\id MRK - Huambisa NT (OT portions) -Peru 2010 (DBL -2013) \h Marcos \toc1 Yamaram chicham Marcos aarmau \toc2 Marcos \toc3 Mr \mt1 YAMARAM CHICHAM MARCOS AARMAU \c 1 \s1 Juan imakratin aya nugkanmag wekaas jintinkartuamu \r (Mt 3.1-12; Lc 3.1-17; Jn 1.19-28) \p \v 1 Jesucristo Yuusa uchiriya nuna chichame pegkera nuka junii nagkamnawaiti. \v 2 Yuusa chichamen etserin Isaías tu aaruiti: \q1 “Wina chichamrun etsernun emtikan, \q1 ni jintan umirtamkati tusan akupeajai”. \q1 \v 3 Shuar emak taa aya nugkanmag wekaas senchi chichaak: \q1 “Apu jintiya nu tutupin atii tusarum shir umiktarma, japau akaisha nugka yaruakrum aimratarma”.\f + \fr 1:3 \ft Isaías timauwa nuka Juankan pachis eke akiintsaig chikichik shuar aya nugkanmag wekas senchi chichaak: Ashi shuar ainaka tunau takat aina nuna inaiyainak uwemtikartina nuna juinak pujutin yapajiawarti taku tinaiti.\f* \p \v 4 Nu tusa timau asamtai, Juanka aya nugkanmag entsa Jordánnum shuarnaka ima imakua taawaiti. Shuar ainan Juan chicharuk: Atum tunau takasmauncha Yuus tsagkurtamrarti, tunau takat inaiyakrum enentaim yapajiatarma, tumarum maitarma tusa tinaiti. \v 5 Nuna antukar Judea nugkanmaya ainaka, yaakat Jerusalénnumia ainasha ashi kaunkaruiti. Tuma kaunkar nita tunau takatairi ainan etsertumakarmatai, entsa Jordánnum Juan imakaruiti. \v 6 Juanka camello ure najanamun nugkujakuiti, akachumtairisha nuap najanamu ajakuiti, manchin yu jakuiti, tura napa yumirincha umin ajakuiti. \v 7 Shuar ainan chicharuk: “Wina ukuruin wina nagkatasu winittawai. Wika niya imanchau asan, nuna zapatorinka atitmaitsujai. \v 8 Wika ayatik entsajai imajrume, turasha nigka Wakan Pegkeran suramsattarme”, tusa tinaiti. \s1 Juan Jesúsan imaimu \r (Mt 3.13-17; Lc 3.21-22) \p \v 9 Chikich tsawantai Jesús yaakat Nazaret Galilea nugkanmaya jiinki Juan pujamunam wuwaiti. Tuma jeamtai Juan entsa Jordánnum imain. \v 10 Tura imaim entsanmaya jiinkama, nayaim uranmatai pauma numamtinan ninii taarun Wakan Pegkeran wainkauwaiti. \v 11 Nu tumaig Yuus nayaimpinam pujusag chichaak: “Ametme wina uchir anetaimka, nui amini shir aneajai” tusa tamau antukauwaiti. \s1 Iwanch Jesúsan tsanurtasa nekapsamu \r (Mt 4.1-11; Lc 4.1-13) \p \v 12 Nuna timatai Wakan Pegker egkemtur wári juki aya nugkanmag shuarsha atsamunam umauwaiti. \v 13 Nui Jesús cuarenta tsawantai uun yawa kajen aina matsatmaunam pujaun, iwanch Satanás tsanur tunaun takaamtiksattsa nekapsau. Turamtai nayaimpinmaya shuar aina kuitamawartasa taruawaruiti. \s1 Jesús Galileanam ni takatrin nagkamamu \r (Mt 4.12-17; Lc 4.14-15) \p \v 14 Juankan achikar cárcelnum egkeawaru ai, Jesús chichaman pegkeran Yuusan pachis etserkattsa Galileanam wuwaiti. \v 15 Tuma chicharkartak: “Yuus timauwa nuka tsawan jeayi, tura Yuus shuarnum inamratnuka tsawan ashi jeawai. Tuma asamtai pujutrum yapajiarum, chicham uwemtikartina nu nekaspapita titarma”, tusa tinaiti. \s1 Jesús ni unuinatairi atin ainan wainkamu \r (Mt 4.18-22; Lc 5.1-11) \p \v 16 Jesús Galileanam kucha tsukintrin wekajkama, Simónkan ni yachi Andrésjai, namakramin asar, kuchanam redtan nagkimainak yujattamaun wainkau. \v 17 Tuma chicharuk: \p “Yamai nagkamsarmeka namakramat inaiyakrum wina nemartuktarma, tumarum Yuusa chichame shuar aina ujau ataarma”, tusa tinaiti. \p \v 18 Tusa tamauwaik nita redtrin ajapa ikuinak nijai wearuiti. \v 19 Jesús nitajai iruunar ishichik wesag Zebedeo uchirin, Jacobon ni yachi Juanjai, boterin chumpimsar redtrin apainak chumpimtatmaun wainkau. \v 20 Tura nunasha chicharuk: \p “Wina nemartuktarma”, tusa tama, nita apari Zebedeonka nitajai takau ainan botenam ajapa ikuinak Jesúsjai wearuiti. \s1 Shuaran iwanch egkemtuamu \r (Lc 4.31-37) \p \v 21 Tumawar yaakat Capernaúmnum jeawaruiti. Nui jeawar ayamtai tsawan tsawarmatai, iruuntai jeanam wayaa Jesús jintinkartutan nagkamawaiti. \v 22 Tura chicham umiktinan jintinkartin ainan nagkas, Yuusa senchirijai jintinkartau asamtai, shuar ainaka nuna antukar enentai jearcharuiti. \v 23 Nui iruuntai jeanam iwanch egkemtuamu shuar eketu asa senchi chichaak: \p \v 24 “¡Jesús Nazaretnumiaya! ¿Urukamtai amesha ii pujamunmasha winame? ¿Ameka ina jiikratkittsamek winam? Inaikartusta. Wika nekajme, ameka Yuusnumia winau asam, nekas Pegkeraitme”, tusa tinaiti. \v 25 Tusa tama iwanchin ayak: \p “Takamtak jiinkim weakum nu shuar ikukta”, tusa tinaiti. \v 26 Tusa tamauwaik nitasha ashi wainainaig, shuaran nugkanam ajiaruiti. Turasha ishichkisha najaimamtiktsuk jiinki weak ikuknaiti. \v 27 Tumamtai ashi wainkar senchi ashamkar enentai jearcharu. Tumawar nitak chichainak: \p “¿Chichamesha uruku asamtaiya iwancha anturainawa? ¡Apu chichamaina imatak chichakaimpa iwancha umirainawa!” tusa tuina. \p \v 28 Nu turamun wainkar, shuar ainaka ashi Galileanam Jesús turayi tusar etseraruiti. \s1 Jesús Simón Pedro tsatsari jan pegker amajtusmau \r (Mt 8.14-15; Lc 4.38-39) \p \v 29 Tura iruuntai jeanmaya Jesús, Santiago Juanjai jiinkiar, Simón Andrésjai pujamunam wearuiti. \v 30 Nui Simónkan tsatsari tsuweak tepau, tuma asamtai Jesúsan chicharainak: \p “Simónka tsatsari tsuweak tepawai”, tusar ujakaruiti. \v 31 Nu tama Jesús jeari uwejnum achik inankin. Nu turamuik tsuweamun michatar pegker jas, nantaki yurumkan inarak shuar Jesúsjai yujan ayurawaiti. \s1 Nukap shuar pegker amajsamu \r (Mt 8.16-17; Lc 4.40-41) \p \v 32 Nu tsawantaik kintamai, ja ainan, tura iwanch egkemtuamu ainajaimak Jesúsan ashi ikaatkaruiti. \v 33 Turawar ashi shuar ainaka waitinam iruuntraruiti. \v 34 Tumawarmatai ja ainan pegker amaju, tura iwanch ainancha jiintra shiaktarma tusa tinaiti. Iwanchka Criston nekaina, turamu asa chichakcharti, tusa tinaiti. \s1 Jesús Galileanam Yuusa chichame etserkamu \r (Lc 4.42-44) \p \v 35 Yama tsawak eke suamut aig nantaki, yaaktan ikuak kanaki shuar atsamunam aparin aujsattsa wuwaiti. \v 36 Tumamtai Simón ni amikri ainajai eainak wearuiti. \v 37 Tumawar Jesúsan wainkar chicharainak: \p “Ashi shuar eatmainawai”, tusa tuina. \v 38 Nu tusa tama ni chichaak: \p “Yaakat jeashtachu aina aisha wearmi, tumar Yuusa chichame etserkarmi, wika juna etserkattsan juigka tawaitjai”, tusa tinaiti. \v 39 Jesúska ashi Galileanam weká jakuiti, tura chiki chikichik yaaktanam jeakka, nita iruuntairin wayaa Yuusa chichamen etsereak, iwanch ainancha jiir ishimajakuiti. \s1 Shuar leprajai ja pegker amajsamu \r (Mt 8.1-4; Lc 5.12-16) \p \v 40 Shuar lepra tukumau jak pujau Jesúsan wainak tikishmatar chicharuk: \p “Apu, ame wakerakmeka winasha pegker amajtumainaitme”, tusa tinaiti. \v 41 Tusa tama Jesús wait anentar, uwejejai jan achiak: \p “Wakerajai, yamaika pegker jasta”, tusa tinaiti. \p \v 42 Tamauwaik wári ashi iyashigka chimik pegker jasuiti. \v 43 Tumamtai Jesús ikuak akateak: \p \v 44 “Wetá, turasha chikich shuar ainaka ujatsuk Moisés timauwa nu metek umiakum sacerdote pujamunam jeata. Nuka tu aarmauwaiti: Ashi shuar leprajai ja pegker jasuka tuke tumasarke artinaiti. Tura chikich ainasha wainainak nekaspapi pegker jasia tiarti”, tusa tinaiti. \p \v 45 Nu tusa timaitiat, ni pegker jasmaurin pachis ashi shuar ainan ujaku. Nuna imatika etserkau asamtai, Jesúska wantinak yaaktanmasha waimainchau jas, nigka ayatik yaaktan arinig shuar atsamunam weká. Turasha chikich yaaktanmaya ainasha Jesúsan wainkartasa iruuntuina. \c 2 \s1 Jesús shuar wekaichun pegker amajsamu \r (Mt 9.1-8; Lc 5.17-26) \p \v 1 Nuna tura ujumchik tsawan pujus, Jesús waketki ataksha Capernaúmnum jeau, tumamtai nukap shuar ni pujamurin nekaawar, \v 2 wári iruuntrar jeanmagka waitinam nagkamsar, chikichkiksha wayaachminu piakaru. Imanikarmatai Yuusa chichamen nita ainan ujakuiti. \v 3 Nuna tumai cuatro shuar wekaichun Jesús pegker amajsati tusar jukiar itariaruiti. \v 4 Tumawar waitin waimainchau akirawarmatai, tujigkar jea tuntupeen wakar jean chigkainiar, jaanchin tampumruawar Jesús pujamunam akakiaruiti.\fig |src="CN01686B.TIF" size="span" loc="Mark 2.4" ref="Mr 2.4" \fig* \v 5 Nuna turuinak nigkiapi pegker amajsattawa tusar enentaimainan Jesús nekau asa, wekaichun chicharuk: \p “Aishmagku, yamaika amina tunaurumnaka tsagkuraujme”, tusa tinaiti. \p \v 6-7 Nuna takai, chicham umiktinan jintinkartin aina irunu asar nitak enentaimsar: “¿Urukamtaig nunasha tusha chichaawa? Yuusan pegkerchau chicharuk tu weká jama shuara tunaurin tsagkurmainka chikichka atsawai. Antsu ima Yuusketi tunaurumnaka tsagkuurajme tusa tukartumainka”, tu enentaimaina. \v 8 Turasha Jesúska nita enentaimmaurin nekau asa chicharuk: \p “¿Urukamtai atumsha tusha enentaimrume? \v 9 Shuar ja chicharkur: Amina tunaurum ainanka yamaika tsagkurajme tusa tuta nuka yupichuiti. Turasha shuarka nantaki jaanchrin juki weti tusarka pegker amajmaitsui. \v 10 Wika shuarnum akina asan, ju nugkanam shuara tunaurincha tsagkurmainaitjai. Tuma asan atumin yamai iwaintuktajrume tusa”, wekaichun chicharuk: \p \v 11 “Nantakim jaanchrum jukim jeemin waketkita”, tusa tinaiti. \p \v 12 Tusa tamauwaik wekaichu itaamusha nantaki jaanchrin juki ni jeen waketkin. Nu wekaichau pegker jasmatai, chikich ainasha wainkar, enentai jearcharuiti. Tumawar Yuusan emematainak: \p “Juna jutikaka pegke wainkachuitji”, tusa tuina. \s1 Jesús Mateon untsukmau \r (Mt 9.9-13; Lc 5.27-32) \p \v 13 Tura nuna inagkaki Jesús ataksha kucha tsukintrin wuwaiti, nuisha shuarka imanik iruunturaru, turam jintintu. \v 14 Tuma nagkamajkama Leví, chikich naari Mateo, Alfeo uchiri, apunu atinan akikmamun kuitan yarumin asa, kuit juaku ekeemtainam eketun wainkau. Tura wainak: \p “Weajai, wina nemartukta”, tusa tinaiti. \p Tusa tutai Levísha ni takaamurinka ikuak, Jesúsan nemarkauwaiti. \p \v 15 Tuma nu tsawantaik Leví ashi amikri apunu atinan kuitan yarumin ainan chicharuk: Wina jearui kaunkatarma yurumak Jesúsjai iruuntura yuawarmi tusa ipa. Nuna timatai amikri ainasha kaunkaru, tumawarmatai Jesús mesanam ekeemas ashi ni unuinatairi ainajai chikich shuar tunaurintin aina nukap saatukmau asa, iruunar mesanam jeantar ekeemsaruiti. \v 16 Tuma chicham umiktinan jintinkartin aina, fariseo ainajai Jesús nu shuarjai iruuntur yuan wainkar, Jesúsan unuinatairi ainan chicharainak: \p “¿Urukamtai atumin jintintramnusha au shuar apu kuitri atinan yarumin ainajaisha, chikich shuar tunaurintin ainajai iruuntursha yurumkan yuawa?” tusa tiaruiti. \p \v 17 Nu tusa tuinamun Jesús antuk chichaak: \p “Shuar jachu pegker ainaka tsuakratnunka atsumchau ainawai, antsu shuar ja aina tsuakratnunka atsumin ainawai. Wika shuar tunaurinchau ainanka taruachuitjai, antsu shuar tunaurintin aina tunaurin inaiyainak pegkermakati tusan taruawaitjai”, tusa tinaiti. \s1 Ijarma pujamu pachisa inimsamu \r (Mt 9.14-17; Lc 5.33-39) \p \v 18 Chikich tsawantai, Juankan unuinatairi aina, tura fariseo unuinatairi ainajai Yuusa seartasa ijarmawar matsataina. Nuna tumaina ujumak shuar Jesúsan jeariar ininak: \p “¿Urukamtai Juankan unuinatairi aina, tura fariseo unuinatairi ainasha ijarmainaisha, ame unuinatairam ainasha ijarmainatsua?” tusa tuina. \p \v 19 Nu tusa tama Jesús nitan ayak: \p “Shuarka nuwa nuatku ipaamu irar ainaka shuar nuweenatin pujaigkika, yutsukka iruunmaitsui. \v 20 Antsu ipaamu ainasha nuwenatin jiistamuk ipaaman tsawan jeamtai jukiartata nui, wake mesemar nekapenak ijarmawartin ainawai.\f + \fr 2:20 \ft Nunaka Jesús nigki pachimas taku tinaiti.\f* \v 21 Tusa tina chikichnasha pachis chichaak: Jaanch yamaram asa nijam jujuak sumpeak, jaanch mamurun nu senchi jaamain asamtai, jaanch yamarman tsupikar mamurunka anujtichu ainawai. \v 22 Nuap aparmau arutmaraunmagka, umutai vino yama umika yara aimka ikukmaka kariak, saurkusha nuap arut asa wagkaki weachu asamtai apujmainaiti tusa Jesús tinaiti”.\f + \fr 2:22 \ft Nunaka fariseo aina umitairi yaunchuk a jakua nuka umimaitsui, antsu chicham yamaram Jesúsnauwa nu umimainaiti taku tawai.\f* \s1 Ayamtai tsawan pachisa timau \r (Mt 12.1-8; Lc 6.1-5) \p \v 23 Ayamtai tsawantin Jesús nina unuinatairi ainajai trigo arakmaunam uturar jinta nu nagkamatai asamtai wenak, ni unuinatairi aina tsukamainak, trigon kupik jukiar, neren akarar yurkuta wena. \v 24 Tumainan fariseo aina wainkar chichainak: \p “Iisiana, ayamtai tsawantinka takantsashti timau aisha, ¿urukamtai amina unuinatairam ainasha, nuna umitskesha takainawa?” tusa tuina. \v 25-26 Nu tama ni ayak: \p “¿Atumka Yuusa chichamen aarmauwa nuka aujsachuk ainarum, Abiatar sacerdote apuri jas pujai, yaunchuk ina apachri David tsukamak, tura nijai tsanig yujasha tsukamainakai, Yuus ememattasa iruuntai jeanam wayaa pan pegkermamtikamu ima sacerdote yutainak, ni juki yuak, shuar nijai yujainancha ayurkauwa nuka aneaktsurmek? \p \v 27 Ayamtai tsawanta nuka shuar aina ayamrarti tusa aitkamuiti. Yuuska shuar ainanka ayamtai tsawanta nuna umirainak waittsarti tusagka tichauwaiti. \v 28 Tuma asamtai wika Yuusan uchiriyaitiatan shuarnum akina asan, ayamtai tsawan tsawarmataisha urukmainkit nuna tumainnaka wikitjai”, tusa tinaiti. \c 3 \s1 Shuar uweje chuiru pegker amajsamu \r (Mt 12.9-14; Lc 6.6-11) \p \v 1 Jesús iruuntai jeanam ataksha wayaawaiti, tuma shuar uweje chuiru pujaun wainkauwaiti. \v 2 Turamtai fariseo aina ayamtai tsawanta juisha, iturkatig pegkerash amajsat, pegker amajsamtaigka Jesúska tunaun takáwai tiartasa ii iruuntuina. \v 3 Tumainaig Jesús shuar uweje chuirun chicharuk: \p “Wajakta, tumam ajapeen wajasta”, tusa tinaiti. \p \v 4 Nuna tina shuar ainan iniak: \p “¿Ayamtai tsawan tsawaru aisha iturmainaita? ¿Pegkerchau takaakrik pegker takatsuk inaimainkait? ¿Ayamtai tsawan tsawarai tusarik, shuar jakaisha jakati tusarik inaimainait? ¿Pegker amajmainchaukait?” tusa tinaiti. \p Nu tusa tamasha nitaka aikcharu. \v 5 Nuna taku Jesúska shuar ainanka kajek iisu, turayat shuar antutan nakitaina asarmatai, wake mesemar nekaprau. Nuna tumayat shuar uweje chuirun chicharuk: \p “Kunturam nakuekta”, tusa tinaiti. \p Nu tama kunturin nakueku. Nu turamuik uwejegka pegker jasuiti. \v 6 Nuna turamtai, fariseo ainaka Jesús mantamnati, tusar Herodes weantu ainajai chichaman umikartasa jiintraruiti. \s1 Jesúsan wainkartasa nukap shuar aina kucha tsukintrin kaunkamu \r (Mt 4.24-25; Lc 6.17-19) \p \v 7 Tumainai Jesúska ni unuinatairi ainajai iruunar kucha tsukintrin wuwaiti. Tumamtai Galileanmaya shuar aina tura Judeanmaya shuar ainasha nukap patatukaruiti. \v 8 Jesús nui wekaas nukap iwainaka takámun antukar Judeanmaya, Jerusalénnumia, Idumeanmaya, Jordán amain matsamin aina, Tironam, tura Sidónnum tiiju matsamin ainasha nitasha wainkartasa winitaina. \v 9 Imanina asamtai shuar aina chanuntawarai tusa, Jesús ni unuinatairi ainan chicharuk: \p “Bote shir umikrum inanastarma”, tusa tinaiti. \v 10 Jesús shuar ja ainan nukap pegker amajsau asamtai, ashi shuar ja ainaka nina antigkartasa kakanmamaina. \p \v 11 Iwanch egkemtuamu aina Jesúsan wainkar ni emtin tikishmatrar, senchi chichainak: \p “Ameka Yuusa uchiriyaitme”, tusa tuina. \v 12 Turasha Jesús nitan chicharuk: Shuar aina ashi antuinamunmagka turutirpa tusa tinaiti. \s1 Jesús ni unuinatairi ainan doce etegkramu \r (Mt 10.1-4; Lc 6.12-16) \p \v 13 Nuna tura Jesús nain waka ni wakeramu ainan etegkar yaruaku, turam nitasha nijai nainnum wakaru. \v 14 Nui nainnum doce shuaran yaruak: Atumka winau unuimartarma, tumarum wina chichamur etserkatarma tusa akupkatnurin etegkrauwaiti. \v 15 Tura iwanch shuaran egkemtuasha jiiktarma tusa senchimtikkauwaiti. \v 16 Jesúsa unuinatairi doce ajakarua nuka ju ainawai: Simón, Jesús Pedro atá tina nu, \v 17 Jacob, Juan, mai Zebedeo uchiri, Boanerges tutai ajakarua nu, (Boanerges ta nunaka ipamta uchiri taku tawai). \v 18 Tura Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, chikich Jacob Alfeo uchiriya nu, Tadeo, chikich Simón ni nugken agkanmamtikattsa chichamru jakua nu, \v 19 Judas Iscariote Jesúska tu achikrum maatarma tusa shuar ainajai chichaman umirkauwa nu, imajin ajaku ainawai. \s1 Shuar aina chichainak Jesúska iwanch Beelzebú senchiriya nujai iwanchnaka jiiyawai timau \f + \fr 3:19 \ft Iwanchi apuri ainaka ju ainawai: Satanás, Beelzebú tura Lucifer.