\id 2KI 2 KINGS 01, Hiri Motu Bible, PNG, 1989. 1993 \h 2 KING TAUDIA \toc1 KING TAUDIA EDIA BUKA IHARUANA \toc2 2 KING TAUDIA \mt1 KING TAUDIA EDIA BUKA IHARUANA \c 1 \s1 Ahasaia ia mase \p \v 1 Ahaba ia mase murinai, Moaba taudia ese Israela taudia idia dagedage henia. \p \v 2 Unai neganai Ahasaia, Israela ena king ese iena ruma ena ataiai uindo dekena amo ia moru diho, vadaeni mai gorere dikana ia hekure noho. Unai dainai ia ese hereva gwauraia taudia haida ia siaia, ia gwau, “Umui lao, Bala Sebuba, Pilistia taudia edia hanua Ekarona ena dirava do umui nanadaia, inai gorere dekena amo do lau mauri o lasi.” \p \v 3 To Lohiabada ena aneru ese Elia, Tisebe tauna, ia hereva henia, ia gwau, “Oi toreisi, oi lao, Samaria ena king Ahasaia ena hereva gwauraia taudia danu do oi hedavari, bona idia do oi nanadaia, ‘Badina dahaka Bala Sebuba, Ekarona ena dirava henanadaia totona do umui lao? Israela dekenai Dirava ta ia noho lasi, a? \v 4 Umui giroa lou, king Ahasaia do umui hamaoroa, Lohiabada ese inai bamona ia hereva, ia gwau: Oi hekure noho gabuna dekena amo do oi toreisi lou lasi. Do oi mase momokani.’ ” \p Unai dainai Elia ia lao. \p \v 5 Iena hereva gwauraia taudia be king dekenai idia giroa lou, vadaeni Ahasaia ese idia ia nanadaia, ia gwau, “Badina dahaka umui giroa mai haraga?” \p \v 6 Idia haere, idia gwau, “Tau ta ia mai, ai danu ia hedavari, bona ia ese ai ia hamaoroa, ia gwau, ‘King Ahasaia, umui ia siaia tauna, dekenai do umui giroa lou, do umui hamaoroa, umui gwau: Lohiabada be inai bamona ia gwau: Badina dahaka Ekarona ena dirava, Bala Sebuba henanadaia totona oiemu hesiai taudia oi siaia noho? Israela dekenai Dirava ta ia noho lasi, a? Unai dainai oi hekure noho gabuna dekena amo do oi toreisi lou lasi, to do oi mase momokani.’ ” \p \v 7 Ahasaia ese idia ia nanadaia, ia gwau, “Unai umui dekenai ia hedavari, bona unai bamona ia hereva tauna ena toana be dahaka bamona?” \p \v 8 Idia ese Ahasaia dekenai idia haere, idia gwau, “Iena dabua be huina dekena amo ia karaia, bona iena gaba dekenai be boromakau ena kopina gauna ia kwatua.” \p King Ahasaia ia gwau, “Unai be Elia, Tisebe tauna.” \p \v 9 Vadaeni Ahasaia ese tuari biaguna ta, mai tuari taudia 50 danu ia siaia, Elia do idia abia totona. Tuari biaguna ese Elia ia davaria, ia be ororo ta ena latanai ia helai. Tuari tauna ese ia hereva henia, ia gwau, “Dirava ena tau e, king Ahasaia ese oi ia oda henia, do oi diho mai!” \p \v 10 To Elia ese ia gwau, “Bema lau be Dirava ena tau, lahi be guba dekena amo do ia diho mai, oi bona oiemu tau 50 do ia gabua ore.” Vadaeni nega tamona, lahi ia diho, unai tuari biaguna mai ena tuari taudia ia alaia mase. \p \v 11 Vadaeni king Ahasaia ese tuari biaguna ma ta Elia dekenai ia siaia, mai tuari taudia ma 50 danu. Idia be Elia dekenai idia daekau lao, bona tuari biaguna ese Elia ia hereva henia, ia gwau, “Dirava ena tau e, king Ahasaia ese oi ia oda henia, maoromaoro do oi diho mai!” \p \v 12 To Elia ia gwau, “Bema lau be Dirava ena tau, lahi be guba dekena amo do ia diho mai, oi bona oiemu tau 50 do ia gabua ore.” Vadaeni nega tamona, lahi ia diho, unai tuari biaguna mai ena tuari taudia ia alaia mase. \p \v 13 Vadaeni king Ahasaia ese nega ihatoina tuari biaguna ma ta Elia dekenai ia siaia, mai tuari taudia ma 50 danu. Tuari biaguna be ororo dekenai ia daekau, Elia ena vairana dekenai ia tui diho, ia noinoi, ia gwau, “Dirava ena tau e, mani emu kara lau bona egu tuari taudia dekenai do oi bogahisihisi henia. Aiemai mauri do oi laloa, ai do oi hamauria! \v 14 Unai tuari biagudia ruaosi, mai edia tuari taudia ibounai be lahi guba dekena amo ese idia ia gabua ore. To mani emu kara lau dekenai do oi bogahisihisi!” \p \v 15 Lohiabada ena aneru ese Elia ia hamaoroa, ia gwau, “Tuari biaguna danu do oi lao, bona do oi gari lasi.” \p Vadaeni Elia be tuari biaguna danu king Ahasaia dekenai ia lao. \p \v 16 Elia ese king ia hamaoroa, ia gwau, “Oi ese hesiai taudia oi siaia, Ekarona ena dirava Bala Sebuba do idia nanadaia totona. Oi laloa Dirava be Israela dekenai ia noho lasi, vadaeni oi nanadaia lasi, a? Oiemu gorere do ia namo lou lasi, oi be do oi mase!” \p \v 17 Ahasaia ia mase, Lohiabada ena hereva Elia ena uduna dekena amo ia gwauraia hegeregerena. Ahasaia be mai ena natuna tau ta lasi. Unai dainai iena tadina Iorama ese Ahasaia ena gabu dekenai king dagi ia abia. Iorama ese Israela king dagi ia karaia hamatamaia neganai, Iehorama Iehosapata, Iuda ena king ese lagani ta mai kahana Iuda ia naria vadaeni. \p \v 18 King Ahasaia ena kara oredia edia sivarai be Israela Ena King Edia Sivarai Buka lalonai idia torea vadaeni. \c 2 \s1 Elia be guba dekenai ia daekau lao \p \v 1 Lohiabada ese Elia be koehirihiri dekena amo do ia abia daekau guba dekenai ena nega ia ginidae. Unai neganai Elia bona Elisaia be Gilegala dekena amo idia toreisi, dala dekenai idia raka. \v 2 Elia ese Elisaia ia hamaoroa, ia gwau, “Iniseni do oi noho, Lohiabada ese lau ia oda henia, Betele dekenai do lau lao.” \p To Elisaia ia haere, ia gwau, “Mauri Lohiabada ena ladana dainai, bona oiemu ladana dainai, lau gwauhamata inai: Lau ese oi do lau rakatania lasi.” Vadaeni idia ruaosi Betele dekenai idia lao. \p \v 3 Peroveta taudia, orea ta be Betele dekenai idia noho. Idia be Elisaia dekenai idia raka lao, idia hamaoroa, idia gwau, “Oi diba hari dina dekenai Lohiabada ese oiemu biaguna oi dekena amo do ia abia lao?” \p Elisaia ia haere, ia gwau, “Io, lau diba, to namo umui herevalaia lasi.” \p \v 4 Vadaeni Elia ese Elisaia dekenai ia hereva, ia gwau, “Elisaia e, mani emu kara iniseni oi noho, badina be Lohiabada ese lau ia siaia vadaeni, Ieriko do lau lao.” \p To Elisaia ia haere, ia gwau, “Lau ese Mauri Lohiabada ena ladanai lau gwauhamata, lau ese oi do lau rakatania lasi.” Vadaeni idia ruaosi Ieriko dekenai idia lao. \p \v 5 Peroveta taudia, orea ta be Ieriko dekenai idia noho. Idia ese Elisaia dekenai idia lao, idia nanadaia, idia gwau, “Oi diba hari dina Lohiabada ese oiemu biaguna oi dekena amo do ia abia lao?” \p Elisaia ia haere, ia gwau, “Io, lau diba, to lau ura lasi ita herevalaia.” \p \v 6 Vadaeni Elia ese Elisaia dekenai ma ia hereva, ia gwau, “Elisaia e, mani emu kara iniseni oi noho, badina be Lohiabada ese lau ia oda, Ioridane Sinavai dekenai do lau lao.” To Elisaia ia haere, ia gwau, “Mauri Lohiabada ena ladanai, bona oiemu ladanai danu, lau ese oi do lau rakatania lasi.” Vadaeni idia ruaosi idia raka lao. \p \v 7 Bona peroveta taudia 50 be Elia bona Elisaia edia murinai idia raka, ela bona Ioridane Sinavai dekenai idia ginidae. Unuseni idia gini, daudau lasi Elia bona Elisaia dekena amo. \p \v 8 Vadaeni Elia ese iena dabua badana ia abia, ia lokua, bona dabua dekenai sinavai ranu ia botaia. Vadaeni sinavai ranu be ia parara, ranu be kahana ia lao, bona kahana ia lao, bona tano kaukau ia noho. Unai tano kaukau dekenai Elia bona Elisaia ese sinavai idia raka hanaia. \p \v 9 Idia raka hanaia, vadaeni Elia ese Elisaia ia hamaoroa, ia gwau, “Oi dekena amo Lohiabada ese lau ia do abia daekau lasi neganai, lau do oi noia, bona oiemu ura gauna oi dekenai do lau henia.” \p Elisaia ia hereva, ia gwau, “Oi dekenai lau noinoi, oi dekenai ia noho siahuna do oi habadaia nega rua, bona lau dekenai do oi henia.” \p \v 10 Elia ia gwau, “Inai be gau aukana ta oi noia vadaeni. To Lohiabada ese lau ia abia daekau neganai, bema lau oi itaia, oiemu noia gauna do oi abia, to bema lau oi itaia lasi neganai, oiemu noia gauna do oi abia lasi.” \p \v 11 Idia be do idia raka noho, bona herevahereva noho neganai, nega tamona lahi kariota ta, bona lahi hosidia danu ese idia ruaosi ia hapararaia. Unai neganai Elia be koehirihiri ese ia abia daekau lao guba dekenai. \p \v 12 Elisaia ese Elia ia itaia, ia daekau lao, vadaeni ia boiboi bada, ia gwau, “Tamagu e, tamagu e, Israela ena kariota bona ena hosi guia taudia.” Vadaeni Elia ia itaia lou diba lasi neganai, Elisaia ese, lalohisihisi dainai, sibona ena dabua latana ia abia, ia darea parara. \s1 Elisaia ese Elia ena dagi ia abia \p \v 13 Elia be ataiai ia daekau lao neganai, iena dabua latana be tano dekenai ia moru. Vadaeni Elisaia ese unai dabua latana ia abia, ia giroa lou, Ioridane Sinavai ena isena dekenai ia gini. \p \v 14 Vadaeni unai dabua latana, Elia dekena amo ia moru gauna dekena amo Elisaia ese sinavai ranu ia botaia, ia gwau, “Lohiabada, Elia ena Dirava be edeseni?” Ia botaia neganai, ranu be kahana ia lao, kahana ia lao, vadaeni Elisaia ese sinavai ia raka hanaia. \p \v 15 Ieriko peroveta taudia edia orea ese Elisaia ena kara idia itaia, badina ia be idia edia vairana dekenai. Vadaeni unai kara idia herevalaia, idia gwau, “Elia ena lalona dekenai guna ia noho siahuna, be Elisaia ese ia abia vadaeni.” \p Vadaeni idia be Elisaia dekenai idia lao, tano dekenai idia tui diho iena vairanai. \p \v 16 Idia ese Elisaia dekenai idia hereva, idia gwau, “Oi itaia, ai be oiemu hesiai taudia, tatau 50, mai goada danu. Mani emu kara, ai do oi siaia lao, oiemu biaguna Elia do ai tahua. Sedira Lohiabada ena Lauma ese ia abia isi vadaeni, ororo ta dekenai, o koura ta lalonai ia negea vadaeni.” \p Elisaia ese ia haere, ia gwau, “Do umui lao lasi.” \p \v 17 To idia ese Elisaia idia noia noho, ela bona ia hemarai, vadaeni ia gwau, “Umui lao.” Unai dainai unai tatau 50 idia raka lao, idia be dina toi lalonai Elia idia tahua, to idia davaria lasi. \v 18 Vadaeni idia giroa lou Elisaia dekenai, ia be do Ieriko dekenai ia noho. Bona ia ese idia dekenai ia gwau, “Umui lau hamaoroa, ani, lau gwau, ‘Do umui lao lasi.’ ” \p \v 19 Vadaeni Ieriko hanua taudia ese Elisaia idia hamaoroa, idia gwau, “Oi itaia, inai hanua ia gini gabuna be gabu namona, ani? To aiemai hanua ena ranu be ia dika, bona inai ranu dainai hahine idia mara dika.” \v 20 Elisaia ia gwau, “Mereki matamata ta umui mailaia, ia lalonai damena do umui udaia.” Vadaeni ia dekenai idia mailaia. \p \v 21 Elisaia be ranu guri dekenai ia lao, damena be ranu lalonai ia negea, ia gwau, “Lohiabada be inai bamona ia hereva, ia gwau, ‘Inai ranu be lau hagoevaia vadaeni, inai nega dekena amo, ia ese mase o mara dika do ia havaraia lou lasi.’ ” \v 22 Unai dainai unai ranu be ia namo noho, ia mai bona hari dina, Elisaia ese ia gwauraia hegeregerena. \p \v 23 Unai murinai Elisaia be Betele dekenai ia lao. Dala dekenai ia raka lao neganai, memero maragidia haida be hanua ta dekena amo idia raka mai, idia ese Elisaia idia kirikirilaia, idia gwau, “Kebere tauna e, oi daekau lao! Kebere tauna e, oi daekau lao!” \p \v 24 Elisaia ese iena vairana ia giroa, vadaeni Lohiabada ena ladana dekenai, unai memero ia gwauraia dika. Vadaeni bea hahine rua be uda dekena amo idia raka mai, memero 42 idia alaia mase. \v 25 Unai gabu dekena amo Elisaia be iena dala ia raka, ela bona Karamele Ororo, bona unai ororo dekena amo, Samaria dekenai ia giroa lou. \c 3 \s1 Iorama ese Israela ena king dagi ia abia \p \v 1 Iehosapata, Iuda ena king, ena lohia lagani namba 18 lalonai, Iorama, Ahaba ena natuna, be Israela ena king dagi ia abia, Samaria dekenai. Iorama ena lohia lagani be 12. \v 2 Ia ese Lohiabada ena vairanai ia kara dika, to iena tamana bona sinana hegeregerena lasi, badina be Bala ena nadi badana, tomadiho henia gauna, iena tamana ese ia haginia gauna, be Iorama ese ia veria diho. \v 3 To Ieroboama Nebata ena kara dika, unai dekena amo Israela taudia kerere dekenai ia hakaudia gaudia, be Iorama ese ia dogoatao noho, ia rakatania lasi. \p \v 4 Mesa, Moaba ena king ese mamoe momo ia ubua, bona lagani ta ta ibounai Mesa ese mamoe natudia 100,000, bona mamoe 100,000 edia huina Israela ena king dekenai ia henia. \v 5 To Ahaba, Israela ena king ia mase neganai, Mesa ese Israela ena king dekenai ia dagedage. \p \v 6 Vadaeni maoromaoro king Iorama ese Samaria ia rakatania, bona iena tuari taudia ibounai ia haboua. \v 7 Ia ese Iehosapata, Iuda ena king dekenai hereva ia siaia, ia gwau, “Moaba ena king ese lau ia dagedage henia, mani emu kara lau do oi durua diba, vadaeni ita ese ia do ita tuari henia?” \p King Iehosapata ia haere, ia gwau, “Io, lau bona egu tuari taudia, bona egu hosi danu ese oi do ai durua.” \v 8 Ma ia gwau, “Edena dala dekena amo do ita lao?” \p King Iorama ia haere, ia gwau, “Edoma ena tano kaukau dekena amo do ita lao, dala daudauna.” \p \v 9 Vadaeni Israela ena king Iorama, Iuda ena king, bona Edoma ena king idia toreisi, bona dina 7 lalonai idia raka lao, ela bona edia ranu ia ore. Tuari taudia totona, bona edia kohu huaia hosi totona, bona doniki totona danu, be ranu ia noho lasi. \p \v 10 King Iorama ia gwau, “Dika ita davaria inai, Lohiabada ese ita king toiosi ia haboua vadaeni, Moaba ena king ena siahu henunai ita do ia atoa totona!” \p \v 11 King Iehosapata ese idia ia nanadaia, ia gwau, “Peroveta tauna ta iniseni ia noho, a? Ia dekena amo Lohiabada do ita nanadaia, ani?” \p Vadaeni king Iorama ena tuari biaguna ta ia haere, ia gwau, “Elisaia, Sapata ena natuna be iniseni. Guna ia ese Elia ena hesiai gaukara ia karaia.” \p \v 12 King Iehosapata ia gwau, “Elisaia be Lohiabada ena peroveta tauna korikori.” Vadaeni king toiosi be Elisaia dekenai idia lao. \p \v 13 Elisaia ese Israela ena king dekenai ia gwau, “Badina dahaka lau ese oi do lau durua? Namona be oiemu tamana bona sinana edia peroveta taudia dekenai do oi lao.” \p Iorama ese ia haere, ia gwau, “Lasi! Lohiabada ese ai king taudia toiosi ia haboua vadaeni, Moaba ena king ena siahu henunai ai do ia atoa totona.” \p \v 14 Elisaia ia haere, ia gwau, “Ia mauri noho Lohiabada, iena hesiai kara lau karaia noho Dirava ena ladana dekenai lau gwau, King Iehosapata lau matauraia dainai, oi dekenai lau kamonai inai. Bema ia be lasi, lau ese oi do lau itaia lasi, bona oi do lau durua lasi. \v 15 Vadaeni, gita gadaralaia diba tauna ta do oi hakaua mai lau dekenai.” \p Gita tauna ese miusiki ia gadaralaia neganai, Lohiabada ena siahu ese Elisaia ia abia, \v 16 bona Elisaia ia gwau, “Lohiabada ese inai bamona ia hereva, ia gwau: ‘Inai koura ena sinavai kaukauna lalonai lau ese ranu gabudia do lau karaia.’ ” \v 17 Ma Elisaia ia hereva, ia gwau, “Lohiabada ia gwau, lai o medu do umui itaia lasi, to inai sinavai be ranu dekenai do lau hahonua. Umui, emui boromakau, bona emui hosi bona doniki be ranu momo do idia inua.” \p \v 18 Ma Elisaia ia gwau, “To inai kara be auka lasi Lohiabada dekenai, do ia karaia haraga. Bona ia ese danu Moaba taudia dekena amo kwalimu umui dekenai do ia henia. \v 19 Umui ese edia hanua namodia ibounai mai edia magu danu do umui halusia. Umui ese danu edia au namodia ibounai do umui utua diho, bona edia ranu guri ibounai do umui koua. Edia uma gabu namodia ibounai dekenai, nadi momo do umui negea, unai tano do umui hadikaia.” \p \v 20 Daba rere neganai, boubou gaudia Lohiabada dekenai idia gabua ena nega dekenai, ranu be Edoma kahana dekena amo ia heau mai, ela bona unai tano ibounai be ranu ese ia hahonua. \p \v 21 Moaba taudia ibounai idia kamonai, unai king toiosi be idia tuari henia totona idia mai vadaeni. Unai dainai Moaba dekenai idia noho tatau ibounai, tuari gaudia idia gaukaralaia diba taudia ibounai, be Edoma tano hetoana dekenai idia haboua, tuari totona idia naria noho. \v 22 Idia be dabai idia toreisi, bona ranu ena kopina dekenai dina ia diaridiari noho, iena toana be kakakaka, rara bamona. \v 23 Vadaeni inai Moaba taudia idia gwau, “Inai be rara, momokani unai king toiosi be idia sibona ta ta dekenai idia tuari vadaeni, bona ala-ala bada ia vara vadaeni! Moaba taudia e, do ita lao, bona edia kamepa ena kohu ibounai do ita abia!” \p \v 24 To idia be Israela ena kamepa dekenai idia ginidae neganai, Israela taudia ese idia tuari henidia auka herea, bona Moaba taudia idia heau. Israela taudia ese Moaba taudia idia lulua lao noho, bona idia aladia noho, \v 25 bona Moaba hanuadia idia hadikaia ore. Bona Israela taudia ta ta ibounai ese nadi ta ta be Moaba uma gabudia edia latanai idia negea, ela bona unai uma ibounai be nadi ese idia koua. Ma Israela taudia ese Moaba ena ranu guri ibounai idia koua, bona au namodia idia utua diho. Ela bona Kiri Haresete, Moaba ena hanua badana sibona ia noho. Vadaeni varo dekena amo nadi idia negea Israela taudia ese unai hanua idia hagegea, bona idia tuari henia. \p \v 26 Moaba ena king ia diba, tuari be ia lusi vadaeni. Unai dainai ia ese tuari taudia 700 mai edia tuari kaia ia haboua, iena vairana dekenai do idia raka lao gwauraia, unai dala dekenai do ia heau mauri Suria ena king dekenai totona. To idia hegeregere lasi. \p \v 27 Vadaeni Moaba ena king ese iena natuna vara guna, iena gabu, king dagi do ia abia tauna, ia dogoatao, bona hanua ena magu ena latanai, Moaba ena dirava ena boubou gauna totona ia alaia mase. Vadaeni unai badu ena siahu herea, be Israela taudia edia latanai ia ginidae, bona idia gari bada dainai, idia ese unai hanua idia rakatania, edia tano korikori dekenai idia giroa lou. \c 4 \s1 Elisaia ese vabu ta ia durua \p \v 1 Peroveta taudia edia orea tauna ta ena vabu ese Elisaia dekenai ia tai henia, ia gwau, “Oiemu hesiai tauna, egu adavana be ia mase vadaeni. Oi ese oi diba vadaeni, ia be Dirava ia gari henia tauna ta. To ia be mai ena abiatorehai, bona ia heniatorehai tauna ese unai abiatorehai abia lou totona, egu natuna mero ruaosi do ia abia lao, iena hesiai memero, mai guia danu idia do ia halaoa totona.” \p \v 2 Elisaia ese vabu ia nanadaia, ia gwau, “Oi durua totona dahaka do lau karaia? Oiemu ruma dekenai dahaka ia noho?” \p Hahine ia gwau, “Lohia e, egu ruma dekenai be gau ta lasi, olive dehoro kavabu maragina tamona sibona.” \p \v 3 Elisaia ese ia hamaoroa, ia gwau, “Do oi raka lao, oiemu badibadinai idia noho taudia, bona oiemu turana ibounai dekena amo kavabu momo, anina lasi gaudia do oi abia. \v 4 Bona unai neganai, ruma do oi raka vareai, iduara do oi koua, bona oi, bona oiemu natuna ruaosi danu ese olive dehoro be kavabu ibounai edia lalonai do oi bubua. Idia ta ta ia honu neganai do oi atoa siri.” \p \v 5 Vadaeni, hahine ese Elisaia ia rakatania, bona mai ena natuna ruaosi danu ruma idia raka vareai, iduara idia koua. Iena natuna memero ese kavabu haida idia mailaia noho neganai, vabu ese unai iena kavabu maragina dekena amo, olive dehoro ia bubua noho, bubua noho. \p \v 6 Kavabu ibounai idia honu, vadaeni vabu ese iena natuna ta ia hamaoroa, ia gwau, “Kavabu ta ma do oi mailaia.” \p Mero ia gwau, “Ta ia noho lasi.” Vadaeni olive dehoro ena heau ia doko. \p \v 7 Hahine be Elisaia dekenai ia giroa lou. Elisaia ese hahine ia hamaoroa, ia gwau, “Oi lao, unai olive dehoro do oi hoia, bona oiemu abiatorehai ena davana do oi henia. Bona olive dehoro orena, oi hoia lasi gauna, be oi bona oiemu natuna ruaosi emui mauri totona aniani gauna.” \s1 Elisaia ese Suneme hahine ia durua \p \v 8 Dina ta Elisaia be Suneme dekenai ia lao. Kohu momo hahine ta be unuseni ia noho, bona ia ese Elisaia ia boiria, iena ruma dekenai do ia aniani. Unai dainai, unai dala dekena amo ia raka lao negadia ibounai, Elisaia be unai ruma dekenai ia noho, ia aniani. \v 9 Unai hahine ese iena adavana ia hamaoroa, ia gwau, “Lau diba momokani inai iseda ruma ia raka hanaia nega momo tauna, be Dirava ena tau helagana ta. \v 10 Mani emu kara ataiai daiutu maragina ta do ita karaia, unuseni mahuta patana bona pata, helai gauna bona lamepa do ita atoa. Vadaeni ita dekenai ia vadivadi mai neganai, ia be unuseni do ia daekau.” Vadaeni inai daiutu idia karaia. \p \v 11 Dina ta Elisaia be Suneme dekenai ia ginidae, bona iena daiutu dekenai ia daekau, ia laga-ani. \v 12 Elisaia ese iena hesiai tauna Gehasi ia hamaoroa, ia gwau, “Inai Suneme hahine do oi boiria.” Ia boiria, vadaeni hahine be Elisaia ena vairanai ia gini. \v 13 Vadaeni Elisaia ese Gehasi ia hamaoroa, ia gwau, “Hahine dekenai do oi henanadai, oi gwau, ‘Oi ese oi hekwarahi bada ai dainai, dahaka do ai karaia oi dekenai? Oi dainai, Elisaia ese king dekenai, o tuari biaguna badana dekenai do ia lao, oiemu ura gauna do ia abia, a?’ ” \p Hahine be ia haere, ia gwau, “Lauegu varavara taudia edia huanai lau noho, egu gau ibounai be hegeregere vadaeni.” \p \v 14 Elisaia ma ia gwau, “Vadaeni dahaka do lau karaia, oi do lau durua totona?” \p Gehasi be ia haere, ia gwau, “Hahine be mai ena natuna mero lasi, bona iena tau be ia buruka vadaeni.” \p \v 15 Elisaia ia gwau, “Do oi boiria mai.” Gehasi ese ia boiria, vadaeni hahine be iduara dekenai ia gini. \v 16 Elisaia ia gwau, “Vaira lagani, nega inai bamona neganai, oiemu natuna mero be oi ese do oi rosia.” \p Hahine ia gwau, “Lauegu lohia, Dirava ena tau e, lasi, mani emu kara lau do oi koia lasi.” \p \v 17 To hahine be ia rogorogo, vadaeni vaira lagani neganai, ia ese natuna mero ia havaraia, Elisaia ese ia hamaoroa hegeregere. \p \v 18 Lagani haida murinai, mero be sisina ia bada neganai, ia ese iena tamana danu uma dekenai ia gaukara, uiti idia utua taudia danu idia noho. \v 19 Vadaeni mero ese iena tamana dekenai ia tai henia, ia gwau, “Tamagu e, lauegu kwarana ia hisihisi, lauegu kwarana ia hisihisi!” \p Vadaeni iena tamana ese hesiai tauna ia hamaoroa, ia gwau, “Mero be sinana dekenai do oi huaia lao.” \v 20 Hesiai tauna ese ia abia isi, iena sinana dekenai ia abia lao. Mero be iena sinana ena mamuna dekenai ia helai ela bona dina tubua, vadaeni ia mase momokani. \v 21 Hahine ese mero ia abia daekau, Elisaia ena daiutu dekenai. Ia ese mahuta patana dekenai mero ia atoa, bona iduara ia koua. \p \v 22 Vadaeni ia ese iena adavana ia boiria, ia gwau, “Hesiai tauna ta lau dekenai do oi siaia, bona doniki ta danu. Lau be Dirava ena tau dekenai do lau lao haraga, vadaeni do lau giroa mai.” \p \v 23 Iena tau ia gwau, “Badina dahaka hari dina oi lao, inai be hua matamata dinana o dina helagana ta lasi?” Hahine ese ia haere, ia gwau, “Vadaeni, ia namo, oi laloa lasi.” \p \v 24 Hahine ese doniki ia abia hegaegae, bona iena hesiai tauna ia hamaoroa, ia gwau, “Doniki do oi haheaua haraga. Iena raka do ia metairametaira lasi ela bona lau ese oi do lau hamaoroa.” \v 25 Vadaeni hahine ese doniki ia guia lao, ela bona Elisaia dekenai ia ginidae, Karamele Ororo dekenai. \p Elisaia ese hahine ia itaia, ia mai noho. Ia ese iena hesiai tauna Gehasi ia hamaoroa, ia gwau, “Oi itaia, Suneme hahine be unai. \v 26 Do oi heau lao haraga, ia dekenai do oi nanadaia, oi gwau, ‘Oi be namo, a? Bona oiemu adavana bona natuna danu idia namo, a?’ ” \p Hahine ese Gehasi ia hamaoroa, ia gwau, “Gau ibounai be namo.” \p \v 27 To ororo dekenai ia ginidae neganai, hahine ese Elisaia ena vairanai ia tui diho, Elisaia ena aena ia dogoatao. Gehasi ia raka vaira, hahine do oi doria lao totona, to Elisaia ia gwau, “Oi koua lasi, badina be iena lalona be ia hisihisi bada noho. Bona Lohiabada ese lau dekena amo ia hunia, lau dekenai ia hadibaia lasi.” \p \v 28 Vadaeni hahine ia gwau, “Lohia e, lau ese natuna mero oi dekena amo lau noia, a? Lau gwau, ‘Lau oi koia lasi, ani?’ ” \p \v 29 Elisaia ese Gehasi ia hamaoroa, ia gwau, “Oi heau lao haraga! Lauegu au do oi abia lao! Bema tau ta danu oi hedavari neganai, do oi haere henia lasi. Hahine ena ruma dekenai maoromaoro do oi lao, lauegu au be mero ena vairana dekenai do oi atoa.” \p \v 30 To mero ena sinana be Elisaia dekenai ia gwau, “Mauri Lohiabada ena ladana dekenai, ia dekenai bona oi dekenai lau gwauhamata inai, oi do lau rakatania lasi momokani.” Vadaeni Elisaia ia toreisi, hahine ena murinai ia raka. \p \v 31 Gehasi be ia raka guna, Elisaia ena au be mero ena vairana latanai ia atoa. To mauri ena regena ta o mauri ena toana ta ia hedinarai lasi. Unai dainai Gehasi be Elisaia dekenai ia giroa lou, ia hamaoroa, ia gwau, “Mero be ia noga lasi.” \p \v 32 Elisaia be ruma dekenai ia ginidae, vadaeni iena mahuta patana dekenai mero ia itaia, ia hekure noho, ia mase vadaeni. \v 33 Daiutu lalonai ia raka vareai, iduara ia koua, vadaeni ia ese Lohiabada dekenai ia guriguri. \v 34 Vadaeni Elisaia be ia lao, mero ena latanai ia hekure diho, iena uduna be mero ena uduna latanai, iena matana be mero ena matana latanai, iena imana be mero ena imana latanai. Vadaeni Elisaia be unai bamona mero ena latanai ia hekure neganai, be mero ena tauanina ia siahu sisina lao. \v 35 Elisaia ia toreisi, daiutu lalonai ia raka lao, bona ia raka mai, vadaeni mahuta patana dekenai ma ia daekau lou, mero ena latanai ma ia hekure lou. Vadaeni mero be nega 7 ia asimana, unai murinai iena matana idia kehoa. \p \v 36 Elisaia ese Gehasi ia boiria, ia gwau, “Suneme hahine do oi boiria.” Vadaeni ia boiria. \p Hahine be ia mai, bona Elisaia ia gwau, “Oiemu natuna do oi abia isi.” \p \v 37 Hahine be Elisaia ena aena badinai ia tui diho, iena vairana be tano dekenai ia atoa diho. Vadaeni ia ese iena natuna ia abia isi, ia raka lao. \s1 Hoa kara rua ma Elisaia ese ia karaia \p \v 38 Nega ta Elisaia ese Gilegala dekenai ia giroa lou, bona unai neganai, unai kahana tano dekenai hitolo bada ia vara. \p Gilegala dekenai Elisaia ese peroveta taudia orea ta ia hadibaia noho neganai, ia ese iena hesiai tauna ia hamaoroa, ia gwau, “Uro badana be lahi dekenai do oi atoa, vasiahu do oi nadua inai peroveta taudia totona.” \p \v 39 Orea tauna ta ese uma gabudia dekenai ia lao, aniani avadia haida do ia haboua totona, bona uda ena varovarona ta ia davaria, vadaeni ena huahua ia gogoa, iena dabua lalonai ia udaia. Ia giroa lou neganai, ia ese ia utua maragimaragi, bona vasiahu ena uro lalonai ia udaia. Ia diba lasi unai gau be dahaka. \v 40 Vadaeni vasiahu idia bubua, unai orea taudia do idia inua totona. To idia mamia neganai idia boiboi bada, idia gwau, “Dirava ena tau e, inai uro lalonai poisini ia noho!” Idia ania diba lasi. \v 41 Elisaia ia gwau, “Paraoa taina do oi mailaia.” Vadaeni uro lalonai ia udaia. Ma Elisaia ia gwau, “Ma do umui bubua, orea taudia do idia inua.” Bona dika ta be unai uro lalonai ia noho lasi. \p \v 42 Ma nega ta, tau ta be Bala Salisa dekena amo ia mai, Dirava ena tau Elisaia totona, beredi ibounai 20 ia mailaia. Inai beredi, be idia utua bali ena anina ginigunana dekena amo, bona uiti anina matamatadia dekena amo danu. Elisaia ese iena hesiai tauna ia hamaoroa, inai beredi be peroveta orea taudia dekenai do ia henia, do idia ania. \v 43 To hesiai tauna ia gwau, “Inai peroveta orea be tatau 100, inai beredi ena bada be hegeregere lasi.” \p Elisaia ia haere, ia gwau, “Idia dekenai do umui henia, do idia ania, badina be Lohiabada ia hereva vadaeni, idia be do idia aniani ore murinai, beredi haida, idia ania lasi gaudia do idia noho.” \p \v 44 Vadaeni hesiai tauna ese unai beredi idia edia vairana dekenai ia atoa, bona idia aniani, ia hegeregere vadaeni idia dekenai. Aniani ia ore neganai, do ania lasi gaudia idia noho, Lohiabada ese ia hereva hegeregerena. \c 5 \s1 Namana ena lepera gorere be Elisaia ese ia hanamoa \p \v 1 Namana be Suria edia king ena tuari biaguna badana. King ese Namana ia matauraia bada, badina be Namana dainai Lohiabada ese kwalimu bada Suria dekenai ia henia. Namana be goada bona boga auka tauna, to ia be lepera gorere ia abia tauna. \p \v 2 Suria taudia ese idia edia tuari dekenai Israela kekeni maragina ta idia abia mauri. Unai kekeni ese Namana ena adavana ena hesiai gaukara ia karaia. \v 3 Dina ta kekeni ese iena biaguna hahine ia hamaoroa, ia gwau, “Bema lauegu biaguna ese Samaria dekenai ia noho peroveta tauna dekenai ia lao neganai, iena lepera gorere do ia ore.” \v 4 Unai dainai Namana be iena biaguna dekenai ia lao, bona Israela kekeni ena hereva ia hadibaia. \v 5 Suria ena king ia gwau, “Namo, oi lao, bona inai egu revareva be Israela ena king dekenai do oi henia.” \p Unai dainai Namana ia lao, siliva moni 30,000 bona golo moni 6000, bona dabua namodia 10 ia abia lao. \v 6 Israela ena king dekenai ia abia lao revareva be inai bamona ia torea: “Inai revareva oi davaria neganai, lau ura oi diba lauegu hesiai tauna Namana be inai. Oi dekenai lau siaia inai, iena lepera gorere do oi hanamoa totona.” \p \v 7 Israela ena king ese inai revareva ia duahia neganai, mai gari danu iena dabua ia darea, ia gwau, “Lau be Dirava, a? Taunimanima lau hamasea bona lau hamauria diba, a? Suria ena king be edena bamona ia laloa lau ese inai tau lau hanamoa diba? Lau laloa ia ura tuari ta lau dekenai ia hamatamaia gwauraia.” \p \v 8 Elisaia, Dirava ena tau ia kamonai Israela ena king ese iena dabua ia darea, vadaeni ia ese hereva ia siaia lao king dekenai, ia gwau, “Badina dahaka oiemu dabua oi darea? Unai lepera tauna lau dekenai do oi siaia, vadaeni do ia diba, peroveta tauna ta Israela dekenai ia noho.” \p \v 9 Unai dainai Namana be mai ena hosi bona mai ena kariota danu ia lao, Elisaia ena ruma iduara ena vairana dekenai ia gini. \v 10 Elisaia ese hesiai tauna ta Namana dekenai ia siaia, ia gwau, “Oi lao, Ioridane Sinavai lalonai do oi digu nega 7, vadaeni oiemu kopina be do ia namo lou, bona do oi goeva.” \p \v 11 To Namana be ia badu, ia raka siri, ia gwau, “Lau laloa Elisaia be lau dekenai do ia mai, do ia gini, bona Lohiabada, iena Dirava ena ladana dekenai do ia guriguri, bona iena imana dekenai lauegu hisihisi gabuna do ia dahua. Unai dekena amo lauegu lepera gorere do ia ore, lau laloa. \v 12 Damaseko sinavai Abana bona Parapara, ese Israela sinavai ibounai idia hereaia momokani, ani? Unai lauegu tano ena sinavai lalonai do lau digu lasi, a? Vadaeni unai neganai do lau goeva, a?” Vadaeni ia raka siri, mai ena badu danu ia raka lao. \p \v 13 To iena hesiai taudia be ia kahirakahira idia raka, idia gwau, “Lohia e, peroveta tauna ese bema kara aukana oi dekenai ia gwauraia neganai, oi be do oi karaia, ani? Unai dainai inai oi dekenai ia gwauraia gauna, ‘Oi digu, bona do oi goeva’, be do oi karaia namo.” \p \v 14 Vadaeni Namana ese ia diho lao, bona Ioridane Sinavai lalonai nega 7 iena tauanina ia atoa diho, Elisaia ese ia hamaoroa hegeregerena. Vadaeni iena kopina be ia namo lou, \p \v 15 Namana be Elisaia dekenai ia giroa lou, mai iena orea taudia ibounai danu. Elisaia ena vairanai Namana ia gini, ia gwau, “Harihari lau diba tanobada ibounai lalonai Dirava ta be lasi, to Israela ena Dirava sibona. Unai dainai mani emu kara, harihari gauna lau dekena amo do oi abia.” \p \v 16 To Elisaia ia gwau, “Mauri Lohiabada, iena hesiai lau karaia Diravana ena ladana dekenai lau gwauhamata inai, gau ta do lau abia lasi.” Namana ese Elisaia ia noia lou, iena harihari gauna do ia abia, to Elisaia ese ia abia lasi. \p \v 17 Vadaeni Namana ia gwau, “Bema oi abia lasi, lau be oi dekenai lau noinoi, mani emu kara, tano sisina lau dekenai do oi henia, doniki rua idia huaia diba hegeregere. Badina harihari ia lao, lau ese boubou karadia do lau karaia neganai, dirava ta dekenai do lau henia lasi, to Lohiabada sibona dekenai do lau henia. \v 18 Inai kara tamona dekenai lau ura Lohiabada ese lau do ia bogahisihisi henia. Lauegu king danu Rimono, Suria ena dirava tomadiho henia totona iena dubu ai raka vareai lao neganai, Lohiabada ese lau do ia bogahisihisi henia. Lau ese Rimono ena vairanai king danu lau tui diho neganai, lau noinoi Lohiabada ese inai lauegu dika do ia gwauatao.” \p \v 19 Elisaia ese ia hamaoroa, ia gwau, “Mai maino danu do oi lao.” \p To Namana be do ia daudau momokani lasi neganai, \v 20 Gehasi, Elisaia ena hesiai tauna be sibona dekenai ia gwau, “Ia! Lauegu biaguna ese Namana, Suria tauna ia bogahisihisi henia, bona iena moni davana ta ia abia lasi! Lohiabada ia mauri noho momokani hegeregerena, lau ese Namana ena murinai do lau heau lao, gau ta ia dekena amo do lau abia!” \p \v 21 Unai dainai Gehasi be Namana ena murinai ia heau. Namana ese tau ta ia itaia, iena murinai ia mai noho, vadaeni iena kariota dekena amo ia diho, ia hedavari totona. Ia gwau, “Oi edena bamona? Namo, o?” \p \v 22 Gehasi ia gwau, “Namo. Lauegu biaguna ese lau ia siaia, ia gwau, ‘Peroveta eregabe taudia rua be harihari sibona Eparaima ena ororo dekena amo idia ginidae, bona oi dekenai ia noinoi, ia gwau, Mani emu kara, siliva moni 3000, bona dabua namodia rua do oi henidia.’ ” \p \v 23 Namana ia haere, ia gwau, “Mani emu kara siliva moni 6000 do oi abia.” Ia noia dainai, Gehasi ese ia abia dae. Vadaeni Namana ese siliva be puse rua lalonai ia udaia, iena hesiai taudia rua dekenai ia henia, dabua namo herea rua danu. Iena hesiai taudia be kohu idia huaia, Gehasi ena vairana dekenai idia raka lao. \v 24 Idia be ororo dekenai idia ginidae, Elisaia ena noho gabuna, vadaeni Gehasi ese kohu be hesiai taudia dekena amo ia abia, iena ruma dekenai ia atoa. Unai neganai Gehasi ese Namana ena hesiai taudia ia siaia lou. \p \v 25 Gehasi be ia raka vareai, iena biaguna ena vairanai ia gini. Elisaia ese ia nanadaia, ia gwau, “Gehasi e, edeseni oi lao?” \p Ia gwau, “Lohia e, lau be gabu ta dekenai lau lao lasi.” \p \v 26 To Elisaia ese Gehasi ia gwau henia, ia gwau, “Lauegu lauma be oi dekenai ia noho lasi, a? Unai tau be iena kariota dekena amo ia diho, oi do ia hedavari totona, lauegu lauma ese ia itaia! Inai be kohu abia negana lasi! Inai be moni, bona dabua, olive bona vain umadia, o mamoe, or boromakau, o hesiai taudia abia negana lasi! \p \v 27 “Unai dainai Namana ena lepera gorere be oi dekenai do ia kamokau, bona oiemu natuna bona tubudia danu dekenai do ia kamokau, ela bona hanaihanai.” Unai neganai, Gehasi be Elisaia ena ruma ia rakatania, mai lepera gorere danu, iena kopina be kurokuro momokani, sinou bamona. \c 6 \s1 Ira be ranu dekenai ia hure \p \v 1 Peroveta orea taudia, Elisaia ese ia naria taudia ese Elisaia idia hamaoroa, idia gwau, “Oiemu ruma, ai noho gabuna, be maragi herea. \v 2 Mani emu kara, Ioridane Sinavai do ai lao, ai ta ta ese au ta ta do ai abia, vadaeni aiemai noho gabuna ta unuseni do ai karaia.” \p Elisaia ia haere, ia gwau, “Vadaeni, umui lao.” \p \v 3 Idia ta ia gwau, “Mani emu kara, oi danu be ai danu do ita lao.” \p Elisaia ia haere, ia gwau, “Vadaeni, ita lao.” \v 4 Ia be idia danu ia lao. \p Ioridane Sinavai dekenai idia ginidae, vadaeni idia ese au haida idia utua diho. \v 5 Vadaeni tau ta ese au ta ia utua neganai, iena ira kwarana be sinavai ranu dekenai ia moru. Vadaeni ia boiboi bada, ia gwau, “Lohia e, madi lau be dika, unai ira be lau abiatorehai.” \p \v 6 Elisaia ia nanadaia, ia gwau, “Edeseni ia moru?” \p Tau ese ranu lalonai ia moru gabuna be ia hedinaraia, vadaeni Elisaia ese au ta ia utua, unai gabu dekenai ia negea diho. Unai neganai, unai auri ira kwarana be ia hure daekau. \v 7 Elisaia ia gwau, “Oi ese sinavai dekena amo do oi abia isi.” Vadaeni ia ese iena imana ia atoa diho lao, ira kwarana ia abia. \s1 Elisaia ese Suria taudia dekena amo ia kwalimu \p \v 8 Nega ta, Suria ena king ese Israela ia tuari henia neganai, iena tuari biaguna taudia danu idia herevahereva, vadaeni gabu ta ia gwauraia, unuseni do idia kamepa. \p \v 9 Dirava ena tau Elisaia ese Israela ena king dekenai hereva ia siaia, ia sisiba henia, ia gwau, “Unai gabu kahirakahira do umui lao lasi, badina Suria taudia ese unuseni umui do idia tuari henia.” \v 10 Unai dainai Israela ena king ese unai gabu idia noho taudia ia sisiba henia, vadaeni idia naria namonamo dainai, dika ta idia abia lasi. Inai bamona ia vara nega momo. \p \v 11 Suria ena king be unai kara dainai iena lalona ia hekwarahi bada. Vadaeni ia ese iena hesiai taudia ia boiria, idia ia gwau henia, ia gwau, “Iseda huanai be daika ese Israela ena king ia durua noho?” \p \v 12 Idia ta ia haere, ia gwau, “Lauegu lohia bona king e, ai ta lasi, to Elisaia, peroveta tauna Israela dekenai ia noho. Ia ese oiemu mahuta patana dekenai oi gwauraia herevana be Israela ena king ia hamaoroa noho.” \p \v 13 Suria ena king ia gwau, “Oi lao, iena noho gabuna do oi davaria, vadaeni tau haida do lau siaia, do idia dogoatao.” \p Tau haida ese king idia hamaoroa, idia gwau, “Elisaia be Dotana dekenai.” \p \v 14 Vadaeni king ese tuari taudia momo, hosi bona kariota momo ia siaia lao. Idia be hanuaboi lalonai idia lao, Dotana hanua idia koua hagegea. \p \v 15 Elisaia ena hesiai tauna be daba maragi neganai ia toreisi, ruma dekena amo ia raka, tuari orea ta, mai hosi bona kariota ia itaia, idia ese hanua idia koua hagegea. Hesiai tauna ese Elisaia ia hamaoroa, ia gwau, “Lohia e, madi ita be dika! Edena bamona do ita karaia?” \p \v 16 Elisaia ia gwau, “Oi gari lasi, badina be ita idia durua taudia be momo, to unai orea idia durua taudia be momo lasi.” \p \v 17 Vadaeni Elisaia ia guriguri, ia gwau, “Lohiabada e, oi dekenai lau noinoi, iena matana do oi kehoa, ia itaia diba totona.” Unai dainai Lohiabada ese unai hesiai tauna ena matana ia kehoa, ia itaia, ororo be lahi kariota dekenai idia honu, idia ese Elisaia ia noho gabuna idia hagegea noho. \p \v 18 Vadaeni Suria taudia idia heau diho, Elisaia do idia abia totona. Unai neganai Elisaia ese Lohiabada ia noia, ia gwau, “Lau noinoi, inai Suria orea edia matana do oi hakepulua.” Unai dainai Lohiabada ese tuari orea edia matana ia koua, Elisaia ena noinoi hegeregere. \p \v 19 Elisaia ese unai Suria tuari taudia ia hereva henia, ia gwau, “Umui ura raka lao dalana be inai dala lasi, bona umui ura davaria hanua be inai hanua lasi. Lauegu murinai do umui raka, lau ese umui do lau hakaua, umui tahua noho tauna dekenai.” Vadaeni Elisaia ese idia ia hakaua lao, ela bona Samaria. \p \v 20 Samaria dekenai idia raka vareai, vadaeni maoromaoro Elisaia ia gwau, “Lohiabada e, edia matana do oi kehoa, do idia itaia.” Unai dainai Lohiabada ese unai Suria taudia edia matana ia kehoa, vadaeni idia itaia, idia be Samaria hanua ena lalonai. \p \v 21 Israela ena king ese idia ia itaia neganai, ia ese Elisaia ia nanadaia, ia gwau, “Lohia e, lau ese idia do lau alaia mase, ani?” \p \v 22 Elisaia ese ia haere henia, ia gwau, “Lasi, idia do oi alaia lasi. Tuari dekenai oi abia mauri taudia be oi ese oi alaia mase, a? Lasi, to aniani bona ranu idia dekenai oi henia, do idia aniani bona ranu do idia inua, vadaeni edia king dekenai do idia giroa lou.” \p \v 23 Unai dainai Israela ena king ese aria badana ia abia hegaegae, vadaeni idia aniani bona inua danu. Unai murinai ia siaidia lao, edia king dekenai idia giroa lou. Vadaeni unai nega lalonai, Suria taudia ese edia tuari Israela tano dekenai idia hadokoa. \s1 Suria taudia ese Samaria idia koua hagegea \p \v 24 To gabeai Benehadada, Suria ena king ese iena tuari taudia ibounai ia haboua, Samaria hanua dekenai idia lao, idia koua hagegea. \v 25 Samaria hanua lalonai be hitolo bada herea ia vara, idia koua hagegea dainai. Hitolo dainai doniki ena kwarana ta idia hoia, davana be siliva moni 80, bona pune ena kukuri ena metau 200 garam ena davana be siliva moni 5. \p \v 26 Nega ta Israela ena king be hanua ena magu latanai ia raka lao neganai, hahine ta ese ia dekenai ia boiboi, ia gwau, “Lauegu lohia bona king, mani oi durua lau.” \p \v 27 King ia gwau, “Bema Lohiabada ese oi ia durua lasi, lau ese edena bamona oi lau durua diba? Lau be mai egu uiti o uaina, a?” \v 28 King ese hahine ia nanadaia, ia gwau, “Oiemu laloa hekwarahi be dahaka?” \p Hahine be ia haere, ia gwau, “Inai hahine ta be lau dekenai ia hereva, ia gwau, ‘Oiemu natuna be hari dina do ita ania, vadaeni kerukeru lauegu natuna be do ita ania.’ \v 29 Unai dainai ai ese lauegu natuna ai nadua, ai ania. Kerukeru lau ese lau hamaoroa, lau gwau, ‘Oiemu natuna ma do ita ania,’ to ia ese iena natuna ia hunia.” \p \v 30 King ese hahine ena hereva ia kamonai neganai iena dabua ia darea. Bona magu kahirakahira idia noho taunimanima ese idia itaia, iena dabua henunai be puse dabua ia karaia. \v 31 Vadaeni ia gwau, “Hari dina dekenai, bema Elisaia Sapata ena kwarana idia utua oho lasi neganai, Dirava ese lau ia alaia namo!” \v 32 Vadaeni king ese hesiai tauna ta ia siaia, Elisaia do ia abia totona. \p Elisaia be iena ruma dekenai ia helai noho, bona tau badadia haida be ia danu idia helai. King ena hesiai tauna do ia ginidae lasi neganai, Elisaia ese tau badadia ia hamaoroa, ia gwau, “Unai ala-ala tauna ese iena hesiai tauna ta ia siaia vadaeni, lauegu kwarana do ia utua oho totona. Hesiai tauna ia ginidae neganai, iduara do umui koua auka, do ia vareai lasi.” King be iena murinai ia raka mai noho. \p \v 33 Elisaia be do ia hereva noho neganai, king be ia dekenai ia ginidae, ia gwau, “Inai hitolo bada be Lohiabada dekena amo. Lohiabada ena durua do lau naria noho ena anina be dahaka?” \c 7 \p \v 1 To Elisaia ia gwau, “Lohiabada ena hereva do oi kamonai, ia gwau, ‘Kerukeru, nega inai bamona neganai, Samaria dekenai paraoa namo herea 3 kilogaram, o bali 6 kilogaram do umui hoia diba, siliva moni tamona dekenai.’ ” \p \v 2 King ena hesiai tauna, king ia durua momo tauna, ese Elisaia ia hamaoroa, ia gwau, “Unai bamona ia vara diba lasi, badina be bema Lohiabada ese maoromaoro medu ia siaia diho neganai, kerukeru aniani be ia noho diba a?” \p To Elisaia ia gwau, “Oi ese oiemu matana dekena amo do oi itaia, to do oi ania lasi.” \p \v 3 Lepera taudia 4 be hanua ikoukou ena murimurinai idia noho, idia herevahereva, idia gwau, “Iniseni ita helai noho ela bona ita mase ena anina be dahaka? \v 4 Bema Samaria hanua ita vareai neganai, aniani do ita abia lasi dainai do ita mase. to iniseni danu bema ita noho, do ita mase. Unai dainai namona be Suria taudia edia kamepa dekenai do ita lao. Bema idia ese ita idia alaia lasi, ita be do ita noho. To bema idia ese ita idia alaia neganai, ita be do ita mase sibona.” \p \v 5 Dina ia diho murinai idia toreisi, Suria ena kamepa dekenai idia raka lao totona. To kamepa ia noho gabuna ena hetoa gabuna dekenai idia ginidae neganai, tau ta idia davaria lasi unuseni. \p \v 6 Unai kara ia vara, badina be Lohiabada ese kariota bona hosi bona tuari orea badana ena regena ia havaraia Suria taudia dekenai. Unai dainai idia herevahereva, idia gwau, “Umui kamonai, Israela ena king ese Hiti taudia bona Aigupito taudia edia king dekenai moni ia henia, idia ese ita do idia tuari henia totona.” \v 7 Unai dainai, Suria taudia be dina ia diho neganai, idia toreisi, idia heau, edia palai ruma, edia hosi, edia doniki idia rakatania. Kamepa ena kohu ibounai idia rakatania, bona edia mauri sibona idia laloa dainai idia heau lao haraga. \p \v 8 Inai lepera taudia be kamepa ena hetoa gabuna dekenai idia ginidae, vadaeni palai ruma ta idia raka vareai, idia aniani, idia inua, bona siliva bona golo bona dabua idia huaia lao, idia hunia. Vadaeni idia giroa lou, ma palai ruma ta idia raka vareai, gau haida ma idia huaia lao, idia hunia. \p \v 9 Vadaeni idia herevahereva, idia gwau, “Ita ese inai bamona ita karaia be dika. Inai dina be sivarai namona dinana, to ita hunia noho. Bema Samaria taudia ita hamaoroa lasi ela bona dabai, panisi bada iseda latanai do ia diho. Namona be maoromaoro ita lao, king ena hesiai taudia do ita hamaoroa.” \p \v 10 Unai dainai idia be hanua dekenai idia lao, hanua magu ikoukou gimaia taudia dekenai idia boiboi, idia hamaoroa, “Suria taudia edia kamepa dekenai ai lao, unuseni tau ta ai itaia lasi, bona regena ta ai kamonai lasi. Hosi bona doniki sibona idia noho, idia ruhaia lasi. Palai ruma be mai kohu danu idia noho, Suria taudia ese gau ibounai idia rakatania kava.” \p \v 11 Gima taudia ese lepera taudia edia hereva idia gwauraia lou, gwauraia lou, bona king ena hesiai taudia dekenai idia hamaoroa. \p \v 12 Israela ena king ese hanuaboi lalonai ia toreisi, iena hesiai taudia ia hamaoroa, ia gwau, “Suria taudia ese ita idia koia totona unai bamona idia karaia. Idia diba ita be hitolo, vadaeni edia kamepa idia rakatania, uda lalonai idia hunia noho, idia gwau, ‘Hanua do idia rakatania neganai do ita abidia mauri, bona edia hanua do ita abia danu.’ ” \p \v 13 King ena hesiai tauna ta ia gwau, “Tau haida do oi siaia lao, unai iseda hosi 5 do idia guia lao, Suria taudia edia kamepa do idia itaia. Bema idia mase neganai, idia edia hisihisi be hanua noho taudia edia hisihisi ia hanaia lasi, badina momo herea idia mase vadaeni hanua lalonai.” \v 14 Unai dainai tau haida idia abia hidi, bona king ese kariota rua lalonai idia ia siaia, Suria taudia dekenai dahaka ia vara do idia diba totona. \v 15 Inai Israela taudia be Suria taudia edia murinai idia lao ela bona Ioridane Sinavai. Vadaeni idia itaia, dala dekenai be dabua bona kohu idia noho kava, idia rakatania kava. Unai be Suria taudia idia heau neganai idia negea gaudia. Vadaeni Israela taudia be king dekenai idia giroa lou, idia hamaoroa. \p \v 16 Vadaeni Samaria taudia be Suria kamepa dekenai idia heau lao, kohu idia abia kava. Bona paraoa namo herea 3 kilogaram o bali 6 kilogaram ena davana be siliva moni tamona, Lohiabada ena hereva hegeregere. \p \v 17 King ese iena hesiai tauna, king ia durua momo tauna ia siaia, ikoukou do ia naria totona. Vadaeni hanua taudia ese ikoukou idia raka hanaia neganai, unai hesiai tauna idia moia, ia mase. Unai be Elisaia ena hereva hegeregerena. \v 18 Badina be Elisaia ese king ia hamaoroa vadaeni, ia gwau, “Kerukeru, nega inai bamona neganai, paraoa namo herea 3 kilogaram o bali 6 kilogaram be do umui hoia diba siliva moni tamona dekenai.” \v 19 Bona unai neganai hesiai tauna ese Elisaia ia haere henia, ia gwau, “Unai bamona ia vara diba lasi, badina be bema maoromaoro Lohiabada ese medu ia siaia diho, kerukeru be aniani ia noho diba, a?” Unai neganai Elisaia ia gwau, “Oi sibona oiemu matana dekena amo do oi itaia, to do oi ania lasi!” \v 20 Bona unai tau dekenai unai bamona ia vara vadaeni momokani, badina be hanua taudia be ikoukou idia raka hanaia neganai, ia idia moia diho, vadaeni ia mase. \c 8 \s1 Suneme hahine ese iena tano ia abia lou \p \v 1 Elisaia ese iena natuna ia hamauria lou hahine ia hamaoroa vadaeni, ia gwau, “Do oi toreisi, oiemu bese taudia danu do oi lao, bona oi noho diba gabuna ta dekenai do umui noho, badina be Lohiabada ese hitolo bada be tano dekenai do ia havaraia. Inai hitolo be lagani 7 lalonai tano dekenai do ia noho.” \v 2 Vadaeni unai Suneme hahine ese Elisaia ena hereva ia kamonai henia. Ia toreisi, ia lao, mai ena bese taudia danu. Idia be Pilistia taudia edia tano dekenai idia noho, lagani 7. \p \v 3 Lagani 7 idia ore neganai, hahine be Pilistia taudia edia tano dekena amo Israela tano dekenai ia giroa mai. Vadaeni ia be king dekenai ia lao, do ia noia, iena ruma bona iena tano do ia abia lou totona. \v 4 Unai neganai king be Gehasi, Elisaia ena hesiai tauna danu idia herevahereva noho, badina king ia ura bada Elisaia ena hoa karadia edia sivarai do ia kamonai. \p \v 5 Elisaia ese mase merona ia hamauria lou ena sivarai be king dekenai Gehasi ia hamaoroa neganai, inai mero ia hamauria lou ena sinana, inai Suneme hahine, ia ginidae, king dekenai ia noinoi, iena ruma bona tano do ia abia lou totona. Vadaeni Gehasi ia gwau, “King e, egu lohia e, inai hari lau herevalaia hahine be inai, bona iena natuna danu, Elisaia ese ia hamauria lou merona.” \p \v 6 King ese hahine ma ia nanadaia, bona hahine ese sivarai ma ia gwauraia. Unai dainai king ese iena opesa ta ia oda henia, ia gwau, “Inai hahine ena gau ibounai do oi henia lou, bona iena uma ena anina ena moni, iena raka siri dinana dekena amo ia mai bona hari, be do oi henia lou danu.” \s1 Hasaele ese Suria king dagi ia abia \p \v 7 Elisaia be Damaseko dekenai ia lao. Unai neganai Benehadada, Suria ena king be ia gorere. Tau haida ese idia hamaoroa, idia gwau, “Dirava ena tau be ia mai vadaeni.” \p \v 8 Benehadada ese iena opesa ta, Hasaele, ia hamaoroa, ia gwau, “Elisaia dekenai harihari gauna do oi abia lao, bona do oi noia ia ese Lohiabada do ia nanadaia, lauegu gorere do ia namo lou o lasi.” \p \v 9 Vadaeni Hasaele ese kamelo ibounai 40 ia abia, edia doruna dekenai Damaseko ena harihari gaudia namodia momokani ia atoa. Bona Elisaia dekenai inai gaudia henia totona ia lao. Elisaia ia davaria neganai, Hasaele ese ia nanadaia, ia gwau, “Oiemu hesiai tauna king Benehadada ese lau ia siaia, ia ura diba iena gorere dekena amo do ia namo lou o lasi?” \p \v 10 Elisaia ia haere, ia gwau, “Lohiabada ese lau dekenai ia hedinaraia, king Benehadada be do ia mase, to do oi lao, bona ia dekenai do oi gwau, ‘Momokani, do oi namo lou.’ ” \v 11 Unai neganai, Elisaia ese Hasaele ia itaia noho, itaia noho, ela bona Hasaele be ia hemarai. Bona unai neganai, Elisaia ese ia tai hamatamaia. \p \v 12 Hasaele ese Elisaia ia nanadaia, ia gwau, “Lohia e, badina dahaka oi tai noho?” \p Elisaia ese ia haere, ia gwau, “Badina be lau diba oi ese Israela taudia do oi hadikaia momokani. Oi ese edia gabu aukadia, mai magu gabudia do oi gabua ore, edia uhau, taudia namodia, do oi alaia mase, edia natudia maragidia do oi botaia mase, bona edia rogorogo hahine taudia edia bogana do oi utua parara.” \p \v 13 Hasaele ia gwau, “To lau ese unai bamona siahu karadia edena bamona do lau karaia diba? Lau be sisia sibona.” \p Elisaia ia haere, ia gwau, “Lohiabada ese lau dekenai ia hedinaraia, oi be Suria ena king ena dagi do oi abia.” \p \v 14 Hasaele ese Elisaia ia rakatania, Benehadada dekenai ia giroa lou. King Benehadada ese ia nanadaia, ia gwau, “Elisaia be dahaka ia gwau?” \p Hasaele ia haere, ia gwau, “Elisaia ia gwau, oi be momokani do oi namo lou.” \p \v 15 To kerukeru dina Hasaele ese dabua badana ta ia abia, ranu dekenai ia hahonua, bona king Benehadada ena vairana dekenai ia doria auka, ela bona king ia mase momokani. \p Bona Hasaele ese Suria ena king dagi ia abia, Benehadada ena gabu dekenai. \s1 King Iehorama, Iuda ena king \p \v 16 Iorama Ahaba, Israela ena king, ia lohia lagani namba 5 ena lalonai, Iehorama, Iuda ena king Iehosapata ena natuna, be ia lohia hamatamaia. \v 17 Ia lohia hamatamaia neganai iena mauri lagani be 32, bona ia be Ierusalema dekenai ia lohia, lagani 8 lalonai. \v 18 Iena adavana be Ahaba ena natuna hahine, bona ia ese Ahaba ena kara bamona, bona Israela king edia kara bamona ia karaia. Ia ese Lohiabada ena vairanai ia kara dika. \p \v 19 To Lohiabada ese Iuda ia hadikaia ore lasi, iena hesiai tauna Davida dainai. Badina be Lohiabada ese ia gwauhamata vadaeni, Davida ena tubuna be lamepa bamona do idia diari noho, edia king siahu be do ia doko lasi. \p \v 20 Iehorama be Iuda ena king neganai, Edoma taudia ese Iuda dekenai idia dagedage, bona idia ura lasi Iuda ena king be edia lohia do ia noho. Edoma taudia ese idia sibona edia king idia haginia. \p \v 21 Vadaeni king Iehorama ese mai ena kariota ibounai danu ia toreisi, Sairi kahana dekenai idia lao. Sairi dekenai Edoma tuari taudia ese Iehorama mai ena kariota taudia idia koua hagegea. \p Hanuaboi neganai Iehorama, mai ena tuari orea ese Edoma tuari taudia edia tuari laini idia hamakohia, to Iehorama ena tuari taudia ese edia king idia rakatania, ta ta edia ruma, edia ruma dekenai idia giroa lou. \p \v 22 Unai dainai, Edoma taudia ese Iuda ena king dekena amo idia raka siri, bona sibona idia naria, unai nega dekena amo, ia mai bona hari. Libina hanua taudia danu ese unai nega tamona dekenai, Iuda dekena amo idia siri. \p \v 23 Iehorama ena kara orena, bona iena kara ibounai, be Iuda Ena King Edia Sivarai Buka lalonai idia torea vadaeni. \v 24 Iehorama be ia mase, bona Davida ena Hanua lalonai idia guria, iena tubuna bona tamana edia guria gabuna dekenai. Iehorama ena gabu dekenai iena natuna tau Ahasaia ese king dagi ia abia. \s1 King Ahasaia, Iuda ena king \p \v 25 Iorama Ahaba, Israela king, ena lohia lagani namba 12 lalonai, Ahasaia, Iuda ena king Iehorama ena natuna ese ia lohia hamatamaia. \v 26 Ia lohia hamatamaia neganai, Ahasaia ena mauri lagani be 22. Ia be lagani tamona Ierusalema dekenai ia lohia. Ahasaia ena sinana be Atalaia, Omeri, Israela king ena tubuna. \p \v 27 Ahasaia ese danu Ahaba ena bese edia kara bamona ia karaia, bona Lohiabada ena vairana dekenai ia kara dika, badina ia ese Ahaba ena bese hahine ta ia adavaia vadaeni. \p \v 28 King Ahasaia ese Israela ena king, Iorama Ahaba ia durua, vadaeni idia ruaosi idia lao, Hasaele, Suria ena king idia tuari henia, Ramoto Gileada dekenai. Unuseni Suria taudia ese Iorama idia haberoa. \v 29 Vadaeni king Iorama be ia giroa lou, Ieserele dekenai iena bero do ia namo totona. Unai neganai Ahasaia Iehorama, Iuda ena king ese Ieserele dekenai ia lao, Iorama Ahaba do ia vadivadi henia totona, badina ia be ia gorere. \c 9 \s1 Dirava ese Iehu ia abia hidi, Israela ena king dagi do ia abia \p \v 1 Vadaeni peroveta tauna Elisaia ese peroveta taudia orea uhau tauna ta ia boiria, ia hamaoroa, ia gwau, “Oiemu dabua oi kwatua, inai olive dehoro kavabu oiemu imana dekenai oi abia, Ramoto Gileada dekenai oi lao. \v 2 Do oi ginidae neganai, Iehu, Iehosapata Nimisi ena natuna do oi tahua. Ruma ta ena lalona momokani daiutu ta dekenai, iena turana idia noho lasi gabuna dekenai, do oi hakaua vareai. \v 3 Vadaeni unuseni inai olive dehoro be Iehu ena kwarana dekenai do oi bubua, do oi gwau, ‘Lohiabada ese oi ia gwauraia hidi inai, ia gwau: Oi be Israela ena king, lau ese oi lau hasiahua inai.’ Unai kara oi haorea murinai, maoromaoro iduara do oi kehoa, oi heau, oi naria kava lasi!” \p \v 4 Vadaeni, unai uhau, peroveta tauna, be Ramoto Gileada dekenai ia lao. \v 5 Unuseni ia ginidae neganai, tuari biagudia be idia helai hebou noho, vadaeni ia gwau, “Lohia e, lau be mai egu hereva oi dekenai.” \p Iehu ia gwau, “Ai daika oi ura hereva henia?” \p Peroveta tauna ia gwau, “Lohia e, oi dekenai.” \p \v 6 Unai dainai Iehu bona peroveta tauna ruaosi ese haida idia rakatania, ruma ena lalona daiutu dekenai idia raka vareai. Vadaeni unai uhau peroveta tauna ese olive dehoro be Iehu ena kwarana dekenai ia bubua, ia hamaoroa, ia gwau, “Lohiabada, Israela ena Dirava, ese inai bamona ia hereva, ia gwau, ‘Lau Lohiabada ese, Israela ena king be oi lau hasiahua inai. Oi ese egu bese Israela do oi biagua. \v 7 Oiemu biaguna Ahaba ena bese taudia do oi alaia mase. Unai dekena amo egu hesiai taudia, peroveta taudia, bona egu hesiai taudia haida, Iesebele ese ia hamasea taudia, edia rara ena davana Iesebele dekena amo do lau abia. \v 8 Ahaba ena bese taudia ibounai do oi alaia ore, badina be Ahaba ena bese tatau bona memero ibounai, guia taudia bona guia lasi taudia, do lau alaia mase. \v 9 Ahaba ena bese taudia be Ieroboama Nebata ena bese bona Basa Ahaisa ena bese hegeregerena do lau hadikaia ore. \v 10 Bona Iesebele be tau ta ese do ia guria lasi, sisia ese Iesebele do idia ania ore, Ieserele ena tano dekenai.’ ” \p Unai bamona ia hereva murinai, unai uhau peroveta tauna ese iduara ia kehoa, vadaeni ia heau. \p \v 11 Iehu be iena bamona tuari biagudia dekenai ma ia lao, vadaeni idia ese ia idia nanadaia, idia gwau, “Oi namo o lasi? Badina dahaka unai kavakava tauna be oi dekenai ia mai?” \p Iehu be idia dekenai ia haere, ia gwau, “Unai tau be umui diba, bona iena hereva danu umui diba momokani!” \p \v 12 Idia haere, idia gwau, “Oi koikoi noho, unai tau ena hereva ai diba lasi! Iena hereva ai dekenai oi hamaoroa.” \p Iehu ia gwau, “Iena hereva lau dekenai be inai: Lohiabada ese ia hereva, oi be Israela ena king lau hasiahua inai.” \p \v 13 Vadaeni nega tamona idia ibounai ta ta edia dabua idia kokia haraga, bona ruma ena vadavada latanai unai dabua idia atoa kau namonamo. Unai neganai kibi idia hiriria, idia boiboi, idia gwau, “Iehu be king!” \s1 Iehu ese Israela ena king Iorama ia alaia mase \p \v 14 Vadaeni Iehu, Iehosapata Nimisi ena natuna, ese Iorama hadikaia dalana ia tahua. \p King Iorama be Israela tuari taudia ibounai danu Ramoto Gileada dekenai idia noho, Hasaele, Suria ena king do idia koua totona. \v 15 To tuari lalonai Suria taudia ese Iorama idia haberoa. Unai dainai Iorama be Ieserele dekenai ia giroa lou, iena bero be do idia namo lou totona. \p Unai dainai Iehu ese iena opesa taudia ia hamaoroa, ia gwau, “Bema umui ese lau umui abia dae momokani emui king, do umui itaia namonamo, tau ta ese Ramoto dekena amo Ieserele dekenai do ia heau henia lasi, Iorama ena taudia hadibaia totona.” \p \v 16 Vadaeni Iehu be iena kariota dekenai ia guia, Ieserele dekenai ia lao, badina Iorama be unuseni. Ahasaia, Iuda ena king, danu Iorama do ia vadivadi henia totona unuseni ia noho. \p \v 17 Ieserele hanua ena magu ena ataiai ia gini gimaia tauna ta ese Iehu ena orea taudia ia itaia, idia mai noho. Vadaeni ia boiboi, ia gwau, “Orea ta ia mai noho, lau itaia inai.” \p Iorama ia haere, ia gwau, “Hosi guia tauna ta do oi siaia, unai orea danu do ia hedavari, bona do ia kamonai idia be maino dekenai idia mai, o lasi.” \p \v 18 Vadaeni hosi guia tauna ia lao Iehu dekenai, ia gwau, “King Iorama ia ura diba oi be maino dekenai oi mai, o lasi?” \p Iehu ia haere, ia gwau, “Oi dekenai maino be dahaka? Lauegu murinai do oi raka mai.” \p Kohoro ena ataiai dekenai ia gini gima tauna ma ia hereva, ia gwau, “Iseda hosi guia tauna be orea dekenai ia ginidae, to ia giroa mai lasi.” \p \v 19 Vadaeni king ese hosi guia tauna iharuana ia siaia lao. Ia ese Iehu ma ia nanadaia, ia gwau, “King Iorama ia ura diba oi be maino dekenai oi mai, o lasi?” \p Iehu ia haere, ia gwau, “Oi dekenai maino be dahaka? Lauegu murinai do oi raka mai.” \p \v 20 Ma kohoro ena ataiai dekenai ia gini gima tauna ma ia hereva, ia gwau, “Iseda hosi guia tauna be orea dekenai ia ginidae, to ia giroa mai lasi. Orea gunalaia tauna ese kava tauna bamona iena kariota ia haheaua haragaharaga noho. Unai be Iehu Nimisi lau laloa, badina iena kara be unai bamona.” \p \v 21 Iorama ia gwau, “Egu kariota do umui abia hegaegae.” Vadaeni kariota idia abia hegaegae, bona Iorama, Israela ena king, bona Ahasaia, Iuda ena king, be idia toreisi, ta ta ena kariota ena kariota dekenai idia guia, Iehu danu do idia hedavari totona idia lao. Vadaeni Naboto, Ieserele tauna, ena tano dekenai idia hedavari. \p \v 22 Iorama ese Iehu ia itaia, vadaeni ia gwau, “Maino dekenai oi mai noho, a?” \p Iehu ia haere, ia gwau, “Maino be edena bamona ia vara diba, badina be oiemu sinana ena lebulebu karadia bona iena meamea karadia be iseda huanai do idia karaia momo noho?” \p \v 23 Iorama ese iena kariota ia veria hagiroa, ia heau, ia ese Ahasaia dekenai ia boiboi, ia gwau, “Ahasaia e, king hadikaia kara inai!” \p \v 24 Vadaeni Iehu ese iena peva ia veria, mai ena goada ibounai danu, bona ena diba dekenai Iorama ena doruna ia pidia, diba ese Iorama ena kudouna ia gwadaia. Iorama be iena kariota lalonai ia moru diho, ia mase. \p \v 25 Bona Iehu ese ia durua tauna Bidikara ia hamaoroa, ia gwau, “Iorama ena tauanina do oi abia, Naboto, Ieserele tauna ena tano dekenai do oi negea. Badina oi laloa, ita ruaosi be Iorama ena tamana Ahaba ena murinai kariota ita haheaua neganai, Lohiabada ese inai hadikaia hereva Ahaba totona ia gwauraia, ia gwau: \v 26 ‘Lau Lohiabada lau gwau, varani lau ese Naboto bona iena natuna tau edia rarana lau itaia, bona Ahaba dekena amo edia mase ena davana do lau abia, inai Naboto ena tano dekenai.’ Unai dainai Iorama ena tauanina do oi abia isi, Naboto ena tano dekenai do oi negea, Lohiabada ena hereva hegeregerena.” \s1 Iehu ese Ahasaia ia alaia mase \p \v 27 Ahasaia, Iuda ena king, ese unai kara ia itaia, vadaeni ia be Bete Hagana ia lao dalana dekenai ia heau lao. Iehu ese ia lulua lao, bona iena tuari taudia ia oda henia, ia gwau, “Ahasaia danu do umui alaia mase!” Vadaeni idia haberoa. Idia haberoa gabuna be Guru hanua ia lao dalana dekenai, Ibileama hanua kakirakahira. To ia heau lao noho, ela bona Megido hanua dekenai ia ginidae, bona unuseni ia mase. \p \v 28 Iena opesa ese Ahasaia ena tauanina, kariota dekena amo Ierusalema dekenai idia abia lou. Unuseni Davida ena Hanua lalonai idia guria, iena tubuna bona tamana edia guria gabuna dekenai. \p \v 29 Iorama, Ahaba ena natuna, ena lohia lagani namba 11 lalonai, Ahasaia ese Iuda ia lohia hamatamaia. \s1 Iesebele ia mase \p \v 30 Iehu be Ieserele dekenai ia ginidae neganai, Iesebele ia kamonai, vadaeni ia ese iena matana ia penia, bona iena huina dekenai herahera namodia ia atoa, vadaeni king ena ruma ena uindo dekena amo ariara ia itaia noho. \p \v 31 Iehu be magu ena iduara dekena amo ia heau vareai neganai, Iesebele ese ia boiboi henia, ia gwau, “Oi be Simiri ena kara tauna, oiemu king oi alaia mase! Maino dekenai oi mai, a?” \p \v 32 Iehu be magu iduara dekena amo Iesebele ia itaia, bona ia boiboi, ia gwau, “Daika idia ura lauegu orea dekenai idia vareai?” \p Vadaeni hesiai taudia rua o toi be uindo dekenai idia hedinaraia. \v 33 Iehu ese idia ia boiboi henia, ia gwau, “Iesebele do umui negea diho!” \p Vadaeni idia negea diho. Bona iena rarana be magu dekenai bona hosi dekenai ia pisi daekau. Iehu ese iena hosi bona kariota be Iesebele ena tauanina ena latanai ia haheaua, ia moia momokani. \p \v 34 Iehu ese king ena ruma dekenai ia raka vareai, ia aniani, ia inuinu, vadaeni ia gwau, “Unai hahine dikana do umui abia, do umui guria, badina ia be king ta ena natuna.” \p \v 35 To idia be Iesebele guria totona idia lao neganai, gau ta idia davaria lasi, kwarana ena koukouna, bona ena aena bona ena imana palapala sibona. \v 36 Vadaeni, idia lao, Iehu idia hamaoroa. \p Iehu ia gwau, “Lohiabada ena hereva, iena hesiai tauna Elia, Tisebe tauna, ena uduna dekena amo ia gwauraia be inai: Ieserele ena tano dekenai, sisia ese Iesebele ena hidiona do idia ania, \v 37 bona Iesebele ena tauanina be Ieserele tano ena kopina do ia noho, hosi ena kukuri bamona. Unai dainai tau ta be do ia hereva lasi, ‘Iesebele ena tauanina be iniseni.’ ” \c 10 \s1 Iehu ese Ahaba ena bese taudia ia alaia ore \p \v 1 Ahaba ena natuna tau 70 be Samaria dekenai idia noho. Unai dainai Iehu ese revareva haida ia torea, ia siaia lao Samaria dekenai, hanua lohia taudia, bona tau badadia, bona Ahaba ena natuna idia naria taudia dekenai, ia gwau, \v 2 “Umui ese Ahaba ena natuna umui naria noho, bona umui be mai emui kariota, hosi, tuari gaudia, bona hanua mai magudia danu. Unai dainai inai revareva umui abia neganai, maoromaoro \v 3 Ahaba ena bese tauna ta, king dagi totona do ia namo herea tauna, do umui abia hidi, emui king do umui halaoa, bona ia hamauria totona do umui tuari.” \p \v 4 Samaria ena lohia taudia idia gari bada herea, idia gwau, “King Iorama bona king Ahasaia ese Iehu idia koua diba lasi, ita be edena bamona do ita koua diba?” \v 5 Unai dainai king ena ruma ena biaguna, bona hanua ena lohia tauna, bona hanua tau badadia, bona king ena natuna naria taudia ese Iehu dekenai inai hereva idia siaia: “Ai be oiemu hesiai taudia, oiemu oda ibounai ai dekenai, be do ai kamonai henia. To ai ese aiemai tau ta be king do ai halaoa lasi, oi sibona oiemu laloa hegeregerena do oi karaia.” \p \v 6 Vadaeni Iehu ese revareva ta ma idia dekenai ia torea, ia gwau, “Bema umui be lauegu kahana dekenai, bona bema egu oda umui ura kamonai henia momokani, king Ahaba ena natuna tau edia kwarana ibounai do umui utua oho, bona kerukeru, nega inai bamona neganai, lau dekenai do umui mailaidia, Ieserele dekenai.” \p Unai neganai unai king ena natuna tau 70 be Samaria hanua tau badadia ese idia naridia noho, tau badadia edia ruma ta ta dekenai. \v 7 Vadaeni revareva be idia dekenai ia ginidae neganai, tau badadia ese king Ahaba ena natuna tau 70 idia alaia mase. Edia kwarana ibounai be bosea haida lalonai idia udaia, bona Iehu dekenai idia siaia, Ieserele dekenai. \p \v 8 Hereva mailaia tauna be Iehu dekenai ia ginidae, ia gwau, “Ahaba ena natuna tau edia kwarana ibounai idia mailaia vadaeni.” \p Vadaeni Iehu ese oda ia gwauraia, ia gwau, “Unai kwaradia ibounai be senu rua dekenai hanua ena magu iduara raka vareai gabuna dekenai do umui haboua, bona unuseni do idia noho ela bona dabai.” \p \v 9 Daba neganai, Iehu be magu iduara gabu dekenai ia lao, ia gini, bona taunimanima dekenai ia hereva, ia gwau, “Momokani lau ese king Iorama hadikaia dalana lau tahua, bona lau alaia mase, umui be mai emui kerere ta lasi. To inai iena natuna ibounai be daika ese idia alaia mase? \v 10 Unai dainai do umui diba momokani, Lohiabada ena hereva ibounai Ahaba ena bese totona gaudia be do idia vara momokani. Lohiabada ese iena hesiai tauna Elia ena uduna dekenai ia gwauraia hereva ena kara be ia karaia vadaeni.” \p \v 11 Vadaeni Iehu ese Ahaba ena famili taudia oredia Ieserele dekenai ia alaia mase. Ahaba ena opesa taudia ibounai, bona iena turana momokani taudia, bona iena hahelagaia taudia, be Iehu ese ia alaia ore, ta ia mauri noho lasi. \s1 King Ahasaia ena varavara taudia be Iehu ese ia alaia mase \p \v 12 Iehu be Ieserele dekena amo ia toreisi, Samaria dekenai ia lao gwauraia. Dala dekenai, Betekede dekenai ia ginidae. Unai be mamoe naria taudia edia gabu ta. \v 13 Unuseni king Ahasaia ena bese taudia be Iehu ese ia davaria, ia nanadaia, ia gwau, “Umui be daika taudia?” \p Idia haere, idia gwau, “Ai be Ahasaia ena varavara taudia, bona ai be Ahaba ena bese taudia bona Iesebele ena natuna do ai vadivadi henia totona ai mai.” \p \v 14 Iehu ese iena tuari taudia ia oda henia, ia gwau, “Idia ibounai do umui dogoatao!” \p Vadaeni ibounai idia dogoatao, bona Betekede ena ranu guri ena badinai idia alaia mase. Mase taudia be 42. Ta ia mauri noho lasi. \s1 Ahaba ena bese taudia, do noho taudia, be Iehu ese ia alaia \p \v 15 Iehu ese ma ia toreisi, bona dala dekenai Iehonadaba Rekaba danu idia hedavari. Vadaeni Iehu ese Iehonadaba ia hanamoa, ia gwau, “Oi ese lauegu kara oi ura henia momokani noho, lau ese oiemu kara lau ura henia momokani hegeregerena, a?” \p Iehonadaba ese ia haere, ia gwau, “Io.” \p Iehu ia gwau, “Bema unai bamona, oiemu imana lau dekenai oi henia.” Vadaeni Iehu, ese iena kariota dekenai Iehonadaba ia abia daekau. \p \v 16 Iehu ma ia gwau, “Oi mai, ita lao, bona do oi itaia dahaka siahu karadia Lohiabada dainai lau karaia noho.” \p Vadaeni idia ruaosi be kariota dekenai Samaria dekenai idia lao. \p \v 17 Samaria dekenai idia ginidae neganai, Iehu ese Ahaba ena bese taudia, do noho taudia, ia alaia mase, ela bona ibounai ia haorea, Lohiabada ese Elia ia hamaoroa hegeregerena. \s1 Iehu ese Bala idia tomadiho henia taudia ia alaia mase \p \v 18 Vadaeni Iehu ese Samaria hanua taudia ibounai ia haboua, idia dekenai ia hereva, ia gwau, “Ahaba ese Bala ena hesiai gaukara ia karaia sisina, to lau Iehu ese Bala ena hesiai gaukara do lau karaia bada. \v 19 Unai dainai Bala ena peroveta taudia, bona Bala dekenai idia tomadiho henia taudia, bona Bala ena hahelagaia taudia ibounai do umui boiria, idia mai, ta ese iena ruma dekenai do ia noho lasi, badina be boubou karana badana ta do lau karaia, Bala ena. Bema tau ta ia hedinaraia lasi, unai tau be do lau alaia mase.” To Iehu ese idia ia koia, ia ese Bala dekenai idia tomadiho taudia ibounai do ia alaia ore gwauraia. \p \v 20 Iehu ia gwau, “Hebou badana ta, Bala hanamoa totona do umui gwauraia hedinarai.” Vadaeni inai hebou idia gwauraia. \v 21 Bona Iehu ese hereva gwauraia taudia ia siaia lao, Israela gabu ibounai dekenai, unai hebou dinana idia gwauraia loaloa. Vadaeni Bala idia tomadiho henia taudia ibounai idia mai, ta iena rumai ia noho lasi. Idia be Bala ena dubu dekenai idia raka vareai, ela bona Bala ena dubu ia honu momokani, duduna ia lao bona duduna. \v 22 Unai neganai, Iehu ese dabua helaga ia naria tauna ia hamaoroa, ia gwau, “Dabua helaga do oi abia mai, Bala idia tomadiho henia taudia ibounai edia.” Vadaeni ia ese unai dabua helagadia be idia dekenai ia henia. \p \v 23 Unai neganai Iehu be Bala ena dubu ia raka vareai, Iehonadaba Rekaba danu. Iehu ese Bala dekenai idia tomadiho taudia ia hamaoroa, ia gwau, “Mani do umui itaia namonamo, bona do umui tahua, Lohiabada tomadiho henia taudia ta umui emui huanai ia noho lasi, to Bala tomadiho henia taudia sibona.” \p \v 24 Vadaeni Iehu bona Iehonadaba be idia raka vareai, boubou bona gabua boubou danu, Bala dekenai do idia henia gwauraia. \p Iehu ese tuari taudia ibounai 80 dubu ena murimurinai ia atodia, unuseni idia gini, bona ia ese idia ia hamaoroa, ia gwau, “Umui ese inai dubu lalonai taudia ibounai do umui alaia mase. Bema umui emui orea tuari tauna ta ese dubu lalonai taudia ta ia hamauria neganai, lau ese unai tuari tauna do lau alaia mase.” \p \v 25 Unai dainai Iehu ese iena boubou gauna ia henia vadaeni murinai, ia ese iena tuari taudia bona opesa taudia ia hamaoroa, ia gwau, “Umui raka vareai, ibounai do umui alaia mase, ta do ia heau mauri lasi.” \p Vadaeni, mai edia tuari kaia edia imana dekenai tuari taudia be dubu lalonai idia raka vareai, tomadiho taudia ibounai idia alaia mase, bona edia tauanina be murimurinai idia negea. Unai murinai Bala ena dubu ena lalona momokani daiutu dekenai idia raka vareai. \v 26 Bona unai au tubua helagana, Bala ena dubu lalonai ia noho gauna, idia abia isi, murimuri dekenai idia huaia lao, idia gabua ore. \v 27 Bala ena nadi laulauna, bona ena dubu danu idia hamakohia, bona idia hadikaia ore momokani, bona mei rumana dekenai idia halaoa, ia mai bona hari danu. \p \v 28 Unai dala dekenai, Iehu ese Bala tomadiho henia kara be Israela dekena amo ia haorea momokani. \v 29 To Iehu be Ieroboama Nebata ena kara dika, Israela ia hakererea kara dikana, ia rakatania lasi. Unai dika be inai: Betele dekenai bona Dano dekenai boromakau natuna ena laulau, golo gaudia, idia tomadiho henia noho. \p \v 30 Vadaeni Lohiabada ese Iehu ia hamaoroa, ia gwau, “Oi ese kara namo oi karaia vadaeni. Egu vairana dekenai kara maoromaoro oi karaia vadaeni, bona egu ura ibounai oi karaia vadaeni danu, Ahaba bona iena bese taudia dekenai. Unai dainai oiemu natuna bona tubuna be Israela ena king dagi do idia abia ela bona uru 4.” \v 31 To Iehu ese Lohiabada, Israela ena Dirava ena Taravatu, be mai ena kudouna ibounai danu ia badinaia lasi. Ia ese Ieroboama ena kara dika, Israela ia hakererea kara dikana, ia rakatania lasi. \s1 Iehu ia mase \p \v 32 Unai dinadia lalonai, Lohiabada ese Israela ena tano ia hamaragia hamatamaia. Hasaele, Suria ena king ese Israela taudia ia halusia inai Israela tanodia dekenai: \v 33 Ioridane Sinavai ena dina ia daekau kahana tano ibounai, Gileada tano, Basana tano, Gado, Rubena bona Manase taudia edia tano, ela bona Aroere hanua, Aranona Sinavai ena badinai. \p \v 34 Iehu ena kara orena, bona iena boga auka karadia ibounai be Israela Ena King Edia Sivarai Buka ena lalonai idia torea vadaeni. \v 35 Iehu be ia mase, bona Samaria dekenai idia guria. Iehu ena gabu dekenai iena natuna tau, Iehoahasa, ese king dagi ia abia. \v 36 Iehu ese lagani 28 lalonai Israela ia naria, Samaria hanua dekenai. \c 11 \s1 Atalaia, Iuda ena kwini \p \v 1 Atalaia, king Ahasaia ena sinana, ese ia itaia, iena natuna ia mase. Vadaeni ia ese oda ia gwauraia, Ahasaia ena bese taudia ibounai idia alaia mase. \v 2 To Ahasaia ena natuna tau, Ioasa, sibona ia heau mauri. Ioasa ena lalana Iehoseba, king Iorama ena natuna hahine, Ahasaia ena taihuna, ese Ahasaia ena natuna Ioasa ia abia, king ena natuna tau, do idia alaia taudia, edia huanai dekena amo. Iehoseba ese mero maragina, Ioasa, hunia dekenai ia hakaua lao, bona mai ena naria hahine danu, mahuta daiutu ta lalonai ia hunia. Unai kara dainai, Atalaia ena taudia ese Ioasa idia alaia lasi. \v 3 Inai mero Ioasa be lagani 6 lalonai Iehoseba ese ia naria, bona mai ena naria hahine danu, Dubu Helaga ena daiutu ta lalonai, hunia dekenai idia noho. Unai be Atalaia ese Iuda tano ena kwini dagi ia dogoatao noho neganai. \p \v 4 To lagani namba 7 lalonai, hahelagaia tauna Iehoiada ese kwini ena ruma gimaia opesa taudia, bona kwini gimaia taudia danu, be Dubu Helaga dekenai ia boiridia hebou. Inai hebou dekenai idia ibounai ese gwauhamata metauna idia karaia, Iehoiada do ia karaia gauna, be do idia durua. Iehoiada ese king Ahasaia ena natuna, Ioasa, be idia dekenai ia hedinaraia. \v 5 Bona Iehoiada ese danu inai oda ia gwauraia, ia gwau: “Umui ese orea toi do umui karaia, bona Sabati Dina dekenai, emui orea ginigunana ese king ena ruma do idia gimaia. \v 6 Bona emui orea iharuana ese Suru magu iduara do idia gimaia, bona emui orea ihatoina ese magu iduara idia gimaia taudia edia murinai do idia gini hegaegae. Inai be king ena ruma do umui naria, bona do umui koua. \v 7 Emui orea rua, Sabati Dina dekenai idia laga-ani noho orea ruaosi, ese Dubu Helaga dekenai do idia gini noho, king do idia gimaia. \v 8 King Ioasa do umui gini hagegea noho, umui ta ta mai emui tuari kaia emui imana dekenai, bona daika ese umui kahirakahira idia mai, be do umui alaia mase. King ena lao gabudia ibounai dekenai ia do umui naria bona gimaia.” \s1 Iehoiada ese Ioasa dekenai king dagi ia henia \p \v 9 Inai orea toi edia tuari biagudia ese hahelagaia tauna Iehoiada ena oda hereva idia kamonai henia namonamo. Idia ta ta ese, iena orea, iena orea, Sabati Dina dekenai idia gaukara noho, bona Sabati Dina dekenai idia laga-ani noho taudia, Iehoiada dekenai idia mailaia. \v 10 Vadaeni Iehoiada ese io bona kesi, gunaguna idia be king Davida ena, bona Dubu Helaga lalonai idia noho tuari gaudia, be ia abia, unai tuari biagudia dekenai ia henidia. \p \v 11 Vadaeni gima taudia be edia gabu ta ta dekenai idia gini, edia imadia dekenai be edia tuari kaia. Laini dekenai idia gini, Lohiabada ena Dubu Helaga ena vairana dekenai, diho kahanai ela bona mirigini kahanai, boubou patana badinai, king do idia hagegea, bona gimaia totona. \p \v 12 Gima taudia idia gini hegaegae, vadaeni Iehoiada ese Ioasa ia hakaua mai, edia vairana dekenai, bona kwara gauna, korona, be Ioasa ena kwarana dekenai ia atoa. Taravatu Buka ena kopi ta danu ia henia. Vadaeni Iehoiada ese Ioasa ena kwarana dekenai olive dehoro ia bubua, bona Iuda ena king ia halaoa. Unai neganai danu taunimanima ese edia imadia idia patapata, idia boiboi, idia gwau, “King be nega daudau do ia mauri noho!” \p \v 13 Kwini Atalaia ese gima taudia, bona taunimanima ibounai edia boiboi regena ia kamonai, vadaeni Dubu Helaga dekenai ia raka vareai. Taunimanima momo idia haboua vadaeni unuseni. \v 14 Atalaia ese king matamata Ioasa ia itaia, nadi du badana ena badinai ia gini, king matamata edia kara hegeregerena. Tuari biagudia bona kibi hiriria taudia danu king ena badibadinai idia gini noho, bona taunimanima ese mai moale danu idia boiboi, bona kibi idia hiriria noho. Vadaeni Atalaia ese mai gari bada danu iena dabua ia darea, ia boiboi bada, ia gwau, “Kwini hadikaia kara, kwini hadikaia kara!” \p \v 15 Iehoiada ia ura lasi Dubu lalonai Atalaia idia alaia mase. Vadaeni ia ese tuari biagudia ia oda henia, ia gwau, “Dubu ena murimurinai Atalaia do umui abia lao, bona bema tau ta ese Atalaia ia hamauria toho neganai, unai tau do umui alaia mase.” \p \v 16 Tuari biagudia ese Atalaia idia dogoatao, bona hosi edia raka vareai iduara dalana dekena amo king ena ruma dekenai idia hakaua lao. Unuseni idia ese Atalaia idia alaia mase. \s1 Iehoiada ese dirava koikoi tomadiho henia kara ia koua \p \v 17 Hahelagaia tauna Iehoiada ese king Ioasa bona taunimanima dekenai ia hereva goada dainai, idia ese Lohiabada danu gwauhamata metauna idia karaia. Idia gwauhamata idia be Lohiabada ena bese taudia do idia lao momokani. Iehoiada ese danu king bona iena taunimanima edia huanai gwauhamata taravatuna ia haginia. \v 18 Vadaeni taunimanima be Bala ena dubu dekenai idia lao, idia veria diho, iena boubou patadia bona iena kaivakuku danu idia hamakohia, bona Matana, Bala ena hahelagaia tauna, be boubou patadia edia vairana dekenai idia alaia mase. \p Unai neganai Iehoiada ese Dubu Helaga dekenai gima taudia ia atoa. \v 19 Vadaeni Iehoiada, bona tuari biagudia, bona king gimaia taudia, bona king ena ruma gimaia taudia ese Dubu Helaga dekena amo king idia hakaua lao, ela bona king ena ruma dekenai. Taunimanima ibounai danu be idia edia murinai idia raka. Ioasa be Gima Taudia Edia Magu Iduara dekena amo king ena ruma dekenai ia raka vareai, bona ia be king ena terona dekenai ia helai. \v 20 Unai dainai, taunimanima ibounai idia moale bada. Bona Atalaia be king ena ruma dekenai idia alaia mase dainai, hanua badana be mai ena maino namona. \p \v 21 Ioasa ese Iuda ena king dagi ia abia neganai, iena mauri lagani be 7 sibona. \c 12 \s1 King Ioasa, Iuda ena king \p \v 1 Iehu, Israela ena king ena lohia lagani namba 7 neganai, Ioasa be Iuda ena king dagi ia abia hamatamaia. Ioasa be lagani 40 lalonai Ierusalema dekenai ia lohia karaia. Ioasa ena sinana be Sibaia, ia be Bere Sieba hanua hahine. \p \v 2 Ioasa be Lohiabada ena vairanai ia kara maoromaoro iena mauri dina ibounai lalonai, badina hahelagaia tauna Iehoiada ese ia hadibaia. \v 3 To gau tamona, ataiai idia noho tomadiho gabudia be Ioasa ese ia kokia lasi, bona taunimanima ese boubou karadia idia karaia, bona mai bonana muramura unai gabudia dekenai idia do gabua noho. \p \v 4 Ioasa ese hahelagaia taudia ia hereva henia, ia gwau, “Harihari gaudia helagadia moni ibounai, Lohiabada ena Dubu Helaga dekenai taunimanima idia mailaia gaudia, boubou totona idia henia moni, bona ura namona dainai taunimanima idia henia moni, be do umui haboua. \v 5 Hahelagaia taudia ta ta ese edia hesiai gaukara dainai taunimanima haida ese idia henidia moni, be do idia haboua namonamo, bona unai moni be Dubu ia dika gabudia hanamoa totona do idia gaukaralaia.” \p \v 6 To king Ioasa ena lohia lagani namba 23 lalonai, hahelagaia taudia ese Dubu Helaga hanamoa gaukara ta idia do karaia lasi. \v 7 Unai dainai, king Ioasa ese hahelagaia tauna Iehoiada bona hahelagaia taudia orena ia boiria hebou, idia ia gwau henia, ia gwau, “Badina dahaka Dubu Helaga umui hanamoa lou lasi? Hari ia lao, umui davaria moni be do umui dogoatao lasi. Umui ese unai moni Dubu Helaga hanamoa totona do umui henia.” \v 8 Vadaeni hahelagaia taudia idia laloa tamona, taunimanima edia moni do idia abia lou lasi, bona idia gwau danu, idia ese Dubu Helaga hanamoa gaukara do idia karaia lasi. \p \v 9 Unai neganai hahelagaia tauna Iehoiada ese maua ta ia abia, bona matu ta be maua ena koua gauna lalonai ia budua. Vadaeni Iehoiada ese boubou patana ena idiba kahana dekenai maua ia atoa, Dubu Helaga ena raka vareai gabuna dekenai. Vadaeni Dubu ena iduara idia naria hahelagaia taudia ese unai Dubu dekenai ia vareai moni ibounai be unai maua lalonai idia udaia, taunimanima idia henia moni be unai. \v 10 Bema idia itaia, moni momo be maua lalonai ia noho neganai, king ena toretore tauna, bona Hahelagaia Tauna Badana idia mai, bona idia ruaosi ese Lohiabada ena Dubu Helaga dekenai idia atoa moni idia duahia, bona puse edia lalonai idia udaia. \p \v 11 Moni ena bada idia diba namonamo neganai, idia ese Dubu Helaga hanamoa lou gaukara naria taudia dekenai idia henia. Inai moni dekenai, Lohiabada ena Dubu Helaga dekenai idia gaukara kamuta bona ruma haginia taudia edia gaukara davana idia henia, \v 12 bona nadi gaukaralaia bona utua taudia edia davana danu. Ma idia ese au bona nadi namodia idia hoia, Dubu hanamoa totona. Bona Dubu Helaga hanamoa lou gaukara ma haida edia davana be unai moni dekena amo idia karaia. \p \v 13 To unai Dubu dekenai idia mailaia moni be siliva kapusi, lamepa hagoevaia gaudia, disi, kibi, bona golo o siliva uro hoia totona idia gaukaralaia lasi. \v 14 Badina unai moni be Lohiabada ena Dubu Helaga hanamoa lou gaukara sibona totona, bona gaukara taudia dekenai idia henia. \v 15 Unai moni edena bamona idia gaukaralaia, be idia henia taudia dekena amo idia tahua lasi, badina be idia ese unai moni idia gaukaralaia, mai maoromaoro bona momokani danu. \p \v 16 To kara dika totona bouboudia bona kara kerere totona bouboudia moni be Lohiabada ena Dubu Helaga dekenai idia atoa vareai lasi. Unai moni be hahelagaia taudia edia. \p \v 17 Unai neganai Hasaele, Suria ena king, be ia lao, Gata hanua ia tuari henia, bona ia abia. To Hasaele be Ierusalema dekenai ia raka lao, do ia tuari henia totona neganai, \v 18 Ioasa, Iuda ena king, ese harihari gaudia helagadia ibounai, Iehosapata bona Iehorama bona iena tamana Ahasaia, Iuda ena king, ese Lohiabada dekenai idia henia gaudia, bona ia ese ia henia gaudia, bona Dubu Helaga, bona king ena ruma lalonai ia noho golo ibounai be king Hasaele dekenai ia siaia lao. Unai neganai king Hasaele ese iena tuari taudia Ierusalema dekena amo ia hakaudia lao siri. \p \v 19 Ioasa ena kara orena, iena kara ibounai, be Iuda Ena King Edia Sivarai Buka lalonai idia torea vadaeni. \p \v 20 King Ioasa ena hesiai taudia be idia toreisi, Ioasa do idia alaia mase totona dala idia tahua. Vadaeni idia ese Milo kohoro dekenai, Sila dekenai ia diho lao dala ena badinai Ioasa idia alaia mase. \v 21 Ioasa ena hesiai taudia rua, Iosaka Simeata bona Iehosabada Somere, ese Ioasa idia alaia mase. \p Vadaeni Ioasa be Davida ena Hanua dekenai idia guria, king edia guria gabuna dekenai. Ioasa ena gabu dekenai, iena natuna Amasaia ese king dagi ia abia. \c 13 \s1 King Iehoahasa, Israela ena king \p \v 1 Ioasa Ahasaia, Iuda ena king, ena lohia lagani 23 lalonai, Iehoahasa Iehu ese Israela ia lohia hamatamaia, Samaria dekenai. Iehoahasa ese lagani 17 lalonai Israela ia naria, Samaria dekenai. \v 2 Iehoahasa ese Lohiabada ena vairanai ia kara dika. Ia ese Ieroboama Nebata ena kara dika, unai dekena amo Israela taudia ia hakererea kara dikana, ia karaia noho. Unai kara dika ia rakatania lasi momokani. \p \v 3 Unai dainai Lohiabada be Israela dekenai ia badu momokani, bona ia ese Hasaele, Suria ena king, bona Benehadada, Hasaele ena natuna edia siahu henunai Israela ia atoa nega daudau. \p \v 4 Vadaeni Iehoahasa ese Lohiabada ia noia, bona Lohiabada ese ia kamonai henia, badina be Israela taudia edia hisihisi ia itaia, Suria king ese ia dagedage henidia ena hisihisi. \v 5 Unai dainai, Lohiabada ese Israela dekenai hamauria tauna ta ia henia, bona idia ese Suria taudia dekena amo idia heau mauri. Vadaeni Israela taudia be edia ruma dekenai idia noho, guna idia noho hegeregerena. \v 6 To gau tamona, idia ese Ieroboama ena iduhu taudia edia kara dika, Israela taudia idia hakererea kara dikana be idia rakatania lasi, to idia do karaia noho. Bona hahine dirava koikoi, Asera, ena laulau be do Samaria dekenai ia gini noho. \p \v 7 Iehoahasa be mai ena tuari oreana badana lasi, to hosi guia taudia 50 sibona, bona kariota 10, bona aena dekenai idia raka taudia 10,000 sibona. Badina be Suria ena king ese Israela tuari taudia oredia ia hadikaia ore, ia moidia, uiti kwadia gabuna ena momoru bamona idia ia halaoa. \p \v 8 Iehoahasa ena kara orena, iena kara ibounai, bona iena kara goadadia, be Israela ena King Edia Sivarai Buka lalonai idia torea vadaeni. \v 9 Vadaeni Iehoahasa ia mase, bona Samaria dekenai idia guria. Iena gabu dekenai, iena natuna Iehoasa ese king dagi ia abia. \s1 King Iehoasa, Israela ena king \p \v 10 Ioasa, Iuda ena king ena lohia lagani namba 37 lalonai Iehoasa, Iehoahasa ena natuna ese Israela ia naria hamatamaia, Samaria dekenai. Iehoasa ese lagani 16 lalonai Israela ia naria, Samaria dekenai. \v 11 Iehoasa ese danu Lohiabada ena vairanai ia kara dika. Ia ese Ieroboama Nebata ena kara dika, Israela taudia ia hakererea kara dikana, ia karaia noho, ia rakatania lasi. \p \v 12 Iehoasa ena kara orena, iena kara ibounai, bona mai goada danu ia ese Amasaia, Iuda ena king ia tuari henia, ena sivarai, be Israela Ena King Edia Sivarai Buka lalonai idia torea vadaeni. \v 13 Vadaeni Iehoasa ia mase, bona king ena guria gabuna lalonai idia guria, Samaria dekenai. Iehoasa ena gabuna dekenai, iena natuna Ieroboama ese king dagi ia abia. \s1 Elisaia ese