\id LUK - Huambisa NT (OT portions) -Peru 2010 (DBL -2013) \h Lucas \toc1 Yamaram chicham Lucas aarmau \toc2 Lucas \toc3 Lc \mt1 YAMARAM CHICHAM LUCAS AARMAU \c 1 \s1 Lucas chichaman Teófilon akuptukmau \p \v 1-3 Wina anetair Teófilo, Jesús yama nagkamchak jintinkartak uruk pujusiawak nuna pachisar, chikich wainkau etsermaun nitasha antukaru asar, nukap shuar aaru ainawai. Tura wisha aitkasnak shir nekaan Jesús jui nugka pujus turawapita tusan nunak pachisan aatjame. \v 4 Amina nekasa nuna jintintramawaru aina nu shir nekaata tusan aatjame. \s1 Juan imakratin akinatin pachisa etserkamu \p \v 5 Yaunchuk Herodes Judeanmaya shuaran apuri pujai, nui sacerdote Zacarías, nisha Abíasjai takau ainajai iruunar takak pujau. Zacaríasa nuwesha sacerdote Aarón weantu, nuna nuwa naarigka Isabel ajakuiti. \v 6 Chicham umiktin ainanka nina nuwejai umin ajakaruiti. Tumau asarmatai Yuuska mai pegkerak ii jakuiti. Iman asarmatai chikichik shuarkesha pegkerchauwaiti tumainchau ajakaruiti. \v 7 Turasha Isabel uchin jurechu asamtai, nigka uchi akiitsuk nuwejai ashanmaruiti. \p \v 8-9 Sacerdote Abíasjai takau aina nu nita takastin tsawan jeawaiti. Tuma asamtai, Zacaríascha nitajai takastasa wuwaiti. Tuma jeawar yáki kugkuinan Yuus ememattasa iruuntai jeanmasha epeat tusa nekawartasa kaya ainan chumpiawaruiti. Tura yáki juna jukit, shuar juna jukin Yuusa jee tesamu pegkernum wayaa incienson epeati, tusar kaya pujun pachikaruiti. Nu turamunam Zacarías jukinaiti. Turamtai ame Yuus ememattasa iruuntai jeanam wayaam incienso epeata, tusa tiaruiti. \v 10 Tusa tama nigki wayaa incienson epeakai, chikich ainaka aa iruuntsar Yuusan aujaina. \v 11 Zacarías incienson epetainam incienson epeak wajattamaun, nayaimpinmaya shuar Yuus akupkamu wantintukuiti. Tuma incienso epetai yantamen untsurnumani wajattsauwaiti. \v 12 Tumattamaun wainak, Zacaríaska senchi ashamkauwaiti. \v 13 Tumakai nayaimpinmaya shuar chichaak: \p “Zacaríasa, ashamrukaipa. Yuus ame seammaunka anturtamkayi, nuwem Isabelka uchi aishmagkun jurertatui. Tumamtai Juan anaikattame. \v 14 Nu akinamtaigka ameka shir aneasam nakunkut pujuttame, tura chikich ainasha shir aneniartatui. \v 15 Nunaka pegker ainan takasti tusa Yuus yaigtinaiti. Umutain karia ainancha umichu atinaiti. Akintsaigsha Wakan Pegker arittawai. \v 16 Tsakar pujus Yuusa chichamen etserkai antuinak, Israel shuar ainasha, tunau takatan inaiyainak Yuusan umirkartin ainawai. \v 17 Yaunchuk shuar Elías naartin Wakan Pegkera nuna senchirijai Yuusa chichamen etseruk umirujakua tumasag, ame uchirmesha Wakan Pegkera nuna senchirijai nukap iwainak, Elías takasua imatiksag takastinaiti. Chichaman etserkai un ainasha uchiri ainajai tsagkurnairar shir pujusartinaiti. Tura chikich shuar Yuus anturtan nakitin ainasha nina umiriartinaiti. Tumainak apu Cristo takai jukiarti wakerus tusa amina uchiram shuar ainan nekamtikatnaiti”, tusa tinaiti. \p \v 18 Tusa tama Zacarías nayaimpinmaya shuaran chicharuk: \p “Wina nuwarjai unchitaj junasha, ¿uruk nekaspapita titajak?” tusa tinaiti. \p \v 19 Tusa takai nayaimpinmaya shuar chicharuk: \p “Wika Gabrielaitjai, Yuusa inatairiyaitjai. Tuma asan ni akuptukmatai wika chicham pegkeran amina uchiram akinatnun pachisan ujaktasan tarijme. \v 20 Turasha ame nekaspapi turutua tatsum nui uchiram akinamtai chichaktasam, yamaika chichachu jastatme. Wii ujakjam juka uchiram akinkai nekas uminkattawai”, tusa tinaiti. \p \v 21 Tusa tama nujai chichaak, “Yuus ememattasa iruuntai jeanam nukap megkakau. Tumamtai shuar aa irunuka, ¿urukakug ima megkaka?” tusar nakaa iruntuina. \v 22 Tuma irunai nukap arus, Zacarías jiinkin. Tuma chichachu amajsamu asa, shuar aa irunun iwijas auju. Tumamtai ¿urukakug ainka, Yuus iwaintukchaish? tusa tuina. \p \v 23 Tsawan jeamtai, ni takasti timaunka ashi umik ikuak Zacarías nina jeen waketkinaiti. \v 24 Tuma nukap pujatsaig, nuwe Isabel ajapruku, tuma wantiintsuk nina jeenig cinco nantu pujusuiti. \v 25 Iman nantu wantiintsuk pujaksha, nigka shir aneas pujau. Tuma asa chichaak: “Yuus wait anentruru asamtai uchirmaktatjai. Yamaika chikich shuar ainasha eme anentrusar iirsartatui”, tusa tinaiti. \s1 Nayaimpinmaya shuar Jesús akinatnun pachis etserkamu \p \v 26 Isabelka ajapruk seis nantu pujai, Yuus ataksha Gabrielan Galilea nugkanam yaakat Nazaret tutainam, \v 27 nuwa agkantu María naartin pujaun chichaman ujakti tusa akupkauwaiti. Maríaka shuar takashtai ajakuiti. Turasha nu nuwanka apu David weantu shuar José naartin, nuatkattsa chichas pujau. \v 28 Nayaimpinmaya shuar María pujaun jeari chicharuk: \p “Yuusa anetairi María, ¿pujamek? Ashi nuwa aina nuiya Yuus eme anentsa iitaimka ametme. Turutma asa amina ima senchi kuitamramui”, tusa tinaiti. \p \v 29 Nu tusa tama: ¿Urukakug turuta? tusa kuntuts enentaimrauwaiti. \v 30 Tumakai nayaimpinmaya shuar chicharuk: \p “María, kuntuts enentaimipa. Amina Yuus etegtama asa, ima senchi shir anentramawai. \v 31 Antukta, uchi ajaprukam aishmag jurertatme, turam Jesús anaikattame. \v 32 Nu Uchinka Yuus ashi nagkakartakua nuna uchiri asamtai, yaunchuk ni weantun Davidtan apu atii tusa anaikauwa turusag Yuus apu amajsattawai. \v 33 Atum Israel shuar ainatirminka ni inatmau atinaiti Tura nina inamtairigka tuke atinaiti”. \p \v 34 Nu tusa tama María nayaimpinmaya shuaran chicharuk: \p “¿Wii aishrinchauwaitaj nunasha urukaknak antrancha uchincha jurertaja?” tusa tinaiti. \p \v 35 Takai nayaimpinmaya shuar chicharuk: \p “Aishmagka enentaimtipa. Wakan Pegker egkemturmarmatai, Yuus ashi nagkakartakua nuna senchirijai ajapruktatme. Nu uchi akinatta nuka tunaurinchau atinaiti. Tumau asa ‘Yuusa uchiri’, tama atinaiti. \v 36 Tura ame ika kaim Isabel uchin jurechu tinu arma nu unchitak uchin jurertatui, nigka ajapruk seis nantu pujawai. \v 37 Yuus tujinmainka pegkesha atsawai”, tusa tinaiti. \p \v 38 Tusa tama chichaak: \p “Nekas wika Yuusan inatairiyaitjai. Wika Yuusnaka ni wakeramunka ashi umirkattajai. Ame turutam nusha imanisag uminkati tusa timatai, ikuak nayaimpinam waketkinaiti. \s1 María Isabelan irarsamu \p \v 39 Nukap tsawan pujutsuk María chikich yaakat Judea nugka murari aunam, Isabel pujau asamtai, wainkataj tusa wuwaiti. \v 40 Tuma Zacarías pujamunam María jeawaiti. Tuma Isabelan wainak chicharuk: ¿Amesha pegkerak pujam? Wisha amina iistasan winitjame”, tusa tinaiti. \v 41 Nuna María tusa chichaamun Isabel antaig, uchi shir aneak ampujnumia muchitkauwaiti. Wakan Pegker \v 42 Isabelan paan jiik chichamtikiak: \p “Ametme nuwa ainanmaya etegka Yuus pegkermamtikamumka, tumasag ame uchirmesha pegkermamtikamuiti. \v 43 Ameka wina Apuru nukuriyaitiatam, wii imanchau aig wina waitkattsam taume. \v 44 Ame jea wayakum aujtam nuna uchi antuk shir aneak muchitkayi. \v 45 Nekaspapi Yuus turattawa tusam tame nui amesha shir aneasam pujuttame”, tusa tinaiti. \v 46 Tama Maríasha chichaak: \p “Wika nui wina enentaimtairjai Yuusan emematjai. \v 47 Yuus wina uwemtikrin asamtai, wika shir aneajai. \v 48 Wii imanchau aig, nina inatairi asamtai, ni etegtauwaiti. Atakea nuisha shuar ainaka wina pachittsar chichainak: Yuus pegkernum yaigkuiti, turamu asa shir aneas pujawai tusa turutiartin ainawai. \v 49 Nunaka Yuus pegker ashi senchirtina nu shir pegkeran turuta asamtai tiartinaiti. \v 50 Yuuska shuar aina umirmaka jutiksag wait anentsagke atinaiti. \v 51 Nigka nekas senchirtinaiti, tumau asa shuar ememau ainancha nepetkauwaiti. \v 52 Apu ainan shuar imanchauch amajak, shuar imanchauch ainan chichame anturtai amajsauwaiti. \q1 \v 53 Shuar atsumin ainanka nukap susauwaiti, turasha wiakach ainanka susachuiti. \q1 \v 54-55 Yaunchuk ina apachrin anajmatawa nunaka, Nigka ashi umikuiti. Tura asa ii Israel shuar ainatinka nina inatairi asaakrin yainmakuitji, tura nugkancha suramsauwaitji. Abraham weantu ainan wait anentratnaitjai tusa tina nunaka kajinmattsuk metek umikuiti”. \p \v 56 Nuna tusa pachis chichai chichainakua ashimak Maríaka Isabelan jeen tres nantu pujus, nina jeen waketkinaiti. \s1 Juan imakratin atin akinamu \p \v 57 Tsawan jeaamtai Isabel uchi aishmagkun jureruiti. \v 58 Tura Isabel Yuus wait anentram uchirmakmaun nina patai aina, tura ashi nitajai irutkau ainajaimak antukar shir aneasaruiti. \v 59 Uchi akina ocho tsawan ejémtai, chikich shuar nui irutkau aina, uchi aishmag akinamtai, kati mushuke tuke tsupirsagke au asar, nincha turusag tsupirkartasa kautkaruiti. Tura kautkar uchika apari naarig anaikami, nisha Zacaríasak atii tuina. \v 60 Tusa tuinakaisha Isabel chichaak: \p “Atsaa, nekas Juan atii”, tusa tinaiti. \p \v 61 Tusa takai ¿urukamtai Juan atii tame? ¡Amina pataimiksha tu naartinka chikichkiksha atsajama! tusa tuina. \p \v 62 Uchi nukuri takai, aparisha warittig nekaami, tusar chichamainchau asamtai, uchirmesha ya anaikattam, tusar iwijas inina. \v 63 Tusa tama aamain surustarma tusa Zacarías inakmakai juki susaruiti. Turam nuna juki: Uchi naarigka Juan atii tusa aaruiti. Tu aarmatai wainkar chichainak: ¿Urukamtaig uchincha tusha anaiyainawa? tusar enentai jearcharuiti. \v 64 Zacarías chichachu amajsam pujau, nuna aar ashimmauwaik ataksha chichaku, tuma Yuusan emematnaiti. \p \v 65 Tumamtai ni irutkamuri aina enentai jearcharuiti. Nu tumamun shuar wainkar, Judea nugka murariin matsamin ainasha tumamai tusar etseraina. \v 66 Nu tusa etsermaun antukar nitak ininainak: ¿Nu uchisha urukuk atinaita? Nita enentaimsarka uchinmatsuk Yuusan senchiri atai tu enentaimtuina. \v 67 Zacarías uchi apari, Wakan Pegker chichamtikam, Yuusa chichamen etseruk: \q1 \v 68 “Israel shuar ainatika, uwemtikramrattsa tarutrama asamtai, ina apuri Yuus emematiarmi. \q1 \v 69 Yuusa inatairi David weantunam akinati tusa, ina uwemtikramratnun senchirtinan akupturmakji. \q1 \v 70-71 Nuka ina shuarin nepetak, ina kajertamin ainancha ashi senchirtinchau amajak uwemtikramkatnaitji, tusar yaunchuk shuar pegker Yuusa chichamen etserin aina juna pachisar etserkaru ainawai. \q1 \v 72-73 Ina apachri ainan Yuus wait anentrau asa, ina apachrin Abrahaman pegkeran anajmatawa nuna kajinmattsuk imatiksag umikai. \q1 \v 74 Tura asa ina shuarin ashi nepetak, ashamkartutsuk shir matsamsar wina chichamrunak umirtukarti tusa agkanmamtikramattaji. \q1 \v 75 Nitaka pegkermakar matsamsar ashi tsawantai wii wakeraj nunak takasarti”, tusa tinaiti. \p \v 76 Nuna tina ashimak uchirin chicharuk: \q1 “Uchiru, ameka apu Yuus akupkam, amina ukurmin winitta nu taa takastin umirkum, Yuus ashi nagkakartakua nuna chichamen etsernaiti tama atinaitme. \q1 \v 77 Tura atum tunau takatairmin tsagkurtamar uwemtikramratnuka winittawai tusam, Israel shuar aina nekamtikattame. \q1 \v 78 Yuus wait anentramrau asa, ina uwemtikramkatnun akupka nuka káshikmas etsa etsantuk tsaaptin amajna numamtinaiti. \q1 \v 79 Shuar tunaun takaina nuka Yuusan tuke tupantraru asar sapijma matsatainawai. Turasha ina apuri winak inka pegker amajtamsattaji. Tura uruk pujakrik agkancha pujumainait nunasha ni jintintramattaji”, \m tusa Zacarías tinaiti. \p \v 80 Uchi tsakar Yuusnasha aneak shir enentaimu. Tuma asa aya nugkanmag shuar atsamunam nui pujus, Yuusa chichame etserkatnuri tsawan jeaakai, israelita ainan chicharkataj tusa wuwaiti. \c 2 \s1 Jesús akinamu \r (Mt 1.18-25) \p \v 1 Chikich tsawantai apu Augusto ashi nugkanmaya shuar aina nekapmantrati tusa inamrauwaiti. \v 2 Nu shuar nekapmamunka yaunchuksha turushtain Cirenio, Sirianmaya apu pujai turawaruiti. \v 3 Nuna tusa apu timatai, shuar ainaka nita apachri akinamu yaaktanam wear naarin aatmamaina. \v 4-5 Ashi shuar umikarti timau asamtai, shuar José naartin Galilea nugkanam yaakat Nazaret tutainam pujau, nina nuwe atinan ajamtinan ayas, David weantu asa, Davidcha nu yaaktanmag akina asamtai, Judea nugkanam yaakat Belén tutainam wuwaiti. \v 6 Nui Belénnum nina naari aatmamratnunam jeai, María uchi jurertin tsawan jeawaiti. \v 7 Turasha jea nita pujumainka atsau, irar kanutai jeasha ashi piakaruiti. Tuma asamtai tagku matsamtainam nui nuwen apujas uchin ujerauwaiti. Tura uchi iwairin jurermatai, jaanchjai punuar tagku tuntuiparin egkeawaiti.\fig |src="CN01625B.TIF" size="span" loc="Luke 2.7" ref="Lc 2.7" \fig* \s1 Nayaimpinmaya shuar aina ovejan kuitamin ainan wantintukmau. \p \v 8 Nui María uchin jurermatai, José Belénnum pujai, ovejan kuitamin aina yaakat tiijuch asamtai, káshi ovejarin kuitamainak matsataina. \v 9 Tuma matsatai Yuus akupkamu nayaimpinmaya shuar tara, Yuusa tsaaptintri nita matsatmaunam tsaaptin amajsauwaiti. Tumamtai nuna wainkar senchi ashamkaruiti. \v 10 Tumainakai nayaimpinmaya shuar Yuus akupkamu chichaak: “Ashamrukairpa. Wika atumin chicham pegkeran ujaktasan winitjarme. Tura shuar ainasha juna antuinak shir aneas nakunkut matsamsartinaiti. \v 11 Yaunchuk apu David akinawa nuu yaaktanam yamai káshia jui atum apurimatin, uwemtikartin Cristo akinayi. \p \v 12 Yaaktanam jearum tagku tuntuiparin uchi punuaram egketu wainkattarme, turarum nekas junapi tawa titatrume”, tusa tinaiti. \p \v 13 Nu chichaak wajai chikishcha nayaimpinmaya shuar aina untsuri tarar, Yuusan emematainak:\fig |src="CN01621B.TIF" size="span" loc="Luke 2.13" ref="Lc 2.13" \fig* \v 14 “¡Yuus yaki nayaimpinam pujuwa nuna ashi shuar emematiarti! Shuar nugka matsamsar, Yuusan umirin ainaka shir agkan nakunkut matsamsarti”, tusa tuina. \p \v 15 Nuna etserkar nayaimpinmaya shuar ainaka wakettraruiti. Nu waketramtai ovejan kuitamin aina nitak chichainak: \p “Nayaimpinmaya shuar etserka nu Belénnum jear wainkami”, tusar tuina. \p \v 16 Tusar wári shiakar, jeaakma nayaimpinmaya shuar timaunka imatiksag José Maríajai uchin punuarar, tagku tuntuiparin egkesar pujurainan wainkaruiti. \v 17 Tura nayaimpinmaya shuar uchin pachisa timaun etseraina. \v 18 Tusar ovejan kuitamin etserainakai, chikich aina nuna antukar enentai jearcharu. \v 19 Nuna ashi tusar etserainakai, María antuk sakatmamainchau nekapeak, nuig enentaimu. \v 20 Ovejan kuitamin aina oveja matsatmaunam waketainak, nayaimpinmaya shuar timaun uchi wainkamun pachisar, Yuusan emematainak chichaki shimuina. \s1 Jesús uchiich asamtai Yuus ememattasa iruuntai jeanam awayaamu \p \v 21 Ocho tsawan ejémtai, uchin kati mushuken tsupirkaruiti. Turawar Jesús anaikaruiti. María ajapratsaig uchiram akinamtai, tu anaikattame nayaimpinmaya shuar tusa timaunka imatiksag umikaruiti. \p \v 22-23 Chicham umiktinan Moisés aak: Nuwa uchin aishmagkun jureruka cuarenta tsawan ejé uchin jureak tunamarmaurin pegkermati tina nunisag, iwairi uchi aishmag akinamtaigka Yuusan tuke su arti timau asamtai, Yuusan uchin susartasa Jerusalénnum wearuiti. \v 24 Tumainak chicham umiktarma timaunka turusag Yuus susatnun jimar paum uun tura nu atsakaigka, jimar pauma uchiri itatarma timauwa turusag jukiaruiti. \v 25-27 Nu tsawantaik María nina aishrijai uchin jukiar, Yuus ememattasa iruuntai jeanam awayawara ai, shuar Simeón naartin, nekas pegker Yuusan umirin Jerusalénnum puju, Wakan Pegker nekamtikam chichaak: Wika jatsuk pujusan, Yuus Israel shuaran uwemtikati tusa akupkam, apu Cristo taatna nunaka wainkatnaitjai, tusa tu puju. Wakan Pegker enentaimtikam, nisha Yuus ememattasa iruuntai jeanam wayaawaiti. \v 28 Tumakma uchin wainkauwaiti. Tura uchin winakki juki wajas Yuusan emematuk: \q1 \v 29 “Apuru, ame uwemtikartin wainkatnaitme turutnaitam nuna wainkaj nui, yamaika jaknasha shir aneasan jakatjai. \q1 \v 30 Yamaika shuar ainatin uwemtikramratna nunaka wainkajai. \q1 \v 31 Nuka ashi nugkanmaya shuar aina wainmaunam umikume. \q1 \v 32 Nigka tsaaptina numamtinaiti, tumau asa ashi shuar ainan nekatan susattawai. Nigka ii weantu asamtai, Israel shuar ainatin pachitmasar pegker chichartinaiti”, \m tusa tinaiti. \p \v 33 Simeón takai, María Joséjai nuna antukar, urukakug ta tusar enentai jearcharuiti. \v 34 Tumainakai Marían aishrijai chicharuk: \p “Atumnasha Yuus pegkernum yainmakarti”, tusa tinaiti. Tura Marían chicharuk: \p “Ju uchia junaka Israel shuar aina juiyag nakitrartinaiti, tura nemarainak uwemainasha nukap artinaiti. \v 35 Yuus ashi shuar aina enentaimmaurin paan iwainattawai. Amina uchirmin senchi waitkainakai, ameka nagkijai ijuam waitmaina imanikam waittsattame, tusa ujak ikuak Simeónka wuwaiti. \p \v 36-37 Tumai nuwa uuntach, ochenta y cuatro uwí aramu, Yuusa chichamen etserin, Aná naartin pujau. Nu nuwaka Aser weantu, Fanuela nawantri ajakuiti. Tsakat asag aishrinawaiti. Tuma siete uwí pujus, aishri jakamtai wajemawaiti. Wajema pujus Yuus ememattasa iruuntai jeanam pujustasa wayaawaiti. Tuma ishichkisha jiintsuk tsawai káshisha yurumkan yutsuk Yuusan tuke auju pujau. \p \v 38 Tuma pujau asa, Anásha uchin wainak Yuusan maaketi tusa, ashi Israel shuar uwemtikartinan nakau aina nui irunun chicharuk: \p ‘Israel shuar ainatin uwemtikramratin nakamuka juwaiti’ ”, tusa tinaiti. \p \v 39 María Joséjai Yuus ememattasa iruuntai jeanam chicham umiktinan Moisés aarmaunka imatiksag umikar, Galilea nugkanam nita yaaktarin Nazaretnum waketkiaruiti. \s1 Jesús doce uwí ejé Yuus ememattasa iruuntai jeanam wemau \p \v 40 Tura ataksha Nazaret ejém pujus, uchika tsakak senchimaki wea, tura Yuus wakeramuncha shir nekau, tura Yuuscha nina shir enentaimtau. \p \v 41-42 Ashi uwítin jiisat Pascua jeaakai, Yuus tumawarti timaun uminak, Jerusalénnum tuke wesarke au asar, nu tsawan jeakai wenak, Jesúsan doce uwí aramun ayasar wearuiti. \v 43 Nui jeawar matsamsar jiisat ashimnakmatai, Nazaretnum ataksha waketainai Jesúska Jerusalénnum juaku. Tuma ai, uchika chikichjaintsuk iruunar winatai tusar pachitsuk wena. \v 44 Tuma jinta chikichkia kanararu, nui kanamunam Jesús wantinkachmatai, nina waintairi ainan tura patai ainancha ashi iniasar, \v 45 waintsuji tuinakai, yaaktanam juakchamashi tusar eainak Jerusalénnum ataksha waketrukiaruiti. \v 46 Tumawar yaaktanam jimar tsawantai eakaruiti. Tura tresa juna kanar tsawaar eajkama, Yuus ememattasa iruuntai jeanam, chicham umiktinan jintinkartin aina matsatmaunam nisha nui pachinak nita chichainamun antak, tura inimuk pujaun Jesúsan wainkaruiti. \v 47 Nitasha turusag Jesúsan inina, turam nisha tu awai tusa aimu. Imanik yacha ainan nagkas aimkai, chichatnasha imanisag chichaakai antuinaka: Itursag junincha imatiksasha nekawa tusar enentai jearcharuiti. \p \v 48 Tuma pujaun apari nukurijai wainkar enentai jearcharuiti. Tura nukuri uchirin chicharuk: \p “Uchiru, ¿urukamtai aani wekainaitme? Megkakachiash tusan, wii apajai wake mesersan eakjame”, tusa tinaiti. \v 49 Tama ni aimuk: \p “¿Urukamtai winasha imatikarmesha eatrume? ¿Wina Apar wakeramun takakun, wina aparun jeen pujumainaitaj nuka atumka nekatsrumek?” \p \v 50 Nuna takai urukakug ta tusar nekamainchau nekapena. \v 51 Jesúsan jukiar Nazaretnum waketkiaru. Jesús nui pujus ashi nita takamunka metek umia. Turasha nukurigka Jesús Jerusalénnum wekasamunka kajinmattsuk nunak enentaimtu pujau. \v 52 Tura Jesúska nu senchi tsaka, tura nekatnumsha tumasag, Yuuscha tura shuar ainasha shir anentaina. \c 3 \s1 Juan imakratin aya nugkanmag wekaas jintinkartuamu \r (Mt 3.1-12; Mr 1.1-8) \p \v 1 Tiberio César, uwí quincetin Romanmaya apu ainan apuri ajakuiti. Nina atutairi ainasha nu nugkanmag inamaina, apu Poncio Pilato Judea nugkanam inamu, Herodes Galileanam inamu. Tura nuna yachi Felipe Iturea nugkanam, Traconitenmasha inamu. Chikich apu Lisanias naartin Abilinianam inamu. \v 2 Ashi ju apu matsatainaig, sacerdote apuri jimar Anás, Caifásjai pujujaku ainawai. Imajin apu matsatainai, Zacaríasa uchiri Juan aya nugkanmag pujuttamaun Jordánnum Yuus akupkauwaiti. \v 3 Tura akupkam entsa Jordánnum jeawaiti. Tuma shuar matsatainan chicharuk: Atum tunau takasmaurmincha Yuus tsagkurtamrarti, tunau takat inaiyakrum maitarma. \v 4 Juan tusa etsermauka, yaunchuk Yuusa chichamen etserin Isaías aarua nu imanisag uminkauwaiti. Isaías tu aaruiti: \q1 “Chikichik shuar aya nugkanmag wekaas, senchi chicharkartak: \q1 Apu jintiya nu tutupin atii tusarum shir umiktarma. \q1 \v 5 Japau akaisha nugka yaruakrum aimratarma, nainnum jinta weakaisha, yumpuarum pakamarum jinta tunin akaisha, pegker tutupin amajsatarma. \q1 \v 6 Turamu asamtai uwemtikartinan Yuus akupkatta nuna ashi shuar wainkarti”, \m tusa Isaías yaunchuk Juankan pachis tinaiti.\f + \fr 3:6 \ft Isaías timauwa nuka versículo tresnum ta nujai meteketi. Nigka Juankan pachis eke akiintsaig chikichik shuar aya nugkanmag wekas senchi chicha jakua nuna tinaiti. Ashi shuar aina pujutin yapajimain ainawai timau ajakuiti. Nain aina ta nunaka shir apu ainan taku tinaiti, imanis nainchau aina ta nunaka apu ayatkau ainan taku tinaiti tura ashi shuar ainaka tunau takat aina nuna inaiyainak uwemtikartina nuna juinak pujutin yapajiawarti taku tinaiti.\f* \p \v 7 Juan imakratu tamaun antukar, shuar aina winasha imatti tusar wena. Turasha shuar ainaka tunau takatan inaitan nakitaina asarmatai Juan chichaak: Tsanumin ainata ¿atumka aya maimuktsuk Yuus waittan sukartustina nuka uwemtumainaita tarumek? \v 8 Nekas uwemrattsa wakerakrumka, tunau takatairam inaiyakrum, enentaimtairam yapajiatarma, tumakrum uwemmainaitrume. Atum enentaimsarmeka ika Abraham weantu ainaj nui yupichu uwemmainaitji tarume. Turasha wii tajarme: “Yuus wakerakka, kaya aina junasha Abraham weantu amajmainaiti. \v 9 Atumka araka numamtin ainarme. Shuar árak nereachunka ajak tsupir ekeemauwaiti. Yuuscha numamtuk atumi tunauri inait nakitakrumnaka waittan amastinaitrume”, tusa tinaiti. \p \v 10 Nuna takai chichainak: ¿Isha urukmainaitji? tusar shuar aina Juankan inina. \p \v 11 Tuinakai Juan chichaak: \p “Nugkutairam jimar arutramkaigka, shuar waita chikichik susata. Yumain arutramkaigka shuar tsukai waitaina susata”, tusa tinaiti. \p \v 12 Nuna tusa jintinkartak pujai, apunu atinan kuitan yarumin aina winasha imatti tusar jeariaruiti. Tuma chichainak: \p “Unuikartina, ¿ame enentaimsamsha isha urukmaina ainaji?” tusar tuina. \p \v 13 Tuinakai Juan chichaak: \p “Apu akuptamuk, shuar akikmamu kuit jukita timauka turusrumek umiktarma. Nu inagkakrumka kuit antrarum shuar jurukirpa”, tusa tinaiti. \p \v 14 Suntar aina nitasha nui irunaina asar chichainak: \p “¿Turasha isha urukmainaitji? tusa tuina. Tusa tama chichaak: Shuar aina awakkarum nita waríri antrarum atankirpa. Tura shuar pegkerchaun takaschausha chicham tsanumrurairpa. Tura kuitan akirmainakaisha, chichamrutsuk shir aneasrum jukitarma”, tusa tinaiti. \p \v 15 Tusa takai shuar aina chichainak: ¿Yuus Criston akupkatnaitjai tina nuka juchauwashit? tusa tuina. \v 16 Nu tusa tuinamun Juan antuk chichaak: “Wika shuar tunau takatan inaisau aina nuna entsajai imajai. Turasha wina ukuruin wina nagkataku tatta nuka entsajai imakrattsuk shuar tunau takatan inaisaru ainanka Wakan Pegkera nuna susattawai. Antsu shuar tunau takatan inaisacharu ainanka waittan jijai susattawai. Nigka wina nagkatakuiti. Tuma asamtai wika nina inatairi amainaitjai, turasha wika ninka senchi arantusan iiya asan nunaka tumamaitsujai. \v 17 Nigki tunauchu ainan tunau ainajai akantrattawai. Shuar arakan arakmau nere pegker ainan yarumuk, numirin ekeemak ajapna numamtuk, shuar tunauchu ainanka yaruak nina pujutairin kuitamak matsastinaiti. Turasha tunau ainanka nunashaa akanak, ji arumaisha kajinkashtin tuke ke atina nui matsamas waittsarti tusa ishiaktinaiti”, tusa tinaiti. \s1 Juan imakratin achikmau \r (Mt 14.3; Mr 1.14; 6.17) \p \v 18 Tusa shuar ainan chicham pegkeran jintintuk: “Yuus tu uwemtikartawai”, tusa etseru. \v 19 Tusa jintinkartu weká asa, Herodesan, Judeanmaya apun igkua chicharuk: “Ame yatsumi Felipe nuwe Herodías nuatkaum nuka shir pegkerchauwaiti. Tura chikitcha pegkerchau aina nukap takam nuka inaisata”, tusa Juan tinaiti. \v 20 Juan tusa tima Herodes senchi kajek, nu inagkas tunaun taká. Tumak Juannasha cárcelnum egkea inaisauwaiti. \s1 Juan Jesúsan imaimu \r (Mt 3.13-17; Mr 1.9-11) \p \v 21 Eke achintsuk Juan pujus, Jordán entsanam nukap shuaran imaak pujai, Jesúscha imatti tusa tamatai imain. Jesús Juan imaim Yuusan aujeak wajai, nayaim urannaiti. \v 22 Tumamtai Wakan Pegker yampitsa numamtin Jesúsan taruruiti. Nu tumai Yuus nayaimpinam pujusag chichaak: \p “Ametme wina uchir anetaimka, nui amini shir aneajai”, tusa tamau antukauwaiti. \s1 Jesúsa apachri ajaku aina \r (Mt 1.1-17) \p \v 23 Juanka Jesúsnaka treinta uwí ejémtai imainaiti. Tura imaim pujus, nisha Yuusa chichamen jintinkartutan nagkama. Shuar ainaka Jesúsnaka José uchirinchuashit tu enentaimtu jakaruiti. \s1 José aparigka Elí ajakuiti. \li1 \v 24 Elí aparigka Matat, \li1 Matata aparigka Leví, \li1 Leví aparigka Melqui, \li1 Melqui aparigka Jana, Jana aparigka José, \li1 \v 25 José aparigka Matatías, Matatíasa aparigka Amós, \li1 Amósa aparigka Nahúm, \li1 Nahúma aparigka Esli, \li1 Esli aparigka Nagai, \li1 \v 26 Nagai aparigka Maat, \li1 Maata aparigka Matatías, \li1 Matatíasa aparigka Semei, \li1 Semei aparigka José, \li1 José aparigka Judá, \li1 \v 27 Judá aparigka Joanán, \li1 Joanána aparigka Resa, \li1 Resa aparigka Zorobabel, \li1 Zorobabela aparigka Salatiel, \li1 Salatiela aparigka Neri, \li1 \v 28 Neri aparigka Melqui, \li1 Melqui aparigka Adi, \li1 Adi aparigka Cosam, \li1 Cosama aparigka Elmadam, \li1 Elmadama aparigka Er, \li1 \v 29 Era aparigka Josué, \li1 Josué aparigka Eliezer, \li1 Eliezera aparigka Jorim, \li1 Jorima aparigka Matat, \li1 Matata aparigka Leví, \li1 \v 30 Leví aparigka Simeón, \li1 Simeónka aparigka Judá, \li1 Judá aparigka José, \li1 José aparigka Jonám, \li1 Jonáma aparigka Eliaquim, \li1 \v 31 Eliaquima aparigka Melea, \li1 Melea aparigka Mena, \li1 Mena aparigka Matata, \li1 Matata aparigka Natán, \li1 \v 32 Natánka aparigka David, \li1 Davidta aparigka Isaí, \li1 Isaí aparigka Obed, \pi1 