ gbashịagụụ wẹ, 'ya sụọ nọ nyinrin ugu d'e mẹ ekpere. O ru ogẹn ẹnyasị, 'ya sụọ hụ ebẹhụ.  
\v 24 Kanị, ụgbọ-mirin hụ e jẹntegụọ ogẹn hụ, ebiri-mirin hụ e ti ụgbọ hụ, e tikin ẹ azụụn—makẹni ufere rị a gha ihun e fehẹ.  
\v 25 O ru ụzọ-ụtụntụn biribiri, Jesu nọ jẹnhẹn ijẹn elu mirin Galili hụ d'e kunrun wẹ.  
\v 26 Ogẹn ụmụ-azụụn a gi hụn a k'o jẹnla ijẹn elu mirin hụ, 'ya egun nọ tụma wẹ. Wẹ nọ sị, “Onyẹ-mmọn rọ!” Wẹ nọ gi egun yi oro.  
\v 27 Kanị, ọ nọ kuyeni wẹ oku ozigbo, sị, “Kwọndọn ni obi ụnụ, mmẹ rọ, atụlẹ ni egun.” 
\p  
\v 28 Pita nọ sị a, “Di-nwọnni-ẹnyi, ọwụlẹ ịyụ rọ, sị m bịa d'e kunrun i elu mirin.”  
\v 29 Jesu nọ sị a, “Bịa.” 'Ya Pita nọ gha imẹ ụgbọ-mirin hụ pụha, jẹnmẹ ijẹn elu mirin, burukọ Jizọsị. 
\p  
\v 30 Ogẹn o gi hụn okẹn ufere hụ, egun nọ bịa a, ọ nọ rubanma imẹ mirin. Ya ọ nọ yi oro, sị, “Di-nwọnni-ẹnyi, zụọpụha m!”  
\v 31 Jizọsị nọ tịnpụ ẹka ozigbo kwọndọn ẹ, sị, “Onyẹ okukwe-nta! Kị haịn i gi nwọn obi-ẹbụọ?”  
\v 32 Ogẹn wẹ gi banye imẹ ụgbọ-mirin hụ, okẹn ufere hụ nọ kụsị.  
\v 33 Ndị hụn rị imẹ ụgbọ-mirin hụ nọ gbu n'ẹ osekpu, sị, “Ezioku-ezioku, ịyụ wụ Nwa Osolobuẹ.” 
\s1 Jizọsị A Zụọ Ndị Emu Imẹ Obodo Gẹnẹsarẹtị 
\r (Mak 6.53-56) 
\p  
\v 34 Ogẹn wẹ gi fetugụụ mirin, wẹ nọ pụha obodo Gẹnẹsarẹtị.  
\v 35 Ogẹn ndị obodo hụ gi marịn nị Jesu rọ, wẹ nọ zi ozi ghagbarị ẹgbẹrẹ hụ ile, wẹhẹsọnmẹn'ẹ kẹ wẹ han emu rị a kụ.  
\v 36 Wẹ nọ rịọ a nị wẹ mẹtụdẹ ntịn ẹwuru ẹ ẹka; kẹ wẹ han mẹtụn'a nọ dịnhịn. 
\c 15  
\cl Isi Nke Mmisẹn 
\s1 Ọdịnalị Ndị-akan 
\r (Mak 7.1-13) 
\p  
\v 1 'Ya ndị Itu-Farisi lẹ ndị-nkuzi Iwu nọ gha Jerusalẹm bịa d'e kunrun Jizọsị, sị a,  
\v 2 “Kị haịn ụmụ-azụụn ị gilẹni a gbaye ọdịnalị ndị nẹdi ẹnyi kanị? W'a ra kwọ ẹka wẹ kebe ri ihiẹn-oriri.”  
\v 3 Ọ nọ za wẹ, sị, “Kị haịn ọnụ gi a dan iwu Osolobuẹ kẹni ụnụ kwadọn ọdịnalị ọnụ?  
\v 4 Makẹni Osolobuẹ ye iwu, sị, ‘Gbaye nẹdi i lẹ nnẹ i,’ sịzị, ‘Onyẹ ọwụlẹ kuja oku nẹdi ẹ mọbụ nnẹ ẹ, wẹ k'e gburịrị onyẹ ahụn.’  
\v 5 Kanị ụnụ sị, ‘Onyẹ sị nẹdi ẹ mọbụ nnẹ ẹ, “E wegụọ m ihiẹn nkẹ m'e ye i ye Osolobuẹ \it oyiye\it*,” ọ rịzịnị mkpa n'o gi ihiẹn o nwẹ gbaye nẹdi ẹ mọbụ nnẹ ẹ.’  
\v 6 'Ya wụ, ọnụ e gi ifiri ọdịnalị ụnụ e mẹ oku Osolobuẹ a wụrụ ihiẹn la iwi.  
\v 7 Ndị ihunnaị kẹ ụnụ wụ! Amụma Azaya bu banyeni ụnụ wụ ezioku! Azaya sị nị Osolobuẹ sị, 
\q1  
\v 8 ‘Ọnụnụ-ire sụọ kẹ ndịnị gi 
\q2 a gbaye m, 
\q1 obi wẹ e tekẹ ebe m rị. 
\q1  
\v 9 Wẹ rị e fe m mmaka, 
\q1 ihiẹn w'a kuzi 
\q2 wụ ọdịnalị ịhịan mmaka tumẹ.’ ” 
\s1 Ihiẹn Ndị Hụn E Mẹrụ Ịhịan 
\r (Mak 7.14-23) 
\p  
\v 10 Jesu nọ kpọzụnhan igunrun hụ ebe ọ rị, sị wẹ, “Gọn ni ntịn; ghọta nị!  
\v 11 Ẹlẹ ihiẹn banye ịhịan ọnụ e mẹrụ a, kanị ihiẹn gha ọnụ pụha, 'ya e mẹrụ ịhịan.”  
\v 12 'Ya ụmụ-azụụn a nọ bịa d'e kunrun ẹ, sị a, “Y'a marịnghọ nị iwe we ndị Itu-Farisi ogẹn wẹ gi nụ ihiẹnni i ku?” 
\p  
\v 13 Ọ nọ za, sị, “Wẹ jẹnkọ d'e huepụ ihiẹn ọwụlẹ Nẹdi m rị elu-igwee kụnlẹni.  
\v 14 Hatu ni wẹ, wẹ wụ ndị-ndu hụn ẹnya kpu ishi—ọwụnị onyẹ ẹnya-ishi e du onyẹ ẹnya-ishi, wẹ ẹbụọ jẹnkọ d'a danye imẹ olu.”  
\v 15 Ya Pita nọ sị a, “Kọwa nị ẹnyi ilu nẹi.” 
\p  
\v 16 'Ya ọ nọ sị, “Ọnụ nwẹn e ke ghọtakwọ nwan?  
\v 17 Ụnụ a hụn n'a nị ihiẹn ọwụlẹ banye ọnụ e si ẹfọ, gha ẹrịra shi mgbugbu-nsịn?  
\v 18 Kanị ihiẹn gha ọnụ fụha gha obi ịhịan pụha—ịya wụ ihiẹn e mẹrụ ịhịan.  
\v 19 Makẹni imẹ obi kẹ ihiẹn ndịnị gha a pụha: eje-iroro, igbu-ọchụ, ịna-nwunyẹ-ịhịan lẹ ịzọ-ụkụ-eye-ọfịa, mgba-nzuzue, izun-ohin, ịshịa ẹri-ntụ lẹ nkutọ.  
\v 20 Ihiẹn ndịnị wẹ nwẹ e mẹrụ ịhịan. Kanị, igi ẹka wẹ kwọlẹni ri ihiẹn-oriri ara mẹrụ ịhịan.” 
\s1 Okukwe Okpoho Ohu Nwa A Nwọn Nsọngbu 
\r (Mak 7.24-30) 
\p  
\v 21 Jizọsị nọ gha ebẹhụ pụ, si ẹgbẹrẹ Taya-lẹ-Sidọnụ.  
\v 22 Ogẹn hụ hụra, okpoho onyẹ alị hụ wụ Kena hụn gha ẹgbẹrẹ ahụn bịa nọ pụha, yimẹ oro, a sị, “Euu Di-nwọnni-ẹnyi, Nwa Defidi, mẹ omikẹn m, eje-mmọn rị imẹ nwa-m-okpoho, ọ rị e sọngbu ẹ ọda-ọda.”  
\v 23 Kanị Jesu azan'a kaka. Ụmụ-azụụn nọ bịa, rịọ a, sị, “Gwa a lama, makẹni ọ rị e yisọn ẹnyi oro.” 
\p  
\v 24 Jesu nọ sị, “Wẹ zi m d'e kunrun atụnrụn Izrẹlụ huni sụọ.” 
\p  
\v 25 'Ya kẹ okpoho hụ nọ bịa, sekpu alị ihun ẹ, sị, “Di-nwọnni-ẹnyi, ye ni m ẹka.” 
\p  
\v 26 Jesu nọ sị, “Ọ rịnị mma nị wẹ tụ brẹdi ụmụẹka ye ni nkitẹ.” 
\p  
\v 27 Okpoho hụ nọ sị a, “Ẹghẹẹ Di-nwọnni-ẹnyi, kanị, kẹ nkitẹ e ri ifunfun gha ebe ndị nwọnni wẹ rị e ri ihiẹn-oriri a dan.” 
\p  
\v 28 'Ya Jizọsị nọ sị, “Euu okpoho, okukwe i e hikẹ ogbe! 'Ya rị nị ị k'i dọn chọ.” Nwa a hụ nọ dịnhịn ozigbo. 
\s1 Jizọsị A Zụọ Ndị Bu ọda 
\p  
\v 29 Jizọsị nọ gha ebahụn pụ, si mkpẹnrẹn “Ohimin” Galili. Ọ nọ nyinrin enu oke, nọdị alị ebahụn.  
\v 30 Wẹ hụ e huhẹ d'e kunrun ẹ, e wẹhẹ n'ẹ ndị ngụrọ, ndị ọrọ, ndị ẹnya-ishi, ndị odin lẹ imẹrinmẹ ndị ọzọ—e bu wẹ a tọ ụkụ a. Ọ nọ zụọ wẹ,  
\v 31 nke wụ nị ọ tụ igunrun hụ ẹnya kẹ wẹ dọn rị a hụn ebe ndị odin rị e ku oku, ndị ọrọ e zuzi oke, ndị ngụrọ e jẹnmẹ ijẹn, ndị ẹnya-ishi a hụnma ụzọ, wẹ nọ ja Osolobuẹ Izrẹlụ mma. 
\s1 Jizọsị E Yezi Igunrun Ọzọ Hi-ogbe Ihiẹn-oriri 
\r (Mak 8.1-10) 
\p  
\v 32 'Ya Jizọsị nọ kpọzụnhan ụmụ-azụụn a ebe ọ rị, sị, “Omikẹn igunrunni rị e mẹ m, makẹni mmẹ lẹ wẹ a nọpụgụọ akp'ọhịn ẹtọ, kalẹ ihiẹn wẹ sikọ d'e ri a rị a, bụ a chọnị m nị wẹ bu ẹgụn la, amamgbe w'a dantọsọnmẹ ụzọ.” 
\p  
\v 33 Ụmụ-azụụn a nọ jụ a, sị, “Elebe kẹ ẹnyi jẹnkọ d'a nọ wẹhẹ brẹdi k'e zu igunrunni ri imẹ atụ ebeni?”  
\v 34 Jizọsị nọ sị wẹ, “Ogbe ole kẹ ụnụ gi?” Wẹ nọ sị a, “Ogbe ẹsa lẹ azụn mẹ kịrịkịrị bulẹni ọda.” 
\p  
\v 35 Ọ nọ sị igunrun hụ nọdị akpakalị.  
\v 36 Ọ nọ weri ogbe ẹsa hụ lẹ azụn ndị hụ; o yegụụ ekele, ọ nọ bebe wẹ ye ụmụ-azụụn a. Ụmụ-azụụn a nọ we wẹ ye igunrun hụ. 
\p  
\v 37 Wẹ ile nọ rijunchanrịn ẹfọ: wẹ nọ tụtụkomẹ ifunfun ẹ họdụnị, o jun ụkpalị ẹsa. 
\p  
\v 38 Ndị hụn ri ihiẹn-oririni wụ ikẹnnyẹ nnụ-iri, wezụkadẹ ikpoho lẹ ụmụẹka. 
\p  
\v 39 Jesu a gbashịagụụ igunrun hụ, ọ nọ banye ụgbọ-mirin si ẹgbẹrẹ Magadanị hụn wụ Mag'dala. 
\c 16  
\cl Isi Nke Mmisin 
\s1 A Sị Wẹ Jizọsị Ghọsị Wẹ Ahịma 
\r (Mak 8.11-13; Luk 12.54-56) 
\p  
\v 1 Ndị Itu-Farisi lẹ ndị Itu-Sadusi nọ bịa d'e kunrun Jesu, lele ẹ, sị a ghọsị wẹ ahịma gha elu-igwee bịa. 
\p  
\v 2 Ọ nọ za wẹ, sị, “O ru ogẹn ẹnyasị, ọnụ sị, ‘Ụhụọhịn sikọ d'a rị mma, makẹni igwere fọn efọn.’  
\v 3 Ụtụntụn, ụnụ sị, ‘Mirin jẹnkọ d'e zue tanị makẹni igwere efọnni.’ Ọnụ marịn kẹ wẹ dọn e gi igwere a kọwa ihiẹn jẹnkọ d'e mẹni, kalẹ ụnụ ara s'ẹka a kọwa ihiẹn ihiẹn rị e mẹ ogẹnni rị a ghọsị. 
\p  
\v 4 Eje-agbọ ẹnya rịlẹni ụzọ ohu rị a chọ ahịma. Kanị, o nwọnni ahịma wẹ jẹnkọ d'a ghọsị wẹ, wezụka ahịma ihiẹn mẹ onyẹ-amụma wụ Jona.” Ọ nọ na wẹ tọ, gha ebẹhụ pụ. 
\s1 Yisti Ndị Itu-Farisi Lẹ Ndị Itu-Sadusi 
\r (Mak 8.14-21) 
\p  
\v 5 Ogẹn ụmụ-azụụn a gi fetugụụ mirin Galili, wẹ nọ hụn a nị a zọlẹ wẹ brẹdi.  
\v 6 Jizọsị nọ sị wẹ, “Kpachanpụ nị ẹnya ebe yisti ndị Itu-Farisi lẹ ndị Itu-Sadusi rị.” 
\p  
\v 7 Wẹ nọ sị ibe wẹ, “Ọ rị e ku ihiẹnni makẹlẹ ẹnyi e wẹhẹni brẹdi.” 
\p  
\v 8 Ogẹn Jizọsị gi marịn ihiẹn wẹ rị e ku, ọ nọ sị wẹ, “Kị ọnụ rị e kuni nị ụnụ e nwọn brẹdi? Euu, ụnụ ndị okukwe nta!  
\v 9 Ọnụ e k'e ghọtakwọ nwan? Ụnụ anyanhannị ogbe brẹdi isẹn hụ mmadụ ọgụn-iri kwasị nnụ-mmẹbụọ ri lẹ ụkpalị ole ọnụ kpọnjun ihiẹn wẹ rihọdụ?  
\v 10 Ụnụ anyanhannị ogbe brẹdi ẹsa mmadụ nnụ-iri ri lẹ ụkpalị ole ụnụ kpọnjun ihiẹn wẹ rihọdụ?  
\v 11 Kị haịn ọnụ gilẹni ghọha nị ẹlẹ brẹdi \it mmaka\it* kẹ m rị e ku? Kpachanpụ nị ẹnya ebe yisti ndị Itu-Farisi lẹ ndị Itu-Sadusi rị!”  
\v 12 'Ya wẹ nọ ghọha nị ẹlẹ yisti brẹdi mmaka gi a fụ k'ọ sị wẹ kpachanpụ nị ẹnya, kanị o gi ẹ e ku nkuzi ndị Itu-Farisi lẹ ndị Itu-Sadusi. 
\s1 Pita E Ku Onyẹ Jizọsị Wụ 
\r (Mak 8.27-30; Luk 9.18-21) 
\p  
\v 13 Ogẹn Jizọsị gi banye ẹgbẹrẹ Sizẹrịa-Filipi, ọ nọ jụ ụmụ-azụụn a sị, “Onyẹ kẹ wẹ sị nị 'ya kẹ mmẹ wụ Nwa nke Ịhịan wụ?” 
\p  
\v 14 Wẹ nọ za, sị, “O nwẹ ndị sị Jọnụ hụn e mẹ mirin-Chuku, ndị ọzọ sị Ẹlaịja, ndị ọzọ sị Jẹrimaya mọbụ onyẹ ohu imẹ ndị-amụma \it mbụ\it*.” 
\p  
\v 15 Kanị ọ nọ sị wẹ, “Onyẹ kẹ ụnụ sị nị 'ya kẹ m wụ?” 
\p  
\v 16 Saịmọnụ wụ Pita nọ za, sị, “'Yụ wụ Onyẹ Hụ Osolobuẹ Tumẹ, hụn wụ Kraịstị, Nwa Osolobuẹ—Osolobuẹ hụ rị ndụn.” 
\p  
\v 17 Jizọsị nọ sị a, “Onyẹ wẹ gọzi agọzi k'ị wụ Saịmọnụ nwa Jona\f + \fr 16:17 \ft Jọnụ\f*! Makẹni ẹlẹ ịhịan ghọsị ị ihiẹnni, kama, Nẹdi m hụn rị elu-igwee ghọsị ị 'ya.  
\v 18 M rị a gwa ị, ị wụ Pita\f + \fr 16:18 \ft “Pita” wụ “ọmụma” ọnụ Griki.\f*, m jẹnkọ d'a tụn ụka m ye elu ọmụmanị, ikẹn ọnwụn a saẹka mẹri ẹ.  
\v 19 M jẹnkọ d'e ye i ịsanhan Alị-eze elu-igwee: ihiẹn ọwụlẹ ị sị, ‘Mba,’ elu-ụwa elu-igwee sikọ d'a sị, ‘Mba.’ Ihiẹn ọwụlẹ ị sị, ‘Ẹghẹẹ,’ elu-ụwa, elu-igwee jẹnkọ d'a sị, ‘Ẹghẹẹ.’ ” 
\p  
\v 20 'Ya Jizọsị nọ dọkẹnmẹ ụmụ-azụụn a ẹka-ntịn, sị wẹ agwalẹ onyẹ ọwụlẹ nị 'ya wụ Onyẹ Hụ Osolobuẹ Tumẹ wụ Kraịstị. 
\s1 Jizọsị E Ku Oku Afụnfụn O Sikọ D'a Ta Lẹ Ọnwụn A 
\r (Mak 8.31—9.1; Luk 9.22-27) 
\p  
\v 21 Gha ogẹn hụ jẹnmẹ, Jizọsị nọ gwama ụmụ-azụụn a, sị, “M jẹnkọ d'e jẹnrịrị Jerusalẹm, ndị-isi lẹ ndị-isi nchụ-ẹjan lẹ ndị-nkuzi Iwu jẹnkọ d'e mẹ m nị m ta afụnfụn bu ọda. Wẹ jẹnkọ d'e gbu m, kanị, hụn m'ẹ akpụ-ụhụọhịn ẹtọ, Osolobuẹ jẹnkọ d'a gha ọnwụn weli m.” 
\p  
\v 22 Kanị Pita nọ weri ẹ si ụsụọ, jụgbọ a, sị, “Di-nwọnni-ẹnyi, Osolobuẹ a jụ; o nwọnni ogẹn ihiẹnni e gi mẹ i!” 
\p  
\v 23 Kanị Jesu nọ gbehutọ, sị Pita, “Ekwensụ, pụ nị m! Ị rị a nọkin m ụzọ, makẹni y'a rị e ro nke Osolobuẹ, nke ịhịan k'i rị e ro.” 
\p  
\v 24 'Ya Jizọsị nọ sị ụmụ-azụụn a, “Onyẹ ọwụlẹ chọ n'o sọn m, 'ya jụkwọ enwẹn ẹ, buru obe ẹ, sọnmẹ m.  
\v 25 Makẹni onyẹ ọwụlẹ chọ n'o ghe isi, isi ẹ a tọ a, kanị onyẹ ọwụlẹ tuhu ndụn a makẹ ufiri m jẹnkọ d'a hụn a.  
\v 26 Elee erere k'ọ ban nị ịhịan e nwọnchanrịngụụ ụwa ile, tuhu umẹ-ndụn a? Kịnị kẹ ịhịan sikọ d'e gi gbarị umẹ-ndụn a?” 
\p  
\v 27 “Ẹghẹẹ, Nwa nke Ịhịan lẹ ndị mmọn-ozi ẹ jẹnkọ d'a bịa; o sikọ d'e gi ọghọ Nẹdi ẹ bịa. Ogẹn hụ, o jẹnkọ d'a kụ onyẹ ọwụlẹ ụgwọ ihiẹn o mẹ.  
