\id MAT  
\h Mateu 
\toc1 MATEU Niuqui 'Aixüa Manuyüne Que Mütiu'üxasitacai 
\toc2 Mateu 
\toc3 Mt. 
\mt1 MATEU 
\mt2 Niuqui 'Aixüa Manuyüne Que Mütiu'üxasitacai 
\c 1  
\s1 Quesusi Cürisitu 'inüarieya, que mü'ane münu'ayatücai 
\r (Rucaxi 3:23‑38) 
\p  
\v 1 'Inüari canihücütüni 'icü. Nuivarite mecani'inüarini, Quesusi Cürisitu que mü'ane müxiüyarieyatücai. Raviri canitusieyatücaitüni, 'Apurahami meta. 
\p  
\v 2 'Apurahami 'Isahaqui cani'uquiyarieyatücaitüni. 'Isahaqui meta Cacuvu pü'uquiyarieyatücai. Cura pü'uquiyarieyatücai, 'ivamamata.  
\v 3 Cura meta Parexi Sara püva'uquiyaritücai, Tamari vavarusitücacu. Parexi Hesirumi pü'uquiyarieyatücai. Hesirumi 'Arami pü'uquiyarieyatücai.  
\v 4 'Arami 'Aminaravi pü'uquiyarieyatücai. 'Aminaravi Nahasuni pü'uquiyarieyatücai. Nahasuni Sarumuni pü'uquiyarieyatücai.  
\v 5 Sarumuni Puhuxi pü'uquiyarieyatücai, Xahavi varusieyatücacu. Puhuxi Huveri pü'uquiyarieyatücai, Xuti varusieyatücacu. Huveri Quisahi pü'uquiyarieyatücai.  
\v 6 Quisahi Raviri pü'uquiyarieyatücai, que mü'ane cuiepa müti'aitametücai. Raviri Sarumuni pü'uquiyarieyatücai, heitivitüca que mü'ane Huriyaxi mü'üyayatücai. 
\p  
\v 7 Sarumuni Xupuhami pü'uquiyarieyatücai. Xupuhami 'Aviyaxi pü'uquiyarieyatücai. 'Aviyaxi 'Asa pü'uquiyarieyatücai.  
\v 8 'Asa Cusapati pü'uquiyarieyatücai. Cusapati Curami pü'uquiyarieyatücai. Curami 'Usiyaxi pü'uquiyarieyatücai.  
\v 9 'Usiyaxi Cutami pü'uquiyarieyatücai. Cutami 'Acaxi pü'uquiyarieyatücai. 'Acaxi 'Esequiyaxi pü'uquiyarieyatücai.  
\v 10 'Esequiyaxi Manasexi pü'uquiyarieyatücai. Manasexi 'Amuni pü'uquiyarieyatücai. 'Amuni Cusiyaxi pü'uquiyarieyatücai.  
\v 11 Cusiyaxi Quecuniyaxi pü'uquiyarieyatücai, 'ivamamata quepaucua vaüriyarica memevitüqui Vaviruniyasiepaitü. 
\p  
\v 12 Mehevitüquieca Vaviruniya, Quecuniyaxi Saratieri pü'uquiyarieyatücai. Saratieri Suruvaveri pü'uquiyarieyatücai.  
\v 13 Suruvaveri 'Aviyuri pü'uquiyarieyatücai. 'Aviyuri 'Eriyaquimi pü'uquiyarieyatücai. 'Eriyaquimi 'Asuru pü'uquiyarieyatücai.  
\v 14 'Asuru Saruqui pü'uquiyarieyatücai. Saruqui 'Aquimi pü'uquiyarieyatücai. 'Aquimi 'Eriyuri pü'uquiyarieyatücai.  
\v 15 'Eriyuri 'Erehasari pü'uquiyarieyatücai. 'Erehasari Matani pu'üquiyarieyatücai. Matani Cacuvu pü'uquiyarieyatücai.  
\v 16 Cacuvu Cuse pü'uquiyarieyatücai. Cuse Mariya pücünayatücai. Mariyasie caniyenuiva Quesusi, Manayexeiyarie mütitevacai Cürisitutütü. 
\p  
\v 17 Mücü 'Apurahamisie memüyecü nuivarite xiüyarimama tamamata heimana nauca xiüyariyari mecaniyupaümecaitüni Raviri 'amuyeicacaique. Tamamata heimana nauca xiüyariyari mepüyupaümecai Ravirisie memüyecü Vaviruniyapai memevitüquieque xiüyarimama. Tamamata heimana nauca xiüyariyari mepüyupaümecai Vaviruniyapai memevitüquie vaxiüyarima Cürisitu mutinuivaxüque. 
\s1 Quesusi Cürisitu que mütiunuivaxü 
\r (Rucaxi 2:1‑7) 
\p  
\v 18 Mericüsü müpaü catiniuyüni quepaucua Quesusi Cürisitu mutinuivaxü. Mariya müvarusieyatücaimatü Cusematü mepüyutivitüniquecai, peru mecatineneüquivavetü cuxi, mücü nayehucacaitüni, 'Iyari Mütiyupata ya'ane 'ipitüacu.  
\v 19 Cuse cünaya mayaniquecai, mücü heiseriemecü yacatinicamiecaitüni, peru pücayuvaüriyacai mixanetanicü. 'Ayumieme pi'eirimücücai 'avie.  
\v 20 Mericüsü müpaü püreuyutimaixüa. Hicü Ti'aitamesüa mieme niuqui tuayame niuxeiya yuheinüsita müpaü 'utaineme, Cuse 'acu Raviri pemünu'aya. 'Axa pepücati'acühüaveni Mariya pemütivitünicü 'a'üya. 'Iyari Mütiyupata ya'ane 'ipitüacu, hesiena püyeya 'icü nunusi.  
\v 21 'Uquitüme pütiniveni. Mücü canivatavicueisitüamücü yuteüterima, tita 'axa memüteyurie canivanavairiemücü. 'Ayumieme pepitaterüva Quesusi, taniuquicü Tiyuvicueisitüvame maine. 
\p  
\v 22 'Icü naitü müpaü catiniuyüni, maye'anicü tita mütixatacai Ti'aitame, tixaxatame müpaü 'utainecacu, 
\q1  
\v 23 Camüsü 'üimari müyuxevi payehucani, 
\q1 'Uqui pütiniveni. 
\q1 'Emanuheri pütaterüvarieni. 
\m Mücü taniuquicü, Cacaüyari Tahesüa Muca paine. 
\p  
\v 24 Mericüsü Cuse yatiuheinüca 'anutaniereca müpaü pütiuyuri que mütita'aitüa Ti'aitamesüa mieme niuqui tuayame. Canitivitüni yü'üya.  
\v 25 Peru püca'icumaüvacai, 'ariqueque 'uqui 'utinivecuque. Pitaterüvaxü Quesusi. 
\c 2  
\s1 Temaivavemete que memüte'u'axüa 
\p  
\v 1 Mericüsü Quesusi Verenipai canetinuiva Cureya cuieyarisie, quepaucua Herurexi mana müti'aitametücai. 'Ana yucuiepa meheyecüneca temaivavemete tayeta mepayenexüa, tahixüapa mepu'axüa quiecarisie Querusareme müracuteva,  
\v 2 müpaü me'utiyuatü, Haqueri peca Huriyusixi teüteriyari tiva'aitüvame metinuivaxü. Tame xurave tepexei 'anatineximecacu, pü'inüarieya. Nenevieri te'ipitüanique tepu'axüa. 
\p  
\v 3 Hicü ti'aitame Herurexi tiutamarieca niyuxamuriecaitüni, yunaitü Querusaremetarita hepaüna.  
\v 4 Varucuxeürieca mara'acate memühüritüariecai, müme meta 'inüaricü memüte'üquitametetücai teüteri vasata miemete yunaime, nivaruta'ivaviya haque metinuivaquecai Cürisitu.  
\v 5 Müpaü metenicühüaveni, Verenipai vaniu Cureya cuieyarisie. Tamüsü tixaxatame müpaü tiniu'utüani, 
\q1  
\v 6 Vereni quiecatari 'acu, 
\q1 Cureya cuieyarisie xemütitei, 
\q1 Que memütexexeiya, 
\q1 Te'aitamete Cura cuieyarisie miemete, 
\q1 Canimarivani xequiecari. 
\q1 Xesata quiecametütü 
\q1 Cananucuquemücü ti'aitametütü, 
\q1 Neteüterima va'üviyanique, 
\q1 'Ixaherisixi teüteriyari. 
\p  
\v 7 Hicü Herurexi temaivavemete nivaruta'inieni 'avie. Nivaruta'ivaviya heiseriemecü quepaucua masiücütü matüa xurave.  
\v 8 Nivarenü'ani Verenipai müpaü 'utayüca, Mana xequenehu, heiseriemecü xequenetivava nunusi hepaüsita. Quepaucua xemeitaxeiya yaxequeneteneutahüavi, mana nemineneviyamiecü neta. 
\p  
\v 9 Me'i'enieca ti'aitame menecüne. Camüsü xurave memexei 'anatineximecacu, mücü vahüxie neutamiecaitüni. Heta'aca haque müyecatei nunusi, heimana niyuhayeva.  
\v 10 Me'ixeiyatü xurave cuini mieme meniyutemamaviecaitüni yemecü.  
\v 11 Quita meheutahaxüaca nunusi meniuxeiya varusieya meta Mariya Me'utihüxima'uca nenevieri meneipitüani. Yupinite mana mete'ucupica, 'imiquieri metenimini huru, 'ücua visi mu'üa, mixaxi.  
\v 12 Hicü yuheinüsita mete'utaxatüarieca quename Herurexisüa tavari mecaheuhuni, xeime huyeyari 'utüa meniucacüne yucuiepapai. 
\s1 Que memüte'uyuta'unaxü 'Equipitu cuieyarisiepaitü 
\p  
\v 13 Mericüsü mehecünecu müme, Cuse yuheinüsita canixeiya Ti'aitamesüa mieme niuqui tuayame. Müpaü niutayüni niuqui tuayame, Quenanucuquexi, quenivaranuvitüqui nunusi varusieyamame. 'Equipitupai xequeneyuta'una. Mana xequene'uvani, 'ariqueque nematitahüave xemahunicü. Herurexi canitivaumücü nunusi 'imienique.  
\v 14 'Anucuqueca Cuse, yüvicüta nivarevitüni nunusi varusieyata. 'Equipitupai menecüne.  
\v 15 Mana mene'uvacaitüni mexi camüvecai Herurexi. Müpaü tinaye'ani que mainecai Ti'aitame, tixaxatame ya'utainecacu, Nenitahüave nenive, 'Equipitu cuieyarisie müvayeyanicü. 
\s1 Herurexi cuyaxi que mütivarenü'a türi memüvarecuinicü 
\p  
\v 16 Hicüsüari tiutamarieca Herurexi memicuamanaxücü temaivavemete, cui niuyeha'ani. Nivarenü'ani cuyaxi memüvarecuinicü türi yunaime haica viyari memücahücai cuxi, Vereni memütitecai naisarie 'auriena memütitecai, que memüte'itahüavixü temaivavemete tucari hepaüsita.  
\v 17 'Anari catinaye'ani tita mütixatacai Cacaüyari, tixaxatame Queremiyaxi müpaü 'utainecacu, 
\q1  
\v 18 Xevitü pe'enierie Xamasie 
\q1 'Utasuatü yuheiverietü cuini mieme, 
\q1 Xaqueri 'utasuatü yunivema vacü 
\q1 Cayunütüarinüatü 'amemüca'u'uvacü. 
\p  
\v 19 Mericüsü Herurexi 'umücu, Cuse yuheinüsita canixeiya Ti'aitamesüa mieme niuqui tuayame 'Equipitu cuieyarisie heyeicatü.  
\v 20 Müpaü niutayüni, Quenanucuquexi, quenivaranuvitüqui nunusi varusieyata. Mana quenemie 'Ixaherisixi vacuieyarisie. Menecuiniri müme memivautüvecai nunusi memimiecucai. 
\p  
\v 21 Hicüri 'anucuqueca nivarevitüni nunusi varusieyata. Mana caneta'ani 'Ixaheri cuieyarisie.  
\v 22 Tiutamarieca quename 'Ariquerau ti'aitametücai Cureya cuieyarisie 'uquiyarieya que müti'aitacai Herurexi, peumacai mana munuanicü. Müpaü tiutahüavarieca yuheinüsita, Carereya cuieyarisie püta caneutiyune.  
\v 23 Mana heta'aca quiecarisie nayerüni Nasareti müracutevasie. Müpaü catinaye'ani Ti'aitame que mutayü, texaxatamete yame'utiyuanecacu, quename Nasaretitanaca titevacaquecai. 
\c 3  
\s1 Ti'üyame Vani que müticuxatacai 
\r (Maricuxi 1:1‑8; Rucaxi 3:1‑9, 15‑17; Vani 1:19‑28) 
\p  
\v 1 Mericüsü Cureya cuieyarisie caninuani Ti'üyame Vani macumavesie ticuxatatü  
\v 2 müpaü 'utaitü, Xequeteneuhayeva que xemüteyuriecai. Canayehuraniri, que mü'ane taheima müti'aita cuitü canisutüamücü 'ena ti'aitatü.  
\v 3 'Icü canihücütüni que mü'ane müxasivacai, quepaucua tixaxatame Quisariyaxi müpaü mutayü, 
\q1 Xevitü mahiva macumavesie 'uvetü 
\q1 Xequeneucuha'aritüa Ti'aitame huyeya haitü, 
\q1 Xexeuravime xequeneutivevi huyeya haitü. 
\p  
\v 4 Mücü Vani cameyu huxariyari cananacatücücaitüni, navi hüyameyaricü rayühüacai. Tüpuxi nivacuacaitüni yeuta mieme xiete ti'iecai.  
\v 5 'Ana yunaitü Querusaremetari, yunaitü Cureya cuie quiecatari, yunaitü Curutani hatuxame tesita quiecatari meni'axecaitüni hesüana.  
\v 6 Mücü nivaruca'üyacaitüni Curutani hatuxamesie, meyuhecüatacacu 'axa que memüteyuriecai. 
\p  
\v 7 Hicü yumüireme vaxeiyatü Pareseusixi Saruseusixi hesüana memü'axecai 'üyarica hepaüsita, müpaü tinivarutahüave, Cari xeme terücaxi xepüva'ivama. Quepaicü pütixehecüatüa xemüyuta'unacü capa 'uxa'a varie xe'uyehecarienicü.  
\v 8 Müme memüte'uhayevaxü que memüteyuriecai, vahepaü püta xequeteneyurieca, 'uximayasica que müreuyevese.  
\v 9 Müpaü xepücateyücühüaveni quename xeyüvave müpaü xemutiyuanenicü yu'iyarisie, Tame tepünaqui'eriva ta'uquiyari temexeiyacü 'Apurahami xe'utiyuatü. Müpaü nepütixecühüave, Cacaüyari caniyüveni 'icü tetexi teüteri müvarayeitüanicü, 'Apurahami nivemama memacünecü.  
\v 10 Hasa caniucuha'aritüarieni cüyexi maxüriyanicü. 'Ayumieme naitü cüye 'aixüa 'anenetü müca'utixuxuavere, mücü 'ari canaxüriyamücü, taipa caneuxüriyamücü.  
\v 11 Neri necanixe'uca'üyani hacü, xemüte'uhayevaxücü que xemüteyuriecai. Que mü'ane ne'utüma 'umamie, mücü cui pütürücaüye, necatürücaüyecacu ne. 'Aixüa nepüca'ane nehesie mütinaquenicü ni nemiparevienicü. Mücü püta que mütixe'uca'üyani, 'Iyari Mütiyupata canixepitüamücü, canixe'itimücü tai que mütiyu'itiva.  
\v 12 Cuxari 'itivame pacue'e, cuini mieme pütiveque yutüricu. Niti'utamücü yu'icuaxi caxetunisie, cuxariyari püta pütataiyani tai mücatüvesie. 
\s1 Quesusi que mütiuca'üyarie 
\r (Maricuxi 1:9‑11; Rucaxi 3:21‑22) 
\p  
\v 13 Mericüsü 'ana Quesusi caninuani Carereya cuieyarisie heyeyaca. Curutani hatuxamesie caninuani Vanisüa, 'iya mica'üyacü.  
\v 14 Vani masi niyucu'imavacaitüni müpaü 'utaitü, Neuyeveca masi 'ecü püta pemünesica'üya ne. Queri titayari nehesüa petinua.  
\v 15 Quesusi müpaü tinitahüave, Müpaü pütiyüni hicü. 'Aixüa cani'aneni yatemütecahunicü naime 'aisicasie, 'ipaü teteyurietü. Hicü Vani müpaü piyuri.  
\v 16 'Uca'üyarieca Quesusi, hapa nanatiyani cuitü cuiepa. Hicü muyuavi nanacatenire. Nixeiya Cacaüyari 'Iyarieya heimana 'acamiecacu cucurupaü 'anetü, hesiena yuhayevaque.  
\v 17 Xevitüta müpaü netayüni taheima, 'Icü caninenivetüni münaqui'eriva. Mücücü necaninaqui'aca. 
\c 4  
\s1 Quesusi que mütiuta'inüasie 
\r (Maricuxi 1:12‑13; Rucaxi 4:1‑13) 
\p  
\v 1 Hicüsüari 'Iyari caneivitüni Quesusi macumavesiepai. Mana Cauyumarie ni'inüatamücücaitüni, siparasü xüca 'axa tiuyurieni, haitü. 
\p  
\v 2 Huta teviyari tucari huta teviyari tücari 'uyuhaquieca, caneuhacamücücaitüni Quesusi.  
\v 3 Hicü Cauyumarie nuaca 'ita'inüataque müpaü tinitahüave, Tamüsü, 'ecü Cacaüyari xüca penu'ayatüni, müpaü quetineutahüavi 'icü tetexi, pa mayuyeitüanicü.  
\v 4 Mücü müpaü tinita'eiya, 'Utüarica müpaü paine, 
\q1 Tevi xüca pa cuaca xeicüa, 
\q1 Mücücü püca'ayeyurini. 
\q1 Cacaüyari que mutayü, 
\q1 Niuquieya naitü peuyeveseta 
\q1 Mayeyurinicü tevi. 
\p  
\v 5 Hicü Cauyumarie Querusareme neivitüni Cacaüyari quiecarienapaitü. Vatuqui yecürita nenutivitüni.  
\v 6 Müpaü tinitahüave, 'Ecü Cacaüyari xüca penu'ayatüni, vatipai queneucasuna. 'Utüarica müpaü paine, 
\q1 Yuhesüa miemete niuqui tuayamete 
\q1 Pütiva'aitüaca 'ahepaüsita. 
\q1 Yumamacü mepümasituicani 
\q1 Capa tetesie pe'uti'ücamürecü. 
\m  
\v 7 Quesusi müpaü tinita'eiya, Müpaü paineta 'utüarica, Pepüca'i'isipaneni Ti'aitame mü'acacaüyari, haitü. 
\p  
\v 8 Hicü tavari Cauyumarie neivitüni yemuri cui manutitevasie. Cuiepa memütama vacuie xexuime nixeiyasitüani visi mü'ane.  
\v 9 Müpaü tinitahüave, Nepümasimini 'icü naime, xüca nenevieri penesi'upitüani pe'utitunumaqueme.  
\v 10 Quesusi müpaü tinitahüave, Quenemie Cauyumarie. 'Utüarica müpaü paine, 
\q1 Nenevieri pecanipitüaca Ti'aitame 
\q1 Mü'acacaüyari hücüame. 
\q1 Mücü hücüa pecanayexeiyacamücü. 
\p  
\v 11 Hicü Cauyumarie nicu'eirieni neyani, niuqui tuayamete me'u'axüaca menipareviecaitüni. 
\s1 Quesusi que mütisutüa ti'uximayatü Carereya cuieyarisie 
\r (Maricuxi 1:14‑15; Rucaxi 4:14‑15) 
\p  
\v 12 Mericüsü tiutamarieca quename Vani heviyarie, Carereyapai neyani Quesusi.  
\v 13 Nasaretisie 'uyupataca, Caperünaume henuaca haracuna tesita maniere, mana nayerüni Savuruni Nepütari vacuieyari müracutevasie.  
\v 14 Müpaü tinaye'ani tita mütixasivacai quepaucua tixaxatame Quisariyaxi müpaü mutayü, 
\q1  
\v 15 Savuruni cuieyari 
\q1 Nepütari cuieyari, 
\q1 Haracuna mananiere 
\q1 Curutani 'anutaüye meta, 
\q1 Carereya haque memetitei müme memücatateüterima, 
\q1  
\v 16 Teüteri yüvipa memütitecai 
\q1 Müme hecüariya meniuxeiya cui müxavatü. 
\q1 Müme 'etüripa memütitecai 
\q1 Haque memücuiximecai, 
\q1 Müme vahesie mieme 
\q1 Hecüarivivame cananatineni. 
\p  
\v 17 Mericüsü 'ana Quesusi nisutüani ticuxatatü, müpaü 'utaitü, Xequeteneuhayeva que xemüteyuriecai. Canayehuraniri, que mü'ane taheima müti'aita cuitü canisutüamücü 'ena ti'aitatü. 
\s1 Quesüteveiyamete Quesusi que mütivarutahüavixü yunaucame 
\r (Maricuxi 1:16‑20; Rucaxi 5:1‑11) 
\p  
\v 18 Hicüsüari haracuna tesita 'uyemietü Carereya cuieyarisie, nivaruxeiya yuhutame yu'ivamacame. Xevitü Simunitütü Pecuru catinitevacaitüni, 'ivaya meta 'Atürexi. Mana taxaya meneutavivivacaitüni haracunasie, memüquesüteveiyametetücaicü müme.  
\v 19 Hicü müpaü tinivarutahüave, Cümü, nehesie xequeteneviyani. Teüteri xevacuxexeürivame necanixe'ayeitüamücü, quesüte xemütevaruxexeürivapaü hicü.  
\v 20 Müme yapaucua yutaxaya me'ucu'eirieca hesiena meteniuviya. 
\p  
\v 21 Mericüsü 'uma 'uyemietü hipame nivaruxeiya yuhutame yu'ivamacame, Cacuvu Vani, Severeu nivemama. Canuvasie meniyetecaitüni Severeumatü va'uquiyarimatü yuvipi memanesiquitüatü. Hicü nivaruta'inieni hesiena memüteviyanicü.  
\v 22 Cuitü me'icu'eirieca canuva, yu'uquiyari me'ucu'eirieca, hesiena meteniuviya. 
\s1 Quesusi que mütiva'üquitüacai yumüireme 
\r (Rucaxi 6:17‑19) 
\p  
\v 23 Mericüsü naisarie Carereya cuieyarisie caniuyeicacaitüni, ti'üquitatü vatuquiteta, ticuxatatü niuqui 'aixüa manuyünecü, que müti'ane Cacaüyari ti'aitametücacu ticuxatatü, varanayexürüvatü teüteri naime cuiniyacü naime veranariyacü.  
\v 24 Naisarie Siriya cuieyarisie tiniutamariva que mütiyurienecai. Meni'atüirivacaitüni yunaime 'axa memü'itüariecai, müireme cuiniya müvaviyacai, müiremecü memü'uximatüariecai, müme cacaüyarixi 'axa memü'anene memüvaviyacai, quierixiecate, huriecate. Nivaranayexürüvacaitüni.  
\v 25 Cui yumüiretü meneiveiyacaitüni, Carereyasie Tamamata Quiecaritesie Querusaremesie Cureyasie Curutani 'anutaüyesie meheyecüneca. 
\c 5  
\s1 Xasicaya, yemurisie 'anutiyaca que müticuxatacai 
\p  
\v 1 Mericüsü teüteri yumüireme vaxeiyatü, mana yemurisie neutiyune. Muva 'anacayacu teyü'üquitüvametemama 'auriena meniu'axüani.  
\v 2 Mücü tinivaruti'üquitüani ya'utaitü, 
\s1 Müme 'aixüa memu'itüarie vaxatatü 
\r (Rucaxi 6:20‑23) 
\q1  
\v 3 'Aixüa mecani'itüarieca 
\q1 Müme vaüca memüteheuyehüva yu'iyarisie que memüteyumate. 
\q1 Que mü'ane taheima macave mecanexeiyacuni tiva'aitüvametüme. 
\q1  
\v 4 'Aixüa mecani'itüarieca 
\q1 Müme memüyuheiverie. 
\q1 Mepünütüarieni. 
\q1  
\v 5 'Aixüa mecani'itüarieca 
\q1 Müme memüca'ayu'eririya. 
\q1 Vahesie pütinaque cuie naitü. 
\q1  
\v 6 'Aixüa mecani'itüarieca 
\q1 Müme memüyuvaüriya 
\q1 Heiseriemecü yamemütecahunicü 
\q1 Yaxeicüa tevipaü 
\q1 Meuhacamücüpaü meuharimücüpaü. 
\q1 Yamepütepitüarieni mepütihuxani. 
\q1  
\v 7 'Aixüa mecani'itüarieca 
\q1 Müme memüteyucanenimaya. 
\q1 Mepütinenimayasieni. 
\q1  
\v 8 'Aixüa mecani'itüarieca 
\q1 Müme memü'itiyatüca va'iyari müyuxevinicü. 
\q1 Mepixeiya Cacaüyari. 
\q1  
\v 9 'Aixüa mecani'itüarieca 
\q1 Müme memüvanütüani teüteri, 'aixüa memüteyuxeiyanicü. 
\q1 Mepümasiücüni Cacaüyari nivemama que memütehüme. 
\q1  
\v 10 'Aixüa mecani'itüarieca 
\q1 Müme memuveiyarie memüyuvaüriyacü heiseriemecü yamemütecahunicü. 
\q1 Que mü'ane taheima macave mecanexeiyacuni tiva'aitüvametüme. 
\q1  
\v 11 'Aixüa xecani'itüarieca xeme 
\q1 Quepaucua memüxeta'uxive'erieni, quepaucua memüxe'uveiyani, 
\m quepaucua mete'itavatü 'axa memutiyuaneni xehepaüsita naimecü nehesie xemümiemetecü.  
\v 12 Xequeneyutemamavieca 'ana xequenenaqui'aca müpaü xetemaitü, 'aixüa 'aneme xecanipitüariecuni vaüca taheima mieme. Müpaüta metenivaruveiyacaitüni texaxatamete xehetüa memü'axecai. 
\s1 Cuiepa memütama va'una vahecüarivivamete 
\r (Maricuxi 9:50; Rucaxi 14:34‑35) 
\p  
\v 13 Xeme cuiepa memütama va'una xecanihümetüni. 'Una xüca hamuritü 'ayanique, titacü ha'usivitü rayaniqueyu. 'Asipücayüve. Panuyevivivaniqueyu xeicüa, teüteri mepicaquesinaniqueyu. 
\p  
\v 14 Xeme cuiepa memütama vahecüarivivamete xecanihümetüni. Yemuri heima quiecari pücayüve müti'aviesieni.  
\v 15 Mücü meta, 'ititaiyame cüxeme, cacunicü püca'enucanani, masi vapaitü neitiyemücü. Nivahecüariyacamücü yunaime quita memayetei.  
\v 16 Yaxeicüa xeme, hecüariya xehesüa mieme müpaü quetihecüaca teüteri vahüxie, memüxexeiyanicü 'aixüa que xemüteyurie, 'aixüa memutiyuanenicü xe'uquiyari taheima macave hepaüsita. 
\s1 Quesusi que mutayü 'inüari niuquiyari hepaüsita 
\p  
\v 17 Müpaü xepücatecu'erivani quename nenua ne'ica'unaque 'inüari niuquiyari, texaxatamete vaniuquiyari. Que nemütinua, ne'ica'unaque necapunua, ne'eye'atüanique püta necaninuani.  
\v 18 'Icü niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, mexi cataxüve muyuavi cuie, xei hüxiyari xei tuniyari pücatatümaiyarieni 'inüari niuquiyarisie mieme, naitü mexi ca'aye'ave.  
\v 19 Que mü'ane mitixani'erieni 'icü 'aisica sepa 'imatüme, yativa'üquitüatü teüteri, mücüta 'imatüme pütaterüvarieni, que memütemariva müme memeixeiya que mü'ane taheima macave tiva'aitüvametüme. Perusü que mü'ane yamüticamie yamüti'üquita, mexüacame püta pütaterüvarieni.  
\v 20 Müpaü nepütixecühüave, xeme xepüyuvaüriya heiseriemecü yaxemütecahunicü. Mümeta 'inüaricü memüte'üquitamete, Pareseusixi meta, müme yaxeicüa vaniu mepüteyuvaüriya. Mericüte, peuyevese xeme masi yemecü yaxemütecahunicü. Me xüca catixaütüni, tixaü xepücaheutahaxüani haque müra'aita que mü'ane taheima macave. 
\s1 Quesusi que mutayü memüha'a vahepaüsita 
\r (Rucaxi 12:57‑59) 
\p  
\v 21 Xepu'enana quename meripai miemetexi müpaü mete'utahüavarie, Pepücati'amemivani. Que mü'ane mütiyumemivani, 'isücame hesiena 'apürahüpani.  
\v 22 Ne masi müpaü nepütixecühüave, que mü'ane miheca yu'iva, 'isücame hesiena 'apürahüpani. Que mü'ane 'axa müticühüaveni yu'iva, mücüsie mepüte'uhüpani ta'uquiyarima. Que mü'ane müpaü mütitahüave, Cari pepüca'amate, mücü panutahüiyani xasi taiyariyarisie. 
\p  
\v 23 'Ayumieme xüca 'a'imiquieri pe'atüani mürayutimavatüre, mana xüca yapera'erivani quename 'a'iva tixaütücü 'aixüa camatixeiya,  
\v 24 mana mürayutimavatüre queneucu'eiri 'a'imiquieri. Quenemie meri, 'aixüa xeteyuxeiyatü xequenacüni yu'ivamatü. 'Ariqueque muva pe'ayeneme queneutimava. 
\p  
\v 25 Cuitü quenehamicutani que mü'ane mümasixaneta mexi huyeta pe'uyeica hamatüana, capa masiyetuanicü 'isücamesüa masixanetame, 'isücame capa masiyetuanicü tupirisüa, capa pe'anutahüiyanicü.  
\v 26 'Icü niuqui caniseüyeni que nematicühüave, muva pepücavayeyani mexi pecati'atuave naimecü. 
\s1 Quesusi que mutayü, que mü'ane micumaüva xeime 'üyaya xeime cünaya, mücü hepaüsita 
\p  
\v 27 Xepu'enana quename müpaü metecühüavarüvacai, Xeime 'üyaya cünaya pepücacumaüvani.  
\v 28 Ne masi müpaü nepütixecühüave, que mü'ane mixeiya 'uca 'ihive'erietü, mücü canicumaüvani yu'iyarisie. 
\p  
\v 29 'Ayumieme 'ahüxicü 'aserieta miemecü xüca 'axa petiyurieneni, mecuxi quenivatitu'i quenehüva. 'Aixüa caniyümücü masi tixaütü müreuyevenicü 'avaiyarisie mieme, capa pe'axevitü peheucahüiyanicü xasi taiyariyarisie.  
\v 30 'Amama 'aserieta mieme xüca 'axa 'ane matiumayüisitüvani, mecuxi quenavitequi quenehüva. 'Aixüa caniyümücü masi pemanupurunicü capa pe'axevitü peheucahüiyanicü xasi taiyariyarisie. 
\s1 Quesusi que mutayü, 'uqui yü'üya mucu'eirie hepaüsita 
\r (Mateu 19:9; Maricuxi 10:11‑12; Rucaxi 16:18) 
\p  
\v 31 Müpaüta mepüte'utahüavarie meripai miemetexi, Que mü'ane micu'eirie yü'üya, 'eiriya xapayari que'ihuritüani.  
\v 32 Ne masi müpaü nepütixecühüave, que mü'ane micü'eiri yü'üya, mücü xeime cünaya cumaüvame canayeitüani yü'üya me xüca 'uca 'icumayüirieni que mü'ane mücayücüna xeicüa. Que mü'ane mitivitüni 'uca mucu'eiriva, mücüta picumaüvani xeime 'üyaya. 
