\id ACT \h HECHOS \toc1 Xowaꞌ in tʼajaꞌ an abatwáletsik \toc2 HECHOS \toc3 Hch. \mt1 Xowaꞌ in tʼajaꞌ \mt2 an abatwáletsik \c 1 \s1 In ulu na Dios abal neꞌech kin abtsi an ti Tʼokat Ejattaláb an belomtsik \p \v 1 Pulek Teófilo, ban jidhtal úw xi tu dhutsuntsi, u dhutsaꞌ ejtal xowaꞌ na Jesús in tʼajaꞌ ani in okʼtsixnaꞌ tam ti tujeykʼi ejtal jechéꞌ \v 2 ani asta tam tin bajaw na kʼítsá xowkʼi ti kʼadhích walkʼiꞌ. Tam ti yabél kʼadhinek walkʼiꞌ, in takʼiy nin abatwálejiltsik xin takwyám tin cháp an Tʼokat Ejattaláb abal kin choꞌóbnaꞌtsik xantʼéy neꞌech kin tʼajaꞌ. \v 3 Tam ti chemdhá na Jesús ani ejnekich ti ít, in xalkʼaꞌ tinbáꞌ abal ka chuꞌtat kʼal nin abatwálejiltsik. Tin nakíl chab inik a kʼítsá, in óntsi kin xalkʼaꞌ tinbáꞌ abal ka chuꞌtat kʼal jajáꞌtsik ke tsubax lejtal ti ejnek ti ít. U tʼiltsinaltsik kʼal na Jesús xan tu takʼix na Dios. \p \v 4 Tam ti bél kʼwajat junax kʼal an abatwáletsik, utsantsik kʼal na Jesús abal yab ka kaletsik ban bitsow Jerusalén. Enchéꞌ ti utsantsik: \p ―Ka aytsitsik an Tʼokat Ejattaláb xin ulúmal nu Tátaꞌ ke neꞌech ka tsích, jelt xan ti Nanáꞌ tu utsámaltsik. \v 5 Tsubax kʼejle, na Juan pújlách kʼal i jaꞌ, por téꞌ cháb óx a kʼítsá neꞌech ka bachʼutsik an Tʼokat Ejattaláb. \s1 Na Jesús kʼadhích walkʼiꞌ \p \v 6 Konyat tám enchéꞌ na Jesús kʼal xi taꞌ ti junkunéktsik: \p ―Ajátik, ¿xoꞌichxeꞌ ti neꞌech ka tʼajaꞌ abal yabich ku kʼwajay takʼnél kʼal i píl inik wawáꞌ xu israelita? \p \v 7 Tókʼoyattsik enchéꞌ kʼal na Jesús: \p ―Yab tatáꞌtsik a lujyal ka choꞌóbnaꞌ xowkʼi o xowaꞌ neꞌech kin tʼajaꞌ an Tátaꞌláb xi tokot Jajáꞌkʼi in koꞌol i awiltaláb kin tʼajaꞌ; \v 8 por tam ka bachʼutsik an Tʼokat Ejattaláb, neꞌech ka bachʼutsik i chápláb. Neꞌech ti ki likedhaꞌ abal ki kʼaletsik ti kin tʼilaꞌ putál Jerusalén, putál ban chabál xi Judea, xi Samaria ani asta ban owdhaꞌ bitsowtsik xi waꞌach techéꞌ ti kʼayꞌlá. \p \v 9 Tam ti okʼonich kin ulu jechéꞌ, lejat jajáꞌtsik kʼwajat in telál, na Jesús dhayan ani júnájich walkʼiꞌ; makʼwchiyat kʼal jun i tokow ani yabich más chuꞌtat. \v 10 Lejat kʼwajat in teláltsik walkʼiꞌ tam ti exom ti kʼadhíl na Jesús, xalkʼan jun jikʼtowál xon ti kʼwajattsik, cháb i iniktsik xeketlidh kʼal dhakniꞌ \v 11 ani utsantsik enchéꞌ kʼal jachanꞌ an iniktsik: \p ―Payꞌlomlábtsik xi Galilea, ¿jantʼókʼi ta kʼwajattsik a telál walkʼiꞌ? Jayéchkʼi jechéꞌ na Jesús xa chuꞌutsik ti kʼadhíl walkʼiꞌ, neꞌech ka witsiy juní anílkʼi jelt xan ta chuꞌutsik ti kʼale. \s1 Takwyat na Matías abal kin kuxuy na Judas \p \v 12 In jilaꞌichtsik tám an chʼén xu bijyáb Olibos ani witsiytsik Jerusalén. An bél abal ban chʼén Olibos asta Jerusalén, yab lej nakat; jaꞌich tokot xowaꞌ in ulal an takʼixtaláb ka belná tam in kʼítsájil an koyóxnich. \v 13 Tam ti ulichtsik ban bitsow, kʼadhiy ban atá xon tu kʼwajíltsik. Jajáꞌtsik, jaꞌich na Pedro, na Jakobo, na Juan, na Andrés, na Felipe, na Tomás, na Bartolomé, na Mateo, na Jakobo xu chakámláb kʼal na Alfeo, na Simón xu takʼnal ban junkuntaláb xu bijyáb kananista ani na Judas, nin kidháb na Jakobo. \v 14 Ejtal jajáꞌtsik u junkunal echʼekʼi abal ka ólantsik junax kʼal nin kidhábtsik na Jesús, kʼal na María nin nánaꞌ na Jesús ani kʼal xi más an mímlábtsik. \p \v 15 Tam ti jachanꞌ i kʼij, kubey na Pedro junax chʼejel xon ti kʼwajat an kidháblábtsik, (nin yaníl an kidháblábtsik jaꞌich jún i boꞌ inik kʼal jun inik i atiklábtsik) ani in utsaꞌtsik enchéꞌ: \p \v 16 ―Kidháblábtsik, koꞌol ka tʼájan xowaꞌ an Tʼokat Ejattaláb in ulúmal ban Tʼokat Dhuslab, xi káwnék tin wiꞌ na Dabid, kʼal tin kwenta xowaꞌ neꞌech ka támun kʼal na Judas. Jechéꞌ na Judas, jaꞌich xi éyan ti ólnax kʼal an iniktsik xi kʼal ti yakʼwan na Jesús. \v 17 Pos na Judas jaꞌich jún ti éb xi wawáꞌ i kidhtal ani in koꞌol jeyewiꞌik xowaꞌ yejat kin tʼajaꞌ kʼal jechéꞌ an tʼojláb. \v 18 Por kʼale ani in chʼaꞌay jun i chabál kʼal an tumín xin átaꞌ kʼal nin walab; tayíl kwajlan chʼepat, pewen ani tʼáxin ejtal nin tʼidhídh. \v 19 Ejtal an kʼwajíltsik xi Jerusalén, in choꞌóbnaꞌ ani in bijiytsik jachanꞌ an chabál, Aséldama, ke jajáꞌ tin káwintaltsik in léꞌ kin ulu, Xichʼ Chabál. \v 20 Abal ban dhutsadh úw, an ajatlábtsik in ulal enchéꞌ: \q1 Ka jilkʼon walbadh nin altájil \q1 ani yab ka kʼwajay ni jun xitaꞌ tajaꞌ. \m Ani in ulal jeye enchéꞌ: \q1 Ani ka kuxyat kʼal kʼeꞌet. \p \v 21 ʼWaꞌach techéꞌ kʼal wawáꞌ i payꞌlomlábtsik xi tu juniknámal echʼekʼi tam ti techéꞌ ti kʼwajat kʼal wawáꞌ ni Ajátik Jesús, \v 22 asta tam ti pujyat kʼal na Juan asta tam ti kʼadhích walkʼiꞌ. Yejat pé, ke jún ti éb xi jajáꞌtsik ka junkun kʼal wawáꞌ abal kin tʼilaꞌ jeye ke na Jesús ejech ti ít tam ti chemdhá. \p \v 23 Bijyat tám cháb xi jajáꞌtsik: na José, xu bijyáb Barsabás ani u bijyáb jeye ta Justo ani na Matías. \v 24 Ólantsik tám enchéꞌ: \p ―Ajátik, Tatáꞌ xa a exlál ejtal an ejattalábtsik, ti ku óltsi xitaꞌ xi jechéꞌ cháb a takwyámal \v 25 abal kin tʼajaꞌ nin tʼojlábil jun i abatwále xi na Judas in jilaꞌ kʼal nin walab, pos jajáꞌ kʼale xon tin lujyal ka kʼale. \p \v 26 Ubátʼintsik tám abal kin chuꞌu xitam jáꞌ kin lujuy ka jilkʼon tin kuxúl na Judas, ani na Matías, jaꞌich in lujuy ka jilkʼon. Asta ti tám, na Matías junkunich kʼal xi lajujún an abatwáletsik. \c 2 \s1 Tam ti tsích an Tʼokat Ejattaláb \p \v 1 Tam tin bajúch nin kʼítsájil an ajib Pentekostés, ejtal an belomtsik junkunék juniniꞌ. \v 2 Jun jikʼtowále ti achʼatmé jun xataꞌ xi tál walkʼiꞌ, jelti tam u wawꞌnal jun i chapik ikʼ ani achʼatmé putálkʼi an altá xon ti buxutsik. \v 3 Xalkʼan tám ba jajáꞌtsik in éb jun i kʼamal jomomól. \v 4 Ejtal in bachʼutsik an Tʼokat Ejattaláb ani in tujutsik ti káw kʼeꞌetich kʼeꞌetich, xantikʼi ti tʼajan ka káwin kʼal an Tʼokat Ejattaláb. \p \v 5 Tam ti jachanꞌ i kʼij, taꞌ ti kʼwajat ti kʼwajíltsik Jerusalén i judíotsik xin tʼajál tʼajat xan tin ulal nin belomtaltsik, xi táltsik túkʼi túkʼi tin putálíl an kʼayꞌlá. \v 6 Tam ti achʼatmé jachanꞌ, junkun jechéꞌ an atiklábtsik ani nibalich in choꞌóbtsik xantʼéy kin chalpay abal in achʼáltsik ti káw an belomtsik kʼeꞌetich kʼeꞌetich jelt xan ti jajáꞌtsik u káw. \v 7 Labnéktsik tʼajat ani u útsáxtsik jún ani jún enchéꞌ: \p ―¿Yabxeꞌ jaꞌich xu kʼwajíltsik Galilea xi jechéꞌ kʼwajat ti tʼilomtsik? \v 8 ¿Jantʼókʼi pé tám ti achʼáltsik ti káw jelt xan ti wawáꞌ u káw asta tu tsʼitsik? \v 9 Pos techéꞌ kʼwajat i atiklábtsik xi tál Partos, xi Medos, xi Elám, xi Mesopotamia, xi Judea, xi Kapadosia, xi Ponto ani xi táltsik ban chabál xi Asia. \v 10 Techéꞌ jeye kʼwajat xi táltsik Frijia, xi Panfilia, xi Ejipto ani xi ban chabáltsik xi Afrika xi kʼwajattsik más ów ké Sirene. Techéꞌ jeye kʼwajat i romanotsik xu kʼwajíltsik techéꞌ; taltsik xi jajáꞌtsik u judío ani taltsik yabaꞌ, por in wéwnantsámalichtsik tin belomtal an judíotsik. \v 11 Techéꞌ jeye kʼwajat i atiklábtsik xi tál Kreta ani xi Arabia. Ani ejtal i achʼáltsik ti káw kʼal wawáꞌ i káwintal, tam ti kʼwajattsik in tʼilál an pakdhaꞌ labidhtaláb xin tʼajám na Dios. \p \v 12 Ejtal labnéktsik tʼajat, yabich in choꞌóbtsik xantʼéy kin chalpay ani u kónóx jajáꞌkʼitsik enchéꞌ: \p ―¿Jantʼéy in léꞌ kin ulu ejtal jechéꞌ? \p \v 13 Por taltsik u labídhnax ani in ulaltsik enchéꞌ: \p ―U itelkʼitsik ti kʼwajat. \s1 Xantʼéy utsan an atiklábtsik kʼal na Pedro \p \v 14 Kubey tám na Pedro junax kʼal xi lajujún an abatwáletsik ani in utsaꞌ kawidh enchéꞌ an atiklábtsik: \p ―At judíotsik xi ulnek techéꞌ Jerusalén ani ejtal xi kʼwajíltsik techéꞌ, ka choꞌóbnaꞌtsik jechéꞌ ani ka achʼaꞌtsik alwaꞌ xantʼéy neꞌech tu utsaꞌ. \v 15 Jechéꞌ an atiklábtsik yab u itel jelt xan ta chalpayaltsik, pos xowéy beléju i dhajaw. \v 16 Yab u iteltsik, jechéꞌ jaꞌich xowaꞌ xin ulúmal an tʼiltsix Joel, tam tin ulu enchéꞌ ijtsidh kʼal na Dios: \q1 \v 17 Na Dios in ulu abal enchéꞌ neꞌech ka támun tam u kʼunelich an pakwenib, \q1 neꞌech ku abtsi an tu Tʼokat Ejattal ejtalkʼi an atiklábtsik; \q1 an chakámlábtsik neꞌech ti tʼiltsix, \q1 xi yabéltsik lej pakdhaꞌ, neꞌech kin chuꞌu i xalkʼantsixtaláb \q1 ani an yejcheltsik neꞌech kin kóꞌoy i watsib. \q1 \v 18 Jachanꞌ i kʼij neꞌech ku pidhaꞌ tʼajat tu Tʼokat Ejattal an payꞌlomlábtsik ani an mímlábtsik xi tin tʼójontsal \q1 ani neꞌech ti tʼiltsixtsik. \q1 \v 19 Ban walkʼiꞌ neꞌech ku xalkʼaꞌ xowaꞌkich i labidh exóltsik \q1 ani ban chabál neꞌech ku xalkʼaꞌ i exóltsik: \q1 i xichʼ, i kʼamal ani i paw xi jelti tokow. \q1 \v 20 Na kʼítsá neꞌech ka jikʼwchin \q1 ani na íchʼ neꞌech ka wenkʼon jelti xichʼ, \q1 tam yabél in bajúmal an kʼij xowkʼi ti neꞌech ka tsích an Ajátikláb, \q1 xi jaꞌich na kʼítsá xi púlek ani labidh. \q1 \v 21 Ani ejtal xitaꞌ kin konoy ka loꞌwat kʼal an Ajátikláb, neꞌech ka loꞌey. \p \v 22 ʼAt judíotsik, ka achʼaꞌ xantʼéy neꞌech tu utsaꞌtsik: Na Jesús xi Nasaret, jaꞌich jun i inik xi takudh kʼal a Dios ta tamét tatáꞌtsik abal kin tʼajaꞌ i pakdhaꞌ labidhtaláb, i labidh labandhaxtalábtsik ani i exóltsik xin tʼajaꞌ na Dios ba tatáꞌtsik kʼal na Jesúskʼi, jelt xan ta choꞌóbichtsik alwaꞌ. \v 23 Por bélkʼi, tam ta pidhantsik an ta Jesús, jelt xan ti na Dios in koꞌolich kʼejle chalpadh, a júnaꞌtsik ti wikʼnél ani a pidhnaꞌ ban atʼax iniktsik abal ka chemdhá pajkʼidh ban peltsidh teꞌ. \v 24 Por na Dios in ejdhaꞌ ti ít ani in átantsi tin awiltal an chemlá. Pos na Jesús yab neꞌech ka ejtowat ka átá kʼal an chemlá. \v 25 A Jesús u tʼilnal kʼal an pulek takʼix Dabid tam tin ulu ti wejeꞌ enchéꞌ: \q1 Echʼekʼi u chuꞌtal an Okʼóxláb tu tamét; \q1 Jajáꞌ kʼwajat tu eját abal yab ku jikʼnaꞌ ni jun xataꞌ. \q1 \v 26 Jaxtám ti kulbé tʼajat nu itsích ani jaxtám tu tʼilaꞌ i tʼilabtsik xi kʼijidh. \q1 Ani jaxtám jeye ti neꞌech kin koyóch u aytsím ke Jajáꞌ ti kin ejdhaꞌ ti ít; \q1 \v 27 pos Tatáꞌ, tin Tʼokat Chakámil, yab neꞌech ka jilaꞌ nu ejattal bin takʼixtal an chemlá, \q1 nibal neꞌech ka walkaꞌ ka kʼachey nu tʼuꞌúl. \q1 \v 28 Tin óltsámalich an ti bél abal ku elaꞌ an xeꞌchintaláb xi yab in koꞌol in okʼontal \q1 ani neꞌech tʼajat ti kin kʼijidhmédhaꞌ tam kin kʼwajách xon ta kʼwajat. \p \v 29 ʼAt kidhábtsik, tsubax kʼejle ke ni wejeꞌ pakélil Dabid chemech ani jolyat, pos an jólimtaláb xon ti jolidh, techéꞌ bél kʼwajat kʼal wawáꞌ. \v 30 Por na Dabid jaꞌich jun i tʼiltsix ani in choꞌób abal usnék tsubax tʼajat kʼal na Dios, ke jún ti éb nin kidhtaltsik jaꞌich neꞌech an ti Kristo xi neꞌech ka buxkan ti takʼix bin tʼokat kʼwajtalábil. \v 31 Jaxtám na Dabid, kom in choꞌóbich xantʼéy usnék kʼal na Dios, in ulu abal an Kristo neꞌech ka ejech ti ít ani in ulu jeye abal nin ejattal yab neꞌech ka jilkʼon bin takʼixtal an chemlá nibal neꞌech ka odhey nin tʼuꞌúl. \v 32 Pos na Dios in ejdhaꞌ ti ít jechéꞌ na Jesús ani ejtal jechéꞌ i chuꞌúmal ani i ulal abal tsubax lejtal. \v 33 Pos Jajáꞌ dhayan kʼal in cháp nin eját kʼubak na Dios an Tátaꞌláb ani pidhan kʼál an ti Tʼokat Ejattaláb xi usnék neꞌech ku abtsin. Ejtal jechéꞌ xowaꞌ a chuꞌúmaltsik ani a achʼámal, tál ban Tʼokat Ejattaláb. \v 34 Pos na Dabid yab jajáꞌ na kʼadhiy walkʼiꞌ, por jajáꞌ in ulu enchéꞌ: \q1 An Okʼóxláb in utsaꞌ enchéꞌ nu Ajátik: \q1 “Ki buxkan tu eját, \q1 \v 35 asta tu átantsi an ti atiklábtsik xi ti tomnál.” \p \v 36 ʼKa choꞌóbnaꞌtsik alwaꞌ, atiklábtsik xi Israel, ke jechéꞌ na Jesús xi tatáꞌtsik a chemdhaꞌ pajkʼidh ban peltsidh teꞌ, na Dios in kʼwajbaꞌ abal ti Ajátikláb ani ti Kristo. \p \v 37 Tam tin achʼaꞌtsik jechéꞌ, tʼeꞌpintsik tʼajat asta tin itsích ani konyat enchéꞌ na Pedro ani xi más an abatwáletsik jeye: \p ―Kidháblábtsik, ¿jantʼéy yejat ki tʼajaꞌ? \p \v 38 Tókʼoyattsik enchéꞌ kʼal na Pedro: \p ―Ka jilaꞌichtsik ta walablom ani ka tʼajaꞌichtsik xowaꞌ in léꞌ na Dios. Ki pujanichtsik tin bij na Jesukristo abal ki pakwlantsatich an ta walastalábiltsik ani anchanꞌ, na Dios neꞌech tám ti pidhaꞌichtsik an ti Tʼokat Ejattaláb. \v 39 Jechéꞌ xowaꞌ na Dios in pidhnál, jaꞌich abal tatáꞌtsik, abal na chakámiltsik ani abal ejtalkʼi jeye xi kʼwajattsik owdhaꞌ; jaꞌich abal ejtalkʼitsik xitaꞌ ka kanyat kʼal an Okʼóxláb ni Diosil. \p \v 40 Kʼal jechéꞌ an tʼilabtsik ani cháb óx más, na Pedro in tawnaꞌ ani in takʼiytsik enchéꞌ: \p ―Ka bachʼúchtsik an loꞌeltaláb ani yabich ki kʼwajaytsik yab alwaꞌ jelti xi kʼeꞌet an atiklábtsik. \p \v 41 Anchanꞌ pé, xin belaꞌtsik jechéꞌ xowaꞌ utsan, pujyattsik. Jachanꞌ a kʼítsá, belmách ox mil xónaꞌ i atiklábtsik más. \v 42 Ejtal in óntsi kin belaꞌ xowaꞌ jáꞌ u okʼtsinaltsik kʼal an abatwáletsik, kʼwajajadhtsik alwaꞌ jún ani jún, u óltsik ani u junkunaltsik abal kin kʼapu an pan. \s1 Xan ti kʼwajinek an jidhtal belomtsik \p \v 43 Ejtal u labnaltsik tʼajat, kʼal tin kwenta xi yán an labidh labandhaxtaláb ani an exóltsik xin tʼajál an abatwáletsik. \v 44 Ejtal xi belmámadhichtsik, u junkunal tʼajat ani u chʼéjwálíx xataꞌkich jún ani jún. \v 45 In nujwaltsik nin chabálil ani ejtal xowaꞌ in koꞌoltsik ani in wélchíxnáltsik an tumín ejtalkʼi ti éb xantikʼi tin koꞌoltsik an yejetaláb. \v 46 Tsudhey ka tsudhey u junkunaltsik ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios ani ban atátsik abal kin péjtsíxnaꞌ an pan; in kʼapaltsik kʼal yantam i kulbétaláb ani kʼal jun in chaꞌat ejattaltsik. \v 47 In ajtintsaltsik na Dios ani u kʼakʼnábtsik kʼal ejtal an atiklábtsik. Ani an Ajátikláb in yanedhál an belomtsik tsudhey ka tsudhey xu utelichtsik abal ka loꞌéch. \c 3 \s1 Jeldhá jun i kʼwechʼeꞌ \p \v 1 Jun i kʼij, tam ti óxich i wákal, na Pedro ani na Juan kʼale junax ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios. Jechéꞌ i ora támich tin ujnámaltsik ka kʼalel ti ól. \v 2 Tsudhey ka tsudhey u kʼwajíl tajaꞌ jun i inik xu kʼwechʼeꞌ; jechéꞌ an inik, u kʼwechʼeꞌ ti waꞌchinék. U júnáb ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios ani u kʼwajbáb ban wiꞌleb xu bijyáb ti Labidh abal kin kontsi ti tolmixtaláb xu ocheltsik tajaꞌ. \v 3 Tam ti chuꞌtat na Pedro ani na Juan kʼal an kʼwechʼeꞌ ke exomichtsik ti ochel ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios, pakabédhaxin an kʼwechʼeꞌ abal ka pidhan ti tolmixtaláb. \v 4 Teloloyat tám kʼal na Pedro ani na Juan ani utsan enchéꞌ kʼal na Pedro: \p ―Ti ku telaꞌ. \p \v 5 Telxin tám an inik abal in chalpay max neꞌech ka pidhan ti tolmixtaláb. \v 6 Por utsan enchéꞌ kʼal na Pedro: \p ―Yab u koꞌol i plata nibal i oro, por neꞌech tu pidhaꞌ xowaꞌ u koꞌol. Tin bij na Jesukristo xi Nasaret, tu utsál ki kubey ani ki beley. \p \v 7 In téynaꞌ tám na Pedro an inik bin eját kʼubak ani in dhayaꞌ; támkʼi ti likey nin akantsik ani nin mulíkʼ nin akantsik jachanꞌ an inik. \v 8 Tʼikcholách tám an kʼwechʼeꞌ, kubey ani in tujúch tám ti belal. Ochich tám junax kʼal jajáꞌtsik ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios, u belal, u tʼikwnal ani in pubédhantsal tin bij na Dios. \v 9 Kʼal ejtal an atiklábtsik ti chuꞌtat ti belal ani ti pubédhantsix tin bij na Dios. \v 10 Labnéktsik tʼajat ejtal ani u jikʼél abal anchanꞌ in chuꞌutsik támun, pos u exláb ke jachanꞌ an inik, jaꞌich xu buxkanal ti konox tolmixtaláb bin wiꞌlébil an pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios, xu bijyáb ti Labidh. \s1 An tʼilabtsik xin ulu na Pedro ban chakʼ xin bij Salomón \p \v 11 Yab u jilchʼowáb na Pedro ani na Juan kʼal an inik xi jeldhá; ejtal an atiklábtsik labnék tʼajat ani adhiktsik ti kʼale bin chakʼlíl an pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios. Jechéꞌ an chakʼ, jaꞌich xu bijyáb Salomón. Tajaꞌ ti kʼwajattsik na Pedro, na Juan ani an inik xi jeldhats. \v 12 Tam ti na Pedro in chuꞌu jechéꞌ, in utsaꞌ enchéꞌ an atiklábtsik: \p ―Payꞌlomlábtsik xi kʼwajíl Israel, ¿jantʼókʼi ta labnéktsik tʼajat? ¿Jantʼókʼi ta kʼwajattsik tu telál jelti max kʼal wawáꞌ i cháp o i tʼokattal ti jeley ani ti beley jechéꞌ an inik? \v 13 Yab anchanꞌ, nin Diosil na Abraham, na Isák, na Jakob ani ni wejeꞌ pakéliltsik in pidhámal tin pulek awiltal nin Chakámil Jesús. Jachanꞌ an inik, jaꞌich xi tatáꞌtsik a pidhnaꞌ ban tʼójodhtsik. Tam ti na Pilato in leꞌnaꞌ kin walkaꞌ, tatáꞌtsik yab a leꞌnaꞌ. \v 14 Tam ti yejat ka konoy abal ka walká jachanꞌ an inik xi tʼokat ani lujat, tatáꞌtsik, tokot a konoy ki walkantsat jun i chemdhax inik. \v 15 Anchanꞌ ta chemdhaꞌtsik jachanꞌ an inik xin pidhnál i xeꞌchintaláb xi yab in koꞌol in okʼontal. Por na Dios in ejdhaꞌ ti ít ani ejtal jechéꞌ, wawáꞌ i chuꞌúmal. \v 16 Jaꞌich kʼal tin bij jechéꞌ na Jesús, o jaꞌich ki ulu, an belomtaláb kʼal Jajáꞌ tin bij, jaꞌich kʼál ti pidhan an ti chápláb jechéꞌ an inik xa chuꞌtaltsik ani a exlál. Jechéꞌ an belomtaláb kʼal na Jesús, jaꞌich kʼál ti jeldhá, anchanꞌ xan ti xoꞌ i kʼwajat a chuꞌtaltsik. \p \v 17 ʼKidháblábtsik, u choꞌób alwaꞌ, ke tam ti tatáꞌtsik ani na okʼlékiltsik a chemdhaꞌ na Jesús, a tʼajaꞌtsik anchanꞌ abal yab a choꞌóbtsik xantʼéy i kʼwajat a tʼajál. \v 18 Por na Dios in tʼajaꞌ anchanꞌ jelt xan tin ulúmich kʼejle más okʼox kʼal nin tʼiltsíxiltsik, ke an Kristo koꞌol kin watʼnaꞌ i yajtsiktaláb ani ka chemdhá. \v 19 Jaxtám xoꞌ, ka jilaꞌich ta walablomtsik ani ka belaꞌichtsik na Dios abal ki pakwlantsattsik an ta walastalábil. An Okʼóxláb neꞌech tám kin abnaꞌ i kʼij xi alwaꞌ, \v 20 neꞌech kin abaꞌ na Jesukristo, xi takudhich ti wejeꞌ abal tatáꞌtsik ki loꞌey. \v 21 Por xoꞌ, yejat kʼejle ke na Jesukristo ka kʼwajay ban walkʼiꞌ asta tam na Dios kin lejkích ejtal, jelt xan tin ulúmal kʼal nin tʼokat tʼiltsíxiltsik xi kʼwajinektsik ti wejeꞌ. \v 22 Anchanꞌ pé, na Moisés in utsaꞌ enchéꞌ ni wejeꞌ pakéliltsik: “Na Dios an Okʼóxláb neꞌech kin takuy jun ti éb xi tatáꞌtsik abal ti tʼiltsix jelt xan ti nanáꞌ tin takwyámal. Ka exbantsitsik ejtal xowaꞌ Jajáꞌ ti ki utsaꞌ. \v 23 Pos ejtal xi yab kin tʼajaꞌ ti kʼij jachanꞌ an tʼiltsix, neꞌech ka kʼibdhátsik ani neꞌech ka wékʼoyat ban atiklábtsik xin takwyámal na Dios.” \p \v 24 ʼEjtal an tʼiltsixtsik, asta tam ti xeꞌchin na Samuel ani xi más tayíltsik, in tʼilámal jechéꞌ an kʼijtsik. \v 25 Xowaꞌ na Dios in ulúmal kʼal nin tʼiltsíxiltsik, jaꞌich abal tatáꞌtsik. Jaꞌich jeye abal tatáꞌtsik ta alwaꞌbíl tin tʼajámal na Dios jun i lejkintaláb kʼal ni wejeꞌ pakéliltsik, tam tin utsaꞌ na Abraham enchéꞌ: “Ejtal xi ka waꞌchintsik techéꞌ ti kʼayꞌlá, neꞌech ka lábtʼájan kʼal tatáꞌkʼi na kidhtaltsik.” \v 26 Tam ti na Dios in ejdhaꞌ ti ít nin Chakámil, tu abtsi okʼox wawáꞌ abal ti ku lábtʼajaꞌ ani ki jilaꞌich tu walablom. \c 4 \s1 Na Pedro ani na Juan tin tamét an tʼójodhtsik \p \v 1 Tam ti na Pedro ani na Juan bél kʼwajat in tawnál an atiklábtsik, ulich an páleꞌtsik junax kʼal nin okʼlékil an belkol pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios ani kʼal an saduseotsik. \v 2 Jajáꞌtsik u chakúl tʼajat abal na Pedro ani na Juan in okʼtsal an atiklábtsik ani in ulal abal an chemélomtsik u ejel ti ít jelt xan ti na Jesús ejech ti ít. \v 3 Júnátsik tám ani balyat ban wikʼaxteꞌ asta jun tsudhelom, pos tam ti jachanꞌ a kʼítsá, wákalich. \v 4 Por yán i atiklábtsik belmách xin achʼaꞌ xowaꞌ in ulu na Pedro. Nin yaníl an atiklábtsik xi belmách, tokot jákʼi ajidh an iniktsik, in bajaw xónaꞌ wéꞌich boꞌ mil. \p \v 5 Tam ti jun tsudhelom, junkuntsik Jerusalén an pakdhaꞌ awiltalábtsik, nin okʼlékiltsik an judíotsik ani an okʼtsixtsik xin wilál nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés. \v 6 Táꞌ jeye ti kʼwajattsik na Anás, xi jaꞌich in okʼlékil an páleꞌtsik, na Kayfás, na Juan, na Alejandro ani ejtal in kidhtaltsik an okʼlek páleꞌtsik. \v 7 Abná tám ka ikʼtat na Pedro ani na Juan, kʼwajbátsik junax chʼejel ani konyattsik enchéꞌ: \p ―¿Kʼal jantʼom awiltaláb, o kʼal jitaꞌ in bij ta tʼajámaltsik ejtal jechéꞌ? \p \v 8 Na Pedro, teykómte kʼal nin cháp an Tʼokat Ejattaláb in utsaꞌtsik tám enchéꞌ: \p ―Okʼlek atiklábtsik ani okʼlek judíotsik, \v 9 kom tatáꞌtsik tu konyal kʼal tin kwenta an alwaꞌtaláb xi tʼájan ba jun i yaꞌul inik abal a léꞌ ka choꞌóbnaꞌtsik xan ti jeldhá, \v 10 neꞌech ki ulu ta taméttsik abal kin choꞌóbnaꞌ ejtal an atiklábtsik xi Israel, ke jechéꞌ an inik xi jéꞌ kʼwajat, jelnek tin bij na Jesukristo xi Nasaret. Jechéꞌ na Jesukristo, jaꞌich xi tatáꞌtsik a chemdhaꞌ pajkʼidh ban peltsidh teꞌ ani xi na Dios in ejdhaꞌ ti ít. \v 11 Jelti jun i kúbal atá xin kʼwajbaꞌ píl jun i tʼujub abal yab in léꞌ kin éynaꞌ, anchanꞌ ta tʼajaꞌtsik kʼal na Jesús, por Jajáꞌ in bajaw ka kʼwajay jelti an tʼujub xi ultaláb. \v 12 Ba ni jun xitaꞌ más ti neꞌech ki elaꞌ i loꞌeltaláb; pos na Dios yab xitaꞌ más tu bijtsámal techéꞌ ti kʼayꞌlá, xi neꞌech kin ejto ti ku loꞌo. \p \v 13 Tam ti an okʼlektsik in chuꞌu ti káw na Pedro ani na Juan kʼal ni jun i jíkʼib ani in choꞌóbtsik ke jajáꞌtsik yab exóblomámadh, nibal in choꞌóbtsik xan tu wilnal nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés, labantsik tʼajat ani in ulutsik tám, ke jechéꞌtsik jaꞌich xi xeꞌchinék kʼal na Jesús. \v 14 An inik xi jeldhats taꞌ jeye ti kubat junax kʼal jajáꞌtsik, jaxtám an okʼlektsik ti yab in ejto kin ulu ke yab tsubax. \v 15 Utsantsik tám abal ka kaléch tajaꞌ xon ti kʼwajat an junkuntaláb ani jajáꞌtsik jilkʼon ti káwlíx. \v 16 Ani in ulaltsik enchéꞌ: \p ―¿Jantʼéy neꞌech ki tajaꞌ kʼal jechéꞌ an iniktsik? Pos ejtal xu kʼwajíltsik Jerusalén in choꞌób abal in tʼajámal jechéꞌ an labidh labandhaxtaláb ani yab neꞌech ki ejto ki ulu ke yab aniꞌ. \v 17 Por abal yabich más ka choꞌóbná kʼal an atiklábtsik jechéꞌ xowaꞌ támun, wana ki utsaꞌtsik abal neꞌech ki atʼax tʼajtsitsik abal yabich más xitaꞌ kin tʼiltsitsik an ta Jesús. \p \v 18 Kanyattsik tám ani utsantsik abal yabich ka káwin nibal ka okʼtsixin tin bij na Jesús. \v 19 Por tókʼoyattsik enchéꞌ kʼal na Pedro ani na Juan: \p ―Ka chalpaytsik max alwaꞌ más tin tamét na Dios ki tʼajaꞌ xowaꞌ tatáꞌtsik a léꞌ, o ki tʼajaꞌ xowaꞌ in léꞌ na Dios. \v 20 Pos wawáꞌ yab neꞌech ki ejto ki jilaꞌ ki tʼilaꞌ xowaꞌ i chuꞌúmal ani i achʼámal. \p \v 21 Utsantsik tám más kʼal an okʼlektsik abal neꞌech ka atʼax tʼajtsintsik, por walkátsik. Yab in elaꞌ xantʼokʼál ti kin walbindhaꞌtsik, pos ejtal an atiklábtsik in pubédhantsal tin bij na Dios kʼal tin kwenta xowaꞌ támun. \v 22 An inik xi jeldhá kʼal tin awiltal na Dios, in koꞌolich chab inik watʼats i tamub. \s1 An belomtsik in konyal ka tolmiyat ka belmách más ani ka pubédhantsat tin ejattal \p \v 23 Tam ti walkadhichtsik, na Pedro ani na Juan, kʼaletsik xon ti kʼwajat nin kidhtaltsik ani in óltsi ejtal xowaꞌ utsantsik kʼal nin okʼlékiltsik an páleꞌtsik ani kʼal nin okʼlékil an judíotsik. \v 24 Tam tin achʼaꞌtsik, ejtal jununúl ti ólan ani in utsaꞌtsik enchéꞌ na Dios: \p ―Okʼóxláb, Tatáꞌ ni Dios xa tʼajámal an walkʼiꞌ, an chabál, an pujal ani ejtal xowaꞌ waꞌach. \v 25 Tatáꞌ, kʼal na Tʼokat Ejattal ani kʼal nin wiꞌ na tʼójontsixil Dabid, a ulu ti wejeꞌ enchéꞌ: \q1 ¿Jantʼókʼi tu péjéx an pakdhaꞌ bitsow \q1 ani an atiklábtsik in chalpayal xowaꞌ xi yab xataꞌ in jalbíl? \q1 \v 26 An pakdhaꞌ takʼix ani an okʼlektsik xi techéꞌ ti chabál, \q1 junkuntsik abal ti kin péjey ani abal kin péjey jeye an Kristo xu takwyám. \p \v 27 ʼTsubax kʼejle, na Erodes ani na Ponsio Pilato, junkuntsik ba jechéꞌ an bitsow kʼal an píl iniktsik ani kʼal an israelitatsik abal kin péjey na tʼokat Chakámil Jesús, xi Tatáꞌ a takwyámal. \v 28 Kʼal jechéꞌ, jajáꞌtsik in tʼajaꞌ ejtal xowaꞌ Tatáꞌ a ulúmal ke anchanꞌ neꞌech ka támun. \v 29 Ani xoꞌ, Okʼóxláb, ka achʼaꞌ xan tu utsan ke neꞌech ku atʼax tʼajtsin, por ti ku pidhaꞌ ti chápláb abal wawáꞌ xi jaꞌich na tʼojnáliltsik, ki óntsi ki tʼilaꞌ na káwintal kʼal ni jun i jíkʼib. \v 30 Kʼal na awiltal ki jeldhaꞌ i yaꞌultsik, ki tʼajaꞌ i exóltsik ani i labidh labandhaxtalábtsik tin bij na tʼokat Chakámil Jesús. \p \v 31 Tam ti okʼonichtsik an ti ól, an chabál xon ti kʼwajattsik, yoyon; likedhantsattsik tin itsích kʼal an Tʼokat Ejattaláb ani in óntsi kin tʼilaꞌtsik nin káwintal na Dios kʼal ni jun i jíkʼib. \s1 Ejtal ti éb tin dhabal xowaꞌ xin koꞌoltsik \p \v 32 Ejtal xi belmámadhichtsik, jununúltsik aniꞌ tin koꞌol nin chalab ani jununúltsik nin ejattal. Ni jun xitaꞌ yab in ulal ke xowaꞌ in koꞌol kwetém tin dhabal, tokot in ulal abal ejtalkʼi