\v 28 M rị a gwa ụnụ ezioku, o nwọnghọ ndị rị ebeni hụn jẹnkọlẹni d'a nwụn d'e ru ni a hụn wẹ Nwa nke ịhịan k'ọ lala nọkẹ Eze kị Alị-eze ẹ.” 
\c 17  
\cl Isi Nke Mmẹsa 
\s1 Jizọsị E Nwọnhutọ 
\r (Mak 9.2-13; Luk 9.28-36) 
\p  
\v 1 Ogẹn akpụ-ụhụọhịn isin gi ghafegụụ, Jizọsị nọ weri Pita lẹ Jemisi lẹ Jọnụ nwẹnẹ Jemisi, kịrị wẹ si elu-ugu jẹn elu ọda-ọda; 'ya lẹ wẹ sụọ wị.  
\v 2 Jesu nọ nọ id'ẹnya wẹ nwọnhutọ: ihun ẹ nọ nwunmẹ rịkẹ ẹnya-anwụn, ẹwo o yi nọ hẹnrin nke ọchan, nwunmẹ kẹ ukpẹ. 
\p  
\v 3 Idumuzi Mozizi lẹ Ẹlaịja nọ fopụha ebe wẹ rị, wẹ lẹ Jizọsị nọ kumẹ oku. 
\p  
\v 4 Pita nọ sị Jizọsị, “Di-nwọnni-ẹnyi, ọ hụghọ mma nị ẹnyi rị ebeni. Omẹni y'a chọghọ, m jẹnkọ d'e mẹmẹ ọdụ ẹtọ ebeni: ohu wụ nke i, ohu wụ nke Mozizi, ohu wụ nke Ẹlaịja.” 
\p  
\v 5 Ebe ọ rị e ku ihiẹnni, idumuzi, orukpu nwunchannị nọ kpumẹ wẹ. Olu nọ gha imẹ orukpu ahụn sị, “Ọnwan wụ ezi Nwa m; ihiẹn ẹ a sụọka m; gọn n'ẹ ntịn!” 
\p  
\v 6 Ogẹn ụmụ-azụụn Jesu ndị hụ gi nụ ihiẹnni, okẹn egun nọ tụma wẹ, wẹ nọ dan alị, we ihun kpumẹ alị.  
\v 7 Kanị Jizọsị nọ bịa ebe wẹ rị, mẹtụ wẹ ẹka, sị, “Lihi ni, atụlẹ ni egun.”  
\v 8 Ogẹn wẹ gi wesi ẹnya elu, o nwọnzini onyẹ wẹ hụn karị Jizọsị. 
\p  
\v 9 Ogẹn wẹ gi gha elu-ugu hụ hidanla, Jizọsị nọ dọ wẹ ẹka-ntịn, sị, “Agwakwọlẹ ni onyẹ ọwụlẹ ihiẹnni ọnụ hụn d'e ru ogẹn Osolobuẹ e gi ghagụụ ọnwụn weli mmẹ wụ Nwa nke Ịhịan.” 
\p  
\v 10 Ụmụ-azụụn nọ jụ a, sị, “Kị haịn nwan ndị-nkuzi Iwu gi a sị nị Ẹlaịja jẹnkọ d'e burịrị ụzọ bịagụụ?” 
\p  
\v 11 Ọ nọ za wẹ, sị, “Eziẹ rọ nị Ẹlaịja jẹnkọ d'e bu'zọ bịagụụ d'a kwademẹchanrịngụụ ihiẹn ile.  
\v 12 Kanị m rị a gwa ụnụ nị Ẹlaịja a bịagụọ bụ amarịnnị w'a, e mẹ w'ẹ ihiẹn sụọ nị wẹ. Ẹrịra kẹ mmẹ wụ Nwa nke Ịhịan jẹnkọ nwan d'e gi ta afụnfụn ẹka wẹ.”  
\v 13 Ya ụmụ-azụụn a nọ ghọta nị Jọnụ hụn e mẹ mirin-Chuku k'ọ rị e ku. 
\s1 Jizọsị A Zụọ Nwata Eje-mmọn Rị Imẹ Ẹ 
\r (Mak 9.14-29; Luk 9.37-43a) 
\p  
\v 14 Ogẹn wẹ gi ru ebe igunrun hụ rị, okẹnnyẹ ohu nọ bịa d'e kunrun Jizọsị, sekpu n'ẹ alị, sị,  
\v 15 “Di-ọkpa, mẹ omikẹn nwa-m-okẹnnyẹ! Ibobo rị a kụ a. Ọ rị a ta okẹn afụnfụn; ọ danyesọnmẹ imẹ ọkụn lẹ imẹ mirin.  
\v 16 M wẹhẹ ni ụmụ-azụụn ị 'ya, kanị asanị wẹ ẹka zụọ a.”  
\v 17 Jesu nọ sị, “Euu, agbọ nwọnlẹni okukwe! Agbọ zinlẹni?! Elee ogẹn kẹ m k'e sọnru ụnụ nọdị? Elee ogẹn k'e m k'e dinruni ọnụ?! Wẹhẹ ni ni m'ẹ.”  
\v 18 Ya k'ọ nọ jụgbọ eje-mmọn hụ, ọ nọ gha imẹ nwata hụ pụha, nwata hụ nọ dịnhịn ozigbo. 
\p  
\v 19 Ya ụmụ-azụụn a nọ bịa d'e kunrun ẹ ebe 'ya sụọ rị, jụ a, sị, “Kị haịn ẹnyi gilẹni saẹka chụpụ a?”  
\v 20 Ọ nọ za wẹ, sị, “Makẹni okukwe ụnụ ehini. M rị a gwa ụnụ ezioku, omẹni ọnụ nwọn okukwe hụn handẹ kẹ mkpụrụ mọstadị, ụnụ jẹnkọ d'a s'ẹka sị uguni, ‘Gha ebeni pụ si ebahụn!’ O jẹnmẹ. O nwọnni ihiẹn jẹnkọ d'a karị ụnụ ẹka! [  
\v 21 Kanị ụdịnị a ra pụ wezụka nị wẹ bu-ọnụ mẹ ekpere.”] 
\s1 Jizọsị E Kuzi Oku Ọnwụn A 
\r (Mak 9.30-32; Luk 9.43b-45) 
\p  
\v 22 Ogẹn Jizọsị lẹ ụmụ-azụụn a gi zu imẹ Galili, Jizọsị nọ sị wẹ, “Wẹ jẹnkọ d'e we mmẹ wụ Nwa nke Ịhịan che ẹka ịhịan,  
\v 23 wẹ jẹnkọ d'e gbu m; hụn m'ẹ akp'ọhịn ẹtọ, Osolobuẹ e weli m.” Ọnwan nọ fụkẹnmẹ wẹ. 
\s1 Ịkụ Ụgwọ-isi Ụlọ-nsọ 
\p  
\v 24 Ogẹn wẹ gi ru Kapanọm, ndị a na ụgwọ-isi Ụlọ-nsọ nọ jẹnburu Pita, sị a, “Onyẹ-nkuzi ọnụ ara kụdẹ ụgwọ-isi\f + \fr 17:24 \ft ụgwọ-isi. Akpụrụ egho w'a kpọ “drak'ma” ẹbụọ kẹ wẹ gi a kụ ụgwọ-isi Ụlọ-nsọnị.\f* Ụlọ-nsọ ra?” 
\p  
\v 25 Pita nọ sị, “Ọ kụ a kụ.” Ogẹn o gi lụa, Jizọsị nọ bu ẹ ụzọ kupụha a, sị a, “Saịmọnụ-o, k'i ro? Onyẹ kẹ ndị-nze ụwanị a na ụtụ ichẹn-ichẹn w'a na? Ụmụ wẹ ra ndị ọzọ?” 
\p  
\v 26 Ogẹn o gi sị, “Ndị ọzọ.” 
\p Jizọsị nọ sị a, “'Ya wụ nị ụmụ wẹ ara kụ.  
\v 27 Kanị, amamgbe ẹnyi e mẹ ihiẹn e se oku, shi mirin hụ; y'a tụye ukpo i; y'e weri azụn ibuzọ i sikọ d'e gbu—shịapụ a ọnụ, ị sikọ d'a hụn akpụrụ egho shẹkẹlụ\f + \fr 17:27 \ft “Shẹkẹlụ” wụ drak'ma ẹnọ.\f* ohu. Weri ẹ n'i gi ẹ kụ ụgwọ-isi mmẹ lẹ 'yụ.” 
\c 18  
\cl Isi Nke Mmẹsatọ 
\s1 Onyẹ Kachanrịnnị imẹ Alị-eze Elu-igwee 
\r (Mak 9.33-37; Luk 9.46-48) 
\p  
\v 1 Ogẹn hụ, ụmụ-azụụn Jizọsị nọ bịa d'e kunrun Jizọsị, sị, “Onyẹ kachanrịn imẹ Alị-eze elu-igwee?”  
\v 2 Ọ nọ kpọ nwata ohu, bu ẹ che etintinnaị wẹ, sị,  
\v 3 “M rị a gwa ụnụ ezioku, omẹni ụnụ egbehutọnị, wụrụ ndị nọ kẹ ụmụẹka, o nwọnni ogẹn ọnụ e gi banye Alị-eze elu-igwee.  
\v 4 Onyẹ ọwụlẹ welụa enwẹn ẹ alị, wụrụ onyẹ nọ kẹ nwatanị, 'ya wụ onyẹ kachanrịnnị imẹ Alị-eze elu-igwee.  
\v 5 Onyẹ ọwụlẹ nabanhan nwata nọ ẹnịna makẹ ufiri ẹfan m a nabanhangụọ m.” 
\s1 Ọnwụnwan 
\r (Mak 9.42-48; Luk 17.1-2) 
\p  
\v 6 “Kanị onyẹ ọwụlẹ han onyẹ ohu imẹ ndịnị mẹ ntịn hụn kwerini ni m mẹ njọ, ọ ka mma nị wẹ kẹnmẹ ọlọ hi-ogbe ye onyẹ hụ olu, tụ a ye imẹ ohimin mini.  
\v 7 Ụwa rị imẹ nsọngbu, makẹ ihiẹn ndị hụ e mẹ ịhịan e mẹ njọ rịn'a! Ihiẹn k'a han ịhịan mẹ njọ k'a bịakwọ-o, kalẹ nsọngbu rị nị onyẹ hụ wẹ jẹnkọ d'a gha ẹka a bịa.” 
\p  
\v 8 “Omẹni ẹka ị mọbụ ụkụ ị a haịn ị e mẹ njọ, bepụ a tuhu. Ọ ka ị mma n'ị banye ndụn bụ ẹhịụ ị ezuni mọbụ n'ị dan ngụrọ, karị nị wẹ tụ ị ye imẹ ọkụn itẹbitẹ bụ ẹka ị ẹbụọ lẹ ọkụ ị ẹbụọ zu oke.  
\v 9 Omẹni ẹnya ị a haịn ị e mẹ njọ, gụpụ a tuhu. Ọ ka ị mma n'i gi ẹnya ohu sụọ banye ndụn karị nị wẹ tụ ị ye ọkụn-mmọn bụ ẹnya ị ẹbụọ rị a rị.” 
\s1 Ilu Jesu Gi Atụnrụn Hụ Tuhuni Ta 
\r (Luk 15.3-7) 
\p  
\v 10 “Hụn n'a nị ụnụ elegberini onyẹ ọwụlẹ imẹ ndịnị mẹ ẹkẹrẹ. Makẹni, m rị a gwa ụnụ, ndị mmọn-ozi wẹ rị ebe Nẹdi m hụn rị elu-igwee rị e lee ihun ẹ ogẹn ile.  
\v 11 Makẹni mmẹ wụ Nwa nke Ịhịan bịa d'a zụọpụha ndị huni.” 
\p  
\v 12 “Kịnị kẹ ọnụ ro? Omẹni ịhịan nwọn atụnrụn ọgụn-isẹn, ohu imẹ wẹ a kpahu, ọ natọkọ ohu-arịa-ogụn-isẹn họdụnị elu-ugu \it ebahụn wẹ nọ a kpa nni\it* jẹnmẹ d'a chọ ohu hụ kpahuni?  
\v 13 Ọ hụn a, m rị a gwa ụnụ ezioku, o jẹnkọ d'a ghọghọ n'a karị ohu-arịa-ogụn-isẹn hụ kpahulẹni.  
\v 14 Ẹrịrazịkwọ, Nẹdi ọnụ hụn rị elu-igwee achọnị nị onyẹ ọwụlẹ imẹ ndịnị mẹ ẹkẹrẹ la iwi.” 
\s1 Nwẹnẹ I Mẹ I Njọ K'i Jẹnkọ D'e Mẹ? 
\p  
\v 15 “Nwẹnẹ i mẹ i njọ, jẹn d'a gwa a mmẹfie ẹ ebe 'yụ nị 'ya sụọ rị a. Omẹni o gọnghọ ị ntịn, 'ya wụ nị y'e wechinhẹngụọ nwẹnẹ i azụụn.  
\v 16 Kanị, omẹni o gọnni i ntịn, weri onyẹ ohu mọbụ mmadụ ẹbụọ che ni enwẹn i, 'yụ lẹ wẹ e jẹnzi d'a hụn a kẹni o mẹye wẹ ẹnya.  
\v 17 Ọ jụ n'o gọnkọ wẹ ntịn, gwa ndị ụka. Ọ jụ n'o gọnkọ ụka ntịn, weri ẹ rịkẹ onyẹ ghalẹni e fe Osolobuẹ mọbụ onyẹ a na ụgwọ-isi \it njọ a ma ikpe\it*.” 
\s1 Ikẹn Ụka Kraịstị Nwọn 
\p  
\v 18 “Ezioku kẹ m rị a gwa ụnụ, ihiẹn ọwụlẹ ụnụ sị, ‘Mba’ elu-ụwa, elu-igwee jẹnkọ d'a sị, ‘Mba.’ Ihiẹn ọwụlẹ ọnụ sị, ‘Ẹghẹẹ,’ elu-ụwa, elu-igwee jẹnkọ d'a sị, ‘Ẹghẹẹ.’  
\v 19 M rịzị a gwa ụnụ ezioku, omẹlẹ mmadụ ẹbụọ imẹ ọnụ e kwerigbamẹ elu-ụwanị rịọ ihiẹn ọwụlẹ, Nẹdi m hụn rị elu-igwee sikọ d'e mẹ ni ụnụ 'ya.  
\v 20 Makẹni ebe ọwụlẹ mmadụ ẹbụọ mọbụ ẹtọ gi ufiri ẹfan m zu, mmẹ lẹ wẹ rị ebẹhụ.” 
\s1 Mgbagharị 
\p  
\v 21 Pita nọ bịa d'e kunrun Jizọsị, sị a, “Di-nwọnni-ẹnyi, mgbe ole kẹ nwẹnẹ m sikọ d'e mẹ m njọ a gbagharị m'a? Mgbe ẹsa?” 
\p  
\v 22 Jizọsị nọ sị, “Asịnị m'ị mgbe ẹsa, kanị mgbe ẹsa-ẹsa ụzọ iri kwasị ọgụn ẹtọ.” 
\s1 Ilu Jesu Gi Odibo Hụn Jụ N'ọ Gbagharịkọ Ta 
\p  
\v 23 “'Ya wụ, Alị-eze elu-igwee nọ kẹ ebe eze ohu nọ chọ nị 'ya lẹ ndị idibo ẹ gbakọ egho wẹ gi ẹ.  
\v 24 Ogẹn o gi gbakọma, wẹ nọ wẹhẹn'ẹ onyẹ ohu gi ẹ egho higbu enwẹn ẹ ogbe, k'e zu wẹ kụsọnmẹ ndị-ọrụn nnụ isẹn-kwasị-ọgụn ọrọgbọ ahụa mmisẹn.  
\v 25 Kanị ọ sanị ẹka kụ a. Eze nọ sị wẹ re 'ya lẹ nwunyẹ ẹ lẹ ụmụ a lẹ ihiẹn ile o nwọn, wẹhẹ egho d'a kụ a ụgwọ o gi ẹ.” 
\p  
\v 26 “Makẹ ọnwan, odibo hụ nọ gbu osekpu, rịọkẹnmẹ ẹ, sị, ‘Nna, nwọn nị m ndidi, m jẹnkọ d'a kụchanrịn ị ihiẹn ile m gi i.’  
\v 27 Nna a nọ gi omikẹn hapụ a, gbagharị a, sị a y'a kụzịlẹ ụgwọ hụ o gi ẹ.” 
\p  
\v 28 “Kanị, ogẹn odiboni gi pụ, ọ nọ hụn odibo ibe ẹ hụn gi ẹ egho-ọrụn akp'ọhịn ọgụn-isẹn sụọ. Ọ nọ tọdọn ẹ ẹkpịrị, sị a, ‘Kụ m ụgwọ i gi m.’ ” 
\p  
\v 29 “'Ya odibo ibe ẹ hụ nọ dan alị, rịọkẹnmẹ ẹ, sị, ‘Nwọn ni m ndidi, m jẹnkọ d'a kụ ị ụgwọ ị.’  
\v 30 Kanị ọ nọ jụ, jẹn d'e bu ẹ che imẹ ụlọ-ngan d'e ru ogẹn o jẹnkọ d'a kụ a ụgwọ hụ.” 
\p  
\v 31 “Ogẹn idibo ibe ẹ gi hụn ihiẹnni, ọ fụtụ wẹ ọda-ọda imẹ obi, wẹ nọ jẹn d'a gwa Nna wẹ ihiẹn ile mẹni.  
\v 32 'Ya nna a nọ kpọ a, sị, ‘Odibo ẹfọ-njọ! M hapụ ị, sị ị akụzịlẹ ụgwọ hụ ile i gi m, makẹni ị rịọ m arịọ.  
\v 33 O furuni n'i mẹ ni odibo ibe i omikẹn kẹ m dọn mẹ n'i omikẹn?’  
\v 34 Nna a nọ gi olulu w'ẹ ye wẹ nị wẹ ye ẹ afụnfụn imẹ ụlọ-ngan d'e ru ogẹn o jẹnkọ d'a kụchanrịn ụgwọ hụ ile o gi.” 
\p  
\v 35 Ya wụ, ẹrịra kẹ Nẹdi m hụn rị elu-igwee jẹnkọ d'e mẹzikwọ onyẹ ọwụlẹ imẹ ụnụ, omẹni y'e gini obi i ile gbagharị nwẹnẹ i. 
\c 19  
\cl Isi Nke Mmitenẹi 
\s1 Jizọsị A Kuzi Banyeni Mkpechan 
\r (Mak 10.1-12) 
\p  
\v 1 Ogẹn Jizọsị gi kuchanrịngụụ ihiẹn ndịnị, ọ nọ gha Galili pụ, shi ẹgbẹrẹ Judia hụn rị nfetu Iyi Jọdanị.  
\v 2 Igunrun hi-ogbe nọ sọnmẹ ẹ, ọ nọ zụọ wẹ ebẹhụ. 
\p  
\v 3 Ndị hụ imẹ ndị Itu-Farisi nọ bịa d'e kunrun ẹ, kẹni wẹ shi n'ẹ ọnyan. Wẹ nọ jụ a, sị, “O nwẹghọ ihiẹn ọwụlẹ iwu ku nị ya kẹ mẹ okẹnnyẹ kpechan nwunyẹ ẹ?” 
\p  
\v 4 Jizọsị nọ za, sị, “Ọnụ e ke gụn a imẹ Ẹkụkwọ-nsọ nị Onyẹ hụn keni wẹ ke wẹ okẹn lẹ onyẹnnyẹ ogẹn mbidọn? \it Ụnụ e ke gụn a n'ọ\it* 
\v 5 sị, ‘Makẹ ọnwan, okẹnnyẹ sikọ d'a natọ nẹdi ẹ lẹ nnẹ ẹ, jẹn d'a banye ni nwunyẹ ẹ, wẹ ẹbụọ a wụrụ ẹhụ ohu.’?  
\v 6 'Ya wụ, ẹlẹzi wẹ mmadụ ẹbụọ, kanị wẹ wụ ẹhụ ohu. 'Ya wụ, ihiẹn Osolobuẹ wegbamagụụ, ịhịan y'e kebelẹ ẹ.” 
\p  
\v 7 Ndị Itu-Farisi hụ nọ jụzị a, sị, “Kị haịn nwan Mozizi gi ye iwu imẹ Ẹhụhụọ-nsọ, sị nị okẹnnyẹ sikọ d'a s'ẹka ye nwunyẹ ẹ ẹhụhụọ-mkpechan, kpechanpụ a?” 