\s1 Quesusi que mutayü, memüyühüritüa vahepaüsita 
\p  
\v 33 Mücü meta, xepu'enana quename meripai miemetexi müpaü metecühüavarüvacai, Pepüca'ahüritüani peti'itavatü, masi que pemüti'ahüritüa yapepüticamieni Ti'aitame masixeiyacacu.  
\v 34 Ne masi müpaü nepütixecühüave, yemecü xepücayühüritüaca. Taheima mieme muyuavi xexatatü xepücayühüritüaca Cacaüyari muva yu'uvenisie 'acaitü müti'aitacü.  
\v 35 Cuie xexatatü xepücayühüritüaca cuie 'uvenieyatüa mieme quetayatüa mieme mühücücü. Querusareme xexatatü xepücayühüritüaca ti'aitame mütürücaüye quiecarieya mühücü.  
\v 36 'Amu'u pexatatü pepüca'ahüritüaca pemücayüvecü tuxame yüvime pemeyeitüanicü ni xei cüpayari.  
\v 37 Xüca xeyuvaüriyani, hü xequeneutiyuaneni xeicüa, me xüca xecayuvaüriyani, tixaü xequeneutiyuaneni. Tavari xei niuquiyari panayuhayeva, que mü'ane 'axa mütiyuruvasüa canimiemetüni. 
\s1 Quesusi que mutayü, 'axa memüvayurie 'axa me'itüarieca vahepaüsita 
\r (Rucaxi 6:29‑30) 
\p  
\v 38 Xepu'enana quename müpaü metecühüavarüvacai, Yühüxicü pürapica rahüxicü, yutamecü ratamecü.  
\v 39 Ne masi müpaü nepütixecühüave, müpaü xeteyurietü xepüca'inenaca que mü'ane 'axa müxeyurie. Masi que mü'ane 'a'aupucuesie mümasicuvaya 'aserieta, ta'aurie pe'aveme queneupitüa tapata.  
\v 40 Que mü'ane masixanetatü mümasinavairiemücü 'acamixa, queneutauniri 'a'ücarita.  
\v 41 Que mü'ane masiviya hesiena mieme tixaütü pemüranutünicü xei queyari, huta queyari queneumieni 'utüana.  
\v 42 Que mü'ane tixaütü mümativaviri, queneupitüa, que mü'ane mümasiniüviriemücü pepüca'ixani'erieca. 
\s1 Que müreuyevese müvanaqui'eriecü müme memeye'unie 
\r (Rucaxi 6:27‑28, 32‑36) 
\p  
\v 43 Xepu'enana quename müpaü metecühüavarüvacai, Pepinaqui'erieca 'auravatanaca, pepi'uxive'erieca que mü'ane mümasi'aye'unie.  
\v 44 Ne masi müpaü nepütixecühüave, xequenivanaqui'erieca müme memüxe'aye'unie, xequeneyunenevieca müme memüxe'uveiya vahesie mieme.  
\v 45 Müpaü xeyüatü püyuritüni yu'uquiyari taheima macave nivemama xemühümecü. Mücü canenatinetüvani yutau 'axa memüteyurie vahesüa 'aixüa memüteyurie vahesüa. Viyeri panacanü'ava müme heiseriemecü yamemütecahu vahesie müme heiseriemecü yamemücatecahu vahesie yaxeicüa.  
\v 46 Xüca xevanaqui'erieca müme memüxenaqui'erie, que xete'a'iva mücücü. Camü, 'asita müme cuviyexunusie mieme memüteyetuiriyari yaxeicüa mepüteyurie.  
\v 47 Xüca yu'ivamarixi xevavaüritüaca hücüa, titasü xeteyurie hipatü yamemücateyurie. Camü, müme memücatateüterima yaxeicüa mepüteyurie.  
\v 48 Xeme püta yemecü xequenaye'axüa, maye'avepaü xe'uquiyari taheima macave. 
\c 6  
\s1 Quesusi que mutayü, müme 'aixüa memüteyurie vahepaüsita 
\p  
\v 1 Xequeneyucuerivayurieca capa xete'ayexeiyanicü teüteri vahüxie, müme memüxe'ixüariecacü xeicüa. Me xüca vahüxie xeicüa yaxeteyurieca, tixaütü xepücatepitüarieni, yu'uquiyarisüa taheima macavesüa.  
\v 2 Quepaucua pemiparevie puvüre, cuxineta pepüca'aitani 'ahüxie mühüsieriecacü pemüxeiyarienicü, tuquipa caye 'utüa que memüteyurie müme yacü xeicüa memüteyurie, teüteri 'aixüa memutiyuanenicü vahepaüsita. 'Icü niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, 'ari meheixeiyatü mepacü tita memütepitüarieni.  
\v 3 'Ecü püta quepaucua pemiparevie, 'asipepücatayüni, sepa 'amama 'aserieta mieme 'asimücatimate que mütiyuriene 'a'utata mieme,  
\v 4 'avie pemiparevicü. 'Ana 'a'uquiyari 'ixeiyatü tita müti'aviesie pümatipitüani 'a'ivarica yunaime vahüxie. 
\s1 Quesusi que mutayü nenevieri hepaüsita 
\r (Rucaxi 11:2‑4) 
\p  
\v 5 Quepaucua xemüyunenevie, müme yacü xeicüa memüyüa vahepaü xepücayüaca. Cui püvanaque tuquipa memüti'unicü 'isiquinasie memüti'unicü meyunenevietü teüteri memüvaxeiyanicü. 'Icü niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, 'ari meheixeiyatü mepacü tita memütepitüarieni.  
\v 6 'Ecü püta quepaucua pemü'anenevie 'aquita queneutahaca. Quitenie pereuname nenevieri quenepitüaca 'a'uquiyari mana muyeica muye'aviesie. 'A'uquiyari 'ixeiyatü tita müti'aviesie pümatipitüani 'a'ivarica yunaime vahüxie. 
\p  
\v 7 Xeyunenevietü xepüca'imüiriyani niuqui hipame nuivarite vahepaü. Vaüca memutiniucacü, me'enieriecame mepüyu'erie.  
\v 8 Vahepaü xe'anenetü xepüca'acüne. Cacaüyari müxe'uquiyari yapütimate tita xemüteheuyehüva, yaxecate'itavavirievavecacu cuxi.  
\v 9 'Ayumieme 'ipaü püta xequeteneyunenevieca xeme, 
\q1 Ta'uquiyari taheima pemacave, 
\q1 Pequereuyehüviyarieni que pemütipasie. 
\q1  
\v 10 'Enata queneusutüa peti'aitatü, 
\q1 Yamequeteyurieca que mümatinaque 
\q1 Taheima que memüteyurie, cuiepata yaquetiuyüni. 
\q1  
\v 11 'Icuai hicü mieme que temüteheuyehüva, 
\q1 Yaquetatineumicuani hicü. 
\q1  
\v 12 Quetatineuyehüvirieca 'axa temüte'uyuricü 
\q1 Tameta temütevareuyehüviricü müme 'axa memütasi'uyuri. 
\q1  
\v 13 Pepücatasipitüaca temüta'inüasienicü, 
\q1 Masi quetaneutavicueisitüa 'axa temüca'itüarienicü. 
\q1 'Ecüsü 'aheyemecü pecatini'aitametüni 
\q1 Pecanitürücaüyeni 
\q1 Visi pecani'aneni 'aheyemecü. 
\q1 Müpaü xeicüa cani'aneni. 
\p  
\v 14 Xüca xetevareuyehüvirieca teüteri 'axa memüteyurie, xe'uquiyari taheima macave püxereuyehüvirieca xemeta.  
\v 15 Me xüca xecatevareuyehüvirieca teüteri, xe'uquiyari pücaxereuyehüvirieca xemeta 'axa xete'uyurieyu. 
\s1 Quesusi que mutayü haquiya hepaüsita 
\p  
\v 16 Quepaucua xemüyuhaquiva müme yacü xeicüa memüteyurie vahepaü xepücayüaca. Müme yuheiveriecate vahepaü meteyuxexeiyame mepayuyeitüva yacü xeicüa, yuhaquivamete vahepaü memüteyuxexeiyanicü teüteri que memütevaxeiya. 'Icü niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, 'ari meheixeiyatü mepacü tita memütepitüarieni.  
\v 17 'Ecü püta quepaucua pemü'ahaquiva, quene'acaviri 'amu'usie, quenanacahütaima,  
\v 18 tiyuhaquivamepaü pemücati'axexeiyanicü, teüteri que mematexeiya. 'A'uquiyari mana muyeica muye'aviesie, mücü püta que matixeiya pepümasiücüni. 'A'uquiyari 'ixeiyatü tita müti'aviesie, mücü pümatipitüaca 'a'ivarica yunaime vahüxie. 
\s1 Que mütiti'uta taheima mieme 
\r (Rucaxi 12:33‑34) 
\p  
\v 19 Xequeteneuhayeva cuiepa timieme xetixeürietü xeicüa. Cuiepa timieme pütiyusevixima ticümiyarietü tiyucuitamatü, tenavayamete qui vari mepeuhaque, mepinava.  
\v 20 Taheima mieme masi xequetenexeürieca. Mücü pücatiyusevixima caticümiyarietü catiyucuitamatü, tenavayamete mepücaheutahaque mepüca'inava.  
\v 21 Haque pemeitixeürie, manata 'a'iyari püyecani. 
\s1 Tavaiyari cüxemeya 
\r (Rucaxi 11:34‑36) 
\p  
\v 22 Tahüxie canihücütüni tavaiyari cüxemeya. 'Ayumieme xüca 'ahüxi yuxevini que pemütixeiya 'apini, 'avaiyarisie naime pepühecüariviyarieca.  
\v 23 Me xüca 'ahüxi 'axa 'aneni peti'acahive'eriecacu, 'avaiyarisie pecaniyüriyariecamücü. Mericüte, 'acüxeme xüca 'uyüre, yemecü pepüyüriyarieni. 
\s1 Cacaüyarisie tiviyatü, yupinisie tiviyatü pücayüve müti'uximayaca 'axeicüa 
\r (Rucaxi 16:13) 
\p  
\v 24 Tevi pücayüve 'axeicüa yuhutame vahesie tiviyatü müti'uximayaca yucusiyarima. Ni'uxive'eriecamücü xeime 'inaqui'erietü xeime, mesü xeimesie pütiviyani 'ixani'erietü xeime. Xepücayüvave 'axeicüa xemüte'uximayaca Cacaüyarisie xeteviyatü yupinisie xeteviyatü. 
\s1 Cacaüyari que mütiva'üviya yunivema 
\r (Rucaxi 12:22‑31) 
\p  
\v 25 'Ayumieme müpaü nepütixecühüave, xequeteneuhayeva xeyu'iyaritüatü yutucari hepaüsita, tita tetecuani tita tete'ieni xecateyücühüavetü, yuvaiyari hepaüsita xepücayu'iyaritüaca tita tete'anacatüxüani xecateyücühüavetü. 'Icuai xeicüa que titucari, 'ixuriqui ravaiyari que tihücütüni.  
\v 26 Xequenivaru'ixüari viquixi taheima miemete. Mepüca'uca'esa mepüca'uca'isana, caxetunisie mepücateti'uta. Sepanetü, xe'uquiyari taheima macave pütivamicua. Mericüte, xeme cuini mieme masi xepeuyevese ni que müme.  
\v 27 Xeme quepaicü püyüve yu'iyaritüatü 'a'utevitü mayuyeitüani xüca 'esi'utevini, sepa xei sicuriyari. 
\p  
\v 28 'Ixuriqui hepaüsita titayaricutaxi xeteyu'iyaritüa. Xequeteneyü'üquitüaca xehe'erivatü texuxuri 'üsita mieme que mütiuyüraxüa. Capüti'uximaya capüvita.  
\v 29 Siepüre müpaü nepütixecühüave, Sarumuni sepa naimecü marivetü mayuyeitüvacai visi pücatiyuquemaritüvacai texuxuripaü.  
\v 30 Xüca müpaü 'aneni, xüca Cacaüyari müpaü tiquemaritüaca 'üxa 'üsita mieme hicü meuti'u 'uxa'a huxunuta meucahüiva, masi yemecü catixequemaritüaca xeme sepa haveri mieme xeicüa yuri xemüte'erie.  
\v 31 'Ayumieme xepücayu'iyaritüaca yaxe'utiyuatü, Queri tetecuaca, titari tete'ieca, titacü tetetaquemaritüaca, xe'utiyuatü.  
\v 32 Müme memücatateüterima mepivautüve mücü naime. Xe'uquiyari taheima macave yapütimate xemeiyehüvacü 'icü naime.  
\v 33 Xeme masi xequeneyuvaüriyani mücü tixe'aitüvame mühücütünicü, heiseriemecü yaxemütecahunicü. Müpaü xeteyurietü, xepütemiquienita mücü naime.  
\v 34 'Ayumieme xepücayu'iyaritüaca 'uxa'a miemecü. 'Uxa'a puxuaveni 'iyaritüarica yücümana. Tita 'axa müti'ane 'ari pütiunaquixü hicü miemecü xemüyu'iyaritüacacü. 
\c 7  
\s1 Hipame vahesie xepücate'uhüpani, que mutayü 
\r (Rucaxi 6:37‑38, 41‑42) 
\p  
\v 1 Hipame vahesie xepücate'uhüpani, xehesie capa rahüivanicü.  
\v 2 Hipame vahesie que xemüte'uhüpa, yaxeicüa xeme xehesie pürahüivani. Que xemüteva'inüasirie hipame, yaxeicüa xepüte'inüasiyarieni.  
\v 3 Titayari cui petixeiya xasi 'a'iva hüxita meutavivi, pecahe'erivatü queuruvi mana meutave 'ecü 'ahüxita.  
\v 4 Que petitahüaveni 'a'iva, Tamüsü nepümasivaye'itirieni xasi 'ahüxita meutavivi, queuruvi heutavecacu cuxi 'ecü 'ahüxita.  
\v 5 Yacü peputaine xeicüa. 'Ahüxita meri quenivayehüva queuruvi, 'arique 'aixüa peheunieretü pecanayeimücü pemivaye'itirienicü xasi 'a'iva hüxita meutavivi. 
\p  
\v 6 Tita Cacaüyarisie mieme mütipasie xepücatevamicuani süicüri. Cuca cuini müraye'atüca xepüca'acaxürüvani tuixuri vahüxie, capa me'itiquesinanicü, capa ta'aurie me'axürieme mexe'utisanacü süicüri. 
\s1 Xüca xeteta'ivauni, xüca xetecuvautüveni, 'itupari xüca xe'uyuitüani, 'aixüa püyüni 
\r (Rucaxi 11:9‑13; 6:31) 
\p  
\v 7 Xecatehayevatü xüca xeteta'ivauni, yaxepütemiquieni. Xüca xetecuvautüveni xecatehayevatü, yaxepüte'itaxeiya. 'Itupari xüca xe'uyuitüani xecatehayevatü, xepüteheuyepiyarieni.  
\v 8 Que mü'ane mita'ivau pitanaqui'erieni yu'ivaurica, que mü'ane mivaune pitaxeiyani, que mü'ane 'itupari mücuyuitüva püreuyepiyarüva. 
\p  
\v 9 Xevitü xeme xüca nu'aya 'itavavirieni pa, tete que timini pa xatatü.  
\v 10 Xüca quesü 'itavavirieni, cu que timini quesü xatatü.  
\v 11 Xemesietü sepa 'axa xemü'anene, xüca 'aixüa 'anemecü xetevamicuani yutüriyama, masi vaücavamecü xe'uquiyari taheima macave 'aixüa 'aneme catinivamimücü müme yamemüte'itavavirieni. 
\p  
\v 12 'Ayumieme nai que mütixenaque teüteri memüxeyurienicü xeme, mücü canixe'inüaritücamücü, yaxeicüa xemüvayurienicü müme meri. Müpaü tiyurienetü canitaxeviriyamücü 'inüari niuquiyari texaxatamete vaniuquiyari naime. 
\s1 Quitenie 'esimayeva 
\r (Rucaxi 13:24) 
\p  
\v 13 Quitenie 'esimayevasie xequeneutahaxüa. 'Epayeva quitenie, 'epatayeva huye meucayune haque memeuyexürüve. Mepüyumüire mana memeutahaque.  
\v 14 'Esipayeva quitenie, püyusaipüna huye tucarisiepai meutiyune. Hipatü xeicüa mepicaxexeiya. 
\s1 Cüye que mütimasiücü yu'icuaxisie 
\r (Rucaxi 6:43‑44) 
\p  
\v 15 Xequeneyucuerivayurieca texaxatamete memüte'itava vahepaüsita. Xehesüa mepatahaque muxasi vahepaü meteyuxexeiyatü, masi tetüata mepü'üravesixi püta memütenavaya.  
\v 16 Que memüte'utixuxuavere xepüvaretimani que memü'anene. Caxie que tica'inüiva xuyasie. Pini que tica'inüiva visexasie.  
\v 17 Naitü cüye münararani 'aixüa pütiutixuxuavere. Naitü cüye mütixainirüme 'axa pütiutixuxuavere.  
\v 18 Cüye münarani pücayüve 'axa mütiutixuxuavereni. Cüye mütixainirüme pücayüve 'aixüa mütiutixuxuavereni.  
\v 19 Naitü cüye 'aixüa mücatiutixuxuavere canavitequiemücü, taipa caneuxüriyamücü.  
\v 20 'Ayumieme que memüte'utixuxuavereni xepüvaretimani que memü'anene. 
\s1 Yunaitü muyuavisie mepüca'aye'axüani que mutayü 
\r (Rucaxi 13:25‑27) 
\p  
\v 21 Müme müpaü memünetecühüave, Ti'aitame 'acu, Ti'aitame me'utiyuatü, yunaitü müme mepücaheutahaxüani haque müti'aita que mü'ane taheima macave. Müme xeicüa yamemütecahu que mütinaque ne'uquiyari taheima macave, müme mecaneutahaxüacuni.  
\v 22 Mücü tucarisie yumüiretü müpaü mepünetetahüave, Ti'aitame 'acu, Ti'aitame, neuxei tame temasixatatü tetenicuxatacaitüni, temasixatatü cacaüyarixi 'axa memü'anene tepüvareutanü'axüa, temasixatatü marivemecü tepüteyuriecai.  
\v 23 'Anari ne müpaü nepütivatahüave, Hasuacu nepücaxematecai. Nehesüa xepücamiemete, xequeneutayeixüa. Cari yaxepüteyurie que mücatiheiserie. 
\s1 Simiyenitu 'aixüa mü'ane 'axa mü'ane 
\r (Rucaxi 6:47‑49; Maricuxi 1:22) 
\p  
\v 24 'Ayumieme nepaine, que mü'ane mi'enie 'icü neniuqui que nemutayü, yamüticatüa, mücü tevi mütimaivepaü cani'aneni. Mücü niyutaquitüani tetesie.  
\v 25 'Ucaviyecu, hatuxame vayenecu, 'ucu'ecacu, mücü quisie 'uquexüacu 'eca, cacanativeni, tetesie mutaquicaicü simiyenituyari.  
\v 26 Masi que mü'ane mi'enie 'icü neniuqui, yacaticamietü, mücü tevi 'asimücatimatepaü cani'aneni. Mücü niyutaquitüani xiecaripa.  
\v 27 'Ucaviyecu, hatuxame vayenecu, 'ucu'ecacu, mücü quisie 'uquexüacu, niucaveni. Carima niutayuani 'ativeximetü. 
\p  
\v 28 Hicüsüari Quesusi quepaucua minü 'icü xasica, teüteri mecaniuhüxiyani 'üquisicayacü.  
\v 29 Que mü'ane heiserie mexeiyapaü tiniva'üquitüacaitüni. Müme 'inüaricü memüteva'üquitüvacai vahepaü pücati'üquitacai Quesusi. 
\c 8  
\s1 Quesusi que mürenayehüa tevi cuiniyacü müca'itiyacai 
\r (Maricuxi 1:40‑45; Rucaxi 5:12‑16) 
\p  
\v 1 Mericüsü quepaucua yemurisie macane, teüteri yumüiretü mecaniveiyacaitüni.  
\v 2 Hicü tevi cuiniyacü müca'itiyacai hesüana nuaca nenevieri canipitüani ya'utaitü, Ti'aitame xüca pe'avaüriyani pepüyüve pemünesi'itienicü.  
\v 3 Mücüri yumama 'utaseraca nimayüani ya'utaitü, Nepünevaüriya. Pecaniu'itiyaniri. Cuiniyaya yapaücua neunuani, 'itiyatü nayani.  
\v 4 Hicü Quesusi müpaü tinitahüave, Neuxei, xeimetüme pepücaraxaxatüvani. Mara'acamesüa quenemie püta quene'ahecüata masixeiyacü. 'Imiquieri quenanutimava que mütiu'aitaxü Muisexi yapemütivatahecüatüanicü. 
\s1 Quesusi que mürenayehüa cuya nu'aya 
\r (Rucaxi 7:1‑10) 
\p  
\v 5 Mericüsü Caperünaumesie heutahacu cuya hesüana caninuani xei sienituyari cuyaxi tiva'aitüvame. Mücü vaüriyarica nipitüani  
\v 6 müpaü 'utaitü, Ti'aitame 'acu, nenive muva nequita pacaca hurietü cui yüanetü cuiniyacü.  
\v 7 Mücü rehüave, Ne netiyemie nemenayehüanicü.  
\v 8 Cuya rehüave, Ti'aitame, 'aixüa nepüca'ane nequita pemeutahanicü. Niuqui xeicüa queneutayüqui. Mücücü panayehüiyani nenive.  
\v 9 Nesiere necatini'aitüarieca necuyatütü, cuyaxita nepütiva'aitüvame. Xüca müpaü netitahüave xeime, Quenemie ne'utaitü, mücü püyemie. Xeimeta müpaü xüca netiutahüave, Quenaye'a ne'utaitü, mücü canayeimücü. Xüca müpaü netitahüave nehesüa mieme ti'uximayatame, 'Ipaü quetineyurieneni, müpaü pütiyurieneni.  
\v 10 Quesusi 'i'enieca nihüxiyacaitüni. Müpaü tinivarutahüave müme memiveiyacai, 'Icü niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, ni xeime 'Ixaherisixi vasata 'icüpaü 'aneme nepücahetaxeiyave yuri ti'eriecame.  
\v 11 Müpaü nepütixecühüave, yumüiretü meni'axüacuni tau matineicasie miemete macayuyuipiquesie miemete. Mexa 'aurie mecanayaxicuni 'Apurahamimatü 'Isahaquimatü Cacuvumatü haque müre'aita que mü'ane taheima macave.  
\v 12 Peru müme mana memeutahaxüaniquecai müpaü me'anenetü memutinuivaxücü, müme püta mecanayeveiyariexüacuni tacua, yüvipa yemecü memu'uvanicü. Mana meniutisuanacuni meniyutaquevecuni.  
\v 13 Hicü Quesusi müpaü tinitahüave cuyaxi tiva'aitüvame, Quenemie. Yuri que pemütiuta'eri, yapeque'itüarieni. 'Anatütü nanayehüiyani nu'aya. 
\s1 Quesusi que mürenayehüa Pecuru varücaüya 
\r (Maricuxi 1:29‑31; Rucaxi 4:38‑39) 
\p  
\v 14 Mericüsü Quesusi Pecuru quie nuaca, nixeiya varücaüya 'ucacaime hüiyacame.  
\v 15 Mamayasie nimayüani. Hüiya nihayeva. 'Anucuqueca tinivarumini. 
\s1 Yumüireme que mütivaranayexüri 
\r (Maricuxi 1:32‑34; Rucaxi 4:40‑41) 
\p  
\v 16 Hicü 'ucutaicairecu mecani'atüirieni yumüireme teüteri, cacaüyarixi 'axa memü'anene memüvaviyacai. Cacaüyarixi nivaranuyenü'axüani niuquicü, yunaime püvaranayexüri memütecucuyecai.  
\v 17 Müpaü tiuyuriecu, paye'a Cacaüyari que mutayü, tixaxatame Quisariyaxi ya'utainecacu, Mücütütü cataniunavairieni taveranariya, peitü tacuiniya. 
\s1 Teüteri Quesusisie memüteviyaquecai 
\r (Rucaxi 9:57‑62) 
\p  
\v 18 Mericüsü Quesusi vaxeiyatü teüteri que memüteyuxeüriecai 'auriena yumüiretü, tinivaruta'aitüani yuteüterima 'anutaüyepai memenuyevitünicü.  
\v 19 Hicü xevitü 'inüaricü müti'üquitametücai hesüana nuaca, müpaü tinitahüave, Ti'üquitame 'acu, 'ahesie necatiniviyamücü. Haque pemeyemie, neta necaniyemieni 'a'utüma.  
\v 20 Quesusi rehüave, Cauxaisi yuterü mepexeiya, viquixi taheima miemete yu'itua mepexeiyata, peru ne, Yuri Tevi que nemütiteva, haquevasü nepücarexeiya haque nemünetamuritaritüani.  
\v 21 Xevitüta tiyü'üquitüvame müpaü tinitahüave, Ti'aitame, queneneupitüa merie nemüyemiecü, nemicateucucü ne'uquiyari 'umüyu.  
\v 22 Quesusi rehüave, Nehesie quetineviyanisü. Müquite quenivaruhayeva, müme püta memüvacateucucü yuhesüa miemete müquite. 
\s1 Quesusi que müreinuitüa 'eca hamevari 
\r (Maricuxi 4:35‑41; Rucaxi 8:22‑25) 
\p  
\v 23 Mericüsü canuvasie 'acayerüca neyani Quesusi, hesüana miemete teyü'üquitüvamete yunaitü me'acayaxeca 'üaritü mepecü.  
\v 24 Hicü haracuna nenutivayacaitüni, Canuva pücahahecüacai hamevarisata. Quesusi masi canicusucaitüni.  
\v 25 Hicü teyü'üquitüvamete 'auriena me'uyuxeürieca menenutahütüani müpaü me'utiyuatü, Ti'aitame quetaneutavicuesitüa tepeuyevexime.  
\v 26 Mücü müpaü tinivarutahüave, Titayari xeteheumama. Cari haveri mieme xeicüa yuri xepüte'erie. Hicü 'anucuqueca nitatieni 'eca haracuna. Cui cayuvatü caniutamare.  
\v 27 Teüteri menihüxiyacaitüni müpaü me'utiyuatü, Queri 'ane 'icü. Cari 'asita 'eca yapüticamie que maine, haracuna meta. 
\s1 Cacaüyarixi que memütevaviyacai Catarenatari 
\r (Maricuxi 5:1‑20; Rucaxi 8:26‑39) 
\p  
\v 28 Mericüsü 'anutaüyepai meheta'axüacu Catarenatari vacuiepapai yuhutatü menenucunaque teuquiyapa meheyecüneca, cacaüyarixi 'axa memü'anene memüvaviyacai. Cuini mieme metenayu'eririyacaitüni. Hipatü mepücayüvavecai mana memu'uvanicü mücü huyeta, müme vacümana.  
\v 29 Mericüsü müpaü meteniuhiva, Que petasiyurieni 'ecü, Cacaüyari pemünu'aya. 'Uva petinua petasi'uximatüanique tucari ca'aye'avecacu cuxi. 
\p  
\v 30 Mericüsü memanu'uvacaisie tevapai metenicuacaitüni tuixuri yumüiretü.  
\v 31 Cacaüyarixi 'axa memü'anene menitavavirieni müpaü me'utiyuatü, Xüca petasi'anuyenü'axüani, mana püta quetananunü'a cuerietü tuixuri temüvaviyacü.  
\v 32 Müpaü tinivarutahüave, Xequenehu manapaitü. Mana mehecüneca menivarutiviyaxüani tuixuri. Yunaitü tuixuri meniutinausa. 'Axa 'anecüa meneucanausaxüaximeni haracunapa. Hapa meniucuini. 
\p  
\v 33 Hicü vahüvemete meniyuta'unaxüani. Quiecarisie meheta'axüaca metenicuxatacaitüni naime teüteri cacaüyarixi 'axa memü'anene memüvaviyacai vahepaüsita.  
\v 34 Hicü quiecatari yunaitü mecanivayecüne meheinaquiyuca Quesusi. Me'ixeiyatü vaüriyarica menipitüacaitüni müyemiecü vacuiepa mücayuhayevanicü. 
\c 9  
\s1 Quesusi que mürenayehüa huriecame 
\r (Maricuxi 2:1‑12; Rucaxi 5:17‑26) 
\p  
\v 1 Mericüsü canuvasie 'acayerüca 'anutaüyepai neyani. Yuquiecarisie ninuani.  
\v 2 Hicü huriecame meni'atüirieni 'itarisie yecaime. Quesusi vaxeiyatü yuri que memüte'eriecai müpaü tinitahüave huriecame, 'A'iyari queneucayesa nenive. 'Ari pepüreuyehüviyari 'axa pemütiuyuricü.  
\v 3 Hicü hipatü 'inüaricü memüte'üquitametetücai müpaü meteniyücühüavecaitüni yu'iyarisie, Cari 'icü pisevixima Cacaüyari 'axa 'utaitü.  
\v 4 Quesusi va'iyaritüarica maitü, müpaü niutayüni, Titayariri 'axa xeteyu'iyaritüatüve yu'iyarisie.  
\v 5 Tita masi caticuanive. Que ticuanive müpaü mütayünicü, pepüreuyehüviyari 'axa pemütiuyuricü 'utaitü. Caticuanive masi müpaü püta mütayünicü, quenanucuquexi quenecuyeicani 'utaitü.  
\v 6 Para yaxemütemaicacü quename heiserie nehexeiya cuiepa nemütivareuyehüvirienicü 'axa memüte'uyuricü, Yuri Tevi nehücütütü, hicü müpaü tinitahüave huriecame, Quenanucuquexi, 'a'itari quenacuetü, 'aquie quenemie.  
\v 7 Hicü 'anucuqueca yuquie neyani.  
\v 8 Teüteri me'ixeiyaca menimamacaitüni. 'Aixüa meniutiyuanecaitüni Cacaüyari hepaüsita, heiserie müvarupitüacü teüteri müpaü memüteyurienicü. 
\s1 Que mütita'ini Mateu hesiena mütiviyanicü 
\r (Maricuxi 2:13‑17; Rucaxi 5:27‑32) 
\p  
\v 9 Hicü Quesusi 'uma 'uyemietü nixeiya tevi Mateu titevacame mana 'acaime memüte'ayutituayasie. Müpaü tinitahüave, Nehesie quetineviyani. 'Anucuqueca hesiena tiniuviya. 
\p  
\v 10 Mericüsü Quesusi mana catinicuacaitüni quita. Yumüiretü cuviyexunusie mieme memüteyetuiriyari, 'axa teyuruvamete meta me'u'axüaca Quesusimatü teyü'üquitüvametemama vahamatü metenicuacaitüni 'axeicüa.  
\v 11 Pareseusixi mevaruxeiyaca müme, müpaü metenivarutahüave teyü'üquitüvametemama, Titayaricutaxi müme cuviyexunusie mieme memüteyetuiriyari vahamatü 'axa teyuruvamete vahamatü ticua'a mücü tixe'üquitüvame.  
\v 12 'Iya varu'enieca müpaü niutayüni, 'Aixüa memüteheu'erie mepücaheiyehüva tiyu'uhayemavame. Müme memütecucuye püta mecaneiyehüaca.  
\v 13 Peuyevese cuxi yaxemüteyü'üquitüanicü que maine mücü niuqui müpaü manuyüne, Nepünaqui'a xüca xeteyucanenimayaca, peru mavari xeicüa pücanesinaque, manuyüne. Ne que nemütinua, nepücanua nevata'inienique müme heiseriemecü yamemütecahu. Müme 'axa memüteyurie püta nevata'inienique nepunua, memütehayevanicü que memüteyuriecai. 
\s1 Que mütiuta'ivaviyarie haquiya hepaüsita 
\r (Maricuxi 2:18‑22; Rucaxi 5:33‑39) 
\p  
\v 14 Hicüsüari Vani teyü'üquitüvametemama Quesusisüa meniu'axüani müpaü me'utiyuatü, Tame, Pareseusixi meta, titayari tete'utatihaquiva, 'ahesüa miemete teyü'üquitüvamete mecayutihaquivacacu.  
\v 15 Quesusi müpaü tinivarutahüave, Neüquiyapa que meteyüvave 'ixüaramete memüyuheiveriecacü mexi neneüqueme vahamatü 'a'uca. Tucari canaye'amücü quepaucua neneüqueme mütihanieni vasata. 'Anari meniyuhaquicuni.  