tin dhabaltsik. \v 33 An abatwáletsik in óntsal kin tʼilaꞌ kʼal yantam i awiltaláb, ke na Jesús ejnek ti ít ani u lábtʼajnaltsik tʼajat kʼal na Dios ejtalkʼitsik. \v 34 Yab waꞌach kʼal jajáꞌtsik ni jun xitaꞌ xi watʼatsich tʼajat tin yéntsal jun xataꞌ; pos ejtal xin koꞌol i chabáltsik o i atátsik, in nujwaltsik, in tsiꞌdhál an tumín \v 35 ani in pidhál an abatwáletsik. An abatwáletsik in wélchíxliyal xantikʼi jún tin yéntsal. \v 36 Anchanꞌ jeye tin tʼajaꞌ na José, jun i lebita xi Chipre tu chakam, an chabál xi kʼwajat ban jaꞌ; bijyat kʼal an abatwáletsik ta Bernabé, jechéꞌ an bijláb in léꞌ kin ulu Xu kʼijidhmédhom. \v 37 Jechéꞌ an inik in nuju jun i chabál xin koꞌol ani in tsiꞌdhaꞌ an tumín abal kin pidhaꞌ an abatwáletsik. \c 5 \s1 An walastaláb xin tʼajaꞌtsik na Ananías ani na Safira \p \v 1 Por jun i inik jeye xu bijyáb ta Ananías ani nin tomtal xin bij ta Safira, in nujutsik jeye jun i chabál. \v 2 Jechéꞌ an inik, yab in pidhnaꞌ ejtal an tumín, in jilaꞌ wéꞌ ani xi más, in pidhaꞌ an abatwáletsik. Por jajáꞌ in pidhnaꞌ jachanꞌ an tumín jelti max ejtal xin bachʼu ani nin tomtal in choꞌób alwaꞌ ejtal jechéꞌ. \v 3 Utsan tám enchéꞌ kʼal na Pedro: \p ―Ananías, ¿jantʼókʼi ta walkaꞌ ti ki átantsi ta itsích an lej atʼax abal ti tʼajaꞌ ka kʼambiy an Tʼokat Ejattaláb ani yab ka pidhnaꞌ ejtal in jalbíl an chabál xa nujúmal? \v 4 ¿Yabxeꞌ tatáꞌ a dhabal jachanꞌ an chabál? Ani tam ta nujúch, ¿yabxeꞌ tatáꞌ a dhabal an tumín xa bachʼu? ¿Jantʼókʼi ta chalpay ka tʼajaꞌ anchanꞌ? Yab a kʼambiyámal i iniktsik, xitaꞌ a leꞌnámal ka kʼambiy, a Dios. \p \v 5 Tam tin achʼaꞌ jechéꞌ, na Ananías kwajlan ani chemech. Ejtal xin choꞌóbnaꞌtsik jechéꞌ, jikʼeytsik tʼajat. \v 6 Ulich tám cháb óx i kwitól iniktsik, in boliy an chemélom ani in júnaꞌtsik kin joliy. \p \v 7 Óx i ora más tayíl, ochich nin tomtal na Ananías ani jajáꞌ yab in choꞌób xantʼéy támnék. \v 8 Konyat enchéꞌ kʼal na Pedro: \p ―Ti kin utsaꞌ, ¿tsubaxxeꞌ lejtal anchanꞌ ta nujúmaltsik an chabál jelt xan ta ulúmaltsik? \p An mímláb tókʼon enchéꞌ: \p ―Anchanꞌ. \p \v 9 Utsan tám enchéꞌ kʼal na Pedro: \p ―¿Jantʼókʼi ta tʼajaꞌtsik i káw abal a leꞌnaꞌ ka kʼambintsi tin Tʼokat Ejattal an Okʼóxláb? Jachanꞌ tál eléb xi kʼaletsik kin joliy na tomkíl ani xoꞌ, tatáꞌ teye neꞌech ti ki júnaꞌ. \p \v 10 Támkʼi jachanꞌ, kwajlan jeye chabál na Safira ani chemech. Tam ti ochich an kwitól iniktsik, chemnekich tin elaꞌ; in káldhaꞌichtsik tám ani in júnaꞌ kin joliy tin wál xon ti jolidh nin tomkíl. \v 11 Ejtal an atiklábtsik xu belomich ani ejtal jeye xin choꞌóbnaꞌtsik jechéꞌ, jikʼeytsik tʼajat. \s1 Yán i labidh labandhaxtaláb ani i exóltsik \p \v 12 Yán i exóltsik ani i labidh labandhaxtalábtsik in tʼajál an abatwáletsik ban atikláb kʼal tin awiltal an Ajátikláb; ejtal an belomtsik u junkunal ban chakʼ xu bijyáb Salomón ani juniniꞌtsik nin chalab. \v 13 Yab u junkunal kʼal jajáꞌtsik ni jun xitaꞌ xi yab u belom, por u kʼakʼnábtsik tʼajat kʼal an atiklábtsik. \v 14 Tsudhey ka tsudhey más u yanel an atiklábtsik xin belálich an Ajátikláb, i payꞌlomlábtsik ani i mímlábtsik. \v 15 U káldháb an yaꞌultsik ban béltsik, u kʼwajbáb ban chéytsik ani ban chayteꞌtsik abal ka bajwattsik kʼal nin chalám na Pedro tam ka watʼey tajaꞌ. \v 16 U ulel jeye i atiklábtsik Jerusalén xu kʼwajíl ban kwentsaltsik xi tajaꞌ kʼunat. In tsiꞌdhál an yaꞌultsik ani xi kʼwajattsik jeye ochadh kʼal i atʼax ejattaláb ani ejtal u jeldhábtsik. \s1 Na Pedro ani na Juan u atʼnaltsik \p \v 17 An okʼlek páleꞌtsik ani nin kidhtal an saduseotsik, xi taꞌ ti kʼwajattsik kʼal jajáꞌ, chakuytsik tʼajat abal in atʼál xowaꞌ in tʼajál an abatwáletsik \v 18 ani in júnaꞌ abal kin baliy ban wikʼaxteꞌ xon tu balyáb ejtalkʼitsik. \v 19 Por tam ti akal, jun in tʼokat abatwálejil an Ajátikláb in japiy in wiꞌlébil an wikʼaxteꞌ ani in káldhaꞌtsik. Tam ti exomich ti kalel, utsantsik enchéꞌ: \p \v 20 ―Ki kʼaléchtsik ani tam i kʼwajattsik ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios, ka tʼiltsi an atiklábtsik ejtal kʼal tin kwenta jechéꞌ an ít xeꞌchintaláb. \p \v 21 Tam tin achʼaꞌtsik jechéꞌ, jun tsudhelom dhajawe ti ochichtsik ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios ani in tujutsik ti okʼtsix. \p Tam ti jachanꞌ, ulich an okʼlek páleꞌtsik junax kʼal xi taꞌ ti kʼwajattsik kʼal jajáꞌ, in kaniytsik xu takʼix ban Junkulom Awiltaláb ani ejtal jeye nin okʼlékil an israelitatsik. In abnaꞌ tám ka ikʼtat ban wikʼaxteꞌ an abatwáletsik. \v 22 Por tam ti ulich ban wikʼaxteꞌ an belkoltsik, yab in elaꞌtsik; ani tam ti witsiytsik, \v 23 in ulu enchéꞌ: \p ―Mapupudh alwaꞌ ti elaꞌ an wikʼaxteꞌ ani an soldadotsik taꞌ ti kʼwajat eléb ti belkol ban wiꞌlebtsik; por tam tin japiy an wiꞌlebtsik, yab i elaꞌ ni jun xitaꞌ altá. \p \v 24 Tam tin achʼaꞌtsik jechéꞌ nin okʼlékil an páleꞌtsik, nin okʼlékil xu belkoltsik an ti pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios ani an ultaláb páleꞌtsik, u kónóxtsik xan ti neꞌech ka kʼale ti okʼnal jechéꞌ. \v 25 Támkʼi jachanꞌ, ulich jun i inik ani utsantsik kʼál enchéꞌ: \p ―An iniktsik xa balyámaltsik ban wikʼaxteꞌ, taꞌ kʼwajattsik in okʼtsal an atiklábtsik ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios. \p \v 26 Kʼale tám nin okʼlékil xu belkoltsik an ti pulek atá, kʼál an yákʼwaltsik ani in tsiꞌdhaꞌtsik, por yab xataꞌ tin tʼajtsitsik abal in chʼejnál ka tʼujbayat kʼal an atiklábtsik. \v 27 Tam ti uldhátsik, kʼwajbá tin tamét an Junkulom Awiltaláb ani utsantsik enchéꞌ kʼal nin okʼlékil an páleꞌtsik: \p \v 28 ―Wawáꞌ i ulu alwaꞌ abal yabich i léꞌ ki chuꞌu ki okʼtsixintsik tin bij na Jesukristo. ¿Ani jantʼéy a tʼajaꞌtsik? Ejtal an atiklábtsik xi Jerusalén a okʼtsámalichtsik kʼal jachanꞌ an okʼtsixtaláb ani a léꞌtsik ti ku walbindhaꞌ kʼal nin chemtal jachanꞌ an inik. \p \v 29 Tókʼon tám na Pedro ani xi más an abatwáletsik enchéꞌ: \p ―Wawáꞌ i choꞌób alwaꞌ ke yejat ki tʼajaꞌ xowaꞌ in ulal nin tsubaxtalábil na Dios ani yab, xowaꞌ in ulal an iniktsik. \v 30 Nin Diosil ni wejeꞌ pakélil in ejdhaꞌ ti ít na Jesús, xi tatáꞌtsik a chemdhaꞌ pajkʼidh ban peltsidh teꞌ. \v 31 Na Dios in dhayaꞌ tʼekʼat, in kʼwajbaꞌ tin eját ani in kʼwajbaꞌ ti Okʼpidh Okʼlek ani ti Loꞌox. In tʼajaꞌ anchanꞌ abal kin pidhaꞌ bél ti kʼij an atiklábtsik xi Israel abal kin jilaꞌtsik ti walablom ani ka pakwlantsat tin walastalábiltsik. \v 32 Ejtal jechéꞌ i chuꞌúmal weye ani an Tʼokat Ejattaláb jeye. Jechéꞌ an Tʼokat Ejattaláb, jaꞌich xi na Dios in pidhámalich xu axtsinal kʼál tin tsubaxtalábil. \p \v 33 Tam tin achʼaꞌtsik jechéꞌ, chakuytsik tʼajat ani in leꞌnaꞌtsik kin chemdhaꞌ an abatwáletsik. \v 34 Por tajaꞌ ban awiltalábtsik, taꞌ ti kʼwajat jun i fariseo xu bijyáb ta Gamaliel, jaꞌich jún ti éb an okʼtsixtsik xin wilál nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés ani u kʼakʼnáb tʼajat kʼal an atiklábtsik. Kubey ani in ulu abal ka káldhá junwéꞌ an abatwáletsik. \v 35 In utsaꞌ tám enchéꞌ an awiltalábtsik: \p ―Atiklábtsik xi Israel, ka kóꞌoytsik tʼajat i kwenta kʼal xantʼéy a léꞌ ka tʼajtsi jechéꞌ an iniktsik. \v 36 Ka chalpaytsik ke ti weꞌél chabkʼiꞌ xeꞌchin na Tewdas, xin péjey an lej pulek takʼix ani in ulu ke jajáꞌ jaꞌich jun i pulek inik, wéwná kʼal chéꞌ i boꞌ inik i iniktsik. Por chemdhá ani ejtal xi kʼál ti wéwnadh, bukʼlantsik ani anchanꞌ ti okʼon. \p \v 37 ʼMás tayíl, tam ti tʼajan an ajumtaláb, xeꞌchin jeye na Judas xu kʼwajíl Galilea ani kʼal yán jeye ti wéwná; por chemdhá jeye ani ejtal xi wéwnaxnék, bukʼlan. \v 38 Jaxtám tu utsáltsik, jilaꞌ kʼwajat jechéꞌ an iniktsik ani yab xataꞌ ka utsaꞌtsik. Pos max jechéꞌ xowaꞌ in tʼajáltsik, in chalab i iniktsik, neꞌech ka okʼon; \v 39 por max a Dios in chalab, yab neꞌech ka ejto ka tamkʼuytsik. Ka kóꞌoytsik tʼajat i kwenta; pos yab a choꞌóbtsik max exom ta péjéx kʼal i iniktsik o kʼal a Dios. \p \v 40 Ejtal in exbaytsik xowaꞌ utsan kʼal na Gamaliel. Kanyat tám an abatwáletsik, kwadhan ani utsantsik abal yabich más ka xeꞌchintsik ti káw tin bij na Jesús ani walkájichtsik tám. \v 41 Kaléch tám an abatwáletsik xon ti kʼwajat an awiltalábtsik ani u kulbéltsik tʼajat abal pidhan ti chápláb kʼal a Dios kin watʼnaꞌ i tidhetaláb kʼal tin kwentakʼi in bij na Jesús. \v 42 Tsudhey ka tsudhey yab in jiláltsik kin okʼtsixnaꞌ an alwaꞌ tʼilab ani kin tʼilaꞌ ke na Jesús jaꞌich na takudh kʼal na Dios. U okʼtsixtsik ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios ani ban atátsik jeye. \c 6 \s1 Bijyat búk i tolmix belomtsik \p \v 1 Tam ti jachanꞌ i kʼij, kom an belomtsik yanéch, an judíotsik xu káw griego tujey ti itʼixbéltsik kʼal an judíotsik xu káw ebreo. In ulaltsik xu káw griego ke an chemtsidh mímlábtsik xi jajáꞌ in kidhtal, yab u lej tʼajtsinaltsik ti kʼij tam u pidhnáb an kʼapnél tsudhey ka tsudhey. \v 2 Junkuwat tám ejtal an belomtsik kʼal xi lajucháb an abatwáletsik ani utsantsik enchéꞌ: \p ―Yab in tomnál ki jilaꞌ ki tʼilaꞌ nin káwintal na Dios kʼal tin kwentakʼi abal ku kʼwajay tu pidhnom kʼapnél. \v 3 Jaxtám kidháblábtsik, ka aliy búk i payꞌlomlábtsik xi tatáꞌtsik a kidhtal, xi alwaꞌ iniktsik, xi chalpadhtsik, xi teykómte tʼajat kʼal in cháp an Tʼokat Ejattaláb ani jaꞌich ka punkʼuntsitsik jechéꞌ an ti tʼojláb. \v 4 Wawáꞌ neꞌech ki óntsi tu ól ani ki okʼtsixnaꞌ nin káwintal na Dios. \p \v 5 Ejtaltsik in tokʼoy jechéꞌ ani takwyat na Esteban, jun i inik xu belom tʼajat ani teykómte tʼajat kʼal in cháp an Tʼokat Ejattaláb. Takwyat jeye na Felipe, na Prókoro, na Nikanor, na Timón, na Parmenas ani na Nikolás, jun i inik xu kʼwajíl Antiokía xin belámal jeyewiꞌik nin belomtal an judíotsik. \v 6 Tsiꞌdhátsik tám xon ti kʼwajat an abatwáletsik, ólan an abatwáletsik ani in kʼwajbaꞌtsik nin kʼubak bin éb xi takwyattsik. \p \v 7 Nin káwintal na Dios jikʼat tʼajat ti bukʼey ani an belomtsik jikʼat tʼajat ti yaney Jerusalén, asta yán in páleꞌiltsik an judíotsik belmách. \s1 Júná ti wikʼnél na Esteban \p \v 8 Na Esteban, jun i inik xin bachʼúmal tʼajat nin alwaꞌtal ani nin cháp na Dios, in tʼajál i labidh labandhaxtalábtsik ani i exóltsik ban atiklábtsik. \v 9 Tám, taltsik i atiklábtsik xu takʼnal ban atá xon tu tʼajnal an junkuntaláb xu bijyábtsik ti jolib xi walkadhich, junax kʼal i atiklábtsik xi Sirene, xi Alejandría, xi Silisia ani xu kʼwajíltsik ban chabál xi Asia, in tujutsik ti káwlíx kʼal na Esteban; \v 10 por yab u ejtowáb ka tomná na Esteban abal jajáꞌ u káw kʼal yantam i chalpadhtaláb xu pidhnal kʼal an Tʼokat Ejattaláb. \v 11 Jalbiyat tám kʼal jechéꞌtsik taltsik i iniktsik abal kin ulu ke in achʼámal ti odhbíjil ta Moisés ani ta Dios. \v 12 Anchanꞌ ti chakúdhá an atiklábtsik, nin okʼlékil an judíotsik ani an okʼtsixtsik xin wilál nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés; péjeyat kʼál na Esteban, yakʼwan ani júná tin tamét an Junkulom Awiltaláb. \v 13 Alyat jeye i jánum káwtsik, xin ulutsik enchéꞌ: \p ―Jechéꞌ an inik yab u koyol ti odhbíjil an ti pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios ani an tin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés. \v 14 I achʼámal jeye tin ulu ke na Jesús xi Nasaret neꞌech kin paku an pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios ani neꞌech kin jalkʼuy ejtal xowaꞌ in jilámal ka tʼajan na Moisés. \p \v 15 Tam ti an awiltalábtsik ani ejtal xi taꞌ ti buxutsik in telaꞌ na Esteban, in chuꞌutsik ke nin wal na Esteban in junwal jelt in wal jun i tʼokat abatwále. \c 7 \s1 In loꞌwal tinbáꞌ na Esteban \p \v 1 Konyat tám enchéꞌ na Esteban kʼal nin okʼlékil an páleꞌtsik: \p ―¿Tsubaxxeꞌ jechéꞌ xowaꞌ i usnal? \p \v 2 Ani na Esteban tókʼon enchéꞌ: \p ―At kidhtaltsik ani tátaꞌlábtsik, ka achʼaꞌ xantʼéy neꞌech tu utsaꞌtsik: Ni labidh tʼokat Diosil, in xalkʼaꞌ tinbáꞌ abal ka chuꞌtat kʼal ni wejeꞌ pakélil Abraham tam ti kʼwajat ban chabál xi Mesopotamia, tam ti yabél kʼalnek ti kʼwajíl Arán \v 3 ani utsan enchéꞌ: “Ka jilaꞌ na chabálil ani ejtal na exlowáltsik ani ki kʼale ban chabál xi neꞌech tu óltsi.” \v 4 Kale tám na Abraham bin chabálil an kaldeotsik ani kʼale ti kʼwajíl Arán. Tayíl chemech nin tátaꞌ ani na Dios in tsiꞌdhaꞌ na Abraham ti kʼwajíl techéꞌ xon ti tatáꞌtsik xoꞌ i kʼwajat. \v 5 Por yab pidhan kʼal na Dios techéꞌ ni jun pejeꞌ ti chabál abal kin dhabalnaꞌ, nibal jun pejeꞌ elaꞌ xon ti kin kubaꞌ jun in akan; por utsan abal neꞌech ka pidhan ani ke tayíl, tam jajáꞌ ka chemchich, nin chakámiltsik jaꞌich neꞌech kin dhabalnaꞌ; maske tam ti jachanꞌ i kʼij, na Abraham yabél in koꞌol ni jun in chakámil. \v 6 Ani utsan jeye enchéꞌ kʼal na Dios: “Na kidhtaltsik neꞌech ka kʼwajay jelti píl iniktsik ba jun i chabál xi yab jajáꞌtsik in dhabal, neꞌech ka tʼajan ti jolibtsik ani neꞌech ka tʼajtsin xan ti ka leꞌná, tin nakíl chéꞌ i boꞌ inik i tamub.” \v 7 Por utsan jeye enchéꞌ: “Nanáꞌ neꞌech ku lújundhaꞌ an yejcheꞌ bitsow xi kin tʼajaꞌ ti jolib na kidhtaltsik ani tayíl, na kidhtaltsik neꞌech ka kale tajaꞌ ani neꞌech ti kin tʼójontsitsik ba jechéꞌ an chabál.” \v 8 Na Dios in tʼajaꞌ jun i lejkintaláb kʼal na Abraham ani utsan kin tʼajtsal jun i exól bin tʼuꞌúl an kwitól chakamtsik abal kin kóꞌoy ti exól kʼal tin kwenta an lejkintaláb. Jaxtám, tam ti waꞌchin ti chakam na Isák, na Abraham in tʼajtsi jun i exól bin tʼuꞌúl tam tin kidhbách waxik a kʼítsá ti waꞌchinék ti chakam. Anílkʼi jeye tin tʼajaꞌ na Isák kʼal nin chakámil Jakob ani na Jakob anílkʼi jeye tin tʼajaꞌ kʼal xi lajucháb nin chakámiltsik. Jechéꞌtsik, jaꞌich ni wejeꞌ pakélil. \p \v 9 ʼJechéꞌ ni wejeꞌ pakéliltsik, in atʼaꞌ nin kidháb xin bij José ani in nujutsik abal ka júná ban chabál xi Ejipto. Por na Dios tajaꞌ ti kʼwajat junax kʼal na José \v 10 ani in tolmiy kʼal ejtal an yajtsiktaláb xin tametnaꞌ. In pidhaꞌ ti chalab ani in tolmiy abal kin bajaw ka kʼanidhá kʼal an Faraón. Jechéꞌ an Faraón, jaꞌich an pulek takʼix xi Ejipto, xi kʼál ti bijyat na José ti pulek awiltaláb abal ka takʼxin Ejipto ani abal ka takʼxin jeye bin kʼimáꞌ jechéꞌ an pulek takʼix. \p \v 11 ʼWaꞌchin tám i kʼaꞌínab ani jun i yajtsiktaláb púlek, ban chabál xi Ejipto. Anchanꞌ jeye ti támun Kanán ani ni wejeꞌ pakéliltsik yabich in elál xantʼéy kin kʼapu. \v 12 Por tam ti na Jakob in achʼaꞌ abal waꞌach i trigo Ejipto, in abaꞌ tajaꞌ nin chakámiltsik, xi jaꞌich ni wejeꞌ pakéliltsik. Jechéꞌ jaꞌich an jidhtal bél xin tʼajaꞌtsik. \v 13 Tam ti kʼaletsik juní tin chabtal, na José in xalkʼaꞌ tinbáꞌ abal ka exlá kʼal nin kidhábtsik. Anchanꞌ tin choꞌóbnaꞌ an pulek takʼix xi Ejipto xitaꞌ kʼál tu kidhtaláb jeye na José. \v 14 In abnaꞌ tám na José ka ikʼtat nin tátaꞌ Jakob ani ejtal nin kidhtaltsik, jajáꞌtsik ox inik lajubóꞌ ti éb. \v 15 Anchanꞌ ti támun, na Jakob kʼale ti kʼwajíl Ejipto xon ti chemech más tayíl ani xon ti chemechtsik jeye ni wejeꞌ pakéliltsik. \v 16 Más tayíl, júntsintsik an tin beklék Sikém ani joltsin ban jólimtaláb xi na Abraham in chʼayꞌtsámal nin chakámiltsik na Amor ban chabál xi Sikém. \p \v 17 ʼTam ti kʼunatich an kʼij xowkʼi ti neꞌech ka támun xowaꞌ na Dios in lej tsubax utsámal na Abraham, an atiklábtsik xi Israel yanenekich tajaꞌ Ejipto. \v 18 Tujey tám ti takʼix tajaꞌ Ejipto jun i pulek takʼix xi yab u exláb kʼál na José. \v 19 Jechéꞌ an pulek takʼix, in kʼambiy ni kidhtaltsik ani tʼajtsintsik xan ti ka leꞌná ni wejeꞌ pakéliltsik. In tʼajaꞌ jeye abal kin walbaꞌ ka chemech nin chakámiltsik xi tsʼitsik. \v 20 Jachanꞌ i kʼij, tám jeye ti waꞌchin na Moisés. Jechéꞌ an chakam, kulbetná tʼajat kʼal na Dios ani tokot beletná óx a íchʼ bin kʼimáꞌ nin tátaꞌtsik. \v 21 Por tam ti an tátaꞌlábtsik in jilaꞌ, nin tsidhánil an pulek takʼix in penaꞌ ani in pubedhaꞌ jelti max jajáꞌ in chakámil. \v 22 Jaxtám, na Moisés okʼtsin ejtal xowaꞌ in choꞌób an atiklábtsik xi Ejipto in chabálil ani in kóꞌoy tʼajat i awiltaláb kʼal xowaꞌ in tʼajál ani kʼal xowaꞌ in ulal. \p \v 23 ʼTam tin koꞌolich chab inik i tamub, na Moisés in leꞌnaꞌ ka kʼale kin álnaꞌ nin at kidhtaltsik, xi jaꞌich an israelitatsik. \v 24 Ani in chuꞌu tajaꞌ ke jun i inik xi Ejipto in chabálil exom in atʼax tʼajtsal jun i israelita. Abal kin loꞌo ani abal kin tʼajtsi jayéchkʼi xowaꞌ exom in tʼajál, na Moisés in chemdhaꞌ jachanꞌ an inik xi Ejipto in chabálil. \v 25 Pos na Moisés in chalpayal ke ni at kidhtal, xi jaꞌich an israelitatsik, neꞌech kin exbaytsik ke jajáꞌ takudh kʼal na Dios abal kin walkaꞌ nin at kidhtal; por yab in exbaytsik. \v 26 Tam ti jun tsudhelom, na Moisés in elaꞌ cháb i at kidhtal ti péjéx ani kom in léꞌ kin chuꞌu yabich ka péjéxintsik, in utsaꞌtsik enchéꞌ: “Tatáꞌtsik a kidhábkʼitsik tabáꞌ; ¿jantʼókʼi ta atʼax tʼájtsíxtsik jún ani jún?” \v 27 Tám, xi kʼwajat in chaꞌwal nin at kidhtal nixíkʼlá kʼál na Moisés ani utsan enchéꞌ: “¿Jitaꞌ ti kʼwajbámal ta okʼlek ani ta lújundhom kʼal wawáꞌ? \v 28 ¿A léꞌxeꞌ neye ti kin chemdhaꞌ, jelt xan ta chemdhaꞌ ti weꞌél an inik xi techéꞌ Ejipto in chabálil?” \v 29 Tam tin achʼaꞌ jechéꞌ na Moisés, ájlách ani kʼale ban chabál xi Madián. Tajaꞌ ti kʼwajay jelti jun i píl inik ani in kóꞌoy cháb in chakámiltsik. \p \v 30 ʼChab inik i tamub más tayíl, tam ti kʼwajat ban chabál xon ti yab kʼwajtsidh kʼunat ban chʼén xu bijyáb Sinaí, in chuꞌu jun i tʼokat abatwále bin kʼamálil jun i kʼidhadh teꞌ xi kʼwajat ti tʼaꞌíl. \v 31 Na Moisés laban tʼajat tam tin chuꞌu jechéꞌ an xalkʼantsixtaláb ani tam ti utey abal kin chuꞌu más alwaꞌ, in axtsi tin káwintal an Okʼóxláb. Enchéꞌ tin ulu an Okʼóxláb: \v 32 “Nanáꞌ tin Diosil na wejeꞌ pakéliltsik, nin Diosil na Abraham, na Isák ani na Jakob.” Tujey tám na Moisés ti wipipíl kʼal i jíkʼib ani yab in léꞌ kin telaꞌ. \v 33 Utsan tám enchéꞌ kʼal an Okʼóxláb: “Ka kʼotʼiy na pajab, pos an chabál xon ta kubat, jaꞌich jun i chabál xi tʼokat. \v 34 Nanáꞌ u chuꞌúmalich an yajtsiktaláb xi exom in achʼál Ejipto an atiklábtsik xu takwyám, xi jaꞌich na kidhtal, u achʼámich ti ejꞌéltsik ani in paꞌinek abal ku káldhaꞌichtsik tajaꞌ. Pos xoꞌ, jalaꞌich, neꞌech tu abaꞌ Ejipto.” \p \v 35 ʼJechéꞌ na Moisés xi pojká ani utsan enchéꞌ kʼal an israelitatsik: “¿Jitaꞌ ti bijiy ta okʼlek ani ta lújundhax?”, jaꞌich aban kʼal na Dios jelti jun i pulek awiltaláb ani i walkax, kʼal an tʼokat abatwálekʼi xin chuꞌu taꞌ ti kʼwajat bin kʼamálil an kʼidhadh teꞌ xi kʼwajat ti tʼaꞌíl. \v 36 Jechéꞌ na Moisés, jaꞌich xin káldhaꞌ Ejipto ni wejeꞌ pakéliltsik ani xin tʼajaꞌ i labidh labandhaxtalábtsik ani i exóltsik tin nakíl chab inik i tamub ba jachanꞌ an chabál, ban Chak Pujal ani ban chabál xon ti yab kʼwajtsidh. \v 37 Jechéꞌ na Moisés jaꞌich xin utsaꞌ enchéꞌ an israelitatsik: “Na Dios neꞌech kin takuy jun i tʼiltsix xi wawáꞌ i kidhtal, jelt xan ti nanáꞌ tin takwyámal, ka exbantsitsik xowaꞌ jajáꞌ ti ki utsaꞌtsik.” \v 38 Na Moisés kʼwajay kʼal an atiklábtsik ban chabál xon ti yab kʼwajtsidh, tam ti junkuntsik ban chʼén xu bijyáb Sinaí. Tajaꞌ, utsan na Moisés kʼal an tʼokat abatwále kʼal tin kwenta an xeꞌchintaláb ani na Moisés, in watʼbantsi ni wejeꞌ pakéliltsik jechéꞌ xowaꞌ utsan. \p \v 39 ʼPor ni wejeꞌ pakéliltsik yab in leꞌnaꞌ kin exbay, in pojkaꞌtsik tokot ani in léꞌtsikwiꞌik ka witsiy Ejipto, \v 40 tam ti kʼwajat in utsáltsik enchéꞌ na Arón: “I léꞌ ti ku tʼajtsi ti diostsik xi ka okxin, pos yab i choꞌób xantʼéy in tamu na Moisés xi tu káldhaꞌ ban chabál xi Ejipto.” \v 41 In tʼajaꞌtsik tám jun in chʼilábil i beserro kʼal i oro, in chemdhantsi ti koꞌnéltsik abal kin pikbantsi ani kulbétsik tʼajat kʼal xowaꞌ in tʼajámaltsik kʼal in kʼubak. \v 42 Wékʼon tám na Dios kʼal jajáꞌtsik ani walkátsik kin kʼakʼnaꞌ a óttsik xi waꞌach walkʼiꞌ. Pos anchanꞌ ti kʼwajat dhutsadh bin dhutsadh úwil an tʼiltsixtsik ke enchéꞌ ti utsan ni wejeꞌ pakéliltsik kʼal na Dios: \q1 ¿Awxeꞌ tatáꞌtsik, atiklábtsik xi Israel, a chemdhámal i koꞌnéltsik abal ti kin pikbantsi \q1 tin nakíl xi chab inik i tamub ban chabál xon ti yab kʼwajtsidh? ¡Yabaꞌ! \q1 \v 43 Tatáꞌtsik tokot a xeꞌchindhantsitsik tin ótʼ padhélil na dios Molok \q1 ani nin ótil na dios Renfán, \q1 i chʼilabtsik xa tʼajámaltsik abal ka kʼakʼnaꞌ. \q1 Jaxtám Nanáꞌ, neꞌech tu káldhaꞌtsik ba na chabálil ani neꞌech tu abnaꞌtsik más tuwaꞌ ké Babilonia. \p \v 44 In óntsi ti káw na Esteban ani in ulu enchéꞌ: \p ―Tajaꞌ ban chabál xon ti yab kʼwajtsidh, ni wejeꞌ pakéliltsik taꞌ tin koꞌol an ótʼ padhel xon tin taꞌpál an tʼujubtsik xon ti kʼwajat dhutsadh nin takʼixtal na Dios. Jechéꞌ tʼajnék anchanꞌ xan ti na Dios tin utsaꞌ na Moisés, tam ti utsan kin tʼajaꞌ jelt xan ti óltsin. \v 45 Ni wejeꞌ pakéliltsik in bachʼu jechéꞌ an ótʼ padhel jelti jun i jiltsixtaláb ani xi tsíchtsik kʼal na Josué, in tsiꞌdhaꞌ kʼal jajáꞌtsik tam tin kʼántsitsik an ti chabál an kʼeꞌet atiklábtsik, jaꞌich xin káldhaꞌtsik na Dios abal kin pidhaꞌ an ti chabál ni wejeꞌ pakéliltsik. Anchanꞌ ti tʼájan asta tam tin bajaw na Dabid. \v 46 Na Dios kulbé kʼal an pulek takʼix Dabid ani na Dabid in leꞌnaꞌ kin tʼajtsi jun i atá xon ti ka kʼwajay nin Diosil na Jakob; \v 47 por na Salomón jaꞌich nin kubtsi tin kʼimáꞌ na Dios. \v 48 Por na Dios xi púlek tʼajat, yab u kʼwajíl ba atá xi tʼajadh kʼal i iniktsik. Jelt xan tin ulu an tʼiltsix enchéꞌ: \q1 \v 49 An walkʼiꞌ jaꞌich nu tʼokat kʼwajtal \q1 ani an chabál, jaꞌich xon tu kubál nu akan. \q1 In ulu enchéꞌ an Okʼóxláb: \q1 ¿Janti uwats an atá xi neꞌech kin tʼajtsin? \q1 O ¿jónꞌ ti neꞌech ku ejto kin koyóch? \q1 \v 50 ¿Yabxeꞌ Nanáꞌ u tʼajámal kʼal u kʼubak ejtal jechéꞌ? \p \v 51 In óntsi ti káw na Esteban ani in ulu enchéꞌ: \p ―Por tatáꞌtsik echʼekʼi tʼajat chapik na itsích ani a koꞌoltsik na ochʼoxtal ani na itsích jelti xi yab in exláltsik na Dios. Echʼekʼi a tomnáltsik an Tʼokat Ejattaláb. A junwaltsik jelti na wejeꞌ pakéliltsik. \v 52 ¿Jowaꞌ tʼiltsix yab atʼnék kʼal na wejeꞌ pakéliltsik? In chemdhaꞌtsik xi tsiꞌnek más okʼox kin tʼilaꞌ abal neꞌech ka tsích jachanꞌ xi lujat tʼajat ani xoꞌ tam ti ulich, a chinat pidhnaꞌtsik ani a chemdhaꞌ. \v 53 Tatáꞌtsik xa bachʼu an takʼixtaláb kʼal an tʼokat abatwálekʼi, yab a tʼajáltsik ti kʼij. \s1 Tam ti chemdhá na Esteban \p \v 54 Tam ti jajáꞌtsik in achʼaꞌ ejtal jechéꞌ, in chakuntsitsik tʼajat na Esteban ke asta u rechʼechʼéltsik nin kamab kʼal i chákub. \v 55 Por na Esteban, teykómte kʼal nin cháp an Tʼokat Ejattaláb, in teloloy walkʼiꞌ, in chuꞌtsi tin labidh tʼokát na Dios ani in chuꞌu jeye na Jesús tin eját na Dios. \v 56 In ulu tám enchéꞌ: \p ―¡Ka telaꞌtsik! U chuꞌtal jebél an walkʼiꞌ ani u chuꞌtal na Jesús xi aban abal ka wenkʼon jeye ti inik kʼwajat tin eját na Dios. \p \v 57 Por jajáꞌtsik in tsʼutsʼkʼiy nin xuchun ani u dhajnaltsik kawidh, tujeytsik tám kin nixkʼaꞌ na Esteban. \v 58 Káldhá ban bitsow ani exmách ti tʼujbayáb. An ólnaxtsik xin tʼajaꞌ jechéꞌ, in jilaꞌ nin xekét ka beletnantsat kʼal jun i kwitól inik xin bij ta Sawlo. \v 59 Lejat kʼwajat ti tʼujbayáb, na Esteban ólan ani in ulu enchéꞌ: \p ―Ajátik Jesús, ka bachʼu nu ejattal. \p \v 60 Tayíl tudhlan ani in ulu kawidh enchéꞌ: \p ―Ajátik, ka pakwlantsitsik an tin walastalábil xi exom in tʼajál. \p Tam ti okʼonich kin ulu jechéꞌ, chemech. \c 8 \s1 Na Sawlo in atʼál an belomtsik \p \v 1 Na Sawlo in ulu jeye abal alwaꞌ ka chemdhá na Esteban. \p Támkʼi jachanꞌ a kʼítsá, tujey tʼajat ti atʼnal an belomtsik xi Jerusalén. Ejtalkʼi an belomtsik atʼan, jaxtám ti bukʼeytsik ban chabál xi Judea ani xi Samaria. Tokot an abatwáletsik yab atʼan, jaxtám ti jilkʼontsik jaꞌ Jerusalén. \v 2 Taltsik an iniktsik xin wéwnáltsik tʼajat xan tin ulal nin takʼixtal na Dios, in júnaꞌ kin joliy na Esteban ani in ukʼintsitsik tʼajat abal chemdhá. \v 3 Tam ti jachanꞌ, na Sawlo in áynál an belomtsik, u ochel ban atátsik abal kin káldhaꞌ bodhodhól an payꞌlomlábtsik ani an mímlábtsik ani in júnál kin baliy al wikʼaxteꞌ. \s1 Tʼilan an alwaꞌ tʼilab ban chabál xi Samaria \p \v 4 Por xi kaletsik ban bitsow Jerusalén, in tʼiláltsik an alwaꞌ tʼilab xontikʼi ti xeꞌechtsik. \v 5 Jún ti éb xi jajáꞌtsik, xin bij ta Felipe, kʼale ba jun i bitsow xu takʼnal Samaria ani in tuju kin tʼiltsitsik an ta Kristo. \v 6 An atiklábtsik