\id 1PE - Malei-Hote NT [hot] -Papua New Guinea 2010 (DBL 2014) 
\h 1 Pita 
\toc1 Pita anêŋ kapya môŋ 
\toc2 1 Pita 
\toc3 1Pi 
\mt1 Pita  
\mt2 anêŋ kapya môŋ  
\imt1 Abô môŋ  
\ip Pita ma Yisu anêŋ aposel laumiŋ ba lahavuju takatu te. Hato kapya êntêk ek embatho ŋê êvhaviŋ takatu ba avômalô vi êv malaiŋ lomaloma hadêŋ i loŋ. Ma hato ek injik loŋôndê atu ba Wapômbêŋ lahaviŋ ŋê êvhaviŋ nesopa. Hato ek avômalô Islael lôk avômalô loŋ buyaŋ haviŋ.  
\ip Hato kapya êntêk hadêŋ 64 AD la.  
\c 1  
\s1 Pita anêŋ lamavi  
\p
\v 1 Ya Pita, Yisu Kilisi anêŋ aposel, yahato kapya êntêk hadêŋ Wapômbêŋ anêŋ avômalô takatu ba bôk halam i yôv ba êsôv mayaliv ba i êmô loŋ luvuluvu anêŋ Pontus lo Galesia ma Kapadosia lo Esia ma Bitinia.  
\v 2 \x * \xo 1:2 \xt Lom 8:29; 2Te 2:13\x*Wakamik Wapômbêŋ bôk hayala môlô lôkthô ba bôk halam môlô yôv. Ma Lovak Matheŋ hadum ba ubitak matheŋ ma bôk hapaliv Yisu anêŋ thalaleŋ ek nosopa Wapômbêŋ. Ma wapôm lôk labali êmbôlô môlô kapôlômim siŋ.   
\s1 Alalô aêv maleŋiŋ ek naja bulubiŋ  
\p
\v 3 Nambô Wapômbêŋ alalôaniŋ Anyô Bêŋ Yisu Kilisi anêŋ Lambô Wapômbêŋ. Yani hêv kapô ek alalô bêŋ anôŋ ba hik Yisu Kilisi liŋ hêk ŋama ek embathu alalô esak loŋbô ek namiŋ lôklokwaŋ ba nanêm maleŋiŋ  
\v 4 \x * \xo 1:4 \xt Kol 1:12\x*ek naja lôkmala atu ba ŋama lôk lelaik mi ba miŋ hatôm ekapok ami. Ma yani hayabiŋ lôkmala êŋ hamô malak leŋ.  
\v 5 \x * \xo 1:5 \xt Jon 10:28; 17:11\x*Alalô aêvhaviŋ ba intu anêŋ lôklokwaŋ hakalabu alalô siŋ ek nêm alalô bulubiŋ endeba pik lo leŋ anêŋ daŋ ma avômalô sapêŋ tem nêgê.  
\v 6-7 \x * \xo 1:6-7 \xt Snd 17:3; Sek 13:9; Mal 3:3; Jem 1:2-3; 1Pi 5:10\x*Aêŋ ba môlô lemimmavi anêŋ dôêŋ. Gol ma pulusikna ba tem mi. Ma atum hathaŋ gol êŋ ek injik anôŋ thô. Ba êvhaviŋ anêŋ mavi hamôŋ ek gol. Ba intu malaiŋ lomaloma hamô vauna ba hadum ek injik unim ôêvhaviŋ anêŋ anôŋ thô ek Yisu endelêm ma tem nêm môlô athêŋ bêŋ lôk deda lôkmaŋgiŋ ma nêm môlô liŋ.  
\v 8-9 \x * \xo 1:8-9 \xt Jon 20:29; 2Ko 5:7\x*Môlô lemimhaviŋ Yisu ba ôêvhaviŋ yani ma doŋtom miŋ bôk ôyê yani ami. Ma lêk owa êvhaviŋ anêŋ anôŋ ma bulubiŋ atu ba Wapômbêŋ tem nêm êndêŋ môlô. Ba intu lêk môlô lemimmavi anôŋ ba ôbôam.   
\p
\v 10 \x * \xo 1:10 \xt Mat 13:16-17\x*Sêbôk ma plopet enaŋ abô hathak wapôm atu ba tem êlêm êndêŋ môlô. Ma bulubiŋ êŋ, ma thêlô leŋiŋhabi lôklokwaŋ lôk êbôlêm auk hathak.  
\v 11 \x * \xo 1:11 \xt Sng 22; Ais 53; Luk 24:26-27\x*Ma Kilisi anêŋ Lovak Matheŋ atu ba hamô thêlôniŋ kapôlôŋiŋ hik auk thô hadêŋ i ba hanaŋ hathak vovaŋ takatu ba tem Kilisi enja vêm ka enja athêŋ lôkmaŋgiŋ embeŋ yam. Ma plopet êbôlêm auk hathak wak alête intu nôm êŋ tem imbitak ba imbitak aisê?  
