\id 1JN - Ignaciano NT -Bolivia 1980 (DBL -2013) \h 1 Juan \toc1 Eta táinapuiru macartane ema Apóstole Juan, ticaijare 1 Juan \toc2 1 Juan \toc3 1 Jn \mt2 Eta macartane ema Apóstole Juan, ticaijare \mt1 1 JUAN \c 1 \s1 Eta viúrujiasira ema Jesucristo \p \v 1 Nuti Juan nímiamareca eta juca nájure eta eyehe. Nuvaraha numetacahe éti, eta véchaquenehi mayehe ema Jesucristo, ema tíjara­cahavi eta echáji­ri­rucava ticaita­re­carahi. Éma, matiarihihi acane te tépanavapa tamutu. Tacahe, tiúcupaicahi, tímere­cavahi eta viyehe. Visamapa eta máechaji­riruva. Camuri eta sácheana eta vímara­ra­sirahi éma te viúquiha. Vémamahaca te vivahu. \v 2-3 Éma, matiarihihi acane, manasi­que­ne­ripahi mayehe ema Maiya. Tiúcupai­ca­pasera eta viyehe. Víti vímatipa eta acháne­que­nérahi éma. Tásiha, puiti vimetacahe eta juca vímaha­quenehi étapa eta visama­quenehi. Vimetacahe taicha vivaraha iúruji­ca­vahíni eta viyehe. Taicha víti viúruji­cavahi mayehe ema Tata Vicaiyaquene émapa ema Machicha Jesucristo. Tásiha, éti apana iúruji­ca­vahíni nayehe. \v 4 Tásiha, nucajurehe eta juca taicha nuvaraha yátupina eta iúrisa­mu­revaina. \s1 Eta majaraivahi ema Viya \p \v 5 Vimetacahe eta máimitu­si­rahavi ema Jesucristo. Eta juca eta macaye­ma­quenehi: “Jararihi eta tijarahi mayehe ema Tata Vicaiyaquene. Tájina timapicuina mayehe, taicha mavayure eta máuriva”. \p \v 6 Tiúri, te vinasi­ri­chupuca víti te timapicu, tásiha te vicahe­hipuca: “Viúrujicava mayehe ema Viya”, tásiha víti vépiya­hi­ra­hiripa. Vahi viúruji­ca­vahini mayehe, váhivare visuapahini eta mavanai­ripiana. \v 7 Téhesera yátupina eta visuapira eta mavanai­ripiana, vinasi­richuhi eta te majaraivahi ema Viya, tacutihi eta manasi­ra­richuhi éma eta te majaraivahi. Tásiha, eta vinasi­ra­richuhi eta te majaraivahi, viúrita­re­ca­yarehi eta viúrujiu­si­racaca nayehe ena vichamuriana. Éneri­chuvare máepachi­na­chayare tamutu eta vicape­ca­tu­rairana, taicha te tépenapa ema Jesucristo Machicha ema Viya, máepusaicahi eta máitine eta máepachi­na­chi­ra­ha­vi­yarehi. \p \v 8 Te vicahe­hipuca: “Tájina eta nupeca­turaina”, tacahe, vahi vátupie­mahini eta vipane­reruhi. Vítijiva vivayua­ra­cavahi víti. \p \v 9 Téhesera vitupi­ruvahi eta vimetau­re­si­ravahi eta vicape­ca­tu­rairana mayehe ema Viya, jarari­hiripa eta maperdo­na­chi­ra­havihi. Taicha tíjara­cavahi éma eta maperdo­na­chi­ra­ha­viyare, vahi táeñama­va­ca­rehíni. Éneri­chuvare májahaya tépachi­na­cha­ha­viyare tamutu eta tamauri­queneana viyehe. \v 10 Téhesera vicahe­hipuca: “Tájina nupeca­turaina”, vépiyae­que­nehahi ema Viya. Vímicu­ti­ji­ricapa ema máepiya­hi­rahini. Vahi tátupi­ru­vahíni eta vijacha­pi­rai­nahini eta máechaji­riruva. \c 2 \s1 Ema Jesucristo, ema ticatajirahi \p \v 1 Nuchicha­naveana, nucaju­rehehi eta júcana taicha nuvaraha vahi ecuca­pe­ca­turaini. Téhesera íchapuca eta pecatu, mararihi ema ticata­jirahi viyehe te mamirahu ema Tata