\id 1PE - Iatmul NT [ian] -Papua New Guinea 1975 (DBL 2014) \h 1 Pita \toc1 Pita pɨlɨwukna kɨta wan pas \toc2 1 Pita \toc3 1Pit \mt1 1 PITA \mt2 PITA PƗLƗWUKNA TATA LƗGA PAS \c 1 \p \v 1 Wun Pita wun. Wunayɨ lavu nyingamba pɨlɨwuka. Wun Jisas Kraistna njɨvwa kwutɨga nyan wun. Ngwuk Godna nɨmba ngwuk. Ngwuk kat kan pas wun pɨlɨwutɨgowun. Ngwuk tɨngwa ngepma kwagalalaa ngwpma ngwpma yilaa yetɨlɨga nɨmba ngwuk. Ngwuk Pontas, galesia, Kapadosia, Esia, Bitinia walɨnja ngepma ngepmamba yetɨlɨgangwuk. \v 2 God ndɨna yelavɨk vapmba yelavɨtaa ngwuk kat ndɨna mbaapmamba taagandɨ. Godnana waagan ngwuk kat kupi maawupmba kwindangat taagandɨ. Ngwuk Jisas Kraist waa nyaangɨt wukngwangat taagandɨ. Jisas Kraistna yelogwenmba ngwutna kavle vak kat sɨlɨmbwindangat taagandɨ. God nɨn kat miwa yiga lɨnda vak aywaa vɨga lɨngwangat walaa wowun. God klangwangat wowun. \s1 NYINANGWUTNAT WULEILAA APMA WENGA KALIGANƗN \p \v 3 Nɨna njambwi nyan Jisas Kraistna nyaek God ndɨ kat sɨvu kɨgiyanɨn. Nɨn kat miwa yilaa wandɨ maa Jisas Kraist ngega yandɨ. Kiyalaa lɨndɨ maa God ndɨ kat wandɨ, wasagla laatndɨ. Laatnda vak vla nɨno kiyalaa ngɨni wupma laakiyanɨn waa yelavɨtɨganɨn. Apma vatna. Ngɨni laatneya apma vak kat yelavɨka apma vat yetɨgiyanɨn. \v 4 Yelavɨka lɨga God ndɨna nɨmba katkwindeya apma nda klavat nɨno yelavɨka tɨganɨn. Wan kwindeya nda nyinangwupmba yisoga taagandɨ, tɨgandɨ. Nyinangwupmba lɨga ana kavle yigiyandɨ. Kwo lɨgiyandɨ. \v 5 Wan taagandɨ, tɨga nda ngwutna nda lɨga. God kat maawupmba yelavɨka kwutaa lɨgangwuk. Ngi kat tɨga ndɨna kwondumba ngwuk kat vɨga lɨgandɨ. Ngwuk ana kavle yigiyangwuk. Apma vat tɨgiyangwuk. Ngɨni yaiga nandinya kat God nɨn kat kwunatndeya vak kat kawiga lɨgangwuk. \p \v 6 Ngɨni klangweya vak kat yelavɨtaa solat sɨga alɨ ngwula. Mbambala nima sakwat kavle vatna yalɨga ngwuk kat. Ke vaakngwa. Ngɨni yaiga apma vak kat mina yelavɨka alɨ ngwula. \v 7 Kavle vat ngwuk kat yandɨ maa vɨlaa waigandi. God kat yelavɨka maawupmba kwutaa lɨnja vat kwagala kiyandɨ? O. Ana kwagala kiyandi waa waigandi. Gol walɨnja kapa wupma lɨgandɨ. Gol klalaa yamba taagandi. Taagandi, ndɨna kavle nda ngɨlɨndɨ, apma nda mɨna tɨgiyandɨ. Gol ngɨni ngɨlɨgiyandɨ. God maawupmba yelavɨka kwuta lɨngwa vak ngɨni ana ngɨlɨgiyandɨ. God kat yelavɨka maawupmba kwutaa lɨngwa vak gol kat kwulatɨgandɨ. Kavle vat yandɨ, God kat kwagala lapman yingweyan ngɨni yaiga nandinya Jisas Kraist ngega yaiga nandinya god ngwuk kat vɨlaa ngwutna sɨ kwutaawaga katsoga wigandɨ. Ndi apma nɨmba ndi waa ngwuk kat waigandɨ. \v 8-9 Ngwuk God kat woviyaguga tɨga nɨmba ngwuk. Ndɨna mbangɨ mɨndama ana yɨngwuk. Vɨlapman tɨga ndɨ kat woviyaguga lɨkangwuk. Ndɨ kat vɨlapman maawupmba yelavɨka kwutaa tɨgangwuk. Kɨta nda vɨga lɨgangwuk. God kat maawupmbayelavɨka kwutaa lɨngwuk maa ngwuk kat maawut kwunatɨnda vak vɨga lɨgangwuk. Vɨlaa nɨmamba solat sɨga tɨgangwuk. Solat sɨlɨngwa vat kwundimba nat nɨmba kat ana alɨsɨga mbutɨgangwuk. \p \v 10 Tamba la profet God ngɨni ngwula maawut kwunatndeya vak kat lavu nyingamba tamba pɨlɨwutndi. Wan vatnana angwa vak kat kwaka lɨga pɨlɨwutndi. \v 11 Kraist kwiya waagan ndina maawupmba wuleindɨ maa Kraist kat yaigakavle vak kat pɨlɨwutndi. Kavle vat yandɨ, wan vak kat kwulataa njambwi nyanat tɨgiyandɨ waa tamba pɨlɨwutndi. Kraist nɨn kat kwunapmat