Obedta aparigka Booz, \li1 Booza aparigka Sélah, \li1 Sélah aparigka Nahasón, \li1 \v 33 Nahasónka aparigka Aminadab, \li1 Aminadabpa aparigka Admin, \li1 Adminka aparigka Arni, \li1 Arni aparigka Esrom, \li1 Esroma aparigka Fares, \li1 Faresa aparigka Judá, \li1 \v 34 Judá aparigka Jacob, \li1 Jacobo aparigka Isaac, \li1 Isaacka aparigka Abraham, \li1 Abrahama aparigka Taré, \li1 Taré aparigka Nacor, \li1 \v 35 Nacora aparigka Serug, \li1 Serugka aparigka Ragau, \li1 Ragau aparigka Péleg, \li1 Pélegka aparigka Heber, \li1 Hebera aparigka Sélah, \li1 \v 36 Sélah aparigka Cainán, \li1 Cainánka aparigka Arfaxad, \li1 Arfaxadta aparigka Sem, \li1 Sema aparigka Noé, \li1 Noé aparigka Lamec, \li1 \v 37 Lamecka aparigka Matusalén, \li1 Matusalénka aparigka Enoc, \li1 Enocka aparigka Jared, \li1 Jaredta aparigka Mahalaleel, \li1 Mahalaleela aparigka Cainán, \li1 \v 38 Cainánka aparigka Enós, \li1 Enósa aparigka Set, \li1 Seta aparigka Adán, \li1 Adánka Yuus najanamu ajakuiti. \c 4 \s1 Iwanch Jesúsan tsanurtasa nekapsamu \r (Mt 4.1-11; Mr 1.12-13) \p \v 1 Jesús Jordán entsanam maimtai, Wakan Pegker egkemturuiti. Tura aya nugkanmag shuarsha atsamunam juki umauwaiti. \v 2 Nui cuarenta tsawan pujaun, iwanch tsanuran tunaun takamtiksachainjash tusa jearnaiti. Iman tsawan yurumkan yutsuk pujau asa, Jesúscha tsukama. \v 3 Tuma tsukamtatmaun iwanch wainak chicharuk: \p “Nekas Yuusa uchiriyaitkumka, tsukama pujutsuk kaya aina ju pan najanam yuata”, tusa tinaiti. \v 4 Tusa tama Jesús ayak: \p “Atsaa, turashtatjai. Aarmau awai. ‘Shuarka ima yurumkanak yusagka pujumaitsui, antsu shuarka ima Yuusa chichamejaig pujumainaiti’ ”, tusa tinaiti. \p \v 5 Tusa timatai iwanch Jesúsan juki nain tsakarunam iwakuiti. Tura ju inaktamuik ashi nugkanam warí pegker irunun iwaintukuiti. \v 6 Tura chicharuk: \p “Ju nugka juigka nukap warí pegker aina irunui, tura apu senchirtin ainasha matsatui. Juka ashi winauk ainawai, tuma asamtai wika wii wakeramun sumainaitjai. \v 7 Tikishmaram emematrita, turutawakmin ashi aminuk atii tusan amastajme”, tusa tinaiti. \v 8 Tama Jesús ayak: \p “Yuusa chichame aarmau awai: ‘Ima amina apuram Yuusa nuke eme anentsa iiyakum emematta, turakum nigki umirkata tu aarmauwaiti’ ”, tusa tinaiti. \p \v 9 Nuna tusa timatai, ataksha Jesúsan ayas yaakat Jerusalénnum umauwaiti. Tura ejé, Yuus ememattasa iruuntai jeanam yaki iwak chicharuk: \p “Ame nekas Yuusa uchiriyaitkumka nagkimnam iyaarta. \v 10 Aarmau awai: \q1 ‘Yuus nina inatairi nayaimpinmaya ainan amina kuitamramatnun ishiaktinaiti. \q1 \v 11 Ame tsekegkim iyakmincha, Yuus ishiakmau aina igkunmak achirmakti, iyaakum kaya aina au tukumkaim tu aarmauwaiti’ ”, tusa tinaiti. \p \v 12 Tusa tama Jesús ayak: \p “Chikitcha aarmau awai: ‘Amina Yuusrum tsanuram nekapsattsam wakeripa tu aarmauwaiti’ ”, tusa tinaiti. \p \v 13 Tusa tima iwanch ni tsanumaintrinka ashi tujintak: Chikich tsawantai nekapsatjai tusa ikuknaiti. \s1 Jesús Galileanam jintinkartut nagkamamu \r (Mt 4.12-17; Mr 1.14-15) \p \v 14 Jesús Wakan Pegker egkemturmau asa, iwanch ikukim Galileanam waketkinaiti. Tuma Galileanam jeamtai, nu nugkanmaya ainaka nina pachisar chichaina. \v 15 Jesúscha chiki chikichik yaaktanam judío iruuntairi jeanam wayaa jintinkartau. Tuma jintinkartakai nukap shuar aina nina pachisar pegker chichaina. \s1 Jesús Nazaretnum pujusmau \r (Mt 13.53-58; Mr 6.1-6) \p \v 16 Jesús Nazaretnum ni pujusa tsakarmaunam waketki pujuscha, ayamtai tsawan jeakaigka, judío iruuntainam tuke wesagke au. Tuma asa wayaa Yuusa chichamen aujsattsa wajaknaiti. \v 17 Tumamtai Yuusa chichamen etserin Isaías aarmaun ju aujsata tusar susaruiti. Turam urak aujeak: \p \v 18 “Wakan Pegker wini pujawai. Tuma asa Yuus uwemtikarta nuna shuar nekainachu asar kuitrinchauwa numamtin pujuina nu, Yuusa chichame pegkera nu shuar aina ujakarta tusa etegtuawaiti. Tura shuar tunau takatan inaiyainachu asar, achikmauwa numamtuk pujuina nusha agkanmamtikawarta tusa akuptukuiti. Nuiyasha shuar wainmachu aina nu iimtikiarta, turakum shuar pegkerchau amajkur waitkam pujuina nusha agkanmamtikawarta tusa akuptukuiti. \q1 \v 19 Yamai uwíya jui ashi shuar ainan Yuus wait anentawai tusam jusha etserkata”, tusa akupkamuitjai. \p \v 20 Nu tu aarmaun aujas nukuk, papiin kuitamnun susa ekeemsauwaiti. Tura iruuntramunam matsatuka nuna aujmaun antukar, ekeemas ii irunu. \v 21 Tumainakai Jesús ataksha chichaak: \p “Ju aarmauwa juka yamai tsawanta jui uminkayi”, tusa tinaiti. \p \v 22 Jesús pegkeran etserkai, shuar antuinaka yajau etseraja tusar enentai jearcharuiti. Tura nitak chichainak: “¿Ju José uchirinchuka?” tusa tuina. \p \v 23 Tusa tuinakai, Jesús nitan chicharuk: \p “Jusha timau awai. Tsuakratnu amek tsuamarta tusa ta numamtuk, Capernaúmnum iwainakmiam turusmek amina nugkemia juisha iwainakta tusarum turuttin ainarme. \v 24 Turasha nekasa tajarme, Yuusa chichamen etserin nina nugken pujus etserkaigka, shir anturchau ainawai. \v 25 Atumsha aneakrumestai: Yaunchuk Yuusa chichamen etserin Elías naartin pujai, tres uwítin nuiya seis nantu Yuus yumin yutumtikachuiti. Tuma asamtai ashi nugkanmayagka tsukai waitaina. Nu uwítin Israel nuwa waje aina nukap matsataina. Iman waje waitainakaisha Yuuska chikichkinkisha wait anentrachuiti. \v 26 Turasha chikichik nuwa waje yaakat Sareptanam nugka Sidón tutainam tiiju aunam judío nuwachu pujaun yaigti tusa Elíasan akupkauwaiti. \v 27 Nukap uwí nagkamasa ai, Israel shuar aina matsatmaunam nukap shuar leprajai jaina irunu. Nu jataka yaunchuk nagkamas Yuusan chichamen etserin Eliseo naartin pujai ajakuiti. Turasha Israel shuarka chikichkiksha shir jaschau ainawai. Tuma aig, Siria nugkanmaya shuar judíochu Naamán naartin nu jatanak tukum ja pegker jasuiti”, tusa tinaiti. \p \v 28 Tusa etserkai Israel shuar aina iruuntai jeanam matsamas anturu matsatuka Jesúsan ashi kajerkaruiti. \v 29 Turawar Jesúsan jiikiar yaaktan ikumtikiar, nain metsagkrukunam shita ajuami tusar jukiaruiti. \v 30 Nain metsagkrukunam iwaktatku umam, Jesús nita wininamunmag ajapeen eteema waketak nuke ikuknaiti. \s1 Jesús yaakat Capernaúmnum pujusmau \r (Mr 1.21-28) \p \v 31 Nazaretnum pujamun ikuki, Galilea nugkanam yaakat Capernaúmnum wuwaiti. Tuma ayamtai tsawan tsawaarmatai, judío iruuntairi jeanam wayaa shuar ainan jintintu. \v 32 Jesúska yacha asa shir jintinkartakai, nuna antuinak shuar ainaka enentai jearcharuiti. \v 33 Nui iruuntai jeanam shuar iwanch egkemtuamu pujau. Tuma senchi chichaak: \p \v 34 “¡Jesús Nazaretnumiaya! ¿Urukamtai amesha ii pujamunmasha winame? ¿Ameka ina jiikratkittsamek winam? inaikartusta. Wika nekajme, ameka Yuusnumia winau asam, nekas Pegkeraitme”, tusa tinaiti. \p \v 35 Tusa tama iwanchin ayak: \p “Takamtak jiinkim weakum nu shuar ikukta. Tusa tamauwaik nitasha ashi wainainaig, shuaran nugkanam ajiaruiti. Turasha ishichkisha najaimamtiktsuk jiinki weak ikuknaiti. \v 36 Tumamtai wainkar senchi ashamkar, nitak chichainak: ¿Chichamesha uruku asamtaiya iwancha anturainawa? ¡Apu chichamaina imatak chichakaimpapi iwanch jiinki weak shuaran ikuawa!” tusa tuina. \p \v 37 Nu turamun wainkar, shuar ainaka Jesús turayi, tusar ashi nugkanam etseraruiti. \s1 Pedron tsatsari jan Jesús pegker amajtusmau \r (Mt 8.14-15; Mr 1.29-31) \p \v 38 Iruunmau ashimnakmatai, Simón Pedro jeen Jesús wuwaiti. Tura jea waikma Simónkan tsatsari senchi tsuer peaknum tepaun wainkauwaiti. \p “Tuma wayaamtai wait aneasam pegker amajsata jakai”, tusa tuina. \v 39 Tusa tama, nuwa ja tepaun jeari chicharuk: Tsuemuya ikukta michatrati, tusa tamauwaik nuwa senchi tsuwe tepau wári michatar pegker jasuiti. Tuma nantaki shuar Jesúsjai yujan yurumkan inarak ayurawaiti. \s1 Nukap shuar pegker amajsamu \r (Mt 8.16-17; Mr 1.32-34) \p \v 40 Nu tsawantai kintamai, chikich shuar aina patai jakai Jesús pegker amajsati tusar ikaatkaruiti. Turam Jesúscha ayatik achik pegker amaju. \v 41 Jaina kaunkauka pegke jataikika jainachu, iwanch egkemtuam jainasha irunu asar chichainak: \p “Ameka Yuusa uchiriyaitme”, tusa tuina. Tusar imatainakaisha Jesúska chichakarti tusagka inaisachuiti. Shuaran iwanch egkemtua ainasha, nimpapita Cristoka tusar nekamu asa Jesús nitan chicharuk: “Takamtak asatarma”, tusa tinaiti. Tusa jiir ishimuk shuarnaka pegker amaju. \s1 Jesús Galileanam Yuusa chichamen etserkamu \r (Mt 4.23; Mr 1.35-39) \p \v 42 Kanar tsawaar káshikmas yaaktan ikuki, nugka agkan shuar pujachmaunam wuwaiti. Turasha shuar ainaka eatan nagkamawar eajkama wainkaruiti. Tura wainkar chicharainak: \p “Weepa juig pujusmi”, tusar emetawartasa wakeruina. \v 43 Tusa tama Jesús chichaak: \p “Yuus wina chichamur etserkata tusa akuptuku asamtai, wika juigkika pujumaitsujai, Yuus shuar ainan Winau arti tusa inama nuna pachisan chicham pegkeran etserkun, chikich yaaktanmasha wetaj tajai”, tusa tinaiti. \p \v 44 Nuna tusa Galilea nugkanam wekaas, ashi yaaktanam judío iruuntai jeanam Yuusa chichamen etseruk weká. \c 5 \s1 Simón namakan nukap achikmau \r (Mt 4.18-22; Mr 1.16-20) \p \v 1 Chikich tsawantai Jesús kucha Genesaret tutai yantamen Yuusa chichamen etseruk pujaun, nukap shuar anturkartasa iruuntraru asar Jesúsan chanuina. \v 2 Imaniku asamtai iimsatajkama Simónkan nina amikri ainajai redtrin nijainak, jimar boten aepsar pujuinan wainkauwaiti. \v 3 Tura Simónkan boterin Jesús egkemaa botertinan ishichik ajapeen inananta, tusa tinaiti. Tusa tama ajapeen inananmatai nui egkemas shuar ainan jintintu. \v 4 Shuar ainan jintinta ashimak, Jesús Simónkan chicharuk: \p “Simónka, wiankam ajapeen inananta, turam kuna iisam redtrum nagkimam namak achikta”, tusa tinaiti. \p \v 5 Tusa tama Simón ayak: \p “Unuikartina, namak achiktasar red nagki nagkimkauwa tsawakrisha ishichkisha achikchaji. Turasha ame turutu asaakmin nagkimatjai”, tusa tinaiti. \p \v 6 Tusa ajapeen redtan nagkimawaru, tura nukap namak chumpima asamtai, redtan jiiktajkama tujinkaruiti. Imanik chumpima asa, redtan jaaktatuk amajaina. \v 7 Nitakka jiimainchau nekapenak, nita amikri jimar chikich botenam egketun, namak jiikmi tataarma tusa iwiju. Turam ishiintukar yaigkar redtan jinak, nukap namakan juukar botenmagka mai aimkaruiti. Tura entsaka botenmagka yaranaig anumkaruiti. \v 8 Simón imatika namakan achir wainak, Jesúsan tikishmatar chicharuk: \p “Apu, ikurkita. Wika shuar shir tunauwaitjai”, tusa tinaiti. \p \v 9 Simón nina boterin egkemawaru ainajaimak namakan nukap achikaru asar, senchi ashamkaruiti. \v 10 Tura chikich amikri Santiago, Juan, Zebedeo uchiri aina Simónjai nitasha yujaina asar ashamkaruiti. Tumawarmatai Jesús Simónkan chicharuk: \p “Ashamkaipa, namak achiktasrum yujarum numamtuk yamai nagkamsarmeka, Yuusa chichame etsereakrum shuar aina Yuusnau arti tusam winau amajsatarma tusan wii jintintattajrume”, tusa tinaiti. \p \v 11 Tusa tama bote ainanka anugkaruiti, tura namak maatnaka inaiyainak Jesúsan nemarkaruiti. \s1 Shuar leprajai ja pegker amajsamu \r (Mt 8.1-4; Mr 1.40-45) \p \v 12 Jesús chikich yaaktanam jeawaiti. Tumamtai nu yaaktanam chikichik shuar lepran achiimak jak pujau. Tuma asa Jesúsan wainak, tikishmar nugkanam tsuntsumaa aujuk: \p “Apu, ame wakerakmeka pegker amajtumainaitme”, tusa tinaiti. \p \v 13 Tusa tama Jesús jan antiak: \p “Wakerajai, pegker jasta tusa tamauwaik wári ashi iyashigka chimik pegker jasuiti. \v 14 Tumamtai Jesús chicharuk: \p ‘Wetá, turasha chikich shuar ainaka ujakaipa. Moisés timauwa nu metek umiakum, etsertsuk sacerdote pujamunam jeata. Nuka tu aarmauwaiti: Ashi shuar lepran achiimaku pegker jasuka tuke tumasarke artinaiti. Tura chikich ainasha wainainak nekaspapi pegker jasia tiarti’ ”, tusa timauwaiti. \p \v 15 Nu tusa etsermaun antuinak, nukap shuar nina chichamen anturkartasa tuaraina. Tura jainancha pegker amajsati tusar ikataina. \v 16 Turuinakaisha nigka ikuak, shuarsha atsamunam Yuusan aujsattsa nigki wuwaiti. \s1 Jesús shuar wekaichun pegker amajsamu \r (Mt 9.1-8; Mr 2.1-12) \p \v 17 Chikich tsawantai Jesús jintinkartakai, fariseo aina chicham umiktinan jintinkartin ainajai, Galilea nugkanmaya tura Judea nugkanmaya, tura Jerusalénnumiasha kaunkar, jea wayaawar eketaina. Tura jaina ikaankamuncha Yuus yayasam, ashi pegker amajsau. \v 18 Shuar nukap iruuntrau asamtai, ishichkisha waimainka atsau. Tumamunam shuar wekaichun, Jesús pegker amajsati tusar jaanchin tampumrua egkeawar itariaruiti. \v 19 Turasha waitin waimainchau akirawarmatai, tujigkar jea tuntupeen wakar, jean chigkainiar, jaanchin tampumruawar Jesús pujamunam akakiaruiti. \v 20 Shuar wekaichun itaaru aina junasha pegker amajsattawapi tusar enentaimainan nekau asa, wekaichun Jesús chicharuk: \p “Aishmagku, yamaika ame tunaurumnaka tsagkuraujme”, tusa tinaiti. \p \v 21 Tusa Jesús timatai, chicham umiktinan jintinkartin aina, fariseo ainajai iruuntramunam matsatu nitak enentaimsar: “¿Urukamtaig nunasha tusha chichawa? Yuusan pegkerchau chicharuk tu weká jama shuaran tunaurin tsagkurmainka chikichka atsawai. Antsu ima Yuusketi tunaurumnaka tsagkuurajme tusa tukartumainka”, tu enentaimaina. \p \v 22 Tu enentaimainan Jesús nekau asa chicharuk: \p “¿Urukamtai atumsha tusha enentaimrume? \v 23 Shuar ja chicharkur: Amina tunaurum ainanka yamaika tsagkurajme tusa tuta nuka yupichuiti. Turasha shuarka nantaki jaanchrin juki weti tusarka pegker amajmaitsui. \v 24 Wika shuarnum akina asan, ju nugkanam shuara tunaurincha tsagkurmainaitjai. Tuma asan atumin yamai iwaintuktajrume tusa wekaichun chicharuk: \p ‘Nantakim jaanchrum jukim jeemin waketkita’ ”, tusa tinaiti. \p \v 25 Tusa tamauwaik wekaichu itaamusha nantaki, jaanchrin juki jeen weak Yuusan emematuk chichaa chichaakua wuwaiti. \v 26 Wekaichu pegker jasmatai, chikich aina wainkar enentai jearcharuiti. Tumawar Yuusan emematainak: \p “Juna jutikaka pegke wainkachuitji”, tusa tuina. \s1 Jesús Levín wina nemartukta timau \r (Mt 9.9-13; Mr 2.13-17) \p \v 27 Nuna tura ikuak jiinki wekama, shuar akikmamun apunu atinan kuitan yarumin, Leví chikich naari Mateo, kuit juaku ekeemtainam eketun wainkauwaiti. Tura chicharuk: \p “Weajai, wina nemartukta”, tusa tinaiti. \v 28 Tusa tama Levísha, ni takamurinka ashi ikuak wajaki, Jesús weakai wuwaiti. \p \v 29 Tuma nu tsawantaik Leví ashi amikri apunu atinan kuitan yarumin ainan chicharuk: Wina jearui kaunkatarma, yurumak Jesúsjai iruuntura yuawarmi tusa ipaawaiti. Timatai amikri ainasha wearuiti. Tuma jeanam jeawar mesanam ekeemsar, Jesúsjai yurumkan yuinak pujuina. \v 30 Tumainan fariseo aina, chicham umiktinan jintinkartin ainajai wainkar, pegkerchauna takáwa tu enentaimaina asar Jesúsa unuinatairi ainan chicharainak: \p “¿Urukamtai apunu atinan kuitan yarumin ainajaisha, tura chikich shuar tunaurintin ainajai iruuntrarmesha yutai yuakrum umutaisha umarme?” tusa tuina. \p \v 31 Nuna tusa tuinamun Jesús antuk chichaak: \p “Shuar jachu pegker ainaka tsuakratnunka atsumchau ainawai. Antsu shuar ja aina tsuakratnunka atsumin ainawai. \v 32 Wika shuar tunaurinchau ainanka taruachuitjai, antsu shuar tunaurintin aina tunaurin inaiyainak pegkermakati tusan taruawaitjai”, tusa tinaiti. \s1 Yurumak yutsuk pujusar Yuus aujmau pachisa iniimsamu \r (Mt 9.14-17; Mr 2.18-22) \p \v 33 Jesús tusa takai, ujumak shuar aina chichainak: \p “¿Urukamtai Juankan unuinatairi aina, tura fariseo ainasha yurumkan yutsuk pujusar Yuusan aujin armayi? ¿Turasha urukamtai amina unuinatairmesha yurumkan yuinak, tura umutaincha tuke umuinawa?” \v 34-35 Tusa tama Jesús nitan ayak: \p “Shir aneasa nakunkut matsatkurka ijarmakrika matsammaitsuji. Nuwenmaunam ipaamu ainaka shuar nuweenatin pujaigkika yutsukka iruunmaitsui, antsu ipaamu ainasha nuweenatin jiistamuk ipaman tsawan jeamtai jukiartata nui, wake mesemar nekapenak ijarmawartin ainawai”.\f + \fr 5:34-35 \ft Nunaka Jesús nigki pachimas taku tinaiti.\f* \v 36 Tusa tina chikichnasha pachis chichaak: \p “Jaanch yamaram asa nijam jujuak sumpeak, jaanch mamurun nu senchi jaamain asamtai, jaanch yamarman tsupikar mamurunka anujtichu ainawai. \v 37 Nuap aparmau arutmaraunmagka, umutain vino yama umikmau yara aimka ikukmaka kariak, saurkugka nuap arut asa wagkaki weachu asamtai apujmainaiti. \v 38 Turasha yamarmanmagka tumamaitsui, nuap yamaram asa ayatik wagkaki weakai, kariak saurkusha pegkerak amainaiti. \v 39 Tura umutain vino yaunchuk najanamun umin ainaka yama najanamun umutan nakitainak: Yaunchuk najanamu aina au ima pegker ainawai”, tusar tinu ainawai.\f + \fr 5:39 \ft Nunaka fariseo aina umitairi yaunchuk ajakua nuka umimaitsui, antsu chicham yamaram Jesúsnauwa nu umimainaiti taku tawai.\f* \c 6 \s1 Ayamtai tsawan pachisa timau \r (Mt 12.1-14; Mr 2.23-28) \p \v 1 Ayamtai tsawantin Jesús nina unuinatairi ainajai trigo arakmaun uturar jinta nu nagkamatai asamtai wena. Tumainak nina unuinatairi aina tsukamainak trigon kupik jukiar neren akarar yurkuta wena. \v 2 Tumainan fariseo aina wainkar ininak: \p “¿Urukamtai ayamtai tsawantinka takantsashti timau aisha atumsha takarme?” tusa tuina. \p \v 3-4 Tusa tuinakai Jesús ayak: \p “¿Atumka yaunchuk ina apachri David tsukamak, tura nijai yujainasha tsukamainakai, Yuus ememattasa iruuntai jeanam wayaa pan pegkermamtikamu ima sacerdote yutainak juki yuak, shuar nijai yujainancha ayurkauwa nuka aujsachuk ainarum? \v 5 Tuma asamtai wika Yuusan uchiriyaitiatan shuarnum akina asan, ayamtai tsawan tsawarmataisha urukmainkit nuna tumainnaka wikitjai”, tusa tinaiti. \s1 Jesús shuar uweje chuirun pegker amajsamu \r (Mt 12.9-14; Mr 3.1-6) \p \v 6 Ataksha ayamtai tsawan tsawaarmatai, Jesús judío iruuntai jeanam wayaa shuar aina iruuntramtai jintintu. Nui iruuntramunam shuar untsur uweje chuiru pujaun wainkauwaiti. \v 7 Turamtai fariseo aina, tura chicham umiktinan jintinkartin ainasha: Ayamtai tsawan aig, pegker amajsamtaigka Jesúska pegkerchaun takáwai tiartasa ii iruuntuina. \v 8 Turasha Jesúska shuar enentaimainamunka nekau asa, uweje chuirun chicharuk: \p “Wajakim, jui ajapeen wajasta, chikich ainasha ashi waitmakarti”, tusa tinaiti. \p Tusa tama wajaki ajapeen wajasmatai, \v 9 Jesús shuar ainan chicharuk: \p “Chikichkinak atumin iniastajrume: ¿Ayamtai tsawan tsawaaru aisha iturmainaita? ¿Pegkerchau takakrik pegker takatsuk inaimainait? ¿Ayamtai tsawan tsawarai tusarik, shuar jakaisha jakati tusa inaimainait? ¿Antsu pegker amajmainchaukait?” tusa tinaiti. \p \v 10 Nuna tina yáki aimkat tusa ishichik nakasu, turasha chikichkiksha aimkacharuiti. Tumainakai Jesús uweje chuirun chicharuk: \p “Kunturam nakuekta”, tusa tama kunturin nakuekuiti. Nu turamuik uweje pegker jasuiti. \v 11 Nuna turamtai, fariseo aina tura chicham umiktinan jintinkartin ainajai senchi kajekaruiti. Tumawar itursarik Jesús maawaj tusar chichamruina. \s1 Jesús nina unuinatairi ainan doce etegkramu \r (Mt 10.1-4; Mr 3.13-19) \p \v 12 Chikich tsawantai Jesús Yuusan aujsattsa nainnum wuwaiti. Tuma nui waka pujus, Yuusan au aujeakua tsawaruiti. \v 13 Tuma shuar nina nemaras yujainanmayan ayatik doce shuaran ni akupkatnuri ainan anairauwaiti. \v 14 Nuka ju ainawai: Simónkan Jesús naarin Pedro anaikauwa nu, Andrés, Simónka yachi, Jacob, Juan, Felipe, Bartolomé, \v 15 Mateo, Tomás, Jacob Alfeo uchiri, chikich Simón nina nugken agkanmamtikattsa Romanmaya shuar ainajai chicha jakua nu, \v 16 Judas Jacobo yachi, Judas Iscariote naartin Jesúska tu achikrum maatarma tusa shuar ainajai chichaman umirkauwa nu, imajin ajaku ainawai. \s1 Jesús nukap shuaran jintintamu \r (Mt 4.23-25) \p \v 17 Jesús nainnum pujus, ni akupkatin ainan etegkar umik, nainnumia pakanam taamtai, nina nemarin aina chikich shuar ainajai iruuntraruiti. Tumamtai Judeanam matsamin aina, yaakat Jerusalénnumia ainasha, Tironmaya, Sidónnumia shuar ainasha, ni chicharkartamurin antukartasa, tura ja ainancha pegker amajsati tusar kaunkaruiti. \v 18 Tuma nui kaunak iwanch egkemtua waitkatai ainasha pegker jasaruiti. \v 19 Jesús nina senchirijai nukap shuaran pegker amajkai, shuar jaina kaunkaruka itursarik isha ni antigka pegker jasaj tusar wakeruina. \s1 Shir aneasrum pujustarma timau \r (Mt 5.1-12) \p \v 20 Jesús nina unuinatairi irunun iis chichaak: “Atum ina senchirinig Yuusjai pegker pujuta nuka jumaitsuapi tusarum Yuus aujin ainatirmeka, Yuusa inamtairin pujustin asarum, shir aneasrum pujustarma. \p \v 21 Shuar tsukamaka yuattsa senchi wakerinaiti, numamtuk shuar Yuus wakeramun takastasa wakeranka shir aneas pujusti, tusa Yuus yaigtatui. \p Yamai útu pujautirmesha, atakeapi nayaimpinam pujakun shir nakunkut enentaimsan pujutnaitja tusarum, shir aneasrum pujustarma. \p \v 22 Wii shuarnum akinawaitaj nui atum wina nekaspapita turutkurmin, shuar aina kajertamainak atumka yaja wetaarma tusar jiirmainakaisha, tura atumin pachitmasar pegkerchau chichartamainakaisha, wina nemartin asarum shir aneasrum pujustarma. \v 23 Atum jukitnuka nayaimpinam shir nukap arutramaina asarmatai, shir aneasrum pujustarma. Nita uuntri matsama jakarua nusha, Yuusa chichamen etsertin yaunchuk matsama jakarua nunasha turusag waitkasaru ainawai. \p \v 24 Wiakach ainatirminka wait anentajrume. Yamaikika ju nugka jui pujusrumka, shir aneasrum nakunkut pujarme, turasha atak waittsatin ainarme. \p \v 25 Atum yamaika shir yuarum ejemarum pujautirmeka, atak tsukai waittsatin ainarme. \p Atum wishi matsatutirmeka atak waitakrum úttin ainarme. \p \v 26 Yaunchuk shuar anagkartin aina Yuusa chichamen etsernaitjai tuinakai, shuar aina shir anentu jaku aina numamtuk atumnasha ashi shuar tu chichartamainakai, shir aneatirmeka atak waittsatin ainarme”. \s1 Atumin kajertamainasha anetarma tusa timau \r (Mt 5.38-48) \p \v 27 “Atum wina anturtautirmin tajarme: Atumin kajertamainasha anetarma. Turakrum pegkernum yaigtarma. \v 28 Atumin pegkerchau chichartamainakaisha, pegkernum yaigtarma. Tura katsekkramainakaisha, Yuus yaigti tusarum, Yuus aujtustarma. \v 29 Chikichik yapimin awattamkaisha, atumsha iikkarum awattsuk, juni yapiruisha awattita tusarum ayanmatatarma. Tura nugkutairmin awiik jurutramkaisha, chikishcha susatarma. \v 30 Atsumak seatmainakaigka surittsuk susatarma. Tura atumi warírmin seatmatsuk jurutramkaisha, awagturkita tutsuk inaisatarma. \v 31 Atum chikich ainasha shir amajtiarti tusarum wakerin ainarum tumasrumek, chikich ainasha shir amajtarma. \p \v 32 Atumin anenma nuke ane pujakrumka, chikich aina nagkasau pegker takatsrume. Shuar tunaun takau ainasha nita aneniamujaigka anenain ainawai. \v 33 Atumin yainmaina nujaig yainia pujakrumka, chikich aina nu nagkasau pegker takatsrume. Shuar tunaun takau ainasha ni yayámka yainain ainawai. Nuka tumatsuk, atumin kajertamainasha atumka yaigtarma. \v 34 Atum amikrum ainajaig kuit ikania pujakrumka, chikich aina nagkasau pegker takatsrume. Shuar tunaun takau ainasha amikrin tsagkatkar, metekeapi awagturkittawa tusa nakau ainawai. \v 35 Pegker ataj takurmeka atumin kajertamainasha anetarma, tumakrum pegkernum yaigtarma. Nita atsumamu tsagkatkarmesha metekeash awagturkit tusarmeka enentaimtu pujuirpa. Atum jukitnuka warí shir pegker aina nayaimpinam arutramainawai. Nu tu takakrumka nekas Yuus ashi nagkakartakua nuna uchiri atinaittrume. Yuuscha nina enentaimtichu ainan tura tunaun takainancha wait anentawai. \v 36 Atumi apari Yuusa nu wait anenkartin asamtai, atumsha chikich ainasha wait anentin ataarma”. \s1 Chikich aina aujmatipa timau \r (Mt 7.1-6, 15-23) \p \v 37 “Chikich aina tunaun takainakai waitat sumainapita tu enentaimainanka, nita chikich ainan waittan uruk susattsan enentaimrauwaita turusag Yuus waittan nitan susatnaiti. Tuma asamtai atumka chikich ainan Yuus uruk waittan susatnukit tusarmeka enentaimtirpa. Atum chikich ainasha tsagkurkurminka atumnasha Yuus tsagkurtamrattarme. \v 38 Shuar atsuma wainkurmeka susatarma, turakrumnaka Yuuscha turusag suramsattarme. Atum chikich aina uruk yayármea turusag Yuuscha atumnaka yainmaktatrume. \p \v 39 Jesús nunasha shir antumtikattsa chichaak: ¿Shuar mai wainmachuk jintan inaktunaimainkait? ¿Mai wainmachuk weakka, chikich tampetnum iyaakai, nisha tumasag iyaamainchaukait? \v 40 Unuinatai ainaka jintinkartinan nagkasauka unuimamaitsui. Antsu shir unuimaru akusha, jintinkartinjai metek nekamainaiti. \p \v 41 Atumka yatsum tunaun imanchaun taká aig atum ima pegkerchau takayatrum auka pegkerchaun takáwai tusarum tarume. Nu tautirmeka shuar nina jiin tsetse uun egketun waintsuk, chikichan jiin tsetse shikapchich egketun wainmaina numamtuk jarme. \v 42 Ametme pegkerchau aina nukap takaumka. ¿Tumauwaitiatmesha urukamtai amina yatsumsha pegkerchau takatka inaisata tusamsha tame? Ameka shir waitrinaitme. Yama nagkamchakmeka pegkerchau takata nu amea inaisata, tumam yatsum pegkerchaun ishichik taká nusha uruk yainmainkitam nu nekam pegkerchau takat inaisata tusam yaigta. \p \v 43 Árak pegkeran nerenka pegkerchaunka neremaitsui, tura árak pegkerchaun nerencha pegkernaka neremaitsui. \v 44 Tuma asamtai árak ainaka nina nerenig, juwapi pegkeraita tura juka pegkerchauwapita tusar nekanui. Higueraka untukra nerenka neremaitsui, tumasag untukrasha higonka neremaitsui, tura uvasha jagkinmayagka juumaitsui. \v 45 Shuarsha numamtinaiti. Shuar pegkerka pegkernumag enentaimu asa, chichaaksha pegkernak chichauwaiti. Tura shuar pegkerchausha pegkerchaunmag enentaimu asa, chichaaksha pegkerchaunak chichauwaiti. Shuarka ni enentaimtamun chichauwaiti”. \s1 Jesús jea jeamaun pachis aujmatmau \r (Mt 7.24-27) \p \v 46 “¿Wii chichaamu umirtachiatrumsha urukamtai Apuru turutrume? \v 47 Shuar wina chichamrun anturtukar umirtuina nuka, tura wini winina nuka numamtin ainawai tusan yamai titajrume: \v 48 Wina chichamrun anturtukar umirtuinaka shuar jeen jeamuk nugka pegkernum shir init tai, kayajai pachimar jeamkauwa