\v 12 Ma hik abô takêŋ thô hadêŋ plopet nena ku taksêbôk bôlada idum ma miŋ idum ek nêm thêlôda iyom sa ami. Mi. Nêm alalô lôkthô sa. Ma doŋtom lêk hêv Lovak Matheŋ anêŋ leŋ ba halêm ek enaŋ Wapômbêŋ anêŋ Abô Mavi takêŋ lôkthô bêŋ êndêŋ môlô. Ma aŋela vovaŋ ek neja auk takêntêk imbiŋ.   
\s1 Nômô matheŋ  
\p
\v 13 Ba intu nôpôpêk am lôk nupuk am loŋ ma malem endahaliŋ Yisu Kilisi anêŋ waklavôŋ atu ba tem endelêm ek noja wapôm atu ba tem nêm êndêŋ môlô.  
\v 14-16 \x * \xo 1:14-16 \xt Wkp 19:2; 20:7; Mat 5:48; Lom 12:2; Ep 2:3; 4:17-18\x*Môlô nômô êtôm avômena takatu ba ethak esopa abô hatôm bôk eto nena,  
\q1 “Ya matheŋ. Ba intu nômô matheŋ.” \rq Wok Plis 11:44-45 \rq*  
\m Yani ma matheŋ. Aêŋ ba môlô nômô matheŋ êtôm yani atu ba halam môlô. Ma miŋ nosopa thethaŋak êtôm sêbôk atu ba môlô ŋê auk mi ami.   
\p
\v 17 \x * \xo 1:17 \xt Lom 2:11; ALK 2:23\x*Pik êntêk ma hatôm unyak kudum iyom ba unim unyak anôŋ ma hamô buyaŋ. Aêŋ ba ôpatu ba olam nena Wakamik intu nômô tiŋiŋ êmô yani vibiŋ ek malê nena yani hathak hatitiŋ avômalô lôkthô iniŋ ku ba miŋ hathale ŋê loŋ buyaŋ thô ma hêv anêŋ avômalô liŋ ami. Mi.  
\v 18-19 \x * \xo 1:18-19 \xt Ap 20:28; Hib 9:12-14\x*Libumi iniŋ bôk lo loŋ sêbôk ba esopa ma miŋ hik anôŋ mavi ami. Ma doŋtom lêk oyala nena Wapômbêŋ hapole môlô vê hathak Kilisi anêŋ thalaleŋ atu ba anêŋ vuli bêŋ ba hatôm boksipsip atu ba anêŋ kambom lo palê mi lôk miŋ hapole môlô hathak nôm pulusikna hatôm seleva lo gol ami.  
\v 20 \x * \xo 1:20 \xt Ep 1:4; 2Ti 1:9-10\x*Sêbôk atu ba epesaŋ pik ma Wapômbêŋ halam Kilisi. Ma doŋtom lêk pik lo leŋ anêŋ daŋ ba Wapômbêŋ bôk hik yani thô yôv ek nêm môlô sa.  
\v 21 \x * \xo 1:21 \xt Jon 14:6; Lom 5:1-2\x*Yani iyom intu hik Kilisi liŋ hêk ŋama ba hêv athêŋ lôkmaŋgiŋ hadêŋ yani ek môlô nônêmimbiŋ lôk nônêm malemim êndêŋ Wapômbêŋ. Aêŋ ba Kilisi intu hadum ba môlô ôêvhaviŋ Wapômbêŋ.   
\p
\v 22-25 \x * \xo 1:22-25 \xt Ais 40:6-8; Jon 13:34; Lom 12:10\x*Môlô bôk osopa Wapômbêŋ anêŋ abô avanôŋ lôk ôvôkwiŋ am yôv. Ma lêk môlô lemimhaviŋ môlôviyaŋ katô anôŋ. Ma Wapômbêŋ anêŋ abô anêŋ lôkmala hamô ba tem êmô wak nômbêŋ intu sapêŋ. Ma hadum ku ba havathu môlô hathak loŋbô. Ma anêŋ vêk atu ba môlô upup habitak miŋ vêk ŋama ami ma mi anôŋ. Yaŋ vêk êŋ intu ida hamô lôkmala wak nômbêŋ intu sapêŋ hatôm bôk eto nena,  
\q1 “Anyô lôkthô ma hatôm kavik dahô,  
\q2 ma iniŋ lôkmaŋgiŋ ma hatôm thiliŋ vuak;  
\q1 kavik dahô hakapok  
\q2 ma thiliŋ vuak êv yak  
\q1 ma doŋtom Anyô Bêŋ anêŋ abô tem ida êmô aêŋ wak nômbêŋ intu sapêŋ.” \rq Aisaia 40:6-8 \rq*  
\m Aêŋ ba lemimimbiŋ am lôk nônêm kapôlômim êndêŋ am. Ma abô êŋ iyom intu bôk anaŋ hadêŋ môlô yôv.   