Vicaiyaquene. Ticaijare Jesucristo ema ticata­ji­ca­ha­virahi. Éma, matapi­ravare; tétavicava eta máuriva. \v 2 Éma, tímica­pa­cavahi táichavenehi eta macaepa­hai­ra­yarehi eta vipeca­turana apaesa viúri mayehe ema Viya. Váhisera tácarichu eta vipeca­turana víti. Táimica­pacahi éma eta macaepa­hai­ra­yarehi eta napeca­turana namutu ena achaneana te juca apaquehe. \p \v 3 Tiúri puiti, vicasi­ñavahi eta vímatirahi ema Viya, taicha visuapahi eta mavanai­ripiana. \v 4 Te narari­hipuca ena nácani achaneana nacahehi: “Núti nímati ema Viya”, téhesera vahi nasuapahini eta mavanai­ripiana, tacahe náepiyevahi éna. Vahi tásuapa­ca­rehini eta náechaji­riruva. \v 5 Étasera eta visuapirahi víti eta mavanai­ripiana tímecha­havihi eta viávahá­sirahi ema Viya. Yátupihi eta vémuna­sirahi ema Viya. \v 6 Víti vicahehi: “Viávaháca ema Viya”, tásiha, tacamunuhi eta táurihini eta vítare­si­rai­nahini tácutihini eta táurivahi eta máitare­sirahi ema Jesucristo. \s1 Eta mavanairipi ema Viya eta vémunasiracacaina \p \v 7 Nupara­pe­naveana, nuvaraha némechahe te juca carta eta macava­nai­ri­pi­rahavi ema Jesucristo eta vémuna­si­ra­cacaya. Te tépana­vainapa eta ecaiju­herahi ema Jesucristo, vímitu­ca­heripa eta juca mavanairipi. Taicha tamutu eta juca vímitu­rapiana táuchurehi tayehe eta juca mavanairipi ema Jesucristo. \v 8 Puítirichu nuvaraha tápajucava eta ecaicu­tia­rairaya eta máemuna­si­ra­havihi éma. Manasi­richuhi éma te majaraiva ema Maiya. Tásiha éti, te esuapa eta juca mavanairipi, te émunacaca, epauchai­napaipa eta majaraiva ema Viya. Téraji­ca­vainapa eyehe eta timapicu. \p \v 9 Te narari­hipuca ena nácani achaneana nacahehi: “Núti návihahi eta te majaraiva ema Viya”, téhesera nacati­cha­hipuca ena nachamuriana, návira­richuhi te timapicu. Vahi napauchaimahi eta majaraiva ema Viya. \v 10 Nácanisera náemunacahi ena nachamuriana, nanasi­richuhi te majaraiva ema Viya. Tásiha, tiúrihi eta napaisirahi, apaesa vahi náejeca­pa­vahini. \v 11 Énasera ena nácani nacatichahi ena nachamuriana, nanasi­richuhi éna te timapicu. Vahi náechahíni eta napaisi­rayare eta náitaresira, taicha eta timapicu vahi táisapahíni náimairi­ri­cahíni. \p \v 12-14 Eti nuchicha­naveana, nucajurehe taicha néchahi eta maperdo­na­chi­ra­he­ripahi ema Viya eta epeca­turana émavenehi ema Jesucristo, táichave­ne­hivare eta ímatirapa ema Tata Vicaiyaquene. \p Eti ávinaveana, nucajurehe taicha éti ímatihi ema Jesucristo, ema matiari­hi­quenehi acane te tépanavapa tamutu. \p Eti átinaveana, éneri­chuvare nímiaju­re­cahehi taicha tanasirichu iúnacahi te esamureana eta máechaji­riruva ema Viya. Tásiha éta, tétume­chahehi eta ecapa­que­chi­raipahi ema Váinaraji. \p \v 15 Emutu eti, vahi ecuja­muracha eta tamauri­queneana te juca apaquehe. Váhivare ecuja­muracha eta tatiari­hi­queneana tayehe eta juca apaquehe. Te narari­hipuca ena najamuracha eta tamauri­queneana te juca apaquehe, vaipa émainahini