numamtinaiti. Nu jeanka pegker jeamkamu asamtai, yumi yutuk nujagkraksha yumpuumaitsui. \v 49 Turasha wina chichamrun antuinayat umirtuinachuka shuar jeen jeamuk yaikminam init tautsuk jeamkauwa numamtinaiti. Nu tura jeamkamunka yumi yutuk nujagkrak, yumpug ashi utsaamainaiti. Nu jea nujag yumpuaram megkaamaina numamtuk, wina chichamrun umirtukcharuka megkaaratin ainawai”, tusa tinaiti. \c 7 \s1 Romanmaya apu inatairin Jesús pegker amajsamu \r (Mt 8.5-13) \p \v 1 Nuna ashi etserak umik ikuak Jesús Capernaúmnum waketkinaiti. \v 2 Nui Romanmaya suntara apuri pujau. Nuna inatairi nina anetairi jakattak tepau. \v 3 Imani tepai Jesús shuar ainan pegker amajmaun apu antukuiti. Tuma judío apuri ainan chicharuk: Jesús jearim wait aneas jui taa wina inatair ja junasha pegker amajtursati timayi tusam ujatrukta tusa akupkauwaiti. \v 4-5 Apu timatai ishiintukar Jesúsan jeariar ujainak: \p “Romanmaya apu pegker asa, judío ainatincha anegkratnaiti. Tuma asa nigki yainmasmatai iruuntai jeasha jeamkamji. Nuna inatairi senchi jaawai. Tuma asamtai ame shuar ja pegker amajmaun anturtamak, wina inatairnasha pegker amajtursati”, tusa turamui tuina. \p \v 6 Tusa tama Jesúscha nitajai iruunar wuwaiti. Tuma jea jeattak wenai, apu nina amikri ainan igkugkrum ujaktarma tusa ishiakuiti. Tima nitasha Jesúsan igkugkar apu akattramun ujainak: Apun waitkaschatjai. Nigka wina nagkatasu asamtai, natsaamakun wina jearuigka wayata tumain nekapeatsjai. \v 7 Tuma asan wiki eamain ayatkun eakchamjai, jearui waitskesha pegker jastii tusa tamaka wina inatairka pegker jastatui. \v 8 Wii chicham umirmaincha matsatui, tura suntar wina umirtin ainasha arutui. Nuna wii jiintrarum shiaktarma tamaka, jinar shimumain ainawai, tura waketrarum kaunkatarma tutaisha, waketar kaunmain ainawai. Tura wina takartin ainasha wii inamka, imatiksag umin ainawai, tusa turammayi tusar ujaina. \p \v 9 Tusa ujam Jesús enentai jearchauwaiti. Tuma shuar nijai iruuntra yujamun chicharuk: \p “Chikichik Israel shuarkesha apu nekaspapita ta imaunka wainchauwaitjai”, tusa tinaiti. \p \v 10 Timatai waketar jeawar jeanam waikma shuar jasha pegker jas eketun wainkaruiti. \s1 Jesús natsa jakaun inankimu \p \v 11 Nuna tura ikuak Jesús yaakat Nain tutainam weakai nina unuinatairi chikich shuar ainajai iruunar weriaruiti. \v 12 Tuma yaaktanam jeajkama nuwa waje uchiri chikichik aramu jakamtai ikustasa weakai, nuna uyuunainak nukap shuar wenan wainkauwaiti. \v 13 Jesús nuwa wait anenmain uuttsauwa wetatmaun wainak wait anentrau, tuma chicharuk: \p “Utipa”, tusa tinaiti. \p \v 14 Nuna tusa ikuak natsa jakaun tuntuipanam egkeawar yanas umaina wajasarmatai, tuntuipan antiak: \p “Natsa, amina tajame, nantakta”, tusa tinaiti. \p \v 15 Tusa tamauwaik natsa jakausha anean nantaki ekeemas chichaa. Tumamtai uchirtinan chicharuk: Uchiram jukita, tusa tinaiti. \v 16 Tura jakaun inankimtai, shuar aina wainkar, ashamkar Yuusan emematainak: \p “Yuusa chichamen etserin ina yainmaktin tarutramaji”, tusa tuina. \p \v 17 Jesús natsa jakau inankimun, Judea nugkanam matsamin aina, tura jeashtachunam matsamin ainasha ashi anturaruiti. \s1 Juan imakratin jimar shuaran chicham nekaatarma tusa akupkamu \r (Mt 11.2-6) \p \v 18 Jesús shuar jakaun inankimun tura wainchatai aina nukap turamun Juankan unuinatairi aina antukar Juannasha ujakaruiti. Tura ujakam Juan nina unuinatairin jimaran untsuk chicharuk: \v 19 ¿Yuus uwemtikartinan akupkatnaitjai tina nu amekaitam, tura amechuitkumnaka chikichak nakastataj? tusarum Jesús iniastarma tusa akupkauwaiti. \v 20 Tusa akupkam Jesúsan jeariar chicharainak: \p “Juan imakratna nu Yuus uwemtikartinan akupkatnaitjai tina nu nekas nimpashit nekaatarma tusa akuptamkamtai winaji. ¿Amechuitkumnaka chikichak nakastataj?” tusar inina. \p \v 21 Juankan unuinatairi aina kaunkaru aisha, Jesúska pegke jatajai jainan, iwanch egkemtuamuncha tura wainmachu ainancha ashi pegker amaju. \v 22 Tura asa jimar shuar taawaru ainan chicharuk: \p “Waketkitarma, tumarum atum wainkamu tura antukmausha pachisrum Juan ujakrum: Wainmachu ainan, shutua shutua wekain ainan, lepran achiimak ja ainan, empeku ainancha ashi pegker amajmayi. Tura jakau ainancha inanmayi, tura kuitrinchau ainan chicham pegkeran jintinmayi tusarum ujaktarma. \v 23 Wii takaj juna wainainak nekaspapita turutainaka, shir aneasartin ainawai timayi tusam Juan ujaktarma”, tusa tinaiti. \s1 Jesús Juankan pachis etserkamu \r (Mt 11.7-15) \p \v 24 Waketramtai, nui shuar matsatainan Juankan pachis ujakartasa iniak: “¿Wari wainkattsarmea aya nugkanmagsha wemiarme? ¿Saak nase umpui umuchiamua numamtuk, shuar pachimar enentaimin pujau wainkattsarmek wemiarum? \v 25 ¿Tumachkurmesha shuar pegkeran nugkur pujau wainkattsarmek wemiarum? Turasha shuar imanun nugkuaruka apu pujutainam puju ainawai. \v 26 ¿Turasha wari wainkattsarmea wemiarme? ¿Chikichik Yuusa chichamen etsernuk wainkattsarmek wemiarum? Nuka nekasaiti, Yuusa chichamen etserin chikichan nagkasau Juan imakratin tutaiya nu wainkattsarum wuwaitrume. \v 27 Yuusa chichamen Juankan pachis tu aarmauwaiti: \q1 ‘Shuar ainan ame jeakmin nekaspapita tiarti tusa emtika ujakti tusan, wina chichamrun etsernun akupeajai’. \v 28 Nekasa tajarme: Ju nugka juigka Yuusa chichamen etserin Juankan nagkasauka chikich shuarka atsawai. Turasha shuar imanchau Yuusa inamtairin nayaimpinam puja nuka, Juan nugkanam puja nuna nagkasauwaiti”, tusa tinaiti. \s1 Fariseo aina Juankan chichamen nekaspapita ticharu aina \r (Mt 11.16-19) \p \v 29 “Tusa timatai ashi shuar Juankan chichamen antukaru aina, apunu atinan kuitan yarumin ainasha Juan imaimu asar, Yuuska pegkeraiti tusar ememataina. \v 30 Turasha fariseo aina, tura chicham umiktinan jintinkartin ainasha Yuus nitan yaigtasa wakeramaitiat Yuusan umirtan nakitaina asar, nitaka maicharu ainawai”. \p \v 31-32 Jesús nitan chicharuk: “Chikichik uchi umpuutain shir umpuin ajakuiti. Iman asa, amikri yujattamaun untsuak: Jui kaunkatarma, tumarum umpuutain wii umpuakai, jantsematarma tusa umpunmasha jantsemacharuiti. Tumawarmatai wake mesemar enentaimtikartumainan kantamruan awaniartajai tusa kantamramsha útcharuiti. Atumka numamtuk ashi nakitarme. \v 33 Juan imakratna nu jiistatin yuinamun, tura umuinamunmasha iruttsuk pujakaisha, iwanch egkemtuamu asa ani pujawai tarume. \v 34 Tura wii shuarnum akinan pujusan, jiistatin ipatainakai wekaasan irutkaisha, ayatik wekaas yu wekawai, umutnasha umu wekawai, shuar tunau ainan, tura Romanmaya apu kuitri atinan yarumin ainan amikriyaiti turutrume. \v 35 Nunaka Yuus nekawai tura asa Juan takasmau ainan, tura wii takasmau ainancha mai pegkerak iiyawai”, tusa Jesús tinaiti. \s1 Nuwa akika takatai tsagkuuramu \p \v 36 Fariseo, Simón naartin, Jesúsan wina jearui yurumak yuami tusa ipaawaiti. Turamu asa yurumkan yuattsa wayaa ekeemsauwaiti. \v 37 Mesanam eketainai nuwa akika takatai Jesús yurumkan yuattsa Simónka jeen wemaun nekau asa, botellanam kugkuin shir akikan yaramun takus wayawaiti. \v 38 Tuma Jesús mesanam eketun jeari naween pujuras senchi útu. Tumak nawen kugkuntuk neajkirijai ukatu, tura wiichijai ujujtur perfumejai Jesúsa nawen nijatrauwaiti. \p \v 39 Turakai yurumak yuami tusa Jesúsan ipaka: “Ju shuar Yuusa chichamen nekas etsernaitkugka, nuwa akika takatai achia auna nekattawapi tusa enentaimas ii eketu”. \p \v 40 Tu enentaimkai Jesús chicharuk: \p “Simónka, chikichik aujmattsa timaun ujaktajme”. \p Tusa tama Simónsha chichaak: \p “Ayu jintinkartina, ujatkata”, tusa tinaiti. \p \v 41 Jesús nagkama ujak: \p “Shuar wiakach kuitan ikakratin ajakuiti. Nu shuar jimar shuaran kuitan tsagkatkauwaiti. Chikichan quinientos tsawan takasa akikmamainan ikasuiti, tura chikichnaka cincuenta tsawan takasa akikmamainan ikasuiti. \v 42 Tura asa chikich tsawantai ni kuit ikasmaun kuitan awagturkiti tusa mai untsukuiti. Tura taawarmatai wiakach chicharuk: Wii kuitan ikasmiajrum nu yamai awagturkitarma, tusa tinaiti. Apu tama shuar ainasha chichainak: Apu, kuitka atsurtamji. ¿Warig amastaji? tusar tuinakai, wiakach wait anentar chicharuk: Antsu nekas awagturkirpa, tusa inaisauwaiti. ¿Amesha jimar shuaran kuitka awagturkirpa tusa apu inaisauwa nusha uruk enentaimtame? ¿Tuwa apuncha ima senchi anemainaita?” tusa tinaiti. \p \v 43 Tusa iniam Simón chichaak: \p “Nukap kuitan jukina nu ima senchi apunka anemainaiti. Simón takai Jesús ayak: Nuka nekas tame”, tusa tinaiti. \p \v 44 Tusa nuwan iis, Simónkan chicharuk: \p “Wii amina jeemin wayamtaisha, nawer nijamainka entsaka suruschaume. ¿Turasha ju nuwa wainmek? nigka ni neajkirijai nawerun ukatar, wiichijai ujujturayi. \v 45 Tura ameka yama wayaig aujtakmesha kugkuntsachume, turasha ju nuwaka wii yama wayaig nagkama naweruigka kugkuntu pujawai. \p \v 46 Mukaruisha kugkuin jukimkesha nijatkachume, turasha ju nuwaka perfumaijai nawerun nijatrurai. \v 47 Nui tajame: ‘Nigka senchi anentui’, imania asamtai tunaurisha ashi tsagkurnarai. Tunauri nukap aramu tsagkuuramu ima senchi anentui, tura tunauri imanis atsurmau tsagkuramuka imanis anentsui. \p \v 48 Nuna tusa inaiyak nuwan chicharuk: \p ‘Ame tunaurumka tsagkurnarai’ ”, tusa tinaiti. \p \v 49 Jesús nuwan tusa takai, ipaamu chikich aina Jesúsjai nuu mesanmag eketaina chichainak: \p “¿Nekas nisha tunaun tsagkurkartumainashit? tusa tunaiyaina. \p \v 50 Turasha Jesús nuwan chicharuk: Ameka wina nekaspapita turutu asam yamaika uwemraume. Tuma asam shir enentaimsam amina jeemin wetá”, tusa tinaiti. \c 8 \s1 Jesúsan uyuuntsau aina \p \v 1 Jesús nina unuinatairi doce ainajai yaakat ainan irarsattsa wuwaiti. Tuma yaaktanam jeakka Yuus tu inamui tusa jintinkartuki wea. \v 2 Tumainakai nuwa iwanch egkemtuam waitu matsatu utsanka agkanmamtikamuka, pegke jatajai jaina pegker amajsamujai Jesús chikich yaaktanam weakaisha tuke uyunaina. Nuwa Jesúsan uyuuntsau ainaka ju ainawai: María Magdalanmaya. Nuna siete iwanch egkemtuamun Jesús jiir utsantak pegker amajsamua nu, \v 3 tura Cuza Herodesan takarujakua nuna nuwe Juana, Susana tura chikich nuwa ainan eakar, nitajai iruunar Jesúsan yaijakaru ainawai. \s1 Arakan arakmau pachisa jintinkartuamu \r (Mt 13.1-9; Mr 4.1-9) \p \v 4 Tura yaakat ainanmaya, nukap shuar Jesúsan wainkartasa kaunaina. Tumaina asar nukap shuar tuakaruiti. Tumawarmatai Jesús nitan jintintuk arakan arakmaun pachis chichaak: \p \v 5 “Arakan arakmau arakan jigkain juki ajariin nagkimak ikuuttsa wuwaiti. Tuma ajariin jeaa arakan jigkain nagkimak ikuknaiti. Tura ikukmaun chikich shuar wininak, arakan jigkai jintanam kakekaun najatraruiti. Turamun chigki kautak jinta kakekaunka amukuiti. \v 6 Chikichka nugka kayarnunam kakekar tsapainiaruiti, turasha nugka jujuptin asamtai jinaawaruiti. \v 7 Tura chikichka jagki jigkai irunmaunam kakekar tsapainiaru, tumayat jagki aina tsapainak yutuam jinawaruiti. Turamu asar arakka nerekcharuiti. \v 8 Antsu nugka pegkernum jigkai kakekaruka tsapainiar chikichik jigkai iyaaruitiat cien jigkain nerekaruiti. Nuna ashi tina ashimak senchi chichaak: Nita antutairi aramuka wii taja nuna antukarti”, tusa tinaiti. \s1 Jesúsan unuinatairi aina arakan arakmau pachisa iniimsamu \r (Mt 13.10-23; Mr 4.10-20) \p \v 9 Nuna tusa jintinkartua ashimkamtai, nina unuinatairi aina Jesúsan ininak: \p “¿Wari pachisam jintinkartakmea arakan arakmau pachismesha tame?” tusar tuina. \v 10 Tusa tuinakai Jesús nitan ayak: \p “Atumnaka Yuus inammaurin pachisan timaj nunasha nekamtikramattsa wakerutmarme. Turasha chikich ainaka nuna takumpapi tawa tusarka nekamain ainatsui. Wii nukap iwainaran pegker takámun wainainaksha, wainmachua numamtuk jainawai. Tura antuinaksha nunapi taku tawa tusarka enentaimas antuinatsui. \v 11 Arakan arakmaun pachisan taja nuka taku tawai: ‘Yuusa chichamea nuka arakan jigkaiya numamtinaiti’. \v 12 Araka jigkai jinta kakekaun chigki amuku timaj nusha juna taku tawai: ‘Shuar Yuusa chichamen antukar nekaspapita tuinak uwemraraig, tusa iwanch juarki Yuusa chichame enentaimtamunka juruki ujumak shuar ainan emegkata nuna takun timajai’. \v 13 Araka jigkai nugka kayarnunam kakekauka wári tsapakiat, nugka jujuptin asamtai, ujumak jina timaj nuka shuar yama Yuusa chichamen antuinakka wakerus antukariat, iturchat akai inaiyainan pachis taku tawai. \v 14 Tura araka jigkai jagkinam kakekau timaj nuka ujumak shuar aina Yuusa chichamenka antuinayat, nitak shir amajmamkattsa wakeruinak, wiakchamattsar ima senchi wakeruina nuna takun timajai. \v 15 Tura araka jigkai nugka pegkernum kakekaru jatsuk shir tsapai nukap nerekaru timaj nunaka, ujumak shuar pegker enentaimin Yuusa chichamen antukar nekaspapita tusar wakerus surumankar, iturchat akaisha inaitsuk pujusar, chikich shuar ainan chicham nekas pegkeran ujainak, Yuusai surumamtikainan pachis takun timajai tusa tinaiti”. \s1 Uuka inaisamuka achatnaiti tusa timau \r (Mr 4.21-25; Lc 11.33) \p \v 16 “Nuna tusa chikichan pachis jintinkartak: Chikichik shuarkesha lamparínka ekeemak nukukka inaichau ainawai. Turachkusha peak awamtakkesha apujchau ainawai. Antsu lamparínka ekeemakar, chikich ainasha tsaaptinan wainainak wayawarti, tusar yaki ekenin ainawai. \v 17 Numamtuk atakea nui ashi shuarnau iwainakmau atinaiti, tura chikichik pegkerchauksha uukmauka atsutnaiti. \p \v 18 Nuna tajarum nu shir antuktarma. Shuar nuna chichaman antukar, nekaspapita tuinanka chicham antukmaunka Yuuska emegkaattsuk nu nukap nekamtikatnaiti. Antsu shuar chicham pegker etsermaun antukaruitiat, uminachunka emegkaatkatnaiti”. \s1 Jesúsa nukuri tura yachi aina Jesúsan wainkartasa kaunkamu \r (Mt 12.46-50; Mr 3.31-35) \p \v 19 Jesús nuna tusa jintinkartak pujai, Jesúsan nukuri, tura yachi ainajai Jesúsan wainkartasa kaunkaruiti. Turasha nukap shuar tuarkar iruntuina asamtai, waitsuk aag irunu. \v 20 Tumai chikichik shuar Jesúsan ujak: Ame nuku tura yatsum ainajai waitmakartasa kaunkar aa wajainawai tusa ujakuiti. \v 21 Tusa tama Jesús chichaak: \p “Yuusa chichamen antukar umiraina jusha wina nukur, tura wina yatsur ainawai”, tusa tinaiti. \s1 Jesús nase senchi nasentun imijkamu \r (Mt 8.23-27; Mr 4.35-41) \p \v 22 Chikich tsawantai Jesús nina unuinatairi ainajai botenam chumpimar kucha amain katigkartasa weena. \v 23 Nina unuinatairi aina botenka amain ikankiartasa umainai nigka kanaruiti. Tuma egketai, senchi nasentan nagkamnawaiti. Tuma senchi nasentuk botenam entsan senchi yara. Imatikak ukaimnau amajkai, senchi ashamainak, \v 24 Jesúsan ishintainak: \p “Jintinkartina, nase ukatmittaji”, tusa tuina. Tama nantaki nasen chicharuk: \p “¡Mijaakta!” tusa tinaiti. \p Tusa tamauwaik nase imaniaka mijaakuiti, tuma ashi jasa asauwaiti. \v 25 Tura nina unuinatairi ainan chicharuk: \p “¿Urukamtai ashamarme? ¿Atumka winaka nekaspapita tusarmeka turuttsurmek?” tusa tinaiti. \p “Tusa tama ashamkar enentai jearcharuiti”. Tumaina asar chichainak: \p “¿Ju shuarsha uruku asamtaiya, nasesha, tura nayantsasha ni chichamurincha umirainawa?” tusar nitak tunaiyaina. \s1 Jesús shuaran iwanch chumpimtuamun utsankamu \r (Mt 8.28-34; Mr 5.1-20) \p \v 26 Nase mijaakmatai, we wenakua, Galilea amain nugka Gadara tutainam jeawaruiti. \v 27 Tuma nui anumkamtai, Jesús jiinki wean, shuar iwanch egkemtuam nukap uwí pujau Jesúsan jearnaiti. Nuka misu wekain, jeagka pujutsuk shuar jakau ikutainam puju. \v 28-29 Nu shuarnaka iwanch juki, shuarsha atsamunam jeashat umau. Turam waitu wekakai, shuar aina emeta apujsartasa achikar uwejnum, tura nawenmasha cadenajai jigkararsha tujintaina. Imani wekainun Jesús wainak, iwanch nu shuarnum chumpirun chicharuk: Jiinkirum yaja shimakrum shuar ikuktaarma tusa tinaiti. Tusa tama nu shuar iwanch egkemtuamu Jesúsan jeari tikishmatar senchi chichaak: “Jesúsa, Yuus ashi nagkakartakua nuna uchiriya, wait aneasam waitkarsaipa”, tusa tinaiti. \v 30 Tusa takai Jesús iniak: \p “¿Amina naarmesha yaita?” tusa tinaiti. \p Tama ni ayak: \p “Wina naarka Untsuriyaiti”, tusa tinaiti. \p Nuna tina nunaka shuarnum nukap iwanch chumpiru asar tuina. \v 31 Ataksha iwanch Jesúsan chicharainak: “Wait aneasam wa nagkatkachu a nuigka chumpikratawaipa”. \v 32 Antsu kuchi iruna ai chumpimatarma tusam titá tusar tuina. Tusa tama Jesúscha: “Ayu”, tusa tinaiti. \v 33 Tama shuarnaka ikuinak kuchinam chumpimawaruiti. Turam kuchisha pisarar nugka metsagkrukmaunam utsaana kuchanam iyagkar ashi jinaawaruiti. \p \v 34 Tumawarmatai kuchin kuitamin ainasha shuar yaaktanam matsatun, tura jeashat matsamin ainancha: Kuchi tuma jinayi tusar ujakartasa shiakaruiti. \v 35 Tuma jeawar: Kuchi tuma jinayi tusa tuina. Tusa tuinakai nuna antukar yaaktanmaya aina Jesús pujamunam wearuiti. Tumawar nui jeajkama, shuar iwanch egkemtuamu misu pujujaku, jaanchin nugkur shir enentaimkau jas Jesúsain ayaamas eketun wainkaruiti. Tura nuna wainkar senchi ashamkaruiti. \v 36 Tumainakai iwanch jiirmaun wainkaruka, tu jiiramai, tusar chikich ainancha ujakaruiti. \v 37 Tusa ujainam ashi Gadaranmaya shuar ainaka senchi ashamainak Jesúsan chicharainak: \p “Ameka chikich nugkanam wetá”, tusar tuina. Tuinakai ayu tusa, nina unuinatairi ainajai botenam egkemaa weakai, \v 38 shuar iwanch chumpimtuamu jiiramusha chichaak: \p “Winasha Jesúsa, jurukta. Wisha ame weam nui winitjai”, tusa tinaiti. Tusa takai Jesús chicharuk: \p “Ameka juakta, \v 39 tumam Yuus iwanchin uruk jiirtamraya agkanmamtikrama nu pachisam amina pataim ainasha ashi ujakta”, tusa tinaiti. \p Tusa tuma ayu tusa juak nina patai aina matsatmaunam wuwaiti. Tuma ashi yaaktanmagka Jesús iwanch ainan jiirtur pegker amajtusmayi tusa etserauwaiti. \s1 Jesús apu Jairo nawantrin chikich nuwajai pegker amajsamu \r (Mt 9.18-26; Mr 5.21-43) \p \v 40 Shuar aina nakaa matsatu asar, Jesús ataksha waketki Galileanam katigmatai shir aneasar jukiaruiti. \v 41 Tumainai judío iruuntai jea apuri, Jairo naartin, jeari tikishmatar wake mesek Jesúsan chicharuk: \p “Wina jearui wemi. \v 42 Wina nawantur chikichik akina, doce uwí aramu jakattak tepaun ikukmaj nu pegker amajtursamnum”, tusa tinaiti. \p Tusa tama ayu tusa weakai, nukap shuar shimuina asar, tuarainak Jesúsnaka chanuina. \v 43 Nu imatikainamunam chikichik nuwa nantun wainuk senchi waitak tsuakratin ainanam doce uwí wekaas tsuamak ashi ninu ainanka ashimkasha pegker jaschau, ayatik nu senchi ja wekain pachitkau. \v 44 Tuma asa, Jesúsan wainak shuar irununmag eteemki, Jesúsa jaanchri tsakarin antinkauwaiti. Turamuik numpanka nagkanak, ashi nina iyashiin jamunka pegker jasuiti. \p \v 45 Tumamtai Jesús chichaak: \p “¿Ya jaanchruisha antinkayi?” tusa tinaiti. \p Takai shuar aina chichainak yatsuk antinmaka nekatsji, tusar tuina. Tusa tuinakai Pedro wajau chichaak: \p “Jintinkartina, ¿ameka shuar nukap tuartamkaru asar, chanunmaina nuka waintsumek? ¿imaninaisha urukamtai ya wina jaanchruisha antinkayi, tusamsha tame?” tusa tinaiti. \p \v 46 Takai Jesús chichaak: \p “Chikichik shuar ja weká wina antintak, wina senchirjai pegker jasun nekaajai”, tusa tinaiti. \p \v 47 Takai nuwaka wii antigkaj nunapi nekaraya, tusa kurakmaikia Jesúsan jeari tikishmatar shuar antuinai ujak: \p “Numpan senchi ajapeakun ja weká asan antigjame, tuman yamaika pegker jasjai”, tusa tinaiti. \v 48 Tusa tama Jesús nuwan chicharuk: \p “Nawanta ameka ayatik antiamuikiapi pegker jastatja tu enentaimu asam, pegker jasume. Tuma asam shir aneasam wetá”, tusa tinaiti. \p \v 49 Eke wetsuk chichaa wajai, Jairo nawantri jakamtai, nina takarin Jairon tari ujak: \p “Ame nawantrumka jakamai, jintinkartinka aantram waitka wekainipa”, tusa tinaiti. \p \v 50 Tusa tamaun Jesús antuk Jairon chicharuk: \p “Kuntuts enentaimipa. Antsu wina nekaspapita turutta, nawantrumka nantaktatui”, tusa tinaiti. \v 51 Nuna tina, Jairo jeen wuwaiti. Tuma jea jeaa shuar nijai kaunkau ainanka: Atumka wayaawairpa tusa nitanka aag ikuak, Jairo jeen Jesús wayak, Pedron, Juankan, Jacobon tura Jairon nina nuwejai nawantri jaka tepamunam awayawaiti. \v 52 Tuma shuar útu matsatun Jesús chicharuk: \p “¡Utirpa! nuwachika jakachai, ayatik kanar tepawai”, tusa tinaiti. \p \v 53 Tusa takai: Chikich ainaka Jesúsan wishikraru. \v 54 Tumainaig nuwach jaka tepaun jeari uwejnum achik chicharuk: \p “¡Nuwachi, nantakta!” tusa tinaiti. \p \v 55 Tusa tamauwaik jaka tepau nantaki ekeemsauwaiti. Tumamtai Jesús nawantrinnun chicharuk: “Nawantrum yurumak susatarma yuati, tusa tinaiti. \v 56 Tura nawantri jakau inantukim, nitaka enentain jearcharuiti. Tumainakai Jesús nawantrinnun chicharuk: Chikichik shuarkesha ju pachisrumka ujakairpa”, tusa tinaiti. \c 9 \s1 Jesús nina unuinatairi ainan doce etegkar chicharkartukarti tusa ishiakmau \r (Mt 10.5-15; Mr 6.7-13) \p \v 1-2 Chikich tsawantai Jesús nina unuinatairi ainan doce etegkar untsuk irumar chicharuk: \p “Yamaika wina senchirun atumin amajrume. Wetaarma, tumarum chicham pegker Yuus tu inamui tusarum chikich ainasha ujaktarma. Tumakrum shuar ja ainasha, iwanch shuaran egkemtua ainasha jiirtarma tura ja ainasha pegker amajsatarma”, tusa tinaiti. \v 3 Tura ishimuk chichaak: \p “Yutaisha jinta yuatnuka jukirpa, ushukrutaisha, wampatcha, kuitcha, tura nugkutaisha jutsuk nugkuasmaujaig wetaarma. \v 4 Tumasrumek yaaktanam jeakrumin, shuar nina jeen juramkimtaigka nuig pujusrum, chikich yaaktanam weakrum ikuktaarma. \v 5 Antsu atum chikich yaaktanam jearum chicham etserkurmin, nuiya shuar aina nuna antutan nakitainakaigka, nu yaaktanmagka pujutsuk jiinkirum, chikichnum weakrum atumi naween tsetse irunu peatrarum nita wainmaunam akaketkarum ikuktaarma. Nuka atumka ika chichamka ujamaitiatrum atum nakitrau asaakrumin, Yuus waittan suramsatnaitrume takurum turatarma”, tusa tinaiti. \p \v 6 Tusa timatai wearu ainawai, tumawar chikich yaakat ainanam jeawar yujasar, chicham pegkeran etseraina, tura ja aina ikaatainamsha pegker amajaina. \s1 Herodes Jesúsan nekas yakit tusa nekaattsa wakeramu \r (Mt 14.1-12; Mr 6.14-29) \p \v 7 Apu Herodes, ashi chikich nugkanmaya ainajai, Jesúsan pachisar chichaina asarmatai, Herodes chichaak: “Juan imakratin mantamnawa nu senchirtin jas, nantakin asa wainchatai ainancha iwainawai”, tusa tinaiti. \v 8-9 Apu Herodes chichaak: “Turasha wii muuke tsupirkarum maatarma tima maawarmajama ¿nuiyasha yáki ainta?” tusa tinaiti. \p Chikich chichainak: Yaunchuk Yuusa chichamen etserin Elías tutai ajakua nu ataksha nantaki wekawai tuina. Tura chikich chichainak: Juka yaunchuk Yuusa chichamen etserin jinaawaru aina nu chikichik ataksha nantaki wekawai tusar pachimrar chichaina. Nuna tusar etserainakai, apu Herodes: Wisha itursanak Jesúsan wainkaj tusa wakera. \s1 Jesús cinco mil shuaran ayuramu \r (Mt 14.13-21; Mr 6.30-44; Jn 6.1-15) \p \v 10 Jesús akupkamu aina waketar kaunkar, nita takasmaunka Jesúsan ashi ujakaru, turam nitan ashi yaruak, yaakat Betsaidanam wuwaiti. \v 11 Tura Jesús wemaun shuar ainasha nekaawar, nitasha ishiintukar Jesús aya nugkanmag pujaun jeariaru. Turam jintinkartak chichaak: Yuuska tu inamui tusa, shuar kaunkau ainan jintintu. Turak ja ainancha pegker amaju. \p \v 12 Nui pujus tuke etse etserkauwa etsa akatmakai, nina unuinatairi aina jeariar chichainak: “Ika aya nugkanmag pujaji, shuar ainaka iishiakta, nitasha waketar ayamainak yaakat tiiju a aiyan yurumkan sumak yuawarti”, tusa tuina. \p \v 13 Tuinakai Jesús nitan ayak: \p “Nuka tutsuk nita yuatnuka atum susatarma”, tusa tinaiti. \p Tusa tama nita chichainak: \p “Shuar untsuri ayurmainka atsurtamji. Antsu jimar namak, tura cinco panchik takakji. Ju shuar aina ashi ayuramij takurka, yutai sumaktasar ii wechatjiash”, tusa tuina. \p \v 14 Aya aishmagkuk cinco mil iruuntraruiti. Nuna tuinakai Jesús nina unuinatairi ainan chicharuk: \p “Shuar aina cincuenta cincuenta akantrarum chirichrinam matsastaarma”, tusa tinaiti. \p \v 15 Takai nitasha turusag shuar tuakunka akanar, ashi matsasaruiti. \v 16 Turawarmatai Jesús cinco pankan tura jimar namakan juki takus wajas, nayaimpinmani pagkai iimas, Yuusan maaketi tusa pankan namakjai puur, nina unuinatairi ainan shuar tinamkatarma tusa susauwaiti. \v 17 Turawaram shuar tuakarunka ashi tinamkaruiti, turam nitasha shir yuawar ejémakaruiti. Tura pan namakjai ampintrauncha doce chagkinnum aimkaruiti. \s1 Pedro Jesúsan ameka Cristowaitme timau \r (Mt 16.13-20; Mr 8.27-33) \p \v 18 Chikich tsawantai Jesús nina unuinatairi ainajai shuar atsamunam wear, Yuusan aujainak pujuina. Nui pujus nina unuinatairi ainan iniak: \p “¿Shuar ainasha winasha wari turutainawa?” tusa tinaiti. \p \v 19 Nuna tusa takai, nita aimainak: \p “Aminka Juan imakratin ajakua nuwaiti”, tusa turamainawai. Tura chikich aina chichainak: “Elías yaunchuk puju jakua nutsukaitti turamainawai”. Tura chikich aina chichainak: “Auka yaunchuk Yuusa chichamen etserin jina aina nuiya chikichik nantaki wekawai turamainawai”, tusa tuina. \p \v 20 Tusa tama nitan iniak: \p “¿Turasha atumsha winasha wari turutrumea?” tusa tinaiti. \p Tusa takai Pedro ayak: \p “Ameka Cristowaitme, Yuus akupkamuitme”, tusa tinaiti. \p \v 21 Tusa tama wina pachittsarmeka chikichik shuarkesha ujakairpa tusa akattrau. \v 22 “Nuna tina ataksha chichaak: Wika shuarnum akina asan, judío apuri aina, sacerdote apuri ainasha tura chicham umiktinan jintinkartin ainasha ashi nakitainaku, senchi waitkasa maam atinaitjai. Turasha tres tsawan asan nantaktinaitjai”, tusa tinaiti. \s1 Jesús wina nemartuktaj tautirmeka atum wakeramuka inaisatarma timau \r (Mt 16.24-28; Mr 8.34-38) \p \v 23 Nuna tusa nina unuinatairi ainan, tura chikich shuar ainajai ashi irumar chicharuk: \p “Atum wina nemartuktaj tautirmeka atum wakeramuka inaiyakrum nemartuktarma. Tumakrum shuar aina mantamattsa wakerutmainakaisha, wii wakeramua nuka kashi kashinig takastarma. \v 24 Shuar wii wakeramun takainan maattsa