\f* \r (Mt 12.22-32; Lc 11.17-23) \p \v 20 Nuna umik nainnumia akaiki, Jesúska ni unuinatairi ainajai jea waya. Tumamtai ataksha imanisag shuar iruunturar, yurumkancha yumain amajainachu. \v 21 Nuna antukar ni patai aina enentaimkachu jas wekatsuash, tusar jukiartasa weriaru. \p \v 22 Nuiyasha chicham umiktinan jintinkartin Jerusalénnumia kaunkar, Jesúsan pachisar chichainak: “Iwanchi apuri Beelzebú naartina nuna senchirijai iwanchnaka jiiyawai”, tusa tuina. \p \v 23 Tuinakai Jesús nuna antuk, nitan untsuk aujmatmaun pachis chichaak: “¿Urukakug mai iwanchkisha jinaimainaita? \v 24 Shuar nuu nugkanmag matsatiat, nitak maani matsatkugka, megkamain ainawai. \v 25 Tura chikichnasha titajai: Shuar nu jeanmag iruunar matsatiat, maani matsatkusha nitak megkamain ainawai. \v 26 Numamtuk iwancha ni senchirin wina surak, shuaran iwanch egkemtua ainan jiirati turutkugka, nigki ninurinka tupanmainaiti, tumak ni senchirinka megkamainaiti. \p \v 27 Chikichik shuar kakaram, jeen kuitamuk, waitinam wajakaisha, ¿itursaya kasa wayasha warírincha jurumainaita? Nuna juruktaj takugka, yama nagkamchakka shuar jeen kuitamuk wajaun jigkar ajuan, nui jurumainaiti, nuna turutskeka jurumaitsui”. \f + \fr 3:27 \ft Nunaka Jesúska iwanchin nagkasau senchirtin asa tinaiti.\f* \v 28 Nekasa tajarme: “Shuar aina tunaun takainak, tura pegkerchau chichainasha nuka ashi tsagkuram artinaiti. \v 29 Turasha Wakan Pegkeran pachisar pegkerchau chicharainaka, nuka pegkesha tsagkuram achartin ainawai, tuma asar nuna tiaruka waittan jukiartin ainawai”, tusa tinaiti. \p \v 30 Nunaka Jesúska Wakan Pegkera nujai takaanak, iwanchin senchiriya nujai takaawai, tamau asa tinaiti. \s1 Jesúsa nukuri ni yachi ainajai Jesúsan wainkartasa kaunkamu \r (Mt 12.46-50; Lc 8.19-21) \p \v 31 Nuna tusa inagnaka ai, Jesúsa nukuri ni yachi ainajai Jesúsan wainkartasa kaunkaru, tumawar aag iruuntsar nui ujatruktarma tusa tinaiti. \v 32 Nu tama nui irunu Jesúsan ujainak: \p “Amina nuku, yatsum aina tura umaim ainajai eatmainak tawar, aa irunui”, tusa tuina. \v 33 Tusa ujam ni chichaak: \p “¿Wina nukur tura yatsur ainasha nekascha yaita?” tusa tinaiti. \p \v 34 Nuna tina nui irunun iis chichaak: \p “Wina nukurka, tura wina yatsur ainasha ju ainawai. \v 35 Wina yatsur, wina umaar tura wina nukur ainaka Yuus wakeramua nunak takaina nu ainawai”, tusa tinaiti. \c 4 \s1 Arakan arakmau pachisa jintinkartuamu \r (Mt 13.1-9; Lc 8.4-8) \p \v 1 Nuiya jiinki Jesús shuar ainan jintintaattsa kucha tsukintrin wuwaiti. Tumakai shuar ni pujamunam nukap kaunkaru. Tumawarmatai Jesús botenam egkemar nui ekeemsamtai, nu imanik shuar kaunkaruka yaikminam iruuntraru. \v 2 Tumawarmatai aujmatmaun pachis jintinkartau asa, arakan arakmaun pachis chichaak: \p \v 3 “Jusha shir antuktarma. Arakan arakmau arakan jigkain juki, ajariin nagkimak ikuuttsa wuwaiti. \v 4 Tuma we ajariin araka jigkain nagkimak ikuknaiti. Nu arakan jigkai nagkimam jintanam kakekaruiti. Tumanka chigki kautak amukuiti. \v 5 Chikichka nugka kayarnunam kakekaruiti, nu tumawaruka wári tsapakaruiti. \v 6 Turasha etsa etsantuk kagkape init achimrachu asamtai, aesak ijinawaiti. \v 7 Tura chikich ainaka jagki irunmaunam kakekaruiti, tuma nusha tsapainiartatmaun jagki tsapainak yutuawaruiti turam jinawaruiti. Turamu asa arakka nerekcharuiti. \v 8 Turasha nugka pegkernum kakekaruka shir tsapainiar, chikichik jigkai iyaaruitiat nukap nerekaruiti. Tuma asa chikichkitak treinta jigkain, tura sesenta jigkain, tura cien jigkain nerekaruiti, tusa tinaiti. \v 9 Nuna ashi jintinkartua ashimak chichaak: Wii taja nuka shir enentaimsarum iistarma”, tusa tinaiti. \s1 Jesúsa unuinatairi aina arakan arakmau pachisa inimsamu \r (Mt 13.10-17; Lc 8.9-10) \p \v 10 Nuna tina inagnakmatai chikichka shimuinai ujumak shuar juakaru. Tumawaru ai ni unuinatairi aina ininak: ¿Arakan arakmau pachisam jintinkartam nusha wari takumea timame? isha shir nekaattsar wakeraji, ujakratkata tusa tuina. \v 11 Nu tama Jesús nitan chicharuk: “Atumka winau asaakrumin, Yuus inammaurin pachisan timaj nunasha nekamtikramattsa wakerutmarme. Turasha chikich ainaka nuna takumpapi tawa tusarka nekamain ainatsui. \p \v 12 Wii nukap iwainaran pegker takámun wainainaksha, wainmachua numamtuk jainawai. Tura antuinaksha nunapi taku tawa tusarka enentaimas iiyainatsui. Nuna tumainak nita tunaurin inaitan nakitaina asar, tsagkurachmau ainawai”. \s1 Jesús arakan arakmau taja nunaka juna takun tajai tusa etserkamu \r (Mt 13.18-23; Lc 8.11-15) \p \v 13 Junasha chichaak: “¿Atum ju aujmattsa tamausha antatsrum aniatirmesha wii chikichan aujmattsan takaisha, uruk antuktatrumea? \v 14 Yuusa chichamen etserna nuka arakan arakmauwa numamtinaiti. \v 15 Araka jigkai jinta kakekaun chigki kautak amuku timaj nunaka, shuar Yuusa chichamen antukiat, enentaimtutsuk pujaun iwanch tari Yuusa chichamen antukmaurin kajinmamtika nuna takun timajai. \v 16-17 Arakan jigkai nugka kayarnunam kakekaruka nugka nukapchau amaunam wári tsapainiartatmaun, etsa etsantuk arakan kagkape init achimrachu asamtai, etsa sukua aeskau timaj nunaka, ujumak shuar aina Yuusa chichamen antukariat inaiyaina nuna takun timajai. \v 18-19 Tura araka jigkai jagki iruunmaunam kakekaru timaj nunasha, shuar aina Yuusa chichamenka antuinayat, nitak tsanumainak wiakchamartsuk shir pujumainaitti tu enentaimaina asar, wiakchamattsar ima senchi wakeruina nuna takun timajai. Ashi ju nugkanmaya warí aina nu chicham pegker antukmaunka emegkawai. Tumau asamtai wakannumsha tsakatsuk tunaamainawai. \v 20 Antsu araka jigkai nugka pegkernum kakekaru jinutsuk, ashi imanisag shir tsapainiaru asar, neretnasha imanik nerekaru timaj nunaka, ujumak shuar Yuusa chichamen shir antukar nekaspapita tuina asar, iturchat aruinamsha umamkesar, nepetak pujuina nuna takun timajai. Ujumchik shuar treinta, sesenta, cien jigkain nerekarua numamtincha ainawai”. \s1 Uuka inaisamuka achatnaiti tusa timau \r (Lc 8.16-18) \p \v 21 Junasha chichaak: “Lamparín ekeemakrika peaka awamtakrin apujsattsarka ekeemashtaiya. Ekeemakrika jean ashi tsaaptin amajsati tusa, yaki ekentaiya. \v 22 Numamtuk tunau takasa uukmau ainaka wantintsukka asashtin ainawai. Chikichik uukmauksha tuke nekaachmauka asashtin ainawai. \v 23 Atum antutairi aramutirmeka antuktarma”, tusa tinaiti. \p \v 24 Nuna tajarum nu shir antuktarma. “Shuar nuna chichaman antukar, nekaspapita tuinanka chicham antukmaunka Yuuska emegkaattsuk nu nukap nekamtikatnaiti. Antsu shuar chicham pegker etsermaun antukaruitiat, uminachunka emegkaatkatnaiti”. \v 25 Nukap aramunka Yuuscha nu nukap susatnaiti. Antsu ishichik aramuka ashi atantra inaiyam atinaiti, tusa tinaiti. \s1 Araka nere tsapamu pachisa jintinkartuamu \p \v 26 Jesús junasha chichaak: “Yuusa inamtairiya nuka shuar arakan arakmaujai meteketi. \v 27 Arakan árak ikuak pachitsuk kaninaiti, tuma tsawaar nui kintamar, araka jigkai araamuka pugkai tsakauwaiti. \v 28 Nugka nigki tsapamtikmau asa nuka tumauwaiti. Yama nagkamchakka kagkajiya tsapauwaiti. Tumamtai wachiri jinnaiti. Wachiri takiarmatai payagkrinak nui jigkairinaiti. \v 29 Jigkai katsuar tsamakmatai, tsawan juumain jeaamtai juuwaiti”. \s1 Jesús mostaza jigkain pachis jintinkartuamu \r (Mt 13.31-35; Lc 13.18-19) \p \v 30 Junasha Jesús jintinkartak: “¿Atumnasha Yuus inammaurincha warijai apatkana Yuuska tu inamui tusancha ujamainaitjarme? \v 31 Yuus inammauka mostaza jigkai nugka aratia numamtinaiti. Ashi nugkanmaya araka jigkai aina nuiya ima shikapchichika mostaza jigkaiya nuwaiti. \v 32 Tumauwaitiat tsakak uun kanaknarin tsakauwaiti. Tumamtai chigki nanamainaksha nuna wakentin mikintunam ayamainawai. Numamtuk Yuuscha ishichik shuarnum inamtan nagkama nukap amajeawai”, tusa tinaiti. \p \v 33 Nuna tusa Jesúska chikichan pachis ju aina jumamtinjai nita antumainan nukap jintinkartu jakuiti. \v 34 Aujmatmaun pachis tutsukka jintinkartu jakchauwaiti. Turasha ni unuinatairi ainan nuna takun tajai tusa ashi uja jakuiti. \s1 Jesús nase senchi nasentun imijkamu \r (Mt 8.23-27; Lc 8.22-25) \p \v 35 Nu tsawantaik kintammaunam, ni unuinatairi ainan chicharuk: \p “Kucha amain wearmi”, tusa tinaiti. \p \v 36 Tusa takai Jesúsan jukiar, amain wenak chikich ainanka ajapa ikukiaru. Jesús amain ni unuinatairi ainajai weakai, shuar aina chikich botenmasha nemarkaruiti. \v 37 Tuma wenai, nase senchi nasentuk kuchancha imanik tsukatmamtikuk, botenam entsan senchi yara. \v 38 Turasha Jesúska bote sukiin jaanchin atamruk kanar egkemtatmaun ishintainak: “¡Jintinkartina! ¿Ameka ii wayaj nuka pachikrattsumek?” tusar tuina. \p \v 39 Tusa tuinakai nantaki nasen kuchajai chicharuk: “¡Mijaakta!” tusa tinaiti. \p Nu tutai nasegka kuchajai ashi mijaakuiti. \v 40 Nuna tura ni unuinatairi ainan chicharuk: \p “¿Urukakrumea imanikrumsha ashamarme? ¿Atumka winaka nekaspapita turuttsurmek?” tusa tinaiti. \p \v 41 Nu tama antukar nuiya sapijmakar, nitak chichainak: \p “¿Ju shuarsha uruku asamtaiya, nasesha, tura nayantsasha ni chichamurincha umirainawa? tusar nitak”, tunaiyaina. \c 5 \s1 Jesús shuaran iwanch chumpimtuamun utsankamu \r (Mt 8.28-34; Lc 8.26-39) \p \v 1 Jesús ni unuinatairi ainajai kucha Galilea tutai amain nugka Gadaranam katigkaru. \v 2 Nui anumak kanunmaya jinai, shuar iwanch chumpimtuamu jakau ikutainmaya taruntu. \v 3 Nu shuarka jakau ikutainam puju, cadenajai jigkaar emetatajkama tujinkamu. \v 4 Cadenajai uwejnum, tura nawenam jigkarmasha imatiksag tsuriakai ashi tujinkamu. Tuma asa pegkesha emetmainchau jas weká. \v 5 Tuma asa tsawaisha, káshisha jakau ikutainam, tura nainnumsha wekaas, tuke shinu weká, kayajaisha ijuuma weká. \v 6 Imani wekainaitiat Jesúsan wainak tsekenki jeari, ni emtin tikishmatar, \v 7 senchi untsumuk: \p “Jesúsa, Yuus ashi nagkakartakua nuna uchiriya, ¡Yuus antai tajame, wait aneasam waitkarsaipa!” tusa tinaiti. \p \v 8 Nigka nunaka Jesús chicharuk: \p “Iwanchi, jiinki weakum nu shuarka agkan ikukta”, tamau asa tinaiti. \p \v 9 Nuna takai Jesús chicharuk: \p “¿Amina naarmesha yaita?” tusa iniam, ni ayak: \p “Ika untsuri asar, ina naarigka Untsuriyaiti”, tusa tinaiti. \v 10 Iwanch ainaka Jesúsan senchi seainak: “Wait aneasam, jiikratkumsha, yaja chikich nugkanmagka ishikrattsuk, ii pujaj juig inaikartusta”, tusar tuina. \v 11 Tusa nui tiijuch nainnum kuchi untsuri yutairin yuinak irunu asamtai, \v 12 iwanch aina chichainak: \p “Ju shuarnumia jiikratkumnaka, au kuchi iruna ai utsaanatji”, tusar seaina. \p \v 13 Tusa tama Jesúscha: \p “Ayu, wetaarma”, tusa tinaiti. Nu tusa tima, shuarnaka ikuinak, dos mil kuchi irununam utsaanawaru. Tura iwanch utsantuam, kuchisha pisarar metsagkrukmaunam utsaana kuchanam iiyagkar ashi jinaawaru. \p \v 14 Tumawarmatai kuchi kuitamin shuar yaaktanam matsatun, jeashat matsamin ainancha: kuchi tuma jinayi tusar ujakartasa shiakaruiti. \v 15 Tumawar Jesús pujamunam kaunkama, iwanch chumpimtuamu asa, yaunchukka aya wekain jaanchin nugkur, shir enentaimkau jas Jesúsai ayaamas eketun wainkar senchi ashamkaru. \v 16 Tura nuna wainkaru aina iwanch chumpimtuamu pegker jas ekeemmayi, tura kuchisha jinaawarmai, tusar chikich ainancha ashi ujakaru. \v 17 Nuna antukar Jesúsan jeariar chicharainak: \p “Wait aneasam, chikich nugkanam wetá”, tusar tuina. \p \v 18 Tusa tama Jesús weak botenam egkemkai, iwanch chumpimtuamu pegker amajsamusha chichaak: “Wisha Ame weam nui winitjai”, tusa tinaiti. \v 19 Turasha Jesús chicharuk: \p “Yuus amina wait anentramra nu pachisam, pujutairmin waketkim pataim aina ujakarta”, tusa tinaiti. \p \v 20 Nu tima waketki, Decápolisa yaaktarin Jesús ni pegker amajsamun pachis etsertan nagkama. Tumakai ashi shuar nuna antukar enentai jearcharu. \s1 Jesús apu Jairo nawantrin chikich nuwajai pegker amajsarmau \r (Mt 9.18-26; Lc 8.40-56) \p \v 21 Jesús ni unuinatairi ainajai botenam chumpimar, kucha Galilea amain katigkarmatai, nukap shuar iiyaku tuarkaram, kucha tsukintrinig pujusaru. \v 22 Nui pujai judío iruuntai jea apuri, Jairo naartin, tajkama Jesúsan wainak, jeari tikishmatar, \v 23 senchi aujeak: “Wina nawantur pegke mayai ishinki tepaun ikukjai. Wina jearuisha wemi. Wait aneasam, ame ai tame wina nawantrusha uwejmijai antintrukta, turam nisha pegker jatrusti”, tusa tinaiti. \p \v 24 Nu tama Jesús Jairojai wuwaiti. Tumakai