\c 2  
\p
\v 1 \x * \xo 2:1 \xt Ep 4:22; Jem 1:21\x*Ba intu nônêm nôm lomaloma takêntêk vê. Siniŋ, abôyaŋ, iluviŋ auk kambom hathak auk thêthôŋ, leŋdaŋ, lôk etatale anyô yaŋ.  
\v 2-3 \x * \xo 2:2-3 \xt Sng 34:8\x*Môlô bôk osaê Anyô Bêŋ anêŋ va nena vasiŋ. Aêŋ ba nupipiyap ek nunum sum atu ba mabuŋ anôŋ halêm anêŋ Wapômbêŋ hatôm amena lukmuk atu ba evathu ek môlô nundumbak esak bulubiŋ. \fig |alt="woman breast-feeding baby" src="Harrar131.TIF" size="col" loc="1Pe 2:2-3" ref="1 Pita 2:2-3" \fig*   
\s1 Alalô ma hatôm valu lôkmala ek nedav unyak matheŋ  
\p
\v 4-5 \x * \xo 2:4-5 \xt Ep 2:21-22; ALK 1:6\x*Yani ma valu lôkmala atu ba avômalô êpôlik hathak. Ma doŋtom yani ma Wapômbêŋ anêŋ payeŋ anôŋ atu ba halam. Ma môlô hatôm valu lôkmala êŋ haviŋ ba nôlêm êndêŋ yani ek endav anêŋ unyak matheŋ êŋ esak môlô. Ba lêk ubitak anêŋ ŋê êbôk da matheŋ ek nôbôk anêŋ da. Da takêŋ ma Yisu Kilisi anêŋ ku ba Wapômbêŋ hawa lôk lamavi.  
\v 6 \x * \xo 2:6 \xt Ais 28:16; Ep 2:20\x*Hatôm bôk eto halôk Wapômbêŋ anêŋ kapya aêntêk,  
\q1 “Ôŋgô. Bôk yahadô valu lôklokwaŋ te hamô Saion  
\q2 ba tem embaloŋ unyak loŋ.  
\q1 Yada yahatak hatôm payeŋ anôŋ.  
\q1 Ma ôpatu ba hêvhaviŋ yani  
\q2 ma tem miŋ nênêm mama êndêŋ yani ami. Mi anôŋ.” \rq Aisaia 28:16 \rq*   
\m
\v 7 \x * \xo 2:7 \xt Sng 118:22\x*Aêŋ ba môlô vi lêk ôêvhaviŋ ba ôyê valu êŋ hatôm payeŋ anôŋ. Ma vi miŋ êvhaviŋ ami ba intu Wapômbêŋ anêŋ abô hanaŋ nena,  
\q1 “Valu atu ba ŋê elav unyak êpôlik hathak,  
\q1 ma lêk habitak landiŋ anôŋ.” \rq Kapya Yeŋ 118:22 \rq*   
\m
\v 8 \x * \xo 2:8 \xt Ais 8:14\x*Ma abô yaŋ hanaŋ nena,  
\q1 “Valu yaôna te ek ende anyô liliŋ ba imbi i pôŋêŋ  
\q1 lôk valu bêŋ te ek nembak sisilimbiŋ ba nênêm yak.” \rq Aisaia 8:14 \rq*  
\m Ŋê takatu ba êdô Wapômbêŋ anêŋ abô ma tem indum ba thêlô nênêm yak.   
\p
\v 9 \x * \xo 2:9 \xt Lo 7:6; 14:2; Ais 9:2; Ap 26:18; Ep 5:8\x*Ma doŋtom môlô ma avômalô takatu ba bôk Wapômbêŋ halam yôv. Môlô ma kiŋ anêŋ ŋê êbôk da lôk avômalô ôdôŋ matheŋ. Yani bôk halam môlô ba otak momaŋiniŋ ba ôlêm umiŋ anêŋ deda lôkmaŋgiŋ anôŋ kapô. Aêŋ ba môlô ma Wapômbêŋ anêŋ avômalô takatu ek nonaŋ anêŋ nômkama mavi takatu ba hadum lôkthô bêŋ.  
\v 10 \x * \xo 2:10 \xt Hos 2:23\x*Sêbôk ma môlô avômalô paliŋ. Ma doŋtom lêk ma môlô ma Wapômbêŋ anêŋ avômalô. Sêbôk ma miŋ hêv kapô hadêŋ môlô ami. Ma doŋtom lêk hêv kapô.   