\p  
\v 8 Jizọsị nọ za, sị, “Makẹni obi ọnụ e zekẹ—'ya haịn Mozizi gi hapụ ụnụ nị ụnụ kpechan nwunyẹ ụnụ; kanị ẹlẹ ẹrịra k'ọ rị ogẹn mbidọn.  
\v 9 M rị a gwa ụnụ, onyẹ ọwụlẹ kpechan nwunyẹ ẹ lụma onyẹ ọzọ, wezụka nị nwunyẹ ẹ zọ ụkụ ye ọfịa, a ghẹrẹọlẹ.” 
\p  
\v 10 Ụmụ-azụụn a nọ sị, “Omẹni ẹrịra k'ọ rị ẹgbata okẹnnyẹ lẹ nwunyẹ ẹ, ọ ka mma nị alụnị wẹ di-lẹ-nwunyẹ.” 
\p  
\v 11 Kanị Jesu nọ sị wẹ, “Ẹlẹ ịhịan ile jẹnkọ d'a saẹka nabanhan okuni, mmanị ndị hụn ọ wụ nke wẹ.  
\v 12 O nwọn ndị ghalẹni a lụ di-lẹ-nwunyẹ makẹni ẹhụ wẹ ezuni oke kete w'a mụlẹ wẹ; o nwọn ndị ghalẹni a lụ di-lẹ-nwunyẹ makẹni ịhịan mẹmẹ wẹ ẹrịra; o nwọn ndị sị nị alụkọ wẹ makẹ ufiri Alị-eze elu-igwee. Onyẹ hụn jẹnkọ d'a saẹka nabanhan okuni 'ya nabanhan a.” 
\s1 Jizọsị A Gọzi Ụmụ-ndu 
\r (Mak 10.13-16; Luk 18.15-17) 
\p  
\v 13 O nwẹ ndị wẹhẹni Jizọsị ụmụ-ndu kẹni ọ bu ẹka kwasị wẹ, mẹ ekpere, kanị ụmụ-azụụn a nọ jụgbọ ndị hụ.  
\v 14 Kanị Jizọsị nọ sị, “Hatu ni ụmụ-ndu nị wẹ bịa d'e kunrun m; egbọndọnlẹ ni wẹ, makẹni Alị-eze elu-igwee wụ nke ndị nọ ẹnịna.”  
\v 15 Ọ nọ bu ẹka kwasị wẹ, gha ebahụn pụ. 
\s1 Okorọbịa Ọdafịn Hụ 
\r (Mak 10.17-31; Luk 18.18-30) 
\p  
\v 16 Ya kẹ onyẹ ohu nọ bịa d'e kunrun Jizọsị, sị, “Onyẹ-nkuzi, elee ọrụn-ọma kẹ m sikọ d'a rụn nị m nwọnrin ndụn itẹbitẹ?” 
\p  
\v 17 Jizọsị nọ sị a, “Kị haịn i gi a jụ m oku ihiẹn rị mma? Onyẹ ohu sụọ rị mma. Ị chọ n'ị banye ndụn, dọnmẹ iwu ndị hụ rị imẹ Iwu.” 
\p  
\v 18 Ọ nọ sị, “Elee ndị?” 
\p Jizọsị nọ sị, “Egbulẹ ọchụ; aghẹrẹlẹ; ezunlẹ ohin; ebuokinlẹ ịhịan ọnụ;  
\v 19 gbaye nẹdi i lẹ nnẹ i; ihiẹn ibe i ya sụọ ị kẹ ihiẹn enwẹn i dọn a sụọ ị.”  
\v 20 Okorọbịa hụ nọ sị, “M hụ e dọnmẹ ihiẹn ndịnị ile, kị họdụzị m jẹnkọ d'e mẹ?” 
\p  
\v 21 Jizọsị nọ sị a, “Ị chọ n'i zu oke, jẹnmẹ, rechanrịn ihiẹn ile i nwọn, y'e we egho ẹ ye ndị igbẹnnyẹ, gi ẹ nwọn akụ-lẹ-ụba imẹ elu-igwee, y'a bịa d'e sọnmẹ m.”  
\v 22 Ogẹn okorọbịa hụ gi nụ ihiẹnni, ndụn nọ gụụ a, ọ nọ sụkụrụ, pụ, makẹlẹ o nwọn ihiẹn ọda-ọda. 
\p  
\v 23 Jizọsị nọ sị ụmụ-azụụn a, “M rị a gwa ọnụ ezioku, o jẹnkọ d'a fụ ọrụn ebe ọdafịn jẹnkọ d'a nọ banye Alị-eze elu-igwee.  
\v 24 M rịzị a gwa ụnụ, o jẹnkọ d'a ka nfe nị anyịnnyan-mkpukpuke wụ kamẹlụ gha oghere olodẹn karị nị ọdafịn banye Alị-eze Osolobuẹ.” \fig Anyịnnyan-mkpukpuke wụ kamẹlụ|src="lb00042c.jpg" size="col" loc="MAT 19" copy="Horace Knowles; The British & Foreign Bible Society" ref="19.24" \fig* 
\v 25 Ogẹn ụmụ-azụụn a gi nụ ihiẹnni, ọ tụkẹnmẹ wẹ ẹnya, wẹ nọ sị, “Onyẹ jẹnkọ d'a sazị nwan ẹka nwọn nzụọpụha?” 
\p  
\v 26 Kanị Jizọsị e lee wẹ ẹnya, ọ nọ sị wẹ, “Ebe ịhịan rị, ọ sakọ ẹka mẹ, kanị ebe Osolobuẹ rị, o nwọnni ihiẹn wẹ ghalẹni a saẹka e mẹ.” 
\p  
\v 27 'Ya Pita nọ sị, “Lee ẹ, ẹnyi a lagụọ ihiẹn ile tọ sọnmẹ i, kịnị kẹ ẹnyi jẹnkọ nwan d'e nwọnhẹn?” 
\p  
\v 28 Jizọsị nọ sị wẹ, “M rị a gwa ọnụ ezioku, \it imẹ ụwa ọhụn lalanị,\it* ogẹn wẹ jẹnkọ d'e gi mẹmẹ ihiẹn ile nke ọhụn, ogẹn hụ Nwa nke Ịhịan jẹnkọ d'e gi nọdị ukpo ẹ nwẹ ọghọ, ụnụ ndị hụn sọnni m sikọ d'a nọdịsọnmẹ ukpo mmẹbụọ, a kị ebọn mmẹbụọ rị Izrẹlụ.  
\v 29 Onyẹ ọwụlẹ hụn o mẹni o gigụọ ufiri m natọ ụlọ ndị o nwọn mọbụ umunẹ-ẹ-ikẹnnyẹ mọbụ umunẹ-ẹ-ikpoho mọbụ nẹdi ẹ mọbụ nnẹ ẹ mọbụ ụmụ a mọbụ alị o nwọn, jẹnkọ d'e nwọnhẹn wẹ ụzọ ọgụn-isẹn, nwọnhẹnzikwọ ndụn itẹbitẹ.  
\v 30 Kanị, ndị bu ọda bu ụzọ jẹnkọ d'a kparị azụụn, ndị kpa azụụn e buru ụzọ.” 
\c 20  
\cl Isi Nke Ọgụn 
\s1 Ihiẹn Jesu Gi Ndị Rụn Ọrụn Imẹ Ugbo Kuzi 
\p  
\v 1 “Makẹni Alị-eze elu-igwee rị kẹ ebe onyẹ ohu nọ pụ ụz'ụtụntụn d'e weri ndị ọrụn hụn jẹnkọ d'a rụn imẹ ugbo-vaịnị a.  
\v 2 Ogẹn 'ya lẹ wẹ gi kwerigbamagụụ n'o jẹnkọ d'a kụ wẹ egho ọrụn akpụ-ụhụọhịn wụ dinarịọsị ohu, ọ nọ zi wẹ ban imẹ ugbo-vaịnị a d'a rụnma ọrụn.” 
\p  
\v 3 “Ihiẹn nọkẹ ọkụlọkụ itenẹi ụtụntụn, ọ nọ pụzị, hụn ndị ọzọ wuzo mmaka imẹ afịa.  
\v 4 Ọ nọ sị wẹ, ‘Ụnụ nwẹn jẹnmẹ ugbo-vaịnị m d'a rụn ọrụn, m jẹnkọ d'a kụ ụnụ ụgwọ ọhụnma.’ Wẹ nọ jẹnmẹ. 
\p  
\v 5 Ọ pụzịkwọ ọkụlọkụ mmẹbụọ, ogẹn hụ anwụn gi a rị isi lẹ ọkụlọkụ ẹtọ efinnaị, ọ nọ mẹzikwọ ihiẹn ohu ahụn.” 
\p  
\v 6 “Ihiẹn rịkẹ ọkụlọkụ isẹn ẹnyasị, ọ nọ pụzị, hụn ndị ọzọ turusọnmẹni; ọ nọ sị wẹ, ‘Kị haịn ọnụ gi turu ebeni mmaka kete ụtụntụn?’ ” 
\p  
\v 7 “Wẹ nọ sị a, ‘Makẹni o nwọnni onyẹ we ẹnyi ọrụn.’ Ọ nọ sị wẹ, ‘Ụnụ nwẹn jẹnmẹ ugbo-vaịnị m d'a rụn ọrụn.’ 
\p  
\v 8 O ru ogẹn ẹnyasị, onyẹ hụ nwọn ugbo-vaịnị hụ nọ sị onyẹ hụn e lepụ n'a ugbo-vaịnị hụ ẹnya, ‘Kpọ ndị ọrụn hụ n'ị kụ wẹ ụgwọ wẹ, gha ndị ịkpazụụn kụma d'e ru ndị ibuzọ.’  
\v 9 Ogẹn ndị hụ gha ọkụlọkụ isẹn ẹnyasị rụnma gi bịa, wẹ nọ kụ onyẹ-onyẹ imẹ wẹ egho-ọrụn akp'ọhịn ohu-ohu.” 
\p  
\v 10 “Ogẹn ndị ibuzọ gi bịa, wẹ ro ni wẹ jẹnkọ d'a kụkarị wẹ egho-ọrụn akp'ọhịn; kanị wẹ nọ kụ onyẹ-onyẹ imẹ wẹ egho-ọrụn akp'ọhịn\f + \fr 20:10 \fl Griki: \ft dinarịọsị\f*.  
\v 11 Ogẹn wẹ gi kụgụụ wẹ ụgwọ, wẹ nọ dẹnwịnnwịnma nị onyẹ hụn nwọn ọrụn,  
\v 12 sị, ‘Ndị ịkpazụụnnị rụn mgbahunmẹ ọkụlọkụ ohu sụọ, bụ ẹnyi nwẹn bu ọrụnnị isi kete ụtụntụn, ma anwụn, kalẹ y'a kụ ẹnyi lẹ wẹ ahanmahan.’ ” 
\p  
\v 13 “Kanị ọ nọ shịarị onyẹ ohu imẹ wẹ, sị a, ‘Di-ẹnyi, a rị m e mẹgbu i; ẹlẹ egho-ọrụn akp'ọhịn kẹ mẹ lẹ yụ kwerigbama?  
\v 14 Weri hụn wụ nke i lama; mmẹ chọ nị m ye onyẹni wẹ we ịkpazụụn kẹ m dọn ye i.  
\v 15 Anịkọzịdẹ wẹ m gi ihiẹn m mẹ ihiẹn m chọ nị m gi ẹ mẹ ra? Ra ị rị e we iwe ni m rị a ha-ẹka?’ ” 
\p  
\v 16 “'Ya wụ, ndị kpa azụụn jẹnkọ d'e bu ụzọ, ndị bu ụzọ a kparị azụụn.” 
\s1 Hụn m'ẹ Mgbe Ẹtọ Jizọsị Ku Oku Ọnwụn A 
\r (Mak 10.32-34; Luk 18.30-34) 
\p  
\v 17 Ogẹn Jizọsị gi jẹnkọ Jerusalẹm, ọ nọ wesi ụmụ-azụụn a nkọ ohu, sị wẹ,  
\v 18 “Lee n'ẹ, ẹnyi jẹnkọ Jerusalẹm; ẹnyi ru ebahụn, wẹ sikọ d'e re Nwa nke Ịhịan ye ndị-isi nchụ-ẹjan lẹ ndị-nkuzi Iwu. Wẹ jẹnkọ d'a ma a ikpe-ọnwụn,  
\v 19 we ẹ ye ndị alị ndị ọzọ nị wẹ kpa a ye ẹmụ, fịan a mkpịnsịn, kpọgbu ẹ elu obe; kanị hụn m'ẹ akp'ọhịn ẹtọ, Osolobuẹ jẹnkọ d'e weli ẹ.” 
\s1 Ihiẹn Nnẹ Ohu Rịọ Nị Ụmụ A 
\r (Mak 10.35-45) 
\p  
\v 20 'Ya nnẹ Jemisi lẹ Jọnụ, ụmụ Zẹbẹdi, nọ wẹhẹ wẹ d'e kunrun Jesu, ọ nọ gbu osekpu ihun ẹ, rịọ a n'o mẹn'ẹ ọhụnma.  
\v 21 Jesu nọ sị a, “K'ị chọ?” Ọ nọ sị a, “Ku ẹ ni onyẹ ohu imẹ ụmụ-m-ikẹnnyẹ ẹbụọnị jẹnkọ d'a nọdị alị ẹka-ihiẹn i, hụn-ẹbọ a nọdị alị ẹka-ekpẹn i imẹ alị-eze i.” 
\p  
\v 22 Kanị Jizọsị nọ sị, “Ọnụ a marịn ihiẹn ọnụ rị a rịọ. Nị ụnụ saẹka ra ihiẹn rị imẹ mkpu hụn m jẹnkọ d'a ra?” Wẹ nọ sị, “Ẹnyi jẹnkọ d'a s'ẹka.”  
\v 23 Ọ nọ sị wẹ, “Ezioku-ezioku, ụnụ jẹnkọ d'a ra ihiẹn rị imẹ mkpu m, kanị ẹlẹ mmẹ jẹnkọ d'e ku onyẹ sikọ d'a nọdị alị ẹka-nni m lẹ ẹka-ekpẹn m; kama ndị hụ Nẹdi m kwademẹ n'ẹ, wẹ jẹnkọ d'a nọdị a.” 
\p  
\v 24 Ogẹn ụmụ-azụụn iri họdụnị gi nụ ihiẹnni umunẹ ẹbụọ hụ mẹ, wẹ nọ bumẹni umunẹ ẹbụọ hụ olulu.  
\v 25 Kanị Jizọsị nọ kpọzụnhan wẹ, sị wẹ, “Ụnụ a marịnghọ nị ebe ndị alị ndị ọzọ rị ndị hụn a kịnị e mẹ rịkẹ sị uwẹ nwọn ndị wẹ rị a kị, ndị-ndu wẹ e mẹ wẹ a marịn nị uwẹ rị a kị wẹ.  
\v 26 Ka emẹlẹ ni ẹrịra. Onyẹ ọwụlẹ chọ n'ọ wụrụ okẹn ịhịan imẹ ọnụ, 'ya wụrụ odibo ụnụ;  
\v 27 onyẹ ọwụlẹ chọ n'ọ wụrụ onyẹ ibuzọ imẹ ụnụ, 'ya wụrụ igbọn ọnụ —  
\v 28 nọkẹ kẹ Nwa nke Ịhịan dọn bịa, ẹlẹ ni wẹ gba n'a odibo, kanị, n'ọ gba odibo, yezikwọ ndụn a, gi ẹ gbahụa ndị bu ọda.” 
\s1 Jizọsị A Zụọ Ndị Ẹnya-ishi Ẹbụọ 
\r (Mak 10.46-52; Luk 18.35-43) 
\p  
\v 29 Ogẹn Jesu lẹ ụmụ-azụụn a gi gha Jẹriko pụkọ, igunrun hi-ogbe nọ sọnmẹ ẹ.  
\v 30 Ikẹnnyẹ ẹbụọ ẹnya kpu ishi nọdị alị mkpẹnrẹn ụzọ hụ. Ogẹn wẹ gi nụ nị Jizọsị ghafekọ, wẹ nọ yi oro, sị, “Di-nwọnni-ẹnyi, Nwa Defidi mẹ ni ẹnyi ebere!” 
\p  
\v 31 Igunrun hụ nọ jụgbọ wẹ, sị wẹ kpukin ọnụ; kanị wẹ nọ yikẹnmẹdẹ oro, sị, “Di-nwọnni-ẹnyi, Nwa Defidi, mẹ ni ẹnyi ebere!” 
\p  
\v 32 Jizọsị nọ kụsị, kpọ wẹ, sị, “Kịnị kẹ ụnụ chọ nị m mẹ ni ọnụ?” 
\p  
\v 33 Wẹ nọ sị a, “Di-nwọnni-ẹnyi, ẹnyi chọ nị ẹnyi leghama ụzọ.” 
\p  
\v 34 Jizọsị nọ mẹ ni wẹ omikẹn, mẹtụ wẹ ẹka ẹnya. Ozigbo hụ, wẹ nọ hụnma ụzọ; wẹ nọ sọnmẹ ẹ. 
\c 21  
\cl Isi Nke Ohu-kwasị-ọgụn 
\s1 Jizọsị A Banhan Jerusalẹm Lẹkẹ Onyẹ-mmẹri 
\r (Mak 11.1-11; Luk 19.28-40; Jọn 12.12-19) 
\p  
\v 1 Ogẹn wẹ gi nọkunmẹmẹ Jerusalẹm, e ru we Ugu Olivu hụn rị Bẹfeji, Jizọsị nọ zipụ ụmụ-azụụn a ẹbụọ,  
\v 2 sị wẹ, “Banye ni imẹ obodoni mẹ ẹkẹrẹ hụn rị ụnụ ihun, ọnụ jẹnkọ d'a hụn Jaki wẹ limẹ ebẹhụ lẹ nwa a nọdịye ni n'ẹ. Tọpụ nị wẹ wẹhẹ ni m.  
\v 3 Onyẹ sị ụnụ ihiẹn ọwụlẹ, sị n'a hụ, ‘Nna chọ wẹ’, o sikọ d'a sị ụnụ weri wẹ ozigbo.”  
\v 4 Ọnwan mẹ kẹni wẹ mẹzu ihiẹn onyẹ-amụma ku, sị, 
\q1  
\v 5 “Gwa ndị obodo Zayọnụ, 
\q1 lee ẹ, eze ọnụ lala d'e kunrun ụnụ, 
\q1 o welụa enwẹn ẹ alị: 
\q1 ọ rị enu Jaki, 
\q1 lẹ elu nwa-jaki.” 
\p  
\v 6 Ụmụ-azụụn a ẹbụọ hụ nọ jẹn, mẹ kẹ Jizọsị dọn zi wẹ,  
\v 7 e wẹhẹ wẹ Jaki hụ lẹ nwa-jaki hụ, gi ẹwuru w'e yiye elu ẹ gbama elu wẹ, Jizọsị nọ nyinrin wẹ. 
\p  
\v 8 Imẹrinmẹ ndị rị imẹ igunrun hụ nọ gi ẹwuru wẹ gbama ụzọ, ndị ọzọ a kpagiri agalaba osisi ndị rịsọnmẹ ebẹhụ, gbama wẹ ụzọ.  
\v 9 Igunrun hụ rị a ihun lẹ azụụn hụ e yi oro, a sị, 
\q1 “Ọjịja-mma ya rị nị Nwa Defidi! 
\q1 Onyẹ hụ gi ẹfan Di-nwọnni-ẹnyi bịa wụ onyẹ Chuku gọzi agọzi! 
\q1 Ọjịja-mma 'ya rị nị Osolobuẹ Ebẹhụ Kachanrịn elu ejẹn\f + \fr 21:9 \fl Griki: \ft “…imẹ Elu-igwee kachanrịn elu e jẹn”. (Osolobuẹ kẹ wẹ gi ihiẹnni e ku.)\f*” 
\p  
\v 10 Ogẹn o gi banye Jerusalẹm, ọ rịkẹ sị wẹ kpasu obodo hụ ile: Wẹ hụ a jụ, sị, “Onyẹ wụ ọnwan?” 
\p  
\v 11 Igunrun ahụn nọ sị, “Hụnnị wụ onyẹ-amụma hụ w'a kpọ Jizọsị hụn gha Nazarẹtị rị Galili bịa.” 
\s1 Jizọsị E Si Ụlọ-nsọ 
\r (Mak 11.15-19; Luk 19.45-48; Jọn 2.13-22) 
\p  
\v 12 Jizọsị nọ banye Ụlọ-nsọ, chụpụ ndị ile rị a zụ afịa imẹ Ụlọ-nsọ, hukpumẹ teburu ndị a gbahutọ ego lẹ oche ndị hụn e re oluikuku.  