tɨnda vak aywaa ana vɨga lɨndi. Anda njɨmbla nɨna maawut kwunakiyandɨ waa wagala lɨndi. Anda vapmba nɨn kat kwunakiyandɨ waa wagala lɨndi. Wan tamba pɨlɨwutnja vak mbambala kak kiyandɨ, vɨnɨn. \v 12 Kan tamba la profet God ndi kat yindeya vak kat ana pɨlɨwutndi. God ngwuk kat yindeya vak kat tamba pɨlɨwutndi. God ndi kat mbutnda nyaangɨt ana kak kiyaigandɨ. Tɨlɨna njɨmbla kan nyaangɨt pɨlɨwutɨna nyaangɨt ana kak kiyaigandɨ. Ana vɨgiyanɨn maa maawupmba yelavɨtɨndi. Tamba pɨlɨwutɨnja nyaangɨt mbambala wuka lɨgangwuk. God wandɨ maa Godna waagan nyinangwupmba lɨga ngega yalaa nat nɨmbana maawupmba ngwandɨndɨ maa ndi ngwuk kat wupma wan apma nyaangɨt mbutɨndi. Wan nyaangɨtnana angwa nat ensel ndino vɨvat yelavɨka tɨgandi. Ana vɨga lɨgandi. \s1 APMA VAPMBA YETƗ NGWULA \p \v 13 Ngwuk apma vat savagu vapmba yelavɨka yetɨ ngwula. Kavle vak kat kai waa yetɨ ngwula. Jisas Kraist ngega yaiga nandinya klangweya nda kat mɨna yelavɨka yetɨ ngwula. Nat nda kat ke yelvaɨka yetɨngwa. \v 14 Godna kwundi wuka yigumba alɨ ngwula. Tamba Godna nyaangɨt wutapman yetɨngwa vapmba mbambala wupma ke yetɨngwa. \v 15 Tamgana vak kwakalalaa apma vat mɨna yetɨ ngwula. God ndɨ ngwuk kat yagwa waa nyana. Ndɨ apma vat mɨna yetɨlɨgandɨ. Kavle vat ana yetɨlɨgandɨ. Yetɨnda vla ngwulo wupma apma vat mɨna yetɨ ngwula. \v 16 God wandɨ, tamba la nɨmba ndi pɨlɨwutndi. God wandɨ. Apma vat yetuwa vla ngwulo wupma yetɨ ngwula waa wandɨ waa tamba pɨlɨwutndi. \s1 GOD NƗN KAT KWUNAPMAK NƗMA WENGA VLA NƗN KAT KWINDƗ \p \v 17 Ngwuk God kat wagalangweya njɨmbla nɨna nyaekna waa ndɨ kat walɨgangwuk. Ndɨ nɨn kat vɨga sɨmblan ana sɨga nagulɨgandɨ. Kwutɨna njɨvwa vɨlaa sɨga nagulɨgandɨ. Ngi kat tɨga kan kɨpmamba lɨnan God nɨn kwukiyanɨn. \v 18 Tamba yetɨngwa kavle vat ngwula ngwaak walangamba klalaa yetɨngwa kavle vatna. Ngwuk kat tɨga God nɨma wenga kwindɨ maa wan kavle vat tamba ngɨlɨndɨ. Tamba vɨga lɨgangwuk. God kɨiya wenga sanya kwanda vla ana lɨgandɨ. Wan kɨpmana nda ngɨlɨgiyandɨ. Ndɨ apma wenga kwinda. kwinda wenga ana ngɨlɨgiyandɨ. \v 19 Kwinda wenga kɨngiyan. Kraist nɨn kat tɨga kiyandɨ. Ndɨ Kraist mbangɨ lumwin tapman tɨga God kat kwinja sip sip vla lɨndɨ. Ndɨ kiyalaa ndɨna yelogwen ngwuk kat kwunatndɨ. \v 20 Kan kɨpma God kwutapman tɨga Kraist kat wandɨ. Ngɨni yiga ndi kat tɨga kiyaigamɨn waa wandɨ. mbambala God nɨn kat kwunapmak tɨnda vak tamba kak kiyandɨ. Mbambala nɨn kat tɨga yandɨ, ak ndɨ kat vɨlɨganɨn. \v 21 Kraist ya vak kat wutaa God kat maawupmba yelavɨka kwutaa lɨngwuk. God wandɨ maa Kraist kiyalaa lɨga vasagla laatdɨ. Vasagla laataa njambwi nyanat tɨndɨ. Laatndavak vɨlaa God nɨn kat wupma yigiyandɨ waa yelavɨka lɨgangwuk. \s1 NGWULA KƗTA MBAAPMA NƗMBA KAT NƗMA MAAWUT YELAVƗKA ALƗ NGWULA \p \v 22 Wan apma nyaangɨt wuka lɨga apma maawut klalaa apma vapmba yelavɨka yetɨlɨgangwuk. Yetɨga lɨga ngwula kɨta mbaapma nɨmba kat nɨma maawut ndi kat yelavɨka yetɨ ngwula. Ndi kat nɨma maawut yelavɨka tɨganɨn waa woseka ke wangwa. Ndi kat yelavɨka yetɨ ngwula. \v 23 Godna nyaangɨt njɨmbla njɨmbla tɨgiyandɨ. Ana ngɨlɨgiyandɨ. Wan Godna nyaangɨt wutaa tambana kavle vat kwagalalaa mandɨp kupi nyangu vla lɨngwuk. Kupi vat kwinda nyaangɨt njɨmbla njɨmbla tɨgiya nyaangɨtna. Kɨpmana nda aywaa ngɨlɨndeya vla ana ngɨlɨgiyandɨ. \v 24-25 Wan nyaangɨt kat tambala nɨmba ndino