\s1 Alalô namô thêthôŋ  
\p
\v 11 \x * \xo 2:11 \xt Gal 5:17,24\x*Aiyaŋ thêlô, môlô ma hatôm ŋê loŋ buyaŋ lôk ŋê takatu ba etak iniŋ loŋ. Ba intu yahalaŋ ek notak thethaŋak takatu ba hik vovak hadêŋ dahôlômim.  
\v 12 \x * \xo 2:12 \xt Mat 5:16\x*Nômô batôŋ oyaŋ ek ŋê daluk esoŋ nena môlô ŋê lemimmaniŋ ba ethaŋ môlô, êŋ ma tem nêgê môlônim ku mavi atu ba udum ma nebam Wapômbêŋ anêŋ athêŋ êndêŋ anêŋ waklavôŋ endelêm.   
\s1 Nômô ŋê bêŋbêŋ vibiŋ  
\p
\v 13-15 \x * \xo 2:13-15 \xt Tit 3:1; 1Pi 3:16\x*Wapômbêŋ lahaviŋ môlô nundum mavi êndêŋ avômalô takatu ba miŋ ewa auk mavi ami ek thêlô nesaŋ veŋiŋbôlêk siŋ. Aêŋ ba nômô gavman iniŋ ŋê bêŋbêŋ sapêŋ vibiŋ êtôm atu ba Anyô Bêŋ anêŋ lahaviŋ. Nômô kiŋ vibiŋ. Yani hamôŋ ek eyabiŋ avômalô lôkthô. Ma nômô kiŋ anêŋ ŋê ku takatu ba hêv ek nênêm malaiŋ êndêŋ avômalô takatu ba idum kambom ma nêmbô avômalô takatu ba idum mavi.  
\v 16 Môlô ma hatôm avômalô takatu ba bôk epole yôv. Ma doŋtom môlô ma Wapômbêŋ anêŋ ŋê ku. Ba intu miŋ nunduviŋ am esak auk nundum kambom ami.  
\v 17 \x * \xo 2:17 \xt Lom 12:10\x*Nômô tiŋiŋ imbiŋ avômalô sapêŋ. Lemimbiŋ Wapômbêŋ anêŋ avômalô. Thêlô ma môlôviyaŋ. Ma nôkô ek Wapômbêŋ ba nônêm athêŋ bêŋ êndêŋ kiŋ.   
\p
\v 18 \x * \xo 2:18 \xt Ep 6:5\x*Ma môlô ŋê takatu ba udum ku hamô anyô yaŋ vibiŋ nosopa unim ŋê bêŋbêŋ iniŋ abô. Vi ma yôhôk ma vi ma leŋiŋŋaŋa ma doŋtom nômô thêlô vibiŋ.  
\v 19 Ba intu ôyê nena êv vovaŋ oyaŋ hadêŋ môlô takatu ba osopa Wapômbêŋ, êŋ ma numiŋ lôklokwaŋ ma tem Wapômbêŋ lamavi esak môlô.  
\v 20 \x * \xo 2:20 \xt 1Pi 3:14,17\x*Ma môlô udum kambom ba ik môlô ba umiŋ lôklokwaŋ ma tem nebam môlô e? Mi. Udum mavi ba owa vovaŋ oyaŋ, êŋ ma tem Wapômbêŋ lamavi êndêŋ môlô.  
\v 21 \x * \xo 2:21 \xt Mat 16:24; Jon 13:15\x*Kilisi hawa vovaŋ ek nêm môlô sa. Ma aêŋ iyom ma Wapômbêŋ halam môlô ba hapesaŋ loŋôndê ek nosopa Kilisi vaŋgwam.   
\q1
\v 22 \x * \xo 2:22 \xt Ais 53:9\x*“Yani miŋ hadum kambom lôk miŋ hanaŋ abôyaŋ te ami.” \rq Aisaia 53:9 \rq*   
\m
\v 23 \x * \xo 2:23 \xt Ais 53:7; 1Pi 3:9\x*Ma thêlô enaŋ abôma hathak yani ma doŋtom yani miŋ hanaŋ viyaŋ ami. Êv vovaŋ hadêŋ yani ma doŋtom miŋ hadum nômla ek hawê kambom êŋ viyaŋ ami. Mi. Yani hêv ida hi hadêŋ ôpatu ba hadum abô thêthôŋ anôŋ iyom ek indum anêŋ abô.  
\v 24 \x * \xo 2:24 \xt Ais 53:5-6; Lom 6:11\x*Yanida liŋkupik hawa alalôaniŋ kambom hathak alovalaŋaŋsiŋ ek alalô nambôliŋ dômiŋ esak kambom ma namô thêthôŋ iyom. Ma anêŋ bêlêma hadum o mavi.  