\v 13 Ọ nọ sị wẹ, 
\q1 “Wẹ de ẹ imẹ Ẹkụkwọ-nsọ, sị, 
\q1 ‘Wẹ jẹnkọ d'a kpọ Ụlọ m ụlọ ekpere’, 
\q1 kalẹ ọnụ e gigụọ a hẹnrin ebe ndị-ohin e zueri!” 
\p  
\v 14 Ndị ẹnya-ishi lẹ ndị-ngụrọ nọ bịa d'e kunrun ẹ imẹ Ụlọ-nsọ, ọ nọ zụọ wẹ.  
\v 15 Kanị ogẹn ndị-isi nchụ-ẹjan lẹ ndị-nkuzi Iwu gi hụn ihiẹn ndị a tụ ẹnya ọ rị e mẹ, hụnzị kẹ ụmụ-ndu rị imẹ Ụlọ-nsọ rị e yi oro, a sị, “Hozana (ọjịja-mma) rị nị nwa Defidi!”, iwe nọ wemẹ wẹ.  
\v 16 Wẹ nọ sị a, “Ị hụ a nụ ihiẹn ụmụ-ndu ndịnị rị e ku?” Jizọsị nọ sị wẹ, “Ẹghẹẹ, m hụ a nụ. Ụnụ e ke gụntu ebẹhụ Ẹhụhụọ-nsọ nọ sị, 
\q1 ‘Y'a zụngụọ ụmụẹka lẹ ndị rị a ra ẹran nị wẹ ja ị mma zu oke.’?” 
\p  
\v 17 Ọ nọ la wẹ tọ, gha imẹ obodo hụ pụ, si Bẹtanị, d'a nọdị uchinchin hụ. 
\s1 Jizọsị A Bụ Osisi Figi Ọnụ 
\r (Mak 11.12-14, 20-24) 
\p  
\v 18 Eki e fọn ụzọtụntụn, ebe o kinkọ azụụn Jerusalẹm, ẹgụn hụ a gụn a.  
\v 19 Ọ nọ hụn osisi figi ohu mkpẹnrẹn ụzọ, ọ nọ jẹn ebe ọ rị; kanị, ọ hụnnị ihiẹn ọwụlẹ enu ẹ, mmanị ẹhụhụọ sụọ. Ọ nọ sị a, “Amịzịlẹ mkpụrụ jẹnrin ejẹn.” Osisi hụ nọ kpọpụ-nkụn ozigbo.  
\v 20 Ogẹn ụmụ-azụụn gi hụn ihiẹnni, ọ tụkẹnmẹ wẹ ẹnya, wẹ nọ sị, “Nanị kẹ osisi hụ dọn kpọpụ-nkụn ozigbo?”  
\v 21 Jizọsị nọ sị wẹ, “M rị a gwa ụnụ ezioku, ọwụnị ọnụ e nwọnghọ okukwe bụ ụnụ enwẹni obi-ẹbụọ, ụnụ jẹnkọ d'a saẹka mẹkarị ihiẹn wẹ mẹ osisi figi hụ; ẹlẹdẹ ọhụn sụọ, ọsụọn'a nị ọnụ sị uguni, ‘Jẹn d'a tụ enwẹn i ye imẹ ohimin,’ o jẹnkọ d'e mẹ.  
\v 22 Ihiẹn ụnụ gi okukwe mẹ ekpere rịọ, ọnụ jẹnkọ d'e nwọnhẹn ẹ.” 
\s1 A Jụ Wẹ Jizọsị Kẹ Onyẹ Zi Ẹ 
\r (Mak 11.27-33; Luk 20.1-8) 
\p  
\v 23 Ogẹn o gi banye Ụlọ-nsọ, ndị-isi nchụ-ẹjan lẹ ndị-isi nọ bịa d'e kunrun ẹ ebe ọ rị a kuzi, sị a, “Elee ikẹn k'i gi e mẹ ihiẹn ndịnị, onyẹ ye i ikẹnni?”  
\v 24 Jizọsị nọ za wẹ, sị, “Mmẹ lẹ enwẹn m jẹnkọ d'a jụ ụnụ akpụ ọtaa ohu, ụnụ za m'a, a gwa m ọnụ ikẹn m gi e mẹ ihiẹn ndịnị.”  
\v 25 “Mirin-Chuku Jọnụ mẹ, elebe k'ọ gha bịa: ọ gha elu-igwee bịa ra ọ gha ẹka ịhịan bịa?” 
\p Wẹ nọ tụgbamẹ iroro, sị, “Ẹnyi sị, ‘Ọ gha elu-igwee bịa,’ o sikọ d'a sị, ‘Kị haịn nwan ụnụ gilẹni gi oku ẹ dọn?’  
\v 26 Kanị egun igunrunni anịkọ ẹnyi sị, ‘Ọ gha ẹka ịhịan bịa,’ makẹni ịhịan ile weri ẹ nị Jọnụ wụ onyẹ-amụma.”  
\v 27 'Ya wẹ nọ za Jizọsị, sị, “Ẹnyi amarịn.” Ọ nọ sị wẹ, “Mmẹ nwẹn a gwakọ ụnụ ikẹn m gi e mẹ ihiẹn ndịnị.” 
\s1 Jesu E Gi Umunẹ Ẹbụọ Kuzi Imẹ-ihiẹn Chuku Ku 
\p  
\v 28 “Kịnị kẹ ọnụ ro nwan? Okẹnnyẹ ohu mụ ikẹnnyẹ ẹbụọ; o jẹn d'e kunrun nke ibuzọ, sị a, ‘Nwa m, jẹn d'a rụn ọrụn imẹ ugbo vaịnị tannị.’  
\v 29 Ọ nọ sị, ‘Ejẹnkọ m.’ Kanị, omẹgụụ, ọ nọ gbehutọ obi ẹ, jẹnmẹ.  
\v 30 'Ya nẹdi ẹ nọ jẹn d'e kunrun hụn-ẹbọ, gwazị a ihiẹn ohu ahụn. Ọ nọ sị, ‘Baba, m sikọ d'e jẹn.’ Kanị o jẹnni.  
\v 31 Onyẹ imẹ wẹ mẹ ihiẹn nẹdi ẹ chọ?” Wẹ nọ sị, “Nke ibuzọ.” Jizọsị nọ sị wẹ, “M rị a gwa ụnụ ezioku, ndị a na Ụgwọ-isi \it wẹ gi njọ wẹ marịn\it* lẹ ndị ịgbaraja hụ e buni ụnụ ụzọ a banye Alị-eze Osolobuẹ.  
\v 32 Makẹni Jọnụ bịa d'e kunrun ọnụ, a ghọsị ụnụ ezigbo ụzọ ahụn Osolobuẹ chọ, kanị, ụnụ egini oku ẹ dọn. Kanị ndị a na ụgwọ-isi \it wẹ gi njọ wẹ marịn\it* lẹ ndị ịgbaraja gi ẹ dọn; ogẹn ọnụ gidẹ hụn ihiẹn rị e mẹni ụnụ egidẹn'ẹ chegharị, kweri ihiẹn o ku.” 
\s1 Ilu Jesu Gi Ndị Wẹ Ye Ugbo Rụn Ta 
\r (Mak 12.1-12; Luk 20.9-19) 
\p  
\v 33 “Nụ nị ilu ọzọ: O nwọn onyẹ ohu nwọn alị, ọ nọ kụn a vaịnị, kẹnhunmẹ ẹ ụgba, gu olu ebe w'a nọ a pịnpụha manya-vaịnị ye imẹ ugbo hụ, tụnzịkwọ ụlọ-nche ye ẹ, bu ẹ che ẹka ndị sikọ d'a gha a rụn a e-gbu-e-ke. Ọ nọ si alị ọzọ.  
\v 34 Ogẹn vaịnị e rumẹ, ọ nọ zi ndị idibo ẹ jẹnni ndị hụ rị a rụn ugbo hụ d'a nahan wẹ ihiẹn vaịnị a mị.  
\v 35 Ndị hụ rị a rụnn'a nọ kwọndọn ndị-idibo ẹ, gbu onyẹ ohu ili, gbu onyẹ ohu ozun, mazị onyẹ ohu ọmụma.  
\v 36 'Ya ọ nọ zijẹnzi ndị-idibo ẹ ọzọ bu ọda karị ndị ibuzọ. E mẹ wẹ wẹ ihiẹn wẹ mẹ ndị ibuzọ.  
\v 37 Omẹgụụ, ọ nọ zijẹn nwa a, sị, ‘Wẹ sikọ d'a gbaye nwa m.’  
\v 38 Kanị, ogẹn ndị hụ rị a rụn ugbo-vaịnị hụ gi hụn nwa a, wẹ nọ sị ibe wẹ, ‘Onyẹni wụ hụn jẹnkọ d'e nwọnrin ebeni omẹgụụ; nị ẹnyi gbupụn'a nwan weri ihiẹn ẹ!’  
\v 39 'Ya wẹ nọ weri ẹ, chụpụ a imẹ ugbo-vaịnị hụ, gbu ẹ.” 
\p  
\v 40 “Onyẹ nwọn ugbo-vaịnị hụ bịa nwan, k'o sikọ d'e mẹ ndị hụ rị a rụn ugbo hụ?”  
\v 41 Wẹ nọ za, sị, “O jẹnkọ d'e gbu ndị-ẹti hụ, gbu wẹ la iwi, we ugbo-vaịnị hụ ye ndị ọzọ hụn jẹnkọ d'a rụnn'a, e yesọnmẹ ẹ ihiẹn-ugbo ẹ ogẹn ihiẹn-ugbo.” 
\p  
\v 42 Jizọsị nọ sị wẹ, “Ọnụ e ke gụntu ihiẹn Ẹkụkwọ-nsọ ku? Ẹkụkwọ-nsọ sị, 
\q1 ‘Ọmụma hụ ndị a tụn ụlọ jụ, 
\q2 a wụrụọlẹ hụn gi ụlọ; 
\q1 Di-nwọnni-ẹnyi 'ya mẹ ihiẹnni, 
\q2 ọ tụka ẹnyi ẹnya!’ 
\p  
\v 43 'Ya wụ, m rị nwan a gwa ụnụ nị wẹ jẹnkọ d'a narịn ọnụ Alị-eze Osolobuẹ, we ẹ ye ndị alị hụ hụn jẹnkọ d'a mị mkpụrụ a.  
\v 44 Onyẹ ọwụlẹ danye elu ọmụmanị jẹnkọ d'e tikpọchanrịn, kanị o jẹnkọ d'e gwerinriẹn onyẹ ọwụlẹ ọ dankwasị!” 
\p  
\v 45 Ogẹn ndị-isi nchụ-ẹjan lẹ ndị Itu-Farisi gi nụ ilu ndịnị, wẹ nọ marịn nị uwẹ k'ọ rị e ku.  
\v 46 Wẹ te chọ nị wẹ nwụnrụn a, kalẹ egun igunrun rị ebahụn a nịnị wẹ, makẹni wẹ weri ẹ nọkẹ onyẹ-amụma. 
\c 22  
\cl Isi Nke Ẹbụọ-kwasị-ọgụn 
\s1 Jesu E Gi Oriri-agbamẹkụkwọ Kuzi 
\r (Luk 14.15-24) 
\p  
\v 1 Jizọsị nọ tazị nị wẹ ilu, sị,  
\v 2 “Alị-eze elu-igwee rịkẹ ebe eze ohu nọ kpọ nị nwa a oriri-agbamẹhụhụọ.  
\v 3 Ọ nọ zi ndị-idibo ẹ d'a kpọ ndị wẹ kpọ oriri-agbamẹkụkwọ hụ, kanị abịanị wẹ.  
\v 4 Ọ nọ zizi ndị idibo ọzọ, sị, ‘Gwa nị ndị hụ wẹ kpọ oriri, sị, “Lee n'ẹ, a kwademẹgụọ m oriri m; e gbuọlẹ m okẹn-efin m lẹ ụmụ-efin m zụntọ. A kwademẹgụọ m ihiẹn ile; bịa nị oriri-agbamẹhụhụọ hụ.” ’ ”  
\v 5 “Kanị egini w'ẹ dọn, onyẹ-onyẹ nọ jẹnmẹ ebe o jẹnkọ: onyẹ ohu e jẹnmẹ ugbo ẹ, onyẹ ọzọ e jẹnmẹ afịa a,  
\v 6 ndị ọzọ nọ nwụnrụn ndị idibo ẹ, gbe ifẹnrẹn ye wẹ ihun, gbu wẹ.  
\v 7 Eze hụ nọ bumẹ olulu; ọ nọ zijẹn ndị-agha a, wẹ nọ gbupụ ndị ogbu-ọchụ hụ, dụnchanrịn obodo wẹ ọkụn.  
\v 8 Ọ nọ sị ndị idibo ẹ, ‘A kwademẹgụọ wẹ oriri-agbamẹkụkwọ hụ, kanị ndị wẹ kpọ d'e ri ẹ efuruni ndị wẹ sikọ d'a kpọ.  
\v 9 Jẹnsọnmẹ ni nwan ọgbara-ogbe ichẹn-ichẹn d'a kpọ kẹ wẹ han ụnụ hụn; sị nị wẹ bịa oriri.’  
\v 10 Ndị idibo hụ nọ jẹnsọnmẹ ọgbara-ogbe ichẹn-ichẹn d'e wẹhẹ ndị ile wẹ hụn, kẹ ndị-ọma kẹ ndị-ejẹ, nke wụ nị ndị-ọbịa e junchanrịn ebahụn wẹ rị e mẹ mmẹmmẹ.” 
\p  
\v 11 “Kanị, ogẹn eze hụ gi bịa n'ọ hụn ndị ọbịa, ọ nọ hụn onyẹ ohu yilẹni ẹwuru wẹ gi e jẹn agbamẹhụhụọ.  
\v 12 Ọ nọ sị a, ‘Di-ẹnyi; nanị k'i dọn banhan ebeni bụ y'e yi ẹwuru wẹ gi e jẹn agbamẹhụhụọ?’ Ọ shịarịnị ihiẹn ọwụlẹ.  
\v 13 Eze nọ sị ndị hụ e jẹnn'ẹ ozi, ‘Kẹnmẹ n'ẹ ụkụ lẹ ẹka, tụ a ye ishi hụ rị ezi, ebe ịhịan jẹnkọ d'a nọ a kwan ẹkwan, a ta nkwẹnrẹn-eze.’  
\v 14 Makẹni ndị wẹ kpọ bu ọda, kanị ndị wẹ họrị ebuni ọda.” 
\s1 Ajụjụ Banyeni Ịkụ Ụgwọ-isi 
\r (Mak 12.13-17; Luk 20.20-26) 
\p  
\v 15 Ndị Itu-Farisi nọ jẹn d'a tụ iroro nị wẹ marịn kẹ wẹ a dọn gi ihiẹn wẹ lẹ Jizọsị k'e ku nwụndọn ẹ.  
\v 16 Wẹ nọ zijẹn ụmụ-azụụn wẹ lẹ ndị itu Hẹrọdụ d'a jụ a ụtaanị: “Onyẹ-nkuzi, ẹnyi a marịnghọ n'ị wụ onyẹ ezioku, nị ị rị a kuzi ụzọ Osolobuẹ k'o furu, nị egun ịhịan ara tụ ị, y'a ra gbeyeni ịhịan.  
\v 17 Gwa ẹnyi nwan ihiẹn i ro: O furughọ nị ẹnyi kụ eze-kanị wụ Siza ụgwọ-isi ra o furuni?”  
\v 18 Kanị Jizọsị a marịngụọ nị wẹ jụ ụtaanị makẹni izize ẹ rị e ze wẹ. Ọ nọ sị, “Kị haịn ụnụ gi a nwan m, ọnụ ndị ihunnaị.  
\v 19 Ghọsịdẹle ni m egho wẹ gi a kụ ụgwọ-isi hụ.” Wẹ nọ wẹhẹn'ẹ akpụrụ ego dinarịọsị ohu.  
\v 20 Jizọsị nọ sị wẹ, “Isi onyẹ lẹ ẹfan onyẹ wụ ndịnị?”  
\v 21 Wẹ nọ sị, “Nke Siza rọ.” 'Ya ọ nọ sị wẹ, “We ni nwan ihiẹn Siza ye Siza, ụnụ e we nke Osolobuẹ ye Osolobuẹ.”  
\v 22 Ogẹn wẹ gi nụ a, ọ tụkẹnmẹ wẹ ẹnya, wẹ nọ na a tọ, pụ. 
\s1 Ajụjụ Banyeni Ịgha Ọnwụn Lihi 
\r (Mak 12.18-27; Luk 20.27-40) 
\p  
\v 23 Ụhụọhịn ohu hụzịkwọ, ndị hụ imẹ ndị Itu-Sadusi nọ bịa d'e kunrun Jesu. Ndị Itu-Sadusi kweri nị ndị nwụnnị a ra lihi: wẹ nọ jụ a ụtaa,  
\v 24 sị, “Onyẹ-nkuzi, Mozizi sị nị ‘Omẹni okẹnnyẹ nwụnhụn bụ ọ mụnị nwa, nwẹnẹ ẹ 'ya lụma okpoho hụ di ẹ nwụn, kẹni ọ mụdọn ni nwẹnẹ ẹ nwụnnị nwa.’  
\v 25 Ikẹnnyẹ ẹsa wụ umunẹ te rị imẹ ẹnyi; nke ibuzọ a lụgụụ nwunyẹ, o mẹgụụ, ọ nọ nwụnhụn bụ ọ mụnị nwa, ọ nọ la nwunyẹ ẹ tọ, nwẹnẹ ẹ hụn e sọnn'ẹ nọ lụma a.  
\v 26 Ẹrịrazịkwọ kẹ nke ẹbụọ ahụn mẹ, lẹ nke ẹtọ, d'e ru hụn mẹ wẹ ẹsa, wẹ ile a nwụnhụnchanrịn.  
\v 27 Omẹgụụ, okpoho hụ nọ nwụnhụn.  
\v 28 'Ya wụ, ogẹn ndị nwụnnị e gi nwan lihi, nwunyẹ onyẹ k'o jẹnkọ nwan d'a wụ imẹ mmadụ ẹsa hụ, ebe o mẹ ni wẹ ile lụgbarị a?” 
\p  
\v 29 Kanị Jizọsị nọ za wẹ, sị, “Ụnụ e fiegụọ ụzọ makẹni ụnụ a marịn Ẹhụhụọ-nsọ, ọnụ amarịn kẹ ikẹn Osolobuẹ han.  
\v 30 Ogẹn ndị nwụnnị sikọ d'e gi gha ọnwụn lihi, alụkọ wẹ di lẹ nwunyẹ, eyekọ wẹ wẹ lụrụ, wẹ jẹnkọ d'a nọ kẹ ndị mmọn-ozi.  
\v 31 O mẹ nke iweli ndị nwụnnị, ụnụ e ke gụntu ihiẹn Osolobuẹ gwa ọnụ imẹ Ẹhụhụọ-nsọ?  
\v 32 Ọ sị, ‘Mmẹ wụ Osolobuẹ Ebraham, Osolobuẹ Aziki lẹ Osolobuẹ Jekọpụ.’ Osolobuẹ ẹlẹ Osolobuẹ ndị nwụnnị, kanị nke ndị rị ndụn.”  
\v 33 Ogẹn igunrun hụ gi nụ nkuzi ẹ, ọ tụkẹnmẹ wẹ ẹnya. 
\s1 Iwu Kachanrịnnị 
\r (Mak 12.28-34; Luk 10.25-28) 
\p  
\v 34 Ogẹn ndị Itu-Farisi gi nụ nị Jesu e kpukingụọ ndị Itu-Sadusi ọnụ, wẹ nọ zu, buru ẹ,  
\v 35 onyẹ ohu imẹ wẹ wụ ọkaa-Iwu nọ gi ọtaa shin'ẹ ọnyan, sị  
\v 36 “Onyẹ-nkuzi, elee iwu kachanrịn imẹ Iwu Mozizi?”  
\v 37 Ọ nọ sị a, “ ‘Gi obi i ile, enwẹn\f + \fr 22:37 \ft umẹ-ndụn\f* i ile lẹ uche i ile nwẹ ihiẹn-ọsụsụọ Di-nwọnni-ẹnyi wụ Osolobuẹ i.’  
\v 38 Ọnwan wụ iwu kachanrịnnị lẹ nke ibuzọ.  
\v 39 Nke ẹbụọ nọzị kẹ nke ibuzọnị, ọ sị, ‘Ihiẹn ibe i sikọ d'a sụọrịrị ị kẹ ihiẹn enwẹn i dọn a sụọ ị.’  
\v 40 Iwu ẹbụọnị gi Iwu Mozizi ile lẹ ihiẹn ile ndị-amụma ku.” 