lavu nyingamba pɨlɨwutndi. \li1 Ndinyangu avla watɨga yuwi vla tɨgandi. Kɨpmamba \li1 lɨga ndinai kwukwa njɨvwa mwe vla tɨgandɨ. Tɨga \li1 lɨga yuwi kiyandɨ, mwe kiyalaa ndaigandɨ. \li1 Njambwi nyana nyaangɨt wupma ana lɨgandɨ. Wan \li1 nyaangɨt njɨmbla njɨmbla tɨgiya nyaangɨtna. \p waa tamba pɨlɨwutndi. \c 2 \s1 NGWUK GODNA NƗMBA NGWUK \p \v 1 Ngwuk kavle vak kwagala ngwula. Woseka ke wangwa. Mandɨp mandɨp nyaangɨt ngambunja vak ke kwukngwa. Nɨma sakwat kwanda kwanda lɨga nyan kat kai wanja vak ngwuk ke kwukngwa. Njɨka walɨnja vak ngwuk ke kwukngwa. \v 2 Mat nyangu mwunya ngu kɨvak yelavɨka tɨgandi. yelavɨka tɨnja vla God waa nyaangɨt wupmat ngwutno wupma yelavɨka alɨ ngwula. Wan nyaangɨt wuka apma maawut yelavɨka apma vat tɨgiyangwuk. \v 3 Ndɨna nyaangɨt kɨlɨnja apma nda vla lɨgandɨ. Tamba la nɨmba ndino pɨlɨwutndi. “Njambwi nya nɨn kat yilɨnda apma vat kalalaa kɨngwuk” waa lavu nyingamba pɨlɨwutndi. \p \v 4 Njambwi nyan Jisasat yagwa ngwula. Ngwuk kat tagula vak tɨgiya maawut kwigiya nyana. Ndɨ tagula vat tɨga gambak vla lɨgandɨ. Ngay kwutaa nɨmba kan kambak kat vɨlaa kan kavle kambakna waa yaagindi. God wupma ana yindɨ. Wan kambak vɨlaa apma nglei kambakna waa wandɨ God. \v 5 Ngwulo apma vat tɨga akbak vla lɨgangwuk. God kat yangwuk maa ngwuk kat kwutaa Godnana waagan tɨgiyaa ngay ngwutno ngwuk kat god kwagiyandɨ. Tamba God kat kwunapmat ta nɨmbana nyaangɨt god wutɨndɨ. Ngwutno wan God kwutnda ngay wuleilaa Jisas Kraistna sɨ waga God kat mbukngweya nyaangɨt ndɨ wukiyandɨ. \v 6 God waa nyaangɨt wutaa tamba la nɨmba ndino kan kambak kat lavu nyingamba pɨlɨwutndi. \li1 God wandɨ. Apma nglei kambak kalalaa ngay kwupmak \li1 taagawun. Wan kambak kalalaa way ngemba lɨga \li1 kwaalɨk vla tɨndangat taagawun. Kwutuwa ngay \li1 Saion waa Juda walɨnja nɨmbana nɨndɨmba kwutuwa \li1 ngaya. Kɨta nyan wan kambak kat vɨlaa ndɨna \li1 kwupmba yigiyowun wandeyan ngɨni ndɨ ana wup \li1 yigiyandɨ. \p waa pɨlɨwutndi. \v 7 Tamba pɨlɨwutnja kambak apma kambakna. Wan kambak vla lɨga nyan kat maawupmba yelavɨka kwutaa lɨngweyan apma vat tɨgiyangwuk. Ndɨ kat kaiwaiga nɨmba ndi kavle yigiyandi. Ndi kat tamba lavu nyingamba pɨlɨwutndi. \li1 Kambapmba ngay kwutaa nɨmba wan kambak kat vɨlaa \li1 kavle kambakna ana kalalaa yaagindi. Kavle kambak \li1 ana ndɨ. Apma kambakna. Ndi kavle vak yelavɨka \li1 tɨnjan kat tɨga ndi klalaa yaagindi. Yaaginja \li1 kambak nat kambak kat aywaa kwulatɨgandɨ. \p waa pɨlɨwutndi. \v 8 Nat tamba la nyan an kambak kat ndɨno lavu nyingamba wupma pɨlɨwutndɨ. \li1 Nat nɨmba mamba viyalaa ndaigandi. \p waa pɨlɨwutndɨ. Kambak mamba viyandɨ, ndaigandi waa pɨlɨwuta nɨmba ndi. Ngi kat tɨga kavle yindi. Ndi God waa nyaangɨt wupmak kat kaiwala kavle yindi. Ndi God waa nyaangɨt wupmak kat kai wala kavle yindi. Kavle vak yilɨnja vak tamba God vɨga lɨndɨ. \v 9 Ngwuk wupma ana lɨgangwuk. Ngwuk God yagwa waa nɨmba ngwuk. Ngwuk apma vat yiga yetɨlɨga mbaapma nɨmba ngwuk. Ngwuk Godna nɨmba ngwuk. Tamba kulun waa kavamba yetɨngwuk. God ngwuk kat yagwa ngwula waa wandɨ. Ngwuk kat yiwa apma vat yiga nat nɨmba kat ambuk ngwula waa wandɨ God. \v 10 Ngwuk tamba Godna nɨmba ana ngwuk. Mbambala tamba godna nɨmba ngwuk. Tamba God ndinyangu kat miwa yiga lɨnda vat ngwuk ana vɨga lɨngwuk. Mbambala tamba vɨga lɨgangwuk. \s1 NƗN GODNA NJƗVWA