wakeruinawai. Tuma asamtai shuar wii wakeramun takatan nakitainawai. Shuar tumau ainaka Yuusjai tuke pujuschartin ainawai. Turasha shuar wii wakeramun takau ainan maataj tamaun nekauwaitiat wii wakeramun takasaru ainaka, Yuusjai tuke pujusartin ainawai. \v 25 Shuar ashi nugkanmaya warí ainan ninu amajeaksha, ni jakaigka nina waríriya nuka ninka pegkesha uwemtikmaitsui. Antsu nina waríriya nuke waittanmagka umamainaiti. \v 26 Atum wina chichamur pachisa chichat natsantrau akurminka wisha turusnak, wina aparun tsaaptintrijai nayaimpinmaya shuar pegker ainajai tsaaptin kinarpatin jasan winaknasha natsantratnaitjarme. \v 27 Nekasa tajarme: Atum jui iruntrum juiyatiram eke jatsuk pujakrumka, Yuus ninu ainanam uruk inamratnukit nu wainkatin ainarme”, tusa tinaiti. \s1 Jesús yapajinamu \r (Mt 17.1-13; Mr 9.2-13) \p \v 28 Nuna ashimak ocho tsawan pujus, nina unuinatairi Pedron, Jacobon, nina yachi Juanjai juki, nitajai iruunar Yuusan aujsattsa nain wakauwaiti. \v 29 Tuma Jesús Yuusan aujeak pujus nina iimigka yapajinawaiti, tura jaanchrisha shir puju winchamtin jasuiti. \v 30-31 Nuna tumaig jimar shuar Elías Moisésjai tsaaptin winchamtin tenteamunam pujusar Jesúsan Jerusalénnum waitkasa maam atinan pachis chichaina. \v 32 Nuna tuma irunai Jesúsa unuinatairi tres yujainasha kara maam kanú matsatu shintajkama, Jesús tsaaptin jas wajamunam jimar shuar wajaun wainkaruiti. \v 33 Tura jimar shuar Jesúsan taruaka nayaimpinam waketkittak jai Pedro Jesúsan chicharuk: \p “Jintinkartina, yajau juigka pujatsji. Tres aak aakmakmi, chikichik aminu, chikich Moisésnau, tura chikichka Elíasnau atii”, tusa tinaiti. \p Turasha Pedroka enentaimtsuk shir nekachiat tinaiti. \v 34 Nuna tusa chichai, yuragkim yakiya juarki ashi nitajai irumar amuawaiti, tumakai Jesúsa unuinatairi nuna wainkar senchi ashamkaruiti. \v 35 Yuragkim amuam irunai Yuus yuragminmaya chichaak: “Wina uchir nekas etegkamurka juwaiti, nigki umirkatarma”, tusa tinaiti. \p \v 36 Nuna tina inagnai, yuragmisha megkarau. Tumamtai iiyajkama Jesúsan nigki wajattamaun wainkaruiti. Nu tumamun wainkarsha chikichkiksha chikich ainanka nu tumamai tusarka ujatsuk inaisaruiti. \s1 Jesús uchin iwanch egkemtuamun jiirkimu \r (Mt 17.14-21; Mr 9.14-29) \p \v 37 Kashin tsawak, nain wajakunmaya akan nukap shuar Jesúsan wainkar igkugkaruiti. \v 38 Tumai chikichik shuar senchi chichaak: \p “Jintinkartina, wait aneasam wina uchir chikichik akinawa nu pegker amajtursata. \v 39 Uchin iwanch egkemtua nukap waurmamtikak senchi untsumtiknayi. Ataksha taramka waurak tsekegki iyainayi, turak wenenam saun aapnayi. Turak akuptsuk waitkartinayi. \v 40 Imatikakai amina unuinatairam ainan uchin iwanch waitkarta nu jiirturkitarma tusa tamasha tujintrutkarmayi”, tusa tinaiti. \v 41 Tusa ujam, Jesús chichaak: \p “¡Nekaspapita turutchau ainata! ¿Wini nekaspapita tutan unuimararti tusancha, urutma nukapea atumjai iruuntrancha pujumainaitja?” tusa tinaiti. \p Nuna tusa inaiyak: Uchiram jui itanta, tusa tinaiti. \p \v 42 Tama uchirin juki Jesúsai ejéttak umamun, iwanch waurmamtikak uchin nugkanam ajiaruiti. Turamtai Jesús iwanchin chicharuk: “Jiinkim weakum uchi ikukta”, tusa tinaiti. Tama iwanch uchin egkemtausha jiinki weak ikuknaiti. Turam uchi pegker jasmatai: Uchirmeka yamaika jukita tusa tinaiti. \v 43 Tura uchi pegker amajsamun wainkar, nekas Yuusan senchiriniapi aitkawa tusar enentai jearcharuiti. \s1 Jesús ni mantamnatnurin jimara etserkamu \r (Mt 17.22-23; Mr 9.30-32) \p Chikich ainaka uchi pegker amajeamun wainkaru asar, nuna pachisar chichainai, Jesús nina unuinatairi ainan chicharuk: \p \v 44 “Shir antuktarma, tumarum kajinmattsuk aneaku ataarma. Wii shuarnum akinawaitaj junaka achirkar shuar tunau ainanam surutkartin ainawai”, tusa tinaiti. \p \v 45 Tusa takaisha nitaka nuna takumpapi tawa tusarka nekamain nekapenachu. Tumainaksha arantuina asar iniascharuiti. \s1 ¿Yáki apusha atinaita? timau \r (Mt 18.1-5; Mr 9.33-37) \p \v 46 Jesúsa unuinatairi aina nitak chichainak: “Atakea nuisha ii ainaj juiyasha ¿yáki araantusa iitaisha atinaita?” tusar tuina. \v 47 Tu enentaimainamun Jesús nekawaiti. Tuma uchin juki awajas, nina unuinatairi ainan untsuk \v 48 chicharuk: \p “Shuar wina nemartin aina, ju uchia jumamtin ainan shir anentas juinaka, wina jurak turuinawai. Turasha ima winakka juratsui, antsu wina Apar akuptukua nunasha juawai. Tura wii chikichan nagkasau achainjash tu enentaimtumauka imanuka achatnaiti. Antsu shuar iman atan enentaimtu pujuchua nu chikichan nagkasauka atinaiti”, tusa tinaiti. \s1 Shuar ina kajertamchauka ina yainmaji timau \r (Mr 9.38-40) \p \v 49 Tusa takai ni unuinatairi Juan chichaak: \p “Jintinkartina, shuar amina pachitmas shuaran iwanch egkemtuamu ainan iwanchin jiiru wainkamji. Tura wainkar ijai iruunar wekaichu asamtai, ameka aitkatsuk inaisata”, tusar timaji tinaiti. \p \v 50 Tusa takai Jesús chicharuk: \p “Shuar wina naarjai iwanchin jiyaaka inaisata tiirpa. Shuar ina kajertamchauka ina yainmaji”, tusa tinaiti. \s1 Jesús Samarianmaya aina nakitainam yaja wemau \p \v 51 Maam nantaki nayaimpinam wetintri tsawan jeatin asamtai, ashi jintinkartamun ashimak, Jesús Jerusalénnum wuwaiti. \v 52 Tumak nina unuinatairin Samarianam jeawar kanumainan eakarti tusa jimaran emtika akupkauwaiti. \v 53 Turasha Samarianmaya shuar aina: Jerusalénnumia shuar ainawapi wenak, jui kanarar nagkamaktasa tuinawa tuina asar, juigka kanumaitsurme tusar suritkaruiti. \v 54 Turam Jacob Juanjai waketkiar Jesúsan jeariar ujainak: \p “Apuru, kanumainnaka suritramkarmaji tuina. Nuna tusar chichainak: ¿Apuru, jina nayaimpinmayan akuptuk Samarianmaya shuar ainan ijinati, tusar Yuus aujmaitsujik?” tusa tuina. \p \v 55 Tusa tuinakai Jesús nitan chicharuk: \p “¿Atumsha uruk enentaimkurmea tarume? \v 56 Wika shuaran ijinattsanka taachuitjai, antsu uwemtikattsan taawaitjai”, tusa tinaiti. \p Nuna tusa inaiyak chikich yaaktanam wearuiti. \s1 Jesúsan nemarkartasa wakekaru aina \r (Mt 8.18-22) \p \v 57 Nuna yaaktan ikukiar wenai shuar Jesúsan jeari chicharuk: \p “Apu wisha ame tuig wekaitam tumakmincha aminak tuke nemarin atajai tusan wakerajai”, tusa tinaiti. \p \v 58 Takai Jesús nuna chicharuk: \p “Kuntin ainan waarigka aruinawai, chigkinusha kanumaintrigka pasugkesha aruinawai. Turasha wii shuarnum akinawaitaj nunaka jenchauwaitjai tura tepesa ishichik ayamaintrusha atsurtaig wekajai”, tusa tinaiti. \p \v 59 Nuna tusa chikichnasha chicharuk: \p “Nemartukta”, tusa tinaiti. \p Tusa tama ni chichaak: \p “Apu ayu. Turasha ishichik nakarsata. Wina jearui wena, apar jakamtai ikusan ikuakun nui nemarkatjame”, tusa tinaiti. \p \v 60 Tusa takai Jesús chicharuk: \p “Ameka nuka pachitsuk inaisata, shuar Yuusan nekaspapita tichau asar, jakauwa numamtin aina nu apa jakamtaigka nita ikusarti tusa tinaiti. Ameka yamaika chicham pegker Yuuska tu inamui tusam etserkata”, tusa tinaiti. \p \v 61 Tusa takai chikich chicharuk: \p “Apu wisha amina nemarkattsan wakerajme. Turasha yama nagkamchaknaka wina jearuiya wena, wina aparun wika nu weajai tusan aujsan ikuakun, nui nemarkatjame”, tusa tinaiti. \p \v 62 Takai Jesús chichaak: \p “Shuar wii wakeramun takastasa wakerayat, ni wakeramun takastasa wakeraka Yuus etegkamuka amaitsui”, tusa tinaiti.\fig |src="CN02067B.TIF" size="span" loc="Luke 9.62" ref="Lc 9.62" \fig* \c 10 \s1 Setenta y dos shuar etegkra ishiakmau \p \v 1 Chikich tsawantai Jesús nina unuinatairi ainanmayan setenta y dos shuaran ashi yaakat ainanam wii wetataj nunii wetaarma tusa jimar jimar shuaran akantrauwaiti. \p \v 2 Tura nitan chicharuk: “Nekasa tajarme, nukap shuar Yuusan wina Apur atii tusa wakeruina matsatui. Turasha Yuusa chichamen etserin ainaka ishichkiti”. Tuma asamtai shuar chichaman etsermain ainan etegkar akupkati tusarum, Yuus aujsatarma. \v 3 Wetaarma, turasha aneakuk wekasatarma. Atumnaka uun yawa kajen aina matsatmaunam oveja akupmaina numamtuk, shuar kajen aina matsatmaunam akupjarme. \v 4 Weakrumsha kuitka jukirpa, wampatcha, tura zapatosha jimarka jutsuk weamasmaujaig wetaarma. Jinta wesarum shuar igkuakrumsha, nukap chichaa wajatsuk wári nagkaikitarma. \p \v 5 Tura yaaktanam jeawakrumin shuar wina jearui wemii tusa ipatmakai, nui wayaatarma. Tumakrum Yuus atumnasha yainmakarti tusa titarma. \v 6 Tura nui pujuinasha pujut pegkeran wakeruinakka, nitasha jukiartinaiti. Antsu shuar aina nuna wakeruinachuka nu pujutnaka jukichartin ainawai. \v 7 Shuar takaka akiam awaiti. Atumsha takákrum yuja asarum, shuar nina jeen awaintamamtaigka, nuig pujusrum nita yutain amainamuka ashi yutarma, tura umutain amainakaisha umitarma. Atum takamunam nita akirmamuka nuwaiti. \v 8 Tumakrum chikich yaaktanam jeawakrumin jeentin wakerutmas jeen juramkurminka nuig pujutarma, tumarum nita yutain ajamramainakaigka yutarma. \p \v 9 Tumakrum ja ainasha pegker amajkurum: “Yuus shuarnum inamratnuka tsawan ashi jeawai”, tusarum titarma. \v 10 Tura chikich yaaktanam jeawakrumin nakitramainak, atum chicham etsermauncha anturtamainachkaigka, aa jiinkirum chichaakrum: \v 11 “Ika chichamka ujamaitiatrum, atum nakitrau asaakrumin, atumi yaaktariya tsetse ina naween irunu pearar ikuaj jusha nekaatarma: Yuus shuarnum inamratnuka tsawan ashi jeawai”, tusarum titarma. \v 12 Nu yaaktanam matsamas tuma matsatunka, shuar tunau ainan Yuus waittan susatin tsawan jeaamtai, yaunchuk Sodomanmaya shuaran waittan susauwa nu senchi waittan nitanka susartinaiti. \s1 Yuusa chichamen nekaspapita tichau aina \r (Mt 11.20-24) \p \v 13 Corazínnumia tura Betsaidanmaya shuar ainatirminka wina nekaspapita turutcharu asaakrumin, wait anentajrume. Yaunchuk shuar Sidónnum tura Tironam matsama jaku aina nuka imatika Yuusa senchiri iwainamun wainkaru ainakka, nita tunaurinka inaiyainak uwemmain jaku ainawai. \v 14 Turasha Yuus waitat sukartamu tsawan jeakaigka atumin ima senchi waittan suramuk, Tironmayanka, Sidónnumiajai imatikagka waittanka susashtinaiti. \v 15 Yaakat Capernaúmnum matsamin ainata, ika jakrisha nayaimpinam wetin ainaji tarume. Turasha atumka jinum egkemsarum, waittsatin ainarme. \p \v 16 “Atumin nakitramtsuk atum chicham etsermauncha anturtamainaka, winasha imanisag wakerutas anturtuinawai. Tura atumin nakitramainaka, winasha wina akuptukujai nakitruinak turutmawartatui” tusa tinaiti. \s1 Setenta y dos shuar ishiakmau kaunkamu \p \v 17 Yuusa chichamen etsersauwa waketar, shir aneasar nakunkut Jesúsai kaunkaruiti. Tumawar chichainak: \p “Apuru, iwanch shuaran egkemtua ainasha Jesús turata tusa tinu asamtai tajame, jinkita tusa tamaka incha anturtamak shuarnaka jiinkiar ikuarmayi”, tusa tuina. \p \v 18 Tuinakai Jesús nitan ayak: \p “Iwanchnaka pem urukna numamtuk nugkanam akan wainkamiajai. \v 19 Atumnaka iwanchin senchiri nagkasaun wina senchirun susamjarme, nui atumnaka nápi asatmainaksha, titigkisha ijutmaksha najautamaitsurme. \v 20 Turasha iwanch anturtamainakai shir aneasairpa. Antsu atum uwemrau asarum, atumin naarigka nayaimpinam aarmau a nui, shir aneastarma”, tusa tinaiti. \s1 Jesús nina Aparin emematmau \r (Mt 11.25-30) \p \v 21 Nuna tusa taku Wakan Pegker shir enentaimtikam, Jesús Yuusan emematuk: “Apaachi, nayaimpinmaya ainan, tura nugkanmaya ainan apurimka ameketme, iman asaakmin wika emematjame. Apaachi, shuar yacha ainaka nekamtiktsuk, shuar imanchauch aina nu etegkram amina chichamrum nekamtikamu asar, amincha nekaspapita turamiaru aina nui, maaketi tajame. Ame nu wakera asaakmin anis atii”, tusa tinaiti. \p \v 22 Nuna tusa inaiyak, nina unuinatairi ainan chicharuk: Wina aparjaigka meteketjai. Wina apar nekaa imatiksanak nekajai. Wisha yakitaj nunaka nisha nekarui, tura wisha nincha nekajai. Shuar ainaka inka nekarmainatsji, turasha wii yanak nekamtikattsan wakekauwaitja nuke inka nekarmainaji tusa tinaiti. \v 23-24 Nuna tusa inaiyak, nina unuinatairi ainan chicharuk: Atumka wina waitkarum, wina chichamrusha anturtuinarme. Turasha yaunchuk Yuusa chichamen etserin aina tura apu ainasha wina waitkar, chichamruncha anturtukartasa wakeru jaku ainaka waitkacharu ainawai tajarme. Atumka nu wainkau asarum shir aneastarma tusa tinaiti. \s1 Chicham yama nagkamchaku umimain \r (Mt 22.34-40; Mr 12.28-34) \p \v 25 Takai shuar chicham umiktinan jintinkartin Jesúsan nekapsattsa iniak: \p “Jintinkartina, ¿wisha pujut nagkanchaun jukittsancha urukmainaitja?” tusa tinaiti. \p \v 26 Tusa tama Jesús ayak: \p “¿Chicham umiktinan Moisés aarua nusha warita aarmauwaita? ¿Aujkumsha warita antame?” tusa tinaiti. \p \v 27 Tusa tama ni ayak: \p “Chicham umiktinka tu aarmauwaiti: Atumi apuri Yuusa nu ima senchi anetarma. Turakrum ima niinig enentaimsarum pujustarma, Yuusnau pegker aina nuke nekatarma, Yuus wakeramua nuke takastarma. Tumakrum nuiyasha atum anenmamsarum chikich shuar ainasha anetarma tawai”, tusa tinaiti. \p \v 28 Takai Jesús chicharuk: \p “Nekas tame. Ame tame nuka metek umikta. Nu tumakum pujut nagkanchauka jukittame”, tusa tinaiti. \p \v 29 Tusa tama chicham umiktinan metek umiachu asa Jesúsan iniak: \p “¿Wina iyashrun aneaj turusnak wii anemain ainasha yaa aina?” tusa tinaiti. \s1 Samarianmaya shuar pachisa jintinkartuamu \p \v 30 Takai Jesúscha Samarianmaya shuaran pachis jintinkartak: \p “Jerusalénnumia shuar nigki yaakat Jericónam wetatmaun kasa aina igkugkaruiti. Turawar achikar awa awatainakua mayai jiirkiar, ashi ni takakmaurinka yarurkar, nugkuarmaurincha awitkar jurukiar wenak misu aipkiaruiti. \v 31 Turam jinta yantamen jak tepai, sacerdote nu tsawantaik nagkamajkama wainak tentaki nagkaikinaiti. \v 32 Tura ai, Leví weantu, Yuus ememattasa iruuntai jeanam takau, nisha nuke nagkamak wainkau. Turasha wajas iis tentaki weak nagkaikinaiti. \v 33 Tumai Samarianmaya shuarsha nuke nagkamajkama, shuar ashi jaka tepettamaun wainak wait anentrauwaiti. \v 34 Tura asa akaatuki jeari, kasa aina awattramun vinojai nijar, aceite takusa weamun juruki, tsuamar, jaanchjai punuar, nina ekeemtairin ekeni, juki jea irar kanutainam ejé kuitamawaiti.\fig |src="CN01749B.TIF" size="span" loc="Luke 10.34" ref="Lc 10.34" \fig* \v 35 Kashin tsawak nigka weak jennun akik ikuak chicharuk: ‘Ju shuar kuitamata. Wii waketkai ju nukap akirkata turutkumnasha akiktajme’ ”, tusa nigka wuwaiti. \p \v 36 ¿Amesha tres shuar ajakua nu pachismesha uruk enentaimam? ¿Shuar kasamin suimam tepauncha nina iyashin anemaina numamtuksha ya wait anentrauwaita? \p \v 37 Tusa tama ni ayak: \p “Shuar suimam tepaun wainak wait anentar jukina nuwaiti”, tusa tinaiti. \p Takai Jesús chicharuk: \p “Nekas tame. Amesha amijai chikich ainasha amina iyashim aneam turusmek wait anentrata”, tusa tinaiti. \s1 Marta Maríajai pujamunam Jesús jeamu \p \v 38 Nuna ashi ujak nagkamaki yaakat shikapchich aunam jeawaiti. Tumamtai nuwa Marta naartin nu yaaktanam pujau asa, Jesúsan juki nina jeen ejénaiti. \v 39 Tura Marta kai María naartin pujau. Nu Maríaka Jesús chichakai, ninii ayaamas antu eketu. \v 40 Tumakai Marta Jesúsan jeari chicharuk: \p “Apuru, wii imatikan taká pujai, wina kair ayatik eketa nu, kaim yaigta tusam akupturkata”, tusa tinaiti. \p \v 41 Tusa tama Jesús ayak: \p “Martaya, yurumak nukap pegker umiktasmeka imatikam enentaimtu pujuripa. \v 42 Antsu nekas ima senchi enentaimtumainka wina chichamur antuta nuwaiti. Imanun etegka Maríaka antak eketui, tuma asamtai juka antukaipa tusanka akupmaitsujai”, tusa tinaiti. \c 11 \s1 Yuus aujtan Jesús jintinkartuamu \r (Mt 6.9-15; 7.7-11) \p \v 1 Chikich tsawantai Jesús Yuusan aujeak pujuttamaun, nina unuinatairi aina wainkaruiti. Tura nuna ashimkamtai, chikichik nina unuinatairi chicharuk: \p “Apuru, Juan nina unuinatairin jintintu jakua turusmek, Yuuscha uruk aujmainaita nu incha jintinkartuata”, tusa tinaiti. \p \v 2 Tama Jesús chichaak: \p “Atum Yuus aujkurmeka titarma: \q1 Apaachi, ameka nayaimpinam pujuwaitme. \q1 Pegkeraitam imau asaakmin, chikich ainasha ima aminak ashi emematramiarti. Ashi shuartin amek inakratta. \p \v 3 Ame ii yuatnusha kashi kashinig sukartita. \q1 \v 4 Ina tunaurisha, ii chikich aina pegkerchau takartamainasha tsagkurtaiya turusmek tsagkurkarturta. \q1 Iwanch tunaun takasti tusa ina nekapramkaisha inaikartusaipa, tura amek yaigkratkata ii nepetkami”. \p \v 5 Tu aujsatarma tusa jintinta inaiyak: \p “Atum ainarum juiyatirmin chikichik amikrum arutramainaiti. Tuma asa nu amikrum jeashtanmaya káshi ajampek jasa ai, tsukamak tamtai, nu shuar ajammain atsurtamkai, chikich amikrumi jeen káshi jearim chicharkurum: Amikru, tres pan surusta. \v 6 Wina amikur yajaya taruti, nu ajammain atsurtau asamtai tajame tusa tama, \v 7 ni chichartamuk: Waitkarsaipa, wika waitinka epenin tepajai. Tuma asan nantakin sumaitsujme ¿tumainkait? \v 8 Nunaka tutsuk sea pujurmaka amikri asamtai nantaki sumainaiti. \v 9 Nui tajarme, Yuuscha aujsatarma, turamka suramsattarme. Eaktarma, eakrumka wainkattarme. Untsuktarma, untsuamka waitin uratramtatrume. \v 10 Shuar seamuka suam awaiti, tura eaka ni eamurinka wainnaiti. Tura waitinam wajas untsumusha waiti uratam awaiti. \p \v 11 Atumka uchiram namakan seatmaig namak sutsuk, nápi jukirum sumainchau ainarme. \v 12 Nu turachkurmesha uchiram nujintan seatmaig titig jukirum sumainchau ainarme. \v 13 Atumka tunau ainayatrumsha, uchirmeka pegker suu ainarme. Atum tumarmincha Yuus nekas Pegkera imau asa, Wakan Pegker surusta tusa aujmaka surammainaitrume”, tusa Jesús tinaiti. \s1 Jesúska Satanása senchirijai iwanchnaka jiiyawai timau \r (Mt 12.22-30; Mr 3.20-27) \p \v 14 Tura shuar iwanch egkemtuam chichachu jas pujuttamaun, Jesús iwanchi jiirki chichamtikauwaiti. Turamun wainkar shuar tuak irunuka enentai jearcharuiti. \v 15 Tumainaig shuar nui irunu chichainak: “Juka iwanchi apuri Beelzebú naartina nuna senchirijai iwanchnaka jiiyawai”, tusa tuina. \p \v 16 Nuna tusar tuinaig, chikich aina Jesúsan nekas Yuus akupkamuashit tusar nekapsartasa chicharainak, wainchatai iwainakta tuina. \v 17 Nigka shuar enentaimainamun nekau asa chichaak: \p “Shuar aina nuu nugkanmag matsatiat, nitak maani matsatkugka megkamain ainawai. Tura shuar nuu jeanmag iruunar matsatiat maani matsatkusha nitak megkamain ainawai. \p \v 18 Tumasag iwancha nina senchirin wina surak shuaran iwanch egkemtua ainan jiirati turutkugka, nigki ninu ainajaigka tupannaimainaiti. Atum wina chichartakrum, Beelzebú senchirijai shuaran iwanch egkemtuan jiiyawai turutu asaakrumin, junaka tajarme. \v 19 Wina iwanch nina senchirin suraisha, atumin nemartamin ainancha iwanchin jiirti tusasha, ¿ya senchirincha suawa? Tusan takai atum wina airkurum: Yuus nitanka senchirin suawai tusarum turutkurmeka: Atum wina chichartakrum iwanchin senchirijai iwanchnaka jiiyawai tusarum turutrum nunaka atumin nemartamin ainaka atum newaku tamaunka nekarmawartatui. \v 20 Wii Yuusa senchirijai iwanch shuaran egkemtuan jiyaj nunaka, yamaika Yuus juisha shuar ainan ni inamunka inau asamtai turajai. \p \v 21 Shuar kakaram nina jeen kuitamuk nagkin takus waitinam wajakaigka, warírigka metek amainaiti. \v 22 Turasha chikich shuar nina nagkasau kakaram winituk ni nepetki, nagkin takusa wajamun atanki jea wayagka, warírinka ashi yarurak ikumainaiti. \p \v 23 Shuar wina anturtachuka wina shuarmatui, tumasag wii Yuusa chichamen etsermauncha yaintainachuka iwanchin yayák tumainawai. \v 24 ‘Iwanch shuarnum egketu jiiki ajapamka shuar atsamunam ni pujumainan eak weawai. Tuma ni pujumainan wainkachka, wii pujaun jiinkimiaj nuig waketkitjai tu enentaimui. \v 25 Tuma waketki ni pujujakmaun tari iikma, jea shir japimka iwaramua numamtuk jas pujaun wainui. \v 26 Tuma waketki siete iwanch nina nagkasau pegkerchau ainan yaruak wakettruki egkemtawai. Turam shuarka yaunchuk ajakmaun nu senchi pegkerchau jawai’ ”, tusa Jesús tinaiti. \s1 Shir aneasartin aina pachisa timau \p \v 27 Nuna pachis Jesús chichaa wajai, shuar iruuntramunmaya nuwa senchi chichaak: \p “Nuwa amina juretmar, muntsurin amustama tsakatmarmaruka shir aneastinaiti”, tusa tinaiti. \p \v 28 Tusa tama Jesús chicharuk: \p “Yuusa chichamen antukar uminaka nu senchi shir aneasartinaiti”, tusa tinaiti. \s1 Shuar tunau aina wainchatai iwainakta timau \r (Mt 12.38-42; Mr 8.12) \p \v 29 Shuar aina aya tuaram, Jesús nitan chicharuk: “Yamaiya shuar aina juka tunau ainawai, tumau asar wainchatai iwainakta. Nu wainkar nekaspapita tiarmi tusa tuinawai. Turasha nita wakeramunka turashtatjai. Antsu Yuusa chichamen etserin Jonás urukawaita numamtuk nitancha iwaintukartatjai. \v 30 Nínivenmaya shuar ainaka Jonásnaka Yuusapi akupkauwaita tusar nekawaru ainawai. Tura yamai shuar matsataina nusha wii shuarnum akinawaitaj nunasha Yuus akupkamuiti tusar nekarawartin ainawai. \v 31 Salomón apu jas inamuk pujai, nuwa Sabánmaya shuar ainan apuri jeashat pujayat, Salomón yacha jasai tamaun antuk jearnaiti. Wii yamaika Salomónkan nagkasaun atumjaigka pujajai. Turasha wina anturtutka atumka nakitarme. Tuma asaakrumin shuar aina tunaun takasu asarmatai Yuus waittan suakai nuwa atumnasha Yuus waittan suramsattarme tusa turamtinaitrume. \v 32 Nínivenmaya shuar ainasha turusag atumnaka Yuus waittan suramsattarme tusa turamtin ainawai. Nitanka Jonás Yuusa chichamen ujakuiti, turamu asar nitaka tunau takatan inaisaru ainawai. Turasha Jonásan nagkasaun wii yamaika atumin pujusan Yuusa chichamen ujajrume. Turasha atumka tunau takatka inaiyatsrume”. \s1 Tsaaptin pachisa timau \r (Mt 5.15; 6.22-23; Lc 8.16) \p \v 33 “Chikichik shuarkesha lamparínka ekeemak nukukka inaichau ainawai. Turachkusha ukka inaichau ainawai. Antsu lamparínka ekeemakarka, chikich ainasha tsaaptinan wainainak wayawarti tusar yaki ekenin ainawai. \v 34 Ina enentaimtairiya nuka jiya numamtinaiti, jijai tsaaptin iisar shir wekatainti. Ina enentaimtairi pegkeraitkaigka ashi pegker aina nuke takamainaitji. Antsu ina enentaimtairi pegkerchauwaitkaigka pegker aina nu takatka nekamaitsuji. Nu tumakrika wainmachua numamtin amainaitji. \v 35 Pegkerchauwa nu nekayaitkum pegkerchau takasaim kuitammamata. \v 36 Shuar pegkera nuna nekau asa, pegkera nunak tuke takau akugka, pegkerchauwa nunaka takamaitsui. Shuar tsaaptinnum shir wainmauwa numamtuk, pegker enentaimat Yuusnumia wina nujai pegker aina nunak takamainaiti”. \s1 Jesús fariseo shuaran chicham umiktinan jintinkartin ainajai atumka tumau ainarme tusa timau \r (Mt 23.1-36; Mr 12.38-40) \p \v 37 Tusa nuna jintinkartak pujai, chikichik fariseo wina jearui yurumak yuami tusa Jesúsan ipaawaiti. Turam nigka fariseo aina turutainka umitsuk fariseo jeen mesanam yurumkan yuattsa ekeemsauwaiti. \v 38 Tuman wainak yuattsarum ekemkurmeka tuke ikijmasrumke ataarma timauwa nunasha umitskesha ekeemua, tusa fariseo shuarka enentai jearchauwaiti. \v 39 Fariseo tu enentaimmaun Jesús nekawaiti. Tuma chicharuk: \p “Atum fariseo shuar ainatirmeka, shikika umutai tura plato aina nuna inittrigka nijattsuk, ukurig nijatkarum wapik ishitin ainarme. Atumin pujutincha numamtuketi. Atumka iyashmin ukunam wapik auka nijakrum ishimrume. Turasha atumin enentain chikich kasartai, surimtairam arutramaina nuka utsatsrume. \v 40 ¡Enentaimkachu ainata! ¿Yuus iyashin najanawa nu, ii enentaimratnun ina mutsuken najanawa nuka nekatsrumek? \v 41 Atum pegker atasrum wakerakrumka atumin arutramaina nu shuar atsumaina susatarma. \p \v 42 Fariseo shuar ainatirminka wait anentajrume. Atumka Yuus wina anenkurmeka atumin arutramuka akankarum surustatrume timaun umiaji tusarum, atumi ajariin árak menta tutai rúdajai, yurumak inarku ajunta ukugkutai tsapakmataigka, kajinmattsuk dieznumia chikichik akankarum, Yuusnau atinka iku ainarme. Nu turayatrum Yuus wait anenkartina nu, winig pegker enentaimin arti tusa wakerutma nuka pachitsuk inaiyarme. Nekas turumainaitrum nuka nuwaiti. Turasha Yuusnau atin suamua nusha kajinmatmaitsurme. \p \v 43 Atum fariseo ainatirminka judío iruuntairin wayakrumsha, apu ekeemtai pegker aina imannum ekeemsattsa wakerin asaakrumin wait anentajrume. Tura jintanam wekakrum, shuar igkuntainaksha, eme anentrus amikmatainak jintinkartina turutiarti tusarum wakerin ainarme. \p \v 44 Atumka shuar pegkerchau ainarme. Turasha chikich ainaka atumnaka pegkera iman iirmainawai. Atumka shuar jakau ikuakur yutuamuri panchau asa nekamainchauwa numamtin ainarme. Shuar jakau ikusmaunam nekainachu asar wekain aina numamtuk, shuar ainaka atumnaka pegkerchauwa ainawa tusarka nekarmainatsui”, tusa tinaiti. \p \v 45 Tusa Jesús tamaun chicham umiktinan jintinkartin antuk chichaak: \p “Jintinkartina, ame tu chichakmeka, ina pachikrattsam nitaka pegkerchau ainawai tukartakum tame”, tusa tinaiti. \p \v 46 Tusa tama Jesús ayak: \p “Chicham umiktinan jintinkartin ainatirmin tajarme. Chicham umiktarma tusa timauwa nuka yupichu umimainchau aig, umiktarma tusarum tarume. Atumka chikich ainaka umiktarma tusa tayatrum, atumka ishichkisha umiatsrume. Atumka shuar nigkisha juachiat chikich shuaran kijinan ayanmaina numamtuk ainarme. \p \v 47 Atumi apachri aina Yuusa chichamen etserin ainan maawar ikusmaunam atum kaya irumrarum uun najanarum awajsarum matsamtuinatirmin wait anentajrume. \v 48 Chikich shuar ainasha Yuusa chichamen etserin pegker ajaku aina imankeapi ainawa turutiarti tusarum, kaya irumrarum uun najanarum, nitaka pegkertsuk ajakuitti tumain iwainarme. Turasha atumka Yuusa chichamen etserin ainan atumin apachri maa jakarua nujai metek ainarme. \p \v 49 Tumau asaakrumin Yuus ashi nekamna nu atumin pachitmas chichaak: Wina chichamrun etserin ainan, wina pachittsar shuaran chicharin ainajai ishiaktinaitjai. Turamtai ni mamunka maawartin ainawai, turuinak chikich ainanka waitkasartin ainawai tusa tinaiti. \v 50 Tuma asamtai nugka yama najanamunmag atum weantu shuar Yuusa chichamen etserin ainan kajegku aina