\v 16 Tevi 'ixuriqui mücayutatutuvecü püca'imanesiquitüani 'ixuriqui müye'i. Manesiquiyari müpaü mü'ane 'ixuriqui pütahana, sanimeyari masi 'axa 'anetü payeica.  
\v 17 Yaxeicüa sixai müyeye'isie pücacatuariva caxie vinuyari mücuanacü. Me xüca müpaü tiuyurienique, sixai nitisaniqueniqueyu. Vinu nitayeuriveniqueyu, sixai neuyeveniqueyu. Masi sixai mühehecuasie pücatuariva caxie vinuyari mücuanacü. Mücücü naitü püyuhayevani. 
\s1 Cairu nu'aya que müranucuquetüarie, 'uca ticuicame Quesusi 'ücarieya 'umayüacu 
\r (Maricuxi 5:21‑43; Rucaxi 8:40‑56) 
\p  
\v 18 Müya tivacuxaxatüvacacu, teüteri va'uquiyari xevitü nuaca nenevieri canipitüani ya'utaitü, Nenive nemüni xique 'uca. Masi quenemie queneutime'i hesiena, nanutanierimücü.  
\v 19 Quesusi 'anucuqueca neiveiya, teyü'üquitüvameteta 'üaritü.  
\v 20 Hicü 'uca 'aura caniuyani müticuyecai, tamamata heimana huta viyari müyuriecai xuriyaya caheunuavecacu. Varitana 'uyemietü nimayüani 'ücarieya putuniyarisie.  
\v 21 Yu'iyarisie müpaü tiniyücühüavecaitüni, Xüca ne'imayüani siqueresü 'ücarieya xeicüa, nepanayeveni.  
\v 22 Quesusi ta'aurie 'aveca 'ixeiyaca müpaü niutayüni, 'A'iyari queneucayesa nenive. Yuri pemüti'eriecü pepanayehüiyari. 'Anatütü nanayeveni 'uca. 
\p  
\v 23 Hicü Quesusi va'uquiyari quie henuaca, cürautavivamete varuxeiyaca teüteri meyuxamuriecame meta,  
\v 24 müpaü tinivarutahüave, Xequenanuyecüni. 'Üimari pücamüqui. Pucusu masi. Meninanaimacaitüni.  
\v 25 Peru varanuyenü'axüacu teüteri, mana heutahacu, 'iviyacu mamayasie, nanucuqueni 'üimari.  
\v 26 Müpaü pütiutamarivaxü mücü cuiepa naisarie. 
\s1 Yuhutatü memacücüpecai meheunenieretü que memüte'ayeitüarie 
\p  
\v 27 Mericüsü mana 'anuyeyacu, yuhutatü meniveiyacaitüni Quesusi memacücüpecai, meniutihivacaitüni müpaü me'utiyuatü, Raviri pemünu'aya, quetanenenimayaca.  
\v 28 Quita heutahacu müme memacücüpecai 'aura menacüne. Quesusi müpaü tinivarutahüave, Yuri xete'erie quename müpaü neyüve. Müpaü mete'icühüave, Hü Ti'aitame.  
\v 29 Hicü nivaramayüaxüani vahüxita müpaü 'utaitü, Yuri que xemüte'erie yaxeque'itüarieni.  
\v 30 Meheunenieretü menacüne. Hicü Quesusi cuini mieme nivarupitüani yuhaxüama ya'utaitü, Neuxei, xevitü tüma pücaretimani.  
\v 31 Müme masi mehecüneca metenicuxatacaitüni mücü cuiepa naisarie. 
\s1 Nenurietü niuvetü que mürayeitüarie 
\p  
\v 32 Hicü mehecünecu müme hesüana caniu'atüarieni tevi münenuriecai cacaüyari 'axa mü'ane miviyacaicü.  
\v 33 'Enuyenü'acu cacaüyari 'axa mü'ane, nenurie niutaniuni. Teüteri menihüxiyacaitüni müpaü me'utiyuatü, Hasuacu müpaü 'anetü pücamarivacai haitüarie 'Ixaheri cuieyarisie.  
\v 34 Perusü Pareseusixi müpaü meniutiyuanecaitüni, Cacaüyarixi 'axa memü'anene tiva'aitüvame miparevicü, 'ayumieme nivaranuyenü'axüani cacaüyarixi 'axa memü'anene. 
\s1 Quesusi que mütivanenimayacai teüteri 
\p  
\v 35 Mericüsü Quesusi naime quiecaritesie 'emacuyeyeusie 'esimüyeyeusie canicuyeicacaitüni ticu'üquitanetü vatuquiteta, ticuxatatü niuqui 'aixüa manuyünecü, que müti'ane Cacaüyari ti'aitametücacu ticuxatatü, varanayexürüvatü müme naime cuiniyacü naime veranariyacü memütecucuyecai.  
\v 36 Teüteri yumüireme vaxeiyatü, nivarutinenimayata, memü'uximatüariecaicü mematixürüvecaicü, muxasi memücaheixeiya yühüveme vahepaü.  
\v 37 Hicü müpaü tinivarutahüave yuhesüa miemete teyü'üquitüvamete, 'Isanari püvaücava, 'isanamete mepücayumüire.  
\v 38 'Ayumieme xequeneutavaviri 'isanari cusiyari, 'isanamete müvatanü'axüanicü yu'isanarita. 
\c 10  
\s1 Tamamata heimana yuhutame que mütivaranayexei nü'arisixi 
\r (Maricuxi 3:13‑19; Rucaxi 6:12‑16) 
\p  
\v 1 Mericüsü teyü'üquitüvamete varuta'inieca yu'aurie tamamata heimana yuhutame hesüana memümiemetetücai, heiserie nivarupitüani cacaüyarixi memüca'itiyatüca vahepaüsita memüvaranuyenü'axüanicü, memüvaranayexürüvanicü müme naime cuiniyacü naime veranariyacü memütecucuyecai. 
\p  
\v 2 Nü'arisixi tamamata heimana yuhutatü müpaü mecatenitetevaca. Simuni meri Pecuru mütitevacai, 'Atürexitari mü'ivayatücai, Cacuvu Vani meta mü'ivayatücai, Severeu memünivemamatücai,  
\v 3 Piripe Parüturume meta, Tumaxi Mateu meta cuviyexunusie mieme mütiyetuiriyarüvacai, Cacuvu 'Aripeu münu'ayatücai Reveu meta Tareu mütitevacai,  
\v 4 Simuni mücananisitatücai Cura meta 'Isicariutitanaca 'arique miyetua Quesusi. 
\s1 Tamamata heimana yuhutame que mütivareutanü'axüa 
\r (Maricuxi 6:7‑13; Rucaxi 9:1‑6) 
\p  
\v 5 Mericüsü 'ime Quesusi nivareutanü'axüani tamamata heimana yuhutame müpaü tivaruta'aitüaca, Müme memücatateüterima vahuyeta xepücaheuhuni. Samariyatari vaquiecarisie xepücaheutahaxüani.  
\v 6 Masi muxasi memeuyexürüve vahesüa xequeneuhuni, 'Ixaherisixi teüteriyari vahesüa.  
\v 7 Xe'uyehutü 'ipaü xequetenecuxatani, Canayehuraniri, cuitü que mü'ane taheima müti'aita 'enata pisutüani ti'aitatü, müpaü xe'utiyuatü.  
\v 8 Xequenivaranayexürüvani tecuicuicate, xequenivaranutanieritüvani müquite, xequeniva'itieca müme cuiniyacü memüca'itiyatüca, xequenivaranuyenü'axüa cacaüyarixi 'axa memü'anene. 'Asixecatecuetatüarietü xepüte'umiquie, 'asixecateyucuetatüatü xequetenivamicuani. 
\p  
\v 9 Xepücahenu'üveni ni huru ni pürata ni cuvüre tuminiyari yuvivurasie.  
\v 10 Xerai xepüca'anuhuruvani huyeta mieme. Huta 'ücayari ya cacai xepüca'anu'üni. Mumuxi xepüca'anucueni. Ti'ivamesie pütinaque yu'icuai mümiquienicü yu'ivarica. 
\p  
\v 11 Quiecarisie quepaucua xemeutahaxüani 'amacuyevasie ya 'esimüyevasie, xequenecuvava que mü'ane mana meca 'aixüa mütiuca'iyari. Hesüana xequeneyuhayevani 'asita quepaucua que xemüyehu.  
\v 12 Quita xeheutahaxüaximetü vaürisica xequenepitüaca quiecame.  
\v 13 Xüca quiecame 'aixüa tiuca'iyarini, xevaürisica queyuhayevani hesiena. Me xüca 'aixüa catiuca'iyarini, xevaürisica que'acunuani xehesie.  
\v 14 Que mü'ane mücaxetanaqui'erieni, que mü'ane mücayuvaüriya xeniuqui mü'enienicü, quita xevayenexüaximetü, mücü quiecarisie xevayenexüaximetü, xequeneucasixüa tumuanari yu'ücasie, mana mücayuhayevacü.  
\v 15 'Icü niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, tucari 'aye'ayu quepaucua 'isücame müvatahüave, Surumatari Cumuxatari 'esiva cuanivemecü meni'itüariecuni, peru mana quiecatari püta cui cuanivemecü mecani'itüariecuni. 
\s1 'Arique xepuveiyarieca, que mutayü 
\p  
\v 16 Neri que nemütixeheutanü'axüa, muxasi vahepaü xecaniyüacacuni 'üravesixi vasata xe'u'uvatü. 'Ayumieme xequetenemaivaveni cuterixi vahepaü, xepüca'inüca tita 'axa müti'anene cucuruxi vahepaü.  
\v 17 Xequeneyucuerivayurieca teüteri vahepaüsita. Müme mepüxeyetuani yu'uquiyarima vahesüa. Mepüxetavayani yutuquiteta.  
\v 18 Cuvexunarurisixi te'aitamete vahüxie xecananuhapaniecuni nehesüa xemümiemetecü. Müpaü xe'itüarietüvetü xecanivatahecüasitüiyacuni müme hipameta memücatateüterima.  
\v 19 Quepaucua memüxeyetuani, müpaü xepücateyu'iyaritüaca que xemutiyuaneni, quepaü xemütevacühüaveni. 'Anaque yaxecatenipitüariecuni que xemutiyuaneni.  
\v 20 Xemesü xepücahümetüni que mü'ane yamütayüni 'ana, masi xe'uquiyari 'Iyarieya canihücütücamücü que mü'ane yamütayüni xecuyuitüatü. 
\p  
\v 21 Ra'iva pürayetuani mümierienicü. Ra'uquiyari niyetuamücü yunive. Türi meniyeha'acuni yu'uquiyarima vahepaüsita, metenita'aitacuni memücui'ivacü.  
\v 22 Yunaitü mecanixe'uxive'eriecacuni nehesüa xemümiemetecü. Que mü'ane tiuca'enivatü 'amuyeicani heutipareyuque, mücü canitavicueisitüariemücü.  
\v 23 Quepaucua memüxe'uveiyani xeime quiecariyarisie, 'uma püta xeimesiepaitü xequeneyuta'unaxüa. 'Icü niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, quiecarite 'Ixaheri cuieyarisie miemete xepüca'ayenüvaveni mexi necanuaveni, Yuri Tevi que nemütihücü. 
\p  
\v 24 Tiyü'üquitüvame que tiyüve me'ivacü ti'üquitame ve'emetütü. Ti'uximayatame que tiyüve me'ivacü yucusiyari ve'emetütü.  
\v 25 'Aixüa caniyümücü xüca tiyü'üquitüvame ti'üquitamepaü 'anetü 'ayani xeicüa, xüca ti'uximayatame yucusiyaripaü 'anetü 'ayani xeicüa. Mericüte, qui cusiyari xüca Peheresepuri me'itaterüva masi vaüca yamepütevataterüva hesüana miemete quiecatari. 
\s1 Que mü'ane meuyevese mimacarüca 
\r (Rucaxi 12:2‑9) 
\p  
\v 26 Xepücavamacarüca. Naitü müranucaname, xeiyarietü catinayeimücü. Tita mütiu'aviesie, mücüta masiücütü payani.  
\v 27 Que nemütixetahüave tahücüate tetecuxatatü yüvipa, yaxequetenecuxatani hecüta. Tita xemüte'enie yanetixecuxaxatüvacacu xenacata, vapai yunaime vahüxie xe'uti'utü yaxequeteneuhivani.  
\v 28 Xepücavamacarüca müme memüyüvave vai memümieni xeicüa, mecayüvavetü memimieni ra'iyari. Masi xequenemacarüca que mü'ane müyüve mica'una ra'iyari ravaiyari naime xasi taiyariyarisie. 
\p  
\v 29 Tamüsü 'üxaviquixi que memütetuiya, yuhutatü xei senitavuyari mecate'aye'atüca. Ni xevitü müme cuiepa pücacaveni, xe'uquiyari yacatimaicacu.  
\v 30 Xeme xecüpa xemu'usie mieme xexuitü puti'inüasie que mütipaüme.  
\v 31 'Ayumieme xepücaheumamaca. Yumüiretü 'üxaviquixi que memüte'aye'atüca, masi vaüca xepüte'aye'atüca xeme. 
\s1 Müme memüyuhecüata Quesusi Cürisitusüa memiemetetütü teüteri vahüxie 
\r (Rucaxi 12:8‑9) 
\p  
\v 32 Que mü'ane müyuhecüata teüteri vahüxie quename nehesüa mieme 'utaitü, neta quename hesiena netiviya nepünehecüata ne'uquiyari hüxie taheima macave hüxie.  
\v 33 Que mü'ane masi müyuhecüata teüteri vahüxie quename nehesüa camieme 'utaitü, neta quename hesiena necativiya nepünehecüatani ne'uquiyari hüxie taheima macave hüxie. 
\s1 Quesusi hixüata que mütivasana 
\r (Rucaxi 12:51‑53; 14:26‑27) 
\p  
\v 34 Que nemütinua, müpaü xepücatecu'erivani quename cuiepa memütama 'aixüa meteyuxeiyame nemüvarayeitüanicü nenua. 'Aixüa meteyuxeiyame nemüvarayeitüanicü necapunua, cusiracü memüyutacucuyanicü püta necaninuani.  
\v 35 Nepunua meta vahixüata nemüvatasanacü, tevi yu'uquiyari maye'uniecacü, 'uca yuvarusi maye'uniecacü, viquivame yumu'e maye'uniecacü.  
\v 36 Müme memeye'unieca tevi, quiena quiecatari mecanihümetücacuni. 
\p  
\v 37 Que mü'ane vaüca müvanaqui'erie yu'uquiyari yuvarusi 'esiva nesinaqui'erietü ne, 'aixüa püca'ane münesihexeiyanicü. Que mü'ane vaüca müvanaqui'erie yunive 'uqui 'uca 'esiva nesinaqui'erietü ne, mücüta 'aixüa püca'ane münesihexeiyanicü.  
\v 38 Que mü'ane yeme mücayuvaüriya 'asita curuxisie mümierieni, sepa nehamatü muyeica nehesie tiviyatü, mücüta 'aixüa püca'ane münesihexeiyanicü.  
\v 39 Que mü'ane yutucari mütaxeiya pitatümaiya. Que mü'anesü mitümaiya yutucari nehesüa mümiemecü, mücü heixeiyatü payani. 
\s1 'Ivarica 
\r (Maricuxi 9:41) 
\p  
\v 40 Que mü'ane müxetanaqui'erie pünesitanaqui'erie neta. Que mü'ane münesitanaqui'erie canitanaqui'erienita 'iya münesiheyenü'a.  
\v 41 Que mü'ane mitanaqui'erie tixaxatame, he'erivatü tixaxatame mühücücü xeicüa, mücü tixaxatamepaü pütipitüarieni. Que mü'ane mitanaqui'erie tevi heiseriemecü yamüticamie, he'erivatü yamüticamiecü xeicüa, mücüta tevi heiseriemecü yamüticamiepaü yapütipitüarieni.  
\v 42 'Ime sepa memücamamarivave, que mü'ane miharitüani müme xeime, sepa xei vasuyaricü haütümecü xeicüa miharitüa, he'erivatü tiyü'üquitüvame mühücücü, niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, yemecü yu'ivarica püpitüarieni. 
\c 11  
\s1 Vani Ti'üyamesüa miemete niuqui tuayamete que memüte'u'axüa Quesusisüa 
\r (Rucaxi 7:18‑35) 
\p  
\v 1 Mericüsü Quesusi quepaucua mütiutahayevaxü tiva'aitüatü yuhesüa miemete teyü'üquitüvamete tamamata heimana yuhutame, mana caneyeyani quiecaritesie müti'üquitanicü müticuxatanicü. 
\p  
\v 2 Mericüsü Vani casariyanata 'ayecaitü tiniutamarieni Cürisitu que mütiyurienecai. Nivaretanü'ani yuhesüa miemete teyü'üquitüvamete.  
\v 3 Vacümana Quesusi müpaü tiniutahüave, 'Ecü petihücü que mü'ane 'umamieniquecai, nusu xeime cuxi tepücuevieca.  
\v 4 Quesusi müpaü tinivaruta'eiya, Xequeneuhuniri, xequetenetaxatüa Vani tita xemüte'u'eni tita xemüte'uxei hepaüsita,  
\v 5 memacücüpe que memüte'anutaneniere, huriecate que memüte'anucu'uve, müme memüca'itiyatücatei cuiniyacü mete'itiyatü que memüte'acüca, memünacatuxietücatei meheu'enanatü que memüte'acüca, müquite que memüte'anucu'uitüariva, puvüresixi que memütecuxaxatüariva niuqui 'aixüa manuyüne hepaüsita.  
\v 6 Mücü meta, 'aixüa cani'itüarieca que mü'ane necümana müca'ucununuitüariva. 
\p  
\v 7 Mericüsü mana me'uyehuximecacu, Quesusi canisutüani tivacuxaxatüvatü teüteri Vani hepaüsita müpaü 'utaitü, Titayari xetehecucünixüa macumavesie. Haca 'ecacü 'uyuaneme que xetehecu'ixüari. Tixaü xüari.  
\v 8 Mesü tita xetehecu'ixüari. Xicu 'ixuriqui müyumeni manacatücü xetehecuxei. Tixaü xüari. Tamüsü müme müyumemeni memanacatücü masi te'aitamete vaquita mepayetei.  
\v 9 Mesü titayari yemecü xetehecunenierixü. Tixaxatame xexeiyaque püta xecatehecücünixüa 'acu. Hü müpaü nepütixecühüave, tixaxatame xepuxei yemecü mütixaxatame hipatü yamemücatehüme.  
\v 10 'Icü canihücütüni 'utüarica mixatacai müpaü 'anuyütü, 
\q1 Camü, neniuqui tuayame. 
\q1 Necanenunü'amücü 'ahüxiepai 
\q1 Micuha'aritüanicü 'ahuye 
\q1 Pecanuavecacu cuxi. 
\m  
\v 11 Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, teüteri vanivema vasata ni xevitü püca'anucuqueve Vani Ti'üyamepaü ve'emetütü. Perusü que müti'ane mücü taheima macave ti'aitametücacu, sepa tevi mücave'eme, mücüsie tiviyatü masi yemecü püve'eme, Vani hepaüna cave'emetücacu. 
\p  
\v 12 Vani Ti'üyame munuasie hicüque, tita temütehexeiya que mü'ane taheima macave tati'aitüvametücacu, mücü naitü püviyariexime tüma. Me'iviyacutü mepüyucuitüve memeixeiyanicü yuhesie mieme.  
\v 13 Texaxatamete yunaitü, 'inüari niuquiyarita metenicuxatacaitüni 'arique que mütiyüniquecai Vani munuaque.  
\v 14 Xüca xeyuvaüriyani xemitanaqui'erienicü 'icü niuqui, mücü Vani canihücütüni 'Eriyaxi 'umamieniquecai.  
\v 15 Xaütü netü mu'enaxü. 
\p  
\v 16 Titapaü mete'aneneme netivaxatani hicü miemete teüteri. Türi vahepaü mecani'aneneni quiecari hixüapa memütitei memüvahivi yu'ivama  
\v 17 yame'utiyuatü, 
\q1 Cari yacü xeicüa tepüxecürautaviya, 
\q1 Xepücateneitüve. 
\q1 Yacü xeicüa tepütahiveriecai xehesie mieme, 
\q1 Xepüca'utisuanacai. 
\m  
\v 18 Vani caninuani caticua'atü caye'etü. Müme müpaü meputiyuane, Cari cacaüyari 'axa mü'ane pinü'ü.  
\v 19 Ne püta Yuri Tevi nehücütütü necaninuani neticua'atü necu'ienetü. Müme müpaü meputiyuane, 'E'e, mücü tevi 'icuaicü xeicüa püyüane, vinucü xeicüa püyüane, püvanaqui'erie müme cuviyexunusie mieme memüteyetuiriyari 'axa teyuruvamete yunaime. Sepanetü mücü, Cacaüyari timaivetü que mütiyuriene, mücücü yacatinimasiücüni heiserie que mürexeiya. 
\s1 Que memücateyuvaüriyacai quiecaritesie quiecatari 
\r (Rucaxi 10:13‑15) 
\p  
\v 20 Hicü nisutüani varutate'atü teüteri quiecaritesie memayetecai haque türücaüyemecü mütiyurienecai müiremecü, quiecatari memücatehayevacaicü que memüteyuriecai.  
\v 21 Müpaü niutayüni, Xüa 'ui Curasini quiecatari, xüa 'ui Vesaira quiecatari. Tirusie Sirunisie xüca türücaüyemecü tiuyünique que mütiuyü xehesüa, vana quiecatari meripai mepütehayevaqueyu que memüteyuriecai, mepüyuheiveriecaqueyu maixa me'anacatütü heiverica 'inüariyari, naxi meyucavirivatü.  
\v 22 Müpaü xeicüa nepütixecühüave, Tirutari Sirunitari vahesie mieme pücuaniveni quepaucua 'isücame müvatahüave, peru xeme xehesie mieme cuini mieme pücuaniveni masi.  
\v 23 Xemeta Caperünaumetari, que xeteyutituicaniqueyu muyuavisiepai. Müquite vahesüa xepeucaxüriyani püta. Xüca Surumasie türücaüyemecü tiuyünique que mütiuyü xehesüa, mücü quiecari püraniereniqueyu cuxi hicü.  
\v 24 Müpaü xeicüa nepütixecühüave, Suruma cuieyarisie quiecatari vahesie mieme pücuaniveni quepaucua 'isücame müvatahüave, peru xeme xehesie mieme cuini mieme pücuaniveni masi. 
\s1 Nehesüa xequeneu'axüa, xequene'uxipieca, que mutayü 
\r (Rucaxi 10:21‑22) 
\p  
\v 25 Mericüsü 'ana Quesusi müpaü niutayüni, Ne'uquiyari taheima pemüti'aita cuiepa meta, pamüpariyusi nepümasipitüa 'ecü, pemütiuti'avietaxücü 'icü naime memücaheitimanicü müme memüteyü'üquitüavave memütemaivave, türi püta vahesie mieme masiücüme pemayeitüacü.  
\v 26 Hü ne'uquiyari, pepü'avaüriyacai müpaü pemütiyurienenicü. 
\p  
\v 27 Nai netiniyetuiriyarieni, ne'uquiyari yanetipitüacacu. Xevitü püca'imaive mücü nu'aya, 'uquiyarieya xeicüa pimate. Xevitü püca'imateta 'uquiyarieya. Nu'aya xeicüa pimate mücü, me xüca nu'aya yuvaüriyani masiücüme meyeitüani xeicüa, peitimani 'uquiyarieya.  
\v 28 Nehesüa xequeneu'axüa xemüte'uximayatatüve xemu'ica yunaitü. Ne nepüxe'uxipitüaca.  
\v 29 Neyucu xequenanuyetecani, xenesi'enietü xequeteneyü'üquitüaca. Ne nepüca'ane'eriya, nepücatinecatave'erie ne'iyarisie. 'Uxipiya xecanetaxeiyacuni yu'iyarisie.  
\v 30 Neyucu 'aixüa pü'ane, ne'ica pa'exani. 
\c 12  
\s1 Teyü'üquitüvamete que memüte'itihurucacai türicu 'uxipiya tucarisie 
\r (Maricuxi 2:23‑28; Rucaxi 6:1‑5) 
\p  
\v 1 Mericüsü 'ana Quesusi türicu ma'iviyanecaisie niuyemiecaitüni 'uxipiya tucarisie, teyü'üquitüvametemamata yunaitü. Hicü mepeuhacacuicucai teyü'üquitüvamete. Menisutüani me'itihurucatü müayari, meteniuticuatücüne.  
\v 2 Hicü Pareseusixi mevaxeiyatü müpaü metenitahüave Quesusi, Neuxei, 'ahesüa miemete teyü'üquitüvamete yamepüteyurie que mücatitauniva yamütiyurienenicü 'uxipiya tucarisie.  
\v 3 Mücü müpaü tinivarutahüave, Cari xepüca'iterüvavave que mütiuyuri Raviri quepaucua meuhacamücücai, müme 'utümana memu'uvacaita quepaucua memeuhacacuicucai.  
\v 4 Cacaüyari quita neutahani, pa Cacaüyari hüxie mamanecai niucuani. Heiserie pücahexeiyacai miticuanicü, mümeta 'utümana memu'uvacai heiserie mepücahexeiyacai memiticuanicü, mara'acate xeicüa heiserie mepexeiyacai.  
\v 5 Mücü meta, xüari xepüca'iterüvavave que maine 'inüari niuquiyari, mara'acate que memüte'itisana 'uxipiya tucari 'inüariyari tuquipa me'u'uvatü 'uxipiya tucarisie, peru vahesie pücarahüiva mücücü.  
\v 6 Ne masi müpaü nepütixecühüave, 'ena catinixuaveni tita cui mütive'eme, tuqui 'amüpa cave'emetücacu hepaüna.  
\v 7 'Icü niuqui müpaü manuyüne, Nepünaqui'a xüca meteyucanenimayaca, peru mavari xeicüa pücanesinaque, manuyüne, xüca xemaivavenique xepücate'uhüpaniqueyu müme 'asimemücate'uyuri vahesie.  
\v 8 Mericüte, Yuri Tevi nehücütütü, 'uxipiya tucari hepaüsitata necatini'aitani. 
\s1 Tevi mümamavaquicai 
\r (Maricuxi 3:1‑6; Rucaxi 6:6‑11) 
\p  
\v 9 Mericüsü mana heyeyaca vatuquipa nenuani.  
\v 10 Hicü tevi mana nayecateitüni mümamavaquicai. Müme müpaü metenita'ivaviya Quesusi, Sipara, titauniva 'uxipiya tucarisie menayehüanicü ticuicame, mehaitücaitü memitaxanetacü.  
\v 11 Mücüsü müpaü tinivarutahüave, Que mü'ane xeme xüca muxa hexeiyani, muxa xüca 'uxipiya tucarisie xavata heucaveni, cativiyani mivatihanacü. Xüari piviyani.  
\v 12 Mericüte, tevi cuini mieme caraye'axe, muxa mücaraye'axepaü. 'Ayumieme nepaine, canitaunivani 'aixüa mütiyurienenicü 'uxipiya tucarisie.  
\v 13 Hicü müpaü tinitahüave tevi, 'Amama queneutasera. 'Itaseracu, 'aixüa 'anetü nayani yuxevitü tapa miemepaü.  
\v 14 Hicü Pareseusixi mevayecüneca meniuyu'enieni hepaüsitana, que memüte'imieniquecai. 
\s1 Niuqui matüaripai mixatacai Quesusi 
\p  
\v 15 Quesusi müpaü retimaica xaüsie neyani. Yumüiretü meniveiyacaitüni. Yunaime nivaranayexürieni.  
\v 16 Vaüriyarica nivarupitüani capa masiücüme meheyeitüanicü.  
\v 17 Müpaü catinaye'ani Cacaüyari que mutayü, tixaxatame Quisariyaxi ya'utainecacu, 
\q1  
\v 18 Camü nesiparevivame 
\q1 Nepenayexei 
\q1 Nepinaqui'erie 
\q1 Mücücü nepünaqui'a ne'iyarisie. 
\q1 Nenipitüamücü ne'iyari. 
\q1 Hipame nuivarite tinivataxatüamücü 
\q1 Tita mütiheiserie hepaüsita. 
\q1  
\v 19 Mücü pücayumieneni 
\q1 Püca'utahivani. 
\q1 Xevitü püca'i'enieni 
\q1 Caye 'utüa 'utaniucame. 
\q1  
\v 20 Haca mutapünarie püca'anumura. 
\q1 Cüxeme vitayari sepa mücuauniya püca'icutüsani 
\q1 Mexi 'e'ivarüme naime 
\q1 Mücü yatipitüacacu 
\q1 Tita mütiheiserie. 
\q1  
\v 21 Müme memücatateüterima 
\q1 Yuri mepüte'erieca 
\q1 Que mü'ane mühücüsie. 
\s1 Que memüte'ixanetacai Quesusi, müpaü me'utiyuatü quename cacaüyari 'axa mü'ane 'inücai 
\r (Maricuxi 3:19‑30; Rucaxi 11:14‑23; 12:10) 
\p  
\v 22 Hicüsüari hesüana caniu'atüarieni tevi cacaüyari 'axa mü'ane minücai macüpecai mücaniuvecai. Quesusi nenayehüani. Nenuriecame niuvetü nayani, heunieretü ratüa.  
\v 23 Memüyumüirecai yunaitü menihüxiyacaitüni. Müpaü meniutiyuanecaitüni, Cari 'icü Raviri Nu'aya catihücü.  
\v 24 Pareseusixi masi me'u'enanaca müpaü meniutiyuani, 'Icü xüca Peheresepuri cacaüyarixi 'axa memü'anene mütiva'aitüva ca'inücaque pücavaranuyenü'axüaveniqueyu cacaüyarixi.  
\v 25 Peru Quesusi va'iyaritüarica maitü müpaü tinivarutahüave, Naime cuiepa xüca quiecatari yuhixüata meyusana, mana pacumavere. Naime quiecarisie, naime quita xüca quiecatari yuhixüata meyusana, quiecari 'epücareutevini.  
\v 26 Xücari Cauyumarie 'anuyuyenü'ani yücümana, yuhixüata nisane. Que reutevini ti'aitametütü.  
\v 27 Mücü meta, xüca Peheresepurisie xeniu netiviyatü nevaranuyenü'avani cacaüyarixi 'axa memü'anene, que mü'anesie meteviyatü metevarunuyenü'ava xeme xenivema. 'Ayumieme müme xehesie mepüte'ahüpani.  
\v 28 Mesü Cacaüyari 'Iyarieya xüca hücütüni que mü'ane münesiparevie nevaranuyenü'avacacu cacaüyarixi 'axa memü'anene, cari Cacaüyari 'ari canisutüani ti'aitatü xehesüa. 
\p  
\v 29 Mücü meta, quepaü tiyüve tevi mütürücaüye quita meutahaque mütinavanicü piniteya, me xüca ca'ihüani meri mücü mütürücaüye. 'Ihüame pütitinavani tita mütixuave quitana. 
\p  
\v 30 Que mü'ane nehesie mücativiya, mücü pünesi'aye'unie. Que mü'ane nehamatü müca'icuxeürie, mücü pitaxürüva. 
\p  
\v 31 'Ayumieme müpaü nepütixecühüave, naime 'axa que memüteyurie 'axa que memutiyuane teüteri, mepüyüvave memüteheuyehüviyarienicü. Peru müme memisevixima 'Iyari 'axa me'utiyuatü, müme mepücateheuyehüviyarieni.  
\v 32 Que mü'ane niuqui yamütayüni nehepaüsita, Yuri Tevi que nemütihücü, mücü püyüve müreuyehüviyarienicü, peru que mü'ane 'axa 'utaitü misevixima 'Iyari Mütiyupata, mücücü pücareuyehüviyarieni 'ena cuiepa, 'umamiesieta. 
\s1 Cüye yu'icuaxicü pümasiücü 
\r (Rucaxi 6:43‑45) 
\p  
\v 33 Cüye xüca xemaica quename narani 'icuaxieyata 'aixüa caniyümücü. Me cüye xüca xemaica quename xainive, 'icuaxieyata xaxainitü canayeimücü. Cüye yu'icuaxicü pümasiücü.  