chikich ainasha nukap shimuina asar, Jesúsnaka chanuina. \p \v 25-26 Nui chikichik nuwa nantu wainuk tsuakratin ainanam doce uwí wekaas, tsuwamak ashi ninu ainanka ashimak senchi waitaksha, pegker jaschau ayatik nu senchi ja wekain pachitkau. \v 27 Tuma asa Jesúsan pachis chichainamun antuk, shuar irununmag eteemki, Jesúsa jaanchri tsakarin antigku. \v 28 Ni enentaimas, “wika Jesúsa jaanchrinkisha antinkanka pegker jamainapitja, tu enentaimu”. \v 29 Tau asa nuna antiamuik numpa puwamunka nagkanak, ashi ni iyashi jamunka pegker jasu. \p \v 30 Nu tumamtai, Jesúscha ni antigka pegker jasmaun nekapmamar, shuar ukunam wininan ayanmata chichaak: \p “¿Ya wina nugkutairuisha antinka?” tusa tinaiti. \p \v 31 Nuna takai ni unuinatairi aina chicharainak: \p “Shuar aina chanunmaina nuka wainchau asamek ¿wina nugkutairuisha ya antinkayi tusamsha tame?” tusa tuina. \p \v 32 Nu tamasha Jesúska yáki antinka tusa wainkattsa, ukurin ayanmata ashi iiya. \v 33 Tumakai nuwa nuna nugkutairin antig pegker jasuka, senchi ashamak kurakmaikia Jesúsan jeari tikishmatar, waitrutsuk chichaak: Wii antigmajme tusa uja. \v 34 Nu tusa ujam chicharuk: \p “Nawanta, ameka ayatik antiamuikiapi pegker jastatja tu enentaimu asam, pegker jasume. Tuma asam shir aneasam wetá. Yamai nagkamsamka jatsuk pujustatme”, tusa tinaiti. \p \v 35 Nuna tusa chichaa wajai, judío iruuntai jea apuri jeen matsamin tariar, Jairon chichaman ujainak: \p “Amina nawantrumka yamaika jakamai. Jintinkartinka aantram waitka wekaatsuk ikukta”, tusa tuina. \p \v 36 Nuna tuinakaisha Jesúska pachitsuk inaiyak, nawantrinnun chicharuk: \p “Kuntuts enentaimipa, antsu wina nekaspapita turutta”, tusa tinaiti. \p \v 37 Nuna tusa shuar ainanka ikuak, Pedron, Jacobon, Juankan Jacobo yachiya nujaig juki wuwaiti. \v 38 Tuma apu jeen jeak, nukap shuar senchi pampainai, úttancha imanik útu matsatun wainkauwaiti. \v 39 Imatu amaunam jea wayak: \p “¿Urukamtai ima pampainarme? Imanikrumka útirpa, nuwachika jakachai, ayatik kanar tepawai”, tusa tinaiti. \p \v 40 Nuna takai chikich ainaka Jesúsan wishikraruiti. Turasha ashi nui matsatainanka aa jiir, nuwach jakaun nukuri nuna aparijai juki, nuiyasha ni unuinatairi ainan yaruak, nitajai nuwa jaka tepamunam utsaana. \v 41 Tuma uwejnum achik chichaak: \p “¡Talita cum!” tinaiti. (“Nunaka nuwachi amina tajame nantakta”, taku tinaiti.) \p \v 42 Nu tusa tamauwaik nuwa, doce uwí aramu jakausha nantakug weká. Nuna tumamtai shuar ainaka enentai jearcharu. \v 43 Turasha Jesús: \p “Chikichik shuarkesha ujakairpa tusa akattrau, tura yutai susatarma yuati”, tusa tinaiti. \c 6 \s1 Jesús Nazaretnum pujusmau \r (Mt 13.53-58; Lc 4.16-30) \p \v 1 Jesús apu Jairo jeenia jiinki, Nazaretnum ni nugkeen waketkai, ni unuinatairi ainasha Jesúsjai shiakaru. \v 2 Tuma ayamtai tsawan tsawaru ai, Jesús judío aina iruuntai jeanam Yuusa chichamen etserkattsa waya. Tuma etserkai, nukap shuar ni etsermaun antukar enentai jearchar chichainak: \p “¿Ju imatiksa jintinkartuatnuncha tuiyanak unuimaruita? ¿Tuiyana unuimaru asampa wainchatai ainancha iwainawa? \v 3 Ju shuar tablan takau, Marían uchiri, Santiagon, Josén, Judasan, Simónkan yachiya jama, juna umaisha jui ijai pujuina jama”, tusa tuina. Nuna tuina asar, iturchat enentaimaina asar, \p Jesúsan nekaspapita tumain nekapenachu. \v 4 Tumainakai Jesús chichaak: \p “Yuusa chichamen etserna nunaka ashi shuar ainaka shir anentas anturin ainawai, antsu ni patai ni pujutairiya nuiyagka anturchau ainawai”, tusa tinaiti. \p \v 5 Nuna tusa nuigka wainchatai ainanka iwainatsuk, ujumchik shuar ja ainan aya achikag pegker amajsau. \v 6 Nita nekaspapita ticharu asarmatai, enentai jearchauwaiti. Nuna tuma nu nugkanmag tiiju yaakat iruunmaunam jintinkartu weká. \s1 Jesús ni unuinatairi ainan chicharkartukarti tusa ishiakmau \r (Mt 10.5-15; Lc 9.1-6) \p \v 7 Jesús nina unuinatairi doce ainan etegkar untsuk irumar chicharuk: Yujasrum chicham etserkatarma, tusa jimar jimaran apatak ishimuk, iwanch aina jiirtinnasha senchimtikauwaiti. \v 8 Tura asa: \p “Jinta wesa atsumainka jutsuk, ima ushukrutaig jukitarma. Tura wampatcha, pansha, kuitcha jukirpa. \v 9 Antsu zapatoka jukitarma, nugkutaisha jimarka jutsuk chikichik jukitarma”, tusa tinaiti. \v 10 Atum yujasrum yama nagkamchakrum chikichik jeanmag jeaakrumka nuig pujusrum, chikich yaaktanam weakrum ikuktaarma. \v 11 Antsu chikichik yaaktanam jearmin atumin nakitramainak, atum chicham etsermauncha nakitainakaigka, jiinkirum ikuakrum, atumi naween tsetse irunu peatrarum nita wainai akaketkarum ikuktaarma. Nuka atumka ika chichamka ujamaitiatrum atum nakitrau asaakrumin, Yuus waittan suramsatnaitrume takurum turatarma, tusa tinaiti. \p \v 12 Nuna timatai shiakar yujas shuar ainan chicharainak: Pujutrum yapajiatarma tusar tuina. \v 13 Tura iwanch shuaran egkemtua ainancha jiirar ishimainak, ja ainancha muuknum aceitejai yakarar pegker amajaina. \s1 Juan imakratin maamu \r (Mt 14.1-12; Lc 9.7-9) \p \v 14 Ashi chikich nugkanmaya ainajai, Jesúsan pachisar chichaina. Tumaina asarmatai, apu Herodes chichaak: “Juan imakratin mantamnawa nu senchirtin jas, nantakin asa wainchatai ainancha iwainawai”, tusa tinaiti. \v 15 Herodes nuna takai, chikich chichainak: “Nuka Elías” yaunchuk “Yuusa chichamen etserujakua nu nantaki wekawai tuina. Tura chikich chichainak: Nuka yaunchuk Yuusa chichamen etseru jakarua numamtinaiti” tusar tuina. \v 16 Tuinakai Herodes antuk chichaak: \p “Chichaman etsera nuka Juankaiti. Wii muuke tsupirkatarma tima, muuken tsupirak maawarmia nu nantaki tu wekawai”, tusa tinaiti. \p \v 17 Nunaka nigki Juan maatarma timaunam Juankan maawaru asarmatai tinaiti. Yaunchuk Herodes ni yachi Felipe nuwen Herodías naartinan juruki nuatak pujakai, \v 18 Juan chicharuk: “Apu, amina yatsumi nuwe jurukmeka nuatkam pujumaitsume”, tusa tutai, \v 19 Herodías antuk kajek Juankan maattsa wakerayat, \v 20 Herodes: Juanka Yuusnumian chichaawai tusa ashamak, ni chichame wakerus antayat, nuna takumpapi tawa tusagka nekachuiti. Tuma asa ayatik cadenajai jigkar cárcelnum egkea inaisauwaiti. \p \v 21 Tura asamtai Herodías Juankan yamaikiash maawaintaj tu enentaima pujai, Herodes ni akinamuri tsawarmatai jiistamuk, apu nijai takau ainan, suntara apuri ainancha, Galileanmaya apu ainajai ipa iruunar, yutai umikmaun yuinak eketainamunam, \v 22 Herodíasan nawantri nui wayaa jantsemkai, Herodes nuna wainak senchi wakerukuiti. Tura irar ainasha imatiksag wakerukaruiti. Tumawaru asarmatai Herodes nuwan chicharuk: \p “Ame wari wakeram nu seatkumnaka, imatiksanak amastajme. \v 23 Ju nugkanam pujusan inamaj jukesha seatkumnaka, jimapetuk akankan amastajme”, tusa tinaiti. \p \v 24 Tusa tama jiinki we, nukurin jeari chicharuk: \p “¿Warinak seatja? tusa tinaiti. Tusa tama Juan imakratna nuna muuke seata”, tusa tinaiti. \p \v 25 Tusa tama nuwaka wári wakettsag wayaa chichaak: \p “Wári Juan imakratna nuna muuke tsupikam, platonam egkeram surusta”, tusa tinaiti. \p \v 26 Tusa tama apu Herodes wake mesemar nekapeayat, ashi ame wakeramu seatmaunka imatiksanak amastajme tau asa, ni ipaamurisha nu tusa anajmatmaurinka antukaru asarmatai, yapajimainchau nekapeak, \v 27 wárimas chikichik suntaran chicharuk: Weme Juankan muuke tsupikam, platonam egkeram itaata tusa akupkau. \v 28 Tama cárcelnum Juan pujau asamtai, weri muuken tsupik platonam egker itaamtai, Herodes nuwan susau. Turam nuwa juki ni nukurin susauwaiti. \p \v 29 Nu turamun Juankan unuinatairi aina antukar taruawar, iyashi jukiar ikusaru. \s1 Jesús cinco mil shuaran ayuramu \r (Mt 14.13-21; Lc 9.10-17; Jn 6.1-15) \p \v 30 Juankan turawaru ai, Jesúsan unuinatairi aina Jesúsjai iruuntrar, nita takasmauri ainan tura jintinkartuamuri ainancha Jesúsan ujaina. \v 31 Shuar nuik kautkaruka waketainai, aya kautam yurumkasha yumainchau amajmau asa, Jesús nitan chicharuk: \p “Wearmi tumar agkan ik kanakiara ishichik ayamrarmi”, tusa tinaiti. \v 32 Turamu asa ni unuinatairinka yaruak botenam chumpimar nugka agkantunam wearu. \p \v 33 Tuma Jesús weamun yaaktanmaya shuar ainasha wainkar, shimui shimuinakua, Jesús anumkatnunam, utsaanawar iruuntraru. \v 34 Jesúscha anumak botenmaya jiinkama nukap shuar tuak iruuntatmaun wainak, oveja nitak kuitamsacham yujauwa numamtukeapi ja yujainawa tusa wait anentrau. Tura asa Yuusa chichamen nukap jintintawaiti. \v 35 Kia asamtai, ni unuinatairi aina jeariar chicharainak: “Etsa kiawai, juigka ika chikichik shuarkesha pujachmaunam kaunkaji. \v 36 Tuma asamtai shuarka iishiakta, yaaktanam jeattak jea matsata ai jeaawar nita yuatnun sumakarti”, tusa tuina. \p \v 37 Tuinakai Jesús nitan ayak: \p “Atum nita yuatnuka susatarma”, tusa tinaiti. \p Tama nita aimainak: \p “¿Ii ainatik ai shiakar, jui nita yuawartin doscientos tsawan takasar jumainjai pan sumakar itamainait?” tusa tuina. \p \v 38 Nuna tusa tuinakai, Jesús nitan chicharuk: \p “¿Urutma panka takakrume? Nu iistarma”, tusa tinaiti. \p “Tutai shiakar pan cinco, jimarchik namakjai aun iisar ikuinak, Jesúsan jeariar chichainak: Cinco pan awai, tura namakka jimarchik awai”, tusar ujaina. \p \v 39 Nu tusa ujakam: \p “Shuar aina yaruakrum chirichri iruna nui akantrarum shir matsastaarma”, tusa tinaiti. \p \v 40 Jesús tusa takai shuaran cien, cien irumar matsaina, tura cincuenta, cincuenta irumrasha matsaina. \v 41 Jesús cinco pankan jimar namakjai juki wajas, nayaimpinmani pagkai Yuusan maaketi tusa, pankan puur, ni unuinatairi ainan shuar tinamkatarma tusa susau. Jimarchik namakan nunasha turusag puur ashi shuaran tinamkatarma tusa susau, turam shuar ainan tinamkaru. \v 42 Tura tinamkaram shuar ainasha ashi yuawar ejémakaru. \v 43 Tura pan namakjai ampintrauncha doce chagkinnum aimkaruiti. \v 44 Nunaka cinco mil shuar aina yuawaru ainawai. \s1 Jesús entsanam wekaasa wemau \r (Mt 14.22-27; Jn 6.16-21) \p \v 45 Nuna ashi umikarmatai wárimas ni unuinatairi ainanka: \p “Botenam chumpir, kucha amain Betsaidanam katigtarma. \p Tusa ishimuk, nigka shuar ainan aujas ikuktasa juaku. \v 46 Tura shuaran aujas ikuak aparin aujsattsa, nigki nainnum wakau. \v 47 Tura kintamramtai, Jesús nigki kukar wajas, boteka kuchanam ajapean wean, \v 48 nase senchi nasentuk umpui aya awakeam, nasen nepetkiartasa senchi wiantainak waitainan wainkau. Tuke ima imaninakua tsawastatuk jai, nisha entsanam wekaas: Ayamsan tutupnik nagkamaktajai tusa wea. \v 49 Tumattamaun wainkar chichainak: Wakaniapi winawa, tusar ashamainak untsumaina. \v 50 Ashi metek wainkaru asar ashamainam Jesús chichaak: \p Wiyaitjai, ashamrukairpa”, tusa tinaiti. \v 51 Tusa botenam egkemramtai nasesha megkakau. Nu tumamtai wainkar enentai jearcharu. \v 52 Nunaka Jesús pankan namakjai puur ikaugka ajamamuncha shir enentaimtur iischaru asar tumawaruiti. \s1 Jesús Genesaretnumia ja ainan pegker amajsamu \r (Mt 14.34-36) \p \v 53 Kucha amain Genesaretnum jeaawar, boten jigkaawar aepenak, \v 54 botenmaya jinainaig Jesúsan wainkar, \v 55 ashi nu yaaktanmayan shimutkar, ja ainanka tepetairin patainiar, Jesús pujamunam ikaataina. \v 56 Nita yama wayaamunmag yaakat shikapchichinam matsamnusha, yaakat uun ainanmayasha, jan yaruakar ikaatak jintanam matsasaru. Turawarmau asar Jesúsan chicharainak: Wait anenkarturta, amina nugkutairmin tsakarigsha antigka pegker jastasa wakeruinaji tusar tuina. Tura nuna antinaka pegker jasaru. \c 7 \s1 Jesús shuaran tunau amaju pachisa etserkamu \r (Mt 15.1-20) \p \v 1 Fariseo aina tura chicham umiktinan jintinkartin aina Jerusalénnumia kaunkaujai Jesúsan jeariaru. \v 2 Tumakma tuke ikijmatai atii tusa timaun, Jesúsa unuinatairi aina umitsuk yuinan wainkaru. Turawar ikijmatsuk yuinawai tusar aujmataina. \v 3 Fariseo ainaka, ashi judío ainajai nita uuntri, yurumak yutsuk shir ikijmara nui yutaiya tusa tu unuinarmau asar, ina uuntri turammauwa nuka sakatmatsuk, yamaiya juisha tuke turunati tuina asar nunaka tuina. \v 4 Nitanka yutai surutainam wutiram jea taakrumsha, tuke ikijmasrumke ataarma timaunka, tuke umirsarke au ainawai. Nita umitairi ainaka ju nukapeti. Shikika umutai tsapa ainan, umutai yara ekentaincha, yurumak inartaincha, yutai chumpia ekentai jiru najanamuncha, peakri ainancha, ashi tuke shir nijasarke ajaku ainawai. \v 5 Nitaka imatikaina asar, fariseo aina chicham umiktinan jintinkartin ainajai Jesúsan jeariar ininak: \p “¿Urukamtai amina unuinatairam ainasha, yaunchuk ina uuntri aina umijakmauwa nuna metek umitskesha, nitasha ikijmatskesha yuinawa?” tusar tuina. \p \v 6 Tusa tama ni aimuk: \p “Yuusa chichamen etserin Isaías atum tsanumin ainatirmin pachis juna aak: \q1 ‘Ju shuar aina juka winaka ayatik nita chichamenig emematruinawai, \q1 turasha winaka enentaimturainatsui. \q1 \v 7 Tumaina asar aantar wina pachittsar emematjai tusa turutainawai, nita jintinkartuina nunasha, chikich aina ju umiktarma tusa tu jakarua nunak jintinkartuinawai’. \v 8 Atumka chicham umiktarma Yuus timauwa nuka umirtsuk inaiyakrum, atum timaurmek umiarme. \p \v 9 Tuma matsatu asarum, chicham umiktarma Yuus turammauwa nuka imanchauch amajsa inaiyakrum, atumi uuntri timauwa nuke umiarme. \v 10 Moisés chichaak: ‘Atumi apari, tura atumi nukurisha chichame umirkatarma. Nina aparin, tura ni nukurincha pegkerchaun chicharuka, aya mantamnati’, tusa tinaiti. \v 11 Turasha atum chichaakrum: ‘Shuarka ni aparinka, ni nukurinkisha: Wika yaimaitsujrume, ashi wina aruta juka Yuus anajmatamu asa, “Corbánkaiti”, tusa tumainaiti tarume’. (Corbán ta nuka warí ashi ima Yuusnau atii timau taku tawai.) \v 12 Nu atum tarum nuka wika aparnaka nukurjai yaimaitsujai takurum tarume. \v 13 Nu tuma asarum, chicham umiktarma Yuus timauwa nuka imanchau amajsarum inaiyakrum, atumin uuntri umitairi aina nuke umiarme, tura numamtuk chikich aina nusha takaarme”. \p \v 14 Nuna tina shuar ainan untsuk, Jesús ataksha chichaak: \p “Shir enentaimsarum anturtuktarma. \v 15 Ashi yutai aina yuamua nuka shuarnaka ishichkisha tunauka amajmaitsui. Antsu shuaran tunau amaja nuka enentainmaya jina nuwaiti. \p \v 16 Atum antutairi aramutirmeka shir antuktarma”, tusa tinaiti. \p \v 17 Nuna tusa chikich ainanka ikuki jea wayaamtai, ni unuinatairi aina jeariar: ¿Ame