\v 25 \x * \xo 2:25 \xt Ese 34:5-6; Mat 9:36; Jon 10:14; Hib 13:20-21\x*Sêbôk ma môlô hatôm boksipsip mathaŋô ma lêk ôvô ôlêm unim alaŋ lôk ôpatu ba hayabiŋ môlô.   
\c 3  
\s1 Ŋê ewa i iniŋ abô  
\p
\v 1-2 \x * \xo 3:1-2 \xt Ep 5:22\x*Ma môlô avi nômô mayaô ba nômô unim anyô vibiŋ ek yani ênjê nena hosopa Wapômbêŋ ba hômô matheŋ. Ku êŋ tem êmbôv yamalô atu ba hapôlik hathak Wapômbêŋ endelêm esopa yani.  
\v 3 \x * \xo 3:3 \xt 1Ti 2:9\x*Miŋ nubutiŋ lemkadôk ŋauŋ lôk notak mote gol lomaloma lôk noba sôp kêkêlô lomaloma ek numbitak êtôm vuliŋ biŋ ami.  
\v 4 Mi. Môlô kapôlômim indum môlô êtôm vuliŋ biŋ. Avi yôhôk labalinena iniŋ sôp takêŋ tem miŋ nema ami ma Wapômbêŋ hayê hatôm nômlate anêŋ vuli bêŋ.  
\v 5 Sêbôk ma avi matheŋ takêŋ êv maleŋiŋ hadêŋ Wapômbêŋ ba êmô iniŋ anyô vibiŋ. Êŋ ma loŋôndê êŋ hadum thêlô ibitak vuliŋ biŋ  
\v 6 \x * \xo 3:6 \xt Stt 18:12\x*hatôm Sala. Yani halaŋô yamalô ba halam yani nena anyô bêŋ. Aêŋ ba nômô batôŋ oyaŋ lôk miŋ nôkô ek malaiŋ ami, êŋ ma tem numbitak Sala nali.   
\p
\v 7 \x * \xo 3:7 \xt Ep 5:25\x*Ma anyô aêŋ iyom. Avi iniŋ lôklokwaŋ ma vauna ek anêm ba intu onja auk mavi ba ômô mavi imbiŋ vônim ek Wapômbêŋ endaŋô anêm mek. Mamu luvi tem noja Wapômbêŋ anêŋ wapôm doŋtom atu ba nômô lôkmala. Ba intu undum mavi êndêŋ vônim.   
\s1 Nômô yôhôk imbiŋ am  
\p
\v 8 Yôv. Môlô lôkthô nômô esak auk doŋtom imbiŋ am. Ma môlô te hawa malaiŋ ma nônêm yani thêvô. Ma lemimimbiŋ am êtôm môlôviyaŋ. Lôk lemim injik am esak ŋê takatu ba ewa malaiŋ ma nômô maliŋyaô.  
\v 9 Wapômbêŋ bôk halam o. Ba intu anyôla habuliŋ o mena hanaŋ abôma hathak o ma miŋ nuŋgwik kambom êŋ liliŋ ami ek onja nôm mavi embeŋ yam.  
\v 10-12 \x * \xo 3:10-12 \xt Sng 34:12-16\x*Wapômbêŋ hanaŋ,  
\q1 “Anyô Bêŋ ma hayê ŋê thêthôŋ  
\q2 ma lêndôŋ hakyav ek endaŋô thêlôniŋ mek.  
\q1 Ma doŋtom mathêlêv hathak ôpatu ba hadum kambom.  
\q1 Aêŋ ba opalê atu ba lahaviŋ anêŋ lôkmala êmô mavi,  
\q1 ma eyabiŋ dahalaŋ esak abô kambom  
\q1 ma abôlêk kupik esak abôyaŋ.  
\q1 Ma nêm i liliŋ esak kambom ma indum mavi.  
\q1 Ma endaŋviŋ esak êmbôlêm auk êmô yôhôk.” \rq Kapya Yeŋ 34:12-16 \rq*   
\s1 Avômalô mavi atu ba ewa vovaŋ  
\p
\v 13 Nôpôviŋ am ek nundum mavi, êŋ ma opalê hatôm imbuliŋ môlô? Mi.  
\v 14 \x * \xo 3:14 \xt Ais 8:12-13; Mat 5:10; 1Pi 2:20; 4:14\x*Ma doŋtom howa malaiŋ hathak mavi takatu ba hudum ma Wapômbêŋ tem lamavi esak o. Ba intu  
\q1 “miŋ ôkô lôk lemmalaiŋ esak ŋê kambom takêŋ ami.” \rq Aisaia 8:12 \rq*   
\m
\v 15 Ma undum ek kapôlôm êmô Anyô Bêŋ Kilisi vibiŋ. Ma ôpôpêk oda wak nômbêŋ intu ek anyôla hanaŋ hik o liŋ ma onaŋ bêŋ esak nôm takatu ba hôêv malem hathak.  