\s1 Ajụjụ Banyeni Kraịstị, Onyẹ Hụ Osolobuẹ Tumẹ 
\r (Mak 12.35-37; Luk 20.41-47) 
\p  
\v 41 Ogẹn ndị hụ imẹ ndị Itu-Farisi gi nọgbamẹ, Jizọsị nọ jụ wẹ ụtaa,  
\v 42 sị, “Kịnị kẹ ụnụ ro banyeni Kraịstị? Nwa onyẹ k'ọ wụ?” Wẹ nọ sị a, “Nwa Defidi.”  
\v 43 Ọ nọ sị wẹ, “Nanị kẹ Mmọn-nsọ dọn nwan mẹ Defidi kpọ a ‘Di-nwọnni-m’ ebẹhụ Ẹhụhụọ-nsọ nọ sị, 
\q1  
\v 44 ‘Di-nwọnni-ẹnyi sị Di-nwọnni-m; 
\q2 nọdị alị ẹka-nni m, 
\q2 d'e ru mgbe m bugụụ ndị iṅẹnrẹn i 
\q2 che okpuru ụkụ ị?’ ” 
\p  
\v 45 “O mẹ nwan nị Defidi kpọ a ‘Di-nwọnni-m’, ẹghanị k'o dọn wụrụ nwa Defidi?”  
\v 46 O nwọnni onyẹ saẹka za ihiẹn ọwụlẹ. O nwọnzini onyẹ egun nị jụ a ụtaa ọzọ gha ụhụọhịn hụ jẹnmẹ. 
\c 23  
\cl Isi Nke Ẹtọ-kwasị-ọgụn 
\s1 Jizọsị Sị Wẹ Kpachanpụkwọ Ẹnya Ebe Ndị-nkuzi Iwu Lẹ Ndị Itu-Farisi Rị 
\r (Mak 12.38-39; Luk 11.43-46; 20.45-46) 
\p  
\v 1 'Ya Jizọsị nọ sị igunrun hụ lẹ ụmụ-azụụn a,  
\v 2 “Ndị-nkuzi Iwu lẹ ndị Itu-Farisi nọdị alị elu Ocho-Mozizi—\it 'ya wụ, uwẹ wụ ndị a kuzi Iwu Mozizi\it*;  
\v 3 e mẹ ni nwan ihiẹn ọwụlẹ wẹ gwa ụnụ, e gi n'ẹ dọn; kalẹ, esọnkwọlẹ ni wẹ mẹ ihiẹn wẹ rị e mẹ. Makẹni, w'a kuzi, bụ w'a ra mẹ ihiẹn wẹ rị a kuzi.  
\v 4 W'e kẹnmẹ ibu nyịnnị, hụn a fụ ọrụn obubu e che ịhịan isi-uvun, kanị wẹ lẹ enwẹn wẹ ara tịnpụdẹ mkpịnsịn-ẹka ohu nị wẹ bu ụdị ibu hụ.  
\v 5 Wẹ e mẹ ihiẹn ile w'e mẹ kẹni ịhịan ile hụn wẹ: wẹ gha e mẹmẹ mkpọ Filatrị ahụn ịhịan ilee deye ihiẹn rị Ẹkụkwọ-nsọ e kẹnmẹye ezimezi ihun, e mẹmẹ wẹ nke wẹ n'o hi-ogbe. Wẹ gha e mẹmẹ Tasẹlụ ahụn ịhịan ile a kwaye ẹkwa ekpere, e mẹmẹzi wẹ nke wẹ n'o sue, kẹni ịhịan hụn wẹ. \fig Filatrị lẹ Tasẹlụ|src="lb00276c.jpg" size="col" loc="MAT 23" copy="Horace Knowles; The British & Foreign Bible Society" ref="23.5" \fig* 
\v 6 Ọ sụọ wẹ nị w'a nọdị isi-oche wẹ gha e ri oriri; a sụọ wẹ ni w'e ye wẹ oche pụ-ichẹn imẹ ụlọ-ofufe,  
\v 7 nị w'e kele wẹ ekele pụ-ichẹn imẹ afịa ebe ịhịan rị, nị w'a kpọ wẹ ‘Onyẹ-nkuzi.’  
\v 8 Ka anịlẹ ni ịhịan kpọ ọnụ ‘Onyẹ-nkuzi,’ makẹlẹ Onyẹ-nkuzi ohu sụọ kẹ ụnụ nwọn, umunẹ kẹ ụnụ ile wụ.  
\v 9 Akpọkwọlẹ ni onyẹ ọwụlẹ rị elu-ụwanị ‘Nẹdi ẹnyi,’ makẹni Nẹdi ohu sụọ kẹ ụnụ nwọn, elu-igwee k'ọ rị.  
\v 10 Anịkwọlẹ nị ịhịan kpọ ụnụ ‘Nna’ makẹni Nna ohu sụọ kẹ ụnụ nwọn—Kraịstị sụọ wụ Nna ụnụ.  
\v 11 Onyẹ kachanrịnnị imẹ ọnụ, k'a wụrụ odibo ụnụ.  
\v 12 Onyẹ ọwụlẹ busi enwẹn ẹ elu, wẹ sikọ d'e wetu ẹ alị; kanị onyẹ ọwụlẹ welụa enwẹn ẹ alị, wẹ jẹnkọ d'e wesi ẹ enu.” 
\s1 Jizọsị A Ban Mban Makẹ Obibi Ihunnaị Wẹ 
\r (Mak 12.40; Luk 11.39-42, 44, 52; 20.47) 
\p  
\v 13 “Kanị nsọngbu rị nị ụnụ ndị-nkuzi Iwu lẹ ndị Itu-Farisi, ndị ihunnaị! Makẹni ọnụ a kpọkin ụzọ Alị-eze elu-igwee: ụnụ a banyekọ, ọnụ eyekọ ndị chọ nị wẹ banye efe banye. 
\p  
\v 14 Nsọngbu rị nị ụnụ ndị-nkuzi Iwu lẹ ndị Itu-Farisi, ndị ihunnaị! Ụnụ e rigbu ikpoho di wẹ nwụn, e gi ekpere sueni e kpukin ẹ. 'Ya wụ, ọnụ jẹnkọ d'a narịn afụnfụn kanị. 
\p  
\v 15 Nsọngbu rị nị ụnụ, ndị-nkuzi Iwu lẹ ndị Itu-Farisi, ndị ihunnaị! Makẹni ọnụ e jẹnsọnmẹ alị ichẹn-ichẹn, e fetudẹ ohimin, a chọ kẹ ụnụ a dọn nwẹhẹndẹ onyẹ ohu hụn sikọ d'e kweri femẹ ofufe ọnụ, kanị onyẹ gbehutọ nwan sọnmẹ ụnụ—ụnụ e mẹ ẹ wụrụ nwa ọkụn-mmọn rịkẹ ụnụ, wụkarịdẹ ụnụ.” 
\p  
\v 16 “Nsọngbu rị nị ọnụ ndị ẹnya-ishi rị e duni, a sị, ‘Omẹni ịhịan kun Ụlọ-nsọ, o nwọnni ihiẹn ọ wụ; kanị, o kun goru rị imẹ Ụlọ-nsọ, o jẹnkọ d'e mẹzurịrị ihiẹn o kun n'ẹ.’  
\v 17 Ụnụ ndị nzuzu ẹnya kpu ishi! Elee hụn ka? Goru ra Ụlọ-nsọ hụn mẹ goru hụ rị nsọ?  
\v 18 Ọnụ a sị nị ‘Omẹni ịhịan kun ebe wẹ nọ a chụ-ẹjan, o nwọnni ihiẹn ọ wụ, kanị o kun oyiye rị elu ẹ, iwu gi ẹ, o sikọ d'e mẹzurịrị ihiẹn o kun n'ẹ.’  
\v 19 Ụnụ ndị ẹnya-ishi! Elee hụn ka? Oyiye ra ebe wẹ n'a chụ-ẹjan hụn mẹ oyiye hụ rị nsọ?  
\v 20 Onyẹ kun ebe wẹ n'a chụ-ẹjan e kungụọ ebe wẹ n'a chụ-ẹjan lẹ oyiye ile rị elu ẹ.  
\v 21 Onyẹ kun Ụlọ-nsọ kun Ụlọ-nsọ lẹ Osolobuẹ hụn bi imẹ ẹ.  
\v 22 Onyẹ kun elu-igwee kun ukpo Osolobuẹ lẹ onyẹ hụ a nọdị alị elu ukpo hụ.” 
\p  
\v 23 “Nsọngbu rị nị ụnụ ndị-nkuzi Iwu lẹ ndị Itu-Farisi, ndị ihunnaị! Ụnụ a kụsọnmẹdẹ ụzọ-ohu-imẹ-ụzọ-iri ihiẹn e mẹ ofe a sụọ—kẹ arabasị-minti kẹ dilụ kẹ kumini—bụ ụnụ a natọgụọ ihiẹn ndị hụ ka mkpa imẹ Iwu—rịkẹ iye onyẹ ọwụlẹ ihiẹn run'ẹ lẹ omikẹn lẹ okukwe. O te furu ni ụnụ e mẹ ihiẹn ndịnị ka mkpa, bụ ẹlẹ hụn ụnụ e gi latọ ndị ọzọ.  
\v 24 Ndị ẹnya-ishi rị e du ndị ọzọ! Ụnụ e shẹnpụ nzịnzịn rị imẹ manya, kanị ụnụ e luepụ kamẹlụ, anyịnnyan-mkpukpuke higbu enwẹn ẹ ogbe!” 
\p  
\v 25 “Nsọngbu rị nị ọnụ ndị-nkuzi Iwu lẹ ndị Itu-Farisi, ndị ihunnaị! Makẹni ụnụ a chanchan azụụn mkpu lẹ afẹrẹ, kalẹ ihiẹn wẹ gi ẹnya-uku nwẹhẹn lẹ imẹ ihiẹn gụnnị ụnụ ya jun imẹ wẹ.  
\v 26 Onyẹ Itu-Farisi ẹnya-ishi! Bu ụzọ chanchan imẹ mkpu lẹ imẹ afẹrẹ, kẹni azụụn wẹ hụn ụzọ nwunchan.” 
\p  
\v 27 “Nsọngbu rị nị ụnụ ndị-nkuzi Iwu lẹ ndị Itu-Farisi, ndị ihunnaị! Ọnụ nọ kẹ ili wẹ gi ihiẹn ọchan tekwamẹ, hụn magbu enwẹn ẹ mma azụụn a, kanị ihiẹn jun imẹ wẹ wụ ọkpụkpụ ndị nwụnnị lẹ ihiẹn ile rụnị.  
\v 28 Ẹrịra kẹ ụnụ rịzịkwọ: ẹnya ịhịan, ọnụ rị kẹ ndị e mẹ ihiẹn Osolobuẹ chọ, kanị ihunnaị lẹ njọ jun imẹ ụnụ.” 
\s1 Jizọsị E Ku Oku Ikpe-ọmụma Lalanị Nị Wẹ 
\r (Luk 11.47-51) 
\p  
\v 29 “Nsọngbu rị nị ụnụ ndị-nkuzi Iwu lẹ ndị Itu-Farisi, ndị ihunnaị! Ụnụ a tụn ili ndị-amụma, a chọsọnmẹ ihiẹn wẹ tụn wẹ gi a nyanhan ndị mẹ ihiẹn Osolobuẹ chọ mma;  
\v 30 a sị, ‘Omẹni ẹnyi rị a ogẹn ndị nẹdi ẹnyi wẹ kanị, ẹnyi e ke sọn wẹ gbu ndị-amụma!’  
\v 31 Ẹrịra kẹ ụnụ gi a shịagbu enwẹn ụnụ ẹri nị ụnụ wụ ụmụ ndị gbu ndị-amụma!  
\v 32 Mẹzuchanrịn nị nwan ihiẹn ndị nẹdi ọnụ kanị bidọn!  
\v 33 Agwọ kẹ ụnụ wụ! Igunrun ẹjụ-alị! Nanị kẹ ụnụ jẹnkọ d'e gi wanahịn ikpe-ọmụma lẹ afụnfụn ọkụn-mmọn? 
\p  
\v 34 Lee n'ẹ nwan, m jẹnkọ d'e zihẹni ọnụ ndị-amụma, ndị marịn ihiẹn lẹ ndị-nkuzi. Ụnụ jẹnkọ d'e gbu ndị hụ imẹ wẹ, kpọgbu ndị hụ imẹ wẹ, fịan ndị hụ imẹ wẹ mkpịnsịn imẹ ụlọ-ofufe ụnụ, a chụ wẹ, e kpokpo wẹ, gha obodo d'e ru obodo,  
\v 35 kẹni ẹdeke ndị ezi-omumẹ ile wẹ gbu elu-ụwa hụn ụzọ rị ọnụ isi—gha ẹdeke Ebẹlụ onyẹ ezi-omumẹ d'e ru ẹdeke Zẹkaraya nwa Barakaya, hụn ụnụ gbutọ imẹ Ụlọ-nsọ—ẹgbata Ebẹhụ-rị-nsọ lẹ Ukpo w'a nọdị a chụ ẹjan.  
\v 36 M rị a gwa ụnụ ezioku, agbọnị jẹnkọ d'e gi isi buru ihiẹn ndịnị ile.” 
\s1 Kẹ Obodo Jerusalẹm Rịhan Jesu Obi 
\r (Luk 13.34-35) 
\p  
\v 37 “Euu Jerusalẹm! Jerusalẹm!! Obodo hụn e gbu ndị-amụma, a magbu ndị wẹ zihẹn'ẹ ọmụma! Mgbe ole-lẹ-ole kẹ m chọpụ nị m kịgbama ụmụ ị kẹ nneku-ọhụhụ dọn a kịgbama ụmụ a e ye okpuru nku ẹ, bụ y'a nịnị m!  
\v 38 Lee ẹ, a la wẹ ụlọ ị tọ okpokoro!  
\v 39 M rị a gwa ị nị y'a hụnkọzị m d'e ru ogẹn i sikọ d'a sị, ‘Onyẹ hụ gi ẹfan Di-nwọnni-ẹnyi a bịa wụ onyẹ wẹ gọzi agọzi.’ ” 
\c 24  
\cl Isi Nke Ẹnọ-kwasị-ọgụn 
\s1 Jizọsị E Ku Ẹ Nị Wẹ Jẹnkọ D'e Tikpọ Ụlọ-nsọ 
\r (Mak 13.1-2; Luk 21.5-6) 
\p  
\v 1 Jizọsị nọ gha Ụlọ-nsọ pụ; ebe ọ pụkọ, ụmụ-azụụn a nọ bịa d'e kunrun ẹ, a ghọsịsọnmẹ ẹ ụlọ rị ichẹn-ichẹn rị Ụlọ-nsọ.  
\v 2 Kanị Jizọsị nọ sị wẹ, “Ọnụ a hụngụọ ihiẹn ndịnị wẹ, ẹlẹ 'ya? M rị a gwa ụnụ ezioku, o nwọnni ogbe-ọmụma ohu hụn jẹnkọ d'a họdụ enu ibe wẹ; wẹ jẹnkọ d'e nutuchanrịn wẹ ile ye alị.” 
\s1 Nsọngbu Lẹ Ukpokpo Lalanị 
\r (Mak 13.3-13; Luk 21.7-19) 
\p  
\v 3 Ogẹn Jizọsị gi nọdị alị elu Ugu Olivu, ụmụ-azụụn a nọ bịa d'e kunrun ẹ ebe 'ya sụọ nọdị, wẹ nọ sị, “Gwa ẹnyi, elee ogẹn kẹ ihiẹn ndịnị jẹnkọ d'e mẹ? Kịnị jẹnkọ d'a wụ ahịma ọbịbịa ị lẹ nke ọgụgụ-ogẹn?”  
\v 4 Jizọsị nọ za wẹ, sị, “Kpachanpụ nị ẹnya makẹ w'e dufie ọnụ,  
\v 5 makẹni ndị bu ọda jẹnkọ d'e gi ẹfan m bịa, sị, ‘Mmẹ wụ Kraịstị.’ Wẹ sikọ d'e gi ẹ dufie ndị bu ọda.  
\v 6 Ọnụ jẹnkọ d'a nụsọnmẹ ukwere agha ndị wẹ rị a lụ, nụsọnmẹ nị agha jẹnkọ d'a rị—kanị, anịlẹ ni egun tụ ụnụ, makẹni ihiẹn ndịnị jẹnkọ d'e mẹ bụ ọgụgụ-ogẹn e ke ru.  
\v 7 Makẹni alị sikọ d'a lụsọn alị; alị-eze a lụsọn alị-eze, ụnwụn lẹ alị-ọmahihie jẹnkọ d'a rị ebe rị ichẹn-ichẹn.  
\v 8 Ihiẹn ndịnị ile rịkẹ ebe imẹ nọhụ mẹmẹ okpoho. 
\p  
\v 9 Ogẹn hụ, wẹ jẹnkọ d'e we ụnụ ye wẹ nị wẹ ye ọnụ afụnfụn, wẹ sikọ d'e gbu ọnụ; ize ụnụ jẹnkọ d'a ban ndị alị ile rị ichẹn-ichẹn makẹ ufiri ẹfan m.  
\v 10 Ndị bu ọda jẹnkọ d'a danpụ imẹ okukwe, e re ibe wẹ, e ze ize ibe wẹ.  
\v 11 Ndị amụma-ntụ ndị bu ọda jẹnkọ d'a pụha, dufie ndị bu ọda.  
\v 12 Ufiri nị njọ jẹnkọ d'a barahị, ihiẹn-ọsụsụọ ndị bu ọda nwẹ jẹnkọ d'a jụụ oyi.  
\v 13 Kanị onyẹ hụn din ndidi d'e ru njẹndemẹ jẹnkọ d'e nwọn nzụọpụha.  
\v 14 Wẹ jẹnkọ d'e zi oziọma banyeni Alị-eze ghagbarị elu-ụwa ile kẹ n'ọ wụrụ ọshẹri ye ndị alị ile rị ichẹn-ichẹn; ogẹn hụ kẹ ọgụgụ-ogẹn e gi ru.” 
\s1 Arụ Hụ Hụn E Buhẹ Ntikpọ 
\r (Mak 13.14-23; Luk 21.20-24) 
\p  
\v 15 “'Ya wụ, ogẹn ọnụ jẹnkọ d'e gi hụn arụ hụ hụn e buhẹ ntikpọ k'o wuzo ebahụn rị nsọ, nọkẹ kẹ onyẹ-amụma wụ Danẹlụ dọn ku (onyẹ rị a gụnnị 'ya ghọha),  
\v 16 ndị rị Judia wẹ gbasikwọ elu ugu ndị rịsọnmẹ ebẹhụ;  
\v 17 onyẹ hụn rị elu ụlọ y'a gha ebẹhụ gbama ọsọ—y'e hidangụkwọlẹ banyemẹzi imẹ ụlọ n'o jẹnkọ d'e weri ihiẹn ọwụlẹ; \fig Onyẹ hụn rị elu ụlọ ya gha ebẹhụ gbama ọsọ|src="lb00234c.jpg" size="col" loc="MAT 24" copy="Horace Knowles; The British & Foreign Bible Society" ref="24.17" \fig* 
\v 18 onyẹ hụn rị ugbo, y'e kinkwọlẹ ụlọ n'o jẹnkọ d'e weri ẹwuru o yiye elu ẹ.  
\v 19 Euu, o jẹnkọ d'a fụ ndị rị imẹ lẹ ndị pa nw'ẹka ọrụn ogẹn hụ!  
\v 20 Mẹkwọ ni ekpere amamgbe ọsọ ụnụ a wụ ogẹn oyi mọbụ Ụhụọhịn Izu-ikẹn.  
\v 21 Makẹni okẹn nsọngbu jẹnkọ d'a rị, ụdị hụn rịtulẹni kete ụwa e bidọnlẹ d'e ru tannị: o ke rịtu bụ ọ rịkọzị.  
\v 22 Omẹni ebelụanị wẹ ogẹn hụ, o nwọnni onyẹ sikọ d'a wanahịnnị; kalẹ, wẹ sikọ d'e gi ufiri ndị Osolobuẹ họrị belụa ogẹn nsọngbu ahụn. 
\p  
\v 23 Onyẹ sị ọnụ, ‘Lee ẹ, Kraịstị rị ebeni!’ Mọbụ ‘Lee ẹ ebẹhụ,’ ekwerikwọlẹ ni.  
\v 24 Makẹni ndị kpọ enwẹn wẹ Kraịstị jẹnkọ d'a fụha, wẹ lẹ ndị amụma-ntụ, rụnsọnmẹ ihiẹn-ahịma hi-ogbe lẹ okẹn ọrụn-atụmẹnya, kẹni wẹ dufie ịhịan, dufiedẹ ndị Osolobuẹ họrị ọwụnị o te k'a nị wẹ mẹ.  
\v 25 Gọn ni ntịn! A gwatọgụọkwọ m ọnụ ihiẹnni o gini d'e mẹ.  