yamai tame nusha wari takumea tame? tusar inina. \v 18-19 Nu tusa iniam Jesús nitan chicharuk: \p “¿Atumsha chikich shir antuinatsu antsarmekek shir antatsrum? ¿Ashi yutai aina nuka enentainmagka waitsuk ampujnumag egkemaa, iyashnumia jiinu asa, shuarnaka tunau amajtsu nuka nekatsrumek?” tusa tinaiti. \p Yutai aina nuka ashi pegker ainawai taku tinaiti. \p \v 20 “Nuna tusa tina chichaak: Shuaran tunau amajuka enentainmaya jina nuwaiti. \v 21 Shuaran enentainia jina nuka ju ainawai: Pegkerchau enentaimat, nuwa wakerut, kasamat, magkartut, \v 22 nuwa nuatkamu takat, chikichnau aina wakerut, tunau aina nuke takastasa wakerut, anagkartut, nampektasa wakerut, chikichnau wakeraku kajerkartut, chikich aina tsanumrut, ememat, shir enentaimas pujuchu. \v 23 Juka enentaimtainmaya ashi jinaina asar, shuarnaka tunau amajainawai”, tusa tinaiti. \s1 Chikich nugkanmaya nuwa nekaspapita timau \r (Mt 15.21-28) \p \v 24 Nuiya jiinki yaakat Tiro Sidónjai jeantatak a nui wuwaiti. Tuma uumkataj tau asa jeanam waya, turasha ummainchau nekapea. \v 25-26 Nu jeanam Jesús pujai, chikich nugkanmaya, Sirofenicianmaya nuwa nawantri iwanch egkemturmau Jesúsan tari tikishmatar chicharuk: \p “Wina nawantrun iwanch egkemtua nu jiirturkita”, tusa tinaiti. \v 27 Tusa tama Jesús ayak: \p “Yama nagkamchakka Israel shuar ainan uchiriya yuawarti, uchi pankan yuina atankir, yawa suamuka pegkerchauwaiti”, tusa tinaiti. \p \v 28 Nu tama nuwa ayak: \p “Ee, nuka nekasa tame, Apuru, turasha pegke yawaksha mesa wakenam wajasar, uchi pankan tsaik akakeamun yuwa jama”, tusa tinaiti. \p \v 29 Nuwa nuna tusa timatai Jesús ayak: \p “Yajau nuka tatsume. Yamaika jeemin wemainaitme. Iwanch amina nawantrumin pujurma nuka yamaika jiinki ikukni”, tusa tinaiti. \p \v 30 Nu tusa tama nuwasha waketki jeen jeaakma, nawantri iwanch egkemtuamuka pegker jas peaknum eketun wainkauwaiti. \s1 Jesús shuar empekun chichachun pegker amajsamu \r (Mt 15.29-31) \p \v 31 Jesús Tiro nugkanam pujau jiinki, Sidónnum weak, Decápolis nugkanam yaakat irununam nuke nagkamaki kucha Galileanam jeawaiti. \v 32 Tumamtai nuiya shuar empekun chichachu pujun itariar chichainak: \p “Wait aneasam uwejmijai ju antintrukta”, tusar tuina. \p \v 33 Tusar tuinakai Jesús nu shuaran akanak juki, ni uwejen kuishnum inua, usukijai inain antinkau. \v 34 Tura wajan nayaimpinmani iimas mayairuk chichaak: “Efata” tinaiti. Nunaka “shuara kuishin uranta” taku tinaiti. \p \v 35 Nuna timatai shuar empekusha kuishi uranin, tura inaisha nunisag pegker chichamain jasu. \v 36 Nuna tura shuar ainan akupeak: \p “Chikichik shuarkesha ju pachisrumka ujakairpa”, tusa akatar akupkaru. Tura akupkarmaitiat nu nukap etseraru. \v 37 Nuna tusar etserainakai, nukap shuar iruunturar shir enentaimsar iiyainak: “Ashi pegkeran takáwai, empekuncha pegker amajui, chichachuncha chichamtikui”, tusar tuina. \c 8 \s1 Jesús cuatro mil shuaran ayuramu \r (Mt 15.32-39) \p \v 1 Nu tsawantin nukap shuar iruuntraru. Turasha yumaintri atsurainakai, Jesús ni unuinatairi ainan untsuk ikaanak chicharuk: \p \v 2 “Ju shuar ainaka yurumkan yutsuk tres tsawan wijai matsataina asarmatai, wait anentainajai. \v 3 Wii yurumkan ayurtsuk nita jeen ishimmaka, jeashtanmaya kaunkaru asar, jeen jeatsuk pimpikiar jinumain ainawai”, tusa tinaiti. \p \v 4 Tusa takai nina unuinatairi aina chichainak: \p “Turasha shuar atsamunam matsatutisha, ¿tuiya sumakria shuar ainasha ayurmainaitji?” tuina. \v 5 Tusa tuinakai Jesús chichaak: \p “¿Atumsha urutma panka takakrume?” tusa tinaiti. \p “Takai: Ika ayatik siete pan takakji”, tusa tuina. \p \v 6 Tuinakai: “Shuar ainan nugkanam pujustarma”, tusa tinaiti. \p Tusa Jesús pankan juki, Aparin maaketi tusa aujas, puur ni unuinatairi ainan: Atum tinamkatarma tusa susaram, nita jukiar shuar ainan tinamkaruiti. \v 7 Namaksha ishichik au asamtai, turusag Yuusan maaketi tina, nunasha tinamkatarma tusa takai shuar ainan tinamkaruiti. \v 8 Turawaram ashi shuar metek yuawar shir aneasaruiti. Tumawarmatai pan, namakjai ampintraun siete chagkinnum aimkaruiti. \v 9 Nuna yuawaruka cuatro mil shuar tumain ajakaruiti. Iman ainan ashi ayurak nui atak wainimi tusa ikuknaiti. \s1 Jesúsan fariseo aina wainchatai chikichik iwainakta tusa timau \r (Mt 16.1-4; Lc 12.54-56) \p \v 10 Tura ikuki Jesús nina unuinatairi ainajai botenam chumpimar nugka Dalmanuta tutainam wearuiti. \v 11 Nui jeaamtai fariseo aina tawar, Jesúsjai chichatan nagkamawaru. Tumaina asar anagkawar nekapsartasa chicharainak: \p “Nayaimpinmaya ii wainkachmau chikichik iwainakta”, tusar tuina. \v 12 Tusa tuinakai Jesús mayairuk wajan chichaak: \p “¿Urukamtai ii wainkachmau iwainakta tusarmesha seatrume? Nekasan tajarme, atumnaka chikichik iwainamunkesha iwaintukchattajrume”, tusa tinaiti. \v 13 Tusa ikuak, ni unuinatairi ainajai kucha amain wetasa botenam chumpimraruiti. \s1 Fariseo jintinkartutairigka pan pachimtai levaduraya numamtinaiti timau \r (Mt 16.5-12) \p \v 14 Nui wenak nita yumaintrinka kajinmatkiar, chikichik pannak jukiaruiti. \v 15 Jesús nitan chicharuk: \p “Fariseo aina pan pachimtairi, tura Herodesa pan pachimtairi aina nusha shir enentaimrarum iistarma”, tusa tinaiti. \p \v 16 Nuna tusa takai nitak chichainak: “Ii pan jukichaj nui nunaka turamji”, tusar tuina. \v 17 Nu tuinamun Jesús nekaa chichaak: \p “¿Urukamtai aya yutainmagsha enentaimrume? ¿Atumka eke antachu asarmek, shir enentaimsarmeksha iiyaatsrum? ¿Urukamtai shir enentaimtsurme? \v 18 ¿Atumka, wainkurmesha nekatsrumek, tura antakrumsha unuimatsrumek? \v 19 Wii cinco pankan jukin, cinco mil shuaran ayuramiaj nuisha, ¿urutma chagkinnuma aimkamiarme?” \p Nu tusa tama nita chichainak: \p “Doce chagkinnum aimkamiaji”, tusar tuina. \p \v 20 Nuna tuinakai: \p “Wii siete pankan jukin, cuatro mil shuar ayuram, ¿ampintrausha urutma chagkinnuma aimkamiarme? \p Tutai nita aimainak: Siete chagkinnum aimkamiaji”, tusa tuina. \v 21 Nuna tusa tuinakai ni chichaak: \p “¿Nu turamu wainkayatrumsha eke nekatsrumek?” tusa tinaiti. \s1 Jesús Betsaidanmaya shuaran wainmachun pegker amajsamu \p \v 22 Nuna tusa wear Betsaidanam jeawaruiti. Nui jeawarmatai shuar wainmachun itariar chichainak: Uwejmijai ju antintrukta tusar tuina. \v 23 Turam uwejnum achik juki, ninak akanki usukin juruki jinum yakar, jiin epetak awajas chicharuk: \p “¿Ishichkisha wainmamek?” tusa inia. \v 24 Tusa iniam wainmachusha iimas chichaak: \p “Shuar aina númia nunin wekainan wainjai”, tusa tinaiti. \v 25 Takai Jesús ataksha jiin epetkau, turam wainmachusha shir esetar iimas ashi shir paan wainmakuiti. \v 26 Tumamtai ni jeen akupeak: \p “Yaaktanmagka wetsuk, amina wii pegker amajsajam nusha chikichik shuarkesha ujatsuk wetá”, tusa tinaiti. \s1 Pedro Jesúsan ameka Cristowaitme timau \r (Mt 16.13-20; Lc 9.18-21) \p \v 27 Jesús ni unuinatairi ainan yaruak, Cesareanam Filipos a nuna yaaktari aina nui wearu. Jinta wesa, ni unuinatairi ainan iniak: \p “¿Shuar ainasha winasha wari turutainawa?” tusa tinaiti. \p \v 28 Nuna tusa Jesús inimkai, nita aimainak: \p “Aminka Juan imakratin ajakua nuwaiti tusa turamainawai”. Tura chikich aina chichainak: “Elías” yaunchuk puju jaku nutsukaitti turamainawai, tura chikich aina chichainak: “Auka yaunchuk Yuusa chichamen etserin jina aina nuiya chikichik nantaki wekawai”, tusa turamainawai tusa tuina. \p \v 29 Tusa tama nitan iniak: \p “Turasha ¿atumsha winasha wari turutrumea?” tusa tinaiti. \p Jesús nuna takai, Pedro ayak: \p “Ameka Cristowaitme”, tusa tinaiti. \p \v 30 “Nuna timatai Jesús chichaak: Wina pachittsarmeka chikichik shuarkesha ujakairpa”, tusa tinaiti. \s1 Jesús ni mantamnatnuri etserkamu \r (Mt 16.21-23; Lc 9.22) \p \v 31 Jesús jintinkartutan nagkama chichaak: \p “Wika shuarnum akina asan, judío apuri aina, sacerdote apuri ainasha, tura chicham umiktinan jintinkartin ainasha ashi nakitainaku senchi waitkasa maam atinaitjai. Turasha tres tsawan asan nantaktinaitjai”, tusa tinaiti. \v 32 Jesús nunaka paan iwainak takai, Pedro Jesúsan akanki chicharuk: \p “¿Urukamtai amesha tusha enentaimme?” tusa tinaiti. \v 33 Nu tusa tama Jesús ni unuinatairi ainan iis, Pedro Satanása numamtuk chichaa asamtai jiyak: \p “¡Satanása, jui wijai wajatsuk wetá!, ameka Yuusjai metekka enentaimtsume, antsu shuar enentaimtai enentaimme”, tusa tinaiti. \s1 Jesús wina nemartuktaj tautirmeka atum wakeramuka inaisatarma timau \r (Mt 16.24-28; Lc 9.23-27) \p \v 34 Nuna tusa ni unuinatairi ainan, chikich shuar ainajai ashi irumar chicharuk: \p “Wina nemartuktaj tautirmeka atum wakeramuka inaiyakrum nemartuktarma, tumakrum shuar aina mantamattsa wakerutmainakaisha, wii wakeramua nuka kashi kashinig takastarma. \v 35 Shuar wii wakeramun takainan maattsa wakeruinawai. Tuma asamtai shuar wii wakeramun takatan nakitainawai. Shuar tumau ainaka Yuusjai tuke pujuschartin ainawai. Turasha shuar wii wakeramun takau ainan maataj tamaun nekauwaitiat wii wakeramun takau ainaka, Yuusjai tuke pujusartin ainawai. \v 36 Shuar ashi nugkanmaya warí ainan ashi ninu amajeaksha, ni jakaigka ni waríriya nuka wakaninka uwemtikrumaitsui, antsu ni waríriya nuke waittanmagka umamainaiti. \v 37 Shuar wakanin waittsai tusa uwemtikrattsa akikmamainka pegke atsawai. \v 38 Atum wina chichamur pachisa chichat natsantrau akurminka wisha turusnak wina aparun tsaaptintrijai, nayaimpinmaya shuar pegker ainajai winaknasha natsantratnaitjarme”, tusa tinaiti. \c 9 \s1 Jesús yapajinamu \r (Mt 17.1-13; Lc 9.28-36) \p \v 1 Nekasa tajarme: \p “Atum jui iruntrum juiyatiram eke jatsuk pujakrumka, Yuus ninu ainanam uruk inamratnukit nu wainkatin ainarme”, tusa tinaiti. \v 2 Seis tsawan pujus, Jesús Pedron, Jacobon ni yachi Juanjai juki, nitajai iruunar nain wakaru, tuma nita emtin Jesús nina iimigka yapajina. \v 3 Nina jaanchrigka wincha jasu. Ju nugka juiya shuarkesha imatika puju amamainchau puju jasu. \v 4 Iman jasun Elías Moisésjai Jesúsan taruawar aujainan nita wainkaruiti. \v 5 Nuna Pedro wainak Jesúsan chicharuk: \p “Jintinkartina, juigka yajau pujatsji, tres aak aakmakmi, chikichik aminu, chikich Moisésnau, tura chikichka Elíasnau atii”, tusa tinaiti. \p \v 6 Nunaka nigka wakerumainan wainak shir enentaimtsuk tinaiti. \v 7 Nuna tusa taig, yuragkim yakiya juarki nitanka amuawaiti. Turam irunai Yuus yuragminmaya chichaak: “Wina uchir nekas anetairka juwaiti, nigki anturkatarma”, tusa tamaun antukaruiti. \v 8 Nuna taig iikma Jesús nigki wajattamaun wainkaruiti. \p \v 9 Jesús ni unuinatairi ainajai nainnumia akak nitan chicharuk: \p “Atum yamai wainkaurum nu pachisrumka, wii shuarnum akinawaitaj nuna mantuawarmatai, nantatsaigka chikichik shuarkesha ujakairpa”, tusa tinaiti. \v 10 Nuna timatai nunak antukar chikichnaka ujatsuk inaisaru. Tumainayat nitak chichainak: ¿Mantuawarmatai jakau ayatan nantaktinaitjai ta nunasha uruk takug tawa? tusar ininaina. \v 11 Tusar Jesúsan ininak: \p “¿Urukamtai chicham umiktinan jintinkartin ainasha, Elías yama nagkamchakka taatnaiti tusasha tuinawa?” \p \v 12 Nuna tusa tuinakai Jesús aimuk: \p “Nunaka nekas tuinawai, Elías niya emak taa ashi umiktinaiti. ¿Chicham umiktin aarmausha shuarnum inamratnun pachischa waritu aarmauwaita aneaktsurmek? Nui chichakka waittsatnaiti, tura nakitam atinaiti tu aarmauwaiti. \v 13 Turasha wii nekasa tajarme: Elíaska tayi, tumamtai chicham aarmaunam ta nunaka imatiksag shuar aina wakeruinamunka umirkarai”, tusa tinaiti. \s1 Jesús uchin iwanch egkemtuamun jiirkimu \r (Mt 17.14-21; Lc 9.37-43) \p \v 14 Jesús ni unuinatairi tres jukimujai waketkinaiti. Tuma jeajkama chicham umiktinan jintinkartin ainajaimak nukap shuar iruuntrar, ni unuinatairi ainajai jianinan Jesús wainkauwaiti. \v 15 Tuma irunu Jesúsan wainkar amikmawartasa tsekenkiar weruina. \v 16 Tumainakai Jesús nu shuar ainan chicharuk: \p “¿Atumsha wari pachisrumea nitajaisha jianiarme?” tusa inia. \p \v 17 Nuna takai nu shuar irununmaya chikichik ayak: \p “Jintinkartina, jui wina uchirun iwanch egkemtua chichachu amajtursamtai itaajai. \v 18 Wina uchirua juna iwanch egkemtakka saun aapak, nain aesi, chichiptin amajmayi. Imatika asamtai amina unuinatairam ainan itarin chicharkun: Iwanch jiikrum ajaprakrum, uchi pegker amajtursatarma tusan timajai. Turasha nitaka jiiktajkama tujinkarmayi”, tusa tinaiti. \p \v 19 Nu tusa tama Jesús chichaak: \p “Nekaspapita turutchau ainata, ¿Wini enentaimtan unuimararti tusancha, urutma nukapea atumjai iruuntrancha pujumainaitja? Uchi jui itartitarma”, tusa tinaiti. \v 20 Takai uchin ejétiaru. Turai iwanch nu uchin pujurusha Jesúsan wainak, uchinka waurmamtikak nugka senchi ajiar, saun aapkau. \v 21 Imatikakai Jesús uchin aparin chicharuk: \p “¿Urutma tsawanta junasha imatika pujurnaita?” tusa inia. \p Takai uchirtin ayak: \p “Uchichinak tuke imatika pujurnaiti. \v 22 Iwanch auna aitkak jinumsha epeamnau amajnayi. Tura entsasha ajug maamnau amajnayi. Ame yaintrumainaitkumka, iwanch jiiki akupeakum pegker amajtursata”, tusa tinaiti. \p \v 23 Nuna takai Jesús chicharuk: \p “Yaintrumainaitkumka tusamka tiipa, shuar nekas Yuusapi turumainaita”, tusa taunka ashi turumainaiti. \p \v 24 Nu tusa tutai uchi aparisha senchi chichaak: \p “Wika nunaka nekaspapita tajai. Tura wii imanisan nekaspapita tichamnau nekapeakaisha, ame yainkata wisha amini nekaspapita titajai”, tusa tinaiti. \p \v 25 Nukap shuar iruunkai wainak, Jesús iwanchin jiyak: \p “Iwanch chichachu empeku wii yamai tajame. Jinkim weakum ju uchi ikuktá, tumamka atakka waketrukmeka egkemtuawaipa”, tusa tinaiti. \p \v 26 Tusa tama iwancha senchi chichaak jinki weak, uchinka waurmamtikak jakaujai metek ikukin. Turamtai shuar aina uchika jakayi, tusa tuina. \p \v 27 Turasha Jesús uwejnum achika inankim uchisha wajasu. \p \v 28 Nuna tura Jesús shuar ainan ikuak jeanam waya. Nui wayaamtai ni unuinatairi aina akanki jukiar ininak: \p “¿Urukamtaig isha iwanch jiiktajkamarsha tujinkamji?” tusar tuina. \p \v 29 Nuna tusa tuinakai Jesús chichaak: \p “Iwanchka, junisrik pujusrika jiishtaiya, antsu yurumak yutsuk pujusa, Yuus aujkur jiitia”, tusa tinaiti. \s1 Jesús ni mantamnatnurin jimara etserkamu \r (Mt 17.22-23; Lc 9.43-45) \p \v 30 Nuna tusa ikuak Galileanmani