iena peroveta hereva dokona ia gwauraia murinai ia mase \p \v 14 Peroveta tauna Elisaia be mase gorerena ta ia davaria. Ia hekure, kahirakahira ia mase neganai Iehoasa, Israela ena king, be ia dekenai ia lao, ia taitai, ia gwau, “Tamagu o, tamagu o! Oi ese mai siahu bada Israela oi gimaia, bona oi naria namonamo!” \p \v 15 Elisaia ia gwau, “Peva bona diba oi abia.” Vadaeni ia ese peva bona diba haida ia abia. \v 16 Vadaeni Elisaia ese Israela ena king ia hamaoroa, ia gwau, “Peva do oi abia, pidia totona do oi abia hegaegae.” King ese ia karaia, vadaeni Elisaia ese iena imana king ena imana latanai ia atoa. \p \v 17 Elisaia ia gwau, “Suria dekenai ia noho kahana uindo do oi kehoa, diba be unai kahanai do oi pidia.” King ese diba ia pidia, vadaeni Elisaia ia boiboi, ia gwau, “Oi be Lohiabada ena diba, bona oi ese Suria dekena amo do oi kwalimu. Oi ese Apeka dekenai Suria taudia do oi tuari henia, bona do oi kwalimu.” \p \v 18 Unai neganai Elisaia ese king ia hamaoroa, diba haida do ia abia, bona idia dekena amo tano do ia botaia. King ese nega toi diba dekena amo tano ia botaia, vadaeni ia hadokoa. \v 19 Vadaeni Elisaia ia badu, king dekenai ia gwau, “Oi ese nega 5, o nega 6 oi botaia namo, unai neganai, Suria taudia do oi halusia momokani. To harihari oi ese nega toi sibona do oi halusidia.” \p \v 20 Elisaia ia mase vadaeni, bona idia guria. \p Lagani ibounai unai dinadia neganai, Moaba tuari taudia haida ese Israela tano idia tuari henia, tuari maragidia. \p \v 21 Vadaeni dina ta Israela tauna ta idia guria neganai, unai Moaba tuari taudia idia hedinarai, unai dainai karaharaga mase tauna be Elisaia ena guri lalonai idia negea diho. Ia be Elisaia ena turiana dekenai ia kamokau, vadaeni maoromaoro ia mauri lou, bona ia toreisi, aena dekenai ia gini. \s1 Israela ese tuari dekenai Suria ia halusia \p \v 22 Hasaele, Suria ena king, ese Iehoahasa ia king dinadia ibounai lalonai Israela taudia ia hisihisi henidia. \v 23 To Lohiabada ese Israela taudia dekenai ia bogahisihisi henia. Iena gwauhamata, Aberahamo, Isako, bona Iakobo danu ia karaia gwauhamata dainai, Lohiabada ese Israela taudia ia durua, bona idia hadikadia gwauraia taudia edia dala ia koua. Lohiabada ese iena bese nega ta ia laloaboio lasi ia mai bona hari. \p \v 24 Hasaele, Suria ena king, ia mase neganai, iena natuna Benehadada ese iena gabuna dekenai king dagi ia abia. \v 25 Vadaeni Benehadada ese Iehoasa ena tamana Iehoahasa dekena amo tuari dekenai ia abia hanua ibounai be Iehoasa Iehoahasa ese ma ia abia lou. Nega toi Iehoasa ese Benehadada ia halusia, bona Israela ena hanuadia ia abia lou. \c 14 \s1 King Amasaia, Iuda ena king \p \v 1 Iehoasa Iehoahasa, Israela ena king, ena lohia lagani iharuana lalonai, Amasaia Ioasa ese Iuda ena king dagi ia hamatamaia. \v 2 Iuda ia naria hamatamaia neganai, iena mauri lagani be 25, bona iena lohia lagani ibounai Ierusalema dekenai be 29. Amasaia ena sinana be Iehoadini, bona ia be Ierusalema hahine. \p \v 3 Amasaia ese Lohiabada ena vairanai ia kara maoromaoro, to iena sene tauna Davida hegeregerena lasi. Amasaia ese iena tamana Ioasa ia karaia karadia ibounai ma ia karaia. \v 4 To ataiai idia noho tomadiho gabudia be Amasaia ese ia kokia lasi, bona taunimanima ese unai gabudia dekenai boubou karadia idia karaia noho, bona mai bonana muramura idia do gabua noho. \p \v 5 Amasaia ia diba king ena siahu be momokani ia dogoatao neganai, ia ese iena tamana idia alaia taudia ia aladia mase. \v 6 To unai taudia edia natudia danu be Amasia ia aladia lasi, badina be Mose ena Taravatu Buka ia matauraia. Mose ena Taravatu lalonai, Lohiabada ese oda ia gwauraia, ia gwau: “Tamana be do umui alaia lasi, edia natudia edia dika dainai, bona memero do umui alaia lasi edia tamadia edia dika dainai, to tau ta ta ena kara dika, ena kara dika, dainai do ia mase.” \p \v 7 Amasaia ese Damena Koura dekenai Edoma tuari taudia 10,000 ia alaia mase, bona tuari dekenai Amasaia ese Sela hanua ia abia, bona unai hanua dekenai ladana matamata ia henia, “Iokotele.” Unai hanua be do Iokotele, ia mai bona hari dina. \p \v 8 Unai murinai Amasaia ese Iehoasa, Israela ena king, dekenai hereva gwauraia taudia ia siaia, ia gwau, “Emui tuari taudia do umui abia hegaegae, bona do ita tuari.” \p \v 9 To Iehoasa, Israela ena king ese Amasaia, Iuda ena king dekenai hereva ia siaia lao, ia gwau, “Lebanona ava ginigini ta ese Lebanona sida auna ta dekenai hereva ia siaia lao, ia gwau, ‘Oiemu natuna kekeni be lauegu natuna tau dekenai do oi henia, do idia headava,’ to Lebanona ena uda boroma ta ese ia raka hanaia, bona ia ese unai ava ginigini ia moia diho momokani. \v 10 Momokani, oi ese Edoma oi halusia, unai dainai oi hekokoroku noho. Namona be oiemu hanua dekenai oi noho, oiemu kwalimu do oi moalelaia noho. Anina be dahaka tuari do oi havaraia, bona do oi moru, oi bona Iuda besena ibounai danu?” \p \v 11 To Amasaia be unai hereva ia kamonai lasi. Unai dainai Iehoasa, Israela ena king be iena tuari taudia danu idia raka lao, bona Bete Semese dekenai ia ese Amasaia mai ena tuari taudia ia tuari henia. Bete Semese be Iuda ena tano dekenai. \p \v 12 Vadaeni Amasaia ena tuari taudia be Iehoasa ese ia halusia, bona Iuda taudia idia heau, ta ta edia ruma, edia ruma dekenai idia lao. \v 13 Unai neganai Iehoasa, Israela ena king ese Amasaia, Iuda ena king, ia abia mauri Bete Semese dekenai. Vadaeni Iehoasa be Ierusalema dekenai ia lao, Ierusalema ena magu ia hadikaia. Magu be Eparaima Iduara ela bona Daiguni Iduara kahana ibounai Iehoasa ese ia hamakohia, ena lata be 200 mita bamona. \p \v 14 Iehoasa ese danu Lohiabada ena Dubu Helaga dekenai, bona king ena ruma dekenai ia noho golo bona siliva bona davana bada gaudia ibounai ia dadia. Iuda abia mauri taudia danu be Iehoasa ese ia guia, bona Samaria dekenai ia abidia lao. \p \v 15 Iehoasa ena kara orena, bona iena goada ena sivarai, bona Amasaia, Iuda ena king ia tuari henia ena sivarai, be Israela Ena King Edia Sivarai Buka lalonai idia torea vadaeni. \v 16 Vadaeni Iehoasa be ia mase, bona Samaria dekenai idia guria, Israela king edia guria gabuna lalonai. Vadaeni Iehoasa ena gabuna dekenai iena natuna Ieroboama ese king dagi ia abia. \s1 Amasaia, Iuda ena king ia mase \p \v 17 King Iehoasa, Israela ena king ia mase murinai, Amasaia, Iuda ena king be ma lagani 15 ia mauri noho, vadaeni ia danu ia mase. \v 18 Amasaia ena kara orena be Iuda Ena King Edia Sivarai Buka lalonai idia torea vadaeni. \v 19 Ierusalema dekenai tau haida ese Amasaia ena mase dalana idia laloa hebou, vadaeni Amasaia be Lakisi hanua dekenai ia heau. To idia ese tau haida Amasaia ena murinai idia siaia lao, ela bona Lakisi, bona unuseni idia ese Amasaia idia alaia mase. \p \v 20 Vadaeni hosi ena latanai idia atoa, Ierusalema dekenai idia abia lou, bona unuseni, king ena guria gabunai, Davida Ena Hanua lalonai, idia guria. \p \v 21 Unai neganai Iuda taudia ibounai ese Amasaia ena natuna tau Usaia idia abia, king idia halaoa, iena tamana ena gabuna dekenai. \v 22 Iena tamana ia mase murinai Usaia ese Elata hanua tuari dekenai ia abia lou, bona ia haginia lou, Iuda ena hanua ta. \s1 Ieroboama (Iharuana), Israela ena king \p \v 23 Amasaia Ioasa, Iuda ena king, ena lohia lagani 15 lalonai, Ieroboama Iehoasa, Israela ena king, be Samaria dekenai ia lohia hamatamaia. Iena lohia lagani be ibounai 41. \p \v 24 Ieroboama Iehoasa ese Lohiabada ena vairanai ia kara dika, bona ia ese Ieroboama Nebata ena kara dika, unai dekena amo Israela taudia ia hakererea kara dikana, ia rakatania lasi. \p \v 25 Ieroboama Iehoasa ese Israela ena tano, guna tuari dekenai ia boio tano, be tuari dekenai ia abia lou. Tano be inai: Hamata Raka Vareai Gabuna ela bona Damena Gohu. Inai kara be Lohiabada, Israela ena Dirava ese ia gwauhamata vadaeni, iena hesiai tauna Iona Amitai, ena uduna dekena amo. Iona Amitai be peroveta tauna ta Gata Hepere hanua dekena amo. \v 26 Badina be Lohiabada ese ia itaia, Israela taudia edia hisihisi be bada herea, ta ena noho ia namo lasi, guia taudia o guia lasi taudia, bona Israela be mai ena durua tauna ta lasi. \p \v 27 To Lohiabada ia ura lasi Israela ena ladana be tanobada dekena amo do idia kokia ore. Unai dainai ia ese Ieroboama Iehoasa dekena amo Israela ia hamauria. \p \v 28 Ieroboama Iehoasa ena kara orena, iena kara ibounai, bona iena goada tuari dekenai, bona Damaseko bona Hamata edia hanua be Iuda dekena amo ia abia lou, Israela ena, ena sivarai be Israela Ena King Edia Sivarai Buka lalonai idia torea vadaeni. \v 29 Vadaeni Ieroboama be ia mase, bona Israela ena king edia guria gabuna lalonai idia guria. Iena natuna tau, Sekaraia, ese king dagi ia abia, Ieroboama ena gabuna dekenai. \c 15 \s1 King Usaia, Iuda ena king \p \v 1 Ieroboama Iehoasa, Israela ena king, ena lohia lagani 27 lalonai, Usaia Amasaia ese Iuda ia naria hamatamaia. \v 2 King dagi ia hamatamaia neganai Usaia ena mauri lagani be 16, bona lagani 52 lalonai Ierusalema dekenai ia lohia karaia. Usaia ena sinana ena ladana be Iekolaia, ia be Ierusalema hahine. \v 3 Usaia ese Lohiabada ena vairanai ia kara maoromaoro, iena tamana Amasaia ena kara ibounai hegeregerena ia karaia. \v 4 To gau tamona, ataiai idia noho tomadiho gabudia ia kokia lasi. Bona taunimanima ese unai gabudia dekenai boubou karadia idia karaia noho, bona mai bonana muramura idia gabua noho. \p \v 5 Lohiabada ese king Usaia dekenai gorere ia henia, vadaeni lepera gorere ia davaria, ela bona ia mase dina dekenai. Unai dainai ia be sibona ruma ta dekenai ia noho. Usaia ena natuna tau, Iotama ese king ena ruma taudia ia naria, bona Iuda tano ia lohia karaia. \p \v 6 Usaia ena kara orena, iena kara ibounai, ena sivarai be Iuda Ena King Edia Sivarai Buka lalonai idia torea vadaeni. \p \v 7 Vadaeni Usaia ia mase, bona Iuda ena king edia guria gabuna lalonai idia guria, Davida Ena Hanua dekenai. Usaia ena gabuna dekenai, iena natuna tau Iotama ese king dagi ia abia. \s1 King Sekaraia, Israela ena king \p \v 8 Usaia, Iuda ena king, ena lohia lagani 38 lalonai, Sekaraia Ieroboama ese Israela ena king dagi ia hamatamaia, bona hua 6 lalonai Samaria dekenai ia lohia karaia. \p \v 9 Sekaraia Ieroboama ese iena tamana bona tubuna bamona ia karaia. Ia ese Lohiabada ena vairanai ia kara dika, bona ia ese Ieroboama Nebata ena kara dika, unai dekena amo Israela taudia ia hakererea kara dikana, ia karaia noho. \v 10 Salumu Iabese ese Sekaraia do ia hamasea dalana ia tahua, bona Ibileama dekenai Salumu ese Sekaraia ia alaia mase. Salumu ese king dagi ia abia, Sekaraia ena gabu dekenai. \p \v 11 Sekaraia ena kara orena ena sivarai be Israela Ena King Edia Sivarai Buka lalonai idia torea vadaeni. \p \v 12 Unai dainai Lohiabada ena gwauhamata, ia ese Iehu dekenai ia gwauraia gwauhamata, be momokani ia vara, ia gwau, “Oiemu natuna bona tubuna ese Israela ena king dagi do idia abia ela bona uru 4.” \s1 King Salumu, Israela ena king \p \v 13 Usaia, Iuda ena king, ena lohia lagani namba 39 lalonai, Salumu Iabese ese Israela ena king dagi ia abia, bona hua tamona sibona Samaria dekenai ia lohia karaia. \p \v 14 Vadaeni Menahemo Gadi be Tirisa dekena amo ia mai, Samaria dekenai ia ginidae, bona ia ese Salumu Iabese ia alaia mase. Menahemo ese king dagi ia abia, Salumu ena gabu dekenai. \p \v 15 Salumu ena kara orena, bona iena alaia kara ena sivarai be Israela Ena King Edia Sivarai Buka ena lalonai idia torea vadaeni. \p \v 16 Unai Menahemo Gadi ese Tirisa dekena amo ia raka mai neganai, Tapua hanua taudia ese ia totona edia magu iduara idia kehoa lasi dainai, ia ese Tapua ia tuari henia. Menahemo ese Tapua hanua, mai ena tano, bona ena noho taudia ibounai ia hadikaia ore. Menahemo ese danu Tapua ena rogorogo hahine taudia ibounai edia bogana ia utua parara. \s1 King Menahemo, Israela ena king \p \v 17 Usaia, Iuda ena king, ena lohia lagani namba 39 lalonai, Menahemo Gadi ese Israela ena king dagi ia abia, bona lagani 10 lalonai Samaria dekenai ia lohia karaia. \p \v 18 Menahemo Gadi ese Lohiabada ena vairanai ia kara dika, bona ia ese iena king dinadia ibounai lalonai Ieroboama Nebata ena kara dika, unai dekena amo Israela taudia ia hakererea kara dikana, ia karaia noho. \v 19 Pulu, Asuria ena king ese Israela ia tuari henia. Vadaeni Menahemo ese siliva moni ena metau 34,000 kilogaram Pulu dekenai ia henia, Pulu ese do ia durua, bona Menahemo ese king dagi do ia abia noho totona. \v 20 Menahemo ese Israela taudia dekena amo unai moni ia abia dalana, be moni momo taudia ibounai ia gwauraia, idia ta ta ese siliva moni 50 idia henia, bona idia haboua, Asuria ena king do ia abia totona. Vadaeni, moni ia abia dainai, Asuria king ia giroa lou, Israela ena tano dekenai ia noho lasi. \p \v 21 Menahemo ena kara orena, iena kara ibounai, be Israela Ena King Edia Sivarai Buka lalonai idia torea. \v 22 Vadaeni Menahemo ia mase, bona idia guria, bona iena gabu dekenai, iena natuna tau, Pekahaia ese king dagi ia abia. \s1 King Pekahaia, Israela ena king \p \v 23 Usaia, Iuda ena king, ena lohia lagani namba 50 lalonai, Pekahaia Menahemo ese Israela ena king dagi ia abia, bona lagani rua sibona Samaria dekenai ia lohia karaia. \p \v 24 Pekahaia Menahemo ese Lohiabada ena vairanai ia kara dika, bona ia ese Ieroboama Nebata ena kara dika, unai dekena amo Israela ia hakererea kara dikana, ia karaia noho. \p \v 25 Peka Remalaia, Pekahaia ena tuari biaguna ta, be Gileada taudia 50 danu idia hereva hebou, Pekahaia do idia alaia mase totona. Vadaeni idia ese Samaria dekenai Pekahaia idia alaia mase. Idia alaia mase gabuna be king ena ruma ena lalona momokani daiutuna, idia haginia auka masemase gauna, ena lalonai. Peka ese ia alaia mase, vadaeni ia ese king dagi ia abia, Pekahaia ena gabuna dekenai. \p \v 26 Pekahaia ena kara orena, iena kara ibounai, be Israela Ena King Edia Sivarai Buka ena lalonai idia torea vadaeni. \s1 King Peka, Israela ena king \p \v 27 Usaia, Iuda ena king, ena lohia lagani namba 52 lalonai, Peka Remalaia ese Israela ena king dagi ia abia, bona lagani 20 lalonai Samaria dekenai ia lohia karaia. \p \v 28 Peka Remalaia ese Lohiabada ena vairanai ia kara dika, bona ia ese Ieroboama Nebata ena kara dika, unai dekena amo Israela ia hakererea kara dikana, ia karaia noho. \p \v 29 Peka be Israela ena king neganai, Asuria ena king, Tigolata Pilesere ese Israela ia tuari henia. Ia ese inai hanua ia halusia bona ia abia: Iono, Abele Bete Maka, Ianoa, Kedesi, Hasoro, Gileada, Galilea, bona Napatali tano ibounai. Ma Tigolata ese unai Israela hanua edia taudia ia guia, Asuria dekenai ia abidia lao. \p \v 30 Vadaeni Hosea Elaha ese Peka Remalaia do ia alaia mase dalana ia tahua, bona Hosea ese Peka ia alaia mase. Unai dainai Hosea ese king dagi ia abia, Peka ena gabu dekenai. Unai kara be Iotama Usaia, Iuda ena king ena lohia lagani namba 20 lalonai ia vara. \p \v 31 Peka ena kara orena, iena kara ibounai, be Israela Ena King Edia Sivarai Buka ena lalonai idia torea vadaeni. \s1 King Iotama, Iuda ena king \p \v 32 Peka Remalaia, Israela ena king, ena lohia lagani iharuana lalonai, Iotama Usaia ese Iuda ena king dagi ia hamatamaia. \v 33 King dagi ia hamatamaia neganai, Iotama ena mauri lagani be 25, bona lagani 16 lalonai Ierusalema dekenai ia lohia karaia. Iotama ena sinana be Ierusa, ia be Sadoka ena natuna hahine. \p \v 34 Iotama ese Lohiabada ena vairanai ia kara maoromaoro. Ia ese iena tamana Usaia ena kara ibounai hegeregerena ia karaia. \v 35 To gau tamona, ia ese ataiai idia noho tomadiho gabudia ia kokia lasi. Bona taunimanima ese unai gabudia dekenai boubou karadia idia karaia noho, bona mai bonana muramura idia gabua noho. \p King Iotama ese Lohiabada ena Dubu Helaga ena mirigini kahana magu ena iduara ia haginia. \p \v 36 Iotama ena kara orena, iena kara ibounai, be Iuda Ena King Edia Sivarai Buka ena lalonai idia torea vadaeni. \v 37 Iotama be king neganai, Lohiabada ese Resini, Suria ena king, bona Peka Remalaia, Israela ena king, ia siaia hamatamaia, Iuda do idia tuari henia totona. \p \v 38 Vadaeni Iotama be ia mase, bona Iuda ena king edia guria gabuna lalonai idia guria, Davida Ena Hanua dekenai. Iotama ena gabuna dekenai, iena natuna tau, Ahasa ese king dagi ia abia. \c 16 \s1 King Ahasa, Iuda ena king \p \v 1 Peka Remalaia, Israela ena king, ena lohia lagani 17 lalonai Ahasa Iotama ese Iuda ena king dagi ia hamatamaia. \v 2 Ahasa ese ia lohia hamatamaia neganai, iena mauri lagani be 20, bona lagani 16 lalonai Ierusalema dekenai ia lohia karaia. Ahasa be ia kara maoromaoro lasi iena Dirava, Lohiabada ena vairana dekenai. Ia ese iena sene tauna Davida hegeregerena ia karaia lasi. \v 3 To Israela ena king edia kara bamona ia karaia. Ia ese danu iena natuna tau be lahi lalonai ia gabua ore. Inai kara be, Lohiabada ese Israela taudia edia vairanai ia lulua lao besedia edia kara dika herea hegeregerena. \v 4 Ahasa ese danu boubou karadia ia karaia, bona mai bonana namo muramura ia gabua, ataiai idia noho tomadiho gabudia dekenai, bona au namodia ibounai edia henunai danu. \p \v 5 Vadaeni Resini, Suria ena king, bona Peka Remalaia, Israela ena king ese Ierusalema tuari henia totona idia raka daekau mai. Idia ese Ierusalema idia koua hagegea, to idia ese Ahasa idia halusia diba lasi. \v 6 Unai neganai Edoma ena king ese Elata hanua ia abia lou, Edoma ena, bona unuseni idia noho Iuda taudia ia lulua lao ore. Vadaeni Edoma taudia be Elata dekenai idia lao, bona unuseni idia do noho, ia mai bona hari dina. \p \v 7 Unai dainai Ahasa ese hereva gwauraia taudia be Tigolata Pilesere, Asuria ena king dekenai ia siaia lao, ia gwau, “Lau be oiemu hesiai tauna bona oiemu natuna. Mani emu kara do oi mai, lau idia tuari henia noho taudia, Suria ena king, bona Israela ena king edia siahu dekena amo lau do oi hamauria.” \v 8 Ahasa ese danu Lohiabada ena Dubu Helaga dekenai, bona king ena ruma moni haboua gabuna dekenai, edia siliva bona golo ia abia, bona harihari gauna bamona, Asuria ena king dekenai ia siaia. \p \v 9 Vadaeni Tigolata Pilisere ese Ahasa ena noinoi ia kamonai henia. Tigolata Pilisere be ia lao, Damaseko hanua ia tuari henia. Asuria taudia idia kwalimu, bona Damaseko hanua idia abia. Idia ese danu king Resini idia alaia mase, bona Damaseko taudia idia abia mauri, Kiri dekenai idia abidia lao. \p \v 10 King Ahasa be Damaseko dekenai ia lao, Tigolata Pilesere, Asuria ena king danu do ia hedavari totona. Unai neganai Ahasa ese boubou patana ta ia itaia, Damaseko dekenai. Vadaeni king Ahasa ese unai boubou patana ena laulau ta ia abia, hahelagaia tauna Uria dekenai ia siaia lao. Unai laulau ese unai boubou patana karaia dalana bona iena toana ia hedinaraia namonamo. \v 11 Vadaeni Uria ese boubou patana ta ia haginia, king Ahasa ese Damaseko dekena amo ia siaia lao hereva ibounai hegeregerena. Bona Ahasa be Ierusalema dekenai do ia giroa mai lasi neganai, unai boubou patana be Uria ese ia karaia haorea vadaeni. \p \v 12 Damaseko dekena amo ia giroa mai neganai Ahasa ese inai boubou patana ia itaia, ia raka kahirakahira lao, bona ena vadavada dekenai ia daekau. \v 13 Unai neganai ia ese iena boubou ia gabua ore, bona iena paraoa boubouna danu. Iena uaina boubouna danu unai boubou ena latanai ia bubua, bona iena maino karaia boubouna ena rarana be boubou patana ena latanai ia negea lao. \v 14 Unai auri laboralabora boubou patana gunana, Lohiabada ena vairanai ia noho gauna, be Dubu Helaga ena vairana kahanai, bona boubou patana matamatana bona Lohiabada ena Dubu Helaga edia huanai ia gini. Vadaeni Ahasa ese unai gunana ia kokia, bona unai boubou patana matamatana ena mirigini kahana dekenai ma ia haginia. \p \v 15 Unai neganai king Ahasa ese hahelagaia tauna Uria ia oda henia, ia gwau, “Inai boubou patana badana, matamata gauna, ena latanai be daba gabua ore boubouna, bona adorahi paraoa boubouna, bona king bona taunimanima edia gabua ore bouboudia, bona edia paraoa bouboudia, bona taunimanima edia uaina bouboudia do oi karaia. Bona gabua ore bouboudia bona boubou ibounai danu edia rarana be boubou patana matamatana ena latanai do oi bubua. To unai auri laboralabora boubou patana be lau ese do lau gaukaralaia, vaira neganai dahaka dohore lau karaia ena dala, Dirava dekena amo do lau tahua totona.” \v 16 Hahelagaia tauna Uria ese unai kara ibounai ia karaia, king Ahasa ena oda hegeregerena. \p \v 17 Vadaeni king Ahasa ese Dubu Helaga ena treila, auri laboralabora gaudia ia utua parara, edia haba gaudia ia kokia, bona idia dekena amo edia tanika maragidia ia abidia lao. Bona tanika badana, ia dekenai ranu ia noho gauna, be boromakau tau 12 edia laulau, auri laboralabora gaudia, edia latanai dekena amo ia abia diho, nadi palaka ena latanai ia atoa. \p \v 18 Ahasa ese danu Dubu Helaga dekena amo, king ena helai gabuna ena dehe ia kokia, bona