\v 34 Cari xeme terücaxi xepüva'ivama, quepaü xeyüvave 'aixüa xemütecuxatanicü 'axa xete'u'iyaritü. Que müranayuhayeva ra'iyari tihünecacu, yacatinicuxatamücü yutetacü.  
\v 35 Tevi 'aixüa mütiuca'iyari 'icuxeürieme tita 'aixüa müti'anene yuhesie, tita 'aixüa müti'anene canivayehanimücü. Tevi 'axa mütiuca'iyari 'icuxeürieme tita 'axa müti'anene yuhesie, tita 'axa müti'anene canivayehanimücü.  
\v 36 Müpaü nepütixecühüave, naime niuqui yacü xeicüa memutiniuca teüteri, mücü hepaüsita mepütiniuni quepaucua 'isücame müvatahüave.  
\v 37 Que pemutayücü, mücücü heiserie pecanipitüariecamücü, mesü que pemutayücü, mücücü pepanutahüiyani. 
\s1 'Ana miemete 'axa mete'u'iyaritü 'inüari que memüte'itavaviri Quesusi 
\r (Maricuxi 8:12; Rucaxi 11:29‑32) 
\p  
\v 38 Mericüsü 'ana hipatü 'inüaricü memüte'üquitametetücai, Pareseusixi meta hipatü müpaü metenitahüave, Ti'üquitame 'acu, 'inüari tepüxeiyaqueyu yapetatixeisitüacacu.  
\v 39 Mücü müpaü tinivaruta'eiya, Hicü miemete teüteri 'axa xepüte'u'iyari, xepüvacumaüva hipame va'üitama. 'Ayumieme 'inüari xenivautüveni, peru 'inüari xepücapitüarieni. Cunasi 'inüari que müratüa tixaxatametütü, müpaü xeicüa xecatenipitüariecuni 'inüari.  
\v 40 Cunasi quesü 'amüpasie que mütiyecatei haica tucari haica tücari, müpaürita yaxeicüa Yuri Tevi que nemütiteva, cuieta nepüyecani haica tucari haica tücari.  
\v 41 Ninivesie quiecatari 'amepüti'uni metetahecüataque hicü miemete teüteri vahepaüsita quepaucua 'isücame müvatahüave. Hicü miemete vahesie pürahüiyani 'ana, Ninivetari memüte'uhayevaxücü que memüteyuriecai, Cunasi tivarutaxatüacu. Camüsü, Cunasi que mücatitürücaüyecai, que mü'ane cui mütürücaüye püta 'ena puyeica.  
\v 42 'Uca taserie mecatei müti'aitametücai yucuiepa, mücü 'apütaqueni titahecüataque hicü miemete vahepaüsita. Vahesie pürahüiyani 'ana, mücü meyetüacü cuie manunierepaitü, mi'enienicü Sarumuni que mütimaivecai. Camüsü Sarumuni que mücatimaivecai, que mü'ane cui mütimaive püta 'ena puyeica. 
\s1 Cacaüyari 'axa mü'ane tavari que mütiviya tevi 
\r (Rucaxi 11:24‑26) 
\p  
\v 43 Xevitü cacaüyari müyusevixima 'ixüname tevi, macuvaquisie pücuyeicani 'uxipiya cuvaunetü, yutexienetü.  
\v 44 'Ana müpaü pütayüni, Nequie nepüyemie nemüvayetüasie. Nuame heutaniereme xüca 'ixeiya 'uyemaveme vaye'itiyacame 'aixüa tiuye'aneme,  
\v 45 'ana püyemie, hipame püvata'inieni cacaüyarixi 'atahutame masi cuini mieme 'axa memü'anene. Meheutahaxüame, muva me'ayetetü mepacüne yunaitü. 'Imatürieca mücü tevi masi yemecü 'axa 'itüarienetü payani, müca'itüarienecaipaü matüaripai. Müpaüta mecani'itüariecuni 'icü teüteri hicü miemete 'axa memüteyurie. 
\s1 Quesusi 'ivamama varusieya 
\r (Maricuxi 3:31‑35; Rucaxi 8:19‑21) 
\p  
\v 46 Tivacuxaxatüvacacu cuxi teüteri yumüireme, varusieya 'ivamama tacua meniti'ucaitüni me'ihüavicutü.  
\v 47 Xevitü müpaü tinitahüave, Neuxei, 'avarusi 'a'ivama tacua meniti'uca memasihüavicutü.  
\v 48 Quesusi müpaü tinita'eiya niucame, Que hateri nevarusi ne'ivama.  
\v 49 Yumama 'utaseratü yuhesüa miemete teyü'üquitüvamete vahepa, müpaü niutayüni, Camü nevarusi ne'ivama.  
\v 50 Que mü'ane yamütiyuriene que mütinaque ne'uquiyari taheima macave, mücü canine'ivatüni caninevarusitüni. 
\c 13  
\s1 Ti'ivivame 'üxasieya hepaüsita ticuxatatü, que müti'üquitacai 
\r (Maricuxi 4:1‑9; Rucaxi 8:4‑8) 
\p  
\v 1 Mericüsü 'ana Quesusi quita hayeneca, haracuna tesita niutayerüni taniunique.  
\v 2 Hicü teüteri yumüiretü meniuyucuxeürieni 'auriena. 'Ayumieme canuvasie püta nicayerüni, mana yecaitü tini'üquitacaitüni, teüteri xiecaripa meti'ucacu.  
\v 3 Vaüca tinivaruti'üquitüani 'üxasi hepaüsita ticuxatatü, ya'utaitü, Mericüsü ti'ivivame neyani, ni'ivienecaitüni.  
\v 4 Mericüsü 'imüari 'ivienecacu, hipatü huye tesita niucaxürieni. Viquixi me'ucaxürieca menicuteüxü.  
\v 5 Hipatüta ayeparisie tiucaxüri vaüca müca'acucuieyasie. Cuitüva niutineni cuie 'emücasuicaicü.  
\v 6 Tau hanecu maxürixü niucuini, niutivani mücahananayatücateicü.  
\v 7 Hipatüta xuyasata mucaxüri, xuya tupiriyayari 'utiyüraca heimana puyetüa.  
\v 8 Masi hipatüta cuie 'aixüa mü'anesie niucaxürieni. Putixuaverixü, hipatü xei sienituyari nayani, hipatü haica teviyari ratüa, hipatü xei teviyari heimana tamamata ratüa.  
\v 9 Xaütü netü mu'enaxü. 
\s1 Titayari müpaü müti'üquitacai Quesusi, 'üxasi hepaüsita ticuxatatü xeicüa 
\r (Maricuxi 4:10‑12; Rucaxi 8:9‑10) 
\p  
\v 10 Mericüsü teyü'üquitüvamete 'aura me'acüneca müpaü metenita'ivaviya, Titayari 'üxasi hepaüsita peticuxatatü xeicüa petiva'üquitüa.  
\v 11 Mücü müpaü tinivaruta'eiya, Xeme xecaniupitüarieni xemimaicacü tita müti'aviesiecai, xemütemaicacü que müti'ane ti'aitametücacu que mü'ane taheima macave. Müme püta müpaü mepücatepitüarie.  
\v 12 Que mü'ane tixaütü mürexeiya tavari cuxi pütimiquieni, manayuhayevanicü. Que mü'ane mümave, sepa que mütitita mürexeiya, pütinavaiyarieni.  
\v 13 'Ayumieme 'üxasi hepaüsita neticuxatatü nepütiva'üquitüa, memücaheunenierecü sepa cui memütaneniere, memücaheu'enanacü sepa cui memüta'enana, 'asimemücatemaivavecü.  
\v 14 Vahesie pütiunaquixü tita mütixatacai tixaxatame Quisariyaxi ya'utaitü, 
\q1 Cui xepüta'enanaca peru xepücatemaivaveni. 
\q1 Cui xepütaneniereni peru tixaütü xepücatexeiyani. 
\q1  
\v 15 'Icü teüteri yu'iyarisie mepüyü'üraraxie, 
\q1 Yunacacü haveri mieme xeicüa mepeu'enana. 
\q1 Vahüxie pü'itutupe. 
\q1 Me xüca müpaü meca'anenique 
\q1 Yühüxicü mepeuneniereniqueyu 
\q1 Yunacacü mepeu'enanacaqueyu 
\q1 Yu'iyarisie mepütemaivaveniqueyu, 
\q1 Ta'aurie mepaxürieniqueyu, 
\q1 Nepüvaranayexürieniqueyu ne. 
\p  
\v 16 Xeme masi 'aixüa xepu'itüarie xemeunenierecü yühüxicü, 'aixüa xepu'itüarie, xemeu'enanacü yunacacü  
\v 17 Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, yumüiretü texaxatamete, yumüiretü teüteri heiseriemecü yamemütecahucai, müme mepixeiyacucai tita xemütexeiya xeme, peru mepüca'ixei. Mepi'eniecucai tita xemüte'enie, peru mepüca'i'eni. 
\s1 Quesusi que mütihecüatacai yü'üquisica, ti'ivivame 'üxasieya hepaüsita que müti'üquitacai 
\r (Maricuxi 4:13‑20; Rucaxi 8:11‑15) 
\p  
\v 18 Mericüte, xequeneu'enana 'üxasi hepaüsita, ti'ivivamesie que mütimasiücü 'üquisica.  
\v 19 Que mü'ane mi'enie 'icü niuqui que müti'ane 'Iya ti'aitametücacu maine, peru 'asimücaretimaive, que mü'ane 'axa mütiyuruva nuame pinavairieni tita 'iyarieyasie mütiuca'iviya. Müpaü cani'itüarieca huye tesita muca'iviyapaü.  
\v 20 'Ayeparisie muca'iviya, mücü canihücütüni que mü'ane mi'enie niuqui, yutemavietü mitanaqui'erie xei mieme.  
\v 21 Yücümana pücahananatave, 'apücareutere masi. 'Ayumieme quepaucua mü'uximatüarie, quepaucua muveiyarie 'icü niuqui hepaüsita, yapaucua niucunitüarivani.  
\v 22 Mücü meta xuyasata muca'iviya, mücü canihücütüni que mü'ane mi'enie niuqui, peru püyu'iyaritüa tita cuiepa mütimieme ra'erivatü, pütiyu'irüviya tuminicü yutemavietü. 'Ayumieme niuqui panunamiyari cacaniutixuavere.  
\v 23 'Aixüa mü'anesie muca'iviya, mücü canihücütüni que mü'ane mi'enie niuqui, meitima. Mücü niutixuxuavereni, hipatü xei sienituyari pacü, hipatüta haica teviyari racü, hipatüta xei teviyari heimana tamamata racü. 
\s1 Türicu hepaüsita hamürixa hepaüsita, ticuxatatü que müti'üquitacai 
\p  
\v 24 Mericüsü tavarita 'üquisica nivarumini 'üxasi hepaüsita ticuxatatü, müpaü 'utaitü, 'Ipaü catini'aneni, que mü'ane taheima macave ti'aitametücacu. Tevi 'imüari 'aixüa mü'anene puca'ivi yuvasiyata.  
\v 25 Perusü mecusucacu xevitü mana caninuani 'eye'unietü. Hamürixa 'uca'ivieca türicusata, neyani.  
\v 26 'Utinecu sisiüravitü, tixuaverirümecacu, 'anari masiücütü nayani hamürixa.  
\v 27 Hicü te'uximayatamete me'u'axüaca yucusiyarisüa, müpaü metenitahüave, Cusiyari 'acu. 'Imüari 'aixüa cati'anenecai pemica'ivi 'avasiyata. Haqueri pemieme hamürixa.  
\v 28 Mücü müpaü pütivaruta'ei, Tevi münesi'aye'unie müpaü pütiuyuri. Te'uximayatamete müpaü metenitahüave, Mericüte, pecati'avaüriya temuhu, temicuxeürieni hamürixa.  
\v 29 Mücü müpaü niutayüni, Tixaüsü, xücate xe'icuxeürieni hamürixa, 'axeicüa xepivatixünaxüani türicuta yünücame.  
\v 30 Xequeneuhayeva 'axeicüa müvaverenicü 'isanaxaque. 'Isanari 'aye'ayu, 'ana müpaü nepütivatahüave 'isanamete, Hamürixa xequeneucuxeüri meri, xequenanahüaxüa xemititaiyacü. Türicu xequeneuti'uta necaxetunisie. 
\s1 Musitasa 'imüariyari hepaüsita ticuxatatü, que müti'üquitacai 
\r (Maricuxi 4:30‑32; Rucaxi 13:18‑19) 
\p  
\v 31 Hicü tavari 'üxasi hepaüsita ticuxatatü 'üquisica nivarumini müpaü 'utaitü, 'Ipaü püti'ane ti'aitametücacu que mü'ane taheima macave. Musitasa 'imüariyaripaü cani'aneni tevi mica'epaü yuvasiyata.  
\v 32 'Imüarite pücaxuave hepaüna 'anenetü 'esipepetü, peru quepaucua mütineni, tupiriyate pücaxuave hepaüna 'anenetü 'epapatü. Cüye payeica 'epatü, taheima miemete viquixi mepüyüvave hesiena memü'axüani memüyuti'ituatüani. 
\s1 Pa cuxanariyame hepaüsita ticuxatatü, que müti'üquitacai 
\r (Rucaxi 13:20‑21) 
\p  
\v 33 Tavarita tinivaruta'üquitüani 'üxasi hepaüsita ticuxatatü, müpaü 'utaitü, 'Ipaü püti'ane ti'aitametücacu que mü'ane taheima macave. Pa cuxanariyamepaü cani'aneni. 'Uca 'ivatituca nenutinüitüani pa mütüxiyarisie haica 'axuvayarisie, 'ariqueque niuticuxanare naitü. 
\s1 Que mütiyurienecai Quesusi, 'üxasi hepaüsita ticuxatatü ti'üquitatü 
\r (Maricuxi 4:33‑34) 
\p  
\v 34 Müpaü naimecü Quesusi tinivacuxaxatüvacaitüni teüteri, 'üxasi hepaüsita ticuxatatü tivati'üquitüanique. 'Üxasi hepaüsita caticuxatatü, 'asipücativacühüavecai.  
\v 35 Müpaü püraye'a, Cacaüyari que mutayü, tixaxatame ya'utainecacu, 
\q1 'Üxasi hepaüsita neticuxatatü nepütaniuni. 
\q1 Nepütitaxata tita müti'aviesiecai 
\q1 Cuie munetüariepai hicüque. 
\s1 Quesusi que mütihecüatacai yü'üquisica, hamürixa hepaüsita ticuxatatü que müti'üquitacai 
\p  
\v 36 Mericüsü varenü'aca teüteri quita neutahani. Teyü'üquitüvamete 'auriena meniti'uni müpaü me'utiyuatü, Quetaneutahecüasitüiya mücü 'a'üquisica hamürixa hepaüsita peticuxatatü que pemüti'üquitacai vasiyata mieme.  
\v 37 Mücü müpaü tinivaruta'eiya, Que mü'ane mica'ivi 'imüari 'aixüa mü'anene, Yuri Tevi que nemütihücü ne necanihücütüni.  
\v 38 Vasiya cuie canihücütüni naitü. 'Imüari 'aixüa mü'anene, müme mecanihümetüni memeixeiya que mü'ane taheima macave tiva'aitüvametüme.  
\v 39 Hamürixa, mücü 'axa mütiyuruvasüa miemete mecanihümetüni. Tevi meye'uniecai quiecame, hamürixa muca'ivi, mücü Cauyumarie canihücütüni. 'Isanari, mücü tucari canihücütüni quepaucua meutipare. 'Isanamete niuqui tuayamete metehüme.  
\v 40 Hamürixa que mütiucuxeüriya que mütiutitaiyari taipa, müpaürita catiniyümücü quepaucua maye'ani.  
\v 41 Yuri Tevi que nemütihücü, nepüvatanü'axüani nehesüa miemete niuqui tuayamete. Müme mepüvacuxeürieni teüteri memüteyucununuitüva, teüteri yamemüteyurie que mücatiheiserie, mevanücacu müme memünesihexeiya netiva'aitüvametücacu.  
\v 42 Memücuxeüriyani, müme mepüvareucaxürieni huxunuta müvatitatavesie. Muva meputisuanani mepüyutaqueveni.  
\v 43 Müme heiseriemecü yamemütecahu püta memamarivavetü mecanacünicuni 'ana haque va'uquiyari müra'aita, tau que mütimerücaüye. Xaütü netü mu'enaxü. 
\s1 Tumini mü'aviesiecai 
\p  
\v 44 Mericüsü 'ipaü catini'aneni que mü'ane taheima macave ti'aitametücacu. Vaücava tuminipaü cani'aneni mü'aviesiecaipaü cuieta. Tevi heitaxeiyaca tavari niti'avieta. Cui yutemavietü, mana neyani, catinetuani nai mürexeiyacai neinaneni mücü cuie. 
\s1 Perüra visi mü'ane cuinie müraye'axe 
\p  
\v 45 Tavarita 'ipaü catini'aneni que mü'ane taheima macave ti'aitametücacu. Tituayame picuvaunecai perüra visi mü'anene.  
\v 46 Xeime perüra hetaxeiyaca cuinie müraye'axecai, mana neyani, tinetuani nai mürexeiyacai, mücü tuminiyaricü neinaneni perüra. 
\s1 Vipi 
\p  
\v 47 Tavarita 'ipaü catini'aneni, que mü'ane taheima macave ti'aitametücacu. Vipipaü cani'aneni haramarasie meucahanivapaü. Mücücü ha tesita mepüvaratinetüa quesüte yücü me'aneneme yusata.  
\v 48 Quepaucua memutahünixü, menenatihana haramara tesita. Mana metitetü 'aixüa memü'anene menivaranuyeteüxü, menivareucaxürieni quirivasie, 'axa memü'anene mepüvarexüri.  
\v 49 Müpaürita catiniyümücü quepaucua meutipare. Niuqui tuayamete meneutayeixüani, menivaranuyeteüxicuni 'axa teyuruvamete memüvanü'ü müme heiseriemecü yamemütecahu,  
\v 50 mepüvareucaxürieni huxunuta müvatitatavesie. Muva meputisuanani mepüyutaqueveni. 
\s1 Rapini xique mütimieme meripai mütimieme 
\p  
\v 51 Hicüsüari müpaü tinivarutahüave, 'Icü xetehetima naime. Hü mete'icühüave.  
\v 52 'Iya müpaü tinivarutahüave, Mericüte, 'ayumieme nepaine, que mü'ane 'inüaricü müti'üquitame, quepaucua yamüretimanicü que müti'ane ti'aitametücacu que mü'ane taheima macave, mücü tevipaü caniyüaneni quicü mühüritüariepaü. Yayüanetü, yupinisata pütivayehapa tita xique mütimieme tita meripai mütimieme meta naime. 
\s1 Quesusi que mütiuyuri Nasaretisie 
\r (Maricuxi 6:1‑6; Rucaxi 4:16‑30) 
\p  
\v 53 Mericüsü Quesusi tiuhayevaca müpaü ti'üquitatü 'üxasi hepaüsita ticuxatatü, mana heyeyaca niuyupata.  
\v 54 Yuquiecari nuaca tiniva'üquitüacaitüni vatuquita. Müme 'ayumieme menihüxiyacaitüni. Müpaü meniutiyuanecaitüni, 'Icü meixeiya, haque pemieme que mütimaive türücaüyemecü que mütiyuriene.  
\v 55 'Icü carüpiniteru catinu'aya. Varusieya Mariya catiteva, 'ivamama meta Cacuvu Cuse Simuni Cura mecateteteva.  
\v 56 'Ivamama 'ucari yunaitü 'uva mecatetitei tahesüa. Haquesüari pemieme 'icü naitü que mütiyuriene.  
\v 57 Menitixeümani. Hicü Quesusi müpaü tinivarutahüave, Tixaxatame naisarie ve'eme cani'erivani. Yucuiepa xeicüa yuquita ve'eme püca'eriva.  
\v 58 Mana vaüca pücatiuyuri türücaüyemecü, müme yuri memücate'eriecaicü. 
\c 14  
\s1 Ti'üyame Vani que mütiumierie 
\r (Maricuxi 6:14‑29; Rucaxi 9:7‑9) 
\p  
\v 1 Mericüsü 'ana Herurexi canihüritüariecaitüni mücü cuiepa müti'aitanicü. Caniu'ena Quesusi hepaüsita que müraniuvacai.  
\v 2 Müpaü tinivarutahüave memipareviecai, Cari Vani canihücütüni Ti'üyame. 'Umüca panucuque, 'ayumieme türücariya nicuyuitüvani. 
\p  
\v 3 Mücü Herurexi yatiuta'aitacu meripai, niuviyarieni Vani, niuhüiyani, nanutahüiyani casariyanata, müpaü mütinaquecaicü Heruriya.  
\v 4 Müpaü tiniuyüni, Vani caviyarievetü cuxi müpaü mütitahüavecaicü Herurexi, Pücatauniva pemevitücünicü, 'utaitü, Heruriya xatatü. Mücü Heruriya, Herurexi canicueyatücaitüni meri, ca'inavairievecacu cuxi yu'iva Piripe mütitevacai.  
\v 5 Herurexi pimiemücücai Vani, peru püvamacarücai teüteri, quename tixaxatametücai memütecu'erivacaicü.  
\v 6 Mericüsü tucarisie quepaucua Herurexi mutinuivaxüsie, Heruriya nu'aya 'ucatütü tiniutineini vahüxie. Pinaquecai Herurexi.  
\v 7 'Ayumieme puyühüritüa, quename tita mütitavavirieniqueyu timiniquecai, 'utaitü.  
\v 8 'Iya varusieya yatitahüavecu müpaü tinitahüave, Vani Ti'üyame mu'uya queneneu'üitüa 'ena pateyusie yecaime.  
\v 9 Ti'aitame cui yuhiverietü müyühüritüacaicü teüteri hamatüana memütecuacai vahüxie, tiniuta'aita mütimiquienicü.  
\v 10 Neinü'ani cuya tita'aitüaca Vani mu'uya manuxitenicü casariyanata.  
\v 11 Mu'uya 'atüariecu pateyusie yecaitü, 'üimari 'umiquieca, pi'üitüa yuvarusi. 
\p  
\v 12 Hicü Vani teyü'üquitüvametemama me'u'axüaca meneicueni caxarieya, meneicateucu. Meheyecüneca meteneitaxatüani Quesusi. 
\s1 Teüteri que mütivarumi 'auxüme miriyari 
\r (Maricuxi 6:30‑44; Rucaxi 9:10‑17; Vani 6:1‑14) 
\p  
\v 13 Mericüsü Quesusi tiutamarieca, neyani canuvasie cayerüca macumavesiepaitü yuxaüta. Teüteri mete'utamarieca, yü'ücama menecüne quiecaritesie meheyecüneca hepaüsitana meheta'axüanique.  
\v 14 Hicü 'anatiyeiximetü Quesusi, teüteri nivaruxeiya yumüireme. Vanenimayatü, nivaranayexürieni vahesüa miemete tecuicuicate.  
\v 15 Hicü 'ucutaicairecu teyü'üquitüvamete 'auriena meniuyucuxeürieni müpaü me'utiyuatü, 'Ena canacumaveni, cananucayaniri memütecuaniquecaicü. Quenivareutanü'axüani teüteri, quiecaritesie memütayeixüanicü, 'icuai memüteyutinanairienicü.  
\v 16 Quesusi masi müpaü tinivarutahüave, Pücaheuyevese memüyehucü. Xeme püta xequetenivarumicua.  
\v 17 Müme müpaü metenita'eiya, Quete 'ena tixaütü tepücatehexeiya, 'auxüme payari huta quesüteyari xeicüa tepexeiya.  
\v 18 Müpaü tinivarutahüave, 'Uva nehesüa xequenatua.  
\v 19 Hicü tivaruta'aitüaca teüteri memücuyaxixüanicü 'üxapa, 'enu'üca 'auxüme payari huta quesüteyari meta, taheima heutiniereca niyutanenevieni. 'Ititaraca pa nivaru'üitüani teyü'üquitüvamete, müme menivaruta'üitüani teüteri.  
\v 20 Yunaitü meniticuani meniutihuxani. Hicü menicuxeürieni tarimeyari manuyuhayevaxü, menitihüniya tamamata heimana huta quirivayari.  
\v 21 'Uquisi memüte'ucuai 'auxüme miriyari yacütütü mecaniyupaümecaitüni, 'ucari türi meta mepüca'inüaricai. 
\s1 Quesusi ha heima que müramiecai 
\r (Maricuxi 6:45‑52; Vani 6:16‑21) 
\p  
\v 22 Hicüsüari nivarutamexüitüani teyü'üquitüvamete, canuvasie memücayaxecü memenucuhaitüiyacü 'anutaüyepaitü, 'arique püvarenü'a teüteri.  
\v 23 Varenü'aca, yemurisie neutiyune yuxaüta yutanenevienique. Hicü 'ucuyürecu mana necateitüni yuxaüta.  
\v 24 Hicü canuvasie meyetetü ha hixüapa meneutahucaitüni. Cuie hetevacacu, hamevari picuyuitüvacai canuva, hepana mu'ecacaicü.  
\v 25 Mericüsü 'esivatücacu tuxacüta, vahepa canamiecaitüni Quesusi haracuna heima 'umietü.  
\v 26 Teyü'üquitüvamete me'ixeiyatü haracuna heima 'amiecame, meniyumuinacaitüni, müpaü meteniyücühüavecaitüni, Tietü 'iyari 'uyüximeni. Memamatü meniutihivacaitüni.  
\v 27 Hicü Quesusi niutaniuni müpaü tivacühüavetü, Yu'iyari xequeneucayasa, ne nepühücü. Xepücamamaca. 
\p  
\v 28 Hicü Pecuru müpaü tinita'eiya, Ti'aitame xüca 'ecü pehücütüni, quenetineuta'aitüa mana nemümiecü 'ahesüa, ha heima ne'umietü.  
\v 29 'Iya rehüave, Quenaye'a. Canuvasie 'anacayaca Pecuru, ha heima namiecaitüni. Mana hura ninuani Quesusi manuvecaisie.  
\v 30 'Ixeiyaca 'eca que mütiu'ecacai niutimani. Nicayunirümecaitüni. Niutahiva müpaü 'utaitü, Ti'aitame queneneutavicueisitüa.  
\v 31 Hicü Quesusi yumama 'utaseraca niviya. Müpaü tinitahüave, 'E'e, cari 'ecü 'esiva xeicüa yuri pepüti'erie. Titayari peti'a'iyaritüacai.  
\v 32 Canuvasie mecayaxirümecacu 'eca neunuani.  
\v 33 Müme canuvasie memüyetecai nenevieri mecanipitüani müpaü me'utiyuatü, Xasunicü Cacaüyari pecaninu'ayatüni 'ecü. 
\s1 Teüteri Quesusi que mütivaranayexürüvacai Quenesareti cuieyarisie 
\r (Maricuxi 6:53‑56) 
\p  
\v 34 Hicü 'anutaüye mehecüneca, Quenesareti cuieyarisie meneta'axüani.  
\v 35 Mana quiecatari menimaicaitüni me'ixeiyaca, niuqui meneutanü'axüani 'aura yunaime vahesüa. Meni'atüirivacaitüni tecuicuicate yunaime.  
\v 36 Cuini mieme menivaviriecaitüni me'imayüanique siqueresü 'ixuriquieyasie. Müme memimayüa mepanayexürie yemecü. 
\c 15  
\s1 Titacü mütiseviximarie tevi 
\r (Maricuxi 7:1‑23) 
\p  
\v 1 Mericüsü 'ana Quesusisüa meniu'axüani Pareseusixi, hipatüta 'inüaricü memüte'üquitametetücai, Querusareme memeyecü müpaü me'utiyuatü,  
\v 2 Titayaricutaxi 'ahesüa miemete teyü'üquitüvamete mete'itisana yutusima vayeiyari. Cari mepüca'ucamaimava quepaucua memüte'uticua'a.  
\v 3 Mücü masi müpaü tinivaruta'eiya, Titayaricutaxi xeme püta yaxecateyurie Cacaüyari que müti'aita, yuyeiyarisie xemüteviyanicü.  
\v 4 Cacaüyari meripai müpaü niutayüni, Quetinivareuyehüvirieca 'a'uquiyari 'avarusi. Tavarita müpaü niutayüni, Que mü'ane 'axa mutaineni yu'uquiyari yuvarusi hepaüsita, que'umierieni xei mieme.  
\v 5 Xeme püta müpaü xeniutiyuaneni, Que mü'ane xeniu müpaü müticühüave yu'uquiyari ya yuvarusi, Que nematiparevieniquecai, mücü 'imiquieri püta nepayeitüa, haitü, mücücü xeniu pücaheuyevese 'uxa'atüni varie mütivareuyehüvirienicü yu'uquiyari yuvarusi.  
\v 6 Xepitürücariyapi tita Cacaüyari mütiutayü, yuyeiyarisie yaxemütecahunicü.  
\v 7 Yacü xeicüa xeputiyuane. Quisariyaxi 'aixüa putayü ticuxatatü xehepaüsita, müpaü 'utaitü, 
\q1  
\v 8 'Icü teüteri yutetacü xeicüa 
\q1 Quename meneteheuyehüvirie meputiyuane. 
\q1 Que memüte'u'iyari püta, teva mepu'uva. 
\q1  
\v 9 Yacü xeicüa menenayexeiyani 
\q1 Tita memüte'üquita, teüteri püta va'aisica mühücücü xeicüa. 
\p  
\v 10 Mericüsü yu'aurie varutahüaveca teüteri, müpaü tinivarutahüave, Xequeneu'enana, xequetenemaivaveni.  
\v 11 Tita tevi teta müreutahaque, mücücü pücaseviximarieni. Masi tita tetana müratineica, mücücü püta caniseviximariemücü tevi. 
\p  
\v 12 Hicü teyü'üquitüvamete 'aura me'acüneca müpaü metenitahüave, Müpaü pecatimate, Pareseusixi mücü niuqui me'u'enieca meniuyeha'ani.  
\v 13 Müpaü tinivaruta'eiya, Naitü 'iteüri ne'uquiyari taheima macave müca'ica'e püvatihuna.  
\v 14 Xequenivahayevani. Me'acücüpetü mepüvarahapana hipame memacücüpe. 'Acüpetü xeime macüpe xüca 'ahanani, yuhutatü mevatixavasie meneucaxüriecuni. 
\p  
\v 15 Hicü Pecuru müpaü tinitahüave, Quetaneutahecüasitüiya 'icü 'üquisica.  
\v 16 'Iya rehüave, Cari xemeta 'asixepücatemate.  
\v 17 Tietüsü müpaü xecatemaica, naitü rateta müreutahaque huriepana nicayune, nihüani.  
\v 18 Tita rateta müratineica 'iyarieyasie püta patineica. Mücütütü niseviximaca tevi.  
\v 19 Va'iyarisie natineicani tita memüteyurie, 'axa meteyücühüavetü, meteyumemivatü, mevacumaüvatü hipame va'üitama vacünama, mevacumaüvatü que mü'ane mücayü'üya mücayücüna, metenavayatü, mete'itavatü quepaucua memütehecüata, 'axa me'utiyuatü hipame vahepaüsita.  
\v 20 'Icücü caniseviximarieca tevi. Peru müpaü que memütecua'a meca'ucamaimavatü, mücücü pücaseviximarieni tevi. 
\s1 Yuri que müti'eriecai 'uca Canani quiecame 
\r (Maricuxi 7:24‑30) 
\p  
\v 21 Mericüsü mana heyeyaca Quesusi, Tiru Siruni cuieyarisie neyani.  
\v 22 Hicü mana caninuani Canani quiecame 'uca mücü cuieyarisie heyeyaca. Niutahivacaitüni müpaü 'utaitü, Quenenenenimayaca Ti'aitame, Raviri pemünu'aya. Nenive 'uca cui püyüane, cacaüyari 'axa mü'ane pinü'ü.  
\v 23 Quesusi püca'ita'ei. 'Aura me'acüneca teyü'üquitüvametemama, müpaü metenitahüave, Quenanunü'a. Tasicuveiyanetü putahiva xeicüa.  