wearu. Nu weaksha Jesúska chikichik shuarkesha nekarawai tusa nakitu jakuiti. \v 31 Tumak wekaas ni unuinatairi ainan chicharuk: \p “Wii shuarnum akinawaitaj junaka achirkar surutkartatui. Turutawarmatai winaka mantuawartatui, turasha jakancha tres tsawan asan, ataksha nantaktinaitjai”, tusa tinaiti. \p \v 32 Nu tusa tamasha, nuna takumpapi tawa tusarka nekainachu. Tumainaksha arantuina asar iniascharuiti. \s1 ¿Yáki apusha atinaita? tusa inimsamu \r (Mt 18.1-5; Lc 9.46-48) \p \v 33 Tumawar yaakat Capernaúmnum jeawar, Jesús ni unuinatairi ainan iniak: ¿Jinta winisrumsha wari chichamrimarme? tusa tinaiti. \v 34 Takaisha ¿ii ainaj juiyasha yáki apusha atinait? tusar jinta winisar tunainiaru asar, aimkacharuiti. \v 35 Tumawarmatai ni unuinatairi ainan ashi untsuk, ikaanak chicharuk: Shuar chikichan nagkakau, ni apumataj tauka, chikich ainan ashi umirin amainaiti, tusa tinaiti. \p \v 36 Nuna taku chikichik uchin juki achik wajas chichaak: \p \v 37 Shuar wina anentuka ju uchia juninchinkisha shir anentas juaka, winasha turusag jurawai. Turasha ima winakka juratsui, antsu wina Apar akuptukua nunasha juawai. \s1 Shuar ina kajertamchauka ina yainmaji timau \r (Mt 10.42; Lc 9.49-50) \p \v 38 Nuna tusa takai Juan chichaak: \p “Jintinkartina, shuar amina pachitmas shuaran iwanch egkemtuamu ainan iwanchin jiiru wainkamji. Tura wainkar ijai iruunar wekaichu asamtai chichaakur: Ameka aitkatsuk inaisata, timaji”, tusa tinaiti. \p \v 39 Nuna tusa takai Jesús ayak: \p “Shuar wina naarun pachis iwanchin jiyaaka inaisata tiirpa. Chikichik shuarkesha wina naarun pachis iwanchin jiiki akupeayat, winaka pegkerchauka chichartumaitsui. \v 40 Shuar ina kajertamchauka ina yainmaji. \v 41 Atum wina nemartin ainatirmin chikichik shuarkesha entsan shikik umarta tusa, amasuka, nisha aantra suam atinaiti”, tusa tinaiti. \s1 Chikichan tunaun takaamtiku ima senchi waittsartinaiti \r (Mt 18.6-9; Lc 17.1-2) \p \v 42 Uchi wina nemartuktasa enentaimturaina nuna tunaun takamtikainaka, kaya uun jigkaar kuntejnum netua, nayantsa kunarin ajapeamua numamtuk artinaiti. \v 43-44 Atumin uweje tunaun takamtikramkaigka, tsupikrum ajapawa numamtuk tunau takat inaisatarma. Chikichik uwejek nayaimpinam wayawa numamtuk, tuke pujutia nui tunaurtinchau wayamuka pegkeraiti. Antsu jima uwejtin akurmeka ji kajinchaunam, akasha jinichunam pujusrum waitmainaitrume. \v 45-46 Tumamain asarum atumi nawegsha tunaun takamtikramkaigka, tsupikrum ajapawa numamtuk tunau takat inaisatarma. Chikichik nawek nayaimpinam shutus wayawa numamtuk, tuke pujutia nui tunaurtinchau wayaamuka pegkeraiti. Antsu jima nawentin akurmeka ji kajinchaunam, akasha jinichunam pujusrum waitmainaitrume. \v 47-48 Tura atumin ji tunau takatnum enentaimtikramkaigka, nusha turusrumek chikichik jiimi ukuinkarum ajapawa numamtuk tunau takat inaisatarma. Chikichik jiijaig iimsa nayaimpinam wayawa numamtuk, Yuusa inamtairiya nui tunaurtinchau wayamuka pegkeraiti. Antsu jima jiintin akurmeka ji kajinchaunam akasha jinichunam pujusrum waitmainaitrume. \p \v 49 “Shuar yutain kaurai tusa weejai salamna numamtuk, Yuuscha pegkermamtikattsa ninu ainatincha nekapramas iirmastinaitji. \v 50 Weeka jea jeatnuri aramu asa pegkeraiti. Turasha jea jeatnuri megkakamtaigka, chikichik shuarkesha wakerumaitsui. Ataksha waketki, jea jeatu wemainchau asamtai, ayatik juki aa ajapeam amainaiti. Atum wina nemartautirmeka weea numamtin ataarma. Tumau asarum chikich ainajaisha agkan shir anenaisrum pujustarma”, tusa Jesús tinaiti. \c 10 \s1 Nuwa ajapeamu pachisa jintinkartuamu \r (Mt 19.1-12; Lc 16.18) \p \v 1 Jesús Capernaúmnumia jiinki, Judeanam jeaa entsa Jordán amaincha katigku. Tumamtai nuiya shuar tuarkam, ni jintinkartutairinka turusag jintinkartau. \p \v 2 Nui jintinkartak wajattamaun, ujumchik fariseo aina ju iniasmi, warituk chichakat, tumamtai tsanumrurmi tusar jeariar ininak: ¿Uruk awa, shuarsha nuwencha ajapmainkait? tusar tuina. \v 3 Nu tama Jesús nitan ayak: \p “¿Moisés aarmausha waritua?” tusa tinaiti. \p \v 4 Nu tama nita aimainak: \p “Moiséska atum nuwem ajapattsarum wakerakrumka, nuwa ajapeaku aatai aarum, nuwa susarum ikuktarma tusa turamnaitji”, tusa tuina. \p \v 5 Tuinakai Jesús nitan chicharuk: \p “Moisés turatarma turamiarua nunaka atum iturchat enentaimkurmin turamiaruiti. \v 6 Turasha yama nagkamchakka ‘Yuus aishmagkun nuwajai najanawaiti. \v 7 Turamu asar shuar nuwenkugka, aparin nukurijai ikuak, ni nuwejaig pujumainaiti. \v 8 Nu aishmag nuwajai apatnak chikichik iyashia numamtin jasartinaiti’. Nu timau asamtai shuar nuwenaka jimara tumauchauwaiti, antsu chikichkia numamtinaiti. \v 9 Yuus aishmagkun nuwajai apatkauwaiti, turamu asa shuarka nuwejaigka ajapnaimain ainatsui, tusa tinaiti. \p \v 10 Nuna tusa ikukmatai jea jeawar Jesúsa unuinatairi aina Jesúsan ininak: ¿Nusha wari takumea timame?” tusar tuina. \p \v 11 Nu tusa iniam Jesús chichaak: \p “Shuar nuwenawaitiat nuwen ajapa pujus, chikich nuwan nuatkugka, tunaun takak tumawai. \v 12 Tura nuwasha aishrin ikuki, chikich shuarjai aishrinkugka, tunaun takak tumawai, tusa Jesús”, tinaiti. \s1 Jesúsan uchi ainan ikaatkamu \r (Mt 19.13-15; Lc 18.15-17) \p \v 13 Nuna ashi tina inagnai, Yuus pujut pegkernum yaintrukti, tusar shuar uchirtin aina uchirin ni antintrukti tusar ikaatkaru. Turuinakai Jesúsan unuinatairi aina shuar ainan chicharainak: ¿Urukamtai Jesúscha waitkarme? tusa tuina. \v 14 Tuinakai Jesús wainak kajek chicharuk: \p “Tutsuk inaisatarma. Atum tusarum nuig uchi awakearairpa. Uun ainasha ju uchi wina nekaspapita turutaina jumamtuk, nekaspapita turutainakaigka nitaincha Yuuska inamrattsa wakerawai. \v 15 Shuar Yuusa inamtairiya nui wayaattsa wakeruinaka uchi aina iturchat enentaimtsuk wina enentaimturaina imanisag enentaimturmain ainawai”, tusa tinaiti. \p \v 16 Nuna tusa Jesús uchin yaruak ninii irumar chiki chikichik uchin achiak: \p “Yuus pujut pegkernum yainmakti”, tusa tinaiti. \s1 Shuar natsa wiakach Jesúsjai chichasmau \r (Mt 19.16-26; Lc 18.18-27) \p \v 17 Tina ikukmatai shuar natsa tsekegki tari tikishmatar aujuk: \p “Jintinkartina Pegkera, ¿wisha pujut nagkanchaun jukimij tusancha urukmainaitja?” tusa tinaiti. \p \v 18 Nu tusa tama Jesús ayak: \p “¿Urukamtai winasha Pegkera turutme? Ima Yuusketi Pegkerka. \v 19 ¿Chicham umiktin aarmauwa nui chichaak: Atumi nuwenchuka takasairpa, magkartuawairpa, kasamkairpa, chikich shuarkesha chicham tsanumrurairpa, atumi apari tura atumi nukurisha umirkatarma, tusa ta nusha nekamek? tusa tinaiti. \v 20 Tama shuar natsa chichaak: Jintinkartina, ame tame nunaka wika uchiich asanak ashi umikuitjai”, tusa tinaiti. \p \v 21 Takai Jesús wait anenmain iisu, tura chicharuk: \p “Chikichik umimain arutramui. Ame jeemin wetá, tumam amina waríram arutrama nuka ashi surakum, kuitrinchau aina antramek tinamkam inaisata. Ame turamka nayaimpinam shir aneasam pujustinaitme. Tumatin asam wina nemartukta”, tusa tinaiti. \p \v 22 Tusa tama antuk nigka shir wiakach asa, wake mesek jiinki wuwaiti. \p \v 23 Tuma wematai Jesús nui irunun ayanmata iis, ni unuinatairi ainan chicharuk: \p “Shuar wiakach aina Yuusa inamtairin wayaataj tamauka shir iturchataiti”, tusa tinaiti. \p \v 24 Nuna takai ni unuinatairi aina enentai jearcharu. Tumawarmatai Jesús awentsag chichaak: \p “Uchir ainata, shuar Yuusa inamtairin wayaattsa wakerayat, ni warírin ima senchi enentaimtauka shir iturchataiti. \v 25 Auja waarin camello waig nagkamamainaiti. Turasha shuar wiakach aina nayaimpinam Yuusa inamtairinka yupichu waimain nekapenatsui”, tusa tinaiti.\fig |src="CO01501B.TIF" size="span" loc="Mark 10.25" ref="Mr 10.25" \fig* \p \v 26 Nuna takai ni unuinatairi ainaka enentai jearchar chichainak: \p “Iturchata imau aisha ¿yáki uwemratnaita?” tusar ininaina. \p \v 27 Nuna tuinakai Jesús ni unuinatairi ainan iis chichaak: \p “Shuar iismaka juka iturchataiti, turasha shuar tujintaku turumainchaunka Yuus ashi turumainaiti”, tusa tinaiti. \s1 Jesúsa nemarin ainaka nita ikukmaurin nagkasau jukiartinaiti timau \r (Mt 19.27-30; Lc 18.28-30) \p \v 28 Nuna tusa takai Pedro ayak: \p “Turasha ii ainatika ina warí arutramainasha ashi ikuakur ame nemarkamji”, tusa tinaiti. \p \v 29 Nuna takai Jesús ayak: \p “Nekasa tajarme, shuar wina nemartak chicham uwemtikartina nuna etserkattsa, jeen, yachi ainan, umai ainan, aparin, nukurin, uchiri ainancha tura nugkejai ashi ikukin ainaka, \v 30 yamai ju nugka jui pujusar, waitainaksha jee ainan, yachi ainan, umai ainan, nukurin, uchiri ainancha ashi nita nugke ainajai nita ikukmaun inagkasar, cienka imania nukap jukiartinaiti. Antsu nugka meser nagkantina nui, pujut nagkanchaun jukiartinaiti. \v 31 Turasha yamai shuar eme anentai aina nuka aantar juakartinaiti, antsu yamaiya jui shuar eme anentsarsha iishtai aina nu ima senchi eme anentam artinaiti”. \s1 Jesús ni mantamnatnurin tresa etserkamu \r (Mt 20.17-19; Lc 18.31-34) \p \v 32 Jesús ni unuinatairi ainajai Jerusalénnum wesa, ni emak wea. Tumakai nina unuinatairi ainaka enentai jearchamnau nekapena, tura chikich ukunam shimauka ashamaina. Tumainakai Jesús ni unuinatairi ainanka ashi yaruak, winaka turutawartatui tusa ujak: \v 33 “Yamai ju shimaj junisrik Jerusalénnum weaji. Ai jeamunam wii shuarnum akinawaitaj junaka jurukiar, sacerdote apuri ainanam, tura chicham umiktinan jintinkartin ainanam ejétiar surutkartatui. Turutawarmatai nita jurukiar, maawarti tusa judíochu ainanam surutkartatui. \v 34 Tura wishikruinak, awattutnasha imanik awattuinak, usukruinak waitkaras mantuawartatui. Turasha tres tsawan tepesan, ataksha nantaktatjai”, tusa tinaiti. \s1 Jacob Juanjai Jesúsan seawarmau \r (Mt 20.20-28) \p \v 35 Nuna tusa timatai, Zebedeo uchiri aina, Jacob, Juanjai Jesúsan jeantar chicharainak: \p “Jintinkartina, wait aneasam ii seamtataj nuka, turusmek umikta”, tusa tuina. \p \v 36 Nuna tusa tuinakai Jesús chichaak: \p “¿Wari seattasrumea wakerarme?” tusa tinaiti. \p \v 37 Nu tutai nita chichainak: \p “Ame inamtairmin wakam ekeemsakmincha ii jimarti, chikich amina untsurmini eketai, chikich amina menarmini ekeemsar, ame etea ekeemsartasa wakeraji”, tusa tuina. \p \v 38 Nuna tuinakai Jesús ayak: \p “Atum wina seatrum nuka nekachiatrum seatrume. ¿Atumin nekapramainak waitkarmainakaisha, wii waittsataj imanisrumkek waitmainaitrum? ¿Tura wii jakattaj imanisrumkek jamainaitrum?” tusa tinaiti. \p \v 39 Nu tusa tamasha chichainak: \p “Ee, isha waitmainaitji”, tusa tuina. \p Nuna tuinakai Jesús nitan chicharuk: \p “Wii waittsataj imanisrumek waittaka waittsatnaitrume. \v 40 Turasha wika ju wina untsuruini, tura chikicha ju menaruini ekeemsati tusanka tumaitsujrume. Antsu wina Apar ya ekeemsati tusag umikuita nuke ekeemsartin ainawai”, tusa tinaiti. \p \v 41 Nu tusa tamaun Jesúsan unuinatairi chikich aina antukar Jacobon, Juanjai senchi kajerkaru. \v 42 Nuna tumainakai ashi untsuk irumar chicharuk: \p “Atumka nekarme, ju nugka juiya apu ainaka, shuar ainan nitanu amajak ina matsamin ainawai. Nuna turuinak chichamnasha aya apuk anturnain ainawai. \v 43 Turasha atum ainatirmeka nuka tumashtin ainarme. Atum apu atasrum wakerakrumka, chikich shuar umirin amainaitrume. \v 44 Tura chichame anturtai atasrum wakerakrumka, chikich inatai amainaitrume. \v 45 Wii shuarnum akinawaitaj nunaka shuar aina umirtukarti tusanka taachuitjai, antsu wika nita umirkun takarsattsan, nuna tumakun nita pujutincha uwemtikattsan tura nita ayamrakun wii mantamnattsan tawaitjai”, tusa tinaiti. \s1 Jesús Bartimeon wainmachun pegker amajsamu \r (Mt 20.29-34; Lc 18.35-43) \p \v 46 Nuna tusa nui juakiar Jericónam jeawaru, nuiya shuar aina saatukam, Jesúscha nina unuinatairi ainajai iruunas weai, shuar wainmachu Bartimeo naartin, Timeo uchiri, jinta yantamen tanta, shuar nagkamainakai, winasha antrarmek kuit surustarma tusa seama eketu. \v 47 Jesús Nazaretnumiaya nu jui tiiju winawai tamaun antuk, wainmachusha senchi untsumtan nagkama. Tumak: \p “¡Jesúsa, David weantu uchiriya, winasha wait aneasam wait anentrurta!” tusa tinaiti. \p \v 48 Imatkai nui shuar irunu chichainak: Imattsuk takamtak wajasia tusar tuina. Nu tusa tamasha, nu senchi untsumuk: \p “¡Jesúsa, David weantu uchiriya, winasha wait anentrurta!” tusa tinaiti. \p \v 49 Imatkai Jesúscha nui wajan chichaak: \p “Jui tantati untsuktarma”, tusa tinaiti. Nuna takai: \p “Pai, yamaika untsurmawai, arantsuk wajakim jui tantata”, tusa tuina. \p \v 50 Nu tama ni nugkuarmaunka awiik, nugka ajuan aepeak wajaki tsekegki Jesús wajamunam jeantu. \v 51 Nui jeanmatai Jesús chicharuk: \p “¿Winasha warinma wait anentrurti tusamea wakerutame?” tusa inia. \p Tusa iniam wainmachu ayak: \p “Jintinkartina, wika paan iimtikriti tusan wakerajai”, tusa tinaiti. \p \v 52 Nu tusa tama Jesús ayak: \p “Ameka wina nekaspapita turutu asam, pegker jasume. Tuma asam yamaika wetá”, tusa tinaiti. \p Nu tamauwaik, wainmachusha paan iimnaiti. Tuma Jesús weakai nisha nemarkauwaiti. \c 11 \s1 Jesús yaakat Jerusalénnum wayaamu \r (Mt 21.1-11; Lc 19.29-40; Jn 12.12-19) \p \v 1 Jerusalénnum jeattak yaakat Betfagé Betaniajai Olivosa naintri iinias a nui jeaa, Jesús ni unuinatairi jimaran akupeak: \p \v 2 “Au yaakat a ai wetaarma. Tumarum jeaarum burro entsamkachmau yama tsaka waitinam jigkaam wajau wainkattarme. Turarum atia jukirum itartitarma”, tusa tinaiti. \v 3 Nu juarmin chikichik shuarkesha ¿urukamtai juarme? Tusa takaisha: Ina apuri atsuma asamtai juaji, turasha wári itattaji tusarum ikuktaarma, tusa tinaiti. \p \v 4 Nu tusa tima, nitasha weriar iikma jinta yantamchirin waitinam tiiju jigkaam wajattamaun wainkar atina. \p \v 5 Turuinakai nui shuar irunu chichainak: ¿Burrosha urukamtai atiarme? tusa tuina. \p \v 6 Nu tuinam nitasha, Jesús turamkurmincha titarma tusa timaunka imatiksag ujakaru. Turawaram pachitsuk inaisaru. \v 7 Atia jukiar Jesús wajamunam ejéniar, nita nugkutairin burro tuntupeen ainkar shir umikarmatai, Jesús waka ekeemsauwaiti. \v 8 Tuma weakai Jesúsan eme anentas iiyainak shuar nukap asar, nita nugkutairin awikar jintanam aitar umainai, chikich ainaka nukan tsupirar jintanam aitar umaina.\f + \fr 11:8 \ft Nunaka ina apuri winawai, tusar eme anentas iiyainak emematainak turawaru ainawai.