nui atumsha nu weantuk asarum makumatin ainarme. \v 51 Yama nagkamchak Abelan nina yachig maawa nui nagkama, Yuusa chichamen etserin ainan ni mamunka maawaru ainawai. Tura inagnamunam Zacarías naartinan Yuus ememattasa iruuntai jeanam tagku aina maa patasa epetai amaunam maawaru ainawai. Nu turamunam atumka waitat suam atinaitrume. \p \v 52 Atum chicham umiktinan jintinkartin ainatirmin tajarme: Atumka Yuusa chichamea nuka nekarme, tura uruk pujakrik Yuusnau amainait nusha nekarme. Turasha atumkesha Yuusa chichamea nuka metek umiatsrume, tuma asarum chikich aina Yuusnau artasa wakeruinakaisha shir jintintsurme”, tusa tinaiti. \p \v 53-54 Jesús jintinkartua ashimkamtai, fariseo aina chicham umiktinan jintinkartin ainajai senchi kajerkaruiti. Tumawaru asar Jesúsan warittig timatai, apunam etsertuka achika maami, tusar Yuusa chichamen pachisar ininak waitkaina. \c 12 \s1 Fariseo jintinkartutairi aina pachisa timau \r (Mt 16.6; Mr 8.15) \p \v 1 Tumainai shuar ainaka nukap tuaraina asar nitak najatnaiyaina. Jesús nina unuinatairi ainan chicharuk: “Fariseo aina chikich shuar ainan chicham pegker etserji tusar tsanuina nu atumnasha tsanurmarairum aneartarma tusa tinaiti. \v 2 Chikichik uukmauksha tuke nekaachmauka asashtin ainawai. Tura nekachmau ainasha ashi nekamu artinaiti. \v 3 Tuma asamtai ashi atum káshi pujusa chichasmau aina, tura atumin kanutairmin pujusrum chikich aujmattsa chichasmau ainasha ashi shuar iruuntramunam tsaaptinnum antukartin ainawai”, tusa tinaiti. \s1 Mantamainakaisha ashamkairpa timau \r (Mt 10.26-31) \p \v 4 Nuna tusa nina unuinatairi ainan chicharuk: Amikur ainata, shuar aina atumin mantamattsa wakerutmainakaisha ashamkairpa. Atumi iyashi mainaksha wakanminka maachartin ainawai. \v 5 Antsu atum jakaakrumin, Yuus waittan suramuk jinum chumpirmamtai, waitmainaitrum nu ashammain ainarme. \s1 Shuar wina pachitas natsamatsuk etserkaunka wisha natsantrashtinaitjai \r (Mt 10.32-33; 12.32; 10.19-20) \p \v 6 “¿Atum ishichik kuit juakrum, cinco chigki surichuk ainarum? Turasha nunasha Yuuska wainkau asa, kajinmattsui. \v 7 Turasha atumka chigki nagkasau ainarme, tuma asaakrumin Yuuska kajinmattramtsurme. Atumin wichi ainasha Yuus ashi nekapmarmauwaiti, tuma asamtai atumka sapijma pujuirpa. \p \v 8 Nunasha tajarme: Shuar natsaamtsuk wina pachitas chichaak: Wika Cristonuitjai tusa tiarunka, wisha turusnak wii shuarnum akina asan, nayaimpinam Yuusan inatairi aina matsataina nusha antuinai, nu shuar ainan pachisan nitaka winau ainawai titinaitjai. \v 9 Antsu shuar wina pachitas chichatan nakitak: Wika Jesúsnauchuitjai turutunka wisha aitkasnak nayaimpinam Yuusan inatairi matsataina nusha antuinai, ju shuar ainaka winauchu ainawai, tusan titinaitjai. \p \v 10 Tura wii shuarnum akinawaitaj nuna aujmattrus pegkerchau chichartuku ainaka, tsagkurturta tusa tuinakka tsagkuram artinaiti. Turasha Wakan Pegkeran pachisar pegkerchau chicharainaka arumaisha tsagkuram achartin ainawai. \p \v 11 Atum wina nemartin ainatirmin, achirmak judío iruuntainam ejétamawar, apu chichaman iwarin matsatmaunam tura chikich apu irunmaunam chicham nekarami tusar juramkiar umatmainakaisha, waritu chichaknak ayamrumaktaj tuka enentaimirpa. \v 12 Apu aina atumin ininmainakai, atum chichamainnaka Wakan Pegker nekamtikramatnaitrume”. \s1 Chikich suritin airpa timau \p \v 13 Jesús chichaak pujai, shuar iruuntramunmaya chikichik chichaak: \p “Jintinkartina, wina yatsur chicharkum apa jak warín yatsumjai akanka jukita turammauka, turusmek akanka jukita tusam”, titá tinaiti. \v 14 Tusa tama Jesús ayak: \p “¿Ya winasha atumin apuri umatisha, ame shuar warín suritnainakaisha akantukam suu atá tusasha anaitukma?” tusa tinaiti. \p \v 15 Tusa inaiyak, shuar ainan ashi chicharuk: \p “Atumka waríka ashi winauk achaintash tusarum enentaimin airum pe aneartarma. Warí ainaka aantar ainawai”, tusa tinaiti. \p \v 16 Nuna tusa inaiyak chikichan jintinkartak: “Shuar wiakach nukap warírtin ajakuiti. Tura ajarisha uun ainanam árak arakmauka nukap nerekaruiti. \v 17 Tuma asamtai ¿iturkatjak? Chikichik jeaksha árak juuka irummainka atsurtawapi, tu enentaimu. \v 18 Tuma pujus enentaimrau. Tuma chichaak: ¡Yamaika enentaimrajai! Árak irumtai jea yairach aina aunka saakin nu uuntan jeamkartajai. Turan warí aina auncha nuig ashi irumratjai. \v 19 Turan yamaika warí ainan, tura yutai ainancha nukap uwítin yumainan irumrajai. Tura asan yamaika jeag pujusan, yurumkan shir yuakun, tura umutain umakun, shir ane pujutjai tusan tumamtajai, tinaiti. \v 20 Tu enentaima pujaun, Yuus chicharuk: Enentaimkachu, ameka yamai ju káshia juik jakattame. ¿Ame waríram imatikam irumraum ausha, ame jakaakmincha yanauwa atata? tusa tinaiti. \v 21 Shuar wiakchamattsa wakeruina asar, ima kuitnak enentaimtu pujuinaka Yuus iismaka atsurainawai”, tusa tinaiti. \s1 Yuus ii atsumamunka nekau asa sukartawai \r (Mt 6.25-34) \p \v 22 Nuna tusa inaiyak nina unuinatairi ainan chicharuk: “Atumnasha tajarme. Atumka warina yuanak pujustaj, warinak nugkurtaj tusarmesha imanikrum uyuma pujuirpa. \v 23 Yuus atumin pujutan suramsauwaiti. Tura asa atum nugkurtinan tura yuatnurisha ashi ariarti tusa ni yainmaktatrume. \p \v 24 Atumsha chigki enentaimtusrum iistarma. Nitaka arakan arawar yuattsagka takainatsui, tura yutairin irumrattsagsha jeancha jeamainatsui. Tumainanak nita yuatnunka Yuus suawai, turam nuna yusar matsatainawai. ¡Turasha atumetrume chigki nagkasau ainatirmeka! \v 25 ¿Atumsha nayau atajai tusarum enentaimtu pujakrumsha nayau amainkaitrum? Nuka chikichkitirmeksha tumamaitsurme. \v 26 Nu tumamainchau ainayatrumsha ¿urukamtai yutai tura nugkutai ainasha enentaimtu pujarme? \p \v 27 Yaunchuk apu Salomón chikich shuar aina waittsa najanamun nugkutai pegker iwaramun sumak nugkur chikichan nagkasau iwarmamajakuiti. Turasha atumsha yagkur enentaimtusrum iistarma. Yagkur ainaka takainatsui, nugkutai pegker iwaramun najanawar iwarmamrartaska uruchnaksha kutamainatsui. Tumainayat yagkurukar Salomónkan nagkasau pegker iwaramu ainawai. \v 28 ¿Urukamtai atumsha yagkur yamaikika pegkeran yagkuruk iruuntatmaun aruma nui etsa sukuam kaaktin ainancha imatikas wakerumainan Yuus iwaraisha, winasha nigkiapi wii nugkurtinan surumainaita tusarmesha nekaspapita tatsurme? \v 29-30 Yuusan enentaimtichu urukin aina tumarmeka warinak yuataj, tura warinak umartaj tu enentaima pujuirpa. Atum atsumainamunka atumin Apari Yuusa nu ashi nekartamrume. \v 31 Nui yama nagkamchakrumka Yuus wakeramua nuwaa umiktarma. Tumakrumka atum atsumamusha ashi jukitnaitrume. \p \v 32 Wina nemartin ainatirmeka ashamkartukairpa. Atumka ujumchik ainarme, turasha atumin Apari Yuus inatmartasa wakerutmarme. \v 33 Atumin waríri akaigka, surukrum chikich atsumaina nu susatarma. Atum turakrumnaka Yuus nayaimpinam, kasammainchaunam kayasha emesmainchaunam ikurtamsattarme. \v 34 Atumin waríri akaigka, nuke enentaimtu pujumainaitrume”. \s1 Kajinmakrum pujutsuk tuke aneaku umintsarum nakama pujutarma timau \r (Mt 25.1-13; Mr 13.32-37) \p \v 35-36 Apu inatairi, nuwenmaunam patrónkri wematai, nigka shir uminas pujus, urutma asag taat, ni taa waitin awatkai, wári urattajai, tusa, lamparínka ekeemak pujumaina numamtuk, atumsha shir umintsarum atumi apuri nakastarma. \v 37 Patrónkri waketki tamatai shuar nuna nakaa pujuinaka shir aneasar waitin uratiar awaimainaiti. Nekasan tajarme: Nisha jea wayaa nina inatairi ainan mesanam pekak yurumkan ayurmainaiti. \v 38 Apu inatairi ainaka ajampek aigkisha, kajinmattsuk matsamas tsawanmainak, patrónkri winaun igkugku ainaka shir anemain ainawai. \v 39-40 Atumsha numamtuk aneakuk matsamsatarma. Atum imanisrum nakamchamunam wii shuarnum akinawaitaj nunaka winitnaitjai tusa tinaiti. Atumsha ju enentaimtusrum iistarma: Shuar jeentin yamaiyapi kasa taa kasartuktatua tusa nekakka, kasa waya kasartukaig tau asa kanumaitsui. Kasaka ni wayatnurin pachis etserchauwa numamtuk, wisha pachiachmau tatnaitjai. \s1 Inatai umin inatai umichujai pachisa jintinkartuamu \r (Mt 24.45-51) \p \v 41 Nuna Jesús tusa inagnakmatai, nina unuinatairi Pedro chichaak: \p “Apuru ¿ame jintinkartam nusha ima inkik tukartam? ¿Shuar aina ashi takumek tame?” tusa tinaiti. \p \v 42 Tusa takai Jesús ayak: “Anturtukta. Apu chikich nugkanam weaksha, takata shir inamnun chicharuk: ‘Ame jui pujusam chikich takau ainajai iruunturam takákum yutaisha ajamsarta tusa ikuwaiti. \v 43 Nu shuar patrónkri takat ikurkimunka metek umik pujakka, patrónkri tamatai shir anemainaiti. \v 44 Nekasa tajarme, nu shuar imanis uminnaka apusha nu inagkas ninu ainanka ame kuitamkata, tusa, ninak ashi inaitumainaiti. \v 45 Turasha nu shuar, ame ju takasta tusa shir akattra ikukmaitiat, wina apurka wári tachattawapi tusa takatsuk inaiyak, apu inatairi ainan nuwan aishmagjai senchi suimuk waitkak, apu yutai aina ikukmaun yuak tura nigka umutain umar nampeak, \v 46 apunka nakatsuk pujai tsawan pachiachmau taakka nincha turusag chikich inatai chichaman umichu ainajai waittan senchi sumainaiti. \p \v 47 Shuar nina apuri wakeramunka shir nekayat umikchauka shir nukap waittan jumainaiti. \v 48 Antsu shuar nina apuri nu takasta timauncha antukchau asa, pegkerchau takaksha imanik waittanka jumaitsui’. Antsu takamainan shir nekau ainanka metek takasarti tusa apuka wakerinaiti. Numamtuk Yuuscha nina chichamen shir nekaunka metekeash umikara”, tusa iistinaiti. \s1 Jesúsan nemaraina ni nemartan nakitainajai tupannainiartinaiti \r (Mt 10.34-36) \p \v 49 “Wika shuar tunaun takau aina nuna waittan suakun ekemaktasan nugkanam tawaitjai. Wika waittan jukiarti tusan tumainaitjai. \v 50 Wika itursag senchi waittsatnaitaj nu tsawan wári nagkatukia tusan senchi wakerajai. \v 51 ¿Atumka winaka ashi nugkanam maanitsuk agkan pujusarti tusantsuk taawaitti turutrumestai? Turasha wii tajarme, wika ashi nugkanam maanitsuk agkan pujusarti tusanka taachuitjai. \v 52 Chikichik jeanmag cinco shuar pujuina nuiya jimar shuar wina nemartuinakai, tres shuar wina nemartutan nakitruina nitanka kajeriartinaiti, tumachkusha tres shuar wina nemartuinakaisha, jimar shuar wina nakitruinak nitan kajeriartinaiti. \v 53 Uuncha nina uchirijai kajernaiyak tupannainiartinaiti. Tura nuwasha nawantrijai kajernaiyak tupannainiartinaiti. Tura nuwasha nina tsatsarijai kajernaiyak tupannainiartinaiti”, tusa tinaiti. \s1 Jesús ¿urukamtai wii ujajrum nusha shir nekatsrume? tusa timau \r (Mt 16.1-4; Mr 8.11-13) \p \v 54 Jesús nuna tina inaiyak, shuar iruuntraun chicharuk: “Atumka etsa akaatairiya atuni kiarmataigka, yumi yutuktinka shir nekarme. Atum timauka imanisag yutawai. \v 55 Tura nase nugkaniya nasenkaisha, asat tepeattawai tarume. Atum timauka imanisag asatka tepeawai. \v 56 ¡Tsanumin ainata! Atumka nayaimpinmaya tura nugkanmaya iisrum, yamaika tumattawai tusarum nekau ainarme. Tumau akurmesha Yuuscha juisha winasha urukamtaig akuptukuit nuka nekatsrume”. \s1 Shuarum apunam juki umatmakaigka jintag tsagkurturta tusam shir esetuniata \r (Mt 5.25-26) \p \v 57 “¿Urukamtai atumka nekas pegkera nuke takastasrum eatsrume? \v 58 Amina shuarum juramki apu pujamunam ejétamtasa umatmakaigka, apuin jeatsuk, jinta wesamek shir chichasam esetuniatarma. Apu chichaman nekartama nuiyasha juramki, achikratin pujamunam ejéttammatai, achikratin achirmak cárcelnum egketmaawai. \v 59 Nekasa tajarme, atum yuwimkartau asaakrumin apu achirmak egketmamtaigka, yuwiram akikmatskeka jiinmaitsurme. Antsu kuitrum arutramuka ashi akikmakrum jiinmainaitrume”.\f + \fr 12:59 \ft Nunaka Jesúska tsawan jeatsaig wina tunaurusha tsagkurturta tusarum Yuus titarma taku tinaiti.\f* \c 13 \s1 Pujutrum yapajiarum shir pujachkurmeka atumsha jinatnaittrume timau \p \v 1 Nu tsawantaik shuar aina Jesúsan jeariaruiti. Tumawar Galileanmaya shuar aina oveja ainan maa epenak pujuinan Pilato suntaari kautak maawarmayi tusa Jesúsan ujaina. \p \v 2 Tuinakai Jesús nitan chicharuk: “¿Atum enentaimsarmeka auka nita ima pegkerchau asar aitkam ainawai tarumek? \v 3 Atsaa, turasha wii tajarme, nita ima senchi tunau asarkesha jinaacharuiti. Tura atumsha tunau takat inaiyakrum, pujutrum yapajiarum shir pujachkurmeka Yuusjaigka pujuschatin ainarme. \v 4 ¿Atumka shuar yaunchuk Siloénam jea uun yaki jiikmau kupinak iyak, dieciocho shuaran ijinawa nusha nitaka shuar Jerusalénnum matsama jakua nuna nagkasau ima tunau asar, waittan juinak jinawaitti tarumek? \v 5 Atsaa, turasha wii tajarme, nita ima senchi tunau asarkesha jinaacharuiti. Atumsha tunau takat inaiyakrum, pujutrum yapajiarum shir pujachkurmeka Yuusjaigka pujuschatin ainarme” tusa tinaiti. \s1 Yuuska shuar ainan pegkeran takasarti tusa umamkes nakawai \p \v 6 Nuna tusa inaiyak, chikichnasha jintinkartak: “Shuar nina ajariin árak higuera tutain arawaiti. Tura asa nereatsuash tusa iistasa wuwaiti. Tura jeari iikma neretsuk wajattamaun wainkauwaiti. \v 7 Tura wainak nina inatairin ajan kuitamuk pujuttamaun chicharuk: Tres uwítin nereatsuash tusan tarin iiyajai, turasha ju arakka nereatsui, juniayat chikich árak aramainnumka wajamaitsui. Tuma asamtai juka tsupikam ajapata tusa tinaiti. \v 8 Tusa takai inatai chichaak: Apu, yamaikika tsupitsuk nerekchatpash, chikichik uwí nakasmi. Wii nugka pegkeran yaruakan irutratjai. \v 9 Turam nerekchatpash, turamsha nereachkai tsupikmi”, tusa tinaiti. \s1 Ayamtai tsawan aig nuwa pegker amajsamu \p \v 10 Chikich tsawantai Jesús, ayamtai tsawan tsawaarmatai, judío iruuntairin shuar iruuntrarmatai jintinkartuattsa wayaa pujau. \v 11 Tura jintinkartak pujai, nuwa iwanch jata susamu asa, dieciocho uwítin ishichkisha tutupin jas wekaatsuk, punus wekaas waitu wekain nisha Jesús jintinkartamunam wayawaiti. \v 12 Tuman Jesús wainak untsuk chicharuk: \p “¡Umaru, yamaika ame jamurmeka pegker jastatme!” tusa tinaiti. \p \v 13 Tusa nuwan iyashi achiamuik, shir nakuek tutupin amajsauwaiti. Tura pegker amajsam Yuusan ememattan nagkamawaiti. \v 14 Ayamtai tsawan aig, nuwan pegker amajsamtai, iruuntai jea apuri senchi kajek, shuar irunun chicharuk: \p “Takamainka seis tsawan awai, pegker jastasrum wakerakrumka, ayamtai tsawan tsawaarmatai winitsuk nu tsawanta nui winitarma”, tusa tinaiti. \p \v 15 Takai Jesús ayak: \p “¡Tsanukratin ainata! Atumka ayamtai tsawan aig vacaram burrojai atiarum, entsan umarti tusarum ju ainarme. \v 16 Wisha numamtuk iwanch jata susamu asa, ju nuwa Abraham weantu dieciocho uwí punus wekaas tuke waitu wekainun wainkan, ayamtai tsawan tsawaaru aig pegker amajsajai”, tusa tinaiti. \p \v 17 Jesús tusa takai shuar nina kajerainaka ashi natsaararuiti. Turasha chikich shuar aina Jesús pegker amajkartamun wainkaru asar, ashi shir enentaimaina. \s1 Jesús mostaza jigkain levadurajai pachisa jintinkartuamu \r (Mt 13.31-34; Mr 4.30-34) \p \v 18 Jesús jintinkartak: “¿Atumsha Yuus inammaurisha uruk enentaimtarme? ¿Warijai apatkana Yuuska tu inamui tusancha ujamainaitjarme?” \v 19 “Yuus inammauka mostaza jigkaiya numamtinaiti. Mostaza taja nuka arakaiti, nuna jigkai ima shikapchiti, ajuarika wainmainchau tumau ayat araamka, uun tsakauwaiti. Tumamtai chigki ainasha nuna kanawen pasugmak juren ainawai. Yuuscha numamtuk ishichik shuarnum inamki nukap amajeawai”. \p \v 20 Jesús junasha jintinkartak: “¿Warina pachisna Yuuska tu inamui tusancha ujamainaitjarme? \v 21 Yuus shuarnum inammauka nuwa pankan najanuk, levadura tutain ishichik pachimar, uuntan wampushmamtikna numamtuk, Yuuscha ishichik shuarnum inamki nukap amajeawai”, tusa tinaiti. \s1 Waiti menakua nui wayaatarma timau \r (Mt 7.13-14, 21-23) \p \v 22 Jesús Jerusalénnum wesa, yaakat uun tura shikapchich irununam Yuusa chichamen jintinkartuki wea. \v 23 Tumai chikichik shuar iniak: \p “Apuru, shuar uwemrartin ainaka ishichkiapi ainawa”, tusa tinaiti. \v 24 Takai Jesús ayak: \p “Nekas tame, turasha atumka pe kakaasrum waiti menakua nui wayaatarma. Shuar nukap nui wayaawartasa wakeruinawai, turasha ashi wayaachartin ainawai. \v 25 Wiyaitjai jeennunka, tumau asan tajarme: ‘Yamaika waitika urani awai’. Turasha tsawan jeatnaiti, tumamtai wii jennun, waitin epentinaitjai. Turanka atum aa wajasrum waiti uratrita tusa takurmincha, wii ayakun: ‘¿Tuiyantsuk ainarum? Atumnaka wainchauwaitjarme tusan titinaitjarme’. \v 26 Tusa wii takai atum chichartakrum: ‘Apuru, ¡ii amijai yurumak iruuntura yuaku, umutcha amijai iruuntura umin ayashi! ¿Urukamtai nekakrattsume? ¡Ame jinta ewekakrattsamsha jintinkartuyame! tusarum turuttin ainarme’. \v 27 Tusarum turutkurmincha wii ayakun: ¡Atumka winau ainatsrume! Jui matsamtsuk tunaun takau ainata wetaarma tusan titinaitjarme. \v 28 Atumka waiti epetim aa iruuntsarum senchi útkurum, naika takertitin ainarme. Tumakrum pagkai iimsatajkamarum Abraham, Isaac, Jacob tura shuar Yuusa chichamen etserin ajaku aina nujai iruunar nayaimpinam wijai shir wara irunu wainkatin ainarme. \v 29 Ashi nugkanmaya shuar aina wina umirtukaru ainaka, Yuusa pujutairin nayaimpinam iruuntrartinaiti, tumawar wijai yurumkan yuawartasa ekeemsartinaiti. \v 30 Nu tsawantaika yamai shuar eme anentsa iitai aina nuka aantar juakartinaiti. Antsu yamaiya jui shuar eme anentsarsha iishtai aina nu ima senchi eme anentsa iiyam artinaiti”, tusa tinaiti. \s1 Jesúsa Herodes mantamattawai yaja wetá timau \p \v 31 Nuna Jesús tusa jintinkartak pujai, ujumak fariseo shuar Jesúsan jeariar chicharainak: \p “Jintinkartina, yaja wetá, apu Herodes mantamattsa wakerutmawai”, tusa tuina. \p \v 32-33 Tusa ujam, Jesús nitan chicharuk: “Apu shuar ainan tsanutan shir nekau puja nu werirum ujakrum: Wika yamaisha, kashincha tura nu kashincha shuaran iwanch egkemtuanka jiirkun, ja ainancha pegker amajkini, tsawantur jeaamtai nui inaisattajai. Yuusa chichamen etserin ainaka chikich nugkanmagka maamka amaitsui, tuma asamtai wisha Jerusalénnumag mam atasan weaj junisnak Jerusalénnum jeattsan wetatjai timayi tusarum titarma”, tusa tinaiti. \s1 Jerusalénnumia shuar ainan enentaimtus Jesús útmau \r (Mt 23.37-39) \p \v 34 “Jesús tusa Jerusalénnumia shuar ainan pachis chicharuk: ¡Jerusalénnumia shuar ainaka, Yuusa chichamen etserin ainancha main ainawai, tura Yuus chicharkartinan akuptukmasha, kayajai tukui tukuinakua main ainawai! ¡Tumau ainakaisha atash nina uchirin irumar nanapejai nukuk pujurna numamtuk, wisha chichamrun umirtukarti tusan irumrattsan wakerukuitjai. Turasha nitaka nunaka nakitraruiti! \v 35 Junasha tajai: Nitan kuitamuka atsuttawai. Wii taja nunaka winaka aweta waittsuk pujuina ¡apu akupkam wina juka pegkeraiti! tusa turutainak winaka waitkartin ainawai” tusa tinaiti. \c 14 \s1 Jesús shuar ear jan pegker amajsamu \p \v 1-2 Ayamtai tsawan tsawaaru ai, Jesús fariseo shuaran apuri jeen yurumkan yuattsa wuwaiti. Tuma jeaakma shuar ashi iyashnum ear jak tepettamaun wainkauwaiti. Tumamtai fariseo shuar ainasha: Ayamtai tsawan aisha iturkatig, pegkerash amajsat tusar iiyaina. \v 3 Tumainakai Jesúscha chicham umiktinan jintinkartin ainan, fariseo shuar ainajaimak chicharuk: \p “¿Atumsha uruk enentaimrumea, ayamtai tsawan aisha, shuar jasha pegker amajmainkait? Atsaa, ¿pegker amajmainchaukait?” tusa tinaiti. \p \v 4 Tusa takaisha aikcharuiti. Tumawarmatai shuar ear jak tepettamaun achik inanteak pegker amajsauwaiti. Tura chicharuk: \p “Jeemiin waketkita”, tusa akupkauwaiti. \v 5 Nuna tura fariseo shuar iruunar atatmaun chicharuk: \p “¿Ya atum ainarum nuiyasha nina uchirin, tumachkusha vacarinkisha ayamtai tsawan aig, waanam egkemaa jiinkitajkama tujig egketun wainkusha, yamaika ayamtai tsawantaiti, tuma asamtai kashin jiiktajai tusasha inaimainaita?” tusa tinaiti. \p \v 6 Jesús tama nitaka aimainchau nekapraru. \s1 Nuwenmaunam ipaamu ainan tumashtaiya tusa timau \p \v 7 Fariseo apuri ipaamu aina ekeemtai pegker ainan etegka ekeemainakai, Jesús wainak chicharuk: \p \v 8 “Atumin shuar nuwenuk jiistammaunam ipatmawarmataisha, atumka apu ekemtai etegkarmeka ekeemsattsa wakerirpa. Atum imannum ekettrumin atumin nagkatamsau chikich tamtai, \v 9 shuar atumin ipatma tarutrami chichartamuk: Ameka wajakta. Ju shuar ekeemsati, tusa turamkai natsaamakmaikia wajakrum shuar imanchau ekeemtairin ekeemmainaitrume. \v 10 Nu tumawairum, atumin shuar ipatmainakaisha, atumka ekeemtai pegker aina etegtsuk ekeemsatarma. Tumakrumin atumin ipatma waitmak chichartamuk: ¿Urukamtai juninnumsha eketrume? ‘Atumka ekeemtai pegker aina ai ekeemsatarma’ tusa, shuaran emtin eketmasarmataigka chikich ainasha araanturmas iirmasartatui. \v 11 Shuar iman anenmamuka aantar juaktinaiti. Antsu iman anenmamchauwa nu Yuus eme anentam atinaiti”, tusa tinaiti. \s1 Ipamakrumsha tumawairpa timau \p \v 12 Nuna tusa inaiyak, fariseo apurin chicharuk: \p “Shuar aina yurumak yuami tusam ipakmeka, shir ame amikrumek, ame yatsumek, ame pataimek, amijai irutkau wiakach ainak winasha aitkasag ipataati tusamka ipaawaipa. Ame nu shuar iman aina ipamka nitasha tumasag amincha yurumak yuami tusar ipatmawartatui. Turamu asam ju nugka jui akikmau atinaitme. \v 13 Turasha ame atak jiistammaunam shuar ipakmeka, kuitrinchau aina, takamainchau aina, shutua shutua wekain aina wainmachu ainajai ipaata. \v 14 Nitaka akirmakchartin asamtai, ame nu turakmeka atak shir aneasam pujuttame. Antsu Yuus ni pegkermamtikamu ainan inantratin tsawan jeaamtai atumin akirmakartinaiti”, tusa tinaiti. \s1 Jiistammaunam yurumak yuawarmi tusa ipamu kaunkacharu \r (Mt 22.2-14) \p \v 15 Jesús nuna tusa takai, mesanam shuar eketu Jesúsan chicharuk: \p “Yuusan inamtairin matsamsar yurumkan yuinaka shirapi aneasartin ainawa”, tusa tinaiti. \p \v 16 Nuna takai Jesús ayak: \p “Shuar jiistamuk yutain nukap umiktin asa, nina inatairi ainan chicharuk: Atum werum shuar nukap ipaatarma, nitasha jui kaunkar ijai yurumkan yuawarti tusa ishiakuiti. \v 17 Turam shuar ainan ipaawaruiti, tumawar waketar kaunkamtai, jennusha yutain umik, nina inatairin chicharuk: Yamaika yutaigka uminkayi, ipaamu aina kaunkarti tusa inatairin akupkauwaiti. \v 18 Apu akupkamu tusa ujainam, ipamu aina ashi chichainak: ‘Wait aneasam tsagkurkarturta, ika winimainchau nekapeaji’, tusa tuina. Tura yama nagkamchakka chikichik shuar chichaak: ‘Wika winimaitsujai, yamai nugkan sumakaj nuna iistasan weajai’, tusa tinaiti. \p \v 19 Nuna takai chikishcha chichaak: Wisha nugka tsaitai netura takamtiktai ainan, diez vacan sumakjai. Tura asan nuna nekapsattsan weajai. Tuma asan winishtatjai. Wait aneasam tsagkurturta, tusa tinaiti. \v 20 Tura chikishcha chichaak: Wika yama nuweena asan winimaitsujai tusa tinaiti. \v 21 Tusar nuik ipaamu ainaka ashi nakiakarmatai, apurin jeari, nita tiarmaunka imatiksag ujakuiti. Tusa ujam, apu kajekuiti. Tuma nina inatairin ataksha chicharuk: Yamaik wári weme, shuar kuitrinchau aina, takamainchau aina, wainmachu tura shutua shutua wekain aina yaaktan aarin, tura jinta ainanam yujaina wainkam ipaam ikaankata tusa akupkauwaiti. \p \v 22 Turam nisha shuar tumau ainan yaruak ikaanak apurin ujak: ‘Apuru, ame turutmam nunaka imatiksanak ikaankajai, turasha ekeemtainka ashi enetkacharai’, tusa tinaiti. \v 23 Tama ataksha apu chicharuk: Wetá, tumam yaaktan aarin shuar wekaina wainkam, weajai ai yurumak yuami tusam nakimakaisha kakantsam jukita. Wina jearui ekeemtai agkan aina auna ashi enetkarti tusa tinaiti. \v 24 Nunasha tajarme, wii yama nagkamchakun shuaran ipaamaj nuka wina jearui wayawarka yurumkanka yuachartatui”, tusa Jesús tinaiti. \s1 Wina nemartuinaka tumamain ainawai timau \r (Mt 10.37-38) \p \v 25 Jesús weakai nukap shimuina tumaina asarmatai, Jesús nitan chicharuk: \v 26 “Shuar wina nemartayat aparin, nukurin, nuwen, uchirin, yachin, umain nu aina nuna aneak, wina anenmaina nuna inagkas aneakka, wina nemartinka amaitsui. \v 27 Atum wina nemartuktaj tautirmeka atum wakeramuka inaiyakrum nemartuktarma. Tumakrum shuar aina mantamattsa wakerutmainakaisha, wii wakeramua nuka kashi kashinig takastarma. Nuna tumatan nakitaka wina nemartinka amaitsui. \v 28 Atum ainarum nuiya jea uuntan jeamkattsa wakerakka ¿yama nagkamchakka jea iman jeammaincha kuitcha arutuash tusa enentaimtana enentaimainchaukait? \v 29 Shuar tumatsuk waurtuk jeen nagkama ayatik ukur, ashi umitsuk kuitrin ashimak inaisamtaigka, shuar aina nuna wainainak wishikmain ainawai. \p \v 30 Turuinak: ‘Junaka nu shuar jeamkatjai tusa yamaikika nagkama, ayatik ukur jeamchamnau nekapeak inaisamiaka’, tusar tumain ainawai. \v 31 Tura apu chikich nugkanam shuar matsamnun apurijai maaniattsa wakeraka, yama nagkamchakka nina suntarin irumar nekapmar, diez milkesha akaigka, shuar veinte mil winitruina aujaisha igkuniakan maanimainashitaj tusa ¿enentaimainchaukait? \v 32 Tura nekapmar iis ninu ima ujumchik asamtai, shuarijai maanimainchau nekapeakka, maanitan nagkamtsuk maanitka atsuti tusa chichaman esemainaiti. \v 33 Tuma asamtai atum ainarum nuiya ni aramun ashi inaiyachuka wina nemartinka amaitsui”, tusa tinaiti. \s1 Weka yutainam pegkeraiti \r (Mt 5.13; Mr 9.50) \p \v 34 “Weka jeajeatnuri aramu asa pegkeraiti. Turasha we jeajeatnuri megkakamtaigka, chikichik shuarkesha wakerumaitsui. \v 35 We tuma mesermataigka, ataksha waketki jeajeatu wemainchau asamtai, ayatik juki aa ajapeam amainaiti. Ni antutairi aramuka wii taja nuna shir antukarti”, tusa tinaiti. \c 15 \s1 Oveja megkakau pachisa jintinkartuamu \r (Mt 18.10-14) \p \v 1 Jesús jintinkartakai chichamen anturkartasa nukap shuar, apunu atinan kuitan yarumin, tura chikich shuar tunau ainajai iruntuina. \v 2 Imatikainakai, fariseo shuar aina chicham umiktinan jintinkartin ainajai iruunar Jesúsan pachisar chichainak: \p “Auka shuar tunau ainan amikma, nitajai iruuntur yu wekainayi”, tusar aujmataina. \p \v 3 Tuinakai Jesús jintinkartak: \v 4 “Atum ainarum nuiyatiram cien oveja arutramu chikichik megkak noventinueve juakmataigka, chikich ainaka matsaakrum, chikichik megkakau eamainaitrume. \v 5 Tura wainkarmeka shir aneasrum yanaki jukirum, \v 6 jea ejérum atumin amikri aina, chikich shuar atumjai tiiju matsamin ainajai chicharkurum: Oveja winau megkaakaunka yamaika wainkajai. Tuma asamtai wijai shir aneastarma tumain ainarme. \v 7 Numamtuk chikichik shuar Yuusan umirchau asa nuikka megkaak puju, imatmam ni tunau takatairinka inaiyak pegker jas Yuusan umirkaigka, nayaimpinmaya shuar ainasha yamaika uwemrayi tusar shir anenawai. Turasha noventinueve shuar chichainak: Ika pegker ainaji. Tumau asar ina pujutigka yapajimaitsuji, tusar aantar tuinanka shir anentainatsui tajarme”, tusa Jesús tinaiti. \s1 Kuit megkakau pachisa jintinkartuamu \p \v 8 Chikichnasha pachis jintinkartak: “Nuwa diez kuitan takaku, chikichkinak káshi jeanam ajuar, wainkattsa jina ekeematak, japimkun juruki mamikmas japimiak eamainaiti. \v 9 Turu wekaas wainkagka shir aneas juki, nuwa tiiju matsatainan, nina amikri ainancha ashi untsuk chicharuk: Kuitnaka wainkajai. Tuma asamtai yamaika atumsha wijai shir aneastarma tusa tumainaiti. \v 10 Numamtuk shuar tunau takatairin inaiyak, Yuusan umirkaigka, nayaimpinmaya shuar aina nusha shir anenawai”, tusa Jesús tinaiti. \s1 Uchi yaja chikich nugkanam wu aparin waketkimu pachisa jintinkartuamu \p \v 11 Chikichnasha pachis Jesús jintinkartak: Chikichik shuaran jimar uchiri arujakuiti. \v 12 Nuna uchiri ekeu aparin chicharuk: Apaachi, warí winau amaina nuka yamaik ashi surusta tusa tinaiti. Tama aparisha uchiri ainanka nitanu amainnaka mai akantuk susauwaiti. \v 13 Tura susam ishichik tsawan pujus, uchi ekeuka nina warírinka ashi surukuiti. Tura aparin ikuak, nigka yaja chikich nugkanam wuwaiti. Imanai pujus pujut pegkerchaunam kuitrinka warírijai ashi ashimkauwaiti. \v 14 Tura pujai, ni pujamunam tsuka tepeawaiti. Tumamtai warijaig sumak yuat nui nisha senchi tsukama. \v 15 Tsukai senchi waitak, shuaran takarkun yurumkan irutkatjai, tusa shuar pujamunam wuwaiti. Tuma takatan inimkai, shuarsha kuchirtin asa: Ameka wina kuchir kuitamin atá tusa, kuchi matsatmaunam akupkauwaiti. \v 16 Turam kuchin ayuruk pujus, senchi tsukamak nita yuinamun yuattsa wakera. Turasha chikich shuarkesha yutainka suinachu. \p \v 17 Turamu asa senchi tsukamak kuchi yuinakai, nigka ekeemas enentaima eketu. Tuma ekeemas: Wina aparu inatairi ainaka yutainka atsumkas yu matsataimpa, wika jui pujusan tsukai waitaja tu enentaimrauwaiti. \v 18 Wina apar pujamunam waketkitjai. Tuman aparun chicharkun: Apaachi, wika yamaika Yuusnasha tunaun takarsajai, tura amincha tunaun takarsajme. \v 19 Tuma asan wika amina uchirmeka amaitsujai. Antsu amina inatairam atajai, tuman wisha amina takartamin ainajai iruuntran takarsatjame tusan titajai, tu enentaimrauwaiti. \v 20 Tu enentaimar, nina apari jeen waketkinaiti. \p Tuma apari pujamunam jeastatuk wetatmaun aparisha uchiri winittamaun wainkauwaiti. Tura uchirin wainak wait anentrauwaiti. Tuma tsekenki uchirin pagkuk kugkuas shir anentsauwaiti.