king ese Lohiabada ena Dubu Helaga ia raka vareai gabuna, mai ena guhi danu ia kokia. Inai kara be Ahasa ese ia karaia Asuria king ena ura dainai. \p \v 19 Ahasa ena kara orena edia sivarai be Iuda Ena king Edia Sivarai Buka ena lalonai idia torea vadaeni. \v 20 Vadaeni Ahasa ia mase, bona Iuda ena king edia guria gabuna lalonai idia guria, Davida Ena Hanua dekenai. Ahasa ena gabuna dekenai, iena natuna tau Hesekaia ese king dagi ia abia. \c 17 \s1 King Hosea, Israela ena king \p \v 1 Ahasa, Iuda ena king, ena lohia lagani namba 12 lalonai, Hosea Elaha ese Israela ena king ena dagi ia hamatamaia, Samaria dekenai. Hosea ena lohia lagani ibounai be 9. \v 2 Hosea ese Lohiabada ena vairana dekenai ia kara dika, to iena dika be Israela king gunadia edia dika hegeregerena lasi. \p \v 3 Salamanesa, Asuria ena king ese Hosea ia tuari henia. Vadaeni Hosea ia lusi dainai ia be Salamanesa ena hesiai tauna ia lao, bona lagani ta ta ibounai Hosea ese Salamanesa dekenai moni ia siaia. \v 4 To lagani ta Hosea ese hereva gwauraia taudia Aigupito dekenai ia siaia lao, Aigupito ena king, So dekenai. Hosea ese So ia noia, do ia durua gwauraia. Bona unai lagani lalonai Hosea ese Salamanesa dekenai moni ia siaia lasi. Unai dainai Asuria ena king ese Hosea ia dogoatao, dibura lalonai ia koua, bona ia guia danu. \p \v 5 Unai neganai danu Asuria ena king ese Israela tano ibounai ia tuari henia, ia lao bona Samaria dekenai ia ginidae, bona ia ese Samaria hanua ia koua hagegea, ela bona lagani toi idia ore. \v 6 Hosea ena lohia lagani namba 9 lalonai, Asuria ena king ese Samaria ia abia, bona Israela taudia be Asuria dekenai ia abia lao, Hala hanua bona Haboro Sinavai ena badinai, Gosana ena tano dekenai, bona Media taudia edia hanua haida dekenai idia noho. \p \v 7 Unai bamona be Israela taudia dekenai ia vara, badina be idia ese Lohiabada, edia Dirava, Aigupito tano dekena amo idia ia hakaua, bona Farao, Aigupito ena king ena siahu dekena amo idia ia hamauria Diravana dekenai idia kara dika, bona idia ese idau diravadia idia tomadiho henia. \v 8 Israela taudia ese danu idia edia vairanai Lohiabada ese ia lulua lao besedia edia kara idia karaia, ma Israela ena king ese idia haginia kerere karadia danu idia karaia. \p \v 9 Ma Israela taudia ese hunia dekenai Lohiabada, edia Dirava ia ura lasi karadia idia karaia. Idia ese edia hanua ibounai, maragidia bona badadia danu edia lalonai, ataiai idia noho tomadiho kerere gabudia idia haginia. \p \v 10 Israela taudia ese danu nadi du helagadia, bona Asera hahine dirava, ena kaivakuku be ororo edia ataiai, bona au namodia ibounai edia henunai idia haginia. \v 11 Unai gabudia dekenai idia ese muramura mai ena bonana namo idia gabua, Lohiabada ese idia edia vairanai ia lulua ore besedia edia kara hegeregerena. Israela taudia ese kara dika idia karaia, bona unai dekena amo idia ese Lohiabada idia habadua. \v 12 Lohiabada ese idia ia hamaoroa kaivakuku do idia tomadiho henia lasi, be idia ese idia tomadiho henia. \p \v 13 Lohiabada ese Israela bona Iuda be iena peroveta taudia bona mata hanai taudia ibounai edia hereva dekena amo ia sisiba henia, ia gwau, “Emui dala dikadia dekena amo do umui raka siri, bona egu Taravatu bona egu oda ibounai do umui kamonai henia. Inai Taravatu be lau ese emui sene taudia dekenai lau henia, bona egu hesiai taudia, peroveta taudia dekena amo inai taravatu ibounai umui dekenai lau hedinaraia.” \p \v 14 To idia be idia kamonai lasi, bona edia lalona idia ha-aukaia, edia sene taudia edia kara hegeregerena. Idia danu ese Lohiabada, edia Dirava idia abidadama henia lasi. \v 15 Idia ese Lohiabada ena oda bona iena gwauhamata taravatuna, edia sene taudia danu ia karaia gwauhamata taravatuna idia negea, bona Lohiabada ena sisiba hereva idia kamonai henia lasi. Idia ese dirava koikoidia, anina lasi gaudia idia tomadiho henia, bona idia sibona be anina lasi taudia hegeregere idia lao. Idia ese idia kahirakahira idia noho besedia edia kara idia karaia. To Lohiabada ese unai bamona kara ia taravatua guna, ia gwau, “Unai idau bese edia kara do umui karaia lasi.” \p \v 16 Lohiabada, edia Dirava, ena oda ibounai idia rakatania. Edia boromakau natuna edia laulaudia rua idia karaia, bona kaivakuku ta danu. Guba hisiudia ibounai dekenai danu idia tomadiho henia, bona Bala dirava ena hesiai gaukara idia karaia. \v 17 Edia natudia tau bona natudia hahine be lahi dekenai idia gabua ore, ma meamea bona babalau karadia idia karaia. Bona mai edia lalona ibounai Lohiabada ena vairana dekenai kara dika idia karaia. Unai dekena amo idia ese Lohiabada idia habadua. \v 18 Unai dainai, Lohiabada ese Israela taudia dekenai ia badu henia momokani, bona iena vairana dekena amo idia ia lulua lao, ta ia noho lasi, Iuda iduhu taudia sibona. \p \v 19 To Iuda taudia ese danu Lohiabada, edia Dirava, ena Taravatu idia kamonai henia lasi, idia ese Israela taudia idia haginia karadia idia karaia. \v 20 Vadaeni Lohiabada ese Israela besena ibounai ia negea, bona ia hisihisi henidia. Bona Lohiabada ese idia dekenai idia dagedage taudia edia siahu henunai ia atodia, ela bona iena vairana dekena amo idia ia negea ore. \p \v 21 Lohiabada ese Israela be Iuda, Davida ena iduhu dekena amo ia darea parara neganai, Israela taudia ese Ieroboama Nebata idia abia, edia king idia halaoa. Vadaeni Ieroboama ese ia koidia, bona Lohiabada badinaia kara dekena amo ia hakaudia siri. Ia ese kara dika bada dekenai ia hakaudia kerere. \v 22 Israela taudia ese Ieroboama ena kara dika ibounai idia karaia noho, \v 23 ela bona Lohiabada ese iena vairana dekena amo idia ia lulua lao, iena hesiai taudia, peroveta taudia dekena amo ia sisiba henia do ia karaia hegeregerena. Unai dainai Israela taudia be edia tano korikori dekena amo tuari taudia ese idia abidia lao, bona Asuria dekenai idia noho, ia mai bona hari dina. \s1 Asuria taudia be Israela dekenai idia noho \p \v 24 Asuria ena king ese taunimanima haida be Babulonia bona Kuta bona Ava bona Hamata bona Separavaimi dekena amo ia mailaia, Samaria hanua idauidau dekenai ia atodia, idia noho. \v 25 Unuseni idia noho hamatamaia neganai, idia ese Lohiabada idia tomadiho henia lasi. Unai dainai Lohiabada ese idia edia huanai laiona haida ia siaia, idia ese haida idia alaia mase. \v 26 Vadaeni tau haida ese Asuria ena king idia hamaoroa, idia gwau, “Oi ese Samaria hanuadia dekenai oi siaia vadaeni taudia be unai tano ena Dirava ena Taravatu idia diba lasi. Unai dainai ia ese laiona be edia huanai ia siaia lao vadaeni, bona laiona ese idia aladia mase noho, badina be idia ese unai tano ena Dirava ena Taravatu idia diba lasi.” \p \v 27 Vadaeni Asuria king ese oda ia gwauraia, ia gwau, “Asuria dekenai ita abia mai Israela taudia dekena amo edia hahelagaia tauna ta do umui siaia lao lou. Samaria dekenai do ia giroa lou, bona unuseni do ia noho. Ia ese unai tano ena Dirava ena Taravatu be unuseni noho taudia dekenai do ia hadibaia.” \v 28 Unai dainai Israela hahelagaia tauna ta, Samaria dekena amo mai guia danu Asuria dekenai idia mailaia tauna be ia lao, Betele hanua dekenai ia noho, bona ia ese Lohiabada do idia tomadiho henia dalana be taunimanima dekenai ia hadibaia. \p \v 29 To bese ta ta ese idia sibona edia dirava idia karaia noho. Bona inai dirava koikoi, be Samaria taudia ese idia karaia, bona ataiai tomadiho gabudia dekenai idia atodia, edia hanua ta ta dekenai. \v 30 Babulonia taudia ese Sukoto Benoto ena kaivakuku idia karaia, Kuta taudia ese Neregala ena kaivakuku idia karaia, Hamata taudia ese Asima ena kaivakuku idia karaia. \v 31 Ava taudia ese Nibihasa bona Tarataka edia kaivakuku idia karaia, bona Separavaimi taudia ese edia natudia be lahi lalonai idia gabua ore. Idia be boubou gaudia edia dirava Adarama Meleka bona Anama Meleka, Separavaimi taudia edia dirava, dekenai. \v 32 Inai taudia ese Lohiabada danu idia tomadiho henia, bona idia sibona edia huanai dekena amo, taunimanima idauidau idia abia hidi, ataiai idia noho tomadiho koikoi gabudia edia hahelagaia taudia do idia lao, unuseni edia boubou karadia do idia karaia totona. \p \v 33 Unai dainai idia ese Lohiabada idia tomadiho henia, to idia ese danu edia dirava koikoi idia tomadiho henia, idia mai tano idauidau edia kara hegeregerena. \s1 Israela ese Lohiabada ia kamonai henia lasi noho \p \v 34 Unai kara gunadia hegeregerena sibona idia karaia noho, ia mai bona hari dina. Idia ese Lohiabada idia tomadiho henia lasi, bona idia ese Iakobo ena natuna dekenai Dirava ia henia Taravatu bona oda idia kamonai henia lasi. Iakobo ena ladana danu be Lohiabada ese ia atoa, “Israela.” \p \v 35 Lohiabada ese idia danu gwauhamata taravatuna ia karaia, bona ia ese idia dekenai ia oda, ia gwau, “Dirava idaudia ta do umui tomadiho henia lasi, edia hesiai gaukara do umui karaia lasi, bona idia dekenai boubou do umui henia lasi. \v 36 To lau Lohiabada dekenai do umui kamonai henia. Lau ese, mai goada bona siahu bada danu, Aigupito dekena amo umui lau hakaua mai. Umui ese lau dekenai do umui tomadiho henia, bona lau dekenai boubou do umui henia. \p \v 37 “Umui ese umui totona lau torea Taravatu bona oda do umui kamonai henia nega ibounai. \v 38 Bona iseda gwauhamata, ita ese ita gwauraia gwauhamata taravatuna be nega ta do umui laloaboio lasi. \v 39 Lau, Lohiabada, emui Dirava do umui kamonai henia, vadaeni lau ese umui dekenai idia tuari henia taudia dekena amo umui do lau hamauria.” \p \v 40 To unai taunimanima ese Lohiabada ena hereva idia kamonai henia lasi, bona edia kara gunadia idia karaia noho. \p \v 41 Unai dainai, unai Samaria dekenai noho besena ese Lohiabada idia tomadiho henia, to unai neganai danu, idia ese edia kaivakuku idia tomadiho henia. Bona edia natuna, bona edia natuna edia natudia be inai bamona idia karaia noho, ia mai bona hari dina. \c 18 \s1 Hesekaia, Iuda ena king \p \v 1 Hosea Elaha, Israela ena king ese iena king dagi ia dogoatao lagani toi neganai, Hesekaia Ahasa ese Iuda tano ia gunalaia hamatamaia. \v 2 Hesekaia, iena mauri lagani be 25 neganai, ia ese iena king dagi ia hamatamaia, bona Ierusalema dekenai lagani 29 lalonai ia be king. Iena sinana be Abi Sekaraia. \v 3 Hesekaia be Lohiabada ena vairanai kara maoromaoro ia karaia, iena sene tauna Davida ena kara hegeregere. \v 4 Ia ese dirava koikoi tomadiho ataiai gabudia bona nadidia ia hamakohia, Asera ena kaivakuku ia utua diho, bona guna Mose ia karaia auri gaigai ia hamakohia maragimaragi. Unai gaigai ena ladana be Nehusitana, bona Israela taudia ese Hesekaia ena nega lalonai bonana namo muramura idia gabua ia dekenai. \p \v 5 Hesekaia ese Lohiabada, Israela ena Dirava ia abidadama henia. Ia hegeregerena ta ese Iuda ia gunalaia lasi, Iuda ena king gunana ta, o Iuda ena king gabeai ta. \p \v 6 Badina be Hesekaia ese Lohiabada ia badinaia namonamo, bona Lohiabada ena murinai raka ena kara dekena amo ia raka siri lasi momokani. Hesekaia ese Lohiabada ena Taravatu ibounai, Mose dekenai ia henia gaudia ibounai, ia badinaia namonamo. \p \v 7 Lohiabada be Hesekaia dekenai ia noho, unai dainai iena kara ibounai lalonai Lohiabada ese kwalimu ia henia. \p Hesekaia ese Asuria ena king ia kamonai henia lasi, bona iena hesiai gaukara ia karaia lasi. \v 8 Hesekaia danu ese Pilistia taudia tuari dekenai ia halusia momokani. Edia hanua maragidia bona edia hanua badadia ibounai ia tuari henidia, bona ia kwalimu, Gasa bona Gasa ena tano danu ia halusia. \s1 Asuria taudia ese Samaria hanua idia halusia \p \v 9 King Hesekaia ese king dagi lalonai ia noho lagani 4 neganai, bona Hosea Elaha be Israela ena king lagani 7 neganai Salamanesa, Asuria ena king ese Israela ia tuari henia, bona Samaria hanua ia koua hagegea. \v 10 Bona lagani toi idia ore neganai Asuria taudia ese Samaria idia halusia, Hesekaia be lagani 6 ia king neganai. Unai be Hosea, Israela dekenai ia king lagani 9 murinai. Asuria taudia idia kwalimu dainai, idia ese Samaria hanua idia abia. \v 11 Asuria ena king ese Israela taudia ia abia mauri, Asuria dekenai idia ia abia lao. King ese Israela taudia haida Hala hanua badana dekenai ia siaia, idia noho, haida be Haboro, Gosana Sinavai ena badibadinai ia siaia, idia noho, bona haida be Media hanua dekenai idia noho. \p \v 12 Samaria hanua bona Israela taudia be Asuria taudia ese idia halusia, badina be Israela taudia ese Lohiabada, edia Dirava ena hereva idia kamonai lasi dainai. Idia ese Lohiabada danu idia karaia gwauhamata taravatuna idia badinaia lasi, bona Lohiabada ena Taravatu, Mose ese ia henia gaudia ibounai idia utua momokani. Oibe, Lohiabada idia kamonai henia lasi dainai unai dika idia davaria. \s1 Asuria ena king ese Iuda ia tuari henia \p \v 13 King Hesekaia ese king dagi ia dogoatao lagani 14 neganai, Senakeriba, Asuria ena king ese Iuda hanua, mai edia magu hanuadia, ia tuari henia, bona ia halusidia. \v 14 Vadaeni Hesekaia, Iuda ena king ese Asuria ena king dekenai hereva ia siaia, Lakisi hanua dekenai, ia gwau, “Lau be lau kerere vadaeni, mani emu kara tuari do oi hadokoa, vadaeni oi ese oi gwauraia moni be oi dekenai do lau henia.” Asuria ena king ia gwau, Hesekaia ese siliva moni 10,000 kilogaram bona golo 1000 kilogaram do ia siaia. \v 15 Unai dainai Hesekaia ese Dubu Helaga bona king ena ruma dekenai ia noho siliva ibounai Senakeriba dekenai ia siaia. \p \v 16 Unai neganai danu Hesekaia ese Dubu Helaga ena iduara dekenai ia noho golo ia kokia, bona iduara kahana kahana audia dekenai ia noho golo, Hesekaia sibona ese ia atoa gauna danu, Senakeriba dekenai ia siaia. \p \v 17 Senakeriba ese inai golo bona siliva ia abia, to ia ese Lakisi dekena amo, iena tuari biagudia badadia, ladana Taratana, Rabesarisi, bona Rabesake, be Ierusalema dekenai ia siaia lao, mai ena tuari orea badana danu. Idia daekau lao, king Hesekaia ena gabu, Ierusalema dekenai idia ginidae. Asuria tuari taudia edia kamepa be atai dekenai ia noho ranu gabuna ena dadaira badinai idia karaia. Unai gabu be dabua idia huria taudia edia gaukara gabuna lao dalana dekenai. \v 18 Asuria tuari biagudia ese hereva idia siaia king Hesekaia dekenai, idia ura hereva henia. Hesekaia ese iena hesiai taudia toi ia siaia, Asuria taudia danu do idia hedavari. Idia be Eliakimi Hilekaia, king ena ruma naria tauna, Sebina, toretore tauna badana, bona Ioa Asapa, king ena sivarai ia torea pepa naria tauna. Inai tau toi be Asuria taudia dekenai hereva totona idia raka lao. \p \v 19 Vadaeni Rabesake ese idia dekenai ia hereva, ia gwau, “Hesekaia do umui hamaoroa, umui gwau, ‘King badana, Asuria ena king be inai bamona ia gwau: Dahaka dainai lau dekenai oi gari lasi, daika oi abidadama henia, oi laloa oi do ia durua? \v 20 Oi laloa hereva kavakava dekena amo tuari taudia goada herea do oi koua diba, a? Daika ese oi ia durua noho, vadaeni lau dekenai oi kamonai henia lasi? \p \v 21 “ ‘Kamonai, oi be Aigupito dekenai oi abidadama henia, to ia be siriho, makohia gauna bamona, ia ese ia dekenai ia abidadama tauna ena imana do ia gwadaia. Farao, Aigupito ena king be unai bamona, ia dekenai idia abidadama taudia ibounai dekenai.’ ” \p \v 22 Rabesake ma ia gwau, “Bema inai bamona umui gwau, ‘Ai be Lohiabada, aiemai Dirava ai abidadama henia noho,’ inai danu be hegeregere lasi. Badina be Hesekaia ese Lohiabada ena ataiai gabudia bona boubou patadia ia kokia vadaeni, bona Iuda taudia ibounai ia oda henidia Ierusalema dekenai ia noho boubou patana sibona dekenai do idia tomadiho.” \p \v 23 Ma Asuria tauna Rabesake ia hereva, ia gwau, “Lauegu biaguna, Asuria ena king danu do umui gwauhamata, vadaeni lau ese Iuda taudia edia king dekenai hosi 2000 do lau henia, bema ia ese hosi guia taudia 2000 ia davaria diba! \v 24 Asuria king ena hesiai tauna maragina ta ese umui ia halusia diba! Unai dainai, edena bamona umui laloa Aigupito taudia ese umui dekenai kariota bona hosi guia taudia do idia siaia? \v 25 Ma inai danu: Umui laloa inai emui tano lau tuari henia kava, a? Lasi, to Lohiabada lau nanadaia guna, bona ia ese lau dekenai maoro ia henia, ia gwau, ‘Unai tano dekenai do oi raka lao, oi tuari henia, bona do oi hadikaia ore.’ ” \p \v 26 Vadaeni Eliakimi Hilekaia bona Sebina bona Ioa ese Rabesake dekenai idia hereva, idia gwau, “Mani emu kara Suria gado dekena amo ai dekenai do oi hereva. Ai be unai gado ai diba. Heberu gado oi hereva lasi, magu dekenai idia helai taudia idia kamonai garina.” \p \v 27 To Rabesake ese ia haere, ia gwau, “Umui laloa umui bona king Hesekaia sibona dekenai lauegu biaguna ena hereva lau gwauraia noho, a? Lasi, lauegu hereva be magu dekenai idia helai noho taudia dekenai danu. Idia ese edia kukuri do idia ania bona edia mei do idia inua, umui hegeregere.” \p \v 28 Unai neganai Rabesake ia toreisi, Heberu gado dekenai ia boiboi, ia gwau, “King badana, Asuria ena king, ena hereva do umui kamonai. \v 29 King be inai bamona ia hereva, ia gwau: Hesekaia ena hereva do umui kamonai lasi, badina be ia ese lauegu siahu dekena amo umui ia hamauria diba lasi. \p \v 30 “Hesekaia ese umui dekenai ia hamaoroa, ‘Lohiabada do umui abidadama henia,’ be do umui kamonai henia lasi. Ia ese Asuria ena tuari taudia ia koua diba lasi. Asuria taudia ese emui hanua do idia halusia. \p \v 31 “Hesekaia do umui kamonai henia lasi, badina be Asuria ena king be inai bamona ia hereva: Umui be lau danu maino do umui karaia. Emui hanua dekena amo do umui raka mai, mai maino danu emui tuari gaudia do umui rakatania. Unai neganai umui ibounai ese ta ta emui vain huahua, bona emui fig huahua do umui ania diba, bona ta ta emui ranu guri dekenai ranu do umui inua diba, \v 32 ela bona Asuria ena king ese tano namona ta dekenai umui do ia abia lao. Inai tano be umui emui tano hegeregere, uiti bona uaina ena tano, paraoa bona vain umadia tanona, olive audia bona hani tanona. Unuseni do umui mauri noho, do umui mase lasi. \p “Hesekaia ese umui do ia koia, do ia gwau, ‘Lohiabada ese umui do ia hamauria,’ to do umui kamonai henia lasi. \p \v 33 “Bese idauidau edia dirava ta ese nega ta iena tano be Asuria ena king ena siahu dekena amo ia hamauria, a? \v 34 Hamata bona Arapada edia dirava be edeseni? Separavaimi bona Hena bona Iva edia dirava be edeseni? Samaria be dirava ta ese ia hamauria, a? \p \v 35 “Inai tano ibounai edia huanai edena tano ena dirava ese ena tano Asuria ena king ena siahu dekena amo ia hamauria? Unai dainai, Lohiabada ese Ierusalema be edena bamona Asuria dekena amo ia hamauria diba?” \p \v 36 To taunimanima ese regena ta idia karaia lasi, idia haere henia lasi, badina be Hesekaia ese ia oda henia, ia gwau, “Umui haere henia lasi.” \p \v 37 Vadaeni Eliakimi Hilekaia, king ena ruma naria tauna, Sebina, toretore tauna badana, bona Ioa Asapa, king ena sivarai torea pepa naria tauna ese lalohisihisi dainai edia dabua idia darea. Unai neganai Hesekaia dekenai idia giroa lou, Rabesake ena hereva idia hamaoroa. \c 19 \s1 Lohiabada ese Senakeriba dekena amo Iuda ia hamauria \p \v 1 King Hesekaia be hereva ia kamonai, vadaeni lalohisihisi dainai iena dabua ia darea. Puse dabua ia atoa, bona Lohiabada ena Dubu Helaga dekenai ia raka vareai. \v 2 Unai murinai ia ese Eliakimi, iena ruma naria tauna, bona Sebina, toretore tauna badana, bona hahelagaia taudia badadia ia siaia, peroveta tauna Isaia Amoso dekenai idia lao. Idia ibounai be puse dabua idia karaia. \v 3 Idia ese Isaia idia hamaoroa, idia gwau, “Hesekaia be inai bamona ia gwau: Hari dina be lalohisihisi bona hemarai dinana. Ita be hahine ta bamona, iena mero ena vara negana ia ginidae, to ia havaraia totona ia goada lasi. \v 4 Sedira Lohiabada, oiemu Dirava, ese Rabesake, Asuria ena king ese ia siaia tauna ena hereva dika ia kamonai vadaeni. Mauri Dirava ia hadikaia totona, hereva dika ia gwauraia vadaeni. Sedira Lohiabada, oiemu Dirava ese ia kamonai hereva ena davana do ia henia. Unai dainai iseda taunimanima, idia do noho taudia, dainai mani Dirava do oi noia.” \p \v 5 Isaia ese king Hesekaia ena hereva ia kamonai neganai, \v 6 ia ese inai haere ia siaia lou, ia gwau, “Lohiabada be inai bamona ia gwau, ‘Do oi gari lasi, Asuria taudia idia gwau Lohiabada ese oi ia hamauria diba lasi dekenai oi gari lasi. \v 7 Kamonai, lau ese lauma ta Rabesake ena lalonai do lau atoa, vadaeni, sivarai koikoi do ia kamonai henia, bona iena tano korikori dekenai do ia giroa lou. Ma iena tano korikori dekenai, lau ese iena mase dalana be tuari kaia dekenai do lau havaraia.’ ” \p \v 8 Rabesake be hereva ia kamonai Asuria ena king ese Lakisi ia rakatania, bona hari be Libina dekenai ia tuari noho. Unai dainai Rabesake be Libina dekenai ia lao, king do ia hereva henia totona. \p \v 9 Senakeriba, Asuria ena king ese hereva ia kamonai, Aigupito ena tuari taudia be Etiopia edia king tauna, Tirihaka ese ia gunalaia noho, bona idia raka mai, Asuria do idia tuari henia totona. Unai dainai Senakeriba ese Hesekaia dekenai hereva ia siaia lou, ia gwau, \v 10 “Oiemu Dirava, oi abidadama henia Diravana ena gwauhamata, Ierusalema be Asuria ena king ena siahu henunai do ia moru lasi ena gwauhamata be do oi hamomokania lasi. \v 11 Oi kamonai vadaeni Asuria ena king be edena bamona tano momo idia halusia vadaeni, bona idia ia halusia neganai, ia hadikadia ore momokani. Umui be do umui heau mauri diba, a? \v 12 Bese idauidau, lauegu sene taudia ese idia halusia besedia, Gosana, Harana, Resepa, bona Eden taudia Telasara dekenai idia noho, be edia dirava ese idia ia hamauria, a? \v 13 Hamata bona Arapada bona Separavaimi bona Hena bona Iva hanua ibounai edia king taudia be edeseni?” \p \v 14 Hesekaia ese unai revareva be hesiai taudia edia imana dekena amo ia abia, ia duahia. Vadaeni Hesekaia be Lohiabada ena Dubu Helaga dekenai ia daekau, revareva be Lohiabada ena vairanai ia kehoa. \p \v 15 Vadaeni Hesekaia be Lohiabada dekenai ia guriguri, ia gwau, “Lohiabada e, Israela ena Dirava, oi be kerubi edia ataiai terona dekenai oi helai noho, oi sibona be tanobada ena basileia ibounai edia Dirava, oi ese guba bona tanobada oi karaia vadaeni. \v 16 Lohiabada e, ai dekenai idia vara noho karadia mani oi itaia. Senakeriba ena hereva, oi ia hadikaia hereva dekenai do oi kamonai. Oi be Mauri Diravana. \p \v 17 “Momokani, Lohiabada e, Asuria king taudia ese bese momo mai edia tano idia hadikaia ore vadaeni. \v 18 Edia dirava be Asuria taudia ese lahi dekenai idia gabua ore vadaeni, badina idia be dirava korikori lasi, to taunimanima edia imana ese idia karaia gaudia, au bona nadi, unai dainai idia hadikaia ore. \v 19 Unai dainai, Lohiabada, aiemai Dirava e, oi dekenai lau noinoi, Senakeriba ena siahu dekena amo ai do oi hamauria. Vadaeni tanobada basileia ibounai be do idia diba, oi Lohiabada e, oi sibona be Dirava momokani.” \p \v 20 Vadaeni Isaia Amoso ese hesiai taudia Hesekaia dekenai ia siaia lao, ia gwau, “Lohiabada, Israela ena Dirava be inai bamona ia hereva, ia gwau, ‘Oiemu guriguri lau dekenai, Senakeriba, Asuria ena king oi herevalaia guriguri dekenai, be lau kamonai vadaeni.’ \v 21 Lohiabada ese inai bamona Senakeriba ia herevalaia, ia gwau: \b \q1 “Siona ena natuna kekeni, tau ia diba lasi kekeni ese, \q1 oi ia kirikirilaia, oi ia negea. \q1 Ierusalema ena kekeni ese, \q1 oi heau mauri neganai iena kwarana ia giroagiroa, \q1 mai kiri danu. \q1 \v 22 Oi ese daika oi hereva dika henia? \q1 Daika oi hadikaia totona oiemu gadona oi habadaia? \q1 Daika dekenai oiemu matana oi abia isi, mai hekokoruku danu? \q1 Israela ena Helaga Diravana dekenai. \q1 \v 23 Oiemu hesiai taudia edia uduna dekena amo \q1 Lohiabada oi hadikaia vadaeni. \q1 Oi gwau, ‘Lauegu kariota momo dekena amo, \q1 ororo edia atai dekenai lau daekau, \q1 ela bona Lebanona ena hunia gabudia dekenai. \q1 Ena sida audia lata herea lau utua diho, \q1 bona ena kasuarina audia namo herea gaudia danu. \q1 Ena hunia momokani gabudia dekenai lau vareai, \q1 bona iena uda namodia gabudia dekenai danu. \q1 \v 24 Guri be lau geia, \q1 idau tano edia ranu lau inua. \q1 Lauegu tuari taudia ese edia aena dekena amo, \q1 Aigupito ena sinavai badana ladana Naila be idia moia, \q1 vadaeni ia kaukau.’ \b \q1 \v 25 “Oi kamonai lasi, a, \q1 lau ese idaunegai inai dala lau karaia hegaegae? \q1 Harihari lau havaraia noho karadia be, \q1 idau negai lau laloa, lau gwau, \q1 ‘Oi ese hanua mai magu danu, \q1 be nadi haboua gabudia do oi halaoa.’ \q1 \v 26 Bona edia goada do ia ore dainai, \q1 unai gabudia dekenai noho taudia, \q1 be do idia gari bona daradara. \q1 Tano avadia o rei matamata hegeregere do idia lao, \q1 o ruma ena guhi dekenai rei ia vara bamona, \q1 do ia tubu namonamo lasi neganai do ia kaukau. \b \q1 \v 27 “To lau ese oiemu helai diho lau diba, \q1 oiemu lao bona oiemu mai. \q1 Bona lau diba oi ese lau oi hereva dika henia noho. \q1 \v 28 Oi ese lau oi hereva dika henia dainai, \q1 bona oiemu hekokoroku hereva lau kamonai vadaeni dainai, \q1 lau ese lauegu kimai oiemu udubaubauna dekenai do lau atoa, \q1 bona lauegu auri oiemu uduna dekenai do lau atoa. \q1 Inai gaudia dekena amo, oi mai dalana dekenai, \q1 ma oi do lau hakaua lou.” \b \p \v 29 Unai neganai Isaia ese king Hesekaia dekenai ia hereva, ia gwau, “Inai kara Lohiabada ese Senakeriba dekenai do ia karaia momokani ena toana oi dekenai be inai bamona: Inai lagani bona vaira lagani lalonai, vara kava uiti do umui ania. To lagani ihatoina lalonai, umui ese koni do umui hadoa, bona do umui utua, vain danu do umui hadoa, bona ena huahua do umui ania. \v 30 Bona Iuda lalonai taudia, tuari amo do idia mauri noho taudia, be do idia tubu goada, edia ramu be dobu avadia bamona. \v 31 Tuari henia taudia be hegeregere lasi Ierusalema taudia do idia hadikaia ore momokani. Lasi momokani. Taunimanima haida, orea maragina, be Ierusalema bona Siona Ororo dekenai do idia mauri noho. Badina be Lohiabada, Siahu Ibounai Diravana ese ia ura bada inai kara do ia havaraia.” \p \v 32 Ma Isaia ia gwau, “Lohiabada ese Asuria ena king be inai bamona ia herevalaia: ‘Ia be inai hanua Ierusalema dekenai diba ta do ia pidia lasi. Mai edia kesi tuari taudia be inai hanua ena vairanai do idia raka mai lasi, bona hanua koua totona, hanua kahirakahira be tano do idia haboua lasi. \p \v 33 “ ‘Senakeriba ese iena mai dalana dekena amo ma do ia giroa lou. Ierusalema dekenai do ia vareai lasi. Lau, Lohiabada ese lau gwauraia vadaeni. \v 34 Badina be Ierusalema be do lau naria namonamo, lauegu ladana dainai, bona lauegu hesiai tauna Davida ena ladana dainai.’ ” \s1 Lohiabada ese Asuria taudia ia halusia \p \v 35 Unai hanuaboi, Lohiabada ena aneru be Asuria edia kamepa dekenai ia lao, tuari taudia 185,000 ia alaia mase. Daba rere neganai taunimanima haida idia toreisi, idia ese mase taudia momo herea idia itaia, kamepa dekenai idia hekure noho. \p \v 36 Unai dainai Senakeriba, Asuria ena king ese unai gabu ia rakatania, Nineva dekenai ia giroa lou, unuseni ia noho. \p \v 37 Dina ta Senakeriba ese iena dirava Niseroka ena dubu lalonai ia tomadiho neganai, iena natuna Adarameleka bona Saresere ese tuari kaia dekena amo idia alaia mase. Unai murinai idia heau mauri Ararata tano dekenai. Senakeriba ena natuna ta, iena ladana Esarahadona ese king dagi ia abia, Senakeriba ena gabu dekenai. \c 20 \s1 Hesekaia ena gorere \p \v 1 Unai neganai king Hesekaia ese gorere ia davaria, bona kahirakahira ia mase. Vadaeni peroveta tauna Isaia Amoso be Hesekaia dekenai ia lao, ia hereva henia, ia gwau, “Lohiabada ese oi ia hamaoroa noho, ia gwau, ‘Oiemu gau ibounai do oi atoa hegaegae, badina oi be do oi mase, oiemu gorere do ia namo lou lasi.’ ” \p \v 2 Hesekaia ese iena vairana be haba dekenai ia henia, bona Lohiabada dekenai ia noinoi, ia gwau, \v 3 “Lohiabada e, mani emu kara lauegu kara do oi laloatao, lau ese mai egu abidadama bona mai egu kudouna ibounai oiemu hesiai gaukara lau karaia, bona oiemu vairana dekenai lau kara maoromaoro.” Bona Hesekaia be ia tai bada herea. \p \v 4 Isaia ese king Hesekaia ia rakatania, to king ena ruma ena lalona daiutu badana ia do raka hanaia lasi neganai Lohiabada ese Isaia dekenai ia hereva henia, ia gwau, \v 5 “Do oi lou lao, egu bese ena king, Hesekaia, do oi hamaoroa, inai bamona: ‘Lau, Lohiabada, oiemu sene tauna, Davida ena Dirava ese oiemu guriguri lau kamonai, bona oiemu matana ena ranu lau itaia. Oi kamonai, lau ese oiemu gorere do lau hanamoa, bona dina toi idia lao neganai, oi be Dubu Helaga dekenai do oi lao. \v 6 Oiemu mauri be lagani 15 dekenai do lau halataia. Oi bona inai hanua Ierusalema be Asuria ena king ena siahu dekena amo do lau hamauria. Lau ese inai hanua do lau gimaia, lau sibona egu ladana dainai, bona egu hesiai tauna Davida ena ladana dainai danu.’ ” \p \v 7 Vadaeni Isaia ese king ena hesiai taudia ia hamaoroa, ia gwau, “King ena iohururu ena latanai fig au huahua ena muramura do umui atoa, bona iena gorere be do ia ore.” \p \v 8 Unai neganai king Hesekaia ese Isaia ia nanadaia, ia gwau, “Lohiabada ese lau do ia hanamoa, bona dina toi idia lao, lau ese Lohiabada ena Dubu Helaga dekenai do lau vareai lao, ena toana be dahaka?” \p \v 9 Isaia ese ia haere, ia gwau, “Lohiabada ese oi dekenai toa ta do ia henia, oi do ia hanamoa hereva do ia hamomokania totona. Oiemu ura be dahaka? Oi ura dina ena laulau be vadavada 10 vaira dekenai do ia lao, o laulau be vadavada 10 murina dekenai do ia lao?” \p \v 10 Hesekaia ese ia haere, ia gwau, “Laulau be nega ibounai vaira dekenai ia lao, unai be gau aukana lasi, to lau ura laulau be vadavada 10 dekenai do idia giroa lou.” \p \v 11 Vadaeni peroveta tauna Isaia ese Lohiabada dekenai ia noinoi, bona Lohiabada ese dina ena laulau be vadavada 10 dekenai ia haloua, king Ahasa ena vadavada ena latanai. \s1 Hereva mailaia taudia Babulonia dekena amo \p \v 12 Unai neganai Merodaka Baladana, Babulonia ena king Baladana ena natuna ese hereva gwauraia taudia haida ia siaia, revareva bona harihari gauna be Hesekaia dekenai do idia henia totona, badina be ia kamonai Hesekaia ia gorere vadaeni. \v 13 Hesekaia ese unai Babulonia taudia ia abia dae, bona ia ese iena kohu namo herea idia dekenai ia hedinaraia, iena siliva, golo, muramura mai bonana, dehoro namo herea, iena tuari gaudia, bona iena kohu haboua ruma lalonai noho gau ibounai. Gau ta lasi, iena ruma dekenai, o iena tano dekenai, Hesekaia ese ia hunia idia dekena amo. \p \v 14 Vadaeni peroveta tauna Isaia be king Hesekaia dekenai ia mai, ia nanadaia, ia gwau, “Unai taudia be dahaka idia herevalaia oi dekenai? Bona idia be edeseni idia mai?” \p Hesekaia ia gwau, “Gabu daudau dekena amo idia mai vadaeni, Babulonia dekena amo.” \p \v 15 Isaia ma ia gwau, “Oiemu ruma dekenai dahaka gaudia idia itaia?” \p Hesekaia ma ia haere, ia gwau, “Gau ibounai egu ruma dekenai idia itaia vadaeni. Gau ta egu kohu haboua rumadia dekenai lau hunia lasi idia dekenai.” \p \v 16 Isaia ese king Hesekaia ia hamaoroa, ia gwau, “Lohiabada ena hereva oi dekenai be inai: \v 17 Nega be ia mai noho, oiemu ruma dekenai kohu ibounai, oiemu sene taudia ese idia haboua vadaeni, ia mai bona hari dina, be Babulonia dekenai do idia abia lao, gau ta do ia noho lasi. \p \v 18 “Bona oiemu natuna haida, oi ese oi havaraia memero, be do idia abia lao, edia abodia do idia hadikaia, bona hesiai taudia do idia halaoa, Babulonia king ena ruma dekenai hesiai gaukara do idia karaia totona.” \p \v 19 King Hesekaia ese Isaia ia hamaoroa, ia gwau, “Lohiabada ena hereva, oi ese oi gwauraia, be hereva namona.” Badina be Hesekaia be inai bamona ia laloa, ia gwau, “Egu mauri dinadia lalonai, be maino bona noho namo sibona do ia noho.” \s1 King Hesekaia ena mase \p \v 20 King Hesekaia ena kara orena, bona iena goada karadia, bona ia ese gohu ta bona dadaira latana ia karaia, ranu be Ierusalema dekenai ia mailaia totona ena sivarai, be Iuda Ena King Edia Sivarai Buka ena lalonai idia torea vadaeni. \p \v 21 Vadaeni Hesekaia ia mase, bona iena gabu dekenai iena natuna Manase ese king dagi ia abia. \c 21 \s1 King Manase, Iuda ena king \p \v 1 Manase ese Iuda ena king dagi ia abia neganai iena mauri lagani be 12, bona lagani 55 lalonai Ierusalema dekenai ia lohia karaia. Manase ena sinana ena ladana be Hepisiba. \v 2 Manase ese Lohiabada ena vairana dekenai ia kara dika, Lohiabada ese Israela taudia edia vairanai ia lulua lao besedia edia kara dika herea hegeregerena. \p \v 3 Badina be Manase ese ataiai tomadiho gabudia, iena tamana Hesekaia ese ia makohia ore gaudia, ma ia haginia lou. Manase ese danu Bala dirava totona boubou patadia ia haginia, bona Asera ena kaivakuku ta ia karaia, Israela king Ahaba ese ia karaia hegeregerena. Manase ese danu guba ena hisiu ibounai ia tomadiho henia. \p \v 4 Manase ese danu Lohiabada ena Dubu Helaga lalonai dirava koikoi haida edia boubou patadia ia haginia. To Lohiabada ese Dubu Helaga ia herevalaia vadaeni guna, ia gwau, “Ierusalema lalonai egu Ladana do lau atoa.” \p \v 5 Lohiabada ena Dubu Helaga ena ariara ruaosi edia lalonai Manase ese guba hisiu ibounai edia boubou patadia ia haginia. \v 6 Manase ese danu iena natuna tau be boubou totona ia gabua ore, bona ia ese babalau, meamea, bona mase taudia edia lauma bona edia laulau hereva henia kara ia karaia. Manase ese Lohiabada ena vairanai ia kara dika bada, bona ia ese Lohiabada ia habadua. \p \v 7 Unai kaivakuku ia karaia gauna ena ladana be Asera, bona Dubu Helaga lalonai ia haginia. Dubu be unai, Lohiabada ese Davida bona Davida ena natuna Solomona dekenai ia herevalaia, ia gwau, “Inai Dubu lalonai, bona Ierusalema, Israela iduhu ibounai edia huanai dekena amo lau abia hidi vadaeni hanua, ena lalonai lau ese egu Ladana do lau atoa, ela bona hanaihanai. \v 8 Bona bema Israela taudia ese egu oda idia kamonai henia, bona egu hesiai tauna Mose ese idia ia henia Taravatu ibounai idia badinaia neganai, edia sene taudia dekenai lau henia tano dekena amo loaloa kava totona do lau siaidia lou lasi.” \p \v 9 To idia be idia kamonai lasi, bona Manase ese ia hakaudia kerere dainai, Iuda taudia ese dika bada idia karaia. Bona Lohiabada ese Israela taudia edia vairanai ia lulua besedia edia dika, be Iuda taudia edia dika ese idia hanaia, Manase dainai. \p \v 10 Vadaeni Lohiabada be peroveta taudia, iena hesiai taudia, edia uduna dekena amo ia hereva, ia gwau, \v 11 “Manase, Iuda ena king ese inai kara dika herea ia karaia vadaeni, bona inai dika ese Kanana taudia edia dika idia hanaia, bona Manase ese iena kaivakuku dekena amo Iuda taudia ia hakaudia kerere. \v 12 Unai dainai, lau Lohiabada, Israela ena Dirava ese Ierusalema dekenai bona Iuda dekenai dika bada herea do lau havaraia, bona inai dika ena sivarai idia kamonai taudia do idia hoa mai gari danu. \v 13 Lau ese Ierusalema do lau panisia, Samaria lau panisia hegeregerena, bona Ahaba, Israela ena king, mai ena bese taudia lau panisia hegeregerena. Lau ese Ierusalema ena taunimanima do lau dahua ore, tau ta ese mereki ta ia dahua goeva, ia giroa, ia atoa hebubu, do ia kaukau totona, bamona. \p \v 14 “Lau ese do mauri noho taudia, egu bese korikori taudia, do lau negea, bona idia dagedage henidia taudia edia siahu henunai do lau atodia. Unai taudia ese tuari dekenai egu bese taudia do idia halusia, bona edia tano ena kohu do idia dadia ore. \v 15 Inai bamona egu bese taudia dekenai do lau karaia, badina be lauegu vairana dekenai idia kara dika, bona idia ese lau idia habadua, edia sene taudia be Aigupito idia rakatania dinana, ia mai bona hari dina.” \p \v 16 Ma danu, Manase ese kerere lasi taudia momo herea ia alaia mase dainai, Ierusalema ena ariara ibounai be taunimanima edia rarana dekenai idia honu, duduna ela bona duduna. Inai sibona lasi, to Manase ese kaivakuku tomadiho henia kara dekena amo, Iuda taudia ia hakaudia kerere, unai dainai idia ese Lohiabada ena vairanai ma idia kara dika. \p \v 17 Manase ena kara orena, iena kara ibounai, bona iena kara dikadia ena sivarai be Iuda Ena King Edia Sivarai Buka ena lalonai idia torea vadaeni. \p \v 18 Vadaeni Manase ia mase, bona king ena ruma ena uma, Usa ena uma, ena lalonai idia guria. Manase ena gabuna dekenai iena natuna Amona ese king ena dagi ia abia. \s1 King Amona, Iuda ena king \p \v 19 Amona ese Iuda ena king dagi ia abia neganai iena mauri lagani be 22, bona lagani rua sibona Ierusalema dekenai ia lohia karaia. Amona ena sinana ena ladana be Mesulemete, Harusu, Iotoba hanua tauna ena natuna. \p \v 20 Amona ese Lohiabada ena vairana dekenai ia kara dika, iena tamana Manase ia kara dika hegeregerena. \v 21 Iena tamana ena kara ibounai be Amona ese danu ia karaia. Bona iena tamana Manase ese ia tomadiho henidia kaivakuku be Amona ese ma ia tomadiho henidia. \v 22 Amona ese Lohiabada, iena sene taudia edia Dirava, ia negea, bona Lohiabada ena taravatu herevadia ia kamonai henia lasi. \p \v 23 Amona ena hesiai taudia ese ia do idia alaia mase dalana idia laloa hebou, vadaeni idia ese king ena ruma dekenai idia alaia mase. \v 24 To unai Amona idia alaia taudia be Iuda taudia ese idia alaia mase. Vadaeni Iuda taudia ese Amona ena natuna Iosaia idia abia, edia king idia halaoa. \p \v 25 Amona ena kara orena edia sivarai be Iuda Ena King Edia Sivarai Buka ena lalonai idia torea vadaeni. \v 26 Vadaeni Amona be iena guria gabuna lalonai idia guria, Usa ena uma gabuna dekenai. Bona iena natuna Iosaia ese king dagi ia abia, Amona ena gabuna dekenai. \c 22 \s1 King Iosaia, bona Taravatu Buka \p \v 1 Iosaia ese king dagi ia abia hamatamaia neganai iena mauri lagani be 8. Ia ese Ierusalema dekenai ia king lagani 31 lalonai. Iosaia ena sinana be Iedida. Iedida be Adaia, Bosekata tauna ena natuna. \v 2 Iosaia ese Lohiabada ena vairanai kara maoromaoro ia karaia. Iena sene tauna Davida ena dala ia raka, bona Dirava ena taravatu ibounai ia kamonai henia. \p \v 3 King Iosaia ena king lagani 18 lalonai, ia ese Sapana, toretore tauna, Asalaia Mesulama ena natuna, be Lohiabada ena Dubu Helaga dekenai ia siaia lao, ia gwau, \v 4 “Hahelagaia Tauna Badana, Hilekaia dekenai oi lao, oi hamaoroa taunimanima ese Lohiabada ena Dubu Helaga idia abia vareai moni, iduara naria taudia idia gogoa moni, do ia abia hegaegae. \v 5 Vadaeni gaukara taudia, Dubu Helaga idia hanamoa noho taudia edia biagudia dekenai unai moni do ia henia. Vadaeni biagudia ese, Lohiabada ena Dubu Helaga lalonai hanamoa lou gaukara idia karaia noho taudia dekenai inai moni, edia gaukara davana, do idia henia. \v 6 Unai be kamuta taudia bona ruma haginia taudia, bona nadi gaukaralaia taudia. Unai moni dekena amo danu, be au bona idia geia nadi do idia hoia, Dubu Helaga hanamoa bona hagoadaia totona. \v 7 Unai gaukara biagudia taudia be kara maoromaoro taudia momokani. Unai dainai inai moni idia henia bona gaukaralaia dalana, be do oi nanadailaia lasi.” \p \v 8 Sapana, toretore tauna, be Hilekaia dekenai ia ginidae, bona king ena oda ia hamaoroa. Vadaeni Hilekaia ese Sapana ia hamaoroa Taravatu Bukana be Dubu Helaga lalonai ia davaria vadaeni. Hilekaia ese inai Buka be Sapana dekenai ia henia, bona Sapana ese ia duahia. \v 9 Vadaeni Sapana be king Iosaia dekenai ia giroa lou, ia gwau, “Oiemu hesiai taudia ese Dubu Helaga ena moni Dubu hanamoa totona, be gaukara biagudia dekenai idia henia vadaeni.” \v 10 Bona Sapana ese king dekenai ma ia hamaoroa, ia gwau, “Hahelagaia tauna Hilekaia ese buka ta lau dekenai ia henia.” Vadaeni Sapana ese king ena vairana dekenai buka ia duahia hedinarai. \p \v 11 King Iosaia ese Taravatu Buka ena hereva ia kamonai neganai, ia ese gari dainai iena dabua ia darea. \v 12 Vadaeni king ese hahelagaia tauna Hilekaia, bona Ahikama Sapana, bona Akaboro Mikaia, bona toretore tauna Sapana, bona Asaia, king ena hesiai tauna ta, be ia oda henia, ia gwau, \v 13 “Umui lao, Lohiabada dekenai do umui nanadaia, lau dainai, bona Iuda taudia ibounai dainai, inai idia davaria Buka ena hadibaia hereva do ita laloa namonamo totona. Badina Lohiabada be ita dekenai ia badu, badina be iseda sene taudia ese inai Buka ia torea hereva idia badinaia lasi.” \p \v 14 Hilekaia, Ahikama, Akaboro, Sapana bona Asaia be peroveta hahine Hulida, Salumu Tikava ena adavana, dekenai idia lao. Unai Salumu be Harahasa ena tubuna. Ia be king ena dabua naria tauna. Inai peroveta hahine Hulida, be Ierusalema ena kahana matamata dekenai ia noho. Idia be ia danu idia herevahereva. \p \v 15 Vadaeni hahine ese idia dekenai ia hamaoroa, ia gwau, “Lohiabada, Israela ena Dirava be lau dekenai inai bamona ia gwau: Oi dekenai unai taudia ia siaia tauna, be inai bamona do oi hamaoroa, oi gwau, \v 16 ‘Lohiabada be inai bamona ia hereva, ia gwau: Lau ese Ierusalema bona iena taudia do lau panisia momokani, Iuda ena king ia duahia Buka ia torea hegeregerena. \v 17 Badina be idia ese lau idia rakatania, bona idau dirava edia vairanai muramura mai bonana idia gabua, bona edia kara ibounai dekena amo lauegu badu idia havaraia. Lauegu badu be ia toreisi vadaeni Ierusalema dekenai, bona ia keru diba lasi. \v 18 Iuda ena king dekenai do umui hamaoroa, umui gwau: ‘Lau, Lohiabada, Israela ena Dirava be inai bamona lau hereva, lau gwau: Oi ese inai Buka ena hereva oi kamonai, \v 19 bona oiemu lalona oi giroa, bona lauegu vairana dekenai do oi manau, oiemu dabua do oi darea bona do oi taitai. Unai bamona oi karaia, badina be oi kamonai lau ese Ierusalema bona iena taudia do lau panisia. Bona lau ese Ierusalema do lau hadikaia momokani, hereva dika gauna danu Ierusalema do lau halaoa. To lau Lohiabada ese oiemu guriguri lau kamonai vadaeni, oiemu lalona oi giroa dainai. \v 20 Unai dainai unai dika Ierusalema ena latanai do lau atoa be do ia vara lasi, ela bona oi mase murinai. Mai maino danu do oi mase.’ ” \p Vadaeni unai tatau ese king Iosaia dekenai idia giroa lou, unai hahine ena hereva idia hamaoroa. \c 23 \s1 Iosaia ese idau dirava tomadiho henia kara ia koua \p \v 1 King Iosaia ese oda ia gwauraia, vadaeni Iuda bona Ierusalema dekenai idia noho tau badadia be ia dekenai idia hebou. \v 2 Vadaeni king Iosaia ese idia ia hakaua lao Lohiabada ena Dubu Helaga dekenai. Peroveta taudia bona hahelagaia taudia danu ese king idia bamoa, Ierusalema dekenai idia noho taudia ibounai danu, kohu momo taudia bona ogogami. Vadaeni Iosaia ese Taravatu Buka, Lohiabada ena Dubu lalonai idia davaria gauna, ena hereva ibounai, be edia vairanai ia duahia hedinarai. \v 3 Iosaia be du badana ena badibadinai ia gini, bona Lohiabada ena vairana dekenai ia gwauhamata, Lohiabada ena dala dekenai do ia raka, bona Lohiabada ena oda bona iena hadibaia hereva, bona iena Taravatu do ia badinaia, mai iena kudouna ibounai, bona mai ena laumana ibounai danu. Ia gwauhamata danu, taravatu hereva, unai Buka lalonai torea gaudia ibounai do ia karaia. Vadaeni unai taunimanima ibounai ese Iosaia danu unai bamona idia gwauhamata. \p \v 4 King Iosaia ese Hahelagaia Tauna Badana Hilekaia bona ia henunai hahelagaia taudia, bona dubu iduara naria taudia ia oda henia, idau dirava tomadiho totona gaudia do idia kokia Dubu Helaga dekena amo. Vadaeni Bala bona Asera bona hisiu tomadiho totona kohu ibounai idia abia lao murimurinai. Vadaeni king Iosaia ese unai tomadiho gaudia ibounai hanua ena murimurinai, Kiderona Koura dekenai ia gabua ore. Unai lahi ena kahu be Iosaia ese Betele dekenai ia abia lao. \v 5 Dirava koikoi edia hahelagaia taudia, guna Iuda ena king ese idia abia hidi, Iuda hanuadia bona Ierusalema dekenai noho ataiai gabudia dekenai muramura mai bonana do idia gabua totona taudia, be Iosaia ese ia hadokoa. Ma Bala dekenai muramura mai bonana idia gabua, bona dina, bona hua, bona noho hebou hisiu, bona hisiu ibounai dekenai unai muramura idia gabua taudia danu, be Iosaia ese ia hadokoa. \v 6 Iosaia danu ese Dubu Helaga dekena amo Asera ena au tubua ia kokia, Ierusalema hanua ena murimurinai ia abia lao, ela bona Kiderona Koura dekenai. Unuseni Kiderona Sinavai ena badibadinai, Iosaia ese unai Asera au tubua ia gabua, iena kahu ia botaia maragimaragi, pauda dekenai, bona unai pauda be taunimanima edia guria gabudia edia ataiai dekenai ia negea. \v 7 Lebulebu bona kara bodaga idia karaia, dirava koikoi tomadiho totona ariara tatau bona ariara hahine edia noho rumadia Dubu Helaga lalonai danu, be Iosaia ese ia hadikaia ore. Unai rumadia dekenai hahine ese dabua idia karaia, taunimanima ese Asera idia tomadiho henia neganai idia karaia dabuadia. \v 8 Hahelagaia taudia ibounai, Iuda hanua badadia idauidau dekenai idia noho, be Iosaia ese Ierusalema dekenai ia abia mai. Bona ataiai dekenai idia noho boubou karaia gabudia ibounai, Iudea dekenai, Geba hanua dekena amo ela bona Bere Sieba hanua dekenai be Iosaia ese ia hadikaia ore. Gabudia be unai, unai hahelagaia taudia ese guna, boubou gaudia idia gabua vadaeni. Ma Ierusalema ena magu iduara badana ena lauri kahana dekenai idia noho ataiai tomadiho koikoi gabudia, Iosua, hanua ena gavana gunana ese ia haginia gaudia, be Iosaia ese ia makohia ore. \v 9 Unai Ierusalema dekenai ia mailaia hahelagaia taudia be Lohiabada ena boubou patana Ierusalema dekenai boubou karadia idia karaia diba lasi, to mai hatubua gauna lasi paraoa idia ania hebou diba, edia bamona hahelagaia taudia danu. \p \v 10 Iosaia ese danu dirava koikoi ladana Topete ena tomadiho gabuna, Hinoma Koura dekenai ia hadikaia ore. Unai dainai tau ta ese iena natuna mero o kekeni ia henia diba lasi, boubou totona, Moleka ena lahi lalonai. \v 11 Iosaia ese danu hosi edia laulau, guna Iuda ena king taudia ese idia hahelagaia, dina hanamoa totona, ia kokia momokani, Lohiabada ena Dubu Helaga ena raka vareai gabuna dekena amo. Unai hosi laulau gaudia be guna hesiai tauna badana ladana Natana Meleka ena daiutu ena badibadinai idia gini noho. Iosaia ese kariota, dina idia hanamoa totona gaudia, danu be ia gabua ore. \p \v 12 Bona Iosaia ese pata helagadia, Ahasa ena ataiai daiutu ena guhi latanai, Iuda ena king taudia ese idia karaia gaudia ia veria diho. Bona boubou patadia, Manase ese Lohiabada ena Dubu Helaga ena ariara ruaosi dekenai ia haginia gaudia, be Iosaia ese ia negea diho, ia hamakohia maragimaragi, bona edia kahu be Kiderona Sinavai dekenai ia negea. \p \v 13 King Iosaia ese danu ataiai gabudia Ierusalema ena dina daekau kahana dekenai ia hadikaia. Unai ataiai gabudia be Olive Ororo ena diho kahanai. Bona unai gabudia be king Solomona ese ia haginia, Asataroto, Sidono taudia edia dirava dikana, bona Kemoso, Moaba taudia edia dirava dikana, bona Milekoma, Amono taudia edia dirava dikana tomadiho henia totona. \v 14 Iosaia ese danu nadi du helagadia ia hamakohia, bona Asera ena au tubua ia utua maragimaragi, bona guna idia noho ena tano be mase taudia edia turia dekena amo ia hahonua. \p \v 15 Boubou patana ta, Betele dekenai Ieroboama Nebata ese ia haginia gauna, be Iosaia ese ia negea diho, edia nadi ia makohia maragimaragi, kahu sibona ia halaoa. Guna unai Ieroboama ese Israela ia hakaua kerere momokani. Iosaia ese danu Betele dekenai ia noho Asera ena kaivakuku ia gabua ore. \v 16 Vadaeni Iosaia ese ia giroa, iena matana ia negea, guria gabudia haida ia itaia ororo dekenai. Ia ese hesiai taudia ia siaia, idia ese mase taudia edia turia, guria gabuna dekenai idia kokia, vadaeni boubou patana dekenai unai turia idia gabua. Inai kara dekenai Iosaia ese unai boubou patana ia hamiroa, peroveta tauna gunana ese ia peroveta herevana hegeregerena. Unai peroveta hereva be king Ieroboama ena nega lalonai, Ieroboama be unai boubou patana ena badinai ia gini neganai. King Iosaia ese ma iena matana ia negea, unai kara guna ia perovetalaia tauna, ena guria gabuna ia itaia. \p \v 17 King Iosaia ese Betele taudia ia nanadaia, ia gwau, “Unai guria gabuna be daika ena?” \p Betele taudia idia haere, idia gwau, “Unai be Dirava ena peroveta tauna ena guria gabuna. Ia be Iuda dekena amo ia mai, bona Betele boubou patana hadikaia karana, oi ese oi karaia vadaeni, be ia ese ia gwauraia guna.” \p \v 18 Iosaia ia gwau, “Unai guria gabuna be do umui kehoa lasi, unai peroveta tauna ena turia be unuseni do idia noho.” \p Unai dainai iena turia, bona peroveta tauna ta, Samaria dekena amo ia mai tauna ena turia, be idia kokia lasi. \p \v 19 Samaria hanua edia ataiai gabudia helagadia ibounai danu, Israela ena king ese idia karaia, bona unai dainai Lohiabada idia habadua gaudia, be Iosaia ese ia kokia, Betele dekenai ia karaia hegeregerena. \v 20 Bona unai ataiai gabudia, dirava koikoi dekenai boubou idia karaia hahelagaia taudia, be Iosaia ese ia alaia mase. Edia boubou patadia edia latanai ibounai ia alaia, bona unai mase taudia edia turia be unai boubou patadia ibounai edia latanai ia gabua ore. Unai neganai Iosaia ese Ierusalema dekenai ia giroa lou. \s1 Iosaia ese Pasova aria ia karaia \p \v 21 Vadaeni Iosaia ese iena taunimanima ibounai ia oda henia, ia gwau, “Lohiabada, emui Dirava ena Pasova aria do umui karaia, inai Taravatu Buka dekenai ia torea hegeregere.” \v 22 Badina be unai bamona Pasova be idia karaia lasi, Gunalaia Taudia ese Israela idia gunalaia edia dina ia mai bona hari. Israela ena king ta o Iuda ena king ta ese danu edia dina lalonai Pasova aria ta unai bamona idia karaia lasi. \v 23 To king Iosaia ena king lagani 18 lalonai, Pasova aria be Ierusalema dekenai idia karaia, Lohiabada hanamoa totona. \s1 Lohiabada ese Iuda ia badu henia noho \p \v 24 Meamea taudia bona lauma tahua taudia bona laulau helagadia bona kaivakuku, bona kara dika herea gaudia ibounai Iuda dekenai bona Ierusalema dekenai idia itaia diba gaudia, be Iosaia ese ia kokia haorea. Inai bamona ia karaia, unai Taravatu Bukana, Hahelagaia Tauna Badana Hilekaia ese Dubu Helaga lalonai ia davaria Bukana ia torea gaudia do ia badinaia momokani totona. \v 25 Nega gunadia lalonai, king ta be lasi Iosaia hegeregere, Lohiabada ena hesiai gaukara ia karaia mai ena laumana ibounai, mai ena kudouna ibounai, bona mai ena goada ibounai danu, Mose ena taravatu ibounai hegeregere. Bona Iosaia ena dina murinai danu king ta lasi ia toreisi, Iosaia hegeregerena. \p \v 26 To Lohiabada ena badu mai siahu bada be do ia keru lasi. Ena badu be Iuda tano dekenai ia toreisi, king Manase ena kara dika rohoroho dainai, bona inai badu be do ia siahu noho. \v 27 Lohiabada ia gwau, “Lau ese Iuda taudia danu be lauegu vairana dekena amo do lau kokia lao, Israela taudia lau kokia lao hegeregere. Bona Ierusalema, lau abia hidi hanua, do lau negea, bona inai Dubu, lau herevalaia, lau gwau, ‘Lauegu Ladana be unuseni do ia noho,’ inai Dubu do lau negea diho.” \s1 King Iosaia ia mase \p \v 28 King Iosaia ena kara ma haida, inai buka ese ia torea lasi gaudia, bona iena kara ibounai, be Iuda Ena King Taudia Edia Sivarai Buka lalonai idia torea vadaeni. \p \v 29 Iosaia ia king neganai Farao Neko, Aigupito ena king, mai ena tuari orea be Asuria king dekenai durua idia henia gwauraia, Euperate Sinavai dalana dekenai idia lao. King Iosaia ese Aigupito ena tuari taudia ia koua toho. Vadaeni Farao Neko ese Iosaia ia itaia neganai ia alaia mase, Megido dekenai. \v 30 Iena hesiai taudia ese kariota ta dekena amo Iosaia idia abia lao, Megido ela bona Ierusalema. Vadaeni iena guria gabuna korikori dekenai idia guria. \p Vadaeni Iuda taudia ese Iehoahasa, Iosaia ena natuna idia abia, iena kwarana dekenai olive dehoro idia bubua, king idia halaoa, iena tamana ena gabu dekenai. \s1 Iehoahasa, Iuda ena king \p \v 31 Iehoahasa ese Iuda ena king dagi ia hamatamaia neganai iena mauri lagani be 23, bona ia be hua toi sibona Ierusalema dekenai ia king. Iehoahasa ena sinana be Hamutala, Ieremia, Libina hanua tauna ena natuna. \p \v 32 Iena sene taudia edia kara bamona, Iehoahasa ese Lohiabada ena vairana dekenai kara dika ia karaia. \v 33 To Neko, Aigupito ena king ese king Iehoahasa ia abia mauri Ribila hanua, Hamata tano dekenai. Bona takisi moni siliva 3400 kilogaram, bona golo 34 kilogaram be Neko ese Iuda dekena amo ia abia. \v 34 King Neko ese Iosaia ena natuna tau Eliakimi dekenai Iuda ena king dagi ia henia, Iosaia ena gabu dekenai. Neko ese Eliakimi dekenai ladana matamata ia henia, Iehoiakimi. Neko ese Iehoahasa ia abia lao Aigupito dekenai, unuseni Iehoahasa ia mase. \s1 Iehoiakimi, Iuda ena king \p \v 35 Iehoiakimi ese Iuda taudia dekena amo siliva bona golo ia abia, ta ta edia kohu ena bada hegeregerena, Farao Neko ena takisi moni do ia henia totona. \v 36 Iehoiakimi ese Iuda ena king dagi ia abia hamatamaia neganai iena mauri lagani be 25, bona lagani 11 lalonai Ierusalema dekenai ia king. Iena sinana be Sebida, Pedaia, Rumaha hanua tauna ena natuna. \v 37 Iena sene taudia edia kara bamona, Iehoiakimi ese Lohiabada ena vairana dekenai kara dika ia karaia. \c 24 \p \v 1 Iehoiakimi ia king neganai, Nebukanesa, Babulonia ena king ese Iuda ia tuari henia. Unai neganai Iehoiakimi be Nebukanesa ena siahu henunai ia lao, to lagani toi murinai Iehoiakimi ese Nebukanesa ena siahu ia negea. \v 2 To Lohiabada ese tuari orea momo ia siaia, Babulonia, Suria, Moaba, bona Amono dekena amo, idia ese Iuda do idia hadikaia momokani totona. Unai be Lohiabada ena hereva, guna ia ese iena hesiai taudia, peroveta taudia dekena amo ia gwauraia, hegeregerena. \v 3 Momokani inai kara be Lohiabada ese ia oda, Iuda taudia be iena vairana dekena amo do idia kokia lao momokani totona, king Manase ena kara dika badadia ibounai dainai. \v 4 Badina be Manase ese Ierusalema dekenai kerere lasi taudia momo ia alaia mase, bona Lohiabada ese unai rara habubua kava ena dika ia gwauatao lasi. \p \v 5 Iehoiakimi ena kara oredia, bona iena kara ibounai, be Iuda Ena King Edia Sivarai Buka lalonai idia torea vadaeni. \v 6 Iehoiakimi be ia mase, bona iena natuna tau, Iehoiakini ese king dagi ia abia, Iehoiakimi ena gabu dekenai. \p \v 7 Aigupito ena king bona iena tuari taudia be Aigupito idia rakatania lou lasi tuari karaia totona, badina be Aigupito ena tano, Aigupito ena sinavai dekena amo ela bona Euperate Sinavai, unai tano ibounai be Babulonia king ese ia abia vadaeni. \p \v 8 King Iehoiakini ena mauri lagani be 18 neganai ia ese Iuda ena king dagi ia hamatamaia. Ierusalema dekenai hua toi sibona ia king. Iena sinana ena ladana be Nehusuta, Elenatana, Ierusalema tauna, ena natuna. \v 9 Iehoiakini be Lohiabada ena vairanai ia kara dika, iena tamana ena kara ibounai hegeregere ia karaia. \p \v 10 Unai neganai Nebukanesa, Babulonia ena king ena tuari taudia ese Ierusalema dekenai idia lao, idia koua hagegea. \v 11 Iena tuari taudia ese idia koua hagegea noho neganai Nebukanesa danu ese Ierusalema dekenai ia daekau. \v 12 Bona king Iehoiakini ese sibona Babulonia taudia edia siahu henunai ia atoa, mai iena sinana, iena natuna memero, iena hesiai taudia, bona iena ruma naria taudia. \p Nebukanesa ia king lagani 8 neganai ia ese king Iehoiakini ia abia mauri. \v 13 Lohiabada ese ia gwauraia guna hegeregere, Nebukanesa ese Dubu Helaga dekenai golo gaudia ibounai, king Solomona ese ia karaia gaudia, ia utua maragimaragi, bona Dubu Helaga bona king ena ruma edia kohu namodia ibounai ia abia lao Babulonia dekenai. \v 14 Nebukanesa ese Ierusalema hanua taudia ibounai ia abia lao, ma lohia ibounai, bona tuari taudia mai goadadia, ibounai 10,000. Ma danu imana gaukara diba momo taudia, bona auri gaukaralaia taudia ibounai ia abia lao. Dagi taudia ta be Ierusalema dekenai ia noho lasi, to ogogami momokani taudia sibona. \p \v 15 Nebukanesa ese Iehoiakini ia abia lao Babulonia dekenai. King Iehoiakini ena sinana, bona iena adavana taudia, bona iena tau badadia, bona Iuda ena lohia taudia danu be Nebukanesa ese ia abia lao Babulonia dekenai. \v 16 Babulonia ena king ese danu Iuda tuari taudia 7000 bona imana gaukara diba taudia, bona auri gaukaralaia taudia 1000 Babulonia dekenai ia abia lao. Idia ibounai be mai edia goada bona tuari idia diba taudia. \v 17 Bona Babulonia ena king ese Matanaia, Iehoiakini ena vavana ia abia, king dagi ia henia. Ia be Iehoiakini ena gabu dekenai ia king. Bona Nebukanesa ese Matanaia dekenai ladana matamata ia henia, Sedekaia. \s1 Sedekaia, Iuda ena king \p \v 18 Sedekaia ese king dagi ia hamatamaia neganai, iena mauri lagani be 21. Ia be king Ierusalema dekenai lagani 12. Sedekaia ena sinana ena ladana be Hamutala, Ieremia, Libina hanua tauna ena natuna. \v 19 Sedekaia ese Lohiabada ena vairana dekenai kara dika ia karaia. Iohoiakimi ena kara ibounai hegeregere ia karaia. \v 20 Lohiabada ena badu ia toreisi momokani Ierusalema bona Iuda taudia dekenai, ela bona nega ia ginidae, ia ese iena vairana dekena amo ia luludia lao. \c 25 \s1 Ierusalema ia moru \p \v 1 Sedekaia ese king Nebukanesa dekenai ia kamonai henia lasi. Unai dainai Nebukanesa, mai ena tuari taudia ese Ierusalema idia tuari henia. Unai tuari be Sedekaia ia king lagani namba 9, hua 10 bona dina 10 neganai ia vara. Babulonia tuari taudia ese hanua ena murimurinai kamepa idia karaia, \v 2 bona Ierusalema idia koua hagegea, ela bona Sedekaia ia king lagani 11 lalonai. \v 3 Unai lagani namba 11 hua 4 bona dina 9 neganai aniani be lasi momokani. \v 4 Unai neganai Babulonia taudia ese hanua magu idia hamakohia. Babulonia taudia ese hanua idia koua hagegea, to king Sedekaia bona iena tuari taudia be hanuaboi lalonai idia heau. Idia be king ena uma kahirakahira ia noho ikoukou dekena amo idia heau, bona Arabaha tano kahana dekenai idia lao. \v 5 To Babulonia tuari taudia ese Sedekaia idia lulua lao, ela bona Ieriko tano palakana dekenai idia ese Sedekaia idia abia mauri, bona iena tuari taudia ese Sedekaia idia rakatania. \v 6 Babulonia taudia ese Sedekaia idia abia lao Ribila dekenai. Unuseni Nebukanesa ese ia kota henia. \v 7 Sedekaia ena natuna memero be edia tamana ena vairana dekenai idia alaia. Unai murinai Babulonia taudia ese Sedekaia ena matana ruaosi idia kokia, bona auri seini dekenai idia guia, Babulonia dekenai idia abia lao. \s1 Iuda taudia idia abia lao Babulonia dekenai \p \v 8 King Nebukanesa be king lagani 18, hua 5 bona dina 7 neganai Nebusaradana, king ena durua tauna bona ia be tuari biaguna badana, be Ierusalema dekenai ia ginidae. \v 9 Vadaeni ia ese Lohiabada ena Dubu Helaga ia gabua ore. Bona king ena ruma, bona Ierusalema ena ruma badadia ibounai ia gabua ore. \v 10 Unai murinai Babulonia tuari taudia ibounai ese Ierusalema ia hagegea magu idia veria diho momokani. \v 11 Nebusaradana ese Ierusalema do noho taudia, bona Nebukanesa dekenai idia hanaia lao taudia, bona do noho gaukara diba momo taudia ia guia, bona Babulonia dekenai ia abia lao. \v 12 To Nebusaradana ese Iuda ogogami herea taudia haida ia rakatania, idia ese vain uma do idia naria, bona tano do idia geia totona. \p \v 13 Auri laboralabora du ruaosi, Dubu Helaga lalonai, bona treila, bona auri laboralabora tanika, bona auri laboralabora ibounai, be Babulonia taudia ese idia makohia, bona Babulonia dekenai idia abia lao. \v 14 Bona uro bona sipeidi bona lamepa hagoevaia gaudia, bona muramura mai bonana namo urodia, bona auri laboralabora disi bona kapusi, boubou helaga totona idia gaukaralaia gaudia ibounai be Babulonia dekenai idia abia lao. \v 15 Nebusaradana ese danu siliva bona golo gaudia ibounai ia abia lao, mereki gaudia bona gida huaia gaudia ibounai. \p \v 16 Unai auri laboralabora du ruaosi, bona treila bona tanika, Dubu Helaga totona Solomona ese ia karaia gaudia, be metau herea, edia metau idia tohoa diba lasi. \v 17 Unai du ruaosi edia bada be hegeregere, idia edia lata be 8 mita, edia kwarana danu be auri laboralabora, edia lata be mita ta 30 sentamita. Auri laboralabora reke bamona gauna ese unai kwarana ta ta ia hagegea. Auri laboralabora apolo au huahua edia laulau be unai reke ena latanai idia koroa. \p \v 18 Bona inai Nebusaradana, tuari biaguna, ese Hahelagaia Tauna Badana, Seraia, bona hahelagaia tauna iharuana, Sepanaia, bona Dubu Helaga iduara naria taudia toiosi danu ia abia lao. \v 19 Ierusalema dekena amo danu tuari orea biaguna ta, bona king ena kaunsolo taudia 5, bona tuari biaguna ena toretore tauna, iena gaukara be tano dekenai tuari taudia abia hidi, bona iena tatau 60, be Nebusaradana ese idia ibounai ia abia. \v 20 Ribila hanua dekenai idia ia abia lao, king Nebukanesa dekenai. Ribila be Hamata tano dekenai. \v 21 Unuseni Babulonia ena king ese idia ia botaia, bona ia aladia mase. \p Unai bamona dala dekenai, Iuda taudia be mai guia danu, edia tano dekena amo, Babulonia taudia ese idia abia lao, daudau gabuna dekenai idia noho. \s1 Iuda dekenai do noho taudia be Aigupito dekenai idia heau \p \v 22 Taunimanima haida be do Iuda tano dekenai idia noho, Nebukanesa, Babulonia ena king ese idia ia rakatania dainai. Vadaeni Nebukanesa ese Gedalaia, Ahikama Sapana ena natuna ia abia hidi, do ia biagudia. \v 23 Hanua edia murimurinai idia noho Iuda tuari biagudia bona tuari taudia ese Gedalaia ena sivarai idia kamonai neganai, idia haboua mai ia dekenai, Misipa hanua dekenai. Unai tuari biagudia be inai: Isamaela Netanaia, Iohanana Karea, Seraia Tanahumete, Netopa tauna, bona Iasanaia, Makata hanua tauna ena natuna. \v 24 Gedalaia ese idia bona edia tuari taudia dekenai ia gwauhamata, ia gwau, “Babulonia lohia taudia dekenai do umui gari henia lasi. Inai tano dekenai do umui noho, Babulonia ena king ena hesiai gaukara do umui karaia, vadaeni do umui noho namo.” \p \v 25 To unai lagani ena hua namba 7 lalonai, Isamaela, Netanaia Elisama ena natuna, Iuda ena king ena iduhu tauna ta, be tatau 10 danu idia mai. Idia ese Gedalaia, bona Iuda taudia, bona Babulonia taudia, ia danu Misipa dekenai idia noho, be idia tuari henia, bona ibounai idia alaia mase. \v 26 Vadaeni Israela taudia ibounai, maragidia bona badadia, bona tuari biagudia idia toreisi, Aigupito dekenai idia lao. Badina be idia ese Babulonia taudia dekenai idia gari henia. \s1 Iehoiakini be dibura ruma dekena amo idia ruhaia \p \v 27 Iehoiakini, Iuda ena king, be Babulonia dekenai lagani 36, hua namba 12, bona dina 27 ia noho neganai, Evila Merodaka ese Babulonia king dagi ia hamatamaia. Vadaeni ia king ena lagani ginigunana lalonai, ia ese Iehoiakini, Iuda ena king dekenai ia bogahisihisi, bona dibura ruma dekenai amo ia ruhaia. \v 28 Evila Merodaka ese Iehoiakini dekenai ia hereva namo, bona helai gauna namo herea ia henia. Babulonia dekenai noho king taudia edia helai gaudia be ia ese ia hereaia. \v 29 Unai dainai Iehoiakini ese iena dibura dabua ia kokia. Unai murinai iena mauri dinadia ibounai lalonai ia be king ena patana dekenai ia aniani. \v 30 Bona Babulonia ena king ese dina ta ta Iehoikini ena mauri dinadia ibounai lalonai, moni ia henia, iena ura gaudia do idia hegeregere totona.