\f* \v 9 Turuinakai shuar emak shimau, tura ukunam wininasha emematainak senchi chichainak: \p “¡Yuus akupturmakmau winitrama juka shir aneasa emematiarmi! \v 10 ¡Apu David weantunam akinawa nu shir anentsarmi. Turakur Yuuscha emematiarmi!” amajaina. \p \v 11 Jesús imatrusam Jerusalénnum jea, Yuus ememattasa iruuntai jeanmasha waya. Tuma etsa pegke aka asamtai, ni unuinatairi ainanka ashi yaruak Betanianam wuwaiti.\fig |src="CN01784B.TIF" size="span" loc="Mark 11.11" ref="Mr 11.11" \fig* \s1 Jesús númi higuera tutain nerekchau asamtai ameka nerekchatnaitme tusa timau \r (Mt 21.18-22) \p \v 12 Tuma Betanianam kanar, tsawarmatai jiinkiar weamunam Jesús tsukaruiti. \v 13 Tuma wesa higueran shir nukarak wajaun wainak: Nere atsuash tusa jeari iiyajkama, nereti jeaachu asamtai, aya nukak jas atatmaun wainak, \v 14 chicharuk: \p “Amina neremnaka chikichik shuarkesha pegke yuashtin ainawai”, tusa tinaiti. \p Nuna tusa titatmaun ni unuinatairi ainasha antukaruiti. \s1 Yuus ememattasa iruuntai jeanam shuar matsatun Jesús jiira ishiakmau \r (Mt 21.12-17; Lc 19.45-48; Jn 2.13-22) \p \v 15 Nuna timatai ikuinak Jerusalénnum jeaa Yuus ememattasa iruuntai jeanam waikma, shuar tagku surin ainan, tura nuna sumau ainajaimak aa jiir kuitan yapajin aina mesarincha shitaki akakek, pauman surin ainan ekeemtairincha turusag akakekuiti. \v 16 Tura chikichik shuarkesha jutika suruinakka, juigka wayaawaraigka tusa tinaiti. \v 17 Tura jintinkartak chichaak: \p “Nina chichame aarmauwa nui Yuus chichaak: \p ‘Wina jearka ashi nugkanmaya ainasha wina seatainak iruuntai atinaiti tawai’. Nu tu aarmau aig, atumka Yuus emematku epeatin tagku chikich aina tsanuarum suakrum kuit atumnau atin jua asarum, shuar kasa matsamtaiya numamtuk amajsaurme”, tusa tinaiti. \p \v 18 Nuna timatai sacerdote apuri aina, chicham umiktinan jintinkartin ainajai nuna antukar, Jesús uruk achikrik maawaj tusar chichamruina. Turuinayat ni jintinkartamun shuar aina wakerusar anturaina asarmatai, nuna ashamaina. \v 19 Turasha etsa pegke akakai, Jesúska ni unuinatairi ainan ashi yaruak yaaktanka ikuak wuwaiti. \s1 Númi higuera kukaru wainkamu \r (Mt 21.20-22) \p \v 20 Nui kanarar káshikmasar nagkamakma higuera kagkapeejai ashi kukar wajattamaun wainkaruiti.\fig |src="fig tree.tif" size="col" loc="Mark 11.20" ref="Mr 11.20" \fig* \v 21 Tuman Pedro wainak Jesús nu numin chicharuk: Ame neremnaka chikichik shuarkesha pegke yuachartin ainawai timaun anearuiti. Tuma chichaak: \p “Jintinkartina, ame higuera nerekchatnaitme tusam ikukmam nu kukar waja au iisiana”, tusa tinaiti. \v 22 Pedro tusa tama Jesús ayak: \p “Yuusa nuke shir enentaimtustarma. \v 23 Ju nainta juna chikichik shuarkesha chicharuk: ‘¡Nainta, jui atsuk, nayantsanam wajata!’ tusa iturchat enentaimtsuk, nekas tumattawapi tusa tamaka tumamainaiti. Nunaka wika nekasa tajarme. \v 24 Nui atum Yuus aujkurmesha, Yuusapi nekas ashi turattawa tusarum, ishichkisha iturchat enentaimtsuk takurmeka jukittarme tusan tajarme. \v 25 Wina tunaur ainancha tsagkurturti tusarum Yuus seakrumka, atumjai kajernaikamu akaisha tsagkuratarma. Nu tumakrumnaka atumin apari nayaimpinam puja nusha seamka atumin tunaurincha tsagkurtamrattarme. \v 26 Turasha atum kajernaikamujai tsagkurnaiyachkurminka, atumi apari nayaimpinam puja nusha atumin tunauri ainancha tsagkurtamrashtin ainarme”, tusa tinaiti. \s1 Jesúsa yana chichamenia shuarsha jiyame timau \r (Mt 21.23-27; Lc 20.1-8) \p \v 27 Nuna tusa Jerusalénnum waketkiaruiti. Nui jeawar Yuus ememattasa iruuntai jeanam Jesúsan pujaun wainkar, sacerdote apuri aina, chicham umiktinan jintinkartin aina, judío apuri ainajai iruunar jeariar, \v 28 ininak: \p “¿Ya amincha shuar jiira ishiakta tusa turamkaiya aitkame?” tusa tuina. \p \v 29 Nuna tuinakai Jesúscha chichaak: \p “Wisha atumin iniastajrume: ¿Ya Juan imakratnuncha akupkauwaita, Yuusak akupkauwait, turachkusha shuar ainak akupkauwait? \v 30 Winasha nu ujatkatarma. Turutawakrumin yana chichamenia wisha jutikaja nunasha ujaktajrume”, tusa tinaiti. \p \v 31 Nu tusa tama utujimkar, nitak chichainak: “¿Wari titajik? Juannaka Yuus akupkauwaiti takurincha, ‘¿turasha urukamtai umirkachuitrume?’ turamtatji. \v 32 Tura shuar akupkauwaiti” takurincha, ju shuar aina Juanka Yuusnumian chicharkartu jakuiti tuina asar, nita mantammain ainawai tunaina. \v 33 Nuna tusar utujimkar Jesúsan chicharainak: \p “Yatsuk Juannasha akupkauwait nekatsji”, tusar tuina. \p Nuna tuinakai Jesúscha chichaak: \p “Antsu wisha yana chichamenia aitkaja nunaka ujakchattajrume”, tusa tinaiti. \c 12 \s1 Ajanam takau pegkerchau aina pachisa jintinkartuamu \r (Mt 21.33-46; Lc 20.9-18) \p \v 1 Nuna tusa inaiyak, Jesús ataksha shuar ainan jintintiak: “Chikichik shuar ajariin uvan arakmak umik, shir tanishrauwaiti. Uva juuka ijuraa yumiri jukitnurincha najanawaiti, tura yaki waka árak iistintrincha watain najanawaiti. Imatika ashi shir umik, chikich shuaran eak: Atum juka kuitamrutatarma tusa ikuak, nigka chikich nugkanam wuwaiti. \v 2 Tuma pujus, uva juut jeaamtai, ni inatairin akatar akupeak: Ame weme jeaam uva winau amaina nu ajan kuitamin aina seata, tusa akupkauwaiti. \v 3 Turam jeattamaun aja kuitamainak matsatu achikar awa awatainakua pegke sutsuk awaigkiaruiti. \v 4 Turawarmatai ajartin inatairin chikichan ataksha akupkau, turam ajanam jeattamaun, nunasha muuknum kayajai tukurar, apujkar tura pegkerchau chicharkar awaigkiaruiti. \p \v 5 Nuna turawarmatai ajartinka chikichnasha inatairin akupkauwaiti. Turam ajanam jeattamaun nunaka maawaruiti. Antsu nuna maawarmatai, ataksha shuaran nukap ishiakuiti. Turawaram ajanam jearmatai, ujumchik shuaran ayatik awattrar awakenak, chikichnaka maawaruiti. \v 6 Nuna turawarmatai ima ni uchirig, ni anetairi juakuiti. Tuma asamtai junaka araantusartsuk iirtusarainta tusa akupkauwaiti. \v 7 Tura akupkam nusha ajanam winittamaun ajan kuitamin aina wainkar chichainak: ‘Auwaiti ju aja juna jukitnuka, nekas maa ajapar, juka inu amajsami’, tusar tuina. \v 8 Tusar chichaman umikaru asar, apu uchiri winittamaun achikar maawar, ajan ikumtikiar ajapawaruiti. \p \v 9 Nuna tusa turawarua nusha ¿atumsha uruk enentaimrumea? Ajan kuitamin aina tuma matsatuncha, ¿ajartin winaksha iturmainaita? Ajartin winitkugka nunaka kajeg utsak, nu ajanka chikichan susa inaimainaiti. \v 10 ¿Atumka chicham aarmauwa nuka ishichkisha aujsachukaitrum? Nuka tu aarmauwaiti: ‘Jea jeamin aina chikichik kayan nakitrar pegkerchauwaiti tusar ajapamua nu ima wakerumain jasai. \v 11 Nunaka apu Yuus turayi, tuma asamtai ika shir enentaimtuinaji’. \p \v 12 Nuna tusa timatai, judío apuri aina chichainak: Ina aujmattramas turamuk tu wekawai, tusar kajerainak achikar jukiartasa wakeruinayat, shuar nuna anturainak nukap tuakaru asarmatai ashamainak ikukiaru”. \s1 Jesús tsanumrura achikmi tusa timau \r (Mt 22.15-22; Lc 20.19-26) \p \v 13 Tura ikukiar fariseo shuaran, tura Herodes shuar ainajai: Atum anagkeakrum Jesús chikichik inimmau pachisrum iniastarma, turamsha warituk aimkat timatai, chicham tsanumrurarmi tusar akupkaruiti. \v 14 Turawaram Jesúsan jeariar chicharainak: \p “Jintinkartina, ameka chicham nekasa nuke etserme, chikich aina jintinkartamun pachisar pegkerchau chichainakaisha pachitsuk inaiyakum, shuar aina ashi metek enentaimtam nuka nekaji. Tuma asar amina iniajme: ¿Romanmaya apusha shuaran kuitrin yarurna ausha akimainashit? ¿Amesha uruk enentaimmea, atsaa akimainchaukait?” tusar tuina. \p \v 15 Nu tama Jesúska anagkeaku tamaunka nekau asa chichaak: \p “¿Urukamtai winasha tsanura nekaprustasrumsha wakerutarme? Kuitcha urukua apusha suarme nu inaktursatarma, wisha iistajai”, tusa tinaiti. \p \v 16 Nuna takai juki itarim wainak chichaak: \p “¿Jusha yana yapiya nakumkamuita, tura jusha yana naarimpa aarmauwaita?” tusa tinaiti. \p Jesús takai nita chichainak: \p “Juka Romanmaya apu Césara nunauwaiti”, tusar tuina. \p \v 17 Nuna tuinakai, Jesús chichaak: \p “Apu Césarnauwa nuka nigki susatarma, tura Yuusnauwa nusha nigki susatarma”, tusa tinaiti. \p Nuna tusa takai enentai jearcharuiti. \s1 Jakau aina nantartin pachisa inimsamu \r (Mt 22.23-33; Lc 20.27-40) \p \v 18 Nuna tuma waketrarmatai, saduceo ainasha Jesúsan weriaruiti. Nitaka shuar jakaru aina nuka nantarchartin ainawai, tusar tinu asar Jesúsan ininak: \p \v 19 “Jintinkartina, Moisés papiin aar ikurtamuk: ‘Shuar ni yachi nuweena uchin akiitsuk jakamtaigka, ni wajen juki, uchin akinmainaiti, tura ni yachin uchiriya nunin amajmainaiti’, tusa tinaiti. \v 20 Chikichik shuar siete yachigmau ajakuiti. Tuma chikichik nuweenawaiti, turasha uchin akiitsuk jakauwaiti. \v 21 Tumamtai ni yachi nuwen wajen jukinaiti. Tuma nusha uchinka akiitsuk jakauwaiti. Tumamtai chikishcha juki, uchinka akiitsuk jakauwaiti. \v 22 Tuma tumainakua, sieteya nuka ashi jinaawaruiti. Imatikainaksha, chikichkiksha uchinka akiacharuiti. Tura aishmag ashi jinaamtai, nuwasha jakauwaiti. \v 23 Nu chikichik nuwanak nua nuatainakua jinaawarua nusha, ¿atak nantainamunmasha yáki jukitnaita?” tusa tuina. \p \v 24 Nuna tuinakai Jesús chichaak: \p “Atumka Yuusa chichamegka nekachu asarum, nina pujutairiya nusha wainkachu ainarum nui tu chichakurme. \v 25 Jinaawaru nantarartin aina nuigka nuweenachartin ainawai. Nayaimpinmaya shuar aina Yuusjai tuke matsamin aina nujai metek artinaiti. \v 26 ¿Atumka jinaawaru aina nantartintri pachisrumka, númi keamunam Yuus wajas Moisésan wantiintuk chicharuk: ‘Wiyaitjai Abraham, Isaac, Jacob aina nuna Yuusrinka’, tusa tina nu Moisésan papirin aarmauwa nuka aujsachukaitrum? \v 27 Nuna tau asamtai, jinaawaru taji nuka iwákuapi matsatua tuinaji, Yuuska jakau ainan Yuusrinchuiti, antsu iwáku ainan Yuusriyaiti. Tumau aig atum aantrarum chichau ainarme”, tusa tinaiti. \s1 Chicham yama nagkamchaku umimain pachisa timau \r (Mt 22.34-40) \p \v 28 Chikichik shuar, chicham umiktinan jintinkartin, Jesús shuar ainan nuka tu awai tusa itatmamtikamun antuku asa jeari iniak: \p “¿Chicham umiktin aina nuiya yama nagkamchaku umimaincha tuwaita?” tusa tinaiti. \p \v 29 Nu tutai Jesús ayak: \p “Chicham umiktarma timau aina nuiya yama nagkamchaku umimainka juwaiti: ‘Israel shuar ainatiram, apu ina Yuusriya nuke anturkatarma, apua nuka chikichkiti. \v 30 Tuma asamtai atumi apuri Yuusa nu ima senchi anetarma. Turakrum ima niinig enentaimsarum pujustarma, Yuusnau pegker aina nuke nekatarma, Yuus wakeramua nuke takastarma’. Yama nagkamchaku chicham umimainka nuwaiti. \v 31 Chikishcha nujai metekmamtinaiti. Nuka juwaiti: ‘Atumek anenmamsarum chikich shuar ainasha anetarma tu aarmauwaiti’. Chicham umiktin nuna nagkasauka chikichka atsawai”, tusa tinaiti. \p \v 32 Nu tusa tima, chicham umiktinan jintinkartincha chichaak: \p “Jintinkartina, yajau turutchaume, ame wina turutam nuka nekasaiti. Ima chikichik Yuusak awai, chikich Yuus niya imauka atsawai. \v 33 Amina apuram Yuusa nu ima senchi aneta. Turakum ima niinig enentaimsam pujusta. Yuusnau pegker aina nuke takasta. Yuus wakeramua nuke takasta. Tura chikich shuar ainasha ina iyashi aneaj turusrik aneta nuwaiti, ina tunaurin Yuus tsagkurtamratji, tusar tagkun maawar aesu jakaru aina nuna nagkasauka”, tusa tinaiti. \p \v 34 Jesús nu shuar shir enentaimsa chichaamun anturak chicharuk: \p “Ameka Yuusa inamtairiya nui waitka namput jatsme”, tusa tinaiti. \p Nuna takai chikichkiksha Jesúsan inimain nekapsacharuiti. \s1 ¿Cristosha ya weantukita? tusar timau \r (Mt 22.41-46; Lc 20.41-47) \p \v 35 Jesús Yuus ememattasa iruuntai jeanam wayaa unuikartak pujus chichaak: \p “¿Urukamtai chicham umiktinan jintinkartin ainasha Cristoka David weantuiti tusarsha tuinawa? \v 36 David, Wakan Pegker chichamtikam: \q1 ‘Apu Yuus wina apurun chicharuk: \q1 Wina untsuruini ekeemsata, \q1 tumawakmin wii amina shuarum ainanka nepetkan, amini ikaankan matsastinaitjai’. \m \v 37 David Criston wina apur tujaku aisha ¿uruk asaya David weantusha amainaita?” tusa tinaiti. \p Nuna takai nukap shuar nui irunusha shir aneasar anturaina. \s1 Chicham umiktinan jintinkartin ainan pachis Jesús chichasmau \r (Mt 23.1-36; Lc 11.37-54; 20.45-47) \p \v 38 Jesús shuar ainan jintintuk: “Atumka chicham umiktinan jintinkartin aina, jaanch asarman nugkurar yujatan wakerin aina tumau airum pe aneartarma. Nitaka yujainaksha, shuar ainasha emematrus shir amikmatawarti tusar wakerin ainawai. \v 39 Iruuntai jeanam utsaanainaksha, ekeemtai pegker ainan etegkawar ekeemsattsa wakerin ainawai. Tura yurumak yuamunmasha pegker umikmaun yuattsar wakerin ainawai. \v 40 Nuwa waje ainan jeencha atankiar, shuar iruuntramunam ajapeen wajasar, Yuus aujeaji, tusar nukap sea seainakua iku yujau ainawai. Nuna tuma yujau ainaka chikichan nagkasau Yuus waitat suam artinaiti”. \s1 Nuwa waje kuitan Yuusnau atii tusa egkeamu \r (Lc 21.1-4) \p \v 41 Yuus ememattasa iruuntai jeanam Jesús wayaa Yuusnau atii tusa kuit egketainam ikatsek ekeemas, shuar kuitan egkenakai iiyak eketu. Tuma eketai wiakach ainasha kuitan nukap chumpina. \v 42 Tumainai nuwa waje wayaa nisha jimarchik jiru kuit cobre najanamun, imanis akikchaun egkea. \v 43 Nuwa nuna egkeamtai wainak, Jesús ni unuinatairin untsuk ikaanak chicharuk: \p “Ju nuwa waje kuitrinchauwaitiat, ashi shuar egkena auna nagkasau egkeayi. \v 44 Chikich egkena auka, kuit ampintraun egkenawai, turasha ju nuwa waje kuitrinchauwaitiat, ni sumasa yumaintrinkisha ampir ikutsuk, ashi egkeayi”, tusa tinaiti. \c 13 \s1 Yuus ememattasa iruuntai jea yumpuam atinaiti tusa Jesús etserkamu \r (Mt 24.1-2; Lc 21.5-6) \p \v 1 Yuus ememattasa iruuntai jeanmaya jiinki Jesús wetatmaun nina unuinatairi aina chicharainak: \p “Jintinkartina, amesha kaya pegker ainajai jeamkamua ju iisiana”, tusa tuina. \p \v 2 Tuinakai Jesús nitan ayak: \p “Ju jeamkamu pegker waintrum juka imaniskeka achatnaiti, tura kaya aina auka chikichik kayaksha chikich kayanam patatuka achatnaiti”, tusa tinaiti. \s1 Nugka meseatsaig wantinkartin aina pachisa etserkamu \r (Mt 24.3-8; Lc 21.7-11) \p \v 3 Nuna tusa ikuak, nain Olivos tutai, Yuus ememattasa iruuntai jeajai iinias aunam wearuiti. Jesús nui waka