\v 24 Mücü müpaü niutayüni, Ne muxasi memeuyexürüve vahesüa xeicüa neneyenü'arieni 'Ixaheri quie quiecatari vahesüa.  
\v 25 'Uca 'aura 'ayaca niutihüximaqueni hetüana müpaü tivavirietü, Ti'aitame 'acu, queneneuparevi.  
\v 26 Müpaü tinita'eiya, 'Aixüa capü'aneniqueyu xüca tevi türi vapa vanavairienique, sinurixi xüca vaminique.  
\v 27 'Uca rehüave, Xasunicü peputaine Ti'aitame, peru 'asita sinurixi mepiticua'a temüxiquiyari vacusiyarima vamexasie manacavivive.  
\v 28 Hicü Quesusi müpaü tinita'eiya, 'Uca 'acu, cuini mieme yuri pepüti'erie. Que matinaque, yapeque'itüarieni. 'Anatütü cananayehüiyani nu'aya. 
\s1 Quesusi que mütivaranayexürie yumüireme 
\p  
\v 29 Mericüsü mana heyeyaca Quesusi, haracuna tesita caninuani Carereya cuieyarisie. Yemurisie 'utiyaca mana nayerüni.  
\v 30 Hicü hesüana meniu'axüani yumüiretü teüteri huriecate mevaravitütü, müme meta vamamate mütutunicai memacücüpecai memünenurietücatei hipameri yumüireme. Hetüana menivacutuacaitüni, 'iya nivaranayexürüvacaitüni.  
\v 31 'Ayumieme teüteri meniuhüxiyani mevaxeiyatü nenuriecate que memüteniuvavecai, huriecate que memüte'u'uvacai, memacücüpecai que memüteheunenierecai. 'Aixüa meniutiyuanecaitüni 'Ixaherisixi yucacaüyari hepaüsita. 
\s1 Teüteri que mütivarumi nauca miriyari 
\r (Maricuxi 8:1‑10) 
\p  
\v 32 Hicü Quesusi yu'aurie varutahüaveca yuhesüa miemete teyü'üquitüvamete müpaü tinivarutahüave, Ne teüteri nenivanenimayaca. Haica tucari meniuyurieni hicü nehesüa. 'Icuai mepücahexeiya. Nepücanevaüriya meyehacacuitüveme nemüvarenü'anicü, capa metiveranaxüame mehecaxürieni huyeta.  
\v 33 Hicü teyü'üquitüvamete müpaü metenitahüave, 'Uva macumavesie haque tepeicaxeiya pa yapaümeme temütevaminicü teüteri yayupaümeme.  
\v 34 Quesusi müpaü tinivaruta'ivaviya, Quepaümeme xepexeiya pa. Müme müpaü meniutiyuane, 'Atahutame, quesüte meta yapaümeme 'esimepepeme. 
\p  
\v 35 Tivaruta'aitüaca teüteri memücuyaxixüanicü cuiepa, pa cananucü'üni 'atahuta payari, quesüte meta.  
\v 36 Pamüpariyusi 'ipitüaca Cacaüyari, nititara pa, tivaru'üitüa teyü'üquitüvamete, teyü'üquitüvameteta metevaruta'üitüa teüteri.  
\v 37 Yunaitü mete'ucuaca meniutihuxani. Menicuxeürieni tarimeyari manuyuhayevaxü, 'atahuta quirivayari hüpüneme.  
\v 38 Memüte'ucuai nauca miriyari mecaniyupaümecaitüni 'uquisi xeicüa, 'ucari türi meta mepüca'inüaricai.  
\v 39 Hicü varutanü'axüaca teüteri canuvasie nicayerüni. Macarani cuieyarisie neyani. 
\c 16  
\s1 'Inüari que memüte'itavaviri Pareseusixi Saruseusixi 
\r (Maricuxi 8:11‑13; Rucaxi 12:54‑56) 
\p  
\v 1 Mericüsü Pareseusixi Saruseusixi meniu'axüani. Me'i'inüatatüvetü, menitavavirieni 'inüari memüxeiyacü taheima mieme mupitüarie.  
\v 2 'Iya müpaü tinivarutahüave, Xeme taicai müpaü xeputiyuane, 'Uxa'a xüari sipüreu'aneni, camü haivitüri nixuxureni.  
\v 3 Ximerita hicü pücaviyerüme xeputiyuane, camü haivitüri nixuxureni 'aneusuica. Tamüsü xepimate que mütiyuxexeiya haivitüri. Cari xepücayüvave xemeitimanicü 'inüari hicü muxuave que mütiyuxexeiya.  
\v 4 Hicü miemete teüteri 'axa mepüteyurie, mepüvacumaüva hipame va'üitama. Müya me'anenetü 'inüari mepücuvautüve memixeiyacü, peru 'inüari mepücapitüarieni, Cunasi 'inüari que müratüa, müpaü xeicüa mepütepitüarieni. Hicü varucu'eirieca neyani. 
\s1 Tiyucuxanariyame Pareseusixi vahesüa mümieme 
\r (Maricuxi 8:14‑21) 
\p  
\v 5 Mericüsü teyü'üquitüvamete hamatüana menecüne 'anutaüyepai, peru metenatümaiya pa memanu'üniquecai.  
\v 6 Hicü Quesusi müpaü tinivarutahüave, Yumarima 'aixüa, xequeneyü'üviyani tiyucuxanariyame hepaüsita Pareseusixi Saruseusixi vahesüa mümieme.  
\v 7 Mücü müpaü meteniyutahüave, Pa temücaheye'üicü 'ayumieme müya canaineni.  
\v 8 Quesusi retimaica que memüteyücühüavecai, müpaü niutayüni, Titayari niuqui xetexüatüa xeme, pa tepücahexeiya xeteyücühüavetü. 'Esiva cari yuri xepüte'erie.  
\v 9 Cari 'asixepücatemate cuxi. Xepücahe'eriva 'auxüvime payari cümana yu'auxüvime miriyari mememiquie, quepaümeme quirivayari xemucuxeüri,  
\v 10 mesü 'atahuta payari cümana nauca miriyari mememiquie, quepaümeme quirivayiri xemucuxeüri.  
\v 11 Titayari 'asixecatemate, quename pa necaxatatü müpaü netixe'utahüavixü, Xequeneyü'üviyani Pareseusixi Saruseusixi vahesüa mieme tiyucuxaniriyame hepaüsita, ne'utaitü.  
\v 12 'Anaque yamecatenetimani quename memüyü'üviyanicü tiyucuxanariyame hepaüsita cahainecai, masi Pareseusixi Saruseusixi va'üquisica hepaüsita memüyü'üviyanicü püta hainecai. 
\s1 Pecuru que mütiyuhecüataxü, Quesusisie tiviyatü 
\r (Maricuxi 8:27‑30; Rucaxi 9:18‑21) 
\p  
\v 13 Mericüsü Quesusi Sesareya Piripusie nuaca, nivacu'ivaviyacaitüni yuhesüa miemete teyü'üquitüvamete müpaü 'utaitü, Teüteri que me'utiyuane ne que nepüpaicü, Yuri Tevi que nemütihücü.  
\v 14 Mümesü müpaü metenita'eiya, Hipatü quename vaniu Vani Ti'üyame pehücü, meputiyuane, hipatüta quename vaniu 'Eriyaxi pehücü, hipatüta quename Queremiyaxi, 'ecüsü texaxatamate xevitü pepühücü meputiyuane.  
\v 15 Müpaü tinivarutahüave, Xemeta, que xe'utiyuane que nepüpaicü ne.  
\v 16 Simuni müpaü tinita'eiya Pecurutütü, Que mü'ane manayexeiyarie Cürisitutütü, 'ecü pecanihücütüni, Cacaüyari mayeniere pepünu'aya. 
\p  
\v 17 Quesusi müpaü tinitahüaveni, 'Aixüa pepu'itüarie 'ecü Simuni Cunasi pemünu'aya. Tevi vai xuriya xeicüa hücütütü, yapücamatiu'üquitüa, masi ne'uquiyari taheima macave yamatiniu'üquitüani.  
\v 18 Nesü müpaü nepümaticühüave, 'ecü Pecuru pecanihücütüni, tete pemütiteva. 'Icü tetesie nepüvaruti'uitüani müme 'arique memüyutixexeürivani nehesüa miemete. Müme mepüca'a'ivarieni, sepa memücui'iva.  
\v 19 Yavi nepümasi'üitüani cümana müxünarüva haque müre'aita que mü'ane taheima macave. Tita cuiepa pemücatitauni, müpaü pücatitauniyarieni taheimata. Tita cuiepa pemütitaunie, müpaü pütitauniyarieni taheimata. 
\p  
\v 20 'Ana nivaruhüritüani teyü'üquitüvamete 'asimemücatehehüavenicü xeime quename Cürisitutücai. 
\s1 Quesusi que mütivarutaxatüa que mütimierieniquecai 
\r (Maricuxi 8:31‑9:1; Rucaxi 9:22‑27) 
\p  
\v 21 Mericüsü 'ana Quesusi nisutüani tivahecüatüatü yuhesüa miemete teyü'üquitüvamete, müpaü 'utaitü, Neuyeveca Querusareme nemeutiyunecü haitü, vaüca nemüticuine ta'uquiyarima vahesüa mara'acate memühüritüarie vahesüa müme meta 'inüaricü memüte'üquitamete vahesüa haitü, nepemierieni, hairieca tucari nepanucuqueni haitü.  
\v 22 Hicü Pecuru yateva heivitüca nisutüani 'icu'imaiyatü müpaü 'utaitü, Tixaü Ti'aitame. Müpaü pepüca'itüarieni.  
\v 23 Quesusi cui 'enutaxeiyatü müpaü tinitahüave Pecuru, Xaüsie queneuye'a, Cauyumarie 'acu. Pepünesicunuitüamücü, Cacaüyaripaü pemücare'iyaricü, teüteri vahepaü püta pemüre'iyaricü. 
\p  
\v 24 Hicü Quesusi müpaü tinivarutahüave yuhesüa miemete teyü'üquitüvamete, Tevi xüca yuvaüriyani nehamatü muyeicanicü, que'uyutatuani queyuvaüriyani sepa curuxisie mumierie, nehesie quetiviyani.  
\v 25 Que mü'ane müyutavicueisitüamücü caniyutatümaiyamücü. Que mü'ane püta müyutatümaiya nehesie mieme, niyutavicueisitüamücü yemecü.  
\v 26 Tevi nai cuiepa mütixuave xüca ti'ivanique, tita ra'ivaqueyu xüca yutatümaiyanique. Titacü tiyutuani tevi, yutucari mücanavaiyarienicü.  
\v 27 Yuri Tevi que nemütihücü, necaninuamücü ne'uquiyaripaü nemarivetü neniuqui tuayamete vahamatü. 'Ana nepürapica, yuxexuitü que memüteyuriecai 'anaque 'amecatenapiniyariecuni.  
\v 28 Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, hipatü 'ena memu'uva mepücacuini mexi mecanesixeiyavave Yuri Tevi neye'acacu, neti'aitacacu. 
\c 17  
\s1 Yücü tiyuxexeiyatü que müratüa 
\r (Maricuxi 9:2‑13; Rucaxi 9:28‑36) 
\p  
\v 1 Mericüsü 'ataxeime tucari 'anucayacu, Quesusi canivarevitüni Pecuru, Cacuvu, 'ivaya meta Vani, yemuri 'emutevisie yühücüame.  
\v 2 Hicü me'ixeiyacacu yücü 'anetü nayeitüarieni. Nayexavatüre taupaü. 'Ixuriquieya tuxatü ratüa hecüariyapaü.  
\v 3 Hicü mevaxeiyacacu memasiücütü menacüne Muisexi 'Eriyaxi, hamatüana metenicuxatacaitüni.  
\v 4 Hicü Pecuru müpaü tinitahüave Quesusi, Ti'aitame, 'aixüa cani'aneni, 'uva temu'uvacü tame. Xüari pümasinaque 'ena xamaru nemütivevieni haicame, 'ahesie mieme xeime, Muisexisie mieme xeime, 'Eriyaxisie mieme xeime.  
\v 5 Taniucacacu cuxi, yapaucua haivitüri müxavatü nivareutinani. Haivitürisie xevitü niutaniuni müpaü 'utaitü, 'Icü caninenivetüni münaqui'eriva, mücücü neninaqui'aca. Xequene'enieca 'iya.  
\v 6 Me'i'enieca teyü'üquitüvamete, meniutihüxima'uni cuini mieme memamatü.  
\v 7 Quesusi 'aura 'ayaca, varutimayüaca müpaü niutayüni, Xequenanucu'uti xepücaheumamaca.  
\v 8 Mehanenieretücüneca, Quesusi xeicüa mepuxei, xeime pücatixaü. 
\p  
\v 9 Hicü yemurisie me'acanexüaximecacu, Quesusi müpaü tinivaruta'aitüani, Tita xemüte'uxei, xeme xepücatehaxaxatüvani xeime, mexi cuxi müquite vasata neca'anucuquetüarieve, Yuri Tevi que nemütihücü, 'ariqueque xeicüa.  
\v 10 Hicü teyü'üquitüvamete müpaü metenitahüave, Mericüte müme 'inüaricü memüte'üquita, titayari müpaü mete'utiyuane quename heuyevese 'Eriyaxi meri munuanicü.  
\v 11 Müpaü tinivaruta'eiya, Neuyeveca siepüre 'Eriyaxi meri munuanicü, 'aixüa miyurienicü naime.  
\v 12 Ne masi müpaü nepütixecühüave, 'Eriyaxi 'ari caninuani. Mepüca'imaicai me'ixeiyatü, masi que mütivanaquecai yamepiyurie. Yaxeicüata Yuri Tevi que nemütihücü, nepüticuine yamenesiyuriecacu hepaüna.  
\v 13 'Ana müpaü mepütehetima teyü'üquitüvamete, Vani Ti'üyame müxatacaicü. 
\s1 Quesusi que mürenayehüa temaicü müquierixiecai 
\r (Maricuxi 9:14‑29; Rucaxi 9:37‑43) 
\p  
\v 14 Mericüsü teüteri yumüiretü mana memu'uvacaisie meta'axüaximecacu, tevi 'aura caniuyani hesüana. 'Utitunumaqueca hüxiena  
\v 15 müpaü niutayüni, Ti'aitame 'acu, nenive quenenenimayaca. Püquierixie, cui püyüane. Heiva nativauseni taipa heivata hapa.  
\v 16 Neniva'atüirieni 'ahesüa miemete teyü'üquitüvamete. Mepüyutatexi me'enayehüanique.  
\v 17 Quesusi müpaü niutayüni, 'Acusü xeme hicü xemümiemete yuri xepücate'erie, yu'iyarisie xepüxamurie. Quepaümexa peuyevese xehamatü nemuyeicanicü, quepaümexa nepüxenevieca. Xequenavitüqui 'uva nehesüa.  
\v 18 Hicü Quesusi 'itatiecu cacaüyari 'axa mü'ane minücai, pixünaxü. 'Anatütüri nanayehüiyani temaicü. 
\p  
\v 19 Hicü teyü'üquitüvamete 'aura me'acüneca Quesusisüa yühücüate müpaü meniutiyuani, Titayari tete'itatexie tame te'eyenü'anique.  
\v 20 Müpaü tinivarutahüave, 'Esiva xeicüa yuri xemüte'eriecü, 'ayumieme xepitatexie. Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, musitasa 'imüariyaripaü 'esipemecü xeicüa xüca yuri xete'erieca, xüca müpaü xete'itahüave mücü yemuri mana muve, Queneu'apata 'uma püta, xe'utiyuatü, mücü niyupatamücü. Xeniquemacacuni naime.  
\v 21 Peru yunenevietü yuhaquietü xeicüa caniyüveni meyenü'anicü müpaü mü'ane. 
\s1 Tavari Quesusi que mütivarutahüavixü que mütimierieniquecai 
\r (Maricuxi 9:30‑32; Rucaxi 9:43‑45) 
\p  
\v 22 Mericüsü quepaucua memuyucuxeüri Carereyasie, müpaü tinivarutahüave Quesusi, Yuri Tevi que nemütihücü, necaniyetuiyamücü teüteri vahesüa.  
\v 23 Müme mecanenimiecuni. Hairieca tucarisie necananucuquemücü. Cui mepüyuhiveriecai müme. 
\s1 Tumini tuqui 'amüpasie mieme, que mütiuyutua 
\p  
\v 24 Mericüsü Caperünaume me'u'axüacu, müme tuqui 'amüpasie mieme tumini memücuxexeürivacai meniu'axüani Pecurusüa. Müpaü metenitahüave, 'Iya xeniu mütixe'üquitüa tuqui 'amüpasie mieme catiyutua.  
\v 25 Hü, pütiyutua, rehüave. 
\p Hicü quita heutahacu 'asicatayüvecacu cuxi, Quesusi müpaü tinitahüave, Que peticu'eriva Simuni. Que hate mepücuetatüarie cuiepa memütama teva'aitüvamete vahesüa memüteyutuanicü 'amemüte'apicacü. Te'aitamete vanivema meteyutua, nusu hipatü mepüteyutua.  
\v 26 Pecuru, Xüari hipatü mepüteyutua 'utayücu, Quesusi müpaü tinitahüave, Mericüte, vanivema mepüxüxüni.  
\v 27 Peru tepücavahaxüatüani. 'Ayumieme haracuna quenemie, mana queneucavivi cuaisü. Que 'anetü meri manuviere quesü, mücü quenanatihani. Pehenutatetapieme mana tumini pepetaxeiya 'auxüme 'inüariyari tuminiyari. Mücü quenivaye'üi quenivaruta'üitüa nehesie mieme 'ahesie miemeta. 
\c 18  
\s1 Que mü'ane masi müve'eme 
\r (Maricuxi 9:33‑37; Rucaxi 9:46‑48) 
\p  
\v 1 Mericüsü 'ana Quesusisüa meniu'axüani teyü'üquitüvamete müpaü me'utiyuatü, Mericüte, quepaicü masi cuini mieme püve'eme, taheima macave que mütivaxeiya müme mütiva'aitüa.  
\v 2 Quesusi yu'aurie 'itahüaveca nunusi vahüxie nitaqueni.  
\v 3 Müpaü niutayüni, Caniseüyeni que nemütixecühüave, ta'aurie xüca xeca'axürieni, türi vahepaü xe'anenetü xüca xeca'acüne yemecü xepücaheutahaxüani haque müre'aita que mü'ane taheima macave.  
\v 4 Que mü'ane yuhepaüsita 'asica'utaitü mayuyeitüani 'icü nunusipaü, mücü canihücütüni que mü'ane masi cuini mieme müve'emetüni, taheima macave que mütivaxeiya müme mütiva'aitüa.  
\v 5 Que mü'ane mitanaqui'erieni xeime nunusi 'icüpaü mü'ane nehesüa mümiemecü, mücü pünesitanaqui'erieni neta. 
\s1 Teüteri que memütecununuitüariva 
\r (Maricuxi 9:42‑48; Rucaxi 17:1‑2) 
\p  
\v 6 Mesü 'ime mecavavemetetütü yuri memüte'erie nehesie, que mü'ane micunuitüa sepa xeime, 'aixüa caniyüniqueyu masi xüca mata mahete 'acatütüarienique cüipieyasie, xüca haramarasie heucahüiyanique meucatevasie.  
\v 7 Xüa 'ui que me'itüarieni cuiepa memütama memüyucununuitüvacü. Neuyeveca teüteri memücunuitüarieni, peru xüa 'ui mücü tevi que mü'ane müvacunuitüani. 
\p  
\v 8 Xüca 'amama masihecahüpani ya 'a'üca, quenavitequi quenehüva. 'Aixüa caniyümücü masi pemeutahanicü tucari maxuavesie pemamapurutü pe'ücapurutü, peru 'aixüa pücayüni huta mamayari huta quetayari pehexeiyatü xüca peheucahüiyani tai yuheyemecü müta'asie.  
\v 9 Xüca 'ahüxi masihecahüpani, quenivayetu'i quenehüva. Masi 'aixüa caniyümücü tapa xeicüa peheunieretü pemeutahanicü tucari maxuavesie, peru 'aixüa pücayüni naisata peheunieretü xüca peheucahüiyani xasi taiyariyarisie. 
\s1 Muxa meuyevecai 'üxasieya hepaüsita ticuxatatü, que müti'üquitacai 
\r (Rucaxi 15:3‑7) 
\p  
\v 10 Yumarima 'aixüa xepücavatave'erieca 'ime memücavavemete, sepa xeime. Müpaü nepütixecühüave, müme vaniuqui tuayamete yuheyemecü 'amecaniu'uvani ne'uquiyari taheima macavesüa, mepicühüave.  
\v 11 Yuri Tevi nehücütütü que nemütinua, nevatavicueisitüanique memeuyexürie, 'ayumieme necaninuani. 
\p  
\v 12 Que xetecu'eriva. Tevi xüca xei sienituyari varexeiyani yumuxasi, xüca xevitü müme heuyeveni, hipame cativacu'eirieni hürisie nauca teviyari heimana tamamata heimana 'atanaucame, cativaumie meuyeve.  
\v 13 Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, xüca 'acu heitaxeiya, mücücü niyutemavieca cuini mieme, que mücatiyutemavie memücaheuyexüriecai vacü nauca teviyari heimana tamamata heimana 'atanaucame vacü.  
\v 14 Müpaü yaxeicüa xe'uquiyari taheima macave pücayuvaüriya meuyevenicü sepa xevitü 'icü memücavavemete. 
\s1 Que müreuyevese müreiyehüvirienicü yu'iva 
\r (Rucaxi 17:3) 
\p  
\v 15 'A'iva xüca 'axa masi'uyurieni, mana quenemie yaquetineutahüavi yühücüate xeti'utü 'ecü 'iya. Xüca masi'u'enieni, 'a'ivatütü pühücütüni xeyunaqui'erietü.  
\v 16 Me xüca camasi'u'enieni, xeime quenanuvitüqui ya yuhutame, tehecüatamate vaniuquicü naitü niuqui müseirecü, yuhutame ya yuhaicame vaniuquicü.  
\v 17 Müme xüca cavaru'enieni, yaquetinivarutahüavi memüyutixexeüriva. Xücate cavaru'enieni memüyutixexeüriva, que mü'ane tanuivarisie mücamiemepaü quetineuxeiya, tiyucuamanamepaü. 
\p  
\v 18 Caniseüyeni que nemütixecühüave, tita xemücatetaunie 'ena cuiepa, mücü pücatitauniyarieni taheimata, tita xemütetaunie 'ena cuiepa, mücüta pütitauniyarieni taheimata. 
\p  
\v 19 Tavari caniseüyeni que nemütixecühüave, yuhutatü xeme xeyu'enietü xüca yaxeicüa xeteyumaica 'ena cuiepa tita xemütetavauni hepaüsita, sepa que mütitita, ne'uquiyari taheima macave müpaü catinixepitüamücü.  
\v 20 Haque yuhutatü yuhaicatü memeyuxeürie menesitahüaveque, mana nepuyeicani vasata. 
\p  
\v 21 Hicü Pecuru 'aura 'ayaca müpaü tinitahüave, Ti'aitame, quepaümexa nepüreiyehüvirieni ne'iva, 'axa nesiyurieyu. 'Atahutamexa va'atü.  
\v 22 Quesusi müpaü tinitahüave, Ne 'atahutamexa nepücahaine, masi haica teviyari heimana tamamata heimana 'atahutamexa püta. 
\s1 Tevi mücayuvaüriyacai müreiyehüvirienicü xeime 
\p  
\v 23 'Ayumieme nepaine, 'ipaü catini'aneni ti'aitametücacu que mü'ane taheima macave. Tevi yucuiepa müti'aitametücai müpaü pütiuta'ai, te'uximayatametemama 'amemüte'apicacü tita müreuyevecai.  
\v 24 Mericüsü müpaü tisutüacu vavavirietü, xevitü hesüana pü'atüarie, meuyevecai xei miriyari miriyari 'inüariyari 'amürapicacü tumini.  
\v 25 Mücaheixeiyacaicü cümana mütiyutuanicü, mücü ti'aitame müpaü pütiuta'ai mütuiyacacü tevi, 'üyayata türiyamamata piniteyata, mücü tuminiyaricü 'amürapiniyarienicü.  
\v 26 Hicü hetüana niutihüximaqueni ti'uximayatame müpaü 'utaitü, Quenenecuevieca cuerietü, nai nepürapica.  
\v 27 Hicü mücü ti'uximayatame cusiyarieya 'inenimayatü nixüna, reiyehüviri tita müreuyevecai.  
\v 28 Mericüsü ti'uximayatame heyaca neitaxeiya yuhepaü 'aneme ti'uximayatame. Peuyevecai 'iya xei sienituyari 'inüariyari xeicüa mi'üitüanicü. Cüipitüana 'iviyaca müpaü tinitahüave, Queneneu'üitüa tita müreuyevese pemürapinecü.  
\v 29 Hetüana niutihüximaqueni hepaüna 'anetü ti'uximayatame, müpaü 'utaitü, Quenenecuevieca cueritü, nai nepürapica.  
\v 30 Mücü pücayuvaüriyacai, masi tiniuta'aita casariyanata manutahüiyanicü mexi carapivecai tita müreuyevecai.  
\v 31 Mericüsü hepaüna me'anenetü te'uximayatamete hipatü me'ixeiyaca que mütiuyuri, cuini mieme meniyutihiverieni. Mehecüneca, que mütiuyü nai metenitaxatüani yucusiyari.  
\v 32 Hicü cusiyarieya 'itahüaveca müpaü tinitahüave, Cari 'axa pepütiuca'iyari. Camü ne nemareuyehüviri tita müreuyevecai pemürapinecü naimecü, yapemutayücü.  
\v 33 Caricuta müpaü careuyevecai 'ecütari peminenimayacacü 'iya 'ahepaü müti'uximayatame, yaxeicüa que nemümatiunenimayataxü ne.  
\v 34 Cusiyari ha'atü yemecü niyetuani teyu'uximatüvamete vahesüa mexi carapivecai tita müreuyevecai naime. 
\p  
\v 35 Yaxeicüata ne'uquiyari taheima macave püxeyurieni xüca yuxexuitü 'aixüa 'iyaricü xecatevareuyehüvirivani yu'ivama. 
\c 19  
\s1 Quesusi que müti'üquitacai, memücu'eiriva vaxatatü 
\r (Maricuxi 10:1‑12; Rucaxi 16:18) 
\p  
\v 1 Mericüsü Quesusi 'inüca 'icü niuqui, Carereya cuieyarisie niuyupata, Cureya cuieyarisie neyani Curutani hatuxameyari 'anutaüye.  
\v 2 Teüteri yumüiretü meniveiyacaitüni. Mana nivaranayexürüvacaitüni. 
\p  
\v 3 Mericüsü Pareseusixi hesüana meniu'axüani me'ita'inüataque müpaü me'utiyuatü, Titauniva yü'üya mücu'eirienicü naimecü.  
\v 4 Mücü müpaü tinivaruta'eiya, Müpaü xecate'iterüvavave, mücü matüaripai müvarunetüa, 'uquitüme 'ucatüme müvarutivevi.  
\v 5 Müpaü niutayüni, 'Ayumieme 'uqui niyupatamücü, yu'uquiyari yuvarusi vahesüa niyeyeimücü, yü'üyasie tiniviyamücü püta. Memüyuhutacai xei vaiyari mecanacünicuni meyuxevitü, cananuyüneni.  
\v 6 'Ayumieme mecaniyuxevini, mepücayuhutari, xei vaiyari mehümetütü. 'Ayumieme Cacaüyari müvarutaxeviriyaxücü, tevi pücavataxüriexüani.  
\v 7 Peru müme müpaü metenitahüave, Mericüte, xüca müpaü 'aneni, titayari Muisexi müpaü tiu'aitaxü xapa 'eiriya hepaüsita mihuritüanicü micu'eirienicü.  
\v 8 Mücü müpaü tinivarutahüave, Muisexi yu'iyarisie xemü'itutupecü canixe'utaunieni xemüvacu'eirienicü yü'üitama. Peru matüaripaitü müpaü cacani'anecaitüni.  
\v 9 Ne masi müpaü nepütixetahüave, que mü'ane micu'eirieni yü'üya, mitivitüni xeime, mücü canicumaüvamücü que mü'ane mücayü'üya xeime cünaya mühücücü, me xüca 'uca mü'üyayatücai 'icumayüaveni xeime mücayücüna meri xeicüa, picu'eirieni. Que mü'ane meta mitivitüni mücu'eiriva, mücüta nicumaüvamücü xeime 'üyaya. 
\p  
\v 10 Hicü teyü'üquitüvamete müpaü metenicühüaveni, Cari xüca müpaü 'aneni 'uqui 'ucamatü que mütivaiyacü, 'aixüa cani'aneniqueyu masi xüca caneüquenique.  
\v 11 Mücü müpaü tinivarutahüave, 'Icü niuqui yunaime vahesie pücamieme. Müme müpaü memütepitüarie, müme vahesie xeicüa canimiemetüni.  
\v 12 Hipatü mepücaneüquivave müpaü me'anenetü memutinuivaxücü. Hipatüta mepücaneüquivave müpaü me'aneneme teüteri memüvarayeitüacü. Hipatüta yücümana mepücaneüquivave, yamütiyünicü que müti'ane ti'aitametücacu que mü'ane taheima macave. Que mü'anesie mümieme 'icü, hesiena quetinaqueni. 
\s1 Quesusi que mutayü türi vahesie mieme 'aixüa memü'itüarienicü 
\r (Maricuxi 10:13‑16; Rucaxi 18:15‑17) 
\p  
\v 13 Mericüsü 'ana türi meni'atüarieni hesüana, vahesie 'utimeme müyutanenevienicü, peru teyü'üquitüvamete menivarutate'acaitüni.  
\v 14 Hicü Quesusi müpaü tinivarutahüave, Xequenivapitüaca türi, xepücavanenaca nehesüa memü'axenicü. Müya memü'anene catiniva'aitüvametüni que mü'ane taheima macave.  
\v 15 Hicü vahesie 'utimeca neyani. 
\s1 'Uqui müxicutücai 
\r (Maricuxi 10:17‑31; Rucaxi 18:18‑30) 
\p  
\v 16 Hicü 'uqui hecuatü hesüana ninuani müpaü ticühüavetü, Ti'aitame 'acu, tita reuyevese 'aixüa nemütiyurienicü, tucari mücaxüve nemexeiyanicü.  
\v 17 Müpaü tinita'eiya, Titayari peneticu'ivaviya tita 'aixüa müti'ane hepaüsita. Que mü'ane 'aixüa mü'ane yuxevitü 'apuyeica Cacaüyaritütü. 'Ayumieme xüca peheutahamücü tucari maxuavesie, yaquetinecamieni que müti'aita.  
\v 18 Rehüave, Que mü'ane 'aisica 'acu. Quesusi rehüave, Müpaü manuyüne, pepücati'amemivani pepüca'icumaüva xeime 'üyaya, pepücatinavayani, peti'itavatü pepücatihecüatani,  
\v 19 quetinivareuyehüvirieca 'a'uquiyari 'avarusi, quenenaqui'erieca 'ahepaü tevi que pemüti'anaqui'erie manuyüne.  
\v 20 Hicü 'uqui müpaü tinitahüave, 'Icü naimesie yanepüticamie temaicüyaripai. Tita cuxi reuyevese.  
\v 21 Quesusi müpaü tinitahüave, Xüca pe'avaüriyani pemaye'anicü, quenemie, quetineutua 'apini, quetinivarumicua memümamave. Müpaü petiyurieme vaüca pepeucaqueni taheima. 'Ana pe'ayame nehesie quetineuviya.  
\v 22 Hicü 'uqui 'icü niuqui 'u'enieca neyani yuhiverietü, vaüca mürexeiyacaicü. 
\p  
\v 23 Hicü Quesusi müpaü tinivarutahüave yuhesüa miemete teyü'üquitüvamete, Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, canicuaniveni xicu maye'anicü müti'aitüvametünicü que mü'ane taheima macave.  
\v 24 Tavari müpaü nepütixecühüave, que müticuanive xicu maye'anicü Cacaüyari müti'aitüvametünicü, masi pücacuanive cameyu manuyehanicü 'ivipame hüxieyasie.  
\v 25 Me'u'enanaca teyü'üquitüvamete yeme meniuhüxiyani. Müpaü meniutiyuanecaitüni, Xüca müpaü 'aneni, quepai püyüve mütavicueisitüarienicü.  