náemunaca ema Tata Vicaiyaquene. \v 16 Taicha tamutu eta napane­reruana ena achaneana te juca apaquehe, tájina táurivaina. Napane­rechahi naicha eta tamauri­queneana. Najamu­rachaipa eta apayehe. Navarahaipa nacayehe náimija­chai­papuca tiúrihi eta náimairahi. Te ticaima­ha­que­neanapa, tisiña­vanapa táicha. Eta juca napane­reruana, vahi máijara­rui­nahini ema Tata Vicaiyaquene. \v 17 Numetacahe puiti: Títavai­napaipa tamutu eta apaquehe. Éneri­chuvare títavai­napaipa tamutu eta najamu­ra­cha­queneana ena achaneana. Vítisera, te visuapa eta mavara­haquene ema Viya, máichecua­ra­qui­rénapa eta vítaresira. \s1 Ena ticatianacana ema Cristo \p \v 18 Nuchicha­naveana, puiti tiánehinapa eta táichecuiraya, títavainapa tamutu. Vimeta­ca­heripa eta máitesi­rayare ema maca achane ticaijare Ánticristo, ema ticatia­na­cayare ema Viáquenu. Puítiripa nararihipa ena ticatia­na­canahi ema Cristo, navarahaipa máitecavane ema Ánticristo. Tásiha, véchainapa eta tiánehinapa eta táichecuiraya tamutu. \v 19 Ena ticatia­nacana ema Cristo náuchurehi eta viyehe. Váhisera viúmuri­vai­nahini éna. Taicha te viúmuri­vai­nahini, nanasi­ri­chuhini eta viyehe. Náeraji­ru­vai­pa­hisera eta viyehe. Tásiha, vímatipa eta vahi viúmuri­vai­nahini. \p \v 20 Ema Viáquenu Jesucristo tíjara­ca­heripa éti ema Espíritu Santo. Tásiha, emutu­ripahi ímati eta yátupi­queneana. \v 21 Nucaju­rehehi táichavenehi eta ímatirahi. Nuvaraha ácaicu­tia­ra­que­né­nahini eta yátupi­queneana. Te esuapa eta yátupi­queneana, vahi ácutimahi ena tépiya­hi­rahiana. \p \v 22 Numetacahe eta juca taicha nararihipa puiti ena tépiya­hi­rahiana, ena nácani nacahehi: “Ema Jesús váhira émaina Cristo Machicha ema Viya” nacahehi. Ena nácani achaneana, ticatia­na­canahi ema Cristo. Tacuti eta nácahehini: “Váhira émaina yátupiquene Tata Vicaiyaquene, váhivare émaina Maiya ema Jesús” nacahepaini. \v 23 Numetacahe eta apana: Nájina tiávahá­ca­naimahi ema Tata Vicaiyaquene ena vahi nasuapahini ema Jesús eta machichairahi ema Tata Vicaiyaquene. Viávahá­ca­hisera víti ema Tata Vicaiyaquene vimutu viti visuapanahi ema Jesucristo eta machichairahi ema Viya. \s1 Eta viávahásirahi ema Jesucristo \p \v 24 Tásiha, ecapa­ne­re­ru­ya­réchucha éti eta máechaji­riruva, tamutu eta esama­que­nea­na­ripahi eta te tépana­vainapa eta ecasi­ñairahi ema Jesucristo. Eta ecapa­ne­reruira eta júcana, iávahá­cayare ema Tata Vicaiyaquene émapa ema Machicha. \v 25 Taicha tíjara­cavahi ema Jesucristo tíjara­ca­haviya eta vítaresira máichecua­ra­qui­rénapa. \p \v 26 Puiti nararihi ena navara­hayare tivayua­ra­caheana. Tásiha, nucajurehe apaesa ecuneuchava éti nayehe ena témeje­ca­pa­va­rahiána. \p \v 27 Éti, mávahá­ru­heripa ema Espíritu Santo mavaneruhi ema Jesucristo. Tásiha, nájina apanaina ácamu­nuhini máimitu­ca­hehini, taicha tímitu­cahehi tamutu ema Espíritu Santo. Éma, yátupi­quenehi eta máechaji­riruva. Éma, vahi tépiya­hirahi. Timeta­cahehi