\v 26 'Ya wụ, wẹ sị ụnụ, ‘Lee ẹ, ọ rị imẹ atụ’, ejẹnkwọlẹ ni; wẹ sị, ‘Lee ẹ, ọ rị imẹ mmughẹ’, ekwerikwọlẹ ni.  
\v 27 Makẹni, rịkẹ kẹ amụma dọn e be elu-igwere ịhịan ile a hụn a—kẹ ndị rị ọwụwa-ẹnya-anwụn kẹ ndị rị ndịdan ẹnya-anwụn—ẹrịra kẹ ọbịbịa Nwa nke Ịhịan jẹnkọ d'a rị.  
\v 28 Ebe ọwụlẹ ozun rị, ebahụn kẹ udele sikọ d'a gbakikomẹ.” 
\s1 Ọbịbịa Nwa Nke Ịhịan 
\r (Mak 13.24-27; Luk 21.25-28) 
\p  
\v 29 “Hụn nsọngbu ogẹn hụ gi ghafegụhụ, ẹnya-anwụn jẹnkọ d'a gba ishi, ifọn etikọzị; kokishịa jẹnkọ d'a rị a gha elu-igwere a dantusọnmẹ, ikẹn ndị rị elu-igwere jẹnkọ d'e mẹhunmẹ.  
\v 30 Ogẹn hụ kẹ ahịma Nwa nke Ịhịan jẹnkọ d'e gi pụha igwere. Ndị alị ile rị ụwa jẹnkọ d'a kwan ẹkwan ogẹn w'e gi hụn a. Wẹ k'a hụn Nwa nke Ịhịan k'ọ rị elu orukpu elu-igwee hụn o gi lala, k'o gi ikẹn lẹ ọghọ hi-ogbe lala.  
\v 31 O sikọ d'e gi okẹn opi hannị zipụ ndị mmọn-ozi ẹ jẹn d'e wegbama ndị nke Osolobuẹ rị ebe ọwụlẹ—ebe ile elu-igwere ru.” 
\s1 Ihiẹn Jesu Gi Osisi Figi Kuzi 
\r (Mak 13.28-31; Luk 21.29-33) 
\p  
\v 32 “Gi ni osisi figi mụnrụn ihiẹnni: Hụn agalaba a gihụ fọrịma, y'a marịn nị udu-mirin e d'e bidọn.  
\v 33 Ẹrịrazịkwọ, ogẹn ọnụ e gi hụn ihiẹn ndịnị ile, ọnụ a marịn nị ogẹn hụ e rugụọ, ẹghẹẹ, o rugụọ ọnụmụzọ.  
\v 34 M rị a gwa ụnụ ezioku, ndị rị ogẹnni a gụchanrịnkọ ihiẹn ndịnị kebe mẹzu.  
\v 35 Elu-igwee lẹ ụwa jẹnkọ d'a ghafe, kanị oku m aghafekọ.” 
\s1 O Nwọnni Onyẹ Marịn Ụhụọhịn Hụ Mọbụ Ogẹn Hụ 
\r (Mak 13.32-37; Luk 17.6-30, 34-36) 
\p  
\v 36 “O mẹ nke ụhụọhịn o jẹnkọ d'a wụ mọbụ ogẹn o k'a wụ ụhụọhịn hụ, o nwọnni onyẹ marịnnị—kẹ ndị mmọn-ozi rị elu-igwee kẹ Nwa; kanị Chuku-Nẹdi sụọ marịn.  
\v 37 Ọbịbịa Nwa nke Ịhịan jẹnkọ d'a nọ kẹ ihiẹn mẹ ogẹn Nua.  
\v 38 O k'a rị k'ọ rị ogẹn hụ nị okẹn-mirin hụ d'a bịa: wẹ rị e ri, a ra; a lụ di lẹ nwunyẹ, e we ụmụ wẹ e ye di a lụrụ—d'e ru ụhụọhịn Nua banye imẹ ụgbọ-mirin hụ,  
\v 39 amarịn wẹ ihiẹn rị e mẹni d'e ru ni okẹn ide-mirin hụ a bịa, gbupụ wẹ ile. Ẹrịra kẹ ọbịbịa Nwa nke Ịhịan jẹnkọ d'a rị.  
\v 40 Ogẹn hụ, ikẹnnyẹ ẹbụọ jẹnkọ d'a rị imẹ ugbo a rụn ọrụn, e weri wẹ onyẹ ohu na onyẹ ohu tọ;  
\v 41 ikpoho ẹbụọ k'a gha a kwọ ihiẹn, e weri wẹ ohu la ohu tọ.  
\v 42 'Ya wụ, mụnrụn nị nwan ẹnya makẹni ọnụ amarịn ụhụọhịn Di-nwọnni-ọnụ lala!  
\v 43 Kanị, marịnkwọ nị nị omẹni onyẹ nwọn ụlọ marịn ogẹn ohin gi lala iwe ẹ imẹ abalị, nkẹ ọ nọdị che nche, o ke nị a gbukpọ ụlọ a banhan.”  
\v 44 “'Ya wụ, ụnụ lẹ enwẹn ọnụ sikọ d'a kwademẹzikwọ, makẹlẹ mmẹ wụ Nwa nke Ịhịan lala ogẹn ọnụ tụlẹni ẹnya.” 
\s1 Odibo Furu Wẹ Gi E Dọn Ẹnya Ra Hụn Furulẹni? 
\r (Luk 12.41-48) 
\p  
\v 45 “Onyẹ wụ nwan odibo hụ furu nị wẹ gi ẹ d'ẹnya, odibo ahụn marịn ihiẹn, hụn nna a sị lefụ ezi-lẹ-ụlọ a ẹnya, n'o ye wẹ ihiẹn-oriri ogẹn furuni?  
\v 46 O jẹnkọ d'a rị nị odibo hụ mma ọwụnị nna a a lụa, hụn a n'ọ hụ e mẹ ihiẹn ndị hụ —  
\v 47 m rị a gwa ụnụ ezioku, o sikọ d'e bu ihiẹn ẹ ile che odibo hụ ẹka lepụ ẹnya.  
\v 48 Kanị, omẹni eje-odibo hụ a sị enwẹn ẹ, ‘Nna m e biekẹzi d'a lụa,’  
\v 49 o gbumẹ ndị-idibo ibe ẹ ili, e ri, a ra, 'ya lẹ ndị-manya,  
\v 50 nna a jẹnkọ d'a lụa ụhụọhịn ọ tụlẹni ẹnya a lẹ ogẹn ọ marịnlẹni.  
\v 51 o jẹnkọ d'a jakịka a, bu ẹ che ebe ndị ihunnaị rị, ebahụn ịhịan jẹnkọ d'a nọ a kwan ẹkwan, a ta nkwẹnrẹn-eze.” 
\c 25  
\cl Isi Nke Isẹn-kwasị-ọgụn 
\s1 Ihiẹn Jesu Gi Ịgbagba Iri Kuzi 
\p  
\v 1 “Ogẹn hụ, ihiẹn jẹnkọ d'e mẹ imẹ Alị-eze elu-igwee jẹnkọ d'a nọ kẹ ebe ịgbagba iri nọ weri ukpẹ wẹ jẹnmẹ d'a nabanhan okẹnnyẹ jẹnkọ d'a gba ẹkụkwọ.  
\v 2 Mmadụ isẹn imẹ wẹ wụ ndị marịn ihiẹn, mmadụ isẹn wụ ndị nzuzu.  
\v 3 Makẹni, ogẹn ndị nzuzu hụ gi buru ukpẹ wẹ, ewerini wẹ mirin-ukpẹ che ni hụn rị imẹ ukpẹ wẹ,  
\v 4 kanị ndị hụ marịn ihiẹn gi ihiẹn weri mirin-ukpẹ che ni hụn rị imẹ ukpẹ. 
\p  
\v 5 Okẹnnyẹ hụ rị a gba ẹkụkwọ abịanị ẹgwa, ụran nọ tụma wẹ ile, wẹ nọ ranhịn.  
\v 6 Kanị, o ru imẹ abalị, oro nọ pụ, sị, ‘Lee n'ẹ-o, okẹnnyẹ jẹnkọ d'a gba ẹhụhụọ a bịagụọ-o! Bịa nị d'e kunrun ẹ!’  
\v 7 'Ya ịgbagba ndị hụ ile nọ lihi, fisi ukpẹ wẹ elu.  
\v 8 Ndị nzuzu hụ nọ sị ndị hụ marịn ihiẹn, ‘Yebeye ni ẹnyi mirin-ukpẹ ọnụ, nị ukpẹ ẹnyi rị e tinyụn.’  
\v 9 Kanị, ndị hụ marịn ihiẹn nọ sị, ‘Mba! O zukọ ẹnyi lẹ ọnụ; ọ ka mma nị ụnụ jẹnburu ndị hụn e ren'ẹ d'e ṅọnrin nke ọnụ.’  
\v 10 Ogẹn wẹ gi jẹnmẹgụụ d'e ṅọnrin mirin-ukpẹ; okẹnnyẹ hụn jẹnkọ d'a gba ẹhụhụọ nọ banhan; ndị hụ kwademẹni nọ sọn ẹ banye imẹ ebẹhụ wẹ k'a nọ ri oriri agbamẹkụkwọ, wẹ nọ gụnma ụzọ.  
\v 11 Omẹgụụ, ịgbagba ndị ọzọ hụ nọ bịazịkwọ, sị, ‘Di-ọkpa! Di-ọkpa! Kpọpụ ụzọ nị ẹnyi banhan!’  
\v 12 Kanị ọ nọ sị, ‘M rị a gwa ụnụ ezioku, a marịn m ndị ọnụ wụ.’ ” 
\p  
\v 13 Jizọsị a tagụụ iluni, ọ nọ sị wẹ, “Che ni nwan nche, makẹni ọnụ amarịn ụhụọhịn mọbụ ogẹn o sikọ d'a wụ.” 
\s1 Ihiẹn Jesu Gi Idibo Ẹtọ Kuzi 
\r (Luk 19.11-27) 
\p  
\v 14 “Ihiẹn jẹnkọ d'e mẹ imẹ Alị-eze elu-igwee jẹnkọ d'a rị kẹ ebe okẹnnyẹ ohu nọ jẹnkọ alị-ịhịan, ọ nọ kpọ ndị idibo ẹ, we ihiẹn o nwọn che wẹ ẹka.  
\v 15 O ye onyẹ ohu egho jun ẹkpa isẹn, ye hụn-ẹbọ egho jun ẹkpa ẹbụọ, ye hụn mẹ wẹ ẹtọ egho jun ẹkpa ohu—onyẹ-onyẹ kẹ ikẹn ẹ han. 'Ya ọ nọ jẹnmẹ.  
\v 16 Onyẹ o ye hụn jun ẹkpa isẹn nọ jẹnmẹ ozigbo, gi ẹ zụma afịa, ọ nọ nwọnhẹnzi egho jun ẹkpa isẹn che n'ẹ.  
\v 17 Ẹrịra kẹ onyẹ o ye hụn jun ẹkpa ẹbụọ dọn gi ẹ nwọnhẹn ẹkpa ẹbụọ che n'ẹ.  
\v 18 Kanị onyẹ o ye hụn jun ẹkpa ohu nọ jẹnmẹ, gu alị, zuemẹ egho nna a ye ẹ. 
\p  
\v 19 O tebe, nna wẹ nọ lụa; ọ nọ bịa nị wẹ gbakọ.  
\v 20 Onyẹ hụ o ye hụn jun ẹkpa isẹn nọ bịa, wẹhẹzi egho jun ẹkpa isẹn chen'ẹ. Ọ nọ sị, ‘Nna-ẹnyi, egho jun ẹkpa isẹn k'i ye m; lee ẹ, e nwọnhẹngụọzị m egho jun ẹkpa isẹn che n'ẹ.’  
\v 21 Nna a nọ sị, ‘Y'e mẹyekẹ, odibo ọma, hụn wẹ gi e d'ẹnya! Y'a ghọsịghọ n'i furu nị wẹ gi i d'ẹnya imẹ ihiẹn mẹ ntịn, m jẹnkọ d'e tumẹ i n'i lepụ ihiẹn bu ọda ẹnya. Bịa d'e sọn m ghọghọ.’  
\v 22 Onyẹ hụ o ye egho jun ẹkpa ẹbụọ nọ bịazịkwọ, sị, ‘Nna-ẹnyi, egho jun ẹkpa ẹbụọ k'i ye m, lee ẹ, e nwọnhẹnọlẹ m egho jun ẹkpa ẹbụọ che n'ẹ.’  
\v 23 Nna a nọ sị a, ‘Y'e mẹyekẹ, odibo ọma we gi e d'ẹnya; y'a ghọsịghọ n'i furu ni wẹ gi i dọn ẹnya ebe ihiẹn mẹ ẹkẹrẹ rị, m jẹnkọ d'e ye i ihiẹn bu ọda n'i lepụ ẹnya. Bịa d'e sọn m ghọghọ.’ 
\p  
\v 24 Onyẹ hụ o ye ẹkpa egho ohu nọ bịazịkwọ, sị, ‘Nna-ẹnyi, a marịnghọ m nị obi i e zekẹ, n'ị y'a ghọrị ihiẹn i kụnlẹni, e ri ihiẹn ị rụnlẹni.  
\v 25 Egun rị a tụ m, ya m nọ jẹn d'e zuemẹ egho i ye imẹ alị; lee ẹ, weri ihiẹn i.’  
\v 26 Kanị nna a nọ shịarị a, sị, ‘Eje-odibo! Odibo lagbu enwẹn ẹ nzụnzụn! Y'a marịnghọ nị m'a ghọrị ihiẹn m kụnlẹni, e kpọnrin ihiẹn m ghọtọlẹni, ẹlẹ ịya?  
\v 27 Nkẹ y'e bu nwan egho m cheni m imẹ ụlọ-egho\f + \fr 25:27 \ft Ịka sịzị aza\f*, m lụa, kẹni m weri hụn wụ nke m lẹ ọmụnịnwa rị n'a.  
\v 28 Napụ n'a nwan egho hụ jun ẹkpa ohu, w'ẹ ye onyẹ hụ nwọn hụn jun ẹkpa iri.  
\v 29 Makẹni onyẹ gi ihiẹn hụ wẹ ye ẹ rụn ọrụn, e yeche ni w'ẹ kẹni o nwọncheni. Kanị onyẹ gilẹni ihiẹn wẹ ye ẹ rụn ọrụn, a napụ w'a kẹ ẹkẹrẹ hụn o nwọn.  
\v 30 Tụ nị nwan odibo ẹti hụ ye ishi rị ezi, ebe ịhịan jẹnkọ d'a nọ a kwan ẹkwan, a ta nkwẹnrẹn-eze.’ ” 
\s1 Okinkin-ikpe Ịkpazụụn 
\p  
\v 31 “Ogẹn Nwa nke Ịhịan jẹnkọ d'e gi gi ọghọ a bịa rịkẹ eze, 'ya lẹ ndị mmọn-ozi ile, o sikọ d'a nọdị alị ukpo ẹ nwẹ ọghọ.  
\v 32 Wẹ sikọ d'e wẹhẹ ndị alị ile rị ichẹn-ichẹn ebe ọ rị; o jẹnkọ d'a họpụha wẹ ohu-ohu ebe ibe wẹ rị, ẹrịra onyẹ e du anụ dọn a họpụha atụnrụn ebe ewu rị.  
\v 33 O jẹnkọ d'e dọnmẹ atụnrụn ndị hụ ẹka-ihiẹn ẹ, dọnmẹ ewu ndị hụ ẹka-ekpẹn ẹ. 
\p  
\v 34 Ogẹn hụ, eze jẹnkọ d'a sị ndị hụ rị a ẹka-nni, ‘Bịa nị, ndị Nẹdi m gọzi, weri ni Alị-eze hụ wẹ kwademẹ ni ụnụ kete w'a tụnlẹ iyetọ ụwa.  
\v 35 Makẹni, ogẹn ẹgụn gi rị a gụn m, ọnụ ye m ihiẹn-oriri, ẹgụn-mirin a gụn m, ụnụ e ye m ihiẹn-ọrịra, a wụ m otumunyẹ, ụnụ a nabanhan m,  
\v 36 a gba m ọtọ, ụnụ e ye m ẹkwa, emu a kụ m, ụnụ a bịa d'e lee m, ogẹn m gi rị imẹ ụlọ-ngan, ọnụ a bịa d'a hụn m.’  
\v 37 Ogẹn hụ, ndị ezi-omumẹ ahụn jẹnkọ d'a za a, sị, ‘Di-nwọnni-ẹnyi, elee ogẹn kẹ ẹnyi gi hụn ị kẹ ẹgụn rị a gụn ị, ẹnyi nọ ye i ihiẹn-oriri mọbụ kẹ ẹgụn-mirin rị a gụn ị, ẹnyi nọ ye i ihiẹn-ọrịra?  
\v 38 Elee ogẹn kẹ ẹnyi gi hụn ị n'ị wụ otumunyẹ, ẹnyi nọ nabanhan ị mọbụ n'ị gba ọtọ, ẹnyi nọ yimẹ i ẹkwa?  
\v 39 Elee ogẹn kẹ ẹnyi gizi hụn ị nị emu rị a kụ ị mọbụ n'ị rị ụlọ-ngan, ẹnyi nọ bịa d'a hụn ị?!’  
\v 40 Eze sikọ d'a za wẹ, sị, ‘M rị a gwa ọnụ ezioku, ebe ụnụ nọ mẹ ni onyẹ ohu imẹ ndịnị rịkẹ sị arịnị wẹ mkpa imẹ umunẹ m ndịnị ịya, mmẹ kẹ ụnụ mẹn'ẹ!’ ” 
\p  
\v 41 “Ogẹn hụ, o sikọ d'a sị ndị hụ rị ẹka-ekpẹn ẹ, ‘Pụ nị nị m ebeni, ọnụ ndị wẹ bụ-ọnụ! Shi ni ọkụn itẹbitẹ hụ wẹ kwademẹ ni Ekwensụ lẹ ndị mmọn-ozi ẹ!  
\v 42 Makẹni ogẹn ẹgụn gi gụn m, ụnụ eyeni m ihiẹn-oriri, ẹgụn-mirin a gụn m, ụnụ eyeni m ihiẹn-ọrịra;  
\v 43 a wụ m otumunyẹ, ụnụ anabanhannị m; a gba m ọtọ, ọnụ eyimẹni m ẹkwa; emu a kụ m, a nọdịzịkwọ m imẹ ụlọ-ngan, kanị ọnụ abịanị d'a hụn m.’ 
\p  
\v 44 Wẹ k'a zazịkwọ a, sị, ‘Di-nwọnni-ẹnyi, elee ogẹn kẹ ẹnyi gi hụn ị kẹ ẹgụn rị a gụn ị mọbụ kẹ ẹgụn-mirin rị a gụn ị mọbụ k'ị wụ otumunyẹ mọbụ k'ị gba ọtọ mọbụ kẹ emu rị a kụ ị mọbụ k'ị rị ụlọ-ngan bụ ẹnyi eyeni n'i ẹka?’  
\v 45 O jẹnkọ d'a za wẹ, sị, ‘Ezioku kẹ m rị a gwa ụnụ, ebe o mẹni ụnụ emẹni ni onyẹ ohu imẹ ndịnị nọkẹ sị arịnị wẹ mkpa imẹ umunẹ m ndịnị ịya, ụnụ emẹni ni m'ẹ.’  
\v 46 Wẹ jẹnkọ d'e zi wẹ si imẹ afụnfụn itẹbitẹ, kanị ndị ezi-omumẹ sikọ d'e shi ndụn itẹbitẹ.” 
\c 26  
\cl Isi Nke Isin-kwasị-ọgụn 
\s1 E Rini Wẹ Jizọsị Ngo 
\r (Mak 14.1-2; Luk 22.1-2; Jọn 11.45-53) 
\p  
\v 1 Ogẹn Jizọsị gi kugụụ ihiẹn ndịnị ile, ọ nọ sị ụmụ-azụụn a,  
\v 2 “Ụnụ a marịnghọ nị akpụ-ụhụọhịn ẹbụọ ghafegụụ Mmẹmmẹ-Nghafe e ru. Ụhụọhịn hụ kẹ wẹ jẹnkọ d'e gi we mmẹ wụ Nwa nke Ịhịan ye wẹ kpọgbu.” 
\p  
\v 3 Ogẹn ohu hụ o gi rị e ku ihiẹnni, ndị-isi nchụ-ẹjan lẹ ndị-isi rị imẹ ọgwa Kayafasị onyẹ-isi nchụ-ẹjan, e zu.  
\v 4 Wẹ nọ tụgbama iroro nị wẹ gi nzuzue nwụnrụn Jizọsị gbu.  
\v 5 Kanị, wẹ nọ sị, “Ẹlẹkwọ ogẹn mmẹmmẹni, amamgbe isusu gha rị.” 