KWUTƗGA NƗMBA NƗN \p \v 11 Wuna alɨ nɨmba ngwuk. Kan kɨpma ngwutna ngepma ana ndɨ. Ngwuk kapma ngepma nɨmba ngwuk. Kan kɨpmamba yetɨngwa njɨmbla ngwula mbangɨ waiga vak kat ke wukngwa. Ngwula mbangɨmba lɨga vatno ngwula maawupmba lɨga vatno mandɨp mandɨp nda mbɨk. Awat sowat walealɨgambɨt. Ngwula mbangɨ kat mɨna yelavɨkngweyan ngwula maawut kavle yigiyandɨ. \v 12 God kat kai wala nɨmbanana tɨngwa njɨmbla apma mɨna yelavɨka yetɨ ngwula. Wupma yingweyan ngwuk kat vɨlaa kavle vat yiga yetɨga nɨmba ndi waa ana waigandi. Ngɨni God ngega yaiga nandinya yetɨngwa apma vak kat yelavɨtaa Godna sɨ kwutaa katsogiyandi. \v 13 Kan kɨpmana njambwi nɨmbana nyaangɨt ngwulo awuk ngwula. Nɨna njambwi nyan god ndɨno wupma yinangat wandɨ. Nɨna kɨpmana njambwi kingna nyaangɨt awuk ngwula. \v 14 Ndɨna kwupmba njambwi nɨmbana nyaangɨtno awuk ngwula. Kɨpmana njambwi King wandɨ maa ndino tɨgandi. Kavle nɨmba kat viyavat apma nɨmbana sɨ kwutaa katsovat tɨgandi. \v 15 God wupma yinangat nɨn kat wandɨ. Wupma yingweyan ngwuk kat kavle nyaangɨt ngambuga njɨka walɨga nɨmba ndi ana nyaangɨt waigandi. Apma vat yiga yetɨngwa vak vɨlaa ndi nyaangɨt ana waigandi. \v 16 Njaambiya ngwuk kat ana vɨga lɨgandɨ. Njambiya lapman tɨga kavle vat yiga yetɨgiyanɨn waa ke yelavɨkngwa. Nat vak wagalalaa Godna njɨvwa mɨna akwuk ngwula. \v 17 Nat nɨmba kat ke kwusɨsɨlɨga njɨka wangwa. Ngwula kɨta mbaapma nɨmba kat nɨma maawut yelavɨka alɨ ngwula. God waa nyaangɨt awuk ngwula. Nɨna kɨpmana njambwi kingna nyaangɨt awuk ngwula. \s1 KRAISTNA MBANGƗ KANGƗT YINDA VAK VLA NƗNA MBANGƗ KANGƗT WUPMA YIGIYANDƗ \p \v 18 Ngwuk njɨvwa kwutɨga nɨmba ngwula njambwi nyan ngwuk kat vɨga lɨga nyana kwundi awuk ngwula. Ndɨ kat kai waa ke wangwa. Apma vat tɨga nyana kwundi kavle vat tɨga nyana kwundio ndɨno awuk ngwula. \v 19 Apma vat yilɨngwuk, ngwuk kat viyanjeyan nɨmamba ke yelavɨkngwa. Ndi kat awat walea lapman yingwangat ngwuk kat God wandɨ. Ndi kat ana walea lɨgiyanɨn. God kai wandɨ waa yelavɨka yetɨngweyan God ngwuk kat apma wenga kwigiyandɨ. \v 20 Kavle vat yilɨngwuk, ngwuk kat viyanjeyan apma wenga ana klaigangwuk. Apma vat yilɨngwuk, ngwuk kat kwo viyanjeyan apma wenga klaigangwuk Godnanamba. \v 21 Wupma yilɨngwangat God ngwuk kat ndɨna mbaapmamba taagandɨ. Kraist ndɨno ndɨ kat kwo viyandi. Vak yiga lɨndɨ, ana viyandi. Ndɨno yinda vla ngwutno yigiyangwuk. \v 22 Ndɨ kavle vat ana yilɨndɨ. Apma vat mɨna yiga yetɨndɨ. Woseka ana walɨndɨ. \v 23 Ndɨ kat njɨka wandi maa awat ndi kat ana njɨtɨndɨ. Ndɨ kat viyandi maa ngɨni awat ngwuk kat viyaigowun waa ana wandɨ. God wun kat yilinja kavle vak kat vɨlaasavagu vapmba sɨga nagugalɨga ndi kat siɨgiyandɨ waa yelavɨka tɨndɨ. \v 24 Kraist nɨna kavle vak klalaa diwai krosmba kaalandi, kiyandɨ. Kiyandɨ, nɨn kat vɨga lɨnda kavle vat ngɨlɨndɨ, apma vapmba yiga yetɨgiyanɨn. Ndɨ kat viyaga sɨndi maa ndɨ nɨn kat kwunatndɨ. \v 25 Nɨn tamba yambɨ sɨlɨwota sip sip vla lɨnɨn. Mbambala sip sip yɨga lan nyan kat lungwamataa yanɨn. Ndɨ nɨna maawut kat kwunaka nɨn kat vɨga lɨndɨ maa apma vat tɨgiyanɨn. \c 3 \s1 NDU TAAGWANA NYAANGƗT \p \v 1 Ngwut taagwa ngwula lana kwupmba lɨga ndɨna kwundi wuka alɨ ngwula. Ngwutna lan Godna nyaangɨt wupmak kat kai wandeyan apma vat yetɨngwa vak kat vɨlaa mandɨp maawupmba yelavɨka God waa nyaangɨt wukiyandɨ. God waa nyaangɨt awuk waa wangwa nyaangɨt ana wukiyandɨ. Apma vat yetɨngwa vak vɨlaa wukiyandɨ. \v 2 Wuna taagwa apma vat yetɨga wuna kwundi wuka lɨgalɨ. God waa nyaangɨt wukiyowun waa waigandɨ. \v 3 Nɨma njɨvwa kwuka mbangɨ yelagaga yetɨngwangat kai wowun. Ngwula mbangɨ yelagavat apma waavwi ke kwusongwa. Ngwula nambuna nɨmbɨ nɨma njɨvwa kwuka ke yelagangwa. Nɨma njɨvwa kwuka nyo tamba ke ngwula mbangɨ yelagangwa. \v 4 Ngwula maawut apma vat tɨndeyan ngwula mbangɨ kat ana nagigiyandi. Ngwula mbangɨmba yelagangweyan nda avɨt taagwa yingweyan anda vapmba ngɨni mbangɨ yelagagiyangwuk. Ngwula maawut apma vat tɨndeyan avɨt taagwa tɨngweyan wan vak ana ngɨlɨgiyandɨ. Njɨka walapman apma maawut yelavɨka apma vapmba yetɨngweyan God ngwuk kat vɨlaa woviyaguga lɨgiyandɨ. Apma vat tɨga maawut apma yelaga nda vla tɨgandɨ. \v 5 Tamba la taagwa God kat yelavɨka ta ndi taagwa ndino wupma yindi. Ndina apma maawut ndina yelaga nda vla tɨndɨ. Ndi ndina lana kwundi wuka ndina kwupmba tɨndi. \v 6 Ebrahamna taagwa Sara lɨlo wupma tɨlɨ. Lɨ Ebrahamna kwundi wuka ndɨ kat njambwi nyana waa walɨ. Nɨma maawut yelavɨt tapman tɨga Sala yeta vla apma vat yetɨngweyan ngwuk lɨla nyangu vla tɨgiyangwuk. \v 7 Ngwut ndu ngwula taagwa kat yelavɨk ngwula. Ndi nɨma avo tɨga vla ana lɨgandi. Ngi kat tɨga ndi kat nɨma maawut yelavɨka ndi kat kwunak ngwula. Ndina sɨ ke tasandaga. God kwiya njɨmbala njɨmbla tɨgnweya apma vat ngwuk kapma ana klaigangwuk. Ngwutna taagwa ndino klaigandi. Ndina sɨ tasanda lapman yingweyan God kat wagalangweya nyaangɨt wukiyandɨ. \s1 KƗTA MAAWUPMBA YELAVƗKA YETƗ NGWULA \p \v 8 Ngɨni ngwuk kat pɨlɨwututuwa nyaangɨt kɨngiyan ndɨ. Kɨta maawupmba yelavɨka yetɨ ngwula. Ngwuk kɨta mbaapma nɨmba ngwuk. Ngi kat tɨga awat sowat nɨma maawupmba yelavɨka alɨ ngwula. Awat sowat apma vat ay ngwula. Nat nyana sɨ viyesandaalaa avla ngwutna sɨ ke katsoga ngambungwa. \v 9 Kɨta nyan ngwuk kat kavle vat yindeyan awat ndɨ kat kavle vat ke yingwa. Ngwuk kat kavle nyaangɨt ngambundeyan awat ndɨ kat kavle nyaangɨt ke ngambungwa. Ndɨ kat apma vat ay ngwula. God nɨn kat yilɨnda vat apma vatna yilɨnda. Kavle vat ana ndɨ yilɨnda. God ngwuk kat yagwa ngwula waa walaa ngwuk kat apma vat yigiyowun waa wandɨ. \v 10 Tamba la nyan God waa nyaangɨt wutaa ndɨno lavu nyingamba pɨlɨwutndɨ. \li1 Kan kɨpmamba tɨga kɨta nyan apma vat solat sɨvat \li1 wandeyan ndɨ kavle nyaangɨt kwagalalaa woseka \li1 walɨnja vak kwagalagiyandɨ. \v 11 Kavle vat \li1 kwagalalaa apma njɨvwa mɨna kwukiyandɨ. Kwondu \li1 mbundɨ yetɨnja vat kwagalalaa apma vat kwo \li1 yetɨgiyandɨ. \v 12 Njambwi nyan God apma vat yetɨga \li1 nɨmba kat vɨga lɨgandɨ. Vɨga lɨga ndɨ kat \li1 wagalanjeya nyaangɨt ndɨ wuka lɨgandɨ. Kavle vat \li1 yetɨga nɨmba kat God kai walɨgandɨ. \p waa tamba pɨlɨwutndɨ. \s1 APMA VAT YINƗN MAA NƗN KAT SƗGA VIYANJEYAN NDƗNA MALA \p \v 13 Apma vat mɨna yiga yetɨngweyan nɨma sakwat nɨmba ana ngwuk kat sɨga viyaigandi. \v 14 Apma vat yetɨngwuk, kɨta nyan ngwuk kat sɨga viyandeyan ke yelavɨkngwa. Apma vatna. Nat nɨmba kat ke vaaka lɨngwa. Nɨn kat sɨga viyaigandi waa ke yelavɨkngwa. \v 15 Kraist kat mɨna maawupmba yelavɨka alɨ ngwula. Ngwuk kat vɨga lɨgiyandɨ. Kraist nɨna njambwi nyan vla lɨgandɨ waa awa ngwula. God ngɨni nɨn kat apma vat yigiyandɨ waa yelavɨkngwa vak kat kavle nyan ngwuk kat wagalandeyan