éma: “Ánasirichu iávahácahi ema Jesucristo”. \p \v 28 Puítisera, nuchicha­naveana, ímiyanava eta iávahá­siraina éti ema Jesucristo apaesa túmesa­mu­rehéina éti, vahi ecutsiriha mayehe eta te machava. \v 29 Éti échahi eta máetaviuchira eta máurivahi ema Jesucristo. Tásiha, ímatiyare ena apamuriana machicha­naveana ema Viya, táichavene eta náichirahi eta táuriqueneana. \c 3 \s1 Viti machichanaveana ema Viya \p \v 1 Nuchicha­naveana, tétavicava tárami­careva eta máemuna­si­rahavi ema Tata Vicaiyaquene. Yátupihi tímija­re­cha­havihi “machicha­naveana”. Puítiripa yátupi­quenehi machicha­ha­vi­ripahi. Énasera ena apamuriana achaneana vuíchaha nácaicu­tia­rahíni eta macachi­chai­ra­havihi ema Viya, taicha vuíchaha náimatihíni eta máemuna­raivahi éma. \v 2 Némuna­ca­sareana, vécharipa eta macachi­chai­ra­havipa ema Viya. Vuíchahasera tímechahavi éma eta viúrivayare. Véchari­pavare eta vicuti­rayare ema Jesucristo eta te machava. Taicha vímahayare eta máimahiquene éma. \v 3 Tásiha, vimutu víti vicune­vayare eta vicutiraya ema Jesucristo, puiti vácuticaca viúrihini tácutihini eta máurivahi éma. \p \v 4 Nuvaraha némechahe: Namutu ena tisipe­ca­turana, nacaticha eta mavanai­ripiana ema Viya, étara eta juca napeca­turahi. \v 5 Ema Jesucristo, tájina matapi­ravaina éma. Vímati­ri­pasera eta tímitecahi éma te juca apaquehe eta macaepa­hai­rayare eta vipeca­turana. \v 6 Víti, te viávahácahi ema Jesucristo, titupa­ra­cahavi vaipa vicuimi­siapava tayehe eta pecatuana. Énasera ena ticape­ca­tu­ra­rahiana vahi náimatihini ema Cristo. \p \v 7 Nuchicha­naveana, vahi ecuisapava navayuacahe. Víti, te vímisia­pavahi tayehe eta táuriqueneana, vímerecaya eta viúriva. Vicutinapa ema Jesucristo eta máetaviu­chirahi eta máuriva. \v 8 Te náimisiapava ena apamuriana tayehe eta tamauri­queneana, éta tímereu­cha­vacahi eta machichai­ra­vacahi ema Váinaraji. Taicha ema Váinaraji, ema tinacuchahi táquenuhi eta pecatu. Numetacahe eta apana: Ema Machicha ema Viya tímitecahi eta macaepa­hai­rayare eta majara­re­ruanahi ema Váinaraji. \p \v 9 Víti machicha­ha­viripa ema Viya. Váipa vímisia­pa­vaimahi tayehe eta vicape­ca­tu­rairana taicha vicutinapa éma eta tamaji­nairahi matapi­ravaina. Éma, tájina mapeca­turaina. Eta macachi­chai­ra­havihi ema Viya, vahi vicape­ca­tu­raimahi. \v 10 Nácani vahi tíchanahi eta táuriqueneana, váhivare náemuna­cahíni ena nachamuriana, náimerecahi eta vahi machicha­va­cai­nahini ema Viya. Tímere­ca­va­na­hivare eta machichai­ra­vacahi ema Váinaraji. Vítisera, eta víchirahi eta táuriqueneana, étapa eta vémuna­si­ra­cacahi, vímere­cavahi eta macachi­chai­ra­havihi ema Viya. \s1 Eta vémunasiracaca \p \v 11 Te tépana­vainapa eta ecasi­ñairahi ema Viya, vimeta­cahehi eta mavarairahi eta vémuna­si­ra­ca­cayare. \v 12 Tásiha, vahi ecucuti éti ema Caín, mávaháruhi ema Váinaraji. Ema maca Caín macapacahi ema maparapéni Abel, táichavenehi eta