ekeemsamtai, Pedro, Jacob, Juan, Andrés nu aina jeariar ininak: \p \v 4 “Wait aneasam ujakratkata, ame timam nusha urutia nekascha tumatta, nu tsawan jeattak jakaisha, ¿wari wantiniartinaita?” tusa tuina. \p \v 5 Tuinakai Jesús chicharuk: “Chikichkiksha tsanurmarairum, pe aneartin ataarma. \v 6 Nukap shuar wina naarun pachisar chichainak: ‘Wiyaitjai Cristonka’, tusar nukap shuaran tsanurartin ainawai. \p \v 7 Maaniawartasa pampannaiyamu, tura maaninamu ashammain antitnaitrume. Tumakrumsha ashamkatin airpa. Yama nagkamchak nagkamartinka nu ainawai, turasha nugka mesera nagkanmauka nuchauwaiti. \v 8 Nugka unnum matsamin ainasha mai imannumiag nagkamnaiyawar maaniartinaiti, nu iman tumainai nugka shikapchinmaya apusha mai tumaunumiag nagkamnaiyawar maaniartinaiti. Tura urtancha ashi nugkanam senchi urtinaiti. Tura tsukasha tepeatnaiti. Waitat yama nagkamnamuka nuwaiti”, tusa Jesús tinaiti. \s1 Wini surumankau ainatirminka waitkarmasartin ainawai timau \r (Mt 24.9-14; Lc 21.12-19) \p \v 9 “¡Aneaku atin ataarma! Atumnaka judío iruuntairi jea aina nui awaintamawar asuttamawartinaiti. Apu chichaman epegkin ainanam, chikich apu ainanmasha, atum wina nemartuina asaakrumin, nui ejétamawarmatai, wina pachittsarum nitasha ujaktinaitrume. \v 10 Nugka mesera nagkanmau jeatsaig, wina chichamur uwemtikartina nunaka, ashi nugkanam etserkartin ainawai. \v 11 Atumin apunam juramainakaisha, apuncha warituk aujsataj tuka enentaimsairpa. Atumnaka nui ejétamawarmatai, nu titá tusa Yuus turamtatui, turamkai atum chichaktatrum nuka atumkeka chichakchattarme, antsu Wakan Pegkera nu chichamtikramkattarme. \v 12 Tsawan jeakaigka maawarti tusar shuar aina ni yachinak anagka suriartinaiti, tura uchirtin ainasha ni uchirinak suriartinaiti, tura apartin ainasha ni aparinak shuarmawar maitin ainawai. \v 13 Atum wina nemartin ainatirminka shuar aina ashi kajertamiartinaiti. Imatika kajertamainakaisha, atsantrarum winak nakarutirmeka uwemratin ainarme”. \s1 Ashammain jatnaiti tusa etserkamu \r (Mt 24.15-28; Lc 21.20-24) \p \v 14 “Yuusa chichamen etserin Daniel naartin, shir ashammainan pachis aarua nuna aujuka nekamainaiti. Nuka juwaiti: Atum nuna ashammainan pachis aarua nu Yuus ememattasa iruuntai jea pegkera nui waya wainkurmeka, Judeanam matsatutirmeka mura tsekemain ainarme. \v 15 Jea jimara ekeni jeamkamunam pujuinasha, jenianka warírinka jutsuk jiinmain ainawai. \v 16 Tura ajanam takainak yujainasha jaanchin jukitjai tusar jea wakettsuk, kuamkag tsekemain ainawai. \v 17 Nu tsawan atina nui, nuwa ajapruktin aina nuna tura nuwa uchin jurertin aina nujai wait anentainajai. \v 18 Tsetsek tepeamunam etsekeam airum Yuus aujsatarma. \v 19 Yuus yama nugkan najanawa imanaisha imanika waitujakchamun, atakea nuisha imanika waittsashtinan nagkasau shir senchi waitamu atinaiti. \v 20 Nu waitat imanian Yuus imijtsuk imatiksag inaiyakaigka, chikichik shuarkesha uwemmain ainatsui. Turasha Yuus ni shuar etegkramu ainan wait anentak, waitat aya weanak imijkatnaiti. \p \v 21 Atum ainatirmin chikichik shuarkesha chichartamuk: ‘Jui Cristo pujawai iistarma’, ‘ai Cristoka pujumai’ amajtamainakaisha nekaspapita titin airpa. \v 22 Nukap shuar chichainak: ‘Wiyaitjai Cristonka’ tuinasha artinaiti. Tura chikich wiyaitjai chichaman ‘Yuus akatturmatai etsernunka’, tusa tinu ainasha wininak, shuar wainchatai ainan nukap iwaintuinak, shuar Yuus etegkramu ainancha tsanumain akaigka, chikich shuar ainajai ashi tsanurartin ainawai. \v 23 Pe anearum pujustarma tusan, nunaka emtikan ujajrume”. \s1 Jesús winitnaitjai tusa etserkamu \r (Mt 24.29-31; Lc 21.25-28) \p \v 24 “Nu waitamu nagkamaig, etsa etsantsuk káshi jastinaiti, tura nantusha etsantrashtinaiti. \v 25 Tumai nayaimpinmaya ya aina kakeniartinaiti. Imanina asarmatai, nayaimpinmaya senchirtin ainasha ashi muchitrartinaiti. \v 26 Nu imani ai wii shuarnum akinawaitaj nuna wina senchirjai, shir tsaaptin jasan nayaimpinmaya yuragminam pachitkau winakai, shuar aina ashi waitkartin ainawai. \v 27 Wii winaknaka wii etegkramur ashi nugka nagkattramunmaya aina yaruakrum ikaatruktarma tusan nayaimpinmaya shuar ainan ishiaktinaitjai”. \s1 Númi higuera tutai pachisa jintinkartuamu \r (Mt 24.32-35; Lc 21.29-33) \p \v 28 “Númi higuera tutai enentaimtusrum iistarma. Nu higuera nukarkamtai, atumka wári asat tepeattawai tusarum nekau ainarme. \v 29 Numamtuk wii tajarum nu imanisag ashi uminkaigka, yamaika shuarnum akinawa nu tatinka ashi jeawapi titin ataarma. \v 30 Nekasa tajarme atak shuar matsamiartin aina nusha eke ashi jinuinatsaig juka uminkatnaiti. \v 31 Nayaimpia auka nugkajai megkakatnaiti, turasha wii tajarum nuka imanisag uminkatnaiti”. \s1 Jesús tatinka tsawan nekantsui tusa timau \r (Mt 24.36-44; Lc 21.34-36) \p \v 32 “Turasha wari tsawantaik, tura etsasha urutam aig tatinaitaj nunaka chikichkiksha nekainatsui. Tura nayaimpinmaya shuar tuke matsamin ainaksha nekainatsui. Tura wii Yuusan uchirinkisha nekatsjai, antsu wina aparuk nunaka nekawai. \p \v 33 Nu uminkatnuka nekachu asarum, atumka enentaimkauk matsamsarum, Yuus auju matsamtarma. \v 34 Nuka shuar chikich nugkanam wetin asa, eke wetsuk inatairi ainan yaruak ikaanak takatan akantur tinamak, waitin kuitamnuncha chicharuk: Shir aneaku pujusam kuitamata, tusa ikuak wuwa numamtinaiti. \v 35 Iimkau pujutarma, jennusha urutiak, etsasha uruka aig tati, kintamkumpash tati, tumachkusha ajampek jasa aimpash tati, tumachkusha atash shinaimpash, káshikmaspash tati nuka nekatsrume. \v 36 Kanú matsatutirmin pachiachmau winak awaktamkairum, \v 37 junaka ima atumnakka tatsujrume, ashi shuaran takun tajai: ¡Iimkau, aneaku matsamsatarma!” tusa Jesús tinaiti. \c 14 \s1 Jesús achika maami tusar chichamruina \r (Mt 26.1-5; Lc 22.1-2; Jn 11.45-53) \p \v 1 Jimarchik tsawan asa, jiisat Pascua, pan levadurajai pachimtsuk inaraamu yutaiya nu jiisat jeatin ai, sacerdote apuri aina, chicham umiktinan jintinkartin ainajai, Jesúsan anagka achikar maawartasa chichamruina. \v 2 Turasha jiisat aigkika turachmi, shuar aina nuna akasmatainak jianaimain ainawai tusa tuina. \s1 Betanianmaya nuwa Jesúsan kugkuinjai ukatkamu \r (Mt 26.6-13; Jn 12.1-8) \p \v 3 Jesúska yaakat Betanianam Simón lepra tukumu pegker amajsamua nuna jeen pujau. Nui pujaun chikichik nuwa, botella alabastro najanamunam kugkuin pachimrachmau nardo tutai senchi ukugkuarmaun shir akikan sumak takus, Jesús mesanam eketun jeari, muuknum ashi ukatkauwaiti. \v 4 Nu turamun ni unuinatairi aina wainkar kajekaru, tumawar chichainak: \p “¿Urukamtai shir akiknasha aantrasha wasureawa? \v 5 Au surukar trescientos kuit denario juki kuitrinchau ainan yaimainajama tusar nuwan pegkerchau chicharaina. \v 6 Jesús nuna antuk nitan chicharuk: \p ‘¿Urukamtai atumsha ju nuwasha kajerarme? Juna ni aitka juka pegkerchaunka aitkatsui. \v 7 Kuitrinchau ainaka atumjai tuke pujuartinaiti, nui nitaka atum wakeramuka tuke yaimainaitrume, antsu wii atumjaigka tuke pujuschatnaitjai. \v 8 Ju nuwa wina iyashrui kugkuinjai ukatrura junaka wii ikuntsatin asamtai aitkarayi. \v 9 Nekasa tajarme, ju chicham uwemtikartina juna ashi nugkanam yujasar etserainaksha, ju nuwa wina aitkara junaka ashi pachisar chichaartin ainawai’ ”, tusa Jesús tinaiti. \s1 Judas Jesúsan surukmau \r (Mt 26.14-16; Lc 22.3-6) \p \v 10 Nuna tusa tinu ai, Jesúsa unuinatairi doce ainanmaya Judas Iscariote naartin, chikichik jiinki sacerdote apuri ainajai chichaman umik, Jesúsan suruktasa wuwaiti. \v 11 Tuma sacerdote matsatun jeari, tu achimainaitrume tusa shir etserkai, shir anenak kuitan akiktajme tusar tiaruiti. Tuinakai Judascha, uruk anagkanak surukaj tusa, enentaimtu weká. \s1 Jiisat Pascuatin yuatin umiktarma timau \r (Mt 26.17-19; Lc 22.7-18) \p \v 12 Pascua jiistamat nagkamnamunam, pan levadurajai pachimtsuk inarkamu yutai oveja maar aeseaku Yuus ememattai jeau asamtai, ni unuinatairi aina Jesúsan ininak: \p “¿Ju jiisat inagkakur, aagkuantai yuatnusha tui umiktatjia?” tuina. \p \v 13 Tuinakai ni unuinatairi ainan jimaran akupeak chicharuk: \p “Wetarma, tumarum yaaktanam jeaakrum shuar ichignanam entsa shikik waketu wainkattarme, turarum nu nemarkirum, \v 14 ni jea wayakai, jeentin chicharkurum: Jintinkartin chichaak: ¿Wina unuinatair ainajai iruuntran jiisat Pascuatin yumaintrusha tuwait?” tusa turamui titarma. \p \v 15 “Tusa tama ni jea yaki tesamu uuntan shir umikmaun isha ashi metek utsaanmainan inakturmastattrume, turutmamtai nui umiktarma”, tusa tinaiti. \p \v 16 Jesús takai nitasha ayu tusar wear, yaaktanam jeaakma ni timaunka ashi imatiksag wainkar, Pascuatin yuatnunka nui umikaru. \s1 Suram atintrin etsertumakmau \r (Mt 26.20-25; Lc 22.21-33; Jn 13.18-30) \p \v 17 Káshi jasmatai Jesúscha nina unuinatairi ainajai nu jeanam utsanawaruiti. \v 18 Tumawar yuinak iruunmaunam Jesús chichaak: \p “Nekasa tajarme, atum ainarum juiyag wijai yua nuke winaka surutkattawai”, tusa tinaiti. \p \v 19 Nuna takai ashi nitaka senchi wake mesekar iruuntsar chiki chikichik chichainak: “¿Apuru, wikaitaj?” tusa tuina. \p \v 20 Nuna tuinakai Jesús chichaak: \p “Wina surutkatnuka chikichik platonmag wijai jimarak yua juwaiti. \v 21 Turasha wii shuarnum akinawaitaj nunaka wina pachittsar aararua nuna umiktasan werajai. Turasha shuar wina surutkatta nunaka wait anentajai. Nekas nigka akinmainchauntsuk akinawaitti”, tusa tinaiti. \s1 Jesús inagnaku yuamu \r (Mt 26.26-29; Lc 22.14-20; 1Co 11.23-26) \p \v 22 Eke yurumak yuaku iruunmaunam Jesús pankan juki, Yuusan maaketi tina puur nitan tinamak chichaak: \p “Ju yuatarma juka wina iyashrua numamtinaiti”, tusa tinaiti. \p \v 23 Nuna tusa tinamak inaiyak, umutain shikikam eketun juki, nunasha turusag Yuusan maaketi tina nitan susau, turam ashi metek umararuiti.\fig |src="CN01803B.TIF" size="span" loc="Mark 14.22-23" ref="Mr 14.22-23" \fig* \v 24 Tura ashi umararmatai chicharuk: \p “Juka shuar ainan nukap uwemtikrattsan wii mantamnakun numparun puartataj nuna iwainawai. Tura wina numparun puaran wii yamaram chichaman etseraj nunaka ashi umiktatjai. \v 25 Nekasa tajarme, wika ju uva neren yumiri ijuramua junaka atak awenanka umarchatnaitjai. Antsu tsawan uminkai, Yuusa inamtairin atumjai iruunkun umartinaitjai”, tusa tinaiti. \s1 Pedron waitruattame tusa Jesús ujakmau \r (Mt 26.30-35; Lc 22.31-34; Jn 13.36-38) \p \v 26 Nuna tusa kantamtain kantamawar inagnak Olivosan naintrin wearuiti. \v 27 Tumawar nui jea Jesús chichaak: \p “Yamai ju káshia juik atum ainatirmeka winaka ashi ajapa ikurkittarme, chicham aarmaunmasha aitkasag nunaka tawai: ‘Ovejan kuitamnun maawartinaiti, turawarmatai oveja ainaka kanarartin ainawai’ tu aarmauwaiti. \v 28 Turasha ataksha nantakin, atumka Galileanam weatsrumnak wiyaa wetatjai”, tusa tinaiti. \p \v 29 Nuna takai Pedro ayak: \p “Chikich aina ashi ajapa ikurmainakaisha, wika aminka turashtatjame”, tusa tinaiti. \p \v 30 Takai Jesús chicharuk: \p “Nekasa tajame, ju káshia juik atash jimara shinatsaig, wika au shuarnaka wainchauwajai tusam tresa imajnia waitruattame”, tusa tinaiti. \v 31 Tamasha Pedro chichaak: \p “Amina mantamainakaisha, amijai jakamij tusan waitruashtatjai”, tusa tinaiti. \p Pedro nuna takai, chikich ainasha ashi nunisag tuina. \s1 Jesús Getsemanínam pujus Aparin seamu \r (Mt 26.36-46; Lc 22.39-46) \p \v 32 Tuinakai juakiar Jesús nina unuinatairi ainajai númi arakmau Getsemaní tutainam jeawaruiti. Tura nitan chicharuk: \p “Jui atumka ekeema jatarma, tumarmin ai wena Aparun aujsatjai”, tusa tinaiti. \p \v 33 Tusa weak Pedron, Jacobon Juanjai juki nitajai wesa, senchi wake mesemar nekapeak kuntuts enentaimu. \p \v 34 Imania asa chichaak: \p “Senchi wake mesemar nekapeakun jamain nekapeajai, atumka jui pujusrum wijai metek kanutsuk pujutarma”, tusa tinaiti. \p \v 35 Tusa ikuak Jesúska ishichik kuwasag tikishmar, tsuntsumaa Yuusan aujeak: “Apaachi, turumainaitkumka wii waitmaina nuka inaimamtikrusta. \v 36 Wina Aparu, ameka ashi turumainaitme. Wait aneasam wii waitmainaitaj nuka inaisata. Turasha wii wakeramuka achati, antsu ame wakeramua nu atii”, tusa tinaiti. \p \v 37 Tusa Yuusan aujas ikuak, ni apujkimurin jeari iikma kanarar tepenan wainak, Pedron chicharuk: \p “Simónka ¿ameka kanuk tepam? ¿Chikichik horaksha kanutsuk pujumainchauk nekapeam? \v 38 Iwanch nekapramkai tunau takasairum, kanú tepetsuk shintagkrum, Yuus auju pujutarma. Atumi wakanigka pegkera nunak takastasa senchi wakerawai, tumaig atumi iyashi ima kakakchau ainawai”, tusa tinaiti. \p \v 39 Nuna tusa ikuak ataksha waketki, nuik timaurinak turusag Yuusan aujsauwaiti. \v 40 Tuma ataksha waketki iikma, kari senchi pujainakai, kanar tepenan wainkau. Imanik kanú tepena asar, Jesús aujmasha aimainchau nekapraru. \v 41 Tumaina asarmatai tresa jui waketruki tari chichaak: \p “Yamaika kanakrum ayama pujutarma. Wii shuarnum akinawaitaj juna achirkar shuar tunaun takau ainanam surutkartata nuka tsawan uminkayi. \v 42 Yamaika nantartarma wearmi, wina surutkatta nuka winawai”, tusa tinaiti. \s1 Jesús achika jukimu \r (Mt 26.47-56; Lc 22.47-53; Jn 18.2-11) \p \v 43 Nuna tusa Jesúska eke chichaak wajai, Jesúsa unuinatairi doce ainanmaya chikichik, Judas nukap shuaran yaruak, kuchiin, númi ainajai takaru jeariaru. Nitaka sacerdote apuri aina, chicham umiktinan jintinkartin aina judío apuri ainajaimak akupkamu asar winina. \v 44 Judas Jesúsan suruktin, shuar ainan chicharuk: “Wii iwijran kugkuastataj nu Jesúska atatui, achikrum shir emetarum jukitarma tusa, chichamnaka umirkauwaiti”. \v 45 Tura asa wári Jesúsa jeari chicharuk: \p “¡Jintinkartina pujamek!” takug pagkuk kugkuasuiti. \p \v 46 Tusa tai shuar ainaka achikar shir emetawaru. \p \v 47 Nuna tumainakai, Jesúsa unuinatairi ainanmaya chikichik ni kuchiirin juakug, sacerdote apuri inatairin kuishin awatti asankauwaiti. \v 48 Turamtai Jesús, nu shuar ainan chicharuk: \p “¿Urukamtai kasa achikartasa iturin aina imatikruarmesha, kuchii aina, númi ainajaimak takaru winitrarme? \v 49 Wii atumin jintinkun káshi kashinig Yuus ememattasa iruuntai jeanam atumjai tuke pujuwaj nuika jutikruarum achirchau ayarme. Turasha juka yamaika Yuusa chichame aarmauwa nu uminu asamtai aitkararme”, tusa tinaiti. \p \v 50 Nuna