\s1 E Hukpu Wẹ Jizọsị Udẹn Imẹ Bẹtanị 
\r (Mak 14.3-9; Jọn 12.1-8) 
\p  
\v 6 Ogẹn Jizọsị gi rị Bẹtanị, iwe onyẹ w'a kpọ Saịmọnụ onyẹ-oti,  
\v 7 okpoho ohu nọ wẹhẹ ọgọ-alabasta udẹn ṅanrannị rị imẹ ẹ. Ọ nọ hu ẹ ye Jizọsị isi ebe ọ nọdị alị e ri ihiẹn-oriri.  
\v 8 Kanị ogẹn ụmụ-azụụn a gi hụn ihiẹnni, iwe nọ wemẹ wẹ, wẹ nọ sị, “Elee iwi wụ ọnwan?  
\v 9 Nkẹ w'e re udẹnni egho hi-ogbe, we ẹ ye ndị-igbẹnnyẹ.”  
\v 10 Kanị, ogẹn Jizọsị gi marịn ihiẹn wẹ rị e ku, ọ nọ sị wẹ, “Kị haịn ọnụ gi e sọngbu okpohoni? Ihiẹn rị mma k'o mẹni m.  
\v 11 Ụnụ lẹ ndị igbẹnnyẹ rị ebeni ogẹn ile, kalẹ mmẹ nwẹn esọnkọ ụnụ nọdị ebeni ogẹn ile.  
\v 12 O gi udẹnni o hukpu m kwademẹ olili m.  
\v 13 Ezioku kẹ m rị a gwa ọnụ, ebe ọwụlẹ wẹ nọ zi oziọma imẹ ụwa ile, wẹ jẹnkọ d'e ku ihiẹnni o mẹ, gi ẹ a nyanhan a.” 
\s1 Judas' E Kweri N'ọ Re Jizọsị 
\r (Mak 14.10-11; Luk 22.3-6) 
\p  
\v 14 'Ya onyẹ ohu w'a kpọ Judas' Iskarọtụ, hụn wụ onyẹ ohu imẹ mmadụ mmẹbụọ hụ nọ jẹn d'e kunrun ndị-isi nchụ-ẹjan,  
\v 15 sị wẹ, “Kịnị kẹ ụnụ jẹnkọ d'e ye m omẹni e we m Jizọsị ye ụnụ? Wẹ nọ kụ a mkpụrụ ego ọla (siva) iri-kwasị ọgụn, ego ọrụn akpụ-ụhụọhịn iri kwasị ọgụn,.”  
\v 16 Gha ogẹn hụ jẹnmẹ, ọ nọ chọma oghere o jẹnkọ d'e gi we Jesu ye wẹ. 
\s1 Jizọsị Lẹ Ụmụ-azụụn A E Ri Oriri Nghafe 
\r (Mak 14.12-21; Luk 22.7-13, 21-23; Jọn 13.21-30) 
\p  
\v 17 Ụhụọhịn hụ wẹ gi e bidọn Mmẹmmẹ ahụn wẹ gi e ri Brẹdi nwọnlẹni yisti o gi a fụ, ụmụ-azụụn nọ bịa d'e kunrun Jizọsị, jụ a, sị, “Elebe k'i chọ nị ẹnyi kwademẹ hụn y'a nọ ri Oriri-Nghafe?”  
\v 18 Ọ nọ sị wẹ, “O nwẹ okẹnnyẹ ohu m zijẹnkọ ụnụ d'e kunrun imẹ obodo; jẹnni d'a sị a, ‘Onyẹ-nkuzi sị, “Ogẹn m e rugụọ, mmẹ lẹ ụmụ-azụụn m sikọ d'a nọdị iwe i mẹ Mmẹmmẹ-Nghafe.” ’ ”  
\v 19 Ụmụ-azụụn nọ mẹ kẹ Jizọsị dọn zi wẹ, wẹ nọ kwademẹ ihiẹn-oriri Mmẹmmẹ-Nghafe. 
\p  
\v 20 O ru ogẹn ẹnyasị, Jizọsị lẹ ụmụ-azụụn mmẹbụọ hụ nọ nọdị alị e ri ihiẹn-oriri.  
\v 21 Ebe wẹ rị e ri ihiẹn-oriri hụ, ọ nọ sị, “Ezioku kẹ m rị a gwa ụnụ, onyẹ ohu imẹ ụnụ jẹnkọ d'e re m.”  
\v 22 Ẹfọ asụọzịnị wẹ ụsụọ, onyẹ-onyẹ nọ sị, “Ẹlẹkwọ mmẹ, Di-nwọnni-ẹnyi, mmẹ rọ?”  
\v 23 Jizọsị nọ sị, “Onyẹ hụ mẹ lẹ ịya buche ẹka imẹ afẹrẹ jẹnkọ d'e re m.  
\v 24 Nwa nke Ịhịan lakọ kẹ wẹ dọn de banyen'ẹ, kanị nsọngbu jẹnkọ d'a rị nị onyẹ hụ jẹnkọ d'e we Nwa nke Ịhịan ye wẹ! O te ka onyẹ hụ mma nị amụnị w'a.”  
\v 25 Judasị hụn \it sikọ d'e\it* re ẹ ye wẹ nọ sị, “Onyẹ-nkuzi, mmẹ rọ?” Ọ nọ sị a, “Ịyụ ku.” 
\s1 Oriri-nsọ 
\r (Mak 14.22-26; Luk 22.14-20; 1Kọ 11.23-25) 
\p  
\v 26 Ebe wẹ rị e ri ihiẹn-oriri ahụn, Jizọsị nọ weri brẹdi, o yegụụ Osolobuẹ ekele, ọ nọ bebe ẹ ye ụmụ-azụụn a, sị, “Weri ni ri, ọnwan wụ ẹhịụ m.”  
\v 27 Ọ nọ weri mkpu, yegụụ Osolobuẹ ekele, ọ nọ we ẹ ye wẹ, sị, “Ụnụ ile, rarịsọnmẹ ni;  
\v 28 makẹni ọnwan wụ ẹdeke m, hụn wẹ gi biye nkwerigbama ọhụn hụ Osolobuẹ kwademẹ ẹgbata ịya lẹ ndị nke ẹ ẹka; ẹdeke m hụn wẹ hupụ nị ndị bu ọda, makẹ mgbagharị njọ.  
\v 29 M rị a gwa ọnụ, arakọzị m manyanị gha mkpụrụ osisi vaịnị pụha d'e ru ụhụọhịn hụ mmẹ lẹ ụnụ jẹnkọ d'a razị a nke ọhụn imẹ Alị-eze Nẹdi m.” 
\p  
\v 30 Ogẹn wẹ gi bụgụụ ẹbụ Mmẹmmẹ-Nghafe, wẹ nọ shi Ugu Olivu. 
\s1 Jizọsị E Ku Ẹ Nị Pita Jẹnkọ D'a Ghọrị N'ọ Marịn A 
\r (Mak 14.27-30; Luk 22.31-34; Jọn 13.36-38) 
\p  
\v 31 'Ya Jizọsị nọ sị wẹ, “Ukinkinni, ụnụ ile jẹnkọ d'a gba m tọ, makẹni Ẹhụhụọ-nsọ sị, ‘Osolobuẹ jẹnkọ d'e gbu onyẹ-ndu atụnrụn, atụnrụn ile a gbayịya.’  
\v 32 Kanị, m ghagụụ ọnwụn lihi, m sikọ d'e buni ụnụ ụzọ si Galili.” 
\p  
\v 33 Pita nọ sị Jizọsị, “O nwọnni ogẹn m'e gi gba ị tọ, ọsụọn'a nị ndị họdụnị a na ị tọ.”  
\v 34 Jizọsị nọ sị Pita, “M rị a gwa ị ezioku nị ọkpa gini d'a kwan imẹ abalịnị, i jẹnkọ d'a ghọrị mgbe ẹtọ nị y'a marịn m.”  
\v 35 Pita nọ sị, “Kaka, aghọrịkọ m, ọsụọn'a nị mmẹ lẹ 'yụ jẹnkọ d'a nwụn!” Ụmụ-azụụn ile họdụnị nọ kuzikwọ ẹrịra. 
\s1 Jizọsị E Mẹ Ekpere Imẹ Ụgba Gẹsẹmani 
\r (Mak 14.32-42; Luk 22.39-46) 
\p  
\v 36 'Ya Jizọsị lẹ ụmụ-azụụn a nọ si ebe w'a kpọ Gẹsẹmani. Ọ nọ sị ụmụ-azụụn a, “Nọdị nị alị ebeni nị m jẹnzụka d'e mẹ ekpere.”  
\v 37 Ọ nọ weri Pita lẹ ụmụ Zẹbẹdi ẹbụọ, ọ nọ sụkụrụma, obi nọ ferimẹ ẹ.  
\v 38 'Ya ọ nọ sị wẹ, “Obi e d'a gbawapụ m; o d'e gbu m. Nọdị nị ebeni sọn m mụ ẹnya.” 
\p  
\v 39 Ọ nọ jẹnshi ihun ẹkẹrẹ, tụha enwẹn ẹ ye alị, mẹ ekpere, sị, “Baba, omẹni ọ rị nfe, nị mkpu afụnfụnnị ghafe m; kanị, uche i y'a mẹ, ẹlẹ uche m.”  
\v 40 Ọ nọ bịa d'e kunrun ụmụ-azụụn a; ọ hụn nị wẹ rị ụran, ọ nọ sị Pita, “'Ya wụ, ọnụ e ri-ẹka sọn m mụ ẹnya mgbahunmẹ ọkụlọkụ ohu?  
\v 41 Mụ nị ẹnya, mẹ ni ekpere, amamgbe ụnụ a danye imẹ ọnwụnwan; ezioku-ezioku, mmọn ịhịan a chọghọ, kanị ndụn gụụ ẹhụ.” 
\p  
\v 42 Ọ nọ pụzị nke mgbe ẹbụọ d'e mẹ ekpere, a sị, “Baba, omẹni mkpu afụnfụnnị asaẹka ghafe bụ aranị m'a, uche i 'ya mẹ.”  
\v 43 Ọ nọ bịazị ebe wẹ rị, hụn wẹ kẹ wẹ rị ụran, makẹlẹ ẹnya wẹ a nyịntọgụọ. 
\p  
\v 44 Ọ nọ lazị wẹ tọ, pụ d'e mẹ ekpere nke mgbe ẹtọ, e kuzikwọ ihiẹn ohu hụ.  
\v 45 'Ya ọ nọ bịa d'e kunrun ụmụ-azụụn a, sị wẹ, “Ụnụ rịkwọ ụran, e zuru ikẹn? Lee n'ẹ, ogẹn hụ e rugụọ—e we wẹ Nwa nke Ịhịan ye ndị njọ.  
\v 46 Lihi ni nị ẹnyi jẹnmẹ. Lee n'ẹ, onyẹ rị e reni m a bịagụọ.” 
\s1 A Nwụnrụn Wẹ Jizọsị 
\r (Mak 14.43-50; Luk 22.47-53; Jọn 18.3-12) 
\p  
\v 47 Jizọsị rịkwọ e ku okuni, kẹ Judasị hụn wụ onyẹ ohu imẹ ụmụ-azụụn a mmẹbụọ bịa. Judasị lẹ igunrun hi-ogbe wị—wẹ bu ọpịa-agha lẹ ẹgbe. Ndị-isi nchụ-ẹjan lẹ ndị-isi zihẹ wẹ.  
\v 48 Onyẹ hụn rị e ren'ẹ gwa wẹ ihiẹn wẹ sikọ d'e gi marịn Jesu. Ọ sị, “Onyẹ m jẹnkọ d'e gi isu-ọnụ kele, 'ya wụ onyẹ hụ, nwụnrụn n'a.”  
\v 49 Ọ nọ bịa d'e kunrun Jizọsị ozigbo, sị, “Ụwa-ọma, Onyẹ-nkuzi!” Ọ nọ su ẹ ọnụ.  
\v 50 Jizọsị nọ sị a, “Di-ẹnyi, mẹ ihiẹn i bịa d'e mẹ!” 'Ya wẹ nọ kwọndọn Jizọsị, nwụnrụn a.  
\v 51 Ozigbo, onyẹ ohu imẹ ndị wẹ lẹ Jizọsị wị nọ tịnpụ ẹka, sepụha ọpịa-agha a, banpụ odibo onyẹ-isi nchụ-ẹjan ntịn.  
\v 52 'Ya Jizọsị nọ sị a, “Wekin ọpịa-agha ị azụụn, makẹni ndị ile e bu ọpịa-agha, sikọ d'a gha ọpịa-agha nwụn.  
\v 53 I ro ni asa m ẹka rịọ Nẹdi m, o zihẹ ni m ihiẹn karị igunrun ndị mmọn-ozi agha mmẹbụọ ozigbo?  
\v 54 Kanị, m mẹ ẹrịra, nanị kẹ wẹ jẹnkọ d'e gi mẹzu ihiẹn ndị rị imẹ Ẹhụhụọ-nsọ hụn ku n'o jẹnkọ d'a rị ẹnịna?” 
\p  
\v 55 Ogẹn hụ kẹ Jizọsị gi sị igunrun hụ, “Ụnụ gi ọpịa-agha lẹ ẹgbe bịa d'a nwụnrụn m nọkẹ sị m wụ onyẹ-ohin? Ụhụọhịn ile m'a nọdị alị imẹ Ụlọ-nsọ a kuzi, ọnụ a nwụnrụn nị m.  
\v 56 Kanị, ihiẹn ndịnị ile rị nwan e mẹ kẹni ihiẹn ndị-amụma ku imẹ Ẹkụkwọ-nsọ mẹzu.” 'Ya ụmụ-azụụn a ile nọ na a tọ, gbama ọsọ. 
\s1 E We Wẹ Jizọsị Si Ọgwa Kayafasị, Onyẹ-isi Nchụ-ẹjan 
\r (Mak 14.53-65; Luk 22.54-55, 63-71; Jọn 18.13-14, 19-24) 
\p  
\v 57 'Ya ndị nwụnrụn Jizọsị nọ we ẹ jẹnni Kayafasị wụ onyẹ-isi nchụ-ẹjan imẹ ọgwa a, ebe ndị-nkuzi Iwu lẹ ndị-isi gbakikomẹ.  
\v 58 Kanị Pita sọnkọ a d'e ru ọgwa onyẹ-isi nchụ-ẹjan, bụ ẹgbata wẹ te e te. Ya Pita nọ banye, sọn ndị-nche nọdị alị kẹni ọ hụn njẹndemẹ ihiẹnni. 
\p  
\v 59 Ogẹnni, ndị-isi nchụ-ẹjan lẹ Ndị-isi Nkịkwama ile hụ a chọ ihiẹn w'e gi buokin Jizọsị ọnụ kẹni wẹ gbu ẹ;  
\v 60 kanị, ahụnnị wẹ, ọsụọn'a nị ndị ọshẹri-ntụ pụhanị bu ọda. Omẹgụụ, mmadụ ẹbụọ nọ nwan pụha,  
\v 61 sị, “Onyẹni sị, ‘M jẹnkọ d'a saẹka tikpọ Ụlọ-nsọ Osolobuẹ, gi akpụ-ụhụọhịn ẹtọ tụnkin ẹ.’ ”  
\v 62 'Ya onyẹ-isi nchụ-ẹjan nọ lihi, sị, “Y'e nwọn ihiẹn i jẹnkọ d'a shịarị? Kị wụ ihiẹn ndịnị wẹ rị a sị nị 'ya k'i mẹ?”  
\v 63 Kanị, Jizọsị ekuni ihiẹn ọwụlẹ. Onyẹ-isi nchụ-ẹjan nọ sị a, “E gi m ẹfan Osolobuẹ hụn rị ndụn sị ị gwa ẹnyi mbụnị ịyụ wụ Kraịstị, Nwa Osolobuẹ.” 
\p  
\v 64 Jizọsị nọ sị a, “'Yụ ku ẹ. M rị nwan a gwa ụnụ ile nị ogẹnni ghafegụụ, ụnụ sikọ d'a hụndẹ Nwa nke Ịhịan ebe ọ nọdị alị ẹka-nni Osolobuẹ, Onyẹ hụn nwọn ikẹn ile, hụnzịkwọ a k'ọ rị elu orukpu o gi lala.” 
\p  
\v 65 'Ya onyẹ-isi nchụ-ẹjan nọ tika ẹfẹ hụn 'ya lẹ enwẹn ẹ wụ onyẹ-isi nchụ-ẹjan yi, sị, “O kuọlẹ arụ! Kị ẹnyi rị a chọzịnị ndị ọshẹri? Ọnụ a nụgụọ nwan arụnị o ku!  
\v 66 Kịnị kẹ ụnụ ro?” Wẹ nọ za, sị, “Ikpe a maọl'a, o jẹnkọ d'a nwụn!”  
\v 67 Wẹ nọ jụ a ẹsọn ihun, fịan a ihiẹn, ndị hụ imẹ wẹ nọ ma a ọra,  
\v 68 sị, “Ịyụ hụn sị nị ị wụ Kraịstị, Onyẹ hụ Osolobuẹ Tumẹ, bu amụma n'ị gwa ẹnyi onyẹ fịan ị ihiẹn?” 
\s1 Pita A Ghọrị N'ọ Marịn Jizọsị 
\r (Mak 14.16-72; Luk 22.56-62; Jọn 18.15-18, 25-27) 
\p  
\v 69 Ogẹnni, Pita nọdị alị ezi ọgwa, 'ya nwa-agbọọ wụ odibo nọ bịa d'e kunrun ẹ, sị a, “Ịyụ lẹ Jizọsị onyẹ Galili wịzịkwọ.”  
\v 70 Kanị, ọ nọ ghọrị id'ẹnya wẹ ile, sị, “Amarịn m ihiẹn ị rị e ku.” 
\p  
\v 71 Ogẹn o gi si ebe wẹ gha a banye ezi-ọgwa hụ, nwa-agbọọ ọzọ wụ odibo nọ hụn a, sị ndị turu ebẹhụ, “Onyẹni lẹ Jizọsị onyẹ Nazarẹtị wị.”  
\v 72 Ọ nọ ghọrịzị, kundẹ Osolobuẹ, sị, “Amarịndẹ m okẹnnyẹ hụ!” 
\p  
\v 73 Ọ nọbezi ẹkẹrẹ, ndị turu ebahụn nọ bịa d'e kunrun Pita, sị a, “Ị wụ onyẹ ohu imẹ wẹ nke-esi, asụsụ ị e sepụhagụọ ị.”  
\v 74 'Ya Pita nọ kunmẹ Osolobuẹ, sị, “Amarịndẹ m okẹnnyẹ hụ.” Ozigbo hụ, ọkpa nọ kwan.  
\v 75 Ya Pita nọ nyanhan oku Jizọsị ku, nị, “Ọkpa gini d'a kwan, i jẹnkọ d'a ghọrị mgbe ẹtọ nị y'a marịn m.” Ọ nọ shi ezi d'a kwan ezigbo ẹkwan. 
\c 27  
\cl Isi Nke Ẹsa-kwasị-ọgụn 
\s1 E We Wẹ Jizọsị Si ọgwa Paịleti 
\r (Mak 15.1; Luk 23.1-2; Jọn 18.28-32) 
\p  
\v 1 O ru ogẹn ụtụntụn, ndị-isi nchụ-ẹjan ile lẹ ndị-isi nọ tụgbamẹ iroro kẹ w'a dọn gbu Jizọsị.  
\v 2 Wẹ nọ kẹn ẹ ẹgbụn, we ẹ jẹnni Paịleti, onyẹ Rom hụn wụ Gọvanọ rị a kịnị wẹ. 
\s1 Judasị E Hogbu Enwẹn Ẹ 
\r (Ọrụn Ndị-Ozi 1.18-19) 
\p  
\v 3 Ogẹn Judasị hụn re ẹ ye wẹ gi hụn a nị a magụọ wẹ Jizọsị ikpe-ọnwụn, ọ nọ kwan mmanị, wekin ni ndị-isi nchụ-ẹjan lẹ ndị-isi akpụrụ egho ọla iri-kwasị-ọgụn hụ,  
\v 4 sị, “E mẹọlẹ m njọ m gi re onyẹ nwọnlẹni ihiẹn o mẹ.” Kanị, wẹ nọ sị a, “Ọ gbashịarịnị ẹnyi; ọhụn wụ mkpa ị!” 
\p  
\v 5 Ọ nọ tụ akpụrụ-egho ọla ndị hụ ye alị imẹ Ụlọ-nsọ, pụ d'e hogbu enwẹn ẹ.  
\v 6 Ndị-isi nchụ-ẹjan nọ tụtụrụ akpụrụ-egho ọla ndị hụ; wẹ nọ sị, “O furuni nị ẹnyi bu wẹ che ebe w'e dọnmẹ ihiẹn imẹ Ụlọ-nsọ, makẹni egho ẹdeke rọ (egho-mmẹ).”  