máetaviu­chirahi eta mavaina­ra­jivahi. Ema maca Abel, táimica­pacahi eta masuapa­ji­raivahi, máichirahi eta táuriqueneana. \v 13 Nupara­pe­naveana, éneri­chuvare puiti nararihiya ena achaneana ticati­cha­hea­nayare éti apana. Váhisera ecuarami eta juca. \p \v 14 Nupara­pe­naveana, véchahi víti eta viápechi­ravaya vítareca te táequenéraya eta vépeniraya. Vicaiju­henapa eta vítare­siraya máichecua­ra­quireya. Véchahi eta juca, táichavenehi eta vémuna­sirahi ena vichamuriana. Énasera ena vahi náemuna­cahini ena nachamuriana, nanasirichu. Vahi tiúchucu­ha­naimahi tayehe eta náepenira. \v 15 Namutu ena ticati­chanahi ena vichamuriana, nacutihi ena ticapahiana. Eta náichara­ra­ca­vayare ena ticapahiana, véchahi eta namauchu­cui­rayare. \v 16 Ema Jesucristo tímecha­havihi eta máemuna­si­ra­havihi, taicha tíjara­cavahi tépena vítivenehi. Tásiha víti, te jácani táichara­racava, titupa­ra­cahavi víjara­ca­vayare vépena énavene ena vichamuriana, vímechiraya eta vémuna­si­ra­cacahi. \v 17 Te mararihi ema mácani achane ticaima­ha­quenehi, te vahi acháne­sa­mu­rénahi mayehe ema machamuri eta macaiju­herahi, ema maca váhivare máemuna­cahini ema Viya. \v 18 Nuchicha­naveana, vémuna­ca­cachucha vicajicaca eta vicaye­he­queneana. Vahi vicúya­cu­ji­riríha. Váhivare vicuepi­ya­hirahi eta vémuna­si­ra­ca­cairahi. Vahi tacucarichu eta véchaji­riruva. \s1 Vicasiñavaya te mamirahu ema Viya \p \v 19-20 Tásiha, eta te vémunacaca, véchahi eta yátupirahi machichahavi ema Viya. Téhese­rapuca tipica­ca­ra­ra­cavahi eta visamure, vicaesa­mi­ri­cayare eta visamure, taicha ema Viya tímaha­havihi eta vicasi­ñairahi eta majapa­nui­ra­havihi. Taicha majapa­nu­ra­hi­quenehi éma. Téchahi tamutu. \v 21 Tiúripana, némuna­ca­sareana, te tájina eta tapica­ca­ra­ra­si­ravaina eta visamure. Tásiha, vahi vipicaimahi eta viyasea­ra­pianaya mayehe ema Viya. \v 22 Vicasi­ña­vainapa eta máijara­si­ra­ha­viyare tamutu eta viyasea­ruanahi, taicha visuapahi eta mavanai­ripiana, vicuri­sa­mu­rechahi ema Viya. \v 23 Eta juca mavanai­ri­pianahi: “Ecasiña ema Nuchicha Jesucristo, éneri­chuvare émunacaca”. Tacahehi eta mavanairipi viyehe. \v 24 Te visuapa eta mavanai­ripiana, viávahácahi éma, éneri­chuvare éma tiávahá­ca­haviya. Véchahi eta matiari­hirahi ema Viya eta viyehe, máicha ema Espíritu Santo mavaneruhi éma. \c 4 \s1 Ena mávaháruana ema Espiritu Santo énapa ena mávaháruana ema Váinaraji \p \v 1 Némuna­ca­sareana, ecuneuchava nayehe ena tépiya­cavana ticame­ta­rairuana. Taicha puiti nararihi éna. Vahi mavane­ruanaina ema Viya, váhivare mávahá­ruanaina ema Espíritu Santo. Tásiha, te náiteca­pau­cha­hepuca ena návaraha tímitu­caheana, éti eyase­re­si­navaya te yátupipuca vanairucana me Viya. Esamayare te étari­chupuca eta vímitu­ra­pianahi víti. \v 2 Eta juca eta ímatia­rayare ena mávaháruana ema Espíritu Santo te nacahe­hipuca: “Ema Jesucristo yátupi­quenehi achane eta máuchusirahi”. \v 