tusa Jesúska chichaig, ni unuinatairi ainaka Jesúsnaka ashi ajapa ikukiaruiti. \v 51 Tumaig chikichik natsa ayatik jaanch wagkarman punumar ukunam pataas wetatmaun achikaruiti. \v 52 Tura shir emetataj tama jaanchnaka awiik ikuak misu tsekegnaiti. \s1 Sacerdote apuri pujamunam Jesús ejému \r (Mt 26.57-68; Lc 22.54-55, 63-71; Jn 18.12-14, 19-24) \p \v 53 Jesúsan jukiar sacerdote apuri pujamunam ejéniaruiti. Tumawarmatai ashi sacerdote apuri ainaka, judío apuri ainasha tura chicham umiktinan jintinkartin ainajaimak iruuntraruiti. \v 54 Pedrosha ikag patatus wera werakua sacerdote apuri jeen aarin jeaan, Yuus ememattasa iruuntai jean kuitamin ainajai iruunar jina anamuk eketu. \p \v 55 Tumai sacerdote apuri aina, judío apuri ainajaimak ashi iruuntrar Jesús makumakur mantamnamainan eataina, imatruinaksha ni makumainka atsau asamtai nekarainachu. \v 56 Nukap shuar imatrua Jesúsan aantar tsanumruinakai, nui irunuka nuka antrarum tarume tusa tuina. \v 57 Tuinakai chikich shuar wajakiar aantar waittruinak: \p \v 58 “Nekas antukmaji ni chichaak: ‘Shuar aina Yuus ememattasa iruuntai jean jeamkarua juna wii yumpugtatjai. Turan tres tsawantai ataksha imatiksanak shuar ainasha takaschamun jeamkattajai’ ”, tusa timayi tuina. \p \v 59 Nuna tuinakaisha chikich ainaka yupichu nekaspapita tichamnau nekapena. \p \v 60 Sacerdote apuri nitajai eketu wajatki Jesúsan chicharuk: \p “¿Urukamtai nuna imatrutmainakaisha ishichkisha aimtsume? ¿Nunasha waritmauna ame timaurmin pachisarsha imatrutmainawa?” tusa tinaiti. \p \v 61 Tamasha Jesúska aimtsuk wajau. Tumakai sacerdote apuri ataksha iniak: \p “¿Ame nekas Cristo Yuusa uchirigkaitam?” tusa tinaiti. \v 62 Tusa tama Jesús ayak: \p “Ee, wiyaitjai, atum wii shuarnum akinawaitaj nuna, Yuus ashi senchirtina nuna untsurini eketun nayaimpinmayan jui winakun, yuragminam pachitkau winamu waitkatin ainarme”, tusa tinaiti. \p \v 63 Nuna takai sacerdote apuri jaanchrin japiki jak chichaak: \p “¡Ashi antuinamunam ta jama! ¿Nuiyasha ya nakajia? \v 64 Ashi atumsha ni Yuusan pegkerchaun chichara nuka anturkaurme. ¿Atumsha uruk enentaimrume? \p Takai ashi aimainak: \p ¡Aya mantamnati!” tusa tuina. \p \v 65 Tusa tuinakai, chikich aina Jesúsa usuktan nagkamawaru. Nuna chikich turuinakai, jiin epetkar yapinam awatainak: \p “¡Ya awattamin nekaakia!” tusa tuina. \p Yuus ememattasa iruuntai jean kuitamin ainasha Jesúsnaka yapinam awataina. \s1 Pedro ju shuarnaka wainchauwajai tusa timau \r (Mt 26.69-75; Lc 22.56-62; Jn 18.15-18, 25-29) \p \v 66 Nuna imatikainai Pedroka apu jee aarin eketun, nuwa sacerdote apuri inatairi jearin. \v 67 Tuma wainak, jina anamuk ekeemtatmaun wajas ii wajatu. Tura chicharuk: \p “¿Amesha Jesús Nazaretnumia nujaimpapi wekainaitmea?” tusa inia. \p \v 68 Tama Pedro chichaak: \p “Wika nekatsjai nusha warintsuk turutam”, tusa tinaiti. \p Tusa inaiyak wayaamunmani jiinkin, tumai atash shinukuiti. \v 69 Apun takarnusha ataksha waketruki iis, nui chikich irunun chicharuk: \p “Ju shuara juka Jesúsjai wekainayi”, tusa tinaiti.\fig |src="CN01817B.TIF" size="span" loc="Mark 14.69" ref="Mr 14.69" \fig* \p \v 70 Tutai ataksha waitrak: \p “Wika wainchauwajai”, tusa tinaiti. Ishichik asag awentsag nui shuar matsatu Pedron ininak: \p “Nekas amesha au weantuitme. Ameka Galileanmaya shuaraitme, chichaakmesha aiya chichau arma nujai metek chichame”, tusa tuina. \v 71 Imatruinam Pedro Jesúsan shir pegkerchaun chicharuk: Yuuscha waitai tajai: \p “Wika au shuarnaka wainchauwajai ¿Ya pachisrumtsuk nusha tuinarum?” tusa tinaiti. \p \v 72 Nuna taig atash jimara shinukuiti. Tumamtai Pedro Jesús chichaak: “Atash jimara shinatsaig, wika au shuarnaka wainchauwajai tusam tresa imajnia waitruattame”, timaun anear senchi útnaiti. \c 15 \s1 Pilato pujamunam Jesús ejému \r (Mt 27.1-2, 11-14; Lc 23.1-5; Jn 18.28-38) \p \v 1 Tsawaarmatai sacerdote apuri aina, judío apuri aina, chicham umiktinan jintinkartin aina, apu ainajai ashi iruuntrar, Jesúsa jigkarar jukiar apu Pilaton ejétiaruiti. \v 2 Nu tura ejétim Pilato iniak: \p “¿Judío ainan apurim nekas amekaitam?” \p Tusa iniam Jesús ayak: \p “Ame turutam nuka nekasaiti”, tusa tinaiti. \p \v 3 Sacerdote apuri ainaka aantar nekaschaunak tsanumruina asarmatai, \v 4 Pilato ataksha waketrusag iniak: \p “¿Ameka nuna imatrutmainakaisha ishichkisha aimtsumek?” tusa tinaiti. \p \v 5 Turasha Jesúska ishichkisha aikchauwaiti. Tumakai Pilatoka enentai jearchauwaiti. \p \v 6 Jiisat Pascuatin shuar aina nu jiinkiti tuinakai, achikmaun chikichkinak Pilato tuke jiiskee ajakuiti. \v 7 Cárcelnum chikichik shuar Barrabás naartin, yaunchuk chicham aepruniamunam shuaran maa asamtai, achikam egketu. \v 8 Tuma asamtai nukap shuar aina Pilaton jeariar chicharainak: Ii iturnaj nuka yamaisha aitkasmek chikichik shuar akupkata tusar tuina. \v 9 Tuinakai Pilato shuar ainan iniak: \p “¿Jesús, judío apuriya nu, jiinkiti tusarmesha atumsha wakerarmek?” tusa tinaiti. \p \v 10 Pilato tina nunaka sacerdote apuri ainaka tukeneas kajerainakpapi wina itartiaria tusa nekau asa nunaka tinaiti. \v 11 Turasha sacerdote apuri ainaka, Jesús jiinki tusar senchi nakitaina asar, shuar ainan chicharainak: \p “Atumsha Barrabás jiinkiti tusarum titarma”, tusar akattraruiti. \p \v 12 Pilato shuar ainan iniak: \p “¿Atum judío apuri tarum nunasha iturkati turutrumea?” tusa tinaiti. \p \v 13 Tusa inimkai senchi chichainak: \p “Auka numinam ¡achinar mantamnati!” tusa tuina. \p \v 14 Tusa tuinakai Pilato chichaak: \p “¿Turasha wari tunauna takasia?” \p Nuna takaisha nitaka senchi chichainak: \p “¡Achintrati! ¡Achintrati!” amajaina. \p \v 15 Imatruina asamtai Pilatosha shuar ainajai kajernaitan nakita asa, Barrabásan jiiyak, Jesús asutiarum numinam achiirum maatarma tusa suntar ainanam surukuiti. \s1 Jesúsan suntar aina waitkasmau \r (Mt 27.27-30; Jn 19.1-3) \p \v 16 Turamtai Jesúsan suntar aina jukiar apu jeen aarin ejéniar, suntar ainan ashi ipawar iruuntraruiti. \v 17 Turawar ni nugkutairin awitkar, apu nugkutairin yamakaitkaun anugkrar, etsegkrutai jagki najanamun etsegkrumtikaruiti. \v 18 Tura wishikainak emematainaji tusar senchi chichainak: \p “Judío ainan apuri emematiarmi”, tusar imatruina. \p \v 19 Imatruinak numijai muuknum awatainak usukina, tura emematji tusar tikishmataina. \v 20 Tusa wishi wishikainakua, nugkutai yamakaitkaunka awitak juruinak, ni nugkutairinak anugkar, nui numinam achirar maawartasa jukiaruiti. \s1 Jesús númi yapajiamunam achirmau \r (Mt 27.32-49; Lc 23.26-43; Jn 19.17-30) \p \v 21 Jesús ni achintratin númi yapajiamun yanak wesa, kakaarchamnau nekapeakai, Cirenenmaya shuar Simón naartin, Alejandro, Rufo apariya nuna, ajan takak wu yama taanak wainkar, nuke nagkamaina asar chicharainak: Ju ame yanakta tusar ayanak jukiaruiti. \v 22 Jesúsan jukiar nain Gólgota tutainam ejéniaruiti. Chicham “Gólgota ta nunaka muka nain” taku tawai. \v 23 Nui ejéniar najaimakchati, tusar umutain vino tutain, mirra puari pachimramujai Jesúsan susaru, turamsha umarchauwaiti. \v 24 Tumamtai Jesúsan númi yapajiamunam achiraruiti. Turawarmatai suntar aina Jesúsa jaanchrin jurukiar, yáki nepetmakat nu jukiti tusar nakurutain nakuruina. \p \v 25 Jesúsnaka etsa nueve jasa ai achiraru ainawai. \v 26 Jesúska tumau asamtai achiaji, tusar ni chaikin tablanam aak: \qc \sc judío shuara apurigka juwaiti,\sc* \m tusa aatar anujtuku ainawai. \v 27 Jesúsan númi yapajiamunam achinak jimar shuaran shir pegkerchau ainan achirar, chikichnaka ni untsurini, tura chikichnaka nina menarini achirar nenasaru ainawai. \v 28 Yuusa chichame aarmaunam chichaak: \p “Tunau ainajai irumra nekapmam atinaiti timauka”, tu uminkauwaiti. \v 29 Shuar aina nu ayaamas nagkamainaka muuken peasar, pegkerchau chichaarainak: \p “Yuus ememattasa iruuntai jean yumpugkan tres tsawantaik jeammainaitjai tinam nusha ¿urukamtai anisha netame? \v 30 ¡Ani nematsuk akaikim uwemrakia!” tusa tuina. \p \v 31 Sacerdote apuri ainasha, chicham umiktinan jintinkartin ainajai iruunar Jesúsan wishikainak: \p “Chikichnaka uwemtiknayi, tumauwaitiat nigkika uwemtikmameatsui. \v 32 Nekas Israel shuar ainan apuriyaitkugka, achinar neta au akaikiti, tumamtai isha nekaspapita tiarmi”, tusa tuina. \p Jesúsjai metek achiram netuinasha tumasag pegkerchau chicharaina. \p \v 33 Etsa tutupnira ai ashi nugkanam káshi jasu, tuma nukap asa etsa teenta ai, ataksha tsaaptin jasuiti. \v 34 Eke imanik káshi jas ai Jesús senchi untsumuk: \it “Eloi, Eloi, ¿lema sabactani?”\it* tusa tinaiti. Nunaka: “Wina Yuusru, wina Yuusru, ¿urukamtai winasha inaitusume?” taku tinaiti. \p \v 35 Shuar nui iruunainaka nuna antukar chichainak: \p “¡Antu jakua, Elías Yuusa chichamen etserin ajakua nuna untsuawai!” tusa tuina. \p \v 36 Tuinakai chikichik shuar nui wajau, tsekegki umutain vino tutai churuin pujuttamaun, yumi mukuntai esponja tutain juakug ajug inijar, númi ichipkamunam etea, Jesúsan umarti tusa suak: \p “Iismi, Elías juna akaktasa winitchatpash, nu wainkarmi”, tusa tinaiti. \s1 Jesús jakamu \r (Mt 27.50-56; Lc 23.46-49; Jn 19.30) \p \v 37 Nuna tai, Jesús senchi untsumak jakauwaiti. \v 38 Tumamtai Yuus ememattasa iruuntai jeanam jaanch ajaamu auka yakini nagkamna jimapetuk achinakuiti. \v 39 Tumamtai Romanmaya suntara capitánkri Jesús achirmaunam ayaamas wajau, Jesús imatak untsumka jamun wainak chichaak: \p “Ju shuarka nekas Yuusa uchiri ajakuiti”, tusa tinaiti. \p \v 40 Nuwa ainasha ikag ii iruuntuina. Nui María Magdalena, chikich María Jacob ekeuwa nuna Joséncha nukuriya nu, chikich nuwa Salomé, nu aina ii wajaina. \v 41 Nu nuwa ainaka Jesús Galileanam pujakai, nemarainak umiru jakaruiti, nuiyasha nukap nijai iruunar Jerusalén kaunkarua nujaimak ii iruuntuina. \s1 Jesús ikusmau \r (Mt 27.57-61; Lc 23.50-56; Jn 19.38-42) \p \v 42 Nu tsawan kintamai kashinia nui ayamtai tsawan atin asamtai, takatan umikartasa ashi takainai, \v 43 shuar José naartin Arimateanmaya taawaiti, nisha apu aina iruunainamunam iruunin, Yuus inammauncha wainkattsa wakerin asa, arantsuk Pilaton weri, Jesúsan iyashi ikustajai tusa seawaiti. \v 44 Nu tusa seam, Pilato enentai jearchauwaiti. Tuma capitánkan untsuk itan: “Jesús nekas jakamka”, tusa iniasuiti. \v 45 Tutai capitán ayak: Jakamai tusa tinaiti. Tama Pilato Josén chicharuk: \p “Jesúsa iyashigka jukita”, tusa tinaiti. \p \v 46 Tama Josésha Jesús jaka yaki nemattamaun akaki, jaanch puju pegker sumakmaujai punuaruiti. Tura pampanam wa taimunam egkea, tura kaya uuntan juki shir apujtua ikuknaiti. \v 47 Nui ikuamun María Magdalena, María Josén nukurijai wainkaruiti. \c 16 \s1 Jesús maamu nantakmau \r (Mt 28.1-10; Lc 24.1-12; Jn 20.1-10) \p \v 1 Ayamtai tsawantan inagkakiar, nu tsawantaik etsa akaikin ai, María Magdalena, María Jacobon nukuri, Saloméjaimak Jesúsa iyashi ukatkatnun perfume ainan sumakaruiti. \v 2 Tura kanar tsawainak, domingo tsawantin, etsa yama wakai, Jesús ikusmaunam wearuiti. \v 3 Tuma wesar chichainak: \p “¿Yáki kaya uuntan apujtuawarma nunasha uratramtaji?” tusar tuina. \v 4 Tusar jeariar iikma kaya uun apujtuamuka ekemak atatmaun wainkaruiti. \v 5 Tura utuawar iikma, shuar natsa jaanch pujun nugkuaru untsurnumani eketun wainkar ashamkaruiti. \v 6 Ashamam nui eketu nuwa ainan chicharuk: \p “Ashamrukairpa. Atumka Jesús Nazaretnumian maawarma nu earme. Ikusarma nu taarum iistarma. Nigka aneantu asa, juigka atsawai. \v 7 Wári werum Jesúsa unuinatairi aina nu ujaktarma. Turakrum Pedrosha ujaktarma. Jesúska nitan tina nunisag niya eemak Galileanam wetatui. Tumamtai ai wainkartatui”, tusa tinaiti. \p \v 8 Nu tusa tama nuwa ainasha jinar nuna wainkaru asar, kurakmaikia tseketaik shiakaruiti. Imanik sapijmakaru asar, chikichik shuarnaksha tumayi tusarka ujakcharuiti. \s1 Jesús maamu nantaki María Magdalenan wantiintukmau \r (Jn 20.11-18) \p \v 9 Jesús maamu domingotin, káshikmas nantaki yama nagkamchakka María Magdalenan siete iwanch egkemtuamun jiir utsantak agkanmamtikawa nunaa wantintukuiti. \v 10-11 Turam Jesúsan nemarin aina wake mesemar nekapenak, útu matsatun jeari ujak: \p “Yamaika Jesúska nantaki, wina wantinturkamtai, wii ima shir wainkamjai”, tusa tinaiti. \p Nu tamaun antukarsha nekaspapita ticharu ainawai. \s1 Jesús ni nemarin ainan jimaran wantintukmau \r (Lc 24.13-35) \p \v 12 Aruma nui ni nemarin aina jimarchik kanakiar, jinta wetatmaun wantintukuiti. Turasha nitanka María Magdalenan wantintukmaun tumaska wantintutsuk nisha iimtin jas wantintukuiti. \v 13 Tuma wantintukam, nitasha waketar kaunak jea matsatun ujainak: Jesús wainkaji tusar tiaruiti. Tuinamsha nunasha nekaspapi tuinawa ticharu ainawai. \s1 Jesús ni unuinatairi ainan chicham uwemtikartina nu ashi nugkanam etserkatarma tusa ishiakmau \r (Mt 28.16-20; Lc 24.36-49; Jn 20.19-23) \p \v 14 Tumainakai Jesús maamu nantakin wainkaji tusar tuinakaisha, nekaspapita ticharu asarmatai, Jesús ni unuinatairi mesanam eketainan wantiintuk chicharuk: \p “¿Urukakrumea wina waitkau aina ujatmainakaisha nekaspapita turuttsurme?” tusa tinaiti. \v 15 Nuna tina chichaak: “Chicham pegkera nu ashi nugkanam werum, shuar aina ashi ujaktarma. \v 16 Turakrumin nita nuna antukar nekaspapita tusar nemartuinak entsanam mainaka uwemrartin ainawai. Antsu shuar nu etsermaun antuinayat, nekaspapita tuinachuka waittanam weartin ainawai. \v 17 Ju iwainamua juka wina nekas pujawapi tusar umirtau ainajai atinaiti. Iwanch shuaran egkemtua pujuruncha wina chichamrujai jiirar ishimtin ainawai, tura chicham nita chichashtairincha chichaartin ainawai. \v 18 Atum wina nemartautirmeka nápi asatmiarmataisha jakashtin ainarme. Tura umutain tseasan egketramawar amasarmatai umakrumsha jakashtin ainarme. Ja ainasha atum achiarminig Yuus pegker amajiartinaiti”, tusa Jesús tinaiti. \s1 Jesús nayaimpinam wemau \r (Lc 24.50-53; Hch 1.9-12) \p \v 19 Nuna tina inaiyak, nayaimpinam weak takunnaiti. Tuma Apari pujamunam waka, Yuusa untsurini ekeemsauwaiti. \v 20 Jesús nayaimpinam wematai, ni unuinatairi ainasha ashi nugkanam yujasar, chicham nekas pegkera nuna etseraina. Tumainakai apu Jesús nitan yayák, shuar ainancha chicham etsermaun paan nekamtikuk, nita wainchatai ainancha nukap iwaintukuiti. Maake, nunis atii.