u junkunal ani ejtal in achʼáltsik kʼal yantam i kwenta xowaꞌ in ulal na Felipe ani in chuꞌtaltsik jeye an labidh labandhaxtalábtsik xin tʼajál jechéꞌ na Felipe. \v 7 Pos yán i atiklábtsik xi ochadh kʼal i atʼax ejattalábtsik, u jeldháb ani an atʼax ejattalábtsik u dhajnal u kalel ba jajáꞌtsik ani yán xi yab in ejtowal ka yoyon ani xu kʼwechʼeꞌtsik, u jeldháb. \v 8 Ejtal an atiklábtsik xu kʼwajíl ba jachanꞌ an bitsow u kulbéltsik tʼajat kʼal jechéꞌ xowaꞌ in chuꞌtal. \p \v 9 Por taꞌ ti kʼwajat ba jachanꞌ an bitsow jun i inik xu bijyáb ta Simón. Jechéꞌ an inik, jaꞌich jun i dhiman ani in kʼambiyal an atiklábtsik xi tajaꞌ Samaria. In ulal ke jajáꞌ jaꞌich jun i chalpadh inik. \v 10 Kʼal ejtaltsik tu axtsinal xowaꞌ jajáꞌ in ulal, kʼal xi tsʼitsik ani asta kʼal xi pakdhaꞌtsik ani in ulaltsik enchéꞌ: \p ―Jechéꞌ an inik, jaꞌich nin pulek cháp na Dios. \p \v 11 U beltsinal tʼajat xowaꞌ in ulal ani in tʼajál, pos kʼal nin dhimantal, nakatich tʼajat i kʼij tin kóꞌyámal kʼambidhtsik. \v 12 Tam ti na Felipe xeꞌech in tʼilál na Jesukristo ani an alwaꞌ tʼilab kʼal tin kwenta xan tu takʼix na Dios, yán i payꞌlomlábtsik ani i mímlábtsik belmách ani pujantsik. \v 13 Na Simón xu dhimanwiꞌik, belmách jeye ani pujan ani xeꞌchin kʼal na Felipe. Tam in chuꞌtal an pakdhaꞌ labidh labandhaxtaláb ani an exóltsik xu tʼájnal, u labnal tʼajat. \p \v 14 Tam ti an abatwáletsik xi kʼwajat Jerusalén in choꞌóbnaꞌ ke xu kʼwajíltsik Samaria in bachʼúmalichtsik nin káwintal na Dios, aban tajaꞌ na Pedro ani na Juan. \v 15 Tam ti na Pedro ani na Juan ulichtsik tajaꞌ, ólantsik kʼal tin kwenta an belomtsik xi Samaria abal kin bachʼutsik an Tʼokat Ejattaláb. \v 16 Pos an belomtsik xi Samaria, yabél in bachʼúmaltsik an Tʼokat Ejattaláb, tokot pujadhtsik tin bij an Ajátikláb Jesús. \v 17 Na Pedro ani na Juan in kʼwajbaꞌtsik nin kʼubak bin éb an belomtsik ani in bachʼu tám an Tʼokat Ejattaláb an belomtsik. \p \v 18 Tam ti na Simón in chuꞌu ke an belomtsik in bachʼu an Tʼokat Ejattaláb tam ti an abatwáletsik in kʼwajbaꞌ nin kʼubak bin éb an belomtsik, in leꞌnaꞌ kin chʼaꞌay jechéꞌ an awiltaláb, \v 19 in ulu enchéꞌ: \p ―Ti kin pidhaꞌ neye jachanꞌ an ti awiltaláb abal tam ku kʼwajbantsi an tu kʼubak bin éb jun xitaꞌ, kin bachʼu jeye an Tʼokat Ejattaláb. \p \v 20 Utsan tám enchéꞌ kʼal na Pedro: \p ―Ka kʼibchon na tumínal junax kʼal tatáꞌ abal a chalpayal ke xowaꞌ in pidhnál na Dios, neꞌech ka ejto ka chʼaꞌay kʼal i tumín. \v 21 Tatáꞌ yab a koꞌol ni jun xataꞌ xantʼéy ka chuꞌu kʼal jechéꞌ, pos na ejattal yab kʼwajat lujat tin tamét na Dios. \v 22 Ka jilaꞌich jechéꞌ an walastaláb xa koꞌol ani ka pakabédhaꞌ na Dios abal ka chuꞌu max anchanꞌ ti ki pakwlantsi kʼal xowaꞌ a chalpay ta ejattal. \v 23 Pos u chuꞌtal ke yab tʼajat alwaꞌ na chalab a koꞌol ani i teykómte tʼajat ta kʼwajat kʼal an walastaláb. \p \v 24 Tókʼon tám enchéꞌ na Simón: \p ―Ti kin kontsintsi neye ban Okʼóxláb abal yab ku tamu ni jun xataꞌ xowaꞌ i kʼwajat tin utsál. \p \v 25 Tam ti okʼonichtsik kin ólnaꞌ ani kin tʼilaꞌ nin káwintal na Dios, an abatwáletsik kʼale jeye kin tʼilaꞌ an alwaꞌ tʼilab ba yán i kwentsaltsik xi Samaria ani tayíl witsíchtsik tám juní Jerusalén. \s1 Na Felipe ani an inik xu kʼwajíl Etiopía \p \v 26 Más tayíl, utsan enchéꞌ na Felipe kʼal jun in tʼokat abatwálejil an Ajátikláb: \p ―Ki chʼakay ani ki kʼale alál, ka yakʼwaꞌ an bél xi tál Jerusalén ani neꞌech Gasa. \p Jechéꞌ an bél, jaꞌich xu watʼel ban chabál xon ti yab kʼwajtsidh. \v 27 Chʼakay tám na Felipe ani kʼale; ti bél, in elaꞌ jun i inik xu kʼwajíl Etiopía. Jajáꞌ jaꞌich jun i inik xu ewnuko. Jechéꞌ jaꞌich jun i pulek tʼójodh, pos jajáꞌ in belkómtsal tin tumínal na Kandase, an pulek takʼix mímláb xi Etiopía, jajáꞌ kʼalnek Jerusalén abal kin kʼakʼnaꞌ na Dios. \v 28 Jechéꞌ an inik u witsélich bin pulek bitsówil, punat bin karretajil ani kʼwajat in ajyal nin dhutsadh úwil an tʼiltsix Isaías. \v 29 Utsan tam enchéꞌ na Felipe kʼal an Tʼokat Ejattaláb: \p ―Ki utey ban karreta ani ki beley junax kʼal jechéꞌ an inik. \p \v 30 Tam ti utey na Felipe, in achʼaꞌ ke jachanꞌ an inik kʼwajat in ajyal nin dhutsadh úwil an tʼiltsix Isaías ani in konoy enchéꞌ: \p ―¿A exbayalxeꞌ xowaꞌ i kʼwajat a ajyal? \p \v 31 Tókʼoyat enchéꞌ kʼal an inik: \p ―¿Janti neꞌech ku ejto ku exbay max yab waꞌach ni jun xitaꞌ ti kin wiltsi? \p Ani pakabédhá na Felipe kʼal an inik abal ka kʼadhiy ani ka buxkan junax kʼal jajáꞌ. \p \v 32 An Tʼokat Dhuslab xi kʼwajat in ajyal, jaꞌich jechéꞌ: \q1 Júná abal ka chemdhá jelti jun i borrego. \q1 Anchanꞌ jelti an borrego yab u kʼuxnal tin tamét an inik xi kʼál ti kʼwajat ti kaxwáb, \q1 anchanꞌ jeye Jajáꞌ yab kʼuchun ní wéꞌ abal kin ulu xataꞌ. \q1 \v 33 Tʼajan jelti max yab xataꞌ in éy ani yab lújundhá jelt xan tin ulal an takʼixtaláb. \q1 Kom chemdhá ani yab in jilaꞌ ni jun in kuxúl, ¿jitaꞌ kʼál ti neꞌech ka ejtowat ka tʼilan? \q1 Abal nin xeꞌchintal wékʼoyat techéꞌ ti kʼayꞌlá. \p \v 34 Konyat tám na Felipe enchéꞌ kʼal jachanꞌ an tʼójodh inik: \p ―Tu kontsal ti alwaꞌtaláb abal ti kin utsaꞌ, ¿jitaꞌ kʼwajat in tʼilál jechéꞌ an tʼiltsix, jajáꞌ in tʼilál tinbáꞌ o kʼeꞌet in tʼilál? \p \v 35 In tuju tám na Felipe kin wiltsi xon ti kʼwajat in ajyal ban Tʼokat Dhuslab ani in tʼiltsi an ti alwaꞌ tʼilab kʼal tin kwenta na Jesús. \v 36 Tam ti neꞌechtsik ti belal, ulichtsik xon ti waꞌach i jaꞌ ani an tʼójodh inik in ulu enchéꞌ: \p ―Techéꞌ waꞌach i jaꞌ, ¿awxeꞌ yab awil kin pujyat neye? \p \v 37 Utsan enchéꞌ kʼal na Felipe: \p ―Max a belál lejtal kʼal ejtal na ejattal na Jesukristo, awil ki pujan. \p An inik tókʼon enchéꞌ: \p ―U belál abal na Jesukristo jaꞌich nu Chakámláb kʼal na Dios. \p \v 38 In ulu tám ka kubdhá an karreta, paꞌay chablam ti éb ban jaꞌ ani pujyat kʼal na Felipe. \v 39 Tam ti kaletsik ban jaꞌ, júnájich tám na Felipe kʼal nin Tʼokat Ejattal an Ajátikláb ani yab más witsiy ka chuꞌtat kʼal jachanꞌ an tʼójodh inik; por u kulbél tʼajat an tʼójodh inik tam tin óntsích nin bélil. \v 40 Tayíl, jun jikʼtowál tin chuꞌu na Felipe abal Asotojich ti kʼwajat ani watʼey bitsow ti bitsow ti tʼiltsix an ti alwaꞌ tʼilab, asta ti ulich Sesarea. \c 9 \s1 Xan ti tujey ti belom na Sawlo \r (Hch. 22:6‑16; 26:12‑18) \p \v 1 Tam ti jachanꞌ, na Sawlo in óntsal kin ulu abal neꞌech kin chemdhaꞌ xin belálichtsik an Ajátikláb. Jaxtám ti kʼale kin chuꞌu nin okʼlékil an páleꞌtsik, \v 2 abal kin kontsi ti awiltaláb ka pidhan ka kʼale ban atátsik xon tu tʼajnal an junkuntaláb xi Damasko abal kin aliy xin belálichtsik an alwaꞌ tʼilab ani kin tsiꞌdhaꞌ ti wikʼnél Jerusalén; i payꞌlomlábtsik ani i mímlábtsik. \v 3 Por tam ti neꞌech ti bél ani u kʼunelich ban bitsow xi Damasko, jun jikʼtowál ti wiliyat kʼal jun i chʼaxixíl kʼamal xi tál walkʼiꞌ. \v 4 Kwajlan tám na Sawlo chabál ani in achʼaꞌ jun i káwintaláb, xu káw in ulu enchéꞌ: \p ―Sawlo, Sawlo, ¿jantʼókʼi tin atʼál? \p \v 5 Konoxin jeye tám na Sawlo enchéꞌ: \p ―¿Jitaꞌ pé teye, jaꞌúb? \p Ani tókʼoyat enchéꞌ kʼal xi kʼwajat ti káw: \p ―Nanáꞌ in Jesús, xi tatáꞌ a atʼál. Exom a yajlombédhál tatáꞌkʼi tabáꞌ, jelt xan tin tʼajál an koꞌnél tam in chochbiyal an chʼupidh patʼál. \p \v 6 In ulu tám enchéꞌ na Sawlo u wipipíl kʼal i jíkʼib: \p ―Ajátik, ¿jantʼéy a léꞌ ku tʼajaꞌ? \p Utsan enchéꞌ kʼal an Ajátikláb: \p ―Ki chʼakách ani ki ulchich ban bitsow ani tajaꞌ neꞌech ki utsan xantʼéy yejat ka tʼajaꞌ. \p \v 7 An iniktsik xi junax ti neꞌech kʼal na Sawlo, labnéktsik tʼajat abal in achʼáltsik an káwintaláb por yab in chuꞌtaltsik xitaꞌ. \v 8 Chʼakay tám na Sawlo ban chabál xon ti kwachat, por tam tin lamaꞌ nin wal, yab in chuꞌtal ni jun xataꞌ. Jaxtám ti lotʼokʼná ani júná Damasko. \v 9 Kʼwajay tajaꞌ óx a kʼítsá yab u chuꞌux, yab u kʼapul nibal xataꞌ in uchʼál. \p \v 10 Tajaꞌ Damasko, taꞌ ti kʼwajat jun i inik xu belom tʼajat xu bijyáb ta Ananías, xi utsan enchéꞌ kʼal an Ajátikláb ba jun i xalkʼantsixtaláb: \p ―¡Ananías! \p Ani jajáꞌ tókʼon enchéꞌ: \p ―Jeꞌtám in kʼwajat, Ajátik. \p \v 11 Utsan tám enchéꞌ kʼal an Ajátikláb: \p ―Ki chʼakay, ki kʼale ban bél xu bijyáb Eját ani ka konoy bin kʼimáꞌ na Judas max taꞌ kʼwajat tajaꞌ jun i inik xu bijyáb ta Sawlo xu kʼwajíl Tarso. Táꞌ kʼwajat ti ól \v 12 ani ba jun i xalkʼantsixtaláb, in chuꞌúmal ke jun i inik xin bij Ananías neꞌech ka ochich xon ti jajáꞌ kʼwajat ani neꞌech kin kʼwajbaꞌ nin kʼubak bin éb jajáꞌ abal ka chuꞌxindhá juní. \p \v 13 Tam tin achʼaꞌ jechéꞌ na Ananías, in ulu enchéꞌ: \p ―Ajátik, kʼal yánich tin tʼiltsidh xantʼéy in tʼajál jachanꞌ an inik ani in tʼiltsidhich jeye ejtal an atʼaxtaláb xin tʼajtsal xi ti belálichtsik xu kʼwajíl Jerusalén. \v 14 Xoꞌ tsiꞌnek techéꞌ Damasko ani in kontsám ti awiltaláb an okʼlek páleꞌtsik abal kin yakʼwaꞌ ejtal xi ti belálichtsik. \p \v 15 Por utsan enchéꞌ kʼal an Ajátikláb: \p ―Ki kʼale, pos Nanáꞌ u takwyámal jachanꞌ an inik abal ti kin tʼilaꞌ ban atiklábtsik xi yab u judío, ban pulek takʼixtsik ani ban israelitatsik jeye. \v 16 Nanáꞌ neꞌech ku óltsi ejtal an ti yajtsiktaláb xi yejat kin watʼnaꞌ kʼal Nanáꞌ tu kwenta. \p \v 17 Kʼale tám na Ananías ban atá xon ti kʼwajat na Sawlo. Tam ti ochich, in kʼwajbaꞌ nin kʼubak bin éb na Sawlo ani in utsaꞌ enchéꞌ: \p ―Kidhábláb Sawlo, an Ajátikláb Jesús, xin xalkʼaꞌ tinbáꞌ ti bél xon ta tál abal ka chuꞌu, tin abámal abal tu chuꞌxindhaꞌ juní ani abal ka bachʼu jeye nin cháp an Tʼokat Ejattaláb. \p \v 18 Támkʼi jachanꞌ ti kwajlan jun xataꞌ xi pitʼkʼan bin wal jelt in otʼól i toꞌol ani chuꞌxinich tám juní. Chʼakách tám na Sawlo ani pujyatich jeye tám. \v 19 Tayíl kʼapúch ani likey tám juní ani kʼwajay cháb óx a kʼítsá tajaꞌ kʼal an belomtsik xu kʼwajíl tajaꞌ Damasko. \s1 Na Sawlo okʼtsixin Damasko \p \v 20 Más tayíl, in tujúch tám na Sawlo ti okʼtsix ban atátsik xon tu tʼajnal an junkuntaláb, in ulal ke na Jesús jaꞌich nu Chakámláb kʼal na Dios. \v 21 Ejtaltsik xi kʼál tu axnal, u labnaltsik tʼajat ani in ulaltsik enchéꞌ: \p ―¿Yabxeꞌ jaꞌich jechéꞌ an inik xi xeꞌchinék Jerusalén in atʼax tʼajtsal xin beláltsik na Jesús? ¿Yabxeꞌ jaxtám ti tsiꞌnek jeye techéꞌ abal kin yakʼwaꞌ an belomtsik ani kin júnaꞌ abal kin pidhnaꞌ ban okʼlek páleꞌtsik? \p \v 22 Por na Sawlo u okʼtsix kʼal yán más i awiltaláb ani in ólnál ke na Jesús jaꞌich xi takudh kʼal na Dios abal ti loꞌox, asta in ukʼpindhál an judíotsik xu kʼwajíl tajaꞌ Damasko. \s1 Na Sawlo in chinkʼontsi an judíotsik \p \v 23 Tam ti watʼenekich yán a kʼítsá, an judíotsik in tʼajaꞌ i káw abal kin chemdhaꞌ na Sawlo; \v 24 por na Sawlo in choꞌóbnaꞌ xantʼéy tu leꞌnáb ka tʼajtsin. Akal i kʼij an judíotsik u kʼwajíl kin aytsi na Sawlo bin wiꞌlébiltsik an bitsow abal kin chemdhaꞌ; \v 25 por an belomtsik, in baliy na Sawlo ba jun i tʼoknal púlek ani in káldhaꞌ rechechél bin kúx in mapúl an bitsow tam ti jikʼwax. Anchanꞌ ti káldhá na Sawlo ba jachanꞌ an bitsow. \s1 Tam ti na Sawlo ulich Jerusalén \p \v 26 Tam ti na Sawlo ulich Jerusalén, in leꞌnaꞌ ka junkun kʼal an belomtsik; por kʼal ejtaltsik tu jikʼnáb abal yab u belnal max jajáꞌ u belomich jeye. \v 27 Por júná kʼal na Bernabé abal ka utwat ban abatwáletsik. Na Bernabé in tʼiltsitsik xan ti na Sawlo tin chuꞌúmal an Ajátikláb ti bél, xan ti jeye ti tawná kʼal an Ajátikláb ani xan ti na Sawlo ti okʼtsixnék Damasko kʼal yantam i awiltaláb kʼal tin bij na Jesús. \v 28 Kʼwajay tám Jerusalén na Sawlo ani xeꞌchin junax kʼal jajáꞌtsik. \v 29 U káw kʼal yantam i awiltaláb tin bij an Ajátikláb, u tʼilolól ani u káwlíx kʼal an judíotsik xu tʼilom griego; por u leꞌnáb ka chemdhá kʼal jechéꞌtsik. \v 30 Tam ti an kidháblábtsik in choꞌóbnaꞌ jechéꞌ, júná Sesarea na Sawlo ani tam ti tajaꞌich ti kʼwajat, aban Tarso. \p \v 31 Tam ti jachanꞌ, ejtal an belomtsik xi ban chabál xi Judea, xi Galilea ani xi Samaria, kʼijidhtsik tʼajat ti kʼwajat ani u likeltsik. In koꞌoltsik nin belomtal ban Ajátikláb ani kʼal tin cháp an Tʼokat Ejattaláb, tsudhey ka tsudhey u waꞌchinal más xin belálich an Ajátikláb. \s1 Jeldhá na Eneas \p \v 32 Tam ti na Pedro xeꞌchin ti álnax an ti kidháblábtsik, kʼale jeye kin álnaꞌ an kidháblábtsik xu kʼwajíl Lida. \v 33 In elaꞌ tajaꞌ jun i inik xin bij ta Eneas, xin koꞌolich waxik i tamub ti kwachíl, kom yab in ejtowal ti belal. \v 34 Ani utsan enchéꞌ kʼal na Pedro: \p ―Eneas, na Jesukristo neꞌech ti ki jeldhaꞌ. Ki chʼakay ani ka dhayaꞌ na waytal. \p Na Eneas támkʼi ti chʼakay \v 35 ani chuꞌtat kʼal ejtaltsik xu kʼwajíl Lida ani Sarón, in jilaꞌichtsik tám nin wejeꞌ belomtalábiltsik ani in belaꞌich an Ajátikláb. \s1 Ejdhá na Dorkas \p \v 36 Tam ti jachanꞌ i kʼij, taꞌ ti kʼwajat ban bitsow xu bijyáb Jope jun i mímláb xu belom tʼajat xu bijyáb Tabita, ke ti káwintaláb griego, u ulwáb Dorkas. Jechéꞌ an mímláb echʼekʼi in tʼajál xowaꞌ alwaꞌ ani in tolmiyal an chʼojontáltsik. \v 37 Tam ti jachanꞌ i kʼij, yawꞌlách ani chemech. Tam ti okʼonich ti tʼaknal, kʼwajbá ba jun i altá xi kʼwajat tʼekʼat ba jun i púntsíx atá. \v 38 An bitsow xi Jope, kʼunat ti kʼwajat Lida, xon ti kʼwajat na Pedro tam ti jachanꞌ i kʼij. Kom an belomtsik in choꞌóbnaꞌ abal tajaꞌ ti kʼwajat na Pedro, in abnaꞌ ka pakabédhá enchéꞌ kʼal cháb i iniktsik: \p ―Ki tsích dhubat ban bitsow xi Jope. \p \v 39 Kʼale tám na Pedro junax kʼal jajáꞌtsik. Tam ti ulchich, júná ban altá xon ti kʼwajat an chemélom ani kʼal ejtal an chemtsidh mímlábtsik ti wiliyat, u ukʼnaltsik ani in ólnáltsik nin lakab ani nin xekéttsik xi tʼajtsidh kʼal na Dorkas tam ti ejat. \v 40 Utsantsik tám kʼal na Pedro abal ka kaletsik ejtal, tudhlan tám ani ólan ani in teltóm an mímláb xi chemnek, in ulu enchéꞌ: \p ―Tabita, ki chʼakay. \p In lamaꞌ tám nin wal an mímláb ani tam ti chuꞌtat na Pedro, buxkan an mímláb. \v 41 In téynaꞌ tám bin kʼubak ani in dhayaꞌ. In kaniy tám an kidháblábtsik ani an chemtsidh mímlábtsik ani chuꞌtatich tám abal ejnek ti ít jachanꞌ an mímláb. \v 42 Ejtal jechéꞌ, choꞌóbná putál ban bitsow xi Jope ani kʼal yán ti belan an Ajátikláb. \v 43 Na Pedro kʼwajay yán a kʼítsá ba jachanꞌ an bitsow, bin kʼimáꞌ jun i inik xin lejkiyal i ótʼ, jechéꞌ an inik, u bijyáb ta Simón. \c 10 \s1 Na Pedro ani na Kornelio \p \v 1 Táꞌ ti kʼwajat ban bitsow Sesarea jun i inik xin bij ta Kornelio, jajáꞌ jaꞌich jun i okʼlek xin takʼyal boꞌ inik i soldadotsik, jechéꞌ an kweneꞌ u bijyáb Italiano. \v 2 Jajáꞌ ani ejtal nin kidhtaltsik in kʼakʼnál na Dios ani in jikʼnál abal in choꞌóbtsik ke na Dios ejtal in ejtowal kin tʼajaꞌ. In pidhnál jeye yandhaꞌ i tumín abal kin tolmiy an judíotsik ani echʼekʼi in ólantsal a Dios. \v 3 Jun i kʼij, tam ti óxich xónaꞌ i wákal, in chuꞌu jun i xalkʼantsixtaláb. Ba jechéꞌ an xalkʼantsixtaláb, in chuꞌu ke jun in tʼokat abatwálejil a Dios ochich xon ti jajáꞌ kʼwajat ani utsan enchéꞌ: \p ―¡Kornelio! \p \v 4 Na Kornelio jilkʼon in telál an tʼokat abatwále kʼal yantam i jíkʼib ani in konoy enchéꞌ: \p ―¿Jantʼéy, Ajátik? \p Utsan tám enchéꞌ kʼal an tʼokat abatwále: \p ―Na Dios in achʼámalich an ólábtsik ani in chuꞌúmich xowaꞌ a tʼajál jeye abal ka tolmiy an chʼojontáltsik. \v 5 Pos ka abaꞌ xoꞌ i iniktsik ban bitsow xi Jope abal kin kaniy na Simón, xu bijyáb jeye ta Pedro. \v 6 Jajáꞌ taꞌ kʼwajat bin kʼimáꞌ jun i inik xu bijyáb jeye ta Simón, an inik xu lejkix ótʼ ani in koꞌol nin kʼimáꞌ bin wál i pujal. Na Simón Pedro neꞌech ti ki utsaꞌ xantʼéy yejat ka tʼajaꞌ. \p \v 7 Tam ti kʼaléch an tʼokat abatwále xi kʼál ti tawná, na Kornelio in kaniy cháb nin tʼojnáliltsik ani in kaniy jeye jun i soldado, jechéꞌ jaꞌich jun i inik xin belál jeye tʼajat na Dios jelti na Kornelio ani alwaꞌ inik tʼajat. \v 8 In tʼiltsitsik ejtal xowaꞌ in chuꞌúmal ani in abaꞌtsik Jope. \p \v 9 Tam ti jun tsudhelom, lejat jajáꞌtsik neꞌech ti bél ani exomich ti kʼunel Jope, na Pedro kʼadhiy bin éb an atá tam ti chʼejelich xónaꞌ a kʼítsá abal ti ól. \v 10 Kʼaꞌay tʼajat ani in leꞌnaꞌ ti kʼapul, por lejat kʼwajat ti lejkintsáb xantʼéy kin kʼapu, in chuꞌu jun i xalkʼantsixtaláb. \v 11 In chuꞌu jakʼpin an walkʼiꞌ ani in chuꞌu ti paꞌíl jun xataꞌ xin junwal jelti jun i kʼudhkʼum púlek xi wikʼats tamatkʼi. \v 12 Ban kʼudhkʼum, taꞌ ti kʼwajat yán i koꞌnéltsik xi cheꞌtsik in akan, i chantsik ani i chʼichintsik. \v 13 In achʼaꞌ jun i káwintaláb xi utsan kʼál enchéꞌ: \p ―Pedro, ki chʼakay, ka chemdhaꞌ ani ka kʼapu. \p \v 14 Por na Pedro tókʼon enchéꞌ: \p ―Yabaꞌ, Ajátik; nanáꞌ yab jaykʼi u kʼapúmal ni jun xataꞌ xowaꞌ Tatáꞌ a ulúmal ke yab yejat ka kʼapat. \p \v 15 Tawná tám juní kʼal jachanꞌ an káwintaláb ani utsan enchéꞌ: \p ―Xowaꞌ Nanáꞌ u tʼokómal, yab yejat ka bijiy atʼax. \p \v 16 Óxíl tʼájan jechéꞌ ani tayíl kʼadhbájich tám juní walkʼiꞌ an kʼudhkʼum. \v 17 Lejat na Pedro kʼwajat ti chalpax xantʼéy in léꞌ kin ulu jachanꞌ an xalkʼantsixtaláb, ulich ban wiꞌleb nin tʼojnáliltsik na Kornelio, xi táltsik in konówiyal xon ti kʼwajat nin kʼimáꞌ na Simón. \v 18 Tam ti ulichtsik, in konoytsik kawidh max taꞌ ti kʼwajat ba jachanꞌ an atá jun i inik xin bij Simón ani u bijyáb jeye ta Pedro. \v 19 Kom na Pedro bél kʼwajat ti chalpax kʼal tin kwenta an xalkʼantsixtaláb, utsan enchéꞌ kʼal an Tʼokat Ejattaláb: \p ―Náꞌ kʼwajat ti ayal óx i iniktsik. \v 20 Ki paꞌay, ki kʼale kʼal jajáꞌtsik ani yab ki kʼwajay ta chalpax, pos Nanáꞌ u abámaltsik. \p \v 21 Paꞌay tám na Pedro xon ti kʼwajat an iniktsik xi abnék kʼal na Kornelio ani in utsaꞌtsik enchéꞌ: \p ―Nanáꞌich xitaꞌ i xeꞌechtsik a ayal. ¿Jantʼéy a léꞌ ta tsiꞌnektsik? \p \v 22 Tókʼontsik enchéꞌ: \p ―U tsiꞌnek abal u abnék kʼal an okʼlek soldadotsik xu bijyáb ta Kornelio. Jajáꞌ jaꞌich jun i lujat inik xin belál a Dios, xu kʼakʼnáb ani u kʼanidháb tʼajat kʼal ejtal na at kidhtaltsik. Usnék kʼal jun in tʼokat abatwálejil na Dios abal yejat ti kaniy ki kʼale tin kʼimáꞌ ani kin achʼaꞌ xowaꞌ neꞌech ka utsaꞌ. \p \v 23 Utsantsik tám kʼal na Pedro abal ka ochichtsik ani tajaꞌ ti jilkʼontsik kʼal jajáꞌ jachanꞌ i akal. Tam ti tsudhey, na Pedro kʼaléch tám kʼal jajáꞌtsik ani junikná kʼal cháb óx i kidháblábtsik xu kʼwajíl Jope. \p \v 24 Tam ti jun tsudhelom, ulichtsik Sesarea, xon ti kʼwajat aytsímte kʼal na Kornelio junax kʼal jun kweneꞌ in exlowáltsik ani nin jaꞌúbtsik xin kanyámal na Kornelio. \v 25 Tam ti na Pedro ulich ban atá, kale ti bachʼwáb kʼal na Kornelio, tudhlan tin tamét na Pedro ani in kʼakʼnaꞌ. \v 26 Por dhayan kʼal na Pedro ani utsan enchéꞌ: \p ―Ki chʼakay, pos jayéchkʼi neye jun i inik jelti tatáꞌ. \p \v 27 Lejat u tʼilolóltsik, ochich altá ani in elaꞌ tajaꞌ yán i atiklábtsik xi junkunék. \v 28 Utsantsik tám enchéꞌ kʼal na Pedro: \p ―Tatáꞌtsik a choꞌób ke nin belomtal an judíotsik in ulal ke yab alwaꞌ ka junkun jun i judío kʼal jun i píl inik o ka ochich bin kʼimáꞌ an píl inik. Por na Dios tin óltsámalich ke yab in tomnál ku bijiy atʼax o yab alwaꞌ ni jun xitaꞌ. \v 29 Jaxtám, tokot tin kanyat, in tsích ani yab in kʼwajay tin chalpax. Pos xoꞌ u léꞌ ku choꞌóbnaꞌ xantʼókʼi tin kanyámaltsik. \p \v 30 Tókʼon tám enchéꞌ na Kornelio: \p ―In koꞌolich chéꞌ a kʼítsá, enchéꞌ xónaꞌ i ora, in kʼwajat tin kʼíl techéꞌ tu kʼimáꞌ ani tin ól xin kwenta an wákal ani in xalkʼantsat abal ku chuꞌu jun i inik xi xeketlidh kʼal jun i chʼaxixíl kʼudhkʼum. \v 31 Ani tin utsaꞌ enchéꞌ: “Kornelio, na Dios in achʼámalich na ólábil ani in chuꞌúmalich xowaꞌ a tʼajál abal ka tolmiy an chʼojontáltsik. \v 32 Pos ka abaꞌ xoꞌ na tʼojnáliltsik ban bitsow xin bij Jope abal kin kaniy na Simón, xu bijyáb jeye ta Pedro. Táꞌ kʼwajat bin kʼimáꞌ na Simón, an inik xu lejkix ótʼ, jajáꞌ u kʼwajíl bin wál an pujal. Tam ka ulich techéꞌ, neꞌech ti káw kʼal tatáꞌ.” \v 33 Jaxtám tu abnaꞌ jikʼatkʼi ki kʼale ta alyáb ani alwaꞌ tʼajat abal i tsích. Xoꞌ ejtal techéꞌ u kʼwajat tin tamét na Dios ani i léꞌ ki achʼaꞌ ejtal xowaꞌ an Ajátikláb ti abámal ti ku utsaꞌ. \s1 Xowaꞌ in ulu na Pedro bin kʼimáꞌ na Kornelio \p \v 34 In tuju tám na Pedro ti káw ani in ulu enchéꞌ: \p ―Xoꞌ ojniꞌ u exbách abal na Dios yab u takukúl an ti atiklábtsik. \v 35 Na Dios in bachʼwal xitaꞌkichkʼi, tokot ka exlá ke Jajáꞌ ejtal in ejtowal kin tʼajaꞌ ani kin tʼajaꞌtsik xowaꞌ in léꞌ na Dios. \v 36 Na Dios in abtsi nin kidhtaltsik na Israel an ti tsubaxtaláb. Jechéꞌ an tsubaxtaláb, jaꞌich an alwaꞌ tʼilab xin pidhnál an kʼijidhtaláb kʼal tin kwentakʼi na Jesukristo ani jechéꞌ na Jesukristo, jaꞌich nu Ajátikláb kʼal ejtalkʼitsik. \v 37 A choꞌóbtsik alwaꞌ xantʼéy tʼílan bin chabálil an judíotsik, tujey Galilea, tin kuxmats na Juan tam ti xeꞌchin ti tʼiltsix ani ti pújal. \v 38 A choꞌóbtsik alwaꞌ xan ti na Dios tin pidhaꞌ na Jesús xi Nasaret tin cháp an Tʼokat Ejattaláb. Xan ti na Jesús ti xeꞌchin jeye in tʼajál xowaꞌ alwaꞌ ani in jeldhál ejtal xi kʼwajat teykómtetsik kʼal in cháp an lej atʼax. Ejtal jechéꞌ in tʼajál abal na Dios taꞌ ti kʼwajat kʼal Jajáꞌ. \v 39 Wawáꞌ i chuꞌúmal ejtal jechéꞌ xowaꞌ in tʼajámal na Jesús, ban chabáltsik xi Judea ani ban bitsow Jerusalén. Tayíl chemdhá pajkʼidh ban peltsidh teꞌ. \v 40 Por ejdhá ti ít kʼal na Dios tin óxláb a kʼítsá ani tu xalkʼantsi an ta Jesús abal ki chuꞌu ke Jajáꞌ ejnek ti ít. \v 41 Yab xalkʼantsat ejtal an atiklábtsik, tokot wawáꞌkʼi, xi na Dios in takwyámalich kʼejle okʼox abal ku xeꞌchin tu óltsix. Wawáꞌ u kʼapúch ani u uchʼách kʼal Jajáꞌ tam ti ejdhatsich. \v 42 Ani tu abaꞌ ki tʼiltsi an atiklábtsik ani ki óltsitsik jeye ke jechéꞌ na Jesukristo bijidhich kʼal na Dios abal kin lújundhaꞌ xi ejattsik ani xi chemnektsik. \v 43 Ejtal an tʼiltsixtsik xi ti wejeꞌ, in tʼilámaltsik na Jesús, ke ejtal xitaꞌ kʼál ti ka belan, neꞌech ka pakwlantsat tin walastalábiltsik. \s1 In bachʼutsik an Tʼokat Ejattaláb xi yabtsik u judíotsik \p \v 44 Lejat na Pedro kʼwajat ti káw, ulich an Tʼokat Ejattaláb ba ejtal xi kʼwajat in achʼáltsik nin tsubaxtalábil na Dios. \v 45 Ani an judíotsik xu belomich, xi tsiꞌnektsik junax kʼal na Pedro, labantsik tʼajat abal in chuꞌu pidhantsik jeye an ti Tʼokat Ejattaláb xi yabtsik u judío. \v 46 Abal in achʼaꞌtsik ti káw kʼal i kʼeꞌet káwintalábtsik ani ti kʼakʼnaxtsik an tin bij na Dios. \v 47 In ulu tám enchéꞌ na Pedro: \p ―¿Awxeꞌ waꞌach jun xitaꞌ xi neꞌech kin ejto kin tamkʼuy abal yab ka pujyat jechéꞌ an atiklábtsik, kom in bachʼúmichtsik jeye xoꞌ an Tʼokat Ejattaláb jelti wawáꞌ? \p \v 48 In ulu abal ka pujyatichtsik tin bij na Jesukristo ani pakabédhá na Pedro abal ka kʼwajay cháb óx a kʼítsá kʼal jajáꞌtsik. \c 11 \s1 Xowaꞌ óltsin kʼal na Pedro an belomtsik xi Jerusalén \p \v 1 An abatwáletsik ani an belomtsik xi kʼwajat Judea, in achʼaꞌ abal in bachʼúmaltsik jeye nin káwintal na Dios xi yabtsik u judío. \v 2 Tam ti na Pedro ulich Jerusalén, kawyat kʼal taltsik an judíotsik xu belomich xin ulal ke yejat jeye ka tʼajtsintsik an ti exól bin tʼuꞌúl xin belálichtsik na Jesukristo. \v 3 Konyat enchéꞌ: \p ―¿Jantʼókʼi ta kʼalnek ka álnaꞌ xi yab in koꞌoltsik an exól bin tʼuꞌúl ani i kʼapúmadh kʼal jajáꞌtsik? \p \v 4 Tʼiltsintsik tám kʼal na Pedro asta tin tujtal ejtal xowaꞌ támnék, enchéꞌ ti utsantsik: \p \v 5 ―Tam tin kʼwajat ban bitsow xi Jope ani in kʼwajat tin ól, u chuꞌu jun i xalkʼantsixtaláb. Ban xalkʼantsixtaláb, u chuꞌu jun xataꞌ jelti jun i kʼudhkʼum púlek xi tál ti paꞌíl walkʼiꞌ wikʼats tamatkʼi ani ulich asta xon tin kʼwajat. \v 6 Tam tu telaꞌ alwaꞌ abal ku chuꞌu xantʼéy taꞌ ti kʼwajat alkʼidh, u chuꞌu i koꞌnéltsik xi cheꞌtsik in akan, i padhumtsik, i chantsik ani i chʼichintsik. \v 7 Ani u achʼaꞌ jun i káwintaláb xi tin utsaꞌ enchéꞌ: “Pedro ki chʼakay, ka chemdhaꞌ ani ka kʼapu.” \v 8 Por u ulu enchéꞌ: “Yabaꞌ, Ajátik, pos yab jaykʼi u kʼapúmal jun xataꞌ xowaꞌ Tatáꞌ a ulúmal ke yab yejat ka kʼapat.” \v 9 Tin tawnaꞌ tám juní jachanꞌ an káwintaláb xi tál walkʼiꞌ ani tin utsaꞌ enchéꞌ: “Xowaꞌ Nanáꞌ u tʼokómal, yab yejat ka bijiy atʼax.” \v 10 Óxíl tʼájan jechéꞌ ani tayíl kʼaléch tám juní walkʼiꞌ. \v 11 Támkʼi jachanꞌ, ulich óx i iniktsik ban atá xon tin kʼwajat. Jechéꞌ an iniktsik, tál Sesarea ani tsiꞌnek abal ti kin aliytsik. \v 12 An Tʼokat Ejattaláb tin utsaꞌ abal kin kʼale kʼal jajáꞌtsik ani yab