3 Énasera ena apamuriana, te náñaucha­hipuca eta yátupirahi achane ema Jesucristo, vahi mavane­ruanaina ema Viya. Éna, ticatia­na­canahi ema Cristo. Vimeta­ca­heripa eta náitesi­rayare ena ticatia­nacana ema Cristo. Tiuri, puítirichu nararihipa ani viyehe. \p \v 4 Nuchicha­naveana, éti machichahe ema Viya. Néchahi núti eta emaisa­pi­ravahi tivayua­caheana taicha mávahá­ruhehi ema Espíritu Santo. Éma, túmepanahi mayehe ema Váinaraji, náehiruhi ena nani tivayua­rahiana. \v 5 Ena nani, tahapa­pi­ri­ca­vacahi eta tájipa­racana tayeheana eta apaquehe tamauri­queneana. Tásiha, ena achaneana máehica­ra­hanahi ema Viáquenu náuricaipa náiteca­pau­chavaca. \v 6 Vítisera machicha­havihi ema Viya. Tisama­ra­ra­ca­haviana ena tímatiana ema Viya. Énasera ena apamuriana máimati­rahana ema Viya, vahi tiúrimahi eta nasami­rahavi. Tásiha, tímati­ca­reanaya ena mávaháruana ema Espíritu Santo. Éneri­chuvare tímati­ca­reanaya ena mávaháruana ema Váinaraji. \s1 Témunarahiquene ema Viya \p \v 7 Némuna­ca­sareana, tacamunu eta vémunacaca vámutu. Taicha ema Viya tímitu­ca­havihi eta vémuna­si­ra­cacaya. Vimutu viti vémuna­ca­canahi, étapa tímereu­cha­havihi eta macachi­chai­ra­havihi ema Viya, yátupihi eta vímatirahi éma. \v 8 Énasera ena nani vahi témuna­cacana, vahi náimatihini ema Viya. Taicha ema Viya, yátupi­quenehi eta máemunaraiva. \v 9 Éma, tímecha­ha­viripa eta máemuna­si­ra­havihi, eta mavane­sirahi ema macari­chuquene Machicha. Mavanecahi títeca te juca apaquehe, tíjara­ca­ha­viyare eta vítare­si­rayare máichecua­ra­qui­rénapa. \v 10 ¡Tétavicava eta máemuna­si­ra­havihi! Vítisera vahi vitívai­nahíni vémunaca ema Viya. Mativahi ema témuna­ca­havihi. Eta máemuna­si­rahavi ema Viya, máijara­recahi ema Machicha. Mavanecahi tépenayare te crusu étavene eta macaepa­hai­rayare eta vipeca­turana. \p \v 11 Némuna­ca­sareana, máetaviucha eta máemuna­si­rahavi ema Viya; tásiha, vítipa tacamunu eta vémuna­si­ra­cacáina. \v 12 Nuvaraha ácaicutiara eta juca: Nájina tímahaina ema Tata Vicaiyaquene. Téhesera víti, te vémuna­ca­capuca, tiávahá­ca­haviya éma. Tásiha, vicutihi ema Viya eta máemuna­raivahi éma. \p \v 13 Puiti, viti viávahácahi ema Viya, éneri­chuvare tiávahá­ca­havihi éma. Véchahi eta mávahá­si­ra­havihi ema Viya, máichavenehi ema Espíritu Santo mavaneruhi eta viyehe. \v 14 Tásiha, viti vicacha­nea­naripa ema Jesús, vimeta­ca­va­capahi namutu ena vímana­rua­napahi eta máucupai­siraipa te anuma, taicha vivaraha náimatiyare namutu eta mavane­sirahi ema Viya máiteca ema Machicha ticatiu­cha­ha­viyare vimutu viti achaneana te juca apaquehe. \v 15 Tacahe, te narari­hipuca ena nacahehi: “Ema Jesús machichara ema Viya”; tásiha, tímati­ca­reanahi éna, mávahá­ruanahi ema Viya, étapa eta návahá­sirahi éma. \p \v 16 Víti véchahi eta yátupirahi máemuna­si­ra­havihi ema Viya. Eta tacahe, vicasi­ñavahi eta mayehe. Témuna­ra­hiquene éma. Tásiha, víti apana, te