ndɨ kat ambuk ngwula. \v 16 Ndɨ kat ke nɨmamba njɨka waa kavle vapmba ke yelavɨka yetɨngwa. Nɨn kavle vak ana yinɨn waa yelavɨkngwuk maa kavle nɨmba vɨlaa ndi Jisas Kraistna mbaapmamba lɨga kavle vak yilɨga nɨmba ndi waa njɨtnjeyan ngɨni njɨtnja nyaangɨk kat yelavɨtaa wup yigiyandi. \v 17 God nɨmba vɨlaa ngwuk kat sɨga viyanjeyan apma vatna. Kavle vat yiga yetɨngwa vak kat vɨlaa ngwuk kat sɨga viyanjeyan wan kavle vatna. \s1 NƗNA KAVLE VAT SƗLƗMBWIVAT KRAIST KIYANDƗ \p \v 18 Kraist ngwuk kat tɨga kiyandɨ. Ngwutna kavle vak kat sɨlɨmbwivak kɨta njambɨ kiyandɨ. Ngwukkat kwutaa Godnanala kɨta tɨngwangat ngwuk kat Jisas wundumbuyindɨ. Ndɨ ndɨna mbangɨmba tɨga kiyandɨ. Ndɨna mbangɨ mɨna kiyandɨ. God ndɨna wundumbu kat njɨvwa kwindɨ. \v 19 Kwindɨ maa ndɨna wundumbu tamba kiyala kalabusmba la nɨmba kat yiga wan apma nyaangɨt mbutɨndɨ. \v 20 Wan kiya nɨmba Noa la njɨmblamba ta kiya nɨmba ndi. Noa nɨma njaambɨt kwukna njɨmblamba ta kiya nɨmba ndi. Ndi tamba God waa nyaangɨt ana wuka lɨndi. God ndi kat asɨk ana sɨndɨ. Ndi mandɨp maawut anagandi yelavɨkiyaa waa yelavɨka kawiga tɨndɨ. Noa wan njaambɨt kwutndɨ maa sɨla kuvuk nɨmba wuleilaa lɨndi. Nat nɨmba aywaa ngumba kɨgiyatndi. \v 21 Wan njaambɨt Noa kwutndɨ maa ngumba wiyala wokendɨ. Wokendɨ, wan njaambɨtmba wuleilaa la nɨmba ana kavle yindi. Kwo lɨndi. Mbambala ngwuk kat yagunja ngu tamba la ngu vla lɨgandɨ. Ngu yagulaa kwo lɨnja vla kwo lɨgangwuk. Mbangɨna kɨsɨk njangivak ngu ana yagu lɨgangwuk. Ngɨni God wuna maawut kat kwunatndɨ maa yetɨgiyowun God kat walaa ngu yagu lɨgangwuk. Jisas Kraist kiyalaa lɨga laatnda vla ngwuk ngu yagulaa wupma laataa apma vat yiga yetɨlɨgangwuk. \v 22 Jisas Kraist nyinangwut wokelaa Godnana yaagindan naangɨmba ndaa lɨgandɨ. Ndaa lɨga enselogwi nyinangwupmba lɨga bnjambwi nɨmba kat vɨga tɨgandɨ. \c 4 \s1 MANDƗP VAPMBA YETƗ NGWULA \p \v 1 Kraist kat sɨga viyandi, ndɨna mbangɨ kangɨt yindɨ. Yinda vla nɨno yigiyanɨn waa yelavɨk ngwula. Kan kɨpmana kavle vapmba yiga yetɨlapman yineyan nat nɨmba nɨna mbangɨ sɨga viyaigandi. Ngwuk kat sɨga viyandi maa nɨn apma vat yetɨlɨga nɨmba nɨn waa yelavɨka yetɨgiyangwuk. \v 2 Yiga lɨga kan kɨpmamba yetɨngwan Godnana yelavɨta vapmba yelavɨka yetɨ ngwula. Kan kɨpmana kavle vapmba ke yelavɨka yetɨngwa. \v 3 Tamba God kat kai wala nɨmba yiga yetɨnja vla yilɨngwuk. Mbambala wupma ke yetɨngwa. Ndi kavle vak yiga yetɨndi. Ndi sɨk yambɨsɨk kwuka yetɨndi. Ndi nɨma sakwat nɨma ngu kɨgɨnda kɨga kavle savle yetɨndi. Ndi kavle vapmba kavle waagan kat kwunaka yetɨndi. \v 4 Tak ndinogwinana yetɨngwa kavle vak kat kai wangwuk maa vɨlaa ngɨpalɨga ndalaa ngwuk kat njɨtɨgandi. \v 5 Ngwuk kat njɨtɨnja kavle vak kat God ndi kat ngɨni wagalalaa sɨgiyandɨ. Kiya nɨmba tɨga nɨmba kat yiga yetɨnja kavle vak kat God sɨga nagugiyandɨ. \v 6 Tak kiya nɨmba kat Kraist ndi yiga wan apma nyaangɨt ndi kat mbutɨndɨ. Ndi kɨpmamba kwo lɨga kiyandi. Ndu lagwa aywaa kavle vak yilaa kiyanja vak vla ndino kiyandi. Ndi mandɨp maawut yelavɨtaa God yeta apma vak vla yetɨnjangat wan apma nyaangɨt Kraist ndi kat mbutndɨ. \s1 GOD NGWUK KAT KWINDA NJƗVWA NJWULA AGWUT NGWULA \p \v 7 Kɨpma nyinangwut ngɨlɨgiya njɨmbla sɨvla ana lɨ. Tamba tambɨ kalɨgalɨ. Ngwuk yigumba vɨ ngwula. Tagula maawutmba yelavɨka yetɨ ngwula. Wupma yetɨngweyan God kat wagalangweya