\v 26 Hicü Quesusi vaxeiyatü müpaü tinivarutahüave, Teüteri mepücayüvave, peru Cacaüyari naimecü caniyüveni.  
\v 27 Hicü Pecuru müpaü tinitahüave, Camüsü tame tepeicü'eiri naime 'ahesie tepüteviya. Mericüte, tita tetehexeiyani tame.  
\v 28 Quesusi müpaü tinivarutahüave, Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, xeme nehesie xemüteviya, quepaucua cuie mühecuasie temü'axüani, Yuri Tevi nehücütütü quepaucua ne'uvenisie nemayerüni neti'aitatü visi ne'anetü, 'ana xemeta 'isücate xecanacünicuni. Tamamata heimana huta 'uveniyarisie xe'ayaxeme xecateniva'aitüacacuni teüteri tamamata heimana yuhutame nuivarite 'Ixaherisie memüyecü.  
\v 29 Que mü'ane micu'eiri yuqui yu'ivama 'uquisi 'ucari, yu'uquiyari yuvarusi yunivema yucuie, xüca varucu'eirieni nehesüa mümiemecü, mücü cuini mieme masi varexeiyatü canayeimücü, tucari mücaxüve hexeiyatü payani.  
\v 30 Yumüiretü hicü miemete memümexüacate 'imatüremete mecanacünicuni, 'imatüremete mexüacate mete'acüne. 
\c 20  
\s1 Caxie haraverita memüte'uximayacai 
\p  
\v 1 'Ipaü catini'aneni ti'aitametücacu que mü'ane taheima macave. Tevi quiecame ximeri meri neyani vata'inienique te'ivamete haraveritana memüteta'ivacü caxie hepaüsita.  
\v 2 Müpaü tivarutahüavecu xei tucarisie mieme que mütiyutuacai, meniuyuvaüriya, nivarenü'ani yuharaverita.  
\v 3 Hicü 'anatinecu heyaca nivaruxeiya hipame quiecari hixüapa memüti'ucai mecate'ivatüvetü.  
\v 4 Müpaü tinivarutahüave, Xemeta haraverita xequenehu. Que mütiheiserie nepütixepitüani. Hicü menecüne.  
\v 5 Mericüsü tavari heyaca tuca tavarita cüa caviecacu yaxeicüa pütiuyuri.  
\v 6 Hicü 'acayunirümecacu neyani. Hipameta nivarecaxeiya mana meti'ucame. Müpaü tinivarutahüave, Titayari 'uva xeteti'u tucaricü xecate'ivatüvetü.  
\v 7 Müme müpaü metenitahüave, Tevi pücatasita'inieve temüteta'ivacü. Müpaü tinivarutahüave, Xemeta haraverita xequenehu. Que mütiheiserie, yaxepütepitüarieni.  
\v 8 Mericüsü 'ucutaicairecu haraveri cusiyari müpaü tinitahüave yuparevivame, Te'ivamete quenivaretahüavi, quenivare'üitüani va'ivarica xique miemetexi meri, 'ariqueque ximeri miemetexi.  
\v 9 Hicü müme 'acayunirümecacu memutahüavarie me'u'axüaca xei tucarisie mieme meniuta'üitüarieni yuxexuitü.  
\v 10 Müme matüari memutahüavarie me'u'axüaca, müpaü mepütecu'erivacai vaücava masi memü'üitüarieniquecaicü, peru mümeta yaxeicüa xei tucarisie mieme meniuta'üitüarieni yuxexuitü.  
\v 11 Me'itanaqui'erieca yu'ivarica, menitiniuquimani haravericame  
\v 12 müpaü me'utiyuatü, Camü 'ime 'imatüriecaque memu'axüa xei hurayari mepuyuri xeicüa caricuta yaxeicüa pepütivarupitüa tahepaü, sepa tame temüte'ucacucuinecai tucaricü, sepa temücuaxiyatücatei xüripa tame.  
\v 13 Mücü 'ita'eiyaca xeime müme müpaü niutayüni, Nehamicu 'axa nepücamasi'uyuri. Pecatiu'avaüri que nemainecai xei tucarisie mieme que memütinetuacai.  
\v 14 Quenanu'üi 'atumini, quenemie. Nepünevaüriya nemi'üitüanicü 'icü 'imatüreme que nemümatiu'üitüa 'ecü.  
\v 15 Catitauniva müpaü nemütiyurienicü nepinicü que mütinaque. Nusu 'axa pepünetiuxei 'ecü 'aixüa nemütiuca'iyaricü.  
\v 16 Müpaü yaxeicüa müme hicü memü'imatüremete, 'ana mexüacate mecanacünicuni, mexüacate 'imatüremete mete'acüne. Yumüiretü meputa'inierie, peru hipatü xeicüa mepanayexeiyarie. 
\s1 Tavari Quesusi que mutayü que mütimierieniquecai 
\r (Maricuxi 10:32‑34; Rucaxi 18:31‑34) 
\p  
\v 17 Mericüsü Quesusi Querusareme quepaucua mumiecai, yateva nivarevitüni Tamamata Heimana Yuhutame yühücüame. Mana huyeta müpaü tinivarutahüave,  
\v 18 Neuxei, Querusareme tepeutiyune hicü. Yuri Tevi que nemütihücü necaniyetuiyamücü mara'acate memühüritüarie vahesüa, müme 'inüaricü memüte'üquita vahesüa. Va'isücate menesita'ivaviyayu necanimieriemücü.  
\v 19 'Ana meneniyetuacuni müme memücatateüterima vahesüa nemünanaimarienicü nemücuveiyaxüanicü curuxisie nemümierienicü. Hairieca tucari 'aye'ayu necananucuquetüariemücü. 
\s1 Cacuvu Vanimatü que memüte'itavaviri 
\r (Maricuxi 10:35‑45) 
\p  
\v 20 Mericüsü hicü Severeu nivemama vavarusi hesüana ninuani yunivema varavitütü. Niutihüximaqueni hetüana tixaütü titavarienique.  
\v 21 Mücü müpaü tinitahüave, Tita pereuyehüva. Rehüave, Müpaü queneutayüqui, 'icü nenivema yuhutatü memayaxecü xevitü 'aserieta xevitü 'a'utata quepaucua peti'aitatü pemayani.  
\v 22 Quesusi müpaü tinivarutahüave, 'Asixepücatemate tita xemütecu'ivava. Nehepaü xete'ucacucuinetü xeteyüvave xemenu'ienicü tita nemüranu'ieni ne, nehepaü xeteyüvave xema'ivarienicü, tevi que müranucanamiepaü hacü quepaucua muca'üyarie. Tepüyüvave mete'icühüave.  
\v 23 Müpaü tinivarutahüave, Yemecü nehepaü xepüte'ucacucuineni xe'i'ietü tita nemüranu'ieni, xeca'üyarietü nemüca'üyarienipaü. Peru heiserie nepücahexeiya nemüxepitüanicü ni neserieta xeniu ni ne'utata xemutiyaxecü. Masi müme xeicüa ne'uquiyari micuha'aritüa vahesie mieme, yamecatenipitüariecacuni müme püta. 
\p  
\v 24 Hicü hipatü tamamata me'u'enanaca menivarutixeümani yuhutame yu'ivamacame.  
\v 25 Hicü Quesusi yu'aurie varutahüaveca müpaü niutayüni, Xeme müpaü xepütemate, müme nuivarite vasata memüte'aitamete, müme meteniva'uxitüaca mete'aitatü. Vavemete heiserie mecanexeiyani vahepaüsita que memüteyurieni.  
\v 26 Müpaü pücatiyüni xeme xesata. Que mü'ane xeme xesata ve'eme mayaniqueyu, mücü yunaime xeparevivame canayeimücü.  
\v 27 Que mü'ane mexüacame mayaniqueyu xesata, yunaime xehesie mieme ti'uximayatü canayeimücü.  
\v 28 Yaxeicüa Yuri Tevi nehücütütü que nemütinua, nemüpareviyanicü nepücanua, masi hipame nevaparevienique püta necaninuani, netucari nemüyetuanicü yumüireme vahesie mieme, nevaxünaque. 
\s1 Que memüte'anutanenierixü yuhutatü me'acücüpetü 
\r (Maricuxi 10:46‑52; Rucaxi 18:35‑43) 
\p  
\v 29 Mericüsü Quericusie me'ayecünirümecacu, yumüiretü teüteri meniveiyacaitüni.  
\v 30 Yuhutatü me'acücüpetü mana menicatecaitüni huye tesita. Hicü me'u'enanaca quename 'anuyeyaniquecai Quesusi, meniutihivani müpaü me'utiyuatü, Ti'aitame 'acu Raviri pemünu'aya, quetanenenimayaca.  
\v 31 Teüteri menivarutitieni cayuvatü memütetenicü. Müme masi vaüca meniutihivatücüne müpaü me'utiyuatü, Ti'aitame 'acu, quetanenenimayaca, Raviri pemünu'aya.  
\v 32 Hicü Quesusi mana 'utaqueca nivarutahüave. Müpaü niutayüni, Que tixenaque müpaü nemütiyurienicü xehesie mieme.  
\v 33 Müpaü metenitahüave, Ti'aitame 'acu, tepanutanenierequeyu.  
\v 34 Hicü Quesusi vanenimayatü nivaramayüaxüani vahüxita. Yapaucua menanutaneniere, menenucuveiya mümeta. 
\c 21  
\s1 Querusaremesie que müreutaha 
\r (Maricuxi 11:1‑11; Rucaxi 19:28‑40; Vani 12:12‑19) 
\p  
\v 1 Mericüsü Querusaremesie meni'axüaximecaitüni. Vetüpaquesie nuaca Huriva Mati'u yemuriyaritüa, Quesusi nivarenü'ani teyü'üquitüvamete yuhutame  
\v 2 müpaü tivarutahüaveca, Quiecari 'anutaüye mucumasie xequenehu. Cuitü xecanivaretaxeiyacuni puxu macuvie nu'ayamame. Xevaracuxüname xequenivarahapani nehesüa.  
\v 3 Xevitü xüca xeta'ivaviya, müpaü xepüte'itahüave, Ti'aitame püvareuyehüva. Cuitü püvaranü'ani.  
\v 4 Müpaü tiniuyüni maye'anicü que mutayü Cacaüyari, tixaxatame müpaü 'utainecacu, 
\q1  
\v 5 Müpaü quetinetahüavi Siyuni müracuteva quiecame, 
\q1 Neuxei, que mü'ane mümati'aitüa 'ahesüa canamieni 
\q1 Ca'ayu'eriyatü, puxusie 'acaitü 
\q1 Puxu nunusisie 'anutiyerüme. 
\p  
\v 6 Hicü teyü'üquitüvamete mehecüneca, müpaü mete'uyurieca que mütivaru'aitüa Quesusi,  
\v 7 puxu meneyehana, nu'ayari. Yü'ücari me'anutiveracu puxusie, nanutiyerüni.  
\v 8 Yumüiretü teüteri huyeta meni'itüaximecaitüni yü'ücari, hipatü cüye mamateya meheucuvitequetü meni'itüaximecaitüni huyeta.  
\v 9 Teüteri yumüiretü memuhaitütüacai memu'imamatücai meniutihivacaitüni müpaü me'utiyuatü, 'Aixüa cani'aneni Raviri Nu'aya, 'aixüa queticuniuvani que mü'ane mamie Ti'aitamesüa miemetütü hepaüsita, 'aixüa cani'aneni que mü'ane taheima macave. 
\p  
\v 10 Hicü Querusareme heutahacu yunaitü quiecatari menanucu'uni müpaü me'utiyuatü, Quesü püpaicü 'icü.  
\v 11 Teüteri müpaü meniutiyuanecaitüni, 'Icü catinixaxatametüni Quesusitütü, Nasareti quiecame Carereya cuieyarisie. 
\s1 Que müti'iti tuqui 'amüpa 
\r (Maricuxi 11:15‑19; Rucaxi 19:45‑48; Vani 2:13‑22) 
\p  
\v 12 Mericüsü Quesusi Cacaüyari tuquieya 'amüpata neutahani curaruta. Nivaranuyeveiya yunaime memütetuacai memütenanecai mana curarutapai. Tumini patamete vamexate natixürieni, cucuruxi vatuayamete va'üpari ratixüri.  
\v 13 Müpaü tinivarutahüave, 'Ipaü catine'uca, Nequi nenevieri quiyari canimarivacamücü, 'anuyütü, xemesü masi terü xecanayeitüani haque tenavayamete memeyu'avieta. 
\p  
\v 14 Hicü tuqui curaruyarita 'uvecacu, memacücüpecai memühurietücatei hesüana meniu'axüani, nivaranayexürieni.  
\v 15 Hicü mara'acate memühüritüariecai mümeta 'inüaricü memüte'üquitacai, me'ixeiyaca marivemecü que mütiyurienecai, mevaxeiyatü türi meta tuqui curaruyarita memutihivacai, 'Aixüa cani'aneni Raviri Nu'aya me'utiyuatü, müme meniuyeha'ani.  
\v 16 Müpaü metenitahüave, Cari pecati'ena que memutiyuane 'icü. Quesusi müpaü tinivarutahüave, Hü. Cauca hasuacu xeca'iterüvavave 'icü, 
\q1 Türi memüsiseve vatetasie 
\q1 Niuqui 'aixüa mü'ane 
\q1 Nepüvayenetüani nehepaüsita, 
\m maine.  
\v 17 Hicü varucu'eirieca, quiecarisie nivayeyani Vetaniyapai. Muva necateitüni. 
\s1 Que mütiuniu, 'axa mü'itüarienicü xapa mücatacacai 
\r (Maricuxi 11:12‑14, 20‑26) 
\p  
\v 18 Mericüsü ximeri tavari quiecarisie yemieximetü neuhacamücücaitüni.  
\v 19 Xapa cüyeyari 'uxeiyaca huye tesita 'uveme, hepana neyani. Tixaü pücatiutaxei hesiena, xavari xeicüa. Müpaü tinitahüave xapa, Tavari pepücatacaca. Yapaucua niutavani xapa.  
\v 20 Me'ixeiyaca teyü'üquitüvamete menihüxiyacaitüni müpaü me'utiyuatü, 'E'e, quetü, yapaucua putava xapa.  
\v 21 Quesusi müpaü tivacühüave, Caniseüyeni que nemütixecühüave, xüca yuri xete'erieca, xüca xe'iyari cayuhutani, que mütiuyü xapa hepaüsita, müpaü xepüteyurieca xemeta. Mücü meta, sepa müpaü xemüte'itahüave yemuri mana muve, Queneu'apata, haramarasie queneu'ahüva, xe'utiyuatü, müpaü pütiyüni.  
\v 22 Sepa que mütitita, nai xemütetavauni xeyunenevietü, xüca yuri xete'erieca, xeheixeiyatü xepacüne. 
\s1 Quesusi heiserie que mürexeiyacai 
\r (Maricuxi 11:27‑33; Rucaxi 20:1‑8) 
\p  
\v 23 Mericüsü tuquipa heta'acu mara'acate memühüritüariecai teüteri va'uquiyarima yunaitü 'aura menacüne ti'üquitacacu. Müpaü meniutiyuane, Heiserie haque pemieme pemeixeiya 'ipaü pemütiyurienecü. Quepai 'icü heiserie masi'upitüa.  
\v 24 Quesusi müpaü tivaruta'ei, Neta tixaütü nepütixeta'ivaviya. Xüca xenesita'eiya, neta yanepütixetahüave haque memieme heiserie nemexeiya yanemütiyurienecü.  
\v 25 Tamüsü Vani quepaucua müti'üyanecai, haque pemiemetücai 'üyaricaya. Taheima macave pipitüa, teüteri nusu mepipitüa. Mümeri niuqui menixüatüacaitüni müpaü meteyücühüavetü yunaitü, Xüca tame müpaü te'utiyuaneni quename taheima macave 'ipitüa, mücü müpaü pütaticühüaveni, Mericüte, titayari yuri xecate'ita'eriri.  
\v 26 Mesü xüca müpaü te'utiyuaneni quename teüteri me'ipitüa xeicüa, camü tepüvamacaxe teüteri. Yunaitü Vani tixaxatametüme mepü'erie.  
\v 27 Hicü Quesusi müpaü meteniuta'eiya, 'Asitepücatemate. Mücüta müpaü tinivarutahüave, Mericüte, neta 'asinepücatixetahüave haque memieme heiserie nemexeiya yanemütiyurienecü. 
\s1 Tevi nivemama yuhutame va'üxasi hepaüsita ticuxatatü, que müti'üquitacai 
\p  
\v 28 Perusü que xetecu'eriva. Tevi yunivema nivarexeiyacaitüni yuhutame. Xeimesüa nuaca müpaü tinitahüave, Nenive 'acu, hicü quetine'uximayatamie haraverita.  
\v 29 'Iya rehüave, Nepücanevaüriya. 'Ariquesietü yücü tiyutihüaveca neyani.  
\v 30 Mericüsü 'arique 'ivayasüa nuaca yaxeicüa tinitahüave. 'Iya, 'Au ne'uquiyari 'utayüca, pücahetüa.  
\v 31 Mericüte, que mü'ane mücü 'icü yapüticatüa 'uquiyarieya que mütinaquecai. Müpaü mete'icühüave, Matüari mitahüavixüsietü. Hicü Quesusi müpaü tinivarutahüave, Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, 'asita müme memüteyetuiriyari cuviyexunu tuminieya, 'ucari meta tuminicü memüyuvitünüa mecanixe'anuhaitüiyacuni memaye'axüanicü Cacaüyari mütiva'aitüvametünicü, xeme pücatixaü.  
\v 32 Vani xehesüa ninuani huye xexeisitüanique, tixecuxaxatüvatü heiseriemecü yaxemütecahunicü. Yuri xepücate'uta'eri hesiena, peru 'asita müme memüteyetuiriyari cuviyexunu tuminieya, 'ucari meta tuminicü memüyuvitünüa müme yuri meteniuta'eriecaxüani hesiena. Xeme masi xete'uxeiyaca que mütiuyü, ni 'ariqueque xepücatehayevacai que xemüteyuriecai, yuri xepücate'uta'eri hesiena. 
\s1 Te'üviyamete 'axa teyuruvamete 
\r (Maricuxi 12:1‑12; Rucaxi 20:9‑19) 
\p  
\v 33 Xeimeta 'üxasi xequene'enieca xemüteyü'üquitüacacü. Quiecame haraveri niutavevieni. Caxie 'uca'uitüaca nicurarutüiya, caxie püname nivati'inieni, 'e'utevime niutavevieni neniereme, capa caxie 'ucacuaiyanicü. 
\p Te'üviyamete nivaruhüritüani vacuetatüatü, teva retüa.  
\v 34 Mericüsü ticuaximecacu, yuhesüa miemete te'uximayatamete nivarenü'ani te'üviyamete vahesüa memenutünicü 'icuaxi cusiyarisie mütinaquequecaicü.  
\v 35 Te'üviyamete masi mevarutiviyaca te'uximayatamete hesüana memeyecü, xeime meniucuvaxüani, xeime mete'umi, xeime mete'utituaxixü.  
\v 36 Hicü hipame tavari nivareyenü'axüani te'uximayatamete yumüireme masi. Yaxeicüa mepüvaruyuri. 
\p  
\v 37 'Imatürieca vahesüa neinü'ani yunive müpaü 'utaitü, Xüari meteneiyehüviriecuni nenive.  
\v 38 Hicü te'üviyamete nu'aya me'uxeiyaca müpaü meniutiyuanecaitüni, Camüsü 'icüsie 'ariqueta catininaquimücü cusiyari pinieya. Cümü tepimieni, tepiviya tita hesiena mütinaque 'arique.  
\v 39 Me'iviyaca haraveri vari meneicahüani mepimi. 
\p  
\v 40 Mericüte, quepaucua munuani haraveri cusiyari, que vayurieni te'üviyamete müme.  
\v 41 Müpaü metenitahüave, 'Axa 'anemecü nivatixütüamücü 'axa memüte'uyuricü müme, hipame püta nivahüritüamücü te'üviyamete, 'icuaxiyari memiyetuirieni cusiyari quepaucua tucari maye'ani. 
\p  
\v 42 Hicü Quesusi müpaü tinivarutahüave, Hasuacu xecate'ititerüvavave 'utüarica xapayarisie que maine, 
\q1 Mücü tete memutixani'eri qui vevivamete 
\q1 Mücü 'isiquina titutuicame nayani. 
\q1 Ti'aitame müpaü catiniuyurieni. 
\q1 Canimariveni que temüte'ixeiya, 
\m manuyüne.  
\v 43 'Ayumieme müpaü nepütixecühüave, xepücapitüarieni xeme xemeixeiyanicü Cacaüyari tixe'aitüvametüme. Hipatü püta 'icuaxiyari memütixuavitüani yamecatenipitüariecacuni xei nuivariyari.  
\v 44 Xüca 'iya tetesie 'ucaveni pütimure. Xüca hesiena 'ucaveni tete, pitapüna. 
\p  
\v 45 Hicü mara'acate memühüritüariecai Pareseusixi vahamatü me'i'enieca 'üxasieya, müpaü metenimaicaitüni müvaxatacaicü müme.  
\v 46 Metenicuvautüvecaitüni que memüte'iviyacü, peru 'asimepücate'uyuri mevamacatü teüteri. Müme müpaü mepütecu'erivacai quename tixaxatame hücütücai Quesusi. 
\c 22  
\s1 Neüquiya 'ixüarariyari 'üxasieya hepaüsita ticuxatatü, que müti'üquitacai 
\p  
\v 1 Mericüsü Quesusi tavari 'üxasi hepaüsita ticuxatatü tinivaruta'üquitüani müpaü 'utaitü, 'Ipaü catini'aneni ti'aitametücacu que mü'ane taheima macave.  
\v 2 Tevi yucuiepa müti'aitametücai neüquiya 'ixüarariyari niutavevieni yunivesie mieme.  
\v 3 Yuhesüa miemete te'uximayatamete nivareutanü'axüani memüvatahüavecü müme meripai memuta'inierie neüquiyacü. Müme memuta'inierie mepücayünecai memacünecü.  
\v 4 Tavari tivareutanü'axüa te'uximayatamete hipame müpaü tivarutahüaveca, Memuta'inierie müpaü xequetenivaretahüavi, Neuxei, ne'icuai 'apürapine, turusixi mete'ucui'ivaxü, vacaisixi meta memüvaiyatüca xemütecuanicü, nai pütiha'arisie. Xequenacüni neüquiyapa.  
\v 5 Memuta'inierie me'itave'erietü masi meneutayeixüani xevitü yuvaxata, xevitüta yutienitapai.  
\v 6 Hipatüta mevarutiviyaca te'uximayatametemama, 'axa mepüvaruyuri mepüvarucui.  
\v 7 Hicü ti'aitame niuyeha'ani. Varenü'acu cuyaxi yuhesüa miemete menivarutixütüani müme teyumemivamete, vaquiecari mete'utataiyaxü.  
\v 8 'Ana müpaü tinivarutahüave yuhesüa miemete te'uximayatamete, Neüquiya pücuha'arisieri peru memuta'inierie 'aixüa mepücate'u'iyaricai.  
\v 9 'Ayumieme xequeneutayeixüa huye manuyehanesiepai. Yunaime xemüvaretaxeiya xequenivareta'ini neüquiyapa.  
\v 10 Mericüsü te'uximayatamete huyeta meheutayeixüaca menivarucuxeürieni yunaime memüvaretaxei 'axa teyuruvamete 'aixüa teyuruvamete yunaime. 'Ixüaramete mecanihüpünecaitüni haque neüquiya meveviya. 
\p  
\v 11 Mericüsü ti'aitame mana heutahaca vaxeiyaque 'ixüaramete, tevi niuxeiya mana 'acaime neüquiyapa mieme 'ixuriqui müca'anacatücücai.  
\v 12 Müpaü tinitahüave, Nehamicu 'acu, quepaütütü 'uva pepataha neüquiyapa mieme 'ixuriqui peca'anacatütü. Mücü cayuvatü tinicateitüni.  
\v 13 Hicü ti'aitame müpaü tinivarutahüave yuparevivamete, Xequenanahüa 'ücateyasie mamateyasie, xequenanuyehüva tacua yüvipa. Mana pütasuacani püyutaqueveni.  
\v 14 Yumüiretüsü meputa'inierie, peru hipatü xeicüa mepanayexeiyarie. 
\s1 Cuviyexunu tuminieya 
\r (Maricuxi 12:13‑17; Rucaxi 20:20‑26) 
\p  
\v 15 Mericüsü Pareseusixi menecüne. Mepuyu'eni que memüte'iviyacü niuquieyasie.  
\v 16 Hicü yuhesüa miemete teyü'üquitüvamete menivarenü'ani hesüana, hipame meta Herurexisie memüteviyacai, müpaü memüte'itahüavecü, Neuxei ti'üquitame tame müpaü tepütemate 'ecü yuri pemutainecü, Cacaüyari huyeya hepaüsita pemüti'üquitacü que mütivaiyacü, pemüca'acuerivayuriecü sepa xevitü que mütiyücühüave, yücü pemücativaxeiyacü teüteri.  
\v 17 Hicümüsüari, yaquetatineutahüavi que pemüticu'eriva. Ti'aitame Sesaxi tumini que mütivava cuviyexunusie mieme, titauniva mütiyutuanicü, pücatauniva nusu.  
\v 18 Quesusi timaitü 'axa que memiyuriecucai müpaü niutayüni, Cari yacü xeicüa xepüyüa. Titayaricutaxi xenete'inüatatüve.  
\v 19 Tumini para xequeneneuxeisitüa xeime cümana mütiuyutua. Müme xei tuminiyari meni'üitüani.  
\v 20 Hicü müpaü tinivarutahüave, Quepai ramu'u püra'uxa, quepai püra'utüarica 'icü.  
\v 21 Mete'icühüave, Sesaxi. Hicü müpaü tinivarutahüave, Mericüte, tita Sesaxisüa mütimieme xequetenapinirieca Sesaxi, tita Cacaüyarisüa mütimieme, xequetenapinirieca Cacaüyari.  
\v 22 Me'i'enieca meniuhüxiyani. Hicü me'icu'eirieca menecüne. 
\s1 Que memüte'ita'ivaviyaxü, müquite que memüte'anucu'uni hepaüsita 
\r (Maricuxi 12:18‑27; Rucaxi 20:27‑40) 
\p  
\v 23 Mericüsü mücü tucarisie Saruseusixi hesüana meniu'axüani. Müme müpaü pütivaniuquitücai quename meca'anutaneniere müquite. Hicü müpaü metenita'ivaviya,  
\v 24 Ti'üquitame, Muisexi müpaü niutayüni, tevi xüca 'umüni türi cavarexeiyatü, 'ivaya nitivitümücü yucue, türi nivativevimücü 'ivaya mumüpaü memütetetevacacü.  
\v 25 Mericüsü tahesüa 'amenititecaitüni yu'ivamatü 'atahutatü. Vamasi 'utineüqueca niumüni. Türi mücavarexeiyacaicü, yü'üya caniucu'eirieni mutaya mitivitünicü.  
\v 26 Mutaya yaxeicüa tiniuyurieni, 'itivitüca niumüni, 'utümana mieme meta, 'atahutatü yunaitü.  
\v 27 'Imatüriecaque niumüni 'uca.  
\v 28 Mericüte quepaucua xeniu memanucu'uni, 'atahutatü memitivitü, que mü'ane ra'üya pürayani. 
\p  
\v 29 Quesusi müpaü tinivaruta'eiya, Xepuyuyari xemüca'imatecü 'utüarica xapayari que maine, 'asixemücatematecü Cacaüyari que mütitürücaüye.  
\v 30 Quepaucua memanucu'uni mepücaneneüqueni mepücaviquieca, masi Cacaüyari niuquieya tuayamete vahepaü mepü'aneneni taheima.  
\v 31 Müquite que memüte'anucu'uni que müre'uxa cauca hasuacu xeca'iterüvavave tita mütixe'utahüavixü Cacaüyari müpaü 'utaitü,  
\v 32 Ne 'Apurahami 'Isahaqui Cacuvu necanivacacaüyaritüni, manuyüne. 'Ayumieme müquite pücavaxata, quename vacacaüyari haitü. Memayeyuyuri püta vacacaüyari caniyuxatani, sepa memucui.  
\v 33 Me'u'enanaca teüteri, menihüxiyacaitüni 'üquisicayacü. 
\s1 'Aitüarica müve'eme 
\r (Maricuxi 12:28‑34) 
\p  
\v 34 Mericüsü Pareseusixi me'u'enanaca que mütivarunütüa Saruseusixi meniuyucuxeürieni 'axeicüa.  
\v 35 Hicü xevitü müme 'inüari niuquiyari mümaicai nita'inüata müpaü ticu'ivaviyatü,  
\v 36 Ti'üquitame 'acu, que mü'ane 'aitüarica masi peuyevese 'inüari niuquiyarisie mieme.  
\v 37 'Iya rehüave, Quenenaqui'erieca Ti'aitame mü'acacaüyari, nai que pemütiuca'iyari, nai que pemüti'amate, nai que pemüticu'eriva, manuyüne.  
\v 38 'Icü 'aitüarica masi yemecü caneuyeveca, cananuhaitüaca.  
\v 39 'Utümana mieme hepaüna cananuyüneni, 'Ahepaü tevi quenenaqui'erieca que pemüti'anaqui'erie, 'anuyütü.  
\v 40 'Icü niuqui hutatü canenucutuica 'inüari niuquiyari texaxatamete vaniuqui naime. 
\s1 Cürisitu quepai püranive, que mütivaruta'ivaviyaxü 
\r (Maricuxi 12:35‑37; Rucaxi 20:41‑44) 
\p  
\v 41 Mericüsü Pareseusixi memuyucuxeürie Quesusi nivaruta'ivaviya  
\v 42 müpaü 'utaitü, Que xetecu'eriva Cürisitu hepaüsita. Que mü'ane püraxiüyari. Müpaü mete'itahüavixü, Raviri canixiüyarieyatüni.  
\v 43 Müpaü tinivarutahüave, Mericüte, Cacaüyari 'Iyarieya 'icuyuitüvacacu, titayari Raviritütü Neti'aitüvame titaterüvaxü müpaü 'utaitü, 
\q1  
\v 44 Ti'aitame müpaü tinitahüave que mü'ane müneti'aitüa, 
\q1 Neserieta quenacani 
\q1 'Ahetüapai mexi nevarahapani müme memümasi'aca'unie. 
\m  
\v 45 Mericüte, xüca Cürisitu tita'aitüani Raviri, que timasiücü quename xiüyarieya.  
\v 46 Xevitü pücayüvecai mita'eiyacü. Tavari ni xevitü pücayuvaüriyacai tixaütü mütita'ivaviyacü 'arique. 
\c 23  
\s1 Quesusi que mütivaruniuquima müme 'inüaricü memüte'üquitametetücai, Pareseusixi meta 
\r (Maricuxi 12:38‑40; Rucaxi 11:37‑54; 20:45‑47) 
\p  
\v 1 Mericüsü Quesusi tinivacuxaxatüvacaitüni teüteri yuhesüa miemete teyü'üquitüvameteta  
\v 2 müpaü 'utaitü, Müme 'inüaricü memüte'üquita Pareseusixita Muisexi 'uvenieyasie me'atetü mepüte'üquita.  
\v 3 'Ayumieme nai que memütexecühüave yaxequeteneyurieca yaxequetenecahuni, peru que memüteyurie yaxepücateyurieca xeme. Mepütecuxata peru yamepücateyurie.  
\v 4 'Ica meniucuha'aritüani mahetete mücuanivetüca, teüteri vanaiparisie menivarutitütüvani, peru mepücayuvaüriya ni yu'itüvamecü memüvaparevienicü.  
\v 5 Nai que memüteyurie, yamepüteyurie teüteri memüvaxeiyacü xeicüa. 'Epatayeyeu cuitaxiyari cümana niuqui xapayari manahüa quepaucua yuyeiyari memüvevie, 'apünene va'ücari putuniyari.  
\v 6 Püvanaque quiecame 'aurie memayaxecü 'ixüararipa, teüteri vahüxie memayaxecü tuquita,  
\v 7 püvanaque vaürisica memüpitüarienicü quiecari hixüapa, teüteri Ti'üquitame me'utiyuatü memüvatahüavecü püvanaque. 