\v 16 \x * \xo 3:16 \xt 1Pi 2:12\x*Ma ômô maliŋyaô ba onaŋ abô êŋ ma miŋ otatale avômalô vi ami. Ma ôsô o ba oya ek anyôla hanaŋ abôma hathak o mena hathaŋ o hathak hosopa Kilisi, êŋ ma tem yanida mama.  
\v 17 Wapômbêŋ lahaviŋ onja vovaŋ ba intu hudum mavi ba howa vovaŋ, êŋ ma mavi anôŋ. Ma doŋtom hudum kambom ba howa vovaŋ, êŋ ma miŋ mavi ami.  
\v 18 Kilisi hawa vovaŋ bôlôŋ te iyom ek injik kambom anêŋ ku vônô. Anyô thêthôŋ hêv avômalô kambom sa ek endom i ba ini êndêŋ Wapômbêŋ. Ik yani vônô hamô pik ma Lovak Matheŋ hêv lôkmala hadêŋ yani.  
\v 19 Vêm ma hi hanaŋ Wapômbêŋ anêŋ abô hadêŋ ŋgôk takatu ba êmô koladôŋ.  
\v 20 \x * \xo 3:20 \xt Stt 6:1–7:24\x*Sêbôk ma miŋ thêlô elaŋô Wapômbêŋ anêŋ abô ami. Yani hanaŋ hadêŋ Noa ek epesaŋ yeŋ. Ma hamô maliŋyaô ba hayabiŋ ek thêlô nedaŋô anêŋ abô. Ma doŋtom naju hatôm baheŋvi ba lahavulô iyom elaŋô ba intu ŋaŋ hêv i bulubiŋ.  
\v 21 Ma ŋaŋ êŋ ma hatôm lavôŋiŋ ek ôpatu hathik ŋaŋ tem enja bulubiŋ aêŋ iyom. Ma ŋaŋ êŋ miŋ hathik leŋviŋkupik anêŋ lelaik vê ami. Mi. Ôpêŋ hathô ida ba haya ek havak abô haviŋ Wapômbêŋ. Êŋ ma hatôm Yisu anêŋ haviyô hêv ôpêŋ bulubiŋ. \fig |alt="Noah’s ark" src="cn02094b.tif" size="col" loc="1Pe 3:21" copy="©1978 David C. Cook Publishing Co." ref="1 Pita 3:21" \fig*  
\v 22 Yisu intu bôk hi malak leŋ ba hamô Wapômbêŋ baŋ vi anôŋ. Ma aŋela lôk nôm lôklokwaŋ ma iniŋ lôkliŋyak sapêŋ êmô yani vibiŋ.   
\c 4  
\s1 Ôpôpêk o ek osopa Wapômbêŋ  
\p
\v 1 \x * \xo 4:1 \xt Lom 6:2,7\x*Kilisi hawa vovaŋ hamô pik. Ba intu ôpôpêk oda ma onja auk êŋ iyom. Ôpatu ba hawa vovaŋ bôk hatak kambom yôv ba  
\v 2 hathak hasopa Wapômbêŋ anêŋ lahaviŋ iyom. Ma miŋ hathak hasopa avômalô pik iniŋ thethaŋak lomaloma aleba hama ami.  
\v 3 \x * \xo 4:3 \xt Ep 2:2-3\x*Sêbôk ma osopa ŋê daluk iniŋ auk takêntêk, thethaŋak lomaloma lôk inum waiŋ ba molo ma sek waliliŋ lôk ibi anyô leŋiŋ hathak auk mayaliv ma kobom mama takatu ba êv yeŋ hadêŋ ŋgôkba. Bôk udum lôbôlôŋ ba hatôm.  
\v 4 Ma miŋ hôpôviŋ o ba hôsôv halôk lôv daim bomaŋ atu haviŋ thêlô ami ba intu thêlô esoŋ kambom ba etatale o.  
\v 5 Ma doŋtom tem nindum abô esak yani atu ba lêk hapôpêk i yôv ek endaŋô ŋê lôkmala lôk ŋê ŋama iniŋ abô.  
\v 6 Aêŋ ba intu bôk enaŋ Wapômbêŋ anêŋ abô hadêŋ ŋê takatu ba bôk ema yôv. Thêlô bôk ema hatôm avômalô pik lôkthô ma doŋtom Lovak Matheŋ hatôm nêm lôkmala êndêŋ i ek thêlô nêmô lôkmala imbiŋ Wapômbêŋ.   