nyaangɨt God wukiyandɨ ngwula nyaangɨt. \v 8 Yiga yetɨngweya kɨta vat nɨma vatna. Kan vat kɨngwiyan. Nat nɨmba kat nɨma maawupmba yelavɨka yetɨ ngwula. Ndi kat nɨma maawupmba yelavɨka yetɨngweyan kavle vat yiga yetɨnjeya vak kat ana yelavɨkiyangwuk. \v 9 Nat nɨmba kat ngwula ngayat kiyalaa kɨga yagwega alɨ ngwula waa awa ngwula. Ndi kat kɨgɨnda kwivak kat kai waa ke waa. \v 10 God ngwuk kat kwinda mandɨp mandɨp njɨvwa wan njɨvwa nat nɨmba kat kwunapmak ndɨna kwondumba agwuk ngwula. \v 11 Nyaangɨt mbutɨga vat ngwula njsvwa kɨngiyan ndɨ waa God ngwuk kat wandeyan God waa nyaangɨt nat nɨmba kat awa ambuk ngwula ndi kat. Nat nɨmba kat kɨgɨnda kwilɨga vat ngwula njɨvwa kɨngiyan ndɨ waa God ngwuk kat wandeyan God ngwuk kat kwiya avamba nɨmba agwuk ngwula. Njɨvwa wupma kwutɨngweyan nat nɨmba ngwuk kat vɨlaa waigandi. Jisas Kraistna mbaapmamba tɨga nɨmba ndi apma njɨvwa kwuka lɨgandi. God ndi kat apma vat kwunatndɨ. God apma nyana waa waigandi. Wupma wanjeyan wovuna. Awa luwa ndɨ njambwi nyana. Ndɨ nɨma kwonduo lɨga nyana. Nɨma nyanat tɨnda vat ana ngɨlɨgiyandɨ. Njɨmbla njɨmbla tɨgiyandɨ. \s1 KRAIST KAT KAVLE VAT YINJA VLA NGWULO NGWUK KAT KWUPMA KAVLE VAT YIGIYANDI \p \v 12 Wuna alɨ nɨmba ngwuk. Nɨma kavle vat ngwuk kat yandɨ maa ke ngɨpali wangwa. Wan kavle vak nat nɨmba kat ana yalɨndɨ waa ke yelavɨkngwa. Nat nɨma sakwat nɨmba kat yalɨgandɨ. Wan kavle vat yandɨ maa maawupmba yelavɨka lɨngwa apma vat ke kwagalangwa. Kwutaa alɨ ngwula. \v 13 Kavle vat yandɨ, ngwuk solat sɨga yelavɨka alɨ ngwula. Nɨna njambwi nyan Kraist kat kavle vat yilɨnja vla nɨn kat yilɨgandi waa yelavɨka alɨ ngwula. Wupma yelavɨka tɨngweyan ngɨni njambwi nyanat tɨga ngega yandeya njɨmbla ngwuk kat apma vat yindɨ maa ngwuk solat sɨga tɨgiyangwuk. \v 14 Nat nɨmba ngwuk kat vɨlaa ngwuk Kraistna kavle nɨmba ngwuk waa njɨka wanjeyan ngwuk solat sɨga alɨ ngwula. Njɨka wanja vak wutaa Godna apma waagan nɨnamba tɨga nɨn kat apma vat kwindɨ waa yelavɨgiyangwuk. \v 15 Nat nɨmba kat sɨga viyaga, nat nɨmbana nda sikwuka, kavle vat yiga, mandɨp mandɨp kavle nyaangɨt ngambungwuk maa ngwuk kat sɨga viyanjeyan apma vat ana ndɨ. Kavle vatna yingwa. \v 16 Kraistna mbaapmamba tɨngwan nat nɨmba ngwuk kat sɨga viyanjeyan kavle vat ana ndɨ. Apma vatna yingwa. Ngwutna mbangɨ wup ke yingwa. God kat awa ngwula. Nɨn Kraistna nɨmba nɨn. Apma vatna nɨn kat yima waga God kat sɨvu agɨ ngwula. \p \v 17 Kavle vak yaiga njɨmbla mbambala. Godna nɨmba nɨn tak nɨn kat kavle vat yaigandɨ. Nɨn kat yalaa God waa apma nyaangɨt wupmak kat kai waa tɨga nɨmba kat nɨma kavle vatna yaiga. Kɨndi kavle nɨmba kavle nglei yigiyandi. \v 18 God waa nyaangɨt tamba pɨlɨwukna nyan ndɨno kupma pɨlɨwutndɨ. \li1 God apma nɨmba kat kavle vak yalandɨ walaa nɨma \li1 njɨvwa kwutɨnda. God kat kai waga kavle vat yiga \li1 yetɨlɨga nɨmba kat wupma ana waigandɨ. Kavle vat \li1 ndi kat yaigandɨ. \p waa tamba lavu nyingamba pɨlɨwutndɨ. \v 19 God wandɨ maa nɨmamba ngwuk kat sɨga viyanjeyan ke yelavɨkngwa. Apma vat mɨna yiga yetɨga God nɨn kat kwutndɨ. Nɨn kat kwunak kiyandɨ waa yelavɨka yetɨ ngwula. Ngwuk kat kwunakiyowun waa wandɨ God. Ndɨ woseka walɨga nyan ana ndɨ. Vak klagemba walɨga nyana. \c 5 \s1 GODNA SIP SIP VLA LƗGANGWUK \p \v 1 Wun samat nyaangɨt kɨki lɨga ngwutna njambwi nɨmba kat kwivat tɨgowun. Wuno