vémuna­ra­hipuca, viávahácaya ema Viya; éma apana, tiávahá­ca­haviya. \v 17 Vétaviuchaya eta vémuna­siraya ena vichamuriana taicha eta viávahá­sirahi ema Viya. Tásiha, vahi vipicaimahi eta jena sácheyare te viyanapa te mamirahu ema Viya. Vahi vipicaimahi taicha machicha­havihi ema Viya, vicutihi ema Jesús eta macachi­chairahi ema Maiya, tayana­pa­nepuca vítare­ca­richaha te juca apaquehe. \p \v 18 Ena apamuriana achaneana tipica­ca­ra­ca­vanahi taicha téchavanahi eta nacaicu­ñairaya. Vítisera vahi vipicaimahi taicha vicasi­ñavahi eta máemuna­si­ra­havihi ema Viya. Te yátupi­hipuca vicasiñahi, macaesa­mi­ricaya eta visamure eta vipisira. Tásiha, nácani tipicanahi, napicahi taicha vahi nácasi­ña­vahini eta máemuna­si­ra­vacahi ema Viya. \p \v 19 Víti vémunacahi ema Viya taicha ema mativahi témuna­cahavi. \v 20 Te narari­hipuca ena nacahehi: “Viti vémunaca ema Viya”; téhese­rapuca nacati­chaichucha ena nachamuriana, éna tépiya­hi­ra­hianahi. Taicha náimaha­né­nipuca ena nachamuriana, váhisera náemuna­cahini, ene tacahehi eta namaemu­na­sirahi ema Viya máimaha­si­quenehi. \v 21 Eta juca eta mavanai­ripihi viyehe ema Viya: “Émunacanu nuti yátupi­quenehi Viya; émuna­cavare ena echamuriana”. \c 5 \s1 Virataha vínajica eta tamauriqueneana \p \v 1-2 Yátupihi eta macachi­chai­ra­havipa ema Viya vimutu viti visuapanahi ema Jesús eta émairahi ema Cristo. Tásiha, vémuna­carine ema ticachi­cha­havihi. Tásiha, te vémunaca ema Viya, téhepa visuapa eta mavanai­ripiana, titupa­ra­cahavi tacuti­yareichu eta vémuna­siraya namutu ena vichamuriana, taicha machicha­na­vea­na­hivare éna, vipara­pe­na­veanahi te mavahuana ema Viya. \v 3 Étavene eta vémuna­sirahi ema Viya, visuapaya eta mavanai­ripiana. Taicha vahi táyacu­ji­ca­rehini eta visuapiraya eta mavanai­ripiana. \v 4 Tásiha, viti machicha­naveana ema Viya viratahaya vínajica eta tamauri­queneana eta vítare­siraya. Taicha tímica­ta­ca­ha­viripa ema Jesús táichavenehi eta vicasi­ñairahi eta mayehe. \v 5 Víti visuapahi eta yátupirahi Machicha ema Viya ema Jesús. Tásiha, viti véhicanahi éma, vicarichuhi víti virataha vínajica eta tamauri­que­neanahi eta vítaresira. \s1 Ema Jesucristo, Manerejiruhi ema Maiya \p \v 6-8 Te títecapa ema Jesucristo, tímere­cavapa te juca apaquehe, une eta macaica­cha­siyahi. Éneri­chuvare eta máitine máepusairuhi eta máepenirahi te crusu. Tásiha, te vímatie­queneha eta macaica­cha­sirahi te une, étapa eta máepusai­sirahi eta máitine, témecha­ha­viripa eta manere­ji­ruichuhi ema Maiya. Eta une étapa eta máitine témecha­havipa ema Jesús eta émaira­quenehi Cristo. Ema Espíritu Santo, émapa títáme­ta­cahavi. Taicha ema Espíritu Santo yátupihi eta mameta­rapiana. Eta une, eta máitine, émapa ema Espíritu Santo, eta juca mapanaquene témecha­ha­viripa. Ticuti­cacahi eta tacaye­ma­queneana. \v 9 Tacutihi eta masuapa­careva ema mácani achane tiuri. Tiápaju­ca­vasera tasuapa­ca­re­vapana