\v 7 'Ya wẹ nọ tụ iroro, gi ẹ ṅọnrin ogige onyẹ a kpụ-ite, gi ẹ mẹmẹ ikpẹkpẹ itumunyẹ.  
\v 8 'Ya haịn wẹ gi a kpọ ogige hụ “Ogige Ẹdeke” d'e rukwọ tannị.  
\v 9 'Ya ihiẹn Osolobuẹ gi onyẹ-amụma wụ Jẹrimaya ku nọ mẹzu, nị, 
\q1 “Wẹ nọ weri akpụrụ-egho ọla iri-kwasị-ọgụn hụ, 
\q1 hụn wụ ọnụ egho ndị Izrẹlụ kweri nị 'ya kẹ wẹ sikọ d'e ṅọn okẹnnyẹ hụ; 
\q1  
\v 10 gi ẹ ṅọnrin ogige Ọkpụ-ite 
\q1 rịkẹ kẹ Onyẹ-nwọnni-ẹnyi dọn gwa m.” 
\s1 Paịleti A Jụ Jizọsị Ụtaa 
\r (Mak 15.2-5; Luk 23.3-5; Jọn 18.33-38) 
\p  
\v 11 Ogẹn ihiẹnni gi rị e mẹ, Jizọsị turu ihun Paịleti wụ Gọvanọ rị a kịdọn ni ndị Rom. Paịleti nọ sị, “Ịyụ wụ eze ndị Ju?” Jizọsị nọ sị a, “Ịyụ ku.”  
\v 12 Kanị, ogẹn ndị-isi nchụ-ẹjan lẹ ndị-isi gi rị e kusọnmẹ ihiẹn ndị wẹ sị nị 'ya k'o mẹ, ọ gba nkịntịn!  
\v 13 Paịleti nọ sị a, “Y'a rị a nụ ihiẹn ole wẹ rị e ku nị 'ya k'i mẹ?”  
\v 14 Kanị, ọ shịarịnị ihiẹn ọwụlẹ, kẹ akpụ ohu—nke wụ n'ọ tụkẹnmẹ Paịleti wụ Gọvanọ ẹnya. 
\s1 A Ma Wẹ Jizọsị Ikpe Ọnwụn 
\r (Mak 15.6-15; Luk 23.13-15; Jọn 18.39; 19.16) 
\p  
\v 15 Ogẹn Mmẹmmẹ-Nghafe ọwụlẹ, Gọvanọ a hapụ nị wẹ onyẹ-ngan ọwụlẹ wẹ chọ.  
\v 16 Ogẹn hụ, eje-ịhịan ohu ịhịan ile marịn rị imẹ ụlọ-ngan, ẹfan a wụ [Jizọsị] Barabasị.  
\v 17 Ogẹn wẹ gi gbakikomẹgụụ, Paịleti nọ sị wẹ, “Onyẹ kẹ ọnụ chọ nị m hapụ nị ọnụ [Jizọsị wụ] Barabasị ra Jizọsị hụn w'a kpọ Kraịstị?”  
\v 18 (Paịleti ku ihiẹnni makẹni ọ marịnghọ nị iwe kẹ wẹ gi we Jizọsị wụ Kraịstị ye ẹ.)  
\v 19 Ogẹn o gi nọdị alị elu Ocho-okink'ikpe, nwunyẹ ẹ nọ zi ozi jẹnn'ẹ, sị a, “Wepụkwọ ẹka oku onyẹ ezi-omumẹ hụ, makẹni e gigụọ m ufiri ẹ ta afụnfụn ọda-ọda imẹ nrọ tannị.”  
\v 20 Ndị-isi nchụ-ẹjan lẹ ndị-isi Izrẹlụ nọ nwan gwa igunrun hụ wẹ sị Paịleti hapụnị wẹ Barabasị, gbu Jizọsị.  
\v 21 Paịleti nọ sịzị wẹ, “Onyẹ imẹ wẹ ẹbụọ kẹ ụnụ chọ nị m hapụ nị ụnụ?” Wẹ nọ sị, “Barabasị.”  
\v 22 Paịleti nọ sị, “Kị m'e gi nwan Jizọsị hụn w'a kpọ Kraịstị mẹ?” Wẹ ile nọ sị, “Kpọgbu ẹ enu obe.”  
\v 23 Ọ nọ sị, “Kị haịn? Elee eje-ihiẹn k'o mẹ?” Kanị wẹ ile e yikẹnmẹdẹ, sị, “Kpọgbu ẹ elu obe.”  
\v 24 Ogẹn Paịleti gi hụn nị ihiẹn ọ rị e ku e nwọnni isi ebe wẹ rị, hụnzị nị isusu chọkọ n'o bidọn, ọ nọ weri mirin kwọpụ ẹka id'ẹnya igunrun hụ, sị, “Ẹdeke onyẹni arị m ẹka; ẹka ọnụ k'ọ rịzị!”  
\v 25 Igunrun hụ ile nọ sị, “Ẹdeke ẹ 'ya rị ẹnyi lẹ ụmụ ẹnyi isi!”  
\v 26 'Ya ọ nọ hapụnị wẹ Barabasị, ọ fịangụụ Jizọsị mkpịnsịn, ọ nọ w'ẹ ye wẹ kpọgbu. 
\s1 Ndị-agha A Kpa Jizọsị Ye Ẹmụ 
\r (Mak 15.16-20; Jọn 19.2-3) 
\p  
\v 27 'Ya ndị-agha Paịleti nọ weri Jizọsị si imẹ ọgwa Paịleti, kpọgbama itu-agha hụ ile; ya wẹ nọ fihunmẹ ẹ.  
\v 28 Wẹ nọ yipụ a ẹwuru ẹ, yimẹ ẹ ẹwuru ṅanrannị e nwun ufie-rọnị, ufie-rọnị\f + \fr 27:28 \ft ẹwuru ndị nze lẹ ndị-ịdafịn\f*.  
\v 29 Wẹ nọ weri agalaba osisi-ogun, gi ẹ kpa okpu-eze, bu ẹ che ẹ isi, bu ọkpọ che ẹ ẹka-ihiẹn; e gbu n'ẹ osekpu, a kpa a e ye ẹmụ, a sị a, “Agụ!! Eze ndị Ju!!” 
\p  
\v 30 Wẹ nọ jụ a ẹsọn, napụ a ọkpọ hụ wẹ te buche ẹ ẹka, fịanma a ya isi.  
\v 31 Ogẹn wẹ gi kpagụụ a ye ẹmụ, wẹ nọ yipụ a ẹwo ufie hụ, yimẹzi ẹ ẹwuru ẹ. Wẹ nọ duru ẹ d'a kpọgbu elu obe. 
\s1 A Kpọma Wẹ Jizọsị Elu Obe 
\r (Mak 15.21-32; Luk 23.26-43; Jọn 19.17-27) 
\p  
\v 32 Ebe wẹ jẹnkọ, wẹ nọ kunrun onyẹ Saịrini ohu w'a kpọ Saịmọnụ, wẹ nọ w'a y'ẹ olu buru obe Jizọsị.  
\v 33 Ogẹn wẹ gi ru ebe w'a kpọ Gọgọta ('ya wụ Ebe-Okpokom'isi),  
\v 34 wẹ nọ ye Jesu manya wẹ buche olulu-anụ ra, kanị, ogẹn o gi danmịn a, ọ nọ jụ n'ọ rakọ a.  
\v 35 Ogẹn wẹ gi kpọmagụụ a elu obe, 'ya wẹ nọ tụ nkpọ, gi ẹ keri ẹwuru ndị o yi. [Ọnwan mẹ kẹni ihiẹn onyẹ-amụma ku hụn ụzọ mẹzu—makẹni onyẹ-amụma sị, 
\q1 “E keri wẹ ẹkwa m, 
\q2 a tụ wẹ nkpọ, 
\q1 gi ẹ keri ẹwuru m.”] 
\p  
\v 36 Wẹ nọ nọdị alị, e che ẹ nche.  
\v 37 Wẹ de ihiẹn wẹ gi m'a ikpe ye enu obe hụ. Ihiẹn wẹ de wụ, “Ọnwan wụ Jizọsị, Eze ndị Ju.” 
\p  
\v 38 Wẹ kpọmazị ndị ohin ẹbụọ che n'ẹ, onyẹ ohu elu obe rị ẹka-nni ẹ, onyẹ ohu elu obe rị ẹka-ekpẹn ẹ.  
\v 39 Ndị hụn ghafekọnị hụ a kpa a e ye ẹmụ, e finfin isi,  
\v 40 a sị, “Ịyụ hụn jẹnkọ d'e tikpọ Ụlọ-nsọ, gi akpụ-ụhụọhịn ẹtọ tụndọnzi ẹ, zụọpụha nwan enwẹn i! Omẹni ị wụ Nwa Osolobuẹ, gha elu enu obe hidan.”  
\v 41 Ẹrịra kẹ ndị-isi nchụ-ẹjan lẹ ndị-nkuzi Iwu lẹ ndị-isi dọnzịkwọ kpa a ye ẹmụ, a sị,  
\v 42 “Ọ zụọfụha ndị ọzọ, kanị ọ sanị ẹka zụọpụha enwẹn ẹ. Ịya wụ eze Izrẹlụ nụ! 'Ya gha nwan elu obe hidan, kẹni ẹnyi kweri n'ẹ.  
\v 43 Ọ tụkwasị Osolobuẹ obi; Osolobuẹ 'ya zụọpụha a nwan ọwụnị ọ sụọghọ a. Makẹni, ọ sị, ‘Mmẹ wụ Nwa Osolobuẹ.’ ”  
\v 44 Ẹrịra kẹ ndị ohin ndị hụ wẹ kpọgbu 'ya lẹ wẹ dọnzikwọ kpari ẹ. 
\s1 Ọnwụn Jizọsị 
\r (Mak 15.33-41; Luk 23.44-49; Jọn 19.28-30) 
\p  
\v 45 Efinnaị hụ, gha ọkụlọkụ mmẹbụọ, ogẹn hụ ẹnya anwụn gi a rị isi, d'e ru ọkụlọkụ ẹtọ, ọkịkị nọ gba alị hụ ile.  
\v 46 Ihiẹn rịkẹ ọkụlọkụ ẹtọ, Jizọsị nọ gi okẹn olu yi oro, sị, “Ẹlaị, Ẹlaị, lama Sabakitani?” 'Ya wụ, “Osolobuẹ m, Osolobuẹ m, kị haịn i gi la m tọ?”  
\v 47 Kanị, ogẹn ndị hụ imẹ ndị turu ebahụn gi nụ a, wẹ nọ sị, “Ọ rị a hị Ẹlaịja!”  
\v 48 Ozigbo, onyẹ ohu imẹ wẹ nọ gba ọsọ, weri ẹru bịanye imẹ manya rụ-ụka, fa a ye mkpịnsịn, y'ẹ 'ya n'ọ ra.  
\v 49 Kanị, ndị ọzọ sị, “Cheri ni, nị ẹnyi lee omẹni Ẹlaịja jẹnkọ d'a bịa d'a zụọpụha a.”  
\v 50 Jizọsị nọ gi okẹn olu yizi oro, kwọnbepụ, nwụnhụn.  
\v 51 Ozigbo hụ, ẹkwa wẹ gi gbọnbepụ Ebẹhụ kachanrịn-nsọ imẹ Ụlọ-nsọ nọ bawapụ ẹbụọ, gha elu d'e ru alị. Alị nọ mahihie, ọmụma hụ e tiwa;  
\v 52 ili ndị nwụnnị nọ kpupụ, ndị nsọ bu ọda nwụnnị nọ lihi. \fig ẹkwa…gbọnbepụ Ebẹhụ kachanrịn-nsọ imẹ Ụlọ-nsọ nọ bawapụ ẹbụọ|src="lb00265b.jpg" size="span" loc="MAT 27" copy="Horace Knowles; The British & Foreign Bible Society" ref="27.51-52" \fig* 
\v 53 Ogẹn Jizọsị gi ghagụụ ọnwụn lihi, wẹ nọ pụha, si obodo nsọ hụ wụ Jerusalẹm, ndị bu ọda nọ hụn wẹ ebẹhụ.  
\v 54 Ogẹn ọkị-agha hụ lẹ ndị-agha 'ya nị wẹ rị e che Jizọsị nche gi hụn alị-ọmahihie lẹ ihiẹn ndị hụ mẹni, egun nọ bịa wẹ, wẹ nọ sị, “Ezioku, onyẹni wụ Nwa Osolobuẹ!” 
\p  
\v 55 Ikpoho bu ọda gha Galili sọnhẹn Jizọsị e yen'ẹ ẹka rịzị ebahụn, wẹ rị a gha ebe teni e lee ihiẹn rị e mẹni.  
\v 56 Ndị hụ imẹ wẹ wụ Meri onyẹ obodo Mag'dala, Meri nnẹ Jemisi lẹ Josẹfụ lẹ nnẹ ụmụ Zẹbẹdi. 
\s1 Olili Jizọsị 
\r (Mak 15.42-47; Luk 23.50-56; Jọn 19.38-42) 
\p  
\v 57 O ru ogẹn ẹnyasị, ọdafịn ohu w'a kpọ Josẹfụ, onyẹ obodo Arịmatịa, nọ bịa. Okẹnnyẹni wụzịkwọ onyẹ e sọn ụzọ Jizọsị.  
\v 58 Ọ nọ jẹn d'e kunrun Paịleti, sị a buye ẹ ẹhụ Jizọsị. 'Ya Paịleti nọ sị wẹ buye ẹ ya.  
\v 59 Josẹfụ nọ buru ẹhịụ hụ; gi ẹkwa linẹ nwunni fụma a,  
\v 60 bu ẹ che imẹ ili ọhụn ọ kwademẹni enwẹn ẹ, hụn wẹ gu nọkẹ okporo ye imẹ ọmụma. Ọ nọ gi ọmụma hi-ogbe nukin ọnụ ili hụ, pụ.  
\v 61 Meri onyẹ obodo Mag'dala lẹ Meri hụn-ẹbọ nọdị alị bu ihun zinmẹ ili hụ. 
\s1 E We Wẹ Ndị-nche D'e Chedọn Ili Hụ 
\p  
\v 62 Ogẹn ụhụọhịn Nkwademẹ gi ghafegụụ, o ru ẹnyasị, ogẹn Ụhụọhịn Izu-ikẹn gi bidọn, ndị-isi nchụ-ẹjan lẹ ndị Itu-Farisi nọ zugbama d'e kunrun Paịleti,  
\v 63 sị a, “Di-ọkpa, ẹnyi a nyanhanghọ nị ogẹn onyẹ-ntụnị gi rị ndụn, ọ sị, ‘Akpụ-ụhụọhịn ẹtọ ghafegụụ, m jẹnkọ d'e lihi.’  
\v 64 Sị wẹ nwan d'e gbọnkinkẹnmẹ ili hụ ọhụnma-ọhụnma d'e ru akpụ-ụhụọhịn ẹtọ hụ, amamgbe ụmụ-azụụn a abịa d'e zunrun ẹhụ a, gwama ịhịan ile nị, ‘Ọ ghagụọ ọnwụn lihi’; ogẹn hụ ndufie ịkpazụụn hụ a karị nke ibuzọ njọ.”  
\v 65 Paịleti nọ sị wẹ, “Weri ni nwan ndị-agha; jẹn ni d'e chedọn ẹ kẹ ụnụ sikọ d'a saẹka.”  
\v 66 'Ya wẹ nọ jẹnmẹ, kpukinkẹnmẹ ili hụ, bu ndị-nche tọ ebẹhụ. 
\c 28  
\cl Isi Nke Ẹsatọ-kwasị-ọgụn 
\s1 Jizọsị A Gha Ọnwụn Lihi 
\r (Mak 16.1-10; Luk 24.1-12; Jọn 20.1-10) 
\p  
\v 1 Ogẹn Ụhụọhịn Izu-ikẹn gi ghafegụụ, ogẹn eki gi fọnmẹ nke ụhụọhịn ibuzọ imẹ izu-ụka (hụn wụ nwan ụhụọhịn Sọnde), Meri onyẹ obodo Mag'dala lẹ Meri hụn-ẹbọ nọ jẹn d'e lele ili hụ.  
\v 2 Idẹnmizi, alị nọ mahihie ọda-ọda, makẹni mmọn-ozi Di-nwọnni-ẹnyi gha elu-igwee bịa, nupụ ọmụma hụ hi-ogbe, nọdị alị elu ẹ.  
\v 3 Ọ hụ e be nwanran-nwanran rịkẹ amụma, ẹwuru ẹ hụ e nwun nọkẹ igwere.  
\v 4 Egun ẹ nọ bịa ndị nche, ẹhụ nọ mama wẹ nni, wẹ nọ rịchanrịn kẹ ndị nwụnhụnnị.  
\v 5 Kanị, mmọn-ozi hụ nọ sị ikpoho ndị hụ, “Atụlẹ ni egun, a marịnghọ m nị ụnụ rị a chọ Jizọsị, hụn wẹ kpọgbu elu obe.  
\v 6 Ọ rịzị ebeni; o lihigụọ k'o dọn ku. Bịa nị d'e lee ebe o te rị.  
\v 7 Jẹnmẹ ni nwan ozigbo d'a gwa ụmụ-azụụn a, sị wẹ, ‘Ọ ghagụọ ọnwụn lihi, o burugụọ nị ụnụ ụzọ si Galili; ebẹhụ kẹ ụnụ jẹnkọ d'a nọ hụn a!’ A gwagụọkwọ m ụnụ.”  
\v 8 'Ya wẹ nọ gi egun lẹ okẹn ịghọghọ gha ili hụ pụ ozigbo, gbama ọsọ d'a gwa ụmụ-azụụn a. 
\p  
\v 9 Idumuzi, Jizọsị nọ kunrun wẹ, sị, “Darụ nị!” 'Ya wẹ nọ bịa d'e kunrun ẹ, fiedọn ẹ ọkụ, fe ẹ.  
\v 10 'Ya Jizọsị nọ sị wẹ, “Atụlẹ ni egun, jẹn ni d'a gwa umunẹ m wẹ jẹn Galili, ebahụn kẹ wẹ k'a nọ hụn m.” 
\s1 E Ye Wẹ Ndị-nche Egho-azụụn, Sị W'e Kulẹ K'o Mẹ 
\p  
\v 11 Ogẹn ikpoho ndị hụ gi jẹnkọ, ndị hụ imẹ ndị-nche hụ nọ si imẹ obodo d'a gwa ndị-isi nchụ-ẹjan ihiẹn ile mẹni.  
\v 12 Ogẹn ndị isi nchụ-ẹjan lẹ ndị-isi gi zugụụ, tụgbamagụụ iroro, wẹ nọ ye ndị-agha hụ ego hi-ogbe,  
\v 13 sị wẹ, “Gwakwọ nị ịhịan ile nị, ‘Ụmụ-azụụn a bịa d'e zunrun ẹ imẹ abalị ebe ẹnyi rị ụran.’  
\v 14 Omẹni ọnwan e ru ntịn Gọvanọ wụ Paịleti, ẹnyi jẹnkọ d'e mẹ obi ru ẹ alị, hụn a nị nsọngbu arịkọnị ụnụ.”  
\v 15 'Ya wẹ nọ narịn wẹ egho hụ, mẹ ihiẹn wẹ gwa wẹ. Echẹn kẹ wẹ rịkwọ a kọ akịkọnị imẹ ndị Ju d'e ru tannị. 
\s1 Ọrụn Hụ Rị Mkpa Jizọsị Ye Ụmụ-azụụn A 
\r (Mak 16.14-18; Luk 24.36-49; Jọn 20.19-23; Ọrụn Ndị-Ozi 1.6-8) 
\p  
\v 16 Ya ụmụ-azụụn mmanaị hụ nọ nwan si ugu hụ rị Galili, ebahụn Jizọsị gwa wẹ.  
\v 17 Ogẹn wẹ gi hụn Jizọsị, wẹ nọ fe ẹ, kanị ndị hụ imẹ wẹ nwọn obi-ẹbụọ.  
\v 18 Jizọsị nọ jẹnzụnhan, sị wẹ, “E yeọlẹ wẹ m ikẹn ile rị elu-igwee lẹ elu-ụwa.  
\v 19 Jẹnmẹ ni nwan d'e mẹ ndị alị ile rị ichẹn-ichẹn nị wẹ wụrụ ndị e sọn ni m; e gi ni ẹfan Nẹdi lẹ Nwa lẹ Mmọn-nsọ e mẹ wẹ mirin-Chuku.  
\v 20 Kuzi ni wẹ, nị wẹ hụn ụzọ e mẹ ihiẹn ile m sị ụnụ mẹ. Eziẹ, m nọye ni ụnụ ogẹn ile d'e ru ọgụgụ-ogẹn.”