kin kʼwajay xataꞌ ku chalpay. Kʼaletsik jeye kʼal nanáꞌ jechéꞌ akak an kidháblábtsik ani ejtal tu éb tu ochich bin kʼimáꞌ jun i inik xin bij ta Kornelio. \v 13 Jechéꞌ an inik, tu tʼiltsi xan tin chuꞌúmal kubúl jun i tʼokat abatwále tajaꞌ tin kʼimáꞌ ani utsan kʼál enchéꞌ: “Ka abaꞌ i iniktsik ban bitsow xi Jope abal kin kaniy na Simón, xu bijyáb jeye ta Pedro, \v 14 jajáꞌ neꞌech ti ki utsaꞌ xan ti neꞌech ka ejto ki loꞌey, tatáꞌ ani ejtal na kidhtaltsik.” \v 15 Tam ti nanáꞌ u tuju ku tawnaꞌtsik, in bachʼutsik an Tʼokat Ejattaláb, jelt xan ti wawáꞌ i bachʼúmal más okʼox. \v 16 U chalpay tám xan tin ulúmal an Ajátikláb: “Tsubax kʼejle ke na Juan pujxin kʼal i jaꞌ, por tatáꞌtsik neꞌech ka bachʼu an Tʼokat Ejattaláb.” \v 17 Pos max na Dios in pidhaꞌtsik jeye jayéchkʼi xowaꞌ wawáꞌ tu pidhámal xi belámalich ni Ajátik Jesukristo, ¿jantʼéy u éy nanáꞌ abal kin kʼwajay ku tamkʼuy na Dios kʼal xowaꞌ in léꞌ kin tʼajaꞌ? \p \v 18 Tam ti an kidháblábtsik xi Jerusalén in achʼaꞌ ejtal jechéꞌ, chamkʼantsik ani kʼwajay kin kʼakʼnaꞌtsik na Dios. Enchéꞌ tin ulutsik: \p ―¡Tám, in pidhámaltsik jeye na Dios xi yabtsik u judío an ti chalab abal kin jilaꞌichtsik ti walablom ani anchanꞌ kin ejtóchtsik jeye kin kóꞌoy an xeꞌchintaláb xi yab in koꞌol in okʼontal! \s1 An belomtsik xi Antiokía \p \v 19 Tam ti chemdhájich na Esteban, tujey jeye ti atʼnal xi kʼeꞌet an belomtsik ani taltsik kʼale asta Fenisia, Chipre ani Antiokía. Tajaꞌ, in tʼiltsitsik an ti alwaꞌ tʼilab an judíokʼitsik ani xi kʼeꞌet an atiklábtsik, yabaꞌ. \v 20 Por taltsik an belomtsik xi tál Chipre ani Sirene, ulichtsik ban bitsow xi Antiokía ani in tʼiltsitsik jeye xi yabtsik u judío an ti alwaꞌ tʼilab kʼal tin kwenta an Ajátikláb Jesús. \v 21 Nin cháp an Ajátikláb kʼwajat kʼal jajáꞌtsik, pos yán xin jilaꞌ nin wejeꞌ belomtaltsik ani in belaꞌichtsik an Ajátikláb. \p \v 22 Tam ti an belomtsik xi Jerusalén in achʼaꞌ jechéꞌ, in abaꞌ na Bernabé asta Antiokía. \v 23 Tam ti na Bernabé ulich Antiokía, in chuꞌu xan ti na Dios tin lábtʼajámal an belomtsik xi tajaꞌ ani kulbé tʼajat. In takʼiytsik ejtal abal kin óntsi kin belaꞌtsik an Ajátikláb kʼal jun in ejattal lujat. \v 24 Pos jechéꞌ na Bernabé, jaꞌich jun i alwaꞌ inik, teykómte kʼal in cháp an Tʼokat Ejattaláb ani u belom tʼajat. Ani anchanꞌ, yán i atiklábtsik in tʼajaꞌ abal kin belaꞌ an Ajátikláb. \p \v 25 Tayíl, na Bernabé kʼale Tarso abal kin aliy na Sawlo. Tam tin elaꞌ, in júnaꞌ Antiokía. \v 26 Tajaꞌ ti kʼwajaytsik kʼal an belomtsik jun i tamub ani yán i atiklábtsik in okʼtsi. Tajaꞌ Antiokía ti tujey jidhtal tʼajat ti bijyáb an belomtsik, kristianotsik. \p \v 27 Tam ti jachanꞌ i kʼij, kale Jerusalén cháb óx i tʼiltsixtsik ani kʼaletsik Antiokía. \v 28 Jún ti éb xi jechéꞌ an tʼiltsixtsik, xu bijyáb ta Agabo, kubey junax chʼejel xon ti kʼwajat an kidháblábtsik ani tin ijtsixtal an Tʼokat Ejattaláb, in ulu abal neꞌech ka watʼey jun i pulek kʼaꞌínab putálkʼi an chabál. Anchanꞌ lejtal ti támun, tam ti an lej pulek takʼix Klawdio kʼwajat ti takʼix Roma. \v 29 Tám, an belomtsik xi Antiokía in ulu abal neꞌech kin abtsitsik jun i tolmixtaláb an kidháblábtsik xu kʼwajíl Judea, xantikʼi kin ejtotsik kin pidhnaꞌ juntsik ti éb. \v 30 Anchanꞌ tin tʼajaꞌtsik, in abtsitsik jun i tolmixtaláb an takʼix belomtsik xi Judea. Jechéꞌ an tolmixtaláb pidhan kin júnaꞌ na Bernabé ani na Sawlo. \c 12 \s1 Nin chemtal na Jakobo ani tam ti wikʼan na Pedro \p \v 1 Tam ti jachanꞌ i kʼij, an pulek takʼix Herodes in tuju kin atʼaꞌ taltsik an belomtsik. \v 2 In ulu ka chemdhá kʼal i machét na Jakobo, nin kidháb na Juan \v 3 ani kom in chuꞌu ke jechéꞌ in kulbetnaꞌ tʼajat an judíotsik xi yab u belom, in abnaꞌ jeye ka yakʼwan na Pedro. Jechéꞌ támun tam ti exom an ajib xowkʼi tu kʼapnal an pan xi yab jilbédhats kʼal an jilbédhaxtaláb kʼoye. \v 4 Tam ti yakʼwan na Pedro, abná ka balyat al wikʼaxteꞌ kʼal na Herodes, xon ti kʼwajay belkómte kʼal chéꞌ i kweneꞌ i soldadotsik, xi juntsik kweneꞌ, cheꞌtsik i soldado. In chalpayal kin káldhaꞌ tin tamét an atiklábtsik tam watʼenekich an ajib. \v 5 Na Pedro u kóꞌyáb balidh ban wikʼaxteꞌ belkómte tʼajat alwaꞌ, por an belomtsik in óntsaltsik kin kontsintsi na Pedro kʼal yantam i chápláb. \s1 Na Dios in káldhaꞌ na Pedro ban wikʼaxteꞌ \p \v 6 Jachanꞌ an akal, tam ti neꞌech ka tsudhéch xowkʼi na Herodes ti neꞌech kin káldhaꞌ na Pedro tin tamét an atiklábtsik, na Pedro kʼwajat ti wayal junax chʼejélidh kʼal cháb i soldado ani wikʼats kʼal cháb i patʼál ani belkómte nin wiꞌlébil an wikʼaxteꞌ kʼal cháb óx i soldadotsik. \v 7 Jun jikʼtowále ti ulich jun in tʼokat abatwálejil an Ajátikláb ani tajkʼan jun i kʼamal ba jachanꞌ an wikʼaxteꞌ. Takan na Pedro bin chóyíl kʼal jachanꞌ an tʼokat abatwále, bakyat ani utsan enchéꞌ: \p ―Ki chʼakay jikʼatkʼi. \p Wilkʼan tám an patʼáltsik xi kʼál ti kʼwajat wikʼadh nin kʼubaktsik na Pedro \v 8 ani utsan enchéꞌ kʼal an tʼokat abatwále: \p ―Ka wikʼaꞌ na tsukul kʼal an ótʼ ani ka kʼwajbaꞌ na pajab. \p Tam ti na Pedro okʼon kin tʼajaꞌ jechéꞌ, utsan enchéꞌ kʼal an tʼokat abatwále: \p ―Ka wátnaꞌ na wát ani ti kin wéwnaꞌ. \p \v 9 Kale tám na Pedro in wewkóm an tʼokat abatwále, maske yab in choꞌób max tsubax o yabaꞌ xowaꞌ kʼwajat in tʼajál an tʼokat abatwále. Jajáꞌ in chalpayal ke kʼwajat in chuꞌtal jun i xalkʼantsixtaláb. \v 10 Por watʼeytsik ban jidhtal belkol ani bin chabtal jeye; tam ti ulichtsik ban patʼál wiꞌleb abal ka kaléch ban bél xu kʼalel ban bitsow, an wiꞌleb kwetémtal ti jakʼpin. Kaletsik tám, ani tam tin belámalichtsik jun pejeꞌ an bél, jilanich tám kwetém kʼal an tʼokat abatwále. \v 11 In exbách tám na Pedro ani in ulu enchéꞌ: \p ―Xoꞌ ojniꞌ u exbách ke Jajáꞌ an Ajátikláb in abámal nin tʼokat abatwálejil abal ti kin loꞌo kʼal na Erodes ani kʼal ejtal xowaꞌ nu at kidhtaltsik xi yab u belom in léꞌ ti kin tʼajtsi. \p \v 12 In chalpóm jechéꞌ, na Pedro kʼale bin kʼimáꞌ na María, nin nánaꞌ na Juan, xu bijyáb jeye ta Markos; tajaꞌ, taꞌ ti kʼwajat yán i atiklábtsik, jechéꞌ junkunéktsik abal ti ól. \v 13 Tam tin tʼeney an wiꞌleb xi kuxtál, jun i tsidhan xu bijyáb Rode kale kin chuꞌu xitam jáꞌ nin tʼenyal an wiꞌleb. \v 14 Por tam tin exbay abal a Pedro na kʼwajat ti tawnax, yab in japiy an wiꞌleb, ájlách altá kʼal i kulbéxnich abal kin ólnaꞌ ke na Pedro taꞌ ti kʼwajat ban wiꞌleb ti tawnax. \v 15 Utsan tám enchéꞌ: \p ―¡Tatáꞌ i olmanal! \p Por an tsidhan in ulal abal tsubax. Jajáꞌtsik in ulal enchéꞌ: \p ―Yab jajáꞌ, i tʼokat abatwále xi kʼál tu beletnáb. \p \v 16 Por na Pedro in óntsal kin tʼeney an wiꞌleb, ani tam tin japiytsik an wiꞌleb ani in chuꞌu, labantsik tʼajat. \v 17 Por jajáꞌ in utsaꞌtsik kʼal in kʼubakkʼi abal yab ka kʼuchuntsik ani in tʼiltsitsik xan ti káldhá ban wikʼaxteꞌ kʼal an Ajátikláb ani utsantsik jeye enchéꞌ: \p ―Ka tʼiltsitsik jechéꞌ na Jakobo ani an kidháblábtsik. \p Kale tám ani kʼale píl. \p \v 18 Tam ti tsudhey, laban tʼajat an soldadotsik abal yab in choꞌóbtsik xantʼéy támnék kʼal na Pedro. \v 19 Na Erodes in abnaꞌ ka alyat ani kom yab ejtowat ka elan na Pedro, ejtal an belkol wikʼaxteꞌ lújundhá ani abná ka chemdhátsik. Tayíl, na Erodes kale Judea ani kʼale ti kʼwajíl Sesarea. \s1 Nin chemtal na Erodes \p \v 20 Na Erodes in chakuntsal an atiklábtsik xi Tiro ani Sidón, por jechéꞌ an atiklábtsik in tʼajaꞌ i káw abal ka kʼaletsik tin tamét na Erodes. In ejtotsik kin átantsi tin alwaꞌtal na Blasto, jun in awiltalábil an pulek takʼix Erodes ani kʼal jachanꞌkʼi, an pulek awiltaláb in konoytsik i lejkintaláb abal xi jechéꞌtsik táykʼi jeye tu tsiꞌdhantsábtsik an ti kʼapnél ban chabál xin takʼyal an pulek takʼix. \v 21 Bijtsin jun i kʼij kʼal na Erodes abal ka kʼaletsik. Jachanꞌ a kʼítsá, na Erodes in kʼwajbaꞌ nin alwaꞌ kʼudhkʼúmil, buxkan xon tu lújundhom ani káwin. \v 22 Tujey tám an atiklábtsik kin ulu kawidh enchéꞌ: \p ―¡Xitaꞌ jechéꞌ kʼwajat ti káw yab i inik, i dios! \p \v 23 Támkʼi jachanꞌ, jun in tʼokat abatwálejil an Okʼóxláb in yaꞌundhaꞌ na Erodes abal in walkaꞌ ka kʼakʼná jelti max u Dios ani tajaꞌ ti chemech kʼapudh kʼal i dhúm. \p \v 24 Por nin káwintal na Dios dhubatkʼi ti bukʼey putálkʼi ani túkʼi túkʼi tu okʼtsixnáb. \p \v 25 Tam ti na Bernabé ani na Sawlo in pidhnámich an tolmixtaláb, witsiytsik Antiokía ani in júnaꞌ kʼal jajáꞌtsik na Juan, xu bijyáb jeye ta Markos. \c 13 \s1 Na Bernabé ani na Sawlo in tujúchtsik ti kʼalel owdhaꞌ ti tʼiltsix \p \v 1 Ban belomtsik xi kʼwajat Antiokía taꞌ ti kʼwajat i tʼiltsixtsik ani i okʼtsixtsik. Jaꞌich na Bernabé, na Simón (xu bijyáb jeye Tʼunuy), na Lusio xi Sirene, na Manaén (xi junax ti pubenek kʼal na Erodes, an pulek takʼix xi Galilea) ani na Sawlo. \v 2 Jun i kʼij, tam ti kʼwajat in kʼakʼnáltsik an Ajátikláb ani ti kʼíltsik, an Tʼokat Ejattaláb in ulu enchéꞌ: \p ―Ti kin pílmedhantsi an ta Bernabé kʼal na Sawlo abal kin tʼajaꞌtsik an tʼojláb xowaꞌ u utsámaltsik kin tʼajaꞌ. \p \v 3 Tam ti okʼonichtsik ti ól ani ti kʼíl, in kʼwajbaꞌ nin kʼubaktsik bin éb na Bernabé ani na Sawlo ani in utsaꞌichtsik tám ka kʼaléch. \s1 An abatwáletsik u okʼtsix ban chabál xin bij Chipre \p \v 4 Más tayíl, na Bernabé ani na Sawlo kʼaletsik Selewsia abal abantsik kʼal an Tʼokat Ejattaláb. Tajaꞌ, balintsik ban tan abal ka kʼale ban chabál xin bij Chipre xi kʼwajat ban pujal. \v 5 Tam ti ulichtsik ban kubtaláb xi Salamina, in tujutsik kin tʼilaꞌ nin káwintal na Dios ban atátsik xon ti an judíotsik in tʼajál an junkuntaláb. Na Juan taꞌ jeye ti xeꞌech kʼal jajáꞌtsik abal ti tolmix. \v 6 Xeꞌchintsik putálkʼi ba jachanꞌ an chabál ani ulichtsik Pafos. In elaꞌtsik tajaꞌ jun i judío xin bij ta Barjesús ani jechéꞌ an inik, u dhiman. U kʼambix tʼajat, pos in ulal ke jajáꞌ jaꞌich jun i tʼiltsix. \v 7 Jechéꞌ an dhiman, kʼwajat junax kʼal an pulek awiltaláb xin bij Serjio Pawlo. Na Serjio Pawlo, jaꞌich jun i inik xi chalpadh tʼajat. In abnaꞌ ka kanyat na Bernabé ani na Sawlo abal in léꞌ jeye tʼajat kin achʼaꞌ nin káwintal na Dios. \v 8 Por jachanꞌ an dhiman xin bij Barjesús ani u bijyáb jeye ta Elimas, yab in walkál na Sawlo ani na Bernabé kin okʼtsi an pulek awiltaláb, pos jajáꞌ yab in léꞌ kin chuꞌu ka belmách an pulek awiltaláb. \v 9 Na Sawlo, xu bijyáb jeye ta Pablo, teykómte kʼal in cháp an Tʼokat Ejattaláb, in teloloy tʼajat \v 10 ani in utsaꞌ enchéꞌ: \p ―¡Kʼambix, atʼax inik, xi chakámláb kʼal an lej atʼax ani xi yab a kulbetnál ejtal xowaꞌ lujat! ¿Jantʼókʼi ti yab a léꞌ ka jilaꞌ ta ojtsix tin lujat bélil an Ajátikláb? \v 11 Pos xoꞌ, an Ajátikláb neꞌech ti ki pidhaꞌ ti yajtsiktaláb; neꞌech ki jokʼolbé ani yab neꞌech ka ejto ka chuꞌtsi tin tajáx na kʼítsá wéꞌ i kʼij. \p Támkʼi tin chuꞌu jikʼwchin ani yab chuꞌxin; ani in ayal tám jun xitaꞌ abal ka lotʼokʼná kʼál kom jajáꞌ yab u chuꞌux. \v 12 Tam ti an pulek awiltaláb in chuꞌu jechéꞌ, belmách, kom u labnal tʼajat kʼal an okʼtsixtaláb xin achʼál kʼal tin kwenta an Ajátikláb. \s1 Na Pablo ani na Bernabé ulichtsik Antiokía xi Pisidia \p \v 13 Na Pablo ani nin juniktsik balin ban tan ban chabál xi Pafos ani kʼaletsik Perje ban chabál xi Panfilia; por jilantsik kʼal na Juan ani witsiy Jerusalén. \v 14 Tayíl, na Pablo ani na Bernabé, kale Perje abal ka kʼaletsik ban bitsow Antiokía xi kʼwajat ban chabál xi Pisidia. Tam ti tajaꞌich ti kʼwajattsik ani in bajaw nin kʼítsájil an koyóxnich, ochichtsik ban atá xon tu tʼajnal an junkuntaláb ani buxkantsik. \v 15 Tam ti okʼonich ti ajyáb nin takʼixtal an Dios xin jilámal dhutsadh na Moisés ani nin dhutsadh úwil jeye an tʼiltsixtsik, an okʼlektsik xi ba jachanꞌ an atá in abnaꞌ ka utsantsik enchéꞌ na Pablo ani na Bernabé: \p ―Kidháblábtsik, max a tsiꞌdhál jun i takʼixtaláb abal an atiklábtsik, awil ka ulu. \p \v 16 Chʼakay tám na Pablo, in kontsi an atiklábtsik kʼal in kʼubakkʼi abal ka chamkʼan ani in ulu enchéꞌ: \p ―Ka achʼaꞌ payꞌlomlábtsik xi Israel ani tatáꞌtsik teye xa exlál ke na Dios ejtal in ejtowal kin tʼajaꞌ: \v 17 Ni Diosil xi wawáꞌ xu Israel, in takuy ni wejeꞌ pakéliltsik ani in tʼajaꞌ abal ka wenkʼon ti yejcheꞌ bitsow tam ti bél kʼwajattsik jelti píl iniktsik ban chabál xi Ejipto. Tayíl, in káldhaꞌtsik ba jachanꞌ an chabál kʼal nin awiltal. \p \v 18 ’Na Dios in kuxuy chab inik i tamub ejtal xowaꞌ jajáꞌtsik in tʼajaꞌ ban chabál xon ti yab kʼwajtsidh \v 19 ani in kʼibdhaꞌ búk i pakdhaꞌ bitsow ban chabál xi Kanán abal ka pidhantsik an ti chabál ni wejeꞌ pakéliltsik. \v 20 Más tayíl, chéꞌ i boꞌ inik xónaꞌ i tamub kʼal chab inik láju, in kóꞌoytsik takʼnél kʼal i lújundhaxtsik, asta tam tin bajaw xowkʼi ti kʼwajay an tʼiltsix Samuel. \v 21 In konoytsik tám abal in léꞌ ka kʼwajay takʼnél kʼal jun i pulek takʼix ani pidhantsik kʼal na Dios an ta Saúl abal ti pulek takʼix chab inik xónaꞌ i tamub. Jechéꞌ na Saúl, u chakámláb kʼal na Sis, jun i inik xi tál bin kidhtal na Benjamín. \v 22 Más tayíl, na Dios in wékʼoy ti pulek takʼix na Saúl ani in kʼwajbaꞌ na Dabid abal jaꞌich ka kʼwajay tin pulek takʼíxal an israelitatsik. Na Dios in ulu enchéꞌ kʼal tin kwenta na Dabid: “U elámal na Dabid, nin chakámil na Isaí, jun i inik xu kulbetnál tʼajat ani neꞌech kin tʼajaꞌ ejtal xowaꞌ Nanáꞌ u léꞌ.” \v 23 Jún ti éb xin kidhtaltsik jechéꞌ na Dabid, jaꞌich na Jesús. Jechéꞌ na Jesús, jaꞌich xi aban kʼal na Dios abal kin loꞌo an israelitatsik jelt xan ti Jajáꞌ tin ulúmal. \v 24 Tam ti yabél tsiꞌnek na Jesús, na Juan xeꞌchin kin tʼiltsi ejtal an atiklábtsik xi Israel, in utsál abal kin jilaꞌichtsik ti walablom ani ka pujanichtsik. \v 25 Tam tu kʼunelich an kʼij xowkʼi ti neꞌech ka chemdhá na Juan, in ulu enchéꞌ: “Yab nanáꞌ xi tatáꞌtsik a chalpayal ke nanáꞌ u éy; por tu kuxmats taꞌ tál jún xi más púlek ké nanáꞌ. Púlek tʼajat ke yab xataꞌ u éy abal kin kutpan ku wiltsi tin wikʼáb nin pajab.” \p \v 26 ʼKidháblábtsik, xi chakámláb kʼal nin kidhtaltsik na Abraham ani tatáꞌtsik teye xa exlál abal na Dios ejtal in ejtowal kin tʼajaꞌ: kʼal tatáꞌtsik ta kwenta tu ulal jechéꞌ an tsubaxtaláb xi kʼal tin kwenta an loꞌeltaláb. \v 27 Pos xu kʼwajíltsik Jerusalén ani nin okʼlékiltsik, yab in exlaꞌ xitam jáꞌ jeye na Jesús, nibal in exbantsi tin káwintal an tʼiltsixtsik xu ajyáb ban atátsik xon tu tʼajnal an junkuntaláb tam in kʼítsájil an koyóxnich. Jaxtám, tam ti jajáꞌtsik in pidhnaꞌ na Jesús abal ka chemdhá, in tʼajaꞌichtsik abal ka támun jelt xan tin ulúmal an tʼiltsixtsik. \v 28 Ani maske na Jesús yab eltsin ni jun in walab xantʼókʼi ti ka chemdhá, in kontsitsik na Pilato abal kin abnaꞌ ka chemdhá. \v 29 Tam ti okʼonich ti tʼajtsinal ejtal xowaꞌ kʼwajat dhutsadh ban Tʼokat Dhuslab kʼal Jajáꞌ tin kwenta, paꞌbájich tám ban peltsidh teꞌ ani jolyat. \v 30 Por ejdhá ti ít kʼal na Dios. \v 31 Tam ti jachanꞌ i kʼij, yáníl in xalkʼaꞌ tinbáꞌ na Jesús abal ka chuꞌtat kʼal xi juniknadhtsik kʼál tam ti kale Galilea ani kʼale Jerusalén. Xoꞌ jaꞌich jajáꞌtsik xi xeꞌech in tʼiltsal an atiklábtsik kʼal tin kwenta na Jesús. \p \v 32 ʼJaxtám xoꞌ, wawáꞌ exom tu óltsaltsik an ti alwaꞌ tʼilab xi na Dios in utsámal ni wejeꞌ pakéliltsik. \v 33 Pos wawáꞌ, xu kidhtaláb kʼal jajáꞌtsik, na Dios tu tʼajtsích xan tin ulúmal abal in ejdhaꞌ ti ít na Jesús jelt xan ti kʼwajat dhutsadh bin chabtsíl an ajatlábtsik: “Tatáꞌ tu Chakámil ani Nanáꞌ tu pidhámal xoꞌ ti xeꞌchintaláb.” \v 34 Na Dios in ulúmal abal neꞌech kin ejdhaꞌ ti ít abal yab ka kʼachey nin tʼuꞌúl. Na Dios in ulu enchéꞌ ban Tʼokat Dhuslab: “Neꞌech tu pidhaꞌtsik an ti lábtʼajaxtaláb xu utsámal neꞌech ku pidhaꞌ na Dabid.” \v 35 Jaxtám tin ulu jeye enchéꞌ ba jun i ajatláb: “Yab neꞌech ka walkaꞌ ka kʼachey nu tʼuꞌúl.” \v 36 Tsubax kʼejle, na Dabid in tʼójontsi nin kidhtaltsik xi jachanꞌ i kʼij xan ti utsan kʼal na Dios, tayíl chemech, jolyat xon ti jolidh nin tátaꞌtsik ani nin tʼuꞌúl kʼachey. \v 37 Por nin tʼuꞌúl na Jesús, xi na Dios in ejdhaꞌ ti ít, yab jaꞌ kʼachey. \v 38 Kidháblábtsik, yejat ka choꞌóbnaꞌ, ke an pakwlantsixtaláb kʼal tin kwenta ni walastalábil, neꞌech ki bachʼu kʼal tin kwentakʼi na Jesús. \v 39 Yejat jeye ka choꞌóbnaꞌtsik ke xitaꞌ kin belaꞌich na Jesús, neꞌech ka kʼwajbájich alwaꞌ kʼal na Dios, pos tokot na Jesús in ejtowal kin tʼajaꞌ jechéꞌ. Nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés yab in ejtowal. \v 40 Ka kóꞌoytsik i kwenta abal yab ka tamu xowaꞌ in jilámal dhutsadh an tʼiltsixtsik, tam tin ulutsik enchéꞌ: \q1 \v 41 Ka kóꞌoytsik i kwenta, tatáꞌtsik xa pojkál an tsubaxtaláb, ki labantsik ani ki kʼibchontsik; \q1 pos Nanáꞌ, xin Dios, neꞌech ku tʼajaꞌ ba na kʼítsájiltsik i pakdhaꞌ labidh labandhaxtaláb; \q1 jechéꞌ xowaꞌ neꞌech ku tʼajaꞌ, max ti ki tʼiltsi jun xitaꞌ yab neꞌech ka belaꞌtsik. \p \v 42 Tam ti na Pablo ani nin juniktsik kaléch ban atá xon ti an judíotsik in tʼajál an junkuntaláb, pakabédhá kʼal xi yabtsik u judío abal ka tʼiltsintsik jeye jechéꞌ tam kin bajaw juní nin kʼítsájil an koyóxnich. \v 43 Tam ti bukʼlanichtsik xi taꞌ ti junkunék ba jachanꞌ an atá xon tu tʼajnal an junkuntaláb, wéwná na Pablo ani na Bernabé kʼal yán i judíotsik ani xin belálichtsik jeye nin belomtal an judíotsik kʼal yantam i tsubaxtaláb. Na Pablo ani na Bernabé in takʼiytsik tʼajat abal yejat kin óntsi ka kʼwajaytsik bin alwaꞌtal na Dios. \p \v 44 Tam tin bajaw juní nin kʼítsájil an koyóxnich, junkun juní wéꞌich xónaꞌ ejtal an atiklábtsik xu kʼwajíl ba jachanꞌ an bitsow abal kin axtsi tin káwintal na Dios. \v 45 Por tam ti an judíotsik xi yab u belom in chuꞌu yán an atiklábtsik, tujey ti itʼixbéltsik ani tujey ti tomnáb na Pablo ani ti odhbijyáb. \v 46 Na Pablo ani na Bernabé, káwintsik tám kʼal yantam i awiltaláb ani in utsaꞌtsik enchéꞌ: \p ―Tsubax kʼejle ke yejat ki óltsi okʼox an tin káwintal na Dios an judíotsik xi jelti tatáꞌtsik; por kom yab a léꞌ ka bachʼutsik, a xalkʼálich abal yab a léꞌ ka bachʼu an xeꞌchintaláb xi yab in koꞌol in okʼontal. Jaxtám xoꞌ, u neꞌchich abal ki tʼiltsi xi yabtsik u judío. \v 47 Pos anchanꞌ tu utsan kʼal an Ajátikláb tam tin ulu enchéꞌ: \q1 Tatáꞌ tu kʼwajbámal jelti jun i tajbaxtaláb abal ejtal an atiklábtsik xi yabtsik u judío \q1 ani abal ka óltsi xan ti neꞌech kin ejto ka loꞌey ejtal an atiklábtsik xu kʼwajíl techéꞌ ti kʼayꞌlá. \p \v 48 Tam tin achʼaꞌtsik jechéꞌ, xi yabtsik u judío kulbé tʼajat ani in tujutsik kin ulu ke nin káwintal na Dios alwaꞌ tʼajat. Ejtal belmách xi kʼwajat takudhtsik abal kin bachʼu an xeꞌchintaláb xi yab in koꞌol in okʼontal. \v 49 Anchanꞌ ti xeꞌchin ti tʼilnal nin káwintal na Dios putál jachanꞌ an chabál xi Pisidia. \v 50 Por an judíotsik xi yab u belom, in pidhkáwliy taltsik i mímlábtsik xin tʼajál tʼajat xan tin ulal nin belomtal ani u kʼakʼnábtsik tʼajat. Káwin jeye kʼal an ultaláb iniktsik xi ba jachanꞌ an bitsow ani in utsaꞌtsik abal alwaꞌ kin kajnaꞌ na Pablo ani na Bernabé, asta kin káldhaꞌtsik ba jachanꞌ an chabál. \v 51 Na Pablo ani na Bernabé, in tiniy tám an pojodh xi palenek ba nin akan abal kin choꞌóbnaꞌ xi tajaꞌtsik ke yab alwaꞌ tin tʼajaꞌ abal in pojkantsi tin káwintal na Dios ani kʼaletsik ban bitsow xin bij Ikonio. \v 52 Por an belomtsik kʼwajat kʼijidh ani teykómtetsik kʼal nin cháp an Tʼokat Ejattaláb. \c 14 \s1 Tam ti na Pablo ani na Bernabé kʼwajattsik ban bitsow xi Ikonio \p \v 1 Tajaꞌ ban bitsow xi Ikonio, na Pablo ani na Bernabé, ochichtsik ban atá xon ti an judíotsik in tʼajál an junkuntaláb, tʼiltsixintsik lujat tʼajat, jaxtám ti yán belmáchtsik, xu judíotsik ani xi yabtsik u judío. \v 2 Por an judíotsik xi yab u belom in ojtsi tin chalab xi yabtsik u judío ani in tʼajaꞌ abal kin chalpay xowaꞌ yab alwaꞌ kʼal jachanꞌ an kidháblábtsik. \v 3 Por bélkʼi kʼwajaytsik tajaꞌ nakat i kʼij na Pablo ani na Bernabé ani káwintsik kʼal yantam i awiltaláb abal in choꞌób ke an Ajátikláb kʼwajat kʼal jajáꞌtsik. An Ajátikláb in xalkʼál xowaꞌ jajáꞌtsik in ulal kʼal tin kwenta nin alwaꞌtal na Dios ani u pidhnaltsik ti awiltaláb abal kin tʼajaꞌ i exóltsik ani i labidh labandhaxtalábtsik. \v 4 Por an atiklábtsik xi ba jachanꞌ an bitsow, kʼéꞌáxnéktsik, taltsik in tolmintsal an judíotsik xi yab u belom ani taltsik in tolmintsal an abatwáletsik. \v 5 An judíotsik ani xi yabtsik u judío, in tʼajaꞌtsik tám i káw kʼal an awiltalábtsik abal kin odhbijiy ani kin tʼujbay an abatwáletsik. \v 6 Por na Pablo ani na Bernabé, tam tin choꞌóbnaꞌtsik, chinat kʼaletsik Listra ani Derbe, an bitsowtsik xi kʼwajat Likaonia ani putálkʼi an kwentsaltsik xi tajaꞌ wililíl, \v 7 xon ti xeꞌchintsik jeye kin tʼilaꞌ an alwaꞌ tʼilab. \s1 Tʼujbayat na Pablo ban bitsow xin bij Listra \p \v 8 Ban bitsow xi Listra, taꞌ ti kʼwajat jun i inik xi yab in ejtowal ti belal. Jechéꞌ an inik kʼwajat buxúl ani yab jaykʼi belnek kom kʼejle anchanꞌ ti waꞌchinék ti chakam. \v 9 Kʼwajat in achʼál xowaꞌ na Pablo exom in ulal, na Pablo in teloloy jachanꞌ an inik ani in chuꞌu abal in belál tʼajat ke neꞌech ka jeldhá. \v 10 Utsan tám kawidh enchéꞌ kʼal na Pablo: \p ―Ki kubey. \p Tʼikcholách tám an inik, kubey ani in tujúch tám ti belal. \v 11 Tam ti chuꞌtat xowaꞌ in tʼajaꞌ na Pablo, an atiklábtsik in tuju kin ulu kawidh enchéꞌ kʼal i káwintaláb xi Likaonia: \p ―¡I diostsik xi jáykʼi i inik paꞌinek asta techéꞌ xon tu kʼwajat! \p \v 12 In ulaltsik ke na Bernabé, jaꞌich an dios Jupiter ani ke na Pablo, jaꞌich an dios Merkurio abal jajáꞌ nu káw. \v 13 Nin páleꞌil na Jupiter, xin koꞌol nin oláb atájil bin wiꞌlébil an bitsow, in tsiꞌdhaꞌ i torotsik ani i tʼidhats wich tin tamét an wiꞌlebtsik. An páleꞌ, junax kʼal an atiklábtsik in léꞌ kin chemdhaꞌ an torotsik abal kin pikbantsi na Bernabé ani na Pablo. \v 14 Por tam ti na Bernabé ani na Pablo, xi jaꞌich an abatwáletsik in achʼaꞌ jechéꞌ, in michʼónaꞌtsik nin kʼudhkʼúmil, ochich xon ti kʼwajat an atiklábtsik ani in ulutsik kawidh enchéꞌ: \p \v 15 ―¡Payꞌlomlábtsik! ¿Jantʼókʼi ta tʼajáltsik jechéꞌ? Wawáꞌ u iniktsik weye jelti tatáꞌtsik ani u tsiꞌnek abal tu óltsitsik ke yejatich ka jilaꞌ ejtal jechéꞌ xi yab xataꞌ ti alwaꞌ. Ka belaꞌichtsik na Dios xi ejat, xin tʼajámal an walkʼiꞌ, an chabál, an pujal ani ejtal xowaꞌ waꞌach tajaꞌ. \v 16 Ti wejeꞌich, na Dios in jilámal kʼejle an atiklábtsik ka xeꞌchin xan ti jajáꞌkʼitsik kin leꞌnaꞌ. \v 17 Por bélkʼi in xalkʼál tinbáꞌ na Dios xitam jáꞌ jeye, kʼal an alwaꞌtaláb xowaꞌ u tʼajtsinaltsik. Jajáꞌ tu uldhantsal an ti áb, tu labedhantsal an ti kʼapnél, tu pidhál xowaꞌ i yéntsal abal ki kʼapu ani abal ku kʼwajay kʼijidh. \p \v 18 Por maske in ulutsik ejtal jechéꞌ, bélkʼi yab in ejto kin kubdhaꞌ abal yab ka chemdhantsat an ti torotsik abal ka pikbantsat. \p \v 19 Ulich tám cháb óx i judíotsik xi tál Antiokía ani Ikonio. In pidhkáwliy an atiklábtsik abal ka tʼujbaxintsik ani tʼujbayat na Pablo. Tam tin chalpaytsik in chemdhámalich, in káldhaꞌtsik bodhodhól ba jachanꞌ an bitsow. \v 20 Por tam ti an belomtsik junkun wililíl xon ti kʼwajat na Pablo, jajáꞌ chʼakay ani ochich juní ba jachanꞌ an bitsow. Tam ti jun tsudhelom, kʼaléch tám junax kʼal na Bernabé ban bitsow xi Derbe. \p \v 21 Tam ti okʼonich kin tʼilaꞌ an alwaꞌ tʼilab ba jachanꞌ an bitsow xi Derbe, xon ti belmách yán i atiklábtsik, witsiytsik juní Listra, Ikonio ani Antiokía. \v 22 Ba jachanꞌ an chabáltsik, in pakabédhaꞌ tʼajat an belomtsik ani in utsaꞌ abal kin óntsitsik an belomtaláb. In utsáltsik jeye, ke abal kin ejto jun xitaꞌ ka kʼwajay takʼnél kʼal na Dios, yejat kin watʼnaꞌ yán i yajtsiktaláb. \v 23 Bijyat jeye putálkʼi ban bitsowtsik xon ti waꞌach i belomtsik, i takʼixtsik xi neꞌech ti belkol an ti belomtsik. Tam ti okʼonichtsik ti ól ani ti kʼíl, in kawintsitsik abal ka beletná kʼal an Ajátikláb xu belomichtsik. \s1 Na Pablo ani na Bernabé witsiytsik Antiokía, an bitsow xi kʼwajat Siria \p \v 24 Tayíl, watʼeytsik ban chabál xi Pisidia ani ulichtsik ban chabál xi Panfilia. \v 25 In tʼilaꞌtsik jeye an alwaꞌ tʼilab ban bitsow xi Perje ani tayíl kʼaletsik ban bitsow xin bij Atalia. \v 26 Tajaꞌ Atalia, balintsik ban tan ani kʼale Antiokía, an bitsow xon ti kontsintsidhtsik an tin alwaꞌtal na Dios abal kin ejto kin tʼajaꞌtsik