eta mameta­rapiana ema Viya mayehe ema Machicha. Ánipa macahe: “Émara nuchicha, némuna­ruquene ema maca”. \v 10 Tásiha, te vicasiña ema Machicha ema Viya, visuapava vicasiñava te visamure eta yátupirahi eta mameta­sirahi ema Viya. Ena apamuriana vahi nasuapahini ema Viya, náimicu­tichapa máepiya­hi­ra­hihíni ema Viya, taicha vahi nasuapahini eta mameta­ra­pianahi mayehe ema Machicha. \v 11 Étari­chuvare eta juca eta mameta­sirahi ema Viya, eta máijara­si­ra­ha­viripa eta vítare­si­rayare máichecua­ra­qui­rénapa. Ema Machicha ema Viya, éma téchahi eta vítaresira. \v 12 Ena ticasi­ña­nayare éma, títare­ca­nayare. Énasera nácani vahi ticasi­ñanahi ema Machicha ema Viya, vahi títare­ca­naimahi. \s1 Eta vítaresirayare máichecuaraquireyare \p \v 13 Tiuri, némuna­ca­sareana, nuvaraha échayare eta ítare­si­rayare máichecua­ra­qui­rénapa, taicha ecasiñahi ema Machicha ema Viya. Eta tacahehi eta nucaju­rei­rahehi. \p \v 14 Tásiha, tájina táeñama­va­ca­rehini eta viyasea­ruanahi ema Viya, taicha véchahi víti eta masami­ra­havihi, taicha eta viyasea­rapiana tásiha­que­neanahi eta vímatie­que­ne­hairahi eta mavara­ha­quenehi ema Viya. \v 15 Tásiha, véchahi eta máijara­si­ra­haviya tamutu eta viyasearuana, taicha véchahi eta tasama­ca­revahi eta viyasea­ra­pianahi eta mayehe. \p \v 16-17 Tamutu eta tamauri­queneana náichahi ena achaneana, ema Viya máimija­rechahi “pecatuana”. Jararihi eta pecatuana tíñehipana mayucha­ti­ca­vaneya ema Viya eta vítaresira táicha. Jarari­hivare eta apana pecatuana váhirichu tíñehicha. Te marari­hipuca ema mácani vichamuri ticape­ca­tu­rarahi, eta váhirichu tíñehicha eta máepeniraina; te ímahapuca eta macape­ca­tu­rairahi, éti eyaseuchaya éma, mayehe ema Viya. Tásiha, ema Viya máijara­cayare eta máitare­si­ra­ya­rechaha ema ticape­ca­tu­rarahi. Téhesera marari­hipuca ema mácani ticape­ca­tu­rarahi eta tíñehipana mayucha­ti­ca­vaneya ema Viya eta máitaresira, vahi nuvanecahe eta eyaseu­chahini ema maca achane ticape­ca­tu­rarahi. \p \v 18 Vecha eta vahi vímisia­pa­vaimahi tayehe eta vicape­ca­tu­rairana viti machicha­na­veanahi ema Viya. Taicha ema Machicha ema Viya tijanea­ca­havihi vimutu víti. Vahi márata­haimahi ticaete­mahavi ema Váinaraji. \p \v 19 Taicha véchahi eta macachi­chai­ra­havihi ema Viya. Váhisera vámutu. Nararihihi ena apamuriana achaneana machane­ranahi ema Váinaraji. \p \v 20 Vítisera véchahi eta máitesirahi eta te juca apaquehe ema Machicha ema Viya. Éma tímitu­pa­na­havihi. Émavenehi témese­ni­ca­havihi mayehe ema Maiya ema yátupi­quenehi Viya. Máichavene ema Machicha Jesucristo, viávahá­caripa víti ema yátupi­quenehi Viya. Émara ema macari­chu­quenehi yátupi­quenehi Viya. Éma, tíjara­ca­haviya eta vítare­siraya máichecua­ra­qui­rénapa. \p \v 21 Nuchicha­naveana, vahi ecuca­si­ñaraji; vahi ecucuti ena achaneana ticasi­ña­rajiana eta achane­mirana. \p Tamutupa eta juca néchaji­ri­ru­vanahi ­ eyehe.