\fig |src="CN01761B.TIF" size="span" loc="Luke 15.20" ref="Lc 15.20" \fig* \p \v 21 Turam uchi aparin chicharuk: Apaachi, wika Yuusnasha tunaun takarsajai, tura amincha tunaun takarsajme. Tuma asan wika amina uchirmeka amaitsujai tusa tinaiti. \v 22 Uchiri tusa tamasha, aparigka nina inatairi ainan untsuk chicharuk: Jaanch pegker etegkarum wári anugkratarma, turakrum tsara uwejnum patakemtai patakeatarma, nawenmasha zapato weamtikatarma. \v 23-24 Turarum vaca yama tsaka shir nuweram iisrum, maarum inarkarum umiktarma. Uchir jakauwa numamtuk pujuwa nu yamaika iwáku tayi. Tura megkakauwa numamtuk pujuwa nu yamaika wainnakai. Tuma asamtai yutai umikaakrumin, nu yuakur jiistamawarmi tusa tinaiti. Jeentin timatai inatai ainasha ni timaurinka imatiksag umikaruiti. Turawar shir anenak jiistamtan nagkamawaruiti. \p \v 25 Tumainai uchiri emkauka takak wuwaiti, tuma waketki jea ashi jeattak jas jiistamainak umpuutai ainan umpuinak pampainamun antukuiti. \v 26 Tuma inatai nui wekan untsuk chicharuk: ¡Urukakua nunasha imatruinawa! tusa tinaiti. \v 27 Tusa iniam inataisha chichaak: Amina apa yatsum taamtai, uchir jatsuk iwáku tarutmatai, waitmakjai tusa inatairi ainan vaca tsakat shir nuweram iisrum maarum inarkarum umiktarma timau asar, nuna umikar yuinak jiistamainak imatruinawai, tusa tinaiti. \v 28 Tusa ujakam, uchiri emkauka senchi kajekuiti, tuma asa jea waitnaka nakitak aag wajasuiti. Tumamtai apari jiintuki chicharuk: Weajai, jea wayaami tusa tinaiti. \v 29 Tama aparin chicharuk: Apaachi, urutma uwíya wii juig pujusan, amina takarkun chichamrumnasha imatiksanak umikja nuka nekame. Tura wii imatikamaitiatmesha winaka aitkam nina amikrijai jiistamati tusamka, chikichik cabraksha suruschauwaitme. \v 30 Winaka turutnaitiatam, ame uchiram kuitrumin aantar nuwanam ashimrutmak yamai tamatai, vaca tsakat shir nuweram mantuam ayurkum jiistamme tusa tinaiti. \p \v 31 “Tusa tama apari ayak: ‘Uchiru, ameka wijai iruuntram tuke pujuwaitme, warí winau aina auka ashi aminu ainawai. \v 32 Tumau aig uchir jakauwa numamtuk pujuwa nu yamaika iwáku tayi. Tura megkakauwa numamtuk pujuwa nu yamaika wainnakai. Tuma asamtai, ju jiistammauka shir anenaku jutikaji’ ”, tusa tinaiti. \c 16 \s1 Apu inatairi tsanumin ajakun pashis jintinkartuamu \p \v 1 Jesús chikichnasha pachis nina unuinatairi ainan jintintuk: “Chikichik shuar wiakach warírtin ajakuiti. Tuma asa chikichik shuaran wina warírun kuitamrutkati tusa eak apujsauwaiti. Nuna chikich aina wiakchan weriar chicharainak: ‘Ame shuar warí kuitamrutkata tusam apujsamam nuka warírminka ashimrutmame’, tusa ujakaruiti. \v 2 Tusa ujakam wiakchasha warí kuitamrutkata tusa apujsamun untsuk iniak: ‘¿Uruk taká asakminia amina pachitmasarsha shir takatsui, tusarsha ujatainawa? Yamaika ameka winigka takaschattame, tumatin asam wina kuitruka ashi wina warír aina nujai papiinum aaram surusta’, tusa tinaiti. \p \v 3 Tusa tama chichaak: ¿Apur wina jiira nunasha wisha uruk takasnak pujustaja? Wii imanikan nugka tautnasha takamaitsusha, shuar ainan chicharkun: Winasha kuit antrarum surustarma tusan seama wekatancha wika natsaamajai, tu enentaima eketu. \v 4 Tuma chichaak: Chikich ainasha wina jearui taam pujusta tusa turutcharaintash, apu ju takatnumia jiirkaisha, antsu juna turatjai tu enentaimrauwaiti. \v 5 Tusa nina patrónkrin yuwimu ainan untsutan nagkamawaiti. Tura chiki chikichik shuaran untsuk itaa chicharuk: ¿Amesha wina patrónkrusha urutma yuwimam? tusa inia. \p \v 6 Tama ni ayak: Wika ame patrónkrumnaka dieciseis cilindronam aceite aimkamun jukimiaj nuna yuwimjai tusa tinaiti. Takai chicharuk: Ameka nuka imatiksamkeka akikchattame. Wári jui ekeemsata. Tumam wika ocho cilindronam aceite jukimaj nuna yuwimjai tusam papiinum tu aarta, tusa tinaiti. \v 7 Nuna tusa inaiyak, chikichnasha untsuk chicharuk: ‘¿Amesha urutma wina patrónkrusha yuwimam?’ tusa inia. Tusa tama nusha chichaak: ‘Wisha cien saconam trigo aimramun jukimiajai, tura asan nuna imatiksanak yuwimjai’, tusa tinaiti. Tusa takai nunasha aitkasag chicharuk: ‘Amesha wári jui ekeemsata. Tumam wika ochenta saconam trigo aimramun jukimiaj nuna yuwimjai tusam papiinum tu aarta’, tusa tinaiti. \p \v 8 Nu tu enentaimra takamurin patrónkri nekaawaiti. Tura ju shuar tsanuma ninu atina nu jutanka yachapita tusa tinaiti. Nu jintinkartamun inaiyak Jesús chichaak: Shuar Yuusa umirchau aina nuka kuitri atsurmasha, nita amikri ainajaisha uruk pujumainkit nuna enentaimtuinawai. Turasha Yuusa umirin aina nuka nitashaa enentaimainawai, tusa tinaiti. \p \v 9 Numamtuk atumsha atumin waríram arutramainaka, shuar atsumaina nu susatarma. Atum nu tura akurmeka nayaimpinam pujut tuke atina nui atumi amikri nukap atinaiti. \p \v 10 Shuar warí ishichik akaisha kuitama takatan nekaunka, apusha nu shuarnaka warín kuitamati tusa nu nukap sumainaiti. Turasha shuar warí ishichik aunkesha kuitamtan nekachunka nuiyagka sumaitsui. \v 11 Atumnaka ju nugkanmaya warí ainaksha shir kuitama takachu asaakrumin Yuuska warí pegker nayaimpinam iruna nunaka amamaitsurme. \v 12 Tura atum chikichan waríri shir kuitamtsuk takákrumnaka, Yuus atumin suramsattsa wakera nunaka suramsashtinaiti. \p \v 13 Shuarka jimar patrónkrinnuka amaitsui. Chikich patrónkrin ima senchi aneak, chikichan kajermainaiti. Tumachkusha chikich patrónkrin umiruk, chikichan nakita asa umirtsuk inaimainaiti. Numamtuk atumsha Yuus aneakrum nigki umirkattsarum wakerakrumka, kuitka anemaitsurme”. \s1 Fariseotirmeka chikich shuar tsanu ainarme timau \p \v 14 Jesús takai fariseo aina antukar, nita ima senchi kuitan enentaimtin asar, Jesúsan wishikaina. \v 15 Tumainakai Jesús nitan chicharuk: “Atumka chikich shuar aina nitaka shuar pegker ainawai turutiarti tusarum tsanuarme. Turasha Yuus atum enentaimmaunka nekartamrume. Tuma asa atum imatiksa eme anentam ainatirminka Yuus kajertamainarme”, tusa tinaiti. \p \v 16 Moisés pujus shuar aina chicham umiktinan aaruiti. Turamu ai Yuusa chichamen etserin ainasha turusag Yuusa chichamen etserkaru ainawai. Tura nu chicham etsermauka Juankai nagkankauwaiti. Tumamtai Juankai nagkamnas yamaram chicham Yuus uruk inamua nu pachisa yamaika etsernawai. Tuma asamtai shuar chicham yamarman antuinak, Yuus winasha inatrati tusa senchi wakeruinawai. \p \v 17 “Ashi chicham umiktinan Moisés aarua nuka nayaim nugkajai megkatsaigkika chikichkiksha megkakashtinaiti. \v 18 Shuar nina nuwen inaiyak, chikich nuwan nuatkugka, nunaka tunaun takak tumawai. Tura nuwa ajapamun nuatusha tunaun takak tumawai”, tusa tinaiti. \s1 Lázaro shuar wiakchajai pachisa jintinkartuamu \p \v 19 “Nuna ashimak chikichnasha jintinkartak: Chikichik shuar wiakach ajakuiti, iman asa, nugkutain akikan pegkeran nugkur pujus káshi kashinig yutain yuak tuke jiistamsagke ajakuiti. \v 20 Imani pujai shuar Lázaro naartin kuchap amuamu wiakchan waitirin ayaamas nugka pujau. \v 21 Tuma wiakach yurumkan yuakai, nisha tsukamak mesa awamtakrin yutai kakean yuattsa wakera. Tuma pujaun yawa ainasha kuchaprin nukatainak waitkaina. \v 22 Lázaro tuma pujau jakauwaiti. Tumamtai Yuusa inatairi nayaimpinmaya tariar, Abraham pujamunam Abrahamjai pujusti tusar jukiaruiti. Lázaro jakamu ishichik tsawan nagkamaig, wiakchasha jakauwaiti, tumamtai ikusaruiti. \p \v 23 Wiakach jakagka nigka shuar tunau aina matsamsa waittairin imanai wuwaiti. Tuma nui pujus senchi waitak pagkas iimsatajkama Abrahaman wainkauwaiti. Tumakma Lázaroncha Abrahamjai tsanias eketun wainkauwaiti. \v 24 Tura wainak Abrahaman senchi untsuak: ‘Apaachi, Abrahama winasha wait anentrurta. Tumakum ji keak imajniamunam pujusan waitaj nuna, nina tsara uwejejai entsanam inijaar, wina inairun antintruk winasha ishichik michatmamtikruati. Lázaro jui akupturkata’, tusa tinaiti. \v 25 Tusa takai Abraham ayak: ‘Uchiru, ame nugka pujusmaurum anearta. Nugka pujusmeka waittsuk shir aneasam pujumiame, tumamin ju Lázaroka senchi waitmiayi. Imani jaku asa yamaika nigka jui ayamuk shir pujawai, tumai ame ima senchi waitame. \v 26 Juiyati nui winitaj takursha japau init aka asamtai winimaitsuji. Tura nuiyatirmesha jui winittsarum wakerakrumsha juigka winimaitsurme’, tusa tinaiti. \p \v 27 Tusa tama shuar wiakach jakau chichaak: ‘Antsu apaachi, Abrahama wait aneasam, Lázaro nugka akupkata, ni wina aparun jeen jeaa, \v 28 wina yatsur cinco matsama nuna shir ujakti, turam nuna antukar metek uminak nitaka ju imaj waittaiya juigka winicharti’, tusa tinaiti. \p \v 29 Takai Abraham ayak: ‘Nitanka Moisés aarmau, tura Yuusa chichamen etserin aina aarmausha aruinawai. Nuna aujsar imatiksag uminak waittanmagka winimainchau ainawai’, tusa tinaiti. \v 30 Tusa tama wiakach ayak: ‘Apaachi, Abrahama nekas tame, turasha shuar jakau nantaki chicham ujamka, nitasha nuna shuaran anturkar pujutincha yapajimain ainawai’, tusa tinaiti. \v 31 Tusa takai ataksha Abraham chicharuk: Moisés Yuusa chichamen etserin ainajai aararua nuna metek umitan nakitaina asar, jakau nantaki ujamsha nekaspapita tumain ainatsui”, tusa tinaiti. \c 17 \s1 Chikichan tunaun takamtiku ima senchi waittsartinaiti timau \r (Mt 18.6-7; Mr 9.42) \p \v 1 Jesús nina unuinatairi ainan chicharuk: “Shuar aina chikich ainan tunaun takamtikainaka nukap irunui. Turasha shuar ni tunaun takau asa, chikichan tunau takatnum umar tunaun takamtikainan ima senchi wait anentajai. \v 2 Uchi wina nemartuktasa enentaimturaina nuna tunaun takamtikainaka, Yuus atak waittan sumaina nu ima pegker kaya uun jigkaar kuntejnum netua, nayantsa kunarin ajapmain ainatai”. \s1 Amina yatsum tunaun takartamkaisha tsagkuurata timau \r (Mt 18.15, 21-22) \p \v 3 ¡Pe aneartarma! \p “Amina yatsum tunaun takartamkaisha, yama nagkamchakmeka amek shir chicharkata. Tusa tama amina chichamin anturtamak pujutin yapajiakaigka amesha tsagkuurata. \v 4 Tura chikichik tsawantaik sieteya imani tunaun takartamas nuu tsawantaik chichaak: Yamaika tunaunka takarsashtatjame, tusa sieteya imani tarutrama turamkaisha tsagkurata”, tusa tinaiti. \s1 Yuus nekaspapita tuuta nu ju nukap sukartusta timau \r (Mt 21.22; Mr 11.23) \p \v 5 Tusa tama nina unuinatairi aina Jesúsan chicharainak: \p “Apuru, Yuusan nu senchi nekaspapita tiarti tusam yaigkratkata”, tusa tuina. \p \v 6 Tusa tuinakai, Jesús nitan ayak: \p “Atum Yuus nekaspapita tamau mostaza jigkaiya anuchiksha arutramainakaigka, ju númi waja ju chichareakrum: Yamaika nayantsanam wajasta, tusa tamaka, numisha tumasag atumin chichamen anturtamak nayantsanam wajamainaiti”, tusa tinaiti. \s1 Inatai ainaka apurina umirmainaiti timau \p \v 7 “Atum ainarum nuiyatirmesha, atumin inatairi nugkan tsayak wekatau, tumachkusha vacarmin kuitamuk pujau waketki jea taamtaisha, ¿urutmatirmea: ‘Amesha jui tantam ekeemsam yurumak yuata tusarmesha tumainaitrume?’ \v 8 Nuka tutsuk: ‘Jaanchrum yapajmamam etsa akai yurumak yuatin inarkum, jui wajasam yurumkan amuakai surita, turakum umutaisha shikikam surita. Ameka wiyaa yuamtai, arum yuakum umarminam tusarum tumainaitrume’. \v 9 Tura inatai atum timaunka imatiksag umirtamuk ajamramsamtaisha, atumka maake ame umikmaun yuaj nui tusarmesha tichau ainarme. \v 10 Numamtuk Yuus atumin wina chichamur umirtuktarma tusa timauwa nu metek umiakrumsha, Yuus eme anentrusti tuka enentaimirpa. Antsu atum ainatiram Yuus yainmasmatai umikji tusarum tumain ainarme”, tusa tinaiti. \s1 Diez shuaran lepra tukumu ainan Jesús pegker amajsamu \p \v 11 Jesús Jerusalénnum weak, Samaria nugkan nagkaikinaiti tura Galilea nugkancha nagkaikinaiti. \v 12 Nuna nagkar wesa, yaakat yairach aunam jeawaiti. Tuma ai diez shuar lepra tukumu asa, ja matsamin aina Jesúsan wainkar ikag iruunas, \v 13 senchi untsumainak: \p “Jintinkartina, Jesúsa, incha wait anenkarturta”, tusa tuina. \p \v 14 Tusa tuinakai Jesús nitan wainak chicharuk: \p “Sacerdote aina Yuus ememattasa iruuntai jeanam pujuinamunam wetaarma”, tusa tinaiti. \p Tusa Jesús tama nitasha sacerdote aina pujuinamunam jeawartasa wesar, eke jeatsuk jintag pegker jasaruiti. \v 15-16 Tuma chikichik Samarianmaya shuar nitajai iruunar weká nisha iimastajkama pegker jasmaun wainmamkauwaiti. Tuma nigka Jesús wajamunam wesa, Yuusan senchi emematuk Jesúsan jeari tikishmar tsuntsumaa chicharuk: Maake, ame pegker amajtusume tusa emematu. \v 17 Tumakai Jesús chichaak: \p “¿Diez shuar ainan pegker amajsachmakja? ¿Nueve shuara nusha urukawarma? \v 18 ¿Ju chikich nugkanmaya shuar Yuusan maake taku emematuk taa jukek pegker jasma?” tusa tinaiti. \p \v 19 Tura nu shuar pegker jasun Jesús chicharuk: \p “Nantakim wetá. Ameka wina nekaspapita turutu asam pegker jasume”, tusa tinaiti. \s1 Jesús ni taatnurin pachis etserkamu \r (Mt 24.23-28, 36-41) \p \v 20 Fariseo shuar aina Jesúsan ininak: \p “Jintinkartina ¿urutma asaya Yuus ina inatmamusha atinaita?” tusar tuina. \p Tusa tuinakai ni ayak: \p “Yuus inammauka chikich warí wainmain aina annuchuiti. \v 21 Tuma asamtai chikichik shuarkesha chichaak: \p ‘Jui Yuuska inamui, tura ai Yuuska inammayi, tusarka tumain ainatsui. Yuuska yamaikisha atum ainarum nuiyatirminka inatmarme’ ”, tusa tinaiti. \p \v 22 Tusa inaiyak nina unuinatairi ainan chicharuk: \p “Atum wii shuarnum akinawaitaj nuna waketkimtai, itursarik chikichik tsawantinkisha wainkaj tusarum wakeruktinaitrum nu tsawan jeatnaiti. Tusarum takurmesha winaka waitkashtin ainarme. \v 23 Shuar aina chichartamainak: Shuarnum akinawa nuka jui pujawai tusar turamiartinaiti. Chikishcha chichartamainak: Auka ai pujus inammayi tusar imatrutmainakaisha, atumka nekastsuk turutainatai iistajai tusarmeka, nu shuarjai tsanigkrumka wetin airpa. \v 24 Shuarnum wii akinawaitaj nuna winaknaka, pem peteak nayaimpin ashi tsaaptin amajna numamtuk jaktinaitjai. \v 25 Turasha yamaikika nu tsawan jeatsaigka, shuar ainasha nakitruinakai, ju nugka jui pujusan senchi waittsattajai. \v 26 Noé pujamunam shuar urukawa ainawa numamtuk wii winamunmasha jakartinaiti. \v 27 Nu tsawantinka yumi yutatsaig matsamsarka, yutain shir yuinak, umutain umarar nampenak tura nuwentan nuwen ja matsatai, tsawan jeaamtai, Noé arcarin egkemrauwaiti. Tumamtai yumi senchi yutuk nujagkrak ashi shuaran ijinawaiti. \v 28 Numamtuk Lot puju jakua nuisha jakaruiti. Shuar ainaka yurumkan shir yuinak, umutnasha umuinak, warí ainan sumarar suruinak, arakan arakmainak tura jeancha jeam ja matsatu. \v 29 Turasha Lot yaakat Sodomanmaya jiinki wematai, nayaimpinmaya ji azufrejai pachimramu yumia numamtin yutuk, shuar nui matsamin ainanka aesak ashi ijinawaiti. \v 30 Numamtuk atak shuar matsamartina nusha wina nakartsuk, nita wakeramun taká matsatainai, shuarnum akinawaitaj nunasha tatnaitjai. \p \v 31 Nu tsawantinka jea tuntupe paka asamtai, nui waka pujuinaka jeanam waríri aunka akaikigka jumain ainatsui. Tura ajanam takainak yujainasha jaanchin jukitjai tusarka jeanka waketmain ainatsui. \v 32 Lotan nuwe ukurin ayanmata iikma kaya kachi najanarua nu enentaimsa iistarma. \v 33 Shuar waittan nakitak wina nemartukcharu ainaka pujut pegker nagkanchauwa nunaka jukishtin ainawai. Antsu wina nemartak waittsaru aina nu, pujut pegker nagkanchauwa nuna jukiartin ainawai. \p \v 34 Nunasha tajarme, wina nemartin wina nemartichujai jimar tsanias kanú tepausha, chikichik juaku chikichka ikuam atinaiti. \v 35 Jimar nuwaksha wina nemartin wina nemartichujai araka jigkain nekeak pujausha, chikichik juaku, chikichka ikuam atinaiti. \v 36 Jimar aishmag, wina nemartin wina nemartichujai ajanam takak wekasha, chikichik juaku chikichka ikuam atinaiti”. \p \v 37 Nuna takai Jesúsan ininak: \p “Apuru, ¿nusha tuig nekascha tumatnaita?” tusar tuina. \p Tusa tuinakai Jesús ayak: \p “Chuag tuak irunun wainainakka juigka jakau tepawai, tusa nekau ainawai”.\f + \fr 17:37 \ft Numamtuk wii tajarum nu metek uminu wainkurmeka yamaika Jesús winitin tsawan jeawapi tusarum nekatin ataarma, tusa tinaiti.\f* \c 18 \s1 Apu chichaman iwarin pachisa jintinkartuamu \p \v 1 Jesús nitasha Yuus aujtanka mijaatsuk tuke aujsagkee arti tusa, nina unuinatairi ainan chikichnasha pachis jintintuk: \v 2 “Chikichik yaaktanam apu chichaman iwarin puju jakuiti. Turasha nu apuka Yuusnasha enentaimtichu, chikich shuar ainancha araantus enentaimtichu ajakuiti. \v 3 Nu yaaktanmag nuwa wajesha puju jakuiti. Tuma shuarijai chichaman aeprunia asa, shuari waitkam apu chichaman iwarin pujaun jeari chicharuk: Wait aneasam yainkata, juna esetunian shir agkan pujustajai tusa tinaiti. \v 4 Tusa tamasha apu chichaman iwarnuka nuwa waje yaitnaka nakita. Turamaitiatcha nuwaka mijatrutsuk apunka tuke wakettrusag pujuru. Imatikam apusha enentaimar chichaak: Yuusnaka enentaimtichuitjai, tura chikich shuar ainancha araantusan enentaimtichuitjai. \v 5 Turasha ju nuwa waje shuari waitkam aru arumag taak waitkara junaka wii yaigkan, chichaman iwarturan agkan inaisatjai, turam agkan inaitusti”, tusa tinaiti. \p \v 6 Jesús nuna pachis chichaak: “Apu tunau ayatcha nuwa wajen tinaiti. \p \v 7 ¿Yuuska ni etegkamuri aina iturchatnum pujusar waitainak tsawai tura káshisha aujmasha, yaitskek inaimainait? ¿Tura wári yainmatskek nukap asan yaigtajai tusa inaitammainaitrum? \v 8 Nekas tajarme, Yuuska imatika aujmaka, wári yainmamainaitrume. Turasha wii shuarnum akinawaitaj nuna ataksha ju nugkanam winaknaka ¿shuar ainasha winig nekaspapita tu enentaima matsatunash wainkatnaitaj?” tusa Jesús tinaiti. \s1 Fariseo shuar apunu atinan kuitan yarumnujai pachisar jintinkartuamu \p \v 9 Jesús, shuar nita ima pegker anenmamainak, chikich shuar ainanka tunau ainawai tusar nakitin ainan shir antumtikattsa junasha pachis jintintuk: \v 10 “Jimar shuar Yuusan aujsattsa Yuus ememattasa iruuntai jeanam wearuiti. Chikichka fariseo shuar ajakuiti, tura chikichka apunu atinan kuitan yarumin ajakuiti. \v 11 Yuus ememattasa iruuntai jeanam jeawar, fariseowa wajaki Yuusan aujeak: ‘Yuusa, wika chikich shuar kasa, shuar tunau, nuwa nuatkamujaisha puju aina annuchu asan, maake tajame. Wika ju shuar apunu atinan kuitan yarumin waja juninchauwaitjai. \v 12 Tumau asan, wika aminka chikichik semanatin jimar tsawan yurumkan yutsuk pujusan, ima aminak ememattsan aujnaitjame. Tumakun wina akirainakaigka dieznumian akankan, ju Yuusnau atii tusan tuke ikusnake awajai’, tusa tinaiti. \v 13 Turasha apunu atinan kuitan yarumnuka ika wajas, tsuntsumaa nayaimpinka pagkaisha iitsuk kuntuts enentaimas, netsepen uwejejai ijuak: Yuusa, wika tunauwaitjai, tuma asamtai winasha wait anentrurta”, tusa Yuusan tinaiti. \v 14 Nu shuar apunu atinan kuitan yarumin tu aujeam, Yuuscha anturak tunaurincha tsagkuurauwaiti. Turam nigka shir aneas nina jeen waketkinaiti, turasha fariseoka tumachuiti. Shuar eme anenmamunka Yuuska eme anentsashtinaiti, antsu eme anenmamchauwa nuna Yuuska eme anentsatnaiti, tusa tinaiti. \s1 Jesúsan uchi ainan ikaatkamu \r (Mt 19.13-15; Mr 10.13-16) \p \v 15 Nuna tusa ashimkamtai, shuar uchirtin aina uchirin yaruakar, winasha ni antintrukti tusar Jesúsan ikataina. Turuinakai Jesúsan unuinatairi aina chichainak: ¿Urukamtai Jesúscha waitkarme? tusa tuina. \v 16 Tuinakai Jesús nitan untsuk chicharuk: \p “Tutsuk inaisatarma, atum tusarum nuig uchi awakerairpa. Uun ainasha ju uchi wina nekaspapita turutaina jumamtuk, nekaspapita turutainakaigka nitaincha Yuuska inamrattsa wakerawai. \v 17 Nekas tajarme, shuar Yuusa inamtairiya nui wayaattsa wakeruinaka uchi aina iturchat enentaimtsuk wina enentaimturaina imanisag enentaimturmain ainawai”, tusa tinaiti. \s1 Shuar wiakach Jesúsjai chichasmau \r (Mt 19.16-30; Mr 10.17-31) \p \v 18 Apu aina iruuntramunmaya chikichik apu Jesúsan iniak: \p “Jintinkartin Pegkera, ¿wisha pujut nagkanchaun jukimij tusancha urukmainaitja?” tusa tinaiti. \p \v 19 Tusa tama Jesús ayak: \p “¿Urukamtai winasha Pegkera turutme? Ima Yuusketi Pegkerka chikich Pegkerka atsawai. \v 20 Ameka chicham umiktin aarmauwa nuka nekame. Tuma asam amina nuwemchauka takasaipa, magkartuawairpa, kasamkairpa, aantram chikich shuarkesha chicham tsanumruraipa, ame apasha nukujai umirkata”, tusa tinaiti. \p \v 21 Jesús tusa tama apu chichaak: \p “Wika ame chicham umiktin tame nunaka uchiich asanak ashi umikuitjai”, tusa tinaiti. \p \v 22 Takai Jesús ayak: \p “Chikichik umimain arutramui. Ame jeemin wetá. Tumam amina waríram arutrama nuka ashi surakum, kuitrinchau aina antramek tinamkam inaisata. Ame turamka pegker aina nu nayaimpinam jukitnaitme. Tumatin asam yamaika wina nemartukta”, tusa tinaiti. \p \v 23 Tusa tama nuna antuk, nu apuka shir wiakach asa wake mesek wajasuiti. \v 24 Tumamtai Jesús wainak chichaak: \p “Shuar wiakach aina Yuusa inamtairin wayaataj tamauka shir iturchataiti. \v 25 Auja waarin camelloka waya nagkamamainaiti. Turasha shuar wiakach Yuusa inamtairin wayaataj tamauka shir iturchataiti”, tusa tinaiti. \p \v 26 Jesús tusa takai shuar nui irunusha nuna antukar chichainak: Ima iiturchata imau aisha, ¿yáki uwemratnaita? tusar tuina. \p \v 27 Tusar tuinakai Jesús chichaak: \p “Shuar turumainchau aina nunaka Yuus ashi turumainaiti”, tusa tinaiti. \s1 Wina nemartauka ni ikukmaurin nagkasau jukitnaiti Jesús timau \r (Mt 19.22-30; Mr 10.28-31) \p \v 28 Tusa takai Pedro chichaak: \p “Apuru, ii ainatika ina waríri ashi ikuakur ame nemarkamji”, tusa tinaiti. \p \v 29 Tusa Pedro tama Jesús chicharuk: \p “Nekas tajarme, shuar wina nemartak, nina jeen, nuwen, yachi ainan, umai ainan, aparin nukurijai tura uchiri ainan, Yuus tu inamui tusa etserkattsa weak utsag ikuaka, \v 30 ju nugka jui pujuscha ni ikukmaurin nagkasau jukitnaiti. Tuma asa jainaksha Yuusjai tuke pujusartin ainawai”, tusa tinaiti. \s1 Jesús ni mantamnatnurin tresa etserkamu \r (Mt 20.17-19; Mr 10.32-34) \p \v 31 Jesús nina unuinatairi doce ainan untsuk akanak chicharuk: “Yaunchuk Yuusa chichamen etserin aina shuarnum akinan pachisar aararu aina nu uminkati tusar yamaika Jerusalénnum weaji. \v 32 Ai wii jeakaigka achirkar jurukiar judíochu ainanam surutkartatui. Turutawarmatai wishikruinak, imanchau chichartuinak usukriartatui. \v 33 Tura numijaisha awattiartatui, tura waitkaras mantuawartatui. Turasha tres tsawan tepesan, ataksha nantaktatjai”, tusa tinaiti. \p \v 34 Jesús tusa etserkaisha, nina unuinatairi ainaka shir enentaimtura nekachminun tau asamtai, nuna takumpapi tawa tusarka nekacharuiti. \s1 Jesús Jericónmaya shuar wainmachun pan iimtikmau \r (Mt 20.29-34; Mr 10.46-52) \p \v 35 Jesús yaakat Jericónam jeattak weai, shuar wainmachu jinta yantamen ekeemas, shuar nagkamainakai, winasha antrarmek kuit surustarma tusa seama eketu. \v 36 Tura nukap shuar ni eketmaunam nagkamainak pampainamun antukuiti. Tuma nuna antuk, ¿urukakua nunasha imatainawa? tusa tinaiti. \v 37 Tusa inimkai nui shuar irunu ujainak: \p “Jesús Nazaretnumiaya nu weakai, nemarsar shimuinak imatainawai”, tusar tuina. \p \v 38 Tusa ujam nuna antuk senchi untsumuk: \p “¡Jesúsa, David weantu uchiriya, winasha wait anentrurta!” tusa tinaiti. \p \v 39 Tusa imatkai, imattsuk asakia tusar tuina. Tusa tamasha nu senchi Jesúsan untsuak: \p “¡Jesúsa, David weantu uchiriya, winasha wait anentrurta!” tusa tinaiti. \p \v 40 Imatkai Jesús antuk wajan chichaak: \p “Jukirum jui itantarma tusa shuaran akuptukuiti. Tusa akupkam shuar wainmachun juki itantarmatai Jesús iniak: \v 41 ‘¿Winasha warinma wait anentrurti tusamea wakerutame?’ Tusa iniam wainmachu ayak: \p ‘Apuru, wika pan iimtikrita tusan wakerajai’ ”, tusa tinaiti. \p \v 42 Nuna takai Jesús chicharuk: \p “Ameka wina nekaspapita turutu asam, pan iimta”, tusa tinaiti. \p \v 43 Tusa tamauwaik wainmachusha pan iimnaiti. Tuma Yuusan emematki Jesús weakai wuwaiti. Tura shuar pan iimtikmaun wainkaruka Yuusnaka ashi ememataina. \c 19 \s1 Jesús Zaqueo jeen wemau \p \v 1 Tura Jesús yaakat Jericónam jeawaiti, tuma nuke nagkamau. \v 2 Nu yaaktanam shuar wiakach, Romanmaya apunu atinan kuitan yarumin ainan apuri Zaqueo naartin pujau. \v 3 Nu shuar Jesúsan wainkattsa wakera. Turaksha nukap shuar tuarkar wena asarmatai, sutarach asa wainmainchau nekapea. \v 4 Jesúsan wainkattsa ni wetinnumani niyaa emak tsekegki númi wajamunam yaki wakauwaiti.\fig |src="CN01775B.TIF" size="col" loc="Luke 19.4" ref="Lc 19.4" \fig* \v 5 Zaqueo nui waka eketai, Jesúscha nuke ayaamas nagkak pagkai iis chicharuk: \p “Zaqueowa, wári akaikita, yamaika amina jeemin kanartasan winajai”, tusa tinaiti. \p \v 6 Tusa tama Zaqueo wári akaikinaiti, tuma Jesúsan shir anentas nina jeen juki umauwaiti. \v 7 Nu turamun wainkar Jesúska shuar tunaun jeen weyi tusar nukap shuar aina, aujmattan nagkamawaru. \v 8 Zaqueo Jesúsjai chichas umik wajaki chichaak: \p “Apuru, yamai nagkamsanka shuar kuitrinchau aina auna wina warírun jimapetuk tinamkatjai, turakun wii shuar chikichik kuit kasarkamur ainanka cuatro kuitan susartajai”, tusa tinaiti. \p \v 9 Tusa takai Jesús chicharuk: \p “Yamaika ju jea juiyagka ameka uwemraume. Tuma asam yamaika amesha nekas Abraham weantu jasume. \v 10 Wii shuarnum akinawaitaj nunaka shuar Yuusan tupantraru aina nuna uwemtikattsan taawaitjai”, tusa tinaiti. \s1 Apu nina inatairi ainan kuit susa ikukmau pachisa jintinkartuamu \r (Mt 25.14-30) \p \v 11 Jesús Jerusalénnum jeattak weakai, shuar nina nemaras shimuinaka ni chichaamurin anturaina asar, Yuus inatmamuka ai jearintsuk nagkamnatti tu enentaimainakai, Jesús chikichnasha pachis jintinkartak: \p \v 12 “Chikichik shuar eme anentsa iitai ajakuiti. Iman asa apu anaikam taattsa nina nugken ikuak, chikich nugkanam jeashat wuwaiti. \v 13 Eke wetsuk, diez shuaran nina inatairi ainan untsukuiti. Tura ikaanak chiki chikichik shuaran nukap kuitan susauwaiti. Tura chicharuk: ‘Ju kuita jujai warí sumakrum surakrum ikaugkatarma, tumarmin wisha waketkin taatjai’, tusa tinaiti. \v 14 Tusa shir akatar ikuak chikich nugkanam wuwaiti. Tumamtai shuar nina kajeraina asar, chichaman apun akuptuinak: ‘Ika ame ina apuri atá tusarka wakeratsji’, tusa tuina. \p \v 15 Tusa timau ayat apu anaikam ataksha nina nugkeen waketki jeawaiti. Tuma ni kuit susa ikukmauri ainan urutmak ikaugkara tusa nekaattsa untsukuiti. \v 16 Turam chikichik shuar niyaa emak apun jeari chicharuk: ‘Apuru, ame diez kuit surusam ikurkimiam nunaka, warí ainan sumakan surakun cien kuitan ikauntukjame’, tusa tinaiti. \v 17 Tusa ujam apusha chichaak: ‘Shir pegkeraiti, ameka inatai pegker asam, ishichik ikurkimsha shir kuitamam nu nukap ikaugkau asaakmin, yamaika aminka diez yaaktanmaya shuar ainan apuri atá tusan anaikatjame’, tusa tinaiti. \v 18 Tusa takai chikich shuarsha jeari chichaak: ‘Apuru, ame kuit surusam ikurkimiam nunaka, warí ainan sumakan surakun cincuenta kuitan ikauntukjame’, tusa tinaiti. \v 19 Tusa ujam apusha chichaak: ‘Ayu, amesha yamaika cincuenta yaaktanmaya shuar ainan apuri atá tusan anaikatjame’, tusa tinaiti. \p \v 20 Nuna tusa takai chikich shuarsha jeari chichaak: ‘Apu, wika amina ashamakun kuitrumnaka takarsachmajme, ayatik jaanchjai shir ijian ikursamjame, jui awai, yamaika jukita. \v 21 Takarmain ayatan ameka senchi inakratin asaakmin, árak aratarma time ame araachiatam juukam yarumin asaakmin, amina ashamakun ayatik ikursamjame’, tusa tinaiti. \v 22 Tusa tama apusha chicharuk: Ameka inatai pegkerchauwaitme. Wisha ame wina chichartam tumasnak amijaigka atatjai. Shuar ainan inakun waitkau aisha tura wii arachiatan arakan juukan yarumin waitiatmesha, \v 23 jeen waketki taak kawegkun jukiti tusam ¿kuit egketainam egkeam ikurtuschamam? tusa tinaiti. \v 24 Tusa inaiyak chikich shuar nui iruuntatmaun untsuk chicharuk: ‘Chikichik kuitan takaka ju jurukrum, shuar kuitan cien takaka nu susatarma’, tusa tinaiti. \v 25 Takai nita chichainak: ‘Apuru ¿cien kuitan takakusha urukamtai sumainaita?’ tusa tuina. \v 26 Tusa tuinakai apu chichaak: ‘Shuar pegker takasuka nu nukap suam atinaiti. Antsu shir takaschauka ashi atanteam atinaiti’, tusa tinaiti. \v 27 Nuna tusa ashimak ataksha chikich shuar nui irunun chicharuk: Yamaika shuar wina kajertuina asar, apu jasai tusar nakitruru aina nu yaruakrum jui itaarum, wisha wainaig ijinatarma”, tusa tinaiti. \s1 Jerusalénnum Jesús apu jasa wayaamu \r (Mt 21.1-11; Mr 11.1-11; Jn 12.12-19) \p \v 28 Nuna tusa inaiyak Jesús Jerusalénnum wuwaiti. \v 29 Tuma wea weakua jimar yaakat Betfagé tutai Betaniajai nain Olivosnum tiiju amaunam jeantatak wesa, nina unuinatairin jimaran akupeak: \v 30 Au yaakat a ai wetaarma. Tumarum jeaakmarum burro entsamkachmau jigkaam wajau wainkattarme. Turarum atia jukirum itartitarma. \v 31 Atiarum juarmin, chikichik shuarkesha waitmak chichartamuk: Urukamtai juarum tusa takaisha: Ina apuri atsuma asamtai juaji, tusarum titarma, tusa tinaiti. \p \v 32 Tusa takai Jesúsa unuinatairi ainasha ayu tusa wearuiti. Tuma jeawar Jesús timaunka imatiksag wainkaruiti. \v 33 Tura jeariar atinak irunai, burrortin aina wainkaruiti. Turawar chichainak: \p “¿Burrosha urukamtai atiarme?” tusar tuina. \p \v 34 Tuinakai nita aimainak: \p “Ina apuri atsumakai atiar juaji”, tusar tuina. \p \v 35 Burron atia jukiar, Jesús wajamunam ejéniar nugkutairin aitkar, Jesúsan ekeniar jukiaruiti. \v 36 Tuma weakai Jesúsan eme anentas iiyainak, shuar aina jintanam jaanchrin aitar umaina. \v 37 Tura Olivosan naintri awagkenmaunam wesar, Jesúsan nemarin aina Jesús iwainamun ashi wainkaru asar, shir anenak tura Yuusan emematainak senchi pampaina. \p \v 38 Tumaina asar chichainak: \p “¡Shuarti apuri atinan Yuus akupturmakmau wina ju ashi shuarti ememattai atii! ¡Nayaimpinmaya ainasha agkan shir aneasar matsamsarti! ¡Ashi shuar aina Yuus senchirtina nuna nekamain ainawai!” tusar tuina. \p \v 39 Nuna tusar imatainakai, fariseo shuarsha ujumak nui pachittrau asar chichainak: \p “Jintinkartina, amina nemartamin aina imataina au itatmamtikata”, tusa tuina. \p \v 40 Tuinakai Jesús ayak: \p “Nekas tajarme, wii nitan itatmamtikainakaigka kaya aina ju chichainak senchi pampainiartatui”, tusa tinaiti. \s1 Jesús Jerusalénnumia shuar enentaimtusa útmau \p \v 41 Jesús Jerusalénnum tiiju wesa nuna wainak, shuar nui matsamin ainan enentaimtus útuk \v 42 chichaak: “Jerusalénnumia shuar aina, ju tsawanta juik juwapita ina uwemtikramainka tusar nekarainakka, agkan shir enentaimsar pujumain ainawai. Turasha yamaika wainmachua numamtuk asar, nunaka nekamain ainatsui. \v 43 Atumnasha tsawan shir ashammain arutramtinaitrume. Tura atumi shuari aina kaunkar, yaaktarminka ashi tentenmakar atumjai maaniktasar winitramiartinaiti. \v 44 Atumka Yuusapi ina uwemtikramratnun akupturmakjia tusarum nekachu asaakrumin, yaaktarmin utsaanturmawar atumnaka ashi mantamainak, jeancha yumpuarartinaiti, imatikamu asa chikichik kayaksha chikich kayanam ekenmauka tumasag juakuksha achatnaiti”. \s1 Yuus ememattasa iruuntai jeanam shuar matsatun Jesús jiira ishiakmau \r (Mt 21.12-17; Mr 11.15-19; Jn 2.13-22) \p \v 45 Jesús nuna tusa inaiyak, Yuus ememattasa iruuntai jeanam waikma, shuar tagkun surin ainan wainkauwaiti. \v 46 Tura nitan chicharuk: \p “Yuusa chichamen tu aarmauwaiti: ‘Wina jearka shuar aina wijai chichasartasa iruuntaiyaiti’, tusa timau aig, atumka Yuus eme anentsa iiyaku epeatin chikich aina tsanuarum tagku suakrum kuit atumnau atin jua asarum, shuar kasa matsamtaiya numamtuk amajsaurme”, tusa tinaiti. \p \v 47 Tusa Yuus ememattasa iruuntai jeanam wayaa pujus, kashi kashinig shuar ainanka Yuusa chichamen pachis jintintu. Jesús tumakai sacerdote apuri aina, chicham umiktinan jintinkartin aina, apu ainajai iruuntrar itursarik Jesús maawaj tusar chicham tsanumrura achimainan eataina. \v 48 Imatikainaksha Jesús chichaman etserkai, ashi shuar shir aneasar anturaina asarmatai, maamain nekapenachu. \c 20 \s1 Jesúsa yana chichamenia shuarsha jiyame timau \r (Mt 21.23-27; Mr 11.27-33) \p \v 1 Jesús Yuus ememattasa iruuntai jeanam wayaa chicham uwemtikartinan shuar ainan jintintuk pujurai, sacerdote apuri aina, chicham umiktinan jintinkartin ainasha judío apuri ainajai utsanawaruiti. \v 2 Tumawar Jesúsan ininak: \p “¿Ya amincha jintinkartuata tusa akuptamkauwaita? ¿Yana chichamenia jusha aitkame?” tusar tuina. \p \v 3 Tuinakai ni chichaak: \p “Wisha chikichkinak iniastajrume tusa tinaiti. \v 4 ¿Juannasha imakratta tusasha ya akupkauwaita? ¿Yuusak akupkauwait, turachkusha shuar ainak akupkauwait? Winasha nu ujatkatarma”, tusa tinaiti. \p \v 5 Takai utujimkar nitak chichainak: “¿Wari titajik? Juannaka Yuus akupkauwaiti tusa takurincha, ‘turasha ¿urukamtai umirkachuitrume?’ tusa turamtatji. \v 6 Tura shuar akupkauwaiti tusa takurincha, Juanka Yuusnumian chicharkartu jakuiti tuina asar, nita kayajai tukurmar mantammain ainaji”, tusa tuina. \v 7 Nuna tusar utujimkar, Jesúsan jeariar chichainak: \p “Yatsuk Juannasha akupkauwait nekatsji”, tusa tuina. \p \v 8 Nuna tuinakai ni ayak: \p “Antsu wisha yana chichamenia aitkaja nunaka ujakchattajrume”, tusa tinaiti. \s1 Ajanam takau pegkerchau aina pachisa jintinkartuamu \r (Mt 21.33-46; Mr 12.1-12) \p \v 9 Nuna tusa inaiyak, Jesús ataksha shuar ainan chicharuk: “Ju jintinkartamusha antuktarma. Chikichik shuar ajariin uvan arawaiti. Tura asa nuna kuitamkatin ainan ujumak shuaran eakuiti, tura atum ju kuitamrutkatarma tusa ikuak, nigka chikich nugkanam wuwaiti. \v 10 Tuma pujus, uva juut jeaamtai nina inatairin chicharuk: Ame weme jeaam uva winau amaina nu ajan kuitamin aina seam utita tusa akupkauwaiti. Turam wuwaiti, tuma jeattamaun ajan kuitamainak matsatu achikar awa awatainakua pegke sutsuk awaigkiaruiti. \v 11 Turawarmatai chikichnasha nina inatairin ataksha akupkauwaiti. Turamtai nunasha jiya jiyainakua awatar pegke sutsuk awaigkiaruiti. \v 12 Nuna turawarmatai nina inatairin chikichan ataksha akupkauwaiti. Turamtaisha ajan kuitamin ainaka awa awatainakua jiiki akupkaruiti. \p \v 13 Nuna turawarmatai ajartin chichaak: ‘¿Yamaisha iturkatjak? Antsu yamaika uchirun wina anetairun akupkatjai, turamtai ninka araantus iischaraintash, tu enentaimas akupkauwaiti’. \v 14 Tusa akupkam wetatmaun aja kuitamin aina wainkar chichainak: ‘Auwaiti ju aja juna jukitnuka, nekas maa ajapar, ju nugka juka inu amajsami’, tusar tuina. \v 15 Tusar apu uchiri winittamaun achik jukiar, ajan ikumtikiar maawaru ainawai”. \p Nuna tusa Jesús shuar irunun iniak: “¿Atumsha uruk enentaimrumea, ajartin winaksha ajan kuitamin tuma matsatuncha iturmainaita? \v 16 Ajartin winitkugka nunaka kajeg utsak nu ajanka chikich ainan susa inaimainaiti”, tusa tinaiti. \p Jesús tusa tamaun antukar, chichainak: \p “Nunaka pegke turumaitsui”, tusa tuina. \p \v 17 Tuinakai Jesús chichaak: \p “Jea jeamin aina chikichik kayan nakitrar pegkerchauwaiti tusar ajapamua nu, kaya nekas ima wakerumain jasai”, tusa Yuusa chichamen tu aarmauwa nusha ¿warina pachis takua tawa? tusa tinaiti.\f + \fr 20:17 \ft Nunaka Criston shuar ainaka nakitramunak Yuus ashi apu ainan nagkasau amajsauwa nuna taku tawai.\f* \v 18 Shuar nuna kaya ukurin iyakka kupinmainaiti, antsu nu kaya shuarnum iyakka shuaran nachakamainaiti tusa tinaiti.\f + \fr 20:18 \ft Nunaka shuar Criston umirainachuka waitat shir ashammainan jukiartin ainawai taku tawai.\f* \s1 Jesús tsanumrura achikmi tusa timau \r (Mt 22.15-22; Mr 12.13-17) \p \v 19 Sacerdote apuri aina chicham umiktinan jintinkartin ainajai Jesús tu jintinkartamun antukar, ina pachitmas turamuk tu wekawai, tusar Jesúsan achikartasa wakeruina. Turasha ni jintinkartamun nukap shuar shir aneas anturainak tuaraina asarmatai, nitan ashamaina. \v 20 Tura shuar anagkartin ainan chicharainak: Atum werum Jesús chikichik inimmau pachisrum iniastarma. Turamsha warituk aimkat timatai, chicham tsanumrura achika apunam surukmi tusar akupkaruiti. \v 21 Turawaram Jesúsan jeariar chicharainak: \p “Jintinkartina, ameka nekasa nuke jintinkartame. Tuma asam ashi shuar aina metek enentaimtam nuka nekainaji. \v 22 Nui amina iniajme: ¿Romanmaya apu shuara kuitrin yarurna ausha akimainashit, amesha uruk enentaimmea, atsaa akimainchaukait?” tusar inina. \p \v 23 Tuinakai Jesúska anagkeaku tamaunka nekau asa chichaak: \p \v 24 Kuitcha urukua apusha suarme nu inaktursatarma, tusa tinaiti. Takai kuit denario tutai susam wainak chichaak: \p “¿Jusha yana yapiya nakumkamuita, tura jusha yana naarimpa aarmauwaita?” tusa tinaiti. \p Takai nita chichainak: \p “Juka Romanmaya apu Césara nunauwaiti”, tusa tuina. \p \v 25 Tuinakai Jesús chichaak: Romanmaya apunua nuka ni wakeramua turusrumek takastarma, tura Yuusnauwa nusha ni wakeramua turusrumek takastarma, tusa tinaiti. \p \v 26 Nuna tusa takai shuar Jesúsan tsanurar chichaman nekarawar achikartasa yujarusha enentai jearchar chichatsuk inaisaruiti. \s1 Jakau aina nantartin pachisa iniimsamu \r (Mt 22.23-33; Mr 12.18-27) \p \v 27 Nuna tuma waketrarmatai, saduceo shuar ainasha Jesúsan weriaruiti. Nitaka shuar jakaru aina nuka nantarchartin ainawai tusar tinu asar, Jesúsan ininak: \p \v 28 “Jintinkartina, Moisés papiin aar ikurtamuk: ‘Shuar nina yachi nuwena uchin akiitsuk jakamtaigka, ni wajen juki, uchin akinmainaiti, tura nina yachi uchiriya nunin amajmainaiti’, tusa tinaiti. \v 29 Shuar siete yachigmau ajakuiti. Tuma yama nagkamchak iwairi nuweena, tuma uchin akiitsuk jakauwaiti. \v 30 Tumamtai yachi nuwen wajen jukinaiti, tuma nusha uchinka akiitsuk jakauwaiti. \v 31 Tumamtai chichitcha juki uchinka akiitsuk jakauwaiti. Tuma tumainakua, sieteya nuka uchinka akiitsuk ashi jinaawaruiti. \v 32 Tumamtai nui pujus nuwasha jakauwaiti. \v 33 Nu chikichik nuwanak nua nuatainakua jinaawarua nusha, ¿atak nantainamunmasha yáki jukitnaita?” tusa tuina. \p \v 34 Tusa tuinakai Jesús ayak: \p “Ju nugka jui matsamsar aishmag aina tura nuwa ainasha nuwenin ainawai. \v 35 Turasha shuar pegker jinaawaru aina nantarar nayaimpinam weartin aina nuka nuweenachartin ainawai. \v 36 Nuigka jakashtin ainawai. Antsu jakau nantainakka nayaimpinmaya shuar aina numamtin artinaiti, nitaka jakauwaitak nantakiaru asar, Yuusa uchiri artinaiti. \v 37 Yuus númi zarza tutai keamunam pachinak wajas Moisésan wantiintuk chicharuk: ‘Wiyaitjai Abraham, Isaac, Jacob aina nuna Yuusrinka’, tusa tinaiti. \v 38 ¡Yuuska jakau ainan Yuusrinchuiti, antsu iwáku ainan Yuusriyaiti. Yuus iismaka jakau ainasha ashi iwáku matsatainawai!” tusa tinaiti. \p \v 39 Nuna tusa takai nui fariseo irunu chichainak: \p “Jintinkartina, yajau tatsume”, tusa tuina. \p \v 40 Jesús nuna timatai araantukar awenawarka iniascharuiti. \s1 Cristosha ya weantukit tusar timau \r (Mt 22.41-46; Mr 12.35-40) \p \v 41 Jesús shuar ainan iniak: \p “¿Urukamtai Cristoka David weantuiti tusarsha tuinawa? \v 42 Davidcha kantamtain Salmosnum aak: \p ‘Wina apurun, apu Yuus chicharuk: Wina untsuruini ekeemsata, \v 43 tumawakmin wii amina shuarum ainanka nepetkattajai’, tusa titinaiti tu aaruiti. \p \v 44 ¿David wina Apur tujaku aisha, Cristosha uruku asaya David weantusha amainaita? \p \v 45 Jesús ashi shuar antu iruunmaunam nina unuinatairi ainan chicharuk: \v 46 Chicham umiktinan jintinkartin aina jaanch asarman nugkurar yujatan wakerin aina tumau airum atumka aneartarma. Nitaka yujainaksha shuar ainasha emematrus shir amikmatawarti tusar wakerin ainawai. Tura iruuntai jeanam utsaanainaksha, apu ekeemtai pegker ainan etegkawar ekeemsattsa wakerin ainawai. Tura yurumak yuamunmasha ekeemtai pegker ainan etegkawar ekeemas yuattsa wakerin ainawai. \v 47 Tura nuwa waje ainan tsanuawar jeen atankiar, pegkerna takáwa turutiarti, tusar ajapeen wajantar Yuusan au aujainakua iku yujau ainawai. Nuna tuma yujau ainanka chikich ainan nagkasaun, Yuus waittan susatnaiti”, tusa tinaiti. \c 21 \s1 Nuwa waje Yuusnau atinan kuitan egkeamu \r (Mr 12.41-44) \p \v 1 Yuus ememattasa iruuntai jeanam Jesús wayaa Yuusnau atii tusa shuar wiakach aina kuitan egkenakai iiyak pujau. \v 2 Tuma pujai nuwa waje kuitrinchau jimarchik jiru kuit cobre najanamun imanis akikchaun egkean wainkauwaiti.\fig |src="CN01794B.TIF" size="col" loc="Luke 21.2" ref="Lc 21.2" \fig* \v 3 Tura Jesús nina unuinatairi ainan chicharuk: \p “Nekas tajarme, ju nuwa waje kuitrinchauwaitiat, chikich egkena auna nagkasau egkeayi. \v 4 Chikich ainaka kuit ampintrau ainan egkenawai, turasha ju nuwa waje kuitrinchauwaitiat, ni sumasa yumaintrinkisha ampir ikutsuk ashi egkeayi. Tura asa chikich ainan nagkasau pegkeran takasai”, tusa tinaiti. \s1 Yuus ememattasa iruuntai jea yumpuam atinaiti tusa Jesús etserkamu \r (Mt 24.1-2; Mr 13.1-2) \p \v 5 Jesúska nuna tusa chichaa wajai, chikich shuar aina Yuus ememattasa iruuntai jea shir iwara jeamkamu asamtai, kaya ainancha pegker ainanak etegkrampapi jeamkaruita, tura warí Yuusnau atii tusa ikaankamu ainajaimpa pegker iwaramuita, tusar nuna pachisar chichaina. Tuinakai Jesús nitan chicharuk: \p \v 6 “Atum ju jea imaj iwaramu waintrum junaka, tsawan uminkamtai shuar aina utsantuawar ashi yumpuarartin ainawai. Imatikamu asa au kaya aina auka chikichik kayaksha chikich kayanam patatuka achatnaiti”, tusa tinaiti. \s1 Nugka meseatsaig wantinkartin aina pachisa etserkamu \r (Mt 24.3-8; Mr 13.3-8) \p \v 7 Nuna tusa takai nina unuinatairi aina chichainak: \p “Jintinkartina, ¿nusha urutiak tumatnaita? ¿Nu tumatin tsawan uminkaisha warig wantinkatnaita?” tusar iniasaruiti. \p \v 8 Tuinakai Jesús nitan chicharuk: “Chikich aina tsanurmarairum, pe aneartin ataarma. Tsawan uminkaigka wina naarun anaisar chichainak: ‘Wiyaitjai Cristonka’, yamaika tsawanka uminkayi tusa tuinasha artinaiti, nuna tusa tuinakaisha nuka anturkatin airpa. \v 9 Maaniawartasa pampannaiyamu, tura maaninamu antakrumsha ashamkatin airpa. Yama nagkamchak nagkamartinka nu ainawai, turasha nugka mesera nagkanmauka nuchauwaiti”. \v 10 Nugka uunnum matsamin ainasha mai imannumian nagkamnaiyawar maaniartinaiti, nu iman tumainai nugka shikapchinmaya apusha mai tumaunumiag nagkamnaiyawar maaniartinaiti. \v 11 Ashi nugkanam senchi urtinaiti, tura tsukasha tepeatnaiti. Tura jatasha imanisag ashi nugkanam atinaiti. Tura nayaimpinmayasha ashammain aina wantiiniartinaiti tusa tinaiti. \s1 Wini surumankau ainatirmeka waitkam atinaitrume timau \r (Mt 24.9-14; Mr 9.13) \p \v 12 “Nu imaniatsaigsha atumnaka wini surumankau asaakrumin, achirmakar waitkarmasartasa aintamiartinaiti. Imatikramaina asar achirmak juramkiarsha chicham nekarami tusar judío iruuntai jeanmasha ejétamiartinaiti. Nui ejétamiar cárcelnum egketmawartinaitrume. Tura egketmawarsha judío apuri matsatmaunam tura Romanmaya apu ainanmasha awaintamawartinaitrume. \v 13 Wina pachittsarum chikich aina ujamainka tu arutramtinaitrume. \v 14 Tura atumin apunam juramainakaisha apuncha warituk aujsan ayamrumaktaj tusarmeka enentaimsatin airpa. \v 15 Wii atumnaka nekamtikatnaitjarme. Turamu asaakrumin atumin kajertamainasha: Nuka tu amaitsu jama tusarka turamchartin ainawai. \v 16 Atumi apari aina, atumi yachi aina, atumi patai aina tura atumi amikri aina nuke anagka achiam atinaitrume. Turutmaina asarmatai atum ainarum nuiyatirmesha maam atinaitrume. \v 17 Atum wina nemartin asaakrumin, ashi shuar aina kajertamiartinaiti. \v 18 Turasha wii atumnaka pegkesha inaisashtinaitjarme. \v 19 Imatikramainakaisha uwemramij takurmeka, atum wini nekaspapita tamauka inaisairpa”. \s1 Ashammain jatnaiti tusa etserkamu \r (Mt 24.15-22; Mr 13.14-20) \p \v 20 “Atumka yaakat Jerusalénkan suntar tenteawaru wainkurmeka, wáriapi yaaktan yumpugkartatua tusarum nekatin ataarma. \v 21 Nuna tumainakaigka Judeanam matsatainaka yaaktan ikuinak, nainnum wári shimumain ainawai. Tura Jerusalénnum matsatusha nuigka matsamtsuk yaaktanka ikuinak wári shimumain ainawai. Tura shuar ajanam takainak yujasha Jerusalénnum wakettsuk tsekemain ainawai. \v 22 Nu imanika waitamu atina nuka Yuusa chichamen aarmauwa nu uminuk tumatnaiti. \v 23 ¡Nu tsawan atina nui nuwa ajapruktin aina nunaka, nuwa uchin yama jureru ainajai Yuus ashi shuar nui matsatunka waittan sua asamtai, nitasha waittsatin asarmatai, wait anentainajai! \v 24 Tura shuar ni maamusha artinaiti, tura shuar ni achira ashi nugkanam yarumam ausha artinaiti. Tura shuar judíochu ainaka yaakat Jerusalénnaka shir yumpuararmatai, nita apuri anik atii tima nui inaisartinaiti”. \s1 Jesús winitnaitjai tusa etserkamu \r (Mt 24.29-31; Mr 13.24-27) \p \v 25 “Nuna tumai etsanmaya, nantunmaya tura yaanmaya ainasha, yaunchuksha wainkachmau wantiiniartinaiti. Nayantsasha senchi tsukattinaiti, imatmak senchi uuttinaiti. Nu imatmamun antuinak, ashi nugkanmaya ainaka ashamainak urukawajig tusar tiartinaiti. \v 26 Nu imanian shuar ainaka wainainak: Nugka yamaika meseawapi, tusar senchi ashamainak tuke jachiat weetak jaka iyaake artinaiti. Nu tsawantinka etsa, nantu tura ya ainasha ashi muchitrartinaiti. \v 27 Nu imani amaunam wii shuarnum akinawaitaj nuna shir tsaaptin jasan nayaimpinmaya yuragminam pachitkau winamun, ashi waitkartin ainawai. \v 28 Nu tsawan uminuk imaniakaigka, atum waitkam matsatutirmeka wári agkanmarum ayamsatin asarum, shir aneastin ataarma”. \s1 Númi higuera tutai pachisa jintinkartuamu \r (Mt 24.32-35; Mr 13.28-31) \p \v 29 Jesús númi higuera tutain pachis jintinkartak: “Númi higuera, tumachkurmesha chikich númi asat nekatai aina nu enentaimtusrum iistarma. \v 30 Númi higuera nukarkamtai, atumka wári asat tepeattawai tusarum nekau ainarme. \v 31 Numamtuk wii taja nu imanisag uminkaigka, yamaika shuar ainan Yuus inartinka tsawan ashi jeawapi titin ataarma. \p \v 32 Nekas tajarme, atak shuar matsamiartin aina nusha eke ashi jinuinatsaig juka uminkatnaiti. \v 33 Nayaimpia auka nugkajai megkakatnaiti. Turasha wii tajarum nuka metek uminkatnaiti”. \s1 Jesús tatinka tsawan nekantsui timau \r (Mt 24.36-44; Mr 13.32-37) \p \v 34 “Pe anearum pujustarma. Tumakrum tunau aina, nampet ainasha, tura ju nugkanmaya pujuta nusha enentaimtu pujuirpa. Pachiachmau wii winakai waurkairum, shir pujustarma. \v 35 Yarag nenarmaunam kuntin nekachu asa, achimak ashamna numamtuk shuar wina pachittsuk pujuinaka tsawan pachiachmau wii winakai ashamrukartin ainawai. \v 36 Atumka wii taja nu jeakai waittsairum, shir umintsarum pujusrum, ashi tsawantin Yuus auju pujutarma. Shuarnum wii akinawaitaj nuna winakai igkunkamnuram”, tusa tinaiti. \p \v 37 Jesúska tsawai Yuus ememattasa iruuntai jeanam Yuusa chichamenka jintinkartu pujayat, nain Olivos tutai a nui káshi pujustasa we jakuiti. \v 38 Tuma asamtai shuar ainaka káshikmasar nina chichamen antukartasa Yuus ememattasa iruuntai jeanmagka iruna jakaruiti. \c 22 \s1 Jesús achika maami tusar chichamruina \r (Mt 26.1-5, 14-16; Mr 14.1-2, 10-11; Jn 11.45-53) \p \v 1 Jiisat Pascua pan levadurajai pachimtsuk inaraamu yutai nuu jiisat jeattak jai, \v 2 sacerdote apuri aina, chicham umiktinan jintinkartin ainajai iruuntraruiti. Tumawar Jesús uruk maawajig tusar chichamruina. Tumainaksha nukap shuar nina nemaraina asarmatai, ashamainak utujimena. \v 3-4 Tura utujimtuk irunai, shuar Judas Iscariote naartin, Jesúsan unuinatairiyaitiat, iwanch egkemtuam, nita irunmaunam wayaa sacerdote apuri aina Yuus ememattasa iruuntai jean kuitamnun apuri ainajai tuak irunun chicharuk: Wii anagkamtai, atum achiktarma tusa tinaiti. \v 5-6 Tusa takai shir anenak: Akiktajme tusar tiaruiti. Turam nitajai chichaman shir umik ikuknaiti. Tura Judas wesa, uruk shuar atsamunam ninak surukajag tusa enentaimtau. \s1 Jiisat Pascuatin yuatin umiktarma timau \r (Mt 26.17-19; Mr 14.12-16) \p \v 7 Judío ainan jiistari Pascua tutai, pan levadurajai pachimtsuk inarkamu yutai, Yuuscha tunau tsagkurtamratji tusa oveja maar aeseaku jiistamtai jeawaiti. \v 8 Tuma asamtai Jesús nina unuinatairi ainan, Pedron Juanjai chicharuk: \p “Werum jiisat Pascuatin yuatin umiktarma”, tusa tinaiti. \p \v 9 Takai nita chichainak: \p “¿Apuru, nunasha tui umikarti tusamea wakeramea?” tusar inina. \p \v 10 Tuinakai Jesús nitan ayak: \p “Yaaktanam wetaarma, yaakat amaunam shuar ichignanam entsan shikik waketu wainkattarme. Turarum nu nemarkirum, \v 11 ni jea wayakai, nui wayaarum jeentin chicharkurum: Jintinkartin chichaak: ¿Wina unuinatair ainajai jiisat Pascuatin iruuntra yumaintrusha tuwait? tusa turamui titarma. \v 12 Tusa tama jeentin jea yaki tesamu uuntan shir umikmaun, isha ashi metek utsanmainan inakturmastattrume, turutmamtai nui umiktarma”, tusa tinaiti. \v 13 Jesús takai nitasha ayu tusar wear, yaaktanam jeaakma ni timaunka ashi imatiksag wainkar, Pascuatin yuatnunka umikaruiti. \s1 Jesús inagnaku yuamu \r (Mt 26.20-29; Mr 14.17-25; Jn 13.18-30; 1Co 11.23-26) \p \v 14 Káshi jasmatai Jesús yuattsa nina