\p  
\v 8 Xemesü Ti'üquitame xepücate'uterüvarüvani. Xevitiüxa catinixe'üquitüaca, xeme yunaitü xecaniyu'ivamaca.  
\v 9 Ne'uquiyari xepücatecühüavarüvani cuiepa, xevitiüxa müxe'uquiyaricü taheima macave.  
\v 10 Te'üquitamete xepücate'uterüvarüvani, xevitiüxa tixe'üquitüvame mühücücü Cürisitutütü.  
\v 11 Que mü'ane xeme masi mümariva, peuyevese mücü xeparevivame mayanicü.  
\v 12 Que mü'ane tixaütü tihücütütü mayuyeitüva, mücü tixaü catihücütütü canayeitüariemücü masi. Que mü'ane tixaü catihücütütü mayuyeitüva, mücü masi tixautü tihücütütü canayeitüariemücü. 
\p  
\v 13 Xüa 'ui xeme 'inüaricü xemüte'üquita, xemeta Pareseusixi, que xe'itüarieni yacü xeicüa xemüyüacü. Xepücavataunie teüteri memaye'axüanicü mütiva'aitüvametünicü que mü'ane taheima macave. Xeme xepücayuvaüriya müpaü xemüte'aye'axüanicü, müme meta memüyuvaüriya, xepüvanena. 
\p  
\v 14 Xüa 'ui xeme 'inüaricü xemüte'üquita, xemeta Pareseusixi, que xe'itüarieni yacü xeicüa xemüyüacü. Xepütevarutixütüiri viyurasixi vapini, 'exeteheutevitü neneviericü, mücamasiücünicü que xemüteyurie. Xehesie masi yemecü tinahüivamücü. 
\p  
\v 15 Xüa 'ui xeme 'inüaricü xemüte'üquita, xemeta Pareseusixi, que xe'itüarieni yacü xeicüa xemüyüacü. Naisarie haramarasie cuiepa xepücu'uva, xe'ivautüvetü xeime xenücame xemayeitüanicü. Quepaucua xemeitaxeiya, xecanipata, masi yemecü hesiena mütinaquenicü xasi taiyariyarisie meucahüiyanicü, xehesie 'axa mü'ane que mütinaque xeicüa pücatixaü. 
\p  
\v 16 Xüa 'ui xeme xe'acücüpetü xemüvarahapana hipame, müpaü xe'utiyuatü, Que mü'ane tuqui 'amüpa xatatü müyühüritüa, yacü püyühüritüa. Me xüca yühüritüatü huru tepüayari xatani cümana müquemaritüarie tuqui, peuyevese yamüticamienicü que mutayü.  
\v 17 Cari 'asixepücatemate, xepacücüpe. Que mü'ane masi yemecü peuyevese, huru nusu, tuqui nusu peuyevese tuqui huru müpatacü Cacaüyarisüa mieme mayanicü.  
\v 18 Mücü meta, que mü'ane xeniu mürayutimavatüre xatatü müyühüritüa, yacü püyühüritüa. Me xeniu xüca mavari heimana mürapine xatatü yühüritüani, peuyevese yamüticamienicü que mutayü.  
\v 19 Xepacücüpe. Que mü'ane masi yemecü peuyevese, mavari nusu, mürayutimavatüre nusu peuyevese, mücü mipatacü mavari Cacaüyarisüa mieme mayanicü.  
\v 20 Que mü'ane mürayutimavatürecü xatatü müyühüritüa, mücü xatatü püyühüritüa, nai heimana mürapine xatatü püyühüritüata.  
\v 21 Que mü'ane müyühüritüa tuqui 'amüpa xatatü, mücü xatatü püyühüritüa, que mü'ane tuquita mayeca xatatü püyühüritüata.  
\v 22 Que mü'ane muyuavi xatatü müyühüritüa Cacaüyari 'uvenieya xatatü püyühüritüa, que mü'ane hesiena macave xatatü püyühüritüata. 
\p  
\v 23 Xüa 'ui xeme 'inüaricü xemüte'üquita, xemeta Pareseusixi, que xe'itüarieni yacü xeicüa xemüayüacü. Tamamata taparisie mieme, xei tapari xepüyuvaüriya xemixatüanicü Cacaüyari, 'asita yerüvavuena texuxuri cuminu naime. Peru xepihayeva tita masi müreuyevese 'inüari niuquiyarisie mieme, heiseriemecü yaxemüteyuriecacü, xemüteyucanenimayacacü, yaxemütecahunicü que xemutiyuane. Müpaü püta püreuyevese müpaü mütiyurienenicü, siepüre catihayevatü xei tapari 'ixatüatü.  
\v 24 Xe'acücüpetü xepüvarahapana hipame. Cari yu'isarisie xepenuyecase xecüi xemücahexünicü, peru xepexü cameyu 'amünena. 
\p  
\v 25 Xüa 'ui xeme 'inüaricü xemüte'üquita, xemeta Pareseusixi, que xe'itüarieni yacü xeicüa xemüyüacü. Que mü'ane herie xeicüa müca'itiva tecüxi xacü, müpaü xepüyüa, peru yutaüta xepühüpüne xetenavacutü xeyutatuatü.  
\v 26 Cari Pareseu pehücütütü pepacüpe. Taütana meri quenivacu'itiexüa tecüxi, herieta 'itiyatü mayanicütari. 
\p  
\v 27 Xüa 'ui xeme 'inüaricü xemüte'üquita, xemeta Pareseusixi, que xe'itüarieni yacü xeicüa xemüyüacü. Müqui teucume meunaximapaü xecani'aneneni. Herie visi pütiyuxexeiya, peru pühüne müquite va'umeyari naitü müca'itiyatüca.  
\v 28 Xemeta yaxeicüa herie xeicüa müme heiseriemecü yamemütecahu vahepaü xepüteyuxexeiya, teüteri que memütexexeiya, peru xepühüpüne yacü xeicüa xeyüatü, yaxecatecacünicutü. 
\p  
\v 29 Xüa 'ui xeme 'inüaricü xemüte'üquita, xemeta Pareseusixi, que xe'itüarieni yacü xeicüa xemüyüacü. Texaxatamete vateucumete xepüvaveviri, müme heiseriemecü yamemütecahucai vateucumete visi xepüte'uquemaritüa.  
\v 30 Müpaü xeputiyuane, Tame xüari xüca 'ate'u'uvanique quepaucua ta'uquiyarima 'amemu'uvacai, tamesüari tepücavapareviecaqueyu mütayeurienicü texaxatamete vaxuriya.  
\v 31 Xemesietü xepüyuhecüata, müme texaxatamete memüvarucui que xemütevanivema.  
\v 32 Xe'uquiyarima que memüte'isutüa mecuxi xequenaye'atüaca vahepaü. 
\p  
\v 33 Cari cuterixi xepühüme, terücaxi xepüva'ivama. Quepaütücacu xepüyutavicueisitüani xemücaheucaxüriyanicü xasi taiyariyarisie, 'isücame xeta'ivaviyayu.  
\v 34 'Ayumieme xehesüa nepüvarenü'avani texaxatamete, temaivavemete, 'inüaricü te'üquitamete. Hipame müme xepüvacuini, curuxisie xepüvacavütüani, hipame müme xepüvativayani yutuquita, quiecarisie xepüvaranuyeveveiyani xeime quiecarisie.  
\v 35 'Ayumieme xehesie pürahüiyani yunaime heiseriemecü yamemütecahu vaxuriyacü cuiepa mütayeurivecü, Haveri heiseriemecü yamüticamiecai xuriyayacü meri, 'asita Sacariya Verequiyaxi nu'aya xuriyayacüque, xemimi tuquita caheta'avecacu, mürayutimavatüre heyeyacu.  
\v 36 Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, 'icü naitü pürahüiyani hicü miemete teüteri vahesie. 
\s1 Quesusi yuhiverietü que mutayü Querusareme quiecatari vahepaüsita 
\r (Rucaxi 13:34‑35) 
\p  
\v 37 Querusareme 'acu, Querusareme, 'ahesüa quiecatari mecanivatacucuyani texaxatamete, mecanivatituaxani Cacaüyari nü'arimama 'ahesüa memü'axe. Müixa nepünevaüriyacai nemüvacuxeürienicü 'atüriyama, vacana yunivema que mütivacuxexeüriva yu'anatüa. Mepücayuvaüri.  
\v 38 Camüsü xequi 'uyemavetü pücu'eiriva.  
\v 39 Müpaü nepütixetahüave, tavari xepücanesixeiya mexi tucari ca'aye'ave quepaucua müpaü xemutiyuaneni, 'Aixüa queticuniuvani que mü'ane Ti'aitamesüa miemetütü mamie hepaüsita. 
\c 24  
\s1 Quesusi que mutayü, tuqui 'amüpa que mütica'unarieniquecai 'arique 
\r (Maricuxi 13:1‑2; Rucaxi 21:5‑6) 
\p  
\v 1 Mericüsü Quesusi tuqui 'amüpata vayeyaca neyani. Hesüana miemete teyü'üquitüvamete 'aura menacüne me'ixeisitüanique quite tuqui curaruyarita miemete.  
\v 2 Mücü müpaü tinivacühüaveni, Xete'ixeiya 'icü naime. Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, tete pücahayevarieni yuheima 'atetü. Naitü masi nica'unariemücü. 
\s1 'Inüari que mütimasiücüni taparirümecacu 
\r (Maricuxi 13:3‑23; Rucaxi 21:7‑24; 17:22‑24) 
\p  
\v 3 Hicü mana 'ayerücu Huriva Mati'u yemuriyarisie teyü'üquitüvamete 'auriena menacüne yühücüate mecutecacu. Müpaü metenitahüave, Quetatineutaxatüa quepaucua müpaü pütiyüni que pemainecai. Tita ti'inüariyaritüni quepaucua pemunuani, quepaucua mütaparirümeni.  
\v 4 Hicü Quesusi müpaü tivacühüave, Xequeneyucuerivayurieca capa xevitü tixe'u'irüviyacü.  
\v 5 Yumüiretü mepü'axüani müpaü me'utiyuatü quename nehesüa memiemete, Neri Cürisitu nepühücü, me'utiyuatü. Mepüteva'irüviya yumüireme.  
\v 6 Xepüva'enieni cuyaxi meyucuitüveme, cuya niuqui xepü'enieni. Yumarima xepücaxamurieca. Peuyevese müpaü mütiyünicü, peru 'acuxi naitü pücatapare mücücü.  
\v 7 Nuivarite mecaniyeha'acuni mevacuicutü hipame nuivarite. Xexuime cuieyarisie quiecatari mepüyeha'ani, hipame cuieyarisie miemete mevacuicutü. Naisarie vaüca cuiniya canitixuaverimücü, haca canitavemücü cuie canitayuamücü.  
\v 8 'Icü naitü müpaü tiyüyu, mücücü cuiniya püsutüarieni xeicüa. 
\p  
\v 9 'Anari mecanixeyetuacuni xemü'uximatüariecacü. Mepüxecuinisü, yunaitü nuivarite mepüxe'uxive'erieca nehesüa xemümiemetecü.  
\v 10 'Ana yumüiretü mepücunuitüarieni, mepüyuyetuani mepüyuye'uxive'erieni.  
\v 11 Yumüiretü texaxatamete mepanucu'uni mete'itavatü. Mepüteva'irüviya yumüireme.  
\v 12 Cuini mieme memücayuvaüriyacü yamemütecahunicü, 'ayumieme yumüiretü mepütivaüripiximeni que memüteyucanaqui'erie.  
\v 13 Que mü'ane tiuca'enivatü 'amuyeicani tapareyuque, mücü canitavicueisitüariemücü.  
\v 14 'Icü niuqui'aixüa manuyüne que müti'ane 'Iya ti'aitametücacü manuyüne, mücü catinicuxaxasivamücü naisarie memeutitei teüteri, memühecüasitüiyarienicü yunaitü nuivarite. 'Anaque nitaparimücü. 
\p  
\v 15 'Uxa'atüni xepixeiya mücü tevi müvaseviximani müracumaveriyani mana 'utiveme haque mevayepasie Cacaüyarisie mieme, Cacaüyari que mutayü Tanieri tixaxatame ya'utainecacu, titerüvame quetimaive tita mütixata.  
\v 16 'Anari müme Cureya cuieyarisie meme'uvani hürisiepai meque'uyuta'unaxüani.  
\v 17 Que mü'ane caretasie müyeca 'uxipietü, yapaucua que'anacayani. Ni yuquita pücaheutahani yupini tivayepinique, püyuta'una püta.  
\v 18 Que mü'ane yeuta meyeicani yu'utüma pücanuani yü'ücari tivayehurienique.  
\v 19 Xüa 'ui müme memuhuca, müme memütesisitüani mücü tucari 'aye'ayu.  
\v 20 Xequeneyunenevieca muhaütüsie müca'aye'anicü xemüyuta'unaxüanicü, mesü 'uxipiya tucarisie ca'aye'anicü.  
\v 21 'Ana cuini mieme 'uximatüarica canitixuaverimücü yamemücate'uximatüarievavepaü cuie munetüariepai hicüque, tavari que mücatitixuavere 'ariqueta.  
\v 22 Mücü 'uximatüarica xüca 'esicareuteritüarienique, ni xevitü haquevasü pücatavicueniqueyu. Peru memanuyexeiyarie vacü, 'uximatüarica 'esipüreuteritüarieni. 
\p  
\v 23 'Anari xüca xevitü müpaü tixecühüaveni, Camü 'ena caniuyeicani Cürisitu, Camü mana, xüca haineni nusu, yuri xepücate'erieca.  
\v 24 Mete'itavatü mepü'axüani Cürisitusixi meyuxatatü texaxatamete meyuxatatü. 'Inüari mepütivevieni mamarivaveme meteva'irüviyaque 'asita müme memanuyexeiyarie xüca meyüvavenique.  
\v 25 Tamüsü müpaü catiyüvecacu cuxi, müpaü nepütixe'utahüavixü.  
\v 26 'Ayumieme xüca müpaü metexecühüaveni, Neuxei, macumavesie neyeicani, mana xepücaheuyeneicani. Xüca müpaü metexecühüaveni, Neuxei, quita peti'aviesie, yuri xepücate'erieca.  
\v 27 Merücariya naisarie que mütimasiücü muyuavisie tahixüata 'umerücatü tasutüapai, müpaüta naisarie catinimasiücücamücü quepaucua munuani Yuri Tevi.  
\v 28 Canimasiücüni caxari sepa haque meca, mana meniyucuxeüriecuni virücüxi. 
\s1 Yuri Tevi que mütinuani 
\r (Maricuxi 13:24‑37; Rucaxi 21:25‑33; 17:26‑30, 34‑36) 
\p  
\v 29 'Ana cuitü 'uximatüarica heunuayu, tau niyürimücü, meseri pücahecüarivieni, xuravesixi mepücaxürieni muyuavisie miemete, müme türücariya memexeiya muyuavisie mepücuyuitüarieni.  
\v 30 'Ana masiücütü canayeimücü Yuri Tevi 'inüarieya taheima. 'Ana yunaitü nuivarite cuiepa memütama meniyutihiveriecuni, mecanixeiyacuni Yuri Tevi muyuavisie mieme haisata 'acamiecame, türücaüyetü cui xavatütü.  
\v 31 Cuxineta hüsiyacacu püvatanü'axüani yutupirisixima, müme mepüvacuxeürieni müme müvaranuyexei, taserieta ta'utata tahixüata tasutüapai memu'uva, naisarie cuie manuniere muyuavitüa. 
\p  
\v 32 Pinicü xequeteneyü'üquitüaca. Quepaucua xavari mücavivieni xüca yürani, xüca mamateya cuneicani, müpaü xepütemaica tasüari 'auracacutüca.  
\v 33 Xemeta yaxeicüa quepaucua xemixeiya 'ipaü tiyüanecacu naitü, müpaü xequetenemaica quename hehura quitenie müta'aximenipaü.  
\v 34 Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, Hicü miemete mepücacuini mexi ca'aye'ave 'icü naitü.  
\v 35 Muyuavi cuie pütixüni, peru neniuqui pücaxüni. 
\p  
\v 36 Tevi 'asipücatimate quepaucua maye'ani mücü tucari. Taheima miemete tupirisixita 'asimepücatemate, Cacaüyari Nu'aya 'asipücatimate, 'uquiyarieya xeicüa pütimate. 
\p  
\v 37 Que mütiuyü Nuhexi 'amuyeicacaisie, müpaüta catiniyümücü quepaucua Yuri Tevi munuani.  
\v 38 'Anapai memücatihauvecai cuxi, mepütecuatüvecai mepü'ietüvecai mepüneneüquecai mepüvatavitütüvacai. 'Ariqueque tucari naye'ani quepaucua Nuhexi meutaha canuvasie.  
\v 39 'Asimepücatemaicai, 'ariqueque xeicüa quepaucua ha mütitüa müvarehausitüa yunaime. Yaxeicüa catiniyümücü quepaucua Yuri Tevi munuani.  
\v 40 'Anari yuhutatü xüca me'u'uvani vaxata, xevitü panutivitüquieni xevitü pücu'eiriva.  
\v 41 Yuhutatü xüca metüxüni yu'aurie, xevitü ranutivitüquieni xevitü ticu'eiriva. 
\p  
\v 42 'Ayumieme xequenayeneniereni 'asixemücatematecü que mü'ane tucarisie munuani xecusiyari.  
\v 43 'Ipaüsiere xequetenemaica, quiecame xüca müpaü timaicaque que mü'ane hurayarisie munuaniquecai tinavayame, payeniereniqueyu püca'ipitüaniqueyu meutahanicü quitana.  
\v 44 'Ayumieme xemeta xequeneha'arisieca. Quepaucua canuaximeme xemü'erieca, 'ana caninuamücü Yuri Tevi. 
\s1 Ti'uximayatame yamüticamie yamücaticamie 
\r (Rucaxi 12:41‑48) 
\p  
\v 45 Qui cusiyari que mü'ane pühüritüani yuquita miemete te'uximayatamete vacü, mütivaminicü quepaucua memeiyehüva. Que mü'ane yamüticamie, que mü'ane müyumate, mücü canihüritüariemücü.  
\v 46 'Aixüa pü'itüarieni 'iya ti'uximayatame xüca cusiyarieya nuame 'itaxeiya müpaü tiyurieneme.  
\v 47 Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, pütihüritüani yupini hepaüsita naime.  
\v 48 Me xüca 'iya ti'uximayatame 'axa tiuca'iyaritü müpaü tiyücühüaveni yu'iyarisie, Necusiyari 'epüreutevi canuavetü,  
\v 49 xüca varutivatüyani yuhepaü te'uximayatamete, xüca ticucuaneni xüca cu'ieneni tarüvecarixi vahamatü,  
\v 50 mücü ti'uximayatame cusiyarieya caninuamücü quepaucua müca'icuevie yapaucua quepaucua 'asimücatimate ti'uximayatame.  
\v 51 Hixüata piviteni mücü, müme yacü xeicüa memüyüa vahepaü pütipitüani. Manari putasuacani püyutaqueveni. 
\c 25  
\s1 Tamamata 'üimarixi va'üxasi hepaüsita ticuxatatü, que müti'üquitacai 
\p  
\v 1 Mericüsü 'ana 'ipaü catini'anemücü ti'aitametücacu que mü'ane taheima macave. Neüquiyapa, neneüqueme mücueviyasie 'üimarixi tamamata yücüxeme me'a'ütü menecüne me'inaqueque.  
\v 2 Yu'auxüvitü müme 'asimepücatemaicai, yu'auxüvitü mepütemaivavecai.  
\v 3 Müme 'asimemücatemaicai yücüxeme me'a'ütü haseitiyari mepücaheyeha.  
\v 4 Memütemaivavecai haseiti mepahapacai puteyasie yemaneme yücüxeme me'a'ütü.  
\v 5 Yunaitü mepeucusicucai neneüqueme 'ereutevicacu, meneucusu.  
\v 6 Tücari hixüapa xevitü niutahiva, Neuxei neneüqueme mana pamie, xequenenaquiyu, 'utaitü.  
\v 7 Hicü 'üimarixi yunaitü menenucu'uni, menicuha'aritüani yücüxeme.  
\v 8 Müme 'asimemücatemaicai müpaü metenivarutahüave memütemaivavecai, 'Esiva xequetaneumicua yuhaseiti, tame tacüxeme mütüxüaximecü.  
\v 9 Memütemaivavecai müpaü metenivaruta'eiya, Tietüsü catinaquimücü tahesie mieme xehesie miemeta. Mecuxi xequenehu tetuayamete vahesüa, xequenenanai yuhesie mieme.  
\v 10 Hicü mexi meheinanetüvecai neneüqueme caninuani. Müme memucuha'arisie 'utümana meneutahaxüani 'ixüararipa. Quitenie neucunare.  
\v 11 'Arique mücaque memeicunanai mecaniu'axüani 'üimarixi müpaü me'utiyuatü, Ti'aitame 'acu, Ti'aitame, quetatineuyepiri.  
\v 12 Mücü müpaü tivacühüave, Yuricü nepücaxemate. 
\p  
\v 13 'Ayumieme nepaine, xemeta xequenayeneniereni 'asixemücatematecü que mü'ane tucarisie que mü'ane hurayarisie munuani. 
\s1 Vaücava tumini 'üxasieya hepaüsita ticuxatatü, que müti'üquitacai 
\p  
\v 14 Mücü meta, 'ipaü catini'anemücü, tevi teva müyemiecai que mütiuyuri. Yu'aurie nivarutahüave yuhesüa miemete te'uximayatamete. Yupini tinivayetuirieni. 
\p  
\v 15 Xeime niu'üitüani 'auxüme quirivayari tumini, xeimeta huta quirivayari tiu'üitüa, xeimeta xei quirivayari tumini. Que memüteyüvavecai yuxexuitü, yapaümeme mepu'üitüarie. Hicü neyani.  
\v 16 Que mü'ane 'auxüme quirivayari mu'üitüarie tumini, cuitü neyani, mücücü tinituacaitüni. Tavari 'auxüme quirivayari pana'ivaxü tumini.  
\v 17 Yaxeicüa 'iya hutame mu'üitüarie tavari hutame rana'ivaxü.  
\v 18 Peru 'iya xei quirivayari mu'üitüarie mana vayeyaca cuieta nivati'inieni titi'avietaxü yucusiyari tuminieya. 
\p  
\v 19 Mericüsü te'uximayatamete vacusiyari 'epüreuterixü, 'ariqueque caninuani. Cuenita nivaruvevirieni.  
\v 20 Que mü'ane 'auxüme quirivayari mu'üitüarie nuaca, ni'atüirieni tamamata quirivayari müpaü 'utaitü, Cusiyari 'ecü tumini 'auxüme quirivayari pepünesi'uyetuiri. Neuxei, mücücü tavari 'auxüme quirivayari nepana'ivaxü.  
\v 21 Cusiyarieya müpaü tinitahüave, 'Aixüa puyü, ti'uximayatame pecanihücütüni 'aixüa pemütiuca'iyari yapemüticamie. 'Esivacütütü yapepüticamiecai, hicü vaüca nepümatihüritüani. 'Acusiyaripaü pe'atemavietü peque'ayani.  
\v 22 Hicü 'iya huta quirivayari mu'üitüarie nuaca müpaü niutayüni, Cusiyari 'ecü tumini huta quirivayari pepünesi'uyetuiri. Neuxei mücücü tavari huta quirivayari nepana'ivaxü.  
\v 23 Cusiyarieya müpaü tinitahüave, 'Aixüa puyü, ti'uximayatame 'aixüa pemütiuca'iyari yapemüticamie pecanihücütüni. 'Esivacütütü yapepüticamiecai, hicü vaüca nepümatihüritüani. 'Acusiyaripaü pe'atemavietü peque'ayani.  
\v 24 Hicü 'iya xei quirivayari mutanaqui'erie müpaü niutayüni, Cusiyari nepümasimate 'ecü pema'a'eriyacü. Pepuca'isana haque pemücaheca'e, pepicuxexeüriva haque pemücaheicaxüri.  
\v 25 Neri nematü neneyani netiti'avietaxü 'atumini cuieta. Camü 'apini.  
\v 26 Hicü cusiyarieya müpaü tinitahüave, Cari ti'uximayatame 'axa pemütiuca'iyari pemü'a'üraxi pecanihücütüni. 'Ecüsietü pepünesimate que nemütiuca'isana haque nemücaheca'e, que nemüticuxexeüriva haque nemücaheicaxüri.  
\v 27 'Ayumieme peuyevecai 'ecü siqueresü netumini pemüyetuanicü tumini hüvemete vahesüa, ne nenuame nepini nemütitanaqui'erienicü yapaümeme 'ana'ivayu.  
\v 28 Tamüsü xequenenavairi 'iya tuminieya, xequene'üitüa 'iya tamamata quirivayari mexeiya.  
\v 29 Que mü'ane tixaütü mürexeiya tavari cuxi pütimiquieni, manayuhayevanicü. Que mü'ane tixaü mücarexeiya, sepa que mütitita mürexeiya, pütinavaiyarieni.  
\v 30 'Iya ti'uximayatame 'asimücatiuyuri xequenanuyehüva tacua yüvipa. Mana putasuacani pütiyutaqueveni. 
\s1 'Isücame que mütivata'ivaviya nuivarite 
\p  
\v 31 Mericüsü quepaucua munuani Yuri Tevi marivetü, yunaitü tupirisiximama me'iteütacacu Cacaüyarisie mieme memüpasie, 'ana marivetü payerüni yu'uvenisie.  
\v 32 Yunaitü nuivarite menicuxeüriyacuni hüxiena. Nivapatamücü, muxasi vahüveme que mütivapata muxasi sipuri.  
\v 33 Muxasi nivati'uitüamücü yuserieta sipuri yu'utata.  
\v 34 'Ana Ti'aitame müpaü pütivatahüave müme serietana memüti'uni, Xequenaye'axüari xeme. Ne'uquiyari 'aixüa paine xehepaüsita. Xeheixeiyatü xequenacüni tixe'aitüvametüme, xehesie mieme que mütiucuha'arisie quepaucua cuie munetüarie.  
\v 35 Ne neheuhacamücücacu xepünete'umi, neheuharimücücacu xepünesi'uharitüa, necuyeicametüme xepünesi'utanaqui'eri,  
\v 36 nemavecacu xepünesi'uquemaritüa, neticuyecacu xepünesi'üviyacai, ne'anutahüiyacu nehesüa xepü'axecai.  
\v 37 'Anari müme heiseriemecü yamemütecahu müpaü metenitahüavicuni, Ti'aitame quepaucua tepümasi'uxei peheuhacamücüme temate'umi, peheuharimücüme tepümasi'uharitüa.  
\v 38 Quepaucuasü tepümasi'uxei pecuyeicame temasi'utanaqui'eri, pemaveme temate'utiquemaritüa.  
\v 39 Quepaucua tepümasi'uxei peticuyeme pe'anutahüiyacu 'ahesüa tete'axecai.  
\v 40 Hicü Ti'aitame müpaü tinivatahüavimücü, Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, müpaü que xemüvaruyurie 'ime ne'ivama sepa memü'imatüremetetücai, müpaü xepünesi'uyuri ne. 
\p  
\v 41 Hicü müpaü pütivacühüavenita müme 'utatana memüti'uni, Nehesüa xequeneutayeixüa xeme 'axa xemütecühüavarüva. Tai yuheyemecü müta'asie Cauyumariesie mieme tupirisiximama vahesie mieme mucuha'arisiesie xequenehu.  
\v 42 Neri neheuhacamücücacu xepücanete'umi. Neheuharimücücacu xepücanesi'uharitüa.  
\v 43 Necuyeicametüme xepücanesi'utanaqui'erie, nemavecacu xepücanesi'utiquemaritüa, neticuyecacu ne'anutahüiyacu xepücanesi'üviyacai.  
\v 44 'Anari müme müpaü metenitahüavicuni, Ti'aitame quepaucua tepümasi'uxei peheuhacamücüme peheuharimücüme pecuyeicame pemaveme peticuyeme pe'anutahüiyacu, temücatavaüriyacai temasiparevienicü.  
\v 45 Hicü müpaü tinivatahüavimücü, Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, müpaü que xemücavaruyuri 'ime ne'ivama sepa memü'imatüremetetücai, müpaü xepücanesi'uyuri ne.  
\v 46 Mümesü mecaniyehuni yuheyemecü memü'uximatüariecacü, müme heiseriemecü yamemütecahu tucari mücaxüve memexeiyacü püta mecaniyehuni. 
\c 26  
\s1 Que memüte'imieniquecai Quesusi 
\r (Maricuxi 14:1‑2; Rucaxi 22:1‑2; Vani 11:45‑53) 
\p  
\v 1 Mericüsü Quesusi 'inüca 'icü niuqui naime, müpaü tinivarutahüave yuhesüa miemete teyü'üquitüvamete,  
\v 2 Xeme müpaü xepütemate, huta tucari 'anucayayu, Pasicua 'ixüarari canatinemücü quepaucua teme'eriva, Cacaüyari que mütivaruhayevaxü tateüterima. 'Ana Yuri Tevi nehücütütü neniyetuiyamücü curuxisie nemümierienicü. 
\p  
\v 3 Hicü 'ana mara'acate memühüritüariecai teüteri va'uquiyarima meniuyucuxeürieni mara'acame mühüritüariecaisüa Caipasi mütitevacaisüa.  
\v 4 Meniuyu'enieni, me'icuamaname memiviyacü Quesusi, memimienicü.  
\v 5 Müpaü meniutiyuanecaitüni, 'Ixüaramete vahüxie xeicüa tepüca'iviya, teüteri me'uyuxamurienicü. 
\s1 Visi mu'üa que mütiucaviriyari Quesusisie 
\r (Maricuxi 14:3‑9; Vani 12:1‑8) 
\p  
\v 6 Mericüsü Quesusi mana niucateitüni Vetaniyasie Simunisüa cuiniyacü meripai müca'itiyacaisüa.  
\v 7 Hicü 'uca mana ninuani tete puteyayari visi mü'ane 'ahanatü visi mu'üa 'aye'üneme cuini mieme müraye'axe. Neitituani Quesusi mu'uyasie ticuacacu.  
\v 8 Hicü teyü'üquitüvamete me'ixeiyatü meniuyeha'ani müpaü me'utiyuatü, Titayaricutaxi yacü xeicüa reiyehüa.  
\v 9 Püyüveniqueyu vaücavamecü mütuiyacacü, tuminiyari memümiquienicü memümamave.  
\v 10 Quesusi müpaü retimaica, müpaü tinivarutahüave, Titayari xete'i'uximatüa 'uca. 'Aixüa tiniuyurieni nehesie mieme.  
\v 11 'Uxa'atüni varie 'amecaniu'uvacuni memümamave xehesüa, nesiere xehesüa 'anepüca'uyeicani 'uxa'atüni varie.  
\v 12 'Ipaü que müreititua visi mu'üa nehesie, nesicuha'aritüatü nemücateuquienicü müpaü pütiuyuri.  
\v 13 Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, sepanetü haque 'icü niuqui 'aixüa manuyüne hepaüsita mecuxaxasivani naisarie cuiepa, que mütiuyuri 'icü 'uca canitaxasiemücü ma'erivanicü. 
\s1 Cura que mütiuyuvaüri miyetuanicü Quesusi 
\r (Maricuxi 14:10‑11; Rucaxi 22:3‑6) 
\p  
\v 14 Mericüsü Cura Tamamata Heimana Yuhutame müxevitütücai 'Isicariutitanaca mütitevacai mana neyani mara'acate memühüritüariecai vahesüa.  
\v 15 Müpaü tinivarutahüave, Tita xenete'üitüani nemüxeyetuirienicü. Müme yuhamatüa me'uyu'enieca xei teviyari heimana tamamata meni'üitüani pürata tuminiyari.  
\v 16 'Ana nisutüani ticuvaunetü quepaucua 'aixüa müyüniqueyu müvayetuirienicü. 