\p
\v 7 \x * \xo 4:7 \xt Lom 13:11-12\x*Nômkama lôkthô anêŋ daŋ lêk habobo. Aêŋ ba ôpôpêk o esak auk mavi lomaloma lôk upuk o loŋ ek oteŋ mek.  
\v 8 \x * \xo 4:8 \xt 1Pi 1:22\x*Leŋiŋhaviŋ i hathak havuliv kambom bêŋ anôŋ siŋ. Ba intu ôpôviŋ o esak kobom leŋhaviŋ i. Êŋ ma nômbêŋ.  
\v 9 \x * \xo 4:9 \xt Hib 13:2\x*Ma noja avômalô êvhaviŋ thô ma miŋ nosa i ami.  
\v 10 \x * \xo 4:10 \xt Lom 12:6-8\x*Wapômbêŋ habi anêŋ wapôm sam hadêŋ avômalô tomtom. Ba noyabiŋ wapôm takêŋ ek nundum ku esak ek nêm avômalô vi sa.  
\v 11 Ma anyôla hanaŋ Wapômbêŋ anêŋ abô ma enaŋ katô ma miŋ endela ami. Ma anyôla hêv avômalô sa ma indum esak Wapômbêŋ anêŋ lôklokwaŋ takatu ba hêv hadêŋ yani ek nebam Wapômbêŋ anêŋ athêŋ esak Yisu Kilisi anêŋ ku. Athêŋ bêŋ lôk lôkmaŋgiŋ ma yanida anêŋ wak nômbêŋ intu sapêŋ. Avanôŋ.   
\s1 Avômalô êvhaviŋ takatu ba ewa vovaŋ  
\p
\v 12 Aiyaŋ thêlô miŋ nosoŋ kambom ba nonaŋ nena, “Aisê ba malaiŋ hapôm ya?” Môlô owa vovaŋ hatôm atum hathaŋ môlô ek injik am thô.  
\v 13 \x * \xo 4:13 \xt Ap 5:41; Jem 1:2; 1Pi 1:6-7\x*Howa vovaŋ hatôm Kilisi ma ômbô o ek waklavôŋ atu ba Wapômbêŋ hik anêŋ deda lôkmaŋgiŋ thô ma tem môlô nômbô am bêŋ anôŋ.  
\v 14 \x * \xo 4:14 \xt 1Pi 2:20\x*Môlô ma Kilisi anêŋ avômalô ba Wapômbêŋ anêŋ Lovak Matheŋ lôkmaŋgiŋ lêk hayô hamô môlô. Ba intu anyôla hatatale am, ma Wapômbêŋ lêk lamavi hathak môlô.  
\v 15 Ma huik anyô vônô mena howa vani mena hudum kambom lomaloma mena howa ku anêŋ ôv oyaŋ hathak o ba howa vovaŋ bêŋ, êŋ ma miŋ mavi ami.  
\v 16 Ma o anyô hôêvhaviŋ Kilisi ba howa vovaŋ miŋ o mama ami. Ômbô Wapômbêŋ esak athêŋ mavi atu ba howa.  
\v 17 Ma lêk waklavôŋ hayô ek Wapômbêŋ anêŋ avômalô nindum abô. Alalô atu ba aêvhaviŋ tem ana êmôŋ ek nandum abô. Ma vi atu ba miŋ esopa Wapômbêŋ anêŋ Abô Mavi ami, kikaknena. Vuli alê intu tem neja?   
\q1
\v 18 “Aêntu malaiŋ ek ŋê thêthôŋ neja bulubiŋ,  
\q1 ma malê te tem êpôm ŋê daluk lôk ŋê idum kambom?” \rq Gutpela Sindaun 11:31 \rq*   
\p
\v 19 Ba intu Wapômbêŋ hadum ek anyôla hawa malaiŋ ma ôpêŋ nêm ida êndêŋ Wapômbêŋ ba indum mavi iyom. Yani hapesaŋ nômkama lôkthô ba intu tem eyabiŋ alalô dedauŋ mavi.   
\c 5  
\s1 Abô ek avaka  
\p
\v 1 Ya Pita avaka hatôm môlô vi atu ba alalô anaŋ Kilisi anêŋ vovaŋ bêŋ. Kasana ma Wapômbêŋ tem injik anêŋ deda lôkmaŋgiŋ thô ma alalô lôkthô tem naja iniŋ sam wapôm tomtom. Ba intu yahanaŋ hadêŋ avaka takatu ba êmô haviŋ môlô  
\v 2 \x * \xo 5:2 \xt Jon 21:15-17; Ap 20:28\x*nena noyabiŋ Wapômbêŋ anêŋ avômalô takatu ba bôk êv hadêŋ môlô hatôm boksipsip anêŋ alaŋ hayabiŋ anêŋ bok. Wapômbêŋ lahaviŋ nena nônêm lêlê esak anêŋ ku takatu ba lahaviŋ nundum. Miŋ môlô popabuk ami. Ma nôpôviŋ am esak ku êŋ. Ma miŋ nôkôkam esak valuseleŋ ami. Mi.  