an tʼojláb xi xoꞌ in okʼóch. \v 27 Tam ti ulichtsik Antiokía, in junku an belomtsik ani in tʼiltsi ejtal xan ti éynéktsik kʼal na Dios abal kin tʼajaꞌ an tʼojláb xi punkʼuntsidh ani xan ti tolmiyat jeye kʼal na Dios xi yabtsik u judío abal ka belmáchtsik. \v 28 Na Pablo ani na Bernabé, kʼwajaytsik tajaꞌ nakat i kʼij kʼal jajáꞌtsik. \c 15 \s1 An junkuntaláb xi tʼajan Jerusalén \p \v 1 Tam ti na Pablo ani na Bernabé kʼwajattsik Antiokía, ulich taltsik i iniktsik xi tál Judea. Jechéꞌ an iniktsik, in tuju kin okʼtsi an kidháblábtsik ke abal kin ejto ka loꞌeytsik, koꞌol kin tʼajaꞌtsik an exól ba nin tʼuꞌúl jelt xan tin ulal nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés. \v 2 Na Pablo ani na Bernabé in tujutsik jun i káwlíxtaláb kʼal jechéꞌ an iniktsik ani káwlíxintsik tʼajat. Jaxtám ti utsan na Pablo ani na Bernabé ani taltsik an kidháblábtsik xi tajaꞌ abal ka kʼaletsik Jerusalén kin lejkiy jechéꞌ kʼal an abatwáletsik ani an takʼixtsik xin beletnál an belomtsik. \v 3 Xi aban kʼal an belomtsik, watʼey ban chabál xi Fenisia ani xi Samaria. Tajaꞌ, in tʼiláltsik xan ti belmáchtsik jeye an atiklábtsik xi yabtsik u judío ani ejtal an kidháblábtsik u kulbél tʼajat kʼal jechéꞌ xowaꞌ in achʼál u tʼiltsinaltsik. \p \v 4 Tam ti ulichtsik Jerusalén, bachʼwat kʼal an belomtsik, kʼal an abatwáletsik ani kʼal an takʼix belomtsik. In tʼiltsitsik xan ti éynéktsik kʼal na Dios kʼal an tʼojláb xi punkʼuntsidh. \v 5 Por taltsik an fariseotsik xi belmámadhich jeye, kubeytsik ani in ulu enchéꞌ: \p ―An belomtsik xi yabtsik u judío, yejat ka tʼajtsin an ti exól ba nin tʼuꞌúl ani kin wéwnaꞌtsik nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés. \p \v 6 Junkun tám an abatwáletsik ani an takʼix belomtsik abal kin chalpay xan ti neꞌech kin ejto kin lejkiy jechéꞌ. \v 7 Tam ti okʼonichtsik yáníl ti káwlíx, chʼakay na Pedro ani in utsaꞌtsik enchéꞌ: \p ―Kidháblábtsik, a choꞌóbichtsik abal na Dios tin takwyámal, xi jaꞌich jún ti éb xi tatáꞌtsik a kidhtal abal ku óltsitsik an ti alwaꞌ tʼilab xi yabtsik u judío ani ka belmáchtsik jeye. \v 8 Ani na Dios, xin exlantsal tin ejattal ejtalkʼitsik, in xalkʼaꞌ abal in bachʼu xi yabtsik u judío, tam tin pidhaꞌichtsik an ti Tʼokat Ejattaláb anílkʼi jelt xan ti wawáꞌ tu pidhámal. \v 9 Na Dios yab in píl káldhaꞌ jajáꞌtsik kʼal wawáꞌ, nibal wawáꞌ yab tu píl káldhaꞌ kʼal jajáꞌtsik, pos in tʼokedhantsitsik jeye an tin ejattal kʼal tin kwenta abal belmáchtsik. \v 10 Ani xoꞌ, ¿jantʼókʼi ti yab a beláltsik xowaꞌ na Dios in tʼajámal ani a léꞌ ka chuꞌutsik kin tʼajaꞌ jechéꞌ an belomtsik xowaꞌ wawáꞌ nibal ni wejeꞌ pakéliltsik in ejtómal kin tʼajaꞌ? \v 11 Yab yejat ki tʼajaꞌ anchanꞌ, tokot yejat ki chalpóm abal u loꞌodhich anikʼi kʼal nin alwaꞌtalábil ni Ajátik Jesús jelt xan ti jajáꞌtsik loꞌodh. \p \v 12 Chamkʼantsik tám ejtal ani in achʼaꞌtsik xan ti exmách ti tʼiltsinaltsik kʼal na Bernabé ani na Pablo an exóltsik ani an labidh labandhaxtalábtsik xin tʼajámal na Dios kʼal jajáꞌtsik ban atiklábtsik xi yabtsik u judío. \v 13 Tam ti okʼonichtsik ti káw na Pablo ani na Bernabé, na Jakobo in ulu enchéꞌ: \p ―Kidháblábtsik, ti kin axtsitsik: \v 14 Na Simón Pedro tu tʼiltsámalich xan ti na Dios tin tuju kin bachʼu jeye xi yabtsik u judío abal kin dhabalnaꞌich. \v 15 Jechéꞌ támun anchanꞌ abal ka tʼájan jelt xan tin dhutsámal an tʼiltsixtsik ban Tʼokat Dhuslab enchéꞌ: \q1 \v 16 Tayíl neꞌech kin witsiy juní ku kʼwajbaꞌ jun i Pulek Takʼix xin kidhtal na Dabid. \q1 Jechéꞌ an Pulek Takʼix neꞌech kin tʼajaꞌ abal kin kʼakʼná jelt tam ti ejat na Dabid. \q1 \v 17 Anchanꞌ neꞌech ku tʼajaꞌ abal ejtal an atiklábtsik xi bijidh Nanáꞌ u dhabal ti kin aliytsik \q1 ani xi yabtsik u israelita jeye, xi kʼwajattsik putálkʼi an kʼayꞌlá, ti kin exlaꞌtsik abal Nanáꞌich tin Okʼóxlábil. \q1 \v 18 Anchanꞌ tin ulu an Okʼóxláb, xin pidhnámal ka choꞌóbná ejtal jechéꞌ asta ti wejeꞌ. \p \v 19 ʼJaxtám, nanáꞌ u ulal ke yab yejat ki itʼixbédhaꞌ xi yabtsik u judío xin belálichtsik na Dios. \v 20 Lejat kʼal ki dhutsuntsi abal ki utsaꞌtsik ke yabich kin kʼapu i kʼapnél xi pikbantsidh an chʼilabtsik, ke yabich ka junkun kʼal xi yab in tomtal ani yabich kin kʼapu i koꞌnéltsik xi kʼuchʼédhatskʼi o putedhatskʼi nibal kin kʼaputsik i xichʼ. \v 21 Pos asta ti wejeꞌ waꞌach jun xitaꞌ ban bitsowtsik xin okʼtsixnál nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés. Jechéꞌ jaꞌich xu ajyáb echʼekʼi ban atátsik xon tu tʼajnal an junkuntaláb tam in kʼítsájil an koyóxnich. \p \v 22 An abatwáletsik ani an takʼix belomtsik, junax kʼal ejtal an belomtsik, in ulu tám abal alwaꞌ kin takuy cháb óx xi jajáꞌtsik in kidhtal abal kin abaꞌtsik Antiokía junax kʼal na Pablo ani na Bernabé. Takwyat na Judas xu bijyáb jeye Barsabás ani na Silas. Jechéꞌ an payꞌlomlábtsik, jaꞌich xi kʼwajat ultaláb tʼajat kʼal an kidháblábtsik \v 23 ani kʼal jajáꞌtsik, abná jechéꞌ an dhutsadh úw, xin ulal enchéꞌ: \p “Wawáꞌ xu kʼwajat tu abatwále junax kʼal an takʼix belomtsik ani ejtal an kidháblábtsik, i abnál i chapnédhomtaláb abal ejtal an kidháblábtsik xi yabtsik u judío xu kʼwajíl Antiokía ani xu kʼwajíltsik ban chabál xi Siria ani Silisia. \v 24 I choꞌóbnámalich ke taltsik i atiklábtsik xu kʼwajíl techéꞌ, kʼalnektsik tachanꞌ, por yab wawáꞌ i abámal. Jajáꞌtsik ti itʼixbédhámalichtsik kʼal nin okʼtsixtal ani ti ukʼpindhámalichtsik abal ti utsáltsik ke yejat ka tʼajaꞌ an exól ba na tʼuꞌúl ani ka wéwnaꞌtsik nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés. \v 25 Jaxtám wawáꞌ, i chalpay ejtal tu éb ki takuy taltsik i kidháblábtsik xi wawáꞌ i kidhtal abal ka kʼale ti ki álnaꞌtsik junax kʼal na Bernabé ani na Pablo, an kidháblábtsik xi wawáꞌ i kʼanidhál tʼajat. \v 26 Jechéꞌ na Bernabé ani na Pablo, jaꞌich an kidháblábtsik xi yab tʼajat in ajyaltsik tinbáꞌ maske ka chemdhá kʼal tin kwentakʼi ni Ajátik Jesukristo. \v 27 Jaxtám, jéꞌ i abál na Judas ani na Silas xi takwyámal, jajáꞌtsik neꞌech ti káw kʼal tatáꞌtsik abal ti ki wiltsitsik ejtal jechéꞌ. \v 28 Pos an Tʼokat Ejattaláb ani wawáꞌ weye, i chuꞌu abal alwaꞌ, ke yab más xowaꞌ tu utsaꞌtsik ka tʼajaꞌ, tokot jechéꞌ xi más yejat: \v 29 ke yab ka kʼaputsik xowaꞌ pikbantsidhich an chʼilabtsik, yab jeye ka kʼaputsik i xichʼ, nibal nin tʼuꞌúl an koꞌnéltsik xi kʼuchʼédhatskʼi ani yab ki junkuntsik kʼal xi yab a tomtal. Max yabich ka tʼajaꞌtsik jechéꞌ, a tʼajálichtsik xowaꞌ alwaꞌ. Ki kʼwajaytsik alwaꞌ.” \p \v 30 Anchanꞌ pé, tam ti abanichtsik, kʼaletsik Antiokía. In junku tajaꞌ an kidháblábtsik ani in pidhaꞌ an ti dhutsadh úw. \v 31 Tam tin ajay jechéꞌ an dhutsadh úw an kidháblábtsik, kulbétsik tʼajat kʼal jachanꞌ an takʼixtaláb. \v 32 Kom na Judas ani na Silas i tʼiltsixtsik jeye, in takʼiy ani in pakabédhaꞌ an kidháblábtsik kʼal yán i tʼilabtsik xin ulu. \v 33 Tayíl, tam ti kʼwajách na Judas ani na Silas cháb óx a kʼítsá Antiokía, chapnédhájichtsik tám kʼal i kʼijidhtaláb kʼal an kidháblábtsik abal ka witsích xon ti kʼwajattsik xi kʼál ti abnéktsik. \v 34 Por na Silas in ulu abal neꞌech jaꞌ ka jilkʼon tajaꞌ. \v 35 Na Pablo ani na Bernabé jilkʼon tajaꞌ Antiokía ani kʼal yán más xi kʼeꞌettsik, in óntsi ti okʼtsixtsik ani ti tʼiltsixtsik an ti alwaꞌ tʼilab. \s1 Na Pablo in tujúch tin chabtsíl ti kʼalel owdhaꞌ ti tʼiltsix \p \v 36 Tam ti más tayílich, na Pablo in utsaꞌ enchéꞌ na Bernabé: \p ―Wana juní ki álnaꞌ ti ít an kidháblábtsik xi kʼwajat putálkʼi an bitsowtsik xon ti tʼilámalich nin káwintal na Dios abal ki chuꞌu xan ti kʼwajattsik. \p \v 37 Na Bernabé in léꞌ kin júnaꞌ na Juan kʼal jajáꞌtsik, xu bijyáb jeye ta Markos; \v 38 por na Pablo in chalpayal abal yab alwaꞌ max kin júnaꞌ, pos más okʼox, jilnéktsik Panfilia ani yab in óntsi an tʼojláb kʼal jajáꞌtsik. \v 39 Káwlíxin kʼal jechéꞌ tin kwenta ani yabtsik in kóꞌoy i lejkintaláb, jaxtám ti kʼejtsik ti kʼale. Na Bernabé in júnaꞌ na Markos. Balintsik ban tan ani kʼale ban chabál xin bij Chipre xi kʼwajat ban pujal. \v 40 Na Pablo in takuy na Silas abal ka junikná kʼál. Tam ti okʼonich ti kontsintsábtsik an tin alwaꞌtalábil na Dios kʼal an kidháblábtsik, kʼaléchtsik tám. \v 41 Xeꞌchintsik Siria ani Silisia in punkʼuntsal an kidháblábtsik abal kin óntsaltsik an ti belom. \c 16 \s1 Junikná na Pablo ani na Silas kʼal na Timoteo \p \v 1 Na Pablo ani na Silas ulich ban bitsowtsik xin bij Derbe ani Listra, tajaꞌ, in elaꞌ jun i belom xin bij ta Timoteo. Jechéꞌ na Timoteo u chakámláb kʼal jun i mímláb judío xu belom, por nin tátaꞌ i griego. \v 2 An kidháblábtsik xu kʼwajíl Listra ani Ikonio in tʼilál abal jechéꞌ na Timoteo, jaꞌich jun i alwaꞌ inik. \v 3 Na Pablo in leꞌnaꞌ ka junikná kʼal na Timoteo, jaxtám tin tʼajtsi an ti exól bin tʼuꞌúl, abal yab kin itʼixbédhaꞌ an judíotsik xu kʼwajíl ba jachanꞌ an bitsowtsik. Pos kʼal ejtal ti choꞌóbte ke nin tátaꞌ na Timoteo i griego. \v 4 Ba ejtal an bitsowtsik xon tu watʼel, in óltsal an kidháblábtsik an ti takʼixtaláb xin pidhnámal an abatwáletsik ani an takʼix belomtsik xi kʼwajat Jerusalén abal anchanꞌ ti yejat ka tʼajan xan tin ulaltsik. \v 5 Anchanꞌ, an belomtsik u likedhantsáb tin itsích ani in óntsaltsik ti belom. Tsudhél u tajkʼanal u yanel más an belomtsik. \s1 Na Pablo in chuꞌu jun i xalkʼantsixtaláb xon tin chuꞌu jun i inik xi Masedonia \p \v 6 Yab walká kʼal an Tʼokat Ejattaláb kin tʼilaꞌtsik an alwaꞌ tʼilab ban chabál xi Asia. Jaxtám, watʼeytsik ban chabál xi Frijia ani Galasia \v 7 ani ulichtsik bin wál an chabál xi Misia. Tam ti tajaꞌ ti kʼwajattsik, in chalpay ka ochichtsik ban chabál xi Bitinia, por yab walká kin tʼajaꞌtsik anchanꞌ kʼal nin Ejattal na Jesús. \v 8 Watʼeytsik in lujtalkʼi ani yab ochich ban chabál xi Misia, kʼaletsik ban bitsow xi Troas. \v 9 Tam ti tajaꞌ ti kʼwajattsik, jun i akal, na Pablo in chuꞌu jun i xalkʼantsixtaláb. Ban xalkʼantsixtaláb, in chuꞌu kubúl jun i inik xu kʼwajíl Masedonia ani u pakabédháb kʼál enchéꞌ: “Ki watʼey Masedonia ani ti ku tolmiy.” \v 10 Tam ti na Pablo in chuꞌu jachanꞌ an xalkʼantsixtaláb, u tʼojojon abal ku kʼale Masedonia kom i choꞌób alwaꞌ ke na Dios jaꞌich xi kʼwajat tu utsál ku kʼale tajaꞌ ki tʼiltsitsik jeye an ti alwaꞌ tʼilab. \s1 Tam ti kʼwajat na Pablo ani na Silas ban bitsow xi Filipos \p \v 11 Tajaꞌ Troas, u balin ban tan ani u kʼale in lujtal Samotrasia, an chabál xi kʼwajat ban jaꞌ. Tam ti jun tsudhelom, u ulich ban bitsow xin bij Neápolis. \v 12 Tam tu kʼwajatich Neápolis, u kʼale Filipos. Jechéꞌ an bitsow Filipos, kʼwajat Masedonia, an bitsow xi más ultaláb ani Roma tu takʼnal. U kʼwajay tajaꞌ cháb óx a kʼítsá. \v 13 Jun i kʼij, tam ti jaꞌich in kʼítsájil an koyóxnich, u kale ban bitsow ani u kʼale xon ti kʼwajat jun i waljaꞌ, jun i kubtaláb xon tu kʼalel tʼajat yán ti ól. U buxkan tajaꞌ ani u kʼwajay ki tʼiltsitsik an ti alwaꞌ tʼilab an mímlábtsik xi junkunék tajaꞌ. \v 14 Jún ti éb an mímlábtsik xin bij Lidia xu kʼwajíl ban bitsow Tiatira, xin nujwal i kʼudhkʼumtsik xi tʼunuyich tʼajat kʼal in chákníꞌ, taꞌ ti kʼwajat ti ochʼówix. Jechéꞌ an mímláb, in kʼakʼnál tʼajat na Dios ani palmédhantsat tin ejattal kʼal an Ajátikláb abal kin belaꞌ xowaꞌ kʼwajat in ulal na Pablo. \v 15 Pujyat tám, kʼál ejtal nin kidhtaltsik ani tayíl tu pakabédhaꞌ enchéꞌ: \p ―Max tatáꞌtsik a chalpayal ke nanáꞌ tsubax lejtal tu belálich an Ajátikláb, ki kʼaletsik tu kʼimáꞌ abal ki koyóch tajaꞌ. \p Ani tu tʼajtsi ti chápláb abal ku koyóch bin kʼimáꞌ. \p \v 16 Jun i kʼij, tam tu neꞌech ban kubtaláb xon tu kʼalel tu ól, i elaꞌ jun i tsidhan xin koꞌol jun i ejattaláb xin witʼál kin exlaꞌ xowaꞌkich. Jechéꞌ an tsidhan in átál tʼajat yán i tumín abal nin ajátiktsik kom in witʼál kin exlaꞌ xowaꞌkich. \v 17 Wawáꞌ ani na Pablo u wéwná kʼal an tsidhan ani kawidh in ulal enchéꞌ: \p ―Jechéꞌ an payꞌlomlábtsik, in tʼojnálil a Dios xi púlek tʼajat ani ti óltsaltsik xan ti neꞌech ki loꞌey. \p \v 18 Yán a kʼítsá in tʼajaꞌ anchanꞌ, asta ke jun i kʼij na Pablo, itʼixbédhájich, chawꞌkʼilách ani in utsaꞌ enchéꞌ an ejattaláb xi taꞌ ti kʼwajat ba jachanꞌ an tsidhan: \p ―Tin bij na Jesukristo tu utsál abal ki kale ba jachanꞌ an tsidhan. \p Ani támkʼi ti kale jachanꞌ an ejattaláb ban tsidhan. \p \v 19 Por tam ti nin ajátiktsik jachanꞌ an tsidhan in chuꞌu abal yabich más neꞌech kin ejto kin átlomnaꞌ, in yakʼwaꞌtsik na Pablo ani na Silas ani in júnaꞌ chʼejel bitsow xon ti kʼwajat an awiltalábtsik. \v 20 Utwattsik ban awiltalábtsik ani in ulutsik enchéꞌ xi yakʼwxinék: \p ―Jechéꞌ an iniktsik, xi jaꞌich i judíotsik, exom in péjéxlindhál an atiklábtsik xi techéꞌ ba ni bitsówil \v 21 ani exom in okʼtsixnál xowaꞌ jajáꞌtsik in ujnámal in tʼajál, por wawáꞌ yab alwaꞌ ki bachʼu nibal ki tʼajaꞌ, kom u romano. \p \v 22 An atiklábtsik chakuy ani in adhík ti utey ba na Pablo ani na Silas. An awiltalábtsik in abnaꞌ ka kʼoꞌtsin tin kʼudhkʼúmil na Pablo ani na Silas ani ka kwadhantsik kʼal i wichʼateꞌ. \v 23 Tam ti okʼon ti kwadhnaltsik yáníl, balyat ban wikʼaxteꞌ ani utsan an belkol wikʼaxteꞌ abal kin beletnaꞌtsik tʼajat alwaꞌ. \v 24 Tam ti an belkol wikʼaxteꞌ in achʼaꞌ utsan jechéꞌ, in baliy asta tin okʼontalich in altájil an wikʼaxteꞌ ani in jilaꞌ machʼbintsidhtsik tin akan kʼal i teꞌ. \p \v 25 Por tam ti chʼejelich i akal, na Pablo ani na Silas kʼwajattsik ti ól ani in ajatnáltsik i ajatláb abal a Dios. Xi kʼeꞌet an wikʼnéltsik kʼwajat in achʼáltsik. \v 26 Jun jikʼtowál ti léwékʼin chapik tʼajat an chabál ani in dhiyaꞌ nin akanlábil an wikʼaxteꞌ. Támkʼi jachanꞌ, jakʼpin ejtal an wiꞌlebtsik ani wilkʼan an patʼáltsik xi kʼál ti kʼwajat wikʼadh an wikʼnéltsik. \v 27 Ejech an belkol wikʼaxteꞌ ani tam tin chuꞌu abal ejtal nin wiꞌlébiltsik an wikʼaxteꞌ jakʼpinék, in jixónaꞌ nin machétil abal kin chemdhaꞌ tinbáꞌ kom in chalpayal ke ájlámadh ejtal an wikʼnéltsik. \v 28 Por tawná kawidh enchéꞌ kʼal na Pablo: \p ―Yab xataꞌ ka tʼajtsi tabáꞌ, pos ejtal techéꞌ u kʼwajat. \p \v 29 In konoy tám jun i tajbaxtaláb an belkol wikʼaxteꞌ, ochich adhik altá ani u wipipíl kʼal i jíkʼib tudhlan tin tamét na Pablo ani na Silas. \v 30 Káldhátsik tám eléb kʼal an belkol wikʼaxteꞌ ani konyattsik enchéꞌ: \p ―Jaꞌúbtsik, ¿jantʼéy yejat ku tʼajaꞌ abal kin loꞌey neye? \p \v 31 Jajáꞌtsik in tókʼoy enchéꞌ: \p ―Ka belaꞌ an Ajátikláb Jesukristo ani neꞌech ki loꞌey tatáꞌ ani ejtal na kidhtaltsik. \p \v 32 Tʼiltsin tin káwintal an Ajátikláb ani ejtal nin kidhtaltsik jachanꞌ an belkol wikʼaxteꞌ, tʼiltsintsik jeye. \v 33 Jachanꞌ i ora bél akal, an belkol wikʼaxteꞌ in júnaꞌ na Pablo ani na Silas abal kin tʼaktsi xon ti chʼojbédhats kʼal an wichʼateꞌ. Tayíl, pujan an belkol wikʼaxteꞌ ani ejtal nin kidhtaltsik. \v 34 Más tayíl, an belkol wikʼaxteꞌ in júnaꞌtsik tin kʼimáꞌ ani in kʼapundhaꞌ. An belkol wikʼaxteꞌ ani ejtal nin kidhtaltsik, u kulbél tʼajat abal in belaꞌichtsik na Dios. \p \v 35 Tam ti tsudhey, an awiltalábtsik in abaꞌ dhajawe i yákʼwaltsik abal ka utsan an belkol wikʼaxteꞌ kin walkaꞌichtsik. \v 36 Utsan tám enchéꞌ na Pablo kʼal an belkol wikʼaxteꞌ: \p ―An awiltalábtsik in ulal abal tu walkaꞌichtsik; jaxtám, awil ki kʼaléchtsik ani yab ki kʼwajaytsik ta chalpax. \p \v 37 Por na Pablo in ulu enchéꞌ: \p ―Wawáꞌ xu romano, tu kwadhaꞌ tin tamét an atiklábtsik maske yab in exbayámaltsik okʼox xantʼéy i walámal, tu baliy ban wikʼaxteꞌ; ani ¿xoꞌ tu walkál chinatkʼi? ¡Pos yabaꞌ! Ka tsíchtsik xoꞌ jajáꞌtsik ti ku káldhaꞌ. \p \v 38 An yákʼwaltsik in tʼiltsi jechéꞌ an awiltalábtsik ani an awiltalábtsik jikʼey tam tin choꞌóbnaꞌtsik abal na Pablo ani na Silas u romano. \v 39 Pos kʼale tám an awiltalábtsik abal kin kontsi ti pakwlantsixtaláb na Pablo ani na Silas. Káldhájichtsik tám ani kontsin ti alwaꞌtaláb abal ka kaléchtsik ba jachanꞌ an bitsow. \v 40 Tam ti kaléchtsik ban wikʼaxteꞌ, kʼale bin kʼimáꞌ na Lidia. Tam tin álnaꞌich an kidháblábtsik ani in utsaꞌich abal yab kin jilaꞌtsik ti belom, kʼaléchtsik tám. \c 17 \s1 An péjéxtaláb xi Tesalónika \p \v 1 Tam ti kʼaléchtsik, na Pablo ani na Silas watʼey ban bitsowtsik xi Anfípolis, xi Apolonia ani ulichtsik ban bitsow xi Tesalónika. Tajaꞌ, taꞌ ti kʼwajat jun i atá xon ti an judíotsik in tʼajál an junkuntaláb. \v 2 Na Pablo, kʼale ban atá xon tu tʼajnal an junkuntaláb jelt xan tin ujnámalich in tʼajál ani óx i semana káwin kʼal jajáꞌtsik tam in kʼítsájil an koyóxnich. \v 3 Anílkʼi xan tin ulal an Tʼokat Dhuslab, anchanꞌ tin wiltsaltsik ke an Kristo koꞌol kin watʼnaꞌ i yajtsiktaláb, koꞌol ka chemdhá ani ka ejech ti ít. In ulal enchéꞌ: \p ―Jechéꞌ na Jesús xin kʼwajat tu tʼiltsaltsik, jaꞌich an Kristo. \p \v 4 Belmách tám taltsik an judíotsik ani junkuntsik kʼal na Pablo ani na Silas. Belmách jeye yán i griego xin kʼakʼnáltsik tʼajat na Dios ani yán i mímláb xi exlómtetsik tʼajat. \v 5 Por kʼal jechéꞌ tin kwenta, an judíotsik xi yab belmámadh, tujeytsik ti itʼixbél ani in junku cháb óx i iniktsik xi atʼax xi xeꞌechkʼitsik ti bél yab xataꞌ in tʼojnál. In tujutsik ti péjex ani in itʼixbédhaꞌ an atiklábtsik xi ba jachanꞌ an bitsow. Kʼaletsik ti péjex bin kʼimáꞌ na Jasón, in ayaltsik na Pablo ani na Silas abal kin káldhaꞌtsik ani kin pidhnaꞌ ban atiklábtsik. \v 6 Por kom yab elantsik tajaꞌ na Pablo ani na Silas, in júnaꞌtsik bodhodhól na Jasón ani taltsik i kidháblábtsik tin tamét an awiltalábtsik xi ba jachanꞌ an bitsow ani in ulutsik kawidh enchéꞌ: \p ―Jechéꞌ an iniktsik, xi xeꞌech in ojtsal tin chalab an atiklábtsik putál an kʼayꞌlá, tsiꞌnekich jeye xoꞌ techéꞌ. \v 7 Jechéꞌ na Jasón in koydhámal tin kʼimáꞌ. Ejtal jajáꞌtsik in chʼikat tʼajtsal tin takʼixtalábil an lej pulek takʼix romano abal in ulaltsik ke waꞌach ít i Pulek Takʼix xu bijyáb ta Jesús. \p \v 8 Tam tin achʼaꞌtsik ejtal jechéꞌ, an atiklábtsik ani an awiltalábtsik tujey ti itʼixbél. \v 9 Por na Jasón ani xi kʼeꞌettsik jeye, in pidhnaꞌtsik i jalbixtaláb abal ka walkátsik. \s1 Tam ti kʼwajattsik na Pablo ani na Silas ban bitsow Berea \p \v 10 Jikʼatkʼi ti utsantsik na Pablo ani na Silas kʼal an kidháblábtsik abal ka kale akal ani ka kʼaléchtsik Berea. Tam ti ulichtsik tajaꞌ, kʼaletsik ban atá xon ti an judíotsik in tʼajál an junkuntaláb. \v 11 Jechéꞌ an judíotsik, alwaꞌ iniktsik jaꞌ ani yab jelti xi Tesalónika. In bachʼutsik an alwaꞌ tʼilab kʼal yantam i kulbétaláb ani tsudhey ka tsudhey in ajyaltsik ban Tʼokat Dhuslab abal kin chuꞌu max tsubax lejtal xowaꞌ u óltsinaltsik kʼal na Pablo ani na Silas. \v 12 Jaxtám, yán belmách xi jajáꞌtsik ani an griegotsik jeye. Belmách jeye i mímlábtsik ani i iniktsik xi exlómtetsik tʼajat. \v 13 Por tam ti an judíotsik xi Tesalónika in choꞌóbnaꞌ abal na Pablo kʼwajat in tʼilál jeye nin káwintal na Dios ba jachanꞌ an bitsow xi Berea, kʼaletsik jeye tajaꞌ ani in péjéxlindhaꞌ an atiklábtsik. \v 14 Por an kidháblábtsik in abaꞌ jikʼatkʼi na Pablo abal ka kʼale bin waltsik an pujal. Na Silas ani na Timoteo, jilkʼontsik Berea. \v 15 Júná na Pablo kʼal nin juniktsik asta ban bitsow xin bij Atenas. Tam ti ulichtsik tajaꞌ, an junkiltsik witsiy, por utsantsik kʼal na Pablo abal ka witsiy Berea ani kin utsaꞌ na Silas ani na Timoteo abal ka kʼaletsik dhubat xon ti kʼwajat na Pablo. \s1 Tam ti kʼwajat na Pablo ban bitsow xi Atenas \p \v 16 Lejat na Pablo kʼwajat Atenas in aytsím na Silas ani na Timoteo, u chalpax tʼajat abal in chuꞌtal an atiklábtsik xi ba jachanꞌ an bitsow in kʼakʼnáltsik tʼajat i chʼilabtsik. \v 17 Jaxtám na Pablo, u kʼalel kin tʼilaꞌ nin káwintal na Dios ban atá xon tu tʼajnal an junkuntaláb. U kʼwajíl jeye ti káw kʼal taltsik xin kʼakʼnál a Dios ani tsudhey ka tsudhey in tʼiltsal tin káwintal na Dios junax chʼejel bitsow xitaꞌkʼi kin elaꞌ. \v 18 Taltsik an iniktsik xin wewkómtsal tin okʼtsixtalábil xu bijyáb ti epikúreos ani taltsik jeye xin wewkómtsal tin okʼtsixtalábil an estoikos, in tujutsik ti tʼilolól kʼal na Pablo. Taltsik in ulal enchéꞌ: \p ―¿Jantʼéy awil tu utsál jechéꞌ an inik xu káw tʼajat? \p Ani taltsik in ulal jeye: \p ―In junwal jelti max xeꞌech in ólnál i kʼeꞌet diostsik. \p Jechéꞌ tin ulaltsik, jaꞌich abal in achʼáltsik ke na Pablo in tʼilál an alwaꞌ tʼilab kʼal tin kwenta na Jesús ani abal neꞌech ka ejdhá ti ít an chemélomtsik kʼal na Dios. \v 19 Júná tám ba jun i kubtaláb xu bijyáb ti Areópago, xon tin ujnámal u junkunal an takʼixtsik ani konyat enchéꞌ: \p ―¿Alwaꞌxeꞌ ki choꞌóbnaꞌ weye jechéꞌ an ít okʼtsixtaláb xi tatáꞌ a tsiꞌdhál? \v 20 Pos wawáꞌ i achʼál a tʼilál xowaꞌ yab i exbayal ani i léꞌ weye ki exbay xantʼéy in léꞌ kin ulu ejtal jechéꞌ. \p \v 21 Pos ejtal xu kʼwajíltsik Atenas ani an píl iniktsik jeye xu kʼwajíltsik tajaꞌ, yabtsik más xowaꞌ in chalpayal, tokot kin achʼaꞌ ani kin tʼilaꞌ an ít tʼilabtsik xu tʼilnal tajaꞌ. \p \v 22 Kubey tám na Pablo junax chʼejel xon ti jajáꞌtsik kʼwajat ban Areópago ani in ulu enchéꞌ: \p ―Payꞌlomlábtsik xi kʼwajíl Atenas, nanáꞌ u chuꞌtal ke tatáꞌtsik a kʼakʼnál tʼajat a diosiltsik. \v 23 Abal tam tin xeꞌchin tin telolól xon ta tʼajáltsik an kʼakʼnaxtaláb, u elaꞌ ba jún xon ta kʼwajbáltsik an pikbaxtaláb i dhuslab xin ulal enchéꞌ: “Abal na Dios xi yab i exlál.” Pos jechéꞌ na Dios xi tatáꞌtsik a kʼakʼnál maske yab a exlál, jaꞌich na Dios xi nanáꞌ tu tʼiltsaltsik. \p \v 24 ʼJechéꞌ na Dios, jaꞌich xin tʼajámal an kʼayꞌlá ani ejtal xowaꞌ waꞌach; Jajáꞌ in dhabal an walkʼiꞌ ani an kʼayꞌlá. Yab u kʼwajíl ban pulek atá xon ti Jajáꞌ u kʼakʼnáb xi tʼajadh kʼal i iniktsik, \v 25 nibal in kóꞌyal i yejetaláb xi neꞌech ka ejtowat ka tʼajtsin kʼal i atiklábtsik. Pos Jajáꞌ tu pidhál an ti xeꞌchintaláb, Jajáꞌ tu tʼajál ku dhútsumlách ani Jajáꞌ tu pidhál ejtal xowaꞌ i yéntsal. \p \v 26 ʼKʼal jún tokot i inik tin tʼajámal ejtal an atiklábtsik abal ka kʼwajaytsik ba putál an chabál. In okʼox bijtsámalich an ti kʼij ani an ti chabál xon ti yejat ka kʼwajaytsik, \v 27 abal kin aliytsik na Dios, jelti max baludhkʼi neꞌech kin ejto kin elaꞌtsik, maske tsubax kʼejle na Dios yab ów ti kʼwajat kʼal wawáꞌ. \v 28 Pos kʼal tin awiltal na Dios tu xeꞌech, tu yoyꞌnal ani tu ejat; jun i chalpadh inik xi tatáꞌtsik a kidhtal in ulu enchéꞌ: “Wawáꞌ u kidhtaláb kʼal a Dios.” \v 29 Max wawáꞌ u kidhtaláb kʼal a Dios, yab yejat ki chalpay ke na Dios in junwal jelti jun i chʼilab xi tʼajadh kʼal i oro, o kʼal i plata, o kʼal i tʼujub, xi tʼajnék kʼal i iniktsik xantikʼi jajáꞌtsik kin chalpay. \v 30 Na Dios in kuxuy xowaꞌ in tʼajaꞌ an atiklábtsik xi ti weꞌél chabkʼiꞌ abal yab in choꞌób xantʼéy in tʼajáltsik. Por xoꞌ, in utsál ejtal an atiklábtsik xi putálkʼi abal kin jilaꞌichtsik ti walablom. \v 31 Pos na Dios in bijyámalich jun i kʼij xowkʼi neꞌech kin lújundhaꞌ ejtal an atiklábtsik xi techéꞌ ti kʼayꞌlá kʼal i lujattaláb. Neꞌech ka lújundhátsik kʼal jun i inik xi Jajáꞌ in takwyámal ani jechéꞌ, ejtalich in pidhámal kin choꞌóbnaꞌ xitaꞌ Jáꞌ tam ti Jajáꞌ in ejdhaꞌ ti ít. \p \v 32 Tam tin achʼaꞌtsik abal an chemélomtsik neꞌech ka ejdhá ti ít, taltsik labídhnaxin ani taltsik in ulu enchéꞌ: \p ―Tayíl juní neꞌech ki óntsi ki achʼaꞌ jechéꞌ xowaꞌ a tʼilál. \p \v 33 Jilanichtsik tám kʼal na Pablo. \v 34 Por wéwná kʼal taltsik i atiklábtsik ani belmáchtsik. Jún ti éb xi jajáꞌtsik, jaꞌich na Dionisio, xu kidhtaláb jeye kʼal xu junkunaltsik ban Areópago. Belmách jeye jun i mímláb xu bijyáb Dámaris ani yán más xitaꞌ. \c 18 \s1 Tam ti kʼwajat na Pablo ban bitsow xi Korinto \p \v 1 Tam ti más tayíl, na Pablo kale Atenas ani kʼale ban bitsow xin bij Korinto. \v 2 Tajaꞌ, in elaꞌ jun i judío xin bij Akila, xu chakam ban chabál xi Ponto. Na Akila ani nin tomtal Prisila tám tʼajat ít ti ulnektsik Korinto. Jajáꞌtsik tál ban chabál xin bij Italia, kaletsik ban bitsow xi Roma abal an pulek takʼix Klawdio in ulu ke yejat ka kale Roma ejtal an judíotsik. Na Pablo kʼale kin álnaꞌ na Akila ani na Prisila \v 3 ani kom na Pablo in witʼál jeye kin tʼajaꞌ xowaꞌ jajáꞌtsik in tʼajál, ke jaꞌich an tʼojmách kʼudhkʼum atá, kʼwajay kʼal jajáꞌtsik abal ka tʼójon junax. \v 4 Echʼekʼi tam in kʼítsájil an koyóxnich, na Pablo u kʼalel ban atá xon tu tʼajnal an junkuntaláb, u kʼwajíl