unuinatairi ainajaimak mesanam ekeemsauwaiti. \v 15 Tuma Jesús nitan chicharuk: \p “Wika mantuinatsaig ju jiistatin atumjai iruuntran yuattsan senchi wakerimjai. \v 16 Junasha tajarme: Yamaika ju jiistatinka inagnamun atumjai iruuntran yuajai. Turasha atak nayaimpinam wina Aparun inamtairin atumjai iruuntran yuatnaitjai”, tusa tinaiti. \p \v 17 Nuna tusa inaiyak umutain shikikam mesanam eketun juki Yuusan maaketi tina chichaak: \p “Ju jukirum tinamnaikarum umartarma. \v 18 Tura junasha tajarme: Wika ju uva neren yumirinka atak awenanka umarchatnaitjai. Antsu tsawan uminkamtai, wina Aparun inamtairin nayaimpinam atumjai iruuntrar umartinaitji”, tusa tinaiti. \p \v 19 Tusa inaiyak pannasha juki, Yuusan maaketi tina, puur nitan tinamak chichaak: \p “Ju yuatarma, juka wina iyashrua numamtinaiti. Jutika yuakrumka wini tuke enentaimsarmeke atin ataarma”, tusa tinaiti. \p \v 20 Nuna ashi yuawarmatai umutain shikikam eketun juki, nunasha turusag Yuusan maaketi tina, juka wina numparua numamtinaiti, Yuus yamaram chichaman ashi atum ainatirmin anajmatramawa nuwaiti. Wina numparjai nukap shuar ainan tunaurin tsagkurattajai tusa tinaiti. \v 21 Nuiyasha ashi nuna ashimak chichaak: \p “Ii eketainaj juiyag winaka maawarti tusa anagka surutkattawai. \v 22 Wii shuarnum akinawaitaj nunaka wina pachittsar aararua nuna umiktasan werajai. Turasha shuar wina surutkatta nunaka wait anentajai”, tusa tinaiti. \p \v 23 Jesús takai nina unuinatairi aina nitak chichainak: “¿Yáki nunasha surukti?” tusar tunaiyaina. \s1 ¿Yáki apusha atinaita? tusa timau \p \v 24 Jesúsan unuinatairi aina chichainak: ¿Yáki ii ainaj juiyasha apusha atinaita? tusar nitak tunaiyaina. \v 25 Tusa nuna chichamruinakai, Jesús chichaak: Ju nugka juiya apu ainaka shuar ainan, nitanu amajak ina matsamin ainawai. Tumainayat ameka pegker yaigkratme, tusa eme anentsa iiyam au ainawai. \v 26 Turasha atum ainatirmeka nuka tumashtin ainarme. Atum apu atasrum wakerakrumka shuar eme anentsa iishtaiya numamtuk anenmamainaitrume. Tura atum eme anentai atasrum wakerakrumka, chikich ainasha yaimainaitrume. \v 27 ¿Atumsha uruk enentaimrumea, shuar mesanam eketa nukait eme anentsa iitai, atsa yurumkan ajama nukait? Eme anentsa iitaigka mesanam eketa nuwaiti. Turasha wika ayatik shuar yurumkan ajamauwa numamtuk ajameajrume. \p \v 28 “Atumka wii senchi waitakaisha winaka inaitutsuk nemartusrum yujau ainarme. \v 29 Tuma asaakrumin wina Apar apu amajtusua turusnak wisha atumin apu amajsatnaitjarme. \v 30 Wijai iruuntrarum wina mesaruin ekeemsarum, yurumak yuakrum umutaisha umartin ainarme. Tura nuiyasha Israela uchiri doce ajakua nuna apuri amajsatnaitjarme”, tusa Jesús tinaiti. \s1 Pedron waitruattame tusa Jesús ujakmau \r (Mt 26.30-35; Mr 14.27-31; Jn 13.36-38) \p \v 31 Jesús nunasha Pedron ujak: \p “¡Simónka, anearta! Satanás amina nekapramsattsa Yuusan aujsayi. \v 32 Turasha wisha wina inaitutsuk nekaspapita tamaunka inaitutsuk ataksha waketki wina nemartak, wina nemartin ainan enentai ichichturti tusan aujsamjai”, tusa tinaiti. \v 33 Takai Simón Pedro chichaak: \p “Apuru, amina mantamawartasa achirmak, cárcelnum egketmainakaisha wisha amijai egkemattsan wakerajai, tura amina mantamainakaisha, wisha amijai jakattsan wakerajai”, tusa tinaiti. \p \v 34 Tusa takai Jesús chicharuk: \p “Pedro, ju káshia jui atash shinatsaig, wika au shuarnaka wainchauwajai tusam, tresa imajnia waitruattame tajame”, tusa tinaiti. \s1 Jesús nina unuinatairi ainan iniasmau \p \v 35 Nuna tusa inaiyak, Jesús ataksha nitan iniak: \p “¿Chicharkartuktarma tusan ishimkun, wampatcha, kuitkisha, zapatosha jutsuk wetaarma tusan wii ishiakmiajrum nuisha ishichkisha waittsauk ainarum?” tusa tinaiti. \p Tusa takai nita aimainak: \p “Atsaa, apuru, waittsachuitji”, tusa tuina. \p \v 36 Tuinakai Jesús nitan chicharuk: \p “Turasha yamaika wampatcha, kuitcha jukitarma. Tura kuchii atsurtamkurminka, nugkutairam surukrum sumaktarma. \v 37 Yaunchuk Yuusa chichamen etserin aina wina pachittsar aainak: ‘Magkartin iturtaiyaita numamtuk achiam atinaiti tiaru aina nuka uminkatnaiti’ ”, tusa tinaiti. \p \v 38 Tusa takai nita chichainak: \p “Apuru, jui jimar kuchii arutramji”, tusa tuina. \p Tuinakai, Jesúscha chichaak: \p “Ayu maaketi, atumka nu pachisrumka nekachu asaakrumin nuig atii”, tusa tinaiti. \s1 Jesús Getsemanínam pujus aparin aujsamu \r (Mt 26.36-46; Mr 14.32-42) \p \v 39 Nuna tusa Jesús ashimak, nui pujamun ikuak Olivosan murariin waka, nui pujus tuke Yuusan aujin asa weakai, nina unuinatairi ainasha nemarsar wearuiti. \v 40 Tuma jeaa Jesús nina unuinatairi ainan chicharuk: \p “Iwanch waitkarmakai tunau takasairum jui pujusrum Yuus auju pujutarma”, tusa tinaiti. \p \v 41 Tusa nitanka nui ikuak nigki kanaki ishichik aran kuwak tikishmar Yuusan aujeak: \v 42 “Apaachi, turumainaitkumka ju nekapkartamua jui waittsaij tsagkamrukaipa. Turasha wii wakeramuka achati, antsu ame wakeramua nu atii”, tusa tinaiti. \v 43 Tusa tu aujeak pujai, nayaimpinmaya shuar Jesúsan enentain ichichturtasa tarinaiti. \v 44 Jesús ni mantamnatnurin enentaimtus senchi waita, imaniak nu senchi Yuusan aujeak pujus numpan searuiti. Imaniku asamtai numpa seejkijai pachimnaik nugkanam kita. \p \v 45 Yuus aujmaun inagnak wajaki nina unuinatairi pujuinamunam wu. Tura jeaan iikma, wake mesemar nekapenak ene enentaimainakua kanú tepenan wainkauwaiti. \v 46 Tura wainak nitan chicharuk: \p “¿Urukamtai kanúsha teparme? Nantartarma, tumarum Yuus aujsatarma, iwanch waitkarmakai tunau takasairum”, tusa tinaiti. \s1 Jesús achika jukimu \r (Mt 26.47-56; Mr 14.43-52; Jn 18.2-11) \p \v 47 Jesús nuna tusa chichaak wajai, nukap shuar nina unuinatairi Judas naartinjai kautawaruiti. Tura Judas niya emak Jesúsan jeari kugkuasuiti.\fig |src="CN01812B.TIF" size="span" loc="Luke 22.47" ref="Lc 22.47" \fig* \v 48 Turam Jesús chicharuk: \p “Judasa, ¿shuarnum akinaka kugkuasmeapi suramea?” tusa tinaiti. \p \v 49 Shuar Jesúsjai yujasha nu tumamun wainkar chichainak: \p “Apuru ¿kuchiijai maaniashtatjik?” tusar inina. \p \v 50 Nuna tusa tuinai, shuar nui wajau kuchiirin juakug sacerdoten apuri inatairin untsur kuishin awati asankauwaiti. \v 51 Turamtai Jesús chichaak: \p “Aitkatsuk inaisatarma”, tusa tinaiti. Tusa, kuishi asankamun juki ataksha anujtuk pegker amajsauwaiti. \v 52 Nuna tura inaiyak, sacerdote apuri ainan, achikratnun apuri ainan tura judío apuri ainancha chicharuk: \p “¿Urukamtai atumsha kasa achiktasa iturmainaita imatikruarmesha kuchii aina tura númi aina takakusha winitrarmea? \v 53 Yuus ememattasa iruuntai jeanam kashi kashinig atumjai wii irunnaj nuika, chikichkitirmeksha winaka achirchau ayarme. Tumau ayatrum yamaika tsawan jeau asamtai, iwanch wakeramu umiakrum winaka aitkararme”, tusa tinaiti. \s1 Pedro waitruamu \r (Mt 26.57-75; Mr 14.53-72; Jn 18.12-17) \p \v 54 Jesúsan achikar jukiar sacerdote apuri jeen umainakai, Pedrosha ukunam patatus ikag wea. \v 55 Jesúsan sacerdote apuri jeen awayaawarmatai Pedrosha jea aarin suntar aina jina ikaparar anamainak matsatmaunam, nitajai iruunar jina anamuk ekeemsauwaiti. \v 56 Tuma ekeemtatmaun nuwa apu jeen takau jeari ii wajakma wainak chicharuk: \p “Jusha Jesúsjai wekainayi”, tusa tinaiti. \p \v 57 Tusa takai Pedro chichaak: \p “Atsaa, aunka wainchauwajai”, tusa tinaiti. \p \v 58 Nuna tusa ishichik eketaig shuar chikitcha jeari nusha chicharuk: \p “Amesha aujai wekainaitme”, tusa tinaiti. \p Takai Pedro chichaak: \p “Atsaa, wichauwaitjai”, tusa tinaiti. \p \v 59 Timatai inaisam chikichik hora eketaig, chikitcha jeari chicharuk: \p “Amesha Galileanmaya shuaraitme, ameka nekas aujai wekainaitme”, tusa tinaiti. \p \v 60 Tusa imatram Pedrosha chichaak: \p “Wika ame tame nunaka wainchauwaitjai, yatsuk nusha tame”. \p Tusa chichai atash shinukuiti. \v 61 Tumakai Jesúscha ayanmata iisuiti, turam Pedrosha nuik Jesús achintsuk pujus chichaak: Atash shinatsaig, wina pachittsam au shuarnaka wika wainchauwajai tusam tresa imajnia waitruattame, tusa timaun anearuiti. \v 62 Tuma nuna anear Pedro aa jiinki wake mesemar nekapeak, senchi útnaiti. \s1 Jesúsan wishikainak yapinam awataina \r (Mt 26.67-68; Mr 14.65) \p \v 63-64 Suntar Jesúsan kuitamainak matsamtau Jesúsan wishikainak, jaanchin jukiar jiin epetak awajsar, yapinam awatainak: \p “¡Ya awattami nekaakia!” tusa tuina. \p \v 65 Tusar senchi waitkainak, nukap pegkerchaun chicharainak senchi wishikaina. \s1 Judío ainan apuri iruuntramunam Jesús ejému \r (Mt 26.59-66; Mr 14.55-64; Jn 18.19-24) \p \v 66 Tsawaarmatai judío apuri aina, sacerdote apuri aina chicham umiktinan jintinkartin ainajai, tura apu aina ashi iruuntramunam chichaman nekarawartasa Jesúsan ejéniaruiti. Turawar ininak: \p \v 67 “¿Ame nekas Cristokaitam?” tusar tuinakai, \p Jesús nitan ayak: \p “Wiyaitjai takaisha, atumka winaka nekaspapita turutchattarme. \v 68 Tura wii inimkaisha, atumka airmaitsurme. \v 69 Turasha ishichik asan, shuarnum wii akinawaitaj nuna nayaimpinam wakan, apu Yuus senchirtina nujai ekeemsattajai”, tusa tinaiti. \p \v 70 Nuna timatai ashi tuarak ininak: \p “¿Yuusa uchirimka amekaitam?” \p Tuinakai Jesús chichaak: \p “Atumek nuwaiti tusarum turutrume”, tusa tinaiti. \p \v 71 Tusa nuna timatai shuar nui irunuka chichainak: \p “Ii antarin wiyaitjai nekas Yuusan uchirinka ta jama. ¿Warí ima nakaji?” tusar tuina. \c 23 \s1 Pilato pujamunam Jesús ejému \r (Mt 27.1-14; Mr 15.1-5; Jn 18.28-38) \p \v 1 Tuina asar judío apuri ainaka ashi wajarar apu Pilato pujamunam Jesúsan jukiar umaruiti. \v 2 Tura ejéniar Jesúsan tsanumruinak: \p “Ju shuara juka ina apuri ainanka umirtan nakitnayi, tura apu César Romanam puja auka akimaitsurme tinayi. Tura nuiyasha wiyaitjai Cristonka, judío ainan apurinka, tusa tumama wekainayi”, tusar tuina. \p \v 3 Tuinakai apu Pilato iniak: \p “¿Nekas amekaitam judío ainan apurim?” tusa tinaiti. \p Takai Jesús ayak: \p “Ame turutam nuka nekasaiti”, tusa tinaiti. \p \v 4 Tusa timatai apu Pilato sacerdote apuri ainan, tura chikich shuar aina irunun chicharuk: Wika ju shuar waitkamainnaka tunaunka waittsujai, tusa tinaiti. \v 5 Takai nu senchi chichaman tsanumruinak: \p “Turasha ju shuar ashi shuar ainan jintintuk, apu ainaka umirkairpa tu wekainayi. Tura Galileanam nagkama, Judeanmaya ainancha tura ii ainatincha turusag tsanurmaji”, tusa tuina. \s1 Jesús apu Herodes pujamunam ejému \p \v 6 Nuna tuinakai apu Pilato antuk: \p “¿Nekas ju shuar Galileanmayagkait?” tusa tinaiti. \p \v 7 Takai nita chichainak: \p “Ee, auka nekas Galileanmayayaiti”, tusa tuina. Tuinakai, apu Herodes Galileanmaya shuaran apuri asa, Jerusalénnum taa irak weká asamtai, ni ejétitarma tusa takai, Jesúsan jukiar Herodesan ejétiaruiti. \v 8 Turam apu Herodescha nigka yaunchuk nagkamas ni pachisa etserainamun antak, itursanak wisha ni iwainaka takámun wainkaj tu enentaima puju asa, Jesúsan wainak shir aneasuiti. \v 9 Tuma Jesúsan nukap iniasuiti. Turasha Jesúska ishichkisha aikchauwaiti. \v 10 Tura sacerdote apuri aina, chicham umiktinan jintinkartin ainajai matsatu asar, chichaman tsanumruina. \v 11 Turuinakai Herodescha nina suntaari ainajai iruuntur Jesúsnaka pegkerchau chicharaina asar, wishikainak apu nugkutairi pegkeran jukiar anugkar, apu Pilato pujamunam ataksha akupkauwaiti. \v 12 Herodeska yaunchukka Pilatojaigka kajernaikaru asar, wainnaitsuk pujuwaitiat, ataksha amikmaniawaruiti. \s1 Jesús maami timau \r (Mt 27.15-26; Mr 15.6-15; Jn 18.39-40) \p \v 13 Jesúsan awaigki itaarmatai apu Pilato, judío apuri ainan, sacerdote apuri ainancha tura chikich shuar ainajaimak irumrauwaiti. \v 14-15 Tura chichaak: \p “Atum shuar ainan jintintuk apu ainaka umirkairpa tinayi tusarum itartin asaakrumin, atumsha antarmin chichaman nekaratajkamancha, ni makumamaintrinka nekarachmajai. Tura apu Herodesan nisha nekarati tusan akuptukmajai. Turasha nisha turusag ni tunau takasmaurincha nekarachai. Tura ataksha awaigki akupturkayi. Tura yamaika atumsha ni makumaku mantamnamaintri atsura nuka waintrume. \v 16 Tuma asamtai waitat suakrum asuttratarma turarum inaisatarma tusan titatjai”, tusa tinaiti. \p \v 17 Uwí nukapek jiisat Pascua nagkamakai judío apuri ainajai iruunar chichas, Pilatoka shuar achikmau ainanmaya chikichkinak tuke jiiskee au asa nunaka tinaiti. \p \v 18 Tusa takai shuar nui tuak irunuka ashi chichainak: \p “¿Urukamtai ausha akupkatam? Auka akuptsuk Barrabás akupkata”, tusa tuina. \p \v 19 Barrabáska Jerusalénnum pujus Romanmaya apun nakitainak shuar ainajai jianainamunam chikichik shuaran maa asamtai, achikmau egketu. \v 20 Tuinakaisha Pilatoka Jesúsnaka akupkattsa wakera asa chichaak: \p “Atsaa nekas Jesúsan akupkatjai”, tusa tinaiti. \p \v 21 Nuna takai, nu senchi chichainak: \p “Atsaa, ¡achintrati! ¡achintrati! amajaina”. \p \v 22 Imatruinakai Pilato tresa jui chichaak: \p “Turasha ¿wari tunauna takasia? Wika ni makumaku mantamnamaintrinka waitkachjai. Tuma asamtai ayatik asuttratarma tusan titatjai”, tusa tinaiti. \p \v 23-24 Tusa takaisha, nu senchi chichainak: \p “Ayatik achintrati amajaina. Tura shuar aina iruuntur imatruina asar ninka nepetkiaruiti. Turam nisha achintrati tusa tsagkamkauwaiti. \v 25 Tura Barrabáska Jerusalénnum pujus Romanmaya apun nakitainak shuar aina jianainamunam chikichik shuaran maa asamtai, achikmau egketu. Nuna jiiki akupeak suntar ainan chicharuk: Yamaika jukirum, judío aina nita wakeruina turusag umikarti tusa Jesúsan nitain surukuiti”. \s1 Jesús maattsar juki umamu \r (Mt 27.31-32; Mr 15.21) \p \v 26 Tusa timatai Jesúsan jukiar achir maawartasa umasar, Cirenenmaya shuar Simón naartin, ajan takak wu wakettatmaun wainkaruiti. Tura nuna wainkar, Jesús achirtinan ayankar, Jesúsan ukurin ayasar weena. \p \v 27 Turuinakai nukap shuar aina nuwa ainajaimak ukunam saatus shimusar, wake mesemar nekapenak, senchi untsumas útaina. \v 28 Imatainakai Jesús ayanmata nuwa ainan chicharuk: \p “Jerusalénnumia nuwa ainata, atumka wina anenkurmeka útirpa, atumek eamartarma, tumakrum atumin uchiri enentaimtusrum úttarma. \v 29 Atum senchi waittsatin tsawan jeatnaiti. Nu tumakai uchirtinchau aina pachisrum, tura nuwa uchin jurechu aina pachisrum, nitaka yajau aneas matsatainatsuapi titin ainarme. \v 30 Imanik senchi waitainak, nain ainan chicharainak: ‘Nain ainata, yumpunkarum ijikratakia’, tusar tiartin ainawai. \v 31 Wii tunaun takaschau aig senchi waitkarsaru asarmatai, nitanka nu senchi waittan Yuus susatnaiti”, tusa tinaiti. \s1 Jesús númi yapajiamunam achirmau \r (Mt 27.32-44; Mr 15.21-32; Jn 19.16-24) \p \v 32 Tura jimar shuar shir pegkerchau ainan Jesúsjai achir maattsar jukiaruiti. \v 33 Turawar nain Gólgota tutainam ejéniar, Jesúsan númi yapajiamunam achinak, jimar shuar shir pegkerchau ainancha turusag achirar, chikichan menanmani awajainak, chikichnaka untsurnumani númi yapajiamunam jigkaawar awajsaruiti. \v 34 Turam Jesús Yuusan aujeak: “Apaachi, nekainachu asar jutikruina nuka tsagkuurarta”, tusa tinaiti. \p Nuna takai suntar aina Jesúsan jaanchrin jurukiar, yáki nepetmakat nu jukiti tusar nakurutain nakuruina. \v 35 Turuinakai shuar ainaka tuarak ii iruuntuina. Tumainai sacerdote apuri ainasha Jesúsan wishikainak: “Chikichnaka uwemtiknayi, yamai nisha nekas Cristo, Yuus etegkamuitkugka, nigki akaiki uwemrati”, tusa tuina. \p \v 36 Tura suntar ainasha turusag wishikainak, vino churuinan jukiar, umarti tusar suinak: \p \v 37 “Ame nekas judío ainan apuriyaitkumka, ani nematsuk akaikim uwemrakia”, tusar tuina. \p \v 38 Tura nina chaikin tablanam: \qc \sc juwaiti judío ainan apurigka,\sc* \m tusa tu aatar anujtuku ainawai. \s1 Shuar shir pegkerchau aina chichakmau \p \v 39 Jimar shuar shir pegkerchau achiram netaunmaya chikichik Jesúsan pegkerchaun chicharuk: \p “Ame nekas Cristowaitkumka amea akaikim uwemeakum, incha uwemtikarturia”, tusa tinaiti. \p \v 40 Nuna takai chikich netau chicharuk: \p “¿Ameka nijai metek achiram nemasmesha ishichkisha Yuuska ashamatsmek? \v 41 Ika ina tunaurinig achira nenaam waitaji, turasha ju shuarka ishichkisha tunaunaka takaschau aig, jutika achiram nemas ijai metek waitawai. \v 42 Tusa inaiyak, Jesúsan chicharuk: Jesúsa, ame apu jasam inamrattam nuisha kajinmattrukipa”, tusa tinaiti. \p \v 43 Tusa takai Jesús ayak: \p “Nekas tajame, ameka yamai tsawanta juik wijai Yuusa umirin jakaru aina matsatmaunam pujustatme”, tusa tinaiti. \s1 Jesús jakamu \r (Mt 27.45-56; Mr 15.33-41; Jn 19.28-30) \p \v 44-45 Etsa tutupnira ai, ashi nugkanam etsa etsantsuk káshi jasuiti. Tuma etsa teenta ai ataksha tsaaptin jasuiti. Nu tuma ai, Yuus ememattasa iruuntai jeanam jaanch nuparam ajaamu yakini nagkamna jimapetuk achinakuiti. \v 46 Nu tuma ai Jesús senchi chichaak: \p “Apaachi, ame wina wakantruka kuitamrutkata”, tusa tinaiti. Nuna tusa nui Jesús jakauwaiti. \p \v 47 Nu tumamun Romanmaya suntara capitánkri wainak: \p “Ju shuarka nekas pegker ajakuiti”, tusa Yuusan emematu. \p \v 48 Ashi shuar nui ii iruuntuinaka Jesús tuma jakamtai wainkar, wake mesemar nekapenak netsepen awatki shimuina. \v 49 Tumainai Jesúsan waintairi ainaka, ashi nuwa Galileanam nagkamas uyuunas kaunkau ainajai ikag ii iruuntuina. \s1 Jesús ikusmau \r (Mt 27.57-61; Mr 15.42-47; Jn 19.38-42) \p \v 50-54 Kashinia nui ayamtai tsawan tsawaartin asamtai, shuar ainaka nita takamaintrinka ashi umikaruiti. Tumainai apu José naartin Judea nugkanam yaakat Arimatea tutainam puju, nisha nu tsawantaik Jesúsan iyashi juki ikustasa apu Pilaton seattsa werinaiti. Tuma apun jeari chicharuk: Jesúsan iyashinka wii jukin ikustajai tusa tinaiti. Tusa takai ayu tima Jesús achiram yaki nemattamaun akaki jaanch pujujai punuar juki, shuar ikustin pampa taimu, chikichik shuarkesha ikushtainam ejé ikusuiti. José Arimateanmayagka shuar pegker asa, Yuus inammaun wainkattsa nakaa puju. Tumau asa judío apuri ainajai iruuntramunam Jesús maami tusar tuinakaisha, nigka nakitrauwaiti. \v 55 José Jesúsa iyashi ikustasa juki wematai, Galileanmaya nuwa aina Jesúsan nemarsar kaunkaruka, Jesúsan iyashin uruk aepsag ikusiawa nuna wainkaruiti. \v 56 Tumawar waketar jeawar, Jesúsan iyashi ukatkatnun perfume ainan sumakaruiti. Nuiyasha ayamtai tsawan tsawaarmataigka, chikichik shuarkesha takascharti tusa, Moisés tu aarmau asamtai, nuna uminak jeag kintamraruiti. \c 24 \s1 Jesús maamu nantakmau \r (Mt 28.1-10; Mr 16.1-8; Jn 20.1-10) \p \v 1 Domingo tsawan tsawaaru ai etsa yama waakai, nuwa aina Jesús ikusmaun jeariar, kugkuin pachimramujai Jesúsa iyashin ukatkartasa shiakaruiti. \v 2 Tumawar Jesús ikusmaunam jeaakma, kaya uunjai epenmauka ekemak atatmaun wainkaruiti.\fig |src="CN01850B.TIF" size="span" loc="Luke 24.2" ref="Lc 24.2" \fig* \v 3 Turawar nuwa ainasha utuawaru, turasha nita apuri Jesúsan iyashinka wainkacharuiti. \v 4 Tumawar urukamki tusar enentaima iruunas, nayaimpinmaya shuar jimar jaanch pujun wincha nugkuarun nitai wajainan wainkaruiti. \v 5 Nuwa aina nuna wainkar ashamainak, nugka tsuntsumaa iruuntsamtai, nayaimpinmaya shuar aina nitan chicharuk: \p “¿Urukamtai atumsha iwáku pujaisha, jakau ikutainmasha eakrumsha yujarme? \v 6-7 Juigka atsawai. Nigka nantaki. Ni Galileanam pujus atumin chichartamuk: ‘Wii shuarnum akinawaitaj nunaka achirak, shuar tunau ainanam surutkartatui. Turutawarmatai numinam achirar mantuawarmatai, tres tsawantai ataksha nantaktatjai tina nu aneartarma’ ”, tusa tuina. \p \v 8 Tusa takai Jesús tumatnaitjai timaun aneararuiti. \v 9 Tumawar nuwa ainasha waketar, Jesúsa unuinatairi once juakaru ainan chikich shuar ainajaimak nuna turammaji, tusar ashi ujakaruiti. \v 10 Nuna chichaman Jesúsa unuinatairi ainan ujakaruka ju ainawai: María Magdalena, Juana, María Jacobo nukuri, nuiyasha chikich nuwa ainajaimak ajakaruiti. \v 11 Jesúsan unuinatairi ainaka nuwa tusa etserainakaisha, waurainak tu yujainatsuash, tusar nitaka nekaspapita tuinachu. \p \v 12 Chikichka tuinaig Pedro ni jiinkug tseketaik Jesús ikusmaun jeari utua iikma, jaanch Jesús punuarmauka chikich yantamnum matsamtatmaun wainkauwaiti. Tura nuna wainak Pedroka enentain jeaachu, tuma jea waketkinaiti. \s1 Jesús Emaús jintanam wantiinkamu \r (Mr 16.12-13) \p \v 13 Nu tsawantaik Jesúsa nemarin jimar shuar Jerusalénnumia jiinkiar, once kilómetros aunam yaakat Emaús tutainam weena. \v 14 Tumainak yaakat Jerusalénnum iturchat nagkamasmaun pachisar chichaki weena. \v 15 Tumainai Jesúscha wantiintuk nitajai wea. \v 16 Turasha nitaka Jesúsapita tusarka nekainachu asar, pachitsuk weena. \v 17 Jesús nitajai wesa iniak: \p “¿Jinta wesarmesha wari aujmatkirmesha wearme?” tutai wake mesekar wajasaruiti. \v 18 Tumayat Cleofas naartin ayak: \p “Ashi shuar Jerusalénnum iturchat a nuna nekainaisha ¿urukamtai ameksha nekatskesha pujame?” tusa tinaiti. \p \v 19 Tusa takai ayak: \p “¿Wari iiturchata awa?” tusa inimkai nita aimainak: \p “Jesús Nazaretnumia Yuusa chichamen etserin, shir chicharkartina nuna, shuar jainancha chichamenig pegker amajuk, jakauncha turusag inantuk, shuar ainaka shir anentsa wakeram, Yuuscha wakerutai pujuwa nu maamu asamtai taji. \v 20-21 Iman asamtai ika niimpapi apu jas Israel shuar ainatinka agkanmamtikramattajia tinaji. Tu pujurmaun sacerdote apuri aina ina apuri ainajaimak nakitainak numinam achirar maawarti tusar surukarmayi. Nu turamuka tres tsawan nagkamaki weawai. \v 22-23 Tumai yamai káshikmas nuwa aina Jesús ikusmaun iistasa wearu. Taawar chichainak: Yuus akupkamu nayaimpinmaya shuar jimar wainkaji. Nu chichartamuk Jesúska nantaki pujawai, turamji tusar kaunak etserainakai, enentai jearchaji. \v 24 Tumainarin ijai iruunar yujau aina, nuwasha nekaspash tuina tusar weriar iikma, nuwa timaunka imatiksag wainkarai. Turasha Jesúsnaka wainkacharai”, tusar ujaina. \p \v 25-26 Tuinakai Jesús nitan chicharuk: Shuar enentaimchau ainata. Yaunchuk Yuusa chichamen etserin ainasha nuna pachisar Cristoka senchi waitkasa maam ataksha nantaki, nui apuma pujus inamratnaiti tusar tiaru aina nuka ¿urukamtai nekaspapita tichamnausha nekapearme? \v 27 Moisés Criston pachis tu aaruiti. Tura Yuusa chichamen etserin ainasha turusag Cristoka waitkasa maamsha tumatnaiti tusar tu aaru ainawai, tusa shir antumtikattsa jintintas uja. \p \v 28 Tumayat Jesúska yaakat Emaúsnum jeak, nitan ikuak emak weakai \v 29 chicharainak: Etsasha akawai juig kanarta tusar emetawaruiti. \p Tusar tuinakai nita jeen wayawaiti. \v 30 Tuma yuawartasa mesanam ekeemsarmatai, Jesús pankan juki, Yuusan maaketi tusa puuk akantsag susauwaiti. \v 31 Turam juka nekas Jesúsapita tusar nekaawaruiti. Tumaig Jesúscha nitajai eketiat megkaakauwaiti.\fig |src="CN01863B.TIF" size="span" loc="Luke 24.30-31" ref="Lc. 24.30-31" \fig* \v 32 Tumamtai nitak chichainak: ¿Urukakrik jinta winis Yuusa chichamen tu awai tusa ujatmakai, shir aneasa winimaj nuisha ima enentaimrarsha iischamji? tusar tunaiyaina. \p \v 33 Tusar nekapsar wári Jerusalénnum waketrar, Jesúsa unuinatairi aina chikich shuar ainajaimak iruunar matsatmaunam jeawaruiti. \v 34 Tumawarmatai jea matsatu chichainak: Ina apuri Jesúska nekas nantaki, tuma Simónkan wantintukai tusa ujaina. \p \v 35 Tuinakai nitasha chichainak: \p “Incha jinta wearin amaintamak Yuusa chichamen etserin aina aarmaun pachis ujatmakai wainkamji. Tura yaakat Emaúsnum jeaar, jea wayar mesanam ekeemsakrin, ni pankan juki, Yuusan aujas maaketi tusa puuk ina suramkai, nantakiapi tusar nekamji”, tusar nitancha ujaina. \s1 Jesús nina unuinatairi ainan wantiintukmau \r (Mt 28.16-20; Mr 16.14-18; Jn 20.19-23) \p \v 36 Nu jeanmak iruunar matsamas Jesúsan pachisar chichaa matsatai, Jesús ataksha nitan wantintak: \p “Agkan shir enentaimsarum pujustarma”, tusa tinaiti. \p \v 37 Takai Jesúsan wainkar, wakanchauwashit tusar senchi ashamkaruiti. \v 38 Tumainakai Jesús nitan chicharuk: \p “¿Urukamtai ashamrarme? ¿Urukamtai winasha nekaspapita turutchamnausha nekapearme? \v 39 Wiyaitjai. Tantarum wina uwejur, tura nawersha achisrum iirtustarma, wakanka ukunchtinchauwaiti, tura iyashtinchauwaiti”, tusa tinaiti. \p \v 40 Nuna takug ni achintramun uwejen nawejai inakmasuiti. \v 41 Turam wainkar shir anenayat nekaspapita tumainchau nekapena. Tumainakai nitan chicharuk: \p “¿Yumain atsuak? surustarma”, tusa tinaiti. \p \v 42 Takai namak uchuramun kupikar susaruiti. \v 43 Turam nitasha wainainaig namakan yuawaiti. \s1 Jesús nayaimpinam waketuk nina unuinatairi ainan akattramu \r (Hch 1.4-8) \p \v 44-46 Jesús nina unuinatairi ainan chicharuk: \p “Moisés aarmaun, Yuusa chichamen etserin ainasha, tura Davidcha wina pachitas kantamtain aaksha, Cristoka waitkasa maamsha tres tsawan asa, ataksha nantaktinaiti tusa tu aaru ainawai, tusan atumjai pujumiaj nui jintintawaitjarme. Nunaka mantuawarmatai nantakin ashi umikjai tusa tinaiti. Jesús nuna tusa pachis taku nina unuinatairi ainan shir antumtikauwaiti. \v 47 Tura nuiyasha chichaak: Shuar awake enentaimrar nita tunaurin inaiyainakai, Yuuscha nita tunaurincha tsagkurati, tusa wina pachittsarka Jerusalénnum nagkama chikich nugkanmasha ashi etserartin ainawai. \v 48 Atum ainarme nu tusa etserkatnutirmeka. \v 49 Turasha jui Jerusalénnumag matsamsatarma, tumarmin wina Apar Wakan Pegkeran anajmatramawa nuna akuptuktatjarme”, tusa tinaiti. \s1 Jesús nayaimpinam wemau \r (Mr 16.19-20; Hch 1.9-12) \p \v 50 Nuna tina inaiyak, nina unuinatairi ainajai iruunar Jerusalénnumia jiinkiar Betania jintanam wearuiti. Tuma nina unuinatairi ainan irumar, uwejen takui chicharuk: “pujumatarma, Yuus yainmakarti”, tusa tinaiti. \v 51 Tusa yaki takuni, nayaimpinam waketkinaiti. \v 52 Tumamtai ememattsar ikuinak shir aneasar Jerusalénnum wakettraruiti. \v 53 Tumawar Jerusalénnum jeawar, Yuus ememattasa iruuntai jeanam iruuntrar Yuusan kashi kashinig ememataina. Maake, nunis atii.