\v 3 \x * \xo 5:3 \xt 2Ko 1:24; Plp 3:17; Tit 2:7\x*Ômô maliŋyaô ek avômalô nêgê ba nesopa vemgwam. Ma miŋ ombam o esak ŋê atu ba êmô o vibiŋ ami.  
\v 4 Ma Alaŋ Bêŋ hayô ma tem onja kuluŋ lôkmaŋgiŋ atu ba tem miŋ imbitak yaôna ami.   
\s1 Noba kwêv nômô maliŋyaô  
\p
\v 5 \x * \xo 5:5 \xt Snd 3:34; Ep 5:21; Jem 4:6\x*Ma anyô muk nômô ŋê bêŋbêŋ vibiŋ aêŋ iyom. Ma avômalô lôkthô neba kwêv nêmô maliŋyaô.  
\q1 “Wapômbêŋ havôliŋ dôm ek ŋê ebam i,  
\q1 ma doŋtom hêv anêŋ wapôm hadêŋ ŋê êmô maliŋyaô.” \rq Gutpela Sindaun 3:34 \rq*   
\p
\v 6 \x * \xo 5:6 \xt Mat 23:12; Luk 14:11; Jem 4:10\x*Aêŋ ba nômô maliŋyaô êmô yani baŋ lôklokwaŋ vibiŋ ek anêŋ waklavôŋ ma tem nêm môlô liŋ.  
\v 7 \x * \xo 5:7 \xt Mat 6:25-30\x*Wapômbêŋ lahiki hathak môlô ba intu nônêm unim malaiŋ lôkthô ni êndêŋ yani.   
\s1 Uŋgwik vovak lôklokwaŋ  
\p
\v 8 \x * \xo 5:8 \xt 1Te 5:6\x*Nupuk am loŋ ba nôŋgwêk lêlê. Ôpatu ba lamaniŋ ek môlô ma Sadaŋ atu ba kapôŋôŋô inaŋ avuŋ laion ba habôlêm môlô haveŋ ek esaŋ ba enjaŋ lêvôkê. \fig |alt="roaring lion" src="AoC42.TIF" size="col" loc="1Pe 5:8" ref="1 Pita 5:8" \fig*  
\v 9 \x * \xo 5:9 \xt Ep 6:11-13; Jem 4:7\x*Hoyala nena vovaŋ êŋ intu lêk hapôm môlôviyaŋ anêŋ pik êntêk ba intu nobaloŋ unim ôêvhaviŋ loŋ ma uŋgwik vovak lôklokwaŋ esak yani.   
\p
\v 10 Ma tem noja vovaŋ bidoŋ oyaŋ. Ma Wapômbêŋ ôpatu ba hêv môlô wapôm ba halam môlô hathak Kilisi ek nômô anêŋ lôkmaŋgiŋ atu ba tem êmô wak nômbêŋ intu sapêŋ, yani tem epesaŋ môlô esak loŋbô ba nêm lôklokwaŋ ma embatho môlô loŋ lôk indum môlô numiŋ majaŋ êtôm landiŋ havaloŋ unyak loŋ.  
\v 11 Wapômbêŋ ma lôkmaŋgiŋ hatôm wak nômbêŋ intu êŋ sapêŋ. Avanôŋ.   
\s1 Abô anêŋ daŋ  
\p
\v 12 \x * \xo 5:12 \xt Ap 12:2,25; 13:13; 15:22,37-40\x*Silas, ôpatu ba hêv ya sa bêŋ anôŋ ba yahayê hatôm yenaŋ aiyaŋ hato yenaŋ auk lôkthô halôk kapya bidoŋ êntêk. Yahanaŋ lôklokwaŋ hadêŋ môlô nena auk nômbêŋ êntêk ma Wapômbêŋ anêŋ wapôm avanôŋ ek yambatho môlô loŋ. Ba intu numiŋ lôklokwaŋ.  
\v 13 \x * \xo 5:13 \xt Ap 12:2; 2Ti 4:11\x*Avi atu ba hamô Babilon ma bôk elam yani yôv haviŋ môlô, yani lôk yenaŋ okna Mak êv iniŋ leŋiŋmavi hadêŋ môlô.  
\v 14 Nokam am tomtom esak kobom leŋhaviŋ i. Yôhôk êmô imbiŋ môlô atu ba ômô haviŋ Kilisi.