kin tʼilaꞌ tajaꞌ an alwaꞌ tʼilab, in pakabédhál an judíotsik ani xi yabtsik u judío jeye. \p \v 5 Tam ti ulich na Silas ani na Timoteo xi táltsik Masedonia, na Pablo in óntsích tám kin tʼilaꞌ an alwaꞌ tʼilab abal kin lej tsubkʼantsi an judíotsik, ke na Jesús, jaꞌich an Kristo xi jajáꞌtsik kʼwajat in aytsím. \v 6 Por an judíotsik tujey ti itʼixbél ani ti odhbijixtsik. In tiniy tám nin kʼudhkʼúmil na Pablo jelti jun i exól abal kin xalkʼantsitsik ke yab alwaꞌ xan tin tʼajál ani in utsaꞌtsik enchéꞌ: \p ―Tatáꞌtsik ta walab max ka kʼibdhaꞌ na ejattal, nanáꞌ yabich u kwenta. Xoꞌ in neꞌchich abal ku tʼiltsi an ti alwaꞌ tʼilab xi yabtsik u judío. \p \v 7 Kale tám ban atá xon tu tʼajnal an junkuntaláb ani kʼale bin kʼimáꞌ jun i inik xin bij Justo. Jechéꞌ an inik, in kʼakʼnál jeye na Dios ani u kʼwajíl tin wál an atá xon tu tʼajnal an junkuntaláb. \v 8 Na Krispo, xu okʼlek ban atá xon tu tʼajnal an junkuntaláb kʼál ejtal nin kidhtaltsik, in belaꞌtsik an Ajátikláb. Belmách jeye yán i atiklábtsik xi tajaꞌ Korinto tam tin achʼaꞌtsik jechéꞌ an alwaꞌ tʼilab ani pujantsik. \v 9 Jun i akal, na Pablo in chuꞌu jun i xalkʼantsixtaláb xon ti utsan enchéꞌ kʼal an Ajátikláb: \p ―Yab ki jikʼey, ka óntsi ka tʼilaꞌ nu káwintal ani yab ki chamkʼan. \v 10 Nanáꞌ in kʼwajat kʼal tatáꞌ ani yab xitaꞌ neꞌech kin ejto ti ki tʼajtsi jun xataꞌ yab alwaꞌ, pos u koꞌol yán i atiklábtsik ba jechéꞌ an bitsow xi neꞌechtsik ti kin belaꞌ. \p \v 11 Anchanꞌ, na Pablo kʼwajay tajaꞌ Korinto jun i tamub kʼal chʼejel, in okʼtsal an atiklábtsik an tin káwintal na Dios. \p \v 12 Por jachanꞌ i kʼij, tam ti na Galión kʼwajat ti pulek awiltaláb Akaya, an judíotsik junkun abal kin péjey na Pablo. Júná xon tu tʼajnal an lújundhaxtaláb \v 13 ani utsan enchéꞌ an pulek awiltaláb: \p ―Jechéꞌ an inik xeꞌech in utsál an atiklábtsik ke yejat kin kʼakʼnaꞌ na Dios kʼal jun i kʼakʼnaxtaláb xi yab in junwal jelt xan tin ulal nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés. \p \v 14 Neꞌchich jeye tʼajat ka káwin na Pablo, tam ti na Galión in utsaꞌ enchéꞌ an judíotsik: \p ―Judíotsik, max jaꞌichak jun i walastaláb o jun i atʼaxtaláb xowaꞌ in tʼajámal jechéꞌ an inik, neꞌech tu exbantsitsik xowaꞌ ka ulu; \v 15 por kom i tʼilabkʼi ani i bijlábkʼitsik xowaꞌ a káwlíxnál ani kʼal tin kwenta jeye na takʼixtalábiltsik, awil ka lejkiy tatáꞌkʼitsik, nanáꞌ yab u léꞌ tin lújundhom kʼal jechéꞌ xowaꞌ tatáꞌtsik a káwlíxnál. \p \v 16 Ani in utsaꞌ tám ka kaléchtsik eléb ejtal ti éb. \v 17 Na Sóstenes, an inik xu okʼlek ban atá xon tu tʼajnal an junkuntaláb yakʼwan kʼal xi táꞌ ti kʼwajattsik ani chaꞌwat tajaꞌ tin tamét an pulek awiltaláb. Por na Galión yab in tʼajaꞌ ti kʼij ejtal jechéꞌ. \s1 Na Pablo witsiy Antiokía ani in tujúch tin oxtsíl ti kʼalel owdhaꞌ ti tʼiltsix \p \v 18 Na Pablo kʼwajay bél owat Korinto. Más tayíl, in utsaꞌich tám an kidháblábtsik abal neꞌchich ani balinich tám ban tan abal ka kʼale ban chabál xi Siria junax kʼal na Prisila ani na Akila. Ban bitsow xi Senkrea, tam ti yabél balnék ban tan, na Pablo olilin abal kin tʼajaꞌ jun xataꞌ xowaꞌ in ulúmal neꞌech kin tʼajaꞌ. \v 19 Tam ti ulichtsik ban bitsow xi Efeso, na Pablo in jilaꞌ na Prisila ani na Akila. Kʼale ban atá xon tu tʼajnal an junkuntaláb ani káwin kʼal an judíotsik xi tajaꞌ u junkunal. \v 20 Pakabédhá kʼal an judíotsik xi tajaꞌ abal ka kʼwajay nakat i kʼij kʼal jajáꞌtsik, por na Pablo yab in leꞌnaꞌ. \v 21 Chapnédhomách tokot na Pablo abal neꞌchich ani in utsaꞌtsik enchéꞌ: \p ―Koꞌol kin kʼale Jerusalén abal ku ajíbnaꞌ an ajib xi exomich ti kʼunel; por neꞌech juní kin witsiy abal tu álnaꞌtsik ti ít, max na Dios anchanꞌ tin léꞌ. \p Tayíl, na Pablo balin ban tan ani kale Efeso. \v 22 Tam ti ulich Sesarea, na Pablo paꞌay ban tan ani kʼale Jerusalén abal kin chapnédhaꞌ an belomtsik. Tayíl kʼale jeye Antiokía. \v 23 Tam ti kʼwajách wéꞌ i kʼij Antiokía, kale juní ani xeꞌchin kin loniy juntsik ti juntsik an bitsowtsik xu takʼnal Galasia ani xi Frijia, in punkʼuntsaltsik abal yab kin jilaꞌ ti belom. \s1 Na Apolos xeꞌchin Efeso ti tʼiltsix \p \v 24 Tam ti jachanꞌ i kʼij, ulich Efeso jun i judío xu bijyáb ta Apolos, xu chakam ban bitsow xi Alejandría. Jechéꞌ na Apolos, jaꞌich jun i alwaꞌ tʼiltsix tin káwintal na Dios ani in exlál tʼajat alwaꞌ an Tʼokat Dhuslab. \v 25 Jajáꞌ okʼtsidh tʼajat alwaꞌ tin tsubaxtalábil an Ajátikláb, u tʼiltsix kʼal yantam i kulbétaláb ani u okʼtsix kʼal yantam i tajaxtaláb kʼal tin kwenta na Jesús, maske jajáꞌ tokot in exlál nin pujaxtalábil na Juan. \v 26 Na Apolos kʼwajay ti tʼiltsix ban atá xon tu tʼajnal an junkuntaláb kʼal ni jun i jíkʼib; por tam ti achʼan kʼal na Prisila ani na Akila, júná pílkʼi ani wiltsin más tajax tin tsubaxtalábil na Dios. \v 27 Tayíl, tam ti na Apolos in ulu abal neꞌech ban chabál xi Akaya, tolmiyat kʼal an kidháblábtsik ani in abtsitsik jun i dhutsadh úw abal an belomtsik xi tajaꞌ, xon tin utsál abal kin bachʼutsik alwaꞌ na Apolos tam ka ulich. Tam ti ulich Akaya, in tolmiy tʼajat xi belmámadhichtsik kʼal tin kwenta nin alwaꞌtal na Dios. \v 28 Na Apolos in xalkʼál tin tamét an atiklábtsik abal ukʼpinék ti kʼwajat an judíotsik kʼal tin kwenta na Jesús. In xalkʼantsal kʼal jun i tsubaxtaláb xi yab xitaꞌ neꞌech kin ejto kin ulu ke yab aniꞌ ani in óltsaltsik ban Tʼokat Dhuslab, ke na Jesús jaꞌich an Kristo xi kʼwajattsik in aytsím. \c 19 \s1 Tam ti na Pablo ulich Efeso \p \v 1 Lejat na Apolos kʼwajat Korinto, na Pablo watʼey ban kwentsaltsik xi kʼwajat ban chʼénlom ani ulich Efeso, xon tin elaꞌ cháb óx i belomtsik. \v 2 Konyattsik enchéꞌ kʼal na Pablo: \p ―¿A bachʼutsikxeꞌ an Tʼokat Ejattaláb tam ta belmách? \p Tókʼontsik enchéꞌ: \p ―Nibal i achʼámal elaꞌ max waꞌach i Tʼokat Ejattaláb. \p \v 3 Konyattsik tám juní enchéꞌ kʼal na Pablo: \p ―Pos, ¿jantʼom pujaxtaláb a bachʼúmaltsik? \p Jajáꞌtsik tókʼon enchéꞌ: \p ―Wawáꞌ u pujan jelt xan tin ulu na Juan. \p \v 4 Utsantsik tám enchéꞌ kʼal na Pablo: \p ―Aniꞌ kʼejle, na Juan in pujyámal xin jilálichtsik ti walablom, por in utsáltsik abal yejat kin belaꞌ xi neꞌech ka tsích más tayíl ké jajáꞌ. Jechéꞌ xi kʼwajat in tʼilál, jaꞌich na Jesús, an Kristo. \p \v 5 Tam tin achʼaꞌichtsik jechéꞌ, pujyattsik tin bij an Ajátikláb Jesús. \v 6 In kʼwajbaꞌ tám nin kʼubak na Pablo bin éb jajáꞌtsik ani ulich an Tʼokat Ejattaláb ba jajáꞌtsik. Káwintsik kʼal i kʼeꞌet káwintaláb ani in tʼiláltsik i tʼilab xu pidhnal kin ulu kʼal a Dios. \v 7 Lajucháb xónaꞌ an iniktsik xin exbay xowaꞌ utsan kʼal na Pablo. \p \v 8 Tin nakíl óx a íchʼ, na Pablo in óntsi ka kʼale ban atá xon tu tʼajnal an junkuntaláb. Tajaꞌ in wilál ani in tʼilál nin káwintal na Dios kʼal ni jun i jíkʼib. In pakabédhál an atiklábtsik abal kin exbay xan tu takʼix na Dios. \v 9 Por taltsik in chapikmédhaꞌ nin itsích ani yab in leꞌnaꞌtsik ti belom, tokot in atʼax tʼiláltsik an ít okʼtsixtaláb tin tamét an atiklábtsik. Pílmé tám na Pablo kʼal jajáꞌtsik ani in júnaꞌ an belomtsik ba jun i atá xon tu tʼajnal i exóblách. Jechéꞌ an atá, in dhabal jun in inik xin bij Tirano ani tajaꞌ ti okʼtsixin na Pablo tsudhey ka tsudhey. \v 10 Anchanꞌ tin óntsi kin tʼajaꞌ na Pablo tin nakíl cháb i tamub, jaxtám ti ejtal an atiklábtsik xu kʼwajíl ban chabál xi Asia, i judíotsik ani i griegotsik, in achʼaꞌ nin tsubaxtalábil an Ajátikláb Jesús. \v 11 Na Dios in pidhál ti awiltaláb na Pablo abal kin tʼajaꞌ i pakdhaꞌ labandhaxtaláb. \v 12 Watʼats tʼajat, ke asta i panyuelotsik o i kʼudhkʼumtsik xin takámal o in wetnámal na Pablo, u júntsinal an yaꞌultsik. Tam kin takaꞌ an yaꞌultsik, u jelél kʼal an yawꞌlách xin koꞌoltsik ani an atʼax ejattalábtsik u kalel jeye. \p \v 13 Por taltsik i judíotsik xi xeꞌech ti káldhax atʼax ejattaláb ban atiklábtsik, in leꞌnaꞌ kin éntsi tin bij an Ajátikláb Jesús abal kin káldhaxnaꞌ. In utsál enchéꞌ an atʼax ejattalábtsik: \p ―Tin bij na Jesús xi xeꞌech in tʼilál na Pablo, tu utsál ki kaletsik. \p \v 14 Jechéꞌ jaꞌich in tʼajál xi búk an iniktsik xu chakámlábtsik kʼal na Eseba, jun i judío xi jaꞌich jún ti éb in okʼlékil an páleꞌtsik. \v 15 Por tam tin utsaꞌtsik anchanꞌ, tókʼoyat enchéꞌ kʼal an atʼax ejattaláb: \p ―Na Jesús u exlál ani u exlál jeye xitam jáꞌ na Pablo; por tatáꞌtsik, ¿jitaꞌtsik teye? \p \v 16 Támkʼi jachanꞌ, an inik xon ti kʼwajat an atʼax ejattaláb, tʼikchon xon ti jajáꞌtsik kʼwajat ani kom likat tʼajat, átátsik ejtal ti éb. Chaꞌwattsik tʼajat, chʼojbédhá ani chilim ti kaletsik ti ádhil ba jachanꞌ an atá. \v 17 Ejtal an judíotsik ani an griegotsik xu kʼwajíl tajaꞌ Efeso, in choꞌóbnaꞌ jechéꞌ; jaxtám ti jikʼeytsik tʼajat ani in pubédhantsaltsik tin bij an Ajátikláb Jesús. \p \v 18 Aníl jeye, yán xi belmámadhichtsik, u ulel kin ólnaꞌ an walastaláb xin tʼajámaltsik ti weꞌél chabkʼiꞌ. \v 19 Xu dhimantsikwiꞌik, in tsiꞌdhál nin dhutsadh úwiltsik ani in tsikál tin tamét an atiklábtsik. Tam ti káldhantsat xatʼwaꞌ in jalbíl jachanꞌ an dhutsadh úwtsik, in bajaw nin jalbíl, chab inik láju mil i tumín xi tʼajadh kʼal i plata. \v 20 Ani anchanꞌ, nin tsubaxtalábil an Ajátikláb neꞌech u bukʼel u bukʼel ani u xalkʼanal nin awiltal. \p \v 21 Tam ti más tayíl, na Pablo in ulu abal neꞌech kin álnaꞌ an belomtsik xu kʼwajíl ban chabál xi Masedonia ani xi Akaya ani kin óntsi an bél asta Jerusalén. In ulu jeye ke tam kin álnaꞌich Jerusalén, koꞌol ka kʼale jeye Roma. \v 22 In abaꞌ tám Masedonia cháb nin tolmiwáltsik, na Timoteo ani na Erasto, lejat jajáꞌ jilkʼon bél wéꞌ i kʼij Asia. \s1 An péjéxtaláb xi Efeso \p \v 23 Tam ti jachanꞌ i kʼij, waꞌchin jun i káwlíxtaláb púlek kʼal tin kwenta an ít okʼtsixtaláb. \v 24 Jachanꞌ an káwlíxtaláb, in tʼajaꞌ jun i inik xin bij Demetrio xin tʼajál i chʼilabtsik kʼal i plata. Jechéꞌ an inik in tʼajál i tsʼitsik chʼilab xin junwal jelti an atá xon tu kʼakʼnáb an ajátikláb xu bijyáb Diana ani yandhaꞌ tʼajat in átál xu tʼojnaltsik kʼal jajáꞌ. \v 25 Pos in junku nin tʼojnáliltsik kʼál xi kʼeꞌettsik xi jayéchkʼi jeye in tʼojlábil ani in utsaꞌtsik enchéꞌ: \p ―Jaꞌúbtsik, a choꞌóbichtsik ke kʼal jechéꞌ an tʼojláb i átál tʼajat an tumín; \v 26 por xoꞌ, a chuꞌtaltsik ani a achʼáltsik, ke jechéꞌ na Pablo xeꞌech in ulal ke an chʼilabtsik xin tʼajál an iniktsik, yab i dios. Yánich i atiklábtsik in tʼajámal kin belaꞌ anchanꞌ, yab tokot techéꞌkʼi Efeso, aníl jeye putálkʼi ban chabál xi Asia. \v 27 Jechéꞌ yab tʼajat alwaꞌ abal neꞌech ti ku ojtsi jechéꞌ an ti tʼojláb xi koꞌol. Yab tokot jechéꞌkʼi, an atá xon tu kʼakʼnáb an ajátikláb xu bijyáb Diana, yabich jeye neꞌech ka tʼajan ti kʼij tayíl. Anchanꞌ, neꞌech tám ka pojkantsatich tin pubíl jechéꞌ an ajátikláb xu kʼakʼnáb kʼal ejtal wawáꞌ xu kʼwajíl ban chabál xi Asia ani kʼal xu kʼwajíltsik jeye putálkʼi an kʼayꞌlá. \p \v 28 Tam tin achʼaꞌtsik jechéꞌ, chakuytsik tʼajat ani kawidh tin ulutsik enchéꞌ: \p ―¡Púlek an ajátikláb Diana, xu kʼakʼnáb kʼal wawáꞌ xu kʼwajíl techéꞌ Efeso! \p \v 29 Waꞌchin tám i péjéxtaláb ba jachanꞌ an bitsow. Yakʼwan na Gayo ani na Aristarko, cháb i iniktsik xu kʼwajíl Masedonia xi junkímte kʼál na Pablo ani bodhodhól ti júnátsik asta xon tin kóꞌyal an junkuntaláb an atiklábtsik. \v 30 Na Pablo in léꞌwiꞌik ka ochich tajaꞌ abal ka káwin kʼal an atiklábtsik, por yab walká kʼal an belomtsik. \v 31 Aníl jeye, taltsik nin jaꞌúb na Pablo xu awiltalábtsik Asia, in abnaꞌ ka pakabédhá na Pablo abal yab ka ochich tajaꞌ. \v 32 Lejat ba jachanꞌ an junkuntaláb, an atiklábtsik kʼeꞌetich kʼeꞌetich xantʼéy in ulaltsik kawidh abal u chakúltsik ani yán an atiklábtsik xi yab in choꞌób xantʼókʼi ti junkunék. \v 33 Por taltsik xi taꞌ ti kʼwajat tajaꞌ in óltsi na Alejandro xantʼókʼi tin kwenta tin tʼajáltsik anchanꞌ. Jechéꞌ na Alejandro, jaꞌich xi nixkʼá ka ochich tin tamét an atiklábtsik kʼal an judíotsik. Na Alejandro in utsaꞌ an atiklábtsik kʼal in kʼubakkʼi abal ka chamkʼan kom jajáꞌ in léꞌ ti káw ani kin ulu ke yab jajáꞌ an judíotsik in tujúm jechéꞌ. \v 34 Por tam ti chuꞌtat abal jajáꞌ u judío jeye, kʼwajaytsik ti dhajnal enchéꞌ cháb xónaꞌ i ora: \p ―¡Púlek an ajátikláb Diana xu kʼakʼnáb kʼal wawáꞌ xu kʼwajíl techéꞌ Efeso! \p \v 35 Tam ti an dhutsum xi ba jachanꞌ an bitsow in ejtóch kin chamkʼaꞌ an atiklábtsik, in ulu enchéꞌ: \p ―Payꞌlomlábtsik xi kʼwajíl Efeso, putál an kʼayꞌlá in choꞌób ke jechéꞌ an bitsow xi Efeso kʼwajat punkʼudh abal kin beletnaꞌ an atá xon tu kʼakʼnáb an ajátikláb xu bijyáb Diana ani ka beletnantsat jeye an tin chʼilábil xi tál ba na Jupiter. \v 36 Kom yab xitaꞌ neꞌech kin ejto kin ulu ke jechéꞌ yab aniꞌ, ki chamkʼantsik ani yab xataꞌ ka tʼajaꞌtsik max yab a chalpayámaltsik okʼox alwaꞌ. \v 37 Pos jechéꞌ an iniktsik xi tatáꞌtsik a tsiꞌdhámal, yab in odhbijyámal nibal in atʼax tʼilámal ni ajátik Diana. \v 38 Max na Demetrio ani nin tʼojnáliltsik waltsidh kʼal jun xitaꞌ, jaxtámich ti waꞌach i lújundhomtsik ban atá xon tu tʼajnal i lújundhaxtaláb; awil kin utsbiy tajaꞌ ani ka lejkintsik alwaꞌ jelt xan tin ulal an takʼixtaláb. \v 39 Ani max a koꞌol bél kʼeꞌet xantʼéy ka lejkiytsik, yejat ka lejkiytsik ba jun i junkuntaláb; \v 40 yab táꞌ ku utsan ke wawáꞌ i tʼajál ka péjéxin an atiklábtsik kʼal xowaꞌ támun xoꞌ. Pos yab waꞌach ni jun i tsubaxtaláb xi neꞌech ki ejto ki ulu max ku konyat xantʼókʼi tin kwenta ti tʼájan jechéꞌ. \p \v 41 Tam ti okʼon kin ulu jechéꞌ, in utsaꞌ tám an atiklábtsik abal ka kʼaléch. \c 20 \s1 An belách xin tʼajaꞌ na Pablo ban chabál xi Masedonia ani xi Gresia \p \v 1 Tam ti okʼonich an péjéxtaláb, na Pablo in kaniy an belomtsik abal kin pidhaꞌ cháb óx ti takʼixtaláb. Tayíl, tam ti okʼonich kin pidhnaꞌ jechéꞌ an takʼixtaláb, in chapnédhaꞌichtsik tám kʼal jun i mulukʼnaxtaláb ani kʼaléch tám Masedonia. \v 2 In álnaꞌ putálkʼi an kwentsaltsik xi ba jachanꞌ an chabál, in pakabédhál tʼajat an kidháblábtsik kʼal nin káwintal ani más tayíl ulich Gresia. \v 3 Kʼwajay tajaꞌ óx a íchʼ. Tam ti neꞌchich tʼajat ka balin ban tan abal ka kʼale Siria, na Pablo in choꞌóbnaꞌ xantʼéy tu leꞌnáb ka tʼajtsin kʼal an judíotsik abal u atʼnal. Jaxtám tin chalpay abal más alwaꞌ ka witsiy belal ani watʼey juní Masedonia. \v 4 Junikná kʼal na Sópater xu kʼwajíl Berea xu chakámláb kʼal na Pirro, na Aristarko ani na Segundo xu kʼwajíltsik Tesalónika, na Gayo xu kʼwajíl Derbe, na Timoteo, na Tíkiko ani na Trófimo xu kʼwajíltsik ban chabál xi Asia. \v 5 Jechéꞌ an kidháblábtsik okxin ani tu aytsitsik ban bitsow xi Troas. \v 6 Tam ti okʼonich an ajib xowkʼi tu kʼapnal an pan xi yab jilbédhats kʼal an jilbédhaxtaláb kʼoye, u kale Filipos kʼal i tan ani tin bóꞌláb a kʼítsá, i bajawtsik ban bitsow xi Troas. U kʼwajay tajaꞌ búk a kʼítsá. \s1 Na Pablo in álnaꞌ an bitsow xi Troas \p \v 7 Tin jidhtal kʼítsájil an semana, u junkun abal ki péjchíxnaꞌ an pan ani na Pablo in okʼtsal an belomtsik. Kom tam jun tsudhelom neꞌech ka kʼaléch, in óntsi ti káw asta ti chʼejlan an akal. \v 8 Xon tu junkunék, jaꞌich ba jun i altá xi kʼwajat ba jun i púntsíx atá xon ti kʼwajat letʼotʼól yán i tajbaxtalábtsik \v 9 ani jun i kwitól inik xu bijyáb ta Ewtiko, buxúl ban bentana. Kom na Pablo owéch tʼajat ti okʼtsix, an kwitól in leꞌnaꞌ tʼajat ti wayal, wayich ukʼpidhkʼi ani kwajlan ban púntsíx atá. Nin tʼekʼíl, jaꞌich in oxtal in puntsíl jachanꞌ an atá ani chemnek ti dhayan. \v 10 Paꞌay tám na Pablo, kwachiy xon ti kʼwajat an kwitól, in mulukʼnaꞌ ani in utsaꞌ enchéꞌ an kidháblábtsik: \p ―Yab ki jikʼeytsik, yab chemnek. \p \v 11 Kʼadhiy tám juní na Pablo, in pejaꞌ an pan, in kʼaputsik ani in óntsi ti okʼtsix asta ti tsudhey. Tayíl kʼaléch tám. \v 12 An kwitól ejat ti júná ani ejtal u kulbéltsik ti jilkʼon. \s1 An belách xin tʼajaꞌ na Pablo ban bitsow xi Troas asta Mileto \p \v 13 Wawáꞌ u okxin ani u kʼale kʼal i tan asta Asón abal ki ikʼiꞌ na Pablo abal anchanꞌ tin ulúmal kom jajáꞌ belal tin leꞌnaꞌ ka kʼale. \v 14 Tam tu éláxin Asón kʼal jajáꞌ, balin jeye ban tan kʼal wawáꞌ ani u kʼale Mitilene. \v 15 U kale tajaꞌ ani tam ti jun tsudhelom, u watʼey tin tamét an chabál xin bij Kío. Tam ti jun tsudhelom juní, u ulich Samos, xon tu kubéltsik an tan. U koyóch Trojilio ani tam ti jun tsudhelom tam tu beléch putál a kʼítsá, u ulich Mileto. \v 16 Anchanꞌ ti tʼajaꞌ abal na Pablo yab ka kʼwajay nakat i kʼij Asia. Yab in leꞌnaꞌ ka kʼale Efeso, pos jajáꞌ in léꞌ ka ulich jikʼat Jerusalén ani max in ejtowalak ka ulich jikʼat, in léꞌ ka kʼwajay tajaꞌ tam kin bajaw in kʼítsájil an Pentekostés. \s1 An tʼilabtsik xin tʼiltsi na Pablo an okʼlek belomtsik xi Efeso \p \v 17 Tam ti na Pablo kʼwajat Mileto, in abnaꞌ ka kanyat an okʼlek belomtsik xi Efeso \v 18 ani tam ti ulichtsik, in utsaꞌ enchéꞌ: \p ―Tatáꞌtsik a choꞌób alwaꞌ xan tin kʼwajay asta tin ulichkʼi techéꞌ Asia. \v 19 Echʼekʼi in kʼwajay kʼal tatáꞌtsik u tʼójontsal an Ajátikláb kʼal yantam i chaꞌattaláb, kʼal yantam i ukʼil ani kʼal yantam i taktamixtaláb xin tʼajtsin kʼal an judíotsik abal in léꞌ ti kin tʼajtsitsik xowaꞌ yab alwaꞌ. \v 20 Por yab u jilaꞌ tu tʼiltsitsik ni jun xataꞌ xowaꞌ alwaꞌ abal tatáꞌtsik, tu okʼtsitsik yaníl ta éb ani ta kʼimáꞌkʼi jeye. \v 21 Xu judíotsik ani xi yabtsik u judío, u utsámalichtsik ke yejatich kin jilaꞌ ti walablom, kin alích na Dios ani kin belaꞌichtsik ni Ajátik Jesukristo. \v 22 Pos xoꞌ, in neꞌech Jerusalén kom anchanꞌ tin usnal kʼal an Tʼokat Ejattaláb ani yab u choꞌób xantʼéy neꞌech ku tamu tajaꞌ. \v 23 Xowaꞌ tokot u choꞌób, jaꞌich ke putálkʼi an bitsowtsik xon ti kin kʼale, an Tʼokat Ejattaláb tin utsál abal in aytsímte kʼal i wikʼaxteꞌ ani kʼal yantam i yajtsiktaláb. \v 24 Por nanáꞌ yab in kʼwajat tin chalpax kʼal jechéꞌ nibal u ajyal tubáꞌ max kin chemdhá. Tokot u léꞌ ku ejto ku okʼoy kʼal yantam i kulbétaláb, an tʼojláb xi tin punkʼuntsámal an Ajátikláb Jesús, xi jaꞌich abal ku tʼilaꞌ an alwaꞌ tʼilab kʼal tin kwenta nin kʼanidhaxtal na Dios. \p \v 25 ʼXoꞌ in kʼwajat u chalpayal ke ni jun xitaꞌ xi tatáꞌtsik, xi tu tʼiltsámalichtsik xan tu takʼix na Dios, yab neꞌech ki witsiy ti kin chuꞌutsik. \v 26 Jaxtám, tu utsáltsik xoꞌ, ke yabich u kwenta max jun xitaꞌ xi tatáꞌtsik yab in belaꞌ, \v 27 pos tu tʼiltsámalichtsik ejtal xowaꞌ in léꞌ na Dios kin chuꞌu ka choꞌóbnaꞌtsik ani yab tu chintsámaltsik ni jun xataꞌ. \v 28 Jaxtám tu utsáltsik ka beletnaꞌ tabáꞌ. Ka beletnaꞌtsik jeye ejtal an belomtsik xon ta kʼwajbadh ta okʼlektsik kʼal an Tʼokat Ejattaláb abal ka beletnaꞌ an kidháblábtsik xin belálich an Ajátikláb, xi Jajáꞌ in chʼaꞌyámalich kʼal nin xichʼál. \v 29 Nanáꞌ u choꞌób alwaꞌ, ke tam kin kʼaléch, neꞌech ka tsích kʼeꞌettsik xi neꞌech kin leꞌnaꞌ kin ojtsi tin chalab an belomtsik. Jechéꞌtsik, in junwal jelti an padhumtsik xin kʼapal an borrego. \v 30 Ani ba tatáꞌtsik a kidhtal, neꞌech ka kale taltsik xi neꞌech kin okʼtsixnaꞌ i kʼambixtaláb abal jajáꞌtsik in léꞌ ka wéwná kʼal an belomtsik. \v 31 Ka kóꞌoytsik tʼajat i kwenta, ka chalpay abal tin nakíl óx i tamub, akal i kʼij, yab u jilámal tu takʼiytsik juntsik ta éb. Juntsikíl asta kʼal i ukʼil in kʼwajíl tu takʼiytsik. \p \v 32 ʼAni xoꞌ kidháblábtsik, tu kʼwajbáltsik bin kʼubak na Dios ani bin tsubaxtalábil nin alwaꞌtal. Na Dios in koꞌol in cháp abal ti ki likedhaꞌtsik ani abal ti ki pidhaꞌtsik teye xowaꞌ in ulúmal neꞌech kin pidhaꞌ xu dhabalábichtsik kʼal Jajáꞌ. \v 33 Yab u létʼendhantsámal tin tumínal nibal tin kʼudhkʼúmil jun xitaꞌ, yab u tʼajámal anchanꞌ. \v 34 Tatáꞌtsik a choꞌób alwaꞌ ke nanáꞌ in tʼójnék neye kʼal u kʼubak abal ku kóꞌoy xowaꞌ u yéntsal ani abal ku ejto jeye ku tolmiytsik xi kʼwajat kʼal nanáꞌ. \v 35 Echʼekʼi tu okʼtsámaltsik ke anchanꞌ ti yejat ku tʼójon abal ki ejto ki tolmiy an chʼojontáltsik. Ka chalpómtsik nin káwintal ni Ajátik Jesús, tam tin ulu enchéꞌ: “Más tʼajat kʼijidh ki pidhnaꞌ, ke ki bachʼu.” \p \v 36 Tam ti okʼonich kin ulu jechéꞌ, na Pablo tudhlan ani ólan kʼal ejtal jajáꞌtsik. \v 37 Kʼal ejtal ti ukʼintsat tʼajat na Pablo, mulukʼná ani chʼuchʼbayat. \v 38 Tʼeꞌpintsik tʼajat abal in achʼaꞌ utsan ke yabich más neꞌech ka witsiytsik kin chuꞌu. Tayíl, juniknájich tám asta xon ti kʼwajat an tan. \c 21 \s1 Tam ti na Pablo kʼaléch Jerusalén \p \v 1 Tam ti jilaꞌich an kidháblábtsik, u balin ban tan ani u kʼale in lujtal Kos. Tam ti jun tsudhelom, u kʼale Rodas ani tam ti tajaꞌich tu kʼwajat, u kʼale Pátara. \v 2 Tajaꞌ Pátara, i elaꞌ jun i tan xi neꞌech Fenisia, u balin ba jachanꞌ an tan ani u kʼale. \v 3 Tam tu watʼelich, i chuꞌu an chabál xin bij Chipre xi kʼwajat ban jaꞌ; u chawꞌkʼin ti eját ani i óntsi an belách asta Siria. Kom an tan neꞌech kin akiy i kitáláb ban bitsow xin bij Tiro, u ochich tajaꞌ. \v 4 Tajaꞌ Tiro, i elaꞌ an belomtsik ani u kʼwajay búk a kʼítsá kʼal jajáꞌtsik. Jajáꞌtsik, ijtsidh kʼal an Tʼokat Ejattaláb, in utsaꞌtsik na Pablo abal yab alwaꞌ ka kʼale Jerusalén. \v 5 Por tam ti kidhéch jachanꞌ xi búk a kʼítsá, u kale. Ejtal an belomtsik, kʼál nin tomtaltsik ani nin chakámiltsik, tu juniknaꞌ asta tu kale ban bitsow. Tajaꞌ tin wál an pujal, u tudhlan ani u ólan. \v 6 U chápnédháxin tám kʼal i mulukʼnaxtaláb, u kʼadhích ban tan ani jajáꞌtsik, witsíchtsik jeye tin kʼimáꞌ. \p \v 7 U ulich Tolemayda xon ti okʼóch an belách ban jaꞌ xi tuju Tiro. Tajaꞌ Tolemayda, i chapnédhaꞌ an kidháblábtsik ani u kʼwajay kʼal jajáꞌtsik jun a kʼítsá. \v 8 Tam ti jun tsudhelom, na Pablo ani xi taꞌ tu kʼwajat kʼal jajáꞌ, u kale ani u kʼale ban bitsow xin bij Sesarea. Tam ti tajaꞌich tu kʼwajat, u kʼale bin kʼimáꞌ na Felipe. Jechéꞌ na Felipe, jaꞌich an tʼiltsix alwaꞌ tʼilab ani jajáꞌ, jaꞌich jeye jún ti éb xi búk an tolmix belomtsik. Tajaꞌ tu koyóch tin kʼimáꞌ. \v 9 Na Felipe in koꞌol chéꞌ in tsidhániltsik yab tomkidh, jachanꞌ an tsidhantsik in tʼilál i tsubaxtalábtsik xu ijtsinal kʼal a Dios. \v 10 Tam tu kʼwajinekich tajaꞌ cháb óx a kʼítsá, ulich jun i tʼiltsix xi tál Judea xu bijyáb ta Agabo. \v 11 Jechéꞌ an tʼiltsix, tsiꞌnek abal ti ku álnaꞌ. In téynaꞌ an ótʼ xi kʼál tin wikʼál nin tsukul na Pablo, in wikʼaꞌ nin akan ani nin kʼubak jeye kʼal jachanꞌ an ótʼ ani in ulu enchéꞌ: \p ―An Tʼokat Ejattaláb in ulal abal enchéꞌ ti neꞌech ka wikʼan kʼal an judíotsik tuwaꞌ Jerusalén xin dhabal jechéꞌ an ótʼ ani neꞌech ka pidhná ban píl iniktsik. \p \v 12 Tam ti achʼaꞌ jechéꞌ, wawáꞌ ani xu kʼwajíltsik Sesarea, i pakabédhaꞌ na Pablo abal yab ka kʼale Jerusalén. \v 13 Por na Pablo tókʼon enchéꞌ: \p ―¿Jantʼókʼi ta ukʼnaltsik ani tin tʼeꞌpindháltsik? Pos nanáꞌ u pidhnál tubáꞌ yab tokotkʼi abal kin wikʼan, asta abal kin chemdhá jeye Jerusalén kʼal tin kwenta an Ajátikláb Jesús. \p \v 14 Kom yab i ejto ki tamkʼuy, yabich más xataꞌ ti utsaꞌ. Tokot i utsaꞌ enchéꞌ: \p ―Ka tʼájan xan tin léꞌ an Ajátikláb. \p \v 15 Tam ti watʼéch cháb óx a kʼítsá, u tʼojojon ani u kʼaléch tám Jerusalén. \v 16 U junikná kʼal cháb óx i belomtsik xu kʼwajíl Sesarea ani kʼal jajáꞌtsik, taꞌ jeye ti neꞌech jun i inik xi Chipre tu chakam xu bijyáb Mnasón. Jechéꞌ an inik, owenekich ti belmámadh ani tajaꞌ ti neꞌech ku koyóch bin kʼimáꞌ. \s1 Na Pablo in álnaꞌ na Jakobo \p \v 17 Tam tu ulich Jerusalén, an kidháblábtsik tu bachʼu kʼal yantam i kulbétaláb. \v 18 Tam ti jun tsudhelom, na Pablo junax kʼal wawáꞌ, u kʼale ki álnaꞌ na Jakobo ani taꞌ jeye ti kʼwajat tajaꞌ ejtal an okʼlek belomtsik. \v 19 Chapnédhátsik kʼal na Pablo ani tʼiltsintsik ejtal xowaꞌ in tʼajámal na Dios kʼal jajáꞌ ban atiklábtsik xi yabtsik u judío. \v 20 Tam tin achʼaꞌtsik, in pubédhantsi tin bij na Dios ani utsan enchéꞌ na Pablo: \p ―Alwaꞌich at kidháb, a chuꞌtal ke waꞌchich yán i mil i judíotsik xu belomich, por ejtal jajáꞌtsik in óntsal kin ulu ke yejat ka óntsin ka wéwná nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés. \v 21 Usnékichtsik ke tatáꞌ, a okʼtsal an judíotsik xu kʼwajíl ban píl bitsowtsik, ke yabich yejat kin wéwnaꞌ nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés. Ke a utsáltsik jeye ke yabich yejat kin exóliy nin chakámiltsik nibal kin wéwnaꞌ xowaꞌ in ujnámal in tʼajál nin wejeꞌ pakéliltsik. \v 22 ¿Jantʼéy a ulal kʼal jechéꞌ? Pos an atiklábtsik