Kraistna mbaapma nɨmbana njambwi nyan wun. Kraist kiyanda vak wuna mɨnimba vɨwun. Ngɨni Kraist ngega yalaa ndɨna mbaapma nɨmba kat kwindeya apma nda wuno klaigowun. \v 2 Ngwuk kat wowun. Vɨga tɨngwa nɨmba ndi sip sip vla lɨgandi. God wandɨ maa ngwuk sip sip vɨga lɨga nɨmba vla lɨgangwuk. Nat nyan ngwuk kat Godna sip sip kat vɨga alɨ ngwula waa wandeya vapmba mɨna ngwuk ke kwukngwa. Ngwutna maawupmba yelavɨka wan njɨvwa agwuk ngwula. Wupma yilɨngwangat God ngwuk kat woviyaguga ttɨgandɨ. Wenga klavat Godna sip sip kat vɨga lɨvat kwutɨngwa njɨvwa mɨna ke kwukngwa. Wan njɨvwa apma njɨvwa Godna njɨvwa kwo kwukiyowun waa maawupmba yelavɨtaa agwuk ngwula. \v 3 Vɨga lɨngwa nɨmba ndi nɨma vak ke yingwa ndi kat. Apma vat yetɨngweyan yetɨngwa vak kat vɨlaa ndino apma vat yetɨgiyandi. \v 4 Wupma yingweyan nɨna njambwi nyan ngega yalaa ngwutna sɨ kwutaa katsoga ngwuk kat apma wenga kwigiyandɨ. Kwindeya wenga njɨmbla njɨmbla tɨgiyandɨ. \s1 NAT NƗMBANA NYAANGƗT AWUK NGWULA \p \v 5 Ngwuk kwandɨ nyangu njambwi nɨmbana nyaangɨt awuk ngwula. Ngwuk aywaa awat sowat nat nɨmbana nyaangɨt wuka ndina njɨvwa akwuk ngwula. Tamba la nyan lavu nyingamba Godna nyaangɨt kapma pɨlɨwutndɨ. \li1 Nɨn apma nɨmba nɨn waa kwundimba kwo walɨga \li1 nɨmba kat God ndi kat kaiwalɨgandɨ. Nat \li1 nɨmbana nyaangɨt wutɨga nɨmba kat God ndi kat \li1 awagapma apma vat kwilɨgandɨ. \p waa tamba pɨlɨwutndɨ. lavu nyingamba. \p \v 6 Avla ngwutna sɨ viyesandalaa nɨma nyan God waa nyaangɨt awuk ngwula. Wupma yingweyan ngɨni God ngwula sɨ kwutaa katsogiyandɨ. \v 7 Nɨma maawut yelavɨka tɨngwa vak God kat ambuk ngwula. Wutaa ngwuk kat kwunakiyandɨ. God ngwuk kat nɨmamba yelavɨka tɨgandɨ. \p \v 8 Ngwuk yigumba vɨga yetɨ ngwula. Ngwuk kat kao yilɨga maama nyan Seten ngwuk kat kao yivat yiya lɨgandɨ. Ndɨ kwapɨmba yetɨga “laion” vla tɨgandɨ. Yi yaga nɨma kwundi waga kɨta nyan kat valɨlaa kɨvat yi ya lɨgandɨ. \v 9 Maawupmba yelavɨka kwutaa lɨngwa vak ke kwagalangwa. Seten kat kai awa ngwula. Ndɨ yalaga ngwuk kat nɨma vat kavle vak kwindeyan ke nɨma yelavɨkngwa. Ngepma ngepmamba tɨga ngwula kɨta mbaapma nɨmba kat kavle vat ndɨno wupma yalɨgandɨ. Vɨga lɨgangwuk. \v 10 Nat nɨmba ngwuk kat kavle vat yilɨnja vat sɨvla ana tɨgiyandɨ. Samat tɨga ngɨlɨgiyandɨ. Ngɨlɨndɨ maa God ngwuk kat kwunakiyandɨ. God nɨn kat awagapma apma vat yilɨgandɨ. Nɨn kat walɨgandɨ. Kraistna mbaapma wuleilaa ndɨnogwiona apma vat njɨmvla njɨmbla tɨgiyangwuk waa walɨgandɨ. Ngwuk kat tagula maawut kwiga ngwuk kat kwondu ava kkwigiyandɨ. \v 11 Godna kwondu njɨmbla njɨmbla tɨgiyandɨ. Ana ngɨlɨgiyandɨ. \s1 NGƗNINA NYAANGƗT \p \v 12 Kan nyaangɨt Silvenes kat mbukwun maa lavu nyingamba pɨlɨwutndɨ. Ndɨ nɨna kɨta mbaapmamba tɨga apma nyana. Ngwutna maawut kwunapmak kan apma nyaangɨt ngwuk kat kwigowun. Kan nyaangɨt ngwuk kat pɨlɨwutnda nyaangɨt Godna nyaangɨtna. Wan nyaangɨt wutaa nɨmamba kwutaga alɨ ngwula. \p \v 13 Babilon walɨnja ngepmamba tɨga Godna mbaapma nɨmba ngwuk kat apma nandinya walɨgandɨ. Ndino ndi kat God yagwa ngwula wandɨ maa ndɨna mbaapmamba wuleindi. Wuna nyan vla lɨga nyan Mak ndɨno ngwuk kat apma nandinya walɨgandɨ. \v 14 Ngwuk aywaa ngwula mbaapma nɨmba kat taamba agwuk ngwula. Taamba kwukngwa vak kat vɨlaa nɨn kat woviyagu lɨgandi waa waigandi. Ngwuk Kraistna nɨmba apma maawutmba yetɨngwangat wowun.