\s1 Ti'aitame 'Icuaiya que mütiu'aisie 'inüariyari 
\r (Maricuxi 14:12‑25; Rucaxi 22:7‑23; Vani 13:21‑30; 1 Curinitutari 11:23‑26) 
\p  
\v 17 Mericüsü 'anatücacu Pa Mücacuxanariyari tucariyari, teyü'üquitüvamete Quesusi 'aurie meniuyucuxeürieni müpaü me'utiyuatü, Haque masihenaque 'aixüa temeiyurienicü, 'ecü 'ixüarari 'icuaiyari pemürecuanicü.  
\v 18 Müpaü tivacühüave, Xeimesüa xequenehu quiecarisie. Müpaü xequetenetahüavi, Ti'üquitame müpaü paine, Netucari caneutihuraniri. 'Aquita Pasicua 'ixüarari nepütavevieniqueyu nehesüa miemete teyü'üquitüvamete vahamatü.  
\v 19 Hicü Quesusi que mütivaruta'aitüa yamepüte'uyurie. 'Aixüa mepiyuri Pasicua 'ixüarari 'icuaiyari, para meme'erivanicü Cacaüyari que mütivaruhayevaxü vateüterima. 
\p  
\v 20 Hicü 'ucutaicairecu mexa 'aurie nayerüni Tamamata Heimana Yuhutame vahamatü.  
\v 21 Metecuacacu müpaü niutayüni, Niuqui caniseüyeni que nemütixecühüave, xevitü xeme pünesiyetuani.  
\v 22 Cuini mieme meyuhiverietü yuxexuitü müpaü metenitihüavetücüne, Ne netihücü Ti'aitame.  
\v 23 'Iya müpaü tinivarutahüave, Xevitü canihücütüni nehamatü pa manati'üve xacüsie, 'iya caneniyetuamücü.  
\v 24 Yuri Tevi que nemütiteva necaniyemieni nemümierienicü que müre'uxa nehepaüsita, peru xüa 'ui 'iya tevi que mü'ane münesiyetuani Yuri Tevi nehücütüme. Masi 'aixüa pü'aneniqueyu xüca ca'utinuivaque 'iya tevi.  
\v 25 Hicü miyetuaniquecai Curatütü müpaü niutayüni, Ti'üquitame netihücü ne. Rehüave, 'Ecüsü müpaü pecaniutaineni. 
\p  
\v 26 Hicü metecuacacu Quesusi pa nanucu'üni. 'Aixüa 'utayüca Cacaüyari hepaüsita pa hepaüsita, nititara tivarumi teyü'üquitüvamete. Müpaü niutayüni, Xequenanu'üi xequeneuticua'i. 'Icü caninevaiyaritüni.  
\v 27 Hicü 'enucuhanaca tecüxi, pamüpariyusi 'ipitüaca Cacaüyari, nivaru'itüani müpaü 'utaitü, Yunaitü xequenanuti'iexüa 'icü.  
\v 28 'Icü caninexuriyatüni, türatu mühecua caniseiriyamücü. Yumüireme vahesie mieme nitayeuriemücü memüteheuyehüviyarienicü 'axa memüte'uyuricü.  
\v 29 Müpaü nepütixecühüave, tavari havaicü nepüca'enu'ieni 'icü caxie hayari, mexi tucari ca'aye'ave quepaucua hecuamecü nemenu'ieni xehamatü haque ne'uquiyari müre'aita. 
\s1 Quesusi que mutayü, Pecuru que mütiyucu'imavaniquecai, quename ca'imaicai 'utaitü 
\r (Maricuxi 14:26‑31; Rucaxi 22:31‑34; Vani 13:36‑38) 
\p  
\v 30 Hicü cuicari Cacaüyari hepaüsita me'uticuicaca menecüne Huriva Mati'u.  
\v 31 Hicü Quesusi müpaü tinivarutahüave, Xeme yunaitü xepücunuitüarieni 'icü tücarisie necümana. Müpaü püre'uxa, Nepimieni muxasi vahüveme, muxasi müva'üviyacai menitaxüriexüacuni.  
\v 32 Nemierieme ne'anucuqueme nenixe'anucuhaitüiyamücü Carereyasiepaitü.  
\v 33 Hicü Pecuru müpaü tinitahüave, Sepanetü yunaitü memucunuitüarie 'acümana, ne hasuacu nepücacunuani.  
\v 34 Quesusi rehüave, Niuqui caniseüyeni que nematicühüave, 'icü tücarisie vacana 'uquiri catahivavecacu cuxi, 'ecü haicacüa pepü'acu'imavani, quename pecanesimate pe'utaitü.  
\v 35 Pecuru rehüave, Sepanetü meuyevese 'ahamatü nemumierieni, nepücanecu'imavani quename necamasimate ne'utaitü. Yunaitü teyü'üquitüvamete yaxeicüa meniutiyuanecaitüni. 
\s1 Quesusi que mütiyutanenevie Quetisemanisie 
\r (Maricuxi 14:32‑42; Rucaxi 22:39‑46) 
\p  
\v 36 Mericüsü Quesusi Quetisemani mütiuyetevasie neta'ani vahamatü. Müpaü tinivarutahüave teyü'üquitüvamete, 'Uva xequenateni, ne mexicuxi 'uma nepünenenevimie.  
\v 37 Hicü Pecurumame Severeu nivemama yuhutame nivarevitüni manapai, nisutüani yuhiverietü yu'iyaritüatü.  
\v 38 Hicü müpaü tinivarutahüave, Ne'iyarisie cuini mieme neninehiverieca, mücücü nenimüximeni. 'Uva xequeneyuhayeva xequenetaneniereni nehamatü.  
\v 39 'Esiva 'uma 'uyaca niutihüximaqueni. Niyutanenevieni müpaü 'utaitü, Ne'uquiyari xüca tüma yüvenique müca'aye'anicü, 'icü hivericacü nemüca'itüarienicü cuerietü. Mesü que münetinaque ne pücatixaü, que matinaque 'ecü püta yaneque'itüarieni.  
\v 40 Teyü'üquitüvamete memanatecaisie nuaca, nivaretaxeiya mecusume. Müpaü tinitahüave Pecuru, 'E'e xecateyüvavecai siqueresü xei hurayari xemütanenierenicü nehamatü.  
\v 41 Xequenetaneniereni, xequeneyunenevieca capa 'axa xete'uyurienicü xe'uta'inüasieme. Xe'iyari caniyuvaüriyani, xevaiyari masi puverani. 
\p  
\v 42 Hicü hutarieca heyaca niyutanenevieni müpaü 'utaitü, Ne'uquiyari, xüca cayüveni 'icü manuyeyanicü, xüca heuyeveca yanemü'itüarienicü, que mümatinaque yaquetiuyüni.  
\v 43 Nuaca tavari nivaretaxeiya mecusume, memücusimarietücateicü.  
\v 44 Varucu'eirieca tavari heyaca hairieca tiyutanenevi yaxeicüa 'utaitü.  
\v 45 Hicü teyü'üquitüvamete memanatecaisie nuaca müpaü tinivarutahüave, Xetecusu cuxi xete'uxipie. Camü, canaye'aximeniri, Yuri Tevi que nemütihücü, nemüyetuiyanicü 'axa teyuruvamete vahesüa.  
\v 46 Xequenanucu'uti tepüvanaquiyu. Que mü'ane münesiyetuani 'acanamieni. 
\s1 Quesusi que mütiuviyarie 
\r (Maricuxi 14:43‑50; Rucaxi 22:47‑53; Vani 18:2‑11) 
\p  
\v 47 Mericüsü 'utaniucacacu cuxi Cura mana caninuani Tamamata Heimana Yuhutame müxevitütücai. Yuvaücavame teüteri yuhamame nivaravitücücaitüni 'ixiparate cüyexi mete'u'ücame, mara'acate memühüritüariecai teüteri va'uquiyarima mevareyenü'acu.  
\v 48 'Iya miyetuaniquecai 'inüari püvarupitüa mevayecünirümecacu, müpaü 'utaitü, Que mü'ane nemütavaüritüani ne'i'isetü, mücü canihücütüni. Xequeneuviya.  
\v 49 Hicü Quesusisüa nuaca müpaü niutayüni, Que 'acu Ti'üquitame. Ni'iseni.  
\v 50 Hicü Quesusi müpaü tinitahüave, Nehamicu, titacü pemütinua, yaquetineuyuri. Hicü 'auriena me'uyucuxeürieca, Quesusi meniuviya. 
\p  
\v 51 Müme Quesusimatü memu'uvacai xevitü nivatihana yu'ixipara. 'Ivaca ti'uximayatame mara'acame mühüritüariecaisüa mieme, nacaya naviteni.  
\v 52 Hicü Quesusi müpaü tinitahüave, Painatana queneuca'uta 'a'ixipara. Yunaitü 'ixiparasie memüteviya, 'ixiparacü mepüca'unarieni.  
\v 53 Müpaü pecaticu'eriva nemüyüvecü nemitavavirienicü ne'uquiyari, mücü cuitü müvaranü'anicü yutupirisixima tamamata heimana huta vaxayari meyupaümeme.  
\v 54 Peru xüca müpaü netiyurienique, quepaü raye'aniqueyu 'utüarica meuyevese 'ipaü mütiyüni manuyüne.  
\v 55 Hicü 'ana Quesusi müpaü tinivarutahüave teüteri, Cari xepeyecü 'ixiparate cüyexi xe'u'ütü xenesiviyaque, que mütiviviyarüva tinavayame. Müixa tuquita nenayecateitüni tucaricü neti'üquitatü. 'Ana xepücanesihevi.  
\v 56 Perusü 'ipaü naitü pütiuyü, maye'anicü texaxatamete que memutiyua 'utüarica xapayarisie. Hicü teyü'üquitüvamete yunaitü me'icu'eirieca meniyuta'unaxüani. 
\s1 Quesusi que mütiutahüavarie 'isücate vahüxie 
\r (Maricuxi 14:53‑65; Rucaxi 22:54‑55, 63‑71; Vani 18:12‑14, 19‑24) 
\p  
\v 57 Müme memiviya Quesusi mecani'atüirieni Caipasi. Mücü mara'acame mühüritüariecai canihücütücaitüni. Hesüana müme 'inüaricü memüte'üquitametetücai meniyucuxeürieni 'uquiravesixi vahamatü.  
\v 58 Pecuru niveiyacaitüni yateva mara'acame mühüritüariecai quitanapaitü. Mana heutahaca tupirisixi va'aurie nayerüni niereque que mü'itüarieniquecai. 
\p  
\v 59 Hicü mara'acate memühüritüariecai vahamatü yunaitü 'isücate 'axeicüa menivavautüvecaitüni memunenierixü, Quesusi memütaxanetacü, vaniuquicü mümierienicü.  
\v 60 Mepüyutexiecai sepa yumüiretü mete'itavatü memu'axüa metehecüatatü que memüte'unenierixü. 'Imatürieca yuhutatü me'anucu'uca,  
\v 61 müpaü meniutiyuani, 'Icü müpaü painecai, Ne necaniyüveni nemica'unacü Cacaüyari tuquieya, tavari hairieca tucari nerenuquitüani.  
\v 62 Hicü mara'acame mühüritüariecai 'anucuqueca müpaü tinitahüave, Tixaü pecatitaniuni 'ahepaüsita, 'ipaü que memümatexaneta 'ime.  
\v 63 Quesusi 'asipücahainecai. Hicü mara'acame mühüritüariecai müpaü tinitahüave, Nepümasihüritüa Cacaüyari mayeyuri masi'eniecacu yapemütaticühüavenicü xüca cürisitu pehücütüni Cacaüyari nu'aya.  
\v 64 Quesusi cayucu'imavatü müpaü ticühüave, 'Ecü müpaü pecaniutaineni. Mücü meta, müpaü nepütixecühüave, Yemecü xecanenixeiyacuni Yuri Tevi que nemütihücü, mana ne'acaime Que Mü'ane Mütürücaüye serieta, haisata ne'acamiecame taheima.  
\v 65 Hicü mara'acame mühüritüariecai yu'ixuriqui niutasana müpaü 'utaitü, Cari pisevixima Cacaüyari 'axa 'utaitü. Que cuxi tetevareuyehüva memunenierixü. Xemetütü hicüri xepi'eni que mütisevixima Cacaüyari 'axa 'utaitü.  
\v 66 Que xetecu'eriva. Müme müpaü metenicühüaveni, Peuyevese mümierienicü.  
\v 67 Hicü mericü meniti'aüsicamatücüne hüxitana, menitihusutücüne. Hipatü 'auritapana meneitivani  
\v 68 müpaü me'utiyuatü, Cari pepütixaxatame. Mericüte Cürisitu, quetaneutaxatüa que mü'ane pümasiheutiva. 
\s1 Pecuru que mütiyucu'imavacai, quename Quesusi camaicai 'utaitü 
\r (Maricuxi 14:66‑72; Rucaxi 22:56‑62; Vani 18:15‑18, 25‑27) 
\p  
\v 69 Mericüsü Pecuru tacua niucateitüni. Ti'uximayatame hesüana nuaca 'üimaritütü müpaü tinitahüave, 'E'e, 'ecütari Quesusimatü pepuyeicacai Carereya quiecamematü.  
\v 70 'Iya niyucu'imavacaitüni yunaime vahüxie müpaü 'utaitü, 'Asinepücatimate tita pemütixata.  
\v 71 Mana heyacu quitenie xevitü nixeiya 'uca. Müpaü tinivarutahüave müme mana memüti'ucai, 'Icüri Quesusi Nasaretitanacamatü puyeicacai.  
\v 72 Tavari niyuta'imani yühüritüatü müpaü 'utaitü, Cacaüyari nesi'eniecacu nepaine, nepüca'imate mücü tevi.  
\v 73 Yareutevicacu vana memüti'ucai me'u'axüaca müpaü metenitahüave Pecuru, Yuricü 'ecü xevitü pecanihücütüni müme. 'Aniuquicü pepümasiücü que pemütiuniuca.  
\v 74 Hicü 'axa tiniutiniutüyani, müpaü 'utaitü, Cacaüyari xüca 'axa nesiyurienique tüma xüca neti'itavani, yemecü nepaine, nepüca'imate mücü tevi. Yapaucua niutahiva vacana.  
\v 75 Pecuru ne'erivacaitüni Quesusi niuquieya que mütitahüavixü, Vacana catahivavecacu cuxi, 'ecü haicacüa pepü'acu'imavani quename pecanesimate pe'utaitü. 'Anuyeyaca niutasuani cui yuhiverietü. 
\c 27  
\s1 Quesusi que mütiutahüavarie Piratu hüxie 
\r (Maricuxi 15:1; Rucaxi 23:1‑2; Vani 18:28‑32) 
\p  
\v 1 Mericüsü ximeri yunaitü mara'acate memühüritüariecai teüteri va'uquiyarima vahamatü meniuyucuxeürieni meyu'enienique Quesusi hepaüsita, memimienicü.  
\v 2 Meneihana hüacame, Piratu meniyetuirieni cuvexunaruri. 
\s1 Cura que mütiumü 
\p  
\v 3 Mericüsü Cura miyetua tiutamarieca quename 'isücate mete'uta'aitaxü mümierienicü, yücü tiniyücühüavecaitüni. Vatumini nivarecu'üitüani mara'acate memühüritüariecai 'uquiravesixi, xei teviyari heimana tamamata pürata tuminiyari,  
\v 4 müpaü 'utaitü, 'Axa nepütiuyuri nemiyetuacü tevi hesiena mücarahüiya, xuriyaya mütayeurienicü. Müme müpaü metenicühüavecaitüni, Sepasü tame, 'ecü püta pepü'acuerivayurieca.  
\v 5 Tuquita heicaxürieca tumini nivayeyani. Heyaca niuyucavieni. 
\p  
\v 6 Mara'acate memühüritüariecai meheiti'üca tumini müpaü meniutiyuanecaitüni, Pücatauniva temeicaxürienicü tuqui tuminiyari meucavesie, muyetuiyacü tevi xuriyaya mütayeurienicü.  
\v 7 Me'uyu'enieca cuie mecaniunaneni mücü tuminicü xari vevivame cuieya, mana heu'uvacate teva miemete vateuquiyapa mayanicü.  
\v 8 'Ayumieme mücü cuie Xuriya Mataxüri catiniuyetevaca hicüque.  
\v 9 'Anari naye'ani tita Cacaüyari mütiutayü Queremiyaxi müpaü 'utainecacu tixaxatametütü, Menei'üni xei teviyari heimana tamamata pürata tuminiyari, que müraye'arücai 'iya, 'Ixaherisixi teüteriyari müpaü mete'eye'atüacu,  
\v 10 mepi'üitüa xari vevivame meminanairienicü cuie, Ti'aitame que münetiu'aitüa. 
\s1 Piratu Quesusi que mütiuta'ivaviyaxü 
\r (Maricuxi 15:2‑5; Rucaxi 23:3‑5; Vani 18:33‑38) 
\p  
\v 11 Mericüsü Quesusi niutaquerieni cuvexunaruri hüxie. Mücü müpaü tinita'ivaviya, 'Ecü Huriyusixi teüteriyari tiva'aitüvame petihücü 'ecü. Quesusi cayucu'imavatü rehüave, 'Ecüsü müpaü pecaniutaineni.  
\v 12 Mara'acate memühüritüariecai 'uquiravesixi me'ixanetacacu 'asipücatiuta'a.  
\v 13 Hicü Piratu müpaü tinitahüave, Pecativa'enie que müreupaüme memaitüca 'ahepaüsita memunenierixü.  
\v 14 'Iya havaicü püca'ita'ei. 'Ayumieme cui ni'iyarixiecaitüni cuvexunaruri. 
\s1 Cuvexunaruri que mütiuta'aitaxü. Quesusi mümierienicü 
\r (Maricuxi 15:6‑20; Rucaxi 23:13‑25; Vani 18:38‑19.16) 
\p  
\v 15 Mericüsü xexuime 'ixüarapa cuvexunaruri niyuvaüriyacaitüni memanutaxürivacai xevitü müxünarienicü teüteri vahesie mieme, que mü'ane müvanaquecai.  
\v 16 'Ana 'anutahüiyacame mecanexeiyacaitüni mümarivacai Vaxavaxi mütitevacai.  
\v 17 Me'uyucuxeüriecu Piratu müpaü tinivarutahüave, Que mü'ane püxenaque nemüxexünirieni, Vaxavaxiri, mesü Quesusiri Cürisitu müterüvarüva.  
\v 18 Müpaü pütimaicai, me'ütesatü memiyetuacü. 
\p  
\v 19 Hicü Piratu mana 'acaicu 'isücame 'uvenieyasie, 'üyaya niuqui neinü'airieni müpaü 'utaitü, Queneuhayeva mücü tevi heiseriemecü yamüticamie. Cümana vaüca nepütiucuinixü neheinüsita hicü yüvicüta. 
\p  
\v 20 Mericüsü mara'acate memühüritüariecai 'uquiravesixita menivarutahüave teüteri memitavavirienicü Vaxavaxi, memüteta'aitacü Quesusi mümierienicü.  
\v 21 Hicü müpaü tinivarutahüave cuvexunaruri, 'Ime yuhutame que mü'ane püxenaque nemüxexünirienicü. Müme müpaü mepaitücatei, Vaxavaxi queneuxüna.  
\v 22 Piratu tivacühüave, Mericüte, queri ne'iyurieni Quesusi 'icü Cürisitu müterüvarüva. Yunaitü mete'icühüave, Curuxisie que'umierieni.  
\v 23 'Iya tivarahüave, Titayaricuta, queri tiuyuri 'axa tiuyuri. Müme cuini mieme meniutihivatücüne müpaü me'utiyuatü, Curuxisie que'umierieniricü. 
\p  
\v 24 Piratu tiuxeiyaca que mütiyutexienecai, masi cuini mieme que memüteyuxamurietüvecai, ha niuta'aita, niucamaimani teüteri vahüxie müpaü 'utaitü, Ne nepü'itiya, nehesie pücarahüivani 'icü xuriyayacü, xeme püta xehesie pürahüiyani.  
\v 25 Yunaitü teüteri müpaü metenitahüave, Xuriyayacü tahesie querahüivani, tatüriyama vahesieta.  
\v 26 Hicü nivaruxünirieni Vaxavaxi. Tiuta'aitaca Quesusi mücuveiyaxüanicü, niyetuani curuxisie mümierienicü. 
\p  
\v 27 Mericüsü cuvexunarurisüa miemete cuyaxi parasiyusie meheivitüca Quesusi cuyaxi vaquita, menivaruta'inieni cuyaxi mana memayetecai yunaime.  
\v 28 Me'itiquemaripieca, cuya 'ücarieya mütaüraüye menenacuvirieni.  
\v 29 Xuya mumayari me'utasaca mu'uyasie menenutimanirieni, haca 'isüyari menicueitüani serietana. Hüxiena metitunuma'utü meninanaimacaitüni müpaü me'utiyuatü, Que 'acu Huriyusixi tiva'aitüvame.  
\v 30 Me'i'aüsicavieca, haca meninavairieni, cümana mu'uyasie menicuvayacaitüni.  
\v 31 Me'inanaimaca meninavairieni 'ücari, menitiquemaritüani 'ixuriquieyacü. Mana meneihana curuxisie mümierienicü. 
\s1 Quesusi que mütiumierie curuxisie 
\r (Maricuxi 15:21‑32; Rucaxi 23:26‑43; Vani 19:17‑27) 
\p  
\v 32 Mericüsü mana me'uyehutü menitaxeiya Sirenetanaca Simuni titevacame. Mecaniviya menutüquirienicü curuxieya. 
\p  
\v 33 Curucuta mütiuyetevasie meniu'axüani, taniuquicü Müqui Mu'uya Manuca mütiuyetevasie.  
\v 34 Mana meni'itüani vinu masina siürica nücame meuyuyehüacacü. He'inüataca püca'i'imücücai. 
\p  
\v 35 Curuxisie me'icavieca cuyaxi meniyuta'iva que memüteheitahuriexüaniquecaicü 'ixuriquieya.  
\v 36 Mana mecatetü meni'üviyacaitüni.  
\v 37 Mu'uya heima meneivera xapa, que mütiutaxanesie re'ucame, 'ICÜ QUESUSI CANIHÜCÜTÜNI HURIYUSIXI MÜTIVA'AITÜVAME, 'anuyüneme. 
\p  
\v 38 Mericüsü 'auriena menivarutivütüani tenavayamete yuhutame curuxisie, serietana xeime 'utatana xeime.  
\v 39 Hicü müme memanuyecücacai 'axa metenicühüavecaitüni yumu'u me'utisiquetü  
\v 40 müpaü me'utiyuatü, Cari 'ecü pepica'unaquecai tuqui, haica tucari 'anayeyayu pepenuquitüaniquecai. Parasü, queneu'atavicueisitüa xüca Cacaüyari penu'ayatüni. Curuxisie quenacaye'a.  
\v 41 Müpaüta mara'acate memühüritüariecai mümeta 'inüaricü memüte'üquitametetücai 'uquiravesixi vahamatü me'inanaimatü yunaitü müpaü meniutiyuanecaitüni,  
\v 42 Hipame niu nivatavicueisitüvacaitüni, pücayüve müyutavicueisitüanicü yücümana. Cari 'Ixaherisixi catatini'aitüvametüni niu. Mericüte, hicü que'acayani curuxisie, yuri temüteta'erienicü tame hesiena.  
\v 43 Mücüsietü Cacaüyarisie yuri püti'eriecai, hicü xüca 'inaqui'erieca que'itavicueisitüani müpaü mainecaicü, Ne Cacaüyari necaninu'ayatüni.  
\v 44 Tenavayameteta 'auriena curuxisie memuyevücai yaxeicüa 'axa metenicühüavecaitüni. 
\s1 Quesusi que mütiyetua yu'iyari 
\r (Maricuxi 15:33‑41; Rucaxi 23:44‑49; Vani 19:28‑30) 
\p  
\v 45 Mericüsü tuca niucuyüre naisarie mana cuiepa cüa caviecacuque niucuhecüare.  
\v 46 Hicü cüa caviecacu Quesusi carima niutahiva müpaü 'utaitü, Heri, Heri, rama savacütani, taniuquicü Necacaüyari necacaüyari titayari penetiucu'eiri manuyüne.  
\v 47 Hipatü müme muva memüti'ucai me'u'enanaca müpaü meniutiyuani, 'Eriyaxi niutahüave.  
\v 48 Xevitü müme 'unausarümetü neyani, ha'iseveme 'acuetü nitihüniya vinu masinacü. Hacasie 'iqueca neitiserieni menu'ienicü.  
\v 49 Hipatü müpaü meniutiyuani, 'Acuxisü tepütaneniereni, siparasü 'Eriyaxi xüca 'uhamieni 'itavicueisitüanique. 
\p  
\v 50 Quesusi tavari carima 'utahivaca niyetuani yu'iyari.  
\v 51 Hicü 'ixuriqui 'emayesuicai meuvücai tuquita hixüata nisane heimana 'acayuaca. Cuie putayua, tetexi tiutitarixü.  
\v 52 Teuquiya nanutiyepietücani, yumüiretü Cacaüyari teüterimama memeucusixüa mepanucu'uitüarie.  
\v 53 Teuquiyapa meheyecüneca Cacaüyari quiecariena meneutahaxüani 'anucuquecu 'iya, yumüiretü mepüvaruxei. 
\p  
\v 54 Hicü cuya mühüritüariecai hipatü hamatüana memi'üviyacai Quesusi quepaucua cuie memuxei 'uyuaneme memixei naitü que mütiuyü, cuini mieme menimamacaitüni müpaü me'utiyuatü, Yuricü 'icü Cacaüyari caninu'ayatücaitüni. 
\p  
\v 55 Yumüiretüta 'ucari mana meniti'ucaitüni teva metanenieretü. Müme Quesusimatü meneyecüne Carereyasie mete'iminique.  
\v 56 Mariya Mararatanaca xevitüta Mariya Cacuvu Cuse müvavarusitücai, Severeu nivemama vavarusi hipatüta mana meniti'ucaitüni. 
\s1 Quesusi que mütiucateuqui 
\r (Maricuxi 15:42‑47; Rucaxi 23:50‑56; Vani 19:38‑42) 
\p  
\v 57 Mericüsü 'acayunirümecacu, tevi mana ninuani xicutütü 'Arimateya quiecametütü Cuse titevatü mütiyü'üquitüvametücai Quesusisüa mieme.  
\v 58 Piratusüa nuaca nitavavirieni Quesusi caxarieya. Hicü Piratu müpaü pütiu'aitaxü müyetuiriyarienicü.  
\v 59 Hicü Quesusi caxarieya necueni nita'eima rinu 'ixuriquiyaricü 'itiyacamecü.  
\v 60 Yuteuquiyapa neitateni mühecuacaisie meripai mütiuta'aitacai müvaye'inierienicü 'aitüa. Tete 'amünena 'acacurupaca teuquiya heunaca, neyani.  
\v 61 Mana meniucateitüni Mariya Mararatanaca xevitü Mariyamatü teuquiya hüxie. 
\s1 Cuyaxi que memüte'i'üviyacai teuquiya 
\p  
\v 62 Mericüsü 'uxa'arieca, Pienixi 'utaxücu, mara'acate memühüritüariecai Pareseusixi vahamatü meniuyucuxeürieni Piratusüa  
\v 63 müpaü me'utiyuatü, Ti'aitame tame tepe'eriva 'iya tiyu'irüviyame que mainecai 'ayeyuritü cuxi, Haica tucari 'aye'ayu nepanucuqueni 'utaitü.  
\v 64 'Ayumieme quetineuta'aita teuquiya mü'üviyarienicü hairieca tixüyuque, capa teyü'üquitüvamete yüvicüta me'axüame me'inavanicü, müpaü capa metevarutahüavecü teüteri, Müquite vasata panucuque. Xüca müpaü meteyurienique, 'imatürieca mieme 'irümari pe'ivaniqueyu meripai mieme.  
\v 65 Piratu müpaü tinivacühüaveni, Xemesietü cuyaxi xequenivaranuvitüqui. Xequenehu xequene'üviyani que xemüteyüvave.  
\v 66 Müme mehecüneca meni'üviyacaitüni teuquiya. Cuyaxi menivaruhüritüani, tetesie teuquiya meniu'inüaritüani yuseyucü. 
\c 28  
\s1 Que müranucuquetüarie 'umieriecu 
\r (Maricuxi 16:1‑8; Rucaxi 24:1‑12; Vani 20:1‑10) 
\p  
\v 1 Mericüsü 'uxipiya tucari 'utaxücu semana mexüacame tucarisie yuimuana Mariya Mararatanaca xevitü Mariyamatü mana meniu'axüani me'ixeiyaque teuquiya.  
\v 2 Hicü cuie carima niutayuani. Taheima nacaneni Ti'aitame tupirieya. Nuaca, heicurupaca tete, hesiena nayerüni.  
\v 3 Merücariyapaü pütiyuxexeiyacai, 'ixuriquiteya pütuxacai 'üvipaü.  
\v 4 Me'imacatü tehüvemete cuyaxi meputiyüyüacacai, müquite vahepaü me'anenetü menacüne.  
\v 5 Hicü niuqui tuayame müpaü tinivarutahüave 'ucari, Xepücaheumamaca xeme. Ne müpaü nepütimate xemicuvautüve Quesusi curuxisie memierie.  
\v 6 'Uva pücayeca. Panucuquetüarie que mainecai. Xequenacüni xequeneu'ixüari haque matequi.  
\v 7 Hicü cuitü xequenehu, müpaü xequetenivaretahüavi teyü'üquitüvametemama müquite vasata manucuquetüariecü, müxe'anuhaitüiyacü Carereyasiepai. Mana xecaneixeiyacuni. Camü yanepütixe'utahüavixüri.  
\v 8 Cuitü teuquiyapa meheyecüneca memamatü cui meyutemamavietü meniutanausaxüani memütevataxatüanicü teyü'üquitüvametemama.  
\v 9 Hicü mana me'uhucacu Quesusi nivaranucunaque müpaü 'utaitü, 'Aixüa 'acu. Müme hetüana me'utihüxima'uca menimayüani quetayasie, nenevieri menipitüani.  
\v 10 Hicü müpaü tinivacühüaveni Quesusi, Xepücaheumamaca. Xequenehu, xequetenivaretaxatüa ne'ivama Carereyapai memüyehucü. Mana mepünesihexeiya. 
\s1 Cuyaxi que memütevarutahüavixü mara'acate memühüritüariecai 
\p  
\v 11 Mericüsü 'ucari me'uhucacu, cuyaxi hipatü quiecarisie menecüneta. Naitü que müreyü metenivarutaxatüani mara'acate memühüritüariecai.  
\v 12 Hicü 'uquiravesixi vahamatü me'uyucuxeürieca me'uyu'enieca yunaitü, tumini vaüca menivaru'üitüani cuyaxi  
\v 13 müpaü me'utiyuatü, Xeme müpaü xequeneutiyuaneni, Teyü'üquitüvametemama meniu'axüani, mepinava mexi tecusucai.  
\v 14 Xüca cuvexunaruri tiutamarieni, tame 'aixüa tepiyurieni xehesie mücarahüiyanicü.  
\v 15 Müme tumini me'utanaqui'erieca yamepüteyuriecai que memüte'utahüavarie. Müpaü pürecuxaxasiva Huriyusixi vasata hicüque. 
\s1 Quesusi que mütivaruhüritüa nü'arisixi 
\r (Maricuxi 16:14‑18; Rucaxi 24:36‑49; Vani 20:19‑23) 
\p  
\v 16 Hicü teyü'üquitüvamete Tamamata Heimana Xevitü Carereya menecüne mücü yemurisiepai Quesusi que mütivarehüavecai memüyehucü.  
\v 17 Me'ixeiyatü nenevieri mecanipitüacaitüni, hipatüsietü müme 'asimepücatemaicai xüca yuritücaitüni me xüca catixaütüni.  
\v 18 Hicü Quesusi 'aura niuyani, tinivarutaxatüani müpaü 'utaitü, Naimecü heiserie nepexeiya taheima cuiepata.  
\v 19 'Ayumieme xequeneutayeixüa, teyü'üquitüvamete xequenivarayeitüa yunaime nuivarite, xevaca'üyatü ta'uquiyarisüa nu'ayasüa 'Iyari Mütiyupatasüa memümiemetetünicü,  
\v 20 xeteva'üquitüatü yamemütecahunicü nai que nemütixe'u'aitüa. Camüsü, nesietü tucaricü xehamatü nepuyeicani mexi cataparive. Müpaü xeicüa cani'aneni.