neꞌech ka junkun tam kin achʼaꞌ abal techéꞌ i ulnek. \v 23 Wawáꞌ i chalpayal abal más xoꞌ alwaꞌ ka tʼajaꞌ enchéꞌ: Waꞌach techéꞌ kʼal wawáꞌ chéꞌ i iniktsik xin lej tsubax utsámal a Dios ke neꞌech kin tʼajaꞌ xowaꞌ in ulúmaltsik. \v 24 Ka júnaꞌtsik kʼal tatáꞌ, ka tʼokedhaꞌ tabáꞌ junax kʼal jajáꞌtsik ani tatáꞌ ka jalbiy xowaꞌ jajáꞌtsik neꞌech kin paku. Tayíl awil ka olilintsik. Anchanꞌ, ejtal neꞌech kin choꞌóbnaꞌ ke yab tsubax xowaꞌ usnéktsik kʼal tatáꞌ ta kwenta. Neꞌech kin chuꞌutsik abal a óntsal teye ka wéwnaꞌ nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés. \v 25 Por kʼal tin kwenta xi yabtsik u judío xi belmámadhich jeye, i dhutsuntsámalich ke yab yejat ka kʼwajaytsik ti chalpax kʼal jechéꞌ. Tokot yab kin kʼaputsik in tʼuꞌúl i koꞌnéltsik xi pikbantsidh an chʼilabtsik, yab kin kʼaputsik i xichʼ, yab kin kʼaputsik in tʼuꞌúl an koꞌnéltsik xi kʼuchʼédhatskʼi ani yab xitaꞌ ka junkun kʼal xi yab in tomtal. \s1 Yakʼwan na Pablo ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios \p \v 26 In júnaꞌ tám na Pablo xi chéꞌ an iniktsik ani ti jun tsudhelom, in tʼoko tinbáꞌ junax kʼal jajáꞌtsik. Tayíl ochich ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios abal kin ulu xowkʼi ti neꞌech ka okʼon an tʼokeltaláb. Jechéꞌ, jaꞌich xowkʼi ti neꞌech kin kʼwajbaꞌtsik an pikbantsixtaláb juntsik ti éb. \p \v 27 Por tam ti wéꞌich u kʼibel ka kidhey xi búk a kʼítsá, chuꞌtat na Pablo ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios kʼal cháb óx i judíotsik xu kʼwajíl Asia ani in péjéxlindhaꞌ an atiklábtsik. Yakʼwan na Pablo \v 28 ani in ulutsik kawidh enchéꞌ: \p ―¡Payꞌlomlábtsik xi Israel, ti ku tolmiy! Jechéꞌ an inik, jaꞌich xi xeꞌech putálkʼi in okʼtsal an atiklábtsik abal kin pojkaꞌ ni at kidhtal, nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés ani jechéꞌ an pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios. Aníl jeye, in ódhámalich ba jechéꞌ an pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios cháb óx i griego ani anchanꞌ, in chʼoꞌyalich jechéꞌ an tʼokat altá. \p \v 29 Jechéꞌ tin ulutsik anchanꞌ, kom chuꞌudh na Pablo más okʼox ban bitsow junax kʼal na Trófimo, xu kʼwajíl Efeso ani in chalpayaltsik ke na Pablo in ódhámal ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios. \p \v 30 Ejtal an atiklábtsik xu kʼwajíl ba jachanꞌ an bitsow, chʼakay ani jikʼatkʼi ti tsíchtsik. Yakʼwan na Pablo, bodhyat ka kale bin elébil an pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios ani jikʼatkʼi ti mapyat an wiꞌlebtsik. \v 31 U leꞌnábich tʼajat ka chemdhá, tam tin choꞌóbnaꞌ an pulek okʼlek soldadotsik abal ejtal an atiklábtsik xi ba jachanꞌ an bitsow xi Jerusalén, u chakúl ti kʼwajattsik. \v 32 Tam ti an pulek okʼlek soldadotsik in choꞌóbnaꞌ abal u chakúl an atiklábtsik, in junku an soldadotsik ani an okʼlek soldadotsik jeye ani adhik ti kʼaletsik xon ti kʼwajat an atiklábtsik. Tam ti chuꞌtat an pulek okʼlek soldadotsik ani an soldadotsik jeye, in kubdhaꞌtsik ti pewex an ta Pablo. \v 33 Utey tám an pulek okʼlek soldadotsik, in yakʼwaꞌ na Pablo ani in ulu ka wikʼan kʼal cháb i patʼál. Tayíl konyatich tám xitam jáꞌ jeye ani xantʼéy in tʼajámal. \v 34 Por an atiklábtsik kʼeꞌetich kʼeꞌetich xantʼéy in ulaltsik kawidh, jaxtám an pulek okʼlek soldadotsik yab xataꞌ in ejtowal kin exbay abal u xakwakwál tʼajat an atiklábtsik ani in abnaꞌ ka júná na Pablo ban atá xon tu kʼwajíl an soldadotsik. \v 35 Tam ti ulich bin kʼoyóbil jachanꞌ an atá, kitná na Pablo kʼal an soldadotsik abal an atiklábtsik u chaꞌuxichtsik tʼajat; \v 36 kom an atiklábtsik ejtal wéwnaxnék ani kawidh in ulaltsik enchéꞌ: \p ―¡Ka chemdhá! \s1 Na Pablo in loꞌwal tinbáꞌ tin tamét an atiklábtsik \p \v 37 Tam ti neꞌchich ka ódhá na Pablo ban atá xon tu kʼwajíl an soldadotsik, in utsaꞌ enchéꞌ an pulek okʼlek soldadotsik: \p ―¿Awilxeꞌ tu utsaꞌ jun xataꞌ? \p Tókʼoyat enchéꞌ kʼal an pulek okʼlek soldadotsik: \p ―¿A ejtowalxeꞌ ta káw griego? \v 38 Tám, ¿yabxeꞌ pé tatáꞌ an inik xi Ejipto in chabálil, xi jun i kʼij in tuju jun i péjéxtaláb ani in júnaꞌ ban chabál xon ti yab kʼwajtsidh cheꞌ mil i chemdhax iniktsik? \p \v 39 In ulu tám enchéꞌ na Pablo: \p ―Nanáꞌ in judío ani in chakam ban yejcheꞌ bitsow xin bij Tarso. Jechéꞌ an bitsow u takʼnal ban chabál xi Silisia. Por tu kontsal ti alwaꞌtaláb abal ti kin walkaꞌ ku tawnaꞌ an atiklábtsik. \p \v 40 Walká tám ti káw kʼal an pulek okʼlek soldadotsik, kubey na Pablo ban kʼoyob ani in utsaꞌ kʼal in kʼubakkʼi abal ka chamkʼan an atiklábtsik. Tam ti chamkʼantsik, in tawnaꞌtsik tám kʼal i káwintaláb xi ebreo ani in utsaꞌtsik enchéꞌ: \c 22 \p \v 1 ―At kidhtaltsik ani tátaꞌlábtsik, ka achʼaꞌ xowaꞌ neꞌech ku ulu abal ku loꞌo tubáꞌ. \p \v 2 Tam tin achʼaꞌtsik abal kʼwajat ti tawnáb ebreo, chamkʼantsik más ani utsantsik enchéꞌ kʼal na Pablo: \p \v 3 ―Nanáꞌ in judío. In chakam ban bitsow xin bij Tarso xu takʼnal ban chabál xi Silisia, por techéꞌ tin pubenek Jerusalén ani tam tin exóblomách, tin okʼtsi na Gamaliel. U exóbnaꞌ anchanꞌ jelt xan tin ulal nin takʼixtal ni wejeꞌ pakéliltsik. Echʼekʼi u tʼajál an chápláb kʼal ejtal nu ejattal abal ku tʼójontsi na Dios jelt xan ti tatáꞌtsik a tʼajál xoꞌ. \v 4 Ti weꞌél chabkʼiꞌ, u atʼálwiꞌik xin beláltsik an ít tsubaxtaláb, u yakʼwál an payꞌlomlábtsik ani an mímlábtsik abal ku baliy ban wikʼaxteꞌ ani taltsik asta u chemdhál. \v 5 Nin okʼlékil an páleꞌtsik ani ejtal nin okʼlékil an judíotsik in choꞌób jechéꞌ. Pos jajáꞌtsik tin pidhámal jun i dhutsadh úw abal ku pidhaꞌ an awiltalábtsik xi Damasko ani anchanꞌ, ku ejto ku yakʼwaꞌ an belomtsik, ku tsiꞌdhaꞌtsik techéꞌ Jerusalén ani ki baliytsik ban wikʼaxteꞌ. \s1 Na Pablo in tʼilaꞌ xan ti tujey ti belom \r (Hch. 9:1‑19; 26:12‑18) \p \v 6 ʼPor tam tin neꞌech ti bél ani kʼunatich kin ulich Damasko, chʼejel kʼítsá xónaꞌ, jun jikʼtowál tin wiliyat kʼal jun i tajaxtaláb xi tál walkʼiꞌ \v 7 ani in kwajlan chabál. U achʼaꞌ tám jun i káwintaláb xi tin utsál enchéꞌ: “Sawlo, Sawlo, ¿jantʼókʼi tin atʼál?” \v 8 U konoy tám enchéꞌ: “¿Jitaꞌ pé teye, Jaꞌúb?” Ani Jajáꞌ tin utsaꞌ enchéꞌ: “Nanáꞌ in Jesús xi Nasaret, xi tatáꞌ a atʼál.” \v 9 Xi taꞌ ti kʼwajattsik kʼal nanáꞌ, in chuꞌu jeye an tajaxtaláb ani jikʼeytsik, por yab in achʼaꞌ an káwintaláb xi kʼwajat tin tawnál. \v 10 Nanáꞌ u utsaꞌ tám enchéꞌ: “¿Jantʼéy yejat ku tʼajaꞌ Ajátik?” Ani an Ajátikláb tin utsaꞌ enchéꞌ: “Ki chʼakay, ka óntsi an bél abal ki ulich Damasko ani tajaꞌ, neꞌech ki utsan ejtal xowaꞌ yejat ka tʼajaꞌ.” \v 11 Kom tin jokʼolbédhámal an tajaxtaláb, nu juniktsik tin lotʼokʼnaꞌ asta tin ulich Damasko. \p \v 12 ʼTajaꞌ Damasko, taꞌ ti kʼwajat jun i inik xin bij ta Ananías. Jechéꞌ an inik, in tʼajál tʼajat xan tin ulal nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés ani exlómte tʼajat abal i alwaꞌ inik kʼal ejtal an judíotsik xu kʼwajíl tajaꞌ. \v 13 Na Ananías, ulich ti kin álnaꞌ ani tam ti ulich, tin utsaꞌ enchéꞌ: “Kidhábláb Sawlo, ki chuꞌxinich juní.” Támkʼi jachanꞌ tin chuꞌxin juní ani u ejto ku chuꞌu jajáꞌ. \v 14 Tin utsaꞌ tám enchéꞌ: “Nin Diosil ni wejeꞌ pakéliltsik, ti takwyámal abal ti ki pidhaꞌ ka choꞌóbnaꞌ xantʼéy in léꞌ, abal ka chuꞌu an Ajátikláb ani abal ka axtsi tin káwintal. \v 15 Pos tatáꞌ neꞌech ka tʼilaꞌ Jajáꞌ tin tamét ejtal an atiklábtsik ani neꞌech ka tʼiltsitsik ejtal xowaꞌ a chuꞌúmal ani a achʼámal. \v 16 Ani xoꞌ, ¿jantʼéy bél a aytsal? Ki chʼakách, ki pujanich ani ka kontsi na Jesús abal ti ki pakwlantsi an ta walastalábil.” \s1 Na Pablo in tʼilaꞌ xan ti aban kin álnaꞌ xi yabtsik u judío \p \v 17 ʼTam tin witsiy Jerusalén, in kʼale tin ól ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios ani lejat in kʼwajat tin ól, u chuꞌu jun i xalkʼantsixtaláb. \v 18 Ban xalkʼantsixtaláb u chuꞌu an Ajátikláb ani tin utsaꞌ enchéꞌ: “Ki kale jikʼatkʼi Jerusalén, pos yab neꞌech ki beltsin techéꞌ xowaꞌ ka tʼilaꞌ kʼal Nanáꞌ tu kwenta.” \v 19 U utsaꞌ neye tám enchéꞌ: “Ajátik, jajáꞌtsik in choꞌób abal nanáꞌ in kʼalel ba ejtal an atátsik xon tu tʼajnal an junkuntaláb, u júnáltsik ti wikʼnél xi ti belál ani u chaꞌwaltsik. \v 20 Tam ti chemdhá jeye na Esteban, na tʼójontsixil xi ti tʼilál, taꞌ neye tin kubat tajaꞌ kʼunat ani u ulu abal alwaꞌ ka chemdhá. Asta u beletnantsámal tin kʼudhkʼúmil an iniktsik xi chemdhaxin.” \v 21 Por an Ajátikláb tin utsaꞌ enchéꞌ: “Ki kʼaléch, pos Nanáꞌ neꞌech tu abaꞌ ów xon tu kʼwajíl xi yabtsik u judío abal ka tʼiltsi an ti alwaꞌ tʼilab.” \s1 Tam ti kʼwajat na Pablo tin kʼubak an pulek okʼlek soldadotsik \p \v 22 Ejtal jechéꞌ, jaꞌich tokot axtsin ani in tujutsik juní ti dhajnal kawidh enchéꞌ: \p ―¡Ka chemdhá jachanꞌ an inik! ¡Yab in tomnál ka kʼwajay ejat! \p \v 23 Kom in óntsal ti dhajnaltsik, ti petʼnax tin kʼudhkʼúmil ani ti kʼúpul pojodh, \v 24 an pulek okʼlek soldadotsik in ulu ka ódhá na Pablo ban atá xon tu kʼwajíl an soldadotsik ani in abnaꞌ ka kwadhan abal kin ólnaꞌ xantʼókʼi tu atʼnal anchanꞌ kʼal an atiklábtsik. \v 25 Por tam ti wikʼadhich tu kóꞌyáb abal neꞌech ti kwadhnal, na Pablo in utsaꞌ enchéꞌ an okʼlek soldadotsik xi taꞌ ti kʼwajat tajaꞌ: \p ―¿A koꞌoltsikxeꞌ i awiltaláb ka kwadhaꞌ jun i romano tam yabél a lújundhámal? \p \v 26 Tam tin achʼaꞌ jechéꞌ an okʼlek soldadotsik, kʼale kin utsaꞌ enchéꞌ an pulek okʼlek soldadotsik: \p ―¿Jantʼéy neꞌech ka tʼajaꞌ? Pos jechéꞌ an inik jaꞌich jun romano. \p \v 27 Utey tám an pulek okʼlek soldadotsik ba na Pablo ani in konoy enchéꞌ: \p ―¿Tsubaxxeꞌ kwaꞌ lejtal ke tatáꞌ i romano? \p Tókʼoyat enchéꞌ kʼal na Pablo: \p ―Tsubax. \p \v 28 Utsan tám enchéꞌ kʼal an pulek okʼlek soldadotsik: \p ―Nanáꞌ yán tʼajat i tumín u pakúmal abal kin ájin neye tin romano. \p Ani na Pablo in ulu enchéꞌ: \p ―Pos nanáꞌ in romano naꞌ asta tin chakam. \p \v 29 Tam tin achʼaꞌ jechéꞌ xi neꞌechtsik ti kwadhax an ta Pablo, ówmétsik; asta an pulek okʼlek soldadotsik jeye. Tam tin exbáchtsik abal na Pablo i romano, jikʼeytsik abal in wikʼámal kʼal i patʼál. \s1 Na Pablo tin tamét in Junkulom Awiltalábil an judíotsik \p \v 30 Tam ti jun tsudhelom, an pulek okʼlek soldadotsik, kom in léꞌ kin exbay xantʼókʼi tu atʼnal na Pablo kʼal an judíotsik, in wixkʼintsi an ti patʼáltsik ani in abnaꞌ ka junkuwat nin okʼlékiltsik an páleꞌtsik ani ejtal an Junkulom Awiltaláb. In káldhaꞌ tám na Pablo ani in kʼwajbaꞌ tin tamét jajáꞌtsik. \c 23 \p \v 1 Na Pablo in teloloy an Junkulom Awiltaláb ani in utsaꞌtsik enchéꞌ: \p ―At kidhtaltsik, nanáꞌ in kʼwajinek asta xoꞌ tsububudh u itsích tin tamét na Dios. \p \v 2 Na Ananías, xi jaꞌich nin okʼlékil an páleꞌtsik, in utsaꞌtsik tám xi taꞌ ti kʼwajat kʼunat ba na Pablo abal kin chaꞌaw bin wiꞌ. \v 3 Por tókʼoyat enchéꞌ kʼal na Pablo: \p ―¡Kʼambix inik, na Dios neꞌech ti ki chaꞌaw tatáꞌ! I buxúl tachanꞌ abal ti kin lújundhaꞌ jelt xan tin ulal an tsubaxtaláb. Max anchanꞌ, ¿jantʼókʼi pé tám ta chʼikat tʼajál an takʼixtaláb abal a ulal kin chaꞌwat? \p \v 4 Utsan enchéꞌ na Pablo kʼal xi taꞌ ti kʼwajattsik tajaꞌ: \p ―¿Jantʼókʼi ta odhbijyal anchanꞌ nin okʼlek páleꞌil na Dios? \p \v 5 Na Pablo in ulu enchéꞌ: \p ―At kidhtaltsik, nanáꞌ yab u choꞌób max jajáꞌ i okʼlek páleꞌtsik; pos ban Tʼokat Dhuslab in ulal enchéꞌ: “Yab yejat ka atʼax kawintsi jun xitaꞌ xu takʼix ba na bitsówil.” \p \v 6 Tam ti na Pablo in chuꞌu abal taltsik xi kʼwajat ban Junkulom Awiltaláb, jaꞌich in kidhtal an saduseotsik ani taltsik, in kidhtal i fariseotsik, in ulu kawidh enchéꞌ: \p ―At kidhtaltsik, nanáꞌ in fariseo neye, in kidhtaláb kʼal i fariseotsik ani exomtsik tin lújundhál abal u belál ke an chemélomtsik neꞌech ka ejdhá ti ít. \p \v 7 Tam ti okʼon kin ulu jechéꞌ, an fariseotsik ani an saduseotsik in tuju ti káwlíx ani kʼéꞌáxin xi taꞌ ti junkunék. \v 8 Pos an saduseotsik in ulal ke an chemélomtsik yabich u ejel ti ít, nibal waꞌach i tʼokat abatwáletsik nibal i ejattalábtsik; por an fariseotsik, in belál jaꞌ abal waꞌach ejtal jechéꞌ. \v 9 Tujey ti dhajnaltsik kawidh. Chʼakay tám cháb óx i okʼtsixtsik xin wilál nin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés xu tolmintsáb kʼál an fariseotsik ani in ulutsik enchéꞌ: \p ―Jechéꞌ an inik yab in tʼajámal ni jun xataꞌ walats ani max tawnadh kʼal jun i ejattaláb o kʼal jun i tʼokat abatwále, yab yejat ki tomnaꞌ na Dios. \p \v 10 Kom an káwlíxtaláb más chapikméch, an pulek okʼlek soldadotsik in chalpay max ka atʼax tʼajtsin na Pablo. Jaxtám tin abaꞌ i soldadotsik abal kin káldhaꞌ na Pablo xon ti kʼwajat ani kin júnaꞌ juní ban atá xon tu kʼwajíl an soldadotsik. \p \v 11 Jun tsudhelom, tam ti jikʼwchinich, an Ajátikláb in xalkʼaꞌ tinbáꞌ abal ka chuꞌtat kʼal na Pablo ani utsan enchéꞌ na Pablo: \p ―Pablo, ka pubédhaꞌ na ejattal, pos anchanꞌ jelt xan ta tʼiltsi an atiklábtsik xi techéꞌ Jerusalén kʼal Nanáꞌ tu kwenta, anchanꞌ jeye yejat ka tʼajaꞌ Roma. \s1 Tʼajan i káw abal ka chalpayat xan ti ka chemdhá na Pablo \p \v 12 Tam ti tsudhey, taltsik an judíotsik in tʼajaꞌ i káw xan ti kin uwaꞌ abal kin chemdhaꞌ na Pablo. In lej tsubax ulutsik kʼal i atʼaxtaláb abal yab neꞌech kin kʼaputsik nibal kin uchʼaꞌ xataꞌ asta kin chemdhaꞌ okʼox. \v 13 Watʼats xónaꞌ chab inik i iniktsik xin ulu anchanꞌ. \v 14 Pos jechéꞌtsik kʼale ban okʼlek páleꞌtsik ani bin okʼlékil an judíotsik ani in utsaꞌtsik enchéꞌ: \p ―Wawáꞌ i lej tsubax ulúmal kʼal i atʼaxtaláb, ke yab neꞌech ki kʼapu ni jun xataꞌ asta ki chemdhaꞌ okʼox na Pablo. \v 15 Ani xoꞌ tatáꞌtsik, junax kʼal an Junkulom Awiltaláb, ka kontsitsik an pulek okʼlek soldadotsik abal kalám kin tsiꞌdhaꞌ na Pablo ta tamét tatáꞌtsik. Ka utsaꞌtsik abal a léꞌ ka lújundhaꞌ kʼal más i kwenta ani wawáꞌ neꞌech ku kʼwajay tʼojojodh abal ki chemdhaꞌ ti bél tam u tsiꞌdhábich. \p \v 16 Por nin chakámil nin ixám na Pablo in choꞌóbnaꞌ jechéꞌ ani kʼale kin óltsi na Pablo ban atá xon tu kʼwajíl an soldadotsik. \v 17 In tawnaꞌ tám na Pablo jún ti éb an okʼlek soldadotsik ani in utsaꞌ enchéꞌ: \p ―Ka júnaꞌ jechéꞌ an kwitól ban pulek okʼlek soldadotsik, pos jajáꞌ in tsiꞌdhál jun xataꞌ xantʼéy in léꞌ kin utsaꞌ. \p \v 18 An okʼlek soldadotsik in júnaꞌ tám an kwitól ban pulek okʼlek soldadotsik ani in utsaꞌ enchéꞌ: \p ―An wikʼnél xin bij Pablo, tin tawnaꞌ ani tin pakabédhaꞌ abal tu tsiꞌdhantsi jechéꞌ an ti kwitól, pos an kwitól in koꞌol jun xataꞌ xantʼéy in léꞌ ti ki utsaꞌ. \p \v 19 Lotʼokʼná tám an kwitól kʼal an pulek okʼlek soldadotsik, júná pílkʼi ani konyat enchéꞌ: \p ―¿Jantʼéy a léꞌ ti kin utsaꞌ? \p \v 20 Utsan tám enchéꞌ kʼal an kwitól: \p ―An judíotsik in tʼajámal i káw abal ki pakabédhá ka júnaꞌ kalám na Pablo ban Junkulom Awiltaláb. In ulaltsik abal neꞌech ti ki utsaꞌ ke in léꞌ kin lújundhaꞌ kʼal más i kwenta. \v 21 Por yab ka beltsitsik, pos watʼats xónaꞌ chab inik i iniktsik xi jajáꞌtsik in kidhtal neꞌech ka kʼwajay ti aytsix chinat. Jajáꞌtsik in lej tsubax ulúmal kʼal i atʼaxtaláb abal yab neꞌech kin kʼaputsik nibal kin uchʼaꞌtsik xataꞌ asta kin chemdhaꞌ okʼox na Pablo. Ani xoꞌ, tokot kʼwajat in aytsímtsik xantʼéy ka ulu. \p \v 22 Tam tin achʼaꞌich jechéꞌ, an pulek okʼlek soldadotsik, in abaꞌich tám ka kʼale an kwitól; por in utsaꞌ abal yab kin tʼiltsi ni jun xitaꞌ max an pulek okʼlek soldadotsik óltsidh jechéꞌ. \s1 Abná na Pablo tin tamét an pulek awiltaláb xin bij ta Félix \p \v 23 An pulek okʼlek soldadotsik in kaniy tám cháb i okʼlek soldadotsik jeye ani in utsaꞌtsik abal kin tʼojojoy cháb i boꞌ inik i soldadotsik xi kʼal in akankʼi, ox inik láju xi kʼal i bitsim ani cháb i boꞌ inik xi kʼal i chʼupidh patʼáltsik abal ka kʼaletsik Sesarea tam jaykʼich beléju i akal. \v 24 In ulu jeye abal ka tʼojojoyat i bitsim xi neꞌech kin púnaꞌ na Pablo. In ulu abal ka beletná alwaꞌ ani ka uldhá alwaꞌ asta ban pulek awiltaláb Félix. \v 25 Ani in abnaꞌ jechéꞌ an dhutsadh úw kʼal jajáꞌtsik xin ulal enchéꞌ: \p \v 26 “Nanáꞌ, xu bij Klawdio Lisias, tu abtsal ti chapnédhomtaláb. Tu abtsal jechéꞌ an ti dhutsadh úw, pulek awiltaláb Félix. \v 27 An judíotsik in yakʼwámal jechéꞌ an inik ani neꞌechwiꞌik kin chemdhaꞌ, por tam ti nanáꞌ u choꞌóbnaꞌ abal jajáꞌ i romano, in kʼale kʼal nu soldadojiltsik ani u loꞌo. \v 28 Kom u leꞌnaꞌ ku choꞌóbnaꞌ xantʼókʼi tu atʼnal, u júnaꞌ bin Junkulom Awiltalábil an judíotsik. \v 29 Tajaꞌ u achʼaꞌ ke u atʼnal abal in chʼikat tʼajál nin takʼixtalábil an judíotsik, por yab in tʼajámal ni jun xataꞌ xin tomnál kin jalbiy kʼal i chemlá, nibal abal ka kʼwajay balidh ban wikʼaxteꞌ. \v 30 Por kom u choꞌóbnaꞌ abal an judíotsik in koꞌol chalpadh kin chemdhaꞌ, jéꞌ tu abtsal ani u kontsámal jeye xi kʼál tu atʼnal abal ka kʼale tachanꞌ kin lejkiytsik xantʼéy in koꞌol kʼal jajáꞌ.” \p \v 31 Tam ti an soldadotsik in achʼaꞌich xan ti utsan, in káldhaꞌ na Pablo ani jikʼwax tin júnaꞌtsik asta Antípatris. \v 32 Tam ti jun tsudhelom, an soldadotsik xi belal, witsiy ban atá xon tu tʼajnal an lújundhaxtaláb ani xi punattsik kʼal an bitsim, in óntsi an bél junax kʼal na Pablo. \v 33 Tam ti ulichtsik Sesarea, in pidhaꞌtsik an ti dhutsadh úw an pulek awiltaláb ani in pidhaꞌ jeye an ta Pablo. \v 34 Tam ti an pulek awiltaláb okʼon kin ajay an dhutsadh úw, in konoy xon tu kʼwajíl na Pablo. Tam tin choꞌóbnaꞌich abal Silisia u kʼwajíl, \v 35 in utsaꞌ enchéꞌ: \p ―Neꞌech tu lújundhaꞌ asta tam ka tsích xi ti utsbiyaltsik. \p An pulek awiltaláb, in ulu tám abal ka beletná na Pablo ban atá xon tu lújundhom na Erodes. \c 24 \s1 In loꞌwal tinbáꞌ na Pablo tin tamét an pulek awiltaláb Félix \p \v 1 Bóꞌ a kʼítsá más tayíl, ulich Sesarea na Ananías, nin okʼlékil an páleꞌtsik. Ulich jeye kʼal jajáꞌ cháb óx in okʼlékil an judíotsik ani jun i kawintsix xin bij Tértulo. Jechéꞌtsik, kʼale tin tamét an pulek awiltaláb abal kin utsbiy na Pablo. \v 2 Tam ti uldhá na Pablo, na Tértulo, tujey kin ólnaꞌ ban pulek awiltaláb. Enchéꞌ tin utsaꞌ na Félix: \p ―Juntam jalbintsích tʼajat pulek awiltaláb abal u kʼwajat kʼijidh ani yab u kʼwajat tu péjéx. Ejtal kʼwajat belkómte alwaꞌ kʼal tatáꞌ na chalpadhtal. \v 3 Pulek awiltaláb Félix, ejtal jechéꞌ echʼekʼi i bachʼwal putálkʼi kʼal yantam i jalbintsixtaláb. \v 4 Por abal yab más tu lej tʼojliy owat, tu kontsal ti alwaꞌtaláb abal ti ku exbantsi junwéꞌ xowaꞌ neꞌech ki ulu. \v 5 Pos wawáꞌ i chuꞌúmalich abal jechéꞌ an inik, exom in ojtsal tin chalab an atiklábtsik. Putálkʼi techéꞌ an chabál exom in tʼajál ka kʼéꞌáxin an judíotsik ani jajáꞌ, u okʼlek kʼal an junkunéltsik xu bijyáb ti nasareno. \v 6 Asta in leꞌnámal kin chʼikat tʼajaꞌ an pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios. Jaxtám ti yakʼwaꞌ ani i leꞌnaꞌ ki lújundhaꞌ jelt xan tin ulal ni takʼixtalábil; \v 7 por ochich an pulek okʼlek soldadotsik xin bij Lisias ani tu kʼántsi kʼal yantam i chápláb. \v 8 In ulu abal an utsbixtsik yejat ka tsích techéꞌ kʼal tatáꞌ. Tatáꞌ neꞌech ka ejto ka lújundhaꞌ ani ka choꞌóbnaꞌ xantʼókʼi tin kwenta ti utsbiyal. \p \v 9 An judíotsik xi taꞌ jeye ti kʼwajat, in ulal abal ejtal jechéꞌ tsubax. \v 10 An pulek awiltaláb in utsaꞌ tám na Pablo kʼal in kʼubakkʼi abal ka káwin ani na Pablo in ulu enchéꞌ: \p ―Kʼal yantam i kulbétaláb neꞌech kin káwin ta tamét abal ku loꞌo tubáꞌ, pos u choꞌób abal yánich i tamub ta lújundhom ba jechéꞌ an chabál. \v 11 Pos jelt xan ti neꞌech ka achʼaꞌ, in koꞌolich lajucháb a kʼítsá, in kʼale Jerusalén abal ku kʼakʼnaꞌ na Dios. \v 12 Yab in elnék tin káwlíx kʼal ni jun xitaꞌ, nibal u péjéxlindhámal an atiklábtsik ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios, nibal ban atátsik xon tu tʼajnal an junkuntaláb, nibal ba jachanꞌ an bitsow. \v 13 Yab jeye neꞌech kin ejto kin ulutsik ke tsubax xowaꞌ tin utsáltsik u tʼajámal. \v 14 Por xowaꞌ neꞌech tu utsaꞌ jaꞌich jechéꞌ: Nanáꞌ u tʼójontsal nin Diosil nu wejeꞌ pakélil jelt xan tin ulal an ít tsubaxtaláb xi jajáꞌtsik in utsál ke yab tsubax. Pos nanáꞌ, u belál ejtal xowaꞌ kʼwajat dhutsadh ban takʼixtaláb ani xowaꞌ in dhutsámal jeye an tʼiltsixtsik. \v 15 Nanáꞌ jayéchkʼi neye u belál xowaꞌ jajáꞌtsik in belál, ke na Dios neꞌech kin ejdhaꞌ ti ít an chemélomtsik, xi alwaꞌ iniktsik ani xi yab alwaꞌ iniktsik. \v 16 Jaxtám tu léꞌ ku kóꞌoy tsububudh nu itsích echʼekʼi tin tamét na Dios ani tin tamét an iniktsik. \p \v 17 ʼTam tin xeꞌchinich cháb óx i tamub píl chabál, in witsiy ba nu chabálil abal ku pidhnaꞌ i tolmixtaláb ani i pikbantsixtaláb. \v 18 Jaꞌich in kʼwajat u tʼajál jechéꞌ, tam tin elan ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios kʼal cháb óx i judíotsik xi tál Asia. Jechéꞌtsik, tin elaꞌ tam tin okʼnékich ku tʼajaꞌ an tʼokeltaláb jelt xan ti yejat ka tʼajan. Por yab kʼal yán i atiklábtsik nibal kʼal i péjéxtaláb. \v 19 Jaꞌich jachanꞌ xi yejat ka tsíchtsik ani ka utey kin ulu max aniꞌ lejtal tu waltsámaltsik. \v 20 Ani max yabaꞌ, ke xi jechéꞌ kʼwajattsik kin ulu max in eltsin tu walab tam tin lújundhá tin tamét nin Junkulom Awiltalábil an judíotsik. \v 21 Nanáꞌ tokot u ulúmal kawidh enchéꞌ: “Tatáꞌtsik exom tin lújundhál abal u belál ke an chemélomtsik neꞌech ka ejdhá ti ít.” \p \v 22 Tam tin achʼaꞌich na Félix ejtal jechéꞌ, kom óltsidhich alwaꞌ xan ti kʼwajat jechéꞌ an ít tsubaxtaláb, in jilaꞌ jechéꞌ abal kin lejkiy tayíl ani in utsaꞌtsik enchéꞌ: \p ―Tam ka tsích na Lisias, nin pulek okʼlékil an soldadotsik, tám neꞌech ku okʼoy tu lejkintsitsik an ti utsbixtaláb xa tsiꞌdhál. \p \v 23 Utsan tám an okʼlek soldadotsik kʼal na Félix abal yab kin walkaꞌ na Pablo ani kin belkóm, por kin walkaꞌ ka álná ani ka tolmiyat kʼal nin jaꞌúbtsik. \p \v 24 Tam ti watʼenekich cháb óx a kʼítsá, ulich juní na Félix, junax kʼal na Drusila, nin tomtal. Jechéꞌ na Drusila, i judío jeye. Na Félix in abnaꞌ ka kanyat na Pablo abal ka tʼiltsin an ti belomtaláb kʼal tin kwenta na Jesukristo. \v 25 Por tam ti na Pablo in tʼiltsi abal yejattsik kin tʼajál echʼekʼi xowaꞌ alwaꞌ, kin kuxyal xowaꞌ in leꞌnál nin tʼuꞌúl ani kʼal tin kwenta jeye an lújundhaxtaláb xi neꞌech ka waꞌchin tin okʼontal an kʼij, jikʼey tʼajat na Félix ani in utsaꞌ enchéꞌ na Pablo: \p ―Xoꞌ ki kʼaléch. Tam kin jolkʼan, tám juní neꞌech ku abnaꞌ ki kanyat. \p \v 26 Na Félix yáníl tʼajat in abnaꞌ ka kanyat na Pablo ani u káw kʼal jajáꞌ abal in léꞌ kin chuꞌu max ka pidhan ti tumín kʼal na Pablo ani anchanꞌ, ka walká na Pablo. \v 27 Cháb i tamub más tayíl, kale ti pulek awiltaláb na Félix ani ochich na Porsio Festo. Kom na Félix in léꞌ ka jilkʼon alwaꞌ kʼal an judíotsik, yab in walkaꞌ na Pablo. \c 25 \s1 Na Pablo tin tamét na Festo \p \v 1 Ulich tám na Festo ban chabál xi Sesarea abal ka ochichich an ti pulek awiltaláb ani óx a kʼítsá más tayíl, kale Sesarea abal ka kʼale Jerusalén. \v 2 Tajaꞌ Jerusalén, an okʼlek páleꞌtsik ani an judíotsik xi más ultaláb, kʼaletsik ba na Festo kin kʼwajbaꞌ jun i utsbixtaláb abal na Pablo. \v 3 Pakabédhá na Festo abal kin abnaꞌ ka ikʼtat na Pablo ani ka tsiꞌdhá Jerusalén. Por xowaꞌ jajáꞌtsik in koꞌol chalpadh, jaꞌich ke in léꞌ kin abnaꞌ ka chemdhá ti bél na Pablo. \v 4 Na Festo in tókʼoytsik abal na Pablo kʼwajat ti wikʼnél Sesarea ani ke jajáꞌ neꞌech ka kʼale tajaꞌ kʼunat i kʼij. \v 5 In utsaꞌtsik jeye enchéꞌ: \p ―An awiltalábtsik xi tatáꞌtsik a kidhtal, awil ka kʼale Sesarea kʼal nanáꞌ xitaꞌ kin ejto ani max jachanꞌ an inik in walám, awiltsik ka utsbiy tajaꞌ. \p \v 6 Na Festo kʼwajay Jerusalén waxik o láju xónaꞌ a kʼítsá ani tayíl, witsiy Sesarea. Tam ti jun tsudhelom ti ulnek Sesarea, buxkan ban kʼwajtaláb xon tu buxkanal an lújundhom ani in abnaꞌ ka ikʼtat na Pablo. \v 7 Tam ti ochich na Pablo, utey an judíotsik xi tál Jerusalén ani in ulutsik abal na Pablo yán i pakdhaꞌ walastaláb in tʼajámal. Por ni jun xataꞌ xowaꞌ kʼwajattsik in ulal, yab in ejto kin xalkʼaꞌ max tsubax. \v 8 Na Pablo in ulu tám enchéꞌ abal kin loꞌo tinbáꞌ: \p ―Nanáꞌ yab u tʼajámal ni jun xataꞌ walats ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios. Yab u chʼikat tʼajámal nin takʼixtalábil an judíotsik, nibal nin takʼixtal an lej pulek takʼix romano. \p \v 9 Por kom na Festo in léꞌ ka jilkʼon alwaꞌ kʼal an judíotsik, in konoy enchéꞌ na Pablo: \p ―¿A léꞌxeꞌ ki kʼale Jerusalén abal tu lújundhaꞌ tajaꞌ? \p \v 10 Na Pablo tókʼon enchéꞌ: \p ―In kʼwajatich tin tamét an awiltaláb xu takʼnal kʼal an lej pulek takʼix romano xon ti yejat kin lújundhá. Pos jelt xan ta a choꞌóbich alwaꞌ, nanáꞌ yab u waltsámal ni jun xataꞌ nu at kidhtaltsik. \v 11 Max u tʼajámalak jun i walastaláb xi yejat ku jalbiy kʼal i chemlá, awil kin chemdhá; por xoꞌ, kom yab tsubax xowaꞌ kʼwajat tin usnal, ni jun xitaꞌ yab in koꞌol i awiltaláb ti kin pidhnaꞌ kʼal jajáꞌtsik. Nanáꞌ u léꞌ ke jajáꞌ tʼajat an lej pulek takʼix romano ti kin lújundhaꞌ. \p \v 12 Na Festo in konoy tám okʼox nin tolmiwáltsik xantʼéy kin tʼajaꞌ. Tam ti okʼon ti tʼilolóltsik, in utsaꞌ enchéꞌ na Pablo: \p ―Kom a konyal abal a léꞌ ki lújundhá kʼal jajáꞌ tʼajat an lej pulek takʼix romano, pos tajaꞌ neꞌech tu abaꞌ. \s1 Na Pablo tin tamét an pulek takʼix Agripa \p \v 13 Cháb óx a kʼítsá más tayíl, an pulek takʼix Agripa ani na Berenise, ulichtsik Sesarea abal kin chapnédhaꞌ na Festo. \v 14 Kom kʼwajaytsik tajaꞌ yán a kʼítsá, na Festo in tʼiltsi an pulek takʼix romano xowaꞌ waꞌach kʼal tin kwenta na Pablo. Enchéꞌ tin utsaꞌ: \p ―Techéꞌ kʼwajat jun i inik ti wikʼnél xi jiladh al wikʼaxteꞌ kʼal na Félix. \v 15 Tam tin kʼale Jerusalén, an okʼlek páleꞌtsik ani nin okʼlékil an judíotsik tin kʼwajbantsitsik jun i utsbixtaláb kʼal tin kwenta jechéꞌ an inik, tin utsáltsik abal ku ulu ka chemdhá. \v 16 Nanáꞌ u tókʼoytsik ke an awiltaláb xi Roma yab in ujnámal kin pidhnaꞌ ka chemdhá ni jun xitaꞌ, max yab ka walká okʼox kin loꞌo tinbáꞌ tin tamét an utsbixtsik kʼal tin kwenta xantʼokʼál tu utsbiyáb. \v 17 Jaxtám, tam ti jajáꞌtsik tsích techéꞌ, yab in kʼwajay owat tin chalpax. Támkʼi jun tsudhelom tin buxkan ban kʼwajtaláb xon tu tʼajnal an lújundhaxtaláb ani u abnaꞌ ka ikʼtat jachanꞌ an inik. \v 18 Por xi ulichtsik ti utsbix, yab in ulu ni jun xataꞌ xi kʼalpidhich tʼajat ti walats jelt xan ti nanáꞌ u chalpayámal. \v 19 Xowaꞌ tokot in ulaltsik, jaꞌich kʼal tin kwenta in belomtaltsik ani in tʼiláltsik jun i inik xin bij ta Jesús xi chemnekich, por na Pablo in ulal abal taꞌ kʼwajat ejat. \v 20 Kom yab u choꞌób xantʼéy ku tʼajaꞌ kʼal jun xataꞌ jelti jechéꞌ, u konoy na Pablo max in léꞌ ka kʼale Jerusalén abal ka lújundhá tajaꞌ kʼal jechéꞌ tin kwenta. \v 21 Por kom na Pablo in konoy abal in léꞌ ka lújundhá kʼal an lej pulek takʼix romano Awgusto, u ulu abal ka kóꞌyat ban wikʼaxteꞌ asta ku abnaꞌ tajaꞌ. \p \v 22 Utsan tám enchéꞌ na Festo kʼal na Agripa: \p ―U léꞌ neye ku achʼaꞌ xantʼéy in ulal jachanꞌ an inik. \p Tókʼoyat enchéꞌ kʼal na Festo: \p ―Kalám neꞌech ka achʼaꞌ. \p \v 23 Tam ti jun tsudhelom, na Agripa ani na Berenise ulichtsik tʼojojodh ani ochich ban altá junax kʼal nin okʼlékiltsik an soldadotsik ani kʼal an ultaláb iniktsik xu kʼwajíl ba jachanꞌ an bitsow. Na Festo in abnaꞌ ka ikʼtat na Pablo \v 24 ani in ulu tám enchéꞌ: \p ―Pulek takʼix Agripa ani payꞌlomlábtsik xi junkunék techéꞌ kʼal wawáꞌ, jéꞌ kʼwajat jechéꞌ an inik. Yán an judíotsik tin utsál ke jajáꞌ yab i alwaꞌ inik. Anchanꞌ in ulal an judíotsik xu kʼwajíl Jerusalén ani xi techéꞌtsik Sesarea. Yab in kubdháltsik kin ulu ke yejat ka chemdhá jechéꞌ an inik. \v 25 Por nanáꞌ yab u eltsal ni jun i walastaláb púlek xi yejat kin jalbiy kʼal i chemlá. Kom tin kontsámal abal in léꞌ ka lújundhá kʼal na Awgusto, an lej pulek takʼix romano, u ulúmalich abal neꞌech ku abnaꞌ tajaꞌ. \v 26 Ani kom yab u koꞌol chalpadh xantʼéy ku dhutsuntsi nu ajátik an lej pulek takʼix romano kʼal tin kwenta na Pablo, u tsiꞌdhámal ta taméttsik. Tatáꞌ, pulek takʼix Agripa, awil ka lújundhaꞌ abal ku chuꞌu max anchanꞌ ku elaꞌ jun xataꞌ xantʼéy ku dhutsuntsi an lej pulek takʼix romano. \v 27 Pos yab u achʼál alwaꞌ ku abnaꞌ jun i wikʼnél, max yab ku dhutsaꞌ xantʼom walastaláb in tʼajámal. \c 26 \s1 Na Pablo in óltsi an pulek takʼix Agripa xantokʼál tu walbiyáb \p \v 1 Utsan tám enchéꞌ na Pablo kʼal na Agripa: \p ―Awil ki káwin abal ka loꞌo tabáꞌ. \p In dhayaꞌ tám nin kʼubak na Pablo ani in tuju ti káw enchéꞌ abal kin loꞌo tinbáꞌ: \p \v 2 ―In kulbél tʼajat abal neꞌech ku ejto tin káw ta tamét pulek takʼix Agripa abal ku ejto ku loꞌo tubáꞌ kʼal ejtal xowaꞌ in usnal kʼal nu at kidhtaltsik. \v 3 Pos tatáꞌ a exlál ejtal xowaꞌ in ujnámal kin tʼajaꞌ an judíotsik ani kʼal tin kwenta jeye xowaꞌ u kʼwajat xoꞌ i káwlíxnál. Jaxtám tu kontsal abal ti kin axtsi kʼal i kʼayúmtaláb. \s1 Xowaꞌ in tʼajámal na Pablo tam ti yabél u belom \p \v 4 ʼEjtal an judíotsik, xi jaꞌich nu kidhtaltsik, in choꞌób xan tin xeꞌchinék ba nu chabálil ani Jerusalén tam tin kwitóle. \v 5 In choꞌóbtsik jeye jechéꞌ ani neꞌech kin ejto kin ulu abal tsubax, max in léꞌ. Ke nanáꞌ in fariseo neye asta tin kwitóle ani in kidhtalábwiꞌik kʼal an junkunél xi más lujattsik tin beldhál an belomtaláb. \v 6 Xoꞌ in tsiꞌdhats techéꞌ abal kin lújundhá kʼal tin kwenta abal u belál ke na Dios neꞌech kin ejdhaꞌ ti ít an chemélomtsik, jelt xan tin utsámal ni wejeꞌ pakéliltsik. \v 7 Xi lajucháb an kidhtaláb xi Israel xi wawáꞌ i kidhtal, in aytsím kin tʼajaꞌ na Dios xan tin ulúmal. Jaxtám tin kʼakʼnáltsik na Dios ani in tʼójontsal akal i kʼij. Jaꞌich kʼal jechéꞌ an aytsixtaláb, pulek takʼix Agripa, tin utsbiyaltsik xoꞌ nu at kidhtaltsik. \v 8 ¿Awxeꞌ tatáꞌtsik yab a belál ke na Dios in ejdhál ti ít an chemélomtsik? \s1 Xan ti na Pablo ti xeꞌchinék in atʼál an belomtsik \p \v 9 ʼNanáꞌ u chalpayalwiꞌik ke yejat ku tʼajaꞌ yán xataꞌ abal ku tamkʼuy xin belálichtsik na Jesús xi Nasaret. \v 10 Jechéꞌ u tʼajaꞌ jeye anchanꞌ ban bitsow Jerusalén. Kʼal tin takʼixtal an okʼlek páleꞌtsik, yán i belom u baliy al wikʼaxteꞌ. Tam u chemdháb an belomtsik, u ulal neye abal alwaꞌ. \v 11 Yáníl u atʼax tʼajtsámaltsik abal u léꞌ ku tʼajaꞌ kin odhbijiy na Jesús. Jechéꞌ u tʼajámal putálkʼi ban atátsik xon tu tʼajnal an junkuntaláb ani u atʼáltsik tʼajat ke asta in kʼalel ku aliy píl bitsow abal ku atʼax tʼajtsitsik. \s1 Na Pablo in tʼilaꞌ juní xan ti tujey ti belom \r (Hch. 9:1‑19; 22:6‑16) \p \v 12 ʼKʼal jechéꞌ tin kwenta tin neꞌech ban bitsow xi Damasko, in abnék ani in pidhnék ti awiltaláb kʼal nin okʼlékiltsik an páleꞌtsik. \v 13 Por ti bél, pulek takʼix Agripa, tam ti chʼejelich xónaꞌ a kʼítsá, u chuꞌu jun i tajaxtaláb xi tál walkʼiꞌ. Jechéꞌ an tajaxtaláb más tajax ke nin tajáx na kʼítsá ani tu wiliy kʼal nin tajáx. \v 14 Ejtal tu éb u kwajlan chabál ani u achʼaꞌ tin tawnáb enchéꞌ kʼal jun i káwintaláb xi ebreo: “Sawlo, Sawlo, ¿jantʼókʼi tin atʼál? Exom a yajlombédhál tatáꞌkʼi tabáꞌ, jelt xan tin tʼajál an koꞌnél tam in chochbiyal an chʼupidh patʼál.” \v 15 U ulu tám enchéꞌ: “¿Jitaꞌ pé teye, Jaꞌúb?” An Ajátikláb tin utsaꞌ enchéꞌ: “Nanáꞌ nin Jesús, xi tatáꞌ a atʼál. \v 16 Por ki chʼakách ani ki kubey, pos Nanáꞌ u xalkʼám tubáꞌ ti kin chuꞌu abal tu utsaꞌ ti kin tʼójontsi ani ka tʼilaꞌ xowaꞌ exom a chuꞌtal xoꞌ ani xowaꞌ neꞌech jeye ka chuꞌu ku tʼajaꞌ más tayíl. \v 17 Xoꞌ neꞌech tu abaꞌ ka tʼiltsi xi yabtsik u judío an ti tsubaxtaláb xi kʼal Nanáꞌ tu kwenta. Neꞌech tu beletnaꞌ abal yab xataꞌ ki tʼajtsin kʼal an judíotsik ani kʼal xi yabtsik u judío jeye. \v 18 Tu abál tajaꞌ abal ka lamtsitsik an tin wal ani yabich más ka xeꞌchintsik ban jikʼwaxtaláb. Ka xeꞌchinichtsik jeye ban tajaxtaláb abal kin belaꞌichtsik na Dios ani yabich ka kʼwajaytsik teykómte kʼal nin cháp an lej atʼax. Ti kin belaꞌichtsik abal ka pakwlantsatich tin walastalábil ani kin bachʼutsik jeye xowaꞌ neꞌech ka pidhan kʼal na Dios junax kʼal xu dhabalábich kʼal Jajáꞌ.” \s1 Na Pablo in tʼajaꞌ xowaꞌ utsan kʼal an Ajátikláb ban xalkʼantsixtaláb \p \v 19 ʼJaxtám, pulek takʼix Agripa, yab u chʼikat tʼajaꞌ xowaꞌ in utsan kʼal an Ajátikláb ban xalkʼantsixtaláb xi tsích walkʼiꞌ. \v 20 Okʼox tu tʼiltsitsik an ti alwaꞌ tʼilab an atiklábtsik xu kʼwajíl Damasko. Tayíl u tʼiltsitsik xi Jerusalén, xi putálkʼi ban chabál xi Judea ani xi yabtsik u judío jeye. U utsáltsik abal kin jilaꞌichtsik ti walablom ani kin belaꞌich na Dios, kin tʼajaꞌichtsik xowaꞌ alwaꞌ abal kin xalkʼaꞌ ke in jilámalichtsik ti walablom. \v 21 Jaꞌich kʼal jechéꞌ tin kwenta nu at kidhtaltsik tin yakʼwámal ban pulek atá xon tu kʼakʼnáb na Dios ani in léꞌtsik ti kin chemdhaꞌ. \v 22 Por kʼal tin tolmintsixtal na Dios u óntsal ku tʼilaꞌ jechéꞌ asta xoꞌ. Ejtalkʼitsik u tʼiltsal an ti alwaꞌ tʼilab, tsʼitsik ani pakdhaꞌ. Yab u jalkʼuntsal ni jun xataꞌ xowaꞌ an tʼiltsixtsik ani na Moisés in ulúmaltsik ke neꞌech ka támun. \v 23 Jajáꞌtsik jaꞌich nin ulúmal ke an Kristo neꞌech ka chemdhá ani ke jaꞌich xi neꞌech ka okxin ka ejech ti ít abal kin tʼiltsi xan ti neꞌech ka loꞌey ni kidhtaltsik ani xi kʼeꞌet jeye an atiklábtsik. \s1 Na Pablo in utsál an pulek takʼix Agripa abal ka belmáchich jeye \p \v 24 Tam ti na Pablo in ulu ejtal jechéꞌ abal kin loꞌo tinbáꞌ, na Festo kawidh tin ulu enchéꞌ: \p ―¡Pablo, Tatáꞌ i olmanal! A óntsámalich tʼajat ta exóbal, jaxtám ta olmanékich. \p \v 25 Por na Pablo tókʼon enchéꞌ: \p ―Yab in olmanal, pulek awiltaláb Festo; lujat ani tsubax xowaꞌ in kʼwajat u ulal. \v 26 Jéꞌ kʼwajat an pulek takʼix Agripa, xin exlál alwaꞌ ejtal jechéꞌ. Jaxtám tin kʼwajat tin káw tin tamét jajáꞌ kʼal ni jun i jíkʼib. U choꞌób alwaꞌ ke jajáꞌ in choꞌób alwaꞌ ejtal jechéꞌ, pos yab chinat ti támnék. \v 27 Pulek takʼix Agripa, ¿a belálxeꞌ jechéꞌ xowaꞌ in ulúmal an tʼiltsixtsik? Nanáꞌ u choꞌób alwaꞌ abal a belál. \p \v 28 Utsan tám enchéꞌ kʼal na Agripa: \p ―Wéꞌichwiꞌik tʼajat ti kin tʼajaꞌ ku belaꞌ neye na Kristo. \p \v 29 In ulu tám enchéꞌ na Pablo: \p ―Pos max wéꞌich o yabaꞌ, u léꞌak max na Dios kin leꞌnaꞌ ke yab tatáꞌkʼi, ejtal xi kʼwajat in achʼál xowaꞌ u ulal, ka belmáchaktsik jeye jelti nanáꞌ maske yabtsik jaꞌ wikʼadh kʼal jelti jechéꞌ an patʼáltsik. \p \v 30 Tam ti na Pablo in okʼoy kin ulu jechéꞌ, chʼakay an pulek takʼix ani an pulek awiltaláb jeye. Chʼakay jeye na Berenise ani ejtal xi táꞌ ti buxutsik, \v 31 kʼale píl abal kin tʼilaꞌtsik jechéꞌ. Ani u útsáxtsik enchéꞌ jajáꞌkʼitsik: \p ―Jechéꞌ an inik yab in tʼajámal ni jun xataꞌ xi yejat kin jalbiy kʼal i chemlá, nibal elaꞌ yejat ka kóꞌyat balidh ban wikʼaxteꞌ. \p \v 32 Ani na Agripa in utsaꞌ enchéꞌ na Festo: \p ―Awilichakwiꞌik ka walká jechéꞌ an inik max yabak in konyámal ka lújundhá kʼal an lej pulek takʼix romano. \c 27 \s1 Na Pablo abnájich Roma \p \v 1 Tam ti ulwatich abal neꞌech ku abná Italia, na Pablo ani xi kʼeꞌet jeye an wikʼnéltsik, pidhná ba jun i okʼlek soldadotsik xu bijyáb ta Julio, xin takʼyal jun kweneꞌ i soldadotsik. Jechéꞌ jun kweneꞌ an soldadotsik, u bijyáb Awgusto. \v 2 Pos u balin ba jun i tan xi tál ban bitsow xu bijyáb Adramitio, xi neꞌech ban bitsowtsik xi Asia. Táꞌ jeye ti kʼwajat na Aristarko kʼal wawáꞌ, jajáꞌ u kʼwajíl Tesalónika, an bitsow xu takʼnal Masedonia. \v 3 Tam ti jun tsudhelom, u ulich ban bitsow xi Sidón. Tajaꞌ, kóꞌyat na Pablo kʼal na Julio kʼal yantam i kʼakʼnaxtaláb, pos walká ka kʼale kin álnaꞌ nin jaꞌúbtsik abal ka tolmiyat kʼal jajáꞌtsik. \v 4 Tam tu kaléch Sidón, i jilaꞌ ti kʼwatab an chabál xi Chipre kom an ikʼ, ti tamét tu wawꞌnal. \v 5 I watʼnaꞌ an pujal tin tamét in waltsik an jaꞌ xi Silisia ani xi Panfilia ani u ulich ban bitsow xin bij Mira, jun i bitsow xu takʼnal Lisia. \p \v 6 An okʼlek soldadotsik in elaꞌ tajaꞌ jun i tan xi tál Alejandría ani neꞌech Italia. Tajaꞌ tu utsaꞌ ku balin abal ki óntsi an bél. \v 7 Yán a kʼítsá tu belal kʼayúmkʼi ani kʼal yantam i tʼojláb tu ulich tin tamét an bitsow xi Gnido. Kom bél ti tamét tu wawꞌnal an ikʼ, u watʼey tin tamét Salmón ani i malintsi an chabál xi Kreta. \v 8 I óntsi tu belal kʼal i chápláb tin waltsik an jaꞌ, u ulich ba jun i kubtaláb xin bij Buenos Puertos, kʼunat ban bitsow xi Lasea. \p \v 9 Kom i kʼibdhámalich tʼajat yán i kʼij ani kʼakʼadhich tʼajat ku beley ban pujal abal exomich ti kʼunel nin chamáy, jaxtám na Pablo in takʼiytsik \v 10 ani in utsaꞌtsik enchéꞌ: \p ―Jaꞌúbtsik, nanáꞌ u chuꞌtal abal jechéꞌ an belách neꞌech tʼajat ka kʼakʼadhmé, neꞌech ki kʼibdhaꞌ an tan ani an kitálábtsik. Yab tokot jáꞌkʼi, asta táꞌ weye ku chemech. \p \v 11 Por an okʼlek soldadotsik más in exbantsi an dhabal tan ani an beldhom ké xowaꞌ in ulu na Pablo. \v 12 Kom ba jachanꞌ an kubtaláb yab alwaꞌ abal kin watʼnaꞌ tajaꞌ nin chamáy, yán an atiklábtsik xin chalpay abal más alwaꞌ ku kale tajaꞌ ani ki chuꞌu max ki ejto ku ulich Fenise, jun i kubtaláb xi Kreta xi kʼwajat in lujtal xon tu kalel na kʼítsá ani ki watʼnaꞌ tajaꞌ nin chamáy. \s1 An ikʼladh áb xi ulich ban pujal \p \v 13 Kom tujey tám ti wawꞌnal kʼayúm an ikʼ xi tál alál, in chalpaytsik abal alwaꞌ ki óntsi an belách. Pos u kale ani i óntsi tu belal tin waltsik an jaꞌ xi Kreta. \v 14 Por lej wéꞌ más tayíl, tujey ti wawꞌyáb an tan kʼal jun i chapik ikʼ xu bijyáb Ewroklidón, xi tál ebál. \v 15 Jechéꞌ an ikʼ, tujey kin júnaꞌ an tan. Kom yab i ejtowal ku beley abal tu tamkʼuyal an ikʼ, i walkaꞌ ti ku júnaꞌ. \v 16 U watʼey tin kúx jun i chakam chabál xu bijyáb Klawda, tajaꞌ yab lej kʼalpidh chapik ti waꞌudh an ikʼ ani kʼal yán i tʼojláb ti ejto ki kʼadhbaꞌ an chakam tan xu tál i kinkóm. \v 17 Tam tu okʼonich ki kʼadhbaꞌ an chakam tan, malyat an tan abal ka likey ani yab ka pakchun. Kom i chʼejnál ka xakʼpan an tan ban kidhiblom xu bijyáb Sirte, paꞌbantsat an ti kʼudhkʼum xi kʼál tu beldháb an tan ani in walkaꞌtsik ka júná kʼal an ikʼ. \v 18 Tam ti jun tsudhelom, kom bél tʼajat chapik an ikʼladh áb, in tujutsik kin petʼnaꞌ ban pujal an kitáláb xin neꞌdhál an tan. \v 19 Tin óxláb a kʼítsá, i petʼnaꞌ jeye kʼal i kʼubak ejtal xowaꞌ u éynáb ban tan. \v 20 Owéch tʼajat yab u xalkʼanal na kʼítsá nibal na óttsik ani kom in óntsal an ikʼladh áb, yabich i chalpayal max neꞌech ki ejto ku loꞌey. \p \v 21 Kom nakatich i kʼij yab xataꞌ i kʼapúmal, kubey na Pablo junax chʼejel xon ti jajáꞌtsik kʼwajat ani in ulu enchéꞌ: \p ―Jaꞌúbtsik, másakwiꞌik alwaꞌ max tin exbantsámalaktsik ani u jilkʼonékak Kreta. Anchanꞌ yabak i tamúmal ejtal jechéꞌ, nibalak i kʼibdhámal an kitáláb. \v 22 Por xoꞌ, tu utsáltsik abal yab ka jilaꞌ tabáꞌ, pos ni jun xitaꞌ xi tatáꞌtsik yab neꞌech ka chemech, tokot neꞌech ka kʼibchon an tan. \v 23 Pos jechéꞌ i akal, u chuꞌu jun in tʼokat abatwálejil na Dios. Jechéꞌ na Dios, jaꞌich xi nanáꞌ u kʼakʼnál ani u tʼójontsal. \v 24 An tʼokat abatwále tin utsaꞌ enchéꞌ: “Pablo, yab ki jikʼey, pos tatáꞌ koꞌol ki utey ban lej pulek takʼix romano ani kʼal tatáꞌkʼi ta kwenta, na Dios yab neꞌech kin walkaꞌ ka chemech ni jun xitaꞌ xi kʼwajat junax kʼal tatáꞌ ban tan.” \v 25 Jaꞌúbtsik, jaxtám tu utsáltsik abal yab ka jilaꞌ tabáꞌ, pos nanáꞌ u beltsal xowaꞌ in ulal na Dios ani u choꞌób alwaꞌ abal anchanꞌ neꞌech ka támun jelt xan tin utsaꞌ an tʼokat abatwále. \v 26 Koꞌol ki elaꞌ jun i chakam chabál techéꞌ ban pujal. \p \v 27 Jun i akal, tam tin cháblábich i semana tu belal, u kʼwajat ban pujal xu bijyáb Adriático ani u júnáb túkʼi túkʼi kʼal an ikʼ. Tam ti chʼejelich i akal, an iniktsik xu tʼojnal tajaꞌ ban tan in chuꞌutsik abal exomich tu ulel ba jun i chabál. \v 28 In lejbantsitsik nin ówtsík an jaꞌ ani in chuꞌu abal jun inik lajuakak i metro in koꞌol. Más tayíl in lejbantsitsik juní ani in chuꞌu abal jun inik búkich tám i metro in koꞌol. \v 29 Kom in chʼejnáltsik kin tamu an pakdhaꞌ tʼujub, in baliy ban jaꞌ tin kúx an tan, chéꞌ i patʼáltsik xin kubdhál kʼál an tan ani kom u jikʼéltsik, in léꞌich tʼajat kin chuꞌutsik ka tsudhey. \v 30 Por an iniktsik xi tajaꞌ u tʼojnal ban tan, in chalpayaltsik ka ájlách, jaxtám tin tujutsik kin paꞌbaꞌ an chakam tan ban jaꞌ, in wáynáltsik jelti max exom in balyal an patʼáltsik xi okʼox xi kʼál tin kubdhál an tan. \v 31 Por na Pablo in óltsi an okʼlek soldadotsik ani an soldadotsik jeye. Enchéꞌ tin utsaꞌtsik: \p ―Max jechéꞌtsik ka kʼale, yab neꞌech ka ejto ki loꞌeytsik. \p \v 32 An soldadotsik in kotsi tám tin wikʼáb an chakam tan ani in walkaꞌ ka kwajlan ban jaꞌ. \p \v 33 Tam ti exomich ti tsudhél, na Pablo in utsaꞌtsik ejtal abal ka kʼapúch. Enchéꞌ tin ulu: \p ―In koꞌolich cháb i semana ke tatáꞌtsik yab i wayal nibal a kʼapúmaltsik xataꞌ. \v 34 Jaxtám, tu kontsaltsik ti alwaꞌtaláb abal ka kʼapu elaꞌ wetsik i kʼapnél abal tatáꞌtsik ta alwaꞌbíl. Pos ni jun xitaꞌ yab neꞌech kin kʼibdhaꞌ ni jun in xiꞌíl xin koꞌol bin ókʼ. \p \v 35 Tam ti na Pablo in ulu jechéꞌ, in téynaꞌ an pan ani in pidhaꞌ ti jalbintsixtaláb na Dios tin tamét ejtal xi taꞌ ti kʼwajattsik. In pejaꞌich tám ani in tuju kin kʼapu. \v 36 Ejtal in pubédhaꞌtsik nin ejattal ani kʼapúchtsik jeye. \v 37 Nin yaníl xi tajaꞌ tu kʼwajat ba jachanꞌ an tan, cháb i boꞌ inik kʼal ox inik lajuakak i atiklábtsik. \v 38 Tam ti ajwéchtsik, in petʼnaꞌtsik an trigo ban pujal abal ka ikʼowmé an tan. \s1 Juꞌchun an tan ban jaꞌ \p \v 39 Tam ti tsudhey, an iniktsik xu tʼojnal ban tan, yab in exlaꞌtsik an chabál xin chuꞌtal. Por in chuꞌutsik jun i kubtaláb ba jachanꞌ an jaꞌ xon ti yab lej owtsik ani in ulu abal neꞌech kin chuꞌutsik max kin ejto kin utu tajaꞌ an tan. \v 40 In kotsi tám tin wikʼáb an patʼál xin kubdhál kʼál an tan ani tajaꞌ tin jilaꞌtsik alkʼidh ban jaꞌ. In polkʼantsi an ti xaltsixtaláb xu éynal abal ka beldhá kʼál an tan. In paltsi jeye tʼekʼat an tan an ti kʼudhkʼum xi okʼox abal ka wawꞌyat kʼal an ikʼ ani in tujúch tám ka utey an tan xon ti yab owtsik an jaꞌ. \v 41 Por ulich asta xon tu támúx an jaꞌ xu ádhil ani tajaꞌ ti xakʼpan ban kidhiblom. Nin ókʼ an tan jilkʼon xapat ban kidhiblom, nibal elaꞌ u ejtowáb ka yoywat ani nin kúx, tujéch ti pakwáb kʼal in cháp an múlákʼ jaꞌ. \v 42 An soldadotsik in leꞌnaꞌ tám kin chemdhaꞌ an wikʼnéltsik abal yab ka ájláchtsik kowal. \v 43 Por an okʼlek soldadotsik, kom in léꞌ kin loꞌo na Pablo, yab in walkaꞌ kin tʼajaꞌtsik anchanꞌ, tokot in ulu ke xin witʼáltsik ti kowal, ka okxintsik kin petʼnaꞌ tinbáꞌ ban jaꞌ abal ka ulich kowal asta ban chabál. \v 44 Ani xi yab in witʼáltsik ti kowal, in utsaꞌ ka puneytsik ba okchaꞌ o bin pejmats an tan. Anchanꞌ ti ulichtsik ejtal juntam anikʼi ban chabál. \c 28 \s1 Na Pablo ban chabál xi Malta \p \v 1 Tam tu loꞌenekich ejtal tu éb, i choꞌóbnaꞌ ke jachanꞌ an chabál in bij Malta. \v 2 An kʼwajíltsik xi tajaꞌ, tu bachʼutsik tʼajat alwaꞌ; pos in jokʼpaꞌtsik i kʼamal abal exom an áb ani chamay ani tu kaniy ejtal tu éb ku utey tu dhilal. \v 3 In penaꞌ tám na Pablo wéꞌ i waynek dhiꞌ ani kʼwajat in umtsal an kʼamal, por jun jikʼtowál ti kale jun i chan kʼal in kʼákʼíl an kʼamal ani palkʼan bin kʼubak na Pablo. \v 4 Tam ti an atiklábtsik xu kʼwajíl tajaꞌ in chuꞌu palat an chan bin kʼubak na Pablo, útsáxintsik enchéꞌ: \p ―Jechéꞌ an inik i chemdhax inik xónaꞌ, pos maske in jekʼaꞌ an chemlá ban pujal, bélkʼi neꞌech ka chemech abal chʼikʼan kʼal an chan. \p \v 5 Por in tinínaꞌ an chan ban kʼamal ani na Pablo yab xataꞌ in tamu. \v 6 Ejtaltsik kʼwajat in aytsím kin chuꞌu ka málin o jun jikʼtowál ka kwajlan chemnek; por tam ti owéch ti aytsixtsik ani in chuꞌu abal yab xataꞌ in tamu, in jalkʼuytsik nin chalab ani in tuju kin ulutsik ke na Pablo jaꞌich jun i dios. \p \v 7 Kʼunat ba jachanꞌ an kubtaláb xon tu kʼwajat, taꞌ ti kʼwajat nin chabálil na Publio, an ultaláb inik xi ba jachanꞌ an chabál xi Malta. Jajáꞌ tu bachʼu ani tu koydhaꞌ óx a kʼítsá tin kʼimáꞌ. \v 8 Tam ti jachanꞌ i kʼij, nin tátaꞌ na Publio taꞌ ti kwachat abal u kʼakʼél ani in koꞌol i kotox tsukúl. Kʼale ti álnáb kʼal na Pablo; tam ti na Pablo okʼon kin kontsintsi, in kʼwajbaꞌ nin kʼubak bin éb an yaꞌul ani in jeldhaꞌ. \v 9 Tam ti an atiklábtsik in achʼaꞌ jechéꞌ, ulich jeye ba na Pablo an yaꞌultsik xu kʼwajíl ba jachanꞌ an chabál ani jeldhátsik. \v 10 Yán xowaꞌ alwaꞌ u tʼajtsin kʼal jachanꞌ an atiklábtsik. Más tayíl, tam tu balinich juní ban tan, u pidhan kidhat xowaꞌ neꞌech ki yéntsi abal an belách. \s1 Na Pablo ulich Roma \p \v 11 Tam tu kʼwajách óx a íchʼ ba jachanꞌ an chabál, u balin ba jun i tan xin watʼnámal tajaꞌ nin chamáy; jachanꞌ an tan, jaꞌich jun i tan xi Alejandría ti tál ani in koꞌol chʼilbadh an diostsik xu bijyáb Kástor ani Pólux. \v 12 Tam tu ulich ban bitsow xi Sirakusa, u kʼwajay tajaꞌ óx a kʼítsá. \v 13 Tam tu kale Sirakusa, i óntsi an belách tin waltsik an jaꞌ asta tu ulich Rejio. Tam ti jun tsudhelom, waꞌun an ikʼ xi tál alál ani tin chábláb a kʼítsá u ulich Puteoli. \v 14 Tajaꞌ, i elaꞌ cháb óx i kidháblábtsik xi tu pakabédhaꞌ abal ku kʼwajay kʼal jajáꞌtsik jun i semana; más tayíl, u kʼaléch tám Roma. \v 15 An kidháblábtsik xi Roma, in achʼámalichtsik abal neꞌech ku ulich; jaxtám ti kaletsik abal ti ku tamu ban bitsow xin bij Foro de Apio ani ban kubtaláb jeye xu bijyáb Tres Tabernas. Tam ti na Pablo in chuꞌutsik, in pidhaꞌ ti jalbintsixtaláb na Dios ani in achʼaꞌ abal likedhantsat tʼajat tin ejattal. \v 16 Tam tu ulich Roma, an okʼlek soldadotsik in pidhnaꞌ an wikʼnéltsik bin okʼlékil xu belkoltsik an ti wikʼaxteꞌ, por na Pablo walká jaꞌ ka kʼwajay píl, belkómte kʼal jun i soldado. \s1 Na Pablo in tʼilaꞌ Roma an alwaꞌ tʼilab \p \v 17 Tam tin óxlábich a kʼítsá ti ulnek na Pablo, in abnaꞌ ka kanyat an judíotsik xi más ultaláb xi tajaꞌ Roma ani tam ti junkuntsik, in utsaꞌ enchéꞌ: \p ―At kidhtaltsik, nanáꞌ yab xataꞌ tu waltsámal an judíotsik nibal u chʼikat tʼajtsámal tin takʼixtal ni wejeꞌ pakéliltsik, por in pidhná Jerusalén abal kin wikʼan kʼal an romanotsik. \v 18 Tam ti okʼon ti kin lújundhaꞌtsik, in léꞌwiꞌik ti kin walkaꞌ abal yab tin eltsitsik ni jun i walastaláb xi yejat ku jalbiy kʼal i chemlá. \v 19 Por an judíotsik yab in leꞌnaꞌ. Jaxtám tu konoy abal kin lújundhá kʼal an lej pulek takʼix romano, por yab abal u koꞌol jun xataꞌ xantʼokʼál ti ku utsbiy nu kidhtaltsik. \v 20 Jaꞌich kʼal jechéꞌ tin kwenta tu kanyámaltsik. Abal tu chuꞌutsik ani abal ku tʼilololách. Pos techéꞌ in kʼwajat wikʼadh kʼal i patʼál kʼal tin kwentakʼi an aytsixtaláb xi koꞌol, wawáꞌ xu israelita. \p \v 21 Utsan tám enchéꞌ: \p ―Wawáꞌ yab i bachʼúmal ni jun i dhutsadh úw xi tál Judea abal ku óltsin xantʼéy waꞌach kʼal tatáꞌ ta kwenta, nibal tsiꞌnek ni jun i judío xi tuwaꞌ abal ti ku tʼiltsi max tatáꞌ i utsbidh. \v 22 Por i léꞌ ki achʼaꞌ xantʼéy a chalpayal kʼal tin kwenta jechéꞌ an ít junkuntaláb, pos i achʼámalich abal putálkʼi tu atʼnal. \p \v 23 Anchanꞌ pé, bijtsin jun i kʼij xowkʼi ti neꞌech ka tʼiltsin xowaꞌ nin léꞌ kin choꞌóbnaꞌtsik ani junkun yán i a atiklábtsik xon ti kʼwajat na Pablo. Dhajaw tin tuju ti tʼiltsix kʼal tin kwenta xan tu takʼix na Dios asta dhamuy. In tʼiltsaltsik an ta Jesús ani in óltsaltsik xan tu tʼilnal bin takʼixtal na Dios xin jilám dhutsadh na Moisés ani bin dhuslábil an tʼiltsixtsik. \v 24 Taltsik in belál xowaꞌ in ulal na Pablo ani taltsik, yabaꞌ. \v 25 Ani kom yabtsik jununúl nin chalab, in tuju ti kʼaleltsik. Utsantsik tám enchéꞌ kʼal na Pablo: \p ―Tsubax tʼajat ti utsan kʼal an Tʼokat Ejattaláb ni wejeꞌ pakéliltsik, tam ti utsantsik enchéꞌ kʼal an tʼiltsix Isaías: \q1 \v 26 Ki kʼale ani ka utsaꞌ enchéꞌ núꞌ na at kidhtaltsik: \q1 Neꞌech ka achʼaꞌtsik, por yab neꞌech ka exbay; \q1 neꞌech ka chuꞌutsik, por jelti max yab a chuꞌtal. \q1 \v 27 Abal nin itsích jechéꞌ an atiklábtsik, in chapikmédhámal tʼajat, \q1 wetsik tʼajat tin achʼáltsik kʼal nin ochʼoxtal. \q1 Mutʼutsik tin koꞌol nin wal; \q1 abal yab ka chuꞌxintsik kʼal nin wal, \q1 nibal ka ochʼxintsik kʼal nin ochʼoxtal. \q1 Yab kin exbaytsik kʼal in itsích, \q1 nibal ka uteytsik kʼal Nanáꞌ abal ku jeldhaꞌ. \m \v 28 Ka choꞌóbnaꞌtsik pé, ke xoꞌ, jechéꞌ nin loꞌoxtalábil na Dios neꞌech ka tʼiltsin xi yabtsik u judío ani neꞌech jaꞌ kin exbaytsik. \p \v 29 Tam ti na Pablo in okʼoy kin ulu jechéꞌ, kʼale an judíotsik ani u káwlíxtsik tʼajat jajáꞌkʼitsik. \p \v 30 Kʼwajay na Pablo ba jachanꞌ an matidh atá, cháb i tamub ani in bachʼwal ejtaltsik xu ulel ti álnax. \v 31 Kʼal ni jun i jíkʼib tin óltsal an atiklábtsik xan tu takʼix na Dios, in okʼtsaltsik kʼal tin kwenta an Ajátikláb Jesukristo ani yab u tamkʼuyáb kʼal ni jun xitaꞌ.